Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Ενότητα5: Σχεδιασμοίδιδακτικώνπαρεμβάσεων
ΣπύροςΚόλλας(ΒασισμένοστιςσημειώσειςτουΒασίληΤσελφέ)
ΤμήμαΕκπαίδευσηςκαιΑγωγήςστηνΠροσχολικήΗλικία
ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ
2ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• Οισκοποί πουσυναντάμεστοΑναλυτικόΠρόγραμμαείναικοινωνικάκαιπολιτικάκαθορισμένοικαιιστορικάμεταβλητοί(βλ.Διάλεξη1η).
• Αναφέρονταιστοείδοςτωνπολιτώνπουεπιθυμεί/προσδοκάναπαράξει τοεκπαιδευτικόμαςσύστημαμέσωμιαςεκπαιδευτικήςδιαδικασίας(π.χ.τηδιδασκαλίαενόςμαθήματος).
• Οεκπαιδευτικόςοφείλειναστέκεταικριτικάαπέναντισεαυτούςτουςσκοπούς,κρίνονταςτιεξυπηρετείοκαθέναςαπόαυτούς.
3ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια• Υπότοπρίσμααυτώντωνσκοπώναποφασίζειποιαεικόνα*
τηςεπιστήμης θαπροβάλλειμέσααπότομάθηματωνφ.ε.(βλ.Διάλεξη2η):üμιαεπιστήμηπουαναζητάτηνμιακαιμοναδικήαλήθειαμεέμφασηστηνκατάκτησηεννοιώνκαιστηνεξοικείωσημε«τημέθοδο»πουοδηγείσεαυτέςτιςγνώσεις(επαγωγή),
üμιαεπιστήμηπουπροάγειτηνφαντασίακαιτηνεύρεσηδιαφορετικώνλύσεωνσταεπιστημονικάζητήματα(παραγωγή),
üμιαεπιστήμηπουαναγνωρίζειότιδενυπάρχειμιααλήθειααλλάότιηεπιστήμηείναιμιακοινωνικήδομήπουεμπεριέχειαξίες,ηθική,συμφέροντακ.α.(σχετικισμός).
(*)Οεκπαιδευτικόςδενείναιαπαραίτητοναπροβάλλειμιαμόνοεικόναγιατηνεπιστήμη,τηνίδιακάθεφορά,μέσααπότοΠρόγραμμαΣπουδώνπουθαεφαρμόσει.
4ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
Σχετικισμός
Επαγωγή– Σχετικισμός
Επαγωγή– Παραγωγή
5ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• Οιθεματικές ενότητες πουπροτείνειτοΑναλυτικόΠρόγραμμαγιατηνεπίτευξητωνσκοπώντουπρογράμματοςείναι:ü Ζωντανοίοργανισμοί
üΑντικείμενακαιυλικά
ü Έννοιεςκαιφαινόμενααπότονφυσικόκόσμο
üΠλανήτηςΓηςκαιδιάστημα
• Ησειράπαρουσίασηςτωνενοτήτωναποδίδειτηνεκκίνησηαπότοπιοοικείοκαισυγκεκριμένοπροςτοπιοαφηρημένοκαιευρύ.
6ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• ΓιακάθεθεματικήενότητατοΑναλυτικόΠρόγραμμαπεριγράφειαναλυτικάτοπροτεινόμενοπεριεχόμενο,τουςεπίμέρουςστόχους,ιδέεςγιαδραστηριότητες.
• Οεκπαιδευτικόςκαλείταικάθεφοράναεπικοινωνήσειαυτότοπεριεχόμενοεπιλέγονταςτιςκατάλληλεςδιδακτικέςμεθόδους(βλ.Διάλεξη3η και4η).
Μεταφοράς Ανακαλυπτικό Εποικοδομητικό Κατασκευής
7ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
8ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• Οιστόχοι τουεκπαιδευτικού:üΔιακρίνονταιαπότουςσκοπούςοιοποίοιτίθενταιγενικάγιατηνεκπαίδευσητωνμαθητών.
üΑναφέρονταιστιςεπιθυμητέςσυμπεριφορέςτωνμαθητώνμετάτηνολοκλήρωσημιαςεπίμέρουςδιαδικασίας(διδασκαλίαμιαςθεματικήςενότητας,μιαςδραστηριότητας).
üΟιστόχοι διατυπώνονταιστοΠρόγραμμαΣπουδών καιδιασφαλίζουνσταδιακάτηνεπίτευξητωνσκοπών.
üΑφορούνγνώσεις(εννοιολογικάσχήματα:έννοιες,θεωρίες),δεξιότητεςκαιικανότητες.
9ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• Οστόχοςτουεκπαιδευτικούκαθοδηγείτονεκπαιδευτικό,αφούμετηβοήθειάτουσχεδιάζειμεσυνέπειαμιαδιδακτικήακολουθία.
• Οιστόχοιτωνμαθητώνείναιδιαφορετικοίαπ’αυτούςτωνεκπαιδευτικών.Οστόχοςτουεκπαιδευτικούείναιυπόρρητος στηνεκπαιδευτικήδιαδικασίακαιμετασχηματίζεταισεδραστηριότητα-στόχογιατομαθητή.
• Ομαθητήςθα«μάθει»παρακινούμενοςαπότονδικότουστόχο.
10ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• Οιδραστηριότητες λειτουργούνωςπεριβάλλονταμάθησηςγιατονμαθητήκαιυποτάσσονταιστονστόχοπουέχειτεθεί.
• Μέσωαυτήςεπικοινωνούμεέμμεσατηνεικόνατηςεπιστήμηςπουεπιθυμούμε(π.χ.έμφασηστιςμεθόδους,στουςνόμους,στησχέσημετηνκοινωνία,κ.α.).
• Ηδραστηριότηταπρέπειναεμπλέκειενεργάτον μαθητήτόσοπρακτικάόσοκαινοητικά.Σεαλληλεπίδρασημεαυτήθαοικοδομήσειτηνέαγνώση.
• Άρα,είναισημαντικόαυτήναενδιαφέρειτοπαιδί.
11ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
• Χτίζουμεέναμαθησιακόπεριβάλλονπουναξεκινάμεέναπαραμύθι,μετηνπρόκλησημιαςκατασκευήςκ.α.
• Οιδραστηριότητεςαποτελούνπρακτικάδιδακτικάσενάρια:
üπουθέτουντοπλαίσιοδράσηςγιατουςμαθητές(χώρο/τόποδράσηςκαιπλοκή/αφήγηση).
üδιατυπώνουνμέσααπότηναφήγησήτουςέναναπλόκαικαθαρόστόχογιατουςμαθητές.
üπεριλαμβάνουνδυσκολίεςπουγιαναξεπεραστούνθαπρέπειοιμαθητέςνα«συμμορφωθούν»ωςπροςτιςγνώσειςκαιτιςδεξιότητέςτους,απαντώνταςστοστόχοπουέχειορίσειοεκπαιδευτικός.
12ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
• Οιδραστηριότητεςπρέπειναείναιανοιχτές καιτουλικόπουθαχρησιμοποιηθείεντόςτουςευέλικτο.Ναεπιτρέπουνδηλαδή,στοπαιδίναδοκιμάσειδιαφορετικέςλύσειςκαινατιςελέγξειωςπροςτηνορθότητάτους.
• Τοπαιδίβρίσκεταιακόμηστοστάδιοτουσυγκεκριμένουάραείναισημαντικότοόποιουλικό χρησιμοποιηθείναδιεγείρεικαιναεπεκτείνειτιςαισθητηριακέςεμπειρίεςτουπαιδιού.
• Πρέπειναείναιλιτό,απλό(σύμφωνομετιςδεξιότητεςπουέχειτοπαιδίσεαυτήτηνηλικία)καιαισθητικάευχάριστο.Πρέπεινατραβάτοενδιαφέρον τουπαιδιού,αλλάναμηντοπαρασύρειμετονεντυπωσιασμότουεκτόςτουστόχου.
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια
13ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Σχεδιάζονταςδραστηριότητεςγιατανήπια• Δενπρέπειναδίνειπολλάερεθίσματα,παράναεστιάζεισεμια
μόνοαίσθησήτουπαιδιούκάθεφορά.Τραβάμετηνπροσοχήτουπ.χ.στοπώςναχρησιμοποιείτααυτιάτου,ταμάτιατουκ.ο.κ. Τοπαιδίείναιτοκέντροτηςπληροφορίαςόχιτουλικό.
• Τοαισθητηριακόυλικόπουχρησιμοποιούμεμπορείναυποκρύπτειτιςιδέες– έννοιεςπουεπιθυμούμεναδιδάξουμε,αλλάεμείςπροτάσσουμετααπτά,αμιγώςαισθητηριακάστοιχείαπουπρέπειναπαρουσιάζειμεσαφήνεια τουλικόμας.
• Τοπαιδίλόγωτωνχαρακτηριστικώντηςηλικίαςθαξεκινήσεινα«ανακαλύπτει»στηδραστηριότητα-στόχοπρώτατοσυγκεκριμένο,τοχειροπιαστόκαιέπειταθαοδηγηθείπροςτοαφηρημένο.
14ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Ηεμπλοκήτωνμαθητώνκαιοανθρώπινοςπαράγοντας
• Τοπαιδίγιαναεμπλακείπρέπειπρώταναεπενδύσει!
• Εμπλέκονταικαι«εργάζονται»πιοεύκολαγιατοστόχοανέχουνρόλοήανταυτίζονταιμεκάποιον«ήρωα».
• Παρακολουθούντηδράσηάλλων(ακόμηκαιτουδασκάλουτους)ανκαιαυτοίαναλάβουνρόλους– ταυτιστούνμεήρωες.
• Ταπαιδιάσκέφτονταικαιδρουνμέσαστοσενάριομεβάσηιδέεςπουφέρουναπότιςεμπειρίεςτους.Τιςιδέεςαυτέςτιςεπικοινωνούνπολλέςφορέςελλειπτικάκαισυνεπώςγιανακαταλάβουμετισκέφτονταιπρέπεικαιναταπαρατηρούμεπροσεκτικά(ναταακούμεκαιναβλέπουμετικάνουν).
15ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Παράδειγμα• Θέμα:Πλεύση– βύθιση.• Στόχος: Ταπαιδιάνααναγνωρίσουνότιηπλεύσηήη
βύθισητωνσωμάτωνεξαρτάταιαπό:α)τουλικόκατασκευήςτουστερεούσώματος,β)τοσχήματουσώματοςκαιγ)τηνπυκνότητατουυγρούστοοποίοεπιχειρούμεναπλεύσουμετοσώμαμας.
• ΣυσχέτισημεσκοπούςτουΑ.Π.: Ηθεματικήσυμβάλλειστηνανάπτυξηδεξιοτήτωνγιατηνδιερεύνησηκαιεπίλυσηπροβλημάτων.Παράλληλαπροβάλλειτοντρόποπουηεπιστήμηαλληλεπιδρά μετηντεχνολογία,προσπαθώνταςνααπαντήσειστιςανάγκεςτηςκοινωνία.
16ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Παράδειγμα• Επιστημονικόπεριεχόμενο:Ηπλεύση- βύθισηείναι
φαινόμεναπουπαρατηρούνταιότανστερεάσώματατοποθετούνταιμέσασευγρό.Βύθισηέχουμεόταντοστερεόσώμακατευθύνεταιστονπυθμένατουυγρού,ενώηπλεύσηόταντοαντικείμενοπαραμένειστηνεπιφάνειατουυγρού.
Ηβύθισηκαιηπλεύσηεξαρτώνταιαπότηνσχέσητηςπυκνότητατουυλικούμεαυτήτουυγρούστοοποίοτοποθετείται.Τασώματαπουέχουνμικρότερηπυκνότητααπόαυτήτουυγρούεπιπλέουν,ενώταπιοπυκνάσώματαβυθίζονται.
17ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
ΠαράδειγμαΌτανένασώμακαταδύεται,τοβάροςτουτο«τραβά»προςτακάτω,στοβυθό,ενώαντίθετατουγρό«σπρώχνει»τοσώμαπροςταπάνωμεμιαδύναμηπουλέγεταιάνωση.Αναυτήηδύναμηείναιμεγαλύτερηαπότηδύναμητουβάρους,τότετοσώμαεπιπλέει.Στηναντίθετηπερίπτωσηβυθίζεται.
• Διδακτικήμεθοδολογία:Μοντέλοτηςκατασκευής.
• Εναλλακτικέςιδέεςμαθητών:Ταπαιδιάθεωρούνπωςτααντικείμεναεπιπλέουνανείναιελαφριάκαιβυθίζονταιανείναιβαριά.Ακόμησυσχετίζουντηδυνατότηταπλεύσηςμετοεμβαδότηςεπιφάνειαςτουσώματος,τονόγκοκαιτοσχήματουαντικειμένου.
18ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Παράδειγμα• Στόχοςτωνπαιδιών:Νακατασκευάσουνπλεούμενα
χρησιμοποιώνταςδιάφοραυλικά.
• Σενάριο:Οιμαθητέςλαμβάνουνμιαεπιστολήόπουτουςκαλείνααναλάβουντορόλοτουμηχανικού.ΠρέπειναεπιχειρήσουννακατασκευάσουνπλεούμεναμετηβοήθειατωνοποίωνοιΓαλάτες θαμπορέσουννααντιμετωπίσουντουςΡωμαίους.
• Υλικά:Πλαστελίνες,αλουμινόχαρτα,φελλοί,χαρτιάΑ4,σιδερένιομπαλάκι,λεκάνη,νερό,αλάτι,λάδι,μέλι.
• Ρόλοι: Αστερίξ,Οβελίξ,μηχανικοί.
19ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Παράδειγμα
20ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
21ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
22ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
- ΑυτάμετηνεπιστολήτουΜαζεστίξ προςτουςΓαλάτες!Φυσικάκαταλαβαίνετεόλοισαςπόσοσημαντικόείναιναφτιάξουμεκάτιπουναεπιπλέει,έστωκιανδενέχειελπίδεςαπέναντιστονΡωμαϊκόστόλο.
- Έναβήματηνφορά!Γιαναπλεύσουμεπρέπειπρώταναεπιπλεύσουμε!
-Μηνπροτρέχειςόμως!Φρόντισενασκεφτείςπολύπροσεκτικάτιθακατασκευάσεις,φιλόδοξεΓαλάτημηχανικέμου,γιατίταυλικάκαιοχρόνοςκοστίζουνχρυσάφι!Καιμηνξεχνάς,τοχωρίομαςστηρίζειτηντύχητουεπάνωσου!
23ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
• Οιμαθητέςεντόςτηςδραστηριότητας– στόχουπροτείνουνσχέδιαγιατηνκατασκευήτουπλεούμενούτους,ενώοεκπαιδευτικόςελέγχειτιςιδέεςτουςπουυποκρύπτονταιπίσωαπότιςπροτάσειςτους.
• Σχεδιάζειμικρέςδραστηριότητεςελέγχουτωνεπίμέρουςμεταβλητώνπροκειμένουναδουνοιμαθητέςαναυτέςεπιδρούνπράγματιστηνπλεύση– βύθισητωνσωμάτων(π.χ.ρίχνουνέναβαρύκαιέναελαφρύκομμάτιπλαστελίνης-όσοπιοελαφρύγίνεται- στονερόγιαναελέγξουναντοβάροςτουσώματοςεπιδρά).
• Οιμαθητέςδιαπιστώνουνποιεςαπότιςμεταβλητέςεπιδρούνκαιέτσι«συμμορφώνουν»τιςιδέεςτουςπροςτηνεπιστημονική.
• Στοτέλοςκατασκευάζουντοπλεούμενότουςκαιτοσυγκρίνουνμετοαρχικότουςσχέδιοωςπροςτηλειτουργικότητάτου.
24ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Οδηγίεςγιατιςπαρουσιάσειςσας
• Καιτώραηδικήσαςσειρά…• Πρέπεινααναλάβετεθεματικέςενότητες– στόχουςκαιγιααυτέςνασχεδιάσετεδραστηριότητες.
• ΑυτέςθαπρέπειναδιασυνδεθούνμετουςσκοπούςΑ.Π.
• Θαπρέπειναμελετήσετεκαινακαταγράψετεταβασικάστοιχείατουεπιστημονικούπεριεχομένουτουθέματος(αυτάπουθαπρέπειναγνωρίζειοδάσκαλος).
• Θαπρέπειναπεριγράψετετηδιδακτικήμεθοδολογίακαινααναζητήσετετιςιδέεςτωνμαθητώνγιατοθέμασας.
25ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Οδηγίεςγιατιςπαρουσιάσειςσας• Αναφέρετετοντρόποπουοδιδακτικόςσαςστόχος
μετασχηματίζεταισεστόχο– πρόκλησηγιατομαθητή.• Αποτυπώστετηδραστηριότητάσας,περιγράφονταςαναλυτικά
τοσενάριο,ταυλικάκαιτουςρόλουςπουθααναλάβουνοιμαθητές.
• Εξηγήστετέλος:α)τοντρόποπουοιπειραματικέςδραστηριότητεςκαθοδηγούντουςμαθητέςστηνεπίτευξητουδιδακτικούσαςστόχου(πώςμέσωαυτώνθαχτίσειομαθητήςτηνεπιστημονικήγνώσηπουεπιθυμείτε),β)γιατίπιστεύετεότιηδραστηριότητάσαςθαεμπλέξειπράγματιενεργάτομαθητήκαιγ)γιατίταυλικάπουεπιλέξατεείναιτακατάλληλαγιατηδραστηριότητα.
26ΈννοιεςΦυσικώνΕπιστημώνΙ- Ενότητα 5:Σχεδιασμοίδιδακτικών-μαθησιακώνπαρεμβάσεων
Τέλος