Upload
adanna
View
74
Download
7
Embed Size (px)
DESCRIPTION
การสร้างแบบจำลองความรู้ KADS (Knowledge Analysis and Data Structuring). Dr. Nopasit Chakpitak College of Art, Media and Technology Chiang Mai University. Instrument ในการสร้างระบบ KMS. Knowledge Landscape Knowledge Maps Community of Practice Knowledge Engineering Methodology. - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
การสร�างแบบจำาลองความร�� KADS (Knowledge Analysis and Data Structuring)
Dr. Nopasit Chakpitak
College of Art, Media and Technology
Chiang Mai University
Instrument ในการสร�างระบบ KMS
Knowledge Landscape Knowledge Maps Community of Practice Knowledge Engineering Methodology
การวิ เคราะห์�และส�งเคราะห์�ควิามร� � ค�าพู�ด
• Taxonomy กล��มค�า• Ontology สารน�กรม
การใช้�แผนภาพู• แบบจำาลองความร�� (Knowledge Model) ค�อ กระบวินการใช้�
ควิามร� �เพู�!อทำ�างาน แก�ปั$ญห์า ห์ร�อตั�ดส นใจ โดยม*ควิามจร งทำ*!ถู�กปั,อนเข้�าห์ร�ออ นพู�ทำ (Input) และ ให์�ผลล�พูธ์� ห์ร�อ เอาทำ�พู�ทำ (Output)
• แผนที่��ความร�� (Knowledge Map) ค�อ การแสดงผลกระบวินการตั�/งห์ล�กการ (Conceptualization) ปัระกอบด�วิย ห์ล�กการ (Concept) และควิามส�มพู�นธ์� (Relationship) เพู�!อใช้�เปั0นเห์ตั�เปั0นผลในการค ดห์าเห์ตั�ผลตั�อไปั (Reasoning)
KADS Knowledge Model
แบบจำาลองความร��ภารก�จำ (Task Knowledge) ค�อควิามร� �ในวิ�ตัถู�ปัระสงค�ห์ล�กและวิ�ตัถู�ปัระสงค�ย�อย (Goal and Sub Goal) ในการบรรล�ภารก จ
แบบจำาลองความร��ว�ธี�การค�ด (Inference Knowledge) ค�อควิามร� �ในข้�/นตัอนการค ดห์าเห์ตั�ผล (Reasoning) ร� �ในเห์ตั� ร� �ในผล ให์�บรรล�วิ�ตัถู�ปัระสงค�ย�อย เช้�น ควิามตั�องการตั�างๆ ผลล�พูธ์�ตั�างๆ วิ ธ์*แก�ปั$ญห์าตั�างๆ และปัระเด3นอ�!นๆ
แบบจำาลองความร��หล�กการเฉพาะปั"ญหา (Domain Knowledge) ค�อควิามร� �ในส !งทำ*!ตั�องค ดห์ร�อกระบวินการตั�/งห์ล�กการ (Conceptualization) เฉพูาะเร�!อง ในการแก�ปั$ญห์า ห์ร�อตั�ดส นใจ เพู�!อให์�บรรล�การค ด
Ontology ค�อ ค�าเร*ยก อภ ธ์านศั�พูทำ� (Vocabulary)ห์ร�อน ยาม ห์ล�กการพู�/นฐานในการแก�ปั$ญห์า (The Specification of Conceptualization) เปั0นส�วินห์น7!งข้อง Domain Knowledge (แตั�ม*ควิามส�มพู�นธ์�เฉพูาะ เปั0นปัระเภทำข้อง is-a-kind-of และ เปั0นส�วินห์น7!งข้อง is-a-part-of)
แบบจำาลองความร��ภารก�จำ (Task Knowledge)
เคร�!องห์มายแสดง Task
เคร�!องห์มายแสดง Sub Task เช้�!อมโยงลงไปัย�ง Inference Knowledge ตั�อไปั
ตั�วิอย�าง Task Knowledge Model
code name : T010
code name : T011
1
code name : T012
2
แบบจำาลองความร��ว�ธี�ค�ด (Inference Knowledge)
เคร�!องห์มายแสดงปัระเด3นเห์ตั�ผล (Inference Role) ทำ*!เปั0นควิามร� �ทำ*!อย��ในตั�วิบ�คคล (Tacit Knowledge) ส�าห์ร�บภารก จย�อยน�/นๆ เช้�!อมโยงไปัย�ง Domain Knowledge เช้�!อมโยงลงไปัย�ง Domain Knowledge ตั�อไปั
Tacit Knowledge
เคร�!องห์มายแสดงปัระเด3นเห์ตั�ผล (Inference Role) ทำ*!เปั0นควิามร� �ช้�ดแจ�ง (Explicit Knowledge) สามารถู อ�างอ งไปัย�งเอกสารควิามร� � (Repository) ส�าห์ร�บภารก จย�อยน�/นๆ
Explicit Knowledge
เคร�!องห์มายแสดงวิ ธ์*ห์าเห์ตั�ผล (Inference Step) ทำ*!เปั0นควิามร� �ทำ*!อย��ในตั�วิบ�คคล (Tacit Knowledge) ส�าห์ร�บภารก จย�อยน�/นๆ เช้�!อมโยงลงไปัย�ง Domain Knowledge ตั�อไปั
Tacit Knowledge
เคร�!องห์มายแสดงวิ ธ์*ห์าเห์ตั�ผล (Inference Step) ทำ*!เปั0นควิามร� �ช้�ดแจ�ง (Explicit Knowledge) อ�างอ งไปัย�งเอกสารวิ ธ์*การ (Procedure) ส�าห์ร�บภารก จย�อยน�/นๆ
Explicit Knowledge
เคร�!องห์มายแสดง Inference
Inference Knowledge
Inference Structure (Codified) ม*กรอบ• โครงสร�างง�าย ห์ร�อ กระบวินการ Requirements, Inputs,
Causes -> Process -> Products/Services, Outputs, Effects• ช้�ดข้องค�าถูาม Probe Questions• ทำฤษฎี* ห์ร�อกรอบแนวิค ด ห์ร�อ แบบจ�าลองปั$ญห์ามาตัรฐาน • ทำฤษฎี* ห์ร�อกรอบแนวิค ด ห์ร�อ แบบจ�าลองปั$ญห์า ทำ*!ได�จาก
ปัระสบการณ์�ข้องตันเอง Non Structure Tacit Knowledge (Non-Codified)
ไม�ม*กรอบ
Support tacit knowledge ความร��ในตั�วบ&คคลเก�ดจำากปัระสบการณ์( ปัระกอบการตั�ดส�นใจำ
Precautions/cautions? ข้�อควิรระวิ�ง Alternatives/Advantages/Disadvantage? ทำางเล�อกอ�!น ข้�อได�เปัร*ยบ
เส*ยเปัร*ยบ Methods/Strategy to solve
problems/Control/Minimize/Maximize/Optimize วิ ธ์*การกลย�ทำธ์�พู เศัษ
Conditions/Criteria? เง�!อนไข้เฉพูาะ Guideline Techniques/Recommendation/Ensure? แนวิทำางทำ*!
แนะน�าจากปัระสบการณ์� Requirement / Objectives/Needs? วิ�ตัถู�ปัระสงค�โดยอ�อม Limitations? ข้�อจ�าก�ดข้องวิ ธ์*การ ข้บวินการ แบบจ�าลองปั$ญห์า อ�ปักรณ์�
ห์ร�อเคร�!องม�อ Assumptions? ข้�อก�าห์นดห์ร�อปัระมาณ์การณ์�ทำ*!ใช้�พู�/นฐาน ในการแก�ปั$ญห์า Example ? ตั�วิอย�าง กรณ์*ศั7กษา ทำ*!ใช้�อธ์ บายเปั0นตั�วิอย�างทำ*!ช้�ดเจน
ตั�วิอย�างแบบจ�าลองควิามร� �วิ ธ์*ค ด
code name : T011
Tacit Knowledge
code name : I001
1
Tacit Knowledge
code name : I002
2
แบบจำาลองความร��หล�กการเฉพาะปั"ญหา (Domain Knowledge)
เคร�!องห์มายแสดง ส !งทำ*!ค ด ห์ร�อ ห์ล�กการ (Concept) ส�าห์ร�บเห์ตั�ผลน�/นๆ
เคร�!องห์มายแสดงควิามส�มพู�นธ์� (Relationship) ส�าห์ร�บเห์ตั�ผลน�/นๆ
ตั�วิอย�างแบบจ�าลองห์ล�กการเฉพูาะปั$ญห์า (ม*ล�กษณ์ะเปั0น Semantic Mapping สามารถูอ�านเปั0นปัระโยค)
Tacit Knowledge
code name : I001
1
2
แบบจำาลองความร��ความส�มพ�นธี(พ)*นฐาน (Ontology)
เคร�!องห์มายแสดงห์ล�กการพู�/นฐาน
เคร�!องห์มายแสดงควิามส�มพู�นธ์�พู�/นฐาน has part
has subtype
is a kind of
is a part of
ตั�วิอย�าง Ontology