ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ХАТГАЛ ТОСГОНЫ НУТГИЙН …—ээлийн_эргэлтийн...Japan Fund for Poverty Reduction Japan Fund for Poverty Reduction ГАРЫН

JapanFund forPovertyReduction


ГАРЫН АВЛАГА

MOН (9183) “ХӨВСГӨЛ НУУРЫН БАЙГАЛИЙН ЦОГЦОЛБОРТ ГАЗРЫН ОРЧНЫ БҮСИЙН ИРГЭДИЙН АМЬЖИРГААГ САЙЖРУУЛАХ, ТОГТВОРТОЙ АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫГ ХӨГЖҮҮЛЭХ НЭГДСЭН ТӨСӨЛ”

2018 он

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ХАТГАЛ ТОСГОНЫ НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН

Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн амьжиргааг дэмжихэд зориулав



ГАРЫН АВЛАГА

Хоёр дахь хэвлэл

2018 он

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ХАТГАЛ ТОСГОНЫ НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН

ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН

Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгон

2

ТӨСЛИЙН ТУХАЙ ТОВЧХОН

Төслийн зорилго: Нутгийн иргэдийн оролцоонд тулгуурлан аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх замаар орлогын эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэн, амьжиргааны түвшинг дээшлүүлэх ба иргэдийн амьжиргаа, мал аж ахуй, бэлчээр, хог хаягдлын асуудлыг цогцоор авч үзнэ. Орчны бүсийн иргэдийн аялал жуулчлал, мал аж ахуйн чиглэлээр өрхийн бичил үйлдвэрлэлийг дэмжих нутгийн иргэд өөрсдөө захиран зарцуулах эргэлтийн санг төслийн зорилтот 5 сум, 1 тосгонд байгуулан зээл олгоно.

Санхүүжүүлэгч байгууллага: Азийн хөгжлийн банк (ADB), Ядуурлыг бууруулах Японы сан (JFPR)

Гүйцэтгэгч байгууллага: Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам

Хэрэгжүүлэгч байгууллага: Хөвсгөлийн Улсын тусгай хамгаалалттай газрын хамгаалалтын захиргаа

Хэрэгжих хугацаа: 2016 оны 3 дугаар сараас 2019 оны 12 дугаар сар

Төслийн зорилтот бүс нутаг: Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Чандмань-Өндөр, Цагаан-Үүр, Ханх, Рэнчинлхүмбэ сумд, Хатгал тосгон

Гарах үр дүн: Үр дүн 1: Хатгал, Ханх сууринд нутгийн хүн амд түшиглэсэн аялал жуулчлал хөгжинө.Үр дүн 2: Мал аж ахуйн үйлдвэрлэл, бэлчээрийн менежмент сайжирч малчдын орлого нэмэгдэнэ. Үр дүн 3: Хөвсгөл нуур орчмын хог хаягдлын менежментийн загвар бий болно.

MOН (9183) “ХӨВСГӨЛ НУУРЫН БАЙГАЛИЙН ЦОГЦОЛБОРТ ГАЗРЫН ОРЧНЫ БҮСИЙН ИРГЭДИЙН АМЬЖИРГААГ САЙЖРУУЛАХ, ТОГТВОРТОЙ АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫГ ХӨГЖҮҮЛЭХ НЭГДСЭН ТӨСӨЛ”

Зээлийн эргэлтийн сангийн гарын авлага

3

Мэндчилгээ ................................................................................................... 4Зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны гишүүдийн танилцуулга .... 6Хатгал тосгоны иргэдийн удирдлагатай зээлийн

эргэлтийн сангийн зээлдэгчдийн мэдээлэл .............................. 8Зээлийн эргэлтийн сангийн тухай ........................................................10Зээлийн зориулалт, нөхцөл .................................................................... 12Зээлд тавигдах шаардлага, бүрдүүлэх бичиг баримт..................... 13Иргэдийн зүгээс нийтлэг асуудаг асуулт ба хариулт ..................... 16Зээлийн эргэлтийн сангийн журамд орсон өөрчлөлтийн

хураангуй ............................................................................................ 18Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн

нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн журам .................................................................................... 22

Дөрвөн талт хамтран ажиллах гэрээ ................................................. 34Гэрээ дүгнэсэн акт .....................................................................................40Хавсралт 1: Зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны хурлын

тэмдэглэлийн загвар ......................................................................... 42Хавсралт 2: Зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны хурлын

шийдвэрийн загвар ............................................................................ 46Хавсралт 3: Зээлийн төслийн өргөдлийн загвар ............................. 47Хавсралт 4: Зээл хүссэн төслүүдийн бүртгэлийн хуудас .............. 51Хавсралт 5: Зээлийн өргөдлийн үнэлгээний хуудас ....................... 52Хавсралт 6: Зээлийн эргэлтийн сангаас санхүүжүүлэх

болон санхүүжүүлэхгүй үйл ажиллагаа ....................................... 54Хавсралт 7: Зээлийн гэрээний загвар ................................................. 59Хавсралт 8: Барьцааны гэрээний загвар ........................................... 63Хавсралт 9: Сангийн менежерийн тайлангийн загвар ................... 67

АГУУЛГА


Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгоны Захирагч Б.Ганбаатар

Эрхэм хүндэт Хатгал тосгоны иргэд ээ,

Ядуурлыг бууруулах Японы сангийн буцалтгүй тусламжаар Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам, Азийн хөгжлийн банк хамтран “Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн амьжиргааг дэмжих, тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нэгдсэн төсөл” -ийг 2016-2019 онд Хөвсгөл аймгийн

Алаг-Эрдэнэ, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр, Ханх, Рэнчинлхүмбэ сумд, Хатгал тосгонд хэрэгжүүлж байна.

Энэхүү төсөл нь оролцооны аргад тулгуурлан тусгай хамгаалалттай газар нутгийн иргэдийн амьжиргаа, аялал жуулчлал, хог хаягдлын менежментийн асуудлыг цогцоор нь авч үзэж байгаа анхны төсөл юм.

Төслийн зорилтот сумдын иргэдийн амьжиргааг дэмжиж, Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрыг хамгаалах зорилгоор нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн санг байгуулан сангийн хороо, сангийн менежерийн дэмжлэгтэйгээр иргэд өөрсдөө сангаа удирдан, захиран зарцуулах юм.

4

ЗЭЭЛИ

ЙН

МЭНДЧИЛГЭЭ


5

Та бүхэнд толилуулж буй энэхүү гарын авлагад Хатгал тосгоны иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн санг удирдах, менежмент хийхтэй холбоотой сангийн журам, түүний хавсралтууд зэрэг мэдээллийг багтаасан болно.

Зээлийн эргэлтийн сан нь та бидний амьжиргааг дэмжих, байгаль орчноо хамгаалахад чиглэсэн төслийн үндсэн зорилгыг биелүүлэн ашиг тусаа өгнө гэдэгт гүнээ найдаж байна.

Та бүхнийг хүндэтгэсэн,

Сумын зээлийн эргэлтийн сангийнХорооны дарга: Б.Ням-Очир

Гишүүд: Я.Чулуунбаатар Г.Гэрэлцолмон Д.Баасан Ж.Уянга

Д.Оюунчимэг Д.Үржинбадам


ЗЭС-ИЙН ХОРООНЫ ГИШҮҮДИЙН ТАНИЛЦУУЛГА

Б. Ням-Очир Хорооны дарга:

Ахмадын төлөөлөл 95504965 Д. Үржинбадам

Хорооны гишүүн: ТХГХЗ-ны захиргааны

төлөөлөл, 93094241

Г. Гэрэлцолмон Хорооны гишүүн: Эмэгтэйчүүдийн

төлөөлөл 98603125

Я. Чулуунбаатар Хорооны гишүүн:

Орчны бүсийн төлөөлөл 98627756

Ж. Уянга Хорооны гишүүн: Нарийн бичгийн

дарга Баялаг бүтээгчдийн

төлөөлөл 98384777

Д. Баасан Хорооны гишүүн:

Малчны төлөөлөл 98275662

6

Д. Оюунчимэг Хорооны гишүүн:

Баялаг бүтээгчдийн төлөөлөл 99545560


7

Хатгал тосгоны нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн хороо 2017 оны 03 дугаар сарын 09 өдөр хийсэн иргэдийн хурлаас байгуулагдсан. 2017 оны 05 сарын 27 анхдугаар хуралдан нийт 23260000 төгрөгийн зээл олгож мөн эргэн төлөлтөөс 1 төслийн 4519000 төгрөгийн зээлийг олгосон.2018 оны 01 сарын 29 өдрийн анхдугаар хуралдаанаар 2017 оны зээлдэгч нарын эргэн төлтөөс нийт 8 төслийн 21200000 төгрөгийн зээлийг олгосон.2018 оны 03 сарын 18 өдрийн 2-р хуралдаанаар нийт 10 төслийн 66000000 төгрөгийн зээлийг олгосон.

Хатгал тосгоны зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны хурал

Т. Мөнхтэнгэр Сангийн менежер:

95811495


8

ХАТГАЛ ТОСГОНЫ ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ЗЭЭЛДЭГЧДИЙН МЭДЭЭЛЭЛ

2018 оны 5 дугаар сарын 1-ний байдлаар

№ Төслийн нэр Зээл хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа

Зээлийн хэмжээ

/төг/

Зээлийн хүү

/жилээр/

Зээлийн хугацаа

1 Уран төсөл Үндэсний хувцас хийх 1,000,000 2.4% 6 сар

2 Малын ашигМалын ноосоор гар урлалын бүтээгдэхүүн хийх

2,000,000 2.4% 10 сар

3 Дурсамж Гар урлалын бүтээгдэхүүн хийх 1,000,000 2.4% 8 сар

4 Нутгийн онцлог Музей байгуулах 5,760,000 2.4% 12 сар

5 Чамин эвэр Эврээр бүтээгдэхүүн хийх 1,000,000 2.4% 7 сар

6 Сүүн зам Сүү цагаан идээгээр бүтээгдэхүүн хийх 3,500,000 2.4% 12 сар

7 Цагаан идээ боловсруулалт

Сүү цагаан идээгээр бүтээгдэхүүн хийх 3,000,000 2.4% 12 сар

8 Малын шим

Сүү цагаан идээгээр бүтээгдэхүүн хийх, Хатгал тосгонд 3 цэг тохижуулах зайрмаг хийх

6,000,000 2.4% 8 сар

9 Уран шаглаа Үндэсний хувцас хийх 4,519,000 2.4% 12 сар

10 Уран гар Эврээр гар урлалын бүтээгдэхүүн хийх 3,000,000 2.4% 10 сар

11 Далайн гоёл Үндэсний хувцас хийх 1,200,000 2.4% 12 сар

12 Гар урлал Гар урлалын бүтээгдэхүүн хийх 2,000,000 2.4% 10 сар


9

13 Сэтгэмж Үндэсний хувцас хийх 2,500,000 2.4% 10 сар

14 Далай ээж Гар урлалын бүтээгдэхүүн хийх, 4,000,000 2.4% 12 сар

15 Аян Сураар бүтээгдэхүүн хийх 4,500,000 2.4% 12 сар

16 Уран хийц Модоор бүтээгдэхүүн хийх 1,500,000 2.4% 18 сар

17 Бялуу Бялуу хийх 2,500,000 7.2% 12 сар

18 Отгонтэнгэр Ариун цэврийн байгууламж барих 5,000,000 2.4% 18 сар

19 Монгол Үжин Монгол үндэсний хээ угалзтай гэр авч үзмэр байгуулах

15,000,000 7.2% 18 сар

20 Малын буян Сүү цагаан идээгээр бүтээгдэхүүн хийх 5,000,000 12 сар 7.2%

21 Цагаан Чулуут Бууз, банш хийх 12,000,000 12 сар 7.2%

22 Сувинер SHOP Сувинерийн дэлгүүр ажлуулах 8,000,000

23 Хөвсгөлийн ирээдүй

Мах махан бүтээгдэхүүн лаазлах

5,000,000 18 сар 2.4%

24 Өгөөж Сүхбаатар хөлөг онгоцон дээр хоол хийх

10,000,000 12 сар 7.2%

25 Уран гар Гар урлалын бүтээгдэхүүн хийх 3,000,000 14 сар 7.2%

26 Төмөр хийц Төмрөөр бүтээгдэхүүн хийх 1,500,000 12 сар 7.2%

27 Суран Сувинер Сураар сувинерийн хазаар ногт ташуур хийх

1,500,000 12 сар 7.2%

Нийт 121,452,908.8 12 сар

10


ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ТУХАЙ

ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ЗОРИЛГОТөсөл хэрэгжиж буй орчны бүсийн сумдын ард иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлэх, аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх, малчдын орлогыг нэмэгдүүлэхэд зориулсан хөнгөлөлттэй зээл олгох;

ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САН БАЙГУУЛАХ ГАЗАРХөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Чандмань-Өндөр, Цагаан-Үүр, Ханх, Рэнчинлхүмбэ сумд, Хатгал тосгон;

ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ХОРОО Төсөл хэрэгжиж буй зорилтот 5 сум, 1 тосгонд тус бүр нэг Хороо байгуулна. Хороо болгон нийт 7 гишүүнтэй байх ба Хорооны гишүүдийг тухайн сумдын иргэд сонгоно.

Хорооны үндсэн үүрэг Төслийн зорилтын дагуу зээлийн өргөдлийг хүлээн авах, хэлэлцүүлэх, сонгон шалгаруулах, төслийн зээлийн санхүүжилтийн эх үүсвэрийн хүрээнд зээл олгох шийдвэр гаргах, зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах, зээлийн эргэн төлөлт болон зээлийн багцын чанарт хяналт тавих, тайлагнах.

Хорооны үндсэн бүрэлдэхүүн • Хөвсгөлийн Улсын тусгай хамгаалалттай газрын хамгаалал-

тын захиргааны төлөөлөл; • Сумын орчны бүсийн зөвлөлийн төлөөлөл;• Баялаг бүтээгчдийн төлөөлөл;• Эмэгтэйчүүд ба хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төлөөлөл; • Аялал жуулчлал эрхлэгчдийн төлөөлөл;• Малчид, мал аж ахуй эрхлэгчдийн төлөөлөл; • Ахмадын төлөөлөл зэрэг багтана.


11

Хорооны гишүүдэд тавигдах шаардлага• Сум орон нутаг болон иргэдээ сайн мэддэг байх;• Нутаг орондоо хүмүүнлэгийн болон сайн санал санаачилгыг

үүсгэн байгуулагч манлайлагч байх;• Гэмт хэрэгт холбогдоогүй, ялангуяа санхүүгийн гэм буруутай

үйлдэл хийж байгаагүй байх;• Нутаг орондоо нэр хүндтэй, үнэнч шударга хүн байх;• Төсөл сонгон шалгаруулах туршлага, мэдлэгтэй байх;• Хяналт үнэлгээ хийх чадвар, туршлага, мэдлэгтэй байх;• Ашиг сонирхлын зөрчлөөс ангид байх.

САНГИЙН МЕНЕЖЕР Сум бүрт эргэлтийн санг хариуцсан нэг хүн сангийн менежерээр ажиллах ба сангийн менежер нь эргэлтийн сангийн өдөр тутмын үйл ажиллагааг хариуцахын зэрэгцээ иргэдээс зээлийн төслийг хүлээн авах үүрэгтэй.

Сангийн менежерт тавигдах шаардлага• Банк, санхүү, эдийн засгийн чиглэлийн дээд мэргэжилтэй; • Мэргэжлээрээ 3-аас доошгүй жил ажилласан туршлагатай байх;• Гэмт хэрэгт холбогдоогүй, ялангуяа санхүүгийн гэм буруутай

үйлдэл хийж байгаагүй байх;• Сум, орон нутаг болон иргэдээ маш сайн мэддэг, тухайн

сумандаа оршин суудаг байх.

ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ГҮЙЛГЭЭ ХИЙХ ЭРХ Төрийн банканд нээсэн эргэлтийн сангийн данснаас тухайн суманд байгуулагдсан Зээлийн эргэлтийн сангийн хорооны дарга (1-р гарын үсэг), Сангийн менежер (2-р гарын үсэг), сумын эмэгтэйчүүдийн бүлгийн төлөөллөөс сонгогдсон Хорооны гишүүн (3-р гарын үсэг) гэсэн 3 эрх бүхий этгээдийн баталгаат гарын үсгээр1 аливаа зарлагын гүйлгээ хийгдэнэ.

1 Хэрэв 3 эрх бүхийн этгээдийн аль нэг нь гарын үсэг зурах боломжгүй болсон тохиолдолд ажлын 10 хоногт багтаан Хорооны гишүүнийг нөхөн сонгоно. Хорооны гишүүн шинээр томилогдох хүртэл эргэлтийн сангийн данснаас аливаа гүйлгээ хийхийг хориглоно.


12

ЗЭЭЛИЙН ЗОРИУЛАЛТЭнэхүү зээл нь Хөвсгөл нуурыг хамгаалах үндсэн зорилгын хүрээнд аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг дэмжих, малчдын орлогыг нэмэгдүүлэх, төрөлжүүлэхэд чиглэсэн өрхийн бичил бизнес, үйл ажиллагааг санхүүжүүлнэ.

ЗЭЭЛЭЭР САНХҮҮЖҮҮЛЭХ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА • Гар урлал, бэлэг дурсгалын зүйлийн үйлдвэрлэл;• Түүхийн болон байгалийн аяллын бүтээгдэхүүн үйлчилгээ;• Завь болон морин аяллын үйлчилгээ;• Хөтөч, явган аяллын үйлчилгээ;• Шувуу судлал ба спорт загасчлал;• Сүү, цагаан идээ боловсруулах;• Мах боловсруулах;• Ноос боловсруулж бүтээгдэхүүн хийх;• Химийн бодисгүйгээр арьс нэхий элдэж боловсруулах;• Туслах аж ахуй (зөгий, гахай, тахиа) гэх мэт аялал жуулчлал,

мал аж ахуйн чиглэлийн үйл ажиллагаа;• Эргэлтийн сангийн зорилгод нийцсэн бусад үйлчилгээ

ЗЭЭЛИЙН НӨХЦӨЛ

Хэмжээ 15,000,000 төгрөг хүртэл

Зээлийн хүү (жилээр) Зорилтот бүлгийн иргэдэд 2.4%, бусад иргэдэд 7.2% (төгрөг)2

Хугацаа 18 сар хүртэл

Үндсэн төлбөр ба зээлийн хүүгээс түр чөлөөлөгдөх хугацаа

Зээлийн эхний 3 хүртэл сарын хугацаанд

Барьцаа хөрөнгө Зээлийн дүнгийн 70 хүртэл хувьтай тэнцэх мал, үл хөдлөх ба хөдлөх эд хөрөнгө барьцаална.

2 Зээлийн хүүг жил бүр эргэн хянаж, шинэчлэн тогтоох журмын дагуу 2017 оны 12 дугаар сарын 9-ний өдрийн Төслийн удирдах хорооны III хурлаар зээлийн хүүг ялгавартай олгохоор шийдвэр гаргасан. Гэхдээ энэ нь зөвхөн шинээр авах зээлд хамаарах бөгөөд өмнө нь авсан зээлийн хүүнд нөлөөлөхгүй.

ЗЭЭЛИЙН ЗОРИУЛАЛТ, НӨХЦӨЛ


ЗЭЭЛДЭГЧДЭД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА • Тухайн сумын байнгын оршин суугч байх (Багийн засаг

даргын тодорхойлолт); • Банк, Банк бус санхүүгийн байгууллага, Хадгаламж зээлийн

хоршоодоос авсан хугацаа хэтэрсэн зээл, хүүгийн өр төлбөргүй байх (Монгол банкны тодорхойлолт);

• Шаардлага хангасан барьцаа хөрөнгөтэй байх;• Төслийн зорилтот бүлгийн төлөөлөл байх (Багийн засаг

даргын тодорхойлолт);

ЗЭЭЛИЙН ӨРГӨДЛИЙГ ИРҮҮЛЭХЭД БҮРДҮҮЛЭХ БИЧИГ БАРИМТ

1. Зээл хүссэн өргөдөл2. Иргэний үнэмлэхний хуулбар (зээлийг хамтран хариуцах

иргэнд мөн адил хамаарна)3. Төсөл (бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, үйлчилгээ эрхлэх)4. Барьцаа хөрөнгийн гэрчилгээний хуулбар, малын А данс гэх мэт5. Оршин суугаа газрын тодорхойлолт 6. Халамжийн газраас өрхийн амьжиргааны түвшинг тодор-

хойлсон тодорхойлолт7. Хугацаа хэтэрсэн зээлийн өргүй болохыг баталсан банк, сум

хөгжүүлэх сан болон бусад газрын тодорхойлолт8. Гар урлалаас бусад аялал жуулчлалын чиглэлийн төслүүдэд

доорх бичиг баримтын хуулбарыг: а). газрын гэрээ, б). гэрчилгээ, в). байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын ерөнхий болон нарийвчилсан үнэлгээ, г). аялал жуулчлал эрхлэх зөвшөөрөл

ТӨСӨЛ ХҮЛЭЭН АВАХ ХУГАЦАА: Зээлийн эргэлтийн сангийн Хороо зээлийн өргөдөл хүлээн авах хугацааг тогтоож, нутгийн иргэдэд ил тод мэдээлнэ.

ЗЭЭЛД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА, БҮРДҮҮЛЭХ БИЧИГ БАРИМТ

13

14

НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ҮЙЛ ЯВЦ

Зээлээ хурдан төлөөд дараагийн

санхүүжилтэнд хамрагдъя даа

Зээл олгох нь зүйтэй

Төсөл бичиж байгаад ЗЭС-ийн

Хороонд өгдөг хэрэг ээ

САН

Сайхан амьдрал

САН ₮

Орлого

Эргэн төлөлт

ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ХОРОО

15

НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ҮЙЛ ЯВЦ

Нутгийн иргэд зээлийн эргэлтийн сангаа өөрсдөө удирдан захиран зарцуулдаг тул хүнээ олж зээлээ

өгдөг, иргэдийн амьжиргааг бодитоор дэмжиж чаддаг юм

байна.

₮

Хурдхан түүхий эд, материал, тоног

төхөөрөмж аваад үйлдвэрлэл, үйлчилгээгээ

явуулнаа...

Үйлдвэрлэл, үйлчилгээ - АШИГ

ОРЛОГО

ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ЗЭЭЛ

Жилийн хүү 2.4% ба 7.2%Сарын хүү 0.2% ба 0.6%Зээлийн хэмжээ 15 сая ₮ хүртэл

Зээлийн хугацаа 18 сар хүртэл

САН

САН ₮

Зээлийн эх үүсвэр

Орлого

ЗээлЭргэн

төлөлт


16

АСУУЛТ БА ХАРИУЛТ• Зээлийн эргэлтийн сангаас дахин зээл авч болох уу?

Зээлийн эргэлтийн сангаас өмнө нь зээл аваад төслөө амжилттай сайн хэрэгжүүлсэн, зээлээ хугацаанд нь болон хугацаанаасаа өмнө төлсөн зээлдэгч тус санд хандан дахин зээл хүсэж, төсөл бичиж болно. Гэхдээ ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй.

• Зээлийн хүү жилийн 2.4%, ба 7.2% гэсэн ялгавартай байгааг хэрхэн ойлгох вэ?

Хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, бага орлоготой болон орлогогүй иргэдийн төсөлд холбогдох нотлох баримт бичгийг үндэслэн 2.4 хувийн хүүтэй зээлийг олгоно. Гэхдээ тухайн зээл хүсэгч нь 2.4 хувийн зээл авах нөхцөл, түүнийг батлах баримт бичгийг зээлийн Хороо, сангийн менежерт өгнө. Бусад иргэдийн төсөлд 7.2 хувийн хүүтэй зээл олгогдоно.

• Морин аялал эрхлэхээр морь худалдан авч болох уу?Болохгүй.

• Сүү, цагаан-идээ боловсруулах зорилгоор мал худалдан авч болох уу?

Болохгүй.

• Зээлийг зөвхөн бүлэгт олгох уу?Нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангаас олгох зээлийг иргэн ба иргэдийн бүлэгт адилхан олгоно.

• Зээлийн эргэн төлөлтийг харилцан тохирч болох уу?Болно. Зээлийн гэрээ байгуулах үедээ сангийн менежертэй тохирч болно.

• Зээлдэгч өөрөө барьцаа хөрөнгөгүй тохиолдолд бусдын хөрөнгийг барьцаанд тавьж болох уу?

Тухайн хөрөнгийн эзэн хамтран зээлдэгч мөн бол болно.

ИРГЭДИЙН ЗҮГЭЭС НИЙТЛЭГ АСУУДАГ


• Малчны, тэтгэврийн зээлтэй иргэд зээл авч болох уу?Зээл хүсэгч иргэн нь хугацаа хэтэрсэн, чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэлгүй бол болно.

• Төсөл хэрэгжиж байгаа сумдад оршин суудаггүй иргэн төсөл бичиж зээл авч болох уу?

Болохгүй. Зээл хүсэгч нь тухайн суманд байнга оршин суудаг, тухайн сумын харьяат байх ёстой.

• Зээл олгох шийдвэрийг хэн гаргадаг вэ?Зээлийн эргэлтийн сангийн хороо зохих журмын дагуу үнэлж бие даан шийдвэр гаргадаг. Журмын дагуу төсөл дуусах хугацаа хүртэл төсөл хөндлөнгийн хяналттай явах учир хорооны шийдвэрийг үндэслэн эцсийн баталгаажуулалтыг Төслийн захирал олгодог.

• Хэрвээ надад санал, гомдол байгаа бол хэнд яаж хандах вэ?Зээлийн эргэлтийн сангийн хороо болон төслийн нэгжид санал, гомдлын өргөдлийг бичгээр хүргүүлнэ.

АСУУЛТ БА ХАРИУЛТ

ТӨСӨЛ

17


18

ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ЖУРАМД ОРСОН ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ХУРААНГУЙ2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн

Төслийн удирдах хорооны 3 дугаар хурлаар батлав

Гарын авлагын Өөрчлөлт оруулах үндэслэл, шалтгаан

Одоо хэрэгжиж байгаа журмын заалт Журманд шинээр оруулах заалт

Хоёр. Нэр томъёоны тайлбар хэсэг

Зорилтот бүлэг, зээл хүсэгч гэсэн

тодорхойлолтуудыг өөрчлөх

2.5 Зорилтот бүлэг гэдэг нь Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан -Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгоны иргэд, өрх, бүлэг гэснийг

2.5 “Зорилтот бүлэг гэдэг нь хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, ядуу, орлого багатай иргэд” гэж өөрчлөх

2.7 Зээл хүсэгч гэдэг нь Зээ лийн эргэлтийн сангийн зээлийн үйлчил гээнд хамрагдах хүсэлтээ гаргасан зорилтот бүлэг гэснийг

2.7 “Зээл хүсэгч гэдэг нь Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгоны иргэд, өрх, бүлэг” гэж өөрчлөх

Гурав. Сангийн бүтэц, зохион байгуулалт /ЗЭС-ийн Хорооны гишүүнээс чөлөөлөх, нөхөн сонгох талаар/

Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн удирдлагатай Зээлийн эргэлтийн сан /ЗЭС/-ийн журмын 3.9-д зааснаар хорооны дарга болон гишүүн, сангийн менежер нь зөвхөн нэг талын санаачилгаар Хорооны бүрэлдэхүүнээс гарч болох талаар тусгасныг өөрчлөх.

3.9 Хорооны дарга болон ги шүүн, сангийн менежер нь хүндэтгэн үзэх шалтгааны улмаас ажил үүргээ бие лүүлэх боломжгүй болсон тохиолдолд энэ та лаар төсөлд бичгээр мэдэгдсэнээр нө хөн сонголт явагдана гэсэн заалт бай гааг дэлгэрүүлэх

3.9 Дараах нөхцөл үүссэн үед Хорооны дарга болон гишүүдийг албан үүргээс чөлөөлж нөхөн сонгууль явуулна. Үүнд:

3.9.1 ”Хорооны дарга болон гишүүд өөрсдийн санаачилгаар Хорооны бүрэлдэхүүнээс гарах”

3.9.2 ”Хорооны дарга болон гишүүд анх сонгогдсон төлөөллөө хэрэгжүүлж буй байгууллага, бүлгийн харъяаллаас гарах”

3.9.3 ”Журмаар хүлээсэн үүргээ удаа дараа биелүүлээгүй тохиолдолд”

3.9.4 ”Хүндэтгэн үзэх бусад шалтгааны улмаас” гэж тус тус өөрчлөх

3.10 Уг журмын 3.9-т заасан нөхцөл үүссэн тохиолдолд сумын иргэдийн нээлттэй хурлыг зохион байгуулж нөхөн сонгуулийг явуулна.

Дөрөв. Хорооны үйл ажиллагаа Хорооны гишүүдийн эрхийн талаар

Хорооны гишүүд зээлд хамрагдах хүсэлтэй байгаа ба үүнийгээ тэд өөрсдөө ёс зүйн талаасаа байж болохгүй гэж үзээд Хорооны гишүүнээсээ татгалзах нь зүйтэй хэмээн үзэх хандлага байгаа тул энэ талаарх холбогдох заалтыг илүү ойлгомжтой байдлаар тайлбарлан, дэлгэрүүлэх

4.6.3 Хорооны дарга, гишүүн нь зээл хүсэгчтэй ашиг сонирхолын зөрчил тэй, хамаарал бүхий этгээд байх аваас тухайн хорооны гишүүн нь саналын эрхгүй байх ба бусад гишүүдэд нөлөөлөн зүй бус шийдвэр гаргуулахгүй байх.

4.6.3 ”ЗЭС-ийн Хорооны дарга гишүүд болон тэдний гэр бүл нь бусад иргэдийн нэгэн адил сангаас зээл хүсэх эрхтэй бөгөөд харин тухайн гишүүн нь сонгон шалгаруулалтын явцад саналын эрхгүй байна. Зээл хүссэн төсөл нь шалгарсан тохиолдолд төслөө хэрэгжүүлэхдээ ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй” гэж дэлгэрүүлж өөрчлөх

4.5.6 Хорооны шийдвэрийн дагуу зээлдэгч нартай зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах бүрэн эрхийг Хорооны дар гад олгоно.

4.5.6 ”Хорооны шийдвэрийн дагуу зээлдэгч нартай зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах бүрэн эрхийг Хорооны даргад олгох ба энэхүү журмын 7 дугаар хавсралтад заасан зээлийн гэрээ болон барьцааны гэрээний загварт өөрчлөлт оруулахдаа Хорооноос холбогдох саналыг бичгээр үйлдэн ТУН-д хүргүүлэн зөвшөөрөл авснаар мөрдөж эхэлнэ” гэж нэмэх


19

ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ЖУРАМД ОРСОН ӨӨРЧЛӨЛТИЙН ХУРААНГУЙ2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн

Төслийн удирдах хорооны 3 дугаар хурлаар батлав



Хоёр. Нэр томъёоны тайлбар хэсэг

Зорилтот бүлэг, зээл хүсэгч гэсэн

тодорхойлолтуудыг өөрчлөх

2.5 Зорилтот бүлэг гэдэг нь Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан -Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгоны иргэд, өрх, бүлэг гэснийг

2.5 “Зорилтот бүлэг гэдэг нь хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, ядуу, орлого багатай иргэд” гэж өөрчлөх

2.7 Зээл хүсэгч гэдэг нь Зээ лийн эргэлтийн сангийн зээлийн үйлчил гээнд хамрагдах хүсэлтээ гаргасан зорилтот бүлэг гэснийг

2.7 “Зээл хүсэгч гэдэг нь Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгоны иргэд, өрх, бүлэг” гэж өөрчлөх

Гурав. Сангийн бүтэц, зохион байгуулалт /ЗЭС-ийн Хорооны гишүүнээс чөлөөлөх, нөхөн сонгох талаар/

Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн удирдлагатай Зээлийн эргэлтийн сан /ЗЭС/-ийн журмын 3.9-д зааснаар хорооны дарга болон гишүүн, сангийн менежер нь зөвхөн нэг талын санаачилгаар Хорооны бүрэлдэхүүнээс гарч болох талаар тусгасныг өөрчлөх.

3.9 Хорооны дарга болон ги шүүн, сангийн менежер нь хүндэтгэн үзэх шалтгааны улмаас ажил үүргээ бие лүүлэх боломжгүй болсон тохиолдолд энэ та лаар төсөлд бичгээр мэдэгдсэнээр нө хөн сонголт явагдана гэсэн заалт бай гааг дэлгэрүүлэх


3.9.1 ”Хорооны дарга болон гишүүд өөрсдийн санаачилгаар Хорооны бүрэлдэхүүнээс гарах”

3.9.2 ”Хорооны дарга болон гишүүд анх сонгогдсон төлөөллөө хэрэгжүүлж буй байгууллага, бүлгийн харъяаллаас гарах”

3.9.3 ”Журмаар хүлээсэн үүргээ удаа дараа биелүүлээгүй тохиолдолд”

3.9.4 ”Хүндэтгэн үзэх бусад шалтгааны улмаас” гэж тус тус өөрчлөх



Хорооны гишүүд зээлд хамрагдах хүсэлтэй байгаа ба үүнийгээ тэд өөрсдөө ёс зүйн талаасаа байж болохгүй гэж үзээд Хорооны гишүүнээсээ татгалзах нь зүйтэй хэмээн үзэх хандлага байгаа тул энэ талаарх холбогдох заалтыг илүү ойлгомжтой байдлаар тайлбарлан, дэлгэрүүлэх

4.6.3 Хорооны дарга, гишүүн нь зээл хүсэгчтэй ашиг сонирхолын зөрчил тэй, хамаарал бүхий этгээд байх аваас тухайн хорооны гишүүн нь саналын эрхгүй байх ба бусад гишүүдэд нөлөөлөн зүй бус шийдвэр гаргуулахгүй байх.

4.6.3 ”ЗЭС-ийн Хорооны дарга гишүүд болон тэдний гэр бүл нь бусад иргэдийн нэгэн адил сангаас зээл хүсэх эрхтэй бөгөөд харин тухайн гишүүн нь сонгон шалгаруулалтын явцад саналын эрхгүй байна. Зээл хүссэн төсөл нь шалгарсан тохиолдолд төслөө хэрэгжүүлэхдээ ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй” гэж дэлгэрүүлж өөрчлөх

4.5.6 Хорооны шийдвэрийн дагуу зээлдэгч нартай зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах бүрэн эрхийг Хорооны дар гад олгоно.

4.5.6 ”Хорооны шийдвэрийн дагуу зээлдэгч нартай зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах бүрэн эрхийг Хорооны даргад олгох ба энэхүү журмын 7 дугаар хавсралтад заасан зээлийн гэрээ болон барьцааны гэрээний загварт өөрчлөлт оруулахдаа Хорооноос холбогдох саналыг бичгээр үйлдэн ТУН-д хүргүүлэн зөвшөөрөл авснаар мөрдөж эхэлнэ” гэж нэмэх


20




Анхны санхүүжилтийн хүрээнд зохион байгуулагдсан төсөл сонгон шалгаруулах хурлын явцаас ажиглахад төсөл бичсэн иргэд сонгон шалгаруулалтын үеэр санхүүжилт хүссэн төслийг биечлэн хамгаалах нь илүү үр дүнтэй нь ажиглагдсан.

4.6.1 Нээлттэй, ил тод, шударга байдлыг хангах

4.6.1 ”Нээлттэй, ил тод, шударга байдлыг ханган, төслийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй зохион байгуулж, зээл хүсэгч нь төслөө танилцуулж, хамгаалах” гэж нэмэлт оруулах

Долоо. Эргэлтийн сан, зээл олголт Зээлийн хүүгийн талаар

ЗЭС-аас олгох зээлийн хүүгийн хэмжээг нэмэгдүүлэх саналыг Хороодын зүгээс гаргасан тул

7.7.1 Зээлийн хүү гийн хэмжээ жилийн 2.4 хувь /ЗЭС -аас олгох зээлийн хүүгийн хэм жээг жил бүр эргэн хянаж, шинэч лэн тогтооно./

7.7.1 ”Зээлийн хүүгийн хэмжээ жилийн 7.2 хувь харин зорилтот бүлгийн иргэдэд олгох зээлий хүүгийн хэмжээ жилийн 2.4 хувь байна. /ЗЭС-аас олгох зээлийн хүүгийн хэмжээг жил бүр эргэн хянаж, шинэчлэн тогтооно/” гэж оруулах

Ес. Санхүүжилт хүссэн төслүүдийг сонгон шалгаруулах. Өрхийн орлогогүй, барьцаа хөрөнгөгүй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, эмзэг бүлгийн иргэдэд зээлийг хэрхэн олгох талаар зээл дахин хүсэх боломжийн талаар

Төслийн үндсэн баримт бичигт төслөөс үр шим хүртэгсдийн 40 орчим хувь нь ядуу өрхийн гишүүд байна гэж заасан боловч өнөөдрийн байдлаар ядуу иргэд зээл хүсэж төсөл бичиж байгаа хэдий ч барьцаа хөрөнгөгүй, төлбөрийн чадваргүй гэсэн шалтгаанаар зээл олгохгүй гэсэн тохиолдол гарсан.

9.2.4 Зээлийн эх үүс вэрийн 40 хүртэл хувийг эмэг тэйчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд олгох

9.2.4 ”Зээлийн багцын 40 хүртэл хувийг төслийн зорилтот бүлэг буюу хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, ядуу, орлого багатай иргэдэд олгох ба зорилтот бүлгийн иргэдэд зээл олгосон тохиолдолд барьцаа хөрөнгийн шалгуурыг хөнгөвчлөх, харилцан зөвшилцөх, итгэлцлийн журмаар гэрээ байгуулж тэдэнд байнгын зөвлөмж, зөвлөгөө өгөх, хяналт тавих асуудлыг Хороо болон сангийн менежер хариуцан ажиллах” гэж өөрчлөх

ЗЭС, зээлдэгчдийн үйл ажиллагаанд хийсэн мониторингийн явцад тус сангийн анхны зээлдэгч нарын зүгээс зээлээ хугацаанд нь болон хугацаанаас нь өмнө төлөөд дахин зээл хүсэх хүсэлтэй байгааг илэрхийлсэн.

9.5 Энэ талаар ямар нэг заалт байхгүй 9.5 ”Тус сангаас зээл аваад зээлээ хугацаандаа болон хугацаанаасаа өмнө төлсөн, төслөө амжилттай сайн хэрэгжүүлсэн иргэд тус сангаас дахин зээл хүсэх нь нээлттэй бөгөөд харин төсөл сонгон шалгаруулалт болон хэрэгжүүлэх явцад ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй болно” гэж нэмэх


21




Анхны санхүүжилтийн хүрээнд зохион байгуулагдсан төсөл сонгон шалгаруулах хурлын явцаас ажиглахад төсөл бичсэн иргэд сонгон шалгаруулалтын үеэр санхүүжилт хүссэн төслийг биечлэн хамгаалах нь илүү үр дүнтэй нь ажиглагдсан.

4.6.1 Нээлттэй, ил тод, шударга байдлыг хангах

4.6.1 ”Нээлттэй, ил тод, шударга байдлыг ханган, төслийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй зохион байгуулж, зээл хүсэгч нь төслөө танилцуулж, хамгаалах” гэж нэмэлт оруулах

Долоо. Эргэлтийн сан, зээл олголт Зээлийн хүүгийн талаар

ЗЭС-аас олгох зээлийн хүүгийн хэмжээг нэмэгдүүлэх саналыг Хороодын зүгээс гаргасан тул

7.7.1 Зээлийн хүү гийн хэмжээ жилийн 2.4 хувь /ЗЭС -аас олгох зээлийн хүүгийн хэм жээг жил бүр эргэн хянаж, шинэч лэн тогтооно./

7.7.1 ”Зээлийн хүүгийн хэмжээ жилийн 7.2 хувь харин зорилтот бүлгийн иргэдэд олгох зээлий хүүгийн хэмжээ жилийн 2.4 хувь байна. /ЗЭС-аас олгох зээлийн хүүгийн хэмжээг жил бүр эргэн хянаж, шинэчлэн тогтооно/” гэж оруулах

Ес. Санхүүжилт хүссэн төслүүдийг сонгон шалгаруулах. Өрхийн орлогогүй, барьцаа хөрөнгөгүй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, эмзэг бүлгийн иргэдэд зээлийг хэрхэн олгох талаар зээл дахин хүсэх боломжийн талаар

Төслийн үндсэн баримт бичигт төслөөс үр шим хүртэгсдийн 40 орчим хувь нь ядуу өрхийн гишүүд байна гэж заасан боловч өнөөдрийн байдлаар ядуу иргэд зээл хүсэж төсөл бичиж байгаа хэдий ч барьцаа хөрөнгөгүй, төлбөрийн чадваргүй гэсэн шалтгаанаар зээл олгохгүй гэсэн тохиолдол гарсан.

9.2.4 Зээлийн эх үүс вэрийн 40 хүртэл хувийг эмэг тэйчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд олгох

9.2.4 ”Зээлийн багцын 40 хүртэл хувийг төслийн зорилтот бүлэг буюу хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, ядуу, орлого багатай иргэдэд олгох ба зорилтот бүлгийн иргэдэд зээл олгосон тохиолдолд барьцаа хөрөнгийн шалгуурыг хөнгөвчлөх, харилцан зөвшилцөх, итгэлцлийн журмаар гэрээ байгуулж тэдэнд байнгын зөвлөмж, зөвлөгөө өгөх, хяналт тавих асуудлыг Хороо болон сангийн менежер хариуцан ажиллах” гэж өөрчлөх

ЗЭС, зээлдэгчдийн үйл ажиллагаанд хийсэн мониторингийн явцад тус сангийн анхны зээлдэгч нарын зүгээс зээлээ хугацаанд нь болон хугацаанаас нь өмнө төлөөд дахин зээл хүсэх хүсэлтэй байгааг илэрхийлсэн.

9.5 Энэ талаар ямар нэг заалт байхгүй 9.5 ”Тус сангаас зээл аваад зээлээ хугацаандаа болон хугацаанаасаа өмнө төлсөн, төслөө амжилттай сайн хэрэгжүүлсэн иргэд тус сангаас дахин зээл хүсэх нь нээлттэй бөгөөд харин төсөл сонгон шалгаруулалт болон хэрэгжүүлэх явцад ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй болно” гэж нэмэх


22

Нэг. Нийтлэг үндэслэл

1.1 Энэхүү журмын зорилго нь “Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн амьжиргааг дэмжиж тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нэгдсэн төсөл”-ийн баримт бичигт тусгагдсаны дагуу Хөвсгөл аймгийн төсөл хэрэгжих 5 сум, 1 тосгон тус бүрт байгуулагдах зээлийн эргэлтийн сангийн үйл ажиллагааг зохицуулахад оршино.

Хоёр. Нэр томьёоны тайлбар

2.1 “Төсөл”- Ядуурлыг Бууруулах Японы Сангийн буцалтгүй тусламжаар Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам, Азийн хөгжлийн банк хамтран хэрэгжүүлж буй МОН 9183 “Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн амьжиргааг дэмжиж тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нэгдсэн төсөл;

2.2 “Зээлийн эргэлтийн сан” -Төслийн зорилтот бүлгийн иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлж, орлогыг нэмэгдүүлэх, Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрыг хамгаалах зорилгоор аялал жуулчлал, мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний чиглэлээр эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй зээл олгоход зориулан Төрийн банкинд байршуулсан хөрөнгө (цаашид “Сан” гэх);

ХӨВСГӨЛ НУУРЫН БАЙГАЛИЙН ЦОГЦОЛБОРТ ГАЗРЫН ОРЧНЫ БҮСИЙН НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ

ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН ЖУРАМ

/2017 оны 12 дугаар сарын 19-ны өдрийн төслийн удирдах Хорооны хурлаар зээлийн эргэлтийн сангийн журамд өөрчлөлт3 оруулсан/

БАТЛАВ.

ТӨСЛИЙН УДИРДАХ ХОРООНЫ ДАРГА Ц.ЦЭНГЭЛ

3 Зээлийн эргэлтийн сангийн журмын өөрчлөлтүүдийг 2018 оны 1 дүгээр сарын 1-нээс эхлэн мөрдөнө.

ЖУР

АМ


2.3 “Зээлийн эргэлтийн сангийн хороо”- зорилтот сумын иргэдийн олонхийн саналаар сонгогдон байгуулагдсан, эргэлтийн сангаас зээл олгох, эргэн төлүүлэх, тогтвортой байдлыг хангах ажлыг хариуцсан бүтэц (цаашид “Хороо гэх);

2.4 “Эргэлтийн сангийн менежер”- зорилтот сумдын эргэлтийн сангийн хорооны нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар сонгогдсон, төсөлтэй хөлсөөр ажиллах гэрээ байгуулсан этгээд (цаашид “Сангийн менежер” гэх);

2.5 “Зорилтот бүлэг” – Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгоны иргэд, өрх, бүлэг;

2.5 “Зорилтот бүлэг” гэдэг нь хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, ядуу, орлого багатай иргэд;

/Энэ хэсэгт 2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн Төслийн удирдах хорооны 3 дугаар хурлаар өөрчлөлт оруулсан/

2.6 “Зээл” – Эргэлтийн сангаас зээлдэгчид зээлийн гэрээ байгуулсны үндсэн дээр эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй, хүүтэйгээр олгож байгаа мөнгөн хөрөнгө;

2.7 “Зээл хүсэгч” – Зээлийн эргэлтийн сангийн зээлийн үйлчил-гээнд хамрагдах хүсэлтээ гаргасан зорилтот бүлэг;

2.7 Зээл хүсэгч гэдэг нь Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгоны иргэд, өрх, бүлэг;


2.8 “Зээлдэгч” – Эргэлтийн сангаас гэрээний дагуу зээл авсан зорилтот бүлэг.

Гурав. Сангийн бүтэц, зохион байгуулалт

3.1 Зээлийн эргэлтийн сан нь эргэлтийн сангийн хороо болон сангийн менежер гэсэн бүтэцтэй байна.

3.2 Зээлийн эргэлтийн сангийн хороог тухайн сумын иргэд сонгон байгуулна.

3.3 Хороо нь дараах төлөөллийн 7 (долоон) хүний бүрэлдэхүүнтэй байна.

23


24

- Хөвсгөлийн улсын тусгай хамгаалалттай газрын хамгаалалтын захиргааны төлөөлөл;

- Сумын орчны бүсийн зөвлөлийн төлөөлөл;- Баялаг бүтээгчдийн төлөөлөл;- Эмэгтэйчүүдийн ба хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн

төлөөлөл; - Аялал жуулчлал эрхлэгчдийн төлөөлөл;- Малчид, мал аж ахуй эрхлэгчдийн төлөөлөл; - Ахмадын төлөөлөл зэрэг болно.

3.4 Хорооны анхны хурлаар хорооны 7 гишүүд дотроосоо хорооны даргыг сонгоно.

3.5 Хороо нь төслөөс гаргасан шалгуур үзүүлэлтийн дагуу сангийн менежерийн сонгон шалгаруулалтыг нээлттэй явуулж, түүнийг томилуулах саналыг төсөлд гаргана. Сангийн менежерийн үүрэг хариуцлага, ажлын даалгаврыг тодорхойлсон хөлсөөр ажиллах гэрээг төслийн зүгээс тусгайлан боловсруулж гэрээ байгуулна.

3.6 Хорооны гишүүдэд дараах үндсэн шаардлагуудыг тавина. Үүнд:- Сум орон нутаг болон иргэдээ маш сайн мэддэг, тухайн

сумандаа байнга оршин суудаг байх;- Нутаг орондоо хүмүүнлэгийн болон сайн санал

санаачилгыг үүсгэн байгуулагч манлайлагч байх;- Нутаг орондоо нэр хүндтэй, үнэнч шударга иргэн байх;- Гэмт хэрэг, ялангуяа санхүүгийн гэм буруутай үйлдэл хийж

байгаагүй байх;- Төсөл сонгон шалгаруулах, хяналт үнэлгээ хийх чадвар,

туршлага, мэдлэгтэй байх;- Ашиг сонирхлын зөрчлөөс ангид байж чаддаг байх.

3.7 Дээрх шаардлагуудыг хангаж байгаа хүмүүсийн нэрийг тухайн сумын иргэд, хувь хүн өөрөө хорооны бүрэлдэхүүнд нэр дэвшүүлэх ба нэр дэвшигч тус бүр дээр илээр санал хурааж, иргэдийн олонхийн саналаар хорооны гишүүдийг сонгоно.

3.8 Нэр дэвшигч нь энэ журамд заасан шалгуурыг хэрхэн хангаж байгаагаа холбогдох албан тодорхойлолтоор нотолно.

3.9 Хорооны дарга болон гишүүн, сангийн менежер нь хүндэтгэн үзэх шалтгааны улмаас ажил үүргээ биелүүлэх боломжгүй


25

болсон тохиолдолд энэ талаар төсөлд бичгээр мэдэгдсэнээр нөхөн сонголт явагдана.


3.9.1 Хорооны дарга болон гишүүд өөрсдийн санаачилгаар Хорооны бүрэлдэхүүнээс гарах;

3.9.2 Хорооны дарга болон гишүүд анх сонгогдсон төлөөллөө хэрэгжүүлж буй байгууллага, бүлгийн харъяаллаас гарах;

3.9.3 Журмаар хүлээсэн үүргээ удаа дараа биелүүлээгүй тохиолдолд;

3.9.4 Хүндэтгэн үзэх бусад шалтгааны улмаас;



Дөрөв. Хорооны үйл ажиллагаа

4.1 Хороо нь төслийн зорилго, хүрэх үр дүн, зээлийн эргэлтийн сангийн журмын хүрээнд сангийн эх үүсвэрийг эргэн төлөгдөх хэлбэрээр ашиглахад чиглэсэн хамтын шийдвэр гаргана.

4.2 Хороо нь эргэлтийн сангийн үйл ажиллагаатай холбоотой нарийвчилсан төлөвлөгөө гарган мөрдөн ажиллана.

4.3 Хороо нь сангийн хөрөнгийг зээл олголт, эргэн төлөлт, зээл олголт гэсэн байнгын эргэлтэнд байлгана.

4.4 Эргэлтийн сангийн үйл ажиллагааны эхний жил Хорооны гаргасан зээл олгох урьдчилсан шийдвэрт төслийн зүгээс баталгаажуулалт өгөх ба цаашид хорооны ажлын үр дүнгээс хамаарч хороонд бүрэн эрх олгох эсэхийг шийдвэрлэнэ.

4.5 Хороо нь сангаас зээл олгох, хяналт тавих, зээлийг эргэн төлүүлэх, тайлагнахтай холбоотой дараах үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ. Үүнд:

4.5.1 Эргэлтийн сангийн зорилго, үйл ажиллагааг иргэдэд сурталчлан таниулж, мэдээллээр хангана.

4.5.2 Зээлийн өргөдлийг хүлээн авах хугацааг зарлаж, зээл хүсэгчээс ирүүлсэн өргөдлийг уншиж судлана.


26

4.5.3 Сангийн менежерийн урьдчилсан үнэлгээнд тулгуурлан төслүүдийг үнэлж, сонгон шалгаруулна.

4.5.4 Зээлийн эргэн төлөлт болон зээлийн багцын чанарт байнгын хяналт тавина.

4.5.5 Зээл хүсэгч болон зээлдэгчдэд заавар зөвлөгөө өгч, тэдний үйл ажиллагаатай газар дээр нь очиж танилцаж болно.

4.5.6 Хорооны шийдвэрийн дагуу зээлдэгч нартай зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах бүрэн эрхийг Хорооны даргад олгоно.

4.5.6 Хорооны шийдвэрийн дагуу зээлдэгч нартай зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах бүрэн эрхийг Хорооны даргад олгох ба энэхүү журмын 7 ба 8 дугаар хавсралтанд заасан зээлийн гэрээ болон барьцааны гэрээний загварт өөрчлөлт оруулахдаа Хорооноос холбогдох саналыг бичгээр үйлдэн Төсөл удирдах нэгжид хүргүүлэн зөвшөөрөл авснаар мөрдөж эхэлнэ./Энэ хэсэгт 2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн Төслийн удирдах хорооны 3 дугаар хурлаар өөрчлөлт оруулсан/

4.5.7 Сангийн менежерт чиглэл, зааварчилгаа өгч, түүний хэрэгжилтийн байдалд хяналт тавина.

4.5.8 Холбогдох байгууллага, хүмүүсийг санхүүгийн болон үйл ажиллагааны талаарх тоо баримт, мэдээллээр хангаж, төсөл болон бусад талуудад тайлан мэдээг цаг хугацаанд нь гарган хүргүүлж байна.

4.5.9 Хорооны үйл ажиллагаанд хийсэн хяналт шалгалтын дүнг хэлэлцэн үйл ажиллагаандаа тусган ажиллана.

4.5.10 Холбогдох хууль, журмуудтай танилцаж судалсан байна. 4.5.11 Хороо болон сангийн үйл ажиллагаатай холбоотой гарч

болох бусад ажлуудыг хийж гүйцэтгэнэ.4.6 Хороо нь төсөл сонгон шалгаруулахдаа доорх зарчмыг

баримтлана. Үүнд:4.6.1 Нээлттэй, ил тод, шударга байдлыг хангах, 4.6.1 Нээлттэй, ил тод, шударга байдлыг ханган, төслийн сонгон

шалгаруулалтыг нээлттэй зохион байгуулж, зээл хүсэгч нь төслөө танилцуулж, хамгаалах;



27

4.6.2 Хараат бус, бие даасан байдлаар шийдвэр гаргах 4.6.3 Зээл хүсэгчтэй ашиг сонирхол нэгтэй хорооны гишүүн нь

саналын эрхгүй байх ба бусад гишүүдэд нөлөөлөн зүй бус шийдвэр гаргуулахгүй байх.

4.6.3 Зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны дарга гишүүд болон тэдний гэр бүл нь бусад иргэдийн нэгэн адил сангаас зээл хүсэх эрхтэй бөгөөд харин тухайн гишүүн нь сонгон шалгаруулалтын явцад саналын эрхгүй байна. Зээл хүссэн төсөл нь шалгарсан тохиолдолд төслөө хэрэгжүүлэхдээ ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй/Энэ хэсэгт 2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн Төслийн удирдах хорооны 3 дугаар хурлаар өөрчлөлт оруулсан/

4.6.4 Тэгш оролцоо, хамтын шийдвэр, хамтын хяналтыг хэрэг-жүүлэх зэрэг болно.

Тав. Хорооны хурал, түүний дэг

5.1 Хорооны үйл ажиллагаа нь хурлын хэлбэрээр зохион байгуулагдах бөгөөд гишүүдийн 100 хувийн ирцтэйгээр хүчин төгөлдөрт тооцогдоно.

5.2 Хороо нь зээл олгох асуудлаар шийдвэр гаргах зорилгоор жилд 2-оос доошгүй удаа, шаардлагатай үед нэмэлт хурал зохион байгуулж болно.

5.3 Хурлаас шийдвэр гаргахдаа илээр санал хураах бөгөөд нийт гишүүдийн олонхийн саналаар уг шийдвэр хүчин төгөлдөр болох ба энэ нь эцсийн шийдвэр байна.

5.4 Хурлын тэмдэглэл, шийдвэрийг энэхүү журмын 1 болон 2 дугаар хавсралтын дагуу бичгээр үйлдэн гишүүдийн гарын үсгээр баталгаажуулна.

5.5 Хорооны хурлын тэмдэглэл, татгалзсан болон дэмжигдсэн зээлийн өргөдөл, зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулах эрх олгох зэрэг асуудлыг багтаасан хорооны хурлын шийдвэр, бусад холбогдох баримт бичгүүдийг үйлдэн архивлаж хадгална.

Зургаа. Сангийн менежерийн үйл ажиллагаа

6.1 Сангийн менежер нь төслийн зорилтот суманд оршин суудаг, банк, санхүү, эдийн засгийн мэргэжилтэй, санхүүгийн гэм буруутай үйлдэл хийж байгаагүй, мэргэжлээрээ ажилласан


28

зохих туршлагатай хүн байх ба сангийн өдөр тутмын үйл ажиллагааг хариуцна.

6.2 Сангийн менежер нь хорооны удирдлага дор дараах ажил үүргийг гүйцэтгэнэ. Үүнд:

6.2.1 Зээл хүссэн иргэнийг хүлээн авч зөвлөгөө өгөх, төслийн болон сангийн зорилгыг танилцуулан, сурталчилна.

6.2.2 Зээлийн өргөдөл хүлээн авах зар гарган, стандарт шаардлага хангасан төслүүдийг хүлээн авч, 3 дугаар хавсралтын дагуу бүртгэн хавсаргасан материалын бүрдлийг шалгана.

6.2.3 Зээл хүссэн өргөдлүүдийг 5 дугаар хавсралтын дагуу үнэлэхдээ 6 дугаар хавсралт дахь санхүүжүүлэх үйл ажиллагааны чиглэлд нийцэж буй эсэхийг нягтлан урьдчилсан санал, дүгнэлт боловсруулж, Хороонд танилцуулж, хэлэлцүүлнэ.

6.2.4 Хорооноос дэмжсэн өргөдлийн жагсаалтыг төсөлд хүргүүлнэ.

6.2.5 Хорооны эцсийн шийдвэрийн дагуу зөвшөөрөгдсөн өргөдлийн баримт бичгийн бүрдлийг дахин нягтлаж, дэмжигдээгүй өргөдлийн талаар зээл хүсэгчдэд бичгээр мэдэгдэнэ.

6.2.6 Хорооны үйл ажиллагаанд бүх талын дэмжлэг үзүүлнэ. 6.2.7 Эргэлтийн сан, зээлдэгчтэй холбоотой мэдээллийн сан,

бичиг баримтын архив бүрдүүлж, түүний нууцлалыг чандлан хадгална.

6.2.8 Энэхүү журмын 7 дугаар хавсралтын дагуу Зээлийн гэрээг, 8 дугаар хавсралтын дагуу Барьцааны гэрээг байгуулах, нотариатаар батлуулах ажлыг гардан хариуцаж, эдгээр гэрээний эх хувь, үл хөдлөх хөрөнгийн гэрчилгээ, барьцаалсан эд хөрөнгийн талаарх болон эргэлтийн сан, зээлдэгчтэй холбоотой бусад баримт бичгийг чандлан хадгална.

6.2.9 Сангийн менежер үл хөдлөх хөрөнгө, хөдлөх хөрөнгийг газар дээр нь үзэж, зургийг нь авч баталгаажуулах, барьцаа хөрөнгийн үнэлгээг тогтоох, шинэчлэх, барьцаа хөрөнгийг чөлөөлөх зэргээр гэрээний хэрэгжилтэд хяналт тавьж Хороо, төслийг байнгын мэдээллээр хангана.

6.2.10 Ажлын байрны тодорхойлолт, хөлсөөр ажиллах гэрээнд


29

заагдсан ажил үүргийг гүйцэтгэж, ажлын тайлангаа 9 дүгээр хавсралтын дагуу тухай бүр гаргаж байна.

6.2.11 Эргэлтийн сантай холбоотой бусад үйл ажиллагааг хариуцан ажиллана.

Долоо. Эргэлтийн сан, зээл олголт

7.1 Зээлийн эргэлтийн сан нь төслийн зорилтот сум болох Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ, Ханх, Цагаан-Үүр, Чандмань-Өндөр, Рэнчинлхүмбэ сум, Хатгал тосгонд байгуулагдана.

7.2 Зээлийн эргэлтийн сангийн хороо нь Төрийн банкинд данс нээлгэж, дансны 1-р гарын үсгийг Хорооны дарга, 2-р гарын үсгийг сангийн менежер, 3-р гарын үсгийг Хорооны 1 эмэгтэй гишүүн зурснаар дансны гүйлгээ хийгдэнэ.

7.3 Эргэлтийн сангийн зарцуулалт, зээл олгох санал дүгнэлтийг хорооны хурлаар хэлэлцэн баталж, гүйцэтгэлд хяналт тавих бөгөөд сангийн дансны гүйлгээнд гарын үсэг зурах эрх бүхий этгээд нь сангийн эх үүсвэрийг зарцуулах, зээл олгох шийдвэр гаргах асуудалд аливаа давуу эрх эдлэхгүй.

7.4 Эргэлтийн сангийн хөрөнгө төвлөрүүлэлт, зарцуулалтыг нягтлан бодох бүртгэлийн хуулийн дагуу хөтөлж тайлагнах ажлыг Хороо, түүнийг төлөөлж Хорооны дарга, сангийн менежер хариуцаж, удирдан зохион байгуулна.

7.5 Сангийн орлого, зарлага, сангийн гүйцэтгэлийн дүн сар бүрийн мэдээ, улирал, хагас жил, бүтэн жилийн тайлан тэнцэлд бүрэн тусгагдана.

7.6 Сангийн хөрөнгө нь төслийн үндсэн зорилгод нийцсэн, аялал жуулчлал, мал аж ахуйн чиглэлийн байгальд ээлтэй өрхийн үйлдвэрлэлийг дэмжсэн, иргэдийн амьжиргааг сайжруулах, орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй зээл олгоход зориулагдана.

7.7 Сангаас олгох зээл нь дараах нөхцөлтэй байна. Үүнд:7.7.1 Зээлийн хүүгийн хэмжээ жилийн 2.4 хувь; (Зээлийн хүүг

жил бүр эргэн хянаж, шинэчлэн тогтооно. Гэхдээ энэ нь зөвхөн шинээр авах зээлд хамаарах бөгөөд өмнө нь авсан зээлийн хүүнд нөлөөлөхгүй);

7.7.1 Зээлийн хүүгийн хэмжээ жилийн 7.2 хувь харин зорилтот бүлгийн иргэдэд олгох зээлийн хүүгийн хэмжээ жилийн 2.4


30

хувь байна. (ЗЭС-аас олгох зээлийн хүүгийн хэмжээг жил бүр эргэн хянаж, шинэчлэн тогтооно);


7.7.2 Зээлийн хугацаа: 18 сар хүртэл; 7.7.3 Зээлийн хэмжээ: 15.0 сая төгрөг хүртэл;7.7.4 Барьцаа хөрөнгө: Зээлийн үнийн дүнгийн 70 хувьтай

тэнцэхүйц; үл хөдлөх болон хөдлөх хөрөнгө, мал7.7.5 Үндсэн зээл болон хүүгийн төлөлтөөс түр чөлөөлөгдөх

хугацаа: зээл олгосон өдрөөс эхлэн дээд тал нь 3 сар хүртэл

Найм. Сангийн эх үүсвэр, үйл ажиллагааны зардал

8.1 Сангийн эх үүсвэр буюу төслөөс олгох санхүүжилт дараах хэмжээтэй байна. Үүнд:

№ Аймаг, сумдын нэрЭх үүсвэрийн

хэмжээ (ам.доллар)

1 Хөвсгөл аймгийн Алаг-Эрдэнэ сум 75.0002 Хөвсгөл аймгийн Цагаан-Үүр сум 75.0003 Хөвсгөл аймгийн Чандмань-Өндөр сум 75.0004 Хөвсгөл аймгийн Рэнчинлхүмбэ сум 75.0005 Хөвсгөл аймгийн Ханх сум 100.000

6 Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгон 120.000

8.2 Сангийн эх үүсвэр нь төслөөс олгох буцалтгүй тусламж болон сангаас олгосон зээлийн хүүгийн орлогоос тус тус бүрдэнэ.

8.3 Сангийн эх үүсвэр болох буцалтгүй тусламжийн хөрөнгийг Хороодын ажлын биелэлтийг харгалзан төслийн хэрэгжил-тийн дөрвөн жилийн хугацаанд гурав хүртэл хэсэгт хуваан шилжүүлнэ.

8.4 Төсөл хэрэгжиж дууссаны дараа орон нутгийн эргэлтийн сангуудын үйл ажиллагаа Азийн Хөгжлийн Банкнаас буцалтгүй тусламжийн гэрээнд нийцүүлж баталсан зохицуулалтын дагуу үргэлжилнэ.


31

8.5 Төслийн зүгээс эргэлтийн сангийн хорооны болон сангийн менежерийн үйл ажиллагааны зардлыг сангийн олгогдсон эх үүсвэрийн хүрээнд санхүүжүүлнэ.

Ес. Санхүүжилт хүссэн төслүүдийг сонгон шалгаруулах

9.1 Хугацаа хэтэрсэн, чанаргүй зээлийн өрийн үлдэгдэлгүй, тухайн суманд байнгын оршин суудаг иргэн 6 дугаар хавсралтын дагуу зээлийн өргөдөл бичиж, зээл хүсч болно.

9.2 Зээл хүссэн төслийг сонгон шалгаруулахдаа дараах шаард-лагуудыг харгалзан үзнэ. Үүнд:

9.2.1 Эргэлтийн сангийн зорилгыг бүрэн хангасан төсөлд зээл олгох;

9.2.2 Зорилтот бүлгийн амьжиргааг сайжруулах, орлогоо нэмэгдүүлэх, төрөлжүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах эрмэлзэл, санаачилгыг дэмжих;

9.2.3 Төслийг хэрэгжүүлэх явцад учирч болзошгүй эрсдэлийг бодитой тооцсон, түүнийг даван туулах арга замыг тодорхойлсон эсэхийг харгалзах;

9.2.4 Зээлийн эх үүсвэрийн 40 хүртэл хувийг эмэгтэйтэйчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд олгох;

9.2.4 Нийт төслийн 40 хүртэл хувийг төслийн зорилтот бүлэг буюу хөгжлийн бэрхшээлтэй, өрх толгойлсон, ядуу, орлого багатай иргэдэд олгох ба зорилтот бүлгийн иргэдэд зээл олгосон тохиолдолд барьцаа хөрөнгийн шалгуурыг хөнгөвчлөх, харилцан зөвшилцөх, итгэлцлийн журмаар гэрээ байгуулж тэдэнд байнгын зөвлөмж, зөвлөгөө өгөх, хяналт тавих асуудлыг Хороо болон сангийн менежер хариуцан ажиллах;


9.2.5 Хамтаар, бүлгээр ажиллах зэрэг давуу талыг харгалзах;

9.3 Төслийг үнэлэхдээ 5 дугаар хавсралтын дагуу 1-5 (1 хамгийн бага, 5 хамгийн их) хүртэл оноо өгч, гишүүдийн үнэлгээний дунджаар хамгийн өндөр оноо бүхий төслийг сонгоно.

9.4 Сангаас Монгол улсын тусгай хамгаалалттай газар нутгийн тухай хууль, Орчны бүсийн тухай хууль, бусад холбогдох хууль,


32

тогтоомжийг зөрчсөн болон Азийн Хөгжлийн Банкнаас 6 дугаар хавсралтаар санхүүжүүлэхийг хориглосон үйл ажиллагаа бүхий төсөлд зээл олгохыг тус тус хориглоно.

9.5 Тус сангаас зээл аваад зээлээ хугацаандаа болон хугацаанаасаа өмнө төлсөн, төслөө амжилттай сайн хэрэгжүүлсэн иргэд тус сангаас дахин зээл хүсэх нь нээлттэй бөгөөд харин төсөл сонгон шалгаруулалт болон хэрэгжүүлэх явцад ямар нэг давуу эрх эдлэхгүй болно.

/Энэ хэсэгт 2017 оны 12 дугаар сарын 19-ний өдрийн Төслийн удирдах хорооны 3 дугаар хурлаар нэмэлт оруулсан/

Арав. Сангийн үйл ажиллагааг тайлагнах, хяналт тавих

10.1 Сангийн үйл ажиллагааны тайлагналт зорилтот сумдын иргэдэд нээлттэй, ил тод байна.

10.2 Сангийн хөрөнгийн зарцуулалт, ашиглалт, эргэн төлөлт, тайлагналтад тухайн сумын иргэд хяналт тавьж үйл ажиллагаатай холбоотой санал, гомдлоо хороо, төслийг санхүүжүүлэгч болон хэрэгжүүлэгч байгууллагад гаргаж, шийдвэрлүүлэх эрхтэй.

10.3 Сангийн үйл ажиллагаанд хийсэн шалгалтаар илэрсэн зөрчил, дутагдлыг арилгах үүргийг сангийн хороо хариуцна.

10.4 Төслийг санхүүжүүлэгч болон хэрэгжүүлэгч байгууллагуудын зүгээс эргэлтийн сангуудийн үйл ажиллагаа, зээлийн гэрээний хэрэгжилтэнд урьдчилан гаргасан хуваарийн дагуу хяналт шалгалт хийж, дүнг тухайн сумын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын тэргүүлэгчид болон Засаг даргын Тамгын газар, нийт иргэдэд мэдээлж байна.

10.5 Сангийн гүйцэтгэл, үйл ажиллагаанд хөндлөнгийн аудит хийж болох ба аудитын дүгнэлтийг төслийг санхүүжүүлэгч болон хэрэгжүүлэгч байгууллагууд, зорилтот сумдын Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурал, Засаг даргын тамгын газарт тус тус хүргүүлнэ.

Арван нэг. Хариуцлагын тогтолцоо

11.1 Энэхүү журмыг зөрчсөн тохиолдолд зээлийн эргэлтийн сангийн үйл ажиллагааг зогсоох арга хэмжээ авна.


33

11.2 Зээлдэгч зээлээ зээлийн гэрээнд заасан зориулалтын дагуу зарцуулаагүй, зээл, түүний хүүг гэрээний хугацаа хэтрүүлсэн, гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй зэрэг тохиолдолд барьцаа хөрөнгийг зарж борлуулан, зээлийг хүүгийн хамт эргүүлэн төлүүлэх арга хэмжээ авах ба эргэлтийн сангаас цаашид дахин зээл олгохгүй.

11.2 Сангийн хөрөнгийг зориулалтын дагуу зарцуулаагүй, чанаргүй төсөл сонгон шалгаруулсан, тэдгээрт зохих хяналт тавиагүй нь эрх бүхий этгээдийн хяналт шалгалтаар тогтоогдсон бол сангийн хороо, хорооны дарга болон сангийн менежерт Монгол Улсын холбогдох хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.

11.3 Хороо нь зорилтот сумын иргэдийн болон төслийн өмнө хариуцлага хүлээж, жилийн эцэст сумын иргэдэд тайлан тавьж үйл ажиллагаагаа дүгнүүлнэ.

11.4 Зээлийн эргэлтийн санг захиран зарцуулах, удирдах, хянах асуудлаар энэхүү журмаар зохицуулагдаагүй бусад үүрэг, хариуцлагыг тодорхойлсон хавсралтаар хамтын ажиллагааны гэрээг төсөл, сум, тосгоны удирдлага, сангийн хороо, менежерийн хооронд байгуулна.

------------------------------оОо----------------------------


34

ДӨРВӨН ТАЛТ ХАМТРАН АЖИЛЛАХ ГЭРЭЭ

ХАМТРАН АЖИЛЛАХ ГЭРЭЭ

Ядуурлыг Бууруулах Японы Сангийн буцалтгүй тусламжаар Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам, Азийн хөгжлийн банк хамтран хэрэгжүүлж буй JFPR/ MON-9183 “Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн амьжиргааг дэмжих, тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нэгдсэн төсөл” (цаашид “Төсөл” гэх)- ийн хүрээнд,

Нэг талаас Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яамыг төлөөлж Тусгай хамгаалалттай нутгийн удирдлагын газрын дарга Чилхаажав овогтой Батсансар (цаашид “Яам” гэх), нөгөө талаас Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгоныг төлөөлж тосгоны захирагч Бат-Очир овогтой Ганбаатар (цаашид “Тосгон” гэх), тосгоны иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн хороог төлөөлж Хорооны дарга (цаашид “Хороо” гэх) Бадарч овогтой Ням-Очир, сангийн менежер Төмөрсүх овогтой Мөнхтэнгэр нар (хамтад нь “Талууд” гэх) дараах зүйлийг харилцан тохиролцож энэхүү хамтран ажиллах гэрээг байгуулав.

Энэхүү гэрээ нь Засгийн газрын зүгээс зээлийн эргэлтийн санг турших эхний шатанд сангийн хороо, менежер, зээл хүсэгчид эргэлтийн сангийн хууль ёсны үйл ажиллагааны дагуу ажиллаж байгаа эсэхэд болон Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын үнэ цэнэ, орчны бүсийн иргэдэд байгаль орчны болон нийгмийн аливаа сөрөг нөлөөлөл үзүүлэхээс зайлсхийхэд чиглэсэн хяналт, мониторинг хийх зорилготой. Энэхүү гэрээг цаашид үргэлжлүүлэх хэрэгцээ шаардлага бий эсэхийг төслийн хэрэгжилтийн


35

сүүлийн 6 сард буюу 2019 оны 6 дугаар сараас 12 дугаар сарын хооронд хянаж үзэх болно. Эргэлтийн сангийн үйл ажиллагаа нь жигдрэх хүртэл энэхүү гэрээг сунгахгүй бөгөөд сангийн үйл ажиллагааг зээлийн эргэлтийн сангийн Хороо бүрэн хариуцана.

Нэг. ГЭРЭЭНИЙ ЗОРИЛГО

Энэхүү гэрээний зорилго нь (цаашид “гэрээ” гэх) төслийн хүрээнд Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгонд байгуулах нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн эх үүсвэрээр эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй олгох зээлийг захиран зарцуулах, удирдах, хянах асуудлаар Талуудын хооронд үүсэх харилцааг зохицуулах, ажлын уялдаа холбоог хангахад оршино.

Хоёр. ТАЛУУДЫН ХҮЛЭЭХ ЭРХ, ҮҮРЭГ

2.1 Төслийн болон зээлийн эргэлтийн сангийн зорилгын хүрээнд зээлийн эргэлтийн сангийн ашиглалтыг нэмэгдүүлэх, зээлийн эргэлтийг сайжруулахад Талууд идэвх санаачилга гарган хамтран ажиллах нийтлэг үүргийг хүлээнэ.

2.2 Яам дараах эрх, үүрэгтэй:

2.2.1 Хороо болон сангийн менежерээс эргэлтийн сантай холбоотой мэдээлэл, баримт, материал, үйл ажиллагааны тайланг цаг хугацаанд нь хүргүүлэх, энэхүү гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхийг шаардах;

2.2.2 Төслийн зорилго, зээлийн эргэлтийн сангийн журмын дагуу сангаас зээл олгохтой холбоотой ажлын аль ч шатанд Хороо болон сангийн менежерийн ажил үүргээ хэрхэн биелүүлж байгаатай танилцах, холбогдох журам, ажлын даалгавар, зааварчилгааг мөрдөж байгаа эсэхийг хянах; энэхүү гэрээний заасан үүргээ биелүүлэхийг сангийн Хороо, менежерээс шаардах;

2.2.3 Зээлийн эргэлтийн сангийн хөрөнгийг зүй бусаар ашиглах, муу зээл гаргаснаас үүдэн эргэлтийн сангийн эх үүсвэрийг эргүүлэн татах, зузаатгал хийхгүй байх нөхцөлтэй болохыг Хороо, болон менежерт сануулах;

2.2.4 Хороо болон сангийн менежерийн ажлын ёс зүй, сахилга, хариуцлагын байдалд хяналт тавьж, үнэлэлт дүгнэлт өгч, зөрчил дутагдал гарсан тухай бүрт мэдэгдэх, ажил үүргээс татгалзуулах, гэрээ цуцлах хүртэлх холбогдох арга хэмжээг


36

авах;2.2.5 Цаашид төслийн хэрэгжилтийн хугацаанд зээлийн эргэн

төлөлт, Хорооны ажлын гүйцэтгэлээс хамааран зээлийн эргэлтийн санг бие даан удирдан явуулах, эсэх талаар Азийн хөгжлийн банкинд санал хүргүүлэх.

2.2.6 Төслийн баримт бичигт заасны дагуу зээлийн эргэлтийн сангийн эх үүсвэрийг цаг тухайд нь зохих хуваарийн дагуу дансанд байршуулах;

2.2.7 Төслийн зорилго, хүрэх үр дүн, эргэлтийн сангийн зорилго, эргэлтийн сангийн үйл ажиллагаатай холбоотой гарын авлага болон зайлшгүй мэдэх, дагаж мөрдөх зүйлүүдийг танилцуулах;

2.2.8 Хороо болон сангийн меиежерийн ажил үүргээ гүйцэтгэхэд нь шаардлагатай мэдээ, мэдээллээр хангах, мэргэжлийн болон арга зүйн зөвлөгөө өгөх, шаардлагатай тохиолдолд сургалтад хамруулах, дэмжиж ажиллах;

2.2.9 Зээлийн эргэлтийн сангийн талаарх тайлан мэдээллийг хүлээн авч хяналт тавих, шаардлагатай бол түүний үйл ажиллагааг сайжруулах талаар арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэх;

2.2.10 Зээлийн эргэлтийн сангийн хорооны зээл олгох явцад хяналт тавих, зээлийн өргөдлийг урьдчилан хянаж зээл олгох зөвшөөрөл олгох;

2.2.11 Сангийн менежерийг зохих техник хэрэгсэл (үүнд: компьютер)-ээр хангаж, ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэхэд туслалцаа үзүүлэх;

2.3 Сум дараах эрх, үүрэгтэй:

2.3.1 Зээлийн эргэлтийн сангийн Хороо, сангийн менежерийн үйл ажиллагаанд бүх талын дэмжлэг үзүүлэх,

2.3.2 Зээлийн эргэлтийн сангийн Хороо болон сангийн менежерийн үйл ажиллагаанд хөндлөнгийн хяналт тавих,

2.3.3 Сангийн менежерийг ажил үүргээ гүйцэтгэхэд нь шаардлагатай хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан ажлын нөхцөл (үүнд ажлын өрөө, сандал, ширээ, цоожтой шүүгээ багтана) - өөр хангах;

2.3.4 Эргэлтийн сангийн хуралдааныг зохион байгуулах уулзалтын байр, бусад нөхцөл боломжоор хангана.


37

2.3.5 Харилцан тохиролцсон бусад үүргийг хэрэгжүүлнэ.

2.4 Хороо дараах эрх, үүрэгтэй:2.4.1 Хороо нь хорооны даргын удирдлага дор “ХНБЦГ-ын орчны

бүсийн нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн журам, түүний хавсралтыг чанд мөрдөн ажиллах;

2.4.2 Төслийн зорилго, хүрэх үр дүн, эргэлтийн сангийн зорилгыг эрхэмлэн дээдэлж, зээл хүсэгчээс ирүүлсэн төслийг үнэлэн сонгон шалгаруулах, зээлийн шийдвэр гаргах, гэрээ байгуулах, гүйлгээ хийх, зээлийн эргэн төлөлт болон зээлийн багцын чанарт байнгын хяналт тавих;

2.4.3 Өөрсдийн мэргэжил, мэдлэг, ур чадварыг дайчлан, ашиг сонирхлын аливаа зөрчлөөс ангид байж, ажлын ёс зүйг дээдлэн, үүргээ үнэнч шударгаар биелүүлэх;

2.4.4 Төслийн эхний жил Хороо нь сонгон шалгаруулсан төслийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг төсөлд электрон шуудангаар хүргүүлж хянуулна. Улмаар зээл олгохыг зөвшөөрсөн Төслийн баталгаажуулалтыг үндэслэн зээл олгох эцсийн шийдвэрийг гарган Зээлдэгчид мэдэгдэх;

2.4.5 Зээлдэгчийн зээл, өр, төлбөр тооцоо, данс, гүйлгээ, бизнесийн үйл ажиллагаатай холбоотой мэдээллийг нууцалж, хууль тогтоомжид зааснаас бусад тохиолдолд бусдад гаргаж өгөх, задлах, мэдээлэх, ашиглуулахгүй байх;

2.4.6 Эргэлтийн сангийн менежерийн үйл ажиллагаанд хяналт тавьж, ажлын чиглэл, удирдамжаар хангах;

2.4.7 Эргэлтийн сангийн журманд заасан хугацаанд Хорооны тайланг гарган яаманд танилцуулах, дүгнүүлэх;

2.4.8 Төслийн үндсэн зорилгын хүрээнд эргэлтийн сангийн үйл ажиллагааг хяналттай, тогтвортой, эрсдэлгүйгээр байлгах тогтолцоог бүрдүүлэх;

2.4.9 Эргэлтийн сангийн зарцуулалт, зээлийн талаарх шийдвэртэй холбоотой мэдээллийг тосгоны захиргаа болон нутгийн иргэдэд нээлттэй мэдээлэх, аливаа өргөдөл, гомдлыг хүлээн авч, ажлын 5 хоногт багтаан хариу өгөх;

2.4.10 Хорооны дарга болон гишүүд нь хүндэтгэн үзэх шалтгааны улмаас ажил үүргээ биелүүлэх боломжгүй болсон тохиолдолд энэ талаар Хороо болон яаманд бичгээр мэдэгдэх;

2.4.11 Хорооны үйл ажиллагаатай холбоотой аливаа хүсэлт,


38

саналыг төсөл болон суманд тавьж шийдвэрлүүлэх;2.4.12 Зээлдэгчийг зээлээ эргэн төлөх, орлогоо нэмэгдүүлэхэд

дэмжлэг туслалцаа үзүүлэн шаардлагатай бол сургалтаар хангах, зээлийн эргэн төлөлтийн талаарх хүсэлт, саналыг харгалзан үзэж шийдвэр гаргах.

2.5 Сангийн менежер дараах эрх, үүрэгтэй:

2.5.1 Хөлсөөр ажиллах гэрээнд тусгагдсан зүйл заалт, ажлын байрны тодорхойлолт, үйл ажиллагааны дэлгэрэнгүй зааварчилгаа болон сангийн журам, түүний хавсралтыг чанд мөрдөн ажиллах;

2.5.2 Зээлийн эргэлтийн сангийн өдөр тутмын үйл ажиллагааг хариуцан аливаа зөрчил, дутагдал гаргахгүй ажиллах,

2.5.3 Зээл, өр, төлбөр тооцоо, зээлдэгчийн данс, гүйлгээ, бизнесийн үйл ажиллагаатай холбоотой зээлдэгчийн мэдээллийг нууцалж, холбогдох хууль тогтоомж, гэрээнд зааснаас бусад тохиолдолд бусдад гаргаж өгөх, задлах, мэдээлэх, ашиглуулахгүй байх;

2.5.4 Төсөл, хороо, тосгон, зээл хүсэгч, зээлдэгч нартай байнгын уялдаа холбоотой байж, дэмжлэг туслалцаа үзүүлэн ажиллах;

2.5.5 Сангийн менежер нь хүндэтгэн үзэх шалтгааны улмаас ажил үүргээ биелүүлэх боломжгүй болсон тохиолдолд энэ талаар Хороо болон яаманд бичгээр мэдэгдэх;

2.5.6 Зээлийн эргэлтийн сан, төслийн бусад үйл ажиллагаатай холбоотой үүрэг даалгаврыг биелүүлэх.

Гурав. БУСАД ЗҮЙЛ

3.1 Энэхүү гэрээ нь Талууд гарын үсэг зурсан өдөр буюу 2017 оны 04 дүгээр сарын 03-ны өдрөөс хүчин төгөлдөр болж 2019 оны 06 дугаар сарын 01-ний өдөр хүртэл хүчинтэй байна.

3.2 Талууд энэхүү гэрээний биелэлтийг жил бүр дүгнэн шаардлагатай бол гэрээ цуцлах болон холбогдох зүйл заалтад харилцан тохиролцсоны дагуу зөвхөн бичгээр нэмэлт өөрчлөлт оруулж болно.

3.3 Талууд үйл ажиллагаандаа Монгол Улсын Иргэний хууль, бусад


39

хууль тогтоомжийг дагаж мөрдөнө.

3.4 Гэрээг хэрэгжүүлэх явцад үүссэн аливаа маргааныг Талууд хэлэлцэн тохиролцох замаар шийдвэрлэхийг эрмэлзэх боловч боломжгүй үед шүүхээр шийдвэрлүүлнэ.

3.5 Гэрээний болон эргэлтийн сангийн журмыг зөрчин үүргээ биелүүлээгүйн улмаас зээлийн эргэлтийн санд аливаа хохирол үүсвэл буруутай тал Монгол Улсын холбогдох хуулийн дагуу хариуцлага хүлээнэ.

3.5 Энэхүү гэрээг 4 эх хувь үйлдэх бөгөөд тал тус бүр нэг хувийг хадгална.

ГЭРЭЭ БАЙГУУЛСАН:


ГЭРЭЭ ДҮГНЭСЭН АКТ

ХАМТРАН АЖИЛЛАХ ДӨРВӨН ТАЛТ ГЭРЭЭНИИ БИЕЛЭЛТ

2018.02.13 Хатгал тосгон

Ядуурлыг бууруулах Японы сангийн буцалтгүй тусламжаар Байгаль орчин аялал жуулчлалын яам, Азийн хөгжлийн банкны хамтран хэрэгжүүлж буй JFPR МОН 9183 “Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн амьжиргааг дэмжих, тогтвортой аялал жуулчлалыг хөгжүүлэх нэгдсэн төсөл”-ийн ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН хүрээнд

Нэг талаас Байгаль орчин аялал жуулчлалын яамыг төлөөлж Тусгай хамгаалалттай нутгийн удирдлагын газрын дарга Ч.Батсансар /цаашид яам гэх/, нөгөө талаас Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгоныг төлөөлж тосгоны захирагч Б.Ганбаатар /цаашид тосгон гэх /, нутгийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн хороог төлөөлж Хорооны дарга Б.Ням-Очир, сангийн менежер Т.Мөнхтэнгэр нарын харилцан хүлээх эрх үүргийг тодорхойлсон дөрвөн талт хамтран ажиллах гэрээг байгуулан ажилласан бөгөөд энэхүү гэрээний зорилго нь төслийн хүрээнд Хөвсгөл аймгийн Хатгал тосгонд байгуулагдсан нутгийн иргэдийн удирдлагатай ЗЭС- ийн эх үүсвэрийг захиран зарцуулах, удирдах, хянах асуудлаар Талуудын хооронд үүсэх харилцааг зохицуулах, ажлын уялдаа холбоог хангахад оршиж байгаа билээ.

Энэхүү гэрээний 2017 оны биелэлтийг дүгнэхэд гэрээний талууд гэрээгээр хүлээсэн үүргээ хангалттай биелүүлсэн тул гэрээг 2018 оны 12 сарын 31 нийгхүртэл хугацаагаар сунган ажиллахаар шийдвэрлэлээ.

40


ЗЭЭЛДЭГЧДИЙН ҮЙЛДВЭРЛЭСЭН

БҮТЭЭГДЭХҮҮНЭЭС

41


42

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ........ СУМЫН НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН

ХОРООНЫ ХУРЛЫН ТЭМДЭГЛЭЛ

2018 он .... сарын .... Дугаар ........ .........

Хөвсгөл аймгийн ....................... сумын Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн нутгийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны хурал 2018 .... сарын .... -ны өдөр хуралдав.Хорооны дарга хурлыг удирдан явуулж, хурал ....................... байранд ....... цагт 100 хувийн ирцтэйгээр эхлэв.

1. Хэлэлцэх асуудлууд:Жишээ нь:

А. Зээлийн эргэлтийн сангийн хороонд хандан зээл хүссэн төслүүдийг сонгон шалгаруулах

Б. ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................В. ...................................................................................................................................... ......................................................................................................................................

2. Хурлын үйл явцын дараалал:1. Хорооны гишүүд зээл хүссэн төслүүдтэй танилцах2. Зээлийн өргөдлийн талаарх Сангийн менежерийн мэдээлэл3. Зээл хүссэн иргэд төслөө танилцуулах, хамгаалах үйл

ажиллагаа4. Асуулт, хариулт, санал 5. Төсөл хэрэгжүүлэх нэгжийн мэргэжилтнүүд саналаа хэлэх6. Хорооны гишүүд зээлийн төслүүдэд өөрсдийн үнэлгээ хийх7. Хорооны нэгдсэн шийдвэрийг төсөл тус бүрээр гаргах8. Бусад

3. Хэлэлцэх асуудлууд: Хорооны хурлыг нээж Хорооны дарга үг хэлэв:

........................................................................................................................

ХАВСРАЛТ 1


43

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

Тус хороонд хандан зээл хүссэн төслүүдийн талаарх товч мэдээлэл:

№ Төслийн нэр

Төслийн удирдагч

Төслийн зорилго

Хүссэн санхүүжилт/төгрөгөөр/

Үйл ажиллагааны

чиглэл

Нэмэлт мэдээлэл

1

Зээл хүсэж хороонд ирүүлсэн төслүүдтэй сангийн менежерүүд нэг бүрчлэн танилцаад дараах дүгнэлтийг хийсэн байна. Үүнд: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ......................................................................................................................... ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ .........................................................................................................................

Зээл хүсэгч иргэдийн төсөл хамгаалалт: • Иргэн ............................................................................... • Асуулт: Хорооны гишүүн .......................................... • Хариулт: Иргэн ............................................................ ...........................................................................................

Хуралд оролцсон төсөл хэрэгжүүлэх нэгжийн мэргэжилтний санал: • Мэргэжилтэн ................................................................ Хорооны гишүүд зээл хүссэн төслүүдэд дараах үнэлгээ,

дүгнэлтийг хийлээ. /Хорооны дарга гишүүдийн хэлсэн үг, санал дүгнэлтийг бичих/

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ......................................................................................................................... ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ .........................................................................................................................

/Үнэлгээг хавсаргав./


44

4. Хурлын шийдвэр:Зээлийн эргэлтийн сангаас зээл авах хүсэлтийн талаарх сангийн менежерийн хийсэн үнэлгээнд тулгуурлан гаргасан хорооны үнэлгээний дүнг харгалзан хуралд оролцсон гишүүдийн 100 хувийн саналаар ........................ сумын зээлийн эргэлтийн сангийн хорооноос дараах шийдвэрийг гаргав.

1. Дараах төслүүдэд зээл олгох шийдвэрийг баталгаажуулахыг төсөлд хүсэлт болгох





Тогтоосон хүү Дүгнэлт

1

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

2. Зээлийн өргөдөл ирүүлсэн дараах зээл хүсэгчид зээлийн шаардлага хангаагүй талаар мэдэгдэх;

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

3. Зээл олгохыг дэмжсэн төслийн баталгаажуулалтыг харгалзан хорооны даргад зээлийн гэрээ байгуулахыг үүрэг болгох;

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

4. Бусад ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

Хорооны дарга хурлыг хааж үг хэлэв: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................


45

Хурал ...... цагт өндөрлөв.

Жич: Зээл хүссэн төслүүдэд өгсөн Сангийн менежерийн болон Хорооны үнэлгээний хуудсыг хавсаргана.

Хорооны дарга: ..................................... /Нэр/ Гишүүд: ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/

Хурлын тэмдэглэл хөтөлсөн:

..................................... /Нэр/


46

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ........ СУМЫН НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН

ХОРООНЫ ХУРЛЫН ШИЙДВЭР

Хөвсгөл аймгийн ...... сумын ХНБЦГ-ын орчны бүсийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны 2018 оны ...... сарын ... өдрийн ... хурлын ..... тэмдэглэлийг үндэслэн дараах шийдвэрийг гаргав. Үүнд:

1. Дараах төслүүдэд зээл олгох баталгаажуулалт хүсч төсөлд хүргүүлэв.





Тогтоосон хүү Дүгнэлт

1

2. Баталгаажуулалтыг харгалзан төсөл нь дэмжигдсэн зээл хүсэгчтэй зээлийн болон барьцааны гэрээ байгуулахыг хорооны даргад үүрэг болгов.

3. Зээлийн өргөдөл ирүүлсэн дараах зээл хүсэгчид зээлийн шаардлага хангаагүй талаар мэдэгдэхээр болов.

№ Төслийн нэр Төслийн удирдагч



1

4. Бусад ......................................................................................................................... .........................................................................................................................

Жич: Зээл хүссэн төслүүдэд өгсөн Сангийн менежерийн болон Хорооны үнэлгээний хуудсыг хавсаргана.

Хорооны дарга: ..................................... /Нэр/

Гишүүд: ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/ ..................................... /Нэр/

ХАВСРАЛТ 2


47

ЗЭЭЛИЙН ТӨСЛИЙН ӨРГӨДЛИЙН ЗАГВАР

Төслийн ерөнхий мэдээлэл:

1.Төслийн нэр: ......................................................................................

2.Төсөл хэрэгжих газар:

Сум: .................................................................................................................Баг: ..................................................................................................................

3.Төслийн чиглэл (нэгийг сонгож өмнөх тоог дугуйлна уу)

а. Мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл, боловсруулалтб. Аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн үйлчилгээ

4. Төсөл хэрэгжүүлэгч (нэгийг сонгож өмнөх тоог дугуйлна уу)

а. Бүлэг ...........................................................................................................б. Иргэн ..........................................................................................................в. Өрх .......................................... Гишүүн ................................................. Гишүүн .................................. Гишүүн .................................................

5. Төслийг хэрэгжүүлэх хугацаа: ...............................................................

6. Төсөл хэрэгжүүлэх ажлын туршлага, үйл ажиллагаа явуулах нөөц бололцоо, чадавх: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

ХАВСРАЛТ 3


48

Төслийн тодорхойлолт:

1. Төслийн зорилго: ........................................................................................................................

........................................................................................................................

2. Үндэслэл болон агуулга: ........................................................................................................................

........................................................................................................................

3. Төслийн хүрээнд хийгдэх үйл ажиллагаа: ........................................................................................................................

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

4. Төслөөс хүлээгдэж буй үр дүн: ........................................................................................................................

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

5. Төсөл хэрэгжсэнээр нийгэмд үзүүлэх эерэг нөлөөллүүд: ........................................................................................................................

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

6. Төсөл хэрэгжсэнээр байгаль орчинд гарч болох эерэг болон сөрөг нөлөөллүүд:

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

7. Төслийн үр дүнд төсөл хэрэгжүүлэгчдийн орлогын түвшинд ямар бодит ахиц өөрчлөлт гарах вэ?

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................


49

8. Төсөл хэрэгжүүлэх явцад учирч болзошгүй эрсдэл, түүнийг хэрхэн даван туулах вэ?

........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................

9. Барьцаа хөрөнгийн талаарх мэдээлэл ........................................................................................................................

........................................................................................................................ ........................................................................................................................

Төслийн төсөв:

1. Зардлын тооцоо (Зээлийн санхүүжилтийг юунд зарцуулах талаар дараах хүснэгтэд бичнэ үү.)

Төслийн нийт төсөв: ₮

№ Төслийн зардлын задаргаа Төгрөг

1

2345

2. Орлого ашгийн тооцоо:

№

Бүтээгдэхүүн үйлчилгээний

нэр

Борлуулах тоо

хэмжээ

Борлуулалтын нийт орлого

Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нийт зардал

Цэвэр ашиг

1

2

3

4

5


50

Төсөл хэрэгжүүлэгчийн (бүлгийн ахлагчийн) товч мэдээлэл:

1. Ерөнхий мэдээлэл

Овог, нэр: .....................................................................................................Регистрийн дугаар: ....................................................................................Хаяг: .............................................................................................................Утас: ..............................................................................................................Цахим хаяг: ..................................................................................................

2. Банкны мэдээлэл:

Эзэмшигчийн нэр: ......................................................................................Дансны дугаар: ...........................................................................................Банкны нэр: ...............................................................................................


51

ЗЭЭЛ ХҮССЭН ТӨСЛҮҮДИЙН БҮРТГЭЛИЙН ХУУДАС

Санхүүжилт хүссэн төслийн нэр

Төсөл хэрэгжүүлэгч: 1. Бүлэг 2. Иргэн 3.Өрх

Нэр:Гишүүдийн тоо:Үүнээс эмэгтэйчүүдийн тоо:Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн тоо:

Үйл ажиллагааны чиглэл

Хүсч буй санхүүжилтийн хэмжээ

Орлогын одоо байгаа түвшин

Төсөл хэрэгжсэнээр хүрэх орлогын түвшин

Холбоо барих утас, хаяг

БҮРТГЭЛ ХӨТӨЛСӨН: САНГИЙН МЕНЕЖЕР ..................................... /Нэр/

ХАВСРАЛТ 4


52

ЗЭЭЛИЙН ӨРГӨДЛИЙН ҮНЭЛГЭЭНИЙ ХУУДАС

Төслийн нэр: ......................................................................................

№ Шалгуур үзүүлэлтүүд Авах оноо

Авсан оноо

Төслийн багийн санхүүгийн болон үйл ажиллагааны чадавх 10

1Тухайн төслийг хэрэгжүүлэх хангалттай туршлагатай эсэх 5

2Нөөц бололцоо, чадавхтай эсэх /ажиллах хүч, тоног төхөөрөмж, ажлын байр/ 5

Хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны бодитой байдал 15

1Тухайн үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх болсон шалтгаанаа тодорхой тоо баримт, судалгаанд суурилан илэрхийлсэн байдал

5

2Төслийн хүрээнд хийгдэх үйл ажиллагаануудын бодит бөгөөд тодорхой байдал 5

3 Төслийн зорилго, үр дүнгийн бодит байдал 5

Төслийн үр дүнгийн тогтвортой байдал 10

1Төслийн тодорхой бүлэг болон хүмүүст бодитой үр нөлөө үзүүлэх байдал 5

2 Төслийн тогтвортой үргэлжлэх байдал 5

Төсөв болон зардлын үр өгөөжтэй байдал 25

1Төслийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай шаардагдах хөрөнгийг бодитой тооцсон эсэх 5

ХАВСРАЛТ 5


53

2Тухайн үйл ажиллагааны зардлыг бодитой төлөвлөсөн эсэх 5

3 Олох ашгийн хэмжээг бодитой, бүрэн тооцсон байдал 5

4Борлуулалтын орлогыг бодитой тооцсон байдал 5

5Төсөл хэрэгжүүлэх явцад үүсч болзошгүй эрсдэлийг тооцсон байдал 5

Байгаль орчны нөлөөллийн байдал 20

1

Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын менежментийн төлөвлөгөө, Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн тухай болоод түүний орчны бүсийн тухай Монгол улсын хуулиуд, бусад холбогдох хууль тогтоомж, бодлогуудад нийцсэн байдал

10

2Хөрөнгө оруулалт хийхийг зөвшөөрсөн үйл ажиллагааны жагсаалтанд багтсан байдал 10

Нийгэмд үзүүлэх нөлөөллийн байдал 20

1Төсөл хэрэгжүүлэх багт хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн, өрх толгойлсон эмэгтэй, эмзэг бүлгийн иргэдийг хамруулсан байдал

10

2Төсөл хэрэгжүүлэгчдийн орлого бодитой нэмэгдэх байдал 10

НИЙТ ОНОО 100

ҮНЭЛГЭЭ ХИЙСЭН: ..................................... /Нэр/

54


ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГААС САНХҮҮЖҮҮЛЭХ БОЛОН САНХҮҮЖҮҮЛЭХГҮЙ ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

A. Зээлийн эргэлтийн сангаас дараах үйл ажиллагааг САНХҮҮЖҮҮЛНЭ:

1. Байгаль орчинд маш бага буюу ямар нэг сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй байх үйл ажиллагаа. Санхүүжүүлэх бүх үйл ажиллагаанууд нь АХБ-ны 2009 оны Хамгааллын бодлогын баримт бичгийн байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын “С ангилал”-д хамрагдах ёстой. “А ангилал” эсхүл “ B ангилал”-д хамрагдах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэхгүй. Эдгээр ангиллыг дараах байдлаар тодорхойлов:

A ангилал — “Байгаль орчинд нөхөн сэргээх боломжгүй, олон янзын, эсвэл урьд хожид үзэгдээгүй хор нөлөө учруулахуйц. Ийм сөрөг нөлөөллийн тархах талбай нь газар шорооны ажлын талбай, эсвэл барилга байгууламжийн хүрээнээс халих магадлалтай”;

B ангилал — “Байгаль орчинд үзүүлэх сөрөг нөлөөлөл нь А ангиллын төслөөс харьцангүй бага байх. Ийм нөлөөлөл нь төслийн үйл ажиллагаа явуулж буй талбайд л тархсан, нөхөн сэргээгдэх боломж нь их, А ангиллын төслийг бодвол сөрөг нөлөөллийг сааруулах арга хэмжээ төлөвлөхөд илүү хялбар байдаг”;

C ангилал — “Байгаль орчинд маш бага буюу ямар нэг сөрөг нөлөө үзүүлэхгүй байх”

2. Бүх холбогдох орон нутгийн байгаль орчны зөвшөөрөл болон эсхүл газрын зөвшөөрөл, холбогдох байгууламж, үйл ажиллагааны зөвшөөрлийг авсан байх;

3. Газарзүйн байрлалыг тодорхой зөв тогтоосон байх;4. Бусад оролцогчид ялангуяа, нөлөөлөлд өртсөн иргэд иргэд олон

талууд, газрыг хамарсан дэд төслүүдийн оролцоотой зөвлөлдөх уулзалт, гэрээнд үндэслэсэн байх;

5. Газар өмчлөх эрх (тосгоны газраас бусад ангиллын газарт гэх мэт) эсхүл албан ёсны газар ашиглах ангилал (газар тариалангийн газраас бусад хэлбэрээр ашиглах газарт гэх мэт) –г өөрчлөхөд хүргэхгүй байх;

ХАВСРАЛТ 6

55

Зээлийн эргэлтийн сан

6. MOН (9183) төслийн дараах бичиг баримтуудад нийцсэн гэдгээ харуулах. Үүнд: (a) Байгаль орчны хяналт, үнэлгээний хамрах хүрээ; (b) Нийгмийн болон жендерийн үйл ажиллагааны төлөвлөгөө (НЖҮАТ).

7. Дэмжлэг үзүүлэх төслүүдээс дурдвал: одоо байгаа нүхэн жорлонгуудыг Хөвсгөл нуураас хол нүүлгэх; одоо байгаа нүхэн жорлонгуудыг Хөвсгөл нуурыг

бохирдуулахгүй сайжруулсан өөр хэлбэрийн ариун цэврийн байгууламжаар солих;

завины хуучин хөдөлгөөнт эд ангиудыг Хөвсгөл нуурыг бага бохирдуулах шинэ эд ангиудаар солих;

Хөвсгөл нуурын усыг бохирдуулах эрсдэлийг багасгах завины эд анги, жижиг хэсгүүдийг худалдан авах (түлш хадгалах битүүмжилсэн сав, усан дээгүүр тавьсан бензин, түлш агуулах саванд өөрчлөлт орохоос хамгаалах шугам сүлжээ гэх мэт);

одоогийн байгууламжийн менежментийг сайжруулах, ажилтнуудад учрах эрүүл мэнд, аюулгүй ажиллагааны эрсдэлийг бууруулах зорилгоор орон нутгийн хоршоодын ажилтнуудын дунд байгаль орчин, аюулгүй ажиллагааны сургалт зохион байгуулах;

ямаанаас бусад малын сүү, цагаан идээ боловсруулах; ямаанаас бусад малын мах боловсруулах; ямаанаас бусад малын ноос боловсруулах; химийн элемент оруулахгүйгээр хонь, 5 хошуу малын арьс

боловсруулах; төмс, хүнсний ногоо тарих; хүлэмжинд хүнсний ногоо тарих; үндэсний дээл хувцас оёх; гар урлал; талх, гутал зэрэг бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх төсөл; зөгий, гахай, тахиа зэрэг аж ахуй эрхлэх; орон нутгийн иргэд нийтэд нь эзэмшиж, удирдлагадаа

байлгадаг бөгөөд ХНБЦГ эсвэл түүний нөөцийн бүсэд үйл ажиллагаа явуулахад шаардагдах бүх холбогдох тусгай зөвшөөрөл, зөвшөөрлийг авсан жуулчны баазууд дахь жижиг барилга байгууламжуудыг нөхөн сэргээх зэрэг болно.

Тэрхүү хүсэлтүүдийг илүү дэлгэрэнгүй хянан үзэх шаардлагатай.


56

Б. Байгалийн нөөцийг зүй зохистой ашиглахад чиглэсэн дараах үйл ажиллагааг САНХҮҮЖҮҮЛЭХИЙГ ДЭМЖИНЭ.

ХНБЦГ-ын менежментийн төлөвлөгөөнд шууд нөлөөлөх. Ялангуяа Хөвсгөл нуурыг хамгаалах, нуурын усыг цэвэр байлгах, байгаль орчин, биологийн олон янз байдлыг хамгаалахад нөлөөлөх. Жишээ нь, одоогийн нүхэн жорлонгуудыг Хөвсгөл нуураас гадагш 200м-т шилжүүлэн байрлуулах, өөр хэлбэрийн ариун цэврийн байгууламжаар солих гэх мэт;

усны зохистой хэрэглээ; усны тогтвортой хангамж; хөрс, түүний үржил шимийг хамгаалах; эрчим хүчний үр ашигтай зарцуулалт; хуванцар хог хаягдлыг дахин боловсруулах; Хөдөө аж ахуйн химийн бордоо, бодис ашиглахгүй байх; ХАА-н хортон шавжийн нэгдсэн менежмент зэрэг ХАА-н

хортон шавжид тавих сайжруулсан хяналтын арга; орон нутгийн иргэдээс мал нийлүүлэх; орон нутгийн иргэдээс мал тэжээл нийлүүлэх; хог хаягдлыг бууруулах нэг хэсэг болгон биогазын үйлдвэр

байгуулах; малын өтөг бууцаар органик бордоо үйлдвэрлэх; нутгийн брэнд бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэх, боловсруулах,

борлуулах; Төслийн нийгмийн болон жендерийн үйл ажиллагааны

төлөвлөгөөнд шууд нөлөөлөхүйц, эмэгтэйчүүд, ядуу болон эсвэл үндэстэн ястны цөөнхийг оролцуулсан үйл ажиллагаа

В. Эргэлтийн сан дараах үйл ажиллагаануудыг САНХҮҮЖҮҮЛЭХГҮЙ:

• үндэсний хэмжээний болон аймгийн хууль тогтоомж, дүрэм журмаар хориглосон үйл ажиллагаа. Үүнд дархан цаазат газрын тухай, нөөцийн тухай, усны нөөцийг хамгаалах тухай, биологийн олон янз байдлын тухай, аялал жуулчлалын менежмент, усны менежментийн тухай хууль зэрэг орно;

• Хөвсгөлийн ХНБЦГ-ын менежментийн төлөвлөгөөний дагуу хориглосон үйл ажиллагаа;

• АХБ-ны хөрөнгө оруулалт хийхийг хориглосон үйл ажиллагааны жагсаалтад орсон;


57

• АХБ-ны байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын А эсвэл В ангилалд хамаарах байгаль орчинд ноцтой, нөхөн сэргээх боломжгүй нөлөөлөл үзүүлэхүйц үйл ажиллагаа;

• газар чөлөөлөх; • оршин суух, эсвэл хувийн худалдааны зориулалтын барилга

байгууламжийг буулгах;• АХБ-ны нүүлгэн шилжүүлэлтийн А эсвэл В ангилалд хамаарах

албадлагын шинжтэй нүүлгэн шилжүүлэлт;• Цаатангууд зэрэг үндэстэн ястны цөөнх болсон эмзэг

бүлгийнхэнд шууд болон эсвэл шууд бусаар сөрөг нөлөө үзүүлэх үйл ажиллагаа;

• Хөвсгөл нуурын эргэн тойронд шинээр болон байнгын шинжтэй амьдран суух, аялал жуулчлалын зориулалттай барилга байгууламж барих.

Г. АХБ-ны хөрөнгө оруулалт хийхийг хориглосон үйл ажиллагааны жагсаалтад багтсан дараах үйл ажиллагааг САНХҮҮЖҮҮЛЭХГҮЙ. Дараах үйл ажиллагааг Азийн хөгжлийн банк санхүүжүүлэхгүй (АХБ-ны Хамгааллын бодлогын баримт бичиг, 2009). Үүнд:

(I) хор хөнөөлтэй, эсвэл мөлжлөгийн чанартай албадлагын хөдөлмөр1, эсвэл хүүхдийн хөдөлмөрийг2 ашигласан үйлдвэрлэл, эсвэл үйл ажиллагаа;

(II) (a) эм, эмийн зүйл3, хортон шавжтай тэмцэх хэрэгсэл, хогийн ургамалтай тэмцэх хэрэгсэл4; (б) озоны давхаргыг задлагч бодис5;

1 Албадлагын хөдөлмөр гэдэг нь сайн дурын үндсэн дээр хийгдээгүй, хүчээр буюу шийтгэлээр айлган сүрдүүлэх байдлаар иргэдээр хийлгэсэн бүх ажил эсвэл үйлчилгээг хэлнэ.

2 Хүүхдийн хөдөлмөр гэдэг нь хүлээн авагч орны хөдөлмөр эрхлэх хууль ёсны хамгийн доод наснаас доош насны хүүхдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг, эсвэл Олон улсын Хөдөлмөрийн Байгууллагын 138 дугаар конвенц: “Хамгийн доод насны конвенцийг зөрчсөн хүүхдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг хэлнэ (www.ilo.org).

3 Үйлдвэрлэлээс хасах шаардлагатай, эсвэл хориотой эм, эмийн бүтээгдэхүүний жагсаалтыг http://www.who.int. цахим хуудаснаас харна уу

4 Үйлдвэрлэлээс хасах шаардлагатай, эсвэл хориотой хортон шавьж, хогийн ургамлын жагсаалтыг http://www.pic.int. цахим хуудаснаас харна уу

5 Озоны давхаргад цоорхой үүсгэх үр дагавар бүхий агаар мандлын дээд үелсэн озоны давхаргыг урвалд оруулах ба задлах химийн бүрэлдэхүүн хэсгийн жагсаалтыг бууруулах зорилт ба үйлдвэрлэлээс хасах огнооны хамт Монреалийн протоколд дурдсан болно. Мэдээллийг http://www.unep.org/ozone/montreal.shtml. цахим хуудаснаас авч болно.


58

(в) полихлорт бифенил6 ба химийн бусад хорт бодис7; (г) ховордсон зэрлэг ан амьтан, ургамлын олон улсын худалдааны тухай конвенцын8 дагуу зохицуулсан зэрлэг ан амьтан, ургамал, түүнээс гаралтай бүтээгдэхүүн; (д) хог хаягдал, хаягдлаас гарсан бүтээгдэхүүний9 хил дамнасан худалдаа зэрэг хүлээн авагч орны хууль тогтоомж, дүрэм журам, эсвэл олон улсын конвенц, гэрээгээр хориглосон, эсвэл олон улсын хэмжээнд үйлдвэрлэлээс хассан, эсвэл хориг тавьсан бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, эсвэл худалдаа, эсвэл аливаа үйл ажиллагаа;

(III) зэр зэвсэг, байлдааны хэрэгсэл, байлдааны зориулалттай материалын үйлдвэрлэл, эсвэл худалдаа;

(IV) шар айраг, дарснаас10 бусад согтууруулах ундааны үйлдвэрлэл, эсвэл худалдаа;

(V) тамхины үйлдвэрлэл, эсвэл худалдаа;(VI) мөрийтэй тоглоом, казино ба тэдгээртэй дүйцэх үйл ажиллагаа;(VII) цөмийн реактор, түүний бүрэлдэхүүн хэсэг зэрэг цацраг идэвхт

материалын үйлдвэрлэл11, эсвэл худалдаа;(VIII) шөрмөсөн чулууны үйлдвэрлэл12, худалдаа, эсвэл хэрэглээ;(IX) арилжааны зориулалтаар мод бэлтгэх үйл ажиллагаа, эсвэл халуун

орны анхдагч чийглэг ой, мөн өндөр насжилттай ойгоос хэрэглээний зориулалтаар мод бэлтгэх тоног төхөөрөмжийн худалдаа;

(X) эмзэг, хамгаалалтад авсан биологийн төрөл зүйлд их хэмжээгээр хор хөнөөл учруулах, далайн биологийн олон янз байдал, амьдрах орчныг сүйтгэх томоохон хэмжээний тэнгисийн хөвөх торон загасчлал, нарийн торон загасчлал зэрэг далайн болон эргийн загасчлал орно.

6 Маш хортой химийн бодисын бүлэг, полихлорт бифенил нь 1950-аас 1985 онд үйлдвэрлэгдсэн тосоор дүүргэсэн цахилгаан трансформатор, конденсатор, хуваарилах төхөөрөмжид байдаг.

7 Аюултай химийн бүтээгдэхүүний жагсаалтыг http://www.pic.int цахим хуудаснаас харна уу.8 Жагсаалтыг http://www.cites.org цахим хуудаснаас харна уу.9 Базелийн конвенцээр тодорхойлсныг http://www.basel.int цахим хуудаснаас харна уу10 Энэ нь эдгээр үйл ажиллагаанд үндсэндээ хамаагүй төслийн санхүүжүүлэгчдэд

хамаарахгүй. Үндсэндээ хамаагүй гэдэг нь холбогдох үйл ажиллагаа нь төслийн санхүүжүүлэгчдийн үндсэн үйл ажиллагаанд туслах хэсэг болохыг хэлнэ.

11 Энэ нь эмнэлгийн тоног төхөөрөмж, чанарын хяналт (хэмжилт)-ын тоног төхөөрөмж, АХБ-наас цацраг идэвхийн эх үүсвэр нь өчүүхэн бага, хангалттай хамгаалагдсан гэж үзсэн аливаа тоног төхөөрөмжийг худалдан авахад үл хамаарна.

12 Энэ нь 20%-иас бага шөрмөсөн чулууны найрлагатай цементэн хавтангийн худалдан авалт, хэрэглээнд хамаарахгүй.


59

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН _______________СУМ /ТОСГОН/-ЫН ХНБЦГ-ЫН НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН

ЭРГЭЛТИЙН САНГААС ОЛГОХ ЗЭЭЛИЙН ГЭРЭЭ

2018 оны ... сарын ... өдөр №... ........................ сум

Ерөнхий зүйл

Энэхүү Зээлийн Гэрээ (цаашид “Гэрээ” гэх) -г Монгол Улсын Иргэний хуулийн 281-285 дугаар зүйл, Хөвсгөл аймгийн ......................... сумын Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн удирдлагатай Зээлийн Эргэлтийн Сангийн Хорооны 2018 оны ..... сарын .... -ны өдрийн Хурлын .... тоот шийдвэр, Зээлдэгчийн хүсэлтийг үндэслэн, Нэг талаас ............................ аймгийн ............................ сумын Зээлийн Эргэлтийн Сангийн Хороо (цаашид “Зээлдүүлэгч” гэх)-г төлөөлж Хорооны дарга .............................. тоот регистрийн дугаартай ..................................... овогтой ..............................., нөгөө талаас .............................. аймгийн ...................................... сумын .......................... багийн иргэн .......................... тоот регистрийн дугаартай ...................................... овогтой ...................................... (цаашид “Зээлдэгч”, хамтад нь “Талууд” гэх) нар харилцан тохиролцож дараах нөхцлөөр байгуулав.

Нэг. Гэрээний зүйл

1.1. Энэхүү гэрээгээр Зээлдүүлэгч нь Зээлдэгчид зээл олгох, түүний хугацаа, хүүгийн хэмжээг тогтоох, зээлийн зарцуулалтанд зээлдүүлэгчийн зүгээс хяналт тавих болон зээлийг буцаан төлөхтэй холбогдон үүсэх харилцааг зохицуулна.

Хоёр. Зээлийн нөхцөл

2.1. Зээлдүүлэгч нь Зээлдэгчид (................................................. үсгээр) төгрөгийн зээлийг дараах нөхцлөөр олгоно:

2.2. Зээл авах хэлбэр: бэлэн бусаар Зээлдэгчийн .................................. тоот данс (цаашид “Данс” гэх)-нд зээлийг олгоно.

2.3. Зээлийн хүү: сарын 0.2% буюу жилийн 2.4% сарын 0.6% буюу жилийн 7.2%

ХАВСРАЛТ 7


60

2.4. Зээлийн хугацаа: ......... сар2.5. Зээл төлж эхлэх хугацаа ......................................................................... 2.6. Зээл төлөх эцсийн хугацаа: .................................................................... 2.7. Зээлдэгч нь зээлийг зөвхөн ................................................................. зориулалтаар ашиглана.

Гурав. Зээлдэгчийн эрх, үүрэг

3.1. Зээлдэгч дараах эрхтэй:3.1.1. Зээлдэгч нь зээлийн хөрөнгийг энэхүү гэрээнд заасан

хугацаа болон зориулалтын дагуу ашиглах3.2. Зээлдэгч дараах үүрэгтэй:

3.2.1. Зээлдэгч зээл, түүний хүүгийн төлбөрийг дараах зээлийн эргэн төлөх хуваарийн дагуу төлөх;

Төлбөр хийх огноо

Сарын нийт төлөлт

Хүүгийн төлбөр

Үндсэн зээлийн төлбөр

Үндсэн зээлийн үлдэгдэл

3.2.2. Зээлийг зөвхөн энэхүү гэрээнд заасан зориулалтын дагуу ашиглах

3.2.3 Зээлдэгч өөрийн бизнесийн үйл ажиллагаа, гэрийн болон ажлын байрны хаягт өөрчлөлт орвол тухай бүрд нь Зээлдүүлэгчид мэдэгдэх

3.2.4. Зээлдэгч энэхүү гэрээнд заасан хугацаанд зээлийн төлбөрийг барагдуулаагүй тохиолдолд барьцаанд тавьсан хөдлөх болон үл хөдлөх эд хөрөнгөнөөсөө үл маргалдах журмаар төлүүлэх

3.2.5 Монгол Улсын Иргэний хуульд заасан нөхцөл байдал бий болсон /зээлдэгч нас барах, эрх зүйн чадамжгүй болох, сураггүй алга болсонд тооцогдох гэх мэт/ тохиолдолд хуулийн дагуу хамтран зээлдэгч нь зээлдэгчийн адил эрх, үүрэгтэй ба энэ Гэрээний дагуу зээлийн төлбөр, холбогдон гарсан бусад төлбөр, зардлыг хариуцан барагдуулах

3.2.6 Зээл, түүний хүүгийн төлбөрийг эргэн төлөх банк, дансны мэдээлэл:

Хүлээн авах банк: ............................................................................... Хүлээн авагчийн нэр: ......................................................................... Хүлээн авах дансны дугаар: .............................................................


61

Дөрөв. Зээлдүүлэгчийн эрх, үүрэг

4.1. Зээлдүүлэгч дараах эрхтэй:4.1.1. Зээлдэгч авсан зээл, түүний хүүгийн төлбөрийг энэхүү

гэрээнд заасан хугацаанд төлөөгүй тохиолдолд зээлдэгчийн харилцах данснаас үл маргах журмаар төлүүлэх, гэрээнд заасан зээл төлөх сүүлийн хугацаа хэтэрсэн өдрөөс эхлэн барьцаалсан хөрөнгийг үл маргах журмаар шилжүүлэн авч, захиран зарцуулах;

4.1.2. Гэрээний үүргийн биелэлтийг хангуулах, зээл, хүүгийн төлөлтийг хянах

4.1.3. Зээлдэгчийн хэрэгжүүлж буй төслийн явц, байдалтай тухай бүр газар дээр нь танилцах;

4.2. Зээлдүүлэгч дараах үүрэгтэй:4.2.1. Зээлийг гэрээнд заасан хугацаанд Зээлдэгчийн дансанд

шилжүүлэх;

Тав. Гэрээ дуусгавар болох буюу түүнийг цуцлах

5.1. Гэрээний нөхцөл бүрэн биелэгдэж зээлийн төлбөр хийгдэж дууссанаар гэрээ нь дуусгавар болно.

5.2. Зээлдэгч гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй дараах тохиолдлуудад Зээлдүүлэгч нь гэрээг хугацаанаас өмнө дангаараа цуцална. Үүнд:

5.2.1. Зээлдэгч зээлийг гэрээний 2.6 дахь хэсэгт зааснаас өөр зориулалтаар ашигласан;

5.2.2. Зээлдэгч зээлийн зарцуулалтанд хяналт тавихад саад учруулсан;

5.2.3. Зээлдэгч зээлийн зориулалтын талаар хуурамч мэдээ өгсөн болох нь тогтоогдсон;

5.2.4. Зээлийн гэрээний дагуу ашигласан зээлээ хүүгийн хамт төлөлгүй гэрээний 3.2 дахь хэсэгт заасан хугацаанаас хэтрүүлсэн;

5.3. Энэхүү гэрээний 5.2 дахь хэсэгт заасан шалтгаанаар гэрээ цуцлагдсан бол түүнээс үүдэн гарах хохирлыг Зээлдэгч хариуцна.


62

Зургаа. Маргаан шийдвэрлэх

6.1. Гэрээг биелүүлэхтэй холбогдон гарсан аливаа санал зөрөлдөөн, маргааныг Талууд зөвшилцөх аргаар шийдвэрлэнэ.

6.2. Хэрэв 6.1 дэх хэсэгт заасан аргаар маргааныг шийдвэрлэж чадахгүй бол Монгол Улсын шүүхээр шийдвэрлүүлнэ.

Долоо. Бусад зүйл

7.1. Гэрээ нь талууд гарын үсэг зурж, нотариатаар батлуулснаар хүчин төгөлдөр болно.

7.2. Гэрээний салшгүй хэсэг болох барьцааны гэрээгээр хүлээсэн үүргийг талууд чанд сахин биелүүлэх үүрэгтэй бөгөөд эдгээр гэрээний заалтыг зөрчвөл гэрээг зөрчсөнтэй адил тооцно.

7.3. Гэрээнд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг Талууд харилцан тохиролцож, нэмэлт гэрээ байгуулсны үндсэн дээр шийдвэрлэнэ.

7.4 Гэрээг бичгээр 2 эх хувь үйлдэн талууд тус бүр 1 эх хувийг хадгална.

Гэрээ байгуулсан:

Зээлдүүлэгч: Зээлдэгч Хамтран зээлдэгч--------------------- --------------------- -----------------------------Гарын үсэг Гарын үсэг Гарын үсэгРегистр: Регистр: Регистр:Утас: Утас: Утас:


63

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН _______________СУМ /ТОСГОН/-ЫН ХНБЦГ-ЫН НУТГИЙН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН

ЭРГЭЛТИЙН САНГААС ОЛГОХ ЗЭЭЛИЙН БАРЬЦААНЫ ГЭРЭЭ

2018 оны ... сарын ... өдөр №... ........................ сум

Ерөнхий зүйл

Энэхүү Зээлийн Барьцааны Гэрээ (цаашид “Гэрээ” гэх) –г Монгол Улсын Иргэний хуулийн 13 дугаар бүлэг, Хөвсгөл аймгийн ...................................... сум /тосгон/ -ын Хөвсгөл нуурын байгалийн цогцолборт газрын орчны бүсийн иргэдийн удирдлагатай зээлийн эргэлтийн сангийн Хорооны 2018 оны ..... сарын .... -ны өдрийн Хурлын .... тоот шийдвэр, Зээлдэгчийн хүсэлтийг үндэслэн,Нэг талаас ................................ аймгийн .............................. сум /тосгон/ -ын Зээлийн Эргэлтийн Сангийн Хороо (цаашид “Барьцаалагч” гэх)-г төлөөлж Хорооны дарга .............................. тоот регистрийн дугаартай .............................. овогтой ....................................., нөгөө талаас .............................. аймгийн .............................. сум /тосгон/ -ын ............................... багийн иргэн ................................. тоот регистрийн дугаартай ................................... овогтой ...................................... (цаашид “Барьцаалуулагч”, хамтад нь “Талууд” гэх) нар Зээлдэгчийн ............................................................... (үсгээр) төгрөгийн ....... сарын хугацаатай зээл, түүний хүүг эргүүлэн төлөх үүргээ баталгаажуулж, зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргийн гүйцэтгэлийг хангах үүднээс хөрөнгө барьцаалах талаар харилцан тохиролцож, дараах нөхцөлөөр байгуулав.

Нэг. Нийтлэг үндэслэл

1.1. Энэхүү гэрээний зорилго нь талуудын хооронд байгуулсан 2018 оны .... сарын .... ны өдрийн ..... тоот “Зээлийн гэрээ”-ний үүргийн биелэлтийг хангахтай холбогдуулан барьцаалах хөрөнгийг тогтоох, барьцааны гэрээ хэрэгжих үндэслэл бүрдсэн нөхцөлд талуудын хүлээх эрх, үүргийг тодорхойлоход оршино.

ХАВСРАЛТ 8


64

1.2. Барьцаалуулагч нь энэхүү гэрээний дагуу тохиролцсон барьцааны зүйлийг зээлийн барьцаанд барьцаалуулахыг хүсч, зээлийг хугацаандаа төлөөгүй тохиолдолд барьцааны зүйлээс зээлийн өр, төлбөрийг үл маргах журмаар Барьцаалагчид суутгуулан шилжүүлэхийг хүлээн зөвшөөрч, Барьцаалагч нь барьцааны зүйлийг зээлийн төлбөрийг төлөхөд ашиглахаар энэхүү гэрээний 2.1 дэх хэсэгт заасан зүйлийг барьцаалж байна.

Хоёр. Барьцааны зүйл

2.1. Барьцаалагч нь зээлийн гэрээний үүргийн биелэлтийн баталгаа болгож, зээлийн барьцаанд дараах зүйлийг барьцаалж байна.А. Үл хөдлөх хөрөнгийн хувьд:

№

Барь

цаан

ы з

үйли

йн

нэр,

зор

иула

лт

Тоо

хэм

жээ

Улсы

н бү

ртгэ

лийн

ду

гаар

, гэр

чилг

ээни

й ду

гаар

Бүрт

гэсэ

н ба

йгуу

ллаг

ын

нэр,

ог

ноо

Барь

цаан

ы з

үйли

йн

хари

лцан

тохи

ролц

сон

үнэ

Эд х

өрөн

гийн

эрх

ийн

бүрт

гэли

йн га

зраа

с ав

сан

лавл

агаа

ны

дуга

ар

1

2

Дүн

Б. Хөдлөх хөрөнгийн хувьд:

№

Барьцааны зүйлийн нэр, зориулалт

Тоо ширхэг, чанар, хэмжээ

Барьцааны зүйлийн харилцан тохиролцсон үнэ

Барьцааны зүйл байгаа газрын хаяг, байршил, Гэрчилгээний дугаар, өмчлөлийн байдал,техникийн тодорхойлолт

1

2

3


65

Гурав. Барьцаалуулагчийн эрх, үүрэг

3.1. Барьцаалуулагч нь дараах эрхтэй:3.1.1. Барьцаалуулагч нь зээлийн гэрээгээр хүлээсэн үүргээ

биелүүлсэн бол барьцаа хөрөнгөө барьцаанаас суллахыг шаардах;

3.2. Барьцаалуулагч нь дараах үүрэгтэй:3.2.1. Барьцаалагчтай байгуулсан ____ тоот Зээлийн гэрээнд

заасны дагуу зээл, түүний хүүг барьцааны хөрөнгөөс үл маргалдах журмаар хасалт хийж авахыг Барьцаалагчид зөвшөөрөх;

3.2.2.Хэрэв барьцааны хөрөнгөөс зээлийн үндсэн өр, түүний хүүг бүрэн төлөхөд хүрэлцээгүй, барьцаалсан хөрөнгийн үнэлгээ буурсан бол барьцаалуулагч өөрийн бусад хөрөнгөнөөс төлбөрийг төлж барагдуулах;

3.2.3.Бусдын эд хөрөнгийг зөвшөөрөлгүйгээр барьцаалуулсан, барьцааны эд хөрөнгийн бичиг баримтыг хуурамчаар бүрдүүлснээс үүдэн гарах хохирлыг бүрэн хариуцах;

Дөрөв. Барьцаалагчийн эрх, үүрэг

4.1. Барьцаалагч нь дараах эрхтэй:4.1.1 Гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхийг барьцаалуулагчаас

шаардах;4.2. Барьцаалагч нь дараах үүрэгтэй:

4.2.1 Барьцаалуулагч гэрээгээр хүлээсэн үүргээ бүрэн биелүүлсэн тохиолдолд барьцааны зүйлийг барьцаанаас чөлөөлөх;

Тав. Бусад зүйл

5.1. Энэхүү гэрээ нь талууд гарын үсэг зурж, нотариатаар батлуулснаар хүчин төгөлдөр болж, зээлийн гэрээний дагуу зээл, зээлийн хүүгийн төлбөрийг хийж дуусгаснаар гэрээний хугацаа дуусгавар болно.

5.2 Энэхүү гэрээгээр үл хөдлөх хөрөнгө, газар барьцаалж байгаа тохиолдолд Үл хөдлөх хөрөнгийн бүртгэлийн газар болон Газрын албанд бүртгүүлж баталгаажуулна.


66

5.3 Талууд харилцан тохиролцож, бичгээр үйлдсэний үндсэн дээр гарын үсэг зурснаар энэхүү гэрээний аливаа заалтад нэмэлт өөрчлөлт оруулж болно.

5.4. Барьцааны гэрээг 2 хувь үйлдэх бөгөөд хувь тус бүр нь эх хувийн адил хүчинтэй байна. Энэхүү гэрээ нь зээлийн гэрээний салшгүй хэсэг болно.

Гэрээ байгуулсан:

Барьцаалагч: Барьцаалуулагч:

(гарын үсэг) (гарын үсэг)_________________ _________________

Овог, нэр: Овог, нэр:Регистрийн дугаар: Регистрийн дугаар:Холбоо барих утас: Холбоо барих утас:

Хамтран барьцаалуулагч:

(гарын үсэг) _____________________

Овог, нэр: Регистрийн дугаар: Холбоо барих утас:


67

СА

НГИ

ЙН

МЕН

ЕЖЕР

ИЙ

Н ..

......

САР

ЫН

ТАЙ

ЛАН

ГИЙ

Н З

АГВА

Р

Төсл

ийн

бүрт

гэли

йн

дуга

ар

Төсл

ийн

нэр

Төсө

л хэ

рэгж

үүлэ

г-чи

йн н

эр

Үйл

ажил

лага

аны

чи

глэл

Зээл

ийн

дүн

Зээл

ийн

хуга

цаа

Сар

бүри

йн

эргэ

н тө

лөлт

ийн

хэм

жээ

Зээл

ийн

хуга

цаа

хэтр

элт

Барь

цаа

хөрө

нгий

н бү

ртгэ

л

1 2

Та

йлан

гар

гаса

н: С

анги

йн м

енеж

ер: .

......

......

......

......

......

......

/Н

эр/

ХАВС

РАЛ

Т9

ХӨВСГӨЛ НУУРЫН БАЙГАЛИЙН ЦОГЦОЛБОРТ ГАЗРЫН ОРЧНЫ БҮСИЙГ ХАМГААЛАХ, ИРГЭДИЙН АМЬЖИРГААГ ДЭМЖИХЭД

ЗОРИУЛСАН ЦАГААН-ҮҮР СУМЫН ИРГЭДИЙН УДИРДЛАГАТАЙ ЗЭЭЛИЙН ЭРГЭЛТИЙН САНГИЙН

ГАРЫН АВЛАГАХаяг: #605 “МАХ” Цамхаг Жуулчны гудамж 4/4, Чингэлтэй дүүрэг, Улаанбаатар хот

Утас: +(976) 7011 4665

И-мэйл: [email protected]

Вэб сайт: klnp-project.mn


MON (9183): “ХӨВСГӨЛ НУУРЫН БАЙГАЛИЙН ЦОГЦОЛБОРТ ГАЗРЫН ОРЧНЫ БҮСИЙН ИРГЭДИЙН АМЬЖИРГААГ САЙЖРУУЛАХ, ТОГТВОРТОЙ АЯЛАЛ

ЖУУЛЧЛАЛЫГ ХӨГЖҮҮЛЭХ НЭГДСЭН ТӨСӨЛ”

Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам www.mne.mn

Тусгай хамгаалалттай нутгийн удирдлагын газар www.mpa.gov.mn

Хөвсгөлийн УТХГН-ийн хамгаалалтын захиргаа www.khuvsgul.mpa.gov.mn

Хөвсгөл аймаг, Хатгал тосгон, Хөвсгөлийн улсын тусгай хамгаалалттай газрынзахиргааны “Б” байр Утас: 976-83130195

МАКС цамхаг, 603 тоот өрөө, Жуулчны гудамж 4/4, Чингэлтэй дүүрэг, Цахим хуудас: www.klnp-project.mnЦахим хаяг: [email protected]Утас: 976-70114665

Төсөл удирдах нэгж

Төсөл хэрэгжүүлэх нэгж

Documents

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ХАТГАЛ ТОСГОНЫ НУТГИЙН …—ээлийн_эргэлтийн...Japan Fund for Poverty Reduction Japan Fund for Poverty Reduction ГАРЫН