گري غربالSCREENING

اول: جلد پارک، اجتماعی، پزشکی و پیشگیری طب درسنامه منبعسوم فصل

الرحمن الله بسمالرحیم

فروردین زاده صافی حسین دکتر1390

درس اهداف

انتظار می رود شما با مطالعه این درس، قادر باشید:

غربالگری را توضیح دهید.•تفاوت غربالگری با بیماریابی را توضیح دهید.•انواع غربالگری را شناخته و توضیح دهید.•خصوصيات يك آزمايش غربالگري مناسب را بيان •

د.ینمايخصوصيات بيماري مناسب جهت غربالگري را بيان •

د.ینمايحساسیت و ویژگی را تعریف نمایید.•ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی را •

تعریف نمایید.حساسیت و ویژگی را محاسبه و تفسیر نمایید.•ارزش اخباری مثبت و منفی را محاسبه و تفسیر •

نمایید.

. است بیماری طیف به نزدیک مفهوم های بیماری انبوه نشانه آب، زیر در پنهان بخش

. است پنهانی

از پیش بیماریها نشانه بروز

بیماری داراینشانه بالینی

بیند می پزشک آنچه

،آب با یخ کوه تماس خطبین مرز دهنده نشان

پنهانی و آشکار بیماریاست.

یخ کوه

عادي خون فشار با افراد

باال خون فشار با افراد

گري غربال

شده داده تشخيص باالي خون فشار با افراد

جامعه

فرد مستقيم مراجعه

تشخيص

براي درماني خدماتمزمن بيماريهاي

مراقبت درمان

مراقبت درمان

فرد مستقيم مراجعهبراي درماني خدمات

مزمن بيماريهايتشخيص

جاري ) ( شرايط

گري ) ( غربال

يا بيماري جستجوينشده شناخته نقيصههاي آزمون بوسيله

, و معاينه سريع و عمليدر ديگر هاي روش يا

سالم ظاهر به اشخاص

گري غربال

يا بيماري جستجوي نشده شناختهنقيصه

هاي آزمون بوسيله , و معاينه سريع و عملي

در ديگر هاي روش ياسالم ظاهر به اشخاص

گري غربال

اي - دوره بهداشتي معاينات با گري غربالاست :متفاوت

شود - مي اجرا وسيع حجم دراست - ارزان Wنسبتاگيرد - مي كمي وقت

تشخيصي - آزمون جاي گري غربال آزمون. گيرد نمي را

گري غربال

گري غربال

آغاز بيماري

شروع شناساييبيماري

نقطه اولينبراي ممكن

تشخيص

بحراني نقطهتشخيص براي

نهايي

معمول زمانتشخيص براي

A

Bگري غربال زمان

گيري تصميم مهلت

پیامد

گري غربالسالم Wظاهرا جمعيت

گري غربال آزمون

ها منفي

ها مثبت

تشخيصي اقداماتخطر عامل يا بيماري فقدان

خطر عامل يا بيماري درماني وجود مداخله

-: گري افرادي غربال يا جمعيت در آزمايش انجام. باشند نمي بهداشتي مراقبت بدنبال خود كه

-: يابي / بيمار يا و باليني هاي آزمون انجامكساني در بيماري تشخيص براي آزمايشگاهيمي بهداشتي مراقبت بدنبال ديگري بدليل كه

آيند.

-: تشخيصي هاي هاي آزمون روش از استفادهحضور رد يا اثبات براي باليني يا و آزمايشگاهي

و عالئم كه فردي در اختالل يك يا بيماري يك . دارد هايي نشانه

يابي بيمار و گري غربال

-: گري افرادي غربال يا جمعيت در آزمايش انجامخود باشند كه نمي بهداشتي مراقبت .بدنبال

-: يابي / بيمار يا و باليني هاي آزمون انجامكساني در بيماري تشخيص براي آزمايشگاهي

مي كه بهداشتي مراقبت بدنبال ديگري بدليل.آيند

-: تشخيصي هاي هاي آزمون روش از استفادهحضور رد يا اثبات براي باليني يا و آزمايشگاهي

كه فردي در اختالل يك يا بيماري و يك عالئمدارد هايي . نشانه

يابي بيمار و گري غربال

همگاني - گري غربالمعرض - در گروههاي گري غربال

( انتخابي ( خطراي - مرحله چند گري غربال

گري غربال انواع

بيماري - به مربوط معيارهايآزمون - به مربوط معيارهاي

گري غربال

گري غربال معيارهاي

. باشد بهداشتي مهم مشكل بيماري تشخيص قابل عالمت بدون و اوليه مرحله يا پنهاني دوره

. باشد داشته بيماري طبيعي سير از كافي شناخت بيماري شناسايي براي آزمون وجود تشخيص تاييد براي تسهيالت بودن فراهم موثر درمان وجود بيماران با برخورد در مشخص سياست وجود در ابتال و مير و مرگ كاهش بر مبني كافي شواهد وجود

زودرس درمان و شناسايي بيماري هاي هزينه و خطرات بر گري غربال منافع فزوني

بيماري معيارهاي

غربال آزمون معيارهاي گري

مقبوليت پذيري تكرار بودن معتبرسادگي بودن خطر بي بودن سريع اجرا بودن آسان بودن ارزان

.A كننده مشاهده گوناگونيIntra Observer VariationInter Observer Variation

.B( بيماران ( بيولوژيك گوناگوني. شود مي گيري اندازه كه پارامتري در تغييرات نحوه و هايش نشانه از بيمار درك نحوه در تغييرات

او دهي پاسخ ميانگين به بازگشت

.C فني هاي روش از ناشي خطاهاي

پذيري تكرار

بوده قرار كه را چيزي اندازه چه تا آزمون , بگيرد .درستاندازه است گرفته اندازه

.A حساسيتSensitivity

.B ويژگيSpecificity

Validityاعتبار

تشخيص حساسيت:- در آزمون يك توانايي. بيمارند كه كساني همه درست

ويژگي و حساسيت

تشخيص ويژگي:- براي آزمون يك توانايي. نيستند بيمار كه كساني همه درست

حقيقي هاي مثبت

حقيقي هاي منفي

تشخیص جهت غربالگری برنامه یک درنوزادان، در تیروئید مادرزادی کاری کم

سرمی می TSHسطح گیری اندازهشود.

بهداشت مسئولین برای مطرح سئوال: است این

کاری کم دچار Y واقعا نوزاد تعدادی اگرمذکور آزمایش باشند، تیروئید مادرزادی

شناسایی را نوزادان این است قادر چقدرنماید؟

سالم نوزادان است قادر چقدر آزمون ایننماید؟ شناسایی دقیق بطور را

سئوال

ويژگي و حساسيت

گري غربال

هاي مثبتحقيقي

هاي منفيحقيقي

تمثب

يمنف

مثبتكاذب

منفيكاذب

ويژگي و حساسيت

مثبتحقيقي

مثبتكاذب

منفيكاذب

منفيحقيقي

Disease

Yes No

Pos.

Neg.

Test

و حساسيتويژگي

a b

c d

DiseaseYes No

Pos.

Neg.

Test

= حساسيتحقيقي مثبت

بيماران=

a

a + c

a + c b + d

ويژگي و حساسيت

a b

c d

DiseaseYes No

Pos.

Neg.

Test

= ويژگيحقيقي منفي

ها سالم=

d

b + d

a + c b + d

ويژگي و حساسيت

a b

c d

DiseaseYes No

Pos.

Neg.

Test

a + c b + d

سالمتی 35فردی وضعیت کنترل جهت ساله . نیز پزشک است نموده مراجعه پزشک به خودهای بررسی و بالینی معاینات منظور همین به . در است داده انجام وی برای را آزمایشگاهی

فرد این که گردید مشخص آزمایشات نتایجHBS . باشد می مثبت

دلیلی گونه هیچ فرد این سوابق بررسی درنظر از شدن مثبت .HBSبرای نیامد بدست

این براساس که است مطرح سئوال این حالکه بود مطمئن توان می چقدر آزمایش، جواب

فرد این Y است؟ HBSواقعا مثبت

سئوال

نتیجه - که زمانی فرد بودن بیمار احتمالاست مثبت .آزمون

اخباری ارزش

نتیجه - که زمانی فرد نبودن بیمار احتمال. است منفی آزمون

مثبت اخباری ارزش

منفی اخباری ارزش

- ) بودن بیمار فرد سالمت مورد در قضاوت ( آزمون نتیجه حسب بر نبودن .یا

مثبت اخباری ارزش

نتیجه - که زمانی فرد بودن بیمار احتمالاست مثبت .آزمون

HIV +

منفی اخباری ارزش

نتیجه - که زمانی فرد بودن سالم احتمالاست منفی .آزمون

HIV -

اخباري ارزش

a b

c d

DiseaseYes No

Pos.

Neg.

Test

مثبت اخباري = ارزشحقيقي مثبت

ها مثبت=

a

a + b

a + b

c + d

اخباري ارزش

a b

c d

DiseaseYes No

Pos.

Neg.

Test

منفي اخباري = ارزشحقيقي منفي

ها منفي=

d

c + d

a + b

c + d

نباشيد خسته