26
ي ئ دارو ت م او ق م ت م او ق م ک ر ی ث ا ش ها ک ار ت س ت ار ب ع ي ئ دارو دارو ک ی# ان در درماری م ب ي ئ دارو ت م او ق م م . ئ لا ع ود ب ه ب ا ی# ون گ ا وی گ واع نورد ا م در ها# ن ور ن ا= ی ل م ا ش ریها کت ا ی، لها گ ن ا، روسها ث و، هاG ارچ ق ي ئرطا س ولهای ل ش و رد. گت ی م ام ي ی ئ دارو د ن= چ ت م او ق م د ب بU را ف ردد گ اوم ق م ت ی ک ر ث ک ی ار ش[ ی ه ب# ن ور ن ا= که ی ی ما گ ن ه د. ن ف یا م اق ق ت ا ي ئ وددرما خ ه دارو و روب ي ئ رف مص ه ه ب ع ام ج ی ك ش ث ر ت غادر در ک)ا ه ب مار ب م و ئ لا ع ه ن مي در ر ی فا ک عات لا ط ا# ن ت ش دا# دون ی# ه درمان دام ب اق( ي ئ وددرما خ د ب ک ی م ی ع س ص خ ش# نU ا ی طه ک ت س ا اری ن ف ر ي ئا وددرم خ. ت س ده ا ه ش| ن چ ا ب س ی متلا ش ل ض ع م ک ی# وان ب ع ع ي ا ش اری ن ف ر ي ئ وددرما خ د . مای ن رف طر ث ود را خ ت م لا ش ل ك ش م ا و ی ماری ب، ه ای رف ح راد ف ر ا ظ ن و مک ك# دون ی و ت س ا# هان ج درود که جد ود س ی م ده ر# ن مت خ ت83 د. ب كي ی م رف مص ه دارو راب س ود خ ورت ص ه ب# ان ب برا ثرصد ا د ه ن ل دو ع ي ب ک ه ی اب ش مه دارو ك ب ل در جا ت س ا# نU ا ی ش خ ت ا ق س و ری خظ خ ي ئ ه ن ن ج ط ق ف دارو ه ار ع ام د ج ه دی اب ق س ا ب م# نU ح ا ي خ ص رف مص در ی ها گU دم ا ع ت ل ع ه ب رس گ ی ه د ن لده و و ن ا ر اری م بل م وا ع ه وج ب م# نU ه ا ن ل ک که ی ت س ا ح ي خ ص ع و ف و م ه ر ب گ رد ا ت گار ر ف اده ق ي سورد ا م ت ف ا د د ی ای . دارو ید ده ی مار ر ف م جا ه بورد م را# ان ش ت ا# ان ج ور ش ک دارو در رف مص اظ ح ل ه ار ورر م ود. ا س ی م ل ی د ب ب لک ه م ی م س ه ه و ب| ن ف ر# ن[ ت ی ار# نU ا ت ی مي ر ث ود ا ش ت رف مص م. ي ي ش ه ه واج م ی ص ا ج ی ف ي ک و ی م ك لات ك ش م ا ی ا ب ب د ف ل ن خ مع م وا خردم م ر ت مرگ و مل م عا# ن مت ی س ه ا ی# ن متار ه= ج ت س اروها دا رف مص ی ف ي م وارض ع ار ی ش ا یرگ و م = ار ر دج ف ت ک ر ی ف تصد ک ر ی ه ه ار لاب شا# هان ج ح ط س . در

مقاومت داروئي - ssu.ac.ir Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

مقاومت داروئي بیم��اری در درمان ی��ک دارو دارویی عبارتست از کاهش اثر یک مقاومت

پاتوژن های��ا بهب��ود عالئم . مق��اومت دارویی در م��ورد ان��واع گون��اگون و س��لول های س��رطانیقارچ ها، ویروس ها، انگل ها، باکتری هاش��امل

اتفاق می افتد. هنگامی که پاتوژن به بیش از یک ت��رکیب مق��اوم گ��رددفرآیند مقاومت چند دارویی نام می گیرد.

مصرف بي رويه دارو و خوددرماني

خوددرماني )اقدام به درمان ب��دون داش��تن اطالع��ات ك��افي در زمين��ه عاليم و بيماريه��ا( در ك��ادر غيرپزش��كي جامع��ه ب��ه عن��وان ي��ك معض��ل سالمتي ش��ناخته ش��ده اس��ت. خوددرم��اني رفت��اري اس��ت ك��ه طي آن شخص سعي مي كند بدون كمك ونظ��ر اف��راد حرف��ه اي، بيم��اري و ي��ا مشكل سالمت خود را برط��رف نماي��د .خوددرم��اني رفت��اري ش��ايع در

درص��د ايراني��ان ب��ه 83 تخمين زده مي ش��ود ك��ه ح��دود جه��ان اس��ت و صورت خودسرانه دارو مصرف مي كنند.

متاسفانه ديد جامعه از دارو فقط جنبه بي خحط��ري و شفابخش��ي آن است در حاليكه دارومشابه يك تيغ دو لبه است ك��ه ي��ك لب��ه آن متوج��ه عوامل بيماري زا بوده و لبه ديگرش ب��ه علت ع��دم آگ��اهي در مص��رف صحيح آن جان انسان را مورد تهاجم قرار مي ده��د. دارو باي��د ب��ا دقت مورد استفاده قرار گيرد اگر به موقع و صحيح مصرف نشود اث��ر مثبت آن از بين رفت��ه و ب�ه س��مي مهل��ك تب��ديل مي ش��ود. ام�روزه از لح��اظ مصرف دارو در كشور با مشكالت كمي و كيفي خاصي مواجه هستيم. چهارمين تا هشتمين عامل مرگ و مير مردم جوامع مختلف دنيا ناشي

. در س��طح جه��ان س�االنه از ه��ر از عوارض منفي مصرف داروها است يك صد نفر يك نفر دچار مرگ و م��ير ناش��ي از ع��وارض منفي مص��رف

ه��زار م��رگ و م��ير در آمريك��ا ناش��ي از100 س��االنه دارو مي ش��ود. ع��وارض دارو ثبت ش��ده اس��ت و ميليون ه��ا نف��ر از ع��وارض آن رنج مي برند. مصرف ناصحيح دارو از لحاظ سالمت، اقتصاد، مصرف من��ابع و امكانات مردم و مس��ئوالن را آزار مي ده��د. اگ��ر رون��د مص��رف دارو منطقي نباشد مردم دچار بيماري هاي بيشتري مي شوند و بايد دايم به فكر ساخت مراكز درم��اني جدي��د ب��ود. ع��وارض دارويي ب��ه س��ه گ��روه تقسيم مي شوند ك��ه در ن�وع ش�ديد، بيم�ار باي�د در بيمارس�تان بس��تري شود و در گروه دوم و سوم با كاهش دوز و اس��تراحت، ع��وارض رف��ع

هزار كودك سه ك��ودك از ع��وارض دارو 2 در كشورمان، از هر مي شود.

Page 2: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

ك��ودك، ب��ه علت 28 در بيمارس��تان بس��تري مي ش��وند و از اين تع��داد عوارض منفي دارو بايد مراجعه مجدد به پزشك داشته باشند.

تحقيقات نشان مي دهد داروي بدون عارضه وجود ندارد و مص��رف بي روي��ه و خودس��رانه داروه��ا ب��ه ع��وارض داروه��ا مي افزاي��د. آم��ار و اطالعات گوياي آن است كه علت بسياري از بيماري ه��اي كب��د و كلي��ه مص��رف داروه��ا اس��ت. يافت��ه ه��اي ي��ك تحقي��ق ب��ر روي دانش��جويان دانشگاه علوم پزشكي مشهد نشان مي دهد ميزان ش��يوع خوددرم��اني

% ب��ود. م��يزان خوددرم��اني در83در دانشجويان مورد بررسي بيش از مردان بيشتر از زنان بود. درصد بااليي از دانشجويان تصور مي كردند كه داروها بي خط��ر هس��تند. نداش��تن وقت ب��راي مراجع��ه ب��ه پزش��ك، اعتقاد به اين كه داروه��ا ع��وارض قاب��ل مالحظ��ه اي ندارن��د و ف��روش دارو ب��دون نس��خه توس��ط داروخان��ه ه��ا، بعض��ي از عوام��ل م��وثر ب��ر

خوددرماني و مصرف خودسرانه دارو بودند. معم��وال ش��ايعترين علت خودمص��رفي دارو س��رماخوردگي و س��ردرد اس�ت. يش��ترين دارو در من�ازل ق�رص مس��كن و س�پس كپس�ول آن�تي

شايعترين داروي خودمصرفي، مسكن و شايعترين علت ع��دمبيوتيك و مراجعه به پزشك، بي خطر دانستن بيماري است.

خود درماني، عدم اعتقاد به درمان بدون دارو، فشار ب��ر پزش��ك ب��راي تجويز داروهاي مازاد بر نياز ، فقدان وحدت رويه در نس��خه نويس��ي و تجويز اقالم زياد دارو توس��ط پزش��كان ب��ه وي��ژه پزش��كان عم��ومي از

جمله عواملي است كه باعث مصرف بي رويه دارو مي شوند.

باال بودن ميزان خوددرماني به خاطر عدم احساس ضرورت و استفاده از داروهاي منزل يا داروهاي دريافتي از داروخانه بدون نسخه پزشك، ضرورت دادن آگاهيهاي الزم به مردم در مورد عوارض اقدام به درمان بدون مشورت با پزشك و همچنين الزام كنترل تحوي��ل دارو را روش��ن

مي سازد.

از آنجا كه يك بيماري ممكن است علل متنوع و مختلفي داشته باشد و درمان هرك��دام از آن ه��ا ب��ا ديگ��ري متف��اوت باش��د، خودردرم��اني مي

تواند باعث تشديد بيماري و عدم تشخيص به موقع شود.

عوامل تقويت كننده خوددرماني شامل:

هزين��ه درم��ان، بي اهميت تلقي نم��ودن بيم��اري، س��ختي در رع��ايت دستورات درماني، مشكالت مكرر سالمتي، تنه��ايي و بي كس��ي، ب��اور

Page 3: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

اين ك��ه درمانه��اي خ��انگي س��الم ترن��د، مش��غله زي��اد بيم��ار، مداخل��هاطرافيان، جنسيت، ترس از درمان

عوامل مهاركننده خوددرماني:

آموزش، ترس از خود درماني، مزه نامطلوب خوددرماني

مطالعه اي در ايران نشان مي ده��د بيم��اران اطالع��اتي در م��ورد دوز،طول اثر و عوارض داروهايي كه از داروخانه تهيه مي كنند ندارند.

مص��رف بي روي��ه دارو، خري��د آن ب��دون نس��خه، از داروخان��ه، تج��ويز داروه�اي غيرض�روري، تج�ويز داروه�اي مش�ابه در ص�ورت كمب�ود ي�ك دارو، عدم اعتماد بيمار براي وجود استمرار در توزي��ع دارو و در نتيج��ه انب��ار ك��ردن آن در م��نزل از عوام��ل اص��لي در ب��اال رفتن س��رانه دارو

است.

خوددرماني دو جنبه دارد:

جنبه اول مربوط به مصرف داروهاي مج��از و ش��ناخته ش��ده مي باش��د كه داراي عوارض ج��انبي كم و و ايم��ني ب��اال در كن��ترل عالئم ظ��اهري بيماريهاي خود به خود محدود شونده مي باش��د. اگ��ر اين داروه��ا تحت راهنمايي افراد آگاه به مسائل طب و درمان مص��رف گردن��د هيچگون��ه ع��وارض زيانب��اري نخواهن��د داش��ت. اين گ��روه داروه��ا را ب��ه عن��وان

مي نامند. جنبه)OTC )Over The Counterداروهاي بدون نسخه يا دوم خوددرماني مربوط به مصرف داروه�اي ق�وي االث�ر از نظ�ر ب�روز عوارض جانبي و داروي اختصاصي است. تجويز آنها ني��از ب��ه تش��خيص پزشك دارد و بيماران اج�ازه مص��رف خ��ود س�رانه اين ن�وع داروه�ا را

POM )Prescriptionندارند. اين گروه داروها ار داروهاي با نسخه يا Only Medicine( مي نامند.به علت در دسترس بودن داروه��اي OTC

آگ��اهي و آش��نايي ب��ا اين گ��روه داروه��ا بس��يار ض��روري اس��ت.چراك��ه بسياري از افراد با ف�رض اينك��ه داروي مص�رفي ج�زء داروه�اي ب�دون

را ن��يز مص��رف مي كنن��دPOMنسخه است طيف وسيعي از داروهاي وعالوه بر اين در طريقه مصرف داروه��ا هم اطالع��ات بس��يار ناقص��ي

دارند.

تداخالت دارويي

Page 4: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

از آنجا كه در سير درمان يك بيماري فرد نياز به مصرف همزم��ان چن��د دارو دارد يا فرد همزمان داراي بيش از يك بيم��اري اس�ت ل�ذا ني��از ب�ه مصرف همزمان چند دارو وج��ود دارد ك��ه اين مس��ئله ت��اثيرات متقاب��ل داروه��ا ب��ر يك��ديگر ي��ا ت��داخالت دارويي را ايج��اد مي نماي��د. ت��داخالت دارويي از مهم ت��رين خطاه��اي دارويي در نس��خه نويس��ي پزش��كان

درص��د نس��خ30 در باب��ل در ح��دود 87هستند. در يك بررسي در س��ال پزشكان عمومي عدم هماهنگي داروهاي تجويزي مشاهده شد. يكي از مس��ائل موج��ود در نس��خه ه��اي غ��يرمنطقي، تع��داد و اقالم دارويي

قلم ن��يز6 ت��ا 5موج��ود در نس��خ مي باش��د ك��ه ح��تي ممكن اس��ت ب��ه برسد . اين امر عالوه بر افزايش هزينه باعث بروز عوارض جانبي مي

گردد.

آنتی بیوتیک

اي��ران يكي از بزرگ��ترين كش��ورهاي مص��رف كنن��ده آن��تي بي��و.تي��ك در دانشمندان می گویند بیمارانی که پزشکان بیش از حدجهان مي باشد.

برای آنها آنتی بیوتیک تجویز می کنن��د، ممکن اس��ت دچ��ار مق��اومت ب��ه آنتی بیوتی��ک ش�وند. اين مق��اومت ممكن اس��ت ت��ا ی�ک س�ال ب�ه ط�ول بینجامد و این امر آنها و بقیه افراد را هنگامی نیاز ب��ه درم��ان ج��دی تر

دارند، در معرض خطر قرار می دهد.

پژوهشگران می گویند هر چه آنتی بیوتیک های بیشتری ب��رای س��رفه و  ی��ا عفونت ه��ای ادراری تج��ویز ش��وند، آنفل��وآنزا بیماری ه��ای ش��بیه به

باکتری ه��ای بیش��تری در ی��ک چرخ��ه معی��وب ب��ه آنتی بیوتی��ک مق��اوم می شوند. این اثر در ی��ک م��اه بالفاص��له پس از درم��ان ب��ا آنتی بیوتی��ک بیش از همه است،اما ممکن است حداکثر تا یک سال به ط��ول انجام��د و این اثر باقیمانده ممکن است ایجادکننده م��یزان ب��االیی از مق��اومت

به آنتی بیوتیک در جامعه باشد.

ب��ه آنتی بیوتیککارشناس��ان پزش��کی می گوین��د مص��رف بیش از حد  مق��اومت گس��ترده آن��تی بیوتیکی انجامی��ده اس��ت و درمان ه��ای حی��اتی پزشکی برای بیماری هایی از سرطان تا بیماران بس��تری در بخش ه��ای

مراقبت های ویژه را دچار اختالل کرده است.

در اف�رادمق�اومت ب�ه آنتی بیوتیکبررسی ه�ا نش��ان داده ک�ه چگون�ه   ایجاد می شود، و چگونه به صورت مشکالت در سطح اجتماع یا جمعیت در می آید. آنتی بیوتیک ها برای همه این درمان ها مورد نیاز اس��ت ت��ا از

Page 5: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

عفونت باکتریایی جلوگ��یری کن��د، ام��ا در ص��ورتی ک��ه آنق��در ب��ه ط��ور گسترده مورد استفاده قرار گیرند که میکروب ها نسبت به این داروه��ا

مقاوم شوند، این شیوه درمانی بی استفاه می ماند.

باکتری ه���ای مق���اوم ب���ه چن���دین دارو ب���ه ی���ک مش���کل فزاین���ده در بیمارستان ها در سراسر جه��ان ب��دل ش��ده اند، و مشخص��ه آنه��ا ظه��ور

مانن��د "اس��تافیلوک طالیی مق��اوم ب��هابرمیکروب ه��اییعفونت ه��ا ب��ا ( است.MRSAمتی سیلین" )

تجویز آنتی بیوتیک را پزشکان  درصد80علیرغم این حقیقت که حدود خ��انواده وعم��ومي انج��ام می دهن��د. ام��ا اغلب مش��کل مق��اومت ب��ه

در مطب دکترها نادیده گرفته می ش��ود، معم��وال چ��ه ب��رای آنتی بیوتیک پزشکان و چه ب��رای بیم��اران س��اده اس��ت ک��ه بگوین��د: این مش��کل م��ا

دادن یک آنتی بیوتیک دیگر تفاوت زی��ادی ایج��اد نمی کن��د. ام��ا نیست یا هر چه ما بیشتر آنتی بیوتیک تجویز کنیم، باکتری های بیشتری مقاومت پیدا می کنند. و در واق��ع تنه��ا راه از بین ب��ردن این چرخ��ه معی��وب این

تنها هنگامی آنتی بیوتیک تج�ویز ک�نیم ک��ه مطلق�ا است که در گام اولمورد نیاز باشد.

به گفته پژوهش��گران ه��ر گون��ه آن��تي بي��وتيکي ک��ه بي موق��ع و ب��دون تجويز پزشک مص�رف ش��ود ح�تي ب�ه م�يزان ي�ک ي�ا دو ع�دد مي توان�د مقاومت دارويي ايج��اد کن��د.اگرف��ردي ک��ه قبال ب��ه ط��ور خودس��رانه از آنتي بيوتيک استفاده کرده باشد، مج��ددا ب��ه بيم��اري مبتال ش��ود، آن��تيبيوتي��ک تج��ويز ش�ده پزش��ک ديگ��ر ب�راي وي ک��ارايي نخواه��د داش��ت. در ايران با توجه به مصرف زي��اد و خودس��رانه دارو ، اين رفت��ار م��ردم موجب شده پزشک مجبور شود دو يا چند آنتي بيوتيک را ب��راي درم��انبيم���ار تج���ويز کن���د ت���ا س���رانجام يکي از آنه���ا م���وثر واق���ع ش���ود. مصرف آنتي بيوتيک هيچ گونه تاثيري در درمان سرماخوردگي ها ندارد و تنها براي آن دسته از آنفلوانزاها تجويز مي شود که عف��ونت ثانوي��ه اي مانند عفونت ريه ها ايج��اد ش��ده باش��د.ق��رص ه��اي س��رماخوردگي عفونتهاي مقاوم در برابر آنتي بيوتيک ها را افزايش مي ده��د. تج��ويز قرص ه��اي س��رماخوردگي در زم��اني ک��ه ني��ازي ب��ه آن نباش��د، م��وجب اف��زايش عفونت ه��ايي مي ش��ود ک��ه در براب��ر آن��تي بيوتيک ه��ا مق��اوم

است.

پژوهش���گران مي گوين���د: ب���ه خ���اطر مص���رف روزان���ه داروه���اي سرماخوردگي، داروهاي جديد ديگ��ر نمي توانن��د عملک��رد مطل��وب ض��د

Page 6: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

ميکروبي خود را حفظ کنند و توان خود را براي مبارزه با عفونت هايخطرن��������������������اک از دس��������������������ت مي دهن��������������������د. اگر اين موج از مقاومت هاي آنتي بيوتيکي بر فرد ايجاد شود پزشکان ديگر قادر به پيوند عضو، درمان سرطان ب��ا ش��يمي درم��اني، م��راقبت

هاي ويژه و درمان نوزادان زودرس نخواهند بود.

برخي از والدين اغلب براي کودکانش��ان درخواس��ت آن��تي بيوتي��ک مي کنند. بر اساس تحقيقات انجام شده درصد زي��ادي از اف��راد نمي دانن��د ک��ه آن��تي بيوتي��ک در براب��ر وي��روس ه��ايي مانن��د س��رماخوردگي و

آنفلوانزاي معمولي کارايي ندارد .

مص��رف دارو از مهم��ترين رکن ه��اي درم��ان بيم��اري ه��ا اس��ت، ولي مص��رف غ��يرمنطقي دارو عالوه برع��دم درم��ان بيم��اري ب��اعث ايج��اد

عوارض دارويي در طوالني مدت مي شود.

ع��دد دارو339  براس��اس تحقيق��ات انج��ام ش��ده، ه��ر اي��راني س��االنهمصرف مي کند که بيش از استاندارد جهاني است.

درص��د مجم��وع15  تا10همچ��نين براس��اس اين تحقيق��ات، اي��راني ه��ا داروهاي کشور را بدون مشورت با پزشک مص��رف مي کنن��د و مس��کن ها، قطره ه��اي چش��مي و آن��تي بيوتي��ک ه��ا بيش��ترين م��يزان مص��رف

خودسرانه را دارند.

ب��ه علت ن��وع ت��اثير دارويي، ب��دترين داروه��اييآن��تي بيوتي��ک هاالبت��ه هستند که به اين شيوه مصرف مي شوند، چرا که در صورت عدم ني��از بدن به اين دارو مانند سم عمل مي کند و ميکروب هاي بدن را نس��بت به داروها مقاوم مي کند، در صورت ايجاد عفونت در بدن، ديگ��ر آن��تي

بيوتيک در درمان بيماري موثر نخواهد بود.

همچنين طبق يافته هاي آماري، مصرف همزم��ان بيش از س��ه دارو در افرادي که مصرف چند دارويي داشتند، مراجعه آنان به پزشکان متع��دد

براب��ر بيش��تر5/2تقريبا دو برابر ب��وده و ب��روز ع��وارض ج��انبي ح��دود

Page 7: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

مش�������������������������������������اهده مي ش�������������������������������������ود. براساس گزارش مرکز ثبت و بررس��ي ع��وارض ج��انبي دارويي وزارت

هزار عارضه دارويي در10  سال اخير حدود10  بهداشت و درمان طي درص��د ع��وارض30   ايران به ثبت رس��يده ک��ه از اين م��يزانADRمرکز

دارويي ناشي از داروهاي تزريقي بوده است.

بيشترين عوارض گزارش ثبت شده شامل آنتي بيوتيک ه��ا و داروه��اي  تا10  موثر بر سيستم عصبي ب��ه لح��اظ مص��رف گس��ترده آن اس��ت و

درصد بيماران بس��تري در بيمارس��تان مبتال ب��ه ع��وارض دارويي مي20شوند.

به گفت��ه کارشناس��ان داروس��ازي، س��المندان، زن��ان ب��اردار و کودک��ان ممکن است بيشتر در معرض خطر عوارض دارويي قرار داشته باش��ندو بن��ابراين توج��ه خ��اص ب��ه اين گ��روه از بيم��اران ض��روري اس��ت. آن��ان افزودن��د: اطالع پزش��ک در خص��وص ب��ارداري و ش��يردهي ب��راي تجويز دارو الزامي و مصرف برخي داروها در اين دوران ممنوع اس��ت

و بايد دقت شود دارويي به اشتباه به مصرف نرسد.

کارشناسان مي گوين��د مص��رف ط��والني م��دت دارو خ��ارج از مح��دودهتجويز پزشک، احتمال بروز عوارض جانبي را افزايش مي دهد.

به گفته كارشناسان مصرف دارو در کشور را غ��يرمنطقي ب�وده و ب�ه دليل مصرف غيرمنطقي، عوارض دارويي بيش از حد در بيم��اري ه��اي مزمن مانند فشارخون، ديابت و غيره بروز مي يابد. بيمار در بسياري از موارد به پزشک اجازه مي دهد داروهاي زيادي و حتي داروهايي ک��ه قبال استفاده مي کرده در نسخه بنويسد و در واقع با اين عمل، بيم��ار خود به تشخيص و دارو درماني مي پ�ردازد. پزش�ک ن�يز مجب�ور اس�ت اين کار را انجام دهد زيرا در غير اين صورت بيم��ار ب��ه پزش��ک ديگ��ري مراجعه مي کند. ذهنيتي که بيمار از پزشک دارد، اين است که بايد در وهله اول چند بيماري وي را درمان کند و صبر و حوصله ب��راي درم��ان

عالمت درم��اني ک��رده و ب��رايواقعي ندارد و پزشک مجبور مي ش��ود، هر بيماري چند قلم دارو تجويز کند. اين فرهنگ غل��ط در بين بيم��اران رايج است که اگر پزشک يک ي�ا دو قلم دارو ب�راي وي تج��ويز کن��د، بي

سواد است.

Page 8: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

، بيم��ارانبيماران به مص��رف داروه��اي ت��زريقي تماي��ل بيش��تري دارند تصور مي کنند با داروي تزريقي بهتر درمان مي شوند که البته بايد به اين نکته اش��اره ک��رد بخش��ي ازهزين��ه م��الي مطب ازطري��ق تزريق��اتت���������������������������������������امين مي ش���������������������������������������ود. همچ���نين بي اعتم���ادي ب���ه کيفيت دارو از ديگ���ر عوام���ل مص���رف غيرمنطقي دارو است و بيمار فکر مي کند داروي قوي تر، بهتر ب��راي

درمان اثر مي کند و از عوارض آن بي خبر است.

در بس��ياري از من��ازل، جعب��ه ه��اي دارويي وج��ود دارد ک��ه از آن ب��راي بيماري شخصي ديگر بدون توجه به تاريخ مصرف و غيره اس��تفاده مي

شود.

ارزان بودن دارو و پوش��ش بيم��ه اي ن��يز در مص��رف غ��يرمنطقي دارو تاثيرگذار است و فرهنگ سازي مهمترين اقدام براي اس��تفاده از دارو ب��ه ص��ورت منطقي اس��ت و م��ردم باي��د ب��ه دارو ب��ه عن��وان ي��ک م��اده تخصصي نگاه کنند و به پزشک اجازه ندهند، بيش از حد دارو براي آنان

تجويز کند.

ويژگي بارز فرهنگ دارويي در ايران، مصرف بيش از ان��دازه ف��رآورده هاي تزريقي است که حتي نسبت ب��ه کش��ورهايي ک��ه از لح��اظ س��طح

بهداشتي مشابه ايران هستند، باالتر است.

عدد بوده است،4/11  مصرف سرانه داروهاي تزريقي در ايران ژحدود اين رقم حدود چهار برابر ميانگين مص��رف س��رانه کش��ورهاي در ح��ال

توسعه است.

در اين زمينه و براي کنترل اين فرهنگ غلط آموزش و ارائه آگاهي به بيم��اران اهميت داش��ته و ن��يز کارگ��اه ه��اي آموزش��ي ن��يز باي��د ب��راي پزشکان برگزار شود تا تحت تاثير خواسته بيماران و براي کوتاه کردن

مدت درمان به تجويز بيش از حد دارو نپردازند.

Page 9: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

بيمار تصور مي کند که باي�د ب�ا ي�ک دوز مص�رف دارو درم�ان ش�ود، درغيراين صورت به پزشک ديگري مراجعه مي کند.

درصد داروها در داخل يخچ��ال ب��دون توج��ه ب��ه70  در بسياري ازمنازلميزان درجه آن نگهداري و در موقع بيماري از آن استفاده مي شود.

مردم بايد بدانند مصرف زياد چند قلم دارو به طور همزمان سم اس��ت وباي��د ب��ه پزش��ک مع��الج اعتم��اد داش��ته باش��ند ت��ا مص��رف بي روي��ه و

غيرمنطقي دارو نداشته باشيم.

عموما مي��انگين اقالم دارويي در ه��ر نس��خه در کش��ور ح��دود س��ه قلمقلم است. 2/1  است، در صورتي که در دنيا اين ميانگين در هر نسخه

عدم شناخت مردم از دارو از مهمترين داليل مصرف غ��يرمنطقي دارو است. دارو يک ماده شيميايي است، وقتي وارد بدن مي شود به جايي از ب��دن ک��ه حس��اس هس��تند، واکنش نش��ان مي ده��د و ب��اعث بيم��اريدرازم������������������������������������دت مي ش������������������������������������ود. اگر اين داروي شيميايي درست مصرف شود، عوارض نخواهد داشت،

وي اش��اره ک��رد: اف��رادي ک��ه از لح��اظ ف��رهنگي س��طح پ��ايين دارن��د، داروهاي قاچاق و تقلبي را نيز مصرف مي کنند به صرف اينکه يکي از

آشنايان آنها اين دارو را مصرف کرده است.

در کش��ور م��ردم نمي دانن��د مص��رف دارو چ��ه موق��ع خ��وب اس��ت. ب��ه « بس��يار خ��وبEعنوان مثال م��ردم فک��ر مي کنن��د مص��رف »ويت��امين

است، ولي اين ويتامين احتمال مسموميت دارد و بي دليل نباي��د آن رامصرف کرد.

مصرف بيش از حد مسکن نيز در درازم��دت ب��اعث بيم��اري کلي��وي ميشود.

Page 10: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

کشور نخست دني��ا اس��ت و در20  کشور ما به لحاظ مصرف دارو، جزوآسيا بعد از چين مقام دوم را دارد.

 وي گفت: طبق آم��ار منتش��ره، اس��تامينوفن ک��دئين ب��ا ي��ک ميلي��ارد و بوده است. 84  ميليون عدد پرفروش ترين دارو در سال233

درص�د اف�رادي ک�ه ب�ه مص�رف غ�يرمنطقي دارو مي10  به ط�ور کلي پردازند، عوارض شديد دارويي را تجربه مي کنند و اين عوارض بيش��تر

روي پوست، تنفس و قلب ظاهر مي شود.

در اين زمينه آموزش همگاني بايد محوره��اي فع��اليت کميت��ه کش��وريتجويز و مصرف منطقي دارو باشد.

وي افزود: با توجه به نقش محوري زنان در خانواده و تاثيرگذاري آنها در مصرف صحيح و منطقي دارو، آنان بايد درقالب برگزاري کارگ��اه و

ارايه جزوات، آموزش ببينند.

افراد بايد در خصوص نح��وه مص��رف داروه��ا و ش��يوه نگه��داري آنه��ا و همچ��نين اطالع��اتي در خص��وص ت��داخالت دارويي و ع��وارض ب��رخي

داروها و نحوه مصرف دارو در زمان بارداري و... آموزش ببينند.

گاهي تشخيص بيماري و متعاقب آن تجويز دارو به درس��تي انج��ام مي گيرد، اما بيمار صرفا به توصيه اطرافيان، به مصرف س��اير داروه��ا رو

مي آورد.

ارتق��اي فرهن��گ عام��ه، بررس��ي و پ��ايش نس��خ پزش��کان، ک��ار ب��رروي بيمارستان هاي موثر و ارائه برنامه ه��اي وي��ژه ب��راي ارتق��اي خ��دمات دارويي در بيمارستان ها و آموزش گروه و جامعه پزش��کي و توج��ه ب��ه

جايگاه داروساز، براي تجويز و مصرف منطقي دارو نياز است.

Page 11: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

معموال شاخص هاي تحت بررسي براي ارزيابي ميزان مصرف منطقي دارو، مصرف آنتي بيوتي��ک و داروه��اي ت��زريقي و تع��داد اقالم دارويي

تجويز شده در نسخ است.

استامينوفن کدئين، قرص سرماخوردگي بزرگسال، کپسول آموکس��ي س��يلين، ق��رص ديفنوکس��يالت و رانيتي��دين، داروي ه��اي نخس��ت پ��ر

مصرف در کشور به لحاظ تعدادي شناخته شده اند.

تجويز غيرمنطقي داروها عالوه بر تبعاتي که ب��ر س��المتي م��ردم دارد، هزينه هاي غيرمتعارف، بر دوش مردم و سازمان هاي بيمه گر تحمي��ل

مي کند.

مصرف بيش از حد دارو مشکالتي را به همراه دارد و اگر دارو کمتر ازمقدار تجويزشده هم مصرف شود مانع از اثر بخشي دارو مي شود.

بسیاری از افراد به دلی��ل گری��زان ب��ودن از مراجع��ه ب��ه مطب پزش��کان به دلی��ل ب��اال ب��ودن ن��رخ وی��زیت و ب��رخی ب��ه دلی��ل ت��رس از انج��ام آزمایش های توصیه شده توسط پزش��ک متخص��ص و واهم��ه از احتم��ال عمل جراحی، خ��ود نس��خه بیم��اری خ��ویش را می پیچن��د ی��ا در به��ترین حالت توصیه سایر دوستان و اقوام خ��ویش را ب��رای م��داوای شخص��ی برمی گزینن��د و بی توج��ه ب��ه ع��وارض اینگون��ه تص��میمات، س��رخود ب��ه مداوای دارویی یا گیاهی ب��دون مش��ورت ب��ا پزش��ک روی می آورن��د ی��ا حتی بعضا دیده شده که نسبت به بیماری خود بی اعتنا می شوند و قید

معالجه را نیز می زنند.

خود درمانی بدون توصیه پزش��ک می توان��د بس��یار خطرآف��رین و م��رگ آور باشد. هیچ فردی نمی تواند پزشک خود باشد زیرا بیماری در وهل��ه اول بای��د توس��ط پزش��ک ح��اذق تش��خیص داده ش��ود و س��پس راه ه��ای

درمان نیز توسط خود آن پزشک تعیین و به فرد بیمار اعالم شود.

بیماری ها انواع مختلف دارن�د و درجه بن��دی های مختل��ف و ممکن اس�ت کسانی ب��ه س��ادگی از کن��ار ی��ک س��رماخوردگی بگذرن��د ام��ا نمی ت��وان بیماری های حادگوارشی، عروقی و قلبی را نادیده انگاشت و به تجویز سرخود جهت درمان آنها پرداخت زیرا فیزیک افراد با هم فرق می کند

Page 12: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

و تحمل ب��دن ه��ر ف��رد در براب��ر قرص ه��ا متف��اوت اس��ت. هم��ه اف��راد نمی توانند هنگام بروز بیماری های مزمن از قرص های یکسان استفاده

کنند.

بیماری ها نیز متفاوت هستند و نمی توان فرض را ب��راین اس��توار ک��رد که هرن��وع بیم��اری قل��بی ی��ک راه عالج دارد زی��را همان گون��ه ک��ه قلب اجزای مختلفی دارد، بیماری مرتبط با این اجزا نیز متفاوت است و از یک جنس نیست. ام��ا پزش��کان به دلی��ل آنک��ه از دالی��ل ب��روز بیماری ه��ا آگاهی دارند و قادر هستند انواع بیماری ها در حیط��ه تخصصی ش��ان را تشخیص دهند، می توانن��د ب��ا کم��ترین م��یزان خط��ای ممکن ب��ه درم��ان افراد بیمار بپردازند. عالوه براین پزشکان از عوارض داروهای مختلف با خبر هستند و می توانند داروه��ا را مط��ابق ب��ا ن��وع بیم��اری و ق��درت

تحمل بدن افراد تجویز کنند.

نتیجه آنکه تجویز خودسرانه و بدون پشتوانه علمی و پزش��کی ن��ه تنه��ا در درمان بیماری مؤثر نخواهد بود که می تواند خطرناک و در بس��یاری از موارد که در ارتباط با بیماری های حاد و مزمن است منجر ب��ه م��رگ

شود.

به نظر کارشناسان خود درمانی عامل اصلی مرگ مبتالیان به شناخته شده است.Aآنفوالنزای نوع

در ارتباط با استامینوفن مصرف بی رویه آن به کب��د آس��یب می زن��د ، بنابراین زم��انی از اس��تامینوفن اس��تفاده ک��نیم ک��ه واقع��ا تب داش��ته باشیم یعنی ما در مقوله پزشکی ، اس��تامینوفن را بعن��وان ی�ک داروی ضد تب خیلی خوب می شناسیم . بنابراین به این شکل نباشد ک��ه ه��ر زمانی که وقتی جایی از ب�دن م�ا درد گ��رفت ازاس�تامینوفن اس�تفاده کنیم و یا ی��ک کمی تب داش��ته باش��یم از اس��تامینوفن اس��تفاده ک��نیم بلکه زمانی که واقعا تب ما باال می رود و غیر قاب��ل کن��ترل می ش��ود از استامینوفن اس��تفاده ک��نیم ت��ا تب ب��رای م��ا مش��کلی ایج��اد نکن��د . بهتراس��ت از اس��تامینوفن معم��ولی اس��تفاده ک��نیم و از ن��وع ک��دئین

Page 13: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

استفاده نکنیم چون مصرف کدئین عوارض خاص خود را دارد .

آسپرین جزء داروهایی است که باید از خان��ه ه��ا ح��ذف ش��ود خصوص��ا مصرف آن در ارتباط با اطفال کامال بصورت خوسرانه باید قطع ش��ود و اگر دقت شود معموال پزش��کان ، آس��پرین تج��ویز نمی کنن��د مگ��ر در شرایطی خاص به خاطر اینکه آسپرین می توان��د عارض��ه ه��ای بس��یار جدی ای داشته باشد از جمله دیده شده است که برای اطفال یکس��ری

عوارض مغزی جدی دارد که می تواند منجر به مرگ شود .

در ارتباط با آنتی بیوتیک ها و اختصاصا آموکسی س��یلین مص��رف آن حتما باید رأس زمان مشخص باش�د. ح�داقل ط�ول دوره درم�ان ب�رای بیماری ها یک هفته استاما با نظر پزش��ك گ��اهي زم��ان بيش��تري ني��از است. بنابراین این کاری که ما یکی دو روز آموکسی سیلین بخوریم و بعد آنرا کنار بگذاریم نه تنها هیچ دردی را دوا نمی کند بلک��ه مق��اومت

دارویی هم ایجاد می کند .

سوال : شما در ارتباط با مصرف آموکسی سیلین گفتی��د ک��ه مص��رف آن باید س��ر س��اعت باش�د ، اگ�ر ف�ردی ی��ک دو س�اعت بع��د از س�اعت

مصرف ، یادش آمد که باید آموکسی سیلین بخورد باید چه کار کند ؟

بعضی از آنتی بیوتیک ه��ا می توان��د هم��راه ب��ا حساس��یت ه��ای ش��دید باشد از جمله پنی سیلین از آنتی بیوتیک هایی است ک��ه زی��اد مص��رف می شود تحت هیچ شرایطی پنی سیلین را در خانه ه��ا و جاه��ایی ک��ه امکانات وجود ندارد تزریق نکنید چون حساسیتی که پنی سیلین ایج��اد می کند آنقدر شدید است که می توان��د براح��تی منج��ر ب��ه م��رگ ش��ود

خصوصا اگر امکانات در اختیار ما نباشد .

در بقیه آنتی بیوتیک ها که عمدتا بصورت خوراکی مص��رف می ش��وند زمان برای ما اهمیت دارد چه به لحاظ تنظیم زمان روزانه و چه طول

دوره درمان مثل آموکسی سیلین.

در مورد بقیه آنتی بیوتیک ها نيز همين مسئله وجود دارد وبای��د دقی��قباشیم .

در رابطه با پنی س��یلین بای��د گفت ک��ه ح��تي گ��اهی خ��ود همین تس��ت کردن آنقدر حساسیت شدیدی ایجاد می کند که اگ��ر ف��ردی نس��بت ب��ه

Page 14: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

پ��نی س��یلین حس��اس باش��د ج��انش ب��ه خط��ر می افت��د . بن��ابراین کال تزریق پنی سیلین و تس��ت ک��ردن آن در خان��ه ه��ا وب��ه غ��ير از مراك��ز درماني ممنوع است. چه بسا خود تست کردن ب�اعث ش�ود ک��ه مش��کل

شدیدی بوجود آید و افراد را به خطر بیندازد .

در رابط��ه ب��ا سفتریاکس��ون بای��د گفت ک��ه تقریب��ا ق��وی ت��رین آن��تی بی���وتیکی ک���ه در اختی���ار داریم سفتریاکس���ون و ش���کل دارویی آن سفکسیم است و اگر مقاومت دارویی نسبت ب�ه این دارو ایج��اد ش��ود

درمان بیماری های خطرناک بسیار سخت خواهد شد .

بسیاری از مشکالت عفونی ای که داریم با آنتی بیوتیک ه��ای ض��عیفتر قابل درمان است بنابراين لزومی ندارد که از یک آنتی بیوتیک بس��یار وسیع الطیف و قوی استفاده کنیم و احیانا جامعه نسبت به این آن��تی

بیوتیک حساس شود و ما در شرایط خطرناک دچار مشکل شویم .

 

مصرف خودس��رانه دارو، ش��ایعترین علت مس��مومیت در جه��ان اس��ت. ص��رف درم��ان و بررس��ی مش��کالت  بیلی��ارد دالر در جه��ان۱/۱س��االنه

ناشی از عوارض دارویی می شود.

میلی��ون دالر۱/۸ ت��ا ۱/۳حدود   در امریکا دارویی هزینه ساالنه عوارض برآورد شده است.

درصد افرادی که دارو مص��رف۴۰درمجموع پیش بینی می شود، حدود می کنند دچار عارضه شوند.

درصد کل داروهای مصرفی در ایران به صورت خودس��رانه و ب��دون۲۰تجویز پزشک مصرف می شود.

هزار مورد عارض��ه ناش��ی از مص��رف نادرس��ت دارو۱۰ساالنه بیش از گ��زارش می ش��ود. ک��ه پیش بی��نی می ش��ود، ب��ه علت گ��زارش نش��دن

اینک��ه مش��کل پیش آم��ده تمامی موارد و نیز ب�ه دلی��ل ع��دم آگ��اهی از ممکن است، عارضه نامطلوب دارویی باشد، ویا اینک��ه ب��رخی ع��وارض دارویی ممکن اس��ت، ب��ا ت��اخیر ایجادش��ود، آم��ار واقعی احتم��اال خیلی

بیشتر از اینهاست.

Page 15: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

علت مراجعه حدود پنج درصد از کل م�راجعین ب�ه کلینی�ک ه�ا ب�ه دلی��لعوارض دارویی است.

ب�ار دارو می خ�ورد.۳۳۹هر ایرانی به طور متوسط در طی ی�ک س�ال که این رقم چهار برابر آمار جهانی است.

درص��د اس��ت،ک��ه۱۱/۴سرانه مصرف داروهای تزریقی در ای��ران ح��دود  تقریبا چهار برابر این میزان در جوامع توسعه یافته است.

سرانه کلی مصرف دارو در ایران سه برابر استاندارد جهانی است.

درصد از م��ردم ای��ران ب��ه ص��ورت خودس��رانه دارو۴۰در مجموع حدود مصرف می کنند.چیزی در حدود دو نفر از هر پنج نفر ایرانی.

قلم دارو در هر نس��خه اس��ت. واین۲/۱میانگین اقالم دارویی در جهان قلم است. ۴ تا ۳میزان در ایران

در ای��ران۱۳۸۶ میلی��ون نس��خه در س��ال ۲۵در بررسی نتایج حاص��ل از قلم دارو در هر نسخه بوده است. ۵/۳میانگین اقالم دارویی

دگزامتازون يكي از پر مصرف ترین دارو ه�ا در اي�ران اس�ت. اين دارو که جزو دسته کورتیکواستروئیدها بوده و بس��یار پرعارض��ه اس��ت.و در متون معتبر پزش��کی تنه��ا ب��ر حس��ب ض��رورت ودر بیماریه��ای خاص��ی توص��یه ب��ه مص��رف آن ش��ده اس��ت.و اس��تفاده از آن در بیماریه��ای

و بیماری های ویروسی دیگر که ب��ه غل��ط معمولی مثل سرماخوردگی مرسوم شده است، هیچ جایگاه علمی ندارد. و فق�ط بیم��ار را متحم�ل

ضرر جسمی و خسارت مالی می کند.

بر اساس گزارشهای متعدد در مجموع مسکن ها و آنتی بیوتیک ه��ا پ��رمصرف ترین داروها در ایران هستند.

OTCپرمص��رف ت��رین مس��كن ه��ا نظ��یر اس��تامینوفن ج��زو داروه��ای )داروهایی را که بدون نیاز به تجویز پزشک وبا راهنمایی داروساز می ت��وان از داروخان��ه تهی��ه ک��رد.(هس��تند. و در نه��ایت در ص��ورت ایج��اد عارض��ه زی��ان جس��می ناش��ی از آن فق�ط متوج��ه ف��رد مص��رف کنن��ده خواهد بود. اما مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ه��ا و ب��دتر از آن مص��رف ناقص آنه��ا و تکمی��ل نک��ردن دوره درم��ان در ای��ران ی��ک تهدی��د واقعی

آن عالوه بر فرد جامعه را نیز تهدی��د میکن��د. و است. و خطر ناشی از با این روند رو به گسترش یقینا در آینده چالش��های ب��زرگی در درم��ان

Page 16: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

بیماریهای عفونی ایجاد خواهد ک��رد. وپزش��کان و بیم��اران را در براب��ر میکروارگانیسمهای مقاوم به انواع آنتی بیوتیک ها خل��ع س��الح خواه��د کرد.زیرا مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها میکروبهای حس��اس را ن��ابود می کند. وعرصه را برای تکثیر و گس��ترش گون��ه ه��ای مق��اوم ف��راهم

ب��ه درمانه��ای موج��ود میکند. که ممکن است، در صورت ایجاد بیم��اریمقاوم باشند.

الزم به ذکر است، ک��ه این تهدی��د فق��ط ب��ه واس��طه مص��ارف انس��انی نیست.بلکه استفاده بی رویه از این داروها در صنعت دام و طیور ن��یز به ابعاد این معضل بیشتر دامن می زند. که همیشه از نظره��ا دور می

درص��د از آن��تی بیوتی��ک ه��ای۸۰ یک بررس��ی نش��ان میده��د، ماند.نتایج استفاده شده در صنعت دام و طیور ضرورت نداشته و استفاده از آنها

 بی مورد بوده است.

توس��ط میک��روب ش��ناس انگلیس��ی”۱۹۲۹کشف پنی سیلین در س��ال الکساندر فلمینگ” انقالب بزرگی در علم پزشکی ایجاد کرد.که در نوع خود بی نظیر بود. وبه انسان درمانده در برابر مرگ ومیره��ای ه��راس انگ��یز ناش��ی از هم��ه گیریه��ای بیماریه��ای عف��ونی امی��دی دگرب��اره بخشید.اما این دلخوشی چند دهه بیشتر دوام نی��اورد. و اولین گ��زارش

در اس��ترالیا و۱۹۶۷از مق��اومت گون��ه ای از اس��ترپتوکک ه��ا در س��ال هفت سال بعد از آن در امریکا ب��ه این دارو اولین زن��گ خط��ر را ب��رای هوشیاری بیشتر انسانها به صدا درآورد.بررس��ی ه��ای انج��ام ش��ده در

م��یزان مق��اومت ب��ه۱۹۹۸ ت��ا ۱۹۸۰امریکا نشان داده است،که از سال در صد افزایش یافته اس��ت.و م��یزان۳۴ درصد به ۵ تا ۳پنی سیلین از

درص��د۸۰ ب��ه ح��دود ۱۹۵۰ درصد در سال ۲مقاومت به تتراسایکلین از رسیده است. تقریبا تمام استافیلوکک ه��ای امریک��ا ب��ه۱۹۹۸  در سال

گونه ه��ایی از اس��تافیلوکک مق��اوم۱۹۹۷پنی سیلین مقاومند.از سال به وانکومایسین که آخرین خط درمانی و آخرین تیر ترکش پزشکان بر علیه این میکروارگانیسم است، گزارش شده ان��د.ک��ه هش��داری بس��یار ج�دی اس�ت.و ب�ا ت�داوم این وض��عیت ممکن اس�ت، روزی م��ا در براب�ر

درص��د از میکروبه��ای مس��بب۲۵بی دفاع ش��ویم.ت��ا  اینگونه میکروبها اسهال های عفونی از جمله کامپیلوباکتر ب��ه فلوروکینولونه��ایی مث��ل سیپروفلوکساسین مقاوم ش��ده ان�د.گون�ه ه��ایی از انتروک��ک گ��زارش شده اند، که به تمامی آنتی بیوتیکهای موجود مقاومن��د. ب��ا این وص��ف

گ��زارش۱۹۹۷( در س��ال CDCمرک��ز کن��ترل و پیش��گیری از بیماریه��ا ) تمام آنتی بیوتیکهای مصرف شده بی مورد  درصد از۵۰کرده است،که

در ص��د از بیم��اران دوره۸۰ب��وده وض��رورتی نداش��ته اس��ت. وح��دود

Page 17: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

درم��ان ن��اقص انج��ام ش��ده درمان خود را تکمیل نکرده اند. و در واقع است.نگاهی اجمالی بر آمارها نشان میدهد،که مص��رف بی روی��ه دارو گرچه گسترش جهانی دارد،اما ابعاد آن در ایران به مراتب گسترده ت��راس��������������������������������������������������������������������������������������������ت.

برخي از عوامل موثر در مصرف بي رويه دارو و خود درماني :

: بس���یاری از داروخان��ه ه��ا ب��دون هیچ-دسترس��ی آس��ان ب��ه دارو۱ محدودیتی به خواست مشتریان خود پاسخ می دهند.و داروه��ای خ��ارج از نس��خه ب��ه آن��ان عرض��ه میکنن��د. و در واق��ع نقش ی��ک دارو ف��روش دارند.و با این کار بیمار از کوتاهترین راه وب��دون مح��دودیت و ب��دتر از آن بدون آموزش کافی به داروهایی دسترسی پیدا می کن��د،ک��ه ممکن اس��ت،ب��رای بیم��اری و ش��رایط جس��می اش مناس��ب نباش��د. وی��ا ب��ا

داروهای دیگر تداخل زیان بار داشته باشد.

ب��رخی از بیم��اران-نظام بیمه ای ناکارآمد و ع��دم پوش��ش بیم��ه ای:۲ فاقد پوشش بیمه ای هستند. وبرخی نیز به دلیل مراحل اداری طوی��ل و ع��ریض ب��رای اس��تفاده از خ��دمات بیم��ه ای قی��د آن را می زنن��د. و نهایت اینکه برخی داروها مشمول بیمه نمی شوند. و از این رو بیم��ار

خود شخصا اقدام به تهیه دارو می کند.

گرچه هزینه ویزیت پزشک در ایران نس��بت ب��ه-هزینه ویزیت پزشک:۳ س��ایر نق��اط دنی��ا پ��ائین اس��ت،ام��ا ب��ه دلی��ل مش��کالت معیش��تی و اقتصادی،این میزان نیز برای برخی بیماران س��نگین اس��ت.و از س��وی دیگر خیلی ها در هزینه ک��ردن ب��رای س��المت خ��ود ک��ه در اص��ل ن��وعی

سرمایه گذاری است،اکراه دارند.

: بیش��تر اف��رادی ک��ه خودس��رانه دارو مص��رف می-آگ��اهی ناک��افی۳ کنند،آگاهی اولیه ای از داروی مصرفی دارند.ولی این آگاهی به ح��دی کافی و جامع نیست، که منجر به اس��تفاده ص��حیح از دارو و پیش��گیری

از تداخالت دارویی و نیز عوارض نامطلوب آن شود.

-خود درمانی یا توصیه به دیگران به دلیل مش��ابهت عالئم بیماریه��ای۴ : در جامع��ه م��ا معم��ول اس��ت،بیم��اری ک��ه از مص��رف ی��ک دارومختلف

رضایت داشته باشد،آن را ب��ه دیگ��ران توص��یه میکن��د.وخیلی ه��ا چش��م بسته این توصیه را قبول می کنند.کافیست در یک مهمانی اظهار ی��ک ناراحتی جسمی بکنی�د.آن وقت خواهی�د دی�د،ک�ه چن�دین نف�ر ب�ه ش�ما توصیه های پزشکی خواهند نمود.وحتی ممکن است،برای بیماری ات�ان

Page 18: مقاومت داروئي - ssu.ac.ir  Web viewاقتصاد، مصرف منابع و امكانات مردم و مسئولان را آزار

تشخیص بگذارند.باید یادآورشد ،که مشابهت عالئم اولیه بیم��اری در دو نفر لزوما به معنی آن نیست، که این دو نفر بیماری یکسانی دارند.ب��ه عن����وان مث����ال درد کم����ر ممکن اس����ت، عالمت اولی����ه بیماره����ایی نظیر:اسپاسم عضالنی، کش��یدگی رب��اط ه��ا،آرت��روز،شکس��تکی مه��ره ه��ا،ب��یرون زدگی دیس��ک،س��ل مه��ره،عف��ونت اس��تخوان،بیماریه��ای روماتیسم،انتشارسرطان به مهره ها ویا درد ارجاعی از اعضای داخ��ل

باشد.که برخورد درم��انی ب��ا ه��ر ک��دام روش خ��اص خ��ود را…شکمی ودارد.

هزینه خری��د دارو ب��ه ص��ورت” آزاد “در ای��ران ب��ه-ارزان بودن دارو:۵  نسبت تقاط دیگر دنیا پایین است.و خیلی از بیماران ب��ا وج��ود داش��تن بیمه از آن استفاده نمی کنند. وترجیح می دهند،خود شخصا اق��دام ب��ه

تهیه آن بکنند.

-تبلیغات اغراق آمیز و غیر واقعی برخی شرکتها از طری��ق کاناله��ای۶ که بیشتر جنبه بازاریابی دارد.ماهواره ای :