42
1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG TIN HỌC ĐẠI CƯƠNG Bài 2: Hệ thống máy tính Phần cứng Toàn bộ máy móc, thiết bị điện tử cấu tạo nên máy tính Phần mềm Là chương trình chạy trên máy tính Tổng quan về hệ thống máy tính 2 Phần mềm Hệ điều hành Ứng dụng 3 Phần cứng 4 Tháo các ốc vít mở nắp hộp

02-He Thong May Tinh

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Tin Dai Cuong

Citation preview

  • 1TRNG I HC BCH KHOA H NIVIN CNG NGH THNG TIN V TRUYN THNG

    TIN HC I CNGBi 2: H thng my tnh

    Phn cng

    Ton b my mc, thit b in t cu to nn my tnh

    Phn mm L chng trnh chy trn my tnh

    Tng quan v h thng my tnh

    2

    Phn mm

    H iu hnh ng dng

    3

    Phn cng

    4

    Tho cc c vt m np hp

  • 25

    power supply

    ports

    processor

    memory

    sound cardvideo card

    Phn cng

    Phn cng

    Mn hnh

    Loa

    Bn phm

    Chut

    CPU

    ...

    Phn cng

    6

    H iu hnh

    7

    Sau khi mua my tnh

    Mng my tnh

    8

  • 39

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    10

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh 2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    2.1.2. B x l trung tm CPU

    2.1.3. B nh

    2.1.4. H thng vo-ra

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    2.1.6. Tng kt

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    11

    2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    a. Chc nng ca h thng my tnh

    b. Cu trc ca h thng my tnh

    c. Hot ng ca my tnh

    12

  • 4a. Chc nng ca h thng my tnh

    V d:

    Cui mi hc k, phng o to nhp im thi ca SV vo my tnh, tnh ton kt qu hc tp ca SV, in ra danh sch SV t hc bng

    My tnh thc hin pht mt bn nhc, b phim c lu tr trong my tnh. Bi ht hay b phim ny c th c sao chp cho ngi khc

    13

    X l d liu

    Lu tr d liu

    Trao i d liu

    iu khin

    14

    a. Chc nng ca h thng my tnh

    X l d liu:

    Chc nng quan trng nht ca my tnh

    D liu c th c rt nhiu dng khc nhau v c yu cu x l khc nhau.

    Lu tr d liu:

    D liu a vo my tnh c x l ngay hoc c th c lu trong b nh.

    Khi cn chng s c ly ra x l.

    15

    a. Chc nng ca h thng my tnh

    Trao i d liu:

    Trao i d liu gia cc thnh phn bn trong v bn ngoi my tnh Qu trnh vo ra (input-output)

    Cc thit b vo-ra: ngun cung cp d liu hoc ni tip nhn d liu.

    D liu c vn chuyn trn khong cch xa gi l truyn d liu (data communication).

    iu khin:

    My tnh cn phi iu khin ba chc nng trn

    16

    a. Chc nng ca h thng my tnh

  • 517

    CENTRAL PROCESSING UNITB X L TRUNG TM

    INPUTTHIT B VO

    OUTPUTTHIT B RA

    STORAGETHIT B LU TR

    a. Chc nng ca h thng my tnh

    Cc thnh phn chnh ca h thng my tnh

    b. Cu trc ca h thng my tnh

    18

    B x l trung tm CPU (Central Processor Unit) iu khin cc hot ng ca my tnh v thc

    hin x l d liu.

    B nh chnh (Main Memory) Lu tr chng trnh v d liu.

    H thng vo ra (Input-Output System): Trao i thng tin gia my tnh v th gii bn

    ngoi

    Lin kt h thng (System Interconnection): Kt ni v vn chuyn thng tin gia CPU, b

    nh chnh v h thng vo ra ca my tnh vi nhau.

    19

    b. Cu trc ca h thng my tnh

    Hot ng c bn ca my tnh l thchin chng trnh.

    Chng trnh gm mt tp cc lnh clu tr trong b nh

    20

    c. Hot ng ca my tnh

  • 6Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh 2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    2.1.2. B x l trung tm CPU

    2.1.3. B nh

    2.1.4. H thng vo-ra

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    2.1.6. Tng kt

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    21

    2.1.2. B x l trung tm - CPU

    22

    2.1.2. B x l trung tm - CPU

    Chc nng

    iu khin hot ng ca ton b h thng my tnh

    X l d liu

    Nguyn tc hot ng: CPU hot ng theochng trnh nm trong b nh chnh, bngcch: Nhn lnh t b nh chnh

    Gii m lnh v pht cc tn hiu iu khin thc thilnh

    CPU c th trao i d liu vi b nh chnh hay hthng vo-ra.

    Thc hin lnh

    Ghi kt qu23 24

    Bus bn trong

    Bus bn ngoi

    Control Unit (CU)iu khin hot ng ca

    my tnh theo chng trnh nh sn

    Arithmetic Logic Unit (ALU)Thc hin cc php ton s hc

    v cc php ton logic trn cc d liu c th

    Register File (RF)Lu tr cc thng tin tm thi

    phc v cho hot ng ca CPU

    Internal busKt ni cc thnh phn bn

    trong CPU vi nhau

    Bus Interface UnitKt ni v trao i thng tin gia cc bus bn trong vi cc bus bn ngoi vi nhau

  • 72.1.2. B x l trung tm - CPU

    Cc thnh phn c bn Khi iu khin (Control Unit CU)

    iu khin hot ng ca my tnh theo chng trnh nh sn

    Khi tnh ton s hc v logic (Arithmetic Logic Unit -ALU): Thc hin cc php ton s hc v cc php ton

    logic trn cc d liu c th Tp cc thanh ghi (Register File - RF)

    Lu tr cc thng tin tm thi phc v cho hot ngca CPU

    Bus bn trong (Internal Bus) Kt ni cc thnh phn bn trong CPU vi nhau

    n v ghp ni bus (Bus Interface Unit BIU) Kt ni v trao i thng tin vi nhau gia cc bus

    bn trong vi cc bus bn ngoi.25

    26

    B vi x l (Microprocessor)

    L CPU c ch to trnmt vi mch.

    C th gi CPU l b vi x l.Tuy nhin, cc b vi x lhin nay c cu trc phc tphn nhiu so vi mt CPU cbn.

    2.1.2. B x l trung tm - CPU

    27

    a. B vi x l (Microprocessor)

    Tc ca b vi x l S lnh c thc hin trong 1s

    MIPS (Milliions of Intructions per Second)

    Kh nh gi chnh xc (cn ph thuc bnh, bo mch ha)

    Tn s xung nhp ca b x l B x l hot ng theo mt xung nhp (clock)

    c tn s xc nh

    Tc ca b x l c nh gi gin tipthng qua tn s xung nhp

    28

    Tc b vi x l

  • 8Tc b vi x l

    Mt s siu my tnh (06/2011): http://www.top500.org/

    #1 : K Computer (Nht Bn) AICS 68544 b vi x l 8 nhn

    Tc hin ti: 8.162 petaflops (10 triu t php tnh/giy)

    D kin : 10 petaflops

    6 t ngi dng my tnh cm tay * 24h/ngy * 7 ngy/tun * 450 nm = 1 ngy K

    #2 : Tianhe-1A, Trung Quc, 2.566 petaflops

    #3 : Jaguar, Hoa K, 1.759 petaflops

    #4 : Nebulae, Trung Quc, 1.271 petaflops

    #5 : TSUBAME-2, Nht Bn,

    29

    Intel Pentium 4

    30

    Intel Pentium D

    31

    Intel Dual Core, Core 2 Duo

    32

  • 9Intel Core i3

    33

    Intel Core i5, i7

    34

    Intel Core i7 970

    35

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh 2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    2.1.2. B x l trung tm CPU

    2.1.3. B nh

    2.1.4. H thng vo-ra

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    2.1.6. Tng kt

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    36

  • 10

    37

    2.1.3. B nh

    Chc nng: Lu tr chng trnh v d liu

    Cc thao tc c bn vi b nh:

    Thao tc c (read)

    Thao tc ghi (write)

    Cc thnh phn chnh

    B nh trong (Internal Memory)

    B nh ngoi (External Memory)

    H thng nh thng dng

    38

    T tri sang phi: Dung lng tng dn Tc gim dn Gi thnh/1bit gim dn

    39

    a. B nh trong

    Chc nng v c im

    Cha cc thng tin m CPU c th trao i trc tip

    Tc rt nhanh

    Dung lng khng ln

    S dng b nh bn dn: ROM v RAM

    Cc loi b nh trong:

    B nh chnh

    B nh cache (b nh m nhanh)

    40

    L thnh phn nh tn ti trn mi h thng my tnh

    Cha cc chng trnh v d liu ang c CPU s dng

    T chc thnh cc ngn nh c nh a ch

    Ngn nh thng c t chc theo Byte

    Ni dung ca ngn nh c th thay i, song a ch vt l ca ngn nh lun c nh

    Thng thng, b nh chnh gm 2 phn: ROM

    RAM

    i. B nh chnh

  • 11

    41

    Vng b nh ch c Thng tin khng b mt i

    khi mt ngun in

    Tch hp trn cc thit b

    Ni dung c ci t ti ni sn xut thit b

    ROM Read Only Memory

    42

    Chc nng chnh: Cha cc phn mm thc hin cc cng vic

    ca thit b (firmware).

    i khi c gi: ROM BIOS (Basic Input/Output System)

    ROM Read Only Memory

    B nh truy cp ngu nhin

    Khng phi di chuyn tun t

    c chia thnh cc nh c nh a ch

    Thi gian thc hin thao tc c hoc ghi i vi mi nh l nh nhau, cho d ang bt k v tr no trong b nh

    Lu tr cc thng tin thay i, v cc thng tin c s dng hin hnh

    Thng tin lu trn RAM ch l tm thi,

    chng s mt i khi mt ngun in

    cung cp

    RAM Random Access Memory

    43

    SRAM (Static RAM): RAM tnh

    DRAM (Dynamic RAM): RAM ng

    SDRAM (Synchronous Dynamic RAM):

    SDR (Single Data Rate): li thi

    DDR (Double Data Rate): c thay th bi

    DDR2

    DDR2 (Double Data Rate 2), DDR3: L th h tip

    theo ca DDR, hin c s dng rng ri

    RDRAM (Rambus Dynamic RAM): t ngi dng v

    khng nhanh hn SDRAM l bao nhng li t hn

    nhiu

    Dung lng: 8, 16, 32, 64, 128, 256, 512 MB, 1GB, 2GB...

    Phn loi RAM theo cng ngh ch to

    44

  • 12

    45

    Tc x l CPU >> tc truy cp d liu t RAM

    S dng b nh Cache : Cc khi d liu t RAM c np vo Cache khi cn

    CPU thao tc vi d liu trn Cache thay v trn RAM

    Hin nay, CACHE c tch hp trong chip vi x l

    CPU truy nhp d liu trong CACHE nhanh hn so vi RAM nhng dung lng nh hn

    CACHE thng c chia ra mt s mc: cache L1, L2,

    CACHE c th c hoc khng

    ii. B nh m nhanh (Cache memory)

    46

    b. B nh ngoi

    Chc nng v c im

    Lu gi ti nguyn phn mm ca my tnh, bao gm: H iu hnh, cc chng trnh v d liu

    B nh ngoi c kt ni vi h thng di dng cc thit b vo ra

    Dung lng ln

    Tc chm

    47

    b. B nh ngoi (tip)

    Cc loi b nh ngoi:

    B nh t: a cng, a mm

    B nh quang: a CD, DVD,

    B nh bn dn: Flash disk, memory card

    48

    Dung lng : 1.44MB

    Kch thc : 3.5

    C 2 mt a

    Phm vi s dng: khng thng dng

    Laptop: Hu nh khng c.

    Desktop: t s dng.

    shutter

    shell

    liner

    magneticcoating

    flexible thin film

    metal hub

    i. a mm Floppy disk

  • 13

    49

    Dung lng ln

    L ni ci t HH v cc chng trnh ng dng

    Phm vi s dng: rng

    Mt my tnh PC: c th c nhiu cng

    ii. a cng Hard disk

    50

    D dng mang t ni ny sang ni khc.

    Kt ni qua cc giao tip:

    USB 2.0

    IEEE 1394, FireWare 800

    Ethernet

    S dng:

    Lu tr d liu

    Lu tr trong mng

    iii. cng ngoi

    51

    Thng c kch thc 700M

    c gi l a quang, c bng u c laze

    Tc c chm hn so vi a t ( cng)

    Phn loi:

    CD R

    CD RW

    Nhn nt ng np.

    Cho a vo.

    Nhn nt m np.

    iii. CD ROM - Compact disc read-only memory

    52

    CD R v CD RW

    Phi c CD -W & phn mm h tr ghi

    Khng th xa D liu trn CD

    CD-R (compact disc-recordable)ch ghi 1 ln

    CD-RW (compact disc-rewritable)c th xa, hoc ghi li nhiu ln

    Phi c CD-RW & phn mm h tr

    Xa & ghi

  • 14

    53

    iv. DVD - Digital Video Disc or Digital Versatile Disc

    Phn loi:

    Mt mt : 4.7GB

    Hai mt : 8.5GB

    Cn c c/ghi DVD

    54

    v. Flash sticks or memory - USB

    Kt ni vi my tnh qua cng USB

    Kch thc: a dng 1G, 2G,..

    S dng rng ri:

    Lu tr d liu c nhn

    S dng trong cc thit b nghe nhn

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh 2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    2.1.2. B x l trung tm CPU

    2.1.3. B nh

    2.1.4. H thng vo-ra

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    2.1.6. Tng kt

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    55 56

    2.1.4. H thng vo-ra

    Chc nng: Trao i thng tin gia my tnh vi th gii bn ngoi.

    Cc thao tc c bn

    Vo d liu (Input)

    Ra d liu (Output)

    Cc thnh phn chnh:

    Cc thit b vo-ra (IO devices) hay cn gi l thit b ngoi vi (Peripheral devices)

    Cc m-un ghp ni vo-ra (IO Interface modules)

  • 15

    57

    a. Cu trc c bn ca h thng vo-ra

    58

    b. Cc thit b vo ra

    Chc nng: Chuyn i d liu gia bn trong v bn ngoi my tnh

    Cc thit b ngoi vi c bn:

    Thit b vo: Bn phm, chut, my qut,

    Thit b ra: Mn hnh, my in,

    Thit b nh: Cc a,

    Thit b truyn thng: Modem,

    59

    c. M-un ghp ni vo ra

    Cc thit b vo ra khng kt ni trc tip vi CPU m c kt ni thng qua cc m-un ghp ni vo-ra.

    Trong cc m un ghp ni vo-ra c cc cng vo-ra (IO Port)

    Cc cng ny cng c nh a ch bi CPU, c ngha l mi cng cng c mt a ch xc nh.

    Mi thit b vo-ra kt ni vi CPU thng qua cng tng ng vi a ch xc nh.

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh 2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    2.1.2. B x l trung tm CPU

    2.1.3. B nh

    2.1.4. H thng vo-ra

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    2.1.6. Tng kt

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    60

  • 16

    61

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    CPU, b nh chnh v h thng vo-ra cn phi kt ni vi nhau trao i thng tin

    Vic kt ni ny c thc hin bng mt tp cc ng kt ni gi l bus

    Thc t bus trong my tnh kh phc tp, n c th hin bng cc ng dn trn cc bn mch, cc khe cm trn bn mch chnh, cc cp ni,

    62

    2.1.5. Lin kt h thng (tip)

    rng ca bus: L s ng dy ca bus c th truyn cc bit thng tin ng thi.

    V chc nng, bus c chia lm 3 loi chnh: Bus a ch, bus d liu v bus iu khin

    Bus a ch

    Chc nng : vn chuyn a ch xc nh v tr d liu trn b nh chnh hay cng vo ra.

    rng bus : N-bit cho bit s lng ngn nh ti a c nh a ch.

    63

    Bus d liu

    Vn chuyn d liu gia cc CPU v cc thnh phn khc trong h thng

    rng : M-bit

    M = 8,16, 32, 64, 128

    64

  • 17

    Bus iu khin

    Vn chuyn cc tn hiu iu khin :

    c/ghi d liu

    Ngt

    iu khin bus

    65

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh 2.1.1. M hnh c bn ca my tnh

    2.1.2. B x l trung tm CPU

    2.1.3. B nh

    2.1.4. H thng vo-ra

    2.1.5. Lin kt h thng (buses)

    2.1.6. Tng kt

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    66

    Mt s bus in hnh trong my tnh

    Bus ca CPU-Front Side Bus : c tc nhanh nht

    Bus ca b nh chnh

    AGP bus ( Accelerated Graphic Port) : bus ha ni ghp cc mn hnh tng tc

    PCI bus ( Peripheral Component Interconnect) : ni ghp vi cc thit b ngoi vi c tc trao i d liu nhanh

    IDE ( Intergrated Device Electronics) : Bus kt ni vi cng, quang

    SATA (Serial Advanced Technology Attachment)

    USB (Universal Serial Bus) : bus kt ni a nng

    67

    Mt s bus in hnh

    68

  • 18

    69

    i. My tnh

    70

    i. My tnh

    Hp my tnh (Case):

    Bn mch chnh (Mainboard):

    B vi x l

    B nh h thng: chip nh ROM v cc module nh RAM

    Cc vi mch iu khin tng hp (chipset)

    Cc khe cm m rng

    Cc knh truyn tn hiu (bus)

    Cc loi a: a cng, a mm, a quang, ...

    Cc cng vo-ra

    B ngun v qut 71

    Cc thit b ngoi vi (Peripheral Devices):

    Mn hnh (monitor), bn phm (keyboard), chut (mouse), loa (speaker), my in (printer), my qut nh (scanner), modem, ...

    72

    i. My tnh

  • 19

    ii. Hp my tnh (Case)

    73

    iii. Cc loi a

    74

    iv. Cc cng vo-ra

    75

    v. B ngun v qut

    76

  • 20

    viii. B nh h thng

    77

    x. Cc thit b ngoi vi

    78

    x. Cc thit b ngoi vi (tip)

    79 80

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

  • 21

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.2.1. Khi nim

    2.2.2. Phn loi phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    81 82

    2.2.1. Khi nim

    My tnh hot ng theo mt qui trnh t ng nh sn gi l chng trnh (program) hay cn gi l Phn mm my tnh (Software Computer).

    My tnh c th hot ng nu thiu phn mm?

    Gi ca mt s phn mm?

    Lm th no vit ra phn mm?

    2.2.2. Phn loi phn mm

    Phn loi theo phng thc hot ng:

    Phn mm h thng:

    Dng vn hnh my tnh v cc phn cng my tnh

    V d: BIOS, trnh iu khin (driver, firmware) h iu hnh,

    Phn mm ng dng:

    Phn mm dng gii quyt cc vn phc v cho cc hot ng khc nhau ca con ngi nh qun l, k ton, son tho vn bn, tr chi.

    Nhu cu v phn mm ng dng ngy cng tng v a dng.

    83 84

    2.2.2. Phn loi phn mm my tnh

    Phn loi theo c th ng dng v mi trng:

    Phn mm thi gian thc (Real-time SW)

    Phn mm nghip v (Business SW)

    Phn mm tnh ton KH&KT (Eng.&Scie. SW)

    Phn mm nhng (Embedded SW)

    Phn mm trn Web (Web-based SW)

    Phn mm tr tu nhn to (AI SW)

  • 22

    85

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    2.3. Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.3.1. Cc khi nim c bn

    2.3.2. H lnh ca h iu hnh

    2.3.3. H iu hnh Windows

    2.4. Mng my tnh

    86

    L phn mm h thng gip:

    iu khin v kim sot hot ng ca cc thit b ( a, bn phm, mn hnh, my in).

    Qun l vic cp pht ti nguyn ca my tnh nh b x l trung tm, b nh, cc thit b vo ra

    Sp xp s thc thi ca tt c cc phn mm khc

    a. H iu hnh

    87 88

    a. H iu hnh (tip)

    H iu hnh l phn mm h thng, nn phthuc vo cu trc ca my tnh. Mi loi my tnhc h iu hnh khc nhau.

    V d:

    My tnh ln IBM360 c h iu hnh l DOS, TOS.

    My tnh ln EC-1022 c h iu hnh l OC-EC.

    My tnh c nhn PC-IBM c h iu hnh MS-DOS.

    Mng my tnh c cc h iu hnh mng NETWARE, UNIX, WINDOWS-NT

  • 23

    89

    b. Tp

    Tp l tp hp cc d liu c lin quan vi nhau v c t chc theo 1 cu trc, thng c lu tr bn ngoi my tnh.

    Ni dung ca tp c th l chng trnh, d liu, vn bn,...

    Tn tp tin thng c 2 phn:

    phn tn (name)

    phn m rng (extension)

    Gia phn tn v phn m rng c mt du chm (.) ngn cch.

    b. Tp (tip)

    Phn tn:

    K t ch t A n Z

    Ch s t 0 n 9,

    K t khc nh #, $, %, ~, ^, @, (, ), !, _, khong trng.

    Lu : Nn t tn mang tnh gi nh.

    VD:

    Tn file hp l: dulieu100101.txt, dulieu$100101.dat

    Tn file khng hp l: dulieu100101.txt, ?abc.dat

    90

    b. Tp (tip)

    Phn m rng:

    Thng l 3 k t hp l.

    Chng trnh ng dng to ra tp tin t t.

    VD:

    COM, EXE : Cc file kh thi chy trc tip

    TXT, DOC, ... : Cc file vn bn.

    BMP, GIF, JPG, ... : Cc file hnh nh.

    MP3, DAT, WMA, : Cc file m thanh, video.

    91

    c. Qun l tp tin ca h iu hnh

    Cu trc a t

    a t gm nhiu a (Platter) gn ng trc

    92

  • 24

    c. Qun l tp tin ca h iu hnh (tip)

    A - Rnh t (track)

    Rnh ng trn ng tm, nh s t ngoi vo trong bt u t 0

    B - Di Cung t (Sector track)

    C - Cung t (Sector)

    Kch thc: 512B

    D - Lin cung (Cluster)

    Cylinder: cc rnh c cng

    bn knh nm trn cc mt

    a khc nhau

    93

    c. Qun l tp tin ca h iu hnh (tip)

    T chc ghi thng tin trn a

    Thng tin lu tr trn a di dng cc tp.

    Mi tp chim 1 hoc nhiu sectors.

    H iu hnh cho php chia a thnh cc phn vng. Mi vng cha:

    Thng tin qun l phn vng

    Thng tin ca tp tin

    Tp c lu tr cc vng, c t chc lu tr ny c dng cy (Tree)

    94

    c. Qun l tp tin ca h iu hnh (tip)

    Th mc l ni lu gi cc tp tin theo mt ch no theo ngi s dng

    Trong Windows

    Trn mi a c mt th mc chung gi l th mc gc

    Th mc hay cn gi l Folder

    Th mc gc khng c tn ring v c k hiu l \95

    c. Qun l tp tin ca h iu hnh (tip)

    Cch xc nh tn y ca tp

    Tn tp y gm ni lu tr tp : ng dn t gc n tp (Path) + tn tp

    K hiu \ : ngn cch tn cc th mc

    V d :

    C:\TC\BIN\B1.C

    96

  • 25

    2.3. Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.3.1. Cc khi nim c bn

    2.3.2. H lnh ca h iu hnh

    2.3.3. H iu hnh Windows

    2.4. Mng my tnh

    97

    2.3.2. H lnh ca h iu hnh

    Thao tc vi tp: Sao chp, di chuyn, xo, i tn, xem ni dung tp

    Thao tc vi th mc: to, xo, sao chp

    Thao tc vi a: to khun ( Format), sao chp a

    98

    2.3. Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.3.1. Cc khi nim c bn

    2.3.2. H lnh ca h iu hnh

    2.3.3. H iu hnh Windows

    2.4. Mng my tnh

    99

    2.3.3. H iu hnh Windows

    S ra i v pht trin

    Windows l mt b chng trnh do hng Microsoft sn xut.

    T version 1.0 ra i vo nm 1985 n nay

    100

  • 26

    Bng chn (Menu)

    Tp cc thao tc c hin th trn mn hnh m ngi s dng c th la chn.

    Mc (Item)

    Mt thao tc trn menu

    Menu ko xung

    Thanh menu

    Mc

    a. Cc loi i tng trong HH Windows

    101

    Hp thoi

    L mt ca s nh giao tip gia ngi s dng v chng trnh

    Nt

    Cung cp cho ngi s dng mt cch n gin kch hot mt thao tc

    Nt ng

    Nt nNt nNt n

    a. Cc loi i tng trong HH Windows

    102

    Cc loi i tng trong Windows

    Tp tin

    Mt tp cc thng tin c lin quan vi

    nhau m my tnh c th truy nhp

    thng qua tn.

    Th mc

    L mt vng lu tr cc tp tin.

    Mt th mc c th c nhiu th mc

    con

    Biu tng

    L nhng hnh nh nh biu din tp

    tin, th mc, phn cng....

    a. Cc loi i tng trong HH Windows

    103

    Ca s

    Thng l mt hnh ch nht, hin th u ra hoc cho php nhp d liu...

    a. Cc loi i tng trong HH Windows

    104

  • 27

    b. Mt s thao tc c bn

    Khi ng/tt my tnh

    S dng chut

    Khi ng chng trnh

    105

    Khi ng my tnh

    Nt ngun

    V my

    i. Khi ng/tt my

    106

    Khi ng my tnh (2)

    Ch cho ti khi hin th mn hnh ng nhp

    Chn tn ngi dng v g mt khu tng ng

    i. Khi ng/tt my

    107

    Tt my tnh theo cch thng thng (Shut down/Turn Off)

    Lu tt c cc tp tin, ng tt c cc chng trnh ng dng ang m

    Stand By: Tm ngh

    Turn Off: Tt my

    Restart: Khi ng li my

    i. Khi ng/tt my

    108

  • 28

    Tt my tnh theo cch p t

    Bm v gi nt ngun Power trong khong 5-10giy

    V my(case)

    Nt ngun

    i. Khi ng/tt my

    109

    Thot ra khi ngi dng hin ti (Log off)

    Lu tt c cc tp tin, ng tt c cc chng trnh ng dng ang m

    Log Off: Thot khi phin lm vic ngi dng hin ti

    Switch User: i ngi dng

    i. Khi ng/tt my

    110

    111

    L thit b vo

    C th c dy hoc khng dy

    iu khin con tr chut tng tc vi cc i tng

    C hai phm bm:

    Nt tri thng dng chn i tng; r i

    tng...

    Nt phi thng dng hin th danh sch cng vic

    tng ng vi vng hoc i tng c chn.

    ii. S dng chut

    112

    Nhp chut phi(nhn vo nt

    tri chut)

    nphi chut)

    Nhp chut tri(nhn vo nt phi chut)

    Cun chut

    Nhp p Nhp 2 ln lin tip nt tri chut

    Cc thao tc c bn vi chut

    ii. S dng chut

  • 29

    113

    Chn i tng

    Di chuyn chut n i tng cn thao tc ri nhp tri chut chn

    Ko th (drag and drop)

    Chn i tng

    Gi chut v dch chuyn

    i tng n v tr cn th

    Nh chut tri

    ii. S dng chut

    114

    Chn cc i tng lin tip

    C1: Nhp chut tri, gi v ko con tr chut ph ht b mt cc i tng cn chn

    C2: Nhp chn i tng u, va nhn gi phm Shift va nhp chn i tng cui

    Chn cc i tng khng lin tip nhau

    Va nhn gi phm Ctrl va nhp chn tng i tng mt

    Chn nhiu i tng

    ii. S dng chut

    Cc hnh dng thng dng ca chut

    Biu tng Tn

    Hnh dng thng thng - Normal Select

    ang bn - Busy

    Thay i kch c theo chiu dc - Vertical ResizeThay i kch c theo chiu ngang - Horizontal Resize

    Thay i kch c cho Diagonal Resize

    Chn on vn bn Text Select

    Chn m lin kt Link Select

    ii. S dng chut

    115

    Start All Programs

    Chn chng trnh

    cn khi ng

    1

    iii. Khi ng chng trnh

    116

  • 30

    Mt s chng trnh c sn trong HH Windows: Start All Programs Accessories

    Paint: Chng trnh v n gin

    Calculator: My tnh tnh ton cc php ton n gin

    Notepad: Son tho vn bn n gin

    iii. Khi ng chng trnh

    117118

    Biu tng

    Mn hnh desktop

    Thanh cng vic (Task bar)

    Nt Start Khay h thng

    Thanh khi ng nhanh (Quick Launch)

    c. Lm vic vi Desktop

    119

    Biu tng ca h iu hnh

    Biu tng th mc

    Biu tng tp tin Biu tng ng dng

    Ta c th vo cc chng trnh hoc cc ca s bng cch nhp p chut vo cc biu tng tng ng

    i. Biu tng ii.Thanh khi ng nhanh (Quick Launch)

    Gip lin kt nhanh ti cc chng trnh c biu tng nm trn thanh Quick Launch

    Nhp tri chut vo biu tng trn thanh Quick Launch khi ng chng trnh tng ng

    Trnh duyt Internet Explorer Hin th mn hnh desktop

    Chng trnh nghe nhc Windows Media Player

    120

  • 31

    121

    iii. Sp xp cc biu tng trn mn hnh

    mn hnh Desktop

    Nhp chut phi vo khong trng trn mn hnh Desktop

    Sp xp theo tn

    Sp xp theo kch c

    Sp xp theo loi

    Sp xp theo ngy sa i

    Sp xp t ng

    Nhp chut phi vo khong trng trn mn hnh, chn Properties

    Chn Desktop Browse Chn nh

    iv. Thay i nh nn ca mn hnh

    122

    Chn Stretch trong Position, nhn OK.

    iv. Thay i nh nn ca mn hnh

    123

    C th chn cc hnh nh c sn trong phn Background ri chn OK.

    Kqu

    iv. Thay i nh nn ca mn hnh

    124

  • 32

    M mt ca s

    Nhp p chut vo mt biu tng ca mt chng trnh no trn mn hnh desktop vo ca s ca chng trnh.

    Nhp p chut vo biu tng trn mn hnh Desktop vo ca s qun l cc a ca my tnh.

    d. Lm vic vi ca s

    125

    Thanh tiu Thanh menu

    Thanh trng thi Thanh cun (ngang, dc)

    Thanh cng c

    Vng lm vic

    d. Lm vic vi ca s

    a cng

    DVD

    trng thi CDMy computer

    d. Lm vic vi ca s

    127

    Di chuyn ca s

    Chn thanh tiu , gi chut v ko ti v tr cn di chuyn ri th chut

    Thay i kch thc ca s

    Tr chut vo cnh, gc ca ca s v ko

    d. Lm vic vi ca s

    128

  • 33

    Thu nh ca s

    M rng ca sng ca s

    C th dng t hp phm Alt-F4 ng

    ca s

    d. Lm vic vi ca s

    129

    Phng to ca s

    Tr v kch thc c

    d. Lm vic vi ca s

    130

    131

    Dng chut chn nt mong mun trong

    thanh tc vCc ca s hin thi

    C th dng t hp phm Alt-Tab

    Thay i ca s lm vic

    d. Lm vic vi ca s e. Control Panel

    Trong Control Panel

    Ci t v loi b Font ch

    Thay i dng hin mn hnh desktop

    Ci t v loi b chng trnh

    Cu hnh ngy, gi cho h thng

    Thay i thuc tnh ca bn phm v chut

    Thay i thuc tnh vng (Regional Settings)

    Ci t / loi b my in

    (Demo)

    (Xem thm ti liu/slide v Control Panel)132

  • 34

    f. Windows Explorer

    Windows Explorer: l mt chng trnhc h tr t phin bn Windows 95 cho php ngi s dng thao tc vi cc ti nguyn c trong my tnh nh tp tin, th mc, a v nhng ti nguyn khc c trong my ca bn cng nh cc my tnh trong h thng mng

    133

    f. Windows Explorer

    +E

    click chut phi vo Start, chn Explorer

    134

    g. Thao tc vi tp/th mc

    M tp tin/th mc

    Chn tp tin/th mc

    To th mc

    Sao chp/di chuyn

    Xa/phc hi

    Thay i thuc tnh

    (Demo)

    (Xem thm ti liu/slide v thao tc tp v th mc)

    135 136

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

  • 35

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    2.4.1. Lch s pht trin mng my tnh

    2.4.2. Phn loi mng my tnh

    2.4.3. Mng Internet

    137 138

    L mt tp hp gm nhiu my tnh hoc thit b x l thng tin c kt ni vi nhauqua cc ng truyn.

    Mc ch

    Trao i thng tin gia cc my tnh

    Chia s ti nguyn

    2.4.1. Lch s pht trin mng my tnh

    139

    2.4.1. Lch s pht trin mng my tnh (tip)

    V d:

    Mng ti Trung tm My tnh, Vin CNTT &TT, Trng HBK H Ni

    Mng LAN ca qun Game

    Mng Internet

    140

    1960s mng my tnh bt u xut hin. Lc u mng c dng l mt my tnh ln ni vi nhiu trm cui (terminal).

    1970s mng my tnh l cc my tnh c lp c ni vi nhau.

    Qui m v mc phc tp ca mng ngy cng tng.

    2.4.1. Lch s pht trin mng my tnh (tip)

  • 36

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    2.4.1. Lch s pht trin mng my tnh

    2.4.2. Phn loi mng my tnh

    2.4.3. Mng Internet

    141

    a. Theo mi quan h gia cc my

    Mng bnh ng (peer-to-peer) cc my c quan h ngang hng

    Mng khch/ch (client/server). mt s my l server (my phc v/my ch)

    chuyn phc v cc my khc gi l my khch (client) hay

    my trm (workstation)

    142

    b. Theo quy m a l

    3 loi

    Loi 1. LAN (Local Area Network)

    Mng cc b trong phm vi nh: vn phng, ta nh, mt s ta nh gn nhau(500m)

    s lng my tnh khng qu nhiu, mng khng qu phc tp.

    V d: mng ti qun Game, trng hc

    143 144

    Loi 2. WAN (Wide Area Network)

    Mng din rng, cc my tnh c th cc thnh ph khc nhau.

    Bn knh c th 100-200 km

    V d:

    mng ca Tng cc thu.

    b. Theo quy m a l

  • 37

    145

    b. Theo quy m a l

    Loi 3. GAN (Global Area Network)

    Mng ton cu, my tnh nhiu nc khc nhau. Thng mng ton cu l kt hp ca nhiu mng con.

    V d: mng Internet.

    Ni dung

    2.1. T chc bn trong my tnh

    2.2. Phn mm my tnh

    2.3. Gii thiu h iu hnh

    2.4. Mng my tnh

    2.4.1. Lch s pht trin mng my tnh

    2.4.2. Phn loi mng my tnh

    2.4.3. Mng Internet

    146

    147

    2.4.4. Mng Internet

    Khi nim v Internet :

    Internet l mt mng my tnh c qui m ton cu (GAN), gm rt nhiu mng con v my tnh ni vi nhau bng nhiu loi phng tin truyn.

    148

    2.4.4. Mng Internet

    Khi nim v Internet :

    Internet khng thuc s hu ca ai c. Ch c cc u ban iu phi v k thut gip iu hnh Internet.

    Ban u l mng ARPANET ca B Quc phng M (DoD)

  • 38

    149

    Internet

    Li ch:

    H thng th in t (email)

    Tr chuyn trc tuyn (chat)

    My truy tm d liu (search engine)

    Cc dch v thng mi v chuyn ngn, v

    cc dch v v y t gio dc nh l cha bnh

    t xa hoc t chc cc lp hc o.

    150

    S pht trin ca Internet

    tng ti phng th nghim ca ARPA (9/1969)

    151

    S pht trin ca Internet (2)

    1974: khi nim Internet xut hin

    1983: ARPANET tch thnh MILNET(qun i) v NSFnet (nghin cu)

    1987: NSFnet c m ca cho cc c nhn

    1988: Internet hnh thnh

    1997: Vit Nam kt ni Internet

    http://www.youtube.com/watch?v=9hIQjrMHTv4

    152

    Kt ni Internet ti nh

    My tnh kt ni vi Modem/Router/USB3G

    C thu bao kt ni Internet vi ti khon ng k vi

    mt nh cung cp dch v (Internet Service Provider -

    ISP)

    Hnh thc: qua ng in thoi, ng thu ring,

    ng truyn hnh cp

    Nh cung cp dch v Internet: VNN, Vietel, FPT,

    EVN, Truyn hnh cp Vit Nam/H Ni/TP HCM...

    Ci t cc phn mm Internet thng dng

    Trnh duyt web nh IE, FireFox

    Yahoo! Messenger chat trn mng...

  • 39

    153

    Gi tt l Web

    L mt h thng bao gm cc ti liu siu

    vn bn (hypertext) c th truy cp qua

    Internet

    Cc ti liu c th cha cc lin kt ti

    cc ti liu khc c th trn my tnh khc

    bt k ni no trn th gii

    L ng dng chy trn Internet

    C bn v Word Wide Web (WWW)

    154

    Giao thc (Protocol)

    Giao thc (Protocol): Tp cc qui c truyn thng.

    HTTP (HyperText Transfer Protocol): Giao thc c s dng truyn cc trang Web (siu vn bn)

    HTTPS (HyperText Transfer Protocol Secure):Giao thc bo mt cho cc giao dch b mt (confidential)

    FTP (File Transfer Protocol)

    SMTP

    POP3

    155

    Website v URL

    Website: Tp hp nhiu trang web (webpage) c t trn 1 my tnh trong mng Internet v c chung mt a ch Internet.

    V d: http://www.truongcongnghe.vn/

    Mt trang web c mt a ch URL duy nht

    URL (Uniform Resource Locator):

    Tham chiu n cc ti nguyn trn Internet

    a ch ca cc ti nguyn trn Internet

    156

    http://www.truongcongnghe.vn/Home/tabid/92/Default.aspx

    Giao thcHyperText Transfer Protocol

    a ch Internet (Web site)

    Ti liu

    ng dn (Th mc)

    Cu trc ca URL

  • 40

    157

    Trnh duyt web (Web browser)

    ng dng phn mm dng hin th siu vn bn hay duyt web

    Mt s trnh duyt web ph bin

    Internet Explorer ca Microsoft

    Mozilla Firefox ca Mozilla

    Netscape Navigator ca Netscape

    Opera ca Opera Software

    158

    Microsoft Internet Explorer (IE)

    c tch hp sn trn h iu hnh Microsoft Windows

    Khi ng

    T mn hnh nn

    T thanh Quick Launch

    Start All Programs

    Internet Explorer

    159

    Microsoft Internet Explorer (IE)

    Nhp a ch ca website/trang web (URL) trn thanh Address

    160

    Cc vng chc nng

    Tiu trang web

    Bng chn (menu)

    Thanh a ch

    Thanh cng c

    Vng hin th trang web

    Thanh trng thi

  • 41

    161

    Mt s website ph bin

    Mng gio dc: http://www.edu.net.vn

    Th in t:

    http://www.mail.yahoo.com

    http://www.gmail.com

    http://www.hotmail.com

    Din n trao i (forum):

    http://www.edu.net.vn/forum

    http://www.ttvnol.com/forum

    162

    Bo in t

    Cung cp cc thng tin cp nht hng

    ngy v nhiu lnh vc khc nhau nh x

    hi, kinh t, vn ha, th thao,...

    http://www.vnexpress.net

    http://www.vietnamnet.vn

    http://www.dantri.com.vn

    www.24h.com.vn

    http://www.hanoimoi.com.vn

    ...

    163

    Nghe nhc, xem video trc tuyn

    Nghe nhc trc tuyn http://mp3.zing.vn

    http://www.nghenhac.info

    http://www.nhacso.net

    http://www.vnthuquan.net

    Xem video trc tuyn

    http://www.youtube.com

    http://clip.vn

    ...164

    Tra t in trc tuyn

    Cho php tra t in Anh-Vit, Vit-Anh, Php-Vit, Vit-Php... trc tuyn (khng phi ci t phn mm g)

    http://www.vdict.com

    http://www.tratu.baamboo.com/

  • 42

    165

    T in bch khoa ton th m

    Cung cp cc khi nim, gii thch v cc t hoc

    cm t no c chnh nhng ngi duyt web

    xy dng ni dung

    www.wikipedia.org

    Ting Vit: www.vi.wikipedia.org

    166

    Chia s d liu trc tuyn

    Chia s nhng d liu ln cho nhiu ngi

    Nu dng min ph

    Dung lng ti a mi ln ti ln thng l 100MB

    Thi gian chia s ti a thng l 7 n 10 ngy

    Website ph bin

    http://www.yousendit.com/

    http://www.esnips.com/

    http://www.box.net/

    www.rapidshare.com

    www.megaupload.com

    ...

    167

    Tm kim

    Gip tm kim nhanh chng nhng thng tin, ti liu lin quan n mt hoc mt vi t kha hoc mt s tiu ch khc

    http://www.google.com.vn

    http://www.search.yahoo.com/

    http://baamboo.com/

    http://www.altavista.com/

    ...

    Tho lun

    168