Embed Size (px)
DESCRIPTION
ergonomy
Citation preview
نگاهی به علم
ارگونومی
آشنايی با ...
شناسايی، ارزيابی
و كنترل
اخبار و تازه ها
د.ش
بای
مور
محن
سا ان
نحا
را ط
عهس
توی
سند
مهت
ركش
ه ق ب
علمت
و ظ
فومح
ه ري
شن ن
ايق
قو ح
يهكل
w
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
همكاران اين شماره )به ترتيب حروف الفبا(:
مهندس سيد حميدرضا حسينی، مهندس رجبعلی حكم آبادی،
مهندس مهدی ذاكری، مهندس زهرا عرب، مهندس فرين
فاطمی، مهندس سليمه قاسمی، مهندس جواد قمری اصل،
مهندس امين كاظمی، مهندس امين ميرزاخانی
....................................................................
ويراستاران:
مهندس قاسم طوری، مهندس مرضيه علی اكبرزاده
....................................................................
علی قطبیطراح جلد:
....................................................................
مهندس ميالد پورفالحصفحه آرا:
....................................................................
[email protected]تماس با ما:
www.HumanErgo.com
نشريه تخصصی طراحان انسان محور
2931اسفند ماه - 4شماره
مهندس امين ميرزاخانیمدير مسئول:
مهندس قاسم طوریسردبير:
مهندس محمد خندان، مديران اجرايی:
مهندس جواد قمری اصل
31-1
31-31
14-42
02-11
4 نوبت کاری
11 نكات تغذیه ای در خصوص کارکنان نوبت کار
Procedia 11مجله
11 سایت تخصصی ارگو وب
11 آشنایی با چرم های مورد استفاده در تولید دستكش و کفش ایمنی
12 (SI)شاخص استرین
12 عضالنی در بیمارستان –اختالالت اسكلتی
21 آچارهای با گشتاور باال
24 برنامه های نقل و انتقال بیمار
44 ست آنتروپومتری طام
AM-0214 41و AV-0114آنتروپومتر مدل
گزارش دوره های ارگونومی برگزار شده توسط شرکت مهنددسدی
توسعه طراحان انسان محور
44
44 معرفی کتاب
سخن مدری مسئول
از همه سوی جهان جلوه او می بینم جلوه اوست جهان کز همه سو می بینم
چون به نوروز کند پیرهن از سبزه و گل آن نگارین همه رنگ و همه بو می بینم
با عنایت پروردگار یکتا و همکاری تمامی دوستان و همکاران محترم، نشریه طراحان انسان
محور )طام( با انتشار چهارمین شماره خود، یکساله شد.
3131امید است با بازخوردی که از شما خوانندگان گرامی دریافت نموده ایم، در ساا
بتوانیم از لحاظ کیفی و کمی مطالب بهتر و به روز تری در راستای پیشبرد خط مشی شرکت
مهندسی توسعه طراحان انسان محور ارائه نمائیم.
رسالت ما کمك به شناساندن و پیشبرد هرچه بیشتر ارگونومی و تعامل آن با سایر عالاوم
برآنیام تاا 3131در سطوح مختلف جامعه در راستای فرهنگ سازی می باشد، لذا در سا
با تمرکز بر استانداردهای ارگونومی بتوانیم جایگاه ویژه این علم را هارچاه بایاشاتار در
جامعه و صنعت گسترش دهیم.
همانند همیشه پذیرای نظرات و پیشنهادات سازنده شما عزیزان می باشیم و پیشااپایا
سالی سرشار از شادی و تندرستی برای شما آرزومندیم.
با سپاس
3138اسفند ماه 82 -امین میرزاخانی
سخن سردبیر “طام”با عرض سالم به تمامی خوانندگان محترم نشریه الکترونیکی
رو به پایان. عالوه بر شاغلین زیاادی کاه در ساا 3138نوروز در راه است و سا
جاری دچار آسیبها و بیماریهای اسکلتی عضالنی شده اند، هستند کسانی که به عالات
رعایت نکردن اصو ارگونومیکی در حین خانه تکانی در روزهای آخر اسافاناد دچاار
دردهای اسکلتی عضالنی و بخصوص کمردرد شده و با این درد باه اساتالاباا ساا
جدید می روند. شاید بایستی به منظور ارتلاء سطح فرهنگ ارگونومی و ارگونومیکی
شدن رفتارهایمان در کار و زندگی تالشهای بیشتری صورت بگیرد و به این ملوله به عنوان یك ماباحار راروری
نگاه شود و نه یك ملوله شیك و فانتزی.
در سالی که گذشت با احتساب شماره حارر، چهار شماره از این نشریه منتشر شد و در تمام فصو هاماراه شاماا
بودیم. از همکاری دوستان عزیز و نظرات متخصصین زیادی بهره مند شدیم و تجربه خوبی کسب شد تا باتاوانایام
در هر شماره بهتر پی برویم. جا دارد از همراهی کلیه دوستان و عزیزان محترم قدردانی نمائیم.
صورت گرفته است “ شرکت مهندسی توسعه طراحان انسان محور ” عالوه بر انتشار این نشریه فعالیتهای دیگری در
که بخ عمده آن به فعالیتهای آموزشی، مشاوره و طراحی مربوط می شود. گزارش برخی از این اقدامات در ماتان
نشریه آورده شده است.
خود را برای ارائه خدمت در آن زمینه تاجاهایاز “ شرکت مهندسی توسعه طراحان انسان محور ” فعالیت جدیدی که
نموده، ارائه استانداردهای حوزه ارگونومی است. با عنایت به جمع آوری و تهیه بانك اطالعاتی خوبی که در زمیناه
شارکات ” استانداردها و سیستم های مدیریتی حوزه ارگونومی در این شرکت ایاجااد شاده اسات، هام اکاناون
در زمینه ارائه خدمات در حوزه استانداردها دارای قابلیاتاهاای خاوبای مای “ مهندسی توسعه طراحان انسان محور
باشد و کلیه سازمانها، ادارات و صنایع می توانند از خدمات این شرکت در این زمینه نیز بهره مند شوند.
باخاصاوص نشاریاه تاخاصاصای “ شرکت مهندسی توسعه طراحان انسان ماحاور ” امید است اقدامات یکساله اخیر
مورد قبو متخصصین و خوانندگان محترم این نشریه قرار گرفته باشد و ررایت شما عزیزان را “ طام”ارگونومی
به دنبا داشته باشد. رمن دعوت شما به مطالعه این شماره از نشریه، از شما درخواست می شود ما را از مطالاب
مفید و نظرات ارزشمند خود بی بهره نگذارید.
3138اسفند 83 -با سپاس / قاسم طوری
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
طراحان انسان محور
نوبت کاری
تاذاذیاه ای در خصاوص نکاات
کارکنان نوبت کار
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
4
نگاهی به علم
ارگونومی مهندس رجبعلی حکم آبادی، عضو هیات علمی دانشکده بهداشت دانشگاه ع پ خراسان شمالی
مهندس حسین فالح، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
نوبت کاری
ملدمه
7هر نوع کاری که در خارج از بازه زمانی کار روزانه )
بعد از ظهر( انجام پذیارد، ناوبات کااری 6بامداد تا
از نیروی کاار، در 83-13تعریف می شود. حدود %
نظام نوبت کاری فعالیت دارند. این تعاریاف شاامال
کارکنان پاره وقت، تمام وقت، کارکنانی که در نوبات
عصر یا ساعات نخستین بااماداد کاار مای کاناناد و
همچنین نوبت کارانی که به طور ثابت یا چرخشی کار
می کنند نیز می شود. نوبت هاای کاار ماعاماو باه
و نوبت 8، نوبت پس از نیمروز 3صورت نوبت بامداد
تعیین می شوند که دارای عناوین رایج دیاگار 1شب
و ناوبات 5، ناوبات ماعالا 4نیز نظیر نوبات روز
هستند. به طور کلی در زمینه نوبت کاری 6قبرستان
سه گروه اصلی مطالعه وجود دارد:
7مطالعه کارگاهی
هزینه زیااد و دشاواری انادازه این مطالعه به علت
گیری متذیرهای فیزیولوژیك در مدت زمان منااساب
در مطالعات نوبت کاری نسبتا نادر هستناد. در ایان
مطالعات حجم نمونه کاوچاك باوده و وجاود افاراد
داوطلب و مدیریت شکیبا و روشنفکر رروری است.
2مطالعه برآورد
انجام این مطالعه معمو ساده تار باوده و ماعاماو
اطالعات زم از طری پرسشنامه اطالعات موجود در
مطالاعاات پرونده های پزشکی به دست می آید. این
معمو پی و پس از تذییر نظام از نظر ساعات کاار،
برنامه نوبت کاری و ... انجام مای پاذیارد و در آن
تأثیر تحو صورت گرفته مورد ارزیاابای قارار مای
گیرد.
3شبیه سازی آزمایشگاهی
در این مطالعه تالش بر این است که در آزماایشاگااه
شرایطی مشابه با شرایط نوبت کاری فراهم آید. در
این نوع مطالعات معاماو از ناوبات کااران واقاعای
استفاده می شود و برتری اصلی این نوع ماطاالاعاات،
ثبت کامل و دقی تذییرات دوره ای سایارکاادیان و
ورعیت خواب می باشد و در آن اطالعاات از دسات
، که در ماطاالاعاات کاارگااهای 33رفته و یا جا افتاده
بسیار زیاد است، وجود نادارد. ماعاایاب ایان ناوع
مطالعه شامل: نادیده گرفتن عاوامال اجاتامااعای و
خانوادگی، انجام ندادن کار واقاعای تاوساط فارد و
شرایط فراهم آمده تنها در مدت زمان کوتاه مطالاعاه
می شود و مطالعه دراز مدت امکان پذیر نمی باشاد.
مطالعات آزمایشگاهی تنها راه مطلاوب بارای انادازه
گیری و سنج دقی خواب و تاذایایارات دوره ای
سیرکادین است. یکی از د یال اصالای و اسااسای
مشکالت ناشی از نوبت کاری، ویاژگای هاای زیسات
شناسی بدن است که مشکالت خانوادگی و اجتماعای
را نیز تحت تأثیر قارار داده و سارچشاماه آن هاا
انگاشته می شود.
1. Morning shift
2. Afternoon shift
3. Night shift
4. day shift
5. swing shift
6. Graveyard shift
7. Field study
8. Survey study
9. Laboratory simulation
10. Missing reading
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
ورمحن سا اننحارا ط
ww
w.H
um
anEr
go.c
om
5
نگاهی به علم
ارگونومی
چرخه هایی با مدت یك شبانه روز را تذییرات دوره ای
،کمتر از یك شبانه روز را تذییرات دوره 38سیرکادین
و بیشتر از یك شبانه روز را تذایایارات 31ای الترادین
می نامند. در مورد نوبات کااران 34دوره ای اینفرادین
مهمترین چرخه، تذییرات دوره ای سیرکادین )یا چرخه
سااعات 84ساعته( است که تلریبا در دوره زمانی 84
اتفاق می افتند. مشکل فیزیولوژیك اصلی در رابطه با
سااعاتاه بادن انساان 84نوبت کاری الگوی تذییرات
است که تذییر آن بسیار دشوار است. دمای دهان در
ساعت چهار پس از نیمروز، بیشترین و در ساعت چهاار
بامداد کمترین میزان را دارد. حدود یاك هافاتاه باه
درازا می کشد تا الگوی عکاس سایاکال سایارکاادیان
بدست آید ولی هرگز به طور کامل وارونه نمای شاود.
درجه حرارت بدن عموما نوساناتی را نشان مای دهاد
که در آن نلطه کمینه در حوالی ساعت پناج بااماداد و
بعد از ظهر قرار دارد. 3نلطه بیشینه در حدود ساعت
درجاه 3/7اختالف درجه حرارت این دو نلطه برابر با
از مردم هرگز با ناوبات 83سانتیگراد است. حدود %
کاری تطاب نمی یابند. مختل شدن زندگای اجاتامااعای
یکی از د یل اصلی پیشنهاد برنامه ی چرخشی ساریاع
نوبت کاری با حداکثر دو یا سه روز در هار ناوبات در
35برخی از کشورهاای اروپاایای اسات. کاورتایازو
هورمونی است که هنگام بااماداد دارای بایاشاتاریان
هورمون دیاگاری 36ملدار در خون می باشد. مالتونین
است که هنگام شب بایاشاتاریان تاراکام را دارد و
نیز بالفاصله پس از خواب به حداکثر 37هورمون رشد
تراکم خود در خون می رسد. مالتونین هاورماون الالاا
کننده خواب و کورتایازو هاورماون بایادار کاناناده
انگاشته می شود. از سایر متذیرهای فیزیولوژیك کاه
می توانند به عنوان شاخص نشان دهاناده وراعایات
دستگاه سیرکادین بدن باشند می تاوان باه رارباان
قاالااب، فشااارخااون، اجاازاء تشااکاایاال دهاانااده ادرار
)الکترولیت ها، هورمون ها و متابولیت های آنها( و از
فااایااازیاااولاااوژیاااك باااه -ماااتاااذااایااارهاااای روانااای
الکتروآنسفالوگرافی و واکن الکتریکی پوست اشاره
نمود.
11 Chronobiology
12 Circadian rhythms
13 Ultradian rhythms
14 Infradian rhythms
15 Cortisol
16 Melatonin
17 Human growth hormone
33کرنوبیولوژی
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
6
نگاهی به علم
ارگونومی
نخستین و مهمترین ویژگی دستگاه سیرکاادیان بادن
بودن آن است که موجب مای 32ذاتی و خود بلا انسان
شود تذییرات دوره ای سیرکادین در رفتار، عملکرد و
فیازیاولاوژی بادن حاتای
زمانی که تمام نشانه هاای
زمانی از بایان رفاتاه و
خواب مختل شاده اسات،
ایجاد گاردناد. بارون ده
دستگاه سیرکادین نتیجاه
واکن در برابر تذییرات
ورعیت بدن باا شارایاط
پیرامون نبوده، بالاکاه از
درون نهاد افراد ماناشااء
می گیرد.
دومین ویژگای دساتاگااه
سیرکادین بدن انسان که
مهم ترین ویاژگای آن از
دیدگاه نوبت کاران است،
بخ باازرآ آن ملاومت
در برابر تذییرات ناگهانی برنامه عادی و روزماره مای
باشد. این بیشتر در پروازهایی که از چانادیان نصاف
النهار عبور می کنند، دیده می شود و عوارض ناشی از
می نامند. دومین پایااماد 33لگ -آن را نشانگان جت
منفی ملاومت دستگاه سیرکادین در بارابار تاذایایار
برنامه عادی و روزمره شامل بی قراری، تحریك پذیری
روده ای می باشد. -و اختال ت معده ای
سومین ویژگی دستگاه سیرکادین سالم، تمایل طبیعی
می باشد. برای بررسی این ویژگی کند کارکردن آن به
استفااده مای شاود 83از فرآیندی به نام پوی آزاد
)قرارگیری افراد در محیطی که هیچ نشانه ای از روز
و شااب در آن مشااخااص
نیست(.
دستگاه سیرکادین هنگاام
تذییر نوبت کااری از روز
کاری به شب کااری بارای
تطاب کامل ممکن است به
دو هفته شب کاری مداوم
و پیوساتاه نایااز داشاتاه
بااشااد. تااماایاال طاابایااعاای
دستگاه سیرکاادیان بادن
انسان به کند کاار کاردن
ساعت( ماوجاب مای 85)
شود که این دستگاه تذییر
ورعیت به سمات تاأخایار
فاز یعنی تأخیر باه زماانای
دیرتر )مثل تذییر شیفت کاری از شب کااری باه روز
کاری یا روز کاری به عصر کاری( را راحت تار تاحامال
کرده و سریع تر با آن تطاب پیدا کند. اما اگر تذایایار
ورعیت به نحوی باشد که دستگاه سیرکادین ماجاباور
باشد برای تطاب خود سریع تر کار کند )یعنی تاذایایار
شیفت کاری از روز کاری به شب کاری(، برای برقراری
تطاب به زمان بیشتری نیاز داشته و تطابا کاناد تار
صورت می پذیرد.
18 Self-Sustaining 19 Jet- Lag syndrome 20 Free-running
ویژگی های دستگاه سیرکادین
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
ورمحن سا اننحارا ط
ww
w.H
um
anEr
go.c
om
7
نگاهی به علم
ارگونومی
طابالاه 88غیر رمو 83رمخواب ها به دو دسته اصلی
بندی می شوند. خواب غیر رم خود دارای چاهاار مارحلاه
عم شامل مرحله یك، دو، سه و چهار می باشاد. خاواب
رم تشابه چندانی با دیگر مراحل خواب ندارند. الگوهای
امواج مذزی طی خواب رم، بسیار شابایاه باه الاگاوهاای
امواج مذزی هنگام بیداری است و در آن حرکات ساریاع
چشم مشاهده می شود. اگر فرد در این مارحلاه بایادار
شود رویایی را که در خواب دیده را به یاد می آورد. رم
شکل رویایی خواب است. در طی طو شاب، خاواب رم
دقایالاه 33به طور منظم تکرار می شود. این الگوها از
پس از به خواب رفتن فرد آغااز مای شاود و هار ناود
دقیله این الگوها تکرار می شوند. در یك فارد روزکاار
که هنگام شب دارای خواب طبیعی است، طو خواب رم
با پیشروی شب افزای می یابد و بیشتر مادت خاواب
رم، در پایان شب اتفاق می افتد. مدت خواب رم بارای
هر فرد، تا حد نسبتا زیادی توسط دستگاه سایارکاادیان
تعیین می شود. در نوبت کاران که دستگاه سیرکادین با
شرایط موجود تطاب حاصل ناکارده، طاو مادت زماان
خواب رم هنگام خواب بامدادی زیاد بوده و این موراوع
باعر بیدار شدن مکرر و زود هنگام آنها می گاردد. در
خواب شب را خواب رم تشاکایال مای 35-83حدود %
دهد که باقیمانده خواب شب شامل چهار مرحله یا عاما
گوناگون است. مراحل یك و دو، خواب های بسیار سبك
هستند که در افراد میانسا تلریبا نیمی از شب را فارا
می گیرند. عمی ترین خواب ها مربوط به مراحل ساه و
84یا دلتا 81چهار می باشد که به نام خواب موج آهسته
شناخته می شود. خواب موج آهسته که قسمات عامایا
خواب را تشکیل می دهد، برای استراحت فکری، تامادد
اعصاب و تجدید نیرو از اهامایات ویاژه ای بارخاوردار
است. طو مدت خواب موج آهسته عمادتاا بار اسااس
طو مدت بیداری تعیین می شود )بر اسااس نایااز( و
تذییرات دوره ای سیرکادین در این مورد تأثیر کاماتاری
دارند. در واقع پس از محرومیت از خواب شاب و کام
خوابی، خواب موج آهسته نخستایان خاوابای اسات کاه
کمبودش جبران می شود، بنابراین طبلاه بانادی خاواب
مشخص می سازد که دو نوع خواب اصالای وجاود دارد،
خواب رم و خواب موج آهسته.
21 REM 22 Non-REM 23 Slow wave sleep 24 Delta sleep
انواع خواب
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
8
نگاهی به علم
ارگونومی
های جمعیت انسانی را می توان به دو گروه کاوک چ
تلسیم نمود. چکاوک های 86جذدان شب و 85بامداد
(، بامدادان هنگام برآمدن خاورشایاد Mبامداد )نوع
بیدار شده و شب زود هنگام، وقت غروب خورشایاد
(، Eبه خواب می روند. در ملابل، جذدان شب، )ناوع
شب هنگام بیدار بوده و بیشترین فعالیت خود را در
اواخر آن دارند در حالی که هنگام بامداد خوابیده و
استراحت می کنند و چنانچه زود بیدار شوناد، دچاار
مشکل خواهند شد. بهترین آزمون بامداد گرایی باه
زبان انگلیسی که به عنوان آزمون مرجع نیز محسوب
برآ می شود، ت س ناام دارد. افاراد آزمون هورن ا
Eهنگام نوبت کاری بی از افاراد گاروه Mگروه
دچار مشکل می شوند. برای این مطلاب ساه دلایال
وجود دارد :
دشوار است که شب هاا بایادار Mبرای افراد گروه
بوده و بامداد تا دیر هنگام بخوابند.
نسبت باه گاروه Eواقعیت این است که افراد گروه
M حساسیت کمتری در بارابار ماحایاط فایازیاکای و
اجتماعی اطراف خود و همین طور نشان های زمانی از
خود نشان می دهند.
این احتما وجود دارد کاه باامادادگارایای باا دوره
پوی آزاد تذییرات سیرکادین در ارتباط باشد.
به علت اینکه شب کاری معمو نیاز به تأخیر فااز در
رفتار و دستگاه سیرکادین دارد، از این رو در ایان
مورد دوره طو نی تر پوی آزاد سودمند تر خواهاد
؛ ایان 87CTQبود. پرسشناماه ناوع سایار کاادیان
پرسشنامه برای ارزیابی سه عامل سیرکادین یاعانای
-CTQ(، ثابت الگوی خواب ) CTQ-Mبامداد گرایی )
R( و قدرت یا توان )CTQ-V.طراحی گردیده است )
25 Morning Larks 26 Night Owls 27 Circadian type- Questionnaire
شخصیت و نوع سیرکادین
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
ورمحن سا اننحارا ط
ww
w.H
um
anEr
go.c
om
9
نگاهی به علم
ارگونومی
رایج ترین برنامه که هم اکنون در بسیاری از ساازماان
است کاه در آن 4-43ها به کار گرفته می شود نظام
نوبت کار در طو هفته، چهار روز پیااپای هار روز باه
ساعت کار می کند و به دنبا آن سه روز پی 33مدت
در پی تعطیل می باشد. در صنعت ساختمان ساازی باه
منظور بهره گیری هر چه بیشتر از روشنایی روز، گاوناه
رو باه گساتارش 4-43های مختلف نظام نوبت کاری
است. برای فرآیند هایی که در طو شبانه روز تاداوم
ساعته بسایاار ماطالاوب و 38دارند، نظام نوبت کاری
38مناسب است. انواع متفاوتی از نظام نوبات کااری
ساعته وجود دارد اما از جمله مهمترین آنها می توان به
4-4و 1-1(، EOWEOتعطیلی یك هفته در میان )
اشاره نمود. از دیدگاه نوبت کاران، نخستایان بارتاری
نظام هفته کاری فشرده آن است که نسبت به برنااماه
نوبت کاری پیاپی روزهای تعطیل بیشتری را در اختیاار
می گذارد. از دیدگاه سازمان، برتاری عاماده بارنااماه
ساعات شابااناه روز در دو 84فشرده این است که
نوبت و توسط دو نافار پاوشا داده مای شاود کاه
دستاورد آن کاه زمان تعویض و تحویل نوبات کاار،
کاه هزینه ها و ... است. از کااساتای هاای عاماده
برنامه فشرده، تأثیر نامطلوب آن بر ورعیت ایمانای و
بهداشت محیط کار و نوبت کاران است هاماچانایان در
نظام هفته کاری فشرده، تماس نوبت کاران با عاوامال
زیان آور محیط کار افزای می یااباد. بارای کاارهاای
ساعتی را در نظر گارفات در 38سبك، می توان نوبت
صورتی که برای کارهای جسمانی سنگیان یاا کاارهاای
فکری پیچیده، نوبت کار نباید بیشتر از هشت سااعات
باشد و هنگام شب می تواند ش تا هفت ساعات در
نظر گارفاتاه شاود. در آلاماان و کشاورهاای حاوزه
اسکاندیناوی، چرخ سریع رو به جالاو، آشاکاارا بار
سایر برنامه ها برتری دارد. علات ایان گازیانا ، آن
است که تعداد شب کاریهای پیاپی، تا حد ماماکان کام
باشد. در نظام نوبت کاری هشت ساعاتای باا چارخا
سریع رو به جلو، چهار فرد در یك دوره چهار هفته ای،
ساعت به کار می پردازند. هار فارد در 48هر هفته
ناوبات هشات سااعاتاه خاواهاد 83مدت این دوره،
داشت. ویژگی های این نظام نوبت کاری به شارح زیار
است:
کل دوره، چهار هفته به درازا می کشد.
سااعات 84پس از هر ناوبات شاب، دسات کام
استراحت وجود دارد.
تعطیالت آخر هفته نسبتا طو نی در پاایاان هافاتاه
نخست، بسیار مطلوب و شایان توجه است.
چرخ نوبت کاری رو به جلو است.
ساعت 85طو چرخه سیرکادین، تلریبا برابر با
است. به همین دلیل، مردم تمایال دارناد هار
شب، یك ساعت دیرتر به رختاخاواب روناد باه
همین دلیل چرخ رو به جلو نظام نوبت کااری،
می تواند سودمند باشد. فلسفه الگوی با ایان
است که ساعت زیستی بدن، تا آنجا که می شود
تطاب خود را با شرایط روز کاری حافاک کاناد و
متحمل تذییر نشود. تنها اشکا این الگو وجاود
سه شب پیاپی شب کاری در پایان هفته چاهاارم
و آغاز هفته یکم است.
برنامه نوبت کاری در سازمان ها
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
10
نگاهی به علم
ارگونومی
در آمریکا، چرخ آهسته با طو یك هفتاه بارای هار
نوبت، رایج است که می تواند بدترین خط مشی بااشاد.
چرخ آهسته تر با طو سه هفته بارای هار ناوبات،
فرصت تطاب ساعت زیست شناختی بدن را در اخاتایاار
می گذارد. دو الگوی نوبت کاری با چرخ سریع رو باه
جلو:
8 -8 -8یا نظام 82چرخ متروپولیتا
8 -8 -1یا نظام 83چرخ کونتینانتا
شماره ها نشان دهنده شمار روزها در هر نوبات اسات
6باماداد باه جاای 2یا 7آغاز نوبت نخست، در ساعت
بامداد، می تواند از نظر خانوادگی و اجتماعی مناسب تار
باشد زیرا اعضاء خانواده می توانند باا هام صاباحااناه
بخورند بنابراین ساعت های آغاز مناسب، عباارتاناد از:
در هاار دو نااظااام 2-36-84یااا 7 -35 -81
) متروپولیتان و کونتینانتا ( فرض بر آن است که چهار
ساعت، در طو هفته به کاار مشاذاو 48نفر به مدت
هفته ای و ناظاام 2دارای دوره 8-8-8هستند. نظام
دارای دوره چهار هفته ای است. 8 -8 -1
(8-8-1( و چرخ کونتینانتا )8-8-8نظام های چرخشی متروپولیتان )
28 Metropolitan rota 29 Continental rota
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
ورمحن سا اننحارا ط
ww
w.H
um
anEr
go.c
om
11
نگاهی به علم
ارگونومی
تذذیه ای در خصوص کارکنان نوبت کارنکاات
ی کارکنان نوبت کار نیازمند ایجاد تذییراتی در برنامه
غذایی روزانه و زمان صرف غذا هستند. تاحالایالاات
اخیر نشان داده اسات کاه باا پیشرفته در دو دهه
ای و قندی(، مصرف غذاهای پرکربوهیدرات )نشاسته
هاای عصابای در ماذاز باه ناام تولید یکی از نااقال
سروتونین افزای یافته و عالوه بر بهبود خل و خاو،
شود، بنابراین توصایاه زمان و عم خواب نیز بهتر می
به مصرف این گونه مواد غذایی قابال از خاواب در
افزای خواب و استراحت افراد نالا ساودمانادی
دارد.
از سوی دیگر مصرف ماواد غاذایای پاروتا ایانای، باا
های شیمیایای باه ناام کااتاکاو افزای تولید ناقل
ها در مذز )نظیر نوراپی نفرین(، سبب افازایا آمین
گاردد، باا آلودگی در فرد مای هوشیاری و رفع خواب
ی غذایی مناساب توان یك برنامه این توریح ساده می
را برای بیداری یا خواب افراد نوبات کاار)شایافاتای(
تنظیم کرد.
بدین ترتیب افرادی که شیفت کاری آنان در سااعاات
و Bشب می باشد مانند نوبت کاران نوع او ، شیفت
به ماناظاور افازایا Cشیفت نوبت کاری نوع دوم،
بهره وری و کاه خواب آلودگی زم اسات کاه از
گاوشات مار ، غذاهای سرشار از پروت ین هاماچاون
، تن مااهای ماهی، گوشت قرمز، تخم مر ، شیر و پنیر
استفاده نمایند و همچنین افراد می تواناناد باه و ...
منظور داشتن خوابی راحت در وعده غاذایای اصالای
خود قابال از خاواب از ماواد غاذایای سارشاار از
کربوهیدرات همچون غالت، انواع نان )جو و گانادم(،
ماکارونی، رشته و غیره استفاده نمایند.
ذرت، غذاهاای حااوی رناگاداناه ماالتاونایان ناظایار
نیز به خواب منظم کماك موز فرنگی، برنج، جو و گوجه
نمایند. می
یا قاهاوه ی غالایاک، چای شود که از مصرف می توصیه
خودداری شود، زیرا الگوی خواب را دچار وقافاه مای
ی کنند. در غیر این صورت زمان مصرف چای یا قاهاوه
ساعت پی از خواب در نظر گرفتاه 4غلیک حداقل تا
شود.
ی غذایی کارکنان نوبت کار لزوم ایجاد تذییرات در برنامه
کارشناس تغذیه –مهدی ذاکری
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
12
نگاهی به علم
ارگونومی
و ناوع Bبه افرادی که نوبت کار نوع او شیفت -3
شاود کاه یاك وعاده دارند، توصیه می Cدوم شیفت
ی شب و یك وعده اصلی در نیمه 7-2اصلی در ساعت
های زمان شیفت با عنوان پس شام مصرف کنند. وعده
ایای آلاودگای و افات کاار غذایی سنگین سبب خواب
.شود می
و نوع دوم Bکارگران نوبت کار نوع او شیفت -8
باید وعده اصلی خود را قبل از شروع ناوبات Cشیفت
مصرف کنند، ترجیحا در یك زمان مشخص باشد.
اصل تعاد ، تنوع و تناسب در مصارف غاذا در -1
هاای این جا نیز کاربرد دارد، بدین معنی که تمام گروه
غذایی اصلی )صبحانه، ناهار، شام و میان وعده ها( در
طی روز و بر حسب نیاز فیزیولوژیك بدن میل شوند.
سااعات 4-5ها نباید بی از فاصله بین وعده -4
باشد.
های کاری باعادازظاهار زم اسات کاه در نوبت -5
ی اصلی در ظهر باشد و طی شیفت کااری مصارف وعده
های تاازه، چربی، سبزی نشود. غذاهایی نظیر گوشت کم
ی بدون استخوان و پوست، ساا د فصال، پنیر، جوجه
پاز جاهات شایافات مر آب لوبیای کنسرو شده و تخم
شود. کاران توصیه می
و ناوع Aنوبت کاران صبح کار نوع او شیفت -6
ی کامل مایال باید هر روز صبح، صبحانه Aدوم شیفت
کنند. اگر امکانات سازمان اجازه دهد، ترجیحا صبحااناه
توسط سازمان تهیه شده و قبال از شاروع کاار سارو
نظیر مارکاباات cمصرف منابع ویتامین گردد. در رمن
)پرتلا ، لیمو شیرین، گریا فاوروت، لایاماو تارش،
نارنگی، نارنج(، کیوی و سبزیجات برآ ساباز نایاز باه
منظور شادابی بیشتر فراموش نگردد.
ها، ادویه و روغن ارافای باه از افزودن چاشنی -7
غذا پرهیز شود.
قندهای ساده باعر افزای و افت قاناد خاون -2
گردند؛ از این رو بهاتار اسات ماحادود متعاقب آن می
شوند.
خانم های شیفت کار که تحرک کمی دارند، نایااز -3
)شیر و لبنیات( دارند. ولای از کلسیم به امالحی نظیر
شود که انرژی دریافتی خاود را سوی دیگر توصیه می
محدود کنند.
ای های تذذیه توصیه
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
ورمحن سا اننحارا ط
ww
w.H
um
anEr
go.c
om
13
نگاهی به علم
ارگونومی
های گرم، به دلیل تعری ، اماکاان باروز در محیط -33
سردرد و خشکی پوست، ابتال به بایامااری و تضاعایاف
شود. به هامایان دلایال تر می سیستم ایمنی بدن بی
چانایان مصرف مایعات در حین کار الزامای اسات. هام
وری زم است کاه اماکاان کارفرمایان جهت بهبود بهره
ی کارکنان را فراهم آورند؛ زیارا ورزش ورزش روزانه
عالوه بر افزای تندرستی جسم، در بهبود خل و خوی
افراد نیز تأثیر چشمگیری دارد.
باماداد زماانای اسات کاه احسااس 1-4ساعت -33
خستگی و خواب آلودگی به اوج خاود مای رساد، زیارا
بدن فرد به طور طبیعی برنامه ریزی شده تا تلریاباا در
این زمان استراحت کند ولی بدلیل کاار ناوباتای باایاد
بیدار بماند. پروت ین و ملادیر کم کارباوهایادرات مای
تواند مؤثر باشد و نیز ارافه کردن ملادیر کمی میوه و
سبزیجات با کمی پنیر کم چرب مناسب است.
توزیع متناسب انرژی در وعاده هاای غاذایای و -38
استفاده از تمام گروههای غذایی در طی روز.
عدم استفاده از وعده غذایی سنگین زیرا ماناجار -31
به افت کاری و خواب آلودگی می شود.
گیری نتیجهمشخص شده است افرادی که به صاورت ناوباتاکااری
مشذو به کار هستند، دچار مشکالت گاوارشای ناظایار
ساوزش سارد یبوسات، اساهاا ، های گوارشی، زخم
(HEART BURN ) کاه اشتها می شوناد. کاارکاناان و
ها و ادارات برای عملکرد بهتر، نیازمند داشتان سازمان
ای صحیح و مناسب هستند و تاناظایام یك الگوی تذذیه
غذایی ماتاناوع و ساالام عاالوه بار ارتالااء یك برنامه
ررایتمندی آنان، در بهبود هوشیاری و خلا و خاو در
محیط کار و نیز منز ، تأثیر بارزی خواهد داشت.
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
طراحان انسان محور
Procedia مجله
سایت تخصصی ارگو وب
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
15
آشنایی با ...
Procedia- Social and Behavioral Sciences :نام مجله
Elsevier Scienceناشر:
3277-3482 :ISSN
Ann Corneyسردبیر:
آدرس سایت: http://www.journals.elsevier.com/procedia-social-and-behavioral-sciences
Procedia مجله
کارشناس ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای ودانشجوی دکتری تخصصی سالمت در بالیا و فوریتها -فرین فاطمی
تمرکز این مجله بیشتر بر چاپ و انتشار ملا ت ارائاه
شده در کنفرانس های بین المللی مرتبط با موروعاات
هنری و انسان محور می باشاد. از ایان رو بایاشاتار
مطالعات ارگونومی مداخله ای که به منظور اصالح محیط
کار و اثر آن بر کاربران تمرکز دارد، مباحر ماطارح در
ارگونومی شناختی و ... که در کنفرانسها ارائاه شاده
است، می توانند جهت چاپ در ایان ماجلاه اساتافااده
شود.
این ژورنا برای نویسندگان کلیه ملاا ت پاذیارفاتاه
شده ح کپی رایت را محفوظ می دارد. دسترسای باه
ملا ت این مجله به صورت آنالیان نایاز فاراهام مای
باشد. از آنجایی که کلیه نسخه های ماجلاه رایاگاان و
برای همگان قابل دسترسای اسات، اماکاان باازدیاد
محللان و پژوهشاگاران از مالاا ت ارائاه شاده در
کنفرانس ها با تر و مادت زماان ماعاماو از زماان
هفته مای 2پذیرش ملاله تا چاپ آن به صورت آنالین
باشد.
نیست چاون مالاا ت Impact factorاین مجله دارای
اصلی که در جایی تا بحا ارائه نشده است را منتاشار
نمی کند. همانطور که ذکر شد امکان ثبت و پاذیارش
ملا ت به صورت فردی امکان پاذیار نامای بااشاد و
درخواست چاپ ملا ت باید به صاورت گاروهای و از
سوی برگزارکنندگان کنفرانس ها به این مجلاه ارائاه
گردد.
در صورت نیاز به اطالعات جهت ثبت مالاالاه در ایان
ماراجاعاه ”Guide for author“مجله باید به قسمات
نمود و در صورت نیاز به هرگونه اطالعات بیشاتار مای
توانید باه صافاحاه پشاتایاباانای ساایات باه آدرس
الکترونیکی زیر مراجعه نمایید:
http://support.elsevier.com
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
16
آشنایی با ...
ورمحن سا اننحارا ط
سایت تخصصی ارگو وب
Human-Centered Solutions to Improve Your Performance
با هدف تاجااری 3335شرکت ارگووب در او ژانویه
سازی نرم افزار ارزیابی شذل صنعتی تأسیس شاد و
پس از آن در دانشگاه یوتا توسعه یافت. این شارکات
خصوصی که از آن زمان در حا فعالیت اسات، بارای
تبدیل شدن باه شارکات پایاشارو در ماارکاتایاناگ
ارگونومی، روی مسائل ارگوناومای فایازیاکای مااناناد
ارزیابی انسان محور محل کار و تجهایازات، طاراحای و
( تامارکاز ناماوده usabilityارزیابی قابلیت استفاده )
است.
، Ergowebبرناد گاروه ارگاووب از کاماپاانای هاای
ErgoAdvocate وErgoBuyer تشااکاایاال گااردیااده
در شبکه Ergowebاست. این گروه تحت برند جهانی
اینترنت شناخته شاده اسات کاه در آن مای تاوان
بسیاری از خدمات ارگونومی شامل )مشاوره، آماوزش،
نرم افزار، اطالع رسانی و تجاهایازات ماورد نایااز( را
دریافت نمود.
کارشناس ارشد ارگونومی –جواد قمری اصل
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
17
آشنایی با ...
، ( Homeصفحه اصلی سایات ) این سایت نیز همانند تمامی وب سایت ها دارای نوار منوی اصلی می باشد که شامل
Signورورد به سایت ) و( Log Inو ثبت نام )، (Contactاطالعات تماس )، (Aboutوب سایت )اطالعاتی راجع به
In ).می باشد
در صفحه اصلی، نوار منوی تخصصی وب سایت دیده می شود که شامل آیتم های زیر است:
بخ خالصه شده است. 1که در (: Solutions)راه حل ها
،)ارگونومی محل کار )شامل راهکارهای مدیریتی، مشاوره و آموزش
ارزیابی کارآیی محصو
تامین کنندگان تجهیزات ارگونومی
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
18
آشنایی با ...
ورمحن سا اننحارا ط
(: Softwareنرم افزار )
در این بخ نرم افزارها در سه زمینه تخصصی ارگونومی ارائه شده است که شامل:
نرم افزارهای ارگونومی اداری
نرم افزار ارزیابی شذل
نرم افزار آموزش ارگونومی
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
19
آشنایی با ...
(Productsمحصو ت )
درمانی، ساخت کمپانی های -شامل معرفی محصو ت ارگونومیك اداری، صنعتی، بهداشتی
مختلف و همچنین نرم افزارهای مخصوص ارزیابی ارگونومیك است.
ارتباطات
بخ ارتباطات شامل فروم های گفتگو، اخبار و اطالعات عمومی )آشنایی با تااریاخاچاه و مافااهایام ارگاوناومای،
استانداردها، مطالعات موردی در زمینه های مختلف ارگونومی و سوا ت رایج( می باشد.
همچنین برای دسترسی سریع به محتوای وب سایت در پائین ترین قسمت صفحه اصلی اطالعات موجود در وب
سایت، بطور خالصه گنجانده شده است.
شما می توانید بدون عضو شدن در وب سایت تنها با وارد کردن نشانی پست الکترونیکی خود در انتهای صفحه اصلی ،
Email .های مربوط به ارگووب را دریافت نمائید
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
طراحان انسان محور
آشاانااایاای بااا چاارم هااای مااورد
استفاده در تولید دساتاکا و
کف ایمنی
(SIشاخص استرین )
عضاالنای در –اختال ت اسکلتی
بیمارستان
آچارهای با گشتاور با
برنامه های نلل و انتلا بیمار
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
21
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
آشنایی با چرم های مورد استفاده در تولید دستک و کف ایمنی
ملدمه
چرم یکی از پوش های مورد اساتافااده در تاولایاد
دستک و کف و انواع لوازم حفاظت فاردی دیاگار
مانند پیشبند، گتر و ... می بااشاد. چارم باه دلایال
ملاومت مناسبی که نسبت به حرارت و بارش دارد،
بسیار قابل اهمیت می باشد. یك چرم خوب اگار باه
روش مناسبی تولید شود، می تواناد ساباب راحاتای
اپراتور در هنگام کار و استفاده شود. یك چرم خاوب
می تواند سبب راحتی پا در کف ایامانای و راحاتای
دست در دستک های ایمنی گردد.
فرایند ساخت
چرمی که در تولید دستک های ایمنی و کف ایمنی
استفاده می شود، از نوع چرم گاوی می باشد. پوسات
گاو پس از جداسازی از قسمت شاه راخااماتای در
حدود سه الی چهار سانتیمتر دارد. پوست گاو را باه
چند یه برش می زنند. قسمت رویه چرم کاه ماحال
روی مو می باشد به چرم طابایاعای یاا چارم رویاه
معروف می باشد و یه های بعدی اشبالت ناام دارد.
چرم رویه و اشبالت در مراحل مختلف از حالت خشاك
و سخت با آغشاتاه کاردن باه آنازیام، روغان هاای
شیمیایی، نرم کننده، جوش شیرین، سدیم، فورمیاات
و حرارت دادن تبدیل به چرم و اشبالت منعطف و نرم
می گردد، سپس توسط دستگاههای کش و سمابااده
رخامت خواسته شده و مورد نیاز به دست می آید و
تبدیل به یك چرم و یا اشبالت صاف می گردد.
کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای –امین کاظمی
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
22
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
بوی بد چرم
به علت هزینه با ی بعاضای از روغان هاا و یاا ماواد
شیمیایی، بعضا توسط شرکتها این مواد با ماواد نافاتای
جایگزین می گردند. بوی مواد نفتی دستکشها به دلایال
استفاده از این مواد می باشد. مواد نفاتای مای تاواناد
سبب حساسیتهای پوستی گردد.
رخامت چرم
به منظور تأمین یك ایمنی قابل قبو بارای اپاراتاور و
ایجاد راحتی در کار با دساتاکا و تاأمایان چاناگا
میلیماتار 8مناسب، رخامت دستکشهای چرمی درحدود
در نظر گرفته می شود. به شرطی که در تهیه چرم و یاا
اشبالت در مراحل تکمیل، از مواد استاندارد اساتافااده
شده باشد و به اندازه کافی نرم و منعطف باشد.
زم به ذکر است چرم و یا اشبالت بعد از تکمیل رناگ
می شوند. بر روی اشبالت یك چاپ شبیه طارح پاوسات
زده می شود و این باعر می شود که قابل تشخیاص از
چرم رویه نباشد، تنها نرم بودن چرم رویه می تواند باه
تشخیص آن از اشبالت کمك کند.
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
23
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
(SIشاخص استرین )
توساط آرون و اساتیون، باار 3335در ساا SIروش
اساااااس اصااااو فیزیولوژیکاااای، بیومکااااانیکی و
اپیاادمیولوژیکی شااکل گرفتااه و هاادف ایاان روش
شناسااایی مااشاغلی اساات کااه کااارگران بااا انجااام آن
عاضالنی -مشاغل در معرض ابتال به اختاال ت اساکلتی
قسمت های انتهایی اندام فوقانی قرار می گیرند.
این روش بر اساس ارزیابی تعامال متذیرهاایی مانناد
شدت اعما نیرو، مدت اعما نیرو، تعداد کوش بار
دقیله، پوسچر مچ و دست، سرعت انجاام کاار و مادت
انجام هر وظیفه در طاو شایفت کااری، عاددی را باه
عنوان شاخص استرین ارائه مای دهاد کاه بار اسااس
عاضالنی قاسمت -آن، ریسك ابتال به اختال ت اسکلتی
های انتهایی اندام فوقانی در کارگران تعیین می گردد
و در نهایت بر اساس شاخص بدسات آماده، آن شاذل
از لحاظ وجود خطر در ساه دسته ایمن )امتیااز بدسات
(، میانااه )امتیاااز بدساااات آمااده در 1آمااده کمااتر از
( و نااا ایماان )امتیاااز بدساااات آمااده 7تااا 1محااادوده
( طبله بندی می گردد.7بیشتر از
می توان بعد از اصالح محیاط یاا SIبا استفاده از روش
ایستگاه کاری مورد ارزیابی، تذیایرات ایجااد شاده در
عضالنی و نیز اثر بخشی اقدامات کنترلای -بار اسکلتی
را ارزیابی نمود.
باار خااالف سااایر روش هااای موجااود، )کاه باار SIروش
ارزیابی کارگر تکیه دارند( شذل فرد را مورد ارزیابای
قرار می دهد.
این روش برای گروهی از بیماری های مفاصل انتهایای
باازو، -اندام فوقاانی مانناد ساندرم ارتعااش دسات
سندرم دست چک کاران و یا آن دساته از ناراحتای
های مفاصال انادام هاای فوقاانی کاه علال ناماشخص
دارند )ارتباط آن با شذل فارد ماشخص ناشده اسات(
مانند کیت گانگلیون، است وآرتریت، نکاروز وریادهای
استخوان کارپاا و همچنیان ساایر انادام هاا باه جاز
مفاصل انتهایی اندام فوقانی کاربرد ندارد.
کارشناس ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای -امین میرزاخانی
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
24
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
شدت اعما نیرو
این فاکتور برآوردی از نیروی زم برای اناجاام یاك
وظیفه و بیانگر تالش عضالنی مورد نیاز بارای اناجاام
آن وظیفه در یك زمان مشخص می باشد که بصاورت
درصدی از حداکثر نیروی مورد نیاز برای اناجاام آن
وظیفاه بیان می گردد. این فاکتور بصورت مستالایام
توسط الکترومیاوگرافی اندازه گیری می شود اماا در
محیط های صنعتای معمو با استافااده از تاوصایاااف
( در 3کننده های کالمی بارآورد می شااود، )جادو
این راستا می توان از ملیاس بورآ نایاز اساتافااده
کرد. این ملیاس، شدت اعما نیرو را بر اساس نظار
مشاهده کننده درجه بندی می کند.
مدت اعما نیرو
مدت اعما نیرو به استرس های فایازیاولاوژیاکای و
بیومکانیکی ناشی از طو مدت اعما نیرو مرتبط مای
باشد. این فاکتور به صورت درصد زمانی اعما نیارو
در طو سیکل کاری بیان می شود. برای اندازه گیری
باطاور میانگین سیکل زمانای اعاماا نایارو، شاذال
یا نوار ویدئویی آن توساط یاك ماتاخاصاص مستلیم
ارگونومی یا تیمی از متخصاصایان ارگاوناومای ماورد
مشاهده قرارمی گیرد تا تصویر کاملی از نیازهای آن
چندیان می تواند بطور کلی هر کار ید،شذل بدست آ
سیکل شذلی داشته باشد.
طو مدت مشاهده و مدت زمان اعما نایارو باایاد
توسط یك کورنومتر اندازه گیری شود و تعداد اعماا
نیرو نیز در آن زمان شمرده شود. میانگیان سایاکال
های زمانی که در آن نیرو اعما می شود از تلاسایام
طو مدت مشاهده بر تعداد اعما نایارو در هاماان
زمان بدست می آید. مدت اعما نیرو میانگین زماان
اعما نیرو درسیکل اعما نیرو است که از تلاسایام
مدت زمان همه اعما نیروها بر تعداد اعما نایاروی
مشاهده شده، حاصل می شود.
SIفاکتورهای مورد ارزیابی در روش
كوشش درك شده مقياس بورگ شدت اعمال نيرو
≥ 2 سبك به ندرت قابل مالحظه يا كوشش راحت
كوشش قابل توجه 3 تاحدي سبك
5 -4 شديد كوشش قابل مشاهده بدون تغيير حالت در چهره
7 -6 خيلي شديد كوشش واقعي با تغيير حالت در چهره
< 7 طاقت فرسا از شانه و تنه نيز براي ايجاد نيرو استفاده مي شود
راهنمای تعیین گستره شدت اعما نیرو (:3جدو )
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
25
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
تعداد تالش بر دقیله
به تعداد اعما نیروهایی که در هر دقیله توسط دسات
صورت می گیرد، تالش بر دقیله گفته می شاود کاه در
واقع همان فرکانس اعما نیرو با دست می باشد. ایان
فاکتور با شمردن تعداد اعما نیاروهاا در طاو زماان
مشاهده و تلسیم آن بار زماان مشااهاده )بارحساب
دقیله( بدست می آید.
پوسچر مچ و دست
این پوسچر همان ورعیت آناتومیکی مچ و دسات باوده
آن که ورعیت این اندام را نسبت باه حاالات نارماا
8سنجیده و با استفاده از فاکتورهای موجود در جادو
ارزیابی می گردد.
حالت درك شده انحراف اولنار خم شدن مچ باز شدن مچ سچروضعيت پو
طبيعي كامال 1 -01 1 -5 1 -01 بسيار خوب
نزديك به حالت طبيعي 00 -05 6 -05 00 -55 خوب
غير طبيعي 06 -51 06 -01 56 -01 متوسط
انحراف مشخص 50 -55 00 -51 00 -55 بد
نزديك انتها < 55 < 51 < 61 بسيار بد
(: راهنمای تعیین درجه کیفی پوسچر مچ و دست8جدو )
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
26
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
سرعت انجام کار
سرعت انجام کار فاکتوری است که با مشاهده آهاناگ
انجام کار برآورد می گردد. ایان فااکاتاور دارای اثار
تعدیل کنندگی بر اعما نیرو می باشد بطاوری کاه باا
افزایا سرعت کار، حاداکثر نیاروی ارادی کاه می
یاباد، همچنین علیده بر این است که هنگام افازایا
سرعت انجام کاار، عضاالت کاارگار کااماال باه حاالات
استراحت خود نمی رسند. برای برآورد سرعت اناجاام
استفاده نمود. 1کار می توان از جدو
مدت هر وظیفه در طو روز
به مجموع زمان هایی که وظیفه مورد نظر در طاو روز
انجام می گیرد، مدت زمان وظیفه در طو روز گافاتاه
می شود. این فاکتور به بیان اثر مفید تنوع شذل و اثر
زیان آور فعالیت های طو نی می پردازد.
سرعت درك شده MTM-1مقايسه با سرعت كار
بي نهايت راحت ≥01 بسيار آهسته
وقت فرد را پر مي كند 00-01 آهسته
سرعت حركات نرمال 00-011 نسبتا آهسته
فرد عجله مي كند ولي قادر به ادامه كار مي باشد 010-005 سريع
فرد عجله مي كند ولي ندرتاً قادر به ادامه كار مي باشد <005 بسيار سريع
راهنمای تعیین درجه کیفی سرعت کار(: 1جدو )
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
27
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
عضالنی در بیمارستان –اختال ت اسکلتی
مروری مختصر بر استخوان شانااسای و
آناتومی ستون مهره ها
شکل زیر ستون فلرات انسان را در حاالات طابایاعای
نشان می دهد. ستون فلرات انسان شامل قسماتاهاای
زیر می باشد:
مهره ها
نخاع
رشته های عصبی
رگهای خونی
مهره های ستون فلرات
عدد و پنج دسته می باشد: 11این مهره ها شامل
مهره 7مهره های گردنی
مهره 38مهره های سینه ای
مهره 5مهره های کمری
مهره 5مهره های ساکرومی
مهره 4مهره های دنبالچه ای
کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای -زهرا عرب
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
28
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
مهره های کمری آسیب پذیرترین مهره ها
ساختمان مهره های ستون فلرات
شکل زیر ساختمان دو مهره را نشان می دهد که بار
روی هم قرار دارند و در میان آنها نیز دیساك بایان
مهره ای واقع شده است.
نخاع و رشته های عصبی نیز در این تصویر مشاهاده
می شود
همانطور که در شکل با مشاهده ناماودیاد، دیساك
بین مهره ای دو مهره را از یك دیگر جدا کرده و خود
نل یك بالشتك انعطاف پذیر را بازی می کند. ایان
امر به ستون مهره ها حالتی ارتجاعی خواهد داد.
به د یلی که کامال روشن نیست، دیساك هاای بایان
مهره ای ممکن است توان خود را از دسات داده و
پهن شوند و در شرایط پیشرفته مایع ویسکوزی کاه
داخل آنها قرار دارد، خارج شود.
این فرایند تحلیلی رمن این که مناجار باه خارابای
توان مکانیکی ستون مهره ها شده، باعر می شود که
بافت ها و اعصاب دچار استرس گردیده و اصاطاالحاا
نیشگون گرفته شوند.
این امر باعر رایعات مختلف کمری، درد ها و کرام
های دردناک عضالت پشت، رایعات سیاتیاکای و در
شرایط پیشرفته موجب فلجی پاهای فرد می شود.
آنچه مسلم است فشار بی از حد و انجاام حارکاات
تکراری زیاد مانند خم و راست شدن باعر می گاردد
دیسك های بین مهره ای دچار آسیب شوند.
این تصویر یك دیسك بین مهره ای آسیب دیاده را
به ما نشان می دهد
تباهی دیسك های بین مهره ای
تباهی دیسك های بین مهره ای در چهار مرحله اتفااق
می افتد:
فساد دیسك ●
پایین افتادگی ●
بیرون آمدگی ●
جدایی ●
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
29
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
درد سیاتیك
از آنجایی که بیشترین وزن و نیروی خام شادگای بار
روی قسمت های پایینی مهره هاای کاماری وارد مای
شود، اعصابی که بیشتار دچاار آسایاب مای شاوناد،
عبارتند از: ریشه عصب پنجم کمری و ریشاه عصاب
او خاجی. این دو عصب همراه با عصب هاای دیاگار
تشکیل عصب سیاتیك می دهند که به سمت پاایایان
دردی که به علت آسیب باه ایان .وپشت پاها می رود
عصب ایجاد می شود را اصطالحا سیاتیکا یا سایااتایاك
می نامند.
اسپوندیلوز کمری
اسپوندیلوز یا ساییدگی ستون فالارات و ماهاره هاا
بسیار شایع می باشد. در حالایالات ایان تاذایایارات
سالگی شروع می شود و 85ساییدگی از سنین حدود
تا سنین میانسالی تلریبا در تاماام افاراد دیاده مای
شود.
کمر انسان متحمل وزن بدن بعالوه چیزهایی که بالاناد
می کنیم، می باشد و دائاماا در حاا خام شادن و
چرخیدن می باشد. به همین دلیل تذییرات ساییدگای
ستون فلرات بیشتر در ناحیه مهره های کماری دیاده
می شود که اصطالحا به آن اسپوندیلوز کمری گافاتاه
می شود.
اسپوندیلوز کمری بیشتر در مهره های پاییانای کامار،
بخصوص در بین مهره هاای چاهاارم و پاناجام کامار
(L4 /L5 و بین مهره پنجم و قسمت او اساتاخاوان )
خاجی رخ می دهد و منجربه بروز دردهای سایااتایاکای
می گردد.
لومباگو
یکی از مشکالت پشت، وقوع دردهای عود کنناده مای
باشد که ممکن است به کفل ها یا به یکی از ران هاا
نیز امتداد یابد. هنگامی که این دردها کمی طو نی تر
شود شما احساس می کنید پشتتان سفت و دردنااک
شده است. وقتی این عالئم خیالای شادیاد بااشاناد،
اصطالحا به آن لومباگو می گویند. ممکان اسات ایان
دردها بعد از مدتی به طور کامل نااپادیاد شاوناد یاا
اینکه دوباره عود نمایند. این ورعیت با بدایستادن و
بد نشستن و بلندکردن اجسام تشدید می گردد.
مشکالت اعصاب
اعصاب به آسانی در مجرا یا کانا مهره هاا باوسایلاه
دیسك ها، سطوح مفصلی یا مهره ها تحت فشار قارار
می گیرند. وقتی یك عصب فشرده می شود، تواناایای
آن در انتلا پیذام ها مختل می شاود، شاماا ماماکان
است احساس دردیا بی حسی یا سوزش و گزگزشادن
در قسمتی که آن عصب مس و عصب دهای باه آن
است، نمائید.
درد دنبالچه
درد دنبالچه به دردی گفته می شاود کاه درقسامات
دنبالچه، یعنی انتهای ستون فلرات ایجاد می شود.
یك حلله بالشتك نرم که در زیر نشیمنگاه قرار داده
می شود، می تواناد بااعار راحاتای فارد شاود.ایان
ورعیت معمو بعد از مدتی بطور خودبخود بهبود مای
یابد.
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
30
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
مشکالت گردن
درحالیکه درد در کمر می تواند به سامات ران هاا
امتداد یابد، درد در گردن هم ممکن است به شاناه
ها و بازوها کشیده شود.
سندرم سفتی حاد گردن
شاید بارها برای شما این اتفاق افاتااده بااشاد کاه
وقتی از خواب بلند می شوید، سفتی و درد زیاادی
را درگردن خود احساس نمائید.
درد همراه با گرفتگی واسپاسم عضالت باوده و باا
بستن یك گردن بند طبی و مصرف داروهای مسکان
در عرض سه یا چهار روز بهبود می یابد.
صدمات شالقی
صدمات شالقای عاماوماا در تصاادفاات رانانادگای
مشاهده می شود.در این حالت گردن ابتدا به سمت
جلو وسپس به سمت علب پرتاب می شود. در حالت
خفیف ممکن است لیگامان های گردن دچارکشیدگای
و پارگی شود و در موارد شدید دیسك ها یا ساایار
قسمت های ستون فلرات گردنی دچارآسیب شدید
می شوند.
مشکالت دیسك در گردن
دیسك ها در گردن نیز می تاواناناد دچاار بایارون
زدگی شوند، گرچه نسبت باه دیساك هاای کامار،
احتما آن کمتر است.
گردن شدیدا سفت می شود و درد ممکن اسات باه
بازوها انتشار یابد. قدرت، حس و رفلاکاس هاا در
بازو ممکن است از بین بروند. در اکاثار ماوارد باا
انجام استراحت، مصرف داروهای مسکان و کشا
گردن واستفاده کوتاه مدت از گردن بند طابای،ایان
دردها ازبین خواهد رفت.انجام فیزیوتاراپای بارای
قویتر کردن عضالت گردن نیز موثار و مافایاد مای
باشد.
مشکالت ساییدگی و فرسای
تذییرات ساییدگی در گردن بسیار شایع بوده و باه
اسپوندیلوزگردنی معاروف اسات.ایان تاذایایارات
ممکن است مشکلی ایجاد نکنند یا باعر ایاجااد درد
در ناحیه گردن همراه با ساردرد ویاا درد در باازو
شااونااد. اسااتاافاااده از گااردن باانااد طااباای، انااجااام
فیزیوتراپی، مصرف داروهای رد التهابی، مسکن و
انجام حرکات گردن در رفع مشکالت حاصالاه ماوثار
است.
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
31
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
بطور کلی در اغلب بیمارستان ها با توجه به نوع وظایف
افراد، مخاطرات ارگونومیکی رایج به ترتیب فراوانی
عبارتند از:
دربخشهای درمانی بیمارستان: -الف
حمل و جابجائی بیماران
افتادن و لیز خوردن
پوسچرهای نادرست
در سایر بخشهای بیمارستان: -ب
حمل و جابجائی اشیا و کار با انواع لاوازم کاار، چارخ
ابازاردساتای سینك ها، سطل ها و سبدهاا، دستی ها،
در هنگام نظافت فضاهای عمومی
ادامه مطلب در شماره آتی منتشر خواهد شد ...
عوامل زیان آور ارگونومیکی در محیط بیمارستان
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
32
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
3آچارهای با گشتاور با
آچارهای با گشتاور با در صنایع خودروسازی سنگیان
مانند خط تولید تراکتور, اتوبوس و ... مورد استافااده
433-333قرار می گیرد. گشتاور این آچارها بایان
نیوتن متر می باشد.
طراحی ارگونومیك
سعی شد برای آچارهای رربه 3373در طی سالهای
ای جایگزینی مناسب انتخاب گردد که دارای صدای
کم و دقت با باشد. یکی از راه حلها، استفاده از
آچارهای دو موتوره بود که یك موتور با سرعت با
برای بستن پیچ و موتور کندتر برای بستن نهایی پیچ
مورد استفاده قرار می گیرد.
ایمنی ابزار
یکی از ریسك های شناسایی شده در استفاده از
آچارهای با گشتاور با احتما وارد شدن آسیب های
جدی به انگشتان دست می باشد. با توجه به وزن
با ی این آچارها و نیروی موجود، استفاده از وسیله
ای که این نیروی برگشتی آچار را خنثی کند،
(Reaction Bar رروری است بشرطی که در حین )
با دست Reaction Barبستن پیچ از نگهداشتن
خودداری گردد.
دسته ابزار
وجود اجزای ارافی در رأس ابزارآ ت بزرگتر موجب
می شوند که این ابزار در بخ مذکور دارای وزنی
به مراتب بیشتر باشند. لذا به منظور ایجاد سهولت
در انجام کار، دسته ای در قسمت تحتانی و نزدیك به
مرکز این ابزار نصب می گردد که موجب کاه
سختی برای اپراتور گردد.
وزن آچار
با توجه به وزن با ی این آچارها استفاده از با نسر
در حین استفاده جهت حذف وزن الزامی است.
کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای –سید حمیدرضا حسینی
1. High Torque Nut runner
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
33
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
دما
دمای ایجاد شده در این آچارها مشکلی را برای
اپراتور بوجود نمی آورد.
واکن رربه ای
این آچارها به اصطالح دارای لگد بعد از سفت کردن
پیچ بوده که جهت خنثی نمودن این رربه می بایستی
استفاده کرد. Reaction Barاز
ارتعاش
می M/S2 5/8میزان ارتعاش موجود در این ابزار
باشد. جهت پیشگیری از افزای ارتعاش و آسیب به
این آچارها بایستی بطور منظم انجام PMانگشتان,
گردد.
صدا
می باشد که هرچه dBA23صدا در این آچار کمتر از
آچار فرسوده تر گردد، این صدا افزای خواهد
یافت.
روغن و گرد و غبار
گرد و غبار ایجاد شده در حین کار با این آچارها بسیار
کم می باشد.
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
34
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
برنامه های نلل و انتلا بیمار
بر اساس گزارش دفتر آمار کار، کارکنان، پرستااران
833،333و پرسنل مراکز درمانی سا نه از بی از
حادثه ناشی از کار و بیماری رنج می برند که بسیااری
از این حوادث صدمات جدی هستند و این در حاالای
است که بی از نیمی از آنها مجبور به غیبت نااشای
از کار می شوند. در حاا حاارار هازیاناه غارامات
بایالایاون د ر در ساا 3کارکنان تلریبا در حدود
است. پرستاران سالمندان دو برابر بیشتر از دیاگار
همکاران خود در معرض اینگونه صدمات هستند.
خطرات باللوه
کارکنان مراکز درمانی در معرض آسیبهای نااشای از
عوامل استرس زای ارگونومیك در طی نلل و انتلا
و یا تذییر ورعیت بیماران و بستری شادگاان قارار
دارند.
نلل و انتلا بیمار از ریسك ارگوناومایاکای
با یی برخوردار است اگر این نلل و انتلا
مکرر باشد )مانند تنظیم دستی تخات تاوساط
اهرم موجود(
کار در ورعیت بدنی نامنااساب اناجاام شاود
) مانند کشیده شدن بدن در طو تخت بارای
بلند کردن بیماران(
کار با اعما نیروی زیاد انجام شود )مانند هل
دادن صندلی و برانکارد در سطوح شیبدار یاا
رم ها(
بلند کردن اجسام سنگین )مانند بلناد کاردن
دستی بیماران بی حرکت(
ترکیبی از موارد فوق
HSEدانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت –سلیمه قاسمی
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
35
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
مخاطرات دیگر شامل:
اعما نیروی بی از حاد؛ مااناناد ساعای در
جلوگیری از سلوط و افتادن بیماران از تاخات
بر زمین
( 83بی از بلند کردن متعدد در هر شیفت
مرتبه(
بلند کردن بیمار به تنهایی و عدم وجود نیروی
کمکی
بلند کردن بیمارانی که همکاری نامای کاناناد
مانند بیماران و یا بستری شدگان بیهوش
بلند کردن بیمارانی که قادر باه تاحامال وزن
خود نیستند
)بیماران سنگین وزن )بیماران چاق
انتظار از کارکنان بی از ظرفیت و تاواناائای
فیزیکی آنان
مسافتی که بیمار باید اناتالاا داده شاود و
فاصله ای که بیمار یا فارد بساتاری شاده از
نزدیك شدن به بیاماار / فارد پرستار دارد، )
بستری شده بمنظور بلند کردن و یا کشایادن
وی بسیار استرس زا می باشد(
ورعیت بدنی نامناسب که به فعالایات بادنای
نیاز دارد
عدم آموزش اثر بخ کارکاناان در خصاوص
مکانیزم بدن و تکنیك های صحیح بلند کاردن
بار
راه حل های موجود
تسهیالت باید مطاب با طرح ها و برنامه های ایمنی و
بهداشتی و با در نظر گرفتن مخاطرات نلل و اناتالاا
بیماران/ بستری شدگان بوده و بر اساس معیارهاای
حمل بیماران بشرح دستورالعمل ذیل باشد:
دستورالعمل پرستاری ساالامانادان. ماجلاه شامااره
1328OSHA (8331 بخ سوم، بیانگر مشکالت.)
و ارائه راه حل جهت بلند کردن و تذایایار وراعایات
بیماران می باشد. این دستورالعمل شامال ارزیاابای
فعالیت های مربوط به نلل و انتلا بیماران است که
می تواند عالوه بر تعیین بی خطرترین روش انجام کار
برای هر یك از بیماران، به پیشگیری از ایجاد آسیب
در پرسنل کمك نماید. به عنوان مثا نمودار صفحاه
بعد:
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
36
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
: نلل و انتلا مانند انتلا از تخت به صندلی، انتلا از صندلی به دستشوئی، انتلا 3نمودار
از صندلی به صندلی دیگر و یا انتلا از وسیله نللیه به صندلی
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
37
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
وسایل کمکی جهت نشستن باید دارای دسته متحارک و
قابل تنظیم باشد.
برای کمربندهای بلند کننده تمام بدن، از بلند کننده ای
استفاده نمائید که اختصاصا برای بلند کردن بایاماار از
وسیله نللیه طراحی شده است )در صورتی کاه وسایلاه
نللیه در مبداء و ملصد باشد(.
اگر وزن بیمار تا حدودی قابل تحمل اسات، وی را باه
سمت قسمت قوی تر بدن متمایل کنید .
کمربندهای بلندکننده برای انتلا بیمار به دستاشاوئای
موجود است.
کمربندهای بلندکننده برای انتلا بیمار به حاماام نایاز
وجود دارد.
کمربندهای بلند کننده تمام بدن
تکنیك بدن محور
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
38
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
: انتلا از کناره های تخت مانند انتلا از تخت به برانکارد و ترالی و بالعکس8نمودار
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
39
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
: انتلا از ویلچر به ترالی و بالعکس 1نمودار
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
40
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
: جابجائی و تذییر ورعیت روی تخت مانند پهلو به پهلو کردن، و بلند کردن بیمار از روی تخت4نمودار
1 4و
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
41
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ورمحن سا اننحارا ط
: جابجائی و تذییر ورعیت در روی صندلی: ویلچیر و یا صندلی های راحتی5نمودار
www.HumanErgo.com P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
42
شناسایی، ارزیابی
و کنتر
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
: انتلا و جابجائی بیمار از روی زمین 6نمودار
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایران
طراحان انسان محور
ست آنتروپومتری طام
و AV-0114آنتروپومتر ماد
AM-0214
گزارش دوره هاای ارگاوناومای
برگزار شده
معرفی کتاب
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
44
اخبار و تازه ها
"ست آنتروپومتری طام"
مطاب دستورالعمل شارکات هاای خصاوصای ارائاه
دهنده خدمات مهندسی بهداشت حارفاه ای صاادره
، تهیه کیت کامل آنتروپومتری قابال 3138مرداد ماه
حمل برای اندازه گیری پاراماتارهاای ماخاتالاف بادن
.الزامی می باشد
شرکت مهندسی توسعه طراحان انساان در این راستا
اقدام به تهیه این تجهیزات و جانمایی آناهاا در ،محور
یك کیت قابل حامال ناماوده اسات. تصااویار ایان
تجهیزات به همراه کاربرد هر یك از آن ها در اداماه
آمده است. شایان ذکر است که کارشناسان شارکات
توسعه طراحان انسان محور آماده ارائاه تاورایاحاات
تکمیلی و نحوه کارکرد هر یك از این تاجاهایازات مای
.باشند
متر نواری، جهت اندازه گیری محیط عضالت
متر فلزی بلند برای اندازه گیری طو اندام
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
45
اخبار و تازه ها
ورمحن سا اننحارا ط
کولیس: جهت اندازه گیری دقیا فواصال باه
کار میرود. نظیر عرض شانه ها. عرض کاف
... دست و
خط ک : جهت اندازه گایری برخای فواصال
کوتاه و مستلیم نظیر طو کف دست، ساعد
و بازو و نیز جهت ایجااد تکیاه گااهی جهات
نلطه آغاز اندازه گیری ها به کار می رود
Spreading Caliper بارای اناادازه گاایری عماا
سینه، عرض شانه ها و عرض لگن
زاویه سنج و متعللات: جهت تعیین زوایای بدن نظیر زاویه دست با تنه و زاویه ساق پا با ران کاربرد دارد
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
46
اخبار و تازه ها
AM-0214 و AV-0114آنتروپومتر مد
در حا حارر بدلیل عدم تطاب ابعادی بیان ویاژگای
های آنتروپومتریك شاغلین ایرانی و طراحی ایستگااه
کار در محیط های کار کشور، درصد با یی از شاغلایان
با مشکالت ورعیت نامناسب بدن مواجه اند بطوریکه
بر اساس آمارهای مرکز سالمت محیط و کار در ساا
درصد از شاغلین کشور در حایان 53 حدود ،3123
انجام کار دارای ورعیت بدنی نامناسب می بااشاناد،
درصد از شاغلین با 86همچنین بر پایه همین آمارها
ابزار کاری نامناسب مشذو بکار می باشند.
انجام کار در شرایطی که ورعیت بدن حالت طبیعی و
خنثی نداشته و فشار ورعیتی بر فرد وارد می گردد
که می تواند سالمت شاغلیان را تاهادیاد ناماوده و
ریسك ابتال به آسیب های شذالای باویاژه اخاتاال ت
اسکلتی عضالنی را افزای دهد. باه گاوناه ای کاه
مطاب آمار واحد طب کار مرکز سالمت محایاط و کاار،
آسیب های اسکلتی عضالنی از نظر فراوانی رتبه دوم
را در بین بیماری های شذلی در کشور دارا می باشد.
لذا با توجه به رابطه نزدیکی که بین وراعایات بادن
حین انجام کار و طراحی ایستگاه کار وجود دارد، مای
توان سالمت، ایمنی و بهره وری کاارگار را در گارو
در ایان راساتاا .طراحی مناسب ایستگاه کار دانست
داده های آنتروپومتری به طراح این اجازه را می دهد
که طرحی مناسب و با پوش حداکثری جامعه آمااری
این امر به معنی به حاداقال .برای انسان انجام دهد
رساندن تعداد افرادی است که از ماحادوده تاحات
پوش طراحی کنار گذاشته می شوند.
آنتروپومتری بسته به نوع کاربرد، باه شایاوه هاایای
گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد.
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
47
اخبار و تازه ها
ورمحن سا اننحارا ط
برای تطبی و تناسب ماشین با انسان در جاهات .1
راحتی و افزای راندمان کاربر
جهت استانداردسازی وسایل و تجهیازات ماورد .2
استفاده برای فرد یا کل جامعه
با توجه به اهمایات و نایااز وجاود بااناك داده هاای
شارکات آنتروپومتری در جوامع مختلف نیروی انسانی،
برای اولیان باار مهندسی توسعه طراحان انسان محور
در ایران، اقدام به طراحی و ساخت اولایان دساتاگااه
آنتروپومتر استاندارد بومی همراه با متعلالاات جاهات
اندازه گیری ابعاد مورد نیاز طراحی با مشخصاات ذیال
نموده است:
جنس چوبی - AV-0114مد ●
جنس آلیاژ فلزی – AM-0214مد ●
پرتابل و دارای دستگیره جهت حمل و نلل ●
دارای صفحات و چهارچوب جدا شونده ●
دارای صفحات اندازه گیری پلکسی مدرج شاده ●
)توسط دستگاه لیزر(
جهت روشنایی صفحات مدرج LEDدارای ●
دارای خط ک سه تکه برای اندازه گیاری هاای ●
مختلف )تعبیه شده بر روی دستگاه(
دارای متعللاتای از قابایال صانادلای، چاکا ●
پالستیکی )جهت نصب مجموعاه(، دو خاط کا
مدرج
بسته نرم افزار آموزشی بصورت مولتی مدیا ●
بطور کلی آنتروپومتری در دو زمینه کاربرد دارد
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
48
اخبار و تازه ها
شرکت مهندسی توسعه طراحان انسان محور گزارش دوره های ارگونومی برگزار شده توسط
دوره آموزشی نرم افزارهای ارگونومی
: مرکز بهداشت شهرستان دماوندمحل برگزاری
: کارشناسان مهندسی بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت و صنایع شهرستان دماوندگروه هدف
3138: دی ماه تاریخ برگزاری
ساعت 4: طو دوره
: آشنایی با مفاهیم نرم افزار و نرم افزارهای تخصصی ارگونومیسرفصل های دوره
دوره آموزشی راهکارهای بهسازی ارگونومی در محیط کار
: مراکز بهداشت شهرستان اشتهارد، نظرآباد، هشتگرد و کرجمحل برگزاری
: کارشناسان مهندسی بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت و صنایع شهرستانهای اشتهارد، نظرآباد، هشتگرد گروه هدف
و کرج
)شهرساتاان 3138بهمن ماه 3و 2)ویژه شهرستانهای اشتهارد و نظرآباد(، 3138دی ماه 85و 84: تاریخ برگزاری
)شهرستان کرج( 3138بهمن ماه 13و 83 -هشتگرد(
ساعت )دو روز( 36: هر دوره در هر شهرستان طو دوره
:سرفصل های دوره
این دوره مطاب سرفصلهای وزارت بهداشت در خصوص راهکارهای بهسازی ارگونومی در محیط کار تدوین شده باود
شاخصهای آنتروپومتاری اساتااتایاك و کاارگااه –آشنایی با روشهای ارزیابی ارگونومی –که شامل: کلیات ارگونومی
طراحی ایستگاه کار بود.
خدمات ”واقع در منوی “ دوره های آموزشی”جهت دریافت فایل آموزشی این دوره ها به زیر منوی
مراجعه نمائید. مهندسی توسعه طراحان انسان محورسایت شرکت “ شرکت
آمادگی برگزاری دوره های مذکور در تمامی استانها و مهندسی توسعه طراحان انسان محور شرکت
شهرستان های کشور را دارا می باشد. در صورت نیاز به برگزاری این دوره ها با دپارتمان آماوزش
شرکت تماس برقرار نموده و یا درخواست خود را به صورت کتبی به این شرکت ارسا نمائید.
اولین نشریه تخصصی ارگونومی در ایرانw
ww
.Hu
man
Ergo
.co
m
49
اخبار و تازه ها
ورمحن سا اننحارا ط
رساله روشهای ارگونومی و فاکتورهای انسانی
برگزیده ای از هندبوک
Handbook of Human Factors and Ergonomics Methods
و کتاب
Physical Strength Assessment in Ergonomics
مترجمین و تدوین کنندگان:
دکتر جبرئیل نسل سراجی
مهندس سمیه فرهنگ دهلان
محسن کارچانی مهندس
پروین احمدی نژاد مهندس
محسن امیدوار مهندس
علی صالحی مهندس
سجاد زارع مهندس
سعید احمدی مهندس
، انتشارات فن آوران، تهران3138چاپ او
معرفی کتاب
www.HumanErgo.com
ن محور سان ان
شریه طراحان
- شماره
4 -
سفند ماه ا
13
92
P
ub
licatio
n@
hu
man
ergo
.com
50
اخبار و تازه ها
درباره کتاب
این کتاب بر اساس رفرنس هندبوک ارگونومی
تهیه و به عنوان رفرنس ارشد و دکترای
بهداشت حرفه ای و ارگونومی شناخته می شود
که قابل استفاده برای دانشجویان رشته های
ارگونومی، مهندسی بهداشت حرفه ای، ایمنی
صنعتی، مدیریت ایمنی بهداشت محیط زیست
(HSE و مهندسی صنایع در تمامی ملاطع )
تحصیلی می باشد.
سرفصل ها
روش های جدید و غیر تکراری ارزیابی در
ارگونومی شامل:
ارزیابی های توان فیزیکی و قدرت
عضالنی
ارزیابی های فیزیولوژیکی وروانی در بعد
ارگونومی شذلی
شناختی-ارزیابی های رفتاری
تهیه کتاب
جهت سفارش کتاب، قسمت راهنمای خرید سایت زیر را با دقت مطالعه فرمائید:
http://www.fanavaran-pub.com
برای ارسا شدن سفارشات شما، در هنگام عضویت لطفا مشخصات خود را به طور کامل وارد نمایید و پس از
سفارش کتاب و واریز وجه، با دفتر انتشارات تماس حاصل فرمایید.
جهت تهیه حضوری به این آدرس مراجعه نمائید:
، انتشارات فن آوران332، شماره 8تهران، خیابان انلالب، ملابل دانشگاه تهران، پاساژ فروزنده، طبله منفی
66375328تماس با مدیریت:
