อุปกรณ์ไฟฟา้ท่ีสำาคัญภายในบา้น

สายไฟ -สายไฟฟา้ภายในบา้นถือเป็นอุปกรณ์ท่ีสำาคัญท่ีสดุ หากพบวา่ฉนวนท่ีหุ้มสายไฟเปล่ียนเป็นสเีหลือง เริม่กรอบและแตก ก็ควรเรยีกชา่งมาทำาการเปล่ียนสายใหม ่สายไฟฟา้ตามปกติจะมอีายุการใชง้านโดยประมาณ 8 ปี หากไมท่ำาการเปล่ียนสายใหมอ่าจจะเสีย่งกับการเกิดไฟฟา้ลัดวงจรทำาให้เกิดเพลิงไหมข้ึน้ได้ สายไฟฟา้ท่ีอยูภ่ายนอกบา้นควรเดินอยูใ่นท่อรอ้ยสายไฟ เพื่อยดือายุการใชง้านและเป็นการป้องกันนำ้าฝนกัดเซาะและแดดเผาจะทำาให้เกิด การลัดวงจร สายไฟภายนอก

หลอดไฟ

หลอดไฟถือเป็นอุปกรณ์หลักในการให้แสงสวา่ง หลอดไฟจะมอียู ่3 ชนิดด้วยกัน

1. หลอดอินแคนเดสเซนต์ หรอืเรยีกอีกอยา่งวา่หลอดแบบมไีส ้หลอดชนิดน้ีจะกินไฟมาก มอีายุการใชง้านท่ีสัน้ โดยเฉล่ียประมาณ 750 ชมต่อ 1 หลอด มทีำางานโดยการปล่อยกระแสไฟฟา้เขา้สูข่ดลวด (ท่ีเป็นไสห้ลอด ) เพื่อให้เกิดความรอ้น แล้วเปล่งแสงสเีหลืองออกมา

2. หลอดฟลอูอเรสเซนต์ มโีดยมอีายุการใชง้านประมาณ 8,000 ชม . ซึ่งสงูกวา่หลอดอินแคนเดสเซนต์ แต่มรีาคาที่แพงกวา่ มอีายุการใชง้านเฉล่ียยาวกวา่ และใหแ้สงสวา่งมากกวา่หลอดแบบไสอี้กด้วย

3. หลอดฮาโลเจน เหมาะกับการใชไ้ฟสอ่งท่ีโต๊ะทำางาน ปฏิมากรรมหรอืภาพเขยีนประดับผนังเพื่อทำาใหง้านดโูดดเด่นขึ้น ซึ่งให้ความสวา่งมากกวา่หลอดแบบอินแคนเดสเซนต์เมื่อแทบในกำาลังวตัต์ท่ีเท่ากัน ทำาใหป้ระหยดัค่าไฟฟา้มากกวา่แต่ก็มรีาคาสงูกวา่ มอีายุการใชง้านท่ีสัน้กวา่หลอดฟลอูอเรสเซนต์ แต่มีความสวยงามกวา่เพราะจะใหแ้สงท่ีมสีขีาวนวล

ฟวิส์เป็นอุปกรณ์ท่ีสำาคัญอีกอยา่งหนึ่งเพราะฟวิสจ์ะป้องกันไฟฟา้เกินภายในบา้น การเลือกขนาดฟวิสต้์องเลือกใหเ้หมาะสมกับขนาดกระแสไฟฟา้ท่ีใช ้หรอืถ้าไมท่ราบวา่ต้องใชฟ้วิสข์นาดเท่าไรใหป้รกึษาผู้เชีย่วชาญ ฟวิสท่ี์มใีนท้องตลาดมอียู ่3 แบบคือ

1. ฟวิสเ์สน้ มลัีกษณะเป็นเสน้เปลือยเหมอืนสายไฟ ทำามาจากตะกัว่ผสมกับดีบุกใชต่้อเชื่อมในวงจรไฟฟา้ เชน่ในสะพานไฟ ฟวิสเ์สน้จะทำางานเมื่อไฟฟา้เกินขนาดทำาใหฟ้วิสเ์กิดความรอ้นแล้วขาด

2. ฟวิสห์ลอด มลัีกษณะเป็นหลอดกระจกใส จะทำางานเมื่อเกิดการชอ็ตขึ้น จะทำาใหเ้กิดประกายไฟ ภายในหลอดจะบรรจุสารเคม ีเพื่อป้องกันการสปารค์ ฟวิส์หลอดจะดีกวา่ฟวิสเ์สน้

3. ปลัก๊ฟวิส ์มลัีกษณะคล้ายหลอดไสแ้บบเกลียว ติดตัง้โดยหมุนเกลียวเขา้ไปในสะพานไฟ มลัีกษณะการทำางานเหมอืนฟวิสห์ลอด แต่จะไมเ่กิดประกายไฟเวลาเกิดไฟชอตขึ้น

สะพานไฟหรอื คัทเอาท์  อุปกรณ์ชนิดนี้เหมอืนกับเป็นสวติชใ์หญ่ประจำาบา้น เพราะเป็นตัวควบคมุการเปิดและปิดอุปกรณ์ไฟฟา้ในบา้น เราสามารถใชส้ะพานไฟควบคมุวงจรไฟฟา้ในแต่ละสว่นของบา้นได้ ปัจจุบนัสะพานไฟจะเป็นตัวตัดกระแสไฟฟา้ท่ีไหลผ่านวงจรไฟฟา้ ในกรณีท่ีเกิดการใชง้านเกินกำาลัง เพราภายในจะมฟีวิส์เป็นสว่นประกอบอยูด้่วย ทำาใหอุ้ปกรณ์ไฟฟา้ภายในพื้นท่ีควบคมุของมนัไม่ชำารุดเสยีหายอีกด้วย

เต้ารบัและเต้าเสยีบ   อุปกรณ์ไฟฟา้หลายชนิด จะมเีต้าเสยีบอยูกั่บตัวเพื่อเวลาท่ีเราจะใชง้านจะต้องนำาไปเสยีบเขา้กับเต้ารบั ท่ีอยูต่ามผนังภายในบา้นของเรา  อุปกรณ์ไฟฟา้หลายชนิด มทัี้งเต้าเสยีบและสวติชไ์ฟเพื่อควบคมุการใชง้าน เชน่ พดัลม โคมไฟ โทรทัศน์  ทำาให้เราสามารถเปิดปิดการใชง้านได้ง่าย แต่ท่ีสำาคัญคือควรจะดึงเต้าเสยีบออกเมื่อเลิกใชง้านแล้ว เพื่อไมใ่ห้กระแสไฟไหลเขา้มาและยงั เป็นการชว่ยประหยดัค่าไฟฟา้อีกด้วยขอ้สำาคัญอีกขอ้ก็คือ เราไมค่วรจะเสยีบเต้าเสยีบหลาย ๆ อันเขา้กับเต้ารบัอันเดียวกัน เพราะจะทำาให้เกิดความรอ้นสงู ทำาให้เกิดไฟฟา้ชอ็ต จากการใชไ้ฟเกินได้ ดังนัน้ในบา้นของเราจะต้องมเีต้ารบัหลาย ๆ จุด ตามตำาแหน่งท่ีเราจะต้องมีเครื่องใชไ้ฟฟา้ไวใ้ชง้าน  และควรติดให้อยูส่งูจากพื้นเพื่อกันนำ้าท่วม และ ให้พน้จากมอืเด็กด้วย  ทั้งหมดน้ีก็เพื่อความปลอดภัยของทกุคนในบา้นท่านนัน่เอง

วงจรไฟฟา้ในบา้น

วงจรไฟฟา้ภายในบา้น สว่นใหญ่จะเป็นการต่อแบบขนาน ซึ่งเป็นการต่อวงจรทำาใหอุ้ปกรณ์และเครื่องใชไ้ฟฟา้แต่ละชนิดอยูค่นละวงจร ซึ่งถ้าเครื่องใชไ้ฟฟา้ชนิดหนึ่งเกิดขดัขอ้งเนื่องจากสาเหตใุดก็ตาม เครื่องใชไ้ฟฟา้ชนิดอ่ืนก็ยงัคงใชง้านได้ตามปกติเพราะไมไ่ด้อยูใ่นวงจรเดียวกัน ไฟฟา้ท่ีใชใ้นบา้นเรอืนทัว่ไปเป็นไฟฟา้กระแสสลับมคีวามต่างศักย ์220 โวลต์ การสง่พลังงานไฟฟา้เขา้บา้นจะใชส้ายไฟ 2 เสน้ คือ1 . สายกลาง หรอืสาย N มศัีกยไ์ฟฟา้เป็นศูนย์2 . สายไฟ หรอืสาย L มศัีกยไ์ฟฟา้เป็น 220 โวลต์

โดยปกติสาย L และสาย N ท่ีต่อเขา้บา้นจะต่อเขา้กับแผงควบคมุไฟฟา้ ซึ่งเป็นทีควบคมุการจา่ยพลังงานไฟฟา้ทัง้หมดในบา้นอยา่งมรีะบบ บนแผงควบคมุไฟฟา้มกัจะประกอบด้วย ฟวิสร์วม สะพานไฟรวม และสะพานไฟยอ่ย โดยสะพานไฟยอ่ยมไีวเ้พื่อแยกและควบคมุการสง่พลังงานไฟฟา้ไปยงัวงจรไฟฟา้ยอ่ยตามสว่นต่างๆ ของบา้นเรอืน เชน่ วงจรชัน้ล่าง วงจรชัน้บน วงจรในครวั เป็นต้น

ในวงจรไฟฟา้ในบา้น กระแสไฟฟา้จะผ่านมาตรไฟฟา้ทางสาย L เขา้สูส่ะพานไฟ ผ่านฟวิสแ์ละสวติช ์แล้วไหลผ่านเครื่องใช้ไฟฟา้ ดังนัน้กระแสไฟฟา้จะไหลผ่านสาย N ออกมา ดังรูป

1 รูปแบบของวงจรไฟฟา้ภายในบา้น วงจรไฟฟา้ภายในบา้น หมายถึง ทางเดินของกระแสไฟฟา้ท่ีจะไหลไปตามสว่นต่าง ๆ ของวงจรท่ีเป็นตัวนำา การต่อวงจรไฟฟา้ในบา้น หมายถึง การต่อความต้านทาน ซึ่งมอียู ่3 แบบ คือ

1.1 การต่อความต้านทานแบบอันดับ หรอืแบบอนุกรม เป็นการต่อความต้านทานเรยีงกันไปตามลำาดับ โดยท่ีปลายสายของความต้านทานหรอือุปกรณ์ไฟฟา้ (หลอด ) ของตัวท่ีหนึ่งต่อกับต้นสายของความต้านทานหรอือุปกรณ์ไฟฟา้ (หลอด ) ของตัวท่ีสอง และอีกปลายหนึ่งของความต้านทานหรอือุปกรณ์ไฟฟา้ตัวท่ีสองต่อกับต้นสายของความต้านทาน หรอือุปกรณ์ตัวท่ีสามเรยีงต่อกันไปอยา่งนี้จนครบวงจร

1.2 การต่อความต้านทานแบบขนาน การต่อความต้านทานแบบขนาน เป็นการต่อสายของความต้านทานแต่ละตัวไวท่ี้เดียวกัน และปลายสายอีกด้านหนึ่งต่อรว่มกันไวท่ี้เดียวกัน

1.3 การต่อความต้านทานแบบผสม เป็นการต่อความต้านทานท่ีมทัีง้ 2 แบบในวงจรเดียวกัน

บรรณานุกรมhttp:// 5dnfe .nnn.go.th/ilp/electric/Elec-4.htm

กลุ่มท่ี11 .ด.ช. อภิชยั พรมหาญ 3/5 เลขท่ี232. น.ส. ณัฐรกิา ลำาเปิงม ี 3/5 เลขท่ี243. น.ส. นวรตัน์ พวงพยคัฆ ์ 3/5 เลขท่ี274. น.ส. พชัร ี ฟูแสง 3/5 เลขท่ี305. น.ส. สพุตัรา ขยนัดี 3/5 เลขท่ี316. น.ส. สภุาภรณ์ ปิติ 3/5 เลขท่ี32