30.07.2018

1

30.07.2018 1

ERGONOMİ

"ergo" ve "nomos"• Ergonomi sözcüğü, Yunanca "ergo" ve "nomos" sözcüklerinden

oluşmaktadır.

Ergonomi - Ergo (iş) + nomos (kural / yasa) anlamına gelmektedir.

Ergonomi, batı ülkelerinde Ergonomics (ergonomi), ABD’de ise Human Factors Engineering (İnsan Faktörleri Mühendisliği),

• Ergonomi, insanların anatomik ve antropometrik özelliklerini, fiziksel kapasitelerini ve toleranslarını göz önüne alarak, endüstriyel iş ortamındaki tüm faktörlerin etkisi ile olabilecek organik ve psiko-sosyal stresler karşısında, sistem verimliliği ve insan-makine-çevre uyumunun temel yasalarını ortaya koymaya çalışan disiplinli bir araştırma geliştirme aracıdır.

230.07.2018

İşin insana, insanın işe uyumunun sağlanması…1949 yılında İngiliz Murrel tarafından ortaya atıldı.TARİF: ‘’ Araç, gereç ve makinelerin insan tarafından maksimum konfor, emniyet ve etkinlikle kullanılabilmesi için gerekli olan ve insanların bilimsel özelliklerine ait bilgilerin toplamıdır.’’İnsan ve iş arasındaki ilişki, iş yükü miktarının azalması, çoğalması ve çeşitli faktörlere bağlıdır.Bunların bazıları ergonominin konuları içine girer.

- Söz konusu işin maddi karakteristiği, işin boyutları,zorlukları ve gereçlerin ağırlıkları

- İşin süresi, iş saatleri, işin temposu- İşçinin yetişme tarzı 330.07.2018

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ VE ÇALIŞMA ORTAMINA İLİŞKİN

155 SAYILI SÖZLEŞME

• Ulusal İSG Politikası : İşin maddi unsurları ile işi yapan veya nezaret eden kişiler arasındaki ilişkiler ve makine, techizat, çalışma süresi, işin düzenlenmesi ve iş usullerinin işçilerin fiziksel ve zihinsel kapasitelerine uyarlanması hususlarını dikkate alacaktır (ILO 155 Md:5).

430.07.2018

30.07.2018

2

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nin «İş Sağlığı

ve Ergonomi» başlıklı 9.maddesine göre:

• ‘’Asgari sağlık ve güvenlik gereklerinin uygulanmasında, işçilerin iş ekipmanı kullanımı sırasındaki duruş pozisyonları ve çalışma şekilleri ile ergonomi prensipleri işverence tam olarak dikkate alınacaktır.’’

530.07.2018

Ergonominin amaçları

• İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması• İşgücü kayıplarının önlenmesi• Yorulmanın ve iş stresinin azaltılması• İş kazaları ve mesleki risklerin

minimizasyonu• Verimlilik ve kalitenin yükseltilmesi

630.07.2018

Çalışma sisteminin Ergonomik olması şartları:

• Yapılabilirlik (işin biyolojik yetenek sınırları içinde olması),

• Katlanılabilirlik (işin sürdürülebilir iş başarısı –performans- sınırları

içinde olması),

• Kabul edilebilirlik (işin sosyal sınırlar içinde bulunması),

• Hoşlanılabilirlik (işin psikolojikbeklentilereuygun olması)

• Kendini gerçekleştirebilirlik (bireysel olarak tüm yeteneklerin tatmin

edilmesi)

730.07.2018

Verimlilik girdi ve çıktı arasındaki orandır.

Verimlilik ; üretilen miktarla, bunun için üretimde kullanılan herhangi bir kaynak arasındaki basit bir aritmetik orandan başka bir şey değildir.

Kaynaklar; - arazi,- malzeme,- fabrika,makine ve araçlar,- emek.

830.07.2018

30.07.2018

3

• Üretimdeki her artış verimlilik artışı demek değildir. Kısaca verimlilik aynı kaynaklarıkullanarak fazla üretim yapmak demektir.

930.07.2018 10

İŞ ETÜDÜ NEDİR?

Gelişme olanağı yaratabilmek amacıyla belli bir olayı yada etkinliği ekonomiklik ve etkenlik yönünden etkileyen tüm kaynakları ve etmenleri sistemsel olarak araştırmaya yönelik ve insan çalışmasını geniş kapsamda inceleyen bir teknik olup özellikle metotetüdü ve iş ölçümleri teknikleri için kullanılan genel bir terimdir.

30.07.2018

11

İş Etüdü Teknikleri ve Birbiri ile İlişkileri

METOT ETÜDÜİşi kolaylaştırmak ve yapılışı için daha ekonomik yöntemler geliştirmek

İŞ ÖLÇÜMÜİşin ne kadar zamanda yapılacağını saptamak

YÜKSEK VERİMLİLİK

İŞ ETÜDÜ

30.07.2018

Biyomekanik• Biyomekanik, insan dokularının özellikleri ve

mekanik streslere dokuların yanıtı ne olacaktır sorusuyla ilgilenen alandır.

• İş makinesinde çalışan kişilerin olası zararlardan korunması için kask, eldiven, maske vb kisisel koruyucu ekipman üretimi biyomekanik desteği alınarak sağlanır.

• En iyi tanımlamalarından biri 1974 de Herbert Hetze tarafından dile getirilmiştir; “Biyomekanik, biyolojik sistemlerin biçim ve işlevlerinin mühendislik yöntemleri kullanılarak incelenmesidir”

1230.07.2018

30.07.2018

4

• Ergonomik açıdan bakıldığında oturarak iş gören biri % 30 ayakta, ayakta iş görende % 30 oturarak iş görmelidir. Çalışma sisteminde gereksiz ayakta durmalara meydan verilmemeli, işçi mümkün olduğunca oturtulmalıdır.

1330.07.2018 14

•Konfeksiyon ürünleri üretirken ABD VE AB ÜLKELERİNİN beden ölçülerinde farklılıklar vardır.• İnsan vücudunun verimi; %10 ile %30 arasında değişir.Bu buharlı lokomotife eşdeğer bir artıştır.•Vücudumuzun %40’ı kaslardan oluşur.- iradi kaslar: el, ayak kasları- gayri iradi kaslar: organlardaki kaslar

30.07.2018

15

İşçi yorulduğunda, gücünün düştüğü, dikkatinin azaldığı, iş veriminin ve kalitenin düştüğü, iş kazalarının artığı görülür.

30.07.2018 16

Yorgunluğu Önleme Prensipleri

1) Belirlenmiş bir işi yapmak için mümkün olduğu kadar az kas ve kas gurubunu kullanmak

2) Aynı hareketlerin tekrarı ve monoton işlerde iş uzadıkça vücut yorgunluğa karşı koymak için gittikçe daha fazla adale kullanır.

3) Tavan boyama gibi işçinin kolları baş hizasının üstünde olacak şekilde çalışıyorsa çabuk yorulur.

4) Yorgunluk vücudu kapladıkça iş hareketleri refleks haline dönüşür, kısalır, basitleşir.

30.07.2018

30.07.2018

5

17

Yorgunluğu önleme ve azaltma metotları:

a) İşçinin işe uyumu:Bir işçiden üstün nitelikli bir iş beklememiz için önce o işçinin vücut yapısının fizik gücünün, boyunun, görme-işitme duyularının o işe uygun olup olmadığına bakmak gerekir.Hipermetrop birini saat tamirine, renk körünü laboratuarda, renk okeyine vermek ne kadar doğru olur.

b)İşçinin durumunun incelenmesi:İşçinin iş başındaki durumunu, yorgunluğu önlemek ve verimliliği artırmak, iş kazalarını azaltmak için incelemek gerekir.

30.07.2018 18

c) Hareket ekonomisi kurallarının uygulanması1. Hareketler kuvvetle değil yumuşak bir esneklikle ve insanın yapısına uygun şekilde olmalıdır. 2. Hareketlerin kontrolü değil serbest ve otomatik olarak yapılabilmesi çareleri aranmalıdır.3. Lüzumsuz hareketler yok edilmelidir. 4. İşçinin işi en kısa yoldan yapacağı yörünge ve mesafeler tespit edilmelidir.

30.07.2018

19

d) Elemanter hareketlerin düzenlenmesi:Bir işçi tarafından işin en az yorularak hatasız ve en hızlı şekilde yapılması konusunu ilk olarak F.B.Gilbreth incelemiştir. Ona göre fabrikalarda işletmelerde ve makine başındaki tüm işler basit bir takım elemanter hareketlerin bir araya getirilmesiyle yapılmaktadır. Bu basit hareketler 18 adettir. Bu elemanter hareketlere Therblig denmektedir.

30.07.2018 20

Sözü edilen 18 elemanter hareket (Therblig) şunlardır:

1. Arama 10. Muayene, kontrol2. Bulma 11. Önceden tertip 3. Seçme 12. Yükü bırakma4. Kavrama 13. Boş hareket5. Taşıma 14. Dinlenme6. Yerleştirme 15. Zorunlu gecikme7. Monte etme 16. Hatalı gecikme8. Kullanma 17. Planlama9. Demonte 18. Tutma

30.07.2018

30.07.2018

6

21

Bu 18 adet elemanter hareket 6 gruba toplanmıştır.

1. Bulma2. Tutma 3. Taşıma4. Kullanma5. Boş hareket6. Dinlenme

30.07.2018 22

e) Çevre şartlarının düzenlenmesi ve iyileştirilmesi

1. Gürültü2. Aydınlatma3. Sıcaklık ve nem4. Titreşim

30.07.2018

Yük kaldırmada doğru ve yanlış hareketler

• Yük kaldırmada doğru ve yanlış hareketler

2330.07.2018

KASLARI YORAN BİR ŞEKİLDE ÇALIŞMA POZİSYONU

• Duruş ve pozisyon durumu , kaslarda aşırı gerginliğe sebep olur.

• Çalışma pozisyonu , göğüs hizası ile dirsek hizası arasında olmalıdır.

-Omuzlarda ağrı artar.

-Normal

-Sırtta ağrı artar.

2430.07.2018

30.07.2018

7

Masa önünde yapılan işlerde, etkilerin en aza inmesi için uzanma gerektirecek

vücut duruşu olmayacak şekilde masa tasarlanması

2530.07.2018

Boyun ve bel bölgesindeki baskıların en aza inmesi için çalışma istasyonlarının aynı yükseklikte tasarlanması

.

2630.07.2018

27

ERGONOMİDE PSİKOLOJİK ÇALIŞMA YERİ DÜZENLEME

Psikolojik açıdan çalışma yeri düzenlemenin hedefi, çalışana kendisini tekdüze bir çalışmada uyaracak, motivasyonunu arttıracak rahat bir çevre meydana getirmektir. Bu şekilde, çalışma yerinde düzen ve güvenlik sağlandığı gibi, çalışma performansının artmasına da katkı verilmiş olur.

30.07.2018 28

Psikolojik İşYeri Düzenleme Yöntemleri

1. Müzik Yayını

2. Renk Düzenlemeleri

3. Bitki ve çiçek yerleştirme

30.07.2018

30.07.2018

8

29

1. Müzik Yayını

Fabrikalarda, sabah saatlerinde çalınan müziğin üretimi

yaklaşık % 4, öğleden sonraki müziğin de yaklaşık % 2,5

artırdığı gözlemlenmiştir. Bu konudaki önemli nokta, müzik

türünün üflemeli çalgılar olduğu ve rahatsızlık vermeyecek

bir seviyede çalınmışolmasıdır.

30.07.2018 30

2. Renk Düzenlemeleri

Çalışma yerlerinde renk düzenlemesinin üç temel amacı

bulunur:

•Özel durum ve araçları (iş ve makine parçaları, çalışma

yüzeyleri vb.) daha iyi belirlemek,

•Tehlikeleri ve korunma yollarınıbelirlemek,

•Çalışanın moralini yüksek tutmak30.07.2018

31

Birbiriyle uyumlu kullanılan renkler, iş gören

moralinin yükselmesini sağlar. Yanlış renk

uygulamaları ise göz yorulmasını ve dolayısıyla

yorgunluğu netice verir. Ayrıca, işe karşı isteği azaltır

ve iş kalitesini düşürür.

30.07.2018 3230.07.2018

30.07.2018

9

33

Endüstriyel Renk Kodları

Endüstriyel tesislerde güvenlik için renk kodları

zorunludur. Güvenlik renkleri olarak genelde

kırmızı, yeşil veya sarı kullanılır.

30.07.2018 34

Enformatik algılamada, duyu organlarının dışında

başka faktörlerde vardır. Bunlar enformasyonun

türü, duyu boyutu (işle ilgili nesnelerin yapı,

desen, renk, biçim, konum, nicelik vb.) ve bozucu

etkenler (göz karmaşası, yetersiz aydınlatma,

gürültü vb.) gibi faktörlerdir.

30.07.2018

35

İnsan tarafından algılanacak enformasyon sayısı,

duyu organları performans yetenekleri ile ilişkilidir.

Duyu organı performansındaki düşüşler, insanın

enformasyon algılama ve bunlara tepki gösterme

özelliğini zayıflatır. Bu durumlarda “dikkat

yoğunluğu sorunu” ortaya çıkar.

30.07.2018 36

Çok fazla enformasyonun olduğu hallerde ise,

yorgunluk ve muhtemelen duyu boyutu

algılamasının kaybolması gibi sorunlarla

karşılaşılabilir.

30.07.2018

30.07.2018

10

El aletleri• Kalitesiz el aleti kullanılmamalıdır.

• Parmak ve bilek gibi küçük kasları çalıştıran el aletleri yerine bacak, kol ve omuz kasları gibi uzun kasları çalıştıran el aletleri seçilmelidir.

• Ağır el aletlerinin sürekli olarak yukarda tutulması engellenmelidir. Uygun dizayn edilmiş el aletleri bilekleri daima vücudun yanında tutmaya imkan verir ve böylece omuz ve kolların kazaya uğramasına engel olur. Ek olarak vücudun eğilmesini, dönmesini önler.

• Eğer bir malzeme kaldırılacak ise tutacak yeri olmalıdır. Tutacaklar ellere daha fazla uyum sağlar. El ve parmaktaki eklemler üzerine ve avuç içine fazla basınç uygulanmasını önler.

• Cildin ve parmakların sıkışacağı boşlukların olduğu el aletleri kullanmaktan sakınılmalıdır. Çift tutacağı olan aletleri seçiniz. Makas gibi. Bu aletlerin arası açık olduğu için el sıkışması görülmez.

3730.07.2018

El Aletleri• El aletlerinin tutamakları kolayca kavranmalı, elektriğe karşı

izolasyonlu olmalı, keskin kenar ve uçları bulunmamalı ve kaymaya karşı yumuşak plastik ile kaplı olmalıdır.

• Çıkıntı şeklindeki tutamaklar ellere fazla basınç uyguladığı için seçilmemelidir.

• Kullanılırken eğilme ve dönme hareketi gerektirmeyen el aletleri satın alınmalıdır.

• Ağırlık dengesi uygun aletler seçilmelidir.

• El aletlerinin uygun bakımının yapıldığından emin olunmalıdır.

• El aletleri sağ ve sol elini kullanan kişiler için fark etmemelidir.3830.07.2018

Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD)

• İşletmelerde kullanılan KKD, ergonomik gereklilikler dikkate alınarak seçilmeli, çalışanların vücut özellikleri gözetilerek dağıtılmalıdır.

• En iyi korumayı kullanım rahatlığı olan KKD sağlar.

3930.07.2018

Ofis ergonomisi

-Ofis ergonomisi, kullanıcının yorgunluk ve rahatsızlığını en aza indirerek verimliliğini arttırma yolunda ofis mobilyaları tasarımı ve çalışma ortamı düzenlemesinin ve çalışana uygun hale getirmeninuygulamalı bilimidir.

•Ergonomik bir çalışma birimi; fiziksel çevreyi, masa ve koltuk tasarımını, ekran ve klavyenin konumunu, dokümanın yerini, ofis aydınlatmasının yeri ve şiddetini ayarlar ve kontrol eder.

•Bu sayede, yorgunluk ve kas gerilmelerini engeller;

•gereksiz hareketleri ortadan kaldırır;

•konforu arttırır.

•Böylece verimlilik de artar4030.07.2018

30.07.2018

11

Monitör

Göz-Ekran Mesafesi• Ekranlı araçlarla çalışanlarda ekranla kişi arasında mesafenin en az

42 cm olması tavsiye edilmektedir. Ekranla en az ekranın çapı kadar mesafe olması, ideal olanı ise ekranın çapının 1,5 katı mesafe olması tavsiye edilmektedir.

• Genel olarak monitörü mümkün oldukça uzağa yerleştirmek ve yazı karakteri boyutunu arttırmak tavsiye edilir.

Ekran Eğimi• Monitör üst kısmı altında daha geride kalacak biçimde arkaya doğru

eğik durmalıdır.

4130.07.2018

Ortam Konforu- Işık

• Sağlıklı bilgisayar çalışması için ofisteki gürültümaksimum 55 – 65 desibel

• ortam ısısı 21 – 23’C• nem oranı % 45 – 55 olmalıdır.• Bilgisayar çalışmasında ışık üst – yanlardan 45°

açıyla gelmelidir, karşıdan gelen ışık gözleri rahatsız eder.

4230.07.2018

Çalışma Konforunu Arttıran YardımcıElemanlar

• 1. Klavye masaları• 2. Klavye ve fare destekleri• 3. Ergonomik klavye ve fare tasarımları• 4. Ayarlanabilir koltuk ve masa tasarımları• 5. Koltukta sırt ve kol destekleri• 6. Ayak destekleri• 7. Doküman tutucular• 8. Ekran filtreleri• 9. Mikrofon ve kulaklık setleri

4330.07.2018

Yanlış Hareketler ve Oturuş Şekli

4430.07.2018

30.07.2018

12

İdeal Oturuş ve duruş Şekilleri

4530.07.2018

ÖNCE

4630.07.2018

SONRA

4730.07.2018

ÖNCE

4830.07.2018

30.07.2018

13

SONRA

4930.07.2018

ÖNCE

5030.07.2018

SONRA

5130.07.2018

ÖNCE

5230.07.2018

30.07.2018

14

SONRA

5330.07.2018

ÖNCE

5430.07.2018

SONRA

5530.07.2018

ÖNCE

5630.07.2018

30.07.2018

15

SONRA

5730.07.2018

İşyeri temizliği ve düzeni

• Seiri (sınıfla: Tertip-yapılanma),

• Seiton (sistemleştir: Düzen),

• Seiso (süpür: Temizlik),

• Seiketsu (standardlaştır: Sebat-süreklilik),

• Shitsuke (sürdür: Disiplin-özen)

5S’in amacı israfta, iş kazasında, arızada, hurdada, gecikmede,

şikayette sıfır noktasına ulaşmaktır.İşyeri ortamının iyileştirilmesinde birincil öneme sahiptir.

İşletmede yapılan diğer iyileştirme çalışmalarına temel oluşturur.

5S’İN ÖNEMİ

30.07.2018

16

DAĞINIKLIK VERİMLİLİK KAYBIDIR

Telefonu nereye

koymuştum Tertipli işyerinde• Verimlilik artar• Kusurlar azalır• Termine

uyulur• İş güvenliği

sağlanır.

TEMİZLİK STRESİ VE GERİLİMİ ALIR

Balıkesir Üniversitesi deinsanlar gibi temizliğeihtiyaç duyarlar. Eğitim hizmeti verilen kurumumuzun SAĞLIKLI olması gerekir.

Ohh…Ne kadar rahat ettim. Bir de çevrem

böyle temiz olsa.

DİSİPLİN ALIŞKANLIK HALİNE GETİRMEK DEMEKTİRDüzenin kurulması ilk basamaktır, kararlı olmak sonuca

götürür.

Yerlerinize marş marş..

5 S ADIMLARI

DİSİPLİN

30.07.2018

17

TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİĞE KARŞI BAZI İTİRAZLAR

• Tertip ve düzen yeni bir şey değil !• Temizlersin gene kirlenir !• Tertip ve düzenle üretimi artıramazsın !• Daha önce de böyle bir şey

uygulamıştık .• Yıllar önce uygun bir düzen kuruldu !• Bu işlere ayıracak vaktimiz yok !• Bize neden gereksin ki?

TERTİP DÜZEN VE TEMİZLİKLE FİRMANIN SAĞLAYACAĞI YARARLAR

• Sıfır hazırlık süresi• Sıfır hata, yüksek kalite• Sıfır atık, düşük maliyet• Sıfır gecikme, zamanında müdahale• Sıfır yaralanma, iş güvenliği• Sıfır yanlış, donanım verimliliği• Sıfır şikayet, güven ve itibar

EŞYA VE YÜZEY TEMİZLİĞİNDE BEZ, KOVA VE ELDİVENLERİN KULLANIM ALANLARINA GÖRE RENKLERİ      

BEZ RENGİ KULLANIM ALANI KOVA RENGİ

ELDİVEN TÜRÜ

MAVİMasa, etejer, hasta yatak ve karyolası, cam önü, kapı kolları, sedye, tekerlekli sandalye, tıbbi cihazlar, acil arabası, tedavi arabası, çamaşır 

arabasıMAVİ PLASTİK

YEŞİL Tüm ıslak alanlar, banyo, duş, fayans, lavabo, çöp YEŞİL PLASTİK

SARI Koridor, banko, doktor, hemşire, tedavi odaları, telefon, ilaç dolapları, buzdolabı SARI PLASTİK

PEMBEWC, Klozet, sifon tankı, kan ve kan ürünleri temas etmiş yerler, enfekte

hasta odası (izolasyon odası) hasta kan alma koltukları, pnömatiksistemler

KIRMIZI PLASTİK

BEYAZ Mutfak, yemekhane BEYAZ LATEKS

NOT:  * Her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp eller yıkanmalı, *Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, asansör düğmeleri vb. yüzeylere temas edilmemelidir.*Acil, anjio, çamaşırhane, endoskopi birimleri bez renklerini plandaki gibi kullanacaktır.* Sterilizasyon hizmeti olan birimlerdeki hasta bakım alanlarında bez renkleri Merkezi Sterilizasyon Ünitesi tarafından belirlenir.KLOZET VE TUVALET TEMİZLİĞİNDE KULLANILAN FIRÇALAR KESİNLİKLE ZEMİN VE DUVARLARIN TEMİZLİĞİNDE KULLANILMAMALIDIR.

• Üçüncü sınıf bir iş yerinde;

– Çalışanlar yere çöp atar, kimse o çöpü yerden alıp

çöp kutusuna koymaz.

• İkinci sınıf bir iş yerinde;

– Çalışanlar yere çöp atarlar, ama o çöpü yerden alıp

çöp kutusuna koyanlar da vardır.

• Birinci sınıf iş yerinde;

– Kimse yere çöp atmaz, Ama yerde kim çöp görürse

o çöpü yerden alır ve çöp kutusuna atar.

30.07.2018

18

Temel İlkeler

Tüy bırakmayan temizlik bezleri tercih edilmelidir, bez ve kova renkleri kullanım alanına göre belirlenmelidir.

Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir.

Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp kurutulduktan sonra kullanılmalıdır.

Toz alma dışında her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır.

Ellerinde yara, çizik, vb. bulunan temizlik personeli toz alma işlemi sırasında steril olmayan temiz eldiven giymelidir.

• Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir.

Eğitim kurumlarındaki alanlarda (banyo/tuvalet dahil) kullanılan çöp kovalarının içinde bulunan çöp poșetleri oda dıșına çıkarılarak ağzı bağlandıktan sonra büyük çöp bidonuna tașınmalıdır.

Çöp kovası kirlenmiș ise yıkanarak temizlenmeli ve kurulanmalıdır.

Sınıf, laboratuvar veya diğer alanlarda temizlik içerde kimse olmadığı zamanlarda ve toz kalkmayacak șekilde yapılmalıdır.

Temizlik her zaman temiz alandan kirli alana doğru yapılmalıdır.

Banyo ve tuvaletlerin temizliği en sona bırakılır.

30.07.2018

19

• Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler ve malzemeler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır

İlkyardım

İlkyardım Nedir?

• Herhangi bir kaza veya yaşamı tehdit eden bir

durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya

kadar, hayatın kurtarılması yada durumun kötüye

gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi

araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle yapılan

ilaçsız uygulamalardır.

Acil Tedavi Nedir?

• Acil tedavi ünitelerinde, hasta/yaralılara doktor ve sağlık

personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir.

30.07.2018

20

İlkyardımcı Kimdir?

• İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda

hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın

mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan

eğitim almış kişi yada kişilerdir.

İlkyardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?

KorumaBildirme:

112Kurtarma

Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?

1. Halka• Sağlık kuruluşuna haber verme

(İlkyardımcı)

2. Halka• Olay yerinde yapılan Temel Yaşam

Desteği (İlkyardımcı)

3. Halka• Ambulans ekiplerince yapılan

müdaleler

4. Halka• Hastane acil servisleridir.

İlkyardımın ABC’si Nedir?

A Hava yolunun açıklığının değerlendirilmesi(Airway)

B Solunumun değerlendirilmesi(Bak-Dinle-Hisset)(Breathing)

C Dolaşımın değerlendirilmesi(Circulation)

30.07.2018

21

Solunum Durması Nedir?

• Solunum Durması: Solunum hareketlerinin durması nedeniyle vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden yoksun kalmasıdır.

• Hemen yapay solunuma başlanmaz ise birsüre sonra kalp durmasımeydana gelir.

Kalp Durması Nedir?

• Kalp Durması: Bilinci kapalı kişide kalbin pompalama görevini yapmaması durumudur.

• Kalp durmasına 5 dakika içinde müdahale edilmezse dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı meydana gelir.

Hava Yolunu Açmak İçin Baş-çene Pozisyonu Nasıl Verilir?

• Ağız içi kontrol edilir,• Bir el alına yerleştirilir,• Diğer elin iki parmağı çeneye yerleştirilir,• Baş geriye doğru itilir,• Böylece dil yerinden oynatılarak hava yolu

açıklığı sağlanmış olur.

• Baş, çene yukarı gelecek şekilde, boyungeriye doğru gerdirilerek arkaya yatırılır.

• Vücudu sıkan kemer, kravat vb. gevşetilir.

Yapay Solunum Nasıl Yapılır?

30.07.2018

22

Hastanın burun delikleri bir ellekapatılır.

Derin soluk alınır.

Ağız, hastanın ağızının üzerine temasettirilerek kuvvetlice üflenir.

Bu sırada hastanın göğsünün şişipşişmediği kontrol edilir.

Yapay Solunum Nasıl Yapılır?

Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır?

KALP MASAJI

• Şah damarından nabzın atıp atmadığı kontroledilir.

• Kalp durmuşsa hemen kalp mesajına başlanır.

• Hasta sert bir zemine yatırılır ve bir yanına dizçökülür.

Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır?

• Göğüs kemiğinin (iman tahtası) üçte bir

alt ucuna bir elin ayası sıkıca yerleştirilir,

diğer elin ayası bunun üstüne konur.

Parmaklar hastaya temas etmemelidir.

Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır?

30.07.2018

23

• Kollar dik tutularak (Bilek ve dirsekler

bükülmeden) sabit ve ritmik bir şekilde göğse

4–5 cm bastırılır.

• Arada nabız kontrol edilerek dakikada 60 kez

olmak üzere dolaşım başlayıncaya kadar

devam edilir.

Dolaşımın Etkinliği Nasıl Sağlanır? İlk Yardımda Amaç

Hayat kurtarmaktır.

Hava yolunu aç, Solunumu düzelt, Dolaşımı sağla,

Hayat kurtar.