yilie Meyilli Varlklar myz? GEREK DIIMIZDAGEREK DIIMIZDA DEL, MZDEDEL, MZDENSAN NN NSAN NN YYAADIINI BLMYORAADIINI BLMYOR

EKM 2012 Say: 526 Fiyat: 7 TL

Aylk Kltrel ve Siyasi Dergi

Onur Bakan:Dr. Refet Kayseriliolu

Sevgi Yaynlar Tic.Ltd.ti. adnaSahibi ve Genel Yayn Mdr:

Ayegl Kayseriliolu

Yaz leri Mdr:Gngr zyiit

Yayn Kurulu:Gngr zyiitNelda BayraktarHale rkmezgil

Haberleme ve Okur/Abone likileri:

P.K: 227 Beyolu/stanbul

Ynetim Yeri:Ceylan Sk. No: 9/bod.kat

Gzelyal, Pendik/st.

Bask:Hedef Dijital Bask

Taksim Cad. No: 19/ATaksim/stanbul

Fiyat: 7 TLYllk Abone: 75 TL

Yurt D: 90 TL

Cilt: 44 Say: 526 Ekim 2012

nsan Niin Yaadn Bilmiyor ............................................... 2Dr. Refet Kayseriliolu

Doru Dnmek Gerek Bir badettir ............................. 7Ahmet Kayseriliolu

Gerek Dmzda Deilimizde ............................................. 13Gngr zyiit

On Yetkinlik ....................................... 18(Kadim Bilgiler, Son Aratrmalar)Derleyen: Nihal Grsoy

Gnmzdeki Durum ........................ 25 (slm ve Bilim - )Yaln Kaya

yilie MeyilliVarlklar myz? ................................ 33(Yaamn Yapraklar)Nelda Bayraktar

Byk Resim: Yalnz Deilsiniz ............................. 39(Canl Kryon Celsesi)

Dergimizin internet sitesini www.sevgidunyasidergisi.com, www.dostluk.org

adreslerinden ziyaret edebilirsiniz

NDEKLER

1Sevgili Dostlarnsanolunun lesiye merak ettii, heyecanland, lesiye arzu ettii ve lesiye

korktuu bir olgu cinsellik. Bir organizma olarak susuzluktan sonra gelen ennemli hayati ihtiyacmz. Pek oklar iin hayat, sevgi, baar, mutluluk onunetrafnda dnmekte, onun iin nice hayatlar verilip bedeller denmekte. Bu kadarbizden ve doal olan bir olguyu nasl olup da iin iinden klmaz, zlmez,zerinde iktidar frtnalar kopan, hakknda konuulmas bile ayp hatt gnah birkonu hline getirmiiz... Kadn konusuyla birlikte cinselliin de artk olgun veeitliki insanlara yakr bir ekilde zmlenmeye allmas gerekmez mi?Herkese onaylanm, belgelenmi iftlerin yaamasna izin verilen cinselliindndaki tm seksel kavramlarn kirli, kt, haram ve lm hak eden tiksindiri-cilikte olduuna dair uuraltndaki kanlar, ou zaman insanlarn yaamna mlolmakta... kimi zaman da hayvanlarn ...

Bir ailenin evine sarho gelen damad kmeslerindeki bir rdee tecavz etmi;ikyet zerine damat hayvanlara kt muameleden tutuklanm, sonra bir rapor-la serbest braklm. Bare rdek de tedavi edilip evine geri verilmi ama kayn-peder iki kanadn aacak ekilde onu yakalam gstererek yle demekte: Buartk kirlendi, burada tutamam, kesip etini hayvanlara yedireceim.

Psikologlar, psikiyatristler mutlaka akllca analizler yaparlar bu konularda.Bizler de devaml iki iip karsn, ocuklarn dven, hrsn onlardan ve hay-vanlardan alan insanlarn haline duyarsz deiliz. Ve elbette onlarn hmnaurayanlara da ayn duyarllk iindeyiz. Bu olayda cinselliin kutsallnn hibilincinde olamamann ok ac rnei zerine dikkatinizi ekmek istedik. Akl-selim sahibi sizler zaten bunu farketmisinizdir. Kirlenen kurbanlar deil, helelmne karar verilenler hi deil. Kirlenen cinselliin kendisi... Bize sunulmu,sahip olduumuz en byk zevklerden birini, kendimize lyk bir ekilde kullan-madmz iin onu kirletmekte, kutsalln ayaklar altna almaktayz.Temizlenmek iin de gsz olan, kurban olan, ou zaman da gnahsz olannortadan kaldrlmasn doal grmekteyiz.

Tam insan olduumuzda, sadelik ve sknet iinde rzklarmz paylaarakyaamaya baladmzda, cinsellii de hayatmzda olmas gereken yere doallve safl ile oturtacamza inanyoruz.

SEVG DNYASI

En Derin Sevgilerimizle

SEVG DNYASI

Dr. Refet Kayseriliolu

nsan, NiinYaadnBilmiyor

Bizleri Sevgisinden, severek Yaratan, insan iin ok parlak bir gelecek hazrlamtr. Ama o parlak gelecee herkesyalnz kendi abasyla ulaabilir.nsan dnyada Ykselmenin Be Basamandan karak ykselecektir. Aklyla gnlnykayarak ktlklerin hereidinden kurtulacak, arnacakr. Sonra insanlarkarde bilerek, evlt bilerek,sevgili bilerek gnlne alacaktr.Onlara hizmet edecek, sevgi verecek, bilgi verecek,doruyu gsterecek, iyilik edecek, hayra ekecektir.

SEVG DNYASI2

ounluk dnyadaniin yaadn,neden varedildii-

ni, neden doduunu,niin ldn bilmiyor.Hi bilmiyor deil, amabilgileri ok yzeysel.te herkes douyor,kimisi erken, kimisi gelyor. Ama sonundaherkes lyor. Niin?diye soruyorsunuz."Dnyann kanunu bu"diyor. lm, aresiz kat-lanlan ac bir son olarakgrlyor. ou kii,lmn nedeni zerindednmek bile istemiyor.nsan gzn gereklerekapatrsa, gereklerirenemez ve kendini deo gereklere uydurarakykseltemez. Bir sregerekleri yok sanarakkendini avutsa da, birsre sonra ac gerek yaonun kapsn, ya da oksevdii birisinin kapsnalacaktr. O zamanzlecek ama, yine ogerein anlamn, sebe-bini, gayesini anlayama-yacaktr.

Hayatn ve yoktanvaroluun gayesinirenemeyenler veyarenmek istemeyenler,hayatn hep iyi ynlerini

dnmeye, olabildiinceiyi yaamaya, elenmeyekendilerini veriyorlar. Birsre olanaklar yettiinceeleniyorlar, yiyorlar,iiyorlar... Sonra isteristemez ac gereklekarlayorlar. Hayatboa geirenin pimanlbyk oluyor.

Eski devirde bir paauzun sre isiz kalm.(Osmanl mparatorluudneminde asker kkenliolmayan sivil paalar davard.) Bir ile vali olarakatanr. Halktan vergitoplarlar. Bir ksmnhkmete verirler, birksmn kendilerine alr-lard. Uzun sre isizkalan paamz, uaklarnve hizmetilerini birer,ikier karm. Bir tekBabli'ye (imdikibabakanlk) gitmek iinbir at, bir de ona bakanseyisi kalm. Fakat ataarpa alnamyormu.Hayvan yalnz samanlabeslendii iin gszkalyormu. Seyis (atbakcs) ara sra paa'nnyanna kp: "Efendimbu ata arpa almak gere-kiyor" diyecek oluyor-mu. Paa kzgnlkla"Lhavle" diyormu.

Seyis boynunu bkerekhuzurdan karm. Biriki gn sonra dayanama-yp "Paam ata arpa..."derken, paa yine "L-havle!" diye azarlyor-mu. Bylece drtkere seyisi terslemi. Birgn yeniden Babli'yegitmesi gerekmi paa-nn. Seyise: "At hazrla,Babli'ye gideceimbugn" demi. Seyis athazrlam, binek tannyanna getirmi. Paabinek tann stne k-m, oradan atn stneatlam. Fakat atn stnebinmesiyle hayvann diz-lerinin stne kmesibir olmu. Paa km:"Seyis, nedir bu hal?!."Seyis boynunu bkerekcevap vermi: "Lhavleile beslenen at, Velkuv-ve olur Paam" demi.(Yani lhavle ile besle-nen at ite byle kuvvet-siz kalr demi).

Gereklere gzlerinikapatanlar da hesap vere-cekleri gnde gszkalrlar. Btn yl dalgageen bir renci deimtihan gnnde sklr,bunalr, piman olur.Ama, bunlar ac sonucudeitiremez.

3SEVG DNYASI

Hayatn gayesini,insan Vareden'in, insanYaratan'n insandan bek-lediklerini renen ve obilgilere uygun yaayanbir kimse endiesiz vekorkusuz olur. nk ogzellikler ve mutluluk-lara ulaacan bilir.Bizleri Sevgisinden, sev-erek Yaratan, insan iinok parlak bir gelecekhazrlamtr. Ama o par-lak gelecee herkes yal-nz kendi abasylaulaabilir. nsan dnyadaykselmenin bebasamandan karakykselecektir. Aklylagnln ykayarakktlklerin her eidin-den kurtulacak, ar-nacakr. Sonra insanlarkarde bilerek, evlt bil-erek, sevgili bilerek gn-lne alacaktr. Onlarahizmet edecek, sevgiverecek, bilgi verecek,doruyu gsterecek, iyi-lik edecek, hayra eke-cektir.

O zaman, ite o zaman,Yce Yaradan'n sevgisi-ni ve takdirinikazanacaktr. Yeniglerle donanacak, okmutlu olaca, ok gzelyerlere gidecektir.

HER EYE BO VERENLER

Her eye bo verenler,gerekleri grmeyenler,gnn gn etmeyealacaklardr. OnlardaAllah saygs ve bu ha-yatn sonunda hesapsorulaca bilgisiolmad iin, ne yapar-larsa, ne kadar iyi yaar-larsa yanlarna kr kala-can sanmaktadrlar.Onlara gre iyi yaamak,kimseye acmadan, kim-senin gznn yanabakmadan para, menfaat,imkn salamaktr. Buarada bakalarna hak-szlk edecekmi, canyakacakm, hrszlkyapacakm, hatt adamldrtecekmi nemli

deil. Kendi kar iin,benlii iin, bazen degururu iin her ktlyapacakm, dzenleribozacakm, insanlayakmayacak iler ola-cakm, hi umurundadeildir. Tek o yakalan-masn, ona en kk birzarar gelmesin. Bu insanklndaki ktler pekoald lkemizde.eteler, mafyalar, vurankran caniler, eit eitsu rgtleri. Kanun,dzen tanmaz, Allah'tankorkmaz bu zavalllarkendilerine yanda dabulabiliyorlar, yetkilikimseler arasndan.

Yozlama, dzenlerinbozulmas, adaletin etki-siz kalmas, yneticilerin

SEVG DNYASI4

karcl hepsi birbi-rine ekleniyor. Ortalktatetikiler dolayor.Kck paralar iin hitanmad insanlarldren tetikiler, katil-ler. Ve onlar ulu ortakullanan, ellerine geenpara gcyle herkesekafa tutabilen kabada-ylar, caniler...

Bu gidi lkemiz iinok ac sonular dou-ruyor ve douracaktr.Bunu nlemek iinelbette nce kanunlarn,adaletin ve gvenlik g-lerinin ok iyi olmas, engzel ekilde ilemesigerekiyor. Ama iitemelden, kktendeitirmek iin ahlknyeniden yaplanmasgerekiyor. Ahlknyeniden gnllerehkmedebilmesi iin,Yaradan'n tannmas vebilinmesi gerekiyor.O'nun deimezdzeninde ktlk de,iyilik de dncdr.Herkes ne ekerse onubier. O ve O'nunemrindeki Yce yneti-ciler her eyi grrler,her dncemizi bilirler.Onlardan hibir eygizlenemez. yleyse bu

kt iler, bu ktlkler,bu zulmler, bu aldat-malar ve kandrmalarcezasz m kalacak?Dnya kanunlar, o kt-lerin yakasna yapmasabile, ilhi kanunlaronlarn yakasn aslabrakmaz. Yaradan zalimdeildir, kimseye zulmet-mez. Ama hakszla,zulme uram veezilmilerin haklarn daelbet o zalimlerde brak-maz

Zaten erge uyanacakolan onlarn kendi vic-danlar da, onlarnyakasn brakmaz. Kendignlleri onlarn cehen-nemi olur elbette bir gn.O'nun hkm amaz veO abes i yapmaz.Ktlk yapan mutlakaktlk bulur, ok defafaiziyle. Bu bir cezadeil, ilhi kanunungerei olarak karlalandoal bir sonutur.

KTLK BLGSZLN SONUCUDUR

Doru YaamaBilgilerinden haberdarolmayanlar, Yaradan'ainanmayanlar ve O'nun

buyruklarna ve dzenineuymayan cahiller,ktlkleri ftursuzcayapyorlar. Bu, yalnzonlarn geleceini karart-myor, pek ok kimseninde ac ekmesine, felke-tine ve gzyana sebepoluyor.

Btn toplum k-tlerin zararn e-kiyor. Genel dzende bozuluyor, insan-larn yarn gven-celeri kalmyor. Birinsan, kk birkar iin oncakiinin azabna naslgz yumabilir? Bukinat dzenini,evresinde olupduran onca olaygrmemek deilmidir? Byk kr-lk, byk cahillikdeil midir?

Etrafmza yle birbaknca, Dnya'nndzenle dndn,mevsimlerin dzenlebiribirini takip ettiini,insanlarn doduunu,bydn, rendii-ni, vakti gelince

5SEVG DNYASI

ldn gryoruz.Peki doal olaylar,milim amadan, byledzenle yrten BykG, o her eyi sevgisin-den vareden Allah, oktlerin yaptklarngrmyor mu? Bilmiyormu? Gryor ve biliyorelbette, zaman gelincede, o her eyi yaparmzannedene kk birelme takyor. O zamano kt neye uradnaryor.

Ama Yaradanistiyor ki, insanlarkorku ile ve ceza iledzelme yolunagirmesin, nk butarz dzelmemrsz olur. O,insanlarn tecr-belerini ve bilgileri-ni artrarak doruyola kendi akllary-la, kendi kararlary-la girmelerini bek-liyor. Doru yolukendi aklyla vetecrbeleriyle bulan,yapt eski hata-larnn, ktlk-lerinin azabnelbette ekecektir.

Ayrca da zarar verdiiher kiinin onu bala-masn isteyecektir.Onlarn haklarn helletmelerini dileyecektir.

Doru yolu bulma vebu uyanma ne kadarerken olursa kiininazaplar, gzyalar, pi-manlklar o kadar azolacaktr. Uyanma gecik-tike azaplar, pimanlk-lar, gzyalar o kadarbyk olacaktr.

Cahillerin bilgisizlik-lerini gidermek iinYaradan yce katndanyol gsterici bilgiler gn-dermitir. Yine de gn-derecektir. Her devrinseviyesine uygun, git-tike artan bilgiler gele-cektir. Bugn insanlar birbyk gerei daharenmek zorundadrlar.

NSANLAR BRBRNDEN SORUMLUDURLAR.

Bilenlerin, gereklerigrenlerin, bilmedikleriiin kt yola sapanlardoruya ekmeleri,onlara gerekleri ret-meleri gerekmektedir.Tm insanlar kader bir-lii iindedirler.

Biribirlerine yardmettike, el uzattka top-yekn insanlarn kurtul-mas daha kolay olur.

Bugn lkemizdeve dnyada bozulmave yozlama artm-sa, bunun sebebi,insanlarn temelgerekleri, insanykseltecek vearndracak DoruYaama Bilgilerinibilmemesidir. Yaamsadece maddi ynile grenler, bir hi-ret hayat, bir tekrardnyaya gelmezorunluluu, birruhsal ve beyinselykselme ve stninsan olma zorunlu-luu olduunubilmiyorlar. Hayatsadece iyi yaamak,elenmek ve bir ta-km karlar sala-mak arac deildir.

Yaamn gerek anlamve deeri, insana yksel-me, olgunlama, stninsan olma imknnsalamasnda sakldr.

SEVG DNYASI6

7SEVG DNYASI

DNYAMIZIN GEREK SAHPLER

4,5 milyar yl nce bir ate topu gibiGnein etrafnda dnen dnyamz, ilk1,5 milyar ylda uzaydan gelen sularlaadm adm soumutu. Etrafn epe-evre saran ve kimyas imdikinden ok

farkl olan okyanuslarda, srekli yanpsnen yksek voltajl elektrik akm-larnn etkisiyle oluan organik madde-ler her taraf alabildiine doldurmutu.Ve nihayet 3 milyar yl kadar nce, tmcanllarn temel genetik maddesi olanift sarmal DNA'nn ve en basit yapda-ki hcrenin boy gsterip son derece

Ahmet Kayseriliolu, Psikolog

Doru Dnmek Gerek Bir badettir

SEVG DNYASI8

hzl bir tempoda blnerek oalma-syla yeryz hayata ilk admn atyor-du. Bylece "ilkin" ve sonra da "ilkel"dediimiz ekirdeksiz prokaryot hcre-lerin yani bakterilerin ve mavi-yeilalglerin (yosunlarn) saltanat balyor-du drt bir tarafta. Ve ne saltanat!..

Neredeyse 2,5 milyara yakn ok uzunyllar boyunca sadece onlar varddnyamzda. Hibirimiz grp bilmideiliz bunlar ama fosil kaytlarninceleyen bilim adamlarnn anlattserven tam da byle. Sadece son 600milyon yllk ksa dnemde gelimiekirdekli karyot hcrelere ve okhcreli yksek organizmalara rastlyo-ruz dnyamzda. Ve imdi bile aslndahl o ilkel prokaryot hcreler saltanat-larn srdrp duruyorlar her tarafta. Oprokaryot ilkel hcrelerden gei form-lar olmakszn ve anszn ok gelimiekirdekli ve organelli karyot hc-relerin nasl olutuu bugn tam birbilmece bilim leminde. Ancak "Bu birevrimsel srama" diyerek yasak sav-

yorlar. Bu gelimi hcrelerdeki, her-birinin ayr grevi olan organellerinisimlerini bile hatrda tutmak hneristiyor. lkokul andaki ocuklar bun-lar renirken ne terler dkyorlar gr-menizi isterim. Hepsini bir tarafa bra-kalm sadece organellerden birinin ener-

ji merkezi "mito-kondirinin" bilgi-li, akll, hnerlibir el ie karma-dan nasl olua-bileceini bileaklmza sdra-myoruz. Dar-winist biyologlar-dan Prof. Dr. AliDemirsoy "Kal-tm ve Evrim"kitabnn 92-95.sayfalarnda bukonuyu enine bo-

yuna inceledikten sonra aynen unlarsylemek zorunda hissetmektedir ken-dini:

"....Konunun en can alc noktasmitokondirilerin bu zellii naslkazanddr. nk tek bir bireyin dahirastlant sonucu bu zellii kazanmasakln alamayaca kadar ar olaslk-larn biraraya toplanmasn gerektirir.Burada evrimsel bir sorunla karla-yoruz. Hcre, gelecek yeni duruma bile-rek uyum mu yapmtr? Daha dorusuata hcre o ekilde yavrular m olutur-mutu? Yoksa koullar olumadan, rast-lant sonucu bu zellikleri tayan birhcre baarl bir uyum mu yapmt?....Solunumu salayan ve her kademede

9SEVG DNYASI

deiik ekilde katalizr olarak devgren bir takm enzimler mekanizmannzn oluturmaktadr. Bu enzim dizisi-ni bir hcre ya tam ierir ya da bazlarniermesi anlamszdr. nk enzimlerinbazlarnn eksik olmas herhangi birsonuca gtrmez. Burada bilimseldnceye olduka ters gelmekleberaber, daha dogmatik bir aklama vespeklasyon yapmamak iin tm solu-num enzimlerinin hcre ierisinde birdefada ve oksijenle temas etmedennce, eksiksiz bulunduunu ister iste-mez kabul etmek zorundayz..."

Darwinist bir biyolog ancak bukadarn syleyebilir. Bilim maddiyatile maneviyat arasna Berlin duvar gibibir engeller yerletirdiinden, teyegemek onlar iin ok zor. Ama geensaymzdaki temsili rneklerimden ha-trlayacanz gibi, biz otomatik arabayakumanda eden ocuu da hesaba kata-camzdan evrende ve dnyada ya-amn gelimesinde, ilhi lemin hner-li ellerinin varln da inkr etmeye-ceiz. Ve ayrca st lemden dosdorugelen ilhi bilgilerle de mutlakadncelerimizi aydnlatacaz. "Spe-klasyon" ve "dogmatik" diye kim nesfatla itham ederse etsin, maddi veyamanevi her trl doru bilginin ndarahatlkla dncelerimizi syleyeceiz.Yani ekirdeksiz, ilkel, prokaryothcrelerden; ekirdekli, organelligelimi hcrelerin olumasndaYaradan'n hnerli elinin olaylar yn-lendirmi olmas gerektiini sylemek-ten kanmayacaz. Nitekim 600 mil-yon yl nce aniden beliriveren karyot

hcreler ve yksek organizmalarmateryalist bir grle evrimle ve doalseilimle aklamaya alrken bilimadamlar ok zorlanmaktadrlar.

KAMBRYEN'N HEMEN NCES

Kambriyen Patlamasndan 40 milyonyl kadar nce karyot hcreler ve bazyksek organizmalar ilk defa hayat sah-nesinde aniden rol almaya balam-lard. 1947'de Avusturalya'da Ediacarafaunasnda pek ou yumuakalardanolan bu canllarn fosilleri bulunmutu.Ve sonra da yine Kambriyen ncesicanl fosillerinin sadece orada deil,neredeyse dnya apnda yaygn olduuanlalm Ediacara dnemi 2000'lerdejeologlar tarafndan zaman izelgesininbana yerletirilmiti. Birka milyonyl dnyamz bylece yksek organi-zasyonlu canllarla kaynatktan sonra,Ediacara Dnemi nasl anidenbalamsa, yine benzeri bir ekildegeriye nesil brakmadan aniden sonaermiti. Fosil kaytlarndan bugn bilimadamlarnn syledikleri zetle bu. Prof.Stephen Jay Gould (1943 - 2002) ironikbir cmleyle bu dnemdeki hayat iin"Baarsz bir deney" demekten kendinialamamtr.

Ediacara sonrasnda aradan geenmilyonlarca yl boyunca ilkel prokaryothcreler yalnz yaamlarn eskisi gibisrdrrken ne olduysa, yine anidenzamanmzdan 530 milyon yl nce birpatlama tarznda yksek organizmalarladnyamzn dolmakta olduunu gr-yoruz. Hem de Kambriyen'in balarn-

SEVG DNYASI10

d a k i530 - 520

milyon ylarasndaki jeolojik

olarak 10 milyoncuk ok ksabir zaman sresinde, memeliler

hari, imdiki canllarn pek ou-nun atas olabilecek yksek organiz-

malarla dnyamz doluveriyor. Ve dahada tesi... Nesli tkendiinden imdidnyamzda karlamadmz bakagarip canllar da var aralarnda. rneino devrin hayvanlarndan "Opabinia"diye adlandrlan 8 cm boyundaki 5gzl, hortumlu canlnn bir benzeri bileyok imdi dnyamzda.

Aniden ve ok ksa bir zamanda, ata-lar da olmad halde byle pek okeitteki canllarla dnyamzn dolmas-na doa bilginleri hakl olarak"Kambriyen Patlamas" adn yak-trdlar. Ve o zaman canlln bir "altndnemi" olarak grdler. AslndaDarwin zamannda bile Kambriyen can-llar hakknda az da olsa bilgi vard.Ancak bu altn dnemin tm detaylary-la anlalmasnn da ilgin bir yksvar. Kanada'nn 3000 m yksekliktekiimdi Burgess Shale Faunas denilenblgesinde fosillere rastlandn duyanCharles D. Walcott (1850 - 1927) isimliABD'li paleontolog kollar svyor. Yl1909. Gerekten etraf fosil kaynyor. 7yl sren hummal bir alma ile tam65.000 fosil toplayp, doruca bakanolduu doa mzesinin kasasna kilit-liyor. Herkesten saklyor. nternet

haberlerinde, bu rneklerin Darwin'inmateryalist evrim kuramn sarsacan-dan korktuundan byle davrandsyleniyor. Gnah boynuna. Aradanepeyce yllar getikten sonradr ki, fosilkolleksiyonu incelenip yeniden aratr-malar yaplyor ve bylece "KambriyenPatlamas" tm bilim leminin mal ola-biliyor. Ve tabii dnyann baka yer-lerinde de benzer fosiller bulunup doamzelerinin vitrinlerini sslyorlar.

imdi gvenilir biyoloji bilginlerininkitaplarndan bu dnemi anlatan ksaalntlar yapacam. Sonra da yorumkonusunda metodoloji bakmndan ayr-ca syleyeceklerim olacak.

BYOLOJ BLGNLERNDEN "KAMBRYEN PATLAMASI"

"Kambriyen Dneminde, yani fosilalarnn ilkinde oluan Kanada'dakibir kaya yaps olan Burgess isti zoolo-jik bir hazinedir. Acayip artlar, hay-vanlarn btn paralarn, yumuakparalar da dahil olmak zere boyut-ta muhafaza etmitir. Gerek anlamda530 milyon yandaki bir hayvan kesipdorayp inceleyebilirsiniz. Burgessfosillerini 1909 da kefeden nl fosilbilimci C.D. Walcott bunlar kendizamannn modasna gre snflandr-mtr." (R. Dawkins "Bir eytannPapaz S: 283)

"....Herhangi biri herhangi bir andaKambriyen kayalarnda bir memelifosili bulursa evrim teorisi annda yerlebir olurdu. Dier bir deile evrim yan-

Opabinia

11SEVG DNYASI

llanabilir bir teoridir. Dolaysyla bi-limsel bir teoridir." (R.Dawkins "Yery-zndeki En Byk Gsteri"S: 98)

"Fosil kayd Darwin iin sevintenok kedere neden olmutu. Hibir eyonu, hemen tm karmak organizmatasarmlarnn - yerkre tarihininbalangcnda deil de, yolun altda beialndktan sonra- ayn anda ortaya k-t Kambriyen Patlamas denli rahatszetmiyordu. Kartlar bu olay yaratlan olarak yorumluyorlard. nkDarwin Trlerin Kkeni'ni yazdndaKambriyen ncesi yaamn en ufak birizi bile kefedilmemiti. " (S. Jay Gould"Pandann Ba Parma" S: 268)

"Byk omurgal hayvan filumlarnnou, ilk olarak yaklak 600 milyon ylnce jeologlarn Kambriyen dedikleridnemin banda, birka milyon yl gibiksa bir sre iinde ortaya kt. Dnyatarihinin daha nceki 4 milyar ylndaneler olmutu? Erken Kambriyen'in,byle bir evrimsel etkinlik patlamasnayol aan zellii neydi? Evrimsel gr100 yl nce zafer kazandndan beri,bu sorular fosil bilimcileri rahatszedegelmitir.... Kambriyen PatlamasDarwin'i o kadar rahatsz etmiti ki,"Trlerin Kkeni" nin son basmndaunlar yazmt: 'Bu olay henz ak-lanamamtr ve gerekten de, buradaortaya konan grlere kar geerli birsav olarak ileri srlebilir ' AslndaDarwin zamannda durum ok dahaktyd. O zamanlar tek birPrekambriyen fosil bulunmamt. Veyeryzndeki yaamn en eski kantlar,

Kambriyen dnemdeki karmak omur-gal patlamasna ilikindi. Bunca yaamformu ayn anda ve en batan karmakbir yapya sahip olarak ortaya kmsa,Tanr'nn yaratma an iin KambriyenDnemi'nin ban semi olduu iddiaedilemez miydi?" (S. Jay Gould"Darwin ve Sonras" S: 120-121)

"Kambriyen ncesi dnemin en sonblm dndaki fosil kaytlar, 2,5milyar yl boyunca hkm srm bak-teri ve mavi - yeil alg fosillerinden da-ha fazlasn iermez. Karmak yaam,Kambriyen Dnemin bana doruhayret verici bir hzla ortaya kmtr.

".... Bu dnem belki solunum iinyeterli oksijenin ilk kez birikmesini,belki karmak yaam destekleyemeye-cek kadar scak olan yeryznn serin-lemesini, belki de okyanus kimyasndakalsiyum karbonatn tortullaarak,nceleri yumuak gvdeli olan hayvan-larn koruyucu iskeletlere brnmesinisalayan bir deiiklii temsil ediyor-du." (S. Jay Gould ayn kitap S: 128)

METOT N BRKA SZ

Kambriyen Patlamas evrim kura-mnn yorumu iin gerekten ok nem-li bir fenomen. S. Jay Gould bu ve ben-zeri evrimsel olaylar inceleyerek, yineDarwin'in izinde yrmekle beraber,ondan biraz farkl "Kesintili Denge"yorumunu kitaplarnda sk sk tekrarlar.Bu yorum ateistleri ok rahatsz eder.Richard Dawkins: "Eldrege ve Gouldderinden yzeyseller. Konumalar

SEVG DNYASI12

sanatsal, edebi ama szleri 'yarad-llara' yardm ediyor" diyerek onlarkitaplarnda yeri geldike eletirir.

Bilim leminde eletiri vazgeilmezbir hak. Ama biraz aykr gibi grnenyorumlara bu ekilde "Sen rakiplerimi-ze pas veriyorsun" diyerek, yzeysellikgibi ac yaftalar takmak ne kadar dorubir tutum acaba? Bu aile ii bir kavgaama, bir de gerekten Darwin Kuramnlnetleyen gruplarn, Kambriyen'dekibu ok ani ve ok muhteem canllarpatlamasn dile getirerek, evrimitemelden reddetmelerine tank olmak-tayz. zellikle dini evrelerin kitap-larnda ve internet makalelerinde bununok rneklerini grmekteyiz.

Evrimin Darwin yorumuna ben dekarym. Ama sadece yorumuna. Yanibir zek ve hner ie karmakszn tr-den tre geilerin, otomatik olarakkendiliinden sregeldiine. Ama sksk tekrarladm gibi, evrimi onunlabirlikte ortaya koymu olan RusselWallace'n (1824-1914) yorumu tama-men farkl. Zamannda parapsikolojide-ki patlama tarzndaki ruhsal olaylaradm adm izleyen ve te lem varlk-larnn madde zerindeki bilinli fiziketkilerine pek ok defa bizzat tank olanWallace, bu bilgilerin nda canllarnevrimine bambaka bir gzle bakyordu.Yani hem evrim kuramna inanyor hemde bu evrimde ruhsal lem varlklarnnetkili olduklarna. Ne yazk kignmzdeki dindarlar parapsikolojiyigndemlerine alp iyice incelemedikleriiin Wallace gibi "hem o hem de bu"diyemiyor ve "ya o ya da bu" manty-la evrim kuramn klliyen dlayarak

kuram dorulayan pek ok bilimselbulguya srtlarn dnyor, gerein,bilimin dna kyorlar. Bilim lemi,maneviyata srtn dndnden, sadecemadde kanunlaryla yolunu bulma veyorum yapma eksikliini yayor.Dindar evreler de, gerekte maneviinanc ok destekleyen parapsikolojidenve rehber varlk bilgilerinden mahrumolmann sknts iinde. Bizim letkutumuz ok zengin. inde bilim, kut-sal metinler, parapsikoloji ve dorulu-una derin dncelerle kani olduu-muz yce ruhsal rehber varlklardan al-nan bilgiler var. Bouna sylememiler"let iler el nr".

Rehber varlk "Doru dnmekgerek bir ibadettir" der. Bu nedenleyorumlarmzda her doru bilgiyi kul-lanmaktan saknmayacaz. Ve kul-lanacamz letlerin says ok fazlaolduundan akl ve mantktan asla ayrl-madan ok daha deiik yorumlara git-mek bizim iin daha kolay olacak.

Wallace parapsikolojiyi derinliineincelediinden "hem o hem de bu" gibidoru bir yoruma giriebildi. Onun ben-zeri bir yorumumuzu iyice aydnlata-bilmek iin; ruhsal lemin imdi demadde dnyasnda ibanda olduununsomut rneklerinden biri olan "Ekinemberleri"nden gelecek saymzdauzunca yeniden sz edeceim. Eskiyazlarmda Ekin emberlerinde naslgeometrik mucizeler sergilediinisizlerle paylamtm. Havada dola-madmz, canllarn evrimindeayamz yerde yorumlar yaptmzkantlayabilmek iin bunlar tekrarla-makta yarar grmekteyim.

SEVG DNYASI13

Gerek Dmzda DeilimizdeGngr zyiit, Psikolog

Kutlu kadn Rabia,gn batmndaevinin nnde,kaybettii bir eyiaramaktadr. Nearadn sorarakyardmc olmakisteyen komularna "Diki inemidrdm de, onu

aryorum" der. Birlikte aramaya balarlar, ama bulamazlar. Neden sonra, ilerinden birisi, ineyi nerede drdn sorar.Rabia "evin iinde" deyince, hepsi birden, "yleyse neden onudarda aryorsun, deli misin? diye krlar. Bunun zerineRabia, sylemek istediini dile getirerek, baklay azndan karr: "Peki siz, akll geinenler, iinizde olan gerei neye hep dardaarayp duruyorsunuz?!"

SEVG DNYASI14

ZEN USTASI

Gerei Olduu gibi alglamak, biraydnlanma ve uyanma yntemi olanZen dncesinin temel retilerindenbiridir. Bunu anlatan Zen yklerindenbirinde bir kei, Zen ustasylakonuurken soruyor:

-Gerek yoluna girmek iin bir yn-teminiz var m?

-Evet, var..-Ynteminizi aklar msnz?-Acknca yiyorum, yorgun dnce

de uyuyorum..-Ama bu herkesin yapt bir i deil

mi?-Deil; nk onlar yedikleri zaman

yemiyorlar, yediklerinin tadnavaramyorlar, eitli baka eylerdnyorlar. Uyuduklar zaman dauyumuyorlar, bin trl eyin dngryorlar..

Gerek iimizde. Ve iimizin dayansmas olan her gnk ileri-mizde.. Ne var ki gnl arnmadan,zihindeki sis dalmadan, insangerei olduu gibi gremez. Veyaad ann tam hakkn verip,tadna varamaz.

KORKUDAN KURTULMAK

ou kii, kendi korku ve kuruntu-laryla, kendine yapay bir dnya kurarve gerek dnyadan uzak yaar. Oysayaamn her an ve olay, insan iingeree alan bir penceredir. Ve bak-masn bilene, ibret verici derslerledoludur.

Gnl erlerinden biri olan Hasan'a,lm deindeyken, arkadalarndanbiri sorar: "Ey Hasan, senin hocan, yolgstericin kimdi?"

Hasan,geride kalanyaamnayle bir gzgezdirircesine"Benim birdeil, bin-lerce hocamoldu" der ve"Hocalarm-dan biri debir kpekti"diye devam eder: "Gnn birinde oksusam, gle doru gidiyordum. Oarada bir kpek de gln kysna geldi.O da susamt anlalan. Ancak glnyzeyinde, kendi aksini grr grmezrkt, havlayarak kat. Ne var ki,susuzluuna yenik dp, yeniden gerigeldi. Sonunda korkusunu yenmek iinsuya atlad. Bylece rkt kpekgrntsnden kurtuldu. Tanr'nn banabu kpek araclyla u mesaj yol-ladn hemen o anda kavradm:

"Korkularmzn ou, kendidnce ve hayallerimizin rndr.Onlarn stne giderek onlaryenebilir ve o tr korkulardan kur-tulabiliriz."

SZDE FLOZOF

Dier taraftan insan, bir bakasnngereini, onu yaad lde anlaya-

SEVG DNYASI15

bilir. Ve bir bakasyla zdeletiioranda onu sevebilir. Eski Ahitte"Yabancy sev. nk bir zamanlarsen de Msr'da yabancydn. O yzden,yabancnn halini iyi bilirsin" der.

Filozof'un biri, ayakkab tamircisinegider ve ayakkablarn onarmasnister. Ayakkabc, filozofa "u andaelimde grdnz gibi baka iler var.Sra seninkilere gelinceye kadar uayakkablar giy; sonra yarn gel. kendiayakkablarn al" der. Filozof birazbozularak "Ben bana ait olmayan birayakkaby giyemem" diye sylenir.Bunun zerine ayakkab tamircisi, ken-dini bilge sanan filozofa, hi unuta-mayaca u dersi verir: "Ayaklarnbakalarnn ayakkablar ile saramayansen, gerekten bir filozof musunacaba?!"

Bunu yle de syleyebiliriz:Bakasnn arn giyip, onunla birsre yrmeyen, bakas hakkndadoru bir yargda bulunabilir mi?!

SEVG BRLETRR

Birlie ve btnle ermek, yaamnen byk hedeflerinden birini yakala-mak demek. Onun iin ayrc, blcher eyden uzak durmak, buna karlkparalar birletirip btnleyen her eyeyakn olmak, zellikle yrei, enbyk birletirici g olan sevgiye aktutmak gerek.

nl mistiklerden Farid'i, bir kralziyarete gelir. Armaan olarak st pr-

lantal, yakutlu, ok deerli bir makasgetirir. Sofi, makas alp incelediktensonra unlar syler: "Teekkr ederimkralm. Bu makas gerekten ok deer-li. Ama benim iime hi mi hi yara-maz. Bunun yerine bana bir ine ver-menizi yelerdim."

Kral biraz akn, kekeler:"Anlayamadm dorusu. neye ihtiyaduyulan yerde, makasa da gerek yokmudur sizce?"

O zaman Farid, daha ak konuaraku karl verir: "Makas istemiyo-rum; nk blc, ayrc bir nesnedir.Her eyi keser. ne ise birletiricidir.Makasn kestiini diker. Ben sevgiyiretiyorum. Tm retim sevgidenkaynaklanyor. Benim amacm her eyibirletirmek, paralar btnletirmek.O nedenle kralm, bir dahaki geliiniz-de bana sadece bir ine getirin, yeter."

SEVG DNYASI16

CENNET VE CEHENNEM

Kendini dizginlemek, nefsini kontroledip arzularna hakim olmak, dnyadageree ermenin, cennete ve parlaklararasna girmenin en emin yollarndanbiri.

Bilge Hakuin'e, Japonlarn soylusavalarndan bir Samuray gelipsorar: "Cennet, cehennem var m?Varsa nerede?" Hakuin, bir askeredasyla sorar: "Sen kimsin?" Adamkaslarak cevap verir: "Ben birSamuray'm. mparatorlar bile bendenekinirler." "Hakuin glerek "Oysa benseni bir dilenci sanmtm" derSamuray, hiddetinden kendini kaybe-dip, derhal klcn eker, tam Hakuin'ildrecei srada "te" der Hakuin"Bu. cehennemin kapsdr. Bu davranseni cehenneme sokar." "Samuray busz zerine akln bana alp topla-narak, klcn knna yerletirince "tebu da cennetin kapsdr. Byledavrandnda, cennetin kaplar alrsana" diye szn tamamlar Hakuin.

Cennet ve cehennem, gidilecek biryer deil, yaanacak bir haldir asln-da. Burada ve orada (hirette), cen-net ve cehennem i ie ve insanniinde. Her ikisinin kaps da elimiziuzatp aacamz denli yaknmzda.nsan, kontrolsz davrandnda,.yapt ktln azabyla, iindekicehennemin ateiyle kavrulur. Aklauygun davranp, dzgn yaadnda

ise iinde cenneti bulur, gnl serinve huzurlu olur.

BYDKE KLMEK

Gerek bilge ile sahtesini birbirindenayran llerin en nemlisi,bydke klebilme erdemi.

nl yazar Henry Miller, gnnbirinde ok bunalr. Nerdeyse intiharedecei bir srada, bir arkadann"Neden u nl bilge Swami'ye akldanmyorsun?" demesi zerine, oumudun da ipine sarlmay dener.Swami'ye telefon ederek, kendisiylekonuma ihtiyacnda olduunu, bununiin randevu istediini syler. Swami,byk bir sevecenlikle ve kucaklayanbir sesle "Elbette, ne zaman isterseniz

Henry Miller

SEVG DNYASI17

gelin, emrinizdeyim" der. "Yarn ola-bilir mi?" sorusunu ise "Yarn m,mkemmel" diye yantlar.

Fakat tuhaf bir ey olur. Telefon ettiignn gecesi btn sorun, birmucizeyle sanki kendiliinden zm-lenir. indeki sknt dalp, gider.Swami'nin "Elbette geliniz,emrinizdeyim, hizmetinizdeyim, nezaman isterseniz gelin" sz, sihirli birekilde iyilemesine yol aar. Bunaramen Miller, ertesi gnn sabahSwami'ye gider. Ve kapnn eiindekendisine her eyin zmlendiini,grmeye gerek kalmadn syle-mek ister. Swami, elini tutarak ona "Sizyine de giriniz. Belki de benim sizeihtiyacm vardr. Belki siz bana yardmedebilirsiniz" der. Gerisini Miller'dendinleyelim: "Olaanst bir eydi! erigirdim, onunla bir saat geirdim;konutuk. Belki de ona gerektenyardmm dokundu. Kendisi bendebyle bir izlenim uyandrmaya zengsterdi. Byle bir ey yapabilmek,byle konuabilmek iin byk biryaam ustas olmak gerek. Bir bakma,mucize benim randevu istediimdeyant olarak bunu hemen kabuletmesiydi hi kukusuz. Bu gibidurumlarda ihtiyacmz olan ite budur:Sempatik bir kulak ve dinlemeye hazrbiri."

Evet, gerek burada, Swami'ninkiiliinde, bydke klmeninve klerek hizmet etmenin erdemi

olarak ortaya kyor. Miller de bunuok gzel deerlendirip, ondanyararlanyor.

USTA - IRAK LKS

Yol gstericinin ii kendini deil,kendinde yolu gstermektir. Gerekusta, hnerli eliyle, raa ustalkyolunu gsterir ve onu da kendi gibiusta hale getirir.

Hani ran biri, ormanda tek banayaayan bir bilgeye, kendini ziyaretedip edemeyeceini sordurur. Bilgehaber gnderir: "Elbette gelsin, benigrmeye gelsin. Yalnz yol uzun veyorucudur. Tehlikelerle doludur." rakbunu bilerek ve zoru gze alarak yolakoyulur. Yolda bir sr engellekarlar. Bu engelleri ran yetime-si iin dzenleyen ustadr phesiz.Ama rak, sonuna kadar dayanrsa,sabrn abasna destek edip, tmengelleri aarsa, ustann yanna ular.O zaman rak da ustalam, ikisi eitve denk olarak karlam olurlar.

Burada ama ustaya ulamak deil,ustaya giden yoldan geerek ustala-maktr. ylece ustada grp beendiigeree benzemeye alarak ve onunyolunca yryerek, o gerekle bezen-mektir. Sonra da gerein bir bakabelirtisine zenerek, evrimin sonsuzbasamakl merdiveninde, O EriilmezOlan'a doru, akla ve evkle yrmek,hep yrmektir..

SEVG DNYASI18

sikolojik salk ve ruhsal huzuraolan ilgide ve bu konudaki aratr-malarda son yllarda ok nemli

artlar yaanmaktadr. nsanlarn eitlinedenlerle iki, farkl antidepresanlar,uyuturucular ya da marjinal yaambiimleriyle bir tr ka eiliminde

olmalar, saln yalnzca hasta olma-maktan te bir kavram olduu fikrikonusunda uzmanlar ayn at altndatoplamtr. Bat'da Abraham Maslow,Eric Fromm, Lawrence Kohlberg ve KenWilber gibi saygn dnrler erikin ruhsalnn st snr ya da normali olarak

On YetkinlikDerleyen: Nihal Grsoy

(Kadim Bilgiler ve Son Aratrmalar)

P

SEVG DNYASI19

kabul edilmi olann tesinde, srasylamotivasyon, tutum, ahlksal dnme vebilisel gelime dzeylerinin varlnnok nemli olduunu gstermi vesavunmulardr. Dier yandan doupsikolojileri, Hindu, Budist ve Sufigelenekler psikopatoloji asndan okdaha az ey iermelerine ramen, insanve ruh sal konusunda son derecegelimi metodlar ierirler.

Huston Smith'in yeniden baslan dene-mesinde belirttii gibi: "Byk gelenek-ler ierisinde, mesajn en psikolojikyolla ortaya koyan Budizm'dir."Budizm'de psikolojik salk ve gelime,bilin hallerine ilikin zengin ieriklerbulmak mmkndr. Tm byk dinselgelenekler gibi, Budizm de ok saydaokula ayrlmtr. Varln bugn desrdren en eski okul, bugn bykounluu Gneydou Asya'da bulunanTheravadin'dir. Theravadin'ler, Budisttutucular temsil ederler. Balca kay-naklar yaklak 2000 yl geriye gidenerken dnem Budist yazlardr. DierBudist okullar da bu yazlara bykdeer verirler. Ancak onlara bir ok yenidnce ve metin ilave etmilerdir.Sonu ise Therevadin geleneinin vedncelerinin tm ada Budizmokullar tarafndan paylalmas, amafarkl biimde deerlendirilmesidir.

Sra d psikolojik refahn niteliklerineilikin aadaki model, bu Therevadingeleneinden tretilmitir. Bu model,salkl insanlar niteleyen on zellik,nitelik ya da etkinlik diyebileceimizdavran modellerinden oluur. Aslndabu niteliklere farkl derecelerde tm

insanlar sahiptir ancak bunu yaam bii-mi olarak benimseyip uyguladmzdagiderek bilgelerin ruhsal huzuruna ulaa-bilir ve kendimiz de birer bilge halinegelebiliriz.

Karlatrmal dinler ve dinler pratikalannda renim gren renciler, onyetkinlikte tm byk din/felsefe/bilindisiplinleri iin ortak olan zellikleritanmlamlardr. On yetkinlik, bu disip-linlerin anlatmaya altklar grlerintam bir listesini oluturmasa da, insangeliimini ykseklere tayacak temelvasflara iaret eder.

imdi Therevadin geleneinin bu onuygulamasn inceleyelim.

KARARLILIK - Budizm ak seikolarak kiinin kendini gerekletirmedekibecerisinin ve bunun derinliinin kendikararllndan kaynaklandn syler.Gerek zihinsel saln sadece insannkendi abas ve kararllyla oluabile-ceini ve bu ii bizim yerimize yapacakbaka hi kimsenin olmad vurgulanr.Kii bu yolda usanmadan ilerledikeglenir, glendike kararll vehedefe ulamadaki baars artar.

ENERJ - Kararllkla yakndan ilikilinitelik enerjidir ve ayn zamanda gayretve aba gibi yan anlamlar da ierir.(J.Goldstein). Buda'nn en ok sznettii niteliktir aba. lerlemenin beengelinden biri olan tembellik veuyuukluu alt etmek iin ok nemlidir.zellikle ruhsal yolculuun bandaolanlar iin yol zerindeki bildik birtuzak olduunu dile getirir Buda.

SEVG DNYASI20

AHLKLILIK - Budizm'deki ahlk-llk bir yaptrm veya dardan dayatmaiermez. Uygulayc ahlkd davrannilerlemesine ve bilgelemesine engel ola-can bilir. Hrs, fke, kskanlk gibiduygularn ahlk d davran besledii-ni ksa srede anlar. (J.Goldstein). Budistfelsefe, bu tarz gdlerin terbiyeedilmediklerinde giderek glenecek-lerinin ve kendisine de bakalarna dazarar vereceinin farknda olduu iinsreci tersine evirerek ncelikle onlarkontrol etmeye alr.

DORULUK - Buda'nn oluna "Aslayalan syleme, aka yollu olsa bile" diyeuyarda bulunduu sylenir. Grnrdeolduka kesin bir hkm tayan bu t,Buda'nn konumann dnce vedavranlarmz zerindeki gl etkisinibilen igrsnden kaynaklanr.Ahlkszlk gibi yalan da bamllklar,korkular dier olumsuz davranlarglendiren ve devamnda baka yalanlarsylemeyi gerektiren kiiyi kendine vedierlerine yabanclatran birdavrantr. te yandan doruluunkusursuz biimde yaama geirilmesininkiinin ruhsal geliimindeki en nemliunsurlardan biri olduu anlatlr.

Kiiyi ahlkl olmaya yreklendirir,konuma esnasnda sylediklerinin tamfarkndaln gerektirir. Olaylarn arduru alglanp, anmsanmas glenir.Doruluk, akl ve ruhu sululuk duy-gusundan uzaklatrr. Kefetme ve bilmemotivasyonunu artrr. Endieden zgr-letirir, korkunun girecei kaplar kapa-tr. Tam olarak ycelmi bir insannagzllk, fke, hakikati arptmak yada ahlkl olmayan bir davranta bulun-

mak gibi bir arzusu ve niyeti olamaz.Btnyle ahlkl olanlarn gizleyecekhi bir eyleri yoktur.

"Gzel bir iek gibi Parlak ve ho kokuludurGzel ve ho szleri, Anladn konuan insann"

BUDA

FERAGAT - (Fedakrlk) - Roger N.Walsh: "Feragat bizim batl dnmebiimimize biraz yabanc bir davrantr.ilecilik, hazdan vazgeme gibiarmlara neden olur" diyor. Bununlabirlikte Budist terminoloji daha derin vekalc mutluluklara erime hakk kazana-bilmek iin, belli bir haz kaynandangnll olarak vazgeme olduuna dairanlam yakalamak gerektiini vurgulu-yor. Geleneksel batl modellerin tersine,Budist reti drt tip haz tanmaktadr.

a. Duyusal hazlarb. Ar zihinsel konsantrasyon hal-

lerinden doan hazlar c. gr hazlar (zihinsel duruluun ve

ruhsal uyumun sonucu olarak doarlar)d. Nirvana hazz (her eydeki birlii

grme) (J.Goldstein)

SEVG DNYASI21

Feragat ise dier hazz elde edebilmek iinilk haz durumu olanduyusal hazlardanvazgeme olarakdnlebilir. Bunlar daha aa dzeyingereksinimlerinden olumaktadrlar vebunlardan gnll olarak vazgeildiindetekilere yer alm olur. Byleolduunda gnll olarak daha basit biryaama ayak uydurulabilir. Daha az yiye-cek, giyecek, lksten deil ihtiyatanoluan bir yaam biimi v.s...gibi(William Morrow)

Algsal duyarlln derinlemesiylebirlikte uygulamaclar, hrs ve bam-lln etkilerini daha kolay grebildik-lerini sylemektedirler. Ayrca dahanceleri dsal olarak sahip olunaneylere ve uyaranlara bal kalan refahve mutluluk duygusunu ve baka olumluduygular yaratmaya yetenek kazandk-larn ve bu duygunun giderek derinlikkazandn sylerler.

Bu adan bakldnda feragat,fedakrlk ve ac ekmek isteyen birpratik deil, tam tersine, daha yksek birhazzn elde edilmesini nleyen ve zihnibaka yne eken eyleri zihinden uzak-latrmann ustalkl bir arac olarakgrlr.

Bu nitelii yetkinletirmi bireyde, zih-nin bamllktan ve nefretten zgrolduu, dolaysyla artk her hangi birdeneyime imrenmedii ya da herhangibir deneyimden kanmad sylenir.Bireyin mutluluk duygusu eskisi gibievreye bal deildir.

"Eer arzu doluysan

zntlerin yamur sonrasimenler gibi kabarrAma eer arzulara boyun edirirsenzntlerin, su damlalarnn Bir lotus ieinden d gibi,

zerinden dklr." BUDA

SABIR - Sabrszlk, imdiki deneyim-den doyumsuzluu ve beklenen deneyi-me dknl yanstr. Sonu hemenherkesin farknda olduu gibi, huzursuz-luk ve rahatszlkla dolu bir zihin halidir.Ancak zihinsel eitimin ii, imdi olanadirenmeyip, olabilecek olan zerine dkurmayp, imdi olanla gelecekte olabile-cekleri karlatrmayp her an deneyimeak olmak, onu kabul etmek ve onunderinden farknda olmaktr. (E. Fromm)Bununla birlikte, "Sabr" gerekte yeterlibir eviri deildir. Budistler bu szckleayn zamanda hogr, dayanma,balama gibi davranlar da ierenanlamlar ifade ederler. Sabrl bir insandaha yava fkelenir ve abuk balar,ahlkl ve efkatli davranr. Byleolmayanlar balar. Baka bir deyile,yalnzca durumlara ve olaylara kardeil, insanlara ve onlarn eksiklerinekar da sabrldr.

DENGE - Holanma ve holanmamadurumlarnda kendiliinden tepki vereninsanlar haz ve acnn egemenlii altn-dadrlar ve zgr deildirler. Aslndaaresiz bir durumdadrlar, alkantl,denetimi ve konsantrasyonu zor, amatave ynde deiken, algda ve igrdeduyarszdrlar. (E.Fromm). Birey kendisi-

SEVG DNYASI22

ni eiterek koullu tepkiselliini azalta-bilir ve dinginleebilir, bylelikle dene-tim kazanabilir. Olaylar karsnda altstolmaz. Giderek, tm deneyimleri kucak-layabilme ve rahatszlk duymadan olay-lar grebilme yeteneine ulaabilir.(Buddhagosa).

"Haz ve acvg ve sulama n ve utanYitim ve kazanTmyle ayndr."

BUDA

CMERTLK - Buda, cmertliingcn kendisi kadar derindenanladmzda, bir yemein bana onupaylamadan oturamayacamz syler.Cmertlik, byk dinlerde ve bykdisiplinlerde ruh olgunluunun en bykgstergesi olarak kabul edilir. Hrs,bamllk ve nefret gibi olumsuzdavran biimlerinin gl bir engelleyi-cisidir. Cmert insanlar ayn zamandaok daha hayrseverdirler, hizmet vefedakrlk yaamlarnn ayrlmaz birparas olmutur. Bu son zamanlardayaplan bilimsel aratrmalarda da akagrlm, kant bulmutur. (A.Waterman,American Psychologist)

Budizm cmertlii dzeyde tanm-lar:

a. Dilencilere zg cmertlik b. Kardelere zg cmertlik c. Krallara zg cmertlik

Dilenci gibi verdiimizde, elimizdekien az deer tayan eyi bile byk birtedirginlikle ve uzun sre dnp ta-

narak veririz. Kardee verdiimizde eitolarak paylarz. Krallara yararbiimde verdiimizde ise bakalarnnhaz almas ve holanmas iin en deerverdiimiz eyleri bile duraksamadansunabiliriz.

Btnyle olgunlam bir bireyin egobazl bir drtyle hareket etmesimmkn deildir. Tersine, onundavranlar bakalarna en etkili ldehizmet edecek ve katkda bulunacakbiimde, herhangi bir duruma kendiliin-den uygun olarak doar. Byle oluncavermek artk bir fedakrlk deil, tersineona elik eden efkat, feragat ve ahlk-llk yetkinliklerinden doan doal,sevin dolu bir ifade biimi olarakyaanr. (G.Goleman)

EFKAT - Budist reti, efkatingelitirilmesi iin eitli pratiklerden szeder. Sistemli olarak duyguyu tersineevirmek gibi belirli davran tekniklerinerir. fke ve nefret gibi olumsuz hal-lerin yerine efkati geirmeyi tavsiyeeder. (Buddhagosa)

Davran tekniklerinin gelitirilmesin-den 2500 yl nce sz edilen bu uygula-ma olduka dndrcdr. (D.Shapiro)

Kii yetkinletiinde ise artk kendili-inden doar. Sevginin rndr. ef-katte olmas gereken drt nitelik J.Goldstein tarafndan yle belirtilmitir:

a. Evrensel efkatb. Evrensel merhametc. Duygudalk sevinci (Bakalarnn

mutluluuna sevinebilmek)d. Denge (On yetkinlikten biri)BLGELK - teki yetkinlikler gibi,

SEVG DNYASI23

bilgeliin de bir ok dzeyi vardr.Balang eitimi iin bile bir miktar bil-gelik tohumu aranr. Eitim yoluyla; algyanlmalar, yararsz davran alkanlk-lar, bozucu etkiler ve dierleri byklde kiinin denetimi altna sokulur.Bu, bireyi daha saf algya ve daha derinkonsantrasyona gtrr. Henz ortayakmam iyi ve doru davranlar busayede kolaylkla belirmeye balar. Budngde beceriden ve yarardan yoksundavranlar ortadan kalkmaya vegelitike daha byk bilgelie gtrenustaca davranlar yetkinlemeye balar.Sonulardan biri "Varoluun gsterge-si" diye adlandrlan "ducca, annica veannata"nn (J.Goldstein) dorudandeneyimden doan derin bir igr veanlaytr.

Ducca: Doyumsuzluk ve acnn,eitimsiz bireye ne kadar yerletiinin veyayldnn hi bir engel ya dauyarcnn onu tamamen ortadan kaldra-mayacann anlalmasdr.

Annica: Geiciliin, her eyin sreklibir ak iinde olduunun, hi bir eyinayn kalmadnn anlalmasdr.

Annata: Kalc ve deimez bir egonunolmad igrsne ilikindir.Eitilmemi zihin aldanr, egoyuvaroluunun kant olarak alglar.

Bu varolu srecinin derindenanlalmas sonucunda, birey kkten birdeiim geirebilir ve duygusal hazlarn,geici ve nnde sonunda btnyledoyurucu olmaktan uzak yapsn vealldk bencil kimliimizin yanlsamal

doasn grmek, ego merkezli motivas-yonu zayflatr, bylece feragati dengeyiglendirir. efkatli bir anlay doar,bunun sonucunda ise, bakalarna hizmetetme ve olanakl her durumda acyyattrma arzusu ve eylemi devreyegirer. On yetkinliin gelitirilmesiylebirey "Boddhisattava" olmutur. Yanihem aydnlanm hem de bakalarnabenlikten uzak hizmet etmeyi stlenenbiridir artk.

SON SZ

Bu on yetkinlik birlikte ele alndk-larnda, geleneksel bat psikoloji model-lerinin geldikleri noktay son derece aanzihinsel ve ruhsal bir salk dzeyinigsterirler. Budist sav, bat psikolojisinininsan potansiyelini kmsemeklekalmayp, bu pratiklere eriebilmekkonusunda da nyargl olduunu gs-terir. Bu savlar, bat psikolojisinin entemel varsaymlarna kar byk birmeydan okumadr. Bu kalc savlarn ennemli sonular uygulamaya ve deneyi-me dayaldr. Mutluluk ve huzur zerinehi bir kuramsal yaz onun deneyimlen-mesi kadar anlaml olamaz. Doupsikolojilerinin akl ve ruh salnglendirebilecei yolundaki savlarsnamak iin en nemli yer kendi yaan-tmzdr. nsanln kendi tarihinde kritikbir dneme eritii sr deildir. Budnemde hem gezegenimizin, hemtrmzn yazgsn belirleyebiliriz.Hzla byyen evre ve kaynak sorun-larnn, nkleer tehlikelerin tehdidi altn-da olan dnyamzda her yl 15 milyoninsan kt beslenmeye bal nedenlerlelyor. Atklar atmosferi ve suyu kir-

SEVG DNYASI

letiyor, tarm ve doa kaynaklar tkeni-yor. 20 milyon TNT'ye denk den nk-leer balklar, bir anlk bir kararla frlatl-may bekliyor. (R.Walsh)

Tm bu byk tehditler, insandan kay-naklanmasyla da benzersizler. Hrs,nefret, korku, savunma, cehalet, psiikgelimemilik, bunlar ve daha bakalarbugnk bunalmlarmzn temel neden-leri arasndadr. (R.Walsh)

yleyse, bunalmlar baarl birbiimde zmek iin, insan faktrn elealmak zorundayz. (R.Walsh)

Hatann nedeni sorunun nasl giderile-ceini tam olarak bilmemek ve nemvermemekten kaynaklanyor. rnein"on yetkinlik" gibi gelime tekniklerinin,dou savlarnn doru olmas iin okkk bile olsa olanak varsa, durumu-muzun acillii gz nnde tutulduunda,toplumsal ve kiisel olarak bunlarabyk bir ncelik vermemiz gerekiyor.(R.Walsh)

Roger N. Walsh:

Kaliforniya niversitesinde PsikiyatriBlm retim yesidir. Tp, psikiyatrive nroloji eitimleri almtr. Psikolojiksalk zerine, Dou ve BatPsikolojilerini ieren almalar yapmak-tadr. Ayrca kresel tehditler ve baetmenin yollar zerine kitap yazmtr.Meditasyon ve psikiyatri deneyimleri ileilgili pek ok alma ve aratrmalaryapmtr. eitli ulusal yaynda editrolarak grev almtr.

John White: Bilin aratrmas, insangeliimi ve bilim tesi alanlarda ulus-lararas ne sahip bir yazar ve editrdr.Ayrca beden, zihin ve tinde kendikendine ynelik bir okul olan AlphaLogics'in bakanl grevinde bulun-mutur. eitli akademik ve ruhsalrgtn yaz kadrosundadr. DartmouthCollege ve Yale niversitesi'nden dere-celeri vardr.

Kaynaka: Roger N. Walsh "Srad Zihin Sal"

24

Roger Walsh John White

SEVG DNYASI25

ugnk slm dnyasnn yekvcutbir yap olmad kesindir. Parayagml Krfez Araplar, ellerindeki

paray, tm slm dnyasnda bilimselaratrmalar desteklemek amacyla harca-may bir grev olarak kabul edebilirlerdi.Bu, olanak dahilinde olmasna karn,byle bir tutum iine girmediler; hattkendi yurttalarna kar bile.

kinci bir konu da udur: Msr, ran,Pakistan, Nijerya, Trkiye, Malezya veLbnan son yllarda en ok bilimsel lite-ratr reten Mslman lkeler olmalarnakarn dnya bilim evrelerinde nemlikonumlara gelememilerdir. rnein Msr,en byk bilim adam topluluuna sahipolmasna karn, bu lkenin bilimsel stan-dartlar, mhendislik ve kk teknolojisahalar dnda, istikrarl bir dzeye sahipdeildir.

Trkiye'ye gelince: Cumhuriyetin ilk yl-larnda atlan eitim admlar, Avrupalbilim adamlar yardmyla yaplan niver-site reformlar maalesef lkemizde bekle-nen bilimsel gelimeyi salayamamtr.

Uzun yllardr iktidarda olan sa grlpartiler din eitimi veren mam Hatipokullarnn almas iin aba harcamlar,bilimsel eitim kurumlar olan teknikokullar ve kaliteli eitim veren niver-siteleri gz ard etmilerdir. Geri niver-site saysnda byk artlar yaanmtrama ou doru drst yerlekesi olmayan,yeterli retim yesinden mahrum"gecekondu niversiteler"dir.

stelik bu niversitelerde "bilimsel"almalar yapan ya da yle yaptnsyleyen bilim adamlarnn epeyce kabarkbir blmnn "bilimsel intihal" denilenhrszlklarla bilimsel tezler yazdklar dazaman zaman gndeme gelmektedir.

Bu yaz dizisinin en arlkl blm-lerinden biri de, slm'da ulemann konu-munu irdeleyen blmdr. Birok aratr-macnn dedii gibi "slm'da kilise,despotvari bir dinsel otorite yoktur; herbireyin din adamlarnn yardm olmakszndoktrini yorumlama hakk vardr. slm'dabir ruhban snf olmamasnn slmpeygamberi Hz. Muhammed'in "l ruh-

slm ve Bilim - III

Gnmzdeki DurumYaln Kaya

B

SEVG DNYASI26

baniyet-l fil slm" (slm'da ruhbanlkyoktur) hadisine dayand sylenir. Erkekolan her Mslman birey namaz kldrr,ezan okur, kurban kesebilir ve de lykayabilir. Mftlk ve eyh-l-slmlkgibi unvanlar ve grevler slm'nbalangcnda deil 10. yzyldan sonraortaya kmtr.

Bu unvanlar din ve dnya ilerinin ayrl-mazlndan domutur. slm'da Halifebalangtan beri bir unvan olarak vardr.Halife btn Mslmanlar zerinde hemdnyev hem de manev gce sahip olankimsedir. eyh-l-slm ise Halifeninmanev erkinin temsilcisi olarak i grr.

Tm slm tarihi boyunca ayaktakmnnisyana kalkmasndan sorumlu olan, ulemaad verilen kesimin banaz tutumu,sergiledii kstaha gurur, agzllk,dk saduyu dzeyi ve hogrszlk,ran, Hindistan, Orta Asya ve Trkiye'deher dzeydeki air ve yazar tarafndan alaykonusu edilmitir.

Aadaki dizeler Kazak Abdal adl halkozannn azndan toplumun medreseli ule-maya bak asn dile getirmektedir:

Ormanda byyen insan azmanarda pazarda insan beenmez

Medrese kakn softa bozgunuSelam vermeye dervi beenmez

Alemi ta'n eder yanna varsanSeni yanltr bir mesele sorsan

Bir cim kmaz eer karnn yarsanCmiye gelir de erkn beenmez.

Bu konu ile ilgili olarak unu da ekleye-lim Anadolu Trk kyls bu tip dinadamlaryla ilgili olarak pek ok atasz vedeyim yaratmtr. rnekler verirsek:

" Evi baca, ky hoca ykar" l evinde ya, imam evinde a,

slm'da bir ruhban snfnn olma-masnn, politik ve ekonomik alanda sis-tematik bir organizasyon zayflna yolam olabilecei zaman zaman nesrlmtr. Dinsel otorite boluunun bi-limsel ve teknolojik gelimeler zerinde nedenli etkili olabilecei tartma konusudur.Gene de kimi aratrmaclar Bat dnyasn-daki bilimsel gelimelere uzun yllar seteken Kilise'nin bir sre sonra bilimselgelimelerin destekisi olduundan yolakarak; slm'daki otorite boluununbilimsel gelimelerdeki olumsuzluaneden olduunu ne srerler.

Bana kalrsa Bat dnyasndaki Kilisergtnn benzeri olan ve bilimidestekleyen bir slm din snfnn varlhalinde slm lkelerinde bilimsel geli-menin yaanabileceini ne srmek utopikbir hayalcilikten te bir ey deildir. nkslm ahiret yaam kadar -belki de dahaok- dnyev yaam da ynetmek zereortaya km bir dindir.

Kilise benzeri bir din adamlar rgtolmamasna ramen slm dnyasndazaman zaman Bat dnyasndaki aforozsilhnn tekfir ad altnda eyleme konul-duu tarihsel bir gerektir. Tekfir silhylaldrlen, ya da en azndan halkn gzndedeerleri sfra indirilen, saray desteindenyoksun braklan bilim adamlar ve filo-zoflarn says yzleri geer. slm'da

SEVG DNYASI27

rgtl bir din adam snf olmamasnakarn tm bu gelimeler yaanmtr. slmdininde bir ruhban snfnn olmay birbakma byle tekfir olaylarnn hi olma-masn gerektirmekteydi oysa uygulama hide dndmz gibi olmamtr.

Orta a Hristiyan dnyasnda rast-ladmz aforoz etme olaynn benzeriyleslmiyet'in altn alarnda bile karla-mak mmkndr. mam Ali, Ebu Hanife,bn-i Arab, mam Melik, bn-r Rt, bn-iSina, bn-i Haytam gibi bilgin vemam'larn tekfir ile sulandklar bilin-mektedir. Tekfir olaylarnn ierisindezaman zaman lm cezas uygulamalar dakarmza kar. Hallac- Mansur,ehabettin Shreverdi, Molla Kabz,Nadajl Sar Abdurrahman, Hamza Bal,eyh Bedrettin gibi slm bilgin vednrlerini tekfir sulamasyla ehitedilenlerin listesine ekleyebiliriz.

Hint asll bir din adam olan MevlnaEbul Kelam Azad (1888-1958) unlaryazmt:

"Son 1300 yl boyunca slm fakihlerinin(hukuk limlerinin) kalemleri, ekilmi birkl grevi grd ve Tanr'nn pek okseilmi kulunun kan kendi insanlarnlekeledi... Bu ehadetler Suflerle snrlkalmad, hr dnrler ve hatt treyeuygun dnce yapsna sahip en bykMslmanlar bile kurban edildi."

Ulemann tekfir silahn kullanma ynn-deki eilimi ve yneticilerin ve genelkamuoyunun onlar dinlemeleri nedeniyleSnn slm'da ruhan bir snfn olupolmamas artk nemli deildi.

slm toplumlarda bilimin nn aabil-menin nemli bir anahtarnn dinadamlarn bu konuda eitmek ve yn-lendirmek olduunu ne srenler de var.Bu iddiada bulunanlarn yaklamlar yle:Din adamlarnn byk bir blm; esasgrevi, ibadet edenleri krsal alandakicamilere ynlendirmek, nikh kymak, l-leri defnetmek, camilerin bakmn sala-mak gibi ileri yaparak bu ilerden parakazanan sradan vaizlerdir.

Bu, geimini saladktan sonra, kktencigiriimlere pek ilgi duymayan profesyonelbir snftr ve bu din adamlar grubu bilimve teknolojinin ilerlemesini yavalatmayakalkmazlar. Kalksalar da baarl olmaolaslklar dktr.

Dier Mslman lkelerde varlnsrdren bu snf, bizim lkemiz iingeerli deildir, zira Trkiye'de Diyanetleri Bakanl'nn memuru olan her dinadam devletten maa alr ve kendi yoru-muyla bir inan erevesi izer. Kh bilimekar kar, kh onu yceltir.

Mslman lkelerde -Trkiye hari-yaayan ulemann ikinci kategorisi zararveren cinstendir. Bunlar, Kur'an' yorum-layabileceini, aforoz fetvas verebileceinive Cuma namazlarnda, tm konular (poli-tika, ekonomi, hukuk, eitim vb.) zerindegrlerini belirtebileceini iddia edenkimselerdir. Mslman lkelerde ulema adverilerek yceltilen bu kiiler bilim karteylem ve sylemleriyle yneticiler ve halkzerinde etkili olabilirler.

Dier Mslman lkelerin aksine ulemaadn verebileceimiz byle bir din adamgrubu Trkiye Cumhuriyeti'nde yoktur.

SEVG DNYASI28

Yneticilerin ilerine gelmeyen bir konuda"bu konular ulemaya sormak gerekir"dedikleri ulema olsa olsa Diyanet leriBakanl'nn kadrolu personelinin birblm ya da lhiyat Fakltelerinin re-tim grevlileridir. stelik kimi ilhiyatretim grevlileri, kendilerine atfedilen"ulema" sfatna pek de scak bakmazlar.Kimi durumlarda yneticilerle ters dtk-leri iin sabahn kr saatlerinde evleri polismarifetiyle baslr, almalarna el konur.

Elbette bu "aydn" ilahiyatlarn yanndaunvanlar doent, profesr olan niversitemollas diyebileceimiz baz kiilerin var-l da bir gerektir.

Tarih boyunca slm lkelerinde yaanantekfir olaylar gz nne alnnca, Snnislm'da ruhan bir snf olmad iddi-asnn nemi kalmyor. Bu bakmdan unuaklkla ifade etmek gerekir ki, slm,insanln byk dinleri arasnda en kttalihe sahip olandr. slm lkelerininbirounda neredeyse kr cahil saylabile-cek kiilerden oluan bir snf, dier gkseldinlere gre daha hogrl olan dinlerikonusunda temel bilgilere bile sahip ol-makszn ruhan snf statsn kendilerineml etmeyi alkanlk haline getirmitir.

Hristiyan toplumlarndaki Engizisyoninfazlaryla gelen sistematik bask vezulm ile benzer bir sindirmeden sorumluolan, bu snftr. Bu durumdan kurtulmakiin ngrlebilecek tek uzun vadeli are,bu kiileri, maneviyat yceltmek yerine,genelde siyasal ierikli ahkm kesmeyeyarayan Cuma vaazlarnda ayrlk yaratmaglerinden mahrum etmektir.

Kutsal Kitap'n sekizde birinde bilim veteknolojiden (tefekkr ve takir) szedildiini gz nnde bulundurarak, ule-maya, vaazlarnda neden Mslmanlarbilim ve teknikle ilgili konular ile ura-malar iin tevik etmediklerini sormakgerekir. Hristiyanlkta dnyev erk ilemanev erki elinde bulunduran farklkurum ve kiiler birbirleriyle alar boyuekimiler, bu ekimeden sonu olarakinsan haklar ve bu haklarn gvencesi ilelaik toplum kurumlar ortaya kmtr.

slmiyet'te ise hem dnyev hem maneverki elinde bulunduran Halifelerin ve deeyh-l-slmlarn varl hibir dnemdebyle bir ekimeye zemin hazrlamamtr.

Hristiyan dnyasnda din adamlarnnezici basksn asrlarca srtnda hissedenaydn kesim, dncelerini yazd satrlar-da dile getirmitir. nl yazar Emile Zolabir yaptnda u tmceyi yazar: "Dinadamlarnn bana yeryznde son kalankilisenin en son ta dtnde, insanlken yksek gelime noktasna erimi ola-caktr"

Benzer anlam gelecek u tmceler debyk nder Atatrk'ten: "Tarihimizi oku-yunuz, dinleyiniz. Greceksiniz ki milletiesir eden, mahveden, harap eden fenalklar,hep din kisvesi altndaki kfr ve mel'a-net'ten gelmitir. Onlar (din adamlar),her trl hareketi din ile kartrrlar"(16.Mart.1923 Adana konumas)

Gnmz laik Trkiye'sinde din ule-masnn grevini unvanlar doent, profesrolan niversite mollas diyebileceimizkimi kiilerle, tarikat eyhleri almtr.

SEVG DNYASI29

Kktenci hareketler, nemli Mslmanlkelerde, entelektel tartmalara egemenolmaya balarken, yeniliki Mslmanhareketler giderek kltrel ve ideolojikstnln yitirmektedir. Baz slmlkelerinde son 50 yldr getirilmek iste-nilen modern ve laik eitim sistemlerigiderek kntye uramakta, bilerek veisteyerek bu eitim sistemlerinin alt oyul-makta, ii boaltlmaktadr. Gnmz Tr-kiye'sinde bu olguyu daha iyi izlemekteyiz.

Kktenci kesim, giderek Mslmanlarnkaderini ynlendirme grevini stlenmitir,ama are olarak sunduklar, MslmanlarOrta a karanlna davet etmekten bakabir ey deildir. Bat emperyalizminin yad-snmas, kr krne gemie dn haklgstermek iin bir bahane; bilim ve akl-cln isterik bir ekilde yadsnmas halinednmtr. Bir anlamda gnmztoplumlarnn bir kesiminin (elbetteMslman kesimin) aklc ve bilimseldnce sreleriyle temas kesik durum-dadr, bu da kendiliinden, teki kesimineline kudretin anahtarn vermek demektir.

slm dnyasnda yaplacak bilimselreformlarn, bir anda gerekletirilmesi deolanakl deildir. Tm slm toplumlarnabirer tane Atatrk vermek olas deil.

Bir defa yeniden yaplanma (reform) yada adalama ile batllama olgularnayrt etmek gerek. ada olabilmek iinBatl olmak ya da yenilik ile gelenekarasnda bir ikilem yaratmak gerekmez.ada insan manev deerleri yadsyaninsan deildir, ama gemiten ok geleceeyneliktir, yeni dncelere ve deneyim-lere, modern kurumlarn varlna aktr,

alnyazs yerine akl ve ngry kabuleder, planlama ve organizasyonu, denetimiyadsmaz.

Bir toplumda adalamay gerek-letirmek, ada tutumlarn gelimesinitevik etmek iin Bat rnlerini tketmeyeynelik bir agzlk gelitirmeye de gerekyoktur. Yabanc tketim modellerini taklitetmek, kesinlikle aklc bir ahlkngelimesine yardmc olmaz. Unutmamakgerekir ki modern toplumda bilim ile yeni-lik el ele yrrler ve bilim, insann akl-clnn en st dzeyde yansmasdr.

unun altn bir kez daha izmek gerekirki, kesinlikle bilim Bat dnyasnn silah,uak, televizyon vs. gibi teknolojik rnleridemek deildir. Gerekten de biliminvlmesi ve sindirilmesi, ayn zamanda,aklc modern ve eitliki bir eitim sistemigelitirmeden olanakl deildir. Eitimekaynak yatrm yapmak gereklidir ancakdaha da nemlisi eitimin ieriidir.

ada bir toplumda, eitimin son hede-fi, akln gcne inanan ve rgtl birtoplumun ileyiinde eletirel dnce iledonanm bireyler yaratmaktr.

Bir dier nemli konu ise bilim ile dinarasnda bir ekime olmadn, bilimindinin yerini almak, manev bir ilkeler siste-mi oluturmak gibi bir iddias olmadnsk sk vurgulamaktr. Bilimin beklentisi,dinin bireylerin vicdanlarnda kendine yerbulmas gerektiidir.

Kutsal Kur'an'da bildirilen ilim szcile bilim szcklerinin edeer olupolmad tartmas bile bir kenara brakl-maldr. Unutmayalm ki bu tartmalar tam

SEVG DNYASI30

bir kavram kargaas yaratmaktan baka biryarar salamaz. Daha 16. yzylda yaambir Arap bilgini, ilim iin tam 316 eittanmlama ortaya koymutu. Gene unutma-mak gerekir ki bilim ve teknoloji sadeceBatl uluslarn tekelinde deil evrenseldir.Uluslar arasndaki eitsizlikler Tanr'nn birtakdiri yani kader deildir, dnyann heryanndaki insanlar, temelde eit haklarasahiptirler, ya da yle olmaldrlar. Hiaklmzdan kmasn ki: "Herhangi birinan sistemi, yandalarnn baarlaryla yada baarszlklaryla yarglanamad gibiyceltilemez de."

slmiyet ve bilim konusunu tarihsel a-dan incelerken bilimin Orta a Mslmantoplumunca veya tm slm kurumlarncakabul edilip edilmediini de aratrmalyz.Bu aratrmay yaparken nceliklegnmz modern bilimi ile o alarnbilim anlay arasndaki farklara dikkatetmemiz gerekir. Gnmz bilimini yaratanevreler modern toplumun nemli kurum-larn yaratmakta sonra da o kurumlar tara-fndan yeniden yaratlmaktadr. E deyilebilim ile toplum kurumlar arasndadiyalektik bir iliki sz konusudur.Gnmz uygarlklar byk lde bilimile tanmlanmaktadr. Oysaki Orta a vencesinde durum byle deildir. Elbettebilimin itici glerinden bir tanesi olanmerak, renme tutkusu gnmzdeolduu kadar o alarda da geerliydi.

Bilim tarihini incelerken tm antik bilim-lerde rastladmz nemli bir zellii devurgulamalyz: O alarda bilim ile teknikhenz i ie yaamaya balamamlard. Oalarda da bilimsel bulularn yarattteknik, yaam koullarnda baz nemli

deiiklikler yapmt ama bu deiikliklergnmzdeki kadar belirgin olmamt.

O an bilimi byk lde kitaplardanbilgi edinmeyi ve tartmay kapsyordu;pratik yarar olacak aratrma giriimlerineve deneylere seyrek bavuruluyordu.Teknolojinin bilimin bir uygulamas olarakortaya k 19'uncu yzyldadr. 17-18'inci yzyllarda, ou icat ve deneyselbulular, teorik gelimenin nnde gerek-leti, nce pratikte snand, teorisi ardndangeldi. rnein nce buharl makine gelditermodinamik onu izledi. slm bilimi velaik renim, Altn a denilen o dnemdene yazk ki Mslman toplumun sttabakas ile snrl, son derece kapal birkonumda kald.

Altn a biliminin zelliklerini srala-maya giriirsek:

" Bilimin olas uygulamalar, zamannteknolojisi zerinde nemli bir iz brak-mayacak kadar azdr. Bilim ne ekonomiknem tayan kurumlar yaratt ne deekonomik bir geliime katkda bulundu. Bunedenle onu halka gtrmeye gerek yoktu.

" Bilimsel almalarda Saray koru-macl nemli bir yer tutuyordu.Bilginlerin esas grevinin yneticilerimemnun etmek olduu bir dnemdesradan insanlardan kazanlacak pek bir eyyoktu.

" Aklc bilimlerin, eitim kurumlar olanmedreselerden dlanmas bunlarn yayl-mas iin salam bir kurumsal yap brak-mad.

SEVG DNYASI31

" Tm nemli filozoflar (Kind, Sina,Rd dahil) yazlarnda cahil halk horgrdklerini ve de onlardan korktuklarnbelirtirler. Sz konusu dnrler, halk iinbaka, seilmiler iin baka bir gereinyararn savunmulardr. Bu durum nefis-lerinin (zvarlklarnn) korunmas iinhesapl bir takiyye (ikiyzllk) uygula-mas demekti.

Yukarda sraladmz savlara dayana-rak, aydn soylularn ok nemli desteinesahip olan ve ounluun dland bili-min, bilginlerin bireysel giriimlerindenibaret olduu sonucuna varabiliriz. lerdekiblmlerde ayrntlarna gireceimiz birbaka konu da slm'da bilimin gerileyi-inin nedenlerini aratrmak olacaktr.

Baz aratrmaclar Mool istilas sonun-da Badat'n dmesi ile Hlg Han'nemriyle oradaki 36 kitap evinin elyazmaskitaplarnn Dicle'yi siyaha boyayacakkadar nehre atldn ne srerek gerile-meyi bu istilaya balarlar. Bu iddia pekfazla ciddiye alnmaz. Hlgu'nun birokbilgini koruduu tarihsel bir gerektir.Astronom Nasriddin Tusi'yi sarayndaarlad, Azerbeycan'n Maraga kentindebir gzlemevi kurdurarak bana Tusi'yigetirdii bilinir. ran tarihisi MuhammedCyani, Hlg ordularnn smailiyetarikatnn merkezi olan Alamut kalesineyapt sefere katlm ve de kalede bulu-nan birok bilimsel eser bu kiinin abalarve Hlg'nn mdahalesi ile yaklmaktankurtulmutur.

Granada, Hristiyanlarn eline geince,bilgi ve kltr dman olan Kardinal Juan

Ximenez, 1499 ylnda "Bab-r-Remle"adl meydanda 80 bin Arapa kitab yak-trd sylenir. Kimi tarihiler bu saynnmilyona yakn olduunu ne srerler.berya'daki Mslman kentlerin birer birerHristiyanlarn eline gemesi sonucu kitap-lklar talan edildi. Kurtuba ktphanesinde-ki binlerce el yazmas eser, Quadalquivirnehrine boca edildi.

Bu tr kymlarn slm'da bilimin gerile-yerek snmesine neden olduu nesrlrse de bu iddialar doyurucu olmaktanuzaktr.

slm biliminin Bat dnyasna etkisikonusuna da deinelim. Kltr tarihileribilim ve felsefenin Bat dnyasna spanyakanalyla girdii konusunda srarldrlar.Gerekten de dnemin spanya'snda bilimve felsefe zellikle Tuleytule, Kurtubakentlerinde younlam kurulan medrese-lerde Helenceden Arapaya sonra daLatinceye evrilen eserler Avrupa'yetkilemeye balamtr.

Arapa renen ve onlar gibi giyinenbirok Avrupal renci medreseleregiderek bilim ve felsefe eitimi grrler.Aralarnda daha sonra Papalk tacn giye-rek, II.Sylvester adn alacak olan Gerbertd'Aurillac da vardr. Gerbert, Araplarngelitirdii bir hesap tahtas olan abaksnkullanlmasn renmiti. Bir baka ren-ci ngiliz Barth'l Adelard (1090-1150) ken-dini Mslman bir renci gibi gsteripKurtuba medresesindeki dersleri izler, lke-sine dnte doal sorular (Natural ques-tions) ad altnda slm biliminin geni birzetini yaynlar. Yllarca spanya'da kaldk-

SEVG DNYASI

tan sonra Londra'ya dnen bir bakangiliz, Chesterli Robert rendii simyayBat dnyasna tantr. Adelard'n spanya'-dan getirdii Arapa yazlm Euclidesgeometrisi Helence asl kopyas 1533'debulunana dek Bat Avrupa niversitelerindeders kitab olarak okutulur. Cremona'lGerard (1114-1187) Toledo'ya gidip Araparendikten sonra, Arap kaynaklarndanLatinceye 92 kitap evirir. Kurtubal EblKasm Zehravi'nin (Bat dnyas adnAbulcasis bilir) tp ile ilgili Et-Tasrif adlkitabnn da bu eviriler arasnda olduunusyleyelim.

slm biliminin Bat'ya en bykarmaan ise Arap say sistemi olur.Avrupallar 13. yzyldan sonra kullanszRoma rakamlar yerine kullanll Araprakamlarn benimserler. Matematiin buandan balayarak gelimesi dehetli ekildehzlanr. Kurtuba'l astronom Arzachel,Kepler kuramn andran varsaymn, geze-genlerin Gne evresinde izdikleriyrngenin elips eklinde oluunu ilerisrer.

Arap dnyas bilim dnda felsefe olarakda Bat dnyasn etkiler. Dou dnyasndaAristo'nun ad hace-i evvel(ilk retmen)iken Frb'nin ad da hace-i sani (ikinciretmen) olur.

Frb'nin Kitab-l-musiki adl eseriAvrupa mzik kuramlarna, Medinet-il-Fdla adl topik toplum modelini ak-layan kitab ise Campanella, ThomasMorus adl filozoflara esin kayna olur.bni Sina'nn (Batda Avicenna diye bilinir)Kanun adl kitab Avrupa'da yllarca ders

kitab olarak okutulur. Tm 13. Yzylboyunca Oxford, Paris. Padua niver-sitelerinde bn r Rt felsefesi okutulur.

slm uygarlklarnn Altn a denilendnemdeki baarlarn sralamay ksakeserek gnmzde slm lkelerindebilim ve teknolojiyi gelitirmek iin neleryaplabileceini zetleyelim:

(1) Eitilecek bilim adam ve teknolojiuzmanlarnn says, kendilerine "eletirici"bir nitelik kazandracak, hatr saylr birdzeye karlmal ve kendi yntemleriylealabilecek, aratrma ve gelime toplu-luklar oluturmalar devlet tarafndantevik edilmelidirler.

(2) En azndan, uygulamal bilim adamve yksek teknoloji uzmanlarna bir eylerretecek ve bavuru kayna oluturabile-cek, temel bilim adamlarna iddetle ihtiyavardr.

(3) Bugnk koullarda, uygulamalbilim dallar ile yksek teknolojinin paramakinesi olduu kesinlikle anmsanmaldr.Bu gerek, slm toplumlarnda bir kezaklkla ortaya konuldu mu, gerek yneti-ciler gerekse ulemann, bilim adamlar veteknoloji uzmanlarnn iine mdahale et-meye imdiki kadar hevesleri kalmayacak-tr.

(4) Bilim adamlar veya kadnlar,Mslman lkelerin dnda hkm srenbilim ve teknolojinin standartlarna aynensahip olabilmek iin, yurtdndaki meslek-talaryla uluslararas temas srdrme-lidirler.

32

SEVG DNYASI33

elevizyon kanallarndakarmza kan kanl sava,cinayet veya kaza haberleri,

fiziksel ve szel iddet ieren konu-malar, davranlar veya eylemler, doa-da meydana gelen depremler, frtnalar,kasrgalar, yerle bir olmu binalar, pe-rian haldeki insanlar, zihinlerimize vegnllerimize korku salmaya alan vebizi tehdit eden bir ok tehlikeler vebaarszlklar karsnda iyimserlie

olan meylimizin yok olup gidebilecei-ni dnrz deil mi? Bu tarz grn-tler ve yaadmz gereklikler bizizaman zaman kollektif bir ktmser-lie gtrse de, bizler kendimizi dahaok rasyonel varlklar gibi grmektenholansak bile, bilimsel almalarkendimize (ahsmza) ait gelecekfikrinin daima iyimserlie meyilliolduunu gsteriyor.

yilie MeyilliVarlklar myz?

Yaamn Yapraklar

eviren ve Derleyen: Nelda Bayraktar

T

SEVG DNYASI34

oumuz hayatmzda baz olumsuzeylerin daha ktye deil de iyiyedoru gitmesini bekleriz. nsanlarnbyk bir yzdesi, boanmalar, ilerinikaybetmeleri, kendilerine kanser tehisikonulmas, ocuklarnn olaanstderecede yetenekli ve yatlarnnstnde baarl olmalar konularndaeksik tahminler yapmakta, kendilerinebitikleri mrn sresini ise genelliklefazla hesap etmektedirler. rnein"Sigara imek ldrr" mesaj insan-larn sigaradan dolay kansereyakalanacaklarna fazla ihtimal ver-mediklerinden dolay yerine varma-makta, buna benzer ekilde boanmaorannn % 50 olduu istatistiklerlekantland halde hi kimse ken-disinin boanacana ihtimal ver-memektedir.

O halde insan neden iin hep parlaktarafna bakmaya programlanmtr?Beynimiz neden hep: "Merak etme, herey gzel olacak" der?

amznnemli nrobilim-cilerinden birisiolan Tali Sharot:"Geleceingemiten ve im-diden daha iyi ola-cana dair duyu-lan inanca, iyim-serlie meyilliolmak denilir"diyor. Bu her rk,din ve sosyo-ekonomik balam

iin geerli bir durumdur. 2005 ylndayaplm bir almaya gre okulocuklar ve 60 yan stndekiyetikinlerin bardan dolu tarafngrdklerini ortaya karmtr. Benzerbir alma ise beynimizin gelecekhakkndaki gzel haberlerisrelendirmede olduka baarlolduunu gstermitir.

Bunun tam tersine, gereinden fazlapozitif varsaymlar ise insanlar sonuiyi bitmeyecek eylemlere srkleye-bilir. yle ki insan salna daha aznem verebilir, yapmas gereken kon-trolleri yaptrmayabilir, gnein zarar-larn nemsemez, gelecei iin yatrmyapmaz veya kt yatrmlar yapabilir.Ama iyimserlie meyilli olmak biziayn zamanda korur ve bize ilhamverir. yle ki bize hayatta yrmeazmi verir, iyimserlik olmadan ata-larmz asla kabilelerinin dna ka-mazlard ve bizler belki de bugn hlmaaralarda yayor olabilirdik.

Tali Sharot

SEVG DNYASI35

lerleyebilmek iin alternatif reali-telere (yani daha iyilerine ve onlarakavuacamza dair inan) ihtiyacmzvardr. Bu tarz bir inan bizi hedefleri-mize yaklatrr. yimserler genellikledaha uzun saatler boyunca alrlar vedaha fazla para kazanrlar. Dukeniversitesindeki ekonomistler, iyim-serlerin daha fazla para biriktirebildik-lerini bulmulardr. Bu kiilerin dier-lerine nazaran elerinden daha azboandklar halde, boansalar bileyeniden evlendikleri ortaya kmtr.

Daha iyi bir gelecek bir yanlsamaolsa bile, iyimserliin, iinde yaanlanmevcut zamanda (imdide) baz akfaydalar vardr. mit etmek zihinlerirahatlatr, stresi azaltr ve fizikselsal gelitirir. mit etmek, insanlarzehirli duygulardan uzak tutar.Houmuza gitmeyen ve bize elemveren olaylarn stesinden gelebilmekiin, gzlerimizi uzaktaki parlak yldzayani "mit"e dikeriz. Kalp hastalarzerinde aratrma yapan uzmanlariyimserlerin daha fazla vitamin aldk-larn, dk ya ieren gdalar dahafazla tkettiklerini ve egzersiz yaptk-larn ve bylece de kalp rahatszlgeirme riskini azalttklarn bul-mulardr. Keza kanser hastalarylayaplan bir aratrmada ise 60 yanaltndaki ktmser hastalarn aynsalk durumunda, statde ve yatakiiyimser hastalardan 8 ay nce ldkleritespit edilmitir.

Bu konuda yaplm pek ok saydakibilimsel alma iyimserliin, aslnda

insan beyninde programlanm olabile-ceini iaret ediyor. yimserlik bilimi,insan bilincinde yeni pencereler ayorve birikmi pek ok kanttan yolakarak beyinlerimizin yalnzcagemile damgalanmadn sylyor.Beyinlerimiz gelecek dncesiylesrekli olarak ekilleniyor.

Tali Sharot, iyimserlikle ilgili al-masnn insan doasnn olumlu yannaduyduu derin ilgiden baladnsylyor. yle ki New York ehrindeyaad 11 Eyll faciasndan sonrainsanlarn terrist saldrlarla ilgilihafzalarndaki bilgileri ve anlarnaratrmaya balam. nsanlar ala-cak biimde adeta birer video gibiyaananlar kaydetmiler ancak bunlarska hatalarla doluymu. lke apndayaplan bir aratrma, saldrlardan 11ay sonra bireylerin yaadklaryla ilgilianlarnn ilk gnk anlaryla % 63orannda rttn ortaya koymu.Bu kiiler ayrca olayn ayrntlarnhatrlamada da baarszlklar gster-miler. rnein uak irketlerinin isim-leri v.s gibi. Hafzalarndaki bu boluk-lar nereden geliyordu o halde?

Hafzayla ilgili almalar yapanbilim adamlar buna ilgin bir cevapsundular: Gemile ilgili anlarn hatr-lanmasndan sorumlu olan sinir sistemiyalnzca anlardan sorumlu tutulacakbiimde geliim gstermemi, aynzamanda gelecei hayal edebilmemizve bizi yaayacamz ve gelecek olanolaylara hazrlayabilmek iin detasarmlanm olabilir. "Sistem

SEVG DNYASI36

gemiteki olaylar mkemmel biimdeyeniden oynatmak iin tasarlanmam"diye iddia ediyorlar bilim adamlar.Bunun yerine zihinlerimizin gelecekleilgili esnek senaryolar kurgulamayaynelik tasarmlandn, sonu olarakhafzalarmz yeniden yaplanmasrecine sahip olduundan, ayrntlarnbazlarnn silinerek yerine dierlerininkonulduunu sylyorlar.

Tali Sharot, bunu teste tabi tutmakiin gelecei hayal etmelerini istediignlllerin beyin aktivitelerini kaytetmeye karar vermi. Bu olaylar elbetki 11 Eyll faciasyla ilgili deil de,onlarn gnlk hayatlaryla ilgili imi.Sharot bu sonular ayn kiileringemi olaylar hatrladklarnda beyin-lerinde oluan modellerle kyaslamakistemi. te burada en sradan olaylarbile daha iyiye doru inanlmaz bir de-iim gstermi. Bu kiilerden birisiningelecekte yaptraca bir sa kesimiyleilgili hayali size fazla parlak gelmeye-bilir ancak Sharot'un testine katlan bukii hayalini yle anlatm: "SalarmLocks of Love (gen kanser hastalariin peruk tasarlayan bir yardm kuru-luu) iin kestiriyordum. Salarm buboya getirmek yllarm almt.Arkadalarmn hepsi beni kutlamakiin oradaydlar. Brooklyn'deki ensevdiim kuafre gitmi ve sonra da ensevdiim restoranda yemek yemitim."

Sharot daha sonra bir baka gnll-den bir uaa bindiini hayal etmesinisylemi. Bu kii unlar sylemi:"Uan kalkn hayal ettim. Zira

uak yolculuunda en sevdiim anbudur. Arada 8 sekiz saatlik ekerlemeyaptktan sonra Krakow'a inerken biziemniyetle yere indirdii iin pilotualkladm." Bu gnll uan tehiryapmasndan, uan iinde barparan ocuklardan hi bahsetmemi.

Katlmclarn kendi hayatlaryla ilgilibu denli pozitif olmalar beyinlerimizinbelki de bu ekilde yaratlm olduunugsteriyor olamaz m? nsanolununiyimserlie meyili beyinlerimizinmimari tasarmnn bir sonucu mu?

yimserlik kiinin kendisini gelecektehayal etmesiyle balar. nk zihinselzaman yolculuu insann en iyi yaptilerden birisidir. Bu insann zihnindezaman ve uzam hem ileri hem de gerisarabilme yeteneine sahip olmasndanileri gelir. Farkl bir zaman dilimini vemekn imgeleyebilmek aslnda hayattakalabilmemiz iin de ok nemlidir.

Dnsel zaman seyahati ileriyi plan-layabilmemizi, ktlk zamanlar iingda ve kaynaklar tasarruf edebilme-mizi ve gelecekte kazanacamzdller uruna sk biimde almayakatlanabilmemizi salar. Ayrca imdikidavranlarmzn gelecekteki nesillerinasl etkileyebilecei hakkndangrde bulunmamza izin verir. Eerdnyann bundan sonraki yz ylnkafamzda resimleme kabiliyetine sahipolmasak, kresel snma bizi bu denlirahatsz eder mi? Daha salkl yaa-maya teebbs edebilir miyiz? ocuksahibi olabilir miyiz?

SEVG DNYASI37

Zihinsel zaman yolculuunun bizehayatta kalabilme avantajlar sala-masna ramen, bilinli bir ngrnninanlmaz bir bedeli de vardr:Gelecein bir yerinde lm bizi bekle-mektedir. San Diego'daki Kaliforniyaniversitesi Biyoloji Blmhocalarndan Ajit Varki bu konuda un-lar sylyor: "nsan gelecekle ilgili tekfarkndal lmyle ilgili olsayd, buonu hayatta kalmas iin yapmasgerekenlerden uzak tutar, evrimininsonunu getirirdi. te evrim sreciiersinde bilinli bir zihinsel zamanyolculuu ancak ve ancak rasyonelolmayan bir iyimserlikle birletiizaman faydal olabilir. lmle ilgilibilinci insann ayn zamanda parlak birgelecei srekli olarak resmetmekabiliyetiyle baa ba gider. nkinsan byle yaratlmtr."

nsann gelecei resmetme kapasitesihafza iin kritik bir neme sahip olanhipokampus'a baldr. Hipokampus'larzarar grm kiiler gemile ilgilianlar toparlayamazlar ve gelecekleilgili ayrntl imajlar yaratamazlar. Bukiiler adeta zamana aklp kalmgibidirler. Dierleri ise zamaniinde ileri veya geriye doru zihin-sel yolculuklar yapabilirler.rnein eleriyle dn yaptklar birkonumay dnmelerinin ardn-dan yarn geceki yemekle ilgiliplanlar yapabilirler.

Ancak beynimiz bu yolculuutesadfi biimde yapmaz. Bununiin spesifik tipteki dncelerle

megl olur. rnein ocuklarmznhayatta nasl baarl olacaklarn, negibi iler yapacaklarn, bizim onlaranasl yardm edebileceimizi, tepeninstndeki evi hangi parayla nasl ala-bileceimizi ve mkemmel birsevgiliyi nasl bulabileceimizi dikkatealarak dnrz. Veya takmmznnemli bir ma nasl kazanabileceinidnrz. Ayrca sevdiimiz insanlarkaybettiimizde, iimizde baarszolduumuzda veya bir uak kazasndaldmzde neler olabileceinidnrz. Ancak yaplan aratrmalaroumuzun aslnda (tersi sanlsa bile)daha fazla olumlu hayaller zerindedndn dorulamtr.

Tali Sharot'un bir baka nrobilimciolan Elizabeth Phelps ile birlikte yrt-t bir alma gelecekle ilgilidncelerimizi olumlu bir imgeyeynelttiimizde beynimizin n tarafn-daki korteksin dier blgelerle de irti-bata getiini ortaya koymu. Frontalkorteks yani alnmzn arkasndakiblm, insan beyninin en yeni evrim-lemi blgesidir. nsanlarda bu blge

Elizabeth Phelps

SEVG DNYASI38

hayvanlarnkine nazaran daha byk-tr. Buras ayn zamanda dil ve ama(hedef ) belirleme iin elzem olan birblmdr. Sharot ve Phelps gnllkiilerin gelecekle ilgili olumlu ve dahasonra olumsuz imgelemeler yaparken,MR cihazyla beyinlerinde neler olupbittiini incelemiler. Kiilerden arzuettikleri ve peinden kotuklar bir eyihayal etmeleri istenmi (sevgiliylebyk bir buluma veya byk miktar-da bir paraya kavuma gibi), dahasonra da arzu etmedikleri bir durumu(czdanlarn kaybetme, romantik birilikinin sona ermesi gibi)imgelemeleri istenmi. Gnlller arzuettikleri ve peinden kotuklar birolay imgelediklerinde nlerine dahazengin ve daha canl grntleringeldiini, tam tersine arzu etmedikleribir olay imgelediklerinde ise bununtam tersini yaadklarn sylemiler.

Bunlar beynimizde duygularsrelendiren merkezle, duygu ve moti-vasyonu modle eden frontal korteksarasndaki ilikiyi ortaya koymutur.yle ki frontal korteks bir trafik kon-trol memuru gibi davranarak olumluduygularn ve bunlarla alkal bilgilerinakn salar. Kii ne kadar iyimser ise(olumlu olaylar imgelerken, negatifolanlarna nazaran), bu blgeler arasn-da kuvvetli balar olumaktadr.

Bulgular bu nemli blgelerindepresyonlu kiilerde farkl aktivitelergsterdiini de ortaya koymutur. Ciddiderecede depresyon geiren kiilerktmserlie meyilli olmakta ve gele-

cekle ilgili aslnda gerekleenden dahada kt hayaller kurmaktadrlar. Hafifderecede depresyon geiren kiiler isegelecei tahmin etmede grecelibiimde isabetli olmaktadrlar. Bunlardnyay olduu gibi grmektedirler.Dier bir deyile, gereki olmayaniyimserlik reten sinir sistemi mekaniz-malarnn yokluunda tm insanlarnaslnda hafife depresif olmalarmmkndr. yimserlik realiteyideitirebilir mi? Ktmser beklentiler-le ilgili sorun, klinik depresyongeirenlerinki gibi, gelecei deitirmegcne sahip olmalardr. Olumsuzbeklentiler gelecei olumsuz biimdedeitirebilirler. Peki beklentilerrealiteyi nasl deitirir?

Bu sorunun cevabn gelecek aykiyazmzda ele alacaz.

Faydalanlan Kaynaklar:- Observer New Review, December

2011, The Observer-2012 - Brain Rejects Negative Thoughts,

James Gallagher, Health Reporter, BBCNews

- Why Adjusting our expectations toreality is so difficult, Andrea Anderson,April 10, 2012.

- How We Opt Out of Overoptimism:Our Habit of Ignoring What is Real Is aDouble-Edged Sword-Michael Shermer,March 2012.

- Hope and the Optimism Bias, Science,June, 2011.

- www.guardian.co.uk-esciencesnews.com/dictionary/

Optimism.Bias- www.bbc.co.uk/news/health- Osho, The Golden Future, Ch 36, Q I

www.oshonews.com

SEVG DNYASI39

eniden selamlar sevgili varlklar.Ben Manyetik HizmettenKryon'um. Sizinle bir kez daha

manyetiklerin hi de basit olmayan birekilde nasl deimekte olduukonusunu tartacaz. Bu deiim sizinbiliminizin fark edemeyecei bir ekil-de gereklemektedir ama sizinDNA'nz etkileyecek olan kkten birdeiimdir. Bu sizin macera olarakadlandrdnz eyin sonudur. Bizim

byk macera olarak adlandrdmzeyin ise balangcndayz. Bu celsebazlarnzn daha nce duymuolduu, bazlarnzn ise hi duymamolduu bilgilerle dolu olacaktr.

Partnerim bu mesajlar 22 yldan buyana iletmektedir, bylece burada hepbirlikte oturup olaslklardan bahsede-biliyoruz. Bu toplantda bir kez dahadnyann ve insanln tarihesini kar-

Y

Byk Resim:Yalnz Deilsiniz

Canl Kryon Celsesi,

3 ubat 2012 Patagonya Gemi GezisiLee Carroll kanall ile verilmitir.

eviren: Necati Tarman

SEVG DNYASI40

mak olmayan basit bir ekilde anlata-cam. Anlattklarm youn bir zeteklinde olacak ve sizler bu zeti dahaiyi anlayabileceksiniz.

Her ey 13 milyar yl nce balad.Partnerim bugn size YaratlMaarasnn dnyann olumassrasnda ekillenmi olduunu syledi.Bu bir kuantum olaydr. YaratlMaaras oradayd. Sizler oradaydnz.Ben (Kryon) de oradaydm. Bizlerdnyann olumasn ve potansiyellerinde varolmaya balamalarn izledik. Vesevgili dostlar imdi gerekten bilme-niz gereken bilgi u: Gezegengeliirken sizler sadece etrafnda yer-leip bunu izlemediniz. Bunu size naslanlatsam ki? Tm insanlk macerasnnve medeniyetinin sadece dnyann var-lnn son anlarnda olumasn tuhafbulmuyor musunuz? Yaamn dnyazerinde gelimekte olduu bu mil-yarlarca yl boyunca yaam birok kezbalad ve durdu, henz insanlar buradadeildi. Geliiminizin mmkn olanson anda olmas size tuhaf gelmiyormu? Byk memeliler milyonlarca yl-dan beri burada vard ama sizler ortadayoktunuz. Sizin biliminiz bunun tuhafolduunu dnmyor, nk onlarnelinde bunu kyaslayabilecekleri bir eyyok. Onun yerine olaylara gerekletiiekilde bakyorlar. Biz buna planlanmezamanllk diyoruz.

Bu bilgileri size dzgn bir ekildeverebilmek iin size yaratl hikyesinitekrar anlatmamz gerekecek. Ozamanlar sizler sadece izlemekte yetin-

miyordunuz. Her biriniz baka biryerde iin iindeydiniz ve olaya katl-yordunuz. Bu sizin bulunduunuz ilkgezegen deildir ama siz bunu zatenbiliyorsunuz, deil mi?

Bununla birlikte, dier varolula ilgilibilgi sizin u anda geerli olan akaikgemiinizde yer almyor, nk DNAaka sadece dnya tabanldr (sadecednya ile ilgilidir). Dolaysyla, her-hangi bir hatrlama Yksek Benlii-nizden gelen sezgi ve varsaymdr,DNA'nzdan deil. Sizin DNA'nz tekbir deiiklikle tamamen dnya temel-lidir. Ve bu da bizi yeniden yaratlhikyesine getiriyor.

Genel Bak

imdi izin verin sizi 1 milyar ylncesine gtreyim. Sizler o zamanlarda bu galaksideydiniz. Ve tarihinizinherhangi bir ksm iin bu galaksi d-na bakmamanz gerektiini sylemekisterim. Her bir galaksinin kendi ruhsalplan vardr ve bu plan her bir galaksi-nin fiziini etkiler. te bu nedenle debilim evrende farkl fizikler saptaya-bilmekte ama bunun nedenini akla-makta yetersiz kalmaktadr. Buinceleme iin kendi galaksiniz iindekaln. Bu noktada size bilincinizin fizi-inizi belirlediini sylesem, herhaldeanlayamazsnz. Onun iin bunu buradabrakmak en iyisi.

zin verin sizi, u anda sizin yaadk-larnz yaayan bir gezegene gtre-yim. 4 milyar yl nce sizin geze-

SEVG DNYASI41

geniniz henz souma aamasndayd.Yaam sizin bildiiniz anlamdabalam deildi ama tohum vardhepsi bu. Sizin bildiiniz ekliyleHayat gerekten hi balamamt.Fakat galaksideki dier yerlerde insansolan sofistike gruplar halihazrda yer-lemiti . Size benziyorlard, nkplan byledir. 4 milyar yl nce onlarngezegeninde yaam balad, sizinzaman izginizden ok farkl olarak.

1 milyar yl nce onlar bir deiimyaadlar ve onlarn zgr seimlerivard. O zamanlar bunu yapan tekgezegendiler ve sonunda onlar birbilin bakalam (metamorfoz)yaadlar.

Bu noktadan sonra deiim hz arttve sadece 1000 yl iinde tam bedensel(maddesel) durumdan aydnlanm halegeldiler. Sadece 1000 yl iinde kuan-tum dnenler haline getiler. Hayatonlar iin ilhi, ayr ve farkl olaraktanmlanyordu, nk ilerindeyaamn kuantum paralarn kefet-milerdi. Her ey deiti. Artk lmldeillerdi ve plan uyarnca, gelecek-lerinin belirli bir noktasnda baka birgezegeni kendi evrimlemi DNA'larile "tohumlayacaklard". O gezegenhazr olduunda, k ve karanlk vetanrsal sezgi ile ilgili bilgilerinintohumlarn yerletireceklerdi vegerekten de, sizinkinden ok uzaktayer alan bir gezegende bunu yaptlar.Sz geen gezegen Yedi Kzkardetakmyldzlar iinde yer alan bir geze-gendi ve sizler imdi bu gezegeni

Pleiadeslilerin yuvas olarak biliyor-sunuz. te bu Pleiadeslilerinmedeniyetinin balangcyd.Pleiadesliler ite byle baladlar,kendilerini DNA nn farkndalylatohumlayan dierleri tarafndan.

Milyonlarca yl sonra Yedi KzkardeTakmyldz (Sreyya) iinde insansvarlklar ykselme aamasna girdiler.Size imdi galaksinin tarihesinianlatyorum, yaamn tarihini deil. Builhiliin tarihidir ve burada her eymerkez tarafndan etkilenmektedir veher ey bir dolak kuantum duru-mundadr. Tm bunlarn temelindezgr seim yatmaktadr.

Sizin Hikyeniz

Birka yz bin yl nce insanlar sizinbugn bildiiniz insan formuna girme-ye baladlar. Tm gemi gz nnealndnda, bu tarih iin dn demekmmkndr. Bunu insanln geliimiile kartrmayn. Bu geliim ok uzunbir zamandan beri olu halindedir. Amasizin bedeniniz iinde bulunan DNA bugezegende doal olarak gelimi olanDNA deildir. Sizin DNA'nz dnyatemelli evrimsel srecin dndadr vebilim insanlar da yava yava bunufark etmeye balamlardr. Onlarnszn ettii "kayp halka" insana aitdeildir.

imdi yeniden sizin hikyenizin ba-na dnersek, unu syleyebiliriz:Yaklak 100.000 ila 200.000 yl ncePleiadesliler sizlerin iine tohumlarn

SEVG DNYASI42

yer-letirmekzerednyayageldiler.Onlar ozamanadekevrim-lemilerve mezunolmularve bilin

deiimini baarmlard. Onlar zgrseim sonucunda kuantum halegelmilerdi ve sizlerde ite onlarnDNA'larnn paralar bulunmaktadr.

Sizin iin yeni bilgi: Bu tohumlamasreci tek defalk bir i deildi. Onedenle size Pleiadeslilerin sizinle bir-likte alm olduklar srenin bykblmleri hakknda bilgi veriyoruz. Builem zamana yaylarak ve birokyerde yapld. lemlerin hepsi eza-manl olarak yaplmad ve bununnedenleri imdilik sizin iin bilinmezolarak kalacaktr. Ama size ilerideimdi artk soyu tkenmi olan dierinsanslarn niye zamannda varolduk-larn aklayacam. u anda tek birinsan tr vardr ve bu durum gezegen-deki memelilerin geliimine tersdmektedir. Bu bir tasarmd ve sizinbildiiniz insan iin bunun yaratlmas100.000 yldan fazla srd.

Aydnln ve karanln bilgisinin birbahe iinde konuan bir ylan vebaka mitolojik hikyeler ile ilgili ve

balantl olarak verilmi olduu ek-lindeki yaratl hikyesi sizin insani nyarglarnza gre dzenlenmitir.Ruhsal mant kullanarak buhikyelerin gerein mecazlar(metafor) kullanlarak anlatl tarzn-dan baka bir ey olmadn vegerekten de byk bir bilin deii-minin yaanm olduunu ama bununbir anda deil, uzunca bir sreyeyaylarak gereklemi olduunu bula-bilmeniz gerekir. Ayn efsaneye grednya da 7 gn iinde yaratlmtr.Ancak, bu sadece nmerolojik birgerei temsil etmektedir (7 tanrsal-ln saysdr) ve anlam da dnyadakiyaratlta ilahi bir dizaynn olduudur.

Ruhsal tarih ile ilgili retilerhakknda ruhsal mantn kullanlmayabalamasnn zaman gelmitir nkbu nedenle aa kacak olan bilgilermuhteem olmann yannda sizlerin hereyi daha iyi anlamasna da yardmcolacaktr.

imdi, sizin DNA'nz gerekte nediracaba? O Pleiadeslilerin kodudur amabu kod yalnz Pleiadeslilerin deil,onlardan nce varolan ve tohumlarnonlara yerletirmi olanlarn dakodudur. Sizler bunlar hatrlaya-mazsnz nk oyun bu ekilde kurul-mamtr. Sistem uyarnca sizin akaikkaytlarnz sadece dnya ile snrldr.Ama sizin "ilhi anlarnz" sizibalangca kadar gtrecektir, galak-sideki ve evrendeki ilhilii grd-nz sistem stne sistem, sistemstne sistemin yaratld yere.

SEVG DNYASI43

Onlar kimdir? Onlar sizin tanrsalebeveynlerinizdir. Onlar iinizdekiilhilik tohumudur ve buray ziyaretediyorlar. Ve ayrca onlarn hepsiPleiadesliler deillerdir. Bunu biliyormuydunuz? Onlar galaksinin hertarafndan gelmektedir. Onlar daPleiadeslilerin tohumlarn temsiletmektedirler ve sizin gvendeolmanz salamaktadrlar. Bununbaka trl olmasn istemezdiniz,deil mi? Tabii siz "Neye kar g-vende?" diye sorabilirsiniz.

Gvenlik Balonu

Evreniniz yaam ile kaynamaktadr.Milyonlarca yl boyunca greceliolarak sadece birka gezegen maddeselbedenlerinde "yaratc DNA'ya" sahipolduklar bir yere varmay baara-bilmilerdir. Bazlar tohumlanmlarama olumlu sonu alamamlardr.Bazlar artk ldr. Bazlar geriteknik olarak ileri dzeye ulamlarama hibir tanrsallk kvlcmna sahipolamamlardr. Dolaysyla, bir geze-gen "karar verme aamasndayken",onun ilerine karabilecek dier yaamformlarna kar koruma altna alnr.

Tek zgr seim gezegeni - u andamevcut olan tek gezegen - karar vermeaamasndayken, sizler sizin gvenliolmanz salam olan ve bundanbyle de salayacak olan tanrsal var-lklar tarafndan kuatlm olacaksnz.Sizler u anda bilin kesini dnmekzeresiniz ve onlar da bunu biliyorlarnk onlar da buradan getiler

zamannda ve bunu halen hatrlyorlar.Sevgili varlklar, bilin istikrarldeildir (uucu)! imdiye dek onu okyava deiirken grdnz ama artkok daha hzl deimeye balayacak.Eskiden olduu gibi deiim nesillerve nesiller boyunca srmeyecek. Onunyerine gerek zamanl deiimlerigreceksiniz. nsanlar ocuklarnn b-yyp kendi ocuklar olmasn bekle-meyeceklerdir.

Sizin gvenliinizi salamak iikuantum olarak ve boyutlu mesafemuhafaza edilerek yaplmaktadr. Amau soruyu sormak zorundasnz,"Galakside bu kadar ok yaam formuvarken ve bunlar bu kadar eskileredayanmakta iken (ileri bilim ve seyahatpotansiyeli), uzayllar neden dnyayainip kendilerini tantmyorlar ki? Zatenyzlerce yldr buradalar!" Cevap bizimsylediimizin kantdr. Onlar burayakarmalarnn yasak olduunu biliyor-lar ve sadece gelip marjinal rahatszlkyaratarak dnyadan gitmektedirler.

Daha Hzl Bilin Deiimi

Son 100 ylda bilimin ok hzl iler-leme gerekletirdiini mi dnyor-sunuz? Bir de bili