6-бет

14-бет

18-бет

Жаңалықтар

TeliaSonera жаңалықтары 4

Kcell жаңалықтары 10

Фотожариялама

Connect Kazakhstan-2012: жаңа әдістерді іздеу 6

Kcell Орталық Азиядағы мобильді байланыс операторларының дамуына басшылық етедi 12

Байланыс сапасына қалай қол жеткіземіз? 20

Eurovision-2012: ішкі көзқарас 36

Сұхбат

Орталық Азиядағы TeliaSonera: халықаралық тәжiрибе және жергiлiктi сараптама 14

Дайджест 18

Маркет

Сәттіліктің жалғасы 24

Қосымшалар дүкенi–2 28

Тұлға

Қазақстандағы джиу-джитсу: Рухтың жеңiсiне арналған Жауынгер Жолы 30

Айтылған ой 34

4 5

TeliaSonera Эстонияда АТ (ақпараттық технология) дамыту орталығын ашады

TeliaSonera Эстонияның астанасы Таллинде жаңа АТ даму орталығын құрады. Орталықтың басты мақсаты — алдыңғы қатарлы АТ-шешімдері негізінде веб-интерфейстерде және қызмет көрсету орталықтары мен сату нүктелерінде клиенттерге қызмет көрсету сапасын жақсарту

Біз оқырмандарымызды TeliaSonera Президенті және Бас директоры Ларс Ниберг мырзаның Шетел инвесторларының кеңесінде сөйлеген сөзімен және оның ҚР Президентіне жолдаған үндеуімен таныстырамыз

Балқан түбегі елдері мен Балтық аумағы мемлекеттері TeliaSonera компаниясының ұлттық рыногы болып саналады. Кейбір басқа компаниялар Балтық теңізі аумағында өз қызметінің басым бөлігін жүзеге асырады

«Б і з д і ң а қ п а рат т ы қ технологияны дамыту бойынша жаңа орталығымыз соңғы ғылым мен техника жетістіктері негізінде барлық аспектілерде клиенттердің қызмет көрсету сапасын жақсартуға, әр клиенттің сұранысына жауап беруге және оларды алдыңғы қатарлы ақпараттық технология шешімдерімен таныстыруға арналған. Клиенттердің үнемі әлемдік деңгейдегі қызметтерге қол жеткізуін мақсат етеміз», — дейді бас техникалық директор (CTO) және TeliaSonera компаниясының жылжымалы байланыс (SVP Mobility Services) қызметінің аға вице-президенті Клаес Никандер (Claes Nycander).

Орталық 30 мамырда ашылады. 20 қызметкер орталықта қызмет етеді, әлі 20–30 адам жұмысқа қабылданады. TeliaSonera үшін орталық құру және Балқан түбегі елдері мен Балтық аумағы елдерінің әртүрлі рыногында жылжымалы байла-ныс қызметтерін күшейту компанияның стратегиялық принципін жүзеге асыруда маңызды қадам болып табылады. Клиенттер-ге қызмет көрсетумен қатар, әлемдік үлгідегі сапаға жауап беретін орталықта өнімділікті арттыруға алғышарттар жетерлік.

TeliaSonera — динамикалық тұрақтылыққа негізделген, Балтық теңізі аумағындағы бастамашыл компания, даму стратегиясының негізгі әріптесі

T e l i a S o n e ra ко м п а н и я с ы қазіргі кезде Балтық теңізі аймағында қоршаған орта мен жастар мәселесіне жіті көңіл бөліп, аймақтың тұрақты даму-ына ықпал ететін жобаларға бастамашы болып отыр. Бұл жоба TeliaSonera компаниясына Балтық теңізі аумағының динамикалық дамуы жобасы аясында жүргізілетін жұмыстарды қолдауға мүмкіндік береді.

Осы аймақта TeliaSonera компаниясының 20 миллионнан астам клиенттері тұрады.

«Балтық теңізі аумағы TeliaSonera үшін өте маңызды. Біз аймақтың болашағы жарқын болу үшін нақты қадамдар жасап, өз үлесімізді қосқымыз келеді. Даму стратегиясымен қоса Балтық теңізі аумағындағы динамикалық тұрақтылыққа негізделген бастама арқылы кез-дескен кедергілерге төтеп беріп, жұмыс көлемі мен жеткен жетістіктерге назар аударғымыз келеді, — дейді Сесилия Эдстрем (Cecilia Edström), TeliaSonera компаниясының аға вице-президенті.

Өзіндік мәні бар тұрақтылыққа негізделген даму стратегиясының ең маңызды елшісі, балтық теңізі аймағы бойынша бастамашысы Tre Kronor af Stockholm бригі, 1850 жылы жасалған кеменің түпнұсқасына сәйкес 2008 жылы жасалған, ұзындығы 46 метрге жететін әмбебап кеме. Маусым және тамыз айларында Балтық теңізі аймағындағы елдердің болашақ дамуы

мен тұрақтылығына назар аудару үшін кеме Швецияның 10 кемежайын аралайды.

«Балтық теңізі аймағының өзіндік мәні бар динамикалық тұрақтылық бастамасы TeliaSonera компаниясымен бірге Балтық теңізінің қоршаған ортасын қорғау мен аймақтағы жастардың бойында көшбасшылық қасиеттерін дамыту бойынша іскерлікті жандандыруға өз үлесін қосады. Техникалық жетістіктер арқылы және кәсіпкерлік әлеуетін пайдалану арқасында мақсатымызға жетеміз»,

— дейді Горан Линдстедт (Göran Lindstedt), СЕО, Briggen Tre Kronor.

Бастаманың халықаралық бөлігін іске қосу тамыз айының соңына жоспарланған. Осы кезде кеменің өкіл анасы, тақ мұрагері, Жоғары мәртебелі Виктория ханшайым Стокгольмдегі Kastellholmen ғылыми баспасөз-мәслихатына қатысады. Кейін бриг Хельсинки, Таллин, Рига, Гамбург және Копенгаген қалаларына аттанады.

4G: Біз барлық нарық қатысушыларына тең шарттардың берілгенін қалаймыз

м а м ы рд ы ң со ң ы н д а аста н ад а Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Шетел инвесторлары кеңесінің кезекті XXV оты-рысы болып өтті. Мерейтойлық кездесудің басты тақырыбы еліміздің халықаралық сауда, логистика, іскерлік және қаржылық орталық ретіндегі дамуы болды.

Шетел инвесторларының кеңесінде «TeliaSonera» компаниясының Президенті Ларс Ни-берг баяндама жасап, бірқатар сандарды жария етті. Холдинг басшысының сөзіне қарағанда, Kcell ком-паниясы арқылы Қазақстанға жүргізілген инвести-циялар 1998 жылдан бастап 2011 жылдың аяғына дейін 2 миллиардқа жуық АҚШ долларын құрады. Осындай уақыт мерзімінде түрлі салықтар мен міндетті төлемдер түрінде мемлекет қазынасына тағы екі миллиардқа жуық қаржы төленді.

Биылғы жыл басында TeliaSonera «Қазақтелеком» АҚ-дан Kcell компаниясының қалған 49 пайыз акциясын сатып алуға тағы да бір жарым миллиард доллар жұмсалған. Kcell көп жылдан бері елеулі де тұрақты өсім көрсетіп келеді. 2011 жылы компанияның таза табысы екі таңбалы

санға өсті, ал абоненттік қор 11 миллион абонентті құрады. 2012 жылы сатылымдардың таза көлемі төменірек болды, бірақ бұл Ниберг мырзаның сөзіне қарағанда, қалыпты жайт. Бұл жергілікті ұялы байланыс қызметтерінің нарығында бәсекенің артып, тұтынушылық бағалардың төмендегенінің нәтижесі, ал абоненттеріміз үшін бұл жағымды құбылыс.

Өткен жылдың желтоқсанында 3G лицен-зиясын алғаннан кейін Kcell Қазақстан Республи-касында қарқынды түрде 3G желісін сала бастады. Бүгінгі таңда Kcell желісін 3G ұстайтын 2 миллион абоненттік құрылғы пайдаланылады. Ай сайын төрт жарым миллионға жуық Kcell абоненті мобильді интернетті пайдалануда.

Ниберг мырза Қазақстанда ұялы интернет қызметтерін дамытуда қомақты әлеуеттің бар екендігін көріп отырғандығын ерекше атап өтті. Ол Швецияны мысалға келтірді, мұнда TeliaSonera бол-жамы бойынша 5 жылдан кейін смартфондардың орташа тұтынушысы бүгінгі күнмен салыстырғанда 10 есе артық трафик пайдаланатын болады. TeliaSonera Президенті Қазақстан үкіметіне 3G

ендіру өтінішінен кейін қабылдаған жылдам шаралары үшін алғысын білдірді. Ниберг мырза Шетел инвесторлары кеңесінің жоғарғы трибунасын пайдаланып, осы жолы ҚР Президентіне және Көлік және коммуникация министрлігіне операторларға 3G лицензиясын алған кездегідей жылдам әрі тепе-тең, ашық және әділ шарттарда 4G лицензиясын берулерін сұрады.

Қазақстан Президентінің жеке бастама-сымен құрылған Шетел инвесторларының кеңесі

– бірегей ұйым. Жыл сайын ел экономикасына қомақты қаржы жұмсаған ірі бизнесмендердің барлығы ел басшылығымен өздерін қызықтыратын сұрақтарды талқылауға мүмкіндіктері бар. Кеңестің 14 жылғы қызметінде Нұрсұлтан На-зарбаев әлемдік жетекші компания өкілдерімен бірге жемқорлықпен күрес, қазақстандық үлесті арттыру, мекемелерді модернизациялау т.б. сияқты мәселелерді көтерді. Осы жылдар бойы шетел капиталының ағыны байқалды, осылайша Орталық азиядағы жалпы инвестициялар көлемінің 70% жуығын Қазастанға тарту мүмкін болды. Ал бұл 150 миллиард долларға жуық сома.

жаңалықтары

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

6 7

ConneCt KazaKhstan–2012V Астаналық экономикалық форум аясында өтті, оған мыңнан астам тұрғындар мен конференция қонақтары қатысты. Форумның басты мақсаты

— жаңа инновациялық шешімдерді ең өзекті құбылыстар негізінде қабылдау керектегін әйгілеу, коммуникациялық ин-дустрия мәселелерін қарастыру болатын.

Көлік және коммуникация министрі Асқар Жұмағалиев өз сөзінде былай деді: «Қазақстанда ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласын дамытуға үлкен көңіл бөлінеді, себебі ол қазір өмірдің барлық саласын қамтиды». Инновациялық ведомство басшысының айтуынша: «…мобильді қамтым бойынша біздің еліміз 38-ші орында тұр, Интернетке кіру бойынша 50%, БҰҰ рейтингісі бойынша электрон-ды үкіметті дамыту жағынан 38-ші орында, «е-қатысу» индексі бойынша

— 2-ші орында, онлайн қызмет көрсету жағынан — 14-ші орында тұр». Жаңа техниканы енгізу жағына келсек, ми-нистр LTE (4G) технологиясы, пилоттық желіні құру және тестілеу келесі жылға жоспарланғанын айтты, келесі жылы Қазақстан Алматы, Астана және басқа қалаларға 4G технологиясын енгізбек.

Шара бағдарламасы бойынша екі конференция — Connect Ideas және Connect Digital, сондай-ақ, Connect EXPO көрмесі болып өтті. Connect Ideas конференциясының тақырыбында инновациялық технологиялардың экономикалық даму және тұрақтылық кепілі екені, ақпараттық-коммуникациялық технологиялардағы маңызы сөз бол-ды. Баспасөз мәслихатының екінші күні бизнес саласындағы ақпараттық-коммуникациялық технологияларға арналды.

Біз конференцияға қатысушылардан сұхбат алып, шара жайындағы пікірімен бөлісуді сұрадық.

никлас Хенриксон, teliasonera компаниясының коммуникация жөніндегі директоры, Швеция

— сіздің ойыңызша бұндай конферен-циялар операторлар, провайдерлер және қарапайым адамдарға не үшін қажет?

— Бұндай шаралардың маңызы өте жоғары, коммуникация саласындағы кәсіби мамандар осы жерде бас қосады, олар әртүрлі бағытта жұмыс істегендіктен өзара пікір алмасып, тәжірибелерімен бөліседі. Технологиясы жоғары дамыған ел болғанымызға қарамастан біз әлі күнге дейін басқалардан үйреніп, жаңа мүмкіндіктерді жібермеуге тырысамыз. Бүгінгі конференцияның тақырыбы — ақпараттық-коммуникациялық техно-логиялар, ал шараға қатысушы барлық мемлекеттер — Қазақстан, Германия, Литва, Эстония, Украина, Швеция, Финляндия — бәріміз бір ғаламдық желінің бөлшегіміз. Әріптестердің тәжірибесі сырттай қарағанда мобильді байланысқа қатысы жоқ сияқты көрінетін инновациялық қызметтерді құруға ықпал етеді. Бүгінгі кездесу жаңа әдістер іздеуге түрткі болмақ.

— Қазақстандағы мобильді технологиялардың дамуы мен бай-ланыс сапасын қалай бағалар едіңіз? Қандай байланыс желісін қолданып көрдіңіз?

— Мен TeliaSonera өкілі болғандықтан, мобильді оператор ретінде Kcell байла-нысын қолдандым (күледі). Қазіргі таңда

ұялы телефонсыз өмірімізді елестете алмаймыз. Әмиянымызды қалдырып кетуіміз мүмкін, бірақ ұялы телефоны-мыз қалып қойса, үйге қайта ораламыз. Мобильді байланыс біздің өміріміздің ажырамас бөлшегіне айналды, қай жер-де болсаң та қалаған адамдарымызбен байланыс орнатуға мүмкіндік береді. Астанада өткізген уақыт ішінде мен по-шта қабылдап, өзіме қажетті сайттарды қарадым, достарым мен туыстарыма қоңырау шалып, SMS жібердім. Сағат белдеуін ауыстырсам да, мен Стокголь-мде жүріп, жұмыс істегендей болдым. Байланыс сапасы осылай анықталады, мобильді телефон көңіліңе қаяу салмай, ең жақын досыңа, көмекшіңе айналуға тиіс.

сәкен сәрсенов, ҚР көлік және коммуникация вице-министрі

— сәкен сейітжаппарұлы, осындай конференциялардан қандай нәтиже күтуге болады?

— Форумға танымал IT-мамандар келіп отыр, бұл біздің сала үшін өте маңызды, біз тәжірибе алмасып ғана қоймай, өзіміз жайлы айтып, өз елімізді таны-тамыз. Қазақстан әлемдегі ақпараттық қоғам дамуының жаһандық үдерісінің белсенді мүшесіне айналды. Енді біздің ел ең жақсы тәжірибелерді пайдала-нып, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар бағытында дамуға тиіс. Осы жағынан алғанда форум телекоммуникациялық технологиялар бағытын анықтауға тамаша мүмкіндік беріп отыр.

— Бұл сала бойынша қандай қиындықтар туындап отыр?

— Біз барлық қиындықтарға төтеп береміз. Әлемдегі алдыңғы қатарлы мемлекеттерден қалмауды мақсат тұтып отырмыз. Біз АКТ (ақпараттық-коммуникациялық технологиялар) даму жолын тұтас қайталамаймыз, олардың қатесінен сабақ алып, жетістіктерін ғана пайдаланамыз. Технологияның ең жаңа және сапалы үлгілерін қолдану мүмкіндігіне иеміз.

Никлас Хенриксон

Connect Kazakhstan–2012:жаңа әдістерді іздеуМамыр айының екінші онкүндігінде Астанада Еуразиялық ақпараттық-

коммуникациялық технологиялар форумы Connect Kazakhstan-2012 болып өтті.

Екі күн бойы АҚШ, Литва, Германия, Финляндия, Ресей, Швеция және Канададан

келген сарапшылар мен олардың қазақстандық әріптестері ақпараттық

технология саласындағы соңғы жетістіктерді талқылап, Казнеттің дамуы жайлы

пікір алысып, тәжірибе алмасты. Бұндай форумның терең маңызын жете түсінген

біздің компания оған демеушілік көрсетіп, жұмысына белсене араласты

ФотожаРиялаМа

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

8 9

Connect Kazakhstan–2012 шарасымен бірге ақпараттық-коммуникациялық технологиялар даму деңгейінің көрнекті үлгісі ретінде Connect EXPO–2012 көрмесі де болып өтті

Бұнда жеРгілікті және шет ел сандық технология өндірушілердің жетістіктері – компьютерден бастап бай-ланыссыз банктік төлемге дейін өнімдер көрермен назарына ұсынылды.

Көрмеден кейін ҚР көлік және коммуникация министрі Асқар Жұмағалиевпен бірге таң ас ішілді, ол сол жерде рыноктың негізгі өкілдерін қарсы алып, сәттілік тіледі, шараның басты бағыттарын атап өтті.

ККМ басшысы Халықаралық IT университеттің стендіне ерек-ше қызығушылық танытты, онда «Ұлттық пернетақта» деген атаумен инновациялық жоба ұсынылған еді.

Аталған жоба орыс және қазақ тілдерінде мәтін тергенде жазылма тақтаны ауыстырып-қосуды қажет етпейді, соның арқасында теру жылдамдығы барынша артады.

Көрмеде саладағы жаңалықтармен танысып қана қоймай, өнімдердің сапасын, мысалы 3D-теледидар сапасын тексеріп көруге немесе СөзКөмек 4.0. — электрон-ды қазақ-орыс-ағылшын сөздігінің көмегімен мемлекеттік тілді немесе ағылшын тілін меңгеру деңгейін тексеріп көру мүмкіндігі болды.

Kcell ұсынған жаңа өнімдер ешкімді енжар қалдырмады.

Қонақтар мен қатысушыларға ым-мен ойнайтын актерлер қуаныш сыйла-ды. Эмоциямен ойнау арқылы актерлер өздеріне назар аударып, бірге суретке түсу туралы қонақтар өтінішін жерге қалдырмады.

Астанада 20-мамырда бірнеше маңызды шаралар өтті, соның ішінде TeliaSonera холдингінің атқарушы дирек-торы Ларс Ниберг қатысқан шет елдік инвесторлар кеңесінің 25-ші пленарлық мәжілісі болып өтті. Тығыз жұмыс кестесіне қарамастан холдинг басшысы көрмеге қатысу ұсынысын қабыл алды және Kcell компаниясының таныстыры-лымына риза болды. ●

нұрлан ізмайлов, «Зерде» холдингінің басқарма төрағасы

— нұрлан телманұлы, ақпараттық-коммуникациялық сала бойынша қандай мәселелер бар және олар қалай шешілмек?

— Идеялық инвестицияларды венчурлік қаржыландыру болмағандықтан біздің компаниялар мен жас кәсіпкерлер өз жо-лын бастап, сервистік қызмет көрсететін заңдық кәсіпорындар, компаниялар құра алмайды. Сондықтан біздің алды-мызда тұрған негізгі міндеттердің бірі

— «Ажал алқабын» жою, яғни идеяның іске аспай жатып жойылуына жол бермеу. Біздің ақпараттық-коммуникациялық технологияның дамуында осы кезеңді жоққа шығарып, венчурлік қаржыландыру ұйымдастырмақпыз. Екінші мәселе — кәсіпорындар мен компанияларға және физикалық тұлғаларға тиімді, кең ауқымды байла-нысты қолжетімді ету. Қазақстанның жер аумағы үлкен, бірақ халық тығыз

қоныстанбаған. Бірақ болашақта бұл мәселе де Қазақтелеком мен мобильді операторлардың ынтымағы нәтижесінде шешімін табар деп үміттенемін. Шешім нұсқалары көп, олар: 3G желісі мен ИКҚ (интернетке кең ауқымда қолжетімділік) желілерін абоненттердің мекенжа-йына тәуелсіз қамтамасыз ету. Үшінші мәселе, қаншалықты құлаққа то-сын естілгенімен, ИКҚ контентті толықтырусыз ешкімге керек емес. Адамдарға килобайттар мен килобиттер емес, ақпарат керек; контент, сервис-тер, қызметтер, әлеуметтік желілер, коммуникациялар қажет. Сондықтан контенттің сапасын арттыру, Казнеттің ақпараттық толығу деңгейін көтеру басты мәселенің бірі. Тартымды контент мобильді операторларға да үшінші буыннан төртінші буынға сапалы түрде өтуге жол ашады. Операторлар

министрліктің алдында есеп беру үшін емес, осы желілер арқылы ақпараттық ағындар жүру үшін, ол өз кезегінде қаржылық ағынға айналу үшін инвести-циялайды. Ақпараттық-контенттік орта-ны дамытпасақ Казақстандық оператор-лар трафик жетімсіздігінен жапа шегеді. Әрине, инновациялар да өте маңызды, бірақ мен жоғарыда атап өткен бағыттар біз үшін басты мәселе деп ой-лаймын. Жуық арада осы кедергілерден өтіп, мобильді Интернетке кең ауқымды жол ашамыз деп үміттенемін.

— акт қоры жақында ғана құрылды, ол қандай жобаларды қаржыландырады?

— Басты инвестициялау стратеги-ясын инвесторлардан құрылған қамқоршылар кеңесі анықтайды, олардың бірі — Kcell компания-сы. Шешімді топпен қабылдаймыз.

Менің ойымша, бұлтты технологиялар бағытындағы болашағы зор сала — шағын және орта кәсіпке көрсетілетін және Интернет арқылы физикалық

тұлғаларға берілетін қызмет. Геоақпараттық қызметтерге үлкен қызығушылық бар, бұл да басым бағыттардың бірі деп ойлаймын. ●

ConnectEXPO-2012көрмесі

10 11

Kcell орталық азиядағы «TeliaSonera Еуразияның» стратегиялық даму орталығына айналады

Kcell бірінші болып қазақстандаSamsung Galaxy S ресми сатылымын бастайды

Connect Kazakhstan–2012 халықаралық форумы Kcell қолдауымен өтті

мобильді байланыстың қазақстандық рынок флагманын басқаратын GSM қазақстан/Kcell компаниясының орталық азия бағытындағы «TeliaSonera Еуразия» бөлімшесін құрғанынан бері бір жыл өтті. аймақтық топқа Kcell компаниясынан бөлек көлемі жағынан үлкен тәжікстан операторы Tcell мен екінші ауқымды Өзбекстандық оператор Ucell кіреді. солайша үш оператордың ортақ абоненттік базасы аймақ бойынша 21,3 миллион адамнан асады*

GSM казахстан/Kcell мобильді байланыс операторы қазақстанда Galaxy S iii сату бойынша Samsung компаниясының бірегей әріптесіне айналды

5000 сайт орнату арқасында (базалық станциялар орналастыру алаңы) компания елдің 94,5% аумағында желілік байланыстың жетілген түріне қол жеткізді

Kcell желісінде 5000 сайт жұмыс істейді

* 2012 ж. наурыздағы Q1-2012 TeliaSonera есебі бойынша

«Еуразиядағы TeliaSonera негізгі рыноктарын басқару біздің компания үшін үлкен абырой. Со-нымен қоса бұл бізге айтарлықтай жауапкершілік жүктейді. Қазіргі кезде Kcell Қазақстандағы мобильді байланыстың рыногында бәсекелестікке төтеп беріп, 13 жыл бойы ауқымды тәжірибе жинады. Бізге басқа екі компания — Ucell мен Tcell компанияларының тәжірибесі де өте маңызды, олар да өз елдеріндегі ірі операторлар болып саналады. Күшімізді біріктіре отырып, біз ең жемісті тәжірибелерімізбен бөлісетін әмбебап алаң ұйымдастырдық. Бұл өз

кезегінде біздің бизнестің тиімділігін арттыруға ықпал етеді», — дейді Орталық-Азия аймағы бойынша бас атқарушы директор әрі вице-президент Вейсел Арал.

Компаниядағылар Орталық Азия аймағындағы мобильді операторлардың кәсіби бірігуі қазақстандық Kcell операторы үшін басты рөл атқарады, ол Қазақстан Республикасының үкіметі алдына қойған озық мақсатқа жетуге үлес қосады, Қазақстанды Орталық Азиядағы ақпараттық-коммуникациялық технологияның басты орталығына айна-луына ықпал етеді деп санайды.

Connect Kazakhstan–2012 халықаралық форумы V астаналық экономикалық форумның аясында өтті, бұл шара Еуразиялық аймақтағы байланыс және ақпарат секторы үшін басты оқиға болып есептеледі

ConneCT KazaKhSTan–2012 аясында екі конференция — Connect Ideas және Connect Digital мен Connect EXPO көрмесі де болып өтті. Аталған форумның негізгі мақсаты

— ақпараттық-коммуникациялық тех-нологиялар саласындағы жаңа білім

мен тәжірибелерді алмасу. Оны Қазақстан Республикасының көлік және коммуникация министрлігінің қолдауымен «Зерде» ұлттық ақпарат-коммуникациялық холдингі мен United Agencies CA компаниясы ұйымдастырды.

«Біз Kcell компания-

сын жаңа флагмандық Galaxy S III моделін сату

үшін бірегей әріптес ретінде таңдадық, себебі ол Қазақстанның

мобильді байланыс рыногында көшбасшы операторлардың бірі болып саналады, барлық елде кең таралған сауда нүктелері бар, корпоративті қызмет тұрғысынан

алғанда күшті позицияға ие. Сондай-ақ, 2011 жылғы әріптестік нәтижесі көрсеткендей, Kcell –кез-келген дәрежеде туындаған бизнес мәселелерін шешетін сенімді әріптес, - деп атап өтті Орталық Азия мен Қазақстандағы Samsung Electronics компаниясының өкілі «Мобильді коммуникациялар» бөлімінің бизнес-менеджері Кид-жунг Джей Ким мырза (Мr. Kijoong Jay Kim).

15 маусымнан бастап телефон Қазақстандағы барлық 18- Kcell-орталықтарында сатылымға түседі, сонымен қоса «Kcell Экспресстің» 104 сауда нүктесінен сатып алу мүмкіндігі бар.

Ай сайынғы төлем мөлшері

Топтама мерзімі

Алдын ала төлем

Samsung i9300 16GB

Samsungi9300 32GB

11600 12 0 10000

9100 12 30000 40000

6200 24 0 10000

Б ұл ш а ра жа й ы н д а өз пікірін білдірген GSM Казахстан/Kcell компаниясының бас атқарушы директор әрі вице-президент Вейсел Арал былай дейді: «Бұл ауылды мекендерді қоса алғанда мобильді байланысқа жаппай қол жеткізуге қатысты ауқымды міндеттердің жүзеге асқанын білдіретін біздің компа-ния дамуындағы маңызды жетістік. Қазақстандағы телекоммуникациялық инфрақұрылымды дамыту үшін біз 2 миллиард АҚШ долларына жуық ақша бөлдік, соның арқасында алыс

ауылдарда, республикалық және аймақтық жолдарда байланыс пай-да болды. Мобильді байланыс бар жерде ақпарат алмасу жылдамдығы да артады, бизнесті дамытудың заманауи тиімді құралдары туындайды. Біздің компанияның бәсекеге қабілетті артықшылығы болып саналатын және біздің абоненттердің игілігіне қызмет ететін тамаша байланыс желісін орнатқанымызды мақсат етеміз. Қазақстанның экономикасының өсуіне ары қарай да алдыңғы

қатарлы байланыс технологияла-рын енгізіп, мобильді байланысты кез-келген қазақстандық үшін қолжетімді ететін өнімдер мен қызметтерді рынокқа шығаруға дайынбыз».

GSM Казахстан/Kcell компаниясы техникалық құрал-жабдықтардың алдыңғы қатарлы әлемдік өндірушілерімен бірге жұмыс істейді, олардың ішінде ZTE және Ericsson компаниялары бар, соның арқасында 5000 елді мекенге сапалы әрі сенімді байланыс ұсыну мүмкіндігі туды. Қазіргі кезде ком-пания 3G желісін белсенді дамытуда, болашақта қамтым аймағын одан әрі кеңейтпек. Компания желісі төртінші буын (LTE) технологиясын дамыту жағын да мақсат етеді.

Galaxy S III смартфондары бірнеше нұсқада сатылады. GSM Казахстан/Kcell компаниясының абоненттері бұл теле-фонды келісімшартқа отырып, ай сайын төлем жасау арқылы сатып ала алады, бонус ретінде лимитсіз мобильді Интер-нет ұсынылады. Абоненттер ай сайынғы төлем мен бонус мөлшеріне байланысты алты топтаманың бірін таңдай алады (минуттар, SMS, интернет-трафик — №1 кестесін қараңыз) және тұтынушының келісімшартқа отырмауға да құқы бар.

жаңалықтары

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

12 13

Kcell Орталық Азиядағы мобильді байланыс операторларының дамуына басшылық етедi

18 мамырда TeliaSonera Eurasia-ның Орталық Азия бөлiмшесiнiң құрылуына бір жыл толу мерекесіне орайластырылған қазақстандық БАҚ журналистерінің қатысуымен баспасөз мәслихаты өттi. Онда спикерлер ретінде TeliaSonera Eurasia-ның Орталық Азия аумағы бойынша Вице-президенті және GSM Қазақстан/Ксеll компаниясының бас атқарушы директоры — Арал Вейсел, Tcell компаниясының бас атқарушы директоры — Мансур Хамидов және Ucell компаниясының бас атқарушы директоры Огюз Мемигювен сөз сөйледi

жуРналистеРМен кеЗдесуде Орталық Азияның үш iрi операторларының соңғы жетістіктері айтылып өтілді. Мәселен, Арал мырзаның хабарлауы бойынша, мамыр айында Kcell өзінің «мерейтойлық» 5000-шы базалық станциясын орнатты, Қазақстанға 4G келген жағдайда барлық қайта орнатылған станциялар LTE байланысының жаңа буынына оңай құбылып өзгере ала-ды. Қазірдің өзінде ҚР аумағында 18 сервис орталықтары және 200 Kcell-экспресс делдалдық кеңселерi жұмыс iстейдi. Kcell-дің Орталық Азия аумағын дамытуындағы рөлі туралы толығырақ VOX.com журналының осы

шығарылымындағы 14 бетіндегі Арал Вейсел мырзамен өткізілген сұхбаттан оқи аласыз.

Огюз Мемигювен өз компаниясының табысты алға басу тарихы туралы былай әңгiмеледi: Мәселен, 2007 жылғы сатып алу сәтінен бастап Ucell Өзбекстандағы мобильді байланыс нарығында нық екiншi орынға табан тіреді. Сол сәттегі нарықтағы үлес 5—10%-дан 30—31%-ға дейiн өсті, абоненттердiң базасы 400 мыңнан 7 миллион 900 мың адамға дейiн артты. Мобильді интернет сияқты жаңа сервистерді жүргізу есебінен ақша түсімі соңғы бір жыл iшiнде 30%-ды құрап отыр, ал нарыққа кірген сәттен бастап бұл көрсеткiш

5 есе жақсарды! Мәліметтер алмасу қызметтерiн тұрақты қолданушылардың саны 2 миллион абоненттен асты.

Мансур Хамидов журналистерге Тажiкстан нарығының көшбасшысына қол жеткізу тарихы туралы әңгiмеледi. Индиго-Тажiкстан компаниясы да, дәл осылай Tcell компаниясы бұрын аталған болатын, 2007 жылы сатып алынған болатын. Бүгiнгi таңда абоненттердiң үлесi 36%-ды құрайды. Бұл салада Тажiкстандағы бәсекелестiк өте қатал болып келеді — елде 5 операторлар жұмыс iстейдi және оның екеуі ресейлiк. Ел аумағының 94%-ы Tcell мобильді байланыс желiлерiмен жабылған. Ең болмағанда бір рет Тажiкстанда болған адам, елдің көп бөлігін, нақтырақ айтқанда, 93%-н тау-шатқалды мекендер құрайтынын біледі, өз кезегінде мұндай ортада мобильді байланыстың қызметтерiн көрсету өте қиын жағдай болып табылады! Екi жылдан аз уақыт ішінде Tcell мобильді интернетті қолданатын абоненттердiң санын 500 мыңнан 2 миллионға дейiн жеткізді, сөйтіп өсім 400%-ды құрады! Бүгiнгi алға бастырту саясатының ерекшелiгi Тажiкстанның 70%-дан

жариялама

астам тұрғындарының аймақтарда тұратындығымен сипат-талады. Осыған байланысты Tcell бүгiнгі таңда мақсатты аудиторияның осы бөлігіне бағытталып отыр.

Журналистер тарапынан классикалық сұраққа айналған тарифтердің төмендеуi туралы мәселелер сұралды және сұрақтың қолдауы ретінде Ресейдегі мобильді байланыс қызметтерi мен тарифтерінің Қазақстанға қарағанда әлдеқайда арзан екендігі жөнінде мысалдар келтiрiлдi. Аталған сұраққа Вейсел Арал мырза келесідей жауап қайтарды: «Ресей туралы сөз қозғаған кезде бұл нарықтың кейбір ерекшеліктерін ескеруіміз керек, ал олар аз емес. Ре-сейде ел ішіндегі роуминг бар. Бiр өлкеден басқасына барған кезде Сiз қызмет үшін мүлдем басқа тарифтер бойынша ақы төлейсiз. Ал бiз Қазақстанда оның бүкіл аумағы бойынша бірыңғай тарифтерді бекiтіп ұстап отырмыз. Алматыдан Оралға келген абонент ешқандай да роумингті қолданбай бiр бағаны төлейдi. Интернет туралы айтқан кезде біз келесіні түсінуміз керек: операторларда да трансмиссия деген ұғым бар, оған үшiншi компаниялар иелік етеді, мысалы, бізде Қазақтелеком. Бiздiң бағалар жеткізушілердің бағаларын қамтып көрсетіледi. Бiз бағаны төмендету туралы үнемi келiссөздер өткiземiз. Дауыстық қызметтерге келетін болсақ, 2012 жылғы ҚР көлiк және коммуникациялар министрлiгінің соңғы бағалауы бойынша, біздің компаниямыздың желiсінде бір минут әңгiмелесудiң орташа құны 5,3 теңгенi құрайды».

Сонымен бiрге, БАҚ өкiлдерiн мәліметтерді алма-сумен салыстырғанда дауыстық қызметтерден түсетін табыстардың келешегі қызықтырды. Kcell басшысы: «Дауыс туралы сөз қозғаған кезде дауыстан түсетін табыстың тоқырайтынын мойындауымыз керек, бұл тек бізде ғана емес, сондай-ақ бүкіл дүние жүзi бойынша кездеседі. Мобильді байланыстың операторы ретінде біз үш нәрсені қамтамасыз етуiмiз керек. Бiрiншiсі — бұл сапалы инфрақұрылым. Екiншiден, біз тартымды қызметтердiң пакеттерiн ұсынуымыз керек. Үшiншiсi, абоненттерде 3G-ді қолдайтын тиiстi құрылымдар болуы қажет. Алғашқы екi тармақты біз қамтамасыз ете аламыз, ал үшiншi тармақ тура-сында айтатын болсақ, смартфондардың бағалары жөнiнде операторларда мобильді құрылғылардың өндiрушiлерiне ықпал жасаудың күштi тетiктерi жеткiлiктi деңгейде бол-майды. Мәлiметтер бойынша, бiздiң желiдегі смартфондар бар болғаны 5%-ды ғана құрайды. Біздің білуіміз бойынша, смартфонсыз мобильді интернеттi қолдану мүмкiн болмай-ды. Бүгiнгі таңда бiз Қазақстанға өз құрылғыларын саналы бағалар бойынша — 100 АҚШ долларынан қымбат емес бағаға ұсына алатын өндiрушiлерді іздестіріп жатырмыз»,- деп жауап бердi.

Компанияның иемденген тәжiрибесi және инноваци-яларды айырбастау бойынша жоспарлары туралы Мансур Хамидов келесідей жауап бердi: «Бiз Қазақстаннан call-center мен қызмет көрсету кеңселерiнің жұмысын бағалау жүйесiн алып пайдаландық. Аталған идея орындауға оңай және жеткiлiктi мөлшерде тиiмдi болып келеді — Сiз бiзге call-center немесе кеңсе арқылы байланысқаннан кейін сізге қызмет көрсету сапасын 5 баллдық жүйе бойынша бағалау жөнінде СМС келеді. Бағалаудың жалпы қосындысы бойын-ша әрбір оператордың дербес жалақы мөлшері мен сыйақы сомасы қалыптасады. Тәжiрибе алмасудың мұндай мысалда-ры жетерлік». ●

Аталған идея орындауға оңай және жеткiлiктi мөлшерде тиiмдi болып келеді — Сiз бiзге call-center немесе кеңсе арқылы байланысқаннан кейін сізге қызмет көрсету сапасын 5 баллдық жүйе бойынша бағалау жөнінде СМС келеді

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

14 15

Орталық Азиядағы TeliaSonera: халықаралық тәжiрибе және жергiлiктi сараптама

TeliaSonera Еуразия бөлiмшесiнде орта азиялық бағыттың құрылған сәтінен бастап бір жыл уақыт өтті. Аталған бағытқа қазақстандық байланыс нарығының флагманы - GSM Қазақстан/Ксеll компаниясы жетекшілік жасады. Аймақтық топқа Kcell-дан басқа Тажiкстандағы көлемі жағынан бірінші орын алатын оператор Tcell мен Өзбекстандағы көлемі жағынан екінші оператор Ucell кiрдi. Бүгінгі таңдағы бұл бөлімшенің дамуы және оның алдында тұрған мақсаттары мен міндеттері туралы VOX.com сұхбатына Орталық Азиядағы TeliaSonera Еуразия компаниясының вице-президентi және Kcell компаниясының бас атқарушы директоры Вейсел Арал мырза әңгiмелейтiн болады

— teliasonera коМпаниясы тобының кәсiпкерлiгiнде еуразия өлкесінің маңызды орын алатыны белгілі, сіздің ойыңызша, аталған аймақтың әлеуеті неден қалыптасады?

— TeliaSonera-ның мықты жақтары екi аспектінің үйлесуіне негiзделген, олар көшбасшылық пен локальділік. Бес ірі еуропалық оператордың бірі бола тұра, Компания халықаралық деңгейде нық орналасқан. Сондай-ақ оның әрбiр нарықтағы клиенттердi бiлуге және түсiнуге мүмкiндiк беретін күштi жергiлiктi брендтері бар. Сондықтан да Компания әрдайым сол жергілікті ерекшелікті ескере отыра үздік бизнес-шешiмдерді іздеуде болады.

TeliaSonera әсiресе Еуразия өлкесiне қатысты ұзақ мерзiмдi әрiптестiкке бет бұрған, тәжiрибелі және беделді Ком-пания болып табылады. Осы телекоммуникациялық холдингке

кiретiн операторлар өз елдерiнде бiрiншi немесе екiншi болып табылады. Сондықтан да осы өлке TeliaSonera үшiн маңызды болып келеді. Бұл осы бизнес-бөлiмшелердің құрамына кiретiн Компаниялардағы жыл сайынғы 30%-дық өсумен расталады.

Еуразияның әлеуеті туралы айтқан кезде, біздің пікіріміз бойынша, Орталық Азия елдерiн қоса алғанда, барлық нарықтар үшiн өзекті болатын бірқатар ортақ тенденциялардың болуын атап өткен жөн болады. Бұл — жеке және заңды тұлғалар санатындағы тұтынушылардың жоғарғы деңгейдегі мобильділігі мен мобильдi Интернетке деген қарқынды сұраныстары. Сондықтан да біз, 3G және LTE қоса алғанда, келесi ұрпақ технологияларының дамуы бағытында қозғаламыз.

— сіздің орталық азиядағы teliasonera eurasia бөлiмшесiнiң басшысы болып тағайындалғаныңызға бір жылдан астам уақыт болды, осы уақыт iшiнде қандай өзгерістер орын алды?

— Еуразиядағы TeliaSonera шешуші нарықтарының біріне жетекшілік жасау Kcell үшiн үлкен абырой болып табылады. Ал бұл өз кезегінде бізге үлкен жауапкершiлiкті артады. Қазіргі уақытта Компания Қазақстан байланысының жоғары бәсекелi нарығындағы 13 жылдық жұмысы ішінде ұшан-теңiз бiлiм жинақтады. Бұл ретте біз үшін өзге қос компания — Ucell мен Tcell-дың да тәжірибелері бағалы болып келеді, себебі олар өз елдеріндегі ең iрi операторлар болып табылады.

Сондықтан да мен осы үш Компаниялардың арасында тәжiрибе және бiлiм алмастыруды өзіме міндет етіп белгіледім. Бiздiң Компанияларымыздың топ-менеджменті өзімiздiң ағымдағы бизнес-міндеттерiмiздi талқылау үшiн жылына 3-4 рет жиналады. Осы кездесулер Компанияның бiр-бiрінен көптеген нәрселерді үйренуіне және тәжірибе алмастыруына үлкен жағдай жасайды. Қазақстан, Өзбекстан және Тажiкстан нарығы сөзсіз бір-бірінен ерекшеленеді, дегенмен олардың арасында өте көп ұқсастықтар бар, сондықтан да осы кездесу-лерде біз өзіміздің нарықтағы келешек іс-қимылдарымызды талқылаймыз және тиісті шешімдер шығарамыз.

Kcell-дің Орталық Азия аймағы үшiн кадрлық орталық болып табылатындығын ерекше атап өткім келеді. Жақын арада Tcell компаниясының бас қаржы директоры болып Ернар Нақысбеков тағайындалды, бұған дейін ол ұзақ уақыт бойы Kcell компаниясында бас есепшi болып қызмет атқарған. Аталған жас әрі жоғары білікті қазақстандық маман енді Tcell-дың екiншi тұлғасы болып отыр. Tcell-дың HR-директоры болып Айсұлу Құсайынова тағайындалды, аталған лауазымға ол да Kcell компаниясынан жоғарлату алды. Бiз қазақстандық азаматтардың тек Орталық Азияда ғана емес, сонымен бiрге TeliaSonera-ның басқа елдерiнде де тағайындалу нұсқаларын қарастырамыз.

— Kcell-дың тәжiрибесі көршi нарықтар үшiн қаншалықты деңгейде қолданылады және сіздер олардың қандай тәжірибесін пайдаланасыздар?

— Әрине, әрбiр елдің өз ерекшелiктері бар. Мәселен, Ucell-ден бастайтын болсақ. Менiң әрiптесiм осы өзбек операторын басқарған уақытта ол Coscom деп аталған болатын. Сол кездегі Coscom 10 пайыз шамасындағы нарықтағы үлесі бар өте кішкентай компания болатын. Огуз Мемигювен (СЕО Ucell — редакция түсiнiк) компанияны нарықтағы екiншi позицияға дейiн дамыту үшiн айрықша көңiл бөлуге қажетті бағыттарды анықтаған болатын. Ең алдымен жұртшылықтың компания туралы хабардар болу деңгейiн жоғарлату міндеті тұрды, сондықтан да ребрендинг жасалды. Қызметтердiң сапасын жақсарту бойынша үлкен жұмыстар атқарылды. Бұл ретте Өзбекстанның мобильді байланысы нарығындағы бәсекелестiкті ұмытпау қажет, себебі онда ұзақ уақыттан бері ең iрi ресейлiк операторлар жұмыс iстеп келеді. Қазіргі таңда Ucell — бұл елдегі көлемі жағынан екiншi оператор.

Орталық Азия операторлары арасындағы серіктестік туралы мынадай мысал келтiре аламын. Екі жарым жыл

Аймақтық топқа Kcell-дан басқа Тажiкстандағы көлемі жағынан бірінші орын алатын оператор Tcell мен Өзбекстандағы көлемі жағынан екінші оператор Ucell кiрдi. Сөйтіп, аймақтың үш операторларының жиынтық абоненттiк базасы 21,3 миллион адамнан асады

сұхБат

16

бұрын біз Интернетке кіру қызметтерін ұсыну және дамыту бойынша бiрлескен жұмыстарды бастаған болатынбыз. Біз жақын арада 3G және 4G-ге лицензия алатынымызды және тұтынушылар тарапынан мобильді Интернет қызметіне үлкен қызығушылықтың болатынын білдік. Сол кездегі біздің басты міндетіміз - ол еуропалық операторлардың аталған технологи-яларды іске қосу барысында жіберген қателiктерін болдырмау болды. Менің пікірімше, біз осы міндетті орындай алдық.

Егер ОА үш елін салыстыратын болсақ, онда Қазақстандағы мобильді байланыстың барынша жоғары деңгейде енгенін айтуға болады. Бұл ретте айта кететін жайт, Өзбекстандағы Kcell ұсынған тарифтер, өнiмдер, пакеттiк ұсыныстар қазақстандық қызмет көрсетулермен ұқсас болып келеді.

Ал Тажiкстандағы жағдай келесідей: негiзiнен алғанда, бұл кiшiгiрiм елдегі бәсекелестiк өте жоғары әрі қатаң болып келеді. Бұл елде Tcell-ден басқа тағы бес мобильді операторлар жұмыс iстейдi. Осы елде мобильді интернеттiң ену деңгейі 25%-ды құрайды. Мәліметтерді мобильді беру негiзіндегі қызмет көрсетулерді ілгері жылжыту бойынша бiздің бикелiк компанияның тәжiрибесi ұқсас бағдарламаны әзірлеу үшін Kcell тарапынан негiзге алынған болатын.

— орталық азия өлкесінде мобильді коммерция қызметтерi қарқынды дамып келеді. сiздің ойыңызша, осы қызметтердiң қай бағыты мүмкіндігі жағынан барынша жоғары болады?

— Қазақстан, Өзбекстан және Тажiкстанда телекоммуника-ция қызметтерiн реттеу қалыптасқан. Мобильді коммерция банктiк қызмет беру ретінде сараланады. Бұл қызметпен айналысу үшiн мобильді байланыс операторында банктiк лицензия болуы керек. Қазiргі кезде бiз заңнамаға түзетулер енгізу және осы бағытты жетiлдiруге мүмкiншiлiк алу үшін Ұлттық банк пен басқа да реттеушi органдармен келiссөздер жүргізіп жатырмыз. Бiз мобильді коммерцияны белсенді түрде жетiлдiріп жатқан Батыс Еуропа елдерінің оң тәжiрибелерiн көріп отырмыз және қазақстандық операторларды осы үрдіске араластырту қажет деп санаймыз. Ucell мен Tcell-дегі жағдай осыған ұқсас болып келеді. ●

Kcell алдында тұрған мақсаттардың бірі — Орталық Азия өлкесінде TeliaSonera компаниясының орнын нығайту және әр түрлi бизнес-міндеттерді табысты iске асыру арқылы үш оператор кәсiпкерлiгінің тиiмдiлiгiн жоғарылату

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

1918

Дайджест

о р Е й л і к і с к Е р Б ас ы л ы м MK Business News алып Samsung Galaxy Note ізбасарын қазанда дүниеге әкелеміз деп хабарлайды, ол шығарылымы осы кезеңге жоспарланған iPhone 5-ке бәсекелес болмақ.

Дәл қазір Apple флагманы қазан айында жарық көреді деген нақты дерек болмаса да, Samsung бекер уақыт жоғалтып, тәуекелге бас тіккісі келмейді.

P D D i S P lay S e a rC h зерттеу компаниясияның деректері бойынша, осы жылдың 1-тоқсанындағы әлем бойынша сатылған «ақылды теле- дидарлардың» үлесі (Smart TV функциясымен бірге) 20% жетті. «Ақылды» теледидар деген тер-мин Интернетке қосылып қана қоймай, жергілікті операторлардың қызметін пайдалануға мүмкіндік беретін құрылғыны білдіреді.

«Ақылды» теледидар көбіне Жапонияда сатылады — барлық сатылған тауардың 36% сол елдің үлесіне тиесілі. Қытайда — 30% (3 миллион құрылғы) және Батыс Еуропа елдерінде — 29% (2,1 миллион). Әлем бойынша Smart TV ірі өндірушілері Sony, Skyworth, Philips және Sharp компаниялары болып шықты. Sony мен Sharp жапон рыногында көшбасшы болды, Skyworth — қытайлар арасында, ал Philips — еуропа рыногын-да өтімді болып шықты.

В NPD DisplaySearch ақылды құрылғыны екі санатқа бөледі: функционалдығы өз өндірушілері арқылы анықталатын және сонымен шектелетін теледидарлар және кез-келген интернет-сервиске енуге мүмкіндік беретін теледидарлар (оларда кіріктірілген веб-браузер бар).

Теледидарлардың әлемдік рыноктағы интернетке қосылу функциясы 2012 жылдың 1-тоқсанында тасымал көлемі жағынан тағы да артты — олардың үлесі «ақылды» телеқабылдағыштарға қарағанда жоғары болып шықты, — 27%. Олардың көп бөлігі Жапония, Батыс Еуропа және Қытайда сатылған.

o K i a-н ы ң Б а р ы н ш а кӨ п флагмандық WP-смартфон сату ниетін ретейлердің барлығы бірдей құптай бермейтін секілді. Көптеген еуропалық операторлар Lumia жолағы осы кластағы басқа өнімдермен бәсекелес болуға қабілетсіз деп санайды. Қазіргі тарих барынша «қатаң» жалғасымын табуда.

Жақында Германияда Nokia Lumia 900 сатылымы басталды, алайда оператордың жеке сату нүктесінде T-Mobile смартфоны сатылымға шығарылмады.

Абоненттер аң-таң қалып, қолдау көрсету форумына сұрау жасаған кезде мынандай жауап

Samsung Galaxy note ii:аса мықты дисплей ментөрт ядролы процессор

теледидарлар «ақылды бола түсуде»

тегін angry Birds смартфондарға зақым келтіреді

Әлемдегі ең қымбат телефондар

неміс операторы nokia lumia 900сатудан бас тартты

аус ы м а й ы н ы ң о р тас ы н д а «Каспер-ский зертханасының» сарапшылары ресми түрде былай деп мәлімдеді: кейбір тегін ойындардағы жарнамалық баннер Google Play дүкені бетіндегі жасанды көшірмелерге жетелейді, оған енген пайда-ланушы зиянды файлдарды жүктеп алуы мүмкін.

«Касперский зертханасының» сарапшысы Юрий Наместников өз блогында орыс тілді пайдаланушыларға арналған Angry Birds тегін нұсқасындағы жарнаманың өзі ашып, талдаған әрбір үшінші блогы зиянды файлдарға жетелегенін айтады.

Angry Birds баннерлерінің сілтемесімен жүрген пайдаланушы Google Play дүкені бетінің көшірмесіне тап болуы мүмкін. Бұнда заңды бағдарлама ретінде ұсынылған SMS-трояншылар бар, олар қысқа нөмірлерге қымбат тұратын хабарламалар жібереді. Осы зиянкестер «жүктеу» нүктесін басқан кезде телефонға жүктеледі. Жасанды дүкеннің браузерде тікелей ашылатыны да сақтандыруға тиіс, ал мекенжай жолағында сайттың «.net» және «.in» аймағында екені көрсетілген. Басқа айырмасы жоқ — дизайн ресми нұсқамен бірдей, тіпті мәтіні де орыс тіліне аударылған.

я л ы Б а й л а н ы с т Е л Е ф о н ы тек қарым-қатынас құралы ғана болудан қалғалы қашан, қазіргі кезде ол сән-салтанат пен дәулеттің те көрінісіне айналды. Бұндай телефондарды сатып алуға жүздеген адамдардың ғана шамасы келетін шығар, дегенмен олар сатылымға шығарылады. Оларға орнатылған көптеген әшекей тастар телефон құнының артуына ықпал етеді, ал функциялық жағынан алғанда басқа телефондардан айырмасы болмайды. Кейде телефонға бір гауһар тас орнату үшін басқа бөліктерін құрбандыққа шалуға тура келеді. Мұндай телефондар Гиннестің рекордтар кітабы үшін жасалады.

3-орын: GoldVish ‘Le Million’ Piece Unique — $1,3 млн.

2-орын: Kings Button iPhone — $2,4 млн. Бұл айфон асыл тастардың қиыршықтарымен көмкерілген, бірақ оның ең ұтымды тұсы — бір түйменің орнына қойылған салмағы 6.6 каратты құрайтын гауһар тас.

1-орын: iPhone 3GS Supreme — $3,2 млн. Бұл әлемдегі ең қымбат телефон. Алдыңғы үлгіден ол тек барынша үлкен гауһар тасымен ерекшеленеді, оның салмағы - 7.1 карат. Сонымен қоса, 271 грамм алтынмен көмкерілген корпусы, 531 карат алмаспен өңделген экраны бар. Функциясы мен қолдану тиімділігі тұрғысынан алғанда бұндай телефон әдеттегі құрылғылардан ұтылмайды. Дегенмен де, әлемдегі ең қымбат телефонның сыртқы түрі мынандай.

Жаңа Galaxy Note құрылғысының басты айырмасы — тетігі өте жұқа әрі дисплейі барынша мықты болмақ,

ол иілгіш дисплейлерді дайындау технологиясы бойынша жасалмақ. Соның арқасында құрылымның қалыңдығы азаяды, бірақ оның техникалық сипаттары-на: төрт ядролы процессорға, 12-мегапикселді камера мен бұрынғысына қарағанда барынша сыйымды батареяға нұқсан келмейді.

MK Business News жаңа туындының Galaxy Note II деп аталуы міндет емес екенін айтты. Құрылғының диагоналі 5,3 дюймнен асады (тағы бір дереккөздің айтуынша, оның диагоналі 5,5 дюйм болады).

алды: смартфон келесі Windows Phone 8 жаңартылымы туындағанша сатылмайды, ал оператор өз абонеттерін кейітіп, наразылық тудырғысы келмейді.

Аса ірі еуропалық ұялы байланыс операторларының бірі танымал өндірушінің флагмандық смартфонын түсініксіз себеппен сатпайтынына сену қиын. Кез-келген жағдайда ағымдағы WP-құрылғылардың жаңартылуы немесе сол қалпында қалуы туралы нақты ақпарат түспеді, тек сыбыстар мен болжамдар ғана бар.

к Nұ

Nм

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

2120

Байланыс сапасына қалай қол жеткіземіз?Наталья Еськова

21—22 маусым күні Kcell Қазақстанның тоғыз қаласынан

келген журналистерді қарсы алды. Баспасөз күндері

аясында Қазақстандағы ірі ұялы байланыс операторы

аймақтық баспасөз бен алдыңғы қатарлы республикалық

БАҚ өкілдерін желі сапасын бақылау және мониторингілеу

орталығымен таныстырды. Журналистер абоненттері үнемі

байланыста болу үшін компанияның қаншалықты көп көңіл

бөлетінін өз көздерімен көрді және толық мағлұмат алды

«Бұл ұялы БайланысопеРатоРының жүРегі» —деді, бөгде адам аяғы аттап баспайтын есікті журналистерге айқара ашқан негізгі желі бөлімінің сарапшы-инженері Евгений Сенько. Бұл есіктен тіпті компанияның басқа қызметкерлері де кіре алмайды. Барынша салқын әрі қараңғы ғимарат Қазақстанның 11 миллион абонентіне байланыс жылылығын сыйлайды. Бұнда коммутациялық түйін орналасқан — көптеген темір шкафтардағы жалпақ процессорлар Kcell желісіндегі абоненттер қарым-қатынас орнататын мыңдаған байланыс сигналдарын өңдеп, қажетті желіге бағыттайды.

«Құрал-жабдық үшін қаражат үнемдеген емеспіз, ең танымал әлемдік өндірушілермен жұмыс істейміз, дейді GSM Казахстан/Kcell негізгі желі бөлімінің жетекшісі Нико-лай Наумов. — Бір санды атаудың өзі жеткілікті: Қазақстан телекоммуникациялық инфрақұрылымын дамытудағы біздің инвестициямыз шамамен 2 миллиард долларға жетті. Бұл салада маманданбаған адамға бізге алдыңғы қатарлы тех-никаны жеткізетін шет елдік компания атауы әсер етпейді, абонент үшін ең маңыздысы — сапалы байланыс. Ал біз оны қамтамасыз етіп отырмыз!».

Kcell желі сапасын бақылау және мониторингілеу жүйесі — ақпараттық-коммуникациялық технологиялар департаментінің бірнеше ішкі бөлімінің жұмысын біріктіретін күрделі жүйе. Бақылау және мониторингілеу орталығы Ал-

маты, Астана және Шымкент қалаларында орналасқан. Кең ғимараттың ішінде Қазақстандағы барлық желі жағдайы бейнеленетін монитордың үлкен экрандары бар. Компания қызметкерлері Kcell желісі бар әр бөлімшедегі ақпаратты көріп отырады. Ал ол енбеген аймақ ауқымы шектеле түсуде. Қазіргі таңда Kcell SIM-картасы салынған мобильді телефон ел аумағының 94,5% бөлігінде байланыс қабылдайды.

Жұмыс сапасын бақылайтын компания бөлімшесі күні-түні еңбек етеді. Заманауи және қолайлы жүйе әр компания станциясының қалай жұмыс істейтінін онлайн режимде бақылайды, егер желіде өзгеріс туындаса бірден хабарлайды. Сондықтан кез-келген қалыптас тыс ауытқулар компания станциясының орналасуына тәуелсіз — астана болсын, кең даладағы аудан орталығы болсын немесе таудағы ауыл болсын, сол сәтте жөнделеді. Әр ауданда қоныс тепкен мобильді маман-дар тобы келеді де, өз жұмыстарын жасайды.

Компания желісі былай құрылған: негізгі жүйенің бірі істен шықса оның орнын автоматты түрде екіншісі басады. Ал ерекше жағдай бола қалса (стихиялық апат немесе ірі мейрам болса) компанияның әр аймақта мобильді негіздік станци-ясы бар, олар шағын автобус жете алатын (барлық құрал-жабдықтар соған сыйып кетеді) кез-келген орынға барып, қызмет көрсетеді.

Сондықтан да Kcell абоненттері желіде туындаған кейбір өзгерістерді 90% сезінбей қалады.

«Осының бәрін Қазақстанның ұялы байланысты қамтамасыз ету тұрғысынан өте тиімсіз рынок екеніне қарамастан мүмкін болып отыр, — деп түсіндірді журнали-стермен өткен брифингте Kcell бизнесін дамыту бойынша ди-ректоры Нұрлан Сарғасқаев. — Ел аумағы өте үлкен, ал халық шашыраңқы қоныстанған, сондықтан байланыс операторын дамыту үшін көп шығын кетеді».

Қазіргі кезде Kcell желісінде 5000 сайт (негізгі станциялардың орналасу алаңы) жұмыс істейді. Ең биік негізгі станция теңіз деңгейінен 3,5 мың метр биіктікте Іле Алатауы тауында орналасқан.

«Неге сонша көп?» — деп журналистер қызығушылық танытты. Мобильді байланысты барлық қазақстандықтарға

Алматы қаласындағы Kcell-дің екiншi бас кеңсесі Әлiмжанов көшесінде орналасқан. Ғимарат 2011 жылы салынған болатын. Онда клиенттерге қызмет көрсету бойынша Департаменттiң және информациялық - коммуникациялық технологиялар Департаментiнің қызметкерлерi жұмыс iстейдi. Осы жерде сондай-ақ оңтүстiк астанадағы ең iрi Kcell-Орталық (абонент бөлiмi) орналасқан. Дәл осы ғимаратта 22 маусым күні журналистерді компания желісінің сапаны бақылау жүйесiмен таныстырған пресс- тур өткен болатын

Kcell желі сапасын бақылау және мониторингілеу жүйесі — ақпараттық-коммуникациялық технологиялар департаментінің бірнеше ішкі бөлімінің жұмысын біріктіретін күрделі жүйе

ФотожаРиялаМа

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

22 23

барынша қолжетімді ету үшін, абоненттер бір аймақтан екіншісіне ауысқанда желіні жоғалтып алмас үшін солай етілген. Бұл аймақтар көп жағдайда бір-бірімен қиыспай жатады, бірақ сапалы байланыс болу үшін көрші сайттардың белгісін пайдалану арқылы олқылықтың орнын толтырып, бір-бірімен байланыстырып отырамыз.

«Негізгі станциялар климат жағдайы мен жыл мезгіліне тәуелсіз жұмыс істей береді. Апат болған жағдайда біз оны бірден көреміз, сол маңда жүрген инженерлерге хабарлама жібереміз. Олар абонент ақауды сезбей тұрып-ақ жөндеп тастайды, — деді журналистерге мониторингілеу жүйесін таныстырған радиожелі бөлімінің жетекшісі Еркен Шнасбаев.

Сондай-ақ, компания қолданыста бар станцияларды үнемі жаңартып, мобильді байланысқа деген күнделікті артып келе жатқан сұранысты қамтамасыз етудің жаңа жабдықтарын ор-натады, әсіресе дерек тасымалдағышты жаңартып отырады.

Қазақстандағы қазіргі кездегі 3G даму жағдайын «Ұзақ жеккенімізбен тез шабамыз», — деген бейнелі тіркеспен сипаттады еліміздегі Kcell бизнесін дамыту директоры Нұрлан Сарғасқаев. Компания 3G желісін белсенді дамытып, қамтым

аймағын кеңейте түсуде, қазір онда 1 мың 373 негізгі станциялар жұмыс істейді, олар 21 Мбит/сек жылдамдыққа дейінгі дерек тасымалын қамтамасыз етеді. Желі үнемі дамып отырады, төртінші буын LTE технологиялық сыннан сүрінбей өтті. Мобильді интернетке де көп көңіл бөлінеді. Қазіргі таңда мобильді интернеттің белсенді пайдаланушы-лар саны компанияда 4,5 млн абонентке жетті, олар кез-келген қамтым аймағында жылдам әрі қолжетімді Интер-нетке ие болғысы келеді.

«Біз мобильді байланыс рыногын дамытудағы ең өзекті құбылыстарды алғашқы болып ұсынып келдік, со-лай болып қалады. GSM Қазақстан біздің рынокта ең жаңа ұялы байланыс технологияларының келуіне ықпал етті

— 3G, EDGE, GPRS және WAP. Біздің мақсатымыз — ұялы байланысты әр тұлға үшін қолжетімді етіп, өз абонеттеріне максималды пайда әкелуін қамтамасыз ету. Сондықтан да

жақында Activ жаңа «ғажап» тарифті ұсынды — ол «Күндізгі лимитсіздік» деп аталады, абоненттік төлем күніне нәбәрі 59 теңге. Ал желі ішінде жаңа уақытпен — түнгі сағат он екіден келесі күннің кешкі алтысына дейін сөйлесе беруге болады. Қазіргі кезде тарифтік жоспарлар жеткілікті — аймақтық бар, «Бәрі 8 теңге», «Лимитсіз 24», тағы басқалар. Мобильді Интернет те барған сайын қолжетімді бола түсуде, «Лимитсіз Интернет» акциясына қосылғанда 1 Мб құны 0,3 теңге. Сондай-ақ, біздің компания алғаш рет қазақстандықтардың көбі мобильді Интернетті жақсы жылдамдықта пайдалана алу үшін контрактылы смартфондар сатуды ұсынып отыр. Осының арқасында соңғы 12 айда біз ұялы байланыс рыногындағы тұғырымызды сақтап қалды», — деп атап өтті Нұрлан Сарғасқаев. ●

«Осының бәрін Қазақстанның ұялы байланысты қамтамасыз ету тұрғысынан өте тиімсіз рынок екеніне қарамастан мүмкін болып отыр, — деп түсіндірді журналистермен өткен брифингте Kcell бизнесін дамыту бойынша директоры Нұрлан Сарғасқаев

24 25

Сәттіліктің жалғасыБірде өзгелерден еңсесі бір елі биік Android үлгісіне негізделген смартфон шығару

қадамына жүректері дауалаған Samsung компаниясы дұрыс қадам жасапты. Тәуекел

ақталды, қазіргі кезде флагмандық смартфондар Samsung Galaxy S пен Samsung Galaxy

S II әлемде 50-миллион тиражбен сатылды. Енді жаңа Samsung Galaxy S III осындай

сәттілікке қол жеткізе ала ма? Samsung компаниясының жаңалықтарына шолу жасау

арқылы осы сауалға жауап беруге тырысайын

samsung galaxy s iii те өзінің алдындағы үлгілер сияқты озық смартфонда болуға тиіс технология мен сервистің барлық мүмкіндіктерін қамтиды, ал оның жұмысы қалқымалы болу үшін әрі жылдам іске қосылу үшін процесс құрудағы соңғы жетістіктер қолданылған. Samsung өңдеушілерінің еңбегі нәтижесінде смартфонның төрт ядролық Exynos процессорына 1,4 Гц жиілігі мен 1 Гб оперативті жады орнатылды. Ең жаңа Android 4.0 Ice Cream Sandwich нұсқасымен бірге сатылатын бұл жиынтық жоғары өнімділік пен бүгінгі күнде қолжетімді қолданбалар мен ойындардың максималды мүмкін болатын жылдамдығын ұсынып қана қоймай, Pop Up Play сияқты әмбебап сервисті жүзеге асыруды мүмкін етті, ол жайында мен бағдарламалық құрылымын сипаттаған кезде толық айтып беремін. Алдымен сыртқы түріне тоқталсақ...

тұжырымына лайықталған. Сол жақта — құлыптау және қосу пернелері, оң жақта дауысын реттейтін қосарлы түйме, дисплей ортасында мәзір түймесі, бүйір жағында іздеу және қайтару түймелері орналасқан. MicroUSB құрылғысы смартфонның төменгі бөлігінде, ал құлаққапқа арналған құрылғы жоғарғы бөлігіне қойылған. Осылай болуға тиіс еді. Артқы панелі алынып-салынады, оның астында көлемі 2100 мАч болатын аккумулятор мен microSD- мен microSIM-картқа арналған құрылғылар бар. Панель корпусқа көптеген бекіткіштер арқылы тығыз бекітілген, ол смартфонның артқы бөлігін тұтыс алып жатыр. Оны шешу немесе қайтадан кигізу еш қиындық тудырмайды, бірақ жерге құлаған кезде шешіліп қалуы екіталай, керісінше соққы күшіне қарсы төтеп беріп, кері қайтаратын болар. Смартфон дисплейін сызылу мен бүлінуден жаңартылған Gorilla Glass 2 қорғаныс терезесі сақтайды, ол 20% жұқа, ал беріктігі пластиктен 30 есе артық.

БағдаРлаМалыҚ ҚосындыСырт келбетін сипаттап болдық, енді Samsung Galaxy S III үлгісіне компания үстеген негізгі технологиялар мен сер-вистерге өтейік. «Табиғат шабыттандырған, адамдар ойлап тапқан» деген тұжырымды тұтынушыға қолайлы болу үшін жасалған әртүрлі қолданбалар мен TouchWiz Nature UX фирмалық қабығынан оқуға болады. Бұл смартфонның ең ұтымды жері құлыптау, құлпын ашу, пернелерді басу

және басқа да әрекеттер табиғаттан алған дауыстармен сүйемелденеді. Маған смартфонның құлпын ашу әрекетін сүйемелдейтін экрандағы су бетінің дірілдеуі қатты ұнады. Сондай-ақ Samsung Android 4.0 түпнұсқасындағы интерфейс элементтерін сақтағаны, виджет пен қолданбалардағы мәзір мен көп тапсырмалы менеджер және элементтерді мәзір қатарынан swipe қозғалысымен өшіру де көңілімнен шықты. Жаңа үлгіде өңдеушілер 8-мегапиксельді камера бұрынғыдан да қолайлы қолданылуын ойлап, бірқатар қызықты серви-стер: Social Tag, Buddy Photo Share, Burst Shot, Best Photo қосқан. Әрқайсына жеке тоқталып өтейін. Social Tag функциясы галереядағы суретте түрі көрсетілген досыңызға хат немесе ха-барлама жіберуге мүмкіндік береді. Buddy Photo Share камераға арналған әлеуметтік тақырыпты жалғастырады және Facebook желісіндегі суреттен түрі танылған барлық достарыңызға сурет жіберуге мүмкіндік береді. Сілтемені суреттегі барлық адамдарға салуға болады немесе таңдауға да болады. Өкінішке қарай бұл функцияны көп адам түскен суретке сынап көру мүмкін болмады, бірақ 3—4 адам бар суреттерді сынақтан өткізгенде смартфон еш қиналған жоқ. Burst Shot және Best Photo технологиялары 20 немесе 8 суретті қатарынан түсіруге мүмкіндік береді. Алғашқы режим жылдам қозғалатын нысан-дарды әр сәтін ұстап, суретке түсіргенде ыңғайлы, ал екінші ре-жим көмегімен сегіз суреттің ішінен ең жақсы нұсқаны таңдап алуға болады. Суреттердің сапасын жарық нашар түскенде

сыРтҚы түРіЖаңа Galaxy S III үлгісі бұрынғылардағы сияқты шеті кеспелтек, корпусы қырлы емес. Компанияда жаңа флагманның дизайнын өңдеу кезінде қарапайым тұтынушылар мен модильді девайс шолушылары-нан смартфонды барынша тартымды ету жайында миллиондаған пікірлер түссе керек. Дизайнерлердің пікірі мен еңбегі нәтижесінде корпусы Galaxy S II үлгісіне қарағанда сәл үлкенірек және барынша дөңгелек болып шығыпты. Сыртқы түрін үлкен теңіз малтатасына ұқсатуға болар: майда әрі тегіс. Смартфонды табиғи тастарға көгілдір тас түстес бояуы да ұқсата түседі, менің ойымша ол ақшыл түске қарағанда ұтымды шыққан. Бірақ бұл өзімнің жеке пікірім. Мүмкін басқаларға ақ түсті корпус көбірек ұнайтын шығар. Көлемі үлкен болғанына қарамастан смартфон жұп-жұқа: 8,54 мм және жеңіл: 133 г. Сондай-ақ Samsung дизайнерлерінің оның алдыңғы панеліне диагоналі 4,8 дюйм Super AMOLED дисплей мен рұқсаты 1280×720 пиксел HD орнатқанын айта кету керек. Осындай экранның арқасында бұл үлгі HD рұқсаты бар аздаған модельдердің ішінде ең үлкен смартфондар қатарына енеді.

Басқару элементтерінің смартфонда орналасуы сол қалпы қалған, тек дизайн түймесі өзгеріпті, олар дөңгелек пішінге ие болып, «табиғи» дизайн үлгісі

Смартфон дисплейін сызылу мен бүлінуден жаңартылған Gorilla Glass 2 қорғаныс терезесі сақтайды, ол 20% жұқа, ал беріктігі пластиктен 30 есе артық

Иван Глущенко

маркет

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

2726

кері жарқырайтын сенсордың көмегімен жақсарту мүмкіндігі бар, бұған ұқсас технология Samsung басты бәсекелестерінің бірі Iphone 4S үлгісінде де бар. Флагман камерасының тағы бір пайдалы жағы — бір сәтте фотоға және видеоға түсіру мүмкіндігі. Көбіне біз видеоға түсіріп жатып суретке де түсіргіміз келеді, ал Samsung Galaxy S III үлгісін алған жандар ол жағынан қиналмайды. Флагман 720p және 1080р рұқсаты бар видеоны тұрақты автофокуспен түсіруге қабілетті, ал әлсіз жарықтандыруда қол шам ретінде жарқылды пайдалануға бо-лады. Қорыта айтқанда, үшінші «галактиканың» суретке түсіру жағынан мүмкіндігі жоғары. Бірақ технология тізімі камераға арналған баптаулармен шектелмейді. Флагмандық Samsung смартфонында ғана жүзеге асқан бірегей технологиялардың бірі жоғарыда аталған Pop Up Play. Аталған технологияны пай-далану арқылы видео ойнатып, оны жеке терезеде кішірейтіп қоюға болады, ал смартфонды ары қарай қажетіңізге пайда-ланып: SMS жазып, Интернет сайттарын қарап отырасыз, ал видеосы бар терезені смартфонның кез-келген бөлігіне апара аласыз. Samsung Galaxy S III үлгісіндегі тағы бір қызықты, менің ойымша барынша пайдалы функция Smart Stay технологиясы, ол 2Мп-камера арқылы сіздің көзіңіздің бағытын қадағалап, сіз оған қарап отырғанда экранды іске қосулы қалпында қалдырады. Бұл Интернет серфинг немесе кітап оқу кезінде өте пайдалы, әдетте біз өшіп қалмас үшін экранды қозғалтып отырамыз ғой.

Кейде бір адамға SMS жазасың, бірақ ойларың латын әрпінің 170 символына сыймай қалады, сол кезде қоңырау шалған жөн деп шешесің. Direct Call функциясы бұл үдерісті жеңілдетеді: смартфонды құлаққа апарсаңыз болғаны абоненттің керекті нөмірі автоматты түрде өздігінен теріледі. Үнемделген уақыт көп болмаса да, әдетте ұсақ-түйектерге қарап флагманды қолдану ыңғайлылығы жайлы ой түйеміз. Осыған ұқсас елеусіз көрінгенімен, ұтымды функция - Smart Alert технологиясы. Оның арқасында телефон дірілдеу арқылы сіз бір жаққа шығып, смартфонды ұмыт қалдырған кезде қабылданбаған қоңыраулар, SMS немесе пошта хабарламалары жайлы хабар береді.

Жоғары деңгейдегі смартфонға лайық Galaxy S III AllShare Play және AllShare Cast технологиясымен де жабдықталған, бұл технология смартфоннан контентті кең пішінді теледи-дарлар мен басқа техникаларға ауыстыруға мүмкіндік береді. Стандартты WiFi және Bluetooth 4.0 қолданбаларынан бөлек Samsung смартфоны NFC чипімен және S Beam технологиясы-мен жабдықталған, онда Samsung өңдеушілер NFC көмегімен синхрондау жеңілдігі мен құрылғыларды бір-біріне жақындату арқылы жоғары жылдамдықта Wi-Fi арқасында деректерді беру мүмкіндігін арттырған. Бірақ видео, музыка және басқа да контентті NFC арқылы синхрондалған Wi-Fi жылдамдығымен беруді Samsung Galaxy S III иегерлері ғана жүзеге асыра алады. Басқа құрылғылармен әрекеттескенде тасымал жылдамдығы NFC тән қасиетпен сол қалпында қалады. Барлық алынған деректерді жаңа гаджетте сақтау үшін құрылған жадының 16 немесе 32 гигабайты қажет, оның көлемін microSD-карта көмегімен 64 Гб дейін кеңейтуге болады. Мұндай функция да бірінші рет қолданысқа шығып отыр.

Сөз соңында смартфондағы S Voice дауысты басқару жайында айта кеткен жөн болар, оны әлі де жетілдіру қажет. Компанияның мәлімдемесінде жақын уақытта оның орыс тіліндегі қолданбасы да шығады деп айтылғанымен, ағылшын нұсқасын қолданған күнде де қолданба нашар қызмет көрсетті, өте баяу жұмыс істейді, камераны қосу немесе ауа-райын білу үшін жарты сағат әуреленсем де жөнді жауап ала алмадым. Бірақ, осыған қарамастан Samsung Galaxy S III жақсы әсер қалдырды, егер мен өзіме Android негізіндегі смартфон-ды таңдасам, бірінші кезекте соған тоқталар едім. Бұл үлгі алдыңғылардан озбаса, кем түспейді деген тұжырым жасадым. Егер осы мақаланы оқығаннан кейін Samsung флагманын алуға бел бусаңыз, Kcell және Activ ұсынатын шарттарға назар аударуға кеңес беремін. Жақсы жылдамдықтағы лимитсіз ин-тернет бұл смартфонның мүмкіндіктерін жан-жақты бағалауға жәрдемдеседі. ●

Флагман камерасының тағы бір пайдалы жағы — бір сәтте фотоға және видеоға түсіру мүмкіндігі. Көбіне біз видеоға түсіріп жатып суретке де түсіргіміз келеді, ал Samsung Galaxy S III үлгісін алған жандар ол жағынан қиналмайды

Open-air тұсаукесері нағыз табиғи арнайы әсерлермен сүйемелденді

МаусыМ айының ортасында Қазақстандықтан бір жыл бойы сағына күткен оқиға болды, бұл 2012 жылдың ең үздік жаңалығы Samsung Galaxy S III смартфонының жаңғыра жарық көруі. Осы уақыт ішінде Samsung Electronics компаниясының жұртшылықты аз күттірмегенін атап өтейік: гаджеттің дизайні мен функ-циялары соңғы минутқа дейін қатаң құпияда сақталды, ал мамыр айында жаңа девайс Лондон қаласындағы жаһандық тұсаукесерде ұсынылды.

Бір ай өткен соң Samsung Galaxy S III Қазақстанға да келіп жетті. Осылай-ша, 16 маусымда Алматы қаласындағы Республика алаңында барлық қалаушылар Samsung Electronics-тің жаңа флагманымен таныса алды.

Күннің күркіреуі, найзағай мен нөсерлеткен жаңбыр сияқты осы шарадағы арнайы әсерлер Samsung Galaxy S III смартфонының «табиғатпен жақындастырады» деген негізгі слогандардың бірін ерекше айқындай отырып, ивентті барынша тартымды ете түсті. Осы кеште жаңбырға арналған жабын-дар ыстық бәліштей талан таражға түсті. Нәтижесінде осы шараны ұйымдастырушылар 5000 біржолы

пайдалануға арналған жабындарды таратты.

Шараға қатысушыларға Galaxy S III-ң арнайы интерактивті аймақтардағы бірегей мүмкіндіктерімен толығырақ танысуға мүмкіндік берілді: • Galaxy Note Greatness zone, мұнда тегін сымсыз интернет және Galaxy S III қатысушыларының портреттерін салып берген суретшілер болды;• Intelligence zone,мұнда мамандар жаңа смартфонның барлық ең «ақылды» функ-циялары туралы әңгімелеп берді;• Sharing zone, мұнда қонақтар Galaxy S III-ң көмегімен ақпарат алмасудың барлық әдістерімен танысты;• Fast connectivity zone смартфонның техникалық өлшемдеріне қызығушылық танытқандар үшін ұйымдастырылды;• Intelligent camera zone жаңа гаджеттің бірегей фото және видео мүмкіндіктерін көрсетті;• Exhibition zone девайсті өз қолыңа алып, оның бүкіл бірегейлігін көзбен көріп, тексеруге болатын ең ташама жер болды.

Сондай-ақ ең белсенді қатысушыларға Angry Birds бөлімінде алып керме ағаштан атуға ұсынылды. Осы кеш қонақтарын әйгілі тележүргізуші Алан Черка-

сов, қазақстандық поп-команда «Мети-сы», жылдың ең үздік хип-хоп жобасы Банд'Эрос тобының бастамасымен «Street life» бишілері сауықтырды.

Бір сөзбен айтқанда барлық қатысушылар Galaxy S III-ң мүмкіндіктерін ғана бағалап қоймай, оны ұтып та алды. Финалдық лотореяның нәтижелері бой-ынша 3 адам, оның ішінде республиканың өзге өңірлерінің өкілдері жаңа буын смартфонының бақытты иегерлері атанды.

Өз кезегінде Samsung Galaxy S III-ті сатып алғысы келетін адамдар оны К-Cell-ң барлық орталықтарынан және бүкіл Қазақстан бойынша Kcell Экспресс бірегей бөлшек сауда желісінен сатып алуына болады. Смартфон сондай-ақ 7–31 шілде аралығында бүкіл Қазақстан бойынша Beeline-ң барлық абоненттік бөлімшелерінде және «Азбука Связи» сало-нында қол жетімді болады.

Әрбір сертификатталған Galaxy S III-ті сатып алушы аптасына 7 күн және тәулігіне 24 сағат Бірыңғай VIP қолдау қызметіндегі өнім бойынша кеңес беру қызметін ұсынатын Samsung-тен VIP Сер-виске қол жеткізеді; өтініш берген сәттен бастап 48 сағат ішінде өнім бойынша кез келген мәселені шеше алады, сондай-ақ ауыспалы қорға қол жеткізуді қамтамасыз етеді. ●

Samsung Electronics Қазақстанда Galaxy S III-ті ұсынды

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

28 29

2Қосымшалар дүкенi

Бұрында Android Market деген атпен танымал болған Google Play дүкеніндегі қосымшалардың саны жарты миллионнан асып отыр және бүгінгі таңдағы ең танымал мобильді платформа қолданушыларының қуаныштарына орай одан әрі артуын жалғастырып отыр. Мобильді ойындар, суреттердiң редакторлары,

бейнелер, музыкалық ойнатқыштар, файлдық менеджерлер мен қосымшалардың көптеген басқа түрлерi бірнеше мыңдық тiзiмдi күнделікті толықтырып отырады. Осы материалда бiз Android базасындағы

смартфондардың белсендi қолданушыларының арасында жүргізілген сұраулардың негізінде жасалған барынша танымал және қажеттi қосымшалардың тiзiміне шолу жасауды жалғастырамыз. Сонымен, бастайық

суРеттеРдi өңдеуге аРналған ҚосыМШалаРInstagram — дәл осы сәтте әлемдегi суреттердi өңдеуге арналған ең танымал мобильді қосымшалардың бiрi болып табылады. Тегiн болуы, ыңғайлы интерфейс, алуан түрлi күйге келтiрулердің молшылығы мен әлеуметтiк құрамдасы осы қосымшаның жетiстiгін дамытуға мүмкiндiк туғызды, бүгінгі таңда оны бүкіл әлем бойынша 40 милли-оннан астам қолданушылар пайдаланып келеді. Бастапқыда іOS қолданушылары үшiн жасалған қосымшаның Android нұсқасы да қолданушылар арасында жеткілікті мөлшерде танымалдылыққа ие болды: бір ай ішінде оны барлығы 6,5 миллион қолданушылар орнатты, оның сізге де ұнайтындығына біз сенімдіміз.

Instagram-ды қолдануды бастау үшiн Сiзге қосымшаны алғашқы iске қосу кезінде есептiк жазба-ны алу керек болады. Есептiк жазбаны құрғаннан кейiн бағдарлама телефон кiтапшасы, Twitter және Facebook-тегi сіздің байланыстарыңыздың арасынан Instagram қолданушыларын iздестiруді орындайды және Сіз оларды қосымшадағы достар қатарына қоса аласыз, сол арқылы Сіз олардың суреттеріне түсіндірмелер жазып және «ұнатуларды» белгілей аласыз, өз кезегінде олар да сіздікіне түсіндірмелер жазып және «ұнатуларды» белгілей алады. Қосымшада әр түрлі 17 сүзгі бар, оларда ақтың балансы, контрастылық, бөлшектеу ауысып отырады, сонымен қатар көсектерді, шеттерін күңгірттендіру және басқа да әсерлерді қосуға болады, әр фотосуретке Сіз сондай-ақ сипаттама, гео-белгілеме және хештег қоса аласыз. Галереядан алынған суреттерді, сондай-ақ бірден осы жерде жасауға болатын жаңа түсірілімдерді өңдеуге

болады. Таңдалған баптауларды қолдануға бар-жоғы бірнеше секунд қана кетеді, өңделген

фотосуреттерді Instagram, сондай-ақ Twitter, Facebook, Foursquare және Tumblr-дегі дербес парақшаларда

орналастыруға болады.Cartoon Camera Instagram тәрізді

танымалдылыққа ие емес, себебі ол өзінің қолданушыларын әлеуметтiк желiге біріктірмейді, бірақ шынайы уақыт тәртібінде комикстік, қоңыр

түсті сурет, қара түсті жарық берiп тұрған бұрыштар, ақ түсті жарық берiп тұрған бұрыштар, қара түске

ақпен кескіндеу, ақ түске қарамен кескіндеу тәрізді әсерлердің бірін қолданған кезде фото-сурет қандай болып шығатындығын көрсетеді.

Сонымен бiрге мұнда түстің қанықтығын және бөлшектілігін баптауға болады.

Photoaf Panorama Free — бiрнеше сурет-терден бiр панорамдық сурет жасауға мүмкiндiк

беретiн қосымша, ыңғайлы және жақсы ойластырылған интерфейсi бар. Бағдарлама кадрларды керемет «жалғап тігеді» және басқа ұқсас бағдарламаларды қолдану кезінде болатын қорытынды суретте Сіз басқа суреттердің шека-раларын байқамайсыз. Панораманы құрастыру барысында бағдарлама нұсқағыштар арқылы құрылғыны қай жаққа бұру керектігін Сізге ойға салып көмектесіп отырады. Осы қосымшаның көмегiмен төрт фотосуреттен тұратын панорамдық суреттi бар-жоғы 20—25 секунд ішінде алуға болады.

Pixlr-o-matic — суреттерді өңдеуге арналған Google Play-дегі тегiн қол жетімді барлық қосымшалардың ішіндегі ең жақсы құралы болып табылса керек, себебі оның басты артықшылығы болып қолданудағы аса оңайлық есептелінеді. Небәрі өңдеудің үш кезеңі (түс коррекциясы, әсерлерді қою және көсек қосу) ішінде Сіз кез-келген, тіпті ең сәтсiз деген суретті танымайтын деңгейге дейiн өзгертіп, жаңа ғажайып туындыны жасап шығара аласыз. Түс коррекциясының үлгiлерi фотосуреттi барынша жылы етіп жасауға көмектеседi немесе керiсiнше суықтау реңк береді, сондай-ақ суреттердi жарық немесе қанық жасауға не болмаса оны қартайтуға мүмкін болады. Әсерлер ретінде әр түрлі жарық берiп тұрған сызықтарды, боке дөңгелекшелерді, тозу көмескiлерді, қартайып келе жатқан фотосуретті, жаз-баларды және т.б. салуға болады. Көсектердің көмегі арқылы фотосуретті Polaroid түсіріліміне ұқсас етіп немесе фотоаль-бомнан үзілгендей етіп жасауға болады. Алынған суреттерді Bluetooth, пошта арқылы жiберуге немесе әлеуметтiк желiлерге жүктеуге және imm.io фотохостингiн жасауға болады. Сонымен қатар, Pixlr-o-matic-тiң айырмашылық ерекшелігіне әсерлердің толықтай тегін дүкенін жатқызуға болады, онда қосымша стильдерді, әсерлерді және көсегелерді жүктеуге болады.

Android мобильді платформасының негізгі артықшылықтарының бірі болып мобильді құрылымдардың әрбiр өндiрушiсiнiң сатылатын құрылғылар үшін оның интерфейсіне қондырма салуын жасаудың ашықтығы мен мүмкiндiгi есептелінеді. Осының нәтижесінде нарықтағы HTC, Samsung модельдері жетiстiгiнiң табысы үшін маңызды рөл атқарған Sense, Touchwiz және басқа да белгiлi қабықтар пайда болды. Дегенмен де осы ерекшелiк платформасының кері жағы да бар, ол — интерфейске жасалған қосымша жұмыстар нәтижесінде кейбiр функцияларға рұқсаттың бастапқысына қарағанда ыңғайлық деңгейінің аз болуы. Интерфейстiң осын-дай кемшiлiктерiн жөндеу және смартфондардың стандартты мүмкiндiктерiн кеңейту мақсатында утилиттер-қосымшалар әзірленіп жатыр.

утилиттеР-ҚосыМШалаРЕгер сiздiң смартфоныңызда қоңыраулар тiзiмі барынша ыңғайлы жасалмаған болса немесе сiзге стандартты нөмiр тергiш ұнамайтын болса, онда DW Contacts/DW Phone бағдарламасы аталған жағдайдан шығатын керемет құрал болып табылады. Бұл қосымшада баламалы нөмiр тергiштен басқа байланысуларды, топтарды, SMS, MMS хабарламаларын жіберуді, электрондық пошта хаттарын жіберуді басқару бойынша аса кең тiзiм бар, сондай-ақ мұнда әуендерді

ойнату мүмкіндігі де қарастырылған. DW Contacts & Phone-да келесілер өз шешімін тапқан: топтар бойынша кiрiстiрiлген фай-ервол, SMS және электрондық хаттарды жаппай таратуды жасау мүмкiндiгі, кiретiн қоңырауларға арнайы сүзгiлердің бар болуы (сiз таңдалған күнде немесе уақыт мерзiмінде қоңырауларды бiтеудi қоса аласыз).

Пайдаланудың ұзақ айлары ішінде сiздiң Android-ыңызда жиналған барлық SMS-терді сақтау қажет болатын жағдайлар сирек болса да әйтеуір кезедседі. Мысалы, өз смартфоныңызды досыңызға немесе әрiптесіңізге бiрнеше күнге пайдалануға беретін кезде Сіз оның өзіңіздің барлық дербес

хат алысуыңызды оқығанын қаламайсыз. Мұндай жағдайда Сізге SMS Backup & Restore өте пайдалы болады.

Бұл қосымша Android-смартфондарындағы қысқа мәтiндiк хабарламалардың (SMS) резервтiк көшiрмелерiн жасау мен қалпына келтiру үшiн керемет құрал болып табылады. Сiз резервтiк көшiрмелерді жеке файлдарда, бiр мұрағаттық файлда құра аласыз, сондай-ақ кесте бойынша бэкап жасай аласыз.

Резервтiк көшiрменi жасағаннан кейiн немесе бэкаптан қалпына келтiрілгеннен кейiн бағдарлама мәлiметтердiң верификациясын өткiзе алады. Бұдан басқа Сiз таңдалған резервтiк көшiрмелерді немесе мәтiндiк хабарламаларды жоя аласыз.

Заманауи өмір ырғағында бізді күнделікті қоса алып жүретін шексіз мәліметтер ағымында Сізге керексіз дүниені алып тастап, олардың ішінен нақтылы керегін сақтау өте қиын болып келеді, сондықтан да әр түрлi қойын дәптерлерге, ескертпе жазбаларға жүгіну қажеттілігі туын-дайды, ал кейін оны тіпті жүйелеу де керек болады. Evernote онлайн — сервис болып табылады, оның басты мақсаты — ескертпе жазбаларды сақтау, синхрондау және iздестiру.

Қосымша сізге ойыңызды бүгінгі таңдағы дерлік барлық қол жетімді формаларда, нақтырақ айтсақ, кәдiмгi мәтiндiк ескертпе жазба, тұтас web-парақ, міндеттер тізімі, сатып алулар тізімі, фото, сурет, e-mail және под-каст түрiнде сақтауға мүмкiндiк береді! Барлық осы мәліметтерді Evernote клиенті виртуалды серверде сақтайды және оларды сiздiң Evernote есептiк жазбаңызбен синхрондайды.

Егер Сiз өз есептiк жазбаңызбен кез-келген басқа құрылғыдан кіретін болсаңыз, онда өзіңіздің барлық жазбаларыңызға, фотосуреттеріңізге және подкасттарыңызға рұқсат аласыз. Бұл қосымшаның ыңғайлылығын дүние жүзiнің 20 миллионнан астам қолданушылары бағалаған болатын.

Сiздiң смартфоныңыздағы стандарт-ты браузерге Dolphin Browser HD жақсы балама бола алады. Браузер тақырыптарды, аддондарды, беттердiң масштабтауларын және бүгiнгi күнге дейін ойлап табылған multi-touch басқару ымдарын қолдайды, со-нымен бiрге Сіз қандай да бір ымды қандай да болмасын қызметке бекітіп қоя аласыз, мысалы, дисплейдегі кеңістікті үнемдеу мақсатында салымдарды және нақ осы сәтте интерфейстiң керек емес элементтерiн уақытша жауып қою.

Қосымшалардың галереясынан Google Services, Bookmarks, Read it Later, AdBlock Plus және көптеген басқаларын қоса алғанда, браузердiң бастапқы функционалдығын кеңейтетiн бірқатар пайдалы құралдарды қазiрдің өзінде алуға болады. Dolphin Browser HD-де ұсынылған шешуші артықшылықтар туралы сөз қозғаған кезде, сонымен бiрге YouTube бейнелерін сайттардың мобильді нұсқаларында ойнату мүмкіндігін және келесi көру үшiн SD жады картасына бейнероликтердi жүктеуді де айта кеткен жөн болады. ●

маркет

Иван Глущенко

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

30 31

Қазақстандағы джиу-джитсу:Рухтың жеңiсiне арналған Жауынгер Жолы

Үстіміздегі жылдың сәуiрінде мобильді байланыс операторы GSМ Қазақстан/Ксеll және «Джиу-джитсу мен аралас жекпе-жек түрлерiнің Республикалық федерациясы» қоғамдық бiрлестiктігі ынтымақтастық туралы келiсiмге қол қойды

Kcell компаниясы қоғамдық бірлестікке қаржылық қолдау және Қазақстан Республикасындағы джиу-джит-су мен аралас жекпе-жектердiң түрлерiн дамыту мен танымалдандыруға бағытталған іс-шаралар мен жо-баларды өткізу түріндегі демеушiлік көмек көрсетуге ниет білдіріп отыр. Джиу-джитсу федерациясы, оның қол жеткізген жетістіктері мен жақын уақыттағы жоспарла-ры туралы Республикалық джиу-джитсу федерациясының бiрiншi вице-Президентi, «ханши» Руслан Әбдiреев пікір бөліседі.

— Руслан, ең алдымен, Vox.com оқырмандарына джиу-джитсудың жауынгерлiк өнерлердiң басқа түрлерiнен ба-

сты айырмашылығын атап өтсеңіз. яғни, джиу-джитсудың мәні неде?

— Джиу-джитсу — өз-өзін қорғаудың ежелгi жүйесі. Жұмсақ және қатты техниканың үйлесімі қарулы қарсыласты ойдағыдай бейтараптандыруға мүмкiндiк бередi. Дзюдо, айкидо, самбо, карате және бразилиялық джиу-джитсу сын-ды барлық қазiргi кездегі жауынгерлiк өнерлердің негiзiнде джиу-джитсу жатыр. Бұл жүйенiң философиясы «Жауынгер Жолында» жазылған. «Жауынгер Жолы» — бұл жүріс-тұрыс кодексі, онда өмір үшін ұрыста жеңіске жететін Жауынгер болу жолында адамның ұмтылуы қажет болатын өмір сүрудің ерекше әдiсi келтіріледі. Жауынгер Жолы ерекше дағдылар мен ептілікті Шебер деңгейiне, яғни жауынгерлiк өнердегi

шеберліктен басқа салалардағы шеберлікке дейiн жеткізуді білдіреді. Материалдық тұрғыдан алатын болсақ, Жауынгер шеберлігі оған өмір сүруге және жетістіктер мен биіктерге жетуге, сондай-ақ қатыгез соғыстарда аман қалуға және өз дәстүрiн жалғастыруға көмектеседi.

Ежелгі уақытта жауынгерлiк өнердiң қытай және жапон шеберлері философия туралы айтудан гөрі тәлімгерді Жолға бағыттауды қалаған болатын. Осы жолда тәлімгер өзі үшін қажетті ғаламның барлық заңдарын тапқан және ашқан бо-латын. Тек осыдан кейін ғана тәлім беруші өзінің шәкіртімен әңгімелесуді бастайтын болған немесе оны Жолы бойында түзететін болған. Аталған әдіс өзін ақтайтын болған, себебі бұл жағдайда тәжiрибемен расталмаған жасанды құрастырылған бос қиялдар пайда болмайды, сондықтан да шәкірттің

шынайылықты ешбір бұрмалаусыз қабылдау мүмкіндігі қалыптасады.

Күнделiктi өмiрде өзiн-өзi қорғау үшiн Джиу-джитсу тәсілдері қаншалықты тиiмдi болып келеді?

Сiздің сұрағыңызға жауап беру үшін келесідей дәйек келтiрейiн: түгелдей дерлiк шетел арнайы қызметтерi, әскерлері және полициялары джиу-джитсуды қолданады. Өкiнiшке орай, дәстүрлi джиу-джитсу оның спорттық ұқсас түріне қарағанда онша белгiлi емес. Осы джиу-джитсу дәстүрлердiң бiлiмін және дұрыс техниканы талап етедi, ал оның тиiмдiлiгi адамның биомеханикасы мен анато-миясы туралы бiлiмге негiзделген. Бұл спортта үлкен нәтижелерге қол жеткізу үшін Сiздің тарапыңыздан өте жақсы физикалық көрсеткiштер немесе көп сағаттық жаттығулар қажет болады.

Бұл техника көрiксiз, бірақ барынша тиiмдi болып келеді, себебі ол тиімді тәсілдерден тұрады. Сіздің теле-дидардан көретіндеріңіз — бұның бәрі де әсерлі тәсілдер: биiк тебулерді аяқпен ұру, секіріп барып қолға ауырту тәсiлдерiн жасау, партерлерде белдесу. Бірақ көшеде мүлдем басқаша болады: төрешілер мен көрермендер бол-майды, қарсыластар көп және қаруланған болуы мүмкін. Егер аяқты жоғары көтерсе, онда тiреу алаңы кішкентай болады, сол себепті адамды аяғынан оңай шалуға болады. Мен де өзім 5 минуттан артық уақыт бойы қарсыласпен күрес жүргізе алмаймын, себебі бұл уақытта басқа

персона

Джиу-джитсудың бес ережесi:• итергеннен гөрі шегiнген дұрыс;• ұрғаннан гөрі итерген дұрыс;• жарымжан қылудан гөріұрған дұрыс;

• өлтiргеннен гөрі жарымжанқылған дұрыс;

• өзің өлгеннен гөрі біреудіөлтірген дұрыс.

Руслан Әбдiреев — Республикалық джиу-джитсу федерациясының бiрiншi вице-президентi. 60-тан астам елдердегi халықаралық ұйымдардың мүшесi, карате, кикбоксинг және джиу-джитсу бойынша халықаралық дәрежедегі төреші, комбат және дәстүрлi карате мен ком-бат джиу-джитсудың Қазақстандық дивизионына басшылық етедi. Қазақстан ардагерлерi республикалық одағының мүшесi. Жауынгерлiк жекпе-жек бөлiмдерi бойынша 8-шi дан иесі, джиу-джитсудағы жоғарғы шен — «ханши» атағы берілген. «Катабами рю» көне самурайлық ру қауымына көтерілген.

Татамиге келісім-шартқа қол қою: Н. Сарғасқаев және Р. ӘбдіреевХанши Руслан Әбдіреев II Жауынгерлік өнерлердің

еуразиялық форумы

32 33шабуылдаушылар келіп, мені «өшіріп тастауы» мүмкін. Бұл жерде арнайы бiлiмдер мен дағдылар керек болады, ал мұны дәстүрлi джиу-джитсудың қағидалары береді.

— джиу-джитсудың негiзгi тәсілдері ұзақ уақыт бұрын жасақталған болатын және бiр ұрпақтан келесі ұрпаққа берiлiп отырады, ал олар жалпы жаңартыла ма?

— Өкінішке орай, Сiздiң көңiлiңiздi қалдыратын сияқтымын, себебі жаңа лақтыруды әлде тәсілді ойлап табу мүмкін бол-майды, өйткені соңғы бiрнеше мыңжылдық ішінде сүйек пен бұлшықеттердiң саны өзгерген жоқ =) Жалпы алғанда, жекпе-жектердiң әлемi Ко рю (ескi мектептер) және шин рю (жаңа мектептер) болып екіге бөлінеді. Бiздiң федерацияда Ко рю қолданылады. Ко рю — Катабами рю ежелгi рулық самурай мектебi. Жаңа лақтырулар немесе тәсілдер тек қана жаңа мектептерде пайда бола алады, өйткенi олар жинақтаушы болып келеді. Әдетте мұндай мектептер қандай да болмасын жауынгерлiк өнерде белгілі бір шеберлік пен мойындауға қол жеткізе алмаған бапкерлердiң немесе бапкерлер тобының жеткiлiксiз құзыреттiлiгiнен пайда болады. олар қалай да бол-масын ерекшелену үшін жаңа мектептер мен бағыттарды аша-ды. Ескi мектептер болатын болса, көп ғасырлық іріктелімнен өтті және аман қалды.

— Қазақстандық спортшылар бокста, грек-рим күресінде және велоспортта жақсы деген пiкiр бар. джиу-джитсудың осы спорт түрлерiне қосылу мүмкiншiлiктері бар ма?

— Данияда өткен халықаралық семинарда шеберлер арасындағы еркін демонстрациядан кейiн менен былай деп сұрады: «Қазақстанда барлығы осылай жақсы белдеседi ме?». Оған мен ойланбастан: «Бұл әр қазақтың қанында бар, біз — ұлы жауынгерлердiң ұрпағымыз!»,- деп жауап қайтардым.

Мүмкiн, аса қатты айтылған шығар, бірақ бұл шын мәнінде солай. Мысалы, 2011 жылдың қарашасында Лимада (Перу) өткен әлем чемпионатында Республикалық джиу-

джитсу федерациясының спортшылары 22 (!) алтын медаль иемденді. Олар негізінен 3 бөлімде бәйгеге түсті: грепплинг (партердегі күрес), нефунсен (жартылай байланыстағы күрес) және комбат джиу-джитсу (толық байланыс). Тағы бір мысал, Голландияның ашық чем-пионатынан бiздiң спортшыларлар бір алтын және екi күмiс медаль иемденіп қайтты. Бірінші жағдайда біз 7, ал екіншісінде — 3 спортшы алып бардық. Бiздiң спортшылардың машықтануға деген үлкен ынталары және мол жұмыс қабiлеттiлiктері бар. Бұл нақты айғақ. Өкiнiшке орай, iс жүзiнде бiзде сауатты бапкерлер мен нұсқаушылар жоқ. Бiрақ қазiргі уақытта бiз бұл мәселе бойынша жұмыстар атқарып жатырмыз.

— Бұл спорт түрінде халықаралық тәжiрибе алмасу ұғымы бар ма, егер болса ол қалай жүзеге асырылады?

— Әрине, халықаралық тәжiрибе алмасу қажет. Бiздiң федерацияға екi жауынгерлiк өнерлердiң еуразиялық форумын өткiзудiң сәтi түстi. Өткен жылы Астана қаласына бiзге әр түрлi жекпе-жек түрлерiнiң 15 шеберлері келдi. Осы оқиғада ханши Руслан Әбдiреевке дәстүрлі джиу-джитсу бойынша 8-шi дан, сонымен бiрге «ханши» атағы ресми түрде берілді. Джиу-джитсу бойынша көптеген шеберлік көрсетілімдер ұйымдастырылды. Биылғы жылы белбеулерге халықаралық аттестациялау және бiрiншi халықаралық төрешілер семинары өткізілді. Бiз 32 адамды аттестациядан өткіздік. Бiздiң федерацияның мүшелері халықаралық федерациялардан шақыртулар алып отыра-ды.

— Мен бразилиялық джиу-джитсу бар екенін бiлемiн. Бiзге мүмкiн өзіміздің, қазақстандық, джиу-джитсуды қалыптастыру қажет шығар?

— Бразилиялық джиу-джитсу жапон дзюдосының «не ваза» бөлiмiн, яғни партердегі күресуді қолданады. Бразилияға джиу-джитсуды Мицуе Маэда — Кодокан дзюдосының үздік оқушыларының бiрi әкелдi. Бразилиялықтар партердегі күресудi дамыту үшiн көптеген арнайы келтiрушi жаттығуларды ойлап тапты. Олардың өз аттестациялау және жарыстарды өткiзу жүйесі бар, бiрақ бразилиялықтар жаңа тәсілдерді ойлап тапқан жоқ. Егер тарихты еске түсiретін болсақ, бразилиялықтар жапон шеберлеріне шақырту тастаған кезде ұтылған болатын. Жапон шебері Кимура аңызға айналған Грейсиді бразилиялықтар бiлмейтiн бейтаныс тәсілмен жеңген болатын. Аталған тәсілді кимура деп атап кетті, дегенмен де джиу-джитсу және дзюдомен шұғылданатындардың барлығы да оны біледі. Қазақстанда мұндай қажеттілік жоқ. Біздің пікір бойынша, әлемнің 150-ден астам елдерi қабылдаған ереже бойынша бiздің спортшылар жеңістерге жетіп жатқан кезде бүкіл әлем қазақстандық джиу-джитсу туралы айтатын болады.

— Бұл спорт түрінде жас шамасына байланысты шектеу-лер бар ма?

— Ешқандай да шектеулер жоқ, өйткенi дәстүрлi джиу-джитсу өз-өзін қорғауға үйретеді. Кез-келген адам олим-пиада чемпионы бола алмайды, себебі ол үшiн айрықша дайындықтар керек. Қазіргі кезде спорт секцияларында

көптеген адамдарды қабылдамайды, себебі оларға нәтиже керек. 30 жастан асқан барлық адамдар секцияларға келіп және жас балалармен бірге шұғылдана алмайды. Сонымен қатар, бiзде, Қазақстанда әйелдердің өз-өзін қорғауы бойынша мамандандырылған секциялары жоқ. Ал егер бар болып жатса, онда дзюдо мен каратэнің қосылған нұсқаларын үйретеді, ал бұл көшеде өз-өзін қорғауға тиiмсiздеу болады. Джиу-джит-суда, керiсiнше, барлығы да өзiн-өзi қорғауға бағытталған болып келеді және тiптi әйелдердің өздері де тиiмдi тәсілдерді жылдам үйрене алады. Бұл үшін тек жаттығуларға үнемi барып жүру керек. Сондықтан да біз ақылы секцияларда шұғылдану мүмкiндiгi жоқ барлық адамдармен — балалармен, әйелдермен, ересектермен жұмыс iстеймiз. Әрине, бiзге мемлекеттiң қолдауы керек, өйткенi бiз әзірше демеушiлер қолдауының арқасында қызмет етіп келеміз, осы ретте, демеушілерге ризашылығымызды білдіремін.

Бiз Қазақстанның iрi мобильді операторы Kcell-дың бiздiң әрiптесіміз болғанына өте қуаныштымыз. Kcell қолдауының арқасында бiз екiншi еуразиялық форумды, Көкшетауда өткен «Көкше барыстары» бiрiншi ашық турнирін өткiздiк және спортшыларларымыз бір алтын мен екi күмiс медаль иемден-ген Голландияда өткен жарысқа федерацияның жастар коман-дасын жiбердік.

Бүкіл республиканың балалар үйінде өтетін «Өзіңді және жақыныңды қорға» атты бірлескен қайырымдылық акциясын ұйымдастыру және өткiзу біздің жоспарымызда бар. Сондай-ақ мектептермен жұмыс бойынша жоспарлар бар. Әрине, бiзге ол үшiн кеңею керек. Қазіргі уақытта қарапайым жаттығулар үшiн татамилер және арнайы жабдықтар жоқ, анығында, көпшiлiк балалар мен ата-аналар жаттығулардың ақысын төлей алмайды. Көп жағдайларда осы балалардың ірi турнирлерге қатысулары қиындық тудырады. Дегенмен де, бізге көмектесетін және сенетін, бізді қолдайтын әріптестердің бар болғандығына біз қуанамыз. Бірлесе отырып біз көп істі тындыра аламыз, мен оған сенімдімін! ●

34

Бәсекелесті емес, өзіңді жеңіп үйрену керек

Джиу-джитсу философиясының сыртқы аспектісі адамды сыртқы қауіп-қатерден қорғап, төтенше жағдайларға икемделіп, өмір сүру қабілетін арттыруға көмектеседі.

Бұл әдіс пен стратегия, техникалық арсенал мен дағды, қарумен жұмыс істеу және оған қарсы тұру, мақсатқа

жетуге көмектесетін қасиеттерді дамыту. Сыртқы аспектісі – адамның қоршаған ортамен қарым-қатынас орнатуда

көрінетін сипаты

Шеберлік пен білім ақыл, зияткерлік түсінік арқылы емес, жүрек арқылы келеді. Ішкі түйсік Жауынгер Жолын жалғастыруды, әлем заңдылықтарына іштей қол жеткізуге, әр адамның ішіндегі жақсылық

пен жамандық күресінде дұрыс жол табуға жетелейді. Өзіңнен тыс дүниені табу мүмкін емес: бізге қажеттің бәрі өз ішімізде жатыр. Соның бәрін өз әлемімізден табуды үйрену

керек.Адам өмірінің мәні жоғарғы сатыға көтерілу мен төменге құлдыраудың бірін таңдауға құрылған.

Таңдауды анықтап, алға қарай батыл адымдау үшін саналы, зерек, өз өмірің үшін жауапты болып, күш пен тәжірибе жинақтау керек.

Жауынгерлік өнер барлық жағдайды үнемі бақылау мен дәл осы сәтте іске жарамды болу қажеттігін үйрету арқылы бізге саналы әрі епті болуға жәрдемдеседі. Ол қозғалыс шеберлігін меңгеру.

Жауынгерлік өнермен айналысу арқылы біз ақырына дейін (ақыры жоқ) жүруді үйренеміз, немесе тағдыр мен кездейсоқ жағдайлардың жетегіне ереміз.

Бұл ұшу мен құлдырау, өз еркіндігің мен қоршаған орта жағдайларына тәуелді болу арасындағы таңдау. Ұстаз бізге осы Жолды көрсетеді, ал ол жолдан әркім өзі жеке өтеді...

36 37

Наталья ЕськоваФотографии Дины Астаевой

Бұл ҚыЗдаР әлеуМеттік желіде өздері дайындаған бейнебаян үшін дауыстың басым бөлігін жинады. Бей-небаянда олар «Евровидения» репертуарынан алынған әндерді орындады. Музыкалық аптаның қайнаған орта-сында жүріп үшеуі де твит-репортаждар жасады. Көптеген қазақстандықтардың пікіріне сүйенсек, олардың «Ев-ровидения» ортасында жүріп жүргізген хабарлары телеарналардағы жаңалықтардан әлдеқайда қызықты шыққан. Бірақ бәрін ретімен баяндайық.

Eurovision–2012 сапары біздің еншілес компания-мыз, музыкалық шараның бас демеушілерінің бірі Azercell компаниясының ұйымдастыруымен өтті. Қазақстандық блоггерлерден бөлек Әзербайжанға Moldcell және Geocell топтары журналистер мен өздеріндегі сайыс жеңімпаздары болған абоненттерін алып келді. Kcell қонақтары Еуразиядағы TeliaSonera компаниясының географиясы ауқымды екенін білгенде таң қалды. «Мен Kcell ірі компа-ния екенін енді ғана түсіндім, ол халықаралық деңгейге көтерілген екен», — деп твит-бикеш Сабина Успешная өз пікірімен бөлісті.

Біздің сапардың бағдарламасы өте мазмұнды болды. Әріптестеріміз Azercell туралы толық мағлұмат беруге тырысты, тіпті абоненттерге қызмет көрсету орталығына экскурсия ұйымдастырды. Айта кетерлігі, бұл компанияның абоненттік бөлімінде 400-ден астам адам жұмыс істейді, олар 4,5 миллион тұтынушыға қызмет көрсетеді. Қазақстандық блоггерлер CRD Kcell — дегі осы шамалас қызметкерлер 2,5 есе көп клиенттерге қызмет жасайты-нын естігенде қайран қалды. Бізге «ең құрметті орынды»

— негізінен ер адамдар жұмыс істейтін колл-орталықты, телесатылым бөлімін, тренинг орталығын көрсетті, оның мамандары TeliaSonera Eurasia барлық компанияларында тренинг өткізеді. 22 мамыр күні кешке біз «Евровидение» құрметіне өткен Azercell қабылдауына қатысып, Azercell

Биылғы жылы қонақжай Әзербайжан бір апта бойы Еуропаның барлық елдерінен келген тамаша вокал мен тірі дауыспен айтылатын әндерді бағалайтын қауымды өзіне жинады. Eurovision-2012 орындаушылар конкурсы 18-23 мамыр аралығында Бакуде өтті. Қазақстандық үміткерлерге жанкүйер болу үшін біздің компания ұйымдастырған орындаушылардың онлайн-конкурсының жеңімпаздары, танымал блоггерлер және «твиттерліктер» Бақыт Сыздықова, Дина Әстаева және Сәбина Каблақатова (әлеуметтік желіде Сабина «Успешная» ретінде танымал) барды

Eurovision

ішкі көзқарас

ФотожаРиялаМа

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]

38 39

4G/LTE лицензиясын алғанын естідік, оларды шын жүректен құттықтадық.

Дегенмен, ең басты оқиға — «Евровидение» екенін ескертеміз. Оны әуежайдан шыққанда қонақтарды қарсы алған, арнайы осы шара үшін Англиядан сатып алынған 3000 таксиге қарап бірден түсіндік. Әдемі, ыңғайлы, туристер үшін тиімді та-рифпен жабық көшелерде де жүре беретін көліктер бізге қатты ұнады. Шараның тамаша ұйымдастырылғаны жайлы әңгіме бөлек. Мысалы мына жағдайдың өзі таңданарлық: біздің елдегі көлік және коммуникация министрлігінің автотасы-малдау департаментінің директоры қолына рация ұстап алып, адамдардың шаттл-бастан концерт залына дейін жетуін жеке өзі қадағалағанын елестете аласыз ба? Ал ол жақта өзі бақылап қана қоймай, Қазақстаннан келген қарапайым туристерді так-сиге тегін отырғызып жіберді.

Сол күндерден алған негізгі әсеріміз — мерекелік көңіл-күй мен адамдардың өз мемлекетіне деген шынайы махаббатына куә болдық. Көшеде бізді ұлттық ту ұстаған,

күлімсіреген адамдар қарсы алды. Көрікті қыздар концерт-ке жасыл-көк-қызыл түсті пайетка (мемлекеттік тудың түсі) тігілген көйлекпен барды, Бакудың орталығындағы Hilton қонақүйіндегі түнгі иллюминация да сол түсте болды. Қаланың басты көрнекілігі ретінде Еуропадағы ені ең үлкен ұлттық туды конкурс өтетін жердің алдына — 8 ай ішінде арнайы тұрғызылған «Cristal Hall» концерт залының алдына орнатқанын біздің гидіміз мақтанышпен көрсетті.

Cristal Hall ескі мұнай мұнараларының орнына салынған. Сондықтан концерт залына дейін жарты сағат жаяу жүргенде мұнай өнімдерінің иісін сезумен болдық. Гранд-финалда оның құрылысы жайлы қысқа фильм көрсеткенде ерекше әсер алдық – бірнеше айдың ішінде өндірістік аймақты ортасында «тәжі» бар тамаша жағалауға айналдыру ерен еңбекті қажет еткені даусыз. Жарықтың әсерінен Cristal Hall шынымен де солай көрінеді, оның сырт құрылысы алмаспен қапталған шығыс тәжінен аумайды. Ішіне 35 мың адам сияды. Сол 35 мың адам сүйікті әншісі сахнаға шыққанда орнынан тұрып,

қошамет көрсеткенде еріксіз тебіренесің. Мұндай құрметтің тек халықтың көңілінен шыққан нағыз өнерпаздарға бұйырғанын айта кету керек: әзербайжан әншісі Сабина Ба-баева, түрік орындаушысы Джана Бономо, сосын швециядан келген финал жеңімпазы Лорен мен … «Бурановские бабушки» тобын атаймыз. Соңғы аталған топты көрермендер сахнаға шықпас бұрын айрықша қошаметпен қарсы алған еді, ал олар ән шырқаған кезде залдағылардың бәрі орнынан тұрып кетті. Барлық қатысушы елдердің туларын қолдарына ұстап әндеткенде, заманауи үлгімен салынған залдың акустикасы да көрермендердің даусын баса алмады. Шынымды айтсам, мен попсаны онша жақтырмайтынмын. Бакуге келгенше «Еврови-дения» жаңалықтарына құлақ түрмеппін, ал «Бурановские ба-бушки» тобы жайлы мағлұматым тіпті аз болатын. Музыкалық сыншылардың оларды жеңістен үміткерлердің қатарына қосатынын естігенде көңілде сенімнен көрі күдік басым болды. Бірақ аласа бойлы кейуаналар Удмуртияның ұлттық киімін киіп, Кипрден келген кербез арудан кейін сахнаға шыққанда

жүрегімді ерекше бір толқыныс биледі. Олар ән салған кезде сыншыларды да, оларды жартылай финалда тыңдап, қолдаған көрермендерді де, тікесінен тік тұрып қол соққан залдағыларды да түсіндім. 3 минут бойы олармен бірге қуана-қуана Party for everybody dance әнін шырқадық.

Конкурстағы ең күрделі, шиеленісті кезең мемлекеттердің дауыс беру сәті болды. Бұл үдеріске қандай да бір саяси күштер ықпал етеді деген пікір бар. Бірақ барлық сайыскерлерді тыңдаған адамның, яғни өзімнің жеке пікірім бойынша, ең мықты әнші жеңіске жетті. Бәрі әділетті өтті. Eurovision–2012 үздік бестігіне кіргендер де шынайы бағасын алған орындаушылар. Елдер дауыс нәтижесін жариялаған кезде түрлі-түсті Еуропа өзінің сұлулығы мен салтанатын паш етті — сымбатты арулар мен Финляндиядан келген жүргізуші тентек троль рөлінде сахнаға шықты. Осының бәрін байланыстырған тамаша музыка мен сапалы мобильді байланыс екенін сезінудің өзі бір бақыт еді. ●

с у і р – м а у с ы м / № 2 [2 2 ]