183592119 مراجعات-في-الفقه-السياسي-الإسلامي-عبدالستار-أبو-غدة-pdf

eôGL©Éä a»GdØ≤¬ Gdù°«ÉS°» G’ES°Óe»

O. YÑó Gdù°àÉQ GCHƒ ZóIY†°ƒ Gdªé∏ù¢ G’ChQhH» dÓEaàÉA hGdÑëƒç

e≤óeá

Gdëªó d∏¬ QÜ Gd©Édª«ø, hGdü°ÓI hGdù°ÓΩ Y∏≈ S°«ófÉ eëªó hY∏≈ GBd¬hU°Ñë¬ GCLª©«ø.

hH©ó, aÉE¿ GdØ≤¬ Gdù°«ÉS°» a» G’ES°ÓΩ d¬ eôGL©¬ Gd©ójóI S°ƒGA eø Gdªæ¶ƒQGdàôGK», GCh Mù°Ö Gdª©£«Éä Gdëójãá, h’ eéÉ∫ ’S°à≤ü°ÉA GCOH«Éä gòG Gd©∏º,aëù°ÑæÉ G’ET°ÉQI GEd≈ GCfƒGY¡É Gdªîà∏Øá:

` gæÉ∑ GdµàÖ GdØ≤¡«á Gdªù°ÉYóI hg» Gdà» hV°©¡É GCU°ëÉH¡É NÉQê GEWÉQGdªóhfÉä GdªÉCdƒaá, eãπ càÖ G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á, hGdù°«ÉS°á Gdû°ôY«á, hH©†°¡ÉMªπ YæÉhjø bó JëéÑ¡É Yªø d«ù¢ dój¬ YæÉjá HÉdªôGL™, eãπ càÉÜ GdîôGê ’CH»jƒS°∞ hGd«ÉK» )Z«Éç G’Ceº Yæó Gdà«Éç Gd¶∏º( ’EeÉΩ Gdëôe«ø Gdéƒjæ≈.

` hgæÉ∑ aü°ƒ∫ a» càÖ Gd©≤ÉFó Nü°ü°â dªÑëå )G’EeÉeá( e™ GCf¡É ` Mù°ÖGdàë≤«≥ ` d«ù°â eø bÑ«π Gd©≤«óI.

` hgæÉ∑ GCHƒGÜ a» GdªóhfÉä GdØ≤¡«á, eãπ: Gdù°«ô, hGdÑÉI, hGdëóhO` GCeÉ GCOH«Éä gòG Gd©∏º Gdëójãá a¡» cã«ôI ’ OGY» d∏àæƒj¬ H¡É.

Y∏≈ GC¿ GdôV¢ eø Wôì gòG GdªƒV°ƒ Gdò… L©π YªÉO OhQI cÉe∏á HªëÉhQT°à≈ d«ù¢ GS°à«ØÉA LƒGfÖ gòG Gd©∏º, hGEfªÉ Gdà©ôj∞ Hîü°ÉFü°¬ he≤ÉQfà¡É HªÉ Y∏«¬GdëÉ∫ G’B¿, heÉ jù°ÉYó GS°àë†°ÉQ√ a» Gdà©Éeπ e™ Gdª©£«Éä Gdù°ÉFóI a» Gd©ü°ôGdëÉV°ô.

3

©

hGdØ≤¬ Gdù°«ÉS°» jàæÉh∫ e≤ƒ’ä JóhQ Mƒ∫ Gdóhdá Gdà» g» eéÉd¬, heø J∏∂Gdª≤ƒ’ä Y∏≈ S°Ñ«π GdªãÉ∫ ’ Gdëü°ô:

` J©ôj∞ Gdóhdá hGCQcÉf¡É.` GdªÑÉOÇ Gdà» J≤ƒΩ Y∏«¡É Gdóh∫ hHîÉU°á Gdóhdá G’ES°Óe«á.` GCfƒG Gdóh∫.` Jëójó fƒ Gdóhdá G’ES°Óe«á.` QFÉS°á Gdóhdá, hGNà«ÉQ QF«ù¢ Gdóhdá )GdÑ«©á( hGCgπ Gdëπ hGd©≤ó.` eØ¡ƒΩ Gdª©ÉQV°á... Gdï` Gdù°∏£Éä GdãÓç: Gdàû°ôj©«á ` Gd≤†°ÉF«á ` GdàæØ«òjá.` eÑóGC GdØü°π H«ø Gdù°∏£Éä.` eÉ jà©∏≥ H©ÓbÉä Gdóhdá a» Gdù°∏º hGdëôÜ... Gdï

1 J©ôj∞ Gdóhdá hGCQcÉf¡É

Gdóhdá, Mù°Ö GdØ≤¬ GdóS°àƒQ… Gdª©ÉU°ô, g»: "eéªƒYá GCaôGO j≤«ªƒ¿ GEbÉeáOGFªá Y∏≈ GEb∏«º eëóO, hjî†°©ƒ¿ dù°∏£á S°«ÉS°«á".

Y∏≈ GC¿ Gdóhdá G’ES°Óe«á WôGR NÉU¢ eø Gdóh∫ Jîà∏∞ a» WÑ«©à¡É hZÉjÉJ¡ÉYø S°ÉFô Gdóh∫ Gdª©ÉU°ôI, hPd∂ dàØôOgÉ Hæ¶ÉΩ bÉfƒf» eø eéªƒYá eø Gd≤ƒGYóG’Ed¡«á Jàû°µπ ha≤Ék d¡É ZÉjÉä Gdóhdá hGCgóGa¡É hMóhO hf£É¥ cπ S°∏£á, cªÉJëóO S°∏ƒ∑ GCaôGO GdéªÉYá G’ES°Óe«á MµÉeÉ heëµƒe«ø Hë«å J©ó gò√ Gd≤ƒGYóGEWÉQGk bÉfƒf«Ék e∏õeÉ d∏éªÉYá G’ES°Óe«á HÉCS°ôgÉ[1].

[1] Hëå "H©†¢ GdªØÉg«º G’EOGQjá hGdù°«ÉS°«á eø eæ¶ƒQ GES°Óe»" O.aƒDGO eëªó GdæÉO… )fóhIG’EOGQI a» G’ES°ÓΩ( hf¶ÉΩ Gdëµº a» G’ES°ÓΩ, O.eëªó YÑó Gd∏¬ Gd©ôH» 12.

4

Hëå: O. YÑó Gdù°àÉQ GCHƒ ZóI

hY∏«¬ aÉE¿ Gdóhdá G’ES°Óe«á eëµƒeá S°∏ØÉk H≤ƒGYó hGCMµÉΩ e∏õeá h’ Jª∏∂GdéªÉYá G’ES°Óe«á hGdù°∏£Éä Gdà» Jªã∏¡É GE’ Gd©ªπ a» MóhOgÉ, aÉdóhdáG’ES°Óe«á J≤ƒΩ Y∏≈ c«Éf«ø: eÉO… jàªãπ a» Gd©æÉU°ô GdªÉOjá d≤«ÉΩ GC… Ohdá,he©æƒ… GCh QhM» jàªãπ a» eéªƒYá Gd≤ƒGYó hG’CMµÉΩ G’Ed¡«á Gdà» GChLÑ¡ÉG’ES°ÓΩ.

hHªôGYÉI eÉ S°Ñ≥ jªµø J©ôj∞ Gdóhdá G’ES°Óe«á HÉCf¡É, eéªƒYá eø G’CaôGOGdªù°∏ª«ø Hëù°Ö GdÉdÖ j≤«ªƒ¿ a» OGQ G’ES°ÓΩ, hj∏àõeƒ¿ GdàõGeÉ Màª«É hbÉW©ÉkHÉd≤ƒGYó hGd†°ƒGH§ G’Ed¡«á a» f¶ÉΩ Gd©≤«óI hGdàû°ôj™, hjî†°©ƒ¿ dù°∏£á S°«ÉS°«áJ∏àõΩ HÉ’eàãÉ∫ ’CMµÉΩ Gdû°ôj©á G’ES°Óe«á hcØÉdá Jë≤«≥ eÉ GCeôä H¬.

hjæÑã≥ eØ¡ƒΩ Gdóhdá Gdëójãá eø f¶ôjá )Gd©≤ó G’LàªÉY»( Gdà» fÉO… H¡É )LÉ¿LÉ∑ QhS°ƒ(, hH©†¢ GdÑÉMã«ø j≤ôQ GC¿ LòhQ J∏∂ Gdæ¶ôjá e≤àÑù°á eø Gdë†°ÉQIG’ES°Óe«á Gdà» GJü°π H¡É GdôH«ƒ¿ a» Y¡ó eÑµô HÉ’MàµÉ∑ Gdù°∏ª» GCh GdëôH»,hHÉdàëójó j¶ø GC¿ GCU°∏¡É U°ë«Øá Gdªójæá, Gdà» GCHôe¡É GdæÑ»Ò dàµƒ¿ e©ÉbóIJ©Éjû¢ H«ø Gdªù°∏ª«ø a» Gdªójæá GdªæƒQI heø jù°Écæ¡º a«¡É eø Gd«¡ƒO hZ«ôgºdàµƒjø Ohdá jôGCS°¡É GdæÑ»Ò[2].

hY∏«¬, aÉE¿ Gdóhdá G’ES°Óe«á ` c¨«ôgÉ ` Jàµƒ¿ eø KÓKá GCQcÉ¿ GCh YæÉU°ô g»:

` Gdû°©Ö )GC… GdªƒGWæƒ¿ a» Gdóhdá(.` G’CQV¢ )GC… G’Eb∏«º Gdò… J≤ƒΩ Y∏«¬ Gdóhdá(.` Gdù°«ÉOI )GC… Gdù°∏£á Gdà» Jëµº Gdû°©Ö hJªã∏¬(.

[2] eëªó Mª«ó Gd∏¬ ` eéªƒYá GdƒKÉF≥ Gdù°«ÉS°«á d∏©¡ó GdæÑƒ…: 001.

5


ha«ªÉ j∏» H«É¿ eƒLõ dµπ eø gò√ G’CQcÉ¿, e™ H«É¿ Gdîü°ƒU°«á Gdà» d¬ eøGdªæ¶ƒQ G’ES°Óe».

he©ôaá G’CZ∏Ñ«á G’ES°Óe«á Gdà» J©àÑô H¡É Gdóhdá GES°Óe«á d«ù°â e«ù°ƒQI OGFªÉkHù°ÑÖ YóΩ JƒGaô GEMü°ÉAGä Ob«≤á Yø GdàƒRj™ Gdójæ» d∏ù°µÉ¿ a» eîà∏∞ Oh∫Gd©Édº, ’C¿ Pd∂ jà£∏Ö J©óGOGä S°µÉf«á Ob«≤á Jà†°ªø H«ÉfÉ NÉU°É Hû°ÉC¿ G’fàªÉAGdójæ» hgƒ ’ jàƒGaô Hù°ÑÖ U°©ƒHÉä aæ«á eÉOjá hGCNôi e©æƒjá[3].

GC ` Gdû°©Ö

jµØ» dµ» jàë≤≥ Yæü°ô Gdû°©Ö GC¿ jàƒGaô YóO eø GdæÉS¢ e¡ªÉ cÉ¿ Ojæ¡º, dµøjà£∏Ö G’Ceô a» Gdóhdá G’ES°Óe«á GC¿ jµƒfƒG Lª«©É eø Gdªù°∏ª«ø, GCh GCZ∏Ñ«à¡º, ha»GdëÉdá G’CN«ôI aÉE¿ eø j©«û°ƒ¿ a» Gdóhdá eø Z«ô Gdªù°∏ª«ø Hü°Øá JÉQjî«á OGFªá gºLõA eø Gdû°©Ö, hbó cÉ¿ GdƒU°∞ GdªÓRΩ d¡º GCf¡º )GCgπ Gdòeá(.

hG’B¿ Lôä Gdæ¶º Gdëójãá Y∏≈ aü°π Gdéæù°«á Yø Gdójø, e™ Jë≤«≥ Gdªù°ÉhGIGdàÉeá H«ø Lª«™ GCaôGO Gdû°©Ö ` Oh¿ f¶ô d∏©≤«óI hGdójø ` a» T°à≈ Gdë≤ƒ¥Gdù°«ÉS°«á hGdë≤ƒ¥ Gd©Éeá hGdîÉU°á, hG’T°àôG∑ a» GfàîÉÜ QF«ù¢ Gdóhdá hY†°ƒjáGdªéÉdù¢ Gdû°©Ñ«á dàªµ«ø Lª«™ GdªƒGWæ«ø eø YôV¢ eû°Éc∏¡º hGEHóGA GdôGC… Gd©ÉΩhGdîÉU¢ Hªü°Édë¡º[4].

gòG, hGE¿ Gdû°©Ö )Gdò… gƒ GCMó YæÉU°ô Gdóhdá( jû°ªπ HªØ¡ƒe¬ cπq T°îü¢jëªπ Læù°«á Gdóhdá, HÉU°£Óì Gd©ü°ô GdëÉV°ô. hgƒ eÉ j£∏≥ Y∏«¬ a» GCOH«ÉäGdàôGç GdàÉQjî» G’ES°Óe»: Gdæù°Ñá GdªµÉf«á. hdº jµø gæÉ∑ eÉ j©ô± G’B¿

[3] GdØ≤¬ Gdù°«ÉS°» dÓCb∏«Éä Gdªù°∏ªá O.fÉOjá eëªƒO eü°£Ø» U¢ 5.[4] Gdóhdá a» G’ES°ÓΩ, O.eëªó S°ÓΩ eócƒQ 811.

6


HÉdéæù°«á GCh GdàÉH©«á hcÉ¿ GdÑójπ Yø Gdéæù°«á gƒ Gdæù°Ñá GdªµÉf«á Gdà» Jù°àë≥J∏≤ÉF«Ék )h’ JëàÉê d∏ªæí( HªéôO h’OI Gdû°îü¢ a» H∏óm eÉ, GCh GJîÉP√ H∏óGk eÉeƒWæÉk d¬ HÉ’EbÉeá a«¬ GCQH™ S°æ«ø aÉCcãô.

hbó f≤π G’EeÉΩ Gdæƒh… Yø YÑó Gd∏¬ Hø GdªÑÉQ∑ hZ«ô√ GCf¡º bÉdƒG: "GEPG GCbÉΩGEfù°É¿ a» H∏ó GCQH™ S°æ«ø fù°Ö GEd«¬".

hdº jµø gæÉ∑ eÉ jªæ™ eø J©óO )Gdéæù°«á: Gdæù°Ñá GdªµÉf«á( M«å j†°«∞Gdæƒh… H«ÉfÉk YªÉ GS°à≤ô dói GdªƒDQN«ø a» gòG Gdü°óO H≤ƒd¬: "GEPG cÉ¿ dÓEfù°É¿fù°Ö GEd≈ H∏ójø, HÉC¿ jù°àƒWø GCMógªÉ Kº G’BNô fù°Ñƒ√ ZÉdÑÉk GEd«¡ªÉ, hbój≤àü°ôh¿ Y∏≈ GCMógªÉ. hGEPG fù°Ñƒ√ GEd«¡ªÉ bóeƒG G’Ch∫ a≤ÉdƒG: Gdªµ» Gdóeû°≤»,hG’CMù°ø: Gdªµ» Kº Gdóeû°≤». hbó j≤ƒdƒ¿: Gdû°Ée» Gdóeû°≤» GdëôS°àÉf»,a«æù°Ñƒf¬ GEd≈ G’Eb∏«º )Gdû°ÉΩ( Kº GdÑ∏óI )Oeû°≥( Kº Gd≤ôjá )MôS°àÉ("[5].

Ü ` G’CQV¢

GCW∏≥ GdØ≤¡ÉA Y∏≈ G’Eb∏«º Gdò… J≤ƒΩ Y∏«¬ Gdóhdá G’ES°Óe«á GS°º )OGQ G’ES°ÓΩ(Hë«å jû°ªπ cπ eÉ ONπ eø GdÑÓO a» eë«§ S°∏£É¿ G’ES°ÓΩ hfØòä a«¬GCMµÉe¬ hGCb«ªâ T°©ÉFô√. hJù°ª≈ OGQ G’ES°ÓΩ GCj†°Ék )OGQ Gd©ó∫(, hj≤ÉH∏¡É )OGQGdÑ≈(, hg» Gdªæ£≤á Gdà» jãƒQ a«¡É JªôqO Y∏≈ Gdù°∏£á GdëÉcªá.

GCeÉ GdÑÓO Gdà» Jî†°™ d«ô S°∏£É¿ G’ES°ÓΩ a«£∏≥ Y∏«¡É GCMó GS°ª«ø: aÉEPG cÉfâgæÉ∑ Y¡ƒO H«ø GdóGQ Gdà» dº JóNπ a» S°∏£É¿ G’ES°ÓΩ hH«ø Gdóhdá G’ES°Óe«á aÉEf¡ÉJù°ª≈ )OGQ Gd©¡ó(. hGEPG dº Jµø gæÉ∑ Y¡ƒO aÉEf¡É Jù°ª≈ )OGQ GdëôÜ(.

[5] J¡òjÖ G’CS°ªÉA hGd∏Éä, d∏æƒh… 1/41.

7


h’ Jü°«ô OGQ G’ES°ÓΩ còd∂ GE’ GEPG cÉfâ J£Ñ≥ a«¡É GCMµÉΩ G’ES°ÓΩ, hcÉ¿GCeæ¡É HÉCeø Gdªù°∏ª«ø. aÉE¿ X¡ôä a«¡É GCMµÉΩ GdµØô hfØòä a«¡É, hRG∫ eæ¡ÉG’Ceø Gdò… cÉ¿ HÉCeÉ¿ Gdªù°∏ª«ø HÉdæù°Ñá dµπ eù°∏º hPe» aÉEf¡É ’ J©àÑô OGQGES°ÓΩ.

hGdµÓΩ hGS°™ Yø GdóthQ hGCfƒGY¡É eÉ H«ø OGQ G’ES°ÓΩ, hOGQ Gd©¡ó, hOGQGdëôÜ, hPd∂ a» càÖ GdØ≤¬, hcàÖ Gdù°«ô hG’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á. hg»J≤ù°«ªÉä Jü°∞ hGb™ Gdª©ªƒ∫ H¬ a» Yü°ƒQ GdØ≤¡ÉA, ha» GEWÉQ Gdªà©ÉQ± Y∏«¬H«ø Gdóh∫ hdƒ dº jµø eóhfÉk, heÉ cÉ¿ eÑæ«Ék Y∏≈ Gd©ô± a» G’CReæá GCh G’Ceµæá jà«ôWÑ≤Ék d∏ª©£«Éä GdéójóI Oh¿ G’ENÓ∫ HªÉ LÉA a» Gdæü°ƒU¢ Gdû°ôY«á eø M«åLƒgô J∏∂ GdªƒV°ƒYÉä, GCh eÉ J©∏≤â H¬ H©†¢ G’CMµÉΩ cÉdª«ôGç Gdò… jàÉCKôHÉNàÓ± Gdójø, hHÉNàÓ± GdóGQ )Yæó H©†¢ GdØ≤¡ÉA( S°ƒGA a» M≥ GdƒGQçhGdªƒQhç GCh a» M≥ GCMógªÉ.

ê ` eÑóGC Gdù°«ÉOI

GdªôGO HÉdù°«ÉOI GS°à≤Ód«á Gdù°∏£á Gdà» Jëµº Gdû°©Ö hJæ¶º T°Äƒf¬ heƒGQO√,hJ≤«º Gd©ó∫ H«ø GCaôGO√, hJ≤ƒΩ HÉdóaÉ Yæ¬ hJæ¶«º Gdü°Óä HÉdóh∫ G’CNôi YøWôj≥ JÑÉO∫ Gdàªã«π Gdù°«ÉS°» hG’T°àôG∑ a» Gdªæ¶ªÉä Gdóhd«á.

h’ Hó dªªÉQS°á Gdù°«ÉOI eø T°îü¢ hg«Äá J©Éhf¬. cªÉ ’ Hó eø fØÉP bôGQGäGdóhdá a» GdóGNπ, hG’S°à≤Ó∫ Gdù°«ÉS°» hYóΩ Gdî†°ƒ dªƒDKôGä NÉQL«á a»Gd©ÓbÉä e™ Gdóh∫. h’ jîπq Hòd∂ Gdà≤«ó H≤ƒGYó Gd≤Éfƒ¿ Gdóhd» hbôGQGäGdªæ¶ªÉä Gdóhd«á.

8


hbó eôq eØ¡ƒΩ Gdù°«ÉOI HªôGMπ HóAGk HÉdü°ôG H«ø Gdù°∏£á Gdù°«ÉS°«á hGdû°©ÖM«æªÉ cÉfâ Gdù°«ÉOI dû°îü¢ GdëÉcº, hd«ù¢ d∏ù°∏£á Gdà» jôGCS°¡É, GC… Gdû°îü°«áGdª©æƒjá d∏û°©Ö Gdò… jªã∏¬ GdëÉcº, Kº J£ƒQ Mà≈ GCU°Ñí bÉFªÉk Y∏≈ GYàÑÉQ G’Ceáeü°óQGk d∏ù°∏£Éä, hhGCU°Ñëâ S°∏£á GdëÉcº eù°àªóqI eø G’EQGOI GdéªÉY«ád∏û°©Ö.

hgòG GdªØ¡ƒΩ G’CN«ô e≤Ñƒ∫ GES°Óe«Ék, aÉ’Ceá ` cªÉ S°Ñ≥ ` g» Gdà» Jªæí GdëÉcºS°∏£à¬, hjë≥ d¡É eôGbÑà¬ S°«ÉS°«Ék hb†°ÉF«Ék hdµø S°«ÉOI G’Ceá fØù°¡É e≤«óI a»eéÉ∫ Gdàû°ôj™ HÉCMµÉΩ heÑÉOÇ G’ES°ÓΩ. hY∏«¬ aÉE¿ Gdù°«ÉOI a» Gdªæ¶ƒQ Gdà≤∏«ó…e£∏≤á HªÉ JîàÉQ√ Gdù°∏£á Gdàû°ôj©«á a» GC… hbâ, GCeÉ a» Gdªæ¶ƒQ G’ES°Óe» aÉE¿Gdù°«ÉOI e≤«óI bÑπ fû°ÉCJ¡É HÉ’CMµÉΩ GdãƒGHâ hGdªÑÉOÇ G’CS°ÉS°«á dÓES°ÓΩ.

heÑóGC Gdù°«ÉOI jàªãπ a» Gdù°∏£Éä GdãÓç Gdà» Jû°µπ gƒjá Gdóhdá, eø M«åGdé¡á Gdà» Jü°óQ Jû°ôj©ÉJ¡É, hL¡ÉRgÉ Gd≤†°ÉF», hL¡ÉR G’EOGQI hGdàæØ«ò. hS°«ÉCJ»eõjó eø H«É¿ d∏ù°∏£á GdàæØ«òjá, H©ó J≤ójº fÑòI eéª∏á Yø Gdù°∏£Éä GdãÓçhb†°«á GdØü°π H«æ¡É.

2 Gdù°∏£Éä GdãÓç, hGdØü°π H«æ¡É

GE¿ hLƒO Gdù°∏£Éä GdãÓç ’ Hó eæ¬ ’EHôGR S°«ÉOI Gdóhdá.

` aÉdù°∏£á Gdàû°ôj©«á J†°™ Gdæ¶º hGd≤ƒGf«ø, hGdù°∏£á Gd≤†°ÉF«á Jëù°ºGdªæÉRYÉä ha≤Ék d≤ƒGf«ø Gdù°∏£á Gdàû°ôj©«á.

` hGdù°∏£á GdàæØ«òjá Jëª≈ GdæÉS¢ hJëØß G’Ceø hJæØò G’CMµÉΩ Gdü°ÉOQI YøGdù°∏£á Gd≤†°ÉF«á. hgò√ Gdù°∏£á G’CN«ôI )GdàæØ«òjá( j©ƒO GEd«¡É JƒU°«∞ Gdù°«ÉS°áGdà» Jù°∏µ¡É Gdóhdá, hg» eëπ GdàØü°«π ’M≤Ék.

9


hGdØü°π H«ø Gdù°∏£Éä GdãÓç gƒ d†°ªÉ¿ GdëôjÉä hGdëØÉ® Y∏«¡É, hgƒ eÑóGCMójå Gd©¡ó HÉdà£Ñ«≥ hGCh∫ eø WÑ≤¬ GdØôfù°«ƒ¿ YÉΩ 1971 hGS°àƒMƒ√ eø aµôeƒfàù°µ«ƒ a» càÉH¬ Qhì Gdû°ôGF™ Gdà» S°«àº GdàƒS°™ a«¡É.

hG’fØü°É∫ H«ø Gdù°∏£Éä GdãÓç bó jëü°π eø NÓ∫ Gd†°ƒGH§ Gdà» Jëµºcπ S°∏£á hdƒ dº jü°ôì HÉdØü°π. hgòG eÉ cÉ¿ jàº a» Gd©¡ƒO G’ES°Óe«á.

hGdù°∏£àÉ¿ Gdàû°ôj©«á hGd≤†°ÉF«á JµØ» G’ET°ÉQI HÉEjéÉR GEd«¡ªÉ eø M«å aü°∏¡ªÉYø Gdù°∏£á GdàæØ«òjá.

` aÉdù°∏£á Gdàû°ôj©«á a«ªÉ ’ fü¢ a«¬ eø càÉÜ GCh S°æá eôL©¡É GEd≈ Gdªéà¡ójøa» MÉ∫ GNàÓ± G’Là¡ÉOGä HªÉ jîàÉQ√ G’EeÉΩ d∏ªü°∏ëá d©Éeá, hgòG¿Gd†°ÉH£É¿ eù°àæóG¿ GEd≈ GCU°ƒ∫ G’Là¡ÉO, hT°ôh• Gdªü°∏ëá, hgòG aü°π Yª∏»hGV°í d¡ò√ Gdù°∏£á Yø Z«ôgÉ, hHîÉU°á Gdù°∏£á GdàæØ«òjá Gdª£∏≤á[6].

` hGdù°∏£á Gd≤†°ÉF«á e≤«óI HÉ’CMµÉΩ Gdû°ôY«á, aÓ Jî†°™ dàóNπ Gdù°∏£áGdàæØ«òjá hGE¿ cÉ¿ Gd≤†°ÉI joƒdsƒ¿ eø bpÑ∏¡É, Hπ cÉ¿ eø M≥ Gd≤†°ÉA eëÉcªá eøjójôh¿ J∏∂ Gdù°∏£á, heø GCLπ Pd∂ GCfû°Å OjƒG¿ Gdª¶Édº Gdò… jû°Ñ¬ Gd≤†°ÉAG’EOGQ… G’B¿, a†°Ók Yø OjƒG¿ Gdëù°Ñá Gdà» g» QbÉHá GEOGQjá, hcÉ¿ J£Ñ«≤¡É GCM«ÉfÉkjû°ªπ GdëµÉΩ.

[6] jôi O.Hû°ÉQ YƒGO e©ôh± a» Hëã¬ Yø Gdû°ƒQi )U¢3( G¿ QH§ Gdû°ƒQi HÉdªéÉdù¢ Gdª≤àôMád∏≤ƒGf«ø a«¬ J≤∏«π eø T°ÉCf¡É, aÉE¿ Gdòjø j≤àôMƒ¿ Gd≤ƒGf«ø gº GdØ≤¡ÉA Gd©∏ªÉA Gdªéà¡óh¿ Gd©ÉQaƒ¿HÉS°àæÑÉ• G’CMµÉΩ eø Gdû°ôj©á H©ó G’S°à©Éfá HÉdªù°àû°ÉQjø, hgº cπ eø jù°àØÉO eæ¬ a» gòG GdªéÉ∫.

10


GE¿ YóΩ HôhR gòG GdØü°π a» Gd©¡ƒO G’ES°Óe«á S°ÑÑ¬ WÑ«©á Gd©Óbá Gdà» cÉfâJù°ƒO H«ø eø jû°∏ƒ¿ e¡ÉΩ J∏∂ Gdù°∏£Éä, hd«ù¢ Pd∂ eÉf©Ék eø GdØü°π Gdªæ¶sºMù°Ö e≤à†°≈ Gd¶ôh± hJ«ô G’ChV°É, cªÉ Y∏«¬ GdëÉ∫ G’B¿[7].

3 fƒ Gdëµƒeá G’ES°Óe«á

GdëµƒeÉä GCfƒG, eÉ H«ø OcàÉJƒQjá, hGQS°à≤ôGW«á )d∏æîÑá eø Gd£Ñ≤Éä( GChOjª≤ôGW«á, GChK«ƒbôGW«á )GEd¡«á( Joù°àªóq a«¡É GdàƒL«¡Éä eø Gd∏¬. hGdëµƒeáG’ES°Óe«á d«ù°â OcàÉJƒQjá b£©Ék h’ GQS°à≤ôGW«á, cªÉ GCf¡É d«ù°â eø bÑ«π GdëµºGdójª≤ôGW» Hóbá, ’C¿ eü°óQ Gdù°«ÉOI a» Gdëµº Gdójª≤ôGW» d∏û°©Ö HÉEWÓ¥,GCeÉ a» Gdëµƒeá G’ES°Óe«á aªü°óQgÉ Gdû°ô M«å jî†°™ d¬ Gdû°©Ö hGdëµƒeá,Z«ô GCf¡É J∏à≤» e™ Gdæ¶ÉΩ Gdójª≤ôGW» eø M«å Gdªù°ÉhGI Gdù°«ÉS°«á H«ø Gdéª«™,hJƒa«ô Gdëôjá Gdù°«ÉS°«á hGdôbÉHá Gdû°©Ñ«á, heø GCW∏≥ Y∏≈ Gdëµƒeá a» G’ES°ÓΩ GCf¡ÉOjæ«á a¡» Jîà∏∞ Yø Gdã«ƒbôGW«á G’ChQH«á Gdà» J≤ƒΩ a«¡É WÑ≤á eø GdôgÑÉ¿ HƒV°™Gdàû°ôj™ a«¡É hjæù°Ñƒf¬ GEd≈ Gd∏¬[8].

gòG, hGE¿ GEWÓ¥ Gdàù°ª«Éä Gdªû°ÉQ GEd«¡É GCYÓ√ bó jƒDOq… GEd≈ Jî«Óä GCh GCZÓ•a» a¡º Gdàü°ƒQ Gdë≤«≤» dóhdá G’ES°ÓΩ, cªÉ GC¿ eø T°ÉC¿ Pd∂ GCj†°Ék G¿ jƒDO… GEd≈eù°ï GdªØÉg«º hGdªü°£∏ëÉä G’ES°Óe«á, hPd∂ HôH£¡É hfù°Ñà¡É GEd≈ f¶º

[7] jôL™ GEd≈ Gdªü°ÉOQ GdàÉd«á d∏àØü°«π: Gdù°∏£Éä GdãÓç a» GdóS°ÉJ«ô Gd©ôH«á, O.S°∏«ªÉ¿ Gd£ªÉh…94, 202 Gdæ¶º G’ES°Óe«á, O.Mù°ø GEHôGg«º 392 G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á d∏ªÉhQO… 38`39 YÑ≤ôjá G’ES°ÓΩa» GCU°ƒ∫ Gdëµº O.eæ«ô Gd©éÓf».

[8] f¶ôjá G’ES°ÓΩ Gdù°«ÉS°«á 23 •. déæá Gdû°ÑÉÜ Gdªù°∏º Hªü°ô 1591. hM≤«≤á G’ES°ÓΩ hGCU°ƒ∫Gdëµº, Hî«â Gdª£«©» 03 hGdù°«ÉS°á Gdû°ôY«á, YÑó GdƒgÉÜ NÓ± 82 eÑÉOÇ f¶ÉΩ Gdëµº a»G’ES°ÓΩ, YÑó Gdëª«ó eàƒd≈ 17. hGCMµÉΩ Gd≤Éfƒ¿ Gdóhd» a» Gdû°ôj©á G’ES°Óe«á, MÉeó S°∏£É¿ 501.

11


hV°©«á, hjôJÑ§ H£Ñ«©á Gdóhdá G’ES°Óe«á GCf¡É Ohdá Jæëƒ fëƒ Jë≤«≥ Gd©Édª«á GEWÓbÉkeø YÉdª«á Gdû°ôj©á G’ES°Óe«á[9]. hJàqü°∞ Gdóhdá G’ES°Óe«á Héª∏á eøGdªƒGU°ØÉä, eø GCgª¡É:

GC ` N†°ƒ G’EOGQI Gd©Éeá a» Gdóhdá G’ES°Óe«á d∏≤Éfƒ¿ G’ES°Óe»:

S°ÉO Gdæ¶º G’EOGQjá Gdª©ÉU°ôI eÑóGC S°«ÉOI Gd≤Éfƒ¿, GCh eÉ j£∏≥ Y∏«¬ eÑóGCGdªû°ôhY«á, hj†°ªø gòG GdªÑóGC GC¿ GCYªÉ∫ Gd¡«ÄÉä Gd©Éeá hbôGQGJ¡É Gdª∏õeá ’Jµƒ¿ U°ë«ëá h’ eæàéá ’BKÉQgÉ Gd≤Éfƒf«á, h’ Jµƒ¿ e∏õeá dÓCaôGO GdªîÉWÑ«øH¡É, GE’ Hª≤óGQ e£ÉH≤à¡É d≤ƒGYó Gd≤Éfƒ¿ Gd©∏«É Gdà» Jëµª¡É, Hë«å eà≈ U°óQäHÉdªîÉdØá d¡ò√ Gd≤ƒGYó aÉEf¡É Jµƒ¿ Z«ô eû°ôhYá, hjµƒ¿ eø M≥ G’CaôGO Ph…Gdªü°∏ëá W∏Ö GEdÉF¡É hGdà©ƒj†¢ Yæ¡É GCeÉΩ Gdªëµªá Gdªîàü°á[01].

Ü ` OS°àƒQjá Gdóhdá G’ES°Óe«á

Yæó Gdæ¶ô a» Gd≤ôGB¿ Gdµôjº ha» Gdù°æá GdæÑƒjá jàÑ«ø GC¿ Gdëµƒeá G’ES°Óe«áOS°àƒQjá Hµπ eÉ Jëàª∏¬ Gdµ∏ªá eø e©É¿, hGE¿ G’Ceô a«¡É d«ù¢ NÉU°É HØôO hGEfªÉgƒ dÓCeá eªã∏á a» GCU°ëÉÜ Gdëπ hGd©≤ó, ’C¿ Gd∏¬ S°ÑëÉf¬ L©π GCeô Gdªù°∏ª«øT°ƒQi H«æ¡º hS°É¥ hU°Ø¡º H¡òG eù°É¥ G’ChU°É± GdãÉHàá hGdù°éÉjÉ GdÓReá, a¡ƒT°ÉC¿ G’ES°ÓΩ heø e≤à†°«ÉJ¬. a≤É∫ S°ÑëÉf¬ hJ©Éd≈: hnGdsòpjøn GS°rànénÉHoƒG dpônHu¡pºrhnGCnbnÉeoƒG Gdü°sÓnIn hnGCnerôogoºr T°oƒQni Hn«ræn¡oºr hnepªsÉ QnRnbrænÉgoºr joæØp≤oƒ¿n|)Gdû°ƒQi83(, hGCeôGdôS°ƒ∫ Gdª©ü°ƒΩ Gdªæõ√ Yø Gdî£ÉE GC¿ jû°ÉhQ a» G’Ceô a≤É∫ S°ÑëÉf¬: anÉYr∞oYnær¡oºr hnGS°ràn¨rØpôr dn¡oºr hnT°nÉhpQrgoºr ap» G’Cnerôp|)GB∫ YªôG¿951(.

[9] H©†¢ GdªØÉg«º G’EOGQjá hGdù°«ÉS°«á¿ O.aƒDGO GdæÉO… 08 hYÉdª«á GdóYƒI G’ES°Óe«á, O.Y∏» YÑóGdë∏«º eëªƒO 063.

[01] O.W©«ªá Gdéô± ` eÑóGC Gdªû°ôhY«á hV°ƒGH§ N†°ƒ Gdóhdá d∏≤Éfƒ¿, U¢ 5 • 3691

12


hbó hQOä a» Gdù°æá GdæÑƒjá YóI GCMÉOjå JóYƒ GEd≈ Gdû°ƒQi, hcÉ¿ YªπGdôS°ƒ∫Ò hS°æø GdôGT°ójø eø H©ó√ Y∏≈ Gdàû°ÉhQ hYóΩ G’S°à≤Ó∫ HÉ’CeƒQ GChG’S°àÑóGO HÉ’BQGA[11].

4 QFÉS°á Gdóhdá, he¡Éeq¡É

GC ` J©ôj∞ QFÉS°á Gdóhdá )GCh G’EeÉeá GdµÑôi(:

)QF«ù¢ Gdóhdá( GCh )G’EeÉΩ( GCh )Gdî∏«Øá( dº GCLó J©ôjØÉk eëóOGk d¬, hd©π Pd∂dƒV°ƒM¬ hGS°àæÉF¬ Yø Gdà©ôj∞, dµø jªµø GS°àîÓU¢ J©ôj∞ d¬ eø NÓ∫ Jëójóe¡Éeq¬ Y∏≈ hL¬ G’ELªÉ, a≤ó PcôhG GC¿ e¡ªá G’EeÉeá GdµÑôi: "MôGS°á GdójøhS°«ÉS°á Gdóf«É" hhGV°í GC¿ J∏∂ Gdù°«ÉS°á ’ Hó GC¿ Jµƒ¿ S°«ÉS°á T°ôY«á, hdòG GS°àëù°øH©†°¡º GC¿ j†°É± H©ógÉ eÉ jæÑÅ Yø Pd∂ hgƒ "S°«ÉS°á Gdóf«É H¬" GC… HÉdójø.

hbó Yô± GHø N∏óh¿ GdîÓaá HÉCf¡É: f«ÉHá Yø U°ÉMÖ Gdû°ô a» MØß GdójøhS°«ÉS°á Gdóf«É.

bÉ∫ GHø MõΩ: GJØ≥ Lª«™ GCgπ Gdù°æá hLª«™ GdîƒGQê Y∏≈ hLƒÜ G’EeÉeá,hGC¿ G’Ceá hGLÖ Y∏«¡É G’f≤«ÉO GEd≈ GEeÉΩ YÉO∫ j≤«º a«¡º Mµº Gd∏¬, hjù°ƒS°¡ºHëµº Gdû°ôj©á Gdà» LÉA H¡É GdôS°ƒ∫Ò[21]. Y∏≈ GC¿ gòG GdƒLƒÜ hb™ GdîÓ±

[11] j∏ëß GC¿ O.fü°ô eëªó YÉQ± a» Hëã¬ )GET°µÉd«á Gd£ôì Gdù°«ÉS°» dÓES°ÓΩ( )U¢3( jƒL¬Gdæ¶ô GEd≈ G¿ Gdªéàª™ G’ES°Óe» a» GdàÉQjï cÉ¿ gƒ Gdª©ªπ Gdò… jæàè Gdë†°ÉQI hGdóhdá g» WÑ≤á gÉeû°«áa» Gdªéàª™ ’ JƒDKô Y∏«¬ cã«ôGk... hj†°ôÜ GCeã∏á dòd∂ HªƒDS°ù°á G’ChbÉ± Gdà» Z£â GdƒXÉF∞G’LàªÉY«á hM≤≤â G’S°à≤Ód«á a» eƒGL¡á Gdóhdá, hHÉdëù°Ñá Gdà» JôY≈ )421( eø GdªƒDS°ù°ÉäG’LàªÉY«á Gdà» cÉ¿ d¡É Jæ¶«ª¡É hGEOGQJ¡É GdóGN∏«á Oh¿ g«ªæá eø Gdóhdá hcòd∂ eƒDS°ù°Éä Gdà©∏«º Gdà»dº Jµø eª∏ƒcá d∏óhdá.

[21] GHø MõΩ ` GdØü°π a» Gdª∏π hGdæëπ: 4/78.

13


a«¬ gπ gƒ Y≤Ó cªÉ bÉ∫ Gdª©àõdá, GCΩ GCf¬ hLƒÜ Hëµº Gdû°ô cªÉ Gfà¡≈ GEd«¬ GCgπGdù°æá[31].

Ü ` QF«ù¢ Gdóhdá GCY∏≈ S°∏£á a«¡É

jµØ» GC¿ jôGY≈ a» GC… J©ôj∞ d¡òG Gdªü°£∏í GC¿ jó∫ Y∏≈ GC¿ QF«ù¢ Gdóhdá gƒGCY∏≈ T°îü¢ a» Gdù°∏£á, hPd∂ d£Ñ«©á Gdª¡ÉΩ G’CS°ÉS°«á GdªæƒWá H¬ eªÉ S°«ÉCJ»JØü°«∏¬. h’ GCKô dµƒ¿ Pd∂ Gdªôcõ G’CY∏≈ bó Mü°π GdàéÉhR d¬, GCh G’aàÄÉä Y∏«¬Oh¿ Jæë«á eø jû°∏¬ hjëªπ GS°ª¬, hgòG bó Mü°π a» Gd©¡ƒO G’ES°Óe«á, a≤óhLó eæü°Ö S°ª» fÉFÖ Gdù°∏£æá, hcÉ¿ d¬ G’Ceô hGdæ¡» e™ hLƒO Gdù°∏£É¿,hGS°àîÓU¢ eƒGa≤à¬ GCh GELÉRJ¬ d∏àü°ôaÉä H©ó hbƒY¡É, hjû°Ñ¬ gòG G’Cf¶ªá Gdà»Jµƒ¿ a«¡É Gdù°∏£á GdØ©∏«á H«ó QF«ù¢ GdƒRQGA, hjµƒ¿ eæü°Ö Gdª∏∂ GCh QF«ù¢Gdéª¡ƒQjá, QeõGk d∏óhdá )jª∏∂ h’ jëµº(.

hbó GB∫ G’Ceô GEd≈ GEWÓ¥ fÉFÖ Gdù°∏£æá dæØù°¬ Gdàü°ô± Oh¿ GC… eôGYÉI dªøjæƒÜ Yæ¬, eªÉ L©π GCMó Gdû°©ôGA jü°∞ MÉdá GdôF«ù¢ G’CY∏≈ Gdª¡ªqû¢ H≤ƒd¬:

hJƒDNò HÉS°ª¬ Gdóf«É Lª«©ÉkheÉ eø PG∑ T°»A a» jój¬

hGCM«ÉfÉk cÉ¿ Gdù°ÑÖ a» gò√ GdªªÉQS°á GdëôU¢ Y∏≈ Gcàù°ÉÜ Gdû°ôY«á eªøGCNò Gdëµº HÉdà∏Ö, GCh GdëôU¢ Y∏≈ G’Chdƒjá Y∏≈ MµÉΩ GBNôjø eæÉaù°«ø d¬HÉS°àôLÉ OhQ GdîÓaá H©ó V°ªƒQgÉ, cªÉ Mü°π a» MÉ∫ V°©∞ GdîÓaáGd©ÑÉS°«á, hdº jµø Mß Gdî∏«Øá GE’ Gdî£Ñá d¬ Y∏≈ GdªæÉHô, hS°∂ Gd©ª∏á HÉS°ª¬.

[31] QGL™: GHø Gd¡ªÉΩ hcªÉ∫ Hø GCH» T°ôj∞: Gdªù°ÉeôI hT°ôM¡É: 2/141 hGHø N∏óh¿ ` Gdª≤óeá:971.

14


ê ` eóI GdôFÉS°á

gæÉ∑ f¶ÉeÉ¿ Hû°ÉC¿ GdªóI Gdà» j¶π a«¡É QF«ù¢ Gdóhdá a» S°óI Gdëµº:

G’Ch∫, Gdàëójó HªóI Jæà¡» a«¡É h’jà¬ GE’ GEPG LóO d¬ HæØù¢ Wôj≤á Jƒd«à¬ dªóIGCNôi hGMóI GCh GCcãô )Mù°Ö Gdª≤ôQGä GdóS°àƒQjá(.

hGdãÉf», G’S°àªôGQ WƒG∫ Gd©ªô, hgƒ Gdæ¶ÉΩ Gdª∏µ» hG’Ce«ô…, S°ƒGA cÉ¿ hQGK«ÉkGCh H£ôj≤á G’Nà«ÉQ GCh Gd©¡ó dû°îü¢ eø YÉF∏á Gdëµº GCh GC… L¡á GCNôi jæÉ• H¡ÉPd∂.

hdµπ eø Gdæ¶Ée«ø eëÉS°æá heõGjÉ√ GCh eëÉPjô√ he†°ÉQ√.

hGdæ¶ÉΩ G’ES°Óe» GCNò eø cπ eæ¡ªÉ LÉfÑÉk: a¡ƒ bÉFº Y∏≈ G’S°àªôGQ cÉCU°π e™aàí GdªéÉ∫ ’Ef¡ÉA GdªóI eø bÑπ GCgπ Gdëπ hGd©≤ó, hH∏á Gd©ü°ô Wôì Gdã≤áHÉdëÉcº Y∏≈ Gdû°©Ö GCh L¡á Jªã∏¬ dÓS°àªôGQ a» eæí Gdã≤á GCh MéÑ¡É.

Y∏≈ GCf¬ d«ù¢ gæÉ∑ eÉ jªæ™ eø Gdàëójó, cªÉ Y∏«¬ e©¶º G’Cf¶ªá Z«ô Gdª∏µ«á,hgƒ G’CMƒ•, ’C¿ G’Ef¡ÉA GCU°©Ö eø Gdàéójó, GEP G’Ef¡ÉA cã«ôGk eÉ jàº Yø Wôj≥Gdîôhê Y∏≈ GdëÉcº.

hd∏îôhê Y∏≈ GdëµÉΩ GCMµÉe¬ GdªÑ«æá a» HÉÜ GdÑÉI, cªÉ GC¿ Jù°æqº S°óIGdëµº bó Mü°π Yª∏«Ék HÉdà∏Ö. ha» gòG j≤ƒ∫ GHø S°ªÉYá Gdóeû°≤»: GEPGGf©≤óä G’EeÉeá HÉdû°ƒcá hGd∏Ñá dƒGMó Kº bÉΩ GBNô a≤¡ô G’Ch∫ Hû°ƒcà¬ hLæƒO√Gf©õ∫ G’Ch∫ hU°ÉQ GdãÉf» GEeÉeÉk dªü°∏ëá Gdªù°∏ª«ø hLª™ c∏ªà¡º[41].

[41] eòcôGä a» f¶º Gdëµº a» G’ES°ÓΩ d∏û°«ï GCMªó gôjó… eØà» eü°ô G’CS°Ñ≥ 511 hjæ¶ôGdàØü°«π a» Gdª∏π hGdæëπ ’Hø MõΩ 4/371 he≤É’ä G’ES°Óe««ø dÓCT°©ô… 2/154 heòcôGä a» f¶ºGdëµº a» G’ES°ÓΩ, O.eëªó jƒS°∞ eƒS°≈ 76.

15


O ` e¡ÉΩ QF«ù¢ Gdóhdá

H«qø GEeÉΩ Gdëôe«ø hZ«ô√ GC¿ GdôV¢ eø G’EeÉeá GdµÑôi Gdæ¶ô a» G’CeƒQ Gdªà©∏≤áHÉdójø, Kº Gdæ¶ô a» G’CeƒQ Gdªà©∏≤á HÉdóf«É, H©ó GC¿ bôQ GC¿ GdôV¢ GS°à«ØÉA bƒGYóG’ES°ÓΩ WƒYÉk GCh côgÉ, hGdª≤ü°ó Gdójø, hdµæ¬ dªÉ GS°àªó GS°àªôGQ√ eø Gdóf«ÉcÉfâ gò√ Gd≤†°«á aôY«á[51]Kº aü°π Gdæ¶ôjø HªÉ eéª∏¬:

GCh’ ` hGLÖ G’EeÉΩ fëƒ Gdójø )GCU°∏¬ haôhY¬(:

MØß Gdójø hOa™ T°Ñ¡Éä GdõGF«ø hGCU°ëÉÜ GdÑó hG’CgƒGA hOYƒI Z«ôGdªù°∏ª«ø GEd≈ GdàõGΩ Gdójø Gdë≥, e™ GdÑóA a» Pd∂ HÉdëéá hGdÑôGg«ø.

h’ jóNπ a» e¡Ée¬ Gdà©ôV¢ dØ≤¡ÉA G’ES°ÓΩ a«ªÉ jàæÉRYƒ¿ a«¬ eø JØÉU°«πG’CMµÉΩ cªÉ Y∏«¬ G’gàªÉΩ HªÉ gƒ T°©ÉQ XÉgô a» G’ES°ÓΩ eø Gd©ÑÉOGä Gdà» JôJÑ§HÉLàªÉ YóO cÑ«ô cÉdéª™ hG’CY«ÉO heéÉe™ Gdëé«è, ’Cf¬ "jîÉ± a» eõOMºGd≤ƒΩ GCeƒQ eëòhQ√", hcòd∂ eÉ gƒ T°©ÉQ XÉgô cÉ’CPG¿ hGEbÉeá GdéªÉYÉä GEPGY£π Pd∂[61].

KÉf«É ` hGLÖ G’EeÉΩ a» G’CeƒQ Gdªà©∏≤á HÉdóf«É

heéªπ Pd∂ MØß eÉ Mü°π, hW∏Ö eÉ dº jëü°π. Hù°óq GdãƒQ, hU°«Éfá HÓOG’ES°ÓΩ eø Gdªî∏«ø HÉ’Ceø, haü°π Gdîü°ƒeÉä, hGEbÉeá Gdù°«ÉS°Éä hGd©≤ƒHÉähMØß Gdªû°ôa«ø Y∏≈ Gd†°«É HÉdƒ’já Y∏«¡º hS°ó MÉLÉä GdªëÉhjè, hV°Ñ§G’CeƒG∫ Gdà» jëü°∏¡É G’EeÉΩ hjü°ôa¡É GEd≈ eü°ÉQa¡É[71].

[51] GEeÉΩ Gdëôe«ø ` Gd«ÉK»: 381)• f¡†°á eü°ô 1041g(.[61] GdªôL™ Gdù°ÉH≥ 481.[71] GdªôL™ Gdù°ÉH≥ 102.

16


g` ` Gd£Ñ«©á dóf«ƒjá Gdªù°Édá QFÉS°á Gdóhdá

GJØ≤â GdªòGgÖ G’ES°Óe«á Gdù°æ«á Y∏≈ GC¿ "G’EeÉeá eù°ÉCdá Of«ƒjá hb†°«áeü°∏ë«¬"[81]hGCf¡É eø eù°ÉFπ GdØôh, hd«ù°â eø eù°ÉFπ GCU°ƒ∫ Gdójø, hGE¿cÉfâ JôO GCM«ÉfÉ a» H©†¢ càÖ Gd©≤ÉFó, aÉE¿ GdôV¢ eø GEOQGL¡É a» Pd∂ Gd©∏ºgƒ GCf¡É cÉfâ eø Gdªù°ÉFπ GdØÉU°∏á H«ø GdªòGgÖ Gdù°æ«á hZ«ôgÉ, M«å GE¿ Gdû°«©áj©àÑôh¿ G’EeÉeá QFÉS°á YÉeá e£∏≤á a» GCeƒQ Gdójø hGdóf«É HÉ’CU°Édá a» OGQGdàµ∏«∞[91], hjü°ôì H©†°¡º HÉCf¡É eæü°Ö GEd¡» jôJqÑ¬ Gd∏¬ J©Éd≈ dªø GQJ†°≈ eøGdÑû°ô[02], hfµàØ» H¡ò√ G’ET°ÉQI GEd≈ gòG G’JéÉ√, ’Cf¬ eëØƒ± H≤†°ÉjÉ GCNôijü°©Ö JæÉhd¡É eóQLá a» KæÉjÉ gòG GdªƒV°ƒ, eãπ eôL©«á Gdà≤∏«ó Gdª£∏≤á Gdà»hc∏â GEd≈ G’CFªá Gdªéà¡ójø T°ôY«á Gdëµº Y∏≈ Gdù°∏£á Gdõeæ«á eªÉ J£ƒQ Mà≈X¡ô eü°£∏í )h’já GdØ≤«¬([12].

cªÉ fàéÉhR Gdªù°ÉFπ GdØ≤¡«á GdîÓa«á a» b†°«á fü°Ö G’EeÉΩ hU°ØÉJ¬ hGd≤ƒ∫HÉdæü¢ Y∏≈ G’EeÉeá G’Chd≈ a» Gd©¡ó GdôGT°ó…, hJµ««∞ Wô¥ G’Nà«ÉQ a«¬ GCh a«ªÉH©ó√ a» Y¡ƒO Gdª∏ƒ∑ )eø GCeƒj«ø hYÑÉS°««ø hZ«ôgº(, Oh¿ GC¿ jØƒJæÉ GdàÉCc«ó HÉC¿G’CU°π a» Pd∂ gƒ G’Nà«ÉQ, Hëù°Ö eÉ Jù°ÉYó Y∏«¬ Gd¶ôh±: cÉ’fàîÉÜ Gd©ÉΩ,GCh eø GdªéÉdù¢ Gdª©àªóI )GCgπ Gdëπ hGd©≤ó( Gdï..

[81] Gdû°¡ôS°àÉf» ` Gdª∏π hGdæëπ33:, hGEeÉΩ Gdëôe«ø ` G’EQT°ÉO: 62[91] GdæƒHîà» ` aô¥ Gdû°«©á: 19.[02] eëªó QV°É Gdª¶Øô ` Y≤ÉFó G’EeÉe«á.[12] jæ¶ô càÉÜ "f¶ôjá h’já GdØ≤«¬ ` OQGS°á hJë∏«π hf≤ó" d∏ócàƒQ YôaÉ¿ YÑó Gdëª«ó aàÉì. fû°ô

OGQ YªÉQ G’CQO¿ 8891.

17


h ` hGLÑÉä QF«ù¢ Gdóhdá

gòG, hbó GChQO GdªÉhQO… hGCHƒ j©∏» a» càÉH«¡ªÉ Hû°ÉC¿ G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«áhGLÑÉä Gdî∏«Øá HªÉ NÓU°à¬[22]:

` MØß Gdójø Y∏≈ GCU°ƒd¬ Gdªù°à≤ôI heÉ GCLª™ Y∏«¬ Gdù°∏∞, aÉE¿ féº )HôR(eÑàó, GCh RGÆ Ph T°Ñ¡á Yæ¬ GChV°í d¬ Gdëéá hH«ø d¬ Gdü°ƒGÜ hGCNò√ HªÉ j∏õe¬eø Gdë≤ƒ¥ hGdëóhO d«µƒ¿ Gdójø eëôhS°Ék eø N∏π, hG’Ceá eªæƒYá eø Pd∂.

` JæØ«ò G’CMµÉΩ H«ø Gdªàû°ÉLôjø, hb£™ Gdîü°ƒeá H«ø GdªàæÉRY«ø, Mà≈ J©ºGdæü°Øá )Gd©ó∫( aÓ jà©ói XÉdº, h’ j†°©∞ e¶∏ƒΩ.

` MªÉjá GdÑ«†°á hGdòÜ Yø Gdëôjº, d«àü°ô± GdæÉS¢ a» Gdª©Éjû¢ hjæàû°ôhG a»G’CS°ØÉQ GBeæ«ø eø Jôjô HæØù¢ GCh eÉ∫.

` GEbÉeá GdëóhO dàü°É¿ eëÉQΩ Gd∏¬ J©Éd≈ Yø G’fà¡É∑, hJëØß M≤ƒ¥ YÑÉO√ YøGEJÓ± GCh GS°à¡Ó∑.

` Jëü°«ø GdãƒQ HÉd©óI GdªÉf©á hGd≤ƒI GdæÉa©á, Mà≈ ’ j¶Øô G’CYóGA HãôIjæà¡µƒ¿ a«¡É eëôeÉk H©ó GdóYƒI Mà≈ jù°∏º GCh jóNπ a» Gdòeá d«≤ƒΩ Hë≥ Gd∏¬J©Éd≈ eø GEX¡ÉQ√ Y∏≈ Gdójø c∏¬.

` L¡ÉO eø YÉfó G’ES°ÓΩ.` LÑÉjá GdØ»A hGdü°óbÉä Y∏≈ eÉ GChLÑ¬ Gdû°ô fü°É hGLà¡ÉOGk eø Z«ô LƒQ h’

Yù°∞.` J≤ójô Gd©£ÉjÉ heÉ jù°àë≥ a» H«â GdªÉ∫ eø Z«ô S°ô± h’ J≤à«ô, hOa©¬ a»

hbâ ’ J≤ójº a«¬ h’ JÉCN«ô.

[22] G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á d∏ªÉhQO… 51 hG’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á ’CH» j©∏» 11.

18


` GS°àµØÉA G’CeæÉA hJ≤∏«ó Gdæü°ëÉA HªÉ jØƒV°¬ GEd«¡º eø G’CYªÉ∫, hjµ∏¬ GEd«¡ºeø G’CeƒG∫.

` eÑÉT°ôI, G’CeƒQ hJü°Øí G’CMƒG∫ d«æ¡†¢ Hù°«ÉS°á G’Ceá hMôGS°á Gdª∏á.

R ` hGLÑÉä G’Ceá JéÉ√ QF«ù¢ Gdóhdá

GChLõ GdªÉhQO…[32]eÉ jéÖ Y∏≈ G’Ceá JéÉ√ QF«ù¢ Gdóhdá a» GCeôjø:

` Gdàù°∏«º d¬ HÉdæ¶ô a» Lª«™ GCeƒQ Gdªù°∏ª«ø hT°Äƒf¡º Gd©Éeá hYÓbÉJ¡º e™Gdóh∫ G’CNôi.

` YóΩ GdàóNπ a» G’CYªÉ∫ Gdà» hc∏â GEd«¬, GE’ J∏Ñ«á d£∏Ñ¬ GCh dªéôO GEHóGAGdæü°í.

hj≤ƒ∫ GCj†°Ék: GEPG bÉΩ G’EeÉΩ HƒGLÑÉJ¬ a≤ó GCOi M≥ Gd∏¬ J©Éd≈ a«ªÉ dÓCeá Y∏«¬,hhLÖ d¬ Y∏«¡º M≤É¿: Gd£ÉYá, hGdæü°ôI, eÉ dº jà«ô, hGdæü°ôI j≤ü°ó H¡É Gdª©ƒfáY∏≈ Gdæ¡ƒV¢ HÉCYÑÉA Gdëµº heù°ÉfóJ¬ a» hL¬ eø jîôLƒ¿ Y∏«¬ H«ô M≥, GChj≤ü°óh¿ G’ES°ÉAI GEd«¬ hGdà≤∏«π eø T°ÉCf¬ he¡ÉHà¬ GaàÄÉJÉ Y∏«¬[42].

5 eÑóGC Gdù°«ÉS°á Gdû°ôY«á

’ Hó dæÉ hfëø a» eéÉ∫ GdÑëå Yø GdØ≤¬ Gdù°«ÉS°» G’ES°Óe» ` eø GC¿ fÑ«øGdªôGO HÉdù°«ÉS°á Gdû°ôY«á.

gæÉ∑ bƒGYó GCS°ÉS°«á j≤ƒΩ Y∏«¡É Gdëµº a» G’ES°ÓΩ hjæ¶º eæ¡É OS°àƒQ√, hg»GEPG LÉAä H¡É fü°ƒU¢ T°ôY«á b£©«á a» KÑƒJ¡É hO’dà¡É ’ Jî†°™ d∏à««ô. GCeÉ GE¿

[32] GdªÉhQO… ` G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á: 51 h61.[42] jæ¶ô GCj†°Ék Jëôjô G’CMµÉΩ a» JóH«ô GCgπ G’ES°ÓΩ 952 a≤ó GChQO Yû°ôI M≤ƒ¥ JéÖ d∏î∏«Øá

bÑπ G’Ceá, hg» JæóQê a«ªÉ Pcô√ GdªÉhQOi )Gd£ÉYá, hGdæü°ôI(.

19


LÉAä H¡É fü°ƒU¢ Xæ«á ha«¡É eôhfá a» O’dà¡É hGNàÓ± a» eódƒd¡É aÉE¿ Pd∂jà«í dƒd» G’Ceô G’CNò HÉCMó GdƒLƒ√ eæ¡É.

cªÉ GC¿ H©†¢ G’CMµÉΩ JÑæ≈ Y∏≈ Gd©ô± Kº Jà«ô Hà«ô√, GCh Jù°àæó GEd≈ Jë≤«≥eü°Édí Kº JæàØ» Gdªü°∏ëá, a«æ≤π Gdëµº eø fƒ GEd≈ GBNô.

bÉ∫ GHø YÉHójø: "Jîà∏∞ H©†¢ G’CMµÉΩ HÉNàÓ± GdõeÉ¿ dà«ô Yô± GCg∏¬ GChdëóhç V°ôhQI GCh aù°ÉO GCgπ GdõeÉ¿, Hë«å dƒ H≤» Gdëµº Y∏≈ eÉ cÉ¿ Y∏«¬ dõΩeæ¬ Gdªû°≤á hGd†°ôQ HÉdæÉS¢ hdîÉd∞ bƒGYó Gdû°ôj©á GdªÑæ«á Y∏≈ GdàîØ«∞"[52].hbÉ∫ Gd≤ôGa»: "Lª∏á G’Ceô GC¿ hX«Øá GdëÉcº a» Mµª¬ ` N∏«Øá GCh hGd«É GCh bÉV°«É`GE¿ jµ∏∞ HØ©π T°»A GCh Jôc¬, GCh Hôa™ Gdàµ∏«∞ H¬ eù°ÉjôI dëÉLÉä GdæÉS¢heü°Édë¡º eø Z«ô eü°ÉOeá d≤ÉYóI eø bƒGYó Gdû°ôj©á"[62].

hbó T°Ñ¬ H©†¢ Gd≤Éfƒf««ø Gdù°«ÉS°á Gdû°ôY«á HªÉ jü°óQ√ hd» G’Ceô eø bƒGf«øJîÉd∞ GdªàÑ™ a» bƒGYó Gd≤ƒGf«ø hGCU°ƒd¡É e™ hLƒÜ eƒGa≤à¡É d∏≤Éfƒ¿ Gd£Ñ«©»hGE’ cÉfâ Z«ô LÉFõI. hbó GCd∞ GHø J«ª«á hZ«ô√ càÑÉk a» Gdù°«ÉS°á Gdû°ôY«á, eøM«å eéÉd¡É, hV°ƒGH£¡É, hJ£Ñ«≤ÉJ¡É.

6 Gdª©ÉQV°á Gdù°«ÉS°«á

GC ` eû°ôhY«á Gdª©ÉQV°á Gdù°«ÉS°«á

eØ¡ƒΩ Gdª©ÉQV°á e©ôh± eæò HóA Gdóhdá G’ES°Óe«á, Jëâ e¶∏á G’CeôHÉdª©ôh± hGdæ¡» Yø Gdªæµô, hcÉfâ Jëóç Hü°ƒQI eà©óOI ha» eƒGb∞

[52] QS°ÉFπ GHø YÉHójø 2/521.[62] Gd≤ôGa» ` GdØôh¥: d∏≤ôGa» 2/301 hJ¡òjÖ GdØôh¥: 2/411.

20


eîà∏Øá e©ôhaá a» Gd©¡ƒO G’ES°Óe«á HªÉ a«¡É Gd©¡ó GdæÑƒ… M«å cÉfâ Jëü°πHªôGL©á Gdü°ëÉHá ` e™ Gdù°ª™ hGd£ÉYá ` d∏æÑ»Ò a» H©†¢ Gdàü°ôaÉä Gd≤ÉFªáY∏≈ GdôGC… hGdîÑôI, cªÉ Móç a» GNà«ÉQ eƒb™ Gdª©ôcá a» HóQ ha» eØÉOGIG’CS°ôi, ha» U°∏í GdëójÑ«á Kº a» Gd©¡ó GdôGT°ó… M«å cÉ¿ Gdî∏ØÉA jë†°qƒ¿GdæÉS¢ Y∏≈ Gdü°ó HÉdë≥ Hπ J≤ƒjº eÉ jôhf¬ a«¡º eø GYƒLÉê cªÉ cÉ¿ jØ©π GCHƒHµô hYªô QV°» Gd∏¬ Yæ¡ªÉ[72].

bÉ∫ GdÑÉL»: eü°óQ S°∏£á G’EeÉΩ eÑÉj©á Gdéª¡ƒQ d¬ hQV°Égº H¬, aÉ’Ceá g»GdëÉaß d∏û°ô[82].

GE¿ Gdª©ÉQV°á Gdù°«ÉS°«á Gd¡ÉOaá )Gdà» ’ Jü°óQ dàù°é«π eƒGb∞ hJë≤«≥eµÉS°Ö T°îü°«á( JæÑ™ eø bÉYó Gdªù°Äƒd«á Gdà» ’ j©Ø≈ eæ¡É GCMó, Hπ JÑóGC Hƒ’IG’CeƒQ, cªÉ a» bƒd¬Ò "c∏µº QG heù°Äƒ∫ Yø QY«à¬ hG’EeÉΩ QG heù°Äƒ∫ YøQY«à¬"[92].

heù°Äƒd«á GdëÉcº Jë≤≥ bÉYóI JƒGR¿ Gdù°∏£á e™ Gdªù°Äƒd«á Gdà» GYàªógÉY∏ªÉA G’EOGQI Gd©Éeá, aÉE¿ Gdªù°Äƒd«á JàõGjó c∏ªÉ JõGjóä Gdù°∏£Éä Gdªƒcƒdá GEd≈Gdû°îü¢ Gd≤ÉFº Y∏≈ Gdù°∏£á, ’Cf¬ eªÉ jƒDO… dªîÉWô Lù°«ªá a» L¡ÉR G’EOGQIGd©Éeá GC¿ j©£≈ T°îü¢ eªø jëà∏ƒ¿ OQLá eø OQLÉä Gdù°∏º G’EOGQ… S°∏£ÉähGS°©á Oh¿ GC¿ J≤ôQ Gd≤ƒGYó GdµØ«∏á Hà≤ôjô eù°Äƒd«à¬ Y∏≈ J∏∂Gdù°∏£Éä.hGdæü°ƒU¢ Gdû°ôY«á cã«ôI Hû°ÉC¿ Gdªù°Äƒd«á, hHµƒ¿ Gdƒ’já ` e¡ªÉ cÉ¿

[72] eëªó Mª«ó Gd∏¬ ` eéªƒYá GdƒKÉF≥ Gdù°«ÉS°«á: 95 h26.[82] GdÑÉL» ` Gdªæà≤≈ T°ôì GdªƒWÉC: 5/514 h854.[92] U°ë«í GdÑîÉQ…: càÉÜ GdƒU°ÉjÉ, HÉÜ JÉChjπ bƒ∫ Gd¬ eø H©ó hU°«á jƒU°» H¡É GCh Ojø.

21


fƒY¡É ` g» GCeÉfá jnÉ GCnjt¡nÉ Gdsòpjøn GBenæoƒGr ’n JnîoƒfoƒGr Gd∏q¬n hnGdôsS°oƒ∫n hnJnîoƒfoƒGr GCnenÉfnÉJpµoºrhnGCnfàoºr Jn©r∏nªoƒ¿n|)G’CfØÉ∫72(.

Ü ` Gdû°ƒQi heù°ƒDhd«á Gdª©ÉQV°á

GE¿ gò√ Gdªù°Äƒd«á eø fàÉFè Gdû°ƒQi GEP dƒ’ GC¿ dÓCeá M≥ GdôbÉHá Y∏≈ GdëÉcºeÉ GCeô GC¿ jù°àû°«ôgÉ a» cπ GCeƒQ√ Gdà» Jàü°π H¡º. hbó OYº gòG S°«ÉS°á Gdî∏ØÉAGdôGT°ójø GCfØù°¡º e™ GdæÉS¢, a¡òG GCHƒ Hµô j©∏ø a» GCh∫ N£Ñá d¬: "GEf» hd«âY∏«µº hdù°â Hî«ôcº aÉE¿ GCMù°æâ aÉCY«æƒf» hGE¿ GCS°ÉCä a≤ƒeƒf»" hgòG Yªô HøGdî£ÉÜ j©∏ø còd∂: "eø QGCi eæµº a» GYƒLÉLÉ a∏«≤ƒe¬. bÉ∫ d¬ GCYôGH» hGd∏¬dƒ QGCjæÉ a«∂ GYƒLÉLÉ d≤ƒeæÉ√ Hù°«ƒaæÉ".

heø gòG jù°àÑ«ø GC¿ OYÉFº Gdëµƒeá a» G’ES°ÓΩ g» Gdû°ƒQi heù°Äƒd«á GChd≈G’Ceô hGS°àªóGO GdôFÉS°á Gd©∏«É eø GdÑ«©á Gd©Éeá. hJ∏∂ OYÉFº cπ Mµƒeá YÉOdá ’C¿eôL©¡É c∏¡É GC¿ jµƒ¿ GCeô G’Ceá H«ógÉ hGC¿ Jµƒ¿ g» eü°óQ Gdù°∏£Éä.

hbó b†°â Gdëµªá GC¿ J≤ôQ gò√ GdóYÉFº Z«ô eØü°∏á ’C¿ JØü°«∏¡É jîà∏∞HÉNàÓ± G’CReÉ¿ hGdÑ«ÄÉä. aÉd∏¬ S°ÑëÉf¬ GCeô HÉdû°ƒQi hS°µâ Yø JØü°«∏¡Éd«µƒ¿ S°©á a» f¶ª¡É HªÉ jÓFº MÉd¡º, a∏µπ T°©Ö GC¿ j≤ôQf¶ÉΩ GfàîÉÜ QLÉ∫Gdëµº, hGdû°ôh• GdƒGLÖ JƒGaôgÉ a» GdªæàîÑ«ø, hc«Ø«á Gd≤«ÉΩ HÉdƒGLÑÉä GEd≈Z«ô Pd∂ eªÉ Jàë≤≥ H¬ Gdû°ƒQi hjü°Ñí GCeô Gdªù°∏ª«ø T°ƒQi a«ªÉ H«æ¡º[03].

[03] GChQO O.Hû°ÉQ YƒGO e©ôh± a» Hëã¬ Yø Gdû°ƒQi )U¢23( G¿ G’S°àû°¡ÉO HÉdà£Ñ«≤Éä Gd©ª∏«ád∏û°ƒQi a» Y¡ó GdæÑƒI a«¬ Gdµã«ô eø YóΩ Gdóbá Hù°ÑÖ Gdû°îü°«á GdôS°Éd«á d∏æÑ»Ò. hG¿ Gdªéàª™G’ES°Óe» jù°à£«™ Gd«ƒΩ G¿ j†°™ Gd≤ƒGf«ø hGdæ¶º hGdà©∏«ªÉä HÉdû°ƒQi HªÉ JÓFº Gd©ü°ô hG¿ Gdà£Ñ«≤ÉäGd©ª∏«á Gdà» eÉQS°¡É Gdî∏ØÉA hGdëµÉΩ YÑô Gd©ü°ƒQ cÉfâ eÓFªá d©ü°ƒQgº.

22


hcòd∂ f¶ÉΩ Gdªù°Äƒd«á hc«∞ jƒDOi QLÉ∫ Gdû°ƒQi hGLÖ Gdæü°í hJ≤ójº eÉjªµø GC¿ j£ôGC Y∏≈ Z«ô√ GEd≈ Z«ô Pd∂. hJô∑ JØü°«∏¬ GCj†°Ék dªôGYÉI e≤à†°«ÉäG’CMƒG∫[13].

7 GdÓeôcõjá a» Gdæ¶ÉΩ Gdù°«ÉS°» G’ES°Óe»

JàÑÉjø G’Cf¶ªá Gdù°«ÉS°«á Hû°ÉC¿ Gdù°∏£á H«ø Gdªôcõjá hGdàƒRj™ )GdÓeôcõjá(. Y∏≈GC¿ e©¶º GdÑÓO GdôH«á JÉCNò HÉdÓeôcõjá hGCeÉ a» GdÑÓO G’ES°Óe«á aÉdëÉ∫ Y∏≈Gd©µù¢.

hGdƒGb™ GC¿ GdÓeôcõjá gƒ Gdû°µπ Gdò… cÉfâ Y∏«¬ Gdóh∫ G’ES°Óe«á a» Y¡ƒOhMóJ¡É M«å cÉfâ J†°º Gdóhdá h’jÉä d¡É eÉ jû°Ñ¬ Gdëµº GdòGJ», Y∏≈ cπeæ¡É hG∫m GCh GCe«ô, ha» cπ h’já eó¿ hbôi eàØÉhJá a» Gdëéº hG’Cgª«á Hëù°ÖGdªƒb™ GCh GdªõGjÉ G’CNôi Gdà» JàØÉV°π H¡É G’CeÉcø. aÉdù°∏£á GEP¿ dº Jµø eôcõjáJæëü°ô a» YÉU°ªá Gdóhdá hg» GBfòG∑ Gdªójæá Gdà» j≤«º a«¡É QF«ù¢ Gdóhdá HπcÉfâ eà≤ÉS°ªá H«ø Gdƒ’jÉä.

hY∏«æÉ GC¿ fù°àë†°ô MóGKá gòG Gdªü°£∏í )Gdªôcõjá, hGdÓeôcõjá GCh Gdªë∏«á(eø M«å Gdàü°ôjí H¬ hGdæü¢ Y∏«¬ a» hK«≤á QS°ª«á.. aµÉ¿ ’ Hó eø GdÑëå a»Gdà£Ñ«≤Éä Gdà» MØ¶à¡É dæÉ càÖ G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á hcàÖ Gdî£§, e™ GET°ÉQGäa» càÖ GdàÉQjï Yæó GdµÓΩ Yø Gdƒ’I heéÉ∫ GCh MóhO h’jà¡º, hcàÖ GdØ≤¬ YæóGdµÓΩ Yø Gdªü°ô heÉ Ohf¬ eø J≤ù°«ªÉä ’EbÉeá Gdéª™ hG’CY«ÉO.

[13] Y∏» YÑó Gdë∏«º eëªƒO ` YÉdª«á GdóYƒI G’ES°Óe«á: 953 )OGQ YµÉ® 4891(.

23


8 Gdëôjá Gdû°îü°«á hGdëôjÉä G’CNôi[23]

GE¿ Gdª≤ü°ƒO HÉdëôjá Gdû°îü°«á eø Gdªæ¶ƒQ G’ES°Óe» GC¿ jµƒ¿ dói Gdû°îü¢a» Xπ Gdëµº G’ES°Óe» bóQI Y∏≈ Gdàü°ô± a» T°Äƒ¿ fØù°¬ ha» cπ eÉ jà©∏≥ HòGJ¬a» Gdƒbâ Gdò… jÉCeø eø G’YàóGA Y∏«¬ GCh YôV°¬ GCh eÉChG√ GCh GC… M≥ eø M≤ƒb¬,Hû°ô• GC¿ ’ Jµƒ¿ bóQJ¬ J∏∂ ` GCh Môjà¬ ` eü°ëƒHá H©óhG¿ Y∏≈ M≤ƒ¥ G’BNôjø,GCh HàéÉhR dëóhO Gd∏¬ heÉ T°ôY¬ eø GCMµÉΩ. heø J∏∂ GdëôjÉä Gdªü°ƒfá:

GC ` Gdëôjá GdØôOjá:

G’ES°ÓΩ j≤ôQ gò√ Gdëôjá hGCeø GdØôO Y∏≈ PGJ¬ eø GC… GYàóGA hPd∂ HÉC¿ MóqMóhOGk HÉChGeô√ hfƒGg«¬ hT°ô Y≤ƒHÉä Yæó GdªéÉhRI, hH©†¢ gò√ Gd©≤ƒHÉäe≤óQ hgƒ GdëóhO, hH©†°¡É eàôh∑ J≤ójô√ d∏¶ôh± Gdªîà∏Øá hgƒ Gdà©õjô.

Ü ` Môjá Gd©≤«óI:

GCbô G’ES°ÓΩ gò√ Gdëôjá hJô∑ dµπ aôO Gdëôjá GdàÉeá a» GC¿ Jµƒ¿ Y≤«óJ¬ HæÉAY∏≈ eÉ jü°π GEd«¬ Y≤∏¬ hf¶ô√, hGdód«π Y∏≈ Pd∂ G¿ G’ES°ÓΩ L©π GCS°ÉS¢ GdàƒM«óhG’EjªÉ¿ hG’Yà≤ÉO GdÑëå hGdæ¶ô hGdàØµ«ô hGdàóHô hGdà©≤π, ’ Gd≤¡ô h’ G’EdéÉA,h’ GdªëÉcÉI h’ Gdà≤∏«ó.

hcã«ô eø GBjÉä Gd≤ôGB¿ Gdµôjº fØâ GC¿ G’EjªÉ¿ jÉCJ» H£ôj≥ GdéÑô GCh G’EcôG√ bÉ∫J©Éd≈: ’n GEpcrônG√n ap» Gdóujøp bnó JsÑn«søn GdôtT°róo epøn Gdr¨n»u|)GdÑ≤ôI652( hbÉ∫ J©Éd≈:GCnanÉCnfân Joµrôp√o GdæsÉS¢n Mnàs≈ jnµoƒfoƒGr eoƒDrepæp«øn|)jƒfù¢99( hbÉ∫ J©Éd≈: dµºOjæµº hd≈ Ojø|)GdµÉaôh¿6(.

[23] fØù¢ GdªôL™: 163.

24


hG’ES°ÓΩ j≤ôQ Môjá Gd©≤«óI d«ô Gdªù°∏ª«ø hj©£«¡º Gdë≥ a» GC¿ j≤«ªƒGT°©ÉFôgº a» cæÉFù°¡º he©ÉHógº, hGC¿ jàÑ©ƒG GCMµÉΩ Ojæ¡º a» e©ÉeÓJ¡ºhGCMƒGd¡º Gdû°îü°«á "d¡º eÉ dæÉ hY∏«¡º eÉ Y∏«æÉ" hLª«™ Gd©¡ƒO Gdà» cÉfâ J©£≈d∏ª©Égójø cÉ¿ j≤ô¿ a«¡É HÉdàÉCe«ø Y∏≈ G’CfØù¢ hG’CeƒG∫, GdàÉCe«ø Y∏≈ Gd©≤ÉFóhMôjá GEbÉeá Gdû°©ÉFô. h’ jîπq Hëôjá Gd©≤«óI Y≤ƒHá GdªôJó Gdò… jàô∑ Ojæ¬ hjØÉQ¥GdéªÉYá H©ó GC¿ jª¡π hJõG∫ Gdû°Ñ¡Éä Yæ¬, ’C¿ GdôOI GENÓ∫ HÉdæ¶ÉΩ Gd©ÉΩ hJªôqOYø GdéªÉYá.

ê ` Môjá GdôGC… hGdà©Ñ«ô:

bôQ G’ES°ÓΩ gòG Gdë≥ hcØ∏¬ déª«™ G’CaôGO, hbó f¶ô G’ES°ÓΩ GEd≈ Môjá GdôGC…Y∏≈ GCf¡É fƒYÉ¿: Môjá GdôGC… a» G’CeƒQ Gdójæ«á, hMôjá GdôGCi a» G’CeƒQ Gdóf«ƒjá.

GCeÉ G’CeƒQ Gdójæ«á a∏µπ eø dój¬ GCg∏«á G’Là¡ÉO GC¿ jéà¡ó a«¡É, hjôi GdôGC…Gdò… jƒU°∏¬ GEd«¬ GLà¡ÉO√, eÉOGΩ GLà¡ÉO√ a» Z«ô eƒV°™ Gdæü¢, heÉ OGΩ QGCj¬ a»MóhO G’CU°ƒ∫ Gdµ∏«á d∏ójø hfü°ƒU°¬ Gdü°ë«ëá: hPd∂ GC¿ G’ES°ÓΩ L©π Gd≤«ÉS¢eø GCU°ƒd¬ heü°ÉOQ Gdàû°ôj™ a«¬ ` hGd≤«ÉS¢ gƒ GEdëÉ¥ G’CT°ÑÉ√ HÉ’CT°ÑÉ√ hGdæ¶ÉFôHÉdæ¶ÉFô ’S°àæÑÉ• G’CMµÉΩ Gdà» dº jæü¢ Y∏«¡É, hgƒ GEYªÉ∫ d∏ôGC… H†°ƒGH§ Jëª«¬eø Gdî£ÉE.

hGCeÉ Môjá GdôGC… a» G’CeƒQ Gdóf«ƒjá, a≤ó bôQ G’ES°ÓΩ GC¿ dµπ aôO GC¿ jÑó… QGCj¬a«¬ Mù°ÑªÉ jôG√, hGC¿ j©Ñô Yø gòG GdôGC… HÉd£ô¥ GdªæÉS°Ñá d¬ cÉdëójå hGdµàÉHáheÉ GEd≈ Pd∂, ’ S°∏£É¿ ’CMó Y∏«¬ h’ jª∏∂ GCMó GC¿ jü°ÉOQ Y∏«¬ QGCj¬ haµô√, eÉOGΩ ’ jàéÉhR MóhO Gd∏¬ hT°©ÉFô Ojæ¬ he≤óS°ÉJ¬ h’ j©àó… Y∏≈ MôjÉä G’BNôjøhGdæü°ƒU¢ G’ES°Óe«á Gdà» J≤ôQ Gdªù°ÉhGI H«ø GdæÉS¢ cã«ôI.

25


O ` Gdªù°ÉhGI H«ø G’CaôGO a» Gdë≤ƒ¥ Gdªóf«á hGdù°«ÉS°«á

Gdªù°ÉhGI H«ø G’CaôGO a» cÉaá Gdë≤ƒ¥ Gdªóf«á hGdù°«ÉS°á T°©ÉQ eø GCX¡ôT°©ÉQGä G’ES°ÓΩ, hfü°ƒU¢ G’ES°ÓΩ hGCMµÉe¬ fÉW≤á Hà≤ôjôgÉ Y∏≈ GCcªπhLƒg¡É, Hπ GEf¡É J©àÑô Gdªù°ÉhGI eø T°©ÉFô G’EjªÉ¿ cªÉ j≤ƒ∫ J©Éd≈: GEpfsªnÉGdrªoƒDrepæoƒ¿n GEpNrƒnIl|)GdëéôGä01( hbƒd¬Ò: "jÉ GCj¡É GdæÉS¢, GC’ GE¿ QHµº hGMó,hGE¿ GCHÉcº hGMó, GC’ ’ a†°π d©ôH» Y∏≈ GCYéª» h’ d©éª» Y∏≈ YôH» h’’CMªô Y∏≈ GCS°ƒO h’ GCS°ƒO Y∏≈ GCMªô GE’ HÉdà≤ƒi"[33]; Pd∂ ’C¿ G’ES°ÓΩ ’ jØô¥H«ø hGMó hGBNô a» Gdî†°ƒ dù°∏£É¿ bÉfƒf¬, hd«ù¢ a«¬ aôO aƒ¥ Gd≤Éfƒ¿ e¡ªÉY∏â eæõdà¬, aÉCe«ô GdªƒDeæ«ø hGdƒGd» hcπ hGMó eø G’CaôGO eàù°Éhh¿ a» GCMƒGd¡ºGdªóf«á hGdéæÉF«á, ’ jªàÉR hGMó Hëµº NÉU¢ h’ j£ô¥ eëÉcªá NÉU°á HπGdéª«™ GCeÉΩ Gd≤Éfƒ¿ S°ƒGA.

9 GT°àôG• G’ES°ÓΩ a» Gdƒ’jÉä Gd©Éeá[43]

GEPG eÉ S°∏ªæÉ HÉC¿ Gdóhdá G’ES°Óe«á WôGR NÉU¢ eø Gdóh∫ d¡É PGJ«à¡É hWÑ«©à¡ÉGdîÉU°á Gdà» Jàª«õ H¡É Y∏≈ S°ÉFô Gdóh∫ Gdª©ÉU°ôI aÉE¿ Pd∂ jªµø GC¿ jƒV°íGd©ójó eø Gd≤ƒGYó G’EOGQjá Gdà» jéÖ GC¿ Jù°ƒO Gdé¡ÉR G’EOGQ… hGdà» ’ f¶«ô d¡Éa» G’EOGQI Gdª©ÉU°ôI, heø H«ø gò√ Gd≤ƒGYó V°ôhQI GT°àôG• G’ES°ÓΩ a» Gd≤ÉOIG’EOGQj«ø Gdòjø jªÉQS°ƒ¿ Gdƒ’já Gd©Éeá Y∏≈ Gdªù°∏ª«ø; hPd∂ ’C¿ gòG Gdû°ô•

[33] GCNôL¬ GCMªó a» eù°æó√: Mójå QLπ eø GCU°ëÉÜ GdæÑ»Ò[43] jØù°qô Gdªù°àû°ÉQ WÉQ¥ GdÑû°ô…, a» Hëã¬ Gd≤«º Yø Z«ô Gdªù°∏ª«ø a» Gdªéàª™ G’ES°Óe»

)U¢6( bü°ô Gdƒ’jÉä Y∏≈ Gdªù°∏ª«ø HÉC¿ Pd∂ Hù°ÑÖ b∏á Gdªù°∏ª«ø a» G’Cb£ÉQ GdªØàƒMá, aµÉ¿ V°ôhQjÉa» eƒGL¡á T°©ƒH¡É dÄÓ jØ∏â GdõeÉΩ eø GCjó… Gdªù°∏ª«ø, hcÉ¿ gòG Gd≤ü°ô eªµæÉ Hëù°ÑÉ¿ GdàØƒ¥Gdù°«ÉS°».

26


jà©∏≥ HòGJ«á Gdóhdá G’ES°Óe«á hWÑ«©à¡É GdîÉU°á, Pd∂ ’C¿ Z«ô Gdªù°∏º ’ j©ªπY∏≈ Jë≤«≥ G’CgóG± hGdÉjÉä Gdà» GHàÉgÉ G’ES°ÓΩ, a†°Ók Yø GCf¬ S°ƒ± ’ jôGY»eÉ GChLÑ¬ Gdû°ô G’ES°Óe», hdµƒ¿ Gdóhdá GCS°ÉS°Ék JƒDS°ù¢ Y∏≈ G’ES°ÓΩ hJæÑæ» Y∏«¬aÓ jàü°ƒQ JôJ«ÑÉk Y∏≈ Pd∂ GC¿ jªÉQS¢ GCYªÉ∫ Gdƒ’já Gd©Éeá eø ’ jójø HójøG’ES°ÓΩ, aµÉ¿ eø Gdªæ£≤» GC¿ Jªæ™ Gdæü°ƒU¢ h’já Z«ô Gdªù°∏º Y∏≈ Gdªù°∏º,dòd∂ Mù°º Gd≤ôGB¿ Gdµôjº gò√ Gdªù°ÉCdá a» bƒd¬ Yõ hLπ:hndnø jnér©nπn Gd∏q¬odp∏rµnÉapôpjøn Yn∏n≈ GdrªoƒDrepæp«øn S°nÑp«Ó|)Gdæù°ÉA141(.

hbó bôQ GdØ≤¡ÉA Gdª©æ«ƒ¿ HÉdæ¶º G’ES°Óe«á LƒGR Jƒd» Z«ô Gdªù°∏ª«ø GdªæÉU°ÖG’EOGQjá HªÉ a«¡É GdƒRGQI eÉ YóG hRGQI GdàØƒj†¢ Gdà» j©¡ó a«¡É hd» G’Ceô GEd≈ GdƒRjôJóH«ô G’CeƒQ HôGCj¬ hGEe†°ÉAgÉ Y∏≈ GLà¡ÉO√[53].

GE¿ Jë≤«≥ Gdªù°ÉhGI H«ø GCaôGO Gdû°©Ö ’ jæ≤ü¢ eø bü°ô H©†¢ GdƒXÉF∞ GdôF«ù°«áY∏≈ Gdªù°∏ª«ø ’C¿ Pd∂ jàØ≥ e™ WÑ«©á Gdóhdá HÉCf¡É GES°Óe«á, hGdóh∫ Gdójª≤ôGW«á’ Jîƒ∫ G’Cb∏«Éä GdªæÉU°Ö GdôF«ù°«á[63].

GCeÉ Jƒd«á Gd≤†°ÉA d«ô Gdªù°∏º a¡ƒ a» G’CU°π Z«ô LÉFõ, GEP ’ h’já d«ô Gdªù°∏ºY∏≈ Gdªù°∏º, ’C¿ T°¡ÉOJ¬ Y∏«¬ Z«ô eû°ôhYá, Z«ô GCf¬ jªµø GdàÉChq∫ dªëÉhdáJü°ë«í H©†¢ G’ChV°É a» H©†¢ GdÑÓO G’ES°Óe«á Gdà» J≤à†°«¡É Xôh± Gdë«ÉIGdª©ÉU°ôI GELÉRI b†°ÉF¡º a» Gdªù°ÉFπ Gdªóf«á hfëƒgÉ, d†°ôhQI Qa™ Gdëôê[73].

[53] GdªÉhQO… ` G’CMµÉΩ Gdù°∏£Éf«á: 02, V°«ÉA Gdójø Gdôjù¢ ` Gdæ¶ôjá Gdù°«ÉS°«á G’ES°Óe«á: 822[63] O.aƒDGO GdæÉO… ` Gdóhdá a» G’ES°ÓΩ 911 hHëå H©†¢ GdªØÉg«º G’EOGQjá hGdù°«ÉS°«á, 28. MÉeó

S°∏£É¿ ` GCMµÉΩ Gd≤Éfƒ¿ Gdóhd» a» Gdû°ôj©á G’ES°Óe«á, 501.[73] O.eëªó S°ÓΩ eócƒQ ` Gd≤†°ÉA a» G’ES°ÓΩ. MÉeó S°∏£É¿ ` GCMµÉΩ Gd≤Éfƒ¿ Gdóhd» a» Gdû°ôj©á

G’ES°Óe«á, 501.

27


heø Gd≤ƒGYó G’EOGQjá Gdà» GCNò H¡É G’ES°ÓΩ hJà©∏≥ HòGJ«á gòG Gdæ¶ÉΩ G’CNòHª©«ÉQ Gdà≤ƒi hGdƒQ hGdØÓì d∏ªØÉV°∏á a» GNà«ÉQ Gd≤ÉOI G’EOGQj«ø hV°ôhQI JƒaôGd≤óhI Gdëù°æá a«¡º hb«ÉΩ Gd©ª∏«á G’EOGQjá Y∏≈ Gdü°ó¥ hG’CeÉfá a» Gdª©Ée∏á,hV°ôhQI GC¿ Jù°©≈ G’EOGQI dàë≤«≥ e≤ÉU°ó Gd∏¬ a» Gdî∏≥, heôGYÉI Gdªü°∏ëá Gd©ÉeádéªÉYá Gdªù°∏ª«ø, hGYàÑÉQ gò√ Gdªü°∏ëá GCS°ÉS¢ eªÉQS°à¡º dµπ Gdù°∏£Éä a»Gdóhdá G’ES°Óe«á, hGS°àæÉO Gd©ª∏«á G’EOGQjá dôbÉHá G’Ceá G’ES°Óe«á, a†°Ók Yø V°ôhQIGEYªÉ∫ Gdû°ƒQi a» Jù°««ô GCYªÉ∫ G’EOGQI dôbÉHá G’Ceá G’ES°Óe«á Hª≤à†°» hGLÖGdëù°Ñá, hcπ gò√ Gd≤ƒGYó G’EOGQjá eù°àªóI GCS°ÉS°Ék eø PGJ«á Gdæ¶ÉΩ G’ES°Óe»hWÑ«©à¬ GdîÉU°á h’ f¶«ô d¡É a» Gdæ¶º G’EOGQI[83].

01 YÓbÉä Gdóhdá G’ES°Óe«á H¨«ôgÉ

GC ` GYàæÉA GdØ≤¡ÉA HÉdë≤ƒ¥ Gdóhd«á

eø Gdéójô HÉdàæƒj¬ H¬ H«É¿ eÉ d∏ë≤ƒ¥ Gdóhd«á eø hLƒO Yª«≥ GCU°«π a»Gdë†°ÉQI G’ES°Óe«á. hGdÑÉYå Y∏≈ Pd∂ eÉ gƒ e∏ëƒ® eø V°©∞ Gdü°∏á HÉdàôGçdói Gdé«π GdëÉd», hdªÉ WôGC eø JÉjô a» Gdàù°ª«Éä hJóGh∫ Gdªü°£∏ëÉä M«åcÉfâ Gd©ÓbÉä Gdóhd«á Jù°ª≈ )Gdù°«ô( Lª™ S°«ôI Hª©æ≈ eÉ jù°∏µ¬ GdëÉcºGdªù°∏º eø S°«ôI a» Gd©Óbá e™ Gdóh∫ G’CNôi, hcòd∂ Hù°ÑÖ GdªÑÉOQGä Gdà»Gf£∏≤â eø GdôÜ dàµƒjø Gdªæ¶ªÉä Gdóhd«á HóAGk H©ü°Ñá G’Ceº Kº g«Äá G’Ceº heÉJØôÆ Yæ¡É eø eƒDS°ù°Éä a» GdªéÉ’ä Gdªîà∏Øá.

hGdƒGb™ GC¿ d∏ªù°∏ª«ø bü°Ö Gdù°Ñ≥ a» gòG GdªéÉ∫ S°ƒGA eø NÓ∫ Gdà£Ñ«≥Gd©ª∏» a» MÉdà» Gdù°∏º hGdëôÜ, GCΩ eø M«å GCOH«Éä GdØ≤¬ Gdóhd» hGdªãπ Gd©∏«É

[83] H©†¢ GdªØÉg«º G’EOGQjá hGdù°«ÉS°«á eø eæ¶ƒQ GES°Óe», O.aƒDGO GdæÉO… 28.

28


a» e©Édéá GdëÉ’ä Gdªîà∏Øá. hMù°ÑæÉ GC¿ fû°«ô GEd≈ G’CYªÉ∫ Gd©∏ª«á dÓEeÉΩeëªó Hø Gdëù°ø Gdû°«ÑÉf» U°ÉMÖ GCH» Mæ«Øá heóh¿ eògÑ¬ M«å hV°™ càÉH«øgªÉ Gdù°«ô Gdü°«ô hGdù°«ô GdµÑ«ô Gdò… T°ôM¬ G’EeÉΩ Gdù°ôNù°» hfû°ô a» Nªù°áGCLõGA.

hGd£ôj∞ gæÉ GC¿ càÖ Gdû°«ÑÉf» T°óä eéªƒYá eø GdÑÉMã«ø Gdªù°∏ª«øGdª≤«ª«ø a» GCdªÉf«É eæò Y≤ƒO aÉCS°ù°ƒG a» eójæá QhJæéø Lª©«á S°ªƒgÉ )Lª©«áGdû°«ÑÉf» d∏ë≤ƒ¥ Gdóhd«á( cªÉ GC¿ Gdªæü°Ø«ø eø GdÑÉMã«ø eø Gdªù°∏ª«ø hH©†¢Gdªù°àû°ôb«ø j≤ôQh¿ GC¿ Gdû°«ÑÉf» gƒ GCHƒ Gdë≤ƒ¥ Gdóhd«á hd«ù¢ )ZôhT°«ƒS¢(Gd¡ƒdæó… Gdò… gƒ eø GCHôR J∏∂ Gdë≤ƒ¥ a» GdôÜ, aÉdû°«ÑÉf» d¬ G’Chdƒjá a»Gd©Édº hgòG eø bÑ«π GdàéƒR hGdªû°Éc∏á a» GdëƒGQ, ’C¿ eÉ GChQO√ Gdû°«ÑÉf» eù°àªóeø Gd≤ôGB¿ hGdëójå, aàôL™ Gd©ÓbÉä Gdóhd«á GEd≈ GdôS°Édá Gdªëªójá, hjõjó YªôGdù°Ñ≥ MƒGd» bôf«ø.

Ü ` Gd©ÓbÉä a» Gdù°∏º hGdëôÜ

d≤ó f¶º G’ES°ÓΩ YÓbÉä Gdóhdá H«ôgÉ S°ƒGA a» MÉ∫ Gdù°∏º GCh MÉ∫ GdëôÜ.GCeÉ a» MÉ∫ Gdù°∏º aÓ jëàÉê G’Ceô eõjó H«É¿, a≤ó GCJÉì aôU¢ Gdà©Éjû¢ S°ƒGAHÉdù°ØÉQGä hGdª¡ÉΩ GdîÉQL«á, GCh HÉEJÉMá GdªéÉ∫ dóNƒ∫ Gdóhdá eø NÓ∫ eÑóGC)Gdªù°àÉCeø( GCh )Gdª©ÉgóGä(.

hGCeÉ a» MÉ∫ GdëôÜ a≤ó hV°™ f¶ÉeÉk Ob«≤Ék d¡É dàîØ«∞ eÉ Jéô√ eø hjÓäheÉBS¢ Y∏≈ Gdªóf««ø, aªæ™ eø Gdà©ôV¢ d∏û°ôGFí Gdªù°Édªá.. cªÉ Mü°ôgÉ a»GCeôjø:

` GdóaÉ Yø Gdóhdá G’ES°Óe«á heƒGWæ«¡É eø eù°∏ª«ø hPe««ø heù°àÉCeæ«ø.

29


` aàí GdªéÉ∫ GCeÉΩ GdóYƒI G’ES°Óe«á ’ENôGê Gdû°©ƒÜ eø YÑÉOI Gd£¨ÉI GEd≈YÑÉOI Gd∏¬ hMó√, heø GdéƒQ GEd≈ Gd©ó∫, heø Gd†°Ó’ä GEd≈ Gd¡óGjá. heø GCLπPd∂ T°ô Gdé¡ÉO GCj†°Ék.

hGdé¡ÉO a» S°Ñ«π Gd∏¬ ` cªÉ Yôa¬ GHø Yôaá: bàÉ∫ eù°∏º cÉaôGk Z«ô P… Y¡ó,’EYÓA c∏ªá Gd∏¬, GCh M†°ƒQ√ d¬, GCh ONƒ∫ GCQV°¬[93].

hH¡òG Gdà©ôj∞ Nôê bàÉ∫ Gdªù°∏º d∏ÑÉI, hb£É Gd£ô¥, eÉ cÉ¿ eæ¬ e©æƒjÉ GCheÉOjÉk.

hbó bù°º H©†¢ GdØ≤¡ÉA Gdé¡ÉO GEd≈ GCQH©á GCfƒG eù°àƒYÑÉk eÉ cÉ¿ eæ¬ e©æƒjÉk GCheÉOjÉk.

` L¡ÉO Gd≤∏Ö d∏û°«£É¿ hGdæØù¢ Yø Gdû°¡ƒGä GdªëôeÉä.` hL¡ÉO HÉd∏ù°É¿ HÉ’Ceô HÉdª©ôh± hGdæ¡» Yø Gdªæµô )hjóNπ a«¬ GdóYƒI

dÓES°ÓΩ, hGdëôÜ G’EYÓe«á GCj†°Ék(.` hL¡ÉO HÉd«ó HõLô Ph… G’Ceô GCgπ GdªæµôGä Yø eæµôgº, heæ¬ GEbÉeá

GdëóhO.` hL¡ÉO HÉdù°«∞.

hbó YÑô GdócàƒQ GdÑƒW» Yø bù°ª» Gdé¡ÉO G’CS°ÉS°««ø HÉCf¡ªÉ: Gdé¡ÉOGdóYƒ…, hGdé¡ÉO Gd≤àÉd»:

`aÉdé¡ÉO GdóYƒi jµƒ¿ Hà©ôj∞ GdæÉS¢ HÉ’ES°ÓΩ hGERGdá Gdû°Ñ¡Éä Gdà» bóJàù°ôÜ GEd«¬

[93] T°ôì GdªƒG¥ Y∏≈ eîàü°ô N∏«π 3/843.

30


`hGdé¡ÉO Gd≤àÉd» jµƒ¿ Hª≤ÉH∏á Gdª©àójø NÉQê GdÑ∏ó G’ES°Óe» hH©«óGk YøMóhO√ c≤àÉ∫ QS°ƒ∫ Gd∏¬Ò Gdªû°ôc«ø jƒΩ GCMó hjƒΩ HóQ, hjƒΩ PGä GdôbÉ.

hbó jµƒ¿ Hª¡ÉLªá Gdªù°∏ª«ø dÓCYóGA hGbàëÉe¡º HÓOgº, hPd∂ YæóeÉjµàû°∞ Gdªù°∏ªƒ¿ c«óG jóHô eæ¡º hN£á JôS°º V°ó GCeæ¡º[04].

hHªÉ GC¿ Gdóh∫ a» Gd©¡ƒO G’Chd≈ d∏óhdá G’ES°Óe«á dº Jµø H«æ¡É e©ÉgóGä’EbôGQ Gdù°∏º H«æ¡É, a≤ó X¡ôä GdëÉLá GEd≈ GdÑ©ƒç Gdù°æƒjá d∏≤àÉ∫ )GCh Gdû°ƒGJ≈hGdü°ƒGF∞( hPd∂ H≤ü°ó GdôO Yø Gd©óhG¿ hg» )GdëôÜ GdƒbÉF«á(, hgò√GdÑ©ƒç HÉdôZº eø J≤ôjô GdØ≤¡ÉA hLƒH¡É aÉE¿ Pd∂ cÉ¿ dª≤à†°«Éä Gd©ü°ƒQ Gdà»YÉjû°ƒgÉ.

ha«ªÉ j∏» J≤ôjô eû°ôhY«à¡É: fü¢ GHø bóGeá hGdë£ÉÜ hZ«ôgªÉ Y∏≈ GCf¬ jéÖGC¿ jÑ©å G’EeÉΩ a» cπ S°æá L«û°Ék j«ôh¿ Y∏≈ Gd©óh a» HÓOgº, hYÑÉQI GHø YÑóGdÑô: aôV¢ Y∏≈ G’EeÉΩ GEZõGA WÉFØá d∏©óh a» cπ S°æá jîôê gƒ H¡É GCh eø jã≥ H¬,haôV¢ Y∏≈ GdæÉS¢ a» GCeƒGd¡º hGCfØù°¡º Gdîôhê GdªòcƒQ ’ NôhL¡º cÉaá.

GCeÉ GQJÑÉW¡É Hª≤à†°≈ G’CMƒG∫ aÉE¿ GHø bóGeá fØù°¬ H©óeÉ GCT°ÉQ GEd≈ GC¿ GCbπ eÉjØ©π Gdé¡ÉO eôI a» cπ YÉΩ GChQO GS°àãæÉAGä cã«ôI j¡ªæÉ eæ¡É bƒd¬: "GCh j©∏º G’EeÉΩeø Yóh√ Mù°ø GdôGC… a» G’ES°ÓΩ a«£ª™ a» GES°Óe¡º GE¿ GCNqô bàÉd¡º hfëƒ Pd∂eªÉ jôi Gdªü°∏ëá e©¬ a» Jô∑ Gd≤àÉ∫, a«éƒR Jôc¬ H¡ófá, aÉE¿ GdæÑ»Ò bóU°Édí bôjû°Ék Yû°ô S°æ«ø, hGCNqô bàÉd¡º Mà≈ f≤†°ƒG Y¡ó√, hGCNqô bàÉ∫ bÑÉFπ Gd©ôÜH«ô gófá"[14].

[04] GdócàƒQ eëªó S°©«ó GdÑƒW» ` Gdé¡ÉO a» G’ES°ÓΩ, 661.[14] Gdª¨æ» ’Hø bóGeá 8/843 hGdë£ÉÜ T°ôì N∏«π 3/743 fÉbÓ Yø GdµÉa» ’Hø YÑó GdÑô.

31


heø gòG jàÑ«ø GC¿ gò√ GdÑ©ƒç g» eÑÉOQGä e©¡ƒOI a» J∏∂ Gd©ü°ƒQ, M«å’ hLƒO d∏ª©ÉgóGä Gdóhd«á HÉdªü°£∏í Gdëójå, h’ hLƒO d∏ªæ¶ªÉä Gdóhd«áGdà» JôYÉgÉ ` hdƒ GCOH«Ék ` aµÉfâ J∏∂ GdÑ©ƒç dªæ™ G’YàóGA hdƒ HÉdàØµ«ô H¬ GChGdàî£«§ d¬, h’S°àÑ≤ÉA GdôgÑá Gdà» jƒLó e©¡É JƒGR¿ Gd≤ƒi, hgƒ Gdª£∏ƒÜ a»bƒd¬ J©Éd≈: hnGCnYpóthGr dn¡oº esÉ GS°ràn£n©ràoº euø boƒsIm hnepø QuHnÉ•p Gdrîn«rπp JoôrgpÑoƒ¿n Hp¬p YnórhsGd∏q¬p hnYnóohscoºr|)G’CfØÉ∫06([24].

GCeÉ G’B¿ a≤ó Jë≤≥ eÉ jù°àæ≈ H¬ Yø Pd∂ hgƒ Gdª©ÉgóGä hGdªƒGK«≥ Gdóhd«á,cªÉ GC¿ MÉdá Gdù°∏º g» Gdù°Ñ«π G’B¿ d∏àôZ«Ö a» G’ES°ÓΩ a» Xπ eÑóGE GdëôjÉä,hgƒ eÑóGC cÉ¿ ZÉFÑÉk GCh e¨«ÑÉk HƒLƒO Gdµ«ÉfÉä Gdªù°«£ôI hGdëÉF∏á Oh¿ fØƒP GdóYƒId∏û°©ƒÜ[34].

ê ` GCKô GdëƒGQ Gdù°«ÉS°» a» eéÉ∫ Gd©ÓbÉä Gdóhd«á

GE¿ eø jù°à©ôV¢ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá jéó GCf¡É Jæ≤ù°º eø M«å Gd©Óbá HÉdªôS°∏áGEd«¡º GEd≈ GCbù°ÉΩ, hGdò… j¡ªæÉ eø J∏∂ G’Cbù°ÉΩ eÉ cÉ¿ jæóQê a» Gd©ÓbÉäGdóhd«á, hMà≈ jµƒ¿ GdÑëå eƒDU°Ó Y∏≈ eÉ J≤ôQ a» gòG Gd©∏º fƒQO J©ôj∞ Y∏ºGdë≤ƒ¥ Gdóhd«á heÉ j©àÑô eø bÑ«π Gd©ÓbÉä H«ø Gdóh∫.

gæÉ∑ J≤ù°«º d∏ë≤ƒ¥ Gdóhd«á GEd≈:

[24] hbó Yæ≈ H©†¢ GdÑÉMã«ø HàØü°«π GCS°ÑÉÜ GdëôhÜ hGdõhGä ha» U°óQ G’ES°ÓΩ )Gdû°ôj©áG’ES°Óe«á hGd≤Éfƒ¿ Gdóhd»( d∏ªù°àû°ÉQ Y∏» Y∏» eæü°ƒQ •. Gdªé∏ù¢ G’CY∏≈ d∏û°Äƒ¿ G’ES°Óe«á 4831g,5691.

[34] heø Gd©ÑÉQGä GdóGdá Y∏≈ gòG bƒ∫ GHø Lõ… a» Gd≤ƒGf«ø GdØ≤¡«á 79 "GEPG Mª«â GCWôG± GdÑÓO,hS°óä GdãƒQ S°≤§ aôV¢ Gdé¡ÉO )j≤ü°ó aôV¢ GdµØÉjá HÉdÑ©ƒç Gdù°æƒjá( hH≤» fÉb∏á".

32


` M≤ƒ¥ Ohd«á YÉeá, hg» Gdà» Jµƒ¿ GCWôGa¡É Oh’k, eãπ e©ÉgóI GdëójÑ«á, heãπU°ë«Øá Gdªójæá Gdà» MóOä YÓbá Gdªù°∏ª«ø a«¡É Hªø jû°ÉWôgº Gd©«û¢ Y∏≈ GCQV°¡É.

` hM≤ƒ¥ Ohd«á NÉU°á, hg» Gdà» jµƒ¿ GCMó GCWôGa¡É Ohdá hGd£ô± G’BNô aôOGkeø Ohdá GCNôi.

GCeÉ Gd©ÓbÉä Gdóhd«á aàû°ªπ Lª«™ G’Nàü°ÉU°Éä Gdà» JªÉQS°¡É Gdóh∫ eøS°«ÉS°«á hGbàü°ÉOjá hGLàªÉY«á. cªÉ Jû°ªπ MÉdà» Gdù°∏º hGdëôÜ[44].

O ` GCfƒG GdƒKÉF≥ GdîÉQL«á d∏óhdá G’ES°Óe«á

GCeÉ Gdªù°àæóGä hGdƒKÉF≥ GdªƒDS°ù°á d∏©ÓbÉä GdîÉQL«á HÉdôLƒ d∏àôGçG’ES°Óe» aÉE¿ gæÉ∑ càÑÉk )Y¡ƒOGk([54]GCY£«â a» Y¡ó GdæÑƒI dÑ©†¢ GdƒaƒO eøGd≤ÑÉFπ hG’CaôGO dàƒK«≥ G’CeÉ¿ d¡º, GCh ’EKÑÉä Y£ÉjÉ hGb£ÉYÉä eæëâ GEd«¡º,hg» Jù°∏º ’CU°ëÉH¡É eÑÉT°ôI eªø haóhG Y∏≈ YÉU°ªá Gdóhdá.

hgæÉ∑ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá GEd≈ Gdª∏ƒ∑ hGdëµÉΩ a» Y¡ó GdæÑƒI.

hGEd≈ LÉfÖ GdôS°ÉFπ hGd©¡ƒO hcàÖ G’CeÉ¿ gæÉ∑ )Gdª©ÉgóGä( Gdà» f¶ªâGd©Óbá H«ø Gdóhdá hZ«ôgÉ eø Gdóh∫ GCh ’Ej≤É± GdëôÜ cª©ÉgóI GdëójÑ«á[64].

hgæÉ∑ )GdƒU°ÉjÉ( GdæÑƒjá GEd≈ GCeôGA Gdé«ƒT¢ Hà£Ñ«≥ Gd≤«º G’ES°Óe«á a» GdëôÜhH©ógÉ, hg» HªãÉHá QS°ÉFπ eØàƒMá hdƒGFí eæ¶ªá d∏©ÓbÉä Gdóhd«á.

[44] Gdªæ¶ªÉä Gdóhd«á, O.L©Øô YÑó Gdù°ÓΩ 55, 92.[54] GT°àª∏â Gd£Ñ≤Éä GdµÑôi ’Hø S°©ó Y∏≈ J∏∂ Gd©¡ƒO HªæÉS°Ñá cÓe¬ Yø GdƒaƒO.[64] GT°àªπ càÉÜ G’CeƒG∫ ’CH» YÑ«ó )U¢ 812( Y∏≈ cã«ô eø Gdª©ÉgóGä hJæ¶ô OQGS°á d∏ª©ÉgóGä

a» Gd©¡ó GdæÑƒ…, Yà«≥ GdôMªø Gd©ãªÉf», GdªƒDJªô GdôGH™ d∏ù°«ôI hGdù°æá 5/785`326 heéªƒYá GdƒKÉF≥Gdù°«ÉS°«á d∏©¡ó GdæÑƒ… hGdîÓaá GdôGT°óI, O.eëªó Mª«ó Gd∏¬ Gdë«óQ GHÉOi Qbº Gdü°Øëá 69.

33


g` ` G’YàôG± HÉ’BNô eø NÓ∫ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá

d≤ó J†°ªæâ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá G’ET°ÉQI a» GdôS°ÉFπ GEd≈ GdªõGjÉ Gdà» jàë∏» H¡ÉGdªôS°π GEd«¡º, hJªãπ Pd∂ a» YæÉhjæ¡É HƒU°Ø¡º HÉ’ChU°É± Gdà» S°ªƒG H¡É, eãπ"Y¶«º GdôhΩ" hfëƒ Pd∂, h’ jîØ≈ GC¿ eø OhGY» Gd≤Ñƒ∫ dªÉ Jëª∏¬ GdôS°Édá eøaµô heÉ J¡ó± GEd«¬ eø GCZôGV¢ J≤ójô Gdû°îü¢ GdªôS°∏á GEd«¬ heîÉWÑà¬ Hü°Øà¬eªãÓ d∏óhdá Hü°ô± Gdæ¶ô Yø cƒf¬ eîÉdØÉk a» Gdójø, hd©π Pcô eÉ a» gƒD’AGdôhDS°ÉA eø eõGjÉ j≤ü°ó H¡É M†°¡º Y∏≈ Jù°î«ôgÉ d∏î«ô hGd¡ói Hó’k eøGEV°ÉYà¡É hJƒX«Ø¡É a» Gd∏¡ƒ GCh Gdû°ô hV°ôQ G’BNôjø.

hdº j≤àü°ô gòG G’Ceô Y∏≈ GdôS°ÉFπ GEd≈ Gdª∏ƒ∑ )Gd©ÓbÉä Gdóhd«á Gd©Éeá( HπT°ªπ G’CaôGO eø Ohdá GCNôi )Gd©ÓbÉä Gdóhd«á GdîÉU°á(, heãÉ∫ Pd∂ eÉ LÉA a»GdôS°Édá Gdà» H©å H¡É Gdƒd«ó Hø Gdƒd«ó GEd≈ GCN«¬ NÉdó Hø Gdƒd«ó HàƒL«¬ eø GdæÑ»ÒdóYƒI NÉdó GEd≈ G’ES°ÓΩ, hg» U°ƒQI eø Gd©ÓbÉä Gdóhd«á GdîÉU°á, a≤ó LÉA a»J∏∂ GdôS°Édá H©ó GdÑù°ª∏á: GCeÉ H©ó aÉEf» dº GCYéÖ eø PgÉÜ QGCj∂ Yø G’ES°ÓΩ,hY≤∏∂ Y≤∏∂, heãπ G’ES°ÓΩ jé¡∏¬ GCMó? hbó S°ÉCdæ» QS°ƒ∫ Gd∏¬Ò Yæ∂ hbÉ∫:GCjø NÉdó? a≤∏â: jÉCJ» Gd∏¬ H¬ bÉ∫: "eã∏¬ jé¡π G’ES°ÓΩ?! hdƒ cÉ¿ L©π fµÉjà¬hLóq√ e™ Gdªù°∏ª«ø cÉ¿ N«ôGk d¬ hd≤óeæÉ√ Y∏≈ Z«ô√" aÉS°àóQ∑ ` jÉ GCN» ` eÉ bóaÉJ∂ eø eƒGWø U°Édëáz[74].

GCeÉ a» eéÉ∫ eîÉWÑá Gdª∏ƒ∑ HÉd≤ƒ∫ Gd∏«ø aÉE¿ GCeã∏à¬ hGV°ëá a» GdôS°ÉFπ,heæ¡É QS°Édà¬ GEd≈ e∏∂ Gd«ªø hbƒd¬ d¬: "GE¿ GCS°∏ªâ GCY£«à∂ eÉ Jëâ jó∑,he∏µà∂ Y∏≈ bƒe∂"[84].

[74] GHø GdéƒR… ` U°ØƒI Gdü°ØƒI, 1/156 he™ GE¿ GdôS°Édá eø Gdƒd«ó ’CN«¬ NÉdó aÉEf¡É eù°àƒMÉI eøcÓe¬ Y∏«¬ Gdü°ÓI hGdù°ÓΩ.

[84] JÉQjï Gd£Ñô… 2/792.

34


GT°àªÉ∫ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá Y∏≈ GdóYƒI GEd≈ Gd∏¬ hfû°ô Gd≤«º GdØÉV°∏á:

GdôS°Édá GCS°∏ƒÜ eø GCS°Éd«Ö GdóYƒI Gdà» jéÖ Y∏≈ GdóGY«á GC¿ jù°àîóe¡É, ’C¿d¡É JÉCK«ôGk OGFªÉk jàµôQ S°ƒGA HÉdàÉCeπ a«¡É Yæó bôGAJ¡É, GCΩ c∏ªÉ QL™ GEd«¡É GdªôS°∏áGEd«¬, h’ jîØ≈ GC¿ GdôS°Édá M«ø jµàÑ¡É U°ÉMÑ¡É jØôÆ L¡ó√ a» JëôjôgÉhJ†°ª«æ¡É eÉ jë≤≥ eÉ jôe≈ GEd«¬ GdªôS°π eø GCgóG±.

h ` YÉdª«á G’ES°ÓΩ eø NÓ∫ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá GEd≈ Gdª∏ƒ∑

GE¿ GdôS°ÉFπ GdæÑƒjá Jµû°∞ Yø hL¬ eø hLƒ√ Gdà£Ñ«≥ Gd©ª∏» Gdª∏ªƒS¢ d©Édª«áGdóYƒI G’ES°Óe«á HÉYàÑÉQgÉ NÉJªá G’COjÉ¿ hGd¡óGjá G’Ed¡«á d∏æÉS¢ cÉaá, heƒV°ƒGdôS°ÉFπ GdæÑƒjá j©àÑô U°Øëá gÉeá eø U°ØëÉä Gdù°«ôI GdæÑƒjá[94].

hJéóQ G’ET°ÉQI GdªƒDLõI gæÉ GEd≈ GCgº Gd©Ñô Gdà» Jù°àî∏ü¢ eø GEQS°É∫ GdôS°ÉFπGEd≈ Gdª∏ƒ∑:

` GEQS°É∫ GdôS°π a«¬ HôgÉ¿ Yª∏» Y∏≈ GC¿ OYƒI G’ES°ÓΩ YÉeá d∏æÉS¢ cÉaá.` eƒb∞ gôbπ hGCa©Éd¬ jó∫ Y∏≈ GdàµÑô Yø Gdë≥ HÉdôZº eø e©ôaà¬.` eø hGLÖ Gdªù°∏ª«ø J¡«Äá hS°ÉFπ GdóYƒI a» cπ GCQLÉA G’CQV¢ HªÉ jàæÉS°Ö

e™ cπ Yü°ô.` GdÑóA HÉ’EU°Óì GdóGN∏» d∏ªù°∏ª«ø d«µƒ¿ Pd∂ eãÓk U°ÉdëÉk d∏ù°∏ƒ∑ hGdî∏≥

hOYƒI Yª∏«á dÓES°ÓΩ.` GbàæÉ Gdû°©ƒÜ G’CNôi Hù°Óeá GCgóG± Gdóhdá Gdªëªójá hGdà¡«Äá dà≤Ñπ

G’ES°ÓΩ WƒYÉk, GCh eù°Édªá Gdªù°∏ª«ø hG’ES°¡ÉΩ a» HæÉA Gbàü°ÉO Gdóhdá.

[94] GdóQGS°Éä Gdªà©∏≤á HÉdôS°ÉFπ GdæÑƒjá, O.Yõ Gdójø GEHôGg«º )Hëå GdªƒDJªô GdôGH™ d∏ù°«ôI(6/942.

35


` J©õjõ eÑóGE GS°àÑ©ÉO G’EcôG√ Gdójæ» Gdò… cÉ¿ gƒ Gdù°ÉFó a» Yü°ô GdæÑƒI dóiGdóh∫ G’CNôi.

` JÉCe«ø Gd£ô¥ hGdªù°Éd∂ hJƒa«ô GdëªÉjá d∏ôS°π hGdªÑ©ƒK«ø.` Gdàª¡«ó d∏ª©ÉgóGä hGdàØÉgº Gdù°∏ª» cªÉ a» GdôS°Édá GEd≈ gôbπ "Y∏«∂ GEKº

G’Qjù°««ø" GC… GdØÓM«ø hGdü°æÉ[05].` Gdàòc«ô Hªù°Äƒd«á GdëµÉΩ.

[05] eëªó GdõGd» ` a≤¬ Gdù°«ôI, OGQ Gd©∏º Oeû°≥ 9041g, 9891Ω, h O.eëªó S°©«ó Qe†°É¿GdÑƒW» ` a≤¬ Gdù°«ôI, 603, h GCHƒ Gdëù°ø Gdæóh… ` Gdù°«ôI GdæÑƒjá, 7041g, 7891Ω.

36


Documents

183592119 مراجعات-في-الفقه-السياسي-الإسلامي-عبدالستار-أبو-غدة-pdf