(1895-1980)

ROLF NEVANLİNNA

Nevanlinna ailesi, Finlandiya’da Hame

eyaletinde Renko kentinden geldi. Bilinen en eski dedesi

kilisenin işlerinde çalışan biriydi. Bundan sonra

gelenler, Finlandiya’da ve Helsinki’de çok ünlü ve ileri gelenlerdendi. Bunların bir kısma matematikçi ve bir

kısmı fizikçi ve bir kısmı da astronomdu. Rolf’un babası Otto Nevanlinna, Helsinki

üniversitesinde matematik okumuş aydın biriydi. Alman

astronom olan Hermdan Romberg’in kızı Margeratta

ile evlendi.

Rolf Nevanlinna 22 Ekim 1895 günü Joensuu’da doğdu. Aile 1903 yılında Helsinki’ye taşındı. Baba

Otto burada matematik öğretmenliğini sürdürdü.1913 yılında klasik dillere yönlen Rolf, bu dillere karşı çok ilgi duydu ve bunları ardı ardına süratli bir şekilde öğrendi. Baba Otto oldukça uyanık ve aydın biri

olduğu için Rolf’ün büyük kardeşi Frithiof’le birlikte matematiğe yöneltti.

Rolf Nevanlinna, birinci dünya savaşı sıralarında üniversite öğrencisiydi. Savaşın verdiği tüm bu sıkıntılara ve yokluklara karşın, Rolf’ün yaratıca

zekası Helsinki üniversitesinde kendini göstermeye başladı. Onun zekasının bu şekilde fışkırmasına

Lindelöf’e ne kadar teşekkür edilirse azdır. Lindelöf,1903 yılında Helsinki üniversitesinde

matematik kürsüsünde en önde

gelen matematikçi ve analitik fonksiyonlar kuramı üzerinde yaptığı çalışmalarla uluslararası ödül alan biriydi. Helsinki üniversitesinde bir çalışma grubu

kurdu ve en az 20 matematikçiye doktora yaptırdı. Bunların içinden çok ünlü matematikçiler çıktı. Bunlardan biriside Rolf Nevanlinna’nın ağabeyi

Frithiof Nevanlinna’y dı.

Rolf Nevanlinna, 1919 yılında fonksiyonlar kuramı üzerinde doktorasını tamamladı. İlk yayınlanan

çalışması, analitik fonksiyonlar üzerinedir. En iyi ve gözde çalışması ağabeyi ile birlikte 1922 yılında

yaptıkaları Meromorfik Fonksiyonları Değer Dağılımları üzerinedir. 3 yıl çalışması sonunda,

fonksiyonlar kuramı üzerinde devrim yapacak olan ve kendi adına verdiği ünlü Nevanlinna kuramını

oluşturdu.

Rolf Nevanlinna, 1958

Bu kuram ve onun bu çalışması Nevanlinna’nın

birinci sınıf bir matematikçi olmasını sağladı. Hemen hemen tüm analizciler bu kurama yöneldi ve 1980 yılına kadar Nevanlinna

kuramı aşılmaz bir boyuta ulaştı. Kendi kuramının bu

boyutlarda geliştiğini gören Nevanlinna bu mutlu

hayatı yaşayan az matematikçilerden biridir. 1982 yıında yapılan uluslar

arası matematik kongresinde, Nevanlinna kuramının, fonksiyonlar kuramının bir alt kesimi olarak alındığı görüldü.

Nevanlinna çok yönlü bir matematikçidir. Doğrusal uzaylar, mutlak analiz, tekdüzelik, Riemann yüzeyleri,

geometri ve fizik konuları üzerinde özenle çalışıp eserler vermiştir. 1926 yılında Helsinki

üniversitesi’nde profesör oldu. Bu zaman sürecinde, matematik bölümünde ve Fen fakültesinde dekanlık yaptı. 1941 ile 1945 yılları arsında aynı üniversiteye

rektör olarak seçildi.

1946 yılında Zürih üniversitesi’nde görev aldı. Bu sırada Finlandiya Akademisine üye seçildi. 1948 ile 1963 yılları arasında İsviçre’de Zürih Üniversitesinin

şeref profesörü oldu. 1965 yılında Finlandiya Akademisinden emekli olunca beş yıl İstanbul

Üniversitesi Fen Fakültesinde ilmi yayınlar için baş danışmanlık yaptı. Çok sayıda matematikçi yetiştirdi.

1959 ile 1962 yılları arasında Uluslar arası Matematik Birliğinin

başkanlığını yaptı. Gittiği her yerde şeref konuğu oldu ve büyük bir ilgi ile karşılandı. Birçok uluslararası

matematik kongrelerine başkanlık etti.

Nevanlinna, sadece Finlandiya'nın ödüllerini değil, dünyanın tüm ödüllerini aldı. Ona şeref ödülü

vermeyen üniversite hemen hemen yok gibidir. Aldığı ödüllerin sayısı çok

kabarıktır. Yaşamını, Finlandiya Üniversitelerine ve bu

Üniversitelerin gelişmesine adayan Nevanlinna, emekliye ayrıldıktan

sonra fizikle de uğraştı.

Rolf Nevanlinna’nın Ödüllülerinden

Biri

Müziği çok severdi ve müzik onun yaşamının bir parçasıydı. Uzun boylu, yakışıklı ve sıhhatli biriydi. Sağlığı

her zaman yerinde ve kendisi de dinçti.

Hayatında hemen hemen acı görmedi ve sürekli alkışlandı. Çok İnsancıl bir yapıya sahipti.

Öğrencileriyle hep iyi ilişkiler içindeydi. Onlara daima destek oldu. Birçok ilmi derginin baş

editörlüğünü yaptı ve matematiğin gelişmesi için durmadan çalıştı. Almanca, İngilizce, Fransızca ve Fince yazılmış çok sayıda kitabı vardır. Bir o kadar

sayıda da, değişik zamanlarda ve değişik dergilerde yayınlanmış kıymetli makaleleri vardır.Kendisinden önce tam fonksiyonlar üzerine yapılan çalışmaları,

kendi adıyla anılan kuramıyla genelleştirmiş ve ayrıcalıklı Picard, Borel ve Nevanlinna değerlerini

gün ışığına çıkarmıştır. Dağılımlar ve defo yine onun tanımıdır. Bu kuramı, bundan böyle de

araştırmalara konu olacaktır.

HAZIRLAYANIN

ADI : Aptullah

SOYADI : BAYAR

NO : 0101010247

BÖLÜMÜ : Matematik

MUĞLA - 2005