1

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

สรปเฉพาะมาตราตามเอกสารการเรยน – กฎหมายลกษณะหน: หลกทวไป (อ.จณวทย) ภาคบณฑต ๑/๒๕๕๓ สอบวนพฤหสบดท ๗ ต.ค. ๕๓ (๑๓.๐๐ – ๑๖.๐๐)

หวเรอง มาตรา สาระส าคญ / องคประกอบ / องคประกอบและผล ผล หมายเหต / ความเชอมโยง ม. อน ชทชดท ๑ – ความหมายทวไป / วตถแหงหน / ทรพยซงเปนวตถแหงการช าระหน / วตถแหงการช าระหนเปนเงนตรา / การอนพงกระท าเพอช าระหนมหลายอยาง บอเกดแหงหน (วตถแหงหน คอ เนอหาสาระความผกพนระหวางเจาหนกบลกหน ไดแก หนกระท าการ หนงดเวนกระท าการ และหนสงมอบทรพยสน)

๑๙๔ ดวยอานาจแหงมลหน เจาหนยอมมสทธจะเรยกใหลกหนชาระหน อนงการชาระหนดวยงดเวนการอนใดอนหนงกยอมมได

นตเหตของบอเกดแหงหน ไดแก ละเมด (๔๒๐) จดการงานนอกสง (๓๙๕ , ๔๐๑) ลาภมควรได (๔๐๖) ตามบทบญญตแหง กม. เชน บตรจาตองอปการะเลยงดบดามารดา (๑๕๖๓)

ทรพยซงเปนวตถแหงหน ๑๙๕ ว.๑ ทรพยซงเปนวตถแหงการชาระหน ระบไวแตเพยงประเภท (quality) และ ไมอาจกาหนดไดวาเปนทรพยชนดใด ตามสภาพแหงนตกรรม หรอ

เจตนาของคกรณ

ลกหนตองสงมอบทรพยชนดปานกลาง

กรณทอาจสนนษฐานเจตนาของคกรณไดแลว เชน ในครงกอนๆ นนไดสงมอบของชนดทดทสดเสมอมา จะสงมอบชนดปานกลางไมได

การทาททาใหทรพยกลายเปนทรพยเฉพาะสง

๑๙๕ ว.๒ ลกหนไดกระทาการอนตนจะพงตองกระทาเพอสงมอบทรพยสงนนทกประการแลว หรอ

ลกหนไดเลอกกาหนดทรพยทจะสงมอบแลวดวยความยนยอมของเจาหน

ทรพยนนเปนวตถแหงหน จาเดมแตเวลานนไป

ผลทาง กม. เกยวกบ - การโอนกรรมสทธ (๔๕๘, ๔๖๐) ภยพบต (๓๗๐) การชาระหนกลายเปนพนวสย (๒๑๘, ๒๑๙) การดแลรกษาและสงมอบทรพย (๓๒๓) สถานทชาระหน (๓๒๔)

วตถแหงการช าระหนเปนเงนตรา

๑๙๖ วตถแหงการชาระหนเปนเงนตรา ถาหนเงนไดแสดงไวเปนเงนตางประเทศ

จะสงใชเปนเงนไทยกได โดยคดตามอตราแลกเปลยน ณ สถานทและในเวลาทใชเงน

หนเงนตราทเลกใชแลว ๑๙๗ ระบวาเปนเงนตราชนดในชนดหนงโดยเฉพาะซงเปนชนดทยกเลกไมใชแลวในเวลาทจะตองสงเงนใช

ถอเสมอนวาไมมการระบไวใหใชเปนเงนตราชนดนน

สทธในการเลอกช าระหน (การอนพงกระทามหลายอยาง ตองเลอกอยางเดยว)

๑๙๘ การอนพงกระทาเพอการชาระหนมหลายอยาง ลกหนจะตองกระทาการอยางใดอยางหนงแตอยางเดยว ถาไมไดตกลงกาหนดไวเปนอยางอน

สทธในการเลอกเปนของลกหน

2

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

วธการเลอกการชาระหน และผลของการเลอก

๑๙๙ กระเลอกกระทาโดยแสดงเจตนาตอคกรณอกฝายหนง เมอไดเลอกการชาระหนเปนอยางใดอยางหนงแลว

สงนนเปนวตถแหงการชาระหนมาแตตน

ตองดวาเปนการแสดงเจตนาตอผอยเฉพาะหนาหรออยหางโดยระยะทางดวย

สทธในการเลอกกรณมกาหนดเวลา

๒๐๐ ว.๑ ถามกาหนดเวลา ฝายมสทธเลอกตองตองใชสทธเลอกภายในเวลาทกาหนด แตถาถงกาหนดเวลาแลวฝายมสทธเลอกไมใชสทธเลอก

สทธเลอกตกไปอยกบอกฝาย

กรณไมไดกาหนดเวลา ๒๐๐ ว.๒ ถาไมมกาหนดเวลา และเมอหนถงกาหนดชาระแลว

ฝายไมมสทธเลอกอาจกาหนดเวลาพอสมควร แลวบอกกลาวใหฝายมสทธเลอกทาการเลอกภายในกาหนด

บคคลภายนอกเปนผเลอก ๒๐๑ ว.๑

ในกรณทกาหนดใหบคคลภายนอกเปนผมสทธเลอก

บคคลภายนอกตองแสดงเจตนาเลอกตอลกหน และลกหนตองแจงความนนแกเจาหน

๒๐๑ ว.๒ ถาบคคลภายนอกไมประสงคจะเลอกหรอไมเตมใจเลอกภายในระยะเวลาทกาหนดไว

สทธทจะเลอกนนตกเปนของฝายลกหน

การชาระหนบางอยางตกเปนพนวสย (กอนการเลอก) (ถาหลงการเลอกเขา ม.๒๑๘ หรอ ม.๒๑๙)

๒๐๒ การอนพงกระทาเพอชาระหนมหลายอยาง การพงอนกระทาอยางใดอยางหนงตกเปนพนวสย แตตนหรอภายหลง

๑) ถาเปนความผดของฝายไมมสทธเลอก (ผซอ หรอเจาหน) ๒) ถาเปนความผดของฝายมสทธเลอก (ลกหนในการสงมอบทรพย)

๑) จากดการเลอกชาระหน เฉพาะเทาทเหลออย

๒) ไมมการจากดการเลอก (เลอกสงทพนวสยกได)

ถาเจาหน (ผซอ) มสทธเลอก และเลอกทรพยทพนวสยไปแลว ด ๒๑๘

ถาลกหน (ผซอ) มสทธเลอก และเลอกทรพยทพนวสยไปแลว ด ๒๑๙

ชทชดท ๒ – การช าระหนกลายเปนพนวสย / ผลของการช าระหนกลายเปนพนวสย / หลกทวไปของการช าระหนสญญาตางตอบแทน / หลกเกณฑเรองการรบความเสยงภยพบต การชะหนกลายเปนพนวสย เพราะพฤตการณทลกหนตองรบผดชอบ

๒๑๘ ว.๑

การชาระหนกลายเปนพนวสย เพราะพฤตการณอนใดอนหนงซงลกหนตองรบผดชอบ

ลกหนจะตองใชคาสนไหมทดแทนใหแกเจาหนเพอคาเสยหายอยางใด ๆ อนเกดแตการไมชาระหนนน

ดวาลกหนใชความระมดระวงตากวาท กม. กาหนดหรอไม (ด ๓๒๓ ว.๒ ประกอบ) ถาลกหนเปนฝายวางมดจา เจาหนรบมดจา

ได (๓๗๘(๒)) ถาเจาหนเปนฝายวางมดจา เจาหนมสทธ

เรยกใหสงมดจาคน (๓๗๘(๓)) เจาหนมสทธเลกสญญา (๓๘๙) เจาหนมสทธในชวงทรพย (๒๒๘)

๒๑๘ ว.๒ กรณพนวสยแตเพยงบางสวน หากสวนทยงเปนวสยเปนการไรประโยชนแกเจาหน

เจาหนมสทธปฏเสธไมยอมรบชาระหนและเรยกคาสนไหมทดแทนเพอการไมชาระหนทงหมดกได

3

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การชะหนกลายเปนพนวสย เพราะพฤตการณทลกหนไมตองรบผดชอบ

๒๑๙ ว.๑

การชาระหนกลายเปนพนวสยจะทาได เพราะพฤตการณอนใดอนหนงซงลกหนไมตองรบผดชอบแลว

ลกหนหลดพนจากการชาระหน รวมถงหลดพนจากการรบผดใดๆ อนเกดจากการไมอาจชาระหนได (สนไหมทดแทน)

นอกจากนน เจาหนยงมสทธในชวงทรพย (๒๘๘) ๒๑๙ ว.๒ กรณทลกหนตองชาระหนดวยตนเอง อาท หนกระทาการใชความสามารถเฉพาะ

๒๑๙ ว.๒ ถาภายหลงทไดกอหนขนแลว ลกหนกลายเปนคนไมสามารถจะชาระหน ได ใหถอเสมอนวาเปนพฤตการณททาใหการชาระหนตกเปนอนพนวสย

กรณลกหนใชตวแทนชาระหน

๒๒๐ ลกหนตองรบผดชอบในความผดของตวแทนแหงตนกบทงของบคคลทตนใชในการชาระหนนนโดยขนาดเสมอกบวาเปนความผดของตนเองฉะนน

แตบทบญญตแหง ม.๓๗๓ หาใชบงคบแกกรณเชนนดวยไม

ม. ๓๗๓ ความตกลงทาไวลวงหนาเปนขอความยกเวนมใหลกหนตองรบผดเพอกลฉอฉล หรอความประมาทเลนเลออยางรายแรงของตนนน ทานวาเปนโมฆะ

ผลของสญญาตางตอบแทน

๓๖๙ (บทหลก)

ในสญญาตางตอบแทนนน คสญญาฝายหนงมสทธทจะไมชาระหน จนกวาอกฝายหนงจะชาระหน หรอขอปฏบตการชาระหน

เวนแตหนของอกฝายหนงยงไมถงกาหนด

ขอปฏบตการชาระหน อาท มเงนพรอมจะชาระหนแลว / การปรบ ม.๓๖๙ ตองดบทยกเวนใน ม.๓๗๐ – ๓๗๒ กอน

สญญาตางตอบแทนมวตถประสงคโอนทรพย เฉพาะสง

๓๗๐ ว.๑ (บทยกเวน)

หลกเกณฑ สญญาตางตอบแทน มวตถประสงคเปนการกอใหเกดหรอโอนทรพยสทธ ในทรพยเฉพาะสง ทรพยนนสญหายหรอเสยหายไป (เกดภยพบต ท าใหการช าระหนหรอสง

มอบทรพยของลกหน คอ ผขาย กลายเปนพนวสย) ดวยเหตอยางใดอยางหนงอนจะโทษลกหนไมได

การสญหายหรอเสยหายตกเปนพบแกเจาหน (เจาหนตองรบช าระหนเตม) (ลกหนหลดพนจากการชาระหน ตาม ม.๒๑๙ โดยไมตองชาระคาเสยหายอยางอนทดแทนดวย)

จะเขา ม.๓๗๐ ไดนน ตองครบองคประกอบ เจาหน (ผซอ) ตองไมผดดวย กรณทไมใช ม.๓๗๐ หากโทษลกหนได ผลคอ ลกหนตองรบผดชดใชคาสนไหมทดแทน

ตาม ม.๒๑๘ ลกหนไมมสทธไดรบชาระหนตอบแทน (หรอ

เจาหนมสทธปฏเสธไมรบชาระหน ม.๓๖๙) เจาหนมสทธเลกสญญา ตาม ม.๓๘๙ และ

เรยกคาเสยหายไดตาม ม.๓๙๑ ว.ทาย ๓๗๐ ว.๒

(บทยกเวน) ถาไมใชทรพยเฉพาะสง ใชบทบญญตทกลาวมาในวรรคกอนนบงคบแต

เวลาททรพยนนกลายเปนทรพยเฉพาะสง ตาม ม.๑๙๕ ว.๒ นนไป ถาไมใชทรพยเฉพาะสงกไมเขา ม.๓๗๐ ว.๑

4

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

สญญาตางตอบแทน มเงอนไขบงคบกอน มาตรา ๑๘๓ ว.๑ “นตกรรมใดมเงอนไขบงคบกอน นตกรรมนนยอมเปนผลตอเมอเงอนไขนนส าเรจแลว”

๓๗๑ ว.๑ (บทยกเวน)

หลกเกณฑ สญญาตางตอบแทน มวตถประสงคเปนการกอใหเกดหรอโอนทรพยสทธ ในทรพยเฉพาะสง สญญาอยภายใตเงอนไขบงคบกอน ทรพยอนเปนวตถแหงสญญาทอยภายใตเงอนไขบงคบกอนนนสญหาย

หรอถกท าลายไปทงหมด (ไมมทรพยเหลออย) ความสญหายหรอถกทาลายเกดขนระหวางเงอนไขยงไมสาเรจ (กรรม

สทธยงไมโอน)

ไมใหนาบทบญญตของ ม.๓๗๐ มาใชบงคบ ผลคอ ภยพบตไมตกเปนพบแกเจาหน (ลกหนไมมสทธไดรบช าระหนตอบแทนจากเจาหน)

หากเงอนไขบงคบกอนสาเรจแลว และถา ภยพบตไมไดเกดจากความผดของลกหน กลบไปใช ม.๓๗๐ว.๑ ผลคอ ลกหนหลดพนจากการชาระหน โดยผลของ ม.๒๑๙

มาตรา ๑๘๒ “ขอความใดอนบงคบไวใหนตกรรมเปนผลหรอสนผลตอเมอมเหตการณอนไมแนนอนวาจะเกดขนหรอไมในอนาคต ขอความนนเรยกวาเงอนไข”

๓๗๑ ว.๒ (บทยกเวน)

หลกเกณฑ สญญาตางตอบแทน มวตถประสงคเปนการกอใหเกดหรอโอนทรพยสทธ ในทรพยเฉพาะสง สญญาอยภายใตเงอนไขบงคบกอน ทรพยอนเปนวตถแหงสญญาทอยภายใตเงอนไขบงคบกอนนนเสยหาย

(ทรพยคงมอยแตเสยหาย -- ตางจาก ว.๑ ซงเปนกรณทรพยสญหาย) ความเสยหายเกดขนระหวางเงอนไขยงไมสาเรจ (กรรมสทธยงไมโอน) ความเสยหายเกดจากเหตอนโทษเจาหนไมได

เมอเงอนไขสาเรจแลว เจาหน มสทธเลอก ๒ ประการ คอ ๑) เรยกใหชาระหนโดยลด

สวนทตนตองชาระลงตามสดสวนความเสย หายของตวทรพย หรอ

๒) เจาหนมสทธบอกเลกสญญา

ม.นบอกวาเมอเงอนไขสาเรจ สญญาจะเกด ดงนน เจาหนมสทธ/ลกหนมหนาทอะไรบาง มาตรา ๑๘๗ “ถาเงอนไขส าเรจแลวในเวลาท านตกรรม หากเปนเงอนไขบงคบกอนใหถอวานตกรรมนนไมมเงอนไข”

นอกจากนน หากความเสยหายทเกดขนสามารถโทษลกหนไดแลว เจาหนมสทธเรยกคาสนไหมทดแทนเพมเตมจากความเสยหายทเกดขนไดอกดวย

การชาระหนตกเปนพนวสยโดยโทษใครไมได

๓๗๒ ว.๑ (บททวไป)

หลกเกณฑ สญญาตางตอบแทน ตองไมใชกรณทกาหนดไว ตาม ม.๓๗๐ และ ม.๓๗๑ การชาระหนของลกหนตกเปนพนวสยโดย โทษฝายใดฝายหนงไมได

ลกหนไมมสทธไดรบชาระหน ตอบแทน

5

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การชาระหนตกเปนพนวสยโดยโทษเจาหนได

๓๗๒ ว.๒ หลกเกณฑ สญญาตางตอบแทน ตองไมใชกรณทกาหนดไวใน ม.๓๗๐ และ ม.๓๗๑ (ไมมวตถประสงคใน

การกอใหเกดหรอโอนทรพยสทธทเปนทรพยเฉพาะสง) การชาระหนขอลกหนตกเปนพนวสยโดย

โทษเจาหนได ถอวาโทษเจาหนไดเพราะเจาหนผดนด

ลกหนหลดพนจากการช าระหน ตาม ม.๒๑๙ ลกหนมสทธรบชาระหนตอบแทน (เนองจากเกดจากความผดของเจาหน) แตอาจไมไดรบชาระหนเตมจานวน เพราะตองหกสงทลกหนควรไดมา (ถาม) คอ ๑) ไดมาเพราะการปลดหน หรอไดมาเพราะไมตองชาระหน (ไมตองเสยคารถ

เดนทางมาทาส / ไมเสยคาอปกรณท าฟน) ๒) ไดมาเพราะใชความสามารถไปหาประโยชนอยางอนในขณะไมตองชาระหน ๓) ไมไดมาเพราะแกลงละเลยไมขวนขวายเอาอะไรทสามารถจะทาได

ชทชดท ๓ – หลกเกณฑในการบงคบใหลกหนช าระหน / ก าหนดเวลาช าระหน / ลกหนผดนด + ผล + ขอแกตว / เจาหนผดนด + ผล + ขอแกตว การเรยกใหชาระหนกรณไมไดกาหนดเวลา

๒๐๓ ว.๑ ถากาหนดเวลาชาระหนไมไดตกลงไวแนนอน หรอ อนมานจากพฤตการณทงปวงไมได

เจาหนเรยกใหลกหนชาระไดโดยพลน ลกหนกยอมจะชาระหนของตนดจพลนกน

กาหนดเวลาชาระหนไวแตเปนทสงสย

๒๐๓ ว.๒ ถาไดกาหนดเวลาชาระหนไวแตหากกรณเปนทสงสย เจาหนไมสามารถเรยกใหลกหนชาระหนกอนได แตลก หนสามารถชาระหนกอนได

หนมลละเมด ๒๐๖ ในกรณหนอนเกดแตมลละเมด ลกหนไดขนชอวาผดนดตงแตไดมการทาละเมด

ลกหนขอปฏบตการชาระหน ๒๐๘ ว.๑ ลกหนจะตองขอปฏบตการชาระหนตอเจาหนโดยตรง การชาระหนจะใหเสรจผล การขอปฏบตการชาระหนตองชอบดวย กม. ทกประการ เชน ตามกาหนดเวลา สถานท และชาระใหบคคลผมสทธรบชาระแทนเจาหน

๒๐๘ ว.๒ กรณทคาบอกกลาวของลกหนถอเสมอนกบการขอปฏบตการชาระหน โดยลกหนไมตองขอปฏบตการชาระหนโดยตรง ไดแก

๑) เจาหนแสดงวาจะไมรบชาระหน ๒) เจาหนตองกระทาการบางอยางเพอใหลกหนสามารถชาระหนได

แตเจาหนไมทา

คาบอกกลาวของลกหนถอเสมอนคาขอปฏบตการชาระหน

การขอปฏบตการชาระหน กรณเจาหนมหนาทกระทาการบางอยาง

๒๐๙ ถาไดกาหนดเวลาไวแนนอนเพอใหเจาหนกระทาการอนใด การขอปฏบตการชาระหน จะตองทากตอเมอเจาหนไดกระทาการนนภายในกาหนด

6

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ลกหนผดนด ๒๐๔ ว.๑ (ตองเตอน)

กรณหนถงกาหนดเวลาชาระแลว และหลงจากนนเจาหนไดใหคาเตอนลกหนแลว หากลกหนยงไมชาระหน

ลกหนไดชอวาผดนด เพราะเขาเตอนแลว

ลกหนผดนด Checklist ๑) หากาหนดเวลาชาระหน (ตามปฏทนหรอไม) ๒) หนถงกาหนดหรอไม ๓) ตองเตอนหรอไม ๔) มขอแกตวหรอไม ๕) แลวจงวนจฉยวาลกหนผดนดหรอไม

๒๐๔ ว.๒ (ไมเตอน)

หนมกาหนดเวลาตามปฏทน หรอมกาหนดเวลาชาระโดยสามารถคานวณตามปฏทนจากวนบอกกลาว หากลกหนไมชาระหนตามกาหนด

ลกหนตกเปนลกหนผดนดโดยมพกตองเตอน

ขอแกตวของลกหน ๒๐๕ ตราบใดการชาระหนนนยงมไดกระทาลง เพราะพฤตการณอนใดอนหนงซงลกหนไมตองรบผดชอบ

ตราบนนลกหนยงไดหาชอวาผดนดไม

อาท เหตสดวสย ภยธรรมชาต ตวเจาหนเอง (ไมอยรบชาระหน) หรอบคคลภายนอก

ผลของลกหนผดนด ๒๑๕ เมอลกหนไมชาระหนใหตองตามความประสงคอนแทจรงแหงมลหน เจาหนมสทธเรยกคาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายอนเกดจากการนนได

ม.นเปนรากฐานในการรบผดทางสญญาทงหมด

ลกหนผดนดทาใหการชาระหนไรประโยชน (โดยมประเดนของก าหนดเวลาเปนสาระส าคญ)

๒๑๖ โดยเหตผดนด ทาใหการชาระหนกลายเปนอนไรประโยชนแกเจาหน เจาหนมสทธบอกปดไมรบชาระหน และเรยกสนไหมทดแทนจากการไมชาระหน

กรณหนไมใชหนเงน และตองดดวยวากาหนดเวลาเปนสาระสาคญดวย

แตถาเจาหนสามารถรบชาระหนแลวยงใชประโยชนได กม.กบงคบใหรบกอน แลวจงเรยกคาสนไหมทดแทน

ความรบผดของลกหนในระหวางตนทผดนด

๒๑๗ ระหวางผดนดลกหนจะตอง รบผดชอบในความเสยหายบรรดาทเกดแตความประมาทเลนเลอของตน ตองรบผดชอบในการทการชาระหนกลายเปนพนวสยเพราะอบตเหต เวนแตวาความเสยหายนน ถงแมวาลกหนจะไดชาระหนภายใน

กาหนดเวลา กยงเกดอยนนเอง

เปนลกษณะการลงโทษลกหนทผดนด สงมอบ/ชาระหนไมตรงเวลา แมไมใชความผดของลกหน แตลกหนกตองรบผด อาท โรคระบาด ภยธรรมชาต

การคดดอกเบยหนเงนกรณลกหนผดนด

๒๒๔ ว.๑ หนเงนตองเสยดอกเบยผดนด กรณทไมไดตกลงกนไวเปนอยางอน เจาหนอาจจะเรยกดอกเบยไดสงกวานนโดยอาศยเหตอยางอนอนชอบ

ดวย กม. กคงใหสงดอกเบยตอไปตามนน

ลกหนเสยดอกเบยผดนด รอยละ ๗.๕

ดอกเบยผดนดคดเฉพาะชวงผดนดเทานน หากเรยกดอกเบยเกน ๑๕% ตามกาหนดไว

ใน กม. ใหถอสญญาสวนดอกเบยเปนโมฆะ ๒๒๔ ว.๒ หามมใหคดดอกเบยซอนดอกเบยระหวางดอกเบยผดนด ๒๒๔ ว.๓ อนญาตใหพสจนคาเสยหายอยางอนนอกเหนอไปกวานนได (ถาม) ถาคกรณไมร กไมสามารถเรยกรองเพมได

7

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การเรยกดอกเบย ในหนคาสนไหมทดแทน กรณลกหนผดนด

๒๒๕ กรณทลกหนตองชดใชคาสนไหมทดแทนเพอ ราคาวตถอนไดเสอมไป ราคาวตถอนไมอาจสงมอบได ระหวางผดนด ราคาวตถทตกตาเพราะวตถนนเสอมเสยลง

เจาหนเรยกดอกเบยในคาสนไหมทดแทนนนได โดยคานวณจากเวลาอนเปนฐานทตงแหงการกะประมาณราคานน

การเลกสญญาโดยการบอกกลาว

๓๘๗ ถาคสญญาฝายหนงไมชาระหน อกฝายหนงจะกาหนดระยะเวลาพอสมควร แลวบอกกลาวใหฝายนนชาระหนภายในระยะเวลานนกได ถาและฝายนนไมชาระหนภายในระยะเวลาทกาหนดแลว

อกฝายหนงจะเลกสญญาเสยกได

ม. ๓๘๗ ใหโอกาสลกหนแกตวในการชาระหน (กม.ใหสทธเจาหนบอกเลกสญญากรณลกหนผดนด / ไมช าระหนตามประสงคมลหน)

การเลกสญญาโดยไมตองบอกกลาวกอน

๓๘๘ ถาวตถประสงคแหงสญญานน โดยสภาพหรอโดยเจตนาทคสญญาไดแสดงไว จะเปนผลสาเรจไดกแตดวยการชาระหน ณ เวลามกาหนด หรอภายในระยะเวลาอนใดอนหนงซงกาหนดไว และกาหนดเวลาหรอระยะเวลานนไดลวงพนไปโดยฝายใดฝายหนงมไดชาระหนแลว

อกฝายหนงจะเลกสญญานนเสยกได โดยไมตองบอกกลาวดงวาไวในมาตรากอน

ม.๓๘๘ ไมใหโอกาสลกหน (ทงน ม.๓๘๗ และ ๓๘๘ เปนสทธของเจาหนซงเจาหนจะเลอกใชหรอไมกได)

เจาหนผดนด

๒๐๗ ถาลกหนขอปฏบตการชาระหน และ เจาหนไมรบชาระหนโดยไมมมลเหตจะอางตาม กม. ได

เจาหนตกเปนผผดนด ม.๒๗๐ เจาหนไมรบช าระหน แต ม.๒๑๐ เจาหนไมเสนอช าระหนตอบแทน

เจาหนผดนดกรณไมเสนอชาระหนตอบแทน (เหตแหงการผดนด)

๒๑๐ ในกรณของสญญาตางตอบแทน ซงลกหนจะตองชาระหนสวนของตนตอเมอเจาหนชาระหนตอบแทนดวยนน

แมเจาหนจะไดเตรยมพรอมทจะรบชาระหนตามทลกหนขอปฏบตการชาระหนแลว แตหากเจาหนไมเสนอทจะทาการชาระหนตอบแทนตามทพงตองทาแลว

เจาหนเปนอนไดชอวาผดนด หลกกรณสญญาตางตอบแทน อยในม.๓๖๙ คอ คสญญาฝายหนงจะไมยอมรบชาระหนจนกวาอกฝายหนงจะชาระหนหรอขอปฏบตการชาระหน (เวนแตหนของคสญญาฝายหนงยงไมถงกาหนด)

ขอแกตวของเจาหน ๒๑๒ กรณทไมไดกาหนดเวลา หรอลกหนมสทธทจะชาระหนไดกอนกาหนด ลกหนขอปฏบตการชาระหนตอเจาหน เจาหนมเหตขดของชวคราวไมสามารถรบชาระหนได เวนแตลกหนไดบอกกลาวการชาระหนไวลวงหนาโดยเวลาอนควร

เจาหนยงไมเปนเจาหนผดนด

8

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ผลของการทเจาหนผดนด (เปนคณแกลกหน แตไมไดลงโทษเจาหน)

๒๒๑ ๓๒๓ ว.๒

๓๓๐

๓๓๑ ๓๒๕

๓๗๒ ว.๒

กรณหนเงน เจาหนไมมสทธคดดอกเบยในระหวางเจาหนผดนด ลกหนยงมหนาทในการใชความระมดระวงเชนวญญชนพงสงวนรกษา

ทรพยของตนเอง จนกวาจะไดสงมอบทรพยนน ความรบผดอนเกดจากการไมชาระหนปลดเปลองไป นบตงแตขอ

ปฏบตการชาระหนนน ลกหนมสทธชาระหนโดยการวางทรพย ซงมผลใหลกหนหลดพนจากหน เจาหนตองรบผดในคาใชจายของลกหนทเพมขนกวาปกต กรณสญญาตางตอบแทน ถาการชาระหนกลายเปนอนพนวสยโดยไมได

เกดจากพฤตการณทลกหนตองรบผดชอบ ลกหนมสทธไดรบชาระหน ตอบแทนแตอาจไมไดรบเตมจานวน เพราะตองหกสงตอไปน สงทลกหนไดมาเนองจากการทตนไมตองชาระหน สงทลกหนไดมาเพราะเอาโอกาสทไมตองชาระหนไปหาประโยชนอน สงทลกหนไมไดมา แตควรไดมา (ไมไดมาเพราะแกลงละเลยไม

ขวนขวายเอาอะไรทสามารถจะทาได)

หนไมระงบ ลกหนยงคงมหนาทตองชาระหน

ลกหนสามารถนาเหตเรองเจาหนผดนดมาอางเพอไมใหตวเองกลายเปนลกหนผดนด ความรบผดทปลดเปลอง ม.๒๑๕,๒๑๖, ๒๑๗

ชทชดท ๔ – การบงคบช าระหน / การรบชวงสทธ / การชวงทรพย การบงคบชาระหน ๒๑๓ ว.๑

หนถงกาหนดชาระ ลกหนละเลยไมชาระหน (ละเลย = fail to perform หรอช าระหนไม

ถกตองหรอไมส าเรจตามประสงคแหงมลหน) สภาพแหงหนเปดชอง

เจาหนรองขอตอศาลใหสงบงคบชาระหน

การบงคบชาระหนโดยเฉพาะเจาะจง การบงคบชาระหนโดยคาสนไหมทดแทน

๒๑๓ ว.๒ เมอสภาพหนไมเปดชอง ถาวตถแหงหนเปนอนใหกระทาการอนหนงอนใด -- เจาหนจะรองขอ

ตอศาลเพอใหการอนนนไดกระท าโดยบคคลภายนอก โดยลกหนเสยคาใชจาย

ถาวตถแหงหนเปนอนใหกระทานตกรรมอยางใดอยางหนง – ศาลจะสงใหถอเอาตามค าพพากษาแทนการแสดงเจตนาของลกหนกได

การบงคบชาระหน v.s. การเลกสญญา เมอเลอกอยางใดอยางหนงแลวกไมมสทธเลอกอกอยางหนง

9

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

๒๑๓ ว.๓ หนซงมวตถเปนการงดเวนการกระทา เจาหนเรยกรองใหรอถอนการทไดทาลงไปแลว และใหลกหนเสยคาใชจาย และจดการอนควรเพอการภายหนากได

๒๑๓ ว.๔ บทบญญตวรรค ๑ – ๓ ไมกระทบสทธเจาหนทจะเรยกรองคาเสยหาย สทธทจะไดรบชาระหนจากกองทรพยสนของลกหน

๒๑๔ เจาหนมสทธเรยกรองใหลกหนชาระหนของตนจาก ทรพยสนของลกหนจนสนเชง เงนและทรพยสนอนๆ ซงบคคลภายนอกคางชาระแกลกหนดวย

หากลกหนไมชาระหน เจาหนชอบทจะฟองรองตอศาลขอใหศาลบงคบคดให

กองทรพยสนของลกหนเปนหลกประกนในการชาระหน

ความเสยหายทลกหน ตองรบผด

๒๒๒ ว.๑

การเรยกเอาคาเสยหายนน ไดแก เรยกคาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายเชนทตามปกตยอมเกดขนแตการไมชาระหนนน

หวใจหลกในการเรยกคาเสยหาย การใช ม.๒๒๒ ตองใชประกอบกบมาตราทใหสทธแกเจาหนทจะเรยกใหลกหนชดใชคาเสยหายในกรณทเกดขน อาท ม.๒๑๕, ๒๑๖, ๒๑๗, ๒๑๘

๒๒๒ ว.๒ หากวาคกรณทเกยวของไดคาดเหนหรอควรจะไดคาดเหนพฤตการณเชนนนลวงหนากอนแลว (ลกหนไดรบการบอกกลาวจากเจาหนแลว)

เจาหนจะเรยกคาสนไหมทดแทนเพอความเสยหายอนเกดแตพฤตการณพเศษได

สทธของผ รบชวงสทธ ๒๒๖ ว.๑ (ชวงสทธ)

๒๒๖ ว.๒

(ชวงทรพย)

การชวงสทธ คอ บคคลผ มสวนไดเสยท กม. กาหนดเขาชาระหนแกเจาหนแทนลกหน สงผลใหบคคลนนเขาสวมสทธ (ชวงสทธ) ทงปวงทเจาหนมอยในมลหน

การชวงทรพย คอ การเอาทรพยสนอนหนงเขาแทนททรพยสนอกอนหนง ในฐานะนตนยอยางเดยวกนกบทรพยสนอนกอน

(ม.๒๒๖ ว.๑ เปนผลของการรบชวงสทธ โดย ม.๒๒๗ เปนเหต)

การรบชวงสทธเปนการเปลยนตวเจาหนโดยผลของ กม. โดยสาเหตททาใหเกดชวงสทธและการชวงทรพย ไดแก การชวงสทธ อยใน ม.๒๒๗, ๒๒๙, ๒๓๐ การชวงทรพย อยใน ม.๒๒๘, ๒๓๑, ๒๓๒

การชวงสทธ (กรณลกหนเปนผ รบชวงสทธของเจาหน)

๒๒๗ เมอเจาหนไดรบคาสนไหมทดแทนความเสยหายเตมราคาทรพยหรอสทธซงเปนวตถแหงหนนนแลว

ลกหนยอมเขาสฐานะเปนผ รบชวงสทธของเจาหนอนเกยวกบทรพยหรอสทธนนๆ ดวย กม.

เปนกรณทมลกหน ๒ มล (มลหนเดมและมลหนละเมด)

ลกหนตองมความรบผด (ตาม ม.๒๑๕, ๒๑๗, ๒๑๘ อาท ลกหนผดนด ไมรกษาดแลทรพยสนตาม กม.กาหนด) ถาไมมความรบผด ลกหนหลดพนจากการชาระหน ม.๒๑๙

10

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การรบชวงสทธดวยอานาจกฎหมาย

๒๒๙

๒๒๙(๑)

การรบชวงสทธยอมมขนโดยอานาจของ กม. และยอมสาเรจเปนประโยชนแกบคคลตอไปน (๑) หลกเกณฑ (กรณทรพยตดจ าน าจ านองและมเจาหนหลายราย)

ลกหนมเจาหนหลายคนในมลหนตางกน เจาหนบางรายมสทธไดรบชาระหนกอน เจาหนทไดรบชาระหนกอนตองเปนเจาหนบรมสทธ หรอเจาหนทม

สทธจานองหรอสทธจานา เจาหนทมสทธลาดบหลงไดเขาชาระหนใหเจาหนทมสทธลาดบกอน

เจาหนคนทมาชาระหน (เจาหนทมสทธล าดบหลง) ไดรบชวงสทธในหนและหลกประกนทลกหนไดใหไว

ม.๒๒๙ ว.๓ ใชรวมกบ ม.๒๙๖ สาหรบการรบชวงสทธของเจาหนมาไลเบยระหวางลกหนรวมดวยกนเอง

๒๒๙(๒) (๒) บคคลผ ไดไปซงอสงหารมทรพยใด และเอาเงนราคาคาซอใชใหแกผ รบจานองทรพยนนเสรจไป (กรณซอขายอสงหารมทรพยทตดจ านอง)

ทรพยหลดจากจานองรายนน ผซอรบชวงสทธเหนอจานองอนนน

๒๒๙(๓) (๓) บคคลผ มความผกพนรวมกบผ อน (ลกหนรวม) หรอเพอผ อน (ผค าประกน) ในอนจะตองใชหนมสวนไดเสยดวยในการใชหนนน และเขาใชหนนน

สทธของบคคลผเสยงภยเสยสทธในทรพยทถกยด (เพราะค าสงยดทรพยของศาล)

๒๓๐ บคคลภายนอกผตองเสยงภยเสยสทธในทรพยของลกหนเพราะคาสงยดทรพยของศาล หลกเกณฑ มหนระหวางเจาหนและลกหน บคคลภายนอกมสทธในทรพยของลกหน หรอมสทธครองทรพยของลกหน เจาหนไดนาบงคบยดทรพยนน บคคลภายนอกเสยงภยเสยสทธในทรพยนน หรอ

เสยงภยเสยสทธครองทรพยนน

บคคลภายนอกมสทธเขาชาระหนแทนลกหนแลวกจะเขารบชวงสทธนน

กรณ ม.๒๓๐ บคคลภายนอกตองเปนผมสวนไดเสยทเกยวของกบทรพยสนของลกหน ซงเจาหนนาบงคบยดทรพย

การชวงทรพย ๒๒๘ ว.๑ ถาพฤตการณททาใหการชาระหนอนเปนพนวสยนน ทาใหลกหนไดมาซงของแทนกด หรอไดสทธเรยกรองคาสนไหมทดแทนเพอทรพยอนจะพงไดแกตนนนกด

เจาหนมสทธใหลกหนสงมอบของแทนทไดรบไว หรอเรยกเอาคาสนไหมทดแทนกได

11

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

๒๒๘ ว.๒ ถาเจาหนมสทธเรยกรองคาสนไหมทดแทนเพราะการไมชาระหน และถาใชสทธดงกลาวดงไดระบไวในวรรคตน

คาสนไหมทดแทนอนจะพงใชแกเจาหนยอมลดจานวนลงเสมอราคาแหงของแทนซงลกหนไดรบไว หรอเสมอคาสนไหมทดแทนทลกหนพงจะเรยกได

กรณชวงทรพยหากรบของแทน ม ๒ ความเหน ไดของแทน (เรยกรบผดใดๆ เพมไมได) ไดของแทน + คาสนไหมทดแทนราคาตาง

ของของทไดแทนมา ตาม ม.๒๑๗ หากไมใชชวงทรพย กรณลกหนผดนด กเรยกใหลกหนชดใชคาสนไหมตาม ม.๒๑๗ ได

๒๓๑ ๒๓๒ ชทชดท ๕ – การใชสทธเรยกรองของลกหน / การเพกถอนการฉอฉล / สทธยดหนวง (มาตรการคมครองกองทรพยสนของลกหน) ความนา ๒๑๓

๒๑๔

เมอหนถงกาหนดชาระ และลกหนไมชาระหน เจาหนมสทธเรยกบงคบชาระหน

กองทรพยสนของลกหนเปนหลกประกนการชาระหน

การคมครองกองทรพยสนของลกหน กรณทเจาหนเสยเปรยบ เพอ ใหทรพยสนของลกหนเพมขน เพอมใหกองทรพยสนของลกหนลดลง

การใชสทธเรยกรองของลกหน

๒๓๓ สทธเรยกรองตองไมเปนการสวนตวของลกหนโดยแท สทธเรยกรองของลกหนถงกาหนดชาระแลว ลกหนขดขนหรอเพกเฉยไมใชสทธเรยกรอง (จงใจไมใชสทธเรยกรอง) เจาหนเสยประโยชน

เจาหนสามารถใชสทธเรยกรองนนในนามของตนเองแทนลกหนเพอปองกนสทธของตนในมลหนนน (การใชสทธในนามของตนเองแทนลกหน คอ เจาหนสามารถฟองคดไดเอง โดยไมตองไปขอความยนยอมจากลกหน)

“เจาหนเสยประโยชน” คอ การท ลกหนมกองทรพยสนไมเพยงพอตอการชาระหน หากทรพยสนของลกหนเพยงพอแลว เจาหนกไมสามารถใชสทธเรยกรองได สทธเฉพาะตว ไดแก สทธทไมเกยวกบทรพยสน อาท สทธสถานะ

ของบคคล สทธในครอบครว สทธทเกยวกบทรพยสนแตเปนเรอง

เฉพาะตวระหวางลกหนกบบคคลภายนอก อาท การเพกถอนเพราะเหตเนรคณ สทธคาอปการะเลยงดระหวางบดามารดา-บตร

วธการใชสทธเรยกรองของลกหน

๒๓๔ เจาหนผใชสทธเรยกรองของลกหนนน จะตองขอหมายเรยกลกหนมาในคดนนดวย

เจาหน ก. ฟอง ค. บคคลภายนอกเปนจาเลย ตองเรยก ข. ลกหนของตนเขามาในคดดวย

12

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

เจาหนใชสทธเรยกรองเตมจานวน

๒๓๕ ว.๑

เจาหนจะใชสทธเรยกรองของลกหนเรยกเงนเตมจานวนทยงคางชาระแกลกหน โดยไมตองคานงถงจานวนทคางชาระแกตนกได

ถาจาเลยยอมใชเงนเพยงเทาจานวนทลกหนเดมคางชาระแกเจาหน แตถาลกหนเดมไดเขาชอเปนโจทกดวย ลกหนเดมผเปนเจาของสทธ

เรยกรองจะขอใหศาลพจารณาพพากษาตอไปในสวนจานวนเงนทยงเหลอตดคางอยกได

คดเปนอนเสรจกนไป

หลก เจตนารมณทมงคมครองกองทรพยสนของลกหน ดงนน ทรพยสนใดๆ ทไดมาจากการใชสทธเรยกรองจะเขาสกองทรพยสนของลกหน ขอยกเวน หากหนทง ๒ มล (ระหวาง ก-ข และ ข-ค) ถงก าหนดช าระแลว ดงนน ค. ช าระหนให ก. ไดโดยตรง โดยไมตองน าทรพยสนทไดจากใชสทธเรยกรองจาก ค. กลบเขาไปยงกองทรพยสนของ ข. อก

๒๓๕ ว.๒ กม. ไมใหเจาหนไดรบชาระหนมากไปกวาจานวนทคางแกเจาหน

จาเลย (ลกหนของลกหน) มขอตอสลกหนเดม

๒๓๖ จาเลย (ลกหนของลกหน) มขอตอสลกหนอยางไร และ ขอตอส ตองเกดขนกอนเจาหนฟองคดแลว

จาเลยสามารถยกขนตอสเจาหนไดทงนน

ค. ยกขอตอสวา ข. ไดปลดหนใหตน ตนชาระหนแลว หรอหน ข-ค ขาดอายความ

ค. ยกขอตอสวา มลหนระหวาง ก-ข เปนโมฆะ ทาให ก. ไมมสทธเรยกรอง

การเพกถอนการฉอฉล การฉอฉลเปนเรองการท

ไมสจรตในการช าระหน การฉอฉลท าใหเจาหน

เสยเปรยบ การฉอฉลเพกถอนโดย

การฟองคด

๒๓๗ หลกเกณฑ ลกหนทานตกรรม เปนนตกรรมทมวตถแหงสทธเปนทรพยสทธ ขณะทานตกรรม ลกหนรวานตกรรมนนทาใหเจาหนเสยเปรยบ (ตองท า

ใหกองทรพยสนของลกหนลดลงถงขนไมพอทจะช าระหน) หากบคคลผไดลาภงอก

รวานตกรรมดงกลาวเปนทางใหเจาหนเสยเปรยบ แมวาจะเสยคาตอบแทน (กม. คมครอง ผไดลาภงอกทไดทรพยหรอประโยชนมาโดยสจรต + เสยคาตอบแทน -- เจาหนเพกถอนนตกรรมไมได)

ถาเปนการใหโดยเสนหหา ไมตองดถงความรหรอไมรของบคคลผไดลาภงอก (กม. ไมคมครองผไดลาภงอกไดมาโดยเสนหา)

เจาหนมสทธเพกถอนนตกรรมทลกหนไดกระทาลงไป

นตกรรมทมวตถแหงทรพยเปนทรพยสทธ เชน ก ยม ขาย ให จานอง

หากเปนนตกรรมทมผลเปนโมฆะ อาท เกดจากเจตนาลวง ยอมเปนความเสยเปลามาแตตน ไมมผลทาง กม. อยแลว จงไมตองฟองรองขอใหเพกถอนการฉอฉล

การใหโดยเสนหา เชน การปลดหน /การโอนทรพยโดยใหเปลา

การทาใหลกหนเสยเปรยบรวมถงการขายทรพยสนตากวาราคาตลาด

ผลของการเพกถอนกบสทธของบคคลภายนอก

๒๓๘ ว.๑ หากบคคลภายนอกไดรบโอนทรพยสนจากผ ไดลาภงอกมาโดย สจรต + เสยคาตอบแทน + ไดสทธมากอนเรมฟองคดขอเพกถอน

บคคลภายนอกไดรบการคมครอง

** การจะเขา ม.๒๓๘ (บคคลภายนอก) ไดตองครบองคประกอบของ ม.๒๓๗ (การเพกถอนการฉอฉล) กอน ๒๓๘ ว.๒ หากบคคลภายนอกไดรบโอนทรพยสน/สทธมาโดยเสนหา กม.ไมคมครอง

ผลการเพกถอนตอเจาหน ๒๓๙ การเพกถอนการฉอฉล เจาหนทกคนไดประโยชน

13

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

อายความฟองรองเพกถอนการฉอฉล

๒๔๐ เจาหนตองฟองรองเพกถอนการฉอฉล ภายใน ๑ ป นบแตเจาหนไดรตนเหตอนเปนมลใหเพกถอน แตตองไมเกน ๑๐ ป นบแตไดทานตกรรมอนเปนการฉอฉลนน

การเพกถอนการฉอฉลตองฟองภายในอายความ (เชนเดยวกบการบอกลางโมฆยกรรม)

กรณทมสทธยดหนวง เปนมาตรการคมครองสทธของเจาหนอยางหนง โดย อ.จณวทย มองวาสทธยดหนวงเหนอกวากรรมสทธ

๒๔๑ หลกเกณฑ เจาหนครองครองทรพยสนของผ อน การครอบครองเรมมาแตการอนชอบดวย กม. มหนอนเปนคณประโยชนแกเจาหนดวยทรพยสนซงครอบครองนน (เปน

สทธทจ ากดอยเฉพาะหนทเกยวกบทรพยสนทเจาหนครอบครองเทานน) หนถงกาหนดชาระแลว (เวนแตกรณทลกหนเปนคนมหนสนลนพนตวไม

สามารถใชหน เจาหนมสทธยดหนวงแมหนยงไมถงก าหนด ด ม.๒๔๓)

เจาหนมสทธยดหนวงทรพยสนนนไวจนกวาจะไดรบการชาระหน

ลกหนมอบโฉนดหรอทดนใหเจาหนเงนกยดไวเปนประกนเงนก ไมถอเปนสทธยดหนวงตาม ม.๒๔๑ (สทธยดหนวงเกดขนตาม กม. ไมใชสญญา และตองเกยวกบตวทรพยนน

ตวอยาง ก. ยมรถ ข. มาใช และ ข. ก ยมเงน ก. มา เมอถงกาหนด ข. ไมชาระหนเงนก ก. จะอางสทธยดหนวงรถยนตของ ข. ไมได

กรณไมสามารถมสทธยดหนวง

๒๔๒ สทธยดหนวงอนใดหาก ไมสมกบลกษณะทเจาหนรบภาระในมลหน ไมสมกบคาสงอนลกหนไดใหไวกอน หรอใหในเวลาทสงมอบทรพยสนนน ขดกบความสงบเรยบรอยของประชาชน

สทธยดหนวงเชนนนถอวาหามไม

สทธยดหนวงกรณ ลกหนมหนสนลนพนตว

๒๔๓ ในกรณลกหนเปนคนมหนสนลนพนตว ไมสามารถใชหน แมหนยงไมถงกาหนดชาระ การทลกหนไมสามารถใชหนไดนนเกดขน หรอเจาหนรในภายหลงเวลาท

ไดสงมอบทรพยสน แมไมสมกบลกษณะทเจาหนรบภาระในมลหนไวเดม หรอไมสมกบคาสง

อนลกหนไดใหไว

เจาหนมสทธยดหนวงทรพยสนไวได

สทธของผทรงสทธยดหนวง

๒๔๔ หากผทรงสทธยดหนวงยงไมไดรบชาระหนโดยสนเชง สามารถใชสทธของตน แกทรพยสนทงหมดท ยดหนวงไวได

สทธตางๆ ไดแก สทธในดอกผล ม.๒๔๕ สทธใชสอยทรพยทยดหนวงในกรณท

จาเปนตองรกษาทรพยสนนน ม.๒๔๖ สทธทเรยกใหใชคาใชจายทจาเปน ม.๒๔๗

14

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ดอกผลแหงทรพยสนทไดยดหนวงไว

๒๔๕ ว.๑

๒๔๕ ว.๒

ผทรงสทธยดหนวงจะเกบดอกผลแหงทรพยสนทยดหนวงไว และจดสรรเอาไวเพอการชาระหนแกตนกอนเจาหนคนอนได

ดอกผลนจะตองจดสรรเอาชาระดอกเบยแหงหนนนกอน ถามเหลอจงใหจดสรรใชเงนตน

หนาทของผทรงยดหนวงเกยวกบทรพยสนทยดไว

๒๔๖ ว.๑

ผทรงสทธยดหนวงมหนาทจดการดแลรกษาทรพยสนทยดหนวงไวนนตามสมควร เชนจะพงคาดหมายไดจากบคคลในฐานะเชนนน

๒๔๖ ว.๒

ผทรงสทธยดหนวงมสทธใชสอยทรพยทยดหนวงในกรณทจาเปนตองรกษาทรพยสนนน

ถามไดรบความยนยอมของลกหน

ผทรงสทธยดหนวงหาอาจจะ ใชสอย หรอใหเชา หรอเอาไปทาเปนหลกประกนไดไม

๒๔๖ ว.๓ หากผทรงสทธยดหนวงกระทาการฝาฝนบทบญญตใดทกลาวมาน ลกหนเรยกรองใหระงบสทธยดหนวงได

สทธทจะเรยกใหใชคาเสยหาย

๒๔๗ หากผทรงสทธยดหนวงตองเสยคาใชจายไปตามทจาเปนเกยวดวยทรพยสนทตนยดไวเพยงใด

ผทรงสทธยดหนวงสามารถเรยกใหเจาทรพยชดใชใหได

การใชสทธยดหนวงกบอายความแหงหน

๒๔๘ ภายใตบทบญญตของ ม.๑๙๓/๒๗ การใชสทธยดหนวงไมมอายความและไมทาใหอายความแหงหนสะดดหยดลง

มาตรา๑๙๓/๒๗ “ผทรงสทธยดหนวงยงคงมสทธบงคบช าระหนจากทรพยสนทจ านอง จ าน า หรอทไดยดถอไว แมวาสทธเรยกรองสวนทเปนประธานจะขาดอายความแลวกตาม”

ลกหนเรยกรองใหระงบสทธยดหนวง

๒๔๙ ถาลกหนไดจดหาประกนแหงหนตามสมควรแลว ลกหนสามารถเรยกรองใหระงบสทธยดหนวงได

กรณสทธยดหนวงระงบ ๒๕๐ หากการครอบครองทรพยของเจาหนสญสนไป เวนแตเจาหนนาทรพยนนไปใหเชาหรอจานาโดยความยนยอมของลกหน

สทธยดหนวงเปนอนระงบไปดวย

ชทชดท ๖ – ความระงบแหงหน (การช าระหน / การปลดหน / การหกกลบลบหน / การแปลงหนใหม / หนเกลอนกลนกน การช าระหน ความนา

๑๙๑ ว.๑ ๑๙๓

๑๙๒ ว.๒

กาหนดเวลาชาระหน ม.๒๐๓ และ ม.๒๐๔ ถาหนยงไมถงกาหนดเวลา ลกหนยอมไดประโยชนจากเงอนเวลา กรณลกหนไมไดประโยชนจากเงอนเวลา คอ สภาพของลกหนมความสามารถในการชาระหนแยหรอไมนาไววางใจ ลกหนอาจสละประโยชนจากเงอนเวลาโดยขอชาระหนกอนเวลาได หากไมกระทบกระเทอนถงประโยชนอนเจาหนพงจะไดรบจากเงอนเวลานน

15

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ผมสทธชาระหน ๓๑๔ บคคลภายนอกอาจเปนผชาระหนกได และทาใหหนระงบไปได เวนแต สภาพแหงหนไมเปดชอง (กรณอาศยความสามารถเฉพาะตวลกหน) ขดกบเจตนาของคกรณ บคคลผ ไมมสวนไดสวนเสยเขาชาระหนโดยขนใจลกหน

“สวนไดเสย” หมายถง ผลประโยชนในทางทรพยสน

ถาขนใจลกหน เจาหนกยกขนเปนเหตบอกปดการรบชาระหนได

ผ รบชาระหน ๓๑๕ การชาระหนตองกระทาแก เจาหน ผมอานาจรบชาระหนแทนเจาหน หรอ บคคลอน ซงหากตอมาเจาหนใหสตยาบน

การชาระหนมผลสมบรณ ผมอานาจรบชาระหน อาจเปนไดทง ผไดรบมอบอานาจจากเจาหน ผมอานาจรบชาระหนตาม กม. เชน ผแทน

โดยชอบธรรม หรอผอนบาล การชาระหนใหผครอบครองตามปรากฏแหงสทธ

๓๑๖ หลกเกณฑ ถาการชาระหนไดทาใหแกผครองตามปรากฏแหงสทธในมลหน และ การชาระหนกระทาไปโดยสจรต

การชาระหนมผลสมบรณ ผครองตามปรากฏแหงสทธ คอ ผ ทไมไดมสทธในการรบชาระหนอยางแทจรง แตการกระทาบงใหเหนวาเปนผครองทรพยอยขณะมการละเมด

ผลการชาระหนแกผไมมสทธไดรบ

๓๑๗ นอกจากกรณทกลาวไวใน ม.๒๑๖ การชาระหนแกผไมมสทธไดรบนน การชาระหนมผลสมบรณเพยงแคเทาทเจาหนไดรบไป

เจาหนไดประโยชนจากการชาระหนไปเทาใด หน กระงบไปเพยงแตเทาทเจาหนไดรบประโยชนไป

การชาระหนตอผ ถอใบเสรจ ๓๑๘ ผถอใบเสรจเปนสาคญถอวาเปนผมสทธในการรบชาระหน การชาระหนใหผ ถอใบเสรจจะมผลสมบรณตองอาศยหลก ๒ ประการ

ผ รบชาระหนเปนผถอใบเสรจ และ ผชาระหนเชอโดยสจรตวาผถอใบเสรจมสทธทจะถอใบเสรจมารบ

ชาระหนได

การชาระหนสมบรณ

** หมายเหต หากผชาระหนรวาผถอใบเสรจไมมสทธทจะ นาใบเสรจมารบชาระหน หรอไมรเทาถงสทธนน เพราะความประมาทเลนเลอของตน ผลคอ การช าระหนไมสมบรณ

ลกหนคนทสามชาระหนขดคาสงศาล (การช าระหนกรณลกหนไดรบค าสงอายดจากศาล)

๓๑๙ ว.๑

ถาศาลสงใหลกหนคนทสามงดเวนการชาระหน แลวลกหนคนทสามยงขนชาระหนใหกบเจาหนของตน

เจาหนผ รองขอใหอายดทรพยจะเรยกใหลกหนคนทสามชาระหนตามทตนเสยหายได

หากศาลสงให ค. หามชาระหนให ข. (หรอสงอายดทรพย ค.) แต ค. ฝาฝนคาสงศาลชาระหน ให ข. ดงน ก. ผ รองขอใหอายดทรพยสามารถเรยกให ค. ชาระหนใหตนตามท ก. เสยหายได ๓๑๙ ว.๒

เมอลกหนคนทสามไดชาระหนใหแกเจาหนผ ทขออายดทรพยแลว ลกหนคนทสามมสทธไลเบย

เอาแกเจาหนของตน

16

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การบงคบใหเจาหนรบชาระบางสวน

๓๒๐ (หลกทวไป)

การจะบงคบใหเจาหนรบชาระหนเพยงบางสวน หรอ บงคบใหเจาหนรบชาระหนเปนอยางอนทผดไปจากทตองชาระ

เจาหนมสทธปฏเสธการ ชาระหนทไมถกตองได

ทงน ตองคานงถงการใชสทธของเจาหนโดยสจรตดวย โดย อ. มองวา ม.นนาจะยงใชกบกรณทยงชาระหนไดอยแตชาระไมครบ ซงเจาหน ตองรบชาระหน แลวไปเรยกคาเสยหาย ม.๒๑๘

เจาหนยอมรบชาระหนเปนอยางอน (บทยกเวน ม.๓๒๐)

๓๒๑ ว.๑ ถาเจาหนรบชาระหนอยางอนแทนการชาระหนทไดตกลงกนไว หนนนระงบสนไป การชาระหนดวยตวเงนหรอประทวนสนคา หนระงบไปเมอมการใชเงนตามตวเงนหรอ

ประทวนสนคา ถายงไมมการใชเงน เจาหนจะเรยกรองตาม

หนเดม หรอตามตวเงน/ประทวนสนคากได

๓๒๑ ว.๒ ถาลกหนไดรบภาระเปนหนใหมตอเจาหน เพอทจะทาใหเจาหนพอใจ แตหากเปนกรณทสงสยแลว

ไมใหสนนษฐานวาลกหนกระ ทาการนนแทนการชาระหน

๓๒๑ ว.๓ การชาระหนโดยการออก โอน หรอสลกตวเงนหรอประทวนสนคา เมอตวเงนหรอประทวนสนคาไดนาไปขนเงนแลว

หนระงบสนไป (เมอเชคขนเงน หนกระงบ)

การใหสงอนแทนการชาระหน ๓๒๒ ถาลกหนเอาทรพย หรอสทธเรยกรองจากบคคลภายนอก หรอสทธอยางอน มาใหแทนการชาระหน

ลกหนตองรบผดอนเกดจากการชารดบกพรอง และเพอการรอนสทธทานองเดยวกบผขาย

ตวอยาง หาก ก. เอา TV มาชาระหนแทนเงนให ข. และ ข. รบไว หนระงบ แตเกด TV เสย ดไมได ก. ลกหนกตองรบผดเหมอนกบเปนผขาย TV เครองนน

การชาระหนดวยการสงมอบทรพยเฉพาะสง

๓๒๓ ว.๑

๓๒๓ ว.๒

ถาวตถแหงหนเปนอนใหสงมอบทรพยเฉพาะสง บคคลผชาระหนจะตองสงมอบทรพยตามสภาพทเปนอยในเวลาทจะพงสงมอบ

ลกหนจาตองรกษาทรพยนนไวดวยความระมดระวงเชนอยางวญญชน จะพงสงวนทรพยสนของตนเอง จนกวาจะไดสงมอบทรพยนน

สถานทชาระหน ๓๒๔ การชาระหนทเปนการสงมอบทรพยเฉพาะสง ตองสงมอบ ณ สถานทซงทรพยนนไดอยในเวลาเมอกอใหเกดหน เวนแตจะไดตกลงกนเปนอยางอน

การชาระหนโดยประการอนตองชาระทภมลาเนาปจจบนของเจาหน

คาใชจายในการชาระหน ๓๒๕ ถาไมไดมการตกลงคาใชจายในการชาระหน (และไมม กม.พเศษ) ลกหนออกคาใชจาย คาใชจายในการชาระหน หากไดตกลงกนไว กจะเปนไปตามทตกลง

ถามคาใชจายทเพมขนเพราะเจาหนยายภมลาเนาหรอเพราะการอนใดทเจาหนไดกระทา (ขอใหสงของดวยวธพเศษ หรอเจาหนผดนด)

คาใชจายทเพมขนเจาหนเปนผออก

17

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

สทธของผชาระหน (หลกฐานแหงการชาระหน)

๓๒๖ ว.๑ บคคลผชาระหนชอบทจะไดรบใบเสรจเปนสาคญจากผ รบชาระหน และถาหนมการชาระโดยสนเชงแลว

ถาเอกสารนนหาย

ผชาระหนชอบทจะขอเวนคนเอกสารอนเปนหลกฐานสาคญแหงหน หรอใหขดฆาเอกสารนน

ผชาระหนชอบทจะใหจดแจงความขอระงบหนลงในใบเสรจหรอเอกสาร อกฉบบหนงตางหากกได

๓๒๖ ว.๒ ถาหนมการชาระบางสวน หรอ เอกสารนนยงใหสทธบางสวนแกเจาหนอย

ลกหนชอบแตทจะไดรบใบเสรจไวเปนคมอและใหจดแจงการชาระหนนนลงไวในเอกสาร

ขอสนนษฐานการชาระหนกบหลกฐานการชาระหน

๓๒๗ ว.๑ ในกรณชาระดอกเบย หรอชาระหนอยางอนอนมกาหนดชาระเปนระยะเวลานน ถาเจาหนออกใบเสรจใหเพอระยะเวลาหนงโดยไมอดเออน

สนนษฐานวาเจาหนไดรบชาระหนเพอระยะกอนๆ แลว

๓๒๗ ว.๒ ถาเจาหนออกใบเสรจใหเพอการชาระเงนตน สนนษฐานวาเจาหนไดรบดอกเบยแลว

๓๒๗ ว.๓ ถาเจาหนไดคนเอกสารหลกฐานสาคญในการชาระหนใหแกลกหนแลว หนเปนอนระงบ การชาระหนเปนอยางเดยวกนในมลหนหลายราย

๓๒๘ ว.๑

กรณมลหนหลายราย (แตมเจาหนลกหนรายเดยวกน) และลกหนชาระไมเพยงพอทจะใหหนระงบทกราย ถาลกหนระบวาชาระหนรายใด

หนรายนนระงบไป

๓๒๘ ว.๒ ถาไมระบ กม. กาหนดใหลาดบการระงบของหนเปน ดงน หนทถงกาหนดชาระกอน หนทมประกนนอยทสด หนทตกเปนภาระหนกทสดแกเจาหน หนทเกดขนกอน (หนรายทเกาทสด) เฉลยตามสดสวน

ลาดบการชาระหนกรณดอกเบยและคาฤาชาธรรมเนยม

๓๒๙ กรณหนแตละรายซงมทงหนประธาน และตองชาระดอกเบย และเสยคาฤชาธรรมเนยม กม.กาหนดให

หกคาฤชาธรรมเนยมกอน แลวจงใชดอกเบย แลวจงใชหนอนเปนประธาน

18

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ผลของการขอปฏบตการชาระหนโดยชอบ

๓๓๐ เมอขอปฏบตการชาระหนโดยชอบแลว บรรดาความรบผดชอบอนเกดจากการไมชาระหนเปนอนปลดเปลองไป นบตงแตเวลาทขอปฏบตการชาระหน

ความรบผดทปลดเปลองไป คอ ความรบผดอนเกดจากการทลกหนไมชาระหน (ความรบผดกรณลกหนผดนด)

ความรบผดทปกตทลกหนตองมอยแลว (ไมปลดเปลองไป) อาท หนาทในการดแลรกษาทรพย ลกหนยงตองมหนาทนนอย

การวางทรพย ๓๓๑ ถาเจาหนบอกปดไมยอมรบชาระหน (ลกหนขอปฏบตการช าระหนแลว) เจาหนไมสามารถรบชาระหน (ไมมความสามารถทาง กม.) กรณลกหนไมสามารถหยงรถงสทธ หรอไมรตวเจาหนแนนอน โดยไมใช

ความผดของลกหน (เชน เจาหนตายไป หรอสาบสญ)

ลกหนสามารถวางทรพยอนเปนวตถแหงหนเพอประโยชนแกเจาหน แลวกจะหลดพนจากหนนน

ผลของการวางทรพย ไดแก ลกหนหลดพนจากหนนน (๓๓๑) เจาหนมสทธรบทรพยทวางภายใน ๑๐ ปนบ

แตไดรบคาบอกกลาวการวางทรพย (๓๓๙) เจาหนอนไมอาจยดทรพยทวางได (๓๓๕) ความเสยงภยและความเสยหายในทรพยตก

แกเจาหน เจาหนตองรบผดชอบคาฤชาธรรมเนยมเวน

แตลกหนถอนทรพย (๓๓๘) การถอนทรพยทวางไว ๓๓๔ ว.๑ ลกหนมสทธถอนทรพยทวางไว และถาลกหนถอนทรพยนน ถอเสมอนมไดมการวางทรพย

๓๓๔ ว.๒ ถาลกหนแสดงตอสานกงานวางทรพยวาตนยอมละสทธทจะถอน หรอ ถาเจาหนแสดงตอสานกงานวางทรพยวาจะรบเอาทรพยนน หรอ ถาการวางทรพยนนไดเปนไปโดยคาสงหรออนมตของศาลและไดบอก

กลาวความนนแกสานกงานวางทรพย

สทธในการถอนทรพยของลกหนหมดไป

การปลดหน – การทเจาหนแสดงเจตนาฝายเดยวตอลกหนวาตนเองยอมสละสทธเรยกรองทมตอลกหนนนทงหมดหรอบางสวนโดนปราศจากคาตอบแทน การปลดหน

๓๔๐ ว.๑ ถาเจาหนแสดงเจตนาตอลกหนวาจะปลดหนให หนเปนอนระงบสนไป การปลดหนเปนการแสดงเจตนาฝายเดยวตอลกหน ซงตองไปดหลกการแสดงเจตนาตอบคคลผอยเฉพาะหนา และอยหางโดยระยะทางดวย

๓๔๐ ว.๒ ถาหนมหนงสอเปนเอกสารแลว การปลดหนตอง ทาเปนหนงสอ หรอ เวนคนเอกสารอนเปน

หลกฐานใหแกลกหน หรอ ขดฆาเอกสารนน

19

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การหกกลบลบหน -- การทบคคลสองคนตางมสทธเรยกรองผกพนซงกนและกน ในมลหนทมวตถแหงหนเปนอยางเดยวกน บคคลฝายหนงสามารถแสดงเจตนาฝายเดยวน าสทธนนมาหกลบกบหนาทตอบคคลอกฝายเพอใหสทธและหนาทในจ านวนทตรงกนนนระงบไป การหกกลบลบหน

๓๔๑ หลกเกณฑ มบคคล ๒ คน ตางเปนเจาหนและลกหนซงกนและกน (ในมลหน ๒ ราย) หนทงสองรายตองมวตถแหงหนเปนอยางเดยวกน หนทจะหกกลบทงสองรายตองถงกาหนดชาระแลว หนนนไมตองหามหกกลบลบกน

สภาพแหงหนไมเปดชอง (๓๔๑ ว.๑) ขดกบเจตนาของคกรณ (๓๔๑ ว.๒)

หนระงบเทาจานวนทตรง กนในมลหนทงสองฝายทมาหกกลบลบหนกน

หนทไมตองหามหกกลบลบกน กรณอน ไดแก สทธเรยกรองยงมขอตอสอย (๓๔๔) หนเกดจากการอนมชอบดวย กม. (๓๔๕) สทธทศาลสงยดไมได (๓๔๖) หนทศาลหามลกหนชาระ (๓๔๗)

วธการและผลของการหกกลบลบหน

๓๔๒ ว.๑ การหกกลบลบหนทาไดดวยคกรณฝายหนงแสดงเจตนาแกอกฝายหนง การแสดงเจตนาตองไมมเงอนไขหรอเงอนเวลาเรมตนหรอสนสด

ความระงบแหงหนมผลยอนหลงถงเวลาทหนทงสองฝายอาจหกกลบลบหนกนไดเปนครงแรก (ม.๒๔๒ ว.๒)

การแปลงหนใหม -- การทคกรณทเกยวของไดท าสญญาเปลยนสงซงเปนสาระส าคญแหงหน เพอระงบหนเดมทมอยตอกน และตกลงผกพนกนตามหนใหมซงไดกอใหเกดขนแทนหนเดมนน การแปลงหนใหม

๓๔๙ หลกเกณฑ มหนเดมทประสงคตองการใหระงบ คสญญาทาสญญาแปลงหนเดมเปนหนใหม (มเจตนา) มการเปลยนสาระสาคญของหนเดม ไดแก

การเปลยนวตถแหงหน (อาท เปลยนหนสงมอบเงนเปนหนกระท าการ) การเปลยนตวทรพยซงเปนวตถแหงการชาระหน การเปลยนตวเจาหน (ใชหลกการโอนสทธเรยกรอง คอ ตองมการท า

สญญาเปนหนงสอโดยตกลงกนสามฝาย) การเปลยนตวลกหน การเปลยนเงอนไขของหน

มหนใหมเกดขนแทนหนเดม

หนนนระงบไปดวยการแปลงหนใหม

สงทไมถอเปนสาระสาคญของหนเดม (แมเปลยนแปลงกไมถอเปนการแปลงหนใหม) ไดแก วนและเวลาแหงการชาระหน สถานทชาระหน วธการชาระหน หลกประกนแหงหน อนๆ เชน ดอกเบย การรบสภาพหน

วธการแปลงหนใหมดวยการเปลยนตวลกหน

๓๕๐ การแปลงหนใหมดวยการเปลยนตวลกหน จะทาเปนสญญาระหวางเจาหนและลกหนใหมกได ทงน ตองไมขนใจลกหนเดม

ลกหนเดมไมจาเปนตองรวมในการทาสญญา

20

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

กรณหนเดมไมระงบ ๓๕๑ หนอนพงจะเกดขนเพราะแปลงหนใหมไมไดเกดขน หรอ ไดยกเลกเสยเพราะมลหนไมชอบดวย กม. หรอ เพราะเหตอนใดอนหนงอนมรถงคกรณ

หนเดมยงไมระงบ ตวอยาง ก. เปนลกหนเงนก ข. แลวตกลงกนวาแทนทจะชาระเงน ก. จะเปลยนเปนใหแหวน (เปนมลหนซอขายแหวน) ก. หลอกเอาแหวนเพชรปลอมมาให โดยท ข. ไมร ดงนน มลหนใหมไมเกดขน ข. ยงคงบงคบเอาจากหนเดมได

หนเดมมจานาหรอจานอง ๓๕๒ คกรณอาจตกลงโอนสทธจานาหรอจานองทไดใหไวเปนประกนหนเดม ไปเปนประกนหนรายใหมไดเพยงเทาทเปนประกนวตถแหงหนเดม

ถาหลกประกนของบคคลภายนอกไดใหไว ตองไดรบความยนยอมจากบคคลภายนอกดวย จงจะโอนได

หนเกลอนกลนกน – การทสทธและหนาทในหนรายหนงๆ นน มาตกอยแกบคคลคนเดยวกน หนเกลอนกลนกน ๓๕๓ หลก เมอสทธและความรบผดในหนรายใดตกอยกบบคคลคนเดยวกน

เวนแตเมอหนนนตกไปอยในบงคบแหงสทธของบคคลภายนอก หรอ เมอสลกหลงตวเงนกลบคน ตามความในมาตรา ๙๑๗ ว.๓

หนรายนนเปนอนระงบสนไป ตวอยางขอยกเวน ก. เอาสทธเรยกรองไปประกนหนบคคลภายนอก ตอมา ก. ตาย แม ข. ลกหน ตามสทธเรยกรองจะไดรบมรดกของเจาหน ก. กไมทาใหสทธเรยกรองระงบไป บคคลภายนอกอาจบงคบตามสทธเรยกรองนนไดอย

ชทชดท ๗ – การโอนสทธเรยกรอง / เจาหนรวม / ลกหนรวม การโอนสทธเรยกรอง ๓๐๓ สทธเรยกรองนน กม.วาพงโอนกนได เวนแต

สภาพแหงสทธไมเปดชอง คกรณมขอตกลงหามโอนกนไว สทธเรยกรองทศาลยดไมได (ม.๓๐๔)

สทธเรยกรองทศาลยดไมได อาท สทธทจะไดรบบาเหนจบานาญ เบยหวดของราชการ เงนเดอน คาจาง เปนตน

ผลตอสทธอปกรณ ๓๐๕ เมอมการโอนสทธเรยกรอง สทธจานองหรอจานาทมอยเกยวพนกบสทธเรยกรอง สทธอนเกดขนแตการคาประกนทใหไวเพอสทธเรยกรอง ยอมตกไปอยกบผ รบโอน

ม.๓๐๕ เปนผลของการโอนสทธเรยกรอง

21

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การโอนหนทตองชาระแกเจาหนโดยเฉพาะเจาะจง

๓๐๖ ว.๑ การโอนหนทตองชาระแกเจาหนโดยเฉพาะเจาะจงตองทาเปนหนงสอ การโอนสทธเรยกรองเมอไดมการบอกกลาว (โดยเจาหนเดมหรอเจาหน

ใหม) เปนหนงสอแกลกหน หรอ ลกหนไดยนยอมดวยในการโอนโดยทาเปนหนงสอแลว

การโอนสมบรณ เจาหนสามารถยกขน

เปนขอตอสตอลกหนหรอบคคลภายนอกได

การโอนสทธเรยกรองเกดจากสญญา (แตการรบชวงสทธ/ทรพย เปนผลของ กม.)

การโอนสทธเรยกรองตองรตวเจาหนแนนอนและตองทาเปนหนงสอจงจะสมบรณ

๓๐๖ ว.๒ หากลกหนทาใหพอใจแกผโอนดวยการชาระเงน หรอดวยประการอน กอนไดรบการบอกกลาว หรอกอนไดตกลงใหโอน

ลกหนหลดพนจากหน (ตามจ านวนทไดช าระไป)

เปนมาตรการคมครองลกหนทไมรถงการเปลยนตวของเจาหน

การอางสทธการโอนสทธเรยกรองตางราย

๓๐๗ ถามการอางพพาทสทธในการโอนตางราย การโอนรายใดไดบอกกลาวหรอตกลงกนกอน

การโอนรายนนมสทธดกวาการโอนรายอน

การยกขอตอส ทมตอผโอนขนตอสผ รบโอน

๓๐๘ ว.๑ ถาลกหนไดใหความยนยอมเกยวกบการโอนสทธเรยกรองโดยมได อดเออน (ไมมขอสงวนหรอขอแม)

ลกหนไมสามารถยกขอตอส ทมกบผโอนขนตอสได

ถอวาลกหนสละขอตอส ทมอยกบเจาหนเดมจนหมดสน ดงนน ลกหน ข. แมชาระหนใหผโอน ก. ไปแลว แตจะอางกบ ค. วาชาระหนให ก. ไปแลวไมได ตองชาระหนให ค. ไปกอน แลวจงไปเรยกคนจาก ก. อกท

แตถาลกหนไดชาระหนใหกบ ผโอนแลว ลกหนมสทธเรยกเงนคนจากผโอนได หรอ รบภาระเปนหน ขนใหมตอผโอน

๓๐๘ ว.๒ ถาลกหนเพยงแคไดรบคาบอกกลาวการโอนเปนหนงสอ และถาลกหนมขอตอสใดๆ ทมมากอนไดรบคาบอกกลาว

ลกหนสามารถยกขอตอสกบผ รบโอนซงเปนเจาหนใหมได

การโอนสทธเรยกรองในหน อนพงตองชาระตามทเขาสง

๓๐๙ การโอนหนอนพงชาระตามเขาสง เมอการโอนไดสลกหลงไวในตราสาร และตราสารนนไดสงมอบใหแกผ รบโอน

การโอนสทธเรยกรองสมบรณ การชาระหนตามเขาสง คอ ลกหนรบวาจะใชหน ใหแกผ ทเจาหนสงใหชาระ

สทธของลกหนในการตรวจสอบ

๓๑๐ ในมลหนอนพงชาระตามเขาสง ลกหนมสทธ (แตกไมจาเปนตองกระทา) สอบสวนถงตวผทรงสาร หรอ สอบสวนความถกตองแทจรงของลายมอชอ/ดวงตราของผทรงสาร

แตถาลกหนทาการโดยทจรต หรอ ประมาทเลนเลออยางรายแรง

การชาระหนไมสมบรณ

ขอตอสของลกหนตอผ รบโอน ๓๑๒ ในมลหนอนพงชาระตามเขาสง เวนแต ขอตอส ทปรากฏในตวตราสาร หรอ ขอตอส ทมขนเปนธรรมดาสบ

จากลกษณะแหงตราสารนน

ลกหนจะยกขอตอสซงมตอเจาหนเดมขนเปนขอตอสตอผ รบโอนโดยสจรตไมได

22

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ลกหนและเจาหนหลายคน หนแบงชาระไดและมบคคลหลายคนเปนเจาหนหรอลกหน

๒๙๐ (ไมถอเปนลกหนรวม /เจาหนรวม)

ถาการชาระหนเปนการอนจะแบงกนชาระได มบคคลหลายคนเปนลกหน หรอ มบคคลหลายคนเปนเจาหน

เมอกรณเปนทสงสย (วาแตละคนรบผดหรอชอบเทาไหร)

ลกหนแตละคนจะตอง รบผดเปนสวนเทาๆ กน เจาหนแตละคนมสทธไดรบชาระหนเปนสวนเทาๆ กน

ในระหวางลกหน/เจาหนหลายคนตองไมม ความสมพนธหรอ ขอตกลงทจะผกพนระหวางกน

“สงสย” หมายถง สงสยวาลกหน/เจาหนแตละคนจะตองรบผดหรอชอบเทาไหร

ลกหนรวมในสญญาเดยวกน

๒๙๗ (ลกหนรวม)

สญญามลกหนหลายคนรวมกนผกพนกนในอนจะทาการชาระหน แมถงวาเปนการอนจะแบงกนชาระหนได หากกรณเปนทสงสย (สงสยวาทผกพนกนนน เปนลกหนรวมกนหรอไม)

สนนษฐานวาบคคลเหลานนจะตองรบผดเชนอยางเปนลกหนรวมกน

“สงสย” หมายถง สงสยวาทผกพนกนนน เปนการผกพนในลกษณะลกหนรวมหรอไม

** ม.๒๙๗ อ.จณวทยไมคอยออก การรบผดระหวางลกหนรวม ๓๐๑ ถาบคคลหลายคนเปนหน ซงสภาพแหงหนไมสามารถแบงกนชาระได ทกคนตองรบผดรวมกนอยาง

ลกหนรวม ใหนาบทบญญต ม.๒๙๑ – ๒๙๕ มาบงคบใช

ผลของการเปนลกหนรวม ๒๙๑ เจาหนมสทธเรยกรองใหลกหนคนใดคนหนงชาระหนไดสนเชง หรอโดยสวนกไดตามแตจะเลอก (เรยกใหลกหนคนเดยวช าระทงหมดกได)

ลกหนรวมทกคนตองผกพนกนอยจนกวาหนจะระงบ

ลกหนรวมตอง “รบผดรวมกนและแทนกน” หวใจของความสมพนธระหวางเจาหนกบลกหนรวม

ลกหนรวมคนหนงชาระหน ๒๙๒ ว.๑ การทลกหนรวมคนใดคนหนงชาระหน หรอ กระทาแทนการชาระหน หรอวางทรพยสนแทนชาระหน หรอ หกลบกลบหน

เปนประโยชนแกลกหนรวมคนอนๆ ดวย

ม.๒๙๒ – ม.๒๙๔ เปนเหตทสงผลถงลกหนรวมทกคน

๒๙๒ ว.๒ ถาลกหนรวมคนหนงมสทธเรยกรองอยางไร ลกหนคนอนไมอาจเอาสทธนนไปใชหกกลบลบหนได

ผลการปลดหนใหลกหนรวมคนหนง

๒๙๓ การทเจาหนปลดหนใหแกลกหนคนหนง เวนแตตกลงเปนอยางอน (ซงตองตกลงกนระหวางเจาหนและลกหนรวม

ทกคน)

เปนประโยชนตอลกหนคนอนๆ เพยงเทาสวนของลกหน ทไดปลดให

เจาหนผดนดลกหนรวม ๒๙๔ การทเจาหนผดนดตอลกหนรวมคนใดคนหนง เปนประโยชนแกลกหนคนอนดวย

ตวอยาง หนเงนทาใหเจาหนเรยกดอกเบยผดนด ตาม ม.๒๒๔ กบลกหนทกคนไมไดเลย

23

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

ความรบผดระหวางลกหน รวม (ดวยกนเอง)

๒๙๖ ในระหวางลกหนรวมดวยกน เวนแตไดมการกาหนดไวเปนอยางอน ลกหนรวมตองรบผดเปนสวนเทาๆ กน

หวใจความสมพนธระหวางลกหนรวมกนเอง การใชสทธไลเบยโดยการรบชวงสทธของ

ลกหนรวม ม.๒๙๖ ตองอาง ม.๒๒๙ ดวย การปรบใช ม.๒๙๖ กรณทเปนคณหรอโทษ

เฉพาะตวแกลกหนรวมบางคน ตาม ม.๒๙๕ จะนาหลกแบงสวนความรบผดของ ม.๒๙๖ มาใชไมได (ลกหนรวมทผดนดเทานนตองรบผดในดอกเบยผดนด)

ถาลกหนรวมคนใดไมสามารถรบชาระหนในสวนของตนได ลกหนรวมคนอนตองเฉลยความรบผดในสวนทขาด

หากเจาหนปลดหนใหลกหนรวมคนหนง สวนของลกหนทไดรบการปลดหนตกเปนพบแกเจาหน

กรณทเปนการเฉพาะตวของลกหนรวม

๒๙๕ ว.๑

๒๙๕ ว.๒

ขอความอนใดนอกเหนอจาก ม.๒๙๒ – ๒๙๔ เมอทาวถงลกหนรวมคนใด เวนแตขดกบสภาพแหงหน

กรณตาม ม.๒๙๕ ว.๑ ไดแก การใหการบอกกลาว ลกหนผดนด การหยบยกอางความผด กาหนดอายความหรออายความสะดดหยดลง หนเกลอนกลนกน (กรณทสทธและหนาทตกอยกบคนๆ เดยวกน)

การนนเปนคณหรอโทษแกเฉพาะลกหนคนนน

ม.๒๙๕ เปนเหตเฉพาะตวของลกหนรวม

เจาหนรวม (ผลของการเปนเจาหนรวม)

๒๙๘ (เจาหนรวม)

เจาหนรวมแตละคนมสทธเรยกรองใหลกหนชาระหนแกตนไดโดยสนเชงแมวาเจาหนคนหนงจะไดยนฟองเรยกชาระหนจากลกหนไวแลว

ลกหนมสทธเลอกชาระหนกบเจาหนคนใดกได

เจาหนรวม มสทธรวมกนและแทนกน” เจาหนรวมเกดไดโดย ๑) นตกรรมสญญา และ ๒) ผลของ กม.

เจาหนรวมคนหนงผดนด (ผลระหวางเจาหนรวม)

๒๙๙ ว.๑ การทเจาหนรวมคนใดคนหนงผดนด ยอมเปนโทษแกเจาหนคนอนๆ ดวย

๒๙๙ ว.๒ ถาสทธเรยกรองและหนสนนนเปนอนเกลอนกลนกนไปในเจาหนรวมคนใดคนหนงแลว

สทธของเจาหนคนอนๆ อนมตอลกหนกยอมระงบสนไป ทงน หาตดสทธของเจาหนรวมคนอนๆ ในการเรยกรองกนเองระหวางเจาหนไม

ผลระหวางเจาหนรวมดวยกนเอง

๓๐๐ ในระหวางเจาหนรวมนน เวนแตจะกาหนดไวเปนอยางอน

เจาหนรวมแตละคนชอบทจะไดรบชาระหนเปนสวนเทากน

24

สรปประมวล กม.ลกษณะหน LA200 โดย Cookingpond TULAW 53

การชาระหนใหเจาหนหลายคนในหนแบงชาระไมได

๓๐๒ ว.๑

๓๐๒ ว.๒

หลกเกณฑ ถาการชาระหนเปนการอนจะแบงชาระกนไมได มบคคลหลายคนเปนเจาหน และบคคลเหลานนไมไดเปนเจาหนรวมกน เจาหนแตละคนมสทธ

เรยกใหชาระหนไดเพอใหเจาหนไดประโยชนดวยกนทกคน เรยกใหลกหนวางทรพยทเปนหนกนไวเพอประโยชนแหงเจาหนทกคน ใหสงทรพยแกผพทกษทรพยทศาลจะไดตงขนในกรณททรพยไมควร

แกการจะวาง สงทเกดขนกบเจาหนคนหนงมผลเฉพาะตวกบเจาหนคนนนๆ

ลกหนตองชาระหนใหไดประโยชนแกเจาหนทงหมดรวมกน

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@