STRZELEC

1Nr 1/2013

STRZELECSTRZELEC

32 Nr 1/2013Nr 1/2013

SpiS treściSŁOWO WStĘpNe (Marek Matuła) 1teN NiepOKOrNY JeZUitA (Marek Matuła) 2-394. rOcZNicA śMierci pŁK LeOpOLDA LiSA-KULi (Redakcja) 4-5StrZeLcY W ZeSpOLe SZKÓŁ iM. JANA pAWŁA ii W JASiONce 6Niedziela palmowa ze „Strzelcami” (Artur Szary) 7UMAcNiAĆ DUcHA i KSZtAŁtO-WAĆ cHArAKter (Paweł Rejman) 7WSpOMNieNie O MOiM OJcU (Maria Chrzanowska) 8NArODOWY DZieŃ pAMiĘci „ŻOŁNierZY WYKLĘtYcH” (Artur Szary) 9W ZS W BrAtKOWicAcH. KApitAN JÓZeF LiS pS. „tAJFUN” (Artur Szary) 10StrZeLcY W cZASie OBcHODÓW NArODOWeGO DNiA pAMiĘci „ŻOŁNierZY WYKLĘtYcH” (Jarosław Urbański) 11W WieLKi piĄteK NA SMereK (Jarosław Urbański) 11OrLĘtA prZY GrOBie pAŃSKiM (Redakcja) 11OGieŃ i MANeWr (Paweł Łuczków) 12-13pOLiGON KLAS WOJSKOWYcH Z XiV LO ZSt (Paulina Orzechowska) 14ZiMOWe SZKOLeNie StrZeLcÓW NA pASie tAKtYcZNYM “StArONiWA” (Redakcja) 14NASZe pASJe (Artur Szary, Redakcja) 15cO NAM W DUSZY GrA (Magdalena Madeja, Joanna Koszela) 16

ZBrODNiA i KŁAMStWO 13 kwietnia 1943r. Niemcy ogłosili wiado-mośćoodkryciuwKatyniumasowychgrobówz tysiącami ciał polskich oficerów. Twierdzilitakże, że sprawcamimordubyli Sowieci.Re-akcjaStalina była typowadlawładz tego kra-ju , zgodniezeschematemznanymodconaj-mniej 400 lat. Sowieci zachowali się jak typowybandyta czy złodziej złapany na gorącym uczynku,wyparli sięwszystkiego, oskarżając po prostu o tę zbrodnięNiemców.Było to zupełnienieprawdopodobne,bopolscyoficerowiebyliwięźnia-mi NKWD, a dzielni funkcjonariusze tej formacji mordowali więźnióww momencie zagrożenia – za przykład mogą tu służyć sterty trupów Polaków,choćnie tylko ich,wwięzieniachLwowaorazmiast imiaste-czekdawnychKresów.17kwietniarządpolskiwLondyniezwróciłsiędoCzerwonegoKrzyżawSzwajcariizprośbąozbadaniezbrodni,25kwiet-niaSowiecizerwalizrządememigracyjnymstosunki,oskarżającPolakówowspółpracęzNiemcami(!!!).Jednocześnieprzypomocypolskiejagen-turyipospolitychzdrajcówzaczęlitworzyć„swoją”reprezentacjęPolakówiPolski.Śledztwosowieckieudowodniłooczywiście,żezabójcamiwKaty-niubyliNiemcy.Tawersjamiałaobowiązywaćpowszeczasy.Kłamstwokatyńskiestałosię „kłamstwemzałożycielskim” tzw.PolskiejRzeczypo-spolitejLudowej,całkowiciezależnegoodZwiązkuSowieckiego, tworu.Komuniści robili wszystko, by prawda o sowieckiej odpowiedzialno-ści za Katyń nie przebiła się do świadomości Polaków.Naniepokor-nychspadałyrepresje,długoletniewyrokiwięzienia,utratapracy,pobiciaprzeznieznanychsprawcówlubwskrajnychprzypadkachnawetseryjnysamobójca.PonieważAnglicyiAmerykanieniechcielinarażaćnaszwanksojuszu zeStalinem, szybkowpadliw pułapkęwłasnej polityki.Gdybyotwarcie przyjęli dowiadomości odpowiedzialnośćSowietów zaKatyń,musielibyzareagowaćwsposóbprzyjętywświeciecywilizowanym,ategowłaśnieniechcieli.MilczeliwięcwtejsprawieidotegosamegozachęcalitakżePolaków.Iznówjakw1920r.czy1939r.pozostałanam„krzepiącaświadomość,żejesteśmysami”.Dopiero13kwietnia1990r.,awięcpo50latachkłamstw,Rosjanieprzyznaliwreszcieto,cooddawnawiedziałkaż-dyuczciwyczłowiek,żeKatyńjestzbrodniąsowiecką.10kwietnia2010r.rozbiłsięwSmoleńskupolskisamolotzPrezydentemRPi95osobami,elitąPaństwaiNarodu.Prof.LechKaczyńskiprzewodniczyłoficjalnejde-legacji,mającejoddaćhołdzamordowanymPolakomwkatyńskimlesiewkwietniu1940r.Zginęliwszyscywniewyjaśnionejkatastrofielotniczej,gdypolskisamolotpoprostusięrozpadł.Dlaczego–niewiadomo,tzw.śledztworosyjskieniczegoniewyjaśnia,przeciwnie,mnożytylkoznakiza-pytania.Siłąrzeczysamenasuwająsięporównaniatzw.kłamstwakatyń-skiego1943–1990zmatactwami,fałszerstwamiioszczerstwami,którymiodtrzechlatkarmiąnasRosjaniezwydatnąismutnoorazwstydtopisać,twórcząpomocąobecnegorząduiprezydentanaszegokraju(!!!).Marsza-łekJózefPiłsudskinaZjeździeLegionistóww1927r.wypowiedziałsłynne

słowa: „Polskę, być może, cze-kają iciężkieprzeżycia.Podczaskryzysów–powtarzam–strzeżciesię agentur. Idźcie swoją drogą,służąc jedynie Polsce, miłująctylko Polskę i nienawidząc tych,cosłużąobcym.” I to jest nasza jedyna droga, czy to się komuś podoba, czy też nie, każda inna bowiem prowadzi donikąd.

Marek Matuła

STRZELECSTRZELEC

54 Nr 1/2013Nr 1/2013

Wefekcieustaleńtzw.WielkiejTrój-ki(W.Brytanii,USAiZSRR)wTehera-nie1943r.,JałcieiPoczdamie1945r.,Polskaznalazłasięwsowieckiejstrefiewpływów,stającsiępaństwemsatelic-kim.KrajemrządziliSowieciorazcorazliczniejszarodzimaagentura–począt-kowo głównie polskojęzyczna, choći z tym różnie bywało, później niecoczęściejposługującasięjużlepsząpol-szczyzną. Komuniści próbowali stwo-rzyćnowegoPolakainowespołeczeń-stwoobywateli–ateistów.Zadanietookazałosięjednaktrudneiostatecznieniemożliwedorealizacji.Jednakkomu-niściusilniestaralisięjewykonać,kon-centrującswewysiłkinajpierwnalikwi-dacji podziemia niepodległościowego,następnie legalnej opozycji w postaciPSL-u,apóźniejnauderzeniuwKo-ściół – jako tej instytucji, która z racjigłoszonychnauk,musiałastaćsięichideowym przeciwnikiem. Podstawo-wą metodą komunistów, aby od-wieść ludzi od religii, respektowania przykazań, a w końcu zniechęcić do Kościoła, były próby kompromito-wania duchowieństwa. W pierwszej kolejności uderzono w kapłanów znanych z niepodległościowych przekonań. Aresztowani, poddawaniśledztwom prowadzonym często bru-talnymimetodami,bylikolejnosądzeniiskazywaniprzezkomunistycznesądynawieloletniewięzienia.Znanesąjed-nakiprzypadkitakichksięży,którzyzaWiarę i Ojczyznę ginęli śmierciąmę-czeńską– zamordowani skrytobójczolubwwynikumordusądowego:należydonichksiądzWładysławGurgacz. Na świat przyszedł 2 kwietnia1914r. w Jabłonicy Polskiej – małejmiejscowości leżącej u stóp PogórzaDynowskiego. Kształcił się w gimna-zjum w Korczynie oraz Krośnie jużwodradzającejsiępolatachzaborówII Rzeczypospolitej.W 1931r. wstąpiłdonowicjatuzakonujezuitówwStarejWsi koło Brzozowa i gdzie w 1933r.złożyłswojepierwsześlubyzakonne.WrokunastępnymwyjechałdoPińskaiwtamtejszymkolegiumjezuickimpotrzyletnimokresienaukizłożyłegzamindojrzałości,poczymjużklerykGurgaczrozpocząłwkrakowskimkolegium je-zuickimstudiafilozoficzne,stanowiącepierwszy stopień studiów teologicz-

nych.WWielkiPiątek1939r.naJasnejGórze złożył akt całkowitej ofiary zeswego życia za Ojczyznę. Ukończyłwłaśnie25latinieprzypuszczałnawet,żeczasbezlitosnejpróbyjużsięrozpo-czął.1wrześniaIIIRzeszaNiemieckanapadła na Polskę, władze zakonnepodjęływięcdecyzjęoewakuacjikle-ryków naWołyń, ziemie wydawałobysię dużo bezpieczniejsze. Do czasu.17wrześniawojska sowieckie zaata-kowały Polskę, wbijając broniącymsięPolakomzdradzieckinóżwplecy.Gurgacz,widząc,cowyprawiajączer-wonoarmiejcy i NKWD, bezzwłoczniepodjąłucieczkęnazachód,doczęścizajętegoprzezNiemców,kraju.Szczę-śliwieudałomusięprzedostaćprzezniespokojnąUkrainędoChyrowaipokilkupróbach„nielegalnie”przekroczyćustanowionąprzezNiemcówiSowie-tów granicę na Sanie. Do klasztoruw Starej Wsi było już niedaleko. Od1940r.do1942r.Gurgaczwznowiłstu-diafilozoficzne,następnieteologicznei24sierpnia1942r.otrzymałnaJasnejGórze święcenia kapłańskie. WładzezakonneskierowałygodoWarszawy,celemdalszegokształcenia,lecztuporaz pierwszy zaczął odczuwać obja-wychoroby.KuracjęłatwiejprowadzićmożnabyłowStarejWsi,ks.GurgaczopuściłwięcWarszawę.Pomimonasi-lającychsiędolegliwościniezrezygno-wałzpracyduszpasterskiej,copewniebyłojednązprzyczynpogorszeniasię–pomimoleczenia–stanujegozdrowia.Na przekór postępującym kłopotomzdrowotnymintensywniedziałałdlalu-dzi,przyczyniającsiędonawróceń,za-szczepiającwśródwątpiącychiniewie-rzących „ziarno nadziei”. W centrumjegozainteresowaństalepozostawali:Bógiczłowiek.Gdywkwietniu1945r.trafiłdoszpitalapowiatowegowGor-licach, szybko uczynił go miejscemswojej działalności duszpasterskiej.TuspotkałzarównodawnychżołnierzyAK,jakifunkcjonariuszyinstalowane-go właśnie „ludowego” aparatu bez-pieczeństwa.Byłświadkiemiuczestni-kiemnawróceńoraznieoczekiwanychwyzdrowień. Od września 1947r. ks.GurgaczpełniłposługęwdomuSióstrSłużebniczek w Krynicy. Już wtedy dał się tam poznać jako wspaniały spowiednik i przyciągający tłumy

do kościoła, duszpasterz.Dodajmy,nietylkowiernych,aletakże,możena-wetprzedewszystkim,tychwątpiącychi zagubionych.Tym samym, pewnie nawet o tym nie wiedząc, stanął na drodze „władzy ludowej”, jawiąc się jako groźny konkurent i prze-szkoda w walce o umysły i dusze, a co za tym idzie, przyszłość Narodu i Kraju.Pierwszesygnałyświadcząceo tym, że kazania wygłaszane przezks. Władysława Gurgacza ocenia-ne były przez komunistyczne władzejako zagrażające systemowi, pojawiłysię już w listopadzie 1947r. Właśniewtedy miała miejsce pierwsza próbazastraszenia lub zamachu namłode-gokapłana.Jakwspominałwjednymz listów: „...Gdywracałemz kościoła,napadł mnie pijany komendant MOzpobliskiejwioskiibezpytaniastrzeliłzpistoletu.Był jednakniewypał.Sko-czyłichwyciłmniezagardło.Zaczęłysiętarapatyzpijakiem...”Odtegomo-mentuzaczęłyksiędzaspotykaćrożne„nieprzyjemności”, a to ktoś obrzuciłgo śnieżkami, ktoś urządził karczem-nąawanturęnaulicy, „życzliwi”dora-dzali znajomym księdza, by przestalisię z nim spotykać. A jego przełoże-ni musieli tłumaczyć „zatroskanym”przedstawicielom władzy ludowej,że ks. Gurgacz wypełnia tylko swojeobowiązki duszpasterza. Kumulacjadziałań przeciwko księdzu nastąpiłapodczas odprawianych przez jezuitęrekolekcji w marcu 1948r. Miejscowikomuniścirozpętaliwówczasogromnąnagonkę,mówiącbezogródekniepo-kornemuksiędzu, że „zaopiekują” sięnim odpowiednio. Także wtedy miałmiejscedrugizamachnajegożycie,co

Żołnierze Wyklęci: ks. Władysław Gurgacz SJ

teN NiepOKOrNY JeZUitA

kapłanskwitowałsłowami:„...Postaw-ciemikrzyżbrzozowy...”Nagonkadałarezultat:zpoczątkiemkwietnia1948r.zaszczutyks.Gurgaczpotajemniewy-jechałzKrynicy.UkrywałsięweWró-blikuKrólewskim,gdynawiązałznimkontakt Stanisław Pióro ps. „Emir”,który stał na czele zakonspirowanejorganizacji podziemnej, grupującejmłodzieżzterenuSądecczyzny.Miałaonawyraźneoblicze ideowe,o czymświadczy już sama nazwa – PolskaPodziemnaArmiaNiepodległościowa.S.Piórozaproponowałukrywającemusięjezuiciewstąpieniedogrupyiobję-cie funkcji kapelanaoddziału leśnego– czyli tzw. „Żandarmerii PPAN”. Ks.Gurgacz, mając poczucie obowiązkuobjęciaopiekiduchowejnadżołnierza-miorazzdającsobiesprawęzgrożącejimdemoralizacji,pogłębokimnamyślewyraził zgodę i wmaju 1948r. zostałkapelanem oddziału partyzanckiegoPPAN. Przyjął też pseudonim „Sem”, skrótod Servus Mariae, czyli Sługa Marii.Jegoobowiązkiembyłaopiekamoral-nanadgrupą,odprawianieMszyśw.,spowiadanieczłonkóworganizacji,po-maganie w odnalezieniu odpowiedzinawątpliwościipytania,czyliszerokorozumianąpomocduchową.ŻołnierzePPANunikalistarćzbrojnych,nieprze-prowadzali także akcji represyjnychwymierzonychwprzedstawicielikomu-nistycznychwładz.Ichaktywnośćbyłaukierunkowanaraczejnasamokształ-ceniem.in.zfilozofii,etyki,historii,jęz.

polskiego czymatematyki oraz ocze-kiwanie na międzynarodowy konfliktzbrojny.BrakowałojednakśrodkówdożyciaaobławyUBiKBWzapuszczałysięrazporazwpobliże ichobozowi-ska.PróbazdobyciapieniędzyzbankuwKrakowiewlipcu1949r.niepowiodłasię,cogorszeujętowszystkichczłon-kówgrupy.Pobłyskawicznymprocesie13sierpnia1949r.zapadłwyrokWSRw Krakowie, skazujący ks. Gurgaczaidwóchinnychkonspiratorównakaręśmierci. Miesiąc później, w więzieniuprzyulicyMontelupichwKrakowie,ka-tyńskimstrzałemwtyłgłowyoprawcyzamordowaliks.W.Gurgacza,S.Ba-lickiegoiS.Szajnę.Za jakie czyny za-służyli na najwyższą karę, nie spo-sób było ani wtedy, ani dziś odpo-wiedzieć.Komuniściokreślaliwstąpie-nieksiędzaW.GurgaczaSJdoPPANjakoakcesdobandy,którejcelembyłymorderstwa, gwałty i rabunki. Wyra-żalisięonim jakoo „fanatyku”,którypodprzykrywkąkatolickiej etyki kazałinnym dokonywać kradzieży i innychprzestępstw pospolitych.Cała ta pro-pagandabyłaoczywiścieordynarnymkłamstwem i zaprzeczeniem tego, coks.Gurgaczwniósłdooddziału„Żan-darmerii”.Lataopluwaniaioszczerstwnie przyniosły większych sukcesów,ludziepamiętalioksiędzu,otymcoro-biłiżejegośmierćbyłazwykłąkomu-nistyczną zbrodnią, jedną zwielu aleniezapomnianą. Iwreszciew2008r.PrezydentRPLechKaczyńskiodznaczyłpośmiertnie

ks.GurgaczaKrzyżemKomandorskimOrderu Odrodzenia Polski. Uroczy-stośćprzekazaniaorderuodbyłasię14czerwca2008 r.wkościele jezuickimw Nowym Sączu, a order trafił osta-teczniedomuzeumjezuitówwStarejWsi.Wokolicznościowym liście LechKaczyńskinapisałm.in.: „Ojciec Gur-gacz wiedział, że przystępując do Pol-skiej Podziemnej Armii Niepodległo-ściowej, zamyka przed sobą wszelkie możliwości powrotu do normalnego życia. W imię miłości Boga i Ojczyzny wybrał los ludzi wyklętych przez komu-nistyczną propagandę i wyjętych spod prawa, nieustannie tropionych przez aparat bezpieczeństwa, zaciekle zwal-czanych, a w razie aresztowania okrut-nie torturowanych i skazywanych na śmierć. I nie zawahał się pójść tą drogą aż do samego końca”.Tablicapamiątkowaprzyul.Ks.Wła-dysławaGurgaczawKrakowie. A swoją drogą, gdy zastanowimysięchwilęnadżyciemilosemksiędzaW.Gurgacza,odrazuprzychodząnamyślczywręczcisnąsiędziwneinie-pokojąceporównania:systematycznieprześladowanyizaszczuwanykapłan,odsądzanyodczci iwiary,oskarżanyo czyny, których nigdy nie popełnił,omotywy,któryminigdysięniekiero-wał,tylkojakonsięwłaściwienazywał– Gurgacz, Pilipiec, Kaczmarek, Ko-tlarz, Tokarczuk, Popiełuszko, Zych,Niedzielak,amożeSuchowolec,Jan-kowski,Rydzyk,Głódź?!Toażnudneiżenujące,żewPolscewciążobowią-zuje tensamschemat–hołubienisąci, jak ów hierarcha, który w trakciekampanii wyborczej, przed paru laty,niejakohurteminazawołanieuzupełniłpewnemuważnemupolitykowiwszyst-kiebrakującesakramenty, ześlubemkościelnym włącznie, zaś prześlado-wani,ośmieszaniiniszczeni-ci,którzymówią ipostępujązgodniezprzesła-niem:TAK,TAK,NIE,NIE.

Marek Matuła

Partyzanci PPAN przed Mszą Święta polową: Franciszek Mizgała „Promień”, Julian Twardowski „Jeremi”, „Rogacz”, Józef Witowski „Roland”, Adam Legut-ko „Młodzik”, „Student”, Bolesław Ziaja „Sokół”, Alojzy Legutko „Arion”, Tade-usz Fida „Lwowiak”, „Szpunder”, Marian Stanek „Zorro”, Michał Cabak „Kuna”, Adolf Cecur „Lew”, Leon Nowakowski „Góral”, Stanisław Szajna „Orzeł”, ks. Władysław Gurgacz „Sem”, maj 1949

STRZELECSTRZELEC

76 Nr 1/2013Nr 1/2013

Wdniach6-7marca2013r.odby-łysięObchody94.RocznicyŚmiercipłk. Leopolda Lisa-Kuli w Rzeszo-wie. Organizatorami uroczystościbyli:IILiceumOgólnokształcąceim.płk.LeopoldaLisa-KuliwRzeszowie,ParafiaŚwiętegoKrzyżawRzeszo-wie, Prezydent Miasta Rzeszowa,21. Brygada Strzelców Podhalań-skich, Związek Strzelecki „Strzelec”OS-WiJednostkaStrzelecka2021im.płk.LeopoldaLisa-Kuli.Patronathonorowyobjęli:OrdynariuszDiece-zjiRzeszowskiej – JEKs.BpKazi-mierzGórny,WojewodaPodkarpac-ki – Małgorzata Chomycz Śmigiel-ska, Marszałek Województwa Pod-karpackiego – Mirosław Karapyta,PrezydentRzeszowa–TadeuszFe-renc, Przewodniczący Rady MiastaRzeszowa–AndrzejDec,SzefWo-jewódzkiego Sztabu Wojskowego -płk.ZbigniewWiniarski,KomendantWojewódzki Policji – insp. ZdzisławStopczyk, Komendant 34. Wojsko-wego Oddziału Gospodarczego –ppłk.MariuszStopa,PrezesZwiąz-ku Piłsudczyków w Polsce – JanKasprzyk, Prezes Zarządu OkręguRzeszówŻołnierzyArmiiKrajowej–Aleksander Szymański, Przewodni-czącyPodkarpackiejRadyds.Kom-batantówiOsóbRepresjonowanych–StanisławMicał.Uroczystościrozpoczęłysięwśrodęogodz.17.00nacmentarzuPobitno

w Rzeszowie złożeniem kwiatówprzy grobie płk. Leopolda Lisa-Kuli.Okolicznościowe przemówieniewygłosił Andrzej SZYMANEK –DyrektorIILOwRzeszowie.Drugidzieńobchodówrozpocząłsięspotkaniemwauli IILOzKrzyszto-fem JARACZEWSKIM – wnukiemMarszałka Józefa Piłsudskiegoi prof. Grzegorzem NOWIKIEM -z Muzeum Józefa PiłsudskiegowSulejówku.WpołudnierozpoczęłasięuroczystaMszaŚwiętapodprze-wodnictwem JE Ks. Bp KazimierzaGÓRNEGO-OrdynariuszaDiecezjiRzeszowskiej w kościele pw. Świę-tegoKrzyża.Okolicznościowekaza-

niewygłosiłks.drAndrzejMOTYKA,który poruszył temat miłości do Oj-czyzny: „...dzisiaj w tej świętokrzy-skiej świątyni gromadzi nas osoba i dzieło bohatera narodowego syna ziemi rzeszowskiej płk. Leopolda Lisa-Kuli. Żył krótko, niespełna 23 lata. Ale jego życie wypełniły nauka i praca. Ćwiczenia strzeleckie i wal-ka frontowa, aż wreszcie śmierć pod-czas boju z wojskami ukraińskimi. Wszystko to czynił dla wielkiej idei, dla wolnej i niepodległej Ojczyzny. Dzisiaj radujemy się z tego dobra, jakim jest dar wolności, jakim jest dar niepodległości. Ale ten dar to dziedzictwo. Dziedzictwo postawy i bohaterstwa płk. Leopolda Lisa-Ku-li i Jemu podobnych....”.Pokazaniusiedemdziesięcioro orląt ze SzkółPodstawowychzTyczyna,Klęczan,Wolicy Piaskowej złożyło przyrze-czenie.RotęprzyrzeczeniaodczytałwnukMarszałkaJózefaPiłsudskiego–KrzysztofJaraczewskiiprof.Grze-gorz Nowik. Przed zakończeniemMszyŚw.JEks.bpKazimierzGÓR-NY otrzymał okolicznościowy me-dal z okazji 100-lecia ZS „Strzelec”w Rzeszowie, który wręczyli chor.ZS Barbara GAJEWSKA i st. chor.ZSDawidBIŚTO.Dziękując za wyróżnienie i gratulu-jącsetnejrocznicyistnieniazwiązku,

Obchody 94. rocznicy śmierci płk. Leopolda Lisa-Kuli w rzeszowie. Uroczyste przyrzeczenie Orląt i Strzelców ZS „Strzelec” z podkarpacia

ks. bp Kazimierz GÓRNY powie-dział,żepolskiespołeczeństwozna-dzieją spogląda w kierunku „Strzel-ca”.Podkreślił,żeideały,którymiżył„Strzelec”, przyjęli także późniejsibohaterowie: żołnierze Armii Krajo-wej i ŻołnierzeWyklęci, od którychpowinniśmy się uczyć, jak kochaćOjczyznę. Zaznaczył, że obchodzo-nywłaśnieRokŻołnierzyWyklętychprzypominaobohaterach,jakichwy-dałpolskiNaród.–Wspominając te postaci, powinni-śmy być dumni, cieszyć się i wobec rozmaitych trudności zachować god-ność, prawość, szlachetność, miłość do człowieka i wybaczenie, bo bez wzajemnego przebaczenia nie ma życia. (…) „Strzelec”, przez ideały i przez wierność Bożym przykaza-niom, podobnie jak i harcerstwo to nadzieja dla naszej Ojczyzny–wska-zywałks.bpKazimierzGÓRNY.

PozakończeniuMszyŚwiętejwszy-scy uczestnicy przemaszerowali naPlacFarnyprzedpomnikBohatera.MjrRafałIWANEK–Dowódcauro-czystości złożyłmeldunek płk.Woj-ciechowi KUCHARSKIEMU - Do-wódcy 21 Brygady Strzelców Pod-halańskich,którydokonałprzeglądupododdziału z 1 bsp i strzeleckichzJS2009Przemyśl, JS2021Rze-szów, JS 2025 Jarosław, JS 2027StalowaWola, JS 2033 Lubaczów,JS 2035 Leżajsk, JS 2051 Sędzi-szówMłp.(760-ciustrzelcówstałonaPlacuFarnym).Następniewciągnię-toflagępaństwowąnamaszt iode-

granohymnpaństwowy.Wszystkichzebranych przywitał WiceprezydentRzeszowaRomanHOLZER.Późniejodbyło się przyrzeczenie strzelec-kiemłodzieżyzJednostekStrzelec-kich2021Rzeszów,2027StalowejWoli,2030Przemyśl,2035Leżajsk,2051SędziszówMłp.,2059BrzeskoZwiązkuStrzeleckiego„Strzelec”.Doprzyrzeczeniaprzystąpiło440strzel-ców z X LO Zespołu Szkół Kształ-cenia Ustawicznego w Rzeszowie,XIVLOZespołuSzkółTechnicznychwRzeszowie,ZespołuSzkółLiceal-nychwLeżajsku,ZespołuSzkółPo-nadgimnazjalnych Nr 1 w StalowejWoli, LO w Sędziszowie Młp., Ze-społuSzkółSamochodowychwRze-szowie,ZespołuSzkółwStrzyżowie,Gimnazjum wJasionce,Gimna-zjum w Boguchwale, Gimnazjumw Wielopolu Skrzyńskim, Gimna-zjum Nr 9 w Rzeszowie, ZespołuSzkół nr 3 w Ropczycach, ZespołuSzkółTechnicznychwKolbuszowej,ILOwDębicy,GimnazjumwSędzi-szowieMłp.,GimnazjumwBratkowi-cach,ZespołuSzkółwTyczynieorazzPrzemyślaiBrzeska.Porazpierw-szy przyrzeczenie strzeleckie skła-dalistudencizWydziałuZarządzaniaPolitechniki Rzeszowskiej. Wyróż-nieni strzelcy złożyli przyrzeczenienahistorycznysztandarbojowyAr-miiKrajowej.Zaszczytu tegodostą-pili:JacekCZAPLA,KatarzynaPO-TOCZNA,AgnieszkaBOSEK,Kac-perSIOREK, KrzysztofŁOJOWSKI, DominikaPŁAZA,PawełJASIŃSKI,Magdalena BROWIŃSKA . SłowaprzyrzeczeniastrzeleckiegoodczytałLeopoldKULAbratanekPłk.Leopol-

da Lisa-Kuli w asyście dowódcówJednostekStrzeleckich idyrektorówszkół uczniów składających przy-rzeczenie oraz przedstawicielaWy-działuZarządzaniaPolitechnikiRze-szowskiej. Błogosławieństwa strzel-comudzieliłkapelanJS2021ks.st.chor. ZS Stanisław SZCZĄCHOR.Następniepłk.ZbigniewWINIARSKI,płk. Wojciech KUCHARSKI i prof.JanuszCISEK–wiceministersprawzagranicznychwręczylimedaleprzy-znane przezMinistraObronyNaro-dowej. Decyzją nr 123/KADRMONzdnia14stycznia2013r.wuznaniuzasługpołożonychwdziedzinieroz-woju i umacniania obronności Rze-czypospolitej Polskiej, niżej wymie-nionymnadano:„SREBNY MEDAL ZA ZASŁUGI DLA OBRONNOŚCI KRAJU” - AndrzejowiNAPELSKIE-MU – Dyrektorowi Zespołu SzkółwLubaczowie.„BRĄZOWY MEDAL ZA ZASŁUGI DLA OBRONNOŚCI KRAJU” - MarkowiŚLIWIŃSKIEMU–BurmistrzowiStrzyżowa,Roberto-wiBARŁOWSKIEMU–DyrektorowiZespołu Szkół Kształcenia Usta-wicznegowRzeszowie,EdycieNIE-MIEC – Dyrektorowi Zespołu SzkółTechnicznych w Rzeszowie, Bar-barze GAJEWSKIEJ – nauczycie-lowiwZespoleSzkółTechnicznychwRzeszowie, Arturowi PICHOWI –DyrektorowiIILiceumOgólnokształ-cącego w Przemyślu, ZbigniewowiPINKOWSKIEMU – DyrektorowiZespołu Szkół Samochodowychw Rzeszowie, Pawłowi REJMANO-WI – nauczycielowi Zespołu SzkółSamochodowych w Rzeszowiei Robertowi PIECZONCE – Prze-

STRZELECSTRZELEC

98 Nr 1/2013Nr 1/2013

StrZeLcY W ZeSpOLe SZKÓŁ iM. JANA pAWŁA ii W JASiONce Oddłuższegoczasumyśleliśmyozagospodarowaniuczasuwolnegodlana-szejmłodzieży.Wprawdzieuczniowiemająmożliwośćuczestniczeniawpoza-lekcyjnychzajęciachsportowych,aleuznaliśmy, żewarto zainteresowaćmło-dzieżrównieżformacjąspołecznąipatriotyczną.Dlategoteżzinicjatywypanidy-rektorNinyKitlińskiejipaniAgatyGóreckiejnawiązaliśmykontaktzeZwiązkiemStrzeleckim„Strzelec”–OrganizacjąSpołeczno-Wychowawczą.Wtensposóbpowstałaprzynaszejszkoledrużynastrzelecka,któradziałaodlistopada2012roku i stale rozwija swoją działalność pod kierunkiemnauczycieli: pani AgatyGóreckiej i panaMarcinaWernera.Nasza drużyna liczy 22 strzelców.Dzięki

ich staraniom i zaangażowaniu orazlicznym sponsorom: Radzie Sołeckiejpod kierownictwem pana sołtysa Sta-nisława Babiarza, dyrekcji i ZarządowiBankuSpółdzielczegowJasionce,Ra-dzieRodzicówiDyrekcjiZespołuSzkółw Jasionce,Ochotniczej StrażyPożar-nejorazKołuGospodyńWiejskichudałosiędofinansowaćzakupumundurowania.Dziękitemunasimłodzistrzelcy7marca2013 rokumogliwziąćudziałwobchodach94. rocznicy śmierciLeopoldaLisa–Kuli,połączonychzuroczystymprzyrzeczeniemstrzeleckimwpełnymumundurowaniu.Obecniestrzelcyczynnieangażująsięwuroczy-stościiświętalokalne:pełniliwartęhonorowąprzyBożymGrobiepodczasŚwiąt Wielkanocnych,pełnili wartę podczasuroczystości z okazjirocznicyśmiercipapie-

żabł.JanaPawłaIIobchodzonejwZespoleSzkółwJasionce,pojechalirównieżporazpierwszynaćwiczeniaodbywającesięnapoligoniewTrzciańcu,gdziedoskonaliliswojeumiejętnościstrzeleckie. Jesteśmy bardzo dumni, że udało nam się zorganizo-wać drużynę strzelecką w naszej szkole. Otrzymujemy rów-nież wyrazy uznania i zadowolenia ze strony środowiskalokalnego, rodziców, nauczycieli i młodzieży szkolnej. Je-steśmy pewni, że działalność strzelecka wpłynie pozytyw-nie na postawę uczniów, która będzie godna naśladowa-nia. Nina Kitlińska

wodniczącemuRadyGminywWie-lopoluSkrzyńskim.Okolicznościoweprzemówieniawygłosiliprof.JanuszCisek – wiceminister spraw zagra-nicznych- ...jest to zawsze rodzaj głębszego przeżycia, bo gdy widzi się tak wielką ilość młodych ludzi, corocznie kilkaset, którzy przystę-pują do przyrzeczenia, wkraczają w dorosłe życie, to ma się wrażenie, że służba dla Strzelca, którą i Ja pełniłem przez pewien czas, jest do pewnego stopnia zaszczytem. Dlate-go, że współdziałanie z tak ideowym zespołem młodzieży ubogaca nie tylko tych, którym wydajemy polece-

nia i rozkazy, ale również całą kadrę strzelecką...

Głos zabrał również Krzysztof Ja-raczewski – wnuk Marszałka Józe-fa Piłsudskiego - ...dla mnie jest to wielki zaszczyt brać udział w Wa-szej stuletniej rocznicy tutaj przy tym pomniku. Jest to tym bardziej dla mnie wzruszające , że jako rodzi-na, my możemy w jakiś sposób brać udział w tej ciągłości. Moja mama, która dzisiaj ma 93 lata , tutaj bra-ła udział w podobnych obchodach 80 lat temu. I teraz jako następne pokolenie Ja również dzięki Wam

mam tutaj możliwość być. Za to Wam bardzo dziękuję, jestem z tego dumny, dziękuję za ten zaszczyt... Dlauczczenia94.RocznicyŚmiercipłk. Leopolda Lisa-Kuli odczytanoApelPamięci,akompaniareprezen-tacyjna21BSPoddałasalwęhono-rową.

Na zakończenie uroczystości odbyłsięsiępokazumiejętnościstrzelcówzeStalowejWoli iprezentacjaKTORosomakbędącegonawyposażeniu21BSPorazdefiladapododdziałów.

Redakcja

Umacniać ducha i kształtować charakter 15 lutego br. w pierwszy piątekWielkiego Postu spod Krzyża Pomnika „OfiarKomunizmu” do Kościoła Matki Bożej Rzeszowskiej ulicami Rzeszowa prze-szli wierni, biorąc udział w nabożeństwie Drogi Krzyżowej .W gronie jej uczest-nikówbylistrzelcy JS2021zXLOZespołuSzkółKształceniaUstawicznego,XIVLO Zespołu Szkół Technicznych, Zespołu Szkół Samochodowych w Rzeszowie.Nieśli oni krzyż od pierwszej do drugiej stacji. Tak wyglądał początek włączeniasię strzelców w obchody wspomnianego szczególnego okresu liturgicznego. Wy-jątkowy charakter miała Droga Krzyżowa w rzeszowskim Kościele pw. Święte-goKrzyżawdniu22marca br.Jej rozważania autorstwadoktoraDariuszaZiębyczytali, stojąc w dwóch rzędach w nawie głównej świątyni, uczniowie Gimnazjum Nr9,XLOZSKUiXIVLOZST.CinależącydoZwiązkuStrzeleckiego„Strzelec”młodziludziewypowiadalisłowaskłaniającedorefleksjiiuwaginaddziejową,atakżewspółczesnąpolskąDrogąKrzyżową.DwadnipóźniejbyłaNiedzielaPalmowa.KulminacjęobchodzonegowjejramachświatowegoDniaMłodzieżywDiecezjirzeszowskiejstanowiłaMaszaŚwiętawKatedrzepw.NajświętszegoSercaPanaJezusa.Uroczystościprzewodniczyłks.bpordynariuszKazimierzGórny.Docharakterystycznychelementówwewnątrznajważniejszejdiecezjalnejświątynipodczaseucharystiinależałypiękniewykonaneprzezróżneorganizacjepalmyorazzielono-brązoweplamiastebarwymundurówstrzelcówzJS2021Rzeszów(XLOZSKU,XIVLOZST,ZSS,GimnazjumwBratkowicachorazJS2051SędziszówMłp.LOSędziszówMłp.,ZSwRopczycach,GimnazjumwWielopoluSkrzyń.Uczestniczylioniwnabożeństwie,zaśwcześniejszlinaczeleprocesjiwiodącejzParkuPapieskiegodokatedry.Brać strzelecką z jednostki rzeszowskiej, ropczycko-sędziszowskiej i kolbuszowskiej można było zauważyć równieżw trakcie obchodów Triduum Paschalnego. Znaleźli się wśród niej tacy, którzy mimo śnieżnej aury nie zrazili się i podąży-li w Wielki Piątek szlakiem Drogi Krzyżowej prowadzącym piękną bieszczadzką trasą na szczyt Tarnicy. W tenże dzień częśćstrzelców, nawiązując do chlubnej ponad trzywiekowej tradycji, zaciągnęławarty przyGrobiePańskimwKościele pw.Św. Krzy-ża w Rzeszowie. Tak samo uczyniła to w rzeczonej świątyni nazajutrz. Ponadto w ciągu czterdziestu wielkopostnych dni strzel-cyuczestniczyliw rekolekcjachodbywającychsięwparafiach i szkołach,gdziepobierająnaukę.Postępującw tensposób,umac-niali ducha i charakter stanowiące swoisty fundament człowieczeństwa. Doskonalili kształtowanie postawy służby Bogu, Polscei bliźnim. Podsumowując, wzięli udział w ważnym elemencie edukacji młodzieży, która podlegać powinna” narodowym celom najważniejszym”.

Paweł Rejman

Niedziela palmowa ze „Strzelcami”UroczystośćNiedzieliPalmowejwymowąliturgiiwprowadza

naswmistycznątajemnicęWielkiegoTygodniaiprzygotowujedo najważniejszych świąt chrześcijaństwa, Świąt Wielkanoc-nych.PodczastegorocznejNiedzieliPalmowej,24marca2013r.,obchodziliśmy,włącznościzOjcemŚwiętymFranciszkiem,ŚwiatowyDzieńMłodzieży.W naszej diecezji punkt kulmina-cyjnyobchodówmiałmiejscewKatedrzeRzeszowskiej.Wtymdniumłodzikatolicy,zrzeszeninacodzieńwróżnychorganiza-cjach(KSM,Oaza,ZHP,ZHR),modlilisiępodprzewodnictwemJEBiskupaRzeszowskiegoKazimierzaGórnego.WKatedrzenie mogło zabraknąć również strzeleckiej braci. CzłonkowieZwiązku Strzeleckiego „Strzelec” Organizacji Społeczno-Wy-chowawczejswymiideałamiicodziennąpracąpodkreślająoddanieBoguiOjczyźnie–wyrażająswąwiaręipatriotyzm.NaspotkanieŚwiatowegoDniaMłodzieżywRzeszowieprzybyłookoło70przedstawicieliposzczególnychpododdzia-łówzJednostekStrzeleckich2021Rzeszówi2051SędziszówMałopolski.Natowyjątkowespotkaniemłodzieżyswychpodopiecznych-strzelców-przywiedlikomendanci:insp.ZSMarekStrączekimł.insp.ZSJacekMagdoń.Uroczystościrozpoczęłysięprzyobeliskubł.JanaPawłaIIwParkuPapieskim,gdziezostałodtworzonyfragmenthomiliiWielkiegoPapieżaopriorytetowychwyzwaniach,jakiestojąprzedpolskąmłodzieżą:powołaniedomiłościiodpowiedzialnościoraz

dopatriotyzmu.UroczystąprocesjęzpalmamidoKatedrypoprowadziłpododdziałstrzelców.NazakończeniemszyświętejJEbp.KazimierzGórny,dziękującgrupomzaangażowanymzarównowobchodyPalmowejNiedzieli jak iwżycie lokalnegokościoła,szczególnieciepłesłowaskierowałdostrzeleckiejmłodzieży.Podkreśliłichpatriotycznąiduchowąpostawęorazto,żezawszemożnananichliczyć.Przywołałwspomnienieowspaniałejuroczystościprzyrzeczeniaponadczterystustrzelców,którąpodziwiałRzeszów7marcabr.

ZakończeniemstrzeleckiegoudziałuwŚwiatowymDniuMłodzieżyiuroczysto-ściachPalmowejNiedzieli był słodkipoczęstunek iwspólna fotografiawykonanaprzedKatedrąRzeszowska,wtejprzedświątecznej,choćjeszczezimowejaurze.

Artur Szary

STRZELECSTRZELEC

1110 Nr 1/2013Nr 1/2013

Inż. Stanisław Aleksander de NowinaChrzanowskiur.21lutego1883r.wPrze-myślu,zm.12listopada1942r.wJarosła-wiu,pochodziłzrodzinyzasłużonejwwal-kach o niepodległość kraju, sam równieżuczestniczyłwobroniePrzemyślaw1918r.orazwczasiepokojupowierzanomusta-nowiskaistotnedlarozwojumiasta.Wcza-sie okupacji niemieckiej podczas IIwojnyświatowejbyłoficeremwywiaduwojskowe-goArmiiKrajowej.Był synem Jana Ferdynanda de Nowi-ny Chrzanowskiego (ur. w Pstrągowej k.Czudca)–uczestnikapowstaniastycz-niowego 1863 r., który po jego upadkuzostał,wrazzbratemWładysławem,ska-zany na 8 lat katorgi w Twierdzy Kauka-skiej.Obajbracia,ojciecistryjStanisławaAleksandra Chrzanowskiego, wychowalisięjakosierotypoStanisławiedeNowinaChrzanowskim i Mariannie de Jeżewski,którzyzostalizamordowanipodczasraba-cjichłopskiejw1846r.BylioniwPstrągowejwłaścicielami dworu i ziemi (Szudrawsz-czyzna), w skład, której wchodziła wieśSzkodna, ziemia sędziszowska z CzarnąSędziszowską,stawyrybne,młynilasy.Cały majątek odebrały władze austriac-kie jako karę za uczestnictwo w powsta-niu.W1938r.,pokilku latachstarań,Sądw Przemyślu zwrócił wprawdzie majątekspadkobiercom (na mocy dekretu prezy-denta Ignacego Mościckiego), lecz wy-buch II wojny światowej oddalił przejęciewłasności.Powojnie,z racjiustaleniasięporządku socjalistycznego, powrót na oj-cowiznęsynówiwnukówzostałcałkowiciezniweczony.

StanisławAleksander,późniejszyinżynier--wynalazca,dorastałwrazzbraćmiŁuka-szemiEugeniuszemorazsiostrąOlgą.Odnajwcześniejszych lat przejawiał wybitnezdolnościtechniczne.Miałwielepomysłów,przerastając pod tym względem swoichrówieśników.Uczyłsiębardzodobrze.Byłwszechstronnie utalentowany. Grał pięk-nie koncertowo na cytrze i skrzypcach.Biegle władał językami niemieckim, fran-cuskim iangielskim.Wstosunkudo ludzibyłwymagający,oczekiwałszczerościisu-mienności.PoukończeniuGimnazjumim. J. Słowackiego wyjechał do Monachium,aby tampodjąćdalsząnaukęwWyższejSzkole Technicznej. Po ukończeniu tejszkoły,powróciłdorodzinnegoPrzemyśla,gdziepoświęcił siępracynadwynalazka-mi.W1909r. „KurierPolski” zamieścił nałamach swego pisma artykuł pt. „Pomy-słowy wynalazca Stanisław Chrzanowskiz Przemyśla”, w którym opisano historięjego dokonań oraz rozczarowanie niedo-trzymaniemobietnic sfinansowaniawyna-lazkuprzezmożnychprotektorów.Jednakniezrażony doznanym zawodem, Stani-sławChrzanowski,zwytrwałościągodnąpodziwu, pracował nad realizacją innychpomysłów, których sporo kłębiło się muwgłowie.Itakwynalazłaparatumożliwiającywidze-nie nocą, aparat do wzierania w ziemięumożliwiający zbadanie jej zawartości,anastępnie telefonograf, tj. aparatdowi-dzenia na odległość, przewyższający do-tychczasowe tego rodzaju urządzeniawewszystkichszczegółach.Nadbudowątegoaparatupracowałwynalazcawswoimpry-watnymzakładzie.Kiedynastąpiłwybuch Iwojny światowej,został powołany do wojska austriackiegow stopniu kapitana łączności. Po wojnie,w 1918r., przyjął pracę w Miejskiej Elek-trowniwPrzemyślunastanowiskudyrek-tora.Popewnymczasie, zapoznany jakoczłowiek z ogromną energią, otrzymałfunkcję InspektoraSieci,abynadzorowaćelektryfikacjęPrzemyślaoraznowobudo-wanego kościołaOO.SelezjanównaZa-saniu.Przytymzajęciuznalazłmożliwośćpewnegoudoskonalenia,amianowiciedladrutówelektrycznychprzeciąganychprzezramiona drewnianej obudowy, skonstru-owałbezpieczniejsze i trwalszemetalowekoło,naktórymznajdująsięporcelanowekule.Dodziśjednoztychkółużywanejestw Przemyślu na rogu kamienicy Rynkuiul.Franciszkańskiej.Sądzę,żenawieluinnychobiektachteżpozostałypamiątkipoOjcu.Obok pracy zawodowej, kontynuował do-

świadczenianadswoimiprojektami,prze-znaczającnatoczaszżyciaprywatnego.W1919r.,kiedyprzeprowadziłelektryfika-cję ul. M. Borelowskiego, poznał pięknąpannęKazimieręJulięFleszarównę,absol-wentkęSeminariumNauczycielskiego.Ojciecmójbyłszczęśliwywmałżeństwie,szczęśliwechwilezrodzinądzieliłzpracąnadwynalazkami.W1913r.wydał i szki-cami zilustrował książeczkę,w której opi-sałdotychczasoweosiągnięciatechnicznezwiązane z telefonem świetlnym i foto-grafiąelektryczną,a takżepokrótceobja-śnił działanie własnego wynalazku, którynazwał „telefotoskopem” („Telefotografi Telefotoskop”, Przemyśl 1913). Kolejnedoświadczenia nad aparatem przyniosłyzadowalającywynikjużwlatachdwudzie-stych,awpierwszychlatachtrzydziestychosiągnął w pełni satysfakcjonujący efekt,mianowicieobrazwizjikablowej.Brakfun-duszy nie pozwoliłmu nawysokie opłatypatentowe, więc zaniechał zarejestrowa-nia wyników doświadczeń.W tym czasiepracował również nad silnikiem odrzuto-wymdosamolotu.Zkońcem1938r.miałgotowypopróbachsilnik,abygoopaten-tować. Wszystkie formalności były zała-twione,leczzbliżającasięgroźbaIIwojnyświatowej wstrzymała Stanisława Chrza-nowskiego od złożenia projektu w Biurze

Wspomnienie o moim Ojcu Stanisławie Aleksandrze De Nowina chrzanowskim

STRZELECSTRZELEC

1312 Nr 1/2013Nr 1/2013

STRZELECSTRZELEC

1514 Nr 1/2013Nr 1/2013

Patentowym.Wlatachtrzydziestychzostał przyjęty przez Prezydenta RP IgnacegoMościckiego,którybyłzainteresowanywy-nalazkiemOjca. JednakPolska była zbytbiedna,ponieważdopieropodnosiłasiępookresiezaborówiprojektniedoczekałsięrealizacji.Wobeczbliżającejsięwojny,au-torwynalazkuzdecydowałsięnarozebra-nieprototypusilnikaijegoukrycie.Niedoczekałkońcawojny.Jegoplanyiwi-zje przecięła nagła śmierć zadana przezNiemców podczas wykonywania zadania

wramachsłużbywAK.WtymczasiepełniłfunkcjędyrektoraElektrowniMiejskiejwJa-rosławiu.Wdwalatapóźniej,podczasnalotówbom-bowychzginęłamojamatka,któraprzeby-waławówczaswSzpitaluMiejskimwJa-rosławiu.Onabyławtajemniczonawspra-wy Ojca i przypuszczalnie znała miejsceukrycia wynalazku. Byćmoże przekazałainformację,którejśzleżącychzniąwSalikobiet. Ja byłam dwunastoletnią dziew-czynką, przerażoną śmiercią matki. Nie

weszłamdoSali,choćwołałymniekobiety.Jestempewna,żematkaprzekazałaswojeżyczenia.Możeżyjekobieta,którejmamapowierzyłaswojąwolę lub taosobaprze-kazałaswojejrodziniehistorięumierającejKazimiery Chrzanowskiej. Mam nadzieję,że ludzieniezlekceważąwoliumierająceji zechcą przekazać jej słowa. Może ktośprzeczyta te wspomnienia i zgłosi się domnielubRedakcji.

Maria Kazimiera de Nowina Chrzanowska

Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w Zespole Szkół w BratkowicachBohaterowie walk o wolność i niezawisłość… Wtymrokucelebrujemypamięćopatriotach ibohaterachw150.rocz-nicęwybuchupowstaniastyczniowego.Rozpoczynamyrównieżrokpamięcio„ŻołnierzachWyklętych”.Cołączyłopowstańcówstyczniowychi„ŻołnierzyWyklętych”?Jedni idrudzywalczyliowolność isuwerennośćPolski.JedniidrudzyszliwbójzbezwzględnymiinieokrzesanymiEuroazjatami….biliMo-skaliiSowietów…Istyczniowipowstańcy,ibojownicypoakowskichbojowychorganizacjiswoimiczynamiwykrzyczelibuntpokoleniawobecnajeźdźcówignębicielizewschodu: Nalekcjachhistoriiuczymy,żenawiek(stulecie)przypadaczterypokolenia.Mając20-25latmłodyczłowiekzakła-

darodzinę,naświatprzychodządzieci,kolejnepokolenie.Odpowstaniastyczniowego1863rokudzielinassześćpokoleń.OdczasówwalkArmiiKrajoweji„ŻołnierzyWyklętych”trzypokolenia.Zauważmytenswoistycyklhistorii…Dziśnażywelekcjehistoriiprzychodządoszkół„ŻołnierzeWyklęci”.Wczasachichmłodości,75lattemu,naspotkaniazgimnazjali-stamiprzychodziliostatniżyjącyweteranipowstaniastyczniowego.

KażdepokoleniePolakówmaprzedsobąważnewyzwania.Ważnezadaniezaświadczeniaoswoimpatriotyzmie.Stawkąjestnaszanarodowatożsamośćisuwerenność!Obysięnamudałowytrwaćizachowaćtewartościjaki,mielipo-wstańcystyczniowiipokolenie„ŻołnierzyWyklętych”.Strzeleckie obchody Dnia Pamięci Wdniu1marca2013rokuświętowaliśmytrzecijużNarodowyDzieńPamięci„ŻołnierzyWyklętych”.WZespoleSzkółwBratkowicachobchodytemiaływymiarszczególny.IstniejącaoddwóchlatwszkoledrużynaZwiązkuStrzeleckiego„Strzelec”przygotowałauroczystespotkaniezbohateremwalkowolnośćiniepodległośćPolski,kapitanemJózefemLisemps.„Tajfun”. Strzelcypodmerytorycznąopiekąnauczycielihistorii,ArturaSzarego(opiekunadrużyny)orazBożenyZwierzyńskiej--Kret,przygotowalimontażsłowno-muzycznypoświęcony„ŻołnierzomWyklętym”zterenugminyŚwilcza–rozstrzelanymwmokotowskimwięzieniu62latatemu–członkomostatniegoIVZarząduGłównegoZrzeszenia„WolnośćiNiezawisłość”:pułkownikowiMieczysławowiKawalcowizTrzcianyimajorowiJózefowiRzepcezBratkowic,absolwentowibratkowickiejszkoły.Wwystępachmłodzieżysporomiejscapoświęconodziałalnościkonspiracyjnej,wówczaspodchorążego,JózefaLisa„Tajfuna”,którybyłżołnierzemoddziałuRzepki.Prezentacjaiwierszerecytowaneprzezstrzelcówwzbogaconebyłypokazemmultimedialnymzawierającymarchiwalnefotografie,planyimapyorazpartyzanckimipieśniamiwwykonaniuszkolnegochórupodkierownictwemnauczycielamuzykiMarcinaFlorczaka.

Zanim ostatni pójdzie z Was W niebieskiej partyzantce służyć,

Wszyscy staniemy jeszcze raz. Może historia się powtórzy...

[L. Czajkowski,Żołnierzomwyklętym]

Do Azji precz, potomku Dżingis-chana,Tam naród twój, tam ziemia carskich hal;Nie dla ciebie krwią ziemia nasza zlana,Hej baczność! cel! a w łeb lub serce pal![W. L. Anczyc, Marsz strzelców, 1863 r.]

STRZELECSTRZELEC

1716 Nr 1/2013Nr 1/2013

KapitanJózefLisdzieliłsięwspomnieniamiprzeżyćsprzedsiedemdziesięciulaty.PrzywołałmiędzyinnymiakcjępróbyodbiciakolegówzAK–więźniówprzetrzymywanychwkatowniubeckiejnaZamkuwRzeszowie,któramiałamiejscez7na8października1944roku. WuroczystościwziąłudziałstrzeleckipoczetzesztandarembratkowickiegokołaterenowegoArmiiKrajowej.Podczasubiegłorocznegodniapamięcisztandartenzostałprzekazanypodopiekęszkole,awszczególnościdrużyniestrzeleckiej,którajestkontynuatoremniepodległościowychtradycjiżołnierzyArmiiKrajowejzBratkowic. Wspólniezespołecznościąuczniowskąhołd„ŻołnierzomWyklętym”oddałWójtGminyŚwilczadrinż.WojciechWdo-wik,proboszczbratkowickiejparafiiksiądzJózefKsiążekorazDyrektorZespołuSzkółJoannaRóżańska.Obchodyza-kończyłysięzłożeniemwiązankibiało-czerwonychkwiatóworazzapaleniemzniczypod tablicąupamiętniającąpostaćbohaterskiegoabsolwentaszkoły,„ŻołnierzaWyklętego”majoraJózefaRzepki.

Artur SzaryPSDla pięciu dziewcząt z drużyny strzeleckiej: strz. Kingi Dworak, strz. Gabrieli Łopatki, strz. Agnieszki Rusin, strz. Angeli-ki Surowiec oraz strz. Dominiki Wołowiec; zaangażowanie w obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” stanowiło patriotyczne przygotowanie do strzeleckiego przyrzeczenia w dniu 7 marca 2013 r.

JózefLisurodziłsię14kwietnia1922rokuwBratkowicach jakosynStanisławaiJuliizdomuSurowiec.NaukęrozpocząłwszkolepowszechnejwBratkowicach.Ko-lejneetapyedukacyjne realizowałwRze-szowie.Kiedy,w1939rokuwybuchaławoj-na,miał17latiukończonąpierwsząklasępedagogicznegoliceum. W strukturach ZWZ-AK - Dowojsko-wych struktur Polskiego Państwa Pod-ziemnegowciągnęli go koledzy zRudnejWielkiej,zktórymiwspólniedojeżdżałpo-ciągiemdoRzeszowa.W1942roku trafiłdodyspozycyjnegooddziału rzeszowskie-go Inspektora Armii Krajowej wówczaskpt. ŁukaszaCieplińskiego.Na przełomie1943/1944rokuJózefLis„Tajfun”ukończyłkurspodchorążych.Niedługopotemkapralpodchorąży„Tajfun”dostałpolecenieutwo-rzeniaoddziałudyspozycyjnego(dywersyj-nego)naterenieplacówkiBarkowice.Do-brał do współpracy zaufanych i pewnychbojownikówzistniejącychjużdwóchbrat-kowickichplutonówAK.Mocneogniwotejgrupystanowilistrzelcy:FranciszekŚwiderps.„Morol”iEdwardNowak.Jednązważ-niejszychakcjioddziału„Tajfuna”byłoza-bezpieczenie przejęcia zrzutu broni nocą7 lipca 1944 roku. Zrzutowisko – bastionokryptonimie„Czyżyk302”-wyznaczonona śródleśnym pastwisku pomiędzy Brat-kowicamiaBudamiGłogowskimi. Operacja „Burza” - Na przełomielipca isierpnia1944rokunaterenieBrat-kowic rozgrywały się działania operacji„Burza”. Jedną z pierwszych potyczekbył atak pododdziału dywersyjnego do-wodzonego przez pchor. Józefa Lisa ps.„Tajfun”.Drużyna„Tajfuna”zdobyłanie-mieckisamochódwpobliżuszkołyiogroduBobolównabratkowickimKlepaku.Wko-lejnych dniach pchor. Lis dowodził patro-lem,operującna linii lasupomiędzyBrat-kowicami aCzarnąSędziszowską.NękałwycofującesięwkierunkuSędziszowaod-

działy niemieckie. Działania bojowe zgru-powania zakończyły się 3 sierpnia wrazzwkroczeniemArmiiCzerwonej. „Sowieckie porządki” - Pierwszemiesiące sowieckich porządków na Rze-szowszczyźnie przyniosły olbrzymie roz-czarowanie. Organizujące się za frontemkomunistyczne władze rozpoczęły walkęz niepodległościowym podziemiem. Dowięzienia na Zamku w Rzeszowie trafialiżołnierze Armii Krajowej. Dowództwo AKzkpt.ŁukaszemCieplińskimipor.JózefemRzepkąpodjęłodecyzjeorozbiciuwięzie-nia i uwolnieniu przetrzymywanych tamczłonkówruchuoporu.Ppor.TadeuszLisps.„Ukleja”zbratkowickiegooddziału,któ-rybyłwtajemniczonywprzygotowanieak-cji,dobrałzbratkowickichplutonówdwóchżołnierzy: pchor. Józefa Lisa „Tajfuna”istrz.FranciszkaLachcika„Roję”.Wnocyz7na8października1944 rokupodjęto próbę zdobycia Zamku. Przed-wczesne ujawnienie patroli biorącychudział w akcji przesądziło o niepowodze-niu.W trakciewymianyogniagrupabrat-kowickichpartyzantów,osłaniającabramęzamkową,ucierpiałanajbardziej.Kiedypo-ległodwóchznich:ppor.TadeuszLisorazstrz.FranciszekLachcik,podchorąży„Taj-fun”podjąłdecyzjęowycofaniusięzzaj-mowanych pozycji. Niepostrzeżenie fosązamkową wycofali się ku ulicy 3 Maja. Klucząc iostrzeliwującmilicyjne iubeckiepatrole,udałosięimnadranemwydostaćzamiasto. Na froncie… - Wdrugiejpołowiepaź-dziernika1944rokuJózefLiszostałaresz-towanynastancjiprzyulicyBernardyńskiejw Rzeszowie przez NKWD. Po przesłu-chaniu przekazano go polskim władzomwojskowym. Józef Lis dostał przydział do29. pułku piechoty. Nie przyznał się doukończenia konspiracyjnego kursu pod-chorążych, jak również do partyzanckiejprzeszłości.WWojskuPolskimswójawans

rozpoczynał od stopnia szeregowego.Wstyczniu1945rokupułk,wktórymsłu-żyłJózefLiswyruszyłnafront.Najkrwaw-szewalkirozegrałysięnadNysąŁużycką. Wdniachod16do20kwietnia1945rokupułkforsowałrzekęwokolicymiastaPrze-wóz. Po wyparciu Niemców z lewegobrzeguNysybataliony29.pułkuwysunęłysię śmiało w kierunku Sprewy. OstatnimetapemwalkJózefaLisabyłudziałwtzw.operacjipraskiej,podczasktórejnadeszławiadomośćo podpisaniubezwarunkowejkapitulacji III Rzeszy 8 maja 1945 roku.Zbatalionuliczącego1000żołnierzy,zktó-rymJózefLiswstyczniu1945rokuwyru-szyłnafront,domaja1945rokupozostałotylko230żołnierzy!WLudowymWojskuPolskimJózefLisdo-służył się stopniasierżanta. JakożołnierzArmiiKrajowejwlatach90.ubiegłegowie-kuzostaławansowanynastopieńporucz-nika,awpaździerniku2000rokumianowa-nykapitanem.

Artur Szary

KApitAN JÓZeF LiS pS. „tAJFUN”

Strzelcy w czasie Obchodów Narodowego Dnia pamięci „Żołnierzy Wyklętych” W62.rocznicęzbrodnisądowejnaczłonkachIVZarząduGłównegoZrzeszeniaWolnośćiNiezawisłośćczłonkowieZwiązkuStrzeleckiego„Strzelec”oddalihołdnajwybitniejszymsy-nompodkarpackiejidębickiejziemi,komendantomidowódcomArmiiKrajowejiprzywódcomWiNu,którzyzginęlinajboleśniejsząśmierciązrąkpolskichwwięzieniuUrzęduBezpieczeń-stwanawarszawskimMokotowieizakopanibyliwbezimiennymgrobie.Podczasapelupa-mięcistanęliprzynas:DowódcaInspektoratuZWZAKRzeszówiPrezesIVZarząduWiN–pułkownikŁukaszCiepliński„Pług”,KomendantObwoduZWZAKDębica,zastępcaPrezesaIVZarządumajorAdamLazarowicz„Klamra”,zastępcaKomendantaObwoduAKDębicaporucznikKarolChmielps.„Grom”,majorMieczysławKawalec,kapitanJózefRzepka,kapi-tanFranciszekBłażej,porucznikJózefBatory,majorLudwikMarszałekps.Zbroja,ostatniKomendantdębickiegoObwoduAKiPrezesDolnośląskiegoOkręguWiN,porucznikStanisławDydupsSteinert,pporJanKlamutps.Górski,por.JerzyWoś,ps.Farys,LudwikKubik

ps.Lucjan,JózefSzmidps.Rączy,MarylaSzmid,IrenaSzmidps.Wola,ZygmuntPawlus,ps.Turek,EmilMarszałekps.Maj,AntoniCwenieps.Ryś,EdwardFiołekps.Zawisza,BarbaraSzpotDuninps.Spas,KazimierzCharchutps.Grzmot,JanJarzęb-skips.Wielki,KarolPośkops.Koń,CelinaŁopuskaps.Danuta,BronisławPietruchaps.Szyszka,MieczysławKwiatkowskips.Żegota,AntoniWaratusps.Obuch,Wła-dysławStrumskips.Brutus,KazimierzStrumskips.Tyran,FranciszkSzaraps.Pęk,WładysławSkładzieńps.Boruta,KarolKubikps.Wicher,WilhelmJaki,ps.Korab CHWAŁA BOHATEROM WYKLĘTYM CZEŚĆ ICH PAMIĘCINaDębickimcmentarzuwojskowymwrazzwładzamiimieszkańcamimiastastrzelcyzjednostki2051oddalihołd„ŻołnierzomWyklętym”Obecnybyłsztandarjednostki,młodzieżstrzeleckazDębicy,WielopolaSkrz.iSędziszowa.

Jarosław Urbański

W Wielki piątek na SmerekWielki Piątek zgromadził strzelców na górskiej Drodze Krzyżowej. Strzelcy z JS 2051 zSędziszowaMłp.,WielopolaSkrz.,Dębicy,Strzyżowa,Ropczyc i JS2059zBrzeskapodążaliwtenszczególnydzieńnaSmerek,jedenzeszczytówbieszczadzkich.Obecnibylidowódcytychjednostek:chorążyBartłomiejFeretiinspektorMirosławKrólorazz-cadowódcyokręguinspektorJacekMagdoń.Nieprzetartyszlakprowadzącynaszczytnienależałdołatwych.Niktnienarzekał icała50osobowagrupaparładoprzodu.Powyżej linii lasuwarunkiuległypogorszeniu.Silnyponad50km/hwiatrześniegiem,maławidoczność.Niktsięniecofnął.Całazwartagrupa

podążała do przodu, przemierzając połoninę.Strzelcypomagalisobienawzajem.Nadkażdymktoupadł,pojawiałysięręcepomagającewstać.Dzielonosiędodatkowyminakryciamigłowy,pelerynami.TakciężkaDrogaKrzyżowawWiekiPiątekwyzwalałarefleksję,żedrogaChrystusanamiejsceukrzyżowaniabyłanie-współmierniecięższa,ajednakpokonałjąwłaśniedlanas.Świadomośćtadodawałasiłyipo-zwoliłastanąćnadszczyciepodkrzyżem,gdzieodbyłasięostatniastacjaDrogiKrzyżowej.Mimobardzozłychwarunkówatmosferycznych,strzelcybylicałyczasbezpieczni.ByłznamiprzewodnikgórskichorążyZSRobertPieczonkazWielopola.Nadbezpieczeństwemczuwałrównieżprzewodnikbieszczadzkiidącyzinnągrupą.Strzelcyprzekonalisię,cowpraktyceoznaczasolidarnośćiodpowiedzialnośćjedenzadrugiego.

Jarosław Urbański

Orlęta przy Grobie pańskimDrużyna Orląt z JS 2951 Sędziszów Młp., działająca przy Szkole Podstawowej wKlęczanachpoddowództwemstrzelcaKacpraSiorka,uczestniczyławWielkąSobotęwuroczystościachTriduumPaschalnego.OrlętapełniływartyprzyGrobiePańskimwko-ścielepw.Św.MaksymilianaMariiKolbegowKlęczanachoraznaMszyRezurekcyjnej.

Redakcja

STRZELECSTRZELEC

1918 Nr 1/2013Nr 1/2013

OGieŃ i MANeWrJest tozbiórkomend iprocedurumożliwiającychsprawneprzemieszczeniesięwterenieorazzmianęszykuwczasiekontaktuogniowegolubwzrokowegozprzeciwnikiem.Głównązasadąwiększościznichjestprzemieszczaniesięprzyjednoczesnymciągłymprowadzeniuogniawkierunkuprzeciwnika. Rolowanie–czyliprzemieszczenieszyku„linia”wprawąlublewąstronę.Wza-leżnościodprzyjętegopodziałunasekcjeiparymożebyćwykonywanyparamilubpojedynczo(wgrupachponiżejsześciuosób).Wykonujesięnakomendę„rolujwprawo”,„rolujwlewo”lubustalonychzamienników,którychstosowanieuniemożliwiaprzeciwnikowirozszyfrowanienaszychkomendatymsamymza-miarów.Wprzypadkurolowania(przemieszczeniaszyku)wlewo–przemieszczenieroz-poczynajążołnierzepoprawejiodwrotnie.Rolowaniewpraworozpoczynajążołnierzezlewej.Pozostaliwtymczasiepro-wadząogieńlubjeślitokoniecznezmieniająmagazyneklubusuwajązacięcia.Żołnierz,któryrozpoczynarolowanie,przerywaiunosibrońlufawgórę.Odwracasięiprzemieszczazaplecamikolegównadrugastronęszyku.Klepiepierwszegożołnierza,podająckomendę„ostatni”,cojestsygnałemdlakolejnegożołnierzadowykonaniaskoku.Wtymczasiepozostaliżołnierzeprowadząogieńdoprze-ciwnika.Żołnierzwykonującyskokprzemieszczasięzaplecamikolegów,jednocześnie-jeślitokoniecznezmieniamaga-zynek.Pozajęciumiejscapodrugiejstronieszykupodajekomendę„osłaniam”iprowadziogień.

Linia w tył, w przód–czyliprzemieszczeniesięwszyku li-niawprzód(wczasienatarcia)lubwtył(wczasiewycofania,zrywaniakontaktu).Poleganaprowadzeniuogniaprzezjednączęśćgrupyiprzemieszczaniusięwtyłlubwprzódpozostałejczęści.Istniejekilkawariantówprzemieszczanialiniiwprzódlubwtył.Sąoneniekiedyokreślane jako„Skokipiechoty”.Prze-mieszczenieszyku„linia”wykonujemynakomendę:„liniana-przód”lub„liniawtył”.Pierwszywariantwykorzystujepodziałgrupynaparyizasadę,iżwparzeprawyżołnierztojedynka,alewy–dwójka.Poogól-nejkomendzie „liniaw tył”,którasygnalizujewszystkimogól-nyzamiardziałania.Padakomenda „jedynkiw tył”,poczymkażdyprawyżołnierzwparzeprzemieszczasięwtył,zajmujekolejne stanowisko, je-ślitokoniecznezmieniamagazynek i melduje”osłaniam” i prowadziogień.Słysząctenmel-dunek, dowódca grupypodajekomendę„dwój-kiwtył”.Poczymkażdylewy żołnierz w parze

przerywaogieńiwycofujesięwtyłpodosłonąjedynki.Wzależnościodprzyjętegowariantudwójkiustawiająsięnatejsamejlinii,cojedynki,lubprzebiegająizajmu-jąpozycjękilkametrówdalej(drugisposóbumożliwiaszybszewycofanie,jednakwymagawyrównanialiniinp.wceluprzejściadorolowania).Zastosowanieskokównaprzemiennie (raz jedynki raz dwójki)wymaga również zwiększenia odległościmiędzyżołnierzami,abyniedostaćsiępodogieńosłaniającychz tyłużołnierzy.Długość skoku powinna byćmniejwięcej równa odległościmiędzy żołnierzami. Kolejneprzedstawionena rysunkuwariantyprzedstawiająwykonywanieskoków

wparach,podwóchżołnierzynaraz.(„paramiwtył”)Wprzypadkunp.ośmioosobowegopatrolu(4pary)możliwejestteżnaprze-miennewycofaniesiępar–najpierwparadrugaiczwarta,następniepierwszaitrzeciaitd.Następnewariantyzakładająwyco-faniesięliniikolejnoodlewejlubprawejstrony(„odprawegowtył”)lubobustronnaraz(odbokówwtył).Wmniejszychliczebniegrupach(4-6osób)stosujesięteżnaprzemiennewycofaniepołowygrupy,podosłonądrugiejpołowy(„liniawtył”)Komendy Liniawprzódwykonujesięanalogicznie,tylkoskokiwykonujesięnawprost.

Zrywanie kontaktu z przodu-czyliwycofaniesięszykiemrząd,kolum-nalubszachownica.Zazwyczajzrywaniekontaktuogniowegorozpoczynasię od rozwinięcia linii równolegle do przeciwnika,w celumaksymaliza-cjisiłyognia izmuszeniagodozmniejszeniaostrzału. Niekiedy jednakwprzypadkuniewielkiegoostrzałulubdużegorozciągnięciagrupyzrywa-mykontaktbezzmianyszyku.Dziaćsiętakmożenp.wprzypadku,gdyprzeciwnik dostrzegł jedynie idących na czele kolumny i niewskazanejestdemaskowaniemuliczebnościcałegopatrolu(omawiamyoczywiścieprzypadek kontaktu z przodu, gdyż idąc kolumną lub rzędem,w czasiekontaktuzboku już jesteśmyustawieni liniąrównolegledoprzeciwnika). Zrywaniekontaktuzprzeciwnikiemzprzoduwszykurządpierwszyżoł-nierzpodajekomendę„kontaktzprzodu”lub„kontaktna12”ijednocześnieprowadziintensywnyogień.Poopróżnieniumagazynkawycofujesięnatyłgdziezmieniamagazynek.Aprowadzenieogniaprzejmujejegopoprzed-nik.Sposóbtenwykorzystujemytylkowprzypadku,gdymamypewność,żeprzeciwnikjesttylkozprzodu,gdyżuniemożliwiaprowadzenieognianaboki.Dlategoidącrzędem,wprzypadkukontaktuzprzodu,oilenierozwijamyliniistaramysięprzynajmniejprzejśćzrzędudoszachownicy.Wtymcelukolejniżołnierzenaprzemiennieprzemieszczająsięniecowprawolubniecowlewo. Wprzypadkuzrywaniakontaktuzprzoduwszykukolumnalubszachownica,dwiepierwszeosobyprowadzaogieńnawprostwkierunkuprzeciwnika.Kolejnedwieosłaniająprawyilewyprzód,pozostającwgotowościdorozpoczęciaostrzałunawprost.Pozostałeosobyprowadząobserwacjeiwraziekoniecznościogieńnaboki,cozubezpieczeniemtylnymtworzyochronęwpromieniu360stopni.Natomiastwewnątrzszykutworzysię„bezpieczny”korytarz,którymżołnierzezprzoduwycofująsięnatyłizmieniająubezpieczenietylne.Korytarztenjestteżmiejscemnazmianęmagazynkalubusunięcieza-cięciabroni.Poostrzalepatrolulubdostrzeżeniuprzeciwnika.Pierwszyżołnierzlubpara(wprzypadkukolumny),podajeko-mendę„kontaktzprzodu”ijednocześnierozpoczynaprowadzenieintensywnegoognia.Drugiżołnierzwszachownicy(lubdrugaparawkolumnie)podajekomendę„osłaniam”.Jesttosygnałdlapierwszegożołnierza(lubpary),żemożesięwyco-fać.Oilepozwalająnatozapasyamunicji,żołnierztużprzedwycofaniemintensyfikujeogień,opróżniająctymsamymma-gazynek.Wycofujesięnatył,klepiąckolejnegożołnierzaidublująckomendą„ostatni”,cojestdlaniegosygnałemdowyco-

faniasięnatył.Wycofującysię„korytarzem” żołnierze zmie-niają magazynki. Wychodząna tył szykuzbroniągotowądo strzału, sprawdzając tymsamym czy nie ma przeciw-nika na kierunku, w którymwycofujesięgrupa.Pozajęciumiejsca w tylnej części ko-lumny/szachownicy, żołnierzmelduje „osłaniam”. Jest tosygnał dla dotychczasowegoubezpieczenia tylnego, żebyosłanialiboki,awdalszejko-lejności prowadzili ogień nawprost.

Opracował: Paweł Łuczków

STRZELECSTRZELEC

2120 Nr 1/2013Nr 1/2013

poligon klas wojskowych z XiV LO ZSt w OSp WL w Nowej DębieWdniach11-13marca2013r.klasywojskowezLiceumOgólno-kształcącegonrXIVwRzeszowiewrazzżołnierzami21BatalionuDowodzeniawRzeszowiewzięłyudziałwszkoleniupoligonowymwOśrodkuSzkoleniaPoligonowegoWojskLądowychwNowejDę-bie.Planszkoleniapoligonowegozostałopracowanyprzezszefasekcjiszkolenia21bdowpor.RadosławaMazikawoparciuopro-gramnauczaniaprzysposobieniawojskowego.Nadcałościąszko-leniaczuwaławysokowyspecjalizowanakadraoficerskażołnierzyzawodowychz21batalionudowodzeniaRzeszowie.W ciągu 3 dni szkolenia poligonowego, mimo bardzo kapryśnejmarcowej pogody,młodzieżw śniegu iw trudnych warunkachterenowychzogromnymzapałemdoskonaliłaswojeumiejętności:strzeleckie,obronęprzedbroniąmasowegorażenia,pokonywaniaterenu różnymi sposobami, nawiązywania łączności, udzieleniapomocyposzkodowanym,taktykiirozpoznawaniaprzeciwnikaorazterenoznawstwa.Ponadtoogromnąatrakcjąwdrugimdniu szkolenia był udziałmłodzieżyw ćwiczeniachdzienno–nocnych 21Brygady Strzelców Podhalańskich –„kierowania ogniem kompanii w obronie”, gdzie strzelanie podhalańczykówzPrzemyślawspierałymoździerzezkompaniwsparciaorazplutonprzeciwpancerny,któregożołnierzewystrzeliliprzeciwpancernypociskkierowanySPIKE.Byłotodlanichwielkieprzeżycie,gdyżporazpierwszymoglizobaczyćjakwyglądadowodzeniekompaniąnabojowotakwdzieńjakinocą,adlaoddaniarealizmupolawalkisaperzyz16batalionusaperówzNiskazapozorowaliogieńartyleriiprzeciwnika.Niemarnującczasu,każdegodniawieczorem,pozakończonychzajęciachwojskowychorazdlapoprawywłasnejkondycjifizycznej-pieszookoło5kmwjednąstronęszliśmydoMiejskiegoOśrodkaSportuiRekreacjiwNowejDę-bienabasennazajęciazpływania.Jednidoskonalilinabytewcześniejjużumiejętnościpływackie,drudzyzaśuczyli

siępływać.Niezabrakłoteżinnychatrakcji izabawywwodzieananaj-bardziejzmęczonychczekałojacuzzi,saunaizjeżdżalnia.Potakiejdawcezajęćniepozostawało jużnic innego jak tylkoudaćsięspać.Trzeciegodniaszkolenie zakończyłosięsprawdzianemwiadomości iumiejętnościogólnowojskowych, po którym dowódca 21 batalionu dowodzenia ppłkdypl.ZbigniewPazurawręczyłmłodzieżycertyfikatyukończeniaszkoleniawojskowegooraz13wyróżniającymsięuczniompodhalańskieszarotkinaberet.Opiekunamizramieniaszkołybyli:chor.ZSBarbaraGajewska,sierż.ZSEwelinaZiajaorazStanisławKijowski.

Paulina Orzechowska

Zimowe szkolenie strzelców na pasie taktycznym „Staroniwa”WmroźnąsobotęStrzelcyzJednostkiStrzeleckiej2021odbylizimoweszkoleniepoligonowenapasietaktycznym„Staroniwa”wRzeszowie.Szkolenieobejmowałoprzypomnienietematówjużzrealizowanych,tj.zasaddziałaniadru-żynylekkiejpiechotywterenieotwartymorazzalesionymatakżenowychtematówdotyczącychzasadprzetrwaniawwarunkachzimowych,rozpalaniaogniskawwarunkachniesprzyjających,budowaposterunkuobserwacyjnego,rozwijanieliniiłącznościpomiędzyposterunkamiastanowiskiemdowodzeniazapomocądostępnychśrodkówłącz-ności.Wszystkieceleszkoleniowezostałyzrealizowanepomimoniskiejtemperaturyorazśniegu.WzajęciachwzięliudziałstrzelcyzIkompanii1plutonu(miejskiego),3kompanii(XLOprzyZSKUwRzeszowie),4kompanii(XIVLOprzy

ZSTwRzeszowie)orazplutonuŻandarmeriiStrzeleckiej.Zajęciaodbywałysięwdwóchblokach:1.Taktykalekkiejpiechoty:szykipatrolowe,znakidowodzenia,drużynawobronie,zajęcierejonuwyjściowego. 2. Zajęcia praktyczne dla uczestników kursu in-struktorsko-metodycznegodladowódcówdrużyn:przyjmowaniepostawyleżącej,łączneczynnościdostrzelaniaszkolnegonr1, rzutgranatemwpostawieleżącej.Nazakończeniezajęćwszy-scyuczestniczącywszkoleniuwzięli udziałwgrze taktycznej.Instruktorami na punktach nauczania byli: st. chor. ZS DawidBIŚTO,st.sierż.ZSKrystianTERLIKOWSKI,sierż.ZSMiłoszELGASS.Wszkoleniuwzięłoudział30strzelców.Kierownikiemzajęćbyłst.chor.ZSDawidBIŚTO.

Redakcja

rozmowa z Kingą Dworak, uczennicą Gimnazjum nr 4 w Bratkowicach, strzelczynią bratkowickiej drużyny ZS „Strzelec” O-SW• Kinga, jesteś dopiero uczennicą klasy drugiej gimnazjum, a już tak wiele dobrego słyszy się o Tobie w naszej szkole i w śro-

dowisku lokalnym… Przewodnicząca Samorządu Uczniowskiego, najwyższa średnia w klasie i jedna z najlepszych w szko-le… po drodze udane starty w konkursach przedmiotowych i interdyscyplinarnych…

• Pomimowielumoichpasjiizainteresowańudajemisięosiągaćdobrewynikiwnauceiwkonkursach.Oddzieckabyłamosobą,któralubisięangażowaćiwjakimśstopniuuczestniczyćwżyciuszkołyimojejmiejscowości.Mogępowiedzieć,żejestemosobąambitną.Staramsięzawszepodnosićsobiepoprzeczkę.Wtymrokumojaśrednianapółroczewynosiła4,78.

DoSamorząduUczniowskiegotrafiłamwpierwszejklasiegimnazjum.Brałamaktywnyudziałwakcjachprzedświątecznychzbiórekżywności,atakżewszerokorozwiniętymwnaszejszkolewolontariacie.Rozwijamrównieżpasjezwiązanezesportem.Należędomiejscowegoklubulekkoatletycznego.Trenujębieg.Wcześniejtrenowałamchódsportowy,alepo2latachpostanowiłamspróbowaćczegośnowego.

Zwłasnegodoświadczeniapowiem,żejestinaczejniżpowszechniesięuważa:dziękirozwijaniuswoichpasjimamzapałdonaukiorazmotywacjędodalszejpracynadsobą.Mamsiłę,abydążyćdowyznaczonegocelu.

• Jak trafiłaś do drużyny strzeleckiej, a także, czy udział zajęciach i strzeleckie ideały spełniają Twoje oczekiwania?

• DrużynaStrzeleckadziaławnaszejszkoleodkilkulat.Jazdecydowałamsięwstąpićdo„Strzel-ca”dopierowdrugiejklasiegimnazjum.Dołączyłam,ponieważwidzącstarszekoleżankiiko-legów,chciałambyć taką jakoni.PodobająmisięwyjazdynauroczystościpatriotycznedoRzeszowa.ZachęcająrelacjestarszychkoleżanekikolegówdotycząceszkoleńwTrzciańcu.Dziękiorganizacjijakąjest„Strzelec”mogębraćczynnyudziałwuroczystościachreligijnychipatriotycznych.Podczascotygodniowychzajęćstrzeleckichwnaszejszkolemogęlepiejpo-znaćhistorięwojskowości,atakżehistorięPolskiimojejmałejOjczyzny,miejscowościwktórejmieszkam.PrzynależnośćdotakiejorganizacjijakZwiązekStrzelecki„Strzelec”pomaganamodkrywaćirozwijaćswojetalenty.Nieżałujętegowyboru.

• Masz również pasje przyrodnicze. Opowiedz nam o nich…• Odkądpamiętaminteresujęsięprzyrodą.Napewnojesttozwiązaneztym,żenacodzień

mamkontaktznaturą.Mieszkamwleśniczówce,zatemprawiewlesie…Mójtatojestleśni-czym(więcpewnieteżstądumniezamiłowaniedomunduruiideistrzelectwa).Lubięwolnyczasspędzaćnapoznawaniuprzyrodyoraznaleśnychwyprawach.Opiekujęsięzwierzętami.Wdomumamtrzypsy,kotaipapugi.Wleśniczówcehodujemytakżekuryibażanty…

rozmowa z pawłem Gutkowskim uczniem technikum Zespołu Szkół Samochodowych w rzeszowie. Paweł, skąd wzięły się u Ciebie zainteresowania motoryzacją i mechaniką samochodową?Paweł:Pojawiły się one w latach dziecięcych. Już wtedy byłem zainteresowany motoryzacją. Szczególnie ciekawiła mnie me-chanika samochodowa. Marzyłem o tym, by usiąść za kierownicą różnych pojazdów militarnych. Chciałem się dowiedzieć jak funkcjonują ich silniki i inne części.

Lubisz też muzykę. Dlaczego?Paweł:Staram się pogodzić dwie moje pasje. Lubię grać na gitarze. Sprawia mi to przyjem-ność, frajdę i radość. Gram w bluesowo-rockowym zespole muzycznym na solowej gitarze prowadzącej. Fascynuje mnie muzyka jako jeden z elementów kultury. Rozwija ona wrażli-wość na otaczające nas piękno. Ponadto, jak mówi porzekadło, łagodzi obyczaje. Jesteś uczniem technikum klasy wojskowej. Co skłoniło Cię do takiego wyboru?Paweł:Jak już wspomniałem, do takiej decyzji skłoniły mnie zainteresowania motoryzacyj-ne. Chciałbym w przyszłości pracować w charakterze mechanika lub kierowcy wojskowego. Pojazdy militarne mają duże znaczenie w działaniach podejmowanych przez siły zbrojne. Ponadto Rzeszów ma chlubną tradycję wojsk zmechanizowanych. W tym mieście stacjono-wały oddziały X Brygady Pancernej pod dowództwem płk. Stanisława Maczka. Stanowiły elitę wojska II Rzeczypospolitej. Warto kontynuować to dzieło. Czy warto było wstąpić do OSW „Strzelec”?Paweł:Tak. Działalność w „Strzelcu” jest sprawdzianem umiejętności, dyscypliny i koleżeń-stwa. Można się dużo nauczyć z zakresu wojskowości. Znajomość musztry, pomocy przed-medycznej, posługiwania się bronią, maskami przeciwgazowymi i innym sprzętem przydaje się, gdy trzeba sobie radzić w trudnych sytuacjach. Do tego ciekawe są zajęcia dotyczące poruszania się na polu walki, zwłaszcza gdy mają miejsce wśród poligonowych plenerów. Organizacja daje młodzieży okazję do wzbogacenia wiedzy z różnych przedmiotów, których uczymy się w szkole. Uczy współpracy i odpowiedzialności.

Dziękujemy za rozmowę.

Nasze pasje

STRZELECSTRZELEC

2322 Nr 1/2013Nr 1/2013

WydawnictwowspółfinansowaneześrodkówUrzęduMiastaRzeszowa.Redaktor naczelny:MarekMatuła(tel.794403179),

Redakcja:SabinaSieczko,NataliaJędrzejczyk,MagdalenaMadeja,JoannaKoszela,DariuszZięba,JanuszDźwierzyński,PiotrPanek,PawełRejman,JacekMagdoń,DamianBieńko,ArturSzary.

Zdjęcia:MarianMajowicz,RomanLach,KonradRadzik,ArturSzary,KrzysztofPlizga,KamilaMoskwa.Projekt okładki: JerzyLiszcz.Wydawca:TowarzystwoPrzyjaciółZwiązkuStrzeleckiego„Strzelec”

OSWJednostkiStrzeleckiej2021im.PłkLeopoldaLisa-KuliwRzeszowie,35-025Rzeszów,ul.Jagiellońska6,www.strzelec.erzeszow.pl,e-mail:strzelec.rzeszow@op.pl

ISSN1897-3930

Krzyżówka

pODArUJ MŁODZieŻY StrZeLecKieJ! 1% pODAtKUWpisującwformularzuPIT:Numer KRS 0000283993TowarzystwoPrzyjaciółZwiązkuStrzeleckiego„Strzelec”OrganizacjiSpołeczno-WychowawczejJednostkiStrzeleckiej2021im.płkLeopoldaLisa-KuliwRzeszowie35-025Rzeszów,ul.Jagiellońska6www.strzelec.erzeszow.plkonto nr: 57 8642 1126 2012 1122 4749 0001

1.Trzecistopieńwojsklądowych2.Dzielny,kudłatyżołnierzIIKorpusuPolskiego. Sympol22KompaniiZaopatrywaniaArtylerii3.Organizujeirealizujedostawyzaopatrzenia iświadczyusługizwiązkomoperacyjnymitaktycznym.4.Jednostkawojskowaostałejstrukturzeorganizacyjnej5.Gąsienicowywózbojowy6.ImiępatronaRzeszowskiegoStrzelca7.Stałemiejscestacjonowaniadanejjednostkiwojskowej wczasiepokoju.

Oprac. Joanna Koszela i Magda Madeja

1

2

3

4

5

6

7

• Czy masz już plany na przyszłość… kolejna szkoła, zawód?• Jestemjeszczeuczennicągimnazjumiwychodzęzzałożenia,żemamczas,abypodjąćdecyzjęotym,cobędęrobićwprzyszłości.

Pogimnazjummamzamiariśćdoliceum,alejeszczeprzedtymczekamnieegzamingimnazjalnyiodtegotakżezależymójwybórszkoły.Wprzyszłościchciałabymwykonywaćzawódpołączonyzopiekąnadzwierzętamiipracąwterenie:weterynarz,leśnik…jeszczedokońcaniewiem.Zczasemnapewnoplanytewykrystalizująsię.

• Pozostaje mi życzyć Ci wytrwałości w nauce i pracy nad sobą, tak aby wszystkie te dobre zamiary i działania pomogły osią-gać zamierzone cele. Dziękuję za sympatyczną rozmowę.

• Byłomirównieżmiło.Dziękuję.Rozmawiał Artur Szary

Kawaleria

Do kawalerii wstąpić chciałem, Długo kochanie swoje prosić musiałem, Słuchaj kotku nie martw się, Bo w kawalerii wcale nie jest źle, Śmigło, sokół to jest to, Dwóch pilotów obsługuje go RG rura to jest sprzęt... Wrogu twe ataki na nic pierwszy szwadron broni gran Stal bagnetu w ręku błyska wnet go wróg poczuje z bliska Mundur działa jak przynęta pragną dotknąć go dziewczęta Beryl został moją panią życie swe bym oddał za nią oooo oooo oooo Porucznika mamy w „deche” zna on całą swą ekipę Lecz gdy zajdziesz mu za skórę izba chorych wam lub sznurek

co nam w duszy gra

STRZELEC

24 Nr 1/2013