231742133 Milan Kundera Roman Sanat谋

8/12/2019 231742133 Milan Kundera Roman Sanat

1/194

A ADEEE


2/194


3/194

Ml Kudr olovy Bro etide dyy gldi Bir

e mziy olr ltt or yzrlt rr ld Prge Sim rtrm Ettide vrdii drlrl olo-vk im i Dlg m yetmlrii ytimie t-d bludu aka v Glne klar itb yyld Rul16d eolovyy iglide or itplr yl Ku

r, 175 yld Fry yerleti Bu trite or yylkiplr rd aa aka erde (Prx Mdii dl/ r-

lk Va (Premio Modello/tly), Gln wtab (Commowt dl/ABD), Varolan aalaz Ha-

fi (Lo gele Time gzeti dl Jrlm dl) y-lbilir

Frz vtd ol Mil Kuder le Prite ymt, erleri e ve Frz yzmtd.


4/194

AA-21 Yzla Doru Dzii: AFA-Yanlar 8

18

M Kdera, 87ONAjans

AA Yaync

L Ima ad ktabn Tke hakk

AA YnlkA.'e a.

Dzg AA YanlkA

Ba Glen abaaapak Reo Basm

AFA Yank A Ankaa Ca She A 8 Caalol 52 8


5/194

M K

Roman Sanat

r: Z

,F

I


6/194


7/194

Bu metn/en ou belrl dumlar oaya kmalarna kan ben tmn gnn bn tek br deneme ktabn e roan anat erine dncele-mn br bnou olarak brbne bamak nyetiyleele am

(E k br ramal rm olmadn e buktabn Bi Uuama Aamalandan babr olmadn yleme blmem gerek ar mer romancnn yapt roman tane lkn br rtk g roman lgl br kr er nutuaktedm romanlamn ndek bu roman r

"Cai Ho G Mia pa roman ene kel glemden etmektedr ebu ed blmlk denemenn balangcn olutur-maktadr

Brka yl nce Pai Ri adl br ew Yorkde Ctan almon n yaant e yaarl

lgl br konuma yapman temt onu-ma emen roman anatna lkn deneelerm e-ne br yaloga dnt. onumay k bammetne bldm Bunlarn l olan "Roma Saazi Kouma" bu ktabn knc blmnoluturdu

uz Galmard Yayence yendenbalmandan yaraaak Bc u ran/ara yenden keetek amacyla Nou baude "Uuzri Vaiti adl yay yadm Guycaettann nl Hma Boha Gii ktktan

198'te ABDde vlen bir konfnsn meni. Fsd L N Oee Ya ee l }'lamtr Fnada L Ird "Y e (1983} l

yd. Mn b up in ynidn gzdn gidi gentd


8/194

6 Ra St

onra o mali bu ktaba almaktan agem Bu-nunla birlikte benim roman tai anm okl bir yere aip olan Ugz atamadme nc blm olak "Ugzi EiiiNoa"* yadm Bu blm konuu yapt m-

Imekten ok benim, epimin ona ne r ok borlu ouumuu gteek amacy kaleme alnmtr

Ctan almon la ikinci gme, "Kompozi-o Saat zi Koma manlamn, ro-mann anatal, naatal onlann, ellikle

de mimar yapndan etmektedir"Gi Bi "*** nn romanla e-rn dncelemi bir etir.

"mibi Szc"**** e romanlamn e roman eteti anlaymn anaar cklernin dr

1985 lkbaada ud

dln aldm -d nieritei proferlenden Per Mael ubo-i ngilce yleini gl bir Fn aanla oku-du ben de tekr konuma***** bu kitabn onblmn oluturacan, roman e Apa rndcelemin on nokta olacan bileek glbir ek aanyla Franca olarak yaptm. Bu metnia Apa/ a ca a eimli bir aaokuyamadm.

Da nce ynlaad. Fsa'da LInfnide ya ( 1984). B kap in en gen geld ve

geeli J979da Mxco da n br kofes mPt 98de L De bat'd l- B me a, "Sekenoz Szc, 985e bat' nld. Buka n enden gzd ge Koun ok uzak zcl atld ve n

kle eklend.

Je Dne'n etn n gn Nuvel Obseateur yad


9/194

Birinci Blm

CERANTESN HR GRLEN RAS

kinci BlmRAN SANA ZERNE KNA 29

nc BlmUURGEZERLERN ESNLED NTLAR 5

Drdnc Blm:KPZSN SANAI ZERNE KNA 8 1

Beinci BlmGERDE BR ERDE 5

lnc Blm

ETBR SZCK 9

Yedinci BlmKDS SLE RN E ARUPA


10/194


11/194

B B

Cerntes'n Hr Gren Mrs


12/194


13/194

Edmund usser 95'e lmnden yl ne Vyana ve rada Avrupa hmanmasnn bunalm

erne nl konferanslarn verdi Avrupal nielemes ona re oraf Avrupann esne (rnenAmerkaya) uanan ve esk unan elsefesyle domu olan manevi br kml belryordu. na re bukmlik arihe lk ke dnyay (bnl nde dn

ya lmes ereken br soru olarak ele alyordu.Dnyay u ya da bu prak ereksnm doyurmak ndel bilmek ukusu nsan eemenl alna ald"n soruluyordu. usserin sn ei bunalmona re o kadar byk k Avrupann kendisnden

sonra yaayp yaayaayaan merak edyordu Bubunalmn kklernn Modern an banda Gale'de ve Desaresa ek yal br ell sahp Avrupabilmlerinde yana nanyordu Bu dnyay bas br eknk ve maemak ararma nesnes

durumuna ndrem ve yaamn omu dnyasn(onun deymyle die Lebeelt dlamlard

Blmlern elimes nsan umanlk alanlarnaynel Blilenmes arka nsan hem bnlnde dnyay hem kendsn den kayr ve

bylee yokolup dyordu. Bu yokoluu byl birbmde dle eten de usen rens edeerd Varln unuuls

Desaresn "doann efends ve sahb" olarak


14/194

2 Roman Sanat

e nan endn aan erde braan e endne ahp olan lern enn aen e arhn) ba br nene durumuna d. Somu arlnn aam dnann e Lebenwelt bu ler

n ar hbr deer our lnm e unuul-muur

2

Modern a ba bmde mahum eden bu baar br ar oara dnmenn a olaan anorum. Ben daha o oofun hem eree hem ierleme olan e nan her e b onunuohumunu doumunda aan bu an belrln

aa aurdarn leeei B bellfloof de roan olduu n end daha obal hem Aupann on dr lnn de-ern drmor lermde. Alnda bana reModern an uruuu aln Deare del Cerane'r

de an aanda. fenomenolo Modern a deerlendrrenb olalla Cervane' den ardlar Buradan hareele unu leme torum Felefenne blmlern nan arl unuular br ereede alnda u unuumu arn arnmandan baabr e olmaan b br Arupa anann Cevane'le brle oluuu o daha belrn bde oraa mr

Hedeer'n k ve man da mled e


15/194

Ceante or Grdk/e 3

btn Avrupa felefei tarafndan ihmal edidiinisyledii yaamn tm byk temalarn romanndrty yl (romann Avrupada an bumann drty yl) aklam termi ve aydnlatmtr oman kendi mant ve kendi yntemiyle yaamn eitli yanlarn br bir kefetmitir Ceantes'in adalaryla ervenin e olup olmadn orulad; Samuel ihardon'la inann i dnyanda olup bitenleri irdelemeye duyularn li dnyan aakarmaya balad; Baa'la inann tarihle olan derinbaarn kefett; Flauber'le nlk yaamn o d-neme kadar bilinmeyen yanlarn aratrd; oltoylainann karar ve davranlarnda akldnn ie kar-ma orununa eildi aman ieledi; arel Pro-ut'la yakalanamayan emi an; ame oyela ya

kalanamayan imdiki an; homa ann'la uak alardan elip admlarm ynlendiren mitlerin rolnorulad vb. uerlin Avrupa tineiinin ola-rak rd me tutkuu inann omut yaamnnelemek ve varn unutulmana kar korun-

mak yaamn dnya rekli k altnda tutmakiin ona eemen oldu ermann Brohun takntnbu anlamda anyor ve paylayorum Yana bir ro-mann kefedebeei eyi kefetmek Bir romannvaroluunun tek neden budur. Yaamn o amana

kadar bilinmeyen bir yann kefetmeyen roman ahlaka aykrdr omann tek ahlak bidir

unu da ekliyorum oman Avrupann eeridir;deiik dilerle erekemeine karn bulular b


16/194

4 Roa Sana

tnle Avrupanndr. Bululan a gel (aanlarn toplam del) Avrupa romannn tarhnoluturmutur Br aptn eer (an buluununetrdker) anak bu ulusarst balam nde b

tnle rleblr ve anlaablr

anr evren ve deerler enn nett ktden ar her ee br anla verd er avaava terkeerken Dn ot evnden kt ve artkdna tanma nden oksundu. Don ot earn okuunda brdenbre korkun br karmaklk nde ortaa kt tek tanrsa doru nsanarn paat ere ree doua art. Blee

Modern aa brlkte roman mes ve model dedomu oldu

Desartesla brlkt her en temel olan anamak ve blekle evrenn karsnda tekbana durmak Heeln hak olarak kahramana d

e nteled br tutumdur.Cervantesle brlkte dna belrs anlam ol

rak allaan tek br doru erne brbrlerle eenree dorar ( a vrlen mgeel erdek dorular) karsnda kalan nsann elnde te

kesnlk dr. Bu da onun erekten or duruda olduunu sterr

Ceasn bk roman ne emektr? Bu onuda ok e slenm mler bu romnda Don


17/194

Cerntesn Hor Grdke 5

oun kapa deamnn aklc br eersn rdkern sylyor. Kmleryse ayn dealmn ycellmes olarak ryorlar yap. omann emelndebr sorulama del, ahaksal br avr rmek sedklernden her k yorum da yan

nsan yn ve kln ak sek ayrdedleblece br dnya dlyor nk anlamadan nce yarama sen douan e nleneme br bdende ar. deoojler ve dnler bu sek ernekurumuur. omanla ancak ak ve domak sy

lemerndek rece ve belrs anlam dl evrrerse ulaablrler. Brnn hakl omasn sererAna Karenna bana r despoun kurbandr ya daKaren ahaks r kadnn kurandr. K masumdur ve adl olmayan mahkemece emr ya da

mahkemenn arkasnda anrsal adae vardr ve Ksuudur

Bu ya daar nsan ouarn ndek recelekaanamama yeersln Yce Yarcn yokuunadorudan bakaaa yeersn errer Bu ye

rsk ynden romann beln (belrsnben) anlamak ordur

Don Ko nnde alan usu bucaks br dnyayadoru yola k raya rce reblr ve sed anevne dneblrd. k Avrupa romanlar snrs bken br dnyada yolculuardr. Kadec Jacque


18/194

16 Roman Sanat

ile 'nn bana k kahraman yolun orasnar nereen elp nereye ker blnme Bave sonu olmayan br aman ne snrs br uama eleen hbr aman bmeyee Avrupannorasnarlar Deroan yarm yy sonra Bala'a ufuk moe yaparn arkasnak b manara b kaybolmuur Bu moern yapar pols yarare ve naye nyas oru evle b oplumsalkurumlarr. Baan nem Cervanes'n ve Deronun mulu ayakln anma ark arh averlen rene bnmr Bnmes kolay mes or brrenr bu. Ama bu ren h e rk el haaekr bn yolularna servenler ve bu serenere brke yksek ve parak revler vaaeer.

Daha sonra mma Bovary n ufuk br kaar

aralr Servener e yanar ve lem ayanlmaboyularar. Gnlk yaamn sk ne lerve hayaer nem kaanr D nyann yp ensonsuuunun yern ruhun onsuluu almr Breyn yer oluruama elnn hayal, Avrupann

en el hayallernen br elmeye balarAma arhn ya a arhen er kalann snrs

oan br oumun nsans nn nsaneemenl alna lmasnan sonra ruhun sonsuluu bysn yrr Vaaelen yksek ve par

k revler eldr ark osa olsa br kaas memurluuur. K mahkeme karsna K ao karsna ne yapablr Fala br ey e sken EmmaBovary'nn yap b br hayal kurablr m h e


19/194


20/194

18 Roman Sanat

vayk ve yolalar neenini bmeen epheye yneler Daha a ars merak be ememilerirbunu.

Ama Helena ya a vaan na ne olabilr bir savan neeni? Kensin yalna olarak sermek iseyen bas m? Daha sonra Heieerereeim "sen iseni mi? ysa bn savalarnarkasna olmam my o? Kukusu eve ma buke Haseke bn ak kanaran arnm ropana eveelklerne kimse inanmyor. nu reenler be pakr. Kafkann romanlarnakikaar plak. Aslna mhkemeye Knn lrlmesihibir yarar salamyakr. yn bime oya aKy ern emek hbr ey emeyeekr Niinn Amanya nyaya eemen olmk isei? Bun

usya nin ayn man peine? Daha enin omakiin m? Daa mulu olmak in mi? Hayr nsalranl kar eme; sr; yalna senn ser; saf ak.

Kafka ve Hasek bylee b bu mhi paraoks

l yye eryorlar: oern aa Desaresak raan kalma bn eerleri brbiri aran kemriyoru. Ama akn afernin kesin oluuneme ona enel olabeek bir eerler sisemiklmann nya sahnesine eemen olaak olan

sf aklr (yalna senin iseyen )En yekn bimyle Hermann Brohun Uyue-

zl ne oray konan bu paraoks / (bua ermek houma yor) brr Bakalar a var.


21/194


22/194

2 Roan Sanaleme hesaba kiaba elme kavranma ve hi kimse kaama elinden Bk Ora P ; romanaroplulunun odern an u la n farkeii ele ald ve kavrad d ; Dna

Sava sonras)Ama onlarn romanlarn oplum ve siasal bir

vah nelenmi bir Orwell ibi okuamak erekirOrwelin sledikler an eile (belki de dahael biimde) bir deneme a da eri asnda s

lenmi olailr Buna karl bu romanlar bir kdha Brohu analm alna bir romann kefedebileeini" kefemlerdir paradokslarn koullarnda m aam kaeorilerinin birdenire naslanlam deirdiklerini serirler Bir Knn elem

r bnle bo bir ese eve nedir?Nte n enelekeeri arn aamlarnalp reek olan savaan en kk bir kuku dumuorlarsa gelee ne anlam vard? Brohun Huuenausu iledi inaee lmemele kalmap

onu unuabiliorsa uun ne anlam vard? e budnemin ek bk ldr roman olan Hasekinapnda olalr bir sava oramnda eiorsa gl-dye ne oldu? K nda eviirken bile aodnnderien iki kiinin eimindese el ve geel

arasndaki fark nerededr Ve bu durumda yallne anlama elir? Bir andan bi inandrmak isedikleri ibi bir k bir bunlm bir uursuluk mu a daersine oletvtenn her erde ve her aman ediien bk deer mi


23/194

Cenesn Hor Grdke 21

oman arihinin dnmri ok undur (moda-larn riii dimlriy hibr isi yokur) v ro-mann llikl irdldii varn u ya da bu liiyl birnmiir Byl sradanln Faubrva-ri kfindki oabilirlikr anak y sonra amsoyun dv yapya rin iiribilmiirra Avrupa romanar opluuunun 5 yl nbala dnm (u pdo dnmi) hn bimi d bana r.

un srdir romann sonundan sdiyor sk skllikl kilr kslr hmn h-mn m nr. Bunar romann im younda

kk yni bir lk yararna v daha nkinhibir biimd bnyk bir sana yararna kay-oduunu iddia diyorard oman pk sfamn snar ski od arabaar ya da silndirapkalar ibi arihs adal adna mki. ysa

Cans r Modrn an kuruusuysa mirasnnbimsi yansal biimr arihind basi bir durakandaha ok y ifad miydi Modrn an sonunubidirmiydi. Bu ndnl roman nkroojirindnsdrkn rn muu msmr bana hop-

a iyo paca nk romann mn oka mn ykamar sansr idoojik bakyouya) yaam yk bmn irdim nik oair y dndran kd rdm


24/194


25/194

Cenesn Hor Grdke 3

Roma tah Ru Komzm maatoluuaaa ua am zl uu Ru omaGool Bl uzaa bl baamth b ola bu. Roma lm azt b o hal. lmu b m oma

a bouz abolmuo tah ao avaa am v h m tl lo.

8

Ama oma matla ouu oua l-m m? Bt olablll bt b vbt bml aata ? Roma uzu at m amam b ma oaa bz

tl uum Kam fata tlmm a mza bzmo mu aha o? Bmzll ual oluu t a va

unun a Law St Cemena S Yaam ve ala v

otu ec Jacu e Eend bu baa18 zl b oma btalam oma o Bula m ualama v bu oa a uaamaaa ola a ouu aha oa ma

gr uuuu zoal o voolo l va baa Blmzoma baa b lm olu vt b baaupa oma tah taalaab zbl


26/194

4 Ro0 San

i bu ii bayapn olanalarn ri. as 9 yylda uyuya y olan

i rn a arafndan ansn uyandrldKfa onu ilyn rsrin am anlamya

rirdilri bir ii baar Grl daynard Bu asnda ovisin o ndn sdi-i aa yna Kafnn bir yy dar snra fii bir siya sana rirn onn si bisi hrsdr. Bu by if br vriin sonundn

o ronn in bir dyi ibi paayabii yr duunu v roann r uyunluunanla orycn srn bndi biral r

c Mus v Bch ron sah

nin par v y br nay irdr

arroan sy dnr di y rindnn v insan vn ydnaya vrii v ad dns nsal bn araar har ir n n y iins bir-i ypa Baars ran arihinin sonu uduryosa uun bir youua davir?

Za as U adola dn ro-


27/194

eanesn Hor Grdke 25

e hasoluu biryse yaam srlar amak veuaa says arihsel emler sokmak (Arao veFuees eemlerir buu) soruu eme elir.

Ama roma eleekeki yollar ee be

lirlemek isemiyorum nk hibir ey bmiyorumbu konua Yala uu sylemek isiyorum omanereke kaybolmak oruaysa bu souna yakla iin el ark keisinin olmaya birnaa bluuu iiir.

9

Dnya arihnin brlermesi Tarn korku birbiime oraya kmsna yumuu bu insa banrc bir inireme sreiyle birlikeereklei. uras bir erek k iniremei beyakarnalar insan yaam eske beri kemiri urmuur En byk ak bile br alar iskeleieinirenmi oarak bier. Ama moer olum b felakei aaak ereee arrmr isa yaam

oumsal ilevie inirnmiir bir halkn arihiara yorumlara inirenmi, birka olaya iiremiir; opumsal yaam siyasal maeleye siyasalmaele e yalna nyaaki iki byk aasna inirenmiir sa Husserln s

eii yaamn nyasnn a bir ekle kararve varln unuuuu am bir m uac'n ar.

ysa romann varoma neei "yaam nya


28/194

6 Roman Sanat

n re b alnda ua ve valnunuulana ar orumaa ee yaama bune aannden daa erel del m?

Eve ben yledr dye dnyoru. Ama ne ya

roan yalna dnyann de yaplarn daanlan ndreyen beya arnaarn aldrnaura oan (er r b) de le le araarnn ene eyor dnya arnn blerien eyen bu e ie aala ndeme

ren younaryo ve ynlendyorla bndnyaya ere arafndan bn nanl arafndanabu edlebee ayn balel eyle ve lele dayoa Fal oanlada far yaal arlan oraya ann pe a ne va Bu yeyl farn aranda ora br anlay m ed a ve rupada pr yaal der ye r ra yeerldr Bunlarn eneder erere e ayn dnya n ynrar nde nel vene bulduar eylee e raanm yn bala ayn be ayn da ayn upayn ana been r. Kle le araannyal fararnn ana enm bu oraeler amn edr Bana re bu elmrann ene er dyor

oann e rmllarn elmdr Heroan uyuuya unu yler laylar andndano daa ar. omann bu evrenel douuorudan ne elen ve onu dayan ba ve abu


29/194

entesn Ho Gdke 7

yanlarn rls pars iinde ide daha aduyulmakadr amanmn anlayna re hakolan ya Anna'dr ya da Karenina Bie bimin oru-undan ve analamayan dorudan seden yalCervanesin bleli ise an sk ve yarars rl-

yoromann eimi sreklin elimdir er ya

p daha nek yapara br yanr her yap roma-nn neki deneyimlerni ierr Ama amnmneim ylesine en, ylesine youn br nek

erine ourumuur ki ufkumuun emini yor ve aman yana mdki ana indiriyor Busisem ne sokumu roman ark yap (emii e-leee baayan ve srek maya ynlik bir eykbu edleme. nel bir olay yarn olmayan br

eylemdr

oman ark kendsnn olmayan br dnyada kaybo

laak anlamna m eir bu? vrupa'nn varlnunuumasnda yp mesine m yumaakrerye rfomann ereks eveekleryle, a ahd so oa n kalaak? Blmyorum nandm romann amanmn anay-

ya brarada yaayamayaadr; eer hen kefedmem olan kefemek isiyorsa eer roman ola-rak lerlemek isiyorsa bunu anak dnyann eli-mesine kar erekereblr.


30/194

o Sana

ner olaylar baka rl rler eleekleym iine ola rsnay nlar yrekli or kkr yaanan yapar yaralar ama bnlar "amann anaynn kenilerinen yana ol ve yarnn nlar akl blaa kesin inayla yarlar

Eskien ben e eleei yaplarmn ve eylemlerimiin ek yekili yar olarak rrm. ahasonra anlam ki eleekle r klarn enks, en byk alkavklkr nk eleek eraman imien lr Bii yarlayaak lan onan bakas eilir Ve kksu i e yekili olmaan yapaakr bun

Ama eleein me ibir eeri yksa kimebaym ben? anya ? Vaana m? Halka m?Bireye mi?

Yanm ln ve ien Ceanesin r ren mirasnan baka bir eye ba eilim.


31/194

Iknci Blm

Roman Saat zerine Konua


32/194


33/194


34/194

Roan Sa

eylem eyleyenin bir ooorrei olarak anlamrBoaio'dan dry yl onra Didero daha kukuudur Kaeri aque arkadann nianln aankarr muulukan arho olur babandan dayakyer kar ve oraan emeke olan aker alayna kar ilk avaa dinden yaralan e m yaamboyuna oal kalr Bir ak maeayla alamakala dou lerlemiir Eyleminde kendiii hibir aman anyamamr Eylem ve kendii arandabir alak belirmiir nan kendi imeini eyemle

aa karmak ier ama u ime ona beneme.Eylemin aradokal nielii romann yk keiernden iridir Ama "ben eylemde yakalanamyoranerede v al yakalanaak? Ben'in eindeki romann eylein nen dnyandan vaemek o

da kl meyen i yaama eilmeiyle elir X yln oraarnda iardon kahraanlr nelern ve duylarn iiraf eikleriekar mn imini

ikljik ra duu u?

Terim keinlikle doru eildir yaklkr. Bundankaalm ve bir doayamadan yararlnalm ihardon roman inann i aamnn ararma yolna

omuur Ge eri 'yla GoeheConan onra Sendha ve adalar onun nlleyileridir. Bu evrm bana re doruk nokanaProu ve oye'la ulamr oye yakalanma


35/194

Romn Sn zene om 33

Puun "i aan"ndan daha zor olan br npeine dr idi an rne dandan daha a, daha esin daha ele uulur bir our a le a bde aslnda Yaan

bn hn de burdad Bir nie iinde reduya e ola oanr bir olaylar lesniaydeder (binl a da blns olara e afad br duula e dneer ore e eran br sonrai an ne ares olara unuulu br ere sl eder. Aa oe \rosopu bu aa n durdurup aaa ebe srei biiyor e var "ben"in aansbi ez daha bir paradosla sonulaor "Beni ie-leen iropun r as bde ben" ebi r eld uhu alara ayran by oye ere ad hepi br Ama"bn e benes ei ann adayaalanaazsa nerd n yaanr?

lab e?

Ebe har "en"n anas hep paradosal brdoyuulua biir her aan byle olar arsl deyou oan edi laalarn na an b srn a

be b b ke e lsel -ad. Bunul "ben yn r- aa e douduan sonraby oanar ini ya da binse en r


36/194

34 Romn Sn

nem aramaa baladlar modern romannual nden edlr Prou oe, Kafa.Oa bana gre roman arhnde en nelmn ounu aan Kaa'dr Prou onra nelm. Kaaben beenmd bmde ele amr. K na ve

nee e ve e br varl olara anlano? Nef grnmle annmor) ne aamebnmor) ne ada o) ne anlara, ne emere ne omeerle uumua m arn m aan a bmde nranmr. nden

ged dneerle m Eve. Kaa duru dnlenmeden Knn dneern ler ama bunlar ele o anda duruma ner Ne ama gerero anda orguamaa me m, ama m aanarna boun eme m ememel m Knn m

aamna uaa drd durum egemendr vebu durumu aabee eeden Knn anla mea dnee aaa erne dneer)hr lanmam e. rou n nann dna r mue, b durmadan aran br on-

uuur. Ama Kafann ar urada eldr. nann uum ve davranarn belreen g-dern neler olduunu orar end enne. emeden far br oru orar E d bereern haree erler oradan aldrd br dnada n

ann elnde alan oanaar nedr? Gereen de,ene er a da aanda al br a olad Knn uum ve agnda u ne gb brdel aabee .


37/194

RomQ S om 35

Varoan ayana Haf d ulasylyorsuu: oman yazar itirafa dildir. Bir tuzaa dm dyada isayaam aratlmasr. Tua a

lama gliyor pi?

aan br tuak oas Bnen br eydr bu ste-eden douu b seed br beee kapat ve e ahku ed. Buna karkdnya br aanar nsaa ven ka oanakarsaaaktayd Br asker buunduu brkten kapkou kede baka br yaaa baayabrd. a-da se dnya brdenbre daravert. Dnyanntuaa dnes oan bu dee h kukusu vekesnke I Dnya Sava yo atr arhte kke Dnya Sava dentr. antr oysa b adan-dra. Sava yan vrupay (ayra bt vru-pay da de) kapsyordu Aa dnyada oup btenbr ey snr kaadka eaketer btn dnya-y ardka ve doaysya nsanar ksenn kaaa-

yaa ve onar ttke bbrerne beneen duru-ardan ve d kouardan etkendke "dnya" s- korku ve yn ok daha e fade edyora y anayn ben Kend .pskook en ro-ann dna koyu oa kahraanar ya-

adan yoksun brakay sted anana eesn Bu demektr k ben roanar neke baka uaaarn ve baka sorunarn pendedr. nebu dek dedr k pskook ekkrye kend


38/194


39/194

Rm Sn z m 37

uurudur ki kra kra u lyr "B b b b b b

aroa Dal ane Tee n

bk Bnm he gn 1 miimee sd ned" die dn. Ne kd mnd nnm he geidi Y k Tee benemedi mn Tee h Tee k kk md?Ben neede bp neede bii? Gsn

n nm sns nnde k i-bi e k. lk n dh k benin ve kiiinin bisiii

Rala ool y

Je Bn bn bi mikfn eleii Ons bi ssk n b i mnlg nedm knsnd k e endik Am ben bmikfn klnmd

Jyu sses b roa lla gr Ypnn l, ba y olo Sd b li tl c dr

Fese sn gn bmm. Fesefe dnesini s b md kiisz ve dms eeeii


40/194

38 oan Sanat

Vaolmann Dayanlma Haffl iece'i ebedi d deiyle balyruu Buyut biimde geltirlm iiz ve dumuzee dcede baa edir pei?

ay Bu dne daa omann k tesndenbalayaak b knn Tomasn temel duumunu ge-tyo soununu otaya koyuyo ebed dnn bu-lunmad dnyada vaolmann ha Gyosunu sonunda soumua gelyou skolojk denen

omann tesnde ne vad? B baka deyle benyakalamann pskolojk oayan yolu ned Benmomanlamda b ben yakalamak demek vaolu so-unsalnn n yakalamak demekt Varlu duu yakalamakt Varlmann ayalmaz aii

n yaaken u ya da bu roman kahamannn kodu-nun ba anahta skeden olutuunu gnnde buundudum Teea n: Beden uh ba dnmes ayk, dl ennet. Tomas n: Hafk a-lk K Yal lala Szler Szl" b-

lmnde bok s mleyeek Fan ve Sa-bnann vaolu kodlan neledm: Kadn sadakathanet mk, kaanlk k kotejle, gek, va-tan, mealk g. u sklen he bnn bnn vaolu kodunda akl b anlam vad. Kuku

su bu kod yut oaak deenmemt Eylem veduumlada yava yava taya kmt Yaam Ba- Yerden n 3 Bmne bkn. Mahup aoml


41/194


42/194


43/194

Rom S e o 41

l yatm. Asa aa gr ys roma atml atgors gr sm a, Gl eUutu Kita, aolm Dlmz Hiiatta Glsi k/a. Bu a l a yl-

r aama amama grr. A cs hrzama cl atlr Oysa gls a ct yosu a atgorr. or savazglmz avram. Ym Bka erd az sorulara ayaa r roma r tutm r? Lr a

olara gl

r?

vl lrm vrmgl alam r? ar olma mtr?Bu roma almasa ot ftrm hotz olarau tam yazara aa amsyorm aras tarafa grm ya arsamaya gtrl lalr." Gryoruuz utam sosyolo tt olotr

Fomeoloji

a sfat ma yasayorm mu uamay. Saat flsf v uramsal amlartrv aa y olma lr sr rofsrl o orarm. Roma l a c sf mcal Marxta c tamtr omlo a urmlar z

aratrmas uygulamalaa fomoogara c gmtr Hr fomologla tamam olaroustta aar grml "fomolo tm-mlr varr.


44/194

4 Rma Saat

tlrs Bn i yaklaman birk yluvardr. n yll sn i yaamda Siglin si bn in arlu snsalnn ylblirlndiini sylyrsunu. Siin bu t-n birk snuu var glii dumla-

n anlamaya lan dknln si-in gnd btn btilm tkniklrinigrsiltiyr adta araanland grnlyl ilgili lak hmn hnhibir y sylmiyrsunu V ljik iki-

lrin atas sii duum/an -lnmsi kadar ilgilndidiindn anlan gii knusun k tusunu Anln k syut lgrk ar ataaa hliksini

duuy

y ouu y ue ok geekMue oul e ok kl b kee ou geek b oc o be yle

e Wle Be beeyou, ylcek hy Eu Roye ge khl geek kh e. ouu eeeyo o Deye k Byeu e k e geek e yo

kook geekk k yy e okuu kul y Kh lkobce ok bg eek geek: D g kou e l 2 Kh ge


45/194

Rman Sana zene numa 3

ye lg bgle de eek geek k o dk d t ke geted. 3 Kh- b bk de old y ye dcele ked hyee kp e geeklk yee kuguyu yeleek eye okuyucuyuht eteek kybold. Oy Mu o e okuyucu dk u ek ly boutu Oul bke bk b oc d t-b. Bochu e kh Ech d g-ye gl e byou . lc byk d-e olduuu byou K y d yk ocukluu lk bldkle eled Mu BochGobowc, de old dceleylek duyuk eke Khgeek b l tkd ded De b k-

t eeye b be d. Byece o blgcyb ku D Ku geek b k okdebek hee hee kd. beede ou k ye e b bk geek kh d y be. Ke o

de dy kt e ou ge-ekke kt f e y d d hk okuyucuyu keek eyou A buu pkolojk geeklk ek geek olduuu dyou. yu k ke ydyke oku

du. Bu dee ykd otu b bu hokeyoyucuu hyd. Ky ou geyle hyet u ge kd d hep ye gd yeeked u Okuyucuu d gc ootk olk


46/194

44 Roma Sa

r tammyor Toma umra m mr m?aba g my youl mu? S

ma he ma u uala uymyouarolma ayalma af e oma geyle ll h tu ua l ea yal d oculu l a de velmt

Romaa yl br t arr Blaro maaa

tou l g oyuuu o haruata b br y olmaa g Tratm yaam a a yaam uataba br y l A mm aaTr r blgr lt arma r Bu

ra a tm uur ra autr bu o c vrmtr Ayra your a rmlr ya rmf br r m" ular r og oyu rl hlalar buua mmlr

oluuu blyru bu blg grlr b Tra br baa by ouuura arl o Toma uuu aba a ayl lgl br y ylmyorum vy l hbr y blmyoru arolu

orual ba oulr yayor u bglr bulumay ou h gr" lyor br ahrama "gr ma m ou varluorual ou aar gtm tr Bu


47/194

Roman Sanat zen Kom 45

am uu Bz urumlar az nlrnhatta n yoruluu az zlrn ouna aar gtm Baa r y

B m izin oman anlayz valuzene iiel bi dnme olak anmlanabii Oa omanz e man bleanlalma Roa olojkal ya idolojik bi omu beleibiok ola vad Toluun aine y

duun lgiye omann e den nce aoluun a ieledii gnnal zlatounuz

Hgr varoluu o r frml

yor In de Wl ein yaa onulanm olma an nyayla zn nyl gz talyla hatta r at r hn oruyaolan g r an v nya ml v auu lr rrlrn ya a

nn r paa un zantr v ya t vrou a y nunm olma r. az'tan u luun y tarhrv rman ahramannn yam tarhrn lrle r zaman uam n gr Rman ar Bal

za u ranan nn hr zaman urtaraayaatr Hatta r uygunluun tm urallan ozan nzt, maaa ylr yuraGmroz l amaz unan Onun romaar


48/194

Roa Saa

rh e bye rhe b z e ouru-uu k ey krrk gerek: B y-d isa aa tarihsel butuu rdeeye brro, e yd be br d b ouu be-

ee, rol h yzr taihsel biruu alatlmas o ro rdr FrDer Mre oee Dy CBdekoekere koekereye k y d koekerede y y d y zee yz ror he bz Bulr ro dyle ro g oy br bgy dlegee lgyo old. Oy be Broh blke uu yeeeke bkyc Ro- ek rou ede yzc ro yleyebe-ce y yleed

ei ama rma tarih zerie zgl bir slebilir i Ya sii tahi ele albiimiiz eir?

e be brk keBr ork B rhel duulr olbd

ice ekook bde ee r h krd-k uuu oyu gerek bz eyl yu brhe dzeeye b dekor e gbd

k ke: hel duul de ylckhr klyc bi rolu duuu y-r . e d Ludk b dolr e oku rkd ked ee


49/194

Ra Saa 7

de k e byece y h iieeii klddk g. Geektiide y koyk ii de oy eecekeie eidiBud i t : ehgi bi duud

bi yk le gdeebe k. Deek kiudiki teel toolojk deeyi tihekkei d tihi kediii betieeitii iei, te iy kkelei tolukul gteei b bei gedie e

od buu bu.c ke ih y i deil touu tihiye ige. u edee o ettii tihe oly ou tih y td uutuutu ei de uyekookyy igli eye yd ee deee kek ktid hk kte uygud Ot bi tooojik lo bu de bi tihi ii edi e btye uutuutu Ay i tihe ot eieye yc bu dedi. Bi bk ek Ym B Yrd' e ei yeide th kb e ik do biiide y gie: Odede bk t do buudd y e gel eotk t kd douy glokt kok o yuy cet edee k k o kokuu Koit eji t-d yk oud o bi ii ok ei e uu-tuu bi bk t hel duu.

e ei gde ddc ikedi hel u


50/194

4 Roma aat

r r om lza r varolm artml lmaml, tarh enne lml v vrol rm olr zmlmlr.r Voln z H l-r c R or tara tutulamarl, tht lm Brjvl grm zorl v ah o Prga mtr Raoa oma r zorlar ol tar tmlrot z z alr. B trh mm l tlmtr, a or roa tr oumaa o zrlr mlrr) aa ala gzltr Vrol o gl r tgor olra g "K t r gl rl hr gz tt r

h ol .. " Trz tr v ala gzl m v a l lr ma To' aatzllr oaBv r c g grr hz gz. V m e ol

z zat gzll rho ol lm m t. ra r r gzlr gzlr amgzr l oluu v oara gz ollr tml rt luar ta

gtrm grt alar. v rholl Tom tr Prg' t r Bu thl rm l rmar gt r


51/194

Rmn Sn zne om 9

dko dld nn b duuun kndd byt b olu duuudu

yn bd Gl e Uuu Kitab ng B ylthltolul boyutuyl

dl tl olu dulndn b olk nltlt: nn b nn b yl dy y ondn kutul, tk on tt d ot g ld, nn ubyun yl ykk gnl ltnlk n h y y yn kuk uhlf ocu b hkt olutuu boun B klzdn kn bu yl hb zn yklyy

D c s e Kderi aque duuu aaklar.

bu k kollktf thl b duu konuu.

alarz alaak ekoloaa taii ble el idi?

y. Bln gkn h y onn kndyl

al bir tarlblg ekz

unn th d 000 ylndn gn k


52/194

50 o aat

dar ek bir orak erendir bu epi onun birparay e biryel ulual eyllerii ancak ona re konuanrlara a olarak aklanabi-irler Do ot panya arihini bileden anlaya-bilir aa rupann arihe erenini rneinayelk dneni aray aklarn, Oraadan Modern a eii bilee bunarla ili nkrde ola bl oaa anayaa

aa Baka erdede aomil'i yaama

iliki he tmce Rimbau eats eotovvb i biyofleide paalaa la-tlm Pda 1 Mays koeji Pa 'tekiMays eci steleyle kayo.Bylee kaaza bt Avpa ii-

e ala ei bi sahe yatyosuuz. saaz P 'da eiyo oistabesiyle e ykek oktasa ulayo

Beni in younaa iinde rupa deriinin

roandr bu.

Moskova 'da ithal edi bu dabe bi Av-pa devimi midi

Oanik oaa da u darbe br der ib yaand.Bn reier hayaleri ekeri, eyleleri, cinayeeriye bun bana rupa derici eleneininparodik younaa bi geyor. rupa derileri


53/194

Roa Saat zee a 51

dei grotek ut e ou gibi Ay biide bu ro khr ctor ugo e Rbudu "ut" rol Arup iireliii otekoudur. Jrol ad hlk t bi ylktrihi kybolkt ol bu udrr. Gns Aka Doktor el Do Jul rtk ol-k old br dede bir Do Judr Vaomann ayanma Hade Fr Arup oluu Byk Yy elkolik eidir eere Bohey cr br kyde kedii y

c lkeii bidk yd de do -hb e efedii o ler doru ilediyod d tyle oyuttr Bt bu khr-r kel triher bitrekle klyp Arup ereler kert trhii de btiriyorr

Bna manan " padoa dni" ad din Mod an son dnmnd konmanyoa.

Oblr. A y l. Gns Aka de yk yrke Do Jlk erebitt br dede br Do Jud eteye yet yoktu. B tuhf gee bir yk yd.ep bu. Bt bu u prdoklr te dce

er b rolr yd ce dd eyer deir ro burd kyktr. Decrte for "do hib eeed o i yg hep de bell bde


54/194

5 o Sanat

dnyadan el etek eken kahaanlarn enyleVaolmann anlma Han yazarken d-nd B "efend e ahp" bl e teknite c-zeler yarattktan onra bdenbre b eyn aboadnn doann da (dnadan yaa yaa ek

ektedr tarhn de (elnden kap krttrkendnn de ( nann kld gleryle ynetektedr efend oladnn fkna atrek aa Tanr ekp gtye e nan artk efenddele efend kdr Dnya efendz br bol

dor gtektedr te aolmann ayanlm Ha

Ama yaanan dnm ayalkl b an onu n nl a sonun b an b

b b hayal dl mdAupa a d bo k sounun -dn ahn yakn ounu sandm?

T paradokara onn kendnnkni de ekle-yn. Br olg zaktan ok yakn b gelecekteki kay-bon bldrd zaan oz bn anar ebyk olaka ok zrz. Aa kaybo gerektnde gzz bak yee er g-

nez or rak, bbl, yllkeden geen yllr nan kanda kyol drd br redrKenn gerekn yok artk bnlaa arn doadnyadan kaybolp gdnce k fakna aacak b


55/194

Ran Sana On Koma 5

u? Otavia Paz' R Ca' ala ?By ai ? Kayol gitt mi yosassli m yulmaz olu? So olaa si ai-siz olaa my yamz m i -

my uamt. ma i oa gsiimii yiti isa i yiti faa vaaa m?So ma i atlaa li Bei soaaa stsz v tasz y yo.

ed dye A b bo bb n bk ouu kbu edleb

Ksill

k n ed on g bu. Bunn y b ku -uo. Ab e uuun b p younu

Olai ama o a mli l u Asloma ouu alama g Bi taiisiz ou ola oyl alat. Bu al Rasl-i' iayi ii zam a mamt.Roa i volu ir. aol olt il olaal la salali y ypc h Roa-l a u y u a f vu-w a Am z aha otya - aolm y oulm oa


56/194

5 Roan Sana

mektir Doayyla hm roman kiiini hm dnyan oabiriker ekinde anamak gerekir. Btnbnlar Kafkada aktr: Kaann dnya bilinenhibir gerekie benzemez. nan dnyann bi gklmm oabiiriidir. Bu oabiiriin ger

ek dnyamzn arkanda gzkt e geleceimzicedn beirledii dorudur Bu nedene Kaanpeygamberliinden bile zedir ma romanlarndakehaneter bulnmaayd da deererinden bir eyyitirmezerdi nk yaptr aroluun bir olabilrl

n inan e dnynn oabiriini yakayor eylece bze ne olduumzu neeri ypbiecezgteriyorar.

Ama omala bnyl gk bi d

ya koam

Brochun Uygl nmayn rpa tarihi-nn 30 yln kucaky bir trooji Bocha gre buak eik dl lmsni reklik gte

ren br tarihdir. hrmaar bir kfein iindeymiene bu re ine hapedmierdir e rtak de-een bu reki kaybouuna puygun bir ttumbmak zorunddrlr Broch hi kukuz trheyargnn douluuna inanmt Bir bka deye

zdii dnyann olabilirinin gerekemi bi oabirlik odna nanyordu. ma bz onun yandn e bu zle recine kout olrak baka birrecin Brochun reed pozitif eri yrd


57/194


58/194


59/194

B

Uyuezerler' Es Notlar


60/194


61/194

OMPOSON

omnn oln tolo sno ya da Roman

m Esh ya Ana Huunau a Gk H omnn y ncnn onb ylonn yo 888; 903 98 Hb omnn nnl b bl bl l: bnnn mnl v v t onn-n nmyn n mly ylnm

Pno (bnc omnn b ) v Ec (-nc omnn nc omn nykyo Btn'n (nc omnn mn-nn nc omn Btnn bn omn y y (no un E-bt t) knc omn yot vnc omn no gnl nnn (-nc mn l nm on) b y gtmnyl bkt oyy yu 20yyn y k (Poutn MunTom nn'n v n kl ym v Bu n ymn n Bot tnln bn utun ymyn mnn bnn) ll Bu bk y. oly g-myn kvnmyn gl y Ayn tm-

nn (ln lm cyl k y -m nnn tm .


62/194

6 Ro S

ON

B t ln nm ny nsnn onl nl?

Bn ynt vbm n nyn n ol onn l om . oll b vym oms m

Ky ny botm b vnBo t toml ogl b b ol ol

nynn ol l lnAnl Kf v ol H snbl (ln blnm bnl) . oy b tolm ltmngyl Avty Mn tolmnn b o-t nn mn b yon obtml Knn t gb Hn os botlm s b b m B m mn ( nl b) t b ym ytm bm. Hn bot bKnn otlnn b v m mnt yn yon.

K b bnn nm b t b bo vsn bn. nngn kot. o vn nl

l y nm mct n m ol o o-n b y b n n bn mm o y nm b


63/194

Ugz Es Not/r 1

uumu olyy uulun olc vn c on blm cln bly ollnn (nn ublc oln) b-ln ou v lmnn b n n n boyc c bumnn v p nl b n.

vy 'nn m r num. n-n un ny (bu ny) yln ml b bm l k m onun lolu olmn m nyl bm. ln olyc (v v) uyum lm nnl bulmnn rn on b nmbummn. El l v onfnn vlr v ln m bny yr.

(Mon ynn olr omn vynu-u nm ol you y yn-l b b n bu uum ln o b yn 'nn yn vyn oln-yl nl b u ; u m B

uu kunn n clly ynmn - vn l lm ubu y cy lm ul mm onb um; bu m , cnn K c omynn u vy n

)Bocun volul vym n ?ny n (Orn ln ln)

mnn c. Bu Mon n


64/194

6 Roa Sana

y yl yylr u drBu r kdk or l

dBoch ok gryor: owu ol

Eh o uguuu o.

PAENOWUN OAA


65/194

Uyurgezerler'in Esindi Na 63

foa ao v utak gcn in ksiorunifora bm stimi bir ilir Vril

mitir bi Birsin irtili karsna vnsiksili Eskin ok ksin olan rlr artakousu olup uaklanca oars ( saakat a ata isipli ak olmaan aamasn bimbalar n son l kaar niformalarrnslii iin kaanla. u ifoma ark saguulacak bir in bulunma glcin souunakar onla kouabin aknn son kalsiir sanki

asnowun ksnn oruk noktas n gcsii. ars Eabth skti ou ngr tk akskt ouaan anaua u ifoa a butu aka

kin iah aoou gkou. oahimbnun faka a ama an iaak cial aakkaan arafa k iiakan oruka aak saain sttutuou"

EHN OLANAI

isi isana nl g uu n

kala oka k aa asowiin hl ak siki bua Vaan nsi ouunu ok i biou i sak kalas gktiin biior Tansn tanou.


66/194

Roman Sana

hin nn rlr lrini glr Dnaaat ri Onun iin o ni olan u aralar grt n anlaa gltir? N iin nini fa cin hangi ni itcini

Er bir r out iriini itiri oanr aan nir? Bo biin baa bir iir o; ant aa gnla riliil iitli boun li grn br rir. Ehin itri onuunai bilgi aala

onlr ha br fl itrEch anr nin fanatii. Ma i bn rr rtl hr r olra nlii Aalti ni ii aan nikal mcali aan n ara Bugn bir poli ninarn a lii Arian uin araca. An aana bir trr araaarn lrn ian bir trrit bir parti iltan bir taria i aan fa t har bir iaoabilr an kan tarihinin btn tutuaronun tai rnin iriin bulu aaarl hi i thi bir bi anla tl tr.

at rn honut ir aga r oulur bl blar. Ona r niini nirn nln oruuu Nntg al birhabciir. Tanr bir bunu aa olun! O poliihbar t arar ritir. Gri l iir buonun nii gbi aalt n itn hrht t i iir bu?


67/194


68/194

66 Ron Snat

gl kutuluuuEn kk bi sululuk ugusu hisstmn

Eschi lmsi olana in bi anlam va.nk aha kk l topluluna ait bi insan aha gni ama ama olna olan ltopluluuna ait insan ok. Dln lmsiscin cllat oln h aman n sfil olan sln v ag boula nlaaa bala aman kniknini mahkum n bi nann clla olan aln kutulmu inn Bocha g Mo

a ak nancn saltanatla nans naaki aklnn saltanat aasna kp. Bukpnn bana siluti n insan mutlu v sulanama katip kimi ugunauu Esnkivsionua Mon an sonu bu , vakasnow Esch uguau na go ki u bml n noks omaan an vaolu haasn olanak oku

ALA GKR ALTDA

Mon an gkin nn ggnl b biin uhuna h aman gl bi akml gbians B kahamann uumu valnn anlam bu

mla anmanBoch Eschn kn ansn Eschl ut

asna b kla apa. ks asi gos h bunu uun ua mlm


69/194


70/194

6 Ra Saa

cistii fsni insnn tanl pt anl- no. lksinin tn taihi binbitk bi kahann sni gibi ko ot Tkb ustun

Bochun tna btn bkspanol Ap ik sninn nan bi i i

g inn i sl sptala l lnlos untsin T Nos oku. Bochn sc Lut gibidi iki Fntt aha aikl

i ilk n di nt bintinin anhtn io Bi tk khmnoltuk iin biok a gki Eski uh gitolojsi bi on tkniin soutk Tao tihin, uhl bnn n gn -n insnl tfnn taiht hp bu in-snln olt usu cks uhf i n sok. Mkik o an k biln-n i kt kfn o bik son ist iki nc II ipnn mt-si oln n ltin kt

Gi nn i btn olk t ks panl bti bi bii bnsi sonagniin b kn n bi an sonu binmin son gkl on Boch iin ugu-nu Mnn iin itl. Funts in ikbin lk

ni b s s thnn bi ta-ih bu Ap ni nn f tnki k biti tki t k gibiiV in an th t n hn nutucak k


71/194


72/194


73/194

gin Esinedi Ntla 71

nsanlarn nu hr grdkler br gere aa da nar hr greez d? Ounu gres engelenrdu aa b nden klaz aresiz br durudu Vrnsk braz d krklna ura aaher ee karn n sevr du Anna kendnrek n gar ged Vrnsk' bak n. nceden karar vereden renn alna a kenn. u daha Annann ald br karardr Onuanszn aran br karar. Manarlardan szeden adankne benzeen br karar Anna "beklenedk brle" hareke eder. u deek deldr k eleanlasdr Ne var k u ana aklc bde araablen nedenselln esndedr. Tls aa ukar ce rnek br knua Anna'nn nra dru gden dnasn gsereblek aac

kac klern gec heecanlarn bk prkheecanarn nce dkn vereblek n kulanr (ran arhnde lk kez)

Annaa brke Werher'den zaz Krivdanda Krvu nhara en nedenler ak sek an

lan ilker ve enrkalardr Ele delce asna karn akc bnl asarlan ve dnl br eemdr rvn karaker bnekend ha nhar felseesne daaldr ve eledncelernn bnle anksal uzansndan

bka br e deldr.Dsevsk nanda annn snuna ka

dar gek seen aln den akalar Tlsbunun kar br arara aannda buunur Man


74/194

7 Rm Sanat

tkdn kldnn mdhllini krr undnl ondn szttim. Tolstoy' gndrm rohuAu ronnn en byk rtmlrndn irininrlmd, ymmzd kldnn oynd ro-ln tlms b iin yrltri

M

Psnow Ruzn dl bi k hiyl dp klk

mktdr Al bykiys onu kndi rlrndnbyl lndk tmkted Elzth Ps-n Elibethi hi mz m eki glmktdiro eekt ki ee Elbth i onun keni in t

Onu k ke m gttii mn oudusmtin sokkr bhli lri yk bir gn"sr Elibthn i mulu bir hyl kk ron Dostluun himysndk gnli sklk" brgn "k dnktir, "bu k d br gn dostluk

son buk" enow'un zlmini ktii d(b lnin sk gnlik o bu der tyk ypk kiy (bmen osn ykrok grmdn k krsn.

Doduu kyn klissnd otumu gzri k-

pl gm rng b bult zrind otd szk-lerle ntlmyk kdr gzl rym'l KutslAlyi dlr. Dh oukkn n kisd yn dlkndinn gdi. O zmnlr bbsnn tliind


75/194

Ugeem ind 73

la oloyal r zet eyordu. De-re o eemle artrrd. Hizmetiuada oturure ediii Meryemi gzel d-er zeride ard. Hizmetiye de Meryemidzeriydi ula Oya o g gzleri apalye yie

Meryemi grd ve az ar oduuu aettivet Meryemi alar Ezaethii giydi. ardve o duyguld Oa ye geldi i u d aralyla Tar evmedi u ad alda o te vegee a olduuu idirmti

Ad mat artrma meaizma zeie u-rlutur aeowu erat ir gere alayvardr Baalar aa aradaileri hii zama lemeyetir oya d dya l dei-tri tamaz edeiz olmaa ar diz de

ldir Oa r eyler yl Baudelairei l iirde gi uzu yaar rrie arr" "oularener ve eler irlerie yat verirer Bir ey r eye aar ounla arr (Ezaetheryem ile arr ve yelie u yaaayla

arE muta adr. Sloga udur Yalza

r ez elr" e adem i Baya Hetie ou e-etedir l ola il oa eeemtr(hi mata ge Doayyla l oa ou

timar etmiti e pi ei iriydi. Bertrad gi t temer irirler yerlerialailrler Kararler Olar ay z deii -rnleride aa ir ey deldir E Baya


76/194

7 Ro St

Henienin duardaki orresne yle bir gz asrada imek akar kasnda errand emen polise ibar emek nk Esc erranda urursaayan Henienin ik kocasna urmu gibi olacakrzi epizi orak kln bir parasndan kurarm gibi olacakr

SGE ORMANLARI

Uyuezerler dikkali bir biimde yaa yaa okumak gerekir ir asenowun bir Ruzenann birEscin kararlarnn emel ald yeralndaki glidzei grebimek iin manks olduu kadar anlaabiir de olan eylemler zerinde durmak gerekir

u karamanlar gerekikle somu bir ey gibi yzyze gelme zelliine saip deildirler. Gzlerininnndeki er ey simgeler alindedir (Elizabe aeuzuru smges oarak errand da ceennemin simgei olarak) e gerei zerinde e olmay d

ndklerinde simgelere eki gserirlerroc m bireysel e oplumsal daranlarn

emelnde karrmaar siseminin simgeel dceseminin yan anlamr bize u akld sisemin uum e daranarmz bir dnceden ok

daa leri nokada nas ynlendirdiii grmek iinkendi yaammza bakmak yeerlidir Akayum balkarna olan uksuyla nmsadm bir adam e birzamanlar bana byk bir musuzluk aran bir ba


77/194


78/194

76 Romn Sn

ene krmaktd pk zethn Meree a g ok dah ender oman karn da-m mahkum edenern m daha ok dkkamzeer utkurmz uanrr ceadn mgee ka-rtndn dha g aha krank r mgeevta vadr v nan r kez daha Baudearern anmarak mgeer omannda oun arm r ocuktur

(Ogunuk mgeere drenme eenedram nank ggde dha gneor

TALLK

Broh mekturnda pkoojk" oan een

reddetn ve una kar oruma daa" a a "okh" adn verd oman gerdn er Banae geor k zelk knc ermn m aedeldr ve aakar z Szcn gerek an-nd "okarh oan ran 1857e (eve

k M Bov ) azd e he(z Sonu ad roana Avutur dzaznn ku-rucu oan Bochn ura Adaer Sferdr Bumann n omann nedenernden r de Netzhenn zkonuu at Aman daznn

dr k ktndan r amadr Bana gregke okunar r kptr attan jeooj oa- zoooj e anatr rem ve mmark ne oke renoruz am nan ve nan durumar u


79/194

geee Endi N 77

rnek dev asidide bnle kenrda kmu rma zeli karhilii edenie rmazg mle skaamr.

Osa rch drum bakadr "aca rmankefedebeceini" eindedir Ama biir ki, kasikbim (zeike bir kahama srvee daaln ve bu servenin basi anlamn eer bulabm rma nrlar ve blimsel eeeklerii azar ine bir ki rman aas br bemeeenei de vrdr iir a d fesfe rma bnemez ama rma zeike eki reri d kuaklam fesefi ve biimse bigieri zee aakerenen kimiind eme hbir e irmede( bea i ve Cervanei amamak eeidi) iir veffee bnebir Brca gre "karie"nam udur "aza rma kefedebecei ei" nsan varn adnamak ii b zihsear ve ire biimeri seferbr emek. Bu ddr ki rma biimide derinemesie bir dm gerkirceki

AAAN

k kiise kuacm ninize rms eiimin

v im nmn k grd ee ib Hen ya Gekna bk keif me birike baz esiziertmaadr


80/194

78 Ron San

"otarihsel ama Brochu hibir zama buama bir esit teiii geretrir Yapsa ayl buu ss eer.

eitli usurlar (dize aat aforizma, rpor-ta deeme) gere bir "osesli" birlite ayamolmata o ya yaa gelmitir

Deerleri zmesi zerie yeti deeeir ahrama tarafda alatlm gbi gsterilmesie ar oayca yazar al yrtmesi gibi, roma- gerei zeti tezi gibi alaabilir e byleceromaa zg uza gereki greliii bozabiir.B by yaptlar gerete by oluarii) tamamamam bir yalar arr Broch yalz-a her eyi baard i dei ay zamada ulamasz heef aldaryla a esi aya olmutur

z. Yapt tamamlamam bze ular geri olduuu bidrmitr Ye br radial yalIatrma saat (yasal aydl yitirmeszi modr dyada aroma armakl ucaamay saaya) 2 Yei bir omes otputo saat

(elsefe aat e d te bir mzite ayatrmayaolaa salar) 3 zl ol omes bi emsaat (ya a br bildiri getirdi sada olmaya araymsal oyusal ya da ro ala)

ODERNZER

Yzylmz by romaclar iie beli de e az


81/194

Ug' Esned Noar 7

tanna rochtur. Ndnni anlamak o kadar zordil bunun yueerler hnz bitritir ki, Hit-lr iktidarn Alman kltrnn yokoluunu grr. yl sonra Austurya'y trkdrk Amrika'ya gidr lncy kadar orada kalr u koullardadoal rsindn yoksun kalan oaan dbiyatyaamndan kopan yapt amannda ynamas grkn rol oynayamaz rsind bir okuyucu, yanda uzman topluluu oluturamaz bi okul oluturamaz baka yazarla tkilymz Musl Gomb

rowicz'in yaptlar gibi onun yapt da byk bir gcikmyl yazarnn lmndn sonra) kfdildiynidn kfddi) Kfdnlr d roch'un kndisi gibi yn biim tutkunlar bir bka dyi "modrnizm" yanlaryd Aa onlrn modrnzmi

rochunkin bnzmiyordu rkn ya da g glmiomas ddi bunun ndni roch'un modrnizmikriyl, modrn dnya karsndaki tutumuylasttiiy farklyd. u fark bi br glk dourduroch Musi gibi ombrowicz gibi) byk bir yni

iki gibi ortaya kt ama ynilikiii odrnmiyaygn glnks mana uygun dldi nk buyzyn knc yarnda bi kuraara baanmmodrnzm brikt nrdys rsmi diyblcmz bir nirst modrnzmni d gz nnd bu

lundurmak grkir). u rsmi modrnizm szglmiansk bmin ortadan kaldrlman istr.roch'a gr romnsk bimn olanakar tknmz.Ri modrnzm oann kahramann yapayn


82/194


83/194

c m

Kmpzisy St zri Kum


84/194


85/194


86/194


87/194

mpoisn St 1 onu 5

r r b Bun bsaaraa mzk apabor ama bsaar hr zaman bsirn kafasndakamr Grknd k r zn dn omadan anza s kuraarn sbrnk oarak" rrk br sna bsbiirrd. anakn

m ks bsaar" kmak! r rn kababr an ana r rn nm hrzaman nsnrn an a rn dokunma Yanzaz kn br sn noa ka oma hakknasahpr omanda da hmn hmn an durum sz

konusudur oman da knk" azarn rn aan uzamara doudur Br kahramann anmas br oamn bmnms m arhs br rd vrm kahramnrn aamarn rkszounuar dodurm h dkor dm n bm

m v akmar rrr n d ncknksn bmsoum Roman romask knnomazmndn romns sz kaabandn kurrmak v ounarmk rkr.

knc olarak roansk konapntsaat n szdyorsunz. Broc ta uta ok doy d sz g

Uyrzrr n kan bakm srk

rrm b unsurdan b "z"dn ouuor nn m ks (Pasnow sh Huunu sn kurun roansk anlat .

2 nn Wndn sn ntt yk


88/194

6 Ro Snt

3 Bi si hstn stn pj Am lt'n bi stn el ( l hln

5 in lms biims b ll -mfee ee

B b n h bii ni iin m mt. Os b sl b lmm(ni bi osslii st) in n nlnmi olmln Blnmir btn oltml bi b osslili

m sntsl n tmmnmmt

Eeeel ede uygunell e yee geeee gee/ee yl ?

Mil ossi i h o ssn mloiinin) n lmsi Bnlr iltm b bl in olmln n i b mslln orl omnn osslili mi?nc onun tn sim Tekzg/ omo-

syon om tihinin i nlnn bl tiltn slm v bi nn stmn il m nmt Cntson iotn tnl oln nltAm on iot oll ss ni ni

ntn i Biic tt t

Hobg ym ln i prt der Wm Bth aw uuuu. .N.


89/194

ompoio S ou 7

gedik vad Bla oma zgel gdekma alala

A u oellk del!

k aa ezamallk ok hklovk dedg oma k e kolm kle zko- B klama em ok 17 ve l omada laiiz. gel-l ama aka mde geld B emdaha olmadda okel olaak adlada

l. Ennle le ekk ada zmled-z zama a ada gele 3 zge olgz. Aa eed omada 3 aoma da kalald 1 al Savog ve SepaVekovek adak onk a oma; 2 Savo-

ve ak lkle onk oa 3 B pdevm on B kahamala ad gz de ldua olgladzee lk e ekk zg kolaaek ve lmez de leel. mdDostyvi. oseH!k ohk kalaalm. k ok daa l g nne zg akl kele olmaa ka aed onek k Boa e e zg- le ada kl aklla vad Romak poaj ; deeme Romaek lmaa

le oma okelil de lemeBoh dev eld

A e ge u e g etel deee


90/194

88 Roa Saat

yna r Asn anna Wnng sc anaz Armee du Sut nngn kzn anna Wndngn arnbr zaa ab oayacar Doaysya ogur zny g hr kn s

n, aayan bu b fark zgyk Nr b brr

Ynz ort r temy drr rrerneAm en u temt r tnye yeter gryorum Ayrm sorunu b erdedr. zeterse:roht rmnn e zgs, r y d rk temdrem or rstmdn yn nd gerer. utr oozsonu zooden dm r termeetm o Gecenz romn mze rtrm dr d yrrsz r ey de.

n y orn tee ernden r rn d r es n m mr e t d e dn r unsur or n e n n td r uur zen e "sn :

dr. nur g c uguenu tnenes nt) ne sndn te zgeren dh o ye tut ve zee sh e Psen ry ne de oduu dente ndn yrdr u yzden h o

dt eer e t "drt zgnn ro bt brdetee ndrgeme teesn tr n ch nr gnde sesern r tenden e vzgeemezun r Hnn Wendnge n d


91/194


92/194

90 Roan Saa

Vaoma Daama Ha onauno daha bs

Atc mde okses ek ha acd ta ouu ks dmse dce Asa

da sasa oa a Bagokta m ve omas Bohemada gmmes sek souaaamt ee Kch ed?" B oksesm t a k tad asa degetm gem uada ata

Hang g

k tae . Bu m k de deeme sch ste deeme as ee k

mutr ahamaa aamada aaa deemee "eke" "memes geeke duma" g komutu Fa aa aam- , omas ve ou aasdak k dmmes u oa "demee"e ve kestmede

e Bu ekst ap mth haetmt 2Krooojk e detme Ac m oaaedc (so m oaada soa gee Be deme saesde so m eamasa ka geeceke g gmde gee

meako stasa amt

nn ugeee incnglo Dn i n


93/194

Kopoion Sana ene Konua 1

nele ilgli ba ekine/eni a Sege ak slubu e biel dille llekeni oann iolojik anahta, ee-i oak bul ettiebili e urgeerlerlsnn tn byk bi dnenin

bit, sslen, oantl biiinedntebili Bu nedenle gl ok o-anesk denee sanat nn geeklilinnsedouu

ce r sapama apalm Romaa grerke d-ce z deror. Roma dda sa keds- olmlamalar alada ulor Herkes (r sase- r loo r kapc) sledde em Romablgesde olumlama ok. Bu lge o ve varsa-

lar ge Romaak dme m arle sorglac e arsams

Pe bi on nin feefesini ne olulu biide oann aa hak

knn youn kalk on?

Bir romacla lozou dme ler e-melde rkldr k sk ehovu Kka Musl eseesde sedlr Ama alarda uarl

r elsee karma dee akal Dceerkerde dorud dorua akladklarda le bular r dce olumlamasda ok dce lrmalar paradoks ounlar doalamalar


94/194


95/194

Sana Oee ua 93

uaaas aplaacak oulaa va As-da u kap Fasa di d bumaksmd baaa go Bug dcl apaa o Kderci Jue ile Efen-i dc d z

aka Jros ir mzi um gelti-yor Bu ncenin vrsmsl nieli m sin romnlr z lmler r i, urlr onun don

do ssiniz.

oua b osam b dcm kahaaabalam u y daamak ou oala gmk soum v bua oda ok daha

dk olaak apou Vlmnn Dynlmzi kc blm d u aasdakaaa z uzu zu sgi gaa E koua azad ama sdkm kama mak aa d d

kaa acak Tez B kds aadahb zama om dlmms ka Tza oala gm bmd

m ou zmn dncelern ir hrm lnmor Szgemi vu ab nk mzi/e ilgili dn-celer e Vaolma Daalmaz a


96/194

9 Roan Sana

Salin in olunun lm zerne nceler

Dor Zan zaman yaar orak kend orkdodan dahae eey sevyor drher ey on b. Dncemn scken bayarak oync yergc kkrc deneyse y d sorc br avr vardr. Varolmann Danlmaz Hainn nc bmnn (yk ry m kschzerne br denemedr ve eme ez dr Kschbokn kesn reddr" Kisch zerne b dnce

ben n ok nemdr. rksnda dncee deneymer nceemeer haa k vrdr a onhbr aman cdd dedr Kkrcdr. deneeroann dnda dnemez ben bn "zg oara roanes" dye adandryorm

Feefe aat e dn bir bireimi olaromanes ontraunon szeiniz. Dzernde duralm aa ak ede niniinci blmnn tm dsel anatn

oluuyor. n ve Unn Kabaltnc blm de dsel ant zene lu. Varoann Dayanma Haf nde ereza nn dle araclyla endini gsteyor

Dse ana ye sylemek gerekr asnd kndenemnden geree ygnk kaygsndan kr-rm gee kc dnceere ysak oan anza


97/194

Kopoion Sn n Kn 95

aa iie giiyo D eim mode saat eyk uuu oaak iteediim u imgeemi mo-deide aka i ey eidi Ama tam oaakvaoma bini i iceemesi omas geeke denetiiz imgeemi omaa katmak ii e yapmakgeeki? Bu dei ayk usua as ietiie-cekti? Bu geek i simya geektii! Baa ge usimyay k de Novais omutu Heinch onOftedingen ad om iici cidide 3 yk dvad Bu Tostoy ya da Madaki gii geeki"

dei i takidi deidi de zg imgeemteki"de esiemi yk i iidi Ama yinede tatmi omamt Bu d ona ge omadaay adaa giiydi Daha ei gideek oman ikicicdii d ve geekiin iiie a oduu ay-

dediemeycek kada kat i aat iimiyeyazmak istedi Ama u ikici cdi hii zaman yazmad azca estetik konusudaki eimeii eittii az ota akt. Buna kada dken yz-ymi y soa Kaka omutu. Romaa d ve

gee tam i kaynaasd. Kaka' yapthem mode dyya oast iii i akhem de zicieinen tye kutumu i imgeemdi Kaka he eyde nce estetik i devim-di Bi saat mucizesidi Szgeimi to' K'

Fieda e ik kez sevitii inamaz m ee aam. a da i ikoku sn kedisi Fieda ve ikiyadmcs ii yatak odasa dtd meakam Kakada ce ye i imgeem youuu


98/194

96 Roman Sana

dnemedi abii ki on taki etmek de gnord Ama Kafka gibi ve Novais gibi d deg imgeemi romana ska isior Benim bn ee a biimim bir d ve gerek kaamasdeidir bir oksesi karlatrmadr Dse anat

kontrapntonn gierien biidir

Sy eviri Yeniden ompozionunirli soun ele om Gnve ntn Ktb' "eileeler iiin-

de ir ro" olk nmdnz Yine deir romn dr

Kitabn bir roman grnmnde omaasn nedeni ee birnden yoksn omasr. Eem bir

man bir roman dnmek ordr. Yei romandenemeeri ble eem ( da eemsiik birii erine krmtr. terne ve Diderot b brii okine ve krgn bi dra getirerek eenirer Jaqes ve efendisinn o romann kk bir b

mn otrr tei anektodr anata vedneeri ktamak iin komik bir bahedenbaa br e deidir Yine de b bahane b ktb roman romn oarak a da e ndan romanparodisi oarak grmesi iin gerekidi Bna

brikte bir romann ttrn saaan daha derinbir e odn sanom Temak brik Zateep be omtr b Ecinniler' teme ad nat gisi bir ogr eni tekniie biremitir


99/194

Kpozon Sana zn Ko 9

am zeke de ayn temya Tay ytd zamnnsan ee geen ne tems natnn he zg-snde bu tema aynada yanstan b ey b bkb atnda ee anmt Ve omann btn-ne en az gzken e en nem tutn veenbudu tema dn edm bu soyut ey. Gl eUtu Kib nda tnn tuta yanza dek bz teman v moten) bye yatmt Bu b omn md Ban e vet. Romndse kahmana aay gen yam ze

n dnmed

Bylesie ge bi tamaya tlsazDemeon' da bi oa la bl edebiliiiz. Bt ykle a temasyla

bibiie bald e ay atc ta aatlt

Decaeo' b omn oduunu yeyeek kda gtmyoum un kan moden vua'

da bu kt nat dzyzsnda byk b komozs-yon ytmay mayan k deemeeden bdu zye de delse omann esn kayna ven ok omn tahnde kendne b yo amt yosunuz omn th younu beed Baka

yo gd. omnn m needeyse s-nsz zgkt. Romn th boyuna y-nmt undn Bu zg kat B-o enm bms oanaka bkmt


100/194

8 Roman Sanat

s n e Untn Kitab bir ynsin romnl bir serbest olmln rn lem birli erine ulmutur

en romanarm her zaman ii dzem erine rarm irini dzemde romann ysn dzenerim nn zerinde temar geitiirim Temaararasz olara roman ys e roman ys enmitir Roman temaarn brap y anataa yetindiinde yaanlar na ar bir tema

te bana ynn dnda da geitiriebilir. ir temann b biimde ee anmasna rs adn eriyorm en. Arasz romnn ysn ir an iin brama anmna geir Szgeii lnn Dyl nde itsh zerine dneerin tm

r szdr; drdn tma (ktch gemem iinromnn yn ryr adn bad-nd rasz oozisyon disipinini zyatmazgendirir Mot temadan ayryorm; mti tema-nn ya da yn romnn a iinde biro ez e

hep baa bir bam iinde yneenen nsrdrSzgeimi Tomasn Terezann yaam ie igii dnerinde geen yn zmanda ar ith gibiar temar inde de geen ethonin drtotii; ya da Sbin S bin erza S i

n ranz sahneerinde geen e yn zmnda anmam szer temasn da sergieyen Sinannmeon apas


101/194

Kopozsyo Saa z Koa

Tma szcnden t olk nldnznedr pek

i ma vaousa bi soudu V gigid anyoumki by bi sou sonu oaak scin, s-ck maan incnmsi dmki. ind saiim noka udu Roman h ydn nc am sck in kuuu hnbgin noaa isi" gibi Gln e nutuun Kitb nda diiydi Unuu g mk "ios sn u

m sck omann a iind mnmi,idnmi anmanm, ynidn anmanm vbyc yaam kagoiin dnm Ro-man dik ndki bi v gibi bu kagoiin kuumu. lnn Dylz H-

fi nin ili is una aik -dn yk Yy bok sc acma a nm-si g gsk

Ronz ypl zel zende du-

B dd t yed blden olu-uyor

y biiikn sona yi bm omasna aa-c hibi ndnim yo aha sona Bk

rdeyi yadm Roann mn mn sonna gmiim v a bm vad md Tam omamm. yk yavan gyou. idnbi mna kaamann mndn y sona (yani omann a


102/194

1 Roman Sana

mannn tsind gn bir yk katma dncsigldi aklma Sondan bir ncki blm alnc blmKkk dr Bundan sonra hr y mkmmlodu Daha sonra grdm ki, bu al blm ilgnbiid a' nn (Kostka alt blmn dnk d-yordu Bu romana da dardan br kii grmi v ro-mann duvarnda gzli bir pncr amtr lneiAkla nc alt blmdn ouuyordu. Daha sonra attm tn ok daha tutarl duruma gldi.yl ki Gln Unuun Kitb 'nn kompozisyonunu da ncdn blirdi ayn tmalar (zlikadatmacannki ydi anlat tk bir btnd birltirir. Drdnc v altnc rs an kahramanla (Dr. Havl birbirlrin aanmtr Gln veUnutuun Kitb nda da drdnc v altnc blmlr

ayn kiiyl (Tamina birbrin balanmtr. Vaolnn Dayanlaz iini yazdmda ydi saysna bal hr n pahana olursa olsun ykmakistdm Romann ats ncdn alt blm zrinkurumutu Ama birinci bm biimsiz gliyordu

bana Sonunda anladm ki bu blm aslda iki blmd Siyaml ikizlr gbiydi v onlar inc bir crra-hi mdahalyl birirrindn ayrmak grkiyorduBunlar unun iin anatyorum Bu dru bnimamdan n byl bir sayya olan bir bo inan zp

pii n d akc bir hsaptr Drinrdn bilindndan gln bir yruk kaamadm bir biim rndir. Romanarm ydi says zrin kurumu aynynn diklridir


103/194

Kopoio Saa Konu 101

Buamatematdennereardyor?

ele aalm. Bu roman drt kii anlatorLudvik, Jaroslav ostka ve Helena itabn te iki-sini Ludvikin monologu oluturuor te bii ise

tekerin monologarndan (Jaroslav 1/6 ostka1/9 elena 1/18 oluuor hramanan aydna-tlm adm verdiim e bu matemat yap belrlenior Ludvik ten (kendi monologula ve dtan(btn teki monologar onun portresini zer bt

nle adnlatlmtr J aroslav monologula kitabnalda birini oluturuor ve otoportresi dardan Ludvik'in monologula dzeltiir vb Her kahraman arounlukta bir kla ve deiik biimde adnlatlmr. En nemi kahramanardan biri olan Lucienin

monoogu oktur ve alnca dardan Ludvik veostka'nn monologarla adnlatmr. adnIatlmadan oksun olmas ona gzeml ve anlamazbir karakter kazandrr ank camn br annda-dr Dkunulama ona

Bu matema yap nceden dnlmmdr?

Har btn bunlar Prag'da nn anlanma-

sndan sonra bir ek edebiat eletirmeninin sae-sinde rendim an Geometr" adl azs okadnatc olmutur benim iin. Br baka deile bu"matematik dzen" biimin bir gereklili oarak ken


104/194

10 Ran Sana

dini tam bir doallkla kabul ettirir ve hesaplara ge-reksinimi oktur

Ram dknlnz buran m gelyorBtn romanlanz ana blmler e altblmler nuaralandlm.

Romann ana ve alt blmlere arlmas alt blme-rin paragraara arlmas Bir baka deile romanneklemlenmesi. Bunu ben istiorum aka Yed ana

blmn her biri kendinde bir btndr Her birikndi anlatm moduyla belirginletirilmitir szgelimi Yaam Baka Yerde Birinci ana blm: "rekli"anlatm (ani At blmler arasnda nedensel birbala) ikinci ana blm Dsel anlatm nc ana

blm esintli anlatm (ani Alt blmler arasndanedensel bir ba omakszn) drdnc ana blmoksesli anlatm beinci an blm esintisiz anla-tm altnc na blm: kesintsz anlatm edinci anablm oksesli anlatm. Her birinin kendi perspekti

i vardr (baka br dsel benin gr asla alatmtr) Her birinin kedi sresi vardr dakisre dzeni: ok ksa ok ksa uzun ksa uzun ksauzun.

Yaam Ba Yerde sra tersine evrilmitir

zun ksa uzun ksa uzun ok ksa ok ksa Altblmlerin de her birinin kendi inde kk bir b-tnlk oluturmasn istiorum Bu nedenle anclarn saar ak seik belirtmelerini ve alt blm


105/194

Kopozsyon Snt zn Ko 103

er brbrnden bergn bmde armalarn srarlastorum. (deal zm Gallmardnkdr Her atbm en br saada baar zn verrsenz br kezdaha romana mz karlatram r ana bmbr harekettr mouvement) At bmler llerdru ler ksa, uzun a da ok kurad olablr. ztepo sorununa getrr enm roanarmda herana bm mzka br aret tayablr: Modeo

pesto agio vb.

O zaman tempo bi ana blmn sesiylepad alt bl say arasnki banty belirleniyor.

u adan Yaam Baka Yedeye bakn.

Binci na bl 7 saada l l t bm modeo.knci ana blm 3 saada 4 at bm; allegreto.nc ana blm 82 saada 28 at bm al/rDrdnc ana blm: 30 saada 25 al blm pes

tsimo.Beinci ana blm sayada alt bm odeto.Altnc ana blm 2 sayada 7 at blm adagoYednci ana bl 28 sayada 23 at blm

Grorsnuz: en ana blm saa vealza at bmde oluuor rahat yava brak; moderato Drdn ana blm 30 saya ve 25at bmden oluuor k b hz zlenm ver


106/194

0 Roan Sana

r prestso

17 at bmn buunduu atn ana bmyanza 26 sayan ouuyor nadma bu oa hz br s ade

edyor oysa sz onu dgio oara beryorsunuz

nk tempou beireen bk bir e dh vrdrir n bmn sresie ntn on "erek"

zmn rsndki bnt einci n bm, "irknor" bir k bir m tmn gsterirken, tnc n bm "Krkl Adm" birk stikbir zmn diimini ee r. rd t bmeriievi zmn vtmk ve tek bir bk n dur

drmktr Tempo krkrn o nemi buuorum unr benim iin ou zmn romn zmn ok nceki ik nceerimi outururr.Ya Ba erde n n bu tnc n bm a-nun (br ve cm tmoseri) rksndn edinci

n bm presto (cmsz ve siniri tmoser) geiru son krtkt romnn tm heecn verici cn ountrmk istedim. Varomann Dayanazande durum btne bunun tersidir. ur-d dh ie brken son n bmn pnsmo veago "Kreninin Gmseii Rht menkoik ok z on oduu tmoser) oms ve bir or-tssmo, prestsmo n bm ("k Yr":Grt creti ok o bir tmoser) izemesi


107/194

Kpz Sn z K 105

gerektiini biliordm.

O man temponun emes hean eiamosfen eimini e gerektior

Yine bk bir mzik dersi. Mzikal bir kompoziso-nun her blm bzi iste isteez eecanlandrrBir senoni a da sonatn haeketlerinin dzeni herzaman azl olaan kurala aa e abk hare-ketler arasndaki amamala belirlenmitir Bu da

hemen hemen kendiiinden un belirtir Hznlhareketler e neei hareketler Bu heecan ericikartlklar ksa srede alnzca bk ustalarn ama baarabildii o da er zaman del skc birbasmakalpla dnt. Bu anlamda eskiden bei bi

linen bir rnee haran ben hopinin nchareketi cenaze mar oan sonat. Bu grkemli edadan sonra ne slenebirdi ki Sonat er zamankigibi canl bir rondol bitirmek mi denenebirdi Beethoen bile Ops 2 sonatnda cenaze arnn a

n zamanda nc hrekettir arkasndan allegro birinl getirirken bu basmakalplktan kaamaz. hopinin sonatndaki drdnc hareket ok tuhatr Pnssmo; hzl ksa btnle melodisz, dugusal-ktan kesinlikle zak Uzaklardaki bir rtna kesin

bir nut bidiren bouk bir grlt Bu iki hareke-tin dgusaldgsal olmaan anana gelii bo-znz skar. Kesinikle zgndr Bunlar sleme-nin nedeni bir roman dzenlemenin arkl heecan


108/194

106 Roan Sana

lndrc zamr yanyn getirmek odn anlatmkr. an gre ir romncnn en ince nt ddr.

zk tniz yzanz o tk/i

?

25 yan kadar eni edeiyttn ok mzik giendiriyord. O dnemde yaptm en iyi ey drt g iinir eteydi: Piano ato rnet ve teri. Geecekte

ortay kackrndan hi kk dymdm roanamn ya iz rptm iimde etedeydi. D B yedi n lmden oyord dneiyor mnz Ronadakigi. tn iim oaak ok yrk az ir vain

pod g kora v) n erden omt veher irimin orketrayon arkyd pino to; pianoolo; alto karnet teri v). iime rkk okyk ir tematk irike dengeendi atn onkar yanzca iki tea iendi A ve Son an

m o dnemde ok zgn odn dndmir okelilik zerine krd rk ve cokadan eiki iki temnn zamanda evrimi Szgei-mi on lmde nc hareket rnet ato pianoiin gterii kora iiminde trlnm A tem)

teyp kydndn yneenirken yn nd teri vetrompet arneti krnetini ir trompete deitir-mek zorndyd) temnn ir eiteeiye -ar lnda) girerer Ve yine igin ir rat


109/194

Kopoion Sana n Konua 107

lant Yalnzca b kezlne en b C temas altncana blmde otaa ka Tpk a dak Kostka ada Yaam Ba Yere dek Kklk Adam gb Bunla unu slemek n anlatoum B oann

bm, matematk aps" b hesap deld B-lnd b emd b saplantd. B zamanla ben-dek bu bm sapantsnn kend klmn b tcebsel tanm olduunu ble dnmmd amabka l nce b gn Beethovenn Dl

sn ok daha dkkatle dnlence Nass ve znelbm anlan bakak zouda kaldm BaknBrc Hareket Yava; fg bm 721 dakkakc Hareket Hzl snandlamaan bm; 326dakka.c Hareket Yava; tek b temann bast segle-n 051 dkkaDrc Hareket Yava ve hzl etleele b-m 134 dakkaBec Hareket ok hzl skezo 535 dakkaAltc Hareket ok ava tek b temann bast se-gen; 5 dakka.Yec areket abuk; sonat bm; 630 dakka

Beethoven belk de en bk mzk mma Onamas olaak lk soat bmnde azlm) dahasonak haeketleden (ondo, menuet vb bmnde

azlm) he zaman ok daha neml olan ou zaman asgele baaa getlm dt haeket evmolaak tasalanan sonat kalmt. Beethoven'n tmsanatsal evm bu baaa gel geek b ble


110/194


111/194

Kopoon Sana ene Kona 109

o basit bi ialo 70 san B tmas Osta-s mlos rt ano bast aoa isi ml-ts bi su z 05 sani. Anan A tmasnnlnza bir a a ii m inlnmsi 0 sa-ni! Bu u anza ii ana blmn olumuolara nn AB Bu 0 sanili nlm o-masa at aata uamaz a a A tmasnn b-tnl inlnni nn 70 sani 05 san- 70 sani Can s simti! Aslna (A B Amasnn simtisinin, sln aial asimtisi-

l nlnm sinimi va! ouluumanun bni bln an oanlann zlii-. Matmati zi. 70 105 0; itti

0x75x70x7

7bu a itti

2327

Ama bunu br ana braalm

Al Valsi ndn hmn hmn h mdn.

Osa bu bi anlama bni n svi omanm. Tp Gn ib onu a tiln oaha faza in azm aa b anala v


112/194


113/194

opoon Sana n Koa

Fernno n brnn Lun nnnenen en reno Don Fernnonun terke nn onr Don Fernnoy un onr Mrp hpnenen knbr uby onr yrr onu ryn kre, onrk r ve rnn penen een evye buen evnn bb rfnn zene n pene tk ukr. Btnye ok ururve krr yn. bunu br zn ervntete br k y brzk ork ne

e. nen ronr okuyuuy henz eree uyunuk nn vrt. Ronr oee ere kt etek eyorr Eenrek rk rprz ypk byeek tyorr. yun oynuyor ve ukr bur

yyoru 9. yzy ron rhne byk brekk ou r ok enebr bun Geren tk ee zorunuu enten eyhnen netr brenbre. 2. yy ou zn 9yzyn rn bkr. Bunun brke er

vnen eyhnene b br n kn er rtk nun bz r 9 yy erek eney rr ve bu uru erekee onkz rr oyunu u oz tk. ork y, prok ze Vari-

kan 'n Znnla y Fdydu) y fntke our Kn k ron Aa b Kronn e yn eree h uyun oynrnn yer brnc b okuyun er


114/194

112 Roman Sana

vantsin ansinin stai bi ans ibiiAa bu ana uu laan (atta lanasz uula lsin bi titizlil v laanstb antasla anlatlt i insan nisini r uun laasa an litn

aa bi naa iss unu iianlaa i Kaa il "st" vningl n il anaas Cantsnasnn vvilvai aan iti

od c b nm dncn ao

ncli b Avrua an vait aa v btn r ranla bunun lni

uala atn ln bi aa ili aan bi lr Ay an l b sruar nsan bu naa aaa a u?Dna nsann nlinn uta" u? Sunun ar iliil a aiini

bilt bn r aa n b s lutu btnl sanatsal b s il snusu lan a b bi a bi nunu bilsi (atalaa v tin b sansn na rala t aas-

laa rtaa arr

Bu dua oma bm a: Ay uua ay


115/194


116/194


117/194

Beinc Blm

Geride Bir Yerde


118/194


119/194

ai yaatm: i

iir gerid bi dedir

Nic znd du oda

ai yal bmkr onu

J

stum sef Skvrec ktaplarndan rnde gerek r yk anlatr

ragl r mhends ndrada r kkyumaarr Mhends raya gder tplanty ktr verga dner Brka gn snra partnn remgzetes Rud 'yu ele ar ve unr ur gazetede ndra'da br klkuma katan r e hends Bat asnna ssyast vatann ryn rdeme verd ve Batda almay set. Sen ync r leye n r de stne y r dmeer_ Bu yrm y ap demer dsmzgerne nnmaz Ama azda z d ndsdr h uusz u srada rya gen ereer rada grne dhete der man dmnz Oaz zn n yazr dnuu

; er 1 ku-


120/194

18 Rma Sanat

mutur. Ne ypblr bu uru emen Rud nun broun kor ber eren mubr bulur.Mubr r er r gerekten cn k brurum oluunu kennn berle br g

olmn ber etnnn oun oruy lerbknlnn geln yler.Men e klkr bknl ger "Eet ort

br ynlln oluu ken bknln brg yok bu le" erler or. Menle lgl

ber onr bykel gl ernen geltrber ylnlmlr ter. Bu olnkr kygln n br neen olm bn brey geleyece ylenr

en kyglnn eeme Ntekg ln uuuunu elefonrnn lenne okk len k ree reer. Uykuuyuy. rbnr u geceleen onr kr ynmyk b yn gerek telkey gel lkey y r y erker. ylece ger-ek br nc our.

2

n yk urkn Kafkaes ene-lece br ykr r nt ytnn krn eylc br ronnn grle elrenen bu -r bk br k rclyl krye yen olubln y rubn be


121/194

Gde Bir Yerde 119

lym uum yzsl y ee teot pys o yo mz

Pe e a?m yl tmly l m

Bir

Mhes y bi t uuaa abit tele b yete le y

bet bme blmey ele sou yee b t myt ve bu lm m ve b zm blemeyeetBu eee meme e oseh K e y u s sto meuu K e

uum. ve lyml te ve ev b bets uum b ey omy b y. Kf e om oulul uum fl sel ve us s tm b stel o gzle e seele. K se u-um e ysl uy b mem Bu y-l e zm oyuuu se blmez y b le buum m ol

u bme y muht Ky evosys uu gm ytyl


122/194

20 Roman Sana

ete uru uur O aar nce atoan ekaastro euru tutuas nersi gier engeen yat ousuur (aastro euruna gere-s otur e gneren bu an yaa baa

br bya gernce borat anaaara a-yaan oyun larca sr gier Br gn ig t

broarn ar gee aaan esi neriyi asyaaar sraa ar br katsi sonucu Kyagerr O hae uun br yocuutan sonra

ye b hata souc gtr Dahas Bu ato ey a onun in oa baa hb ya oana gre oun btn ar r hataan ibarettr

K sk ya oya Patoncu bir eaa en oru gere tes er, buna kar n kse ar yanr esne urn brgee aa r ey er. sna kaastro euu K e Prag es erin brer ggee b br ey erer: e gg e ere: oya br yn ggesrer gge rkr haa be a oaya ggeerrer

ns yaa ynca r ggeyse e or gerekk br k yere uaa nan ya asst br ya ytyorsa o aa ruatb aa grei Gekte aank yuuar ou oaar ne eeer oark arr.

Bye br yoruu yn uuyoru ( K- a ya out uruar oarak a- yer egor ork gryor a r an


123/194

Gd Bi Yd

a alac lio baa t ii Ta ikouca kli i tablimii atoTanr ibi ava m kisi ka isl uu-a uao; b bi a tabiimsl aa

tamlaabli.aa isl alol aza ama aj(ik t v umaca a tabilimsl boutua(aa ousu dmc anbm boutuaaamaz

askokov suuu a taamaz v ur kavmak ii ki istil czaa bou u k ii uu cay arama uumu-ur

a a matk tsiir. Czaaa cza i ilmz. za sama ls katanmazr ki uaa kii huzua kavuabmki caa b ruama buma ist Ca uurar

Prg mh is ou bi iim iz cezanmt. u za li bi suutirtir v b lk sakla su hdis ou t sr baka i

ky uu.Dv' VI b K kisi t

ula d aam tm mi c a kaa" z im


124/194

22 Roan Sana

kaa v Kd k sulama" mkamas

altmt Suaa uunu aAmaa b g atodk b gvd ak sak

ktu a ky kapaak yta mktubu.

ato Amaam u dsl ayplamaya l gkgm Koku (mhds skt gl

okuduu ay koku kd baa hkm sada byl b buyuk ya da gl gl b

t gmms ka hks sak vbaa aka

m ola Amaa asd kaa

Amaa bas s savumak st Ama

sou va aa v k otada olmad

g kaa kd d otada yoktu Baamak

auamk hkm gym olmakgk b a akamas

toya ya u duda a uu aa dmk

h kmaktd u dmtabms ya-

da caad uuu oayaa ya/a

rGd dm hb buamams

ugld gd k asa b duumdu G

d m k o y b su ld v

ma yad bgls st.

m k tada yoku tk gda almak

yll m dv oduuda adam n

uda asaak u. Ca uu buu


125/194

Gede B Yede 13

Pagl hii oi bi ,bi aa ai g ia.

o aa i aa (azca vii oluugii "il" b abah Joh K aaa al oa uua biiil aha l Yaaaa agl bi v uuola K aala a a ci gcil li ii v i uzu uzaa avuaa o

uu Kaa b aaaaaouuua hi g, gl.

Phi Roh u aa aaaaao uu Gouco xa ii o io oa vi

o hay. Ko aa i z aaz bi aa.

a o oluuu b hi bi auu aaz vauaibi ba gibi aa aaa a

uha buaaa bu u. a aac auu buua i aabua a f bzi a i c g

aa aa o haa ouu

ii (a o b oauou o oaa buuu i, ouuu azaaa aj oa aa uguu a i ajiolaa m ji oa ha domadan


126/194

12 oan Sana

er ve kurbanlar umabiecekler tek avuntudan ra-gedyann celiinden (gerek ya da sze kaynakla-nan avuntudan yoksu kar Mhendis anayrdunuyitirir ve erkes gler

3

Gnmzde yaamn Kaa'nn manlarna benzedi- nemler vardr.

Prag'da yarken prt sekreterlne (irkin vemodern br yap ao dedn ka kez imim-dr Partin iki nmara adaa (olda Hendryckadnda biri Kl (n ekede mucze ya dalam anlamn geld bilnince ok dh o gel

yr nsana bu ad) deni e uydumBk koms ir A, 50l ylra Slnci

yntemerle yargkt sonra pseld crese yz irer b gelen bt b alszlklre karn komzm bl olun ile ger.

Aklkt ded bu. ar baln ( cellrablk) erdem ve rsnn br smges olrk gryor Bu rleri okuyan rglar onu r&el aly lr e duumnu oph Km inn- e r r

r smglr rmr bl l m r ay

r yl n ye m mlr r h


127/194

Ged Br Yrd 125

anld nk bunla totalite bi toplumun ncelemeledi

ununla bilikte bu olumlamann dzeltimesigeeki toplumimse ya da siyasetbilmsel bi kavam del afann omanla sanaytoplumunun smnn yabanclamann buuvaalaknn ksacas kapitalzmin bi eletiisi olaakaklanmaya alld Aa afka'nn eveninde kapi-talzmi olutuan emen emen b ey yotu nepaa ve gc ne caet ne mlk ve mlk saiple ne

de snf mcadelesi totalitazmin tnmn yantlayan bi

ey de deildi aan omanlanda ne pati neideoloi ve kavamla ne siyaset ne polis ne de oduvad

Daa o diyebiliz i a insann ve onundnyasnn temel bi olbliini taisel olaak be-lenmeyen ve inan needeyse e zaman elikeden bi olabilili temsl ede. Ama btn bu beli-lemele souyu gzden kmyo Nasl ouyo da

Pagda afkann omanla geek yaama i iegeyo ve nasl oluyo da yn omanla aiste biyazan tmyle zne dnya gnn byl anatm olaak okunabiliyo u insan ve dnyasnna denen gzi gcnn Pagda Paiste oldu-

undan daa somut ve daa kolay kavand anlamn m gelyoada taite a olan toplumun daa

geni boyutlanda yaatan eilime vad tidan


128/194

126 Roan Sana

keni anlata isteini attaak sekli e-keeesi; toplusal etkinliin bokatlatmas ve bylece btn kuulan yn b amayan ab/ ntlmesi Ve btnbnlan sonucuna bieyin gieek kiiiksizeti-esi

u eilimlei youn bi biime bana tayantotalite evletle Kafkann omanlayla geek ya-am aasnaki yakn ilikiyi beliginleimieiAa bu iliki ata gemiyosa, bunun tek nee

n eokatik enen toplulan bugnn Pagn-an aha az a olaa eii ence bununbir baka neei e buaa geek uygusunun ka-nmaz olaak yitiili ols.

Deokatik enen toplumla a kiikszleti-

e ve okatlatma selei yaacs eil-ir; btn nya bu selee sahne olutu Kafkann omanla bu selei sel ve s biabatmayla gstei Totalite evletle ise hi e ii-sel omayan bi abatmayla

Peki ancak Kafkann lmnen sona taihsanesine btn aklk ve plaklklayla kan buelei ilk kavayan omanc neen Kafka olmutur?

4

nsan kenisini baz geme ve efsanelele alatmak


129/194

de Br Yerde 17

iseezse Franz Kaadnir sias eliizine rastlaaz Kaka bu ynyle Prag'daki btndstlarndan Max Brddan, Franz Werfel'den, gnrwin sch'den ve tarihin anan bidiklerini nesrerek gelecein grnn betileeye uraan

btn avangardlardan ayrltrPeki nasl luyr da btn bu saydklarzn ya

plar dei de, kafas yalnzca kendi yaa ve sana-yla dlu lan bu yalnz ve ie dnk yazarn yaptla-r gnzde tplsalsiyasal bir keanet larak

rlyr ve bu nedene dnyann birk yerinde sklanyr?Bu gizi bir gn esk bir dstuun evinde tank

ld bir laydan snra dnd. Bu kadn ds-t 1951'de Stalinci Prag ahkeeleri srasnda i-

lemedii sulardan tr tutuklanm ve yagant O dnede yzlerce knist ayn duruday-. aalar bynca kendierini tyle Partiylezdeletirilerdi Parti anszn nlarn sulaycslnca Jseph K gibi gizli suu blak iin t

gemilerini en ince ayrntlarna kadar gzden gereyi ve snunda da d rn sularn aklaa-y kabul ettiler Dstsa sa kalay baard nklaanst cesareti sayesinde yldalar gibi air Agibi "suunu aratraya yanaad Celatlarna

yardc lay reddettiinden sn durua gste-risi iin kullanlr lmaktan kt Bylece aslaktanrtuldu ve yaam byu apis cezasna arptrldOnbe yl snra saygnl ger erdi e zgrlne


130/194

18 Roma Saa

kavutuB kadnn, tutukland ada bi yada bi

ocuu vad Haistn kca oalt yada bi o-cuk buldu kanda O gdn oa yalz v alak-gnll yaamn oluyla aylaman mutluluunu

yaad Olua tutkuyla balama btnyl ala-l bi duumdu Bi gn onla gmy gittm Kadnn olu 26'na glmiti Ann kgn v zg al-yodu Hi gk yoktu alamasa: Ola abahlyig kalkmt ya da bunun gibi bi y Bu kada

nmiz bi y iin nii iniiyou Alamayad mi Abatyosun" ddim kada.Anni adna ocuk yat vdi bana Hay an-

nm abatmyo: Annm mkmml v ykli biknd Hkin zld gld o dimyi

bamt Bim d oulu bi ia olma stiyo Dou ok g klktm ama annn bana kzmann nd ok daha dn Tutumuma, bnccdavanma kzyo Annmi tdi gibi bii olmakitiyoum n nd sz viyoum buun

iin.Patini anny yamay baaamadn, annoluna yapmay baat Onu sama bi sulamaybnimmy uunu aamaya" halkn ndaklamada bulunmaya zolamt aknlk ind

kk ata talci bi duumay andan bu ah-y zldm v anladm ki byk taihl olayladaki(kukuuz inanlmaz v iad uhal mkanz-malaa a olaylan ok adan v inanca kip


131/194

Ged B de 129

evren ruhsal mekmar arasnda ark yoku.

5

Kaka'nn babasna yap a hbr aan gnderedi nl mekubu yaarn gderek roanlarnn byk emalarndan brine necek olan ua ym t ilkn bilgisn ailesnden ocuk ile

anababann anrlarl gc arasndak lkden edndn ok gel germekedr Yan aleynsyla yaknda bnl br ksa yk olan K-rarda baba olunu sular ve ona kend kendni bmsn buyurur Oul uydurma suu kabul eer ve

kenn raa ar Da sonra bilneyen br rge suu ulunn ve grlan kesen oseph Kkdar uysaldr kendni ra aarken Bu k sulaa bu k sua boyun ere bu k da rasnda- benerlk aann aesel oaliarinden" b-

yk oplumsal ykere kadar hi kopmadan spe r gler ne sermeker

oer u rneernde k-mul ve kse arsi s r ordan kldrmyayer Gerek dnuk yeke yurlarnn

mye saydam oas ser G a/ yaalks rnek ale lkne denk der. Yuranevleen ya d arde hibr ey gileeye hakkyokur Tpk uu anasnda ya da abasnan br gleeye akk omd gib. Toaler oplum


132/194

130 Ron Snt

ar propagandaarna sevecen bir gmseyi kondu-rurar tek bir byk aie gibi grnmek isterer

Sk sk Kaann romanarnda topuma ve in-sana iiki kurma dorutusunda bir tutkunun die

getidi eri srmtr; sanki K denien kkszvan tek bir erei vardr anzn iencinin s-tsinden gemek. Bu akama yanzca basmakapbi dnce, anamn indirgenmesi dei ayn zaman-da da kat anam ermedir

Kadastro memuru K insanar kazanmak onarasak iiker kurmk peinde deidir Sartrenesesi gibi insanar arasda bir insan omak iste-mez. Bir topuuka dei bir kuruca kabuenmek-t onun istedii; bunun a bedei ardr. anzn-

dan vazgemesi gerekmektedi emek ki onun cehennem budur Bir tr yanz kaamaz atodangnderien iki yardmc srei izer kendisini. Friedaya ik kez seviierkn iki yardmc da iki sao-nundaki ezgahn stnde onr izer o andan ba-

ayarak da iki sevgiinin yatandan hi eksik omaya-caardr.Kafkann kaygs ynzn ienci dei yanz-

n sii.K Rossmann durmadan herkes tarafndan ra-

atsz ediir giysiei str; ana babasnn ek foto-ra einden anr; yatakhanede oanar yatannynnda boks yaparar ve ikide bir stne dererki serseri Robinson ve earoche onu kendisiebirikte oturmaya zorar koca Bruneda'nn i eki


133/194

Gde B erde 131

lei uykuunu bleJoep Knn yk e el yaamn inenme-

iyle bala Kmlklei beliz iki aam iei giiponu yatanda tutuklarlar. O gnden ona i yalnz

ietmeyecekti kendiini makeme onu zleyecekgzleyecek onunla konuacakt peini bakmayanbeiz b gtn yiyip itidii zel yaam yavayaa yokolacakt

Gzlein otadan allman ve zel yaamn

ayamlaman tleyen o ai ulula nal eci balattkann fakna eildle Totalita-zmin k nokta nn balangcna benzeYatanzda kkrak yakalala zi Anababanzgb kapy ap dalle ay

Kaann omnlan yazan en kiiel ezel atmalann zmlei mi yoka nenel bitpumal aygtn betmlemelei mi oluu k ktatlan bi konuu.

Ka ne zel alana ne de kamual alanla -

nld He ikini e kapa Kamual olan zel ola-nn aynad, zel olan kamal olan yant

6

aas outuan kk apta uygulamalaan -zeeken yalnzca aleyi eil Kaann b ei-kin yaamn geidi gt olan boyu a n-m


134/194


135/194

Gd Br rd 33

Yant Milenaya yazd mektuplardan birindebuunabilir Bro ama bir kurum deidir amaolaktan ok fantatik bir dnyadr Bu tce Kaf-knn en byk glerinde birini tamaktadrmenin gremediini grmeyi bmitir. Kafka ay-

a yalnzca brokri oguunun inan inann d-umu ve gelece andn tad byk nemi gr-mee kalmam (daa da artc biimde bro ku-rumunun dlemel yannn ierdii iirel gizilgcd grmtr

Peki brokrainin fantatiin alanna girmei nedemektirrag mhendi anard bunu oyandaki bir

ya ap Londraya gtmt onu kendii Pragd yt bni ni aryan gerek bir hat olarak

dolayordu Bu arad ud broar binmeyen birmoo dan arta kam y b t buunamyn b bnt andryordu.

Kafka daa ne taaanmaz anlan bir iin teinden brokratik dnyada fantatik olan grd

iin geebimitir. Btnyle brokratlam bir top-umun i de iire olmayan arcn romann bykiie dntrd; z verilmi bir ii bir trl eldeedmeyen bir adamn on derecede radan ykngerete 'nun tm yk udur yenceyedetana grmedik i gzei dntrd

aa brokratk bir konumu br evrenin dev bo-yutarna yayarak i bimedii ve bugnk Pragdanbaka bir ey omayan bir topumu andrya byle


136/194


137/194

ede Br Yede 135

o' ilk okuduumda ondrt yandaydm ve kitabn beni bir daha bylesine byleyecein sanmyo-rum O zaman kitaptaki o engn kavray 'in gerek anlamn anlayamamama karn by-mm.

Daha sonra gzlerim rin na alt ve gz-lerimi kamatrm olan eyde kend yaadklarmgrmeye baladm ama k yokolmad

iir nice zamandr ylece beklemektedir bizi dyor Jan kacel. Oysa durmadan deen bir dnyada,

dimeden ylece duran br yansamadan baka birey olabilir m?vet olabilir Her durum insann olgusudur ve

hr durum ancak nsnda ierleni iereblir Dolay-syla insan o durumun (e onun btn metafzik ka-

mlarnn nce zamndr i insan olablirlii olarkrolduunu dleyebilirAma bu durumd tarh (deimez olmayan nedir

airin gznde? Garp gelebir ama airin gzndetarih kend durumuna benzer bir durumdadr; tarih

hibr ey ym buup . Th yen du-rumlarda insann ne olduunu nsann n

Documents

231742133 Milan Kundera Roman Sanat谋