32
Το σχίσμα του 1054 μ.Χ. : γεγονός μεγάλης οδύνης ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ : ΣΧΙΣΜΑ ( διαίρεση της Εκκλησίας ) FILIOQUE (το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού) ΠΑΠΙΚΟ ΠΡΩΤΕΙΟ (απαίτηση της Ρωμ/καθολικής εκκλησίας ο Πάπας να είναι ο ύψιστος εκκλησιαστικός ΑΝΑΘΕΜΑ( ανατίθημι: 1. αφιέρωση στο Θεό ,2.αφιέρωση αιρετικού στο διάβολο ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ (αποβολή από τους κόλπους της εκκλησίας ως τιμωρία για πολύ βαρύ αμάρτημα) Μ. ΚΗΡΟΥΛΑΡΙΟΣ (ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κων/πόλεως Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης ) -ΟΥΜΒΕΡΤΟΣ (Καρδινάλιος – εκπρόσωπος του Πάπα Λέοντος Θ ) ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΕΣ( Προσπάθειες ανάκτησης των Αγίων Τόπων από τους χριστιανούς) Επιμέλεια : Ράλλης Χαρ. Καθηγητής 1ου Γυμν. Αμαλιάδας Ράλλης Χαράλαμπος

26 Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Το σχίσμα του 1054 μ.Χ. : γεγονός μεγάλης

οδύνης

ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ :ΣΧΙΣΜΑ ( διαίρεση της

Εκκλησίας )FILIOQUE (το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται και εκ του Υιού)

ΠΑΠΙΚΟ ΠΡΩΤΕΙΟ (απαίτηση της Ρωμ/καθολικής εκκλησίας ο Πάπας να είναι ο ύψιστος

εκκλησιαστικός ηγέτης )

ΑΝΑΘΕΜΑ( ανατίθημι: 1. αφιέρωση στο Θεό ,2.αφιέρωση

αιρετικού στο διάβολο –ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ (αποβολή από

τους κόλπους της εκκλησίας ως τιμωρία για πολύ βαρύ αμάρτημα)Μ. ΚΗΡΟΥΛΑΡΙΟΣ (ελέω Θεού

Αρχιεπίσκοπος Κων/πόλεως Νέας Ρώμης και Οικουμενικός

Πατριάρχης )-ΟΥΜΒΕΡΤΟΣ (Καρδινάλιος –

εκπρόσωπος του Πάπα Λέοντος Θ )

ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΕΣ( Προσπάθειες ανάκτησης των Αγίων Τόπων από

τους χριστιανούς)

Επιμέλεια :Ράλλης Χαρ.Καθηγητής 1ου Γυμν. Αμαλιάδας

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 2: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

• Ανατολική είναι η Ανατολική είναι η ΟρθόδοξηΟρθόδοξη (που σημαίνει αυτή που έχει το σωστό δόγμα- πίστη)

•Δυτική είναι η Καθολική ή Δυτική είναι η Καθολική ή Παπική ΕκκλησίαΠαπική Εκκλησία (τον 16ο αι. αυτή διασπάστηκε στα δύο και προέκυψε απ΄αυτήν η Προτεσταντική εκκλησία)

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 3: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Η διαίρεση της αυτοκρατορίας οδηγεί στην απομάκρυνση των εκκλησιών της

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 4: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Οι νέοι λαοί που θα κατοικήσουν τη Δύση θα συμβάλουν ακόμη περισσότερο σ΄ αυτή την

απομάκρυνση

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 5: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΑΦΟΡΜΗΣΗ: Η διαίρεση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας σήμανε και τη διαίρεση και σταδιακή απομάκρυνση των εκκλησιών της ΡΩΜΗΣ και της

ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ .

• Απομάκρυνση Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας . Αίτια του Σχίσματος

• ---Διαφορές και συγκρούσεις μεταξύ των δυο Εκκλησιών πριν από το Σχίσμα

• -----Αίτια του Σχίσματος :• ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ : filioque ,

πρωτείο Πάπα• ΠΟΛΙΤΙΚΑ : προσάρτηση

της Νοτίου Ιταλίας στη δικαιοδοσία της Ρώμης .

Το Σχίσμα : γεγονότα και σύγκρουση των εκκλησιών

---Μ. Κηρουλάριος και Ουμβέρτος πρωταγωνιστές

της κρίσης ---Σάββατο 16-7-1054 μ.Χ. :

ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ----Κυριακή 24-7-1054 μ.Χ. : η απάντηση της Κων/πολης.

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 6: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Συνέπειες του σχίσματος σε Ανατολή και Δύση

• ---ΑΝΑΤΟΛΗ : • πνευματική κυριαρχία του

Οικουμενικού Πατριαρχείου• Διατήρηση της παράδοσης

της εκκλησίας

• ΔΥΣΗ : • κυριαρχία του Πάπα .

Σταυροφορίες • Νέα σχίσματα

(ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ) . Απομάκρυνση από το Συνοδικό Σύστημα

--Σύνοδος Λυών . 1274μ.Χ. --Σύνοδος Φερράρας –

Φλωρεντίας , 1438,39 μ.Χ.

--1964 μ.Χ. : συνάντηση ορόσημο .

Προσπάθειες άρσης του Σχίσματος των Εκκλησιών

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 7: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ μεταξύ των δυο εκκλησιών:

ΑΙΤΙΑ;• 1.<<ίσα πρεσβεία τιμής >>

ισοτιμία των δυο εκκλησιών

– Β Οικ. Σύνοδος 381 μ.Χ. : Αναγνωρίζει <<πρεσβεία τιμής>> στον Επίσκοπο Κων/πόλεως αμέσως μετά τον Επίσκοπο Ρώμης.

– Δ Οικ. Σύνοδος 451μ.Χ. : Αναγνωρίζει <<ίσα πρεσβεία τιμής >> στον Κων/πόλεως και Ρώμης

• Ο Πάπας Λέων Α δεν αναγνωρίζει τον Κανόνα .

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 8: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ μεταξύ των δυο εκκλησιών:

• 2. ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΦΩΤΙΟΥ ΚΑΙ ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ :

• Ο Καίσαρας Βάρδας διώχνει τον Ιγνάτιο (πατριάρχη ) και στη θέση του τοποθετεί αντικανονικά το Φώτιο .

• Αντιδρά η Δυτική Εκκλησία .

• Το 879 μ.Χ. αναγνωρίζεται ο Φώτιος ως κανονικός Πατριάρχης και από τη Δυτική Εκκλησία .

• Ράλλης Χαράλαμπος

Page 9: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ μεταξύ των δυο εκκλησιών;

• ΔΟΓΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ:

• Προσθήκη από τη Δυτική εκκλησία στο Σύμβολο της Πίστεως του όρου (filioque : το Άγιο Πνεύμα προέρχεται και εκ του Υιού )

Τι σημαίνει αυτή η προσθήκη;

Κάθε πρόσωπο έχει είπαμε τα προσωπικά του χαρακτηριστικά που είναι μοναδικά, έτσι η εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος είναι χαρακτηριστικό του Πατέρα και όχι και του Υιού αφού έτσι ταυτίζονται τα πρόσωπα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ : Κατάλυση του δόγματος της Αγίας Τριάδας , Δυαρχία , Υποτίμηση του Αγίου Πνεύματος .

Page 10: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ μεταξύ των δυο εκκλησιών;

• ΠΑΠΙΚΟ ΠΡΩΤΕΙΟ :• Απαίτηση της Ρ/καθολικής εκκλησίας ο

Πάπας να είναι ο ύψιστος εκκλησιαστικός ηγέτης . ( κατάργηση του Συνοδικού συστήματος ).

• ΑΛΑΘΗΤΟ ( δόγμα 1870 μ.Χ.) : Ο Πάπας δεν κάνει ποτέ λάθος σε δογματικά και πρακτικά ζητήματα

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 11: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ μεταξύ των δυο εκκλησιών;

– . ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ :• Διεκδίκηση των

περιοχών της Ν. Ιταλίας από τον Ρώμης .( οι περιοχές υπάγονταν στο Οικ. Πατριαρχείο ).

• Ο Πάπας Λέων Θ προσπάθησε να εισαγάγει τα λατινικά έθιμα στη λατρεία και στην εκκλησιαστική ζωή στις περιοχές αυτές .

• Αντίδραση του Πατριάρχη Μ. Κηρουλάριου

• ( κλείνει όλα τα λατινικά μοναστήρια και ναούς στην Κων/πολη).

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 12: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΓΕΓΟΝΟΤΑ : • ----Ο Πατριάρχης Μ. Κηρουλάριος

καταδικάζει τις καινοτομίες της Δυτικής εκκλησίας .

• ---Ο Πάπας Λέων ο Θ δια μέσω του εκπροσώπου του Ουμβέρτου

• 1. διεκδικεί την προσάρτηση των εκκλησιών Βουλγαρίας και Ιλλυρίας και

• 2. αμφισβητεί την κανονικότητα του Κηρουλάριου ως οικουμενικού Πατριάρχη .

• ---Ο Καρδινάλιος Ουμβέρτος καταθέτει στην Αγία Τράπεζα του ναού της Αγίας Σοφίας κατά την διάρκεια της Θείας Λειτουργίας Αναθεματισμό και Αφορισμό του συνόλου της Ανατολικής εκκλησίας .

• ---Ο Πατριάρχης συγκαλεί Σύνοδο όπου αναθεματίζει τους συντάκτες της επιστολής και όσους την ακολουθούν. ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ των εκκλησιών είναι

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ . (1054 μ.Χ.)

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 13: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Καινοτομίες του Καινοτομίες του ΠάπαΠάπα

• 1 . ΈχριανΈχριαν μόνο τους επισκόπους (σήμερα τους χρίουν όλους στην ηλικία των επτά ετών)

• 2. Καθιέρωσαν την υποχρεωτική αγαμίαυποχρεωτική αγαμία όλων των ιερέων

• 3.χρησιμοποιούν άζυμο άζυμο άρτοάρτο για τη Θ. Λειτουργία (σήμερα δίνουν μόνο τον άρτο στους λαϊκούς, την Όστια)

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 14: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΧΙΣΜΑΤΟΣ; • Πνευματική κυριαρχία

του Πατριάρχη στην Ανατολή και διατήρηση του Συνοδικού συστήματος .

• Η Δύση με τη τέταρτη σταυροφορία (1204 μ.Χ.) καταλαμβάνει την Κων/πολη .

• Το 1261 η ανάκτησή της από τους Βυζαντινούς.

• Διάσπαση της Δυτικής εκκλησίας ( Προτεσταντισμός).

Page 15: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 16: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 17: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Με την κατάληψη της Πόλης οι Δυτικοί προσπάθησαν να επιβάλλουν με τη βία τις θέσεις

τους

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 18: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Χάρτης με το διαμελισμό της Βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 19: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΑΡΣΗΣ του σχίσματος ;

• Από το 1054 – 1453 μ.Χ. έγιναν 13 προσπάθειες για ένωση των εκκλησιών .

• Δυο οι σημαντικότερες :• 1. ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΛΥΩΝ 1274 Μ.Χ. :• Μιχαήλ Η Παλαιολόγος προσπάθησε

να ενώσει τις δυο εκκλησίες για να αποσπάσει βοήθεια.

• Οι αξιώσεις των Δυτικών εμπόδισαν την ένωση.

• 2. ΣΥΝΟΔΟΣ ΦΕΡΡΑΡΑΣ-ΦΛΩΡΕΝΤΙΑΣ(1438-1439 Μ.Χ.)

• Ιωάννης Η Παλαιολόγος • Πολλοί υπέγραψαν την ένωση

πιεζόμενοι με κάθε μέσο.• Ελάχιστοι δεν υπέγραψαν με πρώτο

το Μάρκο Ευγενικό ( επίσκοπο Εφέσου ). (κείμενο)

• Η ένωση ακυρώθηκε στην πράξη .

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 20: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 21: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Το 1453 πέφτει η Πόλη και σταμάτησε κάθε είδους προσπάθεια για προσέγγιση

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 22: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Το 1964 ο Πατριάρχης Αθηναγόρας και ο Πάπας Παύλος ο ΣΤ ΑΚΥΡΩΣΑΝ ΤΑ ΑΝΑΘΕΜΑΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΔΥΟ

ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ

Page 23: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Δυτικοί έχουν δώσει ναούς στους Ορθοδόξους για λειτουργική χρήση

Έχουν επιστρέψει λείψανα αγίωνΈχουν ορθόδοξες θεολογικές σχολές στα Πανεπιστήμια τους

Page 24: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 25: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Σήμερα το Βατικανό είναι ανεξάρτητο κράτος (μέσα στη Ρώμη)

Page 26: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 27: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 28: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 29: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 30: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης
Page 31: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Ράλλης Χαράλαμπος

Page 32: 26  Το Σχίσμα του 1054: Ένα γεγονός μεγάλης οδύνης

Επιμέλεια : Ράλλης Χαρ.