คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 2

พลงงานพลงงาน แสงอาทตยแสงอาทตย

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย ก

คานาคานา

เนองจากประเทศไทยเปนประเทศเกษตรกรรม และมผลผลตทางการเกษตรรวมถงผลผลตเหลอใชทาง

การเกษตรทมศกยภาพสงสามารถใชเปนพลงงานทดแทนได เชน ออย มนสาปะหลง ปาลมนามน ขาว

ขาวโพด เปนตน โดยการแปรรป ชานออย ใยและกะลาปาลม แกลบ และซงขาวโพด เปนเชอเพลงผลต

ไฟฟาและพลงงานความรอนสาหรบใชในกระบวนการผลตอตสาหกรรม สวนกากนาตาล นาออย และมน

สาปะหลงใชผลตเอทานอล และนามนปาลม และสเตรนใชผลตไบโอดเซล เปนตน กระทรวงพลงงานจงม

ยทธศาสตรการพฒนาพลงงานทดแทนจากพชพลงงานเหลาน เพอจะไดเปนตลาดทางเลอกสาหรบผลตผล

การเกษตรไทย ซงจะสามารถชวยดดซบผลผลตทางการเกษตรและชวยทาใหราคาผลผลตการเกษตรม

เสถยรภาพ และภาครฐไมตองจดสรรงบประมาณมาประกนราคาพชผลผลตดงกลาว ประกอบกบเทคโนโลย

พลงงานทดแทนจากพชพลงงานเปนเทคโนโลยทไดมการพฒนาอยางตอเนองและมความคมทนทาง

เศรษฐกจหรอเกอบคมทนหากไดรบการสนบสนนอกเพยงเลกนอยจากภาครฐบาล นอกจากนประเทศไทย

ยงมแหลงพลงงานจากธรรมชาตทจดเปนพลงงานหมนเวยน เชน ไฟฟาพลงนาขนาดเลก พลงลม และ

พลงงานแสงอาทตยทจะสามารถใชผลตพลงงานทดแทนได

กระทรวงพลงงาน (พน.) ไดกาหนดแผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ป โดยมอบหมายใหกรมพฒนา

พลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) ซงเปนหนวยงานหลกประสานงานกบสวนผเกยวของอนๆ ให

ดาเนนการจดทาแผนปฏบตการตามกรอบแผนพฒนาพลงงานทดแทน เพอใหสามารถดาเนนการพฒนา

พลงงานทดแทนดานตางๆ ใหสามารถผลตไฟฟารวมสะสมถงป 2565 จานวน 5,604 เมกะวตต

ประกอบดวยพลงงานแสงอาทตย 500 เมกะวตต พลงงานลม 800 เมกะวตต พลงนา 324 เมกะวตต

พลงงานชวมวล 3,700 เมกะวตต กาซชวภาพ 120 เมกะวตต ขยะ 160 เมกะวตต นอกจากนนยงใหมการ

พฒนาเชอเพลงชวภาพ ไดแก เอทานอลและไบโอดเซล รวมทงพลงงานความรอนและกาซ NGV ซง

กอใหเกดสดสวนการใชพลงงานทดแทนได 20% ของปรมาณการใชบรโภคของประเทศในป 2565 การ

ตงเปาหมายสความสาเรจของการผลตพลงงานทดแทนใหไดปรมาณดงกลาว จาเปนตองสรางแนวทาง

แผนพฒนาในแตละเทคโนโลยโดยเฉพาะกบภาคเอกชน ซงเปนแนวทางหลกทสาคญในการขบเคลอนส

ความสาเรจได ตองมความเดนชดในนโยบายเพอใหปรากฏตอการลงทนจากภาคเอกชนและสราง

ผลประโยชนตอการดาเนนการ

สาหรบคมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทนทไดจดทาขนนจะเปนคมอทจะชวยใหผสนใจ

ทราบถงเปาหมายของแผนพฒนาพลงงานทดแทน รวมทงมความเขาใจในแนวทางการพฒนาพลงงาน

ทดแทน มาใชทดแทนเชอเพลงฟอสซล อาท การพจารณาถงศกยภาพ โอกาสและความสามารถในการ

จดหาแหลงพลงงานหรอวตถดบ ลกษณะการทางานทางเทคนค และการประยกตใชเทคโนโลยทมอย

โดยทวไป ขอดและขอเสยเฉพาะของแตละเทคโนโลย การจดหาแหลงเงนทน กฎระเบยบและมาตรการ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย ข

สงเสรมสนบสนนตางๆ ของภาครฐ ขนตอนปฏบตในการตดตอหนวยงานตางๆซงจะเปนเอกสารทจะชวย

สรางความเขาใจในลกษณะเฉพาะของเทคโนโลยพลงงานหมนเวยนชนดตางๆ ทงการผลตไฟฟา ความรอน

และเชอเพลงชวภาพ เพอเผยแพรประชาสมพนธไปยงกลมเปาหมายตามความตองการของกระทรวง

พลงงานตอไป

คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทนทจดทาขนน จะแบงออกเปน 8 ชด ไดแก ลม

แสงอาทตย นา ชวมวล กาซชวภาพ ขยะ เอทานอล ไบโอดเซลโดยฉบบนจะเปนชดท 2 เรองคมอการ

พฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน (พลงงานแสงอาทตย) ซง พพ. หวงเปนอยางยงวาจะชวยให

ผสนใจมความเขาใจในแนวทางการพฒนาพลงงานทดแทนมาใชเพมมากขน ซงจะชวยลดการพงพาการ

นาเขาพลงงานจากตางประเทศ สรางความมนคงดานพลงงานของประเทศ รวมทงลดการปลดปลอยกาซ

เรอนกระจกซงจะสงผลดตอประเทศชาตโดยรวม อยางยงยนตอไป

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย ค

สารบญ

หนา

บทท 1 บทนา 1

1.1 ศกยภาพพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย 1

1.2 การใชประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย 7

1.3 ประเภทของเทคโนโลยพลงงานแสงอาทตย 8

1.3.1 เทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยเพอผลตกระแสไฟฟา 8

1.3.2 เทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยเพอผลตความรอน 9

บทท 2 การผลตพลงงานไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย 11

2.1 เทคโนโลยผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย (Solar Cell) 11

2.1.1 เซลลแสงอาทตย (Solar Cell) 12

2.1.2 Charge controller 17

2.1.3 แบตเตอร (Battery) 18

2.1.4 อนเวอรเตอร (Inverter) 18

2.2 เทคโนโลยการผลตไฟฟาจากพลงงานความรอนแสงอาทตย (Solar Thermal) 19

2.2.1 Parabolic dish 20

2.2.2 Parabolic Trough 20

2.2.3 Solar Thermal Tower 21

2.2.4 Solar Chimney Tower 21

บทท 3 เทคโนโลยการผลตพลงงานความรอนจากพลงงานแสงอาทตย 23

3.1 เทคโนโลยการผลตนารอนจากพลงงานแสงอาทตย 23

3.1.1 แผงรบความรอนจากแสงอาทตย 23

3.1.2 ระบบผลตนารอนโดยใชพลงงานแสงอาทตยแบบผสมผสาน 27

3.2 เทคโนโลยอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย 30

3.2.1 เครองอบแหงแสงอาทตยชนด Active System 31

3.2.2 เครองอบแหงแสงอาทตยชนด Passive System 33

3.2.3 โครงการพฒนาสาธตและเผยแพรเครองอบแหงผลผลตทางการเกษตรดวยพลงงาน

แสงอาทตย 34

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย ง

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 4 การศกษาความเปนไปไดของโครงการพลงงานแสงอาทตย 37

4.1 การวเคราะหผลการตอบแทนการลงทน 37

4.1.1 มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value, NPV) 37

4.1.2 อตราผลตอบแทนของโครงการ (Internal Rate of Return, IRR) 38

4.1.3 ผลประโยชนตอเงนลงทน (Benefit-Cost Ratio, B/C) 38

4.1.4 ตนทนพลงงานตอหนวย (Cost of Energy) 38

4.1.5 ระยะเวลาการลงทน (Payback Period) 39

4.1.6 งบกระแสเงนสด (Cash Flow) 39

4.2 ปจจยสาคญทมผลตอการวเคราะหความเหมาะสมการลงทนทถกตอง 39

4.3 การศกษาความเปนไปไดของโครงการไฟฟาพลงงานแสงอาทตย 40

4.3.1 โรงไฟฟาเซลลแสงอาทตยแบบตอกบระบบจาหนาย 40

4.3.2 ระบบผลตไฟฟาเซลลแสงอาทตยบนหลงคาสาหรบผลตไฟฟาเพอจาหนาย 45

4.3.3 ระบบผลตไฟฟาเซลลแสงอาทตยแบบอสระ 47

4.4 ตวอยางการวเคราะหการลงทนในโครงการพลงงานแสงอาทตย 51

4.4.1 ตวอยางการวเคราะหผลตอบแทนการลงทนกอสรางโซลารฟารมสาหรบผลตไฟฟา

เพอจาหนาย 51

4.4.2 ตวอยางการวเคราะหผลตอบแทนการลงทนตดตงเซลลแสงอาทตยบนหลงคาสาหรบ

ผลตไฟฟาเพอจาหนาย 52

4.5 ตวอยางการวเคราะหการลงทนในโครงการเครองทานารอนพลงงานแสงอาทตย 54

4.6 ตวอยางการวเคราะหการลงทนในโครงการเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย 60

บทท 5 การสงเสรมการพฒนาพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย 61

5.1 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost) 61

5.2 โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน 63

5.3 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน (ESCO FUND) 65

5.4 กลไกลการพฒนาทสะอาด (CDM) 68

5.5 โครงการสงเสรมการลงทน โดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) 71

บทท 6 ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ 74

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย จ

สารบญ (ตอ)

หนา

ภาคผนวก

1. รายชอและทอยของบรษทผผลต ผประกอบและจาหนายอปกรณและเทคโนโลยทใช

พลงงานจากแสงอาทตยในประเทศไทย 84

2. รายชอและทอยของบรษทผผลต ประกอบและจาหนายอปกรณและเทคโนโลยทใช

สาหรบการผลตนารอนจากพลงงานจากแสงอาทตยในประเทศไทย 85

เอกสารอางอง 90

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 1

บทท 1

บทนา

ดวงอาทตยเปนแหลงพลงงานหมนเวยนทมศกยภาพมหาศาล

ไมมวนหมด เปนพลงงานสะอาด ปราศจากอนตรายและมลพษ สามารถ

นามาใชประโยชนทกพนท พลงงานจากดวงอาทตยเปนพลงงานทเกด

จากกระบวนการนวเคลยรทเรยกวา นวเคลยรฟวชน ซงกระบวนการ

เกดพลงงานบนดวงอาทตยเปนผลจากการรวมตวของอะตอมไฮโดรเจน

เปนอะตอมฮเลยม และจะมมวลอะตอมไฮโดรเจนสวนหนง เปลยนรป

เปนพลงงานในรปแบบคลนรงสแมเหลกไฟฟาถกสงออกไปรอบดวง

อาทตย โดยพลงงานทดวงอาทตยสรางขนมคาประมาณ 3.8x1023 กโลวตต แตเนองจากระยะหางจากโลก

ถง 93 ลานไมล ทาใหพลงงานทสงมายงโลกเหลอประมาณ 1.8x1014 กโลวตต เมอถกดดซบจากชน

บรรยากาศจะตกลงบนพนโลกประมาณ 1.25x1014 กโลวตต หรอมคาประมาณ 961-1,191 วตตตอตาราง

เมตร คดเปนพลงงานประมาณ 2,000-2,500 กโลวตตชวโมงตอตารางเมตรตอป โดยปรมาณความรอนท

ดวงอาทตยถายเทมาสโลกทงหมดนน กวา 31.8% ไดถกสะทอนกลบในลกษณะคลนสนสชนบรรยากาศ

(โลกไมไดใชงานใดๆ) และมเพยง 68.2% ทเหลอเทานนทผวโลกสามารถรบความรอนได ซงโลกไดนา

พลงงานทไดรบนไปกอใหเกดความรอนในโลกรวม 43.5% นาพลงงานความรอนไปกอใหเกดการระเหยของ

นาและของเหลวบนโลกรวมถงการเกดฝนตกตางๆ รวม 22.7%, นาพลงงานนไปกอกาเนดคลนและลมตางๆ

บนโลกอก 1.9%, และเหลอเปนพลงงานไปใชในสงมชวตทกชนดบนโลก รวมทงมนษย สตว และการ

เจรญเตบโตของพช อกเพยง 0.1% เทานน และหากเทยบกบการใชพลงงานในโลก พบวาพลงงาน

แสงอาทตย ตกกระทบผวโลก 1 เดอนหากมนษยสามารถมาใชประโยชนไดทงหมดจะสามารถทดแทน

เชอเพลงถานหนได แปดลานลานตน ซงเปนปรมาณของถานหนทคาดกนวามเหลออยในโลกทงหมด

1.1 ศกยภาพพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) ไดศกษาศกยภาพพลงงานแสงอาทตยและ

จดทาแผนทศกยภาพพลงงานแสงอาทตยจากขอมลดาวเทยมของประเทศไทย โดยการวเคราะหขอมล

ดาวเทยมประกอบกบขอมลทไดจากการตรวจวดภาคพนดน พบวาการกระจายของความเขมรงสดวงอาทตย

ตามบรเวณตางๆ ในแตละเดอนของประเทศไดรบอทธพลสาคญจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ และลม

มรสมตะวนตกเฉยงใตและพนทสวนใหญของประเทศไดรบรงสดวงอาทตยสงสดระหวางเดอนเมษายนและ

พฤษภาคม โดยมคาอยในชวง 20 ถง 24 MJ/m2-day และเมอพจารณาแผนทศกยภาพพลงงานแสงอาทตย

รายวนเฉลยตอปพบวาบรเวณทไดรบรงสดวงอาทตยสงสดเฉลยทงปอยทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 2

ครอบคลมบางสวนของจงหวดนครราชสมา บรรมย สรนทร ศรสะเกษ รอยเอดยโสธร อบลราชธาน

อดรธาน และบางสวนของภาคกลางทจงหวดสพรรณบร ชยนาทอยธยา และจงหวดลพบร โดยไดรบรงสดวง

อาทตยเฉลยทงปท19 ถง 20 MJ/m2-day พนทดงกลาวคดเปน 14.3% ของพนททงหมดของประเทศ

นอกจากนยงพบวา 50.2% ของพนททงหมดไดรบรงสดวงอาทตยเฉลยทงปในชวง 18-19 MJ/m2-day จาก

การคานวณรงสรวมของดวงอาทตยรายวนเฉลยตอปของพนททวประเทศพบวามคาเทากบ 18.2MJ/m2-

day จากผลทไดนแสดงใหเหนวาประเทศไทยมศกยภาพพลงงานแสงอาทตยคอนขางสงและไดจดทาเปน

แผนท เรยกแผนทดงกลาววา “แผนทศกยภาพพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย” ในแผนทจะแสดง

ความเขมรงสรวมของดวงอาทตยทบรเวณตางๆ ของประเทศไทยไดรบในรปของคารายวนเฉลยตอปใน

หนวย MJ/m2-day และภายหลงนาผลทวเคราะหความเขมรงสดวงอาทตยจากภาพถายดาวเทยมไป

ตรวจสอบกบสถานวดความเขมรงสดวงอาทตยของ พพ. ทไดจดตงไว 25 แหง

จากผลการเปรยบเทยบพบวาคาทไดจาก

แผนทใกลเคยงกบคาทไดจากการวด โดยมความ

แตกตางในรปของ root mean square

difference RMSD = 5.3% ซงถอวาความ

ละเอยดถกตองของแผนทดงกลาวอยในเกณฑด

ดงปรากฏตารางท 1-1

จากแผนทความเขมรงสอาทตย จะทาให

ทราบศกยภาพของพลงงานแสงอาทตย ใน

ประเทศไทย ซงจะเหนไดวาบรเวณทมความเขม

รงสดวงอาทตยสงแผเปนบรเวณกวางตอนลาง

ของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ โดยครอบคลม

พนทบางสวนของจงหวดนครราชสมา บรรมย

สรนทร ศรสะะเกษ รอยเอด ยโสธร อบลราชธาน

และตอนบนของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

จ งหวดอดรธา น นอกจากนย งมบร เวณท ม

ศกยภาพสงในพนทบางสวนของภาคกลางท

จงหวดสพรรณบร ชยนาท อยธยา และลพบร

สาหรบเปอรเซนตของพนทเทยบกบพนททงหมด

ของประเทศทไดรบรงสดวงอาทตยในระดบตางๆ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 3

แสดงไวในตารางท 1-2 และแสดงความเขมรงสรวมของประเทศเปรยบเทยบกบของประเทศอนๆ ตารางท

1-3จะเหนไดวาครงหนงพนทของประเทศไทยไดรบรงสดวงอาทตยมากกวา 18 MJ/m2-day ซงถอวาอยใน

ระดบคอนขางสง

ตารางท 1-1 แสดงผลการเปรยบเทยบความเขมรงสดวงอาทตยจากแผนทฯ กบคาทไดจากสถานวด

สถาน จงหวด H (map)

MJ/m2

H (measurement)

MJ/m2

Difference

(%)

1 กรงเทพฯ 17.0 18.4 8.0

2 นครสวรรค 18.3 18.6 1.8

3 ลพบร 18.2 19.3 5.4

4 ทองผาภม 17.7 17.2 3.0

5 จนทบร 17.4 16.6 5.1

6 ปราจนบร 18.3 18.7 2.0

7 ประจวบครขนธ 18.2 18.9 3.4

8 เชยงใหม 17.7 18.4 4.1

9 เชยงราย 16.1 18.2 11.3

10 แมฮองสอน 16.3 18.4 11.7

11 นาน 17.4 17.6 1.0

12 ตาก 16.8 17.1 1.6

13 เพชรบรณ 18.0 17.7 1.7

14 พษณโลก 18.2 18.9 3.4

15 หนองคาย 17.6 19.1 8.1

16 ขอนแกน 18.7 18.7 0.2

17 นครพนม 17.9 18.0 0.5

18 สรนทร 18.8 19.2 2.1

19 อบลราชธาน 18.2 19.2 4.9

20 นครราชสมา 18.1 18.9 4.2

21 ระนอง 16.3 17.4 6.3

22 เกาะสมย 18.9 18.1 4.1

23 ภเกต 19.2 18.7 2.8

24 หาดใหญ 18.1 19.0 5.2

25 นราธวาส 18.8 19.6 4.2

RMSE (%) 5.3%

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 4

ตารางท 1-2 แสดงเปอรเซนตของพนททไดรบรงสรวมของดวงอาทตยรายวนเฉลยตอปในระดบตางๆ

ชวงความเขมรงสรวมของดวงอาทตยรายวน

เฉลยตอป (MJ/m2-day)

รอยละของพนทเมอเทยบกบพนททงหมดของ

ประเทศ

15 – 16

16 - 17

17 - 18

18 - 19

19 – 20

0.5

7.1

27.9

50.2

14.3

ตารางท 1-3 แสดงการเปรยบเทยบความเขมรงสรวมของประเทศไทยกบของประเทศอนๆ

ประเทศ ความเขมรงสดวงอาทตยรวมรายวนเฉลยตอป

(MJ/m2-day)

องกฤษ

ไอรแลนด

ญปน

สหรฐอเมรกา

ออสเตรเลย

อนเดย

ไทย

8.95

9.95

13.0

19.0

19.6

20.3

18.2

รงสดวงอาทตยนอกจากจะมคาเปลยนแปลงตาแหนงและทางเดนของดวงอาทตยตามเวลาในรอบป

แลว ยงขนอยกบภมประเทศดวย ดงปรากฏตามแผนทความเขมรงสรวมรายวนเฉลยตอเดอนของเดอนตางๆ

จะเหนวารงสดวงอาทตยทตกกระทบพนททวประเทศมการเปลยนแปลงตามพนทและตามฤดกาลในรอบป

โดยในชวงเดอน ม.ค.-ก.พ. ภาคใตฝงตะวนตกจะไดรบรงสดวงอาทตยคอนขางสง สวนภาคใตฝงตะวนออก

ยงคงไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอทาใหทองฟามเมฆและฝน รงสดวงอาทตยทรบจงมคาตา

กวาภาคใตฝงตะวนตก สาหรบในภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ถงแมทองฟาสวนใหญ

จะแจมใส (clear sky)

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 5

แผนทแสดงความเขมรงสรวมรายวนเฉลยตอเดอนของเดอนตางๆ

แตทางเดนของดวงอาทตยในชวงเดอนดงกลาวจะดไดเสนศนยสตรทองฟา (celestial senator) ทา

ใหมมรงสตกกระทบในภาคดงกลาวมคามาก รงสดวงอาทตยทไดรบในพนทสวนใหญจงตากวาในภาคใต

นอกจากน ในเขตภเขาทางภาคเหนอยงไดรบอทธพลจากหมอกทปกคลมทาใหไดรบรงสดวงอาทตยคอนขาง

ตา ในเดอนมนาคมและเมษายนทางเดนปรากฏ (apparent path) ของดวงอาทตยจะเปลยนจากซกฟาใต

เสนศนยสตรทองฟาไปสซกฟาเหนอ ประกอบกบทองฟาสวนใหญยงมเมฆปกคลมนอยทาใหรงสดวงอาทตย

ทไดรบมคาสง โดยเฉพาะอยางยงในเดอนเมษายน ตงแตเดอนพฤษภาคมไปถงเดอนตลาคม พนททว

ประเทศจะไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใต โดยจะเรมมอทธพลจากดานตะวนตกของประเทศ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 6

ทา ให ร งส ดวงอาทตยค อยๆ ลดลงท วประ เทศ ถ งแม ว าหล งจากเดอนตลาคมจะมลมมรสม

ตะวนออกเฉยงเหนอพดผานประเทศไทย ซงทาใหทองฟาในภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอแจมใส แต

ทางเดนของดวงอาทตยในชวงดงกลาวอยใตเสนศนยสตรทองฟา ทาใหรงสดวงอาทตยทไดรบมคาคอนขาง

ตา สาหรบในภาคใตลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ ทาใหเกดเมฆและฝน ทางดานภาคใตฝงตะวนออก รงส

ดวงอาทตยทไดรบในบรเวณดงกลาว จงมคาคอนขางตา

รงสรวม ซงประกอบดวยรงสกระจายและรงสตรง อตราสวนระหวางรงสกระจายตอรงสรวมเปนขอมล

พนฐานทสาคญ เพราะเปนตวบอกคณภาพของรงสดวงอาทตย เนองจากการวดรงสกระจายทาไดยากกวา

รงสรวม ดงนนจงจาเปนตองมคาอตราสวนระหวางรงสกระจายตอรงสรวม ซงจากการศกษาโดย พพ. พบวา

คาเฉลยอตราสวนรงสกระจายตอรงสรวมของพนททวประเทศ มคาเทากบ 0.42 ซงแสดงวาประเทศไทย

ไดรบรงสกระจายเปนสดสวนคอนขางสงและจากขอมลการแจกแจงระดบของรงสตรงในชวงตางๆ โดยหาวา

รงสตรงในระดบนนๆ ครอบคลมพนทกเปอรเซนตของพนททงหมด พบวาการแจกแจงดงกลาวมลกษณะไม

สมมาตร โดยเนนไปทางคารงสตรงทมคามากและบรเวณทมความเขมรงสตรงสงสด (1,350 – 1,400

kWh/m2-yr) ครอบคลมพนท 4.3% ของพนททงหมดของประเทศ ซงสวนใหญอยทบางสวนของภาคกลาง

และภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง

รปแสดงการแจกแจงของรงสตรงตามพนท

ความเขมรงสดวงอาทตยจะแปรคาในรอบปอยในระหวาง 16-22 MJ/m2-day โดยมคาคอยๆ เพมขน

ตงแตเดอนมกราคมและสงสดในเดอนเมษายน แลวคอยลดลงตาสดในเดอนธนวาคม การเปลยนแปลงนถอ

วามไมมากนกซงเปนผลดตอการนาพลงงานแสงอาทตยมาใช อปกรณพลงงานแสงอาทตยบางชนด เชน การ

ผลตไฟฟาดวยพลงงานแสงอาทตยระบบรวมแสง (concentrator) จะใชประโยชนจากรงสตรงดวงอาทตย

เทานน โดยไมสามารถใชประโยชนจากรงสกระจายได จากการวเคราะหโดยใชขอมลภาพถายดาวเทยม

พบวาในชวงเดอนมกราคมถงเมษายน พนทสวนใหญของประเทศไดรบรงสตรงคอนขางสง (1,350 – 1,400

kWh/m2-yr) ทงนเพราะชวงเวลาดงกลาวเปนชวงฤดแลง (dry season) ทองฟาสวนใหญแจมใสปราศจาก

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 7

เมฆรงสดวงอาทตยสวนใหญจงเปนรงสตรง และตงแตเดอนพฤษภาคมเปนตนไป รงสตรงจะคอยๆ ลดลง

อยางไรกตามคารงสตรงดงกลาวสาหรบเทคโนโลยการผลตไฟฟาดวยพลงงานแสงอาทตยระบบรวมแสงใน

ปจจบนถอวาคอนขางตา โดยทวไปโรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตยประเภทรวมแสงจะจดตงในบรเวณทมคา

รงสตรงมากกวา 2,000 kWh/m2-yr

รปแสดงการแปรคาความเขมแสงอาทตยรายวนเฉลยรายเดอน โดยเฉลยทกพนททวประเทศ

1.2 การใชประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย

ประเทศไทย ตงอยในเขตเสนศนยสตรจงทาใหไดรบแสงอาทตยอยางตอเนองและคงทตลอดทงปซง

ความเขมรงสรวมของดวงอาทตยรายวนเฉลยตอปของพนททวประเทศพบวามคาเทากบ 18.2 MJ/m2/day

หรอ 5.05 kWh/m2/day จดอยในระดบทคอนขางสงเมอเทยบกบหลายๆ ประเทศ ซงเปนปรมาณท

เพยงพอสาหรบการพฒนาและใชประโยชน ซงประเทศไทยไดรจกการใชประโยชนจากพลงงานแสงอาทตย

มาเปนเวลานาน เรมจากการใชประโยชนเพอการถนอมอาหาร โดยการตากแหงและอบแหงอาหารและ

ผลผลตทางเกษตรตางๆ ตลอดจนการใชความรอนจากแสงอาทตยเพอการปรงอาหาร และกจการอนๆ เชน

เพอการตากผา และการทานาเกลอ เปนตน

ในปจจบนประเทศไทย ประสบความสาเรจเปนอยางดในการนาเอาความรอนของแสงอาทตยมาใชให

เปนประโยชน เชน การใชเครองผลตนารอนจากพลงงานแสงอาทตยสาหรบโรงพยาบาล โรงแรม การทา

เครองตมนาจากแสงอาทตย การทาเตาแสงอาทตย การทาเครองกลนนาแสงอาทตย การทาเครองอบแหง

ผลตผลเกษตรกรรม และอนๆ อกมากมายซงเปนการนาเอาพลงงานแสงอาทตยมาใชโดยตรงทมตองอาศย

เทคโนโลยสงหรอสลบซบซอนนก และการผลตไฟฟาจากแสงอาทตยทาได 2 วธคอ การเปลยนพลงงาน

แสงอาทตยเปนไฟฟาโดยตรง ซงเปนหลกการสาคญของเซลลแสงอาทตยหรอโซลารเซลล (Solar Cell) ซง

อาศยวสดสาคญประเภทสารกงตวนา เชน ซลกอน หรอสารประกอบกงตวนา เชน กอลเลยมอารเซไนด

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 8

สวนอกวธหนงของการผลตไฟฟาจากแสงอาทตยกคอ ใชความรอนของแสงอาทตยไปตมนาหรอทาให

กาซรอน แลวใชไอนารอนหรอกาซรอนไปทาใหเทอรไบนหรอกงหนใบพดของเครองกาเนดไฟฟาหมนอกตอ

หนง โดยสรปแลวถาจะผลตไฟฟาในระดบใหญถงขนเปนโรงไฟฟาแสงอาทตยแลวกทาได 2 วธ คอ ใชเซลล

สรยะจานวนมากหรอ ใชแสงอาทตยเปนปรมาณมากไปตมนาหรอทาใหกาซรอน แลวไปทาใหเครองกาเนด

ไฟฟาทางานอกตอหนง ซงในการนจาเปนตองใชเทคโนโลยคอนขางสง สลบซบซอนและราคาการลงทนชน

แรกสงมาก

1.3 ประเภทของเทคโนโลยพลงงานแสงอาทตย

พลงงานแสงอาทตย เปนพลงงานทดแทนประเภทหมนเวยนทใชแลวเกดขนใหมไดตามธรรมชาต เปน

พลงงานทสะอาด ปราศจากมลพษ และเปนพลงงานทมศกยภาพสง ในการใชพลงงานแสงอาทตยสามารถ

จาแนกออกเปน 2 รปแบบคอ การใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตกระแสไฟฟา การใชพลงงานแสงอาทตย

เพอผลตความรอน และการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตความเยน สาหรบเอกสารฉบบนจะนาเสนอ

เฉพาะเทคโนโลยทมการใชงานในประเทศไทยอยางแพรหลาย และมความคมคาในปจจบน ไดแก

เทคโนโลยการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตกระแสไฟฟา และความรอน ในรปแบบของการผลตนารอน

และการอบแหงดงน

1.3.1 เทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยเพอผลตกระแสไฟฟา ไดแก ระบบผลตกระแสไฟฟาดวย

เซลลแสงอาทตย แบงออกเปน 3 ระบบ คอ

o เซลลแสงอาทตยแบบอสระ (PV Stand alone system) เปนระบบผลตไฟฟาทไดรบการ

ออกแบบสาหรบใชงานในพนทชนบททไมมระบบสายสงไฟฟา อปกรณระบบทสาคญ

ประกอบดวยแผงเซลลแสงอาทตย อปกรณควบคมการประจแบตเตอร แบตเตอร และ

อปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟากระแสสลบแบบอสระ

o เซลลแสงอาทตยแบบตอกบระบบจาหนาย (PV Grid connected system) เปนระบบผลต

ไฟฟาทถกออกแบบสาหรบผลตไฟฟาผานอปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟา

กระแสสลบเขาสระบบสายสงไฟฟาโดยตรง ใชผลตไฟฟาในเขตเมอง หรอพนททมระบบ

จาหนายไฟฟาเขาถง อปกรณระบบทสาคญประกอบดวยแผงเซลลแสงอาทตย อปกรณเปลยน

ระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟากระแสสลบชนดตอกบระบบจาหนายไฟฟา

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 9

o เซลลแสงอาทตยแบบผสมผสาน (PV Hybrid system) เปนระบบผลตไฟฟาทถกออกแบบ

สาหรบทางานรวมกบอปกรณผลตไฟฟาอนๆ เชน ระบบเซลลแสงอาทตยกบพลงงานลม และ

เครองยนตดเซล ระบบเซลลแสงอาทตยกบพลงงานลม และไฟฟาพลงนา เปนตน โดยรปแบบ

ระบบจะขนอยกบการออกแบบตามวตถประสงคโครงการเปนกรณเฉพาะ

1.3.2 เทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยเพอผลตความรอน ไดแก การผลตนารอนดวยพลงงาน

แสงอาทตยและการอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย

o การผลตนารอนดวยพลงงานแสงอาทตยแบงออกเปน 3 ชนด

การผลตนารอนชนดไหลเวยนตามธรรมชาต เปนการผลตนารอนชนดทมถงเกบอยสงกวา

แผงรบแสงอาทตย ใชหลกการหมนเวยนตามธรรมชาต

การผลตนารอนชนดใชปมนาหมนเวยน เหมาะสาหรบการใชผลตนารอนจานวนมาก และ

มการใชอยางตอเนอง

การผลตนารอนชนดผสมผสาน เปนการนาเทคโนโลยการผลตนารอนจากแสงอาทตยมา

ผสมผสานกบความรอนเหลอทงจากการระบายความรอนของเครองทาความเยน หรอ

เครองปรบอากาศ โดยผานอปกรณแลกเปลยนความรอน

o การอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย ปจจบนมการยอมรบใชงาน 3 ลกษณะ คอ

การอบแหงระบบ Passive เปนระบบท เครองอบแหงทางานโดยอาศยพลงงาน

แสงอาทตยและกระแสลมทพดผาน

การอบแหงระบบ Active เปนระบบอบแหงทมเครองชวยใหอากาศไหลเวยนในทศทางท

ตองการ เชน มพดลมตดตงในระบบเพอบงคบใหมการไหลของอากาศผานระบบ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 10

การอบแหงระบบ Hybrid เปนระบบอบแหงทใชพลงงานแสงอาทตย และยงตองอาศย

พลงงานในรปแบบอนๆ ชวยในเวลาทมแสงอาทตยไมสมาเสมอ หรอตองการใหผลตผล

ทางการเกษตรแหงเรวขน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 11

บทท 2

การผลตพลงงานไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย

เทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยผลตกระแสไฟฟาสามารถจาแนกออกไดเปน 2 ระบบ คอ ระบบผลต

ไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย และระบบผลตไฟฟาดวยความรอนแสงอาทตย

2.1 เทคโนโลยผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย (Photovoltaic)

ประ เทศไทยได เร มมกา รผลต ไฟฟ า โดยใช เซลล

แสงอาทตย เมอป พ .ศ.2519 โดยหนวยงานกระทรวง

สาธารณสขและมลนธแพทยอาสาฯ มประมาณ 300 แผง แต

ละแผงมขนาด 15/30 วตต และไดมนโยบายและแผนดาน

เซลลแสงอาทตย บรรจลงใน แผนพฒนาฯ ฉบบท 4 (พ.ศ.

2520-2524) ซงการตดตงแผงเซลลแสงอาทตย ไดตดตง ใช

งาน อยางเปนรปธรรมในชวงทายของ แผนพฒนาฯ ฉบบท 6

(พ.ศ. 2530-2534) โดยมกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน(กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

ในปจจบน) กรมโยธาธการ การไฟฟาสวนภมภาค และการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ทเปนหนวยงาน

หลก ในการนาเซลลแสงอาทตยใชผลตพลงงานไฟฟา เพอใชงานในดานแสงสวาง ระบบโทรคมนาคม และ

เครองสบนา

การใชเซลลแสงอาทตยเพอผลตพลงงานไฟฟาจากดวงอาทตยโดยตรง จะประกอบดวยอปกรณตางๆ

อาทแผงเซลล แสงอาทตย เคร อ ง

ควบคมการชารจประจแบตเตอร

เครองปรบระบบไฟฟาและแบตเตอร

โดยพลงงานไฟฟาทผลตไดจากแผง

เซลล แส ง อาท ต ย จ ะต อ ง ม ก า ร

ออกแบบเพอใหเพยงพอตอการใชงาน

ในบานพกอาศย ซงในการออกแบบ

ระบบจงตองมความรความเขาใจใน

อปกรณตางๆเพอสามารถใชงานไดอยางถกตองและมประสทธภาพทสดในการออกแบบระบบไฟฟาพลงงาน

แสงอาทตยจากเซลลแสงอาทตย จะตองใชสวนประกอบทสาคญดงน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 12

2.1.1 เซลลแสงอาทตย (Solar Cell) เปนสงประดษฐทสราง

ขนใหเปนอปกรณทสามารถเปลยนพลงงานจากแสงอาทตยเปน

พลงงานไฟฟาถกสรางขนครงแรกในปค.ศ. 1954 โดยแซปปน

(Chapin) ฟลเลอร (Fuller) และเพยสน (Pearson) ซงไดคนพบ

เทคโนโลยการสรางรอยตอ P-N ของผลกซลคอนจนไดเซลล

แสงอาทตยขนมาเปนครงแรกในโลกซงมประสทธภาพเพยง 6% โดย

ในระยะเวลาตอมามการวจยและพฒนาใหมประสทธภาพสงกวา 15

% โดยในระยะเรมตน ไดนาเซลลแสงอาทตยไปใชงานในการผลตพลงงานไฟฟาทางดานอวกาศดาวเทยม

ระบบสอสารตางๆจนในปจจบนมการผลตใชงานอยางแพรหลายเนองจากความตองการการผลตไฟฟาดวย

เทคโนโลยสะอาดทเพมสงขนและการพฒนาเทคโนโลยสงผลใหเซลลแสงอาทตยมราคาถกลงและ

ประสทธภาพสงขน

เซลลแสงอาทตยทาจากซลคอนซง

เปนวสดเชนเดยวกบ Transistors และ

วงจรรวม (Integrated Circuit :IC) โดย

ผลกซ ล คอนจะถกท า ให ไม บรส ทธ

(Dope) โดยการเตมธาตในกลม 3 และ

5 ของตารางธาต ซงจะไดผลกซลคอนท

มคณสมบตทางไฟฟาตางกน (P-Type

และ N-type) เมอนามาตอเชอมกนดวย

กรรมวธการแพรสารระหวางผลกทาให

ระหวางรอยตอมสภาวะทเปนกลาง (Depletion Region) ผลกซลคอนจะวางซอนกนเปนชนบาง (Layer)

เมอมอนภาคโฟตอน (Photon) มาตกกระทบแผนชนซลคอนอเลกตรอนทไดรบพลงงานจะเกดการไหล

ความไมสมดลของประจระหวางชนเซลลเมอมการตอเชอมขวไฟฟาออกไปกจะเกดการความตางศกยไฟฟา

ขนทขวไฟฟานนเมอนามาตอเชอมกนเปนวงจรไฟฟากจะเกดการถายเทอเลกตรอนระหวางขวเกดม

กระแสไฟฟาไหลผานวงจรทาใหเกดพลงงานไฟฟาขนมาได

สถานภาพของอตสาหกรรมเซลลแสงอาทตย

การผลตเซลลแสงอาทตยทใชงานกนอยในปจจบนจะแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆคอการผลตเซลล

แสงอาทตยจากสารกงตวนาประเภทซลคอนกบการผลตจากสารประกอบชนดอนๆเชนแกลเลยมอาเซไน

(GaAs) แคดเมยมเทลไลด (CdTe) เปนตน กลมเซลลแสงอาทตยททาจากสารกงตวนาประเภทซลคอนจะ

แบงตามลกษณะของผลกทเกดขนเปน 2 แบบไดแกแบบทอยในรปของผลก (Crystal) และแบบทไมเปนรป

ผลก (Amorphous) แบบทเปนรปผลกยงสามารถแบงออกไดอกเปน 2 ชนดคอชนดเปนกอนผลก (Bulk)

Solar Cell

โครงสราง Solar Cell

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 13

และชนดฟลมบาง (Thin film) เซลลแสงอาทตย ชนดผลกทงสองชนดยงแบงออกเปนชนดเดยวซลคอน

(Mono Crystalline Silicon Solar Cell) และชนดผลกรวมซลคอน (Poly Crystalline Silicon Solar

Cell) สวนแบบทไมเปนรปผลกคอเปนชนดฟลมบางอะมอรฟสซลคอน (Amorphous Silicon Solar Cell)

ชนดของเซลลแสงอาทตย แบงตามวสดทใชเปน 3 ชนดหลกๆ คอ

o การผลตเซลลแสงอาทตยแบบผลกเดยว ขบวนการผลตเรมจากการนาเอาซลคอนซงผานการทา

ใหเปนกอนทมความบรสทธสงมาก (99.999%) ไปหลอมละลายทอณหภมสงถง 1,500 C เพอ

ทาการสรางแทงผลกเดยวขนาดใหญ (เสนผานศนยกลาง 6-8 นว) จากตนผลก (seed crystal)

ดวยการดงผลก คณภาพของผลกเดยวจะสาคญมากตอคณสมบตของเซลลแสงอาทตย ตอไปกจะ

นาแทงผลกเดยวน

ไ ป ต ด เ ป น แ ผ น ๆ

เ ร ยก ว า เ ว เ ฟอ ร

หนาประมาณ 300

ไมโครเมตร และขด

ความเรยบของผว

จาก นนกจะนาไป

เจอสารทจาเปนใน

การทาให เกดเปน

p-n junction ขน

บนแผนเวเฟอร ดวย

วธการ Diffusion ท

อณหภมระดบ 1,000C หลงจากนนเปนขนตอนการทาขวไฟฟาเพอนากระแสไฟออกใช จากนน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 14

เปนการเคลอบฟลมผวหนาเพอปองกนการสะทอนแสงใหนอยทสด ในขนตอนนจะไดเซลลท

พรอมใชงาน แตเนองจากในการใชงานจรง เราจะนาเซลลแตละเซลลมาตออนกรมกนเพอเพม

แรงเคลอนไฟฟาใหไดตามตองการ หลงจากนนกนาไปประกอบเขาแผงโดยใชกระจกเปนเกราะ

ปองกนแผนเซลล และใชซลโคน และ อวเอ (Ethelele Vinyl Acetate) ชวยปองกนความชน

o การผลตเซลลแสงอาทตยแบบผลกรวม เซลลแสงอาทตยแบบผลกรวมไดถกพฒนาขนเพอ

แกปญหาตนทนสงของแบบผลกเดยว ซลคอนแบบผลกรวมกคอการนาเอา ซลคอนบรสทธ

รวมถงซลคอนทเหลอทงจากการผลตเซลลแสงอาทตยแบบผลกเดยวมาหลอมในเบาใหเปนแทง

แลวปลอยใหเยนตวลงชา ๆหลงจากนนนามาตดเปนแผนๆ เรยกวา เวเฟอร หนาประมาณ 300-

400 ไมโครเมตรแลวนาไปทา p-n junction ตอไป

o การผลตเซลลแสงอาทตยแบบอะมอรฟส เซลลแสงอาทตยแบบอะมอรฟส มวธการผลตทตาง

จากแบบผลกโดยสนเชงโดยจะเปนลกษณะของแผนฟลมบาง ไมใชเวเฟอร โดยจะสรางแผนฟลม

บางของซลคอนบนแผนฐานรอง โดยใชเทคนคทใชในการผลตมหลายเทคนค ทนยมใชกนมากคอ

ทมา : http://www2.egat.co.th/re/solarcell/solarcell.html

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 15

เทคนคทมชอเรยกวา CVD (Chemical Vapor Deposition) ซงจะม ระบบนากาซทเปน

สารประกอบประเภทซลคอน เชนกาซไซเลน (SiH4) ผานเขาไปในทอสญญากาศ กาซจะถกทา

การกระตนดวยวธตางๆเชน โดยพลาสมาเพอสงพลงงานใหกาซสารประกอบซลคอนแยกตวและ

ซลคอนเขาไปจบตวกนบนแผนฐานรองทถกใหความรอนทอณหภมประมาณ 200-300 ºC โดย

แผนฐานรองสวนใหญจะเปน แกว สเตนเลส หรอพลาสตกซงไดทาการเคลอบชนตวนาโปรงแสง

ไวกอน ซลคอนจะทบถม สะสมบนแผน ดวยอณหภมการผลตทไมสงมากซลคอนทเกดจงเปน

แบบอะมอรฟสซลคอน ในขนตอนนหากเราใสกาซทม Boron เชน B2H6เขาไปดวยเรากจะได

แผนฟลมทเปนอะมอรฟสซลคอนชนด p และถาหากใสกาซทม phosphorus เชน PH3 เรากจะ

ไดแผนฟลมทเปนอะมอรฟสซลคอนชนด n ซงจะเหนไดวา ดวยวธนจะสามารถควบคมการไหล

ของกาซเพอสรางใหเกดชนของ pin อะมอรฟสซลคอนขนไดอยางงาย หลงจากได โครงสราง pin

แลวกจะสรางสวนของขวไฟฟา ใหเสรจเปนเซลลแสงอาทตย

ตารางเปรยบเทยบประสทธภาพของเซลแสงอาทตยแตละชนด

ชนด ประเภทวสด ประสทธภาพ (%)

Thin Film

Amorphous Silicon (a-Si) 4-9

Cadmiumtelluride (CdTe) 6-9

Copper indium gallium

selenide (Cis or CIGS)

9-10.5

Organic cells 3-4

Mono-crystalline Si Sc-Si 10-16

Multi-crystalline Si mc-Si 10-14.5 ทมา : System integration for optimal production output of solar farms, Schneider Electric

Thailand, 2553

เซลลแสงอาทตยทนยมใชในประเทศไทยไดแก

o เซลลแสงอาทตยแบบ Amorphous เปนแผงเซลลแสงอาทตยทไวแสงมากทสดสามารถรบแสง

ทออนๆไดรวมทงแสงจากหลอดไฟฟาตางๆจงทางานไดในพนททมเมฆหมอกฝนละอองมฝนตก

ชก สามารถทางานภายใตอณหภมสงไดด แตกมผลเสยคอผลตพลงงานไฟฟาไดไมสงมากนก จง

ทาใหตองใชพนทมากแผง นยมนาไปใชกบอปกรณไฟฟาตางๆ เชนเครองคดเลขนาฬกาหรอ

อปกรณไฟฟาขนาดเลกๆ เปนตน

o เซลลแสงอาทตย Crystalline เปนแผงเซลลแสงอาทตยทอยในรปของผลกททาใหเปนแผน

ฟลมชนบางๆสามารถแบงออกไดเปน 2 แบบคอแบบ Mono crystalline หรอแผงชนดผลก

เดยวและแบบ Poly crystalline หรอผลกผสมหรออาจมชอเปนอยางอนเชน Single

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 16

Crystalline และ Multi Crystalline เปนแผงเซลลแสงอาทตยทใชงานมากทสดแผงแบบ Mono

crystalline จะมประสทธภาพดกวาและราคาแพงกวาแบบPoly crystalline เลกนอย

ทงสองชนดมขอดคอหาอปกรณตอพวงไดงายมราคาถกอายการใชงานยาวนานกวา 20 ป ทนทานใช

พนทนอยกวามนาหนกเบาแตมขอจากดคอประสทธภาพการทางานลดลงอยางมาก เมอทางานในสภาพ

อากาศทมอณหภมสง

ทมา : คมอฝกสอน ระบบไฟฟาโซลารเซลล, กรน เอมเพาเวอรเมนท และ พลงไท

รปแสดงผลกระทบของอณหภมทมตอประสทธภาพ

o เซลลแสงอาทตยแบบ Super amorphous หรออาจเรยกวาเปนแบบ Amorphous Triple

Junction แผงเซลลแสงอาทตยชนดนจะรวมเอาขอดของทง Amorphous และ Crystalline มา

ไวดวยกนโดยมประสทธภาพสงกวาแบบ Amorphous และสามารถใชอปกรณตอพวงรวมกบ

แบบ Crystalline บางชนดยงมคณสมบตพเศษทสามารถบดตวมวนได เนองจากการปลกเซลล

ทาบนฐานรองประเภทพลาสตก ทาใหมนาหนกเบาการขนสงสะดวกสามารถตดตงตามพนผวของ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 17

วสดตางๆไดหลากหลายแตมขอเสยคอมราคาแพงกวาชนดอนๆ 30-40 % ในอนาคตเมอมการ

แขงขนทางตลาดทสงขน ราคาจะถกลงกจะไดรบความนยมนามาใชงานอยางแพรหลายตอไป

แผงเซลลแสงอาทตยแบบ Super amorphous

สวนกลมเซลลแสงอาทตยททาจากสารประกอบอนๆทไมใชทามาจากซลคอนรวมถงประเภท

ซลคอนแบบฟลมบางซงเปนเซลลแสงอาทตยทมประสทธภาพสงถง 25 เปอรเซนตขนไปซงปจจบน

ยงคงมราคาแพงจงไมนยมนามาใชทวไปบนพนโลก เซลลประเภทดงกลาวจงเหมาะสาหรบใชงานบน

ดาวเทยมหรออวกาศ บนการตดตงบนพนททจากดมากๆ และมขอจากดเรองนาหนกการตดตง

ปจจบนมการพฒนาดวยกระบวนการผลตททนสมยเพอทาใหมราคาถกลงและคาดวาจะมการนามาใช

งานมากขนในอนาคต

2.1.2 Charge controller เปนอปกรณททาหนาทชารจประจไฟฟาทไดรบจากแผงเซลล

แสงอาทตยมาประจใหกบแบตเตอรซงการประจนจะตองไมใหมการประจมากเกนไป (Over charge) ซงจะ

มผลทาใหแบตเตอรรอนจดทาใหเสอมสภาพเรวและเมอแบตเตอรมประจเตมแลวกจะตองตดการชารจทนท

กระแสไฟฟาทชารจแบตเตอรเปนไฟฟากระแสตรงทมรปสญญาณเปนพลล (Pulse) และมแรงเคลอนไฟฟา

สงกวาแบตเตอรประมาณ 15-20% เนองจากมคาตวแปรทมาเกยวของในกระบวนการชารจแบตอรไดแก

อณหภมของแบตเตอรความไมคงทของกระแสไฟฟาจากแหลงจายทปอนใหโดยเฉพาะจากแหลงพลงงาน

ทดแทนอ นๆ เชนแผงเซลล แสงอาทตย จากกงหนลมหรออ นๆจ งตอง ใชอปกรณประมวลผล

(Microcontroller) มาทาการประมวลผลและควบคมการทางานวงจรชารจประจและใชวงจร PWM (Pulse

Width Modulation) มาสรางรปสญญาณไฟฟาเพอใหการประจแบตเตอรไดอยางมประสทธภาพสงสด

Charge controller

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 18

2.1.3 แบตเตอร (Battery)

แบตเตอรทใชในระบบพลงงานแสงอาทตยเพอใชจดเกบพลงงานไฟฟากสามารถใชงานไดทงสองแบบ

แตจะมการพฒนาใหมความเหมาะสมในการใชงานมากขนโดยทจะออกแบบใหสามารถจดเกบประจได

มากๆและจายกระแสไฟฟาไดนานๆยงขนทเรยกวาเปนแบบ Deep cycle โดยการออกแบบใหแผนธาต

ตะกวมความหนาเปนพเศษเปนผลทาใหคาความตานทานภายในสงสามารถจดเกบไดสงแตจะจายกระแส

ออกมาไดไมสงมากนกซงไมเหมาะกบการใชงานทตองการกระแสไฟฟาสงๆในระยะเวลาสนๆเชนการใชกบ

รถยนตซงมความตองการกระแสทสงมากในเวลาการสตารทเครองยนตจงตองเลอกใชงานใหถกตองสวน

แบตเตอรแบบ Deep cycle จะเหมาะสาหรบรถไฟฟารถยกของ (Flock lift) เครองสารองไฟ

(Uninterruptible Power Supply: UPS) หรอการเกบพลงงานสารองจากแหลงพลงงานทดแทนตางๆ

รวมทงพลงงานจากแสงอาทตยดวยแบตเตอรทงสองแบบนจะมราคาขนาดและนาหนกทตางกนมากถงแมวา

กาลงวตตตอชงโมง (Watt Hour :WH) หรอความจของกระแสไฟฟาจะเทากนกตามในการใชงานแบตเตอร

ตางๆใหทนทานจะตองทราบขอจากดทางดานอณหภมและระดบความลกในการคายประจ (Depth of

Discharge: DOD) ในระหวางการทางานดวยซงจะมผลตอประสทธภาพและอายการใชงานของแบตเตอร

การใชงานจนพลงงานไฟฟาหมดจะเปนผลทาใหอายการใชงานของแบตเตอรสนลงอยางมากๆดงนนการใช

งานจงไมควรใชประจไฟฟาทตากวาระดบ 60 เปอรเซนตและแบตเตอรควรเกบไวในทอากาศเยนในสวนการ

ประจไฟฟาจะตองไมประจกระแสไฟฟาทสงเกนไปจะทาใหแบตเตอรรอนจดทาใหเสอมสภาพเรวยงขน

แบตเตอรแบบตางๆ กราฟแสดงจานวนครงการประจกบคา DOD

2.1.4 อนเวอรเตอร (Inverter) เปนอปกรณทใชปรบเปลยนพลงงานไฟฟากระแสตรงจาก

แบตเตอรเปนไฟฟากระแสสลบ 220 V สาหรบใชงานกบอปกรณไฟฟาทอยในบานโดยทวไปอนเวอรเตอรจะ

ออกแบบวงจรภายในโดยใชวงจร Switching แปลงระบบไฟฟากระแสตรงเปนกระแสสลบโดยมสญญาณ

ความถไฟฟา 50 Hz ในระบบทมขนาดเลกๆผผลตอาจจะรวมวงจรอนเวอรเตอรเขาเปนชดเดยวกบวงจร

ควบคมการประจไฟฟาแบตเตอร (Battery Charger and Controller) ในการใชงานตองมคากาลงงานทสง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 19

กวากาลงวตตทใชงาน 15-20 % ทงนเนองจากอนเวอรเตอรจะมประสทธภาพประมาณ 80-85 % เชน

กาลงวตตทตองการใชงาน 800 วตตตองใชอนเวอรเตอรขนาด 1 กโลวตตเปนตน

อนเวอรเตอร

2.2 เทคโนโลยการผลตไฟฟาจากพลงงานความรอนแสงอาทตย (Solar Thermal)

เปนเทคโนโลยทจะทาการรวมแสงจากดวงอาทตยไวทวตถรบแสงโดยใชกระจก หรอวสดสะทอนแสง

และหมนตามดวงอาทตย เพอสะทอนและสงไปยงตวรบแสงซงจะทาใหเกดการเปลยนแปลงเปนพลงงาน

ความรอนทมอณหภมสง ความรอนทไดสามารถนาไปใชประโยชนไดโดยตรงกบชดเครองยนต (Cycle Heat

Engine) ซงตดตงอยบนตวรบความรอน หรอนาความรอนทไดไปทาใหของเหลวรอนกอนแลวนาไปใชกบ

เครองยนต (Central Engine)

ทมา : http://montaraventures.com/blog/2007/03/19/wanna-learn-about-solar-thermal-power/

รปแสดงเทคโนโลยการผลตไฟฟาจากพลงงานความรอนแสงอาทตย

การใชพลงงานความรอนจากแสงอาทตยมาผลตกระแสไฟฟาทมการใชงานในปจจบนใชทงวธการ

สะทอนแสงดวงอาทตยมาใชงานโดยตรงและการใชโดยออมโดยการใชไอนาหรอการใชลมรอนเพอหมนเจ

เนอเรเตอร (Generator) มลกษณะตางๆกนดงน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 20

2.2.1 Parabolic dish เปนระบบ

รวมแสงอาทตยเพอใหไดความรอนทมาก

เพยงพอสาหรบการผลตพลงงานไฟฟาจาก

แสงอาทตยได การเพมพลงงานความรอน

ใหกบจดศนยรวมของแสงทาโดยการใช

แผนสะทอนแสงดวยจานสะทอน

แสงรปพาราโบลกตามรปเรยกวา

ระบบ Solar parabolic dishซง

จะไดคาพลงงานความรอนทสง

มากตรงบรเวณจดโฟกสของแสง

แผนจานสะทอนแสงจะทาการ

หม นร บ แส งต ามดวงอาท ต ย

ตลอดเวลา การนาความรอนมาใช

งานวธการทสะดวกและนยมใชคอ

การใชเครองยนตความรอน (Sterling Engine) หมนเจเนอเรเตอรเพอผลตกระแสไฟฟาโดยตรง แตกยงม

ขอจากดเรองของพลงงานแสงอาทตยทไมคงท ทาใหเกดการเปลยนแปลงอณหภมอยางฉบพลน( thermal

shock) ของอปกรณแตละชนด และมกจะเกดปญหาในระบบตามมา เหตนจงทาใหระบบการผลตไมเสถยร

ทาใหการผลตพลงงานไฟฟาวธการไมตอเนองจงไมเปนทนยมมากนก แนวทางการแกไขทางหนงคอการใช

เปนระบบผสมผสาน (Hybrid) กบระบบผลตพลงงานอนๆ

2.2.2 Parabolic Trough เปนวธการรวมแสงรปแบบคลายจานพาราโบลคเชนกนแตจะออกแบบ

จะใหจานสะทอนแสงวางยาวเปนราง การควบคมการหมนรางตามแสงอาทตยทาไดสะดวกขนมการใช

พลงงานในการขบเคลอนรางสะทอนแสงตากวา เนองจากเปนระบบขบเคลอนแบบ 1 แกน การนาพลงงาน

ความรอนออกมาใชกสะดวกโดยการวางทอนารอนไปตามแนวจดโฟกสของจานความรอนทไดมคาความ

รอนสงมากจนนารอนกลายเปนไอนา (Stream) และมความดนทสงมากสามารถนาไปหมนสตรมเทอรไบน

และหมนเจอเนอเรเตอรเพอผลตกระแสไฟฟาไดไอนาทผานเทอรไบนแลวอณหภมกจะลดลงกลนตวเปนนา

รอนทสามารถปมหมนวนไปรบพลงงานความรอนทจานไดอกทาใหไดประสทธภาพสงยงขนพลงงานทไดจาก

ระบบนจงนยมใชงานมากขน ปญหาทพบสาหรบวธการรวมแสงนคลายกบระบบจานพาราโบลค คอ ดวย

ประสทธภาพการรวมแสงทสงมาก การพาดผานของเมฆบนทองฟา แมเพยงเลกนอย ทาใหเกดการ

เปลยนแปลงอณหภมอยางฉบพลน( thermal shock) ทาใหอปกรณเกดความเสยหายได ดวยเหตนวธการ

ผลตพลงงานไฟฟาจากพลงงานความรอนแสงอาทตย จงไดรบการแนะนาใหจดตงในเขตพนททมความชน

นอย เชนในเขตทะเลทราย

Parabolic trough

Solar Concentration Dish

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 21

2.2.3 Solar Thermal Tower เปนวธการผลตพลงงานไฟฟาโดยใชวธรวมความรอนทไดจากการ

สะทอนของแผนสะทอนแสงหลายๆแผนมารวมกนทจดรบแสงบนหอสง (Tower) แผนสะทอนแสงแตละ

แผนกจะถกควบคมใหเคลอนททามมกบดวงอาทตยโดยใหมการสะทอนแสงมาตกกระทบกบจดรบแสงบน

หอสงตลอดเวลาซงภายในหอสงจะมทอนารอนซงเมอนาไดรบความรอนกจะเดอดกลายเปนไอ (Stream) ท

มความดนสงมาก ไอนานจะถกนาไปใชเพอไปหมนสตรมเทอรไบนและเจนเนอเรเตอรทาการผลต

กระแสไฟฟาออกมาได วธนตองมการสรางเปนโครงการขนาดใหญมปรมาณรงสแสงอาทตยตรงมากๆ

Solar Tower

2.2.4 Solar Chimney Tower เปนวธการผลตพลงงานไฟฟาจากการหมนของเทอรไบนทตด

ตงอยในปลองทอทมลมรอนไหลผานตามหลกการเทอรโมไดนามกสของอากาศเมออากาศไดรบความรอน

จากแผงรบความรอน (Solar Collector) ทอยรอบๆของฐานปลองลมอากาศจะไหลสงขนเมอมพนทรบแสง

มากปรมาณอากาศทไหลเวยนกจะมากขนกจะเกดแรงดดอากาศทเยนกวาเขามาทฐานอากาศทรอนกจะไหล

รวมกนเขาไปในปลองภายในจะมการออกแบบใหกระแสลมเรงความเรวสงขนโดยใชจมกรดลม (Nuzzle)ทา

ไหไดพลงงานมากขนหมนใบพดกงหนลมภายในทอซงตดตงเจเนอเรเตอรเพอทาการผลตไฟฟาออกมาได

วธการผลตไฟฟาวธนเพอใหไดพลงงานมากๆจงตองสรางเปนโครงการทมขนาดใหญมากๆจงมการลงทนสง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 22

และมการใชพนทๆในบรเวณทกวางมากจงเหมาะสมกบประเทศทมแสงแดดมากมพนทกวางขวางเชน

ออสเตรเลย สหรฐอเมรกาหรอประเทศแถบตะวนออกกลางเปนตน

Solar Chimney

ระบบตวรวมแสงแบบเนนตวรวมแสงแบบจาน (Parabolic Dishes) มประสทธภาพการแปลง

เปนความรอนสงกวาชนดตวรวมแบบราง (Parabolic Troughs) เนองจากสามารถรวมแสงไดในพนท

ทเลกกวา การผลตไฟฟาจากพลงงานความรอนแสงอาทตยในประเทศไทย จากการศกษาเบองตนโดย

พพ. พบวา ความเขมรงสตรงของประเทศไทยมคาในชวง 1,350-1,400 kWh/m2-yr ตากวาคา เมอ

เทยบกบบรเวณทมการจดตงโรงไฟฟาพลงงานความรอนแสงอาทตยในตางประเทศ ซงโดยทวไปจะอย

ในบรเวณทมความเขมรงสตรงมากกวา 2,000 kWh/m2-yr อยางไรกหากมการวจยและพฒนาอยาง

ตอเนอง ในอนาคตโรงไฟฟาพลงงานความรอนแสงอาทตยกอาจสามารถทางานสภาพแวดลอมของ

ประเทศไทยได

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 23

บทท 3

เทคโนโลยการผลตพลงงานความรอนจากพลงงานแสงอาทตย

ประเทศไทยใชเทคโนโลยการผลตความรอนจากพลงงานแสงอาทตยมาเปนระยะเวลายาวนาน ทงใน

รปแบบ การผลตนารอน การอบแหง การผลตความเยน การสบนาปจจบนมกจกรรมหลายประเภทท

จาเปนตองใชนารอน เชน โรงพยาบาล โรงแรม รานอาหาร รานเสรมสวย เปนตน สาหรบการผลตนารอน

ไดมการใชพลงงานหลายรปแบบ ซงสวนใหญจะใชวธการตมโดยใชพลงงานจากกาซ และไฟฟา หรอหาก

เปนกจกรรมขนาดใหญจะใชหมอตม (Boiler) ทใชนามนเตา หรอ นามนดเซลเปนเชอเพลงถงแมวาระบบ

ผลตนารอนดวยพลงงานแสงอาทตยจะมความคมคาทางเศรษฐศาสตรในระดบหนงแลว แตทงนการตดตง

จะตองมความรความเขาใจในดานเทคนค เพอใหการใชงานระบบฯ สามารถใชไดอยางเกดประโยชนสงสด

3.1 เทคโนโลยการผลตนารอนจากพลงงานแสงอาทตย

การผลตนารอนจากพลงงานแสงอาทตย (Solar Water Heating)

หรอการนาความรอนจากแสงอาทตยมาใชประโยชนเปนเทคโนโลยทใช

กนมาอยางแพรหลายโดยเฉพาะประเทศเมองหนาวทมความตองการใชนา

รอนในแตละวนในปรมาณทสง ในขณะทประเทศไทยเครองทานารอนดวย

แสงอาทตยเปนการใชพลงงานในรปความรอน โดยตวรบรงสแสงอาทตย

(Solar Collector) เปนตวแปลงและเกบพลงงานความรอนแลวถายเท

ความรอนใหแก นา ทาให นาทมอณหภมตาเปนนารอนทมอณหภม

ประมาณ 40-70Cซงสวนใหญจะใชสาหรบการอาบนา การซกลาง ซง

เปนการทานารอนเพอรองรบการใชงานทงในบานพกอาศย โรงแรม

โรงพยาบาลหรอโรงงานอตสาหกรรมทสวนใหญยงใชไฟฟา แกส เปน

เชอเพลง เนองจากความสะดวกสบายในการใชงานและมคาใชจายไมสง

มากนก แตทงน ภายใตสถานการณราคาพลงงานทเพมสงขนอยางรวดเรว

ในปจจบน รวมไปถงราคาเทคโนโลยทมแนวโนมถกลง การทานารอนดวย

พลงงานแสงอาทตยจงนบเปนทางเลอกทนาสนใจเพอนามาทดแทน

พลงงานเชงพาณชย

3.1.1 เครองทานารอนพลงงานแสงอาทตย มสวนประกอบอย 2 สวน คอ ตวรบรงสแสงอาทตย

และถงเกบนารอน ซงการออกแบบเครองทานารอนขนอยกบวตถประสงคของการใชงาน

ความตองการของผใช โดยทวไปเครองทานารอนพลงงานแสงอาทตยมสวนประกอบทสาคญ

ดงน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 24

o แผงรบความรอนจากแสงอาทตยเปนอปกรณสาหรบรบรงสแสงอาทตยเพอเพม

อณหภมใหแกนา การผลตนารอนดวยพลงงานแสงอาทตยทใชกนโดยทวไปในปจจบนม

การผลตนารอนทอณหภมสงและอณหภมตา ซงมเทคโนโลยการผลตนารอน 3 แบบ

ดงน

1) แผนรบแสงแบบรวมแสง(Focusing Solar Collector) เปนแบบทสามารถผลต

นารอนทอณหภมสงซงจาแนกไดตามชนดของการรวมแสงแบงออกเปน 2 ชนด

คอ

1.1 การรวมแสงเปนจด (point-focus solar collector) ไดแกระบบรวมแสง

เขาหอรบแสง (central receivers tower) และจานรวมแสงเปนจด

(parabolic dishes)

1.2 การรวมแสงเปนเสน (line-focus solar collector) ไดแกเลนซสะทอน

รวมแสง (Fresnel reflector) และจานรวมแสงเปนเสน (parabolic

troughs)

เทคโนโลยการผลตนารอนโดยใชแผนรบแสงดงกลาวขางตนน จะมการทางานของ

อปกรณใหเคลอนทตามดวงอาทตย ซงจะมผลทาใหแผนรบแสงสามารถรบแสงอาทตย

ไดเตมทตลอดเวลาชวงกลางวนทาใหมอณหภมสงมาก ดงตารางท 3-1

ตารางท 3-1 ระดบอณหภมททาไดของแผนรบแสงแบบรวมแสง

แบบแผนรบแสง ระดบอณหภมสงสด

โดยประมาณ

(องศาเซลเซยส)

1. หอรบแสง (central receiver tower) 1,000

2. จานรวมแสงเปนจด (parabolic dish) 1,500

3. เลนซสะทอนรวมแสง(Fresnel reflector) 250

4. จานรวมแสงเปนเสน(parabolic troughs) 300

ทมา : โครงการสงเสรมการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตนารอนในพนทภาคกลาง ภาค

ตะวนออก และภาคใต

2) แผนรบแสงแบบแผนเรยบ(Flat Plate Solar Collector)เปนแบบทสามารถ

ผลตนารอนทอณหภมตา แผนรบแสงแบบนจะไมมอปกรณใหเคลอนทตามดวง

อาทตย (non-tracking solar collector) ไดแก แผนรบแสงแบบแผนเรยบชนด

มแผนปดใส (single glazed) และแผนรบแสงแบบแผนเรยบชนดไมมแผนปด

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 25

(unglazed) เปนตน แผนรบแสงแบบนจะสามารถรบแสงอาทตยเปนความท

อณหภมตาดงแสดงในตารางท 3-2

ตารางท 3-2 ระดบอณหภมททาไดของแผนรบแสงแบบแผนเรยบ

แบบแผนรบแสง ระดบอณหภมสงสด

โดยประมาณ

(องศาเซลเซยส)

1. แผนเรยบชนดมแผนปดใส(single glazed) 40 – 90

2. แผนเรยบชนดไมมแผนปด (unglazed) < 40

3. ทอนาสญญากาศ (evacuated tubular collector) 100 – 200

ทมา : โครงการสงเสรมการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตนารอนในพนทภาคกลาง ภาค

ตะวนออก และภาคใต

แผงรบความรอนจากแสงอาทตยแบบแผนเรยบ ในประเทศไทยมทนยมอย2

แบบ คอ

2.1 แผนรบแสงแบบแผนเรยบ (Flat Plate Solar Collector)เปนแบบท

สามารถผลตนารอนทอณหภมตา แผนรบแสงแบบนจะไมมอปกรณให

เคลอนทตามดวงอาทตย (Non-tracking solar collector) ไดแก แผนรบ

แสงแบบแผนเรยบชนดทแผนปดใส (single glazed) และแผนรบแสงแบบ

แผนเรยบชนดไมมแผนปด (unglazed) เปนตน

แผนรบแสงแบบแผนเรยบ (Flat Plat Solar Collector)

2.2 แผนรบแสงแบบหลอดแกวสญญากาศ (Evacuated Tube Solar

Collector)เปนอปกรณทเปลยนพลงงานแสงอาทตยใหเปนพลงงานความ

รอนอกรปแบบหนง มลกษณะเปนหลอดแกวสองชน ระหวางชนเปน

สญญากาศ ภายในเคลอบดวยสารดดกลนรงส มประสทธภาพสงเหมาะกบ

การใชงานทตองการนารอนอณหภมสง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 26

แผนรบแสงแบบหลอดแกวสญญากาศ

3) สระแสงอาทตย (Solar Pond) เปนแบบทสามารถผลตนารอนทอณหภมตา

และไมมอปกรณบงคบใหเคลอนทตามดวงอาทตยไดแก ชนดตน (shallow solar

pond) และชนดลก (deep or salt gradient solar pond) เปนตน แผนรบแสง

แบบนจะสามารถรบแสงอาทตยเปนความรอนทระดบอณหภมตาดงแสงในตาราง

ท 3-3 นอกจากนนการรบแสงอาทตยยงมแบบทเปนทอสญญากาศ ซงสามารถ

ผลตนารอนไดทงอณหภมสงและตา

ตารางท 3-3 ระดบอณหภมททาไดของสระแสงอาทตย

แบบแผนรบแสง ระดบอณหภมสงสด

โดยประมาณ

(องศาเซลเซยส)

1. สระแสงอาทตยชนดตน (shallow solar pond) 40 – 60

2. สระแสงอาทตยชนดลก (deep or salt gradient solar pond) 40 – 90

ทมา : โครงการสงเสรมการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตนารอนในพนทภาคกลาง ภาคตะวนออก และ

ภาคใต

*** ในการผลตนารอนเพอใชสอยในโรงพยาบาลและโรงแรมจะมจดประสงคหลกเพอใชในการอปโภค

และบรโภคไดแก อาบนาชาระรางกาย ซกลาง ลางแผล ปรงอาหารเปนตน ซงนารอนทใชจะเปนนารอน

อณหภมตาประมาณ 40 – 60 องศาเซลเซยส หากจะนาพลงงานแสงอาทตยมาผลตนารอนใชเพอ

จดประสงคดงกลาวแลว เทคโนโลยทเหมาะสมทสดกคอเทคโนโลยการผลตนารอนใชแผนรบแสงแบบแผน

เรยบชนดมแผนปดใส ซงอปกรณระบบจะมราคาถกกวามาก เมอเปรยบเทยบกบแบบรวมแสง และใชพนท

ตดตงนอยกวาแบบสระแสงอาทตย

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 27

3.1.2 ระบบผลตนารอนโดยใชพลงงานแสงอาทตยแบบผสมผสาน เปนการนาเทคโนโลยการผลต

น า ร อนจ ากแสงอ าท ต ย ม า

ผสมผสานกบความรอนเหลอทง

เชน จากการระบายความรอน

ของเครองทาความเยนหรอ

เครองปรบอากาศ จากหมอตม

ไอนา จากปลองไอเสย เปนตน

โดยผานอปกรณแลกเปล ยน

ความรอน (Heat Exchanger)

เพอลดขนาดพนทแผงรบรงส

ความรอน และใชทรพยากรทม

อยอยางคมคา

ในกจการของโรงงาน โรงพยาบาลและโรงแรม หรอกจกรรมอนๆ ทวไปจะมความรอน

ทงจากอปกรณตางๆ เชน เครองปรบอากาศ หมอไอนา เครองกาเนดไฟฟา เปนตน ในการนา

ความรอนเหลอทงเหลานนกลบมาใชประโยชน เปนแนวทางหนงทจะสามารถผลตนารอนได

โดยหลกการผลตนารอนจากความรอนเหลอทงของเครองปรบอากาศหรอตแชเยน คอ จะม

อปกรณแลกเปลยนความรอนรบความรอนจากคอนเดนเซอร แลกเปลยนความรอนกบนา

สงผลใหนาเมอผานอปกรณแลกเปลยนความรอนจะมอณหภมสงขนโดยจะใชพลงงานในการ

สบนาเทานน ในขณะเดยวกนการระบายความรอนดวยนาจะสงผลใหระบบมการระบายความ

รอนไดด ประสทธภาพของเครองปรบอากาศและตแชเยนจะดขนสงผลใหเกดการประหยด

พลงงานมากขนดวย โดยจะมจะมคณลกษณะเชงเทคนค ดงน

การผลตนารอนจากความรอนเหลอทงของเครองปรบอากาศและตแชเยน

เครองปรบอากาศและเครองทาความเยนทสามารถนาความรอนทงมาใชผลตนารอน

ควรเปนชนดระบายความรอนดวยอากาศแบบวฎจกรอดไอ ทมชดคอมเพรสเซอรเปนอปกรณ

อดไอสารทาความเยน โดยสารทาความเยนจะนาความรอนทไดจากวฎจกรทาความเยนออก

จากหองทตองการทาความเยนไประบายทงทชดควบแนน เพอสารทาความเยนควบแนนเปน

ของเหลวไปตามวฎจกรทาความเยนแบบอดไอ

ความรอนทระบายทงนสามารถนามาใชเปนแหลงความรอนผลตนารอนได โดยสารทา

ความเยนทไหลออกจากคอมเพรสเซอรจะมอณหภมระหวาง 70-80 องศาเซลเซยส ขนอยกบ

ภาระการทางานของเครองปรบอากาศ ซงสงพอทจะผลตนารอนทอณหภมสง 60 องศา

เซลเซยสได โดยใชอปกรณแลกเปลยนความรอน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 28

หลกการผลตนารอนจากความรอนเหลอทงของเครองปรบอากาศหรอตแชเยน จะม

ลกษณะ ในการนาความรอนทงจากเครองปรบอากาศหรอตแชนน จะทาการตดตงเครอง

แลกเปลยนความรอนหลงคอมเพรสเซอร ซงเปนดานทสารทาความเยนไหลออก และถายเท

ความรอนใหกบนา ทาใหนาเมอไหลผานเครองแลกเปลยนความรอนจะทาใหอณหภมสงขน

มากหรอนอยขนอยกบการออกแบบและประสทธภาพของเครองแลกเปลยนความรอน ในการ

นาความรอนเหลอทงจากเครองปรบอากาศและตแชเยนกลบมาใชจะไดนารอนโดยสนเปลอง

พลงงานเพยงเลกนอยสาหรบเดมปม ในขณะเดยวกนการระบายความรอนดวยนาจะทาให

ร ะ บ บ ม ก า ร ร ะ บ า ย ค ว า ม ร อ น ไ ด ด

ประสทธภาพของเครองปรบอากาศและตแช

เยนจะดขน

ระบบวงจรของเครองทานารอนจากความรอนเหลอทงของเครองปรบอากาศและเครองทา

ความเยนและตวอยางการนาความรอนทงจากเครองปรบอากาศมาใชผลตนารอน

อยางไรกตาม การผลตนารอนจากเครองปรบอากาศและเครองทาความเยนจะม

ปญหาบางในชวงฤดหนาว เนองจากในประเทศไทยจะเปดเครองปรบอากาศนอย ถงแมจะม

การใชงานแตปรมาณความรอนทระบายทงกจะนอยมาก

การผลตนารอนจากความรอนเหลอทงของหมอไอนา

แกสไอเสยจากปลองหมอไอนาหรอเตาอบในการผลตไอนาเพอใชในโรงงานหรอการ

อบเครองสขภณฑ ทผานการใชงานโดยการถายเทความรอนใหกบนาใหกลายเปนไอ หรอ

ถายเทความรอนใหกบอากาศเพอใชในการอบพวกเครองสขภณฑ แกสรอนเหลานจะถกปลอย

ออกไปตามปลอง ซงแกสเหลานจะยงมอณหภมสงและปรมาณมากพอ คอมปรมาณความรอน

ทง 15 % ของพลงงานเชอเพลงทใช ซงสามารถนาความรอนทงกลบมาใชในการผลตนารอน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 29

ไดโดยการใชเครองแลกเปลยนความรอนโดยในการนาความรอนทงจากปลองไอเสยมาใชตอง

ใชเครองแลกเปลยนความรอนใน 2 ลกษณะคอ

1. เครองแลกเปลยนความรอน โดยการนาความรอนจากผวทอมาใช เชนแบบเจก

เกตและแบบทอทองแดงพนรอบปลองภายนอกคลาย Spiral tube heat

exchanger ลกษณะนจะไดความรอนไมสงมาก

2. เครองแลกเปลยนความรอน โดยการใชความรอนจากแกสรอนเผาทอ heat

exchanger โดยตรง ซงลกษณะนจะไดรบปรมาณความรอนสงแตอายการใชงาน

จะไมสงมาก คอประมาณ 3 ป

ความเหมาะสมดานเทคนคของเทคโนโลยการผลตนารอนแบบผสมผสาน

การใชพลงงานแสงอาทตยผลตนารอนจะสามารถผลตไดเฉพาะในชวงเวลากลางวนททองฟา

โปรง เทา นน นนคอในชวงฤดฝนการผลตนารอนดวยแสงอาทตยจะไมสามารถผลตไดเตม

ความสามารถจา เปนตองใชพลงงานเสรม โดยการใชพลงงานจากความรอนเหลอทงของ

เครองปรบอากาศผลตนารอนจะสามารถผลตไดตลอดเวลาทคอมเพรสเซอรทางาน ซงโดยปกตจะ

ทางานไดดในชวงฤดรอนและฤดฝน แตจะมปญหาในชวงฤดหนาวซงมอากาศเยนทาใหคอมเพรสเซอร

ทางานนอยลง จาเปนตองใชพลงงานเสรม

ดงนนหากใชพลงงานแสงอาทตยรวมกบพลงงานจากความรอนเหลอทงของเครองปรบอากาศ

จะสามารถตดปญหาทจะใชพลงงานเสรมออกไปตลอดจนสามารถลดขนาดของระบบผลตนารอนจาก

แสงอาทตยลงไดอก หากเลอกใชเครองปรบอากาศททางานตลอด 24 ชวโมงหรอเลอกใช

เครองปรบอากาศททางานในชวงบายและกลางคนซงสถานประกอบการทมความตองการทจะตดตง

ระบบผลตนารอนแบบผสมผสาน ควรทจะคานงถงประเดนตางๆ ดง ตอไปน

ตวอยางอปกรณทานารอนจากปลองไอเสย

ของหมอไอนาแบบไอเสยสมผสโดยตรง

การเชอมตออปกรณทานารอนทปลองไอเสย

ของหมอไอนา

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 30

- สถานประกอบการตองมพนทวางเปลาไมไดใชประโยชน

- สถานประกอบการตองมแหลงความรอนทงทเหมาะสมสาหรบนามาประยกตใชในการ

ผลตนารอน

- สถานประกอบการตองมศกยภาพความตองการใชนารอนมากกวาวนละ 2,000 ลตร

- สถานประกอบการตองมบคลากรบารงรกษา

ระบบผลตนารอนดวยแสงอาทตยแบบผสมผสาน

3.2 เทคโนโลยอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตย

การทาใหแหง (Drying) เปนวธหนงของการถนอม

อาหารทมนษยใชกนมาเปนระยะเวลายาวนาน การตาก

แหงดวยแสงอาทตยโดยตรง อาจมสงเจอปนตดมากบ

อากาศ แตดวยประเทศไทยเปนประเทศทไดรบแสงแดด

ในปรมาณมาก จงเหมาะทจะถนอมอาหารดวยวธการตาก

แหง เพราะสะดวก สนเปลองคาใชจายนอย และควบคม

คณภาพอาหารใหถกสขลกษณะ ปราศจากสงสกปรก เชน

ฝน หรอการรบกวนจากสตว เชน แมลงวน เปนตน

การอบแหง คอ การไลความชนออกจากวสด โดยการถายเทความรอนใหแกวสดดวยวธการพาความ

รอน (Convection) และการแผรงส (Radiation) เพอเพมอณหภมของวสดจนมผลใหความชนกลายเปนไอ

ระเหยออกไปทาใหความชนโดยรวมของวสดลดลง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 31

การอบแหงดวยแสงอาทตยเปนวธการทใชกนอยทวไป ทงในครวเรอนและอตสาหกรรมทางการ

เกษตรขนาดเลก เนองจากความสะดวกและมคาใชจายดานพลงงานตา โดยวธการทสะดวกทสดคอการ

กระจายวสดทตองการอบแหง ลงบนพนผวทแสงอาทตยสองถง และพลกวสดเปนครงคราวเพอใหวสดแหง

อยางทวถง โดยทวไปการอบแหงจะเหมาะสมสาหรบพนททอากาศรอนและแหง อยางไรกตามถงแมวาการ

อบแหงดวยแสงอาทตยจะมขอดทสาคญ คอ ตองการการลงทนความชานาญในการใชงานและดแลรกษาท

ตา แตขอจากดบางประการ เชน การควบคมคณภาพในการอบแหงวสดบางชนดภายใตบรรยากาศ การ

ปนเปอนหรอแมลงรบกวน สภาพอากาศทไมเอออานวยในฤดฝน รวมไปถงความตองการบรเวณทกวางใน

การอบแหง ยงคงเปนอปสรรคในการใชงานแสงอาทตยในการอบแหงสาหรบบางพนท หรอบางฤดกาล ทา

ใหการใชงานความรอนจากแสงอาทตยยงไมสามารถทาไดอยางเตมประสทธภาพเทาทควรดงนน การ

ออกแบบระบบอบแหงดวยพลงงานแสงอาทตยใหม

รปแบบเหมาะสม โดยการใชงานพดลมเพอหมนเวยน

อากาศใหนาพาความชนออกจากวสด หรอการใช

เชอเพลงอนๆ เสรมในการทาความรอน เชน ไฟฟา ถาน

ไมในยามทแสงอาทตยไมเพยงพอ จงเปนแนวทางใน

การส ง เสร มการ ใช พล งง านแสงอาท ตย อย า งม

ประสทธภาพ เพอการสงเสรมกจกรรมทางการเกษตร

ในแงของการอานวยความสะดวก ลดระยะเวลาการ

ทางานรวมไปถงทดแทนการใชพลงงานฟอสซลอนๆ ลงไดในตว

การอบแหงดวยแสงอาทตยแบงออกเปน 2 ลกษณะใหญๆ คอ การอบแหงแบบหมนเวยนดวย

ธรรมชาต (Passive System) และแบบหมนเวยนแบบบงคบ (Active System) โดยมรปแบบการทางาน

และขอดขอดอย แตละรปแบบ ดงน

3.2.1 เครองอบแหงแสงอาทตยชนด Active System

เครองอบแหงแสงอาทตยชนด Active System เปนการอบแหงทมอปกรณชวยใหอากาศ

ไหลเวยนในทศทางทตองการ เชน พดลมตดตงในระบบเพอบงคบการไหลของอากาศภายใน

ตอบ โดยพดลมจะดดอากาศจากภายนอกใหไหลผานแผงรบแสงอาทตยเพอรบความรอนจาก

แผงรบแสงอาทตย ใหอากาศรอนทไหลผานพดลมและหองอบแหงมความชนสมพทธตากวา

ความชนบางพชผล จงนาพาความรอนชนจากพชผลออกสภายนอกทาใหพชผลทอบไวแหงได

โดยสามารถแบงไดดงน

o แบบDirect Solar Dryersมลกษณะเปนตอบโปรงใสทมพดลมดดหรอเปาอากาศตด

ตงอยภายใน โดยการรบแสงอาทตยจะผานวสดคลมทโปรงใสเขาใหความรอนแกอากาศ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 32

ภายในตอบ และมพดลมดดอากาศชวยในการหมนเวยนอากาศใหผาน แลวนาพา

ความชนออกจากวสดทตองการอบแหง

o แบบ Indirect Solar Dryersเปนระบบอบแหงทใหความรอนแกอากาศในแผงรบรงส

อาทตย แลวสงผานทอลมไปยงตอบแหง โดยเปนลกษณะของการจายลมรอนจาก

ดานลางของตอบแหง เพอใหลอยขนแลวถกปลอยทงไปทางดานบนของตอบแหง หรอ

อาจจายลมรอนเขาทางดานหนงของตอบแหง ผานวสดทตองการอบแหงซงบรรจในราง

แขวนเพอเพมพนทการสมผสกบลมรอนกอนถกดดทงออกอกดานตรงขามของตอบแหง

o แบบ Mixed-Typeเปนการวางลกษณะของเตาอบแหงคลายแบบ Passive System แต

มการใชงานพดลมดดอากาศชวยในการหมนเวยนลมรอน

ทมา : http://www.wot.utwente.nl/information/tour/solardryer.html

เครองอบแหงดวยแสงอาทตยแบบ Mixed-Type ทมา : http://www.wot.utwente.nl/information/tour/solardryer.html

เครองอบแหงดวยแสงอาทตยแบบ

Direct Solar Dryers

เครองอบแหงดวยแสงอาทตยแบบ

Indirect Solar Dryers

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 33

3.2.2 เครองอบแหงแสงอาทตยชนด Passive System

การอบแหงระบบ Passive คอ ระบบทเครองอบแหงทางานโดยอาศยพลงงานแสงอาทตยและ

กระแสลมทเกดตามธรรมชาต โดยทวไปแบงออกได 2 ลกษณะคอ

- การอบแหงแบบไดรบแสงอาทตยโดยตรง ซงวสดทอบจะอย ในเครองอบแหงท

ประกอบดวยวสดทโปรงใส ความรอนทใชอบแหงไดมาจากการดดกลนพลงงานจาก

แสงอาทตย และอาศยหลกการขยายตวของอากาศรอนภายในเครองอบแหง ทาใหเกด

การหมนเวยนของอากาศเพอชวยถายเทอากาศชน

- การอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบผสม เครองอบแหงชนดนวสดทอยภายในจะไดรบ

ความรอนจากสองทาง ทงทางตรงจากดวงอาทตยและทางออมจากแหลงอน ๆ ททาให

อากาศรอนกอนทจะผานวสดทตองการอบแหง

เครองอบแหงแสงอาทตยชนด Passive System มรปแบบทใชงาน ดงน

o แบบ Cabinet Type Dryerมลกษณะเปนตอบแหงทรงกลองสเหลยมทมวสดทตองการ

ตากแหงเรยงอยภายในรทท 4-4 ประกอบดวยวสดฐานของกลองททาสดาเพอเปนตวดด

รบความรอนจากแสงอาทตย มวสดโปรงใสคลมเพอปลอยใหแสงอาทตยสองผานไปให

ความรอนแกอากาศภายในเตาอบไดและในขณะเดยวกนกปองกนความรอนทสญเสยออก

จากตอบ โดยมการเจาะรทฐานและทดานบนของเตาอบเพอกอใหเกดการเคลอนทของ

อากาศภายในเพอนาพาความชนออกจากวสดทตองการตากแหง เครองอบแหงชนด

เหมาะสมกบการใชงานในเขตทอากาศรอนและคอนขางแหง โดยทสามารถกอสรางและ

ใชงานไดงาย

o แบบCabinet Dryers Fitted with Chimneyเปนตอบแหงทมการหมนเวยนคลาย

แบบ Cabinet Type Dryer ทมการใชปลองเพอระบายอากาศทนาพาความชนออกจาก

วสดทตองการอบแหง โดยอาศยปรากฏการณ Chimney Effect หรอการเคลอนตวของ

อากาศเนองจากความดนทแตกตาง

เครองอบแหงดวยแสงอาทตยแบบ Cabinet Type Dryer

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 34

o แบบ Cabinet Dryers Fitted with Chimney and Heat Storage เปนระบบ

อบแหงทใชพลงงานแสงอาทตยในลกษณะคลายแบบ Cabinet Dryers Fitted with

Chimney แตอาศยพลงงานในรปแบบอนๆ ชวยในเวลาทมแสงอาทตยไมสมาเสมอ หรอ

ตองการใหผลตผลทางการเกษตรแหงเรวขน เชน ใชรวมกบพลงงานเชอเพลงจากชวมวล

พลงงานไฟฟา หรอพลงงานชวภาพ

เครองอบแหงดวยแสงอาทตยแบบ Cabinet Dryers Fitted with Chimney and Heat

Storage

3.2.3 โครงการพฒนาสาธตและเผยแพรเครองอบแหงผลผลตทางการเกษตรดวยพลงงาน

แสงอาทตย

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน ไดดาเนนโครงการพฒนาสาธตและเผยแพร

เครองอบแหงผลผลตทางการเกษตรดวยพลงงานแสงอาทตย 3 แบบไดแกเครองอบแหงแบบ

อโมงคลมเครองอบแหงแบบเรอนกระจกและเครองอบแหงแบบตทใชความรอนจากแผงรบ

รงสดวงอาทตยจากหลงคาโรงอบแหงเครองอบแหงตนแบบดงกลาวปจจบนตดตงใชงานท

โครงการอทยานธรรมชาตวทยาในพระราชดารสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราช

กมารอาเภอสวนผงจงหวดราชบรและทภาควชาฟสกสคณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยศลปากร

จงหวดนครปฐมโดยผสนใจสามารถตดตอเขาเยยมชมเครองอบแหงณสถานทดงกลาวได

1. เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบอโมงคลม

ซงเปนเครองอบแหงทเหมาะสมกบการอบแหงผลไม

เชนกลวยมะมวงขนนเปนตนเครองอบแหงดงกลาวม

ขนาดกวาง 1.2 เมตรยาว 14 เมตรดานบนปดดวย

กระจกสามารถนาผลตภณฑเขาออกทางดานขาง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 35

และมพดลมระบายอากาศซงทางานดวยโซลารเซลลผลตภณฑทอยในเครองอบจะไดรบ

ความรอนทงจากรงสดวงอาทตยทตกกระทบโดยตรงและความรอนจากแผงรบรงสดวง

อาทตยทาใหผลตภณฑทอบแหงเรวและไมถกรบกวนจากแมลงหรอเปยกฝน

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบอโมงคลม

2. เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบใชอากาศรอนจากแผงรบรงสดวงอาทตยทเปน

หลงคาโรงเรอน เครองอบแหงแบบนมลกษณะเปนตมความจ 2.4 ลกบาศกเมตรมพดลม

ไฟฟาดดอากาศจากแผงรบรงสดวงอาทตยทออกแบบใหใชเปนหลงคาของโรงอบโดย

ภายในโรงอบจะมพนทสาหรบใชในการเตรยมผลตภณฑและทเกบผลตภณฑแหงซงถก

สขอนามยเครองอบแหงดงกลาวเหมาะสมกบการอบแหงเครองเทศและสมนไพรเชนพรก

ดอกกระเจยบและดอกคาฝอยเปนตน

เครองอบแหงทตดตงในโรงอบแหง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 36

3. เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบเรอนกระจก เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย

แบบเรอนกระจกใชหลกการเรอนกระจก (greenhouse effect) กลาวคอเมอรงสดวง

อาทตยสงผานกระจกหรอพลาสตกใสเขาไปภายในจะถกผลตภณฑและองคประกอบ

ตางๆภายในเรอนกระจกดดกลนรงสแลวเปลยนเปนความรอนวสดภายในโรงเรอนจะแผ

รงสอนฟราเรดออกมาแตไมสามารถผานกระจกออกมาภายนอกไดทาใหอณหภมในเรอน

กระจกสงขนและถายเทความรอนใหกบผลตภณฑซงจะชวยใหนาในผลตภณฑระเหย

ออกมาไดเรวกวาการตากแหงแบบธรรมดา อกทงจะมสสวย ไมคลาเนองจากไมไดรบรงส

ไวโอเลตจากดวงอาทตย เนองจากเครองอบแหงแบบเรอนกระจกทพฒนาขนนจะใชแผน

โพลคารบอเนตแทนกระจกเนองจากสามารถดดโคงไดงายนาหนกเบาและแสงอาทตย

ผานไดดเครองอบแหงดงกลาวมขนาดพนทฐาน 5 x 8 ตารางเมตรมพดลมระบายอากาศ

ซงทางานดวยโซลารเซลลเครองอบแบบนเหมาะสมกบการอบแหงเครองเทศตวอยางเชน

พรกและใบมะกรดนอกจากนยงสามารถอบแหง

ผลตภณฑอนๆไดดวยเชนกลวยและอาหารทะเล

เปนตน

เครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบเรอนกระจก

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 37

บทท 4

การศกษาความเปนไปไดของโครงการพลงงานแสงอาทตย

ความสาเรจของการพฒนาโครงการพลงงานในเชงพาณชยจะเกดขนไดเมอการลงทนพฒนาโครงการ

นนๆ มผลตอบแทนตอการลงทนในอตราทสงเพยงพอทจะสรางแรงจงใจแกนกลงทน ตลอดจนสรางความ

เชอมนแกสถาบนการเงนในการใหการสนบสนนดานสนเชอ ดงนนในขนตอนนจงจะเปนการนาประเดน

สาคญตางๆ ในดานการเงนและการลงทนมาสรปเบองตนอยางงายๆ ไวเพอใหนกลงทนทไมใชผเชยวชาญ

ดานการเงนไดทราบและนามาพจารณาประกอบการตดสนใจลงทน

4.1 การวเคราะหผลการตอบแทนการลงทน

โดยทวไปผลตอบแทนการลงทน ม 2 รปแบบ คอ ผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตร และผลตอบแทน

ทางการเงน ซงโดยทวไปภาคเอกชนจะใชเกณฑผลการตอบแทนดานการเงนเปนหลกในการตดสนใจลงทน

เนองจากเปนการประกอบธรกจเชงพาณชย สวนภาครฐจะใชทงผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตรและการเงน

ประกอบกน เนองจากบางโครงการทรฐลงทน ผลตอบแทนทางการเงนอาจไมสงในระดบจงใจ แต

ผลตอบแทนทางเศรษฐศาสตรของโครงการทนาเอาผลประโยชนทางออมทมใชเปนเมดเงนโดยตรงมา

ประเมนรวมดวย จะทาใหโครงการนนมความคมคาตอการลงทนตามพนธกจของภาครฐทมใชเชงพาณชย

โดยทผลงทนพฒนาอาจเปนไปไดทงภาคเอกชนทมงหวงผลประโยชนเชงพาณชย และภาครฐหรอหนวยงาน

ทไมแสวงหาผลกาไร ดงนนจงจะนาเสนอทง 2 รปแบบ เพอใหเหนภาพทงหมด

การวเคราะหดานการเงนและการลงทนของโครงการพฒนาการ

ผลตพลงงานไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย โดยไดทาการวเคราะหหา

ผลตอบแทนดานการเงนและเศรษฐศาสตร โดยการวเคราะหตนทน

ผลได (Cost-Benefit Analysis) เพอทาการเปรยบเทยบผลประโยชน

ทเกดจากการผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยกบตนทนของเงนทนท

นาไปใชในการตดตงระบบน การศกษาและประเมนผลตอบแทนทางการเงนและการลงทน มพารามเตอร

หลกทนยมใชในการประเมนความเหมาะสมของโครงการดานการลงทน ดงน

4.1.1 มลคาปจจบนสทธ (Net Present Value, NPV)

มลคาปจจบนสทธของโครงการคอมลคาปจจบนของกระแสเงนสดของโครงการ ซงสามารถ

คานวณไดจากการทาสวนลดกระแสผลตอบแทนสทธตลอดอายโครงการใหเปนมลคาปจจบน ซงการ

วเคราะหมลคาปจจบนสทธคอหากคามลคาปจจบนสทธ ≥0 แสดงวาเปนโครงการทสมควรจะ

ดาเนนการเนองจากมผลตอบแทนเมอเปรยบเทยบ ณ ปจจบนมากกวาคาใชจายแตในทางตรงกนขาม

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 38

หากมลคาปจจบนสทธมคานอยกวาศนยแสดงวาเปนโครงการทไมนาจะลงทนเนองจากมผลตอบแทน

เมอเปรยบเทยบณปจจบนนอยกวาคาใชจาย

4.1.2 อตราผลตอบแทนของโครงการ (Internal Rate of Return, IRR)

อตราผลตอบแทนของโครงการคออตราดอกเบยเงนกททาใหคา NPV มคาเทากบศนยดงนน

อตราผลตอบแทนของโครงการจงไดแกอตราดอกเบยหรอ i ททาให NPV=0 ซงหากวาอตราดอกเบย

เงนก ณ สถานการณปจจบนสงกวาคาอตราผลตอบแทนของโครงการทคานวณไดกไมสมควรทจะ

ลงทนโครงการดงกลาวในทางตรงกนขามหากอตราดอกเบยเงนก ณ สถานการณปจจบนยงตากวาคา

อตราผลตอบแทนของโครงการทคานวณไดมากเทาไรแสดงเปนโครงการทใหผลตอบแทนมากขน

ตามลาดบ

4.1.3 ผลประโยชนตอเงนลงทน (Benefit-Cost Ratio, B/C)

ผลประโยชนตอเงนลงทนคออตราสวนระหวางมลคาปจจบนของกระแสผลตอบแทนหรอ

มลคาผลตอบแทนของโครงการเทยบกบมลคาปจจบนของกระแสตนทนหรอตนทนรวมของโครงการ

ซง คาเซลลแสงอาทตย คาทดน คาตดตง คาดาเนนการ คาซอมบารงรกษา ถาอตราสวนทไดมากกวา

1 แสดงวาควรตดสนใจเลอกโครงการนน แตถาอตราสวนทไดนอยกวา 1 แสดงวาโครงการนนไม

นาสนใจลงทน แตถาเทากบ 1 แสดงวาโครงการคมทน

4.1.4 ตนทนพลงงานตอหนวย (Cost of Energy)

การพจารณาความคมคาทางการเงนและการลงทนทสาคญอก

ตวชวดหนง คอ การวเคราะหตนทนตอหนวยในการผลตไฟฟาซง

วเคราะหจากตนทนการผลตตลอดอายโครงการ สาหรบโครงการผลต

ไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย ตนทนเรมตนในการตดตงเซลลแสงอาทตย

เพอผลตไฟฟารวมทงตนทนคาใชจายทเกดขนรายปตลอดอายโครงการท

ทาการผลตไฟฟาแลวคานวณหาคาใชจายตอปทเทากน (Equivalent

annual costs, EAC) ซงไดคานงถงการปรบคาของเวลา และการเลอกคา

เสยโอกาสของทนทเหมาะสมเขาไวดวยแลวและคานวณหาตนทนตอหนวยโดยหารดวยปรมาณไฟฟา

ทผลตไดตอป

ผลการวเคราะหตนทนตอหนวยสามารถใชประโยชนในการพจารณาเปรยบเทยบกบราคา

ไฟฟาทการไฟฟาภมภาครบซอ ซงจะเปนเกณฑการพจารณาความเหมาะสมในการเลอกพนทตดตง

เซลลแสงอาทตย และมการวเคราะหผลกรณทปจจยดานอตราดอกเบยเปลยนแปลง (Sensitivity

Analysis)

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 39

4.1.5 ระยะเวลาการลงทน (Payback Period)

คอ ระยะเวลาทรายไดหลงจากหกคาใชจายในการดาเนนการสามารถนาไปชาระเงนทใชลงทน

ในการพฒนาโครงการไดครบถวน โดยสวนใหญใชนบเปนจานวนป โครงการทมระยะเวลาคนทนสน

จะเปนโครงการทดกวาโครงการทมระยะคนทนยาว โดยทฤษฎระยะเวลาคนทนจะตองไมนานกวา

อายการใชงานของโครงการ แตในภาคปฏบตระยะเวลาคนทนของโครงการขนาดใหญจะยอมรบกนท

7-10 ป

4.1.6 งบกระแสเงนสด (Cash Flow)

เปนการวเคราะหเปรยบเทยบคาใชจายและรายไดทเกดขนในแตละปในชวงอายทโครงการยง

กอใหเกดรายไดวา รายไดทไดรบจะเพยงพอตอคาใชจายทเกดขนในปนนๆ หรอไม ทงน เพอใหนก

ลงทนจะไดตระหนกและหาทางแกไขลวงหนาเพอมใหเกดสถานการณเงนขาดมอในชวงใดชวงหนง ซง

จะสงผลใหโครงการสะดด ซงในกรณการกเงน สถาบนการเงนจะใหความสาคญกบงบกระแสเงนสด

มาก

4.2 ปจจยสาคญทมผลตอการวเคราะหความเหมาะสมการลงทนทถกตอง มดงน

o รายจาย (Cost) ประกอบดวย ตนทนการลงทน

และคาใชจายในการดาเนนการ

ตนทน ไดแก เงนท ใชลงทนในการ

พฒนาโครงการ เชน การซอทดน แผง

เซลลแสงอาทตย ฯลฯ ตลอดจนคาตดตง

ดาเนนการทดสอบ ในการดาเนนการ

พฒนาโครงการ

คาใชจาย ไดแก คาดาเนนการในการเดนเครองหลงจากการพฒนาโครงการแลวเสรจ

เชน คาจางพนกงาน คาซอมแซม ดอกเบยเงนก คาใชจายอนๆ ภาษ ฯลฯ แตละ

เทคโนโลยจะมคาใชจายเหลานอาจไมเหมอนกนขนอยกบเทคโนโลยและขนาด และ

มาตรการสงเสรมการลงทนของรฐ

o ประโยชนหรอรายรบ (Benefit)รายรบทไดรบจากโครงการ แยกออกเปน 2 รปแบบ คอ

ประโยชนโดยตรงทางการเงน อนไดแก รายไดจากการขายพลงงานในกรณทขายใหแกภายนอก

หรอการลดคาใชจายพลงงานทใชอยเดม การขายวสดทเหลอจากการผลตพลงงาน รายไดจาก

CDM กบประโยชนทางออมทมใชเปนเมดเงนโดยตรงแตสามารถประเมนเปนรปเงนได เชน

การลดการกาจดผลกระทบตอส งแวดลอม ฯลฯ ซ งในการประเมนผลตอบแทนทาง

เศรษฐศาสตร จะใชประโยชนทเกดจากทงทางตรงและทางออม ผประกอบการจะตองหาขอมล

ใหถกตองและถถวนถงราคาพลงงานทจะขายไดหรอสามารถทดแทนไดตลอดจนมาตรการ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 40

สนบสนนของรฐทมผลตอรายรบในดานราคาของพลงงานทขาย เชน adder ระยะเวลาทใหการ

สนบสนน เพอนามาใชประเมนผลตอบแทนโครงการ

o ขอเสนอแนะ

ขอมลขางตนเปนการใหความรพนฐานเบองตนแกผประกอบการ เพอความ

เขาใจและนาไปใชประกอบการพจารณาประเมนผลเบองตน แตไมแนะนาวาหากจะ

ไดผลอยางสมบรณทใหความเชอมนอยางแทจรงแกผประกอบการและสถาบน

การเงนควรใหผเชยวชาญดานการเงนเปนผดาเนนการวเคราะห

4.3 การศกษาความเปนไปไดของโครงการไฟฟาพลงงานแสงอาทตย

การพจารณาและตดสนใจในการหาพนทตงโรงไฟฟาพลงงานแสงอาทตยทเหมาะสม จะตองพจารณา

ถงศกยภาพความเขมรงสรวม พนท ระยะหางของสายสง ปรมาณไฟฟาทสายสงรบได เพอลดปญหาและ

อปสรรคทจะสงผลตอการเพมขนของตนทนการผลตได โดยไฟฟาทไดจากเซลลแสงอาทตย จะเปนไฟฟา

กระแสตรง และสามารถผลตไดในชวงเวลากลางวนในขณะทมแสงอาทตยเทานน ถาหากตองการจายไฟฟา

กระแสสลบใหกบอปกรณไฟฟากระแสสลบ จะตองมอปกรณแปลงจากกระแสตรงเปนกระแสสลบ

(อนเวอรเตอร) และหากตองการจายกระแสไฟฟาในชวงเวลากลางคอจาเปนจะตองใชแบตเตอรเกบสะสม

ไฟฟาในชวงเวลากลางวนเพอจายในชวงเวลากลางคนอกดวย โดยสามารถแบงประเภทของโรงไฟฟา

พลงงานแสงอาทตย

4.3.1 โรงไฟฟาเซลลแสงอาทตยแบบตอกบระบบจาหนาย (PV Grid connected system) เปน

ระบบผลตและจาหนายไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย โดยใชเซลลแสงอาทตย หรอโซลาร

เซลล (Solar Cell) เปนอปกรณในการเปลยนพลงงานแสงอาทตยใหเปนพลงงานไฟฟาและ

จายไฟฟาทไดเชอมโยงเขากบระบบจาหนายไฟฟาของการไฟฟาฯ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 41

แนวทางการศกษาความเปนไดของการจดทาโครงการโรงไฟฟาเซลลแสงอาทตยแบบตอกบระบบ

จาหนาย(Solar Farm) มลาดบขนตอนดงนคอ

1. ศกษาความเปนไปไดของโครงการ (Feasibility Study)

สารวจหาพนตงโครงการเบองตนทมศกยภาพพลงงานแสงอาทตย โดยพจารณาจากขอมล

แผนทศกยภาพพลงงานแสงอาทตย

สารวจพนตงโครงการโดยละเอยด โดยการเกบขอมลโดยลงพนทจรง เพอประเมนศกยภาพ

สภาพแวดลอมโดยรอบพนท

o สารวจสถานทกอสรางจดทาแผนผงโรงไฟฟา โดยผลงทนจดหาสถานทกอสรางทมความ

ยงยน ประหยดคาใชจาย และใหผลตอบแทนสงสด เชน

สถานทตงตองอยในทโลงแจงไมมรมเงา เพอใหแผงเซลลแสงอาทตยไดรบแสง

อยางเตมทไมมสงกดขวางแสงอาทตย เชน ภเขา ตนไมใหญ อาคารเปนพนทท

ไดรบรงสแสงอาทตยมาก โดยควรไดรบความเขมแสงเฉลยตลอดทงปไมตากวา 18

MJ/ตารางเมตร-วน

หมายเหต สามารถจดแบงพนทศกยภาพเพอการลงทนผลตไฟฟาพลงงาน

แสงอาทตยสาหรบประเทศไทย ออกไดเปน 3 กลม

พนททมศกยภาพสง คาความเขมแสงเฉลยตลอดทงปไมตากวา 19-20 MJ/

ตารางเมตร-วน หรอ 5.28 – 5.65 kWhตอวน ครอบคลมพนทรอยละ 14.3

พนททมศกยภาพปานกลาง คาความเขมแสงเฉลยตลอดทงปไมตากวา 18-

19MJ/ตารางเมตร-วน หรอ 5 – 5.28 kWhตอวน ครอบคลมพนทรอยละ

50.3

พนททมศกยภาพตา คาความเขมแสงเฉลยตลอดทงปตากวา 18MJ/ตาราง

เมตร-วน หรอตากวา 5 kWhตอวนครอบคลมพนทรอยละ 35.5

เปนทราบ ไมตองถมหรอตองปรบพนทมากนก ไมตองโคนตนไมขนาดใหญหากเปน

ทลาด ควรลาดลงไปทางทศใตไมมนาทวมขง ไมเปนทนาไหลผานในฤดนาหลาก

หรอหากเปนพนททนาทวมถง ควรมการปรบแตงพนทหรอตดตงเซลลแสงอาทตย

ใหสงพนระดบนา

o อยใกลกบระบบสายจาหนายมากทสด เชน 50 เมตร -1 กโลเมตร เพอลดคาใชจายใน

การเดนระบบสายสงรวมทงเกดการสญเสยพลงงานไฟฟา

o เปนพนททไมมความขดแยงของการใชทดน ซอหรอเชาหากเชาตองมสญญาเชาระยะ

ยาว

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 42

ในการ Solar Farm จะมการใชพนทจานวนมาก สาหรบการผลตกระแสไฟฟา 1 MW ปรมาณ

การใชพนทจะอยระหวาง 10-15 ไร สาหรบเซลลแสงอาทตยแบบผลก (Crystalline PV) และ 20-25

ไร สาหรบเซลลแสงอาทตยแบบอะมอรฟส (Amorphous PV) นอกจากนนองศามมทวางแผง Solar

Cell กมความสาคญโดยตองวางใหแผงไดรบแสงอาทตยในแตละวนนานทสด และควรเปนมมทรงส

แสงอาทตยตกกระทบตงฉากกบแผง

ออกแบบเบองตนออกแบบรายละเอยดจดทารายการตนทนการผลตไฟฟา

o เทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยผลตกระแสไฟฟาสามารถจาแนกเปน 2 แบบ คอ

เทคโนโลยผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย เปนเทคโนโลยทไดรบความนยมใน

ประเทศไทยมากเนองจากราคาตนทนทยงตากวาเมอเทยบกบระบบรวม

แสงอาทตย

เทคโนโลยผลตไฟฟาดวยระบบรวมแสงอาทตย โดยทวไปเหมาะสมกบพนททม

เมฆนอยและไดรบรงสตรงมาก กลาวคอ ไดรบพลงงานจากรงสตรงมากกวา

1,900 kWh/ตารางเมตร-ป ในขณะทคาพลงงานจากรงสตรงสงสดทประเทศไทย

ไดรบอยท 1,400 kWh/ตารางเมตร-ป

o ตนทนการผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตย โดยงบประมาณของการลงทนขนกบปจจย

ตางๆ อาท

กาลงการผลตตดตง ประเภทของเทคโนโลย

ยหอของเทคโนโลย บรษทเอกชนทรบงาน

แหลงทตงของ Solar Cell Farm ตนทนทางการเงน

เบยประกนอบตเหต

ตนทนการผลตไฟฟาพลงงานแสงอาทตย ประกอบดวย

ตนทนการกอสรางโรงไฟฟาดวยเทคโนโลยผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย

(Solar Cell) จะมตนทนการกอสรางประมาณ 110-120 บาทตอวตต ขณะท

เทคโนโลยผลตไฟฟาดวยระบบ

รวมแสงอาทตย จะมตนทนการ

กอสรางประมาณ 200-250 บาท

ตอวตต รวมทงแนวโนมตนทนจะ

ลดลงเนองจากเทคโนโลยการ

ผลต PV Module ทดขน

ปจจบนราคาแผง PV ลดลงเหลอ

ประมาณ 2-3 USD/watt

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 43

ตวอยางเงนลงทนโครงการกอสรางโรงไฟฟาเซลลแสงอาทตยขนาด 1 MW

ชนดของแผงเซลลแสงอาทตย เงนลงทน

(ไมรวมภาษมลคาเพม)

ทดน

ผลกซลคอน 110-120 ลานบาท 10-13ไร

ชนดฟลมบางอะมอรฟสซลคอน 90-110 ลานบาท 20-25 ไร

หมายเหต 1) ราคาขางตน ไมรวม คาซอทดน คาเชาทดน คาปรบถมทดน คารว

รอบโรงไฟฟา ภาษนาเขาชดอนเวอรเตอร

2) ราคาขางตนเปนกรณผ ลงทนไดรบการส ง เสรมการลงทน

(โรงไฟฟาพลงงานหมนเวยน) จาก BOI ซงผลงทนจะไดรบการ

ยกเวนภาษนาเขาวสดอปกรณตางๆ และยกเวนภาษเงนไดนต

บคคลจากการจาหนายไฟฟาตามระเบยบของ BOI

คาใชจายในการเดนเครองและบารงรกษา (Operating and Maintenance

Cost) การผลตไฟฟาโดยเทคโนโลยพลงงานแสงอาทตยจะมคาใชจายในการ

เดนเครองและบารงรกษาคอนขางตาเนองจากอปกรณสวนใหญจะอยกบทไม

มการเคลอนไหว จงมการสกหรอนอย สวนใหญการซอมบารงจะตามอายการ

ใชงานของอปกรณซงมอายการใชงานทนาน อาท เซลลพลงงานแสงอาทตย

จะมอายการใชงานประมาณ 20 ปหรออาจจะมากกวานนขนกบการ

บารงรกษา

ตนทนทางการเงน (Cost of Fund)ตนทนทางการเงนคอตนทนในการกยม

เงนจากแหลงเงนทนอน อาทเชน หนวยงานของรฐบาล ธนาคารพาณชย เพอ

ใชเปนทนสรางโรงงานหรอใชเปนเงนทนหมนเวยน ซงตนทนดงกลาวจะแปร

ผนตรงกบจานวนเงนทนามาและผนตรงกบอตราดอกเบย ณ เวลานน (โดย

ปกตยงระยะเวลากยาวอตราดอกเบยจะยงสงตาม)

คาประกนภยผประกอบการควรจะทาประกนภยโรงไฟฟา โดยประกนภยควร

ประกอบดวย

1. All Risk Insurance (รวมความเสยงทงหมด)

2. Solar Cell Insurance (ประกนแผงเซลแสงอาทตย)

3. BI (Business Interruption) ประกนภยจากการหยดชะงกของธรกจ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 44

o ความสามารถในการทากาไรและระยะเวลาคนทน

เพอทจะพจารณาวาโครงการดงกลาวคมคากบการลงทนหรอไม และเปนสวนทจะให

ความมนใจกบผสนบสนนโครงการ (หนวยงานรฐบาล, ธนาคารพาณชย, นกลงทน) โดย

ผประกอบการตองวเคราะหหลกๆ 2 สวนไดแก

สวนแรก ตนทนและรายจาย แบงเปน

1. ตนทนในการกอสราง

2. คาใชจายในการบรหารและซอมบารงระบบ

3. ตนทนทางการเงน

สวนทสองรายไดจากการดาเนนกจการ

1. รายไดจากการขายไฟ

รายไดจากการขายไฟฟาทผลตดวยระบบเซลลแสงอาทตยประมาณไดดงน

= (ก) คาไฟฟาฐานทจายโดยการไฟฟาสวนภมภาค หรอการไฟฟานคร

หลวงโดยเฉลยประมาณ 3 บาทตอหนวย (Baht/kWh) และสงขน

ตามอตราคาไฟฟาผนแปร (Ft) จานวนปไมจากด

(ข) คาไฟฟาพเศษ Adder ทจายโดยกระทรวงพลงงาน เปนระยะเวลา

ตามทกาหนดนบจากวนทเรมขายไฟฟา

2. รายไดอนๆ อาท รายไดจากการขายคารบอนเครดต (CERs)

2. ยนแบบขอจาหนายไฟฟาและเอกสารทหนวยงานราชการทเกยวของ

รายการหนวยงานตางๆท Solar Farm ตองยนขออนมตเพอขายไฟฟา VSPP1

VSPP

(kW)

กฟภ. กฟน. กฟผ. สกพ. กรมโรงงาน

อตสาหกรรม

อบต BOI ESA1

EIA2

1-3.6 ขอ ขอ - แจงเพอทราบ - - - - -

3.7-1,000 ขอ ขอ - แจงเพอทราบ ขอ ขอ ให - -

>1,000-6,000 ขอ ขอ - ขอ ขอ ขอ ให > 5,000 kW -

>6,000-10,000 ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ให ทา

>10,000 ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ขอ ให ทา ทา

1) ESA = Environmental Safety Assessment

2) EIA = Environmental Impact Assessment

3) ดรายละเอยดเพมเตมในบทท 6 ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ

1ท�มา : ขอเสนอรบเหมา ออกแบบกอสรางโซลารฟารมขนาดเมกะวตต โดย บรษท ไทยโซลารฟวเจอร จากด

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 45

3. จดหาวสดอปกรณ

4. กอสรางตดตงระบบจนสามารถผลตไฟฟาได

5. เดนเครองโรงไฟฟาเกบบนทกขอมล

6. บารงรกษา

4.3.2 ระบบผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยบนหลงคา สาหรบผลตไฟฟาเพอจาหนาย

(Solar Roof Top)2

มลกษณะการทางานโดยการตดตงเซลลแสงอาทตยอยบนหลงคาบานหรอบางกรณสามารถ

ตดตงบนพนดนบนหลงคาโรงจอดรถ ฯลฯ ซงในเวลากลางวนแผงเซลลแสงอาทตยจะทาหนาทผลต

ไฟฟากระแสตรง (DC) ไฟฟากระแสตรงนนจะไหลไปสเครองแปลงกระแสไฟฟา (Grid- Connected

Type Inverter) ซงตดตงอยภายในบาน เครองแปลงกระแสไฟฟาจะแปลงไฟฟากระแสตรงใหเปน

ไฟฟากระแสสลบ (AC, 220 โวลตความถ 50 เฮรต) ไฟฟากระแสสลบทผลตไดจะไหลไปสมเตอร

ขายไฟฟา (kilowatt meter selling meter) ทตดตงอยทเสาไฟฟาหนาบานอยางอตโนมต และใน

เวลากลางคนเมอไมมแสงอาทตยจะไมมกระแสไฟฟาไหลออกจากแผงเซลลแสงอาทตยหรอถามก

นอยมากจะไมมกระแสไฟฟาไหลออกมาจากเครองแปลงกระแสไฟฟา ในขณะเดยวกนกจะไมม

กระแสไฟฟาไหลยอนจากเสาไฟฟาเขามาสแผงเซลลแสงอาทตยไดกระแสไฟฟาสลบของการไฟฟา

จะหยดคางอยทเครองแปลงกระแสไฟฟาไมสามารถไหลไปแผงเซลลแสงอาทตยได ตอมาในวนรงขน

เมอมแสงอาทตยเพยงพอแผงเซลลแสงอาทตยกจะเรมผลตพลงงานไฟฟาอกครงและระบบกจะเรม

ทางานเองโดยอตโนมต

ดงนนระบบฯนไดรบ

การออกแบบโดยกาหนดให

พลงงานไฟฟาทผลตไดจาก

แผงเซลลแสงอาทตยจะไม

ถกใชเองภายในบานแตไฟฟา

ทงหมดทผลตไดจะไหลขน

ไ ปส เ ส า ไ ฟ ฟ า ห น า บ า น

ก ล า ว ค อ เ ป น ร ะ บ บ ท ม

วตถประสงคเพอขายไฟฟาท

ผลตไดทงหมดใหกบการฟา

นนเอง ซง กพช. มมตจากการประชมเมอวนท 28 มถนายน 2553 .ใหคณะอนกรรมการฯ พจารณา

อตราสนบสนนในรปแบบ Feed-in Tariff สาหรบโครงการพลงงานแสงอาทตยทมการตดตงบน 2ทมา : โครงการตดตงระบบผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตยบนหลงคาบานเพอขายไฟฟา โดยบรษท ไทยโซลารฟวเจอร จากด

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 46

หลงคาทอยอาศย และอาคารพาณชย พรอมทงรายละเอยดการสนบสนน และปรมาณทจะสงเสรม

ซงสามารถสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท สานกนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน

แนวทางการศกษาความเปนไดของการจดทาโครงการโรงไฟฟาเซลลแสงอาทตยบน

หลงคาแบบตอเขากบระบบจาหนาย มลาดบขนตอนดงนคอ

1. สารวจศกยภาพพลงงานแสงอาทตย โดยพจารณาจากขอมลแผนทศกยภาพพลงงานแสงอาทตย

2. พจารณาลกษณะของหลงคาบานและตาแหนงทเหมาะสมในการตดตงแผงเซลลแสงอาทตย

o แผงเซลลแสงอาทตยสามารถตดตงไดทงบนหลงคาบานบนหลงโรงจอดรถและบนพนดน

ตาแหนงทตดตงแผงเซลลแสงอาทตยตองเปนตาแหนงทสามารถรบแสงอาทตยไดดตลอด

ทงวนตลอดทงปตองไมมสงปลกสรางหรอสงของอนใดมาบงแสงอาทตยตลอดทงวน (เชน

ตนไมสงปลกสรางอนๆภเขาเสาอากาศจานดาวเทยมฯลฯ) ไมควรเปนสถานททมฝนหรอไอ

ระเหยจากนามนมากเกนไป

o การตดตงแผงเซลลแสงอาทตยในประเทศไทยทไดมาตรฐานโดยทวไปจะตดตงใหดานหนา

ของแผงเซลลแสงอาทตยหนไปทางทศใตและแผงเซลลเอยงเปนมมประมาณ 10-15 องศา

กบพนโลก

o ชนดของหลงคาบานทตดตงแผงเซลลแสงอาทตยไดมทงชนดหลงคาหนาจวหลงคาดาดฟา

พนคอนกรตหลงคากระเบองหลงคาเมทลชตหลงคาไม

3. ความสามารถในการทากาไรและระยะเวลาคนทน แบงออกเปน

สวนแรก ตนทนและรายจาย แบงเปน

1. ตนทนในการกอสราง

2. คาใชจายในการบรหารและซอมบารงระบบ

สวนทสอง รายไดจากการดาเนนกจการ คอ รายไดจากการขายไฟฟาทผลตดวยระบบเซลล

แสงอาทตยซง กพช. มมตจากการประชมเมอวนท 28 มถนายน 2553 ให

คณะอนกรรมการฯ พจารณาอตราสนบสนนในรปแบบ Feed-in Tariff สาหรบ

โครงการพลงงานแสงอาทตยทมการตดตงบนหลงคาทอยอาศย และอาคารพาณชย

พรอมทงรายละเอยดการสนบสนน และปรมาณทจะสงเสรม สามารถสอบถาม

รายละเอยดเพมเตมไดท สานกนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน

4. ยนแบบขอจาหนายไฟฟาและเอกสารทหนวยงานราชการทเกยวของ

การลงทนตดตงโซลารบนหลงคา จะตองขออนญาตจากหนวยงาน

ตางๆ ท เกยวของซงการทจะกอสรางระบบผลตไฟฟาดวยเซลล

แสงอาทตยและขายไฟฟานน ตองปฏบตการกฎหมาย และระเบยบ

ของหนวยงานตางๆ ไดแก

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 47

การตดตงพลงงานแสงอาทตยตามหลงคาหรอกระจกบนอาคารสานกงานหรอบานพก

อาศยทมขนาดเกน 5 แรงมา (3.7 kW) ขนไปถอเปนการจดตงโรงงานดงนนเจาของบาน

หรอผลงทนจงตองยนขออนญาตการกอสรางตอกรมโรงงานอตสาหกรรมเพอขอเอกสาร

รง. 4

การตดตงแผงโซลารเซลลบนหลงคาของบานพกอาศยหรออาคารสานกงาน ตองขอ

อนญาตการตดตงตอโยธาเขตหรอโยธาจงหวดกรณทมนาหนกเพมเกนรอยละ 10 หรอม

พนทขยายเพมหรอลดเกน 5 ตรม.

4.3.3 ระบบผลตไฟฟาเซลลแสงอาทตยแบบอสระ (PV Stand alone system) เปนระบบผลต

ไฟฟาทไดรบการออกแบบสาหรบใชงานในพนทชนบททไมมระบบสายสงไฟฟา อปกรณระบบท

สาคญประกอบดวยแผงเซลลแสงอาทตย อปกรณควบคมการประจแบตเตอร แบตเตอร และ

อปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟากระแสสลบแบบอสระ

แนวทางการคดเลอกระบบเซลลแสงอาทตย จะตองเลอกระบบตามวตถประสงคการใชงาน

จากนนจงหาคาตวแปรทเกยวของแลวจงเลอกสวนประกอบทเหมาะสมซงมลาดบขนตอนดงนคอ

1) หาคากาลงวตตสงสดทตองการออกแบบระบบพลงงานแสงอาทตยโดยประมาณการคานวณมา

จากภาระงานกาลงไฟฟาของอปกรณทกๆชนดรวมกนหรอปรมาณทตองการเชอมตอกบสายสง

เพอใหไดคาเปนกาลงวตตตอชวโมงใชงาน (W/h) หาคาเปนกาลงวตตตอวน (W/d) เพอนาคาท

ไดไปใชคาอนๆตอไปเชนอนเวอรเตอรแบตเตอรตลอดจนแผงเซลลแสงอาทตยหรอหาคากาลง

วตตตอเดอน (W/m) ในกรณตองการหาคาใชจายคาพลงงานตอเดอนเพอเปรยบเทยบราคาคา

หนวยกบระบบไฟฟาจากสายสงของการไฟฟาในการหาคากาลงวตตสงสดนตองเปนระบบไฟฟา

ชนดเดยวกนการออกแบบระบบไฟฟาใชงานสามารถเลอกระบบได 2 แบบคอ

การเลอกใชไฟฟากระแสตรงซงปจจบนนยมใชแรงเคลอนไฟฟา 12 V ซงมอปกรณใชงาน

ไดมากแตกอาจจะออกแบบใหใชระดบแรงเคลอนไฟฟาตามทตองการไดเชนขนาด 24 V

หรอ 48 V กได

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 48

การใชไฟฟากระแสสลบประเทศไทยใชระดบแรงเคลอนไฟฟามาตรฐาน 220 V 50 Hz ซงม

ความเหมาะสมและสะดวกสามารถหาอปกรณสนบสนนไดงายหรอสามารถใชกบอปกรณ

ไฟฟาทวๆไปได

การออกแบบและการใชอปกรณไฟฟาสาหรบระบบเซลลแสงอาทตยเลกสาหรบตดตงบนหลงคา

บานเพอใชในครวเรอน

ผออกแบบตองพจารณาใชเซลลแสงอาทตยใหมปรมาณกาลงไฟฟาใหเพยงพอตอการ

ใชไฟฟาในบาน แตตองไมมากเกนกวาความจาเปนเนองจากจะทาใหระบบผลตพลงงาน

จากเซลลแสงอาทตยแพงเกนกวาความเปนจรง

การเลอกใชอปกรณไฟฟาทเหมาะสมสาหรบใชในบานทตดตง Solar cell

การใชพลงงานไฟฟาทไดจากแสงอาทตยมขอจากดการใชงานเนองจากระบบการ

ผลตจะไดรบพลงงานในตอนกลางวนเทานนจงตองมอปกรณการจดเกบพลงงานไฟฟาไวใช

งานในตอนกลางคนหรออยางตอเนองโดยใชแบตเตอรระบบพลงงานไฟฟาแสงอาทตยยงม

ระบบซบซอนหรอมอปกรณตอพวงมากขนตอนกจะทาใหมการสญเสยคาพลงงานไฟฟา

เพมขนเชนหากตองการใชไฟฟาแรงเคลอน 220 โวลตกจะตองใชอปกรณอนเวอรเตอร

แปลงระบบไฟฟาเสยกอนจงจะใชงานไดและอปกรณกจะมคาสญเสยภายใน 10-15% ซง

ถอไดวามคามากสาหรบระบบการผลตขนาดเลกวธการทดและประหยดคอการเลอกใช

ระบบไฟฟากระแสตรงและการใชอปกรณประหยดไฟไดแกหลอดไฟฟาประหยดไฟแบบ

LED บลลาสอเลกทรอนกสมอเตอรไฟฟากระแสตรงเปนตน

หลอดไฟฟา LED

ปมไฟฟากระแสตรง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 49

การใชพลงงานจากแสงอาทตยโดยการใชแผงโซลาเซลล u3602 u3627 จากมการ

นามาใชเปนแหลงพลงงานหลกจะมขอจากดทางดานพลงงานทไดรบอาจไมคงทหรอม

ความเสถยรตาการรบแสงอาทตยจะไมคงทแนนอนในวนทมฝนตกมเมฆหมอกมากซงจะทา

ใหไดพลงงานไฟฟานอยกวาปกตนอกจากนการรบแสงอาทตยกรบไดเพยงตอนกลางวน

เทานนหากตองการความเสถยรของระบบกจะตองตอเชอมกบระบบอนๆเปนระบบ

ไฮบรดจ (Hydride System)โดยใชเปนผลตพลงงานรวมกบระบบอนๆเชนพลงงานนา

พลงงานลมหรอกบเครองยนตตางๆเปนตนในสวนตนทนการผลตของระบบเซลล

แสงอาทตยถงแมวาพลงงานทไดรบจะเปนพลงงานทฟรจากดวงอาทตยแตกมปจจยทมา

เกยวของไดแกการลงทนทางดานอปกรณเซลลแสงอาทตยซงมราคาแพงถงกวาวตตละ

150 บาทอปกรณการตดตงตางๆรวมทงอปกรณควบคมระบบการทางานชารจคอนโทรล

และอนเวอรเตอรตางๆนอกจากนอปกรณทสาคญไดแกแบตเตอรซงอปกรณทกๆชนดดงท

กลาวแลวลวนมอายการใชงานทตองมการซอมบารงรกษาทงสนจงเปนภาระคาใชจายท

ตองนามาคานวณเปนตนทนของระบบในการวเคราะหความคมคาความคมทนตางๆ

ดงนนการใชงานพลงงานไฟฟาจากแสงอาทตยโดยการใชแผงโซลาเซลลจงเหมาะ

สาหรบการใชงานในสถานททมความจาเปนหรอการแกปญหาการขาดแคลนพลงงานไฟฟา

เฉพาะจดเทานนตามจดตางๆทตองการการใชไฟฟาทไมใชพลงงานไฟฟาทมากนกหรอเปน

การลดการใชสายสงระบบไฟฟาหรออปกรณตางๆจงนยมนาไปใชงานในทตางๆเชนไฟฟา

ระบบจราจรไฟประดบสวนไฟประภาคารหรอทนลอยนาตางๆเปนตน ซงเมอทาการ

คานวณตนทนการผลตทคมคาแลวจงจะเหมาะสมในการใชงาน

การประยกตใชงานไฟถนนไฟฟาประดบสวน

การประยกตใชงานไฟจราจร

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 50

2) การเลอกใชอปกรณอนเวอรเตอร (Inverter) ในกรณทผใชตองการใชแรงเคลอนไฟฟาชนด

กระแสสลบกบอปกรณไฟฟาภายในบานจะตองใหคากาลงวตตของอนเวอรเตอรสงกวาคากาลง

วตตทใชงานจรงเสมอรวมทงตองออกแบบสาหรบการสญเสยกาลงภายในอนเวอรเตอรซงจะม

คาประมาณ 15-20 เปอรเซนตเชนมหลอดไฟฟามกาลงไฟฟารวม 80 วตตจะตองใช

อนเวอรเตอรขนาดไมนอยกวา 100 วตตในปจจบนมการใชอปกรณไฟฟาทใชไฟฟากระแสตรง

จากแบตเตอรโดยตรงมากขนเพอลดการสญเสยกาลงไฟฟาในอนเวอรเตอรลงไดมากถาหากม

ความจาเปนตองใชกอาจจะเลอกใชอนเวอรเตอรขนาดเลกๆใชงานเฉพาะจดทตองการทาให

ประหยดคาใชจายและลดความสญเสยกาลงงานไดมากส งทตองคานงสงหนงคอวงจร

อนเวอรเตอรทดตองมการปองกนการใชกาลงงานของแบตเตอรทมากเกนไปหรอ DOD (Dept

of Discharge) ซงจะเปนผลทาใหอายแบตเตอรสนลงโดยปกตจะใชแบตเตอรทคา DOD ไมตา

กวา 60 %

3) การเลอกใช Charge controller เนองจากพลงงานไฟฟาทไดจากเซลลแสงอาทตยจะเปนไฟฟา

กระแสตรงการออกแบบวงจรการจดเกบประจแบตเตอรตองใชอปกรณสาหรบควบคมการ

ประจไฟฟาลงแบตเตอรซงมการออกแบบใหทาการชารจประจทมลกษณะเปนลกพลลทสามารถ

ปรบเปลยนคาบเวลาและขนาดของแรงเคลอนไฟฟาไดยานกวางเพอใหการชารจประจได

ประสทธภาพสงสดตามปรมาณการเปลยนแปลงพลงงานไฟฟาทไดจากแสงอาทตยจงมการใช

วงจรควบคมอตโนมตโดยใชไมโครโปรเซสเซอรในการควบคมขอทควรพจารณาการเลอกใชงาน

ไดแกเครองทมประสทธภาพสงมการสญเสยตาและคาพลงงานทกาหนดตองมคากาลงวตตทไม

ตากวาคาของแผงเซลลแสงอาทตยแตโดยสวนใหญการบอกคาของเซลลแสงอาทตยจะบอกคา

เปนกาลงวตตแตการบอกขนาดของเครองชารจจะบอกพกดกาลงโวลตและคากระแสจาก

ตวอยางเชนถาเครองชารจประจแรงเคลอนขนาด 12 โวลตกระแส 10 แอมแปรกจะสามารถใช

กบแผงเซลลแสงอาทตยขนาดไมเกน 120 วตตแตหากแผงเซลลแสงอาทตยมกาลงไฟฟาตา

เกนไปกจะเกดการสญเสยภายในและมราคาแพงกวาในการเลอกใชงานตองเลอกใหมความ

เหมาะสม

4) การเลอกใชแบตเตอรสาหรบจดเกบคาพลงงานไฟฟาซงหากตองการเชอมโยงกบระบบสายสง

ไฟฟาเพอขายไฟฟา กไมควรทจะมระบบแบตเตอรเนองจากเปนการเพมคาใชจายและตนทน

ของไฟฟาอกทงยงมอายการใชงานทไมมากนกสงผลใหตองเพอคาใชจายในการเปลยน

แบตเตอรบอยและมราคาแพงกวาแบตเตอรทวไป โดยแบตเตอรทใชกบระบบเซลลแสงอาทตย

เปนแบบ Deep Cycle ซงจะมลกษณะทตางจากแบตเตอรรถยนตแบตเตอรสาหรบรถยนตจะม

แผนตะกวทบางกวาทาใหคาความตานทานภายในตาจงสามารถจายกระแสไฟฟาไดสงในระยะ

สนๆใชสาหรบสตารทเครองยนตแตแบตเตอรสาหรบใชงานกบพลงงานแสงอาทตยแผนตะกว

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 51

ภายในจะมขนาดทหนาทาใหความตานทานภายในสงจายกระสะไฟฟาไดไมสงแตจะจายไดใน

ระยะเวลาทนานกวาจงเปนผลทาใหราคาสงกวาแบตเตอรรถยนต 3-4 เทาในขนาดเดยวกนและ

เนองจากการใชระบบไฟฟาพลงงานแสงอาทตยจะใชในลกษณะจดเกบประจไฟฟาดวย

แบตเตอรในตอนกลางวนแลวนามาใชงานในตอนกลางคนการเลอกใชขนาดแบตเตอรตองม

ความเหมาะสมกบขนาดแผงเซลลแสงอาทตยซงขนาดทเหมาะสมคอประมาณ 6-8 เทาขนาด

เซลลแสงอาทตยตามชวโมงการรบแสงดงตวอยางเชนแผงเซลลแสงอาทตยขนาด 120 วตตจะ

ใชแบตเตอรขนาด 72 -96 แอมแปร/ชวโมงแตแบตเตอรทจาหนายจะมคาทคงทตายตวจงควร

เลอกใชขนาดทสงกวาคอ 100 แอมแปร/ชวโมงการใชขนาดแบตเตอรทมขนาดเลกเกนไป

นอกจากทาใหเกบประจไดนอยแลวยงทาใหเกดการสญเสยพลงงานทไมสามารถประจไฟฟาเกบ

ไวใชได

4.4 ตวอยางการวเคราะหการลงทนในโครงการพลงงานแสงอาทตย

จากผลการจดทาแผนทศกยภาพพลงงานแสงอาทตย เมอพจารณาจากแผนทศกยภาพพลงงาน

แสงอาทตยเฉลยทงปพบวาพนททไดรบพลงงานแสงอาทตยสงสดแผเปนบรเวณกวางทางตอนลางของภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอครอบคลมพนทบางสวนของจงหวดนครราชสมา บรรมย

สรนทร ศรสะเกษ รอยเอด ยโสธร อบลราชธาน และตอนบนของภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอท จงหวดอดรธานรวมทงบางสวนของภาคกลางทจงหวด

สพรรณบร ชยนาทอยธยา และลพบร โดยไดรบพลงงานแสงอาทตยรายวนเฉลย

ตอปอยในชวง 19-20 MJ/m2– day พนทดงกลาวคดเปน 14.3% ของพนท

ทงหมดของประเทศ นอกจากนยงพบวา 50.2% ของพนททงหมด ไดรบ

พลงงานแสงอาทตยในชวง 18-19 MJ/m2–day และมเพยง 0.5% ของพนทท

ไดรบพลงงานแสงอาทตยนอยกวา 16 MJ/m2 – day โดยคาเฉลยของรงสรวม

รายวนเฉลยตอปทวประเทศมคาเทากบ18.2 MJ/m2–day ซงถอไดวาม

ศกยภาพคอนขางสง

4.4.1 ตวอยางการวเคราะหผลตอบแทนการลงทนกอสรางโซลารฟารมสาหรบผลตไฟฟาเพอ

จาหนาย3

การศกษาความเปนไปไดของโครงการโซลารฟารมสาหรบผลตไฟฟาเพอจาหนายขนาด 1 MW

กรณลงทนโดยบรษททกอตงใหม

สมมตฐานการคานวณ

- อตราแลกเปลยน 34.5 Baht/US$, 48 Baht/Euro

3ทมา : ขอเสนอโครงการกอสรางโรงไฟฟาเซลลแสงอาทตยขนาด 1 เมกะวตตโดยบรษทไทยโซลารฟวเจอรจากด

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 52

- รายไดจากการขายไฟฟาให กฟภ ปแรก 3.3 Baht/kWh

- รายไดจากการขายไฟฟาให กฟภ ขนปละ 5%/Year

- รายไดจาก Adder กระทรวงพลงงาน 10 Year 8 Baht/kWh ระยะเวลาโครงการ 25 ป

- ความสามารถผลตพลงงานไฟฟา 3.8 kWh/kWp/day

ขนาดโครงการ 1,000 กโลวตต

เงนลงทน 120-130 ลานบาท

ขนาดพนทตงโครงการ 10 ไร

ปรมาณไฟฟาทผลตได 1,387,000 กโลวตตชวโมงตอป

ปรมาณไฟฟาทขาย 1,387,000 กโลวตตชวโมงตอป

รายไดกอนหกคาใชจาย 15-16 ลานบาทตอป

คาใชจายรายป อาท คาจางพนกงาน คาบารงรกษา 0.1-0.2 ลานบาทตอป

รายไดสทธภายหลงหกคาใชจาย 15-16 ลานบาทตอป

รายไดสะสมตลอดอายโครงการ 320 ลานบาทตอ 25 ป

%IRR 9-10 %

ระยะเวลาคนทน 8-9 ป

4.4.2 ตวอยางการวเคราะหผลตอบแทนการลงทนตดตงเซลลแสงอาทตยบนหลงคาสาหรบผลต

ไฟฟาเพอจาหนาย (Solar Roof Top)

ระบบผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย

บ น ห ล ง ค า เ พ อ ข า ย ไ ฟ ฟ า จ ะ ม

สวนประกอบของระบบผลตและจาหนาย

ไฟฟาพลงแสงอาทตยบนหลงคาบาน

ประกอบดวย แผงเซลลแสงอาทตยขนาด

กาลงผลตประมาณ 3.15 กโลวตต ตว

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 53

ควบคม เครองแปลงกระแสไฟฟา (Inverter) มเตอรผลตไฟฟา มเตอรซอขายไฟฟา โดยการ

ทางานของระบบจะเกดขนเมอแสงอาทตย ตกกระทบแผงเซลลแสงอาทตยซงตดตงไวบน

หลงคา เซลล แสงอาทตยจะผลตไฟฟากระแสตรงออกมาไหลผานตวควบคม เขาสเครองแปลง

กระแสไฟฟาเปลยนไฟฟากระแสตรงใหเปนไฟฟากระแสสลบผานมเตอรผลตไฟฟา จายเขา

ระบบไฟฟาภายในบาน ถาอปกรณไฟฟาทเปดใชอยภายในบานใชกาลงไฟฟา นอยกวาทเซลล

แสงอาทตยผลตได กาลงไฟฟาสวนทเกนนนจะจายผานมเตอรขายไฟฟาคนใหกบการไฟฟาฯ

แตในชวงทไมมแสงอาทตยหรอมการเปดใชอปกรณไฟฟาทมกาลงไฟฟาสงกวาทเซลล

แสงอาทตยผลตได กาลงไฟฟาสวนทขาดจะถกซอเขามาจากระบบจาหนาย ของการไฟฟาฯ

โดยผานมเตอรซอไฟฟาตามปกต

ตวอยางของการวเคราะหผลตอบแทนการลงทนระบบผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตยบน

หลงคาเพอขายไฟฟาใหกบการไฟฟาฯ ขนาด 5 kW

ขนาดโครงการ 5.0 กโลวตต

เงนลงทน 650,000 บาท

ปรมาณไฟฟาทผลตได 1,387,000 กโลวตตชวโมงตอป

ปรมาณไฟฟาทขาย 7,000 กโลวตตชวโมงตอป

คาบารงรกษารายป 750 บาทตอป

รายไดสทธภายหลงหกคาใชจาย 76,250 บาทตอป

รายไดสะสมตลอดอายโครงการ 1,900,000 บาทตอ 25 ป

ระยะเวลาคนทน 8-9 ป

ตวอยางโครงการ Grid Connected PV Solar Roof Top

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 54

4.5 ตวอยางการวเคราะหการลงทนในโครงการเครองทานารอนพลงงานแสงอาทตย

ตวอยางการศกษาความเหมาะสมดานเทคนคของเทคโนโลยการผลตนารอนแบบผสมผสานของ

โรงพยาบาลแหงหนง ตงอย แขวงแสมดา เขตบางขนเทยน จงหวดกรงเทพโดยใชเทคโนโลยการผลตนารอน

ทมแผนรบแสงแบบแผนเรยบชนดมแผนปดใสผสานกบนารอนจากความรอนเหลอทงจากหมอไอนาม

รายละเอยดการวเคราะหดงน

สวนท 1 ขอมลทวไป

พนทใชสอย : 56,235 ตารางเมตร

ปรมาณการใชนารอน : 160 ลตร / หอง / คน

จานวนหองพก : หองค 32 หองและหองเดยว 113 หอง

ปรมาณการใชนารอนรวม : 28,320 ลตร / วน

อณหภมนารอนทตองการ : 60 องศาเซลเซยส

ขอมลการใชพลงงานผลตนารอนเดม : Electric Heater

สวนท 2 การพจารณาหาระบบทเหมาะสมกบความตองการใชนารอน ดวยการประมาณความ

ตองการนารอนของโรงพยาบาล

อณหภมของนาปอน 27 ๐C

อณหภมของนารอน 60 ๐C

ปรมาณความตองการนารอนรวมตอวน 28,320 litre/day

ปรมาณการสญเสยกบระบบหมนเวยน คดท 15

% ของความตองการนารอน

4,248 litre/day

ปรมาณการใชนารอนรวม (100%) 32,568 litre/day

ขอมลชดผลตนารอนดวยความรอนเหลอทงจากปลองหมอตมไอนา

พกดหมอตมไอนา 3 Ton

จานวน 1 Unit

อณหภมปากปลองหมอตมไอนาเฉลย 250 ๐C

ปรมาณนารอนทผลตไดจากปลองไอเสย 1,500 litre/hour

ชวโมงการผลตนารอนตอวน LF~60-65% 14 hour

ปรมาณนารอนทผลตไดคดเทยบทอณหภมนา

รอน 27–60 C

21,000 litre/day

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 55

การประมาณขนาดของพนทตวเกบรงสดวงอาทตยทเปอรเซนตความตองการนารอน

ตางๆกน

ตวเกบรงสดวงอาทตย ผลตนารอนทอณหภมจาก 27C ไปเปน 60C ประสทธภาพเชง

ความรอนเฉลย 50 % คานวณทคาความเขมรงสรวม 18.63 MJ/m2-day (ขอมลคาเฉลยรงสรวม

ณ แขวงแสมดา เขตบางขนเทยน จงหวดกรงเทพจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษ

พลงงานกระทรวงพลงงาน) โดยทาการคานวณทเปอรเซนตปรมาณการใชนารอนตางๆ กนคอ ท

100%, 75%, 50% และ 25%

เปอรเซนตความตองการนารอน 100% 75% 50% 25% หนวย

ปรมาณการใชนารอน 32,568 24,426 16,284 8,142 litre/day

ปรมาณนารอนทไดจากหมอตมไอนา 21,000 21,000 21,000 21,000 litre/day

ปรมาณนารอนทตองการจาก Collector 11,568 3,426 0 0 litre/day

พลงงานความรอนทจะตองผลตไดจาก

Collector (อณหภม 27–60 C)

1,597,980 473,261 0 0 kJ

ประสทธภาพของ Collector 50 50 50 50 %

ปรมาณรงสดวงอาทตยเฉลยตลอดป 18.63 18.63 18.63 18.63 MJ/m2-day

ขนาดของพนทตวเกบรงสดวงอาทตยเฉลย 173 51 0 0 m2

การประมาณคาใชจายการเดนระบบความรอนเสรมทเปอรเซนตความตองการนารอน

ตางๆ กน

จากการพจารณาปรมาณการใชนารอนของโรงพยาบาล จะเหนวา การใชนารอนเฉลย

ในแตละเดอนจะคอนขางคงท การออกแบบจะตองมคาใชจายในสวนของการเดนระบบ

ความรอนเสรม เนองจากนารอนทผลตไดจากระบบผลตนารอนพลงงานแสงอาทตยมไม

เพยงพอตอการใชงาน

เปอรเซนตความตองการนารอน 100 75 50 25 %

คาใชจายจากการเดนระบบความรอนเสรม 18,662 340,904 486,052 486,052 Baht/year

จะเหนวาคาใชจายในการเดนระบบความรอนเสรมจะตาลงเมอมการใชระบบผลตนา

รอนพลงงานแสงอาทตยมากขน ซงแสดงดงกราฟคาใชจายจากการเดนระบบความรอนเสรม

ทการออกแบบเปอรเซนตความตองการนารอนตางๆ กน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 56

กราฟคาใชจายจากการเดนระบบความรอนเสรมทการออกแบบเปอรเซนตความตองการนา

รอนตางกน

การคานวณทางดานเศรษฐศาสตร

สมมตฐานทใชในการคานวณทางดานเศรษฐศาสตร

- ราคาคาไฟฟาหนวยละ 3 บาท

- อตราดอกเบยสงสด 7.375 %/ป

- อายการใชงานระบบ 15 ป

ผลประหยดทไดจากระบบทานารอนแบบผสมผสานทเปอรเซนตความตองการนารอน

ตางๆ

เปอรเซนตความตองการนารอน 100 75 50 25 %

ปรมาณนารอนทผลตไดจาก

Waste Heat

21,000 21,000 21,000 21,000 litre/day

ปรมาณนารอนทผลตไดจาก

Collector

11,668 3,440 0 0 litre/day

ปรมาณนารอนทผลตไดรวม 32,668 24,440 21,000 21,000 litre/day

พลงงานความรอนทผลตได 4,512,753 3,376,069 2,900,898 2,900,898 kJ

คดเปนพลงงานความรอน 1,254 938 806 806 kWh/day

ราคาคาไฟฟา 3 3 3 3 Baht/kWh

คาไฟฟา 1,372,345 1,026,804 882,356 882,356 Baht/Year

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 57

การประมาณคาใชจายในการลงทนตดตง และระยะเวลาคนทนของระบบทานารอน

พลงงานแสงอาทตยทเปอรเซนตความตองการนารอนตางๆกน

เปอรเซนตความตองการนารอน 100 75 50 25 %

พนทของตวเกบรงสทจะตดตง 173 51 0 0 m2

เงนลงทนเรมตน

ตวเกบรงสดวงอาทตย+ตดตง 2,076,467 614,970 0 0 Baht

ถงเกบนารอน 1,000,000 800,000 630,000 630,000 Baht

ระบบความรอนเหลอทง

ขดทอทปลอง 200,000 200,000 200,000 200,000 Baht

คาเชอเพลงเดนระบบความรอนเสรม 18,662 340,904 486,052 486,052 Baht/year

คาซอมบารง(1% ของเงนลงทน) 32,765 16,150 8,300 8,300 Baht/year

รวมคาใชจายรายป 51,427 357,054 494,352 494,352 Baht/year

เงนลงทนในการตดตงระบบทานารอน

พลงงานแสงอาทตยแบบผสมผสาน

3,276,467 1,614,970 830,000 830,000 Baht

การคานวณอตราผลตอบแทนทางการเงน (Financial Internal Rate of Return - FIRR)

ของระบบทานารอนพลงงานแสงอาทตยทเปอรเซนตความตองการนารอนตางๆ กน

เปอรเซนตความตองการนารอน 100% 75% 50% 25%

FIRR 40.06 41.24 46.60 46.60

หมายเหต การคานวณ FIRR ของระบบผลตนารอนพลงงานแสงอาทตย คานวณโดยหกคาใชจายของระบบ

ไดแก คาใชจายในการเดนระบบความรอนเสรม และคาบารงรกษา เพอหาอตราผลตอบแทนทางการเงน

(FIRR) ทดทสด

จากตารางเมอพจารณาตดตงตวเกบรงสแสงอาทตย FIRR ทมคาสงสดอยทเปอรเซนต

ความตองการนารอนท 100% ดงนน ทางทปรกษาจงมความเหนแนะนาใหลงทนตดตง

ระบบผลตนารอนดวยพลงงานแสงอาทตยซงเปนพลงงานทางเลอกทมความสะอาดไมกอ

มลพษใหกบสงแวดลอม มคาบารงดแลรกษาตา และมความเสถยรภาพในระบบมาก โดย

เสนอใหลงทนระบบทเปอรเซนตความตองการนารอนท 100%

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 58

สวนท 3 การออกแบบระบบ

การออกแบบทางดานเทคนค จะทาการออกแบบระบบทเปอรเซนตความตองการนารอน

75% โดยมรายละเอยดการออกแบบระบบดงน

ตวเกบรงสดวงอาทตย ขนาด 51 ตารางเมตร ประสทธภาพเชงความรอน 50% สามารถ

ผลตนารอนจากอณหภม 27C ไปเปน 60C ไดเฉลยประมาณวนละ 24,457 ลตร ทคา

ความเขมรงสรวมเฉลยตลอดทงป 18.63 MJ/m2-day (ขอมลคาเฉลยรงสรวม ณ แขวงแสม

ดา เขตบางขนเทยน จงหวดกรงเทพจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

กระทรวงพลงงาน) ซงตวเกบรงสแสงอาทตย ทาหนาทรบความรอนจากรงสแสงอาทตย แลว

ถายเทความรอนใหกบนาทไหลอยในทอภายในตวเกบรงสดวงอาทตย ขอมลในสวนของชด

ผลตนารอนจากพลงงานแสงอาทตย

ชดผลตนารอนจากความรอนเหลอทง นาความรอนเหลอทงจากหมอตมไอนาเชอเพลง

นามนเตาทมอยเดมมาใชผานเครองแลกเปลยนความรอน

ถงเกบนารอน ประกอบดวยถงขนาด 10,000 ลตร จานวน 2 ถง และถงขนาด 5,000 ลตร

จานวน 1 ถง ตวถงผลตจากเหลก หมดวยฉนวนกนความรอน

สวนจายนา ไดแกระบบทอสาหรบสงผานนาและระบบปมทใชสาหรบสรางแรงดนนา

เพอใหเกดการไหลเวยนของนาในระบบ สาหรบทอและอปกรณทสงผานนารอนจะหมดวย

ฉนวนกนความรอนเพอลดการสญเสยความรอนของระบบ

ชดผลตนารอนสารอง ชดผลตนารอนสารองจะใชระบบเดมททางโรงพยาบาลมอยแลว คอ

Electric Heater

สวนท 4 สรป

จากการสารวจขอมลระบบผลตนารอนและความรอนเหลอทงจากปลองหมอตมไอนาของ

โรงพยาบาลนครธนในเบองตน เพอศกษาและออกแบบระบบผลตนารอนดวยพลง

แสงอาทตยผสมผสานกบความรอน

เหลอทง รวมถงการวเคราะหศกยภาพ

ทางเทคนค ทางเศรษฐศาสตรและ

ผลประโยชนทไดรบจากระบบผลตนา

รอนดวยพลงแสงอาทตยผสมผสานกบ

ความรอนเหลอทง สามารถสรปขอมล

การวเคราะหไดดงน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 59

ตวเกบรงสดวงอาทตย

ชนดแผงรบความรอน แผนเรยบ หรอสญญากาศ

ประสทธภาพแผง 50 %

ขนาดพนทรบแสง 51 ตารางเมตร

มมตงแผง 15 องศาหนไปทางทศใต

ผลตนารอนทอณหภม 60 C 24 ลตรตอวน

ระบบเกบนารอน

ถงนารอนขนาด 10,000 ลตร

จานวน 3 ถง

ถงนารอนขนาด 3,000 ลตร

จานวน 1 ถง

สารเกบความรอน นา

ระบบทอสงนารอน

การหมฉนวน Close Cell Tube

ความหนาของฉนวน(ไมนอยกวา) 12.7 มลลเมตร

อาจมคาใชจายในการเดนทอเพม

ผลประโยชนของโครงการ

Collector Benefit 2,166,720 บาท

Water Heat Benefit 13,235,340 บาท

ผลกาไรตลอดอายโครงการ 15,402,060 บาท

ขอมลการลงทนตดตงระบบ

เงนลงทนระบบพลงงานแสงอาทตย 1,414,970 บาท

เงนลงทนระบบความรอนเหลอทง 200,000 บาท

รวมเงนลงทนทงหมด 1,614,970 บาท

FIRR 62.54 %

ระยะเวลาคนทน 1.77 ป

ตนทนนารอนทผลตได

ตนทนของนารอนทผลตได 0.115 บาทตอลตร

ตนทนของพลงงานทผลตได 0.833 บาทตอMJ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 60

4.6 ตวอยางการวเคราะหการลงทนในโครงการเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตย 4

ตวอยางการศกษาความเหมาะสมดานเทคนคของเทคโนโลยเครอง

อบแหงพลงงานแสงอาทตยแบบเรอนกระจก (Greenhouse solar crop

dryer) ซงทาง พพ. ไดดาเนนการตดตงสาธตใหกบวสาหกจชมชนตาบล

ดอนตม อาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม ซงมสมาชก 104 ครวเรอน สวน

ใหญประกอบอาชพทานา และปลกมะเขอเทศจาหนาย โดยไดมการ

รวมกลมกนจดทาการแปรรปมะเขอเทศ เพอเพมมลคา โดยการผลตมะเขอ

เทศแชอมอบแหงประมาณ 1,700 กโลกรมมะเขอเทศสดตอเดอน และจะ

ไดมะเขอเทศอบแหงประมาณ 500 กโลกรมตอเดอน เดมจะใชการตากแหง

รวมกบการใชเครองอบแหงทใชแกส LPG ประมาณ 270 กโลกรม และ

สามารถจาหนายมะเขอเทศแชอมอบแหงไดกโลกรมละ 200 บาทลงทน

ตดตงระบบอบแหง 778,000 บาท ปรมาณผลตภณฑมะเขอเทศแชอม

อบแหงแหง 12,000 กโลกรมตอปตนทนการอบแหง 6.23 บาทตอกโลกรม

ของผลตภณฑอบแหงระยะการคนทน 0.73 ป

การนาผลผลตทางการเกษตรมาแปรรปจะชวยปองกนการลนตลาดของ

ผลตผลสดซงชวยยกระดบราคาผลตผลไมใหตกตาการเพมมลคาของผลตผล

ทางการเกษตรมาแปรรปเปนอาหารระดบอตสาหกรรมทสามารถรบวตถดบ

เพอผลตเปนอาหารจานวนมากไดการผลตอาหารใหไดมาตรฐานเพอความ

ปลอดภยตอผบรโภคการสงเสรมใหผลตภณฑแปรรปอาหารใหเปนทยอมรบและสามารถขยายตลาดการคา

ออกไปสตางประเทศจะชวยเพมพนรายไดใหแกประเทศไดเปนอยางด

4 ทมา: ระบบอบแหงพลงงานแสงอาทตย แบบเรอนกระจก, สานกพฒนาพลงงานแสงอาทตย, พพ.

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 61

บทท 5

การสงเสรมการพฒนาพลงงานแสงอาทตยของประเทศไทย

ประเทศไทยมศกยภาพในการผลตพลงงานจากแสงอาทตย แตยงมตนทนการผลตราคาสง เมอเทยบ

กบการผลตไฟฟาจากโรงไฟฟาทใชเชอเพลงจากฟอสซล ดงนนการจดมาตรการสงเสรมเพอสรางสงจงใจ

ตางๆ ตอการพฒนาพลงงานแสงอาทตยผลตไฟฟา จงไดมรเรมและเพมพนการสนบสนนรายการตางๆ มา

เรอยๆ จนถงปจจบนนปรากฏมรายการสนบสนนและสงจงใจตางๆ หลายรปแบบ ซงคาดหมายวาสงตางๆ

เหลาน จะนาพาใหโครงการพฒนาพลงงานแสงอาทตยตางไดเพมการดาเนนการสงขน โดยปจจบน

กระทรวงพลงงานและหนวยงานทเกยว ดงมรายการสงเสรมและสนบสนนดงน

5.1 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost)

มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder Cost) เปนการใหเงนสนบสนน

การผลตตอหนวยการผลตเปนการกาหนดราคารบซอในอตราพเศษหรอเฉพาะสาหรบไฟฟาทมาจาก

พลงงานหมนเวยน เพอสะทอนตนทนการผลตจากพลงงานหมนเวยน ภายในระยะเวลารบซอไฟฟาทชดเจน

และแนนอนเปนมาตรการสนบสนนทนยมใชกนแพรหลายมาก ทสดในปจจบน เพอใหมผผลตไฟฟาจาก

พลงงานหมนเวยนมากขนและเปนการจงใจใหเกดการผลตไฟฟาหลากหลายประเภทพลงงาน ดงน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 62

ตารางท 5-1 มาตรการสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder)

เชอเพลง

สวนเพม

(บาท/kwh)

สวนเพมพเศษ5

(บาท/kwh)

สวนเพมพเศษใน

3 จว.ภาคใต

(บาท/kwh)6

ระยะเวลา

สนบสนน

(ป)

ชวมวล

- กาลงผลตตดตง <= 1 MW 0.50 1.00 1.00 7

- กาลงผลตตดตง >1 MW 0.30 1.00 1.00 7

กาซชวภาพ (ทกประเภทแหลงผลต)

- กาลงผลตตดตง <= 1 MW 0.50 1.00 1.00 7

- กาลงผลตตดตง >1 MW 0.30 1.00 1.00 7

ขยะ (ขยะชมชนขยะอตสาหกรรมไม

อนตรายและไมเปนขยะอนทรยวตถ)

- ระบบหมกหรอหลมฝงกลบขยะ 2.50 1.00 1.00 7

- พลงงานความรอน (Thermal Process) 3.50 1.00 1.00 7

พลงงานลม

- กาลงผลตตดตง <= 50 kw 4.50 1.50 1.50 10

- กาลงผลตตดตง > 50 kw 3.50 1.50 1.50 10

พลงงานแสงอาทตย 8.00/6.50 1.50 1.50 10

พลงนาขนาดเลก

- กาลงผลตตดตง50kw -<200 kw 0.80 1.00 1.00 7

- กาลงการผลตตดตง<50 kw 1.50 1.00 1.00 7

ซงมาตรการสงเสรมอตราราคาคาไฟฟาทผลตจากแสงอาทตยม 3 ประเภทดงตอไปน

1) ผทเคยยนหนงสอขอเสนอขายไฟฟาทผลตจากพลงงานแสงอาทตยและไดรบหนงสอตอบรบแลว

กอนวนท 28 มถนายน 2553 จะไดผลตอบแทนซงประกอบดวยคาไฟฟาฐาน (ไมจากดระยะเวลา)+คาไฟฟา

ผนแปร (Ft)+ Adder 8 บาทคงทระยะเวลาจากด 10 ป

2) ผทไดรบหนงสอตอบรบจากการไฟฟาหลงวนท 28 มถนายน 2553 จะไดผลตอบแทนซง

ประกอบดวยคาไฟฟาฐาน(ไมจากดระยะเวลา)+คาไฟฟาผนแปร(Ft)+ Adder 6.50 บาทคงทระยะเวลา

จากด 10 ป

5 สาหรบผผลตไฟฟาพลงงานหมนเวยนในพนทมการผลตไฟฟาจากนามนดเซล 6 กพช. เหนชอบใหเพมพนทอก 4 อาเภอคอ อ.จะนะ อ.เทพา อ.สะบายอย และอ.นาทว จ.สงขลา เมอ 25 พ.ย. 53

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 63

3) กพช. มมตจากการประชมเมอวนท 28 มถนายน 2553 ใหคณะอนกรรมการฯ พจารณาอตรา

สนบสนนในรปแบบ Feed-in Tariff สาหรบโครงการพลงงานแสงอาทตยทมการตดตงบนหลงคาทอยอาศย

และอาคารพาณชย พรอมทงรายละเอยดการสนบสนน และปรมาณทจะสงเสรม ซงสามารถสอบถาม

รายละเอยดเพมเตมไดท สานกนโยบายและแผนพลงงาน กระทรวงพลงงาน

5.2 โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน

โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษ

พลงงานและพลงงานทดแทนขนมาเพอเปนแหลง

เงนทนในการดาเนนการอนรกษพลงงานและ

พลงงานทดแทนใหแกโรงงาน อาคาร และบรษท

จดการพลงงาน โดยผานทางสถาบนการเงน

ทงนมวตถประสงคเพอกระตนใหเกดการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนรวมทงสราง

ความมนใจและความคนเคยใหกบสถาบนการเงนทเสนอตวเขารวมโครงการในการปลอยสนเชอในโครงการ

ดงกลาวในการปลอยสนเชอโดยใชเงนกองทนฯ ใหแก โรงงานอาคารและบรษทจดการพลงงานแลวกองทนฯ

ยงตองการใหเนนการมสวนรวมในการสมทบเงนจากสถาบนการเงนเพมมากขนดวยโดยตงแตเรมโครงการ

จนถง ณ ปจจบนไดมการดาเนนการเสรจสนไปแลวและอยระหวางดาเนนการทงหมด จานวน 6 ครงดงน

1) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงนระยะท 1 จานวน 1,000 ลาน

บาท เพอการอนรกษพลงงาน

2) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงนระยะท 2 จานวน 2,000 ลาน

บาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

3) โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทนโดยสถาบนการเงน ระยะท 1 จานวน

1,000 ลานบาทเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน

4) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนระยะท 3 จานวน 1,000 ลาน

บาทเพอการอนรกษพลงงาน

6) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน โดยสถาบนการเงน ระยะท 3 เพมเตม จานวน

942.5 ลานบาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

7) โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานโดยสถาบนการเงนระยะท 4 จานวน 400 ลาน

บาทเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 64

ลกษณะโครงการ/หลกเกณฑ และเงอนไข

กาหนดใหสถาบนการเงนนาเงนท พพ.จดสรรใหไปเปนเงนกผานตอใหโรงงาน/อาคารควบคมหรอ

โรงงาน/อาคารทวไปตลอดจนบรษทจดการพลงงาน (ESCO) นาไปลงทนเพอการอนรกษพลงงานและ

พลงงานทดแทน โดยมหลกเกณฑและเงอนไขดงน

วงเงนโครงการ 1. โครงการเงนหมนเวยนเพอสงเสรมการใชพลงงานทดแทน ระยะท 1 จานวน 1,000

ลานบาท

2. โครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงาน ระยะท 3 จานวน 1,000 ลานบาท

อายเงนก ไมเกน 7 ป

ชองทางปลอยก ผานสถาบนการเงนทเขารวมโครงการโดยตองรบผดชอบเงนทปลอยกทงหมด

ผมสทธก เปนอาคารควบคมและโรงงานควบคมตาม พรบ.สงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535

ประสงคจะลงทนในดานการประหยดพลงงานหรอโรงงาน/อาคารทวไป ตลอดจนบรษท

จดการพลงงาน (ESCO) นาไปลงทนเพอการอนรกษพลงงาน

วงเงนก ไมเกน 50 ลานบาทตอโครงการ

อตราดอกเบย ไมเกนรอยละ 4 ตอป )ระหวางสถาบนการเงนกบผก(

โครงการทมสทธ

ขอรบการสนบ

สนนตองเปน

โครงการอนรกษพลงงานหรอเพมประสทธภาพการใชพลงงาน

สงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 มาตรา 7 และมาตรา 17

สถาบนการเงนจะเปนผอนมตเงนกเพอโครงการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนตามแนว

หลกเกณฑและเงอนไขของสถาบนการเงนนนๆ นอกเหนอจากหลกเกณฑเงอนไขขางตนนโดยดอกเบยวงเงน

กและระยะเวลาการกจะขนอยกบการพจารณาและขอตกลงระหวางผกกบสถาบนการเงนขนตอนการขอรบ

การสนบสนน

รายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามมายงศนยอานวยการโครงการเงนหมนเวยนเพอการอนรกษ

พลงงานกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

หมายเลขโทรศพท 0 2226-3850-1, 0 2225-3106 โทรสาร 02-226-3851

เวบไซต http://www.dede.go.th

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 65

วธปฏบตในการขอรบเงนกโครงการเงนทนหมนเวยนเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

5.3 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน (ESCO FUND)

เปนโครงการทกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดนาวงเงนจานวน 500 ลานบาท จดตง

“กองทนรวมทนพลงงาน หรอ ESCO Capital Fund” ผานการจดการของผจดการกองทน (Fund

Manager) 2 แหง ไดแก มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (มพส. หรอ E for E) และมลนธอนรกษพลงงาน

แหงประเทศไทย (มอพท.) โดยปจจบน Fund Manage ทง 2 แหง เขารวมลงทนแลว จานวน 26โครงการ

คดเปนเงนสนบสนนจานวน 407 ลานบาท และกอใหเกดการลงทนมากกวา 5,000 ลานบาท ในรอบ 2 ปท

ผานมา และในระยะตอไปคณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดอนมตวงเงนตอเนองอก

500 ลานบาทสาหรบรอบการลงทนในป 2553-2555เพอสงเสรมการลงทนดานการอนรกษพลงงานและ

พลงงานทดแทนทมศกยภาพทางเทคนคแตยงขาดปจจยการลงทนและชวยผประกอบการหรอผลงทนใหได

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 66

ประโยชนจากการขายคารบอนเครดตโดยมรปแบบการจะสงเสรมในหลายลกษณะ อาทเชน รวมลงทนใน

โครงการ (Equity Investment), รวมลงทนในบรษทจดการพลงงาน (ESCO Venture Capital) , รวม

ลงทนในการพฒนาและซอขายคารบอนเครดต (Carbon Market), การเชาซออปกรณ (Equipment

Leasing), การอานวยเครดตใหสนเชอ (Credit Guarantee Facility) และการใหความชวยเหลอทางดาน

เทคนค (Technical Assistance)

ผมสทธยนขอเสนอ ไดแก ผประกอบการโรงงานอตสาหกรรม และ/หรอ บรษทจดการพลงงาน

(Energy Service Company – ESCO) ทมโครงการดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน วตถประสงค

เพอจะลดปรมาณการใชพลงงาน เพมประสทธภาพการใชพลงงาน หรอตองการปรบปรบเปลยนการใช

เชอเพลงมาเปนพลงงานทดแทน

ลกษณะการสงเสรมการลงทน

1. การเขารวมทนในโครงการ (Equity Investment) โครงการสงเสรมการลงทนฯจะเขารวมลงทน

ในโครงการทกอใหเกดการอนรกษพลงงานหรอพลงงานทดแทนเทานน เพอกอใหเกดผลประหยดพลงงาน

ทงนจะตองมการแบงผลประหยดพลงงาน (Shared Saving) ตามสดสวนเงนลงทนทไดรบการสงเสรม

ระยะเวลาในการสงเสรมประมาณ 5 - 7 ปผทไดรบการสงเสรมทาการคนเงนลงทนแกโครงการภายใน

ระยะเวลาทสงเสรม

2. การเขารวมทนกบบรษทจดการพลงงาน (ESCO Venture Capital)การเขารวมทนกบบรษทจด

การพลงงานโดยชวยใหบรษททไดรบพจารณารวมทนนนมทนในการประกอบการโดยโครงการจะไดรบ

ผลตอบแทนขนอยกบผลประกอบการของบรษททงนโครงการจะรวมหนไมเกนรอยละ 30 ของทนจด

ทะเบยนและมสวนในการควบคมดแลการบรหารจดการของบรษท

3. การชวยใหโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนไดรบผลประโยชนจากการขาย Carbon

Credit Market (CDM)

4. โครงการสงเสรมการลงทนฯจะดาเนนการจดทาแบบประเมนเบองตนของโครงการ หรอ Project

Idea Note (PIN) ซงจะทาใหผประกอบการสามารถเหนภาพรวมของโครงการทจะพฒนาใหเกดการซอขาย

หรอไดรบประโยชนจาก Carbon Credit หรอ เปนตวกลางในการรบซอ Carbon Credit จากโครงการ

อนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนทมขนาดเลก และรวบรวม (Bundle Up) เพอนาไปขายในมลคาทสงขน

5. การเชาซออปกรณประหยดพลงงาน/พลงงานทดแทน (Equipment Leasing)

6. โครงการสงเสรมการลงทนฯจะทาการซออปกรณเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

ใหกบผประกอบการกอนและทาสญญาเชาซอระยะยาวระหวางผประกอบการกบโครงการโดย

ผประกอบการจะตองทาการผอนชาระคนเงนตนพรอมดอกเบยเปนรายงวดงวดละเทา ๆ กนตลอดอาย

สญญาเชาซอ การสนบสนนในการเชาซออปกรณได 100% ของราคาอปกรณนน แตไมเกน 10 ลานบาท

ระยะเวลาการผอนชาระคน 3-5 ปโดยคดอตราดอกเบยตา

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 67

7. การอานวยเครดตใหสนเชอ (Credit Guarantee Facility) โครงการสงเสรมการลงทนฯจะ

ดาเนนการจดหาสถาบนหรอองคกรทใหการสนบสนนในเรอง Credit Guarantee เพอใหโครงการลงทน

ไดรบการปลอยสนเชอจากธนาคารพาณชยทงนโครงการอาจจะเปนผออกคาใชจายในเรองคาธรรมเนยม

รบประกนสนเชอทงหมดหรอบางสวนโดยคดคาธรรมเนยมตาในการสงเสรมในดานน

8. การชวยเหลอทางเทคนค (Technical Assistance) โครงการสงเสรมการลงทนฯ จะใหความ

ชวยเหลอทางดานเทคนคในการอนรกษพลงงานและพลงงานแกผประกอบการหรอ หนวยงานองคการตาง

ๆ ทเกยวของกบผประกอบการโดยกองทนจะใหความชวยเหลอทางดานเทคนคตงแตเรมตนจนสนสด

ระยะเวลาโครงการโดยคดคาธรรมเนยมตาในการสงเสรมหรอ อาจมการแบงผลการประหยดพลงงาน

โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

สามารถสอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท

1. มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (Energy for Environment Foundation)

487/1 อาคารศรอยธยา ชน 14 ถนนศรอยธยา ราชเทว กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 02-6426424 -5 โทรสาร 02-642-6426 หรอ escofund@efe.or.th

2. มลนธอนรกษพลงงานแหงประเทศไทย

(กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน – อาคาร 9 ชน 2)

เลขท 17 ถนนพระราม 1 เชงสะพานกษตรยศก แขวงรองเมอง เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทรศพท: 0-2621-8530, 0-2621-8531-9 ตอ 501, 502 โทรสาร: 0-2621-8502-3

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 68

5.4 กลไกลการพฒนาทสะอาด (CDM)

กลไกการพฒนาทสะอาด Clean Development

Mechanism (CDM) เปนกลไกทจะสนบสนนการพฒนา

โครงการทชวยลดการปลอยกาซเรอนกระจกและสามารถนา

ปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงไดจากโครงการ ไปขายใหกบ

ประเทศทพฒนา (Developed Countries) เพอตอบสนอง

ขอผกพนในการปลอยกาซเรอนกระจกตามเปาหมายทไดตกลงในพธสารเกยวโต (Kyoto Protocol) ซงมผล

บงคบใชเมอวนท 16 กมภาพนธ 2548 อนเนองมาจากปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ เนองจาก

การปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมดารงชวตของประชากรโลกในปจจบน ทงจากภาคคมนาคมขนสง

ภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรม เปนปญหารวมกนของนานาชาตแนวทางหนงในการรวมกนแกไข

ปญหาดงกลาวคอการใหสตยาบณตออนสญญาสหประชาชาตวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

(United Nation Framework Convention on Climate Change : UNFCCC)

กลไกการพฒนาทสะอาดเปนเครองมอเพอสงเสรมการลงทนเพอการพฒนาอยางยงยนและเกดการ

ถายทอดเทคโนโลยใหกบประเทศทกาลงพฒนา อยางเชน ประเทศไทยและถอเปนชองทางหนงในการสราง

รายไดใหแกผประกอบการพลงงานทดแทน เชน โครงการผลตพลงงานชวมวล ทเปนวสดเหลอใชทงทาง

การเกษตร การผลตกาซชวภาพจากขยะและนาเสยเพอนามาเปนพลงงาน รวมไปถงโครงการการใชพลงงาน

อยางมประสทธภาพ ซงจะไดรบผลประโยชนในรปแบบของการขายคารบอนเครดตหรอปรมาณกาซเรอน

กระจกทลดได และเปนทตองการของกลมประเทศทพฒนาแลว ซงมพนธกรณตองลดการปลอยกาซเรอน

กระจกใหได ตามขอตกลงของสหประชาชาตฯ

กลไกการพฒนาทสะอาดเปรยบเสมอนแรงจงใจใหประเทศกาลงพฒนาหนมาใชเทคโนโลยสะอาดเพม

มากขนสงผลใหการปลอยกาซเรอนกระจกสบรรยากาศลดนอยลงแรงจงใจจากการดาเนนโครงการกลไกการ

พฒนาทสะอาด คอ คารบอนเครดต หรอ CER ทผดาเนนโครงการจะไดรบโดยไดรบการสนบสนนทาง

การเงนจากประเทศทมพนธกรณในการลดกาซเรอนกระจกนอกจากนประเทศเจาของโครงการกจะเกดการ

พฒนาอยางยงยน (Sustainable Development) ทงในระดบทองถนและระดบประเทศในดานสงแวดลอม

มการรกษาคณภาพสงแวดลอมระดบชมชนในพนทโครงการลดปรมาณของเสยทเกดขนโดยการนามาใชเปน

เชอเพลงพลงงานลดการใชทรพยากรเชอเพลงทไมสามารถทดแทนได ดานเศรษฐกจกอใหเกดการจางงานใน

ชมชน เกษตรกรสามารถนาวสดเหลอใช เชน แกลบ เศษไมไปขายเพอเปนวตถดบในการดาเนนโครงการ

CDM ลดการนาเขาเชอเพลงพลงงานจากตางประเทศ ดานสงคมประชาชนมคณภาพชวตทดขนโดยเฉพาะ

ดานสขภาพอนามยจากคณภาพสงแวดลอมทดขนมบทบาทในเวทโลกในการแกไขปญหาระดบนานาชาต

โดยประโยชนตางๆทประเทศไทยจะไดรบ จากการดาเนนโครงการ CDM สามารถสรปเปนขอๆ ไดดงน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 69

1. เกดโครงการพลงงานหมนเวยน โครงการประหยดและอนรกษพลงงานและโครงการปรบเปลยน

การใชเชอเพลง มากขนโดยมอตราการเพมสงกวากรณทไมมการทาโครงการเปน CDM

2. ประเทศไทยสามารถประหยดทรพยากรในการอดหนนโครงการตางๆซงไมใชเปนแตเพยงเงน

งบประมาณเทานนเพราะในการจดสรรเงนอดหนนจะตองมกระบวนการตามระเบยบราชการตองใชเวลา

และกาลงของเจาหนาทจานวนมาก

3. เจาของโครงการสามารถตดสนใจทาโครงการไดรวดเรวขนเนองจากโครงการประเภทนมกไมม

ผลตอบแทนสงเหมอนการลงทนอนๆอกทงมกเปนกจกรรมทไมใชสวนหนงของกจการหลก ดงนน โดยทวไป

แลวเจาของจงไมใหความสนใจเทาทควร เชนการจดทาระบบบาบดนาเสยแบบไรอากาศทดแทนระบบบอผง

ของโรงงานหรอฟารมเลยงสตวเพอลดการปลอยมเทนเปนตน

4. เปนผลดกบชมชนในทองททจะทาโครงการเนองจากการทาโครงการ CDM จะตองเปนโครงการท

เปนมตรตอสงแวดลอมและชมชนมการปองกนและระวงผลกระทบตอชมชน และเปดโอกาสใหชมชนมสวน

รวมตามสมควร

5. สงเสรมการพฒนาอยางยงยนของประเทศเนองจากโครงการทเขาขายจะเปนโครงการ CDM

จะตองผานหลกเกณฑของการพฒนาอยางยงยน ทมความสมดลระหวางเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอม

6. ประเทศไทยมอตราการปลอยกาซเรอนกระจกนอยลงเพราะโครงการตางๆ เกดขนในพนทของ

ประเทศไทยและสาหรบประเทศพฒนาแลวทอยใน Annex I ทมารวมพฒนาโครงการดวยหรอมาซอ

คารบอนเครดตนนกสามารถนาเครดตทเกดขนจากการลดการปลอยคารบอนในประเทศไทยไปชวยทาให

ประเทศนนๆบรรลเปาหมายตามขอกาหนดของพธสารเกยวโตได

สาหรบเกณฑการพจารณาการดาเนนโครงการ

ภายใตกลไกการพฒนาทสะอาดในปจจบนนนประเทศ

ไทย ไดมการจดทาหลกเกณฑการพฒนาอยางยงยน

สาหรบโครงการ CDM ขนซงประกอบดวยมตการพฒนา

อยางยงยน 4 ดานไดแกดานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม ดานสงคมดานการพฒนาและ/หรอการ

ถายทอดเทคโนโลยและดานเศรษฐกจโดยโครงการท

คณะกรรมการองคการบรหารจดการกาซเรอนกระจกจะ

พจารณาใหการรบรองไดแก

1. โครงการดานพลงงาน ไดแกการผลตพลงงานและการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงาน

เชนโครงการพลงงานทดแทนการใชนามนเชอเพลง โครงการแปลงกากของอตสาหกรรมเปนพลงงาน

โครงการปรบปรงประสทธภาพระบบทาความเยนและโครงการปรบปรงประสทธภาพในการใชพลงงานใน

อาคาร เปนตน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 70

2. โครงการดานสงแวดลอม เชน โครงการแปลงขยะเปนพลงงานโครงการแปลงนาเสยเปนพลงงาน เปนตน

3. โครงการดานคมนาคมขนสง เชนโครงการเพมประสทธภาพในการคมนาคมขนสงและการใชพลงงาน

4. โครงการดานอตสาหกรรม เชนโครงการทสามารถลดปรมาณการปลดปลอยกาซเรอนกระจกในกระบวน

การอตสาหกรรม

ขนตอนการดาเนนโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด

หมายเหต DNA หมายถง หนวยงานกลางททาหนาทประสานการดาเนนงานตามกลไกการพฒนาทสะอาด

DOE หมายถง หนวยงานปฏบตการทไดรบหมอบหมายในการตรวจสอบ (Designated Operational Entities)

CDM EB หมายถง คณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนาทสะอาด (Executive Board of CDM)

1. การออกแบบโครงการ (Project Design) ผดาเนนโครงการจะตองออกแบบลกษณะของโครงการ

และจดทาเอกสารประกอบโครงการ (Project Design Document: PDD) โดยมการกาหนดขอบเขตของ

โครงการ วธการคานวณการลดกาซเรอนกระจก วธการในการตดตามผลการลดกาซเรอนกระจก การ

วเคราะหผลกระทบตอสงแวดลอม เปนตน

2. การตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ (Validation) ผดาเนนโครงการจะตองวาจางหนวยงาน

กลางทไดรบมอบหมายในการปฏบตหนาทแทนคณะกรรมการบรหารฯ หรอทเรยกวา Designated

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 71

Operational Entity (DOE) ในการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ วาเปนไปตามขอกาหนดตางๆ

หรอไม ซงรวมถงการไดรบความเหนชอบในการดาเนนโครงการจากประเทศเจาบานดวย

3. การขนทะเบยนโครงการ (Registration) เมอ DOE ไดทาการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ

และลงความเหนวาผานขอกาหนดตางๆ ครบถวน จะสงรายงานไปยงคณะกรรมการบรหารกลไกการพฒนา

ทสะอาด (EB) เพอขอขนทะเบยนโครงการ

4. การตดตามการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Monitoring) เมอโครงการไดรบการขนทะเบยนเปน

โครงการ CDM แลว ผดาเนนโครงการจงดาเนนโครงการตามทเสนอไวในเอกสารประกอบโครงการ และทา

การตดตามการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ตามทไดเสนอไวเชนกน

5. การยนยนการลดกาซเรอนกระจก (Verification) ผดาเนนโครงการจะตองวาจางหนวยงาน DOE ให

ทาการตรวจสอบและยนยนการตดตามการลดกาซเรอนกระจก

6. การรบรองการลดกาซเรอนกระจก (Certification) เมอหนวยงาน DOE ไดทาการตรวจสอบการลด

การปลอยกาซเรอนกระจกแลว จะทารายงานรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจกทดาเนนการ

ไดจรงตอคณะกรรมการบรหารฯ เพอขออนมตใหออกหนงสอรบรองปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกทลด

ได หรอ CER ใหผดาเนนโครงการ

7. การออกใบรบรองปรมาณการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Issuance of CER) เมอคณะกรรมการ

บรหารฯ ไดรบรายงานรบรองการลดกาซเรอนกระจก จะไดพจารณาออกหนงสอรบรองปรมาณการปลอย

กาซเรอนกระจกทลดได หรอ CER ใหผดาเนนโครงการตอไป

ทง น หนวยงานกลาง (DOE) ททาหนาทในการการตรวจสอบเอกสารประกอบโครงการ

(Validation) และการยนยนการลดกาซเรอนกระจก (Verification) นน จะตองเปนหนวยงานคนละ

หนวยงาน

ขอทราบรายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามมายง องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก

(องคการมหาชน) เลขท 120 หมท 3 ชน 9 อาคาร B ศนยราชการเฉลมพระเกยรตฯ ถนนแจงวฒนะ แขวงทง

สองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210 โทรศพท 0 2141 9790 โทรสาร 0 2143 8400 เวบไซต

http://www.tgo.or.th

5.5 โครงการสงเสรมการลงทน โดยสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI)

ภาครฐไดยกระดบใหอตสาหกรรมพลงงานทดแทน เปนกจการทมระดบ

ความสาคญสงสดและจะไดรบการสงเสรมการลงทนในระดบสงสดเชนกน จงม

มาตรการสงเสรมการลงทนเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน (Maximum

incentive) จากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ซงไดกาหนดสทธ

ประโยชนทยกเวนอากรขาเขาสาหรบเครองจกร ยกเวนภาษเงนไดนตบคคล เปน

เวลา 8 ป และหลงจากนนอก 5 ป หรอตงแตปท 9-13 จะลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลได 50% รวมทง

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 72

มาตรการจงใจดานภาษ อาท การลดภาษเครองจกร อปกรณทนาเขาจากตางประเทศ รวมทงการอนญาตให

นาตนทนในการตดตงโครงสรางพนฐานตางๆ เชน ไฟฟา ประปา ขอหกลบภาษไดสงสด 2 เทาสาหรบ

โครงการทเปนประโยชนตอสาธารณะ เปนตน

ขนตอนขอรบการสนบสนนจากสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน(BOI)

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 73

หลกเกณฑในการพจารณาสงเสรมโครงการดานพลงงานทดแทน ไดแก กรณทผประกอบการหรอนก

ลงทนมสดสวนหนตอทน นอยกวา 3 ตอ 1 สาหรบโครงการใหม หรอมเครองจกรใหมทมขบวนการผลตท

สมย หรอมระบบจดการทปลอดภย รกษาสงแวดลอม และใชประโยชนจากวตถดบในการผลต เปนตน

โดยผประกอบหรอนกลงทนทสนใจขอทราบรายละเอยดเพมเตมสามารถตดตอสอบถามยง

สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนเลขท 555 ถ.วภาวด รงสต จตจกรกรงเทพฯ 10900

โทร 02-537-8111, 537-8155 โทรสาร 02-537-8177

E-mail : head@boi.go.th Website : http://www.boi.go.th

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 74

บทท 6

ขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ

ขนตอนการตดตอเพอขอใบอนญาตจาหนายไฟฟา เพอจาหนายพฒนาพลงงานทดแทน มหลาย

กระบวนการทเกยวของกบหนวยงานราชการตางๆ หลายแหง รวมไปถงขอกฎหมาย และกฎระเบยบอนๆ

ซงลวนแตมขนตอนการปฏบตทแตกตางกน ซงในการพฒนาโครงการพลงงานทดแทนตางๆนน นกลงทน

ควรไดรบทราบขนตอนการขออนญาต และการเตรยมเอกสารเพอประกอบในการยนขอ รวมถงขนตอนการ

ตดตอประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ ประเดนเหลานถอเปนความสาคญอยางยงทจะตองเผยแพรให

ผประกอบการและประชาชนโดยทวไป ไดรบทราบและเขาใจในกระบวนการสาหรบขนตอนการขออนญาต

ตางๆ โดยทวกน

1 หมายเหต 1) ระยะเวลารวมการยนของอนมตสงสดไมเกน 435 วน และตาสดไมเกน 255 วน (ไมนบรวมขนตอนท 2)

2) การตดตอประสานงานหนวยงานราชการม 7 หนวยงาน ตองไดรบใบอนญาต 10 ใบ รวมเวลาตงแตเรม

ยนเอกสาร จนไดรบเงนคาไฟฟาในงวดแรก

รปแสดงขนตอนการขอใบอนญาตตางๆ

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 75

ตารางท 6-1 รายละเอยดขนตอนการจดทาโครงการสรางโรงไฟฟาพลงงานทดแทน

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

1. การศกษาความเหมาะสมของโครงการ ผประกอบการ - -

2. การออกแบบโครงสรางอาคาร สงปลกสรางและ

ออกแบบแผนผงการตดตงเครองจกร และประเมน

ราคาวสด

ผประกอบการ - -

3. การขอจดทะเบยนนตบคล

- ผประกอบการยนแบบคาขอ “จดทะเบยน

บรษทจากด” กบกรมพฒนาธรกจการคา(DEB)

- กรมธรกจการคาอนมต “จดทะเบยนบรษท

จากด”

กรมพฒนาธรกจการคา

กระทรวงพาณชย - คาขอจดทะเบยน

บรษทจากด (บอจ.1)

- รายการจดทะเบยน

จดตง

1 โดยสามารถยนแบบคาขอผาน

www.dbd.go.th/register/login.phtml

4. การขออนญาตตงโรงงาน (รง.4)

4.1 กรณยนแบบคาขอตงโรงงานตออตสาหกรรม

จงหวด (อก.)

- ยนเอกสารกบอตสาหกรรมจงหวด

- อตสาหกรรมจงหวดขอความเหน อบต.

และตรวจสอบพนท และจดทารายงานการ

ตรวจสอบภายใน 30 วน

- อตสาหกรรมจงหวดปดประกาศตามมาตร

- อตสาหกรรมจงหวด

- กรมโรงงาน

อตสาหกรรม กระทรวง

อตสาหกรรม

คาขอรบใบอนญาต

ประกอบกจการพลงงาน

(รง.3)

90

- แกไขตามบนทกขอตกลงความรวมมอ

ระหวางคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน

และกระทรวงอตสาหกรรม เรอง แนว

ทางการใหอนญาตตงโรงงานและการอนเพอ

ประกอบกจการพลงงาน

- โรงงานทวไปทตงใหมโดยมการผลตไฟฟาเพอ

ใชในกระบวนการผลตของตนเอง หรอเพอใช

ในกระบวนการผลตและสวนทเหลอใช

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 76

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

30 15 วน

- สงเรองให กกพ. พจารณา

- คณะกรรมการกากบกจการพลงงานสงเรอง

เพอขอความเหนจากกรมโรงงาน

- คณะกรรมการก ากบก จการพล งงาน

พจารณาใบอนญาต

4.2 ในกรณทยนคาขอท สกพ.

- ยนเอกสารตอ สกพ.

- สกพ. ขอความเหนประกอบการพจารณา

อนญาตโรงงานจาก อก. และ อก. เสนอ

ความเหนกลบ กกพ. 60 วน

- สกพ. จดทาความเหนเสนอตอ กกพ. และ

กกพ. มคาวนฉยพจารณาการอนญาตตง

โรงงานภายใน 20 วน นบจากได รบ

ความเหนจาก อก.

- สกพ. แจงผลภายใน 10 วนนบตงแตวนม

มต

- สานกกากบกจการ

พลงงาน

90

จาหนาย ใหยนคาขออนญาตประกอบกจการ

โรงงานตอสานกงานอตสาหกรรมจงหวดหรอ

กรมโรงงานอตสาหกรรม การอนญาตใหระบ

ประเภทหรอลาดบท 88 ลงในใบอนญาต

และเมอมการอนญาตแลว ใหแจง

คณะกรรมการกากบกจการพลงงานทราบ

- ในกรณทตองการขยายโรงงานและเพม

ประเภทการผลต ใหยนเรองตอสานกงาน

อตสาหกรรมจงหวดหรอกรมโรงงาน

อตสาหกรรม และเมอมการอนญาตแลว ให

แจงคณะกรรมการกากบกจการพลงงาน

ทราบ

ตดตอท

กรมโรงงานอตสาหกรรม เลขท 75/6 ถ.

พระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400

โทร. 0-2202-4000

โทรสาร. 0-2245-8000

http://www.diw.go.th

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 77

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

- กรณ ตางจงหวด ตดตอ สานกงาน

อตสาหกรรมจงหวด

5. การขออนญาตใชพนทกอสราง

5.1 กรณขออนญาตตอองคการปกครองสวน

ทองถน

- ผประกอบการยนแบบคาขอ “อนญาต

กอสราง/ดดแปลงอาคาร”ตอ อบต.

- อบต. ตรวจสอบเอกสารและออกหนงสอ

แจงการอนมต

- อบต. อนมต “อนญาตกอสราง/ดดแปลง

อาคาร”

องคการปรหารสวน

ตาบลกระทรวงหาดไทย

คาขออนญาตกอสราง

อาคาร (ข.1)

45

ตดตอท องคการปกครองสวนทองถน ในพนท

ทจะกอสรางโรงงาน

5.2 กรณพนทอยในการนคมอตสาหกรรม (กนอ.)

- ผประกอบการยนแบบคาขอการขออนญาต

กอสรางจาก กทม. อาทการแจ ง ชอผ

ควบคมงานกบวนเรมตนและวนสนสดการ

ดาเนนการ

- ผประกอบการขอใบรบรองการกอสราง

อาคาร ดดแปลงอาคาร หรอเคลอนยาย

การนคมอตสาหกรรม คาขอรบใบรบรองการ

กอสรางอาคาร ดดแปลง

อาคาร หรอเคลอนยาย

อาคาร (แบบ กทม.4)

45

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 618

ถนนนคมมกกะสน แขวงมกกะสน เขตราชเทว

กรงเทพ 10400

โทรศพท : 0-2253-0561 โทรสาร : 0-2253-

4086

http://www.ieat.go.th

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 78

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

อาคาร

- กทม. อนมต “อนญาตกอสราง/ดดแปลง

อาคาร”

6-7 การขอจาหนายไฟฟาและสญญาซอขายไฟฟา

- ผประกอบการยนแบบคาขอจาหนายไฟฟา

และการเชอมโยงระบบไฟฟา ณ ททาการ

สา นกงานเขตของ กฟน.หรอททาการ

สานกงานจงหวดของ กฟภ

- การไฟฟาฝายจาหนายพจารณาเอกสารรบ

ซอไฟฟาและแจงผล พรอมทงรายละเอยด

คาใชจายเปนลายลกษณอกษรภายใน 45

วน นบจากวนทการไฟฟา ฝายจาหนาย

ไดรบขอมลประกอบการพจารณาครบถวน

- ผประกอบการตองชาระคาใชจายและทา

สญญาและซ อขายไฟฟากบการไฟฟ า

ภายใน 60 วน นบตงวนไดรบแจงผล

- กฟน. กฟภ .กฟผ. คาขอจาหนายไฟฟาและ

การเชอมโยงระบบไฟฟา

105

ตดตอ กฟผ.

เลขท 53 หม 2 ถ.จรญสนทวงศ ตาบลบาง

กรวย อาเภอบางกรวย นนทบร 11130 โทร

0 2436 0000

สามารถดาวนโหลดเอกสารไดท

http://www.ppa.egat.co.th/Sppx/a4.html

ตดตอ กฟภ.

การไฟฟาสวนภมภาค (สานกงานใหญ)

แผนกวางแผนแหลงผลตไฟฟา

โทร 0-2590-9733

- แผนก SPP โทร 0-2590-9743

- แผนก VSPP โทร 0-2590-9753

- แผนกสญญาซอขายไฟฟา โทร 0-2590-9763

สามารถดาวนโหลดเอกสารไดท

http://www.pea.co.th/vspp/vspp.html

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 79

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

กอสรางโรงงานและตดตงเครองจกร

8 ใบอนญาตผลตพลงงานควบคม

- ผประกอบการยนคาขอ “ใบอนญาตใหผลต

พลงงานควบคม” แก พพ.หรอ สกพ.

- พพ. ตรวจสอบระบบไฟฟาและอปกรณ

ปองกน

- พพ. อนมตใบอนญาตใหผลตพลงงานควบคม

- กรมพฒนาพลงงาน

ทดแทนและอนรกษ

พลงงาน กระทรวง

พลงงาน

- สานกกากบกจการ

พลงงาน

คาขอรบใบอนญาตผลต

พลงงานควบคม (พค.1)

60 ขนาดตงแต 200-1000 kVA ให พพ.พจารณา

แตในกรณทขนาดมากกวา 1000 kVA สกพ.

เปนผตรวจสอบและสงให พพ.เปนผเหนชอบ

สามารถ ดาวนโหลดเอกสารไดท

http://www.dede.go.th

ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษ

พลงงาน (พพ.) กระทรวงพลงงาน

เลขท 17 ถนนพระรามท 1 เขตปทมวน

กรงเทพมหานคร 10330

โทรศพท 0-2223-0021-9 ตอ 1411

9 -10 ใบอนญาตประกอบกจการไฟฟา

- ผประกอบการเตรยมเอกสารประกอบแยก

ประเภทตามใบอนญาต

- สกพ. ตรวจสอบความถกตองของเอกสาร

- สกพ. เสนอความเหนแก กกพ. พจารณา

เอกสาร

- สานกกากบกจการ

พลงงาน

ใบอนญาตประกอบกจการ

ไฟฟา ประกอบดวย

1. ใบอนญาตผลตไฟฟา

(สกพ01-1)

2. ใบอนญาตระบบสง

ไฟฟา (สกพ01-2)

75 ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท

319 อาคารจตรสจามจร ชน 19 ถนนพญาไท

แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทรศพท : 0 2207 3599 ,

โทรสาร : 0 2207 3502 , 0 2207 3508

สามารถ ดาวนโหลดเอกสารไดท

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 80

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

- กกพ. พจารณาออกใบอนญาต “ใบประกอบ

กจการไฟฟา”

- สกพ. แจ ง ชาระคาธรรมเ นยมพรอมออก

ใบอนญาตแกผประกอบการ

3. ใบอนญาตระบบ

จาหนายไฟฟา

(สกพ01-3)

4. ใบอนญาตจาหนาย

ไฟฟา (สกพ01-4)

5. ใบอนญาตควบคม

ระบบไฟฟา

(สกพ01-5)

http://www2.erc.or.th/Form1.html

11-12 การไฟฟาตรวจสอบระบบพรอมออกผลการ

รบรองการตรวจคณภาพไฟฟา

เมอทาสญญาและตดตงระบบแลวเสรจใหผผลต

ไฟฟาแจงความประสงคจะจายไฟฟาเขาระบบ การ

ไฟฟาจะเขาไปตรวจสอบภายใน 15 วน

- การไฟฟาฝายจาหนายจะตรวจสอบการเชอมโยง

ระบบไฟฟา และอปกรณทตดต งวาเปนไปตาม

มาตรฐานทกาหนดใหแลวเสรจภายใน 15วนยกเวน

กรณทผผลตไฟฟาเปนผใชไฟรายใหมใหการไฟฟา

ฝายจาหนายดาเนนการตามระเบยบปฏบตของการ

- 45

-

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 81

รายการ หนวยงานทรบผดชอบ ชอคาขอ/คารอง/

เอกสาร

วน หมายเหต

ไฟฟาฝายจาหนายภายใน 30 วน

- การไฟฟาแจงวนเรมรบซอไฟฟาเชงพานชย (COD)

13-14 รบเงนคาขายกระแสไฟฟา -

หมายเหต : โครงการทกระทรวงทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมกาหนดตองจดทารายงานผลกระทบ

ดานสงแวดลอม (EIA,IEE)

- สานกนโยบายและ

แผนฯกระทรวง

ทรพยากร ธรรมชาต

และสงแวดลอม

รายงานการศกษา

ผลกระทบตอสงแวดลอม

180-

365

(กรณทสรางโรงไฟฟามขนาดเกน 10 MW)

หมายเหต : ระยะเวลาไมรวมขนตอนการรบฟงความคดเหนจากประชาชน และจะนบตงแตไดรบเอกสารครบถวน

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 82

ตารางท 6-2 สรปรายชอหนวยงานทผลงทนตดตงระบบเซลลแสงอาทตยตองยนขออนญาต7

ขนาดของระบบเซลล

แสงอาทตย (kW)

การไฟฟานครหลวง

(กฟน.) หรอการไฟฟา

สวนภมภาค (กฟภ.)

การไฟฟาฝาย

ผลตแหงประเทศ

ไทย(กฟผ.)

คณะกรรมการกากบ

กจการพลงงาน

กรมโรงงาน

อตสาหกรรม

(แบบ รง.4)

องคการบรหารสวน

ตาบล หรอ

หนวยงานอนทม

ลกษณะเทยบเทา

รายงาน

ผลกระทบตอ

สงแวดลอม

สานกงานคณะกรรมการ

สงเสรมการลงทน (BOI)

<3.7

(กรณบานทอยอาศย)

ขออนญาตจาหนายไฟฟา

และขอ Adder

ไมตองขออนญาต ไมตองขออนญาต

โดยแจงใหทราบ

ไมตองขออนญาต ไมตองขออนญาต ไมตองทารายงาน ไมได

3.7<ขนาด<1,000 ขออนญาตจาหนายไฟฟา

และขอ Adder

ไมตองขออนญาต ไมตองขออนญาต

โดยแจงใหทราบ

เทานน

ตองขออนญาต ขออนญาต ไมตองทารายงาน ถาขอ จะไดรบการยกเวน

ภาษและสทธพเศษตางๆ

1,000<ขนาด<6,000 ขออนญาตจาหนายไฟฟา

และขอ Adder (การ

ไฟฟาจะหกออก 2%)

ไมตองขออนญาต ตองขออนญาต ตองขออนญาต ขออนญาต ไมตองทารายงาน ถาขอ จะไดรบการยกเวน

ภาษและสทธพเศษตางๆ

6,000≤ขนาด<10,000 ขออนญาตจาหนายไฟฟา

และขอ Adder

ตองขออนญาต และ

กฟผ.จะหก 2%

ตองขออนญาต ตองขออนญาต ขออนญาต ไมตองทารายงาน ถาขอ จะไดรบการยกเวน

ภาษและสทธพเศษตางๆ

≥10,000 ขออนญาตจาหนายไฟฟา

และขอ Adder

ตองขออนญาต และ

กฟผ.จะหก 2%

ตองขออนญาต ตองขออนญาต ขออนญาต ตองทารายงาน ถาขอ จะไดรบการยกเวน

ภาษและสทธพเศษตางๆ

7 ท�มา : http://www.thaisolarfuture.com

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 83

การประเมนผลกระทบตอสงแวดลอม (EIA)

EIA หรอ Environmental Impact Assessment เปนการศกษาเพอคาดการณผลกระทบทงใน

ทางบวกและทางลบจากการพฒนาโครงการหรอกจการทสาคญ เพอกาหนดมาตรการปองกนและแกไข

ผลกระทบสงแวดลอมและใชในการประกอบการตดสนใจพฒนาโครงการหรอกจการ ผลการศกษาจดทา

เปนเอกสาร เรยกวา “รายงานการวเคราะหผลกระทบดานสงแวดลอม” ซงการดาเนนโครงการดาน

โรงไฟฟาพลงลมทใชพนททคณะรฐมนตรไดมมตเหนชอบใหเปนพนทลมนาชน 1 จะตองจดทารายงาน

ผลกระทบตอสงแวดลอมเชนกน

ขนตอนการทารายงาน EIA

1. ผประกอบการจะตองทราบกอนวาโครงการนนจะตองจดทารายงานการวเคราะหผลกระทบ

สงแวดลอมหรอไม

2. วาจางทปรกษาทขนทะเบยนเปนนตบคคลผมสทธทารายงานฯ

3. ผประกอบการสงรายงานใหสานกนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (สผ.)

โดย สผ. และคณะกรรมการผชานาญการจะใชเวลาการพจารณารายงานฯ ตามขนตอนทกาหนดไมเกน 75

วน แตหากคณะกรรมการฯ มขอเสนอแนะใหแกไขเพมเตม ทปรกษาจะตองใชเวลาในการปรบแก และ

จดสงให สผ. และคณะกรรมการฯ พจารณา ซงจะใชเวลาไมเกน 30 วน

ตดตอขอรายละเอยดเพมเตมท : สานกวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม สานกงานนโยบายและแผน

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมโทรศพท :0-2265-6500 ตอ 6832, 6834, 6829

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 84

ภาคผนวก

1) รายชอและทอยของบรษทผผลต ประกอบและจาหนายอปกรณและเทคโนโลยทใชสาหรบผลตไฟฟา

จากพลงงานจากแสงอาทตยในประเทศไทย

ท รายชอและทอย ประเภทธรกจ โทรศพท โทรสาร

1 บรษท โซลารตรอน จากด (มหาชน)

38 อาคารชวนชย ชน 2 ซ.สาลนมตร ถ.สขมวท 69

แขวงพระโขนงเหนอ เขตวฒนา กรงเทพฯ 10110

www.solartron.co.th

ผลต ตดตง

จาหนายแผง

เซลล

0-2392-0224-6

0-2711-0698-

700

0-2381-2971

0-2381-0936

2 บรษท บางกอกโซลาร จากด

39/1 หม 1 ถ.บางปะกง-ฉะเชงเทรา ต.แสนภดาษ อ.

บานโพธ จ.ฉะเชงเทรา 24140

www.bangkoksolar.com

ผลต จาหนาย

แผงเซลล

0-3857-7373 0-3857-7370

3

บรษท เอกรฐวศวกรรม จากด (มหาชน)

9/291 อาคารย เอม ทาวเวอร ชนท 28 ถ.รามคาแหง

แขวง/เขตสวนหลวง กรงเทพฯ 10250

www.ekarat-Solar.com

ตดตง จาหนาย

แผงเซลล

0-2719-8777 0-2719-8754

4

บรษท ชารป เทพนคร จากด

952 ชน 12 อาคารรามาแลนด ถ.พระราม 4 เขตบาง

รก กรงเทพฯ 10500

www.sharp-th.com

ผลต นาเขา

ตดตง จาหนาย

แผงเซลล

0-2638-3500 0-2638-3900

5

บรษท พรไซซ อเลคตรคแมนแฟคเจอรง จากด

103/2 หม 6 ถ.ตวานนท ต.บานใหม อ.เมองจ.

ปทมธาน 10200

ตดตง-จาหนาย

แผงเซลล

0-2961-4500-2 -

6 บรษท ไทยเอเยนซ เอนยเนยรง จากด

9 อาคารวรสน ชน 2-3 ซ.ยาสบ 2 ถ.วภาวด-รงสต

แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900

www.thai-a.com

ผลต ตดตง-

จาหนายแผง

เซลล

0-2691-5900

0-2691-

5820-21

7 บรษท ลโอนคส จากด

119/51 หม 8 ถนนบางนา-ตราด บางนา พระโขนง

กรงเทพฯ 10260

www.leonics.co.th

นาเขาและ

จาหนายแผง

เซลลและ

อปกรณ

ประกอบ

0-2746-9500

0-2746-8708

0-2746-8712

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 85

ท รายชอและทอย ประเภทธรกจ โทรศพท โทรสาร

8 RWE Solutions (Thailand) Co. Ltd.

อาคาร UMW, ชน 5156 ถ.สรวงศ บางรก กรงเทพฯ

10500

www.schott.com/solar

นาเขาแผงเซลล 0-2237-0787-9

0-2261-8445-7

0-2237-5370

9 บรษท พาวเวอรไลน เอนจเนยรง จากด

2 ซ.สขมวท 81 (ศรพจน) ถ.สขมวท แขวงบางจาก

เขตพระโขนง กรงเทพฯ 10260

www.powerlinegroup.com

รบเหมาตดตง

แผงเซลล

0-2332-0345 -

10 บรษท โปรเมค เอนเนอรย จากด

281 ถ.สขมวท 71 แขวงคลองตนเหนอเขตวฒนา

กรงเทพฯ

www.promecenergy.com

ตดตงแผงเซลล 0-2713-3888 -

11 บรษท ไทย-เอมซ จากด

968 ชน 24-26 อาคารมลนธออจอเหลยงถ.พระราม

4 แขวงสลม เขตบางรก กรงเทพฯ

http://thai-plastic.com

นาเขาแผงเซลล 0-2632-4200 0-2632-4140

12 บรษทเทคตรอนจากด

44/36 หม 2 ตาบลคลองสระบวอาเภออยธยา จงหวด

อยธยา 13000

www.techtron.co.th

ตดตง-จาหนาย

แผงเซลล

035-226093

01-4993426

035-226093

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 86

2) รายชอและทอยของบรษทผผลต ประกอบและจาหนายอปกรณและเทคโนโลยทใชสาหรบการผลตนา

รอนจากพลงงานจากแสงอาทตยในประเทศไทย

ท รายชอและทอย ประเภทธรกจ โทรศพท โทรสาร

1 บรษท เจ-เซเวน เอนจเนยรง จากด

95/21 ซ.สขมวท105 ถ.สขมวท เเขวง/เขตบางนา

กรงเทพฯ 10260

http://j7eng.yellowpages.co.th

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

053-819347 053-247494

2

บรษท ซนเทคนค เอเนอรย ซสเทม จากด

เลขท 153/3 ชน3 อาคารดกชเดนเเลนด ซ.มหาดเลก

หลวง ถ.ราชดาร ลมพน ปทมวน กรงเทพฯ 10330

www.suntechnics.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2526-0578-9

0-2965-0690

0-2526-0579

0-2526-0127

3 บรษท ซนพาวรเวอร ซสเทม จากด

55/65 หมบานกลางเมอง ซ.ลาดพราว88 ถ.ประดษฐมน

ธรรม เเขวงวงทองหลาง กรงเทพฯ 10310

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2374-8906

0-2375-5458

0-2375-8381

4 บรษท เซนจร ซน จากด

488 อาคารรวย ชน12 ถ.รชดาภเษก

เเขวงสามเสนนอก เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10320

www.centurysunthailand.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2551-2511-5 0-2551-2516-

7

5 บรษท โซลารเทรดดง จากด

599 ถ.ลาดหญา คลองสาน กรงเทพฯ 10600

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2682-5381-8 0-2682-5380

6 บรษท บญเยยมเเละสหาย จากด

39/5-9 ม.1 ถ.ศรนครนทร เเขวง/เขต สวนหลวง

กรงเทพฯ 10250 www.boonyium.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2938-0092 0-2938-0096

7 บรษท ปราณเทค จากด

248 อาคารปราณภณฑ ถ.พหลโยธน กรงเทพฯ 10400

www.praneetech.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2744-5683

0-2744-4366

0-2749-2960

8 บรษท โปรโซลาร กรป จากด

เลขท100/25 ชน15 อาคารวงวนช ถ.พระราม9 หวย

ขวาง กรงเทพฯ10320

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2660-6806

0-2660-6899

9 บรษท พาวเวอร โซลาร จากด

88/165 ม.7 ถ.บางขนเทยน บางบอน กรงเทพฯ 10150

www.power-solar.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2538-3442 0-2530-2472

10 บรษท ฟอรเบส จากด

898/24 ถ.พระราม3 เเขวงบางโพงพาง

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

0-2930-6953 0-2930-6954

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 87

ท รายชอและทอย ประเภทธรกจ โทรศพท โทรสาร

เขตยานนนาวา กรงเทพฯ 10120

www.forbest.co.th

เเสงอาทตย

11 บรษท ฟอรฟรอนท ฟดเทค จากด

4/46 ม.10 เเขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2437-7709

0-2438-2912

0-2749-2960

12 บรษท มสเตอรโซลาร จากด

เลขท 57 อาคารเเกรนด เรสเดน ถ.สธสาร สามเสนนอก

หวยเเขวง กรงเทพฯ 10310

www.mistersolar.net

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2322-4330-3

0-2322-1678-91

13 บรษท ลโอนคส จากด

119/51 ม.8 ถ.บางนา-ตราด แขวงบางนา เขตพระโขนง

กรงเทพฯ 10260

www.leonics.co.th

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2561-5050-4

0-2561-5060-90

0-2561-2502-

4

14 บรษท วอเตอรซสเตมส แอนดเซอรวส จากด

50/123 ม.8 ถ.พหลโยธน เเขวงอนสาวรย เขตบางเขน

กรงเทพฯ 10220

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2645-0248-50 0-2645-0247

15 บรษท เเสงมตร อเลคตรค จากด

77/21-24 อาคารเเสงมตร ม.11 ถ.สวนผก เขตตลงชน

กรงเทพฯ 10170

www.saegmitr.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2899-8231 0-2899-8360

16 บรษท อนฟราเทค เอนจเนยรรง แอนด เซอรวส จากด

เลขท 518/5 ชน6 อาคารมณญา เซนเตอร

ถ.เพลนจต ลมพน ปทมวน กรงเทพฯ 10330

www.infratech.co.th

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2682-5381-8 0-2682-5380

17 บรษท เอ.ท.บ.เซนเตอร จากด

81/1 ม.2 ถ.เสรไทย เเขวงคลองกม

เขตบงกม กรงเทพฯ 10240

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2758-8445-6 0-2758-8447

18 บรษท เอนวมา จากด

1023 อาคารเทพนาคร ชน4 ถ.พฒนาการ สวนหลวง

กรงเทพฯ 10250 www.envima.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2693-3338-9 0-2693-3339

19 บรษท เอซ สเเควร เอนเนอรย จากด

39/1 ลาดพราว 124 วงทองหลาง กรงเทพฯ 10310

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2746-9500

0-2746-8708

0-2746-8712

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 88

ท รายชอและทอย ประเภทธรกจ โทรศพท โทรสาร

20 บรษท เอนเนอรย วน จากด

เลขท 502 ม.3 ถ.เตชะตงคะ สกน ดอนเมอง กรงเทพฯ

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2551-2511-5 0-2551-2516-

7

21 บรษท เฮอรเทจ อนเตอรเนชนแนล จากด

13-82 ถ.สขาภบาล1 เเขวงคลองกม

เขตบงกม กรงเทพฯ 10240

www.heritage-int.co.th

0-2882-2033 0-2882-2044-

45

22 บรษท เรโนเทค จากด

เลขท 154 ซ.พฒนาการ46 สวนหลวง กรงเทพฯ 10250

www.ranotech.com

อปกรณเเลก

เปลยนความ

รอน

0-2255-5910 0-2255-5911

23 บรษท อนเทลเลคชวล เทรดเดอร จากด

เลขท 122/170 ถ.นวมนทร คนนายาว กรงเทพฯ 10230

www.maxflowenergy.com

อปกรณเเลก

เปลยนความ

รอน

0-2377-9827

0-2375-9055

0-2732-6616

24 บรษท ไทยไฮบรดเอนเนอจ จากด

21/888 หม 5 ถ.นวมนทร 42 แขวงคลองกม เขตบงกม

กรงเทพฯ 10240

www.thaihotspring.com

อปกรณเเลก

เปลยนความ

รอน

0-2717-8114 0-2717-8115

25 บรษท ฟอซ ลงค จากด

99/53 ม.5 ถ.สขาภบาล 2 แขวงดอกไม เขตประเวศ

กรงเทพฯ 10250

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2934-1048 0-2934-1180

26 SunLuck Solar Power Co., Ltd.

เลขท 518/5 ชน6 อาคารมณญา เซนเตอร

ถ.เพลนจต ลมพน ปทมวน กรงเทพฯ 10330

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2929-2000

0-2929-3000

0-8948-79167

27 บรษท เบอรมวดาไทย จากด

เลขท81 ถ.สขาภบาล 2 คลองกม บางกะป กรงเทพฯ

10240

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2374-8906

0-2375-5458

0-2375-8381

28 การไฟฟาฝายผลตแหง ประเทศไทย จากด

53 หม2 ถ.จรญสนทวงศ อ.บางกรวย นนทบร 11130

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2720-4010 0-2720-4340

29 บรษท สยามโซลาร แอนด อเลดทรอนคส จากด

62/16-25 ถ.กรงเทพ-นนทบร อ.เมอง จ.นนทบร 11000

www.siamsolar.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-8634-42231

0-86519-3194

0-2947-7183

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 89

ท รายชอและทอย ประเภทธรกจ โทรศพท โทรสาร

30 บรษท ราโวเทค จากด

22/66 ม.8 ต.คลองสาม อ.คลองหลวง ปทมธาน 12120

www.ravotek.co.th

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2734-5447 0-2319-2589

31 บรษท วสเเพค จากด

8/9ม.7 ซ.วดสลด ถ.บางนา-ตราด กม.9

ต.บางเเกว อ.บางพล จ.สมทรปราการ 10540

www.vispack.com

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

02-750-2305,

02-750-2705

02-750-2704

32 บรษท ท ซส อนเตอรเนชนเเนล จากด

เลขท 53/56 ม.1 ต.ชางภาค อ.เมอง จ.เชยงใหม 50300

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

02-255-6831

02-649-9080

33 บรษท ไทย-เยอรมนโซลา จากด

เลขท 264 ม.10 ถ.มตรภาพ ต.คามวง อ.เขาสวนกวาง จ.

ขอนแกน 40280

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

02-3750955

02-3779827

34 บรษท ไทย-เยอรมน จากด

เลขท 264 ม.1 ถ.มทราพาน ต.ขามเมอง อ.เมอง จ.ขอน

เเกน

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

02-4361642

02-4361694

35 บรษท โซลา โซลชน จากด

264 ม.10 ถ.มตรภาพ คามวง เขาสวนกวาง ขอนแกน

40280

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2526-0578-9

0-2965-0690

0-2526-0579

0-2526-0127

36 หางหนสวนจากด ไทยเเอดวานท เซฟ เอนเนอย

3/15-16 ม.11 ถ.สขมวท ต.หนองปรอ

อ.บางละมง จ.ชลบร 20150

อปกรณเเลก

เปลยนความ

รอน

0-2266-8219

0-2635-6398

0-2901-0228

0-2266-8087

37 A.R.C Siam Solar Co., Ltd.

389/114 หม 6 ถนนสขมวท, นาเกลอ บางละมง ชลบร

20150

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-2315-9189 0-2316-5381

38 Samui Service Engineering co., Ltd.

308/15 Moo 3 Nathon Koh Samui Surathani

84140

อปกรณทานา

รอนพลงงาน

เเสงอาทตย

0-5389-0632-3 0-5389-0634

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 90

เอกสารอางองเอกสารอางอง

1. พลงงานไฟฟาจากแสงอาทตยและการออกแบบโซลาเซลล เวบไซต www.ind.cru.in.th/articleind/33.pdf

2. เทคโนโลยพลงงานหมนเวยน รศ.ดร. วฒนพงษ รกษวเชยร วทยาลยพลงงานทดแทน มหาวทยาลย

นเรศวร, สงหาคม 2550

3. ระบบอบแหงพลงงานแสงอาทตย แบบเรอนกระจก (Greenhouse solar crop dryer), สานกพฒนา

พลงงานแสงอาทตย กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน รวมกบ หนวย

วจยพลงงานแสงอาทตย ภาควชาฟสกส คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยศลปากร, 2553 4. คมอเครองอบแหงพลงงานแสงอาทตยโดยสานกพฒนาพลงงานแสงอาทตยกรมพฒนาพลงงานทดแทน

และอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงานรวมกบภาควชาฟสกส คณะวทยาศาสตรมหาวทยาลยศลปากร

5. รายงานฉบบสมบรณ โครงการวจยเชงนโยบายเพอสนบสนนการพฒนาและการใชเทคโนโลยเครองทา

นารอนพลงงานแสงอาทตยในประเทศไทย, บณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, ตลาคม 2549

6. รายงานฉบบสมบรณ โครงการวจยเชงนโยบายเพอสนบสนนการพฒนาและการใชเทคโนโลยเครองอบ

แหงพลงงานแสงอาทตยในประเทศไทย, บณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและส งแวดลอม

มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, ตลาคม 2549

7. รายงานฉบบสมบรณ โครงการวจยเชงนโยบายเพอสนบสนนการพฒนาและการใชเทคโนโลยเครองสบ

นาพลงงานแสงอาทตยในประเทศไทย, บณฑตวทยาลยรวมดานพลงงานและสงแวดลอม มหาวทยาลย

เทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, ตลาคม 2549

8. รายงานฉบบสมบรณ โครงการวจยเชงนโยบายเพอสนบสนนการพฒนาและการใชเทคโนโลยเครองทา

ความเยนพลงงานแสงอาทตย (Solar Absorption Cooling Technology), บณฑตวทยาลยรวมดาน

พลงงานและสงแวดลอม มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร, ตลาคม 2549

9. หนงสอ ความรพนฐานเกยวกบเซลลแสงอาทตย, เวบไซต http://www.thaisolarfuture.com/

10. สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน, เวบไซต www.boi.go.th

11. องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน), เวบไซต www.tgo.or.th

12. กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, เวบไซตwww.dede.go.th

13. มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม, เวบไซต www.efe.or.th

14. ขอเสนอรบเหมา ออกแบบกอสรางโซลารฟารมขนาดเมกะวตต, บรษท ไทยโซลารฟวเจอร จากด

15. โครงการตดตงระบบผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตยบนหลงคาบานเพอขายไฟฟา, บรษท ไทยโซลารฟวเจอร จากด

16. คมอฝกสอน ระบบไฟฟาโซลารเซลล, กรน เอมเพาเวอรเมนท และ พลงไท

17. สถาบนพฒนาเทคโนโลยพลงงานแสงอาทตย (SOLARTEC), เวบไซต http://www.solartec.or.th

18. www.wot.utwente.nl/information/tour/solardryer.html

คมอการพฒนาและการลงทนการผลตพลงงานจากแสงอาทตย หนา 91

บนทก

ผสนใจสามารถขอขอมลและรายละเอยดเพมเตมไดท

ศนยบรการวชาการดานพลงงานทดแทนโทรศพท : 02 223 7474

หรอ

สานกพฒนาพลงงานแสงอาทตย

กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน

17 ถนนพระราม 1 แขวงรองเมอง เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330

โทรศพท : 02 223 0021-9

เวบไซต www.dede.go.th จดทาเอกสาร โดย

บรษท เอเบล คอนซลแตนท จากด

888/29-32 ถนนนวลจนทร แขวงนวลจนทร เขตบงกม กรงเทพฯ 10230

โทรศพท 0-2184-2728-33 โทรสาร 0-2184-2734

พมพครงท 1 มกราคม 2554