Upload
others
View
28
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
%100 MEB Programına Uygun
Nihat BİLGİN
40 DENEME SINAVIFİZİKYGS
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
5DENEME SINAVI 1 İN ÇÖZÜMLERİ
1. I kabındaki sıvı iç bükey olduğu
K
svs
I
için adezyon kuvveti kohezyon
kuvvetinden büyüktür. Su bu tür-
den bir sıvıdır,
Gerçek hayatta yüzeyi düz olan
L
svs
II
bir sıvı yoktur. II numaralı kapta-
ki duruş yanlıştır.
III kabındaki sıvı dış bükey oldu-
M
svs
III
ğu için adezyon kuvveti kohezyon
kuvvetinden küçüktür. Cıva bu tür-
den bir sıvıdır.
Yanıt B dir.
2.
su
S
G1
4S
h1 = h
Şekil I
su
S
G2
4S
h2 = h
Şekil II
Her iki durumda piston ağırlıklarının oluşturduğu ba-
sınçlar sağ koldaki sıvıların oluşturduğu basınçlara
eşittir. Buna göre;
S
Gh dg
S
Gh dg
4
1
1
2
2
=
=
yazabiliriz. Bu denklemler taraf tarafa bölünürse,
.G
Gbulunur4
2
1=
Yanıt D dir.
3.
v1 = ?
A
B
v 2 = 2V
Gidiş ve dönüş için yol denklemlerini eşitleyerek ya-
zalım.
(2v + v1) · t = (2v – v1) · 3t
2v + v1 = 6v – 3v1
4v1 = 4v
v1 = v bulunur.
Yanıt B dir.
4.
Farklı cins moleküller arasındaki çekme kuvvetine
adezyon denir. Damlanın ağırlığı, musluk ile su mo-
lekülleri arasındaki adezyon kuvveti tarafından den-
gelendiğinden damla düşmemektedir. O hâlde I. ön-
cül doğrudur.
Aynı cins moleküllerin birbirini çekerek bir arada bu-
lunmasına kohezyon denir. Su molekülleri arasında-
ki kohezyon kuvveti damlanın küre biçiminde olma-
sını sağlar. II. öncül de doğrudur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
6 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Kabın kütlesi m ise;
X sıvısının kütlesi mX = 6m
Y sıvısının kütlesi mY = 7m
olur. Kabın hacmini V alırsak;
.d
d
VmVm
bulunur7
6
76
Y
X= =
Yanıt D dir.
8.
X
sıvısı
Şekil I
Y
sıvısı
L
K
Şekil II
X+Y karışımı
K
L
T3 = 0 olduğuna göre bu ipi kopardığımızda K ve
L cisimleri sıvı içinde askıda kalır. O hâlde K ve L
cisimlerinin özkütleleri karışımın özkütlesine eşittir.
Yani dK = dL = dkarışım dır. Buna göre, II. önerme ke-
sinlikle doğrudur.
Şekil I de K cisminin bağlı olduğu ipi koparırsak cisim
yüzeye çıkarak yüzer. O hâlde dX > dK dır. Şekil I de
L cisminin bağlı olduğu ipi koparırsak, cisim bataca-
ğından dL > dY olur. Bu iki bağıntıyı birleştirdiğimizde
dK = dL > dY sonucunu buluruz.
Bu sonuca göre, dK > dY olup K cismi Y sıvısına atıl-
dığında dibe batacağından I. önerme yanlıştır.
K ve L cisimlerinin hacimleri ile ilgili bilgi verilmedi-
ğinden, karışım içinde uygulanan kaldırma kuvvetle-
ri ile ilgili yorum yapılamaz.
Yanıt B dir.
5. Eylemsizlik, başlangıçtaki durumu korumaktır. Bir
başka ifadeyle, bir cisim duruyorsa durmasına de-
vam eder. Bir ilk hızı varsa o hızla yoluna devam
eder. Buna göre verilen her üç bilgi de eylemsizlikle
ilgilidir.
Yanıt E dir.
6.
r
G
aa a
Şekildeki düzenekte kol bir defa döndürüldüğünde
somunlar birbirine 2a kadar yaklaşır. Buna bağlı ola-
rak yük yükselir. Bu durumda a ve n nicelikleri arttı-
ğında arabanın daha fazla yükseleceğini söyleyebili-
riz.
Kolun yarıçapı r artırılırsa kol sadece daha kolay
döner. Devir sayısı aynı kalmak koşuluyla r nin art-
ması arabanın yükselme miktarını etkilemez.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
7DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. Tüylerinin arasındaki hava yalıtkanlık görevi görerek
kuşların üşümesini engeller. Benzer biçimde pence-
relerin çift cam yapılması ve tuğlaların delikli yapıl-
masında da aynı ilke kullanılmaktadır. Bu iki sistem-
de de hava yalıtkanlık görevi yapar.
Yanıt E dir.
12. Y
X Z
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
–
–
–
–
Y cismi X küresini itmiş, Z küresini çekmiştir. Yani X
ile Y aynı cins, Y ile Z zıt cins elektrikle yüklüdür.
Yanıt B dir.
9. Katılarda basınç;
P = G (ağırlık)
S (yüzey) bağıntısı ile bulunur. Küpler özdeş
olduğundan ağırlık
yüzey alanı en büyük
olan seçenekte, basınç en büyük
olur.
Yanıt B dir.
10. °C
100°C
0°C
X
120°X
40°X
80100
25°C ?
Celcius termometresindeki 100°C artış, X termo-
metresinde 80°X artışa karşılık gelmektedir.
Buna göre;
100°C 80°X
25°C y
y = 100
2 805 ·
y = 20°X
X = 40 + 20 = 60°X bulunur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
8 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
n1
n2
n3
A
I2
I1
normal
normal
Işınlar çok yoğun ortamdan az yoğun ortama geçer-
ken normalden uzaklaşarak kırılır. I1 ışını normal-
den uzaklaşarak kırıldığı için n2 > n1 olup II. yargı
kesinlikle doğrudur.
Çok yoğun ortamdan az yoğun ortama gelen ışın-
lar, sınır açısından büyük bir açıyla gelirse tam yan-
sıma yapar. I2 ışını tam yansıma yaptığına göre,
n2 > n3 olur. I. yargı da kesinlikle doğrudur.
I1 ve I2 ışınlarının gelme açıları belli olmadığı için n1
ve n3 kırılma indislerini karşılaştıramayız.
Yanıt C dir.
13.
S
M
+ –
N
V
M
N
+ –
R
R
2
V
2
V
2
R
3
V3
2V
V
S anahtarı açıkken devre Şekil I deki gibidir. Bu du-
rumda M ve N lambalarına düşen gerilim V2
olur.
Anahtar kapatıldığında devre Şekil II deki gibidir. Bu
durumda M ve N lambalarına düşen gerilim sırasıyla
,V V3 3
2 olur. Lambaların parlaklığı gerilimle doğru
orantılı olduğundan M ninki azalır, N ninki artar.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
9DENEME SINAVI 2 İN ÇÖZÜMLERİ
3. /1
X
/2
Y
/3
Z
Sıcaklıkları eşit olarak artırıldığında X ve Y nin
uzunlukları eşit hâle geldiğine göre, λ1 > λ2 dir.
Y ve Z nin uzunlukları arasındaki fark değişmediği-
ne göre boyca uzama miktarları eşit olmalıdır.
Δ/2 = Δ/3
/2 λ2ΔT = /3 λ3 ΔT
/2 λ2 = /3 λ3
/3 > /2 olduğundan λ2 > λ3 tür. Bu durumda uzama
katsayıları arasındaki ilişki λ1 > λ2 > λ3 olur.
Yanıt C dir.
4. Metal termometreler yer çekimi ivmesinin sıfır oldu-
ğu bir yerde de çalışabilir.
Yanıt D dir.
1.
(–q)Bv
0
C (e_)
1 2
+x
(–q)A
–x
A ve B noktalarındaki yüklerin elektrona uyguladık-
ları kuvvetler eşit ve zıt yönlü olduğundan elektron 2
numaralı yörüngeyi izler.
A noktasındaki yükü –x yönünde uzaklaştırırsak
sağa doğru kuvvet azalacağından elektron 1 numa-
ralı yörüngeyi izler. O hâlde I. önerme doğrudur.
B noktasındaki yükü –x yönünde uzaklaştırırsak sola
doğru kuvvet artacağından elektron 1 numaralı yö-
rüngeyi izler. II de doğrudur.
B noktasına –q yüklü bir cisim daha koyarsak sola
doğru kuvvet artacağından elektron 1 numaralı yö-
rüngeyi izler. III de doğrudur.
Yanıt E dir.
2. S S
A
su
su
Mh
3
2
Musluk açıldıktan sonra su seviyeleri eşit olur. Bu
durumda su yüksekliğini bulalım.
2h · S + h · S = 2S · hʹ
hʹ = 2
3 h
Musluk kapalıyken A noktasındaki basınç;
P = 2hdg
Musluk açıkken A noktasındaki basınç;
Pʹ = 2
3 h · dg
Pʹ = P4
3 bulunur.
Yanıt C dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ10
7. scaklk
aldğ sQ
T2
T1
0
θΔT
Q
Şekildeki doğrunun eğimi, tani = Q
TD dur.
Ayrıca Q = mcΔT olduğundan i açısını bulabilmek
için katı maddenin ısı sığasının bilinmesi gerekli ve
yeterlidir.
·
tanmc T
T
mc
1
TT
i = =
Yanıt D dir.
8. R1 direnci, R2 + R3 dirençlerine paralel bağlıdır.
R1
R2
R3
V1
V2
V3
+ –
Paralel devrelerin potansiyel farkları birbirine eşit
olduğundan;
V1 = V2 + V3
olur. Bu durumda V1 > V3 bulunur.
Yanıt C dir.
5.
X M
Y
M musluğu kapalı iken X ve Y sıvıları arasında den-
gede bulunan cisme G = FX + FY kuvvetleri etki
eder.
M musluğu açılınca X sıvısı FY FX
G
akacak ve FX kuvveti ortadan
kalkacaktır. Bu durumda G > FY
hâline gelir. Cisim Y sıvısının
içinde büyük kısmı batarak yü-
zer.
Yanıt C dir.
6. Oda sıcaklığında K halkasından geçebilen M küre-
si, cisimlerin sıcaklıkları artırıldığında geçemiyorsa;
mM > mK dır.
M
halka
L
K
silindir küre
K halkasından geçemeyen L silindiri, cisimlerin sı-
caklıkları artırıldığında geçebiliyorsa; mK > mL dir.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 11
yatay
B
h
h
X Y Z T
A
yatay
yatay
2v
Cisim T noktasından 2v hızı ile atıldığında;
2
1 m (2v)2 = 3W + mg · 2h
2
1 m 4v2 = 3W + W
2
1 mv2 = W
bulunur. Cisim T noktasından v hızı ile atılırsa,
kinetik enerjisi 2
1 mv2 olacağından bir bölme iler-
leyerek Z noktasında durur.
Yanıt E dir.
11.
Sürtünmelerin önemsenmediği yer yüzündeki hare-
ketlerde cisimlere etki eden kuvvet yer çekimi kuv-
vetidir. Top, yükselirken yer çekimi kuvvetinin etki-
sinde g yer çekim ivmesiyle düzgün yavaşlar. Yer
çekim ivmesi her durumda sabit olup değişmez.
Yanıt B dir.
12. Taşıtların dikiz aynasında tümsek ayna kullanı-
lır. Bunun nedeni tümsek aynanın görüş alanının
büyük olmasıdır.
El fenerinde, taşıtların farlarında, diş hekimlerinin
muayene aletlerinde ve ışıldaklarda çukur ayna
kullanılır.
Yanıt E dir.
9.
h
h
h
hh
S
yatay
Şekil I
Kabın Şekil I deki konumu için basınç ve basınç
kuvveti ifadelerini yazalım.
P = hdg
F = hdg . 2S
Kap S yüzeyinin üstüne oturacak biçimde ters çev-
rilirse Şekil II elde edilir.
SS
h/2
h/2
h
Şekil II
Bu durumda sıvının toplam yüksekliği h
2
3 olur.
Şimdi basınç ve basınç kuvveti ifadelerini yeniden
yazalım.
Ph
dg P
Fh
dg S F
2
3
2
3
2
3
4
3·
= =
= =
l
l
Buna göre kabın tabanındaki basınç artarken
basınç kuvveti azalır.
Yanıt A dır.
10. yatay
B
h
h
X Y Z T
A
v = 0
yatay
yatay
XY yolunda ısıya dönüşen enerji W olsun. Bu
durumda;
mg · 2h = W olur.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ12
14.
45°
45°
II
45°
45°
III
45°
45°
I
Z kutusunda I numaralı
düzenek vardır.
X kutusunda II numaralı
düzenek vardır.
Y kutusunda III numaralı
düzenek vardır.
Yanıt A dır.
13. Özdeş X Y, Z lambaları birbirine seri bağlı oldu-
ğu için parlaklıkları eşittir. Bu nedenle I. yargı doğ-
rudur.
X
K
L
M
Y Z
+ –V
K ve M lambaları üreteçle seri bağlıdır. Bu nedenle
en parlak yanan lambalar K ve M dir. Bu durumda
II. yargı yanlış, III. yargı doğrudur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 13
3.
Şekil I ve Şekil II deki teraziler dengede olduğuna
göre;
2K = L + 4 ..................................(1)
3K = L + 9 ..................................(2)
yazabiliriz. (1) numaralı denklemde L yi yalnız bıra-
kıp (2) numaralı denklemde yerine yazarsak;
3K = 2K – 4 + 9
K = 5 g
bulunur. K = 5 g değerini (1) veya (2) numaralı denk-
lemlerden birinde yerine yazarsak L = 6 g ;
mm
65
L
K= bulunur.
Yanıt C dir.
4. Paketlerin yere çarpma anındaki kinetik enerjileri
eşit olduğuna göre, bırakıldıkları andaki potansiyel
enerjileri de eşit olmalıdır. Bu nedenle IV. yargı ke-
sinlikle doğrudur.
Sorudaki verilerle diğer yargılar hakkında yorum ya-
pamayız.
Yanıt A dır.
1.
80
70
60
50
90
100
40
30
20
10
80
70
60
50
90
100
40
30
20
10
kuru kum kum + su
Kum ve suyun toplam hacmi 50 + 20 = 70 cm3 olma-
sı gerekirken 60 cm3 olması, kum tanecikleri arasın-
daki boşluğun 10 cm3 olduğunu gösterir. O hâlde saf
kumun hacmi 40 cm3 tür.
mkum = dkum . Vkum
mkum = 3,5 . 40 = 140 g
Yanıt C dir.
2.
su deposu
K
M
L
N
Binada kesikli çizgilere kadar olan daireler depodan
su alabilir. Kesikli çizginin üstündeki N dairesine su-
yun çıkması için motorla basınç oluşturmak gerekir.
Aksi halde bu daire su alamaz.
Yanıt D dir.
DENEME SINAVI 3 ÜN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ14
7. Kırmızı filtre, üzerine düşen kırmızı renk ışınları ge-
çirir, ancak yeşil renk ışınları geçirmez. Mavi filtre,
üzerine düşen kırmızı ve yeşil ışınları geçirmez.
K
Y
yeşil
krmz
krmz + yeşil
= sar
beyaz
perde
x bölgesine hem kırmızı hem de yeşil renkli ışınlar
düştüğü için bu bölge sarı görünür.
y bölgesine sadece kırmızı renkli ışınlar düştüğü için
bölge kırmızı görünür.
z bölgesine sadece yeşil renkli ışınlar düştüğü için
bu bölge yeşil görünür.
Yanıt B dir.
8.
h
Z Y X
EA
m
yatay (yer)
XY yolunda ısıya dönüşen enerjiye W diyelim. Buna
göre;
E = 2W + mgh
olur. Cisim dönüşte Y noktasında durduğuna göre,
mgh = W olur.
Cisim Y de duruncaya kadar enerjisinin tamamı ısı-
ya dönüştüğünden;
E = 3W olur.
Aynı cisim 2E kinetik enerjisi ile atılırsa;
2E = 2W + mghʹ
2 · 3W = 2W + mghʹ
mghʹ = 4W
mghʹ = 4 . mgh
hʹ = 4h bulunur.
Yanıt E dir.
5.
K L M
K
LM
Şekiller dikkate alındığında boyu en çok kısalan K çu-
buğudur. O hâlde ilk sıcaklığı en fazla olan K dır. L ve
M çubukları Şekil I e göre uzamışlardır. Bunun anlamı
L ve M çubukları K dan enerji almıştır. K çubuğunun
verdiği ısı enerjisini alarak en çok uzayan çubuk L dir.
Öyleyse L çubuğunun ilk sıcaklığı en azdır.
Yanıt A dır.
6. su
Z
X
Y
X ve Z cisimlerinin bağlı olduğu ipler koparılırsa X
cismi suda batar. Z ise yüzeye çıkarak yüzer. O hâl-
de dX > dsu ve dZ < dsu olur. Y cismi su içinde as-
kıda kaldığına göre dY = dsu dur.
Sonuç dX > dY > dZ dir.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 15
11. Yer değiştirme, kuvvet, hız ve ivme vektörel büyük-
lük olduklarından yönleriyle birlikte anlatılır.
Sürat skaler bir büyüklüktür. Bu nedenle sürat anlatı-
lırken yön gerekmez.
Yanıt A dır.
12. I. Sıvının açıkta kalan yüzeyine etki
P0
P0
eden hava basıncı sıvı yüksekliği
ile dengelenir. Bu deney, açık hava
basıncının varlığını kanıtlar.
II. Meşrubatın yüzeyine etki
eden hava basıncı sıvının
pipet içinde yükselmesini
sağlar. Bu olay da açık hava
basıncının varlığını kanıtlar.
III. Cama yapıştırılırken için-
deki hava boşalan vantuz,
açık hava basıncının etki-
siyle cam yüzeye yapışık
kalır.
Yanıt D dir.
9. Okulda toplam 30 ampul olup bir ampuldeki tasarruf
80 watt’tır. Bir günde yapılan tasarruf;
30 · 80 · 2 = 4800 watt = 4,8 kwatt
olur. 180 günde yapılan enerji tasarrufu;
180 · 4,8 = 864 kwatt
bulunur. Okulun bu projeden net kazancı;
864 · 0,50 = 432 TL dir.
Yanıt E dir.
10.
Y
X
Y
X
K 1
A1 = 3 birim
A2 =
2 b
irim
K 2
Işık kaynaklarının aynadaki görüntüleri K‘1 ve K‘2
dür. K‘1 ve K‘2 den çıkan ışınlar aynanın kenarından
duvara doğru gönderilir. Duvar üzerinde oluşan ay-
dınlık bölgelerin alanı şekillerdeki gibidir.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ16
14. V1 = 30 volt
V2 = ?
i
i=3 A
Şekildeki 6Ω, 4Ω ve 1Ω luk dirençlerden aynı akım
geçmektedir. Dirençlerden;
i A6 4
30 3=+
=
lik akım geçmektedir. V1 voltmetresi 6Ω ve 4Ω luk
iki direncin potansiyel farkını göstermektedir. V2 volt-
metresi ise 4+1 = 5 ohmluk dirençlerin potansiyel
farkını göstermektedir.
V2 = 3 . 5 = 15 volt olur.
Yanıt D dir.
13. I. Kapı dürbünlerinde kalın kenarlı mercek kulla-
nılır. Kapı dürbününden bakan kişi karşısındaki
nesnenin düz ve küçük görüntüsünü görür. Bunu
da en iyi kalın kenarlı mercek yapar.
II. Göz kusuruna göre mercek seçimi yapılır. Eğer
miyop göz kusuru söz konusu ise kalın kenar-
lı, hipermetrop göz kusuru söz konusu ise ince
kenarlı mercek kullanılır.
III. Teleskoplarda hem ince, hem de kalın kenarlı
mercekler birlikte kullanılır.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 17
3.
mA
(1)
mA
(2)
Şekil I
Şekil II
Çubuk mıknatıs, Şekil I deki gibi bobine yaklaştı-
rıldığında bobin üzerinde akı artışı meydana gelir.
Çubuk mıknatıs Şekil II deki gibi bobinden uzaklaş-
tırılırsa bobin üzerınde akı azalışı meydana gelir.
Her iki olayda da akı değiştiğinden bobin üzerinde
indüksiyon akımı oluşur.
Çubuk mıknatıs ve bobin hareketsiz tutulduğunda
akı değişmediğinden indüksiyon akımı oluşmaz.
Yanıt A dır.
4. İçinde suyun kaynadığı kabın ağzı açık olduğu için
buharlaşma olur. Buharlaşma sonucu sıvının kütlesi
azalır.
Kaynama süresince sıcaklık sabit kalır.
Kaynama süresince sistemin kütlesi azaldığı için iç
enerjisi de azalır. Çünkü iç enerji; madde miktarına,
cinsine ve sıcaklığına bağlıdır.
Yanıt B dir.
1.
A
A
C
yatay
α
D1
B A
D2
yatay
yatay
D3
D2 ve D3 dinamometreleri A cisminin ağırlığını den-
geler. Bu nedenle D2 = D3 tür.
D1 dinamometresi C cisminin ağırlığını dengeler. C
cisminin ağırlığı A cisminin ağırlığından küçük oldu-
ğundan D2 = D3 > D1 olur.
Yanıt E dir.
2.
yer
h
hK sıvısı d
Şekil I Şekil II
L svs 3d
L svs 3d
K sıvısıd
Yarım küre biçimli kapta en altta bulunan L sıvısının
hacmi K sıvısınınkinden azdır. Kap Şekil II deki ko-
numa getirildiğinde L sıvısının ağırlık merkezi Şekil I
dekine göre daha aşağıda olur ve potansiyel enerjisi
azalır, I. yargı doğru olur.
Benzer biçimde K sıvısının da Şekil II de ağırlık mer-
kezi daha aşağıdadır ve potansiyel enerjisi azalır.
Her iki sıvının ağırlık merkezi daha aşağıda olduğun-
dan her iki sıvının potansiyel enerjisi de azalır.
Soruda hangileri yanlıştır dediği için, yanlış olan yar-
gılar II ve III. yargılardır.
Yanıt E dir.
DENEME SINAVI 4 ÜN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ18
7. X cisminin özkütlesi içinde bu-
d2
d3
Xlunduğu sıvının özkütlesine eşit-
tir. Yani dX = d2 dir. Bu nedenle
X cismi bu sıvının içinde askıda
kalır.
Kabın üstündeki d1 özkütleli sıvının olup olmaması
X cisminin d2 özkütleli sıvının içindeki konumunu de-
ğiştirmez.
Yanıt C dir.
8. A+
+
++
+––––
++ +
+
(+) yüklü A çubuğu elektroskobun yapraklarındaki
(–) leri topuza doğru çekerken yapraklar (+) yüklenir.
Böylece topuzun A çubuğuna yakın kısmı (–) ile yap-
raklar (+) ile yüklü kalır.
Yanıt A dır.
5.
2h
d1
d2
M
gaz
h
yatay
yatay
A B
K L
P0 P0
Paskal prensibine göre açık hava basıncı; sıvılar
tarafından K ve L noktalarına aynen iletilir. Yani
P0 = PK = PL dir. Bu durumda III. yargı doğrudur.
Aynı zamanda K ve L noktalarına üstten yapılan
basınçlar da eşittir.
PK = PL
2hd1g + Pgaz = hd2g + Pgaz
d2 = 2d1
olduğundan, PB > PA olur. Bu durumda I. ve II. yar-
gılar yanlıştır.
Yanıt C dir.
6.
F
yatay
mfs = k
smg
Statik sürtünme kuvveti, cismi harekete geçirebil-
mek için gerekli en küçük kuvvete eşit ve zıt yönlü-
dür. Bu durumda statik sürtünme kuvveti F kuvveti-
ne eşit olmalıdır.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 19
11.
I
O1
F1
O2
F1
F2
F3
T
z
2F2
Işın kalın kenarlı merceğin asal eksenine paralel
gelirse, kırıldıktan sonra uzantısı odak noktasından
geçer.
İnce kenarlı merceğe 2F2 noktasından gelen ışın,
kırıldıktan sonra 2F2 noktasından (T) geçer.
Çukur aynanın tepe noktasına gelen ışın, asal
eksenle eşit açı yapacak şekilde yansır.
Bu durumda I ışını sistemi, kendisine paralel olacak
şekilde terkeder.Yanıt C dir.
12. Şekil I de odaktan gelen
F
M
I
ışın asal eksene paralel
yansıması gerekirken
merkezden geçerek yan-
sımış yani yanlış çizilmiş-
tir. Doğru çizimi şekildeki
gibidir.
Şekil II de gelen ve yansıyan ışın asal eksenle eşit
açı yaptığından doğru çizilmiştir.
Şekil III te ışın merkezden geldiği için merkezden
yansır. Bu da doğru çizilmiştir.
Yanıt A dır.
9.
r = 0
+–
A
RR
R
S
1
Şekil I
r = 0
+–
A
RR
R
S
2
Şekil II
R
2
V
V
S anahtarı Şekil I deki gibi 1 konumunda iken
devrenin eşdeğer direnci R
2
3 dir. Anahtar Şekil II
deki gibi 2 konumuna getirildiğinde kısa devreden
dolayı eşdeğer direnç R olur. Buradan;
.i
i
R
V
R
V
bulunur2
3
3
2
2
1= =
Yanıt C dir.
10. Ses hızı, katılarda en fazla gazlarda ise en küçüktür.
Bu nedenle ses hızının büyükten küçüğe sıralanışı
vd.çubuk > vsu > vhava şeklinde olur.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ20
14.
O
K L
x x
–x +x
0
konum
zaman
K
x
–x
L
K aracı pozitif yönde, L aracı ise negatif yönde düz-
gün hızlanır. Araçlar trafik uyarı lambasının oldu-
ğu O noktasında karşılaştıklarına göre,harekete ait
konum-zaman grafiği şekildeki gibi olur.
Yanıt D dir.
13. Büyük patlama teorisine göre, çok yoğun bir cismin
patlaması evrenin başlangıcı kabul edilmektedir. Bu
patlamadan günümüze kadar geçen sürede evren
sürekli genişlemektedir. Yıldızlar enerji yaydıkları
için kütleleri sürekli azalmaktadır.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 21
3. h/2
h/2
K L M N
Verilen kaplardan L ve N kaplarının alt ve üst bölme-
leri birbirine eşit değildir. K ve M kaplarının alt ve üst
bölmeleri ise birbirine eşittir. Bu kapların üst yarı kı-
sımlarına 2d özkütleli sıvı konulursa karışımın özküt-
lesi d23 olur.
Yanıt C dir.
4.
S1 = 4a2 S2 = a2
.
PS
G
a
G
PS
G
a
G
P
P
a
G
a
G
bulunur
4
4
4
11
1
2
22
2
2
1
2
2
2
= =
= =
= =
Yanıt D dir.
1.
2rr
9
XY
3
Çubuğun sıcaklığı ΔT kadar değiştirildiğinde silindir-
lerin devir sayısı nX ve nY oluyor.
( )
.
π
Δ
παΔ
π
Δ
παΔ
παΔ
παΔ
nr r
T
r r
T
n
n
r
T
r
T
2 2 2 8
3
2 2 4
9
4
9
8
3
6
1
X
X
Y
Y
Y
X
, ,
, ,
,
,
= =
n = =
= =
Yanıt C dir.
2.
K L M
qL
qM
Küreler özdeş olduğundan her dokunmada toplam
yük eşit olarak paylaşılır. K küresi L ye dokunduru-
lunca, qK = q
2
L olur. K sonra M ye dokundurulunca
nötr hâle geldiğine göre K ve M nin toplam yükü sıfır
olmalıdır. Yani qM = –q
2
L olur.
Yanıt C dir.
DENEME SINAVI 5 İN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
S
N
N
S
i
–+
ip ip
Anahtar kapatılıp devreden akım geçirildiğinde şekil-
deki gibi bobinin sağ tarafı N, sol tarafı S kutbu gibi
davranır. Mıknatıs hâline gelen bobin, hem demir çu-
buğu hem de mıknatısı kendisine doğru çeker.
Yanıt C dir.
8. Ailelerin tükettiği elektrik enerjisi elektrik faturalarına
kWh birimi cinsinden yazılır. Buna göre elektrikli alet-
lerin tükettiği enerjiyi bulmak için güç ile zaman çar-
pılır. Bu enerjiler;
Bilgisayar için 100 · 8 = 800 Wh = 0,8 kWh
Lamba için 60 · 10 = 600 Wh = 0,6 kWh
Ütü için 2000 · 0,4 = 800 Wh = 0,8 kWh
Elektrikli süpürge
için
1600 · 0,5 = 800 Wh = 0,8 kWh
olur. Aletlerin bir günde tükettiği toplam enerji de
3 kWh bulunur.
Yanıt C dir.
5. X ve Y cisimlerinin ağırlıkları sıvı-
ların kaldırma kuvvetleri ile den-
gelenir.
GX = Fd + F2d
3V · dX · g = V·d·g + 2V·2d·g
3dX = d + 4d
dX = 3
5 d
GY = Fd + F2d
Y
d
2d
Fk (toplam)
GY
3V · dY · g = 2V · d · g + V·2d·g
3dY = 2d + 2d
dY = 3
4 d
.d
d
d
d
bulunur
3
4
3
5
4
5
Y
X= =
Yanıt D dir.
6.
m
vX
vY
X
Y
m
yer
h
2h
Bağımsız değişken: Deney sırasında değişiklik yapılan
değişken olup bağımlı değişken üzerinde etkisi olduğu
düşünülen değişkendir. Buna göre, yükseklik bağımsız
değişkendir.
Bağımlı değişken: Bağımsız değişken üzerinde yapılan
değişikliklerden etkilenen değişkendir. Buna göre, yere
çarpma hızı bağımlı değişkendir.
Kontrol değişkeni: Deney sırasında sabit tutulan değiş-
kendir. Bu deneyde kütle kontrol değişkenidir.
Yanıt C dir.
22
X
d
2d
Fk (toplam)
GX
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
n1
n2
n3
Y
X
Işık ışını çok yoğun ortamdan az yoğun ortama ge-
çerken normalden uzaklaşarak kırılır. Y ışını n2 orta-
mından n3 ortamına geçerken normalden uzaklaştı-
ğına göre, n2 > n3 tür.
Işık ışını az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçer-
ken normale yaklaşarak kırılır. X ışını n2 ortamından
n1 ortamına geçerken normale yaklaşmıştır. Ortamla-
rın kırılma indisleri arasındaki ilişki n1 > n2 > n3 tür.
Yanıt D dir.
12. Özdeş lambaların parlaklığı lambaya düşen gerilim-
le doğru orantılıdır. Üretecin gerilimi 5 volt olsun. A1
anahtarı kapalı A2 anahtarı açık iken lambalara dü-
şen gerilimler Şekil I deki gibidir.
X
+ –
A1
Y2 volt
5 volt
1 volt
2 volt
1 volt
Şekil I
A1 anahtarı açılıp A2 anahtarı kapatılırsa gerilimler
Şekil II deki gibi dağılır.
9. Madde Sıcaklık (°C) Sesin sürati (m/s)
Hava 0 332
Hava 30 346
Hava 90 383
Su 0 1432
Su 30 1466
Su 90 2000
Bakır 0 3400
Bakır 30 3564
Bakır 90 3650
Tablo incelendiğinde sesin havada en yavaş yayıldı-
ğı görülür. I. yargı doğrudur.
Sesin su içindeki sürati 1432 m/s, bakırdaki ise 3400
m/s dir. Buna göre, ses bakırda suya göre daha hız-
lı yayılır. II. yargı da doğrudur.
Hem hava, hem su, hem de bakır için sıcaklık arttık-
ça sesin yayılma süratinin arttığı tablodan görülmek-
tedir. III. yargı da doğrudur.
Yanıt E dir.
10.
0
konum
zaman
3x
–2x
t 3t
I
II
Konum-zaman grafiklerinde eğim hızı verir.
.vv
t tx
tx
bulunur
32 0
00 3
3
–– –
––
2
1= =
Yanıt E dir.
23
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
X Y Z
düz
engel
Şekil I
1 2 3
düz
engel
Şekil II
XYZ
Şekil I’e dikkat edilirse önce Z atması düz engele
çarparak yansır. Böylece sıralama Şekil II deki gibi
olur.
Sabit derinlikli dalga leğeninde sabit frekansla üre-
tilen dalgaların dalga boyu eşit olur. Bu nedenle
m1 = m2 dir.
Yanıt C dir.
X
A2
+ –
Y
5 volt
2 volt1 volt
1 volt
2 volt
Şekil II
Her iki şekilde Y lambasının gerilimi 2 volt olup de-
ğişmemiştir. X lambasının gerilimi ise Şekil I de 1
volt, Şekil II de ise 2 volt olup artmıştır.
Buna göre Y lambasının parlaklığı değişmez, X lam-
basının parlaklığı artar.
Yanıt E dir.
13. ekran
X
Y
ZE
kırmızı
yeşil
sarı
kırmızı
yeşil
ekran
X
Y
ZE
kırmızı
yeşil
E engeli engellediği için X bölgesi yeşil ışık alama-
maktadır. Benzer şekilde Z bölgesi de kırmızı ışık
alamamaktadır. Bu nedenle ekrandaki durum oluşur.
Yanıt C dir.
24
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
25DENEME SINAVI 6 NIN ÇÖZÜMLERİ
3. Işığın tam yansımasından yararlanılarak endoskopi
aletleri yapılmıştır. Bu aletlerle midenin içine bakıla-
bilir.
Elektromanyetik spektrumda yer alan mikrodalgalar
evlerimizdeki mikrodalga fırınlarda kullanılmaktadır.
Araç park sensörleri ses dalgalarıyla çalışır. Sensör-
ler hem ses dalgaları üretebilen hem de ürettikleri
bu ses dalgalarını alabilen aygıtlardır. Üretilen ses
dalgaları boşluğa gönderilir. Otomobil çevresinde bir
nesne varsa bu ses dalgaları nesneye çarparak geri
döner. Araçtaki alıcılar geri dönen ses dalgalarını al-
gılar.
Yanıt E dir.
4.
d
K L M N
3d 5d
V
V
3d
K ve M kaplarından eşit hacimde sıvı alınarak N ka-
bında karışım yapılırsa, karışımın özkütlesi;
dkarışım = d d2
5+ = 3d bulunur.
Yanıt A dır.
1. Çukur aynada asal ekse-
I
M FT
K
ni M-F arasında kesen
ışın, aynada yansıdıktan
sonra asal ekseni M nin
dışında keser. Bu neden-
le K ışını yanlış çizilmiştir.
Doğrusu Şekil I deki gibi-
dir.
Çukur aynada M nin dışın-
II
M F
L
dan gelen ışın asal ekseni
M-F arasında keser. L ışını
doğru çizilmiştir.
Çukur aynada asal ekse-
III
M F T
X
ni F-T arasından kesen
ışın, aynada yansıdıktan
sonra uzantısı asal ekse-
ni, aynanın arkasında ke-
ser. X ışını da doğru çizil-
miştir.
Yanıt E dir.
2. Sıvı içindeki çubuğa aşağı doğru ağırlık kuvveti, yu-
karı doğru da kaldırma kuvveti uygulanır.
1
3
4
52
Fk
GG
G
G
G
Fk
Fk
Fk
Fk
Dönmeden dengede kalabilmesi için çubuğa etki
eden kuvvetler aynı noktada ve zıt yönde uygulan-
malıdır. Buna göre, çubuk 3 teki gibi dengede kala-
maz.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
26 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Sıcaklığı değişen maddelerin genleşip büzüştüğünü
biliyoruz. Bu duruma I ve II ile verilen bilgiler uygun-
dur. Ancak III ile verilen bilgi uygun değildir.
Yanıt C dir.
8.
cam
kılcal boru
geniş hazne
Hem duyarlı bir termometre yapabilmek hem de çok
düşük ve çok yüksek sıcaklıkları ölçebilmek için ge-
niş hazneli bir kap kullanılır ve kaba takılan boru ince
ve uzun olmalıdır. Seçilen sıvı da genleşme katsayı-
sı büyük olmalıdır. Bu durumda I ve II. yargılar doğru
olur.
Yanıt D dir.
5. • Fren yapılan otomobilin durması
• Uçaktan atlayan pilotun paraşütle yere inmesi
• Dolu tanesinin hava ortamında yere sabit hızla inmesi
• Atmosfere giren meteorun yanması
• Düşey doğrultuda yukarı fırlatılan silginin hızının azalması
Seçeneklerde verilen olayların hepsinde hava sür-
tünmesi vardır. En az etkili olan silgiye uygulanan
sürtünme kuvvetidir.
Yanıt E dir.
6. L
K
sıvı
Küreciklerin hacimleri eşit olduğuna göre, bunlara
uygulanan sıvı kaldırma kuvvetleri eşit olup III. öncül
doğrudur.
Aynı sürede K küreciği daha fazla yol aldığına göre
bu küreciğe uygulanan net kuvvet daha büyüktür.
Net kuvvetin daha büyük olabilmesi için K küreciği-
nin ağırlığının L ninkinden daha küçük olması gere-
kir. Yani cisimlerin kütleleri farklı olup I. öncül yanlış-
tır.
Cisimlerin hacimleri eşit, kütleleri farklı olduğuna
göre, özkütleleri de farklı olmalıdır. II. öncül de yan-
lıştır.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
27DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. F 1 , F 2 ve F 3 kuvvetlerinin R bileşkesi şekildeki
gibi 1 birimdir. Bu kuvvete F diyelim. F 1 ve F 3 kuv-
vetleri kaldırıldığında yalnız F 2 kalır ve bunun da
büyüklüğü 2 birim olup 2F dir.
F2
R
F1
F3
F kuvveti cisme t sürede v hızını E1=21 mv2 = E ka-
darlık bir kinetik enerji kazandırmış. 2F kuvveti aynı t
sürede cisme 2v hızını kazandırır. Cismin kazanaca-
ğı kinetik enerji
E2=21 m(2v)2 = 4E olur.
Yanıt D dir.
12. perdeengel
K1
K2
A
K1 ışık kaynağı olduğu yerinden A noktasına kaydı-
rılırsa yarı aydınlık bölgenin alanı önce azalır sonra
artar.
Yanıt E dir.
9.
–
–
––
+
+
+
+
+
+
+
+
+4q
A
+ +
+ +
+ ++
A LK K–
–
––
–4q
L
(+) yüklü A küresi, birbirine dokunur durumdaki K ve
L kürelerini etki ile Şekil I deki gibi yükler. K ve L kü-
releri birbirinden ayrıldıklarında yük durumu Şekil II
deki gibidir. Daha sonra yüklü K küresi nötr M küre-
sine dokundurulup ayrılırsa yükü;
.
.
'
'
qr r
qr q
qr r
qr q
34
34
3 3
––
––
K
M
=+
=
=+
=
olur. Şimdi de +4q yüklü L küresini –3q yüklü hâle
gelen M küresine dokunduralım.
.' .qr rq q
r q bulunur2 34 3
252–
L = +=
Yanıt B dir.
10. Soruda verilen şekli harflendirme yöntemi ile aşağı-
daki gibi çizebiliriz. İki direnç kısa devreden dolayı
devre dışı kalır. Geriye kalan iki direnç de A-B nokta-
ları arasında paralel bağlı gibidir. Böylece devrenin
eşdeğer direnci R2
olur.
Bu alandaki iki direnç
B noktaları arasında kaldığı
için kısa devre olur.
– +
R
R
R R
A
AB
BB
BB
B
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
28 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. LK M
S S S
Mıknatıslarda aynı kutuplar birbirini iteceğinden K ve
M mıknatısları hızlanır.
Yanıt C dir.
13.
Y
Z
T
M F
Gelen ışın merkez doğrusu ile eşit açı yaparak yan-
sır. Bu durumda odak uzaklığı T-Z arasında olur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
29DENEME SINAVI 7 NİN ÇÖZÜMLERİ
3.
su
K L M
Kılcallık olayında sıvının ince borularda yükselmesi
borunun çapı ile ters orantılıdır. Boru inceldikçe sıvı
yüksekliği artar. M borusundaki suyun yüksekliği di-
ğerlerinden fazla olduğuna göre rM en küçüktür. Bir
başka ifadeyle rK > rL > rM dir.
Yanıt A dir.
4.
30°
45°
N
M
K
L
L ortamından K ortamına gelen ışın tam yansımaya
uğramış. Bu nedenle nL > nK dır. Yine L ortamından
M ortamına gelen ışın dik geldiği için kırılmaya uğra-
mamış, nL ile nM karşılaştırılamaz. M den gelen ışın
kırılmadan N ortamına geçtiği için nM = nN dir.
Yanıt C dir.
1. I. Ses boşlukta ilerleyemez. Sesin iletilebilmesi için
maddesel bir ortama gereksinim vardır. Bir yerde sı-
kışacak ve genleşecek bir ortam yoksa orada ses de
olmaz.
II. ve III. bilgiler doğru bilgilerdir. Ancak sesin havasız
bir ortamda ilerlemesiyle ilgili değildir.
Yanıt A dır.
2.
N S
N S
NS
N S
I II
III doğrusu böyle olmalıdır
Bir çubuk mıknatısın çevresindeki manyetik alan çiz-
gileri şekildeki gibidir. Bu alan çizgileri içine bir pusu-
la iğnesi konulduğunda iğnenin N ucu okun göster-
diği yönde dengeye gelir. Bu nedenle I ve II pusula
iğneleri hareket etmeyebilir. Ancak III numaralı iğne
180° dönerek ok doğrultusunu alır.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ30
7.
P
XO
Mıknatıs demir bilyeyi etki ile mıknatıslayarak ona
çekme kuvveti uygular. Buna göre X ve P çubukları
kesinlikle mıknatıstır.
Yanıt A dır.
8. Y
X
Z
X
Y
Z
Birbiriyle perçinli iki metal çubuk doğrusal hâlde ol-
sun. Bu metal çifti ısıtıldığında uzama katsayısı bü-
yük olan dışarıda kalacak biçimde eğrilirler. Eğer
metal çifti eğri durumda ise bunları ısıtarak doğru-
sal hâle getirmek için eğrinin dışında kalan çubuğun
uzama katsayısının küçük olması gerekir.
Yanıt C dir.
5.
K L
40
30
50
20
10
cm3
40
30
50
20
10
cm3
40 cm3 kumun içinde 4 cm3 hava olduğundan kumun
%10’u havadır. L kabındaki 30 cm3 kumun 3 cm3 ü
havadır. Bu nedenle L kabı en çok;
20 + 3 = 23 cm3 su alır.
Yanıt C dir.
6. Üst kolun direnci 4 + 2 = 6 Ω olur. Üst kol ile alt kol
birbirine paralel bağlıdır.
r = 0+–
4 Ω
i12 volt
6 Ω
2 A
3 A
i = 2 + 3 = 5 A bulunur.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 31
genlik
zaman
L
0
genlik
zaman
2t
K
t0
t 2t
t zamanda bir tam K dalgası üretilirken, 2t zaman-
da tam bir L dalgası üretilmiştir. Bu nedenle K dalga-
sının frekansı L dalgasının frekansının 2 katı olup I.
yargı doğrudur.
Dalgalar aynı ortamda ilerlediği için K ve L dalgaları-
nın hızları eşittir. II. yargı yanlıştır.
Her iki dalganın genlikleri eşit olduğu için taşıdıkları
enerjiler de eşittir. III. yargı doğrudur.
Yanıt D dir.
12. konum
2t
x
0
P
x
konum
t
x
0
R
x
Konum-zaman grafiklerinde eğim hızı verir.
.
vt
x
vtx
vv
txt
x
olur
2
221
P
R
R
P
=
=
= =
Yanıt B dir.
9.
vK
L M
N
Sürtünmesiz ortamda hareket eden bir cismin, ki-
netik ve potansiyel enerjileri toplamı olan mekanik
enerji daima sabittir, değişmez. Buna göre;
K noktasındaki mekanik enerji N noktasındaki meka-
nik enerjiye eşit olduğundan I. yargı doğrudur.
L ve M aynı yükseklikte olduğu için bu iki noktadaki
kinetik enerjiler eşittir. Bu nedenle, II. yargı da doğ-
rudur.
L noktasında potansiyel enerjiyle birlikte kinetik ener-
jisi de vardır. Bu nedenle III. yargı yanlıştır.
Yanıt C dir.
10. Ses dalgaları boşlukta yayılmaz. Diğerleri boşlukta
da yayılır.
Ses dalgaları boyuna dalgalardır. Diğerleri enine dal-
galardır.
Ses dalgalarının havadaki sürati yaklaşık 340 m/s
dir. Diğerlerininki yaklaşık 300 000 km/s dir.
Ses dalgaları dışındakilerin hepsi elektromanyetik
dalgalardır.
Yanıt E dir.
11. Bir tam dalganın üretilmesi için geçen süreye peri-
yot denir ve T ile gösterilir. Birim zaman içinde üreti-
len tam dalga sayısına frekans denir ve f ile gösteri-
lir. f ile T arasında;
fT
1= ilişkisi vardır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ32
14. I renksiz
cam
kırmızı
kitap
kırmızı
ışın
I. Cam saydam olduğundan bütün renk ışınları ge-
çirir. Kırmızı kitaptan gelen kırmızı ışınlar saydam
camdan geçtiği için bu kitap kendi renginde görülür.
II sarı
cam
sarı
kitap
sarı
ışın
II. Sarı kitaptan gelen sarı ışın, sarı camdan geçer ve
bu kitap kendi renginde görülür.
III kırmızı
cam
yeşil
kitap
yeşil
ışıngeçen ışın
yok
III. Yeşil kitaptan gelen yeşil ışınlar kırmızı camdan
geçmez. Bu kitap siyah görülür.
IV mavi
cam
beyaz
kitap
mavi
ışın
IV. Beyaz kitaptan çıkan kırmızı, turuncu, sarı, yeşil,
mavi ve mor renkli ışınlar mavi camın üzerine düşer.
Bu renklerden yalnızca mavi ışın gözlemciye kadar
ulaşır. Bu nedenle beyaz kitap mavi görülür.
Yanıt D dir.
13.
+++
++ +
+
++
Şekil II
+
Şekil I
düşey
A
++++
++
+
A
++++
++
+ B
İletken A küresi, (+) yüklü elektroskoba yaklaştırı-
lınca, yapraklar biraz daha açıldığına göre A küresi
kesinlikle (+) yüklüdür. I. yargı yanlış, III. yargı doğ-
rudur.
(+) yüklü A küresi B küresini ittiğine göre, B küresi
de kesinlikle (+) yüklüdür. II. yargı doğrudur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
33
3. G noktasına göre her iki aynanın görüş alanlarını bu-
lalım.
A2Y
X G
Z
A1 Y
X G
Z
G
G
Her iki aynada da X, Y, Z noktaları, görüş alanı için-
de kalır.
Yanıt E dir.
4. Yüzen cisimler ağırlıkları kadar sıvı taşırır. Her üç
kapta da X cismi yüzdüğüne göre, kaplarda ağırlaş-
ma olmamıştır.
X X
X
Her üç kapta cisim dengede olduğundan kaldırma
kuvveti cismin ağırlığına eşittir. Ancak K, L, M sıvıla-
rının özkütleleri eşit değildir.
Yanıt D dir.
1.
S
demir çubuk
Y
demir çubuk
demir çubuk
K
L
M
iK
BK
S N
N
X
iL
BL
N S
N S
BM
iM
N SZ
N S
Sağ elin dört parmağı akımın yönünü gösterecek bi-
çimde bobin avuç içine alındığında yana açılan baş
parmak bobinin ekseninden geçen manyetik alanın
yönünü verir.
B manyetik alan oku hangi uçta ise o uç N kutbudur.
Bobinler mıknatıs gibi davranarak yanlarındaki demir
çubukların uçlarını şekildeki gibi mıknatıs hâline geti-
rir.
Yanıt C dir.
2. + –
V
X
Y
Z
K
L
V
2V
2
V
2
V
2
V
Özdeş lambaların parlaklığı, uçları arasındaki po-
tansiyel farkı ile doğru orantılıdır. Üretecin gerilimi V
ise, üretece paralel olduğu için X lambasının gerilimi
de V dir. Diğer lambalar gerilimi paylaştıkları için her
birinin gerilimi V
2 dir. Bu nedenle en parlak yanan
lamba X lambasıdır.
Yanıt A dır.
DENEME SINAVI 8 İN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ34
7. Özdeş yaylara F ile 2F kuvveti uygulanıyor. Şekil I
deki yay x kadar açılırsa Şekil II deki yay 2x kadar
açılır.
F
k
Şekil I
2F
k
Şekil II
Buna göre öğrenci; yaydaki uzama yayın ucuna uy-
gulanan kuvvet ile doğru orantılıdır çıkarımı yapma-
lıdır.
Yanıt C dir.
8. Yazın giyilen açık renkli giysiler, ışıma yoluyla gelen
enerjiyi geri yansıtır. Bu yüzden yazın giyilen açık
renkli giysiler insanları daha serin tutar.
Üzerine toprak serpilen kar, ışıma yoluyla gelen
enerjiyi emer ve geri yansıtmaz. Çünkü toprak koyu
renklidir. Işıma yoluyla gelen enerji, koyu renkli yü-
zeylerde soğrulur ve geri yansımaz
Kışın buz tutan yollara serpilen tuz, buzun daha ça-
buk erimesine neden olur. Çünkü tuz, buzun erime
sıcaklığını düşürür. Bu olay ışıma ile ilgili değildir.
Yanıt E dir.
5.
K
Lv
K = v
vL=0
K aracı pozitif yönde sabit hz
v
0
–2v
t
K
L
zaman
hızla giderken, L aracı ne-
gatif yönde düzgün hızla-
nan hareket yapar. K ve L
doğruları ile zaman ekse-
ni arasında kalan alanlar
eşit olmalıdır.
Yanıt B dir.
6. Su normal koşullarda 0°C de donar. Buz da nor-
mal koşullarda 0°C de erir. Ancak dış basınç ve kat-
kı maddeleri bu sıcaklıkları değiştirebilir. Bu nedenle
I. yargı her zaman doğru değildir. Diğer iki yargı söz
konusu deneyden elde edilebilir.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 35
11. Şekil I de saat 3:05 dir.
Şekil I Şekil II
Karşı duvardaki düzlem aynaya bakan gözlemci Şe-
kil II deki gibi saatin 8:55 olduğunu görür.
Yanıt D dir.
12.
I II III
ZYX + + +
+ + + + + +
+++ +
+++ +
++
+++
I. (+) yüklü elektroskoba X küresi yaklaştırıldığında
yaprakları biraz daha açılıyor. Bunun böyle olabilme-
si için X küresinin (+) yüklü olması gerekir.
II. Y küresi II numaralı elektroskoba dokunduruldu-
ğunda yaprakları biraz daha açılıyorsa Y küresi hem
(+) yüklüdür hem de yük miktarı elektroskobunkin-
den daha büyüktür.
III. Z küresi III numaralı elektroskoba dokunduruldu-
ğunda yaprak açıklığı değişmiyorsa Z küresi (+) yük-
lüdür ve küre ile elektroskobun yük depolama kapa-
siteleri birbirine eşittir.
Yanıt C dir.
9. I ışık kaynağı ile K küresi arasındaki uzaklık h1, küre
ile perde arasındaki uzaklık şekildeki gibi h2 olsun.
Sürtünmesiz ortamda, aynı yükseklikten serbest bı-
rakılan iki cismin kütlesi ne olursa olsun bu cisimler
aynı anda yere çarpar. Cisimler serbest bırakılma-
dan önce aralarında bir yükseklik varsa, serbest bı-
rakıldıklarında bu yüksekliklerini koruyarak düşerler.
K
perde
Ι
düşey
yatay
h1
h2
I ışık kaynağı ve K küresi aynı anda serbest bıra-
kılınca h1 sabit kalır, h2 ise azalır. Bu durumda ışık
kaynağı ve cisim sabit, perde cisme yaklaşıyor gibi
düşünebiliriz. Bu nedenle gölge alanı sürekli azalır.
Yanıt B dir.
10. İki yüzey arasındaki sürtünme kuvveti fs = k·N ba-
ğıntısı ile bulunur. k, sürtünen yüzeylerin cinsine
bağlı bir sabit, N ise cisme uygulanan dik tepki kuv-
vetidir. Yüzeyler aynı olduğundan k tüm yüzeyler için
aynıdır.
A) B)
C) D) F
F
E) F
yatay
düşey
yatay
yatay
N=mg
N=F
N=mg+F
N=mg–F
N’i en büyük olan D seçeneğidir.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ36
14. Özkütlesi en büyük olan Z
Z
Y
Xsıvısı en alta, özkütlesi en kü-
çük olan X sıvısı üstte ola-
cak. Ayrıca Z nin yüksekliği Y
den, Y ninki de X ten büyük
olmalıdır.
Yanıt C dir.
13. X, Y, Z çubukları birbiriyle perçinli olsaydı bu durum-
da sıcaklık değişimi karşısında içe veya dışa doğru
bükülme olurdu. Çubuklar birbirinden bağımsız du-
rumdadır. Bu nedenle çubuklar boyca uzayıp kısa-
labilir. Ancak çubuklar aşağıdaki şekilde gösterildiği
gibi bükülmez.
X YZ
h
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
37
3. Fahrenheit termometresinde suyun donma sıcaklı-
ğı 32 °F dir. Saadet’in bulunduğu ülkede Fahrenheit
termometresi kullanılıyor olabilir.
Yanıt D dir.
4.
Şekil I
ip
sıvı
Y
X
Şekil II
sıvı
Y
X
Şekil I de X cismi tamamen sıvının içindeyken Şekil
II de bir kısmı dışarıda kalacak biçimde dengeye gel-
miştir.
Sıvıların katı cisimlere uyguladığı kaldırma kuvve-
ti, cismin batan kısmının hacmiyle doğru orantılıdır.
O hâlde ip koptuktan sonra X e uygulanan kaldırma
kuvveti azalır. Her iki durumda da Y cismi tamamen
sıvı içinde kaldığına göre Y ye uygulanan kaldırma
kuvveti değişmez.
Yanıt D dir.
1. Yeryüzünde sıvıları akar şekilde görürüz. Sıvılar, yer
çekimi kuvvetinin baskın kuvvet olmasından dolayı
girdikleri kabın şeklini alır.
Yer çekimsiz ortamda yüzey gerilimi, sıvılar için
daha baskın hâle gelir. Bu durumda sıvı minimum
yüzey alanı ve maksimum hacim olan küre biçimini
alır.
Yanıt B dir.
2.
I
a
f1f
2
a a
2F2
F1
Iraksak merceğin asal eksenine paralel gelen ışın,
uzantısı odaktan geçecek şekilde kırılır. Buna göre,
f1 = a dır.
Yakınsak mercekte odaktan gelen ışın asal eksene
paralel olacak şekilde kırılır. Bu nedenle f2 = 3a ol-
malıdır. Odak uzaklıklarının oranı;
.
f
f
a
a
f
fbulunur
3
3
1
2
1
2
1
=
=
Yanıt A dır.
DENEME SINAVI 9 UN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ38
7.
d
+3q+2q –q
–2q–3q +6q
X Y Z
TX
TY
TZ
Yüklü cisimler arasındaki Coulomb kuvveti, yüklerin
çarpımı ile doğru orantılıdır. Her üç durumda yüklerin
çarpımı aynı olduğundan X, Y, Z cisimlerine uygula-
nan elektriksel kuvvetler eşittir. Cisimlerin ağırlıkları
da eşit olduğu için iplerdeki gerilme kuvvetlerinin bü-
yüklüğü de eşit olur.
Yanıt B dir.
8. + –
Y
Z K
XA
A anahtarı kapatılırsa Y, Z ve K lambaları kısa dev-
re olur ve söner. Bu durumda X lambasına düşen po-
tansiyel farkı artacağından X lambasının parlaklığı
artar.
Yanıt E dir.
5.
M1
X Y
M2
X Z
M3
Y Z
t1 > t2 > t3 demek, mumun Y + Z çiftinde en önce düş-
mesi demektir. Mumun en son düştüğü çift ise X + Y
dir.
Y + Z > X + Z
ikisinde de Z var
o hâlde Y > X tir.
X + Z > X + Y
ikisinde de X var
o hâlde Z > Y dir.
Sonuç Z > Y > X olur.
Yanıt E dir.
6. Şişelere üfleyerek çıkarılan sesin frekansı şişedeki
hava sütunun yüksekliği ile ters orantılıdır.
X
Y
Z
,
2,
3,
Şişenin içine su konulup hava sütunu azaltılırsa çı-
kan sesin frekansı artar. Buna göre, boruların ağzına
yatay olarak üflenince çıkan seslerin frekansları ara-
sındaki ilişki fX > fY > fZ olur.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 39
11.
N
Şekil I
Şekil II
K
37°
hava
53°
L
37°
III hava
53°
37°
53°
N
53°
37°
Şekil I de K ışınının izlediği yola bakarak sınır açısı-
nın 53° olduğunu buluruz. Şekil II de gelme açısı sı-
nır açısından küçük olduğu için ışın normalden uzak-
laşarak havaya çıkar.
Yanıt C dir.
12.
KX
Y
Z
P
R
S1
S2
O
Düzlem aynaların uzantısı alınarak kesiştikleri nok-
ta merkez alınır. Merkezi O noktası ve yarıçapı [OK]
olan bir çember çizilir.
Çember çizgisinin üzerinde kalan noktalar, K cismi-
nin aynalardaki görüntüleridir. Z noktası çember çiz-
gisi üzerinde olmadığından K cisminin aynalardaki
görüntülerinden biri değildir.
Yanıt A dır.
9. 1
2
3S
N
N
S
Mıknatısın N ucu pusula iğnesinin N ucunu 1 yönün-
de iter, mıknatısın S ucu pusula iğnesinin N ucunu 3
yönünde çeker. Bileşke 2 yönünde olduğundan pu-
sula iğnesi 2 yönünde dengeye gelir.
Yanıt B dir.
10.
R
V
r = 0
+–
i2
i1
i3
R direncinin bulunduğu kol ile reostanın bulunduğu
kol birbirine paralel bağlıdır. Paralel bağlı kolların po-
tansiyel farkı birbirine eşittir.
R direncinin uçları arasındaki potansiyel farkı değiş-
mediği için i2 akımı değişmez. Sürgü ok yönünde
kaydırılırsa bu koldaki toplam direnç azalır. Bunun
için i3 akımı artar.
i1 = i2 + i3 olduğundan i3 artınca i1 de artar.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ40
14.
3v
2v
v
0t 2t 3t
zaman
hz
IIIIII
zaman0
t 2t 3t
ivme
2a
a
Hız-zaman grafiklerinde eğim ivmeyi verir. Eğim sa-
bit ise ivme de sabittir. III. aralıktaki eğim I. aralıkta-
ki eğimin iki katı olduğundan, üçüncü aralıktaki ivme
birinci aralıktaki ivmenin iki katıdır.
Yanıt D dir.
13. m1 m
2
ipF
a
yatay
Sürtünme olmadığından sistemin ivmesi;
a m mF
1 2=
+
bağıntısı ile bulunur. Bu bağıntıya göre g yer çekimi
ivmesinin değişmesi a yı değiştirmez. F kuvvetinin
artması a yı artırır. m1 , m2 nin artması a yı azaltır.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
1. Uygun aletlerle yapılan ölçümler nicel gözlem, duyu
organlarıyla yapılan gözlemler nitel gözlemdir. Ter-
mometre ve harita ölçeği kullanılarak yapılan ölçüm-
ler nicel gözlemdir.
Yanıt D dir.
2. Bilimsel bir bilgi her zaman mutlak bir doğru değil-
dir. Bilim doğada gerçekleşen olayları inceleyerek bu
olayların hem nedenlerini hem de sonuçlarını açıkla-
maya çalışır.
Bir fizik olayının olma nedeni ve oluş tarzı için ileri
sürülen açıklamalar mutlak doğru olmayabilir. Bir fi-
zik bilgisi sınanabilir olmalıdır. Ayrıca bilgi, delillere
dayandırılabilir olmalıdır.
Yanıt E dir.
3.
X
sıvısı
Y
sıvısı
Kap içindeki sıvıların kaba temas eden kenar kısım-
larının eğikleşmesi sıvının türüne göre değişiklik gös-
terir. Adezyon kuvveti, kohezyon kuvvetinden büyük
olduğu için, sıvı yüzeyinde hafif bir çukurlaşma mey-
dana gelir. O hâlde X kabındaki sıvı su olabilir.
Kohezeyon kuvveti, adezyon kuvvetinden büyük ol-
duğu için cıvanın yüzeyi hafifçe tümsek olur. O hâlde
Y kabındaki sıvı cıva olabilir.
X ve Y kaplarına ince borular daldırıldığında şekilde-
ki durum oluşur.
Yanıt B dir.
4. Küresel ortamın merkezinden şekildeki gibi yüzeyle-
rin normallerini çizelim.
normal normal
n1
n2
n3
I
O
Işık ışınları çok yoğun ortamdan az yoğun ortama
geçerken normalden uzaklaşarak kırılır. I ışını n3 or-
tamından n2 ortamına geçerken normalden uzaklaş-
tırıldığından n3 > n2 dir.
Işık ışınları çok yoğun ortamdan az yoğun ortama
sınır açısından büyük bir açıyla gelirse tam yansı-
ma yapar. n2 ortamından n1 ortamına gelen ışın tam
yansıma yaptığına göre, n2 > n1 olur.
Buna göre, ortamların kırılma indisleri arasındaki iliş-
ki n3 > n2 > n1 olur.
Yanıt B dir.
41DENEME SINAVI 10 UN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Önce /Z < /X, sıcaklık artınca /Z = /X olduğuna göre
Z çubuğu X çubuğundan daha fazla uzamıştır. Bu
nedenle mX < mZ dir.
İlk durumda /X = /Y, sıcaklık artınca /Y < /X olduğu-
na göre X çubuğu Y çubuğundan daha fazla uza-
mıştır. O hâlde mY < mX olduğunu söyleyebiliriz.
Buna göre, çubukların boyca uzama katsayıları ara-
sındaki ilişki mY < mX < mZ olur.
Yanıt E dir.
8. S 2S
X Y Z
3S
V 2V 3V
Termometrelerin duyarlılığı;
• Haznesindeki sıvı miktarı
• Haznesindeki sıvının cinsi
• Borusunun kalınlığı
• Borudaki bölme sayısı
ile değişir. Verilen termomet- duyarlılık
YX Z
relerde sıvı miktarı boru kalınlı-
ğıyla doğru orantılıdır. Sıvıların
cinsi de aynı olduğundan duyar-
lılıkları da aynıdır.
Yanıt C dir.
5.
Şekil I Şekil II
C
C
d2d
1
Her iki durumda C cisminin ağırlığı kaldırma kuvvet-
leri ile dengelenir. Bu yüzden sıvıların kaldırma kuv-
vetleri eşit olmalıdır.
FK (1) = FK (2)
4V · d1 . g = 2V · d2 · g
4d1 = 2d2
d
d
2
1 = 2
1 bulunur.
Yanıt D dir.
6. K ve L sıvılarının kütlelerinin eşit olması için L sıvısı-
nın özkütlesi K nınkinin 2 katı olmalıdır.
K sıvısı
A
B
L sıvısı
h
h
h
d
2d
Buna göre, A noktasındaki sıvı basıncı;
PA = hdg = P
ise B noktasındaki sıvı basıncı;
PB = 2hdg + h2dg = 4hdg = 4P
bulunur.
Yanıt B dir.
42
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
yatayi 2i
1
2
3
K
L
Şekildeki L düzleminin eğimi, K nınkinden büyük-
tür. Bu nedenle 3 numaralı cismi aşağıya çeken
kuvvet, 1 numaralı cisme göre daha büyüktür. Bir
başka ifadeyle, cisimlerin K ve L yüzeylerinde dur-
gun hâlde kalmaları için f3 > f1 olmalıdır. 2 numa-
ralı cisme bir kuvvet etki etmediğinden f2 = 0 olur.
Yanıt B dir.
12.
mavikırmızımagenta
yeşilkırmızı sarı
maviyeşil cyan
Işık renkleri için;
kırmızı + mavi = magenta
kırmızı + yeşil = sarı
yeşil + mavi = cyan
olduğundan her üçü de doğrudur.
Yanıt E dir.
9. hz
zaman
2v
v
0
X
hz
zaman
v
0
Y
t 2t t
X ve Y araçlarının ivmelerinin eşit olması için X in 2t,
Y nin de t sürede durması gerekir. Bu durumda son t
süresi içinde yaptıkları yer değiştirmeler eşit olur. İçi
sarı boyalı üçgenlerin alanı eşittir.
Yanıt A dır.
10. Bir maddenin taneciklerinin sahip olduğu kinetik ve
potansiyel enerjilerinin toplamına iç enerji denir. İç
enerji maddenin miktarına, cinsine ve sıcaklığına
bağlı olarak tanımlanır.
P
3m
T
2m
2T
R S
2T
m
Aynı maddeden yapılmış P, R, S cisimlerinin iç
enerjileri ER > EP > ES biçiminde sıralanır.
Yanıt D dir.
43
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
X
Y
Z
yer
Çocuğun X-Z noktaları arasında sürekli salınım ha-
reketi yapması için babasının X noktasında salın-
cağı itmesi, yani bir enerji vermesi gereklidir. Çün-
kü hava ve diğer sürtünmelerden dolayı hareket sı-
rasında bir miktar enerji kaybı vardır. Bu nedenle X,
Y, Z noktalarındaki mekanik enerjiler eşit değildir ve
sistem sürtünmelidir.
Çocuk Y noktasından geçerken hızından dolayı bir
kinetik enerjisi vardır, ancak yerden belli bir yüksek-
likten geçtiği için yere göre bir potansiyel enerjisi de
vardır.
Buna göre, verilen öncüllerin üçü de yanlıştır
Yanıt E dir.
13. Su dalgalarının dalga boyu; sığ ortamda, derin orta-
ma göre daha küçüktür.
Tüm dalga çeşitlerinde dalgaların frekansı dalga
üreten kaynağın frekansına eşittir. Ortam değişiklik-
lerinde dalgaların frekansı değişmez.
Genlik, dalgaların taşıdığı enerjiyle ilgilidir. Derin kı-
sımdan sığ kısıma geçen Tsunami dalgalarının gen-
liği artar.
Yanıt B dir.
44
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
45DENEME SINAVI 11 İN ÇÖZÜMLERİ
3. perde
delikli
levha
K1
K2
az şk
düşer
çok
şk
düşer
az şk
düşer
Işık kaynaklarından deliğin kenarlarına ışınlar gön-
derdiğimizde perde üzerinde şekildeki desen oluşur.
Yanıt A dır.
4. Açık hava basıncını ölçerken cıva kullanmak daha
kısa bir boru gerektirir diyen bir öğrenci, bu durumu
kanıtlamak için deney yapmalıdır.
cıva çanağı
cıva
Yanıt E dir.
1. akm şiddeti
i
potansiyel
fark
P RS
0
Bir iletkenin direnci R = ρ A, olup aynı zamanda
R = i
V dir. Buna göre, i
V
A
,t= olur. i akımını sabit
alırsak kesit alanı ile potansiyel farkının ters orantılı
olduğunu görürüz. Bu durumda aynı i akımı için po-
tansiyel farkı arttıkça kesit alanı küçülür. Buna göre;
AP > AR > AS olur.
Yanıt C dir.
2. I. İletkenler yükleri ilettiği için sürtme ile elektrikle-
nemez.
II.
yünlü
kumaş
––
––
–
Nötr çocuk balonu, yünlü kumaşa sürtülerek (–) yük ile yüklenebilir.
III. Topraklanmış nötr iletken bir cisme yüklü bir cismi yaklaştırarak topraklamayı kesersek bu cismi elektrikle yükleyebiliriz.
L MK
+
++
+ +
++
––
––––
–
toprak
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
46 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
60°
40°
40°
20°20°
70°70°
50°
L aynas
K aynasI
Gelen ışının yüzeyin normali ile yaptığı açıya gelme
açısı denir. Bu durumda K aynasına gelme açısı şe-
kilde gösterildiği gibi 40° olur.
Yanıt B dir.
8. r
r
Şekil incelendiğinde kalem üzerinde 5 tam, 2 yarım
çember olduğu görülür. Bir başka ifadeyle, ip kale-
min üzerinde 6 tam çember biçiminde sarılmıştır.
6 sarım = 18 ise
1 sarım = 3 cm bulunur.
2rr = 3
2r · 3 = 3
2r = 1 cm bulunur.
Yanıt C dir.
5.
Müdür megafonla konuşurken sesinin şiddetini artı-
rır. Sesin frekansı, birim zaman içinde titreşim sayısı
olup megafonla değişmez Sesin hızı ise ortamın ko-
şullarına bağlıdır.
Yanıt A dır.
6. Katı basıncı, katı cismin ağırlığının üzerine oturduğu
yüzey alanına bölümünden elde edilir.
K
yer
L
S
2S
K
S 2S
Şekil I Şekil II
L
K cismi S yüzeyi üzerine oturmuşken basıncı 2P, L
cismi 2S yüzeyi üzerinde oturmuşken basıncı P ise
K ve L cisimlerinin ağırlıkları eşit demektir. Bu iki ci-
sim birlikte S yüzeyi üzerine oturursa basınç 4P olur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
47DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. Anakol akımı dirençlerden şekildeki gibi geçer.
2R3R
3R
i i
V1
V2
i
i
2
i
2
V1 voltmetresi 2R direncine bağlı olduğundan;
V1 = i · 2R
değerini gösterir. Bütün devrenin eşdeğer direnci;
Reş = 2R + R R
2
3
2
7= olur.
V2 voltmetresi bütün devreye bağlıdır. Buradan;
V2 = i · R
2
7
V
V
7
4
2
1= bulunur.
Yanıt A dır.
12.
K L
K ışık kaynağının düz aynadaki görüntüsüne Kʹ di-
yelim. K ve Kʹ noktasal ışık kaynaklarından opak cis-
min kenarlarına ışınlar gönderirsek ekran üzerinde
oluşan gölge şekildeki gibi olur.
Yanıt B dir.
9.
E1
K
––– –
E2
L
+ +
+ +
(–) yüklü E1 elektroskobunun yaprakları biraz kapan-
dığında göre K küresi;
• Nötr olabilir.
• (–) yüklü olabilir.
• Az miktarda (+) yüklü olabilir.
(+) ile yüklü E2 elektrosbonun topuzuna L küresi do-
kundurulduğunda yapraklar biraz açılıyor. O hâlde L
küresi (+) yüklü olabilir.
Yanıt B dir.
10.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
48 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
2T
5T
6T
yer
h
h
h
Z
Y
X
m
3m
2m
İplerdeki gerilme kuvvetlerine bakarak cisimlerin küt-
lelerini şekildeki gibi yazabiliriz.
EX = 2mgh
EY = 3mg2h = 6mgh
EZ = mg3h = 3mgh
Yanıt A dır.
13.
asal
eksen
T F M
1
T F
M
T F M
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
49
3.
yünlü
kumaş
Plastik balonun yalıtkan bir maddedir. Balon şişiril-
dikten sonra yalnız bir yüzeyi yün kumaşa sürtülür-
se, sürtülen kısım elektriklenir. Balonun diğer kısım-
ları nötr olur.
Yanıt A dır.
4.
ipF
yatay
YX
v (sabit)
fX fY
Sistem sabit hızla hareket ettiğine göre F kuvveti ile
toplam sürtünme kuvveti birbirine eşit olup;
F = fX + fY
yazabiliriz. İp koptuğunda X cismi yalnızca sürtün-
me kuvvetinin etkisinde kalır ve düzgün yavaşlaya-
rak durur. F > fY olduğundan Y cismi düzgün hızlanır.
Yanıt C dir.
1. hz
zaman0
3v
–v
t
K
L
Hız-zaman grafiği verilen cisimlerin t = 0 anında aynı
konumda olup olmadıklarını bilmediğimiz için II. ve
III. yargılar doğru olabilir. Ancak K cismi (+) yönde, L
cismi (–) yönde hareket ettiğinden I. yargı kesinlikle
yanlıştır.
Yanıt A dır.
2.
–40
–20
0
20
40
20
40
Şekil incelendiğinde uzun bölmeler 10 °C ye karşılık-
tır. Cıvanın seviyesi 30 °C yi biraz geçtiğine göre sı-
caklık 32 °C olabilir.
Yanıt D dir.
DENEME SINAVI 12 NİN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ50
7. yaltlmş ortam
X
sıvısı
Y
sıvısı
X ve Y sıvılarına eşit miktarda ısı enerjisi verildiğin-
de her ikisinin de sıcaklığı eşit miktarda artıyor. Yani
Q = mc · ∆T bağıntısında Q ile ∆T aynıdır. Bura-
dan mc lerin de eşit olduğunu söyleyebiliriz. mc ba-
ğıntısı ise ısı sığası demektir.
Yanıt B dir.
8. Sıvı içindeki bir cisme uygulanan kaldırma kuvveti;
Fk = Vb . dsıvı . g
bağıntısı ile bulunur. Bu bağıntıya göre sıvı kaldır-
ma kuvveti, cismin batan kısmının hacmi ve sıvının
özkütlesine bağlı olarak değişir.
X
d2
X
d1
X d3
P1 P2 P3
Şekil I ve Şekil III te cismin batan kısmının hacmi eşit
olduğu hâlde P1 > P3 olarak verilmiştir. Bir başka ifa-
deyle, Şekil I de cisme uygulanan kaldırma kuvveti
Şekil III tekinden küçüktür. O hâlde d3 > d1 dir.
Şekil II de cismin tamamı sıvıya batmadığı hâlde
P2 = P3 olarak verilmiş. Bir başka ifadeyle, d2 > d3
tür. Sonuç d2 > d3 > d1 olur.
Yanıt A dır.
5.
Yyer
Z
v
X L
Kh
h
Y noktasından E kinetik enerjisiyle atılan cisim, L
noktasına kadar çıkıyor ve geri döndüğünde Y de
duruyor. O hâlde L deki 2mgh kadar potansiyel ener-
ji sürtünmeye harcanıyor. E kinetik enerjisinin değeri
ise 4mgh dir.
Cisim X noktasından E kinetik enerjisi ile atıldığın-
da 4mgh kadarı kinetik, 2mgh kadarı da potansiyel
enerji olmak üzere 6mgh kadar enerjisi vardır.
Cisim Y noktasına vardığında kinetik Y Z
enerjisi 6mgh, Z ye vardığında 4mgh dir.
( )
( )
E Z
E Y
mghmgh
46
23
k
k= =
Yanıt A dır.
6.
Şekil I
N
S
Şekil II
N
S
Şekil III
N
S
yatay
i
i
N
S
S
N
Sağ el kuralı uygulandığında bobinlerin mıknatıslan-
ma durumu şekildeki gibi olur.
Katı basıncı, Pkatı =yüzey
ağırlık bağıntısıyla bulunur.
Şekil I deki mıknatısın basıncı P1 olarak verilmiş. Şe-
kil II de S ucu N ucunu çektiği için basınç azalacak
ve P1 > P2 olacaktır. Şekil III te N ucu N ucunu ittiği
için basınç artacak ve P3 > P1 olacaktır.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 51
11. Özdeş lambaların parlaklığı lambalara düşen potan-
siyel farkı ile doğru orantılıdır. Anahtar açık ve kapa-
lı iken lambalara düşen gerilim şekillerdeki gibidir.
+ –
L
M
K
V
+ –
M
K
V
V
2
V
2
V
3
2V
3
V
3
Buna göre, K lambasının parlaklığı azalır, M lamba-
sının parlaklığı artar.
Yanıt A dır.
12.
K
M
L
I
K ortamından L ortamına geçen ışın normale yakla-
şarak kırıldığı için nK < nL dir.
K ortamından M ortamına geçen ışın normalden
uzaklaşarak kırıldığı için nM < nK dır.
Buna göre, ortamların kırıcılık indisleri arasındaki
ilişki nL > nK > nM dir.
Yanıt C dir.
9.
Y kabX kab
su su
buz buz
X kabına atılan buzun sıcaklığı 0°C olduğu için ke-
sinlikle erime olacaktır. Bu nedenle I. önerme doğru-
dur.
Y kabındaki suyun sıcaklığı 0°C olduğu için kesin-
likle donma olacaktır. Yani buz kütlesi artacaktır. Bu
nedenle II. önerme yanlıştır.
X kabındaki su enerjisini buzu eritmek için kullana-
cağından sıcaklığı azalacaktır. III. önerme de doğru-
dur.
Yanıt E dir.
10. normal
O
A
B
4
5
C
12
3
hava
cam
Ι
O noktası yarım kürenin merkezi olup, ışık ışını için
normal çizgisidir. B den C ye gelen ışın 2 ve 3 numa-
ralı yolları izleyebilir. Ancak 1, 4 ve 5 numaralı yolla-
rı izleyemez. Çünkü 1 ve 5 yolları normal doğrultusu
üzerindedir. Ortam değiştiği için de 4 numaralı yolu
izleyemez.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ52
14.
Şekil I
Şekil II
I. Dalga boyunun büyüklüğü frekansa da bağlıdır. Frekans bilinmeden dalga boyu hakkında yorum yapılmaz.
II. Dalgaların genliği dalganın taşıdığı enerjinin bir ölçüsüdür. Bu nedenle genliklerin eşit olup olma-yacağı konusunda bir şey söylenemez.
III. Şekil I ve Şekil II de verilen dalga leğenlerinde su derinliği aynı olduğu için dalgaların hızları eşit olur.
Yanıt B dir.
13. Kabın 3t sürede dolduğunu
A
düşünelim. Musluk açılınca
aradaki bölmeden dolayı t
süre A noktasındaki basınç
sıfır olacaktır.
t-2t arasında A noktasın-
A
daki basınç zamanla doğru
orantılı olarak artar.
2t-3t arasında kaptaki sıvı
A
daha yavaş yükseleceği için
basınç da daha yavaş yük-
selir.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
53
3. gaz
su
P1
T ≠ 0ip
esnek
balon
Buzun özkütlesi 0,9 g/cm3, suyun özkütlesi 1 g/cm3
olduğundan buz kütlesinin 109 luk kısmı su içinde
19
luk kısmı suyun dışında kalacak şekilde denge-
lenir. Buzun tamamı eridiğinde suyun yüksekliği de-
ğişmez. Ancak P1 basıncının ölçüldüğü kısımda boş-
luk artacağından P1 azalır. P1 azalınca, P1 den dola-
yı suya yapılan basınç azalır. Böylece balon üzerin-
deki basınç azalır ve balon biraz şişer. Bunun sonu-
cunda P2 de azalır.
Yanıt D dir.
4. q1 , q2 yüklü K ve L küreleri d uzaklığında iken birbir-
lerine uyguladıkları kuvvet F olsun. F nin büyüklüğü;
.
F kd
q q
21 2
=
bağıntısıyla bulunur. Bu bağıntıdan anlaşılacağı gibi
α açısı hem kürelerin yük miktarına, hem de arala-
rındaki uzaklığa bağlıdır.
L küresine F itme kuvvetinden
L
mg
F
başka bir de kendi ağırlığı etki
eder. Şekilden de görüleceği
gibi L küresinin kütlesi de α açı-
sının büyüklüğünü etkiler.
Yanıt E dir.
1. X
–6 °F +24 °F
Y
5 °F 30 °F
Z
20 °F 60 °F
Maddelerde enerji iletim hızını etkileyen faktörler
aşağıdaki gibidir.
• Maddenin cinsi.
• Maddenin iki yüzeyi arasındaki sıcaklık farkı.
• Maddenin kalınlığı.
• Maddenin yüzel alanı
yüzey
alaniç scaklkdş scaklk
kalnlk
Yanıt A dır.
2. Aynı ortamda bulunan metal kaşık ve tahta kaşığın
sıcaklıkları birbirine eşittir. Kışın metale dokundu-
ğumuzda sıcak olan vücudumuzdan metale ısı ile-
timi, tahtadan daha fazla olur. Bu nedenle kışın me-
tali tahtadan daha soğuk hissederiz. Çok sıcak yaz
günlerinde ise yukarıda anlatılanın tersi olur. Bu ola-
yın temel nedeni metal gibi iletkenlerin ısı iletkenliği-
nin tahta gibi yalıtkan maddelerden büyük olmasıdır.
Yanıt A dır.
DENEME SINAVI 13 ÜN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ54
7.
zeytinyağı alkol
K
su
Kap ve içindeki sıvı birlikte ısıtılıyor. Buna rağmen
sıvının borularda yükseldiği görülüyor. Bu durum, sı-
vıların katılardan daha çok genleştiğini gösteriyor.
I. yargı doğrudur.
Farklı genleşmeler, sıvıların farklı olmasından kay-
naklanır. Hacimleri eşit ancak cinsleri farklı sıvılara
eşit miktarda ısı verildiğinde, sıvıların farklı miktarda
genleştiği görülür. Bu durum hem II hem de III numa-
ralı yargıların doğru olduğunu gösterir.
Yanıt E dir.
8.
–
+
M
–
+
K
L
VV
2V
3
V
3
V
3
V
3
V
3
2V
3
Her iki şekilde L ve M lambaları eşit gerilim almakta-
dır. Şekil II de K lambası öteki iki lambaya seri bağlı
olup, devreden daha fazla gerilim alır.
Yanıt B dir.
5.
A
L
K
PL
PK
L sıvısının A seviyesine yaptığı basınç, K sıvısının A
seviyesine yaptığı basınca eşit olmalıdır. Bu durum
E seçeneğinde sağlanmıştır.
Yanıt E dir.
6. K merceği
L merceği
K merceği mumu, düz ve küçük gösterdiğinden kalın
kenarlı mercektir.
L merceği mumu, düz ve büyük gösterdiğinden ince
kenarlı mercektir.
L merceği ince kenarlı olduğundan büyüteç olarak
da kullanılabilir.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 55
11.
+–+–
2V
V V
2V
i
R
Her iki anahtar birden açık iken devre Şekil I deki gi-
bidir. Bu durumda R direncinin gerilimi 2V olur. R di-
rencinden geçen akım şiddeti i olsun.
+–
+–
+–
2V
A1
V
V
V
V
2V
i
R
Yalnız A1 anahtarı kapatıldığında devre Şekil II deki
gibi olur. R direncinin gerilimi bu durumda da 2V
olup üzerinden geçen akım şiddeti i dir
i/2
R R
A2 anahtarı kapatıldığında üreteçlerden biri kısa
devre olduğundan R direncinin gerilimi V olur. Bu du-
rumda R direncinden i
2 şiddetinde akım geçer.
Yanıt C dir.
9. Kütle eşit kollu terazi ile, uzunluk cetvel ile, akım şid-
deti ampermetre ile, zaman kronometre ile doğrudan
ölçülebilir.
Bir maddenin özkütlesini bulmak için önce kütle-
si eşit kollu terazi ile ölçülür. Daha sonra maddenin
hacmi bulunur. Kütle, hacme bölünerek özkütle bulu-
nur.
Yanıt C dir.
10. K
L
X Y
M N
Yolda sürtünme olmasaydı K noktasından harekete
başlayan cisim M noktasına kadar sürekli hızlanırdı.
Cismin L ve M noktalarındaki kinetik enerjileri eşit ol-
duğuna göre, LM arası kesinlikle sürtünmelidir.
X noktasından gelen cisim Y de durduğuna göre XY
arası da kesinlikle sürtünmelidir.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ56
14.
h d1
d2
yatay (yer)
Şekil I Şekil II
Şekil I deki katı cismin yere yaptığı basınç P1 , Şekil
II deki cismin yaptığı basınç P2 olsun. Şekil II deki
silindir biçimli cisim düzgün geometrik yapıya sahip
olduğundan basıncı P2 = h · d2 dir. Şekil I deki kesik
koni biçimindeki cismin yere yaptığı basınç;
P1 > h · d1 dir.
P1 = P2 olduğuna göre d1 > d2 olmalıdır. Yani d
d
2
1
oranı 1 den büyük bir sayıdır. Seçeneklerde 1 den
büyük değer sadece E seçeneğinde verilmiştir.
Yanıt E dir.
12.
beyaz
ışık
kırm
ızı
turu
ncu
sarı
yeşil
mavi
mor
mavi
filtre
yeşil kitap
Selma
Mavi filtreden mavi renkli ışın net olarak geçer ve ye-
şil kitabın üzerine düşer. Yeşil renkli kitap üstüne dü-
şen mavi ışını zayıf olarak yansıtır. Yeşil gözlük tak-
mış olan Selma kitabı siyah olarak görür.
Yanıt B dir.
13.
N
T1
S
T2
S
T3
N
d
N
2d
S
2d
I
II III
Aynı kutuplu mıknatıslar birbirini iterken zıt kutuplu
olanlar birbirini çeker. Mıknatısların birbirine uygula-
dığı itme veya çekme kuvveti aralarındaki uzaklığın
karesiyle ters orantılı olarak değişir.
I ve III teki mıknatıslar birbirini itmektedir. I deki iki
mıknatıs arasındaki uzaklık d, III teki iki mıknatıs
arasındaki uzaklık 2d olduğundan T1 gerilme kuvve-
ti en küçüktür.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 14 ÜN ÇÖZÜMLERİ
3.
d
2d
X
2h
Y
h
h
Sıvı basıncı P = hdg bağıntısı ile bulunur. X ve Y
noktalarındaki basınç;
PX = h · 2d · g + 3h · d · g = 5hdg
PY = 2h · d · g
olur. Bu ifadeleri taraf tarafa oranlarsak;
.P
Pbulunur
2
5
Y
X=
Yanıt B dir.
4. kütle
hacim
a
b
karşm
X
Y
a > b ise karışımdaki Y sıvısının hacmi daha büyük-
tür. Buna göre I doğru, II yanlıştır.
Karışımdaki Y sıvısının hacmi daha büyük olduğu
için karışımın özkütlesi Y sıvısının özkütlesine daha
yakındır. III. öncül de doğrudur.
Yanıt E dir.
1. K L M
+ –
V
K
L
+ –
V
M
R R R
V
3
V
3
V
3
R
R
R
V
3
2
R
2
V
3
Üretecin V olan gerilimi hem Şekil I deki hem de Şe-
kil II deki lambalara dağıtıldığında L ve M lambaları-
nın geriliminin eşit olduğu görülür.
Yanıt D dir.
2. Bir sıvının molekülleri arasındaki çekme kuvvetine
kohezyon (birbirini tutma) denir. Sıvı molekülleri ile
içinde bulunduğu kabın molekülleri arasındaki çek-
me kuvvetine ise adezyon (yapışma) denir.
k›lcalcam boru
Ks›v›s›
k›lcalcam boru
Ls›v›s›
K ve L sıvıları ile cam arasındaki adezyon kuvvetleri,
sıvıların cam borunun kenarlarından yukarıya doğru
tırmanmasına neden olur.
Her iki kaptaki sıvılara özdeş cam borular daldırılıyor.
K sıvısı L sıvısından daha yükseklere çıkıyor. Aynı
koşullarda gerçekleşen bu olayın iki nedeni olabilir.
1. L sıvısının özkütlesi K nınkinden büyük olabilir.
2. K sıvısının molekülleri arasındaki kohezyon kuv-
veti, L sıvısınınkinden daha küçük olabilir.
Yanıt C dir.
57
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
M
musluk
L
K
M
musluk
L
K
M
musluk
L
K
havahava
hava
Su seviyesi K düzeyine gelinceye kadar 3 bölme
suyla dolar. Bu andan itibaren sıkışan hava nedeniy-
le su seviyesi L ye gelinceye kadar 3 bölmeden az su
akar. Su seviyesi L den M ye gelinceye kadar basınç
etkisiyle havanın hacmi azalır ve 3 bölmeden fazla
su dolacağından t3 > t1 > t2 olur.
Yanıt C dir.
8. Bütün maddeler atom veya moleküllerden oluşur. Bu
taneciklerin dönme, titreşim ve öteleme hareketlerin-
den dolayı kinetik enerjileri vardır. Ayrıca atom ve mo-
leküllerin bir arada durmasını sağlayan kimyasal bağ-
lardan dolayı potansiyel enerjileri vardır. Bir maddenin
taneciklerinin sahip olduğu kinetik ve potansiyel ener-
jilerinin toplamına iç enerji denir. İç enerji maddenin
miktarına,cinsine ve sıcaklığına bağlı olarak tanımla-
nır.
Yanıt E dir.
5.
80
70
60
50
40
30
20
10
90
100
10 cm3
80
70
60
50
40
30
20
10
100
90
20 cm3
İçinde 10 cm3 su bulunan dereceli kaba, 5 özdeş bil-
ye atıldığında suyun toplam hacmi 20 cm3 çizgisi-
ne çıkıyor. Buradan, 5 bilyenin hacminin 10 cm3, 1
bilyenin hacminin 2 cm3 olduğu bulunur. Toplam küt-
le 20 g olduğuna göre, 1 bilyenin kütlesi 4 gramdır.
Bilyelerin özkütlesi ise /g cm24 2 3= olur.
Yanıt B dir.
6.
K
L
yer
(yatay)
3S
K
L
yatay 3SS
Şekil I Şekil II
Katı cisimlerin zemine uyguladığı basınç P = S
G
bağıntısı ile bulunur. Şekil I ve Şekil II de yere uygu-
lanan basınçlar eşit olduğuna göre,
3
.
P P
S
G
S
G G
G G G
G G bulunur
3
2
1 2
K K L
K K L
L K
=
=+
= +
=
Yanıt E dir.
58
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. F
yatay
T1m m 2m
F
yatay
T22m2m
yatay
FT3m 2m
. .
. .
. .
amF
amF
amF
T m a mmF F
T m a mmF F
T m a mmF F
4
4
3
4 41
2 24 2
1
3 31
1
2
3
1 1
2 2
3 3
=
=
=
= = =
= = =
= = =
T2 > T3 > T1 olur.
Yanıt D dir.
12. konum
t
–x
0
+x
zaman2t
K
L
L aracının hızının büyüklüğü;
vt
x v2L = =
olarak verilmiş. K aracının hızının büyüklüğü ise;
.vtx v olur2K = =
0–x +x
K2v
v L
Gözlemci L aracında olduğundan L aracının hız vek-
törünü ters çevirip bileşke alalım. Bu durumda L ara-
cı K aracını –x yönünde v hızıyla gidiyor olarak gö-
rür.
Yanıt A dır.
9.
Şekil I Şekil II
Z
T 2T
Y
X
Y
X
Z
Şekil I deki sıvıların özkütleleri arasında, dX>dY>dZ
ilişkisi vardır. Bu üç sıvı T sıcaklığından 2T sıcaklığı-
na kadar ısıtıldığında özkütleleri arasındaki ilişki Şe-
kil II de görüldüğü gibi dZ>dY>dX hâline gelmiştir. Bu
durumun gerçekleşmesi için sıvıların genleşme kat-
sayıları arasında, αX>αY>αZ ilişkisi olmalıdır.
Yanıt B dir.
10.
I II
III
Cisimler kendi renklerinde olan rengi yansıtır, farklı
rengi yansıtmaz. Buna göre;
I. Yüzey mavi ışıkla aydınlatılırsa, her taraf mavi görüneceğinden kelime okunmaz.
II. Yüzey beyaz ışıkla aydınlatılırsa, yüzey beyaz, yazı mavi görünür. Bu durumda ASYA kelimesi okunur.
III. Yüzey kırmızı ışıkla aydınlatılırsa, zemin kırmızı, yazı siyah olur ve okunabilir.
Yanıt D dir.
59
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. gümüşalüminyum
2SS 25°C 25°C
gümüştahta
2SS 40°C 25°C
gümüşcam
2SS 20°C 0°C
Şekil I
Şekil II
Şekil III
Isı iletiminin olabilmesi için maddeler arasında sıcak-
lık farkı olması gerekir. Şekil I de cisimler aynı sıcak-
lıkta olduğu için ısı iletimi gerçekleşmez. Bu nedenle
I. yargı yanlıştır.
Maddeler arasındaki sıcaklık farkı arttıkça ısı iletim
hızı artar. Şekil II de, Şekil III’e göre sıcaklık farkı
daha az, ayrıca tahtanın ısı iletim hızı camdan kü-
çüktür. Bu nedenle II. yargı doğrudur.
Isı iletimi yüksek sıcaklıktaki cisimden düşük sıcak-
lıktaki cisme doğru olur. III. yargı doğrudur.
Yanıt D dir.
13.
IIIAyşe market arabasn
∆x kadar itiyor.
∆x
Ayşe
II
Faruk yerdeki
kutuyu h kadar
yükseltiyor.
h
Faruk
I
∆x
Önder
Önder, kucağndaki
yükle birlikte
∆x kadar
yer değiştiriyor.
Fiziksel anlamda iş yapabilmek için nesnelere bir
kuvvet uygulanmalı ve nesne kuvvet doğrultusunda
yer değiştirmelidir.
I numaralı olayda Önder, kucağındaki yükle birlikte
hareket ediyor. Yükü tutmak için uygulanan kuvvet
yukarı doğru, yer değiştirme yatay doğrultuda oldu-
ğundan bu olayda fiziksel anlamda yapılan iş sıfırdır.
II ve III numaralı olaylarda yük, kuvvet doğrultusun-
da hareket ettiği için fiziksel anlamda iş yapılmıştır.
Yanıt A dır.
60
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3.
K
L
M
V
V
V
V
V
V
sv
Sıvı içindeki bir cisim; biri kendi ağırlığı öteki de sıvı
kaldırma kuvveti olmak üzere iki kuvvetin etkisinde-
dir. Bu cisim yüzerek veya askıda kalarak dengede
ise, ağırlığı ile kaldırma kuvveti birbirine eşittir. Bura-
dan I ve III. önermelerin doğru olduğu bulunur.
K ve L cisimleri sıvı içinde askıda kalan iki cisimdir.
Bu iki cismin özkütlesi hem birbirine hem de sıvının
özkütlesine eşittir. O hâlde II. yargı da doğrudur.
Yanıt E dir.
4. scaklk artş
s alma
s verme
scaklk azalmas
s alma
erime
donma
yoğunlaşma
genleşme
büzülme
1
2
3
4
5
Sıcaklık artışı erimeye neden olur, donmaya neden
olmaz. Bu nedenle 1 numaralı eşleştirme yanlıştır.
Isı veren madde erimez, donabilir. Bu nedenle 3. eş-
leştirme yanlıştır.
Isı alan madde buharlaşabilir, yoğunlaşamaz. Bu ne-
denle 5. eşleştirme yanlıştır.
Yanıt C dir.
1. Önce milisaniye(ms) olarak verilen değeri saniye
cinsine çevirelim.
58 ms = 58 ·10–3 s = 0,058 s
Buradan;
9,580
0,058 –
9,522 s bulunur.
Yanıt E dir.
2.
T1
T2
ip
ip
yatay (yer)
düşey
N
S
N
S
K
L
M
Yere bağlı olan mıknatısın dengede kalabilmesi için
iki mıknatısın birbirini çekmesi gerekir. Bu nedenle K
ve M aynı cins kutuplar olmalıdır.Örneğin, K kutbu S
ise M kutbu da S olur.
Yanıt A dır.
DENEME SINAVI 15 İN ÇÖZÜMLERİ 61
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Yay üzerinde ilerleyen bir atmanın hızı;
v = m · f
bağıntısı ile bulunur. Verilen atmalar aynı yay üze-
rinde olduğundan hızları eşittir. Frekansları ise dalga
boyu ile ters orantılıdır.
m1 = 4 birim
4 birim
m3 = 4 birim
m2
2
f1
f2
f3
m2 > m1 = m3 olduğundan
f1 = f3 > f2 bulunur.
Yanıt C dir.
8.
Z
Y
X
yer
h
h2
Cismin X noktasındaki kinetik enerjisi E, Y noktasın-
daki kinetik enerjisi 2E olduğuna göre mgh = E dir. Z
noktası yerden h23 yükseklikte olduğundan bu nok-
tadaki kinetik enerji E21 dir.
Yanıt B dir.
5. K ve L cisimlerinin S yüzeylerine yaptıkları basınçlar
eşit olduğundan, bu cisimlerin ağırlıklarının, dolayı-
sıyla kütlelerinin eşit olduğunu söyleyebiliriz.
yer (yatay)
K L
yatay
GK
hK
hL
GL
K cismi düzgün olduğundan ağırlık merkezi köşe-
genlerinin kesiştiği noktadadır. L cismi kesik konik bi-
çimli olduğundan ağırlık merkezi yukarıya doğrudur.
Bu iki cismin ağırlıkları GK ve GL eşit olup hL > hK
olduğundan yere göre potansiyel enerjileri eşit değil-
dir.
Cisimlerin kütleleri eşit ancak hacimleri farklı oldu-
ğundan özkütleleri eşit değildir.
Yanıt A dır.
6. Işık elektromanyetik dalga olup boşlukta ilerleyebilir.
Ses ise mekanik dalgadır, boşlukta ilerleyemez. Gi-
rişim, enerji taşıma ve yansıma ışık ve ses için ortak
özelliklerdir.
Yanıt B dir.
62
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
su
K
L
Dengede olan cisimler arasındaki gergin ip kesilirse
K cismi yüzen, L cismi batan cisim olur ve sıvı sevi-
yesi azalır. K cismi yüzeceği için K ya etki eden kal-
dırma kuvveti azalır. L nin batan hacmi değişmeye-
ceği için L cismine etki eden kaldırma kuvveti değiş-
mez.
Yanıt D dir.
12. n1 ortamından n2 ortamına gelen Ι ışık ışını tam yan-
sımaya uğramış. O hâlde n1 > n2 dir.
αn1
n2
n3
θα
n1 ortamından n3 ortamına gelen ışık ışını normale
yaklaşarak kırılmıştır. O hâlde n3 > n1 dir.
n3 > n1 > n2 yazabiliriz.
Yanıt B dir.
9.
III
P0
h
P0
III numaralı düzenekte açık hava basıncı (P0) her iki
kola da uygulanıyor. Açık hava basıncı değiştiğinde
her iki kolda da aynı değişiklik olduğu için sonuç de-
ğişmez.
Yanıt C dir.
10. Ölçü aleti kullanılarak yapılan gözlemlere nicel göz-
lem denir. Bu nedenle Nihat ve Erdal nicel gözlem
yapmıştır. Duyu organları yardımıyla gözlem yapan
Akif ise nitel gözlem yapmıştır.
Yanıt E dir.
63
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. Önce şekil üzerinde noktalama işlemi yapalım.
+ –
L N
K
M
VA
B
BB
B
B
BBB
K, L, M lambaları A-B uçları arasında kaldığından
birbirine paraleldir. Bu üç lamba eşit şiddette ışık ve-
rir. N lambasının iki ucu da B dir. Bir başka ifadey-
le, N lambası kısa devre olur. Bu nedenle N lambası
ışık vermez.
Yanıt E dir.
13.
–
+ + +
I– –
–
II
III toprak
++++
––
–––– –
– ––––
K L M
K L M
K L M
+–
––
+
+nötr
–– –
–++ +
+
+
++ nötr nötr
Yanıt E dir.
64
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
65
3.
su
X
su
Y
V
K
VL
V
K cismi suyun içinde askıda kaldığına göre, özkütlesi
suyun özkütlesine eşit olup dK = 1 g/cm3 tür. K ve
L cisimlerinin kütlesinin eşit olduğu veriliyor. L nin
hacmi K nınkinin iki katı olduğuna göre dL = 0,5
g/cm3 tür. L cismi suya atıldığında hacminin yarısı
suda batacak şekilde yüzer.
Yüzen cisimler kendi ağırlıkları kadar sıvı taşırır. Bu
nedenle her iki kapta da kütle değişimi gerçekleş-
mez.
Yanıt A dır.
4.
P1
P2
h1
h2
P2 gaz basıncı ile h1 yüksekliğindeki sıvının yaptığı
basınç toplanırsa, P1 gaz basıncına eşit olur.
P1 = P2 + h1 · d · g
P1 – P2 = h1 · d · g
d ve g bilindiğine göre h1 yüksekliğinin bilinmesi ye-
terlidir.
Yanıt C dir.
1. Yapılan ölçümde hata payı 0,3 tür.
19,2 – 0,3 = 18,9
19,2 + 0,3 = 19,5
Buna göre fizik kitabının uzunluğu 18,9 ile 19,5 ara-
sındaki değerleri alabilir.
Yanıt E dir.
2.
X
Z
mX
mZ
Y
mY
Aynı ortamda olduklarından X, Y ve Z dalgalarının
hızı eşit olmalıdır. Bu nedenle I. yargı yanlıştır.
Hızı v, dalga boyu m, frekansı f olan bir dalga için;
v = f · m
bağıntısını yazabiliriz. Bu bağıntı da v sabit olduğun-
dan dalga boyu en küçük olan X in frekansı en bü-
yüktür. Bu nedenle II. öncül de yanlıştır.
Dalga tepesinin denge konumundan olan uzaklığı
genlik adını alır. Şekillerde görüldüğü gibi Y dalgası-
nın genliği en büyüktür. III. yargı doğrudur.
Yanıt D dir.
DENEME SINAVI 16 NIN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
66 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. konum
t
–x
0
+x
zaman2t
K
–x 0 +x
K
K aracı –x konumundan x konumuna sabit hızla gi-
derken 2x kadar yer değiştirmiştir.
konum
t
–x
0
+x
zaman2t
L
–x 0 +x
L
L aracı başlangıç noktasından sabit hızla t sürede
x kadar yer değiştirmiş, sonra t sürede yine x kadar
geri dönmüş, 2t süresi sonra yaptığı yer değiştirme
sıfır olur.
h›z
t
–v
0
+v
zaman2t
M
+
–
M aracının hız-zaman grafiği verilmiş. Hız-zaman
grafiklerinde doğrunun altında kalan alan yer değiş-
tirmeyi verir. Grafikte pozitif ve negatif alanlar eşit ol-
duğundan yapılan yer değiştirme sıfır olur.
Yanıt C dir.
8.
m m
m
hareket yönü
X Y Z
X aracı ok yönünde hızlandığında içindeki sarkaç
şekilde verildiği gibi ters yönde açılır. Y aracı yavaş-
ladığı için içindeki sarkaç şekilde verildiği gibi açıl-
mıştır. Z aracı ise sabit hızla hareket etmektedir.
Yanıt A dır.
5. Kuvvet F, alınan yol x, süre t, güç P olmak üzere;
P = ·
t
F x
bağıntısını yazabiliriz. Buradan;
15000 = ·
t
600 50
t = 2 s bulunur.
Yanıt B dir.
6. X
Y yer (yatay)
Pistte sürtünme olmadığından enerji kaybı yoktur.
İsmet’in kütlesi Kemal’inkinden büyüktür.
Kemal ve İsmet’in ağırlık merkezlerinin yerden yük-
seklikleri eşit olduğundan İsmet’in Y noktasındaki
potansiyel enerjisi, kinetik enerjisi ve toplam enerjisi
Kemal’inkinden büyüktür.
Hız, kütleye bağlı olarak değişmez. Bu nedenle her
ikisinin de Y noktasındaki hızları eşit olur.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
67DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. 3d d
2
2d
3
Şekil I Şekil II
Şekil III
Demirden yapılmış çubukların uçları arasındaki 3d,
d, 2d uzaklıkları maddesel ortam gibi düşünüp ilk
boyları olarak kullanabiliriz. Buna göre,
Δd1 > Δd3 > Δd2 olur.
Yanıt D dir.
12. K
N
M
L
K ortamından L ortamına geçen ışın kırılmaya uğra-
madığına göre K ve L aynı cins saydam ortamdır. L
ortamından M ortamına gelen ışın dik geldiği için kı-
rılmaya uğramamış. Bu da L ve M hakkında yorum
yapmamızı engeller. M den N e geçen ışık ışını nor-
male yaklaşarak kırılmış. M ve N farklı saydam or-
tamlardır.
Yanıt D dir.
9. Boyutları aynı oranda artırılan canlıların, kareküp ka-
nununa göre dayanıklılığı azalır. Bu nedenle I. yargı
doğrudur. Aynı nedenle küçük canlılar daha dayanık-
lıdır. III. yargı da doğru olur.
Küçük canlılar metabolizmalarının ürettiği ısıyı ça-
buk kaybeder. Çünkü ağırlıklarına göre yüzey alan-
ları büyüktür. II. yargı yanlıştır.
Yanıt C dir.
10. Yanmanın sona ermesi için yanan madde ile hava-
nın temasının kesilmesi gerekir. I. yargı doğrudur.
Madde sıcaklığı yanma sıcaklığının altına düşürül-
düğünde yanma durur.
Suyun hidrojen ve oksijenden oluştuğu bilgisi doğru
bir bilgidir. Ancak bu olayla bir ilgisi yoktur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
68 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. Yalnız X anahtarı kapatıldığında P ile seri durumun-
daki lamba kısa devre olur.
Bu durumda 12 – 8 = 4 voltluk gerilimin tamamı P
lambası tarafından kullanılır ve P nin parlaklığı artar.
+ – +–
12 volt 8 volt
X
P
4 volt
4 voltŞekil I
Y anahtarı kapatılırsa P lambasının parlaklığı değiş-
mez. Çünkü bu kol P nin olduğu kola paralel bağlıdır.
+ – +–
12 volt 8 volt
Z
P
kısa devre
6 volt 6 volt
Şekil II
Z anahtarı kapatılırsa 8 voltluk üreteç kısa devre olur
ve devre gerilimi 12 volt olur. Bu durumda P lamba-
sına 6 volt gerilim düşer ve parlaklığı artar.
Yanıt C dir.
13.
+q
rX
–q
rY
Yüksüz elektroskoba X cismi dokundurulduğunda
elektroskop (+) yüklenerek yaprakları açılır. X küre-
sel cismi ile elektroskop kendi büyüklükleri oranında
+q yükünü paylaşmışlardır.
(+) ile yüklü elektroskoba –q yüklü Y küresel cis-
mi dokundurulduğunda yapraklar önce kapanır, son-
ra (–) ile yüklenerek açılır.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3. Bir cisme transfer edilen ısı enerjisi Q = m · c · ΔT ba-
ğıntısı ile bulunur. Cisimler özdeş ısıtıcılarla eşit süre
ısıtıldığına göre cisimlere transfer edilen ısı enerjile-
ri eşittir.
P nin sıcaklığı (ΔT) daha çok arttığına göre, R nin ısı
sığası (m·c), P ninkinden daha büyüktür. Bu nedenle
II. öncül doğrudur.
Sorudaki verilenlerle kütle ve özısı hakkında yorum
yapılamaz.
Yanıt C dir.
4.
0 Q
sıcaklık (°C)
ısı (cal)
2T
T
X
0 2Q
sıcaklık (°C)
ısı (cal)
2T Y
0 2Q
sıcaklık (°C)
ısı (cal)
3T Z
0 2Q
sıcaklık (°C)
ısı (cal)
2T
T
P
Bir cisme verilen ısı miktarı Q = mc.ΔT bağıntısı ile
hesaplanır. Cisimler eşit kütleli olduğundan bağıntı-
daki m sabit olur. Buradan;
.( )
( )
( )
( )
m cT TQ
TQ
TQ
TQ
TQ
TQ
T TQ
TQ
2
2 02
3 02
32
22 2
–
–
–
–
X
Y
Z
P
= =
.
.
m
m
c
c
= =
= =
.m c = =
olduğundan X ile Y sıvıları aynı cins olabilir.
Yanıt A dır.
1. 36 km/h
Gösterge 36 km/h i gösteriyor.
36 km/h = 10 m/s
olduğundan 20 s de 20 · 10 = 200 m yol alır.
Yanıt B dir.
2.
X X
X
K kab L kab
M kabd3
d2
d1
K kabının kütlesi arttığına göre cisim dibe batmıştır.
Yani dX > d1 dir.
L ve M kaplarından eşit hacimli sıvı taştığına göre
d2 = d3 olmalıdır. Bu durumda dX sıvıların özkütlesi-
ne eşit veya onlardan büyük olabilir. Ancak her du-
rumda d2 = d3 > d1 olur.
Yanıt E dir.
DENEME SINAVI 17 NİN ÇÖZÜMLERİ 69
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Derin kısımdaki dalga boyu, sığ kısımdaki dalga bo-
yundan daha büyüktür. Her iki ortam için de frekans-
lar eşittir. v = λf bağıntısında f sabit olduğuna göre,
dalga boyunun büyük olduğu ortamda hız da büyük
olur. Başka bir deyişle; λd > λs olduğundan vd > vs
dır.
yandan
görünüş
üsten
görünüş
derin sığ
derin sığ
derin
sığK
Buna göre dalga boyu ve dalganın yayılma hızı su
derinliğine bağlıdır. Dalganın frekansı sadece kay-
nağın titreşimine bağlı olarak değişir.
Yanıt E dir.
8.
metal
para
Şekil I Şekil II
Kaygan karton itildiğinde, üstündeki paraya bir kuv-
vet etki etmez. Bu nedenle metal para bulunduğu
yere düşer. Bir başka ifadeyle, metal para başlan-
gıçtaki hareketsizliğini korumak ister. Bu da eylem-
sizlik prensibidir.
Yanıt B dir.
5.
Metaller aynı sıcaklıktaki suyun içinde bekletildiği
için son sıcaklıkları eşit olur. Özgül ısıları farklı oldu-
ğundan farklı miktarda enerji depolarlar. Bu nedenle
erittikleri buz miktarları farklı olur.
Yanıt A dır.
6. I ve II ile verilenler basıncın birimleridir. III ile verilen
ise kütlenin birimidir.
Yanıt D dir.
70
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. F = 30 N
yer (yatay)
x = 20 m
2 kg
Cisim üzerinde yapılan iş; kinetik ve potansiyel ener-
ji olarak depolanır. Buna göre cismin kinetik enerjisi;
W = Ek + Ep
F · x = Ek + mgh
30 · 20 = Ek + 2 · 10 · 20
600 = Ek + 400
Ek = 200 J bulunur.
Yanıt E dir.
12.
yatay
F = 30 ND
2D
1
m1
m2
m3
Sürtünme olmadığından kütle sistemi a ivmesiyle
düzgün hızlanır. Hareket sırasında D1 ve D2 dina-
mometrelerinin gösterdikleri değerlerin toplamı 30 N
dan büyük olamaz. Ayrıca D1 < D2 olmalıdır. Buna
uyan seçenek D seçeneğidir.
Yanıt D dir.
9. hava
cam
K O L yatay
S
normal
Yarım kürenin yüzeyine gelen S ışını, küre içine nor-
male yaklaşarak girer. Bu nedenle kırılan ışın şekil-
de gösterildiği gibi yalnızca L noktasından geçebilir.
Yanıt C dir.
10. Verilen şekillerde eşdeğer direnç ve toplam gerilim-
ler aşağıdaki gibidir.
R
2
V
2V
2V
2V
+ – + –
R
R
i1
V V
+ –
+ –
R R
i2
V
V
+ – + –
R R
i3
V V
+ – + –
V V
iRV
RV
iRV
iRV
RV
2
2 4
2
22
1
2
3
= =
=
= =
O hâlde i1 > i3 > i2 olur.
Yanıt A dır.
71
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. hava
S
N
F
su
Hava ortamından çukur aynanın F odak noktasına
gönderilen S ışını, suyun içine girerken normale yak-
laşarak kırılır. Işın çukur aynaya, odak noktasından
geldiği için asal eksene paralel olarak yansır.
Yanıt E dir.
13.
NS
O
1S N
Şekildeki gibi karşılıklı konulan iki mıknatıs arasında
düzgün bir manyetik alan oluşur. Bu manyetik alanın
yönü N den S ye doğrudur. Pusula iğneleri manyetik
alan içinde B nin yönünü gösterir.
Yanıt A dır.
72
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 18 İN ÇÖZÜMLERİ
3.
α θd
α θd
önce
sonra
Isıtılan metaller, büyütülen bir fotoğrafa benzer. Her
tarafı orantılı olarak büyür. Bu nedenle üçgen üzerin-
deki açı değerleri değişmez, d uzaklığı büyür.
Yanıt C dir.
4. Işın, odak uzaklığı f1
2f1 = x
f1
M1
olan tümsek aynanın
merkezinden geçecek-
miş gibi geldiği için ken-
di üzerinden geri yansır.
Işın, odak uzaklığı f2 olan f2
f2 = x
F2
tümsek aynanın asal ek-
senine paralel geldiği için
uzantısı odaktan geçecek
şekilde yansır.
Işın, odak uzaklığı f3 olan f3
f3 = x
F3
çukur aynanın odağından
geldiği için asal eksene
paralel yansır.
Buna göre, f2 = f3 > f1 olur.
Yanıt A dır.
1. Verilen üç bilgi de doğrudur, ancak sıvı basıncının
sıvı derinliği ile doğru orantılı olarak arttığına; I. bilgi
kanıt olabilir.
Yanıt A dır.
2.
L
d
5d
K
d
5d
K cisminin hacminin yarısı d, öteki yarısı ise 5d öz-
kütleli sıvı içindedir. Bu nedenle;
d d d d2
5 3K =+
=
olur. L cisminin hacminin 4 birim olduğunu varsaya-
lım. 1 birimi 5d özkütleli sıvıda, 3 birimi de d özkütleli
sıvıda kaldığından;
. .d d d d1 3
1 5 3 2L = +
+=
bulunur. Özkütlelerin oranı;
d
d
23
L
K= bulunur.
Yanıt B dir.
73
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. • Bir fırının sıcaklığını ölçmek için metal termomet-
re kullanmak gerekir.
• Kâğıdın kalınlığını kumpas ile ölçmek verilenler
içinde en uygun olanıdır.
• Sıvılı termometre ile hatasız ölçüm yapabilmek
için termometrenin hazne kısmı geniş olmalıdır.
• Bir tarlanın çevresini karış ile ölçmek hata oranı-
nın artırır.
• Kâğıt paranın kalınlığı çok küçük olduğundan
mezura ile ölçüm yapmak hata oranını artırır.
Yanıt B dir.
8. Bir cisim üzerine düşen güneş ışığının hepsini yansı-
tırsa beyaz, hiçbirini yansıtmazsa siyah, hangi rengi
yansıtırsa o renkte görünür. Ancak sarı yüzey, kırmı-
zı ve yeşili de yansıtır. Yeşil filtre de sadece yeşil ışı-
ğı geçirir.
K S Y M
beyaz
ışık
Masa üzerindeki kâğıdın beyaz kısımları yeşil, kırmı-
zı ve mavi yazılar siyah, sarı ve yeşil yazılar da yeşil
görünür. Bu nedenle kırmızı ve mavi yazılar okuna-
bilir.
Yanıt C dir
5.
F
K L
yatay
h
h
hsu
2mgh
2= mgh 6mg
3
2h = 9mgh
Piston K noktasında iken sistemin potansiyel enerjisi
şekildeki gibi mgh + 9mgh = 10 mgh dir.
F
K L
yatay
h
h
hsu
8mg · 2h = 16mgh
h
Piston L noktasına geldiğinde 8 bölmelik suyun ta-
mamı kabın sağ kısmında toplanır. Bu durumda po-
tansiyel enerjisi 16mgh olur. 10mgh E olursa, 16mgh
58 E olur.
Yanıt A dır.
6.
X Y
Yüklü elektroskopların topuzları birbirine dokundu-
rulduğunda, X elektroskobunun yaprakları tamamen
kapandıktan sonra yeniden açılıyor. O hâlde elekt-
roskopların yükü zıt işaretlidir ve Y elektroskobunun
yük miktarı X inkinden daha büyüktür.
Yanıt A dır.
74
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11. Lambaların ışık verme süresi üreteçten çekilen
akımla ters orantılıdır.
+ – + –+ –
+ –
+ –
i 2i i
K L M
2
i
2
i
V V V
V
V
Lambalardan birinin direncini R, üreteçlerden birinin
potansiyel farkını V alarak üreteçlerden çekilen akım
şiddetlerini bulalım.
iK = R
V ⇒ iK = i alınırsa,
iL = R
V2 ⇒ iL = 2i olur.
iM = R
V ⇒ iM = i olur.
Şekil I deki üreteçten i, Şekil II üreteçlerden 2i,
Şekil III deki üreteçlerin her birinden i
2 akımı geçer.
Bu nedenle, tM > tK > tL bulunur.
Yanıt B dir.
12. Camların kırılması sesin bir enerjiye sahip olduğunu
gösterir. Ayrıca bomba uzakta iken cam üzerinde yı-
kım etkisi yapmadığına göre, sesin şiddeti kaynağın
uzaklığına bağlıdır. Sesin camdaki hızı, havadaki hı-
zından büyüktür. Ancak bu olayda bir etkisi yoktur.
Yanıt C dir.
9. m
F
X Y Z
F
Yatay zemin sürtünmesiz ivme
zaman
0t1 t2
a
olduğundan cisim XY ara-
sında sabit ivme ile düz-
gün hızlanır. YZ arasında
kuvvet olmadığından
ivme sıfırdır ve cisim bu
aralıkta sabit hızla hareketini sürdürür. Bu hareketi
anlatan grafik D seçeneğindeki gibidir.
Yanıt D dir.
10.
0
2v
v
t
2t
3t
hız
zaman
–v
–2v
+x +x
–x
Hız-zaman grafiklerinde doğrunun altında kalan alan
hareketlinin yaptığı yer değiştirmeyi verir. Pozitif böl-
gede kalan alan pozitif yöndeki yer değiştirmeyi, ne-
gatif bölgede kalan alan ise negatif yöndeki yer de-
ğiştirmeyi verir.
0-t aralığındaki üçgenin alanı x ise, 0-3t aralığındaki
toplam alan yine x olur.
Yanıt A dır.
75
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. S noktasal ışık kaynağının düzlem aynadaki görün-
tüsü V ile gösterilen noktada oluşur. Bu nokta çukur
aynadan 3f uzaklıkta ve 2 birim yüksekliktedir.
çukur
ayna
M F
cisim
asal
eksen
görüntü
Şekildeki cismin çukur aynadaki görüntüsü MF ara-
sında, 1 birim yükseklikte ve ters oluşur.
Yanıt A dır.
13.
derin sğ
gelen
dalga
normal
Derin ortamda oluşturulan su dalgaları sığ ortama
geçerken hem dalga boyu küçülür, hem de doğrultu-
su değişir. Sığ ortamın kırıcılık indisi derin ortamın-
kinden büyük olduğundan sığ ortama giren dalgalar
normale yaklaşarak kırılır.
Yanıt A dır.
76
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3. Herhangi bir cisme uygulanan kaldırma kuvve-
ti, cismin yerini değiştirdiği sıvının ağırlığına eşit-
tir. Bir başka ifadeyle, kaldırma kuvveti sıvıya batan
hacimle doğru orantılıdır. Buna göre 1 cisminin
bulunduğu sisteme uygulanan kaldırma kuvveti,
dolayısıyla kütlesi de en küçüktür.
X
3
X
2
X
1
sv
2 ve 3 cisimlerinin bulunduğu sistemlere uygula-
nan kaldırma kuvvetleri eşittir. 3 cisminin kütlesi
2 ninkinden büyüktür. Bu durumda kütleler arasın-
daki büyüklük ilişkisi, m3 > m2 > m1 olur.
Yanıt B dir.
4.
Fnet
Fnet
Şekil I Şekil II
Şekil I de gösterildiği gibi, ilk durumda net kuvvet do-
ğuya doğru 2 birimdir.
Şekil II de gösterildiği gibi, ikinci durumda net kuvvet
kuzeye doğru 2 birimdir. Buna göre ivme ve hızın bü-
yüklüğü değişmez.
Yanıt C dir.
1.
A
M
B
Şekil I
2P
Şekil II
zaman
basınç
P
t 2t0
Şekil II deki grafikte 2t süre sonra basınç sabit kal-
dığına göre, t sürede iki bölme dolar. Buna göre 3t
anında basınçlar eşit ve 2P dir.
A
M
B
t
t
A
M
B
t
t
t
Yanıt B dir.
2.
d2
sıvı
K d1
Taşan sıvının kütlesi cismin kütlesinden küçük oldu-
ğuna göre, cisim sıvıda batar. Taşan sıvının hacmi K
cisminin hacmine eşit olduğundan kütleler oranı, öz-
kütleler oranına eşittir.
mm
d
d
2030
23
2
1
2
1= = = olur.
Yanıt D dir.
77DENEME SINAVI 19 UN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Şekil I deki gibi birbirine yapıştırılan X, Y ve Z metal
çubuklardan oluşan sistem belli bir sıcaklığa kadar
ısıtılınca Şekil II elde ediliyor.
Z Y
X
X
Y
Z
Şekil I
Şekil II
Şekil II ye göre X, Y den Z de X ten daha fazla uza-
mıştır. Buna göre αZ > αX > αY dir.
Yanıt A dır.
8. X
Yaprakların açılabilmesi için X cisminin elektroskop-
la aynı cins yükle yüklü olması gereklidir.
X cismi elektroskobun topuzuna dokundurulduğun-
da toplam yüklerini büyüklükleri oranında paylaşır-
lar. Elektroskop daha fazla yük alırsa yapraklar biraz
daha açılır. Daha az yük alırsa yapraklar biraz kapa-
nır.
Yanıt C dir.
5. Katı maddeler erirken hacimleri büyüyorsa dış ba-
sıncın artması erimeyi zorlaştırır. Bunun sonucunda
erime sıcaklığı yükselir.
Katı maddeler erirken hacimleri küçülüyorsa dış ba-
sıncın artması erimeyi kolaylaştırır. Bunun sonucun-
da erime sıcaklığı azalır.
Yanıt E dir.
6. a1
m
m
m
a2
m m
m
2mg 2mg
mg
a
mmg
mmg mg
aa
32
32 –
1
2
2
1
=
a
2
=
=
Yanıt E dir.
78
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
K2
K1
Yanıt E dir.
12.
Emir
SY
K
Kitabın kırmızı renkte görünebilmesi için kırmızı ışığı
yansıtması ve gözlüğün kırmızı ışığı geçirmesi gere-
kir. Bunun için gözlük camı kırmızı renkte olmalıdır.
Yanıt A dır.
9. Özdeş lambaların parlaklığı lambanın uçları arasın-
daki potansiyel farkına bağlıdır. A anahtarı açıkken
K, L ve M lambalarının uçları arasındaki potansiyel
farkı Şekil I deki gibi olur.
+–
M
L
V
V
Şekil I
V
2V
2
K
Anahtar kapatılırsa lambanın uçları arasındaki po-
tansiyel farkı Şekil II deki gibi olur
+–
M
L
V
KŞekil II
V
3
V
3
2V
3
V
A
O hâlde anahtar kapatıldığında K lambasının parlak-
lığı değişmez, L lambasının parlaklığı azalır, M lam-
basının ki ise artar.
Yanıt C dir.
10.
A B C
X ZY P
2d dO
Mıknatısların aynı kutupları birbirini iter, zıt kutupla-
rı birbirine çeker. Net kuvvet ok yönünde olduğuna
göre Z ile P kutupları aynı işaretlidir.
Yanıt D dir.
79
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
K
N
suα
α
Şekil I Şekil II
Su ilave etmekle su yüzeyine gelme açısı değişmez.
Yanıt C dir.
13.
2h
I
III
2h
II
h
3h
m
m
h4h
m
Ep1
=mgh
Ep2
=2mgh
Ep3
=mgh
Yapılan iş, kazanılan potansiyel enerjiye eşittir. Şekil
I ve Şekil III teki düzeneklerde hem kütleler hem de
yükseklikler eşit oduğu için W1 = W3 tür.
Şekil II de yükseklik 2h olduğu için W2 > W1 = W3
olur.
Yanıt D dir.
80
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3.
K L
2S
2S S S
h
M
Sıcaklık değişimleri eşit olan aynı cins sıvıların ilk
hacimleri ne olursa olsun düzgün kaplarda iseler
yükseklikleri eşit miktarda artar. Daralan kaptaki sı-
vının yüksekliği daha çok artar.
Bu durumda K ve L kaplarındaki sıvıların son yük-
seklikleri eşit olurken M kabındaki sıvı yüksekliği
daha büyük olur.
Yanıt B dir.
4.
–v
v
0t
zaman
hız
2t
3t 4t
1
2 3
4
Grafikteki üçgenlerden bir tanesinin alanı Dx olsun.
Cisim 0-t aralığında 1 numaralı üçgenin alanı kadar
negatif yönde yer değiştirmiştir. Bu aralıkta alınan
yol d kadardır.
Cismin t-2t aralığında 2 numaralı üçgenin alanı
kadar pozitif yönde yer değiştirmiştir. 2t anında cis-
min yaptığı toplam yer değiştirme sıfırdır.
Cisim 2t - 3t aralığında 3 numaralı üçgenin alanı
kadar daha pozitif yönde yer değiştirmiştir.
0-4t aralığında yapılan toplam yer değiştirme sıfır,
t-4t aralığında yapılan yer değiştirme ise Dx kadar-
dır. t-4t aralığında alınan yol ise 3d dir.
Yanıt A dır.
1.
Önce mA olarak verilen değeri A cinsine çevirelim.
3000 mA = 3 A olur.
+ –
Şekil II
R = 6 Ω
V
mA
Voltmetrenin gösterdiği değer ohm kanunundan;
V = i · R
V = 3 · 6 = 18 volt bulunur.
Yanıt D dir.
2. v1 v2 v3
Hızın arttığı yerde basınç azalır. Basıncın azaldığı
yerde de sıvı yükselir. Buna göre v3 > v1 > v2 olur.
Yanıt D dir.
DENEME SINAVI 20 NİN ÇÖZÜMLERİ 81
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. Iraksak merceğe f kadar uzaktan gelen ışınlar,
merceği geçtikten sonra uzantıları f
2 den geçecek
şekilde kırılır.
Yakınsak merceğe f
2
3 kadar uzaktan gelen ışınlar
3f de görüntü oluşturur.
K
K
K
O2
O1
3
2f
Buna göre, K cisminin ıraksak mercekteki görün-
tüsü Kʹ, Kʹ nün yakınsak mercekteki görüntüsü Kʹʹ
ünde oluşur. K cisminin sistemdeki son görüntüsü
Kʹʹ ünde oluştuğundan son görüntünün yakınsak
merceğe uzaklığı 3f olur.
Yanıt D dir.
8.
Gerçek yaşamda sürtünen bütün yüzeylerde az
veya çok sürtünme vardır. Bisikletli hiç pedal çevir-
mediği hâlde bisikletin hızı giderek artabilir. Bu du-
rumda bisikletlinin en üst noktada sahip olduğu po-
tansiyel enerji, kinetik ve sürtünmeye harcanır. Sür-
tünmeden dolayı sürtünen cisimler bir miktar ısınır.
Yanıt C dir.
5. Nicel gözlem, ölçüm aleti kullanılarak elde edilir.
Ölçüm aleti kullanıldığı için sonuç sayısal olarak
ifade edilir.
Yanıt D dir.
6.
mavi
siyah
mavi şk
altnda
krmz gözlükle
bakan Ömer
krmz
krmz şk
altnda
mavi gözlükle
bakan Bora
yeşil
yeşil
yeşil şk
altnda
çplak gözle
bakan İnci
mavi
siyah
siyah
siyah
siyah
siyah
siyahkrmz
krmz
siyah
siyah
siyah
siyah
siyah
siyah
yeşil
yeşil
siyah
siyah
Yanıt D dir.
82
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
2. ortam
1. ortam
Işığın 2. ortama geçebilmesi için ya gelme açısı (θ)
küçültülmeli ya da kırılma indisleri arasındaki fark
azaltılmalıdır. 1. ortamın kırılma indisi daha büyük
olduğuna göre I ve II. yargılar doğrudur.
Yanıt C dir.
12. Tüm anahtarlar açık iken devre Şekil I deki gibidir.
Anahtarların hepsi kapatıldığında Şekil II deki gibi
olur.
+ –
L M
RK
Şekil I
+ –
L MA1
A2
A3
RK
R
R
Şekil II
Devredeki anahtarlar kapatılırsa kısa devre olan
lamba olmayacaktır. Bu nedenle lambaların üçü de
ışık vermeyi sürdürür.
Yanıt A dır.
9.
su K su
80 cm3
K cisminin hacmi, yerini değiştirdiği sıvının hacmi ka-
dar olup,
V = 20 + 20 = 40 cm3 tür.
Buna göre K cisminin özkütlesi;
dK = / .gr cm t r40
120 3 ü3=
Yanıt B dir.
10. Demir ve tahta aynı ortamda olduğundan sıcaklıkla-
rı eşittir. Demirin tahtadan daha soğuk hissedilme-
sinin nedeni, demirin tahtadan daha iyi bir iletken
olmasıdır. Öğrenci demire dokunduğunda sıcak
olan vücudundan demire olan ısı iletimi tahtadan
daha hızlı olur. Bu nedenle demiri tahtadan daha
soğuk hisseder.
Yanıt E dir.
83
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
su
h
I. Suyun sıcaklığını artırdığımızda su molekülleri arasındaki kohezyon kuvveti azalır. Buna bağlı olarak yüzey gerilimi azalır. Yüzey gerilimi aza-lınca su kılcal boruda daha yükseğe çıkar. Buna bağlı olarak da h artar.
II. İnce boru içerisindeki su, boru çeperleri tarafın-dan çekilerek, adezyon kuvvetlerinin su ağırlığı ile dengelendiği noktaya kadar yükselir. Borunun kesiti azalınca su daha yükseğe çıkar.
III. Suya tuz katılınca, yüzey gerilimi artar. Bunun sonucunda borudaki h yüksekliği azalır.
Yanıt C dir.
13. Ç cubuğu, (–) yüklü sarkacı ittiğine göre kendisi de
(–) yüklüdür.
Ç – ––– –
– –––
––––
Ç çubuğu, X elektroskobunun topuzuna yaklaştırıldı-
ğında yapraklar biraz kapandığına göre, X elektros-
kobu (+) yüklüdür.
XÇ–––
–––– +
+ +
++
Ç çubuğu, Y elektroskobunun topuzuna dokundu-
rulduğunda yapraklar tamamen kapandığına göre,
Y elektroskobu da (+) yüklüdür.
YÇ
Yanıt B dir.
84
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
85DENEME SINAVI 21 İN ÇÖZÜMLERİ
3.
Şekil I
h
Şekil II
2h
K L
2S S
boşluk
Sıvı basıncı, sıvı yüksekliği ve sıvının yoğunluğu ile
doğru orantılıdır. Buna göre Şekil I deki sıvı yüksekli-
ği daha fazla olduğundan bu sıvının yoğunluğu daha
küçüktür. Bu da küçük değişiklikleri daha kolay göz-
lemlememizi sağlar. Yani bu düzenekte daha duyarlı
ölçüm yapılır.
Yanıt C dir.
4. h yüksekliğinden serbest bırakılan pinpon topu tek-
rar h yüksekliğine çıkması gerekirken h
5 yüksekliği-
ne çıkıyor. O hâlde;
hh h
5 5
4– =
kadar kayıp vardır. Bu da tüm enerjinin %80 idir.
Mekanik enerjideki kayıp 5
4 mgh olur.
Bu durumda mekanik enerjideki kayıp %80 dir.
Yanıt E dir.
1.
N S
I
II
III
A
+–
i
A anahtarı kapatıldığında akım makarası şekildeki
gibi mıknatıslanır. Makarının çevresindeki manyetik
alan çizgileri N kutbundan S ye doğrudur.
Manyetik alan çizgileri içine konulan pusula iğneleri-
nin N kutbu çizgilerin yönünü gösterir. Bu nedenle
I, II, III numaralı pusula iğneleri konumlarını değiştir-
mez.
Yanıt E dir.
2. Bir kişi Dünya’da ve Ay’da aynı kinetik enerji ile zıp-
larsa en yüksek noktadaki potansiyel enerjiler de eşit
olur.
Gyer · hyer = GAy · hAy
780 · 60 = 130 · hAy
hAy = 360 cm = 3,6 m bulunur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
86 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
F
yatay
m
mg
fs = kN
N = mg
Sürtünme kuvveti;
fs = k · N
bağıntısıyla verilir. k, sürtünen yüzeylerin cinsine
bağlı sabit, N ise dik tepki kuvveti olup yatay düz-
lemdeki cisimlerde ağırlığa eşittir.
Sürtünme katsayıları eşit ve tepki kuvvetleri kütle ile
orantılı olduğuna göre sürtünme kuvvetleri arasında
f2 > f3 > f1 ilişkisi vardır.
Yanıt C dir.
8.
X Y
yaltlmş ortam
Sıcaklıkları farklı X ve Y cisimleri yalıtılmış ortamda
birbirine temas ettirildiğinde sıcak olan cisimden so-
ğuk olan cisme ısı enerjisi aktarılır. İki cismin sıcaklı-
ğı eşit oluncaya kadar aralarındaki ısı alış verişi de-
vam eder.
X ve Y cisimleri aynı cins maddeden yapıldığı için
denge sıcaklığı, kütlesi büyük olan cisme yakın olur.
O hâlde verilen öncüllerin hepsi doğrudur.
Yanıt D dir.
5. Şekildeki gibi musluktan sızan bir
su damlası, önce esnek bir torba
suyla doluyormuşçasına aşağı
doğru uzar. Su damlasının ağırlı-
ğı, yüzey geriliminin taşıyamaya-
cağı bir düzeye ulaşınca damla
musluktan ayrılarak aşağı düşer.Su damlasının mus-
luğun ağzından sarkmasının nedeni, su damlası ile
musluk arasındaki adezyon kuvvetinin su damlası-
nın ağırlığından daha büyük olmasıdır.
Yanıt B dir.
6.
N M
L
Kv
a
θ
yatay
θ > a
Cisim verilen yolun tamamında sabit hızla hareket
ettiğine göre, cisme yol boyunca etkiyen net kuvvet
sıfırdır. O hâlde;
f1 = mg · sini
f2 = mg · sina
yazabiliriz. i > a olduğu için f1 > f2 olur.
Cisim M-N arasında sabit büyüklükteki hızla hareket
ettiği için f3 sürtünme kuvveti sıfırdır. Buna göre;
f1 > f2 > f3 olur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
87DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
r r r
küre daire çember
1 2 3
Cisimlerin genleşmesi içlerinin dolu ya da boş olma-
sına bağlı değildir. Aynı metalden yapılmış, yarıçap-
ları eşit ve sıcaklık değişimleri eşitse bu cisimlerin
yarıçapları aynı miktarda artar.
Bu durumda r1 = r2 = r3 olur.
Yanıt B dir.
12. SI birim sisteminde kütle birimi kg, madde miktarı bi-
rimi mol, sıcaklık birimi K dir.
Yanıt C dir.
9. 75 cm3
2 g/cm3
Katı cisim sıvıya bırakılınca kaptaki 15 cm3 boşluğu
doldurup ayrıca 15 cm3 sıvı taşırmaktadır. Buna göre
katı cismin hacmi 30 cm3 tür.
m = d · V bağıntısında özkütle ve hacim yerine de-
ğerlerini yazalım. Buradan katı cismin kütlesi;
m = 3 · 30
m = 90 g bulunur.
Yanıt A dır.
10.
T ≠ 0ip
sıvı
gaz
esnek
balon
M
gaz
Gaz eklendiğinde kaptaki gaz basıncı artar. Pascal
prensibine göre bu basınç artışı balonun üzerine ile-
tilecek ve balonun hacmi küçülecektir. Böylece ba-
lona uygulanan kaldırma kuvveti azalacağı için T ip
gerilme kuvveti de azalır.
Balonun hacmi küçüldüğü için sıvı yüksekliği azalır.
Bu da sıvı basıncının azalmasına neden olur.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
88 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
L
K
nL
nK
IS
θ
Şekildeki I ışını için Snell bağıntısını yazalım.
nK · sinS = nL · sin 90°
nK · sinS = nL
Bu bağıntıya göre nK artırılırsa S sınır açısı azalır.
Bu durumda I ışını sınır açısından büyük bir açıyla
gelmiş olacağı için tam yansımaya uğrar. II. önerme
doğrudur.
nL artırılırsa S sınır açısı da artar. Bu durumda
I ışını sınır açısından daha küçük bir açıyla gelmiş
olur. Sınır açısından küçük açıyla gelen ışın L orta-
mına geçer. III. önerme yanlıştır.
i açısını büyütürsek gelme açısı sınır açısından kü-
çük olacağı için I ışını L ortamına geçer. Bu nedenle
I. önerme yanlıştır.
Yanıt B dir.
13. Özdeş lambalar için ışık şiddeti, lambadan geçen
akım şiddeti ile doğru orantılıdır.
+ –
+ –
Z
Y
X i
i
2i
X lambasından i akımı geçerse Y lambasından da
i akımı geçer. Bu durumda Z lambasından 2i akımı
geçer. Buna göre bunların ışık şiddetleri arasındaki
ilişki IX = IY < IZ olur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
89DENEME SINAVI 22 NİN ÇÖZÜMLERİ
lel bağlı olduğundan toplam gerilim bir üretecinkine
eşit olup V kadardır.
i1 = R
V3
i2 = R
V
i3 = R
V
olur. Buna göre i1 > i2 = i3 tür.
Yanıt A dır.
4. m1
= 2m
m2
= m
ip
ip
Fnet1
= m.g
m1
= 2m
m2
= mip
ip
Fnet2
= 2m.g
Cisimlerin yerleri değiştirildiğinde sistemi hareket et-
tiren kuvvet iki katına çıkacağından ivme de iki katı-
na çıkar. İlk durumda ipteki gerilme kuvveti 2m kütle-
sine, a ivmesi kazandırmaktadır. İkinci durumda ipte-
ki gerilme kuvveti m kütlesine 2a ivmesi kazandırır.
Her iki durumda da kütle ile ivmenin çarpımı aynı
olacağından ipteki gerilme kuvveti değişmez.
Yanıt C dir.
1. S P K
yer
Yatay düzlem üzerinde oturan katıların basınç kuv-
veti bu cisimlerin ağırlıklarına eşittir. Ağırlıkları eşit
olan cisimlerin kütleleri de eşit olur.
Yanıt B dir.
2. X Y
Z
X küresi ile halka birlikte soğutulunca X küresinin
halkadan geçemediği söyleniyor. Buna göre soğut-
ma sırasında halka daha çok büzülmüştür.
Yani λZ > λX tir.
Y küresi ile halka birlikte ısıtıldığında Y küresinin hal-
kadan geçmediği verilmiştir. Buna göre ısıtılma sıra-
sında Y küresi daha çok genleşmiş, λY > λZ dir.
Yanıt E dir.
3. R R
R
VV
V
V
V
V
i1
i2
i3
V V
I II
III
3V
V
V
Şekil I de üreteçler seri bağlı olduğundan toplam ge-
rilim 3V olur. Şekil II ve Şekil III teki üreteçler para-
89
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. X aynasıY aynası
Z aynası
I1, I2 , I3 ışınlarını aynalara gönderdiğimizde şekil-
deki gibi yansır. Buna göre, I1 ve I3 ışınları kendi
üzerinden geri döner.
Yanıt C dir.
8.
su
X
VK
X Y
Z
sıvı
X, Y, Z cisimleri sıvı içinde dengededir. Ağırlıklar kal-
dırma kuvvetleriyle dengelendiğinden III. yargı doğ-
rudur.
Kaldırma kuvveti, sıvı içindeki cisimlerin batan ha-
cimleriyle doğru orantılıdır. Batan hacimler eşittir fa-
kat cisimlerin hacimleri eşit değildir.
Cisimlerin sıvı içinde batma oranları farklı olduğun-
dan özkütleleri de farklıdır.
Yanıt C dir.
5. hava
camZ
Y
X
M
42°
48°
48°48°
42°
X ışını dik geldiği için şekildeki gibi kırılmadan hava
ortamına geçer. Y ışını sınır açısıyla geldiği için yü-
zeyi yalayarak kırılır. Z ışını sınır açısından büyük bir
açıyla geldiği için tam yansımaya uğramalıdır. Soru-
da bu ışınının izlediği yol yanlış verilmiştir.
Yanıt D dir.
6. X Y Z
12dV12dV12dV
X ve Y kaplarındaki toplam kütle;
4V . 4d + 10V . 2d = 36dV
dir. Üç kap olduğuna göre son durumda her kapta 12
dV lik kütle olmalıdır.
.dV d V dV
V
V
16 4 12
41
– X
Y
Y
X
=
.
.
dV d V dV
bulunur
20 2 12– =
=
Yanıt C dir.
90
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
N S
N SS N
N S
Mıknatıs kaç parçaya bölünürse bölünsün ortaya çı-
kan yeni parçalar yine iki kutupludur. Ve başlangıçta-
ki parçasına göre sağ tarafı S, sol tarafı N olacaktır.
Yanıt D dir.
12. kütle
hacim
0
x y
zt
x-y aralığında kütle sabit olup hacim arttığı için sıvı-
nın özkütlesi azalır. I. yargı doğrudur.
z-t aralığında kütle sabit kalırken hacim azaldığın-
dan sıvının sıcaklığının azaldığını söyleyebiliriz. II.
yargı da doğrudur.
t-x ve y-z aralıklarında kütle-hacim grafiğinin eğimi
özkütleyi verir. III. yargı da doğrudur.
Yanıt E dir.
9.
A
q1 q2
a b
Yükler arasında |q1| > |q2| ilişkisi olduğundan
a açısı her durumda azalacaktır. D seçeneğinde
a açısı değişmez dendiği için doğru cevaptır.
Yanıt D dir.
10.
K
L
L
K
K ve L levhalarının ağırlık merkezleri Kʹ ve Lʹ nokta-
larındadır. Sistemin ağırlık merkezi de Kʹ ile Lʹ nok-
taları arasında olur. Sistemlerin potansiyel enerjileri-
nin eşit olabilme-si için ağırlık merkezinin yere uzak-
lığı da eşit olmalıdır. Bu durumda I ve III sistemleri-
nin potansiyel enerjileri kesinlikle birbirine eşittir. Ay-
rıca II ve IV sistemlerinin potansiyel enerjileri de ke-
sinlikle birbirine eşittir.
Yanıt E dir.
91
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
vZ
vX
vY
X
Y
Z
Y ve Z araçlarının hareket
zaman
hz
0
Y
Z
X
yönleri pozitif kabul edilirse
X hareketlisinin hızı negatif
olur. Bu durumu anlatan
hız-zaman grafiği şekildeki
gibi olur.
Yanıt A dır.
13. F
yatay
fs
Bir cismi harekete geçirebilmek için gerekli en küçük
kuvvet, statik sürtünme kuvvetine eşittir. Cisim ha-
reket hâlindeyken cisme uygulanan sürtünme kuv-
vetine kinetik sürtünme kuvveti denir. Statik sürtün-
me kuvveti kinetik sürtünme kuvvetinden büyüktür.
Bu durumda sürtünme kuvvetinin zamana bağlı de-
ğişim grafiği C seçeneğindeki gibi olur.
Yanıt C dir.
92
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
93DENEME SINAVI 23 ÜN ÇÖZÜMLERİ
3.
f f f f
F1
F2
(1) (2)
2F1
I
F1 den ince kenarlı mereceğe gelen I ışını, asal
eksene paralel olacak biçimde kırılır. Bu ışın, tümsek
aynanın asal eksenine paralel geldiği için uzantısı F2
den geçecek şekilde yansır. F2 noktası aynı zaman-
da ince kenarlı merceğin merkezidir. Bu nedenle ışın
merceğin öteki merkezinden geçerek kırılır.
Yanıt B dir.
4. mşişe + msu = 400
mşişe + 1 · V = 400 ....................... (1)
mşişe + 0,8 · V = 360 .......................(2)
(1) denkleminden (2) denklemini çıkarırsak;
0,2V = 40
V = 200 cm3 ve mşişe = 200 g olur.
mşişe + msıvı = 200 + 1,2 · 200
mşişe + msıvı = 440 g bulunur.
Yanıt C dir.
1. 0,2 km = 200 m
4 dam = 40 m
öğrenci toplam 240 m yürümüştür.
Yanıt B dir.
2. °C, ısının değil, sıcaklık birimidir. Bu nedenle I. yargı
yanlıştır.
Uluslararası birim sisteminde (SI) sıcaklık birimi
Kelvin’dir. II. yargı doğrudur.
Uluslararası birim sisteminde ısı birimi Joule dür. III.
yargı yanlıştır.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7. PK = hd1g = P
PL = hd1g + hd2g = 4P
olarak verilmiştir. Buradan d2 = 3d1 olduğu bulunur.
Bir başka ifadeyle, üstteki sıvının kütlesi m ise altta-
ki sıvınınki 3m dir.
EP1 = mg. h23
d1
d2
3m
h
2
m
1,5h
EP2 = 3mg. h21
E
E1
P
P
2
1=
Yanıt C dir.
8.
++ +
+
YX
X, Y çubukları aynı anda elektroskoba yaklaştırıldı-
ğında yapraklarda bir değişiklik olmadığına göre, çu-
buklar birbirlerinin etkisini yok ediyorlar. Bu da çu-
bukların eşit miktarda ve zıt yüklü olduğunu gösterir.
Yanıt A dır.
5.
2S S
2SS
d 2d
yer
K L
Yatay düzlem üzerinde bulunan katı cisimlerin ba-
sınç kuvveti cisimlerin ağırlığına eşittir. Cisimlerin
hacimleri eşit olduğundan özkütlelerinden dolayı
L cisminin basınç kuvveti K nınkinin iki katıdır. L cis-
minin ağırlığı K nınkinin iki katı, üzerinde oturduğu
yüzey K nınkinin yarısı olduğundan L nin yere yaptı-
ğı basınç K nınkinin dört katı olup 4P dir.
Yanıt A dır.
6.
Şekil I
d1
h
Şekil II
d2
2h
gaz
Boruların üstündeki gaz basıncı ve altlarındaki ba-
sınçlar eşittir.
P1 = P2
d1.hg = d2.2h.g
.d
dbulunur2
2
1=
Yanıt A dır.
94
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
KP
sıvısı
Rsıvısı
L
Özkütlesi büyük olan sıvı altta, özkütlesi küçük olan
sıvı üstte olacağından dR > dP dir. L cismi dibe bat-
mak istediğine göre dL > dR olur. K cismi yukarı çık-
mak istediğine göre dK < dP olur.
dL > dR > dP > dK
Yanıt E dir.
12.
r
x y
Yapılan değişiklikle r yarıçapının küçüldüğü söyle-
niyor. O hâlde verilen halka soğutulmuştur. Soğutu-
lan metaller küçültülen bir fotoğrafa benzer, her tara-
fı orantılı olarak küçülür.
Yanıt D dir.
9.
,
,
i A
i A
i A
525 5
1025 2 5
7 5top
1
2
= =
= =
=Yanıt B dir.
10. Bir sistemin verimi;
ı
Verilen enerji
Al nan enerji
bağıntısı ile bulunur. Buna göre;
K aracının verimi : %1100
88080=
L aracının verimi : %3000
240080=
M aracının verimi : %1000
90900
=
N aracının verimi : %500
10020=
P aracının verimi : %500
25050=
Bu durumda verimi en yüksek olan sistem M dir.
Yanıt C dir.
95
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
I
Yürüyüş yaparken
II
Otomobille yol alırken
III
Buz pateni yaparken
IV
Paraşüt ile iniş yaparken
Yürüyüş yaparken, otomobil ile yol alırken ve para-
şüt ile iniş yaparken sürtünme gereklidir. Buz pateni
yaparken sürtünmenin az olması istenir.
Yanıt A dır.
13. 1 nolu işçi yükü F1 kuvve- 1
F1
fs1
tiyle itiyor olsun. Yük hare-
kete geçmediğine göre, yük
ile zemin arasındaki sürtün-
me kuvveti fs1 = F1 kadar-
dır.
2 nolu işçi yükü F2 > F1 2F2
fs2
kuvvetiyle itiyor olsun. Yük
hareket etmediğine göre,
fs2 = F2 dir.
3 nolu işçi yükü F3 kuvve- 3
F3
fs3
tiyle itince yük harekete ge-
çiyor. O hâlde fs3 = F3 ola-
bilir.
Buna göre, her üç durumda sürtünme kuvvetleri ara-
sındaki ilişki fs1 < fs2 < fs3 denilebilir. Seçeneklerde
bu ilişki olmadığına göre fs1 < fs2 = fs3 de olabilir.
Yanıt B dir.
96
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
97DENEME SINAVI 24 ÜN ÇÖZÜMLERİ
3. K, L, M, N ışınları aynalardan yansıtılırsa K ve N
ışınlarının X noktasında kesiştiği görülür.
K
N
A1 aynas
A2 aynasX
Yanıt E dir.
4.
su
Şekil I
su
Şekil II
mum
Şekil I de bardak mumun üzerini tam olarak kapat-
madığı için içeriye oksijen girmekte ve mum yan-
maya devam etmektedir. Şekil II de bardak mumun
üzerine tam kapatılmış. Bu nedenle içeriye oksijen
girmemektedir. Mumun yanması için oksijen gere-
kir. Oksijen azaldığı için bardak içindeki gaz basıncı
azalır. Açık hava basıncının etkisi ile bardak içindeki
su yükselir. Bu deney, açık hava basıncının varlığını
ve yanma için oksijenin gerekli olduğunu kanıtlar.
Yanıt D dir.
1.
T1
N
S
T2
N
S
T3
N
S
N
S
I II III
demir
çubuk
alüminyum
çubukN
S
Şekil I deki aynı kutuplu mıknatıslar birbirini iter. Bu
nedenle T1 gerilme kuvveti en küçüktür.
Demir çubuk Şekil II de gösterildiği gibi mıknatısla-
nır. Bu nedenle T2 gerilme kuvveti en büyük olur.
Alüminyum çubuk çok zayıf biçimde mıknatıslanabi-
lir. Bu mıknatıslanma diğerlerine göre ihmal edilebilir
düzeydedir.
O hâlde T2 > T3 > T1 dir.
Yanıt E dir.
2.
K L
L
K
K
L
III
III
R
R
R
R
R
R
RR
R
Şekil I, II ve III teki eşdeğer dirençlerin değeri sıra-
sıyla R1, R2, R3 olsun.
R1 = R + R
2 =
2
3 R
R2 = R + R
2 =
2
3 R
R3 = R
3
Buna göre, R1 = R2 > R3 bulunur.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ98
7. X••• d d
Y Z
X-Y nin genleşme katsayısı Y-Z nin genleşme katsa-
yısından büyüktür. Y ortak olduğuna göre X > Z diye-
biliriz. Diğerleri hakkında yorum yapılmaz.
Yanıt C dir.
8.
cva
X Y
L K
K musluğu açıldığında Y gazının basıncı değişmedi-
ğine göre PY = P0 olduğunu söyleyebiliriz.
L musluğu da açıldığında X gazının basıncı azaldı-
ğına göre, X gazının hacmi artıyor demektir. Yani X
gazı cıvayı aşağıya itmektedir. Bu da, PX > P0 oldu-
ğunu gösterir. Yani;
PX > P0 = PY olur.
Yanıt D dir.
5.
kırmızıbeyaz ış
ık
yeşil
mavicam
Prizmaya beyaz ışık düşürüldüğünde mavinin çok kırmızının az kırıldığı görülmektedir. Kırmızı, yeşil ve mavi renkleri ayrı ayrı ince kenarlı bir merceğin asal eksenine paralel olarak gönderdiğimizde bu ışınlar kırılıp f1 , f2 , f3 uzaklığında odaklanır. f1 kırmızı ışının odak uzaklığı olduğu için en büyük, f3 mavinin odak uzaklığı olduğu için en küçüktür.
F
f1
F
f2
f3
kırmızı
ışın
yeşil
ışın
F
mavi
ışın
Yanıt B dir.
6. Depremler oluşum nedenlerine göre; tektonik dep-remler, volkanik depremler ve çöküntü depremleri ol-mak üzere üç gruba ayrılır. Yer kabuğunu oluşturan levhalarda meydana gelen kırılma ya da kaymalar sonucu oluşan depremlere tektonik deprem denir. Tektonik depremler, yıkım etkisi en fazla olan dep-remlerdir. Dünya’da meydana gelen depremlerin bü-yük bölümü tektonik depremdir.
Volkanik depremler, yanardağlardan volkan püskür-mesi sonucu oluşur.
Çöküntü depremleri, yer altındaki boşlukların çök-mesi sonucu oluşan depremlerdir.
Volkanik ve çöküntü depremlerin yıkım etkisi tekto-nik depremlere göre çok azdır.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 99
11. I. ve III. öncül ile verilenler kuvvetin doğru tanımları-
dır.
Bir cisme kuvvet uygulandığında her zaman hareke-
te geçmeyebilir. Bu nedenle II. öncül doğru değildir.
Yanıt B dir.
12. F1 , F2 , F3 cisimlere uygulanan kaldırma kuvveti;
G cisimlerin ağırlıkları, T ve 2T iplerdeki gerilme kuv-
veti olmak üzere aşağıdaki şekilleri çizelim.
K
F1
2TG G
F2T
L M
G
T F3
Denge koşullarından L ve M cisimlerine uygulanan
kaldırma kuvvetleri eşittir. O hâlde bu iki cismin ha-
cimleri eşittir. Kütleleri de eşit olduğuna göre L ve M
cisimlerinin özkütleleri eşit olur.
Yanıt B dir.
9. K cismi yukarıya doğru ivmeli ha-
K
L
T
T
GL
GK
reket yaptığına göre ipteki T geril-
me kuvveti GK dan büyüktür.
L aşağı doğru ivmeli hareket yaptı-
ğına göre GL de T den büyüktür.
Yanıt B dir.
10. R
2R
+ –
R
R R
K
+ –
K
K
K
K
L
L
L
Şekil I deki iki direnç paralel olduğundan;
R1 = R32
olur. Şekil II de K ile K arasında kalan direnç kısa
devre olur. Diğerlerin eşdeğeri;
R2 = R21
R
R
34
2
1= olur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ100
14. Çatı üzerinden rüzgâr geçerken üstteki hava basıncı
binanın içindeki hava basıncından daha küçük hâle
gelir. Basınç farkından dolayı çatı uçabilir.
Uçak kanatlarının biçiminden dolayı hava üst yüzey-
den daha hızlı geçer. Bunun sonucunda kanadın üs-
tündeki basınç, alttaki basınçtan daha küçük hâle
gelir. Basınçlar arasındaki fark, yukarı yönde net bir
kaldırma kuvveti oluşturur.
Zıt yönde ilerleyen iki aracın hızı belirgin biçimde
büyükse, araçlar yanyana geldiğinde aralarındaki
hava hızlanır. Hızlanan havanın basıncı dış basınç-
tan daha küçük hâle gelir. Bunun sonucunda araçla-
rı birbirine doğru çeken bir kuvvet oluşur.
Yanıt C dir.
13.
h
h
h
m 2m 3m
1 2 3B
yatay
A
yatay
yatay
Cisimler A seviyesinde durgun hâldedir. Bu seviyede
cisimlerin sahip olduğu enerji potansiyel enerjidir. Ci-
simler bu seviyeden serbest bırakıldıklarında B yü-
zeyine çarpıp tekrar yükselmiştir. B yüzeyine çarpma
sırasında enerjinin bir kısmı ısıya dönüşerek kaybol-
muştur.
Enerji eşitliği denklemlerini aşağıdaki gibi yazalım.
mg3h = E1 + mg2h ⇒ E1 = mgh
2mg3h = E2 + 2mg2h ⇒ E2 = 2mgh
3mg3h = E3 + 3mgh ⇒ E3 = 6mgh
Buna göre, kaybedilen mekanik enerjiler arasındaki
ilişki E1 < E2 < E3 tür.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 25 İN ÇÖZÜMLERİ
3.
I II
III
C
45° 60°
C
C
Aralarında a açısı bulunan ve kesişen iki düzlem
ayna arasına konulan bir cismin bu iki aynada olu-
şan toplam görüntü sayısı n olmak üzere;
n = 3601a -
bağıntısıyla bulunur. Buradan;
1 7
1 5
n
n
n
45
360
60
360
90
3601 3
1
2
3
= - =
= - =
= - =
bulunur. Buna göre n1 > n2 > n3 tür.
Yanıt A dır.
4. Neon lambalarının içindeki ışık veren gaz, mum ale-
vinin fitile yakın kısmı plazma örneğidir.
Yanıt D dir.
1.
Bebeğin boyu
80 cm dir.
Güneş doğduğuna
göre saat 6 dır.
Su çok soğuk
olduğuna göre
sıcaklığı 0°C dir.
III
III
Ölçü aleti kullanılarak yapılan gözlem nicel gözlem-
dir. Duyu organları kullanılarak yapılan gözlem ise
nitel gözlemdir.
Yanıt A dır.
2. Kaptaki suyun kütlesi azaltılırsa su, daha kısa süre-
de kaynar.
Basıncın artması kaynama noktasını yükseltir. Bu
nedenle kaynatma işlemi açık hava basıncının daha
büyük olduğu bir yerde yapılırsa suyun kaynamaya
başlaması için geçen süre artar.
Yanıt B dir.
101
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ102
7.
H H
K L
Sıcaklık artınca L küresel cismi halkadan geçiyor. O
hâlde halkanın genleşme katsayısı L ninkinden daha
büyüktür (αL < αH).
L küresel cismi halkadan geçtiği hâlde K nın geçme-
mesi αH < αK olduğunu gösterir.
Yanıt E dir.
8.
6Ω
5A
+ –
V
r=0
3Ω
6Ω
3Ω
A5A
+ –
V
r=0
3Ω
9Ω
2Ω
A anahtarı açık iken devrenin eşdeğer direnci;
6 + 3 = 9Ω
dur. Üretecin gerilimi;
V = i . Reş = 5 . 9 = 45 volt
olur. Anahtar kapatılırsa eşdeğer direnç 2 + 3 = 5Ω
olur. Bu durumda devrede;
i A5
45 9= = bulunur.
Yanıt D dir.
5. K cismi suda yüzer ve kaldırma kuvveti cismin ağırlı-
ğını dengeler. L cismi suda askıda kalır ve kaldırma
kuvveti cismin ağırlığını dengeler. K ve L cisimlerinin
kütleleri eşit olduğuna göre bu cisimlere uygulanan
kaldırma kuvvetleri de eşittir.
d = V
m bağıntısına göre L ve M cisimlerinin hacim-
leri eşittir. Her ikisi de suya tamamen battığına göre
uygulanan kaldırma kuvvetleri de eşit olmalıdır. Bu
durumda K, L, M cisimlerine uygulanan kaldırma
kuvvetleri eşittir.
Yanıt A dır.
6.
D1 D2 D3
d2
d1
Z
Y
X
Cisimlerin hacimleri eşit olduğuna göre d2 özkütle-
li sıvının kaldırma kuvveti en büyük olur. X cismine
etki eden kaldırma kuvveti en büyük olacağına göre
D1 dinamometresi en küçük değeri gösterir.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 103
9. a
1
m
m
a2
2m
m
T1
T2
mg mg
a3
m
2m
T3
2mg
am
mg g
am
mg g
am
mg g
2 2
3 3
3
2
3
2
1
2
3
= =
= =
= =
.T m amg
mg
m g
2
3
2
3
2
1 1
2 2
3 3
= =
.T m a2= =
.T m a= =
Buna göre iplerdeki gerilme kuvvetlerinin büyüklük-
leri arasındaki ilişki T2 = T3 > T1 dir.
Yanıt B dir.
10. Joule, kalori
Newton.metre = Joule
watt.saniye = Joule
olup hepsi enerji birimidir. Volt ise potansiyel farkı bi-
rimidir.
volt.amper = watt olup güç birimidir.
Yanıt E dir.
11. Kişilerin hareketle ilgili tespitlerinin birbirinden fark-
lı olması bizi hareketin gözlemciye göre değiştiği so-
nucuna götürür.
Bu bilimsel tespitlerden bilimin objektif olduğu veya
bilimsel bilgide hata olduğu sonucuna varamayız.
Yanıt B dir.
12.
dalga leğeninin üstten görünüşü
Su
Musluktan damlayan suyun oluşturduğu periyodik
dalgalar şekildeki gibidir. Leğendeki suyun bir kısmı
alınırsa sığ ortam oluşur. Bu durumda dalga boyu ile
hız azalır, frekans değişmez.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ104
14.
t 2t 3t
v
2v
3v
hız
zamant 2t 3t
v
2v
3v
hız
zaman
t 2t 3t
v
2v
3v
hız
zaman
K
L
M
00
0
xK x
L
xM
Hız-zaman grafiklerinde doğrunun altında kalan alan
yapılan yer değiştirmeyi verir.
xK = 7,5vt
xL = 6vt
xM = 4,5vt
Yanıt E dir.
13.
r
2rDünya
X Y
Z
3r
Kütleleri m1 , m2 olan iki cismin merkezleri arasında-
ki uzaklık r olsun. Bu iki cisim birbirine;
.
F Gr
m m
21 2
=
kuvvetini uygular. Dünya ve çevresindeki cisimler de
aynı şekilde biribirini çeker.
Yarıçapı r olan Dünya, kendi yüzeyinde bulunan bir
cisme F kuvvetini uyguluyor olsun. Bu cisim dünya
merkezinden 2r uzaklığa götürüldüğünde çekim kuv-
veti F4
, 3r uzaklığa götürüldüğünde F9
olur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
105
3.
yatay
F
x
m
yatay
F
x
m
F1
İş, kuvvet ile kuvvet doğrultusundaki yolun çarpımı
kadardır. Buna göre, F kuvvetinin yaptığı iş değiş-
mez.
F1 kuvveti uygulanınca sürtünme kuvveti artar.
Böylece sürtünme kuvvetinin yapmış olduğu iş art-
mış olur. Bu da cismin kazandığı kinetik enerjinin
azalmasına neden olur.
Yanıt C dir.
4. Deniz seviyesinden yukarılara çıkıldıkça, açık hava
basıncı azalır. Bu nedenle deney yapıldığı yer
önemlidir.
Ortamın sıcaklığı borudaki sıvının yüksekliğini etki-
ler. Sıcak ortamlarda sıvı genleştiği için sıvı yük-
sekliği daha fazla olur.
Kullanılan sıvının cinsi sıvının yükselme miktarını
etkiler.
Ortamdaki hava akımı ve nem oranı borudaki sıvı-
nın yüksekliğini etkiler.
boşluk
hP0P0
Sıvılı bir barometre ile açık hava basıncı ölçülürken
kullanılan borunun kalınlığı önemli değildir.
Yanıt E dir.
1. Temel büyüklükler; uzunluk, kütle, zaman, sıcaklık,
akım şiddeti, ışık şiddeti ve madde miktarıdır.
Buna göre ısı temel büyüklük değildir. Diğerleri
temel büyüklüktür.
Yanıt E dir.
2.
ö üü
/
2 /
/
zk tlehacim
k tle
d g cm
d g cm
d g cm
40
60
2
3
5
10
20
201
3
X
Y
Z
3
3
=
= =
= =
= =
Buna göre, özkütlesi en büyük
olan Y sıvısı en alta iner. Özkütlesi
en küçük olan Z sıvısı da üstte
olur. Y
X
Z
Yanıt C dir.
DENEME SINAVI 26 NIN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
106 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
0
390 g
150
100
50
0
150
100
50
0
Eşit kollu terzide mineralin kütlesi 390 g olarak
ölçülmüştür. Dereceli silindire dikkat edilirse mine-
ralin hacmi 50 cm3 tür.
Mineralin özkütlesi;
d = 50
390 = 7,8 g/cm3
olduğundan bu mineral demirdir.
Yanıt C dir.
8. Kalorifer petekle-
ri arasındaki hava-
nın sıcaklığı artın-
ca hava genleşir ve
yükselir. Isının bu
şekilde taşınması
konveksiyon oldu-
ğundan I. öncül
doğrudur.
kalo
rife
r
Ocaktaki çaydanlığın sapının sıcaklığının artması
ısının iletim yoluyla yayılmasının bir sonucudur. Bu
nedenle II. öncül yanlıştır.
Güneş çevresine ısı dalgası yayar. Bu ısı dalga-
sı Dünya’ya kadar gelir. Isının bu şekilde yayılması
ışıma olduğundan III. öncül yanlıştır.
Yanıt A dır.
5.
I II III
konum
zaman
L
0
K
Verilen grafik konum- zaman grafiğidir. I. aralıkta
iki araç birbirine doğru hareket etmektedir. II. ara-
lıkta K aracı durmakta L aracı negatif yönde hare-
ketini sürdürmektedir. III. aralıkta L aracı durmak-
ta K aracı pozitif yönde hareket etmektedir. Bu
nedenle K aracının sürücüsü II. ve III. zaman ara-
lıklarında L aracını kendinden uzaklaşıyor olarak
görür.
Yanıt D dir.
6. K1 ve K2 ışık kaynaklarından dairenin kenarlarına
ışınlar yollayalım.
K2
K1
dairesel
levha
Bu durumda tam ve yarı gölgenin biçimi şekildeki
gibi olur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
107DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
r
1 2
Sistemin sıcaklığı artırıldığında çubuk boyca uzar.
Silindirin dönmesini sağlayan çubuğun ,1 kısmıdır.
Bu nedenle silindirin n devir sayısı ,1 uzunluğuyla
doğru orantılıdır. Ayrıca silindirin r yarıçapı küçülüp
büyüyünce devir sayısı değişir.
Sonuç, silindirin devir sayısı ,2 ye bağlı değildir.
Yanıt B dir.
12. Manyetik alan çizgilerinin yönü, alanı meydana
getiren mıknatısın N kutbundan çıkıp S kutbuna
giren çizgi yönündedir.
N N
SN
I II
III
N S
I ve II numaralı düzeneklerde çizimler doğru yapıl-
mıştır. III numaralı düzenekte çizim şekildeki gibi
olmalıydı. Bu nedenle III numaralı düzenekte çizim
yanlıştır.
Yanıt C dir.
9.
K
S
L
S
yatay
yer
K ve L cisimlerinin taban alanları ve basınçları eşit
olduğuna göre basınç kuvvetleri de eşittir. Basınç
kuvveti ağırlıklarına eşit olduğundan kütleleri de
eşittir. L cisminin hacmi daha büyük olduğundan, L
nin yoğunluğu K nın yoğunluğundan küçüktür.
L nin kütle merkezi K nınkine göre daha yukarıda-
dır. Bu da L cisminin potansiyel enerjisinin daha
büyük olduğu anlamına gelir. O hâlde K ve L cisim-
lerinin yalnızca kütleleri eşittir.
Yanıt A dır.
10.
MaddeDonma noktası
(°C)
Kaynama noktası
(°C)
X –70 0
Y –5 +70
Z +30 +200
Verilen tabloda X maddesinin 0°C de kayna-
dığı verilmiş. O hâlde 10°C de X maddesi gaz
hâlindedir.
Yine tabloda Y maddesinin –5°C de donduğu veril-
miş. 10°C de Y sıvı hâldedir.
Z maddesinin 30°C de donduğu verilmiş. 10°C de
Z katı hâldedir.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
108 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
siyah
mavi
cyan
Cyan renk, yeşil ve mavi renkli ışınların birleşmesiy-
le oluşur.
I1 ve I2 ışık kaynaklarından çıkan ışınları şekildeki
gibi çizelim.
I1 I
2
I1
I2
I2
Buna göre büyük daireyi I2 ışık kaynağından gelen
ışınlar aydınlatırken küçük daireyi I1 ve I2 ışık kay-
naklarından gelen ışınlar aydınlatır. Bu durumda I2
ışık kaynağı mavi, I1 ışık kaynağı yeşil renkli ışık
vermektedir. I. yargı doğrudur.
Kaynaklar yer değiştirirse mavi bölge yeşil olur. II.
yargı da doğrudur.
I1 kaynağı I2 kaynağına yaklaştırılırsa cyan renkli
bölge büyür, mavi renkli bölge küçülür. III. yargı da
doğrudur.
Yanıt E dir.
13.
pekmez tahin
K L
leğen
Musluklar eşit debili
olduğundan K muslu-
ğunun birim zaman-
daki kütle artışı daha
küçük, L ninki daha
büyük olur. zaman
kütle
0
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
109
3.
R
svs
P
svs
K L
R
svs
S
svs
K ve L kaplarına dikkat edilirse R sıvısı altta kal-
mıştır. Bunun anlamı R sıvısının özkütlesi hem P
ninkinden, hem de S ninkinden büyüktür.
S ve P sıvılarının özkütlelerini karşılaştıramadığı-
mız için I veya II durumları olabilir.
R
S
R
S
I II
P
P
Yanıt C dir.
4. Küresel ışık kaynağından çıkan ışınlar göze ula-
şacak şekilde çizilir. Buradan, K noktasından ışık
kaynağına bakan gözlemcinin gördüğü gölge biçi-
mi bulunur.
O
top
top
K
Yanıt B dir.
1. Alüminyum parçasının sıcaklığını artırmak için alü-
minyuma enerji vermek gerekir. Alüminyumun iç
enerjisi, aldığı ısı enerjisi kadar artar.
15 C° 40 C°
Bir maddeye enerji verilince atomlar daha büyük
kinetik enerji ile hareket eder. Bu durumda atomla-
rın titreşim genliği artar ve madde genleşir.
Yanıt A dır.
2. F1
,
F
2
,
F
3,
F kuvvetinin yaptığı iş, aşağıdaki bağıntıda verildi-
ği gibi kuvvet ile yer değiştirmenin çarpımı kadar-
dır.
W = F · ∆x
Her üç sistemde F kuvveti ile , yer değiştirme
miktarı eşit olduğundan W1 = W2 = W3 olur.
Yanıt C dir.
DENEME SINAVI 27 NİN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ110
7.
F asal
eksen
hava
cam
I
Asal eksene paralel gelen Ι ışık ışını, ayna-
nın F odak noktasından geçecek biçimde yansır.
Aynanın odak noktası ile yarım kürenin merkezi
çakışıktır. Işık normale yaklaşarak yarım kürenin
içinde yol alır. Sonra merkezden geldiği için kırıl-
madan havaya çıkar.
Yanıt B dir.
8. Kuvvetler, ister temas gerektirsin isterse temas
gerektirmesin doğadaki dört temel kuvvetten türe-
tilmiştir. Bu dört temel kuvvet;
n Elektromanyetik kuvvet
n Güçlü nükleer kuvvet
n Zayıf nükleer kuvvet
n Kütle çekim kuvveti
olarak adlandırılır. Bunların hepsi birbirinden farklı
şiddette ve etki alanına sahiptir.
Etki-tepki kuvveti doğadaki temel kuvvetlerden biri
değildir.
Yanıt D dir.
5. Sıvıya bir çelik parçası atarsanız, çelik dibe iner,
ancak bir bardak temiz suyun üstüne toplu iğne
bırakırsanız, bunların batmadığını görürsünüz.
Suyun yüzey gerilimi, su örümceğinin ve diğer
küçük böceklerin bir gölün yüzeyinde yürüyebilme-
lerini sağlar. Örümceğin bacakları şekilde görüldü-
ğü gibi, su yüzeyinde küçük bir çukur oluşturur.
Çukurdaki zar, böce-
ğin ayaklarını, sanki
su yüzeyi ince lastik
bir yüzeymiş gibi
yukarı iter. Görsel
olarak bu, trambolin
üzerinde yürüyen bir
insana benzer.
Çok büyük tonajlı gemilerin su yüzeyinde yüzmesi
suyun yüzey gerilimi ile ilgili değildir. Gemiler suyun
kaldırma kuvveti sayesinde su üzerinde kalıp yüzer-
ler.
Yanıt E dir.
6.
Şekil II
V1
r1 = 0 r
2 = 0
–+ – +
V2
i1
L1
V2
r2 = 0 r
3 = 0
–+ –+
V3
i2
L2
Şekil I
ters bağl seri bağl
Gerilimleri V1 ve V2 olan Şekil I deki iki üreteç birbiri-
ne ters bağlıdır. i1 akımı, V1 üretecinin (+) kutbundan
çıktığına göre V1 > V2 dir.
L1 ve L2 lambalarının ışık şiddetleri eşit olduğuna
göre i1 = i2 dir. Lambaların dirençleri eşit olduğun-
dan;
i1 = i2
V1 – V2 = V2 + V3
V1 = 2V2 + V3
olur. Bu bağıntıya göre V1 > V3 olur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 111
11.
toprak
+ + +
+++
+
X
K L
– ++ –
+ –
+ –
– ++ –
+ –
+ –
İletken cisimlerde elektrik yükleri iletkenin şekline
bağlı olarak yüzeyin her bölgesine yayılır. Yalıtkan
cisimlerde ise elektrik yükleri bir yerde toplanarak
yayılmaz.
KL yalıtkan bir cisimdir. Yalıtkanlar üzerinde yük
hareket etmez. Ancak bütün cisimlerdeki gibi bun-
lar da nötr olduğunda üzerindeki (+) ve (–) lerin
sayısı eşittir.
Yanıt B dir.
12.
X
Y
X
Y
X
Y
Şekil IIIŞekil I Şekil II
T1
T2
T3
X in genleşme katsayısı daha büyük olduğundan
T2 > T1 olmalıdır. Son durumda X, Y den daha
fazla kısalmış o hâlde T3 en küçüktür.
Yanıt B dir.
9.
C
A1
A2
I IV II
III
O
Aynaların kesiştiği O noktası merkez olmak üzere
şekildeki gibi bir çember çizilir. C cisminin tüm
görüntüleri bu çember üzerinde olmalıdır. IV numa-
ralı görüntü çember üzerinde olmadığından C cis-
minin A1 ve A2 aynalarındaki görüntülerinden biri
olamaz.
Yanıt C dir.
10.
güneş kömür
hidro
elektrik nükleer
1 2
rüzgar dalga
3
petrol
4
jeotermal
5
giriş
Yenilenebilir enerji kaynakları; Güneş enerjisi,
rüzgâr enerjisi, hidroelektrik enerjisi, dalga enerjisi,
jeotermal enerjidir.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ112
14.
yatay
m Lyatay
yatay
(yer)
2m K
h
Cisimler h yüksekliğinde aynı hizadan geçerken
potansiyel enerjileri;
EP(K) = 2mgh
EP(L) = mgh
olur. Bu nedenle K cisminin potansiyel enerjisi L nin
potansiyel enerjisinin 2 katıdır. Buradan III. öncülün
doğru olduğu görülür.
Serbest bırakılan L cisminin kaybettiği potansiyel
enerji kinetik enerjiye dönüşmektedir. Bir başka ifa-
deyle, mekanik enerji korunmuştur. O hâlde I. öncül
de doğrudur.
h yüksekliğinden geçen K ve L cisimlerinin bu sevi-
yedeki kinetik enerjilerinin eşit olup olmadığına,
sorudaki verilerle karar veremeyiz.
Yanıt D dir.
13. Devrelerin dirençlerini tek tek bulalım.
R RR
RR
1 1
2
3
1
5
3
A
A
= +
=
R R R R R
RR
1 1 1 1 1
4
B
B
= + + +
=
Kısa devre olduğundan
RC = 0 dır.
R R R R
RR
1
2
1 1 1
5
2
D
D
= + +
=
R
R R
R R
2 2E
E
= +
=
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
113
3. Aralarında d uzaklığı bulunan yükler arasındaki
etkileşim kuvveti;
·
F
d
kq q
2
1 2= bağıntısıyla bulunur.
M
O (–q)
K (–2q)
L (–q)
2F
F
Şekil I
L noktasındaki yük O noktasındaki yüke F kuvve-
ti uyguluyorsa, K noktasındaki yük O noktasındaki
yüke 2F kuvveti uygular. Bu konumdaki bileşke kuv-
vet şekildeki gibidir.
M (–q)
O (–q)
K (–2q)
2F
F
Şekil II
L deki –q yükü M noktasına götürüldüğünde bileş-
ke Şekil II deki gibi küçülür. Buna göre L deki yük,
M ye giderken bileşke kuvvet sürekli azalır.
Yanıt D dir.
4. İşçi, ağırlıkları aynı olan kutuları aynı yüksekliğe
çıkardığı için yapılan iş değişmemiştir.
Güç, birim zaman içinde yapılan iştir. Aynı işi daha
fazla zaman harcayarak yaptığımızda fizik bilimi
anlamındaki güç azalmıştır.
Yanıt B dir.
1.
T2
T1
A
∆x
Cismin ısı iletim hızı;
··
t
Qk
x
A T–
TT
TT
= formülü ile bulunur.
Bu nedenle maddenin cinsi (k), cismin iki ucu ara-
sındaki sıcaklık farkı (ΔT), cismin kalınlığı (Δx) ve
cismin kesit alanı (A) ısı iletim hızını etkiler.
Yanıt E dir.
2. Sıcaklık ΔT kadar artırılınca boylar arasındaki fark
sabit kaldığına göre, uzama miktarları eşit olmak-
tadır. Buna göre,
mX . αX . ΔT = mY . αY . ΔT = mZ . αZ . ΔT
mX . αX = mY . αY = mZ . αZ
bulunur. Bu eşitlikten m ile α nin ters orantılı oldu-
ğu görülür.
Şekil I incelendiğinde mY > mX > mZ olduğu görülür.
Buradan αY < αX < αz bulunur.
Buna göre, en fazla Z, en az da Y genleşerek cisim
şekildeki durumu alır.
X
Y Z
X
Y Z
Yanıt D dir.
DENEME SINAVI 28 İN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ114
7. Alüminyum, bakır ve demir gibi metallerin ısı ile-
timi hızlıdır. Bu nedenle yalıtım malzemesi olarak
kullanılmazlar. I. öncül yanlıştır.
Isı yalıtımı, iç ve dış ortam arasında ısı alışverişini
önlemek için yapıldığından II. öncül doğrudur.
Isı yalıtımı yapmak için strafor, köpük, cam yünü
gibi ısı iletim katsayısı küçük olan malzemeler kul-
lanıldığından III. öncül de doğrudur.
Yanıt D dir.
8.
– +
A) B)–+
–+
C)
–
+–
+
D)–+
–+
E)–+
– +
V
V
V
VV V
V
V
V
A, C ve E seçeneklerinde kısa devre olduğundan
akım lambadan geçmiyor. D seçeneğindeki üre-
teçler ters bağlı olduğundan toplam gerilim sıfırdır.
B seçeneğindeki iki üreteç birbirine paralel bağlıdır
ve bu devredeki lamba ışık verir.
Yanıt B dir.
5. Aynı cins moleküllerin birbirini çekerek bir arada bu-
lunmasına kohezyon, farklı cins moleküller arasın-
daki çekme kuvvetine adezyon denir.
I. Islatılmış parmak ile kitap sayfasının çevrilmesi
farklı moleküllerin birbirini çekmesi olduğundan
adezyona örnektir.
II. Bardak ile tabağın birbirine yapışması farklı
moleküllerin birbirini çekmesidir. Bu olay, adez-
yona örnektir.
III. Cilalanmış araba üzerindeki su molekülleri bir-
birini çekerek damlanın küre biçimini alması-
nı sağlamıştır. Yani aynı cins moleküller birbirini
çekmiştir. Bu olay, kohezyon kuvvetine örnektir.
Yanıt C dir.
6. Kaldıraçlarda kuvvet kazancının olması için kuvvetin
desteğe olan uzaklığının, yükün desteğe olan uzak-
lığından büyük olması gerekir.
çkrk
hareketli
makara
I II
sabit
makara
tahterevalli
III IV
Çıkrık ve hareketli makarada kesinlikle kuvvetten ka-
zanç sağlanır. Sabit makarada kuvvet kazancı sağ-
lanmaz. Sabit makaralar kuvvetin doğrultusunu de-
ğiştirmek için kullanılır.
Tahterevallide destek tam ortada ise kuvvetten ka-
zanç sağlanmaz.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 115
11.
Fnet
= F
v = 0
Y
v
Z
Fnet
= F
hzR
0
zaman
hz
S
0
zaman
v
hz
P
0
zaman
F
v
Fnet
= 0
F
X
X cismine etki eden net kuvvet sıfırdır. Bu cismin
ilk hızı v olduğundan cisim sahip olduğu bu ilk hızla
düzgün doğrusal hareket yapar. O hâlde X cisminin
hız-zaman grafiği P dir.
İlk hızı 0 olan Y cismine etki eden net kuvvet F dir.
Cisim, bu kuvvetin etkisinde düzgün hızlanan hare-
ket yapar. Bu nedenle Y cisminin hız-zaman grafiği
R dir.
İlk hızı v olan Z cismine, bu hıza zıt yönde etki eden
net kuvvet F dir. Cisim v hızı yönünde düzgün yavaş-
lar. Bu nedenle Z cisminin hız-zaman grafiği S dir.
Yanıt A dır.
12.
rrK
1 K2
perde
Yanıt E dir.
9.
h
h
3TV
h
h
2T
2V
Kabın şekli düzgün değildir ancak her iki durumda
da kaba konulan su hacimleri eşittir. Bu neden-
le T T T2
3 2+= bulunur.
Yanıt C dir.
10.
F MT
cisim
görüntü
Cisim merkezin dışında ise görüntüsü şekilde göste-
rildiği gibi M-F arasında oluşur. Görüntü cisme göre
terstir. O hâlde 2 numara ile gösterilen vektör C cis-
minin görüntüsü olabilir.
F MT
cisim
görüntü
Cisim M-F arasında ise görüntüsü M nin dışında ve
ters oluşur. Bu nedenle 1 ile gösterilen vektör C cis-
minin görüntüsü olabilir.
F MT
cisimgörüntü
Cisim odak ile tepe noktası arasında ise görüntüsü
aynanın arkasında ve düz oluşur. Bu nedenle 4 nu-
maralı vektör C cisminin görüntüsü olamaz.
Ayrıca 3 numaralı vektör de C cisminin görüntüsü
olamaz.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ116
14.
m1
v
dalg
a k
aynağı
m2
v
dalg
a k
aynağı
Şekil I
Şekil II
Periyot ile frekans birbirinin tersi olduğundan peri-
yot artarsa frekans azalır. Dalgaların hızı su derin-
liğine bağlı olduğundan derinlik değişmediği için
hız değişmez. Dalga boyu ile periyot doğru orantılı
olduğundan periyot artarsa dalga boyu da artar.
Yanıt B dir.
13.
Sıvılar üzerlerine uygulanan basıncı, temasta
bulundukları tüm noktalara aynen iletir.
Bu cümlede hedef olgu sıvıların basıncı iletmesi-
dir. Su cendereleri, hidrolik fren sistemleri, bileşik
kaplar gibi araçlar, sıvıların basıncı iletmesi ilke-
sinden yola çıkılarak yapılmıştır.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3.
buz
İki ucunda ağırlık bulunan tel buz kalıbına basınç uy-
gular. Basınç artınca buzun erime noktası düşer ve
buz erir. Geride kalan suyun üzerindeki basınç azal-
dığı için tekrar donar. Kışın araçlar geçtikleri yerlere
basınç uygular. Bu yerlerde basınç etkisi ile kar daha
çabuk erir. I. öncül verilen ilkeyle açıklanabilir.
Pet şişenin içindeki hava çekilince şişenin büzülme-
si açık hava basıncıyla ilgilidir. II. öncül verilen ilkey-
le açıklanamaz.
Karın üzerine toprak atılınca daha çabuk erimesinin
nedeni toprağın Güneş ışınlarını soğurmasıdır. III.
öncül verilen ilkeyle açıklanamaz.
Yanıt A dır.
4.
m
F
III
m
m
yatay
m
F
I
m
F
II
m
yatay yatay
a mF
= gereğince kütle büyüdükçe ivme küçülür.
Hız v = a.t ile hesaplanır. a küçülünce v de küçülür.
Yanıt B dir.
1. M
su
Bir maddenin kütlesi artınca aynı oranda hacmi de
artar. Kabın biçimi ne olursa olsun kütle-hacim gra-
fiği Şekil I deki gibi olur. Normal koşullarda özkütle-
kütle, özkütle-hacim grafikleri Şekil II ve III teki gibi
olur. Yani özkütle sabittir.
hacim
I
kütle
kütle
II
özkütle
hacim
III
özkütle
Yanıt E dir.
2.
Şekil II
hava
Şekil I
balon
cam fanus
hava
balon
cam fanus
hava
Şekil I deki fanusun içinde bulunan hava boşaltılınca
kaptaki basınç azalacaktır. Bu yüzden balonun üze-
rindeki basınç da azalacak ve balon Şekil II deki gibi
şişecektir. Balonun hacmi büyüyünce iç basıncı aza-
lır.
Yanıt D dir.
117DENEME SINAVI 29 UN ÇÖZÜMLERİ
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ118
7.
asal
eksen
çukur
ayna
X
Y
ZF
Şekle göre X ışını kesinlikle asal ekseni keser. Y ve
Z ışınları için kesin birşey söylenemez.
Yanıt A dır.
8.
su su
Şekil I Şekil II
2
İpin uzunluğu iki katına çıkarıldığında balon yuka-
rı çıkar ve balon üzerindeki sıvı basıncı azalır. Bu-
nun sonucunda balonun hacmi artar. Balonun hac-
mi artınca balona etki eden kaldırma kuvveti artar.
Su yüksekliği de artınca tabandaki sıvı basıncı artar,
dolayısıyla basınç kuvveti de artar.
Yanıt E dir.
5. Sesin frekansı, kaynağın titreşimine bağlı olup or-
tama göre değişmez. Sesin genliği, sesin şiddetiyle
orantılıdır. Ortama bağlı değildir.
Sıvı ortamdaki ses hızı gaz ortamından daha büyük
olduğundan havadan suya giren sesin hızı artar.
Yanıt C dir.
6.
K K
L
Az yoğun ortamdaki bir gözlemci çok yoğun ortam-
daki bir cisme normale yakın doğrultularda baktığın-
da cismi kendine yaklaşmış olarak görür. Gözlemci
çok yoğun ortam içinde ise az yoğun ortamdaki cis-
mi kendinden uzaklaşmış olarak görür. Aynı ortam-
daki iki gözlemci birbirini olduğu yerde görür.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 119
11.
Z X
Y Z
X Y
1
2
3
Çubukların iletkenlikleri arasındaki büyüklük ilişkisi
KY > KZ > KX biçimindedir. Yani (Y + Z) sistemi di-
ğer ikisinden daha iletkendir. Bu nedenle t3 süresi en
kısa olmalıdır. (Z + X) sisteminin ise iletkenliği en az-
dır. Bu nedenle t2 süre bakımından en uzun olmalı-
dır. O hâlde süreler arasındaki ilişki t2 > t1 > t3 olma-
lıdır.
Yanıt D dir.
12.
X Y Z
+ + –
Elektrik alan modellerindeki çizgiler, pozitif yükler-
de yükten dışarı doğrudur. Negatif yüklerde ise yüke
doğrudur.
Yanıt C dir.
9.
0
hz
zaman
1
2
3
Şekil II deki hız-zaman grafiğine göre dalgaların hızı;
1. zaman aralığında sürekli azalıyor.
2. zaman aralığında sabit
3. zaman aralığında sürekli artıyor.
O hâlde leğenin görünüşü şekildeki gibi olmalıdır.
12
3
Yanıt A dır.
10. Öz ısısının büyük olmasından dolayı suyun enerji
depolama kapasitesi, diğer birçok maddeninkinden
fazladır. Bu özelliğinden dolayı su, soğutma sistem-
lerinde kullanılır. Aynı zamanda ısındıktan sonra so-
ğuması uzun sürdüğü için ısınma amacıyla da kulla-
nılmaktadır. Suyun sıcaklık değişimine karşı göster-
diği bu direnç, dünya iklimi üzerinde de çok etkilidir.
Bu nedenle su, hem geç ısınır hem de geç soğur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ120
14.
N
L
– +
Lambaların ışık verebilmesi için, en az üreteçlerin
birinden beslenmesi gerekir. K ve M anahtarlarının
açık, L ve N anahtarlarının kapalı olması gerekir.
Üreteçten çıkan akım her iki lambadan geçtiği için
lambalar ışık vermektedir. O hâlde L ve N anahtarla-
rı birlikte kapatılırsa lambaların ikisi de ışık verir.
Yanıt D dir.
13. E
X
Y
Z
yatay
yatay
yatay
hY
hZ
Sürtünme yoksa sistemin toplam enerjisi değişmez.
Buna göre;
EY = E + mghY
EZ = E + mghZ
bağıntıları yazılabilir. Bu bağıntılara göre E değiştiril-
meden kütle azaltılırsa EY ve EZ değerleri de azalır.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3. 0 °C
30 °C
a
Her 1 m ölçümde a kadar fazla kumaş alıcının lehine
olacak şekilde verilmiştir.
Yanıt E dir.
4. Metal kapakla cam kavanozun farklı miktarda gen-
leşmeleri sonucu ikisi birbirinden ayrılmıştır.
Benzer biçimde termometrenin cam kısmı ve sıvı
kısmı farklı miktarda genleşmektedir. Eğer aynı mik-
tar genleşseydi sıvı boruda yükselmezdi.
I. ve II. bilgilerde doğru bilgiler olmalarına rağmen
olayla ilgili değildir.
Yanıt B dir.
1.
Dönme dolapta sabit
süratle dönen çocuk
I
Serbest düşmeye
braklan bilye
II
III
Yürüyen merdivende sabit
süratle yukar çkan çocuk
Dönme dolapta dönen çocuğun hareket yönü değiş-
tiği için çocuk ivmeli hareket yapmaktadır. I. hareket
ivmeli harekettir.
Serbest düşmeye bırakılan bilyeye yer çekimi kuvve-
ti uygulandığı için bilye ivmeli hareket yapmaktadır.
II. hareket ivmeli harekettir.
Sabit süratle yukarı çıkan çocuğun hızı değişmediği-
ne göre ivmesi de sıfırdır. Yani Şekil III ile verilen ha-
reket ivmeli hareket değildir.
Yanıt D dir.
2. esnek
balon
A
hava
esnek
balon
A
hava
buz
önce sonra
Buz erirken hacmi küçülür. Bu nedenle su yüksekliği
azalır ve havanın hacmi artar. Su yüksekliğinin azal-
ması A noktasındaki sıvı basıncını azaltır. Hava hac-
minin artması da hava basıncını azaltır. Buna göre A
noktasındaki toplam basınç azalır.
Havanın hacmi arttığı için esnek balon genişler ve
balon içindeki gaz basıncı azalır.
Yanıt E dir.
DENEME SINAVI 30 UN ÇÖZÜMLERİ 121
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ122
7. K
L
v (sabit)
yatay
mL.g
fs
Sisteme hareket veren L cisminin ağırlığıdır. Sabit
hızla hareket ederken mL.g=fs dir. mL artarsa sistem
hızlanır.
Yanıt A dır.
8.
gelen atma
yansıyan atma
serbest uç
serbest uç
I
sabit uç
sabit uç
gelen atma
yansıyan atma
II
sabit uç
sabit uç
gelen atma
yansıyan atma
III
Bir ortamda ilerleyen atmanın, ortamın uç kısmından
geldiği ortama geri dönmesine yansıma denir.
Sabit uçtan yansıyan atmalar ters dönerek yansır. Ser-
best uçtan yansıyan atmalar ters dönmeden yansır.
Yanıt D dir.
5.
Şekil II
0
60
5 10
sıcaklık (°C)
zaman
(dk)
m
K sıvısı
termometre
Şekil I
2m
K sıvısı
Şekil III
Kütle iki katına çıktığından kaynamaya başlaması
için geçen süre de iki katına çıkar.
0
60
10 20
sıcaklık (°C)
zaman (dk)
Yanıt C dir.
6. Sesin yüksekliği yani frekansı ses kaynağına bağlı
olarak değişir. Işığın rengi yani frekansı ışığın çıktığı
kaynakla ilgilidir.
Hava ortamından sıvı ortamına geçen sesin hızı ar-
tar. Ortamın kırıcılık indisi artınca ışığın ortalama
hızı azalır.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 123
11.
–
+
–+
– +
–
+
–
+
–
+X Y Z Y
Z
X
Şekil I de üreteçler paralel bağlı olup, toplam gerilim
bir üretecinkine eşittir. Yine bu şekilde lambalar pa-
ralel bağlı olduğu için her bir lambanın gerilimi eşit
olup bir üretecinki kadardır.
Şekil II de lambalar ve üreteçler seri bağlıdır. Her bir
lambaya yine bir üretecin gerilimi düşer, bu nedenle
lambaların parlaklığı değişmez. Her iki durumda da
üreteçlerin üzerinden aynı akım geçtiği için tükenme
süreleri eşittir.
Yanıt A dır.
12. – +
– +
A
reosta
(1)(2)
r=0
r=0
Reostanın sürgüsü (1) yönünde hareket ettirildiğinde
direnç artar ve buna bağlı olarak lambanın parlaklığı
azalır.
Sürgü (2) yönünde hareket ederse direnç azalır ve
buna bağlı olarak parlaklık artar.
A anahtarının kapatılması lambanın gerilimini değiş-
tirmediğinden parlaklık değişmez.
Yanıt B dir.
9.
n2
n3
n1 S
Işın, kırılma indisi n1 olan ortamdan n2 olan orta-
ma geçerken normalden uzaklaşmıştır. O hâlde
n1 > n2 dir.
Sınır açısı ve tam yansıma olayları ancak çok yoğun
ortamdan az yoğun ortama geçerken gerçekleşir. Bu
nedenle n2 > n3 tür.
Yanıt A dır.
10.
++
++
––
–––
– – – –
+
Şekilden de görüldüğü gibi K ve L elektroskoplarının
yaprakları (–) ile yüklenir.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ124
14.
yatay
3m
F
III
mF
I
2m
F
II
yatay yatay
I, II, III numaralı cisimlere etki eden kuvvetler eşit
olup kütleleri farklıdır. Bunların ivmeleri arasında
a1 > a2 > a3 ilişkisi vardır. t süresi sonunda alacak-
ları yollar arasındaki ilişki x1 > x2 > x3 tür.
Yapılan iş F.x olup F değeri sabit olduğundan yapı-
lan iş x ile doğru orantılıdır. Bu nedenle yapılan işler
arasında W1 > W2 > W3 ilişkisi vardır.
Yanıt C dir.
13.
A2
A1
Y P
G
K
Noktasal K cisminin ilk görüntüsü A2 aynasında ve P
noktasında oluşur. Çünkü K cismi A1 aynasının arka
tarafında bulunmaktadır.
P noktasında oluşan görüntü A1 aynası için cisim va-
zifesi yapar. P noktasının A1 aynasındaki görüntüsü
Y noktasında oluşur.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
125DENEME SINAVI 31 İN ÇÖZÜMLERİ
3.
d
Şekil I
T1
2d
Şekil II
T2
X X
Her iki durumda ipteki gerilme kuvveti T olsun.
2. T = G – V . d ..........................(1)
1. T = 2V . d – G ........................(2)
2T = 2G – 2Vd
+ T = –G + 2Vd
3T = G ⇒ T
G = 3 bulunur.
Yanıt C dir.
4. Hâl değiştiren sıvının sıcaklığı değişmediğinden or-
talama kinetik enerjisi de değişmez. Ancak potansi-
yel enerji değişir.
Yanıt E dir.
1.
10 °C 30 °C T °C
X Y Z
2m m mh h h
Z kabındaki suyun sıcaklığı Y dekine eşit olsay-
dı denge sıcaklığı 20 °C olurdu. Denge sıcaklığı
22 °C olduğuna göre, Z kabındaki suyun sıcaklığı Y
dekinden büyüktür. I. yargı doğrudur.
Sıcaklık farkından dolayı transfer edilen enerjiye ısı
denir. Yani ısıdan bahsedebilmek için transfer gere-
kir. II. ve III. yargılar yanlıştır.
Yanıt A dır.
2.
da
lga
ka
yn
ağ
ı
Dalgaların frekansı, stroboskobun 1 saniyedeki devir
sayısı ile yarık sayısının çarpımı ile bulunur.
fdalga = n · fst
fdalga = 8 · 3 = 24 s–1
Dalga boyu m = 5 cm = 0,05 m olduğuna göre dal-
gaların hızı;
v = m · f
v = 0,05 · 24 = 1,2 m/s bulunur.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
126 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
02t
konum
zaman
K3x
–3x
–x
t
L
3x–3x –2x
L
0–x 2xx
K
4x
Grafiği okuduğumuzda; K aracı 2t sürede başlangıç
noktasından 3x noktasına, L aracı da t sürede –3x
noktasından –x noktasına varmıştır. L aracı –x nok-
tasında t süre beklemiştir.
Yanıt D dir.
8.
K
M
L
K, L, M ışınlarındandan yalnızca M ışını şekilde gö-
rüldüğü gibi düzlem aynaya dik düşmektedir. Bu ne-
denle yalnızca M ışını kendi üstünden geri döner.
Yanıt C dir.
5.
S1
S2
Soğutulan bir levhanın her tarafı orantılı biçimde kü-
çülür.
Yanıt D dir.
6. buz
+4°C deki suyun özkütlesi, 0°C deki suyun özkütle-
sinden çok az yüksektir. Fakat bu küçük farkın doğa-
da çok büyük önemi vardır. Eğer su da diğer birçok
sıvıda olduğu gibi, donma noktasında en yüksek öz-
kütleye sahip olsaydı, bir gölde en soğuk su en alta
çöker ve göl aşağıdan yukarıya doğru donardı. Bu
da kış aylarında tüm yaşayan organizmaların yok ol-
masına neden olurdu. Neyse ki durum böyle değil.
Özkütle farkından; suyun hareketinin önemli bir etki-
si de dikey akımların oluşmasıdır. Bu dikey akım ya-
şayan organizmaların yararınadır. Çünkü oksijence
zengin yüzey suyunun aşağıya, besince zengin alt-
taki suyun da yüzeye hareketini sağlar.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
127DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
11.
Bilgi Yanıt
IFizikte büyüklükler temel ve
türetilmiş olmak üzere ikiye ayrılır.
Temel büyüklüklerden olan
sıcaklığın birimi kelvindir.
Temel büyüklüklerden olan ışık
şiddetinin birimi candeladır.
II
III
K ( )
L ( )
M ( )
D
D
D
Verilen üç bilgi de doğrudur.
Yanıt A dır.
12. +2q –q
LK
İletkenler arasında yük geçişi yalnızca elektron ara-
cılığıyla gerçekleşir. Bu nedenle L den K ya –q dan
fazla yük geçer.
Yanıt D dir.
9. hız
zaman
4v
3v
2v
v
0t 2t 3t
m1
m2
4t
Hız-zaman grafiğinde eğim ivmeyi verir.
Buradan;
at
v
t
v
at
v
t
v
2
4 2
4
2
2
1
2
= =
= =
bulunur. Kuvvetlerin oranı;
·
·
.
F
F
m a
m a
F
F
m
mt
v
bulunur
t
v2
2
2
2·
·
2
1
2 2
1 1
2
1
=
= =
Yanıt D dir.
10.
V V
Anahtar açıldığında üreteçler ters bağlı durumda ol-
duğundan toplam gerilim sıfır olur ve iki lamba da sö-
ner.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
128 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14. ara bölme
X
sıvısı
2P
S 2S
3P
Y
sıvısı
X ve Y sıvılarının ağırlıkları;
GX = 2PS
GY = 3P.2S = 6PS
dir. Ara bölme kaldırılınca sıvı basıncı;
P
S S
G G
SPS3
8
38
toplamX Y
X Y
toplam
=+
+=
.P P bulunur=
Yanıt B dir.
13.
D1
D2 D
3
1 2 3
Dik silindir ya da prizmalarda dayanıklılık h
1 ’a eşittir.
Prizmanın taban kesit alanı büyük olursa dayanık-
lılık artar. Küçük olursa dayanıklılık azalır. Buna
göre, şekildeki cisimler için dayanıklılık sıralaması,
D3 > D1 > D2 biçimindedir
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
3.
I II III
Katılarda =BasnçDik kuvvet (Ağrlk)
Yüzey alan olup;
her üç sistemde de ağırlıklar eşittir. III. şekilde yüzey
alanı en küçük olduğundan P3 en büyüktür. P1 ve P2
de birbirine eşittir.
Yanıt E dir.
4.
I. Alt çene II. Ayak
III. Kol
Alt çene, ayak ve kol birer kaldıraç olup basit makine
grubuna girer.
Yanıt E dir.
1.
sıvı
hava
kabarcığı
K
L
Hava kabarcığı yukarıya doğru çıktığında üstündeki
sıvı basıncı azalır ve buna bağlı olarak hacmi büyür.
Kap ağzına kadar sıvı dolu olduğu için, sıvının bir
kısmı dışarı taşar. Sıvı yüksekliği değişmediği için K
ve L noktalarındaki sıvı basınçları değişmez. Ancak
kabarcığın içindeki gaz basıncı azalır.
Yanıt E dir.
2.
X Y
Z
X mıknatısı Y ve Z demir çubuklarını etki ile mık-
natıslayarak şekildeki gibi kutuplanmalarını sağlar.
Mıknatısla birlikte toplam 7 tane kutup oluşur.
Yanıt D dir.
DENEME SINAVI 32 NİN ÇÖZÜMLERİ 129
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ130
7. Bir kutup ayısının kutuplardaki aşırı soğuğa dayan-
masının nedeni, onun kürkü değil, kürkündeki her bir
tüyün birer fiber optik gibi davranmasından kaynak-
lanmaktadır. Kürkün tüyleri; yalıtımın yanında, ultra-
viyole (mor ötesi) ışınları hapseden saydam fiber op-
tiklerdir. Bir kutup ayısının kürkü beyaz görünür çün-
kü görünür ışık, içi boş olan her bir tüyün pürüzlü
iç yüzeyi tarafından tam yansımaya uğratılır. Yüksek
frekanslı radyant enerji fiberlerden ayının siyah renk-
li derisine varır. Deri, gelen tüm enerjiyi soğurarak
ayının yaşamını sürdürmesine yardımcı olur.
Yanıt A dır.
8. d
r
K
θ
q
Yüklü K küreciği elektroskobun topuzuna d kadar
yaklaştırıldığında, elektroskobun yaprakları arasın-
daki açıklık θ oluyor.
d uzaklığı küçültülürse yüklü kürecik topuza yaklaşa-
cağı için θ açısı büyür. d uzaklığı ve q yükü değişme-
den r yarıçapı küçülürse θ yı etkilemez. K küresinin
yükü küçülürse θ küçülür.
Yanıt B dir.
5. T
1T
2
m m
m
X Y
Z
mg
Sistemde;
T1 = ma
T2 = 2ma
olup T2 > T1 dir. mg > T2 olduğundan sistem ok yö-
nünde hızlanmaktadır. Kütleler birbirine eşit olup m
kadardır. Bu nedenle mg > T2 > T1 dir.
Yanıt E dir
6.
ip
hava
h
hmetal
bilye
su
İp koptuğunda metal bilye suyun içine düşer ve su
seviyesi biraz yükselir. Bunun sonucunda da suyun
ağırlık merkezi biraz yükselir ve suyun potansiyel
enerjisi artar.
Su seviyesi yükseldiği için basınç artar, dolayısıyla
sıvı basınç kuvveti de artar.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 131
11. Göz G1 noktasında iken KL duvarı üzerinde gördüğü
bölge Şekil I deki gibidir. Göz G2 noktasına geldiğin-
de görüş alanı Şekil II deki gibi büyümüştür.
K
L
G2
Şekil II
L
K
G1 Şekil I
Gözlemci bulunduğu noktadan aynaya yaklaşırsa
görüş alanı büyür. Bu nedenle gözlemci G1 nokta-
sından G2 noktasına doğru hareket ederken, KL du-
varında gördüğü bölgenin alanı artar.
Gözlemci G2 noktasından G3 noktasına hareket
ederken düzlem aynaya paralel hareket etmiş olur.
Aynaya paralel hareket ettiği aralıkta görüş alanının
büyüklüğü değişmez.
Yanıt D dir.
9.
+ –
+ –
+
–
X Y
V
2V
V
R1 = R
Şekil I
V
i1
Şekil I deki V gerilimli iki üreteç paralel bağlı olup
toplam gerilmeleri yine V dir. 2V gerilimli üreteçle V
gerilimli üreteç ters bağlı olduğundan devrenin top-
lam gerilimi V olur. Yönü Y den X e doğru olan i1
akım şiddeti;
.iR
Vi dir
1= =
+ –
+ –
+ –+–
X Y
V
VV
V
R2 = R
Şekil II
V
i2
Şekil II deki V gerilimli iki üreteç ters bağlı olduğun-
dan geriye paralel bağlı iki üreteç kalır. Bu iki ürete-
cin toplam gerilimi yine V olur. Yönü X ten Y ye doğ-
ru olan i2 akımının şiddeti;
i2 = R
V = i olur.
Yanıt E dir.
10.
XY
λ λ
Soruda kesinlik istediği için yalnızca λ dalga boyları-
nın eşit olduğunu söyleyebiliriz.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ132
14. Kabın 3
1 ündeki su küt-
2h
hh
2
Şekil I
m
lesine m diyelim. Bu du-
rumda suyun yere göre
potansiyel enerjisi;
EP1 = m · g · h
2 olur.
Kabın geri kalanı su ile
3h
2
Şekil II
3m
doldurulursa toplam kütle
3m, su seviyesi 3h olur.
İkinci durumda yere göre
potansiyel enerji;
EP2 = 3m · g · h
2
3
EP2 = mgh2
9
EP2 = 9E bulunur.
Yanıt C dir.
12. I1 ışını her iki yüzeye 45° lik
45° 45°
45°
I1
gelme açısıyla gelmiştir. 45°
sınır açısından büyük oldu-
ğundan tam yansıma yapar.
I1 ışınının izlediği yol doğru
çizilmiştir.
I2 ışını camdan havaya 42° lik
48° 42°
I2
42°
gelme açısıyla geldiği için kı-
rılma açısı 90° olur. I2 ışını
doğru çizilmiştir.
I3 ışınının gelme
30° 30°
120°
I3
30°
açısı 30° olup sınır
açısından küçüktür.
Bu ışın şekildeki
gibi hava ortamına
çıkar. I3 ışını yanlış
çizilmiştir.
Yanıt D dir.
13.
L
K
Or r
M
Ι ışık ışını K ortamından L ortamına girdiğinde doğ-
rultusu değişmemiştir. O hâlde K ile L kesinlikle aynı
ortamdır.
Işın yarım kürenin O merkezinden geldiği için L ve M
ortamları aynı da olsa farklı da olsa kırılmaya uğra-
maz. Bu nedenle L ve M ortamlarını karşılaştırama-
yız. Işın, K dan M ye doğrudan geçmediği için bu iki
ortamı da karşılaştıramayız.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 33 ÜN ÇÖZÜMLERİ 133
3.
X
Y
Z
K
K cisminden çıkan ışınlar X, Y, Z aynalarına şekildeki
gibi gönderilip yansıtılırsa K‘, K“ ve K‘‘‘ olmak üzere
3 tane görüntü oluşur.
Yanıt C dir.
4.
sıvı
K
M
LT
1=0
T2=0
T ≠ 0
K ve M cisimlerinin şekilde verildiği gibi dengede ka-
labilmesi için, bu iki cismin bağlı olduğu iplerdeki ge-
rilme kuvvetleri sıfır olmalıdır. Bir başka ifadeyle ip-
leri kesildiğinde K ve M nin konumu değişmez. L ise
yüzeye çıkarak yüzer. Bu nedenle K cisminin özküt-
lesi hem L, hem de M ninkinden büyük olur. Ancak L
ile M için kesin bir ifade kullanılamaz.
Yanıt D dir.
1.
d=0,8 g/cm3
I. kap II. kap
su
Kaba ilave edilecek suyun özkütlesi, daha önce kap-
ta bulunan sıvının özkütlesinden büyük olduğundan
su kabın altına inecek ve II. kaba özkütlesi 0,8 g/cm3
olan sıvı akacak. Su ile sıvı arasındaki özkütle farkı;
1 – 0,8 = 0,2 g/cm3
tür. Buradan;
,
Vd
mcm
0 25 25
fark
fark 3= = =
bulunur.
Yanıt E dir.
2. Sıvı basıncı;
P = h . d . g
olup sıvı yüksekliği ve sıvının özkütlesi ile doğru
orantılıdır.
I II III
gaz
d1
h
h
d2
d3
d4
gaz
I. kap ters çevrildiğinde sıvısının yüksekliği aza-
lır. II ve III. kaplar ters çevrildiğinde içindeki sıvıla-
rın yüksekliği artar. Bu nedenle ters çevrildiğinde sıvı
basıncının artacağı kaplar II. ve III. kaplardır.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ134
7.
T1
T2
mm
mm
K
L
Şekil I
2mg 2mg
Fnet
= 0
T1
T2
mm
m
K
Şekil II
2mg
mg
a
Şekil I deki sistemde net kuvvet sıfır olduğundan küt-
leler ya duruyor ya da sabit hızla hareket hâlindedir.
Bu durumda;
T1 = 2mg
T2 = mg
dir. Şekil II de net kuvvet olduğundan sistem okla
gösterilen yönde a ivmesi ile hızlanır. İvmenin bü-
yüklüğü;
am
mg mg g3
23
–= =
tür. Bu durumda;
–
T mgmg
T mgmg
3
3
1
2
= +
=
olur. Buna göre, hem T1 hem de T2 kuvvetlerinin bü-
yüklüğü öncekine göre azalır.
Yanıt E dir.
8.
F
0,5f f
Şekil I
Çukur aynadan 0,5f uzaklıktan gelen ışınlar Şekil
I deki gibi yansır. Yansıyan bu ışının uzantısı ayna-
nın arkasında asal ekseni f uzaklıkta keser.
5.
sıcaklık
boy
T 2T0
X Y
Δ/ = /0 . λ . ΔT bağıntısından . T
0,,TT
m = ifadesi iki
madde için yazılırsa;
.
.
T
T
2
2
2
X
Y
,,
,,
m
m
=
=
bu bağıntılar oranlanırsa;
2
1
Y
X
m
m= bulunur.
Yanıt B dir.
6.
K L
Cisimler biraraya getirildiğinde K cisminin sıcaklığı
azalır. Bu nedenle I. yargı kesinlikle doğrudur.
K cisminin soğuması sonucu ortaya çıkan enerjiyi L
cismi alır. L cisminin sıcaklığı artabileciği gibi aldığı
bu enerjiyle hâl de değiştirebilir. Bu nedenle II. yargı
kesinlikle doğru olamaz.
K ve L cismi bir süre birlikte kaldıkları için ısıl denge-
ye ulaşmamış olabilirler. Bu nedenle III. yargı da ke-
sinlikle doğru olmayabilir.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 135
10.
h1
h2
K
3d
d
h1
h2
K
2d
d
Kabın alt bölmesindeki 3d özkütleli sıvı yerine, öz-
kütlesi 2d olan başka bir sıvı konuluyor. Bu durumda
K cismi biraz aşağı ineceğinden hem h1, hem de h2
birlikte artar.
Yanıt A dır.
11. Tünelin ucundan itibarenv
v
2
0t 2t
zaman
hız
Şekil I
yavaşlayarak duran X
treni için hız-zaman gra-
fiği Şekil I deki gibi olur.
Taralı yamuğun alanı;
.
.
v v
t
v t2
2
43
X
X
,
,
=
+
=
bulunur. Tüneli sabit hız-v
02t
zaman
hız
Şekil II
la geçen Y treni için hız-
zaman grafiği Şekil II deki
gibi olur. Taralı dikdörtge-
nin alanı;
2v.t = d + /Y
2v.t = 2/Y
/Y = v.t bulunur.
Yanıt C dir.
Şekil IIf
2
F
f f
Tümsek aynaya f uzaklıktan Şekil II deki gibi bir ışın
gönderilsin. Bu ışın aynadan, uzantısı f
2 den geçe-
cek biçimde yansır. Bu işlemin tersi de doğrudur.
f1
f2
I
f
2
f
2
f f
Şekil III
Şekil III teki verilenlere göre f
f1
2
1= bulunur.
Yanıt C dir.
9.
a
b
c
Karışımın özkütlesi hacmi büyük olan sıvıya daha
yakındır. Grafikte a uzunluğu b ve c den küçük oldu-
ğundan;
VZ > VX
VZ > VY
yazabiliriz. X ve Y nin hacimleri arasında kesin bir
ilişki yazamayız.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ136
Anakol akımı Şekil II deki gibi dağılacağından;
i1 = 9A
i2 = 3A bulunur.
Yanıt A dır.
14.
I
mg
x x
2x
mg
mg ağırlığı iki yayı ayrı ayrı x kadar uzatacağından
toplam uzama 2x olur.
mg
II
mgmg/2
mg/2
x/2
x/2
x/2
Şekil II de görüldüğü gibi her bir yaya mg2
kadar
ağırlık düşer ve her bir yay x2
kadar uzar. Yaylar pa-
ralel olduğundan toplam uzama yine x2
olur.
mg
III
xmg
Şekil III te mg ağırlığı bir tek yaya etki eder ve toplam
uzama x kadar olur.
Sonuç x1 > x3 > x2 dir.
Yanıt B dir.
12.
K + +
++
+ +
A
+
+ +
+
+
++
+
+–
–
–
–
–
–
–
–
+
+
+
+
+
(+) yüklü küre iletken A silindirinin içinde dokunmak-
sızın tutuluyor. Bu durumda silindirin dışı (+), içi
(–) yüklenir (Şekil I). K elektroskobunun yaprakları
(+) yük ile yüklenerek açılır.
L
B
– –
–
– –
–
–
–
–
–
–
–
–
(–) yüklü küre iletken B silindirinin içine dokundurulu-
yor. Bu durumda kürenin üzerindeki bütün (–) yük B
silindirinin dışına çıkar (Şekil II). Böylece L elektroks-
kobunun yaprakları (–) ile yüklenerek açılır.
Yanıt E dir.
13.
Verilen elektrik devresi Şekil I deki gibi harflen-
dirildiğinde her üç direncin birbirine paralel olduğu
görülür. Buradan eşdeğer direç 2Ω, anakol akımı
itop = 12 amper bulunur.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 34 ÜN ÇÖZÜMLERİ 137
3.
kütle
özkütle
0
R
P
Soruda verilen özkütle-kütle grafiğinden P sıvısının
özkütlesinin R ninkinden büyük olduğu görülmekte-
dir. Karışımın özkütlesi P ile R arasında olur.
0
P ve R sıvıları ile bu iki sıvıdan oluşan karışımın
kütle-hacim grafiği şekildeki gibidir.
Yanıt E dir.
4.
X
Y
ML
K
Isıtılan bir çubuğun boyca uzama miktarı;
Δ/ = /0 . α . ΔT
bağıntısıyla bulunur. Bu bağıntıya göre, uzama mik-
tarı çubuğun ilk boyu ile doğru orantılıdır. Bu neden-
le L ile M silindirleri karşılaştırıldığında nM > nL dir.
X ve Y çubukları özdeş olduklarından eşit miktar-
da uzarlar. Bu nedenle K silindiri dönmez. O hâlde
nM > nL > nK olur.
Yanıt B dir.
1.
konum
zaman0
M
L
K
Verilen konum-zaman grafiğine göre K, L, M araçları
sabit hızla pozitif yönde hareket etmektedir. Konum-
zaman grafiklerinde eğim hızın büyüklüğünü verir.
vK = v ise
vL = 2v
vM = v dir.
Bağıl hızda gözlemci ters çevrilerek vektörel işlem
yapılır. Bu işlem yapıldığında K, M’yi duruyor olarak
görür.
Yanıt C dir.
2.
B
A
boş
piston
F
sıvı
B
A
boş
piston
F
sıvı
Piston itildiğinde sıvı seviyesi yükselir. Basınç kuv-
veti sıvının ağırlığına eşit olduğundan her konumda
basınç kuvveti aynıdır.
Sıvının yüksekliği artınca hem A hem de B noktaları-
nın basıncı artar.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ138
7. y
x
O
Manyetik alan çizgileri N kutbundan çıkar, mıknatı-
sın çevresinde bir yay çizerek S kutbuna döner.
Manyetik alanın içine konulan pusula iğnesi alan
doğrultusunu gösterecek şekilde sapar.
Yanıt B dir.
8.
Devredeki dirençlerin eşdeğeri 4Ω olup;
i A4
12 3top = =
dır. Ana koldan geçen 3 amperlik akımın 2 amperi
3Ω dan, 1 amperi de 6Ω dan geçer.
Yanıt A dır.
5. Yüklü iletken iki cisim birbirine
X
+q
r
Y
+2q
2r
dokundurulduğunda aralarında
elektron alışverişi olabilir. Cisimle-
rin dokundurulmasıyla (+) yük ha-
reketi gerçekleşmez.
X ve Y küreleri birbirine dokundu-
rulduğunda;
·
·
qr
q qr q
qr
q qr q
3
6
3
3 62 2
3–
–
X
Y
=+
=+
=+
=+
yüküyle yüklenir. X küresinin ilk yükü –3q, dokunma-
dan sonraki yükü +q olduğuna göre, X ten Y ye 4 bi-
rim elektron geçmiştir.
Y ile Z küreleri birbirine dokun-
Z
+3q
3r
Y
+2q
2r
durulduğunda ıç
ü
yar ap
y k oranları
eşit olduğundan aralarında yük
alışverişi olmaz.
Yanıt C dir.
6.
ağrlk
normal
kuvvet
Normal kuvvet, cismi yüzeye bastıran dik kuvvete
eşit büyüklükte ve zıt yönde olan kuvvetin adıdır.
Normal kuvvet bir temas kuvvetidir. Birbirine temas
eden her cismin yüzeyine diktir.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 139
11.
M F
III
M FV
III
K cisminin düzlem aynadaki görüntüsü III numaralı
vektördür. III numaralı vektörün çukur aynadaki gö-
rüntüsü V numaralı vektördür.
Yanıt E dir.
12.
zaman
hız
0
v
2v
3v
t
M
L
K
Verilen hız-zaman grafiğinden K, L, M araçları sıra-
sıyla 3v, 2v, v sabit hızlarıyla t süre hareket etmiş-
lerdir. Bu süre içinde M aracı x kadar yol aldıysa, L
aracı 2x, K aracı da 3x yolunu alır. Araçların hızı sa-
bit olduğundan ivmeleri sıfırdır.
Yanıt E dir.
9. K L
yatay
F
Şekil I
T
a
KL
yatay
F
Şekil II
3T
a
K ve L cisimlerinden oluşan Şekil I deki sistemde ip-
teki gerilme kuvveti T, Şekil II de 3T oluyor. Yani L
cismini a ivmesi ile çekmek için 3T, K cismini a iv-
mesi ile çekmek için T kuvveti gerekir. Bu nedenle
mm
3K
L= olur.
Yanıt B dir.
10.
K2
perde
K1
küp top
K1 ve K2 ışık kaynaklarından engellere ışınlar gön-
derildiğinde şekildeki gibi tam ve yarı gölge alanları
oluşur.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ140
14.
(1)(2)
Tren (1) yönünde hızlanan hareket yaptığında bar-
dağın içindeki su şekildeki görünümü alabilir.
Yanıt D dir.
13.
–v
v
0t
zaman
hız
2t
3t
P
I II
III
P aracı I ve II numaralı üçgenlerin alanı kadar pozitif
yönde, III numaralı üçgenin alanı kadar negatif yön-
de hareket etmiştir. 3t anında P aracı bir üçgenin ala-
nı kadar pozitif yönde yer değiştirmiştir.
–v
v
0t
zaman
hız
2t 3t
R
I
II III
R aracı II ve III numaralı üçgenlerin alanı kadar po-
zitif yönde, I numaralı üçgenin alanı kadar negatif
yönde hareket etmiştir. 3t anında R aracı bir üçgenin
alanı kadar pozitif yönde yer değiştirmiştir.
Buna göre, araçlar t = 0 anından sonra 3t anında
yine yan yana gelir.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 35 İN ÇÖZÜMLERİ 141
3.
karışım
X
X
su
Kaba ilave edilen sıvının özkütlesi suyun özkütlesin-
den büyük olduğundan, karışımın özkütlesi de suyun
özkütlesinden büyük olur. Böylece cisme etki eden
kaldırma kuvveti artar, cisim biraz daha sıvının dışı-
na çıkar.
Yanıt C dir.
4. Güneş, çevresine ısı dalgası yayar. Isının bu şekilde
yayılmasına ışıma denir. Bu nedenle denizlerin ısın-
ması daha çok ışıma ile gerçekleşir.
Yanıt A dır.
1. Çift cam arasındaki hava boşluğu ısı yalıtımını sağ-
lar.
Termosların iç yüzeylerinin yansıtıcı olması ısı dal-
gasının dışarı çıkmasına engel olur.
Tuğlaların delikli olması hem maliyeti düşürür hem
de tuğlalar arasındaki hava boşluğu ısı yalıtımını
sağlar.
Elektrikli fırınların çevresi cam yünü ile kaplanır.
Böylece fırın içindeki ısı dışarı yayılmaz.
Soğuk havalarda kat kat elbise giyeriz. Çünkü her
kat arasındaki hava tabakası ısı yalıtımı sağlar.
Yanıt E dir.
2. X Y
A
d1
d2
FXY
FYX
I. İki mıknatısın birbirine uyguladığı çekme kuvve-
ti eşit olur. d1 > d2 olmasına rağmen mıknatıs-
lar A noktasına aynı anda vardıklarına göre, X
mıknatısının ivmesi daha büyüktür. Kuvvetler eşit
olduğu hâlde X mıknatısının ivmesi daha büyük
ise X in kütlesi Y ninkinden küçüktür. O hâlde I.
öncül kesinlikle doğrudur.
II. Mıknatısların birbirine uyguladığı çekme kuvve-
ti; kutup şiddetlerinin çarpımıyla doğru orantılıdır.
Bu nedenle kutup şiddetleri hakkında yorum ya-
pamayız.
III. Çubuk mıknatısların ivmeleri farklı olduğundan
çarpışma anında hızları eşit olamaz. Bu nedenle
III. öncül yanlıştır.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ142
7.
0
hız
zaman
I II III
Verilen hız-zaman grafiğine göre cisim I. aralıkta
düzgün yavaşlamış, II. aralıkta sabit hızla gitmiş, III.
aralıkta ise düzgün hızlanmıştır. Bu hareketleri E se-
çeneğindeki cisim yapabilir.
Yanıt E dır.
8.
h d1 d3
I II III
d2
Kapların üzerine kendi sıvılarından eşit hacimde ila-
veler yapıldığında, III numaralı kaptaki sıvı yüksek-
liği en fazla, I numaralı kaptaki sıvı yüksekliği en az
olacaktır. Basınçların eşit olabilmesi için yüksekliği
fazla olanın özkütlesi küçük olmalıdır.
Yanıt E dir.
5.
ıslak bez
bakır
ıslak bez
tahta
Bakır çubuğun ısı iletkenliği tahtanınkinden büyük
olduğundan alevden gelen enerjiyi dağıtır. Böylece
bakıra sarılı ıslak bez tutuşma sıcaklığına daha geç
varır.
Yanıt B dir.
6.
Omg
2mg
a
Sistem serbest bırakıldığında önce 2mg nin bulun-
duğu tarafa doğru a ivmesiyle düzgün hızlanır. İp O
noktasından kopunca net kuvvet sıfır olur. Ancak sis-
tem o anda bir hız kazandığı için o hızla yoluna de-
vam eder.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 143
11.
perde
K
top
top
X
Y
perde
K
top
top
X
Y
Perde üzerinde oluşan tam gölge alanını değiştir-
mek için K ışık kaynağını hareket ettirmek gerekir.
Verilen seçeneklere göre K ışık kaynağını X topun-
dan uzaklaştırdığımızda tam gölgenin alanı küçülür.
Yanıt D dir.
12.
yeşil
sarı
saydam
olmayan
engel
kırmızı yeşil
beyaz perde
Sedat
Yeşil renkli ışık kaynağından çıkan ışınlar tüm perde-
yi aydınlatır. Kırmızıdan çıkan ışınlar ancak perdenin
alt kısmını aydınlatır. Perdeyi gözleyen Sedat per-
denin üst kısmını yeşil, alt kısmını yeşil+kırmızı=sarı
olarak görür.
Yanıt C dir.
9. Yüklü bir cismin üzerindeki yükler birbirini ittiği için
yükler daima gidebilecekleri en uzak noktaya gider.
Bir elektroskop yüklü bir silindirin ister içine ister dı-
şına dokunsun elektroskop dışarıda durduğu için en
uzaktadır. Böylece elektroskop daima silindirin dışı
ile aynı cins yükle yüklenir.
E1
–––
–––
––
–
–
–
+
+
+
+
+
+
–
–
–
–
–– –
–
–
Silindirde yüklenme durumu Şekil I deki gibidir. Elek-
troskobun yaprakları (–) ile açılır.
(+) yüklü küre silindirin içine dokundurulduğunda kü-
renin kendisi yüksüz hâle gelir. Silindirin dışı Şekil II
deki gibi (+) ile yüklenir. Elektroskobun yaprakları (+)
ile açılır.
E2
++ +
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Yanıt A dır.
10.
Anahtar açıkken devre Şekil I deki gibi, kapalı iken
Şekil II deki gibidir.
Şekil I için i V181 =
Şekil II için i
VV
123
2
182 = =
i
i1
2
1= bulunur.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ144
14. K
h
L
4d 3d
3d
h
h
zaman0
t1
özkütle
t2
4d
3d
2d
Kaptaki 2d özkütleli sıvının üstüne bu sıvı ile eşit ha-
cimde 4d özkütleli sıvı konulduğunda;
dkarışım =
2
4d + 2d= 3d
bulunur. Bundan sonra L musluğundan akan sıvının
özkütlesi de 3d olduğundan karışımın son özkütlesi
de yine 3d olur.
Yanıt B dir.
13. Şekil I de hava ortamından
I
F
M
su
hava
Xgelen X ışını su ortamına ge-
çerken normale yaklaşarak
kırılmıştır. Bu ışın, çukur ay-
naya odaktan geldiği için asal
eksene paralel gider. Bu ne-
denle X ışınının izlediği yol
doğrudur.
Çukur aynanın merkezinden
II
F M
su
hava
Ygeçerek gelen ışın normale
yaklaşarak su ortamına girer.
Bu ışın çukur aynanın merke-
zinden geldiği için kendi üze-
rinden geri döner. Ancak Y
ışını M noktasında yanlış bir
yol izlemiştir.
Z ışını çukur aynanın asal
III
M
su
hava
F
Zeksenine paralel geldiği için
odağından geçecek şekilde
yansır. Odaktan gelen ışının
su içine girince normale yak-
laşması gerekir. Halbuki soru-
da normalden uzaklaşmıştır.
O hâlde Z ışını yanlış bir yol izlemiştir.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
145DENEME SINAVI 36 NIN ÇÖZÜMLERİ
3.
h
2hm
m
yatay yatayCA
B
D
EP = mgh
EP = 2mgh
Sürtünme yoksa kinetik enerjinin tamamı tepe nokta-
sında potansiyel enerjiye dönüşür. Yani,
Ek = EP
mv2
10
2 = mgh
v0
2 = 2gh olur.
C den v0 hızı ile atılan cisim 2h kadar, A dan v0 hızı
ile atılan cisim h kadar yükseldiğine göre, AB nokta-
ları arası kesinlikle sürtünmelidir. I. yargı doğrudur.
Bu bilgilerle CD noktaları arasının sürtünmeli olup ol-
madığına karar veremeyiz.
Yanıt A dır.
4.
r+q
L
2r–4q
K
A
+ +++
L küresi başlangıçta +q ile yüklüdür. Elektroskobun
yaprakları etki ile (+) yüklenerek açılmıştır. A anah-
tarı kapatıldığında küreler yükü yarıçaplarıyla orantı-
lı olarak paylaşır. Bunun sonucunda r yarıçaplı L kü-
resi –q ile yüklenir. Bu işlemden sonra elektroskobun
yaprakları önce kapanır sonra (–) ile açılır.
r–q
L
2r–2q
K
A
––
––
Yanıt E dir.
1.
su
F F
K L
dK
dL
Cisimleri batırmak için eşit F kuvvetleri uygulandığı-
na göre, F kuvvetleri kaldırılırsa cisimlerin su dışın-
daki hacimleri eşit olur. I. yargı doğrudur.
dL > dK olduğu hâlde su dışındaki hacimler eşit oldu-
ğuna göre K cisminin hacmi L ninkinden küçüktür. II.
yargı yanlıştır.
L cisminin hem özkütlesi hem de hacmi K ninkinden
büyük olduğuna göre kütlesi de K ninkinden büyük-
tür. III. yargı doğrudur.
Yanıt D dir.
2.
K
L
sıcaklık
0 t
zaman
3T
2T
T
K ve L maddelerine eşit miktarda ısı enerjisi verildi-
ğinde sıcaklık değişmesi;
ΔTK = 3T – 2T = T
ΔTL = 2T – T = T
eşit oluyor.
Q = m . c . ΔT
bağıntısına göre Q ve ΔT ler aynı ise (mc), yani ısı sı-
ğaları aynıdır.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
146 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
7.
X Y Z
K
Sıvıların genleşme miktarı ΔV = V0.α.ΔT bağıntısı
ile bulunur. Soruda sıvıların sıcaklıklarının ΔT kadar
arttığı veriliyor. Yani ΔT sabit bir değerdir.
Birim kareler eşit olduğuna göre, sıvıların genleşme
miktarını birim olarak bulabiliriz.
ΔVX = 6 birim, ΔVY = 6 birim, ΔVZ = 8 birim
Sıvıların genleşme katsayılarını bulabilmek için V0
ilk hacimlerini de bilmemiz gerekir. Verilen şekillerde
X ve Y sıvılarının ilk hacimlerini yaklaşık bir değerle
bulabiliriz.
V0X ≅ 7 birim, V0Y ≅ 9 birim, V0Z = 12 birim
Buna göre;
V
V
V
V
V
V
7
6
9
6
3
1
12
8
3
2
XX
X
YY
Y
ZZ
Z
0
0
0
T
T
T
a
a
= =
= = =
a .bulunur= = =
Yanıt C dir.
5.tümsek
ayna
X
Y
ZM F
f f
asal
eksen
X
Y
Z
M F• •
X ışını, tümsek aynanın merkezinden geçecekmiş
gibi geldiği için kendi üstünde geri yansır.
Y ışını asal eksenle eşit açı yaparak yansır.
Z ışını yansırken uzantısı odak ile tepe noktası ara-
sından geçer.
Kısa çözüm: Tümsek ayna paralel ışık demetini bir
noktadan geliyormuş gibi dağıtarak yansıtır.
Yanıt E dir.
6.
Nicelik Birimi
Kütle kilogram
Akım şiddeti amper
Uzunluk metre
Zaman saniye
Madde miktarı mol
Akım şiddetinin birimi amper olmalıdır. Volt ise po-
tansiyel farkının birimidir.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
147DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
10. Türdeş çubuğun ağırlığını (G) çubuğun orta nokta-
sından bir kuvvet gibi gösterelim.
Şekil I
Şekil II
G
halkanın
tepkisi (N)
menteşenin
tepkisi (T)
G
N
Menteşenin tepki kuvveti Şekil I deki gibi T olsun.
Çubuğun sıcaklığı arttıkça kütle merkezi ok yönünde
hareket eder ve T azalır.
Kütle merkezi destek üzerine geldiğinde T sıfır olur.
Bir süre sonra çubuğun kütle merkezi halkayı geçer
ve T zıt yönde artmaya başlar (Şekil II).
Buna göre T gerilme kuvveti önce azalır, sonra artar.
Yanıt D dir.
11. Herbir toplu iğnenin kutupları aşağıdaki gibi olur. Bu
durumda 2 ve 3 uçları N kutbudur.
S
N
S
N
S
N
1
2
N
S
N
S
3
4
Yanıt C dir.
8.
–
+
r = 0
V
R
R
L a
çk
R
R
K
V
–
+
r = 0
V
R
L
R
R
R
V
K anahtar açk
Devrede K anahtarı ile L anahtarı değişik kısımlarda,
ancak aynı görevi yapmaktadır. Bu nedenle K anah-
tarı açılıp L anahtarı kapatılırsa voltmetre yine V de-
ğerini gösterir.
Yanıt B dir.
9.
d
V
X Y Z
V m
0,8d 0,8d
I II III
Basınç, birim yüzeye dik olarak uygulanan kuvvettir.
Silindirler özdeş olduğuna göre, sadece kütleye bak-
mak yeterlidir. Sıvıların kütleleri;
mX = dV
mY = 0,8dV
mZ = m = 0,8dVZ olur.
mX > mY olduğu için PX > PY bulunur. mZ ile diğer
sıvı kütleleri karşılaştırılamadığı için PZ hakkında da
yorum yapılamaz.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
148 DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
37° 37°
hava
X
45°
hava Y
53° 53°
Z
hava
53°
θ1=37°
45°
45°
θ2=45°
53°
θ3=53°
37°
Yanıt B dir.
12.
su
kulesi
1
2
3
1, 2 ve 3 numaralı kaplardaki suyun artmasıyla sıvı
basıncı gittikçe artar. Böylece kap daha yavaş dol-
maya başlar. 2. kaptaki su daha geç yükseldiğinden
basıncı daha az olur. Bu nedenle t2 en küçüktür.
1 ve 3 kaplarının ilk dört bölmesi aynı sürede dolar.
Ancak son iki bölme 3. kapta daha kısa sürede dolar.
Buna göre, kapların dolma süreleri arasındaki ilişki
t1 > t3 > t2 şeklindedir.
Yanıt C dir.
13.
v0
h
Bu sistemde trombolinin içindeki yay sayısı ve spor-
cunun kütlesi enerji üreten elemanlar değildir. Enerji
v0 ilk hızına bağlıdır. Bu nedenle h yüksekliği sadece
v0 a bağlıdır.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 37 NİN ÇÖZÜMLERİ 149
3.
a
a
a
a
a
a
a
I
II
III
II
I
a1
a2
III
a3
Isıtılan metaller bir fotoğrafın büyütülmesi gibidir.
Her yeri orantılı olarak büyür. Karenin, küpün ve çer-
çevenin kenar uzunlukları önceki durumda eşit oldu-
ğu için sıcaklıkları eşit miktarda artırıldıktan sonra da
yine eşit olur.
Yanıt A dır.
4. Üreteçlerin üretebileceği maksimum elektriksel ener-
ji sabittir. Üreteç, bu enerjiyi ürettiğinde ömrü sona
erer ve bitmiş olur.
Bir üretecin ömrü, oluşturduğu akımla ters orantılıdır.
Özdeş piller seri bağlandığında verdikleri akım arta-
cağından ömürleri kısalır. Özdeş piller paralel bağ-
landığında ömürleri uzar.
A2
+ –
+ –
+ –
R
L
Yalnız A2 anahtarı kapatıldığında devre şekildeki
gibi olur. Bu durumda paralel bağlı 3 pil, R direnci
ve L lambasını beslemektedir. Bu konumda L lam-
basının ışık verme süresi uzar. Diğer seçeneklerde
L lambasının ışık verme süresi kısalır.
Yanıt B dir.
1.
M
L K
Işık kaynaklarından çıkan ışınlar ortasında delik bu-
lunan levhanın kenarlarına değdirilip çizim yapılırsa;
,K = 3 birim
,L = 2 birim
,M = 2 birim olarak bulunur.
Yanıt B dir.
2. Bu soruda dikkat edilmesi gereken nokta, pistonun
yüzeyine etki eden basınç ve basınç kuvvetinin so-
rulmasıdır.
sıvı
K
L
piston
II
I
sıvı
K
LII
I
Piston K düzeyinden L düzeyine getirildiğinde sıvı
üstteki I numaralı kabın kenarlarına da bir basınç uy-
gulayacaktır. Bir başka ifadeyle, pistonun yüzeyine
etki eden sıvı yüksekliği azalacağından P azalacak-
tır. Sıvının ağırlığının bir kısmı I numaralı kabın ke-
narlarına uygulanacağından F de azalacaktır.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ150
7. X
Y
Y levhası X levhasının içinden ancak geçebildiğine
göre levhaların son sıcaklıkları da eşit olmalıdır.
Q = m · c · ΔT
bağıntısına göre, Q, c, ΔT büyüklükleri her iki levha
için aynı olduğundan levhaların kütleleri eşit olmalı-
dır.
Yanıt C dir.
8. Bir cismin ilk konumu ile son konumu arasındaki
yönlü uzaklığa yer değiştirme denir. Yer değiştirme
xD ile gösterilir, vektörel bir büyüklüktür.
Bir hareketlinin yönüne bakılmaksızın aldığı bütün
uzaklıkların toplamına yol denir. Alınan yol skaler bir
büyüklüktür.
120 m
75 m
165 m
Şekil I
Buna göre;
Sürat =Alınan yol
Geçen zaman
Hız =Yer değiştirme Geçen zaman
yazabiliriz. Sporcunun yaptığı
yer değiştirmeleri koordinat ek-
seni üzerinde, Şekil I deki gibi yazalım.
Pisagor bağıntısını kullandı- 120 m
90 m
Şekil II
∆x = 150 m
ğımızda ∆x = 150 m bulu-
nur.
Sporcunun aldığı toplam yol
75 + 120 + 165 = 360 m ol-
duğundan;
sürat = 60
360 = 6 m/s
bulunur. Sporcunun yaptığı yer değiştirme ∆x = 150 m
olduğundan;
hız = 60
150 = 2,5 m/s bulunur.
Yanıt B dir.
5. Mıknatısların birbirine uyguladığı kuvvet; kutup
şiddetlerinin çarpımı ile doğru, kutuplar arasındaki
uzaklığın karesi ile ters orantılıdır.
K
ab
d
ib
d
K L M
Şekil I Şekil II
K mıknatısı her iki durumda düşeyle aynı b açısı
yaptığına göre K mıknatısına uygulanan kuvvetler
eşit olmalıdır.O hâlde I. yargı doğrudur.
K ve M mıknatıslarının birbirine uyguladığı kuvvetler
eşit olduğu hâlde a > b olduğundan K mıknatısının
ağırlığı M ninkinden büyüktür. O hâlde II. yargı da
doğrudur.
Benzer şekilde b > i olduğundan K mıknatısının
ağırlığı L ninkinden küçüktür. Bu nedenle III. yargı da
doğrudur.
Yanıt E dir.
6. Soruda K küresi nötr, L küresi
(–) yüklü olarak verilmiştir. (–)
yüklü L küresi önce etki ile K
küresini şekildeki gibi yükler.
Sonra K ve L küreleri birbirini
çeker.L
––
– –– –
K
–
–
–
+
++
–
–
–
+
++
––
– –– –
–
–
–
–
––
Küreler birbirine dokunmadan durabilirse Şekil I deki
durum gerçekleşir. Eğer küreler birbirine dokunursa,
ikisi de (–) yüklenerek Şekil II deki konuma gelebilir.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 151
11.
yatay
F
Şekil I
zaman0
F
Şekil II
m
t
kuvvet
Sürtünme olmadığından cisim sabit F kuvvetinin et-
kisinde, sabit a ivmesiyle düzgün hızlanır. Bu hare-
ket sırasında hız değişir ancak ivme ve kütle değiş-
mez.
Yanıt B dir.
12.
gaz
buz
T
K
su
gazT
K
su
Buz eridiğinde hacmi azalır. Bunun sonucunda gazın
bulunduğu bölmenin hacmi artar ve buna bağlı ola-
rak Pgaz azalır.
Suyun yüksekliği azaldığından K cismi üzerindeki
basınç da azalır.
K cismine uygulanan kaldırma kuvveti;
Fk = Vb . dsıvı . g
olduğundan bu kuvvet değişmez. Kaldırma kuvveti
değişmediği için T ipteki gerilme kuvveti de değiş-
mez.
Yanıt A dır.
9.
X Y
Z
kırmızı
ışık kaynağı
mavi
ışık kaynağı
N N
Z ortamından X ve Y ortamına gelen ışınlar sınır açı-
sı ile kırıldığından nZ > nX ve nZ > nY dir. Mavi renk-
li ışın kırmızı renkli ışından daha çok kırıldığından
nY > nX olur. Bu nedenle nZ > nY > nX ilişkisini yaza-
biliriz.
Yanıt A dır.
10.
X Y Z
f f f f f
12
M2M1 M2
M2, ince kenarlı merceğin her iki tarafındaki merke-
zidir. Ι ışık ışını ince kenarlı merceğin merkezinden
yansıdığı için diğer merkezinden yani Y noktasından
geçer.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ152
14.
P
P
P
R
R
R
1
2
3
1 numaralı cisim atıldığı seviyenin altında kalan bir
noktada durmuştur. O hâlde 1 numaralı cisim sür-
tünmeden dolayı en çok enerji kaybeden cisimdir. Bir
başka ifadeyle, W1 en büyüktür.
2 numaralı cisim atıldığı seviyeye eşit bir yükseklikte
durmuştur. Bu cismin sürtünmeden dolayı kaybettiği
enerji 1 numaralı cisminkinden azdır.
3 numaralı cisim atıldığı seviyenin üstünde bir nok-
taya çıkarak durmuştur. O hâlde bu cismin sürtünme
nedeniyle kaybettiği enerji en küçüktür.
Sonuç olarak W1 > W2 > W3 olur.
Yanıt D dir.
13.
h
h
2 °C
zeytinyağı
4 °C
zeytinyağı
8 °C
zeytinyağı
4 °C
su
2 °C
su
8 °C
su
1 2 3
+4 °C de suyun özkütlesi en büyüktür. +2 °C deki
suyun özkütlesi +8 °C deki suyun özkütlesinden bü-
yüktür. Ayrıca +4 °C deki zeytinyağının özkütlesi +8
°C deki zeytinyağının özkütlesinden daha büyüktür.
Sıvı yükseklikleri eşit olduğundan 2. kaptaki P2 ba-
sıncı en büyük, 3. kaptaki P3 basıncı en küçüktür.
Buna göre, P2 > P1 > P3 olur.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 38 İN ÇÖZÜMLERİ 153
3.
r = 0
R X
2R Y
3R Z
Şekil I Şekil II
V
r = 0
X
Y
Z
V
V
V
V
i1
i2
Şekil I de X, Y, Z lambaları birbirine paralel bağlı ol-
duğundan üçünün de gerilimleri V kadardır. Şekil II
de lambalar birbirine seri bağlı olup eşdeğer direç
Şekil I e göre artmıştır. Eşdeğer direnç arttığı için
lambalardan geçen ortak akım şiddeti Şekil I e göre
daha küçüktür (i1 > i2). Bu nedenle her üç lamba-
nın parlaklığı azalır. Şekil II deki lambalardan geçen
akım şiddeti eşit olup parlaklık dirençle doğru orantı-
lıdır. Parlaklık sırası Z > Y > X tir.
Yanıt D dir.
4.
A B
C
X
Y
X çubuğunun uzamasıyla A ve B bilyeleri saat ibre-
sinin tersine döner. Y çubuğunun uzaması da A ve
B bilyelerini saat ibresinin tersine döndürür. Aynı za-
manda Y çubuğunun uzaması C bilyesini saat ibre-
si yönünde döndürür. Bir başka ifadeyle, C bilyesinin
dönme miktarı bir tek çubuğun uzamasına bağlıdır. A
ve B bilyelerini ise iki çubuk yardımlaşarak döndürür.
Sonuç olarak nA = nB > nC dir.
Yanıt E dir.
1.
X Y Z
d 2d
m
F
yatay
Cisme F kuvveti uygulanıp, kuvvet doğrultusunda d
kadar yol alınca bir iş yapılır. Sürtünme yoksa yapı-
lan işin tamamı kinetik enerjiye dönüşür. XY arası
sürtünmesiz olduğundan;
W = F . d = E
dir. YZ arası 2d olduğundan sürtünme olmasaydı Z
noktasındaki kinetik enerji 3E olurdu. Soruda Z nok-
tasındaki kinetik enerjinin 2E olduğu verildiğine göre,
3E – 2E = E kadarlık bir kısmı sürtünmeye harcan-
mıştır.
Yanıt B dir.
2.
+q
2
+q
2
+2q
–q
mg
mg
Fçekme
Fçekme
mg
mg
Fitme
Fitme
T1T
1
T2
T2
T1 gerilme kuvveti her iki durumda da iki cismin ağır-
lıklarının toplamına eşittir. Bu nedenle yüklenme du-
rumu ne olursa olsun T1 değişmez.
İlk durumda zıt işaretle yüklü küreler birbirini çeker.
İkinci durumda küreler aynı işaretli olduklarından bir-
birini iter. Böylece ikinci durumda T2 artar.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ154
7. Su derinliği sabit olduğuna göre, dalga hızı her du-
rumda aynıdır.
Şekil I
Şekil II
λλ2
λ
Şekil II deki dalga boyu Şekil I dekinden büyüktür. Su
derinliği sabit dalga leğeninde bu durumun oluşabil-
mesi için kaynağın frekansı küçültülmüştür. Bir baş-
ka ifadeyle, kaynağın periyodu büyütülmüştür.
Yanıt B dir.
8.
G
G2
G2
Öğrencinin ağırlığı iki ip arasında eşit olarak payla-
şılır. Bu nedenle dinamometre G
2 değerini gösterir.
Yanıt B dir.
5.
üreteç
Z
N S
ip
i
N
X
Y
Sağ el kuralı uygulandığında elektromıknatısın Z
ucunun N kutbu olduğu bulunur. Çubuk mıknatısın
dengede kalması için X ucu N ve Y ucu ise S ol-
malıdır.
Yanıt C dir.
6.
T1
T2
F
cisim
(1)(2)
M
Aynanın odak uzaklığı 2 birim olup başlangıçta cisim
ve görüntüsü merkezdedir. Ayna T1 noktasından T2
noktasına kaydırılırsa cisim M - F arasında kalaca-
ğından görüntü merkezin dışına çıkar ve yeni görün-
tünün boyu cismin boyunun 2 katı olup 4 birimdir.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 155
11. • Yer değiştirme ve hız vektörel büyüklüktür. Bu
nedenle sayı ve birimin yanında yön de gerekli-
dir.
• Ay yüzeyindeki ısı –50 °C dir cümlesinde ısı
yerine sıcaklık yazılmalıdır.
• Kütle birimi N değil kg olmalıdır.
• Hızlı trenin sürati verilirken Ankara’dan
Eskişehir’e doğru gidildiği söylenmemelidir.
Buna göre, verilen 5 cümle de fizik bilimi açısından
yanlış kullanılmıştır.
Yanıt E dir.
12.
zeytinyağı zeytinyağı
yumurta
K
su
yumurta
L
Şekil I Şekil II
X Y
su
X kabına su eklenince su zeytinyağını geçerek altta-
ki suyun içine karışır ve K yumurtasına etki eden kal-
dırma kuvveti değişmez. I. yargı gerçekleşmez.
Y kabına su eklenince özkütlesinden dolayı en alta
iner. Bu durumda yumurtanın bir kısmı suyun içinde
kalır. Böylece yumurtaya etki eden kaldırma kuvveti
önceki duruma göre artar. II. yargı gerçekleşir.
X kabındaki zeytinyağı yüksekliği değişmez. Bu ne-
denle basıncı da değişmez. Y kabına su eklenin-
ce zeytinyağı yüksekliği azalacağından Y kabındaki
zeytinyağı basıncı azalır. III. yargı gerçekleşmez.
Yanıt B dir.
9. Çukur aynanın asal eksenine paralel gelen I ışını F
odağından geçecek şekilde aynada yansır. Bu ışın
düzlem aynada şekildeki yolu izledikten sonra Y nok-
tasından geçerek sistemi terk eder.
F
X
Y
Z
Yanıt A dır.
10. siyah karton kutu beyaz karton kutu
buz kalıbı buz kalıbı
Emilim ve yansıtma birbirinin tersi olaylardır. Enerjiyi
iyi emen bir cisim, çok az enerji yansıtır. Aynı zaman-
da o kadar da az ışık yansıtır. İyi enerji emici cisimler
koyu renkli olanlardır. Mükemmel bir enerji emici de,
hiç enerji yansıtmaz ve tamamen siyahtır.
Yanıt D dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ156
14.
sıvı
K
L
sıvı
K
K çubuğu üzerindeki L cismi kaldırılırsa, çubuk sıvı-
nın yüzeyine çıkar. O halde dsıvı > dK olup III. yargı
kesinlikle doğrudur.
Şekildeki denge durumuna göre sıvı kaldırma kuvve-
ti K ve L cisimlerinin ağırlığına eşittir. O halde II. yar-
gı yanlıştır.
L cismi ile K cisminin özkütlelerini karşılaştıramayız.
Bu nedenle I. yargı kesinlikle doğrudur diyemeyiz.
Yanıt C dir.
13. Yağmur damlaları temas gerektirmeyen yer çekimi
kuvvetinden dolayı yere düşer.
Dünya Ay’ı, Ay’da Dünya’yı çeker. Kütle çekim kuv-
vetleri temas gerektirmeyen kuvvetlerdir.
Pusula iğnesinin dönmesinin nedeni manyetik kuv-
vetlerdir. Manyetik kuvvetler temas gerektirmez.
Mıknatısın demir tozlarını çekmesi de manyetik kuv-
vet olup temas gerektirmez.
Rüzgârın, rüzgâr gülünü çevirmesi için ona dokun-
ması gerekir. Bu kuvvet temas gerektiren bir kuvvet-
tir.
Yanıt E dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 39 UN ÇÖZÜMLERİ 157
3.
1 cm
0
2 N
4 N
6 N
1 cm
1 cm
Ağırlık (N) Toplam uzama miktarı (cm)
2 1
4 2
6 3
10 6
12 9
Tabloya dikkat edilirse ağırlık 6 N oluncaya kadar
her 2 N luk artışa karşılık yaydaki uzama 1 cm ol-
muştur. Yayın ucuna 10 N luk ağırlık asılınca uza-
ma miktarı önceki kurala uymamıştır. O hâlde 10 N
luk ağırlıkta yayın özelliği bozulmuştur. Bu yay kulla-
nılarak oluşturulan dinamometre ile 6 N luk ağırlık
ölçülebilir.
Yanıt A dır.
4. Bir cisme verilen ısı enerjisi Q = m.c.ΔT bağıntısı ile
hesaplanır. Buna göre;
QP = QR
(m.c)P . ΔTP = (mc)R . ΔTR
ΔTP > ΔTR olduğundan
(mc)P < (mc)R olur.
Yanıt A dır.
1. Basit makinelerde kuvvet kazancı olabilmesi için
kuvvet kolunun yük kolundan uzun olması gerekir.
Cımbız bir çeşit kaldıraçtır. Bu kaldıraç çeşidinde
yük bir uçta, destek öteki uçtadır. Kuvvet ortada olup
kuvvet kazancı yoktur. Cımbız iş yapma kolaylığı
sağladığı için kullanılır.
Sabit makara ve eşit kollu terazide destek tam orta
noktada olduğundan yine kuvvet kazancı yoktur. Bu
iki araç iş yapma kolaylığı sağladığı için kullanılır.
Yanıt E dır.
2.
X Y Z
hava
Şekilde görüldüğü gibi Y kabına hava sıkışır. Bu kap-
ta biriken sıvı hacmi VY en küçük olur. Ayrıca X ve Y
kaplarının aldığı sıvı hacimleri eşit olur.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ158
7.
K L
+ +
+ +
+ +A+
+
+
+
+
+
+
–
–
–
–
–
–
+
+
+
+
+
+
+
Şekilde görüldüğü gibi silindirin dış kısmı (+) yükle
yüklenir. Elektroskop ister silindirin iç kısmına do-
kunsun, ister dış kısmına dokunsun daima silindirin
dış kısmındaki yükün işaretiyle yüklenir.
Yanıt B dir.
8. Alüminyumun uzama katsayısı demirinkinden büyük
olarak verilmiştir. Buna göre, Şekil I den Şekil II yi
elde etmek için sistemin soğutulması gerekir. Benzer
mantıkla Şekil I den Şekil III ün elde edilmesi için sis-
temin ısıtılması gerekir. Buna göre, T3 > T1 > T2 ol-
malıdır. O hâlde I ve III. öncüller doğrudur.
T1 T2
soğutulunca
T1 T3
ısıtılınca
Yanıt C dir.
5.
Hâl değişimi olmadığına göre denge sıcaklığı 0 °C
dir. +4 °C deki su soğutulursa hacmi artar. Buzun sı-
caklığı artırılırsa hacmi azalır.
Yanıt D dir.
6.
cam
K
n2
Şekil II
cam
K n3
Şekil III
cam
K
n1
Şekil I
Şekil I de K ışını camdan, kırılma indisi n1 olan orta-
ma girerken normale yaklaşmış.
O hâlde n1 > ncam dır.
Şekil II de K ışını camdan, kırılma indisi n2 olan orta-
ma girerken normalden uzaklaşmış.
O hâlde ncam >n2 dir.
Şekil III te K ışını camdan kırılma indisi n3 olan or-
tama, kırılmaya uğramadan geçmiş.
O hâlde ncam = n3 tür. Sonuç n1 > n3 > n2 olur.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 159
11. Ampullerden her birinin direnci R, pilin potansiyel
farkı V olsun.
1. devre 2. devre
R
R
R
+ –+ –
R R R
3R
R
3
1 ve 2. devrelerden geçen i1 , i2 akım şiddetleri
için;
iR
Vi
31= =
iR
V
R
Vi
3
39
2= = =
yazabiliriz. Pillerin ömrü, ürettikleri akım şiddetiy-
le ters orantılıdır. Buna göre, 1. devredeki ampuller
daha uzun süre ışık verir.
1. devredeki ampuller birbirine seri bağlı olduğu için
her bir ampulün potansiyel farkı V
3 olur. 2. devre-
deki ampuller birbirine paralel bağlı olup her birine
düşen potansiyel farkı V olur. Bu nedenle 2. dev-
redeki ampuller daha parlak ışık verir.
Yanıt B dir.
9. 20 m/s 12 m/s
Şekil I
120 m
KL
v (m/s)
0
–20
12 K
L
t (s)
Şekil II
60 m5
100 m
Şekil II deki grafiğe göre K aracı pozitif yönde
12 m/s lik sabit hızla, L aracı ise negatif yönde
20 m/s lik sabit hızla hareket etmektedir.
K aracı 12 m/s lik sabit hızla 5 saniyede 60 m pozitif
yönde yol alır.
L aracı 20 m/s lik sabit hızla 5 saniyede negatif yön-
de 100 m yol alır.
t = 0 anında aralarındaki uzaklık 120 m olduğundan
5 saniye sonra aralarındaki toplam uzaklık 280 m
olur.
Yanıt D dir.
10.
BA
L
LK
M
C D
Kabın sol yarısına dikkat edilirse, K sıvısı L nin altın-
da kalarak dengeye gelmiş. O hâlde dK > dL dir.
Kabın sağ kısmına dikkat edilirse dL > dM olduğu gö-
rülür. O hâlde dK > dL > dM dir.
Yanıt B dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ160
K, L, M ortamlarının kırıcılık indisleri arasındaki iliş-
ki nK > nL > nM biçimindedir.
Aynı I ışını M ortamından K ortamına gönderildi-
ğinde normale yaklaşarak kırılır.
M
K
I
Yanıt D dir.
14.
r
h
r
h
yer (yatay)
musluk musluk
K L
zaman
0
basnç
K
L
Kapların yükseklikleri eşit olduğu için son durumda
her ikisinin de tabanındaki su basınçları eşit olmalı-
dır. K kabı şeklinden dolayı daha çabuk dolar. Ayrıca
K kabındaki basınç artışı kabın şeklinden dolayı düz-
gün değildir.
Yanıt E dir.
12.
f f f
perde
F
rr
y
Noktasal ışık kaynağı çukur aynanın odağında oldu-
ğundan, ışınlar aynadan yansıdıktan sonra dairesel
engel üzerine paralel bir şekilde gelir. Böylelikle tam
gölgenin alanı A = πr2 olur.
r
f f
y
Perdede oluşan yarı gölge ise üçgen benzerliğinden
ff
yr
2= olduğundan y = 2r olur.
Yarı gölge alanı= Tüm gölgenin alanı – Tam gölge alanı
= 4πr2 – πr2 = 3πr2 = 3A olur.
Yanıt B dir.
13.
I
K L
L
M
Şekil I Şekil II
I
Şekil I de I ışık ışını K ortamından L ortamına ge-
çerken normalden uzaklaşmıştır. O hâlde K ortamı-
nın kırıcılık indisi L ortamınınkinden büyüktür.
Şekil II de I ışık ışını L ortamından M ortamına
geçerken normalden uzaklaşarak kırılmıştır. O hâlde
L ortamının kırıcılık indisi M ninkinden büyüktür.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI 40 IN ÇÖZÜMLERİ 161
3.
45°
I. Tam yansmal prizma II. Iraksak mercek
III. Yaknsak mercek IV. Çukur ayna
Yanıt C dir.
4. 1
2
sıvı
3
1 numaralı cisme etki eden sıvı kaldırma kuvveti, cis-
min ağırlığından büyüktür. O yüzden ip koparıldığın-
da cisim yüzer, dolayısıyla F1 azalır. 2 numaralı cisim
ile sıvının özkütleleri birbirine eşittir. 3 numaralı cis-
min özkütlesi sıvınınkinden büyüktür.
İpler koparıldığında 1 numaralı cisim hacminin bir
kısmı dışarıda kalacak şekilde yüzeye çıkar. Bu ne-
denle F1 azalır. Hem 2, hem de 3 numaralı cisimler
sıvı içinde kalacaklarından F2 ile F3 değişmez.
Yanıt C dir.
1. su pompası
su b
orus
u
K L M
Şekil üzerindeki pompa, elektrik akımı üreten bir üre-
tece benzetilmiştir.
Borudaki suyun akışı elektronların iletken tel üzerin-
deki akışı gibidir.
Boru üzerindeki K, L, M kısımları seri bir devrede di-
rençler gibidir. Bu nedenle her üç örnek de modelle-
me olarak alınabilir.
Yanıt E dir.
2. Z
P
YX
Birbirine dokunmakta olan iki dişli çarktan biri saat
ibresi yönünde dönerse, öteki dişli çark saat ibresi-
nin tersine yönde döner.
Şekildeki X dişlisinin saat ibresi yönünde döndüğünü
varsayalım. Bu durumda öteki dişlilerin dönme yön-
leri şekildeki gibidir. Buna göre, Y dişlisi ile P dişlisi
aynı yönde döner.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ162
7.
L
Z
X
Y K
X noktasından geçen sporcu, kendi bulunduğu sevi-
yeden daha yüksekteki Z noktasından geçerek yolu-
na devam etmiştir. Bunun böyle olabilmesi için spor-
cunun X noktasında bir ilk hızının olması gerekir.
Yanıt C dir.
8. Güç, birim zaman içinde yapılan iş olup;Pt
W= ba-
ğıntısı ile verilir. Bağıntıdaki W iş olup birimi joule, t
zaman olup birimi saniyedir. Buna göre, I ile verilen
saniyejoule
güç birimi olarak kullanılabilir.
İş, kuvvet ve kuvvet doğrultusunda alınan yolun çar-
pımıdır. Kuvvetin birimi newton, yolun birimi metre
olup;
Newton . metre = joule
olduğundan III ile verilen NewtonSaniyeMetre· de güç
birimi olarak kullanılabilir.
Yanıt E dir.
5.
sıvı ip
K
sıvı ip
K
Şekil IIŞekil I
K cismi ile sıvının genleşme katsayıları eşit olsaydı
ısıtılma sonucu sıvı basıncı değişmezdi. K daha az
genleştiğine göre, sıvı basıncı azalacaktır.
K cismi ile sıvının genleşme katsayıları eşit olsay-
dı kaldırma kuvveti, dolayısıyle ipteki gerilme kuvve-
ti değişmezdi. Sıvı daha fazla genleştiğine göre, sı-
vının özkütlesi K cisminin özkütlesinden daha faz-
la azalmıştır. Bunun da anlamı, kaldırma kuvvetinin
azalmasıdır. Buna bağlı olarak da ipteki gerilme kuv-
veti azalır.
Yanıt B dir.
6.
2r
rP
R
Çubuklar kaynamakta olan suyun içinde yeterin-
ce bekletilirse son sıcaklıkları suyun sıcaklığına eşit
olacağından son sıcaklıkları eşit olur.
Δ/ = / . m . ΔT bağıntısına göre aynı cins çubukla-
rın ilk boyları ve sıcaklık değişimleri eşit olduğundan
boyca uzama miktarları eşit olur. Bu nedenle son
boyları da eşit olur.
Aynı cins çubukların sıcaklık değişimleri eşit olup R
nin kütlesi daha büyüktür. Q = m . c . ΔT bağıntısına
göre, R çubuğu sudan daha fazla ısı enerjisi transfer
eder. Bu nedenle sudan aldıkları ısı miktarları eşit ol-
maz.
Yanıt C dir.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ 163
11. Burada ayna yalnızca K
45°
düz
ayna
3
su
cam
N
45°
θ
θ
yansıtma görevi yapar.
Yani ışın sudan cama
45° lik açı ile geliyor-
muş gibi düşünülebilir.
Camın kırılma indisi
suyunkinden büyük ol-
duğundan θ < 45° ola-
caktır. Cam-hava için
sınır açısı
45° olduğundan ışın 3 numaralı yolu takip edecektir.
Yanıt C dir.
12.
V
i1
S1 anahtarı kapatılınca K lambasından;
i1 = R
V akımı geçer.
V
S2 anahtarı da kapatılınca K lambasından geçen
akım değişmez. Çünkü diğer lamba kısa devre olur.
V
V
S1 ve S2 ile birlikte S3 anahtarı da kapatılınca K lam-
basından geçen akım yine değişmez. Çünkü üreteç-
ler K lambasına paraleldir.
Işık şiddeti lambadan geçen akıma bağlı olduğu için
her üç durumda K lambasının parlaklığı aynıdır.
Yanıt E dir.
9. Fiziksel değişimler; şekil değişikliği, boyut değişikliği,
konum değişikliği ve hâl değişikliği olmak üzere dört
ayrı biçimde karşımıza çıkar.
Fiziksel değişimlerde; maddenin iç yapısı ve toplam
kütle değişmez. Fiziksel değişimlerin çoğu tersine
döndürülebilir, yani eski hâline getirilebilir.
Kimyasal değişmede cisimler yanabilir, paslanabilir,
çürüyebilir, bozunabilir, bileşik yapabilir. Ayrıca; foto-
sentez ve solunum gibi olaylar da kimyasal değişme-
dir. Kimyasal değişim geçiren bir madde tekrar eski
hâline genellikle gelemez.
Nükleer füzyon, hafif çekirdeklerin kaynaşmasından
enerji açığa çıkması olayıdır. Yani çekirdek kaynaş-
masıdır. Füzyon sonrasında kütle azalmaktadır.
Verilenlere göre L maddesi fisyon olayı geçirmiştir.
Yanıt B dir.
10.
Asal
eksen
a a a a a a
A
X
Tümsek
ayna
Çukur
ayna
Tümsek ayna için;
X cisminin boyu h olsun.
.
H
H
D
D
hh
aa h h bulunur2
2
g
c
g
c
1
11&
=
= =
Çukur ayna için;
.
H
H
D
D
hh
aa h h bulunur
63 2
g
c
g
c
2
22&
=
= =
Buna göre, h2 = 4h1 dir.
Yanıt A dır.
Nih
at B
ilgin
Yay
ıncı
lık©
DENEME SINAVI ÇÖZÜMLERİ
14.
A
v
Bir mıknatıs bir bobine yaklaştığında veya bobinden
uzaklaştığında bobine bağlı ampermetre saparak
devreden akım geçtiğini gösterir. Mıknatısın bobi-
ne yaklaşma veya uzaklaşma hızı iki katına çıkarsa
akım şiddeti de iki katına çıkar.
Şekil I de mıknatıs bobine v hızı ile yaklaşmaktadır.
Şekil II de mıknatıs bobinden v hızı ile uzaklaşmak-
tadır. Şekil III te mıknatıs bobine v hızı ile yaklaş-
maktadır. Buna göre her üç bobinden geçen manye-
tik akım eşittir.
A1
v
v
2v
A2
A3
v
I
II
III
Akım şiddetleri arasında i1 = i2 = i3 ilişkisi vardır.
Yanıt E dir.
13.
K
L
K L
++
+
E2E1
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
++
+
+
+
+
+
+
++
Şekil I de silindirin bütün yükü dış kabukta olduğun-
dan, K küresi (+) ile yüklenir, L ise yüklenmez.
(+) yüklü K küresi E1 elektroskobuna yaklaştırıldığın-
da yaprakları (+) yük ile yüklenerek açılır.
Nötr L küresi E2 elektroskobunun topuzuna dokun-
durulduğunda yüklü elektroskobun yükünün bir kıs-
mı L küresine geçer. Bunun sonucunda E2 elektros-
kobunun yaprakları biraz kapanır.
Yanıt D dir.
164