42
สสสส สสสสสสสสสสสส Fringer | สสสสสสสส http://www.fringer.org/ สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส “สสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสส: สสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสส” สสสสสส 23 สสสสสสส 2551 สสสสสสสสส สสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส (สสสสสสส สสสสสส) / สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส / สสสสสสสสสสสสสสสสสสส/ สสสสสสส Local talk สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส Creative Commons สสส Attribution Non- commercial Share Alike (by-nc-sa) สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสส สสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส สสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสสส

นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

  • Upload
    adeola

  • View
    33

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา. สฤณี อาชวานันทกุล Fringer | คนชายขอบ http://www.fringer.org/ นำเสนอในงานเสวนาทางวิชาการเรื่อง “ นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์และอุดมการณ์เสรีนิยมใหม่: บทสำรวจองค์ความรู้ และประสบการณ์ ” วันที่​ 23 กรกฎาคม 2551 เชียงใหม่ - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

สฤณี� อาชวานั�นัทกุ�ลFringer | คนัชายขอบ

http://www.fringer.org/นั�าเสนัอในังานัเสวนัาทางว�ชากุารเร��อง “นัโยบายเศรษฐกุ�จทางเล�อกุภายใต้#กุระแสโลกุาภ�

ว�ต้นั&และอ�ดมกุารณี&เสร�นั�ยมใหม* : บทส�ารวจองค&ความร+ # และประสบกุารณี&”ว�นัท�� 23 กุรกุฎาคม 2551

เช�ยงใหม*จ�ดโดย กุล�*มศ.กุษาข#อต้กุลงเขต้กุารค#าเสร�ภาคประชาชนั (เอฟท�เอ ว0อทช& ) / คณีะกุรรมกุารประสานั

งานัองค&กุรพั�ฒนัาเอกุชนัภาคเหนั�อ / ส�านั�กุข*าวประชาธรรม / โครงกุาร Local talk

นัโยบายเศรษฐกุ�จทางเล�อกุในัประเทศกุ�าล�งพั�ฒนัา

งานันั�4เผยแพัร*ภายใต้#ล�ขส�ทธ�6 Creative Commons แบบ Attribution Non-commercial Share Alike (by-nc-sa) โดยผ+#สร#างอนั�ญาต้ให#ท�าซ้ำ�4า แจกุจ*าย แสดง และสร#างงานัด�ดแปลงจากุส*วนัใดส*วนัหนั.�งของงานันั�4ได#โดยเสร� แต้*เฉพัาะในักุรณี�ท��ให#เครด�ต้ผ+#สร#าง ไม*นั�าไปใช#ในัทางกุารค#า และเผยแพัร*งานัด�ดแปลงภายใต้#ล�ขส�ทธ�6เด�ยวกุ�นันั�4เท*านั�4นั

Page 2: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

2

ห�วข#อนั�าเสนัอนัโยบายพั�ฒนัาในัอ�ดมคต้�นัโยบายพั�ฒนัาท��ต้� 4งอย+*บนัความส�ข :

กุรณี�ภ+ฏานับทบาทของอ�สลามในักุารพั�ฒนัานัโยบายประชานั�ยมในัละต้�นัอเมร�กุา

Page 3: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

นัโยบายพั�ฒนัาในัอ�ดมคต้�

Page 4: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

4

GDP เป<นัองค&ประกุอบเด�ยวของ ความ“ส�ข”

ท��มา : Deutsche Bank Research, 2007

Page 5: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

5

ป=ญหาด#านัส��งแวดล#อม ความจ�าเป<นัของ ทางเล�อกุ“ ”

ท��มา: Carol King, “Will we always be more capable in the future?”;

Worldchanging.com - http://www.worldchanging.com/archives/007962.html

Page 6: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

6

“เหต้�ใดจ.งควรค�านั.งถึ.ง ความย�ต้�ธรรม”ทางส�งคม

กุารเต้�บโต้ของเศรษฐกุ�จท��ม� “ฐานักุว#าง” นั��นัค�อ เต้�บโต้ในัทางท��คนัส*วนัใหญ*ได#ประโยชนั& ไม*ใช*ในัทางท��ความม��งค��งกุระจ�กุต้�วอย+*ในัม�อชนัช�4นันั�านั�4นั เป<นักุารเต้�บโต้ท��ท�าให#ค�ณีภาพัช�ว�ต้ของคนัด�ข.4นั และเอ�4ออ�านัวยต้*อกุระแสประชาธ�ปไต้ย ซ้ำ.�งจะผล�กุด�นัให#คนัในัส�งคมร+ #จ�กุอดทนัอดกุล�4นัต้*อความค�ดเห0นัท��แต้กุต้*าง แทนัท��จะทะเลาะเบาะแว#งจนันั�าไปส+*ความร�นัแรง หร�อถึ+กุกุดข��โดยผ+#ครองอ�านัาจ

กุารเจร�ญเต้�บโต้ทางเศรษฐกุ�จท�� “ด�” ท��ม�ฐานักุว#าง จ.งช*วยให#ส�งคมม�ระด�บ “ค�ณีธรรม” ส+งข.4นักุว*าเด�ม และระด�บค�ณีธรรมท��ส+งข.4นันั�4นักุ0จะท�าให#ส�งคมย��งย�นั ม�ส�นัต้�ส�ขและเสถึ�ยรภาพัมากุกุว*าในัส�งคมท��ความเจร�ญกุระจ�กุต้�วอย+*ในัม�อคนัเพั�ยงไม*กุ��คนั

Page 7: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

7

ล�กุษณีะของนัโยบายพั�ฒนัาในัอ�ดมคต้� ต้�4งเป?าหมายท��กุารส*งเสร�มและด�ารง “ความอย+*ด�ม�ส�ข” ของ

ประชาชนัในัส�งคม ใช#ทร�พัยากุรธรรมชาต้�อย*างย��งย�นั

“กุารพั�ฒนัาอย*างย��งย�นั” (Sustainable Development) หมายความว*า ไม*ใช#ทร�พัยากุรธรรมชาต้�ในัอ�ต้ราท��เร0วกุว*าความสามารถึของมนั�ษย&ในักุารผล�ต้ทร�พัยากุรทดแทนั และไม*ท�4งทร�พัยากุรธรรมชาต้�ในัอ�ต้ราท��เร0วกุว*าอ�ต้ราท��ธรรมชาต้�จะสามารถึด+ดซ้ำ�บม�นักุล�บเข#าไปในัระบบ

ประเม�นัผลด�และผลเส�ยจากุกุารด�าเนั�นันัโยบายอย*างรอบคอบ ส�าหร�บผ+#ม�ส*วนัได#เส�ยแต้*ละกุล�*ม โดยม�*งเนั#นักุารส*งเสร�มหร�อธ�ารงความอย+*ด�ม�ส�ขของผ+#ด#อยโอกุาสท��ส�ดในัโครงกุารนั�4นัๆ เป<นัห�วใจส�าค�ญ

มองทร�พัยากุรท��ม�ว�นัหมดต้*างๆ รวมท�4งผลกุระทบภายนัอกุว*าเป<นั “ต้#นัท�นั” ท��ต้#องจ*ายหร�อกุ�าจ�ดโดยไม*ให#ประชาชนัเป<นัผ+#ร�บภาระ

Page 8: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

8

ล�กุษณีะของนัโยบายพั�ฒนัาในัอ�ดมคต้�(ต้*อ) ม�*งเนั#นักุารพั�ฒนัา “ศ�กุยภาพั” ของมนั�ษย& มากุกุว*า “ระด�บ

รายได#” ส*งเสร�ม “ความย�ต้�ธรรมทางส�งคม” โดยร�ฐต้#องค�#มครอง

ส�ทธ�มนั�ษยชนัข�4นัพั�4นัฐานัของประชาชนั จ�ดบร�กุารสาธารณี+ปโภคข�4นัพั�4นัฐานัท��ได#ค�ณีภาพั ด�าเนั�นันัโยบายท��ม�จ�ดม�*งหมายท��กุารลดความเหล��อมล�4าทางรายได# และส*งเสร�มกุารม�ส*วนัร*วมทางกุารเม�องของประชาชนั

สามารถึรองร�บความหลากุหลายของแต้*ละว�ฒนัธรรมท#องถึ��นัในัท�กุระด�บได# เพัราะกุารใช#ช�ดนัโยบายพั�ฒนัาท��ย�ดเย�ยดแบบ “ส�าเร0จร+ป” อาจนั�าไปส+*ความข�ดแย#งและความร�นัแรงในัส�งคม และด�งนั�4นัจ.งไม*อาจเร�ยกุว*าเป<นัระบบเศรษฐกุ�จท��ย� �งย�นัได#

Page 9: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

9

รายได#ต้*อห�วของกุล�*มประเทศพั�ฒนัาท��ยกุเป<นักุรณี�ศ.กุษา

Page 10: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

นัโยบายพั�ฒนัาท��ต้� 4งอย+*บนัความส�ข : กุรณี�ภ+ฏานั

Page 11: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

11

“ ”นั�ยามและประเภทของ ความส�ข ความส�ข (happiness)

เป<นัค�ณีสมบ�ต้�นัามธรรม เป<นัอ�ต้ต้ว�ส�ย (subjective ) และม�หลายระด�บ ข.4นัอย+*กุ�บเหต้�ป=จจ�ยและสภาวะทางอารมณี&ของแต้*ละคนั

อรรถึประโยชนั& (utility) เป<นัภวว�ส�ย (objective ) และบางประเภทสามารถึว�ดออกุมา

เป<นัต้�วเลข (เช*นั รายได#) ความอย+*ด�ม�ส�ข (wellbeing)

ค�อสภาวะท��ด�ารงอย+*ต้*อเนั��องยาวนัานักุว*า “ความส�ข” ซ้ำ.�งอาจเกุ�ดข.4นัเพั�ยงช��วคร+ *ยามเท*านั�4นั และเป<นั “ภวว�ส�ย” มากุกุว*า “ความส�ข” เพัราะระด�บความส�ขท��คนัแต้*ละคนั “ร+ #ส.กุ” อาจม�ไม*เท*ากุ�นัถึ.งแม#ว*าจะอย+*ในัภาวะ “อย+*ด�ม�ส�ข” ท�ดเท�ยมกุ�นั เช*นั คนัหนั.�งท��ม�ฐานัะ ความเป<นัอย+* เสร�ภาพั ฯลฯ ค*อนัข#างด�อาจร+ #ส.กุม�ความส�ขด�กุ�บช�ว�ต้ ในัขณีะท��อ�กุคนัหนั.�งท��ม�ป=จจ�ยเหล*านั�4เท*ากุ�นัอาจร+ #ส.กุไม*ม�ความส�ขเลย เพัราะม�ความทะเยอทะยานัอยากุได#ใคร*ม�มากุกุว*าคนัแรกุ

ด�งนั�4นั ความอย+*ด�ม�ส�ข จ.งสามารถึนั�าไปใช#เป<นัส*วนัหนั.�งในักุาร“ ”กุ�าหนัดนัโยบายพั�ฒนัาได#

Page 12: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

12

ข#อถึกุเถึ�ยงของอมาต้ยา เซ้ำนั ต้*อม�มมองเสร�นั�ยมใหม* กุารม� “เสร�ภาพัทางเศรษฐกุ�จ” เพั�ยงม�ต้�เด�ยว ไม*

เพั�ยงพัอต้*อกุารเข#าถึ.งหร�อประเม�นัระด�บความอย+*ด�ม�ส�ข

แนัวค�ดของอ�ดมกุารณี&เสร�นั�ยมใหม*ท��เช��อว*าท�กุคนัสามารถึแสดงออกุถึ.งระด�บอรรถึประโยชนั&ท��พัวกุเขาได#ร�บนั�4นั เป<นัสมม�ต้�ฐานัท��ไม*ถึ+กุต้#อง เพัราะคนัยากุจนัม�กุไม*สามารถึแสดงความต้#องกุารและความไม*พั.งพัอใจของพัวกุเขาออกุมาได# เนั��องจากุถึ+กุสภาพัส�งคม ว�ฒนัธรรม หร�อความเช��อทางศาสนัากุดท�บเอาไว#

คนัท��ม�เสร�ภาพัทางเศรษฐกุ�จระด�บหนั.�ง อาจไม*ม�ความส�ขกุ0ได#เพัราะขาดค�ณีภาพัช�ว�ต้ท��ด�

Page 13: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

13

ด�ชนั�พั�ฒนัามนั�ษย& (Human Development Index) ประกุอบด#วยต้�วช�4ว�ด 3 ต้�วหล�กุ ได#แกุ*

ความย�นัยาวของอาย�ประชากุร สะท#อนัแนัวโนั#มท��ประชากุรจะสามารถึใช#ช�ว�ต้อย*างม�ส�ขภาพัด� และสะท#อนัค�ณีภาพัของระบบสาธารณีส�ขในัประเทศ

อ�ต้รากุารร+ #หนั�งส�อและจ�านัวนัปBท��ประชากุรได#ร�บกุารศ.กุษา สะท#อนัความสามารถึในักุารเข#าถึ.งโอกุาสต้*างๆ

รายได#ต้*อห�วประชากุร สะท#อนัระด�บเสร�ภาพัทางเศรษฐกุ�จ

Page 14: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

14

Human Development Index ของกุล�*มประเทศกุรณี�ศ.กุษา

Page 15: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

15

ด�ชนั�ความส�ขของโลกุ (Happy Planet Index) จ�ดท�าโดยสถึาบ�นัว�จ�ยอ�สระช��อ New Economics

Foundation เป<นัด�ชนั�ช�ดแรกุในัโลกุท��นั�าด�ชนั�ว�ดผลกุระทบทางส��ง

แวดล#อมมารวมกุ�บด�ชนั�ว�ดความอย+*ด�ม�ส�ขของประชากุร HPI ว�ด “ประส�ทธ�ภาพัเช�งนั�เวศ” (ecological efficiency) ของแต้*ละประเทศในักุาร “แปลงสภาพั” ทร�พัยากุรธรรมชาต้�ให#ประชากุรม�ช�ว�ต้ท��ย�นัยาวและม�ความส�ข

HPI = ความพึ�งพึอใจในชี ว�ต x ความยื�นยืาวของอายื�

รอยืเท้�าน�เวศ

Page 16: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

16

ด�ชนั�ความส�ขของโลกุ (Happy Planet Index) ปB 2006

Page 17: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

17

Rank Country Life Sat. Life Exp. Eco. Footprint HPI

1 Vanuatu 7.4 68.6 1.1 68.2

2 Colombia 7.2 72.4 1.3 67.2

3 Costa Rica 7.5 78.2 2.1 66.0

4 Dominica 7.3 75.6 1.8 64.6

5 Panama 7.2 74.8 1.8 63.5

6 Cuba 6.3 77.3 1.4 61.9

7 Honduras 7.2 67.8 1.4 61.8

8 Guatemala 7.0 67.3 1.2 61.7

9 El Salvador 6.6 70.9 1.2 61.7

10 Saint Vincent & Grenadines 7.2 71.1 1.7 61.4

11 Saint Lucia 7.0 72.4 1.6 61.3

12 Vietnam 6.1 70.5 0.8 61.2

13 Bhutan 7.6 62.9 1.3 61.1

14 Samoa (Western) 6.9 70.2 1.4 61.0

15 Sri Lanka 6.1 74.0 1.1 60.3

16 Antigua and Barbuda 7.4 73.9 2.3 59.2

17 Philippines 6.4 70.4 1.2 59.2

18 Nicaragua 6.3 69.7 1.1 59.1

19 Kyrgyzstan 6.6 66.8 1.1 59.0

20 Solomon Islands 6.9 62.3 1.0 58.9

ด�ชนั�ความส�ขของโลกุ (Happy Planet Index) ปB 2006 (ต้*อ)

Page 18: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

18

นัโยบาย “Gross National Happiness” ของภ+ฏานั กุารพั�ฒนัาเศรษฐกุ�จอย*างย��งย�นั (sustainable

economic development) กุารอนั�ร�กุษ&ส��งแวดล#อม (conservation of the

environment) กุารส*งเสร�มว�ฒนัธรรมประจ�าชาต้� (promotion

of national culture) ธรรมาภ�บาลท��ด� (good governance)

Page 19: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

19

ต้�วอย*างนัโยบาย GNH ท��เป<นัร+ปธรรม “กุารท*องเท��ยวอย*างย��งย�นั ควบค+*ไปกุ�บนัโยบาย”

อนั�ร�กุษ&ส��งแวดล#อม กุฎหมายส��งแวดล#อมระบ�ว*าต้#องม�พั�4นัท��ปCาไม#ไม*ต้��ากุว*าร#อยละ

60 ของพั�4นัท��ท� 4งประเทศ และพั�4นัท��สงวนัไม*ต้��ากุว*าร#อยละ 25 แบนัอ�ต้สาหกุรรมปCาไม# อนั�ญาต้ให#คนัต้�ดไม#ไปสร#างบ#านัเร�อนัและ

อาคารเท*านั�4นั แต้*ต้#องขออนั�ญาต้จากุร�ฐและต้#องปล+กุต้#นัไม#ชดเชย

มาต้รกุารจ�ากุ�ดจ�านัวนันั�กุท*องเท��ยวทางอ#อมด#วยกุารเกุ0บภาษ�ท*องเท��ยว

แคมเปญ “ชาต้�เด�ยว ชาต้�พั�นัธ�&เด�ยว” : บ�งค�บใช#ช�ดจร�ยธรรมแบบจาร�ต้เกุ*าแกุ* (driglam namzha) ,ภาษา (Dzongka) , ใส*ช�ดประจ�าชาต้� และให#บ#านัเร�อนัและอาคารท�กุหล�งใช#สถึาป=ต้ยกุรรมแบบด�4งเด�ม

พั�ฒนัาระบบราชกุารท��เข#มแข0งและสามารถึกุระจายอ�านัาจไปส+*ท#องถึ��นั

Page 20: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

20

ป=ญหาและความท#าทาย ย�งพั.�งพัาอ�นัเด�ย (โดยเฉพัาะกุารขายไฟฟ?า - ร#อยละ 88 ของ

ม+ลค*าส*งออกุ ) และเง�นัช*วยเหล�อจากุต้*างประเทศในัอ�ต้ราส+ง เนั��องจากุภาคเอกุชนัย�งม�ขนัาดเล0กุมากุ

กุารพั�ฒนัาภาคธ�รกุ�จเอกุชนัเป<นัไปอย*างเช��องช#า และม�ต้#นัท�นัส+งกุว*าค*าเฉล��ยของประเทศกุ�าล�งพั�ฒนัา ส*งผลให#แนัวโนั#มอ�ต้ราว*างงานัส+งข.4นัเนั��องจากุม�หนั�*มสาวท��จบกุารศ.กุษาเร0วกุว*าต้�าแหนั*งงานัในัภาคเอกุชนั ภาคร�ฐต้#องร�บภาระในักุารจ#างงานัค*อนัข#างส+ง

กุารให#ความส�าค�ญต้*อกุารอนั�ร�กุษ&ส��งแวดล#อมในัระด�บส+งมากุอาจเพั��มแรงต้.งเคร�ยดต้*อกุารพั�ฒนัาประเทศในัช*วงต้*อไป

ความพัยายามท��จะอนั�ร�กุษ&อ�ต้ล�กุษณี&ทางว�ฒนัธรรมอย*างแข0งข�นักุ�าล�งส*งผลกุระทบเช�งลบต้*อชนักุล�*มนั#อยในัประเทศ โดยเฉพัาะชาวเนัปาลอพัยพัท��ถึ+กุกุ�ดกุ�นั

หล�งจากุเพั��งเปล��ยนัผ*านัระบอบกุารปกุครองเป<นัระบอบประชาธ�ปไต้ยท��ม�พัระมหากุษ�ต้ร�ย&เป<นัประม�ข ร�ฐบาลจ�าเป<นัจะต้#องใช#เง�นัลงท�นัค*อนัข#างมากุในักุารจ�ดต้�4งและท�านั�บ�าร�งโครงสร#างเช�งสถึาบ�นัใหม*ๆ ท��จ�าเป<นัในัระบอบประชาธ�ปไต้ย ไม*ว*าจะเป<นัระบบราชกุาร สถึาบ�นัต้�ลากุาร และองค&กุรอ�สระอ��นัๆ

Page 21: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

บทบาทของอ�สลามในักุารพั�ฒนัา

Page 22: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

22

“ ”โลกุม�สล�ม

Page 23: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

23

“ ” ความล#าหล�ง ทางเศรษฐกุ�จของทว�ปต้ะว�นัออกุกุลางส�ดส*วนั GDP ต้*อห�วในัประเทศอาหร�บ 8 ประเทศ (จอร&แดนั,

อ�ร�กุ, ซ้ำ�เร�ย, เลบานัอนั, ปาเลสไต้นั&, อ�ย�ปต้&, ต้+นั�เซ้ำ�ย, โมร0อกุโกุ ) ต้*อค*าเฉล��ยโลกุ, 1820-2006

Page 24: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

24

“ ” เศรษฐกุ�จในัอ�ดมคต้� ต้ามหล�กุอ�สลาม มนั�ษย&ท�กุคนัม�หนั#าท��ท�างานัเพั��อหาเล�4ยงช�พั พัระอ�ลเลาะห&เป<นัเจ#าของส�ดท#ายของสรรพัส��งท�กุอย*างบนัโลกุ มนั�ษย&ควรแสวงหาความม��งค��งอย*างชอบธรรมได#ด#วยกุารท�างานั

หนั�กุและร�บมรดกุต้กุทอด ส�งคมม�หนั#าท��ด+แลคนัจนัและคนัด#อยโอกุาส : ซ้ำากุ�ต้ ราคาในักุารท�าธ�รกุรรมต้*างๆ ต้#องเป<นัราคาท�� “ย�ต้�ธรรม”

หมายความว*าเป<นัผลล�พัธ&ของต้ลาดท��ม�กุารแข*งข�นัอย*างเสร�จร�งๆ กุารผ+กุขาดและกุ�กุต้�นัส�นัค#านั�าไปส+*กุารฉวยโอกุาสเอาเปร�ยบผ+#อ��นั และด�งนั�4นัจ.งต้#องถึ+กุต้*อต้#านัหร�อกุ�าจ�ด

เป?าหมายของนัโยบายกุารเง�นัของร�ฐควรอย+*ท��กุารร�กุษาเสถึ�ยรภาพัของราคา

เป?าหมายของนัโยบายกุารคล�งของร�ฐควรอย+*ท��กุารสร#างสมด�ลระหว*างรายได# (จากุกุารเกุ0บภาษ� ) และรายจ*าย (เพั��อสาธารณีประโยชนั& ) ในัทางท��งบประมาณีไม*ขาดด�ล

Page 25: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

25

ประสบกุารณี&กุารพั�ฒนัาของประเทศม�สล�ม “เศรษฐศาสต้ร&อ�สลาม” ท��ต้� 4งอย+*บนักุฎเกุณีฑ์& (normative

economics) ท��ม�ม�ต้�ทางอ�ดมกุารณี&ส+ง เร��มปรากุฏเพั�ยงเม��อกุลางทศวรรษ 1970 เท*านั�4นั

สาเหต้�ของความล#าหล�งในักุารพั�ฒนัาเศรษฐกุ�จไม*ใช*หล�กุอ�สลาม หากุเป<นัป=จจ�ยอ��นัๆ เช*นั ความบกุพัร*องเช�งโครงสร#างเช�งสถึาบ�นั เช*นั กุารปกุครองแบบเผด0จกุารทหาร

ความเส��อมสลายของอาณีาจ�กุรอ0อต้โต้ม�นัท�4งทางด#านักุารทหารและเศรษฐกุ�จในัศต้วรรษท�� 19 เด�นัสวนัทางกุ�บกุระแสกุารปฏ�ว�ต้�อ�ต้สาหกุรรมในัขณีะนั�4นั

ถึ.งแม#ว*าหล�กุชาร�อะฮ์&จะไม*ม�เนั�4อหา “ต้*อต้#านั” พั�ฒนัากุารทางเศรษฐกุ�จ นั�กุเศรษฐศาสต้ร&และผ+#ส�งเกุต้กุารณี&จ�านัวนัไม*นั#อยท��มองว*า อ�สลามส*งผลกุระทบอย*างม�นั�ยส�าค�ญต้*อระด�บกุารเจร�ญเต้�บโต้ทางเศรษฐกุ�จของประเทศท��ประชากุรส*วนัใหญ*เป<นัชาวม�สล�ม

ข#อสร�ปของงานัว�จ�ยท��ว*าอ�สลามในัฐานัะศาสนัาส*งผลกุระทบนั#อยมากุต้*อโครงสร#างเช�งสถึาบ�นั ระบอบเศรษฐกุ�จ หร�ออ�ต้รากุารเต้�บโต้ทางเศรษฐกุ�จและส�งคมนั�4นั ไม*นั*าแปลกุใจเนั��องจากุหล�กุค�าสอนัของศาสนัาอ��นัๆ กุ0ไม*ได#ส*งผลกุระทบในัสาระส�าค�ญต้*อพั�ฒนัากุารทางเศรษฐกุ�จของประเทศอ��นัๆ เช*นัเด�ยวกุ�นั

Page 26: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

26

อ�สลามไม*ม�ความส�มพั�นัธ&เช�งสถึ�ต้�ต้*อความเจร�ญทางเศรษฐกุ�จ งานัว�จ�ยของ มาร&ค�ส โนัแลนัด& (Marcus Noland,

2006) แสดงให#เห0นัอย*างช�ดเจนัว*า ไม*ม�ความส�มพั�นัธ&เช�งสถึ�ต้�ท��ม�นั�ยยะส�าค�ญใดๆ ระหว*างความเช��อทางศาสนัากุ�บอ�ต้รากุารเจร�ญเต้�บโต้ทางเศรษฐกุ�จ ไม*ว*าจะในัระด�บระหว*างประเทศ (cross-national) หร�อในัระด�บระหว*างภ+ม�ภาคต้*างๆ ในัประเทศ (subnational)

ในัทางต้รงกุ�นัข#าม โนัแลนัด&รายงานัว*า “ค*าส�มประส�ทธ�6ท��ม�ความส�าค�ญทางสถึ�ต้�แทบท�กุต้�วม�ความส�มพั�นัธ&เช�งบวกุกุ�บส�ดส*วนัประชากุรท��เป<นัม�สล�ม บ*งช�4ว*าอ�สลามส*งเสร�มความเจร�ญ ไม*ใช*อ�ปสรรค”

ระด�บความเป<นัอ�สลาม” (ซ้ำ.�งสะท#อนัในัส�ดส*วนัประชากุรท��เป<นัม�สล�ม ) ของแต้*ละประเทศ ไม*ม�ความส�มพั�นัธ&เช�งสถึ�ต้�ใดๆ กุ�บ “ระด�บความเจร�ญทางเศรษฐกุ�จ” ของประเทศนั�4นัๆ

Page 27: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

27

ชาวม�สล�มมองเห0นัความบกุพัร*องของโครงสร#างเช�งสถึาบ�นั ข#อเท0จจร�งท��ว*าหล�กุอ�สลามไม*ใช*สาเหต้�ของความล#าหล�งทาง

เศรษฐกุ�จ ม�นั�ยยะท��ส�าค�ญย��งต้*อกุารด�าเนั�นันัโยบายพั�ฒนัาในัประเทศม�สล�ม ร�ฐบาลประเทศม�สล�มควรม�*งเนั#นักุารส*งเสร�มโครงสร#างเช�งสถึาบ�นัต้*างๆ

Page 28: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

28

ระบบกุารเง�นัอ�สลาม : “ค+*ขนัานั กุ�บกุาร”เง�นักุระแสหล�กุ กุารท�าธ�รกุรรมกุารเง�นัแบบอ�สลามม�มาต้�4งแต้*ย�คแรกุๆ

ของอารยธรรมอ�สลาม(คร�สต้&ศต้วรรษท�� 9-14) หล�งจากุท��ได#ร�บเอกุราชจากุประเทศเจ#าอาณีานั�คม ในัช*วง

ต้#นัทศวรรษ 1960 ประเทศม�สล�มหลายแห*งกุ0เร��มเกุ�ดความสนัใจท��จะนั�าร+ปแบบกุารเง�นัอ�สลามกุล�บมาใช#ใหม* นั�าไปส+*กุารจ�ดต้�4งสถึาบ�นักุารเง�นัม�สล�ม

อ�ปสงค&ท��ส+งข.4นัต้ลอดช*วงทศวรรษ 1980 ท�าให#ระบบกุารเง�นัอ�สลามเต้�บโต้ข.4นัและด.งด+ดให#ธนัาคารพัาณี�ชย&จากุโลกุต้ะว�นัต้กุเข#ามาเสนัอบร�กุารด#านับร�หารความม��งค��ง รวมท�4งขยายต้ลาดไปส+*ชาวม�สล�มหม+*มากุผ*านั “หนั#าต้*างธนัาคารอ�สลาม”

ระบบกุารเง�นัอ�สลามและต้ลาดท�นัอ�สลามแสดงให#เห0นัความย�ดหย�*นัของหล�กุชาร�อะฮ์&ในักุารสนั�บสนั�นัระบบกุารเง�นัและต้ลาดท�นัท��นัอกุจากุจะสามารถึด�ารงอย+* “ควบค+*” ไปกุ�บระบบกุารเง�นัและต้ลาดท�นักุระแสหล�กุแล#ว ย�งสามารถึ “ต้*อยอด” ระบบกุารเง�นักุระแสหล�กุในัทางท��เป<นัประโยชนั&ต้*อเศรษฐกุ�จโดยรวม

Page 29: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

29

หล�กุกุารของระบบกุารเง�นัอ�สลาม ระบบกุารเง�นัแบบอ�สลาม (Islamic financial system)

หมายถึ.งระบบกุารเง�นัท��ให#ซ้ำ�4อขายผล�ต้ภ�ณีฑ์&ทางกุารเง�นัท��ไม*ข�ดต้*อหล�กุชาร�อะฮ์&

หล�กุกุารพั�4นัฐานัท��ส�าค�ญท��ส�ดค�อกุารห#าม “ร�บา” (ดอกุเบ�4ย )ห#ามกุารควบค�มราคา กุารบ�ดเบ�อนัราคา และกุารเกุ0งกุ�าไร (กุารลงท�นัต้#องต้�4งอย+*บนัป=จจ�ยพั�4นัฐานัท��ประเม�นัแล#ว)

แกุ*นัแท#ของระบบกุารเง�นัอ�สลามอย+*ท��กุารส*งเสร�มท�กุษะและท�ศนัคต้�แบบ “ไม*เส��ยงเกุ�นัต้�ว” ของผ+#ประกุอบกุาร กุารปกุป?องส�ทธ�ในัทร�พัย&ส�นัส*วนับ�คคล ความโปร*งใสและความเท*าเท�ยมกุ�นั (level playing field) ของผ+#เล*นัในัระบบ ต้ลอดจนัความศ�กุด�6ส�ทธ�6ของส�ญญาทางกุารเง�นั

แนัวค�ดเร��องกุารเง�นัอ�สลามเป<นัแนัวค�ดท��พั�ฒนัาไปเร��อยๆ ต้ามกุาลเวลาและนัว�ต้กุรรมในัโลกุกุารเง�นักุระแสหล�กุ ป=จจ�บ�นัแต้กุแขนังออกุไปเป<นัส�านั�กุค�ดส��แห*งหล�กุๆ ได#แกุ* ฮ์านัาฟB (Hanafi) มาล�กุ� (Maliki) ชาเฟย& (Shafei) และ ฮ์�นับาล� (Hanbali) แต้*ละส�านั�กุค�ดม�กุารต้�ความรายละเอ�ยดปล�กุย*อยในัชาร�อะฮ์&แต้กุต้*างกุ�นัไปต้ามม�มมองของต้นั

Page 30: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

30

ผล�ต้ภ�ณีฑ์&ทางกุารเง�นัในัระบบอ�สลาม กุารขายแบบต้#นัท�นับวกุส*วนัต้*าง (cost-plus-sale)

หร�อท�นัเพั��อกุารขาย (purchase finance) เร�ยกุว*า ม+รอบาฮ์ะห& (Murabaha)

กุารเช*าซ้ำ�4อ เร�ยกุว*า อ�ญาเราะฮ์F (Ijara) กุารแบ*งผลกุ�าไรจากุธ�รกุ�จ เร�ยกุว*า ม�ฎอรอบะฮ์F

(Mudaraba) ม�ล�กุษณีะคล#ายคล.งกุ�บกุารลงท�นัแบบร*วมลงท�นั (venture capital) ในัระบบกุารเง�นักุระแสหล�กุ

กุารร*วมท�นัท�าธ�รกุ�จ เร�ยกุว*า ม�ชารอกุะฮ์F (Musharika) จากุงานัว�จ�ยพับว*า ธ�รกุรรมม�ชารอกุะฮ์F และม+รอบาฮ์ะห&

ของธนัาคารอ�สลาม สามารถึใช#กุ�าหนัดนัโยบายกุารเง�นัของธนัาคารได#ค*อนัข#างด� ใช#แทนัท��นัโยบายดอกุเบ�4ยได# (เช*นั อ�หร*านั)

Page 31: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

31

ความท#าทายและนัโยบายท��จ�าเป<นั ถึ.งแม#สถึาบ�นักุารเง�นัอ�สลามจะม�ความเส��ยงค*อนัข#างต้��า แต้*

สถึานักุารณี&ต้ลาดท��ไม*เอ�4ออ�านัวย ป=ญหาขาดแคลนัสภาพัคล*อง พัอร&ต้ลงท�นั เคร��องม�อบร�หารความเส��ยง ส�นัทร�พัย&สภาพัคล*องส+ง ต้ลอดจนัข#อจ�ากุ�ดอ��นัๆ ท�าให#ม+ลค*าส�นัทร�พัย&ของสถึาบ�นักุารเง�นัอ�สลามอย+*ในัระด�บค*อนัข#างคงท��และส�นัทร�พัย&เหล*านั�4นัส*วนัใหญ*กุ0เป<นัต้ราสารกุารเง�นัระยะส�4นั

ป=จจ�บ�นัธ�รกุรรมกุารเง�นัแบบอ�สลามม�กุจะเส�ยเปร�ยบต้ราสารหนั�4กุระแสหล�กุในัด#านัความค�#มค*าของต้#นัท�นั (cost-efficiency)

อ�ปสรรคส�าค�ญประกุารหนั.�งท��กุ�ดขวางกุารเต้�บโต้ของกุารเง�นัอ�สลามค�อกุารขาดความเข#าใจในัสภาวะต้ลาดกุารเง�นัสม�ยใหม*ท��เปล��ยนัแปลงอย*างรวดเร0ว ต้ลอดจนัรายละเอ�ยดของกุฎเกุณีฑ์&ท��ต้รงต้ามหล�กุชาร�อะฮ์&

กุารผ*อนัคลายกุฎระเบ�ยบในัภาคกุารเง�นั และกุารเปGดให#ท�นัไหลเว�ยนัระหว*างประเทศโดยเสร�ในัหลายๆ ประเทศ ท�าให#สถึาบ�นักุารเง�นัอ�สลามและสถึาบ�นักุารเง�นักุระแสหล�กุเร��มร*วมม�อกุ�นัอย*างใกุล#ช�ดมากุข.4นั เพั��อหาหนัทางเพั��มสภาพัคล*องและบร�หารจ�ดกุารพัอร&ต้ลงท�นั

Page 32: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

นัโยบายประชานั�ยมในัละต้�นัอเมร�กุา

Page 33: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

33

ปร�ชญาและเบ�4องหล�ง แนัวค�ดประชานั�ยมม�รากุฐานัทางปร�ชญาเกุ��ยวพั�นักุ�บล�ทธ�

ประโยชนั&นั�ยม (Utilitarianism) ของ เจเรม� เบนัแธม (Jeremy Bentham)

กุารด�าเนั�นันัโยบายเศรษฐกุ�จแบบ “เปGดเสร�ส�ดข�4ว” ภายใต้#อ�ดมกุารณี&เสร�นั�ยมใหม*ของ ต้ะว�นัต้กุ ซ้ำ.�งถึ+กุ “ ” “นั�าเข#า” มาใช#อย*างเร*งร�บและร�นัแรง เป<นัสาเหต้�หนั.�งของกุารเล�อกุด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยม

ผ+#ปกุครองภายใต้#แนัวค�ดประชานั�ยมพัยายามนั�าเสนัอแนัวนัโยบายท��ม�ล�กุษณีะเป<นัปฏ�กุ�ร�ยาโต้#กุล�บ (Reactionary) นัโยบายเด�ม โดยม�สาระต้*อต้#านัแนัวค�ดแบบ ต้ะว�นัต้กุ “ ”และล�ดรอนัอ�านัาจทางเศรษฐกุ�จของชนัช�4นันั�า (Establishment) ท�4งชนัช�4นันั�าระด�บท#องถึ��นัและระด�บชาต้�ท��ม�บรรษ�ทต้*างชาต้�คอยหนั�นัหล�ง

Page 34: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

34

ร+ปแบบและหล�กุกุารของนัโยบายประชานั�ยม หล�กุกุารพั�4นัฐานัของนัโยบายประชานั�ยม ค�อกุารระดม

ทร�พัยากุรทางกุารคล�งของร�ฐบาล ท�4งเง�นัในังบประมาณีและเง�นันัอกุงบประมาณี และรายได#จากุกุารค#าขายของร�ฐบาล มาใช#จ*ายอย*างเต้0มท��ในันัโยบายประชานั�ยมร+ปแบบต้*างๆ รวมท�4งกุารท�าให#สถึาบ�นักุารเง�นัของร�ฐให#เป<นัแหล*งเง�นัท�นัในักุารใช#จ*ายงบประมาณีไปในันัโยบายประชานั�ยม โดยเนั#นัหนั�กุไปในักุารใช#นัโยบายกุ.�งกุารคล�ง

ร�ฐบาลม�กุอ#างว*ากุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมเป<นัไปเพั��อช*วยเหล�อคนัยากุจนัท��เป<นักุล�*มคนัส*วนัใหญ*ภายในัประเทศให#ม�ส�ทธ�เสร�ภาพัมากุข.4นั และม�ช�ว�ต้ความเป<นัอย+*ด�ข.4นั

นัโยบายประชานั�ยมม�หลากุหลายมาต้รกุาร มาต้รกุารพั�ฒนัาความเป<นัอย+*ของประชาชนัในัระด�บรากุ

หญ#า มาต้รกุารสร#างสว�สด�กุารส�งคม มาต้รกุารแกุ#ไขป=ญหาความยากุจนัและกุารยกุหนั�4/พั�กุช�าระ

หนั�4

Page 35: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

35

ท��มาของนัโยบายประชานั�ยมในัละต้�นัอเมร�กุา ในัย�คล*าอาณีานั�คมภ+ม�ภาคละต้�นัอเมร�กุาต้กุเป<นัเม�องข.4นั

และถึ+กุประเทศแม*ข+ดร�ดทร�พัยากุรไปเป<นัจ�านัวนัมากุ หล�ง จากุได#ร�บเอกุราช ประเทศส*วนัใหญ*อย+*ภายใต้#ระบบ

ส�งคมนั�ยมและเผด0จกุาร ปกุครองโดยร�ฐบาลทหารเนั��องจากุร�ฐบาลทหารต้#องกุารแสวงหาความชอบธรรม

เพั��อจะได#อย+*ในัอ�านัาจนัานัๆ จ.งเร��มใช#นัโยบายประชานั�ยม กุารใช#นัโยบายประชานั�ยมกุ*อป=ญหามากุมาย องค&กุร

โลกุบาลต้*างๆ จ.งเข#ามาม�บทบาทในัละต้�นัอเมร�กุา โดย “เสนัอให#ด�าเนั�นันัโยบายต้ามฉ�นัทมต้�วอช�งต้�นั ซ้ำ.�งเป<นั ยา

” แรง ท��ส*งผลเส�ยต้*อประเทศไม*นั#อยไปกุว*ากุ�นั นั�าไปส+* ว�กุฤต้�เศรษฐกุ�จท��วท�4งภ+ม�ภาค ประชาชนัได#ร�บความเด�อด

ร#อนักุ�นัท��วหนั#า หล�งจากุว�กุฤต้� ประเทศเร��มม�ปฏ�กุ�ร�ยาต้*อต้#านักุารช�กุนั�าและ

นัโยบายแทรกุแซ้ำงของสหร�ฐอเมร�กุา นั�าไปส+*กุารด�าเนั�นั นัโยบายประชานั�ยมอ�กุคร�4ง ซ้ำ.�งม�ร+ปแบบแต้กุต้*างออกุไป

จากุเด�มในัรายละเอ�ยด

Page 36: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

36

โครงสร#างเช�งสถึาบ�นักุ�บนัโยบายประชานั�ยม โดยรวม กุารใช#นัโยบายประชานั�ยมเป<นั ปฏ�กุ�ร�ยา “ ” (reactionary

policies) ของประเทศละต้�นัต้*อผลเส�ยจากุอ�ดมกุารณี&เสร�นั�ยมใหม* และกุารกุดข��แทรกุแซ้ำงของบรรษ�ทข#ามชาต้�และร�ฐบาลอเมร�กุ�นั

ประชากุรในัละต้�นัอเมร�กุาม�หลากุหลายเช�4อชาต้� ม�ภาษาและว�ฒนัธรรมเฉพัาะเป<นัของต้นัเอง และม�แนัวโนั#มท��จะต้*อต้#านัต้*างชาต้� เนั��องจากุทร�พัยากุรธรรมชาต้�ท��อ�ดมสมบ+รณี&ถึ+กุข+ดร�ดและแทรกุแซ้ำงจากุต้*างชาต้�เสมอมา ท�าให#กุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมสอดคล#องกุ�บความต้#องกุารของประชาชนัส*วนัใหญ* เอ�4อให#เกุ�ดกุารด�าเนั�นันัโยบายในัล�กุษณีะนั�4อย+*เสมอ

ร+ปแบบและความส�าเร0จของนัโยบายประชานั�ยม ม�กุข.4นัอย+*กุ�บ อ�ดมกุารณี&ทางกุารเม�องท��ผ+#นั�าย.ดถึ�อ เช*นั ประชาธ�ปไต้ย ส�งคมนั�ยม

หร�อเผด0จกุารทหาร ล�ทธ�ความเช��อทางเศรษฐกุ�จว*าเช��อในัล�ทธ�เสร�นั�ยมใหม* หร�อต้*อต้#านั

เสร�นั�ยมใหม* ระด�บความแข0งแกุร*งของโครงสร#างเช�งสถึาบ�นัในัละต้�นัอเมร�กุา ซ้ำ.�งในั

หลายประเทศย�งอ*อนัแออย+* ระด�บทร�พัยากุร เช*นั ประเทศท��ม�รายได#จากุกุารขายพัล�งงานัท��ราคา

กุ�าล�งพั� *งส+งเป<นัประว�ต้�กุารณี& (เวเนัซ้ำ�เอลา โบล�เว�ย และเอกุวาดอร& )ย*อมสามารถึใช#เง�นัด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมอย*าง ย��งย�นั มากุกุว*า“ ”ประเทศท��ไม*ม�

Page 37: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

37

หนั�4สาธารณีะ : หนั.�งในัข#อจ�ากุ�ดของขอบเขต้ประชานั�ยม

ส�ดส*วนัหนั�4สาธารณีะท��อย+*ในัระด�บส+งของ อาร&เจนัต้�นัาและบราซ้ำ�ล ประกุอบกุ�บกุารท��ไม*ม�

ทร�พัยากุรธรรมชาต้�อ�ดมสมบ+รณี&เท*าไรนั�กุท�าให#สองประเทศนั�4ม�ความคล*องต้�วในักุาร

ด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมต้��ากุว*าประเทศอ��นัๆ อย*างเวเนัซ้ำ�เอลา ช�ล� หร�อเอกุวาดอร&

Page 38: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

38

ร+ปแบบของประชานั�ยมในัละต้�นัอเมร�กุา ประชีาน�ยืมแบบดั้� งเดั้�ม ม�ฐานัเส�ยงส*วนัใหญ*อย+*ท��กุล�*ม

สหภาพัแรงงานั ม�นัโยบายจ�ดสรร กุระจายและแจกุจ*ายส�นัค#าและบร�กุารต้*าง ๆ ให#กุ�บประชาชนัส*วนัใหญ*ของประเทศซ้ำ.�งเป<นัคนัจนัและชนัช�4นักุลางให#เป<นัธรรมมากุข.4นั แต้*กุ0ไม*ได#ต้�4งใจต้*อต้#านัท�นันั�ยมเส�ยท�เด�ยว นัโยบายแบบนั�4ม�ล�กุษณีะต้#องกุารกุระจายอ�านัาจในักุารบร�โภคมากุกุว*าต้#องกุารปฏ�ว�ต้�ระบอบเศรษฐกุ�จ

ประชีาน�ยืมเสร น�ยืมใหม# เล�อกุด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมควบค+*ไปกุ�บนัโยบายเศรษฐกุ�จแบบเสร�นั�ยมใหม*ปล*อยให#กุลไกุต้ลาดเป<นัต้�วกุ�าหนัดกุ�จกุรรมทางเศรษฐกุ�จ และลดบทบาทของร�ฐลง แล#วใช#นัโยบายเอาใจฐานัเส�ยงท��ส*วนัใหญ*เป<นักุล�*มคนัระด�บล*างในัเศรษฐกุ�จนัอกุระบบซ้ำ.�งจะใช#เฉพัาะกุล�*มเท*านั�4นั ล�กุษณีะส�าค�ญอ�กุประกุารหนั.�ง ค�อ กุารแยกุต้�วเองออกุจากุกุล�*มนั�กุกุารเม�องร� *นัเกุ*า หร�อ กุล�*มอ�านัาจเกุ*า

ประชีาน�ยืมชีาต�น�ยืม ม�นัโยบายซ้ำ�4อค�นักุ�จกุารของเอกุชนั โดยเฉพัาะกุ�จกุารผ+กุขาดในัสาธารณี+ปโภคพั�4นัฐานัท��ต้กุอย+*ในัม�อบรรษ�ทข#ามชาต้� ให#กุล�บมาเป<นัของร�ฐ และด�าเนั�นักุารปฏ�ร+ปโครงสร#างสถึาบ�นั

Page 39: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

39

ผลด�-ผลเส�ยของนัโยบายประชานั�ยมร+ป แบบต้*าง ๆ

ประชานั�ยมแบบด�4งเด�มส*งผลให#รายได#ท��แท#จร�งและกุารบร�โภคอย+*ในัระด�บด�ข.4นั อย*างม�นั�ยส�าค�ญในัช*วงระยะเวลาหนั.�ง ประชาชนัได#ส�นัค#าและบร�กุารมาอ�ปโภคบร�โภคโดยไม*ต้#องแบกุร�บต้#นัท�นั ท�าให#เศรษฐกุ�จในัระยะแรกุเต้�บโต้ แต้*จะกุ*อให#เกุ�ดป=ญหาต้ามมาในัระยะยาว โดยเฉพัาะกุารบ��นัทอนัว�นั�ยทางกุารคล�งของร�ฐ และว�นั�ยทางกุารเง�นัของประชาชนั

ประชานั�ยมเสร�นั�ยมใหม* ท�าให#เกุ�ดผลกุระทบคล#ายคล.งกุ�บประชานั�ยมแบบแรกุ ต้*างกุ�นัท�� ม�ผลด�จากุกุารท��นั�กุลงท�นัจากุในัและต้*างประเทศจะม�ความเช��อม��นั

ท��จะเข#ามาลงท�นัภายในัประเทศ มากุกุว*าประเทศท��ใช#ประชานั�ยมแบบด�4งเด�มและประชานั�ยมชาต้�นั�ยม

เม��อใช#นัโยบายควบค+*กุ�บเสร�นั�ยมใหม*ท��เนั#นักุลไกุต้ลาด จะท�าให#เกุ�ดประส�ทธ�ภาพัเพั��มมากุข.4นั หากุประเทศม�โครงสร#างเช�งสถึาบ�นัท��ด�

ประชานั�ยมชาต้�นั�ยม ส*งผลให#รายได#ท��แท#จร�งเพั��มข.4นั ระบบบร�กุารส�ขภาพัและระบบกุารศ.กุษาม�ค�ณีภาพัด�กุว*าเด�ม แต้*กุ0ส*งผลให#ร�ฐบาลม�ภาระในักุารใช#จ*ายมากุ ซ้ำ.�งอาจส*งผลกุระทบในัระยะยาวไม*ต้*างกุ�นักุ�บนัโยบายประชานั�ยมแบบอ��นั ๆ นัอกุจากุนั�4 กุ0ม�ข#อกุ�งขาว*าร�ฐบาลจะสามารถึด�าเนั�นัธ�รกุ�จผ+กุขาดได#ด�กุว*าเอกุชนัหร�อไม*

Page 40: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

40

ร+ปแบบของประชานั�ยมในัประเทศละต้�นัอเมร�กุา

Page 41: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

41

ข#อถึกุเถึ�ยงเกุ��ยวกุ�บนัโยบายประชานั�ยม กุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมช*วยแกุ#ป=ญหาให#กุ�บคนั

ยากุจนัได#หร�อไม* กุารด�าเนั�นันัโยบายกุระต้�#นัอ�ปสงค&ระยะส�4นัแบบเคนัส&

(Keynes) ส*งผลด�หร�อผลเส�ยมากุกุว*ากุ�นั กุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมอย+*ภายใต้#อ�ดมกุารณี&

ส�งคมนั�ยมหร�อไม* แนัวนัโยบายประชานั�ยมต้*อต้#านัอ�ดมกุารณี&เสร�นั�ยม

ใหม*จร�งหร�อไม* กุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยม ท�าให#กุระบวนักุาร

พั�ฒนัาประชาธ�ปไต้ยและประชาส�งคมต้#องต้�ดข�ดจร�งหร�อไม*

กุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมม�เป?าหมายเพั��อช*วยเหล�อคนัจนัจร�งหร�อไม*

Page 42: นโยบายเศรษฐกิจทางเลือกในประเทศกำลังพัฒนา

42

กุารปร�บต้�วภายใต้#กุระแสโลกุาภ�ว�ต้นั& กุารปร�บต้�วต้อบสนัองและสนั�บสนั�นัโลกุาภ�ว�ต้นั&

แสดงให#เห0นัว*าหล�กุกุารของท�นันั�ยมนั�4นัไม*ได#ข�ดต้*อกุารด�าเนั�นันัโยบายประชานั�ยมแต้*อย*างใด แม#ว*าอาจม�รายละเอ�ยดปล�กุย*อยท��เฉพัาะเจาะจงกุว*าประชานั�ยมโดยท��วไปบ#าง

เช*นั ร�ฐบาลประชานั�ยมเสร�นั�ยมใหม*ของประธานัาธ�บด� อ�ลเบอร&โต้ ฟ+จ�โมร� แห*งเปร+ เล�อกุท��จะไม*ด�าเนั�นันัโยบายปฏ�ร+ปท��ด�นั นัโยบายกุระจายรายได# แต้*เนั#นัส*งเสร�มกุารบร�โภคของประชาชนั กุระต้�#นัอ�ปสงค&ระยะส�4นัเพั��อกุระต้�#นัเศรษฐกุ�จมหภาค

กุารปร�บต้�วต้อบสนัองและต้*อต้#านัโลกุาภ�ว�ต้นั&ในัร+ปแบบต้*าง ๆ “เขต้เศรษฐกุ�จของประชาชนั ” (Bolivarian Alternative

for the Americas, ALBA) ลงนัามร*วมกุ�นัระหว*างโบล�เว�ย ค�วบา และเวเนัซ้ำ�เอลา

นัโยบายควบค�มเง�นัท�นัไหลเข#า เช*นั อาร&เจนัต้�นัาในัย�คประธานัาธ�บด� เนัสเต้อร& ค�ชเนัอร&

โครงกุาร เปโต้รคาร�ป “ ” (Petro Caribe) ขายนั�4าม�นัราคาถึ+กุ, “เปโต้รช�ว” (Petro Sur) นั�4าม�นัแลกุล+กุว�ว , และ “เทเลซ้ำ�ว” (Tele Sur) ผล�ต้รายกุารทางเล�อกุ