Upload
chiravadee-onwong
View
227
Download
10
Embed Size (px)
DESCRIPTION
กลุ่มสถิติและวิจัย สำนักเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและกีฬา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา จัดทำรายงานภาวะเศรษฐกิจการท่องเที่ยวของไทย ฉบับที่ 2 ประกอบด้วยสถานการณ์การท่องเที่ยวไทยไตรมาส 1 และสรุปผลปี 2558 สถานการณ์การท่องเที่ยวโลก บทความ ASEAN Connect และการท่องเที่ยวทางน้ำ
Citation preview
สารบญ
ฉบบท 2ตลาคม - ธนวาคม 2558
02 หนาเปดเรอง
03 สถานการณการทองเทยวโลก ป 2558
12 สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาต ในประเทศไทย ป 2558
24 แนวโนมสถานการณทองเทยว ไตรมาสท 1 ป 2559 และป 2559
25 บทบาทของการทองเทยวตอเศรษฐกจของประเทศ
26 12 เมองตองหาม...พลาด
30 ASEAN Connect กบการทองเทยวไทย
48 การทองเทยวทางน�า กบการพฒนาการทองเทยวไทย
62 ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
26
0324
คณะทปรกษา:นายพงษภาณ เศวตรณหปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา
นางสาววรรณสร โมรากลรองปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา
นายนเร เหลาวชยารองปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา
บรรณาธการอ�านวยการ:นางสาววรรณสร โมรากลรองปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา
กองบรรณาธการ:คณะท�างานพฒนาขอมลรายงานภาวะเศรษฐกจ การทองเทยวรายไตรมาส เพอสนบสนนขดความสามารถในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)ส�านกเศรษฐกจการทองเทยวและกฬาส�านกปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา
จดท�าโดย:ส�านกงานปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬาเลขท 4 ถนนราชด�าเนนนอก แขวงวดโสมมนสเขตปอมปราบศตรพาย กรงเทพฯ 10100ภายใตโครงการรายงานภาวะเศรษฐกจการทองเทยวรายไตรมาส เพอสนบสนนขดความสามารถในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)บรษท เอกเซลเลนท บสเนส แมเนจเมนท จ�ากด
48
LET’S GO
ThailandTraveling
มลคาผลผลตรวมอตสาหกรรมการทองเทยว 2,687,411 ลาน
บาท
ภาษทางออมจากภาคการทองเทยว 63,632 ลาน
บาท
รายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาต 1,365,507 ลาน
บาท64.69%%ตอรายไดภาคบร�โภค
การลงทนดานการทองเทยว 68,222 ลาน
บาท
มลคาเพ�มภาคการทองเทยว 909,463 ลาน
บาท
208.8บร�การสถานพกโรงแรม
พนลานบาท
การจำหนายสนคาทมลกษณะเฉพาะดานการทองเทยวของประเทศ
138.6พนลานบาท
202.8อาหารและเคร�องด�ม
พนลานบาท70.2การโดยสารทางบก
พนลานบาท288.7สาขาอนๆ
พนลานบาท
$
การจางงานในภาคการทองเทยว 4,168,083 คน
บทบรรณาธการ31 ธนวาคม 2558 เปนวนทประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ ซงประกอบไปดวยประเทศไทย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว กมพชา สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมา มาเลเซย สงคโปร บรไน ฟลปปนส และอนโดนเซย ไดเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอ ASEAN Economic Community
(AEC) อยางสมบรณแบบทงดานเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม ภายใตคาขวญของอาเซยน คอ “One Vision, One Identity,
One Community” นนหมายถงอาเซยนตองการรวมกนเปนหนงเดยว สาหรบประเทศไทยกได
กาหนดบทบาทของประเทศในอาเซยนไวรองรบกบหลกการอาเซยนดงกลาวในฐานะ
“ประตส อาเซยน” ดวยปจจยทางดานทตงทางภมศาสตรและความพรอมของโครงสรางพนฐาน
อตสาหกรรมทองเทยวเปนสาขาทอาเซยนใหความสนใจในลาดบตนๆ และ
ตงเปาทจะใหเปนจดหมายปลายทางเดยวกน (Single Tourist Destination) คอ นกทองเทยวไมเพยงแคเดนทางมาทองเทยวประเทศใดประเทศหนงเทานน แตยงทองเทยวเชอมโยงไปสประเทศอนในภมภาคอาเซยน และเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาว อาเซยนไดจดทาแผนยทธศาสตรดานการทองเทยวอาเซยนป 2554-2558 และป 2559-2568 เปนกรอบการทางานของประเทศสมาชกทเนนการบรณาการและการมสวนรวมของทกฝายทเกยวของ การทองเทยวทเปนมตรตอสงแวดลอม การรกษาคณคามรดกทางธรรมชาตและวฒนธรรม การทาตลาดรวมกนสาหรบสนคาทางดานการทองเทยวใหมๆ เชน การทองเทยวทางธรรมชาตและวฒนธรรม การทองเทยวโดยชมชน การทองเทยวทางเรอสาราญ (Cruise) เปนตน
รายงานภาวะเศรษฐกจการทองเทยวฉบบท 2 จงขอนาเสนอขอมล ความเคลอนไหว และบทวเคราะหทเกยวของกบ ASEAN ดานการทองเทยว โดยใหความสาคญกบหลกการแนวคดการสรางความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน (ASEAN Connect) ทอาเซยนรวมกนกาหนดขนและมความกาวหนาของการทางานในระดบหนง โดยเฉพาะทางดานระบบคมนาคมขนสงเชอมตอระหวางกนอนเปนปจจยหลกของการทองเทยวในภมภาค ซงรวมถงทางทะเลทเปนสนคาทางการทองเทยวเปาหมายของอาเซยนและเปนสวนหนงในยทธศาสตรดานการพฒนาสนคาและบรการทองเทยวในดานการพฒนาเชงพนทและรายสาขา ภายใตยทธศาสตรการทองเทยวไทย พ.ศ. 2558-2560 อยางเชนการทองเทยวทางเรอสาราญขนาดใหญ (Cruise) และการทองเทยวทางเรอยอรช (Yacht) เปนตน นอกจากนน ยงมการนาเสนอขอมลทแสดงใหเหนถงความสาคญของการทองเทยวตอเศรษฐกจของประเทศไทยในรปแบบบญชประชาชาตดานการทองเทยว (Tourism Satellite Account: TSA) ประกอบดวยรายการตางๆ อาท ผลตภณฑมวลรวมทางตรงดานการทองเทยว (TDGDP) การจางงาน เปนตน
กระทรวงการทองเทยวและกฬาหวงเปนอยางยงวารายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยวฉบบนจะเปนประโยชนกบผสนใจทกทาน หากมขอตชมประการใด ทมบรรณาธการยนดและพรอมทจะรบฟงเพอนาไปปรบปรงแกไขใหเกดความสมบรณมากขนสาหรบนาไปใชประโยชนไดอยางกวางขวางตอไป
ASEANCONNECT
สานกงานปลดกระทรวงการทองเทยวและกฬา
ป 2558 มนกทองเทยวเดนทางระหวางประเทศรวมทงสนสงถง 1.184 ลานคนขยายตวรอยละ 4.4 โดยภมภาคตางๆ มจานวนนกทองเทยวเพมขนยกเว นทวปแอฟรกา จนย งคงเป นประเทศท มนกท อง เ ทยว
เดนทางไปเทยวประเทศอนสงสด ตรงกนขามกบรสเซย บราซล เยอรมน อตาล และออสเตรเลยทมนกทองเทยวเดนทางไปเทยวตางประเทศลดลงและชะลอการใชจายดานการทองเทยวลง ในขณะทจานวนนกทองเทยวโลกในป 2559 ถกคาดการณไววาจะเพมขนในอตรารอยละ 4 และคาดวา GDP ดานการทองเทยวโลกในป 2559 จะเพมขนรอยละ 3.6 มากกวาการเพมขนของปทผานมาเพยงเลกนอย จากการขยายตว
ของการลงทนดานการทองเทยวเปนหลก1
สถานการณการทองเทยวชาวตางชาตของไทยในไตรมาสท 4 เตบโตในอตราไมสงนก แตเมอรวมทงป 2558 ขยายตวสงกวารอยละ 20 ในไตรมาสท 4 มจานวนนกทองเทยวชาวตางชาต 7.76 ลานคน เพมขนรอยละ 3.73 กอใหเกดรายไดดานการทองเทยวจานวน 387.52 พนลานบาท เพมขนรอยละ 5.70 เทยบกบไตรมาสเดยวกนในป 2557 ซงนกทองเทยวในไตรมาสท 4 ขยายตวนอยกวาชวง 3 ไตรมาสทผานมา อยางไรกตามป 2558 มนกทองเทยวตางชาตรวม 29.88 ลานคน ขยายตวรอยละ 20.44 เปนผลจากการขยายตวของนกทองเทยวเอเชยตะวนออกทสงถงรอยละ 36.07 ในขณะทนกทองเทยวยโรปหดตวรอยละ 8.65 ตามการลดลงของนกทองเทยวรสเซย รายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาตในป 2558 มมลคาทงสน 1,447.16 พนลานบาท ขยายตวรอยละ 23.39 เทยบ
กบป 2557 โดยนกทองเทยวจากภมภาคเอเชยตะวนออก สรางรายไดเเกไทยมากทสด 759.58 พนลานบาท
จานวนนกทองเทยวตางชาตเพมขนอยางตอเนองในไตรมาสแรกของป 2559 ในไตรมาสท 1 ป 2559 จะมจานวนนกทองเทยวชาวตางชาตประมาณ 8.9 ลานคน ชาวไทยทองเทยวในประเทศ 37.1 ลานคน-ครง และสรางรายไดประมาณ 6.62 แสนลานบาท
นกทองเทยวอาเซยขยายตวสงดวยตวเลขสองหลกในป 2558 จานวนนกทองเทยวอาเซยนเพมขนรอยละ 18.74 จากป 2557 และขยายตวเปนตวเลขสองหลกมาตงแตป 2555 ยกเวนป 2557 ทลดลงรอยละ 8.8 กอใหเกดรายไดใหกบประเทศไทยในป 2558 เทากบ 221.41 พนลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 15.30 ของรายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาตทงหมด โดยนกทองเทยวจากมาเลเซย สปป.ลาว และสงคโปร นยมมาเมองไทยมากทสด 3 อนดบแรก
การชะลอตวทางเศรษฐกจของจนไมเปนอปสรรคตอการเดนทางของนกทองเทยวจนจานวนนกทองเทยวของจนยงคงครองอนดบหนงของจานวนนกทองเทยวทวโลกในป 2558 และคาดวาจะตอเนองไปจนถงป 2559 โดยมปจจยเสรมทสาคญ คอ การลดคาเงนของสกลยโรและเงนเยน รวมทงการผอนคลายเรองการขอวซาของหลายประเทศใหกบนกทองเทยวจน สาหรบประเทศไทยนกทองเทยวจนยงคงครองอนดบหนงดวยจานวนทสงถง 7.9 ลานคนในป 2558 สรางรายไดใหกบประเทศไทยมลคาเกอบ 4 แสนลานบาท คดเปนรอยละ 25.98 ของรายไดจากนกทองเทยวตางชาตทงหมด
1ทมา: UNWTO
02 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว 03
สถานการณการทองเทยวโลก
สถานการณการทองเทยวโลก“ป 2558 นกทองเทยวโลกโตกวารอยละ 4 แตะ 1.2 พนลานคน โดยนกทองเทยวจนยงครองอนดบ 1”
ป 2558 มนกทองเทยวเดนทางระหวางประเทศร ว ม ท ง ส น ส ง ถ ง 1 . 1 8 4 พ น ล า น ค น ขยายตวเพมขนจากปกอนรอยละ 4.4 โดยมนกทองเทยวจนทองเทยวตางประเทศมากเปนอนดบ 1 นาหนานกทองเทยวจากสหรฐอเมรกา และสหราชอาณาจกรองคการการทองเทยวโลก หรอ UNWTO ไดรายงานจ�านวน
นกทองเทยวโลกตลอดทงป 2558 มจ�านวนสงถง 1.184 พนลานคน
เพมขนรอยละ 4.4 จากป 2557 ซงนบเปนปท 6 ทการขยายตวของ
นกทองเทยวโลกสงกวาคาเฉลย นบตงแตวกฤตเศรษฐกจโลก
ในป 2553 เปนตนมา เมอพจารณาทศทางการทองเทยวโลกในป 2558
ในรายภมภาค สามารถสรปไดวา
ภมภาคเอเชยและแปซฟก มนกทองเทยวเดนทางเขามาประมาณ
277 ลานคน เพมขน 13 ลานคนจากป 2557 หรอเพมขนในอตรา
รอยละ 5 โดยประเทศในแถบโอเชยเนยมนกทองเทยวเดนทาง
เขามาเพมขนในอตราสงสด คอ รอยละ 7 สวนประเทศในแถบเอเชย
ตะวนออกเฉยงใตมนกทองเทยวเดนทางเขามาเพมขนรอยละ 5
ตามมาดวยประเทศในแถบเอเชยใตและเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ
ทมนกทองเทยวเดนทางเขามาเพมขนรอยละ 4 เทากน
ภมภาคอเมรกา มนกทองเทยวเดนทางเขามาประมาณ 191 ลานคน
เพมขน 9 ลานคนจากป 2557 หรอเพมขนในอตรารอยละ 5 เทากบ
ภมภาคเอเชยและแปซฟก สวนใหญเปนการเพมขนของการเทยว
ภายในภมภาคเดยวกนอยางประเทศในแถบคารบเบยนและอเมรกา
กลาง ทมนกทองเทยวเพมขนในอตรารอยละ 7 ในขณะทประเทศใน
แถบอเมรกาใตและอเมรกาเหนอมนกทองเทยวเพมขนเพยงรอยละ 4
ภมภาคยโรป มนกทองเทยวเดนทางเขามาประมาณ 609 ลานคน
เพมขน 29 ลานคนจากป 2557 หรอเพมขนในอตรารอยละ 5
สวนใหญเปนการเพมขนในแถบยโรปกลางและยโรปตะวนออกทม
นกทองเทยวเพมขนในอตราสงสด คอ รอยละ 6 เทยบกบปกอนหนา
ทมนกทองเทยวเดนทางเขามาลดลง เชนเดยวกบประเทศใน
แถบยโรปเหนอทมนกทองเทยวเพมขนรอยละ 6 ตามดวยยโรป
แถบเมดเตอรเรเนยนตอนใตและยโรปตะวนตกทมนกทองเทยว
เพมขนรอยละ 5 และรอยละ 4 ตามล�าดบ
ภมภาคตะวนออกกลาง มนกทองเทยวเดนทางเขามาประมาณ
54 ลานคน เพมขนรอยละ 3 จากป 2557
ภมภาคแอฟรกา มจ�านวนนกทองเทยวเดนทางเขามาประมาณ
53 ลานคน ลดลงรอยละ 3 จากป 2557 โดยแถบแอฟรกาเหนอม
นกทองเทยวเดนทางเขามาลดลงถงรอยละ 8
ทมา : UN World Tourism Organization. UNWTO World Tourism Barometer. Volume 14. January 2016
Source : World Tourism Organization (UNWTO)@
จำนวน และสดสวนนกทองเทยวโลกป 2015
Asia and thePacific, 277 mn,
23%
Americas, 191 mn,16%
Africa, 53 mn, 5%
Europe, 609 mn, 51%
Middle East,54 mn, 5%
04 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
ชาวจนเดนทางทองเทยวตางประเทศมากเปนอนดบท 1จนยงคงเปนประเทศทมนกทองเทยวเดนทางไปเทยวตางประเทศ
จ�านวนมากอนดบหนง รองลงมา คอ นกทองเทยวจากสหรฐอเมรกา
และสหราชอาณาจกร ตามล�าดบ นอกจากน การใชจายดานการ
ทองเทยวในตางประเทศของนกทองเทยวจนขยายตวสงในอตราทเปน
ตวเลขสองหลกมาอยางตอเนองตงแตป 2547 สงผลใหประเทศญปน
ไทย สหรฐอเมรกา และหลายประเทศในยโรปทเปนแหลงทองเทยว
ยอดนยมของนกทองเทยวจนไดรบประโยชนกนทวหนา
ส�าหรบนกทองเทยวจากสหรฐอเมรกาและสหราชอาณาจกรไดรบ
ปจจยบวกจากภาวะเศรษฐกจทดขนและคาเงนทแขงคาขน จงท�าให
มการใชจายดานการทองเทยวในตางประเทศเพมขนรอยละ 9 และ
รอยละ 6 ตามล�าดบ ซงตางจากนกทองเทยวรสเซย บราซล เยอรมน
อตาล และออสเตรเลย ทประสบปญหาเศรษฐกจในประเทศท�าให
นกทองเทยวเดนทางไปเทยวตางประเทศลดลง และชะลอการใชจาย
ดานการทองเทยว โดยเฉพาะรสเซย และบราซล ทคาเงนออนคาลง
คอนขางมาก ท�าใหนกทองเทยวจากทง 2 ประเทศลดการใชจาย
ดานการทองเทยวลงอยางชดเจน
Source : 2 UN World Tourism Organization. UNWTO World Tourism Barometer. Volume 14. January 2016International Tourist Arrivals (%Change over same period of the previous year)
Source : World Tourism Organization (UNWTO)@
Wor
ld
Nor
ther
n Eu
rope
Wes
tern
Eur
ope
Cen
tral/E
aste
rnEu
.
Sout
hern
/Med
it.Eu
rope
Nor
th-E
ast A
sia
Nor
th A
mer
ica
Nor
th A
frica
Subs
ahar
anAf
rica
Mid
dle
East
Cen
tral A
mer
ica
Sout
h Am
eric
a
Car
ibbe
an
Sout
h-Ea
st A
sia
Sout
h As
ia
Oce
ania
4.2
2
-6
7 7
3
6
10 10
56
7 7
-11
65
14*/13 15*/14
4.4 4
65
45
7
4 4
7 7
4
-1
3
-8
-5
05รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
คาดการณป 2559 จานวนนกทองเทยวโลกมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองในอตราเฉลยรอยละ 4 และมบทบาทสาคญตอการเตบโตของเศรษฐกจโลกในอตราทสงกวาเดมเลกนอยการทองเทยวโลกในป 2559 มแนวโนมขยายตวตอเนอง จากการเปด
เผยของหนวยงานทมบทบาทส�าคญดานการทองเทยวของโลก 2 แหง
คอ องคการการทองเทยวโลก (UNWTO) และสภาการทองเทยวและ
การเดนทางโลก (World Travel & Tourism Council (WTTC))
โดยผลการส�ารวจดชนความเชอมนดานการทองเทยวขององคการ
การทองเทยวโลกป 2559 คาดวา จ�านวนนกทองเทยวโลกจะขยายตว
รอยละ 4 โดยภมภาคทคาดวาจะเตบโตสงสดม 2 ภมภาค คอ ภมภาค
เอเชยและแปซฟก และภมภาคอเมรกา
สภาการทองเทยวและการเดนทางโลกคาดวา ในป 2559 ผลตภณฑ
มวลรวมประชาชาตดานการเดนทางและการทองเทยวโลกมแนวโนม
ขยายตวรอยละ 3.6 เพมขนเลกนอยจากป 2558 ทขยายตวรอยละ
3.5 ซงเปนการขยายตวดานการลงทนดานการทองเทยวเปนหลก
สะทอนใหเหนถงความเชอมนของผลงทนในภาคการทองเทยว ขณะท
รายจายดานการทองเทยวแมวาจะยงคงขยายตว แตมระดบความ
ส�าคญทต�ากวาการลงทนดานการทองเทยว
TotalT&T GDP
World Total Travel & Tourism Growth 2015
Source : Oxford Economics
DirectT&T GDP
Visitorexports
T&Tinvestment
Annual update 2015
Mid-year update 2015
3.7% 3.7%
2.8%
4.8%
3.7%3.5% 3.4% 3.4%2.9%
4.1%
DomesticT&T spending
06 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
มองจน…นกทองเทยวกลมใหญทสดในโลก
ภาวะการชะลอตวลงทางเศรษฐกจของจนสวนทางกบการหลงไหลไปเทยวตางประเทศของนกทองเทยวจนตงแตชวงปลายเดอนสงหาคมป 2558 เปนตนมาจนถงปจจบนขาว
เกยวกบการชะลอตวทางเศรษฐกจและความผนผวนของตลาดหน
ของประเทศจนซงเปนยกษใหญทางเศรษฐกจอนดบสองของโลก
รองจากสหรฐอเมรกา กลายเปนหวขอขาวพาดหวในหนงสอพมพ
ตางๆ ทวโลก และเปนประเดนทมการหยบยกมาพดคยในการประชม
Annual Meeting of New Champions ประจ�าปของ WEF (World
Economic Forum) ณ เมองตาเหลยน ประเทศจน ระหวางวนท
9-11 กนยายน 2558 โดยทประชมยงเชอวา จนจะยงคงมศกยภาพ
ทางเศรษฐกจ แตการเตบโตจะลดลงในระยะสนจากตวเลขสองหลก
ในชวงทผานมาเปนรอยละ 6-7 หรออยางเลวรายทสดคอ อยระหวาง
รอยละ 3-4 หรอต�ากวา การชะลอตวทางเศรษฐกจและความผนแปร
ทางการเงนของจนไดสงผลทางลบไปทวโลก
นกทองเทยวจนทเดนทางไปเทยวตางประเทศมมากเปนอนดบหนง
ของโลก และมการใชจายดานการทองเทยวในตางประเทศสงเปน
อนดบหนงเชนกน โดยมลคารวมทงสนประมาณ 165 พนลานดอลลาร
สหรฐฯ ในป 2557 การชะลอตวทางเศรษฐกจของจนถกมองวาอาจ
สงผลกระทบท�าใหจ�านวนและการใชจายของนกทองเทยวจนทเดน
ทางไปตางประเทศลดลง แตเมอพจารณาจากขอมลทรายงานโดย
UNWTO พบวา จ�านวนนกทองเทยวจนในป 2558 ยงคงเพมขน
และยงครองอนดบหนง และจากรายงานของศลกากรเมองเซยงไฮ
จ�านวนคนจนทเดนทางไปตางประเทศในชวงปใหมสงเกอบ 1 แสนคน
ร วม ท ง จ� า นวนกา รจอง ท ว ร ต า งป ร ะ เทศผ านต ว แทน
ทองเทยวออนไลนของจนทมอตราเพมขนเปนตวเลขสองหลก
แสดงใหเหนวานกทองเทยวชาวจนเพมขนสวนกระแสการชะลอตว
ทางเศรษฐกจของประเทศ
โดยมปจจยทเกอหนนการทองเทยวตางประเทศของนกทองเทยวจน
อาท การลดลงของคาเงนสกลยโรและเงนเยนท�าใหความสามารถ
จบจายใชสอยของคนจนในสนคาสงขน และการผอนคลายเรอง
การขอวซาของบางประเทศ อาท สหราชอาณาจกรทเพงประกาศ
ลดคาวซาของนกทองเทยวชาวจนจาก 324 ปอนดเหลอ 85 ปอนด
ส�าหรบวซา 2 ป เพอใหแขงขนไดกบฝรงเศสและเยอรมน ทม
การผอนปรนในการขอวซาใหกบนกทองเทยวจนไปแลวกอนหนา
อยางไรกตาม สดสวนประชากรจนทครอบครองหนงสอเดนทาง
มสดสวนไมมาก คอมสดสวนเพยงรอยละ 6 ของจ�านวนประชากร
ทงหมด เปรยบเทยบกบสดสวนของประชากรชาวอเมรกน
ทครอบครองหนงสอเดนทาง ซงมสดสวนสงถงรอยละ 46
3 World travel Tourism Council (WTTC). Economic Impact of Travel & Tourism 2015. Autumn Nov. 2015
07รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
จากรายงานของเวบไซต sina.com พบวา พฤตกรรมการทองเทยว
ของชาวจนในชวงตรษจนเปลยนไป จากเดมทนยมเดนทางกลบส
บานเกดเพอเฉลมฉลองเทศกาลตรษจนรวมกบครอบครว/ญาตมตร
หรอการทองเทยวภายในประเทศ เปนทองเทยวตางประเทศกบ
ครอบครวในชวงเทศกาลตรษจนมากขน สวนหนงเปนผลจากฐานะ
ทางเศรษฐกจของประชาชนชาวจนทดขน โดยผใหบรการทองเทยว
ของจน คอ LY.com และ Tuniu.com คาดวา การทองเทยวของ
ชาวจนในชวงเทศกาลตรษจนปน จะเดนทางทองเทยวตางประเทศ
มากกวารอยละ 60
นอกจากน ยงใหความเหนวา ความสนใจของนกทองเทยวจน
ในปจจบนมความหลากหลายมากขน จากเดมทนกทองเทยวจนเนน
ทองเทยว ชอปปง และถายรป จะมความตองการทเฉพาะเจาะจง
มากขน เชน
• การทองเทยวเรอส�าราญ ซงเปนรปแบบการทองเทยวใหมส�าหรบ
ชาวจน ทไดรบความนยมเพมขน โดยในชวงตรษจนปน
การทองเทยวเรอส�าราญขยายตวสงถงรอยละ 39.64 (LY.com)
จากปกอนหนา
• นกทองเทยวจนยงมแนวโนมใหความส�าคญตอสถานพกแรม
ทมคณภาพ โดยในชวงตรษจนปน นกทองเทยวจนสวนใหญ
คอ กวารอยละ 60 จองโรงแรมระดบ 4 ดาวขนไป
• นกทองเทยวจนมแนวโนมกระจายตวไปทองเทยวยงประเทศตางๆ
มากกวา 100 ประเทศ รวมถงแอนตารกตกา
บ ท บ า ท ต ล า ด น ก ท อ ง เ ท ย ว จ น ก บการทองเทยวไทยนกทองเทยวจนมบทบาทคอนขางสงตออตสาหกรรมทองเทยว
ของไทย จากขอมลของกรมการทองเทยว ในป 2558 พบวาม
นกทองเทยวจนเดนทางมายงประเทศไทยรวมทงสน 7,934,791 คน
ซงสงเปนอนดบหนง โดยคดเปนรอยละ 26.55 ของนกทองเทยว
ตางชาตทงหมดทเดนทางมายงประเทศไทย สรางรายไดดาน
ทองเทยวใหประเทศไทยคดเปนมลคาประมาณ 376,001.37 ลานบาท
คดเปนรอยละ 25.98 ของรายไดดานการทองเทยวจากนกทองเทยว
ตางชาตทงหมดทเดนทางมายงประเทศไทย
ดงนน ภาวะเศรษฐกจทชะลอตวของจนจงไมมผลตอการทองเทยว
ของไทย เมอพจารณาจากจ�านวนและคาใชจายของนกทองเทยว
จนทเดนทางไปทองเทยวตางประเทศในป 2558 ทยงคงเพมขนใน
อตราสง ประกอบกบผลการส�ารวจของ China Outbound Tourism
Statistics พบวา แนวโนมการเดนทางของนกทองเทยวจนจะ
08 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
ยงคงเพมขนในอตราสงอยางตอเนอง ดวยเหตผลหลายประการ
อาท ความสะดวกในการขอวซา และวนหยดยาวในเทศกาลส�าคญ
ประกอบกบ ประเทศไทยยงเปนจดหมายปลายทางดานการทองเทยว
ยอดนยมอนดบหนงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตของคนจน
และเปนอนดบ 5 ของโลก รองจากเกาหลใต ไตหวน ญปน และ
ฮองกง ปจจยส�าคญทดงดดนกทองเทยวจนเดนทางมาเทยวไทย คอ
ความชนชอบในความเปนธรรมชาตของแหลงทองเทยวทางทะเล
ของไทย รวมทงความนยมในอาหารทะเลทขนชอของไทย
ส�าหรบผลกระทบทางออม คอ ประเทศตางๆ ทไดรบผลกระทบ
โดยตรงจากเศรษฐกจทแทจรง (Real Sector) และการลงทนโดยตรง
จากจน อาจจะสงผลใหมนกทองเทยวจากประเทศเหลานนเดนทาง
มายงประเทศไทยลดลง ไดแก นกทองเทยวจากยโรป สหรฐอเมรกา
และญปน แตคาดวาผลกระทบจะไมรนแรงเทากบในชวงเศรษฐกจ
ตกต�าของยโรปเมอ 2-3 ปทผานมา และนาจะสงผลกระทบเพยง
ในระยะสนเทานน
การจองออนไลนเปนแนวโนมทไดรบความนยมมากขน กวาครงหนง
ของนกทองเทยวจนทเดนทางไปเทยวตางประเทศ วางแผนทองเทยว
และท�าการจองผานระบบออนไลน ซงสะทอนใหเหนถงความมนใจ
ของนกทองเทยวจนตอธรกรรมออนไลนของจน
ส�าหรบนกทองเทยวชาวจนทเดนทางมาทองเทยวประเทศไทยใน
ชวงตรษจนปน (วนท 8–13 กมภาพนธ 2559) มจ�านวนไมต�ากวา
240,000 คน หรอขยายตวรอยละ 40 จากชวงเวลาเดยวกนของปท
ผานมา และตลอดทงเดอนกมภาพนธมนกทองเทยวจนเดนทางเขา
มายงประเทศไทยจ�านวนกวา 958,000 คน ซงสงเปนประวตการณ
ตรษจนปน มากกวารอยละ 60 ของนกทองเทยวจนจองโรงแรมระดบ 4 ดาวและกระจายตวไปยงประเทศตางๆ มากกวา 100 ประเทศ
ความเคลอนไหวในประเทศเพอนบาน
มาเลเซยเดนหนาพฒนาการทองเทยวดวยความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนมาเลเซยมนโยบายและจดท�าโครงการส�าคญๆ ทด�าเนนการรวมกน
ระหวางภาครฐและเอกชน ในการพฒนาการทองเทยวเพอสรางความ
มนใจในการเตบโตของภาคการทองเทยว โดยด�าเนนการมาตงแต
ป 2557 ตอเนองมาถงป 2558 อาท การวางต�าแหนงประเทศมาเลเซย
ใหเปนแหลงชอปปงสนคาปลอดภาษส�าหรบนกทองเทยว ดวยความ
รวมมอกบสมาคมผคาปลกในการจดกจกรรมลดราคาสงทายปตาม
Outlet และศนยการคาตางๆ การก�าหนดใหเมองบกตบนตง และ
กวลาลมเปอร เปนศนยกลางแหงการชอปปงระดบโลก ดวยการจด
กจกรรมการแขงรถกรงปรซ การปดถนนเพอใหนกทองเทยวไดเดน
ชอปปงอยางสะดวก การจดตง Outlet สนคาระดบพรเมยม แหลงท
สองของประเทศทใหญทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต
09รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
การพฒนาสความเปนศนยกลางความหลากหลายทางชวภาพ
(Malaysia Mega Biodiversity Hub) การสรางศนยการคนควา
ปาฝน (Rainforest) เพอเปนศนยกลางการทองเทยวทางดานการ
ศกษาและสงเสรมเครอขายความหลากหลายทางชวภาพของประเทศ
การพฒนารสอรทแบบครบวงจร จ�านวน 2 แหง คอ โครงการประต
ส Melaka เพอสรางเกาะทองเทยว และทเมอง Rawang ทมการ
สรางสถานทแสดงคอนเสรตขนาดใหญและรองรบการจดประชมและ
นทรรศการระหวางประเทศ รวมทงพนทส�าหรบ Theme Park การ
พฒนาการทองเทยวดวยเรอส�าราญขนาดใหญ (Cruise Tourism)
ดวยการปรบปรงทาเรอเดม 6 แหงและรวมลงทนกบบรษท
เดนเรอระหวางประเทศในการสรางทาเทยบเรอแหงใหมท Melaka
การสนบสนนการจดงานแสดงโชวและนทรรศการ โดยเฉพาะจากตาง
ประเทศใหเปนอตสาหกรรมทมมาตรฐานชนน�าของโลก การจดสราง
เขตพนทแหงความบนเทง ในปนงใหเปนภตตาคารระดบหรบนทะเล
การพฒนาผเชยวชาญในทองถนและพฒนาคณภาพมาตรฐานของ
อตสาหกรรมสปาใหดขน โดยการจดระดบและการรบรองคณภาพของ
สปาในประเทศ การพฒนาการทองเทยวกฬากอลฟ (Golf Tourism)
โดยการจดกจกรรมการแขงขนกอลฟหลายรายการและบางรายการ
จดเปนประจ�าทกป การสนบสนนใหมาเลเซยเปนแหลงทองเทยวทาง
ธรกจชนน�าของโลก ดวยการสนบสนนการด�าเนนงานขององคกร
จดงานประชมและนทรรศการระดบนานาชาต เรงสรางความเชอมโยง
ทางอากาศกบตลาดการทองเทยวทมระยะทางไมไกลมากนก
(Medium-Haul) การปรบปรงอตราคาโรงแรมใหสอดคลองกบ
คณภาพ สนบสนนใหสรางโรงแรมระดบ 4 และ 5 ดาว กระจายไป
ยงเมองทองเทยวหลกของประเทศ โดยการใหสทธประโยชนดาน
ภาษ จากการพฒนาการทองเทยวทเปนระบบและมจดหมายชดเจน
มาเลเซยจงเปนแหลงทองเทยวทนาสนใจในอนาคตส�าหรบการ
ทองเทยวในภมภาคอาเซยน
10 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
ทองเทยวเมยนมาหลงการเลอกตงอตสาหกรรมทองเทยวของเมยนมามความส�าคญตอเศรษฐกจของประเทศไมมากนก โดยในป 2557 ขนาดเพยงรอยละ 2.2 ของผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) แตเปนอตสาหกรรมทเตบโตอยางรวดเรวหลงจากมการเปดประเทศเสรมากขนในป 2555 ซงมจ�านวนนกทองเทยวตางชาต 1.06 ลานคน และเพมขนอยางตอเนองมาจนถงป 2557 ทมจ�านวน 3.08 ลานคน เพมขนเฉลยรอยละ 71.85 ตอป ซงนบวาเปนการขยายตวทสงเมอเทยบกบประเทศอนในภมภาค ทงน นกทองเทยวของเมยนมาเปนนกทองเทยวจากภมภาคเอเชยจ�านวนมากสดถงรอยละ 71.4 โดยมนกทองเทยวไทยครองอนดบหนงในสดสวนรอยละ 17.5 รองลงมาไดแก จน ญปน สหรฐอเมรกา เปนตน
นโยบายดานการทองเทยวของเมยนมาทใหความส�าคญกบการทองเทยวอยางรบผดชอบ และ การทองเทยวทมสวนรวมของชมชน จะชวยเสรมใหความสดใหมของแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและวฒนธรรมในเมยนมาคงสภาพอยไดอยางยงยน และเปนจดขายหรอจดสนใจส�าหรบนกทองเทยวตางชาต ประกอบกบตวเลขการลงทนทางดานทองเทยวของเมยนมาทเพมขนอยางตอเนองในกจการโรงแรม ศนยการคาและการบนเทง จากนกลงทนชาวสงคโปร ไทย ญปน ฮองกง มาเลเซย และเวยดนามแลว จงกลาวไดวา อตสาหกรรมการทองเทยวเมยนมามอนาคตสดใส
อยางไรกตาม เมยนมายงตองเจอปจจยทางลบตอการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวของประเทศ อาท ขอจ�ากดทางดานกฎหมายส�าหรบนกลงทนตางชาต การพฒนาโครงสรางพนฐานตางๆ รองรบนกทองเทยวยงไมไดมาตรฐานเทาทควร โดยเฉพาะโรงแรมและทพกทปจจบนมเพยงกวา 30,000 หอง ซงรอยละ 30 อยในเมองหลวง และไดมาตรฐานสากลเพยง 1 ใน 4 รวมทงปญหาความขดแยงทางชาตพนธจากความเชอทางศาสนาทแตกตางกน เปนตน
11รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สถานการณการทองเทยวโลก
แต ข อจ�ากดดงกล าวในอนาคตจะถกแก ไขและส งผลให เมยนมาเปนอกประเทศทนาจบตามองทางการทองเทยว เปนประเทศทมศกยภาพทางทรพยากรทางการทองเทยว และมอาณาเขตตดกบตลาดขนาดใหญถง 2 ตลาด ไดแก อนเดย และจน
โดยสรป การทองเทยวยงคงมบทบาทส�าคญตอเศรษฐกจโลกและอาเซยน ดวยการเพมขนของจ�านวนนกทองเทยวในอตราสงกวาเฉลยอยางตอเนองตดตอกนมากวา 5 ป โดยสวนใหญเปนการทองเทยวในประเทศแถบภมภาคเอเชยและแปซฟก อเมรกา และยโรป ตลาดหลกเปนนกทองเทยวจนทครองอนดบหนงแซงหนานกทองเทยวจากภมภาคอนๆ ทเคยน�าหนาอยางเช น นกทองเทยวจากสหรฐอเมรกาและสหราชอาณาจกรจากการเตบโตดงกลาวสงผลใหหลายประเทศตางใหความส�าคญกบการสงเสรมอตสาหกรรมการทองเทยวในฐานะเปนกลไกหลกในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ดวยการก�าหนดมาตรการและจดท�าโครงการทเออตอการพฒนาอตสาหกรรมทองเทยวในรปแบบตางๆ โดยเนนในเรองของความรวมมอ อาท มาเลเซยทเนนความรวมมอระหวางภาครฐกบภาคเอกชนเพอขยายการลงทนทางดานปจจยพนฐาน หรอเมยนมาทใหความส�าคญกบการมสวนรวมของชมชนในการบรหารจดการและอนรกษธรรมชาตและวฒนธรรมเพอเปนจดขายส�าคญของการทองเทยวอยางยงยน
12 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
สรปสถานการณทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย ป 2558“ป 2558 ตางชาตเทยวไทย 29.9 ลานคน สรางรายไดกวา 1.44 ลานลานบาท”
ไตรมาส 4/2558P ตลาดนกทองเทยวตางชาต ขยายตวตอเนอง
ไตรมาส 4/2558 ตลาดนกทองเทยวชาวตางชาตของไทยยงคงขยายตวตอเนองจาก 3 ไตรมาสแรก
ของป 2558 แตในอตราทชะลอตวลง สวนหนงเปนผลจากการเปรยบเทยบกบฐานทสงในชวงเดยวกน
ของปกอนหนา และผลกระทบจากเหตระเบดในกรงเทพฯ สงผลกระทบตอความเชอมนดานความ
ปลอดภยในการเดนทางทองเทยว ส�าหรบนกทองเทยวทมจ�านวนมากทสด 3 อนดบแรกของไทย
ไดแก จน มาเลเซย และเกาหลใต
รายไดจากการทองเทยวของชาวตางชาตของไทยในไตรมาส 4/2558 ขยายตวตอเนองจาก
3 ไตรมาสแรกของป 2558 ในอตราทชะลอตวลง รายไดดานการทองเทยวทงหมดจาก
นกทองเทยวตางชาตของไทยเปนรายไดจากนกทองเทยวภมภาคเอเชยตะวนออก รอยละ 46.96
รองลงมา คอ นกทองเทยวจากภมภาคยโรปในสดสวนรอยละ 33.05 โดยนกทองเทยวทสราง
รายไดสงสด 3 อนดบแรกไดแก จน รสเซย และมาเลเซย
จำนวนนกทองเทยวรายไดจากการทองเทยว
หนวย : คน หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
Q12556
9,000,0008,000,0007,000,0006,000,0005,000,0004,000,0003,000,0002,000,0001,000,000
450,000400,000350,000300,000250,000200,000150,000100,00050,000
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
China (% Share 23.43%)
Malaysia (% Share 11.82%) + 2.81
Korea (% Share 4.91%) + 27.01
Japan (% Share 4.35%) -3.27
Laos (% Share 4.19%) + 17.72
Russia (% Share 3.92%) - 36.79
India (% Share 3.60%) + 10.04
Singapore (% Share 3.57%) - 15.85
United Kingdom (% Share 3.49%) + 8.67
USA (% Share 3.36%) + 17.27
1,819,086
จำนวนรวม 10 ประเทศ : 5,174,215 คน% Share : 66.63 %
หนวย : คน หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
+ 20.49
917,649
381,546
337,729
325,232
304,623
279,221
277,011
270,955
261,163หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
- 35.53
+ 7.95
+ 23.13
+ 10.84
+ 0.01
+ 11.53
+ 33.36
+ 8.73
China (% Share 22.10%)
Russia (% Share 6.02%)
Malaysia (% Share 5.96%)
USA (% Share 5.11%)
United Kingdom (% Share 5.00%)
Australia (% Share 4.54%)
Germany (% Share 4.32%)
Korea (% Share 3.98%)
France (% Share 3.64%)
Japan (% Share 3.58%) + 1.56
85,626.90
หนวย : ลานบาท หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
+ 28.92
23,345.07
23,101.07
19,811.99
19,385.27
17,606.21
16,758.96
15,416.50
14,099.45
13,884.53หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
รายไดรวม 10 ประเทศ : 249,036 ลานบาท% Share : 64.26 %
13รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
จานวนและรายไดจากการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางชาต ป 2558P ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558
ประเทศทมนกทองเทยวมาประเทศไทยมากทสด 10 อนดบแรก ในไตรมาส 4/2558P
ประเทศทนกทองเทยวสรางรายไดใหประเทศไทยมากทสด 10 อนดบแรก ในไตรมาส 4/2558P
โครงสรางตลาดนกทองเทยวชาวตางชาต ของไทย ไตรมาส 4/2558Pไตรมาส 4/2558 มนกทองเทยวชาวตางชาตเดนทางเขามายง
ประเทศไทยจ�านวน 7,765,515 คน ขยายตวรอยละ 3.73
ชะลอตวลงเมอเทยบกบการขยายตวรอยละ 24.91 ในไตรมาส
ก อนหน า ซงเป นผลจากการปรบฐานนกท องเ ทยวจาก
ปกอนหนา และเหตระเบดบรเวณแยกราชประสงค ในเดอน
สงหาคมทผานมา อยางไรกตาม คาดวาตลาดนกทองเทยว
ตางชาตมแนวโนมจะขยายตวเพมขนโดยมปจจยบวกทส�าคญ คอ
ราคาโดยสารเครองบนทลดลงตามราคาน�ามนดบในตลาดโลก
การขยายตวและการแขงขนของสายการบนตนทนต�าในหลายประเทศ
ภมภาคเอเชยตะวนออก มจ�านวนนกทองเทยว 4,907,253 คน
ขยายตวร อยละ 8.76 ขยายตวลดลงจากร อยละ 32.60
ในไตรมาสทแล ว ตามการขยายตวทชะลอลงของนกทอง
เทยวเกอบทกประเทศจากเหตระเบดบรเวณแยกราชประสงค
โดยเฉพาะจน และฮองกง ทไดรบผลกระทบรนแรง ตลอดจน
ผลจากการปรบฐานจ�านวนนกทองเทยวทฟ นตวในชวงเวลา
เดยวกนของปกอนหนา นอกจากน การแขงขนทรนแรงในตลาด
ทองเทยวโลกเพอดงดดนกทองเทยวจนเปนอกปจจยหนงทสงผลตอ
ระดบการขยายตวของนกทองเทยวจนของไทย เชน การผอนปรน
กฎระเบยบและคาธรรมเนยมการออกหนงสอเดนทาง (Visa) ใหแก
นกทองเทยวจนของประเทศในภมภาคยโรป และการก�าหนด
เปาหมายการเพมจ�านวนนกทองเทยวจนของประเทศตางๆ
เชน เกาหลใต ควบา กมพชา เปนตน สงผลใหประเทศปลายทาง
ยอดนยมของนกทองเทยวจนเดมหลายแหงมสวนแบงตลาด
นกทองเทยวจนลดลง เชน มาเกา และฮองกง เปนตน
ภมภาคยโรป มจ�านวนนกทองเทยว 1,688,338 คน หดตว
รอยละ 7.84 จากเดมทขยายตวรอยละ 1.36 ในไตรมาสทแลว
ตามการลดลงของนกทองเทยวรสเซยทยงคงประสบปญหา
เศรษฐกจภายในประเทศ อยางไรกตามนกทองเทยวจาก
ตลาดหลกในภมภาคยโรป เชน สหราชอาณาจกร เยอรมน
ฝรงเศส สวเดน ต างปรบตวเพมขน และคาดว าจะด ขน
ตอเนองถงตนป 2559
ภมภาคอนๆ มจ�านวนนกทองเทยว 1,169,924 คน ขยายตว
รอยละ 2.41 ขยายตวลดลงจากรอยละ 12.64 ในไตรมาสทแลว
จากการปรบฐานจ�านวนนกทองเทยวในชวงเวลาเดยวกนของ
ปกอนหนา รวมถงการหดตวของนกทองเทยวภมภาคตะวนออกกลาง
และการชะลอตวของนกทองเทยวออสเตรเลย ซงเปนประเทศผสงออก
สนคาโภคภณฑทประสบปญหารายไดจากการสงออกหดตวและ
อตราแลกเปลยนออนคา ทบางสวนเปลยนปลายทางทองเทยวไปยง
แหลงทองเทยวอน เชน เกาะบาหล เปนตน เนองจากอยใกลและม
ราคาถกกวาไทย
14 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
East AsiaOther
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
EuropeGrand Total
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : คน
9,000,000
8,000,000
7,000,000
6,000,000
5,000,000
4,000,000
3,000,000
2,000,000
1,000,000
0
East AsiaOther
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
EuropeGrand Total
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
+70.00+60.00+50.00+40.00+30.00+20.00+10.00
+0.00-10.00-20.00-30.00
East AsiaOther
Europe
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
80.0070.0060.0050.0040.0030.0020.0010.00
0.00
15รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
จานวนนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558P
อตราการเปลยนแปลงของจานวนนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ
ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558P
รอยละของจานวนนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558P
East AsiaOther
Europe
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : วน
Grand Total
20.0018.0016.0014.0012.0010.00
8.006.004.002.000.00
16 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
วนพกเฉลยของนกทองเทยวชาวตางชาต ไตรมาส 4/2558Pวนพกเฉลยของนกทองเทยวตางชาตทเดนทางมาประเทศไทย
ในชวงไตรมาส 4 ป 2558 ลดลงตอเนองจากไตรมาสทแลว โดยลดลง
0.02 วน เมอพจารณาวนพกเปนรายภมภาค พบวา ทกภมภาค
มวนพกเฉลยเพมขน แตจ�านวนวนพกเฉลยรวมของทกภมภาคลดลง
เนองจากการเพมขนอยางมากของสดสวนของนกทองเทยวจาก
ภมภาคเอเชยตะวนออกทมวนพกเฉลยคอนขางสนประมาณ 6 วน
เทานน
จานวนวนพกเฉลยของนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558P
East AsiaOther
EuropeGrand Total
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : บาท/คน/วน
7,000.00
6,000.00
5,000.00
4,000.00
3,000.00
2,000.00
1,000.00
0.00
East AsiaOther
EuropeGrand Total
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
+12.00
+10.00
+8.00
+6.00
+4.00
+2.00
+0.00
-2.00
-4.00
17รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
คาใชจายเฉลยของนกทองเทยวชาวตางชาต ไตรมาสท 4/2558Pไตรมาส 4/2558 นกทองเทยวชาวตางชาตมคาใชจายเฉลยคนละ
5,238.27 บาท/วน ขยายตวรอยละ 2.15 เมอเปรยบเทยบกบชวง
เดยวกนของปทผานมา ซงชะลอการขยายตวลงจากไตรมาสกอน
หนาทขยายตวรอยละ 7.03 ตามการใชจายทชะลอตวลงของนกทอง
เทยวจากทกภมภาค
ภมภาคเอเชยตะวนออก นกทองเทยวมคาใชจายเฉลยคนละ
5,692.80 บาท/วน ขยายตวรอยละ 5.89 เมอเปรยบเทยบกบ
ชวงเดยวกนของปทผานมา ต�ากวาไตรมาสกอนหนาทขยายตว
รอยละ 7.87 ตามการใชจายของนกทองเทยวจนทลดลง
ภมภาคยโรป นกทองเทยวมคาใชจายเฉลยคนละ 4,534.14 บาท/วน
หดตวรอยละ 1.92 จากเดมทขยายตวรอยละ 2.73 ในไตรมาสทแลว
ตามการใชจายทลดลงของนกทองเทยวรสเซย ซงภาวะเศรษฐกจ
ยงคงมอทธผลตอการใชจายของนกทองเทยว
ภมภาคอนๆ นกทองเทยวมคาใชจายเฉลยคนละ 5,722.57 บาท/วนหด
ตวรอยละ 1.66 จากเดมทขยายตวรอยละ 3.21 ตามการใชจายทลดลง
ของนกทองเทยวจากภมภาคตะวนออกกลาง เอเชยใต และแอฟรกา
คาใชจายเฉลยของนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ ไตรมาสท 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558 P
อตราการเปลยนแปลงของคาใชจายเฉลยของนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558 P
18 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
โครงสรางรายไดดานการทองเทยวจาก นกทองเทยวชาวตางชาต ไตรมาส 4/2558Pการใชจายในดานตางๆ ของนกทองเทยวตางชาตทเดนทางมายง
ประเทศไทยในชวงไตรมาส 4/2558 กอใหเกดรายไดดานการทองเทยว
แกประเทศไทย คดเปนมลคา 387,519.08 ลานบาท ขยายตวรอยละ
5.70 เมอเปรยบเทยบกบชวงเดยวกนของปทผานมา ซงชะลอ
การขยายตวลงเมอเทยบกบการขยายตวรอยละ 31.58 ใน
ไตรมาสทแลว ตามการขยายตวทชะลอลงของนกทองเทยว
จากทกภมภาค โดยเฉพาะภมภาคยโรปทหดตว ตามการลดลง
ของรายไดจากนกทองเทยวรสเซย ส�าหรบปจจยหลกทมผลกระทบ
ตอระดบการขยายตวของรายไดในไตรมาสท 4 ไดแก การปรบตว
ลดลงของจ�านวนนกทองเทยว และการเปรยบเทยบกบฐานทสงจาก
การฟนตวของนกทองเทยวในชวงเดยวกนของปกอนหนา
นกท องเ ทยวจากภมภาคเอเชยตะวนออก สร างรายได
181,965.65 ลานบาท ขยายตวรอยละ 15.94 เมอเปรยบเทยบ
กบชวงเดยวกนของปทผานมา ขยายตวลดลงเมอเทยบกบ
รอยละ 50.69 ในไตรมาสทแลว จากการชะลอตวในเกอบ
ทกตลาด โดยเฉพาะตลาดหลก เชน จน มาเลเซย เกาหลใต เปนตน
ทงนเปนผลจาก 2 ปจจย คอ เปนการเปรยบเทยบกบฐาน
ทสงจากการฟ นตวของนกทองเทยวในชวงเวลาเดยวกนของ
ปกอนหนาทขยายตวถงรอยละ 31.95 จากเดมหดตวตอเนองตลอด
3 ไตรมาสแรกของป 2557 จงสงผลตอระดบการขยายตวในไตรมาสน
นอกจากน นกทองเทยวจน ฮองกง มาเลเซย ญปน บางสวน
ยงชะลอ/ยกเลกการเดนทางเข ามาจากเหตระเบดบร เวณ
แยกราชประสงคในชวงกลางเดอนสงหาคม
นกทองเทยวจากภมภาคยโรป สรางรายได 128,080.97 ลานบาท
หดตวรอยละ 5.77 จากไตรมาสทแลว ตามรายไดจากนกทองเทยว
รสเซยทหดตวตอเนองนบจากตนป เนองจากปญหาเศรษฐกจของ
ประเทศ ขณะทรายไดจากนกทองเทยวตลาดหลกของภมภาคยโรปยง
คงขยายตว เชน สหราชอาณาจกร เยอรมน ฝรงเศส และสวเดน เปนตน
นกทองเทยวจากภมภาคอนๆ สรางรายได 77,472.79 ลานบาท
ขยายตวร อยละ 5.03 ขยายตวลดลงจากไตรมาสทแล ว
จากการชะลอการขยายตวในเกอบทกภมภาค โดยเฉพาะ
ภมภาคตะวนออกกลางทหดตวรอยละ 9.27ตามการลดลงของ
จ�านวนนกทองเทยว ตลอดจนรายไดจากนกทองเทยวภมภาค
โอเชยเนย ทขยายตวลดลงมากตามการหดตวของรายได
จากนกทองเทยวออสเตรเลยทเปลยนไปทองเทยวในพนทอน
East AsiaOther
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558P
Q2 Q3P Q4P
EuropeGrand Total
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : ลานบาท
450,000.00
400,000.00
350,000.00
300,000.00
250,000.00
200,000.00
150,000.00
100,000.00
50,000.00
-0.00
East AsiaOther
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558
Q2 Q3P Q4P
EuropeGrand Total
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
+100.00
+80.00
+60.00
+40.00
+20.00
+0.00
-20.00
-40.00
หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
จำนวนนกทองเทยวคาใชจายเฉลย
Q12556
Q2 Q3 Q4 Q12557
Q2 Q3 Q4 Q12558
Q2 Q3P Q4P
คนพกนกทองเทยวรายได
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
+50.00
+40.00
+30.00
+20.00
+10.00
+0.00
-10.00
-20.00
19รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
รายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558P
อตราการเปลยนแปลงของรายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาตจากภมภาคตางๆ ไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558P
อตราการเปลยนแปลงของขอมลดานการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางชาตทสาคญไตรมาส 1/2556 ถง ไตรมาส 4/2558
+ 16.24
จำนวน (คน)อตราการเปลยนแปลงจากปกอนหนา
2555 2556 2557 2558P
+ 18.76
- 6.54
+ 20.44
+ 16.24- 6.54- 6.54- 6.54
22,353,90326,546,725
24,809,683
29,881,091
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
35,000,00030,000,00025,000,00020,000,00015,000,00010,000,000
5,000,0000
+25.00+20.00+15.00+10.00+5.00+0.00-5.00-10.00
หนวย : คน หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
+ 26.76
รายได (ลานบาท)อตราการเปลยนแปลงจากปกอนหนา (แกนขวา)
2555 2556 2557 2558P
+ 22.69
- 2.85
+ 23.39+ 22.69
- 2.85
983,928.361,207,145.82
1,172,798.17
1,447,158.05
2557- 2.85
หมายเหต : P ขอมลเบองตนทมา : กรมการทองเทยว
1,600,000.00
1,400,000.00
1,200,000.00
1,000,000.00
800,000.00
600,000.00
400,000.00
200,000.00
0.00
+30.00
+25.00
+20.00
+15.00
+10.00
+5.00
+0.00
-5.00
หนวย : ลานบาท หนวย : รอยละ (Y-o-Y)
20 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
จานวนและรายไดจากการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางชาต ป 2555 - 2558P
ป 2558 ตลาดนกทองเทยวชาวตางชาตพลกฟน : ขยายตวรอยละ 20.44ตลาดนกทองเทยวตางชาตของไทยขยายตวในอตราสงอยางตอเนอง
ในชวง 3 ไตรมาสแรกของป 2558 และแมวาจะชะลอการขยายตวลง
ในไตรมาส 4 แตเมอพจารณาในภาพรวมแลว ตลาดนกทองเทยว
ตางชาตของไทยในป 2558 สามารถพลกฟนกลบมาขยายตวได
หลงจากทหดตวลงในปกอนหนา โดยมนกทองเทยวชาวตางชาต
เดนทางมาประเทศไทยในป 2558 รวมทงสน 29,881,091 คน
ขยายตวรอยละ 20.44 เมอเทยบกบปทผานมาทหดตวรอยละ 6.54
จากสถานการณความไมสงบภายในประเทศสะทอนใหเหนวาความ
เชอมนดานความปลอดภยในการเดนทางทองเทยวในประเทศไทย
กลบคนมาในหมนกทองเทยวตางชาต ทงน เปนผลจากการขยาย
ตวของนกทองเทยวจากภมภาคเอเชยตะวนออกในอตราทสงถง
รอยละ 36.07 ขณะทนกทองเทยวจากภมภาคยโรปหดตวรอยละ 8.65
สวนหนงเปนผลจากการลดลงของนกทองเทยวรสเซย
การใชจายในดานตางๆ ของนกทองเทยวตางชาตทเดนทาง
มาประเทศไทยในป 2558 กอใหเกดรายไดดานการทองเทยว
แกประเทศไทย 1,447,158.05 ลานบาท ขยายตวรอยละ
23.39 เทยบกบปกอนหนาทหดตวรอยละ 2.85 โดยภมภาคท
สรางรายไดมากทสด คอ ภมภาคเอเชยตะวนออก 759,583.60 ลานบาท
รองลงมาไดแก ภมภาคยโรป อเมรกา โอเชยเนย เอเชยใต
ตะวนออกกลาง และแอฟรกา ตามล�าดบ
จากสถานการณทองเทยวในไตรมาส 4/2558 ทพบวา คาโดยสาร
เครองบนระหวางประเทศเปนปจจยหนงทกระตนใหการเดนทาง
ระหวางประเทศขยายตว
21รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
สรปสถานการณการทองเทยวของชาวตางชาตในประเทศไทย
ดงนน จงควรพจารณาปรบปรงและขยายสนามบนในภมภาค
ต างๆ ให สามารถรองรบเครองบนยกระดบเป นสนามบน
นานาชาตไดมากขน ทงนเพอใหมเสนทางการบนทเชอมตอ
ระหวางภมภาคตางๆ ของไทยกบประเทศตางๆ ไดสะดวกมากขน
ซงจะเปนชองทางส�าคญในการเพมจ�านวนนกทองเทยวและยงเปน
การกระจายนกทองเทยวไปยงภมภาคตางๆ ของไทยมากขนอกดวย
นอกจากน ระบบการทองเทยวของไทยยงพงพงตลาดนกทองเทยวจน
คอนขางมาก ขณะทการแขงขนในตลาดทองเทยวโลกเพอแยงชง
นกทองเทยวจนทวความรนแรงขน ดงนน การเตรยมความพรอม
เพอรองรบความผนผวนของตลาดนกทองเทยวจนจงเปนสงส�าคญ
โดยการพฒนาสนคา บรการและมาตรการดงดดใจดานการทองเทยว
ใหมๆ เพอดงดดและสรางความประทบใจใหแกนกทองเทยวจน
โดยเฉพาะในส วนของ การท องเ ทยวเชงการแพทย และ
เชงสขภาพ และการชอปปง รวมทงการขยายตลาดนกทองเทยวจน
จากเ มอง /มลฑลใหม ๆ ของจน ท มศกยภาพแต ย ง เดน
ทางมาทองเทยวประเทศไทยไมมากนก รวมทงขยายตลาด
นกทองเทยวอาเซยนและตลาดนกทองเทยวอนเดยทมศกยภาพ
ทงนเพอใหสามารถรกษาเสถยรภาพของการทองเทยวไทย
ไดในระยะยาว
24 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
แนวโนมสถานการณทองเทยว
แนวโนมสถานการณทองเทยวไตรมาส 1/2559 และป 2559“ไตรมาส 1/2559 คาดวาจะมรายไดจากการทองเทยวรวม 6.62 แสนลานบาทและตลอดทงปก�าหนดเปาหมายรายได 2.4 ลานลานบาท”
จ�ำนวนนกทองเทยวของไทยไตรมำส 1/2559จากการพยากรณโดยใชแบบจ�าลองทพฒนาขนเพอการพยากรณจ�านวนนกทองเทยวชาวตางชาต และจ�านวนนกทองเทยวชาวไทย โดยใชเทคนคการค�านวณคาจากวธ stochastic simulation รวมทงการวเคราะหปจจยเชงคณภาพจากผเชยวชาญดานการทองเทยว พบวาในไตรมาส 1/2559 จะมจ�านวนนกทองเทยวชาวตางชาต ประมาณ 8.9 ล านคน ชาวไทยท อง เ ทยวในประเทศ 37.1 ลานคน-ครง และคาดวาจะสรางรายไดประมาณ 6.62 แสนลานบาท ขยายตวรอยละ 14 จากปทผานมา โดยปจจยทสงเสรมการขยายตว ในไตรมาส 1 ไดแก สถานการณการทองเทยวของโลกยงคง ขยายตวตอเนอง การเตบโตของนกทองเทยวจน ตนทนการเดนทางทองเทยวทถกลงจากราคาน�ามนดบในตลาดโลกทยงอยในระดบต�า และการขยายเสนทางการบนใหมของสายการบนตนทนต�าในหลายประเทศ ส�าหรบปจจยทมผลดานลบตอการทองเทยวในไตรมาส 1 ไดแก การแยงชงสวนแบงนกทองเทยวจนของประเทศตางๆ ทงในภมภาคเอเชย และยโรป รวมถงตะวนออกกลาง เชน อหรานทเรงเปดส�านกงานทองเทยวในประเทศจนถง 3 แหง เปนตน ส�าหรบ การทองเทยวภายในประเทศ คาดวาจะมผเดนทางทองเทยวทงสน 37.1 ลานคน-ครง ขยายตวรอยละ 5.4 จากชวงเวลาเดยวกนของปกอนหนา และสรางรายไดประมาณ 2.06 แสนลานบาท โดยมปจจยสงเสรมทส�าคญ ไดแก การสงเสรมการทองเทยวตามโครงการ 12 เมองตองหาม...พลาด พลส
จ�ำนวนนกทองเทยวของไทยในป 2559คาดวาในป 2559 จะมจ�านวนนกทองเทยวชาวตางชาตประมาณ 32 ลานคน และนกทองเทยวชาวไทยทองเทยวภายในประเทศ 140 ลานคน-ครง โดยเปาหมายรายไดจากการทองเทยวของไทย ในป 2559 ก�าหนดไวท 2.4 ลานลานบาท ส�าหรบปจจยทสงเสรมการขยายตว ไดแก สถานการณการทองเทยวของโลกในป 2559 ทคาดวา จะยงคงขยายตวอยางตอเนองในระดบรอยละ 3-4 ราคาน�ามนในตลาดโลกยงคงอยในระดบต�า การเมองภายในประเทศยงคงมเสถยรภาพ และการขยายเสนทางการบนมายงประเทศไทยของ สายการบนตางๆ ทงจากยโรป จน และเวยดนาม ตลอดจนการสงเสรม การทองเทยวภายในประเทศอยางตอเนอง เชน โครงการ 12 เมองตองหาม...พลาด พลส ทตอยอดความส�าเรจจากปทผานมา ส�าหรบปจจยทมผลดานลบตอการทองเทยว ไดแก สถานการณการกอการราย สงครามในตะวนออกกลางทยงไมมทาทวาจะสงบลง และการแยงชงนกทองเทยวจนในตลาดโลก
25รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
บทบาทของการทองเทยว
บทบาทของการทองเทยวตอเศรษฐกจของประเทศในป 2558 ผลตภณฑมวลรวมทางตรงของภาคการทองเทยว
(Tourism Direct GDP: TDGDP) มมลคาเทากบ 783,414.68
ล านบาท คดเป น สดส วนร อยละ 5.79 ของผลตภณฑ
มวลรวม (GDP) ประเทศ ในขณะทผลตภณฑมวลรวมทางออม
ของภาคการทองเทยวของไทย (Tourism Indirect GDP: TIGDP)
มมลคาเทากบ 1,453,743.37 ลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 10.74
ของ GDP ประเทศ แสดงใหเหนวาในป 2558 ภาคการทองเทยว
มบทบาทสาคญตอการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศคอนขาง
มาก คดเปนสดสวนรอยละ 16.57 ของ GDP และมากกวาป 2557
ทมสดสวนของ GDP ทางตรงทเกดจากภาคการทองเทยวเทากบ
ร อยละ 5.02 และสดส วนของ GDP ทางออมทเกดจาก
ภาคการทองเทยวเทากบ รอยละ 9.29
สาหรบภาษทางออมสทธจากภาคการทองเทยว (ภาษมลคาเพม
ภาษสรรพสามต ฯลฯ) ทเปนผลจากการดาเนนกจกรรมการทองเทยว
ในป 2558 ภาษทางออมสทธอตสาหกรรมจากการทองเทยวมมลคา
เทากบ 63,632.56 ลานบาท เพมขนรอยละ 0.88 จากป 2557 จากการ
ใชจายเพมของทงนกทองเทยวชาวตางชาตและนกทองเทยวไทย
ในขณะทป 2557 มมลคาภาษทางออมจากภาคการทองเทยว
จ านวน 63 ,079 .62 ล านบาท ลดลงจากป ก อนหน า
รอยละ 4.63 จากการลดลงของคาใชจายของนกทองเทยวชาวตางชาต
ดานการจางงานในภาคการทองเทยว ในป 2558 มจานวน
การจางงานในภาคการทองเทยวเทากบ 4,168,083 คน ขยายตว
รอยละ1.92 จากป 2557 ทมจานวนการจางงานในภาคการทองเทยว
เทากบ 4,089,382 คน ขยายตวจากปกอนหนารอยละ 0.49 และ
คดเปนรอยละ 10.74 ของการจางงานรวมของประเทศทมจานวน
เทากบ 38,077,430 คน แสดงใหเหนวาภาคทองเทยวมความสาคญ
ตอการจางงานของประเทศคอนขางสง เนองจากเปนภาคบรการ
ทตองใชเเรงงานคอนขางมาก
รายการ หนวย มลคา %การเปลยนแปลง (Y-o-Y)
2556 2557 2558P 2557/56 2558/57
มลคาผลผลตรวมอตสาหกรรมทองเทยว ลานบาท 2,404,764.00 2,492,686.00 2,687,411.00 +3.66 +7.81
การจางงานในภาคการทองเทยว คน 4,069,378 4,089,382 4,168,083 +0.49 +1.92
ภาษทางออมสทธจากอตสาหกรรมการทองเทยว ลานบาท 63,901.39 63,079.62 63,632.56 -4.63 +0.88
รายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาต ลานบาท 1,147,881.43 1,037,358.41 1,365,507.71 -9.63 +31.63
รายไดจากนกทองเทยวตอรายไดภาคบรการ รอยละ 63.30 57.72 64.69 -8.82 +12.08
การลงทนดานการทองเทยว ลานบาท 17,663.46 59,169.42 68,222.4 +234.98 +15.30
มลคาเพมอตสาหกรรมทองเทยว(Gross value added of tourism industry, GVATI)
ลานบาท 812,396.00 838,855.00 909,463.00 +3.26 +8.42
บรการสถานพกแรม ลานบาท 187,031.00 191,519.00 208,888.00 +2.40 +9.07
อาหารและเครองดม ลานบาท 185,271.00 189,718.00 202,863.00 +2.40 +6.93
การโดยสารทางบก ลานบาท 63,892.00 65,872.00 70,286.00 +3.10 +6.70
การจาหนายสนคาทมลกษณะเฉพาะดานการทองเทยวของประเทศ
ลานบาท 125,256.00 126,509.00 138,653.00 +1.00 +9.60
สาขาอน ๆ ลานบาท 227,409.00 250,946.00 288,773.00 +5.69 +8.87
มลคาเพมทางตรงของภาคการทองเทยว(Tourism direct gross value added: TDGVA)
ลานบาท 617,917.56 611,431.44 727,698.07 -1.05 +19.02
ผลตภณฑมวลรวมในประเทศทางตรงจากภาคการทองเทยว (Tourism direct gross domestic product: TDGDP)
ลานบาท 668,131.25 659,322.75 783,414.68 -1.32 +18.82
สดสวนของ TDGDP ตอ GDP ประเทศ รอยละ 5.18 5.02 5.79
ผลตภณฑมวลรวมในประเทศทางออมจากภาคการทองเทยว (Tourism indirect gross domestic product: TIGDP)
ลานบาท 1,201,729.40 1,219,768.37 1,453,743.37 +1.50 +19.18
สดสวนของ TIGDP ตอ GDP ประเทศ รอยละ 9.31 9.29 10.74
สดสวนของ TDGDP เเละ TIGDP ตอ GDP ประเทศ รอยละ 14.49 14.32 16.57
หมายเหต : P หมายถง ขอมลเบองตนทมา: กรมการทองเทยว
26 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
12 เมองตองหาม…พลาด
โครงการ 12 เมองตองหาม…พลาด เปนโครงการทมงเนนสรางการรบร ทางดานการทองเทยว เพอประชาสมพนธจงหวดทเปนเมองรอง แตโดยแทจรงแลวเปนเมองทมศกยภาพดานการทองเทยว มเรองราวทนาสนใจ และมของดซอนอย
เพอใหนกทองเทยวมทางเลอกในการเดนทาง ทองเทยวมากขน ไมกระจกตวในจงหวดทเปนเมองหลก และเมอนกทองเทยวเขามาเทยวเมองดงกลาวแลวเกดความประทบใจกจะบอกตอกนไปในสอตางๆ รวมทงสอในสงคมออนไลน กอใหเกดการกระจายการทองเทยว ทกระจกตวอยตามเมองทองเทยวหลก ไปยงเมองทองเทยวรองใกลเคยง
การดาเนนการในปทผานมาสามารถดงดดใหมผไปเยอน 19.78 ลานคน และสรางรายไดแกจงหวดตางๆ กวา 66,987 ลานบาท*โดยตราด และนครศรธรรมราช เปนจงหวดทมรายไดจากผไปเยอนมากทสด
นอกจากน โดยภาพรวมพบวา แหลงทองเทยวตางๆ ในทง 12 จงหวดเปนทรจกและมผ มาเยอนและเขาพกเพมขนจากเดมทเปนเพยงจดแวะพกหรอทางผานสจงหวดทองเทยวหลก นอกจากน การเตบโตของนกทองเทยวเปนไปอยางตอเนองทงในฤดกาลทองเทยวและนอกฤดกาลทองเทยวส งผลใหเศรษฐกจและการลงทนภาคการทองเทยวและธรกจทเกยวของขยายตว ซงสะทอนใหเหนถงผลสาเรจของโครงการ
อย างไรกตาม การ เตบ โตของภาคการทองเทยวดงกลาวไดสงผลกระทบตอวถชมชน การใชประโยชนทดน และปญหาจราจรในบางพนท ดงนน ผลสาเรจและผลกระทบจากโครงการดงกลาวจะเปนประโยชนใหแกหนวยงานและภาคสวนตางๆ ทเกยวของทงในระดบสวนกลางและระดบทองถนในการนาไปขยายผล ตามโครงการ 12 เมอง ตองหาม….พลาด พลส ประกอบดวย ลาพน พษณโลก แพร สรนทร ชยภม นครปฐม สพรรณบร ระยอง สระแกว สตล ระนอง พทลง เพอกระตนภาคการทองเทยวและกระจายประโยชนใหกวางขวางยงขน
12 “โครงการ” เมองตองหาม...พลาด
สรางรายไดทองเทยวเพมกวา 6.6 หมนลานบาท
27รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
12 เมองตองหาม…พลาด
1จ.ลาปาง“เมองทไมหมนตามกาลเวลา”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 9 % จานวน + 13 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตวตลอดทงป • นกทองเทยวโลวซซนเพมขน • นกทองเทยว พกมากขน จากเดมเปน ทางผาน • การลงทนในสถานพกแรมขนาดเลก ขยายตว
ขอจากด • หองพกบางชวงไมเพยงพอ • สถานพกแรมสวนใหญมขนาดเลก ไมได มาตรฐาน และกระจกตวในตวเมอง ไมกระจายสแหลงทองเทยว
2จ.เพชรบรณ“ภดอกไม สายหมอก”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 14 % จานวน + 6 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตวตลอดทงป • นกทองเทยวโลวซซนเพมขน • ปญหาภทบเบกทเรอรงไดรบการแกไข อยางเปนระบบ
ขอจากด • ทพกในภทบเบกสวนใหญไมไดมาตรฐาน • การใชประโยชนทดนเปลยนแปลง เชน การเปลยนสวนกะหลาปล ซงเปนจดขาย ของพนทเปนทพก
3จ.นาน“กระซบรก เสมอดาว”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 12 % จานวน + 20 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตวตลอดทงป • นกทองเทยวโลวซซนเพมขน • นกทองเทยวร จกสถานททองเทยว ศลปวฒนธรรมทองถนมากขน
ขอจากด • ปญหารถตดในชวงเทศกาล • ถนนคนเดนจาหนายสนคาในราคาสง • ก า รท อ ง เ ท ย ว แบบ เ ร ง ร บ ข อ ง นกทองเทยวกระทบวถชวตทองถน
4จ.บรรมย“เมองปราสาทสองยค”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 14 % จานวน + 17 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตวตลอดทงป • นกทองเทยวพกมากขน จากเดมเปน ทางผาน
ขอจากด • สถานพกแรมสวนใหญไมไดมาตรฐาน • หองพกบางชวงไมเพยงพอ
•12 เมองตองหาม...พลาดเศรษฐกจภาคการทองเทยวและธรกจทเกยวของมการขยายตว นกทองเทยวเพมขน กระจายตวเพมขนทงพนทและเวลา
28 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
12 เมองตองหาม…พลาด
9จ.สมทรสงคราม“เมองสายนา สามเวลา”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 15 % จานวน + 23 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตว และกระจายตว มากขน • จงหวดใหความสาคญ ตดตามและแกไข ปญหาตางๆ เชน ดานจราจร เปนตน
ขอจากด • ผประกอบการบางสวนขาดจตสานก และเอารดเอาเปรยบนกทองเทยว • ผประกอบการเหนถงประโยชนสวนรวม นอย
5จ.เลย“เยนสด…สขทเลย”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 19 % จานวน + 24 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตว และกระจายสแหลง ทองเทยวรองในจงหวดมากขน • แหลงทองเทยวในพนทเปนทรจกมากขน
ขอจากด • ชมชนเร มสญ เส ย อตลกษณ จาก การจาหนายสนคาแกนกทองเทยว • ระบบขนส งสาธารณะเข าส ภ เรอ ดานซาย และนาแหว ยงไมสะดวก
6จ.ตราด“เมองเกาะในฝน”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 8 % จานวน + 9 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตว • ภาคสวนตางๆ มสวนรวมในการบรหาร จดการดานการทองเทยว ขอจากด • การเขาถงแหลงทองเทยวบางแหงยง ไมสะดวก เชน ลานตะพน บานทาระแนะ
7จ.จนทบร“สวนสวรรค รอยพนธผลไม”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 11 % จานวน + 13 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตว • ชมชนตนตวและใหความสาคญตอ ภาคทองเทยว
ขอจากด • การเดนทางเข าส แหลงท องเทยว บางพนทยงไมสะดวก
8จ.ราชบร“ชมชนคนอารต”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 9 % จานวน + 20 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตวตลอดทงป • นกทองเทยวโลวซซนเพมขน
ขอจากด • หองพกชวงเทศกาลไมเพยงพอ • นกทองเทยววนธรรมดายงคอนขางนอย ทาใหใชประโยชนหองพกไมเตมท
9
8
29รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
12 เมองตองหาม…พลาด
10จ.ชมพร“หาดทรายสวยสรอยล”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 8 % จานวน + 11 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตว • นกทองเทยวพกมากขน จากเดมเปน ทางผาน • แหลงทองเทยวเปนทรจกมากขน
ขอจากด • นกทองเทยววนธรรมดายงนอย • หองพกใชประโยชนไมเตมท
11จ.ตรง“ยทธจกรแหงความอรอย”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 10 % จานวน + 10 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตว และกระจายตว มากขน • แหลงทองเทยวเปนทรจกมากขน
ขอจากด • นกทองเทยวพกคางนอย สวนใหญมา จากจงหวดใกลเคยง • ชมชนขาดความพรอมในการรองรบ นกทองเทยว
12จ.นครศรธรรมราช“นครสองธรรม”
จานวนและรายไดจากผเยยมเยอน ป 2558
+ 13 % จานวน + 15 % รายได
โอกาส • นกทองเทยวขยายตวตลอดทงป • แหลงทองเทยวเปนทรจกมากขน
ขอจากด • ชมชนและทองถนมสวนรวมในการจด กจกรรมสงเสรมการทองเทยวนอย
การเตบโตดานการทองเทยวของ 12 เมองตองหามพลาดในป 2558*
เมอง จานวนผเยยมเยอน(คน)
อตราการเปลยนแปลง(รอยละ)
รายไดทองเทยว(ลานบาท)
อตราการเปลยนแปลง(รอยละ)
อตราการเขาพก (รอยละ)
อตราการเปลยนแปลง(รอยละ)
ชมพร 1,297,894 +7.80 5,862.95 +11.02 54.40 +5.99
ตรง 1,446,642 +10.52 7,610.42 +10.54 59.70 +3.36
นครศรธรรมราช 3,496,482 +13.09 13,659.70 +15.01 55.86 +7.04
เลย 1,894,171 +19.74 3,328.63 +24.41 52.25 +3.72
บรรมย 1,433,275 +14.78 2,056.36 +17.07 46.97 +3.89
เพชรบรณ 1,919,635 +4.00 5,788.20 +6.54 51.83 +2.95
ลาปาง 876,526 +9.00 2,832.83 +13.09 48.77 +4.84
นาน 731,945 +12.09 1,955.02 +20.14 49.35 +9.33
ราชบร 1,430,039 +8.97 2,237.89 +19.80 50.50 +8.03
สมทรสงคราม 1,482,860 +15.09 1,882.50 +22.88 59.18 +9.18
จนทบร 1,887,513 +10.98 5,376.55 +13.57 54.51 +5.97
ตราด 1,881,328 +7.96 14,396.02 +9.37 60.33 +4.07
รวม 19,778,310 +11.22 66,987.07 +12.89
ทมา : กรมการทองเทยวหมายเหต : *ตวเลขเบองตน
ชมยพร วเศษมงคล และ อเทน นนทเสน
30 รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
นบตงแตวนท 31 ธนวาคม 2558 ประเทศไทยและประเทศสมาชก
ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) อก 9 ประเทศ ซงมจ�านวน
ประชากรรวมกนกวา 623 ลานคน มขนาดเศรษฐกจรวมกนกวา
2,518 พนลานดอลลารสหรฐฯ ไดเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน (ASEAN Economics Community : AEC) อยางเตมตว
นนหมายความวา นบจากนไปอาเซยนจะมความรวมมอทางเศรษฐกจ
ในดานตางๆ ทใกลชดกนมากยงขน โดยเฉพาะความเชอมโยงภมภาค
อาเซยน หรอทเรยกวา ASEAN Connect ทครอบคลม การเชอมโยง
3 ดาน คอ ความเชอมโยงทางกายภาพ ครอบคลมเรองของ
การพฒนาโครงสรางพนฐานเชอมโยงโครงขายดานการขนสง
เทคโนโลยสารสนเทศ การสอสาร และพลงงาน ความเชอมโยง
ของสถาบน ครอบคลมเรองการเปดเสรและการอ�านวยความสะดวก
ทางการคา บรการ และการลงทนในอาเซยน รวมถงการด�าเนนการ
ASEAN Connect กบการทองเทยวไทย
ตามความตกลงดานการขนสงรปแบบตางๆ การปรบพธการและ
มาตรฐานตางๆ การลดขนตอนในกระบวนการขามพรมแดนใหสะดวก
และงายขน และการเสรมสรางศกยภาพของบคลากรเพอรองรบ
การด�าเนนการดงกลาว สดทายคอ ความเชอมโยงระหวางประชาชน
หมายถง การเชอมโยงถงกนดานจตใจ ลดความขดแยงทางสงคม
วฒนธรรม และประเพณ สงเสรมการเคลอนยายของประชาชนภายใน
อาเซยนใหเพมขน อยางไรกตาม อาเซยนไดจดล�าดบความส�าคญ
ของการด�าเนนการดานการพฒนาความเชอมโยงทางกายภาพทาง
ดานการขนสงและเทคโนโลยสารสนเทศเปนหลก ดงนน การกระจาย
นกทองเทยวภายในภมภาคอาเซยนจงเปนผลจากการเชอมโยงทาง
ดานกายภาพ การพฒนาเสนทางคมนาคม โดยอาเซยนไดวางกลยทธ
ไว 5 กลยทธเนนการเตมเตมเครอขายความเชอมโยงระหวางกน
ใหสมบรณมากยงขน ไดแก
31รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
การพฒนาเครอขายเสนทางทางหลวงอาเซยน โดยการยกระดบ
ถนนทยงไมไดมาตรฐานระดบ 1 จดท�าปายบอกทาง สรางสะพาน
เชอมตอระหวางประเทศ รวมทงขยายเสนทางไปสจนและอนเดย
ซงเปนประเทศทมประชากรและนกทองเทยวทมศกยภาพสง
การพฒนาโครงการเชอมโยงเสนทางรถไฟสายคนหมง-สงคโปร
ทเปนหวใจส�าคญของการกระจายนกทองเทยวจากจนลงมาในภมภาค
โดยเฉพาะการสรางเสนทางรถไฟสองสายคอ สายตะวนออก ผานไทย
กมพชา และเวยดนาม และมทางยอยแยกเชอมระหวางสปป.ลาว
และเวยดนาม สายทสองคอ สายตะวนตก ผานไทยและเมยนมา
แตจะใหความส�าคญกบสายตะวนออก ทประเทศไทยจดทอาเซยน
ตองการใหเพมเตมคอ ระหวางอรญประเทศและคลองลก ระยะทาง
6 กโลเมตร ภายในป 2557 และชวงผานดานเจดยสามองคถง
เมยนมา ระยะทาง 153 กโลเมตรภายในป 2563
การสรางเครอขายเชอมโยงล�าน�าในประเทศอยางเปนองครวมและม
ประสทธภาพ มการก�าหนดเสนทางการเดนเรอทองเทยวในลมน�าโขง
โดยเรมตนจากจนลองมาจนถงเชยงแสนผานสบสองปนนา
การเสรมสรางระบบการเดนเรอทะเลใหมประสทธภาพ และแขงขน
ไดอยางเปนองครวม ทใหความส�าคญกบการเชอมโยงเสนทางการ
เดนเรอทะเลระหวางประเทศในอาเซยน โดยการจดท�าระบบทางหลวง
การเดนเรอทะเล (RoRo) ของอาเซยน การสงเสรมการทองเทยวดวย
เรอโดยสารขนาดใหญ (Cruise) โดยการปรบปรงสมรรถนะทาเรอ
จ�านวน 47 ทา จากผลการศกษาของอาเซยนในป 2558 การจดท�า
เสนทางการเดนเรอทมประสทธภาพ (รวมทง RoRo) เชอมโยง
แผนดนใหญและเอเชยตะวนออกเฉยงใต รวมทงเชอมโยงอนภมภาค
ตางๆ ทมการรเรมขน อาท BIMP-EAGA และ IMT-GT ตลอดจน
เสนทางระหวางประเทศอยางเชน Satun/Trang-Penang-Belawan
หรอเสนทาง Malacca-Dumai เสนทาง Davao-Bitung และเสนทาง
Zamboanga-Sandakan เปนตน
32 รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
การจดระบบการขนสงในรปแบบทเชอมตอเพอใหอาเซยนเปน
ศนยกลางการขนสงในภมภาคเอเชยตะวนออก ซงจะตองเรงด�าเนนการ
East-West Corridor (EWEC) ใหส�าเรจโดยการสรางจดเชอม
ทยงขาดหายไปในเมยนมา และพฒนาทาเทยบเรอทยางก ง
และเมองดานง การสงเสรม Mekong-India Economic Corridor (MIEC)
การสรางสะพานแมน�าโขงในกมพชา การสรางทาเรอทะเลน�าลก Dawei
ในเมยนมา การสรางทางหลวงและศกษาความเปนไปไดใน
การสรางเสนทางรถไฟระหวางกาญจนบรและ Dawei โดยการพฒนา
รปแบบการเชอมโยงดงกลาวสงผลใหไทยมศกยภาพในการเปน
Hub ในการกระจายสนคาและการทองเทยว
นอกจากนน อาเซยนยงสรางความเชอมโยงเสนทางคมนาคมขนสง
กบ “เสนทางสายไหมใหมภายใตศตวรรษท 21” (The New Silk Road)
ของประเทศจน โดยการพฒนาเสนทางคมนาคม 2 เสนทาง ไดแก
Silk Road Economic Belt ซงเปนเสนทางสายไหมทางบก มลกษณะ
คลายแถบเสนเขมขดทเชอมโยงจากฝงตะวนตกของจนเชอมโยง
ประเทศทตงอยในภมภาคเสนทางสายไหมเดม (อนเดย เปอรเซย
ทวปยโรปและคาบสมทรอาหรบ) ผานเอเชยกลาง เอเชยตะวนตก
เอเชยใต อาเซยน ตะวนออกกลาง และยโรป และ 21st Century Maritime
Silk Road ซงเปนเสนทางสายไหมทางทะเลทเชอมโยงจากทาเรอ
ทางตอนใตของจน ผานภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เอเชยใต
ต ะ วนออกกลาง แอฟร กาตะ วนออก และ ไปส นส ด ท
ยโรป (ประเทศเบลเยยม) ซงเส นทางสายไหมทางทะเล
ถอเปนยทธศาสตรส�าคญในการขยายผลประโยชนระหวางจน
กบประเทศตางๆ ครอบคลมหลายภมภาค โดยเฉพาะอาเซยน
และอาจกลายเปนเสนทางทเออประโยชนตอการคาและการลงทน
และการท อง เ ท ยวมาก ทส ด อก เส นทางหน ง ในอนาคต
33รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
• ทางรถไฟ เรงพฒนาการเชอมโยงทางรถไฟสประเทศเพอนบาน
เตรยมความพรอมการกอสรางทางรถไฟสายเดนชย-เชยงราย-
เชยงของ จดท�าความตกลงการเดนรถไฟระหวางประเทศและ
จดระเบยบผประกอบการขนสงทางรถไฟ
• ทางน�า สงเสรมการทองเทยวทางล�าน�าโขงเชอมโยงกลมประเทศ
GMS ซงสอดคลองกบแนวทางของอาเซยน ยกระดบมาตรฐาน
การควบคมดแลดานความปลอดภยและสงแวดลอมในการเดนเรอ
จดท�าแนวทางการพฒนาเรอส�าราญขนาดใหญ (Cruise) ซงเปน
เปาหมายหนงของอาเซยนในการสนบสนนใหมการเชอมโยงการเดนทาง
ทางน�าดวยเรอขนาดใหญ รวมถงการพฒนาเสนทางทองเทยวทาง
ทะเล โดยจะมการปรบปรงและสรางทาเรอน�าลกแหงใหมขนตาม
ชายฝงทะเลทงฝงอาวไทยและฝงทะเลอนดามน ทไดรบความเหน
ชอบจากคณะรฐมนตรเรยบรอยแลว
• ทางอากาศ มแนวทางการขยายขดความสามารถทาอากาศยาน
หลกทส�าคญ อาท ทาอากาศยานสวรรณภม ระยะท 2 และการเพม
ประสทธภาพทาอากาศยานภเกต การพฒนาทาอากาศยานดอนเมอง
อาคารผโดยสารแหงท 3 เปนตน เพอเสรมสรางการเปนศนยกลาง
การบนพาณชยในภมภาคอาเซยน และในสวนของความรวมมอ
ไดด�าเนนการเจรจาท�าความตกลงดานการบนกบประเทศคเจรจา
ของอาเซยน
ถาการพฒนาระบบการคมนาคมขนสงของอาเซยนเสรจสนลง
ประเทศไทยจะไดรบประโยชนในการเปนศนยกลางความเชอมโยง
ทเหนชดเจน (ASEAN Hub) คอ ทางบก (ทางถนนและทางรถไฟ)
และทางอากาศจากขอไดเปรยบลกษณะทางภมศาสตรทมแหลง
ทตงใจกลางอาเซยน รวมทงความพรอมของโครงสรางพนฐาน
ในระดบหนง ตลอดจนการด�าเนนงานของไทยทรองรบโดยการ
จดท�าแผนแมบทการพฒนาประเทศเพอใหเชอมโยงกบอาเซยน
ทมการสรางเสนทางเชอมโยงหรอถนนเศรษฐกจ (Economic
Corridors) รวมถงการเชอมโยงทางน�าและอากาศ พรอมกบก�าหนด
เขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zone) เพอขยายโอกาส
ใหไทยไดใชประโยชนจากการคา การลงทน และการทองเทยวตาม
แนวเสนทางเหลานมากขน โดย
• ทางถนน มโครงการทจะสรางถนนเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน
ทงหมด 27 โครงการ เชอมระหวางไทย-สปป.ลาว ไทย-กมพชา
และไทย-เมยนมา เพอเชอมโยงกบทางหลวงอาเซยนบน 12 เสนทาง
ระยะทางทงหมด 6,693 กโลเมตร รวมทงพฒนาจดเปลยนเสนทาง
เชอมโยงระหวางเมองของประเทศตาง ๆ ตลอดจนการพฒนาสะพาน
เชอมตอกบประเทศเพอนบาน อาท สะพานขามแมน�าโขงแหงท 4
34 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
• การอ�านวยความสะดวกในการขนสง ทใหความส�าคญกบ
การขนสงผโดยสารขามชายแดนและการขนสงตอเนองหลายรปแบบ
ซงปจจบนประเทศไทยมดานชายแดนทตดกบประเทศเพอนบาน
ทงหมด 47 แหง ม 13 แหงทมความเชอมโยงกบทางหลวงอาเซยน
ทสามารถยกระดบเปนแหลงกระจายนกทองเทยว และทสามารถ
รองรบการขนสงสนคาผานแดนและขามแดนมเพยง 9 ดาน ไดแก
ดานเชยงของ และดานแมสาย จงหวดเชยงราย ดานแมสอด จงหวดตาก
ดานหนองคาย จงหวดหนองคาย ดานมกดาหาร จงหวดมกดาหาร
ดานนครพนม จงหวดนครพนม ดานอรญประเทศ จงหวดสระแกว
ดานสะเดา จงหวดสงขลา และดานปาดงเบซาร จงหวดสงขลา และ
ยงเปนเสนทางส�าหรบนกทองเทยวเดนทางระหวางกนทงรถยนต
สวนบคคลและรถบสส�าหรบทองเทยว กระทรวงคมนาคมจงได
จดท�าความตกลงการขนสงคนโดยสารระหวางประเทศ การพฒนา
เสนทางใหมๆ ในการขนสง เสรมสรางขดความสามารถของ
ผ ประกอบการขนสงตอเนองหลายรปแบบ ตลอดจนปรบปรง
กฎระเบยบ และกฎหมายเพอเพมประสทธภาพการขนสงขาม
พรมแดน การพฒนาศนยเปลยนถายรปแบบการขนสงสนคาเชยงของ
และทเชยงราย เปนตน
นอกจากนน รฐบาลยงไดพฒนา “เขตเศรษฐกจพเศษ” ขน เพอสรางฐาน
การผลตเชอมโยงกบอาเซยนทางดานการคาในอตสาหกรรมตางๆ
และเปนการพฒนาเมองชายแดนทมอาณาเขตตดตอกบประเทศ
เพอนบานในอาเซยนรองรบกบการพฒนาความเชอมโยงทาง
คมนาคมขนสงของอาเซยน ซงมทงการสรางพนทเศรษฐกจใหม
ทเปนบรเวณชายแดน การสนบสนนโครงสรางพนฐานในรปแบบ
ตางๆ โดยในป 2558 ประเทศไทยไดประกาศเขตเศรษฐกจพเศษ รวม
10 จงหวด โดยเขตเศรษฐกจพเศษทประกาศในระยะแรก 5 จงหวด
(6 พนทชายแดน) ไดแก จงหวดตาก ทสามารถเชอมโยงไปยง
เมองยางกงของเมยนมาและเชอมตอไปยงอนเดยและจนตอนใต
จงหวดมกดาหาร ทสามารถเชอมโยงประเทศสปป.ลาวและเวยดนาม
ผานเสนทาง R9 เขาสทาเรอดานง และเชอมตอไปยงประเทศจน
ตอนใตและประเทศในแถบตะวนออกไกล จงหวดสระแกว ทสามารถ
เชอมโยงกบดานศลกากรแหงใหมทางบานสตงบท ประเทศกมพชา
จงหวดตราด ทสามารถเชอมโยงกบทาเรอสหนวลล เกาะกง ของ
กมพชา และจงหวดสงขลา ทสามารถเชอมโยงกบทาเรอปนงและ
ทาเรอกลางของมาเลเซย รวมทงถนนและระบบรางเชอมโยง และ
ระยะท 2 จ�านวน 5 จงหวด ไดแก จงหวดหนองคาย ทมจดเชอมโยง
กบนครเวยงจนทรประเทศสปป.ลาว จงหวดนราธวาส เชอมโยง
กบประเทศมาเลเซยและสามารถเชอมตอไปยงสงคโปร ได
จงหวดเชยงราย สามารถเชอมโยงกบประเทศเมยนมาและ
ประเทศสปป.ลาว จงหวดนครพนม ทเชอมโยงกบประเทศสปป.ลาว
และเชอมตอไปยงประเทศเวยดนามตอนเหนอ และจนตอนใต
จงหวดกาญจนบร เชอมตอกบจงหวดทวาย ประเทศเมยนมา
ปจจบนการทองเทยวถอเปนอตสาหกรรมทประเทศตางๆ ในอาเซยน
ตางใหความสนใจ และใชเปนเครองมอหลกในการขบเคลอนและสราง
ความเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ โดยตลอด 5 ปทผานมาม
นกทองเทยวชาวตางชาตมาเยอนภมภาคนเพมขนจาก 81 ลานคน
ในป 2554 เปน 105 ลานคน ในป 2557 หรอขยายตวเฉลย
รอยละ 10.62 ตอป ซงในจ�านวนนเปนนกทองเทยวในกลมอาเซยน
(Intra-ASEAN) หรอการทองเทยวระหวางประเทศอาเซยนดวยกนเอง
ประมาณรอยละ 46 แสดงใหเหนวา โดยภาพรวมนกทองเทยวของ
ประเทศในกลมอาเซยนสวนใหญมาจากประเทศนอกอาเซยน ยกเวน
ประเทศมาเลเซยทนกทองเทยวหลกมาจากประเทศในกลมอาเซยน
เนองจากประเทศมาเลเซยไดประโยชนจากการมพรมแดนตดตอ
กบประเทศสงคโปร รวมถงความสมพนธทางศาสนาและเครอญาต
จากนกทองเทยวมสลมในประเทศอนโดนเซย ขณะทประเทศไทย
มจ�านวนนกทองเทยวกลมอาเซยนสงเปนอนดบท 2 แตนอยกวา
มาเลเซยกวา 3 เทา ตามดวยประเทศสงคโปร อนโดนเซย เวยดนาม
ฟลปปนส กมพชา สปป.ลาว บรไน และเมยนมา ตามล�าดบ
ภาพรวมของนกทองเทยวในอาเซยนทเดนทางทองเทยวในอาเซยน
เดนทางทองเทยวระหวางกนเพมขนจาก 38 ลานคนในป 2554
เปน 49 ลานคนในป 2557 หรอขยายตวเฉลยรอยละ 10.12 ตอป
35รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ส�าหรบนกทองเทยวนอกอาเซยน 10 อนดบยอดนยมทนยมเดนทางมาทองเทยวในอาเซยน มสดสวนรวมกนถงรอยละ 91.6 ของ
นกทองเทยวนอกอาเซยนทงหมด ไดแก นกทองเทยวจน ยโรป เกาหลใต ญปน ออสเตรเลย สหรฐอเมรกา อนเดย รสเซย และไตหวน
โดยนกทองเทยวจากยโรปมแนวโนมขยายตวสงกวานกทองเทยวจากประเทศอนๆ นกทองเทยวจากนอกภมภาคอาเซยนมการขยายตว
ในอตราเฉลยรอยละ 11.08 โดยเพมขนจาก 43 ลานคนในป 2554 เปน 56 ลานคนในป 2557
จากการเตบโตของนกทองเทยวของอาเซยนในเลขสองหลก แสดงใหเหนถงศกยภาพทางการทองเทยวของอาเซยนและเปนไปตามแนวโนม
ท UNWTO กลาวไววา ภมภาคอาเซยนจะเปนจดหมายหลกของการเดนทางทองเทยวและมอตราการเตบโตทางการทองเทยวสง
นกทองเทยวของกลมประเทศอำเซยน 10 ประเทศ ป 2557
ประเทศจ�านวนนกทองเทยว (พนคน) สดสวน (รอยละ)
ภายในอาเซยน นอกอาเซยน รวม ภายในอาเซยน นอกอาเซยน
มาเลเซย 20,372.8 7,064.5 27,437.3 74.3 25.7
ไทย 6,620.2 18,159.5 24,779.8 26.7 73.3
สงคโปร 6,113.0 8,982.1 15,095.2 40.5 59.5
อนโดนเซย 3,683.8 5,751.6 9,435.4 39.0 61.0
เวยดนาม 1,495.1 6,379.2 7,874.3 19.0 81.0
ฟลปปนส 461.5 4,371.9 4,833.4 9.5 90.5
กมพชา 1,991.9 2,510.9 4,502.8 44.2 55.8
สปป.ลาว 3,224.1 934.6 4,158.7 77.5 22.5
บรไน 3,662.2 223.4 3,885.5 94.3 5.7
เมยนมา 1,598.3 1,483.2 3,081.4 51.9 48.1
อาเซยน 49,223.0 55,860.8 105,083.8 46.8 53.2
ทมา : ASEAN Tourism Statistic Database
ป2557
สดสวนนกทองเทยว INTRA-ASEAN
60.0
58.0
56.0
54.0
52.0
50.0
48.0
46.0
44.0
42.0
40.0
50.0
35.0
47.5
37.7
46.5
39.8
44.7
46.2
45.2
49.2
46.8
(ลานคน)
(%)
40.0
30.0
20.0
10.0
25572556255525542553
*จำนวนนกทองเทยว
MALAYSIA,41.4%
Singapore,12.4%
Indonesia, 7.5%
Brunei, 7.4%
Laos, 6.5%
Cambodia, 4.0%
Myanmar, 3.2%
Vietnam, 3.0%
Philippines, 0.9%
THAILAND,13.4%
Brunei, 7.4%
Laos, 6.5%
Myanmar, 3.2%
Philippines, 0.9%
Extra-ASEAN, 53.2%
Intra-ASEAN, 46.8%
สกสวนนกทองเทยว Intra-Asean
ทมา : ASEAN Tourism Statistic Database
36 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
จ�ำนวนนกทองเทยวระหวำงประเทศทเดนทำงทองเทยวในกลมประเทศอำเซยน จ�ำแนกตำมประเทศถนทอย
ประเทศ
ถนทอย
2555
ประเทศ
2556
ประเทศ
2557
จ�านวน สดสวน จ�านวน สดสวน จ�านวน สดสวน
(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)
อาเซยน 39,845.5 44.7 อาเซยน 46,154.4 45.2 อาเซยน 49,223.0 46.8
จน 9,283.3 10.4 จน 12,651.2 12.4 จน 13,059.5 12.4
สหภาพยโรป 28 ประเทศ
8,079.1 9.1สหภาพยโรป 28 ประเทศ
8,694.8 8.5สหภาพยโรป 28 ประเทศ
9,275.2 8.8
ญปน 4,275.3 4.8 เกาหลใต 4,873.5 4.8 เกาหลใต 5,018.4 4.8
ออสเตรเลย 4,059.6 4.5 ญปน 4,724.3 4.6 ญปน 4,634.2 4.4
เกาหลใต 4,011.4 4.5 ออสเตรเลย 4,303.0 4.2 ออสเตรเลย 4,383.6 4.2
สหรฐอเมรกา 2,984.2 3.3 สหรฐอเมรกา 3,178.3 3.1 สหรฐอเมรกา 3,254.3 3.1
อนเดย 2,839.6 3.2 อนเดย 2,945.7 2.9 อนเดย 3,071.0 2.9
ไตหวน 1,846.0 2.1 รสเซย 2,459.8 2.4 รสเซย 2,377.5 2.3
รสเซย 1,834.6 2.1 ไตหวน 2,060.7 2.0 ไตหวน 1,920.4 1.8
10 อนดบแรก 79,058.6 88.6 10 อนดบแรก 92,045.7 90.1 10 อนดบแรก 96,217.1 91.6
อน ๆ 10,166.8 11.4 อน ๆ 10,153.3 9.9 อน ๆ 8,866.7 8.4
รวมทงสน 89,225.2 100.0 รวมทงสน 102,199.1 100.0 รวมทงสน 105,083.8 100.0
หมายเหต: *จ�านวนนกทองเทยวของประเทศบรไนกอนป 2556 ครอบคลมเฉพาะผทเดนทางโดยเครองบนทมา : Asean Tourism Statistics Database
อตรำกำรขยำยตวของจ�ำนวนนกทองเทยวภำยในกลมอำเซยน และภำยนอกกลมอำเซยน ทเดนทำงทองเทยวในอำเซยนจ�ำแนกตำมประเทศทเดนทำงไป
ประเทศภายในกลมประเทศอาเซยน (%) ภายนอกกลมประเทศอาเซยน (%) รวม (%)
2554/53 2555/54 2556/55 2557/56เฉลย
ป2553-57
2554/53 2555/54 2556/55 2557/56เฉลย
ป2553-57
2554/53 2555/54 2556/55 2557/56เฉลย
ป2553-57
มาเลเซย -0.27 -0.40 +1.57 +6.63 +1.90 +3.35 +6.76 +6.21 +6.88 +6.31 +0.56 +1.29 +2.73 +6.70 +2.91
ไทย +21.96 +16.87 +14.67 -10.66 +11.50 +19.00 +17.12 +20.42 -5.10 +14.82 +19.84 +17.05 +18.76 -6.66 +13.87
สงคโปร +12.40 +6.71 +6.66 -0.03 +6.97 +13.71 +12.30 +7.93 -4.98 +7.74 +13.17 +10.02 +7.43 -3.04 +7.42
อนโดนเซย +39.34 -19.97 +34.84 +4.77 +14.38 -5.86 +23.81 -2.77 +8.81 +5.83 +9.24 +5.16 +9.42 +7.19 +8.68
บรไน +13.01 -6.68 +2,534.60 +19.93 +808.08 +12.93 -20.95 +142.06 -1.02 +28.47 +12.97 -13.63 +1,468.20 +18.49 +428.28
สปป.ลาว +10.06 +23.79 +12.12 +6.01 +15.49 +1.95 +16.02 +19.54 +26.59 +19.75 +8.38 +22.27 +13.50 +10.03 +16.37
กมพชา +29.06 +37.53 +20.95 +8.76 +33.37 +7.59 +16.24 +14.91 +5.56 +12.93 +14.89 +24.37 +17.46 +6.95 +19.88
เมยนมา -80.40 +50.50 +44.74 +630.82 +53.00 +156.45 +26.80 +101.08 -18.76 +107.80 +3.15 +29.72 +93.04 +50.73 +72.33
เวยดนาม +21.74 +62.67 +5.61 +3.80 +29.27 +18.68 +5.96 +11.82 +4.03 +11.57 +19.09 +13.86 +10.58 +3.99 +13.98
ฟลปปนส +11.23 +13.11 +12.50 +9.33 +13.69 +11.28 +8.70 +9.28 +2.65 +8.92 +11.28 +9.07 +9.56 +3.25 +9.32
รวม +7.68 +5.60 +15.83 +6.65 +10.12 +12.36 +13.53 +13.50 -0.33 +11.08 +10.14 +9.84 +14.54 +2.82 +10.62
หมายเหต: *จ�านวนนกทองเทยวของประเทศบรไนกอนป 2556 ครอบคลมเฉพาะผทเดนทางโดยเครองบนทมา : Asean Tourism Statistics Database
37รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ประเทศ
นกทองเทยวภายในกลมประเทศอาเซยน
จ�านวน (พนคน) อตราการเปลยนแปลง (%) สดสวนตอจ�านวนทงหมด (%)
2554 2555 2556 2557 2554 2555 2556 2557 2554 2555 2556 2557
มาเลเซย 18,885.3 18,809.7 19,105.9 20,372.8 -0.27 -0.40 +1.57 +6.63 76.41 75.14 74.30 74.25
ไทย 5,529.9 6,462.6 7,410.4 6,620.2 +21.96 +16.87 +14.67 -10.66 28.95 28.91 27.91 26.72
สงคโปร 5,372.2 5,732.7 6,114.7 6,113.0 +12.40 +6.71 +6.66 -0.03 40.79 39.56 39.28 40.50
อนโดนเซย 3,258.5 2,607.7 3,516.1 3,683.8 +39.34 -19.97 +34.84 +4.77 42.60 32.42 39.95 39.04
บรไน* 124.2 115.9 3,053.5 3,662.2 +13.01 -6.68 +2,534.60 +19.93 51.30 55.43 93.12 94.25
สปป.ลาว 2,191.2 2,712.5 3,041.2 3,224.1 +10.06 +23.79 +12.12 +6.01 80.46 81.45 80.47 77.53
กมพชา 1,101.1 1,514.3 1,831.5 1,991.9 +29.06 +37.53 +20.95 +8.76 38.21 42.25 43.50 44.24
เมยนมา 100.4 151.1 218.7 1,598.3 -80.40 +50.50 +44.74 +630.82 12.30 14.27 10.70 51.87
เวยดนาม 838.4 1,363.8 1,440.3 1,495.1 +21.74 +62.67 +5.61 +3.80 13.94 19.92 19.02 18.99
ฟลปปนส 331.7 375.2 422.1 461.5 +11.23 +13.11 +12.50 +9.33 8.47 8.78 9.02 9.55
รวม 37,732.9 39,845.5 46,154.4 49,223.0 +7.68 +5.60 +15.83 +6.65 46.45 44.66 45.16 46.84
ประเทศ
นกทองเทยวภายนอกกลมประเทศอาเซยน
จ�านวน (พนคน) อตราการเปลยนแปลง (%) สดสวนตอจ�านวนทงหมด (%)
2554 2555 2556 2557 2554 2555 2556 2557 2554 2555 2556 2557
มาเลเซย 5,829.0 6,223.0 6,609.6 7,064.5 +3.35 +6.76 +6.21 +6.88 23.59 24.86 25.70 25.75
ไทย 13,568.4 15,891.3 19,136.3 18,159.6 +19.00 +17.12 +20.42 -5.10 71.05 71.09 72.09 73.28
สงคโปร 7,799.1 8,758.5 9,453.2 8,982.2 13.71 +12.30 +7.93 -4.98 59.21 60.44 60.72 59.50
อนโดนเซย 4,391.2 5,436.8 5,286.1 5,751.6 -5.86 +23.81 -2.77 +8.81 57.40 67.58 60.05 60.96
บรไน* 117.9 93.2 225.6 223.3 +12.93 -20.95 +142.06 -1.02 48.70 44.57 6.88 5.75
สปป.ลาว 532.3 617.6 738.3 934.6 +1.95 +16.02 +19.54 +26.59 19.54 18.55 19.53 22.47
กมพชา 1,780.8 2,070.0 2,378.7 2,510.9 +7.59 +16.24 +14.91 +5.56 61.79 57.75 56.50 55.76
เมยนมา 716.0 907.9 1,825.6 1,483.1 +156.45 +26.80 +101.08 -18.76 87.70 85.73 89.30 48.13
เวยดนาม 5,175.6 5,483.9 6,132.1 6,379.2 +18.68 +5.96 +11.82 +4.03 86.06 80.08 80.98 81.01
ฟลปปนส 3,585.8 3,897.6 4,259.2 4,371.9 +11.28 +8.70 +9.28 +2.65 91.53 91.22 90.98 90.45
รวม 43,496.1 49,379.7 56,044.6 55,860.8 +12.36 +13.53 +13.50 -0.33 53.55 55.34 54.84 53.16
จ�ำนวนนกทองเทยวภำยในกลมอำเซยนและภำยนอกกลมอำเซยน ทเดนทำงทองเทยวในอำเซยนจ�ำแนกตำมประเทศทเดนทำงไป
หมายเหต: *จ�านวนนกทองเทยวของประเทศบรไนกอนป 2556 ครอบคลมเฉพาะผทเดนทางโดยเครองบน
ทมา : Asean Tourism Statistics Database
38 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ดวยการเตบโตทางดานการทองเทยวของอาเซยนดงกลาว
ท�าใหการทองเทยวในอาเซยนถกจดเปนสาขาบรการทตองเรง
ด�าเนนการภายใตความรวมมอ AEC และมการจดท�าแผนยทธศาสตร
การทองเทยวอาเซยนมาถง 2 ฉบบแลว โดยฉบบท 1 พ.ศ. 2554 – 2558
แผนระยะ 5 ป ทไดด�าเนนการไปแลว และปจจบนองคกร
การทองเทยวแหงชาตอาเซยน (ASEAN NTOs) ไดจดท�าแผน
ยทธศาสตรการทองเทยวอาเซยน ฉบบท 2 พ.ศ. 2559 – 2568 ซงเปน
แผนระยะ 10 ป ก�าหนดใหภายในป 2568 อาเซยนจะเปนแหลง
ทองเทยวคณภาพทมเอกลกษณ น�าเสนอประสบการณอาเซยน
ทหลากหลาย และยดมนในพฒนาการทองเทยวทรบผดชอบ ยงยน
กระจายการพฒนาอยางสมดล เพอชวยสงเสรมความเปนอยทด
ทงดานเศรษฐกจและสงคมของชาวอาเซยน ประกอบดวย 2 ยทธศาสตร
คอ (1) การเพมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน
ใหเปนหนงจดหมายปลายทางเดยวกน โดยก�าหนดมาตรการรองรบ
ในรปของการสงเสรมใหเกดความเชอมโยงทางดานกายภาพและ
ดานสถาบน และ (2) กลยทธการสรางความเชอมนตอการเตบโต
ดานการทองเทยวของอาเซยนอยางยงยนและครอบคลมในทกมต
ซงจากแผนยทธศาสตรดงกลาวน�ามาสการจดท�าขอตกลงทองเทยว
แหงอาเซยน (ASEAN Tourism Agreement: ATTA) เพมเตม โดยม
จดมงหมายใหอาเซยนเปน Single Tourism Destination มขอตกลง
ทก�าหนด อาท การปรบปรงขนตอนการออกวซา การเปดเสรทางอากาศ
การจดท�าความตกลงทางพาณชยระหวางสายการบนในอาเซยน
การปรบปรงประสทธภาพการจดการสนามบน การพฒนานโยบาย
การทองเทยวทางเรอส�าราญ เรอขามฟาก และเรอสมทร การกระตน
การท องเ ทยวเ พอการเ รยนร เ พอการอนรกษ ธรรมชาต
มรดกทางวฒนธรรมและประวตศาสตรของกลมประเทศสมาชก
อาเซยน การสงเสรมความปลอดภยและความมนคงดานการทองเทยว
การสงเสรมการตลาดรวมกน การกระชบความรวมมอระหวาง
องคกรดานการทองเทยวในอาเซยน โดยเฉพาะสายการบน โรงแรม
ทพกตากอากาศ ผประกอบธรกจการทองเทยว การขยายแผนการ
สงเสรมการทองเทยวโดยเนน ASEAN Brand สดทายคอ การยกระดบ
หลกสตรดานการทองเทยว และเรงพฒนาคณสมบตของผใหบรการ
ชาวอาเซยนใหมคณภาพตามมาตรฐานสมรรถนะพนฐานของ
บคลากรวชาชพทองเทยวแหงอาเซยน (ASEAN Common
Competency Standards for Tourism Professionals: ACCSTP)
39รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
สดสวนนกทองเทยวอำเซยนของไทย ป 2558P จ�ำแนกตำมประเภทกำรเดนทำง
สญชาตสดสวนนกทองเทยวจ�าแนกตามประเภทการเดนทาง (รอยละ)
อากาศ น�า บก รวม
บรไน 93.3 0.4 6.3 100.0
กมพชา 24.8 1.1 74.1 100.0
อนโดนเซย 81.4 0.8 17.8 100.0
สปป.ลาว 3.0 4.0 93.0 100.0
มาเลเซย 32.5 2.8 64.7 100.0
เมยนมา 97.6 0.1 2.3 100.0
ฟลปปนส 81.5 0.7 17.8 100.0
สงคโปร 95.3 0.1 4.6 100.0
เวยดนาม 62.6 1.1 36.3 100.0
รวม 44.8 2.1 53.1 100.0
หมายเหต : P หมายถง ขอมลเบองตน ทมา : กรมการทองเทยว
นกทองเทยวอาเซยนเดนทางเขามาทางบกมากทสด และกรงเทพฯ
เปนแหลงทองเทยวทไดรบความนยมมากทสด นกทองเทยวอาเซยน
จ�านวน 4.18 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 53.1 ของนกทองเทยว
อาเซยนทเขามายงประเทศไทยเดนทางโดยทางบก รองลงมา
ไดแก ทางอากาศ 3.53 ลานคน และทางเรอ 0.16 ลานคน หรอ
คดเปนรอยละ 44.8 และรอยละ 2.1 ตามล�าดบ ทงน หากพจารณา
สดสวนประเภทการเดนทางของนกทองเทยวอาเซยนแตละประเทศ
พบวา นกทองเทยวทมสดสวนการเดนทางเขามาทางบกมากทสด
คอ สปป.ลาว กมพชา และมาเลเซย ซงมพรมแดนตดกบประเทศไทย
ส�าหรบนกทองเทยวอาเซยนอน ๆ เดนทางโดยทางอากาศเปนหลก
อยางไรกตาม เปนทสงเกตวามหลายประเทศทไมมพรมแดน
ตดกบประเทศไทย แตมผเดนทางเขาประเทศไทยทางบกจ�านวน
ไมนอย เชน เวยดนาม อนโดนเซย ฟลปปนส เปนตน แสดงใหเหนวา
มนกทองเทยวสวนหนงทเดนทางทองเทยวในประเทศเพอนบาน และ
เดนทางตอเขามาทองเทยวในประเทศไทย
นอกจากน นกทองเทยวอาเซยน 8 ประเทศ ไดแก กมพชา
อนโดนเซย สปป.ลาว เมยนมา ฟลปปนส สงคโปร เวยดนาม
และบรไน มาเยอนกรงเทพฯ มากเปนอนดบท 1 ขณะทภาคใต
เปนแหลงทองเทยวทไดรบความนยมจากนกทองเทยวมาเลเซย
อย างไรกตาม หากพจารณาในด านจ�านวนนกท องเ ทยว
จะพบวา ภาคใตมจ�านวนผไปเยอนมากทสด เนองจากเปนแหลง
ทองเทยวหลกของนกทองเทยวมาเลเซยซงมจ�านวนมากทสด
ส�าหรบสถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวอาเซยน
ในประเทศไทย ในป 2558 มจ�านวน 7.88 ลานคน คดเปน
สดสวนรอยละ 26.4 ของนกทองเทยวตางชาตทงหมด ซงสงเปน
อนดบท 2 รองจากนกทองเทยวจนทมสดสวนเทากบรอยละ 26.5
โดยนกทองเทยวอาเซยนของไทยทมจ�านวนมากทสด 3 อนดบแรก
คอ มาเลเซย สปป.ลาว และสงคโปร ซงมสดสวนรวมกนเทากบ
รอยละ 70.9 ของนกทองเทยวอาเซยนทงหมด นอกจากน จากการ
ศกษาขอมลของกรมการทองเทยวยงพบประเดนทนาสนใจ ดงน
40 รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
จ�ำนวนประชำกรอำเซยน และจ�ำนวนนกทองเทยวอำเซยนทเดนทำงมำประเทศไทย ป 2558P
ประเทศ จ�านวนประชากร1/เดนทางทองเทยวประเทศไทย2/ ล�าดบการกระจายตวของนกทองเทยว2/
จ�านวน รอยละ* 1 2 3
บรไน 417,394 13,833 3.3 กรงเทพฯ ภาคเหนอ ภาคใต
กมพชา 15,328,136 487,487 3.2 กรงเทพฯ ภาคตะวนออก ภาคใต
อนโดนเซย 254,454,778 469,226 0.2 กรงเทพฯ ภาคใต ภาคตะวนออก
สปป.ลาว 6,689,300 1,233,138 18.4 กรงเทพฯภาคตะวนออกเฉยง
เหนอภาคใต
มาเลเซย 29,901,997 3,423,397 11.4 ภาคใต กรงเทพฯ ภาคเหนอ
เมยนมา 53,437,159 259,678 0.5 กรงเทพฯ ภาคใต ภาคเหนอ
ฟลปปนส 99,138,690 310,975 0.3 กรงเทพฯ ภาคใต ภาคตะวนออก
สงคโปร 5,469,700 937,311 17.1 กรงเทพฯ ภาคใต ภาคตะวนออก
เวยดนาม 90,730,000 751,091 0.8 กรงเทพฯ ภาคตะวนออก ภาคใต
หมายเหต: * หมายถง รอยละตอประชากร ทมา: 1/ World Bank 2/ กรมการทองเทยว
ทมา : กรมการทองเทยว
นกทองเทยวอาเซยนมาประเทศไทยสวนใหญเพอการทองเทยว/
พกผอน มากทสดคดเปนรอยละ 75.1 และเปนวตถประสงคการเดนทาง
หลกในทกประเทศ รองลงมาไดแก การตดตอธรกจ การชอปปง MICE
บรการสขภาพ ราชการ การแตงงาน/ฮนนมน และกฬา ตามล�าดบ
โดยการเดนทางเพอตดตอธรกจทมสดสวนสงเปนอนดบท 2 ใน 7
ประเทศ คอ กมพชา อนโดนเซย สปป.ลาว มาเลเซย ฟลลปปนส
สงคโปร และเวยดนาม นอกจากน การเดนทางมาเพอการประชม
สมมนา การทองเทยวเพอเปนรางวลและงานแสดงสนคา (MICE)
เปนวตถประสงคการเดนทางทมสดสวนสงเปนอนดบท 3 ใน 5
ประเทศ โดยสปป.ลาว และกมพชา มสดสวนสงประมาณรอยละ 10
สะทอนใหเหนวา ประเทศไทยเปนจดหมายปลายทางทสามารถ
ตอบสนองความตองการของนกทองเทยวอาเซยนทหลากหลาย
41รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
นกทองเทยวอาเซยนนยมจบจายซอเสอผา อาหารแหง/ของขบเคยว และเครองหนงมากทสด นกทองเทยวอาเซยนมคาใชจายในการทองเทยว
ประเทศไทยเฉลยคนละ 28,076.43 บาท ในจ�านวนนเปนคาซอสนคา/ของทระลกเฉลยคนละ 8,568.10 บาท หรอคดเปนรอยละ 30 ของ
คาใชจายทงหมด ส�าหรบสนคาทมมลคาการใชจายสงสด 5 อนดบแรก ไดแก เสอผา อาหารแหง/ของขบเคยว เครองหนง อญมณ/
เครองประดบ และเครองใชไฟฟา ตามล�าดบ ทงน นกทองเทยวอาเซยนทกประเทศมคาใชจายซอเสอผาสงเปนอนดบ 1 และอาหารแหง/
ของขบเคยวสงเปนอนดบ 2
สดสวนวตถประสงคกำรเดนทำงของนกทองเทยวอำเซยนป 2558P
ประเทศทองเทยว
/พกผอนตดตอธรกจ ชอปปง MICE สขภาพ ราชการ
เเตงงาน/ฮน
นมนกฬา อนๆ
บรไน 85.8 2.3 2.3 4.1 0.8 0.5 3.4 0.3 0.5
กมพชา 64.6 10.7 3.4 9.0 8.7 2.3 0.2 0.0 1.1
อนโดนเซย 76.0 10.1 5.5 3.5 0.2 1.8 0.3 0.2 2.4
สปป.ลาว 64.0 12.7 4.8 10.4 2.7 2.6 0.8 0.2 1.8
มาเลเซย 81.0 8.6 5.1 2.7 0.0 0.9 0.4 0.6 0.7
เมยนมา 54.3 11.3 15.4 2.6 8.5 3.2 0.0 0.2 4.5
ฟลปปนส 72.1 13.4 2.4 4.8 0.2 1.5 0.0 0.7 4.9
สงคโปร 86.8 4.7 4.4 0.9 0.2 0.7 0.8 0.2 1.3
เวยดนาม 66.2 23.1 2.4 5.2 0.4 0.8 0.4 0.4 1.1
รวม 75.1 10.5 4.8 4.4 1.5 1.4 0.5 0.4 1.4
หมายเหต: 1) P หมายถง ขอมลเบองตน 2) สเขยว หมายถง สดสวนสงเปนอนดบท 1 และสน�าตาล หมายถง สดสวนสงเปนอนดบท 2
ทมา: โครงการส�ารวจคาใชจายนกทองเทยว ป 2558 (ส�ารวจ 7,900 ราย) กรมการทองเทยว
42 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ASEAN Connect อาจสงผลกระทบตอการทองเทยวไทยทงใน
ดานบวกและลบ คอ ไทยจะไดรบประโยชนจากการเพมขนของนกทองเทยว
ทงจากภายในภมภาคอาเซยนและจากนอกภมภาค ดวยความ
ไดเปรยบจากทตงของประเทศ และความพรอมดานการคมนาคม
ขนสงของไทยทมากกวาประเทศเพอนบานใกลเคยง สงผลใหไทย
มบทบาทเปนจดศนยกลาง เพอรองรบและกระจายนกทองเทยว
(Springboard) ทงจากภายในภมภาคอาเซยน และนอกภมภาค
อาเซยน อยางไรกตาม การเตบโตดงกลาวอาจสงผลตอความแออดและ
ประสทธภาพการใหบรการของทาอากาศยานของไทยทงในสวนกลาง
และสวนภมภาค รวมทงดานตรวจคนเขาเมองไดในอนาคต
นอกจากนน ความสะดวกในการเดนทางเชอมโยงไปยงประเทศตางๆ
ในอาเซยนทเพมขน โดยเฉพาะประเทศกลม CLMV ไดแก กมพชา
สปป.ลาว เมยนมา และเวยดนาม ทมแหลงทองเทยวทมความ
คำใชจำยเฉลยตอคนของนกทองเทยวอำเซยนของไทย ป 2558P
ประเทศ*
บรไน กมพชา อนโดนเซย สปป.ลาว มาเลเซย เมยนมา ฟลปปนส สงคโปร เวยดนาม อาเซยน
เสอผา 5,502.78 3,320.23 4,822.79 2,516.02 3,396.91 7,015.38 5,081.37 7,312.26 5,702.77 4,213.51
ผาไหม/ผาฝาย 444.59 411.74 328.26 231.61 473.01 533.85 396.40 147.06 220.51 359.01
เครองหนง 935.44 393.36 342.63 947.07 647.01 729.36 988.25 437.36 554.94 643.13
อญมณ
/เครองประดบ994.00 494.72 554.15 295.68 588.59 268.06 953.20 340.71 565.40 507.80
หตถกรรม 537.12 280.48 777.11 375.42 434.10 644.14 444.79 287.67 353.46 418.27
ของเลน 164.82 172.52 75.70 133.39 138.52 154.85 165.77 92.46 150.70 133.43
เครองใชไฟฟา 764.11 343.21 196.58 337.40 356.18 828.26 1,483.85 312.15 737.73 434.78
ผลตภณฑ
สขภาพ/สปา500.25 355.13 169.17 264.82 278.45 597.70 329.77 370.89 556.46 324.94
ผลไม/
ดอกไม301.45 149.52 155.90 99.96 211.56 110.25 163.20 96.04 191.60 166.24
อาหารแหง/
ของขบเคยว1,116.17 750.79 1,113.96 478.29 1,054.54 1,061.43 921.59 1,281.84 881.52 954.82
วตถมงคล 70.85 25.70 35.48 30.01 70.71 52.33 6.08 81.82 16.74 52.50
อนๆ 482.90 450.70 397.55 564.54 289.38 449.90 245.68 251.67 409.43 359.67
รวม 11,814.48 7,148.10 8,969.28 6,274.21 7,938.96 12,445.51 11,179.95 11,011.93 10,341.26 8,568.10
หมายเหต : 1) P หมายถง ขอมลเบองตน 2) * ประมาณการจากโครงสรางการใชจายของนกทองเทยวอาเซยนของไทย ไตรมาสท 1
และ 2 ป 2558, ทมา : โครงการส�ารวจคาใชจายนกทองเทยว ป 2558 (ส�ารวจ 7,900 ราย), กรมการทองเทยว
แปลกใหมมธรรมชาตทยงคงความอดมสมบรณ และแหลงทองเทยว
มรดกโลกทมชอเสยง ซงแตละประเทศตางมนโยบายและมาตรการ
กระตนภาคการทองเทยวของประเทศออกมาอยางตอเนอง ทงนแมวา
ในปจจบนจ�านวนวนพกเฉลยโดยรวมของนกทองเทยวชาวตางชาต
ของไทยจากภมภาคตางๆ จะมแนวโนมเพมขนเลกนอย แตผล
จากการเพมขนมากของจ�านวนนกทองเทยวภมภาคเอเชยตะวนออก
ทมวนพกสนมผลกระทบท�าใหจ�านวนวนพกเฉลยโดยรวมลดลง
อยางไรกตาม คาดวาบทบาทการเปนประตและสะพานสอาเซยน
ของไทยจะไมสงผลตอวนพกเฉลยโดยรวมในระยะสน แตการเตบโต
ของการทองเทยวอาเซยน อาจมผลท�าใหนกทองเทยวตางชาต
ของไทยกระจายตวสประเทศอาเซยนมากขนในขณะทระยะเวลา
รวมของการเดนทางทองเทยวเปลยนแปลงไดคอนขางยาก จงอาจ
มผลท�าใหจ�านวนวนพกของนกทองเทยวรายสญชาตในประเทศไทย
ลดลงในอนาคต
43รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ในขณะเดยวกน อาจสงผลให การกระจายตวของนกทองเทยว
ตางชาตสแหลงทองเทยวรองในประเทศไทยลดลง เนองจากจ�านวน
วนพกทจ�ากด ดงนน ภายหลงทนกทองเทยวเสรจสนการเดนทาง
ในแหลงทองเทยวหลก (สวนใหญคอ กรงเทพมหานคร และจงหวด
ชายทะเลอยางเชน พทยา ภเกต สมย และกระบ เปนตน) อาจจะ
เดนทางตอไปทองเทยวประเทศอนในภมภาคอาเซยนทนทโดยไมให
ความสนใจทจะแวะพกตามแหลงทองเทยวรองของไทย
ความพรอมของประเทศไทยตอการเปนศนยกลางความเชอมโยงดาน
การทองเทยวของอาเซยนตามทรฐบาลไดตงเปาหมาย หรออาจจะ
เรยกไดวา การก�าหนดต�าแหนง (Position) ใหประเทศไทยมบทบาท
เสมอนประตหลกสภมภาคอาเซยน (ASEAN Hub) เปนศนยกลาง
ความเชอมโยงและกระจายนกทองเทยวของภมภาคอาเซยน
ทงทางการบน ทางบก และทางน�า ดงนน ตองพจารณาวาประเทศไทย
มจดแขง (ศกยภาพ) เพยงพอหรอไม และอะไรคอโอกาสและขอจ�ากด
ตอการมบทบาทดงกลาว
จ�ำนวนวนพกเฉลยของนกทองเทยวชำวตำงชำตของไทย ป 2556 – 2558P
หมายเหต : P หมายถง ขอมลเบองตน ทมา : กรมการทองเทยว
44 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
• มการขยายตวของเทยวบน (Low Cost) ภายในประเทศและ
ระหวางประเทศ โดยใชไทยเปนจดศนยกลางในการบนเชอมตอ
ไปภมภาคตางๆ ของไทย หรอประเทศอนๆ ในภมภาคอาเซยน
เพอรองรบการเตบโตของนกทองเทยวทจดการเดนทางดวยตนเอง
(FIT) ทมพฤตกรรมทองเทยวอยางประหยดมากขน
• ความพรอมของบรการดานการทองเทยว ทงจ�านวนโรงแรม
ทพกทมอยมากมายหลายระดบทพรอมใหบรการในราคาทยอมรบ
ความสะอาดและพอเพยงของสาธารณปโภคและสาธารณปการ
และการใหบรการดวยความเปนไทยทเปนเอกลกษณและเสนหของ
บรการดานการทองเทยว นอกจากน ยงมความพรอมในการใหบรการ
แกนกทองเทยวกลมเฉพาะ (Niche) เหนไดจากวตถประสงคในการ
เดนทางมาไทย นอกเหนอจากทองเทยวแลว มการเดนทางมาเพอ
ท�าธรกจ และจบจายซอสนคาเปนวตถประสงคตนๆ ในการเดนทาง
• ประเทศไทยมความรวมมอกบกลมสมาชกอาเซยนมาโดยตลอด
ทงการประสานความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภาคลมแมน�าโขง
(GMS) ความรวมมอทางเศรษฐกจอรวด - เจาพระยา - แมโขง
(ACMES) และความรวมมอเขตเศรษฐกจสามฝายอนโดนเซย-
มาเลเซย-ไทย (IMT-GT) เปนตน
• หนวยงานภาครฐใหความส�าคญและสนบสนนการสงเสรมให
ประเทศไทยเปนศนยกลางเดนทาง ของนกทองเทยวจากภมภาค
อน ๆ และการเชอมโยงและกระจายนกทองเทยวภายในกลมอาเซยน
โดยก�าหนดใหไทยเปน ASEAN Hub ทงทางการบน ทางบก และทางน�า
สถตกำรเดนทำงเขำ - ออกรำชอำณำจกร โดยใชบตรผำนแดน (Border Pass)
ปเมยนมา สปป.ลาว กมพชา มาเลเซย รวม
เขา ออก เขา ออก เขา ออก เขา ออก เขา ออก
2554 516,931 454,362 1,139,943 1,093,389 6,226,221 6,071,130 455,718 430,852 13,088,029 12,916,876
2555 1,049,293 987,046 1,113,867 1,079,999 6,058,505 5,865,591 386,014 363,175 13,433,479 13,270,774
2556 1,533,583 1,473,370 883,327 858,259 1,432,085 1,357,392 534,356 527,774 8,595,725 8,669,190
2557 2,589,722 2,415,286 1,091,485 1,072,824 1,481,770 1,417,955 479,214 456,806 10,045,147 9,946,462
2558 3,155,337 2,979,097 1,149,544 1,159,039 1,733,838 1,669,306 536,779 504,701 11,329,585 11,268,021
ทมา : ส�านกงานตรวจคนเขาเมอง
ขอจ�ากด
• แรงงานด านการท องเ ทยวของไทยมความขาดแคลน
ทงเชงปรมาณและคณภาพ ขณะทแรงงานใหมทจบการศกษา
สาขาโรงแรมและการทองเทยวจะรแตทฤษฎ แตยงมขอจ�ากด
ในดานประสบการณการท�างาน รวมถงความออนทกษะดานภาษา
ในการสอสารกบผรบบรการชาวตางชาต
• ความสามารถดานการแขงขนของแหลงทองเทยวไทยกบประเทศ
ในอาเซยนทมแนวโนมลดลง จากปญหาความเสอมโทรมของ
แหลงทองเทยวทางธรรมชาต ตลอดจนการขาดความเปนระเบยบของ
แหลงทองเทยว ความปลอดภยของนกทองเทยวในแหลงทองเทยว
และการพฒนาแหลงทองเทยวทมนษยสรางขน
• การพฒนาแหลงทองเทยวในประเทศเพอนบานทดงดดใจมากกวา
แหลงทองเทยวของไทย
ประเดนทควรใหความส�าคญ
• การก�าหนดต�าแหนง (Position) ของประเทศไทยในอาเซยน
ทชดเจน โดยการสงเสรมใหประเทศไทยเปนทงแหลงทองเทยว
เพอพกผอนสดสปดาหของประชากรอาเซยน (ASEAN Weekend
Destination) ทสามารถเดนทางมาทองเทยวตามแหลงทองเทยวตางๆ
รวมทงซอสนคา ประชม/สมมนาและจดแสดงสนคา การรกษาพยาบาล
และการเสรมสรางสขภาพ หรอการทองเทยวทางบนเทง (สวนสนก
Theme Park เปนตน) หรอเปนจดแวะพกชนเยยมเพอเดนทาง
ตอไปยงประเทศอนๆ ในขณะเดยวกน ประเทศไทยเปนศนยกลาง
โอกาส
• ท�าเลทตงทางภมศาสตรทอยศนยกลางของอาเซยนและมเขตแดนตดตอกบหลายประเทศในอาเซยน (สปป.ลาว เมยนมา กมพชา มาเลเซย)
ทสามารถเชอมตอไปยงประเทศอนๆ ทงในภมภาคเดยวกนและประเทศในภมภาคอนไดทงทางบก ทางน�า และทางอากาศ โดยเฉพาะ
ทางบกทมการเดนทางผานเขา-ออกตามดานชายแดนทงหมด 28 ดาน โดยแตละปมการเดนทางเขาออกประเทศไทยกวา 10 ลานคน
และมทาอากาศยานในประเทศกระจายไปยงภมภาคตางๆ ทวประเทศและประเทศใกลเคยง จ�านวน 66 แหง โดยเปนทาอากาศยานทรองรบ
เครองบนพาณชย 35 แหง และเปนสนามบนนานาชาต 12 แหง
45รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
การเดนทางของนกทองเทยวตางชาตในอาเซยน (ASEAN Hub)
ทนกทองเทยวตางชาตสวนใหญเดนทางมาแวะพกประเทศไทยทงการ
เปนจดหมายปลายทางหรอเปนทางผานไปยงประเทศอนๆ ในอาเซยน
• เรงพฒนาโครงสรางพนฐานและสงอ�านวยความสะดวกตางๆ
เพอรองรบนกทองเทยวใหพกคางคนในประเทศไทยหรอจบจาย
ใชสอยในประเทศไทยเพมขน กอนเดนทางตอไปยงประเทศอนๆ
ในกลมอาเซยน และเปนจดแวะพกแกนกทองเทยวอาเซยนกอน
เดนทางไปแหลงทองเทยวหลกในประเทศซงสวนใหญอยไกลจาก
ดานขามแดน อาท การพฒนาจดแวะพกส�าหรบนกทองเทยวอาเซยน/
ชาวตางชาตทเดนทาง โดยเฉพาะบรเวณพนทชายแดนเพอเปน
จดแวะพกใหแกนกทองเทยวนอกอาเซยนกอนเดนทางขามแดนไป
ทองเทยวในประเทศเพอนบาน
• เรงพฒนาและปรบปรงโครงสรางพนฐานทางการบนของประเทศ
เพอรองรบกบโอกาสในการเปนศนยกลางการเดนทางทางอากาศ
สอาเซยน ทงการเรงรดการขยายทาอากาศยานสวรรณภม จดท�า
ทาอากาศยานหลก/รองเพอรองรบปรมาณนกทองเทยวทเพม
ขนอยางเปนระบบ เชน ทาอากาศยานสวรรณภม-ดอนเมอง-
อตะเภา ในตางจงหวด เชน ภเกต-กระบ-สราษฎรธาน การปรบปรง
ทาอากาศยานในภมภาคใหเป นทาอากาศยานนานาชาตท
เชอมโยงกบประเทศเพอนบานตามการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ อาท
ทาอากาศยานอตะเภา และทาอากาศยานในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
รวมทงการสรางเสนทางรถไฟเชอมโยงการเดนทางระหวาง
ทาอากาศยานสวรรณภม ทาอากาศยานดอนเมอง และทาอากาศยาน
อตะเภา เพอใชเปนฐานในการกระจายนกทองเทยวไปยงพนทตางๆ
ภายในภมภาคและระหวางภมภาค
• สนบสนนใหมการจดท�าแผนยทธศาสตรการพฒนาการทองเทยว
ทางน�าและทางบก เพอเชอมโยงการเดนทางระหวางกน ซงครอบคลม
ไมเฉพาะการปรบปรงโครงสรางพนฐาน แตควรเพมการใหความ
ส�าคญกบความรวมมอในการก�าหนดเสนทางทองเทยวและรวมกน
ก�าหนดมาตรฐานในการเดนทางเขาออกระหวางประเทศ โดยค�านง
ถงมตดานเศรษฐกจ ความมนคง และความยงยนของระบบการ
ทองเทยวของภมภาค
• สงเสรมการลงทนของภาคเอกชนดานการทองเทยวไทยใน
อาเซยน เพอใหเกดความเชอมโยงการทองเทยวระหวางประเทศไทย
กบประเทศในอาเซยนมากขน ทงในรปของการจดท�าแพคเกจ
การทองเทยวรวมกนและการสงตอนกทองเทยวระหวางกน ในรปแบบ
ของ Combined Packages ทเชอมโยงนกทองเทยวจากเมองหลก
สเมองรอง (Capital to Local : C2L) ซงเปนทนยมของแตละประเทศ
รวมทงสนบสนนการเชอมโยงในลกษณะเมองรองสเมองรอง (Local
to Local : L2L) ทสามารถเชอมโยงไดทงทางอากาศและทางบก
ตวอยางเชน ปจจบนสายการบนไทยแอรเอเชยไดก�าหนดให
ทาอากาศยานดอนเมองเปนจดพกและเชอมโยงนกทองเทยว
อนโดนเซยสประเทศอนๆ ในภมภาคอาเซยน และจงหวดสระแกว
ซงเปนประตภาคตะวนออกทเชอมโยงกบประเทศกมพชาและ
เวยดนาม ทสามารถกระจายนกทองเทยวสจงหวดฉะเชงเทรา ชลบร
ระยอง และกรงเทพฯ เปนตน ซงชวยใหประเทศไทยมบทบาท
ทชดเจนยงขนในการเปนศนยกลางรองรบและกระจายนกทองเทยว
ในภมภาคอาเซยน
• สงเสรมการจดเสนทางการทองเทยวระหวางประเทศไทยกบ
ประเทศกลม CLMV ทไดมการจดเสนทางทองเทยวระหวางประเทศ
ในกลม CLMV (Multicountry Tour Routes) ส�าหรบกลมนกทองเทยว
ทตองการเดนทางหลายประเทศในคราวเดยวกน โดยใชทางหลวง
อาเซยนเปนจดเชอมตอการเดนทาง และการลองเรอทางแมน�า
ไวทงหมด 11 เสนทาง ส�าหรบเสนทางทเชอมโยงกบประเทศไทย
มอย 9 เสนทาง โดย 2 เสนทางทประเทศไทยเปนเจาภาพหลก ไดแก
เสนทาง Mekong Discovery Trail ทเชอมโยง บรรมย-อบลราชธาน-
จ�าปาสก สปป.ลาว และสะตรงแตรง กมพชา และเสนทาง Mekong
Cruising in the Golden Triangle ทเชอมโยง เชยงราย-เชยงของ-
บอแกว-ปากเบง-หลวงพระบาง สปป.ลาว ซงเสนทางนจะเนน
การทองเทยวทางเรอ Cruise ระหวางประเทศทมระยะเวลาการเดนทาง
หลายวนลองตามลมแมน�าโขง หรอการเดนทางภายในหนงวนเพอ
ชมธรรมชาตและวฒนธรรม รวมทงกจกรรมการผจญภย
• ปรบกลยทธเพอใหการมาเทยวประเทศไทยเปนมากกวาการ
มาเพอทองเทยวเพยงอยางเดยว ส�าหรบนกทองเทยวในประเทศ
กล ม CLMV เนองจากนกทองเทยวกล มนมศกยภาพในการ
ใชจาย มโอกาสในการเตบโตสง และมวตถประสงคการเดนทาง
มาประเทศไทยทหลากหลาย การลงทนและพฒนาแหลงทองเทยว
ขนาดใหญทมสนคาและบรการพรอมสงอ�านวยความสะดวกตางๆ
ทตอบสนองวตถประสงคการเดนทางของแตละชาต จะชวยยกระดบ
ใหประเทศไทยเปนศนยกลางดานอนนอกเหนอจากทองเทยวพกผอน
• การสงเสรมการลงทนของภาคเอกชนไทยทไดเปรยบในการเปน
ผน�าดานการทองเทยวเหนอ CLMV
• รฐบาลสนบสนนใหภาคธรกจไทยเขาไปลงทนในพนทเขต
เศรษฐกจพเศษชายแดน เพอเชอมโยงการทองเทยวกบประเทศ
เพอนบาน และขยายฐานสประเทศเพอนบานทยงตองการการลงทน
การพฒนาทางการทองเทยวในระยะตอไป
สดทายคงเปนเรองของบทบาทภาคเอกชนทตองกระตอรอรนใน
การเรยนร และปรบตวเพอรองรบกบการเปลยนแปลงอยเสมอ
ทส�าคญคอ ตองรกษาคณภาพการบรการใหเปนทประทบใจ ไมเอา
เปรยบนกทองเทยวรวมกนสอดสองการประกอบธรกจทองเทยว
ทผดกฎหมายใหเขาสระบบ และรวมใหขอมลและขอเสนอแนะทเปน
ประโยชนแกภาครฐในการน�าไปเปนแนวทางการปฏบตทถกตองตอไป
46 รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ป 2555
ป 2556
ป 2557
ป 2558
26.55%
18.84%
28.22%
26.39%
CHINA
26.39%26.39%ASEAN
EUROPE
OTHER
26.55%CHINA
เปรยบเทยบกบนกทองเทยวภมภาคอน
6.2
7.26.6
7.8
จำนวนนกทองเทยว (ลานคน)
เปรยบเทยบกบนกทองเทยวภมภาคอน
58%นยมไปภาคใต
53%คมนาคมทางบก
80%มาเพอเทยวพกผอน
51%51%นยมซอเสอผา
ขอมลพฤตกรรม
นกทองเทยว
อาเซยนทมาไทย
แต 10% มาทำธรกจ
แต 29% ไปกรงเทพฯ
แต 10% มาซอเครองหนง
แต 44% ขนเครองบนมาแต 44% ขนเครองบนมาแต 44% ขนเครองบนมาแต 44% ขนเครองบนมาแต 44% ขนเครองบนมา28,076 บาทคอคาใชจายของ
นกทองเทยวอาเซยนเฉลยตอทรปเพมขน 4.4%จากปทแลว
รายได (แสนลานบาท)1.5
1.91.7
2.2
13.3%
อตราเตบโตรายไดเฉลยตอป
อตราเตบโตจำนวนนกเทยวเฉลยตอป
8.5%
รายได (แสนลานบาท)(แสนลานบาท)
2.2
1.7
13.3อตราเตบโตอตราเตบโตรายไดเฉลยตอป
อตราเตบโตป 2556
1.9
ป 2555
1.5
จำนวนนกเทยว
ASEANASEANTOURIST
ASEANASEANTOURISTTOURISTTOURISTTOURISTTOURIST
ขอมลป2558
47รำยงำนภำวะเศรษฐกจทองเทยว
ASEAN Connect
ทสดของนกทองเทยวของนกทองเทยว อาเซยน
3.4ลานคน43.4%shareMalaysia
1.2ลานคนลานคน16.6%shareLaos
ลานคนลานคน16.6%shareshare16.6%shareshareLaos
0.9ลานคนลานคน11.9%share11.9%shareshareSingapore
0.9ลานคนลานคน11.9%11.9%shareshareSingaporeSingaporeSingapore
8.7หมนบาทลาน32.2%shareMalaysia
3.1หมนลานบาทลานบาท14.2%share14.2%shareshareSingapore
3.1หมนลานบาทลานบาท14.2%14.2%shareshareSingaporeSingapore
2.8หมนลานบาทลานบาท12.6%shareLaos
2.8หมนลานบาทลานบาท12.6%shareshare12.6%shareshareLaos
3.4ลานคน
01
8.7หมนบาทลาน
01
1.2ลานคนลานคน16.6%
020.90.9ลานคนลานคน11.9%
03
3.1หมน3.1หมนลานบาทลานบาท
022.8หมน2.8หมนลานบาทลานบาท
03
Philippines
03 0201
4หมนบาท
3.9หมนบาท
Philippines
033.8หมนบาท บาท
Brunaiบาท
Myanmar
ใชจายตอทรปสงสด
สรางรายไดสงสด
มาทองเทยวมากทสด
ในป พ.ศ. 2558
พมา เวยดนาม
ลาว
กมพชา
จน
ไทย
ดานง
ภเกต
พงงา
กระบ
มาเลเซย
ยางกง
เกาะกดแหลมฉบงชลบร
สงคโปร
สหนวลลนครโฮจมนห
อาวหะลอง
จอรจทาวน
ลงกาว
พเลา ปงกอร
พอรตกลง
มะละกา
แมนำเจาพระยา
สราษฎรธาน
ประจวบครขนธ
สงขลา
ทองเทยวชายฝงทะเล
ทองเทยวแมนำลำคลอง
ทองเทยวดวยเรอยอรช
ทองเทยวดวยเรอสำราญ
ประจวบครขนธ
เกาะชาง
แมนำโขง
แมนำสองส
แมนำสาละวน
แมนำกก
48 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
ประเทศไทยไดรบการยอมรบวาเปนแหลงทองเทยวทางทะเลทมชอเสยงของชาวตางชาตนกทองเทยวทมาประเทศไทยกวาครงมวตถประสงค ในการ
ทองเทยวทางทะเล จากความสวยงามของชายหาดและเกาะทมอย
จ�านวนมาก และมกจกรรมทหลากหลาย ท�าใหจงหวดในภาคใต
และภาคตะวนออกของประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวทางทะเล
ทตดอนดบโลก ดงนนการทองเทยวทางน�าจงมบทบาทส�าคญตอไทย
โดยเฉพาะการทองเทยวทางทะเล ซงประกอบดวย การทองเทยว
โดยเรอส�าราญ การทองเทยวโดยเรอยอรช และการทองเทยว
ชายฝง ขณะเดยวกนการทองเทยวในแมน�าล�าคลองของไทยกเปน
รปแบบหนงทนกทองเทยวนยม ซงเปนผลจากวฒนธรรมลมน�าของ
ไทยจนไดชอวาเปนเวนสตะวนออก
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
ชมยพร วเศษมงคล
Cruise Tourism
การทองเทยวดวยเรอสำราญ
49รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
การทองเทยวทางทะเล (Maritime Tourism)
การทองเทยวดวยเรอส�าราญ (Cruise) เปนรปแบบการใหบรการ
เดนทางทรวมพาหนะเดนทางกบความบนเทง มกจกรรมบนเรอ
และกจกรรมบนฝงเมอเรอเทยบทาตามเมองตางๆ เสนทางและ
การใหบรการแตกตางกนไปตามขนาด ประเภทและการใชงาน
อาท Mainstream Cruise Ship เปนเรอทไดรบความนยมมากสด
ดวยลกษณะทเหมอนรสอรท Adventure Cruise Ship เปนเรอ
ทออกแบบและมอปกรณทใหบรการส�าหรบการเดนทางไปแหลง
ทองเทยวทอยหางไกลซงเรอโดยสารขนาดใหญไมสามารถเขาถง
Expedition Cruise Ship เปนเรอทออกแบบเปนพเศษ หรอมการ
วจยปรบปรงรปแบบเพอการเดนทางเฉพาะอยาง เชน การเดนทาง
บนทะเลน�าแขง และ River Cruise Ship ทมขนาดเลก ออกแบบ
มาเพอใชในการลองแมน�าและคคลองตางๆ เปนตน
สมาคมการเดนเรอส�าราญใหญทสดของโลก (Cruise Lines
International Association (CLIA)) ระบวา ในชวง 5-6 ปทผานมา
มจ�านวนนกทองเทยวทเดนทางดวยเรอส�าราญสงขนเรอยๆ จาก
17.8 ลานคนในป 2552 เปน 23 ลานคน ในป 2558 เพมขนเฉลย
รอยละ 4.4 ตอป และคาดวาในชวง 5 ปขางหนา (ป 2558-2563)
ธรกจเรอส�าราญจะขยายตวจากการสรางเรอใหมของสมาชก
เพมขนอก 55 ล�า ดวยมลคาการลงทนกวา 25 พนลานดอลลารสหรฐฯ
โดยในป 2557 อตสาหกรรมทองเทยวเรอส�าราญสรางมลคาทาง
เศรษฐกจสงถง 119.9 พนลานดอลลารสหรฐฯ ชวยใหเกดการ
จางงานเกอบลานคน
ส�าหรบอตสาหกรรมการทองเทยวดวยเรอส�าราญในภมภาคเอเชย
นน CLIA รายงานวา ในป 2557 มจ�านวนนกทองเทยวดวย
เรอส�าราญสงถง 2.17 ลานคน ในชวงป 2556-2558 ขยายตวเฉลย
รอยละ 19.88 ตอป โดยประเทศในภมภาคเอเชยทเรอส�าราญนยม
แวะจอดเทยบทา (Port of Calls) สงสด คอ ประเทศญปน รองลงมา
ไดแก มาเลเซย เกาหลใต จน เวยดนาม สงคโปร และไทย
ตามล�าดบ ทาเรอทมจ�านวนเรอมาจอดเทยบทามากทสดจะอยท
สงคโปร รองลงมาไดแก ทาเรอ Baoshan ของไตหวน เกาะเจจ ของ
เกาหลใต ฮองกง และจอรจทาวน ของเกาะปนง ทาเรออาวปาตอง
จงหวดภเกตของไทยอยในล�าดบ 7 ในป 2558 อาวปาตอง
ขยบขนมาเปนล�าดบ 6 และมทาเรอ Cruise กวลาลมเปอรเพมขนใน
รายการทาเรอ อนเนองมาจากการเปดเสนทางเดนเรอใหมมากขน
ในภมภาค เชน เสนทางภเกต-ยางกง เสนทางบาหล-กรงเทพฯ
เสนทางไป-กลบสงคโปรและแวะภเกต เสนทางอนโดนเซย-
ปาปวนวกน-ออสเตรเลย เสนทางกรงเทพ-กมพชา-เวยดนาม-
Sanya (จน)-มาเกา-ฮองกง เปนตน
10 อนดบประเทศยอดนยมในการจอดเทยบทาของเรอ Cruise
ล�าดบ
ป 2557 ป 2558
ประเทศ จ�านวนวนเทยบทา
ประเทศ จ�านวนวนเทยบทา
1 ญปน 626 ญปน 646
2 มาเลเซย 505 มาเลเซย 580
3 เกาหลใต 417 เกาหลใต 377
4 จน 390 สงคโปร 374
5 เวยดนาม 363 ไทย 374
6 สงคโปร 335 เวยดนาม 316
7 ไทย 293 จน 300
8 ไตหวน 235 ฮองกง 200
9 ฮองกง 184 อนโดนเซย 196
10 อนโดนเซย 176 ไตหวน 175
ทมา: ประมวลจาก Cruise Lines International Association Southeast Asia.
Asia Cruise Trends 2014 Edition
50 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
10 อนดบทาเทยบเรอ Cruise ยอดนยม
ล�าดบ
ป 2557 ป 2558
ทา/เมอง จ�านวนวนเทยบทา
ทา/เมอง จ�านวนวนเทยบทา
1 สงคโปร 335 สงคโปร 374
2 เหมาชาน/เซยงไฮ
254 เกาะเจจ/เกาหลใต
217
3 เกาะเจจ/เกาหลใต
218 ฮองกง 200
4 ฮองกง 184 เหมาชาน/เซยงไฮ
183
5 จอรจทาวน/ปนง
183 จอรจทาวน/ปนง
177
6 คลง/ไทเป 147 อาวปาตอง/ภเกต
140
7 อาวปาตอง/ภเกต
115 พอรตคลง/กวลาลมเปอร
131
8 โฮจมนตซต 111 คลง/ไทเป 130
9 พซาน/เกาหลใต
108 โฮจมนตซต 130
10 ฮาลองเบย/ฮานอย
108 NA -
ทมา: ประมวลจาก Cruise Lines International Association Southeast Asia. Asia
Cruise Trends 2014 Edition
ส�าหรบในป 2558 CLIA คาดวาจะมเสนทางเดนเรอใหมๆ เพม
มากขน โดยรอยละ 92.1 เปนการเดนทางภายในภมภาคเอเชย
ทใหบรการโดยบรษทเรอของเอเชย เชน จนและญปน เปนตน ท
เหลอรอยละ 7.9 เปนการเดนทางระยะไกลระหวางภมภาคโดย
เรอจากประเทศนอกภมภาค ท�าใหระยะเวลาในการเดนทางของ
เสนทาง Cruise ในภมภาคนสนมาก โดยรอยละ 40 มโปรแกรม
การเดนทางเพยง 2-3 คน และรองลงมารอยละ 34 มโปรแกรม
การเดนทาง 4-6 คน
ส�าหรบประเทศไทยปจจบนยงไมมทาเรอโดยสาร (Cruise
Terminal) โดยเฉพาะจงเปนจดแวะพกชมแหลงทองเทยว
การแวะจอดในประเทศไทยจงตองเทยบทารวมกบเรอสนคา
โดยทาเทยบทใหบรการหลกๆในไทยมอย 5 แหง ทาทมเรอส�าราญ
มาใชบรการมากทสด คอ ทาเรออาวปาตอง จงหวดภเกต รองลง
มา ไดแกทาเรอแหลมฉบง จงหวดชลบร ทาเรอเกาะสมย จงหวด
สราษฎรธาน ทาเรอจงหวดกระบ และทาเรอคลองเตย กรงเทพฯ
ตามล�าดบ
เรอส�าราญทแวะเทยบทาสวนใหญ คอ รอยละ 80.5 แวะโดยไม
คางคนบนฝง มเพยงสวนนอย คอ รอยละ 16.2 ทแวะพก
คางคน โดยนกทองเทยวทเดนทางมาลงทาเรอคลองเตยพกคาง
คนบนฝงถงรอยละ 54.8 และททาเรอแหลมฉบงมการพกคางคน
รอยละ 40.9 โดยทเรอส�าราญบางสวนใชทาเรอทง 2 แหงนเปน
จดสนสดเส นทางการเดนเรอ (Turnaround) ทงน CLIA
ไดคาดการณวา แนวโนมจ�านวนวนเทยบทาของประเทศไทย
ลดลงจากเฉลยรอยละ 14 ในชวงป 2556-2558 เหลอเพยงรอยละ 7
ทาเรอ จ�านวนวนเทยบทา
แวะจอด ปลายทาง คางคน ทงหมด
อาวปาตอง ภเกต 136 - 4 140
แหลมฉบง ชลบร 41 11 36 88
เกาะสมย 52 - 2 54
กระบ 52 - - 52
คลองเตย กรงเทพฯ 13 1 17 31
รวม 294 12 59 365
ทมา: ประมวลจาก Cruise Lines International Association Southeast Asia. Asia
Cruise Trends 2014 Edition
ความท าทายทมาพร อมกบป ญหาและอปสรรคการทองเทยวดวยเรอส�าราญแถบภมภาคเอเชยเตบโตในอตราสง
อยางตอเนอง ทงการพฒนาจดแวะพกใหม อาท ในอนโดนเซย
ทพฒนาจดแวะพกใหมชอ Probolinggo ทน�าเสนอประสบการณ
การทองเทยวภเขาไฟผนวกเขากบเสนทางเดนเรอจากสงคโปร-
บาหล นโยบายของจนในการผลกดนธรกจเรอส�าราญเพอ
การกระตนอตสาหกรรมทองเทยว มการจดท�าแผนแมบทวาดวย
การพฒนาการทองเทยวเรอส�าราญจน ภายใตการโปรโมทเสนทาง
สายไหมทางทะเลแหงศตวรรษท 21 ดวยการผลกดนอตสาหกรรม
เรอส�าราญจน-อาเซยน ทเรมเปดใหบรการในเสนทางกวางซ
(เมองเปยไห เมองฝางเฉงกาง) ไปยงฮาลองเบยของเวยดนาม พรอม
การพฒนาทาเรอ Cruise และสงอ�านวยความสะดวกตางๆ ใหได
มาตรฐานระดบสากลและหรหรารองรบเรอขนาดใหญไดพรอมกน
51รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
หลายล�าเพมขนใน 4 เมองหลก ไดแก นครเซยงไฮ เซยะเหมน
เทยนจง และกวางโจว นอกจากน รฐบาลจนยงไดออกกฎหมาย
อนญาตใหบรษททด�าเนนธรกจเรอส�าราญของตางประเทศจดตง
ตวแทนธรกจเพอด�าเนนการไดอยางเตมรปแบบ
ส�าหรบประเทศไทยนนเปนทสนใจของบรษทเดนเรอส�าราญระหวาง
ประเทศหลายราย ในการเปนจดแวะเทยวของนกทองเทยว ซงเปน
โอกาสทไทยจะกระตนอตสาหกรรมทองเทยวทางทะเลของประเทศ
ใหเตบโต ทผานมาดวยขอจ�ากดหลายประการท�าใหประเทศไทย
สามารถเปนไดเพยงทาเรอแวะพกทจะคอยตอนรบนกทองเทยวท
เดนทางมากบเรอส�าราญขนาดใหญ รฐบาลชดปจจบนจงคาดหวงวา
ในอนาคตอนใกลประเทศไทยจะสามารถพฒนาจากการเปนเพยง
ทาเรอแวะพกมาเปนทาเรอ Cruise Home Ports และกาวไปส
การเปนศนยกลางการทองเทยวดวยเรอส�าราญของอาเซยน
อยางไรกตาม การพฒนาดงกลาวขนอยกบปจจยทเกยวของท
สงเสรมและเปนขอจ�ากดในการพฒนาการทองเทยวเรอส�าราญ
ของไทย โดยมรายละเอยดดงน
ปจจยเสรม• ประเทศไทยมแหลงทองเทยวทตางชาตรจกและใหความสนใจใน
ล�าดบตนๆ โดยเฉพาะความสวยงามของทะเล และเกาะแกง
ตางๆ ทมเอกลกษณทางวฒนธรรม วถชวตความเปนอย
อยางไทย ซงเปนเสนหดงดดใหชาวตางชาตเดนทางมาเยอน
ประเทศไทยอยางตอเนอง
• ความพรอมของโครงสรางพนฐานและสงอ�านวยความสะดวก
ตางๆ เชน มการอ�านวยความสะดวกและความรวดเรวในการ
เดนทางเชอมโยงแหลงทองเทยวตางๆ มโรงแรมทพกทมให
เลอกหลากหลายรปแบบและราคา รานอาหารและภตตาคาร
จ�านวนมาก เปนตน
• นโยบายรฐบาลทมความชดเจนมากขน ในการสนบสนน
การทองเทยวดวยเรอส�าราญขนาดใหญ (Cruise)
ขอจ�ากด• ขาดความพรอมของทาเทยบเรอ ปจจบนยงไมมทาเทยบ เรอส�าราญทไดมาตรฐานส�าหรบรองรบเรอส�าราญทมขนาดใหญ ทงในฝงอาวไทยและอนดามน ยงใชทาเทยบเรอขนสงสนคา โดยเฉพาะการพฒนาทาเทยบเรอในฝงอาวไทย ทมโอกาส รองรบการเชอมโยงเสนทางการเดนเรอตามเสนทางสายไหม ทางทะเลในศตวรรษท 21 เชอมตอ จน ญปน และเกาหลใต กอนทจะเดนทางไปยงทาเรอของมาเลเซยและสงคโปร• ผประกอบการดานการทองเทยวของไทยบางสวนขาดมาตรฐาน และคณภาพการใหบรการ โดยเฉพาะบรษทน�าเทยวทมบทบาท ส�าคญในการเขารบชวงดแลผโดยสารบนเรอส�าราญเมอขนฝง ทงการน�าเสนอกจกรรมน�าเทยวและแหลงทองเทยว การจด พาหนะน�าเทยว การพาไปซอของ นอกจากน ยงขาดความ รวมมออยางจรงจงและตอเนองของสมาคมดานการทองเทยว ทเกยวของ ในการประสานความรวมมอกบสมาคมการเดนเรอ ส�าราญระหวางประเทศและผประกอบการเดนเรอส�าราญ ในการ ผลกดนการก�าหนดเสนทางเดนเรอทแวะมาเทยบทาและ
พกคางคนในประเทศไทยมากขน
Yacht Tourism
การทองเทยวดวยเรอยอรช
52 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
• ปญหาความปลอดภยในชวตและทรพยสน ปจจยส�าคญประการ
หนงทสงผลตอการตดสนใจเดนทางดวยเรอส�าราญมาแวะจอด
ททาเรอของประเทศไทย คอ ความปลอดภยตอชวตและ
ทรพยสน รวมทง ความสงบภายในประเทศ ซงปจจบน ยงคงม
กรณนกทองเทยวไดรบความเสยหายทงชวตและทรพยสนอย
อยางตอเนองทงจากการใหบรการทขาดคณภาพ และจากโจร
ผราย
กา ร เ ต ร ย มคว ามพร อ ม รอ ง ร บก า รพฒนาการทองเทยวดวยเรอส�าราญภาครฐ รฐบาลชดปจจบนไดผลกดนการพฒนาการทองเทยว
ดวยเรอส�าราญ ปรบปรงทาเทยบเรอน�าลกในพนทจงหวดภเกต
ใหเรอส�าราญขนาดใหญสามารถเขาเทยบทาได สวนในระยะยาว
(ป 2558-2565) มการศกษาเพอกอสรางทาเรอน�าลกแหงใหมใน
บรเวณเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน และจงหวดกระบ รวมทง
ปรบปรงสงอ�านวยความสะดวกหลงทาเพอรองรบและสนบสนน
ใหมการเปดเสนทางเดนเรอส�าราญเพมขน นอกจากน กระทรวง
การทองเทยวและกฬายงไดก�าหนดใหการทองเทยวดวยเรอส�าราญ
เปนหนงในประเดนยทธศาสตรทองเทยวป พ.ศ. 2558-2560
ภาคเอกชน สภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทยได
น�าเสนอแผนพฒนาธรกจเรอส�าราญ (Cruise) โดยในชวงเรงดวน
1-2 ป ใหมการปรบปรงและพฒนามาตรฐานทาเรอ A1 ทแหลมฉบง
ปรบปรงทาเทยบเรอเลกหนาทอนทเกาะสมย และสรางทาเทยบเรอ
เลกชวคราวทกระบใหสามารถรองรบเรอส�าราญ และเรงปรบปรง
ระเบยบพธการอ�านวยความสะดวก ควบคกบการศกษาแผนการ
สรางทาเรอศนยกลางแหงท 2 ในฝงอาวไทย ระหวางกรงเทพฯ
ชลบร และ Home Port แหงท 3 ในฝงอนดามน (ทกระบหรอภเกต)
นอกเหนอจากบทบาทของภาครฐและภาคเอกชนดงกลาวแลว
สงทควรด�าเนนการพฒนาควบคกนไป คอ
• รวมกบบรษทผใหบรการเรอส�าราญ เพอวางแผนการพฒนา
แหลงทองเทยวทสอดคลองกบความสนใจของนกทองเทยวกลม
เปาหมาย
• เพมศกยภาพการบรหารจดการของผ ประกอบการ SMEs
ในธรกจการผลตและบรการทเกยวเนองกบการทองเทยวทางเรอ
ส�าราญขนาดใหญ รวมทงผลกดนและหามาตรการจงใจสมาคม
และผประกอบการเดนเรอส�าราญในการก�าหนดเสนทางเดนเรอ
มาเทยบทาและแวะพกคางคนในประเทศไทยมากขน
“เรอยอรช” (Yacht) เปนเรอส�าหรบการทองเทยวสนทนาการและ
กฬา จากราคาของเรอและคาบ�ารงรกษาเรอทสง ท�าใหการทองเทยว
ดวยเรอยอรชจ�ากดอยเฉพาะกลม โดยราคาของเรอยอรช เรมตน
ทสบลานขนไปจนถงหลายพนลานบาทตามขนาดและสงอ�านวย
ความสะดวกในเรอ โดยขนาดทวไปจะอยระหวาง 10 เมตร ไปจนถง
หลกรอยเมตร โดยเรอทมขนาดเลกกวา 12 เมตรเรยกวา “Cabin
Cruiser” แตถามขนาดเกน 24 เมตรขนไปเรยกวา “Superyacht”
และถามขนาดใหญกวา 50 เมตรเรยกวา “Megayacht”
Akasiayachting.com ไดระบถงเสนทางทองเทยวทไดรบความนยม
สงสดดวยเรอยอรช คอ เสนทางเดนเรอแถบทะเลเมดเตอรเรเนยน
เนองจากสภาพภมอากาศเหมาะสม ธรรมชาตสวยงามและในเมอง
ทมทาเรอรองรบ อาท สเปน ฝรงเศส อตาล มวฒนธรรมและ
ประวตศาสตรเปนทนาสนใจของนกทองเทยว
เสนทางเดนเรอยอรชในภมภาคเอเชย เปนอกหนงเสนทางทไดรบ
ความนยมและมการเตบโตสงในชวงทผานมา โดยภมภาคเอชย
เปนทงแหลงผลตเรอยอรช และมเสนทางทองเทยวดวยเรอยอรชท
นกทองเทยวใหความสนใจ โดยเฉพาะเสนทางในไทยและ
อนโดนเซย โดยในไทยศนยกลางการบรการเรอยอรชอยทจงหวด
ภเกต มการบรการใหเชาตงแตเรอในรปแบบการเชารายวน
(Day Boats) ไปจนถงการเชาเรอขนาดใหญ Megayachts พรอม
ลกเรอ โดยใชเสนทางทองทะเลอนดามนไปยงเกาะตางๆ รอบเกาะ
ภเกต สวนการบรการเรอยอรชในอนโดนเซย มศนยกลางอยท
บาหล โดยฤดทเหมาะกบการทองเทยวเรอยอรชในแถบเอเชยคอ
ชวงเดอนธนวาคมถงเดอนเมษายน
53รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
ภเกต…ศนยกลางการทองเทยวทางเรอทดทสดในเอเชยจงหวดภเกตเคยไดรบรางวล “Best Asian Maritime Capital” หรอ
“ศนยกลางการทองเทยวทางเรอทดทสดในเอเชย” จากงาน Asia
Boating Award 2553 ทประเทศฮองกง เนองจากความสวยงาม
และภมอากาศของภเกตทสามารถแลนเรอมาไดตลอดป ประกอบ
กบความพรอมในดานอตอเรอและอซอมเรอยอรชทมอยกวา 40
แหง และการไดเปรยบในเรองของราคา คณภาพ และคาใชจาย
ในการน�าเรอมาจอดททาเทยบเรอ ท�าใหมนกทองเทยวแลนเรอ
ยอรชจากภมภาคตางๆ เขามาจอดแวะพกเรอทภเกตสงถงปละ
ประมาณ 1,200 ล�า โดยเขามาพกเฉลยครงละ 60 วน และในแตละ
วนนกทองเทยวจะใชจายเฉลยไมต�ากวา 100,000 บาทตอคน (โดย
เฉลยประมาณ 3 คนตอเรอหนงล�า) สรางรายไดใหกบจงหวดภเกต
ในแตละปสงกวา 2 หมนลานบาท นอกจากภเกตแลว ยงมจงหวด
รมฝงทะเลทงอนดามนและอาวไทยทมทาเทยบเรอมารนาทรองรบ
กระจายตวในเมองทองเทยวชายฝงทะเลทส�าคญ อาท กระบ ชลบร
ตราด และประจวบครขนธ
ความพร อมของไทยในการพฒนาการ ทองเทยวดวยเรอยอรชเมอพจารณาในประเดนทงดานความตองการ (Demand) และความ
พรอมของปจจยพนฐาน (Supply) ของการทองเทยวดวยเรอยอรช
ของไทย สามารถสรปปจจยเสรมและขอจ�ากดไดดงน
ปจจยเสรม• ประเทศไทยมชอเสยงเปนทยอมรบในการเปนแหลงทองเทยว
ทางเรอทดทสดในเอเชยและมแหลงทองเทยวอนทหลากหลาย
และมความพรอมของอตสาหกรรมอตอเรอและอซอมเรอยอรช
อนเปนทยอมรบในระดบโลกทงในเรองของคณภาพและราคา
• มกจการทด�าเนนธรกจเกยวของกบการขายและใหเชาเรอยอรช
กวา 40 รายในประเทศไทย รองรบกลมนกทองเทยวทตองการเชา
เรอยอรชเพอทองเทยวชมธรรมชาตในระยะสนๆ ตามชายฝง
ทะเลของไทย ในราคาหลากหลายตามความตองการ เชน เรอ
ขนาด 8 คน สามารถคางบนเรอได 2 วน 1 คน เสนทางจาก
พทยาไปเกาะชางและเกาะกด ราคา 850,000 บาท เรอขนาด
8-14 คนเทยวตามเกาะใชเวลาวนเดยวในพนทเขตพทยาราคา
550,000 บาท หรอการใหบรการรปแบบเดยวกนทภเกต ราคา
ประมาณ 420,000 บาท และเรอยอรชตกปลาขนาดเลก 6-10
คน ราคา 85,000-118,000 บาท
• ความพรอมของโครงสรางพนฐานและปจจยเสรมทางการ
ทองเทยว ทงโรงแรมทพก และความสะดวกสบายในการเดนทาง
ทองเทยวเชอมโยงไปยงแหลงทองเทยวอนไดสะดวกเมอ
นกทองเทยวสนสดการเดนทางทองเทยวโดยเรอยอรช
ขอจ�ากด• ความไมเพยงพอและการกระจกตวของทาจอดเรอยอรช
(มารนา) ปจจบนประเทศไทยมมารนาอยทงสน 11 แหง ใน
จ�านวนนอยในฝงอนดามน 6 แหง และฝงอาวไทย 5 แหง ซง
สามารถรองรบเรอยอรชเขาจอดไดตงแต 8 ล�าจนถงสงสด
300 ล�า แตกตางกนไปในแตละทา รองน�าและขนาดของ
เรอยอรช โดยมารนาทสามารถใหบรการจอดเรอไดจ�านวนมาก
สดและเรอขนาดใหญสด คอ อาวปอ แกรนดมารนา จงหวด
ภเกต และยอรช เฮเวน มารนา จงหวดภเกต สวนในฝงทะเล
อาวไทย มารนาสวนใหญจะสามารถรองรบเรอขนาดระหวาง
7-28 เมตร โดยเรอยอรชทตองการจอดเรอกบทางมารนาทกแหง
ในภเกตตองท�าการจองลวงหนาอยางนอยไมต�ากวา 1 เดอน
ในดานการกระจายแหลงทตงของมารนาทางฝงทะเลอนดามนม
เฉพาะเมองทองเทยวหลกในทะเลอนดามน คอ จงหวดภเกตและ
42 ลำทาเรอกระบ รเวอรมารนา
76 ลำรอยล ภเกต มารนา
35 ลำ
80 ลำทาเรอกระบ โบทลากน
100 ลำ
300 ลำยอรช เฮเวน มารนา (ภเกต)
173 ลำโบทลากน มารนา ภเกต
135 ลำ
300 ลำอาวปอ แกรนดมารนา (ภเกต)
100 ลำ
381 ลำ
สยามรอยลวล เกาะชาง (ตราด)
14 ลำเกาะชาง มารนาแอนรสอรท
22 ลำ (เฟส 1)โอเชยนมารนา ยอรชคลบ(ชลบร)
33 ลำ
เพาเวอรโบต ปราณบร(ประจวบครขนธ)
22 ลำ (เฟส 1)
ภทรมารนา แอนดยอรชคลบ(ประจวบครขนธ)
(ตราด)
ฝงทะเลอนดามนจำนวน "มารนา"
ฝงทะเลอาวไทยจำนวน "มารนา" จำนวนเรอยอรชทสามารถจอดในนำ
จำนวนเรอยอรชทสามารถจอดบนบก
การทองเทยวชายฝงทะเล
Coastal Tourism
54 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
กระบ ยงไมครอบคลมเมองทองเทยวรมทะเลอนๆ เชน พงงา ตรง
และสตล เปนตน เชนเดยวกบทางฝงทะเลอาวไทย ซงเปนผลมา
จากความเหมาะสมของรองน�าและขนาดของพนทหลงทาทตองการ
พนทในการท�ากจกรรมตอเนอง
• ขอจ�ากดของกฎหมายและมาตรการทเกยวของในการสงเสรม
ใหประกอบธรกจเชาเรอในไทย เนองจากขอจ�ากดในการอนญาต
ใหเจาของ Superyacht ตางชาตทมาจอดเทยบทาในประเทศไทย
สามารถประกอบธรกจใหเชาเรอของตนได และขอจ�ากดของระยะ
เวลาทอนญาตใหเรอตางชาตทผานเขามาในนานน�าไทยและอยใน
ไทยไดถง 6 เดอนในขณะทระยะเวลาวซาทใหกบนกทองเทยวท
เดนทางมากบเรอสามารถใหได 30 วนเทานน
แนวทางการเตรยมความพรอม: รองรบการพฒนาการทองเทยวดวยเรอยอรช• สงเสรมการพฒนามารนาในเมองทองเทยวชายทะเลของไทย
ทมศกยภาพ ซงกระทรวงคมนาคมเคยศกษาและเสนอไวเมอ
ป 2547 ซงมจ�านวนทงสน 33 แหง สามารถจอดเรอไดเพมขน
ประมาณ 1,500 ล�า
• ปรบปรงกฎหมายและระเบยบทเกยวของเพอเออใหมการเตบโต
ของการทองเทยวโดยเรอยอรช อาท การอนญาตใหเจาของ
Superyacht ทเขามาทองเทยวและพ�านกอยในประเทศไทย
สามารถประกอบการใหเชาเรอของตนไดไมเกน 1 ป ตามหลก
เกณฑในกฎหมายเรอไทย การสนบสนนของภาครฐในการ
พฒนาโครงสรางพนฐาน เชน เขอนกนทรายกนคลน การขดลอก
รองน�าและการตดตงเครองหมายเดนเรอ เปนตน
• เพมศกยภาพของผ ประกอบการ SMEs ในอตสาหกรรม
อตอเรอยอรช และอซอมเรอยอรชในการพฒนาดานการบรหาร
จดการ ความรทางเทคนค และดานการลงทน
• ประชาสมพนธการทองเทยวดวยเรอยอรชทตองด�าเนนการทงใน
มตของการพฒนาการท องเ ทยวควบค กบการพฒนา
อตสาหกรรมอตอเรอยอรช และอซอมเรอยอรช
การทองเทยวชายฝงทะเลกวารอยละ 50 ของนกทองเทยวทเดนทางมายงประเทศไทยม
วตถประสงคในการเดนทางเพอมาชมความงามทางทะเล โดย
Sea Sand Sun เปนจดขายหลกของการทองเทยวของไทยมาทกยค
ทกสมย ไทยมจงหวดตดทะเลถง 22 จงหวดทงฝงทะเลอนดามนและ
ฝงทะเลอาวไทย โดยจงหวดชายทะเลทนกทองเทยวนยมเดนทาง
ทองเทยวมากทสด คอ ภเกต รองลงมา คอ ชลบร (พทยา)
สราษฎรธาน (เกาะสมย) กระบ พงงา และสงขลา รปแบบการ
ทองเทยวชายฝงทะเลทไดรบความนยมจากนกทองเทยวตางชาต
คอ การเดนทางทางเรอไปยงเกาะตางๆ จนมเสนทางทองเทยวทาง
เรอตลอดแนวชายฝงทงในอาวไทยและอนดามนในรปแบบของการ
เดนทางเปนเสนทางระหวางเกาะในรปแบบ Island Hopping ซงม
จดประสงคหลกเพอพกผอนตามชายหาด ชมธรรมชาตชายฝงทะเล
ทสวยงาม ด�าน�าชมปะการง ชมปาชายเลน หรอกจกรรมยามค�าคน
เชน การออกไปตกหมก เปนตน
55รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
โดยการทองเทยวทางทะเล พนททไดรบความนยมในล�าดบตนๆ
อาท เกาะลาน หมเกาะสมลน-สรนทร จงหวดพงงา และเกาะสมย
ดวยจ�านวนนกทองเทยวในป 2558 เทากบ 3.87 ลานคน 2.45 ลานคน
และ 0.74 ลานคน ตามล�าดบ สรางรายไดใหกบประเทศรวมกน
ประมาณ 2.43 หมนลานบาท โดยทเกาะสมยมากสด 1.32 หมน
ลานบาท ซงเพมขนจากป 2557 โดยเฉพาะเกาะลานจ�านวน
นกทองเทยวเพมขนมากสดรอยละ 31.18 รองลงมาไดแก
หมเกาะสมลน เพมขนรอยละ 12.00 สวนเกาะสมยเพมขน
นอยสด รอยละ 5.65
จ�านวนและรายไดจากนกทองเทยวชายฝง*
ชอเกาะ จ�านวน (คน) รายได (ลานบาท)
2557 2558 2557 2558
เกาะลาน** 2,951,518 3,871,694 4,318.22 5,946.26
เกาะสมย 697,632 737,019 10,918.95 13,222.98
หมเกาะสมลน-สรนทร** 2,183,983 2,446,061 3,670.55 5,178.53
รวม 5,833,133 7,054,774 18,907.72 24,347.77
หมายเหต: *ขอมลประมาณการ ** เฉพาะนกทศนาจรทมา : กรมการทองเทยว
จากจ�านวนหมเกาะในประเทศไทยทมจ�านวนมากมาย ท�าใหม
เสนทางทองเทยวทางทะเลในรปแบบ Island Hopping (การเดนทาง
จากเกาะหนงไปยงเกาะหนง ) ซงมเรอประจ�าทางวงตามเสนทาง
ทกวนหรอในชวงฤดทองเทยวโดยใชเรอโดยสาร เรอเฟอรร และ
เรอสปดโบท ซงเปนทนยมของนกทองเทยวของไทยและตางชาต
โดยเสนทางทส�าคญ ไดแก
1. เสนทางอาวไทยตอนบน ตราด เกาะชาง เกาะหมาก เกาะกด
และเรอไปยงเกาะตางๆ ใกลชายฝง อาท เกาะเสมด เกาะลาน
เกาะสชง เปนตน
2. เสนทางอาวไทย เสนทางชมพร เกาะเตา เกาะพงน เกาะสมย
3. เสนทางอนดามน โดยมศนยกลางทภเกต โดยเสนทางอนดามนใต
จากภเกต-เกาะพพ-เกาะลนตา-เกาะไหง-เกาะรอก-เกาะหลเปะ-
ลงกาว เสนทางอนดามนเหนอ จากภเกต-เกาะสมลน-เกาะสรนทร
เปนตน
ในขณะเดยวกน การเดนทางระยะใกลๆ เพอชมทวทศนและไปยง
เกาะใกลชายฝงกเปนอกรปแบบการทองเทยวทไดรบความนยม
โดยเรอทใชมทงเรอหางยาว เรอประมง เรอสปดโบท เสนทาง
ทองเทยวชายฝงทะเลทส�าคญไดแก
เกาะชาง-นงเรอเทยวไปยงเกาะตางๆ ซงมมากถง 52 เกาะ จงเปน
กจกรรมยอดฮตของนกทองเทยว เกาะทนยมไดแก เกาะหวาย-
เกาะกระดาษ-เกาะหมาก-เกาะกระดาน-เกาะงาม-เกาะเหลายา
ขอดของเกาะชางคอสามารถเทยวไดทงป
เกาะสมย-หมเกาะอางทอง-เกาะพงน ซงถอวาเปนเสนทาง
ทองเทยวส�าหรบการด�าน�าตนทจดไดวาสวยทสดในอาวไทย
56 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
เกาะพพ-หาดอาวตนไทร-อาวโละดาลม/เกาะพพ-อาวมาหยา-
อาวปเละ-อาวโละซามะ และมการเดนทางไปยงเกาะใกลเคยง เชน
เกาะยง เกาะไผ เกาะปดะนอก เกาะปดะใน เปนตน
เกาะเสมด-ทวรเกาะทะล และเกาะกฎเพอด�าน�า ตงแคมป ดปะการง
หรอนงเรอออกไปตกหมกทอาวทบทม
อทยานแหงชาตอาวพงงา-เดนทางไปยงถ�าลอด เขาเขยน เขาหมาจ
เกาะปนหย เขาทะล เขาพงกน และเขาตะป
อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน-เปนแหลงด�าน�าสวยทสดตด 1 ใน
10 ของโลก ไดรบการยกยองวาเปนหมเกาะทมความสวยงามทง
บนบกและใตน�ามปะการงทสวยงามหลายชนด สามารถด�าน�าได
ทงน�าตนและน�าลกใตน�าสามารถพบปลาทหายาก เชน ปลาวาฬ
ปลาโลมา ปลาไหลมอเรย (Moray) เปนตน อทยานแหงชาต
หมเกาะสมลนประกอบดวยเกาะหลกๆ ไดแก เกาะบอน เกาะบาง
เกาะสมลน เกาะปาย เกาะเมยง เกาะปายง เกาะหยง และ
เกาะตาชย โดยมเสนทางระหวางเกาะสมลนกบเกาะตางๆ รวมทง
การเดนเรอชมรอบเกาะ
อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร - ทนกทองเทยวสามารถเดนทางไป
ยงเกาะหลกๆ 5 เกาะ คอ เกาะสรนทรเหนอ เกาะสรนทรใต เกาะร
เกาะกลาง และเกาะไข ซงนบวาเปนหมเกาะทมความอดมสมบรณ
ของแนวปะการงน�าตนขนาดใหญทสดแหงหนงของประเทศไทย
เกาะหลเปะ - มความเปนธรรมชาตของปะการงรอบเกาะ มเวงอาว
ทสวยงาม ทรายขาวละเอยด สามารถเชาเรอเดนทางไปยงอทยาน
แหงชาตตะรเตาและเกาะใกลเคยง
ศกยภาพดานการทองเทยวชายฝงทะเลของไทย
ปจจยเสรมลกษณะทางภมศาสตรทเปนคาบสมทรของไทยท�าใหมชายฝงทะเล
ทอดยาวระยะทางรวมกนประมาณ 3,148.23 กโลเมตรทงสองฝง
ทะเล มชายฝง หาดทรายทสวยงามเหมาะแกการทองเทยวพกผอน
ซงนบไดวาเปนจดขายหลกของการทองเทยวของไทยทไดรบความ
นยมอยแลวในปจจบน
• ทรพยากรชายฝงทะเลของไทยมความหลากหลาย ทงลกษณะ
ภมประเทศทแปลกตาของธรณสณฐาน เชน ปาเกาะในพนท
จงหวดพงงา และความหลากหลายทางธรรมชาต เชน ปาชายเลน
ปาชายฝง แหลงหญาทะเล และแหลงปะการง
• มหาดทรายจ�านวนมากทสวยงามเปนทยอมรบของนกทองเทยว
โดยประเทศไทยมหาดทรายจ�านวนถง 357 แหง กระจายตวอย
ในพนทภาคใต ภาคตะวนออก และภาคตะวนตก โดยชายหาด
ของประเทศไทย 6 แหงตดอนดบ 25 หาดทรายในเอเชยและ
แปซฟกประจ�าป 2558 ทจดโดย TripAdvisor.com (2 แหงใน
ภเกต คอ หาดในหาน และหาดกะตะนอย 2 แหงในกระบ คอ
หาดไรเลย และหาดพระนาง 1 แหงทเกาะหลเปะ สตล คอ หาด
ซนไรซ และอก 1 แหงทเกาะพะงน สราษฎรธาน คอ หาดทอง
นายปานนอย)
• มกจกรรมหลากหลายทน�าเสนอแกนกทองเทยว แตละพนท
ชายฝงทะเลของไทยมการน�าเสนอกจกรรมทแตกตางกนไปตาม
ลกษณะของพนท ทงกจกรรมทเกยวของกบการชมธรรมชาต
ใตทองทะเล จากกจกรรมด�าน�าดความสวยงามของปะการงและ
ปลา กจกรรมการปนหนาผาหนปนในพนทเกาะพพ และชายหาด
ไรเลย หรอกจกรรม Full moon Party ณ หาดรน บนเกาะพงน
• ภาครฐใหความส�าคญกบการพฒนาการทองเทยวชายฝงทะเล
และมนโยบายทชดเจน โดยกระทรวงการทองเทยวและกฬา
ไดก�าหนดไวในยทธศาสตรการพฒนาพนทในรปแบบคลสเตอร
ครอบคลมพนทชายฝงทะเลอนดามน ชายฝงทะเลตะวนออก
และชายฝงทะเลตะวนตก ทก�าหนดต�าแหนงการทองเทยวของ
แตละพนทไวชดเจน โดยมงพฒนากจกรรมการทองเทยวท
หลากหลายและสอดคลองกบลกษณะของพนท และเตมไปดวย
สสน กจกรรมและเทศกาลตางๆ ทเปนมตรกบสงแวดลอม
เชอมโยงสนานาชาต เชน สรางเมองพทยาใหเปนสปอรต
เดสตเนชน หรอการสนบสนนพนทชายฝงทะเลดานตะวนตกให
เปนแหลงทองเทยวพกผอนเพอสขภาพของกลมครอบครวและ
ผสงอาย เปนตน
57รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
ขอจ�ากด• ปญหาความเสอมโทรมของทรพยากรชายฝ งทะเล ไดแก
การลดลงของพนทปาชายเลน พนทแหลงปะการงและ
หญาทะเลมสภาพเสอมโทรม และปรากฏการณปะการงฟอกขาว
(Coral Bleaching) พนทชายหาดและทวทศนสวยงามทสญเสยไป
จากปญหาขยะและน�าเสย การกอสรางอาคารรกล�าแนว
ชายหาด การตกตะกอนทบถมของเศษดนและหน รวมถงการ
กอสรางในเขตชายฝง การเดนเรอ และการกดเซาะชายฝง
เปนตน
• ขาดการวางแผนการใชดนและจดการทรพยากรชายฝงทะเล
อยางบรณาการและการน�าไปสการปฏบตอยางจรงจง เนองจาก
พนทชายหาดเปนทมมลคาสง มกถกน�าไปพฒนาเปนทพกแก
นกทองเทยว กอใหเกดการบกรกทสาธารณะ และน�ามาซงปญหา
การบกรกพนทชายหาด การออกฉโนดปลอม การรกล�าผตง
ถนฐานดงเดม อาท ชาวเล
• ขาดการจดระเบยบของพนทชายหาดทเหมาะสม ท�าใหชายหาด
หลายแหงมสงปลกสรางรกล�าชายหาด ขาดพนทใหนกทองเทยว
พกผอนตามชายหาดโดยปราศจากสงกดขวางสายตา หรอ
รบกวนความเปนสวนตว รวมทงอาจเกดความไมปลอดภยทเกด
จากกจกรรมทไมไดก�าหนดขอบเขตบนชายหาดเชน การเลน
เจทสก
• ทาเทยบเรอและทนจอดเรอไมเพยงพอ ส�าหรบรองรบเรอเพอ
การทองเทยวในพนทเกาะตางๆ ท�าใหตองทงสมอกอใหเกด
ความเสยหายแกปะการง
• ปญหาบรการดานการทองเทยวทไมถกกฎหมาย ทยงคงมอย
ทงในรปของผมอทธพล ธรกจรมชายหาด ธรกจการเชาเจทสก
ทเอาเปรยบนกทองเทยว
แนวทางการพฒนาการทองเทยวชายฝงทะเล• ควรใหความส�าคญกบการวางแผนจดการทดนและทรพยากร
ชายฝงทะเลทมาจากการ
• บรณาการของหนวยงานภาครฐ เอกชน ชมชนในพนท และ
นกอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และเรงด�าเนน
การผลกดนไปสการปฏบตในลกษณะของวาระแหงชาต
• ศกษารปแบบความเหมาะสมในการก�าหนดพนทและขอหาม
ในการท�ากจกรรมการทองเทยวชายฝงทะเลในแตละพนท เพอ
ใหคงความดงดดทางการทองเทยวและเปนมาตรการปองปราม
ใหเกดความปลอดภยในการทองเทยวตามแนวชายฝง
• ก�าหนดพนทและด�าเนนการศกษารปแบบการท�ากจกรรมบน
พนทอยางตอเนองในลกษณะทไมรบกวนเจาบานและเปนการ
อนรกษและสงเสรมการทองเทยว อาท งานปลอยเตาของจงหวด
พงงา เทศกาล Naga Festival เทศกาลลานตา ลนตา เปนตน
• กวดขนการด�าเนนมาตรการอยางเครงครดในการควบคมดแล
เรองของมาตรฐานความปลอดภยในการใหบรการของผประกอบ
การทองเทยวโดยเฉพาะเรอโดยสารและเรอน�าเทยว
การทองเทยวตามแมนำลำคลอง
Inland-Waterway Tourism
58 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
การทองเทยวตามแมน�าล�าคลอง เปนการทองเทยวทางน�าทเกยว
เนองกบวถชวตของคนไทย โดยในอดตกรงเทพมหานครเคยได
ชอวา เวนสตะวนออก การทองเทยวตามแมน�าล�าคลองเพอชมวถ
ชวตและวฒนธรรมดงเดมสามารถดงดดนกทองเทยวทงชาวไทย
และตางชาต ทมความสนใจในการศกษาวฒนธรรมดงเดมของไทย
ตองการเหนวถชวตชมชนทอยสองฝง หรอการเยยมชมตลาดน�า
ทเปนทนยม นอกจากน การทองเทยวนรวมไปถงกจกรรมเกยวกบ
การผจญภยอยางเชน การลองแกง หรอการพกแรมบนแพ
รวมดวยในบางเสนทาง
การทองเทยวตามแมน�าล�าคลองในปจจบนมทงการทองเทยวแบบ
เขาไปเยนกลบทเรยกวา ทศนาจร หรอมการพกแรมทอาจพกบน
เรอ/แพ หรอแวะขนบกระหวางทาง ประเภทของเรอทใหบรการม
หลายรปแบบ เชน เรอหางยาว เรอเรว (ดวน) เรอส�าราญ เรอลาก
แพลาก เปนตน ขนอยกบลกษณะของล�าน�า ระยะทางของแหลง
ทองเทยว และความตองการของนกทองเทยวเปนหลก
จากขอมลของสมาคมเรอไทย เฉพาะการทองเทยวตามแมน�า
ล�าคลองในบรเวณแมน�าเจาพระยา สามารถแบงรปแบบการ
ทองเทยวออกตามประเภทของเรอได 5 กลม ดงน
• กลมเรอภตตาคาร เปนเรอส�าหรบใหบรการลองเรอพรอมบรการ
อาหาร สวนใหญจะเปนของรานอาหารรมน�าและโรงแรมตางๆ
ซงปจจบนมมลคาทางธรกจสงทสดในบรรดารปแบบการ
ทองเทยวทางเรอลองเจาพระยาทงหมดคอ ประมาณ 2,275
ลานบาทตอป
• กลมเรอทวร (ใหบรการเหมาล�า) ทมทงเรอส�าราญ (Cruise)
เรอชมวว (Sightseeing) และอาจรวมถงเรอดวนเจาพระยา
ซงมมลคาทางธรกจประมาณ 350 ลานบาทตอป
• กลมเรอหางยาว (ใหบรการเหมาล�า) ทน�านกทองเทยวลดเลาะ
ไปตามล�าคลองตางๆ มมลคาทางธรกจประมาณ 320 ลานบาท
ตอป
• กลมเรอโดยสารหางยาว ทประกอบดวย เรอดวนเจาพระยา และ
เรอดวนครอบครวขนสง ซงมมลคาทางธรกจสงเปนอนดบสอง
รองจากกลมเรอภตตาคารคอประมาณ 480 ลานบาทตอป
• กลมเรอขามฟาก ทใหบรการกบผโดยสารทวไป มมลคาทาง
ธรกจประมาณ 60 ลานบาทตอป
ประเทศไทยมลมน�าส�าคญทวประเทศจ�านวน 25 ลมน�า และลมน�า
ยอย 254 ลมน�ายอย คดเปนพนทลมน�ารวมทงประเทศประมาณ
511,361 ตารางกโลเมตร รวมทงคคลองอกเปนจ�านวนมาก เฉพาะ
กรงเทพมหานครแหงเดยวมจ�านวน 1,161 คลอง และคล�ากระโดง
จ�านวน 521 ค รวมเปน 1,682 คคลอง ความยาว 2,604 กโลเมตร
จากขอมลแนะน�าแหลงทองเทยวทางล�าน�าทนบเปนแหลงทองเทยว
ทางธรรมชาตของการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.)
พบวามจ�านวนเกอบ 40 แหงทวประเทศ (ยงไมรวมในเขตกรงเทพ
ปรมณฑล และจงหวดใกลเคยง) โดยมรปแบบการทองเทยวหลก
ดงน
• บรการเรอส�าหรบนกทองเทยวลองไปตาม ล�าคลอง อาท คลอง
โคกขาม จงหวดสมทรสาคร ทมเรองราวกลาวขานมายาวนาน
คลองสงเนห แยกจากแมน�าตะกวปา จงหวดพงงา ทมพชพรรณ
ธรรมชาตนานาชนด คลองขนมหวาน จงหวดนนทบร ทเปน
แหลงผลตขนมไทยนานาชนด คลองร อยสาย จงหวด
สราษฎรธาน ทยงมวถชวตในการเดนทางและท�ากจกรรม
ทางน�าใหเหนอยจนถงปจจบน
• บรการเรอส�าหรบนกทองเทยวลองไปตามบงและทะเลสาบ
ไดแก ทะเลนอย จงหวดพทลง ลองแพเหนอเขอนภมพล จงหวด
ตาก รวมทงอางเกบน�าเขอนรชประภา จงหวดสราษฎรธาน ซง
มทวทศนสวยงามจนไดชอวากยหลนเมองไทย
• การลองเรอตามแมน�าสายตางๆ เปนการลองเรอไปตามแมน�า
ส�าคญ อาท แมน�าโขง แมน�ามล แมน�านครชยศร แมน�าปาย
แมน�ากก แมน�าเพชรบร แมน�าสาละวน และแมน�าเมย โดยม
กจกรรมการทองเทยวอนทเสรมการลองเรอตามล�าน�า เชน
การลองเรอในแมน�าปาย นอกจากมกจกรรมการลองแกงแลวใน
เสนทางยงมกจกรรมขชาง แชตวในบอโคลน พน�ารอน การชมถ�า
โดดหนาผา เทยวชมหมบานกระเหรยงคอยาวบรเวณเขต
ชายแดนไทย-เมยนมา การทองเทยวตามล�าน�าแมกก จงหวด
เชยงราย ทไปบรรจบแมน�าโขง พรอมกจกรรมลองเรอ ลองแกง
พายเรอคายค อาบน�าแร และชมวฒนธรรมเผาตางๆ แมน�า
สองส อ�าเภอโขงเจยม จงหวดอบลราชธาน เปนจดเชอมระหวาง
แมน�าสองสายคอ แมน�าโขง และแมน�ามลทมสต างกน
59รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
นกทองเทยวสามารถนงเรอชมทวทศนสองฝงพรอมทงสามารถ
ขามไปซอสนคาในฝง สปป.ลาวได นบไดวาเปนโอกาสในการ
พฒนาการทองเทยวทางน�าเชอมโยงกบอาเซยนรองรบกบ AEC
ตอไป
นอกจากนน ตลาดน�าในจงหวดใกลเคยงกรงเทพมหานครเปน
แหลงทองเทยวทนยมของทงนกทองเทยวไทยและตางชาต อาท
ตลาดน�าอมพวา ตลาดน�าด�าเนนสะดวก ทมเรอส�าหรบบรการน�า
นกทองเทยวเยยมชมวถ ชวตและการท�าสวนของชมชนใน
ละแวกนน รวมทงสถานททางประวตศาสตร เชน พระราชวง
บางปะอน และศนยศลปาชพฯ บางไทร จงหวดพระนครศรอยธยา
เปนตน
ส�าหรบในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล ขอมลจากผประกอบ
การเรอทองเทยวในแมน�าเจาพระยา ระบวา นกทองเทยวตางชาต
ทมาลองเรอมเพยงรอยละ 10 ของนกทองเทยวทงหมดเทานน
สวนใหญเปนนกทองเทยวชาวจน อนเดย ตะวนออกกลาง และ
นกทองเทยวจากยโรปสวนหนงทมกจะใชบรการเรอของโรงแรม
เปนหลก ส�าหรบชาวไทยสวนใหญจะใชบรการเรอหางยาวประมาณ
รอยละ 5 เนนการทองเทยวเพอไปไหวพระ หรอเรอดนเนอร
ของรานอาหารทลองในระยะสนไปตามแมน�าเจาพระยา เสนทาง
ทองเทยวทางน�าทเปนทนยมคอ
• เสนทางจากรเวอรซต เอเชยทค ไปยงสะพานพระราม 8 และ
ยอนกลบมาทเดม ใชเวลาประมาณ 2-3 ชวโมง ซงสวนใหญเปน
เรอดนเนอรและเรอบรการของโรงแรม
• เสนทางเขาคลองบางกอกนอยและมาออกทคลองบางกอกใหญ
ซงเดนทางดวยเรอดวนทองเทยวและเรอหางยาวเปนเสนทาง
ทมสถานททองเทยวใหชมหลายแหง ไดแก พพธภณฑสถาน
แหงชาตเรอพระราชพธ และวดตางๆ เกอบ 10 วดทตงเรยงราย
อย 2 ฝงคลอง
• เสนทางจากคลองดาวคะนอง คลองบางกอกใหญ คลองบาง
เชอกหนง คลองมอญ คลองชกพระ และคลองบางกอกนอย
ซงมสถานททองเทยวอาท ตลาดน�าวดไทร ฟารมง วดปากน�า
วดเกาะ สวนกลวยไม ตลาดน�าตลงชน เปนตน
• เสนทางลองเจาพระยาโดยใชบรการของเรอดวนเจาพระยาซง
เปนทนยมของนกทองเทยวทพกอย บรเวณถนนขาวสาร
เนองจากสามารถเดนทางจากทาพระอาทตยไปจนถงทาเรอ
สาทร ผานแหลงทองเทยวทส�าคญๆ หลายแหงทมความสวยงาม
และเปนทรจกของนกทองเทยว
เกาะยอ(ทะเลสาบสงขลา)
บงโขงหลง และหนองกดทง
ตลาดนำดำเนนสะดวก ราชบร
คลองสงเนห พงงา
แมนำปายและแมนำสาละวนแมฮองสอน
ตลาดนำอมพวา สมทรสงคราม
แหลงทองเทยวตามแมนำลำคลองทไดรบความนยม
แหลงทองเทยวตามแมนำลำคลอง
THAILAND TRAVEL
แมนำกก เชยงราย
แมนำสองส อบลราชธาน
คลองรอยสาย สราษฎรธาน
60 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางนากบการพฒนาการทองเทยวไทย
ศกยภาพความพรอมของการทองเทยวทางล�าน�า
ปจจยเสรม• ไทยมแหลงทองเทยวทางล�าน�าอยจ�านวนมากและมความหลาก
หลายซงนกทองเทยวสามารถชนชมไดทงความสวยงามของ
ธรรมชาต วถชวตความเปนอยของคนไทยทงในเมองกรง
และชนบท การผจญภยดวยการลองแกงหรอการแวะพกคาง
ในบรรยากาศปารมแมน�า เปนตน ซงเมอเทยบกบจ�านวนแมน�า
ล�าคลองทมอยของประเทศไทย ประกอบกบจ�านวนนกทองเทยว
ทใชบรการลองเรอตามแมน�าล�าคลองทยงมสดสวนนอยแลว
อาจกลาวไดวา ประเทศไทยยงมโอกาสในการพฒนาการ
ทองเทยวตามแมน�าล�าคลองในสถานททองเทยวใหมๆ ไดอกมาก
• มการพฒนาเสนทางการทองเทยวล�าน�าภายใตขอตกลงอาเซยน
และ GMS ซงประเทศไทยเปนทงเจาภาพในการพฒนาเสนทาง
ทางล�าน�า 2 เสนทาง ไดแก เสนทาง Mekong Discovery Trail ท
เชอมโยงบรรมย-อบลราชธาน-จ�าปาสก สปป. ลาว และ
สะตรงแตรง กมพชา เนนในเรองของธรรมชาต ประวตศาสตร
และวฒนธรรม เสนทาง Mekong River Cruising in the Golden
Triangle เชอมโยงเชยงราย-เชยงของ-บอแกว-ปากเบง-หลวง
พระบาง สปป.ลาว เนนการทองเทยวทางเรอ Cruise เพอชม
ธรรมชาตและวฒนธรรม และกจกรรมการผจญภย รวมทงการ
มสวนรวมในการพฒนาเสนทางการลองเรอทางน�าอนๆ อาท
เสนทาง Mekong Tea caravan Trail East ทจนเปนเจาภาพ
เชอมโยงระหวางเมองคนหมง ของจน มายงหลวงพระบาง ของ
สปป. ลาว และบรเวณสามเหลยมทองค�าของไทย ทงหมดนเพอ
รองรบการเตบโตของการทองเทยวอาเซยนทไทยวางต�าแหนงไว
เปนศนยกลาง โดยเฉพาะเสนทางทเชอมตอกบประเทศจนซง
เปนนกทองเทยวรายใหญของโลก
ขอจ�ากด• คณภาพน�าปญหาสวนใหญมาจากการทงขยะลงคลองของ
ประชาชนทอาศยอยตามรมคลองรวมทงการลกลอบปลอยน�า
เสยของบรรดาโรงงานและบานเรอนทตงตามรมแมน�า
• การบรหารจดการล�าน�า ทเปนปญหากบการใหบรการทองเทยว
ตามแมน�าล�าคลอง อาท เวลาเปด-ปดประตน�าตามเสนทาง
เดนเรอตามล�าคลอง ปญหาเรองการสรางเขอนกนน�าทรกล�า
เขามาในเขตพนทคลองจนเหลอพนทส�าหรบเดนเรอนอยมาก
และบางแหงท�าลายทศนยภาพรมฝงคลอง รวมไปถงปญหาการ
ตนเขนของคลองในเสนทางทมศกยภาพพฒนาใหเปนเสนทาง
ทองเทยวได
• ทาเทยบเรอ ในเขตกรงเทพมหานครมทาเทยบเรอโดยสาร
สาธารณะทกรมเจาทากอสรางและปรบปรงทงหมด 144 แหง
เปนทาเทยบเรอในแมน�าเจาพระยา 123 แหง และทาเทยบเรอ
ในคลองตางๆ อก 21 แหง นอกจากนนเปนทาเทยบเรอของ
เอกชน ซงไมเพยงพอตอจ�านวนเรอทองเทยวทเพมขน และ
ความตองการขยายเสนทางทองเทยว ขณะททาเทยบเรอของ
เอกชนตองเสยคาบรการสงดวยพนทรมฝงแมน�าเจาพระยาท
คอนขางจ�ากด สวนทาเทยบเรอในภมภาคจะอยตามเมอง
ทองเทยวตางๆ จากขอมลของกรมเจาทา มทาเทยบเรอโดยสาร
เพอการทองเทยวทวประเทศ (ไมนบรวมกรงเทพมหานคร
ภาคใต และภาคตะวนออกทเปนชายฝงทะเล) รวมทงสน
ประมาณ 90 แหง กระจายตามเมองทองเทยวในภาคเหนอ
ภาคกลาง ภาคตะวนตก และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
• คณภาพการใหบรการ ทผานมามกจะมปญหาเกดขนเกยวกบ
การใหบรการทเอารดเอาเปรยบนกทองเทยวทงในเรองของราคา
ระยะทางและระยะเวลาทไมเปนไปตามขอตกลง ปญหาคณภาพ
61รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
การทองเทยวทางน�ากบการพฒนาการทองเทยวไทย
ของเรอและคนขบเรอรวมทงมคคเทศกทบางสวนยงขาด
มาตรฐานตามทก�าหนดไวของกรมเจาทาและกรมการทองเทยว
กระทรวงการทองเทยวและกฬา
แนวทางการพฒนาการทองเทยวตามแมน�าล�าคลอง• สงเสรมใหมการน�าระบบมาตรฐานและสญลกษณมาใชในการจด
ระเบยบทาเรอ เรอ คนขบเรอ และมคคเทศก เพอแสดงถง
คณภาพการใหบรการทองเทยวตามแมน�าล�าคลอง ซงตอง
ด�าเนนการควบคกบ การประชาสมพนธตราสญลกษณใหเปนท
รจกและยอมรบของนกทองเทยวทงชาวไทยและตางชาต
• ผลกดนมาตรการเพอปองกนและลดอบตเหตทางน�าของ
กรมเจาทาไปส การปฏบต เพอสรางความมนใจทางดาน
ความปลอดภยใหกบนกทองเทยว โดยเฉพาะการทองเทยว
ทางล�าน�าในภมภาค ทมโอกาสขยายตวรองรบกบการเปน
ศนยกลางการทองเทยวอาเซยนของไทย
• ปรบปรงคณภาพน�าในแมน�าล�าคลองใหสะอาด โดยใหชมชนและ
องคกรปกครองสวนทองถนเขามามบทบาทในการดแลและ
รณรงครวมกบภาครฐ
• การพจารณาความเปนไปไดในการปรบระบบการเปด-ปดประต
ระบายน�าในคลองตางๆ ใหสอดคลองกบปรมาณเรอของนกทองเทยว
• จดใหมการศกษาทบทวนศกยภาพของแหลงทองเทยวและ
เสนทางทองเทยวตามแมน�าล�าคลองทมอยเดมและทสมควรจะ
พฒนาขนใหมเพอน�ามาสการปรบปรงและพฒนาใหสอดคลอง
กบความตองการของนกทองเทยว และก�าหนดจดส�าหรบการ
สรางทาเรอสาธารณะเพมเตมในแหลงทองเทยวส�าคญ
แมการทองเทยวทางน�าจะเปนสงทอยค กบการทองเทยวของ
ประเทศไทยมาชานาน แตทผานมายงไมไดมการก�าหนดแนวทาง
ทชดเจนในการพฒนาการทองเทยวทางน�าทงระบบ และขาด
การวางแผนและพฒนาอยางเปนระบบและตอเนอง รวมทงขาด
การบรณาการ ท�าใหการทองเทยวทางน�าขาดความโดดเดน
และไมสามารถสรางรายไดแกการทองเทยวของไทยไดเทาทควร
โดยเฉพาะการทองเทยวเรอส�าราญและการทองเทยวดวย
เรอยอรช สวนใหญด�าเนนการโดยภาคเอกชน ในขณะทการทองเทยว
ชายฝงทะเล และการทองเทยวตามแมน�าล�าคลอง ยงตองการ
การสนบสนนจากภาครฐในการพฒนา สงเสรม ผลกดน ดงนน
การจดท�ายทธศาสตรการทองเทยวทางน�าของประเทศ จงเปนสง
ส�าคญในการเปนกรอบในการขบเคลอนการพฒนาเปนไปอยางเปน
ระบบและครอบคลมในทกดานเกดการเชอมโยงกบการทองเทยว
สาขาอนๆ และเชอมโยงกบ ASEAN รวมทงการบรณาการ
การท�างานของหนวยงานตางๆ ทเกยวของ และพฒนาอยางตอเนอง
62 ร�ยง�นภ�วะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว Thailand Tourism Indicatorsจำ�นวนนกทองเทยวช�วต�งช�ต ป 2556 – 2558P และอตร�ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
หนวย : จำ�นวนนกทองเทยว (คน)
Countryof Nationality
2556Y
2557Y
2558PY
2558PQ1 Q2 Q3P
Q4P
East Asia 15,911,375 14,603,825 19,871,773 4,846,314 4,988,026 5,130,180 4,907,253
Europe 6,305,945 6,161,893 5,629,122 1,930,027 939,035 1,071,722 1,688,338
Other 4,329,405 4,043,965 4,380,196 1,052,812 1,051,654 1,105,806 1,169,924
Grand Total 26,546,725 24,809,683 29,881,091 7,829,153 6,978,715 7,307,708 7,765,515
หนวย: % ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
Countryof Nationality
2556 Y
2557Y
2558Y
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia +27.03 -8.22 +36.07 +52.47 +60.80 +34.60 +8.76
Europe +11.61 -2.28 -8.65 -13.85 -9.02 +1.36 -7.84
Other +3.61 -6.59 +8.31 +10.02 +9.21 +12.64 +2.41
Grand Total +18.76 -6.54 +20.44 +22.79 +36.92 +24.91 +3.73
หม�ยเหต : P หม�ยถงขอมลเบองตน
ทม� : กรมก�รทองเทยว
63รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
จำ�นวนวนพกเฉลยของนกทองเทยวช�วต�งช�ต ป 2556 – 2558P และก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)หนวย: จำ�นวนวนพกเฉลย (วน)
Countryof Nationality
2556 Y
2557Y
2558PY
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia 6.84 6.73 6.95 6.85 7.27 7.13 6.51
Europe 16.52 16.40 16.99 17.00 18.21 17.35 16.73
Other 11.61 11.47 11.76 11.80 12.19 11.82 11.77
Grand Total 9.85 9.90 9.55 10.02 9.49 9.34 9.53
หนวย: จำ�นวนวนพกเฉลยทเปลยนแปลง (Y-o-Y)
Countryof Nationality
2556 Y
2557Y
2558PY
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia +0.05 -0.11 +0.22 +0.05 +0.41 +0.26 +0.04
Europe +0.03 -0.12 +0.59 +0.93 +1.01 +0.40 +0.68
Other -0.03 -0.14 +0.29 +0.41 +0.59 +0.19 +0.49
Grand Total -0.30 +0.05 -0.35 -0.73 -0.36 -0.15 -0.02
หม�ยเหต : P หม�ยถงขอมลเบองตน
ทม� : กรมก�รทองเทยว
ค�ใชจ�ยเฉลยตอวนของนกทองเทยวช�วต�งช�ต ป 2556 – 2558P และอตร�ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
หนวย: ค�ใชจ�ยเฉลย (บ�ท/คน/วน)
Countryof Nationality
2556 Y
2557Y
2558PY
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia 4,833.58 5,114.28 5,500.11 5,570.66 5,169.06 5,611.05 5,692.80
Europe 4,115.00 4,208.91 4,270.42 4,146.89 3,963.78 4,115.53 4,534.14
Other 5,022.53 5,266.19 5,416.60 5,054.43 4,926.09 5,284.50 5,722.57
Grand Total 4,616.50 4,774.93 5,072.69 4,919.63 4,841.10 5,173.13 5,238.27
หนวย: % ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
Countryof Nationality
2556 Y
2557Y
2558PY
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia +6.07 +5.81 +7.54 +9.38 +8.92 +7.87 +5.89
Europe +5.39 +2.28 +1.46 +1.08 +2.07 +2.73 -1.92
Other +5.03 +4.85 +2.86 +3.43 +3.54 +3.21 -1.66
Grand Total +6.44 +3.43 +6.24 +7.77 +8.05 +7.03 +2.15
หม�ยเหต : P หม�ยถงขอมลเบองตน
ทม� : กรมก�รทองเทยว
64 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
ร�ยไดจ�กนกทองเทยวช�วต�งช�ต ป 2556 – 2558P และอตร�ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)หนวย: ร�ยได (ล�นบ�ท)
Countryof Nationality
2556Y
2557Y
2558PY
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia 526,057.21 504,208.13 759,583.60 184,930.45 187,445.36 205,242.17 181,965.62
Europe 428,676.47 424,381.34 408,447.94 136,061.29 67,779.98 76,525.70 128,080.97
Other 252,412.14 244,208.70 279,126.51 64,944.25 65,390.93 71,318.84 77,472.49
Grand Total 1,207,145.82 1,172,798.17 1,447,158.05 385,935.99 320,616.27 353,086.71 387,519.08
หนวย: % ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
Countryof Nationality
2556Y
2557Y
2558Y
2558PQ1 Q2 Q3P Q4P
East Asia +35.73 -4.15 +50.65 +68.00 +85.62 +50.69 +15.94
Europe +17.86 -1.00 -3.75 -7.89 -1.68 +6.58 -5.77
Other +8.50 -3.25 +14.30 +17.91 +18.84 +18.19 +5.03
Grand Total +22.69 -2.85 +23.39 +23.35 +42.53 +31.58 +5.70
หม�ยเหต : P หม�ยถงขอมลเบองตน
ทม� : กรมก�รทองเทยว
อตร�ก�รเข�พกของสถ�นพกแรมในประเทศ และก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)(หนวย: รอยละ)
ภมภ�ค 2556 2557 2558P
กรงเทพฯ 68.34 67.50 54.20
ภ�คกล�ง 45.35 50.95 56.27
ภ�คเหนอ 43.54 50.11 54.20
ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ 49.09 50.48 53.83
ภ�คตะวนออก 61.57 62.96 68.02
ภ�คตะวนตก 54.55 58.54 64.26
ภ�คใต 58.44 61.35 66.69
รวม 56.30 58.93 65.12
ภมภ�ค 2556 2557 2558P
กรงเทพฯ +5.53 -0.84 +4.09
ภ�คกล�ง +4.15 +5.60 +5.32
ภ�คเหนอ +6.72 +6.57 +4.09
ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ +5.21 +1.39 +3.35
ภ�คตะวนออก +4.72 +1.39 +5.06
ภ�คตะวนตก +5.66 +3.99 +5.72
ภ�คใต +13.11 +2.91 +5.34
รวม +8.07 +2.63 +6.19
หม�ยเหต : P หม�ยถง ขอมลเบองตน
ทม� : กรมก�รทองเทยว
(หนวย: รอยละ)
65รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
ร�ยไดจ�กก�รทองเทยวภ�ยในประเทศของช�วไทย และอตร�ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)(หนวย: ล�นบ�ท)
ภมภ�ค 2556 2557 2558P
กรงเทพฯ 243,088.16 250,931.26 285,399.26
ภ�คกล�ง 32,718.75 35,180.27 38,694.36
ภ�คเหนอ 83,620.08 97,084.33 108,586.30
ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ 54,290.26 56,463.65 61,830.06
ภ�คตะวนออก 66,868.17 68,972.35 78,794.14
ภ�คตะวนตก 47,846.65 53,230.85 60,486.36
ภ�คใต 132,282.60 139,588.77 156,239.10
รวม 660,714.67 701,451.48 790,029.58
ภมภ�ค 2556 2557 2558P
กรงเทพฯ +9.48 +3.23 +13.74
ภ�คกล�ง +6.24 +7.52 +9.99
ภ�คเหนอ +14.00 +16.10 +11.85
ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ +13.81 +4.00 +9.50
ภ�คตะวนออก +7.75 +3.15 +14.24
ภ�คตะวนตก +10.01 +11.25 +13.63
ภ�คใต +27.14 +5.52 +11.93
รวม +14.31 +6.17 +12.63
จำ�นวนหองพกของสถ�นพกแรม ป 2558P ร�ยภมภ�ค
ภมภ�ค จำ�นวนหองพก
2557 2558P % ก�รเปลยนแปลง
กรงเทพมห�นคร 97,547 160,470 +64.51
ภ�คกล�ง 26,612 28,301 +6.35
ภ�คเหนอ 89,219 95,910 +7.50
ภ�คตะวนออกเฉยงเหนอ 62,135 67,889 +9.26
ภ�คตะวนออก 78,315 80,443 +2.72
ภ�คตะวนตก 36,112 39,082 +8.22
ภ�คใต 160,329 200,574 +25.10
รวม 550,269 672,669 +22.24
หม�ยเหต : P หม�ยถง ขอมลเบองตน
ทม�: กรมก�รทองเทยว
(หนวย: รอยละ)
66 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
จำ�นวนเทยวบนในประเทศและระหว�งประเทศ และอตร�ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)หนวย : เทยวบน
2556 2557 2558 2558
Q1 Q2 Q3 Q4
Domestic Flight Scheduled Flight 332,322 392,560 480,368 117,793 117,774 118,803 125,998
Non-Scheduled Flight 29,885 29,981 25,890 7,393 6,569 5,930 5,998
Total 362,207 422,541 506,258 125,186 124,343 124,733 131,996
International Flight Scheduled Flight 307,025 311,980 367,407 88,681 89,334 92,108 97,284
Non-Scheduled Flight 24,083 19,059 17,469 6,261 3,701 3,657 3,850
Total 331,108 331,039 384,876 94,942 93,035 95,765 101,134
Grand total 693,315 753,580 891,134 220,128 217,378 220,498 233,130
ทม� : กรมท�อ�ก�ศย�น
หนวย : รอยละ
2556 2557 2558 2558
Q1 Q2 Q3 Q4
Domestic Flight Scheduled Flight +17.71 +18.13 +22.37 +21.31 +28.58 +28.44 +13.14
Non-Scheduled Flight -1.70 +0.32 -13.65 -10.28 -13.80 -20.10 -10.45
Total +15.83 +16.66 +19.81 +18.84 +25.32 +24.83 +11.81
International Flight Scheduled Flight +19.47 +1.61 +17.77 +10.61 +21.62 +27.20 +13.20
Non-Scheduled Flight +30.92 -20.86 -8.34 -14.02 +1.76 -2.77 -12.08
Total +20.23 -0.02 +16.26 +8.56 +20.68 +25.72 +11.97
Grand total +17.89 +8.69 +18.25 +14.18 +23.29 +25.22 +11.88
ทม� : กรมท�อ�ก�ศย�น
67รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
จำ�นวนผโดยส�รเทยวบนในประเทศและระหว�งประเทศ และอตร�ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)หนวย : คน
2556 2557 2558 2558
Q1 Q2 Q3 Q4
Domestic Flight Scheduled Flight 41,845,361 49,597,775 62,402,387 15,684,619 14,587,319 15,308,510 16,821,939
Non-Scheduled Flight 490,300 539,492 550,691 156,921 143,438 130,961 119,371
Total 42,335,661 50,137,267 62,953,078 15,841,540 14,730,757 15,439,471 16,941,310
International Flight Scheduled Flight 50,551,222 48,603,576 59,624,515 15,294,607 14,279,499 14,493,435 15,556,974
Non-Scheduled Flight 4,287,127 3,467,401 2,959,705 1,103,710 616,060 579,012 660,923
Total 54,838,349 52,070,977 62,584,220 16,398,317 14,895,559 15,072,447 16,217,897
Grand total 97,174,010 102,208,244 125,537,298 32,239,857 29,626,316 30,511,918 33,159,207
ทม� : กรมท�อ�ก�ศย�น
หนวย : รอยละ
2556 2557 2558 2558
Q1 Q2 Q3 Q4
Domestic Flight Scheduled Flight +17.69 +18.53 +25.82 +27.45 +29.71 +28.29 +19.20
Non-Scheduled Flight -27.13 +10.03 +2.08 -12.38 +10.88 +3.90 +13.70
Total +16.86 +18.43 +25.56 +26.88 +29.49 +28.03 +19.16
International Flight Scheduled Flight +15.19 -3.85 +22.68 +24.96 +33.79 +26.11 +9.57
Non-Scheduled Flight +40.55 -19.12 -14.64 -23.04 -1.54 -6.62 -16.08
Total +16.84 -5.05 +20.19 +19.92 +31.84 +24.43 +8.22
Grand total +16.85 +5.18 +22.83 +23.24 +30.66 +26.23 +13.55
ทม� : กรมท�อ�ก�ศย�น
68 รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว
ตวชวดเศรษฐกจการทองเทยว
ค�ใชจ�ยด�นก�รทองเทยวในประเทศ (Internal Tourism Expenditure) จำ�แนกต�มส�ข�ก�รบรก�ร
ประเภทบรก�ร มลค� (ล�นบ�ท) % ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
2555 2556 2557 2558p 2556/55 2557/56 2558/57
1. สถ�นพกแรม 328,229.79 403,967.25 384,805.97 476,114.18 +23.07 -4.74 +23.73
2. ก�รบรก�รอ�ห�รและเครองดม 335,979.17 406,734.54 399,390.01 448,465.73 +21.06 -1.81 +12.29
3. ก�รขนสงผโดยส�รท�งรถไฟ 4,730.67 5,515.67 5,501.03 6,440.18 +16.59 -0.27 +17.07
4. ก�รขนสงผโดยส�รโดยรถโดยส�ร 58,957.13 69,414.00 69,274.94 82,294.90 +17.74 -0.20 +18.79
5. ก�รขนสงผโดยส�รท�งทะเลและ ช�ยฝง
15,046.41 18,589.10 17,642.02 19,590.92 +23.55 -5.09 +11.05
6. ก�รขนสงท�งอ�ก�ศ 35,712.88 43,826.10 41,964.96 51,297.11 +22.72 -4.25 +22.24
7. ก�รเช�รถยนตและอปกรณโดย ไมมผควบคม
12,790.47 14,164.03 15,360.08 21,335.71 +10.74 +8.44 +38.90
8. ตวแทนบรษทนำ�เทยว 43,602.79 51,016.55 52,361.01 63,146.74 +17.00 +2.64 +20.60
9. ก�รแสดงก�รละเลนพนบ�น ศลป วฒนธรรม
1,438.04 1,813.09 1,699.03 2,036.15 +26.08 -6.29 +19.84
10. บรก�รกฬ�และนนทน�ก�ร 23,306.00 26,831.00 26,104.04 37,073.93 +15.12 -2.71 +42.02
11. ก�รข�ยสนค�เพอก�รทองเทยว 13,211.00 15,550.00 15,640.44 21,900.54 +17.70 +0.58 +40.03
12. บรก�รอน ๆ ด�นก�รทองเทยว 39,957.00 42,746.00 46,290.95 51,345.35 +6.98 +8.29 +10.92
13. สนค�อน ๆ 620,682.00 733,379.00 731,752.02 829,806.77 +18.16 -0.22 +13.40
รวม 1,533,643.35 1,833,546.33 1,807,786.50 2,110,848.22 +19.55 -1.40 +16.76
หม�ยเหต : P หม�ยถง ขอมลเบองตน
ทม�: กรมก�รทองเทยว
คว�มสำ�คญตอระบบเศรษฐกจของภ�คก�รทองเทยว
ร�ยก�ร หนวย มลค� % ก�รเปลยนแปลง (Y-o-Y)
2556 2557 2558P 2557/56 2558/57
มลค�ผลผลตรวมอตส�หกรรมก�รทองเทยว ล�นบ�ท 2,404,764.00 2,492,686.00 2,687,411.00 +3.66 +7.81
ก�รจ�งง�นในภ�คก�รทองเทยว คน 4,069,378 4,089,382 4,168,083 +0.49 +1.92
ภ�ษท�งออมจ�กภ�คก�รทองเทยว ล�นบ�ท 63,901.39 63,079.62 63,632.56 -4.63 +0.88
ร�ยไดจ�กนกทองเทยวช�วต�งช�ต ล�นบ�ท 1,147,881.43 1,037,358.41 1,365,507.71 -9.63 +31.63
% ตอร�ยไดภ�คบรก�ร % 63.30 57.72 64.69 -8.82 +12.08
ก�รลงทนด�นก�รทองเทยว ล�นบ�ท 17,663.46 59,169.42 68,222.4 +234.98 +15.30
มลค�เพมภ�คก�รทองเทยว ล�นบ�ท 812,396.00 838,855.00 909,463.00 +3.26 +8.42
บรก�รสถ�นพกแรม ล�นบ�ท 187,031.00 191,519.00 208,888.00 +2.40 +9.07
อ�ห�รและเครองดม ล�นบ�ท 185,271.00 189,718.00 202,863.00 +2.40 +6.93
ก�รโดยส�รท�งบก ล�นบ�ท 63,892.00 65,872.00 70,286.00 +3.10 +6.70
ก�รจำ�หน�ยสนค�ทมลกษณะเฉพ�ะด�นก�รทองเทยวของประเทศ
ล�นบ�ท 125,256.00 126,509.00 138,653.00 +1.00 +9.60
ส�ข�อน ๆ ล�นบ�ท 227,409.00 250,946.00 288,773.00 +5.69 +8.87
หม�ยเหต : P หม�ยถง ขอมลเบองตนทม�: กรมก�รทองเทยว
ThailandTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingLET’S GO
ThailandTravelingLET’S GOTravelingLET’S GOLET’S GOLET’S GOLET’S GOTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingTravelingLET’S GOLET’S GOLET’S GOLET’S GO
มลคาผลผลตรวมอตสาหกรรมการทองเทยว 2,687,411 ลาน
บาท
ภาษทางออมจากภาคการทองเทยว 63,632 ลาน
บาทTAXTAX
TAX
TAX TAX
รายไดจากนกทองเทยวชาวตางชาต 1,365,507 ลาน
บาท64.69%%ตอรายไดภาคบร�โภค
การลงทนดานการทองเทยว 68,222 ลาน
บาท
มลคาเพ�มภาคการทองเทยว 909,463 ลาน
บาท
208.8บร�การสถานพกโรงแรม
พนลานบาท
การจำหนายสนคาทมลกษณะเฉพาะดานการทองเทยวของประเทศ
138.6พนลานบาท
202.8อาหารและเคร�องด�ม
พนลานบาท70.2การโดยสารทางบก
พนลานบาท288.7สาขาอนๆ
พนลานบาท
$
การจางงานในภาคการทองเทยว 4,168,083 คน
สานกเศรษฐกจการทองเทยวและกฬากระทรวงการทองเทยวและกฬา
เลขท 4 ถนนราชดาเนนนอก แขวงวดโสมนส เขตปอมปราบศตรพาย กรงเทพมหานคร 10100 โทรศพท : 0-2283-1500 โทรสาร : 0-2356-0746
ภายใตโครงการรายงานภาวะเศรษฐกจการทองเทยวรายไตรมาสเพอสนบสนนขดความสามารถในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)
บรษท เอกเซลเลนท บสเนส แมเนจเมนท จากด