60 argumentów za Unią Europejską - European Commission · 60 argumentów za Unią Europejską 2 Dlaczego warto być w UEDlaczego warto być w UE Spis treści Część 1: Z czego

60 argumentów

za Unią EuropejskąDlaczego warto być w UE

TO JEST

TWOJAEUROPA

60 argumentów za Unią Europejską Dlaczego warto być w UE260 argumentów za Unią Europejską Dlaczego warto być w UE

Spis treści

Część 1: Z czego może być dumna Europa 41. UE jest od 70 lat gwarantem pokoju . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

2. Jesteśmy Europą: mamy Dzień Europy, flagę europejską i „Odę do radości” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

3. Działając wspólnie, Europa może osiągnąć sukces w zglobalizowanym świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

4. Spieramy się, a potem się godzimy –jak w dużej rodzinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

5. Europejskie wartości są w naszych genach: UE inspiruje innych na całym świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

6. Na kształt UE wpływa również zaangażowanie jej obywateli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

7. Europa jest najpopularniejszym regionem turystycznym na świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Część 2: UE wzmacnia gospodarkę i przyczynia się do wzrostu dobrobytu 118. Europa to społeczna gospodarka rynkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

9. UE wspiera dobrobyt, rozwój gospodarczy i tworzenie miejsc pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

10. UE wspiera słabsze regiony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

11. UE wspiera sprawiedliwy handel z innymi państwami świata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

12. Euro jest stabilną walutą zapewniającą wiele korzyści . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

13. Europa wspiera swoich rolników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Część 3: UE dba o konkurencję i kontroluje poczynania koncernów 1714. Od ekranów po samochody ciężarowe: UE podejmuje działania przeciwko kartelom . . . . . . . . . . . . . . . . 17

15. Europa walczy o sprawiedliwość podatkową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

16. UE nadzoruje banki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Część 4: UE chroni konsumentów 2017. UE stoi na straży praw pasażerów podróżujących samolotami i koleją . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

18. Dzięki UE maleje liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

19. Dzięki UE konsumenci mogą łatwiej dochodzić swoich praw – na przykład przy sprzedaży obwoźnej . . . . . . 22

20. Dzięki UE zakupy przez internet są bezpieczniejsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

21. UE stoi na straży praw klienta, w przypadku gdy produkt jest wadliwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

22. UE chroni oszczędności swoich obywateli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Część 5: Dzięki UE koszty życia maleją 2623. Na unijnym rynku wewnętrznym ceny spadają . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

24. Rozmowy telefoniczne w Europie tanieją . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

25. UE dodaje skrzydeł: ceny biletów lotniczych są coraz przystępniejsze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

26. UE obniża opłaty bankowe i koszty korzystania z kart kredytowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

27. UE ułatwia bezpieczne kupowanie leków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

Część 6: UE propaguje zdrowe odżywianie i ochronę środowiska 3128. UE przywiązuje wagę do zdrowej żywności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

29. UE chroni nas przed imitacjami żywności i wspiera regionalne przysmaki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

30. UE dba o czystość wody pitnej i wody w kąpieliskach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

31. UE dba o czyste powietrze i jest światowym liderem w przeciwdziałaniu zmianom klimatu . . . . . . . . . . . . 34

32. UE dba o recykling zużytych urządzeń elektronicznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

60 argumentów za Unią Europejską Dlaczego warto być w UE

Spis treści


Część 7: Dzięki UE łatwiej jest w Europie podróżować i pracować 3633. Dzięki UE można mieszkać i pracować w każdym państwie UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

34. Dzięki UE mamy zapewnione ubezpieczenie zdrowotne w podróży zagranicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

35. W razie wypadku zadzwoń: w Europie istnieje jeden wspólny numer alarmowy – 112. . . . . . . . . . . . . . . 38

36. Dzięki UE nasze prawo jazdy jest ważne w całej Europie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

37. Dzięki UE można podróżować bez granic: strefa Schengen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Część 8: UE wspiera edukację, badania naukowe i kulturę 4138. Dzięki UE młodzi ludzie mogą studiować za granicą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

39. UE proponuje nową formę wolontariatu: Europejski Korpus Solidarności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

40. UE pomaga młodym ludziom znaleźć pracę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

41. Miliardy euro dla naukowców z unijnego programu „Horyzont 2020” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

42. Dzięki wsparciu Unii powstaje europejska chmura obliczeniowa gromadząca dane naukowe . . . . . . . . . . . 45

43. Połączona Europa dzięki unijnemu wsparciu – bezpłatne sieci WLAN w miastach i na wsi . . . . . . . . . . . . 46

44. Unia wspiera różnorodność kultur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

45. Unia chroni różnorodność kulturową i promuje europejskie stolice kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Część 9: UE dba o bezpieczeństwo wewnętrzne 4946. UE walczy z terroryzmem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

47. UE walczy z przestępczością zorganizowaną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

48. UE chroni kobiety i dzieci przed handlem ludźmi i niegodziwym traktowaniem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

Część 10: Europa angażuje się na świecie 5249. Europa jest największym dawcą pomocy rozwojowej na świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

50. Europa pomaga w związku z kryzysem w Syrii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

51. UE wpiera swoich sąsiadów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

52. Europa udziela pomocy humanitarnej na całym świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Część 11: Europa niesie pomoc w światowym kryzysie uchodźczym 5653. Europa ratuje ludzkie życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

54. Europa strzeże swoich granic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

55. Europa walczy z przemytem ludzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

56. Europa zajmuje się podstawowymi przyczynami migracji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

57. UE wspiera wspólne europejskie normy w dziedzinie azylu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Część 12: UE ogranicza biurokrację 6158. Wiele działań w ważnych kwestiach, mniej w mniej ważnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

59. UE nie jest molochem administracyjnym – Europa kosztuje mniej, niż myślimy . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

60. Unia Europejska się opłaca – zwłaszcza Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63


Część 1: Z czego może być dumna Europa

UE jest od 70 lat gwarantem pokoju

Jeszcze nasi ojcowie i dziadkowie byli wysyłani na woj-nę. Nasza sytuacja jest całkiem inna, bo możemy mieć zaufanie do europejskich sąsiadów. Wojna w UE jest nie do pomyślenia – Europa Wschodnia i Zachodnia są zjednoczone. Wspólny europejski dom zapewnia pokój. To wielkie osiągnięcie!

Na przestrzeni wieków wojny były nieodłącznym elementem historii Europy. Jeszcze niedawno, bo 70 lat temu, spowo-dowana przez nazistowskie Niemcy druga wojna światowa pochłonęła co najmniej 55 mln ofiar, w tym miliony Polaków i polskich Żydów. Europa legła w gruzach, Polska znalazła się w strefie wpływów Związku Radzieckiego, nastąpił kilkudzie-sięcioletni okres tzw. zimnej wojny. W Europie Zachodniej po drugiej wojnie światowej powstała idea stworzenia wspólnoty europejskich państw, zrealizowania wielowiekowej utopii, któ-ra ciągnie się od starożytnych Greków i Rzymian do czasów współczesnych. Dzięki Unii Europejskiej ponad pół miliarda Europejczyków żyje obecnie w pokoju i wolności. „Integracja europejska stanowi wspaniały sukces; może być traktowana jako jedno z nielicznych osiągnięć w dramatycznym i smut-nym wieku XX. Na ogromnej części kontynentu europejskie-go powstała jedyna w swoim rodzaju przestrzeń pokoju, sta-

bilizacji i współpracy gospodarczej” – powiedział w 2008 r. Bronisław Geremek, były minister spraw zagranicznych, jeden z tych działaczy demokratycznych, dzięki którym Polska we-szła w 2004 r. do Unii Europejskiej.

Ideę Europy przedstawił 9 maja 1950 r. francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman. Państwa członkow-skie powinny się tak ściśle zjednoczyć gospodarczo w jedną wspólnotę w służbie pokoju, by wojny między nimi nie były już możliwe. Pierwszym krokiem było utworzenie Europej-skiej Wspólnoty Węgla i Stali w 1952 r., a kolejnym – traktaty rzymskie z 1957 r., które dały początek projektowi pokojowej integracji europejskiej.

Patrząc wstecz, nie było nigdy w historii Europy tak długie-go, bo trwającego od ponad 70 lat, okresu pokoju (z wyjąt-kiem wojny w wyniku rozpadu Jugosławii). Jest to unikatowe osiągnięcie w świecie, w którym wokół nas ma miejsce ponad 40 konfliktów zbrojnych, które co roku powodują śmierć co najmniej 170 tys. osób.

W Europie spory są dzisiaj rozstrzygane inaczej. Jak ujął to przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker: „Czasami toczymy spory. Ale spieramy się przy pomocy słów. Nasze konflikty rozwiązujemy przy stole negocjacyjnym, nie w okopach”.

Za propagowanie pokoju, pojednania, demokracji i praw czło-wieka Unia Europejska otrzymała w 2012 r. Pokojową Nagro-dę Nobla.

Przemówienie przewodniczącego Junckera – Orędzie o stanie Unii, 14.9.2016

Pokojowa Nagroda Nobla – informacje Komisji Europejskiej

Przyznanie UE nagrody Nobla – uzasadnienie Komitetu Noblow-skiego, 12.10.2012 (w jęz. angielskim)

1500 1700 1800 1900 2000

lat trwałego pokoju70

Pokój Wojna

http://europa.eu/rapid/press-release_SPEECH-16-3043_pl.htm


https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2012/eu-nobel_pl

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2012/press.html

http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2012/press.html



Jesteśmy Europą: mamy Dzień Europy, flagę europejską i „Odę do radości”

Od 2000 r. UE kieruje się mottem: „Zjednoczeni w róż-norodności”. Motto to oznacza, że Unia szanuje różno-rodność europejskich kultur, tradycji i języków. Flaga europejska, Dzień Europy i europejski hymn stanowią wspólne symbole UE.

A Ty, czytelniku, co robisz 9 maja? Tego dnia każdego roku Unia Europejska obchodzi Dzień Europy. Jest to dzień świą-teczny dla UE, mimo że Europejczycy nie mają niestety w tym dniu wolnego. Data ta ma dla Europy szczególne znaczenie: 9 maja 1950 r. ówczesny francuski minister spraw zagranicz-nych Robert Schuman przedstawił po raz pierwszy propozycję stopniowego zjednoczenia Europy, niezbędnego do zapew-nienia pokoju, demokracji i dobrobytu w powojennej Europie. Deklaracja Schumana była kamieniem węgielnym dzisiejszej Unii Europejskiej. Co roku przypomina o tym Dzień Europy. W Polsce Dzień Europy corocznie organizują Fundacja Schu-mana oraz Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej i Biuro In-formacyjne Parlamentu Europejskiego w Polsce.

Ale dlaczego właściwie Europa nosi nazwę „Europa”? W gre-ckiej mitologii Europa była piękną córką fenickiego króla. Le-genda głosi, że Zeus, zakochawszy się w niej bezgranicznie, porwał ją na Kretę i uwiódł. Nazwa Europa rzeczywiście po-chodzi z czasów starożytnych, gdyż już w V wieku p.n.e. grecki

pisarz i geograf Herodot określał ziemie leżące na północ od Morza Śródziemnego jako „Europę”.

Symbolem Unii Europejskiej jest niebieska flaga z kręgiem złotych gwiazd, która symbolizuje solidarność i harmonię między narodami Europy. Liczba dwunastu gwiazd jest przy tym umowna, po państw UE jest oczywiście więcej. Dwunast-ka to tradycyjnie symbol doskonałości i jedności, tak jak dwa-naście miesięcy w roku czy dwanaście godzin na tarczy zega-ra. Do tej jedności dąży też Europa.

Unia Europejska ma również hymn – „Odę do radości” z IX Symfonii Ludwiga van Beethovena. Utwór ten stanowi element dziedzictwa kulturowego Europy. Hymn europejski nie zastępuje hymnów narodowych państw członkowskich, tylko wyraża europejską jedność w różnorodności: „O, ra-dości, iskro bogów, kwiecie elizejskich pól, święta, na twym świętym progu staje nasz natchniony chór. Jedność twoja wszystko zaćmi, złączy, co rozdzielił los. Wszyscy ludzie będą braćmi tam, gdzie twój przemówi głos”.

Symbole UE – strona internetowa UE

Europejski portal dotyczący języków

https://europa.eu/european-union/about-eu/symbols_pl

http://ec.europa.eu/education/policy/multilingualism_pl



Działając wspólnie, Europa może osiągnąć sukces w zglobalizowanym świecie

W najbliższych dziesięcioleciach Europa być może utra-ci nieco w świecie na znaczeniu. Jak to możliwe? Po-wodem tego jest rozwój demograficzny. Współczynnik dzietności jest dziś znacznie wyższy na innych konty-nentach niż w Unii Europejskiej. Przykładowo, według prognoz ONZ liczba ludności Afryki do 2100 r. zwiększy się czterokrotnie, Afryka wyprzedzi więc Azję, jako naj-bardziej zaludniony kontynent na świecie.

W Unii Europejskiej mieszka dziś ponad 500 mln ludzi – to więcej niż suma ludności Stanów Zjednoczonych i Japonii. Eu-ropejczycy stanowią obecnie osiem procent ludności świata, ale w 2050 r. ten odsetek będzie wynosił już tylko pięć pro-cent. „Fakty są jednoznaczne: Świat rośnie. A my się kurczy-my” – powiedział przewodniczący Komisji Europejskiej Jean--Claude Juncker. Jaki jest tego skutek? Społeczeństwo Europy starzeje się i występuje niedobór siły roboczej w gospodar-ce. Tym samym, znaczenie Europy w gospodarce globalnej zmniejsza się. Według niektórych progronz do 2050 r. wśród wiodących siedmiu gospodarek świata nie będzie już żadne-go państwa z UE. Ale UE jako całość nadal może być jednym z gospodarczych liderów. „Tylko zjednoczona UE jest wystar-czająco silna, aby liczono się z jej głosem” – powiedział prze-wodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker.

W zglobalizowanym świecie pełnym różnorodnych wyzwań żadne z państw członkowskich UE nie jest wystarczająco duże, by działać skutecznie w pojedynkę i móc propagować nasze wartości. Osiągnięcie tych celów jest możliwe tylko wspól-nymi siłami. Sprawy międzynarodowe, o które zabiega Unia Europejska, nie ograniczają się tylko do polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa, lecz dotyczą również współpracy na rzecz rozwoju, a także handlu zagranicznego, gospodarki światowej, migracji, zmiany klimatu i polityki energetycznej.

Pomimo wielu sporów i kryzysów państwa członkowskie mu-szą we własnym interesie szukać wspólnego mianownika. Juncker ostrzega: „Nasi wrogowie cieszyliby się, gdybyśmy się rozpadli. Nasi konkurenci skorzystaliby na naszych po-działach”.

Unia Europejska obejmuje dziś obszar od Lizbony do Helsi-nek, od Dublinu do Sofii, od Atlantyku po Morze Czarne, od Morza Północnego i Bałtyckiego po Morze Śródziemne. Może ona zapewnić swoim obywatelom ochronę tam, gdzie możli-wości państw narodowych do tego nie wystarczą, na przykład w przypadku zagrożenia zewnętrznego lub reagowania na skutki globalizacji. Nie mamy lepszej alternatywy niż współ-praca europejska w ramach Unii Europejskiej.


Największy rynek wewnętrzny na świecie. 30 mlnprzedsiębiorstw generuje unijne PKB w wysokości 14 bln EUR

Źródło: Biuro Statystyczne ONZ i Eurostat UE-27

Udział ludności Europy w stosunku do reszty świata

4%2060

1960 11%

2015 6%

1900 25%





Spieramy się, a potem się godzimy – jak w dużej rodzinie

W każdej rodzinie są spory, nawet w najlepszej. UE jako rodzina państw europejskich nie jest pod tym względem wyjątkiem. W wielu kwestiach toczą się czę-sto ożywione dyskusje, ale wszystko zawsze kończy się kompromisem.

Trzeba sobie to wyobrazić tak, jakby się siedziało przy dużym, rodzinnym stole. Dyskusja może być żarliwa. Ktoś chce pod-jęcia natychmiastowej decyzji, ktoś inny nie będzie chciał się w ogóle na coś zgodzić, a jeszcze inny będzie żądał pieniędzy. Dokładnie tak samo jest też w UE. W przypadku najważniej-szych tematów i inicjatyw prawodawczych spory na forum Parlamentu Europejskiego lub Rady Ministrów UE, w której re-prezentowane są rządy krajowe, są prowadzone często przez ponad rok.

Może to komuś oczywiście przypominać bazar, na którym da się wszystkim handlować. Ale tylko w ten sposób można na koniec pogodzić całkowicie różne interesy. Spór jest świade-ctwem żywego charakteru debaty politycznej. Jest on ko-nieczny i sensowny, aby znaleźć właściwą drogę dla przyszło-ści Europy. „Bruksela” z pewnością nie wszystko robi dobrze. Ale „Bruksela” robi przecież wiele rzeczy dobrze w ramach inicjatyw, które rządy poszczególnych krajów realizowałyby nieprawidłowo, gdyby „Brukseli” nie było.

Jeżeli jakiś kraj nie chce się zastosować do przyjętych rozwią-zań, wówczas do gry wchodzi arbiter: Trybunał Sprawiedliwo-ści Unii Europejskiej. Sędziowie w Luksemburgu rozstrzygają spory i wydają wyroki, na przykład gdy rząd któregoś państwa zaskarży decyzje podjęte na szczeblu UE lub gdy Komisja Europejska pozwie państwo członkowskie z powodu nieprze-

strzegania traktatów europejskich. I tak na forum Trybunału trafiła np. kwestia zbyt wysokiego stężenia pyłów zawieszo-nych w powietrzu w Polsce, sprawa jednolitego patentu euro-pejskiego, czy też spór dotyczący rozdziału uchodźców.

Ponieważ wszyscy członkowie rodziny UE są dorośli, mogą też zdecydować się na wzięcie rozwodu. Unia jest dobrowolnym związkiem państw europejskich, więc każde państwo człon-kowskie ma w każdej chwili prawo wystąpić z UE (art. 50). Brytyjczycy opowiedzieli się za opuszczeniem UE w referen-dum w czerwcu 2016 r. Jeżeli proces wystąpienia Wielkiej Brytanii zostanie przeprowadzony zgodnie z planem, wspól-nota europejska straci swoją trzecią co do wielkości gospo-darkę, drugiego największego płatnika netto i członka Rady Bezpieczeństwa ONZ o dużych wpływach dyplomatycznych. UE stanie się więc mniejsza i słabsza.

Niektórzy mówią już teraz o kryzysie egzystencjalnym Unii. Wydaje się jednak mało prawdopodobne, by jedność Euro-py mogła się załamać w związku z brexitem. Nie należy się obecnie spodziewać, by inne państwa poszły za przykładem Wielkiej Brytanii. W odpowiedzi na wynik referendum w spra-wie brexitu poparcie dla UE w krajach takich jak Holandia i Francja nawet wyraźnie wzrosło. W Polsce poparcie na rzecz członkowstwa w Unii Europejskiej jest od lat bardzo wysokie, na poziomie 80%. Tak duże są korzyści płynące z jednolitego rynku, swobody podróżowania i łącznej siły politycznej związ-ku 27 państw.

Art. 50 Traktatu UE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – strona internetowa UE

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:12016M050

https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/court-justice_pl



Europejskie wartości są w naszych genach: UE inspiruje innych na całym świecie

Od 70 lat mamy pokój, który opiera się na demokra-cji i praworządności. Europa, ze swoimi wartościami i sposobem życia, stanowi dla całego świata model przemian i transformacji demokratycznej.

Historia Unii Europejskiej rozpoczęła się po drugiej woj-nie światowej, w 1951 r., wraz z utworzeniem Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. W 1957 r., czyli 60 lat temu, sześć państw podpisało założycielskie traktaty rzymskie: RFN, Fran-cja, Włochy, Belgia, Luksemburg i Holandia. Celem było od samego początku propagowanie pokoju i dobrobytu na kon-tynencie. Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker powiedział: „Istotną część naszego europejskiego stylu życia stanowią nasze wartości: wolność, demokracja i praworządność. Wartości, o które walczono na polach bitew i na mównicach na przestrzeni wieków”.

Unia jest przy tym otwarta dla wszystkich demokratycznych państw europejskich, które chciałyby do niej przystąpić. Z do-brze funkcjonującą gospodarką rynkową i stabilnymi syste-mami demokratycznymi UE na przestrzeni lat przyciągała jak magnes coraz więcej państw. Unia powiększyła się z 6 do aktualnie 28 państw i rozciąga się od Atlantyku do Morza Czarnego. Zamieszkuje ją dziś ponad 500 mln ludzi.

Przemiany demokratyczne w Polsce zapoczątkowane w 1989 r. otworzyły drogę do przystąpienia Polski do Unii Eu-ropejskiej. Po upadku żelaznej kurtyny UE pomogła w zasy-paniu podziału między Wschodem i Zachodem. Wiele krajów

Europy Środkowej i Wschodniej, w tym Polska, przystąpiło do UE w 2004 i 2007 r. UE przyczyniała się do wzmocnienia de-mokracji i wspierała wzrost gospodarczy. W 2013 r. do UE jako 28. państwo przystąpiła Chorwacja. Gdy Wielka Brytania wy-stąpi zgodnie ze swoją wolą z UE, tak jak to zostało postano-wione w referendum w 2016 r., liczba państw członkowskich UE zmniejszy się po raz pierwszy. Będzie to bolesna strata.

Nadzieję na członkostwo ma pięć krajów kandydujących. Są to przede wszystkim kraje Bałkanów Zachodnich: Albania, była jugosłowiańska republika Macedonii, Czarnogóra i Serbia. Je-śli chodzi o przystąpienie do UE Turcji, toczą się co prawda od wielu lat negocjacje członkowskie, jednak ze względu na ak-tualną sytuację polityczną w Turcji perspektywa tego człon-kostwa jest bardzo daleka. W ramach europejskiej polityki sąsiedztwa UE wspiera stabilność, bezpieczeństwo i dobrobyt także w państwach ościennych. W szczególny sposób Unia wspiera transformację polityczną i gospodarczą na Ukrainie. Pomoc finansowa Unii Europejskiej na rzecz Ukrainy – bezpo-średniego sąsiada Polski - w formie pożyczek i grantów wy-niesie w najbliższych latach ok. 13 mld euro.

UE pozostaje przykładem dla wielu regionów świata. Na żad-nym innym kontynencie nie rozwinęły się takie formy współ-pracy. Razem jesteśmy największą gospodarką świata oraz najważniejszym partnerem handlowym Chin i USA. Jesteśmy największym darczyńcą pomocy humanitarnej i inwestujemy w zrównoważoną przyszłość, ochronę klimatu i zapobieganie konfliktom. „Dzisiejszy świat potrzebuje globalnej potęgi, któ-ra pokój i zapobieganie konfliktom ma w swoim DNA” – po-wiedziała Wysoka Przedstawiciel UE do Spraw Zagranicznych Federica Mogherini.

Rozszerzenie – strona internetowa Komisji Europejskiej

Potencjalne kraje kandydujące – strona internetowa Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)

Wystąpienie Federiki Mogherini w Berlinie, 7.12.2016 (w jęz. angielskim)

Od 2000 r. UE zorganizowała ponad 120 misji obserwacji wyborów, w których udział wzięło ponad 11 tys. obserwatorów.

https://europa.eu/european-union/topics/enlargement_pl

https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/countries/check-current-status_en

https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/countries/check-current-status_en

https://eeas.europa.eu/headquarters/headquarters-homepage/16719/speech-high-representativevice-president-federica-mogherini-willy-brandt-lecture-2016_en




Na kształt UE wpływa również zaangażowanie jej obywateli

Chcesz jako obywatel współdecydować o losach UE? Nie musisz w tym celu czekać do następnych wyborów europejskich w 2019 r. Każdy obywatel może współ-uczestniczyć w procesie decyzyjnym poprzez inicjaty-wy, propozycje i skargi.

Jeśli leży Ci na sercu jakiś temat i jesteś zdania, że powinien on być przedmiotem przepisów europejskich, możesz urucho-mić europejską inicjatywę obywatelską. Ta nowa możliwość angażowania się w politykę, niezależnie od wyborów i partii, istnieje od 2012 r. i jest często wykorzystywana. Od tego cza-su ponad pięć milionów obywateli podpisało ponad 20 róż-nych inicjatyw.

Inicjatorzy muszą zebrać podpisy od co najmniej miliona obywateli pochodzących z siedmiu spośród łącznej liczby 28 państw członkowskich. Następnie mogą zwrócić się do Komisji Europejskiej o przygotowanie projektu unijnego aktu prawnego. Oczywiście mogą to być tylko dziedziny, w których Komisja posiada kompetencje do działania. W przypadku po-myślnego zebrania podpisów Komisja nie ma co prawda obo-wiązku zmieniania przepisów, ale musi wówczas dobrze uza-sadnić swoje postępowanie.

Do tej pory przeprowadzono pomyślnie trzy europejskie ini-cjatywy obywatelskie. Ich przedmiotem były dostęp do wody jako prawo człowieka, ochrona embrionów oraz zakaz testów na zwierzętach. W tej chwili jest w toku sześć innych inicja-tyw, a dotyczą one takich kwestii, jak ograniczenie ilości two-rzyw sztucznych w morzach, ochrona małżeństwa i rodziny oraz zakaz stosowania środka chwastobójczego glifosat.

W przypadku działań prawodawczych Komisja Europejska najczęściej z wyprzedzeniem przeprowadza odpowiednie konsultacje społeczne. Dzięki swojej wiedzy fachowej osoby fizyczne, przedsiębiorstwa i organizacje mogą wówczas do-starczyć cennych wskazówek. Europejczycy mogą debatować z komisarzami UE w ramach dialogów obywatelskich prowa-dzonych w całej UE, często na Facebooku. Także w Polsce

odbywa się wiele tego typu dialogów obywatelskich. Każdy obywatel może przesłać do Parlamentu Europejskiego pety-cję. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich przyjmuje skargi dotyczące błędów administracyjnych lub naruszenia prawa przez instytucje UE.

Wielu obywateli jest zdania, że Unia wykazuje deficyt demo-kratyczny. Jako przyczynę tej oceny wskazuje się często, że Komisja, jako władza wykonawcza, nie jest wybierana bez-pośrednio przez obywateli. Komisarze są nominowani przez wybrane demokratycznie rządy swoich państw i są następ-nie przesłuchiwani przez Parlament Europejski, który może ich kandydatury zatwierdzić albo odrzucić. W ostatnich la-tach Europejczycy otrzymali więcej możliwości współdecydo-wania w tym zakresie. W wyborach europejskich w 2014 r. partie europejskie po raz pierwszy przedstawiły swoich kan-dydatów na stanowisko przewodniczącego Komisji. W przy-padku Chrześcijańskich Demokratów był to Jean-Claude Jun-cker z Luksemburga, Socjaldemokraci zaś wystawili Martina Schulza z Niemiec. Dzięki temu wyborcy mogli współdecy-dować o tym, kto w pierwszej kolejności powinien być odpo-wiedzialny za kształtowanie i realizację polityki UE. Ponieważ największą liczbę głosów uzyskała Europejska Partia Ludo-wa (EPL), na nowego przewodniczącego Komisji Europejskiej wybrano Jeana-Claude’a Junckera. Te zmiany w kierunku szerszej demokracji europejskiej będą z pewnością kontynu-owane również podczas następnych wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2019 r.

UE jest częścią naszej demokracji parlamentarnej. Dyrektywy i rozporządzenia unijne nie są tworzone przez „niewybiera-nych w wyborach eurokratów”. Komisja Europejska przedkła-da projekty aktów prawnych, o których następnie decydują: wybierany w wyborach bezpośrednich Parlament Europejski i wybrane w wyborach parlamentarnych rządy, reprezento-wane w unijnej Radzie Ministrów. Żaden unijny akt prawny nie może więc zostać przyjęty bez współuczestnictwa pochodzą-cych z demokratycznego wyboru polityków z państw narodo-wych, w tym oczywiście z Polski. W Parlamencie Europejskim zasiada 51 posłanek i posłów z Polski.

Możliwości współdecydowania w UE

Europejska inicjatywa obywatelska

Konsultacje Komisji Europejskiej

Dialogi obywatelskie Komisji Europejskiej

Wybory do Parlamentu Europejskiego

130

23

Roczna liczba nowych inicjatyw ustawodawczych

Skupiamy się na tym, co jest naprawdę ważne dla obywateli.

do 2014 r.

od 2015 r.

https://europa.eu/european-union/law/have-your-say_pl

http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/basic-facts?lg=pl

http://ec.europa.eu/info/consultations_pl

https://ec.europa.eu/info/events/citizens-dialogues_pl

http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/pl/20150201PVL00036/Wybory



Europa jest najpopularniejszym regionem turystycznym na świecie

Wieża Eiffla w Paryżu, Watykan w Rzymie czy Wawel w Krakowie – Europa ma do zaoferowania wiele nie-powtarzalnych atrakcji. Dzięki temu przyciąga więcej turystów niż jakikolwiek inny region świata.

Także 2016 r. był rekordowy dla europejskiego sektora tu-rystycznego – mimo zamachów terrorystycznych i zagrożeń bezpieczeństwa. Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO) podała, że liczba międzynarodowych turystów odwiedzają-cych Europę wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim bar-dziej niż wynosi średnia wzrostu dla całego świata. Według danych za 2015 r. Europę odwiedziło ok. 608 mln osób, w tym do Polski przybyło 16 mln zagranicznych gości. Tym samym jako cel podróży lub miejsce noclegu Europę wybrał co drugi z łącznej liczby 1,2 mld turystów i podróżujących w celach służbowych. Żaden inny kontynent nie jest tak popularny. Da-leko na drugim miejscu uplasował się region Azji i Pacyfiku, dokąd udał się co czwarty podróżny (24%), a trzecie miejsce przypadło Ameryce (16%). Jednym z powodów tej rosnącej popularności Europy jest korzystny kurs euro w stosunku do dolara amerykańskiego i innych ważnych walut, co powoduje, że podróże dla osób z innych kontynentów stają się tańsze.

Jeżeli spojrzeć na liczbę noclegów nierezydentów w tury-stycznych obiektach noclegowych (według danych Eurostatu

za 2016 r.), to Polska odnotowała znaczny ich wzrost o 13,1% (przy średniej unijnej 3,5%). Najchętniej odwiedzanymi kraja-mi w UE w 2016 r. były Hiszpania, Włochy i Francja.

Europa jest również bardzo popularna wśród samych Euro-pejczyków: obywatele UE odbywają trzy czwarte wszystkich podróży zagranicznych do innego kraju Unii. Według danych Eurostatu w 2014 r. na pięciu podróżnych z UE przypadał je-den turysta z kraju nienależącego do UE.

Turystyka międzynarodowa jest dla Europy potężnym źród-łem dochodów. Według UNWTO dochody Europy z turystyki międzynarodowej wyniosły w 2015 r. 451 mld dolarów ame-rykańskich (co odpowiada ok. 428 mld euro).

Komunikat UNWTO, 17.1.2017 (w jęz. angielskim)

Raport UNWTO za 2016 (w jęz. angielskim)

Turystyka – statystyki Eurostatu (w jęz. angielskim)

Turystyka w UE – komunikat prasowy Eurostatu (w jęz. an-gielskim)

http://www2.unwto.org/press-release/2017-01-17/sustained-growth-international-tourism-despite-challenges

http://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284418145

http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Tourism_statistics_at_regional_level

http://europa.eu/rapid/press-release_STAT-17-138_en.htm

http://europa.eu/rapid/press-release_STAT-17-138_en.htm


Część 2: UE wzmacnia gospodarkę i przyczynia się

do wzrostu dobrobytu

Europa to społeczna gospodarka rynkowa

Wszyscy znamy osiągnięcia społecznej gospodarki ryn-kowej: pracownicy nie mogą być zwalniani bez wypo-wiedzenia, kobiety w ciąży są objęte szczególną ochro-ną, a zmowa cenowa przedsiębiorstw jest zabroniona. Wszystko to mamy zagwarantowane.

W traktacie lizbońskim zapisano, że UE będzie dążyć do roz-woju „społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkuren-cyjności”. Celem jest osiągnięcie dobrobytu i pełnego zatrud-nienia przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony socjalnej pracowników. Aby zrealizować powyższy cel, państwo inter-weniuje w działania gospodarcze poprzez ochronę konsu-mentów lub wspieranie uczciwej konkurencji.

Przez dziesięciolecia społeczna gospodarka rynkowa wyka-zała swoją wartość w całej Europie. Zawdzięczamy jej to, że duże grupy społeczeństwa cieszą się poprawą dobrobytu przy jednoczesnej gwarancji bezpieczeństwa socjalnego. Dlatego też wielu osobom spoza Europy nasz kontynent kojarzy się z gwarancją dobrobytu.

Komisja Europejska podejmuje działania służące wyrówny-waniu płac pracowników z różnych państw członkowskich wykonujących te same prace w ramach tych samych branż. Dobrym przykładem działania podyktowanego tą filozo-fią jest propozycja przeglądu dyrektywy regulującej zasady delegowania pracowników. Dotychczas tacy pracownicy byli uprawnieni jedynie do minimalnej płacy w państwie przyjmu-jącym, natomiast obecnie uzyskają również uprawnienia do takich samych premii i świadczeń jak miejscowi pracownicy i po upływie dwóch lat będą traktowani na równi z nimi. Pro-pozycje powyższych zmian przyczyniły się do otwarcia dys-kusji pomiędzy pracodawcami i przedstawicielami związków zawodowych z różnych państw członkowskich. Związkowcy,

bez względu na państwo pochodzenia, przychylają się do sta-nowiska Komisji Europejskiej, podobnie pracodawcy pocho-dzący z Francji, Niemiec czy Belgii. Przedsiębiorcy z Polski, Czech czy Litwy postrzegają możliwość delegowania pracow-ników na dotychczasowych zasadach jako sposobność do wy-korzystania posiadanej przez nich przewagi konkurencyjnej. Przedsiębiorcy pozbawieni zdolności oferowania tańszych usług i przedstawiciele związków zawodowych określają tę praktykę jako „dumping socjalny”. Działania Komisji Europej-skiej służą wypracowaniu kompromisu i utrzymaniu wysokich standardów związanych z Europejskim modelem socjalnym.

Priorytetem dla przewodniczącego Junckera jest socjalna Eu-ropa z uczciwymi warunkami zatrudnienia, sprawnie funkcjo-nującymi rynkami pracy i efektywnym dialogiem społecznym. UE wspiera w całej Europie udział pracowników w decyzjach podejmowanych przez przedsiębiorstwo, zapewnia właściwe warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, wzmacnia prawa pracowników pracujących w niepełnym wymiarze i gwarantu-je minimalne standardy w zakresie urlopów i czasu wolnego. Komisja Europejska nie tylko podejmuje działania na rzecz wyrównywania poziomu płac, ale również działa na rzecz ukrócenia unikania opodatkowania, aktywnej europejskiej po-lityki zatrudnienia i tworzenia nowych miejsc pracy. UE za-wdzięczamy również ogólnoeuropejskie standardy uznawa-nia dyplomów uczelni i kwalifikacji, dzięki czemu obywatele Unii, którzy poszukują pracy, mogą znacznie łatwiej znaleźć zatrudnienie w innych państwach członkowskich UE.

Art. 3 Traktatu z Lizbony


Isla

ndia

Norw

egia

Dani

a

Słow

enia

Finl

andi

a

Czec

hy

Belg

ia

Słow

acja

Aust

ria

Szw

ecja

Luks

embu

rg

Hola

ndia

Węg

ry

Niem

cy

Fran

cja

Pol

ska

Kore

a

Irlan

dia

OECD

Kana

da

Wło

chy

Japo

nia

Aust

ralia

Portu

galia

Grec

ja

Hisz

pani

a

Łotw

a

Wie

lka

Bryt

ania

Stan

y Zj

edno

czon

e

Mek

syk

Chile

Państwa członkowskie UE

Kraje OECDNajwiększa równość

Najmniejsza równość

20

0

40

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:12016M003



Część 2: UE wzmacnia gospodarkę i przyczynia się do wzrostu dobrobytu


UE wspiera dobrobyt, rozwój gospodarczy i tworzenie miejsc pracy

Kryzys gospodarczy i finansowy pociągnął za sobą po-ważne skutki. Wysokie bezrobocie utrzymuje się prze-de wszystkim na południu Europy, a wiele państw ma duże zadłużenie. Taka sytuacja skutkuje mniejszymi in-westycjami, co z kolei powoduje osłabienie gospodarki i pogorszenie sytuacji na rynku pracy. Komisja Euro-pejska stara się temu zapobiec przy pomocy ogólnoeu-ropejskiej koordynacji polityki gospodarczej i ofensy-wy inwestycyjnej.

W wielu państwach członkowskich UE kryzys unaocznił pod-stawowe problemy i trudne do zatrzymania tendencje. Poka-zał również wyraźnie wysoki stopień wzajemnych zależności gospodarek UE. Lepsza ogólnounijna koordynacja polityki go-spodarczej może nam pomóc w podjęciu tych kwestii oraz uzyskaniu wzrostu gospodarczego i większego zatrudnienia. Wyciągnąwszy wnioski z kryzysu, Komisja przedstawia dla każdego państwa coroczne zalecenia w zakresie reform, któ-re to zalecenia stanowią wkład w planowanie budżetu i poli-tyki gospodarczej państw członkowskich.

Komisja Junckera zaordynowała jeszcze jedno lekarstwo na kryzys: zainicjowaną w 2014 r. unijną ofensywę inwestycyjną, znaną także jako plan Junckera. Przy lepszych warunkach in-westowania i programie gwarancji w ciągu trzech lat w całej UE zostaną wygenerowane środki na przyszłe inwestycje na poziomie 315 mld euro. Inicjatywa ta oparta jest na nastę-pującej zasadzie: UE udziela kredytów na modernizację MŚP lub na duże, często transgraniczne, przedsięwzięcia, np. roz-wój dróg, sieci danych i sieci energetycznych. Idealnymi be-neficjentami są przedsiębiorstwa, które chciałyby inwestować w przyszłość, ale mają trudności ze zdobyciem środków pie-niężnych. UE przyjmuje na siebie część ryzyka inwestycyjne-go, m.in. za pomocą gwarancji, przez co ułatwia inwestorom prywatnym przeznaczenie pieniędzy na dane przedsięwzięcie.

Pomimo początkowego sceptycyzmu wdrożenie Europejskie-go Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) prze-biegło pomyślnie. Do połowy marca 2017 r. finansowanie ze

środków EFIS umożliwiło zmobilizowanie dodatkowych inwe-stycji na poziomie 178 mld euro, przekraczającym połowę docelowej kwoty. Przewiduje się, że w ramach już zatwier-dzonych projektów znajdzie pracę ok. 100 tys. osób. Ponad 380 tys. małych i średnich przedsiębiorstw skorzysta z do-godnych warunków kredytów. Polska dobrze radzi sobie z wy-korzystaniem możliwości, jakie daje EFIS. Według stanu na połowę marca 2017 r. EBI zatwierdziło 15 polskich projektów o wartości w sumie blisko 18 mld zł, w tym udział EFIS wyno-si 6,3 mld zł. Według danych polskiego Ministerstwa Rozwo-ju pod względem liczby projektów Polska jest na 4. miejscu wśród państw UE i na 6. pod względem wartości projektów. Po uzyskaniu pozytywnych wyników w ocenie śródokresowej tzw. plan Junckera otrzyma dodatkowe środki i zostanie prze-dłużony. Oczekuje się, że w ciągu sześciu lat (do 2020 r.) EFIS wygeneruje dodatkowe inwestycje w wysokości co najmniej 500 mld euro, a do 2022 r. wartość inwestycji może osiągnąć nawet 630 mld euro. Szczególny nacisk kładzie się na ochro-nę zdrowia, edukację i wspieranie nowoczesnych technologii.

Europejski rynek wewnętrzny sam w sobie stanowi ogromny program pobudzania koniunktury. Handel międzynarodowy bez ceł pozwala firmom na oszczędność pieniędzy i powodu-je, że towary są tańsze dla konsumentów. Przedsiębiorstwom jest łatwo inwestować w innych państwach członkowskich UE. Pracownicy mogą się ubiegać o pracę w dowolnym państwie członkowskim Unii. W ciągu kilku ubiegłych dziesięcioleci wszystkie powyższe czynniki przyczyniły się do zwiększenia konkurencyjności, wzrostu gospodarczego i dobrobytu w UE. W ten właśnie sposób Unia Europejska stała się największą gospodarką na świecie, wyprzedzając Stany Zjednoczone i Chiny.

Plan inwestycyjny

Europejski semestr – koordynacja polityki gospodarczej

Ministerstwo Rozwoju – EFIS w Polsce

Utworzenie ponad 100 tys. nowych miejsc pracy

Lepszy dostęp do

finansowania dla 200 tys. małych firm

i przedsiębiorstw typu start-up

Europa będzie inwestować w swoje start-upy, w młodzież i w bezrobotnych.

Pierwszy rok:116 mld EUR

Plan inwestycyjny

ogółem: 315 mld EUR

https://ec.europa.eu/commission/priorities/jobs-growth-and-investment/investment-plan_pl

https://ec.europa.eu/info/strategy/european-semester_pl

https://www.mr.gov.pl/strony/zadania/plan-inwestycyjny-dla-europy/efis-w-polsce-lista-projektow-rzadowych/



UE wspiera słabsze regiony

Unia wykorzystuje fundusze regionalne i strukturalne w celu zapobiegania powstawaniu zbyt wielkich roz-bieżności między regionami. Ze środków UE korzystają zarówno Andaluzja w Hiszpanii, jak i wschodnie regio-ny Polski.

W uboższych regionach i w regionach, które szczególnie ucierpiały na skutek zmian strukturalnych w UE, udzielane jest wsparcie w celu utrzymania tempa rozwoju i zrekompen-sowania lokalnych niekorzystnych warunków. UE pomaga im nadrobić zaległości. Fundusze pomagają ludziom w znalezie-niu pracy i zapewnieniu lepszych warunków życia w miastach i na wsi. Wsparcie jest udzielane nie tylko na rzecz rozwoju miast i zatrudnienia, ale również na rzecz rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich oraz badań i innowacji.

Polityka regionalna stanowi drugą, po polityce rolnej, pozycję w budżecie UE. W okresie programowania na lata 2014–2020 na potrzeby regionów udostępniono 351 mld euro, z czego Polska otrzyma łącznie 82,5 mld euro (w cenach bieżących). Tym samym jest największym beneficjentem netto unijnej polityki regionalnej. Wszystkie polskie regiony korzystają z fi-nansowania unijnego. Od początku członkostwa Polski w UE do naszego kraju popłynęły w ramach polityki spójności środ-ki w łącznej kwocie blisko 84 mld euro.

Podstawowymi celami polityki regionalnej w Polsce jest wspie-ranie rozwoju gospodarczego i konkurencyjności, tworzenie nowoczesnej infrastruktury drogowej i kolejowej, tworzenie nowych miejsc pracy, dalsza cyfryzacja oraz poprawa warun-ków życia obywateli. W przypadku każdego projektu państwa

UE muszą również udzielić wsparcia finansowego z własnych środków publicznych.

Patrząc wstecz na inwestycje w poprzednim okresie progra-mowania na lata 2007–2013, można dostrzec niezaprzeczal-ne sukcesy. Każde euro wydane ze środków UE spowodowało poprawę wyniku finansowego o prawie trzy euro. Fundusze unijne miały istotny wpływ na przyspieszenie tempa moder-nizacji Polski i pozwoliły na zmniejszenie dystansu dzielące-go nas od bardziej rozwiniętych krajów UE. Dzięki funduszom europejskim w Polsce powstało m.in. blisko 0,5 mln nowych miejsc pracy, ponad 12 tys. km dróg i autostrad, ponad 56 tys. km sieci internetu szerokopasmowego, zbudowano ponad 500 oczyszczalni ścieków, a blisko 1500 uczelni i jed-nostek naukowych otrzymało wsparcie finansowe.

Często powtarzają się zarzuty, że fundusze wsiąkają w re-giony bez widocznych efektów, są np. wydawane na mosty, z których nikt nie korzysta, lub bezużyteczne porty lotnicze. Takie przypadki się zdarzają, ale Europejski Trybunał Obra-chunkowy ma nad nimi nadzór. Jeżeli kontrola wykaże, że pieniądze zostały spożytkowane w niewłaściwy sposób, ko-nieczny jest ich zwrot.

Środki dla poszczególnych państw członkowskich UE – informacje Komisji Europejskiej

Efekty funduszy europejskich 2007–2013

Transfery finansowe Polska – Unia Europejska

http://ec.europa.eu/regional_policy/pl/funding/available-budget

http://ec.europa.eu/regional_policy/pl/funding/available-budget

https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/efekty-funduszy-europejskich-2007-2013/

http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/unia-europejska/transfery-finansowe-polska-ue



UE wspiera sprawiedliwy handel z innymi państwami świata

Dobrobyt w Unii Europejskiej opiera się na wolnym i otwartym handlu światowym. W samej UE 31 mln miejsc pracy zależy od eksportu. Odpowiada to niemal co siódmemu miejscu pracy w Europie. Nasze umowy handlowe zapewniają podwaliny sprawiedliwych sto-sunków handlowych z innymi państwami świata.

Umowy handlowe pomagają przedsiębiorstwom w znajdo-waniu nowych rynków zbytu, zwiększaniu zysków i tworzeniu nowych miejsc pracy. Konsumenci również odnoszą korzyści. Możliwość kupowania towarów po niskich cenach na całym świecie bez konieczności wstawania z wygodnej kanapy lub wybór szerokiego asortymentu produktów w centrach handlowych to osiągnięcia wolnego handlu, które musimy chronić w czasach budzącego się protekcjonizmu. UE jest zdetermi-nowana, aby utrzymać politykę na rzecz otwartych rynków i przeciwstawiać się tendencjom do izolowania się. Jeżeli USA będą wycofywać się z wielostronnych umów handlowych, Eu-ropa może zostać nowym partnerem.

Rządy wielu państw zwróciły się już do Unii z prośbą o zinten-syfikowanie rozmów w sprawie wolnego handlu, np. ostatnio uczynił to Meksyk. Stawka tych działań jest bardzo wysoka. Przewiduje się, że w ciągu następnych 10–15 lat 90% świa-towego wzrostu gospodarczego będzie miało miejsce poza UE. W tej sytuacji umowy handlowe UE z państwami trzecimi dają UE duże możliwości rynkowe. Jest również prawdą, że nie wszystkie sektory gospodarki skorzystają w jednakowym stopniu z otwarcia rynków. Jednak gdy dochodzi do utraty miejsc pracy w sektorze wytwórczym, jest to często w więk-szym stopniu związane z coraz powszechniejszą cyfryzacją i automatyzacją niż z wolnym handlem. W takim przypadkach przedstawiciele świata polityki i gospodarki muszą wypraco-wać rozwiązania alternatywne i plany awaryjne.

W przeciwieństwie do powszechnej opinii to nie ponadnarodo-we koncerny, a przede wszystkim małe i średnie przedsiębior-stwa czerpią korzyści z likwidacji ceł i innych barier w handlu. Koncerny mają zwykle zasoby do radzenia sobie ze złożony-mi systemami regulacyjnymi na różnych rynkach lub do ot-worzenia własnej produkcji na rynkach docelowych. Mniejsze przedsiębiorstwa nie mają takich zasobów. Umowa handlowa UE z Koreą Południową stanowiła przykładowo przełom dla polskich firm, takich jak np. Fabryka Naczyń Kamionkowych Manufaktura w Bolesławcu. Od momentu ratyfikacji tej umo-wy handlowej jedna trzecia naczyń wytwarzanych przez bo-lesławiecką wytwórnię wysyłana jest do Korei Południowej, a firma błyskawicznie się rozwija, zwiększając przychody i za-trudnienie w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie z tego kraju. Ponadto, dzięki wzrostowi gospodarczemu, miasto Bo-lesławiec odnotowuje rekordowo niską stopę bezrobocia.

Rozsądna polityka w zakresie handlu wymaga również in-strumentów jego ochrony, ponieważ jedynie uczciwy handel można nazwać wolnym handlem. UE posiada zestaw instru-mentów zgodnych z zasadami WTO na potrzeby przeciwdzia-łania dumpingowi i nieuczciwej konkurencji w wyniku pomocy państwa i stosuje je w zdecydowany sposób, np. w przypadku cen dumpingowych stali i wyrobów stalowych z Chin. Kraje rozwijające się mają natomiast możliwość ochrony rolnictwa i przedsiębiorstw rolnych za pomocą ceł przywozowych na-kładanych na towary importowane.

Jesienią 2015 r. Komisja Europejska przedstawiła nową stra-tegię zatytułowaną „Handel z korzyścią dla wszystkich”. Za pomocą swojej opartej na wartościach polityki handlowej UE zmierza do celu polegającego na połączeniu wzrostu gospo-darczego ze sprawiedliwością społeczną, prawami człowie-ka i normami dotyczącymi pracy, ochrony zdrowia i ochro-ny środowiska oraz wspierania praworządności i dobrego sprawowania rządów. W tym celu Unia intensyfikuje dialog z partnerami handlowymi i przyjmuje w przyszłych umowach handlowych postanowienia w sprawie zwalczania korupcji. Poza tym ustanawia normy dotyczące pracy, ochrony zdrowia i ochrony środowiska oraz wspiera uczciwe i etyczne systemy handlu oraz łańcuchy dostaw opierające się na odpowiedzial-ności.

Handel – strona internetowa Komisji Europejskiej

Na każdy 1 mld EUR, który zarabiamy na eksporcie, powstaje 14 tys. dodatkowych miejsc pracy w całej UE.

http://ec.europa.eu/trade



Euro jest stabilną walutą zapewniającą wiele korzyści

Historia euro naznaczona jest trudnościami. Na po-czątku było ono obwiniane o wzrost cen, potem uży-czyło swojej nazwy kryzysowi związanemu z długiem publicznym. Mimo to zapewnia obywatelom wiele prak-tycznych korzyści. Euro jest stabilną walutą, chronioną przez rządy państw europejskich.

Wspólna waluta została wprowadzona w 1999 r., a od 2002 r. posługują się nią również obywatele wielu krajów UE. Po raz pierwszy od 1500 lat te same monety są obowiązującym środkiem płatniczym na obszarze od Morza Śródziemnego po Bałtyk. Około 338 mln Europejczyków w 19 krajach UE rozlicza się codziennie w euro. Gdy podróżują, nie muszą już wymieniać pieniędzy, co pozwala zaoszczędzić ok. 30 mld euro rocznie.

Euro jest stabilną walutą. Od czasu jej wprowadzenia infla-cja jest znacznie niższa niż w dziesięcioleciach poprzedzają-cych przejście na tę walutę. W okresie 20 lat przed wprowa-dzeniem euro (1979–1998) średnia stopa inflacji wynosiła 2,89%. Natomiast w latach 2010–2016 średnia inflacja całej strefy euro wynosiła 1,26%.

Nawet w trudnych momentach kurs wymiany euro utrzymy-wał się na stabilnym poziomie. Gdyby w czasie kryzysu finan-sowego nie było euro, Europa zostałaby dotknięta ogromnymi wahaniami kursów walut i rosnącymi stopami procentowymi, podobnie jak na początku lat 90. XX wieku. W naszych wspo-mnieniach o starych, dobrych czasach często zapominamy, że Europa przed wprowadzeniem euro była regularnie wstrząsa-na kryzysami finansowymi.

Tymczasem euro ugruntowało swoją pozycję drugiej po dola-rze amerykańskim waluty rezerwowej na świecie. Nadaje to państwom strefy euro i UE jako całości większe znaczenie po-lityczne i gospodarcze na arenie międzynarodowej. Podatni-cy również czerpią korzyści ze wspólnej waluty. Według obli-czeń Komisji Europejskiej tylko w 2016 r. państwa strefy euro osiągnęły oszczędności z tytułu odsetek wynoszące 50 mld euro – oszczędności te uzyskano dzięki polityce Europejskie-go Banku Centralnego (EBC) polegającej na utrzymywaniu stóp procentowych na niskim poziomie.

Jednak wprowadzeniu euro towarzyszył brak wspólnej poli-tyki budżetowej i gospodarczej. W tamtym czasie państwa członkowskie nie były jeszcze gotowe na rezygnację z pryma-tu krajowego w tych sprawach. Nieodpowiedzialna polityka budżetowa niektórych rządów była jednym z powodów kry-zysu zadłużenia. Innym powodem było nadmierne zadłużenie obywateli, np. w Irlandii i Hiszpanii. W 2010 r. utracono kon-trolę nad zadłużeniem publicznym w Grecji, następnie kryzys wybuchł w Irlandii, Portugalii, Hiszpanii i na Cyprze.

W odpowiedzi na kryzys rządy państw europejskich wykazały solidarność i stworzyły mechanizm bezpieczeństwa dla prze-chodzących trudności państw strefy euro – Europejski Instru-ment Stabilności Finansowej (EFSF), a następnie Europejski Mechanizm Stabilności (ESM). Ze swojej strony państwa do-tknięte kryzysem zobowiązały się do przeprowadzenia zasad-niczych reform. W ten sposób udało się zapobiec grexitowi – wyjściu Grecji ze strefy euro – co podważyłoby wiarę w nie-odwracalność wspólnej waluty.

Kraje dotknięte kryzysem również skorzystały z silnego euro: uniemożliwiło im ono stosowanie łatwych rozwiązań. Nie mo-gły już łagodzić problemów we własnym kraju za pomocą de-waluacji waluty krajowej. Zamiast tego euro zmusza ich do stawienia czoła rzeczywistym problemom.

Państwa strefy euro przystąpiły również do naprawiania nie-dociągnięć powstałych u zarania euro. W latach 2011–2013 UE przyjęła nowe, bardziej restrykcyjne zasady w celu do-kładniejszego kontrolowania długu publicznego i deficytu bu-dżetowego, zapewniające, by żadne państwo nie żyło ponad stan. Tym samym pakt na rzecz stabilności i wzrostu stał się bardziej rygorystyczny. Każde państwo UE musi obecnie przedstawiać swój budżet Brukseli, a w przypadku naruszenia zasad musi się liczyć z surowymi sankcjami. Polityka gospo-darcza podlega ściślejszej koordynacji.

Widać efekty powyższych działań. Ożywienie gospodarcze trwa już piąty rok przy zmniejszającym się bezrobociu. Dzięki dyscyplinie nałożonej na wspólną walutę dług publiczny jest pod kontrolą w strefie euro, podczas gdy w USA i Japonii cały czas rośnie. Euro dobrze sobie radzi!

Polska z chwilą akcesji do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. zobowiązała się (na mocy art. 4 Traktatu Akcesyjnego) do przyjęcia euro w przyszłości, jednak konkretna data nie zo-stała ustalona. Aby Polska mogła wejść do strefy euro, musi trwale spełniać wszystkie kryteria konwergencji.

Euro – strona internetowa Komisji Europejskiej

W tym roku państwa strefy euro zaoszczędziły 50 mld EUR

dzięki polityce pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego.%

http://europa.eu/european-union/about-eu/money/euro_pl



Europa wspiera swoich rolników

Początkowo wspólna polityka rolna była tworzona w związku z niedoborami żywności w latach powojen-nych, które głęboko zapadły w pamięć całego pokole-nia. Gdy w 1962 r. sześć państw członkowskich wprowa-dzało europejską politykę rolną, celem było osiągnięcie większej produktywności przy pomocy techniki i wzro-stu wydajności. Do dnia dzisiejszego głównym aspek-tem polityki rolnej jest zdolność rolników do zapewnie-nia wyżywienia dla ludności. Z biegiem czasu dodawano nowe priorytety. Przede wszystkim: zrównoważony cha-rakter oraz utrzymanie tradycyjnych gospodarstw rol-nych na obszarach wiejskich.

UE udziela rolnikom wsparcia na wielką skalę. Łącznie na rol-nictwo przeznacza się 40% budżetu Unii Europejskiej, czyli rocznie prawie 60 mld euro. Odpowiada to kwocie 112 euro na obywatela Unii rocznie. W latach 2014–2020 na wsparcie rolnictwa w Polsce udostępnia się corocznie środki w łącznej kwocie 4,56 mld euro (w sumie 32 mld euro). Największą ich część, ok. 3 mld euro każdego roku, stanowią płatności bezpo-średnie dla rolników. Są one powiązane z powierzchnią upraw, nie z wielkością produkcji.

W ostatnich latach dopłaty bezpośrednie były głównym para-solem bezpieczeństwa; szczególnie istotne były w Polsce, gdzie sektor pierwotny zapewnia 12,6% miejsc pracy. Dla przykładu w 2012 r. w Polsce przeznaczono ponad 2,457 mld euro na do-płaty bezpośrednie, wykorzystane przez ponad 1,3 mln benefi-cjentów, z których 64% otrzymało kwoty do 1250 euro.

Debata dotycząca kolejnej reformy polityki rolnej w nowym okresie finansowania, rozpoczynającym się w 2020 r., jest w pełnym toku. Komisja Europejska dodała jej wigoru, roz-poczynając szeroko zakrojone konsultacje społeczne w tej sprawie. Krytycy twierdzą, że sektor rolnictwa zbyt mało przy-czynia się do przeciwdziałania zmianie klimatu i zachowania różnorodności biologicznej. Mówią również, że wymogi śro-dowiskowe (tzw. greening) zawarte w najnowszej reformie z 2013 r. nie przyczyniły się jeszcze wystarczająco do ochrony środowiska.

Niemniej jednak od tego czasu jedna trzecia płatności bezpo-średnich dla rolników jest uzależniona od wymogów środowi-skowych. Często krytykuje się również eksport produktów rol-nych do innych państw. Jednak nie uwzględnia się przy tym, że nie ma już unijnych dopłat do eksportu produktów rolnych. W latach 1991–2012 zmniejszyły się one z 5 mld euro do 150 mln euro rocznie, a następnie zostały całkowicie zniesione.

Gdy w 2015 r. Rosja wprowadziła jednostronny zakaz impor-tu produktów rolnych pochodzących z UE, Komisja Europejska przyznała 1 mld euro na pomoc rolnikom produkującym mle-ko, owoce i hodującym trzodę chlewną. Przewodniczący Ko-misji Europejskiej Jean-Claude Juncker powiedział: „Nie mogę bowiem zaakceptować, by mleko było tańsze niż woda”. Obie-cał rolnikom, że: „Komisja będzie zawsze stać po stronie euro-pejskich rolników”.

Wspólna polityka rolna (WPR) i rolnictwo w Europie − najczęściej zadawane pytania

WPR w Polsce

Strona Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi


Europa będzie zawsze stać przy swoich rolnikach.

W tym roku nasz sektor mleczarski otrzymał

wyjątkowe unijne wsparcie w wysokości

1 mld EUR.

http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-13-631_pl.htm


http://ec.europa.eu/agriculture/sites/agriculture/files/cap-in-your-country/pdf/pl_pl.pdf

http://www.minrol.gov.pl/Wsparcie-rolnictwa




Część 3: UE dba o konkurencję i kontroluje poczynania koncernów

Od ekranów po samochody ciężarowe: UE podejmuje działania przeciwko kartelom

Ekrany, windy czy samochody ciężarowe – Komisja Europejska regularnie nakłada wysokie kary na eu-ropejskie i międzynarodowe przedsiębiorstwa, które uzgadniają między sobą ceny na takie produkty lub manipulują rynkiem. Zakłóca to bowiem wolną konku-rencję i jest zakazane.

Komisja Europejska pełni rolę głównego strażnika karteli na jednolitym rynku. Musi dbać o to, by konkurencja faktycznie funkcjonowała. Pilnuje zatem, by konkurenci nie uzgadniali między sobą cen i nie utrzymywali ich sztucznie na wysokim poziomie lub żeby nie dzielili między sobą rynków w Euro-pie. Zabronione jest również, aby duży koncern wykorzysty-wał swoją wiodącą pozycję na rynku, stawiając konkurentów w niekorzystnej sytuacji. Wszystkie te działania utrudniałyby konkurencję i tym samym szkodziły konsumentom.

W przypadku skarg lub zgłoszeń Komisja wszczyna postępo-wanie wyjaśniające w zakresie praktyk ograniczających kon-kurencję. Posiada przy tym szerokie uprawnienia, może np. zlecić przeszukanie pomieszczeń danego przedsiębiorstwa. Jeżeli zarzuty potwierdzą się, organ unijny ma prawo nałożyć na takie przedsiębiorstwo wysoką grzywnę, sięgającą nawet 10% jej rocznych obrotów.

Przypadki takie nie są rzadkie. Oto kilka przykładów z listy najwyższych sankcji: w 2016 r. Komisja Europejska nałożyła na kartel producentów samochodów ciężarowych rekordową karę w wysokości 2,93 mld euro. MAN, Volvo/Renault, Daim-ler, Iveco i DAF przez 14 lat uzgadniały między sobą ceny sprzedaży samochodów ciężarowych i w sposób skoordyno-wany ujmowały koszt spełnienia bardziej rygorystycznych przepisów w zakresie emisji w cenie płaconej przez klientów.

W 2012 r. Komisja Europejska nałożyła grzywnę w wysokości 1,4 mld euro na wiodących producentów telewizorów i moni-torów komputerowych. W 2013 r. kilka banków, które dopuści-ło się manipulowania stopami procentowymi takimi jak Libor, musiało zapłacić łączną karę w wysokości ok. 824 mln euro. W 2007 r. Komisja zmusiła do zapłacenia kary „kartel windo-wy”. W okresie między 1995 a 2004 r. wiodący producenci dzielili między sobą rynek w Niemczech, Belgii, Luksemburgu i Holandii i uzgadniali, komu przydzielone zostanie zlecenie.

Kary te wpływają do budżetu Unii, zmniejszając tym samym składki podatników. Podmiot poszkodowany przez kartel ma też prawo domagać się odszkodowania.

Także zagraniczne koncerny działające na rynku europejskim muszą przestrzegać przepisów. Komisja Europejska wielo-krotnie występowała przeciwko amerykańskiemu koncernowi Microsoft, a w 2009 r. przeforsowała, żeby Microsoft uproś-cił ustawianie innych przeglądarek internetowych zamiast własnego Internet Explorera. Podobnie było z amerykańskim gigantem Google. Organ UE bada obecnie zarzuty, według których wyszukiwarka internetowa manipuluje wynikami wy-szukiwania, aby faworyzować własne usługi, takie jak Google Shopping w przypadku zakupów.

Polityka antymonopolowa – informacje Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)

Porozumienia antykonkurencyjne – informacje Komisji Europejskiej

http://ec.europa.eu/competition/cartels/overview/index_en.html

http://ec.europa.eu/competition/cartels/overview/index_en.html

http://ec.europa.eu/competition/consumers/agreements_pl.html



Europa walczy o sprawiedliwość podatkową

Oszustwa podatkowe, uchylanie się od opodatkowania i raje podatkowe – wiele przedsiębiorstw wykazuje się niezwykłą pomysłowością, jeśli chodzi o ukrycie docho-dów przed fiskusem. Szacuje się, że z powodu legalnych i nielegalnych trików podatkowych państwa członkow-skie UE tracą około biliona euro rocznie. W ostatnich latach Europa poczyniła duże postępy w zwalczaniu uchylania się od płacenia podatków. Sprawa firmy Apple pokazuje, co można osiągnąć dzięki wspólnemu działa-niu Unii

Komisja z determinacją kontynuuje walkę z unikaniem opo-datkowania. Ciągle jeszcze wiele przedsiębiorstw w Europie wykorzystuje luki w prawie podatkowym; niektóre kraje euro-pejskie przyciągają nawet do siebie koncerny na koszt podat-ników. Jedno państwo, prowadząc walkę w pojedynkę, wiele nie osiągnie. UE oferuje państwom członkowskim instrumen-ty, które pomogą im w skuteczniejszym zwalczaniu uchylania się od opodatkowania.

Posługując się przepisami dotyczącymi pomocy państwa, Komisja bierze pod lupę liczne układy podatkowe państw członkowskich UE z koncernami. W sierpniu 2016 r. Komisja Europejska zobowiązała Irlandię do odzyskania zaniżonych podatków na kwotę ok. 13 mld euro od producenta iPhonów, firmy Apple.

Przewodniczący Komisji Jean-Claude Juncker powiedział, że celem jest to, „by każde przedsiębiorstwo, niezależnie od tego, jak duże, płaciło podatki tam, gdzie generuje zyski”. Tyczy się to również takich potentatów gospodarczych jak Apple. „Nie zgadzamy się w Europie, aby wpływowe przedsiębiorstwa za-wierały za kulisami nielegalne układy podatkowe”. Zwłaszcza

że w latach okrojonych budżetów dochody te bardzo by się przydały na finansowanie szpitali czy szkół. Jest to społeczny wymiar prawa konkurencji – „i po to właśnie jest Europa” – podkreślił Jean-Claude Juncker.

Przewodniczący Juncker daje wolną rękę komisarz ds. kon-kurencji Margrethe Vestager w dochodzeniach prowadzonych w jego kraju ojczystym: zarzuty o układy podatkowe Luksem-burga z Amazonem i McDonald’sem. Nowy impuls w deba-cie publicznej i politycznej zachęcił Komisję także do podjęcia kolejnej próby gruntownej reformy podatków od przedsię-biorstw w UE: wspólna skonsolidowana podstawa opodatko-wania osób prawnych ma sprawić, że przedsiębiorstwa nie będą sztucznie zaniżały swoich dochodów i nie będą mogły przenosić ich do innych krajów UE wyłącznie w celu zmniej-szenia swojego obciążenia podatkowego. Dzięki przyjętemu już przez Unię systemowi sprawozdań według krajów (ang. country-by-country reporting) przedsiębiorstwa muszą od tego roku deklarować fiskusowi, jakie podatki płacą w po-szczególnych krajach.

Ogólnounijne przepisy podatkowe nadal są trudnym przedsię-wzięciem, bo decyzje dotyczące polityki podatkowej muszą być podejmowane przez państwa członkowskie UE jednogłośnie.

Podatki – program UE (w jęz. angielskim)

Plan działania w sprawie opodatkowania przedsiębiorstw – infor-macje Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)


https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/2-years-on-taxation_en.pdf

http://ec.europa.eu/taxation_customs/business/company-tax/action-plan-corporate-taxation_en

http://ec.europa.eu/taxation_customs/business/company-tax/action-plan-corporate-taxation_en





UE nadzoruje banki

W czasie kryzysu finansowego banki doprowadziły Eu-ropę na skraj przepaści. Ze zdobytych doświadczeń Unia wyciągnęła wnioski i ustanowiła unię bankową, która zabezpiecza instytucje bankowe oraz chroni oszczędzających i podatników. Unia ta opiera się na trzech filarach.

W 2012 r. panowała powszechna obawa przed upadkiem unii walutowej. W odpowiedzi na to Komisja Europejska zapo-czątkowała europejską unię bankową. Jej główny cel: kiedy banki popadają w tarapaty, to nie państwa członkowskie i ich podatnicy mają ruszać na pomoc. W sytuacji podbramkowej płacić mają właściciele i wierzyciele instytucji oraz – jeśli na-wet to nie wystarczy – cały sektor, za pośrednictwem kapitału ukonstytuowanego dzięki podatkowi bankowemu.

Jednym z głównych filarów unii bankowej jest Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Od 2014 r. nadzoruje on central-nie 130 wiodących instytucji finansowych w strefie euro i dba o to, aby krajowe organy nadzoru nie mogły przymykać oka na własne instytucje, jak się czasem wcześniej zdarzało. Od-powiedzialność za nadzór spoczywa na Europejskim Banku Centralnym (EBC). System ten działa dobrze: według danych EBC europejskie banki są obecnie stabilne, wskazuje też na to ostatni test warunków skrajnych Europejskiego Urzędu Nad-zoru Bankowego. Pod presją Unii banki znacznie zwiększyły kapitał własny.

Drugim filarem unii bankowej są nowe przepisy dotyczące restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków. W przy-padku upadłości banku odpowiedni organ UE przeprowadza jego restrukturyzację i uporządkowaną likwidację zgodnie ze ściśle określonym zbiorem zasad. Pozwala to uniknąć pani-ki. Nie ma potrzeby ingerencji państwa, ponieważ w pierwszej kolejności ręczą akcjonariusze i wierzyciele, a jeśli i to nie wy-starczy – cały sektor. Wreszcie dopełnieniem unii bankowej jest wspólny system gwarancji depozytów. Polega on na gwa-rantowaniu lokat oszczędnościowych klientów w razie upadło-ści banku. W całej UE gwarantuje się lokaty oszczędnościowe do 100 tys. euro, tym razem jednak przy pomocy środków krajowych. Europejski system gwarancji depozytów jest nadal przedmiotem dyskusji i nie został jeszcze utworzony.

Dzięki nowym wymogom banki w Europie stały się pewniej-sze, a europejski sektor finansowy bardziej odporny na kry-zysy. Także w przypadku ostrożnościowego dokapitalizowa-nia włoskiego banku Monte dei Paschi przez władze włoskie Komisja upewni się, że przestrzegano zasad unii bankowej i że udziałowcy i wierzyciele wzięli udział w sprawiedliwym podziale obciążeń (umorzeniu lub konwersji długu).

Unia bankowa – informacje Komisji Europejskiej (w jęz. angiel-skim)

Unia bankowa – informacje Parlamentu Europejskiego

https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/banking-and-finance/banking-union_en

https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/banking-and-finance/banking-union_en

http://www.europarl.europa.eu/atyourservice/pl/displayFtu.html?ftuId=FTU_4.2.4.html

2060 argumentów za Unią Europejską Dlaczego warto być w UE20

Część 4: UE chroni konsumentów

UE stoi na straży praw pasażerów podróżujących samolotami i koleją

Pasażerowi, któremu odmówiono przyjęcia na pokład z powodu braku miejsc w samolocie albo zagubio-no bagaż, przysługuje prawo do rekompensaty pie- niężnej. Może z niego korzystać dzięki ujednoliconym przepisom w tym zakresie obowiązującym w całej UE. Podobne zasady obowiązują również w przypadku po-dróży koleją

Po Europie bez granic podróżuje coraz więcej osób, zwłasz-cza loty cieszą się coraz większą popularnością. Dawniej pasażerowie, którzy napotykali problem podczas podróży samolotem, często nie otrzymywali żadnej pomocy ani re-kompensaty. UE położyła temu kres: w 2005 r. Unia Euro-pejska rozpoczęła ustanawianie – w formie rozporządzenia – szeregu praw pasażerów linii lotniczych, które przysługują wszystkim pasażerom lotów liniowych i czarterowych, jeżeli odlatują oni z lotniska w UE lub takie lotnisko jest ich lotni-skiem docelowym.

Na przykład w sytuacji gdy lot zostaje przesunięty na następ-ny dzień, linia lotnicza musi zazwyczaj opłacić pasażerowi nocleg w hotelu. W przypadku lądowania z dużym opóźnie-niem, anulowania lotu krótko przed odlotem lub braku do-stępnych miejsc na pokładzie samolotu mimo dokonania ich rezerwacji pasażerowi przysługuje prawo do finansowej re-kompensaty. Wysokość takiej rekompensaty zależy od dłu-gości trasy danego lotu: w zależności od odległości pasażer otrzyma 250, 400 lub 600 euro. Rekompensata nie przysłu-guje jednak w przypadkach, gdy przyczyną problemów były nadzwyczajne okoliczności, takie jak zła pogoda bądź strajk kontrolerów ruchu lotniczego.

Jeżeli lot został odwołany, pasażerowie mogą żądać rekom-pensaty lub zwrotu kosztów biletu. A jeśli zagubiono lub uszkodzono bagaż, linia lotnicza musi również zrekompenso-wać pasażerowi wyrządzone szkody.

W takiej sytuacji linia nie wypłaca jednak automatycznie od-szkodowania, pasażer musi najpierw zwrócić się do niej z od-powiednim wnioskiem. Jeżeli linia lotnicza odmawia przyzna-nia rekompensaty, pasażer może złożyć skargę w krajowym

organie nadzorującym lotnictwo. W Polsce takim organem jest Urząd Lotnictwa Cywilnego. W przypadku sporu można zwrócić się o pomoc również do jednostki do spraw pozasą-dowego rozstrzygania sporów w Europejskim Centrum Kon-sumenckim.

W 2007 r. UE zwiększyła również ochronę praw pasażerów kolei. Od tamtej pory obowiązuje rozporządzenie unijne przy-znające jednolite prawa pasażerom kolei w całej Europie. W przypadku opóźnienia lub odwołania pociągu, a także w ra-zie wypadku, pasażerowie kolei otrzymają rekompensatę, niezależnie od tego, czy podróżują w obrębie jednego kraju, czy przekraczają granicę. Pasażer otrzymuje zwrot w wyso-kości 25% ceny biletu, jeśli pociąg był opóźniony o więcej niż 60 minut. W przypadku opóźnienia wynoszącego ponad 120 minut pasażerowi zwraca się połowę ceny biletu.

W chwili gdy wystąpienie opóźnienia wynoszącego co naj-mniej 60 minut staje się prawdopodobne, pasażer ma dwie możliwości do wyboru: może zażądać, by zwrócono mu koszt biletu lub zawieziono go za darmo pociągiem lub autobusem zastępczym na stację docelową. W nocy pasażer ma prawo do skorzystania z taksówki i zażądania zwrotu ceny za prze-jazd, przy czym zwrotowi podlegają kwoty do 80 euro. Jeżeli z powodu odwołania pociągu musi on przenocować w danej miejscowości, linie kolejowe muszą zapłacić za ten nocleg.

Podobne zasady obowiązują również w przypadku podróży autobusem i statkiem.

Informacje na temat praw pasażerów linii lotniczych w UE

Unijne rozporządzenie dotyczące praw pasażerów linii lotni-czych

Unijne rozporządzenie dotyczące praw pasażerów w ruchu kolejowym

Prawa pasażerów linii lotniczych

Prawa pasażerów kolei

http://europa.eu/youreurope/citizens/travel/passenger-rights/air/index_pl.htm

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1476179175834&uri=CELEX:32004R0261





http://europa.eu/youreurope/citizens/travel/passenger-rights/rail/index_pl.htm

http://www.evz.de/de/apps-und-publikationen/broschueren/



Dzięki UE maleje liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych

Ktoś wypił o jeden kieliszek za dużo, ktoś chciał szyb-ko zerknąć na komórkę, ktoś inny nie zdjął nogi z gazu – i już mamy wypadek. Na drogach w Europie ginie wprawdzie coraz mniej osób, UE dąży jednak nadal do zmniejszenia liczby ofiar śmiertelnych. Rygorystyczne przepisy obowiązujące w całej Europie mają powstrzy-mać piratów drogowych

Unia Europejska postawiła sobie ambitny cel: do 2020 r. zmniejszyć o połowę liczbę śmiertelnych ofiar wypadków dro-gowych w porównaniu z 2010 r. Przy czym na tym polu osiąg-nięto już znaczne sukcesy. W 2001 r. na drogach w Europie zginęło 54 tys. osób, natomiast w 2010 r. liczba ta spadła już do 31,5 tys., a w 2016 r., jak podano w najnowszym sprawo-zdaniu unijnym, do 25,5 tys.

Przez ustanowienie uregulowań na szczeblu unijnym UE dąży do zwiększenia bezpieczeństwa na drogach we wszystkich pań-stwach członkowskich. Często przyczyną wypadku jest nad-mierna prędkość. W celu karania amatorów zbyt szybkiej jazdy UE zadbała o to, by można było im doręczyć mandat w całej Europie. Jeżeli kierowca przekroczył zatem dozwoloną pręd-kość podczas wakacji we Włoszech i fotoradar to zarejestrował, mandat trafi pocztą na adres zamieszkania właściciela pojazdu. Organy ścigania korzystają obecnie z systemu, który umożliwia im przekazywanie mandatów do odpowiedniego kraju. System ten wprawdzie czasem jeszcze zawodzi, ale z danych Komisji

Europejskiej wynika, że liczba popełnionych za granicą wykro-czeń drogowych, których sprawców ukarano, wzrosła w latach 2013–2015 czterokrotnie. Wykroczenia te obejmują zbyt szyb-ką jazdę, niezatrzymanie się na czerwonym świetle i jazdę bez zapiętych pasów bezpieczeństwa.

UE wspiera również państwa członkowskie w utrzymywa-niu dróg w dobrym stanie. Komisja Europejska angażuje się także w działania służące podnoszeniu poziomu wiedzy kie-rowców na temat zagrożeń w ruchu drogowym. Przykładowo w 2015 r. Główny Inspektorat Transportu Drogowego zrea-lizował ogólnopolską kampanię „Bezpiecznie na drogach”, współfinansowaną ze środków Europejskiego Funduszu Roz-woju Regionalnego, w ramach Programu Operacyjnego Infra-struktura i Środowisko (POIiŚ).

UE wprowadziła także wspólne przepisy dotyczące pierwszej pomocy. Szacuje się, że dzięki wprowadzonemu w 2015 r. w całej UE systemowi eCall, który w razie wypadku automa-tycznie wybiera numer alarmowy 112 w celu wezwania służb ratowniczych, liczbę ofiar śmiertelnych w wypadkach drogo-wych można zmniejszyć o ok. 4%.

Przegląd przepisów unijnych w dziedzinie transportu

Bezpieczeństwo na drogach – komunikat prasowy Komisji Europejskiej, 28.3.2017

http://www.evz.de/de/apps-und-publikationen/broschueren/

http://eur-lex.europa.eu/summary/chapter/transport/3202.html?root=3202&locale=pl

http://europa.eu/rapid/press-release_IP-17-674_pl.htm




Dzięki UE konsumenci mogą łatwiej dochodzić swoich praw – na przykład przy sprzedaży obwoźnej

Czy zdarzyło się Państwu kupić coś na wycieczce pro-mocyjnej zorganizowanej przez handlowca, w interne-cie lub u sprzedawcy obwoźnego, choć wcale nie było to Państwu potrzebne? Na przykład zaprenumerować czasopisma albo zawrzeć umowę na usługi telefonii komórkowej? Konsumenci często podejmują w takich sytuacjach nieprzemyślane decyzje i dopiero po fakcie zastanawiają się, czy w ogóle stać ich na dany produkt bądź usługę

Aby ochronić konsumentów przed skutkami pochopnych de-cyzji kupna, UE umożliwiła im anulowanie transakcji w przy-padku sprzedaży obwoźnej, przyznając im prawo do odstą-pienia od umowy. Dzięki temu każdy ma czas, aby spokojnie się zastanowić, czy faktycznie chce, by dana umowa obowią-zywała. Nie ma to jednak zastosowania do biletów lotniczych ani rezerwacji hotelu, można natomiast zasadniczo odstąpić od umów dotyczących wycieczek zorganizowanych (tzw. pa-kietów), zawieranych na wycieczkach promocyjnych organi-zowanych np. przez przedsiębiorców z branży turystycznej.

Uaktualnione w 2014 r. przepisy dotyczące prawa do odstą-pienia od umowy mają zastosowanie nie tylko do sprzeda-ży obwoźnej na progu naszego domu, na ulicy, na wycieczce promocyjnej bądź na przykład na imprezie domowej połączo-nej ze sprzedażą, ale także do zamówień składanych przez internet, telefonicznie i za pośrednictwem tradycyjnej poczty, również np. do zakupów na aukcjach internetowych na takich platformach jak eBay.

We wszystkich tych przypadkach klient ma prawo odstąpić w terminie 14 dni od zakupu i nie musi podawać przy tym żadnego uzasadnienia. Okres wspomnianych 14 dni liczony jest od dnia, w którym klient otrzymał towar. Jeżeli sprzedaw-ca nie poinformował klienta wyraźnie o okresie odstąpienia, okres ten ulega wydłużeniu o rok.

Nie wystarczy jednak jedynie odesłać zamówione przez in-ternet towary. Konieczne jest jednoznaczne oświadczenie o odstąpieniu od umowy, najlepiej dokonane na piśmie. W ta-kim oświadczeniu klient powinien również podać swój numer klienta, numer zamówienia i datę. Decyzji o odstąpieniu od umowy nie trzeba uzasadniać.

UE pragnie również ułatwić konsumentom dochodzenie ich praw poza granicami ich kraju. Dlatego też stworzono Eu-ropejskie Centrum Konsumenckie oferujące pomoc w takich przypadkach, którego polska siedziba mieści się w Warsza-wie.

Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce

Prawo do odstąpienia od umowy – strona internetowa UE

Dyrektywa unijna w sprawie prawa do odstąpienia od umowy w przypadku sprzedaży obwoźnej

http://www.konsument.gov.pl/pl/home.html

http://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/shopping/guarantees-returns/index_pl.htm

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31985L0577:pl:HTML

http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31985L0577:pl:HTML



Dzięki UE zakupy przez internet są bezpieczniejsze

Kupić przez internet parę butów czy ubranie i przymie-rzyć je spokojnie w domu, zamówić książki i płyty CD jednym kliknięciem myszki – z możliwości bezstreso-wych zakupów w sklepach internetowych korzysta co-raz więcej konsumentów. Handel elektroniczny rozwi-ja się bardzo dynamicznie, dlatego UE przyjęła nowe przepisy dotyczące prawa do odstąpienia od umowy.

UE zapewnia większą pewność prawa przy zakupach przez in-ternet. Umowy zawierane przez klienta za pośrednictwem in-ternetu, katalogu lub telefonicznie objęte są jednakowym po-ziomem ochrony. Nie ma przy tym znaczenia, czy zawiera się je z handlowcem mającym siedzibę w Polsce, czy w innym kraju UE.

Aby zapobiec oszustwom i zwiększyć bezpieczeństwo zaku-pów przez internet, wprowadzono rozwiązanie w postaci tzw. przycisku potwierdzenia. Innymi słowy, klienci muszą klik-nięciem myszki jednoznacznie potwierdzić ostateczną decy-zję o zakupie. Sprzedawca internetowy musi z jednej strony poinformować klienta o tym, że zakup wiąże się z kosztami, a z drugiej strony musi otrzymać od klienta potwierdzenie, że wie on o tych kosztach. Obie funkcje można połączyć w jed-nym przycisku. Jeżeli sprzedawca nie stosuje się do obowiąz-ku dotyczącego potwierdzenia, konsument nie jest związany warunkami umowy dotyczącej danego zamówienia.

Jeżeli sprzedawca internetowy udostępnia numer telefonu do działu obsługi klienta, pod który można dzwonić z pytaniami, może on obciążyć konsumenta tylko podstawową stawką za rozmowę. Oznacza to, że płatne linie telefoniczne dla klien-tów (jak np. numery rozpoczynające się od 0-700 lub 0-701) są zakazane. Sprzedawca może pobierać od klienta dodatko-we opłaty za określone sposoby płatności, np. płatność kar-tą kredytową, tylko wtedy, gdy taki sposób płatności wiąże się dla niego z wyższymi kosztami. Jeżeli sprzedawca nalicza koszty za transport lub wysyłkę, musi wyraźnie poinformo-wać o tym konsumenta. Ponadto niezwłocznie po otrzymaniu zamówienia musi wysłać klientowi e-mail z potwierdzeniem przyjęcia zamówienia.

Sprzedawca musi dostarczyć towar w terminie 30 dni, a jeśli nie dotrzyma tego terminu, konsument ma prawo w 31. dniu odstąpić od umowy.

Dyrektywa unijna zapewnia konsumentom prawo do zwró-cenia się w przypadku sporu do jednostek ds. pozasądowego rozstrzygania sporów w kwestiach transakcji internetowych.

Zakupy w internecie

http://ezakupy.uokik.gov.pl/index.html



UE stoi na straży praw klienta, w przypadku gdy produkt jest wadliwy

Kupili Państwo suszarkę do włosów z sześciomiesięcz-ną gwarancją, która zepsuła się po ośmiu miesiącach? W takiej sytuacji konsumenci w UE mają zagwaranto-wane prawa, których żaden sprzedawca nie może pod-ważyć.

Jeżeli produkt okaże się wadliwy, odpowiada za to sprzedaw-ca. Zgodnie z prawem UE sprzedawca musi dokonać naprawy bądź wymiany towaru, obniżyć jego cenę lub zwrócić kliento-wi koszty zakupu, jeśli towar okaże się wadliwy lub nie wy-gląda bądź nie działa tak, jak przedstawiono w ofercie sprze-daży. Zakupiony produkt objęty jest przez co najmniej dwa lata bezpłatną gwarancją. Przykład: jeśli zakupili Państwo suszarkę do włosów, na którą sprzedawca udziela sześcio-miesięcznej gwarancji, a suszarka zepsuła się po ośmiu mie-siącach, zgodnie z przepisami unijnymi dotyczącymi ochrony konsumentów i tak przysługują Państwu dwa lata bezpłat-nej gwarancji. Sześciomiesięczna gwarancja udzielana przez sprzedawcę jest usługą dodatkową.

Inny przykład: zakupili Państwo laptop, który na początku wy-daje się w porządku. Po upływie roku odkrywają Państwo, że jego pamięć ma pojemność mniejszą niż podano. W takiej sytuacji mają Państwo prawo domagać się od sprzedawcy zwrotu części kosztów.

Jeżeli klient ma zastrzeżenia co do zachowania i odpowie-dzi sprzedawcy, może zwrócić się do Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Warszawie albo centrum konsumenckie-go w kraju, w którym nabył dany produkt. Sprzedawcy mają również obowiązek informowania o możliwości pozasądowe-go rozstrzygania sporów.

Gwarancje i zwroty – informacje Komisji Europejskiej

http://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/shopping/guarantees-returns/index_pl.htm



UE chroni oszczędności swoich obywateli

Jeżeli bank ogłasza upadłość, klienci nie tracą zgro-madzonych w nim oszczędności. UE gwarantuje, że każdy odzyska swoje pieniądze, nie tylko w przypadku banku polskiego, ale również banków z innych państw członkowskich UE. W tym celu wprowadzono unijne normy dotyczące tzw. systemu gwarancji depozytów. W wyniku kryzysu finansowego zaostrzono odpowied-nie przepisy.

Gwarancja ta ma zastosowanie do oszczędności w wysokości nieprzekraczającej 100 tys. euro na klienta i na bank. Kwota ta obejmuje oszczędności na lokatach oraz depozyty, ksią-żeczki oszczędnościowe i środki pieniężne na rachunku bie-żącym. Od czasu kryzysu finansowego zaufanie do banków znacznie spadło, dlatego w 2009 r. UE zwiększyła wysokość tej gwarantowanej kwoty.

Obecnie kwotę tę gwarantują państwa członkowskie. Problem: w przypadku gdy w danym kraju kilka banków jednocześnie ogłosi upadłość, krajowy system gwarancyjny może już nie być w stanie pokryć wszystkich strat. W związku z tym Komisja za-proponowała w 2015 r. utworzenie do 2024 r. systemu gwa-rantowania środków na rachunkach bankowych obejmującego całą Europę.

Europejski system gwarancji depozytów ma być czymś w ro-dzaju wspólnej skarbonki bezpieczeństwa, do której stopnio-wo włączane będą krajowe systemy gwarancji depozytów. Skarbonka ta będzie zasilana składkami wnoszonymi przez banki, które przez kilka lat będą wpłacać do niej pieniądze, i ma zgromadzić środki w wysokości 5 mld euro. Ten ogól-noeuropejski fundusz gwarantowałby następnie zwrot zgro-madzonych w banku zasobów finansowych do kwoty 100 tys. euro na konto – jednak tylko w sytuacji, gdy środki krajowego funduszu gwarancyjnego okażą się niewystarczające. Gwa-rancja ta ma również zapobiec przypadkom masowego wyco-fywania pieniędzy z banku, gdy jego klienci obawiają się, że grozi mu rychła upadłość i mogą oni stracić swoje oszczęd-ności. Europejski system gwarancji depozytów stanowi trzeci i ostatni filar tzw. unii bankowej, która ma zwiększyć bezpie-czeństwo w sektorze bankowym. Plany systemu są jeszcze wciąż przedmiotem dyskusji między współprawodawcami – Parlamentem Europejskim i Radą.

Wspólny system gwarancji depozytów nie będzie finansowa-ny przez oszczędzających, lecz przez banki. Wszystkie banki należące do unii bankowej płacić będą składki, które następ-nie będzie można wykorzystać w celu wsparcia wszystkich banków uczestniczących w tej unii. Instytucje finansowe będą więc nie tylko płatnikami, ale również beneficjentami wsparcia w ramach tego europejskiego systemu. Ponadto przewiduje się rygorystyczne klauzule ochronne, aby zapo-biec nieuprawnionemu korzystaniu ze środków tego funduszu europejskiego. Jeżeli na przykład państwo członkowskie nie wywiązało się z obowiązku gromadzenia środków na fundu-szu na potrzeby rekompensat, ustanowionego w dyrektywie w sprawie systemów gwarancji depozytów, systemy gwaran-cji depozytów z tego państwa nie będą mogły korzystać ze wsparcia z systemu europejskiego.

System gwarancji depozytów - wniosek Komisji Europejskiej

Europejski system gwarantowania depozytów: dodatkowe zabezpieczeniedla oszczędzającychw Europie



Część 5: Dzięki UE koszty życia maleją

Na unijnym rynku wewnętrznym ceny spadają

Jednolity rynek europejski zaczął funkcjonować w 1993 r. Oferta stała się od tego czasu bogatsza i bar-dziej zróżnicowana. W wyniku konkurencji i przełamania monopoli krajowych wiele towarów i usług potaniało.

Wyraźnie spadły ceny za usługi telefoniczne, opłaty za prąd i ceny biletów lotniczych. Jednolity rynek europejski jest ob-szarem bez granic dla 510 mln Europejczyków – jest naj- ambitniejszym projektem, a zarazem kluczowym elementem integracji gospodarczej państw członkowskich. Jednolity ry-nek jest jednym z największych osiągnięć Europy.

Celem UE jest stworzenie wspólnego obszaru bez granic we-wnętrznych, na którym zapewnione są swoboda przemieszcza-nia się osób oraz swobodny przepływ towarów, usług i kapitału. Ta liberalizacja rynku wewnętrznego przyczynia się do zwięk-szenia dobrobytu i do zrównoważonego rozwoju gospodarki.

Dzięki ujednoliceniu przepisów, UE chroni prawa i interesy kon-sumentów w całej Europie. O tym, że jednolity rynek europej-ski nie jest rynkiem „za wszelką cenę”, świadczy wysoki poziom ochrony konsumenta i środowiska naturalnego w UE. Obszar bez granic nie oznacza bowiem pozostawienia wszystkiego prawom wolnego rynku. Instytucje europejskie są zobowiązane

traktatowo do zapewnienia przy stanowieniu prawa wysokie-go poziomu ochrony w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa i praw konsumentów oraz ochrony środowiska naturalnego.

W czasach postępującej globalizacji jednolity rynek jest naj-większym atutem Europy. Swobodny przepływ osób gwa-rantuje, że specjaliści mogą pracować w dowolnym miejscu w UE, a firmy – otwierać oddziały i prowadzić działalność go-spodarczą za granicą. Dzięki temu w Europie powstają tak potrzebne miejsca pracy i utrzymuje się wzrost gospodarczy.

Możliwości jednolitego rynku nie zawsze są jednak w pełni wykorzystywane, ponieważ zasady dotyczące jednolitego rynku nie są znane lub nie zostały wdrożone bądź różnego rodzaju nieuzasadnione przeszkody utrudniają ich stosowa-nie. Ponadto jednolity rynek musi się przystosować do dzi-siejszych realiów: musi również otwierać pole dla nowych pomysłów i modeli prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego Komisja Europejska uznaje cel utworzenia „pogłębio-nego i bardziej sprawiedliwego rynku wewnętrznego” za swój najwyższy priorytet.

Pogłębiony i bardziej sprawiedliwy rynek wewnętrzny




Rozmowy telefoniczne w Europie tanieją

Któż z nas nie przeżył podobnej sytuacji: wylegując się na plaży, dzwonimy beztrosko do domu, czytamy e-maile i ładujemy zdjęcia. A po kilku tygodniach przy-chodzi rachunek i spotyka nas niemiła niespodzianka. UE od lat skutecznie temu przeciwdziała. Od 15 lipca 2017 r. Europejczycy podróżujący po UE nie będą mu-sieli płacić za tzw. roaming.

Ceny za usługi telekomunikacyjne w ciągu wielu lat rady-kalnie się zmniejszyły, zarówno w telefonii stacjonarnej, jak i komórkowej. Przyczynił się do tego postęp techniczny i wyż-sza wydajność sieci, ale także zniesienie przez UE od 1998 r. wszystkich krajowych monopoli telefonicznych. Konkurencja na otwartym rynku zapewnia obniżkę cen.

Porównanie wyraźnie pokazuje, jak bardzo w tym czasie po-taniały rozmowy telefoniczne: przed akcesją do UE maksy-malna stawka za rozmowę międzymiastową w Polsce była o 1/4 wyższa od średniej z maksymalnych opłat w krajach Unii Europejskiej, natomiast ceny rozmów międzynarodowych w Polsce były kilkakrotnie wyższe niż w Unii. Dzisiaj rozmowy na długie dystanse przestały być luksusem, na który stać było nielicznych Polaków.

Dopłaty za roaming przy telefonowaniu lub surfowaniu po sieci za pomocą telefonu komórkowego zostały także pod

presją Komisji znacząco obniżone. Roaming oznacza moż-liwość telefonowania, wysyłania SMS-ów lub korzystania z usług transmisji danych w ramach zagranicznych sieci tele-fonii komórkowej. Za przekazanie połączeń operatorzy żądają opłat, które dolicza się klientom do rachunku.

W 2007 r. Komisja wprowadziła pierwsze przepisy ustana-wiające górne granice opłat za roaming. Od tego czasu do-datkowe koszty związane z telefonowaniem podczas pobytu w innych państwach członkowskich UE znacznie spadły: we-dług wyliczeń Komisji za rozmowy telefoniczne o ponad 90%. Także roaming danych potaniał od 2012 r. o 96%.

Od 15 lipca 2017 r. opłaty roamingowe przy tymczasowych pobytach zagranicą znikną całkowicie; użytkownicy będą mo-gli korzystać ze swoich urządzeń komórkowych w obrębie UE na warunkach określonych w umowie z operatorem krajowym. Przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, Rady Ministrów i Komisji uzgodnili to na początku lutego 2017 r. Po przekro-czeniu przez użytkownika ustalonych w umowie limitów korzy-stania z roamingu zaczną obowiązywać ściśle określone górne pułapy cen (3,2 centa za minutę w przypadku połączeń głoso-wych, 1 cent za SMS i 7,70 euro za gigabajt danych).

Całkowite zniesienie opłat za roaming




UE dodaje skrzydeł: ceny biletów lotniczych są coraz przystępniejsze

A może polecimy do Madrytu? Na weekend do Londy-nu? Dzięki konkurencji między liniami lotniczymi nie jest to dziś problemem. W ostatnich latach w wyniku wprowadzonej przez Komisję Europejską liberalizacji ceny lotów bardzo spadły. Poza tym Bruksela wzmoc-niła prawa pasażerów w transporcie lotniczym.

Rynek tanich połączeń lotniczych wystartował zaledwie 20 lat temu i była to inicjatywa Komisji Europejskiej. W 1987 r. UE zapoczątkowała liberalizację ruchu lotniczego i zadbała o większą konkurencję w tym zakresie. Obecnie każda linia lotnicza w UE ma swobodny dostęp do rynku i może swobod-nie ustalać ceny. Linie i porty lotnicze konkurują w całej Euro-pie, co oznacza, że każdy przewoźnik lotniczy może oferować przeloty na dowolnej trasie w UE.

Efekty były ogromne: ceny radykalnie spadły. Według danych Komisji Europejskiej 90% wszystkich pasażerów podróżu-je z biletami o wiele tańszymi niż w 1993 r. Tylko w latach 1992–2000 ceny biletów na trasach europejskich spadły aż o 41%. Na wiosnę 2016 r. pasażerowie płacili średnio 64–107 euro za bilet lotniczy – zależnie od wyprzedzenia, z ja-kim dokonywali rezerwacji (z jednodniowym, tygodniowym, miesięcznym czy trzymiesięcznym wyprzedzeniem). Celem co piątego taniego lotu była Wielka Brytania. Na drugim i trze-cim miejscu znalazły się Hiszpania i Włochy. Jesienią 2016 r. Polacy najczęściej podróżowali do Londynu i Rzymu, płacąc przy tym za bilety o ponad 25% mniej niż rok wcześniej.

Coraz więcej obywateli mogło sobie pozwolić na loty, za-tem liczba pasażerów wzrastała w szybkim tempie. Według Urzędu Statystycznego Wspólnot Europejskich (Eurostatu) liczba pasażerów między 2010 a 2015 r. wzrosła z 796 mln

do 918 mln. W samym tylko 2015 r. odnotowano ponownie prawie pięcioprocentowy wzrost w porównaniu z rokiem po-przednim. Według unijnej prognozy wzrost ruchu lotniczego do 2030 r. powinien wynieść 70% w porównaniu z 2010 r.

Gdy na niebie robi się ciaśniej, musi wzrosnąć także skutecz-ność zarządzania ruchem lotniczym i wydajność służb żeglugi powietrznej. Dlatego UE od 1999 r. pracuje nad tym, aby znieść krajową fragmentację przestrzeni powietrznej i wprowadzić funkcjonalne, ponadgraniczne bloki przestrzeni powietrznej. Celem jest niejako pozbawiona granic wewnętrznych po-wietrzna strefa Schengen. Dzięki temu wzrośnie bezpieczeń-stwo przestrzeni powietrznej, czas podróży ulegnie skróceniu i zmniejszą się zużycie paliwa i emisja gazów cieplarnianych.

UE uregulowała kwestię praw pasażerów i zapewnia też przejrzystość: oprócz końcowej ceny biletu linie lotnicze mu-szą pokazać oddzielnie także wysokość podatków, opłat lot-niskowych i innych opłat, dopłat i należności.

Mimo korzystnych cen nie może jednak ucierpieć bezpieczeń-stwo. Dlatego Komisja Europejska regularnie bada normy bezpieczeństwa przewoźników lotniczych i ogłasza zakazy lub nakłada na nich obowiązki. Umieszczenie na czarnej liście jest jednoznaczne z zakazem lotów w europejskiej przestrze-ni powietrznej. Obecnie dotyczy to 193 przewoźników (stan z grudnia 2016 r.), przede wszystkim z Afryki i Azji Południo-wo-Wschodniej.

Unijny wykaz bezpieczeństwa lotniczego (w jęz. angielskim)

Informacje na temat praw pasażerów linii lotniczych w UE

Urząd Lotnictwa Cywilnego

http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-4265_en.htm


http://www.ulc.gov.pl/pl/



UE obniża opłaty bankowe i koszty korzystania z kart kredytowych

Ile kosztuje konto w banku? Czy korzystanie z karty kredytowej rzeczywiście musi być takie drogie? Komi-sja Europejska wzięła pod lupę powyższe kwestie. Efekt nowych unijnych przepisów konsumenci odczują bezpo-średnio w portfelach.

Jako obrończyni praw konsumentów Komisja Europejska skontrolowała także opłaty bankowe. W 2014 r. UE przyjęła przepisy mające na celu zwiększenie przejrzystości. Przy ob-liczaniu kosztów rachunków bankowych instytucje finansowe mają obowiązek ujawniać wszystkie opłaty, koszty i prowi-zje z tytułu otwarcia, prowadzenia i zamknięcia konta. Dzięki temu klient ma możliwość porównania ofert i wyboru najlep-szej z nich.

Dla wielu klientów posługiwanie się kartami płatniczymi w transakcjach bezgotówkowych stanowi chleb powszedni. Na tym znacząco zarabiają banki, ale czasem także sprze-dawcy. Od 2016 r. po raz pierwszy w całej Europie obowiązu-je górny pułap wysokości opłat pobieranych przez banki, gdy konsumenci płacą za pomocą kart kredytowych lub debeto-wych. Wysokość tych opłat jest proporcjonalna do wartości zakupu. Jeśli klient kupuje aparat w cenie nieprzekraczają-cej 100 euro i płaci kartą, wysokość opłaty wynosi średnio 1 euro.

Od jesieni 2017 r. przy płatnościach za pomocą kart płatni-czych nie będą już pobierane w ogóle żadne opłaty. Niektóre firmy, np. pewne linie lotnicze, żądają takich dopłat przy zaku-pach w internecie przy użyciu karty kredytowej. Sprzedawcy muszą również przestrzegać określonych wymogów w zakre-sie bezpieczeństwa i uwierzytelniania.

Ponadto UE zadbała o to, by przenoszenie konta było łatwiej-sze, także w wymiarze transgranicznym. Od 2016 r. wszyscy obywatele mają prawo do rachunku bieżącego, także gdy nie mają stałego adresu. Dzięki takiemu kontu mogą korzystać z podstawowych usług, np. dokonywać przelewów lub wypła-cać gotówkę z bankomatów. Szacuje się, że ok. 20% doro-słych Polaków nie posiada konta bankowego. W całej UE ta-kich osób powyżej 16. roku życia jest ok. 30 mln.

Ponadto UE spowodowała przyspieszenie płatności trans-granicznych i poprawienie ich bezpieczeństwa. Od 1 lutego 2016 r. obowiązuje posługiwanie się międzynarodowym nu-merem rachunku bankowego (IBAN) oraz kodem identyfiku-jącym banku (BIC). Przyczyniają się to do ujednolicenia, przy-spieszenia i obniżenia kosztów transgranicznych przelewów bankowych, poleceń zapłaty oraz płatności kartami. Jednolity obszar płatności w euro obejmuje 34 kraje. Oprócz 28 państw członkowskich UE te zasady obowiązują w Islandii, Liechten-steinie, Norwegii, Szwajcarii, Monako i San Marino.

Dyrektywa unijna w sprawie opłat przy płatnościach kartą

Dyrektywa unijna w sprawie opłat bankowych, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego z 2014 r.

Jednolity obszar płatności w euro – pytania i odpowiedzi (w jęz. angielskim)

Badanie „Wybrane wyniki badania Polaków nt. korzystania z usług bankowych i płatności 2016”, NBP

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1489411650175&uri=CELEX:32014L0092




http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-502_en.htm


https://www.nbp.pl/systemplatniczy/obrot_bezgotowkowy/Polacy-na-temat-uslug-bankowych_2016.pdf

https://www.nbp.pl/systemplatniczy/obrot_bezgotowkowy/Polacy-na-temat-uslug-bankowych_2016.pdf



UE ułatwia bezpieczne kupowanie leków

Robienie interesów na zdrowiu to delikatna sprawa. Dlatego ścisłe zasady zapobiegają walce na rabaty i dumpingowi cenowemu. Dzięki wielu wyrokom Trybu-nału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wzrosła przej-rzystość rynku farmaceutycznego. Większa konkuren-cja oznacza zaś niższe ceny.

Zamawianie leków w systemie sprzedaży wysyłkowej lub re-alizowanie recepty w innym unijnym kraju stało się możli-we dzięki UE. W kilku przełomowych orzeczeniach Trybunał Sprawiedliwości UE stwierdził, że swobodny przepływ towa-rów musi również dotyczyć produktów leczniczych. Korzystają na tym przede wszystkim osoby, które dużo podróżują lub mieszkają w regionach przygranicznych.

Europejczycy coraz częściej kupują lekarstwa w internecie. Aby umożliwić im upewnienie się, że dana apteka interne-towa jest prawdziwa i bezpieczna, Komisja Europejska usta-nowiła wspólne logo dla aptek internetowych i wymogi tech-niczne zapewniające jego autentyczność.

Z kolei dzięki jednolitemu dla całej Unii systemowi wysta-wiania recept transgranicznych pacjenci mają gwarancję, że recepta wystawiona w jednym państwie zostanie właściwie odczytana i zrealizowana na terenie innego kraju.

Kupowanie leków w internecie: Komisja wprowadza logo, które zapewni konsumentom bezpieczeństwo

Realizacja recepty za granicą



http://europa.eu/youreurope/citizens/health/help-from-the-pharmacy/prescription/index_pl.htm


Część 6: UE propaguje zdrowe odżywianie i ochronę środowiska

UE przywiązuje wagę do zdrowej żywności

Jakie dodatki zawiera sok pomarańczowy? Ile kalorii ma batonik musli? Dzięki UE konsument może łatwo uzyskać odpowiedzi na te pytania – wystarczy spoj-rzeć na opakowanie. Również w restauracji alergicy mogą się dowiedzieć, co znajduje się w zamawianym jedzeniu. A przede wszystkim żywność jest bezpieczna – nie może się w niej znaleźć salmonella ani żadne inne szkodliwe substancje.

W Europie obowiązują wysokie normy dotyczące żywności. W unijnym rozporządzeniu uregulowano etykietowanie pro-duktów spożywczych. Wystarczy rzut oka na opakowanie, aby się zorientować. W całej UE na każdym opakowaniu muszą znaleźć się jednolite tabele, z których można się dowiedzieć o zawartości składników odżywczych. Na przykład informacje o wartości energetycznej, zawartości tłuszczu, tłuszczów na-syconych, węglowodanów, cukru, białka oraz soli. Wszystkie dane liczbowe odnoszą się do 100 g lub 100 ml. W przy-padku wołowiny oraz świeżej wieprzowiny, jagnięciny, mię-sa kóz i drobiu obowiązkowe jest podanie miejsca pochodze-nia zwierząt. Dla każdego produktu wymagane jest podanie 14 najważniejszych składników, które mogą wywołać reak-cje alergiczne (np. orzechy albo soja). Ważna informacja dla alergików: również w przypadku żywności sprzedawanej bez opakowań, np. w restauracji, informacje o alergenach muszą być podawane. Nie oznacza to wcale, jak się czasem słyszy, że konieczne jest podawanie wszystkich składników ciasta przynoszonego przez dzieci do przedszkola.

Oświadczenia zdrowotne na żywności są ściśle uregulowane. Jeżeli producent umieszcza na produkcie informację o „nis- kiej zawartości tłuszczu”, nie może on zawierać więcej niż 3 g tłuszczu na 100 g. Obowiązkowe jest również podanie na etykiecie informacji o tym, że produkt jest żywnością ge-netycznie modyfikowaną (tzw. nowa żywność). Dotyczy to przykładowo olejów roślinnych, które wyprodukowano z roś- lin zmodyfikowanych genetycznie. Konsument ma wówczas wybór – może zdecydować się na żywność genetycznie zmo-dyfikowaną lub nie.

Oprócz znakowania żywności UE wprowadziła również jedno-lite znaki jakości: przykładowo dobrze znany znak CE czy też oznaczenie produktów ekologicznych. Ułatwia to konsumen-tom podejmowanie decyzji o zakupie.

Surowym regułom podlegają również kosmetyki, np. kremy i emulsje do pielęgnacji skóry, zwłaszcza pod kątem stoso-wania określonych chemikaliów. Jest to reakcja UE na upo-wszechniające się od lat alergie.

Jeżeli na rynku UE znajdą się niebezpieczne dla zdrowia pro-dukty spożywcze, np. mięso skażone salmonellą czy też ryby z zawartością rtęci, uruchamiany jest mechanizm szybkiego ostrzegania (RASFF). Każdy kraj może w ten sposób ostrzec inne kraje w UE o danym produkcie, dzięki czemu informacja o zagrożeniu przekazywana jest szybko i jest czas na podję-cie działań przez odpowiedzialne organy. Żywność jest wów-czas wycofywana z rynku i niszczona, a produkty są odsyłane do kraju pochodzenia.

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności

http://www.efsa.europa.eu



UE chroni nas przed imitacjami żywności i wspiera regionalne przysmaki

Kto raz spróbował prawdziwej szynki parmeńskiej albo oryginalnej bryndzy podhalańskiej, być może nie będzie chciał jeść nic innego. Tymczasem, gdyby nie Unia, do-stęp do takich oryginalnych produktów byłby trudny. UE chroni obywateli przed nieuczciwymi producenta-mi, którzy próbują imitować cieszące się popularnością smakołyki.

Jeśli chodzi o kiełbasę, Europejczycy mają wymagania: kieł-basa lisiecka musi pochodzić z gmin Czernichów i Liszki w po-wiecie krakowskim, kiełbaski norymberskie muszą pochodzić z Norymbergi, szynka parmeńska musi być z Parmy, a boczek tyrolski musi być z Tyrolu. Można by wymieniać dalej – miody, sery, ciastka.

W Europie specjalności regionalne są częścią tradycji i kul-tury. Wprowadzone przez UE oznaczenia pochodzenia wielu produktów mają je chronić przed nadużyciami. W ten sposób Unia próbuje zachować wyjątkowy charakter produktów, któ-ry wynika z ich pochodzenia i specjalnej metody produkcji. Wielu producentów regionalnych smakołyków umieszcza je w unijnym rejestrze, chroniąc się w ten sposób przed nie-uczciwym naśladownictwem. Wśród produktów chronionych unijnymi znakami są m.in. ser koryciński, oscypek, obwarza-nek krakowski, miody pitne czy rogal świętomarciński.

W zależności od właściwości produktu przyznaje się trzy ro-dzaje oznaczeń: „chroniona nazwa pochodzenia” (produkcja, przetwarzanie i przygotowywanie produktu odbywa się na

danym obszarze geograficznym zgodnie z uznaną i ściśle określoną metodą; przykład: bryndza podhalańska), „chro-nione oznaczenie geograficzne” (przynajmniej jeden z eta-pów – produkcja, przetwarzanie lub przygotowanie produk-tu – odbywa się na obszarze pochodzenia; przykład: andruty kaliskie) i „gwarantowana tradycyjna specjalność” (tradycyjny skład produktu bądź tradycyjna metoda produkcji lub prze-twórstwa; przykład: kabanosy).

Obecnie na unijnej liście jest już blisko 1390 oznaczeń regio-nalnych produktów i specjalności. 37 z nich to już zarejestro-wane tradycyjne i regionalne produkty polskie, kilkanaście in-nych z Polski czeka na rejestrację.

W wielu innych regionach świata, np. w USA, nie ma podob-nych przepisów ochronnych. Znane są tam produkty o eu-ropejskich nazwach, np. szampan, który produkowany jest w USA, a nie we Francji. Oznaczenia pochodzenia są zatem również przedmiotem negocjacji handlowych. W ostatnich la-tach UE udało się zapewnić lepszą ochronę setek oznaczeń geograficznych. Ochronę produktów UE poza jej granicami udało się zapewnić między innymi w umowach handlowych z Kanadą, Koreą i Singapurem. UE ma również odrębną umo-wę z Chinami, która gwarantuje ochronę nazw pochodzenia.

Geograficzne oznaczenia pochodzenia

Lista produktów regionalnych

http://ec.europa.eu/agriculture/quality/schemes_pl

http://ec.europa.eu/agriculture/quality/door/list.html



UE dba o czystość wody pitnej i wody w kąpieliskach

Zanieczyszczone morze, skażone ropą naftową plaże i fosforany w wodzie pitnej: to już przeszłość. UE sta-ra się zapewnić czystość zbiorników wodnych. Dzięki temu Europejczycy mogą bez obaw korzystać z kąpie-lisk i czystej wody pitnej

W reakcji na szereg mających katastrofalne skutki wypadków zbiornikowców i wycieków ropy w Europie Unia określiła no-woczesne normy dla statków korzystających z europejskich portów. W następstwie wypadku zbiornikowca Erika w 1999 r. u wybrzeży Francji powołano Europejską Agencję Bezpieczeń-stwa Morskiego (EMSA) z siedzibą w Lizbonie. Odpowiada ona za bezpieczeństwo na akwenach Europy. Przykładowo zaka-zano korzystania ze zbiornikowców z pojedynczym kadłubem – wymaga się stosowania podwójnego poszycia w kadłubie.

Na interwencji UE skorzystali również zwykli obywatele: bez obaw można kąpać się w 96% jezior i mórz w UE – tak wy-nika z danych UE opublikowanych w sprawozdaniu na temat jakości kąpielisk za 2016 r. W Polsce wartość ta wynosi 91%.

Od początku 2017 r. obowiązuje rozporządzenie UE, któ-re ogranicza zawartość fosforu w produktach do zmywarek (tabletki i proszki). Nadmiar fosforu w ściekach zrzucanych do rzek i jezior powoduje bowiem ich zarastanie przez żywiące się fosforem wodorosty. Prowadzi to do niedoborów tlenu, co z kolei przyczynia się do wymierania zwierząt i roślin.

Według szacunków Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) ja-kość wody pitnej i skuteczność oczyszczania ścieków uległy w 2016 r. poprawie w całej Unii Europejskiej. Ze sprawozda-nia EEA z końca 2016 r. można się dowiedzieć, że w przepro-wadzanych w całej UE w 2011 i 2013 r. analizach wody pitnej stwierdzono, że 98,5% próbek spełnia normy, a często na-wet je przekracza. Ponadto ścieki komunalne z coraz większej liczby gospodarstw domowych poddawane są oczyszczaniu, przy czym sytuacja wygląda gorzej w regionach południowej i wschodniej Europy. Europejska Agencja Środowiska kryty-kuje przy tym fakt, że do środowiska odprowadzanych jest coraz więcej składników odżywczych i ścieków – dotyczy to przede wszystkim azotu i fosforu.

W 2014 r. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że Polska nie wywiązała się ze zobowiązań unijnej dyrektywy azotanowej, służącej ochronie jakości wód w Europie poprzez zapobiega-nie zanieczyszczeniom wód gruntowych i powierzchniowych azotanami pochodzącymi z rolnictwa oraz poprzez promowa-nie dobrych praktyk rolniczych.

Jakość kąpielisk – Komisja Europejska (w jęz. angielskim)

Jakość wody – Informacje Europejskiej Agencji Środowiska

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE ws. ochrony wód

http://ec.europa.eu/environment/water/water-bathing/index_en.html

http://www.eea.europa.eu/pl/themes/water/intro

http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=159825&pageIndex=0&doclang=PL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=793709



UE dba o czyste powietrze i jest światowym liderem w przeciwdziałaniu zmianom klimatu

Pył, smog i spaliny – w wielu miastach nie ma czym od-dychać. UE zabiega zatem na forum międzynarodowym o ochronę środowiska i wyznaczyła sobie ambitne cele obniżenia emisji gazów cieplarnianych, które przyczy-niają się do ocieplenia klimatu.

„My, Europejczycy, jesteśmy liderami w zakresie działań w dziedzinie klimatu” – mówi przewodniczący Komisji Eu-ropejskiej Jean-Claude Juncker. Europa może poszczycić się wynegocjowaniem pierwszego w historii wiążącego między-narodowego porozumienia w sprawie klimatu. Pod koniec 2015 r. w Paryżu 195 krajów podpisało historyczne porozu-mienie klimatyczne, które weszło w życie pod koniec 2016 r. Juncker mówi: „To Europa zbudowała ambitną koalicję, która umożliwiła zawarcie porozumienia paryskiego”. UE zawsze szła w tej dziedzinie do przodu, wciąż zachęcając partnerów w grupie G-20 i w ONZ do naśladowania europejskiego przy-kładu.

W porozumieniu kraje zobowiązują się do obniżenia ocieple-nia globalnego o „znacznie mniej niż o 2 stopnie” w porówna-niu z poziomem sprzed epoki przemysłowej. Ambitnym celem jest poziom 1,5 stopnia. Wielu naukowców uważa, że przy takiej wartości zmiany związane z klimatem mogą być nadal pod kontrolą.

Porozumienie paryskie ratyfikowały również kraje „klima-tycznej wagi ciężkiej” – USA, Chiny, Brazylia i Indie – co nie miało miejsca w przypadku poprzedniego porozumienia, czyli protokołu z Kioto. Po wygaśnięciu tego protokołu w 2020 r. zacznie obowiązywać nowe porozumienie. Porozumienie pa-ryskie musi być wdrożone poprzez zobowiązania poszczegól-nych państw. Następna konferencja odbędzie się w listopa-dzie 2017 r. w Bonn, gdzie mieści się siedziba sekretariatu ONZ ds. zmiany klimatu.

Cele ustalone na forum ONZ pozostają zbieżne z unijnym pla-nem działania dotyczącym przejścia na gospodarkę niskoe-misyjną. Zakłada on częściowe zastąpienie paliw kopalnych w sektorze transportowym i grzewczym. Energia elektryczna będzie wytwarzana ze źródeł odnawialnych oraz innych nis- koemisyjnych źródeł energii, m.in. w elektrowniach opalanych stałym paliwem kopalnym wyposażonych w instalacje wy-chwytywania i składowania dwutlenku węgla. Unia przewodzi zmianom w tej dziedzinie – już w październiku 2014 r. jed-nomyślnie przyjęła trzy cele klimatyczne: do 2030 r. państwa chcą emitować co najmniej 40% mniej gazów cieplarnianych w porównaniu z 1990 r.; udział energii ze źródeł odnawial-nych ma do 2030 r. stanowić ok. 27% całkowitej produkcji

energii, a zużycie energii ma spaść o 27% w porównaniu z 2014 r. Państwa członkowskie muszą nadal wprowadzać udoskonalenia, aby faktycznie osiągnąć te cele.

Czyste powietrze jest jednym z głównych celów polityki ochro-ny środowiska w Unii Europejskiej. UE określiła również limi-ty czystości powietrza obowiązkowe dla wszystkich państw członkowskich i zapewniające ochronę zdrowia mieszkańców. Coraz więcej słyszymy przecież o chorobach dróg oddecho-wych i astmie. Już w 1999 r. państwa UE uzgodniły minimalne normy czystości powietrza. Od 2005 r. określone są najwyższe limity dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i ołowiu. Państwa UE muszą wdrażać te przepisy i stąd biorą się ograniczenia pręd-kości, zakazy poruszania się samochodem, czy też obowiązki nakładane na przemysł. Jednocześnie pojawiają się też ulgi podatkowe na zakup ekologicznych samochodów.

W 2015 r. Polska została pozwana do Trybunału Sprawiedli-wości UE za przekroczenie limitu cząstek stałych w powietrzu, stanowiących poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego.

87% energii elektrycznej pozyskiwanej w Polsce pochodzi z węgla. UE stwarza warunki do jego zastąpienia przez inne źródła energii, np. odnawialne źródła energii. Źródłem środ-ków potrzebnych do przeprowadzenia niezbędnych inwestycji może być m.in. Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Stra-tegicznych.

Tekst porozumienia paryskiego (w jęz. angielskim)

Cele w zakresie klimatu – informacje Komisji Europejskiej

Dyrektywa UE w sprawie jakości powietrza

Komisja pozywa Polskę do Trybunału Sprawiedliwości UE w związku ze złą jakością powietrza

Torowanie drogi ku niskoemisyjnej gospodarce poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianycho co najmniej 40 % do 2030 r. oraz wdrożenie porozumienia paryskiego zawartego na forum ONZ

http://unfccc.int/files/essential_background/convention/application/pdf/english_paris_agreement.pdf

http://ec.europa.eu/clima/policies/strategies/2030_pl

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32008L0050





UE dba o recykling zużytych urządzeń elektronicznych

Telefony komórkowe, laptopy i telewizory zawierają sporo szlachetnych i rzadkich metali, które można pod-dać obróbce i ponownie wykorzystać. UE dba o to, aby konsumenci mogli bezpłatnie zwracać zużyte urządze-nia producentowi. Zmniejsza to obciążenie środowiska i przynosi oszczędności dla przemysłu.

Stara klawiatura, niesprawny odtwarzacz DVD, zepsuta pral-ka – konsumenci mogą bezpłatnie zwrócić te urządzenia w większych sklepach. Co roku w Europie na wysypisku ląduje 9,5 mln ton zużytego sprzętu elektrycznego i elektroniczne-go. Zgodnie z unijną dyrektywą z 2006 r. zużyte urządzenia, podobnie jak urządzenia nadal działające, muszą być zbiera-ne oraz poddawane fachowej obróbce i recyklingowi.

To ulga dla środowiska i oszczędność zasobów. Weźmy przy-kładowo lodówkę: najpierw należy odessać mieszankę czynni-ka chłodniczego z olejem. W starszych urządzeniach znajduje się również szkodliwy dla środowiska chlorofluorowęglowodór. Zużyte urządzenia zawierają szkodliwe substancje, takie jak rtęć i kadm. W uboższych krajach, np. w Afryce, gdzie często trafiają stare urządzenia, ich nieodpowiednia utylizacja pro-wadzi do problemów zdrowotnych i zanieczyszczenia środo-

wiska. Ponadto w przypadku braku recyklingu kraje UE tracą wartościowe metale. Telefony komórkowe, komputery i inne urządzenia elektroniczne zawierają m.in. złoto, miedź i srebro.

Wdrożenie recyklingu zużytych urządzeń nie funkcjonuje jeszcze tak dobrze, jak powinno. Takie są wnioski wynikające z badania przeprowadzonego w 2015 r. pod kierunkiem mię-dzynarodowej organizacji policyjnej Interpol. Zaledwie jedna trzecia zużytych urządzeń trafia w Europie na swoje miej-sce: do oficjalnych punktów zbiórki i recyklingu. Pozostałe są poddawane nieprawidłowej obróbce, nielegalnie wywożone za granicę lub po prostu wyrzucane. Unia chce zmienić taki stan rzeczy. Od lipca 2016 r. również sklepy internetowe mu-szą przyjmować drobne zużyte urządzenia – bezpłatnie i bez konieczności okazywania dowodu zakupu. Konieczna jest również edukacja konsumentów w zakresie recyklingu, m.in. przez zbiórkę starego sprzętu i kampanie informacyjne.

Dyrektywa unijna w sprawie recyklingu zużytego sprzętu elek-trycznego i elektronicznego

Nowe przepisy w zakresie zużytego sprzętu – komunikat prasowy Komisji, 13.8.2012






Część 7: Dzięki UE łatwiej jest w Europie podróżować i pracować

Dzięki UE można mieszkać i pracować w każdym państwie UE

W Unii Europejskiej każdy może sobie swobodnie wy-brać, gdzie chce mieszkać. Emeryt może się przenieść do słonecznej Hiszpanii, studentka korzystać z włoskiej dolce vita, a przedsiębiorca założyć firmę w innym pań-stwie UE – wszystko jest możliwe.

Europa oznacza komfort polegający na tym, że można się łatwo przeprowadzić, jeżeli się tylko chce. Każdy obywatel państwa członkowskiego jest bowiem jednocześnie obywate-lem Unii Europejskiej. Dzięki temu każdy ma prawo i swobo-dę wyboru, w którym państwie członkowskim chce pracować, studiować czy też spędzić jesień swojego życia. Opiera się to na zasadach zapisanych w traktatach europejskich, tj. na swobodzie przepływu pracowników, swobodzie przedsiębior-czości i swobodzie świadczenia usług. Każde państwo musi traktować obywateli innego państwa UE pod względem za-trudnienia, zabezpieczenia społecznego i podatków w taki sam sposób, w jaki traktuje własnych obywateli.

Aktualnie w całej Unii jest ponad 14 mln obywateli UE, którzy mieszkają na dłużej w innym państwie członkowskim. Więk-szość z nich pracuje, ale są wśród nich także emeryci i studenci.

W większości państw członkowskich obywatele z innych państw UE wnoszą swój wkład do systemu socjalnego. Pa-trząc całościowo, płacą oni więcej podatków i składek na ubezpieczenie społeczne niż otrzymują w zamian świadczeń. Przepisy unijne wytyczają tu jasne granice: jest swoboda przemieszczania się i zatrudnienia, ale nie przysługuje prawo do pobierania za darmo świadczeń socjalnych innego pań-stwa UE. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości UE w licz-nych wyrokach.

W Unii Europejskiej funkcjonuje sieć EURES (EURopeanEm-ploymentServices – Europejskie Służby Zatrudnienia), która ma na celu wspieranie mobilności pracowników na europej-skim rynku pracy. Działania w ramach sieci EURES w Polsce świadczą: wojewódzkie urzędy pracy, powiatowe urzędy pra-cy, wojewódzkie komendy Ochotniczych Hufców Pracy, centra edukacji i pracy młodzieży Ochotniczych Hufców Pracy oraz podmioty akredytowane przez Ministra Rodziny, Pracy i Poli-tyki Społecznej.

Tekst dyrektywy UE w sprawie swobodnego przemieszczania się

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32004L0038&from=PL



Dzięki UE mamy zapewnione ubezpieczenie zdrowotne w podróży zagranicznej

Nagła choroba za granicą? Nie ma powodu do niepoko-ju. W razie konieczności wizyty u lekarza polskie ubez-pieczenie zdrowotne pokryje jej koszty. Jest to możliwe dzięki europejskiej karcie ubezpieczenia zdrowotnego.

Unia dba o to, by jej obywatele mieli wystarczającą ochro-nę ubezpieczeniową także podczas urlopu czy też podró-ży służbowej. Prawo do korzystania (na koszt Narodowego Funduszu Zdrowia) z niezbędnych świadczeń zdrowotnych w czasie tymczasowego pobytu na terenie innego państwa członkowskiego Unii potwierdza europejska karta ubezpie-czenia zdrowotnego (EKUZ). Jeśli podczas wizyty u lekarza w innym państwie UE przedłoży się kartę EKUZ, NFZ zwróci koszty leczenia. W ten sposób osoby ubezpieczone ustawowo w Polsce nie ponoszą żadnych kosztów, z wyjątkiem właści-wych dla danego kraju kwot udziału własnego czy drobnych opłat. Ubezpieczony musi tylko najpierw wyłożyć pieniądze

na niezbędny zabieg, a w niektórych państwach UE zabiegi są nawet bezpłatne. Również recepty można bez przeszkód zrealizować w innych państwach UE.

Jeżeli jednak ktoś wyjeżdża za granicę specjalnie w celu od-bycia leczenia, poddania się operacji czy wykonania prote-zy zębów, powinien upewnić się, czy krajowe ubezpieczenie przejmie te koszty. Dotyczy to również osób przewlekle cho-rych, które wymagają ciągłej opieki medycznej. Ale uwaga: zabiegi prywatne nie zawsze są objęte ubezpieczeniem.

Warto pamiętać, że europejska karta ubezpieczenia zdrowot-nego jest ważna we wszystkich krajach UE, a także w Islandii, Norwegii, Liechtensteinie i Szwajcarii.

Zwrot kosztów – strona internetowa Komisji Europejskiej

Informacje o karcie EKUZ

http://europa.eu/youreurope/citizens/health/planned-healthcare/expenses-reimbursements/index_pl.htm

http://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/zalatw-sprawe-krok-po-kroku/jak-wyrobic-karte-ekuz/



W razie wypadku zadzwoń: w Europie istnieje jeden wspólny numer alarmowy – 112

Europa jest również zjednoczona, jeśli chodzi o pomoc w nagłych wypadkach. Już w 2008 r. wprowadzono jed-nolity dla całej UE bezpłatny numer alarmowy 112. Po-zwala on na skrócenie czasu oczekiwania na ekipę ra-tunkową i ratowanie życia ludzkiego.

Wcześniej każdy kraj miał własne numery alarmowe policji i straży pożarnej. W razie pożaru lub wypadku podróżni za granicą często nie wiedzieli, pod jaki numer mają zadzwonić, by wezwać pomoc.

W 2008 r. to się zmieniło. Unijny telefon alarmowy funkcjonu-je we wszystkich państwach członkowskich UE, od Hiszpanii po Finlandię, od Irlandii po Polskę, i to zarówno w sieci stacjo-narnej, jak i komórkowej. Ale jeszcze nie wszyscy o tym wie-dzą: w skali całej UE tylko 48% obywateli zna ten pozwala-jący ratować ludzkie życie numer (wg danych z 2016 r.). Pod tym względem Polacy biją Europejczyków na głowę – zna-jomość numeru 112 w Polsce jest najwyższa w Unii i wyno-si 83%. Problemem w naszym kraju pozostaje jednak nadal zbyt częste jego wybieranie niezgodnie z przeznaczeniem.

Centra powiadamiania ratunkowego powinny być w stanie odbierać zgłoszenia w różnych językach, czyli na przykład również po angielsku. W przypadku gdy telefon komórkowy nie ma dostępu do sieci własnej karty SIM, połączenie od-

bywa się poprzez sieć obcą. Takie połączenie alarmowe ma w sieci komórkowej priorytet, co oznacza, że w razie potrze-by przerywane jest inne połączenie. W Polsce, oprócz nume-ru 112, dalej funkcjonują tradycyjne numery alarmowe 997, 998 i 999. Europejski numer alarmowy rozpowszechnia się też poza Unią Europejską

Także jeśli chodzi o kierowców, Unia stawia na bezpieczeń-stwo. Wprowadzony w 2015 r. system e-call, który w razie wypadku automatycznie wybiera numer 112, by zaalarmo-wać służby ratunkowe, ma przyczynić się do obniżenia liczby ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych. Chodzi o to, by móc jak najszybciej przyjść rannym z pomocą. Jeżeli system nie zostanie uruchomiony manualnie, to zareaguje on przy-kładowo na wystrzelenie poduszki powietrznej i wyśle po-przez ogólnoeuropejski numer alarmowy 112 informację na temat miejsca i godziny wypadku do najbliższego centrum powiadamiania. Według danych Komisji Europejskiej montaż systemu e-call ma kosztować ok. 100 euro na jeden samo-chód.

Numer alarmowy 112 – informacje Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)

Połowa Europejczyków zna numer 112

https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/112

https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/112

https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/europes-emergency-number-112-known-half-europeans-ec-acts-inform-young-people



Dzięki UE nasze prawo jazdy jest ważne w całej Europie

Kontrola drogowa za granicą? Prawo jazdy zagubione na urlopie? Już od 1996 r. każde państwo Unii uznaje prawa jazdy wydane w innym państwie. Tak samo dłu-go istnieje również jednolite europejskie prawo jazdy.

Wcześniej dokument z własnego kraju nie zawsze przekony-wał policję i organy administracji za granicą. Dzięki ujedno-liceniu przez UE to się jednak zmieniło. Dokumenty upraw-niające do prowadzenia pojazdu – a jest ich w obiegu w UE ponad 110 różnych rodzajów – są teraz wzajemnie uznawane i kierowcy mogą bez biurokratycznych przeszkód poruszać się na ich podstawie w każdym kraju Unii.

Mieszkając w innym państwie UE, nie ma się już obowiązku wymiany prawa jazdy na miejscowe. Można nadal posługi-wać się swoim dotychczasowym dokumentem. W chwili prze-

dłużania ważności, a najpóźniej w 2033 r., zostanie on zastą-piony prawem jazdy w nowym formacie.

Od 2013 r. wszystkie nowe prawa jazdy wydawane w UE mają format standardowy: jest to plastikowy dokument wiel-kości karty kredytowej ze zdjęciem, opatrzony ulepszonymi zabezpieczeniami.

W przypadku zagubienia prawa jazdy w innym państwie Unii nie ma powodu do zmartwienia: wszystkie państwa UE wy-stawiają dokumenty zastępcze.

Europejskie prawo jazdy – informacje Komisji Europejskiej

Tekst dyrektywy UE w sprawie praw jazdy, 20.12.2006

http://europa.eu/youreurope/citizens/vehicles/driving-licence/driving-licence-recognition-validity/index_pl.htm




Dzięki UE można podróżować bez granic: strefa Schengen

Podróżowanie po zjednoczonej Europie bez kontroli granicznych było od dawna marzeniem Europejczyków. W 1985 r. uzgodniono zniesienie szlabanów granicz-nych, a w 1995 r. Europa bez kontroli paszportowych stała się rzeczywistością. Dziś do strefy Schengen na-leży 26 państw liczących łącznie 400 mln mieszkańców. Aby utrzymać to wspólne osiągnięcie także w obliczu dużej presji migracyjnej, wzmacniana jest współpra-ca policyjna i wspólna ochrona granic zewnętrznych. 21 grudnia 2017 r. Polska będzie świętowała 10-lecie przystąpienia do strefy Schengen.

Przed ponad 30 laty w otoczonej winnicami niewielkiej luk-semburskiej miejscowości Schengen sześć państw podpisało układ, który przyjął nazwę tej miejscowości. W strefie Schen-gen stacjonarne kontrole graniczne zostały zniesione. Prze-kraczając granicę, podróżni nie muszą już okazywać paszpor-tów i nie są kontrolowani. Przez granice wewnętrzne strefy Schengen przejeżdżają codziennie do pracy miliony osób. Każdego roku Europejczycy odbywają ok. 1,25 mld podró-ży poprzez granice wewnętrzne strefy Schengen. Swobodny przepływ osób jest w państwach należących do strefy Schen-gen prawem przysługującym wszystkim obywatelom UE – jest to jeden z największych sukcesów integracji europejskiej.

Wspólny obszar bez granic wewnętrznych jest możliwy jed-nak tylko wówczas, gdy będziemy odpowiednio chronić na-sze granice zewnętrzne. Zewnętrzna granica lądowa strefy Schengen ma ponad 7700 km długości, zaś granice morskie to prawie 42 700 km. Kryzys uchodźczy w 2015 r. unaocznił poważne niedociągnięcia istniejące na granicach zewnętrz-nych, które teraz krok po kroku są usuwane. Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna (Frontex), której stała siedziba mie-ści się w Warszawie, to 1500 będących w gotowości funkcjo-

nariuszy straży granicznej, którzy mogą zostać oddelegowani w teren w ciągu kilku dni. Funkcjonariusze europejskiej straży granicznej wspierają już teraz Bułgarię na granicy z Turcją i Grecję na jej północnej granicy. Migrantów przybywających do Grecji i Włoch nie przepuszcza się już tak po prostu przez granicę do innych części UE, tylko rejestruje, pobierając od nich odciski palców. Porozumienie z Turcją przyczyniło się do istotnego spadku liczby uchodźców. Niemniej jednak z Włoch i Grecji nadal nie może wydostać się wiele osób ubiegających się o azyl. Ogólnoeuropejska relokacja tych osób nadal nie działa tak, jak zostało to wspólnie uzgodnione.

Przepisy określone w kodeksie granicznym Schengen stano-wią, że państwa strefy Schengen mogą tymczasowo przy-wrócić kontrole na granicach wewnętrznych, jeśli istnieje zagrożenie dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa wewnętrznego. W praktyce klauzula ta została wykorzystana w przypadku szczytów politycznych lub meczów piłkarskich. Przykładowo w lipcu 2016 r. Polska przywróciła czasowe kon-trole graniczne w celu zwiększenia bezpieczeństwa podczas szczytu NATO w Warszawie oraz Światowych Dni Młodzie-ży w Krakowie. W 2012 r. podobna sytuacja miała miejsce w związku z Mistrzostwami Europy w Piłce Nożnej. W trakcie kryzysu uchodźczego od 2015 r. kontrole graniczne przywró-ciło sześć spośród 26 państw członkowskich. Komisja Euro-pejska i państwa członkowskie uzgodniły, że będą pracować nad stopniowym likwidowaniem tymczasowych kontroli na granicach wewnętrznych i przywrócą jak najszybciej normal-ne funkcjonowanie strefy Schengen bez wewnętrznych kon-troli granicznych.

Koszty Europy bez Schengen – komunikat Komisji z marca 2016 r.

Zwięzły przegląd zasad strefy Schengen

https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/borders-and-visas/schengen/docs/communication-back-to-schengen-roadmap_pl.pdf

https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/e-library/docs/schengen_brochure/schengen_brochure_dr3111126_pl.pdf


Część 8: UE wspiera edukację, badania naukowe i kulturę

Dzięki UE młodzi ludzie mogą studiować za granicą

Erazm z Rotterdamu (łac. Erasmus) był jednym z naj-ważniejszych przedstawicieli europejskiego humanizmu renesansowego. Jego imię nosi największy na świecie program wymiany międzynarodowej przeznaczony dla studentów, stażystów i wykładowców, czyli „Erasmus”. Od 2014 r. znany jest pod nazwą „Erasmus+”, jako program UE w dziedzinie edukacji, szkoleń, młodzieży i sportu. W tym roku „Erasmus” obchodzi 30. urodziny. Dotychczas w programie wzięło udział już 9 mln osób. Polska dołączyła do programu w 1998 r.

Wyjechać na semestr studiów do Paryża lub Madrytu? To jak najbardziej realne! Co roku kilkanaście tysięcy polskich studentów wyjeżdża na studia lub praktykę do innego kraju UE. Program wymian studenckich, który w tym roku obcho-dzi swoje trzydziestolecie, jest jednym z najbardziej udanych projektów unijnych. W 1987 r. wzięło w nim udział 3244 stu-dentów. W 2015 r. liczba uczestników osiągnęła już 640 tys., a wśród nich znaleźli się nie tylko studenci, lecz również sta-żyści, wolontariusze, wykładowcy, trenerzy i osoby pracujące z młodzieżą. „Erasmus” to nie tylko program, to styl życia: uczestnicy „Erasmusa” są otwarci na inne kultury, cenią i po-dziwiają różnorodność naszego kontynentu i czują się obywa-telami Europy.

Zaczęło się od wymiany studenckiej, ale stopniowo zakres programu rozszerzano na kolejne grupy uczestników: staży-stów, praktykantów, młodych przedsiębiorców, sportowców i nauczycieli. Studenci otrzymują od 150 do 250 euro mie-sięcznie i nie muszą płacić czesnego na zagranicznej uczelni, tam gdzie jest to wymagane.

W 2014 r., czyli w pierwszym roku obowiązywania rozsze-rzonego programu „Erasmus+”, 14 tys. polskich studentów wyjechało za granicę na studia lub praktyki, z kolei do Polski przybyło 11 tys. zagranicznych studentów. Od 1998 r., czy-li od początku uczestnictwa Polski w programie „Erasmus”, do 2014 r. skorzystało z niego w sumie ponad 155 tys. pol-skich studentów. W tym samym okresie do Polski przyjechało 68 tys. zagranicznych studentów „Erasmusa”.

Zagraniczne studia pomagają w rozwoju kariery zawodowej: absolwenci z „Erasmusem” w CV mają dwukrotnie większe szanse na znalezienie pracy po zakończeniu studiów niż inni kandydaci. Co trzeci uczestnik programu odbywający szkole-nie w firmie otrzymuje po jego zakończeniu ofertę pracy, a co dziesiąty zakłada własną firmę. „Erasmus” to prawdopodob-nie jedyna inicjatywa UE, która przeszła do historii światowe-go kina za sprawą filmowej trylogii „L‘Auberge espagnole” (w wersji polskiej „Smak życia”). Studenci najchętniej wyjeżdżają do Madrytu, Paryża i Wiednia.

W 2014 r. program połączono z innymi programami przezna-czonymi dla studentów studiów magisterskich i doktoranckich oraz dla młodych przedsiębiorców. Od tamtej pory nosi on nazwę „Erasmus+”. W tym roku Komisja Europejska uzupełni „Erasmusa+” o program dłuższych praktyk zagranicznych (od pół roku do roku) – „ErasmusPro”. Perspektywa wyjazdu na zagraniczny staż motywuje często osoby uczące się zawodu do ukończenia nauki.

W okresie 2014–2020 z unijnego budżetu na program „Eras- mus+” przeznaczono ok. 14,7 mld euro. W tym okresie za gra-nicę na studia, do pracy lub na szkolenie wyjedzie ok. 4 mln Europejczyków. W samej Polsce budżet programu wzrośnie ze 102 mln euro w 2014 r. do 111,5 mln euro w 2016 r

Program „Erasmus+”

Statystyki „Erasmus+”

Statystyki „Erasmus”

Trzydziestolecie „Erasmusa+” – strona internetowa

1 na 3 stypendystów programu Erasmus+ dostaje ofertę pracy w przedsiębiorstwie, w którym się szkolił.

http://erasmusplus.org.pl/o-programie/

http://erasmusplus.org.pl/erasmus-w-liczbach-podsumowanie-statystyk/

http://www.erasmus.org.pl/odnosniki-podstawowe/statystyki.html

http://ec.europa.eu/programmes/erasmus-plus/anniversary_pl



UE proponuje nową formę wolontariatu: Europejski Korpus Solidarności

Pomoc dla uchodźców lub ofiar trzęsienia ziemi: nowy program oferuje możliwość pracy w charakterze wo-lontariusza i zdobywanie doświadczenia za granicą. Do udziału w programie zgłosiło się już 20 tys. osób. Pierwsze projekty rozpoczynają się w tym roku.

Pod koniec 2016 r. projekt Europejskiego Korpusu Solidar-ności otrzymał zielone światło od Komisji Europejskiej. Ma on zachęcić młodych ludzi, by w sytuacjach kryzysowych nieśli pomoc potrzebującym jako wolontariusze. Uczestnicy w wieku od 18 do 30 lat będą pomagać ofiarom kryzysów, takich jak kryzys uchodźczy, oraz klęsk żywiołowych, takich jak ostatnie trzęsienie ziemi we Włoszech. Chodzi o to, aby propagować solidarność w UE i umożliwić młodym ludziom zdobywanie kwalifikacji zawodowych.

Uczestnicy otrzymają normalne wynagrodzenie za swoją pra-cę lub przynajmniej zwrot kosztów podróży i pieniądze na po-krycie kosztów utrzymania. Zapewnione będzie też zakwate-rowanie i kieszonkowe. Z Europejskim Korpusem Solidarności można wyjechać za granicę na okres od 2 do 12 miesięcy w charakterze wolontariusza, stażysty lub pracownika firmy.

Wykonywane zadania powinny służyć jako punkt wyjścia do długoterminowego zatrudnienia.

Młodzież ma do wyboru projekty w dziedzinie edukacji, zdro-wia, integracji społecznej, pomocy dla imigrantów, ochrony środowiska i pomocy w obliczu klęsk żywiołowych, renowa-cji i zarządzania, jak również mające na celu budowę miesz-kań i urządzeń. Po zakończeniu zadania uczestnicy otrzymają świadectwo udziału w projekcie.

Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker powiedział: „Solidarność zawsze stanowiła dla mnie esencję idei Unii Europejskiej. To, co łączy Europę, to nie traktaty ani interesy przemysłowe i gospodarcze, lecz wartości”. Komisja ma nadzieję, że do 2020 r. liczba uczestników programu doj-dzie do 100 tys. Kandydaci na wolontariuszy mogą wysyłać zgłoszenia przez internet na stronie: www.europa.eu/solidarity--corps. Pierwsze projekty rozpoczną się w 2017 r.

Korpus Solidarności – strona internetowa

Europejski Korpus Solidarności – pytania i odpowiedzi

http://www.europa.eu/solidarity-corps

http://www.europa.eu/solidarity-corps

https://europa.eu/youth/solidarity




UE pomaga młodym ludziom znaleźć pracę

W Grecji prawie co druga osoba poniżej 25. roku ży-cia jest bez pracy, a w Hiszpanii sytuacja jest niewiele lepsza. We Włoszech dotyczy to ponad jednej trzeciej młodych ludzi. Kryzys jeszcze bardziej pogłębił prob-lem bezrobocia na południu Europy, z którym zmagano się tam jeszcze przed wprowadzeniem euro. UE inten-sywnie walczy z tym zjawiskiem. Widać już pierwsze sukcesy.

Polityka rynku pracy leży przede wszystkim w kompetencji poszczególnych państw UE, ale Unia Europejska wspiera swo-ich członków w walce z bezrobociem. Z powodu kryzysu go-spodarczego ograniczenie bezrobocia wśród młodzieży jest obecnie jednym z dziesięciu priorytetów Komisji Europejskiej. W październiku 2016 r. 4,2 mln osób poniżej 25. roku ży-cia było bezrobotnych. Stopa bezrobocia w tej grupie wieko-wej wynosiła nadal 18,4%, choć to i tak mniej niż w styczniu 2013 r., kiedy osiągnęła aż 24%.

W 2013 r. kraje członkowskie UE zobowiązały się w tzw. unij-nej gwarancji dla młodzieży do zapewnienia osobom poniżej 25. roku życia pomocy w znalezieniu pracy i zdobyciu kwali-fikacji potrzebnych na rynku pracy. Gwarancja przewiduje, że osoby, które ukończyły szkołę lub straciły pracę, mają prawo do uzyskania pomocy w znalezieniu w ciągu czterech miesię-cy nowego miejsca pracy lub oferty dodatkowego szkolenia albo praktyki. Do 2018 r. UE przeznaczy na takie programy 6,4 mld euro, a do 2020 r. kwota ta wzrośnie o 2 mld euro.

Według przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana--Claude’a Junckera tak wysokie bezrobocie wśród młodzieży to „kryzys humanitarny”, a Europa nie może pozostać kon-tynentem bezrobocia wśród młodych. Jean-Claude Juncker powiedział: „Nie możemy zaakceptować tego, że pokolenie Y, tzw. millenialsi, mogłoby być pierwszą od 70 lat generacją, która będzie biedniejsza niż ich rodzice”. Co roku na tworze-

nie nowych miejsc pracy, szkolenia zawodowe i wspieranie przedsiębiorczości przeznacza się 10 mld euro.

Widać już pierwsze efekty unijnej gwarancji dla młodzieży. Według Komisji Europejskiej od 2013 r. do końca 2016 r. licz-ba młodych bezrobotnych spadła o 1,6 mln. W tym samym okresie stopa bezrobocia wśród młodzieży spadła z 23,9 do 18,5%. Chociaż pod koniec 2016 r. nadal 6,6 mln młodych nie miało pracy ani nie kontynuowało nauki, ich liczba spadła w tym okresie o 900 tys. Od stycznia 2014 r. w projektach gwarancji dla młodzieży udział wzięło 14 mln młodych ludzi.

Komisja Europejska uzupełni popularny program „Erasmus+” o program dłuższych praktyk zagranicznych – „ErasmusPro”.

Bezrobocie wśród młodzieży – dane Eurostatu (sierpień 2016 r.)

Gwarancja dla młodzieży – informacje Komisji Europejskiej

Gwarancja dla młodzieży w poszczególnych krajach – informacje Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)

Inwestowanie w młodych Europejczyków – pytania i odpowiedzi (w jęz. angielskim)

Ponad 9 mln młodych ludzi

otrzymało ofertę pracy, szkolenia lub praktyki zawodowej dzięki unijnej

gwarancji dla młodzieży.

http://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/7590616/3-11082016-AP-EN.pdf/c0393ef3-2ea1-455a-ab64-2271c41fd9d4

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1079&langId=pl

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1161&langld=en&langId=en

http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1161&langld=en&langId=en





Miliardy euro dla naukowców z unijnego programu „Horyzont 2020”

Podstawą sukcesu gospodarczego są często innowacyj-ne koncepcje i nowatorskie pomysły. Aby zapewnić so-bie konkurencyjność na światowym rynku innowacji, UE wydaje miliardy euro na wspieranie badań naukowych, często realizowanych przez zespoły międzynarodowe.

„Doskonałość naukowa i czołowa pozycja w przemyśle” – oto cele programu UE w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont 2020”. Na okres 2014–2020 UE przeznaczyła na badania naukowe ok. 80 mld euro ze swojego budżetu.

Według statystyk dotyczących uczestnictwa Polski w progra-mie „Horyzont 2020” po 323 konkursach – polskie uczelnie, instytuty naukowe czy przedsiębiorstwa wzięły udział w bli-sko 700 projektach, uzyskując dofinansowanie w kwocie 218,5 mln euro. Wśród największych polskich beneficjentów progra-mu są Uniwersytet Warszawski, Polska Akademia Nauk i Na-rodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Badania naukowe dotyczące ważnych kwestii i wyzwań o zna-czeniu globalnym często nie uzyskują wystarczających środ-ków z budżetów krajowych i wielokrotnie dają optymalne wy-niki, gdy są realizowane w skali międzynarodowej. Zwalczanie oporności na antybiotyki jest tutaj dobrym przykładem. W ra-mach projektów finansowanych przez UE naukowcom udało się zgromadzić dane pokazujące różne przyczyny i różną ska-lę tego problemu w poszczególnych krajach UE. Dzięki temu można było stwierdzić, dlaczego i w jaki sposób niektóre pań-stwa członkowskie skutecznie zwalczają problem oporności na antybiotyki. Teraz inne kraje mogą korzystać z tych doświad-czeń i sprawdzonych rozwiązań.

„Horyzont 2020” – informacje Komisji Europejskiej (w jęz. angiel-skim)

Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE

https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020

https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020

http://www.kpk.gov.pl/



Dzięki wsparciu Unii powstaje europejska chmura obliczeniowa gromadząca dane naukowe

W trakcie badań naukowych generowane są gigantyczne ilości danych. Komisja Europejska pragnie, by do 2020 r. powstała chmura dla otwartej nauki, dzięki której na-ukowcy będą mogli bez przeszkód korzystać z tych da-nych i wymieniać się nimi.

Nie jest to bynajmniej melodia odległej przyszłości: już od tego roku dzięki nowej chmurze obliczeniowej wszystkie dane wy-generowane w ramach projektów unijnego programu badań „Horyzont 2020” mają być dostępne dla całego europejskiego środowiska naukowego.

Naukowcy z uniwersytetów i instytutów badawczych w całej Europie oraz ich partnerzy z całego świata mogą podłączyć się do chmury, aby analizować duże zbiory danych oraz dzielić się wynikami badań. Około 1,7 mln naukowców i 70 mln spe-cjalistów w dziedzinie nauki i techniki w Europie uzyska w ten sposób do 2020 r. dostęp do nowego, wirtualnego środowiska pracy.

Komisja Europejska przeznacza na ten projekt 2 mld euro, a kolejne 4,7 mld euro zostanie udostępnione z innych źródeł publicznych i prywatnych. Celem jest zwiększenie konkuren-cyjności Europy w dziedzinie analizy dużych zbiorów danych. Chmura obliczeniowa ułatwi prowadzenie działalności start--upom oraz małym i średnim przedsiębiorstwom.

Dane przechowywane w chmurze mają również zostać udo-stępnione naukowcom pracującym w przemyśle i sektorze publicznym, którzy będą jednak musieli za to płacić. W 2018 r. Komisja zamierza także wspierać prace badawczo-rozwojowe nad superkomputerami kwantowymi.

Chmura obliczeniowa – informacje Komisji Europejskiej

Europejska chmura obliczeniowa dla 1,7 miliona naukowców i 70 mln specjalistów w dziedzinie nauki i technologii




Połączona Europa dzięki unijnemu wsparciu – bezpłatne sieci WLAN w miastach i na wsi

W pracy, w domu lub w podróży – większość z nas chce szybko sprawdzić pocztę elektroniczną lub wysłać zna-jomym najnowsze zdjęcia. Do tego potrzebne jest jed-nak stabilne połączenie z internetem, także w miej-scach publicznych. Unia stara się, by dostęp do sieci był łatwiejszy.

Marzeniem wielu użytkowników smartfonów są bezpłatne sie-ci WLAN w miejscach publicznych. We wrześniu 2016 r. Komi-sja Europejska wystąpiła z inicjatywą, która to umożliwi. Do 2020 r. w najważniejszych miejscach publicznych w europej-skich miastach, ale także na wsi, ma być dostępny bezpłatny i bardzo szybki internet. Korzystanie z niego będzie możliwe np. w parkach, bibliotekach i innych budynkach publicznych. UE przeznaczyła na ten cel 120 mln euro.

Do 2020 r. ze wsparcia powinno skorzystać 6–8 tys. miast i gmin. Bezprzewodowa technika nie będzie ich kosztować ani złotówki – wydatki na zaplecze techniczne i instalację hotspo-tów WiFi4EU zostaną im zwrócone z budżetu Unii. Komisja Europejska zaproponowała, by w zamian samorządy lokalne wprowadziły nowe usługi internetowe, np. plany miast dla tu-rystów, formularze online w urzędach lub informacje na temat opieki zdrowotnej. Jest jednak jeden warunek: nowa oferta nie może wypierać istniejących prywatnych lub publicznych sieci Wi-Fi, a operatorzy sieci muszą oferować łącza o przepusto-wości co najmniej 30 MB/s. Oznacza to zatem, że ta inicjatywa jest ukierunkowana głównie na te tereny, na których nie funk-cjonują jeszcze żadne inne sieci WLAN. Wnioski o finansowa-nie można będzie składać już latem 2017 r.

Również w bardziej oddalonych regionach powinien być moż-liwy szybki mobilny dostęp do internetu za przystępną cenę. Do 2025 r. konsumenci w całej Europie mają dysponować su-perszybkim mobilnym dostępem do internetu w sieci kolejnej generacji (5G). Zdaniem Jeana-Claude’a Junckera, przewod-niczącego Komisji Europejskiej, w Unii mogą dzięki temu po-wstać dwa miliony nowych miejsc pracy. W 2013 r. Komisja rozpoczęła realizację partnerstwa publiczno-prywatnego, któ-re ma zagwarantować rozwój sieci komórkowych w standar-dzie 5G w Europie. Ze środków publicznych przeznaczono na ten cel 700 mln euro.

WiFi4EU – Komisja Europejska

Pełne uruchomienie sieci 5G przyczyni się do stworzenia ponad 2 mln miejsc pracy do 2025 r.

5G

https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/factsheet-wifi4eu



Unia wspiera różnorodność kultur

Unia przynosi korzyści państwom członkowskim nie tyl-ko w obszarze polityki i gospodarki, ale również w sfe-rze kultury. Liczne inicjatywy ułatwiają wypromowanie się reżyserom, aktorom, muzykom i innym twórcom. Trudno sobie na przykład wyobrazić współczesne kino bez europejskiej kinematografii.

Jeden z założycieli Unii, Jean Monnet, miał powiedzieć o pro-cesie integracji europejskiej, że „gdyby można było zacząć od nowa, zacząłbym od kultury”. Jest to wyraz przeświadczenia, że kultura stanowi ważną siłę napędową integracji europej-skiej.

Państwa członkowskie samodzielnie prowadzą swoją politykę w obszarze kultury, a Unia udziela im wsparcia. Jej celem jest pielęgnowanie różnorodności kultur, ochrona dziedzictwa kul-turowego o znaczeniu europejskim, wspieranie twórców oraz ułatwianie wymiany kulturalnej.

W sektorze kultury i branżach kreatywnych pracuje w Europie ponad siedem milionów osób. Będąca kinowym hitem „Ame-lia” lub uhonorowana Oscarem „Ida” świadczą o atrakcyjno-ści i różnorodności europejskiej produkcji filmowej. Powstały one m.in. dzięki wsparciu, którego Unia od 1990 r. udziela re-żyserom i producentom filmów kinowych i telewizyjnych. Aby utrzymać wysoką jakość europejskich filmów, Unia udziela do-tacji festiwalom filmowym, wspiera dystrybucję europejskich koprodukcji oraz produkcję nowych seriali telewizyjnych. Ze

wsparcia korzystają również sieci kin, jak np. sieć Europa Ci-nemas, skupiająca kina, w których znaczną część programu stanowią filmy europejskie.

Sukces tej ostatniej inicjatywy potwierdzają liczby: od jej wprowadzenia w życie liczba filmów europejskich w kinach zwiększyła się trzykrotnie, a ich udział w rynku wzrósł z poni-żej 10% do 33%.

Głównym instrumentem, za pomocą którego Unia wspiera działania w sferze kultury, jest program „Kreatywna Europa”. Do 2020 r. dysponuje on budżetem w wysokości 1,46 mld euro na rozwój europejskiego sektora kultury i branż kreatywnych. W jego ramach kontynuowane są m.in. istniejące już wcześniej programy „Kultura” i „Media”.

W 2016 r. zaczął również działać nowy fundusz gwarancyj-ny mający na celu wspieranie małych przedsiębiorstw z branż kreatywnych. Wsparcie jest przeznaczane na organizację mię-dzynarodowych tournée muzyków oraz wystaw, tłumaczenia dzieł literackich oraz kształcenie młodych artystów.

„Kreatywna Europa” – strona internetowa

Kultura w UE – strona internetowa

Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizual-nego – strona internetowa (w jęz. angielskim)

http://kreatywna-europa.eu/

https://europa.eu/european-union/topics/culture_pl

http://eacea.ec.europa.eu/creative-europe_en

http://eacea.ec.europa.eu/creative-europe_en



Unia chroni różnorodność kulturową i promuje europejskie stolice kultury

Co mają ze sobą wspólnego Kraków, Wrocław, hiszpań-skie San Sebastián i fińskie Turku? Każde z tych miast było już Europejską Stolicą Kultury. Każde z nich jest przykładem bogactwa życia kulturalnego w Europie – i każde korzysta z finansowego wsparcia z Brukseli. Różnorodność europejskiego dziedzictwa kulturowego jest zjawiskiem wyjątkowym, jeśli wziąć pod uwagę jej niewielki obszar w porównaniu z innymi kontynentami.

Od 1985 r. Unia Europejska przyznaje wybranym miastom tytuł Europejskiej Stolicy Kultury (ESK). Celem tej inicjatywy jest podkreślenie bogactwa i różnorodności europejskich kul-tur, promocja turystyki i poprawa wizerunku miast. Inicjatywa zwiększa również wśród Europejczyków poczucie przynależno-ści do wspólnego kręgu kulturowego. Każde z wyróżnionych miast otrzymuje 1,5 mln euro oraz Nagrodę im. Meliny Mer- couri. Program powstał bowiem z inicjatywy tej byłej greckiej minister kultury.

Pierwszą Europejską Stolicą Kultury były Ateny. Pierwszym pol-skim miastem wyróżnionym tym tytułem był Kraków w 2000 r., a kolejnym Wrocław w 2016 r. W 2017 r. stolicami kultury są Aarhus w Danii oraz Pafos na Cyprze – z tej okazji w miastach tych przez cały rok organizowane są wystawy, festiwale oraz wydarzenia teatralne i muzyczne. Nominacja na Europejską Stolicę Kultury następuje z czteroletnim wyprzedzeniem. Tytuł ten uzyskało już ponad 50 europejskich miast.

Podczas obchodów Europejskiej Stolicy Kultury 2016 we Wroc-ławiu zorganizowano ponad 2000 wydarzeń, w których udział wzięło ponad 5,2 mln osób, wybudowano wiele nowych obiek-tów kultury i sztuki, odbyło się wiele festiwali i wydarzeń lite-rackich, filmowych, edukacyjnych i teatralnych. Tytuł ESK po-zytywnie wpłynął na rozpoznawalność i wizerunek Wrocławia w kraju i na świecie: miasto odwiedziły setki turystów, kwitła współpraca kulturalna i wymiana doświadczeń z innymi pań-stwami Wspólnoty, która rozwija się do dziś.

Unia przyznaje również inne wyróżnienia w dziedzinie kultury, jak np. EBBA – europejską nagrodę muzyczną w kategorii pop. Otrzymują ją corocznie artyści lub zespoły, których debiutan-ckie albumy odniosły znaczny sukces poza ich krajem ojczy-

stym. Polscy muzycy byli wyróżnieni do tej pory tylko jeden raz: w 2008 r. statuetkę EBBA zdobył duet hip-hopowy Hemp Gru w składzie Robert „Wilku” Darkowski i Maciej „Bilon” Bilka.

Europa jest wyjątkowym miejscem na kulturowej mapie świa-ta. Na żadnym innym kontynencie nie ma tak wielu światowej klasy zabytków kultury chronionych przez UNESCO. Unia Euro-pejska ustanowiła jednak również własne oznaczenie europej-skiego dziedzictwa kulturowego. Status ten jest przyznawany obiektom, które mają szczególną wagę dla historii lub dla idei integracji europejskiej. W Polsce są to cztery grupy obiektów: pierwsza nawiązuje do Unii Lubelskiej, zawartej między Polską i Litwą w 1569 r. w Lublinie, symbolizowanej przez kościół p.w. św. Stanisława wraz z klasztorem o.o. dominikanów, Kaplica Trójcy Świętej oraz pomnik Unii Lubelskiej. Druga odnosi się do Konstytucji 3 Maja, uchwalonej w 1791 r. przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Dokument ten odzwierciedla wpływy oświe-cenia, nadające prymat rozumowi, prawu i wolności, a także tolerancję religijną. Dwa pozostałe odznaczenia odnoszą się do historii XX wieku: Znakiem Dziedzictwa Europejskiego uhonoro-wany został Cmentarz wojenny nr 123 – Łużna-Pustki z okresu pierwszej wojny światowej oraz „Solidarność”, symbolizowana przez historyczną Stocznię Gdańską. Kryterium wyboru obiek-tów stanowi przy tym nie ich piękno lub wartość architektonicz-na, ale symboliczne znaczenie dla Europy. Odróżnia to miejsca europejskiego dziedzictwa kulturowego od obiektów światowe-go dziedzictwa wyróżnianych przez UNESCO.

Od 2017 r. wytyczone zostaną szlaki dziedzictwa kulturowego łączące poszczególne miejsca i uwzględniające również aktu-alne festiwale i wystawy. Projekt ten przygotowały wspólnie UNESCO i Komisja Europejska. Informacje i mapy będą dostęp-ne dla turystów między innymi w specjalnej aplikacji na smart-fony.

Wykaz europejskich stolic kultury (w jęz. angielskim)

Znak Dziedzictwa Europejskiego

Szlaki dziedzictwa kulturowego – UNESCO i Komisja Europejska (w jęz. angielskim)

https://ec.europa.eu/programmes/creative-europe/actions/capitals-culture_en

http://www.mkidn.gov.pl/pages/strona-glowna/kultura-i-dziedzictwo/znak-dziedzictwa-europejskiego.php

http://whc.unesco.org/en/news/1449/

http://whc.unesco.org/en/news/1449/


Część 9: UE dba o bezpieczeństwo wewnętrzne

UE walczy z terroryzmem

Zamachy w Brukseli, Paryżu i Berlinie pokazały, że ter-roryzm islamski nie zna granic. Jednocześnie uwidocz-niły luki w uzgodnieniach i wymianie informacji mię-dzy państwami członkowskimi UE. Unia wspiera ścisłą współpracę między swoimi członkami, ponieważ żadne państwo unijne nie jest w stanie samodzielnie stawić czoła zagrożeniom o charakterze transgranicznym.

Od ataków bombowych w Madrycie w 2004 r. w Europie miało miejsce ponad 30 zamachów terrorystycznych. Więcej niż 600 osób poniosło śmierć w miastach takich, jak Londyn, Paryż, Bruksela, Nicea i Berlin. Komisja Europejska nadała więc kwe-stii bezpieczeństwa najwyższy priorytet. Dzięki wspólnym wy-tycznym i przepisom Unia może poprawić współpracę między swoimi państwami członkowskimi oraz lepiej chronić unijnych obywateli.

Już w 2005 r. państwa unijne uzgodniły wspólną strategię w dziedzinie walki z terroryzmem. Od tego czasu zaostrzone przepisy służą odcinaniu terrorystom dostępu do finansowa-nia i walce z praniem pieniędzy. Nabywanie i posiadanie broni palnej podlega bardziej rygorystycznej kontroli. We współpra-cy z firmami internetowymi UE zwalcza propagandę terrory-styczną w internecie oraz przeciwdziała radykalizacji postaw i werbowaniu terrorystów w szkołach i więzieniach.

Do maja 2018 r. UE stworzy system gromadzenia i wykorzy-stywania danych dotyczących przelotu pasażera (danych PNR) do celów ścigania przestępstw. W tym czasie państwa człon-kowskie muszą utworzyć jednostkę do spraw informacji o pa-sażerach, która będzie zbierać od linii lotniczych dane pasa-żerów, takie jak adres, numer telefonu, trasa i daty podróży. Komisja zaproponowała także utworzenie europejskiego sy-stemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS), który umożliwiałby wstępną kontrolę planujących podróż do strefy Schengen obywateli państw trzecich zwolnionych z obo-wiązku wizowego.

Aby zamachowcy nie mogli bez przeszkód ukrywać się w ca-łej Europie, Komisja Europejska pragnie rozbudować bazę da-nych osób poszukiwanych, prowadzoną w ramach Systemu In-formacyjnego Schengen (SIS). Osoby podejrzane o terroryzm będą musiały obowiązkowo być umieszczane na liście osób poszukiwanych; do SIS będą też obowiązkowo wprowadzane dane obywateli państw trzecich, wobec których wydano zakaz wjazdu.

Zwiększane są możliwości Europejskiego Urzędu Policji (Euro-polu) z siedzibą w Hadze. Europol udziela wsparcia krajowym siłom policyjnym, uczestnicząc w pracy wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych. Ponadto w odpowiedzi na zama-chy w Paryżu, które miały miejsce pod koniec 2015 r., Europol utworzył Centrum ds. Zwalczania Terroryzmu, gdzie 60 spe-cjalistów zbiera informacje od różnych organów bezpieczeń-stwa, m.in. na temat powracających dżihadystów.

Strategia walki z terroryzmem – informacje Rady UE

W kierunku europejskiej unii bezpieczeństwa

Reforma Systemu Informacyjnego Schengen – informacje Komisji Europejskiej

Nowe Europejskie Centrum Zwalczania Terroryzmu Europolu wspiera krajowe wysiłki w walcez terroryzmem i poważną przestępczością

http://www.consilium.europa.eu/pl/policies/fight-against-terrorism/

http://ec.europa.eu/poland/node/7068_pl





UE walczy z przestępczością zorganizowaną

Napady na banki, przemyt, handel narkotykami i pranie pieniędzy – przestępczość zorganizowana jest obecnie w Europie problemem transgranicznym. Unia Europej-ska działa na rzecz sprawniejszej współpracy między państwami członkowskimi w walce z przestępczością.

W Europie bez wewnętrznych kontroli paszportowych również przestępcy korzystają z ich braku. Dlatego też policja i sądow-nictwo muszą ściśle ze sobą współpracować w całej UE. Pod-stawą takiej współpracy są przyjęte w 2002 r. przepisy o euro-pejskim nakazie aresztowania, który służy wykonaniu w całej Europie nakazu aresztowania wydanego w jednym z unijnych państw członkowskich. Pozwala to znacznie łatwiej i szybciej wydawać przestępców i podejrzanych, którzy ukrywają się w innym państwie europejskim.

Ogólnoeuropejska baza danych osób poszukiwanych, prowa-dzona w ramach Systemu Informacyjnego Schengen (SIS), ułatwia straży granicznej wychwytywanie przestępców. Baza ta zawiera dane nie tylko poszukiwanych przestępców, ale tak-że poszukiwanej broni, skradzionych pojazdów i utraconych dokumentów tożsamości. Ułatwiła ona poszukiwanie tych osób i przedmiotów.

UE powołała również Eurojust – grupę wysokiego szczebla składającą się z sędziów i prokuratorów ze wszystkich państw członkowskich UE. Prowadzą oni dochodzenia w sprawach po-ważnych przestępstw transgranicznych i pomagają krajowym organom ścigania.

Istotną rolę odgrywa także Europejski Urząd Policji (Europol) z siedzibą w holenderskiej Hadze. Około setki ekspertów i ana-lityków kryminalnych gromadzi w nim informacje i dane doty-czące sprawców przestępstw i pomaga w ich śledzeniu. Euro-pol sporządza analizy dotyczące przestępczości i terroryzmu, a także udziela konkretnej pomocy organom krajowym w ujmo- waniu przestępców. Na stronie internetowej eumostwanted.eu zamieszczane są listy gończe za najbardziej poszukiwanymi przestępcami działającymi na skalę międzynarodową.

Na zacieśnienie współpracy policyjnej przeznaczono w unij-nym budżecie do 2020 r. ponad 1 mld euro. Ze środków tych finansuje się na przykład wspólne zespoły dochodzeniowo--śledcze, szkolenia i nowe technologie w państwach UE. I tak np. od 2013 r. wspólny zespół dochodzeniowo-śledczy proku-ratury i policji z Brandenburgii i z Polski zwalcza ponadgranicz-ne grupy przestępcze.

W UE nawet w przypadku najpoważniejszych przestępstw, takich jak zabójstwo, nie zasądza się kary śmierci. Byłoby to sprzeczne z wartościami Unii Europejskiej.

Strona internetowa na temat Europolu

Strona Europolu zawierająca listę osób najbardziej poszukiwanych

Eurojust – strona internetowa Komisji Europejskiej (w jęz. angiel-skim)

https://eumostwanted.eu/

https://europa.eu/european-union/about-eu/agencies/europol_pl

https://eumostwanted.eu/pl

http://ec.europa.eu/justice/criminal/judicial-cooperation/eurojust/index_en.htm

http://ec.europa.eu/justice/criminal/judicial-cooperation/eurojust/index_en.htm



UE chroni kobiety i dzieci przed handlem ludźmi i niegodziwym traktowaniem

Handel ludźmi i niegodziwe traktowanie w celach sek-sualnych dotyczące kobiet i dzieci to ohydne prze-stępstwa. UE opracowała specjalne programy walki z sprawcami tego typu przestępstw.

Ponad trzy czwarte ofiar handlu ludźmi lub niegodziwego trak-towania w UE to kobiety. Większość z nich jest zmuszana – również przemocą – do prostytucji lub do pracy za grosze. Co-raz częściej ofiarami stają się również dzieci. Większość ofiar (65%) to obywatele UE, a wśród nich najwięcej osób pocho-dzi z Bułgarii, Węgier, Holandii, Polski i Rumunii. Przestępstwo handlu ludźmi obejmuje również zmuszanie do prostytucji, przymusową pracę i handel organami. Według unijnych da-nych w latach 2013–2014 jako ofiary handlu ludźmi zareje-strowano w UE łącznie 15 846 kobiet, mężczyzn, dziewcząt i chłopców.

Europa wspólnie zwalcza handel ludźmi. Działanie to obejmuje prewencję, ochronę ofiar, ściganie przestępców i współpracę międzynarodową. Komisja Europejska uruchomiła przykła-dowo platformę elektroniczną służącą wymianie informacji, w której uczestniczy ok. 100 organizacji z całej Europy. Orga-nizacje te wykorzystują platformę do dzielenia się pomysłami, doświadczeniami i inicjatywami w dziedzinie pomocy ofiarom.

Przepisy UE gwarantują ofiarom handlu ludźmi niepodważalne prawa, takie jak prawo do pomocy prawnej, opieki medycznej oraz pobytu czasowego.

Sprawozdanie w sprawie postępów poczynionych w walce z handlem ludźmi, 19.5.2016

Dyrektywa unijna z 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu

Prawa ofiar handlu ludźmi – broszura Komisji Europejskiej



http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2011.101.01.0001.01.POL&toc=OJ:L:2011:101:TOC

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2011.101.01.0001.01.POL&toc=OJ:L:2011:101:TOC

https://ec.europa.eu/anti-trafficking/sites/antitrafficking/files/eu_rights_of_victims_of_trafficking_pl_1.pdf


Część 10: Europa angażuje się na świecie

Europa jest największym dawcą pomocy rozwojowej na świecie

Unia Europejska czynnie pomaga w zwalczaniu ubóstwa na świecie: Unia i jej państwa członkowskie są najwięk-szymi dawcami pomocy rozwojowej na świecie.

Ponad połowa pomocy rozwojowej świadczonej na całym świecie pochodzi z Europy. W 2015 r. Unia Europejska i jej państwa członkowskie wyasygnowały rekordowo wysoką kwo-tę 68 mld euro, czyli 15% więcej niż w roku poprzednim. Tym samym w obliczu kryzysu uchodźczego państwa członkowskie ponownie zwiększyły pomoc.

UE była w ścisłej czołówce również pod względem stosunku wydatków do jej potencjału gospodarczego. Udział pomo-cy rozwojowej w rocznym wyniku gospodarczym wzrósł do

0,47% i był tym samym dwa razy wyższy niż w krajach spoza UE (0,21%). Wyznaczony przez ONZ cel wynosi 0,7%, jednak z powodu kryzysu gospodarczego i cięć budżetowych pań-stwa UE nie były w stanie go dotąd osiągnąć. Wartość tę chcą osiągnąć do 2030 r. Polska w 2015 r. przeznaczyła na pomoc rozwojową 0,1% polskiego dochodu narodowego brutto.

Głównym celem unijnej polityki rozwojowej jest zgodnie z Traktatem UE „zmniejszenie, a docelowo likwidacja ubó-stwa”. Chodzi przy tym o zapewnienie żywności, czystej wody i edukacji czy zwalczanie takich chorób jak AIDS. Dalsze cele to obrona praw człowieka i demokracji, wspieranie równości kobiet i mężczyzn oraz przeciwdziałanie skutkom zmian kli-matu i problemom środowiskowym. Za pomocą programów rozwojowych UE wspiera 160 krajów. Aby zwiększyć oddzia-ływanie pomocy rozwojowej, Unia musi się koncentrować na krajach najuboższych.

Jako główny partner handlowy krajów rozwijających się Unia przyznaje im bezcłowy dostęp do rynku unijnego. Takie zachę-ty mają skłonić tamtejsze rządy do przejęcia na wzór europej-ski norm międzynarodowych w zakresie praw podstawowych czy pracowniczych.

Aby realizacja projektów i programów przebiegała pomyślnie, UE ściśle współpracuje z międzynarodowymi partnerami, taki-mi jak UNICEF, OECD czy Organizacja Narodów Zjednoczonych.

Komunikat Komisji Europejskiej, 13.4.2016

UE i jej państwa członkowskie są największym darczyńcą

na świecie.

68 mld EUR59 mld EUR2014 2015

Oficjalna pomoc rozwojowa:



Europa pomaga w związku z kryzysem w Syrii

Miliony Syryjczyków są zmuszone do opuszczenia kraju z powodu wojny domowej. UE zaoferowała bezpieczną przystań wielu syryjskim uchodźcom.

UE i jej państwa członkowskie są największym międzynaro-dowym darczyńcą: wspólnie przekazały ponad 9,2 mld euro na rzecz syryjskich uchodźców w Syrii i w głównych krajach przyjmujących (Libanie, Jordanii, Turcji, Iraku i Egipcie). Chodzi tu o bezpośrednią pomoc humanitarną oraz pomoc rozwojową i gospodarczą.

Dzięki tym środkom syryjscy uchodźcy mają dostęp do czystej wody pitnej i podstawowej infrastruktury sanitarnej. Z unijnej pomocy humanitarnej skorzystało ponad 1,15 mln uchodźców: otrzymali oni żywność i opiekę medyczną, a dzieci zaszcze-piono. Zapewniono schronienie dla ponad miliona osób. Dzię-ki pomocy UE setki tysięcy syryjskich dzieci chodzi do szkoły. Wysoka przedstawiciel UE Federica Mogherini mówi: „Nikt inny nie inwestuje tyle co UE w edukację syryjskich dzieci w samej Syrii i w państwach ościennych”.

UE pośredniczy w staraniach na rzecz pokojowego rozwiąza-nia wojny domowej w Syrii

Zestawienie informacyjne Komisji Europejskiej na temat Syrii (w jęz. angielskim)

Pomoc UE dla Syrii – strona internetowa Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)

Przemówienie wysokiej przedstawiciel UE Federiki Mogherini w Berlinie, 7.12.2016 (w jęz. angielskim)

UE zaoferowała bezpieczną przystań większej liczbie syryjskich uchodźców niż jakiekolwiek inne państwo

niesąsiadujące z Syrią.

Australia + USA + Kanada + Japonia (~40 000 uchodźców)

UE(ponad 1 mln uchodźców)

https://ec.europa.eu/echo/files/aid/countries/factsheets/syria_en.pdf

https://ec.europa.eu/echo/files/aid/countries/factsheets/syria_en.pdf

http://ec.europa.eu/echo/where/middle-east-north-africa/syria_en

http://ec.europa.eu/echo/where/middle-east-north-africa/syria_en





UE wpiera swoich sąsiadów

Celem europejskiej polityki sąsiedztwa jest stworzenie „kręgu stabilnych, przyjacielskich państw” wokół Unii. Powstała ona w 2004 r. po rozszerzeniu UE na wschód. Za sprawą tej polityki UE będzie dalej bronić uniwersal-nych wartości, a przy tym poszukiwać dróg skuteczniej-szego wspierania demokracji, podstawowych wolności i praworządności.

Chodzi tutaj o zapewnienie dobrobytu i bezpieczeństwa dla wszystkich, zapobiegając przy tym powstawaniu linii podziału między rozszerzoną UE a jej sąsiadami. Strategia ta umacnia kontynent i jego sąsiadów.

Europejska polityka sąsiedztwa tworzy ramy prawne współpra-cy z 16 krajami partnerskimi na wschodzie, południu i południo-wym wschodzie UE. W Europie Wschodniej uwaga skupia się na Ukrainie, Białorusi i Mołdawii i na Zakaukaziu (Armenia, Azerbej-dżan, Gruzja), w regionie Morza Śródziemnego – na krajach Afry-ki Północnej: Maroku, Algierii, Tunezji, Libii, Egipcie, a na Bliskim Wschodzie – na Izraelu, Autonomii Palestyńskiej, Jordanii, Liba-nie i Syrii. Celem polityki sąsiedztwa jest wspieranie demokracji, reform gospodarczych i bezpieczeństwa na granicach zewnętrz-nych UE. Chodzi w niej jednak także o zahamowanie nielegalnej migracji i walkę z przemytem ludzi i terroryzmem.

UE angażuje się również w zapobieganie i rozwiązywanie kon-fliktów regionalnych: UE pośredniczyła w zawarciu porozumienia między Serbią a Kosowem po dziesięciu latach konfliktu. Wyso-ka przedstawiciel UE Federica Mogherini mówi: „Kraje z całego świata zwracają się do nas o wsparcie ich procesu pokojowego”.

W okresie 2014–2020 Unia Europejska przeznaczyła na Eu-ropejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (ENPI) pomoc finansową w wysokości 15,4 mld euro. Pomocy udziela się też w formie pożyczek z Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. UE oferuje po-nadto ułatwienia handlowe i wizowe.

Jako uzupełnienie europejskiej polityki sąsiedztwa utworzono w 2008 r. Unię Śródziemnomorską, a w 2009 r. – Partnerstwo Wschodnie, projekt zakładający zacieśnienie współpracy z Bia-łorusią, Ukrainą, Mołdawią, Gruzją, Azerbejdżanem i Armenią, którego inicjatorami były Polska i Szwecja.

Przegląd europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS): zacieśnione part-nerstwo na rzecz silniejszego sąsiedztwa, 18.11.2015




5560 argumentów za Unią Europejską Dlaczego warto być w UEWarum wir die Europäische Union brauchen

Europa udziela pomocy humanitarnej na całym świecie

Czy to w przypadku klęski głodu w Somalii, kryzysu uchodźczego w Mosulu w Iraku czy po trzęsieniu ziemi w Nepalu UE pomaga w najpoważniejszych kryzysach i klęskach żywiołowych na całym świecie. Dajemy przy-kład całemu światu. Unia jest, wraz ze swoimi państwa-mi członkowskimi, największym na świecie darczyńcą pomocy humanitarnej ratującej życie. Często Europej-czycy przybywają na miejsce operacji jako pierwsi.

Od 1992 r. Komisja Europejska udziela pomocy humanitarnej w ponad 110 krajach. Pomimo kryzysu gospodarczego i cięć budżetowych przeznacza się na nią rocznie około miliarda euro, co stanowi jeden procent całego rocznego budżetu UE, a w przeliczeniu odpowiada dwóm euro na obywatela. Dys-ponując taką kwotą, Unia Europejska pomaga każdego roku ok. 120 mln ofiar konfliktów i katastrof – i ratuje życie. Dzięki

temu ludzie w krajach spoza Europy, ofiary klęsk żywiołowych, wojen i walk, otrzymują pomoc doraźną pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych.

Środki na pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych wykorzystuje się obecnie głównie w sytuacji kryzysu uchodźczego. Według szacunków UE z powodu konfliktów i przemocy 65 mln ludzi na całym świecie musiało opuścić swój kraj, w tym 21,3 mln uchodźców i 40,8 mln przesiedleńców, którzy pozostają we własnym kraju. Pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych wyko-rzystuje się też jednak w przypadku trzęsienia ziemi, epidemii czy ataków terrorystycznych.

Największą część środków (ok. 40%) przeznacza się na żyw-ność. Kieruje się je jednak także na opiekę zdrowotną i pomoc medyczną, zaopatrzenie w wodę i instalacje sanitarne, namio-ty i schronienie oraz edukację w sytuacjach nadzwyczajnych. Aby mieć pewność, że pieniądze dotrą do beneficjentów, UE współpracuje z partnerami międzynarodowymi, takimi jak ONZ. Większość środków (40%) kierowana jest do Afryki; regionami, które są objęte znaczną pomocą, są też Bliski Wschód, region Morza Śródziemnego, Azja i Ameryka Łacińska.

Oprócz pomocy doraźnej dyrekcja Komisji Europejskiej ds. ochrony ludności i pomocy humanitarnej (ECHO) koordynuje też w przypadku klęsk żywiołowych europejską pomoc w ope-racjach na całym świecie. Od 2001 r. Bruksela koordynuje tym samym pomoc od uczestniczących krajów w Europie i w in-nych częściach świata.

Pomoc w przypadku klęsk żywiołowych – strona internetowa Ko-misji Europejskiej (w jęz. angielskim)

Wykorzystanie pieniędzy z Pokojowej Nagrody Nobla – komunikat Komisji Europejskiej (w jęz. angielskim)

UE jest największym dawcą pomocy humanitarnej rozwojowej(w % całkowitej pomocy, w miliardach USD)

Źródło: OECD, 2015, UE = UE i państwa członkowskie

56%

74 mld USD 32 mld USD

24%

7%POZOSTAŁE

7% 3%

3%

http://ec.europa.eu/echo/

http://ec.europa.eu/echo/




Część 11: Europa niesie pomoc w światowym kryzysie uchodźczym

Europa ratuje ludzkie życia

Przybywają do Europy w nadziei na lepsze życie lub ucie-kając przed wojną i uciskiem – większość migrantów po-dąża do Europy niebezpiecznym szlakiem wodnym przez Morze Śródziemne, często na łodziach, które wycofano z żeglugi. Jeżeli łodzie znajdą się w stanie zagrożenia na libijskich wodach terytorialnych, europejskie statki mają obowiązek ratować życie ich pasażerów.

Najważniejszy obecnie szlak migracyjny zaczyna się w Afry-ce Subsaharyjskiej, poprzez Libię, a kończy się we Włoszech. Przeprawa jest niezwykle niebezpieczna, ponieważ pozbawieni skrupułów przemytnicy umieszczają coraz więcej ludzi na ło-dziach, które są niezdatne do żeglugi na pełnym morzu. Według szacunków Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji w 2016 r. podczas próby dotarcia do Europy przez Morze Śródziemne zgi-nęło co najmniej 5 tys. osób. Europejska Agencja Ochrony Gra-nic Frontex szacuje, że w 2016 r. szlakiem śródziemnomorskim przybyło ok. 364 tys. osób. Większość z nich pochodziła z Nige-rii, Erytrei, Gwinei, Wybrzeża Kości Słoniowej i Gambii.

Od 2004 r. UE ma własną agencję odpowiedzialną za straż gra-niczną i ratownictwo morskie: jest to Europejska Agencja Stra-ży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) z siedzibą w Warszawie. Przez długi czas Frontex musiał polegać na gotowości państw członkowskich UE do oddelegowania funkcjonariuszy stra-ży granicznej i udostępnienia sprzętu, takiego jak helikoptery i jednostki pływające, który następnie był wykorzystywany do misji „pod banderą UE”. W związku z rozszerzeniem zadań tej agencji powstała Europejska Agencja Straży Granicznej i Przy-brzeżnej dysponująca własnym sprzętem i dającą się szybko zmobilizować rezerwą interwencyjną, którą tworzy 1500 funk-cjonariuszy straży granicznej z państw członkowskich.

Budżet Fronteksu rośnie od czasu jego utworzenia: w 2016 r. Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej dysponowała środ-

kami w wysokości 238 mln euro, w 2017 r. jej budżet wynosi 281 mln euro, a w 2020 r. ma sięgnąć 322 mln euro.

Podczas kryzysu uchodźczego rozszerzono zadania Fronteksu i zwiększono liczbę jego pracowników. Agencja ta pomaga Gre-cji w rejestracji napływających uchodźców. Koordynuje także powroty nielegalnych migrantów i ratuje uchodźców przepra-wiających się przez Morze Śródziemne, którym grozi utonięcie.

Od 2015 r. wielkość zasobów i środków przeznaczanych na operacje UE na morzu wzrosła trzykrotnie. Dzięki wspólnym operacjom „Tryton”, „Posejdon” i „Sophia” prowadzonym na Mo-rzu Śródziemnym i Morzu Egejskim od 2015 r. udało się ura-tować ponad 400 tys. istnień ludzkich. W toku tych operacji zniszczono także 303 statki wykorzystywane przez siatki prze-stępcze oraz pochwycono i przekazano włoskim organom ści-gania 89 osób podejrzanych o przemyt ludzi i handel ludźmi.

Komunikat Fronteksu, 6.1.2017 (w jęz. angielskim)

Unijna operacja morska „Sophia” (w jęz. angielskim)

Działania UE w regionie Morza Śródziemnego (w jęz. angielskim)

Ratujemy ludzkie życie. W latach 2015–2016 uratowano na morzach ponad 400 tys. osób.

http://frontex.europa.eu/news/fewer-migrants-at-eu-borders-in-2016-HWnC1J

https://eeas.europa.eu/csdp-missions-operations/eunavfor-med_en

https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/securing-eu-borders/fact-sheets/docs/20161006/eu_operations_in_the_mediterranean_sea_en.pdf



Europa strzeże swoich granic

Rok 2015 upłynął pod znakiem kryzysu uchodźczego. Liczba osób, które przybyły wówczas do UE, była rekor-dowo wysoka. W tej sytuacji priorytetowego znaczenia nabrała kwestia lepszej kontroli granic zewnętrznych UE. Od 2016 r. UE ma nową europejską straż graniczną i przybrzeżną, której siedziba mieści się w Warszawie.

Jest ona lepiej wyposażona i dysponuje rezerwą interwencyj-ną w liczbie co najmniej 1500 funkcjonariuszy straży granicz-nej, których można szybko zmobilizować. Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej zastąpiła dawny Frontex, któ-ry – w przeciwieństwie do nowej agencji – musiał polegać na wsparciu państw członkowskich. Może ona kupować własny sprzęt i nie musi już czekać na jego użyczenie przez państwa członkowskie. Jest planowane, że do 2020 r. agencja będzie liczyć 1000 stałych pracowników, czyli ponad dwa razy wię-cej niż dawny Frontex. Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej działa już na granicy turecko-bułgarskiej i na północnej granicy Grecji.

UE zaostrzyła także przepisy kodeksu granicznego Schengen. W przyszłości będzie istniał obowiązek kontroli granicznej wszystkich obywateli UE zarówno przy wjeździe na terytorium Unii, jak i w momencie jego opuszczenia. Systematyczne kon-trole obywateli państw trzecich mają obowiązkowy charakter już teraz. Szacuje się, że 5 tys. obywateli Unii wyjechało do regionów ogarniętych konfliktami zbrojnymi i przyłączyło się do grup terrorystycznych takich jak ugrupowanie Państwo Is-lamskie. Pewna liczba zagranicznych bojowników powraca do Europy, a niektórzy z nich wzięli udział w niedawnych atakach terrorystycznych.

W listopadzie 2016 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt systemu informacji o podróży oraz zezwoleń na podróż (ETIAS) na wzór systemów wprowadzonych m.in. w Stanach Zjedno-czonych. System ten będzie służyć wcześniejszej rejestracji i kontroli obywateli państw niebędących członkami UE, któ-rzy zamierzają podróżować do strefy Schengen bez ubiegania się o wizę albo opuścić tę strefę. Każdorazowo rejestrowane będą informacje o dacie, celu i przyczynach podróży. Śledczy będą porównywać te informacje z bazami danych z dziedzi-ny bezpieczeństwa i terroryzmu oraz decydować o tym, kto może wjechać do strefy Schengen. ETIAS będzie zatem sta-nowić niejako zautomatyzowany system wydawania zezwoleń na wjazd. „Musimy wiedzieć, kto przekracza nasze granice” – powiedział przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker. W przyszłości podróżni będą musieli rejestrować się z wyprzedzeniem przy pomocy formularza online.

UE chce w ten sposób uniemożliwić wjazd terrorystom, prze-stępcom i bojownikom powracającym z krajów ogarniętych wojną domową. System rejestracji powinien zacząć działać w 2020 r. i może być również wykorzystywany przez Europol. Szacuje się, że koszt jego utworzenia wyniesie ok. 212 mln euro.

Komunikat prasowy Komisji w sprawie unijnego systemu informa-cji o podróży, 16.11.2016

Arkusz informacyjny: Systematyczne kontrole na granicach ze-wnętrznych UE (w jęz. angielskim)



https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/securing-eu-borders/fact-sheets/docs/systematic_checks_at_external_borders_en.pdf

https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/securing-eu-borders/fact-sheets/docs/systematic_checks_at_external_borders_en.pdf

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000

9,000

10,000

Średnia dzienna liczba przypadków przekroczenia granicy spadła z około 10 tys. w październiku 2015 r.do około 100 przed nadejściem lata w 2016 r.

18.03.2016oświadczenie UE–Turcja

2015 2016



Europa walczy z przemytem ludzi

Migracja do Europy jest niebezpieczna. Dziewięciu na dziesięciu uchodźców i migrantów zapłaciło zorganizo-wanym grupom przestępczym zajmującym się handlem i przemytem ludźmi. Tylko w 2015 r. handlarze ludź-mi zarobili na transportowaniu migrantów do Grecji i Włoch ponad 4 mld euro. UE podejmuje działania prze-ciwko przestępczym siatkom handlarzy ludźmi.

Od lata 2015 r. okręty wojenne państw członkowskich UE pa-trolują w ramach operacji Sophia rejon wybrzeży Libii. Głów-nym zadaniem załóg tych okrętów jest śledzenie łodzi prze-mytników, wchodzenie na ich pokład i aresztowanie załogi. Dodatkowo prowadzona jest walka z przemytem broni, tak aby eliminować możliwości zaopatrywania ugrupowania Państwo Islamskie. UE współpracuje w swoich działaniach na Morzu Egejskim z władzami tureckimi i z NATO.

Także libijska straż przybrzeżna otrzymuje wsparcie – w po-staci programów szkoleń – w ramach operacji Sophia. Sieć Seahorse w basenie Morza Śródziemnego, która ma wspie-rać służby graniczne w północnoafrykańskich krajach w dzia-łaniach skierowanych przeciwko przemytnikom i handlarzom ludźmi, stanie się operacyjna wiosną 2017 r.

W marcu 2016 r. UE zawarła porozumienie z Turcją dotyczące likwidowania przemytniczych szlaków na Morzu Egejskim. Sy-ryjskim uchodźcom proponuje się bezpieczne i legalne możli-wości dotarcia do UE zamiast odbywania ryzykownej podróży przez Morze Egejskie. Porozumienie już przynosi widoczne re-zultaty: podczas gdy jeszcze w październiku 2015 r. tą drogą przybywało 10 tys. nowych imigrantów dziennie, po wejściu w życie oświadczenia UE–Turcja liczba ta zmalała do ok. 100 osób dziennie. Aby umożliwić uchodźcom godne życie, które będą mogli na nowo zbudować w Turcji, UE udostępni kolejne 3 mld euro. Dzięki tym środkom sfinansowana zostanie mię-dzy innymi edukacja szkolna setek tysięcy syryjskich dzieci w Turcji.

Od 2016 r. także nowo powołane przy Europolu Europejskie Centrum Zwalczania Przemytu Migrantów wspomaga państwa członkowskie w rozbijaniu siatek przestępczych zajmujących się zorganizowanym przemytem migrantów.

Informacje o operacji Sophia (w jęz. angielskim)

Europejskie Centrum Zwalczania Przemytu Migrantów

https://eeas.europa.eu/csdp-missions-operations/eunavfor-med_en

https://www.europol.europa.eu/about-europol/european-migrant-smuggling-centre-emsc



Europa zajmuje się podstawowymi przyczynami migracji

Ludzie opuszczają swoje kraje z różnych powodów: przez wojnę, ubóstwo lub prześladowania polityczne. Dzięki nowym partnerstwom w dziedzinie migracji UE chce zaoferować tym ludziom lepsze perspektywy w ich ojczyznach.

Uchodźcy z Syrii uciekają przed wojną, z Erytrei – przed ubó-stwem i prześladowaniami, zaś z Nigerii uciekają w obawie przed islamskim ugrupowaniem terrorystycznym Boko Haram lub po prostu w poszukiwaniu lepszego życia. UE ściśle współ-pracuje z kilkoma krajami afrykańskimi w celu polepszenia warunków życia uchodźców i umożliwienia im pozostania bli-żej ich krajów.

Unia Europejska chce wyeliminować przyczyny nielegal-nej migracji. W związku z tym stworzyła kryzysowy fundusz powierniczy UE dla Afryki obejmujący kwotę ponad 2,4 mld euro w oparciu o środki z budżetu UE i Europejskiego Fundu-szu Rozwoju w połączeniu z wkładami państw członkowskich i innych darczyńców. Celem funduszu jest wspieranie rozwoju i bezpieczeństwa w regionach znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji.

Za pomocą nowych partnerstw w dziedzinie migracji UE za-cieśniła już współpracę z siedmioma państwami afrykańskimi w celu wspólnego działania na rzecz poprawy sytuacji huma-nitarnej na miejscu, zwalczania przemytu ludzi oraz ułatwia-nia powrotów. Takie porozumienia zawarto dotychczas z Etio-pią, Mali, Nigrem, Nigerią i Senegalem. Unia chce zapewnić tym krajom pochodzenia i tranzytu pozytywne i negatywne zachęty. Dzięki współpracy jak najmniejsza liczba osób bę-dzie opuszczać swoje miejsca zamieszkania, migrantów bę-dzie można przyjmować w krajach tranzytu, a większą liczbę migrantów bez prawa do azylu będzie można odesłać do kra-ju pochodzenia. W zamian UE zobowiązuje się do zapewnie-nia współpracującym krajom korzystnych warunków wymiany handlowej i udzielenia większej pomocy rozwojowej. W wyniku tych działań liczba migrantów w Nigrze pokonujących pustynię w kierunku Libii zmniejszyła się z 70 tys. w maju do 1,5 tys. w listopadzie 2016 r.

W celu zwalczania przyczyn migracji Komisja Europejska pla-nuje pobudzić rozwój sektora prywatnego w Afryce za pomocą funduszy o wartości miliardów euro. Dlatego też we wrześniu 2016 r. Komisja przedstawiła ofensywę inwestycyjną na rzecz Afryki i krajów ościennych UE na kwotę 44 mld euro. Dzię-ki zabezpieczeniu przed ryzykiem prywatne przedsiębiorstwa uzyskają zachęty, aby inwestować w Afryce, np. w sektorach energetycznym i wytwórczym. Jedną z podstawowych przy-czyn migracji jest przecież fakt, że wzrost gospodarczy w kra-jach rozwijających się kształtuje się na najniższym poziomie od 2003 r. Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker powiedział: „W ramach tego nowego planu osoby, któ-re w przeciwnym razie byłyby zmuszone podjąć niebezpieczną podróż w poszukiwaniu lepszego życia, otrzymają niezbędne wsparcie”.

Pierwsze wyniki partnerstw w dziedzinie migracji z państwami afrykańskimi (w jęz. angielskim)

Kryzysowy fundusz powierniczy UE dla Afryki – strona interneto-wa (w jęz. angielskim)

W odpowiedzi na kryzys uchodźczy w latach 2015–2016 zmobilizowano środki w wysokości ponad 10 mld EUR.



http://ec.europa.eu/europeaid/regions/africa/eu-emergency-trust-fund-africa_en

http://ec.europa.eu/europeaid/regions/africa/eu-emergency-trust-fund-africa_en



UE wspiera wspólne europejskie normy w dziedzinie azylu

Jeszcze przed kryzysem uchodźczym w 2015 r. UE wy-znaczyła sobie cel polegający na harmonizacji polityki dotyczącej azylu i uchodźców. Wiele państw członkow-skich reprezentuje jednak różne stanowiska, co stało się szczególnie widoczne w trakcie kryzysu. Komisja Euro-pejska dąży do wprowadzenia minimalnych norm.

Historia europejskiej polityki dotyczącej azylu i uchodźców się-ga traktatów rzymskich z 1957 r. Podstawowy zamysł polega na utworzeniu wspólnego obszaru ochrony, w którym uchodź-cy są traktowani w równy sposób, a każde państwo członkow-skie zapewnia ten sam minimalny poziom ochrony.

UE stopniowo harmonizowała podstawy prawne. Ponieważ wszystkie państwa mają minimalne normy w zakresie przyj-mowania i wspierania osób ubiegających się o azyl, również procedury azylowe muszą być prowadzone według tych sa-mych zasad. Konwencja genewska dotycząca statusu uchodź-ców została włączona do przepisów unijnych.

Od 1997 r. rozporządzenie dublińskie nakłada na osoby ubie-gające się o azyl wymóg złożenia wniosku w pierwszym pań-stwie UE, którego granicę przekroczą. Kryzys uchodźczy wyka-

zał słabość tej zasady, więc obecnie jest dyskutowana reforma systemu dublińskiego.

W następstwie kryzysu uchodźczego z 2015 r. na podstawie propozycji Komisji Europejskiej ustanowiono na zewnętrznych granicach Unii, w Grecji i we Włoszech, punkty szybkiego przyj-mowania i rejestracji migrantów (hotspot). W tych miejscach rejestruje się uchodźców i dokonuje się ich identyfikacji na podstawie odcisków palców. Stamtąd uchodźcy są przekazy-wani do innych państw UE zgodnie z ustaleniami większości państw członkowskich UE na podstawie propozycji Komisji Eu-ropejskiej.

Oprócz tego latem 2016 r. Komisja Europejska przedstawiła propozycję dalszych reform. Obejmują one usprawnienie pro-cedur azylowych, wspólne normy ochrony praw osób wymaga-jących szczególnej ochrony oraz dalszą harmonizację warun-ków przyjmowania uchodźców w UE.

Reforma systemu azylowego – informacje Komisji Europejskiej

EASO: Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu


https://www.easo.europa.eu/


Część 12: UE ogranicza biurokrację

Wiele działań w ważnych kwestiach, mniej w mniej ważnych

UE często wydaje się obywatelom „biurokratycznym po-tworem”, którego działalność polega na wydawaniu norm o krzywiźnie ogórków. To oczywiście karykatura. Główny-mi zasadami Komisji Junckera przy proponowaniu no-wych przepisów są powściągliwość i samokontrola.

Istnieje wiele stereotypów na temat nadmiernej regulacji unijnej, chociaż na przykład słynna normalizacja ogórków już dawno została zniesiona. Co ciekawe, to nie Komisja Europej-ska, ale handlowcy wymusili „proste” ogórki, żeby łatwiej było je układać w skrzynkach. Komisja pod przewodnictwem Jea-na-Claude’a Junckera pragnie uniknąć niefortunnych dyskusji nad przepisami dotyczącymi butelek na oliwę czy też głowic natryskowych. Europa powinna interweniować tylko wówczas, gdy ma to sens.

Od momentu objęcia urzędu w 2014 r. Komisja Junckera wy-cofała ok. 100 wniosków ustawodawczych i wszczęła o 80% mniej inicjatyw ustawodawczych niż miało to miejsce przez

pięć minionych lat. Przeprowadzono także gruntowny przegląd całego istniejącego prawodawstwa. „Ponieważ tylko skupiając się na obszarach, w których Europa może przynieść prawdziwą wartość dodaną, będziemy mogli stworzyć lepszą Europę i od-zyskać zaufanie” – powiedział Jean-Claude Juncker.

Obywatele i przedsiębiorcy chcą, aby unijni prawodawcy po-święcili swój czas i starania na ważne i pilne sprawy, a jed-nocześnie aby dążyli do tego, by przyjmowane przepisy były proste, oparte na dowodach, przewidywalne i proporcjonalne oraz by przynosiły jak największe korzyści.

Celem Komisji Junckera jest przegląd obowiązujących przepi-sów unijnych, który służy sprawdzeniu, czy nadal są one ade-kwatne do założonych celów i czy skutecznie przyczyniają się do ich realizacji. Komisja regularnie korzysta z porad grupy ekspertów wysokiego szczebla, wywodzących się z państw członkowskich, przedsiębiorstw i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, która ma doradzać, jak ulepszyć przepisy UE, tak by były one efektywne i skuteczne, oraz jak zmniejszyć koszty i obciążenia bez podważania celów politycznych, któ-rym przepisy mają służyć.

Prawa europejskiego nie tworzą anonimowi biurokraci. Dyrek-tywy i rozporządzenia przyjmowane są przez wybierany w wy-borach bezpośrednich Parlament Europejski i demokratycznie wybrane rządy państw członkowskich. Żadne przepisy unijne nie powstają bez udziału państw członkowskich.


Komisja wycofała 100 wniosków podczas pierwszych dwóch lat urzędowania i przedstawiła o 80% mniej inicjatyw ustawodawczych niż w ciągu ostatnich 5 lat.

80%

Część 12: UE ogranicza biurokracjęc


UE nie jest molochem administracyjnym – Europa kosztuje mniej, niż myślimy

Biurokracja unijna nie cieszy się dobrą reputacją. Wiele osób uważa, że niezliczeni urzędnicy i instytucje w Bruk-seli są zbędne, że biurokratyczny aparat ciągle rośnie. Z danych liczbowych wyłania się zupełnie inny obraz.

W instytucjach europejskich pracuje ok. 55 tys. osób, z czego prawie 34 tys. w Komisji Europejskiej. To nie tak dużo, zwa-żywszy, że urzędnicy unijni pracują dla 510 mln obywateli. Je-den urzędnik unijny przypada zatem na 10 tys. mieszkańców. Dla porównania: na jednego urzędnika Urzędu Miasta Warsza-wy przypada 79 mieszkańców, a w Paryżu na jednego urzęd-nika przypada 45 mieszkańców. W takiej perspektywie liczba pracowników UE jest niewielka.

Największa z instytucji, Komisja Europejska, od kilku lat zmniejsza liczbę swoich pracowników o 1% rocznie, jedno-cześnie wydłużając godziny pracy. Docelowo redukcja perso-nelu we wszystkich instytucjach ma wynieść 5%.

Tylko ok. 6% całkowitego budżetu UE przeznaczonych jest na administrację (kwota ta obejmuje wydatki wszystkich insty-tucji unijnych, w tym wynagrodzenia i koszty tłumaczeń ust-nych i pisemnych, dzięki którym informacje udostępniane są we wszystkich językach urzędowych UE), podczas gdy 94% wydawane jest na rzecz państw członkowskich i obywateli. Dla porównania: państwa członkowskie przeznaczają na admini-strację 2,2 bln euro rocznie, podczas gdy koszty administra-cyjne UE w okresie 2014–2020 wynosić będą średnio niecałe 9 mld rocznie.

Personel – strona internetowa KE

Administracja – strona internetowa

Budżet UE – strona internetowa

http://ec.europa.eu/civil_service/about/figures/index_pl.htm

https://europa.eu/european-union/about-eu/figures/administration_pl

https://europa.eu/european-union/topics/budget_pl

Część 12: UE ogranicza biurokracjęc


Unia Europejska się opłaca – zwłaszcza Polsce

Wbrew początkowym obawom od pierwszego roku obec-ności w UE nasz kraj otrzymywał z budżetu UE więcej środków, niż do niego wpłacał. Od 2009 r. Polska jest największym beneficjentem netto unijnego budżetu.

1 maja 2004 r. Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej, rozpoczynając tym samym ważny etap w rozwoju gospodarczym kraju. Krytyków unijnego rozszerzenia w Polsce nie brakowało, kreślono wiele czarnych scenariuszy. Z czasem okazało się, że obawy, o których mówiono Polakom przed wejś- ciem o UE - że Polska stanie się płatnikiem netto, nie będzie umiała wykorzystać środków unijnych, stanie się tylko rynkiem zbytu dla UE - okazały się zupełnie nieprawdziwe.

Od początku członkostwa w UE, po opłaceniu składek, Polska otrzymała netto łącznie ponad 90 mld euro. Oznacza to, że za każdą złotówkę wpłaconą do budżetu UE do Polski wróciły trzy złote. Polska jest największym odbiorcą środków na politykę re-gionalną i jednym z największych beneficjentów unijnej Wspólnej Polityki Rolnej.

Fundusze strukturalne stanowią wyrównanie związane z otwar-ciem polskiego rynku blisko 40 mln konsumentów na towary i usługi z państw Europy Zachodniej, głównie z Niemiec.

W latach 2014–2020 Polska utrzyma pozycję największego beneficjenta netto unijnego budżetu, gdyż w wyniku negocjacji wieloletnich ram finansowych uzyskała rekordową kwotę blisko 106 mld euro (z ogólnego budżetu UE uzgodnionego na pozio-mie 960 mld euro). Nigdy w historii polityki spójności żadne pań-stwo członkowskie nie otrzymało w ramach jednej perspekty-wy finansowej takiego wsparcia finansowego jak Polska na lata 2014–2020.

Bilans członkostwa z okazji 10-lecia Polski w UE dokonany w 2014 r. pokazał, że Polska stała się liderem wzrostu gospo-darczego. Po wejściu do UE nasz PKB zwiększył się o połowę, a Polska osiągnęła dwie trzecie średniego poziomu rozwoju go-spodarczego UE. Jeszcze w 2003 r. polski PKB na osobę, mie-rzony wartością siły nabywczej, wynosił 48,8% średniej unijnej. W 2015 r. wyniósł już 69%. Polska gospodarka pozytywnie prze-szła najpoważniejszy test – globalny kryzys gospodarczy i jako jedyne państwo w UE nie pogrążyła się w recesji w 2009 r.

Budżet UE – strona Komisji Europejskiej

Budżet UE w Polsce

Bilans członkostwa Polski w UE – strona MSZ

http://ec.europa.eu/budget/index_en.cfm

http://ec.europa.eu/budget/mycountry/PL/index_pl.cfm

http://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/zagraniczna_polityka_ekonomiczna/bilans_czlonkostwa_polski_w_ue/

60 ARGUMENTÓW ZA UNIĄ EUROPEJSKĄ DLACZEGO WARTO BYĆ W UE TO JEST TWOJA EUROPA 60 LAT TRAKTATÓW RZYMSKICH

Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsceul. Jasna 14/16a00-041 WarszawaPolskaTelefon +48 225568989Faks +48 225568998E-mail: [email protected] https://ec.europa.eu/poland/events/eu60_pl

Stan: marzec 2017 r.© Unia Europejska, 2017

Paper: ISBN 978-92-79-66890-6 doi 10.2775/026982 NA0117216PLC

PDF: ISBN 978-92-79-66889-0 doi 10.2775/212418 NA0117216PLN

Przedstawicielstwo w Polsce

NA-01-17-216-PL-N

https://ec.europa.eu/poland/events/eu60_pl

Documents

60 argumentów za Unią Europejską - European Commission · 60 argumentów za Unią Europejską 2 Dlaczego warto być w UEDlaczego warto być w UE Spis treści Część 1: Z czego