6D1201 - КазНАУ«6D120100 ± Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша білім беру бағдарламасы Кредит саны

6D120100 «Ветеринариялықмедицина» мамандығы бойынша білім беру бағдарламасы

Мемлекеттік білім беру стандарты бойынша құрастырылды, 20.04.2011 жылғы ҚРБжҒМ бұйрығы, кредиттік технология бойынша оқу үдерісін ұйымдастырудың ережесін бекіту

туралы № 152 08.16.13ж, типтік оқу бағдарламаларының ҚР БҒМ №343 бұйрығымен 2012 жылғы 23 тамыздағы № 1080 (02.06.2014 – өзгертілуі және толықтырылуымен бірге) ҚазақстанРеспубликасыҮкіметініңқаулысыменбекітілген .

Ескерту:

114. Модульдік принцип бойынша құрастырылған оқу жоспары білімнің модельдік мазмұнын көрсетеді. Ол БП, ПП циклдері, қосымша оқыту құрылымдары бойынша жалпы мамандықтар, қосымша және пәнаралық модульдерден, сонымен бірге міндетті

және таңдау пәндерінен тұрады. 115. Модульді оқып болған соң, бақылау жұмыстары модуль бойынша кешенді

емтихан ретінде немесе жеке пән бойынша емтихан ретінде өткізіледі. Егерде кешенді емтихан болған жағдайда, бағдарламаға негізгі компоненттің

сұрақтары енгізіледі, ал басқа компонент бойынша реферат, эссе немесе курстық жұмыс

(жоба)ретінде қабылданады. Кешенді емтихан негізінде бағалау толық модуль бойынша жүргізіледі немесе әртүрлі

компоненттері оқу пәндері бойынша жеке бағаланады.

116. Модуль бойынша алудың жағдайы әрбір компонент бойынша барлық жұмыс түрлерін орындау болып табылады және тапсырмаларды орындау немесе қорытынды

бақылаудан оң баға алу қажет.

«6D120100 – Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша білім беру бағдарламасы

Кредит саны –75 1 Білім беру бағдарламасының құжаты 1.1 Лауазымдар мен мамандандырулардың тізімі

1.2 Бітірушінің біліктілік мінездемесі: 1.2.1 Кәсіби қызметтің аясы

1.2.2 Кәсіби қызметтің обьектілері 1.2.3 Кәсіби қызметтің нысаны

1.2.4 Кәсіби қызметтің түрлері

1.2.5 Кәсіби қызметтің функциялары

1.2.6 Кәсіби қызметтің типтік міндеттері

2.Білім беру бағдарламасының мақсаты 3.Негізгі құзыреттері 4.Кәсіби қызметтің мазмұны

5. Модульдерді сипаттауға арналған формуляр 1- ші модуль Жалпы патология

2- ші модуль Жануарлардың аса қауіпті ауруларының қоздырғыштары

3- ші модуль Балау және дауалаудың иновациялық әдістері және биостатистика 4- ші модуль Иммуногенетика негіздері және биопрепараттар өндірісіне қойылатын

заманауи талаптар

5- ші Жануарлардың инфекциялық ауруларының иммунитетін коррекциялау. 6- шы модуль Паразитарлық аурулар нозологиясы және экологиясы

7- шы модуль Заманауи балау әдістері және паразиттерлерге қарсы дәрі-дәрмектер 8- шы модуль Жануарлар аурулары диагностикасының, терапиясының және

профилактикасының заманауи әдістері 9- шы модуль Жануарлардың жұқпайтын ауруларын балау, емдеу және алдын

алуының негізгі принциптері

10- шы модуль Ветеринариялық репродуктология Тәжірибе модулі

ДҒЗЖ модулі Қорытынды аттестациялау модулі 6. Білім беру бағдарламасы модульдеріне байланысты игерілген кредитердің көлемін

көрсететін жиынтық кесте

«6D120100 – Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша білім беру бағдарламасы

Кредит саны –75

1 Білім беру бағдарламасының құжаты

1.1 Лауазымдар мен мамандандырулардың тізімі

Мамандандырылу және лауазымдар Еңбек және әлеуметтік қорғау министірінің

21.11.2002 ж №273-П бұйрығымен бекітілген «Басшылар, мамандар және басқа қызметкерлердің мамандандырылу анықтамалығына» сәйкес анықталады.

«6D120100 – Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша PhD ғылыми дәрежесі

бар бітірушілер мал дәрігерінің, ветеринариялық-санитариялық инспекторлардың, ветеринарлық клиникалардың менеджері, ветеринарлық дәрі-дәрмектің маркетологы,

ғылыми қызметкер және жоғары білім ветеринариялық мамандықтардың ғылыми зерттеу ветеринариялық мекемелерлерінің жетекшісі, ветеринариялық мамандықтар бойынша жоғарғы оқу орындарында оқытушы лауазымдарын атқара алады

1.2 Бітірушінің біліктілік мінездемесі:

Докторантураның білім беру бағдарламасын меңгерген тұлғаларға«6D120100 –

Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша (PhD) философия докторы ғылыми дәрежесі немесе «6D120100 – Ветеринариялық медицина мамандығы бойынша немесе «профильдік докторы» ғылыми дәрежесі беріледі.

1.2.1 Кәсіптіптік қызметтің аясы

«6D120100 – Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша философия докторы (PhD) ғылыми дәрежесінің кәсіптік қызметінің аясы: ветеринариялық жоғарғы

оқу орны, ветеринариялық ғылыми – зерттеу институтының саласы, мемлекеттік ветеринариялық басқару органдары, оның ішінде Қазақстан Республикасының ауыл

шаруашылық министрлігінің ветеринариялық бақылау және қадағалау» бөлімшесі, облыстық және аудандық ветеринария басқармасы, ғылыми ветеринариялық мекемелер, ветеринарлық биопрепараттар өндіретін ветеринарлық қызмет, , соның ішінде

кәсіпорындар.ветеринариялық биологиялық препаратттарды, жануарлардан алынатын өнiмдер мен шикізатты өңдеу және сату өндіруөндірістері, фирма, компаниялар,, сонымен

бірге ветеринариялық зертханалар жатады.

1.2.2 Кәсіптік қызметтің нысандары

6D120100 мамандығы PhD докторларының кәсіби қызметінің нысандары салалық институттары, сарапшы, ғылыми және өндірістік мекемелер, аудандық, облыстық және

республикалық мемлекеттік ветеринарлық құрылымдар, әкімшілік кеңселер, бақылау және аналитикалық қызмет, Қорғаныс ветеринарлық қызметтің құрылымы, Ішкі істер министрлігі, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің ветеринарлық қызмет саласында құрылымы ,

жоғары және орта кәсіптік білім беру, ғылыми-зерттеу институттары, ветеринариялық кәсіпкерлік субъектілерінің түрлі меншік нысандары болып табылады.

1.2.3 Кәсіби қызметтің мәні

- жұқпалы, паразиттік және жұқпалы емес аурулардың алдын алу, оның ішінде

сойылған жануарлардың улануы және зарарсыздануы; - жануарлар ауруларымен күресу және ветеринариялық-санитариялық қауіпсіздігін

қамтамасыз үшін құралдарды мен диагностикалық әдістердіәзірлеу және пайдалану; - аса қауіпті, инвазиялық және аз зертелген жануарлар аурулар індетіне қарсы

шараларды әзірлеу;

- ветеринариялық биологиялық препараттарды бақылаудың нормативтік құжаттарын әзірлеу.

1.2.4 Философия докторы (PhD) кәсіби қызметінің түрлері Философия докторы (PhD) кәсіби қызметінің түрлері мынадай кәсіби қызмет

түрлерін атқара алады:

- педагогикалық - өндірістік - басқармалық;

- ұйымдастыру - технологиялық; - ғылыми - зерттеу; - ғылыми - енгізу;

1.2.5 Кәсіби қызметтің функциялары

- ҚР ветеринария саласындағы және шетелдік ғылым мен практиканың жетістіктері туралы ғылыми және ғылыми-техникалық ақпаратты талдау;

- ҚР және шет елдердің ветеринария мәселелері бойынша ғылыми-зерттеу

жұмыстарын ұйымдастыру және өткізу; - ветеринариялық және биологиялық профильдер бойынша жоғарғы оқу

орындарында білім беру қызметін жүргізу; - ветеринариялық қызметімен айналысатын шаруашылық субъектілерін басқару; - ветеринария саласындағы сараптама қызметін жүргізу;

- ветеринариялық медицинабойынша өндірістік қызметін атқару

1.2.6 Кәсіби қызметтің типтік міндеттері «6D120100 – Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша докторантураға білім беру бағдарламасыныңнегізгі міндеттері;

- мамандық бойынша докторлар дайындауды іске асыратын мемлекеттік нарықтық ғылыми тәжірибелік және педагогикалық істер атқаратын мекемелердің қажеттілігіне сай ветеринариялық бағыт бойынша теориялық және тәжірибелік білімді тереңдету;

- азаматтық ұстанымы бар кәсіби диалог мәдениеті, оның ішінде кәсіби мәдениетінің деңгейі жоғары мамандарды даярлау, ғылыми-зерттеу және басқару қызметін жүзеге

асыру үшін жоғары оқу орындарында сабақ беру, ғылым мен өнеркәсіпте қазіргі заманғы ғылыми және тәжірибелік мәселелерді генерациялау, биология және ветеринариялық мамандарды дайындау;

2.Білім беру бағдарламасының мақсаты

6D120100«Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша жалпы ұлттық білім берудің мақсаты - ветеринария саласында кәсіби құзреттілігі жоғары,кәсіби сапалы толыққұнды білім алу болып табылады.

Базалық пәндерді оқыту мақсаты олардың біліктілігін арттыру докторлық оқуын жалғастыруға, жоғары сапалы игеру дағдыларын, шығармашылық, бастамашылдық пен

жаңашылдықты дамыту үшін жағдайлар жасау болып табылады. Кәсіби пәндерді оқыту мақсаты докторанттарға тезірек, мамандығы бойынша және одан әрі мансаптық өсу үшін еңбек нарығында түлектердің бәсекеге қабілеттілігін және

жұмыспен қамту толық қалыптастыру үшін кәсіби мамандық құзыреттілігі үшін жеке білім бағдарламаларын игеру мүмкіндігін қамтамасыз ету болып табылады.

3.Негізгі құзыреттері

6D120100 «Ветеринариялық медицина» мамандығының құзыреттілігі:

Докторанттыңтүсінігі болуы тиіс: - қазіргі заманғы ветеринарияиялық ғылымның дамуының негізгі кезеңдері;

- ветеринария мен биология ғылымдары бойынша Қазақстан мен әлемнің ғылыми ұғымдары;

- тәжірибеге ғылыми жетістіктерді енгізу механизмі;

- ғылыми қоғамдастықтың ынтымақтастық нормалары туралы; - ғылыми тәжірибелерді қазіргі заманғы әдістерімен және өз бетінше зерттеу жобаларын

жүзеге асыру; - Қоршаған орта нысандарын тексеру саласы және аса қауіпті жануар ауруларының

індетіне қарсы шаралары;

- Қазақстан Республикасының және шетелдегі ғылыми ақпарат көздері мен жүйелері туралы;

- негізгі отандық және шетелдік ғылыми зерттеу орталықтары туралы; - білім беру ұйымдарында оқытудың қазіргі заманғы әдістері туралы; - өндірістің қазіргі заманғы жағдайы мен және болашақта оның даму жолдары туралы;

- ғылыми-зерттеу жұмыстарын дамытудың қазіргі заманғы әдістері туралы;

Білуге тиіс:

- жалпы патологияның философиялық және әдістемелік негізін білуге; жалпы және жергілікті патология кезіндегі құрылым мен қызмет қарым-қатынасын

- ауру тудыратын агенттердің патогенетикалық механизмін және қорғану реакциясы;

- ағзаның өзін реттеу принципін; -нозология, симптоматология принципін; - Қазақстан аумағында және шет елдерде тіркелетін аса қауіпті ауруларын;

- Аса қауіпті аурулар қоздырушыларымен жұмыс істеу кезінде ғылыми зерттеу методологиясы мен биоқауіпсіздігін;

- биологиялық агенттердің қазңргң кездегі классификациясын; - су жануарларының жұқпалы емес ауруларын; эпизоотиялық процестің даму сипаты мен үлгілерін;

- су жануарлары ауруларының алдын алу және емдеу іс-шаралар жүйесін; - ветеринариялық індеттану принциптерін, оны сипаттау, анализдеу, биостатистиканың қолдану алаңын, жануарлардың халықаралық саудасының

трансшекаралық инфекцияларды таратудағы рөлін; - қауіп төндіретін топтар, факторлар, оларды зерттеу әдістерін, OIE-нің

трансшекаралық инфекцияларды қадағалау ұстанымдарын; - иммунологиялық реактивтіліктің молекулярлық негізді, - вакциналардың иммунологиялық сиаттамаларын, белгілі бір жұқпалы аурулардың

пайда болуының алдын алуға бағытталған вакцина түрлерін; - биологиялық препараттарды өндіру және бақылау кезінде өндірістік және

зертханалық бөлмелерге, құрал-жабдықтарға, қызметкерлерге қойылатын негізгі талаптар; - паразиттердің жіктелуінің принциптері;

- паразитарлық аурулар топтарының нозологиялық профилі; - паразиттердің филогенетикалық байланыстарын, жалпы морфо-биологиялық

сипаттамаларын, паразиттердің топтасу принциптері мен себептері; - ағзалардың табиғатта экологиялық қарым-қатынасы, паразиттік ағзалардың эволюциясы;

- ағзалардың паразиттік өмір салтына бейімделуі; - паразитарлық жүйенің аутоэкологиялық аспектілерін, онтобиоз, симбиоз алуан түрлілігі;

- инвазиялық ауруларды балаудың және болжаудың заманауи проблемаларын, сол инвазиялық ауруларды балаудың және болжаудың зерттеу әдістері мен методологиясы; - мал шаруашылығының қазіргі кездегі дамуындағы әр түрлі мүшелер мен жүйелер

ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелерін; - андрологиялық және гинекологиялық зерттеулер жүргізудің әдістері, қысыр қалуды

жіктеу, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патология кезінде балау және емдеу тәсілдері; - сүт безінің морфологиясы мен физиологиясы, желінсаудың классификациясы, сүт безі

патологиясын балау, емдеу және дауалау.

Қабілетті болуы керек: - ветеринарлық зерттеу саласындағы түрлі теориялық концепцияларды талдау, бағалау,

салыстыру және тұжырымдамалар мен қорытындылар жасау; - қоршаған ортаның ғаламдық мәселелерімен өзіндік ғылыми-зерттеу тәжірибелерін байланыстыру;

- мәселелерді шешу жолдарын және иммунды жүйенің патологиялық жағдайына кешенді баға беруге;

- зерттеудегі әртүрлі теориялық концепцияларды талдауға, бағалауға, салыстыруға және қорытынды жасауға; - су жануарларының түрлерін анықтау, патологиялық материалды алу, емдей білу;

- тәуекел факторларын ажыратуды, аурудың таралу бағытын анықтауды - инфекциялық ауруларда иммунитетті гендік деңгейде бақылаудың әдістерін білуге;

- GMP және GLP талаптарына сәйкес биопрепараттарды өндіру және бақылау: - жасушалық және гуморальді иммунитеттің факторларын ажырата білуге; - инфекциялық иммунологияның ерекшеліктерін және оның негізгі факторларын

анықтауға; - иммуномодуляторлардың түрлерін ажыратуға және оларды қолданудың әдістерін

меңгеруге; - паразиттердің морфо-биологиялық ерекшелеріне сүйеніп, олардың жіктелуін анықтауға; - паразиттердің өмірге паразиттік жолмен бейімделуі;

- паразиттердің түрлі нысандарының өмір сүру жағдайлары, паразиттердің өмірлік циклінің сипаттамаларын, паразиттердің ұрпақ кезектесуі принциптері әдістемесі туралы білімдерін қолдана білуге;

- ауыл шаруашылық жануарлар ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері тұрғысынан сауатты болуы;

- жыныс циклінің феномендерін анықтау, жыныс рефлекстері, буаздық, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патологияларды, сүт безінің ауруларын анықтау; - шәуетті сапасын анықтау, жұмыртқалық және зигота, жануарлардың акушерлік-

гинекологиялық және андрологиялық патологияларды сауатты анықтап терапия жүргізу.

Дағылары болу керек:

- жануарларға эксперимент жасаудың әдістерін; биохимиялық, морфологиялық,

генетикалық және басқада зерттеу мәліметтерді талдау және синтездау әдістерін; - жануарлардың аса қауіпті ауруларын зерттеуде аналитикалық және экспериментальдық

ғылыми зерттеу жүргізуді; - жұқпалы және жұқпалы емес аурулар мен уланулардың нозологиялық диагнозын қою әдістері;

-су жануарларының аурулармен күресу үшін іс-шаралар жоспарын әзірлеу дағдыларын; - диагностикалық зерттеулердің тиімділігін бағалау және статистикалық маңызы;

- диагностикалық және профилактикалық препараттар (вакциналар мен сарысуын), биологиялық зертханаларында патогенді агенттермен жұмыс жүргізуге жеке қорғану құралдарын әзірлеу;

- зертхана бөлмелерінде зарарсыздандыру іс-шаралар жүргізу; - өндірісті ұйымдастыру және биологиялық препараттардың сапасын бақылауды;

- иммунитет деңгейін анықтайтын зертханалық әдістерді, иммунитет жеткіліксіздігінің түрлерін ажыратуды; - иммуномодуляторларды қолданғаннан кейінгі иммундық жүйедегі өзгерістерді

бақылау әдісін - төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдануынан және оның әсер етуін

бағалауынан; - іс-тәжірибе жүзінде жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерінен.

- жыныс торшаларының сапасын анықтай білу, буаздықты анықтау түрлерін білу, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық диспансерлеу әдістерін білу;

- акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патологияларды анықтап, алдын –алу, ғылыми- теориялық білімін ұштастырып қандайда бір жағдай туындаған кезде актуалды сұрақтарды шеше білу.

Құзыретті болуы керек:

-макроорганизмнің ішкі ортасының тұрақтылығын анықтау, инфекциялық үрдістің даму кедергісін және организмнің қызметінің бұзылуының қалпына келуі қасиетіне ие болуы ; - жануарлардың аса қауіпті ауруларын балау әдістерінің тиімділігін салыстырмалы

бағалау бойынша ғылыми байқаулар жүргізуге; - Зертханада әсіресе қауіпті қоздырғыштарын қаупін бағалау үшін барлық қажетті талдау

мәселелері бойынша, - аса қауіпті биологиялық қоздырғыштарына қауіпсіз сынамаларды алу, зерттеу, дезинфекция, сақтау және тасымалдау кезінде қазіргі заманғы әдістерін қолдануға.

- қоршаған ортаны тексеру саласында және су жануарларының аса қауіпті ауруларына қарсы іс-шараларды өткiзуге;

- заманауи диагностикалық және емдеу-профилактикалық биопрепараттарын дамытуға; - трансшекаралық ауруларға қарсы жалпы және арнайы шаралардың заманауи жүйесін OIE талаптарына сәйкес орындауға, халақаралық заманауи терминдерге, ұғымдарға

түсініктеме беруге; - жұқпалы аурулардың алдын алуға өзіндік ерекшелігі бар қазіргі заманғы құралдарын және әдістерін қолдануға;

- жануарлардың қалыпты жағдайдағы иммуногенетикалық деңгейін анықтауға; - иммуномодуляторларды белгілеп, нәтижесін зертханалақ әдістермен бақылау;

- паразиттердің жіктелуіндегі негіздерін біліп, сол саладағы проблемаларды шешуге; - паразитологиялық зерттеуде жануарлардың негізгі әдістерін қолдану мен дамытуға - қоршаған орта нысандарын дезинвазиялау және залалсыздандыру кезіндегі экологиялық

аспектілері; - инвазиялық ауруларды мониторинг және болжау мәселелерін шешіп, соның арқасында

инвазиялық аурулармен күресу тактикасын құрастыру; - жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерінен; -заманауи дәрілік заттар төңірегінде және олардың фармакологиялық әсер ету

механизмдерінен; - а.-ш. жануарлары ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері

жөнінен; -а.-ш. төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдану мәселелерінен. - ветеринариялық репродуктология бойынша.

4. Білім беру қызметінің мазмұны

Модульдің

атауы

Цикл

жәнекомпо-нент

Пәннің

коды

Пәннің атауы Бақылау

формасы

Сем

естр

Кредит саны Қалыптасатын құзыреттер

(оқу нәтижесі) KZ EСTS

Мамандық модульдері

№1 білім беру бағдарламасы "Жануарлар патология"

1-модуль

«Жалпы

патология»

БП/МК ZhP7201 Жалпы патология

Емтихан 1 3 5 Білуге тиіс:-жалпы патологияның философиялық және әдістемелік негізін білуге; жалпы және жергілікті патология кезіндегі

құрылым мен қызмет қарым-қатынасын; -ауру тудыратын агенттердің патогенетикалық

механизмін және қорғану реакциясы -ағзаның өзін реттеу принципін; нозология, симптоматология принципін.

Қабілетті болуы керек: - жарпы патологияның ғылыми мәліметтерін

талдауға, синтездеуге және заманауи теориялық концепциялар мен ветеринария бағытын дұрыс бағалауға.

Меңгеруі керек: -жануарларға эксперимент жасаудың әдістерін; биохимиялық,

морфологиялық, генетикалық және басқада зерттеу мәліметтерді талдау және синтездау әдістерін;

- Құзыретті болуы керек: -типтік патологиялық процесстерді және ағзалар мен организм

жүйесінің бұзылуы кезінде емдеу және дауалаудың негізігі принциптер бойынша

Модуль бойынша барлығы 3 5

№2 білім беру бағдарламасы "Жануарлардың аса қауіпті инфекциялық аурулары"

2 -модуль

Аса қауіпті

КП/ТК АКAК 7301

Аса қауіпті ауруларының

Емтихан

1 3 5 Білуге тиіс: -физиологиялық қорғаныс реакциясының күрделі кешені жөнінде;

аурулар

қоздырғыш

тары

қоздырушылары

-Қазақстан аумағында тіркелетін аса қауіпті ауруларын; Жануарлар мен адамдардың

инфекциялық ауруларын зерттеу саласындағы отандық ғылымның даму бағыттары мен заңдылықтарын, заманауи беталысын;-аса

қауіпті аурулар қоздырушыларымен жұмыс істеу кезінде ғылыми зерттеу методологиясы

мен биоқауіпсіздігін; су жануарларының жұқпалы емес ауруларын; эпизоотиялық процестің даму сипаты мен үлгілерін;

жұқпалы аурулардың эпизоотиялық ошағы пен табиғи ошақтылық; аурулардың

номенклатурасы және жіктелуін; су жануарлары ауруларының алдын алу және емдеу іс-шаралар жүйесін; су жануарларының

жұқпалы емес және жұқпалы аурулар мен улану этиологиясы, диагностикасы, емдеу

және алдын алуын; Қабілетті болуы керек: - қоршаған ортаның ғаламдық мәселелерімен

өзіндік ғылыми-зерттеу тәжірибелерін байланыстыру; мәселелерді шешу жолдарын және иммунды жүйенің патологиялық

жағдайына кешенді баға беруге; - су жануарларының түрлерін анықтау әдістері;

жұқпалы және жұқпалы емес аурулар мен уланулардың нозологиялық диагнозын қою әдістері; су жануарларының аурулармен

күресу үшін іс-шаралар жоспарын әзірлеу дағдыларын;

Меңгеруі керек: -балаудың заманауи және дәстүрлі әдістері, -жануарлардың аса қауіпті ауруларын зерттеуде аналитикалық және

экспериментальдық ғылыми зерттеу жүргізуді; - су жануарларының түрлерін анықтау

әдістері; жұқпалы және жұқпалы емес аурулар

КП/ТК SZhAKA 7303

Су жануарларының аса қауіпті

аурулары

1 3 5

мен уланулардың нозологиялық диагнозын қою әдістері; су жануарларының аурулармен

күресу үшін іс-шаралар жоспарын әзірлеу дағдыларын. Құзыретті болуы керек:- макроорганизмнің

ішкі ортасының тұрақтылығын анықтау;- қоршаған ортаны тексеру саласындағы және

су жануарларының аса қауіпті ауруларына қарсы эпизоотиялық іс-шаралар.


3 -модуль

Балау және

дауалаудың

иновация-

лық

әдістері

және

биостатис-

тика

КП/ТК PVEPBTI7302

Ветеринариялық эпидемиологиян

ың принциптері және трансшекаралық

инфекция кезінде

биостатистиканың қолданылуы

Емтихан 1 3 5 Білуге тиіс: - ветеринариялық індеттану принциптерін, оны сипаттау, анализдеу,

биостатистиканың қолдану алаңын, жануарлардың халықаралық саудасының трансшекаралық инфекцияларды таратудағы

рөлін, популяция жағдайын, қауіп төндіретін топтар, факторлар, оларды зерттеу әдістерін,

OIE-нің трансшекаралық инфекцияларды қадағалау ұстанымдарын; иммунологиялық реактивтіліктің молекулярлық негізді,

вакциналардың иммунологиялық сиаттамаларын, белгілі бір жұқпалы аурулардың пайда болуының алдын алуға бағытталған

вакцина түрлерін; арнайы алдын алудың (арнайы диагностикалық тестілер, емдеу және

профилактикалық құралдар, иммунопрофилактикалық) қазіргі заманғы құралдары мен әдістерін

Қабілетті болуы керек: -тәуекел факторларын ажыратуды, аурудың

таралу бағытын анықтауды; -биостатистикалық көрсеткіштерді интерпретатциялауды, жіктеуді, індеттің шығу гипотезасын анализдеуді,

бақылаулық, когортты зерттеулер жүргізуді, ортақ шамаларды, ауытқуларды, дисперциялық

көрсеткіштерді, жеткілікті шамадығы

КП/ТК ZhZhASB

DMO 7304

Жануарлардың

жұқпалы ауруларының серо- және

вакцино- дауалаудың

молекулярлық негіздері

1 3 5

ауытқуларды интерпретациялауды; жануарлардың аса қауіпті ауруларының індетке

қарсы шараларын жасау біліміне; жануарлардың аса қауіпті ауруларына балау қойған кезде зертханалық тексерулер жүргізуге;

Меңгеруі керек: - экожүйенің, климаттық, ауа-райының өзгеруі, адами фактор (демография,

өндірістік іс-әрекет), жаһандану – халықаралық байланыстар, саяхат жасау, сауда; - заманауи вакциндік препараттарды қолдана, емдік

қансарысуларын, иммуноглобулиндерді пайдалануға

Құзыретті болуы керек: -трансшекаралық ауруларға қарсы жалпы және арнайы шаралардың заманауи жүйесін OIE

талаптарына сәйкес орындауға; - жұқпалы аурулардың алдын алуға өзіндік ерекшелігі бар

қазіргі заманғы құралдарын және әдістерін қолдануға


Барлығы 12 20

№3 білім беру бағдарламасы " Иммунитет және инфекциялық аурулардың иммунокоррекциясы"

4 -модуль

Иммуноге-

нетика

негіздері

және

биопрепа-

раттар

өндірісіне

қойылатын

заманауи

талаптар

КП/ТК ZhIAKIN

7305


инфекциялық аурулар

кезіндегі иммуногентика негізі

Емтихан 1 3 5 Білуге тиіс: -иммуногенетиканың мақсаты

мен міндеттерін, оның басқа пәндерден ерекшеліктерін анықтап, зерттеу әдістерін

меңгеру.Жануарлардың жүкпалы ауруларға қарсы тұру қабілітінің иммуногенетиқалық факторларға байланыстылығын; өндірістік

және зертханалық бөлмелерге, құрал-жабдықтарға, биологиялық препараттарды

өндіру және бақылау кезінде қызметкерлерге қойылатын негізгі талаптарды білуге. Қабілетті болуы керек:

-иммуногенетиканың кәзіргі ғылымның және тәжірибенің қай салаларында қолданыс

табатынын; иммуногенетиканың жасушалық

КП/ТК GMP GLP SSVBPO

7306

GMP және GLP стандартына

сәйкес ветеринарлық биологиялық

препараттарды өндіру

1 3 5

және гуморальды факторларын ажырата білуге; инфекциялық ауруларда иммунитетті

гендік деңгейде бақылаудың әдістерін білуге; GMP және GLP талаптары бойынша

биологиялық препараттарды өндіру және бақылауды ұйымдастыруға.

Меңгеруі керек: - жануарлардағы канның топтарын және белоктардың полиморфизмдік қасиетін анықтайтын зертханалық әдістерді;

торшалардың бір-біріне сәйкестігін (SLA) анықтаудың жолдарын; - биологиялық

препараттарды өндіру және бақылауды ұйымдастыру жолдарын. Құзыретті болуы керек: - жануарлардың

қалыпты жағдайдағы иммуногенетикалық деңгейін анықтауға әртүрлі инфекциялық

ауруларға қарсы тұру қабілетін белгілеп, оның негізгі көрсеткіштерін зертханалық әдістермен анықтауға; -зертханалық

қауіпсіздік сұрақтары мен тәуекелділікті басқаруға; биологиялық қорғау

процедуралары сұрақтары бойынша; - биологиялық препараттарды өндіру және бақылау кезінде зарарсыздандыру тәсілдері

бойынша.


5-модуль

Жануарлар-

дың

инфекция-

лық

аурулары-

ның

иммунитетін

коррекция-

лау

КП/ТК IAIP 7307 Инфекциялық аурулардағы иммунопатологи

ялық процесстер

1 3 5 - Білуге тиіс: -инфекциялық аурулардағы иммунопатологиялық процестің себептерін және қай ауруларда жиірек кездесетіндігі; -

иммунопатологиялық процесстің түрлері иммунитеттің зақымдану синдромдарын; -

иммунитет және иммундық жүйелер , олардың құрамы, иммундық жүйенің жасушаларын,инфекциялық иммунология;-

алғашқы иммунологиялық жеткіліксіздік, арнайы, арнайы емес

КП/ТК IAIK 7308 Инфекциялық

ауруларда иммуномодуляторларды қолдану

1 3 5

иммуномодуляторларды. Қабілетті болуы керек: - инфекциялық,

аллергиялық, аутоиммундық, туа пайда болатын иммунитеттің жеткізіліксіздігі; -жасушалық және гуморальді иммунитеттің

факторларын ажырата білуге; -инфекциялық иммунологияның ерекшеліктерін және оның

негізгі факторларын анықтауға, иммуномодуляторлардың түрлерін ажыратуға және оларды қолданудың әдістерін

меңгеруге. - Меңгеруі керек: - иммунопатологиялық

процестерді анықтауда серологиялық реакциялардың көмегімен ажыратуды; аутоиммунды өзгерістерді анықтауды; -

жасушалық және гуморальді иммунитеттің факторларын ажырата білуге, инфекциялық

иммунологияның ерекшеліктерін және оның негізгі факторларын анықтауға, иммуномодуляторлардың түрлерін ажырату

және оларды қолданудың әдістерін. Құзыретті болуы керек: -инфекциялық аурулардағы иммунопатологиялық өзгерістерді

анықтап, оның емдеу жолдарын белгілеу; иммунитеттің жеткізіліксіздігінің түріне

байланысты емдеу әдістерін белгілеу; иммунодепрессанттарды қолдану; - жануарлардағы қалыпты иммунитеттің

деңгейін анықтауға, инфекциялық иммунитеттің жеткіліксіздігін анықтап, оны

тұрақтандыруға көмектесетін иммуномодуляторларды белгілеп, нәтижесін зертханалақ әдістермен бақылау.



№3 білім беру бағдарламасы «Паразитология»

6-модуль

Паразитар-

лық аурулар

нозологиясы

және

экологиясы

КП/ТК PAN 7320 Паразитарлық

аурулардың нозологиясы

1 3 5 - Білуі тиіс:

-инвазия және инвазиялық аурулар атты терминдер түралы түсінік; - инвазиялық аурулардың номенклатурасы;

- паразиттердің жіктелуінің принциптері; - паразитарлық аурулар топтарының

нозологиялық профилі; - паразиттердің филогенетикалық байланыстарын, жалпы морфо-биологиялық

сипаттамаларын, паразиттердің топтасу принциптері мен себептері; ағзалардың

табиғатта экологиялық қарым-қатынасы, паразиттік ағзалардың эволюциясы; - ағзалардың паразиттік өмір салтына

бейімделуі; - паразитарлық жүйенің аутоэкологиялық

аспектілерін, онтобиоз, симбиоз алуан түрлілігі; - эндо, - экто және кровепаразитизм туралы тұжырымдамасын оқып меңгеру; -

паразиттердің өмірге паразиттік жолмен бейімделуі; - паразиттік организмдердің көбею

формалары; - паразиттердің түрлі нысандарының өмір сүру

жағдайлары, паразиттердің өмірлік циклінің сипаттамаларын, паразиттердің ұрпақ кезектесуі принциптері әдістемесі туралы

білімдерін қолдана білу. - қабілетті болуы керек:

- паразиттердің морфо-биологиялық ерекшелеріне сүйеніп, олардың жіктелуін анықтауға; - ағзалар тобы принциптері мен

синэкологиялық аспектілер әдістемесін; - паразиттердің өмірге паразиттік жолмен

бейімделуі;

КП/ТК EP 7317 Экологиялық

паразитология

1 3 5

- паразиттік организмдердің көбею формалары;

- паразиттердің түрлі нысандарының өмір сүру жағдайлары, паразиттердің өмірлік циклінің сипаттамаларын, паразиттердің ұрпақ

кезектесуі принциптері әдістемесі туралы білімдерін қолдана білу.

- Меңгеру керек: - негізгі паразит аурулар коздырушыларының жіктелуін меңгеру керек, - ағзалар тобы

принциптері мен синэкологиялық аспектілер әдістемесін;

- паразитарлық аурулардың биологиялық негізін; - геобиопаразитоценоздардың қалыптасу

заңдылықтарын меңгеру. - Құзіретті болу керек:

- паразиттердің жіктелуіндегі негіздерін біліп, сол саладағы проблемаларды шешуге; - паразитологиялық зерттеуде жануарлардың

негізгі әдістерін қолдану мен дамытуға - гельминтоздар, арахноэнтомоздар, протозооздар кезінде экологиялық аспектілерді

анықтау; - қоршаған орта нысандарын, азық-түлік және

жануарлардан алынатын шикізатта паразитарлық дәрі-дәрмек қалдықтарының болуын зерттеу;

- қоршаған орта нысандарын дезинвазиялау және залалсыздандыру кезіндегі экологиялық

аспектілері; - паразитологиялық және химиялық азық-түлік өнімдері мен мал жем әл-ауқатын қамтамасыз

ету.


7- модуль

Заманауи

балау

әдістері

және

паразиттер

лерге

қарсы дәрі-

дәрмектер

КП/ТК PAZBA 7319

Паразитарлық ауруларға

заманауи балау әдістері

3 5 - Білуі тиіс: - - инвазиялық ауруларды балаудың және

болжаудың заманауи проблемаларын, сол инвазиялық ауруларды балаудың және болжаудың зерттеу әдістері мен методологиясы;

- Қабілетті болуы керек: - - инвазиялық ауруларды зерттеу барысында

пәннің негізгі бағыттары мен заңдамаларың қолдануды: биология, экология және паразитология салаларының заңдамаларын;

- - эпизоотологиялық мониторингті жасау және әртүрлі паразитоздарды болжау әдістерді

қолдануды білу керек. - Меңгеру керек: - - инвазиялық ауруларды әртүрлі зерттқаналық

әдістермен балау; - - инвазияларды мониторинг және болжау

кезінде әртүрлі әдістерді және методологияны меңгеру.

- Құзіретті болу керек:

- - инвазиялық ауруларды мониторинг және болжау мәселелерін шешіп, соның арқасында инвазиялық аурулармен күресу тактикасын

құрастыру.

КП/ТК PKDKT

7318

Паразиттерлерге

қарсы дәрі-дәрмектер және

оларға қойылатын талаптар

3 5



№4 білім беру бағдарламасы «Жануарлар ауруларының диагностикасы және терапиясы»

7- модуль

Жануарлар

аурулары

диагности-

касының,

терапиясы

ның және

КП/ТК ZMPKKZ

7310

Заманауи

микробтарға және паразиттерге қарсы

қолданылатын заттар

1 3 5 Білуі тиіс:

- заманауи микробтарға және паразиттерге қарсы қолданылатын заттарды және олардың жануарлар организімне әсер ету механизмдерін;

- мал шаруашылығының қазіргі кездегі дамуындағы әр түрлі мүшелер мен жүйелер

ауруларының диагностикасы мен терапиясының КП/ТК ZhFDTOM Жануарлар 1 3 5

профилак-

тикасының

заманауи

әдістері

7311 ауруларының диагностикасы

мен терапиясының өзекті мәселелері.

өзекті мәселелерін; - Төл ауруларының иммуномодулдейтін

профилак-тикасы және терапиясының негізгі принциптерін. Қабілетті болуы керек:

- ветеринариялық тәжірибеде заманауи фармакология-лық дәрілік заттарды қолданудан;

- ауыл шаруашылық жануарлар ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері тұрғысынан сауатты болуы;

- төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдануынан және оның әсер етуін

бағалауынан. Құзіретті болу керек: - заманауи дәрілік заттар төңірегінде және

олардың фармакологиялық әсер ету механизмдерінен;

- а.-ш. жануарлары ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері жөнінен; - а.-ш. төл ауруларына иммуномодулдейтін

терапия әдісін қолдану мәселелерінен.


8- модуль

Жануарлар

дың

жұқпайтын

ауруларын

балау,

емдеу және

алдын

алуының

негізгі

принцип-

тері

КП/ТК TAIPT7312 Төл ауруларының

иммуномодулдейтін

профилактикасы және терапиясы

1 3 5 Білуі тиіс:

- Төл ауруларының иммуномодулдейтін профилак-тикасы және терапиясының негізгі

принциптерін; - Жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерін.

Қабілетті болуы керек: - төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия

әдісін қолдануынан және оның әсер етуін бағалауынан; - іс-тәжірибе жүзінде жануарлардың ішкі

ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерінен.

Құзіретті болу керек:

ZhIAKZBE

A7309


ішкі ауруларын балау және

емдеудің заманауи әдістері.

1 3 5

-а.-ш. төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдану мәселелерінен;

- жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерінен.

Модуль бойынша 6 10


№5 білім беру бағдарламасы «Ветеринариялық акушерства және жануарлар репродукциясының патологиясы»

10- модуль

Ветеринар-

иялық

репродук-

тология

КП/ТК VA 7313 Ветеринариялық андрология

1 3 5 Білу қажет: - ветеринариялық эмбриологияны, еркек және

ұрғашы малдың жыныс апаратының дамуы және морфофункционалдық сипаты;

- шәует алу және бағалау әдісі, жұмыртқалық, зигота, эмбрион және төл; - акушерлік аспаптар, туу кезіндегі акушерлік

көмек; - андрологиялық және гинекологиялық зерттеу

әдістері, бедеуліктің жіктелуі, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патологияларды анықтау, емдеу және алдын-

алу; - сүт безінің морфологиясы және физиологиясы, желінсаудың жіктелуі, сүт безінің

патологияларын анықтау, емдеу және алдын-алу Жасай білу керек:

- жыныс циклінің феномендерін анықтау, жыныс рефлекстері, буаздық, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық

патологияларды, сүт безінің ауруларын анықтау;

- шәуетті сапасын анықтау, жұмыртқалық және зигота, жануарлардың акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық

патологияларды сауатты анықтап терапия жүргізу;

Игеру керек:

BE7314 Ветеринариялық

эмбриология

1 3 5

KAG 7315 Клиникалық акушерства және

гинекология;

1 3 5

SBA 7316 Сүт бездерінің

аурулары

1 3 5

- жыныс торшаларының сапасын анықтай білу, буаздықты анықтау түрлерін білу, акушерлік-

гинекологиялық және андрологиялық диспансерлеу әдістерін білу; - акушерлік-гинекологиялық және

андрологиялық патологияларды анықтап, алдын –алу, ғылыми- теориялық білімін ұштастырып

қандайда бір жағдай туындаған кезде актуалды сұрақтарды шеше білу. Құзретті болуы керек:

- ветеринариялық репродуктология.

Модуль бойынша 12 20

БП бойынша барлығы 3 5

КП бойынша барлығы 60 100

Қосымша модульдер

Тәжірибелер Педагогикалық Дифф.сынақ

2 3 5 Құзыретті болу керек: -Ветеринариялық медицина бойынша отандық

және шетелдік ғылым және білім соңғы жетістіктері мәселелерінде

Зерттеу Дифф.сынақ

2 2 3,34

Барлығы 5 8,34

ДҒЗЖ

Докторанттың ғылыми зерттеу жұмысы

Дифф.сынақ

1,23,4,5,6

50 83,5 Құзыретті болу керек: -өзіндік тәжірибелік материалдарның алынған зертханалық және басқа да әдістерінің ғылыми

зерттеудердің заманауи әдістерін меңгеру.

Қорытынды

аттестация

Мамандық

бойынша мемлекеттік емтихан

6 1 1,67 Құзыретті болу керек:

- ветеринарлық медицина кешенді емтиханды тапсыру үшін талаптарын; - PhD докторлық диссертация жазу және қорғау

үшін өндеу жұмыстарын Докторлық диссертацияны

корғау

4 6,7

Барлығы 5 8,35

Қосымша модуль бойынша жиынтығы 60 100


5. Модульдерді сипаттауға арналған формуляр

№ 1 «Жануарлар патологиясы» білім беру бағдарламасы

1 –модуль. «Жалпы патология»

Рет.

№

Модульдің шифры және

аталуы

ZhP7201 Жалпы патология

1 Модульге жауапты Утянов А. -б.ғ.д., профессор

2 Модуль типі БП/МК; БП/МК

3 Модуль деңгейі PhD. докторантура

4 1аптадағы сағат саны 6

5 Кредит саны 6 (3/3)

6 Оқу түрі Күндізгі

7 Семестр І -ІІ

8 Білім алушылар саны

9 Модульдің пререквизиттері Жануарларморфологиясы, биохимия, физиология, биофизика, генетика, иммунология, радиобиология, жануарларпатологиясы,

микробиология, вирусология.

10 Модульдіңпостреквизиттері ДҒЗЖ

11 Модуль мазмұны Жалпы патология. Жалпы патология медицина

мен ветеринарияның теориялық негізі. Жалпы патологияның ғылым ретінде даму тарихы. Жалпы

патологияның ғылым ретінде даму тенденциялары. Жалпы патологияның философиялық және әдістемелік негіздері.

Құрылым және қызмет. Патогенез және саногенез. Қалпына келу қызметі механизмі.Бейімделу.Орын

толтыру -бейімделу реакциясы, сатылары. Регенерация. Ауру тудыратын агенттердің патогенетикалық механизмі және ағзаның қорғану

реакциясы .

12 Оқу нәтижелері Білуге тиіс: -жалпы патологияның философиялық

және әдістемелік негізін білуге; жалпы және жергілікті патология кезіндегі құрылым мен қызмет қарым-қатынасын; ауру тудыратын

агенттердің патогенетикалық механизмін және қорғану реакциясы; ағзаның өзін реттеу

принципін; нозология, симптоматология принципін. - қазіргі кездегі жоғарғы оқу орнындағы

педагогикалық технологияларды Қабілетті болуы керек:

- жарпы аптологияның ғылыми мәліметтерін талдауға, синтездеуге және заманауи теориялық концепциялар мен ветеринария бағытын дұрыс

бағалауға. -білім беру үрдісі барысында пайда болған түрлі

мәселелер бойынша оптималды педагогикалық шешім қабылдауға

Меңгеруі керек: -жануарларға эксперимент жасаудың әдістерін;

Құзыретті болуы керек: биохимиялық, морфологиялық, генетикалық және басқада зерттеу мәліметтерді әдістерін талдау және

синтездеу.

13 Қорытындыбақылаудыңтүрі Емтихан

14 Кредиттердіалушарты Барлық жұмыстүрлерін графикке сай орындау

15 Модульдіңұзақтығы 2 семестр

16 Әдебиеттер 1. 3.А.Ш. Зайчик, Л.П. Чурилов. Общая патофизиология.СПб,2001

2. Адо.А.Д. Вопросы общей нозологии. М.1985. 3. Серов В.В.Общепатологические подходы познания болезни.Саратов.1992

4.Маянский А.Н. Клинические аспекты фагоцитоза. Казань, 1993

5. А.Ш.Зайчик, Л.П.Чурилов.Основы патохимии.СПб,2001

17 Жаңартылғанмерзімі

№ 2 білім беру бағдарламасы «Жануарлардың аса қауіпті инфекциялық аурулары»

2 –модуль. Аса қауіпті аурулар қоздырғыштары

Рет. №

Модульдің шифры және аталуы

АКAК 7301 Аса қауіпті ауруларының қоздырушылары;

SZhAKA 7303 - Су жануарларының аса қауіпті аурулары

1 Модульге жауапты Бияшев К.Б. -в.ғ.д., профессор Беркінбай О. - в.ғ.д., профессор

2 Модуль типі КП/ТК





7 Семестр І


9 Модульдің пререквизиттері Жалпы патология.


11 Модуль мазмұны Аса қауіпті ауруларының қоздырушылары.

Аса қауіпті ауруларының қоздырушылары.

Аусылдың қоздырушысы. Шошқаның классикалық обасының қоздырушысы. Құстың

Ньюкасл ауруының қоздырушысы. Құстың жоғары патогенді тұмауының қоздырушысы. Ірі қараның губка тәрізді энцефалопатиясының

қоздырушысы. Құтырудың қоздырушысы. Ірі қара обасының қоздырушысы. Рифт даласы безгегінің

қоздырушысы. Қойдың катаральды безгегінің

қоздырушысы. Қой және ешкі шешегінің қоздырушысы. Шошқаның африкалық обасының

қоздырушысы. Жылқының африкалық обасының қоздырушысы. Сібір жарасының қоздырушысы. Шешектің қоздырушысы.

Су жануарларының аса қауіпті аурулары. Су жануарларының жұқпалы аурулары туралы жалпы

ақпарат;Су жануарларының және заңдылықтарының эпизоотиялық процесі. Жалпы және жеке ихтиопатология тарихы, оның

жетістіктері. Ихтиопатологияны дамытудағы отандық және шетелдік ғалымдардың рөлі.

Ихтиопатология және қоршаған ортаны санитариялық қорғау. Басқа ғылымдармен ихтиопатологияның байланысы. Су

жануарларының вирустық этиологиялық аурулары. Су жануарларының бактериялық

этиологиялық аурулары.Су жануарларының жұқпалы аурулармен күресу шаралары.Этиологиясы белгісіз аурулар.

Саңырауқұлақтар мен балдырлардан туындаған аурулар.Су жануарлары ауруларының диагностикасы. Зертханалық зерттеулер жүргізу

үшін балық және патологиялық материалды алу және қабылдау шарттары. Су жануарларының

паразиттік ауруларын туралы жалпы ақпарат Су жануарларының инвазиялық ауруларына қарсы күрес жөніндегі шаралар Су жауарларымен

тарайтын антропоноздар. Халық шаруашылығына жұқпалы, жұқпалы емес аурулар мен уланудан

келтірілген экономикалық шығын.

12 Оқу нәтижелері Білуге тиіс: - Аса қауіпті аурулар қоздырушыларымен жұмыс істеу кезінде ғылыми

зерттеу методологиясы мен биоқауіпсіздігін; су жануарларының жұқпалы емес ауруларын;

эпизоотиялық процестің даму сипаты мен үлгілерін; жұқпалы аурулардың эпизоотиялық ошағы пен табиғи ошақтылық; аурулардың

номенклатурасыжәне жіктелуін; су жануарлары ауруларының алдын алу және емдеу іс-шаралар

жүйесін; су жануарларыныңжұқпалы емес және жұқпалы аурулар мен улану этиологиясы, диагностикасы, емдеу және алдын алуын;

Қабілетті болуы керек: -тәжірибелік зерттеу үрдісін ұйымдастыру,

жоспарлау және атқаруға; зерттеудегі әртүрлі теориялық концепцияларды талдауға, бағалауға, салыстыруға және қорытынды жасауға;

індеттанулық әдістерді (таңдау бірлігін анықтау, жануар-ие популяциясын стратификациялау

критериін, жергілікті жерде қолданылатын техника және таңдау көлемін) - су жануарларының түрлерін анықтау

әдістері;жұқпалы және жұқпалы емес аурулар мен

уланулардың нозологиялық диагнозын қою әдістері; су жануарларының аурулармен күресу

үшін іс-шаралар жоспарын әзірлеу дағдыларын. Меңгеруі керек: - -жануарлардың аса қауіпті ауруларын зерттеуде

аналитикалық және экспериментальдық ғылыми зерттеу жүргізуді; -жұқпалы аурулар кезінде

инфекциянықтаралуының және жиілігін бақылауды. - су жануарларына сауалнама жүргізу және оған

акт жаза; зертханалық зерттеулер үшін патологиялық материалды қабылдай, ауру

жануарларды қабылдай және емдей, анықтай, бактериологиялық, вирусологиялық, серологиялық микологиялық, гематологиялық, токсикологиялық

және паразитодогиялық зерттеулер, су резервауарларына, контейнерлер, жабдықтар,

киім және аяқ киімдерге дезинфекция және дератизация жүргізу. Құзыретті болуы керек:- макроорганизмнің ішкі

ортасының тұрақтылығын анықтау, инфекциялық үрдістің даму кедергісін және организмнің қызметінің бұзылуының қалпына келуі қасиетіне

ие болуы; -аурудың/індеттің дәлелдемелері болмағанын дәлелдеу мақсатында байқау

жүргізуге, ел, аймақ немесе компартимент қоздырушыны бақылау арнайы бағдарамасынсыз аурудан немесе инфекциядан сау деп есептеу

жағдайларын орындауға; - қоршаған ортаны тексеру саласындағы және су жануарларының аса

қауіпті ауруларына қарсы эпизоотиялық іс-шаралар.

13 Қорытынды бақылаудың түрі Емтихан

14 Кредиттердіалушарты Барлықжұмыстүрлерінграфиккесайорындау


16 Әдебиеттер 1. Бияшев Б.К. Ветеринарная микробиология и иммунология. 2014. 2. Сбойчаков В.Б.Санитарная микробиология.

Учебное пособие. Издательство: ГЭОТАР-Медиа, 2007

3. Кисленко В.Н. Ветеринарная микробиология и иммунология. Часть 3. Частная микробиология. М.: КолосС, 2007. — 215 с.

1. 2. Quinn P. J.. Veterinary-Microbiology-Microbial-Disease. 2011.

3.Scott D., Kennedy M., Chengappa M. Veterinary Microbiology, 3rd Edition., 2013, Wiley-Blackwell. 4. Госманов Р.Г., Колычев Н.М., В. Н. Кисленко.

Ветеринарная микробиология и иммунология. Учебник. Издательство: Гэотар-Медиа, 2012 г. 752

стр 5. Ленгелер Й., Древс Г., Шлегель Г. и др. Современная микробиология. Прокариоты.-

http://eu.wiley.com/WileyCDA/Section/id-302479.html?query=D.+Scott+McVey

http://eu.wiley.com/WileyCDA/Section/id-302479.html?query=Melissa+Kennedy

http://eu.wiley.com/WileyCDA/Section/id-302479.html?query=M.+M.+Chengappa

http://www.flip.kz/descript?cat=people&id=22604



http://www.flip.kz/descript?cat=publish&id=940

М.:Мир, 2009.-1152с. 7. Коротяев А. И. Медицинская микробиология,

иммунология ивирусология, СПб. : СпецЛит, 2000. 8. Волина Е.Г. Основы общей микробиологии, иммунологии и вирусологии, М. : Медицина, 2004.

9. Иванов Н.П., Тургенбаев К.А., Кожаев А.Н. Инфекционные болезни животных. Том 2. Болезни

жвачных животных, свиней и лошадей, болезн птиц, плотоядных и пушныхзверей, пчел, рыб малоизвесные болезни и медленные инфекции. –

Алматы, 2012. 573 с. 10. Беркинбай О., Ахметсадыков Н.Н. Болезни

зверей и птиц / Учебник. – Алматы, 2009. – 432 с.

17 Жаңартылған мерзімі 30.05.2016

3- модуль. Балау және дауалаудың иновациялық әдістері және биостатистика

Рет. №


аталуы

Балау және дауалаудың иновациялық әдістері

және биостатистика

PVEPBTI 7302 Ветеринариялық эпидемиологияның принциптері және

трансшекаралық инфекция кезінде биостатистиканың қолданылуы

ZhZhASBDMO 7304 Жануарлардың жұқпалы ауруларының серо- және вакцино- дауалаудың молекулярлық

негіздері

1 Модульге жауапты Касымов Е.И. - в.ғ.д., профессор Омарбекова У.Ж. - в.ғ.к., профессор






7 Семестр І-ІІ


9 Модульдің пререквизиттері Жалпы патология


11 Модуль мазмұны Ветеринариялық эпидемиологияның

принциптері және трансшекаралық инфекция

кезінде биостатистиканың қолданылуы.

Ветеринариялық індеттану принциптері, сипаттамалары, оларды анализдеу, биостатистиканың қолдану алаңы. Халықаралық

жануарлар саудасының трансшекаралық инфекцияларды таратудағы рөлі, оларды

қадағалау. Популяция жағдайы, қауіп төндіретін топтар, факторлар, оларды зерттеу әдістемелері.

OIE-дің конвенциалдыаса қауіпті, трансшекаралық инфекцияларды қадағалау

ұстанымдары.Биостатистикалық көрсеткіштерді есептеу, интерпретациялау, ауру шығуының анықтамасы, жіктелуі, гипотезасы, анализдеу,

бақылау және когортты статистикалық зерттеулер жүргізу, олардың нәтижелерінің нақтылығы.

Ортақ шамалар, ауытқулар, дисперциялық көрсеткіштер,оларды интерпретациялау, жеткілікті шамадығы ауытқулары.

Биостатистикакөрсеткіштерінің көрнектілігі. Агенттер,олардың түрлік, жастық, маусымдық,

тәуекелдік факторлары, бастаулары, қорламалары, берілу механизмдері, індет процесінің қарқыны, кезеңділігі, болжам факторларының маңызы.Түрлі

шаруашылық обьектілерін зерттеу әдістемелерінің негіздері, індеттанулық балау, індеттанудің негізгі

үштігі, індет ошағы, қатер төнген аймақ, сау емес пункт шекараларын анықтау қағидалары. Биостатистика көрсеткіштерін анализдеу,

синтездеу, диаграммалау, графикалық қисықтармен өңдеу. Індет ошағының тұтану себептері, оларды анализдеу,

праваленс.Трансшекаралық ауруларға қарсы жалпы және арнайы шаралардың заманауи

жүйесі, OIE талаптары. Халақаралық заманауи терминдерге, ұғымдарға түсініктемелер. Жануарлардың жұқпалы ауруларының серо-

және вакцино-дауалаудың молекулярлық

негіздері. Жұқпалы аурулар кезінде серо-және

вакцинатерапияның маңызы.Жануарлардың иммунологиялық статусына вакциндік антигендердің әсері. Антигендер. Табиғатты

бөтен, антигендік молекулярлық негіз, эпитоптар. Атигенділік. Антидене. Молекулярлық

құрылысыа, синтез. Изотиптер, аллотиптер, идиотиптер.Жұқпалы аурулар кезінде иммундік жүйе иммунологиялық қорғау негізі.Иммунитет

факторлары: антигендер, иммуноглобулиндер, антидененің белсенді орталығы. Жұқпалы аурулар

кезінде иммунитеттің қалыптасуы; иммуноглобулиндер биосинтезі, иммуноглобулиндердің эффекторлық

функциялары, иммуноглобулиндердің катаболизмі. Иммундік жүйе: комплемент,

лимфоциттер рецепторлары, индукция және иммундік жауапты реттеу. Иммунологиялық реактивтіліктің молекулярлық негізі.

Иммунохимиялық тәжірибенің әдістемелері. Вакциналардың иммунологиялық сапаттамалары.

Тірі вакцина түрлері. Инактивтелген вакцина түрлері. Химиялық вакцина түрлері. Жаңа вакцина түрлері. Емдік қансарысулары,

иммуноглобулиндер.

12 Оқу нәтижелері Білуге тиіс: - ветеринариялық індеттану принциптерін, оны сипаттау, анализдеу,

биостатистиканың қолдану алаңын, жануарлардың халықаралық саудасының трансшекаралық инфекцияларды таратудағы

рөлін, популяция жағдайын, қауіп төндіретін топтар, факторлар, оларды зерттеу әдістерін, OIE-

нің трансшекаралық инфекцияларды қадағалау ұстанымдарын; иммунологиялық реактивтіліктің молекулярлық негізді, вакциналардың

иммунологиялық сиаттамаларын, белгілі бір жұқпалы аурулардың пайда болуының алдын

алуға бағытталған вакцина түрлерін; арнайы алдын алудың (арнайы диагностикалық тестілер, емдеу және профилактикалық құралдар,

иммунопрофилактикалық) қазіргі заманғы құралдары мен әдістерін

Қабілетті болуы керек: -тәуекел факторларын ажыратуды, аурудың таралу бағытын анықтауды; -биостатистикалық

көрсеткіштерді интерпретатциялауды, жіктеуді, індеттің шығу гипотезасын анализдеуді, бақылаулық, когортты зерттеулер жүргізуді,

ортақ шамаларды, ауытқуларды, дисперциялық көрсеткіштерді, жеткілікті шамадығы

ауытқуларды интерпретациялауды; жануарлардың аса қауіпті ауруларының індетке қарсы шараларын жасау біліміне; жануарлардың аса қауіпті

ауруларына балау қойған кезде зертханалық тексерулер жүргізуге;

Меңгеруі керек: - экожүйенің, климаттық, ауа-райының өзгеруі, адами фактор (демография, өндірістік іс-әрекет), жаһандану – халықаралық

байланыстар, саяхат жасау, сауда; - заманауи вакциндік препараттарды қолдана, емдік

қансарысуларын, иммуноглобулиндерді пайдалануға Құзыретті болуы керек: -трансшекаралық

ауруларға қарсы жалпы және арнайы шаралардың заманауи жүйесін OIE талаптарына сәйкес

орындауға; - жұқпалы аурулардың алдын алуға өзіндік ерекшелігі бар қазіргі заманғы құралдарын және әдістерін қолдануға



15 Модульдіңұзақтығы 2 семестра

16 Әдебиеттер 1. Қасымов Е.И. Індеттану және инфекциялық аурулармен күрес шаралары. Оқулық. Алматы,

Атамұра, 2009, 272 б. 2. Қасымов Е.И. Ағылшынша-қазақша-орысша

ветеринария сөздігі. Алматы, 2011, 210 б. 3. Қасымов Е.И. Бруцеллезден сау емес пунктті індеттанулық зерттеу. Методикалық ұсыныс,

Алматы, 2004. 4. Osman Ergansh. Veterinary epidemiology. Konia,

1996. 5. Thrusfield M.(1995), Veterinary Epidemiology, Blackwell Publishin, London.

6. Макаров В.В., др.Список МЭБ и трансграничные инфекции животных:

Монография / - Владимир: ФГБУ «ВНИИЗЖ», 2012. - 162 с.: ил. 7. Ройт А., Бростофф Дж., Мейл Д. Иммунология.

Пер. с англ. – М.: Мир, 2000. – 592 с. 8. Хаитов P.M., Игнатьева Г.Л., Сидорович И.Г.

Иммунология: Учебник. - М.: Медицина, 2000. – 432 с. 9. Ярилин А.А. Иммунология. М.: ГЭОТАР-

Медиа, 2010. - 752 c. 10. В.В. Зверев, Б.Ф. Семенов, Р. М. Хаитов.

Вакцины и вакцинация: Национальное руководство Геотар-Медиа2011 г

17 Жаңартылғанмерзімі

№3 білім беру бағдарламасы " Иммунитет және инфекциялық аурулардың

иммунокоррекциясы"

4- модуль. Иммуногенетика негіздері және биопрепараттар өндірісіне қойылатын

заманауи талаптар

Рет.

№


аталуы

ZhIAKIN 7305 Жануарлардың инфекциялық

аурулар кезіндегі иммуногенетика негізі GMP GLP SSVBPO 7306 GMP және GLP

стандартына сәйкес ветеринарлық биологиялық препараттарды өндіру

1 Модульге жауапты Асанов Н.Г.- в.ғ.д., профессор

Хусаинов Д.М. - в.ғ.к., профессор Омарбекова У.Ж. в.ғ.к, профессор

2 Модуль типі КП/ТК;





7 Семестр І

8 Білім алушылар саны 1



11 Модуль мазмұны Жануарлардың инфекциялық аурулар

кезіндегі иммуногенетика негізі.

Иммуногенетика – иммунологияның аса маңызды бөлімдерінің бірі, ол иммунитеттің

факторларының генетикаға байланыстылығын, ұлпалық антигендердің түрішіндегі тұрақтылығы

мен өзгергіштігін, макро- және микроорганизмдердің генетикалық

және топтық деңгейде әрекеттесуін, ұлпалық бір-біріне сәйкес келмеушілікті зерттейді.

Иммуногенетиканың маңызын және әр жеке жануардың өмір бойына ішкі тұрақтылығын анықтайтын факторлар. Иммундық жауап гендік

деңгейде қалай бақыланады. Белоктардың гендік полиморфизмі. Жануарлардың белгілі бір

инфекциялық ауруға бейімділігін анықтайтын гендік факторлар. GMP және GLP стандартына сәйкес

ветеринарлық биологиялық препараттарды

өндіру. Өндірістік ғимараттар мен бөлмелер,

құрал-жабдықтар, технологиялық процесстер, қызметкерлер және өндірістік бақылауға қойылатын талаптар. Клиникалық зерттеулерді жүргізу, аяқтау, тексеру, жоспарлауды қамтитын, нәтижелерді сараптау, есеп жазу және құжаттарды жүргізу.

12 Оқу нәтижелері Білуге тиіс: -иммуногенетиканың мақсаты мен

міндеттерін, оның басқа пәндерден ерекшеліктерін анықтап, зерттеу әдістерін меңгеру.Жануарлардың

жүкпалы ауруларға қарсы тұру қабілітінің иммуногенетиқалық факторларға байланыстылығын; өндірістік және зертханалық

бөлмелерге, құрал-жабдықтарға, биологиялық препараттарды өндіру және бақылау кезінде қызметкерлерге қойылатын негізгі талаптарды.

Қабілетті болуы керек: -иммуногенетиканың кәзіргі ғылымның және

тәжірибенің қай салаларында қолданыс табатынын; иммуногенетиканың жасушалық және гуморальды факторларын ажырата білуге;

инфекциялық ауруларда иммунитетті гендік деңгейде бақылаудың әдістерін білуге; GMP және

GLP талаптары бойынша биологиялық препараттарды өндіру және бақылауды ұйымдастыруға.

Меңгеруі керек: - жануарлардағы канның топтарын және белоктардың полиморфизмдік

қасиетін анықтайтын зертханалық әдістерді; торшалардың бір-біріне сәйкестігін (SLA) анықтаудың жолдарын; биологиялық

препараттарды өндіру және бақылауды ұйымдастыру жолдарын.

Құзыретті болуы керек: - жануарлардың қалыпты жағдайдағы иммуногенетикалық деңгейін анықтауға әртүрлі инфекциялық ауруларға қарсы

тұру қабілетін белгілеп, оның негізгі көрсеткіштерін зертханалық әдістермен

анықтауға; - зертханалық қауіпсіздік сұрақтары мен тәуекелділікті басқаруға; биологиялық қорғау процедуралары сұрақтары бойынша; -

биологиялық препараттарды өндіру және бақылау кезінде зарарсыздандыру тәсілдері бойынша.


14 Кредиттердіалушарты Барлық жұмыс түрлерін графикке сай орындау

15 Модульдің ұзақтығы 1 семестр

16 Әдебиеттер 1. 1.Бороздин Э.К. Иммуногенетика инфекционных болезней крупного рогатого скота 2001

2. 2. Воронин Е.С., Петров А.М. и др. Иммунология.- М.:Колос-Гресс 2002-408 с.

3.Драник Г. Н., Гриневич Ю. А., Дизик Г. М. Иммунотропные препараты. — К.: «Здоров'я», 1994. — 286 с.

3. 4.Кузник Б. И., Васильев Н. В., Цыбиков Н. Н. Иммуногенез, гемостаз и неспецифическая

резистентность организма. М.:"Медицина», 1989 4. 5. Карышева В.И. - Инфекционные болезни

животных. Основы иммунопрофилактики и

иммунотерапии инфекционных болезней Кишинёв, Картя Молдовеняскэ. -1989

5. 6.Лефковитс И., Пернис Б. Методы исследований в иммунологии . пер. с англ. –М.: Мир, 1999. – 486 с.

7.Петров Р.В. Иммунология.-М.:Медицина, 1987 .-264 с. 8. Хусаинов Д.М., Ахметсадыков Н.Н., Шабдарбаева Г.С., Беркинбай О.,. Стандартизация и сертификация ветеринарных препаратов // Учебник. «Нур-Принт». - Алматы, 2014. Второе издание, дополненное.- 458 с. 9. Ахметсадыков Н.Н., Шабдарбаева Г.С., Хусаинов Д.М. Технология ветеринарных лекарственных препаратов. Алматы: «Агроуниверситет», 2012.- 370 с. 10. Производство лекарственных средств. Надлежащая производственная практика. основные положения СТ РК 1617-2006. Издание официальное. Комитет по техническому регулированию и метрологии Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан (Госстандарт). Асчтан, 2006. 11. Надлежащая лабораторная практика. Основные положения СТ РК 1613-2006. Издание официальное. Комитет по техническому регулированию и метрологии Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан (Госстандарт). Астана, 2006.


5- модуль. Жануарлардың инфекциялық ауруларының иммунитетін коррекциялау

Рет. №


IAIP 7307 Инфекциялық аурулардағы иммунопатологиялық процесстер IAIK 7308 Инфекциялық ауруларда

иммуномодуляторларды қолдану

1 Модульге жауапты Тулемисова Ж.К. - б.ғ.д., профессор Касенова Г.Т. - в.ғ.к., қауымдастыр.профессор

2 Модуль типі КП/ТК;

3 Модуль деңгейі PhD докторантура




7 Семестр І




11 Модуль мазмұны Инфекциялық аурулардағы

иммунопатологиялық процесстер. Иммундық жүйе мен иммунопатологиялық икемділік Инфекциялық аурулардағы иммунопатологиялық

процестердің себептері. Иммунопатологиялық процесстің түрлері. Иммунитеттің

жеткіліксіздігінің түрлері. Аутоиммунды өзгерістер және иммунды кешендер ауруы. Аутоиммунды ауруларды анықтау, емдеу.

Инфекциялық ауруларда

иммуномодуляторларды қолдану. Инфекциялық

аурулардағы иммунитеттің жеткіліксіздігі оның себептері және әсер ететін факторлары. Иммунитеттің жеткіліксіздігінің әсері және оның

қалыпқа келтірудің әдістері. Иммуномодуляторлардың кластары мен түрлері және әсер ету механизмдері. Иммунитетті

қалпына келтірудің әдістері және оның әртүрлі жануарлар мен құстардағы ерекшеліктері.

12 Оқу нәтижелері - Білуге тиіс: -инфекциялық аурулардағы иммунопатологиялық процестің себептерін және қай ауруларда жиірек кездесетіндігі; -

иммунопатологиялық процесстің түрлері иммунитеттің зақымдану синдромдарын; -

иммунитет және иммундық жүйелер , олардың құрамы, иммундық жүйенің жасушаларын,инфекциялық иммунология;-

алғашқы иммунологиялық жеткіліксіздік, арнайы, арнайы емес иммуномодуляторларды.

Қабілетті болуы керек: - инфекциялық, аллергиялық, аутоиммундық, туа пайда болатын иммунитеттің жеткізіліксіздігі; -жасушалық және

гуморальді иммунитеттің факторларын ажырата білуге; -инфекциялық иммунологияның

ерекшеліктерін және оның негізгі факторларын анықтауға, иммуномодуляторлардың түрлерін ажыратуға және оларды қолданудың әдістерін

меңгеруге. - Меңгеруі керек: - иммунопатологиялық

процестерді анықтауда серологиялық реакциялардың көмегімен ажыратуды; аутоиммунды өзгерістерді анықтауды; -

жасушалық және гуморальді иммунитеттің факторларын ажырата білуге, инфекциялық

иммунологияның ерекшеліктерін және оның негізгі факторларын анықтауға, иммуномодуляторлардың түрлерін ажырату

және оларды қолданудың әдістерін. Құзыретті болуы керек: -инфекциялық

аурулардағы иммунопатологиялық өзгерістерді анықтап, оның емдеу жолдарын белгілеу; иммунитеттің жеткізіліксіздігінің түріне

байланысты емдеу әдістерін белгілеу; иммунодепрессанттарды қолдану; -

жануарлардағы қалыпты иммунитеттің деңгейін анықтауға, инфекциялық иммунитеттің жеткіліксіздігін анықтап, оны тұрақтандыруға

көмектесетін иммуномодуляторларды белгілеп, нәтижесін зертханалақ әдістермен бақылау.




16 Әдебиеттер 6. 1. Воронин Е.С., Петров А.М. и др. Иммунология.- М.:Колос-Гресс 2002-408 с.

2.Драник Г. Н., Гриневич Ю. А., Дизик Г. М. Иммунотропные препараты. — К.: «Здоров'я», 1994. — 286 с.

7. 3.Кузник Б. И., Васильев Н. В., Цыбиков Н. Н. Иммуногенез, гемостаз и неспецифическая резистентность организма. М.:"Медицина», 1989

8. 4.Лефковитс И., Пернис Б. Методы исследований в иммунологии . пер. с англ. –М.: Мир, 1999. – 486

с. 9. 5.Лазарева Д. Н., Алехин Е. К. Стимуляторы

иммунитета. — М.: «Медицина», 1985. — 255 с

6.Маслова М.Г., Володарский В.Л., Бобрович Л.Н., Дручило Т.Ф.Исследование и коррекция

состояния иммунной системы энергоинформационными методами— К., 2002. — 110 с.

7.Петров Р.В. Иммунология.-М.:Медицина, 1987 .-264 с.

8.Передерий В. Г., Земсков А. М., Бычкова Н. Г., Земсков В. М. Иммунный статус, критерии его оценки и коррекция иммунных нарушений. — К.,

1995. — 210 с. 9.Сохина А. А., Чернушенко Е. Ф. Прикладная

иммунология.— К.: «Здоров'я», 1984. 10.Фримель Х., Брок Й. Основы иммунологии. М.:"Мир», 1986

11.Хаитов Р.М Иммунология: учебник для студентов медицинских вузов.-М.:Геотар, 2006.-

320с 12.Ярилин А.А. Иммунология.- М.:Геотар, 2010.-737с


№3 білім беру бағдарламасы «Паразитология»

6 -модуль. Паразитарлық аурулар нозологиясы және экологиясы

Рет. №


PAN 7320 Паразитарлық аурулардың нозологиясы ЕР 7317 Экологиялық паразитология

1 Модульге жауапты Шабдарбаева Г.С. - ҚР ҰҒА корреспондент-мүшесі, б.ғ.д., профессор






7 Семестр І



10 Модульдің постреквизиттері ДҒЗЖ

11 Модуль мазмұны Паразитарлық аурулардың нозологиясы.

Инвазия және инвазиялық аурулар атты терминдер түралы түсінік. Инвазиялық аурулардың номенклатурасы. Паразиттердің жіктелуінің

принциптері. Паразитарлық аурулар топтарының нозологиялық профилі. Трематодтар мен трематодоздардың

нозологиялық профилі. Цестодтар мен цестодоздардың нозологиялық профилі.

Нематодтар мен нематодоздардың нозологиялық профилі. Буынаяқтылардың нозологиялық профилі. Кенелердің және арахноздардың

нозологиялық профилі. Протозооздардың нозологиялық профилі.

Экологиялық паразитология. Табиғатта ағзалардың экологиялық өзара қарым-қатынасы туралы, паразитизм эволюциясы, паразитарлық

өмір салтына ағзанының бейімделуі туралы түсінік.

Паразиттік жүйенің аутоэкологиялық аспектілері. Онтобиоз нысандарының әртүрлілігі. Симбиоз. Паразитизімнің алуан түрлі нысандары.

Облигатты паразитизім нысандары. Қоршаған ортаны қорғаудағы ықпалдастықты нығайту

ретінде паразитизмге көшу. Эндо-, экто- және кровепаразитизм. Паразиттік өмір салтына паразиттердің

бейімделуі: пішіні және дене өлшемдері, бекітетін ағзалар; ас қорыту жүйесі; көбею мүшелері мен

жұмыртқалылық сандар заңы. Паразиттік организмдерді өсіру нысандары. Пропагативті паразиттердің өміршеңдік жағдайы.

Дернәсіл кезеңге бейімделу. Паразиттердің аралық немесе резервуар иелерін пайдалану.

Паразиттердің дамуы мен өмір сүру шарттары. Паразиттердің өмір циклы: ұрпақтар алмасуы;

паразиттердің өмір циклдерінің мазмұны; паразиттер иесінің түрлері; паразиттердің өмірлік

циклінің жіктелуі. Иесінің паразиттерге төзімділігі. Паразитологияның синэкологиялық аспектілері:

ағзалар тобына негізделген нұсқаулар; ағзалар иесінің және паразиттердің топталу ерекшеліктері,

ағзалар иесін статистикалық бағалау, паразиттердің ағзалар тобына таралуы. Паразиттік аурулардың эпизоотологиядағы

биологиялық негіздері: паразиттік аурулардың кеңістіктікте таралуы; олардың сипаттамалары

мен құрылымдық ошақтары. Геобиопаразитоценоздарды қалыптастыру заңдары. Жануарлар ағзаларында паразиттердің

қарым-қатынасы туралы түсінік, паразиттердің синергетикалық және антогонистік қатынасы

туралы түсінік. Табиғатта адамдармен жануарлар паразиттердің және геобиопаразиттердің қалыптасу заңдылықтары.

Гельминтоздар кезінде қоршаған ортаны қорғау аспектілері және антигельминттік дәрілік заттарды қолдану. Арахноэнтомоздар кезінде

қоршаған ортаны қорғау аспектілері және акарицидтер мен инсектицидтерді қолдану.

Протозооздар кезінде қоршаған ортаны қорғау аспектілері және химиотерапиялық дәрілік заттардың қолдану.

Қоршаған орта нысандарын, азық-түлік және жануарлардан алынатын шикізатта паразитарлық

дәрі-дәрмек қалдықтарының болуын зерттеу. Қоршаған орта нысандарын дезинвазиялау және залалсыздандыру кезіндегі экологиялық

аспектілер. Паразитологиялық және химиялық азық-түлік өнімдер мен мал жем әл-ауқатын

қамтамасыз ету.

12 Оқу нәтижелері - Білуі тиіс: -инвазия және инвазиялық аурулар атты

терминдер түралы түсінік; - инвазиялық аурулардың номенклатурасы;

- паразиттердің жіктелуінің принциптері; - паразитарлық аурулар топтарының нозологиялық профилі;

- - паразиттердің филогенетикалық байланыстарын, жалпы морфо-биологиялық сипаттамаларын,

паразиттердің топтасу принциптері мен себептері; ағзалардың табиғатта экологиялық қарым-қатынасы, паразиттік ағзалардың эволюциясы;

- - ағзалардың паразиттік өмір салтына бейімделуі; - - паразитарлық жүйенің аутоэкологиялық

аспектілерін, онтобиоз, симбиоз алуан түрлілігі; - - эндо, - экто және кровепаразитизм туралы

тұжырымдамасын оқып меңгеру; - паразиттердің

өмірге паразиттік жолмен бейімделуі;

- - паразиттік организмдердің көбею формалары; - - паразиттердің түрлі нысандарының өмір сүру

жағдайлары, паразиттердің өмірлік циклінің сипаттамаларын, паразиттердің ұрпақ кезектесуі принциптері әдістемесі туралы білімдерін

қолдана білу. - қабілетті болуы керек:

- - паразиттердің морфо-биологиялық ерекшелеріне сүйеніп, олардың жіктелуін анықтауға; - ағзалар тобы принциптері мен синэкологиялық аспектілер

әдістемесін; - паразиттердің өмірге паразиттік жолмен бейімделуі;

- - паразиттік организмдердің көбею формалары; - - паразиттердің түрлі нысандарының өмір сүру

жағдайлары, паразиттердің өмірлік циклінің

сипаттамаларын, паразиттердің ұрпақ кезектесуі принциптері әдістемесі туралы білімдерін

қолдана білу. - Меңгеру керек: - - негізгі паразит аурулар коздырушыларының

жіктелуін меңгеру керек, - ағзалар тобы принциптері мен синэкологиялық аспектілер әдістемесін; - паразитарлық аурулардың

биологиялық негізін; -геобиопаразитоценоздардың қалыптасу заңдылықтарын меңгеру.

- Құзіретті болу керек: - - паразиттердің жіктелуіндегі негіздерін біліп, сол

саладағы проблемаларды шешуге; -

паразитологиялық зерттеуде жануарлардың негізгі әдістерін қолдану мен дамытуға

- - гельминтоздар, арахноэнтомоздар, протозооздар кезінде экологиялық аспектілерді анықтау;

- - қоршаған орта нысандарын, азық-түлік және

жануарлардан алынатын шикізатта паразитарлық дәрі-дәрмек қалдықтарының болуын зерттеу;

- - қоршаған орта нысандарын дезинвазиялау және залалсыздандыру кезіндегі экологиялық аспектілері;

- паразитологиялық және химиялық азық-түлік өнімдері мен мал жем әл-ауқатын қамтамасыз ету.




16 Әдебиеттер 1. Красников В.Е.. Патофизиология: Вопросы общей нозологии. — Медицина ДВ, 2003. —

С. 58-70. 2. Серов В.В. О содержании основных клинических понятий – синдром, нозологическая

форма, групповое понятие болезней //Арх. пат., 1996. т. 58. – в.3.- С 6-9.

3. Боткин С.П. Курс клиники внутренних болезней. М.: Медгиз, 4. Василенк Федоров К.П. и др. Основы общей и

прикладной ветеринарной паразитологии. Новосибирск, 2004.

5. Романенко Н.А. и др. Санитарная паразитология. М., «Медицина», 2000. 6. Крыжановский Г.Н. Патологическая система.

Вестник РАМН. №8.1998. С.3-8. 7. Кеннеди К. Экологическая паразитология

(перевод с английского). - М.: Из-во «Мир», 1978. 8. Жигилева О.Н. Экологическая паразитология. Учебное пособие. Тюмень: Изд-во ТюмГУ, 2007.

150 с. 9. Абдыбекова А.М. и др. Мероприятия по

профилактике цистицеркоза тениукольного животных в Алматинской области. Алматы, 1996. 10. Амиреев С.А. Эпидемиология. Частная

эпидемиология. 2 том. Алматы, 2002. 687 с. 11. Әміреев С.Ә., Темірбеков Ж.Т.

Эпидемиология, жалпы эпидемиология. 1 том. Алматы, Жоғары аттестациялық комиссияның баспа орталығы. 2000. 550 б.

12. Әміреев С.Ә., Жаханов А., Құдайбергенұлы Қ. Медициналық паразитология. «Кітап» баспасы, Алматы, 2005, 421 б.

13. Ананьев П.К.и др. Профилактика и лечение заразных болезней сельскохозяйственных

животных. Алма-Ата: «Кайнар», 1988. 14. Беспалова Н.С. Современные противопаразитарные средства в ветеринарии. М.

«КолосС», 2006, 192 с. 15. Бреев К.А. Применение негативно-

биноминального распределения для изучения популяционной экологии паразитов. – Л., 1972.-70 с.

16. Дажо Р. Основы экологии. – М.: Прогресс, 1975.- 416 с.

17. Диков Г.И., Сабаншиев М.С., Сулейменов М.Ж. Справочник по паразитозам сельскохозяйственных животных в Республике

Казахстан. Ч.1,2. Алматы,1994. 18. Шабдарбаева Г.С. Ветеринариялық

гельминтология. «Агроуниверситет» баспасы, Алматы, 2007. 194 б. 19. Шабдарбаева Г.С. Ветеринариялық

протозоология және арахноэнтомология. «Print-S» баспаханасы, Алматы, 2011, 275 б.

20. Kennedy C.R. Ecological Animal Parasitology. - Blackwell Scientific Publications, Oxford, Londen, Edinburgh, Meleourne, 1975. – 163 p.


7 - модуль. Заманауи балау әдістері және паразиттерлерге қарсы дәрі-дәрмектер

Рет. №


PAZBA 7319 Паразитарлық ауруларға заманауи балау әдістері PKDKT 7318 Паразиттерлерге қарсы дәрі-

дәрмектер және оларға қойылатын талаптар

1 Модульге жауапты Шабдарбаева Г.С. - ҚР ҰҒА корреспондент-

мүшесі, б.ғ.д., профессор






7 Семестр І



10 Модульдің постреквизиттері ДҒЗЖ

11 Модуль мазмұны Паразитарлық ауруларға заманауи балау

әдістері.

Паразитологиялық зерттеулердің жалпы методика

мен методологиясы. Гельминтологиялық зерттеулердің методологиясы. Гельминтоздарды мал тірі кезінде балау. Гельминтоздарларға жалпы

зерттеулер өткізгендегі тиімді әдістерді және рациональды уақытты таңдау. Копрологиялық

зерттеу әдістердің жіктелуі. Гельминтомакроскопия және оны қолдануды негіздеу. Гельминтомикроскопия және оны

қолдануды негіздеу: овоскопиялық және ларвоскопиялық әдістер. Гельминттердің

балаңқұрттарын жасанды түрде өсіру және оны қолдануды негіздеу. Зәрді зерттеу. Перианалды қырындыларды зерттеу. Конъюнктивалды

қуыстарды зерттеу. Пунктаттарды және абсцестерді зерттеу. Мал терісін зерттеу. Биопсия

және бұлшық етті зерттеу. Қақырык пен мұрын ағындыларын зерттеу. Асқазан сөлін зерттеу. Қанды паразиттерге зерттеу. Диагностикалық

дегельминтизация және оның гельминттерді балау кезіндегі маңызы. Гельминттерді рентген

әдістермен балау. Шельминтоздарда қолданатын иммунологиялық зерттеулер: аллергиялық және серологиялық әдістер. Гельминтоздарды сойып

зерттеу әдістері (ТГС және ТЕГС). Гельминттерді жинақтаудағы құжаттар.

Сыртқы ортаның нысандарын гельминттердің бар-жоғына зерттеу. Аралық, резервуарды және қосымша иелерін зерттеу. Жер топырағын, мал

көнің, шөпті, суды зерттеу әдістері. Биофизикалық зерттеу әдістері.

Люминесцентті зерттеу әдістері. Ультрадыбысты қолдану. Электр алаңдарды қолдану.

Радиобелсенді изотоптарды қолдану. Протозоологиялық зерттеулер.

Арахноэнтомологиялық зерттеулер. Паразиттерлерге қарсы дәрі-дәрмектер және

оларға қойылатын талаптар. Паразитоздар

келтіретін экономикалық, экологиялық, әлеуметтік зияны. Малдар, құстар және адамға өте қауіпті

паразитоздар. Әртүрлі фармакологиялық топтардың заманауи, экологиялық таза, құндылығы жоғары, адамға, малға және сыртқы

ортаға зиян келтірмейтін дәрі-дәрмектерді қолданудың дәлелдігі. Заманауи

антигельминттерге, протистоцидтер, акарицидтер және инсектицидтер дәрі-дермектеріне қойылатын талаптар. Олардың әдістері мен нобайларына

қойылатын талаптар. Фармакодинамика, фармакокинетика, дәрмектердің әсері, олардың

құндылығы, сапасы және мал денесінен шығу кезеңдері, ветеринариялық санитариялық сараптау мәселелері туралы ұғым. Паразитарлық ауруларға

қарсы дәрі-дәрмектердің қолданылуы және қолдануға болмайтын жағдайлар. Артық мөлшердегі қолданатын шаралар, басқа

дәрілермен өзара әрекеттесуі, препараттардың мал мен адамның клиникалық-лабораторлық

көрсеткіштеріне тигізетін әсері. Препараттардың қолдану тәсілдері және мөлшері. Препараттар құрамын жетілдіру жолдары, әртүрлі

систематикалық топтардан паразиттерге қарсы кешенді дәрі-дәрмектерді синергетикалық әсерін

ескере отырып жасау. Сыртқы ортаны құрттардың жұмыртқалары мен балаңқұрттарынан залалсыздандыруға және паразиттерге қарсы дәрі-

дәрмектердің шығарылу түрі. Паразиттерге қарсы дәрі-дәрмектерді сақтау. Малдарға дәрі-

дәрмектерді қолдануға арналған құрал-жабдықтар мен аспаптар. Қазақстан Республикасының әртүрлі аймақтарының эпизоотологиялық

ерекшеліктеріне қарай паразиттерге қарсы қолданатын шаралардың нобайы. Паразиттерге

қарсы қолданған дәрі-дәрмектердің қалдықтарын зерттеу. Сыртқы ортаны дәрі-дәрмектердің қалдықтарынан және инвазиялық нысандарынан

залалсыздандыру әдістері. Антипаразитарлық препараттарға паразиттердің бейімделуі және оны

жою жолдары. Паразиттерге қарсы қолданған дәрі-дәрмектердің қалдықтарын анықтау үшін ұшаларды және мал өнімдерін ветеринариялық

санитариялық сараптау шаралары. Әртүрлі систематикалық топтардың паразиттеріне қарсы

әртүрлі фармакологиялық топтардан жасалған дәрі-дәрмектерді жасау биотехнологиясы. Паразиттерге қарсы дәрі-дәрмектердің жасау

кезіндегі патенттік зерттеулер. Препараттарға

нормативтік-техникалық құжаттарды және стандарттарды жазу.

12 Оқу нәтижелері - Білуі тиіс: - - инвазиялық ауруларды балаудың және

болжаудың заманауи проблемаларын, сол

инвазиялық ауруларды балаудың және болжаудың зерттеу әдістері мен методологиясы;

- Қабілетті болуы керек: - - инвазиялық ауруларды зерттеу барысында

пәннің негізгі бағыттары мен заңдамаларың

қолдануды: биология, экология және паразитология салаларының заңдамаларын;

- - эпизоотологиялық мониторингті жасау және әртүрлі паразитоздарды болжау әдістерді қолдануды білу керек.

- Меңгеру керек: - - инвазиялық ауруларды әртүрлі зерттқаналық

әдістермен балау; - - инвазияларды мониторинг және болжау кезінде

әртүрлі әдістерді және методологияны меңгеру.

- Құзіретті болу керек: - - инвазиялық ауруларды мониторинг және болжау

мәселелерін шешіп, соның арқасында инвазиялық

аурулармен күресу тактикасын құрастыру.

13 Қорытынды бақылаудың түрі Емтихан

14 Кредиттердіалушарты Барлық жұмыс түрлерін графикке сай орындау


16 Әдебиеттер 1. Северин М. В., Понамарев Д. НБорзунов., В. М., Третьякова Т. Б.. Методы диагностики наиболее

распространенных протозоозов и гельминтозов Екатеринбург 1996г. -71с. 2. Авдюхина Т. И. Лабораторная диагностика

гельминтозов. Часть I. / Т. И. Авдюхина, Ю.П.Горбунова, Т.Н.Константинова //

Нематодозы. М.: РМАПО, 1993.-60с. 3. Бекиш О.-Я. Л. Современные принципы диагностики паразитарных заболеваний человека /

О—Я. Л. Бекиш // Эпидемиология, диагностика, лечение и профилактика паразитарных

заболеваний: тр. III науч.-практ. конф. Витебск, 2002.-С. 21-30. 4. Карнаухов В. К. Современные антигельминтики

и методы лечения гельминтозов: Обзор литературы / В. К. Карнаухов // Медицинская

паразитология. 1978. - № 6. - С. 90-99. 5. Акбаев М.Ш. и др. Паразитология и инвазионные болезни животных. М., «КолосС»,

2008. 6. Федоров К.П. и др. Основы общей и прикладной

ветеринарной паразитологии. Новосибирск, 2004. 7. Романенко Н.А. и др. Санитарная паразитология. М., «Медицина», 2000.

8. Антонов Б.И. Лабораторные исследования в ветеринарии: вирусные, риккетсиозные и

паразитарные болезни. М., «Агропромиздат», 1987. 238 с. 9. Кондрахин И.П. и др. Методы ветеринарной

клинической лабораторной диагностики. Справочник. М., «КолосС», 2004. 519 с.

10. Перадзе Т.В. И ДР. Руководство по инфекционным и инвазионным болезням, общим для человека и животных. Ленинград,

«Медицина», 1981. 278 с. 11. Кленова И.Ф., Мальцев К.Л., Яременко Н.А.,

Архипов И.А. Ветеринарные препараты в России. Справочник, том 1, 2. М., «Сельхозиздат», 2004, 575 и 463 с.

12. Искаков М.М., Дюсембаев С.Т. Профилактика и лечение инвазионных болезней

сельскохозяйственных животных и птиц. Алматы, 2006, 174 с. 13. Маланин Л.П., Морозов А.П. и др.

Ветеринарные препараты. М., «Агропромиздат», 1985. 14. Майский В.В., Муратов В.К. Фармакология с

рецептурой. М., «Медицина», 1976. 15.Орлов И.В., Агринский Н.И. и др. Практикум

по ветеринарной паразитологии. М., Изд. с/х литературы, 1962 16. Путинцева Л.С., Дремова В.П., Мальцева В.В.

Справочник по препаратам, разрешенным для применения в медицинской дезинсекции. Тюмень,

1995. 17. Синев Д.Н., Марченко Л.Г., Синева Т.Д. Рецептурный справочник. Санкт-Петербург,

«Фолиант», 2003, 304 с. 18. Шабдарбаева Г.С. Ветеринариялық

протозоология және арахноэнтомология. «Print-S» баспаханасы, Алматы, 2011, 275 б. 19. Kennedy C.R. Ecological Animal Parasitology. –

Blackwell Scientific Publications, Oxford, Londen, Edinburgh, Meleourne, 1975. – 163 p.

17 Жаңартылғанмерзімі 30.05.2016

№4 білім беру бағдарламасы «Жануарлар ауруларының диагностикасы және

терапиясы»

8 - модуль. Жануарлар аурулары диагностикасының, терапиясының және

профилактикасының заманауи әдістері

№ Модульдің шифры және

аталуы

ZMPKKZ 7310-Заманауи микробтарға және паразиттерге қарсы қолданылатын заттар;

ZhFDTOM 7311-Жануарлар ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері.

1. Модульге жауапты Заманбеков Н.А.-в.ғ.д., «Клиникалық ветеринарлық

медицина» кафедрасының профессоры

Есқожаев Ө.К. -в.ғ.к., «Клиникалық ветеринарлық медицина» кафедрасының профессоры

2. Модуль типі КП/ТК

3. Модуль деңгейі PhD. докторантура

4. 1 аптадағы сағат саны 6

5. Кредиттер саны 6

6. Оқу түрі Күндізгі

7. Семестр 1

8. Білімгерлер саны 1

9. Модульдің

пререквизиттері

Жалпы патология


постреквизиттері

ДҒЗЖ

11. Модуль мазмұны Заманауи микробтарға және паразиттерге қарсы

қолданылатын заттар: антисептикалық және

дезинфекциялық; химиотерапевтік заттар; кең спектрлік антибиотиктер; араластырылған

антибиотиктер; протозойлы және спирохетті инфекцияларды емдейтін заттар; вирустарға қарсы арналған препараттар; антигельминттік заттар;

буынаяқтыларға қарсы арналған заттар; дератизациялық заттар.

Жануарлар ауруларының диагностикасы мен

терапиясының өзекті мәселелері: жүрек-қантамыр, тыныстану, аз қорыту, несеп бөлу жүйелері

ауруларының; зат алмасу бұзылуының, қан және қан түзуші мүшелердің, ауыл шаруашылығы жануарлары

төлдерінің ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері.

12 Оқу нәтижелері Білуі тиіс: - заманауи микробтарға және паразиттерге қарсы

қолданылатын заттарды және олардың жануарлар организімне әсер ету механизмдерін;

-мал шаруашылығының қазіргі кездегі дамуындағы әр түрлі мүшелер мен жүйелер ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелерін;

- Төл ауруларының иммуномодулдейтін профилак-тикасы және терапиясының негізгі принциптерін.

Қабілетті болуы керек: -ветеринариялық тәжірибеде заманауи фармакология-лық дәрілік заттарды қолданудан;

- ауыл шаруашылық жануарлар ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері

тұрғысынан сауатты болуы; - төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдануынан және оның әсер етуін бағалауынан.

Құзіретті болу керек: -заманауи дәрілік заттар төңірегінде және олардың

фармакологиялық әсер ету механизмдерінен; - а.-ш. жануарлары ауруларының диагностикасы мен терапиясының өзекті мәселелері жөнінен;

-а.-ш. төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия

әдісін қолдану мәселелерінен.

13 Қорытынды бақылау түрі емтихан

14 Кредиттерді алу шарты Модулде қарастырылған барлық жұмыс түрлерін орындау және емтиханды қанағаттандырарлық бағаға тапсыру


16 Әдебиеттер: 1.Петров Р.В. Иммунология.- М.: Медицина, 1987.- 264

с. 2. Хаитов Р.М. Физиология иммунной системы.- М.:

2001.- 269 с. 3. Воронин Е.С., Петров А.М., Серых М.М., Девришов Д.А. Иммунология. М.: «Колос-Пресс», 2002.-405 с.

4. Соколов В.Д. Клиническая фармакология. Учебник. М.: Колос, 2003.

5. Субботин В.М., Субботина С.Г. Современные лекарственные средства в ветеринарии. – М., 2000. 6. Айтжанов Б.Д., Заманбеков Н.А., Утянов А.М. ж.б.

Фармакология – Оқулық, Алматы, 2016.-494 б. 7. Paradico C. Philippines Review Series Pharmacology.-

Philadelphia, 2003.-636 p. 8. Pharmacology: Workbook. Part-1. Автор Аляутдин Р.Н., Изд. ГЭОТАР-Медиа, 2010.-256 с.


9- модуль. Жануарлардың жұқпайтын ауруларын балау, емдеу және алдын алуының

негізгі принциптері

№ Модульдің шифры және аталуы

TAIPT 7312-Төл ауруларының иммуномодулдейтін профилактикасы және терапиясы;

ZhIAKZBEA7309-Жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістері.

1. Модульге жауапты Заманбеков Н.А.-в.ғ.д., «Клиникалық ветеринарлық

медицина» кафедрасының профессоры Есқожаев Ө.К. -в.ғ.к., «Клиникалық ветеринарлық медицина» кафедрасының профессоры

2. Модуль типі КП/ТК

Модуль деңгейі PhD. докторантура

3. 1 аптадағы сағат саны

6

4. Кредиттер саны 6

5. Оқу түрі Күндізгі

6. Семестр 1,2

7. Білімгерлер саны 1

8. Модульдің пререквизиттері

Жалпы иммунология, клиникалық гематология


постреквизиттері

ДҒЗЖ

10. Модуль мазмұны Төл ауруларының иммуномодулдейтін профилак-

тикасы және терапиясы. Шартты патогенді бактериялар мен вирустардың жіті ішектік және

респираторлық аурулардадағы рөлі және олардың

иммундық жүйеге әсері. Т- және В активинді, арнайы

поливалентті вакциндерді, қан сарысуларын, лактобактеринді, және бактериофагтарды а.-ш.

жануарлары төлдерінің жіті ішектік және респираторлық ауруларын емдеу және алдын алу үшін қолдану.

Жануарлардың ішкі ауруларын балау және

емдеудің заманауи әдістері. Ішкі ағза мен жүйелер

ауруларындағы заманауи балау әдістері: жүрек-қан-тамыр, тыныстану, ас қорыту, несеп бөлу, жүйке жүйелері, зат алмасу бұзылуы. Төл ауруларын балау

және емдеу үшін қолданылатын заманауи әдістер. Жануарлар ішкі ауруларында кездесетін жалпы емдеу

және алдын алу мәселелері.

11. Оқу нәтижелері Білуі тиіс: - Төл ауруларының иммуномодулдейтін профилак-тикасы және терапиясының негізгі принциптерін;

- Жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерін.

Қабілетті болуы керек: - төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдануынан және оның әсер етуін бағалауынан;

- іс-тәжірибе жүзінде жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерінен.

Құзіретті болу керек: -а.-ш. төл ауруларына иммуномодулдейтін терапия әдісін қолдану мәселелерінен;

- жануарлардың ішкі ауруларын балау және емдеудің заманауи әдістерінен.

12. Қорытынды бақылау түрі емтихан

13. Кредиттерді алу шарты Модулде қарастырылған барлық жұмыс түрлерін

орындау және емтиханды қанағаттандырарлық бағаға тапсыру

14. Модульдің ұзақтығы 2 семестр

15. Әдебиеттер: 1.Петров Р.В. Иммунология.- М.: Медицина, 1987.- 264

с. 2. Хаитов Р.М. Физиология иммунной системы.- М.:

2001.- 269 с. 3. Воронин Е.С., Петров А.М., Серых М.М., Девришов Д.А. Иммунология. М.: «Колос-Пресс», 2002.-405 с.

4. Соколов В.Д. Клиническая фармакология. Учебник. М.: Колос, 2003.

5. Субботин В.М., Субботина С.Г. Современные лекарственные средства в ветеринарии. – М., 2000. 6. Айтжанов Б.Д., Заманбеков Н.А., Утянов А.М. ж.б.

Фармакология – Оқулық, Алматы, 2016.-494 б. 7. Paradico C. Philippines Review Series Pharmacology.-

Philadelphia, 2003 -636 p. 8. Pharmacology: Workbook. Part-1. Автор Аляутдин Р.Н., Изд. ГЭОТАР-Медиа, 2010.-256 с.

16. Жаңартылған мерзімі 30.05.2016

№5 білім беру бағдарламасы «Ветеринариялық акушерлік және жануарлар

репродукциясының патологиясы»

10 - модуль. Ветеринариялық репродуктология

№ Модуль аты және шифр VA 7311 Ветеринариялық андрология;

BE 7312 Ветеринариялық эмбриология; KAG 7313 Клиникалық акушерства және гинекология;

SBA 7314 Сүт бездерінің аурулары;

1. Модулге жауапты Джуланов М.Н. – в.ғ.д., профессор, академик ҚазҰАЖҒ Туребеков О.Т. - в.ғ.к., профессор

2. Модуль типі ПД/КВ

3. Модуль деңгейі PhD докторантура

4. Количество часов в

неделю Бір аптадағы сағат саны

2/2/2/2

5. Кредит саны 3/3/3/3

6 Оқу түрі күндізгі

7. Семестр 1

8. Білім алушылар саны 1

9. Модуль пререквизиты модуля

Жалпы патология

10. Модуль постреквизиты

модуля

ДҒЗЖ

11. Пән мазмұны Ветеринарная андрология

Еркек малдың жыныс апаратының дамуы және

морфофункционалдық сипаты. Спермиогенез, Еркек малдың жыныстық үрдісін нейрогуморальдық реттеу.Еркек малдың жыныс апаратының инервациясы және қан

айналымы.шәует сапасына әсер ететін факторлар. Еркек малдың жыныстық және физиологиялық жетілуі.

Жыныстық рефлекстер. Эякулят алудың әдістері және

сапасын бағалау. Шәует құрамы. Шәует зерттеу реті. Шәуеттің биохимиясы. Шәует алу. Биосынама.

Андралогиялық зерттеу әдістері. Андрологиялқ зерттеуге қолданылатын құралдар және қондырғылар. Еркек малдың безеулігінің жіктелуі. Еркек малдың туа

біткен, кәріліктен, жасанды, алиментарлық, климатикалық, және эксплуатациялық бедеулігі.

Ұманың препуциның және жыныс мүшелерінің паталогиясын балау және емдеу. Ұрылу, соғылу. Жыныс мүшелерінің инфекциясы және инвазиясы. Жыныстық

рефлекстердің тежелуі және бұрмалануы. Еркек малдың жыныс апаратын (серологиялық,

имунологиялық, бактериологиялық, микроскопиялық) зертханалық әдістермен зерттеу.

Балаудың аманауи әдістерін қолдану (УДЗ, ренген

және лазермен балау). Еркек малдың жыныс апаратының паталогияларын емдеу жүйесін құрастыру.

Ветеринариялық эмбриология

Эмбриология мәні. Гаметоцит. Гаметогенез. Эмбриогенез. Жыныс торшаларының құрлысы. Ұрықтану

кезеңдері. Сперматогенез и овогенез. Эмбрион алу. Оценка качества Эмбрион сапасына баға бері. Эмбрион мен төлдің

дамуы.

Ішкі мүшелердің даму ерекшеліктері. Жүйке жүйесі, эдекриндік безедрдің және жыныстық жүйенің дамуы.

Қана айналу жүйесінің, гемопоэз және иммундық жүйесінің жүйесінің дамуы. Тыныс алу жүйесінің ерекшеліктері. Ас қорыту жүйесінің дамуы.

Шырыш бөлу жүйесінің дамуы. Эндокриндік жүйенің маңызы. Эмбрионның және төлдің дамуын қадағалау.

Клиническалық акушерлік және гинекология

Жыныс мүшелерінің патологияларының үрдісі. Патологии половых процессов. Баздықтық кезіндегі

паталогияларды анықтау және емдеу. Әр түлік жануарлардың жамбас қуысының ерекшеліктері. Туу

патологиялары. Опреативтік акушерліктің негізгі мәселелері. Туу актісінің динамикасы. Акушерлік аспаптар және негізгі туу кезіндегі көмек. Туу кезіндегі ота жасау.

Туу және туғаннан кеінгі асқынулар. Гиекологиялық зерттеу әдістері. Бедеулік және олардың

түрлері. Ұрғашы малдың туа біткен, кәріліктен, жасанды, алиментарлық, климатикалық, және эксплуатациялық бедеулігі. Сыртқы және ішкі жыныс мүшелерінің

патологияларын анықтау және емдеу. Акушерлік-гиекологиялық патологиялардағы қолданылатын құрал

жабдықтар. Жыныс мүшелерінің инфекциясы және инвазиясы.

Жыныстық рефлекстердің тежелуі және бұрмалануы.

Жыныс мүшелерінің инфекциясы және инвазиясының алдын алудағы ветеринариялық санитариялық алдын-алу.

Сүт безінің аурулары.

Сүт безінің морфофункционалдық сипаттамасы және дамуы. Сүт безінің лимфойттық және қан айналым жүйесі.

Сүт безінің дамуы. Сүт безінің патологияларының сипаты. Желінсаудың таралуы және жіктелуі.

Сүт безінің ісігін және патологияларын анықтау, балау және алдын алу. Дерматит,күйік, үсік, азықтық экзантема, фурункулез, емшек үрпісінің жарылуы, сүт безінің тасы,

ретенционды өсінді. Сүт безінің патологияларын анықтау, емдеу және алдын-алу.

Емшек үрмісінің қаяуы, сфинктерінің кеңейуі немесе тарылуы. Емшекке ота жасау. Сауу апараттарының орналасуына қойылатын ветеринарлық-санитарлық

талаптар.

12. Оқыту нәтижесі Білу қажет: - ветеринариялық эмбриологияны, еркек және ұрғашы

малдың жыныс апаратының дамуы және морфофункционалдық сипаты; - шәует алу және бағалау әдісі, жұмыртқалық, зигота,

эмбрион және төл; - акушерлік аспаптар, туу кезіндегі акушерлік көмек;

- андрологиялық және гинекологиялық зерттеу әдістері, бедеуліктің жіктелуі, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патологияларды анықтау, емдеу және

алдын-алу; - сүт безінің морфологиясы және физиологиясы,

желінсаудың жіктелуі, сүт безінің патологияларын

анықтау, емдеу және алдын-алу Жасай білу керек:

- жыныс циклінің феномендерін анықтау, жыныс рефлекстері, буаздық, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патологияларды, сүт безінің ауруларын

анықтау; - шәуетті сапасын анықтау, жұмыртқалық және зигота,

жануарлардың акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық патологияларды сауатты анықтап терапия жүргізу;

Игеру керек: - жыныс торшаларының сапасын анықтай білу, буаздықты

анықтау түрлерін білу, акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық диспансерлеу әдістерін білу; - акушерлік-гинекологиялық және андрологиялық

патологияларды анықтап, алдын –алу, ғылыми- теориялық білімін ұштастырып қандайда бір жағдай туындаған кезде

актуалды сұрақтарды шеше білу. Құзретті болуы керек: - ветеринариялық репродуктология.

13. Қорытынды бақылау

формасы

емтихан

14. Кредит алу шарттары Модульде көрсетілген бойынша барлық жұмыс түрлерін орындау және емтиханды ойдағыдай тапсыру (оң баға).

15. Модулдің мерзімі 1 семестр

16. Әдебиеттер: Негізгі

1. 1. Никитин В. Я.. Практикум по акушерству, гинекологии и биотехнике репродукции животных. М: Колос 2002

2. 2. Студенцов А. П., Шипилов B.C., Никитин В.Я.. Ветеринарное акушерство, гинекология и биотехника размножения животных М.: Колос 2000.

3. 3. Некрасов Г.Д., Суманова И.А. Акушерство, гинекология и биотехника воспроизводства животных: Учебное пособие

Год: 2007. 4. 4. Туребеков О.Т. Сиырдың желінсауын балау, емдеу және

алдын алу. Алматы, «Агроуниверситет» баспасы, 2006

5. 5. Жоланов М.Н., Қалтаев Ш.Қ., Жукин Б.Д., Қойбағаров К.У. Мал акушерлігі, гинекологиясы және көбею

биотехнологиясы. Оқулық. Алматы 2011. 6. 6. Жоланов М.Н., Қойбағаров Қ.У., Төребеков О.Т.. Мал

акушерлігі және гинекологиясы. Оқу құралы.

Агроуниверситет 2005 7. 7. Жоланов М.Н., Туребеков О.Т., Қойбагаров Қ.У.

"Асылдандыру орталығы жағдайында ауыл шаруашылық малының ұрығын алуға, мұздатып-қатыруға, сақтауға және бағалауға арналған нұсқау". изд. "Астана" 2003г.

8. 8. Семенов Б.С.(ред.), Елисеев А.Н. Частная ветеринарная хирургия. Учебник. – М.: Колос, 1999. – 496 с.

9. 9. Жукенов Д.У., Казеав Ю.Г., Калтаев Ш.К.Лечение, профилактика, гинекологических болезней коров. Алма – Ата, Қайнар, 1989

10. Стрижаков А. Н. Избранные лекции по акушерству и гинекологии . Д: Феникс, 2000.

http://window.edu.ru/resource/636/77636

http://window.edu.ru/resource/636/77636

11. Дуда В.И., Дуда Л.И., Дуда И. В. Патологическое

акушерство. Мн.: Выш.Школа, 2001

Қосымша

1. 1. Воронин И.И. Андрологическая диспансеризация быков-производителей. Рекомендации. М.Россельхозиздат. 1984 г.

47-с. 2. 2. Кудряшов Н.С. Учебное пособие Ветеринарная

андрология. Саранск. Мордов. Ун-т. 2001. 68-с. 3. 3. Воронин И.И. Андрологическая диспансеризация быков-

производителей. Рекомендации. М.Россельхозиздат. 1984 г.

47-с. 4. 4. Зверева Г.В. и др. Справочник по ветеринарному

акушерству. – Киев: Урожай, 1985. – 275 с. 5. 5. Калашник И.А. Стимулирующая терапия в ветеринарии.

- Киев: Урожай, 1990. – 160 с.

6. 6. Слободяник В.И. Методы оценки функционального состояния молочной железы коров. – Воронеж, 1999.

7. 7. Полянцев Н.И., Синявин А.Н. Акушерско-гинекологическая диспансеризация на молочных фермах.– М.:Росагропромиздат,1989..

8. 8. Гамаюнов В., Мосин В., Чернушенко В. Минеральное питание сельскохозяйственных животных. Смоленск, 1999.

17. Жаңартылған күн 30.05.2016

Documents

6D1201 - КазНАУ«6D120100 ± Ветеринариялық медицина» мамандығы бойынша білім беру бағдарламасы Кредит саны