С - repository.kaznmu.kzrepository.kaznmu.kz/13055/1/УМК Силлабус кредит... · Web viewИнформатика пәні Inf1105. Мамандығы 051303-«Фармация»

С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ

С.Д.АСФЕНДИЯРОВАИНФОРМАТИКА МОДУЛІ

СИЛЛАБУС

С и л л а б у с

Информатика пәні Inf1105

Мамандығы 051303-«Фармация»5B074800- «Фармациялық өндірістің технологиясы»051102- «Қоғамдық денсаулық сақтау»__________ 051101- «Мейіркештік іс»_____________________ 5В110400 - « Медициналық-профилактикалық іс » 050507 – «Менеджмент»

Модуль ИнформатикаКурс Бірінші Семестр І/ІІБарлығы 3 кредит (135 сағат)Практикалық сабақ 45 сағатСОБЖӨЖ 21 сағатАудиториялық 66 сағатСӨЖ 69 сағатБақылау түрі Емтихан

Алматы, 2012




СИЛЛАБУС

Доцент Ажибекова Ж.Ж. және оқыт. Жакипова Ш.А. дайындаған силлабус жұмыс бағдарламасына сәйкестендіріліп құрылды және кафедра отырысында талқыланып бекітілді.

№__ хаттама «___» ________ 2012ж.

Модуль жетекшісінің міндетін атқарушы, доцент Ажибекова Ж.Ж.

110 беттің 2 беті




СИЛЛАБУС

1. Жалпы мағлұматтар:

Жоғары оқу орнының аты С.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті

Модуль Информатика

Пән «Информатика», пән коды Inf1105Мамандық 051303-«Фармация»

5B074800- «Фармациялық өндірістің технологиясы»051102 - «Қоғамдық денсаулық сақтау» 051101- «Мейіркештік іс»5В110400 - «Медициналық-профилактикалық іс»050507 – «Менеджмент»

Оқу сағатының көлемі (кредит) 3 кредит (135 сағат)

Курс және оқу семестрі 1 курс, 1/2 семестр

Кафедра оқытушылары туралы мәліметтер:

№ аты жөні дәрежесі қызметі ғылыми жұмыстары1. Андаспаева Айкуль

Абжапаровнаф.м.ғ.к. доцент Диэлектрик және жартылай

өткізгіштік, жоғары оқу орнында жеке тұлғаның әлеуметтенуі

2. Ажибекова Жанар Жубандыковна

п.ғ.к. доцент Информатиканы оқыту әдістемесі

3. Шадинова Кунсулу Сейдазовна

п.ғ.к. доцент Информатиканы оқыту әдістемесі

4. Джаханова Бахыт Нурсагатовна

аға оқытушы Информатиканы оқыту әдістемесі

5. Омарбаева Арайлым Нурахымовна


6. Сержанова Куралай Шархановна


7. Жусипбекова Шолпан Ерлепесовна


8. РахимбаеваГульбаршынСабетовна


9. Баракова АлияШаризатовна

оқытушы Информатиканы оқыту әдістемесі

10. Жыланбаева Балкия Калибаевна


11. Бекенаева КымбатСлямовна


12. Жакипова Шынар Абубакировна






СИЛЛАБУС

Байланыс ақпараты:

№№ Кафедраның мекен жайы Телефон Электрондық поштаБөгенбай көшесі 151,№2 оқу ғимараты, 2 қабат

2926986ішкі байланыс 219,190

Пән саясаты:Практикалық сабақтарға және СОӨЖ-ге барлық студенттер қатысуға міндетті.

Практикалық және СОӨЖ сабақты себепті жағдайда жіберсе, оқытушыдан жіберген сабақтың тапсырмасын алып (деканат тарапынан жіберілген сабаққа жолдама болған жағдайда) оқытушыға жеке тапсыруға болады. Студент сабаққа кешікпей келуге міндетті. Кез-келген жіберілген практикалық жұмыс компьютерлік бөлмелерде тапсырылуы тиіс. Студенттің барлық оқу жұмысы семестр аралығында рейтинг-балдық жүйе негізінде өтілетіндіктен, студент өзіндік жұмысты уақытында орындап, тапсыруы тиіс. Бақыланатын жұмыс түрлері: 1) Біліктілік; 2) Практикалық дағды; 3) Коммуникативті дағды; 4) Құқықтық дағды; 5) Өзін-өзі оқыту (СӨЖ).

Бақылау түрлері курсты оқыту мақсатында жоспарланғанынна және қойылу логикасына қарай тізбектеліп тапсырылады.

Барлық аралық бақылауды тапсырмаған студент емтиханға жіберілмейді. Студенттер сабаққа тек ақ халатпен кіргізіледі.

2. Бағдарлама:Кіріспе

Жаппай ақпараттандыруға байланысты денсаулық сақтауда болашақ фармацевтерді жаңа компьютерлік технологиялармен таныстыру, медициналық ғылымды ақпараттандыру және информатика негіздері бойынша дайындау қажеттілігі туып отыр.

Пәннің мақсатыАқпараттық және коммуникациялық технологияны оқытуда білім, біліктілік және

дағды жүйесін қалыптастыру, медицина жоғары оқу орындарының студенттері ақпараттық және коммуникациялық технологияны оқу үрдісінде пайдалану, сонымен қатар студенттерді денсаулық сақтау ақпараттандыру әдістерімен таныстыру.

Электрондық үкімет ұсынатын, электрондық қызмет түрлерін пайдалануға үйрету.

Оқытудың міндеті:- Профессионалдық іс-әрекеттерде қазіргі кездегі компьютерлік программаларды

қолдану;- Медициналық биологиялық зерттеулерде «Медициналық статистика» программа

дестесін қолдану;- Медицина есептерін программалау мен алгоритмдерін құрудағы дағды және

біліктілікті қалыптастыру;- Интернет және жергілікті желіні қолдану қабілеттілігін қалыптастыру;- ҚР «Электрондық үкімет» құру жөніндегі Мемлекеттік бағдарламаның негізгі

мақсаттарымен және міндеттерімен студенттерді таныстыру. Бағдарламаны елге үлестірудегі, таратудағы механизмдер, бастапқы бағыт және мемлекеттік органдардағы ақпараттандырудың қазіргі кездегі жағдайын талдау.

Оқытудың соңғы қорытындысы:





СИЛЛАБУС

Когнитивті компоненттерін қалыптастыру (білім):- өз еңбегіндегі негізгі ұйымдастырулар- компьютер туралы қажетті мағлұматтар- профессионалдық іс-әректтер аясындағы маманға қажет ақпаратты өңдеудегі,

жинақтаудағы және сақтаудағы негізгі компьютерлік әдістер, - алгоритмдеу және программалау негіздері- жаңа компьютерлік технологиялар- қолданбалы программалар дестесін қолданып мысалдар қарастыру - ЭЕМ көмегімен медициналық биологиялық ақпаратты өңдеуге арналған мысалдар- Жаңа дәрілік заттар мен биологиялық активті заттардың күйлері туралы ақпараттарды

талдау және жинау әдістерінің негіздері- ҚР «Электрондық үкімет» құру жөніндегі Мемлекеттік бағдарламаның негізгі

мақсаттары мен міндеттері бағдарламаны елге үлестірудегі, таратудағы механизмдер, бастапқы бағыт және мемлекеттік органдардағы ақпараттандырудың қазіргі кездегі жағдайын талдау

- HTML тілінің негіздері- ҚР «Электрондық үкімет» архитектурасы және инфрақұрылымның базалық

компоненттері

Практикалық дағдыларын қалыптастыру :- Компьютермен жұмыс істеу, қолданбалы және стандартты программалармен жұмыс

істеу - Жаңа технологияны игеруі- Фармациялық және медициналық мазмұнды қарапайым есептердің алгоритмін құру

және қарапайым есептердің программасын жазу- Дамыған елдерде «Электрондық үкімет» қызметтерінің қарқындылығын талдау - Интернет ресурстарын пайдалану- Статистикалық талдау әдістерін қолдану- «Электрондық үкімет» тағайындаған электронды қызметтерді пайдалану- Барлық коммуникациялық технологиялар мен телемедициналарды пайдалану- Веб-құжаттарын құру

Аксиологиялық (коммуникативті) дағды:

- дискуссияға қатыса білу және өз көз қарасын,ойын жеткізе білу;- көшбасшылық қасиеттерін меңгеріп, топта жұмыс істеу қабілеттіліктерін дамыту;

Құқықтық дағды:

- "Ақпараттандыру" Қазақстан Республикасының Заңы 11.01.2007 N 217-III;- Ақпараттандыру туралы негізгі мақалалар;- Электронды ақпараттық ресурстар;- Мемлекеттік ақпараттық жүйелердегі ақпараттық жүйелерді өңдеу, сақтау,

көшірудің негізгі талаптары;- Электронды ақпараттық ресурстар және ақпараттық жүйелердің электронды

ресурстарын тіркеу;- "ЭЛЕКТРОНДЫ ҮКІМЕТ" аясындағы мемлекеттік жүйелердің ара

қатынастарының тәртібі;





СИЛЛАБУС

- Физикалық және заңды тұлғаларға электрондық ақпараттық ресурстардың тәртібін көрсету.

Пәннің пререквизитіМедициналық жоғары оқу орнында «Информатика» курсын оқыту мектептегі «Информатика» және «Математика» пәндері бойынша алынған негізгі білімдеріне сүйенеді.

Пәннің постреквизиті: Биостатистика Политология Социология Жалпы гигиена

Дәрістердің, практикалық сабақтардың, СОБЖӨЖ, СӨЖ тақырыптық жоспары

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАРдың ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ:№ Сабақтың тақырыбы Оқу

сағатының көлемі

1 Кіріспе. Информатика пәні және құрылымы.ЭЕМ жұмысының математикалық негіздері

3

2 Қазіргі есептеу техникасының дамуының сатылық сипаттамасы. ЭЕМ жұмысының логикалық негіздері

3

3 Компьютердің аппараттық және программалық жабдықтамасы. Операциялық жүйелер

3

4 Қолданбалы программалық жабдықтама: Мәтіндік процессорлар

3

5 Қолданбалы программалық жабдықтама: Кестелік процессорлар

3

6 Медициналық статистика негіздері 37 Қолданбалы программалық жабдықтама:

Деректер қорымен жұмыс3

8 Сұраныс, форма және есеп құру 39 Желілік технологиялар. Интернет. HTML тілінің негіздері. Web-

парақтар құру3

10 Web-парақты форматтау 311 «Қазақстанның электрондық үкіметі» порталында е-қызмет алу 312 Программалауға кіріспе 313 Delphi тілінің негіздері 314 Delphi ортасында программалау негіздері 315 Delphi ортасында программаны жөндеу 3

Барлығы 45СОБЖӨЖ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ:

№ п.п.

Сабақ тақырыбы Оқу сағатының

көлемі





СИЛЛАБУС

1 Кіріспе. Информатика пәні және құрылымы.ЭЕМ жұмысының математикалық негіздері

2

2 Қазіргі есептеу техникасының дамуының сатылық сипаттамасы. ЭЕМ жұмысының логикалық логикалық негіздері

1

3 Қолданбалы программалық жабдықтама: Мәтіндік процессорлар

2

4 Қолданбалы программалық жабдықтама: Кестелік процессорлар

2

5 Медициналық статистика негіздері 26 Қолданбалы программалық жабдықтама:

Деректер қорымен жұмыс2

7 Сұраныс, форма және есеп құру 1Аралық бақылау 1

8 Желілік технологиялар. Интернет. HTML тілінің негіздері. Web-парақтар құру

1

Web-парақты форматтау 19 «Қазақстанның электрондық үкіметі» порталында е-қызмет алу 1

Аралық бақылау 110 Delphi ортасында программалау негіздері 211 Delphi ортасында программаны жөндеу 1

Аралық бақылау 1Барлығы 21

СӨЖ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ:№

п.п.Тақырыбы Сағат

көлемі1 Компьютердің аппараттық және программалық жабдықтамасы.

Операциялық жүйелер6

2 Денсаулық сақтау жүйесіндегі классификация мен кодтау 63 Жеке медициналық карталар 64 MS Power Point-та презентация құру 65 Foto Shop графикалық редакторы 66 Создание Web – страниц с помощью программы Front Page бағдарламасы

көмегімен Web-парақтар құру 6

7 ЭҮ дамуының сатылық сипаттамасы 68 Қашықтан оқыту

(e-Learning)6

9 Қоғамдық денсаулық сақтау жүйесінде ақпаратты басқарудың этикалық және құқықтық қағидалары

7

10 Медициналық ақпараттық жүйелер 711 Программалауға кіріспе 7

Барлығы 69

Әдебиеттер тізіміНегізгі:





СИЛЛАБУС

1. Бобровский С. И.. Учебный курс Delphi7. Питер, 2006г.2. Алексеева И.В. Сборник задач и упражнений по курсу «Информатика». – Обнинск:

Обнинский институт атомной энергетики, 2007. 3. Власов В.К., Королев Л.Н. Элементы информатики./ Под. Ред. Л.Н. Королева.- М.:

Наука, 2008 г. 4. Информатика.- / Под ред. Н.В. Макаровой. – М.: Финансы и статистика, 2007. – 768 с. 5. Информатика: Учебник для вузов.- / Под ред. С.В. Симоновича. – СПб.: Питер, 2008. 6. Кураков Л.П., Лебедев Е.К. Информатика. – М.: Вуз и школа, 2009. – 636с.

Қосымша:1. Хакимова Т. Компьютерлік өңдеудің әдістемелері. Оқу құралы. Алматы, 2007.2. Бөркінбаев К.М. Информатика. Оқулық Алматы 20053. Изтлеуов М.К., Беккужина А.И. Жалимбетова Н.К. Информатика. Оқулық Ақтөбе, 2005.4. Могилев и др. Информатика: Учебное пособие для вузов / А.В.Могилев, Н.И.Пак,

Е.К.Хеннер; Под ред. Е.К. Хеннера. - М.: Изд. центр "Академия", 2008 5. Острейковский В.А. Информатика. – м.: Высшая школа, 2007.- 512с. 6. Першиков В.И., Савинков В.М. Толковый словарь по информатике. – 2-е изд. Доп. – М.:

Финансы и статистика, 2008. 7. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователей. – М.: 2007. 8. Якубайтис Э.А. Информационные сети и системы: Справочная книга.- М.: Финансы и

статистика, 2008 9. Государственная программа снижения информационного неравенства в РК на 2007-2009

годыот 2007 г.

Оқыту және сабақ беру әдістері: Практикалық сабақтар: семинарлар, ситуациялық есептерді шығару, қызық ойындар,

оқиғаларды талдау және талқылау. Студенттердің өзіндік жұмысы: әдебиеттермен танысу, ситуациялық есептерді шығару,

глоссарияны құру, сауалнама тапсырмаларын шешу, эссе, ғылыми рефераттарды дайындау және қорғау.

Білімді бағалау ережелері және критерилері Ағымды бақылау практикалық сабақтар уақытында бақыланады. Мақсат – теориялық материалды меңгеруді жүйелі түрде тексеру, теориялық білімді практикада қолдана алу. Практикалық сабақ:

Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).

Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс).

Ситуациялық есептерді шығару (студент әрбір сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс).Практикалық жұмыстың орындалуы практикалық сабақта тексеріледі.

СӨЖ:Қорғау:

реферат; эссе;





СИЛЛАБУС

тақырып бойынша презентацияны демонстрациялау.

Өзіндік жұмыстың орындалуын тексеру.СӨЖ арналған әдістемелік нұсқауда әрбір СӨЖ-дың тапсырмалары берілген.

Бақылау жұмысы: Компьютерде сауалнама түрінде өткізілетін коллоквиум және ауызша сұрау. Қорытынды бақылау: Бақылау және ағымды бақылауды ескере отырып емтихан (ауызша, жазбаша немесе сауалнама түрінде) алу.Консультация уақыты: Консультация емтиханға екі күн қалғанда сағ. 10.00-де өткізіледі.Бақылау жұмысының уақыты: 5, 10 аптаҚорытынды бақылау уақыты: семестр соңында оқу бөлімі бекіткен кесте бойынша өткізіледі.

Білімді бағалау критерилері мен ережелері:

Ағымдағы бақылау t – құзыреттіліктің қалыптасу деңгейін бағалауt= (Z+N+K+P+S)/n мұндағы n – барлық құзыреттіліктер бойынша тапсырмалар саны Z: z1+z2+…+zn - Білім үшін баға (тестлеу, ауызша сұрау) N: n1+n2+…+nn - Дағдылар үшін баға (есептер шығару, прак. жұмыс) K: k1+k2+…+kn - Коммуникативті дағды үшін баға (тақырыптың негізгі сұрақтары бойынша пікір алмасу) P: p1+p2+…+pn - Құқықтық компетенция үшін баға (құралдармен жұмыс істеу кезінде техника қауіпсіздігін сақтау және т.б.) S: s1+ s2+…+sn - СӨЖ үшін баға (әдебиетпен, ғаламтормен жеке жұмыс жасау, ситуациялық есептер шығару; презентация дайындау, тест тапсырмаларын орындау, рефераттар мен эсселерді дайындау және қорғау)Әр құзіреттіліктер 100 балдық шкаламен есептелінеді.

Студенттің өзіндік жұмысы (СӨЖ)- ең жоғарғы пайызы 100%-СӨЖ –дің барлық тапсырмасын толық орындағанда - 100%- СӨЖ - тапсырмасын 75 % - тен жоғары орындаса - 75 -95% - СӨЖ тапсырмасын 50 % - тен жоғары, бірақ 75% төмен орындаса- 50-70%- СӨЖ тапсырмасын 50 % - тен төмен орындаса - 10 – 49%- СӨЖ тапсырмасын орындамаса - 0%

Ағымдағы бақылау: тестлеу, ауызша сұрау, ситуациялық есептерді шығару, сабақ нәтижелерін безендіруді тексеру және т.б.

Аралық бақылау: коллоквиум тестлеу және билет бойынша ауызша сұрау түрінде өткізіледі

Студенттің қорытынды бағасы бойынша жіберу рейтингі 60 %-дан кем болмау керек, және келесі формула бойынша анықталадыRд= (t+r1+r2+r3)/3 × 0,6 мұндағы t – ағымдағы бақылау





СИЛЛАБУС

r1 – бірінші аралық бақылау, r2 – екінші аралық бақылау r3 – үшінші аралық бақылауҚорытынды бақылау Интегралданған емтихан екі кезеңнен тұрады: 1) тестлеу, 2) ауызша (билеттер бойынша.)

Тестлеу компьютерлермен Тестлеу Орталығында өткізіледі. Пән бойынша ауызша сұрау кафедрада өткізіледі. Қорытынды баға жіберу рейтингі мен қорытында бақылау бағаларының қосындысынан тұрады.

Қорытынды баға жіберу рейтнгісі мен қорытынды бақылау бағасынан тұрады: I = R х 0,6 + E х 0,4, мұндағые I – қорытынды баға R– жіберу рейтингі бағасы E – қорытынды бақылау бағасы (пән бойынша емтихан) Қорытынды 60% -қ жіберілу рейтингі мен 40%-қ қорытынды бақылау бағасынан тұрады.

Емтихан ведомостына пән бойынша қорытынды баға төменде көрсетілген кестеге сәйкес баллдардың (ұпайлардың) сандық және әріптік эквивалентінде қойылады

Оқу процесі кезінде студент 11 СӨЖ орындауы тиіс, оның 2 СӨЖ-і оқытушыға тапсырылады.Студент СӨЖ-дің төрт тақырыбын міндетті түрде: «MS Power Point презентациясын құру» , ал екінші тақырыпты студенттің қалауы бойынша тапсыруы тиіс.СӨЖ-дің барлық 11 тақырыбының сұрақтары қорытынды бақылауға енгізілген. СОБЖӨЖ бағаланбайды.

Пән бойынша әріптік-баллдық (ұпайлық)-рейтингтік бағасыӘріп жүйесі

бойынша бағалау

Баллдардың (ұпайлардың) сандық эквиваленті

Пайыздық мазмұны Дәстүрлі жүйе бойынша бағалау

А 4,0 95-100 ҮздікА- 3,67 90-94В+ 3,33 85-89 ЖақсыВ 3,0 80-84В- 2,67 75-79С+ 2,33 70-74 ҚанағаттанарлықС 2,0 65-69С- 1,67 60-64Д+ 1,33 55-59Д 1,0 50-54Ғ 0 0-49 Нашар

1 курс студенттеріне арналған «Информатика» пәні бойыншақұзіреттіліктің қалыптасу деңгейін бағалау





СИЛЛАБУС

Тақырыптар Сабақ түрі, сағат саны

Қамтылатын бағалау құзіреттіліктеріБілімmax

100%

Практикалық дағды

max 100%

Коммуник.дағды

max 100%

Құқықтық дағдыmax

100%

Өзін-өзі оқытуmax

100%П

ракт

икал

ық

саба

қ

СО

ӨЖ

СӨ

Ж

1.

Кіріспе. Информатика пәні және құрылымы.ЭЕМ жұмысының математикалық негіздері

3 2 Сауалнама

ауызша жауап

РҚ ақпараттандыру

заңы туралы сұрау

2.

Қазіргі есептеу техникасының дамуының сатылық сипаттамасы . ЭЕМ жұмысының логикалық негіздері



ДК прак-қ жұмыс-ң нәтижесін

тексеру.

3.

Компьютердің аппараттық және программалық жабдықтамасы. Операциялық жүйе (ОЖ)




тексеру.

Жеке тапсырманы

орындау қабілетін тексеру

4.

Қолданбалы программалық жабдықтама. Mәтіндік процессорлар




тексеру.

5.

Қолданбалы программалық жабдықтама.Кестелік процессорлар




тексеру.

6.

Денсаулық сақтау жүйесіндегі классификациялау және кодтау

6 Жеке тапсырманы


7. Медициналық 3 2 Сауалн ДК прак-қ





СИЛЛАБУС

статистика негіздері

ама ауызша жауап

жұмыс-ң нәтижесін

тексеру.

8.

Қолданбалы программалық жабдықтама. Мәліметтер қорымен жұмыс.

3 2 Сауалнама ауызша жауап


тексеру.

9.

Сұраныс, форма және есеп берумен жұмыс істеу

3 1 ДК прак-қ жұмыс-ң нәтижесін

тексеру.

10.1

Аралық бақылау 1сауална

ма

Жеке тапсырма

ны орындау қабілетін тексеру

11.1

Жеке медициналық карталар



12.1

MS Power Point презентациясын құру



13.1

Графикалық редактор Foto Shop



14.1

Желілік технологиялар. Интернет. HTML тілінің негіздері. Web парақтарды құру




тексеру.

15.1

Web парақтарды пішімдеу




тексеру.





СИЛЛАБУС

16.1

Front Page бағдарламасының көмегімен Web парақтарды құру



17.1

«Қазақстанның электрондық үкімет» порталынан е-қызметтерді алу

3 1 Бағалау парағы

ҚР авторлық құқық Туралы сұрау

18.1

ЭҮ архитектурасы

6 Эссе жазу

19.1

Аралық бақылау 1сауална

ма



20.1

Қашықтықтан оқыту (e-Learning)



21.2

Денсаулық сақтау жүйесіндегі ақпаратты басқарудың этикалық және құқықтық қағидалары



22.2

Медициналық ақпараттық жүйелер



23.2

Программалауға кіріспе




тексеру.


орындау қабілетін





СИЛЛАБУС

тексеру

24.2

Delphi тілінің негіздері

3 Сауалнама



тексеру.

25.2

Delphi ортасында программалау негіздері

3 2 ДК практика-

лық жұмысты

ң нәтижесін тексеру.

26.2

Delphi ортасында программаны жөндеу

3 1 ДК прак-қ жұмыс-ң нәтижесін

тексеру.

27.2

Аралық бақылау 1 сауалнама



45 21 69 14 16 1 2 7

«Информатика» пәні бойынша біліктілік дағдысына арналған бағалау парағы:а) сауалнама Test.exe программасымен қойылады - 0-100 балл б) ауызша жауап бойынша:- тақырыпты талқылауда ауызша жауабы толық және дұрыс болса – 88-100 балл- тақырыпты талқылауда ауызша жауабы толық емес және дұрыс болса – 75-87 балл- кейбір кемшіліктермен толық емес жауап болса –60-74 балл- тақырып толық қамтылмаған, дұрыс емес жауап болса – 50-59 балл- жауап жоқ болса – 0 балл. в) қорытынды балл: (а+б)/2

«Информатика» пәні бойынша практикалық құзыреттілікке арналған бағалау парағы:- жеке тапсырманы дұрыс орындап және оны толық қорғаған болса – 88-100 балл- жеке тапсырма толық емес және оны толық емес қорғаған болса – 75-87 балл- жеке тапсырма толық емес және оны бірнеше кемшіліктермен қорғаған болса –60-74 балл- жеке тапсырма толық болмаса– 50-59 балл-жеке тапсырма орындалмаса – 0 балл .

«Информатика» пәні бойынша коммуникативті құзыреттілікке арналған бағалау парағы:- тақырыпты талқылауда ауызша жауабы толық және дұрыс болса – 88-100 балл- тақырыпты талқылауда ауызша жауабы толық емес және дұрыс болса – 75-87 балл- кейбір кемшіліктермен толық емес жауап болса –60-74 балл- тақырып толық қамтылмаған, дұрыс емес жауап болса – 50-59 балл- жауап жоқ болса – 0 балл.





СИЛЛАБУС

«Информатика» пәні бойынша құқықтық құзіреттілікке арналған бағалау парағы:- заңдарды талқылауда ауызша жауабы толық және дұрыс болса – 88-100 балл- заңдарды талқылауда ауызша жауабы толық емес және дұрыс болса – 75-87 балл- кейбір кемшіліктермен толық емес жауап болса –60-74 балл- заңдарды толық қамтылмаған, дұрыс емес жауап болса – 50-59 балл- жауап жоқ болса – 0 балл.

«Информатика» пәні бойынша құқықтық құзіреттілікке арналған бағалау парағы:- СӨЖ-дің талаптарын толық орындаған жағдайда-90-100 балл- тапсырма толық емес орындалып кемшілік жіберілген болса-75-89 балл- тапсырма толық емес орындалып бірнеше қателік жіберілген болса-50-74 балл- СӨЖ талаптары орындалмаған көптеген қателіктер болса -0-49 балл.





СИЛЛАБУС

Мамандығы: «Фармация», «Фармациялық өндірістің технологиясы», «Қоғамдық денсаулық сақтау», «Мейіркештік іс», «Медициналық-профилактикалық іс», «Менеджмент».

Модуль: Информатика

Практикалық сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар

Курс: 1Пән: Информатика

Құрастырушылар: кафедраның ПОҚ-ы

Алматы, 2012 ж





СИЛЛАБУС

Модуль отырысында талқыланды № хаттама ж.

Бекітілді модуль жетек., міндетін атқарушы

______ доц.Ажибекова Ж.Ж.





СИЛЛАБУС

№1 тақырып. Кіріспе. Информатика пәні және құрылымы. ЭЕМ жұмысының математикалық негіздері

Мақсаты: Ақпараттық қоғам туралы ұғым қалыптастыру, ақпараттық өнім мен қызмет нарығының құрылымын көрсету, информатиканың қызметі мен рөлін түсіндіру. Дербес компьютердің жалпы жұмыс істеу принциптерімен таңысу.

Оқытудың міндеті: информатиканың құрамдас бөліктері және объектілері, пән туралы түсінікті қалыптастыру. Ақпараттың физикалық және математикалық аспектілерін және информатиканың математикалық негізін оқып үйрену.

Ұйымдастыру кезеңі: -5 мин Студенттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.

Құзыреттілікті қалыптастыру саны: біліктілік, коммуникативті, құқықтық дағды.

Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин1. Пән, объектілер және информатика құрамының бөлігі.2. Ақпараттың физикалық және математикалық аспектілері. 3. Информатиканың математикалық негіздері. 4. Дискретизация туралы түсінік.

Үзіліс -10 мин

Оқыту және сабақ беру әдістері: ажурная пила (студенттер мектеп бағдарламасын еске түсіре отырып, бірбіріне түсіндіру арқылы жаңа тақырыпты меңгереді), есептер шығару.

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды

білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).

Құқықтық дағдыны бағалау техника қауіпсіздігін жазбаша сұрау түрінде жүргізіледі.

Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минПрактикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық және типтік есептерді шешу.

Ондық санау жүйесіндегі сандарды екілік санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1) 32310 8) 12510

2) 15010 9) 22910

3) 28310 10) 8810

4) 42810 11) 25510

5) 31510 12) 32510

6) 18110 13) 25910

7) 17610 14) 65210

Сегіздік жүйесіндегі сандарды ондық санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1) 124; 6) 4407; 11) 125;





СИЛЛАБУС

2) 357; 7) 3556; 12) 321;3) 706; 8) 6754; 13) 654;4) 235; 9) 3701; 14) 332;5) 663; 10) 5564; 15) 326;

Сегіздік санау жүйесіндегі сандарды екілік санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1) 45; 6) 365; 11) 1657;2) 73; 7) 321; 12) 2566;3) 35; 8) 257; 13) 3265;4) 61; 9) 652; 14) 7415;5) 72; 10) 234; 15) 3614;

Оналтылық санау жүйесіндегі сандарды екілік санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1) 4AB16; 8) 36A816;2) E5D16; 9) 7A9016;3) 8F216; 10) DE3216;

4) 1AF316; 11) 3FF916;

5) 25B16; 12) 48FD16;6) 45ED16; 13) AE9716;

7) 12EE16; 14) 48A16;

Оналтыдық санау жүйесіндегі сандарды ондық санау жүйесіне ауыстырыңыз: 1) 3D2316 8) 12516

2) 15F16 9) 22A916

3) 2E316 10) 8D316

4) 42DD16 11) 25E516

5) AE1516 12) 32D16

6) 1F8116 13) A5916

7) 17DE16 14) 6DF16

Қосуды орындаңыздар:1) 0110+0110= 6) 1101+0110=2) 11001+10111= 7) 1010+011=3) 10001+11101= 8) 10111+1011=4) 11001+11100= 9) 111010+1110=5) 11000+11101= 10) 110011+100011=

Азайтуды орындаңыздар:1) 11010-01101= 6) 10111-1001=2) 1101-0110= 7) 111011-11001=3) 1101-111= 8) 10111-11100=4) 10001-1011= 9) 11110-1001=5) 11011-1001= 10) 101011-10111=

Көбейтуді орындаңыздар:1) 1011´110= 6) 1101´101=2) 11001´111= 7) 1010´101=3) 0101´10= 8) 10001´111=4) 1000´101= 9) 1110´1001=5) 10111´1100= 10) 11011´100=

Кестені толтырыңыздар:Ондық с.ж. Екілік с.ж. Сегіздік с.ж. Оналтылық с.ж.

35811011101011





СИЛЛАБУС

I- Нұс қа

547164А

I I -Н

ұсқа

634472

7АС1101111010101

I I I

-Н

ұсқа

5821Ғ6Е

1000111101010364

IV-Н

ұсқа

3691000011111101

6414D61

V-Н

ұсқа

46811010001011

7342D4A

VI-

Нұс

қа

654632

5AD1100001010101

VII

-Нұс

қа 2861D8E

1011111101011274

VII

I-Н

ұсқа

4921111011001101

3754C61

IX-Н

ұсқа

417110011101011

737952F

X-Н

ұсқа

744476

78FC1101101010101

XI-

Нұс

қа

5424D67

1000100111010





СИЛЛАБУС

267

Әдебиеттер:1. В.Л. Бройдо, О.П. Ильина. «Архитектура ЭВМ и систем» Санкт-Петербург, 2009 г. 24-76

стр.2. Цилькер Б.Я., Орлов С. А. «Организация ЭВМ и систем» Питер, 2004г. 668стр.3. В.Я.Гельман. «Медицинская информатика». Санкт-Петербург, 2002 г. 3-15 стр.4. С.В.Симонович. «Информатика. Базовый курс. 2-издание».Санкт-Петербург, 2003г. 3-40

стр 5. С.В.Глушаков, А.С.Сурядный. Персональный компьютер. М.Фолио.2004 г. 5-15 стр6. А.Н. Степанов Информатика 4-е издание. Питер 2005 г. 47 стр.7. Под. редакцией проф. Н. В. Макаровой. «Информатика». М., 2006г. 3-27 стр.8. Б.Бөрібаев. Информатика және компьютер, Алматы "Білім" 1995 ж. 9. Е.Қ. Балапанов, Б.Б. Бөрібаев, А.Б. Дәулетқұлов «Жаңа информациялық технологиялар» А, 2003 ж.


Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 минЖұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.

Соңғы білім деңгейлерін бақылау -20 мин.Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

Бақылау Сұрақтар:1. Ақпарат деген не?2. "Информатика" термині нені білдіреді? 3. Информатиканың негізгі бөліктерін және оның қолданылуындағы басты бағыттарды

атаңыздар. 4. Ақпарат адамнан адамға қалай беріледі және беру формасы неге байланысты?

Сауалнамалар: «Информатика пәніне кіріспе» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: 5- минОқытушы біліктілік, коммуникативті және құқықтық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үш құзыреттілігі (біліктілік, құқықтық, коммуникативті дағды ) бойынша журналға баға қойылады.





СИЛЛАБУС

№2 тақырып. Қазіргі есептеу техникасының дамуының сатылық сипаттамасы. ЭЕМ жұмысының логикалық негіздері

Мақсаты: Дербес компьютердің аппараттық бөлігінің қызметі және құрылымы туралы негізгі түсінік беру. Есептеу техникасының негізгі даму тенденциясымен танысу. Дербес компьютердің негізгі түрлерін ажырата білуге үйрету.

Оқытудың міндеті: Дербес компьютерлердің архитектурасы және компьютерлердің ішкі және сыртқы құрылғыларымен танысу.

Ұйымдастыру кезеңі: 5-минСтуденттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.

Құзыреттілікті қалыптастыру саны: білім.

Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин1. Дербес компьютердің құрамына кіретін негізгі блоктар.2. Компьютердің логикалық элементтері дегеніміз не?3. ЖӘНЕ, НЕМЕСЕ, ЕМЕС сызбаларын көрсетіңіз.4. Триггер дегеніміз не?5. Қосындылауыш дегеніміз не?


Оқыту және сабақ беру әдістері: семинар



ДК-де практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта нақты дағдыны алу үшін жеке тапсырмаларды орындауы тиіс).

Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минБіліктілік дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.

Тапсырма:Тақырып бойынша тапсырмалар:

1- тапсырма «ЕМЕС», «ЖӘНЕ», «НЕМЕСЕ», «ЖӘНЕ-ЕМЕС», «НЕМЕСЕ-ЕМЕС» логикалық элементтерінің теңдеуін жазып, ақиқат кестесін толтырыңыз.2- тапсырмаҮш айнымалы шамадан тұратын У(Х1, Х2, Х3) кез- келген логикалық функцияны ойластырыңыз:





СИЛЛАБУС

а) ақиқат кестесін толтырыңыз;б) сәйкес функционалдық сызбасын құрастырыңыз;в) ақиқат кестесін пайдалану арқылы функционалдық сызбаның жұмысын түсіндіріңіз.3- тапсырмаa) Берілген құрылымдық теңдеуге сәйкес функционалдық сызбаны құрастырыңыз:

б) Берілген құрылымдық теңдеуге сәйкес функционалдық сызбаны құрастырыңыз: 4- тапсырма

Берілген функционалдық сызбаға сәйкес теңдеуін анықтаңыз:

5- тапсырмаБерілген функционалдық сызбаға сәйкес теңдеуін анықтаңыз:

6- тапсырмаЛогикалық құрылғының берілген функционалдық сызбасы бойынша теңдеуін құрастырыңыз:

7- тапсырмаБерілген ақиқат кестесі арқылы логикалық құрылғының орындайтын амалын анықтаңыз.


Х1 Х2 Х3 У0 0 0 00 0 1 0


Х1 Х2 Х3 У0 0 0 10 0 1 10 1 0 10 1 1 11 0 0 11 0 1 11 1 0 11 1 1 0

Y

& F(X, Y)X

F(X, Y)X

Y

& 1

1

Y

1 F(X, Y)X 1




СИЛЛАБУС

0 1 0 00 1 1 01 0 0 01 0 1 01 1 0 01 1 1 1


Х1 Х2 Х3 У0 0 0 00 0 1 10 1 0 10 1 1 11 0 0 11 0 1 11 1 0 11 1 1 1


Әдебиеттер:1. Бройдо В.Л. Персональные ЭВМ: архитектура и программирование на Ассемблере. - СПб.:ГИЭА, 19942. Нортон П. Программно-аппаратная организация IBM PC. –Киев: 19973. Гельман В.Я. Медицинская информатика. СПб. “Питер”. 20014. Герасевич В. Компьютер для врача. СПб. 2002 5. Симонович С. В. Информатика. Базовый курс. СПб. “Питер”. 2003 6. Глушаков С.В., Сурядный А.С. Персональный компьютер. М.Фолио. 2004 7. Макарова Н.В. Информатика 3-издание. Москва 2006 8. Байжұманов М.Қ., Жапсарбаева Л.Қ. Информатика. 2004 ж.9. Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006 ж.10. Лыскова В., Ракитина Е. Логика в информатике. Москва 2006 г.


Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 мин


Х1 Х2 Х3 У0 0 0 10 0 1 00 1 0 00 1 1 01 0 0 01 0 1 01 1 0 01 1 1 0




СИЛЛАБУС

Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.

Соңғы білім деңгейлерін бақылау -20 минОқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

Бақылау Сұрақтар:

1. Микропроцессор дегеніміз не және оның атқаратын қызметі қандай? 2. Жүйелік блоктың алдыңғы тақтасында не орналасады?3. Процессордың ырғақтық жиілігі дегеніміз не және оның өлшем бірлігі туралы

айтыңыз. 4. Процессордың разрядтылығы деген не?5. Математикалық сопроцессор не үшін қажет?6. BIOS микросхемасы деген не? 7. Арифметикалық – логикалық құрылғының орындайтын қызметі.8. Сыртқы құрылғылардың қандай түрлерін білесіз? 9. Ақпаратты енгізу құрылғылары.10. Ақпаратты шығару құрылғылары.11. Мультимедиа құралдарды атаңыз.

Сауалнамалар: «Қазіргі есептеу техникасының дамуының сатылық сипаттамасы» тақырыбын «Информатика» жинағынан қараңыз.

Бағалау: 5- минОқытушы біліктілік дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілігі (біліктілік) бойынша журналға баға қойылады.

№3 тақырып. Компьютердің аппараттық және программалық жабдықтамасы. Операциялық жүйе (ОЖ)

Мақсаты: Windows ХР амалдық жүйесін пайдалануды және концепцияның негізгі жағдайларын тұрғызуды оқып үйрену.

Оқытудың міндеті: Windows амалдық жүйесінде: жұмыс үстелін баптау, терезелермен жұмыс жасау, иерархиялық файлдық жүйе құру, Windows-тегі объектілерді байланыстыру жұмыстарын қабылдаудың технологиялық негізін қалыптастыру.

Өткізу формасы: типтік тапсырмаларды орындау

Ұйымдастыру кезеңі: -5минСтуденттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.





СИЛЛАБУС

Студенттің өз бетімен жұмысы: -45 минПрактикалық дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.

Тақырып бойынша тапсырмалар:1. Жұмыс үстеліндегі белгішелерді жанама мәзірінің көмегімен белгілі бір ретпен

орналастыру.2. «Пуск» бас мәзірінен Бағдарламалар, Стандарттар (қалауыңыз бойынша) екі

бағдарламасын жүктеңіз. Екі бағдарламаны бүкіл экранға (каскад, жоғарыдан төмен, солдан оңға) ашыңыз.

3. Бағдарламаның біреуін жинаңыз, екінші бағдарламаны <Восстановить> батырмасы арқылы бастапқы қалпына қайта келтіріңіз. Тышқанның көмегімен терезенің өлшемін өзгертіңіз.

4. MS WORD бағдарламасының лақабын құрыңыз. Құрылған лақаптың көмегімен бағдарламаны жүктеңіз. Құрылған лақапты жойыңыз.

5. Бас батырманың көмегімен есептер тақтасын экран бетінен жасырыңыз және классикалық түрге ауыстырыңыз.

6. С:\student бумасындағы бірнеше файлдар тобын архивке жіберіңіз, қайта архивтен шығарыңыз.

7. Стандартты бағдарламадағы «Дискіні тазалау»(Очистка диска) командасын пайдаланып С дискісін тазалаңыз.

8. Стандартты бағдарламадағы «Дискіні дефрагментациялау» (Дефрагментация диска) командасын пайдаланып С дискісін дефрагментациялаңыз.

9. Іздеу командасының көмегімен С дискісінде кеңейтілуі «.doc немесе .xls» болып келетін барлық файлдар тобын шығарыңыз.

10. Жұмыс үстеліне өз атыңызбен бума құрыңыз. Құрылған бумаға файл құрыңыз (атын өзгертіңіз, атрибутын «Тек оқу» үшін жасаңыз). Құрылған файлды жұмыс үстеліне ( ұстап тұрып жылжыту, жанама мәзір, пернелер комбинациясы ) әдістерінің көмегімен көшіріп, орнын аустырыңыз. Өзіңіз құрған буманы жойыңыз, қайта қалпына келтіріңіз.

II. STUDENT қалтасында иерархиялық файлдық жүйе құруыңыз және жетектегіштің көмегімен көрсетіңіз:





СИЛЛАБУС

III . Кестені толтырыңыз. (калькулятор программа көмегімен)Ондық с.ж. Екілік с.ж. Оналтылық с.ж. Сегіздік с.ж.

11000001111999

11111100001235

15789

А548С324

D24E10000

1010110111010111658FB

4121

b) Екілік сандарды қосыңыз: 10000+10101= ; 111111+10000= ; 100+1000= ; 101010101+1= ; 1010111+101= ; 10+111111= ; 1010101111+11= ; 10+1= ;

c) Оналтылық сандарды көбейтіңіз: 12*А21= ; 32* 4D= ; 5*C = ; 99*F= ; 698E* 2= ; 256F* 5= .


Өзіндік жұмыс -40 мин

Үлестірмелі материал: карточкада көрсетілген тапсырмалар

Әдебиеттер:1. Фигурнов В.Э.. IBM PC для пользователя. 6-издание. Москва. 1996 г. 172- 270 cтр.2. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. 2-издание. Москва. 1997 г. 362-466 стр.3. Гельман В.Я.Медицинская информатика. Питер. 2001 г. 49-72 стр.4. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 г. 67-112 стр.5. Гельман В.Л. Медицинская информатика. Москва. 2002 г. 49-72 стр.6. Симонович С., Г.Евсеев, А.Алексеев. Общая информатика. Москва. 2002 г. 96-411 стр. 7. Симонович С.В. Информатика. Базовый курс. 2-издание. Питер. 2003 г. 116-139.8. Симонович С., Г.Евсеев, В. Мураховский. Вы купили компьютер. Москва. “АСТ-

ПРЕСС КНИГА”. 2004 г. 118-287 стр.9. Глушаков С.В., Сурядный А.С.. Персональный компьютер. Москва. 2004 г. 32-183 стр.10. Информатика. Под редакцией проф. Н.В.Макаровой. Москва «Фин.стат». 2005. 458-

504. 11. Изтлеуов М.К., Беккужина А.И., Емжарова Г.У. Информатика. Актобе.2005. 165-210

бет.12. Беркінбаев К.Н. Информатика. Алматы. 2005. 169-243 бет.13. Жапарова Г.Э. Информатика. Алматы. 2006. 71-91 бет.14. Хакимова Т. Компьютерлік өңдеудің әдістері. 10-13 бет.

Соңғы білім деңгейлерін бақылау -10 мин





СИЛЛАБУС

Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді.

БақылауСұрақтар:

1. Жұмыс үстелінің негізгі төрт объектісін атаңыз?2. «Пуск» бас мәзір командаларының қызметін атаңыз?3. Терезе түрлерін атаңыз: анықтамалық, сұқбаттық, қолданбалы бағдарламалық және

қалталық.4. Жаңа қалта қалай құрылады?5. Жаңа лақап қалай құрылады?6. Жұмыс үстелінің фондық суретін қалай өзгертеді?7. Экранның заставкасын қалай өзгертеді?8. Блокнот мәтіндік редакторында құжатты қалай құруға болады?9. Графикалық құжат қалай құрылады?10. Құрылған құжатты C:\Student қалтасына қалай сақтауға болады?11. Мәтінді пішімдеу мен өңдеудің арасында қандай айырмашылық бар?12. Сақтау және Қайта сақтау командаларының арасында қандай айырмашылық бар?13. Архиватор-бағдарламасының қызметі.14. Диск дефрагментациясы дегеніміз не?

Сауалнамалар: «Компьютердің бағдарламалық жабдықтамасы: Windows амалдық жүйесі(АЖ)» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

№4 тақырып. Қолданбалы программалық жабдықтама. Mәтіндік процессорлар

Мақсаты: Мәтіндік құжатты құруды, сақтауды, өңдеуді және пішімдеуді (колонтитулды кірістіруді, орфографиялық тексеруді, мәтінді өңдеуде белгілеуді, ауыстыруды және іздеп табуды) оқып-үйрену. Құжаттармен жұмысты жеңілдететін және тездететін арнайы функцияларды оқып-үйрену: автоауысу, автомәтін. Мәтіндік редактордың үлгілерін оқып-үйрену. кестені құруды, оны өңдеуді және кестеде есептеулер жүргізуді оқып-үйрену. Графикалық объектілермен жұмыс істеуді оқып-үйрену.

Оқытудың міндеті: Құжатты безендіру, пішімдеу және мәтінді өңдеу, сонымен бірге колонтитул қою, автоауыстыру, автомәтін, сақтау және мәтіндік үлгілерді енгізудегі практикалық біліктіліктер мен дағдыларды қалыптастыру. MS Word мәтіндік редакторын өз кәсіптік деңгейінде қолдану мүмкіндігін қалыптастыру.

Ұйымдастыру кезеңі: -5 минСтуденттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.

Құзыреттілікті қалыптастыру саны: білім және практикалық дағды.

Тақырыптың негізгі сұрақтары: – 45 мин1. Мәтінмен жұмыс істеу, сақтау, пішімдеу және өңдеу. 2. Бірнеше құжаттық терезелермен жұмыс істеу. Алмасу буферінің қызметі. Іздеу

және ауыстыру.





СИЛЛАБУС

3. Офографиялық тексеру (синонимдер, антонимдер). Автоауыстыру және автомәтін. Автоматты түрде құжатты сақтау.

4. Мәтінді өңдеу (кадр және үлкен әріп (буквицы)). 5. Тізімдер. Колонтитул.6. Үлгілермен жұмыс істеу. 7. Библиографиялық безендіру.8. Кестелер (кесте құру тәсілдері, кесте құрылымын өзгерту және оны өңдеу,

кестеде есептеулер жүргізу). Берілгендер бойынша диаграмма тұрғызу. 9. Графикалық объектілерді енгізу және онымен жұмыс істеу (сурет, клип,

фигурлар, диаграмма, SmartArt, WordArt, формула, символ).


Оқыту және сабақ беру әдістері: типтік және ситуациялық есептерді шешу

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: ДК-де тестілеу (студент берілген тақырып бойынша минимальді білімді және дағдыны

тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын тестке жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).


Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минБіліктілікті, практикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.

Тапсырмалар: 1 тапсырма. Мәтіндік процессор Word 2007 құжатты құру, сақтау және қайта жүктеудегі негізгі принциптермен танысу.

1. Word –ты жүктеу.2. Экранға бетті белгілеу (разметка страницы) режимін тағайындаңыз. 3. Негізгі параметрді (қаріп тип - Times New Roman, қаріп өлшемі - 12, мәтінді тегістеу

– сол жақ бойынша) тағайындаңыз.4. Мәтінді теру барысында Enter пернесін қолданбай, берілген үлгі (5.1 - сурет)

бойынша теріп шығыңыз. 5. Тап1.docx атымен мәтінді сақтаңыз. «Сохранить как…» және «Сохранить»

командасындағы айырмашылықтарға назар аударыңыздар.6. Құжатқа Автоматты сақтау параметрін әрбір 10 минут сайын сақтаңыз деп

тағайындаңыз.7. Құжатты жауып, қайта жүктеңіз.8. Word 2007ортасынан шығыңыз.

Құрметті студенттер! Сіздерді «Комфорт» атты компьютерлік фирманың салтанатты презентациясына шақырамыз. Фирма қазақстанның нарық аумағында бірнеше жылдан бері жұмыс істеуде. Еліміздегі көптеген тұтынушылар біздің ақпараттық компьютерлік техникамызды қолданып қана қойма онымен жұмыс істегенді ұнатады. Сонымен қатар жаңа





СИЛЛАБУС

ақпараттық техникаларға көрме ұйымдастырылады. Сіздер үшін есігіміз ашық. Мекен –жайымыз: Компьютер көшесі 100 үй, сағ. 18-00, байланыс телефоны 123-45-67-89.

5.1 - сурет

2 тапсырма. Құжатты өңдеу.

1. Тап1.docx файлын жүктеңіз.2. Мәтін теру барысында жіберілген қатені түзетіңіз (дұрыс жазу, тезаурус, аударма).3. 5.2 - суретімен салыстыра отырып, мәтінді абзацтарға бөліңіз.4. Фрагменттерді белгілеу әдістерін көрсетіңіз (сөз, сөйлем, символ, бір жолды тұтас,

жолдарды топтап, абзац, бүкіл мәтін). 5. Абзацтын көшірмесін жанама және негізгі мәзірдің көмегімен алыңыз, сосын

жойыңыз.6. Абзацқа символ, сөз және сөйлемнің көшірмесін кірістіріңіз. 7. Іздеу командасы бойынша келесі амалдарды орындаңыздар:

Түбірлес сөз, мысалы компьютер сөзін табыңыздар, Ж әрпінен басталатын сөздерді табыңыздар.

8. Бүкіл мәтінді көшіріп алыңызда, бір студентке арнап шақыру билетін жазыңыз. Мысалы, Қымбатты Жанар!

9. Бір кезкелген сөзді ауыстырыңыз. Мысалы, фирманы - кеңсеге.10. Байланыс телефоны 123-45-67-89 бірнеше мәрте мәтінге қойып шығу үшін авто

ауыстыру командасын қолданыңыз. 11. Тап1.docx файлын Тап2.docx деп қайта сақтаңыз.

Құрметті студенттер! Сіздерді «Комфорт» атты компьютерлік фирманың салтанатты презентациясына

шақырамыз. Фирма қазақстанның нарық аумағында бірнеше жылдан бері жұмыс істеуде.

Еліміздегі көптеген тұтынушылар біздің ақпараттық компьютерлік техникамызды қолданып қана қойма, онымен жұмыс істегенді ұнатады. Сонымен қатар жаңа ақпараттық техникаларға көрме ұйымдастырылады.

Сіздер үшін есігіміз ашық. Мекен –жайымыз: Компьютер көшесі 100 үй, байланыс телефоны 123-45-67-89.

5.2 - сурет

3 тапсырма.Word процессоры ұсынған үлгі бойынша құжат құру.

1. Word анықтамалық жүйесін жүктеңіз. Үлгі (шаблон) туралы ақпаратты оқып шығыңыз. 2. Үлгіні пайдалана отырып, өз резюмеңізді жазыңыз.3. Файлды өз есіміңізбен сақтаңыз.

4 тапсырма. Тап2.docx құжаттын пішімдеу.

1. Тап2.docx файлын жүктеңіз.





СИЛЛАБУС

2. Құрметті студенттер! фрагментін жартылай қоюландырыңыз және қәріп өлшемін 18 пт тағайындаңыз.

3. Құрметті студенттер! Фрагментін орта тұсқа тағайындаңыз және бас әріпке ауыстырыңыз (строчные буквы на прописные).

4. Жоларалық интервалдың параметрін: бірінші жол үшін – 3; екінші жол үшін - 4; үшінші жол үшін – 2 тағайындаңыз.

5. Құжатты 5.3- суретіне сәйкестендіріп пішімдеңіздер. 6. Фрагменттерге неше түрлі жиектеулер мен тұтас бояу енгізіңіз. 7. Құжаттағы өзгерісті сақтаңыз.

Қ Ұ Р М Е Т Т І С Т У Д Е Н Т Т Е Р !Сіздерді «Комфорт» атты компьютерлік фирманың

салтанатты презентациясына шақырамыз.Фирма қазақстанның нарық аумағында бірнеше жылдан бері жұмыс істеуде.

Еліміздегі көптеген тұтынушылар біздің ақпараттық компьютерлік техникамызды қолданып қана қойма, онымен жұмыс істегенді ұнатады. Сонымен қатар жаңа ақпараттық техникаларға көрме ұйымдастырылады.

СІЗДЕР ҮШІН ЕСІГІМІЗ АШЫҚ. Мекен –жайымыз: Компьютер көшесі 100 үй, сағ. 18-00байланыс телефоны 123-45-67-89.

5.3 - сурет

5 тапсырма.Мәтінге нөмірленген және маркирленген тізімді енгізу. Ол үшін:

1. Жаға құжат құрыңыз. 2. 5.4-суретінде берілген мәтінді теріңіз. Бірінші жолды тақырып ретінде қаріпін

үлкейтіп алыңыз.3. 2-3 жолды нөмірленген тізім етіп тағайындаңыз.4. 4 –жолды орта тұсқа қойып, жартылай қоюланған қаріпті тағайындаңыз. 5. 5- жолды бірінші деңгейлі маркирленген тізім түрінде тағайындаңыз.6. 11-18 жолдарды бірінші деңгейлі маркирленген тізім түрінде тағайындаңыз.7. 6-10 және 12-17 жолдарды екінші деңгейлі маркирленген тізім түрінде

тағайындаңыз. Маркирленген тізімнің түрін өзгертіңіз.8. Тап3. Docx деп файлды сақтаңыз.

Есте сақтаңыздар!Пішімдеу үшін ең алдымен мәтінде белгілеп алу керек.Мәзір немесе Абзац саймандарының көмегімен мәтінді пішімдеуге болады.

Мәтінді пішімдеу – келесі тапсырмаларды орындай алу деген сөз:яғни, мына парамертлерді тағайындау:Қәріп түрі (тип),Өлшемі, астын сызу, түсін өзгертуҚаріптің эффектін анықтау:жоғарғы индекс,төменгі индекс,





СИЛЛАБУС

сызылған (зачеркнутый), толыққан, тығыздалған (утопленный),және т.б..;символ аралық және жоларалық интервалды тағайындау;бірінші абзацты жаңа жолдан бастау және т.б. көптеген амалдар.

5.4-сурет5 тапсырма.Стиль астарлы бетпен жұмыс істеу. Құжаттың әр абзацының бірінші бас әріптеріне «Буквицы» стилін қолдану. Библиографияны безендіру.

1. Жаңа құжат құрыңыз. 2. Анықтама терезесі арқылы Автоауыстыру командасы туралы ақпаратты оқып

шығыңыз. Көшірмесін алыңыз.3. Құжатқа фрагмент көшірмесін мына амалдар арқылы алыңыз:

1- абзацты Алмасу буфері; 2- абзацты Жанама мәзір.

4. 1- абзацты 3- ші абзацқа «сүйреп әкелу-және-кірістіру» амалымен орынын ауыстырыңыз.

5. Құжаттың әр абзацының бірінші бас әріптеріне «Буквицы» стилін қолданыңыз.

6. Абзацқа қалауыңыз бойынша жаңа стиль тағайындаңыз.7. Ерекшеленген фрагментке жаңа стиль таңайындаңыз8. Библиографиялық ережені пайдаланып, келесі бетте оқулықтар тізімін

жазыңыз (жалпы түрі: Фамилия1, Фамилия2. Негізгі атауы: тақырыпша. – басылымы: баспахана аты, жылы. –бет 5.

9. Құжатты сақтап, жабыңыз.

6 тапсырма.Мәтінді колонка түрінде орналастыру.

1. Тап3.docx құжаттын жүктеңіз.2. Мәтінді екі колонка түрінде орналастырыңыз: сол колонкаға екі деңгейлі

маркирленген тізімді, оң колонкаға бір деңгейлі маркирленген тізімді.

7 тапсырма.Бірнеше тереземен жұмыс істеу. Мәтіндік құжаттар арасындағы ақпарат алмасу. Колонтитул.

1. Кезкелген мәтіндік файлды жүктеңіз. 2. Құжат көшірмесін бес бетке орналастырыңыз. 3. Жоғарғы және төменгі индексті қолдана отырып, құжатты төмендегі фрагментпен

толықтырыңыз: х1,2 = а3+b3.

4. Жоғарғы оң жақ бұрышқа бет нөмірін орналастырыңыз. 5. Үлгіні қолдана отырып, тақ және жұп беттер үшін колонтитул кірістіріңіз.6. Жоғарғы жұп беттің колонтитуліне файл атын және ағымды күнді кірістіріңіз.7. Төменгі тақ беттің колонтитуліне өз аты-жөніңізді кірістіріңіз.

8 тапсырма.





СИЛЛАБУС

Кестемен жұмыс істеу.1. 10 бағаннан және 15 жолдан тұратын кесте құрыңыз.2. Бірінші жолдың ұяшықтарын біріктіріңіз. 3. 1-ші бағанның 2-15 жолдары үшін баған енін – 0,5 см етіп тағайындаңыз.4. 2-ші бағанның 2-15 жолдары үшін баған енін – 3 см етіп тағайындаңыз.5. 3-5 бағандардың 2-15 жолдары үшін баған енін - 1,5 см етіп тағайындаңыз.6. Кестеге үлгі (6.1 - сурет) бойынша мәтін енгізіңіз. Мәтін қарпі - Times New Roman,

өлшемі – 10, мәтінді тасмалдаңыз.7. «Барлығы» атты бағанға есептеулер жүргізіңіз. 8. Кестені жиектеңіз.9. «Орташа балл және топтар» бағандары бойынша диаграмма тұрғызыңыз.10. Екінші бағанның сол жағына жаңа баған кірістіріңіз.11. Бірінші жолға жаңа жол кірістіріңіз. 12. Кестені бөліңіз. Қайта қалпына келтіріңіз. 13. Кестені мәтінге және мәтінді кестеге айналдырыңыз. 14. Құжатты Кесте 1.docx деп сақтаңыз.

Суденттердің сабақ үлгерімі туралы мәлімет № Оқылатын

пәндер Топ Орташа

баллТапсы

р-ғандар

бағалар5 4 3 2 к/ж

Информатика

1 01_1 4 2 1 2 12 01_2 3 3 2 23 02_1 2 1 4 1 24 02_2 1 5 2 2

БарлығыЖоғары математика

1 01_1 1 3 4 1 12 01_2 1 5 2 23 02_1 1 1 6 1 14 02_2 1 1 2 2 4

Барлығы Орташа көрсеткіш

9 тапсырма.Графикалық объектілермен (SmartArt, фигура, клип және сурет қою) жұмыс істеу. Құжатқа WordArt көмегімен декоративтік мәтін және арнайы символ енгізу. Формула қою.

1. Жаңа құжат құрыңыз. Файлды өз бумаңызда Сурет деп сақтаңыз. 2. Сурет кірістіріңіз. Сол суретті мәтіннің артына рең (фон) ретінде орналастырыңыз. 3. Суретке төмендегідей параметрлерді тағайындаңыз:

өлшемі: биіктігі - 9 см, ені – 6 см; жиектеу: сызықтың қалыңдығы - 2,5пт, сызық түсі - көк;





СИЛЛАБУС

суретті мәтін ортасына кірістіру (обтекание по контуру).4. Тағы да бір сурет кірістіріңздер. WordArt сайманының көмегімен суретке ат қойыңыз.5. Және де суретті сипаттайтын мәтінді фигураға (выноска) жазыңыз.6. Барлық графикалық объектілерді топтастырыңыз. 7. Бетті бөліңіз. Жаңа бетте «Информатика» пәніне арналған реферат тағайындаңыз

және сол тақырыпқа сай келетін символды кірістіріңіз. 8. SmartArt объектінің көмегімен ата-тегіңізді құрыңыз.

10 тапсырма.Формула редакторы.

1.Жаңа құжат құрыңыз және онда келесі мәтінді тере отырып формуланы енгізіңіз.Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс

, a=

.Келесі бетте мына формуланы теріп жазыңыз C=

Әдебиеттер:1. Богумирский Б. Энциклопедия Windows 98., 2-е изд., СПб. “Питер”. 2001. 2. Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Питер”. 2001. 3. Герасевич В.. Компьютер для врача. СПб. 2002. 4. Симонович С. В. Информатика. Базовый курс.СПб. “Питер”. 2003.5. С.В.Глушаков, А.С.Сурядный Персональный компьютер. М.Фолио.2004.6. Хэлворсон М., Янг М. Эффективная работа с Microsoft Office 2000. СПб. “Питер”. 2001. 7. Робин У. Эффективная работа с Microsoft Word 2000. СПб. “Питер”. 2001. 8. Андаспаева А.А. Новичку о работе на персональном компьютере Windows – 95, 98

Алматы. 2001.9. Бөрібаев Б. Информатика және компьютер, Алматы "Білім" 1995 ж.10. Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б.Б., Дәулетқұлов А.Б. «Жаңа информациялық технологиялар»

Алматы, 2003 ж.11. Байжұманов Б.Қ, Жапсарбаева Л.Қ.. Информатика. 2004ж.12. Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006 ж.



Соңғы білім деңгейлерін бақылау -20 минОқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. ДК-де тестілейді.Бақылау





СИЛЛАБУС

Сұрақтары: 1. Word мәтіндік редакторын қалай жүктеуге болады?2. Word мәзірінің негізгі бөлімдерін атаңыз?3. Құжаттағы қаріп өлшемін, түсін қалай өзгертуге болады?4. Жоларалық интервал қалай беріледі?5. Бетті қалай нөмірлеуге болады?6. Бетке колонтитулды қалай қоюға болады?7. Сөздің дұрыс жазылу нұсқасына, стандартты қатені қалай келтіруге болады? 8. Автомәтін функциясының қызметі?9. Автомәтін элементтерінің сақталуы қалай жүзеге асады?10. Автомәтін элементі ретінде суретті қолдануға бола ма?11. Құжатты шаблон ретінде сақтау кезіндегі сіздің әрекетіңіз?12. Құжатты автоматты түрде сақтау қалайша жүзеге асады?13. Кестені қалай қоюға болады?14. Кестеге баған және жолды қалай қосуға болады?15. Кесте ұяшығындағы мәтінді тік және көлденең тегістеуді қалай өзгертуге болады?16. Құжатқа графикалық бейнелеуді қалай қоюға болады?17. Бейнелеудің ішкі түрін қалай өзгертуге болады?18. WORD мәтіндік редакторына диаграмманы қалай орналастыруға болады?19. Мәтінді WordArt көмегімен қалай безендіруге болады?20. Құжатқа ерекше символды қалай кірістіруге болады?21. Формула редакторы мен қалай жұмыс істеуге болады?

Сауалнамалар: «Мәтіндік процессор MS Word» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: -5 мин

Оқытушы біліктілік және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп, студенттің екі құзыреттілігі (біліктілігі және практикалық дағды) бойынша журналға баға қояды.

№5 тақырып. Қолданбалы программалық жабдықтама. Кестелік процессорлар

Мақсаты: Excel интерфейсімен танысу. Функциялар мен формулаларды пайдалана отырып әртүрлі есептеулер жүргізу, қарапайым статистикалық мәліметтерді өңдеуді үйрену мен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру. Графиктер мен диаграммаларды тұрғызу.

Оқытудың міндеті: MS Excel қолданбалы программасының көмегімен кесте құру, формула енгізу, блокпен жұмыс істеу, қарапайым статистикалық мәліметтерді есептеуді, әр түрлі диаграмма құрудағы практикалық дағдыны қалыптастыру.


Құзыреттілікті қалыптастыру саны: практикалық дағды.





СИЛЛАБУС

Тақырыптың негізгі сұрақтары: – 45 мин1. Тұтынушы интерфейсі. 2. Блокпен жұмыс істеу. 3. Функция және диаграмма шеберлерімен жұмыс істеу. 4. Деректерге статистикалық өңдеу жүргізу: орташа мәндерді анықтау, дисперсия.5. Полгигон және гистограмма тұрғызу. 6. Корреляциялық тәуелділіктің математикалық моделі және графиктерін тұрғызу.


Оқыту және сабақ беру әдістері: оқытудың ақпараттық технологиясы.




Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минПрактикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.

Тапсырмалар: 1-тапсырма1. MS Excel-де өзі тобыңызбен аталатын файл құрыңыз. Оны С:\ Student бумасында сақтаңыз.2. Кестені жиектеңіз және «Автопішім» командасы арқылы «3-ші классикалық » түрін жасаңыз;3. «Салмағы» және «Бойы» жолдарының кемуі бойынша сұрыптаңыз;4. «Автосүзгі» командасын қолданып:

а) Баған бойынша берілгендердің «Салмағы» 59-дан үлкенін көрсетіңіз;б) Баған бойынша берілгендердің «Бойы» 172-ден кіші және теңдерін көрсетіңіз;в) Баған бойынша берілгендердің «Фамилиясын», «А»-әріпінен басталатындарын

көрсетіңіз;5.«Функция шеберін» қолданып, орташа мәнін, дисперсиясын және корреляция коэффициентін есептеңіз.6. MS Excel-де құрылған кесте мен диаграмманы Word-қа тасымалдаңыз; №1 кесте





СИЛЛАБУС

Статистикалық есеп№ Аты-жөні Салмағы Бойы1 Азанбаева Г. 61 1632 Бөгедаев А. 64 1723 Көкебаев Б. 76 1754 Илипов М. 81 1805 Қамиева А. 53 1606 Өміржанов Қ 75 1797 Акімбаев Р. 69 1768 Кенесбаева А. 57 1659 Нұрымбетов М. 67 17610 Жумашев Ж. 70 17811 Тайбуринова Н. 54 161

1-кестеге байланысты кестені толтырып, есептеулер жүргізіңіз;Параметрлер

Орташа мәнін Дисперсия КорреляцияСалмағыБойы

2-тапсырма 3-ші кестеге байланысты төмендегі командаларды орындаңыз;

Ескерту: бағаналар бойынша сәйкес функцияны қолдана отырып, С2:L12 ұяшықтарындағы мәндерді есептеңіз.№3 кесте

3-тапсырма 4-ші кестені толтырыңыз: Ескерту: 3-кестеден Х және У жиымдарын қолданып,

Нәтиже бағанындағы мәнді есептеп шығарыңыз.№4 кесте

4-тапсырма


Амалдар Нәтиже1. Х және У-гі сандарды қосу2. Х-гі сандарды көбейту3. У-гі сандарды көбейту4. Х-тің сандарын қосу Х>0 үшін5. У тің сандарын қосу У>=2 үшін6. У-тің сандарын қосу Х>=07. Пи (сан)8. Пи (градус)9. 180 градустың радианы10. 16 санын 3-ке бөлгендегі қалдық




СИЛЛАБУС

а) Дисперсия және корреляция коэффициентін есептеңіз:

5-тапсырмаа) Жаңа парақ қосып, атын «Студент» деп ауыстырыңыз;б) Берілгені К және Х , табу керек Y1, Y2 , Y мәндерін;в) Қосындысын, ең үлкен және ең кіші мәндерін есептеңіз;г) «Функция шеберін» қолданып, К және Х мәндерінің дисперсиясын және орта мәнін есептеңіз.д) Типі “График” болатын «Х» алаңын сұрыптап график тұрғызыңыз.

К Х Y1=X^4+2K Y2=3X^2-5K+Y1 Y=(Y1/Y2)

18 6624 2561 7246 7757 1213 7428 4516 80минимум максимумсуммасрзначдиспер

Үзілісі -10 мин




Мед.статбасқармасының туылуы және өлімі туралы есебінің кестесі

Жылдар Тууы Өлімі1991 9,3 12,51992 7,4 13,51993 6,6 17,41994 7,1 17,21995 7,0 15,91996 6,6 14,2

дисперсиякоэффициент корреляции




СИЛЛАБУС

Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

Бақылау Сұрақтар:1. Функция шеберін қалай шақырамыз?2. Кестеге бағана мен жолды қосу жолдарын көрсетіңіз?3. Берілгендерді қалай ұяшыққа енгізуге болады?4. Бағаналардың ені мен жолдың биіктігін қалай өзгертуге болады? 5. Ұяшықтың мазмұнын қалай көшіруге, орнын ауыстыруға және жоюға болады?6. Ұяшықты қалай өңдеуге және біріктіруге болады? 7. Жұмыс парақтарының атын қалай ауыстыруға болады?8. Деректерді сұрыптау үшін қандай команда орындалады?9. Диаграмманы қалай құруға, өңдеуге және толықтыруға болады? 10. Диаграмма шебері қалай жұмыс істейді (типтері, алғашқы мәліметтер, параметрлер және

диаграммалардың орнын ауыстыру, диаграмма аумағын өңдеу - түр, қаріп, қасиеті)?

Сауалнамалар: «MS Excel электрондық кестесі» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: -5 минОқытушы практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілік (практикалық дағды ) бойынша журналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Питер”. 2001.1. Герасевич В.. Компьютер для врача. СПб. 2002.2. Симонович С. В. Информатика. Базовый курс. СПб. “Питер”. 2003.3. Глушаков С.В., Сурядный А.С. Персональный компьютер. М. Фолио. 2004. 4. Шилина А.Л. Экспресс-курс Microsoft Excel XP. М.:АСТ Мн Харвест, 2007. 5. Андаспаева А.А. Новичку о работе на персональном компьютере Windows - 95, 98 Алматы

2001 г.6. Байжұманов М.Қ., Жапсарбаева Л.Қ. Информатика. 2004.7. Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006.

№6 тақырып. Медициналық статистика негіздері

Мақсаты: Анализ құрал-сайманын оқып-үйрену: сипаттау статистикасын, орташаның қос екітаңдамалы t – тестін, екітаңдамалы Z- тестін. Бірнеше парақпен жұмыс істеуді, Excel программасының арнайы мүмкіндіктерін оқып-үйрену.





СИЛЛАБУС

Оқытудың міндеті: Анализ Дестесін баптауды және статистикалық деректерді өңдеуде Анализ құрал-сайманын қолдануды меңгеру. Бір парарақтан екінші параққа өту, параққа тақырып құру, формулаға басқа беттерден сілтеме қоюды, парақта кестелерді консолидациялау, атауы бар диапазондар құру, кітапты тексеру, түсініктеме қою әдістерін үйретіп, дағдыларын қалыптастыру.


Құзыреттілікті қалыптастыру саны: біліктілік, практикалық дағды.

Тақырыптың негізгі сұрақтары: - 45 мин1. Бір парақтан екінші параққа өту. Параққа тақырып қою. 2. Формулаға басқа беттердегі мәліметтерге сілтеме қою. Парақтағы кестелерді

консолидациялау. 3. Ұяшықтарға ат беру. Аттарды пайдалану. Кітапты тексеру. 4. Кестелермен жұмыс істеу кезіндегі кездесетін қателер.5. Excel құжаттарына қолжетімділікті шектеу. Құжатты қолжетемді ету және кітаптарды

біріктіру.


Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: : оқытудың ақпараттық технологиясы Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды



Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минБіліктілік, практикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.

Тапсырмалар1-тапсырма «Өз жасыңды біл»а) Өз жасыңызды күндерде, апталарда және жылдарда қанша екенін біліңіз;

Орындалу реті: - Microsoft Excel 2007 бағдарламасын іске қосу;- №1 электрондық кестесін толтыру

№1 кесте

Менің жасым1 Ағымдағы күн 2 Туған күніңіз 3 Күндермен есептегендегі жасым





СИЛЛАБУС

4 Аптамен есептегендегі жасым

5Жылдармен есептегендегі жасым

- ағымдағы күнді және өз туылған күніңізді Дата форматында енгізіңіз;- Күндермен есептегендегі жасым тұсындағы бос ұяшыққа мына формуланы енгізіңіз:

= ағымдағы күнді көрсететін ұяшықтың абсолютті адресі – туған күніңізді көрсететін ұяшықтың абсолютті адресі

- Аптамен есептегендегі жасым тұсындағы бос ұяшыққа мына формуланы енгізіңіз:

= (ағымдағы күнді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі – туған күніңізді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі)/7

- жылмен есептегендегі жасым тұсындағы бос ұяшыққа мына формуланы енгізіңіз:

= (ағымдағы күнді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі – туған күніңізді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі)/365

Мысал

Нәтиже Менің жасым

1 Ағымдағы күн 01.10.20092 Туған күніңіз 01.05.1981

3Күндермен есептегендегі жасым 10380

4 Аптамен есептегендегі жасым 1482,86

5Жылдармен есептегендегі жасым 28,44

б) келесі есептеулер мен өзгерістерді жасаңыз:

- 2-параққа өтіп, «Менің тобым» деп атын өзгертіңіз;- №2 кестені толтырыңыз;


Менің жасым1 Ағымдағы күн 01.10.20092 Туған күніңіз 01.05.1981

3Күндермен есептегендегі жасым =$C$2-$C$3

4 Аптамен есептегендегі жасым =(C2-C3)/7

5Жылдармен есептегендегі жасым

=(C2-C3)/365




СИЛЛАБУС

№2 кесте

-

Smart Art обьектісінің көмегімен өз тобыңыздың пирамидасын енгізіңіз;

2-тапсырма «Территория және континент бойынша елді мекен»

Төмендегі кестедегі берілгендерді пайдалана отырып, 1970 жылғы және 1989 жылғы елді мекен тығыздығының минималды және максимальды мәндерін, барлық континенттер территориясын анықтаңыз.

Орындалу реті:

6 парақтан тұратын кітап құрыңыз,оны «Елді мекен» деп сақтаңыз; Парақтарға мына аттарды тағайындаңыз: «Европа», «Америка», «Азия», «Австралия», «Африка», «Всего по континентам»; Европа парағын №3 кестеге сай толтырыңыз, оның көшірмесін алып, «Европа», «Америка», «Азия», «Австралия», «Африка» парақтарына қойыңыз; Көшірмесін алғанда қажет диапазондарды ерекшелеп алып, көшіріп, мына командаларды орындаңыз :

- Специальная вставка → Ширины столбцов - Специальная вставка → Все

Таблица №3 Континенттер бойынша мәліметтерді толтырыңыз;


№ Ф.И.О Туған күні Күндермен есептегендегі жасы

Аптамен есептегендегі

жасы

Жылдармен есептегендегі жасы

Континент Территориясы Елді мекен тығыздығы

1970г

Елді-мекен 1970г

Елді мекен тығыздығы

1989 год

Елді мекен

1989 год млн.кв.км адам. кв км. млн.чел. адам. кв км. млн.чел.




СИЛЛАБУС

Континент Территориясы Елді мекен

тығыздығы 1970г



1989 год

Елді мекен

1989 год Европа 10,5 61 642 67 701





1989 год

Елді мекен

1989 год Австралия 8,5 2 19 3 26





1989 год

Елді мекен

1989 год Азия 44,4 49 2161 71 3133





1989 год

Елді мекен

1989 год Южная Америка 17,8 11 190 16 291Север и Центр Америка 24,3 13 320 17 422





1989 год

Елді мекен

1989 год Африка 30,3 12 361 21 628

«Всего по кинтинентам» парағына ауысыңыз, А1 ұяшығында курсорды орналастырыңыз және мына команданы орындаңыз:Данные→ Группа: работа с данными→ Консолидация

Шыққан сұхбат терезеде Функция→Сумма таңдаңыз, және қажет сілтемелерді Добавить батырмасы көмегімен таңдаңыз. подписи верхней строки и значения левого столбца жалаушаларында шертіңіз ОК батырмасын шертіңіз «Мастер функции» көмегімен елді мекен тығыздығының максималды, минималды мәндерін және бүкіл дүниежүзі территориясын есептеңіз; Құжатқа қорғау қойыңыз және оны сақтаңыз.

Қосымша тапсырмалар:1. Қандай-да бір параққа көшіңіз.2. Парақтарды орналасу ретін өзгертіңіз3. Ағымдағы параққа жаңа парақ қосыңыз.4. Параққа жаңа ат беріңіз.5. Ұяшықтар диапазонына ат беріңіз .6. Түсініктемелер қойыңыз.7. Формулалар экранда көрінетіндей жасаңыз





СИЛЛАБУС

Үзілісі -10 мин




1. Парақ жарлықтары неге арналған?2. Басқа парақтарға сілтеме жасайтын формулалар қалай құрылады?3. Парақта берілгендердің консолидациясы деген не?4. Кітапты тексеру қалай орындалады?5. Кітаптағы өзгерістерді қалай ерекшелеуге болды?6. Өзгерістерді қарау алгоритмін түсіндіріңіз.7. Түсініктемелер қалай қойылады?8. Excel электронды кестесімен жұмыс барысында қандай қателер кездеседі?

Сауалнамалар: «Excel бағдарламасында жұмыс істеудің арнайы әдістері» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: -5 минОқытушы біліктілік және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің екі құзыреттілігі (біліктілік, практикалық дағды ) бойынша журналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Питер”. 2001.2. Герасевич В.. Компьютер для врача. СПб. 2002.3. Симонович С. В. Информатика. Базовый курс. СПб. “Питер”. 2003.4. Глушаков С.В., Сурядный А.С. Персональный компьютер. М. Фолио. 2004. 5. Шилина А.Л. Экспресс-курс Microsoft Excel XP. М.:АСТ Мн Харвест, 2007. 6. Андаспаева А.А. Новичку о работе на персональном компьютере Windows - 95, 98 7. Алматы. 2001 г.8. Байжұманов М.Қ., Жапсарбаева Л.Қ. Информатика. 2004.9. Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006.

№7 тақырып. Қолданбалы программалық жабдықтама. Мәліметтер қорымен жұмыс.

Мақсаты: Кестелерді құру, мәліметтерді кесте ұяшықтарына енгізу, мәліметтерді түзету, мәліметтерді сорттау, сүзгі көмегімен мәліметтерді таңдау, кестелер аралық байланыстар типтері мен оларды орнату жолдарын практикада игеру мен дағдыларын қалыптастыру.





СИЛЛАБУС

Оқытудың міндеті: Конструктор, шебер және мәліметтерді енгізу көмегімен кесте құрудың, мәліметтерді енгізу мен түзету, сүзгіні орындаудың жалпы принциптерімен таныстыру. Мәліметтер қорының құрылымы мен схемасын жасаудың, кестелер аралық байланыстар типтерін орнату, байланыстарды орнату мен жою әдістерінің дағдыларын қалыптастыру.

Ұйымдастыру кезеңі: - 5 минСтуденттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.


Тақырыптың негізгі сұрақтары: - 45 мин1. Деректер қорын (ДҚ) құру. 2. Кестелер құру. 3. Кестелермен жұмыс (деректерді іздеу мен алмастыру, сүзгілеу, сұрыптау).4. Кестелер арасындағы байланыс.5. Деректер схемасы.6. Кестелер арасындағы байланысты орнықтыру мен жою.

Үзіліс - 10 мин

Оқыту және сабақ беру әдістері: жоба әдісі.

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).


Студенттің өз бетімен жұмысы: - 50 минПрактикалық дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.

Есептің қойылуы:І. Пәндік аймақ: Деканат (студенттердің үлгерімі ). Негізгі пәндік-мағынаны білдіретін мәндер: Студенттер, Студенттердің топтары, Пәндер, Үлгерім.Негізгі пәндік-мағынаны білдіретін мәннің ерекше белгілері: - студенттер – фамилиясы, аты, тегі, жынысы, туған күні, туған жері, тобы; - студенттердің топтары – атауыа, курсы, семестрі; - пәндер – атауы, сағат саны;- үлгерім – бағасы, бақылау түрі.ІІ. Жүйе функцияларына қойылатын негізгі талап: - студенттердің үлгерімін топтар және пәндер бойынша таңдалынсын.ІІІ. Келесі амалдарды орындаңыз:





СИЛЛАБУС

1. Жаңа деректер қорын құрыңыз.2. Пәндік аймаққа сәйкес қажет кестелер құрыңыз,. 3. Деректердің типтерін орнатыңыз (санауыш, мәтіндік, сандық және т.б.), құрылған кестелердегі өрістердің сипаты мен басқа қажет қасиеттерін де (өрістің көлемін, енгізу маскасын және т.б.) орнатыңыз. 4. Құрылған кестелердегі алғашқы кілттерді анықтаңыз. 5. Кестелер арасындағы қажет байланыстарды анықтаңыз, деректердің толықтылығы мен біріктірілу түрлерін қамтитын қажет параметрлерді орнатыңыз. 6. Құрылған кестелердің арасындағы байланыстардың дұрыстығын тексеріңіз. 7. Құрылған кестелерді деректермен толтырыңыз (әр кестеде кем дегенде 10 жазба болсын).

Әдебиеттер:1. Сергеев А.П. Самоучитель. - Microsoft Office 2007. М.: Санкт-Петербург. Киев, 2007г. стр. 432.2. В.Я. Гельман. Медицинская информатика. Питер. 2001 г. 145-186 стр. 3. Дж. Куртер, А. Маркви. MS Office 2000. Москва. 2001 г. 357-428 стр. 4. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 г. 229-253 стр. 5. С.Симонович. «Информатика. Базовый курс.» 2-е издание. С.-П., 2003 г. 340-367 стр.


Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 мин

Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.

Соңғы білім деңгейлерін бақылау - 20 минОқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын

тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

Бақылау Сұрақтар:1. ДҚБЖ дегеніміз не? Оның қызметі қандай?2. ДҚБЖ негізгі функцияларын атаңыз№? 3. Access ДҚБЖ қай түріне жатады? 4. ДҚ дегеніміз не және оларды қалай құрамыз?5. ДҚ деректерді сақтаудағы қандай құрылымы қолданылады? 6. Қандай ДҚБЖ реляциондық деп аталады?7. Реляциондық ДҚ ерекшелігі неде және ондағы деректер құрылымы қалай сипатталады? 8. Кесте түріндегі ақпараттардың ыңғайлылығы неде? 9. Жазба және жазбалар өрісі дегеніміз не? Олар қандай ақпараттардан тұрады?10. Келесі ұғымдарды анықтаңыз: өрістің аты, мәні, типі. Өрістің қандай типтері болады? 11. Access деректер қорындағы кесте деп нені түсінесіз және ол неден тұрады?12. Деректер қорында деректер қалай редактрленеді: өріс қосу (жою), жазба қосу (жою), кестенің ортасына жаңа жазба қосу. 13. Өрістің атын және ретін қалай өзгертуге болады?14. Өрістердің қасиеттерін қалай өзгертуге және жаңа кілттік өрісті қалай орнатуға болады?





СИЛЛАБУС

15. Деректерді іздеу үшін қандай әрекеттер орындау қажет?16. Кілт ұғымын түсіндіріңіз. 17. Объектілер арасындағы байланыстардың қандай түрлерін білесіз? 18. Қандай кесте негізгі, қандай кесте тәуелді болып саналады?19. Өрістің мәні бойынша іздеу қалай жүзеге асырылады?20. Деректерді сұрыптау қалай жүзеге асырылады?21. Сүзгілеу не үшін керек және қарапайым сүзгілеу қалай құрылады?22. Бірнеше мәндер бойынша деректерді қалай сүзгілеуге болады?

Сауалнамалар: «MS Access мәліметтер қорын басқару жүйесі (ДҚБЖ)» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: - 5 минОқытушы практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілік (практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.

№8 тақырып. Сұраныстармен, формалармен және есеп берулермен жұмыс істеу

Мақсаты: Реляциялық үлгідегі ДҚ құруды және түзетуді оқып үйрену, оларға сұраныстар жасауды іске асыру (таңдамаға сұраныс, параметрлік сұраныс және қиылысқан сұраныстар және т.б.), күрделі есеп берулер мен формаларды қалпына келтіру.

Оқытудың міндеті: біркестелі және реляциялық деректер қорына, деректер сызбасына енгізілген деректердің қолданыстағы формаларын өңдей білуді, деректерді іздеу мен таңдап алуға арналған сұраныстар құруды, сұраныстардың әр түрлі тәсілдерін пайдалануды, арифметикалық тұрғыдағы формулалар мен функцияларды қолдануды, деректерді шығаруға арналған есептеулер нәтижелерін құруды қалыптастыру.



Тақырыптың негізгі сұрақтары: - 45 мин1. Сұраныстар. 2. Сұраныстарды құрастырушы режимінде құру. 3. Сұраныстың түрлері.4. Күрделі формалар мен есеп берулерді шебердің көмегімен құру.


Оқыту және сабақ беру әдістері: тізбектелу әдісі.

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері:





СИЛЛАБУС

ДК практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент типтік есептерді шешу арқылы дағдылануы үшін жеке тапсырмаларды орындауы қажет)

Студенттің өз бетімен жұмысы: - 50 минБіліктілік, практикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.Тапсырмалар:1. Жүйе функцияларының негізгі талаптарын орындайтын таңдама сұраныстарын құрыңыз:1.1. Таңдама сұранысын құрыңыз. Студенттердің тобы, Фамилиясы, Аты, Тегі, Пәндер, Бағалар өрістерінен тұратын «Студенттерді үлгерімі» атты сұраныс құрыңыз (пәндер бойынша үздік/А бағасын алған барлық студенттердің фамилиясы көрінсін. Фамилиялар тізімі өсу реті бойынша сұрыпталсын. Бағалар өрісіне қойылған таңдама шарты: үздік/A болсын. 1.2. Параметрлік сұраныс құрыңыз. Студенттің фамилиясы, тобының атауы, пәні және пән бойынша студенттің алған бағасы (үздік/А) көрсетілген сұраныс құрыңыз 1.3. Жұмыстың орындалуы туралы есеп құрыңыз.2. Сұраныстардың құрылуы:1) Таңдама сұранысын құрыңыз. Тапсырма: Студенттердің тобы, Фамилиясы, Аты, Тегі, Пәндер, Бағалар өрістерінен тұратын «Студенттерді үлгерімі» атты сұраныс құрыңыз (пәндер бойынша үздік/А бағасын алған барлық студенттердің фамилиясы көрінсін. Фамилиялар тізімі өсу реті бойынша сұрыпталсын. Бағалар өрісіне қойылған таңдама шарты: үздік/A болсын. 2) Параметрлік сұраныс құрыңыз:Тапсырма: Студенттің фамилиясы, тобының атауы, пәні және пән бойынша студенттің алған бағасы (үздік/А) көрсетілген сұраныс құрыңыз.ІІІ. Формалар шеберінің көмегімен келесі формаларды құрыңыз: а) «Студенттер» кестесінің негізінде форманың «В один столбец» түрін құрыңыз;б) «Студенттердің тобы» кестесінің негізінде форманың «Ленточный» түрін құрыңыз;в) «Пәндер» кестесінің негізінде форманың «Табличный» түрін құрыңыз;г) «Үлгерім» кестесінің негізінде форманың «Выровненный» түрін құрыңыз;ІV. Есеп беру шеберінің көмегімен келесі есептерді құрыңыз: а) «Студенттер» кестесінің негізінде есептің «В столбец» түрін құрыңыз;б) «Пәндер» кестесінің негізінде есептің «Табличный» түрін құрыңыз;в) «Үлгерім» кестесінің негізінде есептің «Выровненный» түрін құрыңыз;

Әдебиеттер:1. Сергеев А.П. Самоучитель. - Microsoft Office 2007. М.: Санкт-Петербург. Киев, 2007г. стр. 432.2. В.Я. Гельман. Медицинская информатика. Питер. 2001 г. 145-186 стр. 3. Дж. Куртер, А. Маркви. MS Office 2000. Москва. 2001 г. 357-428 стр. 4. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 г. 229-253 стр. 5. С.Симонович. «Информатика. Базовый курс.» 2-е издание. С.-П., 2003 г. 340-367 стр.


Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 минЖұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің

практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.





СИЛЛАБУС

Соңғы білім деңгейлерін бақылау - 20 минОқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын

тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

Бақылау Сұрақтар:1. Сұраныс дегеніміз не?2. Сұраныстың қандай түрлерін білесіз?3. Сүзгілеу мен сұраныс арасындағы айырмашылық қандай?4. Сұраныстың қандай түрлері қолданылады?5. Таңдама сұраныс қалай құрылады?6. Сұраныс құру кезінде талаптар қоюға бола ма?7. Форма дегеніміз не?8. Деректер формаларының түрлерін атаңыз.9. Формалар не үшін керек?10. Автоформа дегеніміз не?11. Шебердің көмегімен форма қалай құрылады?12. Құрылған форманы қалай өзгертуге болады?13. Форма өрістерінің қасиеттері қалай өзгереді?14. Есеп беру дегеніміз не?15. Есеп беру шеберлерін атаңыз.

Сауалнамалар: «Сұраныстармен, формалармен және есеп берулермен жұмыс істеу» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.Бағалау: - 5 минОқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің екі құзыреттілігі (біліктілік, практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.

№9 тақырып. Желілік технологиялар. Интернет. HTML тілінің негіздері. Web парақтарды құру.

Мақсаты: Web-парақта суреттер жасауды үйрету, сондай-ақ Web-парақты өңдеп жасау бойынша практикалық дағдыларды қалыптастыру.

Оқытудың міндеті: HTML-құжатын құру, HTML-құжатына графикалық объектілер қою біліктілігі мен дағдыларын қалыптастыру.



Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин1. HTML-құжатының негіздері.





СИЛЛАБУС

2. Мәтінді пішімдеу. 3. HTML-тізімін қолдану. Тізімдер анықтамасы.4. HTML-құжатының түстік гаммасы. 5. HTML-құжатында суреттерді бейнелеу.6. Кестелер.


Оқыту және сабақ беру әдістері: ақпараттық технологияларды оқыту.

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс). ДК-де практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта нақты дағдыны алу үшін жеке тапсырмаларды орындауы тиіс).


Тапсырма:1. Web-парағында Аты-жөніңіз жазылған құжат құрыңыз, құжатты Student.html деп атаңыз. Мысалы:1. Блокнот мәтіндік редакторын іске қосыңыз. (Бас меню-Программалар-Стандартты- Блокнот).2. Келесі мәтінді енгізіңіз: <HTML>

<HEAD> <TITLE> kurs </TITLE></HEAD> <BODY> Аты-жөні </BODY>

</HTML>3. Құжатты Student.html. деген атпен сақтаңыз.4. Нәтижені көру үшін Internet Explorer-ді іске қосыңыз. (Бас меню – Программалар - Internet Explorer).5. Файл –Ашу (Открыть) командасын орындаңыз. Обзор түймесін басу арқылы Student.html. файлын ашыңыз.6. HTML құжатындағы Web-парағының бейнеленуін көріңіз.

2. Логикалық пішімдеу тэгтерін қолданып Web –парақты құрыңыз:Көмек:1. Student 1.html. атты жаңа құжат құрыңыз.2. Келесі бөлімдегі тапсырма, мәтін <BODY> және </BODY> тэгтерінің ортасына жазылуы қажет.3. Бірінші деңгейдегі тақырыпты <H1> және </H1> тэгтерінің ортасына жазу керек. Мысалы: <H1> Тақырып </H1>.4. Екінші, үшінші және алтыншы деңгейдегі тақырыптарға келесі тэгтерді қолданыңыз:





СИЛЛАБУС

<H2> Тақырып </H2> <H3> Тақырып </H3> --------------------- <H6> Тақырып </H6>.5. Құжатты сақтаңыз, нәтижесін Internet Explorer браузерінен көріңіз. 3. Web-парақта тобыңыздың тізімін жасаңыз. Мәтінге түрлі қаріптер, түстер, ерекшелеулер, астын сызулар, курсив және т.б. пайдаланыңыз. Мәтінді пішімдеңіз. Көмек:1. Student 2.html. атты жаңа құжат құрыңыз.2. <BODY> және </BODY> тэгтерінің ортасына топ студенттерінің тізмін енгізіңіз. 3. Әр студенттің Аты-жөні алдына мына тэгтерді жазыңыз: <FONT SIZE= “n”><FONT COLOR= “түс”> мәтін </FONT>. Бұл тэг мәтін қаріпінің өлшемін және көрсетілген түсін өзгертеді. 4. Өзіңіздің қалауыңызбен жұпты тэгтерді пайдаланыңыз: <B> (жартылай майлы) </B>, <I>

(курсивтік) </I>, <U> (асты сызылған) </U>, <S> (сызылған) </S>.5. <BODY BGCOLOR= “RED”> тэгін пайдаланып фонды қызыл түске өзгертіңіз.6. Алынған құжатты сақтаңыз.7. Internet Explorer программасын іске қосыңыз және құрылған құжатты көріңіз.

4. Web-парақты пайдаланып маркерленген тізімді құрыңыз. Мысалы:1. Student 3.html. атты жаңа құжат құрыңыз. 2. Келесі мәтінді енгізіңіз: <html> <head> <title> 5 Мысал </title> </head> <body bgcolor="#FFFFFF" TEXT="black" LINK="#00FF00" ALINK="#00FF00" VLINK="blue"><OL TYPE="1"><Font size="5"> <b>Медициналық биофизика, информатика және мат.статистика </b></Font><li>Биофизика<li>Информатика<li>Математикалық статистика</ol><OL TYPE="I"><Font size="5"> <b>Кафедра психиатрия </b></Font><li>Наркология<li>Психология<li>Психиатрия</ol><OL TYPE="A"><Font size="5"> <b>Кафедра философий </b></Font><li>Философия<li>Социология





СИЛЛАБУС

<li>Құқық</ol> </body> </html>3. Құжатта ретті нөмірленген тізім құру үшін <OL TYPE="1"> тэгін пайдаланамыз. 4. Құжаттағы тізім элементтерінің әрбіріне <li> тэгін қойыңыз.5. Тізімді </OL> тэгімен аяқтаңыз.6. Маркерленген тізім құру үшін <UL TYPE="I"> ---- </UL> тэгін таңдаңыз.Рим цифрына: <OL TYPE="I">------- </OL>.Латын әрпіне: <OL TYPE="A">------ </OL>.

5. «Биолит» фармацевтикалық фабрикасының өнімінің таратылуы» 6 Х 9 өлшемдегі кестені құрыңыз.Көмек:1. <TABLE BORDER= “10” WIDTH= “100%”> тэгін қолданыңыз.2. <CAPTION ALIGN=“CENTER”> «Биолит» фармацевтикалық фабрикасының өнімінің таратылуы </CAPTION> жолын енгізіңіз.3. Кестенің бірніші жолы бағаналарыдың тақырыбынан тұруы тиіс, оны келесі жолмен жүзеге асырыңыз:<TR BGCOLLOR= “YELLOW” ALIGN= “CENTER”>Жол белгіленеді <TR> ------ </TR>Бағана, ұяшық <TH> мәтін </TH> немесе <TD> мәтін </TD>

«Биолит» фармацевтикалық фабрикасының өнімінің таратылуыҚала Аймақтық

өкілдерПрепарат аттары

Сатып алу бағасы

Саны Таратубағасы

Алматы Алматова Аналгин 35 100 70Атырау Петров Баралгин 50 150 84Астана Иванов Асперин 45 227 95Шымкент Сидоров Бисептол 205 220 500Джамбул Айткулова Гентамицин 222 148 504Павлодар Шакирва Мукалтин 25 240 124Кокшетау Асанбаева Бромгексин 120 520 300Караганда Мырзакулова Димидрол 20 120 150

4. Кестенің жолдары <TR> тэгімен басталады және </TR> тэгімен жабылады, ал әрбір ұяшық <TD> тэгімен басталып </TD> тэгімен аяқталады. 5. Кестені </TABLE> тэгімен аяқтаңыз.6. Құжатты TABLE.html. деген атпен сақтаңыз.

7. Web-парақта бейне құрыңыз. Көмек:1. Бейне құру үшін jpg. bmp. gif және т.б. кеңейтулері бар суреттерді таңданыз.2. <IMG SRC= “pic1.jpg”> тэгі арқылы суретке барар жолды көрсетіңіз <IMG SRC= “размещение файла\название рисунка. расширение ”> .3. <HSPACE= “n” VSPACE= “n”> тэгтерін қолдана отырып суретті Web-парақтың оң жағына орналастырыңыз,суреттің енімен, жиегін 3 пикселмен беріңіз.

Әдебиеттер:





СИЛЛАБУС

1. Шарф Ш. Д. HTML 3.2. Справочник-С.-ПБ.,1998.2. Морис Б. HTML в действии-С.-ПБ., 19973. Гончаров М.В. Введение в Internet. Часть 7. Интернет для бизнесменов, предпринимателей

и банкиров.-М.,2001.4. Под редакцией С.В.Симоновича. Информатика. Базовый курс. Учебник для ВУЗов 2001,

640 с.





1. World Wide Web қызметі қандай мүмкіндіктерге ие?2. Web-құжаттың пішімі қандай? Олардың дәстүрлі мәтіндік құжаттардан

айырмашылығы неде?3. Браузер деп нені айтады? Ол қандай қызмет атқарады?4. Internet.-тегі парақ қалай орналасқан?5. Гипермәтіндік тіл деген не?.6. MS Internet Explorer-де Web-парағын қалай құрылады?7. Internet Explorer-де құжатты қалай сақтауға болады?8. HTML-құжаттың құрылымы.9. HTML-құжаттың атын безендіруде қандай тэгтер қосылады?10. Мәтіндік ақпаратты безендірудің ережелерін атаңыз.11. Тізімдерді безендіру ережелерін атаңыз. 12. Суреттерді безендіру ережелерін атаңыз.13. Кестелерді безендіру ережелерін атаңыз.

Сауалнамалар: «HTML тілінің негіздері» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: -5 минОқытушы практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілігі (практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.





СИЛЛАБУС

№10 тақырып. Web парақтарды пішімдеу

Мақсаты: Жиектер және формалар, гиперсілтемелер жасау, сүзгілерді Web-парақта қосуды үйрету, сондай-ақ Web-парақты өңдеп жасауды практикалық түрде оқып-білу.

Оқытудың міндеттері: Форма, фрейм, көлденең сызық, гипермәтіндік сілтеме, мәтінге және суретке қолданылатын сүзгі құрудағы дағдыларын және қабілеттіліктерін қалыптастыру.



Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин1. Форма мен жиекті құру.2. Фрейм туралы түсінік.3. Гипремәтіндік сілтеме. Қарапайым гиперсілтемені құру.4. Сілтеме ретінде графикалық файлды қолдану. Сілтеме және түс.5. Көлденең сызықтар.6. Сүзгілеулер. Сүзгілеуді мәтінге қолдану.Үзіліс -10 мин

Оқыту және сабақ беру әдістері: ақпараттық технологияларды оқыту.

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс). ДК практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс).

Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минПрактикалық дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.

Тапсырма:1. Фреймнің жазбасын құрастырыңыз (бірнеше файлдарды бір құжатқа біріктіру).Мысалы:1. Блокнот программасында Frames1.html аты бар құжатты теріп сақтаңыз :<html> <head> <title> Пример </title> </head> <FRAMESET ROWS="30%,40%,30%”>





СИЛЛАБУС

<FRAME SRC="1.html"><FRAME SRC="2.html"><FRAME SRC="3.html"></FRAMESET> </html>

Нәтижесінде көлденең біріктірілген 3 файлды құжат алуыңыз керек.

2. Келесі тапсырмада бір тігінен орналасқан және екі көлденен орналасқан фреймдер құрыңыз.

Көмек:1. <frameset cols= “*”>, <frameset rows= “*,*”> тэгтерін қолданыңыз. 2. Бұл құжатты Frames2.html. деген атпен сақтаңыз.

3. Жұмысқа тұру анкетасының формасын құрыңыз:Көмек:

1. Бұл анкетада сіздің Аты-жөніңіз, мекен-жайыңыз, телефоныңыз, жынысыңыз көрсетілуі керек.Келесі тэгтерді қолданыңыз: <FORM> -------- </FORM> және <INPUT>.Атрибуттары: TYPE=textVALUE="LENIN INC"TYPE=hiddenTYPE=submitTYPE=resetTYPE=radioTYPE=passwordTYPE=text.

4. Гиперсілтемелер құру.Көмек:1. Гиперсілтемелер құру үшін <BODY> және </BODY> тэгтерінің арасына <A HREF= “файлдың орналасуы\ файл аты. кеңейтілуі ”> енгізу қажет.2. «Мой компьютер» сөзін енгізіңіз, кейінен </A> жабушы тэгін жабыңыз.3. «Мой компьютер» басқа түспен жазылып, асты сызылғанына сенімді болыңыз, бұл гиперсілтеменің құрылуын көрсетеді. 4. «Мой компьютер» сілтемесін басыңыз және оның қалай жұмыс істейтінін көріңіз. (Бұл жерде гиперсілтемені көрсететін құжат жүктелуі керек).

5. Көлденең сызықтар құру.Көмек:1. Келесі тэгтерді пайдаланып үш көлденең сызықтарды құрыңыз:

<HR WIDTH= “50%”> <HR WIDTH= “80%”> <HR WIDTH= “100%”>





СИЛЛАБУС

Бұл жерде <HR>-сызық, WIDTH-ені. 2. Әр сызықтың қалыңдығын және түсін қойыңыз. Қалыңдығы пикселмен <SIZE= “n”> тэгінің көмегімен беріледі.

6. Мәтінге және суретке қолданылатын сүзгілер жасаңыз.Көмек:

1. «Медициналық информатика, Электронды үкімет» мәтініне DropShadow сүзгісін қолдану. 2. FlipH сүзгісі арқылы жоғарыда келтірілген мәтіндерге сүзгілер құру. 3. Бір сурет таңдап, суреттің көрсетілуі үшін WAVE сүзгісін қолданыңыз .4. Белгілі бір сүзгіні қолданғаннан кейін бір құжат терезесінде 3 түрлі суреттің шығуын жүзеге асырыңыз.5. Бір кескінге 3 түрлі сүзгі қолданыңыз: WAVE, ALPHA, DROPSHADOW.

Әдебиеттер:1.Шарф Ш. Д. HTML 3.2. Справочник-С.-ПБ.,1998.2.Морис Б. HTML в действии-С.-ПБ., 19973.Гончаров М.В. Введение в Internet. Часть 7. Интернет для бизнесменов, предпринимателей и банкиров.-М.,2001.4.Под редакцией С.В.Симоновича. Информатика. Базовый курс. Учебник для ВУЗов 2001, 640 с.




Бақылау Сұрақтар:1. Web-парақтарды өңдеп жасау мен іске асырудың жалпы концепциясы. 2. Форманы қалай құруға болады?3. Суретке гипресілтемені қалай жасайды?4. Көлденең сызықты қалай жасайды?5. Мәтінге қолданылатын сүзгілердің қандай түрлері бар?6. Бейнеге қолданылатын сүзгілердің қандай түрлері бар?7. Фреймдер арасында қандай өзара әсер бар?

Сауалнамалар: «HTML тілінің негіздері» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.





СИЛЛАБУС

Бағалау: -5 минОқытушы біліктілік және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің екі құзыреттілігі (біліктілік, практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.

№ 11 тақырып. «Қазақстанның электрондық үкімет» порталынан е-қызметтерді алу

Мақсаты: Студенттерді ҚР-ның «Электрондық үкімет» құру жөніндегі Мемлекеттік бағдарламаның негізгі мақсаты мен міндеттерімен, мемлекеттік органдарда ақпараттандырудың қазіргі жағдайының анализі мен бағдарламаны iске асыру тетiгі және оның негізгі бағыттарымен таныстыру. Экономика мен мемлекетті басқарудың тиімді жоғарылауы жаңа технологиялар аумағында мамандарды дайындауды арттыру мен сауатты тұтынушыларды дайындауды кеңейту.

Оқытудың міндеті: «Электрондық үкімет» даму бағдарламасының негізгі термині мен бағдарламаны іске асыру тетігі және «Электрондық үкімет» түсінігіне кіріспе. Қазақстанда электрондық үкіметті қалыптастырудың негізгі бағыттары, ақпараттық теңсіздікті төмендету және ҚР ЭҮ-ті қалыптастырудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес электронды басқарудың негізгі қызметтеріне бағытталған шараларды студенттерге түсіндіру.


Құзыреттілікті қалыптастыру саны: коммуникативті, құқықтық дағды.

Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин1. Ақпараттық-коммуникациялық технология түсінігі.2. Мемлекеттік басқару тиімділігі және АКТ.3. Электрондық үкімет (ЭҮ) анықтамасы.4. Электрондық үкімет дамуының пайда болу концепциясы.5. 2005-2007 жылғы ҚР-ның «Электрондық үкімет» құру жөніндегі Мемлекеттік

бағдарламаның мақсаты мен міндеттері.6. «Электрондық үкімет» құру жөніндегі Мемлекеттік бағдарламаны іске асыру тетігі және

оның негізгі бағыттары.7. Қазақстанда АКТ-ның мемлекет басқаруға енгізілу үшін оның функционалдық жүйесі

мен нормативті құқықтық негізі. Қазіргі кездегі заңдастырылған қорлар. 8. «Электрондық үкіметтің» инфрақұрылымы. 9. Әкімшілік реформа және мемлекет басқару жүйесінің реинжинирингі.


Оқыту және сабақ беру әдістері: Ақпараттық технологияны пайдалану






СИЛЛАБУС

Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс).

Құқылық оқыту (әрбір студент авторлық құқықты білуі тиіс).

Студенттің өз бетімен жұмысы: -45 минБіліктілік, құқылық дағдыны қалыптастыру.

Тақырып бойынша тапсырмалар:1. Азаматтар, бизнесмендер, мемлекеттік аппараттар (G2G, G2B, G2C) арасындағы өзара

байланыс схемасын сызыңыз.2. Ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым схемасын сызыңыз.3. 2005-2007 жылғы ҚР-ның «Электрондық үкімет» құру жөніндегі Мемлекеттік

бағдарламаның негізгі мақсаты мен міндеттерін атаңыз.4. «Электрондық құжат пен электрондық цифрлық қолдар туралы», «Ақпараттандыру

туралы» Қазақстан Республикасының заңдарын интернеттен іздеп табыңыз.5. «Электрондық үкімет» инфрақұрылымның схемасын сызыңыз.




Бақылау Сұрақтар:1. ҚР «Электронды үкіметті» қалыптастырудағы Мемлекеттік бағдарламаның негізгі

анықтамаларын айтыңыз? (болашақта бағдарлама деп айтамыз).2. Мемлекетті басқаруда ақпараттық технологияны ендіру тиімділігіне түсініктеме беріңіз?3. Үкімет пен азамат арасындағы өзара қарым-қатынасқа түсініктеме беріңіз? 4. Үкімет пен жеке ұйымдар арасындағы өзара қарым-қатынасқа түсініктеме беріңіз? 5. Үкімет пен Үкімет арасындағы қарым-қатынасқа түсініктеме беріңіз?6. Бағдарламаның мақсаты қандай?7. Бағдарламаның міндеті қандай?8. Қазақстандықтар үшін істелініп жатқан Ақпараттық технология саласында

заңдастырылған негізгі нормативті құқықтық актілерді атаңыз. 9. Бағдарламаны іске асырудың негізгі бағыттары мен тетігін сипаттап беріңіз?10. Бағдарлама бағыттарының актуалдығын сипаттаңыз.11. Мемлекетті басқаруда реинжинирингке түсініктеме беріңіз.12. Электронды үкіметтің ҚР азаматтарына, жеке ұйымдарға мемлекеттік аппаратына

көрсетілетін қызметтерін атаңыз.13. Әкімшілік реформа және мемлекет басқару жүйесінің реинжинирингі.





СИЛЛАБУС

Әдебиеттер:1. Қазақстан республикасында «Электрондық үкімет» қалыптастырудың 2005-2007

жылдарға арналған Мемлекеттік бағдаламасы 10.11.2004ж.2. Андронова, А. Николаев Электронное правительство в Европе и мире.

О. Андронова [email protected], А. Николаев, [email protected] 3. Голобуцкий А. , О. Шевчук "Электронное правительство"4. Информационные ресурсы Интернет: www.e.gov. kz , www. aic .gov.kz , www.gov. kz , www . e -

govcompetence . ru , www . neweco . ru , www . e - russia . ru , www . e - rus . ru , www.e- government.ru, www . e . gov . uz

5. А.В. Гиглавый, Ю.М. Горностаев, В.И.Дрожжинов, С.Н. Сериков, А.А. Штрик. Под ред. В.И. Дрожжинова. - Совершенствование государственного управления на основе его реорганизации и информатизации. Мировой опыт. М.:Эко-Трендз, 2002.

6. Сб. статей под ред. Н.В. Борисова, Ю.Е. Хохлова - Развитие информационного общества в России. Том 1.Теория и практика: Спб.:Изд-воСПбГУ, 2001.

7. Сб. статей под ред. Н.В. Борисова, Ю.Е. Хохлова - Развитие информационного общества в России. Том 2. Концепции программы: Спб.:Изд-воСПбГУ, 2001.

8. Коцюбинский А. О., Грошев С. В. Современный самоучитель работы в сети Интернет. Быстрый старт. “Триумф”. М. 1997

Соңғы білім деңгейлерін бақылау -10 минОқытушы студенттердің біліктілік пен құқылық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді.

Сауалнамалар: «Мемлекетті басқарудағы ақпараттық технология. Қазақстанда ЭҮ дамуы» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

№ 12 тақырып: Программалауға кіріспе

Мақсаты: Алгоритм түсінігімен танысу, түрлі есептерді шығару үшін алгоритм құру дағдысын қалыптастыру, типтік программаларды құру, сонымен қатар медициналық диагностиканы жүзеге асыруды игеру. Есептеудің программалық-эффектілі схемаларын қолдануды үйрену. Ақпаратты құрылымдар жөніндегі негізгі мәліметтер. Программаны өңдеудің жаңа технологиялардың дамуымен таныстыру.

Оқытудың міндеттері: Алгоритмнің негізгі қасиеттерімен таныстыру, оларды медициналық есептерді шешудің алгоритмдерін құруда қолдануды үйрену. Алгоритмді түрлі әдістермен құру біліктілігін қалыптастыру. Алгоритм өңдеу этаптарын, оның қасиеттерін білу.

Ұйымдастыру кезеңі: 5-мин.Студенттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.


Тақырыптың негізгі сұрақтары:-45 мин.1. Алгоритмдер және программалау тілдері.2. Алгоритмдер (типтер, қасиеттер, беру тәсілдері).


http://www.e-rus.ru/

http://www.e-russia.ru/

http://www.neweco.ru/

http://www.e-govcompetence.ru/


http://www.gov.kz/




СИЛЛАБУС

3. Алгоритмдік құрылым (сызықтық, тармақталған, циклдік (қайталану).4. Программалау тілінің жалпы қызметі.5. Алгоритмдер және оларды талдау.6. Негізгі программалық-эффективтік есептеу сұлбасы.

Үзіліс -10 мин.

Оқыту және сабақ беру әдістері: ажурлі ара.

Құзыреттілігін қалыптастыру әдістері: Ситуациялық есептерді шығару (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс).


Тапсырма:Сөздік алгоритм құрыңыз:1. Үш бала 24 алманы өзара бөлісуде. Әзірше оларда алмалардың үш үймесі бар, әрқайсысында сәйкесінше 11, 7 және 6 алма, алайда олар барлығына бірдей етіп бөлгісі келеді. Олардың біреуі, өте қу математик, қалған екеуіне келесі ұсыныс жасады:- Сендер әрбір үймедегі алмалар санын теңестірулерің керек, бірақ менің жүйеме сәйкес: бір үймеден өздерің салғалы жатқан үймеде қанша алма бар болса, сонша алма алып, ауыстырасыңдар. Ауыстыру саны үшеу болу керек. Осыны жүзеге асыра алсаңдар – барлық алма сендердікі, олай болмаса – мен алып кетемін. - Жарайды! – деп келіседі екеуі. Бірер минут ойланған соң, істерін жүзеге асырып, барлық алманы құшақтаған бойда екі бала қу математиктен құтылып кетеді. Ал сендердің қолдарыңнан келе ме? 2. Ханой мұнарасы. Тақтайда үш стержень бекітілген. Сол жақ стерженьге біртіндеп кішірейтілген сақиналар кигізілген: ең астында үлкені, оның үстінде одан кішісі, үстінде одан да кішкенесі, т.с.с. Сақиналарды стерженьнен стерженьге ауыстырған кезде келесі ережелерді ұстану керек: 1) ауыстырғанда тек бір сақина ғана қозғалу керек; 2) үлкен сақина кішкене сақина үстіне қойылмайды. Сақиналарды сол стерженьнен оң стерженьге ауыстыру қажет. Сақиналарды қалай ауыстыру керектігін сипаттаңыз, егер бастапқы кезде сол жақ стерженьде : а) 1; б) 2; в) 3; г) 4; д) 64 сақина болса. (Аңыз бойынша, 64 сақина ауыстырумен будда шіркеулерінде монахтар айналысады. Олар сақиналарды ауыстырып болған кезде заманның ақыры болады делінген. Егер монахтар секундына бір сақина қозғалтса, ол қай уақытта жүзеге асатынын санап беріңіз. 3. Екі құм сағат бар: 3 минуттық және 8 минуттық. Дәріні дәл 7 мин. Қайнату керек болса, осы сағаттарды қолдану арқылы оны қалай іске асырамыз?4. Үстелде 37 сіріңке жатыр. Екі ойыншының әрқайсысы кезекпен 5 сіріңкеден артық алмау керек. Соңғы сіріңкені алған адам жеңеді. Дұрыс стратегияны ұстанған жағдайда ойынды бастаған адам жеңе ме, екінші алған адам жеңе ме? Ұтыс стратегиясы қандай?

Блок-схема құрыңыз:1. У функциясын келесі формула бойынша табу: Y=ax2+bx+c; а=5, b=9 и с=12, x=-5.





СИЛЛАБУС

2. У функциясын келесі формула бойынша табу:

, мұндағы а=28; b=-5; c=12; х=13. Санның абсолют шамасын табу.Нұсқау: Абсолют шаманың анықтамасын қолданыңыз.

1. теңдігін шешіңіз.

Алгоритм және блок-схема құрыңыз:1. Егер ЭТЖ 14-тен 18 аралығында өзгерсе – норма, ЭТЖ > 18 – қабыну процесі, ЭТЖ <14 – патология екені белгілі болса, ЭТЖ (эритроциттердің тұну жылдамдығы) бойынша қабыну процесін анықтау.2. Қандағы лимфоциттер мөлшерінің иммундық статусын бағалау. Сау адамның қанында лимфоциттер мөлшері қалыпты, яғни 1мкл-да 810-ден 3610-ға дейін болады. Лимфоциттер мөлшерінің өсуі–лимфоцитоз, төмендеуі–лимфопенияны көрсетеді.3. Екі сан берілген. Егер енгізілген бірінші санның абсолют шамасы екінші санның абсолют шамасынан үлкен болса, оны бес есе үлкейтіп, болмаса – өзгеріссіз қалдырыңыз.4. Бактерия әр минут сайын екіге бөлінеді. Егер бізде басында бір бактерия болса, n минуттан кейін неше бактерияға айналады?

Үзіліс -10 мин.

Студенттердің оқытушымен бірігіп істейтін жұмысы: - 25 мин.Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.


БақылауСұрақтар:1. Алгоритм деген не?2. Алгоритмдердің негізгі қасиеттерін атаңыз.3. Алгоритмдердің жазылу әдістері4. Графикалық әдістің неше түрін білесіз?5. Қандай тілдер алгоритмдік деп аталады?6. Блок-схемаларда қолданылатын негізгі элементтерді атаңыз7. Қандай алгоритм сызықты деп аталады?8. Арифметикалық өрнектерде амалдар тәртібі қалай анықталады?9. Тармақталған алгоритм анықтамасын беріңіз10. Циклдық алгоритм деген не?11. Транслятор, компилятор, интерпретатор деген не?12. Есептеудің негізгі программалық-эффектілі схемаларын атаңыз.





СИЛЛАБУС

13. Жалпылай программалау тілдерін атаңыз. 14. Программалау тілдерінің буындары мен деңгейлерін атаңыз.

Сауалнамалар: «Алгоритмдеу, программалау» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: 5- мин.Оқытушы практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілігі (біліктілік дағды ) бойынша журналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Информатика: Базовый курс. / Под редакцией С.В. Симоновича и др. - СПб.: Питер, 2001, - 640с.2. Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2003, - 765с.3. Информатика. Практикум по технологии работы на компьютере. Под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2001, 486с.4. Инструментальные средства персональных ЭВМ. В 10-ти кн. Кн. 4. Программирование в среде Турбо ПАСКАЛЬ: Практическое пособие./ Под редакцией Б.Г. Трусова. -М.: Высш. шк.,1993. –142с.5. Жаппарова Г.А. «Информатика». 2006г.

№ 13 тақырып: Delphi тілінің негіздері

Мақсаты: Delphi-программалау тілін оқи отырып көптеген күрделі медициналық есептеулер мен логикалық есептеулерді жасауға қажетті компоненттер мен олардың қызметтері мен қасиеттерін оқып үйрену.

Оқытудың міндеті: Программалау тілдерін оқыта отырып кез келген салада соның ішінде медицинада күрделі есептеулер мен нақты сараптамалар жасауды үйрету.

Ұйымдастыру кезеңі: -5минСтуденттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.


Тақырыптың негізгі сұрақтары: -45 мин1. Шартты оператор және таңдау операторы .2. Ішкі программалардың құрылымы (функциялар және процедуралар ұғымы).3. Модуль құрылымы. Кластар ұғымы4. Объектілі-бағдарлау программалауының үш принципі.5. Оқиғалар, әдістер,өрістер, қасиеттер ұғымы.6. ListBox компоненті және негізгі қасиеттері мен әдістерін сипаттау.






СИЛЛАБУС

Оқыту және сабақ беру әдістері: Ақпараттық технологияны пайдалану

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс). ДК практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс).

Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минБіліктілік, практикалық дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.Тапсырма:Практикалық жұмыс № 3 "Медициналық сөздік " жобасын жасау1. Тапсырманың орындалуы: Программаны шақыру:Программаны шақырғаннан кейін орындаушы тышқан немесе бағыттаушы арқылы терминдердің аттарын таңдап «Ввод» пернесіне басады.Программа өз жұмысын «Выход» пернесі арқылы аяқтайды.

Сурет 23.3Түсіндірме. Бұл жұмыста Standard компоненттер палитрасында орналасқан ListBox (тізім) компоненті, ақпаратты енгізуге арналған редактор және таңдау алгоритмі қолданылады (оператор Case).2. Программаның орындалу жоспары

1. Жаңа жоба ашамыз. Формаға «Анықтама» деген атпен жазамыз.2. Формаға Сурет 2-ге қатысты компоненттерді орналастырамыз.





СИЛЛАБУС

Сурет 23.4

3. Проектіні ат қойып сақтаймыз мысалы, Pr4.pas немесе Project4.dpr4. Программаны шақырамыз ,соңында проект терезесін «Выход» кнопкасымен жабамыз.5. Келесі әрекеттерді орындаймыз:

Белгіленген компонентте

р

Объектілі инспектор

терезесі

Қасиеттерінің аты

Әрекет

Image1 Параметры(Properties)

Left 20

Top 20Height 150Width 150Picture Сурет орналастырыңызStretch True

ListBox1 Параметры(Properties)

Height 150

Width 150Top 20

Cursor crHandPointLabel1 Параметры

(Properties)Caption Атын өшіріңіз

AutoSize (изменение размера в

зависимости от текста в Caption)

False

WordWrap (разрыв строки)

True

Alignment (выравнива

taCenter





СИЛЛАБУС

ние текста)HeightWidth

Сәйкес өлшемді орнатыңыз

1. ListBox1белгісін белгілейміз, Object Inspector терезесінен Items қасиетін таңдап,оң жағында орналасқан үш нүктелі белгіні басамыз. Ашылған терезеге Сурет 3 бойынша терминдердің аттарын енгіземіз, әрқайсысы жаңа жолдан жазамыз.

Жазылған тексті Termin.txt. атымен сақтаймыз. Ол үшін тышқанның оң жақ кнопкасын басып Save (сақтау) командасын орындаймыз.Құрылған редактордан шығу үшін ОК кнопкасына басамыз.

Сурет 23.5

2. Келесі әрекеттерді орында : Белгіленг

ен компонен

ттер


терезесі


Әрекет

ListBox1 Events OnKeyPress

If key=#13 thencase ListBox1.ItemIndex of0:Label1.Caption:='Аномально высокая чувствительность (гиперчувствительность) иммунной системы к безобидным для организма веществам (аллергенам), приводящая к воспалительной реакции, порой опасной для жизни';1:Label1.Caption:='Симптом печеночной патологии - желтоватый оттенок кожи, конъюнктивы и белков глаз';2:Label1.Caption:='Комплекс процессов, запускаемых в организме при появлении в нем болезнетворных микробов (бактерий, вирусов и т.п.) и раковых клеток. Ведет к нейтрализации и уничтожению';3:Label1.Caption:='Биологический катализатор - белок, обеспечивающий протекание в организме





СИЛЛАБУС

специфической биохимической реакции, синтеза того или иного типа необходимых молекул';4:Label1.Caption:='Жироподобное вещество (липид), входящее в состав клеточных мембран и желчи, а также постоянно циркулирующее в крови в составе липопротеинов. Его избыток повышает риск атеросклероза.';end;

6. Жобаны сақтаймыз, тексеруге жібереміз.

3. Қосымша тапсырма1. Программаның интерфейсін өзгертеміз: жазуын, экранның және қаріптердің түсін

өзгерту.2. ListBox1 жолында тұрған курсордың не істеу керектігін көрсететін анықтама

шығатындай етіп өзгерту керек. Көмек ретінде. Hint қасиетін пайдаланып (хабарлама тексті), Showhint (хабарламаны көрсету керек пе) ListBox1компонентінде.3. Формада Выход кнопкасын орналастыр.

Практикалық жұмыс № 4 "Физикадан тест"

1. Тапсырманың қойылуыПрограмма құру арқылы мыналарды орындаймыз:Программаны шақырғаннан кейін экранда 4 сурет көрінісі шығады. Орындаушы бағыттаушы пернелер арқылы сол жақтағы «Физикалық өлшемдер» тізімінен кез келген сөзді таңдап Enter пернесіне басады. Содан кейін орындаушы келесі оң жақтағы «Өлшемдердің атаулары» тізіміне өтіп таңдап алынған физикалық өлшемге сәйкес атауға көшеді. Егер Өлшемдердің аттары дұрыс таңдалған болса, онда «Оценка» сөзінің астында құптау нұсқамасы шығады «Правильно» деген сөзбен, егер дұрыс емес сөз таңдалынып алынса, онда «Ошибка» деген сөз шығады. Қайтадан бір физикалық шаманы таңдап алып, оның сәйкес келетін атауын дұрыс тапқанша бірнеше рет орындауға болады.

Сурет 23.6Түсіндірме. Бұл жаңа программа екі тізімнің бір-бірімен сәйкестігін көрсетеді, ListBox негізінде Items және ItemIndex қасиеттерімен және Label белгісімен өлшемдердің аттарын жолдарға жазуға болады.





СИЛЛАБУС

1. Программаны орындау жоспары1. Жаңа проект ашу.2. Суреттегідей форма компонентіне сәйкесінше Label белгілеріне ат енгіземіз. Назар

аударыңыз , «Физикалық өлшемдер» және «Өлшемдердің атаулары» екі жолдан тұрады және ортаға қарай орналастырылған.

Сурет 23.7

Көп жолды атауларды жазу үшін (Label белгісінде): Белгіленген компонентт

ер


терезесі


Әрекет

BitBtn1 Properties Caption &ВыходKind bkCancel

Events BitBtn1Click Close;Label1 Propeties AutoSize (изменение

размера в зависимости от текста в Caption)

False

WordWrap (разрыв строки)

True

HeightWidth

Сәйкес өлшемді орнатыңыз .

Alignment (выравнивание текста)

taCenter

3. Проектіні мысалы, Pr5.pas және Project5.dpr аттармен сақтаймыз.4. Программаны орындап, «Выход» кнопкасымен проект терезесін жабамыз.5. ListBox1 белгілйміз, Object Inspector терезесінен Items,қасиетін таңдаймыз да оның оң

жағындағы үш нүктелі кнопкасын басамыз. Ашылған терезеге физикалық өлшемдерді енгіземіз, әрқайсысын бөлек жаңа жолдан жазамыз:

ВаттОмВольтАмпер

Терілген тексті Fiz1.txt. атымен сақтаймыз. Ол үшін тышқанның оң жақ кнопкасын басып Save режімін таңдаймыз. Қойылған редактрден шығу үшін OK ге басамыз.





СИЛЛАБУС

6. Listbox2 белгілейміз және салыстыра отырып, физикалық өлшемдердің атауларын енгіземіз:

НапряжениеСопротивлениеСила токаМощность

Терілген тексті Fiz2.txt атымен сақтаймыз.7. Келесі әрекеттерді орындау:

Белгіленген компоненттер


терезесі


Әрекет

ListBox1 Events OnKeyPress If key=#13 then Num1:=ListBox1.ItemIndex;ListBox2 Events OnKeyPress If key=#13 then begin

case ListBox2.ItemIndex of 0: Num2:= 2; 1: Num2:= 1; 2: Num2:= 3; 3: Num2:= 0; end; if Num1=Num2 then begin Label4.Caption:='Правильно'; CountR:=CountR+1 еnd Else Label4.Caption:= 'Ошибка'; If CountR=5 then ShowMessage(‘ Тест окончен! ‘ );

Var бөлімінде Num1, Num2 және CountR айнымалыларын бүтін типті деп implementation бөлімінің алдында көрсету керек.8. Жобаны сақтап, тексеруге жібереміз.

3. Қосымша тапсырма 1. Жобаны физикалық шамаларды таңдау дұрыс болса, сол жақтағы тізім шықпайтындай

етіп жасап орындау керек Көмек. ListBox2,процедурасына қатысты дұрыс жауап орындалатын жерде,: ListBox1.Items.Delete(Num1); ListBox1.Items.Insert(Num1, ‘’);

2. Физикалық өлшемдерін 10 -ға дейін өсіру. Программаға қажетті өзгерістер енгізу. 3. Программа интерфейсін: шрифттің түсін, өлшемін, экран түсін өзгерту.








СИЛЛАБУС

Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.


1. Шартты оператор (if ).2. Таңдау операторы (case).3. Ішкі программа дегеніміз не?4. Формальды және нақты параметрлер.5. Функция дегеніміз не?6. Функция қалай беріледі?7. Процедура дегеніміз не?8. Процедура қалай беріледі?9. Объектілі- бағдарлы программалау проинциптері10. Items қасиетінің сипаты қандай?11. ItemIndex қасиетінің сипаты қандай?

Сауалнамалар: «Ішкі программалар және операторлар» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: -5 минОқытушы біліктілік және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің екі құзыреттілік (біліктілік, практикалық) бойынша журналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Информатика: Базовый курс. / Под редакцией С.В. Симоновича и др. - СПб.: Питер,

2001, - 640с.2. Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика,

2003, - 765с.3. Информатика. Практикум по технологии работы на компьютере. Под ред. проф. Н.В.

Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2001, 486с.4. Бекбаев А.Б., Найдёнова Т.М. Разработка и описание алгоритмов методом блок-схем.

Методические указания. / Практикум по ВТ и программированию, Алматы, РИК, 1993, - 40 с.

5. Инструментальные средства персональных ЭВМ. В 10-ти кн. Кн. 4. Программирование в среде Турбо ПАСКАЛЬ: Практическое пособие./ Под редакцией Б.Г. Трусова. -М.: Высш. шк.,1993. –142с.

6. Фаронов В.В. Турбо Паскаль 7.0. Начальный курс. – М.: Нолидж. – 2000. – 576 с.7. Зуев Е.А. Система программирования Turbo Pascal. – М.: Радио и связь. – 1992. – 288 с.8. Рубенкинг Н. Турбо Паскаль для Windows.– М.: Мир. - 1994. – 535 с.

№ 14 тақырып: Delphi ортасында программалау негіздері

Мақсаты: Delphi-программалау тілін пайдаланып кестелік өлшемдермен (массивтермен) жұмыс істеу ұғымдарын қалыптастыру, массив элементтерін пайдаланып программалауды үйрену , масссивтерді енгізуді үйрену.





СИЛЛАБУС

Оқытудың міндеті: Программалау тілдерін оқыта отырып кез келген салада соның ішінде медицинада күрделі есептеулер мен нақты сараптамалар жасауды үйрету.



Тақырыптың негізгі сұрақтары:-45 мин.1. Деректердің құрылымдық типтері (массивтер, жазбалар, жиындар). 2. StringGrid компоненті және оның негізгі қасиеттері мен әдістері.3. Медициналық есептерді шығару.

Үзіліс -10 мин.Оқыту және сабақ беру әдістері: Ақпараттық технологияны пайдалануҚұзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс). Ситуациялық есептерді шығару (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс).

Студенттің өз бетімен жұмысы: -50 минБіліктілік, практикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.

Тапсырма:Практикалық жұмыс №5 «Массивтерді енгізу және шығару»

1.Тапсырманың қойылымы:Программа құру:Программа шақырылғаннан кейін орындаушы массив элементтерінің мәндерін енгізеді. Вычислить бастырмасын басқаннан кейін программа массив элементтерінің арифметикалық мәнін есептеп береді.

Сурет 24.7





СИЛЛАБУС

2. Программаны жасау жобасы:1. Жаңадан жоба ашу. Формаға Ввод и обработка массива ат беру. 2. Формаға 2 –ші суреттегідей компоненттерді орналастыру.

1. Сурет 24.8

3. Жобаны мысалы, Pr6.pas немесе Project6.dpr. деген атпен жеке бумада сақтайды .4. Программаны шақыру, жоба терезесін Alt+F4 қос пернелер арқылы жабады..5. Келесі әрекеттер орындалады:Белгіленг

ен компонен

та


терезесі

Қасиеттер аты Әрекет

Label1 Properties Caption Введите массив целых чиселLabel2 Properties Caption Атын өшіріңіз

StringGrid1 Properties ColCount 5FixedCols 0RowCount 1DefaultRowHeight 24Height 24DefaultColWidth 64Width 330Options.goEditing TrueOptions.Always ShowEditor

True

Options.goTabs TrueBitBtn1 Properties Kind bkOK

Caption ВычислитьEvents OnClick for i:=1 to 5 do

if length(StringGrid1.Cells[i-1,0])<>0 thena[i]:=StrToInt(StringGrid1.Cells[i-1,0])elsea[i]:=0;summ:=0;for i:=1 to 5 do


StringGrid1




СИЛЛАБУС

summ:=summ+a[i];sr:=summ/5;Label2.Caption:='Сумма элементов:'+IntToStr(summ)+#13+'Среднее арифметическое:'+FloatToStr(sr);

Вычислить (BitBtn1) кнопкасы үшін Процедура аты мен begin сөзінің арасына айнымалылар жазылады:vara:array[1..5] of integer; summ:integer;sr:real;i:integer;

6. Жобаны сақтап, тексеруге жіберіледі.

3. Қосымша тапсырма1. Выход (BitBtn2) кнопкасын қою.2. Label2, StringGrid1 компонеттерінде алдыңғы диалогты есептеуді қайталау мүмкіндігін жасау.Көмек:.Ол үшін формаға тағы бір BitBtn3 кнопкасын орнату керек. Kind қасиетімен bkRetry мәнін орнату, Caption -тақырыбында &Повторить деп жазу Повторить.кнопкасын басу арқылы бос жолдарға көрсетілген компоненттердің программасын енгізу керек.. for i:=1 to 5 do StringGrid1.Cells[i-1,0]:='';Label2.Caption:='';Повторить (BitBtn3)кнопкасы үшін жазылған процедура аты мен begin сөзінің арасына i: айнымалы жазылады.vari:integer;

Сурет 24.92. Тапсырма:1.Балабақшадағы топтың балаларының орта бойының мәнін анықтау керек. (бір өлшемді массив).2.Студенттер туралы мәлімет құру (Аты-жөні, туған жылы, факультеті, тобы).3.Информатикадан студенттердің үлгерімі туралы массив құру. Жазбада Аты-жөні, тобы, бағасы.

Үзілісі -10 мин.





СИЛЛАБУС



Бақылау Сұрақтар:1. Деректердің құрылымдық типтеріне не жатады?2. Массив дегеніміз не?3. Жазбалар мен жиындар дегеніміз не ?4. Массистерді жазу компоненті қалай аталады?5. StringGrid компонентінің қандай қасиеттері бар?6. Массивтерді енгізуде жолдарды қалай өзгертуге болады?7. String List Editor компонентінің қызметі қандай ?8. StringGrid компонентінің ColCount қасиетімен нені өзгертуге болады?

Сауалнамалар: «Delphi ортасында программалау негіздері» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз. Бағалау: 5- мин.Оқытушы біліктілік және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үш құзыреттілігі (біліктілік, практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Информатика: Базовый курс. / Под редакцией С.В. Симоновича и др. - СПб.: Питер, 2001, - 640с.2. Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2003, - 765с.3. Информатика. Практикум по технологии работы на компьютере. Под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2001, 486с.4. Бекбаев А.Б., Найдёнова Т.М. Разработка и описание алгоритмов методом блок-схем. Методические указания. / Практикум по ВТ и программированию, Алматы, РИК, 1993, - 40 с.5. Инструментальные средства персональных ЭВМ. В 10-ти кн. Кн. 4. Программирование в среде Турбо ПАСКАЛЬ: Практическое пособие./ Под редакцией Б.Г. Трусова. -М.: Высш. шк.,1993. –142с.6. Фаронов В.В. Турбо Паскаль 7.0. Начальный курс. – М.: Нолидж. – 2000. – 576 с.7. Зуев Е.А. Система программирования Turbo Pascal. – М.: Радио и связь. – 1992. – 288 с.8. Рубенкинг Н. Турбо Паскаль для Windows.– М.: Мир. - 1994. – 535 с.9. Е.Р. Алексеев, О.В. Чесноков. Шаг за шагом. Москва, 2005 г.





СИЛЛАБУС

№ 15 тақырып: Delphi ортасында программаны жөндеу

Мақсаты: Программаны жөндеуді және ерекше жағдайларда қолдануды, Delphi-дегі графикпен жұмыс жасауды үйрену.

Оқытудың міндеті: Қадам бойынша орындалу, мәнін көру, программаны жөндеу және графикті қолдана отырып қосымшаны құрудағы біліктілік пен дағдыны қалыптастыру.



Тақырыптың негізгі сұрақтары:-45 мин.1. Жөндеу. Жөндеудің кеңейтілген құралы.2. Ерекше жағдайлар.3. Тұтынушы интерфейсінің негіздері. 4. Image компонентті және оның негізгі қасиеті мен әдісі.

Үзіліс -10 мин.Оқыту және сабақ беру әдістері: Ақпараттық технологияны пайдалануҚұзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Ситуациялық есептерді шығару (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс).


Әдебиеттер:1. С. И. Бобровский. Учебный курс Delphi7. Питер, 2006г.2. Г.Г. Рапаков, С.Ю. Ржеуцкая. Программирование на языке Паскаль. Санкт-Петербург,2005г.3. Н.Культин. Учебный курс Delphi Санкт-Петербург,2005г.4. Н.Культин. Delphi в задачах и примерах. Санкт-Петербург,2005г.5. Е.Р. Алексеев, О.В. Чесноков Шаг за шагом. Москва,2005г.

БақылауСұрақтар:1. Менеджер жобасы дегеніміз не?2. Жаңа форманы қалай қосуға болады?3. Форманы қалай өшіруге болады?4. Холст қандай түсінік береді? TСanvas класы, оның қасиеті, әдістері.5. Холста қалай сурет салуға болады?6. TGraphics класының (формат.bmp.ісо) объектілері нені білдіреді?7. Графикалық обьектілер (формат.bmp.ісо) қалай қосылады?Сауалнамалар: «Delphi тілінің негіздері» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.





СИЛЛАБУС

Тапсырма №1Жоба құру "Терезе алаңында объектілердің қозғалысы" деген атпен тапсырма жобасын құру. 1. Тапсырманың қойылымыПрограмма құру : Программаны орындағаннан кейін 26.11 суретке сәкес терезе алынады. Орындаушы Пуск кнопкасына басқанда картинка сол жақтан оң жаққа қозғалады. Стоп кнопкасына басқанда картинка тоқтайтын болады.

Сурет 26.11

Түіндірме: Бұл жаңа жұмыста келесі компоненттер қолданылады: TTimer,компоненті ол Система (System) компоненттер политрасында орналасқан. Shape, компоненті компоненттер политрасының Дополнительно (Additional).бөлімінен алынады.

2. Программаны жасау жоспары1. Жаңа жоба ашамыз. Формаға «Терезе алаңында объектінің қозғалысы» деген ат береміз. 2. Формаға 26.12. суретке сәйкес компоненттерді орналастырамыз.

Сурет 26.12

3. Жобаны жеке папкада жаңа атпен сақтаймыз, мысалы, Pr7.pas немесе Project7.dpr4.Келесі әрекеттерді орындаймыз:





СИЛЛАБУС

Белгіленген

компонент

Объектілер

инспекторы

терезесі

Қасиеттердің аты

Әрекет

BitBtn1 Параметры (Properties)

Name Pusk Caption Пуск

События (Events)

OnClick timer1.Enabled:=true; //таймер включенtimer1.Interval:=10; // интервал для него 10 миллисекунд


Name StopCaption Стоп


OnClick Timer1.Enabled:=false; // отключается таймер

Timer1 Параметры (Properties)

Enabled(выключить таймер)

False


OnTimer If Image1.Left>=Form1.Width-Image1.Width Then Image1.Left:=16 Else Image1.Left:=Image1.Left+1;

Image1 Параметры (Properties)

Picture Загрузите любую картинкуStretch TrueLeft 16

5. Жобаны сақтап, тексеруге жібереміз.

3. Қосымша тапсырмалар1. Форма ортасына ТShape арқылы 8 фигура орналастыр. Фигуралар дөңгелек формасында, түстері әртүрлі, өлшемдері бірдей болсын және барлығы бірінен кейін бірі орналассын. Left, Top, Width, Height барлық дөңгелек фигуралар үшін бірдей болсын. Тапсырманың мақсаты дөңгелектер бір уақытта жан-жаққа қарай: 4 дөңгелек терезе шектеулеріне қарай, келесі 4 дөңгелек терезе бұрыштарына қарай қозғалысқа келуі керек. 2. Тағы бір таймер қосыңыз. Оны өшіріп қойыңыз..3. «Двигать круги», «Остановить круги» и «Восстановить круги» үш кнопка қосу керек. Оларға Dvig, Ostan, Vosstan деген аттар беріледі (Name қасиетінен).4. «Двигать круги» кнопкасы үшін мына жолды жазу керек:timer2.Enabled:=true;timer2.Interval:=10;5. OnTimer оқиғасына (таймерді қосу) екінші таймерге қатысты жолды жазамыз:Shape1.Left:=Shape1.Left+1; //вправоShape2.Top:=Shape2.Top+1; //внизShape3.Left:=Shape3.Left-1; //влево





СИЛЛАБУС

Shape4.Top:=Shape4.Top-1; //вверх//движение к угламShape5.Left:=Shape5.Left+1; Shape5.Top:=Shape5.Top+1;Shape6.Left:=Shape6.Left-1; Shape6.Top:=Shape6.Top+1;Shape7.Left:=Shape7.Left-1; Shape7.Top:=Shape7.Top-1;Shape8.Left:=Shape8.Left+1; Shape8.Top:=Shape8.Top-1;6. «Остановить круги» кнопкасы үщін мына жолдар жазылады:timer2.Enabled:=false; //выключение таймера7. «Восстановить круги» кнопкасы үшін Left, Top (числа будут не обязательно 360 и 280)қасиеттерінің алғашқы мәндерін енгіз:Shape1.Left:=360; Shape1.Top:=280;В этой же процедуре вставить аналогичные коды для Shape2, …, Shape8.8. Программадан шығу кнопкасын орналастыру керек9.Программа интерфейсін (цвет формы, шрифт). Құру керек.

Тапсырма №2«Цветочная поляна» жобасын құру1. Тапсырманың қойылымыТышқан шертпесін басқан кезде жасыл алаңда кішкентай гүлдер пайда болады.Гүлдер біртіндеп өседі. Орындаушы қай жерді басса сол жерден гүлдер шыға бастайды.Түсіндірме: бұл жаңа программада форма үшін OnMouseUp оқиғасы қолданылады.

2. Программаны жасау жоспары1. Жаңа папка «Цветочная поляна_ФИО» деген атпен ( ФИО өз аты жөніңізді) Мои документы папкасында құрамыз.2. «Цветочная поляна» папкасында 4 графиктік файл құрамыз, ол файлдарда міндетті түрде гүлдер болуы керек. Ол үшін Paint стандартты программасында гүлді салып, ашық алаңды жасыл түспен бояу керек. Сол сияқты өсімшесі bmp болып келетін бірнеше файл құру керек.3. Жаңа жоба ашамыз. Формаға «Цветочная поляна» деген ат береміз.4. Формаға 26.13. суретке сәйкес компоненттерді орналастырамыз.

Сурет 26.135. Жобаны ат беріп, мысалы, Pr8.pas немесе Project8.dpr «Цветочная поляна_ФИО»,папкасында сақтаймыз. (ФИО – аты жөніңіз).6. Программаны орындауға жіберіп, Выход кнопкасы арқылы жобаны жабамыз..7. Келесі әрекеттерді орындаймыз:


Image2

Image1 Image3

Image4




СИЛЛАБУС

Белгіленген компонент

Объектілер инспекторы

терезесі



Kind bkCloseCaption &Выход

Image1Image2Image3Image4

Параметры (Properties)

Picture Загрузите созданную файл-картинкуStretch (растяжение)

True

Visible FalseПояснение:Это значение задается для того, чтобы первоначально цветы были невидимы.

Height 10Width 10

8. Формаға Timer компонентін орналастыр. Ол гүлдің өсу процесін анықтайды.Келесі әрекеттерді орында:



терезесі


Timer1 Параметры (Properties)

Enabled False

9. Формада гүл тышқан бағыттауышының басқан жерінен шыға бастайды. Ол нүктелер X, Yкоординаттарын береді. Санау форманың сол жақ жоғарғы бұрышынан басталады. Келесі әрекеттерді орында:



терезесі


Form1 Events OnMouseUp Timer1.Enabled:=True;//включение таймераTimer1.Interval:=50;//интервал таймера=50 миллисекундIf s=1 thenbeginimage1.Visible:=true; //цветок становится видимымimage1.Left:=X;//цветок появляетсяimage1.Top:=Y; //в нужном местеendelseIf s=2 thenbeginimage2.Visible:=true;image2.Left:=X;image2.Top:=Y;endelseIf s=3 then





СИЛЛАБУС

beginimage3.Visible:=true;image3.Left:=X;image3.Top:=Y;endelseIf s=4 thenbeginimage4.Visible:=true;image4.Left:=X;image4.Top:=Y;end;s:=s+1;end;

Предварительно описать в разделе Var целочисленную переменную s.

10. Таймер процедурасына тексеру шартын жазамыз: гүл өзінің өсетін өлшеміне дейін жетті ме жоқ па. Сонымен қатар бұл процедурада суреттің ені мен биіктігін белгілейтін оператор (Width=150) болуы керек.Келесі әрекеттерді орында:



терезесі


Timer1 Events OnTimer //1 цветокIf Image1.Width<150 thenbeginImage1.Width:=Image1.Width+2; // увеличение ширины Image1.Height:=Image1.Height+2; //увеличение высотыImage1.Left:=Image1.Left-1;//чтобы рисунок не перемещался вправоImage1.Top:=Image1.Top-2;//чтобы рисунок не перемещался внизendelse//2 цветокIf Image2.Width<150 thenbeginImage2.Width:=Image2.Width+2;Image2.Height:=Image2.Height+2;Image2.Left:=Image2.Left-1;Image2.Top:=Image2.Top-2;endelse//3 цветокif Image3.Width<150 then





СИЛЛАБУС

beginImage3.Width:=Image3.Width+2;Image3.Height:=Image3.Height+2;Image3.Left:=Image3.Left-1;Image3.Top:=Image3.Top-2;endelse//4 цветокif Image4.Width<150 thenbeginImage4.Width:=Image4.Width+2;Image4.Height:=Image4.Height+2;Image4.Left:=Image4.Left-1;Image4.Top:=Image4.Top-2;endelseTimer1.Enabled:=False;end;

10. Жасыл түсті таңдап алыңыз және ол сурет фонымен сәйкес болсын.

Үзілісі -10 мин.



Бақылау Сұрақтар:1. «CheckBox» қойылуы. Checked қасиетін өңдеу.2. RadioGroup компоненті және оның негізгі қасиеттері.3. RadioButton компоненті және оның негізгі қасиеттері.4. GroupBox компоненті және оның негізгі қасиеттері.5. Жобалар менеджері дегеніміз не?6. Жаңа форма қалай қосылады?7. Форманы қалай өшіреді?

Сауалнамалар: «Басқару компоненттері» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау: 5- мин.

Оқытушы біліктілік және коммуникативті дағды құзыреттілігін сараптайды.





СИЛЛАБУС

Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің екі құзыреттілігі (біліктілік, практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Информатика: Базовый курс. / Под редакцией С.В. Симоновича и др. - СПб.: Питер,

2001, - 640с.2. Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика,


Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2001, 486с.4. Бекбаев А.Б., Найдёнова Т.М. Разработка и описание алгоритмов методом блок-схем.

Методические указания. / Практикум по ВТ и программированию, Алматы, РИК, 1993, - 40 с.

5. Инструментальные средства персональных ЭВМ. В 10-ти кн. Кн. 4. Программирование в среде Турбо ПАСКАЛЬ: Практическое пособие./ Под редакцией Б.Г. Трусова. -М.: Высш. шк.,1993. –142с.

6. Фаронов В.В. Турбо Паскаль 7.0. Начальный курс. – М.: Нолидж. – 2000. – 576 с.7. Зуев Е.А. Система программирования Turbo Pascal. – М.: Радио и связь. – 1992. – 288 с.8. Рубенкинг Н. Турбо Паскаль для Windows.– М.: Мир. - 1994. – 535 с.





СИЛЛАБУС

Мамандығы: «Фармация», «Фармациялық өндірістің технологиясы», «Қоғамдық денсаулық сақтау», «Мейіркештік іс», «Медициналық-профилактикалық іс», «Менеджмент».

«Информатика» модулі

Студенттердің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар (СӨЖ)

Курс: 1Пән: Информатика

Құрастырушылар: кафедраның ПОҚ-ы

Алматы, 2012ж.





СИЛЛАБУС

Модуль отырысында талқыланды № хаттама ж.

Бекітілді модуль. мең.міндетін атқарушы,

доц._________Ажибекова Ж.Ж.





СИЛЛАБУС

№1 тақырып. Компьютердің аппараттық және программалық жабдықтамасы. Операциялық жүйе (ОЖ)

Мақсаты: Windows ХР амалдық жүйесін пайдалануды және концепцияның негізгі жағдайларын тұрғызуды оқып үйрену.

Құзыреттілікті қалыптастыру саны: өзін-өзі оқыту.

Тақырып бойынша тапсырмалар:11. Жұмыс үстеліндегі белгішелерді жанама мәзірінің көмегімен белгілі бір ретпен

орналастыру.12. «Пуск» бас мәзірінен Бағдарламалар, Стандарттар (қалауыңыз бойынша) екі

бағдарламасын жүктеңіз. Екі бағдарламаны бүкіл экранға (каскад, жоғарыдан төмен, солдан оңға) ашыңыз.

13. Бағдарламаның біреуін жинаңыз, екінші бағдарламаны <Восстановить> батырмасы арқылы бастапқы қалпына қайта келтіріңіз. Тышқанның көмегімен терезенің өлшемін өзгертіңіз.

14. MS WORD бағдарламасының лақабын құрыңыз. Құрылған лақаптың көмегімен бағдарламаны жүктеңіз. Құрылған лақапты жойыңыз.

15. Бас батырманың көмегімен есептер тақтасын экран бетінен жасырыңыз және классикалық түрге ауыстырыңыз.

16. С:\student бумасындағы бірнеше файлдар тобын архивке жіберіңіз, қайта архивтен шығарыңыз.

17. Стандартты бағдарламадағы «Дискіні тазалау»(Очистка диска) командасын пайдаланып С дискісін тазалаңыз.

18. Стандартты бағдарламадағы «Дискіні дефрагментациялау» (Дефрагментация диска) командасын пайдаланып С дискісін дефрагментациялаңыз.

19. Іздеу командасының көмегімен С дискісінде кеңейтілуі «.doc немесе .xls» болып келетін барлық файлдар тобын шығарыңыз.

20. Жұмыс үстеліне өз атыңызбен бума құрыңыз. Құрылған бумаға файл құрыңыз (атын өзгертіңіз, атрибутын «Тек оқу» үшін жасаңыз). Құрылған файлды жұмыс үстеліне ( ұстап тұрып жылжыту, жанама мәзір, пернелер комбинациясы ) әдістерінің көмегімен көшіріп, орнын аустырыңыз. Өзіңіз құрған буманы жойыңыз, қайта қалпына келтіріңіз.

II. STUDENT қалтасында иерархиялық файлдық жүйе құруыңыз және жетектегіштің көмегімен көрсетіңіз:





СИЛЛАБУС

III . Кестені толтырыңыз. (калькулятор программа көмегімен)Ондық с.ж. Екілік с.ж. Оналтылық с.ж. Сегіздік с.ж.

11000001111999

11111100001235

15789

А548С324

D24E10000

1010110111010111658FB

4121

b) Екілік сандарды қосыңыз: 10000+10101= ; 111111+10000= ; 100+1000= ; 101010101+1= ; 1010111+101= ; 10+111111= ; 1010101111+11= ; 10+1= ;

c) Оналтылық сандарды көбейтіңіз: 12*А21= ; 32* 4D= ; 5*C = ; 99*F= ; 698E* 2= ; 256F* 5= .

Құзыреттілікті қалыптастыру әдістері: Жеке тапсырманы орындау қабілетін тексеру (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс);Орындалу формасы: есептерді құрастыруОрындалу критериі: Тапсырманы дискетада дайындау және қорғау. Тапсыру мерзімі: студент жұмыстарын өз уақытымен орындап, күнтізбелік кестеге сәйкес өткізуі тиіс.

Баға критериясы: өзіндік орындалған жұмыс берілген тапсырманың көлеміне байланысты балл түрінде бағаланады.

Әдебиеттер:





СИЛЛАБУС

15. Фигурнов В.Э.. IBM PC для пользователя. 6-издание. Москва. 1996 г. 172- 270 cтр.16. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. 2-издание. Москва. 1997 г. 362-466 стр.17. Гельман В.Я.Медицинская информатика. Питер. 2001 г. 49-72 стр.18. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 г. 67-112 стр.19. Гельман В.Л. Медицинская информатика. Москва. 2002 г. 49-72 стр.20. Симонович С., Г.Евсеев, А.Алексеев. Общая информатика. Москва. 2002 г. 96-411 стр. 21. Симонович С.В. Информатика. Базовый курс. 2-издание. Питер. 2003 г. 116-139.22. Симонович С., Г.Евсеев, В. Мураховский. Вы купили компьютер. Москва. “АСТ-

ПРЕСС КНИГА”. 2004 г. 118-287 стр.23. Глушаков С.В., Сурядный А.С.. Персональный компьютер. Москва. 2004 г. 32-183 стр.24. Информатика. Под редакцией проф. Н.В.Макаровой. Москва «Фин.стат». 2005. 458-

504. 25. Изтлеуов М.К., Беккужина А.И., Емжарова Г.У. Информатика. Актобе.2005. 165-210

бет.26. Беркінбаев К.Н. Информатика. Алматы. 2005. 169-243 бет.27. Жапарова Г.Э. Информатика. Алматы. 2006. 71-91 бет.28. Хакимова Т. Компьютерлік өңдеудің әдістері. 10-13 бет.


1. Жұмыс үстелінің негізгі төрт объектісін атаңыз?2. «Пуск» бас мәзір командаларының қызметін атаңыз?3. Терезе түрлерін атаңыз: анықтамалық, сұқбаттық, қолданбалы бағдарламалық және

қалталық.4. Жаңа қалта қалай құрылады?5. Жаңа лақап қалай құрылады?6. Жұмыс үстелінің фондық суретін қалай өзгертеді?7. Экранның заставкасын қалай өзгертеді?8. Блокнот мәтіндік редакторында құжатты қалай құруға болады?9. Графикалық құжат қалай құрылады?10. Құрылған құжатты C:\Student қалтасына қалай сақтауға болады?11. Мәтінді пішімдеу мен өңдеудің арасында қандай айырмашылық бар?12. Сақтау және Қайта сақтау командаларының арасында қандай айырмашылық бар?13. Архиватор-бағдарламасының қызметі.14. Диск дефрагментациясы дегеніміз не?

Сауалнамалар: «Компьютердің бағдарламалық жабдықтамасы: Windows амалдық жүйесі(АЖ)» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау:Оқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттіліктерін

сараптайды. Оқытушы студенттің жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үш құзыретілігі (білім, практикалық дағды, өзін-өзі оқыту) бойынша жураналға баға қойылады.

№2 тақырып. Денсаулық сақтаудағы классификациялау және кодтау жүйелері





СИЛЛАБУС

Оқытудың мақсаты: Денсаулық сақтау жүйесіндегі кодтау және классификациялау, медициналық жүйелер, жүйелердің жұмыс істеу принципі, денсаулық сақтаудың қаңқасын анықтау түсініктерін ашу, классикация остерін түсінуді, кодтау және оның түрлерін ажырата білуді үйрету.

Қалыптастыратын құзыреттілік түрлері: студенттің өзіндік жұмысы

Тапсырмалар:1. Интернеттен “Денсаулық сақтау жүйесіндегі кодтау және классификациялау” атты

тақырыпта ақпаратты жүктеп алыңыз. Онда келесі тақырыптарда ақпараттар болу қажет: классификацияға анықтама, классификацияның мақсаты, дифференцияция критерилері, классификация остері, МКБ-10 класы, кодтау, UMLS медициналық тіліндегі унификацияланған жүйе, Халықаралық унификацияланған жүйелер.

2. «МКБ 10 от 15 10 2009» атты Excel файлын пайдаланып, жеке тапсырмалардағы ауру аты мен ауру коды бағандарын толтырыңыз

3. Электронды вариантты сыртқы дискіде сақтаңыз.

Вариант№1Классификаторды пайдалана отырып

төменде келтірілген диагноздарды кодтаңызКлассификаторды пайдала отырып диагнозды код бойынша анықтаңыз

КОД Диагноз КОД ДиагнозАневризма грудной части аорты разорванная

G00.9

Расслоение аорты (любой части) G04.8Аневризма почечной артерии G08Эмболия и тромбоз брюшной аорты G06.1 Облитерирующий тромбангиит [болезнь Бюргера]

G00.0

Болезнь капилляров неуточненная G03Некроз артерии G05.2Мышечная и соединительнотканная дисплазия артерий

G06.1

Наследственная геморрагическая телеангиэктазия

G03.2



КОД Диагноз КОД ДиагнозСидеропеническая дисфагия S57.0Фолиеводефицитная анемия, связанная с питанием

S59.9

Железодефицитная анемия вторичная вследствие потери крови

S56.1

Железодефицитная анемия S52.0дефицит молибдена S51Анемия, обусловленная цингой S55.2Витамин-B12-дефицитная анемия вследствие дефицита внутреннего

S54.8





СИЛЛАБУС

фактораФолиеводефицитная анемия медикаментозная

S57.9

Другие мегалобластные анемии, не классифицированные в других рубриках

S53.3



КОД Диагноз КОД ДиагнозТравматическая ампутация большого пальца кисти

M66.0

Ушиб пальца(ев) кисти без повреждения ногтевой пластинки

M67.9

Перелом ладьевидной кости кисти M65.0Травма нескольких нервов на уровне запястья и кисти

M67.2

Поверхностная травма запястья и кисти M66Множественные травмы запястья и кисти

M65.3

Травма нерва большого пальца M67.0Растяжение и повреждение капсульно-связочного аппарата на уровне запястья

M68.0

Травма глубокой ладонной дуги M65.2



КОД Диагноз КОД ДиагнозКожный мукормикоз E61.5Острый легочный кокцидиоидомикоз E44.0Гистоплазмоз неуточненный E46Кандидозная септицемия E50.5Риноспоридиоз E61.2Легочный кокцидиоидомикоз неуточненный

E55.0

Кандидоз E56.1Гистоплазмоз неуточненный E61.6Аспергиллез неуточненный E64



КОД Диагноз КОД ДиагнозПостэнцефалитный синдром G06.1





СИЛЛАБУС

Органический амнестический синдром, не вызванный алкоголем или другими психоактивными веществами

G00.0

Сосудистая деменция с острым началом

G02*

Делирий на фоне деменции G09Смешанная корковая и подкорковая сосудистая деменция

G05.0*

Постконтузионный синдром G03.9Деменция при болезни Альцгеймера с поздним началом

№ Аурудың

коды

Аурудың аты

Аурухана №1



Осы ауру түрі

бойынша

барлық

ауруханадағы науқас

тар саны

Осы ауру түрі

бой-а барлы

қ ауруханадағы нау-р санын

ың орта мәні

Осы ауру

түрінен айығуға қажет төсек-

күн саны




Науқастардың саны Әр ауру түріне байланысты

ауруханалардағы төлем құны

1 … …

2 … …

3 … …

Кез

келг

ен

санм

ен

толт

ыры

ңыз

Нау

қас

саны

=№

1 ау

руха

нада

ғы

Нау

қас

саны

=№

2 ау

руха

нада

ғы

4 … …

5 … …

6 … …

7 … …

8 … …

… … …





СИЛЛАБУС

20 … …

Ең үлкен мән

Ең кіші мән

1 аурухана 2 аурухана 3 аурухана1 төсек-күннің бағасы

(тенгемен) 2500,05 1800,32 1070

4. Кестелік процессорда жоғарыдағы кестені құрыңыз.5. «Аурухана №1», «Аурухана №2» және «Аурухана №3» бағандарын кестеде

көрсетілгендей толтырыңыз.6. «Осы ауру түрінен айығуға қажет төсек-күн саны» бағанын өз еріктеріңізбен

толтырыңыз.7. Сұр түспен боялған ұяшықтарды кестелік процессордың формулаларын пайдалана

отырып сәйкес мәндермен толтыраңыз.8. Ең үлкен мәндер толтырылған жолды қызыл түспен, ең кіші мәндерді жасыл түспен

бояңыз.9. «Осы ауру түрі бойынша барлық ауруханадағы науқастар санының орта мәні» бағаны

және ауру түрлері бойынша жеке параққа “круговой” диаграммасын тұрғызыңыз.10. «Осы ауру түрінен айығуға қажет төсек-күн саны» бағаны және ауру түрлері бойынша

жеке парақта гистограмма тұрғызыңыз.

СӨЖ-дегі қалыптастырылатын құзыреттілікті бақылау әдістері:1. Денсаулық сақтау жүйесіндегі кодтау және классификациялау, медициналық жүйелер,

жүйелердің жұмыс істеу принципі, денсаулық сақтаудың қаңқасын анықтау түсініктерін ашу, классикация остерін түсінуді, кодтау және оның түрлерін ажырата білуді үйрету.

2. Жеке тапсырманы орындау қабілеттілігін қалыптастыру (студент оқытушыдан жеке тапсырмасын және «МКБ 10 от 15 10 2009» Excel файлын алып тапсырманы (1-10) орындау қажет).

3. ДК-де тапсырманы орындау дағдысын тексеру (студент оқытушыдан алған жеке тапсырмаларының (1-10) орындалған нәтижесін көрсету қажет).

Орындау критерилері: тапсырмаларды дайындап және қорғау.

Тапсыру мерзімі: студент жұмысты мезгілінде орындап жұмысты күнтізбелік кесте бойынша тапсыру керек

Бағалау критериі: студенттің жеке өзіндік жұмысы тапсырманы орындау көлеміне байланысты процентпен бағаланады

Әдебиет:Негізгі:





СИЛЛАБУС

1. DICOM – http://www.xray.hmc.psu.edu/dicom/dicom_home.html, http://www.xray.hmc.psu.edu/dicom/faq.html

2. E-Health Group, La Trobe University – http://www-sph.health.latrobe.edu.au/telehealth/

3. HL7 – http://www.mcis.duke.edu/standarts/HL7/hl7.htm, http://www.hl7.org4. Андреева Е.В., Босова Л.Л., Фалина И.Н. Математические основы информатики.

Элективный курс. – М.: БИНОМ, 2005. – 328 с.5. Бокерия Л.А., Самородская И.В., Ступаков И.Н. Проблемы создания классификаторов и

методик учета операций на сердце и сосудах // Вестник новых медицинских технологий, 2010. – Т. ХVII, № 4. – С.88-92.

6. Емелин И.В. Интеграция стандартов медицинской информатики // Кремлевская медицина. - 2000. - №4. - С.26-36.

7. Фридланд А.Я. Информатика: процессы, системы, ресурсы. – М.: БИНОМ, 2003. – 232 с.

Қосымша:1. International Organization for Standardization [Электронный ресурс]. – Режим доступа:

http://www.iso.org/iso/home.html2. International Electrotechnical Commission [Электронный ресурс]. – Режим доступа:

http://www.iec.ch/3. European Committee for Standardization [Электронный ресурс]. – Режим доступа:

http://www.cen.eu/cen/pages/default.aspx4. Open Systems Interconnection [Электронный ресурс]. – Режим доступа:

http://ru.wikipedia.org/wiki/Open_Systems_Interconnection5. Health Level Seven International [Электронный ресурс]. – Режим доступа:

http://www.hl7.org6. NOMESCO Classification of Surgical Procedures (NCSP)/ Nordic Medico-Statistical

Committee (NOMESCO) 2003. – ISBN 87-89702-48-4

Бақылау сұрақтары:1. Классификация дегеніміз не?2. Кодтау дегеніміз не?3. Сiзге қандай кодтар белгiлi?4. UMLS дәрiгерлiк тiлiнiң жүйесiн жасаудағы мақсаты қандай?5. ICD классификацияның құрамы қандай?6. DSM кодтау жүйесi не үшін қолданылады?7. SNOMED деген не?8. Рида RCC клиникалық кодтар не үшін қолданылады?9. Электрондық сырқатнамаға жазуларды енгізуде стандартталу қалай iске асады?10.Дәрiгерлiк мәлiметтiң классификациясының жүйелерiнің қандай түрлері Қазақстанда қолданылады?11. МКБ қазақша қалай аударылады?

№3 тақырып. Жеке медициналық карталар

Мақсаты: MS Assecc ДҚБЖ ортасында жұмыс істеу технологиясын үйрену, реляциондық типті деректер қорын құру, өңдеу, сұраныс жасау, форма және есеп беруді қалыптастыру.



http://www.hl7.org/

http://ru.wikipedia.org/wiki/Open_Systems_Interconnection

http://www.cen.eu/cen/pages/default.aspx

http://www.iec.ch/

http://www.iso.org/iso/home.html

http://www.hl7.org/




СИЛЛАБУС

Тапсырмалар:1. Тапсырма.1.1. С:\Student\Топ\Видео.accbd деректер қорын құрыңыз. Онда «Фильмдер» атты

кестесін құрып, кестеге төменде көрсетілген жазбаларды енгізіңіз (№1 кестеген қараңыз). 1.2. Кесте өрістерінің қасиеттерін баптау: ағымды өрістің қасиеттер тізімі

құраструшы (конструктор) терезесінің төменгі бөлігіндегі «Жалпы (Общие)» топтамасында көрсетілген. Құрастырушы режимінде кесте өрістерінен қасиеттер тізіміне және керісінше ауысу үшін [F6] пернесін қолданыңыз. Көрсетілген өрістер үшін келесі қасиеттерді орнатыңыз:

«Нөмір» өрісі Жазуы (Подпись): Нөмірі (Номер)«Фильмнің атауы» Өрістің өлшемі (Размер поля): 30

Жазуы (Подпись): Атауы (Название)Міндетті өріс (Обязательное поле): Иә (Да)

«Шыққан жері» Өрістің өлшемі (Размер поля): 15

Міндетті өріс (Обязательное поле): Иә (Да)

«Жанры» Өрістің өлшемі (Размер поля): 15Міндетті өріс (Обязательное поле): Иә (Да)

«Ұзақтығы (мин.)» Өрістің өлшемі (Размер поля): Бүтін (Целое)

Жазуы (Подпись): Ұзақтылығы (Длительность)


«Көрсетілім күні» Өрістің форматы (Формат поля): Мерзімнің қысқа форматы (Краткий формат даты)

Жазуы (Подпись): Тіркеу күні (Дата записи)

№1 Кесте.

Нөмірі Фильмнің атауыШыға

рылған жері

Жанры Ұзақтығы (мин.) Мерзімі

1 Красавица и чудовище АҚШ Мультфильм 85 15.10.11 2 Правдивая ложь АҚШ Боевик 130 23.10.11 3 Русалочка АҚШ Мультфильм 80 30.09.11 4 Кавказская пленница Ресей Комедия 120 23.11.11 5 Винни-Пух (3 серия) Ресей Мультфильм 45 24.10.11 6 Крокодил Гена (4 серия) Ресей Мультфильм 40 27.10.11 7 Профессионал Франция Боевик 105 06.12.11





СИЛЛАБУС

8 Титаник АҚШ Мелодрама 185 15.12.119 Игрушка Франция Комедия 95 02.11.11 10 Зита и Гита Үндістан Мелодрама 100 24.12.11 11 Берегись автомобиля Ресей Комедия 90 17.10.11 12 Ромео и Джульетта АҚШ Мелодрама 135 09.10.11 13 Невезучие Франция Комедия 100 15.11.11 14 Снежная королева Ресей Мультфильм 30 18.10.11 15 Отпетые мошенники АҚШ Комедия 110 03.12.11

Өрістің атауы (Имя поля)

Деректердің типі (Тип данных)

Сипаты (Описание)

Номірі Есептеуіш (Счётчик) Фильмнің (Порядковый номер фильма)

Фильмнің атауы Мәтіндік (Текстовый) Фильмнің атауы (Название фильма)Шығарылған жері Мәтіндік (Текстовый) Шығарылған жері (Страна-

производитель)Жанры Мәтіндік (Текстовый) Жанры (Жанр)Ұзақтығы (мин.) Сандық (Числовой) Ұзақтығы (мин.) (Длительность в

мин.)Мерзімі Мерзім/Уақыт (Дата/время) Кассетаға жақылған күні (Дата записи

на кассету)1.3. Кестенің кілттік өрісін анықтау: конструктор режимінде кесте жолының сол

жағында қажет өрісте жанама мәзір шақырып «Кілттік өріс» командасын таңдасаңыз, сол жолдың тұсында белгісі пайда болады.

1.4. Қосымша тапсырма: құрастырушы режиміне өтіп, «Ұзақтығы» өрісін ерекшелеп, оның қасиетіндегі «Мән үшін шарт (Условие на значение)» жолағына >0 And <=240, ал «Қате туралы мәлімет (Сообщение об ошибке)» қасиетіне келесі мәтінді енгізіңіз «Ұзақтығы 240 минуттан аспау керек (Длительность не должна превышать 240 мин». Кестеге енгізген өзгерістерді сақтаңыз. Егер кесте режиміне өтіп, өріске енгізуге болмайтын мән берсеңіз, ол қабылданбайды.

2. Тапсырма 2.1. «Видео» деректер қорындағы «Фильмдер» кестесін қосымша «Кассетаның

нөмірі» өрісімен толықтырыңыз, және «Кассеталар» кестесін құра отырып, кестелерді ортақ аты бар «Кассеталар нөмірі» өрістері арқылы байланыстырыңыз. Одан кейін екінші кестені төмендегі үлгі бойынша құрып, толтырыңыз:

Өріс атауы (Имя поля)

Деректер типі (Тип данных)

Сипаты (Описание)

Кассета нөмірі (Номер кассеты) Санауыш (Счётчик) Кассетаның реттік нөмірі (Порядковый номер кассеты)

Фирмасы Мәтіндік (Текстовый) Шығарған фирмасы (Фирма-производитель)

Ұзақтығы (Длительность) Сандық (Числовой) Кассетаның ұқатығы (Длительность кассеты)





СИЛЛАБУС

Кесте өрістерінің келесі қасиеттерін анықтаңыз: «Кассетаның нөмірі» өрісі

Жазуы (Подпись): Нөмір (Номер)

«Фирмасы» өрісӨрістің өлшемі (Размер поля): 10

Обязательное поле: Иә (да)

«Ұзақтығы» өрісі

Өрістің өлшемі (Размер поля): Бүтін (Целое)

Жазуы (Подпись): Ұзақтығы (Длительность)


«Кассетаның номірі» өрісін кілттік етіңіз. Құрылған кестені «Кассеталар» атымен сақтаңыз.

2.2. Кестелер арасындағы байланыстарды анықтау: «Сервис – Деректер сызбасы

(Схема данных) ... » немесе ; Пайда болған «Терезені қосу (Добавление таблицы)» терезесінің көмегімен деректер

сызбасына «Кассеталар» және «Фильмдер» кестелерін қосыңыз, ол үшін кестелердің үстіне шертіп «Қосу (Добавить)» командасын таңдаңыз, соңында «Жабу» батырмасын басыңыз. Нәтижесінде «Деректер сызбасы (Схема данных)» терезесінде кесте терезелері көрінеді.;

«Фильмдер» кестесінің терезесін барлық өрістері көрінетіндей етіп үлкейтіңіз; Тапсырма шарты бойынша кестелер бір аттас «Кассета нөмірі» өрістері арқылы

байланысу керек. Бұл байланысты құру үшін бір кестедегі өріс атауын екінші кестедегі өріске тышқанның сол жақ батырмасымен ұстап апару керек.;

Пайда болған «Байланыстар» терезесіндегі «Деректердің бүтінділігін қамту (Обеспечение целостности данных)» жалаушасын орнатыңыз, артынан «Құру (Создать)» батырмасын басыңыз. Нәтижесінде пайда болған байланыстарды көруге болады.

3. Тапсырма. «Видео» деректер қорындағы «Фильмдер» атты кесте негізінде сұраныстар

қрастырушысының көмегімен келесі сұраныстарды құрыңыз: 1) «Параметрі бар» сұраныс құрыңыз.

А. Параметр ретінде «Фильмнің атауы» өрісін алып, сұраныс құрыңыз.a) ҚҰРУ (Создание) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (Другие) топтамасындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (Конструктор запросов) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу (Добавление таблицы)» атты сұхбат терезесі ашылады. b) «Кесте қосу (Добавление таблицы)» сұхбат терезесінен «Фильмдер» кестесін ерекшелеп, «Қосу (Добавить)» батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу (Добавление таблицы)» терезесін жабыңыз.





СИЛЛАБУС

c) «Фильмдер» кестесінен қорытынды кестеге қажет «Фильмнің атауы», «Шыққан жері», «Жанры» «Ұзақтығы» және «Мерзімі» атты өрістерді таңдаңыз. d) «Фильмнің атауы» өрісі үшін таңдама шартын беріңіз. Таңдама шартының (Условие отбора) жолына [Фильмнің атауын енгізіңіз] деп жазыңыз. Сұранысты жүктеу кезінде тұтынушы қажет мәнді енгізу керек.e) Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған «Фильмнің атауы» деген ат беріңіз.f) Нәтижені көру үшін құрылған сұранысты жүктеңіз.В. Параметр ретінде «Фильмнің жанры» өрісін алып, сұраныс құрыңыз.a) ҚҰРУ (Создание) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (Другие) топтамасындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (Конструктор запросов) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу (Добавление таблицы)» атты сұхбат терезесі ашылады. b) «Кесте қосу (Добавление таблицы)» сұхбат терезесінен «Фильмдер» кестесін ерекшелеп, «Қосу (Добавить)» батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу (Добавление таблицы)» терезесін жабыңыз.c) «Фильмдер» кестесінен қорытынды кестеге қажет «Фильмнің атауы», «Шыққан жері», «Жанры» «Ұзақтығы» және «Мерзімі» атты өрістерді таңдаңыз. d) «Фильмнің жанры» өрісі үшін таңдама шартын беріңіз. Таңдама шартының (Условие отбора) жолына [Фильмнің жанрын енгізіңіз] деп жазыңыз. Сұранысты жүктеу кезінде тұтынушы қажет мәнді енгізу керек.e) Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған «Фильмнің жанры» деген ат беріңіз.f) Нәтижені көру үшін құрылған сұранысты жүктеңіз.

2 ) Таңдама сұранысын құрыңыз. «Нөмірі» өрісінен басқа барлық өрістерді қамтитын сұранысты құрастырушының көмегімен құрыңыз және сұраныстағы жазбалар фильмнің аттары өсу реті бойынша сұрыпталған болсын;

3) «Комедия» жанрынан басқа жанрлардың барлығын қамтитын таңдама бойынша сұраныс құрыңыз. а) ҚҰРУ (Создание) қосымшасын ашыңыз. БАСҚАЛАР (Другие) топтамысындағы СҰРАНЫСТАР ҚҰРАСТЫРУШЫСЫ (Конструктор запросов) пиктограммасына шертсеңіз – үлгі бойынша сұраныстың бланкісі ашылады. Сонымен қатар «Кесте қосу (Добавление таблицы)» атты сұхбат терезесі ашылады. b) «Кесте қосу (Добавление таблицы)» сұхбат терезесінен «Фильмдер» кестесін ерекшелеп, «Қосу (Добавить)» батырмасын шертіңіз де, «Кесте қосу (Добавление таблицы)» терезесін жабыңыз.с) «Фильмдер» кестесінен қорытынды кестеге қажет «Фильмдердің атауы», «Жанры», «Ұзақтығы» және «Мерзімі» атты өрістерді таңдаңыз. Ол өрістерді таңдау үшін қажет өрісті ерекшелеп тұрып, тышқанның сол жақ батырмасын екі рет шертіңіз. d) «Жанры» өрісі үшін таңдау шартын қойыңыз. Ол үшін таңдау шарты (Условие отбора) жолына «Not Комедия» деп жазыңыз. Кестеден «Комедия» жанрынан басқар барлық жанрлар таңдалады. е) Үлгі бойынша сұраныстың бланкісін жабыңыз. Жабу барысында оған «Комедиядан басқа жанрлар» деп ат беріңіз.f) Нәтижені көру үшін құрған сұранысты жүктеңіз.

4. Тапсырма. «Видео» деректер қорында «Фильмдер» кестесінің негізінде екі форма

құрыңыз: а) ленталық (ленточный); ә) кестелік (табличная).





СИЛЛАБУС

Формаларды төмендегі көрсетілген үлгілер бойынша құрыңыз. Құрылған формалардың көмегімен деректер қорына қалған жазбаларды енгізіңіз.

5. Тапсырма. «Видео» деректер қорында «Фильмдер» кестесінің негізінде екі есеп құру: а) бағандық; ә) кестелік. Есептерді төмендегі көрсетілген үлгілер бойынша құрыңыз.






СИЛЛАБУС

Жеке тапсырманы орындау қабілетін тексеру (студент сабақта типтік есептерді шығаруда нақты дағдыны алу үшін жеке берілген тапсырманы орындауы тиіс);

Өткізу формасы: тапсырмаларды орындау.

Орындау критериясы: Орындалған тапсырманы қорғау.

Тапсыру мерзімі: Студент күнтізбелік кестеге сәйкес күндері орындаған жұмыстарын өткізуге тиіс

Баға критериясы: өзіндік орындалған жұмыс берілген тапсырманың көлеміне байланысты балл түрінде бағаланады.

Әдебиеттер:1. Сергеев А.П. Самоучитель. - Microsoft Office 2007. М.: Санкт-Петербург. Киев, 2007г. стр. 432.2. В.Я. Гельман. Медицинская информатика. Питер. 2001 г. 145-186 стр. 3. Дж. Куртер, А. Маркви. MS Office 2000. Москва. 2001 г. 357-428 стр. 4. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 г. 229-253 стр. 5. С.Симонович. «Информатика. Базовый курс.» 2-е издание. С.-П., 2003 г. 340-367 стр.БақылауСұрақтар:1. ДҚБЖ дегеніміз не? Оның қызметі қандай?2. ДҚБЖ негізгі функцияларын атаңыз? 3. Access ДҚБЖ қай түріне жатады? 4. ДҚ дегеніміз не және оларды қалай құрамыз?5. ДҚ деректерді сақтаудағы қандай құрылымы қолданылады? 6. Кесте түріндегі ақпараттардың ыңғайлылығы неде? 7. Жазба және жазбалар өрісі дегеніміз не? Олар қандай ақпараттардан тұрады?8. Келесі ұғымдарды анықтаңыз: өрістің аты, мәні, типі. Өрістің қандай типтері болады? 9. Деректер қорында деректер қалай редактрленеді: өріс қосу (жою), жазба қосу (жою),

кестенің ортасына жаңа жазба қосу. 10. Деректерді іздеу үшін қандай амалдар орындалу қажет?11. Кілт түсінігін беріңіз. 12. Деректерді қалай сұрыптаймыз?13. Сүзгілеу (Фильтр) не үшін қажет және қарапайым сүзгі қалай құрылады?14. Сұраныс дегеніміз не?15. Сұраныстардың қандай түрлерін білесіз?16. Сұраныс пен сүзгілеудің айырмашылығы неде?17. Сұраныстардың қандай түрлерін қолдануға болады?18. Таңдама сұранысын қалай құруға болады оның құрған кезде шарт қоюға бола ма?19. Форма дегеніміз не және олардың қандай түрлерін білесіз?20. Автоформа дегеніміз не және Шебердің көмегімен оны қалай құруға болады?21. Есеп беру дегеніміз не және есеп беру шеберлерін атаңыз.

Сауалнамалар: «MS Access мәліметтер қорын басқару жүйесі (ДҚБЖ)» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау:





СИЛЛАБУС

Оқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттіліктерін сараптайды. Оқытушы студенттің жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үш құзыретілігі (білім, практикалық дағды, өзін-өзі оқыту) бойынша жураналға баға қойылады.

№4 тақырып. MS Power Point презентациясын құру

Мақсаты: PowerPoіnt программасында презентация құрудың тәсілдерін таңдай білуді үйрету. PowerPoіnt программасында жұмыс істеу режимдерінің ерекшеліктерін ескеру әрекеттерін меңгеру. Презентацияны басып шығаруда, модификациялауда, қарап шығуда, құруда практикалық білім мен дағдыларын оқытып үйрету.

Тапсырмалар: 1. MS PowerPoint-та презентация құру. Графикалық объектілері бар слайдтармен жұмыс

істеу.2. MS PowerPoint программасында өзіңіздің мультимедиялық визиткалық карточкаңызды

құрыңыз. Бұл жерде өзіңіз туралы: неге қызығасыз, өзіңіз туралы ойыңызды, сіздің мүмкіндіктеріңізді көрсетуіңіз керек.

3. MS PowerPoint программасында медициналық суреттер галереясын құрыңыз. Галереяда орын ауысып жылжу оңай болу үшін басқару пернелерін қосыңыз және демонстрацияға дыбыстық сүйемелдеуді қосыңыз.

4. Кез келген пән бойынша (Информатика, Анатомия, Биология) «Жаңа материалды түсіндіру» тақырыбы бойынша видеофильм құрыңыз. Дайындық барысында сканерленген суреттер мен электрондық энциклопедиядағы суреттерді пайдаланыңыз.

Орындалу формасы: тапсырмалар құрастыру

Орындалу критериі: Тапсырманы дискетада дайындау, қорғау.

Тапсыру уақыты: студент өз уақытымен жұмыстарын орындап, күнтізбелік кестеге сәйкес өткізуі тиіс.

Әдебиеттер:1. С. Симонович. Информатика. Базовый курс. 2-издание. Питер. 2002 ж. 2. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 ж.3. С. Симонович и др. Общая информатика. Москва. 2002 ж.4. Митяев. “IBM PC для пользователя”. М., 1998 ж.5. Борзенко “Современный персональный компьютер”. М.,1999 ж.6. Адибаев Б.М. «Информатика» учебно-методическое пособие. Алматы, 1999 7. Макарова Н.В. «Информатика. Практикум по технологии работы на компьютере». М.,

2003 ж.

Бақылау Сұрақтар:1. «Презентация» терминінің мағынасын түсіндіріңіз.2. PowerPoіnt программасының қандай мүмкіндіктері бар?3. Автомазмұн шебері қандай қызмет атқарады?4. Презентация деген не?





СИЛЛАБУС

5. Бос презентация қалай құрылады? Шаблон көмегімен ше? Бұлардың бір-біріне қандай айырмашылықтары бар?

6. Презентация мәтіндерін өңдеуді қандай режимде жүзеге асыруға болады?7. Құрылымдық режимде графиктік объектілер көріне ме?8. Слайдты көрсету режимі қандай әрекеттерді орындауға ыңғайлы?9. Слайдтарды көрсету режимінде өңдеу әрекеттерін орындауға бола ма?10. Бір режимнен басқа режимге меню командаларының көмегімен қалай көшуге болады?

Батырмалар көмегімен ше?11. PowerPoіnt программасында жұмыс істеу режимінің батырмалары терезенің қай жағына

орналасқан ?12. PowerPoіnt программасы терезесінің стандартты элементтерін және олардың орналасу

ретін атаңыз?

Сауалнамалар: «MS Power Point электрондық презентациясы» тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау:Оқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттіліктерін сараптайды.

Оқытушы студенттің жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үш құзыретілігі (білім, практикалық дағды, өзін-өзі оқыту) бойынша жураналға баға қойылады.

№ 5 тақырып. Графикалық редактор Foto Shop

Мақсаты: Photoshop графикалык редакторында кескіндерді құруды және өндеуді үйрену.


Тапсырмалар:





СИЛЛАБУС

№ Тапсырмалар Балл

1. Текстурамен жұмыс жасау

«Камень» текстурасын құрыңыз 10

«Multicolor» текстурасын құрыңыз 10

«Кирпичи» (кирпичная текстура) текстурасын құрыңыз 10

«Дерево» текстурасын құрыңыз 10

2. Эффектілермен жұмыс жасау

Имитация «Пуговица» 10

3. Мәтіндік эффектілермен жұмыс жасау

Мәтіндік эффекті «Болотная надпись» 10

Мәтіндік эффекті «Хромированный текст»

10

Мәтіндік эффекті «Буквы под водой»

10

Мәтіндік эффекті «Надпись кровью»

10

Мәтіндік эффекті «Надпись огнём»

10





СИЛЛАБУС

Орындалу формасы: типтік тапсырмаларды орындау





СИЛЛАБУС

Орындалу критериі: Орындалған тапсырманы тасымалданатын диск арқылы дайындап, қорғау. Тапсыру уақыты: студент өз уақытымен жұмыстарын орындап, күнтізбелік кестеге сәйкес өткізуі тиіс.Бақылау Сұрақтар:

1. Сіздерге белгілі графикалық редакторларды атаңыз.2. Adobe Photoshop графикалық редакторында файлдармен қандай графикалық

форматта жұмыс жасауға болады?3. Неліктен құралдар топқа біріктіріледі?4. Жағдай жолында қандай ақпарат болады?5. Adobe Photoshop-та аймақты ерекшелеу үшін қандай құралдар қолданылады? 6. Нүктелік мәтін және мәтіндік блоктарды қалай құрады? 7. Мәтіндік масканы қалай құрады?8. Мәтін құралы қалай жұмыс жасайды?9. Мәтіндік қабатты өңдеу мүмкіндіктер10. Фотошоптың «Ыстық» пернелері

Бағалау:Оқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттіліктерін сараптайды.

Оқытушы студенттің жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үші құзыретілігі (біліктілік, практикалық дағды, өзін-өзі оқыту) бойынша жураналға баға қойылады.

Әдебиеттер:1. Основы Photoshop CS2 Учебный курс Миронов Д.Ф. ПИТЕР. 2005год. 2. Новое в Photoshop CS2 для профессионалов. Уиллмор Б.

ПИТЕР. 2006 год.3. Photoshop CS2. Популярный самоучитель. Жвалевский А. В., Гурский Ю.

А. ПИТЕР.2006 год. 4. Самоучитель Photoshop CS2. Луций С. А. ПИТЕР. 2006 год.5. Adobe Photoshop CS3 с нуля. Эндрю Фолкнер, Джуди Волтерс вон Алтен - Санкт-

Петербург, Триумф, Технический бестселлер, 2009 г.6. Adobe Photoshop CS4. Официальный учебный курс.Санкт-Петербург, Эксмо, 2009 г.7. Adobe Photoshop CS4 для фотографов. Вершины мастерства. Джеф Шеве, Мартин

Ивнинг - Москва, Русская Редакция, БХВ-Петербург, 2010 г.8. Adobe Photoshop Lightroom 2. Официальный учебный курс. Москва, Эксмо, 2010 г.

№6 тақырып. Microsoft FrontPage 2003 бағдарламасының көмегімен Web парақтарды құру

Мақсаты: Веб – сайт құруда Microsoft FrontPage 2003 бағдарламасының интерфейсімен және мүмкіндіктерімен танысу.

Тапсырмалар: FrontPage программасын іске қосыңыз(Пуск - Программы -Microsoft Office - FrontPage).Файл мәзірінен мына команданы таңдаңыз Файл, Создать, Пустая страница.


http://shop.piter.com/book_about.phtml?id=978546900673&refer=4554






СИЛЛАБУС

Менің сайтым атты бума құрыңыз. Тапсырма 1. 4 веб – парақтан тұратын веб-узел құрыңыз: автор жайлы, менің

университетім, фотоальбом, менің портфолиом.

Тапсырма 2. Автор жайлы параққа өзіңіз туралы және суретіңізді орналастырыңыз.Тапсырма 3. Менің университет парағына университет тарихы туралы мәлімет

енгізіңіз.Тапсырма 4. Автор жайлы параққа өзіңіздің электронды адресіңізге сілтеме жасаңыз.

Тапсырма 5. Өзіңіз құрған бумаға өзіңіздің мамандығыңызға байланысты бірнеше фотосуреттерді орналастырып, Фотоальбом парағына фотоколлекцию құрыңыз.

Тапсырма 6. Менің портфолиом парағына өзіңіз құрған құжаттарға гиперсілтеме жасаңыз.

Орындалу формасы: Тапсырмаларды сайт түрінде құрастыруОрындалу критериясы: Орындалған тапсырманы тасымалданатын диск арқылы дайындап, қорғау. Тапсыру уақыты: студент өз уақытымен жұмыстарын орындап, күнтізбелік кестеге сәйкес өткізуі тиіс.

Әдебиеттер:1. Григорьева Н. В. MS FrontPage 2002 ”Шаг за шагом”, 2002, М. 2. Леонтьев Б. Web-дизайн, 2001,М. 3. Омельченко Л., Федоров А. MS FrontPage 2002 “Самоучитель”, 2001. 4. Усенков Д. уроки Web-мастера, 2002. 5. Хестер Н. FrontPage 2002 дляWindows “Быстрый старт”, 2002. 6. Создание веб-сайтов с помощью Joomla! 1.5 автор Граф Хаген, 2009г7. Макаренко А.Е. Готовимся к экзаменам по информатике. - М.: Лаборатория , 2003.


1. Пішімдеу тәсілдерін атаңыз?2. Гиперсілтемені қалай құрады?3. Маркерленген және нөмерленген тізімді қалай құрады?4. Сырғымалы жолды қалай құрады?5. Кестені қалай құрады?6. Кестенінің құрылымын өңдеудің әдістерін атаңыз?7. Кестені қалай бөледі?8. Веб-бетке қалай сурет қоюға болады?9. Форманың қандай түрлерін білесіз?

Сауалнамалар: «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.





СИЛЛАБУС

№ 7 тақырып. ЭҮ дамуының сатылық сипаттамасы

Мақсаты: Электронды үкіметтің архитектурасы, оның түрлі кезеңдерін қалыптастыруын меңгеру.


Тақырып бойынша тапсырмалар:1. Қазақстан Республикасының Web-порталынан (www.e.gov.kz) «Қазақстан

Республикасында ақпараттық теңсіздікті төмендетудің 2007-2009 жылдарға арналған бағдарламасын» іздеу жасап, ашыңыз.

2. ЭҮ-тің 1 кезеңінің архитектурасын сызыңыз.3. ЭҮ-тің 2 кезеңінің архитектурасын сызыңыз.4. Бірыңғай электрондық құжатайналым проектісі туралы айтыңыз.5. Сыртқы контурдың схемасын сызыңыз.6. Мемлекеттік органдардың біркелкі көліктік ортасын құру кезеңдерін айтыңыз.7. Ұлттық сәйкестендіру жүйесін құру туралы айтыңыз.8. Бизнес сәйкестендіру нөмірі (БСН) және жеке сәйкестендіру нөмірі (ЖСН) туралы

айтыңыз.

Әдебиеттер:1. Егоров А.Б., Золотарева Н.Н. Легкий самоучитель работы в Интернете. Санкт-Петербург

2006г. 2. Уильям Хортон., Кэтрин Хортон. Электронное обучение: инструменты и технологии.

Москва 2005 г. 3. проф. Макарова Н.В. Информатика. Москва 2005г. 203-257 стр.4. Қазақстан Республикасында "Электрондық Үкiмет" қалыптастырудың 2005-2007

жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы5. О. Андронова, А. Николаев Электронное правительство в Европе и мире.6. О. Андронова [email protected], А. Николаев, [email protected] 7. А. Голобуцкий , О. Шевчук "Электронное правительство" 8. Информационные ресурсы Интернет: www.e.gov. kz , www.e-govcompetence.ru,

www.neweco.ru, www.e-russia.ru, www.e-rus.ru, www.e-government.ru, www.e.gov. uz


1. Электрондық Үкіметінің архитектурасына түсініктеме беріңіз.2. Төлемдік шлюзге түсініктеме беріңіз.3. Төлемдік шлюздің басты компоненттерін атаңыз.4. Электрондық Үкіметтің архитектурасының схемасын сызыңыз.5. ЭҮ-ті қалыптастырудың негізгі кезеңдерін атаңыз.6. ЭҮ-тің ақпараттық кезеңінің негізгі компоненттерін атаңыз.7. ЭҮ-тің интерактивті кезеңінің негізгі компоненттерін атаңыз.8. ЭҮ-тің транзакциялық кезеңінің негізгі компоненттерін атаңыз.9. Электрондық құжатайналымының бірыңғай жүйесі проектісінің жұмыс істеу мақсатын

атаңыз.10. Мемлекеттік органдардың бірыңғай көліктік ортасын құрудың мақсатын атаңыз.11. Ұлттық сәйкестендіру жүйесінің құрудың мақсатын атаңыз.12. Үкіметтік шлюзді құрудың мақсатын атаңыз.


http://www.e-government.ru/

http://www.e-rus.ru/

http://www.e-russia.ru/

http://www.neweco.ru/





СИЛЛАБУС

13. Мемлекеттік органдардың бірыңғай көліктік ортасының жұмыс істеу протоколын атаңыз.

Сауалнамалар: ЭҮ тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.



№ 8 тақырып. Қашықтын оқыту (e-Learning)

Мақсаты. Қашықтықтан оқытудың (ҚО) даму тарихы, оқу формасы, қашықтықтан оқытуды біріктіру (интеграция) және басқа оқу түрлері, ҚО артықшылығы.Тапсырма: Студент келесі сұрақтарды ұғыну керек:

1. Қашықтықтан оқыту (ҚО), оның элементтері

2. ҚО артықшылығы мен кемшілігі

3. Қашықтықтан оқыту (е-Lеаrning)

4. Чат-сабақ, веб-сабақ.

Орындалу формасы: реферат жасау. Орындалу критериясы: Рефератты орындау мен безендіруге қойылатын талаптар:

Реферат көлемі 4-5 баспа беттен аспауы керек (қосымша жұмыстар реферат көлеміне кірмейді);

Рефератты дайындағанда 8-10 түрлі әдебиет көзі пайдалануы керек; Реферат сауатты орындалуы қажет, мазмұндау мәдениетін ұстану қажет; Мазмұнын баяндағанда қоладанылған әдебиетке сілтеме болуы керек; Библиографияны дұрыс жазу; Реферат құрылымы: титулды парақ, мазмұны, кіріспе (зерттелетін мәселенің мәні,

мақсаты, міндеті айтылуы керек), негізгі бөлім (бұл бөліктің әр бөлімі дәлелді түрде мәселенің мағынасын ашуы тиіс, бұл бөлімде кестелер, сызбалар, графиктер келтірілуі мүмкін) қорытынды (реферат тақырыбы бойынша жалпыланған қорытынды беріледі, ұсыныстар айтылады) әдебиет тізімдірі.

Тапсыру мерзімі: 10-11 апта.

Бағалау критериясы:

Егер реферат барлық қойылған талаптарға сай жазылса, онда студент оны орындағаны үшін ең жоғары балл 90-100 балл алады. Егер рефератта аздаған кемшіліктер орын алса, мәселен, әдебиет саны аз, кейбір сұрақтар толық ашылмаған болса, онда студент 75-89 балл алады. Егер оқытушы тақырып жартылай ғана ашылған, бірақ негізгі сұрақтар қарастырылған, бір немесе екі ғана әдебиет пайдаланылған деп шешсе, онда студент 50-74 балл алады. Егер реферат тақырыбы ашылмаған болса, әдебиеттерге сілтеме болмаса, реферат сұрақтарына жауап болмаса, онда балл 1-49 балл алады, СӨЖ жоқ болса– 0 балл.





СИЛЛАБУС

Әдебиеттер:1. Полат Е.С. Моисеева М.В., Петров А.Е. Педагогические технологии дистанционного

обучения / Под ред. Е.С. Полат. — М., "Академия", 2006.

2. Теория и практика дистанционного обучения / Под ред. Е.С.Полат. — М.,

"Академия", 2004.

3. Зайченко Т.П. Основы дистанционного обучения: Теоретико-практический базис:

Учебное пособие. - СПб.: Изд-во РГПУ им. А.И. Герцена, 2004. - 167 с.

4. Захарова И.Г. Информационные технологии в образовании. М.: «Академия», 2003. -

192с.

5. Малитиков Е.М., Карпенко М.П., Колмогоров В.П. Актуальные проблемы развития

дистанционного образования в Российской Федерации и странах СНГ // Право и

образование. – 2000. – №1 (2). – С. 42–54.

Бақылау: Студент реферат бойынша оқытушының сұрақтарына жауап бере білу.

№9 тақырып. Қоғамдық денсаулық сақтау жүйесінде ақпаратты басқарудың этикалық және құқықтық қағидалары Мақсаты: Қазіргі медицинаның дамуы компьютерлік технологиямен, дербес жағдайда, медициналық информатика этикалық-деонтологиялық сұрақтарға компьютерлік саламен байланысын қызығушылықпен сипаттайды.

Тапсырмалар:9. Қазақстан Республикасының Web-порталынан (www.e.gov.kz) «Электронды құжат және электронды құжатайналым туралы» іздеу жасап, ашыңыз.10. Бірыңғай электронды құжатайналым жүйесі туралы айтыңыз.11. Ұлттық сәйкестендіру жүйесітуралы айтыңыз.

Орындалу формасы: Реферат.Орындалу критериясы: Рефератты орындау мен безендіруге қойылатын талаптар: Реферат көлемі 5-8 баспа беттен аспауы керек. (қосымша жұмыстар реферат көлеміне

кірмейді) Рефератты дайындағанда 8-10түрлі әдебиет көзі пайдалануы керек; Реферат сауатты орындалуы қажет, мазмұндау мәдениетін ұстану қажет. Мазмұнын баяндағанда қоладныған әдебиетке сілтеме болуы керек; Библиографияны дұрыс жазу; Реферат құрылымы: титулды парақ, мазмұны, кіріспе(зерттелетін мәселенің мәні,

мақсаты, міндеті айтылуы керек), негізгі бөлім (бұл бөліктің әр бөлімі дәлелді түрде мәселенің мағынасын ашады, бұл бөлімде кестелер, сызбалар, графиктер келтірілуі мүмкін) қорытынды (реферат тақырыбы бойынша жалпыланған қорытынды беріледі, ұсыныстар айтылады) әдебиет тізімдері.


http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%82,_%D0%95%D0%B2%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B0

http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D1%82,_%D0%95%D0%B2%D0%B3%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%BD%D0%B0




СИЛЛАБУС

Тапсыру мерзімі: онбірінші аптада.Бағалау критериясы: Егер реферат барлық қойылған талаптарға сай жазылса, онда студент оны орындағаны үшін ең жоғары балл-100 алады. Егер рефератта аздаған кемшіліктер орын алса, мәселен, әдебиет саны аз, кейбір сұрақтар толық ашылмаған болса, онда студент 75-99 балл алады. Егер оқытушы тақырып жартылай ғана ашылған, бірақ негізгі сұрақтар қарастырылған, бір немесе екі ғана әдебиет пайдаланылған деп шешсе, онда студент 50-74 балл алады. Егер реферат тақырыбы ашылмаған болса, әдебиеттерге сілтеме болмаса, реферат сұрақтарына жауап болмаса, онда балл қойылмайды.

Құзыреттілікті қалыптастыру саны: өзін-өзі оқыту

Әдебиеттер:1 Алексеев Е.Г., Богатырев С.Д. Информатика. Мультимедийный электронный учебник2 Телемедицинские технологи в системе здравоохранения// Самченко И.А., Годлевский

Л.С., Даирбеков О.Д., Байзак У.А., Коваленко А.С., Баязитов Н.Р., Смирнов Н.В., Калинчук С.В., Чумак А.Г.:Шымкент-Одесса.- 2009.- 366 с.

3 Владзимирский А.В. Руководство по телемедицине для семейных врачей. - Донецк ООО «Норд», 2005. - 42 с.

4 Владзимирский А.В. История телемедицины: люди, факты, технологии. – Донецк: ООО «Цифровая типография», 2008. - 82 с.

5 Казаков В.Н., Климовицкий В.Г., Владзимирский А.В. Дистанционное обучение в медицине. – Донецк ООО «Норд», 2005. - 80 с.

6 http://www.nbuv.gov.ua/portal/Chem_Biol/kiit/ научно-методический журнал «Медицинская информатика и телемедицина»7 http://www.dvo.sut.ru/libr/biomed Л.М.Макаров Телемедицина. Основы построения диагностических решений


1. Медициналық жұмысшылардың этикалық нормалары заңда қалай қамтылады?2. Дәрігерлік құпия қалай заңдастырылады?3. Денсаулық сақтаудағы ақпараттандырудың мәні?4. Қандай заңдар электрондық құжаттардың мәртебесін тағайындайды?5. Қандай заңдар ақпаратқа деген дербес құқықтарды тағайындайды.

Бағалау: Оқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттіліктерін сараптайды.Оқытушы студенттің жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үші құзыретілігі (біліктілік, практикалық дағды, өзін-өзі оқыту) бойынша жураналға баға қойылады. №10 тақырып. Медициналық ақпараттық жүйелер

Мақсаты: Ақпараттық анықтамалық (ААЖ), диагностикалық кеңестік, эксперттік және скринигтік медициналық ақпараттық жүйелер туралы түсінік беру.

Тапсырмалар: 1.Ақпараттық анықтамалық жүйелер туралы мәлімметтер жинақтап презентация дайындау.





СИЛЛАБУС

2.Диагностикалық кеңестік жүйелер мен эксперттік жүйелерге арналып дайындалған программаларды интернеттен алып оның жұмыс істеу принципін түсіндіру. Орындалу формасы: тапсырмалар құрастыру

Орындалу критериі: Тапсырманы дискетада дайындау, қорғау.

Тапсыру уақыты: студент өз уақытымен жұмыстарын орындап, күнтізбелік кестеге сәйкес өткізуі тиіс.

Әдебиеттер:1. Гаврилова Т.А., Хорошевский В.Ф. Базы знаний интеллектуальных систем.-СПб.:Питер, 1. 2000 г.2. Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Питер”. 2001 г. 3. Герасевич В. Компьютер для врача. СПб. 2002 г. 4. Симонович С. В. Информатика. Базовый курс.СПб. “Питер”. 2003 г.5. Макарова Н.В. Информатика. М.2005 г.


1. Ақпараттық анықтамалық жүйелер не үшін керек?2. Негізгі интеллектуалды жүйелер дегеніміз не?3. Сарапшылық жүйе құрамына не кіреді?4. Бірігіп-кіріккен сарапшылық жүйе дегеніміз не?5. Кеңестік диагностикалық жүйенің қызметі.

Сауалнамалар: «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.

Бағалау:

Оқытушы біліктілік, практикалық дағды және өзін-өзі оқыту құзыреттіліктерін сараптайды.Оқытушы студенттің жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің

жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің үші құзыретілігі (біліктілік, практикалық дағды, өзін-өзі оқыту) бойынша жураналға баға қойылады.

№11 тақырып. Программалауға кіріспе

Мақсаты: Алгоритм түсінігімен танысу, түрлі есептерді шығару үшін алгоритм құру дағдысын қалыптастыру, типтік программаларды құру, сонымен қатар медициналық диагностиканы жүзеге асыруды игеру. Есептеудің программалық-эффектілі схемаларын қолдануды үйрену. Ақпаратты құрылымдар жөніндегі негізгі мәліметтер беру. Программалау тілдері туралы негізгі түсінік беру, программалау тілдерінің даму сатылары және категорияларымен таныстыру.


Есептер:I .Сөздік алгоритм құрыңыз:





СИЛЛАБУС

1. Үш бала 24 алманы өзара бөлісуде. Әзірше оларда алмалардың үш үймесі бар, әрқайсысында сәйкесінше 11, 7 және 6 алма, алайда олар барлығына бірдей етіп бөлгісі келеді. Олардың біреуі, өте қу математик, қалған екеуіне келесі ұсыныс жасады:- Сендер әрбір үймедегі алмалар санын теңестірулерің керек, бірақ менің жүйеме сәйкес: бір үймеден өздерің салғалы жатқан үймеде қанша алма бар болса, сонша алма алып, ауыстырасыңдар. Ауыстыру саны үшеу болу керек. Осыны жүзеге асыра алсаңдар – барлық алма сендердікі, олай болмаса – мен алып кетемін. - Жарайды! – деп келіседі екеуі. Бірер минут ойланған соң, істерін жүзеге асырып, барлық алманы құшақтаған бойда екі бала қу математиктен құтылып кетеді. Ал сендердің қолдарыңнан келе ме?

2. Ханой мұнарасы. Тақтайда үш стержень бекітілген. Сол жақ стерженьге біртіндеп кішірейтілген сақиналар кигізілген: ең астында үлкені, оның үстінде одан кішісі, үстінде одан да кішкенесі, т.с.с. Сақиналарды стерженьнен стерженьге ауыстырған кезде келесі ережелерді ұстану керек: 1) ауыстырғанда тек бір сақина ғана қозғалу керек; 2) үлкен сақина кішкене сақина үстіне қойылмайды. Сақиналарды сол стерженьнен оң стерженьге ауыстыру қажет. Сақиналарды қалай ауыстыру керектігін сипаттаңыз, егер бастапқы кезде сол жақ стерженьде : а) 1; б) 2; в) 3; г) 4; д) 64 сақина болса. (Аңыз бойынша, 64 сақина ауыстырумен будда шіркеулерінде монахтар айналысады. Олар сақиналарды ауыстырып болған кезде заманның ақыры болады делінген. Егер монахтар секундына бір сақина қозғалтса, ол қай уақытта жүзеге асатынын санап беріңіз.

3. Екі құм сағат бар: 3 минуттық және 8 минуттық. Дәріні дәл 7 мин. Қайнату керек болса, осы сағаттарды қолдану арқылы оны қалай іске асырамыз?

4. Үстелде 37 сіріңке жатыр. Екі ойыншының әрқайсысы кезекпен 5 сіріңкеден артық алмау керек. Соңғы сіріңкені алған адам жеңеді. Дұрыс стратегияны ұстанған жағдайда ойынды бастаған адам жеңе ме, екінші алған адам жеңе ме? Ұтыс стратегиясы қандай?

II. Блок-схема құрыңыз:1. У функциясын келесі формула бойынша табу: Y=ax2+bx+c; а=5, b=9 и с=12, x=-5.2. У функциясын келесі формула бойынша табу:

, мұндағы а=28; b=-5; c=12; х=13. Санның абсолют шамасын табу.Нұсқау: Абсолют шаманың анықтамасын қолданыңыз.

2. теңдігін шешіңіз.

III. Алгоритм және блок-схема құрыңыз:1. Егер ЭТЖ 14-тен 18 аралығында өзгерсе – норма, ЭТЖ > 18 – қабыну процесі, ЭТЖ <14 – патология екені белгілі болса, ЭТЖ (эритроциттердің тұну жылдамдығы) бойынша қабыну процесін анықтау.





СИЛЛАБУС

2. Қандағы лимфоциттер мөлшерінің иммундық статусын бағалау. Сау адамның қанында лимфоциттер мөлшері қалыпты, яғни 1мкл-да 810-ден 3610-ға дейін болады. Лимфоциттер мөлшерінің өсуі–лимфоцитоз, төмендеуі–лимфопенияны көрсетеді.3. Екі сан берілген. Егер енгізілген бірінші санның абсолют шамасы екінші санның абсолют шамасынан үлкен болса, оны бес есе үлкейтіп, болмаса – өзгеріссіз қалдырыңыз.4. Бактерия әр минут сайын екіге бөлінеді. Егер бізде басында бір бактерия болса, n минуттан кейін неше бактерияға айналады?

Әдебиеттер:6. Информатика: Базовый курс. / Под редакцией С.В. Симоновича и др. - СПб.: Питер, 2001,

- 640с.7. Информатика. Учебник под ред. проф. Н.В. Макаровой. СПб.: Финансы и статистика,


Макаровой. СПб.: Финансы и статистика, 2001, 486с.9. Инструментальные средства персональных ЭВМ. В 10-ти кн. Кн. 4. Программирование в

среде Турбо ПАСКАЛЬ: Практическое пособие./ Под редакцией Б.Г. Трусова. -М.: Высш. шк.,1993. –142с.

10. Жаппарова Г.А. «Информатика». 2006г.

БақылауСұрақтар:15. Программалау тілдерінің буындары мен деңгейлерін атаңыз.16. Жалпы қызметті программалау тілдерін атаңыз.17. Алгоритм деген не?18. Алгоритмдердің негізгі қасиеттерін атаңыз.19. Алгоритмдердің жазылу әдістері20. Графикалық әдістің неше түрін білесіз?21. Қандай тілдер алгоритмдік деп аталады?22. Блок-схемаларда қолданылатын негізгі элементтерді атаңыз23. Қандай алгоритм сызықты деп аталады?24. Арифметикалық өрнектерде амалдар тәртібі қалай анықталады?25. Тармақталған алгоритм анықтамасын беріңіз26. Циклдық алгоритм деген не?27. Транслятор, компилятор, интерпретатор деген не?28. Есептеудің негізгі программалық-эффектілі схемаларын атаңыз.

Сауалнамалар: Програмалауға кіріспе тақырыбын «Информатика» сауалнамалар жинағынан қараңыз.




Documents

С - repository.kaznmu.kzrepository.kaznmu.kz/13055/1/УМК Силлабус кредит... · Web viewИнформатика пәні Inf1105. Мамандығы 051303-«Фармация»