Upload
hoangthuy
View
355
Download
23
Embed Size (px)
Citation preview
, ..
:
1. . - , .. 2. , .. 3. , ..
: .
:
: :
: . -
:
:1.250
22-4336/1 29.07.2010
CIP - .
, 621.81(075.3)ISENI, EmrushDetalet e makinave me mekanik pr nxnsit e vitit t par t drejtimit t makineris / Emrush Iseni. - Skopje : Ministerstvo za obrazovanie i nauka na Republika Makedonija, 2010. - 150, [1] . : . ; 30
: . [151]. - : . 175ISBN 978-608-226-079-2COBISS.MK-ID 84245002
.......................................................................................... 6
I. , ........................... 71.1 ................ 71.2 .................. 91.3 ................................................. 11
II. ...................................................... 182.0 , ................................ 182.1 ...................................................... 202.2 ................................................... 212.3 .......................................................................... 252.4 ................................................. 262.5 ............................... 322.6 ................................................ 362.7 ........................................................ 432.8 . ............................. 452.9 () 47
2.10 ..................................................................... 492.11 ....................................................... 512.12 .................................... 54
III. ......................... 583.0 ............................................ 583.1 ... 593.2 ........................................................ 613.3 ........................................................................ 653.4
........................................................................................ 673.5 .................... 733.6 .............. 753.7
( )................................................ 783.8 ( )... 79
IV. ........................................................... 824.0 ............... 824.1 ........................................................................ 84
4.1.1 ...................................................... 84
4.1.2 ................................................................ 864.1.3 .......................................................................................... 884.1.4 ..................................................... 904.1.5 , ...
924.2 ......................................................................... 97
4.2.1 , ............................................................. 99
4.2.2 ................................................... 1024.2.3 , ..... 1034.2.4 .................................... 106
4.3 , ...................... 1094.3.1 ........................................................................ 1094.3.2 .......................................................... 1134.3.3 ............................................................ 115
4.4 .................................................... 1174.4.1 ......................................................................... 1204.4.2 , ........ ..................... 1224.4.3 . ............................................... 1324.4.4 . ................................................ 1344.4.5 ...................... 135
4.5 ................................ 1424.5.1 .................................................. 1444.5.2 ................................ 1474.5.3 ................................................................... 149
................................................................................. 152
- , . .
.
:
,
, , .
, , .
1.0.
. . , , . - , , : , , , . , , , , . , , , , , , . , , , , . , ( ), . , , . , . , .
( , .) , .
( , , , .).
7
I , I
a.
, , , .
, , , . , , , ().
1. 1.
, : , .1.1, - , , , , . , , , . , : , , , , , .
.
. .
. .
a-, -, -, -, - -.
.1.1.
8
I , I
, : , , , , , ., . , : , , , , , ., . , .1.2, , : , , .
a. .
.1.2. : a- , -
, .1.3,- , . , , ., .
a
.1.3. : a- , -
9
I , I
, : (, , , .), ( , , .), (, , .), , (, .). , , (, .), , , .
1. 2.
: , , , . . :
- ( ) , , , .
- , .
- , ( ); , .
:
- : ;- :
;- , : ;- : ,
;- :
.
10
I , I
, , , .
( ), (), ( Cu, Pb, ) ( Al ) .
( , , -, , , .).
- . ( ) .
2.14% (C). , (C), (Si, Mn, P, O, H, N) (Cr, Mo, V, Ni, Nb .).
(C) , ( ) , . ( % C) . , . .
: , , , . , . . : (Mn) ( ); (Cr) , , , ; (W) ( ); (V)
11
I , I
ja ; (Ni) , ; (Cu) . , : a. ( ) . :
- -
, :
. . .
, , , . , -.
, , . , , .
, . - , , , , .
, , , .
1. 3.
, . . , , () , ,
12
I , I
, , . , , . , , . , . , , , , , , , .
, , .
() , , - , .
, , , , , , , .
, , , , , . , , . , , .
: , , , , , , .; : , , .; : , , , .; : , (M) . , , , .
13
I , I
, ( . ), .. , . , , , .
() , . (SI).
, () () , ( . DIN).
. .
, :
ASA-American Standards Assotiation, ;BSI-British Standards Institution,
;DIN-Deutsche Industrie Normen, ;MKC- ,
;STASH-Standardi Shtetror i Shqipris,
;HRN- Hrvatske Norme, ;JUS-Jugoslavenski Standard,
;VSM- ; ABS- ; NORM-; BDS-
; NF- ; JIS- ; GOST-; UNI- ; . , . : - ISO, (International Organisation for Standardization) - CEN (Europen Committee for Standardization). EN ISO, .
14
I , I
, . , : 6.15849.1105 11 - R5 25.12589.11010 11 - R10 2.11220.11020 11 - R20 06.10593.11040 11 - R40 1.1, 1 10 R5 R40.
.1.1. R5 R10 R20 R40 R5 R10 R20 R40
1.00 1.00 1.00 1.00 3.15 3.15 3.151.06 3.35
1.12 1.12 3.55 3.551.18 3.75
1.25 1.25 1.25 4.00 4.00 4.00 4.001.32 4.25
1.40 1.40 4.50 4.50150 4.75
1.60 1.60 1.60 1.60 5.00 5.00 5.001.70 5.30
1.80 1.80 5.60 5.601.90 6.00
2.00 2.00 2.00 6.30 6.30 6.30 6.302.12 6.70
2.24 2.24 7.10 7.102.36 7.50
2.50 2.50 2.50 2.50 8.00 8.00 8.002.65 8.50
2.80 2.80 9.00 9.003.00 9.50
10.00 10.00 10.00 10.00
, , , : - : 6.5; 7.5......14.5 ( 0.5 mm); - :35, 37, 47, 55, 62, 65, 72, 225, 230, 270, 290, 310 mm; - : 27 37 mm; - : 35, 55, 65, 230, 270, 310, 330, 350, 360, 370, 390, 440, 460.
15
I , I
. , , , . :
- : , , .;
- ;- , , , .;-
() , , .;
- , , ;- , : ,
, .
, , . , . , , (, .), . 1.2 . 1.2.
11.11.21.41.61.82.02.22.52.83.54.04.55.06.07.0
1.5
3.0
8.09.010.01112141618202225283236
131517192124263034
4045505663708090100120125140160180200
4248526068
75
85
95
105120130150170190210
220250280315355400450500560630700800900100011201250
240260300330380420480530600670750850950106011801320
1400
1600
1800
2000
1500
1700
1900
16
I , I
- r , - , . , -. :
- ;- ;-
. ,
. : 0.2, 0.3, 0.4, 0.5, 0.6, 0.8, 1.0, 1.6, 2.0, 2.5, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 12, 16, 20, 25, 28, 32, 40, 45, 50, 56, 63, 70, 80, 90, 100, 110, 125, 140, 160, 200.
, , , , , , . , . , : , , , , , , ., . , . , . : ( ), , . : (), (, ), ( ) . , , , , , . , , , , . , . : - ISO, CEN.
17
I , I
:1. ?2. ?3. .4. ?5. .6. ?7. ?8. ?9. ?10.
?11. ?12. ?13. ?14.
? 15. ?16. ?17. ?18. ?19. ?20. ?
18
I II
2. 0. ,
. . , , (287-212 ). - , . - , -. a -, . , . - , . a - , a - a. , ( . , , , - .). . , .. ( ), ., , , . , -, , .
, a :
1. () a; 2. () a.
a, - , - . a, - (, - .).
19
I II
: , , a :
1. a ;2. a (); 3. a (). , a
: a. a ,
; b. a ,
, .
, a :
I. ;II. - , ;
III. - , .
.2.1.
()
()
()
()
20
I II
2.1.
. , . . , . - . - (R, FR), .
- (). - , , . , , . - , : , . - (), : , . - , : , .
- , .2.2. :F1,F2, ..Fi......Fn.
.2.2.
21
I II
, ( ) ( ). , . .
2. 2.
. . , . , , , . , , , . . , ., , . : .
. : , , , . (). : , , , .
- (). , . ., AB (.2.3) G, - F. B, -.
, : . , - : [N], : m [kg] , a [m/s2] , g [m/s2] ( ).
.2.3
. [N],
2
22
I II
. F, (Newton) [N], .
(kN), : 1 kN = 1000 N.
: 1. ( ),
N;2. , ;3. ( ), ()
; 4. ,
. , . 2.4
:
. 2.4.
.
, , A.
. F.
. , . . . 2.4 : AB, , , () , A F.
23
I II
: cmNU F ...
...
, , , .2.5:
- A(x,y);- , -;- F.
1. F=300 (N). A (2,1), = 600, .2.6.
: :
cmNUF 1
100 ..: cmAB 3 ; F= Ncm
NcmUAB F 30011003
...cm
, . , . , , . , ..2.5.
AB ABcm
cm cmcm
.2.6
24
I II
2. F=40 N, .2.7. :
a. = 300, A(1,2) c. = 2200, A(-1,-1)b. = 1500, A(-2,1) d. = 3000, A(2,-2): :
cmNUF 1
02
:
1. F=60 N, :
a. = 450, A(2,1) c. = 2000, A(-2,-0)b. = 1800, A(-1,1) d. = 3100, A(0,0)
2. , :
a. F1 =15 kN; = 00, A(1,1) b. F2 =10 kN; = 1200 B(-3,2) c. F3 =20 kN; = 1200 C(0,-2)
3. F =120 N, . , :
a. = 3600 . = 900 . = 2700
cm
.2.7
25
I II
2. 3.
- , .
:1. ;2. ; 3. .
(), .. -. , ( ), .
, . :
). ;). ; ). .
.
.
- , .
.
. , . , , (R, FR), .
26
I II
. , .
.
2. 4.
. , .
, .
(). :
R = FR = F1 + F2 + F3 + ...Fn = Fi : R=FR - ; F1, F2, F3,...Fn ();
() , (i=1, i= n, ). . : R = FR = F1 + F2 + F3 + ...Fn = Fi = 0 : .
A F1 F2
, . 2.8. , . :
- . B F1 , ( ). , F1, C F2 , . , , FR = B`D`
i=n
i=1
i=n
i=1
i=n
i=1
27
I II
.2.8.
- . , : FR=F1+F2
, :R = FR = F1 + F2 + F3 + ...Fn = Fi: , , , . :
.
A F1 F2
(. 2.9) . :
- . B F1 , . , CC F2. , ,
, , D'BFR . .
i=n
i=1
.2.9.
28
I II
- . , :
FR = F1 - F2 :
, , (FR=0).
A , (. 2.10a), :
- . B (. 2.10b), (), , D, (), . , , (, F4), FR = B`F. , .
- . (+) (-), , (+), (-). . .
: FR=F1+F2-F3-F4
.2.10
)
29
I II
: FR=F1 F2 F3 ... Fn,
ni
1iiR FF
: , , , FR = Fi = 0
:
1. A F1=50 kN F2=30 kN . , .2.21.. : : UF=10 kN/cm
.2.11
FR = B`D . UF = 2 . 10 =20 kN : FR=F1-F2=50-30=20 kN
2. A : F1=200 N, F2=350 N F3=300 N , .2.12.a. . . F3 ( )? . a. .
- : :UF=100 N/cm .2.12. FR = B`E . UF = 2.5 cm . 100 N / cm = 250 NFR=250 N, A .
kNcm
30
I II
- : FR = Fi FR = F1+ F2 - F3= 200 + 350 - 300 = 250 N
.2.12
. :FR = Fi = 0; FR=F1+F2-F3=0, : F3=550 N 3. : F1=20 N, F2=30 N, F3=10 N, , F4=25 N F5=65 N , .2.13. a. . . F1 ?. -a. : :UF=10 N/cm
FR = AF . UF = 3 cm . 10 N / cm = 30 N
- : FR = Fi FR=F1+F2+F3-F4-F5=20+30+10-25-65=30 N. :
FR = Fi = 0; F1+F2+F3-F4-F5=0, F1+30+10-25-65=0; : F1=50 N
31
I II
1. A : F1=3000 N, F2=2 kN F3=7 kN . a. . . F3 ( -)?
2. : F1=250 N, F2=0.5 kN, F3=300 N, , F4=500 N F5=200 N . a. . . F1 ?
3. A : F1=3000 N, F2=2 kN F3=7 kN . a. . . F2 ( -)?
32
I II
2.5.
a.
F1 F2 A (. 2.14), . , , .
:
- (.2.14a);
- (.2.14b).
.2.14
, , , , (. 2.14a). F1 F2 A, C, FR.
(.2.14b), . , A F1. , B, F2. FR .
33
I II
.
, .. .
, . F F, :
1. ; 2. , ; 3. ; 4. .
. .
. F= 50 N, x =600 1 2 (.2.15), 1=30
0 2=1000.
F : UF=10 N/1cm F . , F. F. F1 F2 .
:
F1= OA . UF = 3.4 . 10 N / 1cm = 34 N
F2= OB . UF = 2.8 . 10 N / 1cm = 28 N
.2.15
34
I II
:
1. A : F1=60 N F2=40 N (. 2.16). :-
- , :
a. =600 . =1400 . =900
: : UF=20 N/1 cm.
=600
=1400
=900
:a. FR= AC . UF = 4.3 . 20 N / 1cm = 86 N. FR= AC . UF = 2 . 20 N / 1cm = 40 N. FR= AC . UF = 3.6 . 20 N / 1cm = 72 N
2. F1=2 kN F2=3 kN =900 .2.17. FR .
.2.16
35
I II
: : UF=10 N/1cm. A. : FR= AC . UF = 3.6 . 10 N / cm = 36 N
3. F=10 N A =300 .2.18. x y.
: : UF=10 N/1cm. . 2.18, :F1= AB . UF = 4.4cm . 2 N / cm = 8.8 NF2= AD . UF = 2.5 . 2 N / cm = 5 N
.2.17 .2.18
1. A : F1=2 kN F2=3000 N . :
- - , :
a. =450 . =1200 . =1800 . =00
2. F1 F2 A . , , :
a). F1=600 N; F2=900 N; =500
). F1=4.3 N; F2=2.2 N; =1300
). F1=12 N; F2=16 N; =1100
36
I II
3. F x . 1 2 x 1 2. :
a). F=80 N; =500; 1=00; 2=90
0
). F=30 N; =1000; 1=300; 2=150
0
2.6.
, F1, F2, F3,...Fn (), .
.
a). .2.19a, . , .2.19b:
.2.19
A1, .2.19b, F1 . F1, B1, F2, F3 F4. A1,B1,C1,D1,E1 , A1E1 FR. - , FR = A1E1,
37
I II
. , . . . , , (FR=0). - . : , , . ) A (. 2.20), : F1, F2, F3, F4 1, 2, 3 4.4
.2.20
:
- xOy , A .
) )
38
I II
- , x y.
x : F1x, F2x, F3x F4x, y : F1y, F2y, F3y F4y, :
F1x=F1cos 1; F1y=F1sin1;F2x=F2cos 2; F2y=F2sin 2;F3x=F3cos 3; F3y=F3sin 3;
F4x=F4cos 4; F4y=F4sin 4. - ,
:
FRx= F1x F2x F3x ...FNx= Fix FRy= F1y F2y F3y ...FNy= Fiy () FRx FRy
, 900. (. 2.20b), :
R x:
Rx
RyR F
Ftg
, FR , , : FRx=Fix=0 x- FRy=Fiy=0 - y-
: 1. FRx=Fix=0
2. FRy=Fiy=0
. 1. FRx=Fix=0
2. FRy=Fiy=0 .
2222 )()( iyixRyRxR FFFFF Rx Ry ix iy
tgRy
Rx
39
I II
, .
:1. A : F1=4 N, F2=5 N, F3=6 N x 1=0
0, 2=1200 3=200
0. F4, A (. 2.21).
. 2.21
: : UF=2 N/ cm
.2.21 . , ; F4 .
.2.21b, a: F4= D1A1 . UF = 2.5 cm . 2 N / cm = 5 N
4, D1A1 O, 4=331
0.
2. .2.22 G=40 N BC =300. .
)
40
I II
: . :
- ( );
- F1, FA.
- O (.2.22). . . . , ( ).
. 2.22
. .
. .
41
I II
A1 G, UF=10 N/cm. , B1, 1 FA, A1 2 . 1 2 C1, . , :
F1= C11 . UF = 4.6 cm . 10 N / cm = 46 NF= B1C1 . UF = 2.3 . 10 N / cm = 23 N
3. 3.5 m .2.23. G=1 kN. .
: UF=1000 N /1 cm
.2.23
G (UF=1000 N /1 cm) : , , :
F1= 2.4 cm . = 2400 N = 2.4 kN
F2= 2.1 cm . = 2100 N = 2.1 kN
4. . 2.24. () AB, BC C, B G=100 kN.
1000 N1cm
1000 N1cm
42
I II
: tg = = 0.75
F1=G tg=100 0.75=75 kN
kN
GFF
12575100 22
2212
34
75 kN
F2 C - . - :
kNGFFGFF
FGFF
100;
;cos;cos
32
23
223
kN
1. A , F1=1 kN, F2=800 N, F3=600 N. : 1=30
0, 2=1200, 3=300
0. (: FR=85 N dhe R=260).
2. AC AB G=30 N (.2.25). =250 . . (: F1=F2=37 N).3. G=4 kN . 2.26, =600. . (.FA=FB=2.5 kN).
. 2.25 . 2.26
. 2.24
43
I II
4. G= 200 N A B. = 350, . 2.27. . (. FA=245 N, FB=240 N).
5. . 2.28 . AB AC, G=500 N : = 450, =300.
. 2.27 . 2.28
2.7.
- . (.2.29 a, b,) - O F, , O, . O, , , l . l [m],[cm],[mm], .
F l, F O M. , - , -. , .
44
I II
. 2.29
. 2.30 . 2.30, -. . , .
: M=F l (Nm)
: () M. .
M [Nm], [Ncm], [Nmm] [kNcm] [N], [kN] [m], [cm] [mm]. ( ): F - O - , (+)
)
)
)) )
45
I II
(. 2.29a), (-) (.2.29b). F=0 l=0, (.2.29c) M=0. F O :
lFM FO )(
. F O . , .
. , F=100 N, . 2.30. :
a) l =20 cm (.2.30a) b) l1 =30 cm (.2.30b)
:
a) M=Fl=100 N 20 cm= 2000 (Ncm)=2 kNcmb) M=Fl1=100 N 30 cm= 3000 (Ncm)=3 kNcm
2.8. Varignon
, FR.. , .
, Varignon . .
Varignon :
O, O.
46
I II
, F1 F2 (. 2.31), FR :
21 FO
FO
RO MMM
2211 lFlFlF RR
21 MMM R . 2.31
, , Varignon :
ni
iinR MMMMMM
1321 ...
:
1. (.2.32), () F = 1200 N. D = 200 mm.
:
O:
mNmmNmmNDFM O 12000012022001200
22. (. 2.33), F1=5 kN F2=2 kN F3=3 kN. A, B C.
:MRA=F1 0+F2 4-F3 3=0+2 4-3 3=2 kNmMRB=F1 4+F204-F3 0=5 4+2 0-30 =20 kNmMRC=F1 4+F2 0-F3 3=5 4+0-3 3=11 kNm
47
I II
. 2.33. 2.32
1. (. 2.34), A , B , C F=80 N. A B. (. MA=640 Nm; MB=240 Nm).
. 2.34
. 2.35
2. (. 2.35), F1=2 kN F2=3 kN F3=4 kN. A, B C.
2.9.
, . .
48
I II
a). - () , .2.36a.
. 2.36
) )
, , . . , . O , , 1, 2, 3 4 . , , : 1 F1. I, 2 F2. II, 3 F3. III. , C-I-II-III-D, .
49
I II
1 4, IV. , , , . b). . 0y, . : FRX = F1x F2x F3x ... Fnx = Fix FRY = F1y F2y F3y ... Fny = Fiy
:
22
RYRXR FFF :
RXRY
R FFtg
R -.
2.10.
RX RY
tg RY
RX
, .2.37, - , , - , z.
. 2.37
50
I II
:
a)
( ). , ( .2.38).
a)
)
. (. 2.39).
. 2.38
. 2.39
a)
)
51
I II
)
, - , .
1. 0Fix 2. 0Fiy3. 0M i
:
.
, , . . , , .
2.11.
, . .
a)
A B (. 2.40), . () , .
, , .
ix
iy
52
I II
) )
. 2.40
, : FR=F1+F2, - , l1 l2 Varignon- . A, :
MRA=M1A+M2A ; FR l1=F1 0+F2l, k: R
21 F
lFl l2=l-l1
:1. A B, . 2.41,
: F1=20 N F2=10 N. l= 8 cm. FR, .
: : FR=F1+F2=20+10=30 N : MRA=M1A+M2A; FR l1=0+F2 l
cm32.568.28lll;cm68.230
810F
lFl 12R
21
1030
68 68 32 cmcm
. 2.41
53
I II
)
.2.42, FR , .
1. , A B F1=60 N F2=40 N. , l=60 cm. (. FR=100 N, l1=24 cm). 2. (. 2.43) , : G=14 kN : a=160 cm b=120 cm. (. FA=6 kN; FB=8 kN).(. 2.43) , : G=14 kN : a=160 cm b=120 cm. (. FA=6 kN; FB=8 kN).
. 2.43
. 2.42
54
I II
2.12.
. , , , (.2.44). . () . , , , e : 021 FFFR .
F F, :
a) ) , ) )
. 2.44
, . , . . , . :
lFM [N m] , .
55
I II
KUSHTET E EKUILIBRIT VARSISHT NGA SISTEMI I
FORCAVE Sistemi i forcave Kushtet e ekuilibrit
Forcat kolineare (forcat joparalele)
0FF iR
Forcat arbitrare (t fardoshme)
1. 0Fix 2. 0Fiy 3. 0Mi
Forcat konkurente (forcat q priten n nj pik)
1. 0Fix 2. 0Fiy
Forcat paralele
1. 0Fi 2. 0Mi
56
I II
, . , : ; - , ; - , . . (). , , . . . F, [N]. 1kN=1000 N. : 1. () N;2. ;3. , ; 4. , . :a). ;b). ; c). . . , , (FR=0). , , . () M, [Nm].Varignon- : O, O. .
57
I II
:
1. ?2. ?3. ?4. a ?5. a ?6. ?7. ?8. ?9. ?
10. ?11. ?12. ?13. ?14. ?15. ?16. ?17. ?18. ?19. ?20. ?21. ?22. ()?23. Varignon- ?24. ?
58
I III
3.0.
, , ,
, , , , . , , .
, , , , . .
-. , . . , , , .. . . , ; , . . , . . , . , . , , ,
59
I III
(12 700 km) (150 000 000 km).
3.1. ,
. , . , , .. . (), : , , ; (), (). ; . , ( F1, F2, F3 F4 ) (.3.1a), F1 F2 Fb , (.3.1b).
: , . :
Fb=F1+F2 , . ,
.3.1
.
.
60
I III
. . , , , :
F=const. t (.3.2a), , , . F,t I.
, . , , , , . .3.2 II.
, , . .3.2 III. . , , . , , , .
. 3.2
) ) )
61
I III
3.2.
3.2.1. , ..
, .
. : .
- .
, .
, ( ).
, .
, .
(z - ). , . 3.3.
.3.3
62
I III
(), F (.3.3a). F , , . , z. Fb (.3.3b) F, :
Fb=F Fb
A, (1 mm2, 1 cm2) . :
.
() :
() :
, , (Fb=F), :
, , N/mm2, N/cm2, kN/cm2 . , A= 12 cm2, F= 24 kN, :
N/mm2, :
3.2.2.
, : .
63
I III
a. (.3.4a), ).. (.3.4), ().
)
. 3.4 , :
1. - (z) (. 3.5) . . .
2. () (.) (. 3.6), - . (-, .), .
. 3.5 . 3.6
64
I III
3. (-) (, ) (. 3.7), - , , , . , . , (, ., ).
. 3.74. - (, ) (.3.8) -
. . , :
5. () () (. 3.9) - , ( ) , ( ). , . , Mt.
. 3.8 . 3.9
65
I III
. . 6. () (.3.10) - (,, .) .
. , (). , .
. 3.10 7. . . , : , , , .
3.3. , , . , , . , , , . . , (), ..:
66
I III
3 10. , , , , . . ,
, , .
(), .
, .
, . :
( ). :
:o : =3...4o : =5...6o : =10...12o : =12...15 .
(), (,) . ( ), , , , , , .
, ( ), , , , .
67
I III
, .
3.1 :
3.4.
, (.3.11a) () (.3.11), :
.
, :
1. (,) (F) (A).
(N/mm2)
00000300
120140-160
120140-160
00000300
85100-110
--
14300545
200-220180-200
200-220180-200
GH.14 - 45-50 100-120() ()
--
10.5 9.5
104
- - 1.5-8 - 29-39 49-88
. 3.1
68
I III
2. (A) , (F) (,), .
3. (F) (A).
. 3.11
1. , (F) (A), ( ) :
2. (F) , (A), . :
, :q j
:
69
I III
: , , . .3.12 , :
a) ) )
. 3.12
3. - (F), (A) ( ), :
:
1. F=60 kN =200 N/mm
2.
: F=60 kN=60 000 N
Siprfaqja e prerjes trthore pr rrethin do t jet:
:
70
I III
2. Mbulesa n nj stacion t trenit mbshtetet n shtylla t prbra
nga gypat me dj=200 mm dhe db=150 mm, fig. 3.13. T llogaritet se me far force lejohet t ngarkohet nj shtyll, nse
sht e prpunuar prej gize t hirt lej=120 N/mm2. Zgjidhje: Siprfaqja e prerjes trthore t gypit do t jet:
Forca e lejuar llogaritet:
Fig.3.13 Fig.3.14 Fig.3.15
d=20 mm. :
2. dj=200 mm db=150 mm (. 3.13).
, =120 N/mm
2.: :
:
.3.13 .3.14 .3.15
3. d, 20. =70 (N/mm
2). D=500 (mm), p= 8 bar (.3.14). (: 1 bar0.1 N/mm2); 1bar=105Pa; 1Pa=1N/m2=106N/mm2;)
71
I III
: :
:
:
:
: d=12 mm 1.
F=80 kN =190 N/mm
2. 2.
F=90 kN, a, =8 N/mm
2. (. a=106 mm). 3. b ,
=7 mm, F=2500 N? =2 N/mm
2. (: A=a, a=A/; (. b=178 mm). 4.
14 , . 3.14. d, : p = 12 bar (1 bar 0.1 N/mm2), D=400 mm =85 N/mm
2. (. d=12.7 mm, d=13 mm).
5. D=600 mm p=8 bar, . 3.14, , d=16 mm lej=60 N/mm
2.(: n=F/F1, F=pA, F1=A1; (. n=19).
72
I III
6. , d=60 mm, =80 N/mm
2. (. F=226.08 kN).
7. 26 . d=3 mm. =60 N/mm
2. (. F=11.02 kN).
8. F=30 kN (. 3.15). d , =60 N/mm
2. (. d=25 mm).
9. a=20 mm F=80 kN =190 N/mm
2. (. b=15 mm).
73
I III
3.5.
, . , . , , . , , .
, , , (.3.16a). G, : l0, A , .
. 3.16
: , :
(l0)
( ).
lk. , . , , .
74
I III
. , :
,
- , :
:
.
(.3.16), :
: , :
. , : =78 N/dm3, k=400 N/mm2 lej=100 N/mm
2.
: :
:
,
75
I III
1. , : =910-5 N/m3, k=250 N/mm
2.(. lk=2777 m).
2. , l=30 m, , F=20 kN, =80 N/mm
2 =76.518 N/dm3. (. d=18 mm).
3. d=40 mm, l0=200 m, =120 N/mm
2 =8104 N/m3. (. F=130 627 N).
3.6.
, , . . , l0 t0 (. 3.17a), t1 l1. l1=l1-l0 :
. 3.17
- , 1m, 10C. . 3.2. .
76
I III
[1/0C] 1210-6 10.410-6
16.510-6 17.510-6
22.510-6 8.010-6 0.1110-6
E [N/mm2] 2-2.2105 1.15-1.6105
0.84-1.3105
1.05-1.15105
0.9-1.2105
0.7-0.71105 0.15-0.4105 0.56105
3.2 3.3
t :
, . , , . (.3.17b). . , , FA FB. B , FB , :
FA=FB=F
). . , :
:
( )
77
I III
E . , , 3.3. , ( ) .
. , , .
: t0=20
0C. l0=8 m. :a.
t1=500C;
. . : =1210-6 (1/0C), E=2.2105 (N/mm2) :
. , :
. :
1. AB e A B t0=26
0C. : a) t1=0
0C, ) t1=35
0C
:
(. 1=57.2 N/mm2; 2=19.8 N/mm
2)2. 4 m 100 mm2 1 mm. .(.F=5000 N).
p
78
I III
3. l0=50 cm t0=10
0C. l=0.12 mm (.3.18). t1=80
0C. , : 1210-6 1/0C E=2105 N/mm2. (: , =E, :
. 3.18
2
(. = 88 N/mm2).
3.7. ( )
. ( ). , , .
rk ( ). , , .
- - - (.3.19). - . F , - .
. 3.19
79
I III
:
, : A=dl. 2 2.5 , :
j lej
. F=80 kN, . 3.19. , : l=50 mm, d=30 mm lej=100 N/mm
2.
: : =2100=200 N/mm2.
: lej=2100=200 N/mm2.
d j
3.8.
( )
F (.3.20), . . , (), k, .
.3.20
80
I III
(. 3.21) , F. , . s . s a . :
. 3.21
, , :
, . G E , :
, , () .
81
I III
. , .. . . , - . , , ; -, . . . , - . - . - , : . : -(), --, (-), -(), , - . -, , - . , , , .
1. ?2. ?3. , ?4. ?5. , ?6. ?7. ?8. ?9. , ?10. ?11. ?12. ?13. () ?14. ()?15. ?16. ?17. ?18. ?19. ?20. ?
82
I - IV
4.0.
, . , .
, :
a. b.
. , ( ., , , .).
:
( ., , , , .). .
( ., , , .).
, , . ( , , .) .
, . .4.1, .
83
I - IV
4.1.
84
I - IV
4.1.
. , , .
, .
, . , , . , , () , .
, , , . , , , , , , . , .
: ;
;
.
4.1.1.
. . : d l. , ().
85
I - IV
, , JUS M.B3 002.
- :1. d < 10 mm; 2. () d=10-37 mm.
- : (.4.2a) (.4.2) (.4.2) (.4.2) (.4.2)
) ) ) ) ) .4.2
- . , . - . , . . : l =16,18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 32, 34, 36, 38, 40, 42, 45, 48, 50, 52, 58, 60, 62, 65, 68, 70, 72, 75, 78, 80, 85, 90, 95, 100....190 mm ( 5 mm).
86
I - IV
, 1 mm . .
d l . d=22 mm, l=68 mm, 34; : 22x60 JUS M. B3.021 34. 4.1, .
(mm) 3-4 5-6 7-8 9-10 11-13 14-16 17-20 21-24 25-29 30-35 D (mm) 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37
.4.1
4.2, () .
.4.2. (mm), p ( )Ribatnimi
n t nxeht Ribatina pr konstruksione t elikta sipas JUS M. B3.021
Ribatina pr en nn presion sipas JUS M. B3.023 A(mm
2)
d d1 D h R r D h R r 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37
11 14 17 20 23 26 29 32 35 38
16 21 26 30 35 40 45 50 55 24
6.5 8.5 10 12 14 16 18 20 22 24
8 11
13.5 15.5
18 20.5
23 25.5
28 30.5
0.4 0.6 0.8 0.8
1 1 1
1.5 1.5 1.5
18 23 30 35 40 45 50 55 60 67
7 9
12 14 16 18 20 22 24 26
9.5 12
15.5 18
20.5 23
25.5 28
30.5 34.5
1 1.5
2 2 2
2.5 3 3
3.5 4
95 154 227 314 415 531 661 804 692
1134 d diametri nominal i ribatins d1 diametri i vrims pr ribatin, diametri adekuat i ribatins s ribatinuar
4.1.2.
. , , , . . .
JUS M. B3.021
JUS M. B3.023
d d1 ,
87
I - IV
JUS C.BO.506. 4.3, .
M (N/mm
2)
z (N/mm
2)
.0246 34 340 420 210 .0247 34S 340 420 210 .0248 - 340 420 210 .0446 - 410 470 250
.0447 44 440 520 300 CuAs 230 -Cu 99,50 210 250 -Cu 99,75 210 250 -Cu67Zn 280 500 -Al 99 80 180 -AlMg 5 240 300 100 200AlMg1Si1 130 250 90 150AlCu3Mg 260 150AlCuMg2 440 420 280 250
.4.3
(), :
a). , , .
). ( .) . .
, .4.3. .
. . . 280C, 4.3. .
88
I - IV
. 4.3
, , . , , , , .
, -, .
4.1.3. ,
. ,
. ( 9 mm ) ( ).
( ) ( ). , (1000 - 11000C) . . () () .
(. 4.4). . . , , . () . , ( , ).
89
I - IV
()
.4.4
d1 d :
, :
.
. . . ( 4.5). , . .
90
I - IV
.4.5
4.1.4.
.
( ), ( ) :
(.4.6) (.4.7) (.4.8)
.4.6
91
I - IV
.4.7
.4.8
, :
(.4.6 4.7) (.4.8)
-:
-.
92
I - IV
4.1.5 ,
, . , , . ( ) Fn (.4.9), z. Fn :
Fn=nAz
.4.9 , F:
F = Fn = nAz :
, (). , : Fp=nApr , , :
F=F+Fp=nAz+nAp
F=nA( z+ pr )
93
I - IV
:
z pr n
- d1 :
:
t :
z=E=tE :
,E , (). Fn z :
Fn= zA=tEA
F:
F= Fn= zA :
:
F (N) .
94
I - IV
( ) , . , , .
:1. :
3 V (m3) .
2. , : = 1 3 mm = 3 8 mm = 4 8 mm ,
: D (cm) , p (kN/cmm2) , lej (kN/cmm
2) () . : = 0.6 0.75 - = 0.8 - = 0.850.9 - (Bach):
3. . 4.4:
.4.4.
mm 2 3 4 5-6 6-8 8-12 11-15 d d1 t=3d+5 e2
88.42916
99.53217
10113517
12133818
14154721
16175625
20216530
95
I - IV
1.
3 m3 .: (: =g (N/m3); =1000 kg/m3).
- : D = 2 m
- : =4 mm. , . , V=Ah:
:p=h= 1000.0955=9.55 kN/m2=0.000955 kN/cm2.
( =10 kN/cm
2):
, =4 mm. - 4 mm .4.4, : : d=10 mm, : d1=11 mm.
: t=35 mm, : e2=17 mm. 2. .4.10, - , - , 100000 N. : :f j
k i i j (lidhj hj j ): x = 1 ( , ),
n = 4 ,
- ( , - .4.10, :
=12 (10) mm a=25 mm b = 100 mm =t+2a
96
I - IV
t = 50 mm d1=17 mm n = 2
: A=(b-nd);
P i i i f ib i
:
Fig. 4.10. . 4.10.
97
I - IV
4.2. . , , , , . , , , . , , (. 4.11).
, .
: (, , .); (, , .); (, .). -
: , , , . 1 . Si, Mn, S P. - C.
1 -, .
.4.11
98
I - IV
() : , , , , , . .
: .0000, .0245, .0345, .0045 : .0210, .0300 .0345. , , , , . JUS C.T3.001 :
.
, : , , , , .
.
() ( , , .) . : , , .
, : ( ); ,
; ;
; 10 15%; ; ; ; .
:
;
;
;
99
I - IV
; ;
.
4.2.1. ,
( ). . .
JUS C.T3. 001 , .
. , :
- (.4.12a), - (.4.12), - (.4.12).
.4.12
) ) )
.4.13, , . , , , , . , , : X, U U.
100
I - IV
.4.13
I, . 3 mm, 2 mm.
V . , .
1/2V . X
. K .
.
U U . .4.14 .
T
101
I - IV
, 1/2 V
K
J J
.4.14
1/2V , . K,J J . . ( ) .
102
I - IV
4.2.2.
. : (KM), (K), (K), (K).
, , , .
: .
(.4.15). , .
.4.15
(), . , . . , . . () , , .
103
I - IV
4.2.3. ,
a a=26 mm, , . .
.4.2.1, , .
Lidh
ja e
sa
ldua
r
Skica Sforcimi nominal
Bal
lore
Zgjatja me forcn FZ Z=F/ls Prkulja me momentin Mfx fx=Mfx/Wfx=6M / ls2 Prkulja me momentin Mfy fy=Mfy/Wfy=6Mf /ls2
Zgjatja me forcn Fz =
Prkulja me momentin Mf ;
Kn
dore
Shkputja ose zgjatja me forcn F t=z=F/2als Prkulja me momentin Mf
.4.2.1.
FZ Z=F/ls Mfxfx=Mfx/Wfx=6M / ls
2 Mfyfy=Mfy/Wfy=6Mf /ls
2
Fz
Mf
=
f
;
Ft=z=F/2als
Mff
104
I - IV
Zgjatja me forcn Fz z=Fz/2(b+h)a Prkulja me momentin M=FL
Zgjatja me forcn Fz ;
dm=d+2a; =d/dm Prkulja me momentin: Mf=Fl
; Shkputja me forcn F:
; Prdredhja me momentin T
;
Me
prp
uthj
e
Shkputja me forcn F ; shkputja
dhe prdredhja me forcn F: ; t=FL/Wp
*Gjatsia llogaritse e lidhjes s salduar:ls=l-2a
Fzz=Fz/2(b+h)a M=FL
Fz
: Mf=Fl
F:
T
F
F:
* :ls=l-2a
. - , . - . . , - , . (.4.16), - ,
105
I - IV
. . - .
Fig.4.16
mm 0.5-1 1-1.5 1.5-2 2-3 3-5 d mm 4-8 6-8 8-10 10-12 10-14
e1=(3...6) d e2=(2.5...4) d
)
.4.16a , .4.16b, . 5 mm. .4.17, : a , , .
))
, :
: Ft - .
-
d . ,
, :
.4.17
106
I - IV
- 1.5 2.5.
(.4.17b), :
i=2 .
4.2.4.
, .
, , . , (.4.18) :
lk=l-2a
:,t=k1k2lej,p :,t= k1k2lej,p: lk (cm) l (cm) a (cm) e ,t (kN/cm
2) ,p (kN/cm
2) ( )
lej,t (kN/cm2)
,p (kN/cm2)
k1 .4.2.2k2 k2 =0.5 k2=1
107
I - IV
.4.2.2 k1
0.75
0.65 0.65 0.85 0.80
0.65
.4.18
. (x) .
.4.19 ,
5 mm. :
: D(cm) Pn(kN/cm
2) z(kN/cm
2) (.4.2.3)
108
I - IV
: =1.5 ; =2 : =0.70.9 , =0.6 .
.4.2.3
JUS
kN/cm2
z(kN/cm2) (0C)
20 100 200 250 300 350 400
.1200.1201.1202.1203.1204.1205.1206.1207.1208
35-4541-5035-4535-4541-5041-5044-5344-5334-42
192221212424262621
182120202323252520
161818182121232318
141616161919212116
121414141717191914
101212121414161612
--99
111113139
:
http://www.contarini.net/video.php?fi le=wpb100&tipo=wmv&lang=es&menu=40/
www.contarini.net/video.php?fi lehttp://
www.contarini.net/video.php?fi le=wplc&tipo=wmv&lang=de&menu=40=wits01&tipo=wmhttp://
www.contarini.net/video.php?fi le=wpji&tipo=wmv&lang=de&menu=40v&lang=es&menu=40/
http://www.contarini.net/video.php?fi le=wmgk&tipo=wmv&lang=de&menu=40
www.learn-how-to-weld.com
http://www.mkproducts.com/Prod_sub_SpoolGuns.htm
http://www.youtube.com/watch?v=_nEjZMAizsM&feature=player_embedded
http://www.learn-how-to-weld.com/mig-welding.html
109
I - IV
4.3. ,
4.3.1.
(, , , .), , , (.4.20).katrkndsh, quhen pyka (kiaveta), fig.4.20.
.4.20
, :
, . :
.
j py gjPyka me pjerrtsi Pyka pa pjerrtsi
Pyka me skaje gjysmrrethore
Pyka me skaje gjysmrrethore
Pyka me skaje t rrafshta
Pyka me skaje t rrafshta
Pyka me grep (kok)
Pyka e cila shtrngohet me bulon
Pyka e ult
Pyka segmentale
4.3.1, .
()
110
I - IV
(.4.21), , (1:100), . , . 1:100, 100 mm 1 mm. .4.21, : 1- ; 2- ; 3- ; 4- . , : , .
Pjerrtsia e pyks: :
.4.21 , : (.4.22a) (.4.2) (.4.22)
) ).4.22
111
I - IV
, . , . . , , , . , . . , .
, , . , (.4.23).
h t+t1,
.4.23: t (mm) t1 (mm) ( ) h (mm) l (mm) b (mm) r (mm)
112
I - IV
.4.24 .4.24, . 4.3.2, . Ta.4.3.2
d2 b h t t1 t2 r h t t1 t t1 6-8 8-10 10-12 12-17 17-22 22-30 30-38 38-44 44-50 50-58 58-65 65-75 75-85 85-95 95-110110-130130-150150-170170-200200-230230-260260-290290-330330-380380-440440-500
2 3 4 5 6 8 10 12 14 16 18 20 22 25 28 32 36 40 45 50 56 63 70 80 90100
2 3 4 5 6 7 8 8 91011121414161820222528323236404550
1.1 1.7 2.4 2.9 3.5 4.1 4.7 4.9 5.5 6.2 6.8 7.4 8.5 8.7 9.911.112.313.515.31719.319.62224.627.530.4
1 1.4 1.7 2.2 2.6 3 3.4 3.2 3.6 3.9 4.3 4.7 5.6 5.4 6.2 7.1 7.9 8.7 9.911.212.912.614.215.617.719.8
0.6 1 1.3 1.8 2.1 2.4 2.8 2.6 2.9 3.2 3.5 3.9 4.8 4.6 5.4 6.1 6.8 7.7 8.910.111.811.513.114.516.618.7
0.20.20.20.20.40.40.40.50.50.50.50.60.60.60.80.8111.21.21.61.62.52.52.52.5
3 4 5 6 6 6 7 7 8 9 9101112
1.92.53.13.73.944.74.85.466.26.97.68.3
1.21.622.42.22.12.42.32.73.12.93.23.53.8
3 3.8 4.4 5.4 6 6 6.5 7.5 8 81010111313.714
1.11.31.71.72.12.12.62.63.14.14.14.15.15.26.58.2
l: 6,8,10,12,14,16,18,20,22,25,28,32,36,40,45,50,56,63,70,80,90,100,110,125, 140,160,180,200,220,250,280,315,355,400.
Fig.4.25 .4.25
113
I - IV
, (.4.25).
- , - . , 1:10 1:20 ( 4.26a) , :25 1:50 (.4.26 ). : - (.4.26).
Fi 4 26.4.26
4.3.2. . . , (.4.27.a,), (.4.27.,).
.4.27
. . . .
114
I - IV
, :(.4.28.a); (.4.28.); (.4.28.).
.4.28
m >50 kN/mm2, .0545 .0645. . . , . , . . , . . , . : , , ( ) . , 4.3.3.
.4.3.3
p (N/mm2) ,(N/mm2)
150 100 50 120 80 53 27 87
50 40 50 54
. . .
115
I - IV
4.3.3. - , . : ; .
. . . , , , .
:- (.4.29.a);- (.4.29.); - (.4. 29.).
a) b) c) ) ).4.29
. , (.4.30). , . . .4.30, : : a)- ; )- ; )- .
116
I - IV
. ..
.4.30 , : . : . : , , , , . : , , . . . , : d
117
I - IV
4.4.
, , (.4.31a). , , (.4.31). , , (4.31), .
)
)
)
.4.31
, : .
.
. , .
(.4.32). :
1 , ;
118
I - IV
2 , , ;
3 , 4 ;
5 , , .
.4.32
. - d , , , (.4.33).
Fig.4.33 .4.33
119
I - IV
e .
P , . , P, , L=d.
: () (). .4.34. , , , .
.4.34 .4.35
:
, . , , , .
, , (.4.35a), (.4.35).
120
I - IV
4.4.1. .
: ; .
( ), .
, .
, , . . , . , , .
. . , . ; , .
. . : d1=D1, d2=D2 () d=D. , .
121
I - IV
(.4.36a), (.4.36).
Fig.4.36a
Fig.4.36b
Kndi n mes t vijave ansore t profilit t filetos quhet kndi i profilit . Thellsia teorike e filetos H paraqet lartsit teorike t filetos n drejtimin normal n aksin e filetos. N fig.4.37 dhe 4.38 prkufizohen parametrat e filetos; s jashtme, fig.4.38a, dhe t brendshme, fig.4.38b.
.4.36a
.4.36
.4.37
. H . .4.37 . 4.38 ; , .4.38a, , .4.38 .
122
I - IV
- , .
.4.38
4.4.2. ,
, - . , - .
- :
() .
ISO , , mm (.4.39). . =600. : - D, P. P (mm) () .
123
I - IV
M d mm : M24, ( : , d=20 mm).
M, mm, : M24x2, ( : M , D=24 mm P=2 mm).
- , , .
.4.39 .4.40
ISO ( =600), 104723, 1:16 (.4.40).
, , . M24x1,5 . .
, . , , , .
.
124
I - IV
. 4.1. JUS M.BO 012
D=d (mm)
P (mm)
d2=D2 (mm)
d1 (mm)
H1 (mm)
A1 (mm
2)
0
I II
0.81 0.9
0.200.225025
0.6700.7540.838
0.5550.6240.639
0.1080.1220.135
0.2410.3060.378
5.465.465.45
1.2 1.11.4
0.250.250.30
0.9381.0381.205
0.7930.8931.032
0.1350.1350.162
0.4950.6280.836
4.864.404.55
1.62 1.8
0.350.350.40
1.3731.5731.740
1.1711.3711.509
0.1890.1890.217
1.0801.4701.790
4.654.054.20
2.53 2.2
0.450.450.50
1.9082.2082.675
1.6481.9482.387
0.2440.2440.271
2.1302.9804.470
4.303.723.42
4 3.54.5
0.600.700.75
3.1103.5454.013
2.7643.1413.580
0.3250.3790.406
6.0007.75010.10
3.523.603.40
568
0.801.001.25
4.4805.3507.188
4.0194.7736.466
0.4330.5410.677
12.7017.9032.80
3.263.423.18
1012 14
1.501.752.00
9.02610.86312.701
8.1609.853
11.546
0.8120.9471.083
52.3076.20
104.00
3.032.942.87
1620 18
2.002.502.50
14.70116.37618.376
13.54614.93316.933
1.0831.3531.353
144175225
2.482.802.48
24 2227
2.503.003.00
20.37622.05125.051
18.93320.32023.320
1.3531.6241.624
282324427
2.242.482.18
3036 33
3.503.504.00
27.72730.72733.402
25.70628.70631.093
1.8941.8942.165
519647759
2.342.082.19
42 3945
4.004.504.50
36.40239.07742.077
34.09336.47939.479
2.1652.4362.436
91310451224
2.002.101.95
, , () mm.
=550. , () (.4.41).
,
125
I - IV
.4.2. , JUS M. BO. 013.
D=d (mm)
P (mm)
d2=D2 (mm)
d1 (mm)
H1 (mm)
A1 (mm
2) I II
568
10
0.500.751.001.25
4.6755.5137.3509.188
4.3875.0806.7738.466
0.27060.40590.54130.6766
15.120.336.056.3
12
16
14
18
1.251.501.501.50
11.18813.02615.02617.026
10.46612.16014.16016.160
0.67660.81190.81190.8119
86.0116157205
20
24
22
27
1.501.5022
19.02621.02622.70125.701
18.16020.16021.54624.546
0.81190.81191.08251.0825
259319365473
30
36
33
39
2233
28.70131.70134.05137.051
27.54630.54632.32035.320
1.08251.08251.62381.6238
596733820980
42
48
45
52
3333
40.05143.05146.05150.051
38.32041.32044.32048.320
1.62381.62381.62381.6238
1153134115431834
z . , () . P 1 Pz=25.401 mm.
2, .
1 , . .
.
, . =300. (.4.42).
. , : , .
126
I - IV
.4.41
, , , .
, . , , , , , . , .
Tr, mm, . Tr48x8. , , .
, .
, , . =300, 00. , 30 300. 30, 300, 0.2 mm.
127
I - IV
Fig.4.42
.4.42
.4.43
. S, - mm, ., S48x8, 4.4.
, .
, - .
128
I - IV
.4.3. , JUS m. BO. 062.
.
d (m)
H
(mm)
d2=D2 (mm)
. d1 (mm)
.
H1 (mm)
. .A1 (mm
2)
0
.
101214
334
8.510.5
12
6.58.59.5
1.251.251.75
335771
6.405.206.08
12.6610.3012.00
161820
444
141618
11.513.515.5
1.751.751.75
104143189
5.204.574.50
10.309.058.02
222426
555
19.521.523.5
16.518.520.5
222
214269330
4.684.253.88
9.288.407.70
283032
566
25.52729
22.523.525.5
22.52.5
398434511
3.584.063.78
7.118.067.50
364044
677
3336.540.5
29.532.536.5
2.533
6838031046
3.313.503.15
6.606.986.29
485052
888
444648
39.541.543.5
3.53.53.5
122513531486
3.313.173.04
6.606.316.05
556065
9910
50.555.5
60
45.550.554.5
444.5
162620032333
3.252.963.04
6.485.906.05
707580
101010
657075
59.564.569.5
4.54.54.5
278132673794
2.812.612.44
5.625.224.88
859095
121212
798489
72.577.582.5
5.55.55.5
412847175346
2.742.572.46
5.485.144.92
100110120
121214
94104113
87.597.5105
5.55.56
601374668659
2.372.102.26
4.744.204.52
130140150
141416
123133142
115125133
667
103871227213893
2.081.922.06
4.163.844.12
160170180
161618
152162171
143153161
778
160611835820358
1.921.801.92
3.843.603.84
() , . 300. , (.4.44). 1 . Rd, , . Rd48x1/6.
129
I - IV
. .
: - Rd - E27 (.4.45) - Re9 - Bi 3/8 - Vu 8.
Fig.4.44 Fig.4.45 Tab.4.4. Prmasat nominale t filetos s pjerrt sipas JUS M. BO. 072
Fig.4.46
Shenja P mm d =D mm d1 mm d2 mm
D1 mm
A1 mm2
S 22x5 S 24x5 S 26x5 S 28x5 S 30x6 S 32x6 S 36x6 S 40x7 S 44x7 S 48x8 S 50x8 S 52x8 S 55x9 S 60x9 S 65x10 S 70x10
5 5 5 5 6 6 6 7 7 8 8 8 9 9 10 10
22 24 26 28 30 32 36 40 44 48 50 52 55 60 65 70
13.322 15.322 17.322 19.322 19.586 21.586 25.586 27.652 31.852 34.116 36.116 38.116 39.380 44.380 47.644 52.644
18.590 20.590 22.590 24.590 25.909 27.909 31.909 35.227 39.227 42.545 44.545 46.545 48.863 53.863 58.181 63.181
14.5 16.5 18.5 20.5 21 23 27 29.5 33.5 36 38 40 41.5 46.5 60 65
139 184 236 293 301 370 514 609 797 914 1024 1141 1218 1547 1709 2177
.4.44 .4.45.4.4. JUS M. BO. 072
.4.46
130
I - IV
.4.46, (.4.46a) (.4.46 ).
:
(d2 D2); (P); (). d2=D2 d2
131
I - IV
a) b) Fig.4.48 Fig.4.49.
a) b) c)
N figur jan paraqitur: a) filetoja e djatht me nj filles, b) filetoja e majt me nj filles, c) filetoja e djatht me dy fillesa, d) filetoja trekndshe, e) filetoja katrore dhe f) filetoja trapezore.
d) e) f)
.4.48 .4.49
: a) , ) , ) , ) , ) ) .
) )
) ) )
132
I - IV
4.4.3. .
. .
. , . , , , .
) ) ) ))
.4.49
(.4.49a). , (.4.4b) , (.4.49 ). (.4.49d).
ISO , . .4.50, , , . : , , , , .
133
I - IV
. 4.50
134
I - IV
4.4.4. .
. () ln=0.8d, JUS M. B1. 600. ln=0.5d0.6d . ln=1.2d1.6d, , . . , , (.4.51a).
)
.4.51 : ln
s. ISO , , (.4.51). . 4.52, : , , , , .
135
I - IV
.4.52http://www.centar-alata.hr/vijcana-roba-matipodloske/c5_47/index.html-
4.4.5.
, , , . JUS M.B1.021 M.B1. 023. , , , , .
, .
.4.5, .4.6.
136
I - IV
.4.5.
M N/
mm2
T (N/mm2) 0,2 (N/mm2)
340 - - 4.64.8 400
240320
5.65.8 500
300400
6.66.8 600
360480
6.9 - 5408.8 800 - 64010.9 1000 - 90012.9 1200 - 108014.9 1400 - 1260
.4.6.
M (N/mm
2)
340 4 400
5 5006 6008 80010 100012 120014 1400
*: 1 kN/cm2=10 N/mm2 ( . 34 kN/cm2=340 N/mm2).
. .
, .
. , 11 kN/cm2 =110 N/mm2. 150 0C.
.1120, .1121, .1220, .1221. 0.1 0.2 mm.
M=340 N/mm
2, , .
137
I - IV
, . . .
5 .
. . .
1000 0C.
, .
, :
, ;
.
a) ) )
.4.53
, , . () .
138
I - IV
(.4.53a) (.4.53b,c), (, ).
, , , , , , () .
, , .
. :
, 100, , 10.
m = 6100 = 600 (N/mm2); T = (8600)/10 = 480 (N/mm2)
.
.
(.4.54), ( ).
.
.2130. , : , , . , , .
139
I - IV
.4.54
140
I - IV
(.4.55), Fp, . Mt1 - Mt2. :
Mt=Mt1+Mt2 ,
: L= (15-21)d, d (.4.56).
.4.55 .4.56
b (mm)
l200 mm b=2d+25 mm l b, .
141
I - IV
.4.7.1.
d l
l1 l2 l3 h m s eM5 20..50 16 3.5 4 8 8.63M6 25..80 18 4 5 10 10.89M8 30..100 22 5.5 6.5 13 14.20M10 35..200 26 32 7 8 17 18.72M12 40..220 30 36 8 10 19 20.28(M14) 45..220 34 40 9 11 22 23.91M16 50..220 38 44 57 10 13 24 26.17(M18) 55..220 42 48 61 12 15 27 29.56M20 60..220 46 52 65 13 16 30 32.95(M22) 60..220 50 56 69 14 18 32 35.03M24 60..220 54 60 73 15 19 36 39.55(M27) 70..220 60 66 79 17 22 41 45.20M30 80..220 66 72 85 19 24 46 50.85(M33) 100..220 72 78 91 21 26 50 55.37M36 100..220 78 84 97 23 29 55 60.79(M39) 100..220 84 90 103 25 31 60 66.44M42 120..220 90 96 109 26 34 65 72.09(M45) 140..220 102 115 28 36 70 77.74M48 150..220 108 121 30 38 75 83.39(M52) 180..220 116 129 33 40 80 89.04
DIN UNI EURONORM JUSCq15 CB 15 C15KD 1221Cq 35 CB 35 C35KD 14313582 C35BKB C35BKD38Cr1 38Cr1KB 38Cr1KD
38Cr B1 25CrB1KB 25CrB1KD25 Cr Mo 4 25CrMo4KB 25CrMo4Kb 4730
34Cr4 34Cr4KB 34Cr4KD 413041 Cr 4 41Cr4KB 34CrMo4KD 4731
42CrMo4 42CrMo4KD 4732
142
I - IV
4.5.
. , .
. , , . .
, , . :
, . , , , ,
., . (
).
( , , .). , . (
, , , .). . .,
, . ,
, . :
, .
F, T Mp .
143
I - IV
- , .
:
(.4.57) , , . (.4.58) . .
Fig.4.57 .4.57
.4.58
: (.4.59); (.4.60).
: (.4.61); (.4.62).
144
I - IV
Fig.4.59 Fig.4.60 .4.59 .4.60
.4.61 .4.62
4.5.1. -
. . . (.4.63) , . f F :
c . :
o c s :
145
I - IV
Fig.4.63
.4.63
: Mf=Fl ; (cm3) .
, (.4.64).
.4.64
: .2131, .2132, .2133, .2134, 7 mm .2333. 7 mm .2330, .2331, .2332.
, (.4.65), , , . =0.85...0.90, , =0.97.
.4.65
146
I - IV
.4.66, , .
.4.66
(.4.67), () .
.4.67
, . .4.68, , .
147
I - IV
.4.68 .4.69
4.5.2. -
(.4.69) - . , , .2133, .2134, .2330, .2331, .2332, .4230, .4830 .4831. , , .
.4.70, , :
Mt=F2r (Nm) , :
(mm3) momenti rezistues polar.
148
I - IV
.4.70
:
: l (mm) I0 (mm
4) G (N/mm2) :
: f=r (mm) :
149
I - IV
4.5.3.
, (). , , : , , , , .
, .
, , .
, .
.4.7. , : 820 880 0C 430 520 0C.
.4.7.
HB (KN/com2)
HB
(KN/cm2)
.s HB
(KN/cm2)s HB
(KN/cm2). 2130. 2131. 2132. 2133. 2330. 2331. 2134. 4230. 4830. 4831
240255270290310310310310310310
217230230235240240240240120135
105110110110110110120135120135
120+140130+150130+150130+150130+150130+150140+160150+170135+170135+170
( , .).
, . . , , .
http://www.opruge-jatic.hr/ - .
150
I - IV
, , . : , , . : , ( , ) . . : . ( ), . : , , , , . ISO - mm. , (). . . . , ,, . , . . . : , . , : , , . : . : . . . , , .
151
I - IV
:1. ?2. ?3. ?4. ?5. ?6. ?7. ?8. ?9. ?10.
?11. ?12. ?13. ?14.
?15. ?16.
?17. ?18. ?19.
?20. ?21. ?22. ?23. ?24. ?25. ?26. ?27. ?28. : 6. 8 8. 9!29. ?30. ?31. ?32. ?33. ?
I - IV
1. - , I, , 1992
2. - , I, , 1996
3. , , , 1988 4. , ,
, , 20015. , (
) , , 19866. , , ,
20027. . - , ,
, 20018. . , I II, , 19729.