Gesture based Interfaces 8.Grup

8.Grup MAKALE SUNUMU

Onurcan PALABIYIKOmeed KADHMar TUNCAYErdem ONANCeyhun YAKUTUfuk ZKARNurullah AVCIBT416 : NSAN BLGSAYAR ETKLEMDers Sorumlusu: Do. Dr. Hakan TZN Ders Asistan: Ar. Gr. Sinan KESKNHAZIRLAYANLAR;Makale 1-Hacettepe niversitesinin ktphane web sitesi kullanlabilirlik almas (Usability testing of hacettepe university library web site)

almann AmalarBu almada Hacettepe niversitesi ktphane web sitesinin kullanlabilirlik sorunlarnn ortaya karlmas amalanmtr.

Durum almas olarak desenlenen almada 9 katlmc yer almtr. Bu katlmclar;Lisans rencileriLisansst rencileriAkademik personel arasndan seilmitir.

Katlmclar Kmlerdr3Kullanclardan BeklenenlerKatlmclardan Hacettepe niversitesi ktphanesi web sitesi araclyla gerekletirecekleri 9 adet grev ieren kullanlabilirlik testi yaplmtr.Test sonunda katlmclardan web sitesi ile ilgili gr alnmtr.Katlmclarn demografik bilgileri de toplanmtr.

Sre sonunda;Veriler analiz edilerek kullanlabilirlik sorunlar ortaya koyulmu ve bu sorunlara zm nerileri retilmitir.Calma sonucunun var olan kutuphane web sitesinin ve benzer universite kutuphaneleri web sitelerinin gelitirilmesi tasarmndan sorumlu olan kiilere yol gostermesi ve yeni bir kullanlabilirlik calmas yaplmas acsndan onemli olabilecei soylenebilir.

Yazlm tasarm ve gelitirme almalarnda kullanlabilirlikKullanlabilirlik testlerinin hedefleri iin;nsan hatalarn belirlemekEtkileim kaybn ve karkla neden olabilecek kullanc arayzndeki problemleri saptamakEitim zamann azaltmaPerformans, etkililii ve kullanc memnuniyetini arttrma da bu testlerin hedefleri arasndadr. (Norman &Panizzi, 2006)

Web sitelerini nasl etkili test edebiliriz?evrimii taramaOdak grup,Personel analiziKullanlabilirlik testleri gibi birok yntem kullanlabilir. (Augusitne &Greene,2002)

Kullanlabilirlik Testlerinin deerlendirme srelerine katksWeb sitesinin kullanm problemleri belirlenebilir.Site tasarm kullanc merkezli olarak dzenlenebilir. (Rubin,1994)Kullanclarn web sitesini daha kolay benimsemelerini salayabilir.Web sitesinden daha fazla yararlanmalar, memnun kalmalarn salamak adna nemlidir.

Aratrma Problemleri1- Ktphane web sitesinde kullanclarn tasarm asndan karlatklar sorunlar nelerdir?

2- Ktphane web sitesinde kullanclarn menler asndan karlatklar sorunlar nelerdir ?

3- Ktphane web sitesinde kullanclarn ierik balantlar asndan karlatklar sorunlar nelerdir?

4- Kullanclarn ktphane web sitesini kullanm amalar nelerdir?

Katlmclar

Veri toplamaKullanlabilirlik sorunlarnn belirlenebilmesi iin kullanclar iin web sitesinde yaplabilecek ilemlerden 9 adet grev hazrlanmtr.

Site ierisinde olabildiince farkl men kullanm salayan grevler olmalarna dikkat edilmitir.

6 katlmc kendi kulland bilgisayarlarda verilen grevi gerekletirmi2 katlmc ODT nsan Bilgisayar Etkileimi Laboratuvarnda,1 katlmc da akll telefonu ile uygulamalar gerekletirmitir.Katlmclara ncelikle ortam ve aratrmann amacn anlatan oryantason metni okunmutur.Bu srece ek olarak BE laboratuvarndaki katlmclara gz takip cihaznn veri toplayabilmesi iin kalibrasyon ilemi yaplmtr.

Grev listesindeki grevler katlmclara farkl sralarda okunarak bunlar gerekletirmeleri istenmitir.Bu sre zarfnda katlmclardan sesli dnmeleri istenmi ve sre kamera ya da ses kayt cihazyla takip edilmitir.Ses kayt cihaznn kullanld durumlarda gerekletirilen eylemler gzlenip not alnmtr.Demografik bilgiler anketi ve yar yaplandrlm grme formu aratrmaclar tarafndan uygulanmtr.

Demografik bilgileri belirlemek iin ya, cinsiyet, bilgisayar kullanm sreleri, eitimleri,blmleri, ktphane web sitelerini kullanma/kullanmama durumlarna ilikin anket uygulanmtr.

Veri analiziBE laboratuvarlarnda yaplan uygulamarda elde edilen veriler Tobii Studio 2.5 programnda incelenmitir. Bu uygulamara ait saysal veriler tablolatrlm ve ekran grntlerinin ktlar alnmtr.Demografik bilgi anketi ve grme sorularndan elde edilen veriler tasnif edilerek analiz edilmitir.Katlmclardan gerekletirmeleri beklenen grevler tamamlanma sreleri ile katlmclarn gerekletirdikleri eylemler tablolatrlmtrBulgular

Katlmclarn tamam ktphane alma saatlerini renme, ktphane web sitesi zerinden e- veri tabanlarna eriim ve ktphane web sitesinden engelli kullanclar iin verilen hizmete eriimle ilgili grevleri baaryla tamamlamtr. Katlmclarn hi biri ktphane tantm brorne ulama ile ilgili olan Grev 3 baaramamtr ve ortalama olarak 126, 4 sn bu grev zerinde almlardr. Burada en ok dikkati eken unsur tantm brorn "Ktphane hakknda" blmlerinde aramalar olmutur.Katlmclardan 4 "Belge salama formu" nun bulunmas ile ilgili olan grev 4 ilk denemelerinde baaryla tamamlamlarken katlmclardan 1 i grevi tamamlayamamtr. Atf ndekslerde (web of science) Hacettepe niversitesinin yaynlarnn saysal verilerine ktphane web sitesinden ulama ile ilgili grev 5'i yine katlmclardan biri tamamlayamamtr.Ktphane web sitesinde katalog tarama ile ilgili grev 6 y bir kii tamamlayamamtr. Ktphane yerlekesi dndan e- kaynaklara erimek iin yaplmas gerekenlerin istendii grev 7 yi 2 kii tamamlayamamtr.Siteden kitap dn verme ile ilgili grevi sadece 2 katlmc tamamlayabilmitir. Dier 7 katlmc ise bu grevi tamamlayamayacaklarn belirtmitir.

Grmelerden elde edilen verilerTasarm BoyutuMen Yerleimi ve Men-erik Uyumuerik BalantlarKullanm Amalar

Tasarm boyutuKullanlan yaz boyutunun kk olmasekranda girilen bilgilerin dar bir alana sdrlm olmasana sayfann bo olduuvurgulanmtr.

Kullanc grleriKatlmc 5"zellikle yazlar ok kk ve skk onlar biraz ey yaplabilir bytlebilir daha arpc hale gelebilir."Katlmc 1"Ana sayfa ok bo. Biraz daha direk ulalmas gereken eyleri oraya yerletirip dikkat ekici eler verebilirler."

Bunlarn dnda katlmclar hzl ulalmas gereken yerlerin ana sayfada bulunmasnn eriilebilirlik asndan daha faydal olacan, ana sayfa ve dier saylara arasnda gezinmeye yardmc balantlarn kullanclar tarafndan allagelmi yerde olursa sayfada gezinmenin daha rahat olacan ifade etmilerdir.

Bunlarla ilgili olarak Katlmc 2 grn "allagelmi link sralamas biraz kark olmu. Grsel, renkler vs de ok sknt yok." eklinde ve Katlmc 3 grn "ncelikle bence ktphanede yaplacak uygulamalarn direk ana sayfa zerinden belirtilmesi lazm..." eklinde belirtmitir. ki katlmc ktphane web sitesi tasarmnda bir sorun olmadn belirtirken tm katlmclar grsel tasarm unsurlarndan renk uyumunda bir sorun olmadn belirtmitir.

Men Yerleimi ve Men-erik Uyumu

3 katlmc menlerde bir problem olmadn sylemesine karn 6 katlmc menlerin kullancy ynlendirmede zayf kaldn dnmektedir. 6 katlmcdan 3' men ve alt menlerin birbiriyle uyumlu olmadn, menler yardmyla ulatklar sayfalarda var olan ieriklerin menleri yanstmadn belirtmitir.

Bununla ilgili olarak Katlmc 1 grn "aradm eyleri yani olabileceini dndm balklar altnda bulamadm. O balk altnda olacan dnyordum ama o balk altnda her eyi kontrol ettiimde bulamadm" eklinde belirtmitir. Ayn katlmc "Mesela bror! tantm brorn sylemitiniz bana oradaki sol taraftaki menlerde sadece ktphane hakknda olan blmde olmas gerekiyordu ve orda yoktu. Bror ile ilgili bir alt balk yoktu mende."eklinde grn belirtmitir.

Katlmc 4 ise bu konuda "Menler yeterince ak deildi." derken Katlmc 6 ise "Neyi nerde bulacam bilemiyorum. Ynlendirmeler ok yetersiz" demitir.Grme verileri katlmclarn men ve alt menlerin kullanl olmadn dndn gstermektedir.

erik Balantlar

Katlmclarn hepsi ktphane web sitesinin ana sayfasna dnte problem yaadn belirtmitir. Katlmclar ana sayfaya dnmek iin sol stte bulunan "Hacettepe niversitesi Ktphaneleri" logosuna tklam ve niversitenin ana sayfasna ynlendirildiklerini belirtmilerdir. Ana sayfaya dn butonu sa tarafta renkli bar zerinde kk puntolarla yazld iin bir ou butonu gremediini belirtmitir.

Kullanm Amalar

Grmelerde ktphane web sitesini kaynaklara ulamak iin kullandklarn bunun dnda veri tabanna ulamak iin tercih etmediklerini belirtmilerdir. Katlmc 9 bununla ilgili olarak;

"Yani ihtiya katalog tarama ve o kataloga nasl ulaacam bana gsterme konusunda gayet iyi, baarl buluyorum. Yerini, ite hangi ktphanede olduunu gsteriyor ama elektronik kaynaklara ulam konusunda hala zorluk ekiyorum. Yani o kaynaklara nasl ulaabileceimi ve o kaynaklarla ilgili alt bilgilere ulamakta biraz zorlanyorum. Elektronik kaynaklar ksm zor ama katalog tarama ksm ve belge salama ksm gayet iyi. Dier elektronik kaynaklar ksm olduka zayf" eklinde grn belirtmitir.Katlmc 1 Onu yle syleyeyim ben daha nce ktphane web sitesini ok sk olarak kullanmyordum. Baka tarama motorlar zerinden ya da direk kaynaklara eriimle karlyordum. Kullanmadm iin belki de imdiye kadar farknda deildim diyerek genel durumu zetlemitir.

Gz Takip (Eye-Tracking) Programndan Elde Edilen VerilerGz takip programndan ilgi alanlar, ilgi alanlarna ilk odaklanma sreleri ve s haritalar ile ilgili veriler elde edilmitir. Bu verilere gre katlmclar ana sayfada menler ve sayfa ieriine daha ok odaklanmlardr.lgi alanlarna ilk odaklanma surelerine gre katlmclarn ierik blmndeki alt blmlerden E-kaynaklar ve Gncel blmlerindeki ilk odaklanma sureleri dier alt blmlerden daha uzundur.Is haritasna gre ise katlmclar arlkl olarak Men, Hzl Arama ve ierik blmlerinden zellikle e-kaynaklar ve gncel alt blmlerine odaklanmlardr. Katlmclar, Ksayollar blmndeki arama balantsna nerdeyse hi odaklanmadan, hzl arama blmne younlamlardr. Hzl Arama seenei ile Arama balantsnn ayn blgede olmas katlmclarn Hzl Arama seeneini kullanmn azaltmtr.

sonuBulgulara gre katlmclarn ktphane web sitesinde tasarm acsndan karlatklar sorunlar;Site genelinde kullanlan yaz boyutunun kk olmas,Ana sayfa tasarmnda bilgilerin dar bir alana sdrlm olmasnn ana sayfann bo grnmesine sebep olmas,Site tasarmnda dikkat ekici unsurlarn eksiklii,Hzl bir ekilde ulalmas gereken yerlerin ana sayfa ile balantsnn olmamas,Sayfada gezinmeye yardmc balantlarn kullanc acsndan allagelmi yerde olmamasdr.

Katlmclarn menler acsndan karlatklar sorunlar ise men ve alt menlerin birbiriyle uyumsuz olmas ve men sralamasnn kullancy yeterince ynlendirmemesidir.Ktphane web sitesinde ierik balantlar acsndan saptanan sorunlar; ana sayfa ile dier sayfalar arasndaki geii salayan balantlarn kullanclar tarafndan fark edilememesi ve kullanclarn ana sayfaya dnte zorlanmasdr.

Son olarak kullanclarn ktphane web sitesini kullanm amalar daha ok katalog tarama ve e-kaynaklara ulama iin yaplan ilemler iindir. Kullanm amalar acsndan karlatklar sorunlar Elektronik Kaynaklar blmyle ilgilidir.

Genel olarak katlmclarn ou ktphane web sitesini kullanllk acsndan zayf bulmulardr. Katlmclar karlatklar sorunlarn giderilmesi iin eitli neriler getirmilerdir.

Kullanlabilirlik Sorunlarna zm nerileriKullanclarn ktphane ile ilgili bilgilere daha hzl ulamas iin Ktphane Hakknda bolumu men yerle_iminde daha st srada yer alabilir.Ktphane hakknda sayfasnda yer alan alt balk ya da blmler daha anlaml bir ekilde isimlendirilerek kullancy ynlendirmeye yardmc olabilir.

Ktphane ile ilgili tantc bilgiler (tantm bror vs.) Ktphane Hakknda blmnde bir alt blm olarak sunulabilir.stenilen bilgiye daha kolay ve hzl ulalabilmesi ve bylece kullanc dostu bir ara yz oluturmak iin menlerin zerine gelindiinde ieriini gsteren alt men alabilir. Bunun dnda men isimleri kullancy ynlendirecek ekilde; kullancya o mennn hangi alt blmleri olabilecei hakknda bilgi vermelidir.

Ktphanenin kampus dndan kullanm ve e-kaynaklara kampus dndan eriim ile ilgili bilgiler ayr balklar altnda ve birbirine kartrlmayacak ekilde sunulmasyla dzenlenebilir. Bu bilgiler iin ayr bir men dzenlenebilir ya da Ktphane Hakknda blmne bu bilgileri ieren bir alt blm eklenebilir.

Kullanlabilirlik testinden elde elden bulgulara gre Belge Salama mens kullancnn dikkatini ekecek bir ekilde ana menye yerletirilmelidir.E-kaynaklar sayfasnda bulunan alt blmlerin kullancy ynlendirecek ve ieriklerinin ne oldu_u konusunda ipucu verecek ekilde tasarlanabilir. Ayrca, E-veritabanlarn alfabetik liste halinde vermek yerine alfa nmerik olarak sayfalara ayrlabilir bylece kullanc arad veritabann ilk harfine gre tklayarak daha kolay ulaabilir.

Ktphane web sayfasnda engelli kullanclar iin verilen hizmet ile ilgili bilgi anlaml bir ekilde bir men altna yerletirilebilir.Makale 2-Bir Blm Web Sitesinin Otantik Grevler ve Gz zleme Yntemi Araclyla Kullanlabilirlik Deerlendirmesi Evaluating the Usability of a Departmental Web Site by Authentic Tasks and Eye Tracking Method

Bir Blm Web Sitesinin Otantik Grevler ve Gz zleme Yntemi Araclyla Kullanlabilirlik DeerlendirmesiBu projenin amacI Eitsel arayz olarak ele alnan bir blm web sitesinin kullanlabilirliinin farkl kullanlabilirlik yntemleri ile test edilmesi ve mevcut kullanlabilirlik sorunlarnn belirlenerek bunlarn zmne ynelik neriler getirilmesidir. Ayrca almada eitsel bir arayz deerlendirilmesi yaplrken katlmc-tabanl tasarmda farkl yntemlerle veri toplanarak bulgularn desteklenmesi ve zenginletirilmesi amalanmtr.49Aratrma ekibiilgili blmn lisans dzeyindeki 4 rencisi

ilgili blmde lisansst renim gren ve/veya alan 4 aratrma grevlisi

1i retim yesi olan 5 akademisyen

Olmak zere toplamda 9 kiilik bir alma grubu aratrma srecine katlmtrAratrmann yntem almada kullanc merkezli tasarmlarn kullanlabilirliini deerlendirme tekniklerinden biri olan kullanlabilirlik testi kullanlmtr.

Kullanlabilirlik testleri rne ilikin temsili bir son kullanc grubunun temsili bir grevi gerekletirirken ki performansna ilikin deneysel veri toplanmasna dayanan bir tekniktir (Rubin, 1994).Aratrmann yntemalmann geerlilii iin veri eitlemesi yoluna gidilerek hem objektif hem sbjektif veriler toplanm ve karlatrlmal olarak analiz edilmitir.

Gvenirlik iin ise aratrmac eitlemesi yoluna gidilerek srece ilikin video kaytlar ve gzlem notlar farkl 3 aratrmac tarafndan birbirinden bamsz olarak analiz edilmitir.

Aratrmann yntemeitleme yntemi zellikle nitel veri analizlerinde geerlilik ve gvenirlik almalar iin veri eitlemesi, aratrmac eitlemesi, kuramsal temel eitlemesi ve oklu eitleme eklinde kullanlmaktadr (Denzin ve Lincoln, 1994).

Kullanlabilirlii deerlendirilen web sitesine ilikin genel grnm ekil 1deki gibidir:

alma grubuKullanlabilirlik testleri iin katlmc grubu seilirken, bireylerin kullanlabilirlii deerlendirecek olan rn aktif olarak kullanmakta olan bireyler olmalar gerektii ifade edilmektedir (Dumash ve Redish, 1994; Nielsen, 1993).Ayrca katlmclarn, rn iin hedeflenen kitleyi mmkn olduunca temsil eden ve bu nedenle de kendi iinde de eitlilik gsteren bireylerden seilmesinin etkili olaca ileri srlmektedir (Dumash ve Redish, 1994; Nielsen, 1993; Rubin, 1994).alma grubuBuradan yola karak, alma grubu iin bireyler seilirken, bu bireylerin mmkn olduu kadar blm web sitesi kullanc gruplarn temsil etmesi hususu gzetilmitir.Bu dorultuda alma grubu blmn lisans dzeyinde renim gren 4 rencisi ve yine blmde lisansst dzeyde renim gren ve/veya alan 4 aratrma grevlisi biri retim yesi 5 akademisyen olmak zere toplamda 9 kiiden olumutur.alma grubualmaya katlan bireylerin 5i kadn 4 erkek olup, yalar 18-46 arasnda deimektedir.Aratrmada alma grubundaki tm bireylerin renim grd ya da alt blm Bilgisayar ve retim Teknolojileri Eitimidir. Katlmclara kendilerini genel olarak temel bilgisayar ve internet kullanm becerileri bakmndan 1 ile 5 arasnda derecelendirmeleri istendiinde, sekizi kendine 5 puan verirken, lisans rencilerinden biri 4 puan vermitir.alma grubuKatlmclarn tmnn bilgisayar ve retim teknolojileri eitimi blmnde lisans/lisansst rencisi ya da akademisyen olmasyla; rencilerin bilgisayar kullanm deneyimleri 7-10 yl arasnda, akademisyenlerin bilgisayar deneyimleri de 14-31 yl arasnda deimitir.Bu da katlmclarn bilgisayar kullanm deneyimleri ve becerilerinin yeterli dzeyde olduunu gstermektedir.almaya katlmda gnllk esas gzetilmitir. Katlmclarn blm web sitesine giri sklklar, giri amalar ve eriim yerlerine ilikin bilgiler Tablo 1de gsterilmektedir.

Veri toplama arac ve sreciBirinci ksmda, katlmclar arasndan 6 birey seilmi ve bireyler farkl zamanlarda, gerekli ayarlamalarn yapld (znrlk, k, internet balants, kaydeden programn balatlmas) bir bilgisayar bana oturtularak, blm web sayfas alm ve sitede gerekletirmeleri beklenen grevlerin yer ald ynerge (EK 1) verilmitir.Balant hz, ekran znrl, ses, k gibi ortam ve teknik boyutlar standart hale getirmek iin uygulama tm katlmclar iin ayn bilgisayarda (19 in ekran boyutu, 1440 X 900 ekran znrl) ve ayn gzlemci ile gerekletirilmitir.Veri toplama arac ve sreciBireyler grevleri gerekletirirken gzlemcinin sreci kamera ile kaydetmesi ya da srekli not almas ortamn doalln bozabileceinden, bireylerin sreteki admlar nceden bilgisayara kurulmu olan Captivate yazlm ile arka planda kaydedilmitir.Bu yazlm, bireyin grevleri gerekletirirken sayfadaki tm hareketlerini (tklama, srkleme, yazma, fare iaretleme, seme vb.) ve sesini tpk bir kamera gibi kaydetmektedir.Bylece aratrmaclar elde edilen videolardan her bir bireyde hangi grev iin ne kadar sre harcand, en ok nerelere yanl tkland, hangi grevlerin otomatik olarak bitirildii, hangi grevlerde uraarak zorland gibi admlar da analiz edebilmektedir.Veri toplama arac ve sreciNitekim bu almada bireylerden grev zmnde sesli dnmesi istenmediinden ve grev esnasnda ya da sonrasnda bireylerle grme yaplmadndan dolay ses kayd alnmam sadece ekran kayd alnmtr.Her ne kadar aratrmaclar kamera ya da ses kayd gibi ortamn doalln bozacak ve katlmcy rahatsz edecek cihazlar kullanmadysa da, srete katlmcnn grevlere ilikin soru sormas ya da sreci tamamlamasn takip etmek asndan yannda bulunmutur.Bu esnada katlmcnn sreteki ifade, mimik, konuma gibi eylemleri de aratrmaclar tarafndan not edilmitirVeri toplama arac ve srecikinci ksmda ise biri renciler ve dieri blmdeki retim yeleri arasndan seilen toplam iki katlmc, Orta Dou Teknik niversitesindeki nsan-Bilgisayar Etkileimi Laboratuvarna gtrlm, grevleri gerekletirirken oluan gz hareketleri, bu hareketlere ilikin srama ve gz sabitlemeye ilikin veriler, Tobi Studio gz izleme cihaz ve analiz yazlm kullanlarak toplanmtr. Bu aamada da aratrmaclardan biri katlmclarn yannda bulunmu, bireye yapaca grevleri srayla okumu ve kullanm esnasnda gerekleen nemli olaylar not etmitir.Verilerin analiziilk olarak katlmclara verilen otantik grevlerden elde edilen verilerin analizi iin srece ilikin kaytlar incelenmi, gzlemcinin notlar ile karlatrmal olarak katlmcnn grevlerde zorland/tereddtte kald noktalar, her bir grevde harcanan sre, tekrar edilen/baarlan/baarszlkla sonulanan grevler gruplandrlmtr.ODT nsan-Bilgisayar Etkileimi Laboratuvarnda gerekletirilen gz izleme ynteminden elde edilen verilerin analizinde ise Tobi Studio 2.0.5 yazlm kullanlmtr.Analiz esnasnda kullanclarn ekrandaki gz hareketleri, bak sreleri ve bak saylar kullanlmtr.

BULGULAR VE YORUMToplamda 4 renci ve 5 akademisyene ait farkl iki grev grubunun uygulama sreci kaydedilmitir.Bunlardan 3 renci ve 4 akademisyenin uygulamas bilgisayar banda Captivate program ile kaydedilmi, bir renci ve bir akademisyenin sreci ise gz izleme cihaz ile kaydedilmitir.Akademisyenlerin her biri toplam 7, rencilerin her biri ise toplam 8 grev tamamlamtr.renci grubundaki katlmclarn sekiz grevi tamamlama sreleri ve baarl olma durumlarna ilikin bulgular Tablo 2 ve Tablo 3de gsterilmektedir

KATILIMCI-TABANLI GREVLERN YAPILMASINA LKN BULGULARTablo 2. renci Grubu Grev Analizlerine likin Grev Tamamlama Sreleri (saniye olarak)

BULGULAR VE YORUMTablo 2de grld gibi rencilerin en ksa srede tamamladklar grev 8,01 sn.lik ortalamayla ylba resmi tatil gnnn bulunmas olan grev 7en uzun zaman alan ve ayrca katlmclar tarafndan tamamlanamayan grev ise Sosyal renci Topluluklar sayfasna eriim olan grev 8 olmutur.Katlmclar tm grevleri ortalama 24,53 saniyelik srede tamamlamtr.Bu da genel olarak bakldnda olduka uygun bir sre olup, blm web sayfasnn genel anlamyla kullanlabilir bir yapya sahip olduunu ve kullanclarn ok fazla zorlanmadklarn ortaya koymaktadr.BULGULAR VE YORUMDerslik durumunun bo olup olmamasna ilikin verilen grev 4 ise 31,24 sn. ile dier baar ile tamamlanan grevlere gre daha ge tamamlanmtr.Bu durumun grevin tamamlanmas iin ok fazla sayfa kaydrma ubuunu kullanmay gerektirmesinden kaynaklad gzlemlenmitir.Genel olarak dier grevlerin tamamlanma srelerinde ok arlk olmamas ve birbirine yakn olmas, renci profilinin siteye hkimiyetinin ve uyumumun olduka iyi olduunu gstermesi olarak yorumlanabilir.Tablo 3. renci Grubu Grev Analizlerine likin Baarl ve Baarsz Grevler

BULGULAR VE YORUMTablo 3deki katlmclarn grevleri gerekletirme durumuna bakldnda hi bir katlmcnn 8 numaral grevi gerekletiremedii grlmektedir.Bu durum katlmclarn Sosyal renci Topluluklar balantsn daha nce hi kullanmadklar ya da fark etmediklerini ve bu balant yapsnn yeniden dzenlenmesi gerektii sonucunu ortaya koymaktadr.Bunlar dnda rencilerin grevleri uygulama srelerinde yaadklar problemler ve bunlarn sklklar Tablo 4te yer almaktadr.Tablo 4. Grevleri Gerekletirme Srecinde renci Grubunda Yaanan Genel Problemler

BULGULAR VE YORUMAkademisyen grubundaki katlmclarn 7 grevi tamamlama sreleri

baarl olma durumlarna ilikin bulgular Tablo 5 ve Tablo 6da verilmektedir.Tablo 5. Akademisyen Grubu Grev Analizlerine likin Grev Tamamlama Sreleri (saniye olarak)

Tablo 6. Akademisyen Grubu Grev Analizlerine likin Baarl ve Baarsz Grevler

BULGULAR VE YORUMTablo 5 ve Tablo 6da grld gibi akademisyenlerden ikisi blm sayfas kullanlarak ktphane sayfasna eriim uygulamasn ieren grev 7yi baar ile tamamlayamam, dier yandan grevde harcanan toplam sre ortalamas ise dier grevlere oranla daha yksek kmtr.Bu durum, ktphane balantsnn yeniden yaplandrlmas gerektii sonucunu ortaya koymaktadr.Ktphaneye olan balant ana sayfann en alt ksmnda bir resim olarak temsil edildiinden katlmclar bununla ilgili grevi tamamlayabilmek iin daha youn aba harcam ve bu grev iki katlmcnn baarszlyla sonulanmtr.BULGULAR VE YORUMTablo 5 ve Tablo 6da grld gibi katlmclar retim yelerinden birinin ulusal ve uluslararas bildirilerinin incelenmesi olan grev 2 iin dier grevlere gre olduka fazla zaman harcam ve katlmclardan biri bu grevi tamamlayamamtr. Bu grevi baar ile tamamlayan dier katlmclardan biri hari dier retim yesinin kiisel sayfasna hemen dorudan girebilmi, fakat yukar ksmdaki yaynlar balantsn nce fark edememi ve sayfa ierisinde aram, kaydrma ubuunu kullanarak tm sayfay inceleyip bulamaynca tekrar yukar km ve yaynlar balantsn fark edip grevi tamamlamtr. Bu nedenle yaynlarn da dier ierikle birlikte i sayfada verilmesi ya da retim yesi hakkndaki tm bilgi balklarnn balantlarla verilmesi uygun olabilir.BULGULAR VE YORUMDier yandan Tablo 5te grld gibi en ksa ortalama srede tamamlanan grev ise 8,48 snlik sreyle blm sekreteri iletiim bilgilerinin bulunmas ile ilgili grevdir.Tablo 4 ve Tablo 5 genel olarak incelendiinde tm grevlerin tamamlanma ortalama sresi 22.48 sn ve genel baar ortalamas %92 olarak bulunmutur. Bu bulgu da yine akademisyen grubundaki katlmclarn da siteyi zorlanmadan kullandklarn ve seilen grevlerin hedef kitle iin uygun olduunu gstermektedir. Baar oranlar ve grev sreleri dnda kaytlarn incelenmesi sonucu katlmclarn en ok ya da en ilgi ekici problem yaadklar noktalar ve bunlarn sklklar Tablo 7de gsterilmektedir.Tablo 7. Grevleri Gerekletirme Srecinde Akademisyen Grubunda Yaanan Genel Problemler

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARGz izleme kayd ile elde edilen verilerin analizinde bak saylar (number of fixations), bak sreleri (length of fixations), s haritas (heatmap) ve gzn izledii hareketler (gaze plots) kullanlmtr.Bak says gzn belirli bir ilgi alanndaki odaklanma saysdr.Bak sresi ise bireyin belirli bir eye bakmak iin geirdii zaman vurgular.Bak sresi bireyin gzlemledii eye verdii nemi ya da bu edeki bilgiyi ayrt etmede yaad gl ifade edebilir.GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARIs haritas bireylerin sayfada en ok younlatklar blgeleri seviye seviye grmeye yardmc olur.

Gzn izledii hareketlere ilikin bilgi veren gazeplot ise grev srasnda kullancnn sabit baklarnn (gaze) srasn, sresini ve yerlerini belirten bir grsel ktdr.

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARGz izleme cihaz ile elde edilen verilerin analizinde tm grevler iin yaplan analizlerin hepsine sayfa snrll nedeni ile burada yer verilememi, sadece sitenin en nemli ksmlarndan olan ana sayfa ve kullanclarn uygulama esnasnda en zor gerekletirdikleri ve birounun baarszlkla sonulandrd alt ksmdaki logo balantlarn kullanarak ilgili sayfaya gitme grevinin analiz bulgularna yer verilmitir.ncelikle bireylerin ana sayfa zerinde en ok nerelere younlatklar ve hangi ksmlara daha ok baktklarn ortaya koymak iin ana sayfa belirli ilgi alan blgelerine (area of interests) ayrlmtr. Bu blgeler ekil 2de gsterilmitir.ekil 2: Ana sayfada belirlenen ilgi alan blgeleri (Area of Interests)

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARAna sayfada belirlenen ilgi alan blgelerine bireylerin gerekletirdikleri bak saylar ve bak srelerine ilikin bilgiler ekil 3 ve ekil 4de verilmitir.ekil 3. Ana Sayfada lgi Alan Blgelerine Gre Bak Saylar Grafii ve Tablosu

ekil 4. Ana Sayfada lgi Alan Blgelerine Gre Bak Sreleri Grafii ve Tablosu

ekil 5. Ana Sayfaya likin Is Haritas (Heatmap)

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARekil 3 ve ekil 4te grld gibi en fazla dikkat eken ve en uzun sre baklan blmler ierik ve men blmleridir.

Gz izleme srecine dahil olan iki katlmcnn ana sayfaya ilikin s haritasna (ekil 5) bakldnda da yine bireylerin en ok men blm zerinde younlatklar ve sayfann altndaki logolarla verilen Ktphane, Hacettepe Radyosu ve Sosyal renci Topluluklar balantlar ile sayfann st ksmnda yer alan blm logosunun ve isminin bulunduu balk blm ile birlikte Ana Sayfa ve Hacette niversitesi ana sayfasna verilen balantlara ise hemen hemen eit oranda younlatklar grlmektedir. Sayfann altnda bulunan balantlar ancak sayfa kaydrma ubuu ile kaydrldnda grlebilmektedir.

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARBu da bize balk blmndeki grselin kullanclarn dikkatini ok fazla ekmediini gstermektedir.Buna ramen balk blmnn ekrann %25i kadar bir blmn kaplamas kstl olan ekran alannn gereksiz kullanldn gstermektedir. Buna bal olarak da kullanclar kaydrma ubuunu daha fazla kullanmaktadr.Gz izleme yntemi ile akademisyen ve renci gruplarndan sadece birer kiiye uygulama yapldndan ve akademisyen grubundaki katlmcnn bu grevleri uzun srse de baar ile gerekletirmesinden dolay, renci grubundaki katlmcnn verilerine ilikin bulgular ele alnmtr.

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARBu katlmcnn ele alnan grevi ise ana sayfay kullanarak sosyal renci topluluklar sayfasna gitmek olarak belirlenmitir.

Grevin okunmasyla katlmcnn bulunduu noktadan, grevi gerekletirmek iin takip ettii srece ilikin gz hareketleri grselleri (Gaze Plots) aama aama ekil 6da gsterilmitir.ekil 6. renci Grubundaki Kullancnn Sosyal renci Topluluklar Sayfasna Erimek in zledii Srecin Aamalar

AAMA 1

AAMA 2ekil 6. renci Grubundaki Kullancnn Sosyal renci Topluluklar Sayfasna Erimek in zledii Srecin Aamalar

AAMA 3 AAMA 4ekil 6. renci Grubundaki Kullancnn Sosyal renci Topluluklar Sayfasna Erimek in zledii Srecin Aamalar

AAMA 5AAMA 6AAMA 7GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARekil 6daki 7 aamal ekran grntlerinde de grld gibi kullanc Sosyal renci Topluluklar Balantsna ulamak iin ;1. aamada btn balantlar tek tek taram, ardndan2. aamada sayfay biraz aa kaydrarak mavi ek balantlar taram,3. aamada tekrar sayfay yukar kaydrarak hem meny hem de Hacettepe niversitesi Ana sayfa balantsnn ve blm ana sayfa balantlarnn olduu blmleri taramtr.

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULAR4. aamada sayfay tamamen aa kaydrarak altta bulunan grsel balantlar fark etmi, fakat grsel ile verilen grevdeki balanty ilikilendirememitir.5. aamada tekrar sayfay yukar kaydrm ve balantlar tekrar taram6. aamada dikkati dalm ve sayfa ile ilgili olmayan blgelere de bakmtr.7. aamada tekrar sayfay aa kaydrm ve btn grsel balantlar tek tek tarayarak gezgincinin balantlarn zerine gelinmesi ile gidilecek sayfann adresinin gstermesi zelliini kullanmaya alm, fakat grsellerin zerine gelince bir aklama yer almamas nedeniyle bundan vazgemi ve bulamadn ifade etmitir.GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARzellikle sayfann alt ksmlarnda verilen balantlarn, zaten st ksmlardakine oranla az dikkat ekmesi gz nnde bulundurulduunda, bir de ana sayfada dorudan grnmeyen ve ancak kaydrma ubuu ile inildiinde grlen balantlarnn kullanlabilirliinin dk olduu ifade edilebilir.Yine kullancnn sosyal renci topluluklar sayfasna erimek iin izledii srecin tmne ilikin s haritas ve gz hareketleri grselleri ekil 7de verilmektedir.ekil 7. Tm Aamalarnn Is Haritas ve Gz Hareketleri

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARBir grevi gerekletirmek iin tasarmn kullancnn en az aba ile sonuca ulaabilmesini salayacak yapda olmas gerekir. Kullancnn tm sayfay taramas istenilen bir durum deildir.

ekil 7deki s haritas ve gz hareketlerine bakldnda, kullanc grev esnasnda hem ana men, hem st menler hem de logo grselleri olmak zere sayfann eitli blgelerinde younlam ve sayfadaki balantlarn bulunduu tm blmleri taramtr.GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARDoru noktaya birok kez bakt ve odakland halde sayfadaki balantnn aklayc ve ilikili olmamas nedeniyle, grevi tamamlayamadan tekrar baka yerlere ynelmitir.

Kullancnn grevi bulmak iin sayfann eitli blgelerinde gerekletirdii bak saylar ve bak sreleri ekil 8 ve ekil 9da verilmitir.ekil 8. Sosyal renci Topluluklar Sayfasna Gitmek in Gerekletirilen Bak Saylarnn lgi Alan Blgelerine Gre Grafii

ekil 9. Sosyal renci Topluluklar Sayfasna Gitmek in Gerekletirilen Bak Srelerinin lgi Alan Blgelerine Gre Grafii

GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARekil 8 ve ekil 9a birlikte bakldnda, hedef blgeye 8 defa ve toplam 4 saniye boyunca baklmasna ramen kullanc hedef balanty verilen grevdeki balant ile ilikilendirememitir.Dier yandan bak sresi ve bak saylarna bakldnda katlmcnn ilgili balanty, en ok sol taraftaki ana mende ve ierik ksmnda arad grlmektedir.Bunun nedeni, siteye ilikin tm ilemlerin genel olarak ana mende yer almas ve men ile ilgili ieriin ierik ksmnda grntlenmesi olabilir.GZ ZLEME YNTEMNE LKN BULGULARDier yandan dar verilen balantlarn byk ounluunun sayfann sa st ksmnda yer almas nedeniyle ve kullancnn tek seferde sayfann tmn grememesinin etkisiyle, ancak kaydrma ubuu ile aaya inildiinde grlen bu balantlarn dikkat ekmiyor olmas bu sorunun nedenleri arasnda yer alabilir.Kullanlabilirliin Deerlendirilmesi Gz izleme yntemi bireyin nereye ne kadar baktna ilikin veri sunarak srete ilenen bilgiye ya da dikkat edilen noktaya ilikin birok bilgi ortaya koymaktadr (Nakatani ve Pollatsek, 2004).Gz hareketlerinin zellikle grsel-uzamsal ierie ilikin bilisel olaylarn deiimindeki zaman ve mekan zelliklerini srekli izleme olana sunarak sadece tepki sresi ile karmda bulunulan bilgi boluunu doldurabilecei ifade edilmektedir (De'Sperati, 2003).gz izleme yntemi ile kullanlabilirlik deerlendirilmesinin avantajlar Kullancnn uzun bir sre sessiz kaldnda, sessizliin blnmesini ortadan kaldrr. Bu da kullanlabilirlik almalarnda katlmclarn srelerinin blnmesinin olumsuz etkilerini ortadan kaldrr.Sadece tklama ya da durma gibi faktrlerin dnda, nerelerin daha ok dikkat ektii ve bunun nedenlerine ilikin bilgi verir. Bireylerin nerelere bakt ve nerelere bakmad, kullanclarn kullanl ve kullansz tasarmlarda nasl bir yol izledii hakknda bilgi toplamay kolaylatrr.gz izleme yntemi ile kullanlabilirlik deerlendirilmesinin avantajlar Ar izleme (kullancnn srekli ya da tekrarl bir ekilde izledii yerler) ve seici dikkat (kullancnn istenilen bir zamanda kastl olarak nemsemedii yerler) gz izleme srecinde olduka belirgin bir hale gelir. Bylece hangi arayz elerinin hatal kullanld (yanllkla ya da hatal bir ekilde dikkat ektii) ve hangi alanlarn kullancy yanl ynlendirdii kolayca ortaya konulur.Nitekim her ne kadar dier kullanlabilirlik deerlendirme yntemlerine ilikin eitli stnlkleri dile getirilse de gz izleme yntemi ile arayz deerlendirmelerinin yapld almalarn says olduka snrldr.gz izleme yntemi ile kullanlabilirlik deerlendirilmesinin avantajlar Bunun nedenleri arasnda gerekli donanm ve ortamn salanamamas, elde edilen verilerin nasl analiz edileceinin bilinememesi ve ok fazla katlmc ile yrtlememesi gibi eitli nedenler yer almaktadr.Makale 3-A STUDY ON THE USABILITY OF A UNIVERSITY REGISTRAR'S OFFICE WEBSITE THROUGH THE METHODS OF AUTHENTIC TASKS AND EYE-TRACKING.

Aratirmanin amaciBu alma, rencilerin niversiteyle ilgili btn almalarn online yrtt Hacettepe niversitesi renci Ofisi (HURO) nin kullanlabilirliini test etmeyi amalamaktadr. niversitede renciler tarafndan en ok kullanlan servis olduundan analiz iin Hacettepe niversitesi renci Ofisinin websitesi seilmitir. Aratrma rencilerin websitesini kullanrken yaadklar skntlar belirleyip websitesinin daha etkili olabilmesi iin ne yaplmas gerektiini bulmay amalamaktadr.Arastirma yntemiBu almada niteliksel aratrma metodu olan rnek olay metodu kullanlmtr. rnek olay metodu incelenen ve aratrlan olay kendi ats altnda inceler, olay ve evreyi ayran ba net deildir, ve birden fazla kant ve bilgi kayna bir arada kullanlr. (Yin,1984)Bu almada, websitesi btn yanlaryla aratrmaclar tarafndan incelendi ve esas konular renciler iin belirlendi. renciler web sitesini kullanrken sre ierisinde gzlendi.Katilimcilaralma grubu Hacettepe niversitesinin farkl blmlerinden 10 renciyle oluturuldu. Amasal rneklem metodundan biri olan maksimum deikenli rneklem alma grubunu belirlerken kullanld. Maksimum deikenli rneklemin kullanlmasndaki ama, nispeten daha kk bir rneklem oluturmak ve rneklemde daha ok farkll bulundurmaktr. (Yldrm & imek,2006). renciler farkl not ortalamalar, farkl faklteler ve farkl blmlerden seildiler.

Bir ok renci bu sorunu daha ok yaayan Eitim Fakltesinden seildi, fakat rencilerin %20 si farkl fakltelerden seildiler.

Her cinsiyete eit bir ekilde yer verildi, grup 5 erkek, 5 kz renciden oluturuldu.

5 renci Bilgisayar retim ve Teknolojilerinden, 2 renci ngilizce retmenliinden ve dier 2 renci de snf retmenliinden seildi. Mhendislik fakltesinden elektrik elektronik rencisi, Salk fakltesinden de hemirelik rencisi seildi.

Sre ierisinde;ncelikle, aratrmaclar H websitesini incelediler ve renciler tarafndan yrtlecek esas konular belirlediler. Konular belirlerken, websitesindeki btn altbalklarn kullanldndan ve konularn websitesindeki btn aktiviteleri kapsadndan emin olundu. Aratrmaclar balangta 20 konu belirlediler, sonrasnda dier on ikisiyle paralel olan sekiz konuyu elediler. Sorularn iki tanesi anasayfaya dnle ilgili gzlem yapabilmek iin sorulurken, on tanesi ise btn kullanclar tarafndan tamamlanmas istenen 10 ana konudan oluan sorulard.

nternet ve Kullanisliliknternetle birlikte kullanc odakl sistem tasarm internet dnyasnda nem kazand. internetin bilgi paylamnda nemli bir yere sahip olmas kullancnn internet sitesindeki bilgiye nasl ulaacann ve daha iyi nasl yararlanacan gndeme getirdi. (engel & nc, 2010)Web sitesini tercih sebebi yapan faktrlerKolay kullanlmas,Performans,Maliyeti,Gze hitap etmesi, Paylat bilginin deerli olmas ve kullanclarn taleplerini ne lde karlad.. (Rosson & Carroll, 2002) Bu bakmdan sitenin kullanl olmas en nemli faktrlerden biri.

KullanililikKullanllk ksaca kiinin aratrma konusunun kolay ve hzl bir ekilde tamamlanmas iin sitenin yeterli zelliklere sahip olmasdr. (Dumas & Redish, 1993)

IEEE te taraftan kullanll, sreler, siteye yaplan girdiler ve ktlarn deerlendirilmesi iin gerekli olan imkanlarn sunulmas olarak ifade eder (Andrzejczak & Liu, 2010)

Kullanllk, hedef kitle olarak belirlenmi kullanc kitlesine verilecek gerekli teknik destein ve retinin salanmasndan sonra, uygulama olarak adlandrlan ilerin yaplmas iin uygun evre koullarnn salanmas ile birlikte gelen kolaylk ve etkili kullanm olarak da ifade edilebilir. (Acartrk & altay, 2006) ISO ve KullanililikISO (Uluslararas standartlar rgt), yeterlik, etkileyicilik ve tatmin etme bakmndan kullanll belirlenken, 3 temel adan baklmas gerektiini syler. (Norman & Panizzi, 2006; Smith, 1997) ISO'nun tanmnda, etkileyicilik, kullanclarn ilerindeki hedefleri dzgn ve tam anlamyla bitirip bitiremedikleri ile llr; yeterlik , kaynaklarn saygnl, harcanan zaman ve abann miktar ile llr; tatmin olma ise sistemin kullanm konusunda kullanclarn taknd tavr ile llr. Veri toplama ilemiVeri toplama ilemi iki ekilde yapld. Gerek bir ortamda yedi renciyle birincisi yaplrken, ikincisi ise laboratuarda bilgisayar aracl ile renci ile yapld.lem bilgi formunun kullanlabilirliinin okunmasyla balad. Kullanclar amacn ne olduu,ierik ve bu almann icras konusunda bilgilendirildi,sonra bu bilgiler ve ses kaytlar olas analizler iin topland ve kullanlmas iin rencilerin izinleri alnd.Daha sonra kullanclar onlara datlan Internet ve Bilgisayar Kullanm Anketini doldurdular.Ondan sonra, kullanclara Gerek Grev Formu verildi. Buna ek olarak, her grev aratrmaclar tarafndan kullanclara okundu. Kullanclardan ne zaman listede yazl olan grevleri tamamlamakta zorlanrlarsa ya da bir sonraki greve gemek isterlerse bunu bildirmeleri istendi.Bu srete, onlara zerinde altklar iin ne olduunu sylemeleri, sesli dnmeleri ve ne yapmakta olduklar konusunda adm adm aklama yapmalar istendi. Sesli dnmeyi unutan kullanclara uygulama esnasnda sesli dnmeleri gerektii hatrlatld. Ses ve ekran kaytlar eliinde , kullanclarn davranlar ve yorumlar aratrmaclar tarafndan gzlem formuna kaydedildi.Gerek grevler tamamlandktan sonra,Kullanlabilir Memnuniyet Mlakat Formu hakknda mlakat sorularna geildi.Yar yaplandrlm rportaj formu web sitenin komple bir deerlendirmesi olduu kadar, web sitenin grsel dizayn, geileri ve gncellii hakknda deerlendirmelerle ilgili sorular iermekteydi.mlakatlar aracl ile bir ok kalitatif(nitel) bilgiler elde edildi. Mlakattan sonra, kullanclara Web site Deerlendirme Anketi verildi ve kullanclardan 5 zerinden derecelendirme yapmalar istendi.almann ikinci ksmnda,bu sefer uygulama renci tarafndan yapld, ilkinden farkl olarak nsan-Bilgisayar letiimi Laboratuarnda kullanclarn, onlar nceden belirlemi grevleri tamamlarken gz hareketleri kaydedildi. Bylece, kullanclar grevleri tamamlarken onlarn ekrann hangi noktasna, ne kadar srede ve ne zaman baktklar bilgisi topland.Bu ekilde,nceden alnan nitel bilgi, bu ortamda toplanan gz hareketleri verisi tarafndan nicel olarak(saysal)da desteklenmi oldu.

VER ANALZ

Grev tamamlama sresi iin minimum, maximum, dzey, ortalama ve toplam deerler hesapland, yzdeler grevin baarsn lmek iin hesapland, ve nicel veriyi hesaplarken ilgi duyulan blge iin ortalama saplant saymlar ve ortalama saplant uzunluklar hesapland, hal bu ki eskiden ierik analizi metodu nitel veriyi incelemek iin kullanlyordu.

BulgularKULLANICILARIN GREV TAMAMLAMA ZAMANLARI VE BAARI ORANLARI LE LGL BULULAR

Kullanclarn tablo teki HURO sitesinin kullanlabilirlii almasnda grevleri tamamlarken harcadklar toplam, minimum, maksimum ve ortalama zamanlar gsterilmitir. 1,2 ve 3 kullanclaryla yaplan uygulama bir insan-bilgisayar iletiimi laboratuarnda ynetilirken aratrmaclar dier yedili grupla gerek ortamda almtr. Tablo 3'n gsterdii gibi, kullanclarn grevler iin harcadklar ortalama sre 618 saniyedir. 9 numaral kullanc 428 saniyeyle grevleri tamamlamakta en hzl olurken, 3 numaral kullanc 1097 saniye ile en yava oland.Kullanclarn zerinde en fazla zaman harcadklar grev olan 104 saniye ile 8. grevi 69,3 ile drdnc grev ve onu 62,9 1. olan grev takip etti.Dier yandan, rencilerin en az zaman harcad 5. grevin hemen ardndan 3. grev geliyor. Tablo te dikkati eken btn grevlerin yksek deerde kmasyd, yle ki, tamamlama srelerinde en hzl olan kullanc ve en yava olan kullanc arasnda byk farkllk grnd. Bunun sebebi rencilerin grevleri tamamlarken deneme-yanlma yntemi kullanm olmalar olabilir, ve bylece daha nce siteyi kullanm olan kullanclar grevleri tamamlamak iin daha az bir zaman harcadlar, dierleri ise siteye aina olmadklar iin daha fazla zaman harcam oldularTablo 4 kullanclarn grev tamamlamadaki baar dzeylerini gsteriyor. Tablo 4 gsteriyor ki; kullanclarn 9'u 5. ve 7. grevleri baaryla tamamlarken, kullanclarn hepsi 3. ,4. ,9. ,10. grevleri baaryla tamamlyor. Dier yandan, rencilerin zerinde en az baarl olduklar grev 1. olan: sadece 1 renci tamamlayabilmi.lk grev ayn zamanda en fazla sayda rencinin zerinde ksmen baarl olduu grev olmutur (7). Birinci grevi ise 8. grev %40'lk baar oranyla takip etmektedir.

KULLANICILARIN EYE-TRACKINGLE LGL BULGULARIEye-tracking metodu uygulanan 3 kullancnn kaytlar temel alndnda, saplanp kalma saym, saplanp kalma uzunluu,scaklk haritas ve bakp-durma deikenlii analizlerle saland. Sitenin yaps dolaysyla, bu almada sadece ana sayfasndaki veriler incelendi.Kullancnn en fazla hangi noktaya odaklandn gsterme amalyd.

.Analizleri gz nne alrsak, ana sayfa 9 ilgi alanna blnmtr. Figr 3 ve 4 srasyla kullanclarn saplant saymlarn ve saplant uzunluklarn gsterir. Buna ek olarak,figr 5'teki scaklk haritas kullanclarn en ok hangi noktalara odaklandklar hakkndadr.Figr 3 ve 4'n gsterdii zere, kullanclar srasyla en fazla 'son bildirimler 'st men' ve 'alt men' blmlerine odaklanyorlar ve bakyorlar.Figr 5 te ayn dzlemi gsteriyor. Ana sayfa ekran boyutunda ve ya ekrandan daha uzun olduu iin, fare tekerlei ya da yan ubuklar sayfann daha alt ksmlarn grlmesi iin kullanlmaldr. Bu yzden, kullanclar sayfann alt ksmlarn kullanmaya meyilliydi nk daha fazla ve daha dikkat ekici bilgiler bulunuyordu. Dahas, BANNER ekrann 1/3'n kapsad iin, yan ubuklar kullanmak nne geilemez bir gereksinim haline gelmitirFigr 3 ve 4 katlmclarn saplat saymlar ve uzunluklarnn farkl odak noktalar iin deikenlik gstermitir, bu da bize fakl zelliklere sahip katlmclar kullanm kolayl testine tabi tutmann ne kadar nemli olduunu gstermektedir. Fakat figr 3 ve 4'teki bir baka kayda deer konu ise kullanclarn ounlukla ilgi blmlerinin dna odaklandklardr.Bunun sebebi ana sayfann ok uzun olmas ve gereinden fazla gereksiz oklukta boluklarn bulunmas olabilir.Buna ek olarak,kullanclar ana sayfa linki e-mail ve haberleme ksmlarnn olduu ilgi blmlerine ok daha az bir oranda baktlar.Bu ilgi blmleri kullanclar grevleri tamamlarken bile kullanclarn dikkatini ekmedi. Dahas, kullanclar 'ana sayfaya git' grevi ile ilgilenirken ne ana sayfa linkinin ilgi blmleri ne de en stteki ana sayfa linki kullandlar. Bunu yerine kullanclar ok sk bir ekilde taraycnn 'geri' butonunu kullandlar.Saplant saymlar ve uzunluklar ile ilgili olarak kullanclar arasnda ok nemli fakllklar bulunmaktadr. rnek; figr 3'te 3 numaral kullanc banner'n ilgi blmne ok fazla odaklanmken, birinci kullanc ok az yapt bunu. Bu neredeyse btn dier ilgi alanlar iin geerlidir. Kullanc 3'n ok az site kullanm tecrbesi olduu iin, grevleri tamamlarken genelde deneme-yanlma yntemine bavurdu,btn alanlarda herkesten daha fazla zaman harcad.

Tartisma ve Sonuc Genellikle kullanclar menuler arasnda kayboluyor ve menden doru seenei bulmakta zorlanyorlar, bu da tasarmdan kaynaklanan bir sorundur.Genel tasarm kullanclarn aradklarn en hzl ve net bir ekilde ulaabilmelerine imkan salayacak ekilde oluturulmaldr. Sayfalar ekran boyutlarndan byk olmamal, banner minimal dzeyde hazrlanmaldr.Aratrma sonucunda kullanclarn menleri uzun sre aradklar ve bulamadklar saptanmtr. Bu problemi zmek iin menler ve balklar sayfann st ksmna konumlandrlarak sayfa tekrar dzenlenmelidir. Menler aa doru alr formlarda dizayn edilebilir. Bylelikle menlerin karmak doasndan kurtulunabilir ve rencilerin harcayaca zaman en aza indirgenebilir. Bunun yansra sayfalarn diplerine alan menler koymak gereksiz olacaktr.Teekkrler