9-cu sinif

Respublika Fənn Olimpiadaları

Kimya

04.02.2018

Ad _____________________

Soyad _____________________

Məktəb _____________________

1. İmtahan müddəti 180 dəqiqədir.

2. 4 səhv cavab 1 düz cavabı aparır.

3. Hər sual 4 bal ilə qiymətləndirilir.

4. Nəzarətçilərə yalnız cavab kartları təqdim olunur.

5. Rayon (Şəhər) mərhələsinin nəticələrini

www.olimpiada.edu.az saytından və ya təhsil

aldığınız ümumtəhsil müəssisəsindən öyrənə

bilərsiniz.

UĞURLAR!

Rayon (Şəhər) mərhələsi

Rayon (Şəhər) mərhələsi RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI Kimya 9-cu sinif

- 2017/2018 -

1. X

Y

Z

T

O 2 +

Y +

X ++ X

+ H2 O

+ H2O

X hansı element ola bilməz?

1. Li 2. Na 3. Al 4. K 5. Mg

A) yalnız 3, 5

B) 1, 2, 4

C) 1, 3, 5

D) yalnız 1, 4

E) 1, 2, 5

2.

3 3 2 2( )aZn bHNO cZn NO dX eH O

reaksiyasında oksidləşdiricinin 3 molekulu 24

elektron qəbul edir. X maddəsini müəyyən edin.

A) 2N B) NO C) 2N O D) 3NH E) 2NO

3.

Element Proton sayı Neytron sayı Ar

X a a 12

Y b b + 1 35

X və Y-dən əmələ gələn birləşmənin formulunu

və bu birləşmdə X atomunun hibrid halını

müəyyən edin.

Formul Hibrid halı

A) XY4 sp2

B) XY3 sp3

C) XY sp

D) XY4 sp3

E) X2Y sp3

4.

Məhlulun

kütləsi, q

Məhlulun

qatılığı, %

Həllolan

maddənin

kütləsi, q

m1

m2

m2

a

a

b

x

y

z

x < y < z olarsa, hansı münasibətlər doğrudur?

1. m1 > m2 2. m1 < m2

3. a > b 4. a < b

A) 1, 3 B) 2, 4 C) 1, 4 D) 2, 3 E) yalnız 4

5. 11,2 q dəmirin qaynar qatı sulfat turşusunda

həll olması zamanı baş verən reaksiyaya aid

qrafikləri müəyyən edin.

Ar(Fe) = 56

zaman

(Fe), mоl

0,2

zaman

V(SO2), l

6,72

zaman

V(H2), l

4,48

I II III A) yalnız III B) I, III C) I, II

D) yalnız I E) II, III

6.

Maddə Donor atom Akseptor atom

4NH Cl X Z

CO Y T

Hansı atomların əmələ gətirdiyi molekullar

arasında reaksiya istiliyin udulması ilə baş

verir?

A) X və Y

B) X və Z

C) Z və T

D) Z və Y

E) Y və T

Rayon (Şəhər) mərhələsi RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI Kimya 9-cu sinif

- 2017/2018 -

7. Azot (I) oksid və azot (II) oksiddən ibarət

qarışıqda molekul sayı atom sayından 2,8 dəfə

azdır. Qarışıqda qazların həcm payını (%-lə)

hesablayın.

φ (N2O) φ (NO)

A) 40 60

B) 80 20

C) 20 80

D) 50 50

E) 60 40

8. Oksigen olan balonda 150C-də təzyiq 90 atm-

dir. Hansı temperaturda (0C) bu təzyiq 100 atm

olar?

А) 14 В) 25 С) 20 D) 47 Е) 67

9. A(q) + B(q) ↔ C(q) tarazlıq sisteminə A

maddəsi əlavə etdikdə B maddəsinin mol

sayının (ν) zamandan (τ) asılılıq qrafikini

müəyyən edin.

(mol)

A) B) C)

D) E)

(mol)

(mol)

(mol)

(mol)

B B

B

B B

10. 30%-li oleum almaq üçün 100 q 91%-li

sulfat turşusu məhlulunda neçə qram kükürd

(VI) oksid həll edilməlidir?

Ar(H)=1, Ar(O)=16, Ar(S)=32

A) 40

B) 60

C) 100

D) 140

E) 80

11.

Duzlar

qarışığı

Duzların

mol sayı

Qarışığa əlavə edilən

NaOH-ın mol sayı

NaH2PO3

NaH2PO4

NaH2PO2

2

2

1

9

Reaksiyalar axıra qədər gedərsə, neçə mol

NaOH artıq qalar?

А) 1 В) 2 С) 4 D) 3 Е) 0

12.

IV dövrün

əlavə

yarımqrup

elementi

Neytral atomda elektronların

ümumi sayı

s

elektronları p

elektronları d

elektronları

X a–4 a a/2

X elementi üçün doğru olanları müəyyən edin.

I. Amfoter metaldır

II. VIIIB yarımqrup elementidir

III. 4 cütləşməmiş elektrona malikdir

IV. Adi şəraitdə qatı nitrat turşusunda həll olur

A) I, IV B) II, IV C) I, III D) I, II E) II, III

13.

Qarışığın

tərkibinə daxil

olan maddələr

İon

rabitələrin

sayı

Kovalent

rabitələrin sayı

CaC2 və

Na2CO3

10NA 17NA

Qarışığa daxil olan maddələrin mol sayları

cəmini müəyyən edin (NA – Avoqadro ədədidir).

A) 5

B) 3

C) 4

D) 2

E) 6

Rayon (Şəhər) mərhələsi RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI Kimya 9-cu sinif

- 2017/2018 -

14. Doğru ifadələri müəyyən edin.

1. Karborundda olan Si–C rabitəsinin uzunluğu

almazda olan C–C rabitəsinin uzunluğundan

çoxdur

2. Karbin, almaz, qrafit sırasında valent bucağı

uyğun olaraq artır

3. Na2CO3 məhlulunun pH-ı, NaHCO3

məhlulunun pH-dan azdır

4. Sianid turşusu molekulunda 2 π-rabitə var

5. Maqnezium karbon qazı mühitində yanmağa

davam edir.

A) 1, 2, 3, 4

B) 2, 3, 4, 5

C) yalnız 1, 4, 5

D) yalnız 3, 4, 5

E) 1, 3, 4, 5

15. Naməlum fosfor-halogenidin 1,232 q-nın

hidrolizi zamanı alınan məhlulun

neytrallaşmasına 35 ml 2 mol/l qatılıqlı KOH

məhlulu sərf olunur. Halogenidin tərkibinə

daxil olan halogenin nisbi atom kütləsini və

halogenidin tərkibini müəyyən edin. Ar(P)=31

A) 127, PX3

B) 19, PX3

C) 35,5, PX5

D) 35,5, PX3

E) 80, PX5

16.

Reaksiyaya

daxil olan

maddələr

Neytrallaşma reaksiyasının

məhsulları

Su, mol Duz, q

Me(OH)2 0,1 8

H2X

Mr(Me(OH)2) = Mr(H2X) olarsa, metalın nisbi

atom kütləsini müəyyən edin. Ar(H)=1, Ar(O)=16

A) 40 B) 56 C) 52 D) 24 E) 64

17.

Maddələr

Hidrogenin

oksidləşmə

dərəcəsi

Maddənin

uçuculuğu

X –1

–

Y

+ Z +1

X, Y və Z-i müəyyən edin.

X Y Z

A) NH3 SiH4 CaH2

B) SiH4 CaH2 NH3

C) CaH2 SiH4 NH3

D) NH3 CaH2 SiH4

E) CaH2 NH3 SiH4

18. 2 mol O2, 3 mol CO2 və 3 mol N2

qarışığında siqma rabitələr ümumi rabitələrin

neçə faizini təşkil edir.

A) 36 B) 40 C) 44 D) 56 E) 60

19. 2 q XO artıq miqdarda götürülmüş H2Y ilə

reaksiyaya girərək 0,9 q su və 6 q XY əmələ

gətirir. Hansı ifadələr doğrudur? Ar(O)=16,

Ar(H)=1

1. X-in nisbi atom kütləsi 24-dür

2. H2Y-in nisbi molekul kütləsi 96-dır

3. Reaksiya zamanı 4,9 q H2Y sərf olunur

A) yalnız 1 B) yalnız 2 C) yalnız 3

D) 1, 3 E) 1, 2

20. Ca + HNO3 → Ca(NO3)2 + N2O + H2O

20 q kalsium HNO3 ilə reaksiyaya daxil olduqda

neçə mol azot atomu reduksiya olunur.

Ar(Ca)=40

A) 0,25 B) 0,5 C) 1 D) 2 E) 4

Rayon (Şəhər) mərhələsi RESPUBLİKA FƏNN OLİMPİADALARI Kimya 9-cu sinif

- 2017/2018 -

21. 3 mol N2, 5 mol H2 və 2 mol NH3 qazları 2

litrlik qabda qarışdırılır və reaksiya üçün lazımi

şərait yaradılır. Sabit temperaturda tarazlıq

anında qabda 8 mol qaz olur. Tarazlıq sabitini

hesablayın.

A) 2 B) 4 C) 0,5 D) 0,25 E) 1

22.

Maddələr Reduksiya məhsulları

qatı H2SO4 ilə duru H2SO4 ilə

X H2S H2

Y SO2 –

Z SO2 H2

X, Y və Z-i müəyyən edin.

X Y Z

A) Na Fe Cu

B) Na Ag Fe

C) Al Cu Hg

D) K Mg Cu

E) Cu Fe Na

23. C maddəsinin A maddəsindən sintezi ardıcıl

baş verən A ↔ B ↔ 2C reaksiyaları üzrə baş

verir. A maddəsinin başlanğıc qatılığı 2,8 mol/l-

dir. Onun bir hissəsi B maddəsinə çevrilir,

alınan B-nin 50%-i C maddəsinə çevrildikdə isə

tarazlıq yaranır. B ↔ 2C reaksiyasının tarazlıq

sabiti 1,6 olarsa, doğru ifadələri müəyyən edin.

1. A ↔ B reaksiyasının tarazlıq sabiti 0,2-dir

2. [B]taraz = 0,8 mol/l

3. [A]taraz = 2,0 mol/l

4. A ↔ B reaksiyasının tarazlıq sabiti 0,4-dür

5. [B]taraz = 0,4 mol/l

6. A ↔ B reaksiyasının tarazlıq sabiti 1-dir

A) yalnız 1, 2 B) 1, 3, 5 C) 3, 4, 5

D) 3, 5, 6 E) yalnız 2, 6

24. Naməlum duzun 0,2 molu parçalandıqda su

və 8,96 l üç qazın qarışığı alınır.

Qurudulduqdan sonra qazlar qələvi

məhlulundan buraxılır və məhlulun kütləsi 7,1 q

artır, qazların həcmi isə 25% azalır. Qalan

qazlardan elektrik qığılcımı keçirilir, sonra isə

suda həll edilir. Bu zaman kütləsi 11 q olan iki

turşunun 1:1 mol nisbətində qarışığı alınır.

Naməlum duzu müəyyən edin (bütün

reaksiyalar miqdari gedir).

A) (NH4)2SO4∙2H2O B) NH4NO2∙H2O

C) NH4ClO4 D) NH4ClO3

E) [NН3ОН]ClO

25. Tərkibində natrium, xlor və oksigendən

ibarət 0,543 q naməlum duz olan

turşulaşdırılmış məhlula yodun ayrılması

dayanana qədər kalium-yodid məhlulu əlavə

edilir. Ayrılan yodun kütləsi 3,048 q olur.

Naməlum duzun tam termiki parçalanması

zamanı bərk nümunənin kütləsi neçə faiz (tam

ədədə qədər dəqiqliklə) azalar? Ar(O)=16;

Ar(Na)=23; Ar(Cl)=35,5; Ar(I)=127

A) 30 B) 35 C) 53 D) 71 E) 45