ข. หองทดสอบทางเคม

- ใชสาหรบงานทวไปทางเคม เชน การทดสอบการยอมส การตกแตงสาเรจ

การวเคราะหหาปรมาณเสนใย ภายในหองควรมตดดควนและจดใหมลกษณะเฉพาะ

สาหรบการทดสอบทางเคม

ค. หองทดสอบอน ๆเชน หองมด เพอทดสอบการเปลยนแปลงระดบส หองซกผา

เพอทดสอบความคงตวของผา หรอความคงทนของสตอการซก

หรอหองทดสอบการทนไฟของผา เปนตน

ก. หองควบคมสภาวะ (Conditioning room)

- เปนหองทตองควบคมอณหภมและความชนใหเปนไปตามทกาหนดไวในมาตรฐาน

มาตรฐานทตางกนอาจจะกาหนดสภาวะไวตางกน

- ตวอยางสภาวะมาตรฐาน ISO และ BS จะตองควบคมใหมความชนสมพทธ 65+2%

และมอณหภม 27 °C

- หองควบคมสภาวะจะใชเปนหองทดสอบ เพอวเคราะหเสนใยทดสอบผาในเรองโครงสราง

ความหนา เบอรดาย ความเหนยว ความทนตอการขดถ การหดภายหลงการซก และคณสมบตกายภาพอน ๆ

2). เครองทดสอบและอปกรณทใชในการทดสอบ

เครองทดสอบและอปกรณจะทาหนาทสาหรบตรวจ วด และทดสอบ จะตองเลอกใชชนด ตามทระบไวในมาตรฐาน และตองมความแมนยาและเทยงตรง

สามารถสอบเทยบใหมคาความสมพนธกบมาตรฐานทเปนทยอมรบ

การเลอก การใช และการดแลรกษาเครองทดสอบจงเปนสงสาคญยง

3). วธการทดสอบทเปนมาตรฐาน

การทดสอบในแตละครงจะตองเลอกใชวธการทดสอบทเปนมาตรฐาน

และเปนทยอมรบในวธทดสอบมาตรฐาน โดยมรายละเอยดตอไปน

1) จดประสงคและขอบขาย

2) บทนยาม

3) เครองทดสอบ

4) การซกตวอยาง การเลอก และจานวนชนทดสอบ

5) การปรบภาวะขนตนและการปรบภาวะขณะทดสอบ

6) การทดสอบ

7) การคานวณ

8) การรายงานผล

การทดสอบจะตองทาตามรายละเอยดทระบไวในวธการทดสอบมาตรฐานทใช

และแสดงมาตรฐานจะตองอางองถงวธการทดสอบทใช เชน

อางองถงวธการทดสอบของ AATCC ควรระบชอของวธทดสอบนนวาเปนวธใด

เชน AATCC Test Method 93 – 1978 หรออางองถงวธของ ASTM

กระบลงไปวาเปนวธใด เชน ASTM D 1682 – Grab Method เปนตน

4). ผปฏบตการในหองทดสอบ

ตองเปนผ ทมความรความสามารถความชานาญในงานทรบผดชอบ และเปนผ ท

มเจตคตทางวทยาศาสตร เพอจะไดปฏบตงานทตองการความเทยง ความถกตอง

และรายงานความเปนจรงทกประการ ไดอยางมประสทธภาพ

หนวยงานและบรษททรบทดสอบสงทอ

1) Consumer Products Inspection ** Testing Ltd.(COPIT) โทร. 0-2428-351 แฟกซ 0-2428-3582

2) Intertek Testing Services (Thailand) Ltd.(ITS) โทร. 0-2939-0661 แฟกซ 0-2939-0668

3) Merchandise Testing Laboratories (Thailand) Ltd. โทร. 0-2661-8093 แฟกซ 0-2661-8091

4) S.G.S (Thailand) Co., Ltd. โทร. 0-2683-0541 แฟกซ 0-2294-7484

5) สวนอตสาหกรรมสงทอ สานกพฒนาอตสาหกรรมรายสาขา กรมสงเสรมอตสาหกรรม โทร. 0-2367-8219,

0-2367-8260-1 แฟกซ 0-2381-0431

6) ศนยวเคราะหทดสอบ สถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ โทร. 0-2713-5492-9 ตอ 113,124 ,158

แฟกซ 0-2713-5492-9 ตอ 145

7) ศนยวจยและทดสอบสงทอ ภาควชาวสดศาสตร คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณฯ โทร./แฟกซ 0-2218-5063

มาตรฐานการทดสอบสงทอ

มาตรฐานจะเปนสงชวดทแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางผลตภณฑ

กบคณภาพของผลตภณฑ หรอความสามารถของผผลต จงทาใหผบรโภค

สามารถตดสนใจเลอกซอสนคาไดถกตองตามความประสงคมากขน

และยงลดตนทนในการประเมนเลอกซอผลตภณฑ มาตรฐานมผลทางกฎหมาย

(Technical Regulation) และมผลในทางปฏบต (Standard)

ทงทเกดจากแรงกระตนจากตลาด (Market Forces) อานาจเหนอตลาด

(Market Predominance) หรอระบบกฎหมายทรพยสนทางปญญา

(Intellectual Property System) แตในบางบรบท มาตรฐานจะครอบคลมเฉพาะ

แนวปฏบตทางเทคนคเกยวกบคณลกษณะของผลตภณฑ หรอกรรมวธผลตผลตภณฑ

ซงไมมผลผกมดทางกฎหมายแตประการใด

ความสาคญของมาตรฐานตอผลตภณฑอตสาหกรรมสงทอ เพอคมครองผบรโภค

หรอผซอผลตภณฑใหไดรบประโยชน คอ ไดรบผลตภณฑทมคณภาพตามมาตรฐาน

ทเหมาะสมกบราคาทกาหนด และ สามารถเลอกซอผลตภณฑไดโดยสะดวก

ประหยดเงนและเวลาและมความมนใจวาไดผลตภณฑทมคณภาพ

รวมทงไดขอมลทถกตองในการดแลรกษาผลตภณฑเพอใหมอายการใชงานนาน

เพอสงเสรมการผลตในอตสาหกรรมสงทอ ในดานตาง ๆเชน เกดการขยายตวทางอตสาหกรรม

เพราะมมาตรฐานเปนหลกยดถอในการผลตสนคาทมคณภาพ เกดการแขงขนการผลต

ผผลตจะตองพฒนาผลตภณฑทมคณภาพดขนเรอย ๆ ทาใหผลตภณฑเปนทเชอถอ

ไดรบการยอมรบทงตลาดในประเทศและตลาดตางประเทศ และทาใหการตกลงซอขายสะดวกมากขน

ความสาคญของมาตรฐานตอผลตภณฑสงทอ

ประเภทของมาตรฐาน

1). มาตรฐานตามขอตกลงของผใช (Voluntary standard) เปนมาตรฐานทตงขน

เพอเปนขอยดถอระหวางผผลตหรอผขายกบผซอ มาตรฐานนไมมผลทางกฎหมาย

แตสงผลกระทบแนนอนกวาหากนาเขารวมไวในสญญาการซอขาย มาตรฐานนปรบเปลยน

ไดตามขอตกลงของผ เกยวของ ตวอยางสถาบนมาตรฐานของอเมรกา

(The American National Standards Institute – ANSI) จะทาหนาทนาผผลตและผบรโภค

ซงอยในรปองคกรมาตรฐานตาง ๆมารวมกนกาหนดมาตรฐานของอเมรกาขน

เชน สมาคมทกาหนดวธทดสอบมาตรฐานของวสดทเรยกวา The American Society for

Testing Material – ASTM ซง ASTM จะมกรรมการทางานเฉพาะชนดของวตถ

ทาหนาทกาหนดวธทดสอบมาตรฐานของสงทอ

2). มาตรฐานทกาหนดโดยรฐบาล (Mandatory standard) เปนมาตรฐานทกาหนดเปน

พระราชบญญตควบคมการผลตสงทอ มาตรฐานนจะตองเปนทยอมรบของผผลตทกกลม

จะเปลยนแปลงไมไดนอกจากรฐบาล ตวอยางมาตรฐานสงทอของสหรฐอเมรกาทกาหนด

เปนพระราชบญญต ไดแก พระราชบญญตปายผลตภณฑขนสตว (Wool Products Labeling Act)

พระราชบญญตจาแนกชนดผลตภณฑเสนใยสงทอ (Textile Fiber Products Identification Act)

พระราชบญญตผาทตดไฟ (Flammable Fabric Act)

ระดบมาตรฐาน

ระดบมาตรฐานมหลายระดบ ซงแยกไดเปน 4 ระดบ คอ

1). มาตรฐานระดบบรษท (Company standards) เปนมาตรฐานทเกดจากการกาหนด

ของผผลต เพอใชเปนแนวทางในการผลต การซอขาย

2). มาตรฐานระดบสมาคม (Association standards) เปนมาตรฐานทเกดจาก

กลมบคคลหรอสมาคมทมผลประโยชนเกยวของกน รวมกนสรางมาตรฐานขน

เชน American Association of Textile Chemists and Colorists (AATCC)

ของสหรฐอเมรกาและ The Society of Dyers and Colorists (SDS) ขององกฤษ

3). มาตรฐานระดบประเทศ (National standards) เปนมาตรฐานทไดจากการประชม

4). มาตรฐานระหวางประเทศ (International standards) เปนมาตรฐานทไดจากการ

รวมพจารณากาหนดมาตรฐานของประเทศตาง ๆเพอใชเปนพนฐานทวไป

ในการซอขายระหวางประเทศ เชน มาตรฐานระหวางประเทศขององคการ

ระหวางประเทศ (International Organization for Standardization : ISO)

เชน ISO 9000 ISO 14000

มาตรฐานการทดสอบสงทอ <Testing Standards>

AATCC : AMERICAN ASSOCIATION OF TEXTILE CHEMISTS AND COLORISTS

ASTM : AMERICAN SOCIETY FOR TESTING AND METERIALS

JIS : JAPANESE INDUSTRAIL STANDARD

BS : BRITISH STANDARDS

ISO : INTERNATIONAL ORGANIZATION FOR STANDARDIZATION

มอก. : มาตรฐานอตสาหกรรม

1. การทดสอบเสนใย “ความแตกตางของเสนใยขนอยกบโครงสรางทางกายภาพ องคประกอบทางเคม

และการเรยงตวของโมเลกล ซงสวนผสมและความแตกตางในปจจยทงสามน

ทาใหเสนใยมสมบตทหลากหลายและแตกตางกน

ซงสมบตของเสนใยกจะมผลตอสมบตของผาหรอผลตภณฑทผลตจากเสนใยนน

ทงในสวนทเปนทตองการและไมตองการตอการนาไปใชงาน”

1. ความยาวเสนใย (Fiber length)

- เสนใยสน (Staple fiber)

- เสนใยยาว (Filament fiber)

ประเภทของการทดสอบเสนใย ไดแก

หลกการทดสอบคอ การใชเครอง Fiber length วดความยาวของเสนใย

2. ขนาดเสนใย

“ขนาดของเสนใยมผลตอสมรรถนะการใชงานและสมบตทางผวสมผส (hand properties)

เสนใยทมขนาดใหญจะใหความรสกทหยาบและแขงของเนอผา”

หลกการทดสอบคอ การใชกลองจลทรรศนขยายและวดขนาดหนาตดของเสนใย

มหนวยของไมโครเมตร (1 ไมโครเมตรเทากบ 1/1000 มลลเมตร)

สาหรบเสนใยประดษฐทผลตในอตสาหกรรม

ขนาดของเสนใยจะขนอยกบปจจยหลายอยาง เชน ขนาดของรในหวฉด (spinneret holes)

การดงยดขณะทปนเสนใยและหลงการการปนเสนใย

3. การทดสอบความแขงแรง

ASTM D 3822-01 = Standard Test Method for Tensile Properties of Single Textile fibers

3.รปรางหนาตดขวางของเสนใย

4. ลกษณะผวภายนอกของเสนใย

หลกการทดสอบคอ การใชกลองจลทรรศนขยายและวดขนาดหนาตดของเสนใย

5. ความหยก (crimp)

2. การทดสอบเสนดาย

เสนดาย (Yarns)

เสนดายเปนวตถดบสาคญในการผลตผนผา เสนดายทใชทอผา

มหลายชนดดวยกน และในแตละชนดมลกษณะแตกตางกนออกไป

ตามกระบวนการผลต การตกแตง การผานกระบวนการพเศษอน ๆ

เพอใหเกดคณสมบตหรอลกษณะตาง ๆกนออกไป

รวมทงโครงสรางของเสนดาย

“การนาเสนใยสน หรอเสนใยยาวทงทเปนใยธรรมชาตและใยประดษฐ

มาบดเกลยวเขาดวยกนเปนดายใยสน (Staple yarn) หรอดายใยยาว (Filament yarn)”

“การนาเสนใยยาวรวมเปนเสนเดยวกนโดยไมบดเกลยวเรยกวา โท (Tow)”

“การนาเสนใยยาวเสนเดยวทาเปนเสนดาย เรยกวา ดายใยยาวเดยว (Continuous monofilament yarn)”

“การนาแผนโลหะทเคลอบหรออดตดกบสารสงเคราะหไปตดเปนแถบเสนเลก ๆ

แลวนาไปทาเสนดายโดยวธตาง ”ๆ

แหลงทมาของเสนดาย

1). ดายธรรมดา (Simple yarn) ประกอบดวย

ก. เสนดายเดยว (Single yarn) มเสนดายเพยงเสนเดยว เขาเกลยวแนนหรอหลวมกได

มขนาดตาง ๆกน

ข. เสนดายรวม (Ply yarn) คอดายเสนเดยวรวมกนตงแต 2 เสนขนไปเขาเกลยว

ค. เชอก (Cord) คอ เสนดายเขาเกลยวหลายเสนเหมอนกน

2.1 โครงสรางของเสนดาย

2.2 การผลตเสนดาย

โดยทวไปคอ การนาเสนใยหลาย ๆเสนมารวมกนและทาใหเกดการเกาะตว

กน

โดยการตเกลยว (Twisting) เสนดายทผลตออกอาจเปนเสนดายเดยว (Single

yarn)

หรอเสนดายตเกลยว (Twisted yarn) เสนดายเดยว (Single yarn) เปนเสนดายทเกดจากการผลตทเครองปนดาย (Spinning fram

โดยการตเกลยวเสนใยอสระเขาดวยกนหากนาเสนดายเดยวมาตเกลยวเขาดวยกนตงแต 2 เสน

เรยกวา Plied yarn หรอ Folded yarn หรอ formed yard และหากนาเอา Plied yarn

มาตเกลยวรวมกนหลาย เสนจะเรยกวา Cable yarn หรอ cords เปนตน

2). ดายพเศษ (Complex yarn) เปนเสนดายทมลกษณะผวไมเรยบ มหลายประเภท

1. การทดสอบเบอรเสนดาย หรอ ขนาดเสนดาย ( Yarn Number)

1) Direct system เปนระบบทขนาดแปรเปนสดสวนโดยตรงกบเบอรของเสนดาย

ซงกาหนดเปนคาเดนเยอร (denier) และ เทกซ (Tex) - เดนเยอร (denier) คอคาทแสดงนาหนกเปนกรมของเสนดายทยาว 900 เมตร

เชน ดาย ก หนก 10 กรม ยาว 9000 เมตร เสนดายชนด ก. มขนาด 10 เดนเยอร

ถาหนก 1 กรม ยาว 9000 เมตร จะมขนาด 1 เดนเยอร ดงนนเสนดายขนาด 10 เดนเยอร

จะมขนาดใหญกวา 1 เดนเยอร

- เทกซ (Tex) คอคาทแสดงนาหนกเปนกรมของเสนดายยาว 1000 เมตร

เชนเดยวกนเสนดายทมคาเทกซสงจะมขนาดใหญกวาดายทมคาเทกซตากวา

“เดนเยอรจะใชสาหรบวดขนาดเสนดายใยยาว สวนเทกซจะใชบอกขนาดของเสนดาย

ใยยาวหรอใยสนกได”

2.3 ประเภทของการทดสอบเสนดาย

ASTM D 2256-97 = Standard Test Method for Tensile Properties of Yarns by the Single- Strand Method

ASTM D2255-02 = Standard Test Method for Grading Spun Yarns for Appearance

ASTM D1425-96 = Standard Test Method for Unevenness of Textile Strands Using Capacitance Testing Equipment

ASTM D1059-01 = Standard Test Methods for Yarn Number Based Short-Length Specimens

2) Indirect system เปนระบบทขนาดแปรเปนสดสวนผกผนกบเบอรของเสนดาย

โดยเสนดายทมขนาดโตจะมเบอรเลกลง ถาเสนดายขนาดเลกเบอรจะมคาสงขน

ระบบนจะใชกบการวดขนาดของเสนดายใยธรรมชาต โดยเฉพาะฝาย

และขนแกะซงแบงออกเปนหนวยวดแบบตาง ๆไดแก English count , Worsted

count, Woolen count

เบอรเสนดาย (Yarn number) เปนการวดนาหนกของเสนดายตอหนวยความยาว

การวดเบอรเสนดายสามารถทาได 2 ระบบ คอ ระบบตรง (direct system) หรอ

ความหนาแนนเชงเสนดาย (Linear density)

โดยท เบอรเสนดาย = นาหนกเสนดาย

ความยาวเสนดาย

เบอรเสนดายยงสงเสนดายยงมขนาดใหญ ระบบนใชกบเสนดายไหม

และเสนดายฟลาเมนทสงเคราะห มหนวยเปนดเนยรหรอแทกซ โดยท

1 ดเนยร = นาหนกเปนกรมตอเสนดายยาว 9000 เมตร

1 เทกซ = นาหนกเปนกรมตอเสนดายยาว 1000 เมตร

มาตรฐานการวดเบอรเสนดายทใชกนคอ ASTMD 1059-87 (1992) “Yarn Number Based on Short-Length Specimens”

และ ASTM D 1907-80 “Yarn Number by the Skein Method”

ระบบกลบ (Indirect system) เปนระบบทนยมใชกนอยางกวางขวางทเรยกวา ดายเบอร 40 , 20 ฯล

โดยท เบอรเสนดาย = ความยาวเสนดาย

นาหนกเสนดาย

คอ เบอรเสนดายยงสงเสนดายยงมขนาดเลก ระบบน ใชกบฝาย และลนน

การทดสอบทาโดยวดความยาวและชงนาหนก สวนการคานวณจะทาระบบใดกได

เพราะวาเมอรระบบหนงแลวกสามารถจะแปลงไปสอกระบบหนงไดโดยทมตารางแปลงให

เสนดายทใชวดหานาหนก และความยาวนอาจไดมาจากการเลาะเอาดายออกจากผาผน

หรอมาจากเสนดายทเปนไจ ๆอยแลว (hank) ถาวดเสนดายทเปนแฮงก เบอรเสนดาย

จะคดจากความยาวของเสนดายใชหนวยแฮงกตอนาหนง 1 ปอนด ดงนน

เบอรเสนดาย = ความยาวเสนดายเปนแฮงก

นาหนกเสนดายเปนปอนด

หนวยความยาวแฮงก มความยาวตางกนในฝาย ขนสตวสน และขนสตวยาว

เสนดายฝาย 1 แฮงก = 840 หลา

เสนดายขนสตวสน 1 แฮงก = 300 หลา

เสนดายขนสตวยาว 1 แฮงก = 560 หลา

สรป

1. ระบบเบอรของเสนดาย

ชอหนวย ระบบ ความหมาย การใชงาน

Tex Direct weight (Grams) of 1,000 Meters Staple or

Filament

Denier Direct weight (Grams) of 9,000 Meters. Filament

Cotton count Indirect Number of 840 yards length/ Pound. Staple

Metric count Indirect Number of 1,000 Meters. length/

Kilogram.

Staple

Worsted

count

Indirect Number of 560 yards length/ Pound. Staple

2. ขนาดของเสนดาย

Type Tex Denier Cotton count

เลก (Fine) 6-10 50-90 60-100

ปานกลาง (Medium)

12-20 100-180 30-50

ใหญ (Heavy) 30-60 280-600 10-20