Nakagaki-K

Fabloj de

A ESPERANTAKOOPERATIVO

Nakagaki-Koĵiro

50 Fabloj de Ezopo

Itt

JAPANA ESPERANTALIBROKOOPERATIVO

Nakacu-hamadoori 2-20,Oojodo-ku, Osaka, Japanio.

ENHAVO

1. Ŝafido kaj lupo . . .2. Formikoj kaj grilo 53. Urso kaj du vojaĝantoj4. Virino kaj kokino 5. Astronomo 6. Senvota vulpo 77. Kato kaj vulpo 88. Bovo kaj bovido 89. Simio kaj vulpo 9

10. Viro kun du amatinoj 11. Antaŭdiristo .. 1012.Histriko kaj serpento 1013. Tri metiistoj 1114. Du kavaliroj kaj rabisto . . 1115. Cervo ĉe lageto 1216. Kunsido de musoj 1317. Aglo kaj milvino 1318. Porkino kaj lupo 1419. Leono kaj leporo 1520. Kameleono 1521. Azeno kaj grilo 1622. Patro kaj filoj 1623. Militĉevalo kaj muelisto 17

24. Leporo kaj testudo 1725. Lupo kaj ŝafido 1826. Koko kaj juvelo 1927. Hundo kaj kuiristo 1928. Hundo kaj ĝia bildo 2029. Patro kaj du filinoj 2130. Avarulo 2131. Lupo kaj ĝia ,, ombro 2232. Vulpo kaj kapro 2333. Kalva kavaliro . 2434. Aga kuracisto 2435. Vulpo kaj hakisto 2536. Urso kaj abeloj 2637. Fanfarono de vojaĝinto 2738. Paŝtanta knabo kaj lupo . 2739. Proceso inter hundo kaj ŝafo , 2840. Vulpo kaj koko 2841. Ligo de azeno kaj leono 2942. Simio kaj fiŝkaptisto 2943. Malbona hundo 3044. Aglo kaj korvo 3045. Muso kaj bovo . . . 3146. Leono, azeno kaj vulpo . , • 3247. Ŝtelisto kaj gastejmastro • • 3248. Vulpo kun ŝvela ventro . . 3449. Plugisto kaj nova vidvino . • • 3450. Lupo ,leono` , . 36

šAFIDO KAJ LUPO

ŝafido erarvaginta de la paŝtejo rimarkis, kelin sekvas unu lupo.

La ŝafido eksciinta la danĝeron, subite turnissin al la lupo kaj diris: Sinjoro lupo, mi scias,ke mi nun devas servi al vi kiel nutraĵo, sed mivolas fari nur unu peton, volu pro kompato ludifluton, Ĉar mi volas iomete danci lastfoje.- La lupo konsentis kaj komencis Ruli, kaj lašafido dancis gaje laŭ la melodio. Dume ekaŭdistion paŝtejaj hundoj kaj alkuris al ili.

Forkuronte, la lupo diris al la ŝafido: Miestis malsaĝa, Ĉar mi faris min flutisto poramuzi vin, forgesante, ke mi estas buĈisto.

FORMIKOJ KAJ GRILO

En bela vintra tago aro da formikoj energielaboradis por sekigi grenojn, kiujn ili kolektisdum somero. Preterpasis grilo mortonta promalsato kaj petis la formikojn doni al li iom damanĝaĵo. La formikoj demandis ia grilon: Kialvi ne kolektis nutraĵon dum someraj tagoj? Lagrilo respondis: Mi ne havis tempon por tio,Ĉar mi kantadis tutajn tagojn. Tiam la formikojmoke diris al la grilo: Se vi kantadis la tutansomeron, vi devus dancadi la tutan vintron.

5

URSO KAJ DU VOJAĜANTOJ

Kiam du vojaĝantoj iris preter arbaro, subiteili renkontiĝis kun urso.

Unu el la vojaĝantoj, kiu tuj rimarkis laurson, kuris al arbo apud la vojo, suprengrimpisĝin kaj sin kaŝis en branĉaron. La alia ne hav-anta tempon por forsavi sin, falis teren kaj Šaj-nigis sin mortinta.

Kiam la urso venis al li kaj ekflaris lin je lavizaĝo, li pene detenis la spiron, ĉar li estis aŭd-inta, ke la urso ne tuŝas kadavron. Kiam laurso foriris, la homo, kiu estis sur arbo, mal-supreniris al la vojkamarado, kaj demandis linšerce, kion la urso flustris al li.

ĝi admonis min, respondis la demandito ke mi ne vojaĝu kun tia homo, kiu forlasassian amikon en okazo de danĝero.

VIRINO KAJ KOKINO

Unu virino posedis kokinon, kiu metadis ovonĉiutage. Se mi ricevus du ovojn ĉiutage, estusbonege. Tia penso ofte venis en lian kapon.Kaj 'tial ŝi komencis doni al la kokino duoblanporcion da hordeo por realigi sian deziron. Lakokino rapide grasiĝis kaj ricevis brilon sur laplumoj, sed eĉ unu ovon plu ne metis.

0

ASTRONOMO •

Astronomo eliradis ĉiuvespere por observistelojn. Unu vesperon, kiam li promenadis kam-pan vojon kiel kutime absorbite de rigardado alla steloj sur la ĉielo, li falis profundan foson,kaj forte kontuziĝis kaj frotvundiĝis.

li laŭte kriis pri helpo, ne povante sin levi.Homo el proksimo venis kaj demandis, kio al liokazis.Aŭskultinte la astronomon, la homo diris:Dum viaj piedoj tuŝas la teron, atestu ne nurpri la ĉiel°, sed ankaŭ pri la tero.

SENVOSTA VULPO

Vulpo trafis kaptilon kaj apenaŭ povis elsavisin de la kaptilo, perdinte la voston. La senvost-ulo renkontadis mokajn okulojn de aliaj vulpojkaj hontadis pri sia nenatura aspekto. Pro tio liintencis senvostigi ankaŭ la aliajn, por ke iliaspektu same kiel li, Unu tagon, kiam multajvulpoj kunvenis, la senvostulo konsilis al ili de-tranĉi ĉiu sian voston, dirante: Sen vosto oniaspektas pli bele, krome la korpo fariĝas multemalpli peza kaj estas tre komforte. Tiam unuel la vosthavantaĵ diris: Se vi ne estus perdintavian voston, vi ne rekomendus al ni senvostecon.

7

KATO KAJ VULPO

Kato kaj vulpo foje interparolis en arbaro.La vulpo diris : Kia ajn akcidento surprizusmin, mi tute ne estos embarasita, ĉar mi sciasdiversajn artifikojn por savi min konforme alcirkonstancoj.

Ĉu jes?-- diris la kato, al mi la aferone tiel iras, Ĉar mi scias rimedon por saviĝi nurunu, kaj se mi fuŝus en tio, jam finite.

Dum ili tiel parolis, kelkaj ĉashundoj alkurisal ili en unu vico. La kato tuj praktikis Ia so-lan rimedon, t. e. kuri supren sur arbon. Sed lavulpo ŝajne ne havis tempon por uzi la artifikojn,tuj estis atingita kaj mordmortigita de l 'ĉashundoj.

BOVO KAJ BOVIDO

Bovo iam volis perforte penetri malvastantrairejon, kiu kondukis al lia stalo, kaj klopodiskun peno.

Tiam venis bovido kaj proponis al lagrandulo, ke li gvidos lin kaj montros al li pli faciletraireblan vojon. La grandulo respondis • Midankas vin, mia bona, sed mi scias tiun vojonjam de antaŭe, kiam vi ankoraŭ ne estis naskita.

8

SIMIO KAJ VULPO

Simio hontis pri sia malbele ruĝa postaĵo kajekpensis, ke estus tre bone por kaŝi Ajn, se liricevus de vulpo la voston, ĉar ŝajnis al la simio,ke la vulpo tute ne bezonas la voston. Kaj lasimio venis al la vulpo kaj diris: Kion vi faruskun tiu senutila longa vosto? Mi pensas, ke vitute ne bezonas trenadi tian objekton!

Vin ne ĝenu pri mi! Estus tute mia afero,Ĉu mia vosto estus tro longa ati tro peza. Sed,se vi havas deziron ricevi, estos vane. Mipreferas trenadi ĝin ĉu en koto ĉu sur dornaĵo,ol fordoni al vi. Ĉu mi estu tiel malsaĝa donipropran voston por belaspektigi alian? Fi! Tieldirinte la vulpo foriris.

VIRO KUN DU AMATINOJ

Mezaĝa viro kun griziĝanta hararo havis duamatinojn, el kiuj unu estis pli juna kaj la alia'estis malpli juna ol li. La juna amatino eltiradisal li blankajn harojn ĉiufoje, kiam: li vizitis ŝin,Ĉar ŝi volis, ke ŝia amato aspektu kiel eble plijuna. Kaj la alia malpli juna virino eltiradis ni-grajn harojn, kiam li pasigadis ĉe ŝi, - ĉar ŝihontis esti amata de l' viro pli juna ol ŝi.

Tiel, la viro baldaŭ perdis la tutan - hararon.

9

A.NTAŬDIRISTO

Unu viro sidis en foirejo kaj divenadis sor-tojn al preterpasantoj. Tiam unu el liaj najbarojrapide alkuris al li kaj diris: 'Ŝtelistoj rompispordojn de via domo kaj ĉiujn havaĵojn forportis.La antaŭdiristo surprizite kuris hejmen kun spiregado.

Liaj najbaroj, vidante lin kuranta hejmen,diris: He, vi, antaŭdiristo! Kial vi ne antaŭ-vidis la sorton al vi mem?

HISTRIKO KAJ SERPENTO

Histriko petis serpenton, ke li lasu lin kun-loĝiĝi kun li en lia kaverno. La serpento kon-sentis senkonsidere kaj enlasis la histrikon ensian kavernon, sed dum ili kunloĝis en malvastakaverno kelke de tagoj, la serpento ricevis vun-dojn sur la tuta korpo de pikiloj de la histriko.

Kara amiko, diris la serpento, -- midevas kun bedaŭro peti vin, ke vi foriru el mialoĝejo, ĉar viaj baroj, kiel vi vidas, tiam vundaskaj mi plu ne povas tion elporti. Ĉe tio la hist-riko hirtigis la tutan pikilaron de la korpo kajdiris: Vi mem povas foriri, se vi ne volus loĝikun mi. Mi neniam forlasos ĉi tiun kavernon,ĉar ĝi tute plaĉis al mi.

IO

TRI METIISTOJ

Foje okazis, ke iu granda urbo estis sieĝatade malamika armeo. La tuta loĝantaro de l'urboestis kunvokita por interkonsiliĝi, kiamaniere onipovas plej ne defendi la urbon kontraŭ Ia mal-amiko.

Brikisto proponis, ke la briko estas Ia plejtaŭga materialo por konstrui remparon. Plejbona materialo por la konstruota defendilo estasligno, diris ĉarpentisto kun entuziasmo, --kaj krome la ligno estas facile akirebla. Tiamledisto ekstaris kaj rekomendis ledon, dirante:Laŭ mia opinio ekzistas nenia objekto en lamondo, kiu superas ledon je rezista f orto.

En ĉiu okazo Ĉiu zorgas pri si mem.

DU KAVALIROJ KAJ RABISTO

Du kavaliroj kune vojaĝantaj, estis foje atak-itaj de rabisto. Unu el ili forkuris, sed la aliakuraĝe batalis kontraŭ la rabisto kaj fine mort-igis lin. Eksciinte ke la rabisto estas jam mort-igita, la forkurinta kamarado revenis al Ia loko,kaj rapide demetinte la vojaan veston, eltiris laglavon kaj ekkriis: Nu lasu al mi la rabiston,mi sciigos lin, kiuj estas tiuj, kiujn li atakis.

Ce tio la kavaliro batalinta kontraŭ la rabisto

11

diris: Mi tre volus esti aŭdinta tiujn vortojn ionpli frue, kiam mi estis batalanta, eĉ se tio estusnur vortoj, mi estus per tio multe kuraĝigita..Sed nun vi remetu la glavon en la ingon kajankaŭ tiun senutilan langon en la buŝon. Vipovus trompi aliajn homojn, kiuj vin ne konas,.sed mi, kiu vidis mem, kion vi faris dum miestis en danĝero, tute ne povas kredi, ke vi estaskuraĝulo.

CERVO ĈE LAGETO

Cervo, kiu iris al lageto por trinki akvon,.okaze ekvidis sian bildon sur la klara akvo. Liravite rigardis la belajn kornarojn kaj multe ad-miris ilin en sia penso. Sed, diris la servo-al si mem, kiel mizere aspektas miaj mal-dikaj kruroj, ili ja tedas min. Aj! Li ekvidis.ĝuste tiam teruran leonon, kaj ekkuris tiel rapidekiel li nur povis, per siaj mizere maldikaj kruroj.Sed kiam li kuris en densa arbaro, la kornaroj ,krociĝis en interplektitajn branĉojn kaj pro tioestis kaptita de l' leono.

Kun angoro li diris: Domaĝa estas, ke midevas perei pro la kornaroj, pri kiuj mi estis.fiera, dum mi povis forkuri de 1' danĝero dank'al la kruroj, kiujn mi malŝate insultis.

12

KUNSIDO DE MUSOJ

En iu domo estis lerta kato, kiu tre bonekaptadis musojn. Al musoj en la domo ĝia ekz-isto estis terura minaco. Tial foje la musoj kun-sidis por interkonsiliĝi pri sindefendo kontraŭla kato. Laŭ mia opinio, diris unu, la plejbona rimedo estas pendigi tintilon ĉe ĝia kolo;ar tiam ni tuj ekscios ĝian alproksimiĝon, kaj

povos eviti surprizan atakon. Ŝajnis al ĉiu, keĝi estas brila ideo.

Nu, tamen, diris alia, kiu pendigos la tintilonal la kato? Tiam regis malespero kaj silentola tutan rondon.

AGLO KAJ MILVINO

Aglo sidis tute melankolia sur arbo. Venisal li unu milvino, sidiĝis apud li kaj flatemedemandis lin: Kio al vi okazis? Vi havas mi-enon profunde malĝojan. La aglo malĝoje res-pondis : Longan tempon mi serĉadis taŭgankunulinon, sed mi ne povis trovi.

Do, kara sinjoro, prenu min kiel vian kunu-linon, --• diris la milvino, -- mi estas tre labo-rema kaj estos bona mastrino. Ĉu vi tamenpovos havigi rimedon al la familio per via kapt-ajo ? — diris la aglo. Kompreneble mi povos,— respondis la milvino, mi kaptas eĉ

18

struton kaj forportas per miaj ungegoj. La aglo,estis konvinkita de l' vortoj kaj kunprenis ŝin alsia nesto.

Ne longe post la edziĝo la aglo diris al laedzino, ke ŝi iru kaj alportu straton. La milvino•flugis alte en aeron, sed, tio, kion ŝi alportis,estis kadavro de muso, kaj plie la kadavro estisjam putra.

Ĉe tio la aglo diris: Ĉu vi volas diri, ke viplenumis tion, kion vi promesis al mi? Kion ajnmi promesus, — respondis la milvino, por estivia edzino, eĉ tion, • pri kio mi bone scias, ke mine povos efektivigi!

PORKINO KAJ LUPO

Porkino naskis infanojn. Lupo eksciis pri tiakaj vizitis la porkinon. De fenestro de l'porkakaĝo la lupo ŝovis la kapon kaj kun ŝajnigitaamikeco alparolis al la suĉiganta porkino. Bonantagon sinjorino! Kiel vi fartas? Estas fakĉe, kela infanoj estas tute sanaj! Sed estus malbonepor vi ĉiam restadi en akuŝejo. Iru promeni poriom refreŝigi vin, dum mi vartos la infanojn.Mi tre dankas, respondis la porkino per nazo,_sed kiamaniere vi vartos la infanojn? Prefere-mi volus peti vin, ke vi ne enŝovu vian vizaĝon,.ĉar tio estas pli dezirinda.

LEONO KAJ LEPORO

Leono trovis leporon dormantan en sia nestokaj volis tuj ekkapti ĝin. Ĝuste en tiu momentogalope preterpasis belega juna servo. La leonofor lasis la leporon kaj komencis persekuti lacervon, sed tiu ĉi estis tre rapidkura kaj la leono nepovis kuratingi ĝin. Post longa kaj tamen vanakurado la leono devis rezigni la servon kaj re-venis al la leporo, kiu jam ne kuŝis tie.

KAMELEONO

Du viroj iam diskutis pri kameleono. Unudiris, ke ĝi havas brunan koloron, ke li vidisĝin sur nuda arbo en hela tago per siaj proprajokuloj. La alia diris, ke la besto estas verda,ĉar li precize rigardis ĝin sidantan sur folio defigarbo. La tria viro, kiu intertempe venis al ili,diris : Mi ja venis ĝustatempe, ĉar mi havasĉi tie en mia poŝo unu •efektivan kameleonon,kiun mi kaptis hieraŭ nokte. Nun mi montrosal vi. Sed mi devas diri, ke vi ambaŭ eraras,ĉar ĝi estas nek bruna nek verda, sed ĝi estasnigra, nun vi vidos. Kaj li elprenis unu skatolonel la poŝo kaj levis 'ĝian kovrilon. Sed, je mirokaj surpriziĝo de li mem, la kameleono estistute blanka kiel neĝo.

AZENO KAJ GRILO

Azeno aŭskultis grilon, kiu ĉirpadis Ĉe kam-pa vojo. La azeno tute ravita de l' bela muzikodemandis la malgrandan muzikiston de l' aŭtunakampo, per kio li sin nutras.

„Mi vivas simple per roso." respondis la grilo.La azeno do decidis, ke li ankaŭ vivu per roso,Ĉar li ekvolis havigi al si tiel b lan volon, kiella grilo. La azeno baldaŭ mortis pro malsato.

PATRO KAJ FILOJ

Estis patro, kiu havis filojn Ĉiam malpacant-ajn inter si. La patro ofte admonis la filojnvane. Do li ekpensis instrui ilin per konkretaekzemplo, ke la malpaco inter la fratoj malbonerezultos al ili. Unu tagon la patro venigis lafilojn kun fasko da bastonoj, kaj ordonis, ke ilirompu la bastonojn kunigitajn. La filoj provislaŭvice per ĉiuj fortoj, sed la bastonoj ne cedis.Tiam la patro malligis la faskon kaj donis labastonojn po unu al ĉiu el la filoj. La bastonojnun facile rompiĝis. Jen vi vidas, diris la patro,se vi unuigos vin kaj helpos unu la alian, viestos fortaj kiel la fasko da bastonoj, sed, se viestos unuopaj kaj malpacaj reciproke, vi estosfacile venkitaj de malamikoj.

16

MILITĈEVALO KAJ MUELISTO

Maljuna ĉevalo, kiu en sia juneco estismilitĉevalo, servis en muelejo. Ĉiutage, demateno ĝis vespero, ĝi devis turnadi muelilonpelate de l' muelisto. Rememorante iaman bon-staton, la ĉevalo multe bedaŭris sian nunan sor-ton kaj plende parolis al la muelisto: Antaŭe,kiam mi servis en militejo, mi estis vestita perbrilanta kiraso de l' brusto ĝis la vosto, kaj unuviro ĉiam zorgadis pri mi. Vastan kampon mikuradis laŭ la kuraĝigaj tonoj de tamburoj kajtrumpetoj. Kaj nun, ho, kia mi estas! Ne pensujam pri la pasinteco,— diris la muelistomal-bonhumore,— nur diligente turnadu la muel-ilon, ĉar vi nun estas mueleja ĉevalo.

LEPORO KAJ TESTUDO

Leporo iam mokis testudon pri la malrapid-eco de lia irado.

La testudo diris ridetante al la leporo: Sevi volas, mi volonte kurkonkursos kun vi, kajni ekscios, kiu el ni pli superas en kurado.

Ili do decidis kurkonkursi kaj difinis la celonkaj trairotan vojon. Ekkuris ambaŭ kune.

La leporo kun nature rapidkuraj kruroj tujpostlasis la testudon je granda distanco. Tiamli pensis, ke li atendos la testudon tro longe,

17

se li kuros tiel rapide, kaj ke estas ankoraŭ sufi-ĉe da tempo por ripozeti survoje.

Li ekkuŝis sur herbejo apud la vojo kajbaldaŭ ekdormis.

Dume la testudo iris kaj iris senhalte ĝisli atingis la supron de l' monteto, kiun ili difinisla celo.

Kiam la leporo vekiĝis kaj rapide alkuris ialokon, li ekvidis la testudon ripozantan tie enagrabla dormeto.

LUPO KAJ ŜAFIDO

Lupo ekvidis ŝafidon, kiu estis trinkantaakvon el rivereto, kaj volis formanĝi ĝin kun iapreteksto. La lupo iris al la rivereto šajnigante,ke li ankaŭ volas trinki kaj diris al la ŝafido.

— Kial ci kuraĝas malpurigi la akvon, elkiu mi volas trinki?

— Ĉu mi povus? kun naiveco respondisla ŝafido, ĉar vi estas pli supre, de kie laakvo fluas direkte al mi.

— Nu, sed oi insultis mian patron antaŭunu jaro.

— Mi ne estis naskita antaŭ unu jaro.- Babilaĵo! --- fine diris la lupo, -- mi

cin formanĝos, tutegale.Kaj Ii ĵetis sin sur la ŝafidon.

IS

KOKO KAJ JUVELO

Koko serĉanta nutrajon sur korto trovis ju-velon. La koko diris al si mem: Se la posedintode l' juvelo trovus ĝin, li tuj levus kaj kun ĝojokonservus ĝin, sed ĝi al mi neniel utilas. Pormi estas pli kara grajno da hordeo ol la tutajuvelaro en la mondo.

HUNDO KAJ KUIRISTO

Unu riĉulo aranĝis grandan festenon kaj in-vitis multe da amikoj kaj konatuloj. Ankaŭ hun-do de l' riĉulo volis inviti sian amikon profitantela okazon.

Mia mastro okazigos grandan festenon, ne-kutimajn bongustajojn ankaŭ mi povos ricevi,do, estos bone, se vi venos kaj manĝos kun mi, diris la hundo al la . amiko. Tiu ĉi kun 'ĝojovizitis la domon je difinita tago, kaj' enirinte lahalon, trovis luksajn manĝajojn abunde prepar-itajn. Estas feliĉe ke mi venis, ĉar tian ŝanconmi havas malofte, pen la hundo, -- mimanĝos tiel multe, ke mi ne bezonos manĝialmenaŭ por du tagoj. Kaj li iradis inter latabloj, svingante la voston, kvazaŭ por montriplenan kontenteoon al la amiko-invitinto.

Dume kuiristo de 1' riĉula kuirejo ekvidisla hundon inter la tabloj preparitaj por sinjoroj

19

kaj sinjorinoj, kaptis ĝin je kvar piedoj kaj sen-kompate forjetis el Ia fenestro. La hundo kunakra vekrio falegis teren, foriris lametante kajterure kriante.

Aliaj hundoj, kiuj ekaŭdis la nekutiman bru-adon, kolektiĝis ĉirkaŭ la hundon kaj demandis:Ĉu la manĝaĵoj en la festeno estis bongustaj?La malfeliĉa hundo respondis: En efektivecomi memoras nenion, mi eĉ ne scias, kiamanieremi eliris el la domo.

HUNDO KAJ ĜIA BILDO

Hundo kuris kun peco da viando en la buŝo.Ĝi pasis survoje malgrandan ponton, sub kiufluis trankvila klara akvo. Kiam okaze la hundoekrigardis malsupren al la akvo. Uho! ĝi ek-vidis tie alian hundon, kiu ankaŭ havis en siabuŝo pecon da viando. Ha, ĝi estas pli grandaol la mia, pensis la hundo, mi ĝin forprenos.Kaj ĝi malfermis la buŝon por kapti la viandonde l ' hundo en la akvo. La viando de ĝia buŝofalis plaŭde en la akvon, kaj ĉio sur la akvokonfuziĝis por momento. Kiam la hundo en laakvo denove stariĝis, ankaŭ la viando de ĝia buŝoestis malaperinta, ĉar tio, kion la hundo prenispor alia hundo, estis ĝia propra bildo, speguliĝosur la akvo.

PATRO KAJ DU FILINOJ

Estis maljunulo, kiu havis du filinojn. Launuan filinon li edzinigis al ĝardenisto kaj laduan al tegolisto.

La patro iam vizitis la unuan kaj demandis,kiel iras la afero al ŝi. Ĉio iras glate - — dirisla ĝardenistedzino, - sed mi dezirus, ke pluvuiom pli, ĉar la plantoj suferas mankon de akvo.

Post ne longe li vizitis Ia alian Minon kajdemandis, kiel estas al ŝi en la nova vivo. TiuĈi respondis: Tre bone, sed nur unu aferon midezirus pli, ke daŭru bona vetero kaj varmebrilu la suno, por ke la tegoloj rapide sekiĝu.

Ho, kion mi do deziru! -- diris la patro,Ĉar via fratino deziras pluvon kaj vi la

sunon.

AVARULO

Avarulo forvendis ĉiujn siajn posedaĵojn kajŝanĝis la monon en bulon da oro. Li enterigisĝin apud la muro de sia domo, kaj ĉiutage ven-adis al la loko por denove elfosi kaj rigardi ĝinkun granda plezuro.

Unu el liaj najbaroj rimarkis kaj suspektisla strangan vizitadon de l' avarulo. Unu tagonli spionis kaj la sekreto estis malkovrita. Lanajbaro elfosis kaj forŝtelis la oron.

20 21

Kia estis Ĉagreno kaj malespero de 1' avarulo, kiam li trovis, ke la oro estas malaperinta.Li Iris la harojn, batadis la bruston kaj

vekriadis tiel laŭte, ke unu preterpasanto ŝovis la.vizaĝon sur la barilon por rigardi kio okazis.Aŭskultinte la avarulon kiu klarigis sian mal-ĝojon, la homo diris: Estus por vl tutegale, ĉuvi havis aŭ ne havis la oron, ĉar vi tute nevolis uzi ĝin en ia valoro. Metu ŝtonon ansta-taŭ la ora bulo, ĝi helpos al vi tute same kiella oro, se vi mem imagus al vi, ke ĝi estas oro

LUPO KAJ GIA OMBRO

Lupo iris sur vasta ebenaĵo. Estis ĝuste antaŭsunsubiro kaj la lupo ekvidis sian ombron longeetenditan sur la ebenaĵo, kio mirigis la lupon.

Ho, mi neniam supozis, ke mi estas tielgranda besto. Kia do ridindaĵo, ke mi forte tim-adis la leonon!' Reĝo de bestoj estu mi, sed nela leono! Tiel li pensis kaj laŭte parolis al si,ĉar neniu estis ĉirkaŭe.

Li fiere levis la kapon kaj iris per grandegajpaŝoj kun plena memfido, kvazaŭ li timus ne-niun en la mondo. Sed tre baldaŭ aperis leonoapud lin. La lupo apenaŭ povis forfugi kaj dirisal si kun malfacila spirado. Mi estus perd-inta min pro imago, aj! se mi ne estus vidintaevidentan fakton antaŭ mi.

22

VULPO KAJ KAPRO

Vulpo iam falis en profundan puton. Livane klopodis trovi eliron kaj estis malespera.Venis kapro por trinki akvon el la puto. Ekvid-inte la vulpon malsupre, la kapro demandis: Ĉula akvo estas trinkebla? Jes, la vulpo res-pondis, — ili estas ja plej bongusta akvo, kiunmi iam trinkis. Aŭdinte tion, la kapro ne povisgi sian fortan deziron kaj senpripense ensaltisen la puton.

Kiam la kapro apenaŭ trankvil la al si lasoifon, la vulpo atentigis lin, ke iL ambaŭ sintrovas en malbenita situacio. Ho, mi tute nepripensis pri tio, diris la kapro, --- Ĉu ni nehavas ian rimedon por eliri ? Nu, solan rimedonni havas, se vi nur konsentos min. Vi stariĝusur viaj postaj piedoj, apogante vin sur Ia muro,mi rampos sur vian dorson kaj elsaltos, kaj tiammi povos helpi vin eliri.

La kapro tuj konsentis kaj povis tiel, kiel lavulpo priskribis. La vulpo facile eliris per dusaltoj, kaj rapide ekiris sian vojon.

Hej, amiko, ne forgesu min savi, — — ekkriisla kapro. La vulpo returniĝis por momento kajmoke diris al la kapro: Stulta maljunulo! Sevi havus tiom da cerbo, kiom vi havas da barbo,vi pripensus kiel eliri, antaŭ ol ensalti.bonan tagon!

23

KALVA KAVALIRO

Kalva kavaliro kun peruko partoprenis Ĉason.Dum li kuradis sur la Ĉevalo kun multaj kama-radoj, subite ekblovis forta vento kaj forportislian perukon. Eksplodis ridego inter la kamaradoj.Tiam ankaŭ la brilkapa kavaliro mem gaje ek-ridis, kaj diris al la aliaj: Nenia strangaĵo, ke laperuko forflugis de mi, Ĉar ĝi estas el haroj ffor-lasintaj eĉ sian propran posedanton. Alia kava-liro diris: Ja ne estas strange, ke la perukoforlasis vian kapon, Ĉar el viaj propraj haroj nevolis resti sur

AĈA KURACISTO

Unu viro estis malsana kaj kuŝis en lito. Livenigis al si multajn kuracistojn kaj uzis diver-sajn rimedojn. Sed la malsano ne rapidis forlasilin. Ĉiuj kuracistoj diris, ke li ne bezonas timimorton pro tiu malsano, sed pasos longa tempoĝis li tute resaniĝos.

Sed li ne povis esti trankvila kaj venigisankoraŭ unu kuraciston. Tiu ĉi ekzamenis linkun serioza mieno kaj diris, ke la rnalsano estastre grava, li devas adiaŭi ĉi tiun mondon en du•dek kvar horoj. Tiu ĉi diagnozo estis tamenplej malĝusta, ĉar de tiu tago li komencis sentisin pli kaj pli bone, kaj post ne multaj tagoj li

24

povis ellitiĝi kaj promeni Cirkaŭaĵon, restis nurpaleco kaj malgraseco.

Unu vesperon dum promenado li renkontisla kuraciston, kiu anoncis al li baldaŭan morton.Vidante la palan kaj ostecan vizaĝon de l' mal-sanulo, la kuracisto demandis: Ha kiel vi fartas?Kredeble vi ĵus venis de la alia mondo. Kieliras la aferoj en la subtera mondo? La malsan-ulo respondis: Jes, ĉio iras sufiĉe bone, sed onidiras tie en la infero, ke la kuracistoj maljusteretenas homojn de natura morto per medicinaforto, tial oni devas venigi Ĉiujn kuracistojn enia inferon kaj esplordemandi. Kaj oni efektivepreparas por tio. Tion mi vidis ekvojaĝonte ĉitien. Ankaŭ vian nomon mi trovis en la listo.Sed vi ne bezonas timi pri tio, far mi asertis alunu el la inferaj oficistoj, ke tiu Ĉi ne estas ku-racisto, sed nur mensogisto, kaj pro tio oni f or-strekis vian nomon.

VULPO KAJ HAKISTO

Vulpo persekutata de aro da ĉashundoj ren-kontis hakiston, kiu laboris apud sia budo.

La vulpo petis Ia hakiston pri rifuĝejo. La'bakisto konsilis al la vulpo, ke ĝi kaŝiĝu en lianbudon.

La vulpo do enkuris en la budon, kaŝis sin enangulo kaj garde rigardis tra trueto de muro

25

eksteren. La ĉasisto kun la hundoj baldaŭ alvenisal la loko, kie laboris la hakisto, kaj demandis,Ĉu li ne vidis vulpon. Ne, respondis la bak-isto, farante tamen signon per fingro por montrila budon.

La ĉasisto ne rimarkis la signon, sed nurkredis Ia vorton kaj rapide foriris por serĉi enalia direkto. Apenaŭ la ĉasisto kaj la hundojmalaperis, la vulpo eliris la budon kaj ekiris,nenion dirante al la hakisto.

Haltu, la hakisto riproĉe revokis la vul-pon kaj diris, --- vi, sendankulo! Ĉu vi ne estassavita de mi? Kial vi foriras ne dirante eĉ unuvorton por danki ? Tiam la vulpo diris: Se viestus tiel bona por mi kiel vi parolas, kaj via manone perfidus vian vorton, mi dankus vin tutkore.

URSO KAJ ABELOJ

Urso trovis abelujon en ĝardeno kaj renversisĝin por leki mielon. Koleraj abeloj svarmis ĉir-kaŭ la kapon de l' perfortulo kaj furioze atakisal li la okulojn kaj la nazon.

La urso komence tute ne timis la rnalgrand-ajn insektojn kaj batis ilin jen dekstren jenmaldekstren per la manego, sed la sennombrajabeloj Kiam denove atakis kaj atakis. Kaj fineIa urso freneze eksaltis kaj mem disŝiris sianvizaĝon per siaj propraj ungoj.

FANFARONO DE VOJAĜINTO

Viro longe vojaĝinta revenis hejmen kaj fan-faronis pri diversaj mirindaĵoj, kiujn Ian lia diroli mem travivis. Interalie, li diris, mifaris grandan transsalton kian ankoraŭ neniu faris,kiam mi partoprenis transsaltan konkurson en lainsulo Roz. Pri tio povas atesti ĉiuj insulanoj,ĉar ili propraokule vidis tion. Tiam unu el laaŭskultantoj diris: Se vi diras la veron, ni nebezonas la ateston, sed ankaŭ ĉi tie vi povus farisimilan salton. Vi pruvu per vi mem. Jen, unu,du, tri!

PAŜTANTA KNABO KAJ LUPO

Knabo gardanta ŝafaron proksime de vilaĝounu tagon pro ŝerco subite ekkriis : Lupo! Lupo!Multaj vilaĝanoj kurkolektiĝis kun bastonoj enla manoj por defendi la ŝafaron. La knabomulte ridis pri la trompitaj vilaĝanoj. La knaboripetis kelkfoje la samon por sin amuzi.

- Post ne longe efektive aperis lupo en lapaâtejo. Tute terurita la knabo kriegas per ĉiujf ortoj: Helpon! Lupo! Efektive! Sed neniu nunatentis lian kriadon, ĉar oni pensis, ke la knab-aĉo denove mensogas. Dume la lupo kontenteplenumis sian perforton super la ŝafaro.

26 27

PROCESO INTER HUNDO KAJ ŠAFO

Hundo procesis kontraŭ ŝafo pro pruntita_mono. Lupo fariĝis juĝisto, kaj, vulpo kaj vul-turo estis atestantoj. Mankis esploro de l' afero,la verdikto estis tuj dirita, t. e. la hundo gajnis .kaj la ŝafo devis pagi la ŝuldon, koston de l'proceso, rekompencon al la atestantoj, kaj ĉionper sia propra korpo.

VULPO KAJ KOKO

Unu matenon vulpo enŝteliĝis korton de far-misto kaj trafis la kaptilon, kiun la farmistoestis aranĝinta. Ekaŭdinte la bruon, koko veniskun scivolo. Ha, bonan matenon, kara koko!Estas bona okazo, ke vi venis. Vere, preterirantela korton, mi ekaŭdis vian kiel kutime viglankokerikon, volis saluti vin kaj eniris en lakorton.

Jen kio al mi okazis, mi estas tute surprizita.Estu bona kompati min kaj alportu al mi ianbastonon, ĉar mi elfosos per ĝi la kaptilon kajliberiĝos, kora mi petas! La koko iris returnenkaj baldaŭ revenis kun bastono, sed la bastonoestis tre granda kaj krome ĝin portis la farmisto.Tiu ĉi tuj liberigis per unu bato la vulpon dela vivo.

28

LIGO DE AZENO KAJ LEONO

Azeno kaj leono faris ligon inter si por plifacile kapti bestojn kaj kune iris ĉasi en arbaron.

Kiam ili jam kaptis tiom da bestoj kiom ilivolis,- ili intertraktis pri divido de l' akiraĵo. Laleono dividis Ia ĉasaĵojn en tri partojn kaj diris.al la azeno : La unuan parton mi prenos, ĉar mi

stas la reĝo de 1' arbaro. La duan parton mi-prenos kiel via kunlaboranto. Kaj la trian partonvi lasu al mi kaj rapide foriru, alie okazos alvi malfeliĉo.

SIMIO KAJ FIŠKAPTISTO

Simio sidis sur alta arbo kaj rigardis kunfervoro fiŝkaptistojn ĵetadi retojn en rivero.Venis tempo por manĝo. La fiŝkaptistoj ĉesislabori kaj iris tiuj hejmen lasante la retojn tiesur la bordo.

Mi faros tion, kion faras homoj, pensis lasimio, rapide malsuprengrimpis de sur la arbo,iris al bordo kaj komencis manipuli la reton kajĵetis ĝin. Sed, maŝoj kroĉiĝis al liaj manoj kajli falis en la riveron kune kun la reto.

Kiam li konvinkiĝis, ke neeble estas saviĝi,li profunde bedaŭris kaj diris al si: Merite pun-ite, tar mi faris tion, pri kio mi ne havas scionVicaj al kio mi ne taŭgas.

29

MALBONA HUNDO

Estis malbona hundo tiel mordema ke ĝi'ekatakis ĉiun homon, kiu ĝin renkontis. La mas-tro de l' hundo alligis al ĝi tintilon Ce la kolo,por ke oni sin gardu ĉe alproksimiĝo. Lahundo estis tre fiera pri la tintilo, kaj promen-adis stratojn kun gaja tintado.

Unu maljuna ĉashundo iam diris al la tintilisto: gajnas al mi, ke vi estas tre fiera pri vi •pro la tintilo. Tamen vi sciu, ke ĝi ne estas pormontri vian valoron, sed ĝi estas signo de via .malhonoro, ĉar oni alligis ĝin al vi por ke oni .evitu vin eksciante vian alproksimiĝon.

AGLO KAJ KORVO

Aglo flugis el sia nesto sur alta roko mal-supren al paŝtejo, kaptis ŝafidon per siaj akrajungegoj kaj forflugis kun ĝi denove alte en la .aeron. Ho, majesta birdo! -- pensis la korvo,kiu vidis tion sur arbo apud la paŝtejo, kajforte enviis la aglon. Ankaŭ mi volas farila samon. Kun tiu celo li brue frapis per siajflugiloj kaj alflugis sur grandan ŝafon, kiu sinpaŝtis proksime, kaptis la ŝafon je l' dorsa har-aro per siaj ungoj, sed li ne nur ne povis forlevila kaptaĵon, eĉ ne povis forflugi de sur la

ŝafo, ĉar liaj ungoj alkroĉiĝis Ia implikitajnharojn de l' ŝafa dorso.

pafisto ekvidis la korvon pene frapantan perla flugiloj por sin liberigi, tuj alkuris kaj kaptis

malsaĝan birdon. La ŝafisto detranĉis la flug-ilon .de korvo kaj kunportis Ia senflugilanbirdon hejmen por siaj infanoj.

Kiam la infanoj demandis, kio ĝi estas, lapatro diris: Laŭ mia scio ĝi certe estas korvo,sedd gajnas, ke ĝi mem konsideras sin esti aglo.

MUSO KAJ BOVO

Muso ekmordis bovon, kiam la lasta kuŝiskaj dormetis en stalo. La bovo ekkoleris prodoloro kaj volis sin venĝi. Sed la muso jamtraglitis truon kaj malaperis en alian flankon del' muro. La bovo kun indigno komencis traborila muron per la kornoj, sed baldaŭ tedis lin laklopodo, kaj li denove kuŝiĝis kaj ekdormetis.La petolema muso kuraĝis denove alkuri al ladormetanta bovo, ekmordis sur la ventro kaj re-tiriĝis en la truon. La bovo rapide sin levis, sednur larĝe malfermis la okulojn, ne sciante kionfari. La muso elŝovis la kapeton el la truo kajmoka diris al la bovo: Ne Mana venkas grandulo.Malgranda kaj malf orta kiel mi iam plejsuperan, almenaŭ en petolado.

30 3I

LEONO, AZENO KAJ VULPO

Leono, azeno kaj vulpo interkonsentis helpisin reciproke dum ĉasado en arbaro. Kiam ilirevenis kun multe da ĉasaĵoj, la leono ordonis alla azeno, ke li dividu la akiraĵon juste por ĉiu.La azeno tripartigis la akiraĵon preskaŭ egal-kvante kun atentega zorgemo, kaj diris al laaliaj, ke ili elektu mem por si laŭplaĉe. La leonoĉe tio forte ekkoleris, per unu bato mortigisla azenon, kaj nun diris al la vulpo, ke li dividulaŭmerite. La vulpo amasigis antaŭ la leonola tutan akiron, kiun ili triope ĉasakiris, kajprenis el ĝi nur malgrandan pecon por si mem.Ci havas bonan prudenton, — kontente diris laleono, kiu instruis al ci tian bonegan divid-manieron ? Tiam la vulpo respondis: Pri tiomi lernis de Ia sorto de azeno.

ŜTELISTO KAJ GASTEJMASTRO

En iu gastejo gastis homo, kiu volis ansta-taŭ pagi monon por la restado forpreni ion va-loran de l' mastro, Car li estis ŝtelisto.

Unu tagon li ekvidis la mastron, kiu sidisantaŭ la pordo en beleta nova surtuto. La ŝtel-isto sidiĝis apud la mastro kaj komencis inter-babiladon. Kiam la babilado malvigliĝis kaj far-iĝis teda, Ia ŝtelisto larĝe oscedis kaj samtempe

S2

aŭdigis laŭtan hurladon kvazaŭ de lupo. Ĉe tiola mastro demandis lin, pro kio li faras tianteruran hurladon.

Aŭskultu do, diris la ŝtelisto, mi klarigos alvi pri tio, sed tenu min per mia vesto, mi petas,

ĉar, malgraŭ ĉio mi volas restigi al mi la veston.Nu, verdire mi mem ne scias, kiam kaj pro kiofariĝis al mi tia stranga kutimo, mi ne sciasankaŭ, ĉu ĝi falis sur min, kiel puno de dio pormiaj pekoj, aŭ ĉu ne. Sed mi povas diri al vialmenaŭ, ke mi fariĝos efektiva lupo, kiam mioscedos trian fojon.

Dirinte tion li komencis duan oscedon kajeligis lupan hurlon, kiel en la unua fojo. Lamastro, kiu tute kredis lian parolon, forte terur-iĝis kaj ekstaris de la benko por forkuri.

La ŝtelisto kaptis la surtuton de mastrokaj diris : Ne forkuru de mi, mi petas vin, sedtenu mian veston fortike, ĉar, se mi fariĝoslupo, mi povos tiam dispecigi mian veston dumf uriozado !

Dum la mastro estis tute konfuzita ne sci-ante kion fari, la ŝtelisto komencis la trianoscedon. La mastro, kiu estis nun forte timigita,deŝiris sin el la manoj de 1' ŝtelisto kaj forkurisen la domon, lasante sian surtuton en la manojde l' ŝtelisto. Kaj tiu ĉi trankvile foriris de lagastejo kaj plu ne revenis.

33

VULPO KUN ŠVELA VENTRO

Vulpo tre malsata trovis panon kaj viandonen kavo de maljuna kverko, kiujn lasis tie paŝt-istoj kiel provizon. La vulpo enŝteliĝis en lakavon kaj manĝis ilin ĝis plena satiĝo. Kiam livolis jam eliri, troviĝis, ke lia ventro fariĝis tieldika, ke ĝi neniel povas traiĝi la truon. La vulpokun malespero ĝemegis kaj plorkriis. Aliaj vul-poj, kiuj ekaŭdis la kriadon, venis kaj demandislin, kio okazis. La vulpo kun ŝvelinta centropriskribis la situacion. Tiam unu el la vulpojdiris: Vi devos resti tie ĝis vi denove estos tielmalsata, kiel antaŭe, kiam vi miris.

PLUGISTO KAJ NOVA VIDVINO

Virino, kiu perdis sian edzon nur antaŭ mal-longa tempo, vizitadis ĉiutage la tombon de l'mortinta edzo, por rememoradi feliĉajn tagojn,kiujn ŝi pasigis kun la karulo kaj kiuj jam neniamrevenos, kaj priploris sian nekonsoleblan malĝojonkaj solecon, en kiu ŝi estas forlasita.

Unu juna plugisto, kiu laboradis sur siakampo tute apud la tombejo ekdeziris al si lavirinon, ĉar ŝi estis bela kaj ankoraŭ tute juna.

Tial • li venis al la tombejo, forlasante labovon kaj la plugilon, sidiĝis apud la virino, kajkomencis plori multe da larmoj en tiel malĝoja

kto, ke la vidvino estis kortuŝita kaj deman-kia malfeliĉo trafis lin.

Jen ĝi venis, li ekpensis kaj diris al la vidv-a Mi perdis mian plej karan edzinon

lastatempe kajpreskaŭ .dronas en malĝojo, kaj nur kiamploras en la tombejo mi iomete konsoliĝas.Tiel parolinte li profunde ĝemis. Ho, an

kaŭ mi perdis mian karulon, diris la virlno kajve ekploris novajn larmojn. Ambaŭ silente

loradis dum kelka tempo ĝis kiam la plugistotrovis la momenton ĝusta por ekpuŝi la aferoniom antaŭen, kaj diris: Efektive ni havas tutesimilan sorton unu je la alia; mi do pensas, keestus bone por ni ambaŭ, se ni prefere interedz-iĝus, ĉar tiam mi povos preni sur min la lokonde via bedaŭrata edzo kaj vi anstataŭos mianperditan edzinon. Tio ĉi ŝajnis esti tutesenriproĉa ideo, kaj tial la virino tuj donis sian kon-senton. Kvar okuloj nun rapide sekiĝis kajek-lumis retrovita feliĉo en ili. Sed, kiam la plug-isto revenis al sia kampo, troviĝis, ke la bovokune kun la plugilo estis forŝtelita dum li lud-adis la malsekan komedion. Nun lia konsterniĝoestis nepriskribebla. Harojn li ŝiris, bruston bat-adis, tordis sin kiel venenita serpento kajĝem-kriegis el tuta koro. La virino, kiu ne kompreniskial la viro nun ploras, kun miro diris al li, ĉuli volas plori ankoraŭ pli. Ho jes, nun mi plora sefektive ! diris la plugisto.

34 35

LUPO „LEONO"

Inter lupoj naskiĝis unu eksterordinara lupo,kiu superis ĉiujn aliajn lupojn ne nur en grand-eco sed ankaŭ en forteco kaj rapidkureco.

Pro tio lupoj nomis ĝin, „Leono". La lupo„leono" kredis, ke ĝi efektive indas esti leono,kaj komencis vivi inter leonoj, forlasante siajnnaturajn kamaradojn. Vidante tion vulpo dirisal la lupo : Vi malprudente kondutas pro mem-fido, ĉar, kiam vi estis inter lupoj, vi estis rigar-data kiel leono, sed nun, estante inter efektivajleonoj, vi estas nur ordinara lupo

36

Page 1Page 2Page 3Page 4Page 5Page 6Page 7Page 8Page 9Page 10Page 11Page 12Page 13Page 14Page 15Page 16Page 17Page 18Page 19Page 20