A. Politika e Investimeve Te Drejtperdrejta Te Huaja

7/29/2019 A. Politika e Investimeve Te Drejtperdrejta Te Huaja

1/23

Politika e Investimeve t Huaja t

Drejtprdrejta (I D H)


2/23

McGraw Hill Companies, Inc., 2000

IDHTorite, Politikat

Spektri i filozofive t i D H-ve

Pikpamja Radikale, e Tregut t Lir, Pragmatiste

Prfitimet / Kostot nga IDH n vendet pritse Prfitimet / Kostot e vendit mm nga IDH-t

Si mund t inkurajojn/dekurajojn vendet IDH-

t? - Parqet industrialeOptimizimi i kosto/prfitimeve. Pazarepsja

(bargaining), negocimi, kompromisi


3/23

Spektri i politikave t I D H-ve

Pikpamja

radikale

Nacionalizmi

Pragmatik

Tregu

i Lir

McGraw Hill Companies, Inc., 2000 7-1


4/23

Pikpamja RadikalePikpamja marksisteKorporatat shumkombshe

(MNE) skllavrojn vendet m pak t zhvilluara.

Jan m shum instrument dominimi se sa zhvillimi.

Popullore nga lufta e II-t Botrore deri n vitet

80-t.Praktikuar nga Europa Lindore, Kina, Vendet e Bots

s Tret.

Prfundon me rnien e Komunizmit.

Ka performanc t ult krahasuar m vndet qprqafojn tregun e lir. Kriteri politik nnshtron at

ekonomik.



5/23

Pikpamja e Tregut t Lir

I shikon IDH-t si rrug pr orientuar

prodhimin dhe fluksin e t mirave dhe

shrbimeve n mnyrn m eficiente.Mbshtetur nga Smith & Ricardo dhe spjegimi

i paprsosmrive t tregut pr IDH - t

Megjithat t gjith vendet vendosinkufizime/nxits pr IDHt. Pra bejne

politika!



6/23

Pikpamja Pragmatiste

Midis dy pikpamjeveradikale dhe t

tregut t lir.

Shteti duhet t synoj maksimizimin e

prfitimeve dhe minimizimin e kostove

t I D Hve pr vendin e vet n

dinamik dhe perspektive



7/23

Pikpamjet Karakteristikat Politikat e qeverivet vendeve pritseRadikale Marksistt shikojn

MNE-t si

instrument t dominimit

imperialist

Ndalojn IDH-t

Shtetzojn filialet e

MNE-ve t huaja

TregI lir

Mendimi Ekonomik klasik (Smith)

I shikon MNE-t si

Instrument pr prndarjen e

Burimeve/prodhimit n alternativat

lokuese m efektive

Nuk ka kufizime pr IDH-t

NacionalizmiPragmatik

I shikon Investimet si burimprfitimesh dhe kostosh

Kufizojn IDH-t kur kostottejkalojn prfitimet

Pazarepsin pr m shum prfitime

dhe m pak kosto

Ofrojn nxitsa pr t

fuqizuar prfitimet nga IDH-t

Pikpamjet dhe politikat e I D H - ve

7-5 McGraw Hill Companies, Inc., 2000


8/23


Prfitimet nga IDHt n vendet

pritse

Efekti i transferimit t burimeve.

Efekt n punsim.

Efekt n Bilancin e Pagesave

Efekt n Zhvillimin harmonik rajonal

vendorRritja Ekonomike.

7-6


9/23


Efekti i Transferimit t Burimeve

Kapitali.

Teknologjia.

Menaxhimi.

Logjika e Porterit

7-7


10/23


Efekti i punsimit

Krijon vende pune q nuk mund t krijohenndryshe.

Drejtprdrjte: Punsojn qytetar t venditprits.

Trthorazi: Krijohen vende pune nga furnitort vndas.

(multiplicator)

Krijohen vende pune nga shpenzimet q kryejn atje

punonjs t MNE-ve.

Diskutohet balanca prfundimtare evendeve t puns neto t prfituara.

7-8


11/23


Efekti n Bilancin e PagesaveVendi prits prfiton nga fluksi fillestar n kohn

q MNEt hapin biznesin atje.

Vendi prits shnon prdorime n llogarit

korrente kur MNE-t riatdhesojn fitimet e tyre

n vendin mm.Vendet prits prfitojn kur IDH-t

zvendsojn importet e t mirave dhe

shrbimeve.

Vendi prits prfiton n se MNE-t shfrytzojn

filialet e tyre jasht pr t eksportuar n vende t

tjera.

7-9


12/23

Current Account Credits DebitsExport of goods, services andincome

$969,189

Merchandise 575,940

Services 210,590

Income receipts on investments 182,659

Imports of goods, services and

income

$-1,082,268

Merchandise -749,364

Services -142,230Income payments on investments -190,674

Unilateral transfers -35,075

Balance of current account -113,079

Capital AccountUS assets abroad (net) -307,856

US official reserve assets -9,742

Other government assets -280

US private assets -297,834Foreign assets in the US 424,462

Foreign official assets 109,757

Other foreign assets 314,705

Balance on capital account 116,606

Statistical discrepancy 31,548

Llogarit e Bilancit t Pagesave t

$Millions

7-10

Tabela 7.2


13/23


Efektet n zhvillimin rajonal

kombtarNgushtimi i dallimeve n

rajonale/gjeografike n zhvillimin

ekonomik dhe shoqrorZona Verilindore n Shqipri

Pabarazit Veri Jug n bot

Austria, Mezzogiorno, Itali


14/23


Rritja Ekonomike

Rriten:

produktiviteti,

rinovimi i prodhimit dheteknologjis,

rritje m e madhe ekonomike,

Efekti i konkurrencs s rritur si rrezultat iinvestimeve t MNE-ve.

7-11


15/23

Kostot e vendit prits nga IDH-t

Konkurrentt lokal mund t dalin jasht tregut.

Mund t frenoj zhvillimin e konkurrentve

vendas.

Fitimet e kthyera n vendin mm paksojn

llogarit kapitale t BP t vendit prits.

Importimi i komponentve pr ti montuar n

vendin prits prkeqson bilancinn tregtar.Mund t ndikoj sovranitetin dhe mbrojtjen

kombtare. (pesha, orientimi sektorial)



16/23

Prfitimet e vendit mm nga IDH-te

Prmiresohet BP si rezultat i fluksit t fitimeve qe

mund t gjenerojn IDH-t jasht dhe q kthehenn vend.

Krijohet krkes pr eksporte.

Krkesa pr eksporte mund t krijoj vende pune.

Rritja e njohurive duke operuar n nj mjedis thuaj. Kthehen bashke me fitimet ne vendin ame!

Prfiton konsumatori nprmjet cmimeve m tulta.

Liron punonjsit dhe burimet pr aktivitete m tvlefshme ne vend.



17/23


Kostot e vendit mm nga

IDH-tEfekti negativ n BP

Dalje fillestare e fondeve jasht vendit.

MNE-t prdorin filiale t huaja pr t shitur nvendin mm.

MNE-t prdorin filialet e huaja si zvendsues

pr eksportet e drejtprdrejta.Mundsi pr humbjen e vendeve t puns.

7-14


18/23

Si mund t inkurajojn vendet

IDH-t?Sigurimi i rriskut (Vendi mm)

Shmangja e taksimit t dyfisht. (vendimm)

Taksa nxitse. (Vendi prits)

Norma t ulta interesi. (Vendi prits)

KLIME, Qeverisje dhe politika tqndrueshme, transparente,e pakorruptuar.Kombinati i Sheqerit n Maliq!

Parqet industriale

7-15 McGraw Hill Companies, Inc., 2000


19/23


Si mund t dekurajojn vndet

IDH-t?Kufizime pr daljen e kapitaleve jasht (Vendi

mm)

Aplikimi i nj kodi taksash q inkurajojninvestimet vendase. (Vendi mm)

Kufizime politike pr investimet drejt vendeve te

caktuara. (Vendi mm)

Kufizime n t drejtn e prons. (Vendi prits)

Krkesa e kushte pr performancn. (Vendi prits)

7-16


20/23

Cross-Border Mergers

0

50

100

150

200

250

300

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

May-98

$ Billions



21/23


Natyra e Negocimit

Objektivi: Arritja e marrveshjes nga e cila t

pfitojn t dy palt.

N konteksin ndrkombtar duhet:

t kuptohet ndikimi i sistemit t normave dhe

vlerave.

T qnurit i ndjeshm se si kto faktor ndikojnprqasjen e kompanis n negocime.

7-18


22/23


Konteksti i Negocimit Katr C-t

Interesat

prbashk-

ta

Kompromisi

Procesi inegocimit

Kundrshtiae interesave

Kriteret

7-19Figura 7.2


23/23


Prcaktuesit e Fuqis PazarepsseFuqia Pazarepsse

e FirmsE lart E ulet

Jetgjatsija e Firms

Alternativat krahasuese q kafirma

Vlersimi i Qeveris s venditprits pr IDH-t

Egjat

E

shkurtr

I ult

Shum Pak

I lart

7-20

Documents

A. Politika e Investimeve Te Drejtperdrejta Te Huaja