Phương pháp dạy toán ti sô phân trăm cho hoc sinh khá - giỏi lớp 5A. Đặt vấn đề.

Bậc tiểu học là bậc học góp phần quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn Toán cũng như những môn học khác là cung cấp những tri thức khoa học ban đầu, những nhận thức về thế giới xung quanh nhằm phát triển các năng lực nhận thức, hoạt động tư duy và bồi dưỡng tình cảm đạo đức tốt đẹp của con người. Môn Toán ở trường tiểu học là một môn học độc lập, chiếm phần lớn thời gian trong chương trình học của trẻ.. Chương trình môn Toán lớp 5 là một bộ phận của chương trình môn Toán ở bậc tiểu học có nội dung tích hợp được cấu trúc theo hình xoắn ốc, các vòng số được mở rộng theo các lớp 1,2, 3, 4. Đến lớp 5, môn Toán có nhiệm vụ khắc sâu kiến thức, dẫn dắt học sinh dần dần đi vào các lĩnh vực của đời sống đồng thời phát triển trí thông minh, sáng tạo cho học sinh. Góp phần phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi toàn diện, làm tiền đề cho việc bồi dưỡng nhân tài – Thế hệ măng non của đất nước.

Một trong 5 nội dung chương trình cơ bản của toán 5 cần cung cấp và khắc sâu cho học sinh là Giai toán co lơi văn . Trong đó một trong những dạng toán hay và mới đối với các em là dạng toán Ti sô phân trăm. Đây là mảng kiến thức rất quan trọng không chỉ cung cấp đầy đủ các kiến thức về các dạng toán tỉ số phần trăm mà nó còn được ứng dụng nhiều trong thực tế và có tác dụng rất lớn trong việc phát triển tư duy cho học sinh.Qua việc học các bài toán về Tỉ số phần trăm, học sinh có thể: tính tỉ số phần trăm các loại học sinh( theo giới tính hoặc theo xếp loại học lực,..) trong lớp mình học, trong nhà trường; tính tiền vốn, tiền lai khi mua bán hàng hoá hay khi gưi tiền tiết kiệm; tính sản phâm làm được theo kế hoạch dự đinh, …Đồng thời ren luyện những phâm chất không thể thiếu của người lao động đối với học sinh Tiểu học. Với mục tiêu đó việc dạy dạng toán Ti sô phân trăm càng trở nên quan trọng, cần thiết đối với HS khá giỏi.

Trong thực tế, GV và HS lớp 5 của trường chúng tôi còn gặp nhiều khó

khăn khi dạy học về tỉ số phần trăm, hiệu quả dạy học về tỉ số phần trăm chưa

cao. GV còn lúng túng khi lựa chọn các phương pháp hướng dẫn HS tìm hiểu

các dạng toán tỉ số phần trăm. Bản thân giáo viên dạy nắm kiến thức về tỉ số

phần trăm chưa sâu dẫn đến việc tiếp thu kiến thức của học sinh còn hạn chế.

Các em vẫn còn nhầm lẫn cách giải các dạng toán với nhau.

Xuất phát từ những lí do trên, ý tưởng xây dựng chuyên đề “Phương

pháp dạy hoc toán ti sô phân trăm cho hoc sinh khá giỏi lớp 5” nhằm củng

cố kiến thức về dạng toán tỉ số phần trăm cho HS đồng thời giúp giáo viên

nắm được các phương pháp dạy tỉ số phần trăm đa trở thành hiện thực khi

chúng tôi cùng nhau đi xây dựng chuyên đề này.

B. Giải quyết vấn đề:

I. NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH TOÁN TỈ SỐ PHẦN TRĂM TRONG

SÁCH GIÁO KHOA TOÁN 5:

Toán ti sô phân trăm trong SGK không được giới thiệu 1 cách tương

minh mà được đưa vào chủ yếu ở các tiết từ 74 đến 79. Sau đo HS tiếp tục

được củng cô thông qua 1 sô bài tập trong các tiết luyện tập phân ôn tập

cuôi năm hoc.Nội dung các em được hoc như sau:

1. Giới thiệu khái niệm ban đầu về tỉ số phần trăm.

2. Đọc, viết tỉ số phần trăm.

3. Cộng, trừ các tỉ số phần trăm; nhân, chia tỉ số phần trăm với 1 số.

4. Mối quan hệ giữa tỉ số phần trăm với phân số thập phân, số thập

phân, phân số.

5. Giải các bài toán về tỉ số phần trăm:

- Tìm tỉ số phần trăm của 2 số.

- Tìm giá tri phần trăm của 1 số đa biết.

- Tìm 1 số biết giá tri phần trăm của số đó.

II.NỘI DUNG DẠY TOÁN TỈ SỐ PHẦN TRĂM CHO HS KHÁ GIỎI

LỚP 5

Dạy tỉ số phần trăm cho HS khá giỏi lớp 5 thông qua các bài tập trong

SGK, sách bài tập, nâng cao, bồi dưỡng…Nội dung kiến thức được học xoay

quanh các bài toán cơ bản về tỉ số phần trăm như sau:

Dạng 1: Tìm tỉ số phần trăm của 2 số.

Dạng 2: Tìm giá tri phần trăm của 1 số.

Dạng 3: Tìm 1 số biết giá tri phần trăm của số đó.

Dạng 4: Một số nội dung phối hợp.

III.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY CÁC DẠNG TOÁN TỈ SỐ PHẦN

TRĂM

Khi dạy môn toán nói chung và dạy dạng toán về tỉ số phần trăm nói

riêng GV cần sư dụng nhiều phương pháp dạy học nhưng những phương pháp

có hiệu quả nhất là: phương pháp nêu và giải quyết vấn đề, phương pháp gợi

mở, vấn đáp; phương pháp luyện tập thực hành.Song dù dùng phương pháp

nào thì GV đều phải tuân theo đường lối chung để hướng dẫn HS giải 1 bài

toán ở tiểu học gồm 4 bước như sau:

Bước 1: Tìm hiểu bài toán

- Hướng dẫn HS đọc kĩ đề bài, suy nghĩ về những cái đa cho,

đặc biệt chú ý đến câu hỏi của bài toán.

- GV đặt câu hỏi: Bài toán cho biết gì? Bài toán hỏi gì?

- Thiết lập mối quan hệ giữa cái đa cho và cái phải tìm thông

qua tóm tắt bài toán.

Bước 2: Lập kế hoạch giải

- Phân tích bài toán để tìm cách giải.

- Suy nghĩ xem để trả lời câu hỏi của bài toán thì cần biết gì,

phải thực hiện phép tính gì?

- Thiết lập trình tự giải bài toán.

Bước 3: Thực hiện kế hoạch giải

Thực hiện lời giải gồm trả lời và phép tính theo phương án giải

đa lập ở bước 2.

Bước 4: Kiểm tra lời giải và đánh giá cách giải

- Kiểm tra, rà soát lại công việc giải bài toán.

- Tìm cách giải khác và so sánh các cách giải.

- Suy nghĩ khai thác đề bài toán.

Tuy nhiên, trong thực tế dạy học, các phương pháp này không hoàn

toàn tách biệt nhau. Mỗi phương pháp có những ưu điểm, nhược điểm riêng

của nó, người GV cần phải vận dụng một cách linh hoạt và sáng tạo với nhiều

hình thức dạy học phù hợp mới có thể thu được hiệu quả mong muốn. Các

hình thức tổ chức dạy học thường được sư dụng như: làm việc theo lớp, theo

nhóm, theo cặp, theo cá nhân, tăng cường trò chơi học tập…Bên cạnh đó, GV

có thể ứng dụng sư dụng công nghệ thông tin vào dạy học khiến cho giờ học

thêm sinh động, hiệu quả. Xin được trình bày cụ thể hóa các PPDH nêu trên

qua từng dạng bài tập về tỉ số phần trăm như sau:

DẠNG 1: TÌM TỈ SỐ PHẦN TRĂM CỦA 2 SỐ

Quy tắc: Muốn tìm tỉ số phần trăm của 2 số ta làm như sau:

- Tìm thương của 2 số( viết dưới dạng số thập phân).

- Nhân thương đó với 100 và viết thêm kí hiệu % vào bên phải kết quả

tìm được.

Lưu ý: Nếu phép chia có dư thì lấy đến 4 chữ số ở phần thập phân.

Ví dụ 1: Có 12 viên bi xanh và 24 viên bi vàng. Tìm tỉ số phần trăm của số bi

vàng và tổng số bi.

Phân tích: Để tìm được tỉ số phần trăm của số bi vàng và tổng số bi cần phải

tính được tổng số bi .

Bài giải

Tổng số bi là: 12 + 24 = 36(viên)

Tỉ số phần trăm của số bi vàng và tổng số bi là:

24 : 36 = 0,6666….

0.6666….= 66,66%

Đáp số: 66,66%.

Ví dụ 2: Một cưa hàng bán vải, giá mua hàng vào chỉ bằng 80% giá bán lẻ.

Hỏi tại cưa hàng đó, giá bán lẻ bằng bao nhiêu phần trăm giá mua vào?

Phân tích: Ở ví dụ 2 các số liệu cho không cụ thể như ví dụ 1. GV có thể

hướng dẫn HS hiểu giá mua vào bằng 80% giá bán lẻ nghĩa là gì? Từ đó các

em sẽ thực hiện được yêu cầu bài toán.

Bài giải

Giá mua vào bằng 80% giá bán lẻ nghĩa là coi giá bán lẻ là 100% thì

giá mua vào là 80%.

Vậy tỉ số phần trăm giữa giá bán lẻ và giá mua vào là:

100% : 80% = 125%

Đáp số: 125%.

Để hướng dẫn HS làm tốt bài tập loại này, GV cần dạy kĩ kiến thức cơ

bản về tỉ số phần trăm, giúp các em nắm chắc quy tắc tính. Ở mỗi bài tập

dạng này các em cần có kĩ năng phân tích bài toàn đưa bài toán về dạng cơ

bản .

DẠNG 2: TÌM GIÁ TRỊ PHẦN TRĂM CỦA MỘT SỐ

Quy tắc: Muốn tìm n% của một số ta làm như sau: Lấy số đó chia cho 100 rồi

nhân với n hoặc lấy số đó nhân với n rồi chia cho 100.

Lưu ý: Việc lấy số đó chia cho 100 là tìm 1% sau đó lấy giá tri 1% nhân với

số phần trăm.

Ví dụ 1: Lai suất tiết kiệm là 1,15% một tháng. Một người gưi tiết kiệm

150000000đồng. Tính số tiền lai sau 1 tháng.

Bài giải

Số tiền lai sau 1 tháng là:

150000000 : 100 1,15 = 1725000(đồng)

Đáp số: 1725000đồng.

Ví dụ 2: Một cưa hàng bán một chiếc máy giặt được 3300000đồng, tính ra

cưa hàng được lai 25% theo giá bán. Hỏi giá mua vào chiếc máy giặt đó là

bao nhiêu tiền?

Phân tích: Ở ví dụ 2 không dễ dàng nhận ngay ra được bài toán thuộc dạng

nào. GV cần phân tích để HS nhận ra dạng toán: Được lai 25% giá bán nghĩa

là coi gia bán là 100% thì tiền lai là 25%.Do đó giá mua vào chiếm 75% giá

bán. Tính giá mua vào tức là tìm 75% của 3300000đồng. Như vậy bài toán

đua về dạng 2.

Bài giải

Giá mua vào chiếc máy giặt chiếm số phần trăm giá bán là:

100% - 25% = 75%

Cưa hàng mua chiếc máy giặt đó hết số tiền là:

3300000 : 100 75 = 2475000(đồng)

Đáp số: 2475000 đồng.

Để hướng dẫn HS làm tốt loại bài tập này, GV dạy kĩ kiến thức cơ bản

tìm giá tri phần trăm của 1 số, giúp các em nắm chắc cách tính. Tờ đó khi vận

dụng vào các bài tập HS biết phân tích bài đưa bài về đúng dạng cơ bản của

nó.

DẠNG 3: TÌM MỘT SỐ KHI BIẾT GIÁ TRỊ PHẦN TRĂM CỦA SỐ

ĐÓ

Quy tắc: Muốn tìm a biết n% của a là k ta lấy k chia cho n rồi nhân với 100

hoặc lấy k nhân với 100 rồi chia cho n.

Ví dụ 1: Một cưa hàng đa bán được 175kg gạo bằng 12,5% tổng số gạo của

cưa hàng trước khi bán. Hỏi trước khi bán cưa hàng có bao nhiêu tạ gạo?

Bài giải

Trước khi bán cưa hàng có số gạo là:

175 : 12,5 100 = 1400(kg)

Đổi 1400kg = 14 tạ

Đáp số: 14 tạ.

Ví dụ 2: Nước biển chúa 5% muối. Hỏi cần phải đỏ thêm vào 20 kg nước biển

bao nhiêu kg nước lọc để được một loại nước mới chứa 2% muối?

Phân tích: Muốn tìm lượng nước đổ thêm thì phải tìm lượng nước mới chứa

2% muối. Lượng muối không đổi nên lượng muối trong dung dich nước mới

bằng lượng muối trong dung dich nước biển lúc đầu. Như vậy lượng muối

trong dung dich nước ban đầu chiếm 2% lượng dung dich mới. Biết 2% lượng

dung dich mới thì tìm được lượng dung dich mới dựa vào dạng 3.

Bài giải

Khối lượng muối chứa trong 20 kg nước biển là:

20 : 100 5 = 1 (kg)

Khối lượng nước ngọt có trong 20 kg nước biển là:

20 – 1 = 19(kg)

Lượng nước chứa 2% muối là:

1 : 2 100 = 50(kg)

Khối lượng nước đổ thêm vào 20 kg nước biển để có loại nước mới

chứa 2% muối là:

50 – 20 = 30(kg)

Đáp số: 30 kg.

Để hướng dẫn HS làm tốt dạng bài tập loại này, GV cần dạy chắc quy

tắc tính cho các em. Đây là dạng ngược của dạng 2 HS rất hay nhầm lẫn. Do

đó GV cần phân biệt rõ 2 dạng bài này giúp các em hiểu rõ bản chất của mỗi

dạng .

DẠNG 4: MỘT SỐ NỘI DUNG PHỐI HỢP

Trong các đề thi, các bài toán về tỉ số phần trăm có thể là phối hợp cả 3 dạng

trên, có thể là bài toán tỉ số phần trăm liên quan tới các dạng toán khác như

tổng hiệu, tổng(hiệu) tỉ, 2 tỉ số, …Để giúp HS làm tốt các bài toán này, GV

cần cho HS nắm chắc tất cả kiến thức liên quan cũng như cách giải từng dạng

đó.Gặp những bài toán dạng này cần phân tích đưa bài toán về các dạng toán

điển hình .

Ví dụ: Hai kho chứa một số thóc. Biết số thóc ở kho A nhiều hơn số thóc kho

B là 35 tấn. Vừa qua người ta đa chuyển đi 25% số thóc ở mỗi kho nên số

thóc còn lại ở cả 2 kho là 225 tấn. Hỏi ban đầu số thóc ở kho B bằng bao

nhiêu phần trăm số thóc của kho A?

Phân tích: - Muốn tìm được tỉ số phần trăm số thóc ở 2 kho phải tính được

số thóc trong mỗi kho.

- Biết hiệu số thóc ở 2 kho ban đầu là 35 tấn, dựa vào các dữ kiện

còn lại có thể xác dinh được tổng số thóc 2 kho ban đầu và đưa bài toán về

dạng tìm 2 số khi biết tổng và hiệu của 2 số đó.

Bài giải

Số thóc còn lại trong mỗi kho chiếm số phần trăm là:

100% - 25% = 75% (số thóc mỗi kho)

Ta có 75% tổng số thóc 2 kho là 225 tấn nên tổng số thóc của 2 kho

ban đầu là:

225 : 75 100 = 300 (tấn)

Số thóc ở kho A ban đầu là:

(300 + 35) : 2 = 167,5(tấn)

Số thóc ở kho B ban đầu là:

167,5 - 35 = 132,5 (tấn)

Số thóc kho B ban đầu bằng số phần trăm số thóc kho A ban đầu là:

132,5 : 167,5 = 79,1%

Đáp số: 79,1%.

Tóm lại: Để đội tuyển HSG học tốt dạng toán tỉ số phần trăm GV cần vận

dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo hướng tích

cực.

Việc mở rộng và nâng cao kiến thức phải trên cơ sở học sinh đa nắm chắc các kiến thức cơ bản.Biết sư dụng các kiến thức cơ bản một cách linh hoạt , sáng tạo.Biết kích thích, gợi mở để các em có nhu cầu vận dụng kiến thức đó.Có như vậy việc nâng cao kiến thức mới thực sự phát huy được hiệu quả cao.Trước khi dạy mỗi dạng bài về tỉ số phần trăm,giáo viên cần cho học sinh ôn tập và hệ thống lại các kiến thức cơ bản có liên quan để việc tiếp thu bài của học sinh đạt được hiệu quả cao.Phải giúp học sinh hiểu sâu và biết cách sư dụng thành thạo các kiến thức đó.- Khi phát triển , mở rộng và nâng cao kiến thức cho học sinh , giáo viên cần xuất phát từ các bài toán đơn giản , dễ hiểu.Qua mỗi bài, hay hệ thống bài ,giáo viên cần cho học sinh khái quát chung được cách giải. Giúp các em hiểu sâu , nhớ lâu và hình thành kĩ năng giải các bài toán đó.- Cần khai thác triệt để các dạng toán quen thuộc ân chứa trong mỗi bài toán, giúp học sinh có kĩ năng biến đổi hay kĩ năng suy luận để đưa bài toán về dạng quen thuộc.Phát huy tối đa khả năng tìm tòi , sáng tạo của các em trước mỗi bài toán. Hạn chế tối đa việc sư dụng phương pháp đại số khô cứng.- Khi học sinh đa nắm chắc cách giải thông thường,giáo viên nên khuyến khích học sinh tìm nhiều cách giải khác nhằm phát huy khả năng của các em,gây hứng thú học tập .- GV cần thiết kế được các bài tập theo từng dạng từ dễ đến khó để HS được luyện tập, củng cố kiến thức đa học.

IV.MỘT SỐ BÀI LUYỆN TẬP

Bài 1: Một xí nghiệp may trong 1 ca may được 120 chiếc áo, trong đó có 54

áo nữ. Tính tỉ số phần trăm của số áo nữ và tổng áo may được.

Bài 2: Một tổ công nhân làm được 3600 sản phâm trong 2 ngày. Ngày thứ nhất làm được 1440 sản phâm.Hỏi số sản phâm tổ đó làm trong ngày thứ nhất chiếm bao nhiêu phần trăm tổng số sản phâm?Bài 3:Giá bán một chiếc đồng hồ đeo tay là 250 000 đồng, nếu giảm giá bán đi 10 000 đồng thì tiền lai là 36 000 đồng. Hỏi tiền lai thực sự là bao nhiêu phần trăm giá của chiếc đồng hồ đó/Bài 4: Một người bán vải lai 30% theo giá mua. Hỏi người ấy được lai bao nhiêu phần trăm theo giá bán?Bài 5: Một người bán gạo được lai 25% theo giá bán. Hỏi người đó được lai bao nhiêu phần trăm theo giá mua?Bài 6: Mùa đông một cưa hàng hạ giá đường 20%. Hỏi cùng với số tiền như cũ một người sẽ mua thêm được bao nhiêu phần trăm số đường?Bài 7: Lượng nước chứa trong hạt tươi là 20%, có 200kg hạt tươi sau khi phơi khô nhẹ đi 30kg. Tính tỉ số phần trăm nước trong hạt đa phơi khô.Bài 8: Người ta phơi 400 kg hạt tươi, sau khi phơi khô khối lượng giảm đi 60 kg. Tính tỉ số phần trăm giữa lượng nước và lượng thuần hạt có trong hạt đa phơi khô.Biết rằng trong hạt tươi lượng nước chiếm tỉ lệ là 20%.Bài 9 : Lượng nước trong hạt tươi là 18%. Người ta lấy 300 kg hạt tươi đem phơi khô thì lượng hạt đó giảm đi 30 kg. Tính tỉ số phần trăm lượng nước trong hạt đa phơi khô.Bài 10: Một cưa hàng trong ngày khai trương đa hạ giá 15% giá đinh bán mọi thứ hàng hóa, tuy vậy cưa hàng đó vẫn còn lai 29% mỗi loại hàng hóa. Hỏi nếu không hạ giá thì cưa hàng đó lai bao nhiêu %?Bài 11: Một cưa hàng sách, hạ giá 10% giá sách nhân ngày 1-6 tuy vậy cưa hàng vẫn còn lai 8%. Hỏi ngày thường thì cưa hàng được lai bao nhiêu %.Bài 12: Một của hàng trong ngày khai trương đa hạ giá 20% giá đinh bán mọi thứ mặt hàng, tuy vậy cưa hàng vẫn còn được lai 8% mội loại hàng hóa. Hỏi nếu không hạ giá thì cưa hàng được lai bao nhiêu phần trăm?Bài 13: Một cưa hàng quần áo cũ đề giá một cái áo. Do không bán được, cưa hàng đó ben hạ giá 20% theo giá đa đinh, vẫn không bán được cưa hàng lại hạ giá 20% theo giá đa hạ và đa bán được áo. Tuy vậy cưa hàng vẫn còn được lai 8,8% cái áo đó. Hỏi giá đinh bán lúc đầu bằng bao nhiêu phần trăm giá vốn mua?

Bài 14 : Một cưa hàng quần áo muốn thanh lí hàng tồn mùa he để bán quần áo mùa đông, cưa hàng ben giảm giá 10% các loại áo so với giá đinh bán, vẫn không bán được, cưa hàng giảm tiếp 10% theo giá giảm lần tước và đa bán hết. Tính ra cưa hàng vẫn lai 8% .Hỏi giá đinh bán ban đầu bằng bao nhiêu phần trăm giá vốn?Bài 15: Một cưa hàng còn một số mứt không bán hết trong tết, cưa hàng bán hạ giá 15% vẫn không bán được, cưa hàng lại hạ giá 15% giá đa hạ và bán hết số mứt đó. Tuy vậy cưa hàng vẫn lai 15,6%. Hỏi trong tết thì nhà hàng đó được lai bao nhiêu phần trăm?Bài 16: Khối lượng công việc tăng 50% nhưng năng suất lao động chỉ tăng 10%. Hỏi phải tăng số công nhân thêm bao nhiêu phần trăm để hoàn thành công việc đúng thời gian?Bài 17: Giỏ gạo thỏng 5 so với thỏng 4 tăng 10%, tháng 6 so với tháng 5 lại giảm 10%. Hỏi giá gạo tháng 6 so với tháng 4 tăng hay giảm bao nhiêu phần trăm?Bài 18: Giá hoa ngày tết tăng 20% so với tháng 11. Tháng giêng giá hoa lại hạ 20% so với giá hoa ngày tết. Hỏi giá hoa tháng giêng so với giá hoa tháng 11 thì tháng nào đắt hơn và đắt hơn bao nhiêu phần trăm?Bài 19 : Một hình chữ nhật được tăng chiều dài lên 25% và giảm chiều rộng đi 25% thì diện tích thay đổi như thế nào ?Bài 20 : một người bán buôn mua một món hàng trong siêu thi được giảm giá 20% so với giá niêm yết. Sau đó bán món hàng ấy được số tiền đúng bằng giá niêm yết trong siêu thi .Hỏi người ấy được lai bao nhiêu % so với số tiền vốn bỏ ra?Bài 21:Diện tích của hình chữ nhật thay đổi thế nào nếu tăng chiều dài của nó thêm 10% và bới chiều rộng củ nó đi 10%?Bài 22: Thể tích của một ình lập phương sẽ thay đổi thế nào nếu tăng cạnh của nó thêm 2% số đo của nó?Bài 23: Năm 1985, theo kế hoạch ngành lâm nghiệp nước ta phải trồng 108 000 ha rừng tập trung, nhưng thực tế đa trồng được 114% kế hoạch. Hỏi diện tích rừng đa trồng được là bao nhiêu ? Vượt mức kế hoạch là bao nhiêu ha ?Bài 24: Số thứ nhất là 48, số thứ hai bằng 90% số thứ nhất. Số thứ ba bằng 75% số thư hai.Tìm trung bình cộng của ba số đó.Bài 25: Một cái xe đạp giá 400 000 đồng, nay hạ giá 15%. Hỏi giá cái xe đạp bây giờ là bao nhiêu?Bài 26:Một trường tiểu học có 1200 HS trong đó số HS nam chiếm 54,5%.Tính số HS nữ của trường.

Bài 27: Lai tiết kiệm là 0,7% một tháng.Một người gưi tiết kiệm 12 000 000 đồng. Hỏi sau 2 tháng cả số tiền gưi tiền lai là bao nhiêu?Biết tiền lai tháng trước không nhập vào vốn để tính lai tháng sau.Bài 28 : Giá bán của một cuốn sách là 15000 đồng. Người bán sách được lai 25% giá bán. Hỏi tiền vốn mua 1 cuốn sách là bao nhiêu?Bài 7:Giá bán 1 chiếc ti vi là 6 500 000 đồng. Sau hai lần giảm giá liên tiếp mỗi lần giảm 10% thì giá bán chiếc ti vi đó là bao nhiêu?Bài 29: Giá bán một máy thu thanh là 425000 đồng. Sau 2 lần giảm giá liên tiếp, mỗi lần giảm 10% giá trước đó thì giá bán của máy thu thanh còn bao nhiêu đồng?Bài 30 :Một đội sưa đường, ngày thứ nhất sưa được 30% số km đường đa đinh, ngày thứ hai sưa được 40% số km đường còn lại. Ngày thứ ba sưa được 50% số km đường còn lại sau ngày thứ hai. Hỏi còn lại bao nhiêu phần trăm km đường đa đinh?Bài 31: một cưa hàng mua 1kg đườnggiá 6000 đồng. Hỏi cưa hàng phải bán lại bao nhiêu tiền 1kg để được lai 20% theo giá bán?Bài 32: Giá mua 1 chiếc xe đạp là 1500 000 đồng. Hỏi phải bán lại bao nhiêu tiền để được lai 10% theo giá mua?Bài 33: Hiện tại trong chứa 0,6kg nước muối có tỉ lệ 3,5% muối. Hỏi phải cho thêm vào bình bao nhiêu kg muối để nước muối trong bình lúc này có tỉ lệ 4% là muối?Bài 34: Lần đầu, một người bán một sản phâm bi lỗ mất 12% giá mua, Hỏi lần sau người đó phải bán một sản phâm loại đó được bao nhiêu tiền để có tiền lai đủ bù vào số tiền đa bi lỗ. Biết rằng giá mua vào của mỗi sản phâm đó là 50 000 đồng.Bài 35: Để ra nắng 8kg nước biển có tỉ lệ 5% muối thì thấy nhẹ đi 200g.Hỏi nước biển còn lại có tỉ lệ bao nhiêu phần trăm muối ?Bài 36 : Cuối năm 1996 nước ta có 78 triệu dân. Hỏi cuối năm 1999 dân số nước ta là bao nhiêu nếu tốc độ tăng dân số mỗi năm là 2%?Bài 37: Một xí nghiệp dệt theo kế hoạch mỗi tháng phải dệt được 150 000m vải so với kế hoạch. Tháng giêng do tổ chức lại lề lối làm việc nên năng xuất tăng 10% .Tháng hai do cải tiến kĩ thuật nên năng xuất tăng 20% so với tháng giêng. Hỏi tháng hai, xí nghiệp đa dệt vượt mức bao nhiêu mét vải so với kế hoạch?Bài 38: HS lớp 5A tham quan bảo tàng lich sư dự đinh số em nữ bằng 25% số em nam nhưng khi chuân bi áo có 1 em nữ phải nghỉ nên 1 em nam đi thay do

đó số em nữ chỉ bằng 20% số em nam. Hỏi có bao nhiêu em nữ và bao nhiêu em nam đi tham quan ?Bài 39:Bán một chiếc xe đạp với giá 520 000 đồng thì được lai 30% giá bán. Hỏi giá mua một chiếc xe đạp?Bài 40: Tính diện tích hình chữ nhật, biết rằng nếu chiều dài tăng thêm 20%

số đo chiều dài, chiều rộng giảm 20% số đo chiều rộng thì diện tích giảm 30m2.Bài 41: Trong nước biển chứa 2,5% muối. Để lấy 513kg muối thì cần phải lấy từ dưới biển bao nhiêu lít nước để làm bay hơi? Biết 1 lít nước biển nặng 1,026 kg.Bài 42: Đậu phộng đem ép thì được 35% dầu ăn. Hỏi có 70kg dầu ăn thì phải ép mấy tạ đậu phộng.Bài 43: Một tấm vải sau khi giặt bi co mất 2% chiều dài ban đầu. Giặt xong tấm vải chỉ còn 24,5m. Hỏi trước khi giựt tấm vải dài bao nhiêu mét?Bà 3:Khi trả bài kiểm tra toán của lớp5A, cô giáo nói : “Số điểm 10 chiếm 25%, số điểm 9 ít hơn 5%”. Biết rằng có tất cả 18 điểm 9 và 10. Hỏi lớp 5 A có bao nhiêu bạn (Ai cũng được kểm tra)Bài 44: Só học sinh lớp 5B được chọn vào đội thi học sinh giỏi Tiếng Việt và

Toán toàn trường bằng số học sinh của lớp. Nừu trong lớp chọn thêm 3 em

nữa thì số em được chọn bằng 20% số học sinh của lớp. Tính số học sinh của lớp 5B.Bài 45: Tìm diện tích hình chữ nhật biếtrằng nếu chiều dài tăng 20% số đo và chiều rộng giảm 20% số đo thì diện tích giảm 30m2.Bài 46: Chiều dài hình chữ nhật giảm 2,4 m và chiều rộng tăng 30 % thì diện tích hìn đó tăng 4%. Tìm chiều dài mới.Bài 47: Chiều rộng hình chữ nhật tăng 3,6m, còn chiều dài tăng 16% nên diện tích hình chữ nhật tăng 5%. Tính chiều rộng hình chữ nhật mới.Bài 48: Một can chứa đầy dầu cân nặng 30kg, trong đó lượng dàu chiếm 90% khối lượng can dầu đó, sau khi người ta lấy ra một số lít dầu ở can đó thì lượng dầu còn lại ở can chiếm 85% khối lượng can dầu lúc đó. Hỏi người ta đa lấy ra bao nhiêu lít dầu, biết rằng mỗi lít dầu cân nặng 0,8kg.Bài 49: Trường tiểu học Yên Đồng 1 thành lập đội tuyển tham gia giao lưu học sinh giỏi lớp 5 cấp tỉnh .Dự đinh số bạn tham gia bằng 30% số học sinh của cả đội tuyển. Nhưng gần đến ngày thì có một bạn gái không tham gia mà

được thay bởi 1 bạn trai. Do đó số bạn gái chỉ bằng 20% số học sinh của cả đội tuyển. Tính số học sinh nữ tham gia đội tuyển.Bài 50: Có hai thùng dầu . Thùng to chứa 144l, thùng nhỏ chứa 70l. Cả hai thùng đều đựng đầy nước và hiện có chứa 1 lượng nước không rõ là bao nhiêu. Nếu đổ nước từ thùng nhỏ sang thùng to cho đầy thì thùng nhỏ chỉ còn lại 1l. Nếu đổ nước từ thùng to sang thùng nhỏ cho đầy thì lượng nước còn lại trong thùng to bẳng 75% lượng nước ban đầu. Hỏi lúc đầu mỗi thùng có bao nhiêu lít nước?Bài 51: Nước biển chứa 4% muối. Cần đổ thêm vào bao nhiêu gam nước la vào 400g nước biển để tỉ lệ muối trong dung dich là 2%.Bài 52: Lượng nước trong cỏ tươi là 55%, trong cỏ khô là 10%. Hỏi phơi 100kg cỏ tươi ta thu được bao nhiêu kg cỏ khô?Bài 53: Lượng nước trong hạt tươi chiếm tỉ lệ là 19%, trong hạt khô chiếm tỉ lệ là 10%. Hỏi phơi 500 kg hạt tươi sẽ được bao nhiêu kg hạt khô?Bài 54: Người ta ngâm 10 kg hạt giống có tỉ lệ nước là 4% vào 1 thùng nước. Để tỉ lệ nảy mầm cao thỡ lượng nước trong hạt giống sau khi ngâm phải chiếm 10%. Tính lượng hạt giống thu được sau khi đó ngõm.Bài 55: Hạt tươi có tỉ lệ nước là 15%, hạt khô có tỉ lệ nước là 10%. Để có 340 kg hạt khô thỡ cần phải đem phơi bao nhiêu kg hạt tươi?Bài 56:Nước biển chứa 5% muối. Cần đổ thêm bao nhiêu kg nước ló vào 80 kg nước biển để tỉ lệ muối trong đó là 2%. Bài 57: Tỉ lệ nước trong hạt cà phê tươi là 22%. Có 1 tấn hạt cà phê đem phơi khô. Hỏi lượng nước cần bay hơi đi là bao nhiêu để lượng cà phê khô thu được chỉ có tỉ lệ nước là 4 %.Bài 58 : Một cây gỗ tươi có khối lượng 360 kg, trong đó có 80% là nước. Hỏi cây gỗ này sau khi phơi dưới nắng cần bốc hơi bao nhiêu kg để tỉ lệ nước trong cây gỗ đó sau khi đó phơi khô là 50%?Bài 59: Một nông trường ngày đầu thu hoạch được 20% tổng diện tích gieo trồng. Ngày thứ 2 thu hoạch được 40% diện tích còn lại. Ngày thứ 3 thu hoạch được 40% diện tích còn lại sau 2 ngày. Hỏi nông trường đó còn lại mấy phần trăm diện tích chưa được thu hoạch?Bài 60: Một người mua 6 quyển sách cùng loại vì được giảm 10% giá bìa nên chỉ phải trả 729000 đồng. Hỏi giá bìa mỗi quyển sách là bao nhiêu?Bài 61: Một người bán thực phâm được lai 25% theo giá bán. Lần 1 người đó bán 1kg đường và 1kg gạo được 10500 đồng. Lần 2 bán 1kg đường và 1kg đậu xanh được 19000 đồng. Lần 3 bán 1kg đậu xanh và 1kg gạo được 15500 đồng. Hỏi giá mua 1kg mỗi loại cưa hàng đó là bao nhiêu đồng?

Bài 62: Một người mua 11 thùng bánh, mỗi thùng 12 gói bánh, giá mua tất cả là 396000 đồng, người ấy đa để lại một số gói bánh cho gia đình ăn, số còn lại đem bán với giá 4500 đồng một gói. Tính ra số tiền bán bánh bằng 125% số tiền mua bánh. Hỏi người đó đa để lại mấy gói bánh cho gia đình ăn?Bài 63: Cuối học kì I, học sinh lớp 5A đều đạt học lực khá hoặc giỏi, trong đó số học sinh giỏi bằng 60% số học sinh khá. Nhưng chỉ tiêu phấn đấu của lớp là cuối năm số học sinh giỏi đạt 60%, do đó so với cuối học kì I, lớp 5A phải có thêm 9 học sinh nữa đạt học lực giỏi. Hỏi lớp 5A có bao nhiêu học sinh? (Biết rằng trong cả năm học lớp 5A không có thay đổi về sĩ số).

Bài 64: Một người dùng 114

số vốn của mình để kinh doanh và lai

được 12%. Dùng 115

số vốn của mình để kinh doanh mặt hàng khác thì

người ấy lai 10%. Số vốn còn lại người bi lỗ trong lần kinh doanh thứ ba là 8%. Tính gộp cả ba lần kinh doanh, người ấy lai được 2296000 đồng. Hỏi số vốn của người đó là bao nhiêu?Bài 65: Cưa hàng A và cưa hàng B cùng bán một loại sản phâm với giá như nhau. Để thu hút khách hàng, cưa hàng A đa hạ giá 10% so với ban đầu, cưa hàng B đa hạ giá hai lần, mỗi lần 5% so với giá trước đó. Nếu là khách hàng, em sẽ chọn cưa hàng nào để mua được hàng với giá rẻ hơn?Bài 66: Nhân dip khai trương, một cưa hàng bán quần áo may sẵn đa giảm giá 20% tất cả các loại mặt hàng, vì vậy một chiếc áo sơ -mi chỉ mua hết 190000 đồng. Hỏi:a) Giá ban đầu (khi chưa hạ giá) của chiếc áo sơ-mi đó là bao nhiêu?b) Sau khai trương, muốn bán chiếc áo ấy với giá ban đầu thì phải tăng giá thêm bao nhiêu phần trăm?Bài 67: Lần trước giá mỗi vé xem bóng đá là 15000đồng. Lần này dogiảm giá vé nên số vé bán được tăng 50% so với lần trước và tổng số tiền thu được tăng 25% so với lần trước. Hỏi mỗi vé đó giảm bao nhiêu tiền?Bài 68: Tính tuổi 2 anh em biết 62,5% tuổi anh hơn 75% tuổi em là 2 tuổi và 50% tuổi anh hơn 37,5% tuổi em là 7 tuổi.

C. Kết quả đạt được:

Qua quá trình giảng dạy, áp dụng đổi mới phương pháp dạy học Toán

nói chung và dạy dạng bài tỉ số phần trăm nói riêng chúng tôi đa thu được

những kết quả nhất đinh.

1) Đối với giáo viên:

- Chủ động hơn trong những giờ lên lớp.

- Luôn tích cực, tự đổi mới việc giảng dạy, có ý thức sư dụng đồ dùng

và ý thức tìm hiểu việc ứng dụng thông tin vào dạy học.

- Tự tin hơn về kết quả giảng dạy của mình.

2) Đối với học sinh:

- Hứng thú, yêu thích môn học .

- Tích cực tham gia vào các hoạt động trong giờ học.

- Tạo thói quen học tập tự giác, tích cực, sáng tạo, biết tự đánh giá kết

quả học tập của mình, của bạn, đặc biệt là mang lại cho các em niềm tin, niềm

vui trong học tập.

- Tạo ra những giờ học sôi nổi mà hiệu quả.

3) Bài học kinh nghiệm:

Mặc dù thu được những kết quả như trên, song không thể nói rằng áp

dụng đổi mới các phương pháp dạy toán tỉ số phần trăm sẽ thu được hiệu quả

như mong muốn.Bởi thực tế chúng tôi thấy việc dạy toán cho HS khá giỏi

lớp 5 là một điều rất khó vì khối lượng kiến thức nâng cao ở mỗi dạng toán

rất rộng. Do vậy không ít những tiết học khi giảng dạy, chúng tôi gặp phải

những khó khăn. Vượt qua những khó khăn đó, chúng tôi có những bài học

kinh nghiệm. Muốn đổi mới các PPDH dạng toán tỉ số phần trăm, giáo viên

cần:

- Luôn trau dồi thêm để có kiến thức môn toán vững.

- Có ý thức chuân bi chu đáo (cả về kiến thức, phương pháp và đồ dùng

dạy học) trước khi lên lớp .

- Phải dạy kĩ các kiến thức cơ bản có trong chương trình môn toán 5.

- Biết sư dụng máy vi tính, khai thác dữ liệu để ứng dụng vào bài dạy.

- Thường xuyên cho HS được mở rộng kiến thức trên cơ sở các kiến

thức cơ bản đa học.

D. Kết thúc vấn đề:

Tóm lại, việc đổi mới phương pháp dạy học môn toán lớp 5 nói chung

và PPDH các dạng toán tỉ số phần trăm nói riêng có thể nói là một quá trình

lâu dài. Để dạy tốt các dạng toán tỉ số phần trăm trong môn Toán 5 không

phải là một việc dễ. Trên thực tế cho thấy giữu lý thuyết đưa ra và việc dạy

trên lớp còn rất nhiều cách biệt. Việc vạch ra được các phương pháp dạy các

dạng toán tỉ số phần trăm nó thực sự giúp GV tránh được sự lúng túng, thiếu

phương hướng khi thực hiện giảng dạy trên lớp. Song để những biện pháp đó

thực sự hiệu quả thì nó lại phụ thuộc hoàn toàn vào kiến thức, năng lực truyền

đạt và kinh nghiệm giảng dạy của mỗi giáo viên. Trong đó vốn kiến thức

Toán của GV được xem là yếu tố đầu tiên cho việc đưa đến sự thành công

của các phương pháp nêu trên. Đó cũng là một yêu cầu bắt buộc khi các bạn

muốn thực hiện chuyên đề này hiệu quả.

Trên đây là báo cáo chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học toán tỉ

số phần trăm cho HS khá giỏi lớp 5 của trường chúng tôi. Rất mong sự đóng

góp ý kiến, bổ sung của các đồng chí đồng nghiệp và ý kiến lanh đạo chuyên

môn của phòng để chuyên đề được hoàn thiện hơn.

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn!

Yên Đồng, tháng 3 năm 2013

Thực hiện chuyên đề:

Tổ 4-5 trương TH Yên Đồng 1