ภาค 1พจนานกรมพทธศาสตร

หมวดธรรม

Part IDictionary of

Numerical Dhammas

ค าชแจงการใชพจนานกรมหมวดธรรมก. หลกการในการรวบรวมธรรม1. หมวดธรรม คอ หลกธรรมทแสดงไวโดยมจ านวนหวขอเปนชดๆ ชดหนงๆ เรยกวาหมวดธรรมหนงๆ

หมวดธรรมเหลานเปนค าสอนในพระพทธศาสนาเพยงสวนหนงเทานน นอกจากค าสอนประเภทหมวดธรรมแลว ยงมค าสอนประเภทคาถาภาษต ธรรมกถา และโอวาทานศาสนตางๆ อกเปนอนมาก ผทตองการรจกพระพทธศาสนาอยางกวางขวางทวถง จงควรศกษาค าสอนประเภทอนๆ นอกจากหมวดธรรมดวย อยางไรกด การศกษาหมวดธรรมเหลานนบวาส าคญและมประโยชนอยางมาก เพราะเปนค าสอนประเภทประมวลขอสรป มอรรถกวางขวาง และถกยกขนอาง หรอเปนขอปรารภในการแสดงค าสอนประเภทอนๆ อยเนองๆ

2. หมวดธรรมมอยมากมาย แตเฉพาะทแสดงในหนงสอน ไดคดเลอกและรวบรวมไวเพยงสวนหนง โดยถอหลกเกณฑทส าคญคอ1) มงเอาหมวดธรรมทมาในพระไตรปฎกโดยตรงเปนพน สวนทมาในคมภรอนพยายามจ ากดเฉพาะ

คมภรส าคญในระดบรองลงมา ทนยมนบถอ ใชศกษาและอางองกนอยทวไปในวงการศกษาพระพทธศาสนา

2) มงเอาหมวดทแสดงหลกธรรมโดยตรง ใหสมกบชอทเรยกวา “หมวดธรรม” หลกเลยงหมวดทเปนเพยงเกรดความร หรอค าแถลงเรองราวอนๆ เวนแตจะเปนเรองทสมพนธกบหลกธรรมอยางใกลชด

3) คดเอาเฉพาะหมวดธรรมทควรรหรอทตองร โดยฐานเปนหลกส าคญของพระพทธศาสนาบาง เปนหลกทเหนวานารและมประโยชนมากบาง เปนหลกทใชหรออางองอยเสมอ หรอรจกกนอยทวไปบาง เปนหลกททานก าหนดใหเรยนในหลกสตรการศกษาพระพทธศาสนาระบบตางๆ ในประเทศไทยบาง

ข. การจดล าดบ3. การจดล าดบหมวดธรรม

– จดตามล าดบเลขจ านวนกอน รวมหมวดธรรมทมจ านวนหวขอเทากนเขาไวเปนกลมเดยวกนเรยงจากกลมทมจ านวนนอยไปหากลมทมจ านวนมากตามล าดบ เปนหมวด 1 หมวด 2 หมวด 3 ฯลฯ จนถงหมวดเกนสบ

– ในหมวดเลขเดยวกน เรยงตามล าดบอกษร ตามอกขรวธในภาษาไทย1) หมวดธรรมทมล าดบอกษรหางกน แตเปนเรองทเกยวพนหรอควบคกน เมอถงล าดบอกษรของ

หมวดหนงแลว น าอกหมวดหนงมาตอในล าดบถดไปทนทโดยไมค านงถงล าดบอกษร เชน [67] กศลมล 3, [68] อกศลมล 3; [80] ทจรต 3, [81] สจรต 3 เปนตน

2) หมวดธรรมทมเลขจ านวนตางกน แตเปนเรองอยางเดยวกน อาจจดเรยงรวมไวในหมวดเลขเดยวกน ตอกนไป โดยไมค านงถงล าดบเลขหมวด ในกรณเชนน จะถอหมวดธรรมทส าคญหรอรจกกนมากเปนหลก เชน [303] พทธคณ 9, [304] พทธคณ 2, [305] พทธคณ 3, [306] ธรรมคณ 6, [307] สงฆคณ 9 เปนตน

4

ในกรณของขอยกเวน 2 ขอน หมวดธรรมทผดล าดบ ใหถอเปนหมวดธรรมพวง ไมกระทบกระเทอนตอล าดบอกษรตามปกต ซงจะจดตอไปจากหมวดธรรมทอยขางหนา นอกจากนน หมวดธรรมทผดล าดบเหลาน จะมชอเรยงอยในต าแหนงทเปนล าดบตามปกตของมนเองอกสวนหนงดวย แตในต าแหนงปกตนนจะไมนบเลขล าดบ (ในวงเลบส าหรบใสเลขล าดบ จะใสรป ไวแทนชองวาง) และไมมรายละเอยด มเพยงค าอางบอกต าแหนงทจะพงคนตอไป ซงชวยโยงถงกนใหผใชหนงสอคนหาไดโดยสะดวกจากทกดานตวอยาง: [ ] สจรต 3 ด [81] สจรต 3

[ ] พทธคณ 2 ด [304] พทธคณ 2สจรต 3 เปนชอของธรรมหมวดทเปนคปฏปกษกบ ทจรต 3 จงน าไปเรยงไวตอจากหมวด ทจรต 3

เนองจากอกษร ท อยกอนอกษร สสวน พทธคณ 2 อยในกลมเดยวกบ พทธคณ 9 แตมจ านวนตางกน จงน าไปเรยงไวตอจากหมวด

พทธคณ 9 อนเปนหมวดธรรมทถอเปนหลก4. หมวดธรรมทมหลายชอ ถอเอาชอทมาในบาลเปนหลก ใหรายละเอยดไวทเดยว แตชออนๆ กเรยงไวใน

ต าแหนงทถกตองตามล าดบอกษรและล าดบเลขหมวดดวย โดยไมนบเลขล าดบ และไมมรายละเอยดเพยงใสเครองหมาย ไวในวงเลบขางหนา และมค าอางบอกต าแหนงชอทมรายละเอยดอนพงจะคนตอไป เปนการเชอมโยงถงกนใหคนไดจากทกดานตวอยาง: [ ] สมบตของอบาสก 7 ด [260] อบาสกธรรม 7

สมบตของอบาสก 7 กบ อบาสกธรรม 7 เปนชอของธรรมหมวดเดยวกน แสดงรายละเอยดเฉพาะท อบาสกธรรม 7 แหงเดยว สวนชอ สมบตของอบาสก 7 ไดเรยงไวดวย แตใหดรายละเอยดทอบาสกธรรม 7

5. ตวเลขทอางองในหนงสอนทงหมด หมายถงเลขล าดบ (คอเลขขอ) ของหมวดธรรม ไมใชเลขหนา เวนแตจะมค าบอกก ากบไวเปนอยางอน

อนง ในเนอหนงสอ ใชตวเลขอารบกทงหมด เพอใหผใชภาคภาษาองกฤษสามารถใชประโยชนรวมดวยโดยสะดวก

ค. ความหมายและค าอธบาย6. หนงสอนไมใชหนงสออธบายธรรมจ าเพาะอยาง แตเปนหนงสออางองวาดวยหลกธรรมทวไป จ าตอง

สงวนเนอท และแสดงอรรถาธบายทกระชบรดกม จงพยายามหลกเลยงการอธบาย แสดงไวแตเพยงค าจ ากดความและความหมายเปนส าคญ1) ภาคภาษาไทย: ความหมายมกแสดงไวหลายๆ นย เพอเสรมความเขาใจใหชดขน และเพอเลอกใชไดอยางเหมาะสมแกกรณ

ขอธรรมบางขอมค าแปลโดยพยญชนะ ในกรณเชนน ความหมายทเปนค าแปลโดยพยญชนะนนจะถกเรยงไวกอนความหมายอน

ความหมายทแสดงไวหลายนย มกมทงความหมายอยางสน และความหมายอยางยาว ทงนมงเพอประโยชนทงในทางความเขาใจและในการใชงาน

5

ขอธรรมบางอยางจ าเปนตองอธบาย เพอใหเขาใจชดเจน ในกรณเชนนไดพยายามอธบายใหสนทสด โดยท าเปนไขความออกจากความหมายของขอธรรมนนๆ และใหครอบคลมเนอหาสมบรณในตวเสรจสนไปในแตละขอ ไมใชวธอธบายรวมทงหมด แตถามขอสงเกตหรอค าชแจงกวางๆ ส าหรบทงหมวดกไดน าไปเขยนไวในตอนทายของหมวดธรรมนน หมวดธรรมทตองอธบายพงเหนตวอยางเชน [85] ธรรม 3, [107] วโมกข 3, [285] วสทธ 7, [311] วปสสนาญาณ 9 เปนตน2) ภาคภาษาองกฤษ: ความหมายในภาษาองกฤษมงเพยงใหเปนสวนประกอบส าหรบชวยเหลอ นกศกษาในการศกษาคนควาใหกวางขวางออกไป หรอเปนสอถายทอดความรเทานน ไมไดมงใหเปนหลกของหนงสอน โดยปกตในภาคภาษาองกฤษจะไมมค าอธบายเลย มเพยงความหมายสนๆ ซงโดยมากเปนความหมายในรปค าแปล

ขอธรรมใดมค าแปลหรอความหมายในภาษาองกฤษทใชกนลงยตแลวหรอนยมใชกนแพรหลายในหมนกศกษาพระพทธศาสนาแลว กไดน าเอาค าแปลหรอความหมายนนมาลงไว โดยถอเปนอสระจากความหมายในภาคภาษาไทย สวนขอธรรมใดความหมายในภาษาองกฤษยงมปญหา ไมเปนทยตหรอยงไมสเปนทรจกทวไป กไดพยายามตรวจสอบ เลอกสรร หรอคนหาค ามาใชใหตรงกบความเขาใจในภาคภาษาไทยใหมากทสด

ค าแปลและความหมายขอธรรมตางๆ ในภาคภาษาองกฤษสวนมาก ไมตรงกบค าแปลหรอความหมายทใชในพระไตรปฎกแปลฉบบภาษาองกฤษของสมาคมบาลปกรณ (The Pali Text Society) ทงนเพราะไดมการคดคนสรรหาค าแปลศพทธรรมตางๆ ในหมนกปราชญนกศกษาพระพทธศาสนา กาวหนาตอมาอกมากภายหลงเวลาทพมพพระไตรปฎกแปลฉบบภาษาองกฤษนนแลว

อนง ค าบาลอกษรโรมนในวงเลบตอทายชอหมวดธรรม หรอขอธรรมนนๆ ไดแสดงไว โดยมงใหผใชรจกรปเดมของศพทนนๆ ในภาษาบาล ถาเปนค าสมาสคอมหลายค าประกอบกน กมงใหก าหนดแยกไดงายวามค าอะไรประกอบอยบางเทานน มไดมงแสดงรปทใชจรงในประโยคภาษาบาล ดงนน

ก) ทใดตองการใหเหนรปศพทของค าทมาประกอบกน กจะใสยตภงค หรอ hyphen (-) แทรกไวใหดงาย ทใดเหนวาเปนค าทใชรวมกนเปนปกต กไมแยก

ข) เมอแยกค าโดยใชยตภงคแลว กไมเตมพยญชนะซอน (สงโยค) ตามหลกสนธตวอยาง: ขนธ 5 หรอ เบญจขนธ บาลเปน ปจกขนธ ประกอบดวย ปจ + ขนธ ถาเขยนเปนค าบาลอกษรโรมน ตามทใชจรงในประโยค กเปน Pa¤cakkhandha คอเขยนตดตอกนและมพยญชนะซอน ไดแก k แทรกเขามา แตในพจนานกรมฯ นเขยนใหผศกษาก าหนดแยกไดงาย เปน Pa¤ca-khandha

สงวรปธาน บาลนยมเขยนเปน สวรปปธาน ประกอบดวย สวร + ปธาน ถาเขยนเปนค าบาลอกษรโรมน ตามทใชในประโยค กเปน Sa§varappadhàna แตในพจนานกรมฯ นเขยนเปนSa§vara-padhàna

นอกจากน ขอความหรอถอยค า ทอยในชดเดยวกน หรอเปนเรองท านองเดยวกน และเรยงอยตอเนองกน ถามสวนทซ าตรงกน อาจใชเครองหมาย tilde (~) แทนความหรอค าสวนหรอทอนทซ าตรงกนนน เพอประหยดเนอท และชวยไมใหดลานตา เชน A¤¤asamàna-cetasika; Pakiõõaka-~;Akusala-~ พงทราบและน าไปใชในรปทเปนค าเตมวา A¤¤asamàna-cetasika; Pakiõõaka-

6

cetasika; Akusala-cetasika ดงนเปนตน (หลกขอนน ามาใชกบพากยภาษาไทยดวยบาง เชน ความหวง, ~ใฝหา หมายถงค าเตมวา ความหวง, ความใฝหา)

ง. ทมาของหมวดธรรม7. หมวดธรรมสวนมากมทมาหลายแหง ถาเปนหมวดธรรมพนๆ ไมจ าเปนตองคนหาค าอธบายแปลกๆ

ออกไป ไดแสดงทมาไวแตพอเปนตวอยาง ถาเปนหมวดธรรมทชวนใหคนหาค าอธบายเทยบเคยงอยางกวางขวาง ไดแสดงทมาไวหลายแหง หมวดธรรมบางหมวดหาทมายาก ไดพยายามน ามาแสดงไวเทาทจะหาได อยางไรกตาม ในการพมพครงแรก คงจะบกพรองในเรองนบาง เพราะบางหมวดทท าในระยะแรก ยงไมไดค านงถงความมงหมายขอน คดแตเพยงจะแสดงทมาพอเปนตวอยางเทานน

ในกรณมทมามากมายหลายแหง ทงในพระไตรปฎกและคมภรรนหลง ถอเอาพระไตรปฎกเปนหลก สวนทมาในคมภรรนหลงมอรรถกถาเปนตน ถาไมมเหตผลสมควร อาจไมแสดงไวเลย เพราะถอเปนการเกนจ าเปน

8. ทมาทงหลายไดแสดงไวทงฝายภาษาไทยและภาษาองกฤษ เพอสะดวกแกนกศกษาและนกคนควาโดยทวไป ผใชควรสงเกตดวยวา ทมาใดเปนคมภรในพระไตรปฎกหรอคมภรสมยหลง เพอจะไดรจกหวขอธรรมตางๆ อยางถกตองชดเจนยงขน เฉพาะทมาในพระไตรปฎก ฝายภาษาไทยหมายเอาพระไตรปฎกบาลอกษรไทย ฉบบสยามรฐ ชด 45 เลมจบ การอางใชระบบ เลม/ขอ/หนาตวอยาง: ข.อต. 25/195/237 = ขททกนกาย อตวตตก พระไตรปฎกเลม 25 ขอ 195 หนา 237

การอางทมาโดยระบบนชวยอ านวยความสะดวกแกผมพระไตรปฎกฉบบแปลภาษาไทย 25พทธศตวรรษ สามารถใชรวมไดดวย โดยเฉพาะฉบบทกรมการศาสนาจดพมพใหม ม 45 เลมจบ เลขเลมและเลขขอตรงกนใชรวมกนได แปลกเฉพาะเลขหนาซงใชกนไมได (ความจรง การอางแตเลมกบขอเทานนกเพยงพออยแลว)

พระไตรปฎกฝายภาษาองกฤษ หมายเอาฉบบบาลอกษรโรมนของสมาคมบาลปกรณ (The Pali Text Society) ในประเทศองกฤษ ระบบการอางใชอยางทนยมกนทวไป

อกษรยอบอกชอคมภรทมาตางๆ และคมภรใดอยในพระไตรปฎกหรอเปนคมภรสมยหลง ไดท าบญชไวเปนสวนหนงตางหากแลว ทงฝายภาษาไทยและภาษาองกฤษ [ดหนา 7–10]

จ. สารบญและดชน9. นอกจากสารบญทวไป แลว ในหนงสอนยงมสารบญละเอยดและดชนตางๆ อก เพอชวยใหการศกษา

คนควาหลกธรรมสะดวกและไดผลดยงขน สารบญและดชนทงหลายจดท าไวเพอสนองความมงหมายตางๆ ดงน1) สารบญหมวดธรรม แสดงหมวดธรรมทงหมดครบจ านวนและตรงตามล าดบในหนงสอ สารบญน

จะชวยใหคนหาหมวดธรรมทประสงคไดสะดวกรวดเรวยงขน และท าใหสามารถส ารวจเทยบเคยงและเชอมโยงหมวดธรรมตางๆ ไดงายขน

2) สารบญประเภทธรรม น าเอาหมวดธรรมทงหมดมาจดรวมพวกใหม แยกเปนประเภทๆ ตามเนอหาและคณคาในการปฏบต สารบญนจดท าไวอยางเสนอแนะพอเปนแนว แตมนใจวาจะเปนเครองชวยในการศกษาคนควาและเลอกสรรหลกธรรมไปใชประโยชนไดเปนอยางมาก

7

3) ดชนคนค า คอดชนทจดท าไวทายพจนานกรมภาคท 1 ทงหมด น าเอาขอธรรมทงหมด ทงทเปนหมวดธรรมซงมเลขจ านวนตางๆ กนกด หวขอยอยทงหลายทเปนสวนประกอบของหมวดธรรมตางๆ กด น ามาจดเรยงใหมตามล าดบอกษรเปนชดเดยวกนทงหมด พรอมดวยล าดบเลขหมวดทงปวงทจะพงคนหาขอธรรมนนๆ ได ผททราบเพยงชอหมวดธรรมแตไมทราบจ านวนหวขอกด ผททราบแตเพยงขอยอยขอใดขอหนงแตจ าชอหมวดธรรมไมไดกด ผทตองการศกษาขอธรรมขอใดขอหนงใหกวางขวางออกไปกด ผทตองการทราบความหมายของศพทธรรมค าใดค าหนงโดยเฉพาะ หรอตองการใชหนงสอนอยางพจนานกรมสามญกด ยอมใชดชนคนค านสนองความตองการไดส าเรจความประสงคอยางรวดเรว

อนง ค าบางค าเขยนไดหลายอยาง แตในดชนคนค า เรยงไวอยางเดยว เชน จาตมหาราชกา (เขยน จาตมมหาราชกา กได) ปพเพนวาสานสสตญาณ (เขยน ปพเพนวาสานสตญาณ หรอ บพเพนวาสานสตญาณ กได) พงถอวาเปนรปทถกตองดวยกน ตามหลกการเขยนค าทเปนธรรม-บญญตในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2493 และ พ.ศ. 2525 เมอพบค าทเขยนในรปอน ซงหาไมพบในดชนคนค า พงเทยบเคยงตามหลกภาษา ใหไดรปทคนไดในดชนคนค านในการพมพครงท 4 (พ.ศ. 2527–2528) ไดยายดชนคนค ามาไวตนเลม เพอใหใชงายยงขน และได

เพมดชนค าบาลอกษรโรมน (Index of Pàli Terms) เขามา เพอประโยชนแกผใชภาคภาษาองกฤษเมอใชหนงสอน พงใชสารบญและดชนตางๆ ใหเปนประโยชนเสมอ โดยเฉพาะควรใชเปนทปรกษา

อนดบแรกกอนสงอน

อกษรยอชอคมภร*เรยงตามอกขรวธแหงมคธภาษา

(ทพมพตวเอน คอ คมภรในพระไตรปฎก)

อง.อ. องคตตรนกาย อฏกถา (มโนรถปรณ)อง.อฏก. องคตตรนกาย อฏกนปาตอง.เอก. องคตตรนกาย เอกนปาตอง.เอกาทสก. องคตตรนกาย เอกาทสกนปาตอง.จตกก. องคตตรนกาย จตกกนปาตอง.ฉกก. องคตตรนกาย ฉกกนปาตอง.ตก. องคตตรนกาย ตกนปาตอง.ทสก. องคตตรนกาย ทสกนปาตอง.ทก. องคตตรนกาย ทกนปาตอง.นวก. องคตตรนกาย นวกนปาตอง.ปจก. องคตตรนกาย ปจกนปาตอง.สตตก. องคตตรนกาย สตตกนปาตอป.อ. อปทาน อฏกถา (วสทธชนวลาสน)อภ.ก. อภธมมปฏก กถาวตถอภ.ธา. อภธมมปฏก ธาตกถาอภ.ป. อภธมมปฏก ปฏานอภ.ป. อภธมมปฏก ปคคลปตตอภ.ยมก. อภธมมปฏก ยมกอภ.ว. อภธมมปฏก วภงคอภ.ส. อภธมมปฏก ธมมสงคณอต.อ. อตวตตก อฏกถา (ปรมตถทปน)อ.อ.,อทาน.อ. อทาน อฏกถา (ปรมตถทปน)ข.อป. ขททกนกาย อปทานข.อต. ขททกนกาย อตวตตกข.อ. ขททกนกาย อทานข.ข. ขททกนกาย ขททกปาข.จรยา. ขททกนกาย จรยาปฏกข.จ. ขททกนกาย จฬนทเทสข.ชา. ขททกนกาย ชาตกข.เถร. ขททกนกาย เถรคาถาข.เถร. ขททกนกาย เถรคาถาข.ธ. ขททกนกาย ธมมปทข.ปฏ. ขททกนกาย ปฏสมภทามคคข.เปต. ขททกนกาย เปตวตถข.พทธ. ขททกนกาย พทธวสข.ม.,ข.มหา. ขททกนกาย มหานทเทสข.วมาน. ขททกนกาย วมานวตถข.ส. ขททกนกาย สตตนปาต

ขททก.อ. ขททกปา อฏกถา (ปรมตถโชตกา)จรยา.อ. จรยาปฏก อฏกถา (ปรมตถทปน)ชา.อ. ชาตกฏกถาเถร.อ. เถรคาถา อฏกถา (ปรมตถทปน)เถร.อ. เถรคาถา อฏกถา (ปรมตถทปน)ท.อ. ทฆนกาย อฏกถา (สมงคลวลาสน)ท.ปา. ทฆนกาย ปาฏกวคคท.ม. ทฆนกาย มหาวคคท.ส. ทฆนกาย สลกขนธวคคธ.อ. ธมมปทฏกถานท.อ. นทเทส อฏกถา (สทธมมปชโชตกา)ปจ.อ. ปจปกรณ อฏกถา (ปรมตถทปน)ปฏส.อ. ปฏสมภทามคค อฏกถา (สทธมมปกาสน)เปต.อ. เปตวตถ อฏกถา (ปรมตถทปน)พทธ.อ. พทธวส อฏกถา (มธรตถวลาสน)ม.อ. มชฌมนกาย อฏกถา (ปปจสทน)ม.อ. มชฌมนกาย อปรปณณาสกม.ม. มชฌมนกาย มชฌมปณณาสกม.ม. มชฌมนกาย มลปณณาสกมงคล. มงคลตถทปนมลนท. มลนทปหาวนย. วนยปฏกวนย.อ. วนย อฏกถา (สมนตปาสาทกา)วนย.ฏกา วนยฏกถา ฏกา (สารตถทปน)วภงค.อ. วภงค อฏกถา (สมโมหวโนทน)วมาน.อ. วมานวตถ อฏกถา (ปรมตถทปน)วสทธ. วสทธมคควสทธ.ฏกา วสทธมคค มหาฏกา (ปรมตถมชสา)สงคณ อ. สงคณ อฏกถา (อฏสาลน)สงคห. อภธมมตถสงคหสงคห.ฏกา อภธมมตถสงคห ฏกา (อภธมมตถวภาวน)ส.อ. สยตตนกาย อฏกถา (สารตถปกาสน)ส.ข. สยตตนกาย ขนธวารวคคส.น. สยตตนกาย นทานวคคส.ม. สยตตนกาย มหาวารวคคส.ส. สยตตนกาย สคาถวคคส.สฬ. สยตตนกาย สฬายตนวคคสตต.อ. สตตนปาต อฏกถา (ปรมตถโชตกา)

___________________*คมภรชนฎกาแสดงไวขางตนเฉพาะทใชกนอยในวงการศกษาภาษาบาลในประเทศไทย สวนทนอกจากนไมแสดงไว พงเขาใจเอง ตามแนววธในการใชอกษรยอส าหรบอรรถกถา ทน า อ. ไปตอทายอกษรยอของคมภรในพระไตรปฎก เชน ท.อ., ม.อ., ส.อ. เปนตน (ในกรณของฎกา กน า ฏ. หรอ ฏกา ไปตอ เปน ท.ฏ. หรอ ท.ฏกา เปนตน)

Abbreviations of Scriptures(in italics are canonical works)

A. Aïguttaranikàya (5 vols.)AA. Aïguttaranikàya Aññhakathà

(Manorathapåraõã)Ap. Apadàna (Khuddakanikàya)ApA. Apadàna Aññhakathà

(Visuddhajanavilàsinã)Bv. Buddhava§sa (Khuddakanikàya)BvA. Buddhava§sa Aññhakathà (Madhuratthavilàsinã)Comp. Compendium of Philosophy

(Abhidhammatthasaïgaha)Cp. Cariyàpiñaka (Khuddakanikàya)CpA. Cariyàpiñaka Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)D. Dãghanikàya (3 vols.)DA. Dãghanikàya Aññhakathà

(Sumaïgalavilàsinã)DAò. Dãghanikàya Aññhakathà òãkà

(Lãnatthapakàsinã)Dh. Dhammapada (Khuddakanikàya)DhA. Dhammapada AññhakathàDhtk. Dhàtukathà (Abhidhamma)DhtkA. Dhàtukathà Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Dhs. Dhammasaïgaõã (Abhidhamma)DhsA. Dhammasaïgaõã Aññhakathà

(Aññhasàlinã)It. Itivuttaka (Khuddakanikàya)ItA. Itivuttaka Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)J. Jàtaka (including its Aññhakathà)Kh. Khuddakapàñha (Khuddakanikàya)KhA. Khuddakapàñha Aññhakathà

(Paramatthajotikà)Kvu. Kathàvatthu (Abhidhamma)KvuA. Kathàvatthu Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)M. Majjhimanikàya (3 vols.)MA. Majjhimanikàya Aññhakathà

(Papa¤casådanã)Miln. Milindapa¤hàNd 1 Mahàniddesa (Khuddakanikàya)Nd 2 Cåëaniddesa (Khuddakanikàya)NdA. Niddesa Aññhakathà

(Saddhammapajjotikà)Nett. Nettipakaraõa

Pañ. Paññhàna (Abhidhamma)PañA. Paññhàna Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Ps. Pañisambhidàmagga

(Khuddakanikàya)PsA. Pañisambhidàmagga Aññhakathà

(Saddhammapakàsinã)Ptk. PeñakopadesaPug. Puggalapa¤¤atti (Abhidhamma)PugA. Puggalapa¤¤atti Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Pv. Petavatthu (Khuddakanikàya)PvA. Petavatthu Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)S. Sa§yuttanikàya (5 vols.)SA. Sa§yuttanikàya Aññhakathà

(Sàratthapakàsinã)Sn. Suttanipàta (Khuddakanikàya)SnA. Suttanipàta Aññhakathà

(Paramatthajotikà)Thag. Theragàthà (Khuddakanikàya)ThagA. Theragàthà Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Thãg. Therãgàthà (Khuddakanikàya)ThãgA. Therãgàthà Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Ud. Udàna (Khuddakanikàya)UdA. Udàna Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Vbh. Vibhaïga (Abhidhamma)VbhA. Vibhaïga Aññhakathà

(Sammohavinodanã)Vin. Vinaya Piñaka (5 vols.)VinA. Vinaya Aññhakathà

(Samantapàsàdikà)Vinò. Vinaya Aññhakathà òãkà

(Sàratthadãpanã)Vism. VisuddhimaggaVismò. Visuddhimagga Mahàñãkà

(Paramatthama¤jusà)Vv. Vimànavatthu (Khuddakanikàya)VvA. Vimànavatthu Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)Yam. Yamaka (Abhidhamma)YamA. Yamaka Aññhakathà

(Paramatthadãpanã)

สารบญหมวดธรรมเอกกะ – หมวด 1[1] กลยาณมตตตา[2] โยนโสมนสการ[3] อปปมาทะ

ทกะ – หมวด 2[4] กรรม 2[ ] กรรมฐาน 2 [36][5] กาม 2[6] กามคณ 5[7] ฌาน 2[8] ฌาน 2 ประเภท[9] ฌาน 4, 5[10] ฌาน 8[11] ทาน 21

[12] ทาน 22

[13] ทฏฐ 2[14] ทฏฐ 3[15] ทสด (อนตา) 2[16] ทกข 2[17] เทศนา 21

[18] เทศนา 22

[19] ธรรม 21

[20] ธรรม 22

[21] ธรรม 23

[22] ธรรม 24

[23] ธรรมคมครองโลก 2[24] ธรรมท าใหงาม 2[ ] ธรรมททรงเหนคณประจกษ 2 [65][ ] ธรรมเปนโลกบาล 2 [23][25] ธรรมมอปการะมาก 2[26] ธระ 2[27] นพพาน 2[28] บญญต 2, 6[29] บคคลหาไดยาก 2

[30] บชา 2[31] ปฏสนถาร 2[32] ปธาน 2[33] ปรเยสนา 2[34] ปจจยใหเกดสมมาทฏฐ 2[35] ปาพจน 2[ ] พทธคณ 2 [304][ ] พทธคณ 3 [305][ ] ไพบลย 2 [44][36] ภาวนา 2[37] ภาวนา 4[38] รป 21, 28[39] มหาภต หรอ ภตรป 4[40] อปาทารป หรอ อปาทายรป 24[41] รป 22

[42] ฤทธ 2[ ] โลกบาลธรรม 2 [23][43] วมตต 2[ ] เวทนา 2 [110][44] เวปลละ 2[45] สมาธ 2[46] สมาธ 31

[47] สมาธ 32

[48] สงขาร 2[49] สงคหะ 2[50] สจจะ 2[51] สาสน หรอ ศาสนา 2[52] สข 21

[53] สข 22

[54] สทธ 2[ ] อรหนต 2 [61][55] อรยบคคล 2[56] อรยบคคล 4[57] อรยบคคล 8[58] โสดาบน 3

11

[59] สกทาคาม 3, 5[60] อนาคาม 5[61] อรหนต 2[62] อรหนต 4, 5, 60[63] อรยบคคล 7[64] อตถะ 2[65] อปญญาตธรรม 2

ตกะ – หมวด 3[66] กรรม 3[67] กศลมล 3[68] อกศลมล 3[69] กศลวตก 3[70] อกศลวตก 3[71] โกศล 3[72] ญาณ 31

[73] ญาณ 32

[74] ตณหา 3[75] ไตรปฎก[ ] ไตรรตน [100][76] ไตรลกษณ[ ] ไตรสกขา [124][77] ทวาร 3[78] ทวาร 6[ ] ทฏฐ 3 [14][79] ทกขตา 3[80] ทจรต 3[81] สจรต 3[82] เทพ 3[83] เทวทต 3[ ] เทวทต 4 [150][84] เทวทต 5[85] ธรรม 3[86] ธรรมนยาม 3[87] นมต หรอ นมตต 3[88] บญกรยาวตถ 3[89] บญกรยาวตถ 10[90] บตร 3

[91] ปปญจะ 3[92] ปรญญา 3[ ] ปหาน 3 [224][93] ปญญา 3[94] ปาฏหารย 3[95] ปาปณกธรรม 3[ ] ปฎก 3 [75][ ] พทธคณ 3 [305][96] พทธจรยา 3[97] พทธโอวาท 3[98] ภพ 3[99] ภาวนา 3[100] รตนตรย[101] ลทธนอกพระพทธศาสนา 3[102] โลก 31

[103] โลก 32

[104] โลก 33

[105] วฏฏะ 3 หรอ ไตรวฏฏ[106] วชชา 3[ ] วปลลาส 3 ระดบ [178][107] วโมกข 3[108] วรต 3[109] วเวก 3[110] เวทนา 2[111] เวทนา 3[112] เวทนา 5[113] เวทนา 6[114] สมบต 31

[115] สมบต 32 หรอ ทานสมบต 3[ ] สมาธ 3 [46], [47][116] สรณะ 3 หรอ ไตรสรณะ[117] สงขตลกษณะ 3[118] อสงขตลกษณะ 3[119] สงขาร 31

[120] สงขาร 32

[121] สทธรรม 3[122] สนโดษ 3, 12[123] สปปรสบญญต 3

12

[ ] สามญลกษณะ 3 [76][124] สกขา 3 หรอ ไตรสกขา[ ] สจรต 3 [81][ ] โสดาบน 3 [58][ ] อกศลมล 3 [68][ ] อกศลวตก 3 [70][125] อธปไตย 3[126] อนตตรยะ 3[127] อนตตรยะ 6[128] อปณณกปฏปทา 3[129] อภสงขาร 3[130] อคค 31

[131] อคค 32 หรอ อคคปารจรยา[132] อตถะ หรอ อรรถ 31

[133] อตถะ หรอ อรรถ 32

[134] อาการทพระพทธเจาทรงสงสอน 3[135] อาสวะ 3[136] อาสวะ 4[ ] โอวาทของพระพทธเจา 3 [97]

จตกกะ – หมวด 4[137] กรรมกเลส 4[ ] กลยาณมตร 4 [169][ ] กจในอรยสจจ 4 [205][138] กลจรฏฐตธรรม 4[139] ฆราวาสธรรม 4[140] จกร 4[141] เจดย 4[ ] ฌาน 4 [9][142] ถปารหบคคล 4[143] ทกขณาวสทธ 4[ ] ทรพยจดสรรเปน 4 สวน [163][144] ทฏฐธมมกตถสงวตตนกธรรม 4[ ] เทวทต 4 [150][ ] ธรรมมอปการะมาก 4 [140][ ] ธรรมเปนเหตใหสมหมาย 4 [191][145] ธรรมสมาทาน 4[146] ธาต 4

[147] ธาตกมมฏฐาน 4[148] ธาต 6[149] ธาตกมมฏฐาน 6[150] นมต 4[151] บรษท 41

[152] บรษท 42

[153] บคคล 4[154] ปฏปทา 4[155] ปฏสมภทา 4[156] ปธาน 4[157] ปรมตถธรรม 4[158] ประมาณ หรอ ปมาณก 4[159] ปจจย 4[ ] ปญญาวฒธรรม 4 [179][160] ปารสทธศล 4[ ] ผล 4 [165][ ] พร 4 [227][161] พรหมวหาร 4[ ] พละ 4 [229][ ] พทธลลาในการสอน 4 [172][ ] ภาวนา 4 [37][ ] ภาวต 4 [37][162] ภม 4[163] โภควภาค 4[164] มรรค 4[165] ผล 4[166] มหาปเทส 41

[167] มหาปเทส 42

[168] มตรปฏรปก หรอ มตรเทยม 4[169] สหทมตร หรอ มตรแท 4[170] โยคะ 4[171] โยน 4[ ] ราชสงคหวตถ 4 [187][172] ลลาการสอน 4[173] วรรณะ 4[174] วธปฏบตตอทกข–สข 4[175] วบต 41

[176] วบต 42

13

[177] สมบต 4[178] วปลลาส หรอ วปลาส 4[179] วฒ หรอ วฒธรรม 4[180] เวสารชชะ หรอ เวสารชชญาณ 4[181] ศรทธา 4[182] สตปฏฐาน 4[183] สมชวธรรม 4[184] สมาธภาวนา 4[185] สงขาร 4[186] สงคหวตถ 4[187] สงคหวตถของผครองแผนดน 4 หรอ ราช-

สงคหวตถ 4[188] สงเวชนยสถาน 4[189] สมปชญญะ 4[190] สมปทา หรอ สมปทาคณ 4[191] สมปรายกตถสงวตตนกธรรม 4[ ] สมมปปธาน 4 [156][192] สขของคฤหสถ 4[ ] สหทมตร 4 [169][193] โสดาปตตยงคะ 41

[194] โสดาปตตยงคะ 42

[195] โสดาปตตยงคะ 43

[ ] หลกการแบงทรพย 4 สวน [163][196] อคต 4[197] อธษฐาน หรอ อธษฐานธรรม 4[198] อบาย 4, อบายภม 4; และ [351][199] อบายมข 4[200] อบายมข 6[201] วฒนมข 6[202] อปสเสนะ หรอ อปสเสนธรรม 4[ ] อรหนต 4 [62][ ] อรยบคคล 4 [56][203] อรยวงศ 4[204] อรยสจจ 4[205] กจในอรยสจจ 4[206] ธรรม 4[207] อรป หรอ อารปป 4[208] อวชชา 4

[209] อวชชา 8[210] อนตรายของภกษสามเณรผบวชใหม 4[ ] อปปมญญา 4 [161][211] อาจารย 4[ ] อาสวะ 4 [136][212] อาหาร 4[213] อทธบาท 4[214] อปาทาน 4[215] โอฆะ 4

ปญจกะ – หมวด 5[ ] กลยาณธรรม 5 [239][ ] กามคณ 5 [6][ ] ก าลง 5 ของพระมหากษตรย [230][216] ขนธ 5 หรอ เบญจขนธ[ ] คต 5 [351][217] จกข 5[ ] ฌาน 5 [9][218] ธรรมขนธ 5[219] ธรรมเทสกธรรม 5[220] ธรรมสมาธ 5[221] ธรรมสวนานสงส 5[222] นวกภกขธรรม 5[223] นยาม 5[224] นโรธ 5[225] นวรณ 5[ ] เบญจธรรม [239][ ] เบญจศล [238][ ] ประโยชนทควรถอเอาจากโภคทรพย 5 [232][ ] ปหาน 5 [224][ ] ปญจกชฌาน [9][226] ปต 5[227] พร 5[228] พละ 5[229] พละ 4[230] พละ 5 ของพระมหากษตรย[231] พหสตมองค 5[232] โภคอาทยะ หรอ โภคาทยะ 5

14

[233] มจฉรยะ 5[234] มาร 5[ ] มจฉาวณชชา 5 [235][235] วณชชา 5[ ] วฑฒ หรอ วฒ หรอ วฒ 5 [249][236] วมตต 5[ ] วราคะ 5 [224][ ] วเวก 5 [224][ ] เวทนา 5 [112][237] เวสารชชกรณธรรม 5[ ] โวสสคคะ 5 [224][238] ศล 5 หรอ เบญจศล[239] เบญจธรรม หรอ เบญจกลยาณธรรม[240] ศล 8 หรอ อฏฐศล[241] ศล 8 ทงอาชวะ หรอ อาชวฏฐมกศล[242] ศล 10 หรอ ทศศล[ ] สกทาคาม 5 [59][ ] สมบตของอบาสก 5 [259][243] สงวร 5[244] สทธาวาส 5[ ] องคแหงธรรมกถก 5 [219][ ] องคแหงภกษใหม 5 [222][245] อนนตรยกรรม 5[ ] อนาคาม 5 [60][246] อนปพพกถา 5[247] อภณหปจจเวกขณ 5[248] ปพพชตอภณหปจเวกขณ 10[ ] อรหนต 5 [62][249] อรยวฑฒ หรอ อารยวฒ 5[250] อายสสธรรม หรอ อายวฒนธรรม 5[ ] อารยวฒ 5 [249][251] อาวาสกธรรม 51

[252] อาวาสกธรรม 52

[253] อาวาสกธรรม 53

[254] อาวาสกธรรม 54

[255] อาวาสกธรรม 55

[256] อาวาสกธรรม 56

[257] อาวาสกธรรม 57

[258] อนทรย 5[259] อบาสกธรรม 5[260] อบาสกธรรม 7

ฉกกะ – หมวด 6[261] คารวะ หรอ คารวตา 6[262] จรต หรอ จรยา 6[263] เจตนา หรอ สญเจตนา 6[264] ตณหา 6[ ] ทวาร 6 [78][265] ทศ 6[ ] ธรรมคณ 6 [306][ ] ธาต 6 [148][ ] บญญต 2, 6 [28][266] ปยรป สาตรป 6 × 10[267] ภพพตาธรรม 6[ ] วฒนมข 6 [201][268] วญญาณ 6[ ] เวทนา 6 [113][269] เวปลลธรรม 6[270] สวรรค 6[ ] สญเจตนา 6 [263][271] สญญา 6[272] สมผส หรอ ผสสะ 6[273] สารณยธรรม 6[ ] อนตตรยะ 6 [127][ ] อบายมข 6 [200][274] อภญญา 6[275] อภฐาน 6[276] อายตนะภายใน 6[277] อายตนะภายนอก 6

สตตกะ – หมวด 7[278] กลยาณมตรธรรม 7[279] ธรรมมอปการะมาก 7 [292][280] บพนมตแหงมรรค 7[281] โพชฌงค 7[282] ภรรยา 7

15

[283] เมถนสงโยค 7[284] วญญาณฐต 7[285] วสทธ 7[286] สปปายะ 7[287] สปปรสธรรม 71

[ ] สปปรสธรรม 72 [301][ ] สมบตของอบาสก 7 [260][ ] องคคณของกลยาณมตร 7 [278][288] อนสย 7[289] อปรหานยธรรม 71

[290] อปรหานยธรรม 72

[291] อปรหานยธรรม 73

[292] อรยทรพย 7[ ] อรยบคคล 7 [63][ ] อบาสกธรรม 7 [260]

อฏฐกะ – หมวด 8[ ] ฌาน 8 [10][293] มรรคมองค 8 หรอ อฏฐงคกมรรค[294] ลกษณะตดสนธรรมวนย 8[295] ลกษณะตดสนธรรมวนย 7[296] โลกธรรม 8[297] วชชา 8[298] วโมกข 8[ ] ศล 8 [240][ ] ศล 8 ทงอาชวะ [241][299] สมาบต 8[300] สปปรสทาน 8[301] สปปรสธรรม 8[ ] หลกตดสนธรรมวนย 8 [294][ ] อรยบคคล 8 [57][ ] อรยอฏฐงคกมรรค [293][ ] อวชชา 8 [209][ ] อาชวฏฐมกศล [241][ ] อโบสถศล [240]

นวกะ – หมวด 9[302] นวงคสตถศาสน

[303] พทธคณ 9[304] พทธคณ 2[305] พทธคณ 3[306] ธรรมคณ 6[307] สงฆคณ 9[308] มละ 9[309] มานะ 9[310] โลกตตรธรรม 9[311] วปสสนาญาณ 9[312] สตตาวาส 9[313] อนบพพวหาร 9

ทสกะ – หมวด 10[314] กถาวตถ 10[315] กสณ 10[316] กามโภค 10[317] กาลามสตรกงขานยฐาน 10[318] กเลส 10[319] กศลกรรมบถ 101

[320] กศลกรรมบถ 102

[321] อกศลกรรมบถ 10[322] เถรธรรม 10[323] ทศพลญาณ[ ] ทศพธราชธรรม [326][ ] ธรรมจรยา 10 [320][ ] ธรรมมอปการะมาก 10 [324][324] นาถกรณธรรม 10[325] บารม 10 หรอ ทศบารม[ ] บญกรยาวตถ 10 [89][ ] ปพพชตอภณหปจจเวกขณ 10 [248][ ] มจฉตตะ 10 [334][ ] มลเหตการบญญตพระวนย 10 [327][326] ราชธรรม 10 หรอ ทศพธราชธรรม[327] วตถประสงคในการบญญตพระวนย 10[ ] วปสสนาญาณ 10 [311][328] วปสสนปกเลส 10[ ] ศล 10 [242][329] สงโยชน 101

16

[330] สงโยชน 102

[331] สญญา 10[332] สทธรรม 10[333] สมมตตะ 10[334] มจฉตตะ 10[ ] อกศลกรรมบถ 10 [321][335] อนสต 10[ ] อภณหปจจเวกขณ 10 [248][ ] อเสขธรรม 10 [333][336] อสภะ 10[337] อนตคาหกทฏฐ 10

อตเรกทสกะ – หมวดเกน 10[338] กรรม 12[339] จกรวรรดวตร 5, 12[340] ปฏจจสมปบาท 12[ ] ปจจยาการ 12 [340][ ] สนโดษ 12 [122][341] อายตนะ 12[342] ธดงค 13[343] กจ หรอ วญญาณกจ 14

[344] จรณะ 15[345] ญาณ 16 หรอ โสฬสญาณ[ ] รปพรหม หรอ พรหมโลก 16 [351][ ] โสฬสวตถกอานาปานสต [346][ ] อานาปานสต 16 ขน [346][346] อานาปานสต 16 ฐาน[347] อปกเลส หรอ จตตอปกเลส 16[348] ธาต 18[349] อนทรย 22[350] ปจจย 24[ ] รป 28 [38][351] ภม 4 หรอ 31[352] โพธปกขยธรรม 37[353] มงคล 38[354] กรรมฐาน 40[355] เจตสก 52[356] จต 89 หรอ 121[357] ตณหา 108[358] เวทนา 108[359] กเลส 1500

สารบญประเภทธรรมI. ธรรมทเปนหลกใหญใจความ1. ธรรมทเปนหลกทวไป (หรอม

ขอบเขตครอบคลม)[19] ธรรม 21

[20] ธรรม 22

[21] ธรรม 23

[22] ธรรม 24

[35] ปาพจน 2[50] สจจะ 2[51] ศาสนา 2[ ] ไตรรตน [100][85] ธรรม 3[100] รตนตรย[116] ไตรสรณะ[121] สทธรรม 3[157] ปรมตถธรรม 4[204] อรยสจจ 4[206] ธรรม 42. ธรรมทเปนหลกการส าคญ*

(จดโดยสงเคราะหในอรยสจจ 4)ก. ปรญไญยธรรม และธรรมท

เกยวของ[76] ไตรลกษณ[79] ทกขตา 3[86] ธรรมนยาม 3[148] ธาต 6[216] ขนธ 5[223] นยาม 5[341] อายตนะ 12ข. ปหาตพพธรรม และธรรมทเกยว

ของ[66] กรรม 3[74] ตณหา 3[91] ปปญจธรรม 3_______________*การจดหมวดหมในทนมใชเปนการจดอยางละเอยด และไมเครงครด แตมงเพอประโยชนในการศกษาคนควาเปนส าคญ (ธรรมใน I.1 น ามาจดเขาเปนหมวดตางๆ ของ I.2 ไดดวย แตไมตองการใหซ า จงจดไวทเดยว)

[68] อกศลมล 3[135] อาสวะ 3[136] อาสวะ 4[340] ปฏจจสมปบาท 12[350] ปจจย 24ค. สจฉกาตพพธรรม และธรรมท

เกยวของ[27] นพพาน 2[43] วมตต 2[52] สข 21

[53] สข 22

[132] อตถะ 31

[133] อตถะ 32

[164] มรรค 4[165] ผล 4[310] โลกตตรธรรม 9ง . ภาเวตพพธรรม ธรรมทพง

ปฏบต (ไมจดตามล าดบจ านวน)[34] ปจจยแหงสมมาทฏฐ 2[280] บพนมตแหงมรรค 7[97] พทธโอวาท 3[124] ไตรสกขา, สกขา 3[88] บญกรยาวตถ 3[89] บญกรยาวตถ 10[36] ภาวนา 2[37] ภาวนา 4[293] มรรคมองค 8[319, 320] กศลกรรมบถ 10[352] โพธปกขยธรรม 37

– [182] สตปฏฐาน 4– [156] ปธาน 4– [213] อทธบาท 4– [258] อนทรย 5– [228] พละ 5– [281] โพชฌงค 7– [293] มรรคมองค 8

II. ธรรมส าหรบทกคน1. ธรรมเพอเปนคณสมบตของ

สปปรสชน (หรอธรรมเพอ

เสรมความเปนมนษย)[81] สจรต 3[125] อธปไตย 3[132] อตถะ หรอ อรรถ 31

[133] อตถะ หรอ อรรถ 32

[161] พรหมวหาร 4[197] อธษฐานธรรม 4[239] เบญจธรรม[229] พละ 4[237] เวสารชชกรณธรรม 5[238] ศล 5 หรอ เบญจศล[241] อาชวฏฐมกศล[287] สปปรสธรรม 71

[301] สปปรสธรรม 8[319, 320] กศลกรรมบถ 10[324] นาถกรณธรรม 102. ธรรมเพอด าเนนชวตใหงอก

งามบรรลประโยชนสข[1] กลยาณมตตตา[2] โยนโสมนสการ[3] อปปมาทะ[24] ธรรมท าใหงาม 2[25] ธรรมมอปการะมาก 2[33] ปรเยสนา 2[34] ปจจยใหเกดสมมาทฏฐ 2[37] ภาวนา 4[65] อปญญาตธรรม 2[71] โกศล 3[93] ปญญา 3[128] อปณณกปฏปทา 3[140] จกร 4[179] วฒ หรอ วฒธรรม 4[191] สมปรายกตถฯ 4[201] วฒนมข 6[213] อทธบาท 4[229] พละ 4[231] พหสตมองค 5[237] เวสารชชกรณธรรม 5[249] อรยวฑฒ 5[267] ภพพตาธรรม 6

18

[269] เวปลลธรรม 6[280] บพนมตแหงมรรค 7[292] อรยทรพย 7[325] บารม 10[353] มงคล 383. ธรรมเพอพจารณาเตอนสตม

ใหประมาท[83] เทวทต 3[ ] เทวทต 4 [150][84] เทวทต 5[150] นมต 4[234] มาร 5[247] อภณหปจจเวกขณ 5[250] อายวฒนธรรม 5[296] โลกธรรม 8

III .ธรรมเพอความดงามแหงสงคม

1. ธรรมเพอสงเสรมชวตทดรวมกน

[11] ทาน 21

[12] ทาน 22

[23] ธรรมคมครองโลก 2[29] บคคลหาไดยาก 2[30] บชา 2[31] ปฏสนถาร 2[42] ฤทธ 2[44] เวปลละ 2[49] สงคหะ 2[123] สปปรสบญญต 3[139] ฆราวาสธรรม 4[186] สงคหวตถ 4[261] คารวะ 6[273] สารณยธรรม 6[300] สปปรสทาน 82. ธรรมเพอปกครอง คอจดและ

คมครองชวตทดรวมกน[125] อธปไตย 3[161] พรหมวหาร 4[186] สงคหวตถ 4[187] ราชสงคหวตถ 4[196] อคต 4[230] พละ 5 ของพระมหากษตรย

[289] อปรหานยธรรม 71

[326] ราชธรรม 10[327] วตถประสงคในการบญญต

พระวนย 10[339] จกรวรรดวตร 12

IV.ธรรมส าหรบคฤหสถหรอผ ครองเรอน

1. ธรรมเพอชวตครอบครว[90] บตร 3[131] อคค 32

[138] กลจรฏฐตธรรม 4[139] ฆราวาสธรรม 4[183] สมชวธรรม 4[282] ภรรยา 72 . ธรรมเพอความสมพนธใน

สงคม[131] อคค 32

[139] ฆราวาสธรรม 4[158] ประมาณ 4[168] มตรเทยม 4[169] มตรแท 4[265] ทศ 6[278] กลยาณมตรธรรม 73 . ธรรมเพอความอย ดทาง

เศรษฐกจ[95] ปาปณกธรรม 3[ ] การจดสรรทรพยใช 4 [163][144] ทฏฐธมมกตถฯ 4[159] ปจจย 4[163] โภควภาค 4[192] สขของคฤหสถ 4[ ] ประโยชนจากทรพย 5 [232][232] โภคอาทยะ 5[316] กามโภค 104. ธรรมทคฤหสถพงหลกเวน[137] กรรมกเลส 4[168] มตรเทยม 4[196] อคต 4[199] อบายมข 4[200] อบายมข 6[245] อนนตรยกรรม 5

V. ธรรมส าหรบอบาสก คอ ผใกลชดศาสนา

1. ธรรมทพงม พงปฏบต[88] บญกรยาวตถ 3[89] บญกรยาวตถ 10[123] สปปรสบญญต 3[181] ศรทธา 4[ ] สมบตของอบาสก 5 [259][240] ศล 8[241] อาชวฏฐมกศล[242] ศล 10[249] อรยวฑฒ 5[259] อบาสกธรรม 5[260] อบาสกธรรม 7[301] สปปรสธรรม 8[ ] อโบสถศล [240]2. ธรรมทพงหลกเวน[235] วณชชา 5[275] อภฐาน 63. ธรรมทพงทราบเพอเสรมการ

ปฏบต[32] ปธาน 2[33] ปรเยสนา 2[114] สมบต 31

[115] ทานสมบต 3[126] อนตตรยะ 3[127] อนตตรยะ 6[143] ทกขณาวสทธ 4[190] สมปทาคณ 4[221] ธรรมสวนานสงส 5[300] สปปรสทาน 8[ ] อโบสถศล [240]

VI. ธรรมส าหรบภกษสงฆ1. ธรรมเพอความดงามในฐาน

เปนภกษ[26] ธระ 2[159] ปจจย 4[160] ปารสทธศล 4[175] วบต 41

[202] อปสเสนธรรม 4[203] อรยวงศ 4[210] อนตรายของภกษใหม 4

19

[222] นวกภกขธรรม 5[227] พร 5[242] ศล 10[243] สงวร 5[ ] องคแหงภกษใหม 5 [222][247] อภณหปจจเวกขณ 5[248] ปพพชตอภณหปจจเวกขณ 10[283] เมถนสงโยค 7[291] อปรหานยธรรม 73

[342] ธดงค 132. ธรรมเพอความดงามในฐาน

เปนสมาชกแหงสงฆ[211] อาจารย 4[251] อาวาสกธรรม 51

[252] อาวาสกธรรม 52

[253] อาวาสกธรรม 53

[254] อาวาสกธรรม 54

[255] อาวาสกธรรม 55

[256] อาวาสกธรรม 56

[257] อาวาสกธรรม 57

[261] คารวะ หรอ คารวตา 6[273] สารณยธรรม 6[290] อปรหานยธรรม 72

[314] กถาวตถ 10[322] เถรธรรม 10[324] นาถกรณธรรม 10[327] วตถประสงคในการบญญต

พระวนย 103. ธรรมเพอความดงาม ความ

ส าเรจในฐานเปนผสงสอน[17] เทศนา 21

[18] เทศนา 22

[155] ปฏสมภทา 4[158] ประมาณ 4[172] ลลาการสอน 4[219] ธรรมเทสกธรรม 5[231] พหสตมองค 5[ ] องคแหงธรรมกถก 5 [219][246] อนปพพกถา 5[278] กลยาณมตรธรรม 7

VII. สภาวธรรม: ธรรมดาและธรรมชาต

1. ธรรมดา หรอ กฎธรรมชาต[4] กรรม 2[66] กรรม 3[76] ไตรลกษณ[86] ธรรมนยาม 3[105] วฏฏะ 3[117] สงขตลกษณะ 3[118] อสงขตลกษณะ 3[145] ธรรมสมาทาน 4[176] วบต 42

[177] สมบต 4[223] นยาม 5[338] กรรม 12[340] ปฏจจสมปบาท 12[343] กจ หรอ วญญาณกจ 14[350] ปจจย 242. สภาวะอนพงรตามทเปน[6] กามคณ 5[16] ทกข 2[19] ธรรม 21

[20] ธรรม 22

[21] ธรรม 23

[22] ธรรม 24

[28] บญญต 2[38] รป 21, 28[39] มหาภต 4[40] อปาทารป 24[41] รป 22

[48] สงขาร 2[50] สจจะ 2[52] สข 21

[53] สข 22

[77] ทวาร 3[78] ทวาร 6[79] ทกขตา 3[85] ธรรม 3[102] โลก 31

[110] เวทนา 2[111] เวทนา 3[112] เวทนา 5[113] เวทนา 6[119] สงขาร 31

[120] สงขาร 32

[129] อภสงขาร 3[146] ธาต 4[148] ธาต 6[157] ปรมตถธรรม 4[185] สงขาร 4[204] อรยสจจ 4 (ขอท 1)[206] ธรรม 4 (ขอท 1)[212] อาหาร 4[216] ขนธ 5[263] เจตนา 6[266] ปยรป สาตรป 6 × 10[268] วญญาณ 6[271] สญญา 6[272] สมผส 6[276] อายตนะภายใน 6[277] อายตนะภายนอก 6[341] อายตนะ 12[348] ธาต 18[349] อนทรย 22[355] เจตสก 52[356] จต 89 หรอ 121[358] เวทนา 1083. สภาวะเนองดวยระดบชวตจต

ใจของสตว[82] เทพ 3[98] ภพ 3[103] โลก 32

[104] โลก 33

[162] ภม 4[171] โยน 4[198] อบาย 4[207] อรป 4[244] สทธาวาส 5[270] สวรรค 6[284] วญญาณฐต 7[312] สตตาวาส 9[ ] พรหมโลก 16 [351][ ] รปพรหม 16 [351][351] ภม 4 หรอ 314. สภาวะอนเปนโทษ อกศล-

ธรรมอนพงละ[5] กาม 2 (ขอท 1)[13] ทฏฐ 2

20

[14] ทฏฐ 3[68] อกศลมล 3[70] อกศลวตก 3[74] ตณหา 3[80] ทจรต 3[91] ปปญจะ 3[130] อคค 31

[135] อาสวะ 3[136] อาสวะ 4[137] กรรมกเลส 4[170] โยคะ 4[178] วปลลาส 4[196] อคต 4[204] อรยสจจ 4 (ขอท 2)[206] ธรรม 4 (ขอท 2)[208] อวชชา 4[209] อวชชา 8[214] อปาทาน 4[215] โอฆะ 4[225] นวรณ 5[233] มจฉรยะ 5[264] ตณหา 6[288] อนสย 7[308] มละ 9[309] มานะ 9[318] กเลส 10[321] อกศลกรรมบถ 10[329] สงโยชน 101

[330] สงโยชน 102

[334] มจฉตตะ 10[337] อนตคาหกทฏฐ 10[347] อปกเลส 16[357] ตณหา 108[359] กเลส 1500

VIII. ปฏปตตธรรม1. หลก วธการ ขอปฏบต อปกรณ

และคณสมบต ทเกอหนนการปฏบต

[1] กลยาณมตตตา[2] โยนโสมนสการ[3] อปปมาทะ[ ] กรรมฐาน 2 [36]

[7] ฌาน 2[34] ปจจยใหเกดสมมาทฏฐ 2[36] ภาวนา 2[37] ภาวนา 4[45] สมาธ 2[46] สมาธ 31

[65] อปญญาตธรรม 2[67] กศลมล 3[69] กศลวตก 3[71] โกศล 3[73] ญาณ 32

[81] สจรต 3[87] นมต 3[88] บญกรยาวตถ 3[89] บญกรยาวตถ 10[92] ปรญญา 3[93] ปญญา 3[99] ภาวนา 3[108] วรต 3[122] สนโดษ 3[124] สกขา 3[125] อธปไตย 3[128] อปณณกปฏปทา 3[ ] ไตรสกขา [124][147] ธาตกมมฏฐาน 4[149] ธาตกมมฏฐาน 6[154] ปฏปทา 4[156] ปธาน 4[160] ปารสทธศล 4[161] พรหมวหาร 4[174] วธปฏบตตอทกข–สข 4[182] สตปฏฐาน 4[184] สมาธภาวนา 4[189] สมปชญญะ 4[193] โสตาปตตยงคะ 41

[194] โสตาปตตยงคะ 42

[195] โสตาปตตยงคะ 43

[197] อธษฐานธรรม 4[202] อปสเสนธรรม 4[204] อรยสจจ 4 (โดยเฉพาะขอท 4)[205] กจในอรยสจจ 4[206] ธรรม 4 (ขอท 4)[207] อรป 4

[ ] อปปมญญา 4 [161][213] อทธบาท 4[220] ธรรมสมาธ 5[226] ปต 5[228] พละ 5[243] สงวร 5[249] อรยวฑฒ 5[258] อนทรย 5[262] จรต หรอ จรยา 6[267] ภพพตาธรรม 6[269] เวปลลธรรม 6[280] บพนมตแหงมรรค 7[281] โพชฌงค 7[285] วสทธ 7[286] สปปายะ 7[291] อปรหานยธรรม 73

[293] มรรคมองค 8[303] พทธคณ 9[304] พทธคณ 2[305] พทธคณ 3[306] ธรรมคณ 6[307] สงฆคณ 9[311] วปสสนาญาณ 9[315] กสณ 10[325] บารม 10[331] สญญา 10[333] สมมตตะ 10[335] อนสต 10[336] อสภะ 10[342] ธดงค 13[344] จรณะ 15[345] ญาณ 16[346] อานาปานสต 16 ฐาน[352] โพธปกขยธรรม 37[353] มงคล 38[354] กรรมฐาน 402. ผลส าเรจของการปฏบตธรรม

และเครองก าหนดผลในการปฏบต

[8] ฌาน 2 ประเภท[9] ฌาน 4, 5[10] ฌาน 8[27] นพพาน 2

21

[43] วมตต 2[54] สทธ 2[72] ญาณ 31

[ ] ปหาน 3 [224][94] ปาฏหารย 3[106] วชชา 3[107] วโมกข 3[109] วเวก 3[155] ปฏสมภทา 4[164] มรรค 4[165] ผล 4[204] อรยสจจ 4 (ขอท 3)[206] ธรรม 4 (ขอท 3)[224] นโรธ 5[ ] ปหาน 5 [224][236] วมตต 5[274] อภญญา 6[297] วชชา 8[298] วโมกข 8[299] สมาบต 8[310] โลกตตรธรรม 9[313] อนบพพวหาร 9[328] วปสสนปกเลส 103. บคคลผ บรรลผลแหงการ

ปฏบต[55] อรยบคคล 2[56] อรยบคคล 4[57] อรยบคคล 8[58] โสดาบน 3[59] สกาทาคาม 3, 5[60] อนาคาม 5[61] อรหนต 2[62] อรหนต 4, 5, 60[63] อรยบคคล 7

IX. พระพทธศาสนา1. หลกศาสนา[17] เทศนา 21

[18] เทศนา 22

[26] ธระ 2[35] ปาพจน 2[50] สจจะ 2[51] สาสน หรอ ศาสนา 2

[64] อตถะ 2[75] ไตรปฎก[97] พทธโอวาท 3[100] รตนตรย[116] สรณะ 3 หรอ ไตรสรณะ[121] สทธรรม 3[134] อาการทพระพทธเจาทรงสงสอน 3[ ] โอวาทของพระพทธเจา 3 [97][151] บรษท 41

[152] บรษท 42

[166] มหาปเทส 41 (พระสตร)[167] มหาปเทส 42 (พระวนย)[218] ธรรมขนธ 5[246] อนปพพกถา 5[294] หลกก าหนดธรรมวนย 8[295] หลกก าหนดธรรมวนย 7[302] นวงคสตถศาสน[317] กาลามสตรกงขานยฐาน 10[332] สทธรรม 102. ศาสนคณ[94] ปาฏหารย 3[96] พทธจรยา 3[126] อนตตรยะ 3[127] อนตตรยะ 6[134] อาการทพระพทธเจาทรงสงสอน 3[141] เจดย 4[142] ถปารหบคคล 4[180] เวสารชชญาณ 4[188] สงเวชนยสถาน 4[217] จกข 5[303] พทธคณ 9[304] พทธคณ 2[305] พทธคณ 3[306] ธรรมคณ 6[307] สงฆคณ 9[323] ทศพลญาณ3. ความเชอและการปฏบตนอก

หลกพทธศาสนา[13] ทฏฐ 2[14] ทฏฐ 3[15] ทสด (อนตา) 2[101] ลทธนอกพระพทธศาสนา 3[173] วรรณะ 4

X. พเศษ: ธรรมเกยวกบการศกษา*

[26] ธระ 2[34] ปจจยใหเกดสมมาทฏฐ 2[37] ภาวนา 4[43] วมตต 2[50] สจจะ 2[51] สาสน หรอ ศาสนา 2[71] โกศล 3[73] ญาณ 32

[74] ตณหา 3[76] ไตรลกษณ[93] ปญญา 3[121] สทธรรม 3[124] สกขา 3[132] อตถะ 31

[133] อตถะ 32

[134] อาการทพระพทธเจาทรงสงสอน 3[140] จกร 4[155] ปฏสมภทา 4[172] ลลาการสอน 4[179] วฒธรรม 4[189] สมปชญญะ 4[204] อรยสจจ 4[213] อทธบาท 4[216] ขนธ 5[228] พละ 5[231] พหสตมองค 5[278] กลยาณมตรธรรม 7[280] บพนมตแหงมรรค 7[281] โพชฌงค 7[293] มรรคมองค 8[304] พทธคณ 2[317] กาลามสตรกงขานยฐาน 10[324] นาถกรณธรรม 10[340] ปฏจจสมปบาท 12[341] อายตนะ 12[352] โพธปกขยธรรม 37______________*นอกจากน พงด [1], [2], [17], [18],[35], [36], [45], [46], [55], [91],[125], [156], [184], [205], [208],[218], [236], [287], [323]

ดชนคนค าตวเลขทอางหมายถงเลขล าดบขอหมวดธรรมใน [ ]

กตญาณ 73กตตา 353กตญกตเวท 29กตตตากรรม, ~วาปนกรรม 338กถาวตถ 75กถาวตถ 10 314กรรม 181, 212, 259กรรม 2 4กรรม 3 66กรรม 12 338กรรมการณปปตตะ 84กรรมกเลส 4 137กรรมฐาน 2 36กรรมฐาน 40 354กรรมฐานกบจรต 262กรรมนยาม (ด สมบต 4 ดวย) 176, 223กรรมปจจย 340กรรมภพ 340กรรมวฏฏ 105, 340กรรมวปากญาณ 323กรณา 161, 355กรณาคณ 304, 305กลน ด คนธะกวฬงการาหาร 40, 212กษตรย 173กสณ 10 315, 354กงข วหนต 221กงขาวตรณวสทธ 285กตตกมยตาฉนทะ 161กปปยะ 167กปปย เทต 300กมมสทธา 181กมมญญตา 40กมมนตา, อนากลา จ 353กมมสสกตา 247

กมมสสกตาญาณ, กมมสสกตาสทธา 181กมมาน, อนวชชาน 250กลยาณธรรม 5 239กลยาณพจน 251, 252, 253กลยาณมตร 3, 250กลยาณมตตะ 250กลยาณมตตตา 324กลยาณมตตตา 1, 34, 144กลยาณมตร 4 169กลยาณมตรธรรม 7 278กลยาณวาจา 251, 252, 253กาม 2 5กามคณ 5 6กามฉนทะ 225, 329กามตณหา 74, 204, 357กามภพ 98กามโภค 10 316กามโภคสข 4 192กามโยคะ 170กามราคะ 288, 329, 330กามโลก 104กามวตก 70กามสงวร 239กามสขลลกานโยค 15, 293กามสคตภม 7 351กามาทนวกถา 246กามาวจรจต 54 356กามาวจรภม 11 162, 351กามาวจรสวรรค 6 270, 351กามาวจรโสภณจต 24 356กามาสวะ 135, 136กามปาทาน 214กาเมสมจฉาจาร 137, 321กาเมสมจฉาจาร ปหาย ฯเปฯ 320กาเมสมจฉาจารา เวรมณ 238, 319

23

กาโมฆะ 215กาย 37, 40, 276กายกรรม 66กายกรรม 3 66, 241, 319, 320, 321กายกมมญญตา 355กายคตาสต 335กายทวาร 77, 78กายทจรต 80กายธาต 348กายปสสทธ 355กายปาคญญตา 355กายพละ 230กายภาวนา 37กายมทตา 355กายลหตา 355กายวญญต 40กายวญญาณ 266, 268, 356กายวญญาณธาต 348กายวเวก 109กายวปกาสะ 222กายสกข 63กายสงขาร 119, 120กายสมผส 266, 272กายสมผสสชาเวทนา 113, 266กายสจรต 81กายานปสสนา, กายานปสสนาสตปฏฐาน 147,

182, 346กายานปสสนาจตกกะ 346กายกทกข 16กายกเวทนา 110กายกสข 52กายนทรย 349กายชกตา 355กาล 3 340, 356, 357กาลกตะ 150กาลจาร 250กาลวบต 176กาลสมบต 177

กาลญตา 287กาลามสตรกงขานยฐาน 10 317กาเลน เทต 300กาเลน ธมมสากจฉา 353กาเลน ธมมสสวน 353ก าลง 5 ของพระมหากษตรย 230กงกรณเยส ทกขตา 324กจ 14 (ของวญญาณ) 343กจ (ของกรรม) 338กจของสงฆ 290กจจญาณ 73กจในอรยสจจ 4 205กรยาจต 20 356กรยาจตต 356กเลส 10 318กเลส 1500 359กเลสกาม 5กเลสปรนพพาน 27กเลสมาร 234กเลสวฏฏ 105, 340กเลสวตถ 10 318กกกจจะ 225, 355กมภณฑ 270กมภลภย 210กลจรฏฐตธรรม 4 138กลมจฉรยะ 233, 257กลสตร 289กเวร 270กศล 1, 2, 65, 317กศลกรรม 4กศลกรรมบถ 10 (ยอ) 319กศลกรรมบถ 10 (สมบรณ) 320กศลจต 21 (37) 356กศลธรรม 85กศลมล 3 4, 67กศลวตก 3 69กศลวบากอเหตกจต 8 356กสลธมมานโยค 2

24

กสลสสปสมปทา 97เกสปตตยสตร 317เกยจครานการงาน 200โกธะ 308, 347โกลงโกละ 58โกศล 3 71

ขณกสมาธ 46ขณกาปต 226ขลปจฉาภตตกงคะ 342ขดเกลา 251ขตตยะ 173, 339ขตตยบรษท 152ขนต 24, 139, 325, 326, 353ขนตสงวร 243ขนต จ 353ขนธ 5 216ขนธกะ 75ขนธปรนพพาน 27ขนธมาร 234ขนธวนมต 216ขปปาภา 154ขณาสวปฏญญา 180ขททกนกาย 75ขททกปาฐะ 75ขททกาปต 226เขตสมบต 115เขม 353

คณาปเทส 166คต 5 351คตวบต 176คตสมบต 177คนเจบไข 255คนชวนฉบหาย 168คนดแตพด 168คนธรรพ 270คนงาน 265

คนปอกลอก 168คนรบใช 265คนหวประจบ 168คบคนชว 200คร 278ครกกรรม 338ครกรณ 273ครอาจารย 265คฤหสถ 265คหบดบรษท 152คหปตคค 131คนถธระ 26คนธะ 6, 40, 266, 277คนธตณหา 264, 266คนธธาต 348คนธวจาร 266คนธวตก 266คนธสญเจตนา 263, 266คนธสญญา 266, 271คมภรจ กถ กตตา 278คาถา 302คารวะ หรอ คารวตา 6 261คารโว จ 353คลานปจจยเภสชบรขาร 159, 203คลานสตปปาทกะ 255คหปธาน 32คหสข 4 192คณบทของนพพาน 306คณาตเรกสมปทา 190เคยย 302เคหสต 358โคจรรป 5 40โคจรสปปายะ 286โคจรสมปชญญะ 189โคตรภญาณ 345

ฆราวาสธรรม 4 139ฆานะ 40, 266, 276

25

ฆานทวาร 78ฆานธาต 348ฆานวญญาณ 266, 268, 356ฆานวญญาณธาต 348ฆานสมผส 266, 272ฆานสมผสสชาเวทนา 113, 266ฆานนทรย 349ฆายนะ 343โฆษประมาณ 158โฆสปปมาณกา 158

จตตถฌาน 9จตตถฌานภม 3, 7 351จตตถชฌานกสลจตต 356จตตถจ นธาเปย 163จตธาตววฏฐาน 147, 354จตรพธพร 227จตโลกบาล 270จรณะ 15 344จรต หรอ จรยา 6 262จรยา 3 ด พทธจรยา 3จรยาปฎก 75จกกวตตสตร 339จกข 40, 266, 276จกข 5 217จกขทวาร 78จกขธาต 348จกขนทรย 349จกขมา 95จกขวญญาณ 267, 268, 356จกขวญญาณธาต 348จกขสมผส 266, 272จกขสมผสสชาเวทนา 113, 266จกร 4 140จกรพรรด 142, 287, 339จกรวรรดวตร 5, 12 339จาคะ 67, 139, 183, 197, 249, 292จาคสมปทา 191, 229

จาคานสต 335จาตมหาราชกา 270, 351จต 37, 124, 157, 216จต 89, 121 356จตตะ 213จตตกมมญญตา 355จตตนยาม 223จตตปสสทธ 355จตตปาคญญตา 355จตตภาวนา 37จตตมสส ปสทต 221จตตมทตา 355จตตลหตา 355จตตวเวก 109จตตวปลาส 178จตตวสทธ 285จตตสมบต 115จตตสงขาร 119, 120จตตอปกเลส 16 347จตต น กมปต 353จตตานปสสนา, จตตานปสสาสตปฏฐาน 182, 346จตตานปสสนาจตกกะ 346จตตชกตา 355จนตามยปญญา 93จวร 159จวรปฏสงยตต 342จวรสนโดษ 203จต 343จตปปาตญาณ 106, 323จลลวรรค 75จฬนทเทส 75เจดย 289เจดย 4 141เจตนา 355เจตนา 6 263เจตนากาย 263เจตนาสมปทา 190เจตสก 157, 216

26

เจตสก 52 355เจตสกทกข 16เจตสกเวทนา 110เจตสกสข 52เจโตปรยญาณ 274, 297เจโตวมตต 43, 252โจรภรยา 282

ฉกามาพจรสวรรค 270ฉฬภญญะ 62ฉนทะ 37, 213, 355ฉนทสมปทา 2, 280ฉนทาคต 196ชนกกรรม 338ชรตา 40ชราธมมตา 247ชรามรณะ 340ชลาพชะ 171ชวนะ 343ชาครยานโยค 128ชาดก 75, 302ชาตก 302ชาตรป 359ชาตรปรชตปฏคคหณา เวรมณ 242ชาตสถาน 188ชาต 340ชาตประเภท (จต) 356ชณณะ 83, 84, 150ชณณปฏสงขรณา 138ชนสาสน 302ชวหา 40, 266, 276ชวหาทวาร 78ชวหาธาต 348ชวหาวญญาณ 266, 268, 356ชวหาวญญาณธาต 348ชวหาสมผส 266, 272ชวหาสมผสสชาเวทนา 113, 266ชวหนทรย 349

ชพ, ชวะ 337ชวตรป 1 40, 359ชวตนทรย 40, 349, 355

ฌาน 8ฌาน 2 7ฌาน 2 ประเภท 8 ฌาน 4 9, 227, 344ฌาน 5 (ปญจกนย) 9, 356ฌาน 8 10, 299ฌานจต 67 356ฌานปจจย 350ฌานปญจกนย 9ฌานลาภ 252, 253, 254, 322ฌานาทสงกเลสาทญาณ 323

ญาณ 328ญาณ 31 72ญาณ 32 73ญาณ 33 106ญาณ 16 345ญาณจรต 262ญาณทสสนะ 73, 184ญาณทสสนะมปรวฏฏ 3 73ญาณทสสนวสทธ 285าณวปปยตต 356ญาณสงวร 243าณสมปยตต 356าตกานจ สงคโห 353ญาตปรญญา 92ญาตตถจรยา 96ญาตพล 232ายปฏปนโน 307

ฐานาฐานญาณ 323ฐานะ 227ตสส อถตต ปายต 117

27

ดาวดงส 270, 351ดสต 270, 351ดการละเลน 200

ตตยฌาน 9ตตยฌานภม 3 351ตตยชฌานกสลจตต 356ตถาคต 143, 337ตถาคตพล 10 180ตถาคตพลญาณ 10 323ตถาคตโพธสทธา 181ตถาคตสาวก 142ตถาคตอรหนตสมมาสมพทธเจา 142ตทงคนโรธ 224ตทงคปหาน 224ตทาลมพนะ 343ตปะ 326ตโป จ 353ตรสร 188ตรณวปสสนา 285, 328ตกกเหต 317ตณหา 91, 340ตณหา 3 74, 204, 357ตณหา 6 264, 266, 357ตณหา 108 357, 359ตณหากาย 264ตณหาปณธ 107ตณหาวจรต 357ตตรมชฌตตตา 355ต าหน 252ตดการพนน 200ตดสราและของมนเมา 200ตตถายตนะ 101ตรจฉานโยน 198, 351ตรณปรญญา 92เตจวรกงคะ 342เตโชกสณ 315เตโชธาต 39, 146, 147, 148

เตวชชะ 62ไตรตรงส 270ไตรปฎก 75ไตรลกษณ 47, 76, 86, 107, 311ไตรวฏฏ 105ไตรสรณะ 116ไตรสรณคมน, ไตรสรณาคมน 116ไตรสกขา 124, 204, 293

ถมภะ 347ถนะ 318, 355ถนมทธะ 225ถปารหบคคล 4 142เถรคาถา 75/2.5เถรธรรม 10 322เถรคาถา 75/2.5เถโร รตต 322

ทตวา อตตมโน โหต 300ทท จตต ปสาเทต 300ทมะ 123, 139ทรพยจดสรรเปน 4 สวน 163ทวตตงสาการ 147ทวาร 3 77ทวาร 6 78ทวปญจวญญาณจต 348ทวห กมม ปโยชเย 163ทศชาต 325ทศบารม 325ทศพล 180ทศพลญาณ 323ทศพธราชธรรม 326ทศศล 242ทหระ 84ทกขณาวสทธ 4 143ทกขเณยโย 307ทกขไณย 259ทกขไณยบคคล 2 55

28

ทกขไณยบคคล 7 63ทกขไณยบคคล 8 57ทกขไณยคค 131ทกษณทศ 265ทนธาภา 154ทตวา อตตมโน โหต 300ทสสนะ 343ทสสนานตตรยะ 126, 127ทาน 123, 186, 229, 239, 325, 326ทาน 21 11ทาน 22 12ทานกถา 246ทานมย 88, 89ทานสมบต 3 115ทานจ 353ทายก 143ทารสงคห 353ทาสภรยา 282ทฏฐธรรมเวทนยกรรม 338ทฏฐธรรมสขวหาร 184ทฏฐธมมกตถะ 3, 132, 144ทฏฐธมมกตถประโยชน 144ทฏฐธมมกตถสงวตตนกธรรม 4 144ทฏธมมกาน อาสวาน สวราย 327ทฏฐาสวะ 137ทฏฐ 91, 288, 318, 329, 355ทฏฐ 2 13ทฏฐ 3 14ทฏคตวปปยตต 356ทฏคตสมปยตต 356ทฏนชฌานกขนตยา 317ทฏฐปปตตะ 63ทฏยา สปฏวทธา 231ทฏฐโยคะ 170ทฏฐวบต 175ทฏฐวปลาส 178ทฏฐวสทธ 285ทฏฐสมปทา 2, 280

ทฏฐสามญญตา 273ทฏ อช กโรต 221ทฏชกมม 89ทฏปาทาน 214ทฏโฐฆะ 215ทพพจกข 217, 274, 297ทพพจกขญาณ 106ทพยสมบต 114ทพพโสต 274, 297ทศ 6 200, 265ทฆนกาย 75ทสด 2 15ทกข 1, 174, 204, 205, 296, 340ทกข 2 16ทกข อรยสจจ ปรเยย 205ทกขตา 76, 107ทกขตา 3 79ทกขทกขตา 79ทกขนโรธ 204ทกขนโรเธ อาณ 208, 209ทกขนโรโธ อรยสจจ สจฉกาตพพ 205ทกขนโรธคามนยา ปฏปทาย อาณ 208, 209ทกขนโรธคามนปฏปทา 204ทกขนโรธคามน ปฏปทา อรยสจจ ภาเวตพพ 205ทกขลกษณะ 47ทกขเวทนา (ด เวทนา 5 ดวย) 111ทกขสมทย 204ทกขสมทเย อาณ 208, 209ทกขสมทโย อรยสจจ ปหาตพพ 205ทกขสหคต 356ทกขา 86ทกขานปสสนา 107ทกขนทรย 349ทกเข อาณ 208, 209ทกขา ปฏปทา ขปปาภา 154ทกขา ปฏปทา ทนธาภา 154ทคคตภย 229ทคต 351

29

ทจรต 3 80ทตยฌาน 9ทตยฌานภม 3 351ทตยชฌานกสลจตต 356ทมมงกน ปคคลาน นคคหาย 327เทพ 284, 312เทพ 3 82เทวดา (ความหมาย) 232เทวตานสต 335เทวตาพล 232เทวทต 3 83เทวทต 3, 4 150เทวทต 5 84เทวปตตมาร 234เทวโลก 103เทวสมบต 114เทศนา 21 17เทศนา 22 18เทศนา 4 17เทศนาวธ 4 172เทยวกลางคน 200โทมนส 1, 112, 340, 358โทมนสสสหคต 356โทมนสสนทรย 349โทสะ 4, 68, 318, 347, 355โทสจรต 262โทสมลจต 2 356โทสคค 130โทสาคต 196ไทยธรรมสมบต 115

ธตรฐ 270ธตา 231ธนานประทาน 339ธรรม* 35, 75, 166, 277, 294, 295, 302ธรรม 21 19

*ค าน าหนาดวย ธรรม- ถาไมม ใหดท ธมม-

ธรรม 22 20ธรรม 23 21ธรรม 24 22ธรรม 3 85ธรรม 4 206ธรรม 5 238, 239ธรรมของอบาสกปทม 259ธรรมของอบาสกรตน 259ธรรมขนธ 5 218ธรรมคณ 6 306ธรรมคมครองโลก 2 23ธรรมจรยา 10 320ธรรมจกร 188, 287ธรรมเจดย 141ธรรมฐตญาณ 285ธรรมทศนะ 255ธรรมทาน 11, 229ธรรมท าใหงาม 2 24ธรรมทพระพทธเจาเหนคณประจกษ 2 65ธรรมเทสกธรรม 5 219ธรรมธาต 348ธรรมนยาม 76, 223, 340ธรรมนยาม 3 86ธรรมบท 75ธรรมบชา 30ธรรมปฏสนถาร 31ธรรมประมาณ 158ธรรมปรเยสนา 33ธรรมเปนโลกบาล 2 23ธรรมเปนเหตใหสมหมาย 4 192ธรรมไพบลย 44ธรรมมอปการะมาก 2 25ธรรมมอปการะมาก 4 140ธรรมมอปการะมาก 7 279ธรรมมอปการะมาก 10 324ธรรมฤทธ 42ธรรมสงเคราะห 49ธรรมสมาทาน 4 145

30

ธรรมสมาธ 5 220ธรรมสวนานสงส 5 221ธรรมเสร 352ธรรมาจารย 211ธรรมาธปไตย 125, 339ธรรมาธษฐาน 17ธรรมานวต 201ธรรมารมณ 266, 277ธรรมกพล 289ธรรมการกขา 339ธมมกามตา 324ธมมกาโม 322ธมมคารวตา 261ธมมจรยา จ 353ธมมจกกปปวตตนสถาน 188ธมมตณหา 264, 266ธมมเทสนามย 89ธมมปฏสมภทา 155ธมมมจฉรยะ 233ธมมวจยะ 281ธมมวจาร 266ธมมวตก 266ธมมเวปลละ 44ธมมสงคณ 75/3ธมมสงคหะ 49ธมมสญเจตนา 263, 266ธมมสญญา 266, 271ธมมสากจฉา, กาเลน 353ธมมญตา 287ธมมปปมาณกา 158ธมมสสวน, กาเลน 353ธมมสสวนมย 89ธมมสสวนสปปายะ 286ธมมา 86ธมมาธปไตย 125, 339ธมมานธมมปฏปทา 51ธมมานธมมปฏปตต 177, 193ธมมานปสสนา, ธมมานปสสนาสตปฏฐาน 182, 346

ธมมานปสสนาจตกกะ 346ธมมานสต 335ธมมานสาร 63ธาต 4 39, 146ธาต 6 148ธาต 18 348ธาตกถา 75ธาตกมมฏฐาน 4 147ธาตกมมฏฐาน 6 149ธาตเจดย 141ธาตมนสการ 4 147, 354ธดงค 13 342ธระ 2 26

น กมมารามตา 291น ตสส อถตต ปายต 118น นททารามตา 291น ปาปมตตตา 291น ปาปจฉตา 291น ภสสารามตา 291นยเหต 317นรก 198, 351นวกภกขธรรม 5 222น วโย ปายต 118นวรหคณ 303นวสวถกา 182นวงคสตถศาสน 51, 302นวารหคณ, นวารหาทคณ 303น สงคณการามตา 291น อนตราโวสาน 291น อามสนตโร 219น อปปาโท ปายต 118นจจคตวาทตวสกทสสนา เวรมณ 242นจจคต ฯเปฯ วภสนฏานา เวรมณ 240นฏฐคเวสนา 138นตถกทฏฐ 14นตถปจจย 350นาค 270

31

นาถกรณธรรม 10 324นานตตสญญา 298นานาธาตญาณ 323นานาธมตตกญาณ 323นาม 216นามธรรม 345นามบญญต 28นามรป 340นามรปปรจเฉทญาณ 92, 345นาย 265นกนต 328นจศล 238นทเทส 75/2นนทา 296นปปรยายสทธ 54นพพาน 109, 157, 204, 216,

295, 306, 310, 311, 332นพพาน 2 27นพพานบท 352นพพานสมบต 114นพพานสจฉกรยา 353นพพทาญาณ, นพพทานปสสนาญาณ,นพพทานปสสนาญาณ 311

นมมานรด 270, 351นมต, นมตต 3 87นมต 4 150นยยานกธรรมเทศนา 180นยาม 5 223นรยะ 198, 351นรคคฬะ 187นรามสสข 53นรตตปฏสมภทา 155นโรธ 204, 205, 295นโรธ 5 224นโรธสมาบต 119, 313นโรธวาร 340นโรธสจจ 204, 340นโรธสา 331

นวรณ 5 225นวาโต จ 353นสสยปจจย 350นสสยสมปนโน 95นสสยาจารย 211นสสรณนโรธ 224นสสย 4 159นสสยสมบน 202นตตถะ 64นลกสณ 315เนกขมมะ 325เนกขมมวตก 69เนกขมมสงกปป 293เนกขมมสต 358เนกขมมานสงสกถา 246เนคมชานบท 339เนยยะ 153เนยยตถะ 64เนวสญญานาสญญายตนะ 207, 284, 298, 312เนวสานาสายตนกสลจตต 356เนวสญญานาสญญายตนภม 351เนสชชกงคะ 342โน จฏาเน นโยชเย 278

บณฑร 356บรรพชา ด บรรพชาบรรพชาจารย 211บรรพชต 289บรกรรมนมต 87บรกรรมภาวนา 99บรโภคเจดย 141บรษท 41 151บรษท 42 152บงสกลจวร 159บญญต 2, 6 28บารม 10 325บาว 265บณฑบาต 159

32

บคคล 4 153บคคลหาไดยาก 2 29บคคลาธษฐาน 17บญกรยาวตถ 3 88บญกรยาวตถ 10 89บตร 3 90บตรธดา 265บตรภรรยา 265บพการ 29บพนมตแหงมรรค 7 280บพภาคของการศกษา 34บชา 2 30เบญจกลยาณธรรม 239เบญจขนธ 216, 357เบญจธรรม 239เบญจศล 238

ปกณณกเจตสก 6 355ปกณณกอกศลเจตสก 10 355ปฏกลมนสการ 182ปฏคาหก 143ปฏฆะ 288, 329, 330ปฏฆสญญา 298ปฏฆสมปยตตจต 2 356ปฏฆสมปยตต 356ปฏจจสมปบาท 105, 120, 129, 185, 340ปฏบตบชา 30ปฏบตศาสนา 51ปฏปทา 4 154ปฏปทาญาณทสสนวสทธ 285ปฏปทานตตรยะ 126ปฏปตตสทธรรม 121ปฏปสสทธนโรธ 224ปฏภาคนมต 87ปฏภาณปฏสมภทา 155ปฏรปเทสวาสะ 140ปฏรปเทสวาโส จ 353ปฏโลมเทสนา 340

ปฏโลมปฏจจสมปบาท 340ปฏเวธสทธรรม 121ปฏสนธ 343ปฏสงขรณ 254ปฏสงขาญาณ = ปฏสงขานปสสนาญาณปฏสงขานปสสนาญาณ 311ปฏสนถาร 2 31ปฏสนถารคารวตา 261ปฏสมภทปปตตะ 62ปฏสมภทา 4 155ปฏสมภทามคค 75ปฐมฌาน 9, 284, 298ปฐมฌานภม 3 351ปฐมฌานกสลจตต 356ปฐมเทศนา 188ปฐวกสณ 315ปฐวธาต 39, 146, 147, 148ปณต เทต 300ปทปรมะ 153ปธาน 2 32ปธาน 4 156ปธานสม 355ปปญจะ, ปปญจธรรม 3 91ปมาณก 4 158ปมาทะ 347ปโยควบต 176ปโยคสมบต 177ปโยคาภสงขาร 185ปรโตโฆสะ 34ปรนมมตวสวตด 270, 351ปรมตถะ 132ปรมตถกถา 18ปรมตถเทศนา 18ปรมตถธรรม 4 157, 216, 356ปรมตถบารม 325ปรมตถสจจะ 50ปรหตปฏบต 304ประชมเนองนตย 289, 290

33

ประมาณ 4 158ประโยชนจากโภคทรพย 5 232ประสต 188ปรตถะ 133ปรมปราย 317ปราโมทย 220ปรจจาคะ 326ปรจเฉทรป 1 40, 359ปรญญา 205, 206ปรญญา 3 92ปรญไญยธรรม 206ปรณตโภช 250ปรตตสภา 351ปรตตาภา 351ปรเทวะ 340ปรนพพาน 188ปรนพพตสถาน 188ปรปจฉา 339ปรมตปานโภชนา 138ปรยตธรรม 306, 332ปรยตศาสนา 51ปรยตสทธรรม 121ปรยายทสสาว 219ปรยายสทธ 54ปรเยสนา 2 33ปรวฏฏ 3 73ปรวาร 75ปรสสารชชภย 229ปรสญตา 287ปลาสะ 347ปวเวก 294ปวเวกกถา 314ปสงสา 296ปสนนาน ภยโยภาวาย 327ปสาทรป 5 40, 359ปหาตพพธรรม 205ปหานะ 205, 206ปหาน 3 224

ปหาน 5 224ปหานปธาน 156ปหานปรญญา 92ปหานภาวนารามตา 203ปหานวนย 243ปหานสา 331ปคคาหะ 328ปงสกลกงคะ 342ปจจยปรคคหญาณ 92, 345ปจจยาการ 12 105, 340ปจจเวกขณญาณ 345ปจจตต เวทตพโพ วห 306ปจจย 4 159, 203ปจจย 24 350ปจจยนสต 342ปจจยปจจเวกขณ 243ปจจยสนนสตศล 160ปจจยสมปทา 190ปจจยใหเกดสมมาทฏฐ 2 34ปจจบน 340ปจจบนเหต 340ปจจปปนนงสญาณ 72ปจเจกพทธเจา 142ปจฉาชาตปจจย 350ปจฉมทศ 265ปญจกชฌาน 9, 356ปญจกนย 9ปญจทวาราวชชนะ 343, 348, 356ปญจมฌาน 9ปจมชฌานกสลจตต 356ปญจวญญาณฐาน 343ปา 324ปญญา 37, 67, 124, 183, 197, 204, 228,

237, 249, 251, 292, 301, 325, 346ปญญา 3 93ปญญากถา 314ปญญาขนธ 218ปญญาคณ 305, 308

34

ปญญาจกข 217ปญญาปนบญญต 28ปาปนโต ปตต 28ปญญาปยบญญต 28ปาปยตตา ปตต 28ปญญาพละ 229, 230ปญญาภาวนา 37ปญญาวมต 62, 63ปญญาวมตต 43, 252ปญญาวฒ 179ปญญาวฑฒธรรม 4 179, 193ปญญาสมปทา 191, 229ปญญนทรย 63, 349, 355ปญญนทรยเจตสก 355ปฏฐาน 75ปณฑตานจ เสวนา 353ปตตปณฑกงคะ 342ปตตานโมทนามย 89ปตตทานมย 89ปพพชตะ 150ปพพชตปธาน 32ปพพชตอภณหปจจเวกขณ 10 248ปพพชชา 123ปพพชชาจารย 211ปสสทธ 220, 281, 328ปสสาส 346ปากกาล 338ปากทานปรยาย 338ปาจตตยะ 75ปาฏบคลกทาน 12ปาฏปคคลกา ทกขณา 12ปาฏโมกข (ปาตโมกข) 75, 160, 222, 243,

252, 254, 322, 344ปาฏโมกขสงวร (ปาตโมกขสงวร) 222, 243ปาฏโมกขสงวรศล (ปาตโมกขสงวรศล) 160ปาฏหารย 3 94ปาณาตบาต 137, 321ปาณาตปาต ปหาย ฯเปฯ 320

ปาณาตปาตา เวรมณ 238, 240, 319ปาปณกธรรม 3 95ปาปณกงคะ 95ปาปมตตะ 199ปาปา, อารต วรต 353ปาปจฉา 308ปาพจน 2 35, 75ปาราชก 75ปารจรยานตตรยะ 127ปารสทธศล 4 160, 285ปาสาทโก 322ปาหเนยโย 307ปฏก 3 75ปฏกสมปทาเนน 317ปณฑปาตปฏสงยตต 342ปณฑปาตสนโดษ 203ปณฑปาตกงคะ 342ปณฑยาโลปโภชนะ 159ปตตวสย 198, 351ปตฆาต 245, 275ปยกรณ 273ปยวนาภาวตา 247ปยรป สาตรป 6 × 10 266ปยวาจา 186, 229ปโย 278ปสณ วาจ ปหาย ฯเปฯ 320ปสณาวาจา 321ปสณาย วาจาย เวรมณ 319ปตกสณ 315ปต 9, 220, 281, 328, 355ปต 5 226ปตสเขกคคตาสหต 356ปคคลปโรปรญตา 291ปคคลปญญตต 75ปคคลสปปายะ 286ปคคลญตา 287ปคคลาปเทส 166ปญญาภสงขาร 129

35

ปตตทารสส สงคโห 353ปตตสงคห 353ปถชน 345, 351ปถชนกบโลกธรรม 296ปพพเปตพล 232ปพพนตาปรนเต อาณ 209ปพพนเต อาณ 209ปพเพกตปญญตา 140ปพเพกตวาท 101ปพเพกตเหตวาท 101ปพเพ จ กตปตา 353ปพเพนวาสานสสต 274, 297ปพเพนวาสานสสตญาณ 106, 323ปรตถมทศ 265ปรสเมธ 187ปรสตตะ 40ปรสนทรย 40, 349ปเรชาตปจจย 350ปฬวกะ 336ปชนยสถาน, ปชนยวตถ 289ปชา จ ปชนยาน 353ปตมตตเภสช 159เปตตวสย 351เปตวตถ 75เปยยวชชะ 186, 229เปรต (ด สตตาวาส 7 ดวย) 198, 284, 351เปสลาน ภกขน ผาสวหาราย 327

ผรณาปต 226ผรสวาจา 321ผรส วาจ ปหาย ฯเปฯ 320ผรสาย วาจาย เวรมณ 319ผล 7ผล 4 165, 310, 332ผลจต 356ผลญาณ 345ผลสมงค 57ผสสะ 340, 355

ผสสะ 6 272ผสสาหาร 212ผฏสส โลกธมเมห จตต น กมปต 353ผสนะ 343โผฏฐพพะ 6, 40, 266, 277โผฏฐพพตณหา 264, 266โผฏฐพพธาต 348โผฏฐพพวจาร 266โผฏฐพพวตก 266โผฏฐพพสญเจตนา 263, 266โผฏฐพพสญญา 266, 271

พนน 200พยาธตะ 83, 84, 150พยาธธมมตา 247พยาบาท 225, 321, 329, 347พยาบาทวตก 70พร 4, 5 227พรหม, พรหมโลก 16 284, 298, 351พรหมจรรย 241พรหมจกร 180พรหมจาร 250, 290พรหมปารสชชา 351พรหมปโรหตา 351พรหมโลก 103พรหมวหาร 4 161, 227พระเจาจกรพรรด 142, 287, 339พระธรรม* 100, 116พระพทธเจา 100, 116, 142, 287, 290, 337พระพทธรป 141พระสงฆ 100, 116, 265พรหมจรยจ 353พราหมณ 173พราหมณคฤหบด 339พราหมณบรษท 152

*ค าน าหนาดวย พระ ถาไมมในทน ใหตดค าวา พระออก แลวดในต าแหนงของค านนๆ

36

พละ 227พละ 4 229พละ 5 228, 352พละ 5 ของพระมหากษตรย 230พลกาย 339พล 289พล 5 232พหการธรรม 4 140พหการธรรม 7 292พหการธรรม 10 324พหลกรรม 338พหสสตา 231พหสสโต 322พหสต 231, 251, 252, 253, 254พหสตมองค 5 231พฒนา 37พาลาน, อเสวนา จ 353พาหาพละ 230พาหรายตนะ 6 277พาหสจจ 324พาหสจจะ 237, 292พาหสจจจ 353พชนยาม 223พทธ ด พระพทธเจาพทธกจ 304พทธคารวตา 261พทธคณ 2 304พทธคณ 3 305พทธคณ 9 303พทธจรยา 3 96พทธจกข 217พทธเจดย 4 141พทธบญญต 290พทธภาวะ 304พทธรป 141พทธลลาในการสอน 4 172พทธวงส 75พทธวจนะ 302

พทธโอวาท 3 97พทธตถจรยา 96พทธานมต 201พทธานสต 335พทธาปเทส 166พทธจรต 262พทโธ 303เพยรของคฤหสถ, ความ 32เพยรของบรรพชต, ความ 32แพศย 173โพชฌงค 7 281, 352โพธปกขยธรรม 37 51, 352ไพบลย 2 44

ภควา 303ภคนภรยา 282ภพ (ด วโมกข ดวย) 340ภพ 3 98ภยญาณ, ภยตปฏฐานญาณ 311ภยาคต 196ภรรยา 265ภรรยา 7 282ภวจกร 105, 340ภวตณหา 74, 204, 206, 357ภวโยคะ 170ภวราคะ 288, 330ภวงคะ 343ภวาสวะ 135, 136ภโวฆะ 215ภงคญาณ, ภงคานปสสนาญาณ 311ภพพตาธรรม 6 267ภพพรปตาย 317ภย 5 229ภสสปรยนตะ 222ภสสสปปายะ 286ภาวนา 205, 206ภาวนา 2 36ภาวนา 3 99

37

ภาวนา 4 37ภาวนาปธาน 156ภาวนามยปญญา 93ภาวนามย 88, 89ภาวนโย 278ภาวรป 2 40, 359ภาวต 4 37ภาวตกาย 37ภาวตจต 37ภาวตปญญา 37ภาวตศล 37ภาวตตต 280ภาเวตพพธรรม 36, 206ภกขนวภงค 75/1กภกขวภงค 75/1กภกขอปรหานยธรรม 71 290ภกขอปรหานยธรรม 72 291ภกษณบรษท 151ภกษบรษท 151ภตกสณ 4 315ภตรป 38, 39, 146ภม 284ภม 4 162ภม 4, 31 351ภมประเภท (จต) 356เภสช 159, 203โภคะ 227โภคพละ 230โภควภาค 4 163โภคสข 192โภคอาทยะ, โภคาทยะ 5 232โภชนสปปายะ 286โภชเนมตตญตา 128

มงคล 259มงคล 38 353มตะ 83, 84, 150มทะ 347

มนสานเปกขตา 231มนสการ 355มนายตนะ 356มนนทรย 349, 356มนษย 284, 298, 351มนษยธรรม 238มนษยโลก 103มนษยสมบต 114มโน (ด ปยรป สาตรป ดวย) 276, 356มโนกรรม 66มโนกรรม 3 319, 320, 321มโนทวาร 77, 78มโนทวาราวชชนะ 343มโนทวาราวชชน 356มโนทจรต 80มโนธาต 348มโนมยทธ 297มโนวญญาณ 266, 268มโนวญญาณธาต 348มโนสงขาร 120มโนสญเจตนาหาร 212มโนสมผส 266, 272มโนสมผสสชาเวทนา 113, 266มโนสจรต 81มรณะ 340มรณธมมตา 247มรณภย 229มรณสต 335มรรค 7, 204, 205, 241มรรค 4 164, 310, 332มรรคปจจย 350มรรคภาวนา 352มรรคมองค 8 293, 352มรรคสมงค 57มละ 9 308มหากรยาจต 8 356มหากศลจต 8 356มหานทเทส 75

38

มหาปกรณ 75มหาปเทส 41 166มหาปเทส 42 167มหาพรหมา 351มหาภต 4 38, 39, 146มหาภตรป 4 39, 359มหายญ 5 187มหาราช 4 270มหาวรรค 75มหาวบาก 8 356มหาวบากจต 8 356มหาวภงค 75/1กมหาสงฆ 254, 255มกขะ 308, 347มกนอย 294มคคจต 4 356มคคญาณ 345มคคสมงค (ด มรรคสมงค)มคคงคะ 293มคคามคคญาณทสสนวสทธ 285, 328มงสจกข 217มงสวณชชา 235มจจมาร 234มจฉรยะ 308, 330, 347, 355มจฉรยะ 5 233, 257มชชปานา จ สโม 353มชชวณชชา 235มชฌมนกาย 75มชฌมาปฏปทา 15, 204, 293มตตญตา 287มททวะ 326มนทกมาร 84มาฆบชา 97มาตาปตอปฏฐาน 123มาตาปตอปฏาน 353มาตาภรยา 282มาตฆาต 245, 275มานะ 91, 288, 318, 329, 330, 347, 355

มานะ 9 309มานส 356มายา 308, 347มาร 5 234มารดาบดา 265มาลาคนธ ฯเปฯ วภสนฏานา เวรมณ 242มา อนสสเวน ฯเปฯ 317มคปกษ 339มจฉตตะ 10 334มจฉากมมนตะ 334มจฉาญาณ 334มจฉาทฏฐ 34, 308, 321, 334มจฉาวณชชา 5 235มจฉาวาจา 334มจฉาวายามะ 334มจฉาวมตต 334มจฉาสต 334มจฉาสมาธ 334มจฉาสงกปปะ 334มจฉาอาชวะ 334มตรเทยม 4 168มตรแท 4 169มตรแนะประโยชน 169มตรปฏรปก 4 168มตรมน าใจ 169มตรรวมสขรวมทกข 169มตรสหาย 265มตรอปการะ 169มทธะ 355มญจตกมยตาญาณ 311มทตา 161, 355มทตา 40มสาวาท 137, 308, 321มสาวาท ปหาย ฯเปฯ 320มสาวาทา เวรมณ 238, 240, 319มล 2 340มลเหตแหงการบญญตพระวนย 10 327เมตตา 67, 161, 325

39

เมตตากายกรรม 273เมตตามโนกรรม 273เมตตาและกรณา 239เมตตาวจกรรม 273เมถนสงโยค 7 283โมมหจต 2 356โมหะ 4, 68, 318, 355โมหจรต 262โมหมลจต 2 356โมหคค 130โมหาคต 196

ยกยอง 256, 257ยถาภตญาณ 285ยถาพลสนโดษ 122ยถาลาภสนโดษ 122ยถาสนถตกงคะ 342ยถาสารปปสนโดษ 122ยมก 75ยส 296ยกษ 270ยามา 270, 351โยคะ 4 170โยคพหโล 269โยน 4 171โยนโสมนสการ 2, 34, 179, 193โยนโสมนสการสมปทา 280

รส, รสะ 6, 40, 266, 277รสตณหา 264, 266รสธาต 348รสวจาร 266รสวตก 266รสสญเจตนา 263, 266รสสญญา 266, 271รตต 322รตนตรย 100, 116ราคจรต 262

ราคคค 130ราชธรรม 10 326ราชพล 232ราชสงคหวตถ 4 187รกขมลเสนาสนะ 159รกขมลกงคะ 342รป, รปะ 6, 40, 157, 216, 266, 277, 298รป 21, 28 38รป 22 41รป 28 38รปขนธ 216รปฌาน 4 7, 8, 9, 10, 299, 313รปตณหา 264, 266รปธรรม 19, 345รปธาต 348รปประมาณ 158รปพรหม 16 351รปภพ 98รปราคะ 329รปรป 18 359รปโลก 103รปวจาร 266รปวตก 266รปวบาก 5 343รปสญเจตนา 263, 266รปสญญา 266, 271รปปปมาณกา 158รปสส กมมตา 40รปสส ชรตา 40รปสส มทตา 40รปสส ลหตา 40รปสส สนตต 40รปสส อนจจตา 40รปสส อปจย 40รปาวจร 8รปาวจรกรยาจต 5 356รปาวจรกสลจต 5 356รปาวจรจต 15 356

40

รปาวจรภม 16 162, 351รปาวจรวบากจต 5 356รปาวจรสมาธ 99รปโน ธมมา 19ฤทธ 2 42

ลหตา 40ลกขณรป 4 40, 359ลกขณปนชฌาน 7ลกษณะตดสนธรรมวนย 7 295ลกษณะตดสนธรรมวนย 8 294ลทธนอกพทธศาสนา 3 101ลาภ 296ลาภมจฉรยะ 233, 257ลาภานตตรยะ 127ลลาการสอน 4 172ลขประมาณ 158ลขปปมาณกา 158เลอมใส 256โลก (เทยง ไมเทยง ฯลฯ) 337โลก 31 102โลก 32 103โลก 33 104โลกธรรม 8 296โลกธมเมห 353โลกนาถ 304โลกบาล 4 270โลกบาลธรรม 2 23โลกวท 303โลกตถจรยา 96โลกาธปไตย 125โลกยญาณ 345โลกยธรรม 20โลกยภม 162, 351โลกยอภญญา 63, 274โลกตตรกศลจต 4 (20) 356โลกตตรจต 8 (40) 356โลกตตรญาณ 345

โลกตตรธรรม 20, 306โลกตตรธรรม 9, 46 310, 332โลกตตรภม 162, 351โลกตตรวบากจต 4 (20) 356โลภะ 4, 68, 318, 355, 359โลภมลจต 8 356โลหตกะ 336โลหตกสณ 315โลหตปบาท 245, 275

วจนกขโม 278วจสา ปรจตา 231วจกรรม 66วจกรรม 4 241, 319, 320, 321วจทวาร 77วจทจรต 80วจบรม 168วจวญญต 40วจสงขาร 119, 120วจสจรต 81วณชชา 5 235วธกาภรยา 282วรรณะ 227, 248วรรณะ 4 173วรรณกสณ 4 315วโย ปายต 117วสวตด 270วชชอปรหานยธรรม 7 289วฏฏะ 3 104, 340วฑฒ หรอ วฒ หรอ วฒ 5 249วฒนมข 6 201วณณะ 227, 277วณณมจรยะ 233, 257วตตา จ 278วตถกาม 5วตถประสงคการบญญตวนย 10 327วตถสมปทา 190วตรปฏบต 251

41

วาจา, สภาสตา จ ยา 353วาจาเปยยะ 187วาชเปยะ 187วาโยกสณ 315วาโยธาต 39, 146, 147, 148วกขมภนนโรธ 224วกขมภนปหาน 224วกขายตกะ 336วกขตตกะ 336วการรป 3, 5 40, 359วกาลโภชนา เวรมณ 240วคตปจจย 350วจฉททกะ 336วจาร 9, 355วจาร 6 266วจารปตสเขกคคตาสหต 356วจกจฉา 225, 288, 318, 329, 330, 355วจกจฉาสมปยตต 356วเจยย เทต 300วชชมานบญญต 28วชชา 3 106วชชา 8 297วชชาจรณสมปนโน 303วชชาภาคยธรรม 36วชชามาเนนวชชมานบญญต 28วชชามาเนนอวชชมานบญญต 28วญญตรป 2 40, 359วญญาณ 340, 356วญญาณ 6 266, 268วญญาณกสณ 315วญญาณกจ 14 343วญญาณขนธ 216, 356วญญาณฐต 7 284วญญาณธาต 148, 149วญญาณปวตต, วญญาณปวตตอาการ 343วญญาณญจายตนะ 207, 284, 298, 312วาณจายตนกสลจตต 356วญญาณญจายตนภม 351

วญญาณาหาร 212วตก 9, 355วตก 6 266วตกจรต 262วตกกวจารปตสเขกคคตาสหต 356วธปฏบตตอทกข–สข 4 174วธโร 95วนย 35, 75, 166, 167, 243, 294, 295วนย 2 243วนยปฎก 75วนยานคคหาย 327วนโย จ สสกขโต 353วนปาตกะ 284, 312วนลกะ 336วบต 41 175วบต 42 176วปจตญ 153วปปยตตปจจย 350วปรณามทกขตา 79วปรตมนสการ 359วปลลาส, วปลาส 4 178วปลลาสนมต 107วปสสนา 7, 47, 346วปสสนาญาณ 9 285, 297, 311, 345วปสสนาญาณ 10 311วปสสนาธระ 26วปสสนาภาวนา 36วปสสนายานก 61วปสสนปกเลส 10 285, 328วปากจต 36 (52) 356วปากจตต 356วปากปจจย 350วปากวฏฏ 105วปากสทธา 181วปพพกะ 336วภวตณหา 74, 204, 357วภงค (วนย) 75วภงค (อภธรรม) 75

42

วมงสา 213วมานวตถ 75/2วมตตานตตรยะ 126วมตต 227, 252วมตต 2 43วมตต 5 224, 236วมตตกถา 314วมตตขนธ 218วมตตญาณทสสนกถา 314วมตตญาณทสสนขนธ 218วมตโต 322วโมกข 3 107วโมกข 8 298วรช 353วรตเจตสก 3 355วรต 3 108วราคะ 294, 295วราคะ 5 224วราคสา 331วรยะ 213, 228, 281, 325, 355วรยนสต 342วรยปฏสงยตต 342วรยพละ 229วรยสงวร 243วรยารมภ 324วรยารมภะ 2, 237, 294, 301วรยารมภกถา 314วรยนทรย 349วรปกษ 270วรฬหก 270วเวก 3 109วเวก 5 224วสมโลภสส ปหาน 339วสวณชชา 235วสงโยค 294วสยรป 4, 5 40, 359วสทธ 92วสทธ 7 285

วสทธคณ 305วสทธเทพ 82วหงสาวตก 70วฑฒธรรม 4 179, 193วฑฒธรรม, วฑฒธรรม 5 249วฒมข 201วตต เหต ภควตา 302เวทนา 340, 355เวทนา 2 110เวทนา 3 111เวทนา 5 112เวทนา 6 113, 266, 358เวทนา 108 358เวทนาขนธ 216เวทนาเจตสก 5 359เวทนานปสสนา, เวทนานปสสนาสตปฏฐาน 182, 346เวทนานปสสนาจตกกะ 346เวทลล 302เวทพหโล 269เวปลละ 2 44เวปลลธรรม 6 269เวยยากรณ 302เวยยาวจจมย 89เววณณย 248เวสสวณ 270เวสารชชะ 4 180เวสารชชกรณธรรม 5 237เวสารชชญาณ 4 180เวหปผลา 351โวฏฐพพนะ, โวฏฐปนะ 343, 356โวสสคคะ 5 224

ศรทธา 183, 237, 249, 259, 292, 301ศรทธา 4 181ศรทธาไทย 255, 256, 257ศาสนา 2 51ศษย 265ศล (ด สลวา ดวย) 37, 124, 183, 194, 201, 204,

43

227, 237, 249, 252, 253, 254, 259, 292, 324,325, 326, 346

ศล 5 238ศล 8 240ศล 8 ทงอาชวะ 241ศล 10 242ศลวบต 175ศทร 173

สกทาคามผล 165สกทาคามผลจตต 356สกทาคามมรรค 164สกทาคามมคคจตต 356สกทาคาม 56, 57, 351สกทาคาม 3, 5 59สขภรยา 282สงเคราะห 273สจตตปรโยทปน 97สต 3, 25, 228, 281, 301, 324, 355สตนทรย 349สตปฏฐาน 346สตปฏฐาน 4 182, 352สตสงวร 243สตสมปชญญะ 184, 239สทารสนโดษ 239สนธ 3 340สนทานธมมเทสนา 134สปทานจารกงคะ 342สพรหมจาร 290สมจาคา 183สมชวตา 144สมชวธรรม 4 183สมณบรษท 152สมณพราหมณ 265, 339สมณพราหมณปรปจฉา 339สมณานจ ทสสน 353สมโณ โน ครต 317สมดงสบารม 325

สมตงสบารม 325สมถะ 346สมถภาวนา 36สมถยานก 61, 63สมนนตรปจจย 350สมบต 31 114สมบต 32 115สมบต 4 177สมบตของอบาสก 5 259สมบตของอบาสก 7 260สมปญญา 183สมมตกถา 18สมมตเทพ 82สมมตเทสนา 18สมมตสจจะ 50สมสทธา 183สมสลา 183สมนตจกข 217สมาทปนา 172สมาทานวรต 108สมาธ (ด พละ 5 ดวย) 37, 124, 204, 220,

258, 281, 346สมาธ 2 45สมาธ 31 46สมาธ 32 47สมาธกถา 314สมาธขนธ 218สมาธนทรย 63, 349สมาธภาวนา 4 184สมานสขทกข 169สมานตตตา 186, 229สมาบต 8 299สมจเฉทนโรธ 224สมจเฉทปหาน 224สมจเฉทวรต 108สมตเตชนา 172สมทยวาร 340สมทย 204, 205

44

สยมภญาณ 204สรณะ 3 100, 116สรรพเมธะ 187สวนะ 343สรระ 337สวนานตตรยะ 127สวรรค 6 270สวรรคสมบต 114สวากขาโต ภควตา ธมโม 306สวาคตปาฏโมกโข 322สสงขารปรนพพาย 60สหชาตปจจย 350สเหตกกามาวจรกรยาจต 8 356สเหตกกามาวจรกศลจต 8 356สเหตกกามาวจรวบากจต 8 356สฬายตนะ 276, 340สอปาทเสสนพพาน 27สอปาทเสสบคคล 27สกกะ 270สกกายทฏฐ 329สคคกถา 246สงกเลส 33สงขตธรรม 21สงขตลกษณะ 3 117สงขตสงขาร 185สงขาเยก ฯเปฯ 202สงขาร 2 48สงขาร 31 119สงขาร 32 120สงขาร 4 185สงขารขนธ 216สงขารทกขตา 79สงขารโลก 102สงขารเปกขาญาณ 311สงเขป 4 340สงคณ 75/3สงคหะ 2 49สงคหะ 4 340

สงคหพละ 229สงคหวตถ 4 186สงคหวตถของผครองแผนดน 4 187สงคโห, าตกานจ 353สงคโห, ปตตทารสส 353สงฆคตา ทกขณา 12สงฆคารวตา 261สงฆคณ 9 307สงฆทาน 12สงฆบดร 290สงฆปรณายก 290สงฆผาสตาย 327สงฆเภท 245, 275สงฆสฏตาย 327สงฆานสต 335สงฆาปเทส 166สงยตตนกาย 75สงโยชน 7 288สงโยชน 101 164, 329สงโยชน 102 330สงวร 5 243สงวรปธาน 156สงวรวนย 5 243สงวรศล 243สงเวชนยสถาน 4 188สงสารจกร 105สงเสทชะ 171สจจะ 139, 197, 239, 325สจจะ 2 50สจจญาณ 73สจจานโลมกญาณ 311สจฉกาตพพธรรม 206สจฉกรยา 205, 206สญเจตนา 6 263, 266สญเจตนากาย 263สญญมะ 123สญญา 284, 312, 355สญญา 6 266, 271

45

สญญา 10 331สญญาขนธ 216สญญาวปลาส 178สญญาเวทยตนโรธ 119, 298, 313สตตวณชชา 235สตตกขตตงปรมะ 58สตตาวาส 9 312สตถวณชชา 235สตถา เทวมนสสาน 303สตถคารวตา 261สตถสาสน 166, 294, 295สตว 337สตวโลก 102สททะ 6, 40, 266, 277สททตณหา 264, 266สททธาต 348สททบญญต 28สททวจาร 266สททวตก 266สททสญเจตนา 263, 266สททสญญา 266, 271สทธรรม 1, 2, 34, 352สทธรรม 3 121สทธรรม 7 301, 344สทธรรม 10 332สทธมมสมนนาคโต 301สทธมมสวนะ 179, 193สทธมมฏตยา 327สทธา (ด ศรทธา ดวย) 228, 355สทธาจรต 262สทธานสาร 63สทธาวมต 63สทธาสมปทา 191, 229สทธนทรย 63, 349สนดสต 270สนโดษ (ด สนตฏฐ ดวย) 65, 294สนโดษ 3, 12 122สนตต 40

สนต 197สนตบท 352สนตรณะ, สนตรณจต 343, 356สนตฏฐกถา 314สนตฏ 324สนตฏ จ 353สนตฏฐ 2, 294, 353สนตฏโ 322สนทสสนา 172สนทฏโก 306สปปาฏหารยธมมเทสนา 134สปปายะ 7 286สปปายการ 250สปปายสมปชญญะ 189สปปายมตตญ 250สปปรสกมมนโต 301สปปรสจนต 301สปปรสทาน 8 300สปปรสทาน เทต 301สปปรสทฏ 301สปปรสธรรม 71 287สปปรสธรรม 72 301สปปรสธรรม 8 301สปปรสธรรม 10 320สปปรสธมมสมนนาคโต 301สปปรสบญญต 3 123สปปรสภตต 301สปปรสมนต 301สปปรสวาโจ 301สปปรสสงเสวะ 179, 193สปปรสปสสยะ 140สพพจตตสาธารณเจตสก 7 355สพพปาปสส อกรณ 97สพพโลเก อนภรตสา 331สพพสงขาเรส อนฏสา 331สพพญตาญาณ 217สพพตถคามนปฏทาญาณ 323สพพากสลสาธารณเจตสก 4 354

46

สพเพ สงขารา ฯเปฯ 86สมปชญญะ 2, 25, 182สมปชญญะ 4 189สมปฏจฉนะ, สมปฏจฉนนะ, สมปฏจฉนนจต 343,

348, 356สมปทา 4 190สมปทาของอบาสก 260สมปทาคณ 4 190สมปยตตปจจย 350สมปรายกตถะ 3, 132สมปรายกตถสงวตตนกธรรม 4 191สมปรายกาน อาสวาน ปฏฆาตาย 327สมปหงสนา 172สมปตตวรต 108สมผปปลาปะ 321สมผปปลาป ปหาย ฯเปฯ 320สมผปปลาปา เวรมณ 319สมผส 6 268, 272สมพหลเถราปเทส, สมพหลตเถราปเทส 166สมโพธะ 295สมมสนญาณ 311, 345สมมตตะ 10 333สมมปปธาน 4 156, 352สมมากมมนตะ 293, 241, 333, 354สมมาญาณ 355สมมาทสสนะ 222, 285สมมาทฏฐ 2, 34, 293, 319, 333สมมาทฏ 319สมมาทฏโก 320สมมาปฏปทา 51สมมาปาสะ 187สมมาวาจา 293, 241, 333, 355สมมาวายามะ 293, 333สมมาวมตต 333สมมาสต 293, 333สมมาสมาธ 293, 333สมมาสงกปปะ 293, 333สมมาสมพทธเจดย 4 141

สมมาสมพทธปฏญญา 180สมมาสมพทโธ 303สมมาอาชวะ 239, 293, 241, 333, 355สสสตทฏฐ 13สสสเมธ 187สาตถกสมปชญญะ 189สาเถยยะ 308, 347สาธารณโภค 273สามเณร, สามเณร 242สามคคธรรม 289สามญญผล 4 165สามญลกษณะ, สามญลกษณ 3 76, 86สามสสข 53สาม 265สามจปฏปนโน 307สามกกงสกาธรรมเทศนา 204สายนะ 343สาระ 4 218สารณยธรรม 6 273สารมภะ 347สาราณยธรรม 6 273สาวก 142สาสน 2 51สกขต 346สกขา 3 124สกขาคารวตา 261สกขานตตรยะ 127สกขาบท 290สกขาบท 5 238สกขาปท สมาทยาม 240สงคาลกมาณพ 200สปปจ 353สล (ด ศล ดวย) 324สลกถา 246, 314สลขนธ 218สลภาวนา 37สลมย 88, 89สลวา (ด ศล ดวย) 250, 322

47

สลวสทธ 285สลสงวร 243สลสมปทา 2, 191, 229, 280, 344สลสามญญตา 273สลพพตปรามาส 329, 330สลพพตปาทาน 214สลานสต 335สสงคะ 342สหนาท 180สกขวปสสก 61, 62สข, สขะ 9, 174, 220, 227, 296, 328สข 21 52สข 22 53สขของคฤหสถ 4 192สขเวทนา (ด เวทนา ดวย) 111สขสหคต 356สขา ปฏปทา ขปปาภา 154สขา ปฏปทา ทนธาภา 154สขนทรย 112, 349สเขกคคตาสหต 356สคต 351สคโต 303สจรต 81สจ เทต 300สญญตะ 7สญญตวโมกข 107สญญตสมาธ 47สตะ 201, 249, 302สต ปรโยทเปต 221สตต 302สตตนบาต 75สตตวภงค 75สตตนตนย 330สตตนตปฎก 75สตมยปญญา 93สทสสา 351สทสส 351สทธวปสสนายานก 61

สทธาวาส 5 244, 351สทธ 2 54สปฏปนโน 307สภกณหา 284, 312, 351สภรตา 294สภาสตา จ ยา วาจา 353สรา 200สราธตตะ 199สราเมรยมชชปมาทฏานา เวรมณ 238, 240สสกาภย 210สหทมตร 4 169สตร 166เสขะ 1, 2, 55เสขปฏปทา 344เสตฆาตวรต 108เสนาสนะ 159เสนาสนปฏสงยตต 342เสนาสนสปปายะ 286เสนาสนสนโดษ 203เสนาสนะปา 290เสรธรรม 352เสวนา, ปณฑตานจ 353เสยง (ด สททะ)โสก 1, 340โสไจย 10 320โสดาบน 56, 57, 275, 351โสดาบน 3 58โสดาปตตผล 165โสดาปตตมรรค 164โสตะ 40, 266, 276โสตทวาร 78โสตธาต 348โสตวญญาณ 266, 268, 356โสตวญญาณธาต 348โสตสมผส 266, 272โสตสมผสสชาเวทนา 113, 266โสตาปตตผลจตต 356โสตาปตตมคคจตต 356

48

โสตาปตตยงคะ 41 193โสตาปตตยงคะ 42 194โสตาปตตยงคะ 43 195โสตนทรย 349โสภณจต 59 (92) 356โสภณเจตสก 25 355โสภณสาธารณเจตสก 19 355โสมนส 112, 358โสมนสสสหคต 356โสมนสสนทรย 349โสรจจะ 24โสวจสสตา 324, 353โสสานกงคะ 342โสฬสญาณ 345โสฬสวตถกอานาปานสต 346

หตวกขตตกะ 336หทย 356หทยรป 1 40, 359หทยวตถ 40หลกการแบงทรพย 4 สวน 163หลกก าหนดธรรมวนย 7 295หลกก าหนดธรรมวนย 8 294หสตปปาทจตต 356หร 23, 292, 301, 354เหฏฐมทศ 265เหตปจจย 350

อกนฏฐา 351อกรณยวณชชา 5 235อกปปยะ 167อกาลโก 306อกรยทฏฐ 14อกรยา 101อกศล 1, 2, 317อกศลกรรม 4อกศลกรรมบถ 10 321อกศลจต 12 356

อกศลจตตบาท 12 85อกศลเจตสก 14 355อกศลธรรม 85อกศลมล 3 4, 68อกศลวตก 3 70อกศลวบากจต 7 356อคต 4 196องค 12 (ปฏจจสมปบาท) 340องคคณของกลยาณมตร 7 278องคประกอบของการศกษา 34องคประกอบภายนอก 1องคประกอบภายใน 2องคมรรค 293องคแหงธรรมกถก 5 219องคแหงภกษใหม 5 222อดเรกลาภ 159อดต 340อดตเหต 340อตปปา 351อตชาตบตร 90อตถพล 232อตมานะ 347อตตงสญาณ 72อทนนาทาน 137, 321อทนนาทาน ปหาย ฯเปฯ 320อทนนาทานา เวรมณ 238, 240, 319อทกขมสขเวทนา (ด เวทนา ดวย) 111อโทสะ 4, 67, 355อธนาน ธนานปปทาน 339อธมมการปฏกเขโป 339อธมมราคสส ปหาน 339อธรรมการนเสธนา 339อธกรณสมปปาทวปสมกสโล 322อธคมสทธรรม 121อธจตตสกขา 124อธปตปจจย 350อธปไตย 3 125อธปจจสลวนตสถาปนา (ด อาธปจจสลวนตสถาปนา)

49

อธปญญาสกขา 124อธโมกข 328, 355อธศล 124, 255, 260อธษฐาน 325อธษฐาน 4 197อธษฐานธรรม 4 197อธสลสกขา 124อนณสข 192อนภชฌา 319อนภชฌาล 320อนรยปรเยสนา 33อนวชชพละ 229อนวชชสข 192อนวชชาน กมมาน 353อนญญตญญสสามตนทรย 349อนตตตา 76, 107อนตตลกษณะ 47อนตตสา 331อนตตา 86อนตตานปสสนา 107อนนตรปจจย 350อนนตรกกรรม, อนนตรยกรรม 5 245, 275อนากลา จ กมมนตา 353อนาคต 340อนาคตผล 340อนาคตงสญาณ 72อนาคามผล 165อนาคามผลจตต 356อนาคามมคคจตต 356อนาคามมรรค 164อนาคาม 56, 57อนาคาม 5 60อนกขตตธโร 269อนจจตา 40, 76, 107อนจจลกษณะ 47อนจจสา 331อนจจา 86อนจจานปสสนา 107

อนฏฐารมณ 296อนมตตะ 7อนมตตวโมกข 107อนมตตสมาธ 47อนกมปกะ 169อนชาตบตร 90อนตตร ปกเขตต โลกสส 307อนตตรยะ 3 126อนตตรยะ 6 127อนตตโร ปรสทมมสารถ 303อนทยต ปฏจจ 219อนบพพนโรธ 313อนบพพวหาร 9 313อนปปยภาณ 168อนปาทนนกรป 41อนปาทนนกสงขาร 48อนปาทนนธรรม 22อนปาทเสสนพพาน 27อนปาทเสสบคคล 27อนปพพกถ 219อนปพพกถา 5 246อนยนต 339อนรกขนาปธาน 156อนโลมญาณ 311, 345อนโลมเทศนา 340อนโลมปฏจจสมปบาท 340อนโลมปฏปทา 51อนสต 10 335, 354อนสสตานตตรยะ 127อนสสเวน 317อนสย 7 288อนสาวรย 289อนสาสนปาฏหารย 94อเนสนา 203อโนตตปปะ 318, 355อบาย 4 196, 351อบายภม 4 196, 351อบายมข 4 199

50

อบายมข 6 200, 201อปจยะ 294อปจายนมย 89อปทาน 75อปรนเต อาณ 209อปราปรยเวทนยกรรม 338อปรยาปนนภม 162อปรหานยธรรม 71 289อปรหานยธรรม 72 290อปรหานยธรรม 73 291อปณณกปฏปทา 3 128, 344อปสเสนะ, อปสเสนธรรม 4 202อปายโกศล 71อปายสหาย 168อปญญาภสงขาร 129อปปฏวาณตา ปธานสม 65อพยาบาทวตก 69อพยาบาทสงกปป 293อพยาปนนจตโต 320อพยาปาท 319อพรหมจรยา เวรมณ 240อภพพฐาน 275อภชาตบตร 90อภชฌา 321อภชฌาวสมโลภะ 347อภชจจพลง 230อภญญา 295อภญญา 6 274อภญญาเทสตธรรม 37 352อภญญายธมมเทสนา 134อภฐาน 6 275อภณหปจจเวกขณ 247อภณหปจจเวกขณ 10 248อภณห เทต 300อภธรรม 75อภธรรมนย 330อภธรรมปฎก 75อภสงขตสงขาร 185

อภสงขรณกสงขาร 185อภสงขาร 3 129อภสงขารมาร 234อภสมพทธสถาน 188อมตบท 352อมจจพละ 230อโมหะ 4, 67, 355อยส 296อโยนโสมนสการ 34อรรถ 31 132อรรถ 32 133อรรถบญญต 28อรห 303อรหตตผล 63, 165, 227อรหตตผลจตต 356อรหตตผลวมตต 333อรหตตมรรค 164อรหตตมคคจตต 356อรหนต 37, 56, 57, 289อรหนต 2 61อรหนต 4, 5, 60 62อรหนตฆาต 245, 275อรหนตสมมาสมพทธเจา 287อรยะ 351อรยกนตศล 194อรยทรพย 7 292อรยธรรม 10 320อรยบคคล 2 55อรยบคคล 4 56อรยบคคล 7 63อรยบคคล 8 57, 345อรยปรเยสนา 33อรยมรรค 10 320อรยวงศ 4 203อรยวฑฒ 5 249อรยสจจ 285อรยสจจ 4 204, 208, 209, 246อรยสจจาน ทสสน 353

51

อรยสาวกกบโลกธรรม 296อรยอฏฐงคกมรรค 1, 2, 204, 241, 293อรป 4 207, 354อรปฌาน 4 7, 10, 63, 207, 299, 313อรปธรรม 19อรปภพ 98อรปราคะ 329อรปโลก 104อรปวบาก 4 343อรปาวจร 8อรปาวจรกรยาจต 4 356อรปาวจรกศลจต 4 356อรปาวจรจต 12 356อรปาวจรภม 4 162, 351อรปาวจรวบากจต 4 356อรปนา ธมมา 19อลาภ 296อลนตา 201อโลภะ 4, 67, 355อวชาตบตร 90อวคตปจจย 350อวชชมานบญญต 28อวชชา 206, 288, 329, 330, 340อวชชา 4 208อวชชา 8 209อวชชมาเนนวชชมานบญญต 28อวชชามาเนนอวชชมานบญญต 28อวชชาโยคะ 170อวชชาสวะ 135, 136อวชโชฆะ 215อวโรธนะ 326อวหา 351อวหงสา 326อวหงสาวตก 69อวหงสาสงกปป 293อสงขตธรรม 21อสงขตธาต 1 310อสงขตลกษณะ 3 118

อสงขารปรนพพาย 60อสงขารก 356อสงสคคกถา 314อสญญภพ, อสญญสตว 312, 351อสนตฏตา กสเลส ธมเมส 65อสนตฏพหโล 269อสมภนนงคะ 342อสมโมหสมปชญญะ 189อสโลกภย 229อสภะ 10 336, 354อสภสา 331อสรกาย 198, 351อเสขะ 55อเสขธรรม 10 333อเสวนา จ พาลาน 353อโสก 353อหงสา 123อหรกะ 318, 355อเหตกกรยาจต 3 356อเหตกจต 18 356อเหตกทฏฐ 14อเหตวาท 101อเหตอปจจยวาท 101อโหสกรรม 338อกโกธะ 326อกขธตตะ 199อคค 31 130อคค 32 131อคคปารจรยา 3 131องคตตรนกาย 75อชฌตตกายตนะ 6 246, 276อชลกรณโย 307อญญถตตะ 117, 118อญญทตถหร 168อญญมญญปจจย 350อญญสมานาเจตสก 13 354อญญสตถารทเทส, อญญสตถทเทส 275อญญาตาวนทรย 349

52

อญญนทรย 349อฏฐศล 240อฏฐงคกมรรค 293อฏฐกะ 336อณฑชะ 171อตตกลมถานโยค 15, 293อตตนาถะ 304อตตวาทปาทาน 214อตตสมปทา 2, 280อตตสมมาปณธ 140อตตสมมาปณธ 353อตตหตสมบต 304อตตญตา 287อตตตถะ 133อตตา 337อตตาธปไตย 125อตตานจ ปรจ อนปหจจ 219อตตาภนเวส 107อตถะ 144, 191อตถะ 2 64อตถะ 31 132อตถะ 32 133อตถจรยา 186, 229อตถทวาร 201อตถปฏสมภทา 155อตถประมข 201อตถกขาย 169อตถญตา 287อตถปจจย 350อตถสข 192อทธา 3 340อนตคาหกทฏฐ 10 337อนตราปรนพพาย 60อนตรายของภกษสามเณรผบวชใหม 4 210อนตรายกธรรมวาทะ 180อนตา 2 15อนโตชน 339อนวตถปฏปทา 51

อปปฏวาณตา ปธานสม 65อปปฏวภตตโภค 273อปปณหตะ 7อปปณหตวโมกข 107อปปณหตสมาธ 47อปปนาภาวนา 99อปปนาสมาธ 45, 46อปปมญญา 4 161, 227, 354อปปมญญาเจตสก 2 355อปปมาณสภา 351อปปาณาภา 351อปปมาทะ 2, 3, 239อปปมาทคารวตา 261อปปมาทสมปทา 2, 280อปปมาโท จ ธมเมส 353อปปสนนาน ปสาทาย 327อปปจฉกถา 314อปปจฉตา 2, 294อพภตธมม 302อพโภกาสกงคะ 342อพยากตธรรม 85อยยาภรยา 282อสสเมธะ 187อสสาส 346อสสต สณาต 221อากปกรยา 251อาการ 12 73อาการ 20 340อาการ 32 147อาการทพระพทธเจาทรงสงสอน 3 134อาการปรวตกเกน 317อากาสกสณ 315อากาสธาต 40, 148, 149อากาสานญจายตนะ 207, 284, 298, 312อากาสานจายตนกสลจตต 356อากาสานญจายตนภม 351อากญจญญายตนะ 207, 284, 298, 312อากจายตนกสลจตต 356

53

อากญจญญายตนภม 351อาจารย 265อาจารย 4, 5 211อาจารวบต 175อาจณณกรรม 338อาชชวะ 326อาชวะ 241อาชวปารสทธ 243อาชวปารสทธศล 160อาชววบต 175อาชวฏฐมกศล 241อาชวตภย 229อาณาจกร 287อาตมน 337อาทกมมกะ 75/1กอาทพรหมจรรย 241อาทนวญาณ, อาทนวานปสสนาญาณ 311อาทนวสา 331อาเทศนาปาฏหารย 94อาธปจจะ 227อาธปจจสลวนตสถาปนา 138อานาปานสต 183, 331, 335อานาปานสต 16 ฐาน 346อาเนญชาภสงขาร 129อาโปกสณ 315อาโปธาต 39, 146, 147, 148อาพาธกะ 83, 84, 150อาภสสรา (ด สตตาวาส 9 ดวย) 284, 351อามสทาน 11อามสบชา 30อามสปฏสนถาร 31อามสปรเยสนา 33อามสไพบลย 44อามสฤทธ 42อามสเวปลละ 44อามสสงเคราะห 49อามสสงคหะ 49อายโกศล 71

อายตนะ 12 341อายตนะภายนอก 6 266, 277, 341อายตนะภายใน 6 266, 278, 341อายมข 201อาย 227อายวฒนธรรม 5 250อายสสธรรม 5 250อารต วรต ปาปา 353อารมณ 6 277อารมณ 150 359อารยธรรม 10 320อารยวฒ 5 249อารยอษฎางคกมรรค (ด อรยอฏฐงคกมรรคดวย) 1, 2

อารกขสมปทา 144อารกขา 289อารญญกงคะ 342อารมมณปจจย 350อารมมณปนชฌาน 7อารปป 4 8, 207อาโรคยะ 201อาโลกกสณ 315อาโลกพหโล 269อาวฏภย 210อาวชชนะ 343อาวาสมจฉรยะ 233, 257อาวาสสปปายะ 286อาวาสโสภณ 253อาวาสกธรรม 51 251อาวาสกธรรม 52 252อาวาสกธรรม 53 253อาวาสกธรรม 54 254อาวาสกธรรม 55 255อาวาสกธรรม 56 256อาวาสกธรรม 57 257อาสยานสยญาณ 217อาสวะ 3 135อาสวะ 4 136, 170, 215

54

อาสวกขยะ 184อาสวกขยญาณ 106, 274, 297, 323อาสนนกรรม 338อาเสวนปจจย 350อาหาร 4 212อาหารปจจย 350อาหารรป 1 40, 359อาหาเรปฏกลสญญา 354อาหเนยโย 307อาหไนยคค 131อฏฐารมณ 296อตถตตะ 40อตถนทรย 40, 349อตถธตตะ 199อตกราย 317อตป โส ภควา 303อตวตตกะ 75, 302อทธบาท 4 213, 227, 352อทธปาฏหารย 94อทธวธา, อทธวธ 274, 297อทปปจจยตา 340อทปปจจยตาปฏจจสมปปนเนส ธมเมส

อาณ 209อนทร 270อนทรย 5 228, 258, 352อนทรย 6 276อนทรย 22 349อนทรยปโรปรยตตญาณ 217, 323อนทรยปจจย 350อนทรยสงวร 128, 222, 243อนทรยสงวรศล 160อรยาบถ 182อรยาปถสปปายะ 286อศวรกรณวาท 101อสสรนมมานเหตวาท 101อสสา 308, 330, 347, 355อคคหนมต 87อคฆฏตญ 153

อจจากลนตา 227อจจาสยนมหาสยนา เวรมณ 240อจเฉททฏฐ 13อชปฏปนโน 307อฏฐานสมปทา 144อดมมงคล 353อตตรทศ 265อตตรจ ปตาเรต 269อตนยาม 223อตสปปายะ 286อทเทสกเจดย 141อทธงโสโตอกนฏฐคาม 60อทธจจะ 318, 329, 355อทธจจกกกจจะ 225อทธจจสมปยตต 356อทธมภาคยสงโยชน 5 329อทธมาตกะ 336อทยพพยญาณ = อทยพพยานปสสนาญาณอทยพพยานปสสนาญาณ 92, 311อทาน 75อทาน 302อเทศาจารย 211อบาสกธรรม 5 259อบาสกธรรม 7 260อบาสกบรษท 151อบาสกปทม 259อบาสกรตน 259อบาสกาบรษท 151อเบกขา 9, 161, 281, 325, 328, 358อเบกขาเวทนา 111, 112อเบกขาสนตรณะ 2 343อโบสถ, อโบสถศล 240อปการกะ 169อปกเลส 16 347อปฆาตกกรรม 338อปจยะ 40, 359อปจารภาวนา 99อปจารสมาธ 45, 46

55

อปธวบต 176อปธวเวก 109อปธสมบต 177อปนาหะ 347, 359อปนสย 4 202อปนสสยปจจย 350อปบารม 325อปปชชเวทนยกรรม 338อปปตตเทพ 82อปปตตภพ 340อปปาโท ปายต 117อปปฬกกรรม 338อปรมทศ 265อปสมะ 197, 295อปสมานสต 335อปสมปทาจารย 211อปหจจปรนพพาย 60อปญญาตธรรม 2 65อปฏฐาน 328อปตถมภกกรรม 338อปาทาน 340อปาทาน 4 214อปาทานขนธ 5 206อปาทารป, อปาทายรป 24 38, 40อปาทนนกรป 41อปาทนนกสงขาร 48อปาทนนธรรม 22อปายโกศล 71

อปายาส 1, 340อเปกขาสหคต 356อเปกขนทรย 349อเปกเขกคคตาสหต 356อพเพคาปต, อพเพงคาปต 226อภโตภาควมต 61, 62, 63อภยตถะ 133อมภย 210เอกเถราปเทส, เอกตเถราปเทส 166เอกพช 58เอกคคตา 9, 354เอกนตนพพทา 295เอกาสนกงคะ 342เอกภาพ 273เอเกน โภเค ภเชยย 163เอหปสสโก 306โอกกนตกาปต 226โอกาสโลก 102โอฆะ 4 215โอตตปปะ 23, 292, 301, 355โอทาตกสณ 315โอปนยโก 306โอปปาตกะ 171โอภาส 328โอรมภาคยสงโยชน 5 329โอวาทของพระพทธเจา 3 97โอวาทปาฏโมกข (โอวาทปาตโมกข) 97โอวาทาจารย 211