44
มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม ท่อพีวีซีแข็งสําหรับใช้เป็นท่อน้ําดื่ม มอก. 17– 25XX สํานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ถนนพระรามที6 กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท์ 0 2202 3300 ประกาศในราชกิจจานุเบกษาฉบับประกาศและงานทั่วไปเล่มตอนพิเศษ วันที่พุทธศักราช 25xx

มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม

มอก. 17– 25XX

สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ถนนพระรามท 6 กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2202 3300

ประกาศในราชกจจานเบกษาฉบบประกาศและงานทวไปเลมตอนพเศษ วนทพทธศกราช 25xx

Page 2: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

(2)

คณะอนกรรมการวชาการ คณะท 32/1 มาตรฐานทอพวซแขงและขอตอพวซแขง

อนกรรมการวชาการรายสาขา คณะท 32/1 มาตรฐานทอพวซแขงและขอตอพวซแขง ไดรบการแตงตงจากกรรมการวชาการรายสาขา คณะท 32 ทอพลาสตก อปกรณเชอมตอวาลวสาหรบขนสงของเหลว ใหจดทารางมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม

ประธานอนกรรมการ นายถระศกด ทองศร ผแทนกรมชลประทาน

อนกรรมการ นายทรงพล รดศพงศ ผแทนกรมวทยาศาสตรบรการ

นางกรรณการ บตรเอก นายพงษศกด ตนวระชยสกล ผแทนสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย นายสมทาย โลวณชเกยรตกล ผแทนการประปานครหลวง นายสมชย สขสนตชย นายอภชย นนทมนตร นายวฒนนท โพธทองนาค ผแทนการประปาสวนภมภาค เรออากาศเอกณรงค ภทรเลาหะ ผแทนบรษท อตสาหกรรมทอนาไทย จากด นายแสงไชย โตวเศษ นายพรเทพ ภทรกลทว ผแทนบรษท นวพลาสตกอตสาหกรรม จากด นายวนย เวชสภากล นายนาศกด ชณหจฑา ผแทนสมาคมอาเซยน ไวนล เคานซล นางสาวจราวด พพฒนาทรกล

อนกรรมการและเลขานการ นายอาศรวรรธน โพธพนธ ผแทนสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

Page 3: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

(3)

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม น ไดประกาศใชครงแรกเปนมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนา มาตรฐานเลขท มอก. 17-2514 ในราชกจจานเบกษา เลม 89 ตอนท 44 วนท 22 มนาคม พทธศกราช 2515 และมการยกเลกและกาหนดใหมเปนมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม มาตรฐานเลขท มอก. 17-2523 ในราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ เลมท 97 ตอนท 176 วนท 17 พฤศจกายน พทธศกราช 2523 และมพระราชฎกากาหนดใหผลตภณฑอตสาหกรรมทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดมตองเปนไปตามมาตรฐานและมผลบงคบใช เมอวนท 1 มกราคม พทธศกราช 2527 จากนนมการแกไขปรบปรงโดยยกเลกและกาหนดเปนมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม มาตรฐานเลขท มอก. 17-2532 ในราชกจจานเบกษา เลมท 106 ตอนท 153 วนท 14 กนยายน พทธศกราช 2532 และมผลบงคบใชเมอวนท 29 ธนวาคม พทธศกราช 2532 ตอมาไดพจารณาเหนสมควรแกไขปรบปรงมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม เพอใหทนตอการพฒนาทางวชาการและเทคโนโลยปจจบน จงไดแกไขปรบปรงโดยยกเลกมาตรฐานเดมและกาหนดมาตรฐานนขนใหม

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน กาหนดขนโดยใชขอมลภายในประเทศและเอกสารตอไปนเปนแนวทาง

ISO 1452-1:2009 Plastics piping systems for water supply and for buried and above-ground drianage and sewerage under presure – Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) – Part 1: General

ISO 1452-2:2009 Plastics piping systems for water supply and for buried and above-ground drianage and sewerage under presure – Unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U) – Part 2: Pipes

ISO 11922-1:1997 Thermoplastics pipes for the conveyance of fluids – Dimensions and tolerances – Part 1: Metric series

ISO 2505:2005 Thermoplastics pipes — Longitudinal reversion — Test method and parameters

ISO 6259-1:2015 Thermoplastics pipes — Determination of tensile properties — Part 1: General test method

ISO 6259-2:1997 Thermoplastics pipes — Determination of tensile properties — Part 2: Pipes made of unplasticized poly(vinyl chloride) (PVC-U), chlorinated poly (vinyl chloride) (PVC-C) and high-impact poly (vinyl chloride) (PVC-HI)

ISO 1167-1:2006 Thermoplastics pipes, fittings and assemblies for the conveyance of fluids -- Determination of the resistance to internal pressure — Part 1: General method

ISO 1167-2:2006 Thermoplastics pipes, fittings and assemblies for the conveyance of fluids -- Determination of the resistance to internal pressure — Part 2: Preparation of pipe test pieces

IEC 62321-5:2013 Determination of certain substances in electrotechnical products – Part 5: Cadmium, lead and chromium in polymers and electronics and cadmium and lead in metals by AAS, AFS, ICP-OES and ICP-MS

ISO 7686:2005 Plastics pipes and fittings – Determination of opacity

Page 4: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

(4)

ASTM F477-14 Standard Specification for Elastomeric Seals (Gaskets) for Joining Plastic Pipe

มอก. 1032-2534 นายาประสานทอพวซแขงและขอตอพวซแขง

Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, 22nd Edition (2012), prepared and published jointly by American Public Health Association, American Waterworks Association ans Water Pollution Control Federation

คณะกรรมการมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมไดพจารณามาตรฐานนแลว เหนสมควรเสนอรฐมนตรประกาศตามมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511

Page 5: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

(5)

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม

ฉบบท (พ.ศ. 2561) ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

พ.ศ. 2511 เรอง ยกเลกและกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม ________________________

โดยทเปนการสมควรปรบปรงมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม มาตรฐานเลขท มอก. 17-2532

อาศยอานาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมพ.ศ. 2511 ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (ฉบบท 7) พ.ศ. 2558 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศยกเลกประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 1525 (พ.ศ. 2532) ออกตามความในพระราชบญญ ตมาตรฐานผลต ภณฑ อตสาหกรรม พ .ศ . 2511 เ ร อ ง ยกเล กและ กาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม ลงวนท 21 สงหาคม พ.ศ. 2532 และออกประกาศกาหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม มาตรฐานเลขท มอก. 17-25XX ขนใหม ดงมรายการละเอยดตอทายประกาศน

ทงน ใหมผลเมอพนกาหนด XXX วน นบตงแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

ประกาศ ณ วนท พ.ศ. 2561 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม

Page 6: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

(6)

สารบญ

หนา

1. ขอบขาย 1 2. บทนยาม 1 3. แบบ ชนดและชนคณภาพ 1 4. วสด 2 5. ขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอน 3 6. คณลกษณะทตองการ 7 7. เครองหมายและฉลาก 10 8. การชกตวอยางและเกณฑตดสน 10 9. การทดสอบ 10 ภาคผนวก ก. การชกตวอยางและเกณฑตดสน 29 ภาคผนวก ข. การคานวณ 32 ภาคผนวก ค. ความทนความดนในระยะเวลานานของทอ 34 ภาคผนวก ง. การเปรยบเทยบความดนระบทอณหภม 20 oC กบ 27 oC 35 ภาคผนวก จ. ความดนใชงาน 36 ภาคผนวก ฉ. สญลกษณหนวย 37 

Page 7: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

(7)

สารบญรป

หนา

รปท 1 ตวอยางทอปลายธรรมดา 4 รปท 2 ตวอยางทอปลายบานชนดตอดวยนายา 6 รปท 3 ตวอยางทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง 7 รปท 4 ตวอยางเครองทดสอบความทนแรงกระแทก 18 รปท 5 ตวอยางการตอทอเขากบเครองทดสอบ 21 รปท 6 การทดสอบความทนทานตอการรวซมเมอทออยในแนวระดบ 22 รปท 7 การทดสอบความทนทานตอการรวซมเมอทอยบตว 23 รปท 8 การทดสอบความทนทานตอการรวซมเมอทอเบยงเบนไปจากแนวระดบ 23 รปท 9 การเตรยมชนทดสอบสาหรบทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง 25 

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 1 ชนคณภาพ 2 ตารางท 2 ชอขนาดมตและเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายธรรมดา 3 ตารางท 3 ชอขนาดมตและเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายบานชนดตอดวยนายา 5 ตารางท 4 ชอขนาดมตและเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง 6 ตารางท 5 สมบตทตองการของทอ 8 ตารางท 6 ปรมาณของสารทสกดได 9 ตารางท 7 การปรบสภาวะชนทดสอบกอนการทดสอบ 14 ตารางท 8 มวลตมนาหนกสาหรบกระแทก 18 ตารางท 9 จานวนของการกระแทก 19 ตารางท 10 ความดนในระยะเวลาสนของทอ 20 ตารางท 11 ความดนทดสอบท 27 oC 22 ตารางท 12 ระยะเวลาในการใหความรอนสาหรบการเตรยมตวอยาง 26 ตารางท 13 ความดนในระยะเวลานานของทอ 27 ตารางท ก.1 กลมของทอ 29 ตารางท ก.2 แผนการชกตวอยางสาหรบการทดสอบรบรองและการตรวจตดตาม 29 ตารางท ก.3 แผนการชกตวอยางสาหรบการควบคมคณภาพ 30 ตารางท ค.1 คาความเคนตามแนวเสนรอบวง (S) 34 ตารางท ง.1 ตารางเปรยบเทยบความดนระบท 20 oC กบ 27 oC 35 ตารางท จ.1 ความดนใชงานทอณหภมตางๆ 36 ตารางท ฉ.1 สญลกษณหนวย 37 

Page 8: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-1-

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม 1. ขอบขาย

1.1 มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ครอบคลมทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดมทความดนใชงานสงสดไมเกน 13.5 bar ทอณหภมใชงานอางอง 27 oC ซงเหมาะสาหรบใชในททไมถกแสงแดดโดยตรงเทานน

2. บทนยาม ความหมายของคาทใชในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน มดงตอไปน

2.1 ทอพวซแขงสาหรบใชเปนทอนาดม ซงตอไปในมาตรฐานนจะเรยกวา “ทอ” หมายถง ทอททาขนจาก พอลไวนลคลอไรดโดยไมผสมพลาสตไซเซอร (PVC-U)

2.2 ทอปลายธรรมดา หมายถง ทอทมขนาดเสนผานศนยกลางทงภายในและภายนอกเทากนตลอดความยาว

2.3 ทอปลายบาน หมายถง ทอทปลายขางใดขางหนงเปนหวตอ ทาจากทอปลายธรรมดาโดยใชความรอนขนรป

2.4 หวตอ หมายถง สวนปลายทบานออกของทอปลายบาน

2.5 ความเคนตามแนวเสนรอบวง (hoop stress or hydrostatic designed stress) หมายถง ความเคนตามแนวเสนรอบวงซงใชคานวณ เพอกาหนดขนาดทอสาหรบการใชงาน ณ ความดนใชงานคาใดคาหนงทกาหนด

2.6 ความดนระบ (nominal pressure) หมายถง ความดนทกาหนดใหสาหรบใชงาน ณ อณหภม 27 oC

2.7 ความดนใชงาน (working pressure) หมายถง ความดนสงสดทกาหนดใหสาหรบใชงานไดตดตอกนเปนเวลานาน

2.8 วสดใชซาจากกระบวนการผลตภายในโรงงาน (own reprocessable material) หมายถง วสดทไดจากทอทยงไมผานการใชงาน รวมถงเศษทเกดจากการตดแตง ซงนากลบมาใชในกระบวนการผลตในโรงงานเดม อาจนากลบมาใชในรปของการบดใชเปนเรซนหรอทาเปนคอมพาวนด

2.9 สดสวนความทนตอการกระแทก (true impact rate, TIR) หมายถง จานวนการทดสอบความทนตอ แรงกระแทกทไมผานตอจานวนการทดสอบความทนตอแรงกระแทกทงหมด โดยคดเปนรอยละ

2.10 สตรการผลต หมายถง อตราสวนการผสมระหวางเรซนกบสารเตมแตง

3. แบบ ชนดและชนคณภาพ 3.1 ทอแบงออกเปน 2 แบบคอ 

3.1.1 ทอปลายธรรมดา ดงแสดงในรปท 1

Page 9: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-2-

3.1.2 ทอปลายบานแบงออกเปน 2 ชนด คอ

3.1.2.1 ชนดตอดวยนายาดงแสดงในรปท 2

3.1.2.2 ชนดตอดวยแหวนยางดงแสดงในรปท 3

3.2 ทอแบงออกเปน 5 ชนคณภาพ ตามความดนทระบดงตารางท 1

ตารางท 1 ชนคณภาพ 

(ขอ 3.2)

ชนคณภาพ ความดนระบท 27 oC

(MPa) PVC 5 0.51 PVC 7 0.70 PVC 8.5 0.85 PVC 10.5 1.08 PVC 13.5 1.36

หมายเหต 1 MPa = 9.869 23 bar = 10.197 2 kgf/cm2 = 145.038 lb/in2 = 101.971 6 ความสงของนาเปนเมตร

4. วสด 4.1 วสดทใชทาทอ ตองเปนดงน

4.1.1 เรซน

4.1.1.1 ตองเปนพอลไวนลคลอไรดเรซนบรสทธ (virgin resin) ประเภทใชผลตผลตภณฑทวไปรวมถงภาชนะและวสดหอหมอาหาร

4.1.1.2 ตองมปรมาณไวนลคลอไรดมอนอเมอรคงคาง (Residual Vinyl chloride monomer, RVCM) ไมเกน 1 mg/kg

4.1.1.3 ไวนลคลอไรดมอนอเมอรทนามาทาพอลไวนลคลอไรดเรซนตองมาจากแหลงผลตทเปนกระบวนการผลตทไมใชปรอท

ผทาตองพสจนหรอแสดงเอกสารรบรองคณภาพหรอผลวเคราะหจากสถาบนทเชอถอไดหรอหนวยทดสอบทสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมประกาศ

4.1.2 วสดใชซา

ใหใชไดเฉพาะวสดใชซาจากกระบวนการผลตภายในโรงงาน (own reprocessable material) เทานน

Page 10: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-3-

5. ขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอน 5.1 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายธรรมดา 

ใหเปนไปตามตารางท 2

การวดใหปฏบตตามขอ 9.2

5.2 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายบานชนดตอดวยนายาและชนดตอดวยแหวนยาง

ใหเปนไปตามตารางท 3 และตารางท 4 ตามลาดบ

การวดใหปฏบตตามขอ 9.2

5.3 ความเบยว (out of roundness or ovality) (ยกเวนทอชนคณภาพ PVC 5)

ตองไมเกน 0.5% ของเสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย

การวดใหปฏบตตามขอ 9.2.5

หมายเหต ความเบยวสงสดสาหรบทอตรงทมชอขนาดมากกวา 600 ใหเปนไปตามขอตกลงกนระหวางผทาและผซอ 5.4 ความยาว

ตองยาวทอนละ 4 m หรอเปนไปตามทระบไวทฉลากโดยจะมเกณฑความคลาดเคลอนไดไมเกน 30 0

mm

การวดใหปฏบตตามขอ 9.2.6

ตารางท 2 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายธรรมดา 

(ขอ 5.1)

ชอขนาด เสนผานศนยกลาง ภายนอกเฉลย (D)

(mm)

ความหนา (e) (mm)

ชนคณภาพ PVC 5 PVC 7 PVC 8.5 PVC 10.5 PVC 13.5

18 22 0.15 − 1.5 0.15 2.0 0.15 2.3 0.15 2.6 0.15 20 26 0.15 − 1.5 0.15 2.0 0.15 2.3 0.15 2.6 0.15 25 34 0.15 − 1.5 0.15 2.0 0.15 2.4 0.20 3.0 0.25 35 42 0.15 1.5 0.15 1.8 0.15 2.2 0.20 2.6 0.20 3.1 0.25 40 48 0.15 1.5 0.15 1.9 0.15 2.3 0.20 2.8 0.20 3.5 0.25 55 60 0.15 1.8 0.20 2.4 0.20 2.9 0.25 3.5 0.25 4.3 0.30 65 76 0.20 2.2 0.20 2.9 0.20 3.5 0.25 4.4 0.30 5.4 0.30 80 89 0.20 2.6 0.20 3.5 0.25 4.1 0.30 5.2 0.35 6.4 0.40 100 114 0.30 3.2 0.20 4.3 0.25 5.2 0.30 6.5 0.35 8.1 0.50 125 140 0.30 3.9 0.25 5.3 0.30 6.4 0.40 8.0 0.45 9.9 0.55 150 165 0.40 4.6 0.25 6.2 0.35 7.5 0.45 9.4 0.50 11.7 0.65 200 216 0.50 5.4 0.35 7.3 0.40 8.8 0.50 11.1 0.60 13.7 0.70 225 251 0.70 6.3 0.40 8.4 0.40 10.2 0.55 12.8 0.60 15.9 0.80 250 267 0.70 6.7 0.40 8.9 0.40 10.9 0.60 13.6 0.65 16.9 0.85

Page 11: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-4-

ตารางท 2 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายธรรมดา (ตอ) 

ชอขนาด เสนผานศนยกลาง ภายนอกเฉลย (D)

(mm)

ความหนา (e) (mm)

ชนคณภาพ PVC 5 PVC 7 PVC 8.5 PVC 10.5 PVC 13.5

275 281 0.70 7.0 0.40 9.4 0.45 11.4 0.60 14.4 0.75 17.8 0.90 300 318 0.80 7.9 0.45 10.7 0.55 12.9 0.65 16.2 0.75 20.1 1.00 325 356 0.80 8.8 0.45 11.9 0.55 14.4 0.70 18.1 0.80 22.5 1.10 350 370 0.90 9.2 0.50 12.5 0.70 15.0 0.75 18.9 0.95 23.4 1.15 375 401 1.00 9.9 0.50 13.5 0.70 16.2 0.80 20.4 0.95 25.3 1.20 400 420 1.10 10.4 0.55 14.2 0.80 17.0 0.85 21.5 1.10 26.5 1.25 425 452 1.10 11.2 0.60 15.2 0.80 18.3 0.90 23.1 1.15  28.5 1.35 450 470 1.20 11.6 0.60 15.9 0.90 19.0 0.95 24.0 1.20 29.7 1.45 475 502 1.20 12.5 0.70 16.9 0.90 20.3 1.00 25.6 1.25 31.6 1.45 500 520 1.30 12.9 0.70 17.6 1.00 21.0 1.00 26.6 1.35 32.8 1.55 550 562 1.30 13.9 0.75 18.9 1.00 22.7 1.10 28.6 1.35 35.4 1.65 600 630 1.60 15.5 0.75 21.2 1.10 25.4 1.20 32.0 1.45 39.7 1.85 700 712 1.80 17.6 0.90 23.8 1.10 28.6 1.25 36.0 1.45 − 800 802 1.80 19.8 1.00 26.7 1.15 32.2 1.40 − − 900 902 1.80 22.2 1.10 30.1 1.35 36.1 1.45 − −

1 000 1 002 1.80 24.6 1.15 33.3 1.40 − − − หมายเหต − หมายถง ไมกาหนดและไมมการรบรอง

รปท 1 ตวอยางทอปลายธรรมดา

(ขอ 3.1.1)

Page 12: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-5-

ตารางท 3 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายบานชนดตอดวยนายา

(ขอ 5.2) 

ชอขนาด d

(mm) dr

(mm) D, e (mm)

l (mm) ตาสด

Z (mm) ตาสด

18 22.4 0.2 21.4 0.3

เปนไปตามทกาหนดไวในตารางท 2 ทง 5 ชนคณภาพ

30 3945 20 26.4 0.2 25.3 0.3 35 3940 25 34.6 0.2 33.3 0.3 41 3935 35 42.6 0.2 41.2 0.3 46 3930 40 48.7 0.3 47.2 0.4 55 3920 55 60.8 0.3 59.0 0.4 63 3910 65 76.6 0.3 75.2 0.4 63 3910 80 89.6 0.3 88.2 0.4 64 3905 100 114.7 0.3 113.2 0.4 84 3885 125 140.8 0.4 139.0 0.4 104 3860 150 166.0 0.4 163.9 0.4 132 3830 200 217.9 0.8 213.8 0.9 200 3750 225 253.2 0.9 248.5 1.0 225 3725 250 269.3 0.9 264.2 1.0 250 3700 275 283.4 0.9 277.7 1.0 275 3670 300 320.7 1.0 314.6 1.1 300 3645 325 358.9 1.0 352.2 1.1 325 3620 350 373.1 1.0 366.0 1.1 350 3595 375 404.4 1.1 396.7 1.2 375 3565 400 423.6 1.2 415.5 1.3 400 3540 425 455.8 1.2 447.1 1.3 425 3515 450 474.0 1.2 464.9 1.3 450 3490 475 506.2 1.3 496.5 1.4 475 3460 500 524.5 1.3 514.4 1.4 500 3435 550 566.7 1.6 555.5 1.7 550 3380 600 635.3 2.1 623.2 2.2 600 3330 700 718.1 2.2 703.9 2.3 600 3330 800 808.6 2.4 792.4 2.5 600 3325 900 909.2 2.7 891.0 2.8 600 3325

1 000 1 009.8 3.0 989.6 3.1 600 3325

Page 13: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-6-

รปท 2 ตวอยางทอปลายบานชนดตอดวยนายา

(ขอ 3.1.2.1)

ตารางท 4 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง

(ขอ 5.2) 

ชอขนาด

d1

(mm) D, e (mm)

e3 ตาสด (mm)

e4 ตาสด (mm)

M (mm)

ชนคณภาพ

ตาสด PVC 5

PVC 7

PVC 8.5

PVC 10.5

PVC 13.5

PVC 5

PVC 7

PVC 8.5

PVC 10.5

PVC 13.5

ตาสด

55 60.40

เปนไปตามทกาหนดไวใน

ตารางท 2

ทง 5 ชนคณภาพ

1.70 2.30 2.85 3.65 4.65 1.45 2.00 2.40 2.95 3.60 38 65 76.40 2.10 2.95 3.60 4.65 5.90 1.80 2.45 2.95 3.70 4.60 41 80 89.50 2.50 3.45 4.20 5.40 6.90 2.16 2.95 3.45 4.40 5.40 44 100 114.50 3.15 4.40 5.35 6.90 8.80 2.70 3.65 4.45 5.55 6.85 50 125 140.60 3.90 5.40 6.60 8.50 10.80 3.30 4.50 5.40 6.80 8.45 55 150 165.70 4.60 6.35 7.75 10.00 12.75 3.95 5.30 6.35 8.05 9.95 61 200 216.90 5.35 7.40 9.00 11.65 14.80 4.55 6.25 7.50 9.45 11.70 72 225 252.10 6.20 8.60 10.50 13.50 17.20 5.35 7.20 8.70 11.00 13.60 80 250 268.10 6.60 9.10 11.15 14.40 18.30 5.70 7.65 9.30 11.70 14.45 84 275 282.20 6.95 9.60 11.75 15.15 19.25 5.95 8.10 9.75 12.30 15.25 84 300 319.30 7.85 10.85 13.25 17.10 21.80 6.75 9.15 11.05 13.95 17.20 84 325 357.40 8.80 12.15 14.85 19.15 24.35 7.55 10.25 12.35 15.55 19.30 88 350 371.50 9.10 12.65 15.45 19.90 25.35 7.85 10.65 12.85 16.20 20.05 90 375 402.60 9.90 13.70 16.75 21.60 27.45 8.46 11.55 13.90 17.55 21.70 94 400 421.70 10.35 14.35 17.50 22.60 28.80 8.90 12.10 14.55 18.40 22.75 97 425 453.80 11.15 15.40 18.85 24.30 30.90 9.55 13.00 15.70 19.80 24.45 102 450 471.90 11.60 16.05 19.60 25.30 32.20 9.90 13.50 16.25 20.55 25.45 105 475 504.00 12.35 17.10 20.95 27.00 34.35 10.65 14.40 17.40 21.95 27.15 110

Page 14: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-7-

ตารางท 4 ชอขนาด มต และเกณฑความคลาดเคลอนของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง (ตอ)

ชอขนาด

d1

(mm) D, e (mm)

e3 ตาสด (mm)

e4 ตาสด (mm)

M (mm)

ชนคณภาพ

ตาสด PVC 5

PVC 7

PVC 8.5

PVC 10.5

PVC 13.5

PVC 5

PVC 7

PVC 8.5

PVC 10.5

PVC 13.5

ตาสด

500 522.10 เปนไปตามทกาหนดไวใน

ตารางท 2

ทง 5 ชนคณภาพ

12.80 17.75 21.70 27.95 35.65 11.00 14.95 18.00 22.75 28.15 112

550 564.60 13.85 19.20 23.45 30.25 38.45 11.85 16.15 19.45 24.55 30.40 119

600 633.80 15.55 21.50 26.30 33.95 43.25 13.30 18.10 21.80 27.50 34.10 129

700 716.10 17.55 24.30 29.75 38.35 − 15.05 20.45 24.65 31.10 − 142

800 806.20 19.75 27.35 33.45 − − 16.95 23.00 27.75 − − 155

900 906.50 22.20 30.75 37.65 − − 19.00 25.90 31.20 − − 170 1 000 1 006.80 24.70 34.20 − − − 21.15 28.75 − − − 185

หมายเหต − หมายถง ไมกาหนดและไมมการรบรอง

รปท 3 ตวอยางทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง

(ขอ 3.1.2.2)

6. คณลกษณะทตองการ 6.1 ลกษณะทวไป

ทอตองตรง กลม มความหนาสมาเสมอ พนผวภายในและภายนอกเรยบ และไมมรอยตาหนทเปนผลเสยหายตอการใชงาน ปลายทงสองขางมหนาตดเรยบและตงฉากกบแนวแกนของทอ

การทดสอบใหทาโดยการตรวจพนจ

Page 15: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-8-

6.2 สมบตทตองการของทอ

ตองเปนไปตามตารางท 5

ตารางท 5 สมบตทตองการของทอ

(ขอ 6.2)

ท คณลกษณะ เกณฑทกาหนด พารามเตอรการทดสอบ วธทดสอบ

1 ความหนาแนน 1.350 kg/m3 ถง 1.460 kg/m3 อณหภมในการทดสอบ (23 2) oC ขอ 9.3

2 การเปลยนแปลงทอณหภมสงa

ความยาวเฉลยตองเปลยนไปไมเกน 5% ของความยาวเรมตน

อณหภมในการทดสอบ ชนทดสอบ : e 8 mm e 8 mm

(150 2) oC 15 min 30 min

ขอ 9.4.1 และ

ขอ 9.4.2

อณหภมในการทดสอบ ชนทดสอบ : e 8 mm 8 e 16 mm e 16 mm

(150 2) oC 60 min 120 min 240 min

ขอ 9.4.1 และ

ขอ 9.4.3

3

ความทนแอซโทน ตองไมแตกหรอหลดออกมาเปนชนโดยไมคานงถงการบวมหรอแบน

อณหภมในการทดสอบ ระยะเวลาในการแช

อณหภมแวดลอม 2 h

ขอ 9.5

ความตานแรงดงในแนวแกน (กรณเลอกไมทดสอบความทนแอซโทน)b

ความเคนสงสด 45 MPa ความยดเมอขาด 80 %

ความเรวทดสอบ อณหภมทดสอบ

(5 2) mm/min (23 2) oC

ISO 6259-1 และ ISO 6259-2

4 ความทบแสง คาความทบแสงตองไมเกน 0.2%

ชวงความยาวคลนแสง ความหนาชนทดสอบ

540 nm ถง 560 nm (1.5 0.15) mm

ขอ 9.6

5 ความตานแรงกด ตองไมมรอยราวหรอแตกทะล อณหภมในการทดสอบ ระยะการกด

(27 1) oC 60% ของเสนผานศนยกลางเฉลย

ขอ 9.7

6 ความตานแรงกระแทก

TIR ≤ 10% อณหภมในการทดสอบ ระยะการตกกระแทก มวลลกตม

(27 2) oC (2 000 10) mm ตารางท 8

ขอ 9.8

7 ความทนความดนในระยะเวลาสนของทอ

ทอตองไมมรอยรวหรอราว สภาวะการทดสอบ อณหภมการทดสอบ ระยะเวลาการทดสอบ ความดน

นาในนา หรอ นาในอากาศ (27 1) oC 1 h ตารางท 10

ขอ 9.9

Page 16: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-9-

ตารางท 5 สมบตทตองการของทอ (ตอ)

ท คณลกษณะ เกณฑทกาหนด พารามเตอรการทดสอบ วธการทดสอบ

8 ความทนทานตอการรวซมของหวตอชนดตอดวยแหวนยาง

บรเวณหวตอตองไมมรอยรวซม สภาวะการทดสอบ อณหภมการทดสอบ ระยะเวลาการทดสอบ ความดน

นาในอากาศ (27 1) oC 30 min 2 เทาของความดนทดสอบท 27 oC ของตารางท 11

ขอ 9.10

9 ความทนความดนในระยะเวลาสนของหวตอ

บรเวณหวตอตองไมมรอยรวซม สภาวะการทดสอบ อณหภมการทดสอบ ระยะเวลาการทดสอบ ความดน

นาในนา หรอ นาในอากาศ (27 1) oC 1 h ตารางท 10

ขอ 9.11

10 ความทนความดนในระยะเวลานานของทอ

ทอตองไมมรอยรวหรอราว สภาวะการทดสอบ อณหภมการทดสอบ ระยะเวลาการทดสอบ ความดน

นาในนา (60 1) oC 1 000 h ตารางท 13

ขอ 9.12

หมายเหต a ในกรณทมขอโตแยงใหใชวธใชของเหลว (ขอ 9.4.2) เปนวธตดสน b ในกรณทมขอโตแยงใหใชวธความทนแอซโทนเปนวธตดสน

6.3 ผลทเกดขนกบนา

ตองไมทาใหนามกลน รส และสเปลยนไปจากเดม และตองไมมสารทเปนพษละลายออกมาจนเปนอนตรายแกสขภาพ

เมอทดสอบตามขอ 9.13 แลวคาเฉลยของปรมาณสารทสกดได ตองไมเกนทกาหนดในตารางท 6 

ตารางท 6 ปรมาณของสารทสกดได

(ขอ 6.3 และขอ 9.13.3.4)

สารทสกดได ปรมาณของสารทสกดได

(mg/dm3) สารทสกดได

ปรมาณของสารทสกดได

(mg/dm3)

ปรอท 0.001 ไซยาไนด 0.07

ตะกว 0.01 แคดเมยม 0.003

สารหน 0.01 แบเรยม 0.7

ซลเนยม 0.01 ปรมาณสารทละลายทงหมด

(total dissolved solid) 70

โครเมยม 0.05

Page 17: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-10-

6.4 เนอทอ

ตองไมมสารตอไปน แตหากมการปนเปอนจากวตถดบตองไมเกนดงน

6.4.1 ปรมาณตะกว ตองไมเกน 1 000 mg/kg 

6.4.2 ปรมาณแคดเมยม ตองไมเกน 100 mg/kg 

การวเคราะหใหปฏบตตาม IEC 62321-5 หรอวธอนใดทใหผลเทยบเทา

7. เครองหมายและฉลาก 7.1 ทอตองเปนสฟา

7.2 ททอทกทอนทกระยะ 2 m อยางนอยตองมเลข อกษร หรอเครองหมายแจงรายละเอยดตอไปนใหเหนไดงายชดเจน และไมลบเลอนงาย

(1) คาวา “ทอนาดม”

(2) ชอขนาด 

(3) ชนคณภาพ

(4) ความยาวเปนเมตร (ยกเวนความยาว 4 m)

(5) ปททา

(6) ชอผทาหรอโรงงานททา หรอเครองหมายการคาทจดทะเบยน

หมายเหต การทาเครองหมายททอตามขอ (2) และ (3) ใหแสดงชอขนาดแลวตอดวยชนคณภาพ เชน 35 PVC 5หมายถง ทอชอขนาด 35 มความดนระบ 0.51 MPa ท 27 oC 

7.3 ในกรณทใชภาษาตางประเทศดวย ตองมความหมายตรงกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน

8. การชกตวอยางและเกณฑตดสน 8.1 การชกตวอยางและเกณฑการตดสน ใหเปนไปตามภาคผนวก ก. 

9. การทดสอบ

9.1 ขอกาหนดทวไป

9.1.1 ใหใชวธทกาหนดในมาตรฐานน หรอวธอนใดทใหผลเทยบเทา ในกรณทมขอโตแยงใหใชวธทกาหนดในมาตรฐานน

9.1.2 หากมไดกาหนดไวเปนอยางอน ใหปรบสภาวะของทอตวอยางไวท (27 2) oC เปนเวลาไมนอยกวา 2 h กอนทาการทดสอบ

Page 18: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-11-

9.2 ขนาด

9.2.1 เสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย (D) 

9.2.1.1 เครองมอ

ไมโครมเตอร หรอเวอรเนยรแคลลเปอรส หรอเครองวดอนทวดไดละเอยดถง 0.05 mm

9.2.1.2 วธวด

เลอกเสนรอบวง ณ ตาแหนงใดตาแหนงหนงตามความยาวของทอ วดเสนผานศนยกลางภายนอก ณ ตาแหนงทมคาสงสดบนแนวเสนรอบวงนน แลววดเสนผานศนยกลางในแนวตงฉากกบเสนผานศนยกลางสงสดนเปนคาเสนผานศนยกลางภายนอกตาสด

คาเฉลยจากการวดทง 2 ครง เปนคาเสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย

9.2.2 เสนผานศนยกลางภายในของทอปลายบานชนดตอดวยนายา

9.2.2.1 เสนผานศนยกลางภายในเฉลยของหวตอทปาก (d)

(1) เครองมอ

เวอรเนยรแคลลเปอรส หรอเครองวดอนใดทวดไดละเอยดถง 0.05 mm

(2) วธวด

วดเสนผานศนยกลางภายในของหวตอ ณ ตาแหนงปลายปากของหวตอ 4 ตาแหนง แตละตาแหนงหางกนประมาณ 45 องศา แลวหาคาเฉลยจากการวดทง 4 คา เปนเสนผานศนยกลางภายในเฉลยของหวตอทปาก

9.2.2.2 เสนผานศนยกลางภายในเฉลยของหวตอทโคน (dr)  

(1) เครองมอ

เวอรเนยรแคลลเปอรส หรอเครองวดอนทวดไดละเอยดถง 0.05 mm

(2) วธวด

วดเสนผานศนยกลางภายในของหวตอ ณ ตาแหนงโคนของหวตอทระยะ l ในรปท 2 โดยวด 4 ตาแหนง แตละตาแหนงหางกนประมาณ 45 องศา แลวหาคาเฉลยจากการวดทง 4 คา เปนเสนผานศนยกลางภายในเฉลยของหวตอทโคนทระยะ l

9.2.3 เสนผานศนยกลางภายในของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง

9.2.3.1 เสนผานศนยกลางภายในเฉลยของหวตอ (d1)

(1) เครองมอ

เวอรเนยรแคลลเปอรส หรอเครองวดอนใดทวดไดละเอยดถง 0.05 mm

Page 19: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-12-

(2) วธวด

วดเสนผานศนยกลางภายในของหวตอ ณ ตาแหนงปลายปากของหวตอ 4 ตาแหนง แตละตาแหนงหางกนประมาณ 45 องศาแลวหาคาเฉลยจากการวดทง 4 คา เปนเสนผานศนยกลางภายในเฉลยของหวตอ

9.2.4 ความหนาของทอ

9.2.4.1 เครองมอ

บอลลไมโครมเตอร (เสนผานศนยกลางของบอลลประมาณ 3 mm) หรอเครองวดอนทวดไดละเอยดถง 0.01 mm

9.2.4.2 วธวด

วดความหนาของทอ ณ ตาแหนงตางๆ ตามแนวเสนรอบวงของทออยางนอย 6 ตาแหนง แลวรายงานผลเปนคาสงสดและตาสด

9.2.5 ความเบยวของทอ

9.2.5.1 คานวณหาความเบยวของทอ จากสตรตอไปน

ความเบยว รอยละ =เสนผานศนยกลางภายนอกสงสด เสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย

เสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย x 100

และ

ความเบยว รอยละ =เสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย เสนผานศนยกลางภายนอกตาสด

เสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย x 100

9.2.5.2 การรายงานผล

ใหรายงานผลคาทคานวณไดทง 2 คา

9.2.6 ความยาวของทอ 

9.2.6.1 เครองมอ

สายวดโลหะทวดไดละเอยดถง 1 mm

9.2.6.2 วธวด 

วดความยาวของทอขณะททอวางอยบนพนเรยบและอยในแนวเสนตรง

หมายเหต ทอปลายบานจะวดความยาวเฉพาะชวงความยาวใชงาน (Z) โดยไมรวมชวงปลายบาน 9.3 ความหนาแนน

9.3.1 เครองมอ

9.3.1.1 เครองชงละเอยดถง 0.1 mg

Page 20: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-13-

9.3.1.2 บกเกอรขนาดเหมาะสม พรอมขาตง

9.3.1.3 เทอรโมมเตอร ทอานอณหภมไดในชวง 0 oC ถง 30 oC และละเอยดถง 0.1 oC 

9.3.1.4 อางนาควบคมอณหภม ซงควบคมอณหภมใหคงทได 0.5 oC 

9.3.1.5 อปกรณแขวนตวอยาง ซงทนตอการเกดสนม เชน เสนลวด 

9.3.2 สารเคม

นาทไมมฟองอากาศ จากการกลนหรอนาแรธาตออกไป

9.3.3 การเตรยมชนทดสอบ

ตดตวอยางมวล 1 g ถง 5 g และมปรมาตรไมนอยกวา 1 cm3 ทมรปรางเหมาะสม ผวเรยบ และไมมชองวางดานใน

9.3.4 วธทดสอบ

9.3.4.1 ปรบอณหภมของนาใหไดท (232) oC

9.3.4.2 ชงชนทดสอบทเตรยมตามขอ 9.3.3 ใหทราบมวลทแนนอนถง 1 mg ขณะทแขวนชนทดสอบในอากาศดวยอปกรณแขวนตวอยาง

9.3.4.3 ชงชนทดสอบจากขอ 9.3.3 ใหทราบมวลทแนนอนถง 1 mg ขณะแชชนทดสอบลงในนาทอณหภม (232) oC โดยยงคงแขวนชนทดสอบดวยอปกรณแขวนตวอยาง ไลฟองอากาศทผวชนทดสอบออกใหหมด

9.3.4.4 ชงอปกรณแขวนตวอยาง ขณะไมแขวนชนทดสอบ ใหทราบมวลทแนนอนถง 1 mg ในนาทอณหภม (232) oC โดยใหอปกรณแขวนจมอยในนาทระดบเดยวกบตอนแขวนชนทดสอบ

9.3.4 ความหนาแนน

คานวณหาความหนาแนน จากสตร

ความหนาแนน เปนกโลกรมตอลกบาศกเมตร = 

  x 997.5

เมอ คอ มวลชนทดสอบรวมอปกรณแขวนทชงในอากาศเปนมลลกรม

คอ มวลชนทดสอบรวมกบอปกรณแขวนตวอยางเฉพาะสวนทจมนาท ชงในนา เปนมลลกรม

คอ มวลอปกรณแขวนตวอยางทชงในอากาศ เปนมลลกรม

คอ มวลอปกรณแขวนตวอยางเฉพาะสวนทจมนาทชงในนา เปนมลลกรม

Page 21: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-14-

9.4 การเปลยนแปลงทอณหภมสง

ทดสอบดวยวธใดวธหนงดงตอไปน ในกรณทมขอโตแยงใหใชวธใชของเหลวเปนวธตดสน

9.4.1 การเตรยมชนทดสอบ

9.4.1.1 การปรบสภาวะชนทดสอบ

เกบชนทดสอบไวทอณหภม (27 2) oC กอนการทดสอบ เปนระยเวลาตามตารางท 7

ตารางท 7 การปรบสภาวะชนทดสอบกอนการทดสอบ

(ขอ 9.4.1.1)

ความหนา

(mm)

ระยะเวลา

(h)

e 3 1

3 e 8 3

e 8 6

9.4.1.2 ตดทอตวอยางเปนชนทดสอบยาวประมาณ (200 20) mm ทาเครองหมายเปนเสนรอบทอ 2 ตาแหนง มระยะหาง 100 mm และใหแตละเสนหางจากปลายของชนทดสอบเปนระยะเทากน

กรณสาหรบทอชอขนาดตงแต 250 ขนไป อาจตดทอตวอยางตามแนวยาวของทอออกเปน 4 สวน ถง 8 สวน

9.4.2 วธใชของเหลว

9.4.2.1 เครองมอ

(1) อางบรรจกลเซอรน ไกลคอล หรอนามนแรทไมมอะโรมาตกไฮโดรคารบอนเจอปน หรอสารละลายของแคลเซยมคลอไรด

(2) เครองควบคมอณหภมของเหลวในอาง

9.4.2.2 วธทดสอบ

(1) ปรบอณหภมของของเหลวในอางใหได (150 2) oC 

(2) แขวนชนทดสอบอยในแนวดงในของเหลวนาน 15 min สาหรบชนทดสอบทหนาไมเกน 8 mmหรอ 30 min สาหรบชนทดสอบทหนาเกน 8 mm ใหเสนเครองหมายรอบทอทงสองจมอยในของเหลวแตไมใหชนทดสอบสมผสกบสวนใดๆของอาง และใหมระยะหางไมเกน 30 mm ระหวางเสนเครองหมายดานบนของสวนททดสอบกบผวของของเหลว

Page 22: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-15-

(3) เมอครบกาหนดเวลานาชนทดสอบออกจากของเหลวปลอยใหเยนจนถงอณหภมท (27 2) oC ในลกษณะของชนทดสอบตาแหนงเหมอนเดม หลงจากนนวดระยะหางสงสดและตาสดระหวางเสนทงสอง

(4) คานวณความยาวเฉลยทเปลยนไป เปนรอยละ

9.4.3 วธการใชตอบไฟฟา

9.4.3.1 เครองมอ

ตอบไฟฟาแบบใชอากาศหมนเวยนดวยพดลม ทควบคมอณหภมไดท (150 2) oC

9.4.3.2 วธทดสอบ

(1) ปรบอณหภมของตอบไฟฟาใหเปน (150 2) oC แลวทงไวเปนเวลา 15 min เพอใหอณหภมคงท

(2) ใสตวอยางเขาไปในตอบไฟฟา โดยชนงานทดสอบไมสมผสกบดานในหรอพนของตอบไฟฟา

หมายเหต การใสตวอยางเขาไปในตอบไฟฟาควรใชเวลานอยทสด

(3) ปลอยตวอยางอยในตอบไฟฟาทมอณหภม (150 2) oC เปนเวลา 60 min สาหรบชนงานทมความหนาไมเกน 8 mm หรอ 120 min สาหรบชนงานทมความหนามากกวา 8 mm แตไมเกน 16 mm หรอ เปนเวลา 240 min สาหรบชนงานทมความหนาเกน 16 mm

(4) เมอครบกาหนดเวลานาชนทดสอบออกจากตอบไฟฟาปลอยใหเยนจนถงอณหภมท (27 2) oC ในลกษณะของชนทดสอบตาแหนงเหมอนเดม หลงจากนนวดระยะหางสงสดและตาสดระหวางเสนทงสอง

(5) คานวณความยาวเฉลยทเปลยนไป เปนรอยละ

9.5 ความทนแอซโทน

9.5.1 เครองมอ

9.5.1.1 ภาชนะพรอมฝาปดสนท

9.5.1.2 แอนไฮดรสแอซโทน

9.5.2 การเตรยมชนทดสอบ

ตดทอตวอยางเตมวงยาวไมเกน 10 mm เปนชนทดสอบ

กรณทอทมเสนผานศนยกลางขนาดใหญ อาจตดทอตวอยางเตมวงแลวตดออกเปนสวนๆ ตามแนวเสนผานศนยกลางจานวน 4 สวน หรอ 8 สวน เพอใหชนทดสอบมขนาดเหมาะกบภาชนะพรอมฝาปดสนท ตามขอ 9.5.1.1

Page 23: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-16-

9.5.3 วธทดสอบ 

9.5.3.1 ใสชนทดสอบลงในภาชนะตามขอ 9.5.1.1 ใบละ 1 ชน แลวเตมแอนไฮดรสแอซโทนจนทวม ชนทดสอบปดฝาใหสนทปลอยไวทอณหภมหองเปนเวลา 2 h

9.5.3.2 เมอครบตามกาหนดเวลานาชนทดสอบออกมาตรวจดผวดานนอก ผวดานใน และผวหนาตด

9.6 ความทบแสง 

9.6.1 เครองมอ 

9.6.1.1 เซลลวดแสง ซงแสดงคาความเขมของแสงเชงเสนตรงทมชวงการวดคาสงสดเปน (maximum light intensity, Im) และคาตาสดไดอยางนอย 0.01 เทาของ Im และมมมรบแสงทกวางพอ เมอแสงผานชนทดสอบแลวตกกระทบบนเซลลวดแสงทงหมด

9.6.1.2 แหลงกาหนดแสง ทมความเขมคงท มความคลาดเคลอนไมเกน 1 % และมชวงความยาวคลน 540 nm ถง 560 nm

9.6.1.3 แผนไดอะแกรม หรอ เลนส ซงผวทงสองดานขนานกนและใหลาแสงทผานสมมาตรกน

9.6.1.4 ชองนาแสงทมขนาดเสนผานศนยกลางมากกวา 0.3 ถง 0.5 เทาของลาแสงทดสอบ

9.6.2 การเตรยมชนทดสอบ

ตดทอตวอยางเปนชนทดสอบ ใหเสนผานศนยกลางมากกวา 1.25 เทา ถง 1.3 เทาของลาแสงทดสอบความหนา (1.5 0.15 ) mm จานวน 3 ชนทดสอบ ตามความยาวทอตวอยาง

9.6.3 วธทดสอบ

9.6.3.1 ตงคาเครองทดสอบใหคาเซลลรบแสงเปน 0 % เมอไมถกแสง โดยระวงไมใหมแสงภายนอกรบกวน และคาเปน 100 % เมอถกลาแสงทดสอบจากแหลงกาเนดแสง จากนนทดสอบอานคาจากแผนทดสอบมาตรฐานทมคาความทบแสงไมเกน 2 % ของแผนมาตรฐานทใชสอบเทยบ คาทอานไดตองมความเทยงไมนอย 0.05 %

9.6.3.2 อานคาความเขมแสงสงสดของแหลงกาเนดแสง เปน Im โดยยงไมใสชนทดสอบ

9.6.3.3 ใสชนทดสอบในชองใสชนทดสอบของเครอง ใหศนยกลางของชนทดสอบอยในตาแหนงการรบลาแสงทดสอบ

9.6.3.4 อานคาความเขมแสงของแสงทสองผานชนทดสอบ เปน I 9.6.4 การคานวณความทบแสง จากสตร

ความทบแสง เปนรอยละ = 100

9.6.5 การรายงานผล

ใหรายงานเปนคาเฉลย

Page 24: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-17-

9.7 ความตานแรงกด

9.7.1 การเตรยมชนทดสอบ

ตดทอตวอยางเปนชนทดสอบยาวประมาณ 50 mm

9.7.2 วธทดสอบ

9.7.2.1 วางชนทดสอบไวระหวางแผนโลหะเรยบ 2 แผน ซงขนานกน กดชนทดสอบดวยแผนโลหะเรยบดวยอตราเรวสมาเสมอ (10 2) mm/min จนกระทงแผนโลหะเคลอนทเปนระยะ 60% ของเสนผานศนยกลางภายนอกเรมตนของชนทดสอบนน  

9.7.2.2 หลงการทดสอบตรวจชนทดสอบดวามรอยราวแตกหกหรอไม

9.8 ความตานแรงกระแทก

9.8.1 เครองมอ

เครองมอสาหรบปลอยใหตมนาหนกตกลงมา ดงตวอยางในรปท 4 มสวนประกอบดงน

9.8.1.1 รางหรอทอซงยดไวใหอยในแนวดง

9.8.1.2 ตมสาหรบกระแทกซงสามารถปลอยใหตกลงมาตามรางหรอทอไดโดยสะดวกผวหนาของตมสาหรบกระแทกเปนรปครงวงกลมรศม (12.5 0.05) mm เรยบและไมมรอยตาหนใดๆ

9.8.1.3 ตมนาหนกขนาดตางๆ กนสาหรบใสเขากบตมเพอใหไดมวลตามทกาหนดในตารางท 8

9.8.1.4 แทนรองรบชนทดสอบมรองรปตววทมมม 120 องศา ความยาวอยางนอย 300 mm วางไวใตรางหรอทอใหรองอยตรงแนวดงของตมมากทสด หางไดไมเกน 2.5 mm แทนรองรบชนทดสอบนตองใหยดตดกบฐานอยางแขงแรง ผวหนาของรองรปสามเหลยมตองมความกวางพอ เมอวดจากจดสมผสกบชนทดสอบถงขอบบนจะตองไมนอยกวา 75 mm และเมอตงเรยบรอยแลวผวหนาของรองรปตววตองทามม 60 องศา กบแกนในแนวดง

9.8.1.5 เครองกลไกสาหรบยดตมไวเหนอชนทดสอบในตาแหนง (2 000 10) mm เมอวดจากปลายของตมถงสวนบนของชนทดสอบ แลวปลอยใหตกลงมาตามรางโดยสะดวก และกระแทกชนทดสอบในลกษณะเดยวกนทกครง 

Page 25: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-18-

  หนวยเปนมลลเมตร

รปท 4 ตวอยางเครองทดสอบความทนแรงกระแทก

(ขอ 9.8.1)

ตารางท 8 มวลตมนาหนกสาหรบกระแทก

(ขอ 9.8.1.3 และขอ 9.8.3.1) 

ชอขนาด เสนผานศนยกลาง

ภายนอกเฉลย (mm)

มวลตมนาหนก

(kg)

ชอขนาด เสนผานศนยกลาง

ภายนอกเฉลย (mm)

มวลตมนาหนก

(kg)

18 20 25 35 40 55 65 80

22 26 34 42 48 60 76 89

0.75 1.00 1.25 1.38 1.50 1.75 2.00 2.25

100 125 150 200 225 250 275

300

114 140 165 216 251 267 281

318

2.75 3.25 3.75 5.00 5.75 6.25 6.25 7.50

Page 26: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-19-

9.8.2 การเตรยมชนทดสอบ 

9.8.2.1 ตดทอตวอยางเปนชนทดสอบ ใหมความยาวเปนสองเทาของเสนผานศนยกลางภายนอกเฉลย แตตองไมนอยกวา 150 mm และไมเกน 300 mm โดยปลายของชนทดสอบตองเรยบและมระนาบตงฉากกบแนวแกนของทอ

9.8.2.2 ปรบอณหภมชนทดสอบไวท (27 2) oC เปนเวลาไมนอยกวา 2 h กอนนามาทดสอบ

9.8.3 วธทดสอบ

9.8.3.1 ปรบมวลตมนาหนกตามขนาดของชนทดสอบตามทกาหนดไวในตารางท 8 เลอนตมนาหนกใหปลายลางอยหางจากสวนบนของชนทดสอบ (2 000 10) mm ไมวาชนทดสอบจะมขนาดเทาใด

9.8.3.2 กาหนดตาแหนงจดการกระแทกแบบสมโดยรอบเสนรอบวงใหมระยะหางโดยประมาณของแตละจดเทาๆ กน ตามจานวนของการกระแทกตอชนทดสอบในตารางท 9 เชน จานวนของการกระแทก 3 ครง ใหแตละจดควรหางกนโดยประมาณ 120 องศา

9.8.3.3 ปลอยตมนาหนกใหตกลงมาตามรางโดยสะดวก และกระแทกชนทดสอบซงวางอยบนแทนรองรบตามตาแหนงทกาหนด

9.8.3.4 หลงการทดสอบ ตรวจชนทดสอบดวาราวหรอแตกทะลหรอไม

ตารางท 9 จานวนของการกระแทก

(ขอ 9.8.3.2 และขอ 9.8.3.3)

ชอขนาด เสนผานศนยกลางภายนอก

(mm)

จานวนของการกระแทก ตอชนทดสอบ

(ครง) 40

55 65 80 100 125 150 200 225 250 275

300

48 60 76 89 114 140 165 216 251 267 281

318

1 3 3 4 6 8 10 12 14 16 16 20

Page 27: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-20-

9.9 ความทนความดนในระยะเวลาสนของทอ

9.9.1 ภาวะทดสอบ

กอนทดสอบตองแชชนทดสอบไวในอางนาทรกษาอณหภมไวท (27 1) oC อยางนอย 2 h แลวทดสอบในขณะทชนทดสอบยงแชอยในนาหรอจะทดสอบในอากาศกได แตตองรกษาอณหภมหองทดสอบไวท (27 1) oC เชนเดยวกน

9.9.2 เครองมอ

9.9.2.1 เครองวดความดนทอานคาไดละเอยดถง 0.001 MPa

9.9.2.2 เครองทดสอบทสามารถอดนาใหมความดนไดไมนอยกวา 9 MPa และสามารถรกษาระดบความดนในชนทดสอบไมใหแตกตางจากคาทตองการเกน 2% ของความดนทดสอบ

9.9.3 การเตรยมชนทดสอบ

ตดทอตวอยางเปนชนทดสอบยาวประมาณ 3 เทาของเสนผานศนยกลางภายนอก โดยไมรวมปลายสาหรบตอเขาเครองทดสอบ แตตองไมนอยกวา 250 mm

สาหรบทอชอขนาดตงแต 350 ขนไป ชนทดสอบตองยาวประมาณ 2 เทาของเสนผานศนยกลางภายนอกโดยไมรวมปลายสาหรบตอเขาเครองทดสอบ และตองยาวไมนอยกวา 1 000 mm (ดการประกอบเขาเครองทดสอบตามตวอยางในรปท 5)

9.9.4 วธทดสอบ

9.9.4.1 ตอชนทดสอบเขากบเครองทดสอบตามตวอยางในรปท 5 เตมนาใหเตมชนทดสอบไมใหมอากาศเหลออยภายในอดนาในชนทดสอบดวยอตราสมาเสมอใหไดคาความดนตามทกาหนดไวในตารางท 10 ภายในเวลา 1 h แลวรกษาระดบความดนนไวเปนเวลา 1 h

ตารางท 10 ความดนในระยะเวลาสนของทอ

(ขอ 9.9.4.1) 

ชอขนาด ความดนในระยะเวลาสนของทอ

(MPa) PVC 5 PVC 7 PVC 8.5 PVC 10.5 PVC 13.5

18 − 4.56 6.20 6.95 8.13 20 − 3.82 5.18 5.80 6.76 25 − 2.89 3.89 4.82 6.13

ตงแต 35 ขนไป 1.80 2.52 3.06 3.78 4.86 หมายเหต − หมายถง ไมกาหนดและไมมการรบรอง

Page 28: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-21-

9.9.4.2 ตรวจชนทดสอบดวามรอยรวหรอราวหรอไม

 รปท 5 ตวอยางการตอทอเขากบเครองทดสอบ

(ขอ 9.9.3 ขอ 9.9.4.1 ขอ 9.11.2.1 และขอ 9.12.4.1)

9.10 ความทนทานตอการรวซมของหวตอชนดตอดวยแหวนยาง

9.10.1 เครองมอ

ใหเปนไปตามขอ 9.9.2

9.10.2 การเตรยมชนทดสอบ

ตดทอตวอยางแตละทอนออกเปน 2 ทอน แลวตอเขาดวยกนตามคาแนะนาของผทา (ควรใชแหวนยางทมคณภาพตาม ASTM F477) เพอทาเปนชนทดสอบ 1 ชน โดยใหระยะความยาว (L) ตงแตปากหวขอตอถงจดตอกอนเขาเครองทดสอบตามรปท 7 และรปท 8 ยาวเปน 5 เทาของเสนผานศนยกลางภายนอกเฉลยแตตองไมนอยกวา 500 mm และไมเกน 1 500 mm

9.10.3 วธทดสอบ

9.10.3.1 ความทนทานตอการรวซมเมอทออยในแนวระดบ ดงแสดงในรปท 6

(1) เตมนาใหเตมชนทดสอบโดยไมใหมอากาศเหลออยภายใน แลวอดนาเขาชนทดสอบดวยความดนเทากบความสง 300 mm ของนา แลวรกษาความดนนไวเปนเวลา 2 min แลวตรวจดบรเวณหวตอตองไมมรอยรวซม

Page 29: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-22-

(2) หลงจากนนใหอดนาเขาชนทดสอบดวยอตราสมาเสมอใหไดความดนทดสอบเทากบ 2 เทาของความดนทดสอบท 27 oC ตามทกาหนดไวในตารางท 11 แลวรกษาระดบความดนนไวเปนเวลา 30 min แลวตรวจดบรเวณหวตอตองไมมรอยรวซม 

  หนวยเปนมลลเมตร

รปท 6 การทดสอบความทนทานตอการรวซมเมอทออยในแนวระดบ 

(ขอ 9.10.3.1)

ตารางท 11 ความดนทดสอบท 27 oC

(ขอ 9.10.3.1 (2)) 

ชนคณภาพ ความดนทดสอบ

(MPa) PVC 5 0.51 PVC 7 0.70 PVC 8.5 0.85 PVC 10.5 1.08 PVC 13.5 1.36

9.10.3.2 ความทนทานตอการรวซมเมอทอยบตว ดงแสดงในรปท 7

จบชนทดสอบใหอยในแนวนอนกดทอ ณ ตาแหนงหางจากปากของหวตอ 10 mm จนทอยบตวลง 10% ของเสนผานศนยกลางภายนอกของทอ โดยวดระยะระหวางแผนขนานทกดลงบนหลงทอ แลวทดสอบเชนเดยวกนกบขอ 9.10.3.1 (2)

Page 30: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-23-

L คอ ระยะระหวางปากหวขอตอถงจดตอกอนเขาเครองทดสอบ

หนวยเปนมลลเมตร รปท 7 การทดสอบความทนทานตอการรวซมเมอทอยบตว

(ขอ 9.10.2 และขอ 9.10.3.2)

9.10.3.3 ความทนทานตอการรวซมเมอทอเบยงเบนไปจากแนวระดบ ดงแสดงในรปท 8

จบชนทดสอบใหเบยงเบนไปจากแนวระดบเปนมม 3 องศา เตมนาใหเตมชนทดสอบโดยไมให มอากาศเหลออยภายใน แลวทดสอบเชนเดยวกนกบขอ 9.10.3.1 (2)

หมายเหต คาเตอนควรออกแบบและทดสอบดวยเครองมอทเหมาะสม เพอความปลอดภย โดยเฉพาะทอขนาดใหญ

 

L คอ ระยะระหวางปากหวขอตอถงจดตอกอนเขาเครองทดสอบ a คอ จดสาหรบวดและปรบมมองศาทเบยงเบนไปจากแนวระดบ

รปท 8 การทดสอบความทนทานตอการรวซมเมอทอเบยงเบนไปจากแนวระดบ

(ขอ 9.10.2 และขอ 9.10.3.3)

9.11 ความทนความดนในระยะเวลาสนของหวตอ 

9.11.1 เครองมอ 

ใหเปนไปตามขอ 9.9.2

Page 31: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-24-

9.11.2 การเตรยมชนทดสอบ

9.11.2.1 ทอปลายบานชนดตอดวยนายา

ตดทอตวอยางแตละทอนออกเปน 2 ทอน แลวตอเขาดวยกนตามคาแนะนาของผทาดวยนายาประสานทอพวซแขงและขอตอทอพวซแขง ตาม มอก. 1032 เพอทาเปนชนทดสอบ 1 ชน โดยชนทดสอบแตละชนยาวประมาณ 10 เทาของเสนผานศนยกลางภายนอก โดยไมรวมปลายสาหรบตอเขาเครองทดสอบ แตตองไมนอยกวา 250 mm และไมเกน 750 mm

สาหรบทอชอขนาดตงแต 350 ขนไป ชนทดสอบตองยาวไมนอยกวา 1 000 mm (ดการประกอบเขาเครองทดสอบตามรปท 5)

9.11.2.2 ทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง

ตดทอตวอยางแตละทอนออกเปน 2 ทอนแลวตอเขาดวยกนตามคาแนะนาของผทา (ควรใชแหวนยางทมคณภาพตาม ASTM F477) เพอทาเปนชนทดสอบ 1 ชน โดยชนทดสอบแตละชนยาวประมาณ 10 เทาของเสนผานศนยกลางภายนอก โดยไมรวมปลายสาหรบตอเขาเครองทดสอบแตตองไมนอยกวา 250 mm และไมเกน 750 mm

สาหรบทอชอขนาดตงแต 350 ขนไป ชนทดสอบตองยาวไมนอยกวา 1 000 mm

หมายเหต การตดชนทดสอบเพอใหไดความยาวตามทตองการ ควรใหปลายของหวตออยใกลกบฝาปดอดความดน (ดงแสดงในรปท 9) เพอชวยปองกนไมใหแหวนยางหลดไดงาย

Page 32: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-25-

รปท 9 การเตรยมชนทดสอบสาหรบทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง

(ขอ 9.11.2.2)

9.11.3 วธทดสอบ

ใหปฏบตตามขอ 9.9.4.1 แลวตรวจดบรเวณหวตอ ตองไมมรอยรวซม

หมายเหต 1. การทดสอบนมวตถประสงคทจะทดสอบความทนความดนของหวตอ ดงนนในขณะทดสอบถาแหวนยางหลดออกจากหวตอ ใหเปลยนแหวนยางใหมแลวทดสอบตอไป

2. เนองจากวตถประสงคทางเทคนคของการทดสอบความทนความดนในระยะเวลาสนของหวตอและของทอตามมาตรฐานนเปนวตถประสงคเดยวกน ดงนนการทดสอบความทนความดนในระยะเวลาสนของหวตอและของทอสามารถทดสอบพรอมกนได

9.12 ความทนความดนในระยะเวลานานของทอ

9.12.1 ภาวะทดสอบ

ใหเปนไปตาม ISO 1167-1 โดยกอนทดสอบตองแชชนทดสอบไวในอางนาทควบคมอณหภมไวท (60 1) oC เปนเวลาอยางนอยตามตารางท 12 แลวทดสอบในขณะทชนทดสอบยงแชอยในนาทควบคมอณหภมไวท (60 1) oC

Page 33: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-26-

ตารางท 12 ระยะเวลาในการใหความรอนสาหรบการเตรยมตวอยาง

(ขอ 9.12.1)

ความหนา (e)

mm

ระยะเวลาการปรบสภาวะ

h

e < 3 1

3 < e < 8 3

8 < e < 16 6

16 < e < 32 10

32 < e 16

9.12.2 เครองมอ

ใหเปนไปตามขอ 9.9.2

9.12.3 การเตรยมชนทดสอบ

ใหเปนไปตามขอ 9.9.3

9.12.4 วธทดสอบ

9.12.4.1 ตอชนทดสอบทไดจากการเตรยมภาวะตามขอ 9.12.1 เขากบเครองทดสอบตามตวอยางในรปท 5 เตมนาใหเตมชนทดสอบไมใหมอากาศเหลออยภายใน แชชนทดสอบลงในอางนาทรกษาอณหภมไวท (60 1) oC อดนาในชนทดสอบดวยอตราสมาเสมอใหไดคาความดนตามทกาหนดไวในตารางท 13ภายในเวลา 30 s ถง 1 h ขนกบขนาดเสนผานศนยกลางของตวอยาง

9.12.4.2 เมอความดนถงคาตามทกาหนดใหเรมจบเวลาแลวรกษาระดบความดนนไวเปนเวลา 1 000 h

9.12.4.3 ตรวจชนทดสอบดวามรอยรวหรอราวหรอไม

หมายเหต กรณถามรอยรวหรอราวทเกดขนทนอยกวาระยะ 0.1 ของความยาวชนทดสอบใกลหวตอ ใหทา การทดสอบซาอกครง

Page 34: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-27-

ตารางท 13 ความดนในระยะเวลานานของทอ

(ขอ 9.12.4.1)

หมายเหต รายละเอยดการคานวณความดนทดสอบเปนไปตามภาคผนวก ค.

9.13 ผลทเกดขนกบนา

9.13.1  สารละลายและวธเตรยม

9.13.1.1 นากลนทมคารบอนไดออกไซด 150 mg/dm3 เตรยมจากนากลนซงอมตวดวยคารบอนไดออกไซดและหาปรมาณของคารบอนไดออกไซดดวยวธมาตรฐาน สารละลายนควรเปนสารละลายทเตรยมขนใหมทกครง

หมายเหต วธหาปรมาณของคารบอนไดออกไซดดวยวธมาตรฐานใหปฏบตตาม Standard methods for examinations of water and waste water, 22th edition (2012)

9.13.2 การเตรยมชนทดสอบ

ตดทอตวอยางเปนชนทดสอบยาวประมาณ 500 mm

9.13.3 การเตรยมสารละลายตวอยาง

9.13.3.1 ตอกอกเขากบปลายขางหนงของชนทดสอบ ยดชนทดสอบใหวางตงอยในแนวดงโดยใหปลายทตอกอกอยดานลาง เตมนาประปาทางดานบนใหลนชนทดสอบตลอดเวลา เปดกอกดานลางใหนาไหลออกผานชนทดสอบดวยความเรว 3 m/min นาน 6 h โดยมนาเตมชนทดสอบอยตลอดเวลา ในกรณทตองการลดปรมาณนาทใชลางชนทดสอบ ใหใชทอขนาดเลกกวาเลกนอยสอดไวภายในเพอแทนทนาและใหนาไหลผานผวภายในของชนทดสอบตลอดทอ ถอดกอกและลางภายในชนทดสอบดวยนากลน

9.13.3.2 หลงจากลางชนทดสอบสะอาดแลว อดปลายขางหนงของชนทดสอบใหแนนดวยจกททาดวยพอล เอทลนหรอวตถทไมมสารทเปนพษททาใหเกดผลกระทบตอการทดสอบน เตมสารละลายตาม ขอ 9.13.1.1 ใหเตมปดปลายอกขางหนงของชนทดสอบดวยจกชนดเดยวกน

9.13.3.3 เกบชนทดสอบไวในลกษณะดงกลาวทอณหภมหองเปนเวลา 48 h สารละลายทไดนเปนการสกดครงท 1

ชนคณภาพ ความดนทดสอบ (MPa)

PVC 5 0.6

PVC 7 0.8

PVC 8.5 1.0

PVC 10.5 1.25

PVC 13.5 1.60

Page 35: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-28-

9.13.3.4 ทาซาตามขอ 9.13.3.2 และขอ 9.13.3.3 อกชนทดสอบละ 2 ครง นาสารละลายทไดในครงท 3 ไปวเคราะหหาปรมาณสารตางๆ ตามตารางท 6

9.13.4 วธวเคราะหหาปรมาณสารทสกดได

ใหปฏบตตาม Standard methods for examinations of water and waste water, 22th edition (2012)

                             

Page 36: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-29-

ภาคผนวก ก. การชกตวอยางและเกณฑตดสน

(ขอ 8.1)

ก.1 รน ในทน หมายถง ทอททาจากวสดและสตรการผลตเดยวกน มแบบ ชนด และชนคณภาพเดยวกน ทาขนโดยกรรมวธเดยวกนในระยะเวลาเดยวกน

ก.2 การแบงกลมทอใหแบงตามขนาดระบ โดยกลมของทอตองเปนแบบชนดและชนคณภาพ ดงตารางท ก.1

ตารางท ก.1 กลมของทอ

( ขอ ก.2 )

กลมท ชอขนาด 1 2 3 4

18 ถง 65 80 ถง 275

300 ถง 600 700 ถง 1 000

ก.3 การชกตวอยางและการยอมรบใหเปนไปตามแผนการชกตวอยางทกาหนดตอไปน หรออาจใชแผนการชกตวอยางอนทเทยบเทากนทางวชาการกบแผนทกาหนดไว

ก.3.1 การชกตวอยางและการยอมรบสาหรบการทดสอบรบรองและการตดตามผล

(1) ใหชกตวอยางโดยวธการสมจากรนเดยวกนตามตารางท ก.2

ตารางท ก.2 แผนการชกตวอยางสาหรบการทดสอบรบรองและการตรวจตดตาม

(ขอ ก.3.1 (1))

รายการทดสอบ ขอ การชกตวอยาง จานวนตวอยาง

ทดสอบ ขนาดและมต 5 2 ชอขนาดตอกลม 3

ลกษณะทวไป 6.1 2 ชอขนาดตอกลม 1

ความหนาแนน ตารางท 5 รายการท 1 1 ชอขนาด 3

การเปลยนแปลงทอณหภมสง ตารางท 5 รายการท 2 1 ชอขนาดตอกลม 3

ความทนแอซโทน หรอ ความตานแรงดงในแนวแกน

ตารางท 5 รายการท 3 1 ชอขนาดตอกลม 3

ความทบแสง ตารางท 5 รายการท 4 1 ชอขนาด 3

ความตานแรงกด ตารางท 5 รายการท 5 2 ชอขนาดตอกลม 3

ความตานแรงกระแทก ตารางท 5 รายการท 6 2 ชอขนาดตอกลม 3

Page 37: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-30-

ตารางท ก.2 แผนการชกตวอยางสาหรบการทดสอบรบรองและการตรวจตดตาม (ตอ)

รายการทดสอบ ขอ การชกตวอยาง จานวนตวอยาง

ทดสอบ

ความทนความดนในระยะเวลาสนของทอ

ตารางท 5 รายการท 7 2 ชอขนาดตอกลม 3

ความทนทานตอการรวซมของหวตอชนดตอดวยแหวนยาง

ตารางท 5 รายการท 8 2 ชอขนาดตอกลม 3

ความทนความดนในระยะเวลาสนของหวตอ

ตารางท 5 รายการท 9 2 ชอขนาดตอกลม 3

ความทนความดนในระยะเวลานานของทอ

ตารางท 5 รายการท 10 2 ชอขนาดตอกลม 3

ผลทเกดขนกบนา 6.3 1 ชอขนาดตอกลม 3

เนอทอ 6.4 1 ชอขนาด 3

เครองหมายและฉลาก 7.1 1 ชอขนาดตอกลม 1

(2) ตวอยางทกตวอยางตองเปนไปตามเกณฑทกาหนดในตารางท ก.2 ทกรายการ จงจะถอวาทอรนนนเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน

ก.3.2 การชกตวอยางและการยอมรบสาหรบการควบคมคณภาพ

(1) ใหชกตวอยางโดยวธสมจากรนเดยวกนตามตารางท ก.3

ตารางท ก.3 แผนการชกตวอยางสาหรบการควบคมคณภาพ

(ขอ ก.3.2 (1))

รายการทดสอบ ขอ การชกตวอยาง จานวนตวอยาง

ทดสอบ

ขนาดและมต 5 ทก 8 ชวโมงตอ ชอขนาดตอรน

1

ลกษณะทวไป 6.1 ทก 8 ชวโมงตอ ชอขนาดตอรน

1

ความทนแอซโทน

หรอ ความตานแรงดงในแนวแกน ตารางท 5 รายการท 3 1 ชอขนาดตอรน 3

ความตานแรงกด ตารางท 5 รายการท 5 1 ชอขนาดตอรน

ตอสปดาห 3

Page 38: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-31-

ตารางท ก.3 แผนการชกตวอยางสาหรบการควบคมคณภาพ (ตอ)

รายการทดสอบ ขอ การชกตวอยาง จานวนตวอยางทดสอบ

ความตานแรงกระแทก ตารางท 5 รายการท 6 1 ชอขนาดตอรน

ตอสปดาห 3

ความทนความดนในระยะเวลาสนของทอ

ตารางท 5 รายการท 7 1 ชอขนาดตอรน

ตอสปดาห 1

ความทนทานตอการรวซมของหวตอชนดตอดวยแหวนยาง

ตารางท 5 รายการท 8 1 ชอขนาดตอรน

ตอสปดาห 1

ความทนความดนในระยะเวลาสนของหวตอ

ตารางท 5 รายการท 9 1 ชอขนาดตอรน

ตอสปดาห 1

เครองหมายและฉลาก 7.1 1 ชอขนาดตอกลม 1

Page 39: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-32-

ภาคผนวก ข. การคานวณ

ข.1 ขนาดและมตของทอปลายธรรมดา

ข.1.1. คาเสนผานศนยกลางภายนอก (D) คานวณไดจากสตร

D = D1 D2

D2 = D1 + 0.005 D1

หรอ = D1 + 0.3 แลวแตคาไหนจะมากกวากน

เมอ D1 คอ เสนผานศนยกลางภายนอกตาสด เปนมลลเมตร

D2 คอ เสนผานศนยกลางภายนอกสงสด เปนมลลเมตร

ข.1.2 คาความหนา (e) คานวณไดจากสตร

e = e1 e2

e1 = PD

S P แตตองไมนอยกวา 1.3 mm

e2 = 1.1 e1 + 0.2 mm

เมอ e1 คอ ความหนาตาสดของทอ เปนมลลเมตร

e2 คอ ความหนาสงสดของทอ เปนมลลเมตร

P คอ ความดนใชงานท 20 oC เปนเมกะพาสคล

S คอ ความเคนตามแนวเสนรอบวงสงสด 11 MPa สาหรบทอชอขนาดทเลกกวา 200 และ 12.3 MPa สาหรบทอชอขนาดตงแต 200 ขนไป (เปนคาท 20 oC)

ข.2 ความยาวของทอปลายบานชนดตอดวยนายาททาจากทอปลายธรรมดาทยาวกวา 4 000 mm คานวณไดจากสตร

ความยาวทอ = Z + (ความยาวทอปลายธรรมดาทนามาทาทอปลายบานชนดตอดวยนายา - 4 000)

เมอ Z คอ ความยาวของทอปลายบานชนดตอดวยนายาททาจากทอปลายธรรมดายาว 4 000 mm

Page 40: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-33-

ข.3 ขนาดและมตของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง

ข.3.1 ความลกของหวตอ (M) ของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยางทมความยาวตงแต 6 m ใหคานวณคา M ตาสด จากสตร

M = CTZ + 0.22 d1 สาหรบทอชอขนาดไมเกน 250

M = 1.4 CTZ + 0.15 d1 สาหรบทอชอขนาดตงแต 275 ขนไป

เมอ C คอ สมประสทธการขยายตวตามแนวยาว = 8.1 x 10-5 mm/mm/oC

T คอ อณหภมใชงานทแตกตางกน = 50 oC

Z คอ ความยาวของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยาง เปนมลลเมตร

d1 คอ ขนาดเสนผานศนยกลางภายในตาสดของหวตอ เปนมลลเมตร

หมายเหต ถาคา M ของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยางชอขนาด 300 ทคานวณไดมคานอยกวาคา M ของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยางชอขนาด 250 ใหใชคา M ของทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยางชอขนาด 250 สาหรบทอปลายบานชนดตอดวยแหวนยางชอขนาด 300 ดวย

ข.3.2 ความหนา (e3) คานวณไดจากสตร

e3 = PD3

2S P แตตองไมนอยกวาความหนาตาสดของทอปลายธรรมดาท

กาหนดไวในตารางท 2

D3 = d1 + 2 e3 

เมอ P คอ ความดนใชงานท 20 oC เปนเมกะพาสคล

D3 คอ ขนาดเสนผานศนยกลางภายนอกตาสดของหวตอ เปนมลลเมตร

S คอ ความเคนตามแนวเสนรอบวงสงสด 11 MPa สาหรบทอชอขนาดท เลกกวา 200 และ 12.3 MPa สาหรบทอชอขนาดตงแต 200 ขนไป (เปนคาท 20 oC)

ข.3.3 ความหนา (e4) คานวณไดจากสตร

e4 = 0.9 e1 เมอ e1 คอ ความหนาตาสดของทอปลายธรรมดาทกาหนดไวในตารางท 3

Page 41: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-34-

ภาคผนวก ค. ความทนความดนในระยะเวลานานของทอ

ค.1 ความดนทดสอบของทอ คานวณไดจากสตร

S = P D

เมอ P คอ ความดนทดสอบในระยะยาวของทอ เปนเมกะพาสคล

S คอ ความเคนตามแนวเสนรอบวง เปนเมกะพาสคล

D2 คอ เสนผานศนยกลางภายนอกสงสด เปนมลลเมตร

e1 คอ ความหนาตาสดของทอ เปนมลลเมตร

โดยกาหนดคาความเคนตามแนวเสนรอบวง (S) ในการทดสอบความทนความดนในระยะเวลานานของทอตามตารางท ค.1 ดงน

ตารางท ค.1 คาความเคนตามแนวเสนรอบวง (S)

(ขอ ค.1)

ชอขนาด ความเคนตามแนวเสนรอบวง (MPa)

18 ถง 150 11.0

ตงแต 200 ขนไป 12.3

Page 42: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-35-

ภาคผนวก ง. การเปรยบเทยบความดนระบทอณหภม 20 oC กบ 27 oC

ง.1 ชนคณภาพความดน PN

ชนคณภาพความดน PN ใชเปรยบเทยบความดนระบ ทอณหภม 20 oC ดงตารางท ง.1 ตวอยาง เชน ชนคณภาพ PVC 5 มความดนระบท 27 oC เปน 0.51 MPa เทากบชนคณภาพ PN 6 มความดนระบท 20 oCเปน 0.588 MPa

ตารางท ง.1 ตารางเปรยบเทยบความดนระบท 20 oC กบ 27 oC

(ขอ ง.1)

ชนคณภาพ

ความดนระบ

(MPa)

ท 27 oC ท 20 oC

PVC 5 (PN 6) 0.51 0.588

PVC 7 (PN 8) 0.70 0.807

PVC 8.5 (PN 10) 0.85 0.980

PVC 10.5 (PN 12.5) 1.08 1.250

PVC 13.5 (PN16) 1.36 1.568

Page 43: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-36-

ภาคผนวก จ. ความดนใชงาน

จ.1 ความดนใชงานทอณหภมตางๆ ดงในตารางท จ.1

ตารางท จ.1 ความดนใชงานทอณหภมตางๆ

(ขอ จ.1)

อณหภมใชงาน (oC)

ความดนใชงาน (MPa)

PVC 5 PVC 7 PVC 8.5 PVC 10.5 PVC 13.5 20 0.58 0.81 0.98 1.25 1.56 27 0.51 0.70 0.85 1.08 1.36 30 0.46 0.65 0.79 1.00 1.26 40 0.35 0.48 0.59 0.75 0.94 50 0.23 0.32 0.39 0.49 0.62 60 0.12 0.16 0.20 0.25 0.31

Page 44: มอก. 17– 25XX - members.wto.org · เป็นท่อน้ําดื่มต้องเป็นไปตามมาตรฐานและม ีผลบังคับใช้เมื่อวันที่

มอก. 17-25XX

-37-

ภาคผนวก ฉ. สญลกษณหนวย

ฉ.1 สญลกษณหนวยทใชในมาตรฐานน ดงในตารางท ฉ.1

ตารางท ฉ.1 สญลกษณหนวย

(ขอ ฉ.1)

หนวย สญลกษณ

กรม g

กโลกรม kg

กโลกรมตอลกบาศกเดซเมตร kg/dm3

กโลกรมตอลกบาศกเมตร kg/m3

กโลกรมแรงตอตารางเซนตเมตร kgf/cm2

ชวโมง h

บาร bar

ปอนดตอตารางนว lb/in2

นาโนเมตร nm

นาท min

มลลกรม mg

มลลกรมตอกโลกรม mg/kg

มลลกรมตอลกบาศกเดซเมตร mg/dm3

มลลเมตร mm

มลลเมตรตอนาท mm/min

เมกะพาสคล MPa

เมตร m

เมตรตอนาท m/min

โมลตอลกบาศกเดซเมตร mol/dm3

ลกบาศกเซนตเมตร cm3

วนาท s

องศาเซลเซยส oC