วิชา วฒันธรรมกบัการพฒันาเศรษฐกจิและสงัคม

รหสัวิชา 1605905 วฒันธรรมกบัการพฒันาเศรษฐกจิและสงัคม

ผศ.ดร.ศาสตรา เหล่าอรรคะ

ผศ.ดร.ทรงคุณ จนัทจร

วฒันธรรมในความหมายของนกัวิชาการและผูท้รงคุณวุฒิ

ค าเก่ียวเน่ืองกบัวฒันธรรม1. อารยธรรม2. ขนบธรรมเนียมประเพณี ชนิดของประเพณีจารตีประเพณ ีหรอืกฎศลีธรรม (Mores)ขนบประเพณี (Institution)ธรรมเนียมประเพณี (Convention)

3. จรยิธรรม (Moral)4. คณุธรรม (Virtue)5. ศลีธรรม (Morality)6. จรรยามารยาท (Etiquette)7. คา่นิยม (Value)

แนวคดิเกีย่วกบัความหมายของ “วฒันธรรม”

วฒันธรรมเป็นความคดิรว่ม (Shaved Ideas)วฒันธรรมเป็นสิง่ทีม่นุษยเ์รยีนรู ้(Culture is Learned)วฒันธรรมมพีืน้ฐานมาจากการใชส้ญัลกัษณ์ (Symbol)วฒันธรรมเป็นองคร์วมของความรูแ้ละภมูปิญัญาวฒันธรรมเป็นกระบวนการทีม่นุษยก์ าหนดนิยามความหมาย ใหก้บัชวีติและสิง่รอบตวัวฒันธรรมเป็นสิง่ทีไ่มห่ยดุนิ่ง

ประเภทของวฒันธรรม

มีอะไรบา้ง ?วฒันธรรมการบรโิภควฒันธรรมการอยู่วฒันธรรมการแต่งกายวฒันธรรมการพกัผอ่นวฒันธรรมเกีย่วกบัการแสดงอารมณ์วฒันธรรมเกีย่วกบัการสื่อความหมายวฒันธรรมเกีย่วกบัการจราจรขนสง่วฒันธรรมเกีย่วกบัการอยูร่ว่มกนัเป็นหมูค่ณะวฒันธรรมเกีย่วกบัการแสวงหาความสุขทางจติใจ

วฒันธรรมชมุชน ความหมายและความเป็นมา

๏ แนวคดิวฒันธรรมชุมชน- ความส าคญัของชุมชน- ความสมัพนัธข์องชมุชนกบัสงัคมภายนอก

ดา้นเศรษฐกจิดา้นการเมอืงดา้นวฒันธรรม

ทุนทางวฒันธรรม มีอะไรบา้ง ?

ภมูปิญัญาศลิปะศาสนาประวตัศิาสตร์วถิชีวีติ (Way of Life)ศลิปะพืน้บา้นเพลง หมอล าละครฯลฯ

ภมิูปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย

มี 9 ดา้น คอื

ดา้นเกษตรกรรมดา้นอุตสาหกรรมและหตัถกรรมดา้นการแพทยแ์ผนไทยดา้นการจดัการทรพัยากรธรรมชาตแิละสิง่แวดลอ้มดา้นกองทุนและธรุกจิชมุชนดา้นศลิปกรรมดา้นภาษาและวรรณกรรมดา้นปรชัญา ศาสนาและวฒันธรรมดา้นโภชนาการ

ภมิูปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย

มี 9 ดา้น คอื

ดา้นเกษตรกรรม

ภมิูปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย

มี 9 ดา้น คอื

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นอุตสาหกรรมและหตัถกรรม

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ด้านอตุสาหกรรมและหตัถกรรม งานวจิยั: การพฒันาผลติภณัฑเ์ครือ่งจกัสานหวาย ผศ.ดร.ศาสตรา เหลา่อรรคะ

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ด้านอตุสาหกรรมและหตัถกรรม งานวจิยั: การพฒันาผลติภณัฑเ์ครือ่งจกัสานหวาย ผศ.ดร.ศาสตรา เหลา่อรรคะ

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นอุตสาหกรรมและหตัถกรรม (งานวจิยั : ผา้ใยไผ ่ผศ.ดร.ซสิกิกา วรรณจนัทร)์

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นอุตสาหกรรมและหตัถกรรม (งานวจิยั : ผา้ใยไผ ่ผศ.ดร.ซสิกิกา วรรณจนัทร)์

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นแพทยแ์ผนไทย

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นการจดัการทรพัยากรธรรมชาตแิละสิง่แวดลอ้ม

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นกองทุนและธุรกจิชุมชน

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นศลิปกรรม

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นภาษาและวรรณกรรม

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ปรชัญา ศาสนาและวฒันธรรม

ภูมิปัญญาทอ้งถิน่ / ภูมิปัญญาไทย มี 9 ดา้น คอื

ดา้นโภชนาการ

แผนพฒันาเศรษฐกิจและสงัคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 1-10 ความส าเรจ็และ

ข้อจ ากดัของการพฒันาเศรษฐกิจและสงัคม

มองสงัคมไทยช่วงแผนพฒันาเศรษฐกิจและสงัคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 1

( พ.ศ.2504-2509 ) ด้วยมิติทางวฒันธรรมผา่นเน้ือหาเพลง “ ผูใ้หญ่ลี ”

ของศกัด์ิศรี ศรีอกัษร

การพฒันาช่วงแผนเศรษฐกิจและสงัคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 1-3 (พ.ศ. 2504 – 2519) ตาม

แนวคิดการแพร่กระจายวฒันธรรมตะวนัตกและความทนัสมยัแบบตะวนัตก (Diffusion of

westernization/modernization)

_________________________________________

การพฒันาช่วงแผนพฒันาเศรษฐกิจและสงัคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 4-6 (พ.ศ. 2520 – 2534)

ตามแนวคิดการพ่ึงตนเอง (Self - Reliance) การมีส่วนร่วมของประชาชน (People’s

Participation)และกระบวนการท้องถ่ินนิยมท (Localization)

_________________________________________

การพฒันาช่วงแผนพฒันาเศรษฐกิจและสงัคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 7-10 (พ.ศ. 2535 –2554)

- จดุเร่ิมต้นของการพฒันาท่ียัง่ยืน (Sustainable Development)

- การเน้นคนเป็นศนูยก์ลาง

- การพฒันามุ่งเน้นการพฒันาสงัคมโดยยึดหลกัปรชัญา

เศรษฐกิจพอเพียง(Sufficiency Economy)

๏ เศรษฐกิจสรา้งสรรค ์(Creative Economy)

- นิยามและขอบเขตของ “เศรษฐกิจสร้างสรรค”์ - นัยส าคญัของการพฒันาเศรษฐกิจสร้างสรรค์

วตัถดิุบ + Creativity สินค้าและบริการ เชิงสร้างสรรค์

๏ สถานท่ีท่องเท่ียว ๏ วฒันธรรม๏ OTOP ๏ ภมิูปัญญา Product Innovation๏ การแพทย์ ๏ องคค์วามรู้๏ อาหาร ๏ การออกแบบ ฯลฯ

เศรษฐกจิสรา้งสรรค ์ = วฒันธรรม + ภูมิปัญญา

นโยบายรฐับาลปัจจบุนั กบัการพฒันาเศรษฐกิจสร้างสรรค ์6 ด้าน ได้แก่

1. มรดกทางวฒันธรรมและภมูปิญัญาและความหลากหลายทางชวีภาพ2. เอกลกัษณ์ศลิปะและวฒันธรรม3. งานช่างฝีมอืและหตัถกรรม4. อุตสาหกรรม สือ่ บนัเทงิ และซอฟตแ์วร์5. การออกแบบและพฒันาสนิคา้เชงิสรา้งสรรค์6. การขบัเคลื่อนและสนบัสนุนการพฒันาเศรษฐกจิสรา้งสรรค์

การพฒันาเศรษฐกิจชมุชน ด้วยทุนทางวฒันธรรมเพ่ือเพ่ิมคณุค่าของสินค้าและบริการ (Value Creation) ด้วยองคค์วามรู้ และนวตักรรม เช่ือมโยงกบั๏ ธรุกิจภาคบริการ๏ อตุสาหกรรม๏ การเกษตร

กรณีตวัอย่างเกษตรธรรมชาติคิวเซ ของผูน้ าเกษตรกร สมาชิกคิวเซเคียว จงัหวดันครราชสีมา

การขบัเคล่ือนเศรษฐกิจสร้างสรรค ์ช่วงระยะแผนพฒันา

เศรษฐกิจและสงัคมแห่งชาติ ฉบบัท่ี 11 (พ.ศ. 2555 - 2559)มุ่งเช่ือมโยงทุน 6 ทุน คือ

ทุนธรรมชาติ

ทุนกายภาพ

ทุนสงัคม

ทุนมนุษย์

ทุนการเงิน

ทุนวฒันธรรม

การพฒันาสงัคมโดยมิติวฒันธรรม

1. เสริมสร้างต้นทนุทางวฒันธรรม2. เสริมสร้างประชาคม3. สร้างความเข้มแขง็ขององคก์รชมุชน4. ยอมรบัความหลากหลายของพหสุงัคม

ทนุทางสงัคม1. ความไว้วางใจ (Trusting)

การมีส่วนร่วมของประชาชน 2. การใส่ใจ (Caring)People s Participation 3. การแบง่ปัน(Sharing)

4. ความร่วมมือร่วมใจ (Collaborating)

สงัคมฐานความรู้Knowledge Based Society