44
บทที่ 2 ทบทวนเอกสารและวรรณกรรมที่เกี่ยวข้อง รายงานผลการดาเนินโครงงานสหกิจศึกษาเรื่อง การผลิตรายการ จัส ไบท์ อิทชีวิตติดล้อ สาหรับเผยแพร่ทางสื่อออนไลน์ ของบริษัท ไชน์ เอ็นเตอร์เทนเท้นท์ จากัด พ.ศ. 2558มุ่งการให้ ความรู้และความบันเทิงเกี่ยวกับรถบิ๊กไบค์ ข้อมูลข่าวสารสาระความรู้ต่างๆที่เกี่ยวกับวงการบิ๊กไบค์ ในอดีตจนถึงปัจจุบันและอนาคตโดยการนาเสนอผ่านสื่อออนไลน์ทางช่องทางต่างๆเช่น Facebook YouTube เป็นต้น รายงานสหกิจเล่มนี ้มีจุดมุ่งหมายที่จะส ่งเสริมให้รายการที่มีทั ้งสาระและความ บันเทิงได้มีความพัฒนาก้าวหน้าบนช่องทางออนไลน์ในการทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทีเกี่ยวข้องผู้ศึกษาในเรื่องต่อไปนี ้คือ 2.1 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับทฤษฏีการสื่อสาร 2.2 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับการเขียนบทเบื ้องต ้น 2.3 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับการเขียนสตอรี่บอร์ด 2.4 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับการกากับภาพ 2.5 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับการตัดต่อ 2.6 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับการเล่าเรื่อง 2.1 แนวคิดทั่วไปเกี่ยวกับทฤษฏีการสื่อสาร ทฤษฎีการสื่อสาร ทฤษฎีการสื่อสารความหมายของคาว่าทฤษฎี คือ ข้อความที่อธิบายข้อเท็จจริง หรือ ปรากฏการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ ้น แล ้วได้รับการตรวจสอบและได้รับการยอมรับกันพอสมควรดังนั ้น ทฤษฎีการสื่อสาร จึงน่าจะหมายถึง คาอธิบายข้อเท็จจริง หรือปรากฏการณ์ของกระบวนการสื่อสาร ที่ตรวจสอบแล้ว หรือยอมรับกันแล้วตามสมควร นั่นก็คือ ยอมรับว่าหากเกิดปรากฎการณ์หรือ เหตุการณ์เช่นนี ้ขึ ้น จะเรียกเหตุการณ์หรือปรากฏการณ์นั ้นว่า "ทฤษฎีการสื่อสาร"ทฤษฎีการสื่อสาร ในที่นี ้ประกอบด้วยคา 2 คา คือ "ทฤษฎี " และ"การสื่อสาร" ลองพิจารณาที่แบบจาลองการสื่อสารถ้า เราพิจารณาว่าแบบจาลองคือ คาอธิบายง่าย ๆ ในรูปของการเขียนรูปความจริงหรือข้อเท็จจริงทีต้องการอธิบาย อาจจะอธิบายเป็น แผนภาพ แผนภูมิ กราฟสัญลักษณ์ใด ๆ ซึ ่งโดยสรุปอาจจะกล่าว ว่า แบบจาลองก็คือ ทฤษฎีหรือตัวแทนของทฤษฎีที่ใช้อธิบายปรากฏการณ์ในโลกแห่งความเป็น จริงอย่างง่าย ๆ ดังนั ้น แบบจาลองการสื่อสาร ก็น่าจะหมายถึง ทฤษฎี หรือตัวแทนของทฤษฎีไม่ว่า

บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

บทท 2

ทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

รายงานผลการด าเนนโครงงานสหกจศกษาเรอง การผลตรายการ ‚จส ไบท อท‛ ชวตตดลอ

ส าหรบเผยแพรทางสอออนไลน ของบรษท ไชน เอนเตอรเทนเทนท จ ากด พ.ศ. 2558‛ มงการให

ความรและความบนเทงเกยวกบรถบกไบค ขอมลขาวสารสาระความรตางๆทเกยวกบวงการบกไบค

ในอดตจนถงปจจบนและอนาคตโดยการน าเสนอผานสอออนไลนทางชองทางตางๆเชน Facebook

YouTube เปนตน รายงานสหกจเลมนมจดมงหมายทจะสงเสรมใหรายการทมทงสาระและความ

บนเทงไดมความพฒนากาวหนาบนชองทางออนไลนในการทบทวนเอกสารและวรรณกรรมท

เกยวของผศกษาในเรองตอไปนคอ

2.1 แนวคดทวไปเกยวกบทฤษฏการสอสาร 2.2 แนวคดทวไปเกยวกบการเขยนบทเบองตน

2.3 แนวคดทวไปเกยวกบการเขยนสตอรบอรด 2.4 แนวคดทวไปเกยวกบการก ากบภาพ

2.5 แนวคดทวไปเกยวกบการตดตอ 2.6 แนวคดทวไปเกยวกบการเลาเรอง

2.1 แนวคดทวไปเกยวกบทฤษฏการสอสาร ทฤษฎการสอสาร ทฤษฎการสอสารความหมายของค าวาทฤษฎ คอ ขอความทอธบายขอเทจจรง หรอปรากฏการณตางๆ ทเกดขน แลวไดรบการตรวจสอบและไดรบการยอมรบกนพอสมควรดงนนทฤษฎการสอสาร จงนาจะหมายถง ค าอธบายขอเทจจรง หรอปรากฏการณของกระบวนการสอสารทตรวจสอบแลว หรอยอมรบกนแลวตามสมควร นนกคอ ยอมรบวาหากเกดปรากฎการณหรอเหตการณเชนนขน จะเรยกเหตการณหรอปรากฏการณนนวา "ทฤษฎการสอสาร"ทฤษฎการสอสาร ในทนประกอบดวยค า 2 ค า คอ "ทฤษฎ" และ"การสอสาร" ลองพจารณาทแบบจ าลองการสอสารถาเราพจารณาวาแบบจ าลองคอ ค าอธบายงาย ๆ ในรปของการเขยนรปความจรงหรอขอเทจจรงทตองการอธบาย อาจจะอธบายเปน แผนภาพ แผนภม กราฟสญลกษณใด ๆ ซงโดยสรปอาจจะกลาววา แบบจ าลองกคอ ทฤษฎหรอตวแทนของทฤษฎทใชอธบายปรากฏการณในโลกแหงความเปนจรงอยางงาย ๆ ดงนน แบบจ าลองการสอสาร กนาจะหมายถง ทฤษฎ หรอตวแทนของทฤษฎไมวา

Page 2: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

4

จะเปน กราฟ, แผนภาพ และแผนภมตางๆ ทอธบายการท างานหรอกระบวนการทางการสอสารทเกดขนเพอใหสามารถเขาใจไดอยางงายๆ นนเอง ขอความทอธบายถงเหตการณหรอปรากฏการณทางการสอสาร ทเกดขนแลวไดรบการตรวจสอบและยอมรบกนตามสมควรน หากจะพจารณาอยางงาย ๆ เราอาจจะมองไปทประเดนของการแบงประเภทของการสอสารกได เชนการแบงประเภทของการสอสารโดยแบงตามขนาดของสงคม (Social Organization) หรอแบงตามจ านวนของผรวมในกระบวนการสอสารหรออาจจะแบงตามความแตกตางระหวางผสงสารและผรบสาร นนหมายความวาค าจ ากดความทใหไวในแตละประเภทของการสอสาร กคอทฤษฎหรอขอความทอธบายถงเหตการณและปรากฏการณทางการสอสารวา หากมลกษณะเชนนจะเรยกวา การสอสารระหวางบคคล การสอสารภายในตวเอง การสอสารสาธารณะหรอการสอสารมวลชน เปนตน แบบจ าลองการสอสาร แบบจ าลองการสอสารขนพนฐานแบบจ าลองพนฐานทางการสอสาร เปนแผนภาพทใชอธบายการสอสารอยางงาย ๆ บางแบบกมความยงยากซบซอน บางแบบอธบายปจจยในตวคน บางแบบกอธบายความสมพนธของคนกบสงคมหรอสงแวดลอม หรอบางแบบกมองอทธพลของสงคมตอการกระท าการสอสารของคน แตอยางไรกตามแบบจ าลองแตละแบบกมจดมงหมายในการอธบายกระบวนการสอสารทแตกตางกนเพราะแบบจ าลองกคอ ค าอธบายตวทฤษฎโดยพยายามท าใหงายและสามารถพสจนใหเหนจรงได สามารถก าหนดทางเลอกของการคาดคะเนพฤตกรรม หรอเหตการณทเกยวของกบการสอสารในอนาคตได นอกจากนยงสามารถน าไปประยกตได เปนค าอธบายของกระบวนการสอสารโดยทว ๆ ไปได โดยไมไดเจาะจงวาเปนกระบวนการสอสารประเภทใด แตสงหนงทจะตองค านงถงกคอวา แตละทฤษฎหรอแบบจ าลองนนไมสามารถจะอธบายกระบวนการสอสารทงหมดไดอยางสมบรณ แตตองอาศยทฤษฎหลาย ๆ ทฤษฎมาชวยอธบาย เพ อให เ กดความสมบร ณย ง ขน แบบจ าลองการ สอสาร ทจะก ล าวใน ท นจะ มเพยง 5 แบบจ าลอง จากหลาย ๆ แบบจ าลองทเปนแบบจ าลองหรอทฤษฎการสอสารขนพนฐานทส าคญๆ ดงน แบบจ าลองการสอสารตามแนวคดของเบอรโล เดวด เค เบอรโล (David K. Berlo) เสนอแบบจ าลองการสอสารไว เมอป พ .ศ. 2503 โดยอธบายวา การสอสารประกอบดวยสวนประกอบพนฐานส าคญ 6 ประการ คอ 1. ตนแหลงสาร (Communication S-ource) 2. ผเขารหส (Encoder) 3. สาร (Message)

Page 3: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

5

4. ชองทาง (Channel) 5. ผถอดรหส (Decoder) 6. ผรบสาร (Communication Receiver) จากสวนประกอบพนฐานส าคญ 6 ประการนน เบอรโล ไดน าเสนอเปนแบบจ าลองการสอสารทรจกกนดโดยทวไปวา "แบบจ าลอง SMCR ของเบอรโล"(Berlo's SMCR Model) โดยเบอรโลไดรวมตนแหลงสารกบผเขารหสไวในฐานะตนแหลงสารหรอผสงสาร และรวมผถอดรหสกบผรบสารไวในฐานะผรบสาร แบบจ าลองการสอสารตามแนวคดของเบอรโลน จงประกอบไปดวย S (Source or Sender) คอ ผสงสาร M (Message) คอ สาร C (Channel) คอ ชองทางการสอสาร R (Receiver) คอ ผรบสาร ซงปรากฏในภาพตอไปน

รปท 2.1 แบบจ าลองการสอสารแนวคดของเดวดเคเบอรโล

แบบจ าลองการสอสารตามแนวคดของเดวดเคเบอรโล (แบบจ าลองการสอสาร S M C R) จากแบบจ าลองการสอสารตามแนวคดของเบอรโลขางตนน แสดงใหเหนวา ผสงสาร (Source or S) คอ ผเรมตนการสอสาร ท าหนาทในการเขารหส ซงผสงสารจะท าหนาทในการสอสารไดดเพยงใดนน ขนอยกบคณสมบตตาง ๆ 5 ประการคอ 1. ทกษะในการสอสาร เชน ความสามารถในการพด การเขยน และ ความสามารถในการคดและการใชเหตผลเปนตน 2. ทศนคต หมายถง วธการทบคคลประเมนสงตางๆ โดยความโนมเอยงของตนเองเพอทจะเขาถงหรอเปนการหลกเลยงสงนนๆ เชน ทศนคตตอตนเอง ตอหวขอของการสอสาร ตอ

Page 4: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

6

ผรบสารตอสถานการณแวดลอมการสอสารในขณะนนเปนตน 3. ความร หมายถง ความรของผสงสาร ในเหตการณหรอเรองราวตาง ๆ บคคลหรอกรณแวดลอมของสถานการณการสอสารในครงหนงๆวามความแมนย าหรอถกตองเพยงไร 4. ระบบสงคม ซงจะเปนตวก าหนดพฤตกรรมการสอสารของบคคล เพราะบคคลจะขนอยกบกลมทางสงคมทตนเองอยรวมดวย 5. ระบบวฒนธรรม หมายถง ขนบธรรมเนยม คานยม ความเชอ ทเปนของตวมนษยในสงคม และเปนตวก าหนดทส าคญในการสอสารดวย เชน การสอสารระหวางบคคลตางวฒนธรรมกน อาจประสบความลมเหลวไดเนองจากความคดและความเชอทมไมเหมอนกนระหวางผสงสารและผรบสาร ในแงของสาร (Message or M) นน เบอรโล หมายรวมถง ถอยค า เสยง การแสดงออกดวยสหนา อากปกรยาทาทาง ทมนษยสรางขนในขณะทเปนผสงสาร ถาความหมายเปนทางการ กคอ ผลผลตทางกายภาพทเปนจรงอนเกดจากผลการเขารหสของผสงสารนนเอง ตามความคดของเบอรโลนน สารมคณสมบต 3 ประการคอ 1. รหสของสาร (Message Code) เชน ภาษาพด ภาษาเขยน ภาษาทาทาง หรอรหสอน 2. เนอหา (Content) 1.การจดสาร (Treatment) คอ วธการทผสงสารเลอกและจดเตรยมเนอหาของสาร เชน การใชภาษา ไวยากรณ ศพท รวมถง ค าถาม ค าอทาน ความคดเหน เปนตน สารทถกจดเตรยมไวด จะท าใหเกดการรบรความหมายในผรบสาร 2. สวนชองทาง (Channel or C) ชองทาง ซงเปนพาหนะน าสารไปสผรบสาร และตามทศนะของเบอรโล ทางตดตอหรอชองทางทจะน าสารไปสประสาทรบความรสกทง 5 ประการของมนษย ไดแก

1. การเหน 2. การไดยน 3. การสมผส 4. การไดกลน 5. การลมรส

ประการสดทายในดานของผรบสาร (Receiver or R) นน กจ าเปนจะตองมคณสมบตดานตาง ๆ 5 ประการ เชนเดยวกบผสงสาร คอ ทกษะในการสอสาร ทศนคต ความร ระบบสงคมและระบบวฒนธรรม

Page 5: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

7

2.2 แนวคดทวไปเกยวกบการเขยนบทเบองตน

1. ความหมายของการเขยนบท การเขยนบทเปนการก าหนดเนอเรอง เปนการก าหนดการเชอมโยงเหตการณ และตวละคร

ตางๆเขาดวยกน โดยผานกระบวนการ คนหา รวบรวมจดเรยบเรยง และตกแตงปรบเขารวมกน ดงนน นกเขยนบทจงตองเปนบคคลพเศษ ตองเปนนกอาน นกคด นกวชาการ นกฝน และนกเขยนในเวลาเดยวกน ไมมใครบอกไดวาควรเขยนอยางไร หรอจะตองท าอยางไร การเขยนบท เปนลกษณะพเศษของแตละคน การเขยน หมายถง การถายทอดความรสกนกคดและความตองการของบคคลออกมาเปนสญลกษณ คอ ตวอกษร เพอสอความหมายใหผอนเขาใจจากความขางตน ท าใหมองเหนความหมายของการเขยนวา มความจ าเปนอยางยงตอการสอสารในชวตประจ าวน เชน นกเรยน ใชการเขยนบนทกความร ท าแบบฝกหดและตอบขอสอบบคคลทวไป ใชการเขยนจดหมาย ท าสญญา พนยกรรมและค าประกน เปนตน พอคา ใชการเขยนเพอโฆษณาสนคา ท าบญช ใบสงของ ท าใบเสรจรบเงน แพทย ใชบนทกประวตคนไขเขยนใบสงยาและอนๆ เปนตน การเขยน เปนการแสดงความร ความคด ความรสก ความตองการ ทเปนลายลกษณอกษรเพอใหผรบสารอาน เขาใจ รบรถงสงทไดสอสารออกไป เพอน าไปถายทอดตอกบบคคลอนแทนการวธบอกเลาปากตอปาก 2. ความรเกยวกบการเขยนบทละคร

องคประกอบทส าคญทสดส าหรบการจดแสดงละครคอ ‚บทละคร‛ ซงหมายถงเรองราวทหอหมเนอหาสาระทผประพนธตองการน าเสนอ บทละครอาจเปนเรองจรงทเคยเกดขน เปนเรองราวจากต านาน นทาน เรองเลา หรอเรองจากจนตนาการลวนๆ กได สดแลวแตทผแตงจะน ามาเรยบเรยงและประพนธขนใหมในแบบของตนเอง นกวชาการดานศลปะการละครสวนใหญมกจะเปรยบเทยบบทละครไววาเปน ‚หวใจ‛ ของการสรางละคร สวนการน ามาจดแสดงและองคประกอบอนๆ เชน ฉาก แสง เสยง ฯลฯ กเปรยบไดกบรางกาย อาภรณ หรอเครองประดบตางๆ จงมผกลาวไววา ‚ละครทดทกเรองจะตองมาจากบทละครทด แตบทละครทดไมจ าเปนวาจะน าไปสรางเปนละครทดไดทกเรอง‛ กลาวคอ ผสรางละครทตองการน าเสนอละครด ควรจะเรมตนจากการสรรหาบทละครดมาผลต แตในทางตรงกนขาม หากผสรางละครไมมฝมอเพยงพอ ตอใหน าบทละครทดเลศมาผลต กไมอาจกลาววาละครเรองนนเปนละครดไดดงนนผสรางบทละครจงนบวามความส าคญตอบทละครอยางยงยวดทเดยว เพราะละครจะประสบผลส าเรจหรอไมกตามองคประกอบทเปนปจจยส าเรจประการแรกยอมไดแกบทละคร

Page 6: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

8

3. ความหมายของละคร ละคร คอ ศลปะการแสดงทสรางขนเพอถายทอดประสบการณชวตของมนษยใหกบมนษย มนษยกลมแรกไดแกผแสดงสวนกลมหลงคอผชม ซงไดมาอยรวมกน ในเวลาเดยวกน ณ สถานทเดยวกน ซงหมายถงสถานทจดแสดง ไมวาจะเปนบนเวทละคร หรอทใดๆ โดยเรองราวทแสดงนนจะมแงมมท เกยวของกบชวตของมนษย ผ ชมไดแบงปนประสบการณทตนเองเคยม กบประสบการณในละคร โดยการฟง รบรขอมล รสกตาม มอารมณรวม มปฏกรยากบสงทเกดขนในการแสดงทส าคญกคอ ละคร จะตองเปนการแสดงท ‚เปนเรอง‛ การแสดงใดๆ ทมทงผแสดงและผชม แตมไดแสดงเปนเรองเปนราว เชน การแสดงแฟชนโชว การแสดงดนตร การแสดงร าอวยพร การแสดงระบ าเปนชดๆ ประเภทวพธทศนา การแสดงกล ฯลฯ เหลาน ไมเรยกวาละครเพราะขาดองคประกอบทส าคญไปอยางหนงคอ ‚เรอง‛ 4. ขอค านงการเขยนบท การเขยนบทจะใหสมบรณนน ผเขยนบทจะตองค านงถงสงตอไปนในการเขยนบท

4.1 แนวคดหลก (Idea & Main Idea) เปนเสมอน โครงหรอแกนของเรองนนๆ ผเขยนบทจะตองจบ หรอดงเอาขอมลหรอเนอหาบางอยางมาเปนแกนของเรองใหได

4.2 การเลอกเรองผเขยนและผจดรายการบทความตองพจารณาวา บทความควรจะเปนเรองอะไร ทสวนใหญสนใจ เหตผลทจะเขยนเรองนน ตงประเดนใหแนนอนลงไปวาจะเขยนเพอจดประสงคอะไร สนบสนนหรอคดคานอะไร หรอเพยงแตใหขอเทจจรงแลวเขยนใหอยในประเดน

4.3 การศกษาคนควา เมอก าหนดวตถประสงคและวเคราะหกลมเปาหมายแลวผเขยนบทตองศกษาคนควาวจย รวบรวมขอมล เนอหาสาระตางๆ มาวเคราะหแยกยอยหวเรองประเดน ก าหนดขอบเขตเนอหา ใหสอดคลองกบวตถประสงคและกลมเปาหมาย การคนควาหาขอมลเพอเสรมรายละเอยดเรองราวทถกตอง จรง ชดเจน และมมตมากขน คณภาพของบทจะดหรอไมจงอยทการคนควาหาขอมล ไมวาบทนนจะมเนอหาใดกตาม โดยซกถามจากนกวชาการทมความรในเรองนนๆ คนควาจากหองสมดหรอเอกสารสงพมพทจดเกบเอาไว เสรจแลวกล าดบเรองกอนหลงตามความส าคญของเหตการณหรอเวลา

4.4 การจดล าดบขอมลหรอเนอหา การจดท าล าดบเนอหา เรองราวของบทเรยน เปนการน ากรอบเนอหา ทแบงออกเปนเฟรมๆ ตงแตเฟรมแรกจนถงเฟรมสดทาย น ามาล าดบเรองกอนหลงตามความส าคญของเหตการณหรอเวลา การจดล าดบเนอหาตอง เขาใจไดงาย ไมสบสน วกวน หรอยดยาว ประโยคแตละประโยคควรมแนวความคดเดยว เปนประโยคส นๆ ทมความหมายจบในประโยคนน แตเพอความนาฟงควรจะสลบกบประโยคยาวบาง ตามแตความส าคญของใจความ

Page 7: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

9

4.5 ความยาว สงทจ าเปนอกประการหนงส าหรบผเขยนบท กคอตองทราบวาเวลาส าหรบน าเสนอรายการนนมระยะเวลาเทาไร ทงนทงนนจะตองเขาใจถองแท เกยวกบคณลกษณะเฉพาะของสอ ทเกยวกบเวลาดวยแลวจงก าหนดรปแบบของรายการ

4.6 การวางเคาโครงเรองมจดประสงคเพอใหงานชนทเขยนมจดหมายทแนนอนไมวนเวยนออกนอกเรอง ท าใหวางแนวในการเขยนไดถกตองและท าใหเขยนบทความตามทตองการไดเรวขน และก าหนดบทน า ตวเรองและการจบใหมหลกเกณฑทด 5. หลกการเขยนบท

5.1 โครงเรอง ตองมลกษณะกะทดรด ไมยดยาว ด าเนนเรองฉบไว ลกษณะของโครงเรองขนอยกบชนดของเรอง แตเรองสนทสรางความประทบใจผอานมกเปนเรองสนชนดผกเรองโดยหกมมจบใหผอานคาดไมถง 5.2 ตวละคร ไมควรมหลายตว ตองมลกษณะสมจรง สะทอนชวตหรอเปนตวแทนของบคคลจรง 5.3 ฉากตองสมจรง ใหภาพจนตนาการชดเจน นาสนใจ

5.4 ถอยค าหรอบทสนทนา สมจรง ใชภาษาประณต คมคาย ชวนตดตาม 6. ขนตอนการเขยนบท 6.1 ก าหนดวตถประสงคและกลมเปาหมาย สงแรกทควรค านงกอนลงมอเขยน คอวตถประสงคของการเขยน เขยนไปเพออะไร ตองการใหอะไรกบผชมเชน ความคดความร ความบนเทง เปลยนเจตคต สรางคานยมทด ปลกฝงความส านกทดงามหรอใหเกดทกษะ ความช านาญในดานใด เสรจแลวตองวเคราะหผชมกลมเปาหมายนนกคอเขยนเพอใคร การศกษาสภาพสงคม เศรษฐกจและคณลกษณะอนๆ เชนไร มการก าหนดกลมเปาหมายหลก (Target Group) เพอใหผผลตสามารถเลอกใชสอไดตรงตามทกลมเปาหมายเปดรบ สามารถก าหนดเนอหา และรปแบบไดตรงตามทกลมเปาหมายสนใจ ซงจะท าใหการผลตประสบความส าเรจ

6.2 ก าหนดหวขอเรอง เมอทราบเงอนไขตางๆ ดงทกลาวมาในตอนตนแลว จะท าใหก าหนดหวขอเรอง 6.3 ก าหนดขอบขาย เนอหา เมอก าหนดวตถประสงคและวเคราะหกลมเปาหมายแลวผเขยนบทตองศกษาคนควาวจย รวบรวมขอมล เนอหาสาระตางๆ มาวเคราะหแยกยอยหวเรองประเดน ก าหนดขอบเขตเนอหา ใหสอดคลองกบวตถประสงคและกลมเปาหมาย

6.4 ลงมอเขยนบท การเขยนบทถอเปนหวใจของขนกอนการผลต (Pre - Production) และกระบวนการผลตทงหมด เนองจากบทท าหนาทเสมอนแบบแปลนในการสรางบาน นอกจากนนแลวบทเปนจดชวดจดแรกทจะบอกไดวาสอนนๆจะประสบความส าเรจหรอไม

Page 8: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

10

7. ประเภทการเขยนบท 7.1 งานเขยนเรองสน เรองสน หมายถง รอยแกวเรองสมมตทมขนาดสน มงแสดงแนวคด

ของเรองเพยงประการเดยว ผแตงมกน าเสนอเหตการณ สถานท ตวละครและบทสนทนาในเรองใหมเทาทจ าเปนจรงๆ เพอใหผอานเขาถงแนวคดทแฝงไวในเรองไดอยางรวดเรว ชดเจน ไมสบสนยอกยอนเอดการ แอลลน โพ (Edgar Allen Poe) นกเขยนชาวอเมรกนผใหก าเนดทฤษฎเกยวกบเรองสนเปนคนแรก ไดใหอธบายถงเรองสนไววา ‚เรองสนจะตองมความยาวพอสมควร สามารถอานไดรวดเดยวจบภายในเวลาหนงชวโมงครงถงสองชวโมง เรองสนตองมเอกภาพเปนอนหนงอนเดยวกนทงเนอเรองและความคด อกทงตองมแนวคดแนวเดยวและจดสนใจเพยงจดเดยว และดวยเหตท เ รองส นมความยาวเปนขอจ ากด เนอเรองจงมงทความเขมขนและมกจะไมมความสลบซบซอน และใชตวละครไมมากในการ ด าเนนเรอง อกทงยงนยมใชผเลาเรองเพยงคนเดยวตลอดทงเรองเพอไมใหเกดความสบสนซบซอน‛ (ยวพาส (ประทปะเสน) ชยศลปวฒนา, 2542 , หนา 107 - 108)

7.2 งานเขยนนวนยาย หมายถงเรองแตงบทรอยแกวทมขนาดความยาวเปนเลม ผแตงสมมตตวละคร เหตการณ เรองราว และสถานการณขนมาใหมลกษณะสมจรง รวมทงใชพฤตกรรมในชวตจรงของมนษยเพอแสดงความคดเสนอสาระและใหความบนเทงแกผอาน เปนรอยแกวเรองสมมตทมลกษณะคลายคลงกบเรองสน เพราะผแตงสามารถแสดงเหตการณในเรองใหละเอยดไดหลายแงหลายมม แสดงสถานทในเรองไดหลายแหง และสรางตวละครไดโดยไมจ ากดจ านวน สดแทแตผแตงจะเหนวาเหมาะสม นอกจากนแนวคดของเรองกอาจมไดหลายประเดน ทงแนวคดเอกและแนวคดรอง อยางไรกตาม แมจะเปนทยอมรบกนแลววานวนยายมขนาดยาวกวาเรองสน แตกยงไมมผใดก าหนดไดวาจะตองมความยาวเพยงใด ทงนเพราะผทจะก าหนดความยาวของนวนยายไดกคอผแตง นวนยายเปนรปแบบวรรณกรรมทใหม มชอเรยกวา Novel แปลวาของใหม เปนสงสบเชอสายมาจากการเลานยาย อนเปนพฤตกรรมธรรมชาตของมนษย แตนวนยายมกลวธใหมขนจากนยายซงเลากนมาแตโบราณดวยประการตอไปน นยาย ทงของฝรงและของตะวนออก เปนเรองเลายาว อาจเปนรอยกรองหรอรอยแกว ผแตงมกท าประหนงวาเปนเรองจรงเลาสบตอกนมาหลายชวอายค มกเปนเรององประวตศาสตร หรอเปนเกรดประวตศาสตร หรอต านานทางศาสนา กลวธมเพยงการบรรยาย ในการด าเนนเรอง ผแตงหรอผเลาจะล าดบเหตการณตามปฏทน คอเมอกลาวถงตวละคร กจะกลาวถงตงแตยงเปนเดก แลวเดนเรองไปถงเปนหนมเปนสาว ไปจนถงวยชรา อาจมกลาวถงตวผเลาในวยชราเลาถงเรองตวเองบาง แตกคงด าเนนเรองดวยวธล าดบเหตการณตามกาละดงกลาวแลว การสนทนาหรอบทเจรจาจะใชวธของการบรรยาย คอผแตงจะเปนผเลาถงการสนทนานนจะไมปลอยใหตวในเรองสนทนากนตามส านวนของตวในเรอง

7.3 งานเขยนบทละคร การเขยนบทละคร หมายถง การน าเรองราวทแตงขนเอง หรอทมอยจากแหลงใดๆ มาเขยนเปนบทละคร ใหถกรปแบบ (Format) ของบทละคร ซงอาจเปนรปแบบของ

Page 9: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

11

บทละครเวท บทละครโทรทศน หรอบทภาพยนตร เพอน าไปใชในการสรางเปนการแสดงละครตอไป งานเขยนบทละคร คองานเขยนทเปนเรองแตงจ าลองภาพชวต คลายกบนวนยาย และเรองสน แตมขอแตกตางทบทละครเปนงานเขยนทมไดเขยนขนเพอการอานอยาง นวนยายหรอเรองสน หากแตเปนการเขยนขนเพอการแสดงละคร ทอาจเปนละครเวท (แสดงสด) หรอละครโทรทศน (บนทกภาพจากกระบวนการถายท าการแสดง) ดงนนลกษณะของงานเขยนจงมงเนนไปทความสอดคลองของการจดองคประกอบของ ฉาก เรองราว เหตการณ พฤตกรรม และบคลกภาพของตวละครทสามารถเลาเรองผานการแสดง หรอภาพและเสยงไดอยางแนบเนยนตามเจตนาของผเขยน

7.3.1 รปแบบในการสรางบทละคร 1) บทละครทเปนแบบฉบบ (Tradition Play) จะใชแสดงในโรงละคร เรองราวทน าเสนอมาจากวรรณกรรม นทานพนบาน ถาเปนวรรณกรรมเรองยาว เชน รามเกยรต อเหนา พระลอ ผประพนธบทควรจะเลอกตอนทนาสนใจมาเสนอ จากนนเปดเรองดวยฉากทน าเสนอตามแบบฉบบคอภาพหรอเหตการณ สถานการณของเรอง แนะน าตวละครทเปนตวเอกพรอมทงขอมลทจะน าไปสความเขาใจพฤตกรรมตอ ๆ มาอยางรวบรดชดเจน โดยพจารณาจากสงตาง ๆ ดงน

เหตการณนนมความสมพนธตอเหตการณอนๆ ของเรองหรอไม เหตการณนนมคณคา มความจ าเปนและสมพนธกบละครทงเรองอยางไร เหตการณดงกลาวเสรมสราง เนนจดมงหมายประโยคหลกของเรองเชนใด เหตการณดงกลาวกอใหเกดแรงกระตนความสะเทอนใจตอตวละครเพยงใด เหตการณนนกอใหเกดปฏกรยาการคนพบอปนสยและการกระท าของตวละคร

อยางไร เมอวเคราะหเหตการณตางๆ แลวผเขยนบทกจะตองสามารถสรางบรรยากาศ อารมณของเรอง ใหความส าคญตอเหตการณ และหาผลลพธของเหตการณทมตอผชมวา ควรด าเนนเรองอยางไรจงจะนาตดตามหรอท าใหผชมเกดอารมณความรสกรวม มความประทบใจในการแสดง เสมอนหนงวาไดเขาไปมสวนรวมในเหตการณทก าลงเกดขนจรงๆ

2) บทละครทไมเปนแบบฉบบ (Non Illusion Style) ผเขยนบทละครควรเนนทการเลาเรอง (Story Theatre) จนตนาการ (Imagination) การเรมเรองจะเปนการเลาเรองโดยใชลลาทาทางประกอบดนตร การขบรองเพอใหผชมทราบกตกาการน าเสนอ ตอจากนนกใชวธประสานเรองราวตาง ๆ เขาดวยกน เพอท าใหแนวคดของเรองมคณคาใหประโยชนแกผชม การเขยนบทประเภทนจงเนนทบรรยากาศ รปแบบการน าเสนอ การเรยบเรยงเรองราว กฎเกณฑในการเขาสเรองและออกจากเรองเมอเรองหนงจบลง

Page 10: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

12

3) บทละครทเดกมสวนรวมแสดง (Participatory Theatre) การเขยนบทประเภทนจะตองเปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการแสดง เชน ไดเปนสวนหนงของตวละครทคอยชวยเหลอตวละครในเรอง ชวยเปนฉาก ถออปกรณประกอบฉาก ผชมจะนงดลอมเปนวง ท าใหละครกลบเปนประสบการณตรงทเดก ๆ ไดรบ ผชมจะเชอบทบาทและปฏบตตามทตวละครสง

4) บทละครเพอการศกษา (TIE ยอมาจาก Theatre In Education) เปนละครเพอการพฒนาการเรยนร มจดมงหมายเพอพฒนาความคดของเยาวชนในโรงเรยน กอใหเกดความคดเชงวจารณน าไปสการพดคย การเขยนบทจะแบงออกเปนฉาก ๆ แลวใสโครงเรองตวละครประมาณ ๕-๖ คนลงไป ประเดนทน าเสนอมกเปนปญหาการขดแยง เปดโอกาสใหผชมรวมแสดงความคดเหน ความรสกทมตอสถานการณจรงและสถานการณทเกดขนในละคร 5) บทละครจากการรวบรวมขอมลและเทคนคละครสด (Collective Improvisation Theatre) การจะไดบทละครจากการแสดงละครสดนน จะตองสนใจการท างาน 7.3.2 องคประกอบของบทละคร อรสโตเตล (Aristotle) ปราชญยงใหญชาวกรก ไดกลาวถงองคประกอบของการละครไวในหนงสอเรอง โพเอทตกส (Poetics) ไดจ าแนก และล าดบความส าคญของละครออกเปน 6 สวน คอ

1) โครงเรอง (Plot) หมายถง การล าดบเหตการณทเกดขนในละครอยางมจดหมายปลายทาง และมเหตผลการวางโครงเรอง คอ การวางแผนหรอการก าหนดเสนทางของการกระท าของตวละคร ท าใหเขาใจเกยวกบเหตการณนนๆโครงเรองทดจะตองมความสมบรณ มความยาวพอเหมาะ ประกอบดวย ตอนตน กลาง จบ เหตการณทกตอนมความสมพนธกนอยางสมเหตสมผลตามกฎแหงกรรม 2) ตวละคร และการวางลกษณะนสยตวละคร (Character And Characterization)

3) ตวละคร คอ ผกระท า ผทไดรบผลจากการกระท าในบทละครมความส าคญเปนอนดบรองจากโครงเรองการวางลกษณะนสยตวละคร คอ การทผเขยนก าหนดใหตวละครมลกษณะนสยอยางไร ตามความเหมาะสมของเรองราวทเสนอ สวนพฒนาการของนสยตวละครนน หมายถง การทนสยใจคอหรอเจตคตเกยวกบสงตางๆ ในชวตของตวละคร มพฒนาการหรอเปลยนแปลงไป เนองจากประสบเหตการณ หรอเหตการณมากระทบวถชวตตน

4) ความคด หรอแกนเรอง (Thought) ความคดจดอยในความส าคญอนดบท 3 ของละคร ซงหมายถง ขอเสนอทผเขยนพสจนวาเปนเรองจรงจากเรองราว และเหตการณทเกดขนในละคร ความคดทอยเบองหลงเรองราวในละครกคอ จดมงหมายหรอความหมาย (Premise) หรอในปจจบนนยมใชค าวา ‚แกน‛ (Theme)

Page 11: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

13

5) การใชภาษา (Diction) การใชภาษา หมายถง ศลปะการถายทอดเรองราว และความคดของผประพนธออกมาจากค าพดของตวละครหรอบทเจรจา ซงอาจเปนรอยแกว หรอรอยกรอง ศลปะการใชภาษาอาจเปนกญแจดอกส าคญทจะน าไปสการเขยนบทละครทด ซงผเรยนตองศกษา และวเคราะหวาบทละครเรองนนๆ เปนละครประเภทใด รวมทงลกษณะ และเหตการณตางๆ ทเกดขน ตองมความสมพนธกบการใชภาษา และภาษาทใชตองไมงายหรอยากจนเกนไป อกทงยงสามารถใชแสดงออกถงลกษณะนสยของผพด อนจะน าไปสเหตการณตางๆ ทจะเกดขนตอไป

6) เพลง (Song) เพลง หมายถง ศลปะการถายทอดเรองราว และความคดของผประพนธออกมา บทเพลงทเปนตวละครจะตองขบรอง รวมไปถงเสยงตางๆ ทเกดขนบนเวท และความเงยบดวย (ในแงละคร) ในการใชเพลงจะตองค านงถงความสมพนธกบองคประกอบหลายอยาง และพยายามก าหนดเพลงใหเปนสวนหนงของบทละครเชนเดยวกบบทเจรจา

7) ภาพ (Spectacle) บทบาทของตวละคร ทสามารถน ามาแสดงใหเหนไดดวยใบหนา ทาทาง และจงหวะอาการเคลอนไหวทแนบเนยน และเพมพนรสชาตใหแกละครเรองนนๆ 7.3.3 ขนตอนในการเขยนบทละคร Edwin Wilson และ Alvin Goldfarb (ค.ศ. 1999, หนา 131 ” 135) ไดจดล าดบขนตอนของการแตงบทละครดงน 1) ก าหนดหวขอ หรอประเดนทละครจะน าเสนอ 2) พฒนาประเดนใหชดเจน และเฉพาะเจาะจงยงขน 3) ก าหนดวตถประสงคในการเขยน 4) หามมมองทจะเลา ดวยการก าหนดรปแบบ และประเภทของบทละคร 5) พฒนาโครงสรางของละครใหสมบรณ 6) สรางตวละครใหมชวต

Page 12: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

14

7.4 งานเขยนรายการขาว การเขยนขาว คอ การรายงานขอเทจจรงของเหตการณทเกดขน ตลอดจนความคดเหน ของ

บคคลส าคญซงเปนเรองราวทนาสนใจและประชาชนใหความส าคญสนใจ รวมทงม ผลกระทบตอผคนจ านวนมาก ส าหรบนกประชาสมพนธ ขาวกคอหวใจของงานประชาสมพนธทจะรายงานภารกจความกาวหนาของหนวยงานใหสาธารณชนทราบ การเขยนขาวเปนทงศาสตรและศลป และตองมเทคนคในการสรางความเขาใจ และความสนใจแกประชาชนความส าเรจ หรอความลมเหลวของการประชาสมพนธ ยงขนอยกบความถของผลงานขาวทน าเสนอในสอตางๆแหลงทมาของขาวในงานประชาสมพนธ 7.5 การเขยนบทโทรทศน

บทโทรทศน (Script) เปนการน าเอาเนอหา เรองราวทมอยหรอจนตนาการขนมา เพอน าเสนอใหผด ผชมไดรบรอยางพอใจ ประทบใจ ดวยเหตนเองจงเปนทยอมรบกนวา บทโทรทศนเปนหวใจของการผลตรายการโทรทศน ผเขยนบทโทรทศน (Script Writer) จงจ าเปนทจะตองมความรอบรในศาสตรและศลปดานตาง ๆ มความเขาใจในธรรมชาต การรบรของมนษย ความชอบ ความสนใจ ความเชอ ความศรทธา หลายสงหลายอยางทจะไมท าใหเขากระทบกระทงหรอกระท าผดไปจากทสงคมทวไปยอมรบ การเขยนบทโทรทศน ควรก าหนดไดวา รปแบบของการน าเสนอเปนลกษณะใด การแนะน าหนวยงาน องคกร เปนสารคด การสาธตหรอปฏบตการ รปแบบจะใชการบรรยาย การเลาเรอง หรอการใชพธกร แนะน าบทโทรทศนควรจะมการใชภาษาทสละสลวย ชวนอานชวนฟง มการเกรนน า การด าเนนเรองและบทสรปทกระชบ สอดคลอง รจกสอดแทรกมขตลก เกรดความร หรอเทคนคแปลกๆ มลลาทนาสนใจ เพอเปนสสนของเรองราว การเขยนบทโทรทศนจะมทงการรางบทโทรทศน และการเขยนบทโทรทศนฉบบสมบรณ 7.6 การเขยนบทภาพยนตร

บทภาพยนตร คอ แบบรางของการสรางภาพยนตร บทภาพยนตรจะมความคลายคลงกบวรรณกรรมตรงทการบอกเลาเรองราววา ใครท าอะไร ทไหน อยางไร แตจะแตกตางทบทภาพยนตรนนตองสอความหมายออกมาเปนภาพ โดยใชภาพเปนตวสอความหมาย เปนการเขยนอธบายรายละเอยดเรองราว เมอไดโครงสรางเรองทชดเจนแลวจงน าเหตการณมาแตกขยายเปนฉากๆ ลงรายละเอยดยอยๆ ใสสถานการณ ชวงเวลา สถานท ตวละคร บทสนทนา บางครงอาจก าหนดมมกลองหรอ ขนาดภาพ ใหชดเจนเลยกได บทภาพยนตรจงเขยนเพอเปนการเตรยมงานผลต (Pre-Production) และฝกซอมนกแสดงโดยเฉพาะ

Page 13: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

15

7.6.1 องคประกอบของการเขยนบทภาพยนตร 1) เรอง (Story) หมายถงเหตการณหรอเรองราวทเกดขน โดยมจดเรมตนและด าเนนไปส

จดสนสด เรองอาจจะสนเพยงไมกนาท อาจยาวนานเปนป หรอไมรจบ (Infinity) กได สงส าคญในการด าเนน เรอง คอปมความขดแยง (Conflict) ซงกอใหเกดการกระท า สงผลใหเกดเปนเรองราว

2) แนวความคด (Concept) เรองทจะน าเสนอมแนวความคด (Idea) อะไรทจะสอใหผชมรบร

3) แกนเรอง (Theme) คอประเดนเนอหาส าคญหรอแกนหลก (Main Theme) ของเรองทจะ น าเสนอ ซงอาจประกอบดวยประเดนรองๆ (Sub Theme) อกกได แตตองไมออกนอกแนวความคดหลก

4) เรองยอ (Plot) เปนจดเรมตนของภาพยนตร ไมวาจะเปนเรองทคดขนมาใหม เรองทน ามาจากเหตการณจรง เรองทดดแปลงมาจากวรรณกรรม หรอแมแตเรองทลอกเลยนแบบมาจากภาพยนตรอน สงแรกนนเรองตองมความนาสนใจ มใจความส าคญชดเจน ตองมการมการตงค าถามวา จะมอะไรเกดขนกบเรองทคดมา และสามารถพฒนาขยายเปนโครงเรองใหญได

5) โครงเรอง (Treatment) เปนการเลาเรองล าดบเหตการณอยางมเหตผล เหตการณทกเหตการณจะตองสงเสรมประเดนหลกของเรองไดชดเจน ไมใหหลงประเดน โครงเรองจะประกอบดวยเหตการณหลก (Main Plot) และเหตการณรอง (Sub Plot) ซงเหตการณรองทใสเขาไป ตองผสมกลมกลน เปนเหตเปนผลกบเหตการณหลก

6) ตวละคร (Character) มหนาทด าเนนเหตการณจากจดเรมตนไปสจดสนสดของเรอง ตวละครอาจเปนคน สตว สงของ หรอเปนนามธรรมไมมตวตนกได การสรางตวละครขนมาตองค านงถงภมหลงพนฐาน ทมาทไป บคลกนสย ความตองการ อนกอใหเกดพฤตกรรมตางๆของตวละครนนๆ ตวละครแบงออกเปนตวแสดงหลกหรอตวแสดงน า และตวแสดงสมทบหรอตวแสดงประกอบ ทกตวละครจะตองมสงผลตอเหตการณนนๆ มากนอยตามแตบทบาทของตนตวเอกยอมมความส าคญมากกวาตวรองเสมอ

7) บทสนทนา (Dialogue) เปนถอยค าทก าหนดใหแตละตวละครไดใชแสดงโตตอบกน ใช บอกถงอารมณ ด าเนนเรอง และสอสารกบผชม ภาพยนตรทดจะสอความหมายดวยภาพมากกวาค าพด การประหยดถอยค าจงเปนสงทควรท า ความหมายหรออารมณบางครงอาจจ าเปนตองใชถอยค ามาชวยเสรมใหดดยงขนกได

Page 14: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

16

7.6.2 โครงสรางการเขยนบทภาพยนตร 1) จดเรมตน (Beginning) ชวงของการเปดเรอง แนะน าเรองราว ปเนอเรอง 2) การพฒนาเรอง (Developing) การด าเนนเรอง ผานเหตการณเดยวหรอหลายเหตการณ

เนอเรองจะมความซบซอนมากขน 3) จดสนสด (Ending) จดจบของเรอง แบงออกเปนแบบสมหวง (Happy Ending) ท าให

รสกอมเอมใจ และแบบผดหวง (Tragedy/ Sad Ending) ท าใหรสกสะเทอนใจ 7.6.3 ขนตอนในการเขยนบทภาพยนตร

1) การคนควาหาขอมล (Research) เปนขนตอนการเขยนบทภาพยนตรอนดบแรกทตองท าถอเปนสงส าคญหลงจากพบประเดนของเรองแลว จงลงมอคนควาหาขอมลเพอเสรมรายละเอยดเรองราวทถกตอง จรง ชดเจน และมมตมากขน คณภาพของภาพยนตรจะดหรอไมจงอยทการคนควาหาขอมล ไมวาภาพยนตรนนจะมเนอหาใดกตาม

2) การเขยนเรองยอ (Synopsis) คอเรองยอขนาดสน ทสามารถจบลงได 3-4 บรรทด หรอหนงยอหนา หรออาจเขยนเปน Story Outline เปนรางหลงจากทคนควาหาขอมลแลวกอนเขยนเปนโครงเรองขยาย (Treatment)

3) การเขยนโครงเรองขยาย (Treatment) เปนการเขยนค าอธบายของโครงเรอง (Plot) ในรปแบบของเรองสน โครงเรองขยายอาจใชส าหรบเปนแนวทางในการเขยนบทภาพยนตรทสมบรณ บางครงอาจใชส าหรบยนของบประมาณไดดวย และการเขยนโครงเรองขยายทดตองมประโยคหลกส าคญ (Premise) ทงายๆ นาสนใจ

4) บทภาพยนตร (Screenplay) ส าหรบภาพยนตรบนเทง หมายถง บท (Script) ซนหลก/ล าดบ(Master Scene/Sequence)หรอ ซนารโอ (Scenario) คอ บทภาพยนตรทมโครงเรอง บทพด แตมความสมบรณนอยกวาบทถายท า (Shooting Script) เปนการเลาเรองทไดพฒนามาแลวอยางมขนตอนประกอบ ดวยตวละครหลกบทพด ฉาก แอคชน ล าดบ มรปแบบการเขยนทถกตอง เชน บทสนทนาอยกงกลางหนากระดาษฉาก เวลา สถานท อยชดขอบหนาซายกระดาษ ไมมตวเลขก ากบชอต และโดยหลกทวไปบทภาพยนตรหนงหนามความยาวหนงนาท

5) บทถายท า (Shooting Script) คอบทภาพยนตรทเปนขนตอนสดทายของการเขยน บทถายท าจะบอกรายละเอยดเพมเตมจากบทภาพยนตร (Screenplay) ไดแก ต าแหนงกลอง การเชอมชอต เชน คท (Cut) การเลอนภาพ (Fade) การละลายภาพ หรอการจางซอนภาพ (Dissolve) การกวาดภาพ (Wipe) ตลอดจนการใชภาพพเศษ (Effect) อนๆ เปนตน นอกจากนยงมเลขล าดบชอตก ากบเรยงตามล าดบตงแตชอตแรกจนกระทงจบเรอง

Page 15: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

17

6) บทภาพ (Story Board) คอ บทภาพยนตรประเภทหนงทอธบายดวยภาพ คลายหนงสอการตน ใหเหนความตอเนองของชอตตลอดทงล าดบหรอทงเรองมค าอธบายภาพประกอบ เสยงตางๆ เชน เสยงดนตร เสยงประกอบฉาก และเสยงพด เปนตน ใชเปนแนวทางส าหรบการถายท า หรอใชเปนวธการคาดคะเนภาพลวงหนา (Pre-Visualizing) กอนการถายท าวา เมอถายท าส าเรจแลว หนงจะมรปรางหนาตาเปนอยางไร ซงบรษทของ Walt Disney น ามาใชกบการผลตภาพยนตรการตนของบรษทเปนครงแรก โดยเขยนภาพ เหตการณของแอคชนเรยงตดตอกนบนบอรด เพอใหคนดเขาใจและมองเหนเรองราวลวงหนาไดกอนลงมอเขยนภาพ สวนใหญบทภาพจะมเลขทล าดบชอตก ากบไว ค าบรรยายเหตการณ มมกลอง และอาจมเสยงประกอบดวย โดยสตอรบอรดจะประกอบไปดวยรายละเอยดดงน

ตวละครอะไรบางอยในซน ตวละครหรอวตถเคลอนไหวอยางไร ตวละครมบทสนทนาอะไรกนบาง ใชเวลาเทาไหรระหวางซนทแลวถงซนปจจบน ใชมมกลอง ใชกลองอะไรบางในซนนนๆ ใกลหรอไกล หรอใชมมอะไร

2.3 แนวคดทวไปเกยวกบการเขยนบทภาพ

ความหมายของสตอรบอรด (Story Board)

สตอรบอรด (Story Board) คอการเขยนกรอบแสดงเรองราวทสมบรณของภาพยนตรหรอหนงแตละเรอง โดยมการแสดงรายละเอยดทจะปรากฏในแตละฉากหรอแตละหนาจอ เชน ขอความ ภาพ ภาพเคลอนไหว เสยงดนตร เสยงพดและแตละอยางนนมล าดบของการปรากฏวาอะไรจะปรากฏขนกอน-หลง อะไรจะปรากฏพรอมกน เปนการออกแบบอยางละเอยดในแตละหนาจอกอนทจะลงมอสรางเอนเมชนหรอ หนงขนมาจรงๆ “ Storyboard คอ การสรางภาพใหเหนล าดบขนตอนตามเนอเรองทตองการ โดยเฉพาะภาพเคลอนไหว “ รายละเอยดทควรมใน Storyboard ไดแก ค าอธบายแตละสอทใช (ขอความ รปภาพ ภาพเคลอนไหว เสยง วดโอ)

Page 16: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

18

รปท 2.2 รปแบบการเขยนสตอรบอรด

หลกการเขยนสตอรบอรด

รปแบบของสตอรบอรด จะประกอบไปดวย 2 สวนคอ สวนภาพกบสวนเสยง โดยปกตการเขยนสตอรบอรด กจะวาดภาพในกรอบสเหลยม ตอดวยการเขยนบทบรรยายภาพหรอบทการสนทนา และสวนสดทายคอการใสเสยงซงอาจจะประกอบดวยเสยงสนทนา เสยงบรรเลง และเสยงประกอบตางๆ สงส าคญทอยภายในสตอรบอรด ประกอบดวย

1. ตวละครหรอฉาก ไมวาจะเปนคน สตว สงของ สถานทหรอตวการตน และทส าคญ คอ พวกเขาก าลงเคลอนไหวอยางไร

2. มมกลอง ทงในเรองของขนาดภาพ มมภาพและการเคลอนกลอง 3. เสยงการพดกนระหวางตวละคร มเสยงประกอบหรอเสยงดนตรอยางไร

ขอดของการท า Story Board

1. ชวยใหเนอเรองลนไหล เพราะไดอานทวนตงแตตนจนจบกอนจะลงมอวาดจรง 2. ชวยใหเนอเรองไมออกทะเล เพราะมแผนการวาดก ากบไวหมดแลว 3. ชวยกะปรมาณบทพดใหพอดและเหมาะสมกบหนากระดาษและบอลลนนน ๆ 4. ชวยใหสามารถวาดจบไดในจ านวนหนาทก าหนด (ส าคญสด!)

Page 17: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

19

รปท 2.3 รปแบบการเลาเรองจากสตอรบอรด

ขนตอนการท า Story Board

1.วางโครงเรองหลก ไมวาจะเปน Theme, ตวละครหลก, ฉาก ฯลฯ 1.1 แนวเรอง 1.2 ฉาก 1.3 เนอเรองยอ 1.4 Theme/แกน (ขอคด/สงทตองการจะสอ) 1.5 ตวละคร สงส าคญคอก าหนดรปลกษณของตวละครแตละตวใหโดดเดนไมคลายกนจนเกน ไป ควรออกแบบรปลกษณของตวละครใหโดดเดนแตกตางกน และมองแลวสามารถสอถงลกษณะนสยของตวละครไดทนท 2. ล าดบเหตการณคราว ๆ จดส าคญคอ ทกเหตการณจะเปนเหตเปนผลซงกนและกน เหตการณกอนหนาจะท าใหเหตการณตอมามน าหนกมากขน และตองหา จด Climax ของเรองใหได จดนจะเปนจดทนาตนเตนทสดกอนทจะเฉลยปมทกอยางในเรอง การสรางปมใหผอานสงสยกเปนจดส าคญในการสรางเรอง ปมจะท าใหผอานเกดค าถามในใจและคาดเดาเนอเรองรวมถงตอนจบไปตาง ๆ นานา 3. ก าหนดหนา 4. แตงบท เปนขนตอนสดทายกอนลงมอวาดสตอรบอรด ควรเขยนบทพดและบทความคดทจะใชเขยนลงในหนงออกมาโดยละเอยดเพอทจะไดก าหนดขนาดของบอลลนและจดวางลงบนหนากระดาษไดอยาเหมาะสม 5. ลงมอเขยน Story Board

Page 18: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

20

2.4 แนวคดทวไปเกยวกบการก ากบภาพ การก ากบภาพ มมกลอง (Camera Angles)

การถายภาพในมมทตางกน ยงมผลตอความคดความรสกทจะสอความหมายไปยงผดได เราอาจแบงมมกลองไดเปน 3 ระดบ คอ

1. มมสายตานก (Bird’s-eye View) มมชนดนมกเรยกทบศพทท าใหเขาใจ มากกวา เปนมมถายมาจากดานบนเหนอศรษะ ท ามมตงฉากเปนแนวดง 90 องศากบผแสดง เปนมมมองทเราไมคนเคยในชวตประจ าวน จงเปนมมทแปลก แทนสายตานกทอยบนทองฟา

รปท 2.4 การถายภาพมมสายตานก

2. การถายภาพมมสง (High Level) คอ การตงกลองถายในต าแหนงทสงกวาวตถ ภาพทไดจะใหความรสกถงความเลก ความตอยต า ไมมความส าคญ ไมสงาผาเผย

รปท 2.5 การถายภาพมมสง

Page 19: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

21

3. ภาพระดบสายตา(Eye Level Angle) คอ การถายภาพในต าแหนงทอยในระดบสายตาปกตทเรามองเหน ขนานกบพนดน ภาพทจะไดจะใหความรสกเปนปกตธรรมดา

รปท 2.6 การถายภาพระดบสายตา

4. ภาพมมต าหรอการถายภาพในมมต า (Low Level) คอ การถายในต าแหนงทต ากวาวตถ จะใหความรสกถงความสงใหญ ยงใหญกวาความเปนจรง แสดงถงความสงา

รปท 2.7 การถายภาพมมต าหรอการถายภาพในมมต า

5. มมสายตาหนอน (Worm’s-eye View) คอ มมทตรงขามกบมมสายตานก (Bird’s-eye View) กลองเงยตงฉาก 90 องศากบตวละครหรอซบเจค บอกต าแหนงของคนดอยต าสด มองเหนพนหลงเปนเพดานหรอทองฟา เหนตวละครมลกษณะเดน เปนมมทแปลกนอกเหนอจากชวตประจ าวนอกมมหนง

Page 20: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

22

ลกษณะของมมน เมอใชกบซบเจคทตกลงมาจากทสงสพนดน เคลอนบงเฟรม อาจน าไปใชเปนตวเชอมระหวางฉาก (Transition) คลายการเฟดมด (Fade out)

6. มมเอยง (Oblique angle shot) เปนมมทมเสนระนาบ (Horizontal line) ของเฟรมไมอยในระดบสมดล เอยงไปดานใดดานหนงเขาหาเสนตงฉาก (Verticle line) ความหมายของมมชนดนคอ ความไมสมดลลาดเอยงของพนท บางสงบางอยางทอยในสภาพไมด เชน ในฉากชลมนโกลาหล แผนดนไหว ถาใชแทนสายตาตวละคร หมายถงคนทเมาเหลา หกลม สบสน ใหความรสกทตงเครยด

มมเอยงเปนมมทไมคอยใชบอยนก สวนใหญใชตามความหมายทอธบายในภาพยนตรและมชอเรยกหลายอยาง เชน Dutch Angle, Tilted Shot หรอ Canted shot เปนตน

นอกจากนยงมมมกลองอนทส าคญควรทราบดงน 1. มมเฝามอง (Objective Camera Angle) คอ มมแอบมองหรอเฝามองตวละคร แอคชนและเหตการณทก าลงเกดขนในหนง เปนมมเดยวกบกลองแตมองไมเหนคนด ซงคนดจะอยหลงกลองโดยผานสายตาของตากลอง หรอบางทเปนการถายโดยคนแสดงไมรตว เรยกวา การแอบถาย (Candid Camera) 2. มมแทนสายตา (Subjective Camera Angle) เปนมมมองสวนตว หรอเรยกวา มมแทนสายตา ซงเปนการน าพาคนดเขามามสวนรวมในภาพดวย เชน ผแสดงมองมาทกลอง ซงจะใหความรสกเหมอนมองไปทคนดหรอพดกบกลอง เชน การอานขาว การรายงานขาวในทว เปนตน ลกษณะของมมกลองชนดน เปนความสมพนธกนระหวางสายตาตอสายตา (Eye-to-eye Relationship) มมแทนสายตา แบงเปน 2.1 แทนสายตาคนด เปนการก าหนดต าแหนงคนดใหเปนสวนหนงของฉากนน เชน คนดถกพาใหเขาชมโบราณสถาน พาเทยว คนดจะไดเหนเหตการณของแตละฉาก หรอกลองอาจถกทงมาจากทสง แทนสายตามาจากทสง แทนคนดตกลงมาจากทสง ภาพแทนสายตาของนกบน รถแขง พายเรอ ด าน า สก รถไฟเหาะตลงกา 2.2 กลองแทนสายตาตวละคร เปนการเปลยนสายตาของคนดจากการเฝาแอบมองมาเปนแทนสายตาในทนท ซงคนดกไดเหนรวมกนดบตวละครหรอผแสดง เชน ตวละครมองออกไปนอกกรอบภาพ จากนนภาพตดไปเปนมมแทนสายตาของตวละคร การแพนชอตหรอ Traveling Shot ในภาพยนตรสารคดสวนใหญ กลองมกท าหนาทแทนสายตาของคนด 3. มมมองใกลชด (Point-of-view Camera Angles) มมมองใกลชดนมกเรยกงาย ๆ วา มมพโอว (POV) เปนมมกงระหวาง มม Objective และมม Subjective แตอยางไรกตาม เรากถอวาเปนมม

Page 21: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

23

Objective หรอมมแอบมอง และสวนใหญขนาดภาพทใชมกเปนภาพระยะใกลกบระยะปานกลาง เพอใหสามารถมองเหนภาพแสดงออกของใบหนาตวละคร เหนรายละเอยดชดเจน

การใชมมพโอวน อาจใชส าหรบกรณทตองการใหคนดเขาไปมสวนในเหตการณดวย นอกจากนการใชมมพโอว ยงมกตามหลงชอตผานไหล หรอ Over-The-Shoulder (OS) คอเมอผแสดงคนหนงจะเหนดานหลงเปนพนหนา และใบหนาของผแสดงอกคนหนงอยพนหลงหรออาจใชกอนมมแทนสายตาของนก แสดง เปนตน

การใชมมกลองตองค านงถงพนท (Space) และมมมอง (Viewpoint) ซงต าแหนงของกลองเปนตว ก าหนดพนทวาจะมขอบเขตเพยงใดจากทซงคนดมองเหนเหตการณ ซงตองสมพนธกนทงหมด ทงขนาดภาพ มมมอง และความสงของกลอง

ลกษณะและขนาดของภาพ 1. ภาพระยะไกลมากหรอระยะไกลสด (Extreme Long Shot / ELS)

ไดแก ภาพทถายภายนอกสถานทโลงแจง มกเนนพนทหรอบรเวณทกวางใหญไพศาล เมอเปรยบ เทยบกบสดสวนของมนษยทมขนาดเลก ภาพ ELS สวนใหญใชส าหรบการเปดฉากเพอบอกเวลาและสถานท อาจเรยกวา Establishing Shot กได เปนชอตทแสดงความยงใหญของฉากหลง

รปท 2.8 ภาพระยะไกลมากหรอระยะไกลสด

Page 22: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

24

2. ภาพระยะไกล (Long Shot /LS)

ภาพระยะไกล เปนภาพทคอนขางสบสนเพราะมขนาดทไมแนนอนตายตว บางครงเรยกภาพกวาง (Wide Shot) เวลาใชอาจกนความตงแตภาพระยะไกลมาก (ELS) ถงภาพระยะไกล (LS) ซงเปนภาพขนาดกวางแตสามารถเหนรายละเอยดของฉากหลงและผแสดงมากขน เมอเปรยบเทยบกบภาพระยะไกลมาก หรอเรยกวา Full Shot เปนภาพกวางเหนผแสดงเตมตว ตงแตศรษะจนถงสวนเทา

รปท 2.9 ภาพระยะไกล

3. ภาพระยะไกลปานกลาง (Medium Long Shot / MLS)

เปนภาพทเหนรายละเอยด ของผแสดงมากขนตงแตศรษะจนถงขา หรอหวเขา ซงบางครงกเรยกวา Knee Shot เปนภาพทเหนตวผแสดงเคลอนไหวสมพนธกบฉากหลงหรอเหนเฟอรนเจอร ในฉากนน

รปท 2.10 ภาพระยะไกลปานกลาง

Page 23: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

25

4. ภาพระยะปานกลาง (Medium Shot /MS)

ภาพระยะปานกลาง เปนขนาดทมความหลากหลายและมชอเรยกไดหลายชอเชนเดยวกน แตโดยปกตจะมขนาดประมาณตงแตหนงในสถงสามในสของรางกาย บางครงเรยกวา Mid Shot หรอ Waist Shot กได เปนชอตทใชมากสดอนหนงภาพยนตร

รปท 2.11 ภาพระยะปานกลาง

5. ภาพระยะใกลปานกลาง (Medium Close-Up / MCU)

เปนภาพแคบ คลอบคลมบรเวณตงแตศรษะถงไหลของผแสดง ใชส าหรบในฉากสนทนาทเหนอารมณความรสกทใบหนา ผแสดงรสกเดนในเฟรม บางครงเรยกวา Bust Shot มขนาดเทารปปนครงตว

รปท 2.12 ภาพระยะใกลปานกลาง

Page 24: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

26

6. ภาพระยะใกล (Close-Up / CU)

เปนภาพทเหนบรเวณศรษะและบรเวณใบหนา ของผแสดง มรายละเอยดชดเจนขน เชน รวรอยบนใบหนา น าตา สวนใหญเนนความรสกของผแสดงทสายตา แววตา เปนชอตทนงเงยบมากกวาใหมบทสนทนา โดยกลองน าคนดเขาไปส ารวจตวละครอยางใกลชด

รปท 2.13 ภาพระยะใกล

7. ภาพระยะใกลมาก (Extreme Close-Up /ECU หรอ XCU)

เปนภาพทเนนสวนใด สวนหนงของรางกาย เชน ตา ปาก เทา มอ เปนตน ภาพจะถกขยายใหญบนจอ เหนรายละเอยดมาก เปนการเพมการเลาเรองในหนงใหไดอารมณมากขน

รปท 2.14 ภาพระยะใกลมาก

ลกษณะของภาพทถาย

เพอบอกเนอหา หรอเรองราวของภาพและลกษณะภาพหรอธรรมชาตของภาพทถาย มดงน

1. ภาพทถายจากมมสง (Aerial Shot / Bird’s Eyes View) หมายถง ภาพถายในลกษณะถายจากมมสง เชน จากเครองบน เสมอนภาพแทนสายตานก ในบทโทรทศนนอกจากบอกวา ตงกลองมมสงแลวจะตองระบดวยวาถายจากเครองบน

Page 25: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

27

2. ภาพทถายในระยะใกลมาก (Big Close Up Shot) หมายถง ภาพถายในลกษณะใกลมขนาดใหญ เชน ภาพคนเตมหนา หรอภาพบางสวนของใบหนาทตองการเนนเฉพาะ เชน นยนตา ปาก จมก หรอบางสวนของวตถ 3. ภาพครงอก (Bust Shot) หมายถง ภาพถายศรษะกบหวไหลทงสองของผแสดง 4. ภาพเอยง (Canted Shot) หมายถง ภาพทอยนอกเสนดงของภาพ ในบทโทรทศนมกจะบอกรายละเอยดเพมเตม เชน ภาพเอยง หรอภาพเฉยง ลกษณะใด 5. ภาพถายขามไหล (Cross Shot) หมายถง ภาพทถายขามไหลดานหลงอกคนหนงเปนฉากหนา และเหนหนาอกคนหนง ในบทโทรทศนใชค าวา X- Shot หรอถายขามไหล 6. ภาพเตมตว (Full Shot) หมายถง ภาพผแสดงคนเดยว หรอหลายคนเตมตว โดยมฉากหลงประกอบ 7. ภาพระดบเขาของรางกาย (Knee Shot) หมายถง ภาพทถายตงแตศรษะลงไปจนถงหวเขา หรอการถายภาพตงแตหวเขาลงไปถงเทา ซงในบทโทรทศนควรระบใหชดเจน 8. ภาพถายจากกระจกเงา (Mirror Shot) หมายถง ภาพทถายผแสดงจากภาพในกระจกเงา ซงในบทโทรทศนควรระบใหชดเจนวาเปนภาพจากกระจกเงา 9. ภาพหม (Group shot) หมายถง ภาพในลกษณะรวมกนเปนหม หรอเปนกลมคน 10. ภาพบคคล 2 คนครงตว (Two Shot / Double Shot ) หมายถง ภาพบคคล 2 คนครงตวในกรอบภาพเดยวดน หนหนาเขาหากน

หลกการก าหนดภาพ 1. ภาพแบบออฟเจคตฟ (Objective Shot)

หมายถง การถายภาพในลกษณะแทนสายตาของผชม หรอผสงเกตการณ ต าแหนงของกลองจะอยทางดานหนาของนกแสดง

2. ภาพแบบซบเจคตฟ (Subjective Shot)

หมายถง การถายภาพในลกษณะกลองจะตงอยในต าแหนงแทนสายตาของผแสดง และก ากบมองดการกระท า เชนเดยวกบทผแสดงมองเหน ตวอยางทใชกนบอยๆคอ ตงกลองในมมสง ถายภาพขามไหลผแสดงไปยงวตถทก าลงแสดงอย

การเคลอนกลอง

การเคลอนไหวกลองในระหวางการถายท าจะชวยเพมความนาสนใจและแสดงเรองราว ความหมายไดดนอกเหนอจากตววตถเคลอนไหวหรออาจเคลอนไหวทง 2 อยาง พรอมๆ กน การเคลอนไหวของกลองมหลาแบบ ดงน

Page 26: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

28

1. การแพนกลอง (Panning)

หมายถง การเคลอนทของกลองตามแนวนอนไปทางซาย (Pan left) หรอไปทางขวา (Pan right) เพอใหเหนวตถตามแนวกวาง หรอเมอตองการน าผชมไปยงจดนาสนใจ หรอทตองการ

” เพอใหเหนภาพทอยนอกจดภาพในขณะนน ” เพอตองการตดตามการเคลอนไหววตถ ” เพอใหเหนปฏกรยาตอบโตกน ” เพอตองการการเปลยนฉาก

รปท 2.15 การแพนกลอง

2. การทลท (Tilting)หมายถง การเคลอนกลองตามแนวดง จากลางขนบน (Tilt Up) และจากบนลงลาง (Tilt Down) เพอใหเหนวตถตามแนวตงเชน ภาพอาคารสง หรอน าผชมไปยงจดทตองการ ” เพอใหเหนต าแหนงทตงของสงตางๆ โดยสมพนธกน ” เพอใหเหนวตถทยาวหรอสงเกนรศม ” เพอตองการปรบองคประกอบภาพ

รปท 2.16 การทลท

Page 27: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

29

3. การซม (Zooming)

หมายถง การเปลยนขนาดของวตถใหใหญขน (Zoom In) หรอเปลยนขนาดของวตถใหเลกลง (Zoom Out) ” เพอตองการเปลยนขนาดของวตถอยางชาๆ ” เมอตองการใหผชมสนใจวตถนน ” เมอตองการใหเหนวตถอยางชดเจน ” เพอใหบงเกดผลทนาตนใจ

รปท 1.17 การซม

4. การดอลล (Dolling)

หมายถง การเคลอนกลองตดตาม ความเคลอนไหวของสงทถาย หรอฉากทมระยะทางยาวในทศทางตรง หรอทางออมไปรอบๆ การเคลอนไหวกลองเขาหาวตถ เรยกวา Dolly in และการเคลอนไหวกลองออกจากวตถ เรยกวา Dolly out ผลของการดอลล (Dolly) จะคลายซม (Zoom) คอขนาดของวตถจะเปลยนแปลงไปตาระยะของการดอลล แตจะแตกตางกนตรง สวนประกอบตางๆในภาพเกยวกบระยะทางระหวางวตถกบฉากหนาและฉากหลง จะเปลยนแปลงไปตามการเคลอนไหวของกลอง คนดจะสามารถรถงมตของความลกมากกวาภาพทเกดจากการซม

” เพอสรางความตนเตน ” เมอตองการตดตามการเคลอนไหว ” เพอใหมมมมองภาพทหลากหลายแบบ ” เมอตองการปรบเปลยนองคประกอบภาพ

Page 28: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

30

รปท 2.18 การดอลล

5. การทรค (Trucking / Tracking)

หมายถง การเลอนไหวกลองไปดานซายใหขนานกบวตถไปทางซาย เรยกวา Trucking left หรอไปทางขวา เรยกวา Trucking right ซงผลจะคลายกบการแพน แตการทรคจะชวยใหเกดการเปลยนแปลงมตเรองความลกของ ภาพไดดกวา คลายๆ กบความรสกของเราทมองออกไปนอกหนาตางรถขณะทเคลอนทไป

รปท 2.19 การทรค

6. การอารค (Arking)

หมายถง การเคลอนไหวกลองในแนวเฉยงเปนรปครงวงกลม ไปทางซาย (Ark left) หรอ ไปทางขวา (Ark right) เพอเปลยนมมกลองไปทางดานขางของวตถ

Page 29: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

31

รปท 2.20 การอารค

7. การบม หรอเครน (Booming / Craning)

หมายถง การถายภาพพรอมกบขาตงกลองในแนวตง เรยกวา ‘บม’ ถาเคลอนขน เรยกวา Boom Up สวนเลอนลง เรยกวา Boom Down และถาเคลอนกลองขนลงโดยใชเครน เรยกวา Crane Up และ Crane Down เมอตองการเคลอนกลองลงดวยเครน วตถประสงคเพอตองการคงมมกลองทตองการจากมมสงและต าอยางตอเนอง

รปท 2.21 การบม หรอเครน

8. สตลชอต (Still Shot)

หมายถง การถายภาพโดยไมเคลอนกลอง ใชมากในการถายท ารายการทวไป โดยปกตกลองจะโฟกสอยบนวตถหรอบคคลทตองการออกอากาศมากทสด ในการถายแบบนจ าเปนตองจดองคประกอบภาพใหด

รปท 2.22 การสตลชอต

Page 30: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

32

2.5 แนวคดทวไปเกยวกบการตดตอ

รปท 2.23 รปแบบโปรแกรมตดตอ

การตดตอหรอวาการล าดบภาพเปนขนตอนท 3 ในกระบวนการโปรดกชนคอโพสตโปรดกชน ซงเปนขนตอนสดทายส าหรบการปรงแตงงานใหกลมกลอม ชวนลมรสตอคนด แตอยาเขาใจผดวาหองตดตอเปนทสรางเรอง เรองหรอ สตอร คอการคดมากอนการเขาหองตดทนการเปนนกตดตอนนจะตองมความรความเขาใจใน 2 สวน คอในสวนของเครองตด และในสวนของความเขาใจในการตดซงผมคดวาสดสวนความส าคญนน อยระหวาง 70/30 เปอรเซนสวนของเครองตดนน(หมายรวมถงอปกรณทงหลายทง ฮารดแวรและซอฟแวร) ผมใหความส าคญแค 30 เปอรเซนเทานน เพราะเครองมอเหลานมนกเปนเพยงเครองสนองความคดของเราเทานน การเรยนรวาปมไหนกดอยางไร กดเพออะไร แคนนไมสามารถเรยกวาเปนนกตดตอได

เครองตดแพงๆราคาหลายแสนหรอหลายลาน มนกไมไดท าใหคณภาพงานนนดขน คณภาพทไมไดหมายถงความคมชดของภาพ แตผมพดถงคณภาพของเรองราวทถกเลาผานสายผชมตางหาก ท าใหสวนทส าคญทสดส าหรบการตดตอ ทผมใหความส าคญถง 70 เปอรเซน กคอความเขาใจในหลกการตดตอนนเอง ซงความเขาใจนนมนอาจฟงดนามธรรมไปหนอย แตหากวาผานการท า ด แลวท า แลวกด ยงมากเทาใหรประสบการณกจะสอนวาแบบไหนดหรอไมด

Page 31: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

33

รปท 2.24 รปแบบการเชอมภาพ

การตดตอ คอ การเชอมระหวางชอต 2 ชอต โดยใช 1 ใน 3 รปแบบ ดงน

1.การตดชนภาพ The Cut คอ การตดภาพชนกนจากชอตหนงตอตรงเขากบอกชอตหนง วธนคนดจะไมทนสงเกตเหน 2.การผสมภาพ The Mix หรอ The Dissolve เปนการคอย ๆ เปลยนภาพจากชอตหนงไปยงอกชอตหนง โดยภาพจะเหลอมกน และคนดสามารถมองเหนได

3.การเลอนภาพ The Fade เปนการเชอมภาพทคนดสามารถเหนได ม 2 แบบ คอ การเลอนภาพเขา fade in คอการเรมภาพจากด าแลวคอย ๆ ปรากฏภาพซอนสวางขน มกใชส าหรบการเปดเรอง การเลอนภาพออก fade out คอการทภาพในทายชอตคอย ๆ มดด าสนท มกใชส าหรบการปดเรอง

ในการตดตอ ควรค านงถงความรเบองตน 6 ประการดงน

1.แรงจงใจ Motivation ในการตดตอ ไมวาจะการ Cut, Mix หรอ Fade ควรมเหตผลทดหรอมแรงจงใจเสมอ ซงแรงจงใจนอาจเปนภาพ เสยง หรอทงสองอยางผสมกนกได ในสวนของภาพอาจเปนการกระท าอยางใดอยางหนง แมนกแสดงจะแสดงเพยงเลกนอย เชน การขยบรางกายหรอขยบสวนของหนาตา ส าหรบเสยงอาจเปนเสยงใดเสยงหนง เชน เสยงเคาะประต หรอเสยงโทรศพทดง หรออาจเปนเสยงทไมปรากฏภาพในฉาก (Off Scene)

Page 32: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

34

2.ขอมล Information ขอมลในทนคอขอมลทเปนภาพชอตใหมหมายถงขอมลใหม คอถาไมมขอมลอะไรใหมในชอตนนๆกไมจ าเปนตองน ามาตดตอไมวาภาพจะมความงดงามเพยงไรกควรทจะเปนขอมลภาพทแตกตางจากชอตทแลวยงมขอมลภาพทคนดเหนและเขาใจมากขนผชมกยงไดรบขอมลและมอารมณรวมมากขน

รปท 2.25 รปแบบการตดตอ

3.องคประกอบภาพในชอต Shot Composition ผตดไมสามารถก าหนดองคประกอบภาพในชอตได แตงานของผตดคอควรใหมองคประกอบภาพในชอตทสมเหตสมผลและเปนทยอมรบปรากฏอย องคประกอบภาพในชอตทไมดมาจากการถายท าทแย ซงท าใหการตดตอท าไดล าบากมากขน

4.เสยง Sound เสยงคอสวนส าคญในการตดตออกประการหนง เสยงรวดเรวและลกล ากวาภาพ เสยงสามารถใสมากอนภาพหรอมาทหลงภาพเพอสรางบรรยากาศ สรางความกดดนอนรนแรง และอกหลากหลายอารมณ เสยงเปนการเตรยมใหผชมเตรยมพรอมส าหรบการเปลยนฉาก สถานท หรอแมแตประวตศาสตร

ความคลาดเคลอนของเสยงทเหมาะสมเปนการลดคณคาของการตดตอ เชน LS ของส านกงาน ไดยนเสยงจากพวกเครองพมพดด ตดไปทชอตภาพใกลของพนกงานพมพดด เสยงไมเหมอนกบทเพง

Page 33: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

35

ไดยนในชอตปพน คอ เครองอน ๆ หยดพมพทนทเมอตดมาเปนชอตใกล ความสนใจของผชมสามารถท าใหเกดขนไดดวยเสยงทมาลวงหนา (Lapping) ตวอยางเชน การตดเสยง 4 เฟรมลวงหนากอนภาพ เมอตดจากภาพในอาคารมายงภาพฉากนอกอาคาร

5.มมกลอง Camera Angle เมอผก ากบฯ ถายท าฉาก จะท าโดยเรมจากต าแหนงตาง ๆ (มมกลอง) และจากต าแหนงตาง ๆ เหลาน ผก ากบฯ จะใหถายชอตหลาย ๆ ชอต ค าวา ‚มม‛ ถกใชเพออธบายต าแหนงของกลองเหลานซงสมพนธกบวตถหรอบคคล

จากภาพลอครงซก บคคลอยทดมลอ แตละซลอแทนแกนกลางของกลองและต าแหนงของกลองกอยตรงปลายของซลอ ต าแหนงจะแตกตางกนไป จากแกนถงแกน โดยระยะหางทแนนอนเรยกวา ‚มมกลอง‛ ซงเปนหนงสวนส าคญของการตดตอ

หวใจส าคญคอแตละครงท Cut หรอ Mix จาก Shot หนงไปอกชอตหนง กลองควรมมมทแตกตางไปจากชอตกอนหนาน ส าหรบคนตด ความแตกตางระหวางแกน ไมควรมากกวา 180 องศา และมกจะนอยกวา 45 องศา เมอถายบคคลเดยวกน ดวยประสบการณรปแบบนอาจดดแปลงไดอกมาก 6.ความตอเนอง Continuity ทกครงทถายท าในมมกลองใหม (ในซเควนสเดยวกน) นกแสดงหรอคนน าเสนอจะตองแสดงการเคลอนไหวหรอท าทาเหมอนเดมทกประการกบชอตทแลววธการน ยงปรบใชกบ Take ทแปลกออกไปดวย

ความตอเนองของเนอหา Continuity Of Content ควรมความตอเนองของเนอหาเชน นกแสดงยกหโทรศพทดวยมอขวาในชอตแรกดงนนกคาดเดาไดวาหโทรศพทยงคงอยในมอขวาในชอตตอมางานของคนตดคอท าใหแนใจวาความตอเนองยงคงมอยทกครงทท าการตดตอในซเควนสของชอต

ความตอเนองของการเคลอนไหว Continuity Of Movement ความตอเนองยงเกยวของกบทศทางการเคลอนไหวหากนกแสดงหรอบคคลเคลอนทจากขวาไปซายในชอตแรกชอตตอมากคาดเดาวานกแสดงหรอบคคลจะเคลอนไหวไปในทศทางเดยวกนเวนแตในชอตจะใหเหนการเปลยนทศทางจรง ๆ

ความตอเนองของต าแหนง Continuity Of Position ความตอเนองยงคงความส าคญในเรองของต าแหนงนกแสดงหรอบคคลในฉากหากนกแสดงอยทางขวามอของฉากในชอตแรกดงนนเขาจะตองอยขวามอในชอตตอมาดวยเวนแตมการเคลอนไหวไปมาใหเหนในฉากถงจะมการเปลยนไป

Page 34: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

36

เชน ในชอตแรกถามเครองบนในทองฟาแลวไดยนเสยง ดงนนในชอตตอมากตองไดยนจนกวาเครองบนนนจะเคลอนหางออกไป แมวาบางครงอาจไมมภาพเครองบนใหเหนในชอตทสอง แตกไมไดหมายความวาไมจ าเปนตองมเสยงตอเนองในชอตตอไป

นอกจากน ชอตทอยในฉากเดยวกนและเวลาเดยวกน จะมเสยงพน (background sound) ทเหมอนกน เรยกวา Background Ambience, Atmosphere หรอเรยกยอ ๆ วา Atmos ซงตองมความตอเนอง

รปท 2.26 การตด

การตด (The Cut)

การตดเปนวธการเชอมตอภาพทธรรมดาทสดทใชกน เปนการเปลยนในพรบตาเดยวจากชอตหนงไปอกชอตหนง ถาหากท าอยางถกตองมนจะไมเปนทสงเกตเหนในบรรดาวธการเชอมภาพ 3 แบบ การตดเปนสงทผชมยอมรบวาเปนรปแบบของภาพทเปนจรง

การตดใชในกรณทเปนการกระท าทตอเนอง,ตองการเปลยนจดสนใจ,มการเปลยนแปลงของขอมลหรอสถานทเกดเหต

Page 35: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

37

การตดทดมาจากความรเบองตน 6 ประการ

1.แรงจงใจ Motivaation

ควรตองมเหตผลในการตด ยงคนตดมทกษะมาก มนกยงงายทจะหาหรอสรางแรงจงใจส าหรบการตด เนองจากมพฒนาการทมากขน ในการรบรวาจดไหนการตดตอควรจะเกดขน จงกลายเปนการเขาใจไดงายกวา การตดกอนเกดแรงจงใจหรอการตดลวงหนา (Early Cut) นน ไดผลอยางไร การตดหลงแรงจงใจ เรยกวาการตดชา (Late Cut) ความคาดหวงของผชม สามารถมาหลงหรอมากอนได ขนอยกบวาผตดจะใชวธการตดลวงหนาหรอการตดชา

2.ขอมล Information ภาพใหมควรมขอมลใหมเสมอ

3.องคประกอบภาพ Composition แตละชอตควรจะมองคประกอบภาพหรอกรอบภาพของชอตทมเหตมผล

4.เสยง Sound ควรจะมรปแบบของเสยงทตอเนองหรอพฒนาการของเสยง

5.มมกลอง Camera Angle ชอตใหมแตละชอต ควรมมมกลองทแตกตางจากชอตเดม

6.ความตอเนอง Continuity การเคลอนไหวหรอการกระท า ควรจะมชดเจนและความเหมอนกนในชอต 2 ชอต ทจะตดเขาดวยกน

ขอพจารณาทวไป

เมอการตดกลายเปนสงทสงเกตไดหรอสะดด มนเรยกวา การตดกระโดด (Jump Cut) การตดแบบกระโดดมบทบาทเปนเหมอนการพกในการเชอมจากชอตหนงไปยงชอตตอไป

หากเปนมอใหม คณควรพยายามท าแบบตดแบบตอเนอง (Clear Cut) เสมอ และถอวาตดกระโดดเปนการตดทไมนาพงพอใจ จนกวาคณจะรวาจะใชมนอยางไรทดทสดแลว การตดแตละครงควรจะประกอบดวยความรเบองตนทง6สวน แตไมตองทกครงทตด ขอแนะน าคอพยายามใหมมากทสดเทาทจะท าได ขนอยกบชนดของการตดตอ

ผตดควรรจกความรเบองตนนอยางลกซง ดงนนเวลาดฟตเทจ กควรจะตรวจสอบดวยความรเบองตน 6 ประการนเทาทจะท าไดทกครง

Page 36: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

38

รปท 2.27 การผสมภาพ

การผสมภาพ (The Mix)

การผสมรจกกนในชอของการเลอนภาพ (The Dissolve) การเลอนทบ (The Lap Dissolve) หรอการเกยทบ (The Lap) นเปนวธการเชอมจากชอตหนงไปยงอกชอตหนงทใชกนทวไปมากเปนล าดบท 2

ท าไดโดยการน าชอตมาเลอนทบกน ดงนนตอนใกลจบของชอตหนงจะเรมมชวตตอไปคอย ๆ เหนเดนขนมา เมอชอตเกาจางหายไป ชอตใหมกจะเขมขน การเชอมแบบนเหนไดชดมาก จดกงกลางของการผสมคอเมอภาพแตละภาพเขมเทา ๆ กน เปนการสรางภาพใหม การผสมตองใชดวยความระมดระวงเปนอยางมาก การผสมควรใชอยางถกตอง

เมอมการเปลยนแปลงทนเวลา เมอตองการใหเวลายดออกไป เมอมการเปลยนแปลงสถานท เมอมความสมพนธของภาพทชดเจน ระหวางภาพทก าลงจะออกและภาพทก าลงจะเขา

Page 37: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

39

ความรเบองตน 6 ประการในการผสมภาพ 1.แรงจงใจ Motivation ควรตองมเหตผลในการผสมภาพเสมอ 2.ขอมล Information ภาพใหมควรมขอมลใหมเสมอ 3.องคประกอบภาพ Composition ชอต 2 ชอตทผสมเขาดวยกน ควรมองคประกอบภาพทเกยทบกนไดงายและหลกเลยงภาพทจะขดกน 4.เสยง Sound เสยงของทง 2 ชอต ควรจะผสานเขาดวยกน 5.มมกลอง Camera angle ชอตทผสมกนควรมมมกลองทตางกน 6.เวลา Time การผสมภาพ ใชเวลาอยางนอย 1 วนาทและมากสด 3 วนาท

ดวยเครองมอททนสมย ท าใหการผสมภาพแบบเรวมากและแบบชามาก หรอการผสมภาพ 4 เฟรม สามารถท าไดโดยงายหรอสามารถผสมภาพไดนานเทาความยาวของชอตเลยทเดยว หาก Mix หรอ Dissolve นานไปหรอสนไป (20 เฟรมหรอนอยกวา) กไมด เพอใหการผสมภาพไดผลควรใชเวลาอยางนอย 1 วนาท หากการผสมภาพยดออกไป จะยงท าใหคนดสบสนมากขน

การเลอนภาพ (The Fade)

การเลอนภาพ เปนการเชอมภาพทคอยเปนคอยไปจากภาพใดภาพหนงไปยงฉากด าสนทหรอขาวทงหมด หรอจากจอด าหรอขาวไปยงภาพใดภาพหนง การเลอน ม 2 ลกษณะ

การเลอนภาพออก (fade out) เปนการเชอมของภาพไปจอด า

การเลอนภาพออก (fade out) ใชเมอ จบเรอง,จบตอน,ฉาก,หรอองก,มการเปลยนเวลา,มการเปลยนสถานท การเลอนภาพเขา (Fade In) หรอ เลอนขน (Fade Up) เปนการเชอมภาพจากจอด าไปยงภาพ

การเลอนภาพเขา (Fade In) ใชเมอ เรมตนเรอง,เรมตนตอ ,บท,หรอฉาก,มการเปลยนเวลา,มการเปลยนสถานท

การเลอนภาพออกและเลอนภาพเขามกจะตดไปดวยกนทสด า 100% หายากทจะ 100% สขาว ใชตอนจบฉากหนงและเรมฉากใหม ยงใชเพอแยกเวลาและสถานทดวย

Page 38: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

40

ความรเบองตน 3 ประการของการเลอนภาพ การเลอนภาพตองการ 3 องคความรจากความรเบองตน 6 ประการ ไดแก

1.แรงจงใจ Motivation ควรมเหตผลทดในการเลอนภาพเสมอ 2.องคประกอบภาพ Composition ทควรเปนคอการวางองคประกอบของชอตกใหเปนไปตาลกษณะการเชอมภาพไปฉากด า คอ คอยๆด าทงภาพ นนหมายความวาไมตางกนมากระหวางสวนตางทสดของภาพและสวนมดทสด 3.ความรเรองเสยงของภาพ Sound ควรใกลเคยงกบบางรปแบบของจดไคลแมกหรอตอนจบส าหรบการเลอนภาพออก และตรงขามส าหรบเลอนภาพเขา

รปท 2.28 การเลอนภาพ

5 ประเภทของการตดตอ

ตดตอการกระท า Action Edit ตดตอต าแหนงจอ Screen Position Edit ตดตอรปแบบ Form Edit ตดตอทมเรองราว Concept Edit ตดตอแบบผนวก Combined Edit

มนส าคญส าหรบผตดทจะตองจ าชนดทงหมดของการตดตอและรวาท าอยางไร คนตดตองสามารถแยกแยะแตละความรทตองการใชในการตดตอ

Page 39: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

41

การตดตอการกระท า The Action Edit

บางครงเรยกการตดตอความเคลอนไหวหรอตดตอความตอเนอง เกอบจะใกลเคยงการตดชนภาพ มนสามารถเปนการใหสญญาณหรอเคลอนไหวทงายทสด เชน การยกหโทรศพทการตดตอการกระท า ตองมความรเบองตน 6 ประการ หรอเกอบครบ 6 ประกาแรงจงใจ ขอมล องคประกอบของชอต เสยง มมกลองใหม และความตอเนอง ผชายคนหนงก าลงนงอยทโตะ เสยงโทรศพทดงขน เขายกหโทรศพทขนแลวพดตอบโต พจารณา 2 ชอต และชแจงตามความร 6 ประการ

1.แรงจงใจ Motivation เมอโทรศพทดง เรารวาผชายคนนนจะหยบหโทรศพทและพดตอบโต นนาจะเปนแรงจงใจทดทจะท าการตดตอ

2.ขอมล Information ใน LS เราสามารถเหนส านกงาน ผชายคนนนนงอยางไรและท าอยางไร MCU บอกเรามาขนเกยวกบชายคนนน ตอนนเราสามารถเหนในรายละเอยดมากขนวาเขาหนาตาทาทางเปนอยางไร ส าคญยงไปกวานน ปฏกรยาของเขาตอเสยงโทรศพททดงขน ใน MCU เราสามารถเหนภาษาทาทางบางอยาง ดงนน MCU บอกขอมลแกเรา

3.องคประกอบของชอต Shot Composition องคประกอบของชอตใน LS เปนการสรางเรองทมเหตมผล แมแตใหมตนไมเปนฉากหนา ซงมนบอกลกษณะความคดทว ๆ ไปของส านกงานและผชายถกเสนออยางชดเจนวาก าลงท างานอยทโตะของเขา MCU จะใหความสมดลเรองชองวางบนศรษะ ถกตองด แมวาคนตดทมประสบการณอาจแยงวานาจะขยบจอไปทางขวาอก เพอยอมใหมพนทแกโทรศพทเคลอนไหวบาง แตในเรององคประกอบของชอตกเปนทยอมรบได

4.เสยง Sound ควรมเสยงหรอบรรยากาศของฉากหลงเหมอนกนในทง 2 ชอต ซงบรรยากาศเปนเสยงการจราจรอนวนวายขางนอกเบา ๆ หรอเสยงภายในส านกงาน ควรจะใหเสยงมความตอเนองทง 2 ชอต

5.มมกลอง Camera angle ใน LS มมกลอง อย 45 องศา เกอบจะอยดานขาง ใน MCU มมกลอง อยตรงหนาบคคลโดยตรง มมกลองทง 2 มความแตกตางกน

6.ความตอเนอง Continuity จาก LS การเคลอนไหวของแขนคนก าลงยกหโทรศพท ควรตอเนองมายง MCU คอใชแขนขางเดยวกนยกหโทรศพทหากการตดตอมองคประกอบหลกทง 6 ประการน จะมความเนยน ไมสะดด และภาพเรองราวกจะไหลลนไปโดยไมหยด

Page 40: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

42

การตดตอต าแหนงภาพ The Screen Position Edit

การตดตอชนดน บางครงเรยกวา การตดตอทศทาง A Directional Edit หรอการตดตอสถานท A Placement Edit อาจเปน การตดชนภาพ (Cut) หรอการผสม (Mix) แตมกจะเปนการตดชน หากวาไมมการเปลยนของเวลาการตดแบบนมกจะมการวางแผนไวตงแตชวงกอนถายท าหรอชวงระหวางการถายท าขนอยกบการกระท าของชอตแรกทบงคบหรอก ากบใหสายตาของคนดไปยงต าแหนงใหมบนจอ

ตวอยาง 1 นกเดนทาง 2 คน หยดเดนเมอพวกเขาเหนและชรอยเทาของคนทพวกเขาก าลงตามหา ทง 2 ชอตน จะตดชนภาพเขาดวยกน มมกลองตางกนและมความตอเนองของเทาหรอขาทเคลอนไหว มขอมลใหม และมความตอเนองของเสยง มแรงจงใจคอ พวกเขาก าลงชลงไปอยางจรงจง และองคประกอบของชอตกใชไดผลการตดตอ ประกอบดวยความรเบองตน 6 ประการ เปนการตดทไดผล และภาพของการด าเนนเรองไมถกขดจงหวะ

ตวอยาง 2 ผหญงคนหนงกบปนทก าลงจอออกไปนอกตว การตดชนภาพจะไดผลอกครง เพราะมเหตผลตามทกลาวในตวอยาง 1

ตวอยาง 3 ทเวทแหงหนง โฆษกรายการก าลงประกาศการแสดงตอไป ‚เอาละครบ ทานสภาพสตรและสภาพบรษ‛ เขาตะโกน ผายมอไปทางขางเวท ‚ขอตอนรบ...ปอมพสโตผยงใหญ !!‛ อกครงทชอตทงสองน ามาตดตอเขาดวยกน มมกลองแตกตางกน มขอมลใหม เรายงไมเหน ปอมพสโตผ ยงใหญมากอน และเราตองการรวาหนาตาเขาเปนอยางไร

เสยงนาจะเสนอใหยงเปนไปไดมากขน การตดชนทงเสยงปรบมอ หรอตอนพดวา ‚ขอตอนรบ‛ หรอหลงจากค าพด ถาคณอยากยดเวลาเขาของปอมพสโตผยงใหญ มแรงจงใจในการตดชนภาพ ดงนนสงเกตไดวา ผชมไดรบการบอกกลาววา พวกเขาก าลงจะไดพบกบปอมพสโต ดงนนกพบเขากนเลย องคประกอบของชอตกไดผล การตดตอต าแหนงจอ ไมจ าเปนตองมครบองคความรทง 6 ประการ อยางไรกตาม ถายงมมากกยงด

การตดตอรปแบบ The Form Edit

เปนการอธบายทดทสดของการเชอมจากชอตหนง ซงมการแสดงรป, ส, มตหรอเสยงไปยงอกชอตหนง ซงมการแสดงรปทรง ส มต หรอเสยงนสมพนธกน หากมเสยงเปนแรงจงใจ การตดตอรปแบบ สามารถเปนการตดชนได แตสวนใหญแลวจะเปนการผสม หลกการนเปนจรงเมอมการเปลยนแปลงสถานท และ/หรอบางครง เวลาเปลยน

Page 41: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

43

ตวอยาง 1 ในหองทรอนชนของบรรดาฑต นกหนงสอพมพรอคอยการปลอยเฮลคอปเตอร เพอทจะพาพวกเขาใหเปนอสระ บนฝาเพดานมพดลมเพดานหมน เฮลคอปเตอรมาถงการตดตอสามารถท าไดทงตดชนหรอผสม การผสมภาพจะชถงความแตกตางระหวางเหตการณในเวลาทยงใหญรปแบบ อาจเปนการหมนของพดลมซงสมพนธกบรปแบบการหมนของใบพดเฮลคอปเตอรเสยงอาจเกยทบกนเพอสรางความเขาใจลวงหนาหรอทหลง

ตวอยาง 2 การตดรปแบบใชกนบอยในโฆษณา ในทนบคคลก าลงยนพงเลยนแบบตวสญลกษณบรษท ปญหาใหญในการตดตอรปแบบ คอ การตดอาจดเหมอนเปนการประดษฐเกนไป หากใชบอยๆรปแบบการตดตออาจเดาไดความงามของการตดตอรปแบบสามารถเหนไดเมอมนถกท าดๆ และเมอน าไปรวมกบการตดตอชนดอน ๆ จะกลายเปนสงทไมโผลเกนไป

การตดตอทมเรองราว The Concept Edit

บางครงเรยกการตดตอทเคลอนไหว หรอการตดตอความคด เปนการเสนอความคดทบรสทธลวน ๆ เพราะวา 2 ชอตทถกเลอกและจดทท าการตดตอ การตดตอเรองราวนเปนการปเรองในหวเรา การตดตอทมเรองราว สามารถครอบคลมถงการเปลยนสถานท เวลา ผคน และบางครงกเปนตวเรอง มนสามารถท าไดโดยไมมการสะดดของภาพถาเปนการตดตอทมเรองราวทด มนสามารถบอกอารมณเปนอารมณดรามาและสรางความลกซง แตท ายาก ถาไมไดวางแผนเปนอยางดแลว ความไหลลนของขอมลภาพ อาจชะงกงนไปเลย

การตดตอแบบผนวก The Combined Edit

เปนการตดตอทยากทสดแตมพลงมากทสด การตดแบบผนวกนเปนการรวมการตดตอ 2 แบบหรอมากกวานนจากการตดตอทง 4 แบบทกลาวมา เพอใหการตดแบบผนวกไดผลด ผตดจ าเปนตองจ าทงเสยงและภาพทใชไดในแตละชอต ดงนนการตดแบบนควรไดรบการวางแผนเปนอยางดทงกอนการถายท าและขณะถายท า

Page 42: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

44

2.6 แนวคดทวไปเกยวกบการเลาเรอง

เทคนคการเลาเรอง (Story Telling) ‚การเลาเรอง (Story Telling)‛ เปนการบอกเลาเรองราวความรตางๆ ทอยกบตวบคคล

(Tacit Knowledge) จากประสบการณการด าเนนชวต เรองทซาบซง ประทบใจ หรอไดจากการศกษา การท างานท สงสมเปนทกษะแนวปฏบตทด หรอจากพรสวรรค ให บคคลอนฟง เพอใหผฟงสามารถน าไปประยกตใชกบการ ท างานของตนเองได โดยไมตองเสยเวลาเรมตนศกษาใน เรองนนๆ ใหม โดยกระบวนการเลาเรองนจดเปนเครองมอ ดานการจดการความรทสามารถจดเปนทรพยสนทาง ปญญาทสมผสไมได ซงการถายทอดเรองราวสามารถท าได หลายรปแบบ เชน รปแบบการเขยนเรองเลา การเลาเรอง ผานสอตางๆ (คลปวดโอ สไลดนาเสนอ) เปนตน หลกการและแนวทางการเขยนเรองเลา

การเขยนเรองเลาเปนทงศาสตรและศลป ซงทกคนสามารถเขยนไดดโดยมการฝกฝน จนเกดประสบการณของแตละบคคล เมอฝกฝนมาก ทกษะ/เทคนคการเขยนจะมากขนตาม โดยมรปแบบทไม เหมอนใครและไมมใครเหมอน สาหรบหลกการและเทคนคขนตอนในการเขยนเรองเลามรายละเอยด ดงน 1. หวใจของเรอง เปนขอทควรใหความส าคญอนดบแรก ซงเปนประเดนทเราจะสอสารกบผอานใน เรองเลาเรองนวาคออะไร และยงเปนตวชวยกรองวาเหตการณไหนทเราควรจะใสเขามาในเรอง โดยลกษณะหวใจของเรองทด ควรเปนประเดนใหมทผคนไมเคยรบรมากอนและกระทบวงกวาง

2. โครงเรอง (Plot) สรปเรองราวทงหมดของเรองเลาอยางยอ ซงควรม 3 ” 4 บรรทด หรอ 3 -4 ประโยค

3. การเดนเรอง ไมจาเปนตองเรยงตามลาดบเวลาตามโครงเรองเสมอไป สามารถสลบไปมาได แต หวใจส าคญอยทการอนญาตใหเรองราวหรอเหตการณเปนตวเลาเรอง ไมใชใหเราเปนคนตดสน เรองราวทเลา ซงจะทาใหเรองเลามพลง หลกการส าคญของการเขยนเรองเลา

การเขยนเรองเลาถามองคประกอบทครบถวน เรองเลานนจงจะนาสนใจ ทาใหผอานเขาถงเรองราว เขาใจประเดนของเรองเลานนตงแตตนจนจบ ไมมค าถามเกดขนเมออานจบ โดยองคประกอบของการเขยน เรองเลาม 4 ประการ

Page 43: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

45

ส าหรบการเขยนเรองเลาใหด องคประกอบส าคญมดงน

การปพน

ทาใหเรองเลามพลงในการน าเสนอโดยม 2 ลกษณะใหญๆ คอ การเกรนนา เปนการ บอกวาเรองทเลานจะเกยวกบอะไร และการสรางฉาก เปนการใหฉากของเรองราววาเรองเกดขน ทไหน สถานการณเชนใดกอนการนาเสนอตวละคร

แนะนาตวละคร

ตวละครไมควรเปดตวพรอมกน ควรเปดทละตว จะทาใหเรองนาตดตาม ซงการ เปดตวละครนนไมมรปแบบทตายตว โดยหลกการส าคญคอ แนะน าตวละครแตพอสมควรแลว เดนเรองไปเรอยๆ ทส าคญ เรองราวหรอเหตการณทตวละครพบเจอตองมความส าคญ หรอมปม ขดแยง ซงมกใสเขามาตอนกลางเรอง หลงจากปเรองราว และแนะน าตวละครเสรจแลว

จดเดนของเรอง (Highlight) หรอปมขดแยง (Tension)

มความส าคญตอเรองเลามาก เปนสวนทท าใหคนอานชวนตดตามหรอลนเปนระยะ และเอาใจชวยตวละครใหฟนฝาอปสรรคไป ไดในทายเรอง แตไมควรมมาก และไมควรเกน 2 ” 3 เหตการณส าคญ

สวนสรป หรอคลคลายเหตการณ ไมจาเปนตองสรปทายเรองเสมอไป หรอสรปเปนขอๆ แตตอง หาบทสรปทรบกบหวใจของเรอง โดยการสรปทด ควรสรปดวยเรองราวสนๆ แสดงใหเหนการ คลคลายของเหตการณ หรอปมขดแยงทไดขมวดปมไว และสงส าคญอกประการหนงคอผเขยน ตองสรปใหเปนบทเรยนของชวต เพอใหผอานนาไปใชเปนกรณศกษาได เทคนคการเขยนเรองเลา

1. การถายทอดเรองราว ควรบอกเลาดวยภาษาและสไตลการเขยนทเขาใจงาย การยอหนา และ การเขยนในแตละยอหนา หลกการส าคญคอ แตละยอหนาตองมใจความเดยวกนทงยอหนา และ ไมควรเกน 7 ” 10 ประโยคหรอบรรทด

2. การเขยนโดยใชบทสนทนาในการด าเนนเรอง ตองสรางภาพใหคนอานไดรบรไปพรอมกนวาใคร ท าอะไรอย คาพดแตละค าใครเปนคนพด พดในอารมณและสถานการณอยางไร ตองอธบาย ทาทางใหชดเจน

3. การเขยนบรรยายฉาก ตวละคร เหตการณและเรองราว ตองใหคนอานเหนวาเกดอะไร (What) เกดขนกบใคร (Who) ทไหน (Where) เมอไหร (When) ซงเปนการบรรยายลกษณะตามท เกดขนจรง และทส าคญ การเขยนเชงคณภาพตองบรรยายเชงคณภาพหรอเรองราวเหตการณ

Page 44: บทที่ 2 - Siam University · 5 4. ช่องทาง (Channel) 5. ผู้ถอดรหัส (Decoder) 6. ผู้รับสาร (Communication Receiver) จากส่วนประกอบพื้นฐานสาคญั

46

(Narration) เชงคณภาพทจะอธบายวาเปนอยางไร (How) และอธบายใหรถงเบองหลง เหตการณ หรอทมาทไปของเหตการณวา ท าไม (Why) จงเกดเหตการณนขน

4. วธการสรปประเดน เชอมตอ หรอสงตอประเดนในแตละตอน ตองสรปใหไดวา เรองเลานม ความส าคญตอหวใจหรอประเดนหลกของเรองอยางไร

5. การเปดเรอง ตองเปนเรองราว เหตการณ หรอฉากทสะทอนใหเหนวามความสมพนธกบ เนอเรอง หรอประเดนหลกของเรอง

6. หากมการอางองขอมลจากเวบไซต หนงสอ หรอจากแหลงอนๆ ควรระบแหลงทมาอยางชดเจน ควรระมดระวง ในการพาดพงถงบคคล หนวยงาน ซงอาจทาใหเกดความเสยหาย

7. วธการสรปและทงทาย เปนสวนส าคญทสดเทากบสวนขนตนกวาได โดยหลกการสวนนจะ นาเสนอขอเสนอทเราคดวาเปนไปได หรอเปนสวนทแสดงความคดรวบยอดของทงเรองทเขยน

สรปไดวา ‚การเขยนเรองเลา ถามการวางโครงเรองทด ก าหนดองคประกอบชดเจน จะเปน ตวก าหนดทศทางการเขยนไมใหหลงประเดน เนอหาจะเรยงล าดบความส าคญและเชอมโยงกน อกสวนหนงท มความส าคญอยางยงคอ ตองตอบตวเองใหไดวา เรองทเขยนมวตถประสงคในการเขยนเพออะไร ซง วตถประสงคจะเปนตวก าหนดรปแบบการน าเสนอ การใชภาษา และลกษณะของเนอหา โดยประโยชนทไดรบ จากการเขยนเรองเลา จะท าใหเราไดผอนคลาย ไดเรยนรจากประสบการณ ไตรตรองความคดทผานมาวาเรา คดอยางไรกบสงทเกดขน ท าใหเกดการเรยนรไปอกขน และเกบไวเปนความร เปนต านานแหงความ ภาคภมใจ‛