Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ธนวา วงศเสงยม
ทมาและความสาคญของปญหาทมาและความสาคญของปญหา
ป ไ ปญหาสขภาพพลเมองและการจดการของรฐไทยกอน พ.ศ.2475
การขยายกจการสขภาพพลเมองหลงเปลยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475
การเพมพลเมองกบการสรางชาต พ.ศ.2481 - 2487
การขยายกจการสขภาพพลเมองหลงสงครามโลกครงท 2 และความชวยเหลอ
จากตางประเทศ พ ศ 2488 - 2500จากตางประเทศ พ.ศ.2488 2500
การขยายตวของเศรษฐกจและการคาชวงตนรตนโกสนทรทาใหพลเมองสาคญขนการขยายตวของเศรษฐกจและการคาชวงตนรตนโกสนทรทาใหพลเมองสาคญขน
ความสมพนธกบจกรวรรดนยมตะวนตกและทนนยมโลก
ป ป ป ปโการปรบตวเพอความทนสมย ปฏรประบบราชการและสาธารณปโภค
โรคระบาดและโรคภยไขเจบตางๆ กลายเปนปญหาทรฐตองสอดสองดแล
เกดสถาบนการแพทยสมยใหม – กรมพยาบาล โรงพยาบาลศรราช โรงเรยนราช
แพทยาลย จนมาถงกระทรวงสาธารณสข
กจการแพทยและสาธารณสขขยายตวขนตามระยะเวลา แตมลกษณะทแตกตาง
กนไปตามสถานการณและอดมการณของรฐแตละสมย
ในสมยจารต ราษฎรอยในความดแลของมลนาย หมอเชลยศกด
รฐจะแสดงบทบาทเมอเกดปญหาทกระทบความมนคง เชน โรคระบาด เปนการรฐจะแสดงบทบาทเมอเกดปญหาทกระทบความมนคง เชน โรคระบาด เปนการแกปญหาเฉพาะหนา◦ พธอาพาธพนาศ เมออหวาตกโรคระบาดสมย ร.2พธอาพาธพนาศ เมออหวาตกโรคระบาดสมย ร.2
◦ การปลกฝปองกนไขทรพษ สมย ร.3 เปนตนไป
สมย ร.5 ปรบปรงบานเมองใหทนสมย กอระบบบรการสงคม
ใชการแพทยตะวนตก◦ บรการรกษาพยาบาล – สรางโรงพยาบาล (สวนใหญอยในพระนคร), แจกจายยาตามหวเมอง
◦ ปองกนโรค – ปลกฝปองกนไขทรพษ, มาตรการปองกนกาฬโรค, สขศกษา
◦ เกบสถตสาธารณสข – การเกด, การตาย, การเจบปวย
◦ รกษาความสะอาด - สขาภบาลหวเมอง รกษาความสะอาด - สขาภบาลหวเมอง
เนนมาตรการปองกน – ปองกนถกกวาแก โดยเฉพาะในหวเมอง
สมย ร 7 ดร ซมเมอรแมน สารวจชนบท – พลเมองนอย อตราการตายสงสมย ร.7 ดร.ซมเมอรแมน สารวจชนบท พลเมองนอย, อตราการตายสง
รฐบาลคณะราษฎรถอวาเปนตวแทนของประชาชน จงตองเรงแกปญหาให
ประชาชนประชาชน
◦ มแนวโนมทจะใชมาตรการทเหนผลรวดเรว เชน ขยายบรการรกษาพยาบาลสหวเมอง
การใหบรการราษฎรเปนสวนหนงของการเผยแพรและสรางความนยมแกรฐบาลการใหบรการราษฎรเปนสวนหนงของการเผยแพรและสรางความนยมแกรฐบาล
และระบอบการปกครองใหม
” การขยายตวของอดมการณ “ชาต” – พลเมองของชาต สงผลตอความกาวหนา
ของชาต
ใ ใ รปแบบการปกครองใหมทาใหมผเขามามสวนรวมมากขน
◦ สมาชกสภาผแทนราษฎร – กระตนและตรวจสอบรฐบาลในการดาเนนการดานสขภาพ
◦ ราษฎร – สงหนงสอเสนอความคดเหนในการปรบปรงกจการสขภาพ
◦ ผเชยวชาญทางการแพทยและสาธารณสข - คณะกรรมการพจารณาการสาธารณสขและ
การแพทยการแพทย
ในดานหนง รฐตองการสรางกลไกทางการแพทยและสาธารณสขเพอควบคมดแลในดานหนง รฐตองการสรางกลไกทางการแพทยและสาธารณสขเพอควบคมดแล
สขภาพพลเมองโดยเฉพาะในหวเมอง ใหเปนพลงการผลตทมประสทธภาพ ตาม
แนวคดรฐเวชกรรม และสรางความนยมแกรฐบาลแนวคดรฐเวชกรรม และสรางความนยมแกรฐบาล
โ ใ ใ แตอกดานหนง พลเมองโดยเฉพาะในหวเมองกเรยกรองใหรฐคมครองดแลสขภาพ
ของตนเทาเทยมกบคนในเมองหลวง ตามหลกสทธเสรภาพและความเสมอภาค
ใ และสมาชกสภาผแทนราษฎรกกระตนตรวจสอบใหรฐดาเนนการดแลสขภาพคน
หวเมอง
1 กจการสาธารณสขทวไป – กฎหมายและสอตางๆ ทผลตขนเพอควบคมดแล1. กจการสาธารณสขทวไป – กฎหมายและสอตางๆ ทผลตขนเพอควบคมดแล
วถชวตทเกยวกบสขภาพของพลเมอง
พระราชบญญตสาธารณสข พ ศ 2477พระราชบญญตสาธารณสข พ.ศ.2477
พระราชบญญตโรคตดตอ พ.ศ.2477
พระราชบญญตควบคมการประกอบโรคศลปะ พ.ศ.2479
การใชสอสาธารณสข - วทยกระจายเสยงใหความร
2 การขยายการบาบดโรค2. การขยายการบาบดโรค
โครงการอนามยหวเมอง พ.ศ.2478
ใ โ ไ ป ใ ใชการรกษาโรคทไดผลรวดเรวกวาการปองกน เพอใหพลเมองเหนผลดของ
การแพทยตะวนตก
สรางหรอแตงเตมโรงพยาบาลในจงหวดตางๆ เรมจากจงหวดชายแดนตาม
นโยบายอวดธง – หนองคาย, นครราชสมา, ระนอง, อบลราชธาน,
นครพนม
สรางสขศาลาชน 1 ประจาอาเภอ สขศาลาชน 2 ประจาตาบล ปละ
40-50 แหง
ผลตบคลากรการแพทยชน 2 คอผชวยแพทยเพอไปประจาสขศาลา
3 การควบคมโรคทเปนปญหาสาคญ3. การควบคมโรคทเปนปญหาสาคญ
โรคไขจบสน – โครงการควบคมไขจบสน, หนวยควบคมไขจบสนในพนท
ชกชมชกชม
โรคจต – สรางโรงพยาบาลโรคจตในภาคตางๆ
โรคเรอน – สารวจจานวนผปวยโรคเรอนทวประเทศ, สรางโรงพยาบาล
โรคเรอนจงหวดขอนแกน
รฐบาลจอมพล ป. มแนวโนมอานาจนยมมากขน – จากสถานการณระหวางประเทศประเทศ
ใชนโยบายชาตนยม – สรางชาตใหเปนมหาอานาจ
สรางพลเมองเพอสรางชาต◦ เพมจานวนพลเมอง
เพมการเกด
ลดการตาย
◦ เพมคณภาพพลเมองทางรางกาย
ทางจตใจ
ใชการประชาสมพนธ – กรมโฆษณาการ, สอสมยใหม
เขาไปในวถชวตสวนบคคลของประชาชน
1. สนบสนนการแตงงานและกาเนดบตร - เพอประโยชนของชาต
อปการะผมบตรมากอปการะผมบตรมาก
ประกอบพธสมรสหม
เลอนขนเงนเดอนโดยดจากสถานการณสมรสเลอนขนเงนเดอนโดยดจากสถานการณสมรส
เกบภาษชายโสด – พ.ร.บ.ภาษชายโสด พ.ศ.2487
2 กาหนดมาตรฐานการแตงงานและกาเนดบตร2. กาหนดมาตรฐานการแตงงานและกาเนดบตร
ยเจนกส – พนธด
ตรวจรางกายกอนการสมรส เพอใหไดลกแขงแรงตรวจรางกายกอนการสมรส – เพอใหไดลกแขงแรง
โดยรวมแลวไดรบการตอบรบทดจากประชาชน
ใ ป มเสยงคดคานบางในบางประเดน
อตราการเกดในไทยสงอยแลว ไมควรใชมาตรการทอาจเปนการฝนใจ,
ไ ป การสนบสนนเฉพาะคนทสมรสหรอมบตรไมเปนการยตธรรม
1. การสงเคราะหมารดาและเดก
ขยายจานวนนางผดงครรภไปประจาตามอาเภอและตาบล
จดหนวยสงเคราะหมารดาและเดกเคลอนท
จดงานวนแม – 10 มนาคม
2. การขยายการปองกนและบาบดโรค
สรางสถานพยาบาลตามตางจงหวด –โรงพยาบาล, สขศาลา
ปองกนโรคตดตอ - ครอบคลมและเขมงวดขน
ควบคมโรคทเปนปญหา
ไขจบสน – พ.ร.บ.ไขจบสน พ.ศ.2485
โรคเรอน – พ.ร.บ.โรคเรอน พ.ศ.2486
3. ปรบปรงสภาพแวดลอม – ความสะอาด, ความเปนระเบยบ
1. การสงเสรมอาหารและสขอนามยการบรโภค
ใหกนโปรตน – กนกบมากๆ กนขาวแตพอควร
หามกน – หมาก, แมลง, สตวเลอยคลาน, เลกกนจบกนจบ
สงเสรมการทาสวนครวและเลยงสตวไวรบประทาน
2. การเสรมสรางรางกายและจตใจ
กน นอน ทางาน พกผอนใหเปนเวลา – รฐนยม
รกษาสขภาพตามคาแนะนาของเจาหนาทสาธารณสข
ปรบพฤตกรรม – สวมหมวก, สวมรองเทา, แปรงฟน, เลกเคยวอาหารปอนเดก
ออกกาลงกาย – เรอนรางในอดมคต
สงเสรมวนย, ความเชอฟง, ความเสยสละ
รฐบาลพลเรอนชวงสนๆ พ ศ 2488 2490รฐบาลพลเรอนชวงสนๆ พ.ศ.2488 – 2490
◦ ฟนฟสภาพสงคมและสขอนามยทเสอมโทรมจากสงครามใ ◦ เรงขยายบรการสขภาพใหเขาถงประชาชนมากขน
รฐประหาร พ.ศ.2490 – จอมพล ป. เปนนายกฯ
◦ ยงคงตองการเพมพลเมอง – กอตงโรงพยาบาลหญง พ.ศ.2494
◦ บรบทสงครามเยน – ชวงชงมวลชน
◦ สรางโรงพยาบาลครบทกจงหวด พ.ศ.2490 – 2500
◦ ผลตบคลากรการแพทยชน 1 เพม – แพทย ทนตแพทย เภสชกร พยาบาล –ผลตบคลากรการแพทยชน 1 เพม แพทย, ทนตแพทย, เภสชกร, พยาบาล
ตงคณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
องคการระหวางประเทศ – WHO UNICEFองคการระหวางประเทศ – WHO, UNICEF◦ การควบคมโรคไขจบสน – พนด.ด.ท. ตามบานเรอน
◦ การควบคมวณโรค – ฉดวคซนบ ซ จ ทวประเทศ◦ การควบคมวณโรค ฉดวคซนบ.ซ.จ ทวประเทศ
◦ การควบคมคดทะราด – หนวยควบคมคดทะราด
◦ การควบคมโรคเรอน - หนวยเคลอนทบาบดตามบานการควบคมโรคเรอน หนวยเคลอนทบาบดตามบาน
◦ การสงเคราะหแมและเดก – หนวยเคลอนท, สถานสงเคราะหแมและเดก
◦ อนๆ – สารวจภาวะโภชนาการ, ใหทนแพทยไปศกษาดงานๆ
สหรฐอเมรกา – ICA, USOM◦ ความตกลงวาดวยความชวยเหลอทางเศรษฐกจและวชาการ พ.ศ.2493ฐ
◦ ควบคมโรคตางๆ , สรางสขศาลา-โรงพยาบาล, หนวยอนามยนกเรยน
◦ เนนภาคอสาน, ชายแดน, จดยทธศาสตร
การใชวทยาการใหมๆ ชวยลดการปวยและตายอยางเหนไดชดการใชวทยาการใหมๆ ชวยลดการปวยและตายอยางเหนไดชด
◦ ไขจบสน – พนด.ด.ท. ครอบคลมพลเมองกวา 10 ลานคน จากอตราการตาย 40,000-
50 000 คนตอป ลดเหลอ 15 000 คนตอป50,000 คนตอป ลดเหลอ 15,000 คนตอป
◦ วณโรค – ฉดวคซนประชะชนกวา 2 ลานคน
◦ คดทะราด – หนวยบาบดคดทะราด รกษาผปวยกวา 1 ลานคน แทบไมเหลอเปนปญหา ญ
สงคม
◦ การสงเคราะหแมและเดก – อตราการตายของทารกตอป จาก 100 คนตอเดกเกดพนคน
ลดเหลอ 50 คน ตอเดกเกดพนคน
ความชวยเหลอและวทยาการใหมๆ กทาใหบรการทางการแพทยมราคาแพงขน
เปนเชงพาณชยยงขน และทาใหตกอยในภาวะพงพง
พาณชย-อตสาหกรรม
เกษตร-สหกรณ
5%
คมนาคม
3%
ศกษาธการ
1%
สาธารณสข
4%
8%
กลาโหม
47%
มหาดไทย
32%
กจการสขภาพพลเมองไดรบผลจากปจจยภายในและภายนอกประเทศกจการสขภาพพลเมองไดรบผลจากปจจยภายในและภายนอกประเทศ
ปรบเปลยนไปตามสถานการณและอดมการณของรฐบาลแตละสมย
เปนเครองมอหนงทใชควบคมดแลพลเมองเพอใหเกดประโยชนแกรฐ
เกดผลเปลยนแปลงวถชวตของพลเมอง