ชไมพร กำญจนกิจสกุล · ความหมาย ท าความเข้าใจและจัดการแก้ไขปัญหาต่างๆ

95

* ผชวยศาสตราจารยประจ�าภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยาคณะสงคมศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร

การประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

ชไมพร กำญจนกจสกล *

บทคดยอ วตถประสงคของการศกษานม2ประการคอเพอศกษาการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทยและเพอเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานประชากรเศรษฐกจ-สงคมและสงแวดลอมตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย แหลงขอมลทใชในการศกษาไดจากโครงการส�ารวจสภาวะทางสงคมวฒนธรรมและสขภาพจตพ.ศ.2551ด�าเนนการโดยส�านกงานสถตแหงชาตกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารและไดรวมมอกบกรมสขภาพจตสถาบนวจยประชากรและสงคมมหาวทยาลยมหดลและส�านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพจดท�าการส�ารวจสขภาพจตซงโครงการส�ารวจดงกลาวเกบรวบรวมขอมลในชวงเดอนตลาคม2551กลมตวอยางในการศกษาไดแกเยาวชนซงเปนบคคลสญชาตไทยอาย15-24ปและเคยประสบปญหาชวตหรอปญหาการงานในรอบปทแลวมจ�านวนทงสน2,306คนสถตทใชไดแกความถรอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบไคสแควร ผลการศกษาพบวากลมตวอยางมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตเปนบางครงและไมคอยบอยคดเปนรอยละ47.5และ26.6ตามล�าดบมเพยงรอยละ25.9เทานนทมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตในระดบบอยมากทงน เยาวชนไทยทมคณลกษณะแตกตางกนในดานเพศคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคความเครงทางศาสนาระดบการศกษาสงสดศาสนาทนบถอภมภาคและความเครงทางศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต

ค�าส�าคญหลกค�าสอนทางศาสนา/การประยกตใช/การด�าเนนชวต/เยาวชน

ไดรบบทความเมอ25มนาคม2556;ตอบรบเมอ16สงหาคม2556

วารสารสงคมศาสตร ปท9ฉบบท1(ม.ค.-ม.ย.2556)หนา95-125.

96

Application of Religious Tenets for Daily Living among Thai Youths

ChamaipornKanchanakijsakul

Abstract The objectives of this study are to explore application of religious tenets for daily living among Thai youths and to investigate association of demographic,socio-economicandenvironmentalcharacteristicswithapplication of religious tenets for daily living among Thai youths. The2008SurveyonConditionsof Society,CultureandMentalHealth,conductedbytheNationalStatisticalOfficeco-operatingwithDepartmentof MentalHealth,InstituteforPopulationandSocialRe-search,MahidolUniveristyandThaiHealthPromotionFoundation,wasemployed.SampleswereThaipersonsaged15-24yearsoldwhohadlifeorworkingproblemswithinlastyear.Thisstudycontains2,306casesintotal.Frequency,percentage,mean,standarddeviationandchi-squaretest were utilized for data analysis. Theresultsindicatethat47.5%of thesampleappliedreligioustenetsfordaily livingsometimes. 26.6%rarelyappliedtenets,while25.9%oftentimesdidso.Moreover,sex,valuesincreativebehaviors,religiousstrictness,educationattendance,religion,regionandparents’religiousstrictnesshadstatisticallysignificantrelationshipwithyouths’application of religious tenets for daily living.

KeywordsReligiousTenets/Application/DailyLiving/Youths

97การประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

1. ความส�าคญและทมาของปญหา

เยาวชนเปนกลมคนวยหนมสาวทจะเตบโตขนเปนผใหญในอนาคต

และเปนก�าลงส�าคญในการพฒนาประเทศหากแตจากรายงานการศกษาใน

หลายชนทผานมาไดชใหเหนวาภายใตกระแสการเปลยนแปลงทางสงคมและ

วฒนธรรมทเปนไปอยางเชยวกรากไดสงผลกระทบอยางส�าคญตอพฤตกรรม

การด�าเนนชวตของเยาวชนกลาวคอ เยาวชนตองเผชญกบพฤตกรรมเสยง

มากมายจนอาจกลายเปนปญหาสงคมตามมาเชนปญหาการตดยาเสพตด

ปญหาการดมเครองดมแอลกอฮอลปญหาการเลนการพนนปญหาการเทยว

ตามสถานบนเทงปญหาการสบบหรปญหาการใชจายฟมเฟอยปญหาการม

เพศสมพนธกอนวยอนควรปญหาการทะเลาะววาทและปญหาการฆาตวตาย

เปนตนซงปญหาของเยาวชนเหลานนบวนยงทวความรนแรงและมความสลบ

ซบซอนมากขนเรอยๆอนเปนผลมาจากการขาดซงภมคมกนทางสงคม(social

immune)ทดพอนนเอง(ประเวศวะส,2542)

ศาสนา(religion)เปนหนงในสถาบนทางสงคมทมความส�าคญในการ

ท�าหนาทอบรมกลอมเกลาพฤตกรรมของสมาชกในสงคมอกทงยงเปนเครอง

ยดเหนยวจตใจของบคคลในการด�าเนนชวตโดยเฉพาะอยางยงเมอบคคลม

ปญหาตางๆมากระทบจตใจซงการน�าหลกค�าสอนทางศาสนามาประยกตใช

ในการด�าเนนชวตจะชวยเปนแนวทางในการแกไขปญหาตางๆไดเปนอยางด

อกทงยงเปนการสรางภมคมกนทางสงคมใหแกเยาวชนเพอชวยใหสามารถ

ด�ารงตนเปนสมาชกทดและมคณคาของครอบครวสงคมและประเทศชาต

(วลลภพลอยทบทม,2550)ทงนงานศกษาทผานมาไดชใหเหนวาบคคลท

เครงศาสนาจะมความหดหความทกขรอนใจและการคดฆาตวตายทนอยกวา

บคคลทไมเครงศาสนา(Dolanetal.,2008;Paul,2005)

การประพฤตปฏบตตนและยดถอตามหลกค�าสอนทางศาสนานบเปน

หนงในวถทางในการกลอมเกลาและเสรมสรางสขภาวะทางปญญาของบคคล

อนหมายถงคณภาพของจตใจ(mentalquality)ใหมความประณตขนซงจะสง

ผลท�าใหความสขสวนบคคลและความสขของสงคมมมากขนตามไปดวย(ประ

เวชตนตพวฒนสกล,2554)โดยหากบคคลมคณภาพของจตใจทประณตแลว

98

กยอมจะท�าใหบคคลมความสามารถในการมองโลกทเขมแขงขนสามารถให

ความหมายท�าความเขาใจและจดการแกไขปญหาตางๆทงปญหาชวตและ

ปญหาการงานใหลลวงไปไดอยางเหมาะสม(Peale,2006;Antonovsky,1991

อางในมลลกาทดมาลาและคณะ,2555)นนคอบคคลจะสามารถปรบตว

และด�ารงตนอยทามกลางสถานการณทเปลยนแปลงไปหรอเหตการณรนแรง

ในชวตไดซงการน�าหลกค�าสอนทางศาสนามาใชในการด�าเนนชวตนบเปนหนง

ในวธการจดการความเครยดของบคคลไดเปนอยางด (วรรณาคงสรยะนาวน

และคณะ,2549;วรรณาคงสรยะนาวนและคณะ,2546;Carveretal.1993)

แมวาสถาบนศาสนาจะเปนสถาบนทางสงคมทหนาทหลกในการ

กลอมเกลาและเสรมสรางสขภาวะทางปญญาใหแกสมาชกในสงคมหากแต

สถาบนครอบครวซงถอเปนสถาบนทางสงคมทมความใกลชดกบสมาชกของ

สงคมโดยเฉพาะอยางยงในชวงตนๆของชวตยอมมบทบาทอยางส�าคญอย

ไมนอยเชนกนในการหลอหลอมและเสรมสรางพลงทางศลธรรมใหแกกลม

เดกและเยาวชนถงกระนนกตามดวยการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ-สงคม

และสงแวดลอมทเปนไปอยางรวดเรวไดสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงใน

โครงสรางและการท�าหนาทของครอบครวในปจจบนดงจะเหนไดจากรปแบบ

ของครอบครวในสงคมไทยทมการเปลยนแปลงไปเปนลกษณะครอบครวเดยว

(nuclearfamily)และหรอครอบครวเลยงเดยว1(single-parentfamily)ทเพม

มากขนการใชเวลาโดยสวนใหญของบดามารดาในการประกอบการงานอาชพ

สงผลท�าใหสมาชกในครอบครวมเวลาใหแกกนนอยลงตลอดรวมทงการนยม

เลยงดบตรดวยวตถเพอทดแทนเวลาทไมมใหแกบตรและการใชเวลาวางกบ

บตรไปในสถานททสงเสรมบรโภคนยมเชนพาบตรไปเทยวหางสรรพสนคาเปน

ประจ�าฯลฯซงสงเหลานลวนมผลอยางส�าคญตอการลดทอนพลงทางศลธรรม

ในกลมเดกและเยาวชน(พระไพศาลวสาโล,2552ก;ไทยรฐออนไลน,2552)

จากทกลาวมาในขางตนจงท�าใหผวจยมความสนใจทจะศกษาประเดน

เรองการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชน

1 หมายถงครอบครวทมเพยงบดาหรอมารดาทตองรบภาระเลยงดบตรเพยงล�าพง

ชไมพรกาญจนกจสกล

99

ไทยโดยผลการศกษาครงนจะเปนประโยชนตอหนวยงานทเกยวของเพอเปน

แนวทางส�าหรบการวางแผนและพฒนาในการรณรงคและสงเสรมการใชหลก

ค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทยอนจะเปนการชวยสราง

ภมคมกนทางสงคมใหแกเยาวชนเพอจกไดเปนทรพยากรบคคลทมคณภาพ

มคณธรรมจรยธรรมและสตปญญาในการด�าเนนชวตอยางสรางสรรค

2. วตถประสงคของการศกษา

1) เพอศกษาสถานการณการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาใน

การด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

2) เพอเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานประชากร

เศรษฐกจ-สงคมและสงแวดลอมตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนา

ในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

3. ขอบเขตของการศกษา

การศกษานมงเนนศกษาความแตกตางในคณลกษณะดานประชากร

เศรษฐกจ-สงคมและสงแวดลอมตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนา

ในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทยโดยมตวแปรทศกษาอนประกอบดวย

คณลกษณะดานประชากรไดแก เพศกลมอายคานยมในพฤตกรรมเชง

สรางสรรคและความเครงทางศาสนา คณลกษณะดานเศรษฐกจ-สงคม

ไดแกระดบการศกษาสงสดสถานภาพทางการศกษาศาสนาทนบถอและ

การมเวลาใหแกกนภายในครอบครว คณลกษณะดานสงแวดลอมไดแก

ภมภาคเขตทอยอาศยการอยอาศยรวมครวเรอนเดยวกบบดาและหรอมารดา

และความเครงทางศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอน

กลมตวอยางทใชในการศกษาไดแก เยาวชนซงคอบคคลสญชาต

ไทยอาย15–24ปและเคยมปญหาชวตหรอปญหาการงานในรอบปทผานมา

โดยคดเลอกเฉพาะผทตอบขอค�าถามของโครงการส�ารวจดวยตนเองเทานนม

จ�านวนทงสน2,306คนจากโครงการส�ารวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรม

พ.ศ. 2551ด�าเนนการโดยส�านกงานสถตแหงชาตกระทรวงเทคโนโลย


100

สารสนเทศและการสอสารและไดรวมมอกบกรมสขภาพจตสถาบนวจย

ประชากรและสงคมมหาวทยาลยมหดลและส�านกงานกองทนสนบสนนการ

สรางเสรมสขภาพจดท�าการส�ารวจสขภาพจตซงเปนโครงการส�ารวจระดบ

ประเทศโดยเกบรวบรวมขอมลในชวงเดอนตลาคมพ.ศ.2551

4. ขอจ�ากดของการศกษา

เนองจากการศกษานใชขอมลทตยภม(secondarydata)จากโครงการ

ส�ารวจสภาวะทางสงคมวฒนธรรมและสขภาพจตพ.ศ.2551ซงวตถประสงค

ของโครงการส�ารวจดงกลาวมความแตกตางไปจากวตถประสงคของการวจย

ในครงน จงกอใหเกดขอจ�ากดบางประการเกยวกบตวแปรทใชในการศกษา

กลาวคอจากการทบทวนองคความรพบวามบางตวแปรทมความสมพนธกบ

การประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทยหาก

แตในโครงการส�ารวจดงกลาวไมไดจดเกบขอมลไวเชนลกษณะการอบรมเลยง

ดของครอบครวการปลกฝงอบรมของบดามารดาและการปลกฝงอบรมของ

โรงเรยนเปนตน

5. สมมตฐานในการศกษา

เยาวชนทมความแตกตางในดานเพศกลมอายคานยมในพฤตกรรม

เชงสรางสรรคความเครงทางศาสนาระดบการศกษาสงสดสถานภาพทางการ

ศกษาศาสนาทนบถอการมเวลาใหแกกนภายในครอบครวภมภาคเขตทอย

อาศยการอยอาศยรวมครวเรอนเดยวกบบดาและหรอมารดาและความเครง

ทางศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอนจะมการประยกตใชหลกค�า

สอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนทแตกตางกน

6. นยามศพทเฉพาะ

เยาวชนหมายถงบคคลสญชาตไทยทมอาย15ถง24ปและเคย

ประสบปญหาชวตหรอปญหาการงานในรอบปทผานมา

ระดบการศกษาสงสดหมายถงระดบการศกษาสงสดทไดรบหรอ


101

เรยนจบซงไมรวมวชาชพระยะสนทไมมวชาสามญสอนเชนตดผมตดเสอ

ซอมวทยและซอมโทรศพทมอถอเปนตน

สถานภาพทางการศกษาหมายถงสถานะทางการศกษาของเยาวชน

แบงออกเปน2ประเภทไดแกไมเรยนและก�าลงเรยน

ภมภาคหมายถงการแบงสวนพนททมลกษณะเดนเฉพาะหรอความ

เปนรปแบบเดยวกนตามสภาพทางธรรมชาตหรอสภาพทางวฒนธรรมบาง

อยางและแตกตางไปจากพนทอนโดยรอบซงในงานศกษานแบงออกเปน

ภาคเหนอภาคกลาง(ไมรวมกรงเทพมหานคร)กรงเทพมหานครภาคตะวน

ออกเฉยงเหนอและภาคใต

เขตทอยอาศยหมายถงลกษณะของพนทพจารณาตามเขตการ

ปกครองแบงออกเปน2ประเภทไดแกในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล

คานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคหมายถงสงทคนสวนใหญใน

สงคมเหนวาส�าคญและดงามซงในงานศกษานครอบคลมสาระส�าคญไดแก1)

การใหความชวยเหลอคนทตองการความชวยเหลอแมไมใชญาต2)ตอบแทน

ผมพระคณหรอชวยเหลอเรา3)ยอมรบผดและขอโทษในความผดทท�าหรอม

สวนรบผดชอบ4)ใหโอกาสผอนกอนตวเอง5)ยกโทษและใหอภยอยางจรงใจ

ตอผทส�านกผด6)หาความรเพมเตม7)เกบออมเงน8)การเขารวมกจกรรมท

เปนประโยชนตอชมชน/หมบานและ9)การบรจาคทรพย/วสดอปกรณ/อาหาร

เพอชวยผเดอดรอน

การมเวลาใหแกกนภายในครอบครวหมายถงความเพยงพอใน

เวลาทมอบใหแกกนเพอพบปะพดคยและใชเวลารวมกนของสมาชกภายใน

ครอบครว

หลกค�าสอนทางศาสนาหมายถงแกนค�าสอนหรอสาระส�าคญในค�า

สอนของศาสนาตางๆทบคคลนบถอ(ส�านกงานสถตแหงชาต,2552)เชน

ศำสนำพทธคอการไมท�าชวทงปวงการบ�าเพญแตความด

การท�าจตใจใหผองใส

ศำสนำอสลำมคอสอนใหทกคนบ�าเพญประโยชนแกเพอน

มนษยใหเปนผมความพยายามปฏบตตนตอครอบครวอยางดทสดใหชวย


102

เหลอกนและกนในสงทด ไมใหความรวมมอแกผประกอบกรรมชว ใหทก

คนสงเคราะหเพอนบานบรจาคทาน เพอลดชองวางระหวางคนร�ารวยกบ

คนยากจน

ศำสนำครสตคอสอนใหมความรกในพระเจารกครอบครว

รกเพอนบานรกเพอนมนษยใหอภยแกกนและกนมใจเมตตากรณามความ

ซอสตยไมโลภทรพยสนผอนใหทานดวยความเตมใจ

ความเครงทางศาสนา หมายถงระดบการถอปฏบตตามหลกค�าสอน

ทางศาสนาโดยไมใหขาดตกบกพรองของเยาวชน

ความเครงทางศาสนาของบดาและหรอมารดาหมายถงระดบ

การถอปฏบตตามหลกค�าสอนทางศาสนาโดยไมใหขาดตกบกพรองของบดา

และหรอมารดาทอยรวมครวเรอนเดยวกบเยาวชน

การประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตหมาย

ถงการน�าเอาแกนค�าสอนหรอสาระส�าคญในค�าสอนของศาสนาทบคคลนบถอ

ใชในการด�าเนนชวตเมอบคคลไดเผชญกบปญหาชวตหรอปญหาการงาน

7. แหลงขอมลและวธด�าเนนการศกษา

การศกษาครงนใชขอมลทตยภม (secondarydata)จากโครงการ

ส�ารวจสภาวะทางสงคมและวฒนธรรมพ.ศ.2551ด�าเนนการเกบรวบรวม

ขอมลในชวงเดอนตลาคม2551 โดยส�านกงานสถตแหงชาตกระทรวง

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เครองมอทใชคอแบบสอบถามซง

โครงการส�ารวจนใชแผนการสมตวอยางแบบstratifiedtwo–stagesampling

โดยมจงหวดเปนสตราตม(stratum)จ�านวน76สตราตมและในแตละสตรา

ตมแบงออกเปน2สตราตรมยอยตามลกษณะการปกครองคอในเขตเทศบาล

และนอกเขตเทศบาลโดยมชมรมอาคาร(ส�าหรบในเขตเทศบาล)และหมบาน

(ส�าหรบนอกเขตเทศบาล)เปนตวอยางขนทหนงครวเรอนสวนบคคลและครว

เรอนพเศษเปนตวอยางขนทสองซงมจ�านวนครวเรอนตวอยางทงสน26,520

ครวเรอนโดยสอบถามจากผทมอาย13ปขนไปจ�านวน60,700คน(ส�านกงาน

สถตแหงชาต,2552) หากแตในการศกษาครงนผวจยมงศกษาเฉพาะกลม


103

เยาวชนซงคอบคคลสญชาตไทยทมอาย15-24ปและเคยมปญหาชวตหรอ

ปญหาการงานดงนนงานศกษานจงคดเลอกเฉพาะผทมอาย15-24ปและ

ตอบขอค�าถามของโครงการส�ารวจดวยตนเองเทานนโดยไมรวมผรายงานวา

ไมมปญหาชวตหรอปญหาการงานซงมจ�านวนตวอยางทใชในการศกษาทง

สน2,306คน

ในสวนของการศกษาการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการ

ด�าเนนชวตของเยาวชนไทยในครงนผวจยไดใชขอค�าถามเกยวกบการใชหลก

ค�าสอนทางศาสนาเปนแนวทางในการแกปญหาเมอประสบปญหาชวตหรอ

ปญหาการงานในรอบปทแลวเปนตวบงชถงการประยกตใชหลกค�าสอนทาง

ศาสนาในการด�าเนนชวตซงแบงออกเปน3กลมไดแกไมคอยบอยบางครง

และบอยมากสถตทใชไดแกความถ(frequency)และรอยละ(percentage)

ส�าหรบการศกษาเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดาน

ประชากรเศรษฐกจ-สงคมและสงแวดลอมตอความแตกตางในการประยกต

ใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทยนนมงเนนศกษา

ความแตกตางในคณลกษณะดานประชากรเศรษฐกจ-สงคมและสงแวดลอม

ตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

โดยมตวแปรทศกษาอนประกอบดวยคณลกษณะดานประชากรไดแกเพศ

(ชายและหญง)กลมอาย(กลมอาย15-17ปกลมอาย18-19ปและกลมอาย

20-24ป)คานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรค (ระดบนอย ระดบปานกลาง

และระดบมาก)และความเครงทางศาสนา(ระดบนอยระดบปานกลางและ

ระดบมาก)คณลกษณะดานเศรษฐกจ-สงคมไดแกระดบการศกษาสงสด

(ไมเคยเรยนหรอต�ากวาประถมศกษาประถมศกษามธยมศกษาตอนตนหรอ

เทยบเทามธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทาและสงกวามธยมศกษาตอน

ปลาย)สถานภาพทางการศกษาศาสนาทนบถอ(พทธอสลามและครสต)และ

การมเวลาใหแกกนภายในครอบครว(เพยงพอและไมเพยงพอ)คณลกษณะ

ดานสงแวดลอม ไดแก ภมภาค (กรงเทพมหานครภาคกลาง (ไมรวม

กรงเทพฯ)ภาคเหนอภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใต) เขตทอยอาศย

(ในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล)การอยอาศยรวมครวเรอนเดยวกบบดา


104

และหรอมารดา(อยอาศยรวมและไมอยอาศยรวม)และความเครงทางศาสนา

ของบดาและหรอมารดาในครวเรอน(ระดบนอยระดบปานกลางและระดบ

มาก)สถตทใชไดแกการทดสอบไคสแควร(chi-squaretest)

8. ผลการศกษา

8.1 คณลกษณะทวไปของกลมตวอยาง

กลมตวอยางเปนเพศหญงรอยละ61.4ประมาณกงหนงอยในกลม

อาย20-24ปรองลงมาคอกลมอาย15-17ปและกลมอาย18-19ปคด

เปนรอยละ29.8และ19.6ตามล�าดบอายเฉลยคอ19.58ปสวนเบยงเบน

มาตรฐานเทากบ2.879มคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคในระดบมากคด

เปนรอยละ96.6และมความเครงทางศาสนาในระดบปานกลางคดเปนรอยละ

66.0รองลงมาคอระดบนอยและระดบมากคดเปนรอยละ19.7และ14.3

ตามล�าดบ(ดตาราง1)

ตาราง 1รอยละของกลมตวอยางตามคณลกษณะดานประชากร

คณลกษณะดานประชากร จ�านวน รอยละ

• เพศ

ชาย 891 38.6

หญง 1,415 61.4

รวม 2,306 100.0

• กลมอาย

15-17ป 687 29.8

18-19ป 453 19.6

20-24ป 1,166 50.6

รวม 2,306 100.0

อายเฉลย19.58ป;สวนเบยงเบนมาตรฐาน2.879ป


105

กลมตวอยางส�าเรจการศกษาสงสดระดบมธยมศกษาตอนตนหรอ

เทยบเทารอยละ43.3รองลงมาไดแกมธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา

ประถมศกษาและสงกวามธยมศกษาตอนปลายคดเปนรอยละ28.615.4

และ10.1ตามล�าดบมเพยงรอยละ2.4ของกลมตวอยางไมไดรบการศกษา

หรอไดรบการศกษาต�ากวาระดบประถมศกษามสถานภาพก�าลงศกษารอย

ละ43.9และไมไดอยในสถานภาพก�าลงศกษารอยละ56.1กลมตวอยาง

เปนผนบถอศาสนาพทธมากทสดคอรอยละ89.8รองลงมาไดแกศาสนา

อสลามและศาสนาครสตคดเปนรอยละ8.7และ1.5ตามล�าดบกลมตวอยาง

ทครอบครวมเวลาใหแกกนอยางเพยงพอมมากถงรอยละ89.5มเพยงรอยละ

10.5ทครอบครวมเวลาใหแกกนอยางไมเพยงพอ(ดตาราง2)

*หมายถงไมรวมคาสญหาย

คณลกษณะดานประชากร จ�านวน รอยละ

• คานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรค

ระดบนอย 598 25.9

ระดบปานกลาง 1,096 47.5

ระดบมาก 612 26.5

รวม 1,935* 100.0

• ความเครงทางศาสนา


ระดบปานกลาง 1,522 66.0


รวม 2,306 100.0


106

ตาราง 2 รอยละของกลมตวอยางตามคณลกษณะดานเศรษฐกจ-สงคม


คณลกษณะดานเศรษฐกจ-สงคม จ�านวน รอยละ

• ระดบการศกษาสงสด

ไมเคยเรยนหรอต�ากวาประถมศกษา 55 2.4

ประถมศกษา 356 15.5

มธยมศกษาตอนตนหรอเทยบเทา 997 43.3

มธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา 659 28.7

สงกวามธยมศกษาตอนปลาย 233 10.1

รวม 2,300* 100.0

• สถานภาพทางการศกษา

ก�าลงเรยน 1,012 43.9

ไมไดเรยน 1,294 56.1

รวม 2,306 100.0

• ศาสนาทนบถอ

พทธ 2,071 89.8

อสลาม 201 8.7

ครสต 34 1.5

รวม 2,306 100.0

• การมเวลาใหแกกนภายในครอบครว

เพยงพอ 1,948 89.5

ไมเพยงพอ 229 10.5

รวม 2,177* 100.0


107

ตาราง 3รอยละของกลมตวอยางตามคณลกษณะดานสงแวดลอม

กลมตวอยางอาศยอยในภาคกลาง(ไมรวมกรงเทพมหานคร)มากทสด

คอรอยละ32.8รองลงมาไดแกภาคตะวนออกเฉยงเหนอภาคเหนอภาคใต

และกรงเทพมหานครคดเปนรอยละ19.018.617.5และ12.1ตามล�าดบกลม

ตวอยางอาศยอยในเขตเทศบาลรอยละ63.8และอาศยอยนอกเขตเทศบาล

รอยละ36.2มากกวาครงหนงคอรอยละ55.4อาศยอยรวมครวเรอนเดยว

กบบดาและหรอมารดาซงบดาและหรอมารดาในครวเรอนมความเครงทาง

ศาสนาอยในระดบปานกลางมากทสดคอรอยละ66.8รองลงมาไดแกระดบ

นอยและระดบมากคดเปนรอยละ19.1และ14.1ตามล�าดบ(ดตาราง3)

คณลกษณะดานสงแวดลอม จ�านวน รอยละ

• ภมภาค

กรงเทพมหานคร 278 12.1

ภาคกลาง(ไมรวมกรงเทพมหานคร) 757 32.8

ภาคเหนอ 430 18.6

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 438 19.0

ภาคใต 403 17.5

รวม 2,306 100.0

• เขตทอยอาศย

ในเขตเทศบาล 1,472 63.8

นอกเขตเทศบาล 834 36.2

รวม 2,306 100.0

• การอยอาศยรวมครวเรอนเดยวกบบดาและหรอมารดา

อยอาศยรวม 1,029 44.6

ไมไดอยอาศยรวม 1,277 55.4

รวม 2,306 100.0


108

คณลกษณะดานสงแวดลอม จ�านวน รอยละ

• ความเครงทางศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอน


ระดบปานกลาง 844 66.8


รวม 1,264* 100.0


8.2 การประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวต

ของเยาวชนไทย

เกอบครงหนงของกลมตวอยางคอรอยละ47.5มการประยกตใชหลก

ค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตเปนบางครงรองลงมาคอไมคอยบอย

และบอยมากคดเปนรอยละ26.6และ25.9ตามล�าดบ(ดตาราง4)

ตาราง 4รอยละของการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนน

ชวตของเยาวชนไทย

การประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวต จ�านวน รอยละ

ไมคอยบอย 612 26.6

บางครง 1,096 47.5

บอยมาก 598 25.9

รวม 2,306 100.0


109

8.3 การเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานประชากร

เศรษฐกจ-สงคม และสงแวดลอมตอการประยกตใชหลกค�าสอนทาง

ศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

การศกษาการเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานประชากร

ตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตพบวาเพศคานยม

ในพฤตกรรมเชงสรางสรรคและความเครงทางศาสนาของเยาวชนทแตกตาง

กนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกน

อยางมนยส�าคญทางสถตกลาวคอเพศหญงมแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�า

สอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาเพศชายผทมคานยมในพฤตกรรมเชง

สรางสรรคในระดบมากกวามแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนา

ในการด�าเนนชวตสงกวาผทมคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคในระดบนอย

กวามากไปกวานนผทมความเครงทางศาสนาในระดบมากกวามแนวโนมทจะ

ประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผทมความเครงทาง

ศาสนาในระดบนอยกวาเชนกน(ดตาราง5)

ตาราง 5การเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานประชากรตอ


คณลกษณะดานประชากร

การประยกตใชหลกค�าสอนทาง

ศาสนาในการด�าเนนชวตรวม (จ�านวน)

บอยมาก บางครง ไมคอยบอย

• เพศ

ชาย 21.1 45.5 33.4 100.0 (891)

หญง 29.0 48.8 22.2 100.0 (1,415)

n=2,306; 2χ =40.485;df=2;p-value<0.001


110

คณลกษณะดานประชากร




• กลมอาย

15-17ป 24.0 48.8 27.2 100.0 (687)

18-19ป 23.8 46.6 29.6 100.0 (453)

20-24ป 27.9 47.2 25.0 100.0 (1,166)

n=2,306; 2χ =6.565;df=4;p-value=0.161

• คานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรค

ระดบนอย 14.9 36.8 48.2 100.0 (114)

ระดบปานกลาง 20.4 51.8 27.8 100.0 (1,090)

ระดบมาก 39.3 46.1 14.6 100.0 (731)

n=1,935*; 2χ =131.758;df=4;p-value<0.001

• ความเครงทางศาสนา

ระดบนอย 10.6 34.4 55.1 100.0 (454)

ระดบปานกลาง 23.9 54.3 21.8 100.0 (1,522)

ระดบมาก 56.4 34.5 9.1 100.0 (330)

n=2,306; 2χ =394.230;df=4;p-value<0.001


ในสวนของการศกษาการเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะ

ดานเศรษฐกจ-สงคมตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนน

ชวตพบวาระดบการศกษาสงสดและศาสนาทนบถอทแตกตางกนจะมการ

ประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกนอยางมนย

ส�าคญทางสถตกลาวคอผทไมเคยเรยนหรอส�าเรจการศกษาต�ากวาประถม

ศกษามแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตต�า


111

กวาผทส�าเรจระดบการศกษาสงสดตงแตประถมศกษาขนไปและผทนบถอ

ศาสนาอสลามมแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนน

ชวตสงกวาผทนบถอศาสนาอนๆอนไดแกศาสนาครสตและศาสนาพทธ(ด

ตาราง6)

ตาราง 6 การเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานเศรษฐกจ-สงคม

ตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทย

คณลกษณะ

ดานเศรษฐกจ-สงคม




• ระดบการศกษาสงสด

ไมเคยเรยน/ต�ากวาประถมศกษา 34.5 30.9 34.5 100.0 (55)

ประถมศกษา 25.6 42.7 31.7 100.0 (356)

มธยมศกษาตอนตน/เทยบเทา 25.2 48.3 26.5 100.0 (997)

มธยมศกษาตอนปลาย/เทยบเทา 25.8 49.6 24.6 100.0 (659)

สงกวามธยมศกษาตอนปลาย 27.5 50.6 21.9 100.0 (233)

n=2,300*; 2χ =15.999;df=8;p-value<0.050

• สถานภาพทางการศกษา

ก�าลงเรยน 26.0 48.4 25.6 100.0 (1,012)

ไมไดเรยน 25.9 46.8 27.3 100.0 (1,294)

n=2,306; 2χ =0.912;df=2;p-value=0.634

• ศาสนาทนบถอ

พทธ 22.8 48.6 28.5 100.0 (2,071)

อสลาม 53.7 37.8 8.5 100.0 (201)

ครสต 50.0 38.2 11.8 100.0 (34)

n=2,306; 2χ =110.940;df=4;p-value<0.001


112

คณลกษณะ

ดานเศรษฐกจ-สงคม




• การมเวลาใหแกกนภายในครอบครว

เพยงพอ 27.0 47.6 25.5 100.0 (1,948)

ไมเพยงพอ 23.1 44.5 32.3 100.0 (229)

n=2,177*; 2χ =5.195;df=2;p-value=0.074


ส�าหรบการศกษาการเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดาน

สงแวดลอมตอการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตพบ

วา ภมภาคและความเครงทางศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอนท

แตกตางกนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตท

แตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตนนคอวาผอาศยอยในภาคใตมแนวโนม

ทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผทอาศยใน

ภมภาคอนๆไดแกกรงเทพมหานครภาคกลาง(ไมรวมกรงเทพมหานคร)ภาค

เหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอมากไปกวานนผทบดาและหรอมารดา

ในครวเรอนมความเครงทางศาสนาในระดบมากกวามแนวโนมทจะประยกต

ใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผทบดาและหรอมารดาใน

ครวเรอนมความเครงทางศาสนาในระดบนอยกวา(ดตาราง7)


113

ตาราง 7 การเปรยบเทยบความแตกตางในคณลกษณะดานสงแวดลอมตอ


คณลกษณะดานสงแวดลอม

การประยกตใชหลกค�าสอน

ทางศาสนาในการด�าเนน

ชวตรวม (จ�านวน)

บอย

มาก

บาง

ครง

ไมคอย

บอย

• ภมภาค

กรงเทพมหานคร 28.4 51.1 20.5 100.0 (278)

ภาคกลาง(ไมรวมกทม.) 22.7 48.0 29.3 100.0 (757)

ภาคเหนอ 21.4 48.6 30.0 100.0 (430)

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 20.3 50.0 29.7 100.0 (438)

ภาคใต 41.2 40.4 18.4 100.0 (403)

n=2,306; 2χ =74.028;df=8;p-value<0.001

• เขตทอยอาศย

ในเขตเทศบาล 25.9 47.6 26.5 100.0 (1,472)

นอกเขตเทศบาล 26.0 47.4 26.6 100.0 (834)

n=2,306; 2χ =0.014;df=2;p-value=0.993

• การอยอาศยรวมครวเรอนเดยวกบบดาและหรอมารดา

อยอาศยรวม 25.9 47.8 26.2 100.0 (1,029)

ไมไดอยอาศยรวม 25.9 47.3 26.8 100.0 (1,277)

n=2,306; 2χ =0.095;df=2;p-value=0.954


114

คณลกษณะดานสงแวดลอม

การประยกตใชหลกค�าสอน

ทางศาสนาในการด�าเนน

ชวตรวม (จ�านวน)

บอย

มาก

บาง

ครง

ไมคอย

บอย

• ความเครงทางศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอน

ระดบนอย 12.0 36.4 51.7 100.0 (242)

ระดบปานกลาง 24.3 52.4 23.3 100.0 (844)

ระดบมาก 53.4 37.6 9.0 100.0 (178)

n=1,264*; 2χ =165.474;df=4;p-value<0.001


โดยสรปแลวเพศคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคความเครงทาง

ศาสนาระดบการศกษาสงสดศาสนาทนบถอ ภมภาคและความเครงทาง

ศาสนาของบดาและหรอมารดาในครวเรอนทแตกตางกนจะมการประยกต

ใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกนอยางมนยส�าคญ

ทางสถตซงผลการศกษานมความสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทไดตงไว

ในขางตนในขณะทตวแปรกลมอายสถานภาพทางการศกษาการมเวลาให

แกกนภายในครอบครวเขตทอยอาศยและการอยอาศยรวมครวเรอนเดยวกบ

บดาและหรอมารดากลบไมพบความสมพนธอยางมนยส�าคญทางสถตกบการ

ประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนในการศกษาครงน

9. สรปและอภปรายผล

1)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางมการประยกตใชหลกค�าสอนทาง

ศาสนาในการด�าเนนชวตคอนขางนอยคอเปนบางครงรอยละ47.5และไม

คอยบอยรอยละ26.6มเพยงรอยละ25.9เทานนทมการประยกตใชหลกค�า

สอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตในระดบบอยมากซงผลการศกษานสะทอน


115

ใหเหนถงการท�าหนาททยงไมสมบรณดพอของสถาบนทางสงคมในการหลอ

หลอมและเสรมสรางพลงทางศลธรรมใหแกกลมเดกและเยาวชนในสงคมไทย

โดยเฉพาะอยางยงในสวนของสถาบนครอบครวซงถอเปนสถาบนแรกในการ

ท�าหนาทกลอมเกลาทางศลธรรมใหแกสมาชกของสงคมในชวงตนๆของชวต

ทงนอาจเปนเพราะรปแบบของครอบครวในปจจบนไดเปลยนแปลงไปเปน

ลกษณะครอบครวเดยว(nuclearfamily)และหรอครอบครวทมเพยงบดาหรอ

มารดาทตองรบภาระเลยงดบตรเพยงล�าพงทเรยกวา“ครอบครวเลยงเดยว”

(single-parentfamily)เพมมากขนตลอดรวมทงการท�าหนาทของครอบครว

มความออนก�าลงลงกลาวคอบดาและมารดาตองใชเวลาสวนใหญทมเทไป

กบการประกอบการงานอาชพอนยงผลตอการมเวลาใหแกบตรหรอสมาชก

ในครอบครวลดนอยลงและมกนยมใชการเลยงดบตรดวยวตถเพอทดแทน

เวลาทไมมใหแกบตรรวมถงการใชเวลาวางกบบตรในสถานททสงเสรมการ

บรโภคนยมเชนพาบตรไปเทยวหางสรรพสนคาเปนประจ�าฯลฯ(พระไพศาล

วสาโล,2552ก;ไทยรฐออนไลน,2552)ซงปจจยเหลานลวนลดทอนพลงทาง

ศลธรรมและครอบง�าใหเยาวชนกลายเปนทาสของวตถและตกอยในความหลง

มากขนอนเปนอปสรรคตอความเจรญงอกงามทางกาย(กายภาวนา)ความ

เจรญงอกงามทางพฤตกรรมและความสมพนธ(ศลภาวนา)ความเจรญงอกงาม

ทางจต(จตภาวนา)และความเจรญงอกงามทางปญญา(ปญญาภาวนา)ทง

ในระดบบคคลและสงคมอกทงยงเปนปจจยสงเสรมอกศลมลคอโลภะโทสะ

และโมหะอนท�าใหบคคลมความรอนรมในจตใจและหาความสงบสขในชวตไม

ไดยงไปกวานนสอและเทคโนโลยโทรคมนาคมทกาวไกลนบเปนหนงในเปน

ปจจยทกระตนใหลทธบรโภคนยมแพรหลายไปอยางรวดเรวมากขนถงกระนน

กตามหากบคคลไดด�าเนนชวตโดยยดหลกค�าสอนทางศาสนาเปนทตงแลว

ยอมน�าพาใหบคคลมภมคมกนและเปนอสระจากลทธบรโภคนยม(พระไพศาล

วสาโล,2552ข)รวมทงมสขภาวะทางปญญาในการท�าความเขาใจและมองโลก

ทเขมแขงขนตลอดจนจดการกบปญหาตางๆในชวตไดอยางเหมาะสมอนกอ

ใหเกดความสขทงระดบบคคลและสงคมตามมา(Peale,2006;ประเวชตนตพ

วฒนสกล,2554)


116

2)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทมเพศแตกตางกนจะมการ

ประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกนอยางมนย

ส�าคญทางสถตโดยพบวาเพศหญงมแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทาง

ศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาเพศชายซงผลการศกษานมความสอดคลอง

กบงานศกษาทผานมาของประเวชตนตพวฒนสกล(2554)เกยวกบสขภาพ

ในมตทางจตวญญาณหรอปญญาซงศกษาครอบคลมประเดนพนฐานทเปน

ไปตามหลกค�าสอนทางศาสนาตางๆเกยวกบความรสกเหนอกเหนใจเมอผอน

มทกขรสกเปนสขในการชวยเหลอผอนทมปญหาและการใหความชวยเหลอ

แกผอนเมอมโอกาสโดยพบวาเพศหญงมแนวโนมทจะมสขภาวะทางปญญา

ซงเปนเรองคณภาพของจตใจทดกวาเพศชายทงนอาจเปนเพราะวาบรบท

สงคมและวฒนธรรมไทยนนกลอมเกลาใหผหญงเปนบคคลทมความออนโยน

และละเอยดออนเอาใจใสในอารมณและความรสกของตนเองมการยบยงการ

แสดงออกทางอารมณทรนแรงท�าใหผหญงมเวลาทจะนกคดใครครวญมากยง

ขน(อรพนทรชชมและคณะ,2549)

3)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทมคานยมในพฤตกรรมเชง

สรางสรรคทแตกตางกนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการ

ด�าเนนชวตทแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต โดยพบวาผทมคานยม

ในพฤตกรรมเชงสรางสรรคในระดบมากกวาจะมแนวโนมทจะประยกตใช

หลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผทมคานยมในพฤตกรรม

เชงสรางสรรคในระดบนอยกวาซงคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคในงาน

ศกษานเปนสงทคนสวนใหญในสงคมเหนวาทงส�าคญและดงามโดยครอบคลม

ในสาระส�าคญไดแกการใหความชวยเหลอคนทตองการความชวยเหลอแม

ไมใชญาต ตอบแทนผมพระคณหรอชวยเหลอเรายอมรบผดและขอโทษใน

ความผดทท�าหรอมสวนรบผดชอบใหโอกาสผอนกอนตวเองยกโทษและให

อภยอยางจรงใจตอผทส�านกผดหาความรเพมเตมเกบออมเงนการเขารวม

กจกรรมทเปนประโยชนตอชมชน/หมบานและการบรจาคทรพย/วสดอปกรณ/

อาหารเพอชวยผเดอดรอนโดยสงเหลานลวนมความสอดคลองกบหลกค�าสอน

ของศาสนาตางๆทพงสอนใหศาสนกชนบ�าเพญแตความดและรกเพอนมนษย


117

ตลอดจนชวยเหลอกนและกนในสงทดงาม(ส�านกงานสถตแหงชาต,2552)ดง

นนเมอบคคลมคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคในระดบมากจงมแนวโนมท

จะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตมากดวยเชนกนซงแนว

ความคดนสอดคลองกบงานศกษาของปารชาตสขสวสดพร(2543)ทพบเชน

กนวาคานยมมความสมพนธในทางบวกกบพฤตกรรมของบคคล

4)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทมความเครงทางศาสนาแตก

ตางกนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตก

ตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตโดยพบวาผทมความเครงทางศาสนาในระดบ

มากกวามแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวต

สงกวาผทมความเครงทางศาสนาในระดบนอยกวาซงผลการศกษานเปนไป

อยางสอดคลองกบงานศกษาของประเวชตนตพวฒนสกล(2554)ทกลาววา

การประพฤตปฏบตตนและยดถอตามหลกค�าสอนทางศาสนาเปนวถทางหนง

ในการกลอมเกลาและเสรมสรางสขภาวะทางปญญาของบคคลอนหมายถง

คณภาพของจตใจ(mentalquality)ใหมความประณตขนสงผลท�าใหความ

สขสวนบคคลและความสขของสงคมมมากขนตามไปดวยโดยผทเครงศาสนา

จะมความหดหความทกขรอนใจและการคดฆาตวตายทนอยกวาผทไมเครง

ศาสนา(Dolanetal.,2008;Paul,2005)ซงเปนไปในท�านองเดยวกบรายงาน

การส�ารวจของส�านกงานสถตแหงชาต(2552)ทพบวาระดบความเครงทาง

ศาสนาและระดบการปฏบตตามหลกค�าสอนทางศาสนานนมความสมพนธ

ไปในทศทางเดยวกนนนคอหากบคคลยงมระดบความเครงทางศาสนามาก

ระดบของการปฏบตตามหลกค�าสอนทางศาสนากจะยงมสงมากขนตามไปดวย

5)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทมระดบการศกษาสงสดแตกตาง

กนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกน

อยางมนยส�าคญทางสถตโดยพบวาผทไมเคยไดรบการศกษาหรอส�าเรจการ

ศกษาต�ากวาประถมศกษามแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนา

ในการด�าเนนชวตต�ากวาผทส�าเรจระดบการศกษาสงสดตงแตประถมศกษา

ขนไปซงผลการศกษานสอดคลองกบงานศกษาในอดตทพบเชนกนวากลม

ทมการศกษาสงกวาจะมการจดการปญหาชวตทก�าลงเผชญไดดกวากลมทม


118

การศกษานอยกวาโดยเฉพาะกลมทไมเคยไดรบการศกษา (วรรณาคงสรยะ

นาวนและคณะ,2553)ทงน เปนเพราะวาระดบการศกษาทสงกวาจะชวย

ท�าใหบคคลสามารถเขาใจการเปลยนแปลงทเกดขนรจกแสวงหาความรจาก

แหลงขอมลตางๆในการปรบตวและการดแลตนเอง(Meighan,2006อางใน

วรรณาคงสรยะนาวนและคณะ,2553)

6)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทนบถอศาสนาทแตกตางกนจะ

มการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกนอยาง

มนยส�าคญทางสถตโดยพบวาผทนบถอศาสนาอสลามมแนวโนมทจะประยกต

ใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผทนบถอศาสนาครสตและ

ศาสนาพทธซงผลการศกษานมความสอดคลองกบรายงานการส�ารวจของ

ส�านกงานสถตแหงชาต (2552)ทพบวาผทนบถอศาสนาอสลามจะมการใช

หลกค�าสอนทางศาสนาแกปญหาชวตอยอยางสม�าเสมอมากทสดรองลงมา

คอผนบถอศาสนาครสตและผนบถอศาสนาพทธตามล�าดบอยางไรกตาม

จากรายงานการส�ารวจของส�านกงานสถตแหงชาต(2552)พบวามากกวา

รอยละ90ของศาสนกชนในทกศาสนาลวนเหนพองตองกนวาหลกค�าสอนทาง

ศาสนาเปนสงจ�าเปนในการด�ารงชวตโดยเฉพาะเมอมปญหาชวตและปญหา

การท�างานดงนนจงเปนทนาสงเกตวาศาสนาพทธซงเปนศาสนาทเยาวชน

ไทยนบถอมากทสดคอรอยละ89.8หากแตเยาวชนไทยกลบมการประยกต

ใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการแกปญหาชวตอยอยางสม�าเสมอนอยทสด

ซงปรากฏการณนยอมสะทอนใหเหนถงการขาดซงความรความเขาใจในหลก

ค�าสอนของศาสนาอยางถกตองในอนทจะน�าไปใชในการแกปญหาของตนได

อยางเหมาะสมทงนอาจเปนเพราะเยาวชนไทยขาดซงการชแนะและปลกฝง

กลอมเกลาจากสถาบนทางสงคมทเกยวของอยางจรงจงเชนสถาบนครอบครว

สถาบนการศกษาและสถาบนศาสนาเปนตน

7)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทอยอาศยในภมภาคทแตก

ตางกนจะมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตก

ตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต โดยพบวาผอาศยอยในภาคใตมแนวโนม

ทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผทอาศย


119

ในภมภาคอนๆไดแกกรงเทพมหานครภาคกลาง(ไมรวมกรงเทพมหานคร)

ภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอซงสอดคลองกบรายงานการส�ารวจ

ของส�านกงานสถตแหงชาต(2552)ทพบวาเมอมปญหาชวตและการท�างาน

ประชากรทอาศยอยในภาคใตจะใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการแกปญหา

มากทสดรองลงมาคอกรงเทพมหานครและจากผลการส�ารวจของส�านกงาน

สถตแหงชาต(2548)พบวาภาคใตมสดสวนของผนบถอศาสนาอสลามสงกวา

ภมภาคอนๆซงเมอพจารณาประกอบกบผลการศกษาในขางตนทไดขอคนพบ

วาผทนบถอศาสนาอสลามจะมการใชหลกค�าสอนทางศาสนาแกปญหาชวต

อยอยางสม�าเสมอมากทสด ดงนนผทอาศยอยในภาคใตจงมแนวโนมทจะ

น�าหลกค�าสอนทางศาสนาไปประยกตใชการด�าเนนชวตมากกวาผทอยอาศย

ในภมภาคอนๆ

8)ผลการศกษาบงชวากลมตวอยางทบดาและหรอมารดาในครว

เรอนมความเครงทางศาสนาทแตกตางกนจะมการประยกตใชหลกค�าสอน

ทางศาสนาในการด�าเนนชวตทแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต โดยพบ

วาผทบดาและหรอมารดาในครวเรอนมความเครงทางศาสนาในระดบมากกวา

มแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาผท

บดาและหรอมารดาในครวเรอนมความเครงทางศาสนาในระดบนอยกวาซง

ผลการศกษานเปนไปอยางสอดคลองกบงานศกษาของอรพนทรชชมและ

คณะ(2549)พบวาการถายทอดทางปญญาสงคม-อารมณของบดามารดาม

อทธพลทางออมมากทสดตอความสามารถในการแกปญหาและคณภาพชวต

ของเยาวชนอกทงยงมความสอดคลองกบงานศกษาของMaccoby(1992)ท

ไดกลาวไววาครอบครวเปนหนงในสถาบนทางสงคมทส�าคญในการท�าหนาท

อบรมขดเกลาทางสงคมหรอหลอหลอมคณลกษณะดานนสยทกษะคานยม

และพฤตกรรมทมคณภาพของบคคลใหดงามโดยเมอบดาและหรอมารดา

ในครวเรอนมความเครงทางศาสนากยอมมอทธพลตอการขดเกลาทางสงคม

ไมโดยทางตรงกโดยทางออมแกเยาวชนอนจกชวยท�าใหเยาวชนมหลกในการ

ด�าเนนชวตทดงามตลอดจนลดความเสยงในพฤตกรรมเบยงเบนตางๆลงได

(Kanyajit,2003)


120

10. ขอเสนอแนะ

10.1 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

1)สถาบนทางสงคมตางๆเชนสถาบนครอบครวสถาบนการศกษา

สถาบนศาสนาและสอมวลชนฯลฯควรใหความส�าคญกบการท�าหนาท

อบรมกลอมเกลาและปลกฝงคณธรรมจรยธรรมและคานยมในพฤตกรรมเชง

สรางสรรคใหแกเดกและเยาวชนมากขนโดยเฉพาะอยางยงในกลมเดกและ

เยาวชนเพศชายทงนเพราะผลการศกษาไดบงชวาเยาวชนทเปนเพศหญงม

คานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคระดบมากมความเครงทางศาสนาระดบ

มากจะมแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวต

สงกวาเยาวชนทเปนเพศชายมคานยมในพฤตกรรมเชงสรางสรรคระดบนอย

และมความเครงทางศาสนาระดบนอย

2)ควรมการรณรงคและสงเสรมการจดใหมโครงการและกจกรรมใน

การเสรมสรางความรความเขาใจในหลกค�าสอนทางศาสนาตลอดจนการน�า

หลกค�าสอนทางศาสนาไปประยกตใชในการด�าเนนชวตของเดกและเยาวชน

โดยเฉพาะในกลมทไมเคยไดรบการศกษาหรอส�าเรจการศกษาต�ากวาประถม

ศกษาและไมไดอาศยอยในภาคใตอนจะชวยท�าใหกลมเดกและเยาวชนดง

กลาวสามารถเขาใจและปรบตวรบตอสภาพปญหาทก�าลงเผชญไดอยางมสต

และวางอยบนฐานแหงคณธรรมและจรยธรรมทงนเพราะผลการศกษาไดบง

ชวาเยาวชนทไมเคยไดรบการศกษาหรอส�าเรจการศกษาต�ากวาประถมศกษา

และไมไดอาศยอยในภาคใตมแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนา

ในการด�าเนนชวตต�ากวาเยาวชนทส�าเรจระดบการศกษาสงสดตงแตประถม

ศกษาขนไปและอาศยอยในภาคใต

3)องคกรและหนวยงานทเกยวของกบพทธศาสนาควรเรงปรบปรง

เทคนควธการเผยแพรและปลกฝงหลกธรรมค�าสอนของพทธศาสนาใหแกเดก

และเยาวชนอยางจรงจงมากยงขน เพอใหเดกและเยาวชนไดมความรความ

เขาใจในหลกค�าสอนของศาสนาอยางถกตองรวมทงไดตระหนกถงแกนแทใน

หลกธรรมค�าสอนของพทธศาสนาตลอดจนสามารถน�ามาประยกตใชในการ

ด�าเนนชวตเมอตองเผชญกบปญหาตางๆไดอยางเหมาะสมทงนเพราะผลการ


121

ศกษาไดบงชวาแมวาเยาวชนไทยจะเปนผนบถอศาสนาพทธมากทสดหากแตเยาวชนไทยกลบมการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการแกปญหาชวตอยอยางสม�าเสมอนอยทสด 4)องคกรและหนวยงานทเกยวของควรใหความส�าคญและสงเสรมสถาบนครอบครวในการท�าหนาทอบรมขดเกลาและปลกฝงหลกธรรมค�าสอนทางศาสนาใหแกเดกและเยาวชนในครอบครวของตนทงโดยทางตรงและทางออมเชนการอบรมสงสอนและการน�าหลกค�าสอนทางศาสนามาใชแกปญหาของตนและครอบครวเพอเปนแบบอยางใหแกเดกและเยาวชนในครอบครวเปนตน ทงนเพราะผลการศกษาไดบงชวา เยาวชนทบดาและหรอมารดาในครวเรอนมความเครงทางศาสนาในระดบมากมแนวโนมทจะประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตสงกวาเยาวชนทบดาและหรอมารดาในครวเรอนมความเครงทางศาสนาในระดบปานกลางและนอย 10.2 ขอเสนอแนะเชงวชาการ 1) ควรมการศกษาเชงคณภาพเพมเตมเพอใหไดผลการศกษาทมความลมลกในค�าอธบายของขอคนพบเกยวกบความสมพนธของปรากฏการณทางสงคมทชดเจนมากขนตลอดรวมทงตวแปรอนๆทเกยวของซงงานศกษาในครงนมไดศกษาครอบคลมไปถง 2) เนองจากขอมลทใชส�าหรบการศกษาในครงนเปนขอมลทตยภม(secondarydata)จากโครงการส�ารวจระดบชาตดงนนจงมบางตวแปรทจากการทบทวนองคความรพบวามความสมพนธกบการประยกตใชหลกค�าสอนทางศาสนาในการด�าเนนชวตของเยาวชนไทยหากแตในโครงการส�ารวจดงกลาวไมไดจดเกบขอมลไวเชนลกษณะการอบรมเลยงดของครอบครวการปลกฝงอบรมของบดามารดาและการปลกฝงอบรมในโรงเรยนเปนตน11. กตตกรรมประกาศ การศกษาในครงนส�าเรจลลวงไดเปนอยางดดวยทนสนบสนนการวจยจากงบประมาณรายไดมหาวทยาลยนเรศวรพ.ศ.2555และความอนเคราะหจากส�านกงานสถตแหงชาตกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทอนญาตใหใชขอมลของโครงการส�ารวจฯเพอใชส�าหรบการศกษาผวจยจงใครขอขอบพระคณเปนอยางสงมาไวณโอกาสน


122

เอกสารอางองภาษาไทยไทยรฐออนไลน.(8กรกฎาคม2552).‘ครอบครวเลยงเดยว’อนาคตสงคมไทย. สบคนเมอวนท3สงหาคม2556,จากhttp://www.thairath.co.th/ content/edu/18013ประเวชตนตพวฒนสกล.(2554).สขภาพในมตทางจตวญญาณหรอปญญา. ในสขภาพคนไทย 2554: เอชไอเอ กลไกพฒนานโยบายสาธารณะ เพอชวตและสขภาพ.ด�าเนนการโดยสถาบนวจยประชากรและ สงคมมหาวทยาลยมหดลส�านกงานกองทนสนบสนนการสราง เสรมสขภาพและส�านกงานคณะกรรมการสขภาพแหงชาต.กรงเทพฯ: บรษทอมรนทรพรนตงแอนดพบลชชงจ�ากด(มหาชน).หนา14-15.ประเวศวะส.ตลาคม.(2542).ภมคมกนทางสงคมวคซนทางสงคม. นตยสารหมอชาวบาน เลม 246. สบคนเมอวนท29กนยายน 2554,จากhttp://doctor.or.th/node/2251ปารชาตสขสวสดพร.(2543).ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล คานยมสขภาพ และสภาพแวดลอมในสถาบนกบพฤตกรรม สงเสรมสขภาพของนกศกษาพยาบาล สถาบนการศกษา พยาบาลเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาพยาบาล ศาสตรมหาบณฑต.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.พระไพศาลวสาโล.(2552ก).การเสรมสรางพลงทางศลธรรมใน สงคมไทย.สบคนเมอวนท29กรกฎาคม2556,จากhttp://www. visalo.org/article/budKarnsermsang.htm_______.(2552ข).วถพทธวธไทในยคบรโภคนยม.สบคนเมอวนท29 กรกฎาคม2556,จากhttp://www.visalo.org/article/budVithee BudVitheeThai.htmมลลกาทดมาลาและบ�าเพญจตแสงชาต.(2555).ผลของกลมชวยเหลอ ตนเองตอความเขมแขงในการมองโลกในผปวยมะเรงเตานมทได รบเคมบ�าบด.วารสารพยาบาลศาสตรและสขภาพ 35,2 (เมษายน–มถนายน2555):72-82.


123

วรรณาคงสรยะนาวนเบญจวรรณคณรตนาภรณและกตรตนเตชะไตรศกด.

(2553).ปจจยทมผลตอสขภาพจตของหญงหลงคลอด.วารสาร

สภาการพยาบาล 25,1(มกราคม-มนาคม2553):88-99.

วรรณาคงสรยะนาวนประอรนชดลยาทรและบญจางคสขเจรญ.(2549).

ผลของการเขาโครงการปฏบตวปสสนากรรมฐานตอความเครยด.

วารสารพยาบาลศาสตร 24,1(มกราคม-เมษายน2549):32-43.

วรรณาคงสรยะนาวนบญจางคสขเจรญยพนจนทรคคะสมทรงเพง

สวรรณประอรนชดลยาทรสมครใจพศาลบงอรคนงเหตและ

พวงเพชรเกสรสมทร.(2546).ผลการสงเสรมพฤตกรรมโดยใช

หลกพทธศาสนาตอการแสดงพฤตกรรมของนกศกษาพยาบาล.

วารสารพยาบาลศาสตร 21,3(กนยายน-ธนวาคม2546):48-59.

วลลภพลอยทบทม.(2550).พม. จดกจกรรม “วยรนรนใหม ใฝใจ

ธรรม” เนองในเทศกาลวนอาสาฬหบชาและวนเขาพรรษา.

สบคนเมอวนท9ตลาคม2554,จากhttp://www.m-society.go.th/

news_detail.php?newsid=1422

ส�านกงานสถตแหงชาต.(2548).สรปผลการส�ารวจการเขารวมกจกรรม

ทางวฒนธรรม พ.ศ. 2548.สบคนเมอวนท15พฤษภาคม2555

จากhttp://service.nso.go.th/nso/nsopublish/service/survey/cult48.pdf

_______.(2552).สรปผลทส�าคญ การส�ารวจสภาวะทางสงคม

วฒนธรรม และสขภาพจต พ.ศ. 2551.กรงเทพฯ:บรษทเทกซ

แอนดเจอรนลพบลเคชนจ�ากด.

อรพนทรชชมอจฉราสขารมณและอษาศรจนดารตน.(2549).การ

วเคราะหปจจยทางจตสงคมทสมพนธกบจตส�านกทางปญญา

และคณภาพชวตของเยาวชนไทย. วารสารพฤตกรรมศาสตร 12,

1(กนยายน2549):15-35.


124

ภาษาองกฤษ

Carver,C.S.,Pozo,C.,Harris,S.D.,Noriega,V.,Scheier,M.F.,Rob-

inson,D.S.,Ketcham,A.S.,Moffat,F.L.,Jr.,&Clark,K.C.

(1993).HowCopingMediatestheEffectofOptimismonDis-

tress:AStudyofWomenwithEarlyStageBreastCancer.

Journal of personality and Social Psychology 65,2(August

1993):375-390.

Dolan,P.,Peasgood,T.,andWhite,M.(2008).DoWeReallyKnow

WhatMakesUsHappy?AReviewoftheEconomicLiterature

ontheFactorsAssociatedwithSubjectiveWell-being.Journal

of Economic Psychology 29,1(February2008):94–122.

Kanyajit,S.(2003).An Analysis of Causes of Deviant Juvenile

Behaviors during Current Globalization. TheDegreeof

DoctorofPhilosophyinCriminologyandCriminalJustice,

FacultyofGraduateStudies,MahidolUniversity.

Maccoby,E.E.(1992).TheRoleofParentsintheSocializationofChil-

dren:AnHistoricalOverview.Developmental Psychology 28,

6:1006-1017.

Paul,P.(2005).ThePowertoUplift.TIME.Sunday,9thJanuary,

2005.[Online].RetrievedonSeptember29,2011,fromhttp://

www.psy.miami.edu/faculty/mmccullough/MediaCoverage/

PowertoUplift_Time_2005.pdf

Peale,N.V.(2006).The Power of Positive Thinking. A Practical

Guide to Mastering the Problems of Everyday Living.[Online].

RetrievedonSeptember29,2011,fromhttp://www.lbushco

lejr-personaldevelopment.info/uploads/9/8/1/5/9815519/

the_power_of_positive_thinking.pdf


125

Phisaiphanth,S.(2007).The Relationship of Internal Coping Resources

and Mental Health Problems in Early Breast Cancer Patients.

AThesisfortheDegreeofMasterofNursingScience(Mental

HealthandPsychiatricNursing).FacultyofGraduateStud

ies,MahidolUniversity.


126

Documents

ชไมพร กำญจนกิจสกุล · ความหมาย ท าความเข้าใจและจัดการแก้ไขปัญหาต่างๆ