Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ส า น ก พ ม พ อ ม ร น ท ร เ ฮ ล ท ก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร
ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท
อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
เขยน
Chedition
ภาพประกอบ
คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต
ฉบบสมบรณ
โรคไต
ส า ร บ ญ
คำนยม (12)
คำนำสำนกพมพ (14)
คำนำผเขยน (17)
บทนำ 3
PART 1 : อบตการณโรคไต
1. เราเสยงเปน “โรคไต” กนอยหรอเปลา 6 แบบสำรวจ 6
พฤตกรรมเหลานเสยงทำรายไต 7
ไมทำกบขาวกนเอง ยงเสยงเปนโรคไต 12
เครองปรงโซเดยมตำเหมาะกบผปวยโรคไตหรอไม 14
2. รรอบโรคไตเรอรง 18
3. โรคไต…ภยเงยบทนากลว 21 โรคไตคอภยเงยบ 22
สถตผปวยโรคไต 23
เปนโรคไตเรอรงมคาใชจายสงแคไหนกน 26
PART 2 : ไต เครองกรองมหศจรรย
4. “ไต” สำคญตอชวตเราอยางไร 30 ไต 30
ศพทนารเกยวกบไต 34
หนาทและการทำงานของไต 39
5. ความผดปกตทเกดขนกบไต 41 โรคไตวายเฉยบพลน 41
โรคไตเรอรง 43
ไตอกเสบ 45
6. 6 สญญาณอนตรายของโรคไต 53
PART 3 : รจกโรคไตเรอรง
7. โรคไตเรอรงเกดจากอะไร 62 สาเหตของโรค 63
การแบงระยะของโรค 64
เหตใดผสงอายจงเสยงเปน “โรคไตเรอรง” 68
อะไรทำใหไตเสอมเรวขน 69
8. โรคไตเรอรง “ชะลอได” ยงรกษาเรวยงด 72 หลกสำคญในการดแลรกษาผปวยโรคไตเรอรง
อยางเหมาะสม 72
ถาไม “ชะลอความเสอมของไต” จะเกดอะไรขน 73
9. คมเบาหวาน ความดนโลหตสง และไขมนในเลอดไมได เสยงเปนโรคไตเรอรงอยางไร 83 เบาหวานสงผลอยางไรตอโรคไต 83
ความดนโลหตสงสงผลอยางไรตอโรคไต 90
ไขมนสง อวน กบความเสยงโรคไต 91
PART 4 : ปจจยเสยงตอโรคไต
10. ปจจยเสยงททำใหเปนโรคไต 98
11. การใชยาและสมนไพรกบผปวยโรคไตเรอรง 101
PART 5 : การรกษาโรคไตเรอรง
12. แนวทางการรกษาโรคไตเรอรง 108 แนวทางท 1 การรกษาแบบประคบประคอง 108
แนวทางท 2 การฟอกเลอด 109
แนวทางท 3 การผาตดปลกถายไต 113
13. วธชะลอความเสอมของโรคไตเรอรง 117
14. เมอไหรทตองฟอกไต 120 หลกเกณฑในการพจารณากอนเรมตนการบำบด
ทดแทนไต 121
15. การฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม 123 ผลขางเคยงจากการฟอกไตดวยเครองไตเทยม 125
16. การลางไตทางชองทอง 127 วธปฏบตตนสำหรบผปวยทตองลางไตทางชองทอง 130
การสงเกตความผดปกตในการลางไตทางชองทอง
(CAPD) 142
การรกษาอาการตดเชอ 143
ผลขางเคยงจากการฟอกไตทางชองทอง 150
17. นานาคำถามเกยวกบการปลกถายไต 151 ขอด - ขอเสยของการปลกถายไต 151
หลงปลกถายไต สขภาพจะเปนอยางไร 154
สขภาพของผบรจาคไตทเหลอไตขางเดยว
จะเปนอยางไร 155
กนยากดภมแลวสขภาพจะดไหม 156
สดสวนผบรจาคไตมนอยกวาความตองการมาก 156
PART 6 : โภชนาการสำหรบผปวยโรคไตเรอรง (ระยะกอนบำบดทดแทนไต)
18. อาหารและโภชนาการระยะกอนบำบดทดแทนไต 160 รจกอาหารทมโปรตนตำ 161
หมวดอาหารแลกเปลยนสำหรบผปวยโรคไตเรอรง 162
19. ภาวะพรองโปรตนและพลงงานในผปวยโรคไตเรอรง 166 ภาวะพรองโปรตนและพลงงาน 166
การวนจฉยภาวะพรองโปรตนและพลงงาน 168
แนวทางโภชนบำบด 170
20. คำแนะนำเรองอาหารระยะกอนบำบดทดแทนไต 172 พลงงานและสารอาหารหลก (Macronutrients) 172
โภชนาการในผปวยโรคไตเรอรง
ระยะกอนบำบดทดแทนไต 175
ระดบความเปนกรดในเลอด (Metabolic Acidosis) 178
เกลอแรและวตามน (Micronutrients) 179
21. คำแนะนำดานโภชนาการระยะกอนการบำบดทดแทนไต 191
PART 7 : โภชนาการสำหรบผปวยโรคไตเรอรง (ระยะการบำบดทดแทนไต)
22. อาหารและโภชนาการของผปวยโรคไตเรอรง ทฟอกเลอดหรอลางไตทางชองทอง 198 หมวดอาหารของผปวย
ทฟอกเลอดหรอลางไตทางชองทอง 199
หลกในการรบประทานอาหารของผปวย
ทลางไตทางชองทอง 204
PART 8 : ปรบพฤตกรรมปองกนโรคไต
23. “กนเปน” ไมเปนโรคไต 206 ฝกบรโภค “โซเดยม” แตพอด 208
24. เคลดลบการปองกนโรคไต 212
25. ปรบพฤตกรรมลดเสยงเบาหวาน ความดนโลหตสง และไขมนในเลอดสง 216
บรรณานกรม 220
ประวตผเขยน 225
คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต
ฉบบสมบรณ
โรคไต
3ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท | อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
หนงสอเลมนเกดขนดวยแนวคดสำคญทวา “โรคไต…เปนภยใกลตว
ทตองเฝาระวง” เพราะรางกายภายนอกอาจจะดแขงแรง แตจะมนใจ
ไดอยางไรวาอวยวะภายในของเราไมไดกำลงเสอมจนอาจเกดปญหา
ตามมา
จากรายงานของกระทรวงสาธารณสขถงสถานการณโรคไตเรอรง
ของประเทศไทยในปจจบนพบวา ประมาณรอยละ 70 ของประชากร
สวนใหญไมทราบวาตนเองเปนโรคไตเรอรง จนกระทงการดำเนน
ของโรคไตเขาสระยะท 4 - 5 ซงนนหมายถงอาการรนแรงมากแลว
ทสำคญ ปจจบนผปวยโรคไตมอายเฉลยนอยลง (นอยกวา
60 ป) นนหมายความวา โรคนไมไดเกดเฉพาะกบผสงอายอกตอไป
ปลายทางในการรกษาโรคไตนนตองสญเสยทงสขภาพกาย
และใจ กำลงทรพย ระยะเวลา รวมถงยงสงผลกระทบตอคนใน
ครอบครวและคนใกลชดดวย ดงนนสงสำคญคอ เราควรเรยนร
และทำความเขาใจเกยวกบโรคไต เพอจะไดใชชวตดวยความ
ไมประมาทและรจกวธลดความเสยงของการเกดโรคไตเรอรง
บ ท น า
4 โรคไต คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต ฉบบสมบรณ
กระทรวงสาธารณสขพบวา สาเหตสวนใหญททำใหเกดโรคไต
เรอรงมาจากการปวยเปนโรคเบาหวาน รองลงมาคอ ปวยเปนโรค
ความดนโลหตสง จากสถตในป พ.ศ. 2558 พบวา มผปวยโรค
เบาหวานและโรคความดนโลหตสงรวมกนจำนวนมากถงเกอบ 15 ลานคน
นอกจากนยงมขอมลทางวทยาศาสตรยนยนวา การบรโภค
รสเคมมากเกนไปเพมความเสยงเปนโรคไมตดตอเรอรงหรอกลม
โรคเอนซด (NCDs) เชน โรคหวใจ โรคหลอดเลอดสมอง รวมถง
โรคไตไดมากขน
อยางไรกตาม ไมวาสาเหตของโรคไตเรอรงจะเกดจากไต
โดยตรงหรอเกดจากโรคประจำตวของผปวยเอง ถารางกายของ
ผปวยไมตอบสนองตอการรกษา หรอไมไดรบการรกษาทเหมาะสม
จะทำใหการทำหนาทของไตเสอมลงจนเกดโรคไตเรอรง และหาก
ไมสามารถชะลอการเสอมของไตไดกจะกลายเปนโรคไตเรอรง
ระยะสดทาย ซงมการรกษาทยงยากและมคาใชจายทสงมาก
จากขอมลทางการแพทยพบวา ในกลมผปวยโรคเรอรง
โดยเฉพาะโรคเบาหวานและโรคความดนโลหตสง มกเกดโรคไต
รวมดวยถงรอยละ 40 แตหากสามารถควบคมโรคไดดกจะลดการเกด
โรคแทรกซอนได โดยระยะเวลาทอาจเกดโรคไตในผปวยเบาหวาน
และโรคความดนโลหตสงนนจะอยในชวง 10 ป จากนนในระยะ 5 ป
ตอมา ผปวยจะเขาสภาวะไตวายเรอรงระยะสดทาย
อยางไรกตาม ปจจบนมการตนตวในการวนจฉยโรคไตเรอรง
ตงแตระยะแรก เพอใหสามารถใชมาตรการชะลอการเสอมของไตได
เรวขน เพราะหลายคนเรมตระหนกแลววา คนทกเพศทกวย ตงแต
วยเดก วยผใหญ ไปจนถงวยสงอาย ลวนเสยงตอการเปนโรคไต
เรอรงได
อ บ ต ก า ร ณ โ ร ค ไ ต
P A R T 1
อยารอใหไตเสอม
ดแลไตตงแตวนน
6 โรคไต คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต ฉบบสมบรณ
“พฤตกรรมการใชชวตและการกนอย” นบเปนสาเหตหลกททำให
คนไทยมความเสยงเปนโรคไตเรอรงเพมขน ในบทแรกน เราลอง
มาสำรวจตวเองกนดสกนดวา “เราไดเปดประตตอนรบโรคไตเรอรง
เขามาในชวตบางแลวหรอยง”
แบบสำรวจ
ชอบกนอาหารรสจด
ชอบกนอาหารสำเรจรป
ชอบกนของหมกดอง
ดมนำนอยเกนไปหรอดมนำมากเกนไป
ไมออกกำลงกาย
ทำงานหนกเกนไป
เครยดตดตอกนนาน ๆ
1เ ร า เ ส ย ง เ ป น “ โ ร ค ไ ต ”
ก น อ ย ห ร อ เ ป ล า
7ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท | อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
กนไมยงจนนำหนกเกน
เปนโรคเบาหวาน
เปนโรคความดนโลหตสง
ถาตอบวา “ใช” มากกวา 3 ขอ โอกาสทคณจะเปดประต
ตอนรบโรคไตเรอรงเขามาในชวตนบวาม “สง” แตถายงไมแนใจวา
แตละหวขอนนหมายความวาอยางไร จะครอบคลมพฤตกรรม
ของเราจรง ๆ หรอไม มาดคำอธบายกนตอ
พฤตกรรมเหลานเสยงทำรายไต
ชอบกนอาหารรสจดคำวา “รสจด” รวมความถงเคมจด หวานจด เผดจด และ
มนจด อาหารรสจดทำใหไตทำงานหนก จงมสวนทำใหเปนโรคไตได
จากขอมลของเครอขายลดบรโภคเคมพบวา ปจจบนคนไทยกนเคม
มากกวามาตรฐาน 2 – 3 เทา หรอประมาณ 7,000 มลลกรม [คนปกต
ไมควรกนโซเดยมเกนวนละ 2,300 มลลกรม หรอคดเปนเกลอปน
ประมาณ 6 กรม (1 ชอนชา)] โดยเฉพาะการกนอาหารนอกบาน เชน
อาหารฟาสตฟด อยางพซซา แฮมเบอรเกอร เฟรนชฟรายส อาหาร
ปงยาง ซงเสยงตอการไดรบโซเดยมมากทสด ยงอาหารประเภท
เนอหมกทนำมาปงยางยงมเกลอสงทงจากโชยและการเตมผงชรส
ลงในอาหาร แมแตนำจมกยงมปรมาณโซเดยมทสงเชนเดยวกน
โดยจะมความเคมมากกวาอาหารปกตถง 50 เทา
ถาในชวตประจำวนเราสามารถลดการกนอาหารประเภทน
ลงได 70 เปอรเซนต รางกายกจะไดรบเกลอนอยลงมาก
8 โรคไต คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต ฉบบสมบรณ
“โซเดยมกบเกลอ” ตางกนอยางไร
โซเดยมเปนเกลอแรทสำคญตอรางกาย โดยทำหนาทควบคมสมดลของเหลว เชน นำ เลอด ความเปนกรด - ดางในรางกาย รกษาระดบความดนโลหตใหอยในเกณฑปกต แตรางกายไมสามารถสรางโซเดยมขนเองได เราจงตองรบโซเดยมจากเกลอทใชประกอบอาหารหรอปรงอาหาร นอกจากนโซเดยมยงมอยในเครองประกอบอาหารอกหลายชนด เชน โซเดยมไบคารบอเนต (ผงฟ) โซเดยมกลตาเมต (ผงชรส)
เกลอกบโซเดยมจงเปนแรธาตตางชนดกน เพยงแตคำวาโซเดยมอาจเปนคำทไมคอยคนเคยเทากบเกลอ หลายประเทศจงใชคำวา เกลอ เรยกรวมกนไป สวนการใชคำวา “เคม” กนาจะสอถงรสชาตของเกลอและโซเดยมไดเขาใจทสด
ปจจบนโซเดยมทเราบรโภคกน คอ เกลอแกง หรอ โซเดยมคลอไรด (sodium chloride)
มสวนประกอบของเกลอ (คลอไรด) 40 %
และโซเดยม 60%
เกลอ 1 ชอนชา = โซเดยมคลอไรด 5,000 มลลกรม = โซเดยม 2,000 มลลกรม
9ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท | อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
ชอบกนอาหารสำเรจรปและของหมกดองหากเราใชชวตวนเวยนอยกบการกนบะหมกงสำเรจรป ไสกรอก
แฮม แหนม หมยอ ขาวกลอง อาหารแชแขง อาหารกระปอง
ในรานสะดวกซอ ผกกาดดอง ปลารา ปลาสม เตาเจยว ผลไมดอง
หรอแมกระทงนำอดลม โซดา เรากจะไดรบโซเดยมเขาสรางกาย
ในปรมาณสงโดยไมรตว
ดมนำนอยเกนไปหรอดมนำมากเกนไปการดมนำนอยเปนสาเหตของหลาย ๆ โรค รวมถงโรคไตดวย
เพราะไตทำหนาทกำจดของเสยในรางกาย และตองใชนำเปนตวพาไปส
การกรองจนกระทงกลายเปนปสสาวะ แตหากดมนำมาก ไตกจะ
ทำงานหนกเกนไป องคการอนามยโลกจงแนะนำการดมนำใหเหมาะสม
กบนำหนกตว
นอกจากนำหนกตวทเปนตวแปรหลกแลว ยงมปจจยดาน
พฤตกรรมอน ๆมาเกยวของดวย เชน การออกกำลงกาย สภาพอากาศ
รวมไปถงอาหารการกนในแตละมอ (ทมนำเปนสวนประกอบ)
สตรคำนวณปรมาณนำดมใน 1 วนนำหนกตว (กโลกรม) x 2.2 x 30 ÷ 2 = ปรมาณนำเปนมลลลตร เชน หากมนำหนก 60 กโลกรม ปรมาณนำทเหมาะสมตอวน คอ 60 x 2.2 x 30 ÷ 2 = 1,980 มลลลตร หรอประมาณ 2 ลตร
10 โรคไต คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต ฉบบสมบรณ
ไมออกกำลงกายนคอสาเหตของหลาย ๆ โรค ไมวาจะเปนโรคอวน โรคไขมน
อดตนในเสนเลอด โรคไขมนพอกตบ โรคหวใจ และอน ๆ รวม
ไปถงโรคไตดวยเชนกน
ทำงานหนกเกนไปเชอหรอไมวา การทำงานหนกกเปนสาเหตของโรคไตดวย
เชนกน เพราะเมอรางกายขาดการพกผอนทเพยงพอ อวยวะตาง ๆ
ภายในรางกายกจะไมไดรบการฟนฟและซอมแซมสวนทสกหรอ
อยางเตมท รวมถงไตดวย เมอไตซงเปนอวยวะททำหนาทกำจด
ของเสยในรางกายไมไดหยดทำงานกอาจเสอมสภาพลงไดงาย
เครยดตดตอกนนาน ๆ หากเครยดมาก ๆ จะทำใหรางกายไมไดพกผอนอยางเตมท
นอกจากนเมอเราเครยด เราจะหายใจเอาออกซเจนเขารางกายไป
เลยงสวนตาง ๆ ไดนอยกวาปกต ไตจงเปนอวยวะทไดรบผลกระทบ
จากความเครยดดวยเชนกน
กนไมยงจนนำหนกเกนโรคอวนเปนสาเหตของการเกดโรคไตไดหลายทาง ทชดเจน
ทสดคอ โรคอวนเปนปจจยเสยงสำคญของการเกดโรคเบาหวานและ
โรคความดนโลหตสง ซงเปนสาเหตสองอนดบแรกของโรคไตเรอรง
โรคอวนยงมผลทำใหไตเสอมเรวขน เนองจากในผปวยโรคอวน
จะมอตราการกรองของเสยในไตสงกวาคนปกตและมปรมาณไขขาว
รวออกมาในปสสาวะมากขน เมอไตทำงานหนกเปนเวลานานกจะ
11ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท | อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
ทำใหไตเสอมเรว นอกจากนยงพบวา การเพมขนของเซลลไขมน
ทวรางกายจะทำใหมการหลงสารตาง ๆ ในกระบวนการอกเสบออกมา
สกระแสเลอด ซงสารเหลานมสวนทำใหเซลลของไตทำงานผดปกต
ตามมาในทสด
เปนโรคเบาหวานการมระดบนำตาลกลโคสในเลอดทสงอยางตอเนองเปนระยะ
เวลานานจะทำใหเกดอนตรายตอหลอดเลอดในไต เมอหลอดเลอด
ถกทำลายแลวไตจะไมสามารถทำงานไดเหมอนเดม ผปวยโรคเบาหวาน
จำนวนมากจงมโรคความดนโลหตสงรวมดวย ซงสงผลใหเกดความ
เสยหายตอไตมากยงขน
เปนโรคความดนโลหตสงหากใครทเปนโรคความดนโลหตสงเปนทนเดมอยแลว กยง
มโอกาสทจะเปนโรคไตตามมาดวย เพราะหากปลอยใหความดนโลหต
สงตอไปเรอย ๆ โดยไมรบรกษา ความดนโลหตทสงนจะไปทำลาย
เสนเลอดทไต ทำใหไตเสอมลงอกดวย
12 โรคไต คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต ฉบบสมบรณ
ไมทำอาหารกนเอง ยงเสยงเปนโรคไต
ขอมลจากกองโภชนาการ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข
พ.ศ. 2552 พบวา พฤตกรรมการบรโภคอาหารมอหลกของคนไทย
มากกวารอยละ 30 มกจะซออาหารนอกบานกนทง 3 มอ โดยเฉพาะ
กลมคนทำงานหรอใชชวตนอกบาน เชน ขาราชการ นกเรยน
นสต - นกศกษา พนกงานรฐวสาหกจ ลกจางทวไป และกลมทอาศย
อยในเขตเทศบาล มากกวารอยละ 70 จะกนอาหารกลางวนนอกบาน
สวนชนดของอาหารนอกบานทคนไทยรบประทานบอยทสด
ในแตละวน ไดแก ขาวราดแกง รองลงมาเปนอาหารจานเดยว
อาหารตามสง และกวยเตยว ตามลำดบ
กลาวไดวา การทคนไทยทำอาหารกนเองนอยลงนสงผลกระทบ
ตอสขภาพในระยะยาว เพราะไมสามารถควบคมการปรงอาหาร การ
เตมเกลอ หรอผงปรงรสตาง ๆ ในอาหารได ทำใหความเสยงในการรบ
โซเดยมเกนในแตละวนสงตามไปดวย
สวนพฤตกรรมการปรงรสเมอตองรบประทานอาหารนอกบาน
พบวา นยมเตมเครองปรงรสเปนนสยถงรอยละ 88 เมอวเคราะห
ปรมาณโซเดยมในอาหารถงปรงสำเรจ พบปรมาณโซเดยมเฉลยตอถง
อยท 815 - 3,527 มลลกรม สวนในอาหารจานเดยว เชน ขาวหนาเปด
ขาวมนไก ขาวขาหม ขาวคลกกะป พบปรมาณโซเดยมอยท
1,000 - 2,000 มลลกรมตอหนงหนวยบรโภค
ทงหมดนลวนแสดงใหเหนวา วถชวตของคนไทยเสยงตอการ
รบโซเดยมเกนปรมาณทกำหนดในแตละวน
สำรวจอาหารการกน มอนรบโซเดยมไปแคไหน
ตวอยางเชน
บะหมนำหมแดง 1 ชาม ไดรบโซเดยม
1,480 มลลกรม
กวยเตยวผดซอว 1 จานไดรบโซเดยม
1,352 มลลกรม
ปลาสลดเคม 1 ตว ไดรบโซเดยม
1,288 มลลกรม
สมตำอสาน 1 จาน ไดรบโซเดยม
1,006 มลลกรม
ผดผกบงไฟแดง ไดรบโซเดยม
894 มลลกรม
ขาวผดไขใสหม 1 จานไดรบโซเดยม
416 มลลกรม
ขาวไขเจยว 1 จานไดรบโซเดยม
362 มลลกรม
*ปรมาณของโซเดยมจะเพมขนอก
หากมการปรงรสดวยเกลอ นำปลา ซอ ว
ซอสมะเขอ เทศ และเคร องปร งรสอน ๆ
ทมสวนผสมของโซเดยม
14 โรคไต คมอปองกนและดแลผปวยโรคไต ฉบบสมบรณ
เครองปรงโซเดยมตำ เหมาะกบผปวยโรคไตหรอไม
แมวาเครองปรงโซเดยมตำทวางขายอยในทองตลาดทกวนน
จะดตอสขภาพของคนทวไป แตสำหรบผปวยโรคไตแลวยงเปน
“สงตองหาม” เพราะแมวาเครองปรงชนดนจะมโซเดยมตำ แตกลบ
ถกแทนทดวย โพแทสเซยมคลอไรด (Potassium chloride)
ซงนำมาใชเปนสวนผสมในอาหารเพอลดปรมาณโซเดยมคลอไรดลง
อยางไรกด เกลอโพแทสเซยมคลอไรดกไมเหมาะกบผปวย
โรคไต เพราะยงคงเปนเกลอทมรสเคมเชนกน เพยงแตเปลยนจาก
โซเดยมเปนโพแทสเซยม สดทายไตกยงคงตองทำงานหนกเพอกำจด
โพแทสเซยมคลอไรดออกไปจากรางกายอยด
15ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท | อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
เครองปรงรสชนดไหน ใหความเคมมากกวากน
ขอมลจากกองโภชนาการ กรมอนามย กระทรวง
สาธารณสข พ.ศ. 2560 พบวา ผลตภณฑเครองปรงรส
ทครวเรอนไทยนยมใชกนมากทสด 5 ลำดบ คอ นำปลา
ซอวขาว เกลอ กะป และซอสหอยนางรม โดย
แหลงอาหารทพบเกลอสง ไดแก
เกลอ 1 ชอนโตะ มปรมาณโซเดยม 6,000
มลลกรม
นำปลา 1 ชอนโตะ มปรมาณโซเดยม 1,160 -
1,420 มลลกรม
ซอวขาว 1 ชอนโตะ มปรมาณโซเดยม 960 -
1,420 มลลกรม
ซอสปรงรส 1 ชอนโตะ มปรมาณโซเดยม
1,150 มลลกรม
กะป 1 ชอนโตะ มปรมาณโซเดยม 1,430 -
1,490 มลลกรม
ซอสหอยนางรม 1 ชอนโตะ มปรมาณ
โซเดยม 420 - 490 มลลกรม
พ.ศ. 2559 จำนวนผปวยโรคไตในประเทศไทยตด 1 ใน 3 อนดบของอาเซยน รวมกบมาเลเซยและสงคโปร
17ศาสตราจารย นายแพทยยงยศ อวหงสานนท | อาจารย แพทยหญงปยวรรณ กตตสกลนาม
ทมา : ขอมลจากสมาคมโรคไตแหงประเทศไทย พ.ศ. 2559
ในประเทศไทยมเดกอายตำกวา 15 ปประมาณ 14 ลานคนในจำนวนนมเดกทตองเขารบการลางไตประมาณ 200 - 300 คน
พ.ศ. 2560 มคนไทยปวยดวยโรคไตวายเรอรงระยะสดทายทงสน จำนวน 39,411 ราย แบงเปนผปวยลางไตผานชองทอง จำนวน 20,993 ราย ผปวยฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม จำนวน 13,503 รายผปวยฟอกเลอดดวยเครองไตเทยมทรบเฉพาะยาอพโอ (EPO) จำนวน 4,951 ราย และมผปวยโรคไตเรอรงระยะสดทายทกำลงรอการผาตดเปลยนไตใหมประมาณ 4,000 ราย
มเดกเสยชวตดวยโรคไตประมาณ 5 รายตอป และยงพบวา เดกทปวยดวยโรคไตมแนวโนมเพมขนเรอย ๆ