ตอนที่ 1 เรื่อง คิดตางอยาง ... · 2015-05-26 · ตอนที่ 1 เรื่อง คิดตางอยางโครงงานวิทยาศาสตร

1

ตอนท 1 เรอง คดต�างอย�างโครงงานวทยาศาสตร� (ทกษะทางวทยาศาสตร� และกระบวนการทางวทยาศาสตร� โครงงานวทยาศาสตร�)

มาตรฐานท 2.2 มความร� ความเข�าใจ และทกษะพนฐานเกยวกบคณตศาสตร� วทยาศาสตร� และเทคโนโลย

มาตรฐานการเรยนร� มความร� ความเข�าใจ ทกษะ และเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม ในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลก และดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ประโยชน�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

อธบายขนตอนการทาโครงงานทางวทยาศาสตร�ได� ขอบข�ายเนอหา

1. ประเภทของโครงงาน ประเภทสารวจ โครงงานประเภททดลอง โครงงานประเภทการพฒนาหรอสงประดษฐ� โครงงานประเภทการสร�างทฤษฎหรออธบาย

2. การทาโครงงานประเภททดลอง โดยนากระบวนการทางวทยาศาสตร� ไปใช�ในการทาโครงงาน

3. ยกตวอย*างโครงงานทดลองสงประดษฐ� เช*น กศน.จงหวดนครสวรรค� 4. ประโยชน�ของโครงงานเพอการพฒนาคณภาพชวต

กจกรรมก�อนรบชมรายการ - ครเตรยมสอการสอน เช*น ตวอย*างโครงงาน ภาพประกอบการจดทาโครงงาน

เพอประกอบการจดการเรยนการสอน - ครและนกศกษาอภปรายเกยวกบประเภทของโครงงาน แล�วกาหนดวธการในการเลอก

หวข�อโครงงานในการจดทาโครงงานของนกศกษา - ครบอกให�นกศกษาจดรายละเอยดทสาคญๆไว� กจกรรมขณะรบชมรายการ

สงเกตพฤตกรรม ความสนใจของนกศกษา กจกรรมหลงรบชมรายการ

สาหรบคร

- ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบหลงชมรายการ

2

- ครและนกศกษาวเคราะห�ขนตอนการทาโครงงานวทยาศาสตร� การนากระบวนการทางวทยาศาสตร�ไปใช�ในการทาโครงงานวทยาศาสตร�เพอหาข�อสรปร*วมกน

- ครกาหนดให�นกศกษาศกษาค�นคว�า และจดเกบประเภทของโครงงานทง 4 ประเภท เพอประกอบการพจารณาเลอกหวข�อโครงงานของนกศกษา

- ครและนกศกษาแลกเปลยนเรยนร�เกยวกบการนาเสนอโครงงานและประโยชน�ของการทาโครงงาน

- แบ*งกล*มนกศกษากล*มละไม*เกน 5 คน เพอมอบหมายการจดทาโครงงานวทยาศาสตร�ตามหวข�อทนกศกษาสนใจเสนอต*อกล*มใหญ* แล�วรวบรวมไว�ในแฟBมสะสมงาน

- ครประเมนผลโครงงานและอธบายแนวทางการนาโครงงานไปใช�ประโยชน� - ครและนกศกษาอภปรายร*วมกนถงการนาเสนอโครงงานและประโยชน�ของการทา

โครงงานเพอการพฒนาคณภาพชวตของนกศกษา สาหรบนกศกษา

- นกศกษาภายในกล*มททาโครงงาน ร*วมกนวางแผนการทาโครงงาน - นกศกษาแต*ละกล*มลงมอทาโครงงานโดยใช�กระบวนการทางวทยาศาสตร� แล�วเขยน

รายงานการทาโครงงาน - นกศกษานาเสนอผลงานจากการทาโครงงาน - นกศกษานาแฟBมสะสมงานมาสรปเปDนองค�ความร�ไว�เปDนสารสนเทศ - นกศกษา ศกษาค�นคว�าเพมเตมในเรองการนากระบวนการทางวทยาศาสตร�มาใช�ใน

การทาโครงงาน

3

แบบทดสอบ จงเลอกคาตอบทถกต�องทสด 1. ข�อใดจดเปDนโครงงานประเภททดลอง ก. การศกษาเรองสรยปราคา ข. การศกษาพฤตกรรมของไก* ค. การรวบรวมรายชอพชในสวน ง. การสร�างเครองดกจบแมลง 2. ข�อใดไม*ต�องมสาหรบโครงงานประเภทสารวจและรวบรวมข�อมล ก. การกาหนดปEญหา ข. การตงสมมตฐาน ค. วตถประสงค� ง. การสรปผล 3. ต�องการศกษาเปรยบเทยบของการกาเนดไฟฟBาจากผลส�ม มะนาวและนาส�มสายช ควรจดเปDนโครงงานประเภทใด ก. ประเภทสงประดษฐ� ข. ประเภททดลอง ค. ประเภทสารวจ ง. ประเภททฤษฎ 4. ข�อใดเปDนสงทต�องคานงถงเปDนลาดบแรกในการทาโครงงาน ก. งบประมาณ ข. ระยะเวลา ค. ความยากง*ายของโครงงาน ง. ความสนใจและวามถนดของผ�ทา 5. ในการทาโครงงานวทยาศาสตร�ขนตอนใดสาคญทสด ก. การศกษาข�อมล ข. การตงสมมตฐาน ค. การเขยนรายงาน ง. การนาเสนอผลงาน

4

ตอนท 2 เรอง The cell seen saw see จวแต�แจ6ว (เซลล�)

มาตรฐานท 2.2 มความร� ความเข�าใจ และทกษะพนฐานเกยวกบคณตศาสตร� วทยาศาสตร�และเทคโนโลย

มาตรฐานการเรยนร� มความร� ความเข�าใจ ทกษะ และเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร�

เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม ในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลก และดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ประโยชน�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

1. อธบายประเภทของเซลล� ลกษณะ และโครงสร�างพนฐานของเซลล�ได� 2. อธบายกระบวนการแบ*งเซลล�แบบไมโทซส และไมโอซสได�

ขอบข�ายเนอหา ประเภทของเซลล� ม 2 ประเภท คอ

- เซลล�แบบไม*มนวเคลยส (prokaryote) - เซลล�แบบมนวเคลยส (Eukaryote)

ลกษณะ และโครงสร�างพนฐานของเซลล� เซลล� (Cell) หมายถง หน*วยทเลกทสดของสงมชวต ซงจะทาหน�าทเปDนโครงสร�างและ

หน�าทของการประสานและการเจรญเตบโตของสงมชวต

โครงสร�างพนฐานของเซลล� เซลล�ทวไปถงจะมขนาด รปร*าง และหน�าทแตกต*างกนอย*างไรกตาม แต*ลกษณะพนฐาน

ภายในเซลล� มกไม*แตกต*างกน ซงจะประกอบด�วยโครงสร�างพนฐานทคล�ายคลงกนดงน ส*วนห*อห�มเซลล� เปDนส*วนของเซลล�ททาหน�าทห*อห�มองค�ประกอบภายในเซลล�ให�คงรป

อย*ได� ได�แก* 1.1 ผนงเซลล� (Cell wall) 1.2 เยอห�มเซลล� (Cell membrane)

กระบวนการแบ�งเซลล� การแบ*งเซลล�ม 2 ขนตอน คอ 1. การแบ�งนวเคลยส (Karyokinesis) จะม 2 แบบ คอ

1.1 การแบ*งแบบ ไมโทซส (mitosis) 1.2 การแบ*งแบบ ไมโอซส ( meiosis)

2. การแบ�งไซโทพลาสซม (Cytokinesis) ม 2 แบบ คอ 2.1 แบบทเยอห�มเซลล�คอดกวจาก 2 ข�าง เข�าใจกลางเซลล� เรยกว*า Furrow

type ซงพบในเซลล�สตว�

5

2.2 แบบทมการสร�างเซลล�เพลท (Cell plate) มาก*อตว บรเวณกงกลางเซลล�ขยายไป 2 ข�างของเซลล� เรยกว*า Cell plate type ซงพบในเซลล�พช การแบ�งเซลล�แบบไมโทซส ( Mitosis)

การแบ*งเซลล�แบบไมโทซส เปDนการแบ*งเซลล� เพอเพมจานวนเซลล�ของร*างกาย ในการเจรญเตบโต ในสงมชวตหลายเซลล� หรอในการแบ*งเซลล� เพอการสบพนธ� ในสงมชวตเซลล�เดยว และหลายเซลล�บางชนด เช*น พช การแบ�งเซลล�แบบไมโอซส

(Meiosis) เปDนการแบ*งเซลล�ทพบในการสร�างเซลล�สบพนธ�ในยคารโอต กจกรรมก�อนรบชมรายการ

- ครเตรยมสอการสอน เช*น ภาพเซลล�ของพช เซลล�ของสตว� ทนกศกษาค�นเคยในชวตประจาวน เพอนามาประกอบการจดการเรยนการสอน

- ครและนกศกษาร*วมกนสนทนาเรองความแตกต*างของเซลล�พช และเซลล�สตว� มความเหมอนหรอแตกต*างกนอย*างไร

- ครและนกศกษาร*วมกนแลกเปลยนเรยนร� โดยใช�คาถามปลายเป[ด เช*น เซลล�เกยวข�องกบชวตของเราอย*างไรในการร*วมกนคด แสดงความคดเหนในเนอหาสาระทสาคญของเซลล� และกระบวนการแบ*งเซลล� กจกรรมขณะรบชมรายการ

1. สงเกตพฤตกรรม ความสนใจของนกศกษา 2. ให�นกศกษาจดรายละเอยดทสาคญๆไว�

กจกรรมหลงรบชมรายการ สาหรบคร

- ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ - ครนาสอการสอน เช*น ภาพเซลล�ของพช เซลล�ของสตว� ทนกศกษาค�นเคยใน

ชวตประจาวน เพอนามาประกอบการจดการเรยนการสอน - ครให�นกศกษา แบ*งกล*ม ๆ ละ 4 -5 คน เพอระดมความคดเหน แลกเปลยนเรยนร�

ร*วมกนในเรองโครงสร�างพนฐานของเซลล� และกระบวนการแบ*งเซลล� เพอนาเสนอต*อกล*มใหญ*

- ครตดสนผลการเรยนร�ตามเกณฑ�ทกาหนด เสรมเตมเตมส*วนในทแต*ละกล*มยงเข�าใจไม*ถกต�อง ปรบแนวคด ให�ไปในทศทางเดยวกน

- คร และนกศกษาร*วมกนสร�างความเข�าใจเกยวกบเรองเซลล� สาหรบนกศกษา

- นกศกษานาผลการเรยนร�ทได�รบมาประยกต�ในการทางาน เพอทดสอบความร� ความเข�าใจ ของนกศกษา และทาแบบทดสอบหลงบทเรยน

6

- นกศกษานาความร�ทได�รบมาสรป จดบนทกลงสมดและนาความร�ไปประยกต�ใช�ในชวตประจาวน และรวบรวมไว�ในแฟBมสะสมผลงาน

- นกศกษานาแฟBมสะสมผลงานมาใช�เปDนสารสนเทศในการประเมนคณภาพการเรยนร�

7

แบบทดสอบ จงเลอกคาตอบทถกต�องทสด

1. ส*วนใดของเซลล�ทไม*ได�ทาหน�าทสร�างความแขงแรงให�กบเซลล� ก. พลาสตด ข. เยอห�มเซลล� ค. ผนงเซลล� ง. สารเคลอบเซลล�

2. เครองกรองนาเปรยบได�กบส*วนใดของเซลล�

ก. ผนงเซลล� ข. เยอห�มเซลล� ค. ไซโตพลาสซม ง. โปรโตพลาสซม

3. อวยวะของเซลล�ในไซโตพลาสซมใดทไม*มในเซลล�พช

ก. กอลจบอด ข. ไมโตครอนเดย ค. ไลโซโซม ง. ร*างแหเอนโดพลาสซม

4. ข�อใดกล*าวถกต�อง

ก. การแบ*งเซลล�แบบไมโอซสเรมจาก 2 เซลล� ได�เซลล�ใหม* 4 เซลล� ข. การผ*าเหล*าหรอการกลายพนธ�จะเกดในการแบ*งเซลล�แบบไมโตซส ค. การเพมจานวนเซลล�ร*างกายเปDนการแบ*งเซลล�แบบไมโตซส ง. เมอการแบ*งเซลล�แบบไมโอซสเสรจสนจะได�จานวนโครโมโซมเพมเปDน 2 เท*า

5. ในการแบ*งเซลล� เหตการณ�ใดเกดขนเปDนอนดบแรก

ก. โครโมโซมหดสนและหนาขน ข. มจานวนโครโมโซมใหม*เกดขน ค. โครโมโซมทอย*เปDนค*ถกแยกออกจากกน ง. เกดการไขว�ทบกนของโครมาทก

8

ตอนท 3 เรอง เปLดโลกพนธกรรม (พนธกรรมและความหลากหลายทางชวภาพ)


มาตรฐานการเรยนร� มความร�ความเข�าใจ ทกษะและเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�คาดหวง

1. อธบายกระบวนการถ*ายทอดทางพนธกรรมได� 2. อธบายลกษณะทางพนธกรรม และโรคทเกดจากการถ*ายทอดทางพนธกรรมได�

ขอบข�ายเนอหา 1. พนธกรรม - การถ*ายทอดลกษณะทางพนธกรรม - โครโมโซม - DNA - ยน

2. โรคทเกดจากการถ*ายทอดทางพนธกรรม และการนาไปใช�ในชวตประจาวน 3. การแปรผนทางพนธกรรม

- การแปรแบบต*อเนองและไม*ต*อเนอง - โรคทางพนธกรรม - การกลายพนธ�

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครนาภาพของสมาชกในครอบครว และรปภาพคนเชอชาตต*างๆ แล�วตงคาถาม - เพราะเหตใด คนในครอบครวเดยวกนจงมหน�าตาหรอลกษณะบางอย*างทคล�ายกน - เพราะเหตใด คนเชอชาตเดยวกน จงมรปร*างหน�าตา สผว ต*างกน 2. ครนาข*าว หรอเหตการณ�ปEจจบนทเกยวข�องกบการถ*ายทอดลกษณะทาง

พนธกรรม มาตงคาถามเพอจดประกายให�นกศกษาอยากร� อยากชมรายการโทรทศน� กจกรรมขณะรบชมรายการ

- สงเกตดความสนใจในการชม และการเอาใจใส*ในการชมของนกศกษา กจกรรมหลงรบชมรายการ

ครทดสอบความเข�าใจของนกศกษาโดยแบ*งกล*มๆละ 6 คน เพอสรปในเนอหา ดงน

9

- โครโมโซม มลกษณะอย*างไร - ยน คออะไร - DNA คออะไร - โครโมโซม ยน และ DNA มความสมพนธ�กนในลกษณะใด - การแปรผนทางพนธกรรม การผ*าเหล*า - การเกดความหลากหลายทางชวภาพ - โรคทเกดจากการถ*ายทอดทางพนธกรรม และการนาไปใช�ในชวตประจาวน

10


1. ลกษณะในข�อใด ไม*ได�ถ*ายทอดทางพนธกรรม ก. สตปEญญา ข. ลกษณะเส�นผม ค. รสชาตของผลไม� ง. ความสามารถเฉพาะด�าน

2. ข�อใดเปDนความแปรผนของลกษณะทางพนธกรรมทแตกต*างกน ก. ดนยมสผดดาแดงเหมอนแม* ข. สมหมายชอบใช�มอข�างซ�ายในการเล*น

เทนนส ค. ขวญใจมความสามารถพเศษในการห*อลน ง. มชยมหม*เลอดเดยวกนกบพ*อ

3. ลกษณะของลกทมความเหมอนพ*อ และแม* จะถกควบคมโดยสงใด ก. โครโมโซม ข. ดเอนเอ ค. โครมาตค ง. ยน 4. ข�อใดกล*าวไม*ถกต�องเกยวกบการกลายพนธ�

ก. เกดขนเฉพาะเซลล�สบพนธ�เท*านน ข. ทาให�เกดการเปลยนแปลงภายในยน ค. มสาเหตเกดจากธรรมชาต และมนษย�เปDนผ�กระทา ง. โรคมะเรงเปDนการเปลยนแปลงทไม*ถ*ายทอดไปส*ลกหลาน

5. ข�อใดเปDนโรค หรอกล*มอาการทเกยวข�องกบโครโมโซมเพศ

ก. โรคคนเผอก ข. กล*มอาการดาวน� ค. โรคฮโมฟcเลย ง. โรคเบาหวาน

11

ตอนท 4 เรอง เสยงกระซบจากธรณ (ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม)


มาตรฐานการเรยนร� มความร� ความเข�าใจ ทกษะ และเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม ในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลก และดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ประโยชน�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�คาดหวง

อธบายปรากฏการณ�ของธรณวทยาทมผลกระทบต*อชวตและสงแวดล�อมได� ขอบข�ายเนอหา

ธรณวทยา - แผ*นดนไหว - ภเขาไฟ - สนาม - การชนกนของแผ*นเปลอกโลก - ข�อควรปฏบตเมอเกดแผ*นดนไหว - เครองมอวดแผ*นดนไหว

กจกรรมก�อนรบชมรายการ - ผ�สอนและนกศกษาร*วมกนทาความเข�าใจเกยวกบเรองปรากฏการณ�ทางธรณวทยา

ทมผลต*อชวตและสงแวดล�อม - ผ�สอนบรรยายถงเหตการณ�ทเกดขนทผ*านมาพร�อมทงยกตวอย*างความเสยหาย

กจกรรมขณะรบชมรายการ - จดบนทกสาระสาคญของการเกดแผ*นดนไหว แผ*นดนถล*ม - จดบนทกวธการการเตรยมความพร�อมและวธการปBองกน การเกดแผ*นดนไหว แผ*นดน

ถล*ม

กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. ให�นกศกษาศกษาวเคราะห�ถงสาเหตของการเกดแผ*นดนไหวและดนถล*ม และคดหา

แนวทางการปBองกน การเกดดนถล*มให�ได�รบผลกระทบน�อยทสด

12

3. สรปทาความเข�าใจเกยวกบแผ*นดนไหว – ดนถล*ม 4. สรปถงผลกระทบของสงมชวตและสงแวดล�อมทเกดขนจากแผ*นดนไหวและดนถล*ม 5. ทาความเข�าใจกบปEญหาทเกดขนและให�เสนอแนวคดทจะแก�ปEญหา หรอทาให�ได�รบ

ผลกระทบน�อยทสด

13

แบบทดสอบ จงเลอกคาตอบทถกต�องทสด 1. การเกดแผ*นดนไหวบรเวณใด เกดความเสยหายต*อชวตและทรพย�สนมากทสด

ก. จดศนย�แผ*นดนไหว ข. จดเหนอศนย�แผ*นดนไหว ค. จดศนย�กลางโลก ง. บรเวณรอบๆจดเหนอศนย� 2. บรเวณใดบนผวโลกทเกดแผ*นดนไหวบ*อยทสด

ก. บรเวณวงแหวนแห*งไฟ ข. บรเวณแนวเทอกเขาหมาลย ค. บรเวณแนวกลางมหาสมทรอาร�กตก ง. บรเวณแนวเทอกเขาแอลปf 3. ข�อใดไม*ใช*ผลกระทบจากแผ*นดนไหว

ก. เกดรอยเลอน ข. เกดรอยแยกบนแผ*นดน ค. เกดคลนสนาม ง. เกดภเขาไฟ 4. การกาหนดขนาดของแผ*นดนไหวทาให�ทราบถงข�อใด

ก. ทราบถงศนย�กลางการเกด ข. ทราบผลกระทบความเสยหาย ค. ทราบทศทางการเคลอนตวของแผ*นดนไหว ง.ทราบแนวโน�มการเกดแผ*นดนไหวในครง

ต*อไป 5. หากเกดแผ*นดนไหวขณะอย*บนอาคารสง ควรจะปฏบตตนอย*างไรให�เกดความปลอดภยต*อ

ชวต ก. ขนลฟท�ลง และออกจากอาคารโดยเรว ข. วงขนไปบนดาดฟBาอาคาร ค. มดอย*ใต�โตgะในอาคาร ง. ทากจกรรมตามปกต

14

ตอนท 5 เรอง โลกใบนมไข�สง (ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม)


มาตรฐานการเรยนร� มความร� ความเข�าใจ ทกษะ และเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม ในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลก และดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ประโยชน�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

อธบายปรากฏการณ�สภาวะโลกร�อน สาเหต ผลกระทบและวธแก�ไขปEญหาโลกร�อนได� ขอบข�ายเนอหา

สภาวะโลกร�อน คอ การท อณหภมเฉลยของโลกเพมขนจากภาวะเรอนกระจก หรอทเราร�จกกนดในชอว*า Green house effect ซงมต�นเหตจากการทมนษย�ได�เพมปรมาณกgาซคาร�บอนไดออกไซด� จากการเผาไหม�เชอเพลงต*างๆ การขนส*ง และ การผลตในโรงงานอตสาหกรรม นอกจากนน มนษย�เรายงได�เพมกgาซกล*มไนตรสออกไซด� และคลอโรฟลออโรคาร�บอน ( CFCs) เข�าไปอก ด�วย พร�อมๆกบการทเราตดและทาลาย ปlาไม�จานวนมหาศาลเพอสร�างสงอานวย ความสะดวกให�แก*มนษย� ทาให�กลไกในการดงเอากgาซคาร�บอนไดออกไซด�ออกไป จากระบบบรรยากาศถกลดทอนประสทธภาพลง และในทสดสงต*างๆทเราได�กระทา ต*อโลกได�หวนกลบมาส*เราในลกษณะของสภาวะโลกร�อน

กgาซเรอนกระจกทสาคญ 6 ชนด ทจะต�องลดการปล*อยได�แก* กgาซคาร�บอนไดออกไซด� (CO2) กgาซมเทน ( CH4) กgาซไนตรสออกไซด� ( N2O) กgาซไฮโดรฟลโรคาร�บอน (HFCS) กgาซเปอร�ฟลออโรคาร�บอน (CFCS) และกgาซซลเฟอร�เฮกซ*าฟลโอโรด� ( SF6 ) ผลกระทบจากสภาวะโลกร�อน

1. ผลกระทบด�านนเวศวทยา แถบขวโลกได�รบผลกระทบมากสดและก*อให�เกดการเปลยนแปลงมากมาย โดยเฉพาะอย*างยงภเขานาแขง ก�อนนาแขงจะละลายอย*างรวดเรว ทาให�ระดบนาทะเลทางขวโลกเพมขน และไหลลงส*ทวโลกทาให�เกดนาท*วมได�ทก ทวป นอกจากนจะพลอยทาให�สตว�ทางทะเลเสยชวตเพราะระบบนเวศเปลยนแปลง

ส*วนทวปยโรป ยโรปใต�ภมประเทศจะกลายเปDนพนทลาดเอยงเกดความแห�งแล�ง ในหลายพนทปEญหาอทกภยจะเพมขนเนองจากธารนาแขงบนบรเวณยอดเขาสงทปกคลมด�วยหมะจะละลายจนหมด

15

ขณะทเอเชยอณหภมจะสงขนเกดฤดกาลทแห�งแล�ง มนาท*วม ผลตผลทางอาหารลดลงระดบนาทะเลสงขนสภาวะอากาศแปรปรวนอาจทาให�เกดพายต*าง ๆ มากมายเข�าไปทาลายบ�านเรอนทอย*อาศยของประชาชน ซงปEจจบนกเหนผลกระทบได�ชดไม*ว*าจะเปDนใต�ฝlน

แต*แถบทวปอเมรกาเหนออตสาหกรรมการผลตอาหารจะได�รบผลประโยชน�เนองจากอากาศทอ*นขน พร�อม ๆ กบท*งหญ�าใหญ*ของแคนาดาและท*งราบใหญ*สหรฐอเมรกา 2. ผลกระทบด�านเศรษฐกจ

รฐทเปDนเกาะเลก ๆ ของทวปอเมรกาจะได�รบผลจากระดบนาทะเลทสงขนกดกร*อนชายฝEqง จะสร�างความเสยหายแก*ระบบนเวศ แนวปะการงจะถกทาลาย ปลาทะเลประสบปEญหา เนองจากระบบนเวศทแปรเปลยนไป ธรกจท*องเทยวทางทะเลทสาคญจะสญเสยรายได�มหาศาล

3. ผลกระทบด�านสขภาพ ภาวะโลกร�อนไม*เพยง ทาให�ระบบนเวศเปลยนแปลงไปแต*มสงซ*อนเร�นทแอบแฝงมา

พร�อม ปรากฏการณ�นด�วยว*าโลกร�อนขนจะสร�างสภาวะทพอเหมาะพอควรให�เชอโรคเจรญเตบโตอย*างรวดเรวโลกร�อนขนจะก*อให�เกด สภาพแวดล�อมทเหมาะสมแก*การฟEกตวของเชอโรคและศตรพช ทเปDนอาหารของมนษย�บางชนด โรคทฟEกตวได�ดในสภาพร�อนชนของโลก จะสามารถเพมขนมากในอก 20 ปcข�างหน�า ทงจะมการตดเชอเพมมากขนในโรคมาลาเรย ไข�ส*า อหวาตกโรค และอาหารเปDนพษ

วธปQองกน 1. ลดระดบการใช�งานเครองใช� ไฟฟBาลง เช*น เพมความร�อนของเครองปรบอากาศใน

สานกงานหรอทพกอาศยลงสกหนงองศา หรอ ป[ดไฟขณะไม*ใช�งาน 2. นากระดาษหรอภาชนะบรรจอนๆ กลบไปใช�ใหม* พยายามซอสงของทมอายการใช�

งานนานๆ จะช*วยลดการใช�พลงงานของโลกอย*างมากมาย 3. รกษาปlาไม�ให�ได�มากทสด และลดหรองดการจดซอสงของหรอเฟอร�นเจอร�ต*างๆ ททา

จากไม�ทตดเอามาจากปlาเพอปล*อยให�ต�นไม�และปlาไม�เหล*านได�ทาหน�าทการเปDนปอดของโลกสบไป 4. ลดการใช�นามน จากการขบขยวดยานพาหนะ กจกรรมก�อนรบชมรายการ

1. ครเตรยมสอการสอน เช*น ภาพนาท*วม แผ*นดนไหว พาย สนาม มาประกอบการจดการสอนด�วยสอ

2. ครสนทนากบนกศกษาก*อนการชมเรองพฤตกรรมต*างๆในชวตประจาวนของนกศกษาทสามารถนาไปส*การเกดสภาวะโลกร�อน

กจกรรมขณะชมรบรายการ

16


กจกรรมหลงรบชมรายการ - ครให�นกศกษาแบ*งเปDนกล*มๆ ละ 3 – 5 คน วาดภาพกจกรรมต*างๆ บนโลกทม

ผลกระทบต*อสภาวะโลกร�อน แล�วออกมารายงานหน�าชนพร�อมบอกวธแก�ไข

17

แบบฝSกหด เรอง สภาวะโลกร�อน

ข�อความต�อไปนถกต�องหรอไม� (ใส�เครองหมาย / หน�าข�อความทถก และใส� x หน�าข�อความทผด) ........ 1. การเผาไหม�จากโรงงานอตสาหกรรม เปDนสาเหตให�เกดภาวะโลกร�อนได� ........ 2. กgาซคาร�บอนไดออกไซด� เปDนหนงในกgาซเรอนกระจกทยงปล*อยออกมามากขนและเรว ขนเท*าใด อณหภมโลกกจะยงสงขนและเรวขนเท*านน ........ 3. ภาวะโลกร�อนเปDนสาเหตของโรคต*าง ๆ มากมาย ........ 4. การทต�นไม�ดดซบกgาซคาร�บอนไดออกไซด� เปDนสาเหตของการเกดภาวะโลกร�อน ........ 5. การใช�ถงพลาสตก ไม*มผลต*อการเกดภาวะโลกร�อน ........ 6. ภาวะโลกร�อนทาให�นาแขงขวโลกละลายเรวขน และส*งผลกระทบต*อมนษย�และสตว� ........ 7. การใช�พลงงานทาให�เกดของกgาซเรอนกระจกมากทสด ........ 8. การใช�รถประจาทางแทนรถส*วนตว เปDนการช*วยลดภาวะโลกร�อนได� ........ 9. ประเทศไทยไม*ถกจดอย*ในกล*มทต�องลดภาวะกgาซเรอนกระจก จงไม*มความจาเปDนต�องดาเนนการใด ๆ เพอลดภาวะเรอนกระจก เนองจากเปDนการสนเปลองโดยไม*จาเปDน ........10. ภาวะโลกร�อน ก*อให�เกดนาท*วมฉบพลน , ดนถล*มทางภาคเหนอและภาคอสาน

18


1. สภาวะโลกร�อนเกดจากการกระทาข�อใดมากทสด ก. มนษย� ข. รงสจากดวงอาทตย� ค. ชนบรรยากาศทหนาขน ง. กระแสนาอ*น – กระแสนาเยนในมหาสมทร 2. ภาวะโลกร�อน หมายถงข�อใด

ก. อณหภมเฉลยของโลกเพมขน ข. ฤดร�อนมระยะเวลานานขน ค. เกดความแห�งแล�งขาดแคลนนา ง. มปรากฎการณ�ภเขาไฟระเบด และแผ*นดนไหวบ*อยครง 3. กgาซใดบ�างทจดเปDนกgาซเรอนกระจก

ก. มเทน, คาร�บอนไดออกไซด�, ออกซเจน ข. คาร�บอนมอนอกไซด�, ไฮโดรฟลโรคาร�บอน, ไนตรสออกไซด� ค. เปอร�ฟลออโรคาร�บอน, คาร�บอนไดออกไซด�, ซลเฟอร�เฮกซ*าฟลโอไรด� ง. คาร�บอนไดออกไซด�, ไนโตรเจน, ออกซเจน 4. ข�อใดไม�ใช*ผลทเกดจากภาวะโลกร�อน

ก. มลพษทางอากาศเพมขน ข. ปรมาณนาในมหาสมทรเพมขน ค. อณหภมสงขน ง. เชอโรคมการเจรญเตบ 5. ข�อใดเปDนการลดภาวะโลกร�อนได�ดทสด

ก. เป[ดไฟในเวลากลางคนเท*าทจาเปDน ข. ใช�จกรยานแทนรถยนต� ค. งดใช�เครองปรบอากาศในเวลาพก ค. ปลกต�นไม�รอบๆบ�าน

19

ตอนท 6 เรอง กมมนตภาพรงส มอะไรให�ร�เยอะ (ธาต สมบตของธาตและธาตกมมนตรงส)


มาตรฐานการเรยนร�ระดบ มความร�ความเข�าใจ ทกษะและเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร�

เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศ และโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร� และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

1. อธบายเกยวกบสมบต ประโยชน� และโทษของธาตกมมนตรงสได� 2. อธบายผลกระทบของธาตกมมนตรงสต*อชวตและสงแวดล�อมได�

ขอบข�ายเนอหา 1. สมบตของธาตกมมนตรงส 2. ประโยชน�ของธาตกมมนตรงส 3. โทษของธาตกมมนตรงส 4. ผลกระทบต*อชวตและสงแวดล�อมของธาตกมมนตรงส

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครควรให�ความร�เบองต�นถงความหมายของธาตกมมนตรงส (radioactive

element) และการเกดกมมนตภาพรงส (radioactivity) เครองหมายและสญลกษณ�ต*าง ๆ ทเกยวข�องกบธาตธาตกมมนตรงส ตลอดจนทบทวนเรองโครงสร�างอะตอม อนภาคมลฐานของอะตอม(โปรตอน นวตรอน และอเลกตรอน) เลขมวล เลขอะตอม

2. ครเตรยมใบงาน การเขยนและดลสมการนวเคลยร� บางสมการ ได�แก* สมการต*อไปน

การแผ*รงสแอลฟา

U238

92 → Th

234

90 + He4

2

*

Ra226

88→ Rn

222

86 + He4

2

*

20

การแผ*รงสบต�า

Co60

27 → Ni

60

28 + e0

1-

*

C14

6 → N

14

7 + e0

1-

*

ปฏกรยานวเคลยร�

U235

92 + n1

0 → Ba

141

56 + Kr

92

36 + 3 n1

0

กจกรรมขณะรบชมรายการ ครยาให�นกศกษา เขยนสมการนวเคลยร� และดลสมการ การแผ*รงสแอลฟา

การแผ*รงสบตาและการแผ*รงสแกมมา ตามบทเรยนไปด�วย กจกรรมหลงรบชมรายการ

1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. ครและนกศกษาทบทวนเนอหาทได�รบชมให� สรปตามผลการเรยนร�ทคาดหวง

อกครงหนง 3. ครมอบหมายให�นกศกษาไปค�นคว�าเกยวกบ การใช�ประโยชน�จากปฏกรยา

นวเคลยร�ต*อชวตประจาวน โทษของธาตกมมนตรงส คนละ/กล*มละ 1 เรอง

21

แบบทดสอบ จงเลอกคาตอบข�อทถกต�องทสด

1. นวเคลยสของธาตใหม*มเลขมวลลดลง 4 และมเลขอะตอมลดลง 2 เปDนลกษณะของการแผ*รงสชนดใด

ก. รงสแอลฟา ข. รงสบตา ค. รงสแกมมา ง. ทงรงสแอลฟาและรงสบตา

2. รงสในข�อใด มสมบตเปDนคลนแม*เหลกไฟฟBา

ก. รงสแอลฟา ข. รงสบตา ค. รงสแกมมา ง. ทงรงสแอลฟาและรงสบตา

3. การใช�ประโยชน�จากธาตกมมนตรงส กจกรรมใดยงไม*มในประเทศไทย ก. ใช�ในทางการแพทย� เช*นการตรวจวนจฉยโรคหรอรกษาโรค ข. ใช�ในการถนอมอาหาร ค. ใช�ในการผลตกระแสไฟฟBา ง. ใช�ในงานวจย 4. ไอโซโทปของธาตกมมนตรงสชนดใด ใช�ในการตรวจวนจฉยการรกษาโรคมะเรงของต*อมไธ

รอยด� ก. โคบอลต� –60 ข. ไอโอดน -131 ค. คาร�บอน -14 ง. ยเรเนยม – 235 5. ข�อใดเปDนสมการนเคลยร� แสดงการเกดปฏกรยานวเคลยร�ฟ[ชชน ก. U

238

92 → Th

234

90 + He

4

2

ข. Co60

27 → Ni

60

28 + e

0

1-

ค. He4

2

* → He4

2 + γ

0

0

ง. U235

92 + n1

0 → Ba

141

56 + Kr

92

36 + 3 n1

0

22

ตอนท 7 เรอง ชวตเคมกบสงทต�องร� (สมการเคมและปฏกรยาเคม)


มาตรฐานการเรยนร�ระดบ มความร�ความเข�าใจ ทกษะและเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

1. อธบายเกยวกบสมการเคมและปฏกรยาเคมทพบในชวตประจาวนได� 2. อธบายผลกระทบต*อชวตและสงแวดล�อมของปฏกรยาบางปฏกรยาใน

ชวตประจาวนได� ขอบข�ายเนอหา

1. ทบทวนการเขยนและดลสมการเคม 2. ปฏกรยาเคมในชวตประจาวน เช*น - ปฏกรยาการเผาไหม� - ปฏกรยาการหมกนาตาล - การเกดกรด นาเสนอปฏกรยาการเผาไหม� ปฏกรยาการหมกนาตาลกลโคส เปDนเอทานอล ปฏกรยา

การเกดกรดซลฟ[วรกจากผลการเผาไหม�ถ*านหนทมกามะถนเจอปน) 3. ผลกระทบของปฏกรยาเคม บางปฏกรยาต*อชวตและสงแวดล�อม ทมทงโทษและ

ประโยชน� กจกรรมก�อนรบชมรายการ

1. ครควรให�ความร�เบองต�นถงความหมายของสมการเคม (chemical equation) ความหมายของคาทเกยวข�อง ได�แก* สารตงต�น (Reactant , Reactants) สารผลตภณฑ� (product , products) การใช�เครองหมายและสญลกษณ�ต*าง ๆ ได�แก* ลกศร (→) แทนการเปลยนแปลง สญลกษณ� s , l , g และ aq ซงหมายถง สถานะหรอสภาวะของสารนน ๆ ว*าเปDน ของแขง ของเหลว กgาซ และสารละลายในนาตามลาดบ

2. ครเตรยมใบงาน ไว�ให�นกศกษาฝ�กดลสมการ ในระหว*างทรบชม ได�แก* สมการ

ต*อไปน 1) C3H8(g) + O2(g) → CO2(g) + H2O(g) 2) C6H12O6(aq) → C2H5OH(aq) + CO2(g)

23

4) Ca(OH)2 (aq) + CO2(g) → CaCO3(s) + H2O(l) 3) SO2(g) + O2(g) → SO3(g) 4) SO3(g) + H2O(l) → H2SO4(aq) 5) NH3(g) + H2SO4(aq) → (NH4)2SO4(aq)

กจกรรมขณะรบชมรายการ ครยาให�นกศกษา เขยนสมการ และดลสมการตามบทเรยนไปด�วย

กจกรรมหลงรบชมรายการ สาหรบคร

1. สรปเนอหาจากทได�รบชมร*วมกน และมาตงประเดนอภปรายเพอฝ�กคณธรรมและค*านยมทเหมาะสม เช*น เมอทราบว*าการเผาขยะ การเผาฟาง เผาเชอเพลง โดยไม*จาเปDน ทาให�เกดกgาซคาร�บอนไดออกไซด� ในชนบรรยากาศเพมขน ซงจะส*งผลกระทบต*อภาวะโลกร�อน ต*อไปน นกศกษาจะปฏบตต*อกจกรรมการเผาขยะ การเผาหญ�า เผาฟางโดยไม*จาเปDน แค*ไหน อย*างไร โดยเน�นให�เกดค*านยม 12 ประการ ในด�านการคานงถงผลประโยชน�ต*อส*วนรวม การรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม เปDนต�น

2. ครขยายความเนอหาการเกดหนปน เนองจากนาฝนทมกgาซคาร�บอนไดออกไซด�สมผสกบสารประกอบแคลเซยมออกไซด�หรอแคลเซยมไฮดรอกไซด� ทาให�เกดหนปน ถ�าสารละลายหยดลงพนก*อนแล�วค*อย ๆ แห*ง จะเกดเปDนหนงอก ถ�าแห�งทเพดานถาก*อนหยดลงพนเกดเปDน หนย�อย

3. ทบทวนเนอหาทได�รบชมให� สรปตามผลการเรยนร�ทคาดหวงอกครงหนง สาหรบนกศกษา

มอบหมายให�ไปค�นคว�าเกยวกบ ปฏกรยาเคม อน ๆ ในชวตประจาวน นามาส*งเปDนรายงาน คนละ/กล*มละ 1 ปฏกรยา

24

แบบทดสอบ จงเลอกคาตอบข�อทถกต�องทสด 1. ปฏกรยาเคมแสดงการเผาไหม�ของกามะถนทเจอปนในถ*านหนลกไนต�แสดงได�ด�วย

สมการเคมในข�อใด ก. C(s) + O2(g) → CO2(g)

ข. S(s) + O2(g) → SO2(g)

ค. SO3(g) + H2O(l) → H2SO4(g) ง. S(s) + O2(g) → SO3(g)

2. สมการเคมในข�อใด เปDนสมการเคมท ดลแล�ว ก. 2H2(s) + O2(g) → 2H2O(g) ข. SO2(s) + O2(g) → SO3(g) ค. N2(g) + 2H2(g) → 2NH3(g) ง. CH4(g) + O2(g) → CO2(g) + H2O(g)

3. ในแปBงข�าวหมากทพร�อมรบประทานได� นอกจากจะมแปBงเปDนองค�ประกอบหลกแล�ว ยงมสารใดเปDนองค�ประกอบหลกอย*ด�วย

ก. แอลกอฮอล�ชนด เอทลแอลกอฮอล�หรอเอทานอล ข. แอลกอฮอล�ชนด เมทลแอลกอฮอล�หรอเมทานอล ค. แอลกอฮอล�ชนด เอทลแอลกอฮอล�หรอเอทานอล และนาตาลกลโคส ง. แอลกอฮอล�ชนด เมทลแอลกอฮอล�หรอเมทานอล และนาตาลกลโคส

4. ผลผลตหลกจากการเผาไหม�เชอเพลง เกดกgาซคาร�บอนไดออกไซด� หากกgาซาร�บอนไดออกไซด� สะสมในบรรยากาศมาก ๆ จะส*งผลกระทบต*อสงมชวตและสงแวดล�อมอย*างไร

ก. คาร�บอนไดออกไซด�เปDนกgาซพษส*งผลกระทบต*อสงมชวตโดยตรง ข. คาร�บอนไดออกไซด�เปDนต�นเหตสาคญของการเกดภาวะโลกร�อน ค. คาร�บอนไดออกไซด�ละลายในนาได� เปDนต�นเหตของการเกดภาวะฝนกรด ง. คาร�บอนไดออกไซด�ทเกดขน ทาให�ปรมาณออกซเจนในชนบรรยากาศลดลง

5. การเผาไหม�ถ*านหนลกไนต�ทมธาตกามะถนเจอปน หากปล*อยกgาซทเกดจากการเผาไหม�ออกส*ชนบรรยากาศ จะส*งผลกระทบต*อสงมชวตและสงแวดล�อมอย*างไร

ก. ผลผลตจากปฏกรยาการเผาไหม�สามารถละลายนาได� ทาให�เกดภาวะฝนกรด ข. ผลผลตจากการเผาไหม�มสมบตเปDนกgาซพษ ส*งผลกระทบโดยตรงต*อสงมชวต ค. ผลผลตจากการเผาไหม�เปDนต�นเหตสาคญของการเกดภาวะโลกร�อน ง. ทง ข�อ ก และ ข�อ ข

25

ตอนท 8 สารชวโมเลกล ตอนท 1 เตบโตแบบโปรตน (โปรตน คาร�โบไฮเดรต และไขมน)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร� และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

อธบายสมบต ชนด ประเภทการเกดและประโยชน�ของโปรตนได� ขอบข�ายเนอหา

1. ทบทวนเรองร*างกาย และสารอาหารโปรตน 2. สมบต ชนด ประเภท การเกดและประโยชน�ของโปรตน 3. การนาโปรตนไปใช�ในชวตประจาวน

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครผ�สอนแนะนา ขอบข*าย เนอหา เรองสารชวโมเลกล (โปรตน) 2. ครตงคาถามเกยวกบอาหารประเภทโปรตน ว*าควรรบประทานมากกว*าอาหารหม*อน

หรอไม*ในแต*ละวน กจกรรมระหว�างชมรายการ

1. ให�นกศกษาจดบนทกเนอหาสาระสาคญของสารอาหารโปรตน 2. ให�นกศกษายกตวอย*างการปรงอาหารในชวตประจาวนให�มสารอาหารโปรตนทกมอ

กจกรรมหลงชมรายการ 1. ให�นกศกษาทาแบบทดสอบหลงชมรายการโทรทศน� (ให�เวลา 10 – 15 นาท) 2. ให�นกศกษาบนทกสรปเนอหาสาคญของ ตอนท 8 แล�วนาไปอ*านทบทวนก*อนสอบปลายภาคเรยน 3. ให�นกศกษาอภปรายเกยวกบความเชอทผดเกยวกบสารอาหารโปรตนว*าไม*ทาให�อ�วน 4. ครผ�สอนสรปเนอหาสาคญ

26


1. สารในข�อต*อไปนข�อใดไม�ใช�โปรตน ก. เปลอกก�ง ข. พษงเห*า ค. ไข*ขาว ง. เส�นผม

2. การย*อยสารอาหารประเภทโปรตน เมอปฏกรยาการย*อยเกดขนสมบรณ�แล�ว ผลผลตทได�คอ โมเลกลของสารชนดใด

ก. กรดไขมน ข. กรดอะมโน ค. กรดนวคลอก ง. นาตาลโมเลกลเดยว 3. ข�อใดกล*าวถงเอนไซม�ได�ถกต�อง ก. เปDนสารประกอบทมโปรตนรวมอย*ด�วย และทาหน�าทควบคมการทางานของ

ร*างกาย ข. เปDนสารพวกโปรตนทาหน�าทกาจดเชอโรคและสารพษทเข�าส*ร*างกาย ค. เปDนสารพวกโปรตนททาหน�าทเปDนโครงสร�างต*าง ๆ ของร*างกาย ง. เปDนสารพวกโปรตนททาหน�าทเร*งปฏกรยาทางชวเคมของร*างกาย 4. ในเชงโภชนาการข�อใดกล*าวไม�ถกต�อง ก. โปรตนสามารถทาหน�าทเปDนสารให�พลงงานแก*ร*างกายได� ข. ร*างกายสามารถสงเคราะห�โปรตนมาทดแทนส*วนทร*างกายขาดได� ค. โปรตนสมบรณ�หมายถงโปรตนทมกรดอะมโนทจาเปDนต*อร*างกายครบทกชนด ง. ร*างกายต�องการโปรตนมากขนเมอต�องฟ��นฟส*วนทสกหรอของร*างกาย 5. สารชวโมเลกลในข�อใดไม�เกยวข�องกบโปรตน กล*าวคอ ไม*มโปรตนเปDนองค�ประกอบ ก. ฮอร�โมนอนซลน ข. เอนไซมอะไมเลส ค. ฮโมโกลบนในเมดเลอด ง. ดออกซไรโบนวคลอกแอซด(ดเอนเอ)

27

ตอนท 9 สารชวโมเลกล ตอนท 2 สารอาหาร พลงงานชวต (โปรตน คาร�โบไฮเดรต และไขมน)


มาตรฐานการเรยนร�ระดบ มความร�ความเข�าใจ ทกษะและเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

1. อธบายสมบต ชนด ประเภทการเกดและประโยชน�ของคาร�โบไฮเดรทได� 2. อธบายสมบต ชนด ประเภทการเกดและประโยชน�ของไขมนได�

ขอบข�ายเนอหา 1. ทบทวนเรองร*างกาย และสารอาหาร โปรตน คาร�โบไฮเดรทและไขมน 2. สมบต ชนด ประเภท การเกดและประโยชน�ของคาร�โบไฮเดรทและไขมน 3. การนาคาร�โบไฮเดรทและไขมนไปใช�ในชวตประจาวน

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ให�นกศกษาศกษาเนอหา เรองคาร�โบไฮเดรทและไขมน ในหนงสอเรยน กศน.

ระดบ ม.ปลาย 2. ครแนะนาขอบข*ายเนอหาเรองสารชวโมเลกล (คาร�โบไฮเดรท และ ไขมน) 3. ศกษาเนอหาเรองโรคทเกดจากการรบประทานอาหารประเภทคาร�โบไฮเดรทและ

ไขมนมากเกนไป กจกรรมขณะรบชมรายการ

1. ให�นกศกษาจดบนทกเนอหาสาระสาคญของสารอาหาร 1.1 คาร�โบไฮเดรท (สมบต ชนด ประเภทประโยชน�) 1.2 ไขมน (สมบต ชนด ประเภทประโยชน�)

2. ให�นกศกษายกตวอย*างการปรงอาหารในชวตประจาวน ทช*วยลดนาหนกโดยหลกเลยงอาหารประเภท แปBง นาตาล และไขมน (ใช�ในปรมาณทน�อย

กจกรรมหลงชมรายการ

ให�นกศกษาทาแบบทดสอบหลงชมรายการโทรทศน� (ให�เวลา 25 – 30 นาท) 1. ให�นกศกษาจดบนทก เนอหาสาคญของตอนท 9 แล�วนาไปทบทวนก*อนสอบปลายภาค

28

2. ให�นกศกษาอภปรายเกยวกบโรคทเกดจากการรบประทานอาหารประเภทคาร�โบไฮเดรทและไขมนมากเกนไป

3. ครสรปเนอหาสาคญ

29


1. สารในข�อต*อไปนข�อใดเปDนสารประกอบพวกคาร�โบไฮเดรตทงหมด ก. ใยสบปะรด พษงเห*า นาตาลในนม ข. เขาสตว� เลบ เอนไซม�อะไมเลส ค. นาตาลทราย เส�นผม ใยไหม ง. เปลอกก�ง สาล แปBงมน

2. การย*อยสารอาหารประเภทโปรตน ถกย*อยจนสาเรจแล�ว ผลผลตทได� คอ โมเลกลของสารกรดอะมโนในทานองเดยวกน หากสามารถย*อยคาร�โบไฮเดรตจนปฏกรยาเกดขนอย*างสมบรณ�แล�วผลผลตทได� คอ โมเลกลของสารชนดใด

ก. กรดไขมน ข. นาตาลโมเลกลเดยว ค. กรดอะมโน ง. กรดนวคลอก

3. หากย*อยไขมนกล*มลป[ดอย*างง*ายจนปฏกรยาเกดอย*างสมบรณ�แล�วผลผลตทได� คอสารประกอบชนดใด

ก. กรดอะมโน ข. กรดนวคลอก ค. นาตาลโมเลกลเดยว ง. กรดไขมนและกลเซอรอล

4. ในเชงโภชนาการข�อใดกล*าวไม�ถกต�อง

ก. ไขมนเปDนสารทมหน�าทหลกในการให�พลงงานแก*ร*างกาย ข. คาร�โบไฮเดรตเปDนสารทมหน�าทหลกในการให�พลงงานแก*ร*างกาย ค. โปรตน สามารถทาหน�าทให�พลงงานแก*ร*างกายได� ง. ไขมนให�พลงงานแก*ร*างกายมากกว*าโปรตนและคาร�โบไฮเดรต

5. “สบ�” เปDนผลผลตจากปฏกรยาสะปอนนฟ[เคชน ซงใช�สารใดเปDนสารตงต�น

ก. คาร�โบไฮเดรตกบสารประกอบพวกเบส ข. คาร�โบไฮเดรตกบสารประกอบพวกกรด ค. ไขมนกบสารประกอบพวกเบส ง. ไขมนกบสารประกอบพวกกรด

30

��ท 10 เรอง เข�าใจในปLโตรเลยม (ป[โตรเลยมและพอลเมอร�)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศ และโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

1. อธบายหลกการกลนลาดบส*วนของผลตภณฑ�ป[โตรเลยมได� 2. อธบายประโยชน�และผลกระทบจากการใช�ผลตภณฑ�ป[โตรเลยมได�

ขอบข�ายเนอหา 1.ทบทวนความหมายของป[โตรเลยม

ปLโตรเลยม หมายถง สารประกอบไฮโดรคาร�บอนทเกดขนเองตามธรรมชาต โดยมธาตเปDนองค�ประกอบหลก คอ คาร�บอน และไฮโดรเจน โดยอาจมธาตอน เช*น กามะถน ออกซเจน ไนโตรเจน ปนอย*ด�วย ป[โตรเลยมเปDนได�ทงของแขง ของเหลว หรอกgาซ ขนอย*กบองค�ประกอบของป[โตรเลยมเอง พลงงานความร�อน และความกดดนตามสภาพแวดล�อมทป[โตรเลยมสะสมตวอย* ป[โตรเลยมแบ*งตามสถานะในธรรมชาตได� 2 ชนด คอ นามนดบ (Crude Oil) และกgาซธรรมชาต (Natural Gas) 2.การสารวจแหล*งป[โตรเลยม

1. การสารวจทางธรณวทยา (Geological exploration) 2. การสารวจทางธรณฟ[สกส� (Geophysical exploration) 3. การเจาะสารวจ (Drilling exploration) 4. การเจาะหลมผลต

3.การกลนลาดบส*วน การกลนนามน คอ การแยกนามนดบออกเปDนส*วนต*างๆ ทมจดเดอดใกล�เคยงกนตามลาดบ ตงแต* กgาซหงต�ม นามนเบนซน นามนกgาด นามนดเซล นามนเตา และยางมะตอย เปDนต�น กระบวนการกลนจะแตกต*างกนไปขนอย*กบ นามนดบและผลตภณฑ�ทต�องการ ซงขนตอนของกระบวนทสาคญประกอบด�วย 4. ผลกระทบจากการใช�ผลตภณฑ�ต*างๆททาจากป[โตเลยม ผลตภณฑ�ต*างๆ จากป[โตรเลยม เช*น แกgสธรรมชาต แกสหงต�ม นามน พลาสตก โฟม ฯลฯ

31

ล�วนเปDนผลตภณฑ�ทมประโยชน�และมบทบาทในการดาเนนชวตประจาวนของมนษย�เปDนอย*างยงแต*ถ�าเราใช�ประโยชน�จากผลตภณฑ�ป[โตรเลยมโดยไม*คานงถงผลกระทบต*อสงมชวตแลสงแวดล�อมในด�านต*างๆ ผลกระทบส*วนใหญ*ทเกดขน ก*อให�เกดมลภาวะทางอากาศ ซงเปDนผลกระทบทเกดจากการใช�นามนเชอเพลงต*าง ๆ เนองจากการเผาไหม�นามนเชอเพลงจะทาให�สารต*าง ๆ ทปนอย*ในนามนระเหยออกมาได� และหากเครองยนต�มการเผาไหม�ไม*สมบรณ�กจะก*อให�เกดเขม*าควน และแกgสทเปDนอนตราย ดงน

1. แกgสคาร�บอนไดออกไซด� (CO2) เกดขนจากการเผาไหม�อย*างสมบรณ�ของเชอเพลง เปDนแกgสนาหนกเบากว*าอากาศ ทาให�สามารถลอยขนส*ชนบรรยากาศ และก*อให�เกดภาวะโลกร�อนได�

2. แกgสคาร�บอนมอนนอกไซด� (CO) เกดจากการเผาไหม�ทไม*สมบรณ� เปDนแกgสทมอนตรายต*อมนษย�และสตว� โดยสามารถจบตวกบฮโมโกลบนในเมดเลอดได�ด ทาให�เมดเลอดไม*สามารถรบออกซเจนได� จงทาให�ร*างกายได�รบออกซเจนไม*เพยงพอ

3. สารตะกว เกดจากสารบางชนดทเตมลงในนามนเบนซนเพอเพมคณภาพให�กบนามน เมอถกเผาไหม� จงระเหยปนออกมากบสารอนทางท*อไอเสย สารตะกวเปDนสารทมผลเสยต*อสมอง ไต ระบบประสาท โลหตและระบบสบพนธ� ในปEจจบนจงได�มการห�ามไม*ให�ผสมสารทมตะกวเจอปนลงในนามนอก

4. แกgสซลเฟอร�ไดออกไซด� (SO2) เกดขนจากการเผาไหม�ของสารทมซลเฟอร�ผสมอย* มผลกระทบต*อระบบหายใจ นอกจากนเมอรวมตวกบละอองนาในอากาศ จะเกดเปDนฝนกรด ซงเปDนอนตรายต*อสงมชวต และทาให�เกดความเสยหายแก*สงก*อสร�างต*าง ๆ ได�

5. แกgสไฮโดรคาร�บอน เกดจากการเผาไหม�สารไฮโดรคาร�บอนต*าง ๆ ทอย*ในนามนเปDนแกgสมเทน อเทน ออกเทน ไอของเฮปเทน และนามนเบนซน มผลต*อเยอดวงตา และก*อให�เกดการระคายเคองในระบบหายใจได�

นอกจากมลพษทางอากาศแล�ว ผลตภณฑ�ต*างๆ จากป[โตรเลยม เช*น กล*องโฟม และพลาสตกต*าง ๆ ยงสามารถก*อให�เกดปEญหาจากปรมาณขยะได� เนองจากผลตภณฑ�เหล*านเน*าเป�qอยย*อยสลายได�ยาก และไม*สามารถทาลายด�วยวธการเผาได� เนองจากการเผาจะก*อให�เกดกลนเหมนอย*างรนแรง และเกดแกgสทเปDนพษ จงยากต*อการกาจดทาลาย ดงนนในการใช�ผลตภณฑ�ป[โตรเลยมต*าง ๆ เราจงควรใช�ด�วยความรอบคอบและใช�ให�เกดประโยชน�ค�มค*า มากทสด กจกรรมก�อนรบชมรายการ

1. ครเตรยมสอการสอน เช*น ภาพและผลตภณฑ�ต*างๆททาจากป[โตเลยม นามนหล*อลนและจาระบ, พลาสตก โฟม และ นามนประเภทต*างๆ มาประกอบการจดการสอนด�วยสอ

2. ครสนทนากบนกศกษาก*อนการชมเรองการใช�ผลตภณฑ�จากป[โตรเลยมต*างๆทนกศกษาเคยใช�หรอเคยพบเหน

32

กจกรรมขณะรบชมรายการ 5. สงเกตพฤตกรรม ความสนใจของนกศกษา 6. ให�นกศกษาจดรายละเอยดทสาคญๆไว�

กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. ครให�นกศกษาแบ*งเปDนกล*มๆ ละ 3 – 5 คน ระดมความคดและอภปรายเกยวกบผลกระทบของผลตภณฑ�ททาจากป[โตรเลยม พร�อมให�แต*ละกล*มเสนอผลตภณฑ�ทดแทนจากธรรมชาต

33

แบบทดสอบ

จงเลอกคาตอบทถกต�องทสด

1. ป[โตรเลยมเกดขนได�อย*างไร ก. เกดจากซากสตว�ทะเลเลก ๆ ทถกทบถมอย*ใต�ดน ข. เกดจากซากสตว�กนพชจมอย*ใต�พนหนเปDนเวลานาน ๆ ค. เกดจากซากพชหรอต�นไม�ซงจมอย*ใต�ดนและหนลก ๆ ง. เกดจากพชและสตว�ทะเลทถกทบถมอย*ใต�ดนเปDนเวลานาน ๆ 2. แกgสโซฮอล�คออะไร ก. เปDนนามนไบโอดเซลชนดหนง ข. นามนทได�จากการกลนลาดบส*วนนามนปาล�ม ค. เปDนนามนเบนซนชนดหนงมคณภาพเทยบเท*าเบนซน 91 ง. นามนทได�จากการผสมระหว*างนามนเบนซนกบแอลกอฮอล� 3. ข�อใดไม*ถกต�องเกยวกบแกgสธรรมชาต ก. ไม*มส ไม*มกลน ข. มราคาถกกว*านามน ค. เปDนแกgสชนดเดยวกบแกgสหงต�ม ง. เผาไหม�ได�อย*างสมบรณ�กว*านามนเบนซน 4. แกgสแอลพจ คออะไร ก. เปDนแกgสมเทน ข. เปDนแกgสทใช�ในอตสาหกรรมเหลก ค. เปDนแกgสทได�จากการผสมระหว*างโพรเพนกบบวเทน ง. เปDนแกgสชนดเดยวกบทได�จากการย*อยสลายของจลนทรย�ในบ*อเกรอะ 5. ข�อใดเปDนตวอย*างของสารประกอบไฮโดรคาร�บอน ก. มเทน และบวเทน ข. พลาสตก และเส�นใยไหม ค. ไขมน และ คาร�โบไฮเดรต ง. คาร�โบไฮเดรต และ โปรตน 6. การเผาไหม�ทไม*สมบรณ�ของสารประเภทไฮโดรคาร�บอนเกดจากสาเหตใด ก. มปรมาณเชอเพลงมากเกนไป ข. มปรมาณออกซเจนไม*เพยงพอ ค. มปรมาณของไอนาผสมในเชอเพลง ง. เกดจากมสารปรอทปนเป��อนในสารเชอเพลง

34

7. การกลนลาดบส*วนสารไฮโดรคาร�บอนใดออกมาก*อน เรยงตามลาดบ ก. แกgสหงต�ม เบนซน ดเซล นามนกgาด ข. นามนดเซล นามนกgาด เบนซน แกgสหงต�ม ค. แกgสหงต�ม เบนซน นามนกgาด นามนดเซล ง. แกgสหงต�ม นามนกgาด นามนดเซล นามนเบนซน 8. เหตใดในกระบวนการแยกแกgสธรรมชาตจงต�องมหน*วยกาจดปรอทออกก*อน ก. เพราะไอปรอทมพษ ข. เพราะปรอทเปDนของแขงจะเกดการอดตนท*อ ค. เพอปBองกนการผกร*อนของท*อจากการรวมตวกบปรอท ง. ถกทกข�อ 9. ข�อใดเปDนแหล*งพลงงานสารองในอนาคตของประเทศไทยทได�มาจากพช ก. แกgสหงต�ม ข. ไบโอดเซล ค. นามนดเซล ง. แกgสแอลพจ 10. ป[โตรเลยมประกอบด�วยสงใดบ�าง ก. นามนกบถ*านหน ข. นามนกบหนนามน ค. ถ*านหนกบแกgสธรรมชาต ง. นามนกบแกgสธรรมชาต

35

��ท 11 เรอง หวใจของพอลเมอร� (ป[โตรเลยมและพอลเมอร�)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

1. อธบายความหมาย ประเภทและสมบตของพอลเมอร�ได� 2. อธบายผลกระทบจากการใช�พลาสตก ยาง ยางสงเคราะห� เส�นใย และเส�นใย

สงเคราะห�ได� ขอบข�ายเนอหา พอลเมอร� (Polymer) เปDนสารโมเลกลขนาดใหญ* ประกอบไปด�วยหน*วยซากน (repeating unit) ประเภทของพอลเมอร� พอลเมอร�ทเรามการใช�งานในชวตประจาวนนน สามารถแบ*งออกตามลกษณะทางกายภาพได�ออกมากว�างๆ ได� 4 แบบ กคอ 1. เส�นใย เปDนพอลเมอร�กล*มทแขงแรงทสด เนองจากพนทหน�าตดของเส�นใยนนมขนาดทเลกมาก ตวพอลเมอร�เองจงจาเปDนต�องรบแรงในแนวแกนเส�นใยให�ได�สงสด เส�นใยจงมลกษณะทางกายภาพทดเบาบาง แต*มความแขงแรงสง 2. พลาสตก มความแขงแรงรองจากเส�นใย แม�ว*าการใช�งานพลาสตกนน จะมมตความกว�าง ยาว สง มากกว*าเส�นใยหลายเท*า ทาให�ดเหมอนว*าแขงแรงกว*าเส�นใย แต*ถ�าลองนาพลาสตกไปฉดให�มความบางเท*าเส�นใย จะพบว*ามนแขงแรงน�อยกว*ามาก 3. ยาง มจดเด*นคอความยดหย*นสง เราจงไม*เปรยบเทยบเรองความแขงแรง แต*มกจะคานงถงค*าเปอร�เซนต�การยดตวก*อนขาด (elongation at break) และแรงดงทจดขาด (load at break) แทน นอกจากน พอลเมอร�ในกล*มนจาเปDนต�องมการคนตวกลบได�ดด�วย (recovery property) จงต�องมการเพมแรงยดเหนยวระหว*างโซ*โมเลกลด�วยการเชอมขวาง (crosslink) ซงจดทเชอมขวางนควรจะอย*ห*างกนในระยะทเหมาะสม เนองจากหากถเกนไป ยางทได�จะมลกษณะแขงไม*ยดหย*น ในขณะทถ�าห*างเกนไป กจะได�ยางทมลกษณะนมเกนไป

4. สารละลายและลาเทกซ� ใช�งานในรปของพอลเมอร�ทกระจายตวในของเหลวอนๆ ไม*ว*าจะเปDนตวทาละลายของพอลเมอร�เอง หรอกระจายตวเปDนอมลชนในนา ลกษณะการใช�งานคอเปDน กาว สทาบ�าน เชลแลค หรอ สารเคลอบผวอน ๆ พอลเมอร�ในกล*มนควรจะ

36

กระจายตวได�ด และมความสามารถในการเชอมขวางได�ในสภาวะทมแสง หรอแกgซออกซเจนได� หรอไม*กสามารถทจะนาตวเองไปเกยวพน (entanglement) กบวสดอน ๆ ได� ชนดของพอลเมอร� (แบ*งตามโครงสร�างโมเลกล)

เราสามารถแบ*งชนดของพอลเมอร�ตามโครงสร�างโมเลกลได�เปDน 3 ชนด คอ 1. Thermoplastic polymers เปDนพอลเมอร�สายตรงหรอกง ไม*มการเชอมโยงระหว*างสายโซ*โมเลกล ส*งผลให�สายโซ*โมเลกลขยบตวง*ายเมอได�รบแรงหรอความร�อน สามารถหลอมและไหลได�เมอได�รบความร�อน เปDนส*วนประกอบหลกในพลาสตกอ*อน เช*น Polyethylene ในถงพลาสตก 2. Elastomers เปDนพอลเมอร�ทมการเชอมโยงระหว*างสายโซ*โมเลกลเลกน�อย ซงทาหน�าทดงสายโซ*โมเลกลกลบมาให�อย*ในสภาพเดม เมอปล*อยแรงกระทา 3. Thermosetting polymers เปDนพอลเมอร�ทมการเชอมโยงระหว*างสายโซ*โมเลกลอย*างหนาแน*น ส*งผลให�สายโซ*โมเลกลขยบตวยากเมอได�รบแรงหรอความร�อน วสดทมพอลเมอร�ชนดนเปDนองค�ประกอบหลก จงรบแรงได�ด และไม*หลอมเหลวเมอได�รบความร�อน อย*างไรกตาม เมอความร�อนสงถงอณหภมสลายตว (Degradation temperature) วสดจะสลายตวไปเนองจากพนธะเคมแตกหก พอลเมอร�ชนดน เปDนส*วนประกอบหลกในพลาสตกแขง เช*น ถ�วยชามเมลามน หลงคาไฟเบอร� (Thermosets เสรมใยแก�ว)

ผลกระทบจากการใช�ผลตภณฑ�ต�างๆททาจากพอลเมอร� ในปEจจบนพอลเมอร�เปDนสารทเข�ามามบทบาทในชวตประจาวนของเราเปDนอย*าง

ยง โดยเฉพาะพอลเมอร�สงเคราะห�ในกล*มพลาสตก ซงมข�อดทมนาหนกเบา มความแขงแกร*งสง ทนทานต*อสารเคมต*าง ๆ สามารถนากลบมาใช�ใหม*ได� จงเปDนทนยมนาไปใช�ในการผลตเปDนอปกรณ�หรอเครองมอเครองใช�ต*าง ๆ มากมาย แต*ผลตภณฑ�ทเกดจากพอลเมอร�สงเคราะห�เหล*านกมข�อเสย คอ สลายตวได�ยากเมอถกทงให�เปDนขยะจะตกค�างอย*ในสงแวดล�อมได�นาน ยากต*อการกาจดเนองจากเมอเผาจะก*อให�เกดควนทเปDนแกgสพษ และหากนาไปฝEงกจะทาให�ดนบรเวณนนเสอมสภาพไม*สามารถเพาะปลกได� นอกจากนการทงขยะพลาสตกโดยขาดการจดการทดกอาจก*อให�เกดปEญหาต*าง ๆ ตามมาได� เช*น เกดนาท*วม เนองจากขยะพลาสตกไปอดตามท*อระบายนา เปDนทสะสมเชอโรคและแบคทเรยต*าง ๆ เปDนต�น

จากปEญหาขยะพอลเมอร�สงเคราะห�ทมมากขนและการทราคาป[โตรเลยมซงเปDนสารตงต�นในการผลตพอลเมอร�สงเคราะห�มราคาสงมากขน ในปEจจบนจงมการรณรงค�เกยวกบแนวทางการใช�พอลเมอร�สงเคราะห�ให�ได�อย*างค�มค*าและส*งผลกระทบต*อสงแวดล�อมน�อยทสด โดยม 3 แนวทาง ดงน 1. ลดการใช� (Reduce) คอ ลดหรอหลกเลยงการใช�ผลตภณฑ�จากพอลเมอร�สงเคราะห�ให�น�อยลง ซงอาจทาโดยวธการใช�วสดหรอบรรจภณฑ�จากธรรมชาตแทนบรรจภณฑ�จากพอลเมอร�สงเคราะห� และการใช�บรรจภณฑ�ทมความคงทนสามารถนากลบมาใช�ใหม*ได�แทนการใช�บรรจภณฑ�ทไม*คงทนทใช�แล�วต�องทงไป เปDนต�น

37

2. นากลบมาใช�ใหม� (Reuse) คอ การนาผลตภณฑ�พอลเมอร�สงเคราะห�ทเคยผ*านการใช�งานแล�ว แต*ยงมคณภาพดอย*กลบมาใช�งานอกครงหนง ตวอย*างเช*น การพบถงพลาสตกทเคยใช�แล�วแต*ยงอย*ในสภาพด เพอเกบไว�ใช�งานในครงต*อไป เปDนต�น 3. รไซเคล (Recycle) คอ การนาผลตภณฑ�พอลเมอร�สงเคราะห�ทผ*านการใช�งานแล�ว มาผ*านการแปรรปเปDนผลตภณฑ�ใหม*เพอนากลบมาใช�งานอกครงหนง เช*น การนาขวดพลาสตกทใช�แล�วไปหลอมและขนรปใหม*เพอนากลบมาใช�งานอก หรอการนาขวดนม ขวดแชมพหรอครมอาบนา มาหลอมและขนรปใหม*เปDนขวดนายาซกผ�าหรอลงพลาสตก เปDนต�น การใช�ผลตภณฑ�จากพอลเมอร�ตามแนวทางทง 3 น จะช*วยให�พอลเมอร�สงเคราะห�ต*าง ๆ มอายการใช�งานทยาวนาน และสามารถใช�งานได�อย*างมประสทธภาพมากขน ช*วยลดการผลตพอลเมอร�สงเคราะห�ให�น�อยลง จงสามารถช*วยลดปรมาณขยะจากพอลเมอร�สงเคราะห�ชนดต*าง ๆ ให�ลดน�อยลงตามไปด�วย กจกรรมก�อนรบชมรายการ

1. ครเตรยมสอการสอน เช*น ภาพและผลตภณฑ�ต*างๆททาจากพอลเมอร� เช*น พลาสตก ยาง และเส�นใยสงเคราะห� มาประกอบการจดการสอนด�วยสอ

2. ครสนทนากบนกศกษาก*อนการชมเรองการใช�ผลตภณฑ�จากพอลเมอร�ต*างๆทนกศกษาเคยใช� หรอเคยพบเหน กจกรรมขณะรบชมรายการ


กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. ครให�นกศกษาแบ*งเปDนกล*มๆ ละ 3 – 5 คน ระดมความคดและอภปรายเกยวกบ

ผลกระทบของผลตภณฑ�ททาจากพอลเมอร� พร�อมให�แต*ละกล*มเสนอผลตภณฑ�ทดแทนจากธรรมชาต

38


1. สารจากธรรมชาตใดจดเปDนโคพอลเมอร� ก. โปรตน ข. เซลลโลส ค. ไกลโคเจน ง. ยางธรรมชาต 2. เส�นใยชนดใดมความทนทานต*อเชอรา แบคทเรย สารเคม ซกง*าย แห�งเรว ก. ฝBาย ข. ไหม ค. ลนน ง. ไนลอน 3. ข�อใดเปDนมอนอเมอร�ของสารพอลเมอร�ทมชอว*าพอลเอทลน ก. มเทน ข. เอทลน ค. เอทล ง. มอนอเอทลน 4. มอนอเมอร�ของเซลลโลสคออะไร ก. แปBง ข. กลโคส ค. มอลโตส ง. ไกลโคเจน 5. ข�อใดทควรผลตขนจากเทอร�มอพลาสตก ก. ท*อนา ปลกไฟ โทรศพท� ข. ถงนา เครองเล*นเดก ผ�าปโตgะ ค. อ*างนา พรมนามน กรอบแว*นตา ง. ขวดนา ด�ามกระทะ กระเบองยาง 6. พอลเมอร�ชนดใดทเกดจากการรวมตวแบบต*อเตมของมอนอเมอร� ก. เซลลโลส ข. โปรตน ค. ไนลอน ง. พอลเอทลน 7. พอลเมอร�ทมโครงสร�างแบบใดทมความแขงมากแต* ไม*ยดหย*น เมอได�รบความร�อนสงจะแตก ก. โครงสร�างแบบกง ข. โครงสร�างแบบเส�น ค. โครงสร�างแบบร*างแห ง. โครงสร�างแบบกงและแบบร*างแห 8. ข�อใดเปDนสาเหตททาให�พลาสตกแต*ละชนดมสมบตแตกต*างกน ก. เพราะมโครงสร�างต*างกน ข. เพราะมองค�ประกอบของมอนอเมอร�ต*างกน ค. เพราะมการผลตจากเมดพลาสตกต*างชนดกน ง. ข�อ ก และ ข

39

9. ข�อใดเปDนข�อแตกต*างระหว*างยางธรรมชาตกบยางสงเคราะห� ก. มโครงสร�างไม*เหมอนกน ข. มจานวนมอนอเมอร�ไม*เท*ากน ค. มความทนต*อสารเคม ความร�อน และตวทาละลายไม*เท*ากน ง. ยางสงเคราะห�มกระบวนการเกดทซบซ�อนมากกว*ายางธรรมชาต 10. ข�อใดเปDนเส�นใยกงสงเคราะห� ? ก. ลนน ข. ไนลอน ค. เรยอน ง. เซลลโลส

40

ตอนท 12 ชวตรอบด�านกบสารเคม (สารเคมกบชวตและสงแวดล�อม)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศ และโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร� และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

1. อธบายการใช�สารเคมบางชนดได� 2. อธบายผลกระทบทเกดจากการใช�สารเคม ต*อชวตและสงแวดล�อมได�

ขอบข�ายเนอหา 1. ทบทวนความจาเปDนทต�องใช�สารเคม 2. การใช�สารเคมทถกต�อง 3. ผลกระทบทเกดจากการใช�สารเคม

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. คร มการตงคาถามเพอเตรยมความพร�อมในการรบชมเปDนการกระต�น เช*น นกศกษา

ร�หรอไม*ว*าสารเคมทใช�ในชวตประจาวน มอะไรบ�าง ฯลฯ 2. เตรยมแบบบนทกกจกรรมระหว*างรบชมรายการแจกนกศกษา

กจกรรมขณะรบชมรายการ 1. ให�นกศกษาบนทกกจกรรมระหว*างการชมรายการ 2. ครคอยแนะนาในเรองทนกศกษาไม*เข�าใจ

กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. คร สรปเนอหาในการรบชมรายการ 3. แจกแบบทดสอบให�นกศกษาทา 4. ให�นกศกษาออกมาอธบายความเข�าใจในการรบชมและของนกศกษาเอง โดยการส*ม

41


1. ข�อควรปฏบตประการแรกในการใช�สารเคมในชวตประจาวน คอข�อใด ก. ศกษาฤทธ กลไกการออกฤทธสารเคมชนดนน ๆ ให�ละเอยด ข. ศกษารายละเอยด วธการใช� คาแนะนาจากฉลากให�ละเอยด ค. สอบถามวธการใช�สารเคมชนดนนจากบรษทผ�ผลตให�ละเอยด ง. เตรยมการรองรบอนตรายอนอาจจะเกดขนจากการใช�สารเคมชนดนน ๆ

2. หลกการจดเกบสารไวไฟ ให�ปลอดภยทสด ควรคานงถงสงใดบ�าง

ก. ห*างจากมอเดก ข. เกบห*างจากสารทช*วยให�ไฟตด ค. เกบในทอากาศระบายได�ด ง. ทง ก ข และ ค

3. สารเคมกล*มใดทอาจเข�าส*ร*างกายได�ง*ายโดยการสดดมไอระเหยของสารนนเข�าไป

ก. กล*มตวทาละลาย เช*น นามนสน ทนเนอร� ข. กล*มทาความสะอาดในบ�านเช*น ผงซกฟอก สบ* ค. ผลตภณฑ�ความสะอาดสขภณฑ� เช*น นายาล�างห�องนา ง. ผลตภณฑ�ทาความสะอาด เช*น นายาเชดกระจก

4. ข�อใดไม*ใช*สารเคมทใช�ปรงแต*งอาหาร

ก. นาเชอม ข. เกลอ ค. นาปลา ง. นาประสานทอง

5. ข�อใดใช�สารเคมทางการเกษตรได�ถกต�อง ก. มานะ ใส*ป�นไนโตรเจนเกนขนาด เพราะอยากให�พชโตเรว ข. มาน ใช�ป�ยเคมเปDนประจา เพราะได�ผลผลตจานวนมาก ค. ป[ต ยนอย*เหนอลมขณะฉดยาฆ*าแมลง เพราะจะได�ไม*เกดอนตราย ง. ชใจ ฉดยาฆ*าแมลงก*อนเกบผลผลต 1 วน เพราะอยากให�ผกสวยงาม

42

��ท 13 เรอง เคลอนทแบบมแนว (แรงและการเคลอนท)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

1. อธบายความหมายของแรง ในทางฟ[สกส�ได� 2. อธบายความสมพนธ�ระหว*างแรงกบการเคลอนทในสนามต*างๆได�

ขอบข�ายเนอหา ทบทวนความหมายของแรง แรง หมายถง อานาจภายนอกทสามารถทาให�วตถเปลยนสถานะได� เช*น ทาให�วตถทอย*นงเคลอนทไป ทาให�วตถทเคลอนทอย*แล�วเคลอนทเรวหรอช�าลง ทาให�วตถมการเปลยนทศตลอดจนทาให�วตถมการเปลยนขนาดหรอรปทรงไปจากเดมได �แรงเปDนปรมาณเวกเตอร�ทมทงขนาดและทศทางการรวมหรอหกล�างกนของแรงจงต�องเปDนไปตามแบบเวกเตอร�

ชนดของแรง แรงย�อย หมายถง แรงทเปDนส*วนประกอบของแรงหลายๆแรง ถ�ามเพยงแรงเดยวก

จะแสดงตวเปDนทงแรงย*อยและแรงลพธ�ไปในตว แรงลพธ� หมายถง ผลรวมของแรงย*อยซงเปDนการรวมกนแบบปรมาณเวกเตอร�

แรงกรยา หมายถงแรงใดๆทกระทาต*อวตถทจดใดจดหนง แรงปฏกรยา หมายถงแรงทกระทาตอบโต�ต*อแรงกรยาทจดเดยวกนโดยมขนาด

เท*ากบแรงกรยา แต*มทศทางตรงข�าม

43

ตวอย*างดงรป นกเพนกวนมนาหนกซงเปDนแรงกรยาทกระทากบพน (mg) และพน

กระทาต*อนกเพนกวนด�วยแรงปฏกรยา (N) ซงเปDนแรงตอบโต� โดยมขนาดตรงข�าม ณ จดเดยวกน

แรงขนาน หมายถงแรงทมทศขนานกน แรงขนานม 2 ประเภท คอ 1. แรงขนานพวกเดยวกนคอแรงขนานทมทศทางเดยวกน 2. แรงขนานต*างพวกกนคอแรงขนานทมทศทางตรงข�ามกน

แรงค�ควบ หมายถงแรงขนานทมขนาดเท*ากนแต*มทศทางตรงข�าม

แรงตง หมายถงแรงทเกดการเกรงตวเพอต�านแรงกระทาของวตถ เช*น เส�นลวดหรอเส�นเชอก ตวอย*างดงรป เมอแขวนวตถไว�ขณะวตถไม*เคลอนทจะ ทาให� T=mg เปDนต�น

แรงส�ศนย�กลาง หมายถง แรงทมทศเข�าส*จดศนย�กลางวงกลม

44

แรงต�าน หมายถงแรงทมทศต�านทศทางการเคลอนท แรงต�านอาจทาให�วตถไม*เกด

การเคลอนทหรอทาให�วตถทเคลอนทอย*มการเคลอนทช�าลง แรงเสยดทาน หมายถงแรงทเกดจากการเสยดสระหว*างผววตถทมการเคลอนทหรอ

พยายามทจะเคลอนทแรงเสยดทานเปDนแรงต�านแบบหนงทมทศทางตรงข�ามกบทศทางการเคลอนทเสมอ

แรงเสยดทานม 2 ชนด คอ 1. แรงเสยดทานสถต (fs) คอ แรงเสยดทานทเกดขนขณะวตถเรมเคลอนท

2. แรงเสยดทานจลน� (fk) คอ แรงเสยดทานทเกดขนขณะวตถกาลงเคลอนท

นอกจากน นวตนยงได�อธบายเกยวกบแรงไว�เปgน กฎต�างๆ 3 ข�อ คอ

กฎการเคลอนทข�อท 1 ของนวตน “วตถจะรกษาสภาพอย*นง หรอสภาพการเคลอนทเปDนแนวเส�นตรงด�วยความเรวคงท

อย*ได� แสดงว*ามแรงลพธ�กระทาต*อวตถมค*าเท*ากบศนย�”

กฎการเคลอนทข�อท 2 ของนวตน “วตถจะเปลยนสภาพการเคลอนทจากอย*นงหรอมความเรวเปลยนแปลงไป แสดงว*าม

แรงลพธ�ทไม*เท*ากบศนย�มากระทา”

45

กฎการเคลอนทข�อท 3 ของนวตน “ทกแรงกรยาจะมแรงปฏกรยาตอบโต�การกระทาด�วยขนาดเท*ากนแต*มทศทางตรงกนข�าม”

ความสมพนธ�ระหว�างแรง และการเคลอนทของอนภาคในสนามต�างๆแรงและการเคลอนท

เมอเราออกแรงกระทาต*อวตถ ผลทเกดขนกบวตถจะเปDนดงน 1.1 วตถนนสามารถรกษาสภาพเดมอย*ได� แสดงว*าแรงทงหมดทกระทาต*อวตถไม*มผล

ทาให�วตถเปลยนสภาพเดม เช*น อย*นงเหมอนเดม หรอเคลอนทในสภาพเดม แสดงว*าผลรวมของแรงเหล*านนมค*าเท*ากบศนย�

1.2 วตถนนไม*สามารถรกษาสภาพเดมอย*ได� แสดงว*าแรงทงหมดทกระทาต*อวตถมผลทาให�วตถเปลยนสภาพไปจากเดม เช*น อย*นงเหมอนเดมไม*ได� หรอการเคลอนทเปลยนไปจากเดม โดยความเรวเพมขน ความเรวลดลง หรอเปลยนทศทางกได� แสดงว*าผลรวมของแรงเหล*านนมค*าไม*เท*ากบศนย�ซงนกวทยาศาสตร�ชาวองกฤษชอ เซอร� ไอแซค นวตน ได�สรปเปDนกฎการเคลอนทดงน กจกรรมก�อนรบชมรายการ

1. ครให�นกศกษาศกษาเรองแรง ล*วงหน�าก*อนรบชมสอการสอน 2. ครสนทนากบนกศกษาก*อนการชมเรองของแรงชนดต*างๆทเราใช�ในชวตปะจาวน

กจกรรมขณะรบชมรายการ 1. สงเกตพฤตกรรม ความสนใจของนกศกษา 2. ให�นกศกษาจดรายละเอยดทสาคญๆไว�

กจกรรมหลงรบชมรายการ - ครให�นกศกษาแบ*งเปDนกล*มๆ ละ 3 – 5 คน วาดภาพกจกรรมต*างๆ ทเกยวข�องกบ

แรง ทสามารถพบเหนได�ในชวตประจาวน

46


1. ข�อใดเปDนผลของแรงทกระทาต*อวตถ ก. วตถเคลอนทเรวขน หรอช�าลง ข. วตถเปลยนทศการเคลอนท ค. วตถเปลยนรปร*าง ง. ถกทกข�อ

2. เมอรถรถสองแถวหยดกะทนหน ผ�โดยสารจะคะมาไปข�างหน�า ปรากฏการณ�นเปDนไปตามกฎนวตนข�อใด

ก. ข�อ 1 ข. ข�อ 2 ค. ข�อ 3 ง. ทกข�อ 3. เหตการณ�ในข�อใด ไม*เปDนไปตามกฎข�อท 2 ของนวตน

ก. ขบรถออกจากไฟแดงในแนวเส�นตรง ข. ขบรถขนภหนร*องกล�า ค. ขบรถในแนวเส�นตรงด�วยความเรวคงท ง. สมศรแข*งขนวงร�อยเมตร

4. เกดอบตเหตรถบรรทกประสานงากบรถยนต� ทาให�เกดความเสยหายทง 2 ฝlาย ในขณะทชนกน านคดว*าแรงในข�อใดมค*ามากทสด

ก. แรงทรถบรรทกกระทาต*อรถยนต� ข. แรงทรถยนต�กระทาต*อรถบรรทก ค. แรงในข�อ ก และ ข�อ ข มขนาดเท*ากน ง. ถกทกข�อ

5. เดกคนหนงออกแรงผลกลงทตงอย*บนพน ปรากฏว*าลงไม*เคลอนท เพอนอกคนหนงเข�าไปช*วยผลกลงจงเคลอนทไปด�วยความเรวคงทค*าหนง เราจะใช�กฎของนวตนข�อใดมาอธบายปรากฏการณ�น

ก. กฎข�อ 1 ข. กฎข�อ 2 ค. กฎข�อ 3 ง. กฎข�อ 2 และ 3

6. ขนาดของแรงลพธ�ในรปใดมค*าน�อยทสด ก. ข.

ค. ง.

N5

N10N5N10

N5N10 N5 N10

47

ตอนท 14 เรอง แรง แรง แรง (แรงและการเคลอนท)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

1. อธบายความหมายของการเคลอนท ในทางฟ[สกส�ได� 2. อธบายการเคลอนทแบบต*างๆได�

ขอบข�ายเนอหา 1. การเคลอนทแนวตรง

- อตราเรว และความเรว - ความเร*ง

2. การเคลอนทแบบโพรเจกไทล� 3. การเคลอนทแบบวงกลม 4. การเคลอนทแบบฮาร�มอนคอย*างง*าย

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาศกษาเรองการเคลอนท ล*วงหน�าก*อนรบชมสอการสอน 2. ครสนทนากบนกศกษาก*อนการชมเรองของการเคลอนทชนดต*างๆทเราใช�ในชวตปะ

จาวน กจกรรมขณะรบชมรายการ



การเคลอนท ทสามารถพบเหนได�ในชวตประจาวน

48

แบบทดสอบ

จงเลอกคาตอบทถกต�องทสด

1. ในห�างสรรพสนค�าจะมลฟต�เพออานวยความสะดวกให�กบลกค�า ถามว*าการเคลอนทของลฟต� เปDนการเคลอนทแบบใด

ก. การเคลอนทแบบเส�นตรง ข. การเคลอนทแบบวถโค�ง ค. การเคลอนทแบบวงกลม ง. การเคลอนทแบบฮาร�มอนกอย*างง*าย

2. ทหารยงป�นใหญ*เข�าไปตกในฝEqงของข�าศก ถามว*าลกป�นใหญ*มการเคลอนทแบบใด


3. การเคลอนทแบบใดทเกยวข�องกบแรงส*ศนย�กลาง


4. การแกว*งของลกต�มนาฬกา และการแกว*งของชงช�า เปDนการเคลอนทแบบใด


5. การขบรถจกรยานยนต�เลยวโค�ง เปDนการเคลอนทแบบใด


49

ตอนท 15 เรอง ฉลาดคดชวตท�นแรง (สาระตามหลกสตร นาความร�เกยวกบแรงและการเคลอนทไปใช�ในชวตประจาวน)



เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อมในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลกและดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช� ในการดาเนนชวต ผลการเรยนทคาดหวง

1. นาความร�เกยวกบแรงไปใช�ในชวตประจาวนได� 2. นาความร�เกยวกบการเคลอนทไปใช�ในชวตประจาวนได�

ขอบข�ายเนอหา 1. ยกตวอย*างทใช�ในชวตประจาวน การเบรกรถเมอต�องการให�รถเคลอนทช�าลงจนถง

หยดนง 2. ยกตวอย*างการเคลอนททใช�ในชวตประจาวน 3. ยกตวอย*างการเคลอนท เช*น การใส*นามนหล*อลนในเครองจกรรถยนต� 4. ยกตวอย*างการเคลอนท เช*น การดนเรอลงนาโดยรองไม�หมอนไว� 5. ยกตวอย*างการเคลอนท เช*น การลากวตถบนพนโดยทาให�พนลน 6. ยกตวอย*างการเคลอนท เช*น การเดนบนถนนต�องอาศยแรงเสยดทานระหว*างพนกบ

เท�า 7. ยกตวอย*างการเคลอนทโดยการใส*ล�อให�กบวตถทต�องการให�เคลอนทสะดวก

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาศกษาเรองการนาความร�เกยวกบแรงและการเคลอนทไปใช�ใน

ชวตประจาวน ล*วงหน�าก*อนรบชมสอการสอน 2. ครสนทนากบนกศกษาก*อนการชมเรองของการเคลอนทชนดต*างๆทเราใช�ใน

ชวตปะจาวน กจกรรมขณะรบชมรายการ


50


การนาความร�เกยวกบแรงและการเคลอนทไปใช�ในชวตประจาวน ทสามารถพบเหนได�ในชวตประจาวน

51


1. การหล*อดอกยางรถยนต�มจดประสงค�เพออะไร (1) เพมแรงเสยดทานระหว*างล�อกบพนถนน (2) ลดแรงเสยดทานระหว*างล�อกบพนถนน (3) ทาให�รถยนต�เกาะถนนได�ดขน ข�อใดถกต�อง

ก. ข�อ 1 ข. ข�อ 2 ค. ข�อ 1 และ 3 ง. ข�อ 2 และ 3

2. ข�อใดใช�ประโยชน�จากการเพมแรงเสยดทาน

ก. การใช�ผ�าจบฝาขวดเพอเป[ดฝา ข. ทางโค�งเอยงทามมกบแนวราบ ค. พนรองเท�า ง. ถกทกข�อ

3. เขมขดนรภยและทพงศรษะทตดอย*กบเบาะนงในรถยนต�บางคนมไว�เพอปBองกนผลทเกดจาก กฎข�อใดของนวตน

ก. ข�อ 1 ข. ข�อ 2 ค. ข�อ 3 ง. ทกข�อ

4. การทจรวดเคลอนทไปข�างหน�าเนองจากกาลงขบของการเผาไหม�เชอเพลงนน เปDนไปตามกฎข�อใด

ก. กฎข�อทหนงของนวตน ข. กฎข�อทสองของนวตน ค. กฎข�อทสามของนวตน ง. ไม*มข�อใดถก

5. เครองชงแบบสปรงเปDนการใช�ประโยชน�จากกฎข�อใดของนวตน

ก. กฎข�อทหนงของนวตน ข. กฎข�อทสองของนวตน ค. กฎข�อทสามของนวตน ง. ไม*มข�อใดถก

52

ตอนท 16 เรอง พลงงานเพอชวต (แรงและการเคลอนท)




1. อธบายความสมพนธ�ของพลงงานทเกยวข�องกบการดาเนนชวตได� 2. อธบายวธการใช�พลงงาน และอนรกษ�พลงงานได�

ขอบข�ายเนอหา 1.ทบทวนความหมายของพลงงานและประเภท - พลงงาน คออะไร - ประเภทของพลงงาน จาแนกตามหลกฟ[สกส� - พลงงานจลน�

- พลงงานศกย� จาแนกตามลกษณะการใช�งาน

- พลงงานสนเปลอง - พลงงานไม*สนเปลอง

จาแนกตามแหล*งกาเนดพลงงาน - พลงงานต�นกาเนด - พลงงานความร�อน - พลงงานกล

- พลงงานไฟฟBา - พลงงานเสยง (แหล*งกาเนดเสยง หน*วยวดของเสยง การแปลงพลงงานเสยง)

2.วธการอนรกษ�พลงงาน

53

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครสนทนากบนกศกษาเกยวกบแหล*งกาเนดพลงงาน ประโยชน�ของพลงงาน มพลงงาน

ใดทเกยวข�องกบนกศกษาในชวตประจาวน 2. ครให�หาภาพข*าว เกยวกบการพลงงานประเภทต*างๆ

กจกรรมขณะรบชมรายการ - สงเกตดความสนใจในการชม และการเอาใจใส*ในการชมของนกศกษา

กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. ครให�นกศกษาแบ*งกล*ม ๆ 5 -6 คน และระดมสมอง การอนรกษ�พลงงานทดแทน

และพลงงานทางเลอก

54


1. นาในเขอนถกกกเกบไว�ให�มระดบสง ทาให�นานนมพลงงานประเภทใด ก. พลงงานศกย� ข. พลงงานจลน� ค. พลงงานกล ง. พลงงานไฟฟBา

2. พลงงานจากนามนเชอเพลงเปลยนเปDนพลงงานไฟฟBา เปDนไปตามลาดบขนอย*างไร ก. พลงงานความร�อน พลงงานไฟฟBา ข. พลงงานความร�อน พลงงานกล พลงงานไฟฟBา ค. พลงงานกล พลงงานความร�อน พลงงานไฟฟBา ง. พลงงานความร�อน พลงงานแม*เหลกไฟฟBา พลงงานไฟฟBา

3. เชอเพลงชนดใดทไม�จดอย*ในประเภทพลงงานสนเปลอง ก. ถ*านหน ข. นามนกgาด ค. แกgสธรรมชาต ง. แกgสมลสตว�

4. การผลตพลงงานไฟฟBาในประเทศไทยส*วนใหญ*ได�มาจากข�อใด ก. พลงงานจากนา ข. พลงงานจากแสงอาทตย� ค. จากเชอเพลงชวมวล ง. จากเชอเพลงฟอสซล

5. ข�อใดเปDนการเดนทางทประหยดนามนเชอเพลงได�ดทสด ก. รถจกรยานยนต� ข. รถยนต�ประเภทอโคคาร� ค. รถยนต�โดยสารประจาทาง ง. รถยนต�ทใช�ไบโอดเซล

6. หลอดไฟฟBาชนดใดทประหยดพลงงานไฟฟBาได�ดทสด (ในความสว*างทเท*ากน) ก. หลอดแอลอด ข. หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต� ค. หลอดผอม ง. หลอดตะเกยบ

55

ตอนท 17 เรอง เปLดประตส�อวกาศ (ดาราศาสตร�และเทคโนโลยอวกาศเพอชวต)


มาตรฐานการเรยนร� มความร� ความเข�าใจ ทกษะ และเหนคณค*าเกยวกบกระบวนการทางวทยาศาสตร� เทคโนโลย สงมชวต ระบบนเวศทรพยากรธรรมชาตและสงแวดล�อม ในท�องถน ประเทศและโลก สาร แรง พลงงาน กระบวนการเปลยนแปลงของโลก และดาราศาสตร� มจตวทยาศาสตร�และนาความร�ไปใช�ประโยชน�ในการดาเนนชวต ผลการเรยนร�ทคาดหวง

1. อธบายประเภทของเทคโนโลยอวกาศได� 2. อธบายการนาเทคโนโลยอวกาศมาใช�ประโยชน�ได�

ขอบข�ายเนอหา 1. ประเภทของเทคโนโลยอวกาศ

1.1 ดาวเทยม 1.2 ยานสารวจอวกาศ 1.3 ยานขนส*งอวกาศ 1.4 สถานทดลองอวกาศ

2. ประโยชน�ของการใช�เทคโนโลยอวกาศ 2.1 ปรากฏการณ�บนโลก 2.2 ปรากฏการณ�ในอวกาศ

กจกรรมก�อนรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษา ศกษาค�นคว�าข�อมลเบองต�นในเรองเทคโนโลยอวกาศ 2. ครเตรยมสอการเรยนการสอน เช*น ภาพเทคโนโลยอวกาศ เพอใช�ประกอบการจด

การเรยนการสอน 3. ครและนกศกษาร*วมกนสนทนาแลกเปลยนเรยนร�ร*วมกนในเรองเทคโนโลยอวกาศ

เช*น การนาเทคโนโลยอวกาศมาใช�ในชวตประจาวนอย*างไร กจกรรมขณะรบชมรายการ


กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. ครให�นกศกษา แบ*งกล*ม ๆ ละ 4 -5 คน เพอระดมความคดเหน แลกเปลยนเรยนร�

ร*วมกนในเรองเทคโนโลยอวกาศ และนาเสนอต*อกล*มใหญ* 3. ครสรปเนอหา เสรมเตมเตมส*วนในทแต*ละกล*มยงเข�าใจไม*ถกต�อง ปรบแนวคดให�ไปในทศทางเดยวกน

56


1. เทคโนโลยอวกาศทใช�ในการส*งกล�องโทรทศน�อวกาศ เช*น กล�องโทรทศน�ฮบเบลขนส*อวกาศได�นน จดเปDนเทคโนโลยอวกาศประเภทใด

ก. เทคโนโลยดาวเทยม ข. เทคโนโลยยานสารวจอวกาศ ค. เทคโนโลยยานขนส*งอวกาศ ง. เทคโนโลยสถานอวกาศ

2. ยานอวกาศในข�อใดทไม*ได�ออกแบบให�มมนษย�อวกาศเดนทางไปด�วย

ก. มารเนอร� ข. เมอควร ค. เจมน ง. อะพอลโล

3. ภาพถ*ายการใช�ทดนและการบกรกพนทปlาของประเทศไทยได�จากดาวเทยมชนดใด

ก. ดาวเทยมสอสาร ข. ดาวเทยมอตนยมวทยา ค. ดาวเทยมสารวจทรพยากร ง. ดาวเทยมสอดแนมทางทหาร

4. ดาวเทยมไทยคมเปDนดาวเทยมชนดใด

ก. ดาวเทยมสอสาร ข. ดาวเทยมโทรคมนาคม ค. ดาวเทยมอตนยมวทยา ง. ดาวเทยมสารวจทรพยากร

5. สถานอวกาศนานาชาตมจดประสงค�หลกในด�านใด

ก. เปDนสถานของยานอวกาศนานาชาต ข. เปDนห�องปฏบตการทดลองและวจยวทยาศาสตร� ค. เปDนจดศนย�กลางการขนส*งทางอวกาศ ง. ศนย�กลางการควบคมดาวเทยมนานาชาต

6. สถานอวกาศโครงการใดทยงปฏบตการอย*ในปEจจบน

ก. สถานอวกาศเทยนกงของจน ข. สถานอวกาศสกายแลบของสหรฐอเมรกา

ค. สถานอวกาศโซยสของรสเซย ง. สถานอวกาศนานาชาต ISS

57

ตอนท 18 รอบด�านงานไฟฟQา (อาชพช*างไฟฟBา)




1. อธบายและสามารถต*อวงจรไฟฟBาได� 2. อธบายการเดนสายไฟภายในอาคารได�

ขอบข�ายเนอหา 1. ทบทวนการใช�ไฟฟBากบชวตประจาวน 2. การต*อวงจรไฟฟBา

- วงจรไฟฟBาแบบอนกรม

- วงจรไฟฟBาแบบขนาน 3. การเดนสายไฟฟBา

- การเดนสายไฟบนผนง

- การเดนสายไฟแบบฝEงในผนง กจกรรมก�อนรบชมรายการ

1. ให�นกศกษา ศกษาเนอหาบทท 14 อาชพช*างไฟฟBา (ก*อนเข�าชนเรยน) 2. ครเกรนนาเรอง ประเภทของไฟฟBา (ไฟฟBากระแสสลบ และไฟฟBากระแสตรง) 3. ครแสดงวสดอปกรณ�เครองมอช*างไฟฟBา และวสดอปกรณ�ทใช�ในวงจรไฟฟBา

พร�อมทงอธบายประกอบ กจกรรมขณะรบชมรายการ

สงเกตพฤตกรรม ความสนใจของนกศกษา

58

กจกรรมหลงรบชมรายการ 1. ครให�นกศกษาทาแบบทดสอบ 2. สรปเนอหาจากรายการทรบชมไป แนะนานกศกษาไปทบทวน ทาแบบฝ�กหด หรอกจกรรมอน ๆ 3. ทากจกรรมการต*อวงจรไฟฟBาและตอบข�อซกถาม

แบ*งนกศกษาออกเปDนกล*ม กล*มละ 4 – 5 คน แล�วต*อวงจรไฟฟBา พร�อมนาเสนอ - แบบอนกรม - แบบขนาน

4. แนะนาศกษาไปทบทวนเนอหาและทาแบบทดสอบ

59


1. จากรป หลอดไฟใดต*อกนแบบอนกรม

ก. หลอด 1, 2 และ 4 ข. หลอด 1, 3 และ 4 ค. หลอด 2, 3 และ 4 ง. หลอด 2 และ 4

2. จากข�อ 1 ถ�าไส�หลอดท 2 ขาด หลอดใดบ�างทสว*าง

ก. หลอด 1, 3 ข. หลอด 3, 4 ค. หลอด 1, 4 ง. ทกหลอดดบหมด

3. ฟ[วส�มหน�าทอะไร

ก. ตดต*อวงจร ข. ตดกระแสไฟฟBา ค. ปBองกนกระแสไฟฟBาไหลเกน ง. เพมความต*างศกย�ไฟฟBา

4. การต*ออปกรณ�ไฟฟBาและเครองใช�ไฟฟBา เช*น หลอดไฟ พดลม ต�เยน โทรทศน� ฯลฯ ในวงจรไฟฟBาในบ�านเปDนการต*อวงจรไฟฟBาแบบใด

ก. แบบขนาน ข. แบบอนกรม ค. แบบผสม ง. ขนอย*กบอปกรณ�แต*ละชนด

5. เครองใช�ไฟฟBาทไม*ได�ต*อสายดนจะมผลอย*างไร

ก. เครองใช�ไฟฟBานนจะทางานผดปกต ข. จะเกดอนตรายแก*ผ�ใช�เมอไฟฟBารวไหล ค. ทาให�อายการใช�งานของเครองใช�ไฟฟBานนสนลง ง. อาจทาให�เกดไฟไหม�ได�ถ�าเกดการลดวงจร

60

เฉลยแบบทดสอบ

ตอนท 1 เรอง คดต�างอย�างโครงงานวทยาศาสตร� ข�อ 1. ง ข�อ 2. ข ข�อ 3. ข ข�อ 4. ง ข�อ 5. ง

ตอนท 2 เรอง The Cell Cell saw seen จวแต�แจ6ว เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ก ข�อ 2. ข ข�อ 3. ค ข�อ 4. ค ข�อ 5. ข

ตอนท 3 เรอง เปLดโลกพนธกรรม เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ง ข�อ 2. ก ข�อ 3. ง ข�อ 4. ก ข�อ 5. ค

ตอนท 4 เรอง เสยงกระซบจากธรณ เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ข ข�อ 2. ก ข�อ 3. ง ข�อ 4. ข ข�อ 5. ค

ตอนท 5 เรอง โลกใบนมไข�สง เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ก ข�อ 2. ก ข�อ3. ค ข�อ 4. ก ข�อ 5. ค

ตอนท 6 เรอง กมมนตภาพรงส มอะไรให�ร�เยอะ เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ก ข�อ 2. ค ข�อ 3. ค ข�อ 4. ข ข�อ 5. ง

ตอนท 7 เรอง ชวตเคมกบสงทต�องร� เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ข ข�อ 2. ก ข�อ 3. ค ข�อ 4. ข ข�อ 5. ง

ตอนท 8 สารชวโมเลกล ตอนท 1 เตบโตแบบโปรตน เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1 ก ข�อ 2 ข ข�อ 3 ง ข�อ 4 ข ข�อ 5 ง

ตอนท 9 สารชวโมเลกล ตอนท 2 สารอาหาร พลงงานชวต เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ง ข�อ 2. ข ข�อ 3. ง ข�อ 4. ก ข�อ 5. ค

��ท 10 เรอง เข�าใจในปLโตรเลยม เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ง ข�อ 2. ง ข�อ 3. ค ข�อ 4. ค ข�อ 5. ก

ข�อ 6. ข ข�อ 7. ค ข�อ 8. ค ข�อ 9. ข ข�อ 10. ง

��ท 11 เรอง หวใจของพอลเมอร� เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ก ข�อ 2. ง ข�อ 3. ข ข�อ 4.ข ข�อ 5.ข

ข�อ 6. ง ข�อ 7. ค ข�อ 8. ง ข�อ 9.ค ข�อ 10.ค

61

ตอนท 12 ชวตรอบด�านกบสารเคม เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ข ข�อ 2. ง ข�อ 3. ก ข�อ 4. ง ข�อ 5. ค

ตอนท 13 เรอง เคลอนทแบบมแนว เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ง ข�อ 2. ก ข�อ 3. ค ข�อ 4. ค ข�อ 5. ก ข�อ 6. ค

ตอนท 14 เรอง แรง แรง แรง เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ก ข�อ 2. ข ข�อ 3. ค ข�อ 4. ง ข�อ 5. ค

ตอนท 15 เรอง ฉลาดคดชวตท�นแรง เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ค ข�อ 2. ง ข�อ 3. ก ข�อ 4. ค ข�อ 5. ค

ตอนท 16 เรอง พลงงานเพอชวต เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ก ข�อ 2. ข ข�อ 3. ง ข�อ 4. ค ข�อ 5. ค ข�อ 6. ก

ตอนท 17 เรอง เปLดประตส�อวกาศ เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ค ข�อ 2. ก ข�อ 3. ค ข�อ 4. ก ข�อ 5. ข ข�อ 6. ง

ตอนท 18 เรอง รอบด�านงานไฟฟQา เฉลยแบบทดสอบ ข�อ 1. ข ข�อ 2. ค ข�อ 3. ค ข�อ 4. ก ข�อ 5. ข

Documents

ตอนที่ 1 เรื่อง คิดตางอยาง ... · 2015-05-26 · ตอนที่ 1 เรื่อง คิดตางอยางโครงงานวิทยาศาสตร