วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 128

¨บทความผศ.ดร.พนธวศ สมพนธพานช*

*สถาบนวจยสภาวะแวดลอม จฬาลงกรณมหาวทยาลย

การจดการขยะและของเสยอนตรายเปนปจจยสำ�คญทกอใหเกดผลกระทบสงแวดลอม โดยเฉพ�ะสขภ�พ อน�มยของประช�ชนหรอกล�วไดว� ก�รจดก�รขยะและ ของเสยอนตร�ยทไมถกตองหรอเหม�ะสมนนมกจะสงผลให เกดปญห�โรคภยไขเจบ และอนๆ ดงในสภ�วก�รณทผ�นม� ของประเทศไทยทประสบปญห�นำ�ทวม ซงห�กมก�รเกบ รวบรวมหรอจดก�รขยะและของเสยอนตร�ยได รวมทง มก�รกำ�หนดม�ตรก�รในก�รปองกน และก�รแกไขปญห� ดงกล�ว หรอมก�รประช�สมพนธแจงเตอนใหประช�ชน ทประสบอทกภยไดรบทร�บขอมลตอก�รปฏบตทถกตอง

พรอมสร�งก�รมสวนรวมของประช�ชนในก�รจดก�รขยะ และของเสยอนตร�ยแลว กจะส�ม�รถชวยปองกนไมใหเกด ปญห�สงแวดลอมต�งๆ ตลอดจนสขภ�พอน�มยของ ประช�ชนในพนททนำ�ทวมได จ�กเหตก�รณนำ�ทวมทเกดขน ในหล�ยพนทของประเทศไทยในชวงปล�ยปทผ�นม�สงผล กระทบตอชวต ทรพยสน และสขภ�พอน�มยของประช�ชน ทงท�งตรงและท�งออมรวมถงคณภ�พสงแวดลอมโดย เฉพ�ะปญห�ขยะมลฝอยและของเสยอนตร�ยทเกดขนใน หล�ยพนทยงกอใหเกดคว�มเสยห�ยตอระบบก�รจดก�ร ของประเทศ ซงขยะและของเสยอนตร�ยทไมไดรบก�รกำ�จด

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 1 29

อย�งถกวธยอมกอใหเกดผลกระทบสงแวดลอมอย�งชดเจนอย�งไรกต�ม พนททประสบปญห�ภ�วะนำ�ทวมสวนใหญ เปนพนทเกษตรกรรมก�รทมนำ�ทวมขงทำ�ใหพชผลท�งก�ร เกษตรต�ยและเกดก�รเน�เสย สำ�หรบอกพนท คอ พนท เมองและชมชน ทมขยะและของเสยอนตร�ยเกดขนใน ระหว�งนำ�ทวมสงผลตอคณภ�พสงแวดลอม และกอใหเกด ก�รแพรกระจ�ยของเชอโรคอนสงผลกระทบตอสขภ�พ อน�มยของชมชนจ�กก�รหมกหมม ของขยะและของเสย อนตร�ยในพนท ดงจะเหนไดว�เมอสถ�นก�รณนำ�ทวมเข� สภ�วะปกตหรอเมอนำ�ลดลงแลว พนทต�งๆ เชน ชมชน บ�นเรอน ถนนหนท�งต�งๆ มขยะและของเสยอนตร�ย จำ�นวนมห�ศ�ลทประช�ชนนำ�ม�ทงกองรวมกนต�มสถ�น ทต�งๆ โดยเฉพ�ะต�มถนนหนท�งทมก�รทงเปนระยะท�ง ย�วจนเปนทชนต�ของผทผ�นไปม� สงผลใหก�รจร�จร ตดขด หรอมก�รนำ�ขยะม�ทงต�มหน�หมบ�น ป�กซอยหรอ แมกระทงมก�รทงลงแมนำ�ลำ�คลอง สงผลทำ�ใหเกดนำ�เน� เสยสงกลนเหมนโดยทว ประกอบกบสตวเลยง อ�ท สนข แมว มก�รขดคยหรอคนห�เศษอ�ห�รภ�ยในถงขยะท ประช�ชนนำ�ม�ทงกอใหเกดขยะกลนกล�ด สกปรก สงกลน เหมน เปนแหลงเพ�ะพนธแมลงเชน แมลงวน ยง และ อนๆ ทสำ�คญเกดคว�มสกปรก พนทมสภ�พภมทศนท ไมน�มองหรอเปนสภ�พทศนยภ�พทอดจ�ดต�ตอบคคลท

พบเหน ทงนก�รปองกนและก�รแกไขปญห�ขยะและของ เสยอนตร�ย ควรเรมตนดวยก�รสร�งจตสำ�นกแกประช�ชน ใหรจกรบผดชอบในก�รดแล และรกษ�คว�มสะอ�ดทงใน บ�นเรอนของตนเอง และของชมชนไมว�จะเปนถนนหนท�ง สถ�นททำ�ง�น หรอทส�ธ�รณะอนๆ ใหรจกทงขยะและของ เสยอนตร�ยอย�งถกตอง มก�รคดแยกอย�งถกวธประกอบ กบปญห�สงแวดลอมทเกดขนจ�กภ�วะนำ�ทวมมกเกดก�ร หมกหมมและตกค�งของขยะและของเสยอนตร�ย อนเนอง ม�จ�กภ�ชนะรองรบขยะมลฝอยเสยห�ยและชำ�รด รวมทง รถเกบขนขยะมลฝอยไมส�ม�รถเข�ไปเกบขนหรอใหบรก�ร รวบรวมและเกบขนขยะมลฝอยในพนทประสบอทกภยได ตลอดจนคว�มเสยห�ยตอสถ�นทกำ�จดขยะทงโครงสร�ง วสด อปกรณ เครองจกร ถนนท�งเข�สถ�นทกำ�จดขยะ มลฝอย ทำ�ใหไมส�ม�รถใชก�รไดจ�กภ�วะนำ�ทวมทผ�นม� ซงทกคนคงปฏเสธไมไดว� เมอนำ�ลดลงหรอนำ�แหงแลว แตเร�ยงตองประสบปญห�ทสำ�คญ คอ ปรม�ณขยะและ ของเสยอนตร�ยทเพมขนอย�งทพบเหนกองทงไวอย�ง ม�กม�ยมห�ศ�ล จนตองมก�รระดมก�รชวยเหลอทงภ�ครฐ เอกชน และกลมจตอ�ส� ในก�รชวยกนเกบและขนย�ย ขยะทเกดขนไปกำ�จดยงพนทฝงกลบไดอย�งถกตอง และ เหม�ะสม ซงกยงเปนคว�มกงวลของหนวยง�นทเกยวของ ในเรองของคว�มสกปรก ก�รมกลนเหมนและอ�จกอให

ขยะในชวงนำ�ทวม

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 130

เกดเชอโรคต�งๆ ทส�ม�รถทำ�อนตร�ยตอผสมผสหรอผท อยใกลเคยงรวมทงอ�จสงผลกระทบตอคณภ�พสงแวดลอม อนๆ ตลอดจนสงผลกระทบตอสภ�พคว�มเปนอยของ ประช�ชนซงจ�กเหตก�รณนำ�ทวมทผ�นม�ในครงน พบว� ปรม�ณขยะทเกดขนจำ�นวนมห�ศ�ลเหล�นมก�รตกค�งเปน จำ�นวนม�กอนเนองม�จ�กไมมก�รจดเกบในชวงนำ�ทวม หรอ มก�รกำ�จดทไมทนอนดวยเหตผลใดๆ กต�มนนยอมเปนก�ร สงผลเสยตอคณภ�พสงแวดลอมเปนอย�งม�ก จ�กสภ�วะปกตของกรงเทพมห�นครถอไดว�เปน พนททมปญห�อนเกดม�จ�กขยะ ในแตละวนจะมปรม�ณ ขยะเฉลยสงสดประม�ณ 9,000 ตน อย�งไรกต�มขยะท เกดขนจ�กเหตก�รณนำ�ทวมสวนใหญมลกษณะคล�ยกบ ขยะชมชนประเภทเศษอ�ห�รไปจนถงภ�ชนะบรรจภณฑ พล�สตกต�งๆ และยงมขยะอนตร�ยอนๆ รวมอยดวยจงทำ� ใหกรงเทพมห�นครประสบกบปญห�ขยะลนเมองจ�ก เหตก�รณนำ�ทวมซงขยะทเกดขนส�ม�รถจำ�แนกออกเปน 2 ประเภทไดแก

1. ขยะทวไป ซงมทงขยะทยอยสล�ยไดง�ย ไดแก เศษอ�ห�รต�งๆ รวมถงสงปฏกลต�งๆ จ�กก�รชำ�ระล�ง ร�งก�ย ก�รขบถ�ยของเสย พชพนธท�งก�รเกษตร หรอ ผลหม�กร�กไมชนดต�งๆ และขยะทยอยสล�ยไดย�ก ไดแก ภ�ชนะใสอ�ห�รประเภทกลองโฟม ขวดนำ�พล�สตก หล�กหล�ยชนด ถงพล�สตก กระปองเครองดม กนบหร บรรจภณฑต�งๆ เชน ย�สระผม ผงซกฟอก เครองใชในบ�น ต�งๆ อ�ท โตะ เก�อ ต เตยง ทนอน หมอน มง และ เฟอรนเจอรต�งๆ เปนตน นอกจ�กนยงมขยะจำ�พวกกระด�ษ หนงสอพมพ ป�ยต�งๆ และไมเนอแขงอกจำ�นวนมห�ศ�ล เปนตน ดงปร�กฏใหเหนไดว�พนททถกนำ�ทวม ประกอบดวย 62 จงหวดของประเทศ โดยมปรม�ณขยะทเกดขนผนแปร ไปต�มจำ�นวนประช�กรในแตละพนท ดงนนต�มขอมลก�ร เกดขยะทวทงประเทศตงแตป พ.ศ. 2550-2553 (4 ป) ม ปรม�ณขยะเฉลยไดเท�กบ 14-15 ล�นตนตอป (ต�ร�งท 1) โดยมปรม�ณขยะทเกดขนจ�กคนในกรงเทพมห�นครคดเปน

คราบนำามนทปนเปอนในชวงนำาทวม

ตารางท 1 ปรม�ณขยะชมชนทวประเทศไทย

ป พ.ศ. ปรมาณการผลตขยะ (ลานตนตอป)

2550 14.72

2551 15.04

2552 15.05

2553 15.26

ทมา : กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม, 2554

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 1 31

ปรม�ณขยะเฉลยเท�กบ 1.5 กโลกรมตอคนตอวน (ต�ร�ง

ท 2) จ�กเดมกรงเทพมห�นครมก�รจดเกบขยะไดเฉลย

ประม�ณ 200 ตนตอวนในแตละเขตก�รปกครองทงหมด

โดยขยะทเกดขนจ�กเหตก�รณนำ�ทวมมปรม�ณสงจ�กเดม

2-5 เท�ตวโดยประม�ณ เชน เขตบ�งแค ในภ�วะปกต

มปรม�ณขยะเฉลยวนละ 250 ตนตอวน หลงจ�กเกด

นำ�ทวมและส�ม�รถเข�ทำ�ก�รเกบกว�ดไดมปรม�ณขยะ

เพมสงถง 600 ตนตอวน อย�งไรกต�ม ขยะทวไปท

เกดขนจ�กเหตก�รณนำ�ทวมจะเปนภ�ชนะใสอ�ห�รประเภท

โฟม ถงพล�สตก ขวดนำ�พล�สตก เศษอ�ห�ร และสงปฏกล

ต�งๆ และมเครองเรอนททำ�จ�กไมเปนสวนใหญ ซงแบง

เปน ตไม 25 เปอรเซนต โตะ 20 เปอรเซนต และ

ไมอด 16 เปอรเซนต (สำ�นกสงแวดลอมกรงเทพมห�นคร,

2554)

2. ขยะอนตราย หม�ยถง วตถหรอส�รทไมใชหรอ

ใชไมไดทมสวนประกอบของส�รไวไฟ ส�รกดกรอน ส�รพษ

ส�รทส�ม�รถชะล�งได ส�รกมมนตรงส และสงททำ�ใหเกด

โรค จ�กกจกรรมต�งๆ เชน อตส�หกรรม ชมชน และ

เกษตรกรรม ขยะอนตร�ยทเกดขนไดโดยทวไป เชน ถ�น-

ไฟฉ�ย แบตเตอร หลอดไฟต�งๆ นำ�ย�ทำ�คว�มสะอ�ดต�งๆ

รวมถงภ�ชนะบรรจดวย นอกจ�กนของเสยอนตร�ยยงรวม

ถงส�รพษ ส�รเคมต�งๆ และนำ�มนเชอเพลงดวยเชนกน

และจ�กเหตก�รณนำ�ทวมในครงนไดแสดงใหเหนถงก�รใช

นำ�มนเชอเพลงจำ�นวนม�กโดยท�งเรอ และรถยนตทมก�ร

วงรบสงประช�ชนชนในรปของก�รบรก�รฟร หรอก�รรบจ�ง

รวมทงสถ�นประกอบก�รรถยนต และอซอมรถต�งๆ เมอ

เกดภ�วะนำ�ทวมแลวบรเวณพนทโดยรอบเกดก�รปนเปอน

นำ�มนจนกอใหเกดอนตร�ยตอสงมชวตโดยเฉพ�ะคน และ

พชพนธ อกทงกอใหเกดผลเสยตอทรพยสนมคร�บ และรอย

นำ�มน อ�ท ตวบ�น กำ�แพงบ�น รถยนต และของใชต�งๆ

ตารางท 2 ขอมลปรม�ณขยะในกรงเทพมห�นคร

ป พ.ศ.ปรมาณ

ขยะทงหมด *(ตน)

ปรมาณขยะเฉลยตอวน

(ตน)

จำานวนประชากรทงหมด **

(คน)

ปรมาณการผลตมลฝอยตอคนตอวน(กโลกรม)

2550 3,182,353.71 8,718.78 5,716,248 1.52

2551 3,213,592.91 8,780.31 5,710,883 1.53

2552 3,207,612.72 8,787.98 5,702,595 1.54

2553 3,199,685.26 8,577.92 5,701,394 1.50

หมายเหต : * ขอมลจ�กสำ�นกสงแวดลอม กรงเทพห�นคร มน�คม พ.ศ.2554 ** ขอมลจ�กสำ�นกง�นสถตแหงช�ต, 2554

เปนอย�งม�ก ในอกกรณหนงทอ�จเกดขนจ�กเหตก�รณ

นำ�ทวมครงน คอ ก�รเกดนำ�ทวมในหล�ยพนทของเขต

อตส�หกรรม ทมก�รใชส�รเคมในก�รดำ�เนนกจก�ร อ�จม

ก�รชะล�งและพดพ�ส�รเคมต�งๆ และบรรจภณฑของส�ร

เคม ซงเปนขยะอนตร�ยทเปนส�รพษออกสสงแวดลอม

โดยส�รเคมทปนเปอน อ�จสงผลกระทบตอสขภ�พอน�มย

ของผไดรบสมผส และยงอ�จสงผลกระทบตอระบบนเวศน

โดยรอบ อ�ท ระบบนำ�ผวดนทไหลซมลงสระบบนำ�ใตดนดวย

อย�งไรกต�ม เขตก�รปกครองทงหมดของกรงเทพ-

มห�นคร 50 เขต ประสบปญห�นำ�ทวม 25 เขต โดยส�ม�รถ

สรปขอมลปรม�ณขยะทเกดขนในพนทหลกทถกนำ�ทวมได

10 เขต ไดแก เขตส�ยไหม เขตดอนเมอง เขตหลกส

เขตบ�งพลด เขตตลงชน เขตทววฒน� เขตหนองแขม

เขตบ�งแค เขตมนบร และเขตล�ดกระบง ดงแสดง

ร�ยละเอยดในต�ร�งท 3

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 132

ตารางท 3 ขอมลปรม�ณขยะทเกดขนในพนทเขตหลกทประสบปญห�นำ�ทวม

พนทปรมาณเฉลยในแตละวน (ตน)*

ป 2550 ป 2551 ป 2552 ป 2553 ป 2554**

เขตส�ยไหม 154.59 161.02 166.08 157.51 166.29

เขตดอนเมอง 150.58 155.89 153.08 152.86 157.10

เขตหลกส 133.52 136.84 143.57 145.40 146.92

เขตบ�งพลด 144.18 143.49 142.77 141.96 142.79

เขตตลงชน 103.06 108.08 110.25 111.26 115.41

เขตทววฒน� 81.75 84.09 86.20 88.89 91.81

เขตหนองแขม 153.54 151.84 157.73 154.89 164.09

เขตบ�งแค 258.39 250.03 250.89 251.48 258.42

เขตมนบร 172.43 168.74 166.47 165.61 169.15

เขตล�ดกระบง 190.87 196.37 192.99 196.24 205.11

หมายเหต : * ขอมลจ�กสำ�นกสงแวดลอม กรงเทพห�นคร ตล�คม พ.ศ. 2554 ** ขอมลเดอนมกร�คม-กนย�ยน พ.ศ. 2554

จ�กก�รร�ยง�นข�วขอมลปรม�ณขยะทเพมขนใน

ชวงเหตก�รณนำ�ทวมโดยกรงเทพมห�นครค�ดว�ปรม�ณ

ขยะในพนท 10 เขตหลกทประสบปญห�นำ�ทวมดงกล�ว

ยงมปรม�ณขยะตกค�งเหลออยประม�ณ 100,000 ตน

(ข�วสด ฉบบวนท 12 ธนว�คม 2554) โดยขอมลจ�กก�ร

จดเกบขยะของกรงเทพมห�นคร ในชวงเดอนพฤศจก�ยน

2554 ทงเดอน พบว� ส�ม�รถจดเกบขยะไดกว� 240,610 ตน

และตงแตวนท 1-10 ธนว�คม 2554 ส�ม�รถจดเกบไดรวม

120,283.90 ตน แบงเปน 1) ศนยออนนช 45,157.28 ตน

(ฝงกลบ 34,690.86 ตน และทำ�ปยหมก 10,466.42 ตน)

2) ศนยส�ยไหม (ท�แรง) 27,607.54 ตน และ 3) ศนย

หนองแขม 47,519.08 ตน สวนปรม�ณขยะมลฝอย

ทตกค�งอยในพนท 10 อนดบแรก ไดแก 1) เขตหลกส

9,147 ตน 2) เขตดอนเมอง 8,157 ตน 3) เขตบ�งพลด

5,143 ตน 4) เขตภ�ษเจรญ 1,149 ตน 5) เขตบ�งแค

758 ตน 6) เขตบ�งกอกนอย 686 ตน 7) เขตจตจกร

680 ตน 8) เขตส�ยไหม 366 ตน 9) เขตบ�งเขน 285

ตน และ 10) เขตบ�งกะป 284 ตน (ประช�ช�ตธรกจ

Online วนท 16 ธนว�คม 2554) สำ�หรบพนทนำ�ทวม

ทมก�รร�ยง�นข�วเมอวนท 12 ธนว�คม 2554 พบว�

กรงเทพมห�นคร ในสภ�วะปกตมปรม�ณขยะเฉลย 8,500

ตนตอวน ซงภ�ยหลงจ�กนำ�ทวม พบว� ปรม�ณขยะเพม

ขนรวมทงหมดประม�ณ 13,400 ตนตอวน ซงมปรม�ณ

ขยะทเพมขน 1.6 เท�จ�กภ�วะปกตและมค�สง 2-5 เท�

ในบ�งเขตพนททประสบอทกภยร�ยแรง เชน เขตดอนเมอง

เขตหลกส เขตส�ยไหม เขตทววฒน� และเขตบ�งแค

สำ�หรบขอมลค�ใชจ�ยในก�รกำ�จดขยะทเกดขน

ในพนทกรงเทพมห�นคร (คดทปรม�ณขยะสงสด 9,000

ตนตอวน) หรอประม�ณ 3.3 ล�นตนตอป ซงมก�รใช

งบประม�ณเพอก�รกำ�จดจำ�นวน 2,000 ล�นบ�ท (สำ�นก

สงแวดลอม กรงเทพฯ) ซงเปนตนทนในก�รกำ�จดขยะทวไป

อ�ท เงนเดอนพนกง�น และค�อปกรณหรอคดเปนค�ใชจ�ย

ประม�ณตนละ 600 บ�ท โดยกรงเทพมห�นครมปรม�ณ

ขยะเฉลยประม�ณ 8,700 ตนตอวนนน ดงนนงบประม�ณ

ทใชในก�รกำ�จดจงอยทประม�ณ 5.2 ล�นบ�ทตอวน ซง

จ�กปรม�ณขยะทเพมม�กขนจ�กเหตก�รณนำ�ทวมกรงเทพ

มห�นคร คดเปนประม�ณ 13,400 ตนตอวน ทำ�ใหเกดค�

ใชจ�ยทงหมดเพมขนจ�กเดมประม�ณ 2.8 ล�นบ�ทตอวน

หรอคดเปนค�ใชจ�ยทเพมขนตลอดเหตก�รณนำ�ทวมทงหมด

90 วน ทำ�ใหกรงเทพมห�นครจะตองใชงบประม�ณม�กขน

250 ล�นบ�ททงนไมรวมค�ลวงเวล�แกเจ�หน�ทเกบขยะ

ค�ใชจ�ยในก�รทำ�คว�มสะอ�ด และค�ปรบปรงพนทหลง

ก�รนำ�ลด

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 1 33

ก�รกำ�จดและจดก�รขยะทเกดขนภ�ยหลงนำ�ลด พบว� กรงเทพมห�นครมวธก�รกำ�จดขยะมลฝอยทมกระบวนก�รหลกของก�รดำ�เนนก�ร (สำ�นกสงแวดลอม กรงเทพเทพมห�นคร, 2553) ดงน มลฝอยทวไป โดยนำ�ไปกำ�จดได 3 แหง ไดแก

1) ศนยกำ�จดมลฝอยออนนช มวธก�รกำ�จด 2 วธ คอ 1.1) ก�รฝงกลบ ขยะมลฝอยทขนสงม�ยงสถ�นขนถ�ย มลฝอย จะถกอดและหอดวยพล�สตก (Wrapping) แลว ขนไปฝงกลบอย�งถกสขลกษณะ ซงส�ม�รถรบมลฝอยได วนละไมเกน 1,800 ตนตอวน

2.2) ก�รหมกทำ�ปย (Composting) ขยะมลฝอยจะถก นำ�ม�ผ�นกระบวนก�รหมกทำ�ปย (Composting) ไดผลผลต เปนปยอนทรย เชอเพลงแขง และนำ�ก�กมลฝอยไปฝงกลบ อย�งถกสขลกษณะโดยรบมลฝอยวนละไมเกน 1,200 ตน ตอวน2) ศนยกำ�จดมลฝอยหนองแขม มวธก�รกำ�จดวธเดยว คอ ก�รฝงกลบอย�งถกสขลกษณะ ส�ม�รถรบมลฝอยไดวน ละไมเกน 2,000 ตนตอวน3) ศนยกำ�จดมลฝอยส�ยไหม (ท�แรง) มวธก�รกำ�จดวธ เดยว คอ ก�รฝงกลบอย�งถกสขลกษณะ โดยดำ�เนน ก�รขนจ�กสถ�นขนถ�ยไปฝงกลบอย�งถกสขลกษณะ ทอำ�เภอกำ�แพงแสน จงหวดนครปฐม โดยจ�งเหม� เอกชน ส�ม�รถรบมลฝอยไดวนละไมเกน 2,000 ตน ตอวน มลฝอยอนตรายและมลฝอยตดเชอ โดยก�รคดแยกมลฝอยอนตร�ยออกจ�กมลฝอยทวไปและรวบรวม ไวทสถ�นเกบกกชวคร�ว ณ ศนยกำ�จดมลฝอยออนนช หนองแขมและส�ยไหม เพอรวบรวมใหมปรม�ณม�กพอแลว จ�งเหม�ใหเอกชนดำ�เนนก�รกำ�จดดวยวธก�รเฉพ�ะสำ�หรบ มลฝอยตดเชอทเกบขนไดกรงเทพมห�นครไดจ�งเหม�บรษท

ขยะหลงนำาลด

เอกชนใหทำ�ก�รเกบขน และกำ�จดมลฝอยตดเชอดวยวธก�ร

เผ�ในเต�เผ�

ผลกระทบของขยะทเกดจากเหตการณนำาทวม 1. แหลงเพ�ะพนธแมลงและพ�หะของโรคเนองจ�กเชอจลนทรยทปนเปอนม�กบขยะมลฝอยมโอก�สทจะขย�ย พนธเพมจำ�นวนม�กยงขนไดเพร�ะขยะมลฝอยมทงคว�มชน และส�รอนทรยทจลนทรยใชเปนอ�ห�รขยะพวกอนทรยส�ร ททงค�งไว จะเกดก�รเน�เปอยกล�ยเปนแหลงเพ�ะพนธ ของแมลงวนนอกจ�กนนพวกขยะทปลอยทงไวน�นๆ จะเปน ทอยอ�ศยของหน โดยหนจะเข�ม�ทำ�รงขย�ยพนธเพร�ะม ทงอ�ห�รและทหลบซอน ดงนนขยะทข�ดก�รเกบรวบรวม และก�รกำ�จดดงเชนในพนทนำ�ทวม จงอ�จทำ�ใหเกดเปน แหลงเพ�ะพนธทสำ�คญของแมลงวน หน แมลงส�บ ซงเปน พ�หะนำ�โรคม�สผประสบอทกภยและผทอยอ�ศยใกลเคยงได 2. กอใหเกดโรคโดยตรงเนองจ�กก�รเกบรวบรวม และก�รกำ�จดขยะมลฝอยอย�งไมถกตองหรอปลอยทงไว ทำ�ใหมขยะมลฝอยเหลอทงค�งไวในชมชนจะเปนบอเกด ของเชอโรคต�งๆ เชน ทองรวง อหว�ตกโรค บด ตบอกเสบ เชอไทฟอยด เชอโรคเอดส เปนตน เปนแหลงกำ�เนดและ อ�ห�รของสตวต�งๆ ทเปนพ�หะนำ�โรคม�สคน

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 134

3. กอใหเกดคว�มรำ�ค�ญซงจ�กปรม�ณขยะทเพม ขนในพนทนำ�ทวม โดยเฉพ�ะอย�งยงสงปฏกลทขบถ�ยออก ม�ทำ�ใหเกดกลนแกชมชนผอ�ศย และผปฏบตง�นในพนท ใกลเคยง นอกจ�กนในท�งออมฝนละอองรวมถงเสยงทเกด จ�กก�รเกบรวบรวมก�รขนถ�ยและก�รกำ�จดขยะกตองเพม ม�กขนอนเปนเหตใหกอคว�มรำ�ค�ญได อกทงขยะทมก�ร นำ�ม�ทงไวม�กม�ยยงทำ�ใหเกดคว�มอดจ�ดต�น�ขยะแขยง แกผพบเหนได 4. กอใหเกดมลพษตอสงแวดลอมขยะทเกดขนจ�ก เหตก�รณนำ�ทวมเปนส�เหตทำ�ใหเกดนำ�เน�เสย เนองจ�ก ปรม�ณขยะทปลอยทงค�งไวในพนท เชอโรคส�รพษจ�ก ขยะไหลลงสแหลงนำ� ทำ�ใหแหลงนำ�เกดเน�เสยไดนอกจ�ก นยงสงผลกระทบตอคณภ�พดน ซงจะมม�กหรอนอยขนอย กบคณลกษณะของขยะ ถ�ขยะมถ�นไฟฉ�ย ซ�กแบตเตอร หลอดไฟฟลออเรสเซนตม�ก มกจะสงผลตอปรม�ณโลหะ หนกพวกปรอท แคดเมยม ตะกว ในดนม�ก ซงจะสงผลเสย ตอระบบนเวศนในดน นอกจ�กนส�รอนทรยในขยะมลฝอย เมอมก�รยอยสล�ยจะทำ�ใหเกดสภ�พคว�มเปนกรดในดน

และทสำ�คญคอ กลนเหมนทเกดจ�กก�รเน�เปอย ก�รสล�ย

ตวของอนทรยส�ร และสงปฏกลทเกดจ�กก�รขบถ�ย

5. เกดก�รเสยงตอสขภ�พ ขยะหลงนำ�ลดลงแลว

ทมก�รกองทงเปนจำ�นวนม�กยอมกอใหเกดผลกระทบตอ

สขภ�พของประช�ชนไดง�ย เชน โรคท�งเดนอ�ห�รทเกด

จ�กเชอแบคทเรยทมแมลงวนเปนพ�หะ โดยเฉพ�ะอย�งยง

ขยะประเภทของเสยอนตร�ยทอ�จตกค�งรวมอยดวย ซงถ�

ข�ดก�รจดก�รทถกตองเหม�ะสมหรอไดรบส�รพษทม�กบของ

เสยอนตร�ยกจะสงผลกระทบตอชวตและทรพยสนได

6. เกดก�รสญเสยท�งเศรษฐกจ เนองจ�กปรม�ณ

ขยะทเพมม�กขน ทำ�ใหตองสนเปลองงบประม�ณในก�ร

จดห�เจ�หน�ทในก�รเกบกำ�จด รวมถงค�ใชจ�ยในก�ร

ทำ�ล�ยทเพมม�กขน นอกจ�กนผลกระทบจ�กขยะทเกดขน

ยงสงผลกระทบทำ�ใหเกดมลพษดน มลพษนำ� มลพษอ�ก�ศ

รวมถงสภ�พภมทศนโดยรอบพนท ซงยอมตองสญเสย

งบประม�ณจำ�นวนม�กในก�รบำ�บดและฟนฟ รวมถงก�ร

ปรบปรงสภ�พพนทดวย

การประสานความรวมมอในการเกบขยะและทำาความสะอาดพนทนำาทวม

วารสารสงแวดลอม ปท 16 เลมท 1 35

7. ข�ดคว�มสง�ง�ม คว�มเปนระเบยบเรยบรอย อนสอแสดงถงคว�มเจรญ และวฒนธรรมของชมชน ภ�พ ขยะทกองรวมอยเปนจำ�นวนม�ก รวมถงสงปฏกลต�งๆ ยอม

กอใหเกดคว�มไมน�ด ข�ดคว�มสวยง�มบ�นเมองสกปรก และคว�มไมเปนระเบยบ สงผลกระทบตออตส�หกรรมก�ร ทองเทยว และภ�พลกษณของประเทศ

เอกสารอางองโครงก�รคดแยกขยะ [Online]. แหลงทม� : http://www.bu.ac.th/hotnews/iso/isomain3.html. ธนว�คม 2554.กรมควบคมมลพษกระทรวงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม. ปรม�ณขยะมลฝอยทเกดขนในประเทศไทย [Online]. แหลงทม� : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_wastethai.htm. ธนว�คม 2554.กรมควบคมมลพษกระทรวงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม. ปญห�สงแวดลอมจ�กขยะมลฝอย [Online]. แหลงทม� : http://www.pcd.go.th/info_serv/waste_rubbish.htm. ธนว�คม 2554.กรมควบคมมลพษ. 2549. ปรม�ณขยะมลฝอยชมชน. ปรม�ณขยะมลฝอยตอวน. สรปสถ�นก�รณมลพษของประเทศ ไทย พ.ศ. 2549. กรมควบคมมลพษ. กระทรวงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม.กรมควบคมมลพษ. 2551. สถ�นก�รณก�กของเสย. ในสรปสถ�นก�รณมลพษของประเทศไทย ป 2551 (30 ธนว�คม 2551). กรมควบคมมลพษ. กระทรวงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม.กรมธรกจพลงง�นทดแทนและอนรกษพลงง�นกระทรวงพลงง�น. ก�รจดก�รขยะชมชน [Online]. แหลงทม� : http:// www.dede.go.th/dede. ธนว�คม 2554.ข�วสด. 2554. ขยะนำ�ทวมกทม.เกลอนนบแสนตน เรงระดมเกบ-คดแยก-มนใจกำ�จดทนฉลองปใหม. ข�วสดร�ยวน. วนท 12 ธนว�คม พ.ศ. 2554 ปท 21 ฉบบท 7683.ประช�ช�ตธรกจ online. กทม.แจกสมปท�นสร�ง”เต�เผ�” รบมอไมไหวขยะสวนเกน6หมนตน เลงพนท 4 ทำ�เล ลงทน [online] แหลงม� : http://www.prachachat.net. ธนว�คม 2554.วช� วงษประดษฐ. 2553. สรปสภ�พปญห�ก�รจดก�รมลฝอยของกรงเทพมห�นคร. เอกส�รประกอบก�รสมมน� ทศท�งก�รจดก�รขยะมลฝอยกรงเทพมห�นคร. 26 มน�คม 2553 หน� 22.ศนยขอมลกรงเทพ. สถตกรงเทพมห�นคร [Online]. แหลงทม� : http://203.155.220.118/info/stat_search/ Frame.asp. ธนว�คม 2554.สำ�นกง�นสถตแหงช�ต กระทรวงเทคโนโลยส�รสนเทศและก�รสอส�ร. 2554 จำ�นวนประช�กร [Online]. แหลงทม� : http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/districtList/page1.htm. ธนว�คม 2554.สำ�นกสงแวดลอมกรงเทพเทพมห�นคร. 2553. ก�รจดก�รขยะมลฝอยของกรงเทพมห�นคร [Online]. แหลงทม� : http://203.155.220.174/modules.php?name=News&file=print&sid=44. ธนว�คม 2554.สำ�นกสงแวดลอมกรงเทพเทพมห�นคร. 2553. ขอมลขยะมลฝอย. ปรม�ณขยะมลฝอยปงบประม�ณ 2548-2553. สำ�นกสงแวดลอมกรงเทพเทพมห�นคร. กรงเทพ.สำ�นกสงแวดลอมกรงเทพเทพมห�นคร. 2554. ขอมลขยะมลฝอย. ปรม�ณมลฝอยทจดเกบแยกร�ยเขต.สำ�นก สงแวดลอมกรงเทพเทพมห�นคร. กรงเทพ.

จ�กปรม�ณขยะทเกดขนจ�กเหตก�รณนำ�ทวมปล�ยป 2554 ครงนไดสงผลกระทบต�งๆ ม�กม�ยโดยเฉพ�ะ คณภ�พสงแวดลอมเปนอย�งม�ก อย�งไรกต�มภ�ยหลงนำ�ลดลงไดมก�รจดกจกรรมฟนฟหรอเยยวย�ผประสบปญห� อทกภยในด�นต�งๆ มกจกรรม Big Cleaning Day ทงในกรงเทพมห�นครและในจงหวดอนๆ ทประสบปญห�นำ�ทวม เพอชวยในก�รเกบกำ�จดขยะ และทำ�คว�มสะอ�ดพนททไดรบผลกระทบ โดยมกลมจตอ�ส�เข�ชวยทำ�คว�มสะอ�ดเปน จำ�นวนม�ก ดงนน ขยะเพม...หลงนำ�ลดในครงน จะชวยทำ�ใหประช�ชนเกดคว�มตระหนกถงคว�มสำ�คญของปญห�ขยะ ทเกดขน ซงตองมก�รประส�นคว�มรวมมอ คว�มส�มคค คว�มมนำ�ใจของพวกเร�คนไทยทกคนในก�รทจะดแล และจดก�รปญห�ขยะไดอย�งถกตองและเหม�ะสมเพอคว�มสง�ง�มโดยรวมของประเทศ