เรื่อง ระบบหล่อลื่นของเครื่องยนต์ · 2. เู้ รีย นต้ังใ จฟ ั า บพอมด ทึ

189

หนวยท 7 สปดาหท 9

เรอง ระบบหลอลนของเครองยนต

190

แผนการจดการเรยนรแบบมงเนนสมรรถนะอาชพ และบรณาการตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

/ ผล 5 มต / นโยบาย 3 D และ 11 ด 11 เกง รหสวชา 2101-1004 วชา งานซอมเครองยนตเบองตน หนวยท 7 ชอหนวย ระบบหลอลนเครองยนต ชอเรองระบบหลอลนเครองยนต จ านวน 4 ชวโมง

1. สาระส าคญ 1. หนาทของระบบหลอลนของเครองยนต 2. คณสมบตของน ามนหลอลน ,ประเภทของน ามนหลอลน ,หนาทของสวนประกอบระบบ หลอลนเครองยนต 3. ค าศพทเทคนคระบบหลอลนของเครองยนตเพอสามารถน าไปใชในชวตประจ าวน 2. สมรรถนะประจ าหนวยการเรยนร 1. ผเรยนสามารถบอกหนาทของระบบหลอลนของเครองยนตไดอยางถกตอง 2. ผเรยนสามารถบอกคณสมบตของน ามนหลอลนและประเภทของน ามนหลอลนไดถกตอง 3. ผเรยนสามารถอธบายหนาทของสวนประกอบระบบหลอลนเครองยนตไดอยางถกตอง 4. ผเรยนสามารถวเคราะหขอขดของของระบบหลอลนเครองยนตไดอยางถกตอง 3. จดประสงคการเรยนร

3.1 จดประสงคทวไป - ผเรยนสามารถบอกหนาทของระบบหลอลนของเครองยนตไดอยางถกตอง - ผเรยนสามารถบอกบอกคณสมบตของน ามนลนไดอยางถกตอง - ผเรยนสามารถบอกประเภทของน ามนหลอลนไดอยางถกตอง

3.2 จดประสงคเชงพฤตกรรม - สามารถแยกประเภทน ามนหลอลนเครองยนตไดอยางถกตอง - สามารถสามารถวเคราะหของขดของระบบหลอลนไดอยางถกตอง 4. เนอหาสาระการสอน/การเรยนร 4.1 ดานความร - ระบบหลอลนเครองยนต - หนาทของระบบหลอลน - การแบงประเภทของระบบหลอลน

191

4.2 ดานทกษะหรอปฏบต

- การใชเครองมอในงานเครองยนต

4.3 ดานคณธรรม/จรยธรรม/จรรยาบรรณ/บรณาการเศรษฐกจพอเพยง - ความมวนย : การแตงกาย , การตรงตอเวลา - ความรบผดชอบ : ท างานเสรจทนตามเวลาท ก าหนด - ความสนใจใฝร:มความสนใจในการหาความรเพมเตมความกระตอรอรนจะเรยนร - ความมมนษยสมพนธ : ยอมรบความคดเหนผอน - ความอดทน อดกลน : มสตควบคมอารมณไดด - ความซอสตยสจรต : ไมน าผลงานผอนมาแอบอางเปนของตน - การประหยด : ใชวสดทเหมาะสมกบงาน , ปดไฟฟา ทกครงทเลกใช

- ความกตญญกตเวท : อาสาชวยเหลอและถอของชวยคร –อาจารย

192

กจกรรมการเรยนการสอน

กจกรรมคร กจกรรมนกเรยน

ขนน าเขาสบทเรยน(10 นาท) 1. ครถามถงความจ าเปนของการเรยนเรองระบบหลอลนของเครองยนต

1. ผเรยนตงใจฟงพรอมทงซกถามขอสงสย

ขนด าเนนการสอน(3 ชวโมง) 1.ครอธบายหนาทของระบบหลอลนเครองยนต 2.ครอธบายคณสมบตของน ามนหลอลน 3.ครอธบายประเภทของการหลอลนพรอมอธบายการท างานแตละประเภท 4.ครและผเรยนดเครองฉาย projector แสดงลกษณะของระบบหลอลนพรอมรวมกนอธบายหนาทและการท างานระบบหลอลน 5.ครเปดโอกาสใหผเรยนซกถามขอสงสย ขนพยายาม (20 นาท) 1.ครซกถามขอสงสยเปนรายบคคล 2.ครใหผเรยนทกคนท าแบบฝกหด ขนสรป(30 นาท) 1. ครสรปเนอหาเพมเตมในสวนทขาดให 2. ครเฉลยแบบฝกหดทายบท

1. ผเรยนทงชนตงใจฟงการบรรยายและจดบนทก 2. ผเรยนตงใจฟงการบรรยายพรอมจดบนทก 3. ผเรยนตงใจฟงพรอมจดบนทกหนาทและประเภทของการหลอลนพรอมอธบายการท างานแตละประเภท 4. ผเรยนดเครองฉาย projector ตงใจฟงและดแสดงลกษณะระบบหลอลนพรอมอธบายหนาทและการท างานระบบหลอลน 5. ผเรยนซกถามขอสงสย 1. ผเรยนตอบค าถามเมอครถามเปนรายบคคล 2. ผเรยนสงแบบฝกหด 1. นกเรยนตงใจฟงสรปเนอหา 2. ผเรยนเปลยนกนตรวจแบบฝกหด

193

แผนการสอน หนวยท 7

ชอวชา งานซอมเครองยนตเบองตน สอนครงท 9

ชอหนวยระบบหลอลนเครองยนต จ านวน 4 ชวโมง

งานทมอบหมาย หรอกจกรรม

กอนเรยน 1. ตรวจเครองแตงกาย , ทรงผม , เครองประดบ , ผาเชดมอ 2. เชคชอประจ าวน 3. ตกเตอนนกเรยนทแตงกายผดระเบยบและนกเรยนทมาสายพรอมสอบถามสาเหตและ

เหตผล ขณะเรยน

1. ใหนกเรยนชวยกนระดมความคดและอธบายในหวขอทครก าหนด 2. ใหนกเรยนจดบนทกสาระส าคญทจบประเดนได

หลงเรยน

1. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบทายบท 2. ใหนกเรยนตรวจแบบทดสอบ 3. ใหนกเรยนท าความสะอาดหองเรยน

194

สอการเรยนการสอน สอสงพมพ

1. หนงสอ งานเครองยนตเบองตน 2. แบบทดสอบ 10 ขอ

สอโสตทศน

1. เครองฉายProjector 2. คอมพวเตอร 3. แผน ซด

สอของจรง

1. วงจรระบบหลอลนจาก เครองยนตจรง วธการประเมนผล / เกณฑการใหคะแนน

1. ซกถามความเขาใจเปนรายบคคล เรอง ระบบหลอลนของเครองยนต 2. การท าแบบทดสอบ

แหลงการเรยนการสอน/การเรยนร ภายในสถานศกษา 1. ตกวทยบรการ 2. หองสมดชมรมวชาชพชางยนต 3. หอง Internet ชางยนต ภายนอกสถานศกษา 1. หองสมดมหาวทยาลยมหาสารคาม 2. หองสมดมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม 3. ราน Internet เอกสารอางอง พรจต ปทมสวรรณ. งานเครองยนตแกสโซลน. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมอาชวะ,2540. พชาญ สรบตร. งานเครองยนตเบองตน. กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลย พระจอมเกลา พระนคร เหนอ, 2531.

195

หลกการประเมนผลการเรยน กอนเรยน

- สงเกตจากค าถาม ของผเรยน ขณะเรยน

- สงเกตจากค าถาม ของผเรยน หลงเรยน

- แบบทดสอบ รายละเอยดการประเมนผลการเรยน คะแนนระหวางภาคเรยน รอยละ 80 ไดจาก - ผลจากแบบทดสอบหลงเรยน รอยละ 20 - ผลจากใบงาน รอยละ 20 - ผลจากการปฏบตงานกลม รอยละ 30 - ผลจากแบบฝกหด รอยละ 10 คะแนนคณธรรมและ จรยธรรม รอยละ 20 ไดจาก - ความตรงตอเวลา รอยละ 5 - ความมระเบยบวนย รอยละ 5 - ความรบผดชอบ รอยละ 5 - ความซอสตย รอยละ 5

196

การประเมนผล น าคะแนนทไดจากการวดผลมาประเมน โดยยดหลกเกณฑการประเมนผลของวทยาลยเทคนคมหาสารคาม ซงก าหนดดงน

อตราคะแนน ระดบคะแนน 80 – 100 4.0 75 – 79 3.5 70 – 74 3.0 65 – 69 2.5 60 – 64 2.0 55 – 59 1.5 50 – 54 1.0 0 – 49 0

197




เนอหา ระบบหลอลนเครองยนต(Engine Lubricating System) ในเครองยนตเครองหนงๆจะประกอบดวยชนสวนทมการหมนอยมากมายและในขณะทเครองยนตท างานชนสวนเหลานจะผลตความรอนจากความฝดของชนสวนโลหะซงมการสมผสโดยตรงกบชนสวนโลหะอนๆสกหรอความรอนจากการเคลอนไหวและความฝดทงหมดนยอมท าใหเครองยนตช ารดและเสยหายไดงายระบบหลอลนท าหนาทหลอลนชนสวนทเคลอนทภายในเครองยนตการหลอลนจะชวยสรางฟลมของน ามนเครองบนชนสวนโลหะทมการเคลอนไหวเหลานชวยลดการสกกรอนและลดความรอนท าใหชนสวนรถยนตท างานไดเรยบขน

หนาทของระบบหลอลนในเครองยนต ระบบหลอลนท าหนาทหลอลนชนสวนทเคลอนทภายในเครองยนตเชนเพลาขอเหวยงเพลาลกเบยวชดกลไกลลนเปนตนระบบหลอลนยงท าหนาทโดยทวๆไปซงสามารถแยกไดดงน ลดความฝดระหวางชนสวนทเคลอนทคณภาพในการหลอลนของน ามนหลอลนเปนอยางแรกซงจะท าใหเกดฟลมบางๆเพอเคลอบผวของโลหะไวใหผวของโลหะสมผสโดยตรงเพราะจะท าใหเกดการสกไดอยางรวดเรว

198




การท าความสะอาด น ามนหลอลนทดจะตองมคณสมบตในการชะลางความสกปรกทเกดขนจากการเผาไหมใหหมดสนไปของโลหะ การระบายความรอนน ามนหลอลนจะเปนสวนหนงในการเอาความรอนออกไปจากเครองยนตดวยเหตนน ามนหลอลนเครองยนตจงมอณหภมสง การปองกนสนม น ามนหลอลนทมคณภาพจะตองมคณสมบตในการปองกนสนมภายในเครองยนต การปองกนการรวซมของแกส ความหนดของน ามนหลอลนมความส าคญอยางมากในการปองกนการรวซมของแกสไมใหผานแหวนลกสบได การแบงประเภทของน ามนหลอลน น ามนหลอลนทใชส าหรบยานยนตและโรงงานอสาหกรรมซงน ามนหลอลนจะท าหนาทหลกคอกรหลอลนชนสวนการปองกนสนมลดการศกหรอและการถายทอดก าลงเปนตนสวนน ามนทใชส าหรบงานพเศษซงเปนน ามนทไมไดน ามาใชส าหรบการหลอลนแตจะท าหนาทพเศษเชนเปนตวน าความรอนเปนฉนวนไฟฟาภายในหมอแปลงและน ามาใชเคลอบผวโลหะเพอปองกนสนมหรอใชผสมเปนวตถดบในกระบวนการผลตเปนน ามนหลอลนสามารถแบงออกไดเปนประเภทตางๆดงน ส าหรบยานยนต น ามนเครอง น ามนเกยร น ามนไฮดรอลก

รปท 7.1 น ามนเครอง

199



ชอหนวยระบบหลอลนเครองยนต จ านวน 4ชวโมง

ส าหรบงานอตสาหกรรมแบงออกเปน 2 ประเภทคอ 1.งานทวไป น ามนเกยร น ามนเทอรไบน น ามนไฮดรอลก น ามนเครองอดลม

รปท 7.2 น ามนเกยร

2.งานพเศษ งานชางโลหะ น ามนทใชภายในหมอแปลง น ามนทถายเทความรอน น ามนขาว ผลตภณฑกนสนม น ามนหลอลนส าหรบยานยนต ยานยนตทใชงานในโลกปจจบนนสามารถแลนไดโดยอาศยเชอเพลงเปนพลงงานแตเครองยนตจะตอง มการหลอลนชนสวนตางๆเพอลดการสกหรอระบายความรอนและชะลางสงสกปรกจากชนสวนของ เครองยนตหากไมมการหลอลนชนสวนของเครองยนตจะเกดการสกหรอและถาอณหภมสงขนทเกด จากแรงเสยดทานซงจะท าใหผวของโลหะเชอมตดกนเปนเนอเดยวกนไดเปนผลท าใหเครองยนตเกด ความเสยหายได

200




คณสมบตของน ามนหลอลน 1. คณสมบตในการหลอลน น ามนเครองทมคณภาพในการหลอลนทดจะขนอยกบความหนดของน ามนเปนสงแรกเยอบางๆของ น ามนเครองจะท าหนาทเคลอบโลหะใหมการเสยดสกนโดยตรงซงเปนสาเหตท าใหเกดการสกหรอความหนาของเยอน ามนหลอลนจะขนอยกบความหนดถาความหนดของน ามนหลอลนสงจะท าใหเยอน ามนมความหนามากน าทนหลอลนทดจะตองมคณสมบตในการรกษาความหนาของเยอน ามนใหเกอบคงทอยไดในทกๆอณหภมคอไมบางจนเกนไป (ขนมาก) เมออณหภมต าน ามนหลอลนทมคณสมบตเชนนเรยกวามดชนความหนดสง 2. คณสมบตในการรกษาความสะอาด เครองยนตทมการเผาไหมภายในจะมเขมาเกดขนหลงการเผาไหมของเชอเพลงบางสวนกจะรวผานแหวนลกสบและผนงลกสบขนไปอยฝาครอบวาลวตลอดจนสวนอนๆภายในเครองยนตน ามนหลอลนทดจะตองสามารถชะลางสงสกปรกออกจากผวของโลหะไดนอกจากนยงตองมคณสมบตในการกระจายเขมาสงสกปรกไมใหรวมตวกนเปนกอนสงสกปรกเหลนนจะตองรวมตววนเวยนอยในน ามนหลอลนโดยไมมการตกตะกอนและรอการถกถายออกจากเครองยนตเมอมการเปลยนน ามนเครองซงจะสงเกตไดวาเครองทใชแลวจะมสด าเปนการแสดงวาน ามนหลอลนไดท าหนาทในการชะลางสงสกปรกภายในเครองยนตอยางสมบรณแลว

201




3.คณสมบตในการระบายความรอน น ามนเครองถกสงไปหลอลนชนสวนตางๆภายในเครองยนตเชนลกสบแหวนลกสบเพลาขอเหวยงและกลไกยกลนเปนตนความรอนทเกดจากการเผาไหมจะถกถายเทออกจากเครองยนตโดยอาศยน ามนเครองจะเปนอกตวชวยหนงความรอนภายในเครองยนตจะถกระบายออกโดยอาศยน ามนเครองเปนการถายเทจงท าใหอณหภมของน ามนเครองคอนขางสงอณหภมทสงท าใหอตราการรวมตวระหวางน ามนกบออกซเจนภายในอากาศเรวขนดวยเหตนน ามนเครองทดจะตองมสารเคมเพมคณภาพในการปองกนการรวมตวกบออกซเจนเพอยดอายการใชงานใหยาวนานขน 4.คณสมบตในการปองกนสนมและการกดกรอน เมอเราเรมสตารทเครองยนตใหตดครงแรกๆซงในขณะทเครองยนตและน ามนเครองยงเยนอยการเผา ใหมของเชอเพลงจะยงไมสมบรณเทาทควรท าใหมแกสและไอน าเกดจากการเผาไหมรวผานแหวนลกสบลงไปยงสวนลางของเครองยนตมากกวาปกตแกสทรวผานลกสบเหลานจะไปรวมตวกนกบไอน ากลายเปนกรดซงสามารถกดกรอนชนสวนของเครองยนตและยงท าใหเกดเปนสนมไดสารเคมจะชวยปองกนไมใหเหลกเปนสนมและตานทานการกดกรอนทเปนอนตรายเหลานนท าใหเครองยนตมอายการใชงานยาวนานขน 5.คณสมบตในการปองกนการรวซมของแกสและเพมก าลงอด ความหนดของน ามนหลอลนมความส าคญเปนอยางมากในการปองกนการรวซมของแกสไมใหผานแหวนลกสบไดซงจะท าหนาทเปนเยออดชองวางระหวางแหวนลกสบกบผนงกระบอกสบน ามนเครองทดมคณภาพจะตองมคณสมบตในการเคลอบและจบกบผวของโลหะเพอท าหนาทปองกนการรวซมของแกสภายในกระบอกสบของเครองยนต

202




น ามนหลอลนส าหรบงานอตสาหกรรม เครองจกรกลสมยใหมสวนมากจะมก าลงขบสงมอณหภมท างานสงและบางกรณกสามารถท างานตดตอกนโดยไมมวนหยดเพราะฉะนนเครองจกรกลเหลานจ าเปนจะตองมการหลอลนดวยน ามนทมคณภาพเพอลดความเสยดทานปองกนการสกหรอหรอการกดกรอนและรกษาเครองจกรกล ใหสมารถท างานไดอยางมประสทธภาพดทสดการใชผลตภณฑและการหลอลนทถกตองจะชวยลด ความสนเปลองในการซอมบ ารงและยงเพมผลผลตไดอกดวย คณสมบตของน ามนหลอลน น ามนหลอลนทมคณภาพจะตองมคณสมบตในการหลอลนชนสวนทเคลอนทของเครองจกรกลและเครองยนตเพอปองกนไมใหชนสวนเกดการสกหรอเรวเกนไปแตน ามนหลอลนยงมคณสมบตตางๆดงตอไปน 1.ความหนด(วสโคซสต : Viscosity ) ความหนดหมายถงความตานทานความไหลของน ามนหลอลนนนมการแปรกลบกบอณหภมของ น ามนหลอลนถาอณหภมต าจะท าใหน ามนหลอลนขนและมเยอหลอลนทหนาแตถาอณหภมของ น ามนหลอลนสงจะใสและมเยอหลอลนทบาง 2.ดชนความหนด (วสโคซตอนเดก – ว. ไอ. : Viscosity Index – V.I.) ดชนความหนดหมายถงอตราการเปลยนแปลงของความหนดเมออณหภมเกดการเปลยนแปลน ามนหลอลนทมดชนความหนดสงจะท าใหการเปลยนแปลงความหนดนอยแตถาอณหภมการใชงานเปลยนไปซงเปคณสมบตทดของน ามนหลอลนส าหรบน ามนหลอลนทมดชนความหนดต าในขณะทมอณหภมต าน ามนหลอลนมกจะมความหนดสงท าใหชนสวนของเครองจกรกลหรอเครองยนตเคลอนทไดล าบากแตถาใชงานอกระยะหนงอณหภมจะสงขนท าใหความหนดของน ามนหลอลนลดลง

203




การรวมตวกบออกซเจน (ออกซเดชน :Oxidation) น ามนปโตเลยมสามารถท าปฏกรยากบออกวเจนในอากาศวงจะท าใหเกดเปนสารประเภทกรดความ เหนยวแลคเกอรซงไมสามารถชวยในการหลอลนเมอไดรบความรอนแลวจนกลายเปนไอแลวลกวาบ เมอถกเปลวไฟแตเปลวไฟจะเกดระยะเวลาไมนานส าหรบน ามนหลอลนทมจดวาบไฟต าจะท าใหเกด การสญเสยเนองจากการระเหยมากจงตองมการเตมเพมบอยครง จดวาบไฟ (แฟลสพอยส : Flash point) จดวาบไฟหมายถงอณหภมของน ามนหลอลนเมอไดรบความรอนจนกลายเปนไอแลวลกวาบ เมอถกเปลวไฟแตเปลวไฟจะเกดในระยะเวลาไมนานส าหรบน ามนหลอลนทมจดวาบไฟต าจะท าให เกดการสญเสยเนองจากการระเหยมากจงตองมการเตมเพมบอยครง จดไหลเท (พวสพอยส : Pour point) จดไหลเทหมายถงอณหภมต าสดทน ามนหลอลนยงสามารถไหลไดไข (แวค : Wax) ทมอยภายใน เนอของน ามนหลอลนจะแขงตวและเมออณหภมต ากวาจดไหลเทของน ามนหลอลนจะท าใหน ามนหลอลนไหลไดยากขนส าหรบการน าน ามนหลอลนมาใชงานขณะทมอณหภมต ามากเชนโรงน าแขงหรอหองเยนและในฤดหนาวจะตองใชน ามนหลอลนทมจดไหลเทต ากวาอณหภมทใชงาน

204




การแบงประเภทน ามนหลอลนส าหรบเครองยนต แบงตามลกษณะการใชงานไดแกการแบงตามมาตรฐานสถาบนปโตรเลยมของอเมรกาหรอ API (American Petroleum Institute) สามารถแบงได 9 ประเภท 1. SA Ulitary Gasoline and Diesel Engine Serviceใชไดทงเครองยนตแกสโซลนและเครองยนตดเซล ทไมตองการคณสมบตน ามนส าหรบปองกนรกษาเครอง 2.SB Minimum Duty Gasoline Engine Serviceใชกบเครองยนตแกสโซลนทใชงานเบาตองการน ามน ประเภทมไขชวยเหลอและปองกนปฏกรยากบออกซเจนรวมทงปองกนแบรงสกกรอนดวยซงเรมใชเมอ ค.ศ. 1930 3.SC 1964 Gasoline Engine Warranty Maintenance Serviceใชกบเครองยนตแกสโซลนส าหรบรถ รนปค.ศ. 1964-1967 ทงรถนงบรรทกมคณสมบตปองกนคราบตะกอนทอณหภมสงและต าปองกนการ สกหรอสนมและการกดกรอนซงตรงกบมาตรฐานทางทหารของอเมรกาคอ MIL-L-2104C 4.SD 1968 Gasoline Engine Warranty Maintenance Serviceใชกบเครองยนตแกสโซลนส าหรบรถ รนปค.ศ. 1968-1971 ทงรถนงและรถบรรทกทมคณสมบตสงกวาระดบ SE 5.SE 1972 Gasoline Engine Warranty Maintenance Serviceใชกบเครองยนตแกสโซลนส าหรบรถ รนปค.ศ. 1972 ขนไปทงรถนงและรถบรรทกมคณสมบตปองกนเครองยนตไดสงเชนปองกนปฏกรยา กบออกซเจนปองกนคราบตะกอนทอณหภมสงปองกนสนทและการกดกรอนและมคณสมบตสงกวา ระดบ SD และ SC ซงตรงตามมาตรฐานทางทหารของอเมรกาคอ MIL-L-46152 6.CA Light Duty Diesel Engine Serviceใชกบเครองยนตทดเซลทใชงานเบาและเครองยนตแกสโซลนทใชงานขนาดปานกลางส าหรบรถรนปค.ศ.1940-1950 มคณสมบตการกดกรอนและปองกนคราบตะกอนทอณหภมซงตรงกบมาตรฐานทางทหารของอเมรกาคอ MIL-L-2104A ทประกาศใชเมอปค.ศ. 1954 และไดยกเลกแลว 7.CB Moderate Duty Diesel Engineใชกบเครองยนตดเซลทใชงานเบาขนาดปานกลางมคณสมบตปองกนการสกหรอและคราบตะกอนและยงใชกบเครองยนตแกสโซลนทใชงานเบาไดอกดวย 8.CC Moderate Duty Diesel Engine and Gasoline Engine Serviceใชส าหรบเครองยนตดเซลซเปอร ชารจและเครองยนตแกสโซลนทใชงานปานกลางส าหรบรถบรรทกเครองยนตส าหรบงานอตสาหกรรมและรถแทรกเตอรมคณสมบตปองกนคราบตะกอนทอณหภมสงปองกนสนมและการกดกรอนส าหรบเครองยนตดเซลซเปอรชารจและปองกนคราบตะกอนทอณหภมต าในเครองยนตแกสโซลน 9.CD Severe Duty Diesel Engine Serviceใชกบเครองยนตดเซลซเปอรชารจหมนรอบสงทใชงานหนก

205




ระบบหลอลนแบงไดดงน ระบบวดสาด (Splash systen)

รปท 7.4แสดงระบบหลอลนแบบวดสาด ระบบหลอลนแบบนจะใชกบเครองยนตเลกและเครองยนตสมยกอนส าหรบเครองยนตเลกจะมชอนตดตงอยฝาครอบแบรงกานสบในขณะทเครองยนตหมนชอนจะท าหนาทวดสาดน ามนเครองเขาไปทางรทฝาครอบแบรงเพอหลอลนแบรงน ามนหลอลนอกสวนหนงจะถกสาดขนไปบนผนงกระบอกสบลกสบเพลาลกเบยวและกลไกลนส าหรบเครองยนตจะมปมน ามนหลอลนเพออดดนน ามนไปอดลนแบรงเพลาขอเหวยงน ามนหลอลนอกสวนหนงจะจายไปยงแองเลกๆเพอใชชอนทฝาครอบแบรงกานสบวดสาดน ามนหลอลนไปหลอลนชนสวนตางๆและชวยระบายความรอนออกจากกระบอกสบชดลกสบและกลไกลนอกดวย ระบบก าลงดน (Pressure feed system)

รปท 7.5แสดงระบบหลอลนแบบใชก าลงดน

206




กรองน ามนเครอง ( Oil filter)

รปท 7.6 แสดงลกษณะของกรองน ามนเครอง

กรองน ามนเครองท าหนาทกรองหรอดกสงสกปรกทปนมากบน ามนหลอลนภายในเครองยนต เชนเศษโลหะชนเลกเปนตนสงสกปรกเหลานจ าเปนอยางยงทจะแยกออกมาจากน ามนหลอลนเครองยนตกอนทจะสงไปหลอลนชนสวนตางๆภายในเครองยนตกรองน ามนเครองนจะถกตดตงอยดานนอกของเครองยนตซงน ามนเครองบางแบบอาจจะท าเปนผาไฟเบอรแบบพเศษหรอกระดาษและถาเปนเครองยนตทใชงานหนกจะนยมใชกรองแบบโลหะซงจะเปนแบบทดทสดในการกรองน ามนเครองกรองน ามนเครองแบงออกตามลกษณะของน ามนทหลอลนทไหลผานกรองไดเปน 2 แบบคอวธกรองแบบกรองบางสวน ( Bypass filters ) วธการกรองน ามนหลอลนแบบการกรองบางสวนนปมน ามนหลอลนจะมทอทางใหน ามนลอลนท ออกจากปมสวนหนงไหลผานกรองกลบลงผานน ามนเครองส าหรบน ามนหลอลนทเหลอจะไมไหลผาน กรองแตจะสงขนไปตามทอทางน ามนหลอลนตางๆเพอไปหลอลนชนสวนของเครองยนตวธกรอง แบบนไมจ าเปนตองใชลนควบคมความดนแมวาน ามนหลอลนเพยงบางสวนไหลผานกรองแลวไหล ผานกรองแลวไหลไปอางน ามนเครองน ามนหลอลนชนสวนตางๆของเครองยนตได สรป ระบบหลอลนของเครองยนตเปนระบบทมความส าคญการทชนสวนของเครองยนตหมนหรอ เคลอนทจะเกดการเสยดสกนท าใหเกดความรอนขนเปนผลท าเครองยนตสกหรออยางรวดเรวระบบ หลอลนจงถกน ามาใชงานเพอลดการเสยดสของชนสวนในเครองยนตลดความฝดจากการสมผสกน ระบายความรอนและชวยลดการสกหรอของเครองยนตเครองยนตแกสโซลนและเครองยนตดเซล จ าเปนจะตองมระบบหลอลน

207



ชอหนวย ระบบหลอลนของเครองยนต จ านวน 4 ชวโมง

แบบทดสอบ หนวยท 9 ค าสงจงท าเครองหมายกากบาท (X) ค าตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว 1.ขอใดตอไปนไมใชหนาทของระบบหลอลนเครองยนต ก.ใหการหลอลน ข.ระบายความรอน ค.ปองกนสนม ง.ชวยในการกดกรอนชนสวนเครองยนต 2.ขอใดเปนคณสมบตของน ามนเครอง (Oil) ก.ชวยในการจดระเบด ข.เพมความฝดของชนสวนทเคลอนไหวสมผสกน ค.ปองกนการรวซมของแกส ง.เพมอตราเรงของเครองยนต 3.ขอใดคอหนาทของระบบหลอลนเครองยนต ก. ปองกนสนม ข. ลดความฝดระหวางชนสวน ค. ชวยใหเครองยนตเดนเรยบ ง. ถกทกขอ 4.ความหนาของเยอน ามนหลอลนขนอยกบขอใด ก. ความหนด ข. ดชนความหนด ค. ความถวงจ าเพาะ ง. อณหภม 5.ขอใดตอไปนไมใชคณสมบตของน ามนหลอลน ก. ความเคน ข. ดชนความหนด ค. การรวบตวกบออกซเจน ง. จดวาบไฟ

6.”อณหภมของน ามนหลอลนเมอไดรบความรอนแลวจนกลายเปนไอแลวจดวาบเมอถกเปลวไฟ” หมายถงขอใด ก.จดไหลเท ข.ดชนความหนด ค.จดวาบไฟ ง.การรวมตวกบออกซเจน 7.ระบบหลอลนของเครองยนตสามารถแบงออกไดเปนกประเภท ก.2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท 8.ระบบหลอลนแบบใดใชกบรถยนตในปจจบน ก. แบบวดสาด ข. แบบก าลงดน ค. ถกขอก . และ ข. ง. แบบวดสาดและใชก าลงดนรวมกน 9.ปมน ามนหลอลน (Oil pump) ท าหนาทอะไร ก.ดดน ามนเครองจากอางน ามนเครอง ข.ท าความสะอาดน ามนเครอง ค.จายน ามนหลอลนไปชนสวนทเคลอนท ง.ถกขอก. และค. 10.วธการกรองน ามนหลอลนมกแบบ ก. 2 แบบ ข. 3 แบบ ค. 4 แบบ ง. 5 แบบ

208



ชอหนวย ระบบหลอลนของเครองยนต จ านวน 4ชวโมง

เฉลยแบบทดสอบ หนวยท 9 1.ขอใดตอไปนไมใชหนาทของระบบหลอลนเครองยนต ก.ใหการหลอลน ข.ระบายความรอน ค.ปองกนสนม ง.ชวยในการกดกรอนชนสวนเครองยนต 2.ขอใดเปนคณสมบตของน ามนเครอง (Oil) ก.ชวยในการจดระเบด ข.เพมความฝดของชนสวนทเคลอนไหวสมผสกน ค.ปองกนการรวซมของแกส ง.เพมอตราเรงของเครองยนต 3.ขอใดคอหนาทของระบบหลอลนเครองยนต ก. ปองกนสนม ข. ลดความฝดระหวางชนสวน ค. ชวยใหเครองยนตเดนเรยบ ง. ถกทกขอ 4.ความหนาของเยอน ามนหลอลนขนอยกบขอใด ก. ความหนด ข. ดชนความหนด ค. ความถวงจ าเพาะ ง. อณหภม 5.ขอใดตอไปนไมใชคณสมบตของน ามนหลอลน ก. ความเคน ข. ดชนความหนด ค. การรวบตวกบออกซเจน ง. จดวาบไฟ

6.”อณหภมของน ามนหลอลนเมอไดรบความรอนแลวจนกลายเปนไอแลวจดวาบเมอถกเปลวไฟ” หมายถงขอใด ก.จดไหลเท ข.ดชนความหนด ค.จดวาบไฟ ง.การรวมตวกบออกซเจน 7.ระบบหลอลนของเครองยนตสามารถแบงออกไดเปนกประเภท ก.2 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 4 ประเภท ง. 5 ประเภท 8.ระบบหลอลนแบบใดใชกบรถยนตในปจจบน ก. แบบวดสาด ข. แบบก าลงดน ค. ถกขอก . และข. ง. แบบวดสาดและใชก าลงดนรวมกน 9.ปมน ามนหลอลน (Oil pump) ท าหนาทอะไร ก.ดดน ามนเครองจากอางน ามนเครอง ข.ท าความสะอาดน ามนเครอง ค.จายน ามนหลอลนไปชนสวนทเคลอนท ง.ถกขอก. และค. 10.วธการกรองน ามนหลอลนมกแบบ ก. 2 แบบ ข. 3 แบบ ค. 4 แบบ ง. 5 แบบ

209

บนทกผลหลงการจดการเรยนรแบบมงเนนสมรรถนะอาชพและบรณาการตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง/ ผล 5 มต / นโยบาย 3 D และ 11 ด 11 เกง

รายการ ระดบการปฏบต

5 4 3 2 1

ดานการเตรยมการสอน

1.จดหนวยการเรยนรไดสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร 2. ก าหนดเกณฑการประเมนครอบคลมทงดานความร ดานทกษะ และดานจตพสย 3. เตรยมวสด-อปกรณ สอ นวตกรรม กจกรรมตามแผนการจดการเรยนรกอนเขาสอน ดานการจดกจกรรมการเรยนร

4. มวธการน าเขาสบทเรยนทนาสนใจ 5. มกจกรรมทหลากหลาย เพอชวยใหผเรยนเกดการเรยนร ความเขาใจ 6. จดกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนคนควาเพอหาค าตอบดวยตนเอง 7. นกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนร 8. จดกจกรรมทเนนกระบวนการคด ( คดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค ) 9. กระตนใหผเรยนแสดงความคดเหนอยางเสร 10. จดกจกรรมการเรยนรทเชอมโยงกบชวตจรงโดยน าภมปญญา/บรณาการเขามามสวนรวม 11. จดกจกรรมโดยสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม 12. มการเสรมแรงเมอนกเรยนปฏบต หรอตอบถกตอง 13. มอบหมายงานใหเหมาะสมตามศกยภาพของผเรยน 14. เอาใจใสดแลผเรยน อยางทวถง 15. ใชเวลาสอนเหมาะสมกบเวลาทก าหนด ดานสอ นวตกรรม แหลงการเรยนร

16. ใชสอทเหมาะสมกบกจกรรมและศกยภาพของผเรยน 17. ใชสอ แหลงการเรยนรอยางหลากหลาย เชน บคคล สถานท ของจรง เอกสาร สออเลกทรอนกส และอนเทอรเนต เปนตน

ดานการวดและประเมนผล 18.ผเรยนมสวนรวมในการก าหนดเกณฑการวดและประเมนผล 19. ประเมนผลอยางหลากหลายและครบทงดานความร ทกษะ และจตพสย 20. คร ผเรยน ผปกครอง หรอ ผทเกยวของมสวนรวม ในการประเมน หมายเหต ระดบการปฏบต5= ปฏบตดเยยม 4= ปฏบตด 3= ปฏบตพอใช 2 = ควรปรบปรง 1 = ไมมการปฏบต

รวม

คาเฉลย

210

บนทกหลงสอน ปญหา และแนวทางแกปญหา ปญหาทพบ แนวทางแกปญหา

ดานการเตรยมการสอน

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

……………………………………………………. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

ดานการจดกจกรรมการเรยนร

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

ดานสอ นวตกรรม แหลงการเรยนร

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

ดานการวดและประเมนผล

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………..

ดานอนๆ (โปรดระบเปนขอๆ)

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………………..

…………………………………………………….. …………………………………………………….. …………………………………………………….. ……………………………………………………………...

ลงชอ ........................................................................ครผสอน (........................................... ............................) ต าแหนง ................................................. ......................

211

บนทกการนเทศและตดตาม

วน-เดอน-ป เวลา รายการนเทศและตดตาม ชอ-สกล ผนเทศ ต าแหนง

Documents

เรื่อง ระบบหล่อลื่นของเครื่องยนต์ · 2. เู้ รีย นต้ังใ จฟ ั า บพอมด ทึ