คํานํา...ใช้เครื่องมือในการวิเคราะห์ระบบงาน การเขียน data flow diagram , system flowchart

คานา

หนงสอเรยนการวเคราะหและออกแบบระบบ รหส 3204-2009 เลมนไดเรยบ

เรยงขนตรงตามหลกสตรและเปนวชาชพวชา ของระดบชนประกาศนยบตรวชาชพ

ชนสง(ปวส.)หลกสตรกรมอาชวศกษาพทธศกราช 2546 และสถาบนเทคโนโลยราช

มงคลฉบบปรบปรง 2546ของกระทรวงศกษาธการ

เนอหาวชาในหนงสอเลมนไดแบงออกเปน 7 บท ซงประกอบดวยเรอง

ความรเบองตนเกยวกบการวเคราะหและออกแบบระบบ ความสาคญของการวเคราะห

และออกแบบระบบ ขนตอนและวธการในการวเคราะหและออกแบบ เครองมอทใช

ในการวเคราะหและออกแบบระบบ การวเคราะหและการออกแบบ การพฒนาระบบ

การเรมปฏบตงานตามระบบงานใหม นอกจากนนในหนงสอเลมนยงมแบบทดสอบ

เพอทาการทดสอบความรความเขาใจของผเรยน

หวงวาหนงสอเลมน จะเกดประโยชนแกผเรยนและผทสนใจทกทานสมดง

เจตนารมณของผเรยบเรยงและหากมขอเสนอแนะประการใด ผเรยบเรยงยนดนอมรบ

ดวยความยนดขอขอบพระคณเปนอยางยง นร ธารจรต 31 ต.ค. 49

สารบญ เรอง หนา

หนวยการเรยนท 1 ความรเบองตนเกยวกบการวเคราะหและออกแบบระบบ 1

- ความหมายของระบบ 5

- ลกษณะสาคญของระบบ 7

- องคประกอบของระบบ 8

- กระบวนการของระบบ 10

- ประเภทของระบบ 10

- ระบบธรกจ 14

- ระบบสารสนเทศ 16

- แบบทดสอบ 24

หนวยการเรยนท 2 ความสาคญของการวเคราะหและออกแบบระบบ 27

- ความหมายของการวเคราะหและออกแบบระบบ 29

- นกวเคราะหระบบ 30

- คณสมบตของนกวเคราะหระบบ 30

- หนาทและบทบาทของนกวเคราะหระบบ 31

- ขนตอนการพฒนาระบบ 32

- วฏจกรการพฒนาระบบ 32


หนวยการเรยนท 3 ขนตอนและวธการในการวเคราะหและออกแบบ 35

- การรเรมโครงการและการศกษาเบองตน 37

- กาหนดปญหาและความตองการ 39

- กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย 41

- ศกษาความเหมาะสมความเปนไปไดในการพฒนาระบบ 41


เรอง หนา

หนวยการเรยนท 4 เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบระบบ 48

- แผนภมการจดการองคกร 51

- แผนภมแกนทชารต 53

- แผนภมแสดงการไหลของงาน 53

- แผนภมการทางานของระบบงาน 54

- แผนภมแสดงขนตอนการทางานของโปรแกรม 54

- แผนภมแสดงการระบขนตอนการทางาน 55

- แผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการทางานของระบบ 58

- แผนภมแสดงความสมพนธของเงอนไขระบบงาน 60

- แผนภมแสดงการตดสนใจ 60

- แผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลในระบบงาน 62

- แผนภมแสดงการทากจกรรมในระบบงาน 63

- แผนภมการไหลของขอมล 65

- พจนานกรมขอมล 75


หนวยการเรยนท 5 การวเคราะหและการออกแบบ 81

- การออกแบบระบบงานใหม 83

- การออกแบบแฟมขอมล และฐานขอมล 97

- การออกแบบขอมลนาเขา 100

- การออกแบบฟอรม 103

- การออกแบบรายงาน 104


หนวยการเรยนท 6 การพฒนาระบบ 111

- วางแผนการพฒนา 113

- การพฒนาโปรแกรม 114

เรอง หนา

- การพฒนาขอมล 119

- การคดเลอกเครองและโปรแกรมคอมพวเตอร 120

- การคดเลอกบคลากร 122

- การเตรยมสถานท 123


หนวยการเรยนท 7 การเรมปฏบตงานตามระบบงานใหม 126

- การตดตงระบบ 128

- การฝกอบรม 129

- วธการเปลยนแปลงจากระบบงานเกาไปใชระบบงานใหม 130

- การจดทาเอกสารประกอบการทางาน 133


บรรณานกรม

แผนกาหนดการสอน

วชา การวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis And Design)

รหสวชา 3204-2009 และ 05-051-209 3 หนวยกต 4 คาบ/สปดาห

สปดาห

ท เรอง ทฤษฎ ปฏบต

1-2

1. ความรเบองตนเกยวกบการวเคราะหและ

ออกแบบระบบ

- ความหมายของระบบ

- ลกษณะสาคญของระบบ

- องคประกอบของระบบ

- กระบวนการของระบบ

- ประเภทของระบบ

- ระบบธรกจ

- ระบบสารสนเทศ

3

2. ความสาคญของการวเคราะหและออกแบบระบบ

- ความหมายของการวเคราะหและ

ออกแบบระบบ

- นกวเคราะหระบบ

- คณสมบตของนกวเคราะหระบบ

- หนาทและบทบาทของนกวเคราะห

ระบบ

- ขนตอนการพฒนาระบบ

- วฏจกรการพฒนาระบบ

4-5 3. ขนตอนและวธการในการวเคราะหและออกแบบ

- การรเรมโครงการและการศกษาเบองตน

สปดาห


- กาหนดปญหาและความตองการ

- กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย

- ศกษาความเหมาะสมความเปนไปได

ในการพฒนาระบบ

6-9

4.เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบระบบ

- แผนภมการจดการองคกร

- แผนภมแกนทชารต

- แผนภมแสดงการไหลของงาน

- แผนภมการทางานของระบบงาน

- แผนภมแสดงขนตอนการทางานของ

โปรแกรม

10 สอบกลางภาค

11-12

- แผนภมแสดงการระบขนตอนการ

ทางาน

- แผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการ

ทางานของระบบ

- แผนภมแสดงความสมพนธของเงอนไข

ระบบงาน

- แผนภมแสดงการตดสนใจ

- แผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลใน


- แผนภมแสดงการทากจกรรมใน


- แผนภมการไหลของขอมล

สปดาห


- พจนานกรมขอมล

13-15

5. การวเคราะหและการออกแบบ

- การออกแบบระบบงานใหม

- การออกแบบแฟมขอมล และฐานขอมล

- การออกแบบขอมลนาเขา

- การออกแบบฟอรม

- การออกแบบรายงาน

16-17

6. การพฒนาระบบ

- วางแผนการพฒนา

- การพฒนาโปรแกรม

- การพฒนาขอมล

- การคดเลอกเครองและโปรแกรม

คอมพวเตอร

- การคดเลอกบคลากร

- การเตรยมสถานท

18-19

7. การเรมปฏบตงานตามระบบงานใหม

- การตดตงระบบ

- การฝกอบรม

- วธการเปลยนแปลงจากระบบงานเกาไป

ใชระบบงานใหม

- การจดทาเอกสารประกอบการทางาน

20 สอบปลายภาค

หลกสตรวชาชพวชา

วชา การวเคราะหและออกแบบระบบ3204-2009) (System Analysis And Design)

3 หนวยกต 4 คาบเรยน/สปดาห

จดประสงครายวชา เพอให

1. มความรความความเขาใจเกยวกบระบบงานธรกจทวไป

2. มความรความเขาใจในวงจรการวเคราะหและออกแบบ

3. มความรความเขาใจในการใชเครองมอชวยวเคราะหและออกแบบ

4. เหนคณคาของการวเคราะหและออกแบบ

มาตรฐานรายวชา

1. อธบายกระบวนการในการวเคราะหและออกแบบ

2. ปฏบตการวเคราะหและออกแบบระบบงานขนาดเลกทางธรกจ

คาอธบายรายวชา

ศกษาและปฏบตการเกยวกบแนวคดเบองตนเกยวกบระบบงานธรกจ วงจร

การวเคราะหระบบงาน คณสมบตของนกวเคราะหระบบ ขนตอนและวธการ และ

ความเปนไปไดในการพฒนาระบบ การศกษาระบบงาน วธการรวบรวมขอมลเพอการ

ใชเครองมอในการวเคราะหระบบงาน การเขยน DATA FLOW DIAGRAM ,

SYSTEM FLOWCHART , ER-DIAGRAM ,DESCRIPTION TABLE ,

DESCRIPTION TREE และ DATA DICTIONARY ตลอดจนการเขยนและการ

นาเสนอ โครงรางระบบธรกจ

1

หนวยการเรยนรท 1

ความรเบองตนเกยวกบการวเคราะหและออกแบบระบบ

สาระการเรยนร

1. ความหมายของระบบ

2. ลกษณะสาคญของระบบ

3. องคประกอบของระบบ

4. กระบวนการของระบบ

5. ประเภทของระบบ

6. ระบบธรกจ

7. ระบบสารสนเทศ

จดประสงคเชงพฤตกรรม

1. สามารถบอกความหมายของระบบได

2. สามารถบอกลกษณะสาคญของระบบได

3. สามารถอธบายถงองคประกอบของระบบได

4. สามารถบอกถงกระบวนการของระบบได

5. สามารถบอกประเภทของระบบงานได

6. สามารถอธบายระบบงานธรกจได

7. สามารถอธบายระบบงานสารสนเทศได

2

จดประสงคการเรยนร

1. บอกความหมายของระบบได

2. บอกลกษณะสาคญของระบบได

3. อธบายลกษณะขององคประกอบของระบบได

4. อธบายกระบวนการของระบบได

5. สามารถบอกประเภทของระบบงานตาง ๆ ทอยในระบบธรกจและระบบ

สารสนเทศได

3



แผนภมความคดรวบยอดความหมายของระบบ

ลกษณะสำคญของระบบ

องคประกอบของระบบ

กระบวนการของระบบ

ประเภทของระบบ

ระบบธรกจ


ระบบสารสนเทศ

4



บทนา

ในปจจบนองคกรตางๆ จะใหความสาคญกบการนาระบบคอมพวเตอร เขามา

ใชเพอเพมประสทธภาพ ในการปฏบตการ และเพมความสะดวกสบาย ไมวาจะเปน

องคกรขนาดเลก หรอ ขนาดใหญ ทตองการประหยดเวลาการทางานใหสนลง และ

ประสทธภาพของงานมากขน จงจะนาระบบคอมพวเตอรมาใช

รปแบบของการนาคอมพวเตอรมาใชกคอ การนามาเพอแกปญหา เพอพฒนา

เพอเปนการประหยดเวลา ประหยดเงน และลดการผดพลาดของงาน โดยเฉพาะในดาน

ธรกจ การวเคราะหและออกแบบระบบ จะเปนขนตอนทสาคญในการปรบปรงขนตอน

และวธการใหดขนของธรกจนน ๆ ซงจะเหนวา องคกรในปจจบนไมวาจะเปนภาครฐ

หรอเอกชน ตลอดจนรานคาสมาคมตาง ๆ จะดาเนนการระบบธรกจ คานงถงรายรบ

รายจายมาก และทกองคกรตองมการแขงขนในการดาเนนงาน จงตองเพม

ประสทธภาพในการทางาน ซงการนาระบบคอมพวเตอรมาใชในองคกร กมสวนชวย

ไดอยางมาก การจะนาระบบคอมพวเตอรเขามาใชยอมตองมขนตอน ซงขนตอนแตละ

ขนตอนยอมมความสาคญในการพฒนาระบบงานทงสน

การจะพฒนาระบบงานใหดไดนนจาเปนจะตองมความรในเบองตนเกยวกบ

การวเคราะหและออกแบบทสาคญดงน

1. ความหมายของระบบ

2. ลกษณะสาคญของระบบ

3. องคประกอบของระบบ

4. กระบวนการของระบบ

5. ประเภทของระบบ

5

6. ระบบธรกจ

7. ระบบสารสนเทศ

ความหมายของระบบ ( System Concept )

ระบบ (System) มลกษณะเปนกลม มองคประกอบตาง ๆ ททางานรวมกน

เพอจดประสงคเดยวกน โดยกลมขององคประกอบ ททางานรวมกน จะประกอบดวย

ระบบยอย ๆ หลาย ๆ ระบบรวมกน และรวมกนปฏบตงาน ในระบบการทางานของ

องคกรธรกจตางๆ เชนระบบการขายสนคาของหางสรรพสนคา มจดประสงคเพอให

การบรการ การจาหนายสนคาใหกบลกคา ทงสนคาอปโภค และบรโภค ระบบนจง

ประกอบไปดวยองคประกอบตางๆ ดงภาพท 1.1

ลกคา

ลกคาไดรบ

สนคา

และบรการ

ชน

วางสนคา

ชน


ชน


ชน


ชน


ชน


แคชเชยร



ภาพท 1.1 แสดงระบบการขายสนคาของหางสรรพสนคา

6

ระบบการขายสนคาของหางสรรพสนคา จะประกอบไปดวย

1. บคลากร ไดแก พนกงานขาย พนกงานการเงน

2. เครองมอ ไดแก อปกรณคดราคาสนคา รถเขนสนคา ตะกรา

3. พสด ไดแก โตะ ชนวางสงของ

4. วธการ ไดแก คดราคาสนคาใหลกคา จดใสสนคาลงภาชนะ หรออน ๆ

5. การจดการ ไดแก หางดาเนนการจดสนคาเพอการบรการ คานวณราคาสนคา

จดทารายงานยอดขายประจาวน เปนตน

ลกษณะขององคประกอบงานทกลาวมาขางตนเปนตวอยาง ระบบงานทาง

ธรกจโดยทวไปหากเปนระบบงานทางคอมพวเตอรจะประกอบดวย องคประกอบหลก

3 สวน คอฮารดแวร(Hardware) ซอฟตแวร (Software) และบคลากร (Peopleware) ทง

3 สวนจะทางานรวมกนเพอจดประสงคในการประมวลผลเพอใหไดมาซงผลลพธท

ตรงตามความตองการ

ฮารดแวร

(HARDWARE)

ซอฟทแวร

(SOFTWARE)

บคลากร

(PEOPELWARE)

ภาพท 1.2 แสดงระบบงานทางคอมพวเตอร มองคประกอบทางดานฮารดแวร

ซอฟตแวร และบคคลากร ททางานประสานกน

7

ลกษณะสาคญของระบบ

1 ระบบจะตองมเปาหมาย ระบบการทางานขององคกรธรกจตางๆ ทประกอบ

ดวยระบบยอยๆหลาย ระบบรวมกนปฏบตงานรวมกนเพอประโยชน หรอโดยม

วตถประสงครวมกน เชน ในองคกรหนงอาจแบงออกเปนหลายฝาย หรอหลายแผนก

โดยทแตละฝายหรอแตละแผนก จะมหนาทในการทางาน รวมประสานเพอ

วตถประสงคเดยวกน

2 ระบบตองมสภาพแวดลอม เพอใหระบบสามารถดาเนนการไปสเปาหมายท

ตอง โดยสงแวดลอมกคอสงทมผลกระทบตอระบบ ผลกระทบจากสงแวดลอม

(Environment) ประกอบดวยผลกระทบจากแหลง ๆ ดงน

2.1 ผลกระทบภายในระบบ (Internal Environment) คอผลกระทบทเกดขน

จากภายในองคกร ทสงผลกระทบตอองคกร เชน

ตนทนการผลตสง

ปญหาผบงคบบญชาในองคกร

ปญหาความขดแยงระหวางพนกงาน

ปญหาการขาดพนกงาน

2.2 ผลกระทบภายนอกระบบ (External Environment) คอผลกระทบทเกดขน

จากภายนอกองคกรสามารถเกดขนไดทกเวลาไมสามารถหลกเลยงหรอควบคมไดเลย

เชน

คแขงทางการคา หรอธรกจ

นโยบาย กฎระเบยบของรฐ

ภยจากธรรมชาต

ความตองการของลกคา

เทคโนโลย

8

3 ระบบตองมวธดาเนนเพอแปรสภาพ สงทนาเขามาใชงานในระบบแลว

สามารถเปลยนสภาพใหไดผลลพธตามเปาหมายไดสมบรณ

4 ระบบตองมการบรหาร และควบคม เพอใหการดาเนนงานของระบบมความ

สมบรณ

องคประกอบของระบบ

เมอกลาวถงองคประกอบของระบบไมวาจะเปนระบบงานทางดาน

ธรกจ ระบบงานทางดานราชการ ระบบงานทางดานอตสาหกรรม ระบบงานทางดาน

การแพทย ไมวาจะเปนระบบงานใดกจะตองประกอบไปดวย 4 สวน ซงทง 4 สวนจะ

ประกอบไปดวย Input Processing Outputและ Feedback แตละสวนมความสมพนธกน

ดงภาพท 1.3

PROCESSINGINPUT OUTPUT

CONTROL

FEEDBACK

ภาพท 1.3 แสดงองคประกอบของระบบงานคอมพวเตอร

ในแตละองคประกอบมรายละเอยดดงน

9

INPUT หมายถงขอมลหรอระบบขอมล ทใชเขาสระบบเพอประโยชนใน

การนาไปใช เปนสารสนเทศเพอการบรหาร เพอการตดสนใจ ซงขอมลมอยดวยกน

หลายลกษณะ เชน ใบสงซอสนคา ใบเสรจรบเงน เปนตน

PROCESSING หมายถง กระบวนการหรอขนตอนการปฏบตงาน อาจจะ

แบงออกเปน

1. การปฏบตงานตามขนตอนตาง ๆ ตามทไดกาหนดไว

2. การควบคมการปฏบตงาน

3. การตรวจสอบผลการปฏบตงาน

4. การรวบรวมขอมล

5. การตรวจสอบขอมล

6. การ UPDATE ขอมล

7. การประมวลผลขอมลเพอใหได OUTPUT

OUTPUT หมายถง ผลของการปฏบตงานตาง ๆ ซงอาจจะแบงออกเปน

1. ขอมลทไดจากการปฏบตงาน

2. ขอมลทไดจากการประมวลผลขอมล

3. รายงานตาง ๆ จากการปฏบตงาน

4. ใบบนทกการปฏบตงาน

5. การทาทะเบยนและบญชตาง ๆ

FEEDBACK หมายถง การสงขอมลยอนกลบ หรอผลทไดรบจากผลการ

ปฏบตงาน

จากหลกการดงกลาว จะพบวาระบบทดควรทมระบบยอยตางๆ ทสมบรณใน

ตวการสอสารภายในระบบยอยจะสงขอมลระหวางกน มการโตตอบ (FEEDBACK)

จงจะเกดเปนระบบงานทสมบรณ

10

กระบวนการของระบบ

กระบวนการ คอการแสดงการทางานของแตละขนตอน เมอมการศกษา

ระบบงานใด ควรมการพจารณาและเขาใจการทางานของระบบนน โดยพจารณา

มมมอง ทง 4 คอ

1. สงทถกกระทา (What) คอ วตถประสงคของระบบ คออะไร มแผนงาน

ขนตอนอยางไร

2. จะทาเมอไร (When) คอ การเรมด◌าเนนงาน และผลสาเรจของงาน จะ

เสรจลงเมอไร

3. ใครเปนคนทา (Who) คอ บคคล หรอคณะบคคล ทรบผดชอบในงาน

ตลอดจนขอบเขต ของการทางาน

4. จะทาอยางไร (How) คอ วธการทางานจะทาอยางไร ตองใชเครองมอ

ใดบางทจะทาใหงานสาเรจไดรวดเรว มประสทธภาพ

ซงในการทจะทาการศกษาระบบงานใด ๆ กตาม จะตองทาความ

เขาใจการทางานของระบบนน ๆ ใหชดเจนกอนโดยอาศย คาถามขางตน ทง 4

ขอ มาถามตนเองอยตลอดเวลา

ประเภทของระบบ

ระบบยงสามารถทจะแบงแยกออกไปไดอก โดยทงนขนอยกบความตองการ

ของผใชระบบวา มความตองระบบงานแบบใด การแบงประเภทของระบบ แบงเปน 2

ประเภท

1. ระบบปด (Closed System)

2. ระบบเปด (Open System)

11

ระบบปด

หมายถง ระบบทมการควบคมการทางาน และการแกไขดวยตวของระบบเอง

อยางอตโนมต โดยระบบไมเปดโอกาสใหบคคลภายนอก เขาไปปฏบตงานไดดวย

ตนเอง หรอไมเปดโอกาสใหบคคลภายนอกไดเขารวมดาเนนการ หรอกลาวอกนยหนง

กคอ

เปนระบบทไมมการปฏสมพนธกบสงแวดลอมไมตองการตดตอกบภายนอก

มจดมงหมายการทางานในตวเอง โดยไมเกยวของ หรอไมรบขอมลจากสงแวดลอมใด

ๆ ทงสน

ตวอยาง ระบบสญญาณไฟจราจร

กรณเปนระบบปด

จะพบวาหากสญญาณไฟจราจร ถกควบคมการทางานดวยระบบปด กจะเปน

การกาหนดชวงเวลาในการเปดปดสญญาณไฟจราจรทแนนอน โดยการตงกาหนดเวลา

ไว ซงจะไมคานงถงถนนในแตละแยกวาจะมการจราจรคบคงมากนอยเพยงไร ระบบ

จะมหนาทเปดปดสญญาณไฟจราจร ในชวงเวลาทถกกาหนดไวแนนอนเทานน ดงนน

ผใชรถบนทองถนน จาเปนตองหยดรถตามสญญาณไฟจารจร และถงแมวาทางแยกใน

แตละแยกขณะนนจะไมมรถวงเลย สญญาณไฟจาราจรกจะทาหนาทตามทกาหนดไว

เทานน

12

stop

ภาพท 1.4 แสดงระบบการจราจรแบบปด

ถาหากมองในลกษณะของระบบงานทางธรกจการทจะไมเปดโอกาสใหบคคล

ภายนอกไดเขาไปใชบรการไดดวยตนเองโดยตรง หากตองการใชงานบคคลภายนอก

จะตองขอใชบรการ และสงความตองการใหกบบคคลภายในระบบเปนผปฏบตการให

ทงนเพอเปนการปองกน ความเสยหายอนจะเกดมขนของระบบหรอเพอปองกน

ความลบของการปฏบตงานไดลกษณะดงกลาวถงวาเปนระบบปด

ระบบเปด

หมายถง ระบบทไมมการควบคมการทางานดวยตวระบบเอง จะตองทาการ

ควบคมดแลโดยมนษย โดยระบบจะเปดโอกาส ใหบคคลภายนอกเขาไปปฏบตไดดวย

ตนเองหรอเปดโอกาสใหบคคลภายนอก ไดเขารวมการดาเนนการไดดวยตนเอง หรอ

อาจจะกลาวไดวาเปนระบบทมการปฏสมพนธกบสงแวดลอมตองตดตอกบสงตางๆ

ภายนอกระบบตองการINPUTเขามาดาเนนกรรมวธ ตามขนตอนตางๆ แลวเกดผลได

OUTPUT เพองานอน ๆ ตอไป

13

ตวอยาง ระบบสญญาณไฟจราจร

กรณเปนระบบเปด

สญญาณไฟจราจรจะมเครองรบสญญาณ หรอ เซนเซอร (SENSORS) ทคอย

รบสญญาณจากรถยนต ทวงบนทองถนนผานในแตละแยก จะเปนขอมลทปอนใหกบ

ตควบคมสญญาณไฟจารจรอยางตอเนอง เพอใหตควบคมสญญาณไฟจราจรทาการ

พจารณาขอมล ความหนาแนน ของรถยนตแตละทางแยกและจดการเปดปด สญญาณ

ไฟตอไป การทางานในลกษณะนสงผลใหมการเปดปดสญญาณไฟจราจรในแตละทาง

แยกเปนไดอยางเหมาะสม

เปรยบเทยบผลทไดรบกบมาตรฐานทกาหนดไว ถาผลลพธไมไดมาตรฐานจะ

มการยอนกลบไปเรมตนใหม เชนเดยวกบการแกไขการจราจร บนทองถนน การปลอย

สญญาณไฟตามทางแยก จงมการปรบเปลยนไปตามสถานการณไดตลอดเวลา

การยอมใหบคคลภายนอกไดเขาไปทางาน กบเครองคอมพวเตอรไดดวย

ตนเองนนแสดงวาระบบมการปฏสมพนธกบสงแวดลอม มการแลกเปลยนซงกนและ

กนกบสภาพแวดลอมทเปนอย ดวยการแลกเปลยน หรอรบสงขอมลเขามาในระบบ

ระบบเปดสวนมากเปนระบบการใชเครองจกร เชน ระบบเครอง ATM ของ

ระบบงานธนาคาร ระบบงานการใชหองสมด เปนตน

14

ตวเซนเซอรตควบคมสญญาณ

ไฟจราจร

stop

สงขอมล

สงขอมล

ภาพท 1.5 แสดงระบบการจราจรแบบเปด มตวเซนเซอรทคอยสงขอมลใหกบตควบคม


ระบบธรกจ (Business System) หมายถง ระบบททางานเพอจดประสงคดาน

ธรกจโรงงานอตสาหกรรมเปนระบบธรกจทมจดประสงคทางดานการผลต นอกจากน

ระบบขนสง ระบบโรงแรม ระบบการพมพ ระบบงานธนาคาร และอน ๆ ตางกเปน

ระบบธรกจทงนน แตมจดประสงคทแตกตางกนออกไป จะเหนไดวาโดยเฉพาะระบบ

ธรกจจะมการแบงเปนยอย ๆ ลงไปไดอก

ตวอยางเชน ระบบโรงงาน จะตองมการจดแบงเปนฝายตาง ๆ ฝายผลตฝาย

ซอมบารง ฝายสนคาคงคลง ฝายขาย

15

หรอตวอยาง ระบบงานทางดานธรกจ กจะแบงเปน ฝายการผลต ฝาย

การตลาด ฝายบญช ฝายสนคาคงคลง ฝายบรหารงานบคคล


(BUSINESS

SYSTEM)

ระบบบรหารงานบคคล

ระบบการผลต

ระบบการตลาด

ระบบการจดซอ

ระบบบญช

ระบบเงนเดอน

ระบบสนคาคงคลง

ระบบซอมบำรง

ภาพท 1.6 แสดงพนฐานระบบธรกจประกอบดวยหนวยยอยตาง ๆ ทมความสมพนธกน

ในระบบแตละระบบกอาจจะมระบบยอยอนๆเพมขนได ขนอยกบรปแบบ

ของธรกจนน ๆ แตโดยทวไปแลว โดยพนฐานกจะประกอบดวยระบบยอย ๆ ทสาคญ

ดงรปภาพท 1.6

ในแตละระบบยอยลวนแตมความสมพนธกนทงสน ไมวาจะเปนดานของ

กจกรรมทเกยวของซงกนและกน หรอในดานการแลกเปลยนสารสนเทศ

ตวอยาง ในระบบยอยของฝายขาย นอกจาก จะตองทาหนาทในดานการขาย

แลว กยงมอกหลายอยางทตองทา เชน รบใบสงสนคาจากลกคา สงใบเกบเงนไปให

ลกคา เปนตน

16

นกวเคราะหระบบ จะตองทราบขนตอนการทางานในระบบทไดรบมอบหมาย

และตองทาความเขาใจใหดเพอจะไดนาขอมลทไดไปทาการวเคราะหและออกแบบใน

เบองตนตอไป ในระบบธรกจในปจจบนจะพบวาลกษณะของระบบจะมความสมพนธ

ซงกนและกน ตองพงพาและใชงานระบบงานบางสวนรวมกนดงนนผทจะทาการ

วเคราะหจะไมเพยงแตเรยนรเฉพาะในระบบงานทจดทาเทานน แตจะตองทาการเรยนร

ถงระบบงานตางๆทมการปฏสมพนธกบระบบดวย

ระบบสารสนเทศ

ระบบสารสนเทศ(InformationSystem)หมายถง ระบบทชวยในการจดการ

ขอมลทตองการใชในระบบธรกจชวยเกบตวเลข และขาวสารเพอชวยในการดาเนน

ธรกจและการตดสนใจเชนระบบการขายสนคาการนาสารสนเทศเขาไปใช จะเรม

ตงแตการบนทกรายละเอยดของลกคาไดแกชอทอยสนคาทซอ บนทกรายการขาย

สนคาจดทาในเสรจใบสงของการตดตามหนซงระบบสารสนเทศน อาจจะใชหรอ

ไมใชคอมพวเตอรกไดถากรณจะนาคอมพวเตอรเขาไปใชกคงจะตองมเหตผล และเลง

เหนความสาคญหลายอยางเชนหากตองการเกบขอมลเปนจานวนมาก แลวตองการ

ทราบขอมลทจดเกบอยางรวดเรว ซงถาจะใหสะดวกกคงจะตองนาคอมพวเตอรเขามา

ใชงาน ชวยในการจดเกบดงกลาว อกทงสามารถใชแทนคนหลายๆคน (Manual)

ไดเปนตน การทคอมพวเตอร ไดถกนาไปใช และใหความสะดวกหลาย ๆ อยาง จะม

ผลกบงานของฝายบรหารได ชวยใหฝายบรหารสามารถนาขอมลทไดไปชวยในการ

ตดสนใจไดอยางรวดเรว และถกตอง ทาใหการวางแผนงานตาง ๆ ไดลวงหนา และ

ทนทวงท เปนทยอมรบในเรองของการจดการขอมลอยางมประสทธภาพ นาไปส

ความสาเรจในดานธรกจเปนอยางมาก

17

ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร

ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร (Management Information System) หมายถง

ระบบทนาขอมลมาทาการวเคราะห โดยมจดประสงคเพอทจะสรางขอมลใหกบ นก

บรหารเพอประกอบการตดสนใจหรอเรยกระบบนวา“MIS” ระบบนเปนระบบงาน

คอมพวเตอร (Information System) แบบห นง ซงตองการปจจย 3 ประการ ไดแก คน

(PEOPLE) ฮารดแวร (HARDWARE) และ ซอฟตแวร (Software)

ในปจจบน ระบบสารสนเทศเพอการบรหาร ไดเขามามบทบาทตอการดาเนน

ธรกจมากขน จงทาใหหนวยงานธรกจทงหลาย มความจาเปนตองจดเตรยมงบประมาณ

สวนหนง ไวเพอการจดการขอมลสารสนเทศ อกทงจะ พบวาในองคกรตางๆ มการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ มากยงขนเพอการแขงขนกนในเชงธรกจ ระบบสารสนเทศเพอ

การบรหาร จงมอทธพล ถกนามาใชเพอการจดการองคกร และกระบวนการดาเนนงาน

ในหนาทตาง ๆ ขององคกร เพอใหเกดความไดเปรยบในเชงแขงขน ถาหากมองในดาน

อน ๆ เชน ในดานการผลต จะพบวาสามารถใชระบบสารสนเทศ ในการจดการเพอเพม

ผลผลต ไดอยางมประสทธภาพ ผบรหารองคกรไดเลงเหนความสาคญในเชงกลยทธ

ของการบรณาการ เรองของฐานขอมลทจะเปนประโยชน และทาการเผยแพร

สารสนเทศขององคกรไปสระบบธรกจไดมากยงขน

ในทางกลไก สารสนเทศไมจาเปนทจะตองพงพา เทคโนโลยคอมพวเตอร

เสมอไป แตในปจจบนยากทจะปฏเสธการนาเทคโนโลยคอมพวเตอรมาใชงาน เพราะ

ผประกอบธรกจ และองคการสวนใหญ ตองพงพาเทคโนโลยคอมพวเตอรมากยงขน

สาเหตเพราะเทคโนโลยเหลาน สามารถทาใหผประกอบการไดรบขอมลตาง ๆ เพอ

ประกอบการตดสนใจไดรวดเรว ทนตอเหตการณ ดงนน จงสงเกตไดวา ในปจจบนไม

วาจะเปนองคกร หรอหนวยงานใหญ หรอเลก ๆ ตางกนา คอมพวเตอรมาใชเปน

เครองมอในการใชงานอยท วไป และมปรมาณการใชงานเพมขนตลอดเวลา

18

การสรางระบบสารสนเทศ (Building Information System)

ระบบสารสนเทศ(ในภาพท1.7)คอการประมวลผลขอมล (DATA) จานวนมาก

ใหเหลอสารสนเทศ (Information) จานวนนอยเพอนามาใชในการตดสนใจ

ขอมล ระบบสารสนเทศ สารสนเทศ

MISDATA INFORMATION

ภาพท 1.7 แสดงองคประกอบของระบบสารสนเทศ

ขอมล และสารสนเทศ (DATA AND INFORMATION) มความแตกตางกน

ขอมลคอขอมลดบ (RAWDATA) ทมความหมายถงขอมลทยงไมไดกอใหเกด ประ

โยชนใดๆซงจะแตกตางกบสารสนเทศทมการนาเอาขอมลดบเหลาน มาผานการ

ประมวลผลใดๆ เพอใหเกดสารสนเทศและเปนประโยชนตอผใช

19

ระบบสารสนเทศเปรยบเทยบกบโครงสรางขององคกร

ขอมลกรองแลว

(INFORMATION)

ขอมลละเอยด

(DATA)ฝายปฏบตงาน

ผบรหารระดบลาง

ผบรหารระดบกลาง

ผบรหาร

ระดบสง

ภาพท 1.8 แสดงขอมลในระบบสารสนเทศเปรยบเทยบกบโครงสรางขององคกร

จากภาพท 1.8 แสดงใหเหนระดบการบรหารจากระดบสงไปหาระดบตา แต

ละระดบตา แตละระดบมความตองการสารสนเทศทแตกตางกน

20

ลาดบชน ตาแหนงผบรหาร ความตองการสารสนเทศ

ผบรหารระดบสง ประธานบรษท

ผอานวยการ

สรปยอดขายในแตละเดอน

ผบรหารระดบกลาง ผจดการฝายการตลาด

ผจดการฝายการผลต

ผจดการฝายบญช

รายงานสรปยอดขายในแต

ละเดอนของสนคา

รายงานสรปยอดการผลต

ในแตละเดอนของสนคา

รายงานสรปยอดรายรบ-

รายจายของแตละเดอน

ผบรหารระดบลาง หวหนาฝายการตลาด

หวหนาฝายการผลต

หวหนาฝายบญช

รายงานสรปยอดจด

จาหนายในแตละวน

รายงานสรปยอดการสงซอ

สนคาในแตละวน

รายงานสรปรายรบ-รายจาย

ในแตละวน

ฝายปฏบตงาน ฝายการตลาด

ฝายขายในเขตตาง ๆ

ฝายการผลต

รายงานการจดจาหนาย

สนคา

รายงานยอดขายในแตละ

เขต

รายงานการสงซอสนคา

จะพบวา ผบรหารแตละระดบตองการรายละเอยดของขอมลไมเหมอนกน

โดยเฉพาะผบรหารระดบสง จะไมมเวลามากพอทจะดวา แตละวนมรายการสงซอ

เทาไร แตสงทผบรหารตองการคอ สรปยอดขายในแตละเดอน (ขอมลทกรองแลว) เพอ

นาไปใชในการวางแผนงานของบรษทตอไป

เมอไดขอมลมาแลวการหมนเวยนของขอมลจะเปนไปวงจร ดงน

21

วงจรสารสนเทศ (INFORMATION CYCLE)

MIS

ฐานขอมล

(DATA BASE)

สารสนเทศ

( INFORMATION)

ผใช หรอฝายบรหาร

ตดสนใจผลลพธ

รวบรวมขอมล

ขอมล

(INPUT)

ภาพท 1.9 แสดงวงจรสารสนเทศ

22

วงจรสารสนเทศระบบยอดขาย (SELES INFORMATION CYCLE)

MIS

(SALE INFORMATION

SYSTEM)

ฐานขอมลการขาย

(SALE DATA BASE)

สรปยอดขาย

ผจดการฝายขาย

ตดสนใจ

ปรบปรงการขายการขายควรจะดขน

รวบรวมยอดขาย

ขอมลการขาย

(INPUT)

ภาพท 1.10 แสดงวงจรสารสนเทศระบบการขาย

สรปยอดขายทไดรบจากระบบ ตองรวดเรวทนท จะทาใหผจดการฝายขาย

สามารถตดตามการขายไดอยางตอเนอง ดงนน ผลลพธในการขาย ควรจะดขน

จะเหนไดวา ระบบสารสนเทศ เพอการบรหาร มความสาคญดงกลาวมาขางตน

ดงนน นกวเคราะหระบบกควรจะตองทราบในสวนของระบบสารสนเทศเปนอยางด

หากตองการจะทาการพฒนา

23

สรปหนวยการเรยนรท 1


ในเบองตน กอนทจะไปทาการวเคราะหระบบนน ควรจะทาความเขาใจและ

ทาความรจกกบระบบกอนวา ระบบคออะไร หมายถงอะไร มสวนประกอบ หรอ

องคประกอบอยางไรทจะประกอบเปนระบบได มมมองของการวเคราะหและ

ออกแบบระบบ ตลอดจนกระบวนการการทางานขอระบบวามลกษณะวธการแบบใด

และประเภทตาง ๆ ของระบบทมใชงานอยในรปแบบใดในปจจบน และสงทจาเปน

จะตองศกษากคอในเรองระบบธรกจ ตาง ๆ ทจะเขาไปทาการวเคราะหและออกแบบ

ระบบ เพอกอใหเกดระบบสารสนเทศขนมาใชงานสงตางๆเหลาน เปนสงท

นกวเคราะหระบบจะตองทราบในเบองตน และสงทสาคญอกประการคอการนา

สารสนเทศเพอการบรหารเขาไปใช กบธรกจตางๆเพอใชในการตดสนใจในการ

บรหารงานใหเกดประโยชนสงสดในการบรหารงานตอไป

24

แบบทดสอบหนวยการเรยนรท 1


จงตอบคาถามใหสมบรณ

1. จงบอกความหมายของระบบ (System)

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………

2. จงบอกลกษณะสาคญของระบบ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3. จงบอกและอธบายองคประกอบของระบบ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

25

4. จงบอกและอธบายถงประเภทของระบบ พรอมยกตวอยางและทาการเปรยบเทยบ

ระบบแตละประเภท

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

5. ระบบงานทางคอมพวเตอร สามารถลมเหลวไดดวยสาเหตใดบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

6. ในการศกษาระบบจะตองพจารณามมมองใดบาง จงอธบาย

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

26

7. จงยกตวอยางระบบธรกจทสนใจ และพจารณาวาควรจะพฒนานาระบบสารสนเทศ

เขาไปใชในดานใด อยางไร

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

8. ขอมลและ สารสนเทศ มความแตกตางกนอยางไร จงอธบาย

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

9. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ มความสาคญอยางไร

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

10. ใครเปนผใชระบบสารสนเทศเพอการจดการ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

27


ความสาคญของการวเคราะหและออกแบบระบบ


1. ความหมายของการวเคราะหและออกแบบระบบ

2. นกวเคราะหระบบ

3. คณสมบตของนกวเคราะหระบบ

4. หนาทและบทบาทของนกวเคราะหระบบ

5. ขนตอนการพฒนาระบบ

6. วฏจกรการพฒนาระบบ


1. สามารถบอกความหมายของการวเคราะหและออกแบบระบบได

2. สามารถบอกความหมายของนกวเคราะหระบบได

3. สามารถบอกคณสมบตของนกวเคราะหระบบได

4. สามารถบอกหนาทและบทบาทของนกวเคราะหระบบได

5. สามารถบอกขนตอนการพฒนาระบบได

6. สามารถอธบายวฏจกรการพฒนาระบบได


1. บอกความหมายของการวเคราะหและออกแบบระบบได

2. บอกความหมายของนกวเคราะหระบบได

3. บอกคณสมบตของนกวเคราะหระบบได

4. บอกหนาทและบทบาทของนกวเคราะหระบบได

5. บอกขนตอนการพฒนาระบบได

6. อธบายวฏจกรการพฒนาระบบได

28



แผนภมความคดรวบยอดความหมายของการวเคราะหและออกแบบระบบ

นกวเคราะหระบบ

คณสมบตของนกวเคราะหระบบ

หนาทและบทบาทของนกวเคราะหระบบ

ความสำคญของการวเคราะหและออกแบบระบบ

ขนตอนการพฒนาระบบ

วฏจกรการพฒนาระบบ

29



ความหมายของการวเคราะหระบบ และ การออกแบบ

ระบบ (SYSTEM) คอ การทาใหสวนประกอบทงหมด ซงตองมการตดตอ

สมพนธระหวางกน ใหบรรลตามเปาหมาย

การวเคราะหระบบ (SYSTEM ANALYSIS)

การศกษา และการวเคราะหรายละเอยดของระบบการทางานใหเปน

ปจจบน ลกษณะการกระทา และความสมพนธของการกระทาทตอเนอง จาก

องคประกอบหนงไปสองคประกอบอนๆ จนสามารถทจะจาลองรปแบบนนออกมา

เปนขนตอน ทจะนาไปเขยนโปรแกรม คาสง สงใหเครองคอมพวเตอรทางาน หรอ

ควบคมการทางานได

การวเคราะหระบบ และ การออกแบบ (SYTEM ANALYSIS AND DESIGN)

วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหม ในธรกจใดธรกจหนง

หรอระบบยอยของธรกจ นอกจากการสรางระบบสารสนเทศใหมแลว การวเคราะห

ชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขน การวเคราะหระบบกคอ

การหาความตองการ (REQUIREMENTS) ของระบบสารสนเทศวา คอ อะไร หรอ

ตองการเพมเตมอะไรในระบบ

การออกแบบคอ การนาเอาความตองการของระบบมาเปนแบบแผน ในการ

สรางระบบสารสนเทศนนใหใชงานไดจรง เชน ระบบงานขาย ความตองการของ

ระบบคอ สามารถตดตามยอดขายไดเปนระยะ เพอฝายบรหารสามารถปรบปรงการ

ขายไดทนทวงท

30

การออกแบบระบบ (SYSTEM DESIGN)

การออกแบบระบบเพอใหสามารถใชเครองคอมพวเตอรเขาทางาน และ

ควบคมการทางานตามขนตอนตางๆ ใหไดผลลพธทสมบรณ ตามความตองการ

ระบบงานปจจบน

การออกแบบแบงออกเปน 2 ชนด

1. LOGICAL DESIGN ไดแก การออกแบบ INPUT , OUTPUT , แฟมขอมล ฯลฯ

2. PHYSICAL DESIGN ไดแก การออกแบบ อปกรณทใชเปน INPUT , OUTPUT

การออกแบบ , สถานท , บคลากร

นกวเคราะหระบบ (SYSTEM ANALYSIS : SA)

ผททาหนาทวเคราะหระบบ และ ออกแบบระบบ ใหนาระบบเขามาใชไดกบ

คอมพวเตอร เพอประโยชนหรอ เพอชวยทางานใหไดประสทธภาพ

คณสมบตของนกวเคราะหระบบ

1. ดานความร (KNOWLEDGE)

1.1 ตองทราบถงจดมงหมาย และ นโยบายของหนวยงาน

INPUT OUTPUT

31

1.2 ตองทราบเทคนคการวเคราะหระบบ

1.3 ตองทราบและมความรดาน HARDWARE และ SOFEWARE

1.4 ตองทราบระบบงานธรกจ

2. ดานการศกษา (EDUCATION)

2.1 วทยาการคอมพวเตอร โดยตองผาน การเปนโปรแกรมเมอร , อบรมความร

ดานธรกจ , อบรมการวเคราะหระบบ ถงจะเปนนกวเคราะหระบบได

2.2 บรหารธรกจ โดยผานการอบรมคอมพวเตอร , อบรมการวเคราะหระบบ ถง

จะเปนนกวเคราะหระบบได

3. ดานประสบการณ (EXPERIENCE)

3.1 ดานคอมพวเตอร

3.2 ดานระบบงานธรกจ

4. คณสมบตเฉพาะตว (ATTRIBUTE)

4.1 มมนษยสมพนธด

4.2 เปนคนใจกวาง ยอมรบฟงความคดเหนของคนอน

4.3 มความเปนผนา

4.4 มความสามารถในการแกไขปญหา

4.5 ตองตดตามเทคโนโลยอยางสมาเสมอ

หนาทและบทบาทของนกวเคราะหระบบ

1. ANALYSIS ศกษาระบบงานปจจบน ทาหนาทวเคราะหระบบงาน

2. DESIGNER การออกแบบระบบ (HARDWARE , SOFEWARE)

3. TECHNICAL SUPPORT การออกแบบทางดานเทคนคตางๆ

4. TECHNICAL WRITER จดทาเอกสารระบบ

5. BEHAVIORAL SCIENTIST การออกแบบระบบ เพอการ USER

INTERFACE โดยใหระบบสามารถเชอมตอระหวาง USER กบ COMPUTER

6. PROGRAMMER ออกแบบโปรแกรม

32

ขนตอนการพฒนาระบบ(SYSTEM DEVELOPMENT CYCLE)

1. มการรเรมโครงการ และ การศกษาเบองตน (INTIATION OF SYSTEM

RFAFECT AND PRILIMINARY STUDY)

2. การวเคราะหระบบปจจบน (SYSTEM ANALYSIS)

3. การออกแบบระบบ (SYSTEM DESIGN)

4. การพฒนาระบบใหม (SYSTEM DEVELOPMENT)

5. การเรมปฏบตการตามระบบใหม (IMPTEMENTION)

6. การประเมนผลระบบงาน (EVALMAL)

7. การจดทาเอกสารคมอการใชงาน และ การฝกอบรม

วฏจกรการพฒนาระบบ

การศกษาเบ�องตนวตถประสงคไมชดเจน

- ขอมลไมเพยงพอ

- ออกแบบไมถก

ระบบลาสมย

มการเปล�ยนแปลงขอมล

การวเคราะหระบบ

การออกแบบระบบ

การพฒนาระบบใหม

การเร�มปฏบตงาน

ตามระบบใหม

การประเมนผล


จดทาเอกสารคมอ

33



ในเรองความสาคญของการวเคราะหและออกแบบระบบนน ควรจะทาความ

เขาใจและทาความรจกกบเรองของความหมาย ของการวเคราะหและออกแบบระบบ

เพอใหเกดความเขาใจจะไดใชวธการในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหม การ

วเคราะหจะชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขนโดยผทดาเนนการ

จะตองเปนนกวเคราะหระบบ ทมคณสมบตและสามารถปฏบตหนาทตางๆเพอใหเกด

สารสนเทศทสมบรณ และรถงขนตอนของการพฒนาระบบงาน เรยบเรยง กาหนด

ขนตอนของการพฒนาระบบงานไดอยางถกตอง เพอประโยชนหรอ เพอชวยทางาน

ใหไดประสทธภาพ

34




1.จงบอกความหมายของการวเคราะห และ ออกแบบ

ระบบ…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………

2.จงบอกลกษณะของนกวเคราะหระบบรวมทงคณสมบตทนกวเคราะหระบบควรม

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3.จงบอกขนตอนของการพฒนาระบบวามกขนตอนอะไรบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

4.จงบอกวฏจกรการพฒนาระบบโดยการเขยนเปน

วงจร……………………………………………………………………………………

…

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

5.ถาทานเปนนกวเคราะหระบบทานคดวาการวเคราะหและออกแบบระบบมความ

สาคญอยางไร

…………………………………………………………………………………………

35

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

35


ขนตอนและวธการในการวเคราะหและออกแบบ


1. การรเรมโครงการและการศกษาเบองตน

2. กาหนดปญหาและความตองการ

3. กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย

4. ศกษาความเหมาะสมความเปนไปไดในการพฒนาระบบ


1. สามารถบอกวธการการรเรมโครงการและการศกษาเบองตนได

2. สามารถบอกวธกาหนดปญหาและความตองการได

3. สามารถบอกวธและขนตอนการกาหนดวตถประสงคหรอเปาหมายได

4. สามารถบอกวธและขนตอนการศกษาความเหมาะสมความเปนไปไดในการ

พฒนาระบบได


1. บอกวธการการรเรมโครงการและการศกษาเบองตนได

2. บอกวธกาหนดปญหาและความตองการได

3. บอกวธและขนตอนการกาหนดวตถประสงคหรอเปาหมายได

4. บอกวธและขนตอนการศกษาความเหมาะสมความเปนไปไดในการพฒนา

ระบบได

36



แผนภมความคดรวบยอดการรเรมโครงการและการศกษาเบองตน

กำหนดปญหาและความตองการ


กำหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย

ศกษาความเหมาะสมความเปนไปไดในการพฒนา

37



การรเรมโครงการ และการศกษาเบองตน

การรเรมโครงการ และการศกษาเบองตน (INITIATION OF SYSTEM

PROJECT AND PRELIVENARY STUDY)

สาเหตการรเรมโครงการพฒนาระบบ

1. ตองปรบปรงระบบ (BROAD SYSTEM IMPROVEMENT)

- การปรบปรงการบรการลกคา

2. เพอการแกปญหา (PROBLEM SOLVING)

- ระบบทใชงานอยในปจจบน ไมสามารถปฏบตงานไดดเทาทควร

เชน เรองการออกรายงานอาจจะกนเวลานานเกนไป

3. ความตองการใหม (NEW REGUIREMENT)

- สารสนเทศทผลตโดยระบบปจจบน อาจจะไมดหรอไมสมบรณ

เชน ระบบการทาบตรประชาชน

4. ตองการใชเทคโนโลยใหมๆ (NEW TECHNOLOGY)

ผรเรมโครงการพฒนาระบบ

1. ผบรหาร

2. เจาหนาทในระบบ

3. ผเกยวของ , ผใชระบบ

4. นกวเคราะหระบบ (S / A)

38

การเขยนโครงการ

1. ตองมชอโครงการ การตงชอตองสน กะทดรดไดใจความ

2. หลกการและเหตผล

ปญหาทเกดขน

ปญหาใหญ

ปญหายอย

แนวทางในการแกปญหา

ผลทคาดวาจะไดรบ

3. จดมงหมายของโครงการ ถาสนสดโครงการจะไดอะไรขนมาใหม

4. วธดาเนนงานและบอกระยะเวลาในการดาเนนงาน GANT CHART

5. งบประมาณ คาวสด

คาครภณฑ

คาใชสอยตางๆ

6. ผรบผดชอบโครงการ การเสนอโครงการอาจจะเสนอขนมาหลายโครง

การดงนนผบรหารจะตองตงคณะกรรมการขนมาคดเลอก

การศกษาเบองตน

เมอคดเลอกโครงการไดแลวผบรหารจะตองตงคณะกรรมการขน มา

ทาการศกษาเบองตน (จะเปนชดเดยวกบคณะกรรมการคดเลอกโครงการ)

คณะกรรมการควรประกอบดวยบคคลเหลาน

1. ผเชยวชาญดานธรกจ หรอ กฎหมาย เพอใหระบบออกมาถกตอง

2. ผเชยวชาญดานเทคนค หรอ ผเชยวชาญระบบทกาลงจะพฒนา เชน

เจาหนาทในระบบนนๆ

3. นกวเคราะหระบบ (S / A)

หมายเหต สาเหตทตองทาการศกษาเบองตน กเพอลดการเสยงภย

39

ขนตอนการศกษาเบองตน

1. กาหนดปญหาและความตองการ (DETERMINATION OF

PROBLEMS AND REQUIREMENTS)

2. กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย (SPECIFICATION OF

OBJECTIVE)

3. ศกษาความเหมาะสม ความเปนไปได (FEASIBILITY STUDY)

กาหนดปญหา และ ความตองการ

คณะกรรมการจะตองเขาไปศกษาภายในระบบ เพอหาสาเหตท

แทจรงของปญหา เนองจากปญหาทเขยนไวในโครงการ อาจจะไมใชปญหา

ทแทจรงกได นอกจากนคณะกรรมการตองรวบรวมความตองการของระบบ

ใหม

วธการรวบรวมขอมลทาไดดงน

1. สมภาษณ

2. แบบสอบถาม

3. การสงเกต

4. เอกสาร , คมอการปฏบตงาน , แผนภม , บนทกเสนอ , เอกสารสงงาน

โดยศกษาใหไดดงน

1. WHAT ? ปญหาทแทจรง

2. WHERE ? ปญหาเกดตรงไหน

3. WHEN ? ปญหาเกดขนเมอใด

4. HOW ? ปญหาเกดอยางไร

5. WHO ? เกดเพราะใคร เจาหนาทคนไหน

40

ตวอยาง ปญหาจากการดาเนนงานของระบบงานทะเบยนนกศกษาของ

สถาบนการศกษาแหงหนง เกดปญหาในขนตอนการดาเนนการลงทะ

ลงทะเบยนดงน

1. มจานวนนกศกษามากทตองลงทะเบยนในชวงประกาศการลงทะเบยน

เจาหนาท ทเกยวของไมสามารถบรการไดอยางทวถง

2. เอกสารตางๆ มจานวนมาก และในบางครงเอกสารมไมครบถวน

3. นกศกษาลงทะเบยนเรยนวชาผดพลาด

4. อาจารยทปรกษาใหคาปรกษานกศกษาไมทวถง

5. การชาระเงนมหลายลกษณะ

- เงนสด

- การผอนชาระ

- ใชกองทนกยม

ซงทาใหมเอกสารทเกยวของจานวนมาก เพมภาระการตรวจสอบ

เอกสารของเจาหนาท

6. นกศกษาใชเวลาในการลงทะเบยนมาก เนองจากมขนตอนมากขน

7. บคลากรมไมเพยงพอ และ ทางานผดพลาดบอย

ฉะนนจากการศกษาจากระบบงานเดม ทดาเนนการอยในปจจบน ทา

ใหทราบถงปญหา และ ขอบกพรองของระบบงานเดม ซงสงผลกระทบตอ

ประสทธภาพในการดาเนนงาน ทาใหเกดแนวคด พฒนาระบบใหม ซง

ปญหาและขอบกพรองทเกดขน อาจสรปไดดงน

1. ระบบทมอยแลวไมสามารถตอบสนองความตองการทแทจรง

ของผใช หรอผใชไมมความพงพอใจตอระบบทมอย และขาด

การประสานงานทด

2. ระบบทใชงานอยอาจจะไมสามารถสนบสนนการดาเนนงานทด

3. ระบบทมอยมองคประกอบของเทคโนโลยทไมเหมาะสม หรอ

ลาสมย

41

4. ระบบทมอยมขนตอนในการใชงานยงยากและซบซอน

5. ระบบทมอยมการดาเนนการผดพลาดบอยครง

6. ระบบเอกสารในระบบถกตดเกบไมเปนระบบระเบยบและม

มาตรฐานตา มผลทาใหคนหาขอมลลาชา

กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย (ระบบใหม)

หลกเกณฑการกาหนดวตถประสงค

1. ตองกาหนดแนวทางในการแกปญหาอยางกวางๆอาจกาหนดตามแนวทาง

ในการแกปญหาตามโครงการถาปญหาทแทจรงเปนไปตามโครงการ

ตวอยาง แกปญหา คอ การนาคอมพวเตอรมาใชเพอชวยแกปญหา

2. กาหนดขอบเขตในการแกปญหา

3. กาหนดงบประมาณ , เวลา

4. นาเอาปญหา ความตองการ และ วธแกปญหา ทงหมดไปปรกษา

ผบรหาร แลวกาหนดเปนวตถประสงค

5. เรยงความสมพนธของวตถประสงค

วตถประสงคทกาหนดควรม 2 ประเภท

1. วตถประสงคในการแกปญหา

2. วตถประสงคในการทาใหระบบดขน

ศกษาความเหมาะสม ความเปนไปไดในการพฒนาระบบ

เปรยบเทยบ 2 ระบบ คอ

1. ระบบปจจบน

2. ระบบทเสนอ

วาระบบใดควรจะมความเหมาะสมมากกวากน

42

วตถประสงคของการศกษาความเหมาะสม

1. เพอวเคราะหเปรยบเทยบ ความเหมาะสมของระบบปจจบนกบระบบท

เสนอ เพอการวเคราะหและเปรยบเทยบ

2. เพอสามารถชใหเหนความแตกตางระหวา 2 ระบบ

3. เพอเปนขอมลสาหรบชวยในการตดสนใจของผบรหาร

ขนตอนของการศกษาความเหมาะสม

1. วางแผนการศกษาความเหมาะสม เพราะตองใชเงนงบประมาณ

1.1 กาหนดวตถประสงคขอบเขต

1.2 กาหนดเวลาและคาใชจาย

1.3 กาหนดวธการศกษาความเหมาะสม

- การจดใหมการพบปะพดคยกนถงปญหา

- การจดสมมนา

2. ลงมอศกษาความเหมาะสม

2.1 ประเมนผลและเปรยบเทยบความเหมาะสม โดยศกษาระบบ

ปจจบน และระบบใหมแลวเปรยบเทยบความเหมาะสมเหลาน

2.1.1 ความเหมาะสมของงาน (APPLICATION

FEASIBILITY)

- ดปรมาณงานกบความสามารถของ

ระบบวาสมพนธกนหรอไม

- ศกษาความเหมาะสมดานระบบการ

ทางานจานวน

INPUT,PROCESS,OUTPUT

เหมาะสมกบความสามารถของระบบ

หรอไม

2.1.2 ความเหมาะสมขององคกร (ORGANIZATION

FEASIBILITY)

43

ศกษารายละเอยดของบคลากร ททางาน เรมจาก

1. MANAGEMENT SYSTEM ระบบ

การบงคบบญชา

2. JOB POSITION ตาแหนงหนาท

3. SALARY LEVELS การจดลาดบ

เงนเดอน

4. GROUP RELATIONSHIP

ความสมพนธในกลม

5. TRAINING ANS EDEICATION

การอบรม

6. CHANGE IN WORK HABITS

ลกษณะนสยการทางาน

2.1.3 ความเหมาะสมดานเทคนค (TECHNICAL

FEASIBILITY)

ศกษาเครองมอเครองใช และ วธการททางาน

2.1.4 ความเหมาะสมดานการปฏบตงาน

(OPERATIONAL FEASIBILITY)

ความเปนไปไดของระบบใหมทจะใหสารสนเทศท

ถกตองตามความตองการของผใชงาน

2.1.5 ความเหมาะสมดาน เศรษฐศาสตร

(ECONOMICAL FEASIBILITY)

วเคราะหคาใชจายในปจจบนและอนาคต คานงถง

ตนทนคาใชจายในการพฒนาระบบงาน และความ

คมคาของระบบ

2.1.6 ความเหมาะสมดานความถกตอง (LEGAL

FEASIBILITY)

2.2 จดทาขอเสนอแนะ (RECOMMEUTATION)

44

2.3 จดทาเอกสารการศกษาความเหมาะสม (DOCUMENTING

THE FEASIBILITY PROJECT)

- ปญหาและความตองการ

- วตถประสงค

- ผลการศกษาความเหมาะสม

- ขอเสนอแนะ

สรปผลการศกษา

เสนอโครงการ

โครงการไดรบอนมตแลว

กาหนดปญหาและความตองการ

กาหนดวตถประสงค

ศกษาความเหมาะสม

เขยนเอกสารรายงาน

พรอมขอเสนอแนะ

ลงมอพฒนาระบบ

ผบรหารพจารณา

ความเหมาะ

สมของงาน

ความเหมาะ

สมขององคกร

ความเหมาะสม

ทางดานเทคโนโลย


ดานเศรษฐศาสตร


ดานการปฏบตงาน


ดานความถกตอง

45



ขนตอนและวธการในการวเคราะหและออกแบบ จะเรมตนขนเมอมโครงการ

เกดขนจากการเสนอตอผบรหารผานการอนมตแลวกจะไปดาเนนการศกษาเบองตนใน

ระบบงานนนๆโดยขนตอนการศกษาเบองตนประกอบดวย

1.กาหนดปญหาและความตองการ (DETERMINATION OF PROBLEMS

AND REQUIREMENTS)

2.กาหนดวตถประสงคหรอเปาหมาย (SPECIFICATION OF OBJECTIVE)

3.ศกษาความเหมาะสม ความเปนไปได (FEASIBILITY STUDY)

การจะทาสารสนเทศทสมบรณจะตองรถงขนตอนและวธการในการวเคราะห

และออกแบบตามขนตอนทถกตอง การกาหนดขนตอนของการพฒนาระบบงานได

อยางถกตอง จะทาใหเกดประโยชนหรอ เพอชวยทางานใหไดประสทธภาพมาก

ยงขน

46




1.จงเขยนโครงสรางของการเขยนโครงการโดยละเอยด

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2.จงอธบายขนตอนของการศกษาเบองตน

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3.การศกษาความเหมาะสมควรศกษาความเหมาะสมดานใดบาง …………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

4.เหตใดนกวเคราะหระบบจาเปนตองศกษารปแบบองคกรกอนทจะทาการรวบรวม

เพอ กาหนดความตองการ (REQUIREMENTS)

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

5.หากความตองการไมตรงกนระหวางผใชงานกบนกวเคราะหระบบ คดวาเกดปญหา

ใดตามมา และแกไขปญหานอยางไร

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

47

กรณศกษา

รานซด A ซงม VCD และ DVD ใหลกคาเชาและจาหนาย ขณะนการ

ดาเนนงานทาโดยพนกงาน ปจจบนกจการของรานดขน มลกคามากขนการดาเนนงาน

ของรานไมสะดวก เชน ไมทราบวาทางราน ม VCD และ DVD อยจานวนเทาใด มชอ

อะไรบาง สมาชกมาเชา มกคนชออะไรบาง คนไหนเชาเรองใดไป การพมพรายชอ

หนงใหม ๆ ฯลฯ สมมตวา ทานเปนพนกงานของราน ควรจะทาการออกแบบและ

พฒนาโปรแกรมอยางไร

6.จงนากรณศกษาขางตนมาเขยนโครงการเพอนาสารสนเทศเขาไปใชในงาน …………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

7 . จากกรณศกษาจงทาการศกษาเบองตน จงกาหนดปญหาและความตองการ …………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

8.จากกรณศกษาจงทาการศกษาเบองตน จงกาหนดวตถประสงคและความ

ตองการ…………………………………………………………………………………

………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

9.จากกรณศกษาจงทาการศกษาเบองตน จงศกษาความ

เหมาะสม………………………………………………………………………………

………

…………………………………………………………………………………………

10.ถาทานเปนนกวเคราะหระบบทานคดวาการวเคราะหและออกแบบระบบมความ

สาคญอยางไร

…………………………………………………………………………………………

48

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

48


เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบระบบ


1. แผนภมการจดองคกร

2. แผนภมแกนทชารต

3. แผนภมแสดงการไหลของงาน

4. แผนภมการทางานของระบบงาน

5. แผนภมแสดงขนตอนการทางานของโปรแกรม

6. แผนภมแสดงการระบขนตอนการทางาน

7. แผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการทางานของระบบ

8. แผนภมการแสดงความสมพนธของเงอนไขระบบงาน

9. แผนภมแสดงการตดสนใจ

10. แผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลในระบบงาน

11. แผนภมแสดงการทากจกรรมในระบบงาน

12. แผนภมแสดงการไหลของขอมล

13. พจนานกรมขอมล


1. สามารถใชแผนภมการจดองคกรได

2. สามารถใชแผนภมแกนทชารตได

3. สามารถใชแผนภมแสดงการไหลของงานได

4. สามารถใชแผนภมการทางานของระบบงานได

5. สามารถใชแผนภมแสดงขนตอนการทางานของโปรแกรมได

6. สามารถใชแผนภมแสดงการระบขนตอนการทางานได

49

7. สามารถใชแผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการทางานของระบบได

8. สามารถใชแผนภมการแสดงความสมพนธของเงอนไขระบบงานได

9. สามารถใชแผนภมแสดงการตดสนใจได

10. สามารถใชแผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลในระบบงานได

11. สามารถใชแผนภมแสดงการทากจกรรมในระบบงานได

12. สามารถใชแผนภมแสดงการไหลของขอมลได

13. สามารถใชพจนานกรมขอมลได


1. เขยนแผนภมการจดองคกรได

2. เขยนแผนภมแกนทชารตได

3. เขยนแผนภมแสดงการไหลของงานได

4. เขยนแผนภมการทางานของระบบงานได

5. เขยนแผนภมแสดงขนตอนการทางานของโปรแกรมได

6. เขยนแผนภมแสดงการระบขนตอนการทางานได

7. เขยนแผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการทางานของระบบได

8. เขยนแผนภมการแสดงความสมพนธของเงอนไขระบบงานได

9. เขยนแผนภมแสดงการตดสนใจได

10. เขยนแผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลในระบบงานได

11. เขยนแผนภมแสดงการทากจกรรมในระบบงานได

12. เขยนแผนภมแสดงการไหลของขอมลได

13. เขยนพจนานกรมขอมลได

50



แผนภมความคดรวบยอดแผนภมการจดองคกร

แผนภมการทำงานของระบบ


แผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการทำงานของระบบ

แผนภมแสดงการทำกจกรรมในระบบงาน

แผนภมแกนทชารต

แผนภมการไหลของงาน

แผนภมขนตอนการทำงานของโปรแกรม

แผนภมแสดงการระบขนตอนการทำงาน

แผนภมแสดงความสมพนธของเงอนไขระบบงาน

แผนภมการตดสนใจ

แผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลในระบบงาน

แผนภมการไหลของขอมล

พจนานกรมขอมล

51



เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล และ พฒนาระบบ (INFORMATION

RECORDING TECHNIGVES)

CHARTING คอ แผนภมแสดงความสมพนธของหนวยงานตางๆ มหลายชนด

1. แผนภมการจดองคกร

1.1 ORGANIZATION ON CHART เปนแผนภมแสดงการจดองคกร

อธการ

รองอธการฝายวางแผน รองอธการฝายวเทศสมพนธรองอธการฝายวชาการรองอธการฝายบรหาร

ฝายการเงนสำนกอธการ ฝายพสด

คณะเทคโนโลยสารสนเทศคณะวทยาศาสตร คณะบรหารธรกจ

รปท 4.1 แผนผงองคกรการบรหารงานในมหาวทยาลย

52

1.2 PHYSICAL LAYOUT CHART เปนแผนภมแสดงการจดสานกงาน

แผนภมการจด FLOOR

รปท 4.2 แผนภมการจดสานกงาน

1.3 ACTIVING CYCLE CHART เปนแผนภมแสดงการทางาน เทยบกบ

เวลา ใชเขยนในกรณทงานนน ใชเวลาทาทแนนอนตรงเวลา

รปท 4.3 แผนภมแสดงการทางานเทยบกบเวลา

เคาเตอรรบเร�อง

ตเกบเอกสาร นกศกษา

หวหนาฝายทะเบยน

2400

DEOARTMENT

WAGES

ACTIVITY

PAYROLL

CYCLE

WEEKLY

DATE

1-8-200

SYSTEM ANALYST

POSIN

MONDAY TUESDAY WEDNESDAY THURSDAY FRIDAY

12.00

1 2

24002400

3 4

2400

5 6

2400

53

2.แผนภมแกนทชารต

GANTT CHART เปนแผนภมแสดงการทากจกรรม เวลาทใชในการทากจกรรมนนๆ

กจกรรม ระยะเวลา

ม.ค. ก.พ. ม.ค เม.ย พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค.

1. ศกษาเบองตน

2. รวบรวมขอมล

3. วเคราะหขอมล

4. ออกแบบระบบใหม

รปท 4.2 แผนภมแสดงการทากจกรรม

3.แผนภมแสดงการไหลของงาน

DOCUMENT FLOWCHART การเขยนคลาย PROGRAM FLOECHART ผง

งานเปนแหลง กาเนด และ แหลงใชงาน

รปท 4.4 แผนภมแสดงแหลงกาเนดและแหลงใชงาน

54

4.แผนภมการทางานของระบบงาน

SYSTEM FLOWCHART ผงงานเปนการทางานของคอมพวเตอร

รปท 4.5 แผนภมแสดงการทางานของคอมพวเตอร

5.แผนภมแสดงขนตอนการทางานของโปรแกรม

PROGRAM FLOWCHART เปนแผนภมแสดงการไหลของงานดวยลกศร เรยกวา

“ผงงาน” เปนผงงานแสดงขนตอนการทางานโดยละเอยด โดยการเขยนขน ตอนการ

ทางานลงในสญลกษณตางๆ

รปท 4.6 แผนภมแสดงการไหลของงาน

MASTER

FILE

CHANGE

EMPLAYER

STATUS

CHANGE

EDIT

ROUTINE

MASTER FILE

UPDATE

REPORT

MASTER

FILE

UPDATE

PAYROLL

MASTER

FILE

NEW

PAYROLL

MASTER

FILE

EDIT

REPORT

เกบโดยโปรแกรม

พนกงานเปลยนสถานะภาพ

START

X=500

SUM=0

X=X+1

SUM=SUM+X

X=1000

PRINT SUM

STOP

การแสดงการหาผลบวกของเลข 500 ถง 1000

55

6.แผนภมแสดงการระบขนตอนการทางาน

PROCEDURE CHART เปนแผนภมแสดงการทางาน โดยแสดงวางานททาอยางไร

กาหนดดวยสญลกษณ แสดงเฉพาะขนตอนการทางานอยางเดยว โดยการนาเอา

สญลกษณ มาระบขนตอนการทางาน

สญลกษณม 5 อยาง

1. การตรวจทาน (INSPECTION)

2. หยดชวคราว (DELAY)

3. การสงผาน (TRANSPORT)

4. การทากจกรรม (OPERATION)

5. การเกบตวอยาง (FILE)

แบงออกเปน 3 ชนด

6.1 FLOW PROCESS CHART

6.2 PROCEDURE ANALYSIS CHART

6.3 PROCEDURE FLOWCHART

56

6.1 FLOW PROCESS CHART

รปท 4.7 แผนภมแสดงขนตอนการทางาน

FORM (การกรอกแบบฟอรม)

FILLED BY SALEMAN (ไปขายของ)

TEMPORARY STORAGE UNTIL END OF SALE CYCLE (กลบมาชวคราว)

FORM EXTERACTED FROM STORAGE AND BATCH (ทำใหสมบรณ)

PAST TO HEAD OFFICE (สงไปสำนกงานใหญ)

FORM STAMPED NITH RECETVED DATE (ประทบตราลงวนท)

INTERNAL MAIL TO DATA PREPARATION (อยในสำนกงานใหญ)

VISUALLY CHECK BY SUPERVISOR (ตรวจงานดวยสายตา)

BATCH ALLOCATION TO DATA PREPARATION OPERATOR (ถกบนทกเกบ)

FORM KEYED (ลงในแบบฟอรม)

FILE (เกบลงแฟม)

57

6.2 PROCEDURE ANALYSIS CHART

ACTIVITY

NOTE

1. กรอกแบบฟอรม

2. ไปขายของ

3. กลบมาชวคราว

4.ทาใหสมบรณ

5. สงไปสานกงาน

ใหญ

6. ประทบตราลง

วนท

7.อยในสานกงาน

8. โสตทศนตรวจ

ดวยสายตา

9. ถกบนทกเกบ

10. ลงในฟอรม

11.เกบลงแฟม


58

6.3 PROCEDURE FLOWCHART

SALEMAN HEAD

OFFICE

DATA

PREPARATION

SUPER VISOR

DATA

PREPARATION

OPERATOR


7. แผนภมการเขยนบรรยายเงอนไขการทางานของระบบ

STRUCTURE ENGLISH การเขยนบรรยายเปนประโยคภาษาองกฤษ

ประกอบดวย IF..……..ELSE ………THEN

- เงอนไขหลก อนแรกขนตนดวย IF

- เงอนไขหลก อนตอไปขนตนดวย ELSE

- เงอนไขรอง

- เงอนไชรอง อนแรกขนตนดวย IF

- เงอนไขรอง อนถดไปขนดวย ELSE

WAITING

FIELD

STAMP DATEFORM EXTRACTED

AND BATCH

PENDING END OF

SALE CYCLE

VISURLLY

CHECK

ALLOCATE TO

OPERATORFILE

59

- สงททา ขนตนดวย THEN (หรอไมม THEN กได)

IF (เงอนไขหลกอนท 1)

IF (เงอนไขรอง 1.1)

THEN (สงทตองการ)

ELSE (เงอนไขรอง 1.2)

THEN (สงทตองการ)

ELSE (เลอนไปหลกอนท 2)

THEN (สงทตองทา)

THEN (สงทตองทา)

ตวอยาง STRUCTURE ENGLISH

IF THE CUSTOMER IS BOOKSTORE

IF ORDER SIZE LESS THAN OR EQUAL 6 COPIES

NO. DISCOUNT ALLOW

ELSE ORDER SIZE MORE THAN 6 COPIES

ALLOW 25% DISCOUNT

ELSE THE CUSTOMER IS LIBRASIAN OR INDIVIDMAL

IF ORDER SIZE LESS THAN 6 COPIES

ON DISCOUNT ALLOW

ELSE ORDER SIZE 6 – 19 COPIES

ALLOW 5% DISCOUNT

ELSE ORDER SIZE 20 – 49 COPIES

ALLOW 10% DISCOUNT

ELSE ORDER SOZE MORE THAN OR EQNAL 50

COPIES

ALLOW 15% DISCOUNT

60

8. แผนภมการแสดงความสมพนธของเงอนไขระบบงาน

DECISION TREE มการเขยนทมลกษณะการเขยนเหมอนตนไม

รปแบบการเขยนเรมตนดวย

ตวอยาง

9. แผนภมแสดงการตดสนใจ

DECISION TABLE (ตารางการตดสนใจ) ประกอบดวย 2 สวน

9.1 แสดงความสมพนธของเงอนไข วาเงอนไขมความสมพนธอยางไร

ความสมพนธของเงอนไขเชอมดวย “AND”

ถาเปนจรงใหใช “Y” หรอ ”T”

ถาเปนเทจใหใช “N” หรอ ”F”

TYPE OF CUSTOMER SIZE OR ORDER DISCOUNT

กจกรรมท�ทา

เง�อนไขหลก 1

เง�อนไขหลก 2

เง�อนไขรอง 1.1




ส�งท�ตองทา 1




DECISION TREE

DISCOUNT

BOOK STORE

LIBRERICES

OR

INDIVIDUAL

6 OR LESS

MORE THE N 6

50 OR MORE

20 - 49

6 - 19

LESS THEN 6

NON

NON

25%

15%

10%

5%

61

ในสวนท 1 จงแบงออกเปน 2 สวน

1. CONDITION STUB เปนเงอนไขทรวบรวมมา

2. CONDITION ENTRY เปนเงอนไขทกาหนดขนมาโดย

ใหสอดคลองกบเงอนไข

9.2 แสดงสงทตองทา (ACTIVITY) จะตองทาตามเงอนไข ขอใด

สวนท 2 จงแบงเปน 2 สวน

1. ACTION STUB

2. ACTION ENTRY

ตารางการตดสนใจ

CONDITION STUB CONDITION ENTRY

1 2 3 4 5 6

1. รานขายหนงสอ T T T F F F

2. สงซอไมเกน 6 เลม T F F F F F

3. สงซอ 6 เลมขนไป T T F F F F

4. หองสมดหรอซอสวนตว F F T T T T

5. สงซอนอยกวา 6 เลม F F F F F T

6. สงซอ 6 – 19 เลม F T F F T F

7. สงซอ 20 – 49 เลม F F F T F F

8. สงซอ 50 เลมขนไป F F T T F F

1. ลด 25 % T

2. ลด 15 % T

3. ลด 10 % T

4. ลด 5 % T

5. ไมมสวนลด T T

ACTION STUB ACTION ENTRY

62

10. แผนภมแสดงการเคลอนทของขอมลในระบบงาน

INFORMATION ANALYSIS เปนผงงานแสดงการเคลอนทของขอมล ทง INPUT

และ OUTPUT

รปท 4.10 แผนภมแสดงเคลอนทของขอมล

VENDER ใบส�งซ�อ

ของท�ขอใบเบกไป

RECREROING

( ฝายตรวจรบ)

PURCHASING

( ฝายจดซ�อ)

INVENTORY

( ฝายควบคม)ใบเบกของ

INFORMATION ANALYSIS

63

11. แผนภมแสดงการทากจกรรมในระบบงาน

HIPO (HIERARCHY PLUS INPUT PROCESS AND OUTPUT) ผงงานแสดง

ผทากจกรรมขอมลนาเขา ขบวนการทางาน และ OUTPUT

สญลกษณ HIPO

ผทากจกรรม

กจกรรม= PROCESS

= DOCUMENT (I/O)

= FILE (DATA STORE)

= CONNECTION

= MAJOR PROCESS

= MINOR PROCESS

= UPDATE

= REFERENCE (อางอง)

= CEEATE

64

รปท 4.11 แผนภมแสดงผทากจกรรมขอมลนาเขา ขบวนการทางาน และ OUTPUT

ลกคา

สอบถาม

พนกงาน

CHACK STORE

พนกงาน

ลงบนทก

พนกงาน

UPDATE

BALLON HAND

STOCK

SHEET

VIDEO

RENT

HIPO (HIERARCHY PLUS INPUT PROCESS AND OUTPUT

65

12. แผนภมแสดงการไหลของขอมล

DFD (DATA FLOW DIAGRAM) เปนผงงานแสดงรายละเอยดของขอมลทง

INPUT และ OUTPUT และแสดงการไหลของขอมล

สญลกษณทใช DFD SYMBOLS

วธเขยน DFD

1. SOURCE คอ แหลงกาเนดหรอ จดเรมตนของขอมล อาจจะมหลาย

แหลงกได

2. SINK คอ จดปลายทางของขอมลอาจมหลายปลายทางกได

3. PROCESS คอ การเปลยนแปลง INPUT DATA FLOW ใหเปน

OUTPUT DATA FLOW ใหการเขยน PROCESS แตละPROCESS

ตองมทง INPUT และ OUTPUT เสมอ

1.

2.

3.

4.

= DATA FLOW

, , = PROCESS

OR = FILE / DATA STORED

= SOURCE / SINK

A

X

Y

1.

B

X

Y

C

2.

66

4. DATA STORE หรอ FILE หมายถงทเกบขอมล

5. DATA FLOW หมายถง ตวสงขอมลระหวางงานตางๆ

- ระหวาง PROCESS ไป PROCESS

- ระหวาง SOURCE ไป PROCESS

- ระหวาง PROCESS ไป STNK

หมายเหต 1. แตละ PROCESS ควรมการกาหนด ชอ และ เลขท ชอของ

PROCESS เขยนดวยตวพมพเลก (ภาษาองกฤษ)

2. DATA FLOW เขยนดวยตวพมพเลก

3. DATA STORE , SOURCE , SINK เขยนตวพมพใหญ

ขนตอนการวเคราะห จะเรมตนดวยการวเคราะหระบบงานเดมทดาเนนการ

อยในปจจบน เพอจะไดทราบถงขนตอนการปฏบตงานปจจบน และทาการสราง

แบบจาลองเชงตรรกะ (LOGICAL MODEL) ใหม ซงเปนแผนภาพกระแสขอมล

(DATA FLOW DIAGRAM : DFD) ทแสดงถงกระบวนการ (PROCESS) และ

ขอมล (DATA) ทเกยวของในระบบ รวมทงแบบจาลองขอมล (DATA MODEL) ท

แสดงถงความสมพนธ ระหวาง เอนตต (ENTITY) ตางๆ ในระบบ

DFD ระดบสงสด (CONTEXT LEVEL DATA FLOW DIAGRAM)

DFD ระดบสงของงานใดงานหนง มชอเรยกอกอยางหนงวา “CONTEXT

DIAGRAM” ซงระดบน จะบอกวาระบบทเราสนใจ ม INPUT เปนอะไร ผลลพธท

ไดจากระบบ และขอมลท เกยวของกบระบบภายนอก

CONTEXT DIAGRAM

หนวยจดการ

สอบ


การสอบฯ

ประกาศรบสมครสอบ

บญชกรอกคะแนน

ผลการสอบ


สมครสอบผสมครสอบ

67

OLD PHYSICAL MODEL 0 / 1

ใบสมครสอบ

รบสมครสอบบญชรายช�อ

ผสมครสอบ

ตรวจสอบคณ

สมบต

บญชรายช�อ

ผมสทธ�เขาสอบ

ออกประกาศประกาศรายช�อผม

สทธ�สอบแขงขน

ออกประกาศ ผงท�น�งสอบ

68

OLD PHYSICAL MODEL 0 / 2

คะแนนสอบสมภาษณ

และ ภาคปฏบต

ตรวจขอสอบ

ประกาศผลสอบ

แขงขน

รวมคะแนน



ออกประกาศ

กรอกคะแนน บญชกรอกคะแนน

คะแนนสอบกระดาษคาตอบ

จดลาดบ

69

NEW PHYSICAL MODEL 1 / 1

บตรรายช�อผมสทธ�

เขาสอบ



รบสมครสอบและให

เลขประจาตวสอบ

บญชกาหนดเลข

ประจาตวสอบ

ประกาศรบสมคร

สอบ

กาหนดเลขประ

จาตว

ใบสมครสอบ

ตรวจสอบคณ

สมบต

MASTER

FILE

DATA

ENTRY

EDIT

รายงานขอมลผด

พลาด

MASTER

FILE

70

NEW PHYSICAL MODEL 1 / 2

ประกาศรายช�อ

ผมสทธ�เขาสอบออกรายงาน

MASTER

FILE

ออกรายงาน ผงท�น�ง

ออกรายงาน

บญชลงช�อผเขาสอบ / สงกระดาษคาตอบ



บญชลงช�อผเขาสอบ สมภาษณ

บญชลงช�อผเขาสอบ ภาคปฏบต

บญชลงช�อผเขาสอบ วธการสอน

บญชใหคะแนนสมภาษณ

บญชใหคะแนนภาคปฏบต

บญชใหคะแนนวธการสอน

บญชคะแนนรวม /

เฉล�ยคะแนน สทภาษณ


เฉล�ยคะแนน ภาคปฏบต


เฉล�ยคะแนนวธสอน

71

OLD LOGICAL MODEL 0 / 1

หนวยจด

การสอบ

1.

รบสมคร

สอบ

ผสมคร

สอบ

D1

สมครสอบ

บญชรายช�อผสมครสอบ

ประกาศรบสมครสอบ

D2 บญชรายช�อผมสทธ�เขาสอบ

2.

D4

ประกาศรายช�อผมสทธ�สอบแขงขน

D3 ผงท�น�งสอบประกาศรายช�อผมสทธ�เขาสอบแขงขน

3.

สอบ

D5 กระดาษคาตอบ D6 คะแนนสอบ

4.

ประมวล


D7 บญชกรอกคะแนน

5.

ประกาศ


D8 ประกาศผลสอบการแขงขน

หนวยจด

การสอบ

ผสมคร

สอบ


72

NEW LOGICAL MODEL 1 / 1

D1 บญชรายช�อผสมครสอบ

หนวยจด

การสอบ

ผสมคร

สอบ รบสมครสอบ1.

D0 เลขประจาตวสอบประกาศรบสมครสอบ

สมครสอบ

D2 บญชรายช�อผมสทธ�เขาสอบ

2.ประกาศราบช�อผมสทธ�สอบแขงขน

D3X บญชรวมคะแนน / เฉล�ยคะแนน

D2X บญชใหคะแนน

D1X บญชลงช�อ D4 ผงท�น�งสอบ

D3 ประกาศรายช�อผมสทธ�เขาสอบแขงขน D9 บญชรายช�อผขาดสอบ

สอบ3.

D5 กระดาษคาตอบ D6 คะแนนสอบ

ประมวล


4.

D7 บญชกรอกคะแนน

ประกาศ


5.

D8 ประกาศผลการสอบแขงขน

หนวยจด

การสอบ

ผสมครสอบ


ผลการสอบบญชกรอกคะแนน

73

หมายเหต ในระดบน DFD จะยงไมมการเกบขอมล จะเรมเกบขอมลในระดบน

ถดลงไป (ระดบลาง) จะเหนไดวา DFD ระดบสงไมเพยงพอทจะบอก

รายละเอยดของการทาการทงหมดของระดบ ดงนนจงจาเปนตองแตกเปน

ระดบลางลงมาตอไป ซงจะทาให DFD ตางระดบเกดขน และ การแตก

ระดบลงมาจะตองมการเกบขอมลเพอนาไปใชในภายหลง

ENTIY RELATIONSSHIP DIAGRAM (ERD)

เปนเครองมอทแสดงใหเหนถงขอมลและความสมพนธของขอมลตางๆทมตอ

กนในระบบงาน กาหนดคาความสาคญของ เอนตต ในความสมพนธในแตลกษณะ

RELATIONSHIP MODEL เปนเครองมอทแสดงใหถงขอมล และความสมพนธของ

ขอมลตาง ๆ ทมอยในระบบ โดย DIAGRAM นม CARDINALITY เปนสงท

กาหนดคาความสมพนธ ของ ANTITY ในความสมพนธแตละลกษณะ เชน 1 :1 , 1 :

m , m : n ซงอาจใชสญลกษณแทนไดดงน

ตวอยาง. สญลกษณแสดงความสมพนธ และ CARDINALITY

รปท4.12 แสดงความสมพนธ และ CARDINALITY

หรอ

หรอ

หรอ

1 m |

1 1 | |

n m

74

ตวอยาง ความสมพนธของแอนตตในระบบทะเบยนนกศกษา

รปท4.13 ความสมพนธของแอนตตในระบบทะเบยนนกศกษา

ภาคการศกษาหนงลงทะเบยนไดหลาย

คณะหนงมนกศกษาสงกดไดหลายคน

สาขาหนงมนกศกษาสงกดไดหลายคน

หนงคณะสามารถมหลายสาขาวชา

นกศกษาหลายคนลงทะเบยนไดหลายวชา

คณะหนงมอาจารยสงกดอยหลายคน

อาจารยหลายคนสอนไดหลายวชา

ภาคการศกษา | วชาลงทะเบยน

คณะ | นกศกษา

สาขา | นกศกษา

คณะ | สาขา

นกศกษา วชาเรยน

นกศกษา | วชาลงทะเบยน

คณะ |

อาจารย วชาเรยน

อาจารย

วชาเรยน

วชาเรยน รายวชาสอน อาจารย |

75

ตวอยาง

ENTIY RELATIONSSHIP DIAGRAM (ERD) ระบบทะเบยนนกศกษา

รปท4.14 ENTIY RELATIONSSHIP DIAGRAM (ERD) ระบบทะเบยนนกศกษา

13.พจนานกรมขอมล

DATA DICTIONARY เนองจากDATA FLOW (INPUT FLOW และ OUTPUT

FLOW) ไมไดบอกรายละเอยดไว ดงนน รายละเอยดของ DATA FLOW จงนามา

เขยนไว ท DATA DICTIONARY

รายละเอยดของ DATA DICTIONARY

1. DATA NAME = ชอของ DATA

2. ALIASE = ชออนทมความหมายเหมอนกน

3. DISCRIPTION = คาอธบายลกษณะของ DATA

4. FORMAT = รปแบบขอมล วาเปนตวอกษร ม ตวเลข ม ขนาด

|

นกศกษา รายวชา

ลงทะเบยน วชาเรยน

ภาคการศกษา

คณะ อาจารย รายวชาทสอน

สาขา

| |

| |

---

---

---

76

5. LOCATION = บอกทพบขอมลน (พบท REPORT ,

DOCUMENT)

สญลกษณทใชในพจนานกรมขอมล

1. = หมายความวา เทากบ

2. + หมายความวา และ

3. [ ] หมายความวา เปรยบเทยบ , ใหเลอกเพยงอนใดอนหนง

4. { } หมายความวา ทาจากจานวนตาสด ถง จานวนสงสด

5. ( ) หมายความวา สวนประกอบทมหรอไมมกได

6. * COMMENT * หมายความวา หมายเหต ใหเขยนอยภายใตเครองหมาย

*………….*

7. “ “ หมายความวา เปนคาเจาะจงวาใน FILED มคาอะไรอยแลว

ตวอยาง

RELATION ATTRIBUTE DESCRIPTION TYPE PK FK REFERENCE

ITEM

REGISTER

CODE รหสนกศกษา CHAR(8) YES YES STUDENT

ITEM

REGISTER

SEMESTER ภาคการศกษา CHAR(6) YES YES TERM

ITEM

REGISTER

SBJ-CODE รหสวชา CHAR(5) YES YES SUBJECT

ITEM

REGISTER

GROUP กลมเรยน CHAR(1) YES

ITEM

REGISTER

CREDIT จานวนหนวย

กต

NUM(2)

รปท 4.14 ตวอยาง DATA DICTIONARY

MIN

MAX

77



ในหนวยการเรยนนเปนเรอง ของการใชเครองมอในการวเคราะหและ

ออกแบบ ระบบงานโดยมเครองมอหลายชนดทใชรวมในการวเคราะหระบบงานซง

เครองมอแตละชนดจะแสดงใหเหนรายละเอยดของงานในระบบวา มการเคลอนไหว

ของงานในระบบอยางไร ไมวาจะเปนเรองของเอกสารทเกดขนในระบบงานหรอ

อาจจะเปน ในเรองของการใชขอมลตางๆในระบบตงแตมการนาขอมลเขามาใช

จนกระทงขอมลผานการประมวลผลไดออกมาเปนสารสนเทศตางๆเครอง จะชวยให

การวเคราะหงานเกดความชดเจนมากยงขน อกทงยงมเครองมอบางชนดสามารถชวย

ในการวเคราะหงานดานกจกรรมตางทจะเกดขนในระบบงานสามารถแสดงขนตอนได

อยางชดเจน

จากการใชเครองมอไดถกตองจะชวยลดปญหา ของความไมชดเจนของ

ขนตอนในระบบงานไดยงมความเขาใจในการใชเครองมอมากเทาไรประสทธภาพใน

การวเคราะหระบบงานกจะมประสทธผลมากยงขนเทานน

78




1.จงเขยนสญลกษณของ FLOWCHART ทรจก มาสก 7 ชนดพรอมบอกชอและการ

แทนขนตอนการทางานในแตละชนด

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2.จงอธบายความหมายของสญลกษณของ HIPO

ผทากจกรรม

กจกรรม = …………………...

= …………………...

= …………………...

= …………………...

= …………………...

= …………………...

= …………………...

= …………………...

= …………………...

79

3.จงอธบายความหมายของสญลกษณของ DFD

4. จงอธบายความสมพนธของขอมลโดยใช RELATIONSHIP MODEL การใช

สญลกษณ

1. 1:1

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2. 1: m

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3. m:n

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

1.

2.

3.

4.

= ………………..

, , = ………………

OR =…………………………….

= …………………….

80

กรณศกษา จงตอบคาถามขอ 5-10

บรษทไทยรงจากด ไดทาการผลตเครองใชไฟฟาหลายชนดมพนกงานท

ทางานอยในบรษทอยดวยกนหลายแผนกแตละแผนกมจานวนพนกงาน เปนจานวน

มากจงมความตองการ ทจะนาคอมพวเตอรเขาไปทาการจดเกบประวตของพนกงาน

ของบรษท ดงนนใหทานทาการออกแบบโดยใชเครองมอดงตอไปน

5.จงเขยน SYSTEM FLOWCHART การจดเกบประวตของพนกงานของ

บรษท…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………

6.จงเขยน PROGRAM FLOWCHART การจดเกบประวตของพนกงานของ

บรษท…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………

7.จงเขยน HIPO การจดเกบประวตของพนกงานของ

บรษท…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………

8.จงเขยน DFD การจดเกบประวตของพนกงานของบรษท

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

9.จงเขยน DOCUMENT FLOWCHART การจดเกบประวตของพนกงานของ

บรษท…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………

10.จงเขยน ERD การจดเกบประวตของพนกงานของ

บรษท…………………………………………………………………………………

81

…………………………………………………………………………………………

………

81


การวเคราะหและการออกแบบ


1. การออกแบบระบบงานใหม

2. การออกแบบแฟมขอมลและฐานขอมล

3. การออกแบบขอมลนาเขา

4. การออกแบบฟอรม

5. การออกแบบรายงาน


1. สามารถบอกวธการการออกแบบระบบงานใหมได

2. สามารถบอกวธการออกแบบแฟมขอมลและฐานขอมลได

3. สามารถบอกวธการออกแบบขอมลนาเขาได

4. สามารถบอกวธการออกแบบฟอรมได

5. สามารถบอกวธการออกแบบรายงานได


1. บอกวธการการออกแบบระบบงานใหมได

2. บอกวธการออกแบบแฟมขอมลและฐานขอมลได

3. บอกวธการออกแบบขอมลนาเขาได

4. บอกวธการออกแบบฟอรมได

5. บอกวธการออกแบบรายงานได

82



แผนภมความคดรวบยอดการออกแบบระบบงานใหม

การออกแบบแฟมขอมลและฐานขอมล

การวเคราะหและการออกแบบ การออกแบบขอมลนำเขา

การออกแบบรายงาน

การออกแบบฟอรม

83



1. การออกแบบระบบงานใหม

เมอผานขนตอนการศกษาเบองตนมาแลว กเรมเขาสการวเคราะหระบบ โดย

การรวบรวมขอมลของระบบปจจบน และนามาวเคราะหขอมลโดยการนามาเขา

กระบวนการ การวเคราะหระบบปจจบน(PRESENT SYSTEM ANALYSIS)

ประโยชนของการวเคราะหระบบปจจบน

1. เพอทราบขอด ขอเสยในการดาเนนงานระบบปจจบน

2. เพอทราบทรพยากรทมอย

3. เพอทราบทศนะของผใชระบบ

4. เพอใหไดแนวคดในการออกแบบระบบใหม

กระบวนการวเคราะหระบบในปจจบน

1. การรวบรวมขอมล (DATA COLLCTION)

2. การวเคราะหขอมลทไดรวบรวมมา (ANALYSIS OF THE COLLECTED

DATA)

3. การจดทาเอกสารระบบ (DOCUMENTATION OF THE SYSTEM)

การรวบรวมขอมล (DATA COLLECTION)สงทตองการศกษา (รวบรวม)

1. STRUCTURE OF ORGANIZATION คอ การจดโครงการ

- องคประกอบ และ สงแวดลอม (FUNCTION)

- การตดสนใจ (DECISION LEVEL)

- ความสมพนธการทางาน (RELATION)

84

2. INFORMATION FLOW คอ การไหลของงาน

- WHAT ? มขอมลอะไรไหลบาง , มกขนตอน , อะไรบาง

- BY WHO ? เอกสารทสงมาไดมาจากใคร

- WHERE ? เอกสารนไปทไหน ทางานทไหน

- WHEN ? ถงเมอไร

- HOW ? ไปไดอยางไร

3. INPUT / OUTPUT

- INPUT เชน เอกสารบนทกขอมล , ใบลงทะเบยน

- OUTPUT เชน รายงาน , ใบแจงผลการสอบ

- STRUCTURE ดรายละเอยดเนอหา

- IMPORTANCE ดโครงสรางของ INPUT / OUTPUT

- ACCURACY มความเชอถอไดไหม

- REDUMDANCY ความฟมเฟอย , ความซ าซอน

ศกษาแหลงขอมล ม 2 แหลง

1. แหลงขอมลภายใน (INTERNAL SOURCE)

1.1 บคลากร (USERS) มหลายประเภท

- HAND – ON – END USERS คอ พนกงานททางานในระบบ

- INDERECT – END – USERS คอ ผทไมไดทางานในระบบ

- USER MANAGER คอ ผบรหารระบบ

- SENIOP MANAGER คอ ผบรหารระดบสง

1.2 เอกสารทงหลาย (PAPER WORK)

- DUCUMENT DISCRIBE WHAT ORGANIZATION IS

ORGANIZED คอ เอกสารทเกยวกบการบรรยายวาองคการมการจดการ

อยางไรมการแบงสวนงานอยางไร ประกอบดวย

1. ORGANIZATION CHART

2. คมอปฏบตงาน

85

3. เอกสารสงงาน , การบนทกเสมอ

- DUCUMENT DISCRIBE WHAT ORGANIZATION PLAN

TO DO คอ เอกสารทระบวามแผนการจะทางานอยางไร โดย

ดจากโครงการ และงบประมาณ

- DUCUMENT DISCRIBE WHAT ORGANIZATION DOES

คอ เอกสารทบอกใหทราบวาองคกรกาลงทาอะไรอย หรอ

ระบบกาลงทาอะไรอย เชน

1. INPUT เอกสารบนทกขอมล

2. FILE แฟม

3. OUTPUT รายงาน

2. แหลงขอมลภายนอก (EXTERNAL SOURCE) ใชชวยในการออกแบบขอมลใน

ระบบใหม ประกอบดวย

2.1 ระบบใกลเคยง

2.2 TEXTS , BOOK (หนงสอ , ตารา)

2.3 TOURNALS (วารสาร)

2.4 SEMINAR (การจดสมมนา)

2.5 SALES BROCHEURES (ใบปลว)

กรรมวธการรวบรวมขอมล

1. INTERVIEW (การสมภาษณ)

2. QUESTIONAIRES (สงแบบสอบถาม)

3. MEETING (การพบปะ)

4. STATISTIC (การทาสถต)

5. DOCUMENT ANALYSIS (การวเคราะหเอกสารตางๆ)

6. OBSERVING (การสงเกต)

86

1. การสมภาษณ (INTERVIEW)

เปนกรรมวธการรวบรวมขอมล ทดอยางหนง ขอดเพราะวามการตดตอกน 2

ดาน กคอ ผสมภาษณและผใหสมภาษณ ถามความเขาใจไมตรงกน สามารถซกถาม

หรอใหอธบายขอสงสยได

บคคลทควรสมภาษณ

1. MANAGER (ผบรหาร)

- SENIOR MANAGER

- USER MANAGER

2. OPERATIONAL STAFE

- HAND – ON – AND –USERS (เจาหนาท)

- INDERECT – AND – USERS (ผเกยวของ)

ขอเสนอแนะในการสมภาษณ

1. การเตรยมตวการสมภาษณ จะตองตดตอขออนญาตหวหนาหนวยงานทจะเขา

ไปศกษา การตดตอยดหลก “TOP – DOWN –

APPROACH” คอ จากระดบสง ไป ระดบลาง

ยดหลก “ผมตาแหนงสงเทาไรยงเหงาเทานน”

2. เตรยมเคาโครงเรองและหวขอทจะไปสมภาษณ

- ควรสงคาถามไปใหผใหสมภาษณลวงหนา

- คาถามควรเตรยมไวหลายรปแบบ

3. ควรนดหมายกบผใหสมภาษณ โดยการกาหนดสถานท , เวลา และเรองทจะ

สมภาษณ

ตวอยาง แบบฟอรมนดสมภาษณ

87

บรษท ______________________________เตรยมโดย _______________________

เรอง ___________________________________

ผใหสมภาษณ ผสมภาษณ วน เวลา สถานท เรองทจะถาม

ตวอยาง แบบฟอรมผลการสมภาษณ

บรษท _____________________________

เรอง _______________________________

ผใหสมภาษณ : _________________ ตาแหนง : _______________

องคกร : ___________________

ผลการสมภาษณ

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______________________________________________________________

_______

88

4. เครองอปกรณทจะใชสมภาษณ

- วทย

- เทป

- ไมโครโฟน

- กระดาษ , ปากกา

ลกษณะของผสมภาษณทด

1. ตองมจตวทยา

2. มมนษยสมพนธด

3. เปนผฟงทด

4. ไมมอคต

5. ใชถอยคาทเหมาะสม

6. ไมถามนา

7. ใหนยามคาทไมคลมเครอ

8. ไมเสนอความคดเหนใดๆ

9. ใชเวลาใหเหมาะสม ประมาณ ½ ชวโมง

10. ไมรกลากาวกาย

11. ไมรบกวน

12. ตองมบคลกภาพด แตงตวด

13. ตองตรงตอเวลา

- หองสวนตว ควรไปกอน 10 – 15 นาท

- ไมใชหองสวนตว ควรไปกอน 5 – 10 นาท

14. ตองศกษาหาความรเกยวกบตวผใหสมภาษณ เพอสรางความสามคค

สนทสนม

89

สถานทและเวลา

สถานท ทผใหสมภาษณสะดวก ไมมสงรบกวน

เวลา ตองใชเวลาท ผใหสมภาษณสะดวกทงานทานอยทสด

ชวงเวลา 8.30 – 12.00 , 13.00 – 16.30 น.

ควรใชเวลาชวง 10.00 – 11.00 , 14.00 – 15.00 น.

เรมสมภาษณ

1. เมอถงกาหนดนดหมาย ตองไปถงกอนเวลาอนเลกนอย ถาผใหสมภาษณ

ไมวางตองรอถาไมวางจรงๆ กควรนดหมายใหม

2. เมอเขาสมภาษณพดคย กบผใหสมภาษณดวยใบหนายมแยม แจมใส

เรยกชอ , นามสกล , ตาแหนง ใหถกตอง

3. สรางบรรยากาศใหเปนกนเองอยเสมอ อาจจะคยเรองสนกๆ ผสมผสาน

เขาไปดวย

4. เมอถามคาถามแลวอยาแนะนาคาตอบ

5. อยาใหคาถามชนด yes , no , question ควรใชคาถามทผใหสมภาษณ

อธบาย แสดงความคดเหน

6. อยางแสดงอาการเบอหนาย

7. ตองเปนผฟงทด

ลกษณะของการสมภาษณทด

1. ควรสรางบรรยากาศความคนเคย และทาใหผสมภาษณไวใจเรา

2. รกษาบรรยากาศใหเปนไปตามธรรมชาต

3. ไวตอความรสกของผใหสมภาษณ และมองเหตการณอยางยตธรรม

4. กะเวลาสมภาษณใหพอเหมาะและเตรยมคาถามไวลวงหนาหลายๆ แบบ

5. ไมควรใหคาแนะนาแกผใหสมภาษณ และอยาเอาอารมณเขาไปเกยวของ

กบการสมภาษณ

6. ถาตอบไมตรงประเดน ควรหาทางตะลอมใหเขาจด

90

7. แตละคาถามควรมคาตอบเดยว และหลกเลยงคาถามทเสนอแนะคาตอบ

คณสมบตทดของผสมภาษณ

ผสมภาษณทด ควรจะมคณสมบตทสาคญ ดงน

1. มมนษยสมพนธด เพอใหสามารถทางานรวมกบคนอนได

2. มไหวพรบด เพอการแกปญหาเฉพาะหนาไดทนเหตการณ

3. มความละเอยดรอบคอบ เพอนาขอมลในเรองใหม และเรองเลกๆ ไป

ประกอบการแปลความหมายทถกตอง

4. มความรและความสนใจในเรองทจะสมภาษณ เพอจะไดมความเขาใจใน

ขอคาถาม และตความหมายขอมลไดอยางถกตอง

5. มความยตธรรม เพอควบคมความลาเอยงสวนตวได และไมอคตตอ

ขอมลทไดมา

ขอดขอเสยของการสมภาษณ

การเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ มทงขอดขอเสย จะขอแยกกลาว

ดงตอไปน

ขอด จาแนกเปนขอๆ ไดดงน

1. ชวยแกปญหาการไดรบแบบสอบถามคนนอย

2. ไดขอมลโดยตรงจากผถกสมภาษณ

3. สามารถซกถามขอมลบางอยางทกลมตวอยางไมกลาเปดเผยจาก

การตอบแบบสอบถามได

4. ผตอบมกจะพยายามตอบ เพราะมความเกรงใจ

ขอเสย จาแนกเปนขอๆ ไดดงน

1. สนเปลองเวลา คาใชจาย และกาลงคน

2. ผตอบอาจเกดความกลว หรอเกดอารมณ ทาใหขอมลบดเบอน

ให

91

3. ความเชอถอของขอมลนอย ถาไมไดรบความรวมมอจากผถก

สมภาษณดเทาทควร

2. แบบสอบถาม (QUESTIONNAIRES)

จะใชในกรณ

1. แหลงขอมลอยไกล

2. แหลงขอมลมหลายแหลง

ขอเสย ของแบบสอบถาม

1. ออกแบบสอบถามยาก

2. เปนการตดตอดานเดยว

3. มขอผดพลาดสง

ขอเสนอแนะในการสรางแบบสอบถาม

1. ตองมคาอธบายถงวตถประสงคของการนาขอมลไปใช

2. ตองมคายนยนวาจะไมเปดเผย ถงแหลงขอมล

3. มคาอธบาย หรอ วธกรอกขอมล ถายากตองยกตวอยางประกอบ

4. กาหนดเวลาสงคน ( 1 สปดาห )

5. ใชคาถามกะทดรด

6. กาหนดทวางใหพอดกบการกรอก

7. ควรระบชอ ตาแหนง ของผกรอก

8. ควรมทวาง สาหรบผกรอกแสดงความคดเหน

ชนดของแบบสอบถาม

1. แบบเลอกตอบ (CHECK – OFF QUESTION)

2. แบบตอบรบหรอปฏเสธ (YES – NO QUESTION) (จรง , ไมจรง)

3. แบบแสดงความคดเหนโดยการเลอก (OPINION)

4. แบบเตมคาในชองวาง (FULL IN THE BLANK)

92

5. แบบผสม (COMBINATION) มตงแต 2 ลกษณะขนไป

6. แบบสอบถามอยางสน SHORT QUESTION) ใชทาเฉพาะเรองใดเรอง

หนง

3. การสงเกต (OBSERVATION)

การสงเกต เปนการรวบรวมขอมลเกยวกบสงททาอยในระบบและททา

กจกรรมนน ๆ พฤตกรรมของบคคล การสงเกตนบเปนการเกบรวบรวมขอมลโดยตรง

ทาใหไดขอมลแบบปฐมภม (PRIMARY DATA) ซงจดเปนขอมลทนาเชอถอ

ลาดบขนในการสงเกต การสงเกตอาจทาตามลาดบขนไดดงน

1. ตงจดมงหมายในการสงเกตทกครง ผสงเกตจะตองตงจดมงหมายของการสงเกต

ใหชดเจนแนนอนวาจะสงเกตอะไร และจะนาผลมาจากการสงเกตไปใชประโยชน

อะไร

2. ศกษาปรากฏการณของสงทจะสงเกต ในการวางแผนการสงเกตผวเคราะหจะตอง

ศกษากจกรรมใดของสงทจะสงเกตกอนวาปรากฏการณชนดใดทมคาควรแกการ

สงเกตทงนเพอใหสามรถกาหนดประเดนทสงเกตและวธการสงเกตไดถกตอง

3. เตรยมเครองมอทจะใชในการสงเกต นกวเคราะหจะตองเตรยมเครองมอบนทก

สงเกตใหเหมาะสมกบวธการและพฤตกรรมทจะสงเกต เชนเตรยมสารบญหวขอท

สงเกตสรางตรารางประเมนคา เพอเปนเกณฑในการแยกพฤตกรรมทจะสงเกต

ออกเปนระดบ ด–เลว มาก-นอย ฯลฯ ทาไดงายตอการสงเกตและบนทกผล

4. บนทกผลทาการสงเกตขณะทาการสงเกต ผสงเกตจะตองบนทกผลการสงเกตใน

เครองมอบนทกทเตรยมไวแลว โดยบนทกอยางละเอยดและตรงตามความเปนจรง

ทกประการ

หลกในการสงเกต การสงเกตทดควรคานงถงหลกดงน

1. ควรทาการสงเกตกจกรรมเดยวหลายครง เพอทดสอบความตรงและความเทยงของ

ขอมลหรอผลทไดจากการสงเกต ซงจะทาใหไดขอมลทตรงตามความเปนจรงอน

จะเปนประโยชนตอการประเมนและสรปผล

93

2. ในการสงเกตทใชสงเกตหลายคนทกคนจะตองทาความเขาใจตรงกน ทงในดาน

พฤตกรรมทจะสงเกต วธการสงเกต และเครองมอบนทกผลการสงเกต

3. ในการสงเกตแตละครงควรทาการสงเกตเฉพาะอยาง ผสงเกตไมจาเปนตองสงเกต

ทกประเดน

4. ควรใชเครองมออยางอนชวยในการสงเกต เชน ใชมาตราสวนประมาณคา

(RATING SCALE) ใน การตความบนทกผล เปนการแยกพฤตกรรมไวใหละเอยด

ทาใหสะดวกในการบนทก ผสงเกตไมตองมาคดแยกแยะขณะสงเกตซงจะทาให

ไดผลไมเทยงตรง

5. ในการบนทกขอมลทไดจากการสงเกต ควรบนทกในเชงปรมาณใหมากกวา เชง

คณภาพ กลาวคอ พยายามบนทกเปนตวเลข ซงจะทาใหสามารถหาความสมพนธ

ของปรมาณทางสถตตางๆ ทเกยวกบสงทสงเกตเหน

6. ควรใชวการสงเกตควบคกบวธอน เพอใหสรปผลถกตองเทยงตรง

การสมพฤตกรรมทจะสงเกต ในการสงเกตใด ๆ กตาม ผสงเกตจะไมสามารถ

สงเกตไดตลอดเวลาจาเปนตองเลอกเพยงบางพฤตกรรม ดงนน ผสงเกตจะตองสม

พฤตกรรมทจะสงเกต โดยกาหนดวาจะสงเกตเมอไร หรอสงเกตเหตการณตอนใด ซง

อาจใชวธสมแบบใดแบบหนง ดงน

1. สมเวลา (TIME SAMPLING) เปนการกาหนดวาสงเกตเวลาใด โดยพยายาม

กาหนดใหแตกตางกบไป เพราะถอวาเลาตางกบ เหตการณหรอพฤตกรรมกมกจะ

แตกตางกนไป เชน ในวนแรกสงเกตเวลาเขาวนตอไปเปนเวลาบาย หรอวนแรก

สงเกตเวลา 8.30 น.วนตอไปสงเกตเวลา 10.30 น. ฯลฯ

2. สมเหตการณ (EVENT SAMPLING) เปนการกาหนดวาจะสงเกตกจกรรมใดหรอ

เหตการณใด เชน ในระบบงานทะเบยน จะตองกาหนดวาจะสงเกตเวลาลงทะเบยน

หรอสงเกต ขนทะเบยนนกศกษาใหม ฯลฯ การสมตวอยางดวยวธนจะตองศกษา

ขอเทจจรงวาเหตการณทจะสงเกตนนเกดขนในเวลาใด แลวจงกาหนดเวลาทจะ

สงเกตในภายหลง ซงจะทาใหสงเกตไดครบตามเหตการณทตองการ

94

ชนดของการสงเกต วธการสงเกตแบงเปนชนดตาง ๆ ไดมากมายขนอยกบการ

แบงวา จะยดสงใดเปนหลก การสงเกตซงจะใชในการวเคราะหระบบ พอจะแบงได

เปน 2 ชนดคอ

1. การสงเกตรวม (PARTICIPANT OBSERVATION) เปนการสงเกตแบบไมม

โครงสราง (UNSTRUCTURED OBSERVATION) ผสงเกตจะตองเขาไปมสวน

รวมในกจกรรมหรอแสดงบทบาทเปนสมาชกของกลมตวอยางนน ๆ ซงผสงเกต

อาจเปนเผยหรอไมเปดเผยกไดวาตนเองจะทาการสงเกต ทงนยอมขนอยกบความ

เหมาะสมของสภาวการณ สาหรบการบนทกผลการสงเกตนนผสงเกตจะตอง

ระมดระวงมใหผถกสงเกตสงสย ดงนนในบางครงจงอาจตองบนทกเปนหวขอยอย

ๆ ไว แลวอาศยความทรงจาไปบนทกรายละเอยดภายหลง ซงควรจะบนทกทนทท

มโอกาสเพอมใหขอมลบดเบอนไป

2. การสงเกตไมรวม (NON-PARTICIPANT OBSERVATION) เปนการสงเกตแบบ

มโครงสราง (STRUCTURED OBSERVATION) โดยผสงเกตจะทราบลวงหนาวา

จะสงเกตอะไรหรอประเดนใด ผสงเกตอยในฐานะของนกสงเกตทมไดมสวนรวม

ของกลมตวอยางแตอยางใด ในการสงเกตแบบน ผสงเกตจะตองกาหนดหวขอทจะ

สงเกตและวธการบนทกผล จงจะทาใหไดขอมลทเชอถอไดเฉพาะเจาะจง(ดร.

อนนต เกดคา,2542:P47-49)

ใชในกรณ หลงจากการออกไปสมภาษณ หรอรวบรวมขอมลโดยวธอนแลว

ขอมลไมชดเจน

ขอดการสงเกต

1. ขอมลทไดรบไมลาเอยง เพราะเราเปนผไปเกบเอง

2. จะไดขอมลเพมเตมหรอไดรเหนเกยวกบการตดขด ของงานในปจจบนวา

ตดขดทขนตอนใด อยางไร

3. ไดเหนเอกสารทใช

95

4. ไดทราบถง ปรมาณการกระจายของงานงานมากชวงใดงานนอยชวงใด

การเตรยมตวกอนไปสงเกต

1. ตองขออนญาตหวหนาหนวยงานทจะไปสงเกต

2. กาหนดเรองทจะไปสงเกต

3. กาหนดเวลาทจะไปสงเกต

4. ทาความคนเคยกบสถานท ทจะไปสงเกต

วธสงเกต

1. เดนสารวจ และจดจาสงตางๆ ภายในระบบอยางคราวๆ

2. สงเกตการปฏบตงานของพนกงานคนใดคนหนงโดยไมใหรตว

3. สงเกตการปฏบตงานของพนกงานคนใดคนหนงโดยรตว

4. สงเกตการปฏบตงานของพนกงาน คนใดคนหนงโดยรตวและมการ

ซกถามขอของใจตางๆ

4. การอาน (READING)คอ การอานจากเอกสารตางๆ เพอใหไดขอมล เชน

อานจากเอกสารสงงาน อานจากบนทกขอความ อานจากคมอปฏบตการ อานจาก

รายงาน ฯลฯ

5. การตรวจนบ (MEASUREMENT) เปนการตรวจนบเพอใหไดขอมล เชน นบ

จานวนพนกงาน การจบเวลาการปฏบตงาน

6. การสมตวอยาง (SAMPLING) โดยการใชวธสงเกตเขาชวยใช ตลอดจนวธอนๆ

อกหลายวธประกอบกน


DATA) สงทตองทากคอ การออกแบบระบบงานใหม(NEW SYSTEM DESIGN)

โดยการนาสงเหลาน เขามาดาเนนการคอ

1. ผลทไดจากการศกษาวเคราะหระบบงานปจจบน

2. ขดความสามารถขององคกร

96

3. ขดจากดในดานการบรหาร (ถกกฎหมาย และกฎระเบยบ)

4. ความตองการดานธรกจ สงแวดลอม

5. วตถประสงค

ขนตอนการจดวางระบบงานใหม

1. กาหนดแนวทางในการแกปญหาใหไดจากปญหาการวเคราะห แนวทางใน

การแกปญหา เชน การใชวธการ ประมวลดวยคอมพวเตอร

2. จดวางระบบงาน ทาสงตอไปน

2.1 กาหนดวตถประสงค หรอเปาหมาย เนองจากวตถประสงคทตง

ไว ในขนตอนแรกอาจทาไมไดอาจกวางเกนไป อาจจะกาหนดวตถประสงค

ใหมใหสามารถปฏบตได

2.2 จดวางระบบทงหมดอยางกวาง ๆ โดยนาขนตอนการทางานทเรา

ไดไปรวบรวมมา ซงเขยนเปนFLOWCHART หรอเรยกวา "MANUAL

WORK FLOW" มาปรบปรงใหเปน SYSTEM WORK FLOW ขนตอนใด

กตามทจะใหคอมพวเตอรทางาน เขาใส EDP (ELECTRONIC DATA

PROCESSING) ตวอยางเชน

SYSTEM WORK FLOW ของการลงทะเบยน

แผนกทะเบยน EDP

อ.ท�ปรกษา แผนกการเงน

Documentแบบฟอรม

รปท5.1 SYSTEM WORK FLOW ของการลงทะเบยน

97

2.3 ออกแบบงานยอย

- ออกแบบรายงาน - ออกแบบโปรแกรม

- ออกแบบขอมลนาเขา - ออกแบบเครอง

- ออกแบบกระบวนการแปรสถานขอมล - ออกแบบหอง

- ออกแบบบคลากร

2.การออกแบบแฟมขอมลและฐานขอมล

การออกแบบแฟมขอมล (FILE DESIGN) แฟมขอมล คอ แหลงระบบรวมขอมล

ประเภทของแฟมขอมล

1. แบงตามเนอหาทเกบไวในแฟม

1.1 แฟมขอมลหลก (MASTER FILE) เกบขอมลสาคญ และขอมลตองทนสมย

เสมอ เชน แฟมประ วตนกศกษา

1.2 แฟมรายการ (TRANSACTION) เกบขอมลสาหรบนาไปปรบปรงแฟมขอมล

หลก

PROGRAM

ค

ข

ก

NEW

MASTER

FILE

MASTER

FILE

ขอมลเกาท�ไม

เปล�ยนแปลง

= TRANSACTION FILE

98

1.3 แฟมขอมลเกา (HISTORICAL FILE) หรอ OLD MASTER FILE คอ

แฟมขอมลหลกทถก UPDATE ไปแลว

1.4 แฟมตาราง (TABLE FILE) เกบขอมลทไมมการเปลยนแปลง หรอ

เปลยนแปลงนอยมาก เชน ตารางเงนเดอน , ตารางภาษ , ตารางดอกเบย

1.5 แฟมงาน (WORK FILE) เปนแฟมทสรางใชชวคราว เชน ใชชวยเรยงขอมล

1.6 แฟมรายงาน (REPORT FILE) เปนแฟมทสรางขนมาเพอเกบขอมลทจะนา

ออกพมพ

1.7 แฟมดชน (INDEX FILE) เปนแฟมทเกบ FIELD ใด FIELD หนง เอาไว เพอ

ชวยในการเขาหาแฟมขอมลหลกแบบ SEQUENTIAL ใหเรวขน

R1

F1 F2 F3

R2

F1 F2

R3 R4 R5 .............. R100

R1 R2 R3 INDEX

1FIELD

ADDRE

SS

1FIEL

D

A

R

50

0

.............

.

R10

0

1.8 แฟมสารอง (BACK UP FILE) เหมอน MASTER FILE มไวเพอปองกน

MASTER FILEถกทาลาย

1.9 แฟมสรป (SUMMARY FILE)

2. แบงตามการประมวลผล

2.1 แบบ BATCH

2.1.1 INPUT FILE เปนแฟมทสรางขนมาเกบขอมลกอนทจะนาไปประมวลผล

MASTER FILE

99

KEY

INPUT

FILE

2.2.2 OUTPUT FILE เปนแฟมทเกบขอมลผานการประมวลผลแลว

ProcessOUTPUT

FILE

2.2 แบบ ONLINE ม 1 แฟม เรยกกวา "INPUT OF OUTPUT FILE"

KEYProcess

INPUT/OUTPUT

FILE

ระบบแฟม (FILE ORGAVIZATION)

ระบบแฟมหมายถง วธการเขาหาขอมลในแฟม (ACCESS METHOD)

การเขาหา คอการเขาไป WRITE/READ คอบนทกหรออาน

1. SAM FILE (SEQUENTIAL ACCESS METHOD FILE) การเขาหาตองทา

ตามลาดบอานจาก R1 R2 R3 .....RN จนกวาจะพบทตองการ แตทางานชาแต

เหมาะกบงาน - REPORT

- แฟมขนาดใหญ

100

- เหมาะกบงานทม FILE ACTIVITY สง การปรบปรงขอมลครงละ

หลาย ๆ RECORD แตไมเหมาะกบงานพมพ INQUIRY คอ การถามตอบทนท

2. ISAM FILE (INDEX SEQUENTIAL ACCESS METHOD FILE) คลายกบ SAM

แตจะสามารถ คนไดเรวขน เหมาะกบงานเหมอน SAM FILE

3. DAM FILE (DIRECT SEQUENTIAL ACCESS METHOD FILE) หรอ

RANDOM FILE เหมาะกบงานถามตอบทนท

3.การออกแบบขอมลนาเขา

การออกแบบขอมลนาเขาDESIGN THE INPUT ไดแก

1. การออกแบบรหส (CODE)

2. การออกแบบฟอรม (SOURCE DOCUMENT)

3. การออกแบบวธนาเขาขอมล

1. การออกแบบรหส (CODE DESIGN) เปนสวนหนงของขอมลนาเขา

รหส คอ สญญาลกษณทใชแทนขอความ หรอสงใดกไดทมความหมายอยาง

ใดอยางหนง สญญาลกษณอาจเปนตวเลข ตวอกษร จด ขด (:)

สาเหตทนยมใชรหสแทนขอมล

1. ประหยดหนวยความจา

2. ประหยดเวลา

- กรอกขอมล

- บนทกขอมล

- เวลาการประมวลผล

3. ใชในการออกรายงาน

4. ใชในการคานวณ

101

การออกแบบรหส ม 4 ประเภท

1. รหสแบบเรยงลาดบ (SERIAL หรอ SEQUENTIAL CODE) เปนตวเลขหรอ

ตวอกษร เรยงจากนอย ไปหามาก เชน

ภาควชาฟสกส 01 เพศ

ภาควชาคณตศาสตร 02 ชาย = 1

ภาควชาคอมพวเตอร 02 หญง = 2

มขอดทาใหดงาย แตขยายยาก

2. รหสแบบกลม (HIERARCHY CODE) หรอ (GROUP CODE)

ประกอบดวยกลมตวเลขทางขวา จะ ขยายความหมายของตวเลขดานซาย เชน

รหสของหมหนงสอของดวอ (DEWEY)

000 ทวไป

100 ปรชญา

110....

.

. .

600 วทยาศาสตร ประยกต

610 ..........

620...........

3. รหสแยกยอย (FACETED CODE) รหสประกอบดวยกลมตวเลข ตวเลขแตละกลม

จะบอกความหมาย หรอคณสมบตดานตาง ๆ ของขอมล เชน

1 . 10 | 12 | 44 | 048

ปทเขา ประเภท วชาเอก รหสนกศกษา

- ภาคคา

- ภาคปกต

102

2. ความสง สผว ความประพฤต

1=สง 1=ดา 1=เรยบรอย

2=สนทด 2=ขาว 2=กาวราว

3=เตย 3=ดาแดง

ขอด ขยายไดเรอย ๆ

ขอเสย สรางยาก

4. รหสแบบตวยอ

- NAME = M ชาย = ช

- FEMAIL = F หญง = ญ

- INSERT = I

- DELETE = D

- CORRECT = C

หลกเกณฑการออกแบบรหส

1. รหสทกาหนดตองสอดคลองกนความตองการของผใช และการประมวลผล

2. รหสทกาหนดตองไมสบสน

3. รหสทกาหนดตองขยายไดงาย

4. รหสควรมขนาดของรหสคงทแนนอน

5. ตองมสมดรหส เพออธบายรหส

6. ควรหลกเสยงคาทเขยนคลายกน หรอออกเสยงคลายกน เชน

เขยนคลายกน = 2Z,00,B8

ออกเสยงคลายกน = B,C,D,G,P,T,FSH

7. ตองยดหยนไดตามความตองการของผใช

8. ถารหสเกน 4 หลก ตองมตว "ไอเฟน" อยตรงกลาง (282-9241)

9. รหสจะเปน SEQUENT

10.โครงสรางตองเกยวของกบทกฝายททางานได

103

4.การออกแบบฟอรม

การออกแบบฟอรม (SOURCE DUCUMENT)

ฟอรม หมายถง ถนนสาหรบกรอกขอมล เพอจะนาไปคย

หลกเกณฑในการออกแบบฟอรม

1. พจารณาขอมลนาเขาจากรายงาน เราจะนาขอมลใดเขาไปบางจะตองดจากระบบ

โดยเอารายงาน แตละรายงาน มากาหนดแบงขอมล โดยใชแบบวเคราะหรายงาน แลว

มากาหนดแหลงลงไป

ตวอยาง 1

ใบแจงผลการสอบ

วชา.................... จานวนหนวยกต............... ภาคเรยนท...............สาขา.....................

รหสวชา วชาทสอบ คะแนนสอบ รหสคะแนน

............... .................. .................. .................

............... .................. .................. .................

............... .................. .................. ................

ตวอยาง 2

ใบแจงผลการเรยน

ชอน.ศ.......................

วชาเอก......................

รอบ.............................เอก................................ภาคเรยน.......................................

รหสวชา วชาทสอบ คะแนนสอบ รหสคะแนน

............... .................. .................. .................

............... .................. .................. .................

คะแนนเฉลยเทอมน............

คะแนนเฉลยสะสม..............

104

2. ออกแบบฟอรมใหเหมาะกบการประมวลผล

ONLINE แบบฟอรมตองตรวจสอบงาย เชน เลขประจาตว

BATCH ขอมลจะเกบไวกอน แลวจงจะนา PROCODING

ไปประมวลผล

3 1 9 4 7 3 2 4 5 6

หมายเหต การทากลองไวสาหรบการกรอก เชนการกรอกหมาเลขผเสยภาษ

3.แบบฟอรมควรแยกประเภทไดงาย ควรตองใชกระดาษสพมพ สทใชตองแยกกนเหน

ไดชดเจน เชน เหลอง เขยว สม ขาว

การออกแบบวธการถายทอดขอมล (DATA CONVERSION)

นาขอมลจากแบบฟอรม ไปส MEDIA ม 2 ระบบ

1. ระบบ BATCH

- KEY TO TAPE

- KEY TO DISK

- KEY TO DISKETTE

- KEY TO PUNCHออกแบบฟอรมใหเหมาะกบการประมวลผล

2 แบบ ONLINE

- TERMINAL

การออกแบบรายงาน

การออกแบบรายงาน (DESIGN THE OUTPUT)รายงานเปนสงทผใชจะตอง

นาไปใช ดงนนรายงานจะตองมรปรางลกษณะ เปนไปตามความตองการของ

ผใช รายงานจะตองออกแบบกอน ถาเรารลายละเอยดของรายงาน กจะรรายละเอยด

อน ๆ ดวย หลกเกณฑการออกแบบรายงาน

105

1. กาหนดรายงานทตองการใช คอ การ LIST ชอรายงานทตองการใช อาจจะ

LIST มาทงหมดกไดเพอนามาวเคราะห

2. แยกประเภทรายงาน รายงานทวไปม 4 ประเภท เพอสะดวดในการรายงาน

2.1 DETATIED PRINT REPORT เปนรายงานทพมพเนอหาออกมาตามท

ปอนเขา คอ การพมพเนอหาทก ๆ FIELD ทปองเขา

2.2 EXCEPTION REPORT เปนรายงานทพมพตามเงอนไขทกาหนด เชน

รายงาน น.ศ.ทไมชาระคาหนวยกต

2.3 CONTROL BREAK REPORT เปนรายงานทพมพตามเงอนไขท

ครอบคลม เปนายงานทพมพตามคาทกาหนดคาหนงเรยกวา "CONTROL

VALUE" เมอหมดคา CONTROL VALUE จะหยดมการสรป แลวพมพ

ตามคา VALUE ตอไป ต.ย.เชน รายชอนกศกษา แยกตามเอก

วชาเอกคอมพวเตอร

1.......................

2.......................

3.......................

4.......................

จานวน..........คน

วชาเอกคณตศาสตร

1.......................

2.......................

จานวน..........คน

2.4 SUMMARY REPROT รายงานนจะพมพเฉพาะเนอหาทสาคญ ๆ สาหรบ

เสนอผบรหาร

3. กาหนดสอกลางทจะออกรายงาน

- PRINTER เปนรายงานประเภท HERD COPY ถาเปนเอกสารอางอง

- MONITOR เปนรายงานประเภท SOFT COPY

106

4. กาหนดขอสนเทศ หรอเนอหา (INFORMATION) บนรายงานทกรายงาน ควรจะ

มเนอหาอะไร โดยกาหนดเนอหาบนรายงาน กาหนดลงบน แบบวเคราะหงาน

(REPORT ANALYSIS FORM)

ตวอยาง

โรงเรยน....................................

ใบแจงรายชอ น.ศ.ทลงทะเบยน

วชา 3192501 ผสอน อ.นร ธารจรต

ลาดบท เลขประจาตว ชอ-นามสกล วชาเอก ลงทะเบยนครงท

1

2

3

.

.

แบบวเคราะหรายงาน

SYSTEM DOCUMENTATION

NAME OF SYSTEM

PAYROLL

DATE 3/01/40 PAGE 1 OF 1

ANALYSIS NAREE REPORT ANALISIS FORM

DEPTMENTAL PAYROLL REPORT

FIELD DESCRIPTION CHARACTERS COMMENTS

DEPARTMENT NO. NUMERIC 2 ZERO NAME

HOURS NUMERIC 2 POINT

RMS NUMERIC 3 EDIT WITH

PAY NUMERIC 5 POINT

107

GENERAL COMMENTS

REPORT SHOOLD INDUDE COMMTER QEMTRATED REPORT AND

COLUM HEADINGS THE CURRENT DATE AND PAGE NAMER SHOOLD B1

PRINTED ON EACH PAGE

5. ออกแบบรปแบบของรายงาน

5.1 ถารายงานเปนประเภท HARDCOPY ใหใช PRINTER SPACEING

CHART ออกแบบมลกษณะหมอนกระดาษตอเนอง แตมบรรทด และมคอลมภ พมพ

ได 135 ตวอกษร

5.2 ถารายงานเปนประเภท SOFTCOPY ใหใช SCREEN LAYOUT

ออกแบบ ม 80 คอลมภ ม 24 บรรทด

5.3 เนอหาทปรากฎบน PRINTER SPACING CHART NO: SCREEN

LAYOUT ม 3 ประเภท

5.3.1 เนอหาทเปนคาคงท (CONSTANT INFORMATION) ไดแก

- REPORT HEADING

- COLUMN HEADING

5.3.2 เนอหาทเปลยนแปลง (VARIABLE INFORMATION) เชน

- เลขประจาตว - ชอ-นามสกล

- ชอวชาเอก - ใหใชตว "X" แทน

5.3.3 เนอหาทไมตองการใหพมพออกรายงาน เขยนไวสาหรบอธบาย

ใหเขยนไวในวงเลบ

- การออกแบบรายงานตองจดวางตาแหนงของเนอหา

เสยกอน จงจดวาง COLUMN HEADING

-REPORT HEADING ควรมนอยบรรทด ควรมหายเลข

รายงานเอาไวมมรายเชน ท1,สค,สนฯ โดยใชตวยอ และ

ตามดวยหมายเลข มมขวา ม วน เดอน ป ทออกรายงาน

108



เมอผานขนตอนการศกษาเบองตนมาแลว กเรมเขาสการวเคราะหระบบ โดย

การรวบรวมขอมลของระบบงานปจจบน และนามาวเคราะหขอมลโดยการนามา

เขากระบวนการ การวเคราะหระบบปจจบน(PRESENT SYSTEM ANALYSIS)โดย

ประโยชนของการวเคราะหระบบปจจบนกคอ

1. เพอทราบขอด ขอเสยในการดาเนนงานระบบปจจบน

2. เพอทราบทรพยากรทมอย

3. เพอทราบทศนะของผใชระบบ

4. เพอใหไดแนวคดในการออกแบบระบบใหม

โดยมกระบวนการวเคราะหระบบในปจจบน 3 ขนตอนดวยกน

1. การรวบรวมขอมล (DATA COLLCTION)


DATA)

3. การจดทาเอกสารระบบ (DOCUMENTATION OF THE SYSTEM

109




1.การรวบรวมขอมลมกวธอะไรบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2.หลกการในการรวบรวม REQUIREMENTS เพอใหประสบผลสาเรจมอะไรบาง

จงอธบาย

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3.จงเลอกวธการรวบรวมขอมลอยางใดอยางหนงเพอทาการเกบรายละเอยดของขอมล

เพอจะนามาทาการวเคราะหและออกแบบพฒนาโปรแกรม โดยใหทาการศกษาและใช

วธรวบรวมขอมลใน“ระบบงานเงนเดอน” โดยใหอธบายรายละเอยดในแตละวธ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

4.ใหทาการการออกแบบ แบบสอบถาม แบบใดแบบหนง ในหวขอเรอง “แนวโนม

แหลงซอสนคาของผบรโภค”

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

5.ใหทาการออกแบบคาถามทตองการใชในการสรางสมภาษณกบผทเกยวของกบ

ระบบงาน เงน เดอนและบคลากร (PAYROLL AND PERSONNEL)

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

110

กรณศกษา

รานซด A ซงม VCD และ DVD ใหลกคาเชาและจาหนาย ขณะนการ

ดาเนนงานทาโดยพนกงาน ปจจบนกจการของรานดขน มลกคามากขนการดาเนนงาน

ของรานไมสะดวก เชน ไมทราบวาทางราน ม VCD และ DVD อยจานวนเทาใด มชอ

อะไรบาง สมาชกมาเชา มกคนชออะไรบาง คนไหนเชาเรองใดไป การพมพรายชอ

หนงใหม ๆ ฯลฯ สมมตวา ทานเปนพนกงานของราน ควรจะทาการออกแบบและ

พฒนาโปรแกรมอยางไร

6.ควรมขอมลนาเขาใดบางทใชในระบบงานจากกรณศกษาขางตนพรอมการออกแบบ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

7 . ควรมแบบฟอรมใดบางทใชในระบบงานจากกรณศกษาขางตนพรอมการออกแบบ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

8.ควรมรายงานใดบางทใชในระบบงานจากกรณศกษาขางตนพรอมการออกแบบ

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

9.ควรมแฟมขอมลใดบางทใชในระบบงานจากกรณศกษาขางตนพรอมการออกแบบ

………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

10.ถาทานเปนนกวเคราะหระบบทานคดวาการออกแบบระบบงานใหมมความสาคญ

อยางไร

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

111


การพฒนาระบบ


1. วางแผนการพฒนา (DEVELOPMENT PLANNING)

2. การพฒนาโปรแกรม (PROGRAM DEVELOPMENT)

3. การพฒนาขอมล (DATA DEVELOPMENT)

4. การคดเลอกเครองและโปรแกรมคอมพวเตอร (COMPUTER SELETION)

5. การคดเลอกบคลากร (PERSONNEL SELECTION)

6. การเตรยมสถานท (SITE PREPARATION)


1. สามารถบอกวธวางแผนการพฒนา ได

2. สามารถบอกวธการพฒนาโปรแกรม ได

3. สามารถบอกวธและขนตอนการพฒนาขอมล ได

4. สามารถบอกวธและขนตอนการคดเลอกเครองและโปรแกรมคอมพวเตอร ได

5. สามารถบอกวธและขนตอนการคดเลอกบคลากร ได

6. สามารถบอกวธและขนตอนการเตรยมสถานทได


1. บอกวธวางแผนการพฒนา ได

2. บอกวธการพฒนาโปรแกรม ได

3. บอกวธและขนตอนการพฒนาขอมล ได

4. บอกวธและขนตอนการคดเลอกเครองและโปรแกรมคอมพวเตอร ได

5. บอกวธและขนตอนการคดเลอกบคลากร ได

6. บอกวธและขนตอนการเตรยมสถานทได

112



แผนภมความคดรวบยอดวางแผนการพฒนา

การพฒนาโปรแกรม


การคดเลอกบคลากร

การเตรยมสถานท

การพฒนาขอมล

การคดเลอกเครองและโปรแกรมคอมพวเตอร

113



การพฒนาระบบ (SYSTEM DEVELOPENT)เมอผบรหารไดรบอนมต

เกยวกบระบบทออกแบบแลว งานทผออกแบบระบบจะทาตอไปประกอบดวย

ขนตอนตอไปน







1. วางแผนการพฒนา

วางแผนการพฒนา (DEVELOPMENT PLANNING) เปนการวางแผนพฒนา

สงทไดออกแบบไวแลวในขนการออกแบบระบบ ประกอบดวยการวางแผนพฒนา

โปรแกรม การเตรยมขอมล การคดเลอกเครองคอมพวเตอร การคดเลอกบคลากรและ

การเตรยมสถานท ซงจะตองจดโดละเอยดในรปของ GANTT CHART แสดง

กาหนดการของงานเหลาน

114

ตวอยาง GANT CHART

เวลางาน มค กพ มค เมย พค มย กค สค กย

1.การพฒนา

โปรแกรม

2. พฒนาขอมล

3. คดเลอก

เครอง

รปท6.1 GANT CHART แสดงกาหนดการของงาน

2. การพฒนาโปรแกรม

การพฒนาหรอเตรยมโปรแกรมเพอใชในระบบงานใหมมขนตอนในการ

ดาเนนงานดงตอไปน

2.1ศกษาขอกาหนดของโปรแกรม (STUDY THE PROGRAM

SPECIFICATIO

2.2 ออกแบบโปรแกรม (DESIGN THE PROGRAM)

2.3เลอกภาษาคอมพวเตอรทจะใช (SELECT THE COMPUTER

LANGUAGE)

2.4 การเขยนรหสเทยม (PSEUDO CODE)

2.5 เขยนโปรแกรม (CODE THE PROGRAM)

2.6 ทดสอบโปรแกรม (TEST THE PROGRAM)

2.7 จดทาเอกสาร (DOCUMENT THE PROGRAM)

2.1 ศกษาขอกาหนดของโปรแกรม ศกษาขอกาหนดของโปรแกรมใหทราบความ

ตองการหรอจดประสงค ลกษณะของผลลพธ แฟมขอมลทจะใช โดยการศกษาจาก

PROGRAM SPECIFICATION

115

2.2 ออกแบบโปรแกรม เมอศกษาขอกาหนดของโปรแกรมแลว โปรแกรมพรอม

จะตองเขยน FLOW CHART แสดงขนตอนการทางาน อาจออกแบบโปรแกรม

เปนแบบโครงสราง (STRUCTURE PROGRAM) หลกการเขยนโปรแกรมแบบ

โครงสรางมหลกการดงน โดยแบงโปรแกรมออกเปนสวน ๆ ใหแตละสวนม

ความสมพนธกนนอยทสดการเขยนโปรแกรมแบบโครงสรางมหลกการเบองตน

วาจะตองเขยนโปรแกรมใหเปนไป ตรรกะการควบคมเบองตน ซงมอย 3 แบบ

1. แบบตามลาดบ (SEQUENCE FO EXECUTION) จะตองเขยนโปรแกรมให

ดาเนนงานตาม ขนตอนกอนหลงตามลาดบทงนเพอใหโปรแกรมอาน

เขาใจไดงาย ดงรป

A B

รปท 6.2 แบบตามลาดบ (SEQUENCE FO EXECUTION)

2. แบบมเงอนไข ถามเงอนไขควรใชเงอนไขใหเลอกอยางใดอยางหนงคอ

IF CONDITION P

THEN FUNCTION A

ELSE FUNCTION B

END IF

116

P

A

B

F

T

รปท 6.3 แบบมเงอนไข (CONDITION)

3.แบบทางานซาและมเงอนไข

DO WHILE P IS TRUE

FUNCTION A

END DO

A

P

F

T

รปท 6.4 แบบทาซาและแบบมเงอนไข (LOOP AND CONDITION)

117

2.3 เลอกภาษาคอมพวเตอรทจะใชในการเขยนโปรแกรมสงทตองการพจารณาคอ การ

เลอก ภาษาทจะใชเขยนโปรแกรม ปจจยทใชในการตดสนใจ เลอกภาษา

คอมพวเตอรคอ

2.3.1 ความสามารถของภาษาทจะใชเขยนโปรแกรม S/A จะตองกาหนดถง

FUNCTION ท จะทาในระบบเสยกอน เชนวธการประมวลผลแฟมขอมล ชนดและ

ความยงยากของ วธการคานวณ ชนดของรายงานทตองการ FUNCTION เหลานจะม

ผลตอการเลอก ภาษาทใชเขยนโปรแกรมเพราะวา บางภาษาทาFUNCTION ท

ตองการได แตบาง ภาษาไมสามารถทาได บางครงเวลาอาจใชภาษาหลายภาษาใน

ระบบงานเดยวกน

2.3.2 ความรของผเขยนโปรแกรม ความรความสามารถของโปรแกรมเมอร

นนจาเปนอยางยงเพราะภาษาทเลอกนน จะตองตรงกบความสามารถของโปรแกรม

เมอร ถาเลอกภาษาทโปรแกรมเมอรไมถนดจะตองเสยเวลาเพราะโปรแกรมเมอรจะ

ตองฝกฝนใหม

2.3.3 คาใชจายของตวแปลภาษา บรษทคอมพวเตอรบางบรษทแยก

คาใชจาย ระหวางฮารดแวรและ ซอฟแวรออกจากกนดงนนจงตองเสยเงนซอตวแปล

ภาษา ตวแปลภาษาแตละตวมราคาไมเทากน

2.3.4 ความยกงาย ภาษาแตละภาษามความยากงายในการเขยนไมเหมอนกน

ดงนนควรเลอกภาษาทจายเพอสะดวกในการบารงรกษาโปรแกรมในเวลาตอไป

2.3.4 ประสทธภาพของภาษา ภาษาระดบตาจะมประสทธภาพสงกวาภาษา

ระดบสงเพราะสงใหเครองทางานโดยตรง และไมเปลองหนวยความจาในการเกบ

ตวแปลดงนนควรเลอกภาษาทมประสทธภาพสง

2.3.5 ความไดมาตรฐานของภาษา ภาษาคอมพวเตอรทเลอกจะตองเปน

ภาษาทไดมาตรฐานสามารถใชกบเครองไดทกเครอง

2.4 การเขยนรหสเทยม (PSEUDO CODE)

หลงจากทาการออกแบบ INPUT OUTPUT แลวกจะตองทาการเขยน

โปรแกรมแตกอนทาการเขยนโปรแกรมกจะมขนตอนโดยละเอยดอกเชน การเขยน

118

รหสเทยม(PSEUDO CODE)ขนตอนโดยละเอยดเหลานนจะเปนแนวทางในการ

แกปญหา ซงแนวทางดงกลาวมดงน

1.ตองทาความเขาใจกบปญหา( PROBLEM STATEMENT)

2.ลกษณะของขอมลนาเขาและขอมลออก( INPUT OUTPUT DESCRIPTION)

3.ทดลองแกไขปญหา( HAND EXAMPLE)

4.การพฒนาลาดบขนตอนวธการแกปญหา( ALGORITHM DEVELOPMENT)

5.การทดสอบขนตอนวธการแกปญหา( TESTING )

2.5 เขยนโปรแกรม เมอศกษา PROGRAM SPEC. และเลอกภาษาคอมพวเตอรได

แลว โปรแกรมเมอรจะตอง เรมเขยนโปรแกรมตามผงงานทเขยนไว

หลกการเขยนโปรแกรมมดงน

1. ควรเขยนโปรนแกรมใหอานงายทสดวางรปแบบใหเปนระเบยบใหอานจาก

บนลงมาลางตามลาดบ

2. ใชคาสงใหถกตองตามหลกภาษาทใชเขยนโปรแกรม

3. วางมาตรฐานใหเหมอนกนทก ๆ สวนของโปรแกรมแบบโครงสราง

4. ชอตวแปรทใชควรเปนมาตรฐานและสอความหมาย

5. ควรมคาอธบายไวทก ๆ ตอน

6.กอนจะสงโปรแกรมไปบนทกลงสอกลางจะตองตรวจสอบความถกตอง

เสยกอน

2.6 การทดสอบโปรแกรม โปรแกรมเมอรจะตองตรวจสอบโปรแกรม 2 กรณ

2.6.1 ตรวจสอบความถกตองของโปรแกรมกบขอมลทดสอบทไดเตรยม

ไว วาใหคาตอบหรอผลลพธถกตองหรอไม ถาไมถกตอยอมจะทาความเสยหายใหแก

องคการได การทดสอบความสามารถทาไดโดยใชขอมล 2 ประเภท

2.6.1.1ขอมลเทยม(ARTIFICIAL DATA) เปนขอมลทสรางขนเพอ

การทดสอบความสารถขนแรกของโปรแกรมในการบขอมลในรปแบบตางกน

และความรอบคอบในการตรวจสอบขอมล ทมความคลาดเคลอนดงนนขอมล

119

เทยมจงมกจะประกอบดวยขอมลทมรปแบบครบทกรปและ บางขอมลแผง

ความคลาดเคลอนไวดวย

2.6.2 ขอมลจรง (LIVE DATA) เปนการทดสอบสมรรถภาพของโปรแกรม

ขนทสองเพอตรวจสอบวาการทางานของโปรแกรมจะไดผลลพธตรงกบความเปนจรง

หรอถกตองหรอไม ดงนนขอมลทจะใชจงตองเปนขอมลทใชจรง ๆ ในหนวยงานนน

2.7 การจดทาเอกสาร เปนการจดทาเอกสารประกอบโปรแกรมแตละโปรแกรม เพอ

ประโยชนในการปฏบตงาน การบารงรกษา และการปรบปรงในอนาคตได เอกสาร

ของโปรแกรมควรประกอบดวย

2.7.1 การบรรยายรายละเอยดของโปรแกรม

2.7.2 ผลลพธทตองการ

2.7.3 ลกษณะของขอมลพรอมดวยฝกการทางานของโปรแกรม

2.7.4 ผงโปรแกรม

3. การพฒนาขอมล

การพฒนาขอมล (DATA DEVELOPMENT) เพอใหพรอมทจะทางานตาม

ระบบงานใหมทนท ดงนนจะตองเตรยมขอมลใหพรอม การพฒนาขอมลประกอบดวย

การพฒนาสงตอไปน

3.1 การพฒนาแบบฟอรม (FORM DEVELOPMENT) คอพฒนาแบบฟอรมท

ใชบนทกขอมลตามระบบใหมและแบบฟอรมทจะใชพมพรายงาน โดยจดพมพให

พรอมทจะนามาใชงาน

3.2 การเตรยมขอมล (DATA PREPARATION) เตรยมขอมลทจะนาไป

ประมวลผลกบระบบใหม

3.3 การเปลยนแปลงแฟมขอมล (FILE CONVERSION) เปลยนแปลง

แฟมขอมลจากระบบเกาใหเปนแฟมระบบใหมโดยใชเครองมอทมอยหรอใชบรการ

จากหนวยงานอนกได

120

4. การคดเลอกเครองและโปรแกรมคอมพวเตอร

การคดเลอกเครอง

4.1 วธการเลอกเครองทาไดหลายวธดงน

4.1.1 เลอกโดยเจาะจง

4.1.2 ใหผขายแขงขนกนประมล

4.1.3 ตดตอตวแทนผขาย

4.1.4 จางผเชยวชาญ ภายนอกมาคดเลอก

4.1.5 สอบถามจากผเคยใช

4.2 ขนตอนการดาเนนการเลอกเครอง

4.2.1 การเปดประมล

4.2.2 การตรวจสอบความถกตองตาม SPEC หรออาจใช

โปรแกรมทาการทดสอบหรอดจากคมอของเครอง

4.2.3 การคดเลอก ทาไดหลายวธ การใหคะแนนตามรายละเอยดใน

ขอตาง ๆ แลว คดเลอกระบบคอมพวเตอรทไดคะแนนสงสด

4.2.4 ตอรองราคา

4.2.5 เซนสญญา

4.2.6 ตรวจรบ

4.3 วธจดหาระบบคอมพวเตอรมาใชม 2 แบบ

4.3.1 เชา ผลด ผลเสย

ไมตองจายเงนกอน ไมไดเครองเปนของตนเอง

ลดการเสยงตอการลาสมย

ไมตองบารงรกษาเครองเอง

เลกสญญาได

121

4.3.2 เชาซอ

ผลด ผลเสย

ไมตองจายเงนกอน ผกพนระยะเวลาอยางนอยระยะเวลาหนง

ถกกวาเชา

ราคาลดลงตามระบบการใชงาน

ไมเสยคาเชาเพมเมอใชเครองเกนกาหนดเวลา

4.3.3 ซอ

ผลด ผลเสย

ประหยด เสยคาบารงรกษา

ใชไดนาน เสยงตอการลาสมย

4.4 การพจารณาการเลอกเครอง

4.4.1 เครองมประสทธภาพตรง SPEC หรอไม

4.4.2 เปรยบเทยบราคาระหวางเครองของบรษทตาง ๆ

4.4.3 เปรยบเทยบความสามารถของเครอง

4.4.4 ระยะเวลาการตดตงเครอง

4.4.5 ความชวยเหลอจากผขาย

4.4.6 เปรยบเทยบการ MAINTENANCE

4.4.7 ดความมนคงของบรษท

4.4.8 ระบบ SOFTWARE

122

5. การคดเลอกบคลากร

การคดเลอกบคลากร การคดเลอกบคลากรม 2 วธคอ

5.1 คดเลอกจากบคลากรภายนอก

ขอด ขอเสย

ไดบคลากรตามทตองการ อาจเขากบบคลากรทมอยไมได

5.2 คดเลอกกกจากบคคลภายในระบบ


ประหยด อาจไดบคลากรไมตรงกบความตองการ

การคดเลอกบคลากรมขนตอนดงน

1. เปดรบสมคร

2. สอบแขงขน

3. บรรจแตงตง

4. การฝกอบรม

5. การปฏบตการตามหนาท

วธการฝกอบรมบคลากร

1. SENINAR OR GROUPS INSTRUCTION จดเปนกลมใหม มการอธปรายเนอหา

กวาง ๆ เหมาะแกการแนะนาระบบสาหรบผบรหาร วชาการ ผปฏบตการ

2. PRODEDURAL TRAINING จดเปนกลมเลก มคมอการใชประกอบมการซกถาม

โดยอยางละเอยดเพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางถกตอง

3. TUTORIAL TRAINING มลกษณะคลายสอน มการประเมนผลเพอทดสาอบความ

เขาใจ

123

4. SIMULATION ผปฏบตการไดใชอปกรณทมอยโดยสมมตขอมลซงเปนแบบจาลอง

สาหรบงานจรง

5. ON THE JOB TRAINING ฝกอบรมจากอปกรณและขอมลจรงๆ

6. การเตรยมสถานท

การเตรยมสถานท ประกอบดวยงานดงน

1. จดสถานทเพอตดตงอปกรณ

2. จดสถานทสาหรบบคลากร

3. ตดตงเครองปรบอากาศ ฯ

4. ตดตงระบบไฟฟา นาประปา

5. ตดตงระบบปองกนอคคภย ฉดดวยสารเคม

124



การพฒนาระบบ (SYSTEM DEVELOPENT)เมอผบรหารไดรบ

อนมตเกยวกบระบบทออกแบบแลว งานทผออกแบบระบบจะทาตอไปประกอบดวย

ขนตอนตอไปน







วางแผนการพฒนา เปนการวางแผนพฒนาสงทไดออกแบบไวแลวในขนการออกแบบ

ระบบ ประกอบดวยการวางแผนพฒนาโปรแกรม การเตรยมขอมล การคดเลอกเครอง

คอมพวเตอร การคดเลอกบคลากรและการเตรยมสถานท การพฒนาหรอเตรยมเพอ

ใชในระบบงานใหมใหมประสทธภาพ

125




1. ทางเลอกในการพฒนาโปรแกรมมอะไรบาง จงอธบาย

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2. มวธการใดบางในการจดการอปกรณ และ ควรพจารณาในรายละเอยดอะไรบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

3. มวธใดบางในการฝกอบรมบคลากร กอนท ปฏบตงานจรง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

4. ในการพฒนาโปรแกรมขนเอง จะตองเขยนโปรแกรมขนใชงาน มหลกการ

อยางไรในการเขยนโปรแกรม

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

5. จงอธบายขนตอนการทดสอบโปรแกรมโดยละเอยด

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

126


การเรมตนปฏบตงานตามระบบงานใหม


1. การตดตงระบบ


3. วธการเปลยนแปลงจากระบบงานเกาไปใชระบบงานใหม

4. การจดทาเอกสารประกอบการทางาน


1. สามารถบอกวธการตดตงระบบได

2. สามารถบอกวธการฝกอบรมได

3. สามารถบอกวธการเปลยนแปลงจากระบบงานเกาไปใชระบบงานใหมได

4. สามารถบอกวธและขนตอนการจดทาเอกสารประกอบการทางานได


1. บอกวธการตดตงระบบได

2. บอกวธการฝกอบรมได

3. บอกวธการเปลยนแปลงจากระบบงานเกาไปใชระบบงานใหมได

4. บอกวธและขนตอนการจดทาเอกสารประกอบการทางานได

127



แผนภมความคดรวบยอดการตดตงระบบ

การเรมปฏบตงานตามระบบงานใหม

วธการเปลยนแปลงจากระบบงานเกาไปใชระบบงานใหม

การจดทำเอกสารประกอบการทำงาน

การฝกอบรม

128



การเรมปฏบตงานตามระบบใหม (SYSTEM IMPLEMENTATION)การ

ดาเนนงานตามระบบใหมจะดาเนนการไดตอเมอระบบงานไดตดตงเครองคอมพวเตอร

เสรจและใชการไดแลว การเรมปฏบตงานตามระบบใหมมกจกรรมทจะทาดงน

1. การตดตงระบบ

การทดสอบระบบเครองคอมพวเตอรทตดตง กอนทจะเรมใชระบบใหมทได

พฒนาเสรจแลว ควรจะไดมการทดสอบผลเสยกอน เพอใหแนใจวาระบบใหมนน

ทางานไดอยางมประสทธภาพและใหผลลพธ ตามทไดตงเปาหมายเอาไว การทดสอบ

ควรเนนในหวขอตอไปน

1.1 ทดสอบโปรแกรมเมอตดตงเครองคอมพวเตอร ตองทดสอบวาโปรแกรม

สามารถใชกบเครองคอมพวเตอรทตดตงหรอไม และไดรายงานมาตรงตามความ

ตองการหรอไม

1.2 ทดสอบวธปฏบตงานกบระบบ การนาระบบใหมเขาสการปฏบตงานนน

ยอมมผลกระทบกบการปฏบตงานหรอความเคยชนกบระบบเดม ดงนนจงจาเปนตองม

การทดสอบการทางานกบระบบใหม โดยใชกลม

ผใชงาน ซงเลอกมาเปนกลมทดสอบแลวสงเกต ดผล การปฏบตงานในแตละขนตอน

วามปญหาหรอไม บางทเราออกแบบระบบมามปญหาเชน ระบบทะเบยน ถาเปด

โอกาสใหนกศกษาทดกคน คย วชาทตนตนลงทะเบยนเขา TERMINAL เองจะเกด

ปญหาเพราะ นกศกษาไมรจกวธใช TERMINAL ตองมการอบรมการใช TERMIRAL

อทาใหเสยเวลา ผใหนกศกษากรอกลงในแบบฟอรม แลวใหพนกงานเปนผคย จะ

เหมาะสมกวา

129


การฝกอบรม (TRAINING) การดาเนนงานในระบบใหมนน ยอมมบาง

ขนตอนทผดแปลกไปจากการปฏบตในระบบเดม ดงนน เพอใหผใชงานสามารถ

ปฏบตงานกบระบบใหมไดถกตองจะตองมการฝกอบรม การใชงานกนอยาง

ทวถง จนกวาผใชงานทกคนจะมความเขาใจ และปฏบต ไดอยางถกตอง สาหรบ

บคลากรทจะเขารบการอบรมควรแบงเปน 2 กลม

2.1 กลมผใชรายงานตาง ทผลตโดยระบบไดแก ผบรหารตาง ๆ ภายใน

องคการผทไมมสวนเกยวของกบงานของระบบ แตใชรายงานตาง ๆ ทออกจากระบบ

นนจงเปนการอบรมใหทราบวาจะไดรบประโยชน อะไรจากระบบบาง

2.2 กลมผปฏบตงานเปนกลมทตองปฏบตงานกบระบบใหมโดยตรง โดย

แบงเปน

-กลมผเตรยมขอมล

-กลมผปฏบตงาน (OPOERATOR)

-กลมผใหการสนบสนน ไดแก S/A PROGRAMMER ฯลฯ

วธการฝกอบรมนน ควรจดเปนวธตาง ๆ เชน

1. SEMINAS AND GROUP INSTRUCTION เปนการฝกอบรมทวไปสาหรบบคลากร

ททางาน คลายกนเพอใหทราบลกษณะของระบบอยางกวางๆ สามารถใหการอบรมกบ

กลมใหญ ทาใหเสยใหคาใชจายนอยและไมเปลองแรงงานมากนก

2.PROCEDURAL TRAINING อบรมการใชงาน เปนการอบรมแกเจาหนาท

ผเกยวของกบระบบ คอกลมผปฏบตงาน ใหทราบถงวธการและคาสงตาง ๆ ทตองใช

ในการทางานกบระบบมการเปดโอกาส ใหโดยซกถามขอของใจและปญหาตางๆ อยาง

ละเอยดเพอใหทกคนสามารถนาไปปฏบตงาน ไดอยางถกตอง

130

3. SIMULATION อบรมเชงปฏบตงาน เปนการฝกอบรมในรปแบบของการ

ปฏบตงานจรง โดยมผควบคมอยางใกลชดเพอใหเขาผรบการอบรมซงไดผานการ

อบรมในชนเรยนมาแลว ไดลงมอทาดวยตนเอง ทงนจะทาใหสามารถทราบขนตอน

และปญหาตาง ๆ ทเกดขนไดเปนอยางดเมอ นามาปฏบตงานจรงแลวจะไดปฏบตได

อยางมประสทธภาพ และเมอเกดปญหากจะไดแกปญหาดวยตนเองได


วธการเปลยนแปลงจากระบบเกาไปใชระบบใหม (SYSTEM CONVERSTION)การ

เปลยนการดาเนนการจากระบบเกาไปสระบบใหมอาจทาไดวธ คอ

3.1 การเปลยนแปลงโดยตรง (DIRECT CONVERSION) เปนการเปลยนแปลงเขา

สระบบใหมทนท โดยเลกระบบเกาโดยเดดขาด

ระบบเกา ระบบใหม

การเปลยนแปลงแบบนใชในกรณ

3.1.1 ระบบแยมาก

3.1.2 ระบบเกาเลกมาก หรอเปนระบบงาย ๆ ทสามารถเปลยนแปลง

จากเกาไปเปนใหมไดเลยทนท


ประหยดคาใชจาย และรวดเรว การเกดความยงเหยง เพราะผปฎบตยงไมคนเคย

สามารถใชระบบใหมไดทนท เสยตอความผดพลาด

131

3.2 การเปลยนแปลงแบบคขนาน (PARARELL CONVERSION)

การเปลยนแปลงวธนคอ ทางานทงระบบเกาและระบบใหมควบคกนไป จนกระทง

แนใจวาการทางานตามระบบใหมนนมความถกตองไมมปญหา และมความปลอดภย

จงเลกระบบเกา

ระบบเกา

ระบบใหม

ขอด

1.ระบบใหมทงระบบไดรบการตรวจสอบกอนใชงานจรง

2.เปนการอบรมฝายปฏบตงานและชวยการตรวจสอบเอกสารทใชปฏบตงาน

3.ระบบใหมผดพลาดกไมเสยหาย เพราะยงใชระบบเกาดาเนนงานตอไปได

4.ทาใหผใชและบรหารเกดความคนเคย

ขอเสย

1.เสยคาใชจายสง เพราะตองจางพนกงานเพม

2. ปรมาณอาจมากเกนกวาจะทางานทงองระบบไปพรอมกน ๆ กน (พนกงานทางาน

มากเกนไปชวงการเปลยนแปลง

3.3 การเปลยนแปลงแบบทละสวนงาน หรอทละสาขา (MODULAR

CONVERSION) (PIROT CONVERSION)

ใชกบหนวยงานใหญ ๆ ทมสาขาหลายสาขา ทางานเหมอนกน เชน มโกดง

เกบของหลายแหง ทางบรษท ใชคอมพวเตอร มาใชกบงานพสดคงคลง ทางบรษทจะ

เปลยนแปลงระบบทละโกดง และเรมขยายตอไปเรอย ๆ

132

ระบบใหม ระบบใหม ระบบเกา

ระบบใหม ระบบเกา ระบบเกา

ระบบเกา ระบบเกา ระบบเกา

ขอด

1.ลดการเสยงภย ถาเกดผดพลาดในการเปลยนแปลงในสถานทใดอาจเปลยนใจไม

เปลยนแปลงระบบกได

2.นาประสบการณ การเปลยนแปลงมาปรบปรงการเปลยนแปลงสาขาอน ๆ ตอไป

3.สามารถนาบคลากรทผดแลวไป ฝกหนอยงานอน ตอไป

3.4 การเปลยนแปลงแบบเปนระยะ (PHASE IN CONVERSION) เปนการ

เปลยนแปลงทละชนดของงานพรอมกน ๆ ทกหนวยงาน ไมเปลยนแปลงทงระบบ แต

เปลยนเปนภาค ๆ ไป

ระบบเกา

ระบบใหม

ขอด

1.อตราการเปลยนแปลงภายในหนวยงานไปกมากนอย

2.มเวลาเตรยมการนาน ใชงบประมาณไปมากนก

3.การจดซออปกรณคอมฯ กคอยๆ จดซอ

ขอเสย

1.เสยคาเชาในการสรางระบบงานเพอเชอมโยงระบบใหมกบระบบเดา

2.ทาใหเกดบรรยากาศของการเปลยนแปลงเปนเวลานาน

133

4. การจดทาเอกสารประกอบการทางาน

การจดทาเอกสารประกอบ (DOCUMENTATION) การทางานทกขนตอน จะตองม

เอกสารประกอบ เพอไดเกดความเขาใจปฏบตงานไดอยางถกตอง เอกสารแบงออกเปน

5 ประเภท

4.1 เอกสารประกอบการออกแบบ กลาวถงรายละเอยดตาง ๆ ของ FLOWCHART

INPUT / OUTPUTOF CONVERSION & FILE

4.2 เอกสารประกอบการจดทาโปรแกรม กลาวถงรายละเอยดการจดทาโปรแกรมเพอ

ใชสาหรบปรบปรงแกไขโปรแกรม

4.3 เอกสารคมอการปฏบตงาน กลาวถงรายละเอยดการปฏบตงานกบระบบ การแกไข

ปญหาเมอระบบขดของ

4.4 เอกสารคมอการใชงาน กลาวถงรายละเอยดและขนตอนในการปฏบตงานกบระบบ

คาสงพรอมทงความหมายของคาสงนน

134



การเรมปฏบตงานตามระบบใหม (SYSTEM IMPLEMENTATION)การ

ดาเนนงานตามระบบใหมจะดาเนนการไดตอเมอระบบงานไดตดตงเครองคอมพวเตอร

เสรจและใชการไดแลว การเรมปฏบตงานตามระบบใหมมกจกรรมทจะทาดงน

1. การตดตงระบบ มการทดสอบโปรแกรมเมอตดตงเครอง คอมพวเตอร ตอง

ทดสอบวาโปรแกรมสามารถใชกบเครองคอมพวเตอร ทตดตงหรอไม ทดสอบวธ

ปฏบตงานกบระบบ การนาระบบใหมเขาสการปฏบตงานนน ยอมมผลกระทบกบการ

ปฏบตงาน

2. การฝกอบรม เพอใหผใชงานสามารถปฏบตงานกบระบบใหมไดถกตอง

จะตองมการฝกอบรม การใชงานกนอยางทวถง จนกวาผใชงานทกคนจะมความ

เขาใจ และปฏบต ไดอยางถกตอง


4.การจดทาเอกสารประกอบการทางานการ(DOCUMENTATION) ทาใหร

การทางานทกขนตอน จงจะตองมเอกสารประกอบ เพอไดเกดความเขาใจ

ปฏบตงานไดอยางถกตอง

เมอทาขนตอนดงกลาวแลวจะถอวาเปนการเรมตนการปฏบตงานแลว

135




1. เมอเรมนาระบบใหมเขามาใชงานแลว ยอมมบางขนตอนทผดแปลกไปจากการ

ปฏบตในระบบเดม ดงนน เพอใหผใชงานสามารถปฏบตงานกบระบบใหม ได

ถกตอง จงจะตองมการฝกอบรม มวธการฝกอบรมอยางไรบาง …………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

2. วธการเปลยนแปลงจากระบบเกาไปใชระบบใหม มกวธ แตละวธมลกษณะการ

เปลยนแปลงอยางไร จงอธบาย

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

136

3. การประเมนผลการใชงานระบบใหม มขนตอนอยางไร จงอธบาย

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

4. การจดทาเอกสารประกอบ (DOCUMENTATION) การทางานมกประเภทอะไรบาง

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

5. การทดสอบระบบเครองคอมพวเตอรทตดตง กอนทจะเรมใชระบบใหมทไดพฒนา

เสรจแลว ควรมขนตอนอยางไรบางจง

อธบาย…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

บรรณานกรม

โอภาส เอยมสรวงษ. การวเคราะหและออกแบบระบบ . กรงเทพมหานคร : ซเอด

ยเคชน, 2545.

ด.ร.อนนต เทดคา. การวเคราะหและออกแบบระบบ.กรงเทพมหานคร : สถาบนราชภฏ

สวนดสต, 2542.

รชน กลยาวนยและอจฉรา ธารอไรกล. การวเคราะหและออกแบบระบบคอมพวเตอร

สมยใหม.กรงเทพมหานคร : สถาบนราชภฏ

สวนดสต, 2542.

Robert E.Leslie. System Analysis and Design.Prentice-Hall , 1986.

Ronald J.Norman. Object-Oriented System Analysis and Design.Prentice-Hall ,

1996.

Kenneth E.Kendall&Julie E Kendall. System Analysis and Design.Third Edition,

Prentice-Hall,Inc

http://www.iconnix.com

http://www.rational.com /uml

Documents

คํานํา...ใช้เครื่องมือในการวิเคราะห์ระบบงาน การเขียน data flow diagram , system flowchart