คำานำาสำานกพมพ 7

คำานำาผแปล 8

คำานยม 10

บทนำา 19

ภาค 1 จตใจ : รากเหงาของความคด 35

บทท 1 : ขางนอกคอปาดงพงไพร 37

ชววทยาของการแลกเปลยน

บทท 2 : สวนหนงของจตใจ 73

จตวทยาของเงน

บทท 3 : เตมไปดวยหน 113

มานษยวทยาของหน

สารบญ

เงนเปลยนโลก • วนาล เศรษฐกล แปลจากเรอง Coined

Copyright © 2015 by Kabir Sehgal This edition published by arrangement with Grand Central Publishing, New York, New York, USA.

All right reserved. Thai language translation copyright © 2016 by The Post Publishing Public Company Limited

through Tuttle-Mori Agency Co., Ltd. ลขสทธภาษาไทย 2559 : โพสตบกส

เลขมาตรฐานสากลประจำาหนงสอ ISBN 978-974-228-301-8พมพครงท 1 : โพสตบกส, สงหาคม 2559

ขอมลทางบรรณานกรมของสำานกหอสมดแหงชาต เซหกล, คาบร.   Coined เงน เปลยนโลก. -- กรงเทพฯ : โพสต, 2559.  456 หนา.  1. เงน. 2. การประหยดและการออม. I. วนาล เศรษฐกล, ผเแปล. II. ชอเรอง. 332.4    ISBN 978-974-228-301-8

ราคา 395 บาท

บรรณาธการบรหาร : ภาน ลอยเกตผชวยบรรณาธการบรหาร : จนทรพร รกทวม

บรรณาธการพเศษ : วาสนา นมนวลผชวยบรรณาธการ : วชรพงษ เจรญผล

พสจนอกษร : กานดา รกธรรมชาต ออกแบบปก : rozazzz

รปเลม : ดรมฯ

ผจดการธรกจสำานกพมพ : สพร พรฤกษงามฝายจดการธรกจสำานกพมพและการตลาด : สทธชย องคลานนท,

กฤษณ เตชะวศษฐพงษ, สงกรานต พสธาสถตย, คณนญา เหลาหมวด, เมษณ หวงอรยกล

จดพมพโดย

บรษท โพสต พบลชชง จำากด (มหาชน)

136 ถนน ณ ระนอง เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110 http://www.postbooksonline.com

จดจำาหนายทวประเทศโดยบรษท ซเอดยเคชน จำากด (มหาชน)

1858/87-90 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260โทรศพท 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8356-9 http://www.se-ed.com

สงวนลขสทธโดย บรษท โพสต พบลชชง จำากด (มหาชน)

หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน เชน หนาซำา หนาสลบกน หรอหนาขาดหาย สำานกพมพยนดรบผดชอบเปลยนหนงสอใหมให โปรดสงไปเปลยนไดท

สำานกพมพโพสตบกส บรษทโพสต พบลชชง จำากด (มหาชน) ชน 8 อาคารบางกอกโพสต เลขท 136 ถนน ณ ระนอง เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110 โทร. 0-2616-4623, 0-2616-4621

คำานำาสำานกพมพ

เงนตรามความสมพนธตอคนทกระดบในสงคม เงนตรามพลง

อำานาจ สงผลตออารมณความรสก และผกโยงกบจตวญญาณของผคน

ในหนงสอเลมน คาบร เซหกล ไดชวนใหเราตงคำาถามวาเงน

ไดเขามามบทบาทสำาคญในชวตของคนเราไดอยางไร และพาผอานรวม

แสวงหาความสมพนธระหวางเงนตรากบมนษยชาต โดยนำาเสนอ

ผานมมมองทงประวตศาสตร ชววทยา จตวทยา มานษยวทยา และ

เทววทยา

ผเขยนศกษาอดตและปจจบนของเงน นำาเสนอผานมมมองอน

นาทง และแสดงใหเหนวาเงนจะเปลยนแปลงรปลกษณะไปอยางไร

ในอนาคต และจะสงผลใหสงคมเกดการเปลยนแปลงไปอยางไร

ดวยการวเคราะหอนลมลก ผอานจะเพลดเพลนและไดเปด

มมมองไปกบมตอนหลากหลายของเงนตราในหนงสอเลมน

โพสตบกส

6 Coined เงนเปลยนโลก

ภาค 2 รางกาย : เงนในรปวตถ 151

บทท 4 : แขงและหนก 153

ประวตศาสตรยอของเงนแขง

บทท 5 : บางกชอบแบบออน 193

ประวตศาสตรยอของเงนออน

บทท 6 : กลบสอนาคต 245

อนาคตของเงน

ภาค 3 จตวญญาณ : สญลกษณของคณคา 293

บทท 7 : นกลงทนผใจบญ 295

ศาสนาและเงน

บทท 8 : ความซบซอนฉาบทอง 341

ศลปะบนเงนตรา

บทสงทาย 379

บรรณานกรมคดสรร 387

หมายเหต 396

เกยวกบผเขยน 455

เกยวกบผแปล 456

ไฟแดง

จาการตา

ผมกำาลงจะไปสาย

หญงขอทานรปรางผอมโซไมสวมรองเทากำาลงเดนไปเดนมาอย

หนาแทกซของผมพรอมกบทารกในออมแขน เราสบตากน ผมมองไป

ทางอน อกดานหนง ผมเหนขอทานอกหลายคนกำาลงยนเรยงแถวพรอม

กบชนวช

แปลก

เสยงบนทองถนนผสานอยางกลมกลนกบเสยงสวดเบาๆ จาก

ไกลๆ เสยงสวดอาซาน ซงตอนนถงบทยอยทสาม เตอนใหผมระลก

ถงบทบาทของศาสนาอสลามในเมองน เมองทหลอมรวมผพำานก

เกอบ 10 ลานคนเขาดวยกน

และผมกอยตรงน ทามกลางพวกเขา และหางไกลจากบาน

ไฟเขยว

ไปเลย

บทนำา

คาบร เซหกล 21

สการทำาธรกรรม เคลอนยายจากมอหนงไปยงอกมอหนง แตเงนเปน

มากกวาแคสงทใชแลกเปลยน เมอมองผานเลนสทกวางขน เงนม

บทบาททางสงคม จตใจ ธรรมชาต และแมแตบทบาททางศลปะใน

การแลกเปลยนน

เปนเพราะเงน ผมจงไดพบคนสามคนทผมคงไมมโอกาสไดพบใน

โอกาสอน แมผมจะไมไดเพมพวกเขาเปนเพอนในเฟซบก (อนโดนเซย

เปนหนงในตลาดทใหญทสดของเฟซบก) เงนชวยสรางความสมพนธซง

ไมเคยมอยกอนหนาน เงนกระตนและกำาหนดปฏกรยาโตตอบของเรา

เงนยงกระตนสมองอกดวย การคดถงสงทคาดวาจะไดรบ

กระตนสมองสวนนวเคลยสแอกคมเบนส (nucleus accumbens)

สวนหนงของศนยการใหรางวลในสมอง ความคดเรองการทำาเงนอาจ

ไปกระตนนวเคลยสแอกคมเบนสในสมองของคนขบกบคนขางถนน

ความคดเรองการสญเสยเงน คดวาผมจะถกปลน กระตนสมองสวน

อมกดาลา (amygdala) ศนยความกลวในสมองของผม

เงนมบทบาทโดยธรรมชาตและในเชงววฒนาการ ในระดบ

พนฐานทสด มนษยขบเคลอนไปดวยความจำาเปนและความปรารถนาท

จะมชวตรอด และมนษยทกคนจำาตองแลกเปลยนซงกนและกนเพอการ

มชวตอย ในทางหนง ผโดยสารสคนตางพงพากนและกน ผมตองการ

เดนทาง คนขบตองการคาโดยสาร คนขางถนนตองการเงนจำานวน

หนง และทารกตองการทนอน เงนชวยใหเราไดรบทรพยากรเพอการ

มชวตอย ตงแตอาหารสกคำาไปจนถงสถานทพกผอน ขณะทเงนเปน

สงประดษฐของมนษย แตสงมชวตทกชนดตางพงพาการแลกเปลยนเพอ

การมชวตรอด ตงแตเมนทะเล สาหราย ไปจนถงนกและดอกไม

การแลกเปลยนเปนรากฐานของชวตบนดาวเคราะหดวงน

ในมมนของโลก ในอนโดนเซย นกและดอกไมยงปรากฏบน

เงนอกดวย ในป 1960 ธนาคารอนโดนเซยออกธนบตรรเปยหทม

20 Coined เงนเปลยนโลก

หรอวาไม

“ไปกนเถอะพชาย” ผมกระตนเตอนคนขบ แตเขานงเหยยบ

เบรกอยางแนวแน ขณะทรถคนอนๆ บบแตรเสยงดงลน หญงขอทาน

เดนเขามา ดวยคาดวาจะตองไดยนเสยงเคาะและมองอๆ ผมหนไป

มองทางอน

ประตหนาของรถเปดออก

อม

การประทวงของผมจบลงดวยการทเธอเขามานงพรอมกบปรบ

เครองปรบอากาศ

เราสคน คนขบ คนขางถนน ทารก และผม นงเงยบอยในรถ

ทแลนออกไป เปนการลกพาตวหรอ ถาใช กนบเปนการลกพาตวท

เงยบกรบทสด และเปนระบบระเบยบทสดเทาทเคยเจอ บางทผมนา

จะพลกดไกดบคโลนลแพลเนตของประเทศอนโดนเซย บททวาดวย

การปองกนตวเองอยตรงไหนนะ

เราเรงความเรวเขาทางดวน และเขาสชองถนนสำาหรบรถยนต

ทใชรวมกน แลวผมกเขาใจแจมแจงขนมาทนท

นไมใชการลกพาตว นคอการทำาธรกรรม เพอเงนจำานวนหนง

คนขางถนนทตอนนกลายเปนผโดยสาร ชวยใหคนขบ (และผม) ใช

เลนดวนได เธอคอหนงในผชวยเรงเวลาจำานวนมากของกรงจาการตา

คนเหลานไมสนวาพวกเขาจะไปทไหน คนขบกไมสนเชนกน และใน

บางความรสก ผมกไมสนใจเชนกน

เราตางตามหาสงเดยวกน เราตางมาหาเงน คนขางถนนยนด

ทจะเดนทางสบกโลเมตรเพอเงนไมกรเปยห คนขบแทกซของผม

เดนทางอกรอยกโลเมตรเพอคาโดยสาร และผม หนงหมนกโลเมตร

เพอโอกาสในการลงทน

แรกเรมเงนอาจเปนเพยงเครองมอในการแลกเปลยน ทางเขา

คาบร เซหกล 21

สการทำาธรกรรม เคลอนยายจากมอหนงไปยงอกมอหนง แตเงนเปน

มากกวาแคสงทใชแลกเปลยน เมอมองผานเลนสทกวางขน เงนม

บทบาททางสงคม จตใจ ธรรมชาต และแมแตบทบาททางศลปะใน

การแลกเปลยนน

เปนเพราะเงน ผมจงไดพบคนสามคนทผมคงไมมโอกาสไดพบใน

โอกาสอน แมผมจะไมไดเพมพวกเขาเปนเพอนในเฟซบก (อนโดนเซย

เปนหนงในตลาดทใหญทสดของเฟซบก) เงนชวยสรางความสมพนธซง

ไมเคยมอยกอนหนาน เงนกระตนและกำาหนดปฏกรยาโตตอบของเรา

เงนยงกระตนสมองอกดวย การคดถงสงทคาดวาจะไดรบ

กระตนสมองสวนนวเคลยสแอกคมเบนส (nucleus accumbens)

สวนหนงของศนยการใหรางวลในสมอง ความคดเรองการทำาเงนอาจ

ไปกระตนนวเคลยสแอกคมเบนสในสมองของคนขบกบคนขางถนน

ความคดเรองการสญเสยเงน คดวาผมจะถกปลน กระตนสมองสวน

อมกดาลา (amygdala) ศนยความกลวในสมองของผม

เงนมบทบาทโดยธรรมชาตและในเชงววฒนาการ ในระดบ

พนฐานทสด มนษยขบเคลอนไปดวยความจำาเปนและความปรารถนาท

จะมชวตรอด และมนษยทกคนจำาตองแลกเปลยนซงกนและกนเพอการ

มชวตอย ในทางหนง ผโดยสารสคนตางพงพากนและกน ผมตองการ

เดนทาง คนขบตองการคาโดยสาร คนขางถนนตองการเงนจำานวน

หนง และทารกตองการทนอน เงนชวยใหเราไดรบทรพยากรเพอการ

มชวตอย ตงแตอาหารสกคำาไปจนถงสถานทพกผอน ขณะทเงนเปน

สงประดษฐของมนษย แตสงมชวตทกชนดตางพงพาการแลกเปลยนเพอ

การมชวตรอด ตงแตเมนทะเล สาหราย ไปจนถงนกและดอกไม

การแลกเปลยนเปนรากฐานของชวตบนดาวเคราะหดวงน

ในมมนของโลก ในอนโดนเซย นกและดอกไมยงปรากฏบน

เงนอกดวย ในป 1960 ธนาคารอนโดนเซยออกธนบตรรเปยหทม

20 Coined เงนเปลยนโลก

หรอวาไม

“ไปกนเถอะพชาย” ผมกระตนเตอนคนขบ แตเขานงเหยยบ

เบรกอยางแนวแน ขณะทรถคนอนๆ บบแตรเสยงดงลน หญงขอทาน

เดนเขามา ดวยคาดวาจะตองไดยนเสยงเคาะและมองอๆ ผมหนไป

มองทางอน

ประตหนาของรถเปดออก

อม

การประทวงของผมจบลงดวยการทเธอเขามานงพรอมกบปรบ

เครองปรบอากาศ

เราสคน คนขบ คนขางถนน ทารก และผม นงเงยบอยในรถ

ทแลนออกไป เปนการลกพาตวหรอ ถาใช กนบเปนการลกพาตวท

เงยบกรบทสด และเปนระบบระเบยบทสดเทาทเคยเจอ บางทผมนา

จะพลกดไกดบคโลนลแพลเนตของประเทศอนโดนเซย บททวาดวย

การปองกนตวเองอยตรงไหนนะ

เราเรงความเรวเขาทางดวน และเขาสชองถนนสำาหรบรถยนต

ทใชรวมกน แลวผมกเขาใจแจมแจงขนมาทนท

นไมใชการลกพาตว นคอการทำาธรกรรม เพอเงนจำานวนหนง

คนขางถนนทตอนนกลายเปนผโดยสาร ชวยใหคนขบ (และผม) ใช

เลนดวนได เธอคอหนงในผชวยเรงเวลาจำานวนมากของกรงจาการตา

คนเหลานไมสนวาพวกเขาจะไปทไหน คนขบกไมสนเชนกน และใน

บางความรสก ผมกไมสนใจเชนกน

เราตางตามหาสงเดยวกน เราตางมาหาเงน คนขางถนนยนด

ทจะเดนทางสบกโลเมตรเพอเงนไมกรเปยห คนขบแทกซของผม

เดนทางอกรอยกโลเมตรเพอคาโดยสาร และผม หนงหมนกโลเมตร

เพอโอกาสในการลงทน

แรกเรมเงนอาจเปนเพยงเครองมอในการแลกเปลยน ทางเขา

คาบร เซหกล 23

นกเขยนรหสคอมพวเตอรทธนาคารเพอการลงทนในลอนดอน เพอ

หาเงนมาเปนคาใชจายตางๆ ของเรา ผมไดรบขอเสนอจากสองแหง

คอ เลหแมน บราเธอร และเจ.พ. มอรแกน ผมกอยากจะพดวาผม

เลอกเจ.พ. มอรแกนดวยการคาดการณอนนาทงของผมและการ

พจารณาอยางรอบคอบถงความสำาคญทางประวตศาสตรของบรษท

งบดลทมนคง และการบรหารอนชาญฉลาด แตจรงๆ แลวผม

ตดสนใจโดยดจากทตงของสำานกงาน สำานกงานเจ.พ. มอรแกนตงอย

ใจกลางกรงลอนดอน สวนเลหแมนตงอยในคานารวารฟ ยานการเงนทาง

ตะวนออกของลอนดอน และผมกไมตองการนงรถไฟใตดน

ในวนแรก ผมกตระหนกวาผมกำาลงทำางานทธนาคาร การ

ทำางานธนาคารไมไดมอะไรเสยหาย แตมนแคไมใชสงทผมตองการ

ผมตองสวมเสอคอปกแขงและเขยน “ดวยความนบถอ” ลงทายอเมล

ผมจะตองเรยนรวธการใชศพทการเงนและบรหารผบรหารของผม

ทกอยางชางมความเปนบรษทเหลอเกน แตกตางจากสงทผมเคย

วาดหวงไวสำาหรบชวต ผมเตบโตมาโดยตองการจะเปนตวละครใน

เรอง The New New Thing (สงใหมใหม) ของไมเคล ลอส (Michael

Lewis) เรองราวเกยวกบผยงใหญในซลคอนวลเลยอยางจม คลารก

(Jim Clark) และมารค แอนเดรสเซน (Marc Andreessen) แตผม

กลบเพงเดนเขาสสงทผมคดวาจะเปน Liar’s Poker (เกมโปกเกอร

ของคนโกหก)

หลงจากไมกเดอนในลอนดอน และชวงเวลาไมนานใน

ซานฟรานซสโก ผมกถกยายมาประจำาทโตะหนของตลาดเกดใหมท

นวยอรกในป 2008 ผมเปนนายหนาคาหนซงขายหนบรษทในตลาด

กำาลงพฒนาใหกบนกลงทนสถาบนรายใหญอยางกองทนบำานาญ

กองทนรวม และเฮดจฟนดทบรหารสนทรพยนบพนลานดอลลาร

ผมทำางานอยางขยนขนแขง แตลกๆ แลวผมคดวาผมคงจะอยไมนานนก

22 Coined เงนเปลยนโลก

ภาพสงมชวตพนเมอง อยางนกกนปล ไกปาชวา ดอกซอนกลน ดอก

เฟองฟา ในกรณน เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา แตยงเปน

สญลกษณของสงทมคณคาตอสงคมอนโดนเซย อยางพนธพชพนธ

สตวพนเมอง ตราสญลกษณและคำาขวญของชาต หรอประธานาธบด

ผกอตงประเทศ บนธนบตรรเปยหบางฉบบจะมตราแผนดนของ

อนโดนเซย คอตราพญาครฑปญจศล (Garuda Pancasila) เปนภาพ

นกอนทรเกยวแถบรบบน จรงๆ แลว ครฑคอสญลกษณของพระวษณ

เทพเจาในศาสนาฮนด เปนภาพทประหลาดเมออยบนธนบตรของ

ประเทศซงมประชากรชาวมสลมมากทสดในโลก แตสญลกษณนก

เผยใหเหนถงหนาหนงของประวตศาสตรทางวฒนธรรมของอนโดนเซย

และการทศาสนาฮนดไดเผยแพรมายงประเทศหมเกาะแหงนใน

ครสตศตวรรษทสอง ความจรงแลวสญลกษณนสามารถสบยอนกลบ

ไปถงตำานานของนกอนทรและงทพบในเมโสโปเตเมยโบราณในชวง

สามรอยปกอนครสตกาล มนเปนสญลกษณทแพรกระจายไปทว

ภมภาคตางๆ และวฒนธรรมจำานวนมากไดรบเอาไวในชวงหลาย

พนปทผานมา ตวอยางเชน ดานหลงของธนบตรหนงดอลลารสหรฐ

มรปตราประทบของสหรฐอเมรกา (Great Seal) ซงมนกอนทรอย

ตรงกลาง ปากคาบรบบนทดเหมอนง สญลกษณบนเงนคอฟอสซล

ทางวฒนธรรมทเชอมโยงไปยงอดตของเรา สงเหลานจะเปนปายบอก

ทางใหแกอนาคตของเรา เปนเครองเตอนใจถงคณธรรมทพลเมอง

ควรจะยดถอ

ผมไมเคยตองการทำางานกบธนาคารเพอการลงทน ความจรง

แลว ผมรองไหในวนแรกทไปทำางาน หลงจากจบปรญญาโทจาก

ลอนดอน ผมยายไปเมองมงกาลอร ประเทศอนเดย เพอเรมตนบรษท

ดานการศกษาออนไลนกบเพอน พวกเราเงนหมด ผมจงสมครเปน

คาบร เซหกล 23

นกเขยนรหสคอมพวเตอรทธนาคารเพอการลงทนในลอนดอน เพอ

หาเงนมาเปนคาใชจายตางๆ ของเรา ผมไดรบขอเสนอจากสองแหง

คอ เลหแมน บราเธอร และเจ.พ. มอรแกน ผมกอยากจะพดวาผม

เลอกเจ.พ. มอรแกนดวยการคาดการณอนนาทงของผมและการ

พจารณาอยางรอบคอบถงความสำาคญทางประวตศาสตรของบรษท

งบดลทมนคง และการบรหารอนชาญฉลาด แตจรงๆ แลวผม

ตดสนใจโดยดจากทตงของสำานกงาน สำานกงานเจ.พ. มอรแกนตงอย

ใจกลางกรงลอนดอน สวนเลหแมนตงอยในคานารวารฟ ยานการเงนทาง

ตะวนออกของลอนดอน และผมกไมตองการนงรถไฟใตดน

ในวนแรก ผมกตระหนกวาผมกำาลงทำางานทธนาคาร การ

ทำางานธนาคารไมไดมอะไรเสยหาย แตมนแคไมใชสงทผมตองการ

ผมตองสวมเสอคอปกแขงและเขยน “ดวยความนบถอ” ลงทายอเมล

ผมจะตองเรยนรวธการใชศพทการเงนและบรหารผบรหารของผม

ทกอยางชางมความเปนบรษทเหลอเกน แตกตางจากสงทผมเคย

วาดหวงไวสำาหรบชวต ผมเตบโตมาโดยตองการจะเปนตวละครใน

เรอง The New New Thing (สงใหมใหม) ของไมเคล ลอส (Michael

Lewis) เรองราวเกยวกบผยงใหญในซลคอนวลเลยอยางจม คลารก

(Jim Clark) และมารค แอนเดรสเซน (Marc Andreessen) แตผม

กลบเพงเดนเขาสสงทผมคดวาจะเปน Liar’s Poker (เกมโปกเกอร

ของคนโกหก)

หลงจากไมกเดอนในลอนดอน และชวงเวลาไมนานใน

ซานฟรานซสโก ผมกถกยายมาประจำาทโตะหนของตลาดเกดใหมท

นวยอรกในป 2008 ผมเปนนายหนาคาหนซงขายหนบรษทในตลาด

กำาลงพฒนาใหกบนกลงทนสถาบนรายใหญอยางกองทนบำานาญ

กองทนรวม และเฮดจฟนดทบรหารสนทรพยนบพนลานดอลลาร

ผมทำางานอยางขยนขนแขง แตลกๆ แลวผมคดวาผมคงจะอยไมนานนก

22 Coined เงนเปลยนโลก

ภาพสงมชวตพนเมอง อยางนกกนปล ไกปาชวา ดอกซอนกลน ดอก

เฟองฟา ในกรณน เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา แตยงเปน

สญลกษณของสงทมคณคาตอสงคมอนโดนเซย อยางพนธพชพนธ

สตวพนเมอง ตราสญลกษณและคำาขวญของชาต หรอประธานาธบด

ผกอตงประเทศ บนธนบตรรเปยหบางฉบบจะมตราแผนดนของ

อนโดนเซย คอตราพญาครฑปญจศล (Garuda Pancasila) เปนภาพ

นกอนทรเกยวแถบรบบน จรงๆ แลว ครฑคอสญลกษณของพระวษณ

เทพเจาในศาสนาฮนด เปนภาพทประหลาดเมออยบนธนบตรของ

ประเทศซงมประชากรชาวมสลมมากทสดในโลก แตสญลกษณนก

เผยใหเหนถงหนาหนงของประวตศาสตรทางวฒนธรรมของอนโดนเซย

และการทศาสนาฮนดไดเผยแพรมายงประเทศหมเกาะแหงนใน

ครสตศตวรรษทสอง ความจรงแลวสญลกษณนสามารถสบยอนกลบ

ไปถงตำานานของนกอนทรและงทพบในเมโสโปเตเมยโบราณในชวง

สามรอยปกอนครสตกาล มนเปนสญลกษณทแพรกระจายไปทว

ภมภาคตางๆ และวฒนธรรมจำานวนมากไดรบเอาไวในชวงหลาย

พนปทผานมา ตวอยางเชน ดานหลงของธนบตรหนงดอลลารสหรฐ

มรปตราประทบของสหรฐอเมรกา (Great Seal) ซงมนกอนทรอย

ตรงกลาง ปากคาบรบบนทดเหมอนง สญลกษณบนเงนคอฟอสซล

ทางวฒนธรรมทเชอมโยงไปยงอดตของเรา สงเหลานจะเปนปายบอก

ทางใหแกอนาคตของเรา เปนเครองเตอนใจถงคณธรรมทพลเมอง

ควรจะยดถอ

ผมไมเคยตองการทำางานกบธนาคารเพอการลงทน ความจรง

แลว ผมรองไหในวนแรกทไปทำางาน หลงจากจบปรญญาโทจาก

ลอนดอน ผมยายไปเมองมงกาลอร ประเทศอนเดย เพอเรมตนบรษท

ดานการศกษาออนไลนกบเพอน พวกเราเงนหมด ผมจงสมครเปน

คาบร เซหกล 25

ในชวงทศวรรษ 1630 จนถงวกฤตดอทคอมในชวงเปลยนผานเขา

สศตวรรษทยสบเอด ผมอานงานเขยนประวตศาสตรอยาง Manias,

Panics, and Crashes (ความคลง ความตนตระหนก และการ

ลมสลาย) ของชารลส คนเดลเบอรเกอร (Charles Kindleberger)

และโรเบรต อาลเบอร (Robert Aliber) และเรอง When Genius

Failed (เมออจฉรยะลมเหลว) ของโรเจอร โลเวนสไตน (Roger

Lowenstein) หนงสอในยคกอนเหลานทำาใหผมยงมความสนใจใน

ประวตศาสตรของเศรษฐกจ และชกนำาผมมาสงานเขยนของนกปรชญา

ทางเศรษฐศาสตรอกครง ไดแก อดม สมธ (Adam Smith), เดวด

รคารโด (David Ricardo), จอหน สจวต มลล (John Stuart Mill),

คารล มารกซ (Karl Marx), จอหน เมยนารด เคนส (John Maynard

Keynes), ฟรดรช ฮาเยก (Friedrich Hayek), เมอรเรย รอธบารด

(Murray Rothbard) และมลตน ฟรดแมน (Milton Friedman)

เมอรวมกนแลว ผมอานหนงสอนบรอยๆ เลมเพอคนหาคำาตอบ

ยงผมอานมากเทาไหร ผมกยงตองการรมากขน

การสบสาวเขาสวกฤตการเงนกระตกใหผมถามคำาถามทกวาง

ยงขน เพราะอะไรเราจงไมสามารถควบคมจดการเงนได มอะไรบาง

อยางเกยวกบเงนททำาใหพวกเรามพฤตกรรมทประหลาดและไรเหตผล

ผมมองหาคำาตอบในขอเขยนของนกเศรษฐศาสตรพฤตกรรมอยาง

แดเนยล คาหเนแมน (Daniel Kahneman), อามอส เวรฟสก (Amos

Tversky) และรชารด ทาเลอร (Richard Thaler) ซงไดศกษาจตวทยา

ของคนเมอพวกเขาตดสนใจทางเศรษฐกจ การวจยของพวกเขานำา

ผมไปสนกเศรษฐศาสตรเชงประสาทอยางไบรอน คนตสน (Brian

Knutson) และพอล กลมเชอร (Paul Glimcher) ผซงศกษาและ

ตความผลการสแกนสมองของผคนในขณะทพวกเขาตดสนใจทางการ

เงน เนองจากการตดสนใจทงหมด รวมถงการตดสนใจทางการเงน

24 Coined เงนเปลยนโลก

แตแลวโลกกเรมสนสะเทอน ขอแรกคอ สำานกงานของ

เจ.พ. มอรแกนในนวยอรกตงอยเหนอสถานแกรนดเซนทรล ดงนน

คณจงรสกไดถงความสนสะเทอนเมอรถไฟแลนเขามา และขอสอง

เลหแมน บราเธอรลม (เชนเดยวกบบรษทอนเดยของผม) และวกฤต

การเงนครงใหญกำาลงจะมาถง ผมมตำาแหนงเฉพาะตว ผมมโตะใน

แถวหนงบนชนการซอขายในตกของธนาคารทกำาลงอยทามกลาง

วกฤต ผมไมไดแคมทนงอยขางสนาม ผมอยในเกม ตอนนนเองผม

ไดตระหนกเชนเดยวกบตอนนวา ผมเปนสวนหนงของประวตศาสตร

ผมตดสนใจทจะอย (และไมถกไลออก)

เนองจากใหมตอตลาดโลก ผมมปญหาในการตดตามขาวสาร

ทเตมไปดวยตวอกษร AIG, AAA, CDS, TARP, VOL, ZIRP

ผมสรางแฟม “SGO” หรอ “Shit Going On” (หายนะทกำาลงเกด)

บนแลปทอปเพอเกบเรองราวทผมจะอานในชวงสดสปดาห ผมรสก

ตกใจกบความเสยหายทวกฤตการเงนไดกอใหเกดขน และเปนเรอง

ยากลำาบากทผมจะทำาความเขาใจวาสงนเกดขนมาตงแตแรกไดอยางไร

ผมนงรถไฟสาย 6 และมองเหนผชายรองไหขณะถอกลองกระดาษใส

อปกรณสำานกงาน ผมจำาไดวาผมดโทรทศนและมองเหนความทกขใน

ดวงตาของชาวอเมรกนผสญเสยบานของพวกเขา เจดปผานมาและใน

ฐานะรองประธานในปจจบน ผมยงคงคนหาความหมายของสงตางๆ

เหลานน

ผมสรางโครงการสวนตวเพอเรยนรเกยวกบวกฤตการเงนและ

รากเหงาสาเหตของสงน ผมเรมตนการเดนทางผจญภยทใชเวลา

หลายปและใหผลลพธออกมาเปนหนงสอเลมน ผมเรมตนโดยอาน

หนงสอเกยวกบวกฤตการเงนและไดเรยนรอยางรวดเรววาในทาง

ประวตศาสตรแลว ความลมเหลวเปนสวนหนงของระบบการเงน

พอๆ กบการเตบโต ตงแตความคลงทวลปทสงผลตอเนเธอรแลนด

คาบร เซหกล 25

ในชวงทศวรรษ 1630 จนถงวกฤตดอทคอมในชวงเปลยนผานเขา

สศตวรรษทยสบเอด ผมอานงานเขยนประวตศาสตรอยาง Manias,

Panics, and Crashes (ความคลง ความตนตระหนก และการ

ลมสลาย) ของชารลส คนเดลเบอรเกอร (Charles Kindleberger)

และโรเบรต อาลเบอร (Robert Aliber) และเรอง When Genius

Failed (เมออจฉรยะลมเหลว) ของโรเจอร โลเวนสไตน (Roger

Lowenstein) หนงสอในยคกอนเหลานทำาใหผมยงมความสนใจใน

ประวตศาสตรของเศรษฐกจ และชกนำาผมมาสงานเขยนของนกปรชญา

ทางเศรษฐศาสตรอกครง ไดแก อดม สมธ (Adam Smith), เดวด

รคารโด (David Ricardo), จอหน สจวต มลล (John Stuart Mill),

คารล มารกซ (Karl Marx), จอหน เมยนารด เคนส (John Maynard

Keynes), ฟรดรช ฮาเยก (Friedrich Hayek), เมอรเรย รอธบารด

(Murray Rothbard) และมลตน ฟรดแมน (Milton Friedman)

เมอรวมกนแลว ผมอานหนงสอนบรอยๆ เลมเพอคนหาคำาตอบ

ยงผมอานมากเทาไหร ผมกยงตองการรมากขน

การสบสาวเขาสวกฤตการเงนกระตกใหผมถามคำาถามทกวาง

ยงขน เพราะอะไรเราจงไมสามารถควบคมจดการเงนได มอะไรบาง

อยางเกยวกบเงนททำาใหพวกเรามพฤตกรรมทประหลาดและไรเหตผล

ผมมองหาคำาตอบในขอเขยนของนกเศรษฐศาสตรพฤตกรรมอยาง

แดเนยล คาหเนแมน (Daniel Kahneman), อามอส เวรฟสก (Amos

Tversky) และรชารด ทาเลอร (Richard Thaler) ซงไดศกษาจตวทยา

ของคนเมอพวกเขาตดสนใจทางเศรษฐกจ การวจยของพวกเขานำา

ผมไปสนกเศรษฐศาสตรเชงประสาทอยางไบรอน คนตสน (Brian

Knutson) และพอล กลมเชอร (Paul Glimcher) ผซงศกษาและ

ตความผลการสแกนสมองของผคนในขณะทพวกเขาตดสนใจทางการ

เงน เนองจากการตดสนใจทงหมด รวมถงการตดสนใจทางการเงน

24 Coined เงนเปลยนโลก

แตแลวโลกกเรมสนสะเทอน ขอแรกคอ สำานกงานของ

เจ.พ. มอรแกนในนวยอรกตงอยเหนอสถานแกรนดเซนทรล ดงนน

คณจงรสกไดถงความสนสะเทอนเมอรถไฟแลนเขามา และขอสอง

เลหแมน บราเธอรลม (เชนเดยวกบบรษทอนเดยของผม) และวกฤต

การเงนครงใหญกำาลงจะมาถง ผมมตำาแหนงเฉพาะตว ผมมโตะใน

แถวหนงบนชนการซอขายในตกของธนาคารทกำาลงอยทามกลาง

วกฤต ผมไมไดแคมทนงอยขางสนาม ผมอยในเกม ตอนนนเองผม

ไดตระหนกเชนเดยวกบตอนนวา ผมเปนสวนหนงของประวตศาสตร

ผมตดสนใจทจะอย (และไมถกไลออก)

เนองจากใหมตอตลาดโลก ผมมปญหาในการตดตามขาวสาร

ทเตมไปดวยตวอกษร AIG, AAA, CDS, TARP, VOL, ZIRP

ผมสรางแฟม “SGO” หรอ “Shit Going On” (หายนะทกำาลงเกด)

บนแลปทอปเพอเกบเรองราวทผมจะอานในชวงสดสปดาห ผมรสก

ตกใจกบความเสยหายทวกฤตการเงนไดกอใหเกดขน และเปนเรอง

ยากลำาบากทผมจะทำาความเขาใจวาสงนเกดขนมาตงแตแรกไดอยางไร

ผมนงรถไฟสาย 6 และมองเหนผชายรองไหขณะถอกลองกระดาษใส

อปกรณสำานกงาน ผมจำาไดวาผมดโทรทศนและมองเหนความทกขใน

ดวงตาของชาวอเมรกนผสญเสยบานของพวกเขา เจดปผานมาและใน

ฐานะรองประธานในปจจบน ผมยงคงคนหาความหมายของสงตางๆ

เหลานน

ผมสรางโครงการสวนตวเพอเรยนรเกยวกบวกฤตการเงนและ

รากเหงาสาเหตของสงน ผมเรมตนการเดนทางผจญภยทใชเวลา

หลายปและใหผลลพธออกมาเปนหนงสอเลมน ผมเรมตนโดยอาน

หนงสอเกยวกบวกฤตการเงนและไดเรยนรอยางรวดเรววาในทาง

ประวตศาสตรแลว ความลมเหลวเปนสวนหนงของระบบการเงน

พอๆ กบการเตบโต ตงแตความคลงทวลปทสงผลตอเนเธอรแลนด

คาบร เซหกล 27

ความจำาเปนของเงน และชวงความถทหลากหลายของเงน ได

นำาผมไปสคำาถามทกวางยงขนไปอก เพราะเหตใดเงนจงทำาใหโลกน

หมนไป ความหมกมนเรองเงนของผม ซงไมใชการหาเงน แตเปนการ

ทำาความเขาใจเงน มคำาถามนครอบเอาไว คำาถามนคอใจความสำาคญ

ของหนงสอเลมน

คำาจำากดความดงเดมของเงนกคอ สอในการแลกเปลยน

หนวยของบญช และทเกบมลคา เปนไปไดวามทมาจากขอเขยนของ

นกเศรษฐศาสตร วลเลยม สแตนลย เจวอนส (William Stanley

Jevons) ในป 1875 “Money and the Mechanism of Exchange”

(เงนและกลไกในการแลกเปลยน) คำาจำากดความนไดอธบายหนาททาง

เศรษฐกจของเงนไวพอสมควร ในระหวางทผมนงแทกซ รเปยหทำาหนาท

เปนสอในการแลกเปลยน สงของมคาทถกเปลยนมอ เงนยงเปนหนวย

บญชของอนโดนเซย เพราะใหมาตรวดทเปนมาตรฐานสำาหรบบรการ

ทมอบให ซงในกรณนคอการเดนทางดวยแทกซ เราไมไดถกเถยงกน

วาเงน 10,000 รเปยหมคาเทาไหร เงนยงทำาหนาทเปนทเกบมลคา

ซงผมสามารถเกบเอาไวในกระเปาสตางคของผมไดและนำาออกมา

ใชหลงจากนหลายชวโมง สปดาห หรอเปนป และโดยคราวๆ แลว

มนกจะมมลคาคงเดม (เมอไมพจารณาเงนเฟอและพฒนาการอนๆ

ทมผลกระทบตอมลคาของเงนเมอเวลาผานไป)

แตกเชนเดยวกบทประสบการณการนงแทกซของผมแสดงให

เหน เงนไมไดมเฉพาะบทบาททางเศรษฐกจ และคำาจำากดความแบบ

เดมกดจะมขอจำากด เพราะไมไดกลาวถงวธการอนๆ อกมากมายท

เราจะตความเงนได

มมมองทกวางขนนำามาซงคำาจำากดความทกวางขน ผมให

ความหมายกบเงนวาเปนสญลกษณของคณคา สญลกษณทใชเพอ

26 Coined เงนเปลยนโลก

ดวย ตางเกดขนในสมอง ผมจงคนลงไปในงานวจยของนกเศรษฐศาสตร

เชงววฒนาการอยางไฮม โอเฟก (Haim Ofek) ผซงศกษาวธการท

สมองไดพฒนาผานชวงเวลานบพนๆ ป และศกษาวาเงนตราเปน

ผลลพธของกระบวนการววฒนาการหรอไม การคนหาเพอลงลกสง

ผลเปนความกวางขวาง ผมรสกตนตาตนใจมากขนกบวธการมากมาย

ทเราจะทำาความเขาใจเงนได

เหนไดชดวาการมงเนนทวกฤตการเงนอยางเดยว หรอพจารณา

เงนผานเลนสทางเศรษฐศาสตรแบบดงเดมจะทำาใหเรามองเหน

ความหมายของเงนตราทมตอเราในดานตางๆ ทงหมดไดไมถกตอง

นก นอกจากนนโลกกไมไดตองการหนงสอเกยวกบวกฤตการเงนป

2008 เพมอกเลม

เงนกเหมอนกบโนตดนตร ในโนตหนงตว มโนตตวอนๆ

ทกำาลงสนสะเทอนอยในคลนความถอน เพยงแตเราไมไดยน เชน

เดยวกนเงน มอะไรมากกวาทเราจะมองเหนไดในทแรก ยกตวอยาง

เชน เงนจำานวน 2,500 ดอลลาร มความหมายแตกตางออกไปหาก

นำาไปใชเปนรายได รายรบ ภาษ การปลน สนบน เงนทกนเอาไว หรอ

คาธรรมเนยมการบรการทางวชาชพ แมจะเปนเงนจำานวนเดยวกน

ไมวาใครคนหนงจะเกบเงนจำานวน 2,500 ดอลลารเอาไว หรอ

บรจาคใหสภากาชาด กอาจจะเผยใหเหนไดถงคณคา คณลกษณะ

และแมแตความเชอทางศาสนาของคนคนนน เมอพดวาคนคนหนง

จายเงน 250 ดอลลารใหแกแมยายของเขาเพอเปนคาใชจายในการ

ทเธอเตรยมอาหารคำาวนขอบคณพระเจา หากนเปนพฤตกรรมท

ยอมรบได สงนกจะใหความรในเชงมานษยวทยาเกยวกบสงคมนนๆ

เอง บรรทดฐานของตลาดไดเขามาแทนทบรรทดฐานในพนทของ

ครอบครว ในกรณน เงนไดเปลยนแปลงบรรทดฐานทางสงคม และ

ปรบเปลยนพฤตกรรมของมนษย

คาบร เซหกล 27

ความจำาเปนของเงน และชวงความถทหลากหลายของเงน ได

นำาผมไปสคำาถามทกวางยงขนไปอก เพราะเหตใดเงนจงทำาใหโลกน

หมนไป ความหมกมนเรองเงนของผม ซงไมใชการหาเงน แตเปนการ

ทำาความเขาใจเงน มคำาถามนครอบเอาไว คำาถามนคอใจความสำาคญ

ของหนงสอเลมน

คำาจำากดความดงเดมของเงนกคอ สอในการแลกเปลยน

หนวยของบญช และทเกบมลคา เปนไปไดวามทมาจากขอเขยนของ

นกเศรษฐศาสตร วลเลยม สแตนลย เจวอนส (William Stanley

Jevons) ในป 1875 “Money and the Mechanism of Exchange”

(เงนและกลไกในการแลกเปลยน) คำาจำากดความนไดอธบายหนาททาง

เศรษฐกจของเงนไวพอสมควร ในระหวางทผมนงแทกซ รเปยหทำาหนาท

เปนสอในการแลกเปลยน สงของมคาทถกเปลยนมอ เงนยงเปนหนวย

บญชของอนโดนเซย เพราะใหมาตรวดทเปนมาตรฐานสำาหรบบรการ

ทมอบให ซงในกรณนคอการเดนทางดวยแทกซ เราไมไดถกเถยงกน

วาเงน 10,000 รเปยหมคาเทาไหร เงนยงทำาหนาทเปนทเกบมลคา

ซงผมสามารถเกบเอาไวในกระเปาสตางคของผมไดและนำาออกมา

ใชหลงจากนหลายชวโมง สปดาห หรอเปนป และโดยคราวๆ แลว

มนกจะมมลคาคงเดม (เมอไมพจารณาเงนเฟอและพฒนาการอนๆ

ทมผลกระทบตอมลคาของเงนเมอเวลาผานไป)

แตกเชนเดยวกบทประสบการณการนงแทกซของผมแสดงให

เหน เงนไมไดมเฉพาะบทบาททางเศรษฐกจ และคำาจำากดความแบบ

เดมกดจะมขอจำากด เพราะไมไดกลาวถงวธการอนๆ อกมากมายท

เราจะตความเงนได

มมมองทกวางขนนำามาซงคำาจำากดความทกวางขน ผมให

ความหมายกบเงนวาเปนสญลกษณของคณคา สญลกษณทใชเพอ

26 Coined เงนเปลยนโลก

ดวย ตางเกดขนในสมอง ผมจงคนลงไปในงานวจยของนกเศรษฐศาสตร

เชงววฒนาการอยางไฮม โอเฟก (Haim Ofek) ผซงศกษาวธการท

สมองไดพฒนาผานชวงเวลานบพนๆ ป และศกษาวาเงนตราเปน

ผลลพธของกระบวนการววฒนาการหรอไม การคนหาเพอลงลกสง

ผลเปนความกวางขวาง ผมรสกตนตาตนใจมากขนกบวธการมากมาย

ทเราจะทำาความเขาใจเงนได

เหนไดชดวาการมงเนนทวกฤตการเงนอยางเดยว หรอพจารณา

เงนผานเลนสทางเศรษฐศาสตรแบบดงเดมจะทำาใหเรามองเหน

ความหมายของเงนตราทมตอเราในดานตางๆ ทงหมดไดไมถกตอง

นก นอกจากนนโลกกไมไดตองการหนงสอเกยวกบวกฤตการเงนป

2008 เพมอกเลม

เงนกเหมอนกบโนตดนตร ในโนตหนงตว มโนตตวอนๆ

ทกำาลงสนสะเทอนอยในคลนความถอน เพยงแตเราไมไดยน เชน

เดยวกนเงน มอะไรมากกวาทเราจะมองเหนไดในทแรก ยกตวอยาง

เชน เงนจำานวน 2,500 ดอลลาร มความหมายแตกตางออกไปหาก

นำาไปใชเปนรายได รายรบ ภาษ การปลน สนบน เงนทกนเอาไว หรอ

คาธรรมเนยมการบรการทางวชาชพ แมจะเปนเงนจำานวนเดยวกน

ไมวาใครคนหนงจะเกบเงนจำานวน 2,500 ดอลลารเอาไว หรอ

บรจาคใหสภากาชาด กอาจจะเผยใหเหนไดถงคณคา คณลกษณะ

และแมแตความเชอทางศาสนาของคนคนนน เมอพดวาคนคนหนง

จายเงน 250 ดอลลารใหแกแมยายของเขาเพอเปนคาใชจายในการ

ทเธอเตรยมอาหารคำาวนขอบคณพระเจา หากนเปนพฤตกรรมท

ยอมรบได สงนกจะใหความรในเชงมานษยวทยาเกยวกบสงคมนนๆ

เอง บรรทดฐานของตลาดไดเขามาแทนทบรรทดฐานในพนทของ

ครอบครว ในกรณน เงนไดเปลยนแปลงบรรทดฐานทางสงคม และ

ปรบเปลยนพฤตกรรมของมนษย

คาบร เซหกล 29

มาก การจดการกบเงนเปนประเดนหลกในคำาสอนทางศาสนาจำานวน

มาก ในพระธรรมมทธวแปดในสบบท กลาวถงเงนหรอความมงคงใน

รปแบบใดรปแบบหนง การทเงนมสวนกอรางความเชอทางศาสนา

และกระตนวงจรระบบประสาทของเรา แสดงใหเหนถงพลงของเงน

ทมพลวตและมอยทกหนแหงในชวตของเรา เงนกาวเขามาสเกอบ

ทกสวนของชวตเราตงแตการเกด การมอบของขวญใหแกทารกเกด

ใหม ไปจนถงการตาย การรบมรดก จนถงภายภาคหนา การซอความ

เมตตาเพอชวยจตวญญาณ

ผมใหความหมายแกเงนดวยหวเรองรอง ชวตอนรมรวยของเงน

และประวตศาสตรของเงนตรากบมนษยชาต เพอเนนถงอทธพลของ

เงน ผมยงสรางภาพทางชววทยาเพอใชเปนโครงเรองในการจดลำาดบ

ขอเขยนนดวย หนงสอเลมน ชวตของเงนชนนไดรบการแบงเปนสาม

สวนคอ จตใจ รางกาย และจตวญญาณ

ในสวนของจตใจ ผมตงคำาถามวา “ทำาไม” ซงกคอ ทำาไม

เราจงใชเงน ผมตอบคำาถามนโดยใชวชาชววทยา จตวทยา และ

มานษยวทยา ในบทท 1 ผมเดนทางไปยงหมเกาะกาลาปากอสเพอ

คนหาตนกำาเนดของการแลกเปลยน เปนสถานทแปลกประหลาด

ในการเรมตน แตกอนทจะพนจพเคราะหเกยวกบเงน เราจะตอง

เขาใจถงธรรมชาตของการแลกเปลยน บนเกาะเหลาน ผมพบกบ

นกวทยาศาสตรซงสอนผมเกยวกบกระบวนการววฒนาการทาง

ชววทยา และการแลกเปลยนนนเปนพนฐานของชวตบนดาวเคราะห

ดวงนไดอยางไร ผมสรปรวบยอดจนถงระดบหนวยของเซลลเพอ

ทำาความเขาใจวา ทำาไมสงมชวตจงแลกเปลยนซงกนและกน และ

เขาสความสมพนธแบบพงพาอาศยกน ซงปกตกเพอใหไดรบอาหาร

และทรพยากรเพอการมชวตรอด ในโลกธรรมชาต พลงงานทำาหนาท

แบบเดยวกบเงน แตในโลกมนษย เงนยงเปนเงนตราแลกเปลยนหลก

28 Coined เงนเปลยนโลก

แสดงถงสงอน มนคอภาวะนามธรรมของสงทมนเปนตวแทน คณคาคอ

ความสำาคญหรอมลคาของอะไรบางอยาง ดงนนเงนจงเปนสญลกษณ

ของบางสงทมมลคาและมความสำาคญ

คำาจำากดความทเรยบงายแตกวางขวางนไมใชสงใหม แตมนชวย

ใหเราขามผานการมองเงนเปนเพยงแคเครองมอทางการเงนอยางเดยว

มนชวยใหเราฟงเสยงในชวงความถอนหลากหลายของเงน และตกรอบ

หวขอตางๆ ทมาปะตดปะตอรวมกนในหนงสอเลมน นอกเหนอจาก

การมองเงนผานเลนสกลองคาไลโดสโคปในหนงสอเลมนแลว เรายง

สามารถทำาความเขาใจเงนในฐานะสญลกษณของคณคา แตละบทจะ

เผยใหเหนเงนผานปรซมของมมมองเชงวเคราะหทแตกตางกนเพอจะ

มองหวขอเดยวกนในแงมมใหม และนนคอเปาหมายของหนงสอเลม

น เพอสรางแนวทางอนหลากหลายเมอครนคดถงเรองเงน

หนงในวธการเหลานกคอ การมองเงนวามชวต เงนมชวต นอน

หลบ หายใจ ปรบตว นนเปนเพราะมนษยอยางเราเปลยนแปลงอย

เสมอ นบตงแตมการสรางเงนขนมา เราไดปรบเปลยนเงนเพอให

ตรงกบความตองการของเราไดดยงขน จากโลหะมคามาสพลาสตก

แตในขณะทเราคดวาเราเปนผกำาหนดรปแบบของเงน เงนกไดกอรป

กอรางพวกเราดวยเชนกน การนำาไฟฟาของผวหนงของเราเพมขนเมอ

คดถงเงน สมองของเราบนทกเงนเอาไวในฐานะตวกระตน ถงขนาด

ทการสแกนสมองของคนทกำาลงจะไดรบโคเคนใหผลไมแตกตางจาก

คนทกำาลงจะไดรบเงน เงนทำากบเราเหมอนกบทพาฟลอฟ (Pavlov)

ทำากบสนขของเขา นนคอความคาดหวงวาจะไดรบการกระตนและ

สรางเงอนไขใหกบสมอง

นกวชาการบางคนเสนอวา เงนอาจจะนำาไปสการสรางหรอ

แพรกระจายของศาสนา เมอเงนเหรยญผลตขนในกรซ อนเดย และ

จน ผนำาอยางพทากอรส พระพทธเจา และขงจอ กมผตดตามจำานวน

คาบร เซหกล 29

มาก การจดการกบเงนเปนประเดนหลกในคำาสอนทางศาสนาจำานวน

มาก ในพระธรรมมทธวแปดในสบบท กลาวถงเงนหรอความมงคงใน

รปแบบใดรปแบบหนง การทเงนมสวนกอรางความเชอทางศาสนา

และกระตนวงจรระบบประสาทของเรา แสดงใหเหนถงพลงของเงน

ทมพลวตและมอยทกหนแหงในชวตของเรา เงนกาวเขามาสเกอบ

ทกสวนของชวตเราตงแตการเกด การมอบของขวญใหแกทารกเกด

ใหม ไปจนถงการตาย การรบมรดก จนถงภายภาคหนา การซอความ

เมตตาเพอชวยจตวญญาณ

ผมใหความหมายแกเงนดวยหวเรองรอง ชวตอนรมรวยของเงน

และประวตศาสตรของเงนตรากบมนษยชาต เพอเนนถงอทธพลของ

เงน ผมยงสรางภาพทางชววทยาเพอใชเปนโครงเรองในการจดลำาดบ

ขอเขยนนดวย หนงสอเลมน ชวตของเงนชนนไดรบการแบงเปนสาม

สวนคอ จตใจ รางกาย และจตวญญาณ

ในสวนของจตใจ ผมตงคำาถามวา “ทำาไม” ซงกคอ ทำาไม

เราจงใชเงน ผมตอบคำาถามนโดยใชวชาชววทยา จตวทยา และ

มานษยวทยา ในบทท 1 ผมเดนทางไปยงหมเกาะกาลาปากอสเพอ

คนหาตนกำาเนดของการแลกเปลยน เปนสถานทแปลกประหลาด

ในการเรมตน แตกอนทจะพนจพเคราะหเกยวกบเงน เราจะตอง

เขาใจถงธรรมชาตของการแลกเปลยน บนเกาะเหลาน ผมพบกบ

นกวทยาศาสตรซงสอนผมเกยวกบกระบวนการววฒนาการทาง

ชววทยา และการแลกเปลยนนนเปนพนฐานของชวตบนดาวเคราะห

ดวงนไดอยางไร ผมสรปรวบยอดจนถงระดบหนวยของเซลลเพอ

ทำาความเขาใจวา ทำาไมสงมชวตจงแลกเปลยนซงกนและกน และ

เขาสความสมพนธแบบพงพาอาศยกน ซงปกตกเพอใหไดรบอาหาร

และทรพยากรเพอการมชวตรอด ในโลกธรรมชาต พลงงานทำาหนาท

แบบเดยวกบเงน แตในโลกมนษย เงนยงเปนเงนตราแลกเปลยนหลก

28 Coined เงนเปลยนโลก

แสดงถงสงอน มนคอภาวะนามธรรมของสงทมนเปนตวแทน คณคาคอ

ความสำาคญหรอมลคาของอะไรบางอยาง ดงนนเงนจงเปนสญลกษณ

ของบางสงทมมลคาและมความสำาคญ

คำาจำากดความทเรยบงายแตกวางขวางนไมใชสงใหม แตมนชวย

ใหเราขามผานการมองเงนเปนเพยงแคเครองมอทางการเงนอยางเดยว

มนชวยใหเราฟงเสยงในชวงความถอนหลากหลายของเงน และตกรอบ

หวขอตางๆ ทมาปะตดปะตอรวมกนในหนงสอเลมน นอกเหนอจาก

การมองเงนผานเลนสกลองคาไลโดสโคปในหนงสอเลมนแลว เรายง

สามารถทำาความเขาใจเงนในฐานะสญลกษณของคณคา แตละบทจะ

เผยใหเหนเงนผานปรซมของมมมองเชงวเคราะหทแตกตางกนเพอจะ

มองหวขอเดยวกนในแงมมใหม และนนคอเปาหมายของหนงสอเลม

น เพอสรางแนวทางอนหลากหลายเมอครนคดถงเรองเงน

หนงในวธการเหลานกคอ การมองเงนวามชวต เงนมชวต นอน

หลบ หายใจ ปรบตว นนเปนเพราะมนษยอยางเราเปลยนแปลงอย

เสมอ นบตงแตมการสรางเงนขนมา เราไดปรบเปลยนเงนเพอให

ตรงกบความตองการของเราไดดยงขน จากโลหะมคามาสพลาสตก

แตในขณะทเราคดวาเราเปนผกำาหนดรปแบบของเงน เงนกไดกอรป

กอรางพวกเราดวยเชนกน การนำาไฟฟาของผวหนงของเราเพมขนเมอ

คดถงเงน สมองของเราบนทกเงนเอาไวในฐานะตวกระตน ถงขนาด

ทการสแกนสมองของคนทกำาลงจะไดรบโคเคนใหผลไมแตกตางจาก

คนทกำาลงจะไดรบเงน เงนทำากบเราเหมอนกบทพาฟลอฟ (Pavlov)

ทำากบสนขของเขา นนคอความคาดหวงวาจะไดรบการกระตนและ

สรางเงอนไขใหกบสมอง

นกวชาการบางคนเสนอวา เงนอาจจะนำาไปสการสรางหรอ

แพรกระจายของศาสนา เมอเงนเหรยญผลตขนในกรซ อนเดย และ

จน ผนำาอยางพทากอรส พระพทธเจา และขงจอ กมผตดตามจำานวน

คาบร เซหกล 31

ในสวนของรางกาย ผมตงคำาถามวา “อะไร” เงนคออะไร

ผมตอบคำาถามนโดยมงเนนไปทรปรางทางกายภาพของเงนในชวง

เวลาตางๆ และอนาคตทอาจเปนไปไดของเงนอกดวย บทท 4 คอ

เรองราวของเงนแขงซงทำาจากโลหะมคา ผมไดเยยมชมหองนรภยเกบ

ทองคำาซงอยใตธนาคารกลางของสหรฐฯ ในกรงนวยอรก และไดเหน

วธการอนซบซอนทรฐบาลใชปกปองดแลโลหะสเหลอง ผมสบเสาะ

ตนกำาเนดของโลหะในฐานะเงนตงแตเมโสโปเตเมยโบราณไปจนถง

อยปตโบราณ ในชวงเวลาเจดรอยปกอนครสตกาล เงนเหรยญไดถก

ประดษฐขนในลเดย และแพรกระจายออกไปยงกรซและดนแดนแถบ

เมดเตอรเรเนยนในศตวรรษตอๆ มา ในสมยอาณาจกรโรมน เหรยญ

ถกเจอปนดวยโลหะมลคาตำาและถกจดการดวยเหตผลทางการเมอง

ในการเปลยนแปลงรปรางทางกายภาพของเงน คนยงไดพยายามจะ

กอรปสงคมและควบคมคนอนๆ

บทท 5 คอเรองราวของเงนออน ซงไมไดเชอมโยงกบโลหะ

ผมคนพบการใชเงนกระดาษในยคเรมแรกในประเทศจนเมอศตวรรษ

ทสบ ใชกนอยางแพรหลายโดยกบไลขานเพอรวมอาณาจกรของ

ตนในชวงศตวรรษทสบสาม แตเงนกระดาษเปนเพยงสวนหนงของ

ระบบเงนตรายคใหม ฝรงเศสในศตวรรษทสบแปดเปนตวอยางของ

การทเงนกระดาษสามารถกระตนเศรษฐกจทกำาลงถดถอย ระบบ

เงนตราของจอหน ลอวอาจจะดำารงอยเพยงสป แตกสามารถฟนคน

ทางการเงนได โดยสวนหนงตองขอบคณเงนออน ระบบการเงนสมย

ใหมพงพาเงนออน ดงนนผมจงสำารวจประวตศาสตรของดอลลาร

อยางสนๆ จนกระทงเลกผกโยงกบทองคำาในป 1971 และอธบาย

วาธนาคารกลางสหรฐและธนาคารตางๆ ทำางานรวมกนเพอสราง

เงนในวนนอยางไร

บทท 6 คอเรองราวของอนาคต สงทด สงทแย และสงท

30 Coined เงนเปลยนโลก

ในการจะจดการกบเงน มนษยตองคดในเชงสญลกษณได ดงนนผมจง

ตามรอยววฒนาการและการขยายตวของสมอง และวธการทรองรอย

แรกของการคดเชงสญลกษณถกคนพบจากภาพเขยนในถำาซงวาดขน

เมอหมนกวาปกอนหนาน

ในบทท 2 ผมเขาไปในสมอง เพอศกษาจตวทยาและประสาท

วทยาศาสตรของการตดสนใจทางการเงน จตใตสำานกทำางานอยาง

เงยบๆ อยภายใตพนผว และตดสนใจทางการเงนแมในขณะทเรา

คดวาเราไมไดทำา ตวอยางเชน สภาพอากาศมผลตอจำานวนเงนทคน

คนหนงใหทปบรกร ประเภทของเพลงทเปดในรานมอทธพลตอชนด

ของไวนทคนซอ และอาจมกระทงยนทกำาหนดใหบางคนมแนวโนมจะ

ตดสนใจทางการเงนทเสยงกวา ความหวงของเศรษฐศาสตรเชงประสาท

ความเกยวพนของประสาทวทยาศาสตรและเศรษฐศาสตร อาจจะบอก

เราไดมากกวาโมเดลทางเศรษฐศาสตรแบบเดมๆ เกยวกบพฤตกรรม

ของมนษย เศรษฐศาสตรเชงประสาทอาจเผยใหเหนไดวาทำาไมเราจง

ใชเงนตงแตแรกเรม หรออยางนอยทสดวธการทเราจะตระหนกได

มากขนถงแรงขบทซอนอยและชนำาการตดสนใจทางการเงนของเรา

ในบทท 3 ผมศกษาสมองของสงคม ภมปญญารวมกนของ

กลมคน นกมานษยวทยาบางคนแยงวาหนคอสงทมมากอนเงน ไมใช

การแลกเปลยน ผมคนพบวธการทหลายวฒนธรรมจดการกบหนทาง

สงคมหรอของขวญ ชาวเมารในนวซแลนด ชาวเกาะโทรบรอนในทะเล

โซโลมอน ชาวควาควทลในแถบตะวนตกเฉยงเหนอของแปซฟก แมแต

พลเมองชาวเนตทใช Napster และ Kickstarter ผมศกษาจดสนสด

ของเศรษฐกจของขวญและจดเรมตนของเศรษฐกจตลาด เมอมลคา

ในตลาดเปนใหญ และทกสงตางมราคา มนอาจนำาไปสดานมดของ

หน เมอหนทางสงคมไดเปลยนรปเปนหนทางตลาด ซงอาจสงผล

เปนการกระทำาทนารงเกยจอยางเชนแรงงานขดหนหรอทาส

คาบร เซหกล 31

ในสวนของรางกาย ผมตงคำาถามวา “อะไร” เงนคออะไร

ผมตอบคำาถามนโดยมงเนนไปทรปรางทางกายภาพของเงนในชวง

เวลาตางๆ และอนาคตทอาจเปนไปไดของเงนอกดวย บทท 4 คอ

เรองราวของเงนแขงซงทำาจากโลหะมคา ผมไดเยยมชมหองนรภยเกบ

ทองคำาซงอยใตธนาคารกลางของสหรฐฯ ในกรงนวยอรก และไดเหน

วธการอนซบซอนทรฐบาลใชปกปองดแลโลหะสเหลอง ผมสบเสาะ

ตนกำาเนดของโลหะในฐานะเงนตงแตเมโสโปเตเมยโบราณไปจนถง

อยปตโบราณ ในชวงเวลาเจดรอยปกอนครสตกาล เงนเหรยญไดถก

ประดษฐขนในลเดย และแพรกระจายออกไปยงกรซและดนแดนแถบ

เมดเตอรเรเนยนในศตวรรษตอๆ มา ในสมยอาณาจกรโรมน เหรยญ

ถกเจอปนดวยโลหะมลคาตำาและถกจดการดวยเหตผลทางการเมอง

ในการเปลยนแปลงรปรางทางกายภาพของเงน คนยงไดพยายามจะ

กอรปสงคมและควบคมคนอนๆ

บทท 5 คอเรองราวของเงนออน ซงไมไดเชอมโยงกบโลหะ

ผมคนพบการใชเงนกระดาษในยคเรมแรกในประเทศจนเมอศตวรรษ

ทสบ ใชกนอยางแพรหลายโดยกบไลขานเพอรวมอาณาจกรของ

ตนในชวงศตวรรษทสบสาม แตเงนกระดาษเปนเพยงสวนหนงของ

ระบบเงนตรายคใหม ฝรงเศสในศตวรรษทสบแปดเปนตวอยางของ

การทเงนกระดาษสามารถกระตนเศรษฐกจทกำาลงถดถอย ระบบ

เงนตราของจอหน ลอวอาจจะดำารงอยเพยงสป แตกสามารถฟนคน

ทางการเงนได โดยสวนหนงตองขอบคณเงนออน ระบบการเงนสมย

ใหมพงพาเงนออน ดงนนผมจงสำารวจประวตศาสตรของดอลลาร

อยางสนๆ จนกระทงเลกผกโยงกบทองคำาในป 1971 และอธบาย

วาธนาคารกลางสหรฐและธนาคารตางๆ ทำางานรวมกนเพอสราง

เงนในวนนอยางไร

บทท 6 คอเรองราวของอนาคต สงทด สงทแย และสงท

30 Coined เงนเปลยนโลก

ในการจะจดการกบเงน มนษยตองคดในเชงสญลกษณได ดงนนผมจง

ตามรอยววฒนาการและการขยายตวของสมอง และวธการทรองรอย

แรกของการคดเชงสญลกษณถกคนพบจากภาพเขยนในถำาซงวาดขน

เมอหมนกวาปกอนหนาน

ในบทท 2 ผมเขาไปในสมอง เพอศกษาจตวทยาและประสาท

วทยาศาสตรของการตดสนใจทางการเงน จตใตสำานกทำางานอยาง

เงยบๆ อยภายใตพนผว และตดสนใจทางการเงนแมในขณะทเรา

คดวาเราไมไดทำา ตวอยางเชน สภาพอากาศมผลตอจำานวนเงนทคน

คนหนงใหทปบรกร ประเภทของเพลงทเปดในรานมอทธพลตอชนด

ของไวนทคนซอ และอาจมกระทงยนทกำาหนดใหบางคนมแนวโนมจะ

ตดสนใจทางการเงนทเสยงกวา ความหวงของเศรษฐศาสตรเชงประสาท

ความเกยวพนของประสาทวทยาศาสตรและเศรษฐศาสตร อาจจะบอก

เราไดมากกวาโมเดลทางเศรษฐศาสตรแบบเดมๆ เกยวกบพฤตกรรม

ของมนษย เศรษฐศาสตรเชงประสาทอาจเผยใหเหนไดวาทำาไมเราจง

ใชเงนตงแตแรกเรม หรออยางนอยทสดวธการทเราจะตระหนกได

มากขนถงแรงขบทซอนอยและชนำาการตดสนใจทางการเงนของเรา

ในบทท 3 ผมศกษาสมองของสงคม ภมปญญารวมกนของ

กลมคน นกมานษยวทยาบางคนแยงวาหนคอสงทมมากอนเงน ไมใช

การแลกเปลยน ผมคนพบวธการทหลายวฒนธรรมจดการกบหนทาง

สงคมหรอของขวญ ชาวเมารในนวซแลนด ชาวเกาะโทรบรอนในทะเล

โซโลมอน ชาวควาควทลในแถบตะวนตกเฉยงเหนอของแปซฟก แมแต

พลเมองชาวเนตทใช Napster และ Kickstarter ผมศกษาจดสนสด

ของเศรษฐกจของขวญและจดเรมตนของเศรษฐกจตลาด เมอมลคา

ในตลาดเปนใหญ และทกสงตางมราคา มนอาจนำาไปสดานมดของ

หน เมอหนทางสงคมไดเปลยนรปเปนหนทางตลาด ซงอาจสงผล

เปนการกระทำาทนารงเกยจอยางเชนแรงงานขดหนหรอทาส

คาบร เซหกล 33

อธบายเอาไว เราบงชถงอารยธรรมนไดจากสญลกษณบนเหรยญ

ซงคนพบจากซากปรกหกพง สญลกษณ ศลปะ ชวยยกระดบเงนส

สถานะเงนตราทมคณคา นอกจากนยงแสดงถงอตลกษณของชาตและ

ประวตศาสตรทางวฒนธรรม งานของผมทำาใหผมเดนทางมากกวา

700,000 ไมลไปยงประเทศกำาลงพฒนามากกวายสบหาประเทศ

ตงแตตรกจนถงไทย แอฟรกาใตจนถงศรลงกา ผมใชเวลาวางพบปะ

กบนกสะสมเหรยญ ผมถามพวกเขาวาเหรยญอนไหนทจะเปนตวแทน

ของประเทศไดดทสด และสญลกษณบนเหรยญเหลานมความหมาย

อยางไร หนงสอเลมนเรมตนดวยคำาอธบายทางประวตศาสตรของศลปะ

เชงสญลกษณในถำายคหนเกา และจบลงดวยการทองไปในภมภาค

ตางๆ ซงผมไดตความความคดสรางสรรคทพบจากศลปะของเงนตรา

หนงสอเลมนไมไดสรางทฤษฎทยงใหญ และไมไดใหมมมอง

เฉพาะทใหมเอยม แตเปนการสงเคราะหงานของบคคลอนๆ ตาม

รายละเอยดทใหไวในบรรณานกรมทคดสรรมา และผมขอขอบคณ

บคคลเหลานน จรงๆ แลวมหวขอจำานวนนบไมถวนทผมจะรวมเขาไว

ดวยได หรอประเดนทผมไดเลอกมาอาจจะไดรบการคนควาใหลกซง

ยงกวานกได แตละบทสามารถเปนหวขอของหนงสอทงเลมได แตผม

ตงใจใหทกบทจดประกายความอยากรของคณ ไมใชสนองความอยากร

วกฤตการเงนจดประกายความใครรและเปดมมมองของผมท

มตอเงน ทำาใหผมตองคดถงหวขอเกาแกนในแงมมใหมๆ ทำาใหผม

ไดยนเสยงความถทแตกตางออกไปของเงน คตพจนของนกดนตร

ชนคร ดคเอลลงตน ทวา “ไมมกรอบ” กลายมาเปนคาถาประจำา

ใจของผม การคนหาของผมทำาใหผมศกษาเงนจากเซลลไปจนถง

ชมชน จากชวตจนถงความตาย จากจตวญญาณภายในไปจนถง

นอกโลก ผมลบเลอนเสนแบงระหวางวทยาศาสตร สงคมศาสตร

และมนษยศาสตร ผมเดนทางขามซกโลกไปกวายสบหาประเทศ

32 Coined เงนเปลยนโลก

นาทง ถาโลกตองประสบกบกลยคทางเศรษฐกจ เราอาจหนกลบ

ไปใชสนคาและบรการ ในวกฤตเศรษฐกจป 2008 ราคาของทองคำา

พงทะยาน หลายคนหนกลบไปหาการแลกเปลยน มการแลกเปลยน

โภคภณฑแทนการใชเงน ถาโลกหลกเลยงหายนะได มความเปนไปได

วาเงนจะอยในรปแบบพลาสตกและมองไมเหนมากขน ในกลมตลาด

เกดใหม บตรเครดตนนขาดแคลนแตโทรศพทมอถอมอยมากมาย

อนาคตของเงนจะปรากฏใหเหนเมอโทรศพทมอถอกลายเปนวธ

การชำาระเงนทคนนบพนลานทวโลกนยมใช อนาคตของเงนอาจจะ

คลายกบนยายวทยาศาสตร คอการเกดขนของ “กระเปาเงนระบบ

ประสาท” ซงทกคนตอสายเขากบวงจรทจะทำาใหคนเราสามารถซอ

ขายความคดและพลงงานได

ในสวนของจตวญญาณ ผมตงคำาถามวา “อยางไร” เราควร

ใชเงนอยางไร ผมตอบคำาถามนโดยหนไปหาแขนงวชามนษยศาสตร

เชน ศาสนาและศลปะ เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา

แตยงเปนสญลกษณของคณคาของเรา โดยขนอยกบวธการทเงน

ถกใชและแสดงออก ในบทท 7 ผมเนนวาศาสนาหลกๆ มคำาสอน

จำานวนมากถงวธการจดการกบเงนอยางไรบาง ผมกลาวถงคำาสอน

จากคมภรไบเบล โทราห กรอาน และพระเวท เมอกลาวถงความ

มงคงทางวตถ คมภรทงหมดนดเหมอนจะมตรรกะทางจตวญญาณ

ทวา นอยคอมาก หรอ จงรจกพอ ยกตวอยางเชน พระเยซสงสอน

คนรวยใหขายทรพยสมบตทางโลกและตดตามพระองค ในศาสนา

ฮนด เมอผานประสบการณของอรรถะ หรอความเพลดเพลนทาง

วตถแลว คนคนหนงจงจะตระหนกถงความจำาเปนทจะตองละทงสง

เหลานนและบรรลถงโมกษะ หรอความหลดพน

ในบทท 8 ผมเดนทางพรอมกบนกโบราณคดไปยงชนบทของ

บงกลาเทศเพอคนหาอารยธรรมทสญหายไป ซงครงหนงปโตเลมเคย

คาบร เซหกล 33

อธบายเอาไว เราบงชถงอารยธรรมนไดจากสญลกษณบนเหรยญ

ซงคนพบจากซากปรกหกพง สญลกษณ ศลปะ ชวยยกระดบเงนส

สถานะเงนตราทมคณคา นอกจากนยงแสดงถงอตลกษณของชาตและ

ประวตศาสตรทางวฒนธรรม งานของผมทำาใหผมเดนทางมากกวา

700,000 ไมลไปยงประเทศกำาลงพฒนามากกวายสบหาประเทศ

ตงแตตรกจนถงไทย แอฟรกาใตจนถงศรลงกา ผมใชเวลาวางพบปะ

กบนกสะสมเหรยญ ผมถามพวกเขาวาเหรยญอนไหนทจะเปนตวแทน

ของประเทศไดดทสด และสญลกษณบนเหรยญเหลานมความหมาย

อยางไร หนงสอเลมนเรมตนดวยคำาอธบายทางประวตศาสตรของศลปะ

เชงสญลกษณในถำายคหนเกา และจบลงดวยการทองไปในภมภาค

ตางๆ ซงผมไดตความความคดสรางสรรคทพบจากศลปะของเงนตรา

หนงสอเลมนไมไดสรางทฤษฎทยงใหญ และไมไดใหมมมอง

เฉพาะทใหมเอยม แตเปนการสงเคราะหงานของบคคลอนๆ ตาม

รายละเอยดทใหไวในบรรณานกรมทคดสรรมา และผมขอขอบคณ

บคคลเหลานน จรงๆ แลวมหวขอจำานวนนบไมถวนทผมจะรวมเขาไว

ดวยได หรอประเดนทผมไดเลอกมาอาจจะไดรบการคนควาใหลกซง

ยงกวานกได แตละบทสามารถเปนหวขอของหนงสอทงเลมได แตผม

ตงใจใหทกบทจดประกายความอยากรของคณ ไมใชสนองความอยากร

วกฤตการเงนจดประกายความใครรและเปดมมมองของผมท

มตอเงน ทำาใหผมตองคดถงหวขอเกาแกนในแงมมใหมๆ ทำาใหผม

ไดยนเสยงความถทแตกตางออกไปของเงน คตพจนของนกดนตร

ชนคร ดคเอลลงตน ทวา “ไมมกรอบ” กลายมาเปนคาถาประจำา

ใจของผม การคนหาของผมทำาใหผมศกษาเงนจากเซลลไปจนถง

ชมชน จากชวตจนถงความตาย จากจตวญญาณภายในไปจนถง

นอกโลก ผมลบเลอนเสนแบงระหวางวทยาศาสตร สงคมศาสตร

และมนษยศาสตร ผมเดนทางขามซกโลกไปกวายสบหาประเทศ

32 Coined เงนเปลยนโลก

นาทง ถาโลกตองประสบกบกลยคทางเศรษฐกจ เราอาจหนกลบ

ไปใชสนคาและบรการ ในวกฤตเศรษฐกจป 2008 ราคาของทองคำา

พงทะยาน หลายคนหนกลบไปหาการแลกเปลยน มการแลกเปลยน

โภคภณฑแทนการใชเงน ถาโลกหลกเลยงหายนะได มความเปนไปได

วาเงนจะอยในรปแบบพลาสตกและมองไมเหนมากขน ในกลมตลาด

เกดใหม บตรเครดตนนขาดแคลนแตโทรศพทมอถอมอยมากมาย

อนาคตของเงนจะปรากฏใหเหนเมอโทรศพทมอถอกลายเปนวธ

การชำาระเงนทคนนบพนลานทวโลกนยมใช อนาคตของเงนอาจจะ

คลายกบนยายวทยาศาสตร คอการเกดขนของ “กระเปาเงนระบบ

ประสาท” ซงทกคนตอสายเขากบวงจรทจะทำาใหคนเราสามารถซอ

ขายความคดและพลงงานได

ในสวนของจตวญญาณ ผมตงคำาถามวา “อยางไร” เราควร

ใชเงนอยางไร ผมตอบคำาถามนโดยหนไปหาแขนงวชามนษยศาสตร

เชน ศาสนาและศลปะ เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา

แตยงเปนสญลกษณของคณคาของเรา โดยขนอยกบวธการทเงน

ถกใชและแสดงออก ในบทท 7 ผมเนนวาศาสนาหลกๆ มคำาสอน

จำานวนมากถงวธการจดการกบเงนอยางไรบาง ผมกลาวถงคำาสอน

จากคมภรไบเบล โทราห กรอาน และพระเวท เมอกลาวถงความ

มงคงทางวตถ คมภรทงหมดนดเหมอนจะมตรรกะทางจตวญญาณ

ทวา นอยคอมาก หรอ จงรจกพอ ยกตวอยางเชน พระเยซสงสอน

คนรวยใหขายทรพยสมบตทางโลกและตดตามพระองค ในศาสนา

ฮนด เมอผานประสบการณของอรรถะ หรอความเพลดเพลนทาง

วตถแลว คนคนหนงจงจะตระหนกถงความจำาเปนทจะตองละทงสง

เหลานนและบรรลถงโมกษะ หรอความหลดพน

ในบทท 8 ผมเดนทางพรอมกบนกโบราณคดไปยงชนบทของ

บงกลาเทศเพอคนหาอารยธรรมทสญหายไป ซงครงหนงปโตเลมเคย

ภาค 1จตใจ

รากเหงาของความคด

34 Coined เงนเปลยนโลก

ผมสำารวจอดตและฝนถงอนาคตของเงน หนงสอเลมนนำาเสนอภาพ

ของเงนตราในมตทหลากหลายและในสหสาขาวชาผานชวงเวลา

ตางๆ ทงยงพยายามจะชวยใหคณเกดความเขาใจอยางลกซงตอ

ประวตศาสตรของเงน เพอจะแสดงวาเงนยงคงกอรปกอรางอนาคต

ของพวกเราในวถทางทมกจะไมเปนทรบรกนอยางไรบาง ผมหวงวา

หนงสอเลมนจะเปดมมมองของคณตอเงนใหกวางขน และชวยใหคณ

สรางสรรควถใหมๆ เมอคณคดถงเงน

ภาค 1จตใจ

รากเหงาของความคด

34 Coined เงนเปลยนโลก

ผมสำารวจอดตและฝนถงอนาคตของเงน หนงสอเลมนนำาเสนอภาพ

ของเงนตราในมตทหลากหลายและในสหสาขาวชาผานชวงเวลา

ตางๆ ทงยงพยายามจะชวยใหคณเกดความเขาใจอยางลกซงตอ

ประวตศาสตรของเงน เพอจะแสดงวาเงนยงคงกอรปกอรางอนาคต

ของพวกเราในวถทางทมกจะไมเปนทรบรกนอยางไรบาง ผมหวงวา

หนงสอเลมนจะเปดมมมองของคณตอเงนใหกวางขน และชวยใหคณ

สรางสรรควถใหมๆ เมอคณคดถงเงน

บทท 1ขางนอกคอปาดงพงไพร

ชววทยาของการแลกเปลยน

ผมเกบหวขอคำาถามไวตรงหนาผมตลอดเวลา

และรอคอยกระทงอรณรงคอยๆ เผยตว ทละเลกทละนอย

จนกระทงสวางแจมชดเตมตา

-ไอแซค นวตน 1

แตคนกมโอกาสอยเสมอทจะไดรบความชวยเหลอ

จากพนองของเขา

-อดม สมธ 2

แตตนออนกาฝากจำานวนมากทเตบโตอยใกลกนบนกงเดยวกน

กอาจจะกลาวไดอยางถกตองวาตอสกน

แตเมอกาฝากแพรกระจายออกไปโดยหมนก

การดำารงอยของมนจงขนอยกบเหลานก

และอาจกลาวโดยอปมาไดวาตองตอสกบไมผลอนๆ

-ชารลส ดารวน 3

คาบร เซหกล 39

(1) Great Rift Valley - หบเขารอยเลอนขนาดใหญ เปนรอยแยกยาวตอเนอง

ขนาดยาวทสดในโลก พาดผาน 19 ประเทศ

ผมเรมตนการคนหารากเหงาของเงนในสถานทแปลกประหลาด

สถานททผมเรมตนการคนหาเพอทำาความเขาใจเงนนาจะเปนท

เกรตรฟตวลเลย(1) ในแอฟรกาตะวนออก เพอคนหาสงประดษฐทนำา

มาใชเปนเงนตรา และเปนททมการคนพบฟอสซลของมนษยยคเรม

แรกจำานวนมาก หรอทางตะวนตกของตรกซงครงหนงเคยเปนทตงของ

อาณาจกรลเดย ทซงคาดวาเงนเหรยญไดประดษฐขนในศตวรรษทเจด

กอนครสตกาล แตการทผมจะเรมตนการคนหาในสถานทเหลานนก

คงจะเหมอนกบการเขาสเกมเบสบอลในอนนงทแปด นาซา (NASA)

คำานวณวาในชวงเวลานบพนๆ ปทมนษยดำารงอย มคนรนตางๆ

นบไดแปดรอยชวคน ในจำานวนน กวาหกรอยอาศยอยในถำา และม

คนรนทายๆ ไมกรนทไดเหนตวอกษรพมพ4 พดอกอยางหนงกคอ

มนษยดำารงอยในชวงเวลา 0.004 เปอรเซนตของประวตศาสตรโลก5

ผมเดนทางมายงสถานทแหงน ซงมนษยยคใหมเขามาเกยวของดวย

นอยกวา ทนผมสามารถเฝาดตนกำาเนดการแลกเปลยนของสงมชวต

ผมอยในมหาสมทรแปซฟก ใกลเสนศนยสตร หางจากชายฝง

เอกวาดอร บนเรอยนตซงมชออยางเหมาะเจาะวาเดสทน (Destiny-

พรหมลขต) ทกำาลงโตคลน ผมกำาลงเดนทางไปเกาะอซาเบลา

สวนหนงของหมเกาะกาลาปากอส เพอพบกบเรเชล

ผมมเหตผลในการเลอกเกาะเหลาน นเปนหมเกาะเดยวกนท

ใหแรงบนดาลแกชารลส ดารวน ในการคดทฤษฎววฒนาการโดยการ

คดสรรตามธรรมชาต เขาเขยนไวในหนงสอ กำาเนดสปชส (On the

Origin of Species) วา การเดนทางบนเรอหลวงบเกล และการเฝา

สงเกตหมเกาะกาลาปากอสจะ “ใหความกระจางเกยวกบตนกำาเนด

38 Coined เงนเปลยนโลก

อาวคกคกไปดวยกจกรรมใตนำา เมอสงโตทะเลและปลาหลากสสน

พงตวผานผมไป กระแสนำาเยนโอบรอบตวเมอผมแหวกวายออกไป

สมหาสมทร ผมหมนตวและมงหนาไปยงรอยแยกแคบๆ ทไดรบแสง

อาทตยมากกวาเพอหาจดทอนขน แตเทาของผมกลบครดกบกอนหน

ขรขระ ผมจงหยดนง และรอคอย ผมเกาะหนภเขาไฟสดำาซงปกคลม

ไปดวยสาหรายลนๆ แลวผมกมองเหนมน

การคนหาเพอทำาความเขาใจตนกำาเนดของเงนเรมตนใตนำา

ผมไมไดกำาลงมองหาขาวของทถกปลนสะดมมาในเรอโจรสลดทจม

อยใตนำา แตเปนสมบตอกประเภทหนง เพอนของผมสดลมหายใจลก

และดำาลกสบเอดฟตลงไปยงพนของสนหน ทนนเธอกอบวตถเลกๆ

สเขยวเหมอนสธนบตรดอลลารขนมา เธอขนมาทผวนำาและวายมา

หาผมเพอใหผมมองดมนไดใกลๆ

“นคอสงทเรากำาลงมองหา” เธอพด

เธอจะตองรแน เพราะระบบนเวศทางทะเลคอแขนงวชาทเธอ

เชยวชาญ

เพอนของผมชอเรเชล กตตแมน และสำาหรบเธอแลว เรองน

ไมเกยวกบเงน

“ไมมใครสนใจวทยาศาสตรเพราะเงน” เธอพดพรอมกบหวเราะ

“ฉนกไมไดมเงนมากในตอนเรมตน”

เรเชลเตบโตในไรในพรนซจอรจเคานตทเวอรจเนย ทนนเธอใช

เวลาสวนใหญอยนอกบาน อยกบธรรมชาต สมผสกบสงตางๆ “ตอน

เปนเดก ฉนรสกทงกบธรรมชาตและอยากจะเขาใจโลกของธรรมชาต

มากขน” ตอนนเธออายยสบปลายๆ กำาลงจะไดรบปรญญาเอกดาน

นเวศวทยาจากมหาวทยาลยนอรทแคโรไลนาทแชปเพลฮล เธอจะ

ชวยผมทำาความเขาใจโลกและเงนมากขน

แตในการจะเรยนรจากเธอ ผมจะตองเดนทางไปกบเธอ

คาบร เซหกล 39

(1) Great Rift Valley - หบเขารอยเลอนขนาดใหญ เปนรอยแยกยาวตอเนอง

ขนาดยาวทสดในโลก พาดผาน 19 ประเทศ

ผมเรมตนการคนหารากเหงาของเงนในสถานทแปลกประหลาด

สถานททผมเรมตนการคนหาเพอทำาความเขาใจเงนนาจะเปนท

เกรตรฟตวลเลย(1) ในแอฟรกาตะวนออก เพอคนหาสงประดษฐทนำา

มาใชเปนเงนตรา และเปนททมการคนพบฟอสซลของมนษยยคเรม

แรกจำานวนมาก หรอทางตะวนตกของตรกซงครงหนงเคยเปนทตงของ

อาณาจกรลเดย ทซงคาดวาเงนเหรยญไดประดษฐขนในศตวรรษทเจด

กอนครสตกาล แตการทผมจะเรมตนการคนหาในสถานทเหลานนก

คงจะเหมอนกบการเขาสเกมเบสบอลในอนนงทแปด นาซา (NASA)

คำานวณวาในชวงเวลานบพนๆ ปทมนษยดำารงอย มคนรนตางๆ

นบไดแปดรอยชวคน ในจำานวนน กวาหกรอยอาศยอยในถำา และม

คนรนทายๆ ไมกรนทไดเหนตวอกษรพมพ4 พดอกอยางหนงกคอ

มนษยดำารงอยในชวงเวลา 0.004 เปอรเซนตของประวตศาสตรโลก5

ผมเดนทางมายงสถานทแหงน ซงมนษยยคใหมเขามาเกยวของดวย

นอยกวา ทนผมสามารถเฝาดตนกำาเนดการแลกเปลยนของสงมชวต

ผมอยในมหาสมทรแปซฟก ใกลเสนศนยสตร หางจากชายฝง

เอกวาดอร บนเรอยนตซงมชออยางเหมาะเจาะวาเดสทน (Destiny-

พรหมลขต) ทกำาลงโตคลน ผมกำาลงเดนทางไปเกาะอซาเบลา

สวนหนงของหมเกาะกาลาปากอส เพอพบกบเรเชล

ผมมเหตผลในการเลอกเกาะเหลาน นเปนหมเกาะเดยวกนท

ใหแรงบนดาลแกชารลส ดารวน ในการคดทฤษฎววฒนาการโดยการ

คดสรรตามธรรมชาต เขาเขยนไวในหนงสอ กำาเนดสปชส (On the

Origin of Species) วา การเดนทางบนเรอหลวงบเกล และการเฝา

สงเกตหมเกาะกาลาปากอสจะ “ใหความกระจางเกยวกบตนกำาเนด

38 Coined เงนเปลยนโลก

อาวคกคกไปดวยกจกรรมใตนำา เมอสงโตทะเลและปลาหลากสสน

พงตวผานผมไป กระแสนำาเยนโอบรอบตวเมอผมแหวกวายออกไป

สมหาสมทร ผมหมนตวและมงหนาไปยงรอยแยกแคบๆ ทไดรบแสง

อาทตยมากกวาเพอหาจดทอนขน แตเทาของผมกลบครดกบกอนหน

ขรขระ ผมจงหยดนง และรอคอย ผมเกาะหนภเขาไฟสดำาซงปกคลม

ไปดวยสาหรายลนๆ แลวผมกมองเหนมน

การคนหาเพอทำาความเขาใจตนกำาเนดของเงนเรมตนใตนำา

ผมไมไดกำาลงมองหาขาวของทถกปลนสะดมมาในเรอโจรสลดทจม

อยใตนำา แตเปนสมบตอกประเภทหนง เพอนของผมสดลมหายใจลก

และดำาลกสบเอดฟตลงไปยงพนของสนหน ทนนเธอกอบวตถเลกๆ

สเขยวเหมอนสธนบตรดอลลารขนมา เธอขนมาทผวนำาและวายมา

หาผมเพอใหผมมองดมนไดใกลๆ

“นคอสงทเรากำาลงมองหา” เธอพด

เธอจะตองรแน เพราะระบบนเวศทางทะเลคอแขนงวชาทเธอ

เชยวชาญ

เพอนของผมชอเรเชล กตตแมน และสำาหรบเธอแลว เรองน

ไมเกยวกบเงน

“ไมมใครสนใจวทยาศาสตรเพราะเงน” เธอพดพรอมกบหวเราะ

“ฉนกไมไดมเงนมากในตอนเรมตน”

เรเชลเตบโตในไรในพรนซจอรจเคานตทเวอรจเนย ทนนเธอใช

เวลาสวนใหญอยนอกบาน อยกบธรรมชาต สมผสกบสงตางๆ “ตอน

เปนเดก ฉนรสกทงกบธรรมชาตและอยากจะเขาใจโลกของธรรมชาต

มากขน” ตอนนเธออายยสบปลายๆ กำาลงจะไดรบปรญญาเอกดาน

นเวศวทยาจากมหาวทยาลยนอรทแคโรไลนาทแชปเพลฮล เธอจะ

ชวยผมทำาความเขาใจโลกและเงนมากขน

แตในการจะเรยนรจากเธอ ผมจะตองเดนทางไปกบเธอ

คาบร เซหกล 41

อาหาร เพราะปลาสลดหนกแขงขนกบเมนทะเล บางครงปลาสลดหน

จะคาบหนามของเมนทะเลและเอามนไปไวทอนใหหางจากสาหราย7

แตนเปนตวอยางของการทสงมชวตหนงไดประโยชนจากการสญเสย

ของสงมชวตอน

ในการจะหาตวอยางของการพงพาอาศยซงกนและกน เมอการ

แลกเปลยนของสงมชวตทแตกตางกนสองชนดใหประโยชนกบทงค

ผมแคตองดำาลงไปและมองไปรอบๆ เตาทะเลซงมเสนผาศนยกลาง

ของกระดองกวางสองฟตเกาะนงอยบนหนภเขาไฟ มนยนขาออกมา

เพอทปลาแรดหาตวจะไดกนปรสตทอยบนนน และทำาความสะอาด

เตาไปพรอมกน หากปลอยไวอยางนน ปรสตอาจทำาใหเกดเพรยง

แคลเซยมคารบอเนตบนกระดองเตา ซงปกตแลวไมไดเปนอนตราย

แตกทราบกนวามเพรยงบางสายพนธทสามารถเปนอนตรายได

ในสถานทำาความสะอาดบางแหง ปลาทำาความสะอาดถงกบวายเขาไป

ในปากของปลาตวใหญกวา เพอทมนจะไดเอาปรสตจากบรเวณทเขา

ถงยากออกมาได

เรเชลอธบายใหผมฟงวา การพงพาอาศยซงกนและกนเปน

องคประกอบทสำาคญยงของระบบนเวศทางทะเล เนองจากสงมชวต

จำานวนมากพงพาอาศยกนเพอจะมชวตรอดและสบเผาพนธ เธอเลา

ใหผมฟงถงการแลกเปลยนระหวางปะการงและสาหรายโซอแซน

เทลล (zooxanthellae) แมวาจะสงเกตดวยตาเปลาไดยาก แตเธอ

กอธบายใหผมฟง ปะการงสรางโครงแขงดวยการปลอยแคลเซยม

คารบอเนตออกมา ซงจะกอตวเปนแนวปะการงทกลายเปนแหลงท

อยอาศยของสงมชวตสายพนธตางๆ ในทะเลจำานวนนบพน โซอแซน

เทลลเปนสาหรายขนาดเลกทอาศยอยในเนอเยอของปะการง จาก

กระบวนการหายใจระดบเซลล ปะการงสรางคารบอนไดออกไซด

โซอแซนเทลลใชคารบอนไดออกไซดในการสงเคราะหแสง ผลพลอยได

40 Coined เงนเปลยนโลก

ของสปชส ความลกลบในความลกลบทงปวง”6 การเดนทางออก

สำารวจหมเกาะกาลาปากอสอาจจะใหความกระจางบางประการ

เกยวกบรากเหงาของเงนดวยกได โดยเฉพาะธรรมชาตของการ

แลกเปลยน

วนนเปนวนทงดงามสมบรณแบบภายใตทองฟากวางสฟา

พรอมลมมหาสมทรทชวยบรรเทาความรอน เรเชลมาพบผมททาเรอ

โดยสวมหมวกเบสบอลแคโรไลนาบลยเอนซ เสอยดสเดยวกน กางเกง

ขาสนสดำา และแวนกนแดด เธออยทกาลาปากอสในฐานะสวนหนง

ของโครงการวจยเพอศกษาชวตทางทะเลในระบบนเวศปาโกงกาง

เราเดนทอดนองไปตามถนนทเตมไปดวยทราย เมอเวลาผานไป

สามสบหานาท บทเรยนของผมกเรมตนขน

“การแลกเปลยนเกดขนทกหนทกแหงบนเกาะเหลาน” เรเชล

พด “ตงแตดานลางของหวงโซอาหารจนถงดานบน”

ดงนนเราจงเรมตนกนทดานลาง

เราเดนผานปาโกงกาง ผานสงโตทะเลทกำาลงนอนหลบ

(และกองอของมน) นกบบเทาสฟาบนผานเหนอศรษะของเราไป

เดนผานอกวนาทะเลประมาณสามสบกวาตว จนมาถงกอนชาเดอแปรลา

อาวเลกๆ ทางตะวนออกเฉยงใตของเกาะอซาเบลา เราสวมหนากาก

ดำานำาและตนเปด แลวดำาลงไป

เมอเรเชลโผลขนเหนอผวนำา เธอกมเมนทะเลสเขยวแบบ

สธนบตรดอลลารอยในองมอ เธออธบายใหผมฟงเกยวเมนทะเล

แตผมหาเองไมเจอ ผมไดรบประโยชนจากความเชยวชาญของเธอ

นคงจะเปนบทเรยนแรกของผมเกยวกบการแลกเปลยนทเกดขนใน

กาลาปากอส เมนทะเลตองการพลงงานเพอการมชวตรอด ดงนน

มนจงกนสาหราย เมนทะเลเปนสตวกนพชและกนสาหรายเพอถาย

โอนพลงงานใหตวเอง มนไมใชสงมชวตชนดเดยวทกนสาหรายเปน

คาบร เซหกล 41

อาหาร เพราะปลาสลดหนกแขงขนกบเมนทะเล บางครงปลาสลดหน

จะคาบหนามของเมนทะเลและเอามนไปไวทอนใหหางจากสาหราย7

แตนเปนตวอยางของการทสงมชวตหนงไดประโยชนจากการสญเสย

ของสงมชวตอน

ในการจะหาตวอยางของการพงพาอาศยซงกนและกน เมอการ

แลกเปลยนของสงมชวตทแตกตางกนสองชนดใหประโยชนกบทงค

ผมแคตองดำาลงไปและมองไปรอบๆ เตาทะเลซงมเสนผาศนยกลาง

ของกระดองกวางสองฟตเกาะนงอยบนหนภเขาไฟ มนยนขาออกมา

เพอทปลาแรดหาตวจะไดกนปรสตทอยบนนน และทำาความสะอาด

เตาไปพรอมกน หากปลอยไวอยางนน ปรสตอาจทำาใหเกดเพรยง

แคลเซยมคารบอเนตบนกระดองเตา ซงปกตแลวไมไดเปนอนตราย

แตกทราบกนวามเพรยงบางสายพนธทสามารถเปนอนตรายได

ในสถานทำาความสะอาดบางแหง ปลาทำาความสะอาดถงกบวายเขาไป

ในปากของปลาตวใหญกวา เพอทมนจะไดเอาปรสตจากบรเวณทเขา

ถงยากออกมาได

เรเชลอธบายใหผมฟงวา การพงพาอาศยซงกนและกนเปน

องคประกอบทสำาคญยงของระบบนเวศทางทะเล เนองจากสงมชวต

จำานวนมากพงพาอาศยกนเพอจะมชวตรอดและสบเผาพนธ เธอเลา

ใหผมฟงถงการแลกเปลยนระหวางปะการงและสาหรายโซอแซน

เทลล (zooxanthellae) แมวาจะสงเกตดวยตาเปลาไดยาก แตเธอ

กอธบายใหผมฟง ปะการงสรางโครงแขงดวยการปลอยแคลเซยม

คารบอเนตออกมา ซงจะกอตวเปนแนวปะการงทกลายเปนแหลงท

อยอาศยของสงมชวตสายพนธตางๆ ในทะเลจำานวนนบพน โซอแซน

เทลลเปนสาหรายขนาดเลกทอาศยอยในเนอเยอของปะการง จาก

กระบวนการหายใจระดบเซลล ปะการงสรางคารบอนไดออกไซด

โซอแซนเทลลใชคารบอนไดออกไซดในการสงเคราะหแสง ผลพลอยได

40 Coined เงนเปลยนโลก

ของสปชส ความลกลบในความลกลบทงปวง”6 การเดนทางออก

สำารวจหมเกาะกาลาปากอสอาจจะใหความกระจางบางประการ

เกยวกบรากเหงาของเงนดวยกได โดยเฉพาะธรรมชาตของการ

แลกเปลยน

วนนเปนวนทงดงามสมบรณแบบภายใตทองฟากวางสฟา

พรอมลมมหาสมทรทชวยบรรเทาความรอน เรเชลมาพบผมททาเรอ

โดยสวมหมวกเบสบอลแคโรไลนาบลยเอนซ เสอยดสเดยวกน กางเกง

ขาสนสดำา และแวนกนแดด เธออยทกาลาปากอสในฐานะสวนหนง

ของโครงการวจยเพอศกษาชวตทางทะเลในระบบนเวศปาโกงกาง

เราเดนทอดนองไปตามถนนทเตมไปดวยทราย เมอเวลาผานไป

สามสบหานาท บทเรยนของผมกเรมตนขน

“การแลกเปลยนเกดขนทกหนทกแหงบนเกาะเหลาน” เรเชล

พด “ตงแตดานลางของหวงโซอาหารจนถงดานบน”

ดงนนเราจงเรมตนกนทดานลาง

เราเดนผานปาโกงกาง ผานสงโตทะเลทกำาลงนอนหลบ

(และกองอของมน) นกบบเทาสฟาบนผานเหนอศรษะของเราไป

เดนผานอกวนาทะเลประมาณสามสบกวาตว จนมาถงกอนชาเดอแปรลา

อาวเลกๆ ทางตะวนออกเฉยงใตของเกาะอซาเบลา เราสวมหนากาก

ดำานำาและตนเปด แลวดำาลงไป

เมอเรเชลโผลขนเหนอผวนำา เธอกมเมนทะเลสเขยวแบบ

สธนบตรดอลลารอยในองมอ เธออธบายใหผมฟงเกยวเมนทะเล

แตผมหาเองไมเจอ ผมไดรบประโยชนจากความเชยวชาญของเธอ

นคงจะเปนบทเรยนแรกของผมเกยวกบการแลกเปลยนทเกดขนใน

กาลาปากอส เมนทะเลตองการพลงงานเพอการมชวตรอด ดงนน

มนจงกนสาหราย เมนทะเลเปนสตวกนพชและกนสาหรายเพอถาย

โอนพลงงานใหตวเอง มนไมใชสงมชวตชนดเดยวทกนสาหรายเปน

คาบร เซหกล 43

และเปนสวนสำาคญของชวตบนโลก เรามกจะไมสงเกตสงน จากการ

เรมตนของชวต เมออสจเจอกบไข จนถงชวงทาย เมอหนอนแทะกน

ซากศพ มการแลกเปลยนเกดขนเสมอ

แนใจไดเลยวามความแตกตางระหวางการแลกเปลยนทเกดขน

ระหวางมนษย และการแลกเปลยนทเกดขนทามกลางสงมชวตอนๆ

ความแตกตางกคอ สมองของมนษยทำาใหเราตระหนกถงการแลกเปลยน

สมองทำาใหเราคดอยางมยทธวธเกยวกบการแลกเปลยน เมอสมองของ

มนษยสามารถคดในเชงสญลกษณ เราจงมองเหนมลคาทมความเปน

ไปไดในสงตางๆ โภคภณฑอยางเชน เกลอ ขาวบารเลย และโกโกคอ

เงนตราในรปแบบเรมแรก เมอมนษยเรมผลตไดมากกวาทจะบรโภคได

ขาวบารเลยหนงกำามอทเกนมาจงกลายเปนสงทจะนำามาซอขายเพอ

ใหไดมาซงสงอน สวนเกนกลายเปนสญลกษณของมลคา มลคาจะ

เปนทประจกษเมอถกแลกเปลยนกบสงอน นจงกลายมาเปนเงนตรา

เปนเรองงายทจะทำาความเขาใจการถายโอนพลงงานทเกดขน

ในการแลกเปลยนโภคภณฑอนทรยหนงกบสงอนๆ เมอสงนนไดรบการ

บรโภคตามธรรมชาตอยางเชนอาหาร ไมมใครปฏเสธวาความตองการ

พลงงานทำาหนาทเปนตวเรงปฏกรยาตวแรกของการแลกเปลยนระหวาง

สงมชวตสายพนธตางๆ ทงมนษยและไมใชมนษย อกครงทความ

แตกตางอยทมนษยสามารถซอขายพลงงานอยางมยทธวธ โดยมองเหน

มลคาเชงสญลกษณ และเปลยนใหเปนมลคาทประจกษได มนษยใน

ยคแรกทซอขายอาหารอยางเชนเนอและขาวบารเลยกำาลงแลกเปลยน

พลงงาน แตอยในรปแบบใหม การทมนษยเราแลกเปลยนโภคภณฑ

ทมพลงงานสงดวยวธการทรอบคอบยงขน ชใหเหนถงธรรมชาตของ

มนษยทมววฒนาการ

ไฮม โอเฟก (Haim Ofek) นกเศรษฐศาสตรเชงววฒนาการ

ไดตงคำาถามไวในหนงสอเลมสำาคญของเขาคอ Second Nature

42 Coined เงนเปลยนโลก

จากการสงเคราะหแสงคอออกซเจนและสารประกอบอนทรยทให

พลงงาน ซงปะการงตองการ8 โซอแซนเทลลใหอาหารแกปะการง

ปะการงใหทพกพงแกโซอแซนเทลล

การคนหาเพอทำาความเขาใจเงนของผมเรมตนโดยการถามวา ทำาไม

เราจงตองใชเงนมาตงแตทแรก หากจะใชการอปมาอปไมยเทยบกบ

เบสบอลของผมอกครง พดไดวาเปนเรองยากทจะระบวตถประสงค

ของเบสบอลเพยงแคมองทไมต เปาหมายของเบสบอลคอทำาคะแนน

จากการวงใหไดมากกวาอกทมหนง ไมตเปนเครองมอเพอชวยใหบรรล

เปาหมายน คลายคลงกน ธนบตรดอลลารกเปนเครองมอทอำานวย

ความสะดวกในการแลกเปลยน

ในระดบพนฐานทสด มนษยแลกเปลยนกบมนษยอกคนหนง

เพอใหไดมาซงสงทเราตองการเพอจะมชวตรอด อยางเชนอาหาร

และทพกอาศย ขณะทเงนเปนสงประดษฐของมนษย สงมชวตทก

ชนดตางแลกเปลยนเพอจะมชวตรอด เราในฐานะมนษยตองพงพา

สงมชวตอนๆ เพอจะมสขภาพแขงแรง อยางเชนจลนทรยทพบบน

ผวหนงและในปากของเรา จลนทรยนบรอยลานลานอาศยอยในลำาไส

ของเรา แบคทเรยทอยทนนชวยยอยสารอาหาร เผาผลาญพลงงาน

และสงเคราะหวตามน แบคทเรยในลำาไสของเรายงกำาจดแบคทเรย

ปรสตดวย9 ลำาไสของเราใหทอยแกแบคทเรย และแบคทเรยกชวย

ใหเรามสขภาพด

หากจะใชสำานวนแบบ ดร. ซส การแลกเปลยนเกดขนบนเรอ

กบแพะ ในกระทอม และในลำาไส(2) การแลกเปลยนเกดขนทกหนแหง

(2) สำานวนแบบ ดร. ซส นกเขยนหนงสอเดก คอการใชภาษาแบบคลองจอง

ตนฉบบคอ on a boat, with a goat, in a hut, and in the gut

คาบร เซหกล 43

และเปนสวนสำาคญของชวตบนโลก เรามกจะไมสงเกตสงน จากการ

เรมตนของชวต เมออสจเจอกบไข จนถงชวงทาย เมอหนอนแทะกน

ซากศพ มการแลกเปลยนเกดขนเสมอ

แนใจไดเลยวามความแตกตางระหวางการแลกเปลยนทเกดขน

ระหวางมนษย และการแลกเปลยนทเกดขนทามกลางสงมชวตอนๆ

ความแตกตางกคอ สมองของมนษยทำาใหเราตระหนกถงการแลกเปลยน

สมองทำาใหเราคดอยางมยทธวธเกยวกบการแลกเปลยน เมอสมองของ

มนษยสามารถคดในเชงสญลกษณ เราจงมองเหนมลคาทมความเปน

ไปไดในสงตางๆ โภคภณฑอยางเชน เกลอ ขาวบารเลย และโกโกคอ

เงนตราในรปแบบเรมแรก เมอมนษยเรมผลตไดมากกวาทจะบรโภคได

ขาวบารเลยหนงกำามอทเกนมาจงกลายเปนสงทจะนำามาซอขายเพอ

ใหไดมาซงสงอน สวนเกนกลายเปนสญลกษณของมลคา มลคาจะ

เปนทประจกษเมอถกแลกเปลยนกบสงอน นจงกลายมาเปนเงนตรา

เปนเรองงายทจะทำาความเขาใจการถายโอนพลงงานทเกดขน

ในการแลกเปลยนโภคภณฑอนทรยหนงกบสงอนๆ เมอสงนนไดรบการ

บรโภคตามธรรมชาตอยางเชนอาหาร ไมมใครปฏเสธวาความตองการ

พลงงานทำาหนาทเปนตวเรงปฏกรยาตวแรกของการแลกเปลยนระหวาง

สงมชวตสายพนธตางๆ ทงมนษยและไมใชมนษย อกครงทความ

แตกตางอยทมนษยสามารถซอขายพลงงานอยางมยทธวธ โดยมองเหน

มลคาเชงสญลกษณ และเปลยนใหเปนมลคาทประจกษได มนษยใน

ยคแรกทซอขายอาหารอยางเชนเนอและขาวบารเลยกำาลงแลกเปลยน

พลงงาน แตอยในรปแบบใหม การทมนษยเราแลกเปลยนโภคภณฑ

ทมพลงงานสงดวยวธการทรอบคอบยงขน ชใหเหนถงธรรมชาตของ

มนษยทมววฒนาการ

ไฮม โอเฟก (Haim Ofek) นกเศรษฐศาสตรเชงววฒนาการ

ไดตงคำาถามไวในหนงสอเลมสำาคญของเขาคอ Second Nature

42 Coined เงนเปลยนโลก

จากการสงเคราะหแสงคอออกซเจนและสารประกอบอนทรยทให

พลงงาน ซงปะการงตองการ8 โซอแซนเทลลใหอาหารแกปะการง

ปะการงใหทพกพงแกโซอแซนเทลล

การคนหาเพอทำาความเขาใจเงนของผมเรมตนโดยการถามวา ทำาไม

เราจงตองใชเงนมาตงแตทแรก หากจะใชการอปมาอปไมยเทยบกบ

เบสบอลของผมอกครง พดไดวาเปนเรองยากทจะระบวตถประสงค

ของเบสบอลเพยงแคมองทไมต เปาหมายของเบสบอลคอทำาคะแนน

จากการวงใหไดมากกวาอกทมหนง ไมตเปนเครองมอเพอชวยใหบรรล

เปาหมายน คลายคลงกน ธนบตรดอลลารกเปนเครองมอทอำานวย

ความสะดวกในการแลกเปลยน

ในระดบพนฐานทสด มนษยแลกเปลยนกบมนษยอกคนหนง

เพอใหไดมาซงสงทเราตองการเพอจะมชวตรอด อยางเชนอาหาร

และทพกอาศย ขณะทเงนเปนสงประดษฐของมนษย สงมชวตทก

ชนดตางแลกเปลยนเพอจะมชวตรอด เราในฐานะมนษยตองพงพา

สงมชวตอนๆ เพอจะมสขภาพแขงแรง อยางเชนจลนทรยทพบบน

ผวหนงและในปากของเรา จลนทรยนบรอยลานลานอาศยอยในลำาไส

ของเรา แบคทเรยทอยทนนชวยยอยสารอาหาร เผาผลาญพลงงาน

และสงเคราะหวตามน แบคทเรยในลำาไสของเรายงกำาจดแบคทเรย

ปรสตดวย9 ลำาไสของเราใหทอยแกแบคทเรย และแบคทเรยกชวย

ใหเรามสขภาพด

หากจะใชสำานวนแบบ ดร. ซส การแลกเปลยนเกดขนบนเรอ

กบแพะ ในกระทอม และในลำาไส(2) การแลกเปลยนเกดขนทกหนแหง

(2) สำานวนแบบ ดร. ซส นกเขยนหนงสอเดก คอการใชภาษาแบบคลองจอง

ตนฉบบคอ on a boat, with a goat, in a hut, and in the gut

คาบร เซหกล 45

เชงกายภาพ โภคภณฑทเนาเปอยไดจงหลกทางใหกบสงทไมเนาเปอย

อยางเชนเครองมอทำาการเกษตร อาวธ และอญมณ ซงทงหมดนทำา

หนาทเปนเงนตราในยคแรกเรม มนษยไดเหนคณคาเชงสญลกษณ

ของเครองมอเหลาน พวกมนสามารถนำาไปแลกเปลยนกบสงมคา

อนๆ ได เมอสมองของมนษยมความซบซอนยงขน และเมออารยธรรม

มความซบซอนยงขน จงเกดความจำาเปนทจะตองมเครองมอสากล

และเปนมาตรฐานเพออำานวยความสะดวกในการแลกเปลยนให

กวางขวางยงขน เครองมอนนกคอเงน

นบเปนทฤษฎทนาทง ทการแลกเปลยนเปนสวนหนงของลำาดบ

ขนในววฒนาการของเรา และในทสดแลว เงนคอผลลพธของการ

แลกเปลยน ทฤษฎของโอเฟกกระตนใหผมครนคดถงคำาอธบายทาง

ชววทยาแบบอนวาทำาไมเราจงใชเงนตงแตในทแรก หากตองการเขาใจ

พนฐานของเงน ผมจะตองเรยนรถงตนกำาเนดของการแลกเปลยน

เรมตนนานมาแลวกอนทเงนจะไดรบการประดษฐขน หรอมนษยจะทอง

อยบนโลกน สงมชวตแลกเปลยนซงกนและกนเพอจะมชวตรอด

ประมาณสามพนแปดรอยลานปกอน สญญาณแรกของชวตไดปรากฏ

ขน นนคอโพรแครโอตเซลลเดยว (prokaryote) อยางเชนแบคทเรยท

ไมมนวเคลยส สองพนปกอนหนาน ยแครโอตหลายเซลลปรากฏขน

(eukaryote) เซลลเหลานประกอบกนขนเปนรา พช สตว และคน

ยแครโอตกอตวขนจากการพงพาอาศยซงกนและกน ยแครโอตพฒนา

ขนเมอโพรแครโอตหนงกนโพรแครโอตอกเซลลเขาไป แตแทนทจะ

ถกทำาลาย เซลลทเลกกวาจะตดอยตลอดไปในฐานะโครงสรางพเศษ

ทถกเรยกวาออรแกเนลล (organelle) เหมอนกบแขกทมาเยยมบาน

แลวไมยายออกไป

44 Coined เงนเปลยนโลก

(ธรรมชาตทสอง) วา “การแลกเปลยนเปนสงทเกดขนในชวงเรมแรก

ของววฒนาการของมนษย หรอเปนเพยงสงประดษฐใหมของอารยธรรม

ยคใหม”10 เขากลาวถงความเปนไปไดทการแลกเปลยนนนเปนแรงขบ

เชงววฒนาการ สงมชวตทแลกเปลยนกนมแนวโนมจะมชวตรอดและ

สบเผาพนธไดมากกวา และสงตอ “คณลกษณะของการแลกเปลยน”

ไปยงรนตอไป การแลกเปลยนหรอการทำางานรวมกนเปนขอไดเปรยบ

ในเชงววฒนาการ และมหลกฐานทนาเชอวาคนทมสงคมจะมชวต

ยนยาวกวาจรงๆ11 ในชวงทายของหนงสอ โอเฟกใหเหตผลวาการ

แลกเปลยนของมนษยอาจจะเปนความตอเนองและความกาวหนา

ของการแลกเปลยนทพบในสงมชวตยคแรกสด พฒนาการของการ

แลกเปลยนจากจลนทรยไปจนถงอาณาจกรสตว เผาพนธมนษย

ยคหนเกา และผคาในวอลลสตรท เผยใหเหนถงความกาวหนาอน

นาทงของแรงขบในเชงววฒนาการ

โอเฟกสงเกตเหนรปแบบของวธการ ทสงมชวตสายพนธเดยวกน

แลกเปลยนกน ตวอยางเชน มดกบมนษย ทงคตางพงพาสมาชก

ทเปนแรงงานในการทำางานใหสำาเรจอยางมประสทธภาพ สมาชก

บางสวนในสายพนธเดยวกนหาอาหารและบางสวนเลยงดผเยาว

สงมชวตแตละรายทรบผดชอบสวนใดสวนหนงของงานขนาดใหญ

กลายมาเปนผเชยวชาญในดานนน ผเชยวชาญสรางเครองมอเฉพาะ

เพอจะทำางานไดสำาเรจ

ในกรณของมนษย เราตระหนกวาการแลกเปลยนเพม

โอกาสในการมชวตรอดของเรา การตระหนกนจะนำาไปสการสราง

เครองมอทเกอหนนการรวมมอกน บางทอาจจะเพอเอาชนะสงม

ชวตสายพนธอนๆ อกดวย ในทแรกเครองมอเหลานจะนำาไปใชเพอ

ทำางานงายๆ ใหสำาเรจ แตความสามารถของสมองในการคดเชง

สญลกษณชวยใหมนษยไดเหนวาเครองมอเหลานเปนมากกวาวตถ

คาบร เซหกล 45

เชงกายภาพ โภคภณฑทเนาเปอยไดจงหลกทางใหกบสงทไมเนาเปอย

อยางเชนเครองมอทำาการเกษตร อาวธ และอญมณ ซงทงหมดนทำา

หนาทเปนเงนตราในยคแรกเรม มนษยไดเหนคณคาเชงสญลกษณ

ของเครองมอเหลาน พวกมนสามารถนำาไปแลกเปลยนกบสงมคา

อนๆ ได เมอสมองของมนษยมความซบซอนยงขน และเมออารยธรรม

มความซบซอนยงขน จงเกดความจำาเปนทจะตองมเครองมอสากล

และเปนมาตรฐานเพออำานวยความสะดวกในการแลกเปลยนให

กวางขวางยงขน เครองมอนนกคอเงน

นบเปนทฤษฎทนาทง ทการแลกเปลยนเปนสวนหนงของลำาดบ

ขนในววฒนาการของเรา และในทสดแลว เงนคอผลลพธของการ

แลกเปลยน ทฤษฎของโอเฟกกระตนใหผมครนคดถงคำาอธบายทาง

ชววทยาแบบอนวาทำาไมเราจงใชเงนตงแตในทแรก หากตองการเขาใจ

พนฐานของเงน ผมจะตองเรยนรถงตนกำาเนดของการแลกเปลยน

เรมตนนานมาแลวกอนทเงนจะไดรบการประดษฐขน หรอมนษยจะทอง

อยบนโลกน สงมชวตแลกเปลยนซงกนและกนเพอจะมชวตรอด

ประมาณสามพนแปดรอยลานปกอน สญญาณแรกของชวตไดปรากฏ

ขน นนคอโพรแครโอตเซลลเดยว (prokaryote) อยางเชนแบคทเรยท

ไมมนวเคลยส สองพนปกอนหนาน ยแครโอตหลายเซลลปรากฏขน

(eukaryote) เซลลเหลานประกอบกนขนเปนรา พช สตว และคน

ยแครโอตกอตวขนจากการพงพาอาศยซงกนและกน ยแครโอตพฒนา

ขนเมอโพรแครโอตหนงกนโพรแครโอตอกเซลลเขาไป แตแทนทจะ

ถกทำาลาย เซลลทเลกกวาจะตดอยตลอดไปในฐานะโครงสรางพเศษ

ทถกเรยกวาออรแกเนลล (organelle) เหมอนกบแขกทมาเยยมบาน

แลวไมยายออกไป

44 Coined เงนเปลยนโลก

(ธรรมชาตทสอง) วา “การแลกเปลยนเปนสงทเกดขนในชวงเรมแรก

ของววฒนาการของมนษย หรอเปนเพยงสงประดษฐใหมของอารยธรรม

ยคใหม”10 เขากลาวถงความเปนไปไดทการแลกเปลยนนนเปนแรงขบ

เชงววฒนาการ สงมชวตทแลกเปลยนกนมแนวโนมจะมชวตรอดและ

สบเผาพนธไดมากกวา และสงตอ “คณลกษณะของการแลกเปลยน”

ไปยงรนตอไป การแลกเปลยนหรอการทำางานรวมกนเปนขอไดเปรยบ

ในเชงววฒนาการ และมหลกฐานทนาเชอวาคนทมสงคมจะมชวต

ยนยาวกวาจรงๆ11 ในชวงทายของหนงสอ โอเฟกใหเหตผลวาการ

แลกเปลยนของมนษยอาจจะเปนความตอเนองและความกาวหนา

ของการแลกเปลยนทพบในสงมชวตยคแรกสด พฒนาการของการ

แลกเปลยนจากจลนทรยไปจนถงอาณาจกรสตว เผาพนธมนษย

ยคหนเกา และผคาในวอลลสตรท เผยใหเหนถงความกาวหนาอน

นาทงของแรงขบในเชงววฒนาการ

โอเฟกสงเกตเหนรปแบบของวธการ ทสงมชวตสายพนธเดยวกน

แลกเปลยนกน ตวอยางเชน มดกบมนษย ทงคตางพงพาสมาชก

ทเปนแรงงานในการทำางานใหสำาเรจอยางมประสทธภาพ สมาชก

บางสวนในสายพนธเดยวกนหาอาหารและบางสวนเลยงดผเยาว

สงมชวตแตละรายทรบผดชอบสวนใดสวนหนงของงานขนาดใหญ

กลายมาเปนผเชยวชาญในดานนน ผเชยวชาญสรางเครองมอเฉพาะ

เพอจะทำางานไดสำาเรจ

ในกรณของมนษย เราตระหนกวาการแลกเปลยนเพม

โอกาสในการมชวตรอดของเรา การตระหนกนจะนำาไปสการสราง

เครองมอทเกอหนนการรวมมอกน บางทอาจจะเพอเอาชนะสงม

ชวตสายพนธอนๆ อกดวย ในทแรกเครองมอเหลานจะนำาไปใชเพอ

ทำางานงายๆ ใหสำาเรจ แตความสามารถของสมองในการคดเชง

สญลกษณชวยใหมนษยไดเหนวาเครองมอเหลานเปนมากกวาวตถ

คาบร เซหกล 47

หลายเซลลทงหมด

สวนแหงการพงพาอาศยซงกนและกนการอภปรายเกยวกบการพงพาอาศยซงกนและกนดเหมอนจะไม

สมบรณ หากไมไดรวมสงทถกคนพบระหวางสงมชวตหลายเซลลสอง

ชนด นนคอแมลงและพช แนนอนวาพชบางชนดอยางเชนแรกวดและ

หญาพงพาลมมากกวาแมลงในการแพรละอองเกสร แตนนกไมไดม

ประสทธภาพ พชเหลานตองผลตละอองเกสรจำานวนมากเพอทลม

จะไดพดพาไปยงดอกไมทเหมาะสมอยางเพยงพอ

พชตองการแมลงในการแพรพนธ แมลงตองการพชเพอเปน

อาหาร ดอกไมโฆษณาดวยกลนหอมและสสนสดใสเพอเชญชวนแมลง

รวมถงนกและคางคาวใหมาเยยมเยอน ดอกไมใหนำาหวาน ซงเปนผล

จากแสงอาทตย ตวอยางของนำาหวานในดอกไมแสดงใหเหนถงปรมาณ

ของนำาตาลตงแต 18 เปอรเซนตจนถง 68 เปอรเซนต นำาหวานซง

มแซกคาไรด โปรตน กรดอะมโน และเอนไซม ใหพลงงานแกแมลง

เพอดำารงชวต ผงเปลยนนำาหวานใหกลายเปนนำาผง ซงหลกการกคอ

พลงงานทถกเกบรกษาเอาไว เหมอนกบเครองกำาเนดพลงงานสำารอง

ทเปดใชในระหวางฤดหนาวเมอดอกไมรวงโรย

ผงไมไดตองการเฉพาะนำาหวาน แตยงตองการสารอาหารทเกบ

ไวในกรดอะมโนในเกสร เกสรสรางขนโดยอบเรณของดอกไมและเปน

ตวผสมพนธเพศผ ผงจำานวนมากจากผงสองหมนหาพนสายพนธใช

นำาหวานและเกสรเปนสารอาหารประเภทเดยวสำาหรบตวออน ผงมขน

ทตวซงชวยเกบเกสร เกสรถกเกบไวในคอรบคลา ซงเปนทเกบเกสร

ประเภทหนงทตดอยกบขาหลงของผง ผงขนสงเกสรแบบเดยวกบท

บรษทขนสงจดสงสนคาดวน ขอกำาหนดทางการคาของดอกไมกคอ

ฉนใหอาหารแกเธอ เธอสงของใหฉน

46 Coined เงนเปลยนโลก

ออรแกเนลลทพดถงนคอไมโทคอนเดรย (mitochondria)

นกชววทยาคาดวามนเคยเปนโพรแครโอต ไมโทคอนเดรยคลาย

กบโพรแครโอตและเพมปรมาณในแบบเดยวกน โดยแบงตวจาก

เซลลทใหญกวาอยางเปนอสระ ซงหมายความวามนมความเปน

กงอสระ แตมนพงพาเซลลเพอใหไดรบโปรตนจำานวนมาก12 ในท

สดไมโทคอนเดรยกสญเสยความสามารถทจะมชวตอยนอกเซลลท

ใหญกวา ครอบครวรบแขกเขามาเปนสวนหนง ตองขอบคณทมนก

ทำางานบานบางอยาง

หนงในงานเหลานนกคอ การใหอาหารแกครอบครว ไมโท

คอนเดรยใหพลงงานแกเซลลทใหญกวา มนมเยอหมเซลลสองชน

ซงกเหมอนกบผนงบาน เยอหมเซลลหนงถกหอหมเพอปกปอง

บรเวณพนผว ดงนนมนจงผลตพลงงานไดมากขนในรปของอะดโนซน

ไตรฟอสเฟต (adenosine triphosphate – ATP) สงมชวตทกชนด

ตองการพลงงานเพอสบเผาพนธและดำารงชวต อะดโนซน ไตรฟอสเฟต

สงตอพลงงานจากอาหารไปยงเซลล เปนโมเลกลทพบในเซลลของ

สงมชวตทงหมด แบบเดยวกบปะการงและโซอแซนเทลล เซลลให

ทพกพงและไมโทคอนเดรยใหพลงงาน

ทฤษฎเกยวกบการสรางยแครโอตเปนทรจกกนในชอซมไบโอ

เจเนซส (symbiogenesis) การรวมตวของเซลลสองเซลลเพอสราง

หนงเซลล และสงนกอธบายพนฐานของชวตบนโลก นกพฤกษศาสตร

ชาวรสเซย บอรส มเคยโลวช โคโซ-โพลอนสก (Boris Mikhaylovich

Kozo-Polyansky) ไดเสนอแนวคดเกยวกบซมไบโอเจเนซสเปนครง

แรกในชวงตนศตวรรษทยสบ13 ซงเปนคำาอธบายทมเหตมผลและได

รบการยอมรบอยางกวางขวางวา เปนวธการทยแครโอตไดพฒนา

ขน ทฤษฎของโคโซ-โพลอนสกกลาวเปนนยวา การพงพาอาศยซง

กนและกน หรอการทำางานรวมกน เปนรากฐานชวตของสงมชวต

คาบร เซหกล 47

หลายเซลลทงหมด

สวนแหงการพงพาอาศยซงกนและกนการอภปรายเกยวกบการพงพาอาศยซงกนและกนดเหมอนจะไม

สมบรณ หากไมไดรวมสงทถกคนพบระหวางสงมชวตหลายเซลลสอง

ชนด นนคอแมลงและพช แนนอนวาพชบางชนดอยางเชนแรกวดและ

หญาพงพาลมมากกวาแมลงในการแพรละอองเกสร แตนนกไมไดม

ประสทธภาพ พชเหลานตองผลตละอองเกสรจำานวนมากเพอทลม

จะไดพดพาไปยงดอกไมทเหมาะสมอยางเพยงพอ

พชตองการแมลงในการแพรพนธ แมลงตองการพชเพอเปน

อาหาร ดอกไมโฆษณาดวยกลนหอมและสสนสดใสเพอเชญชวนแมลง

รวมถงนกและคางคาวใหมาเยยมเยอน ดอกไมใหนำาหวาน ซงเปนผล

จากแสงอาทตย ตวอยางของนำาหวานในดอกไมแสดงใหเหนถงปรมาณ

ของนำาตาลตงแต 18 เปอรเซนตจนถง 68 เปอรเซนต นำาหวานซง

มแซกคาไรด โปรตน กรดอะมโน และเอนไซม ใหพลงงานแกแมลง

เพอดำารงชวต ผงเปลยนนำาหวานใหกลายเปนนำาผง ซงหลกการกคอ

พลงงานทถกเกบรกษาเอาไว เหมอนกบเครองกำาเนดพลงงานสำารอง

ทเปดใชในระหวางฤดหนาวเมอดอกไมรวงโรย

ผงไมไดตองการเฉพาะนำาหวาน แตยงตองการสารอาหารทเกบ

ไวในกรดอะมโนในเกสร เกสรสรางขนโดยอบเรณของดอกไมและเปน

ตวผสมพนธเพศผ ผงจำานวนมากจากผงสองหมนหาพนสายพนธใช

นำาหวานและเกสรเปนสารอาหารประเภทเดยวสำาหรบตวออน ผงมขน

ทตวซงชวยเกบเกสร เกสรถกเกบไวในคอรบคลา ซงเปนทเกบเกสร

ประเภทหนงทตดอยกบขาหลงของผง ผงขนสงเกสรแบบเดยวกบท

บรษทขนสงจดสงสนคาดวน ขอกำาหนดทางการคาของดอกไมกคอ

ฉนใหอาหารแกเธอ เธอสงของใหฉน

46 Coined เงนเปลยนโลก

ออรแกเนลลทพดถงนคอไมโทคอนเดรย (mitochondria)

นกชววทยาคาดวามนเคยเปนโพรแครโอต ไมโทคอนเดรยคลาย

กบโพรแครโอตและเพมปรมาณในแบบเดยวกน โดยแบงตวจาก

เซลลทใหญกวาอยางเปนอสระ ซงหมายความวามนมความเปน

กงอสระ แตมนพงพาเซลลเพอใหไดรบโปรตนจำานวนมาก12 ในท

สดไมโทคอนเดรยกสญเสยความสามารถทจะมชวตอยนอกเซลลท

ใหญกวา ครอบครวรบแขกเขามาเปนสวนหนง ตองขอบคณทมนก

ทำางานบานบางอยาง

หนงในงานเหลานนกคอ การใหอาหารแกครอบครว ไมโท

คอนเดรยใหพลงงานแกเซลลทใหญกวา มนมเยอหมเซลลสองชน

ซงกเหมอนกบผนงบาน เยอหมเซลลหนงถกหอหมเพอปกปอง

บรเวณพนผว ดงนนมนจงผลตพลงงานไดมากขนในรปของอะดโนซน

ไตรฟอสเฟต (adenosine triphosphate – ATP) สงมชวตทกชนด

ตองการพลงงานเพอสบเผาพนธและดำารงชวต อะดโนซน ไตรฟอสเฟต

สงตอพลงงานจากอาหารไปยงเซลล เปนโมเลกลทพบในเซลลของ

สงมชวตทงหมด แบบเดยวกบปะการงและโซอแซนเทลล เซลลให

ทพกพงและไมโทคอนเดรยใหพลงงาน

ทฤษฎเกยวกบการสรางยแครโอตเปนทรจกกนในชอซมไบโอ

เจเนซส (symbiogenesis) การรวมตวของเซลลสองเซลลเพอสราง

หนงเซลล และสงนกอธบายพนฐานของชวตบนโลก นกพฤกษศาสตร

ชาวรสเซย บอรส มเคยโลวช โคโซ-โพลอนสก (Boris Mikhaylovich

Kozo-Polyansky) ไดเสนอแนวคดเกยวกบซมไบโอเจเนซสเปนครง

แรกในชวงตนศตวรรษทยสบ13 ซงเปนคำาอธบายทมเหตมผลและได

รบการยอมรบอยางกวางขวางวา เปนวธการทยแครโอตไดพฒนา

ขน ทฤษฎของโคโซ-โพลอนสกกลาวเปนนยวา การพงพาอาศยซง

กนและกน หรอการทำางานรวมกน เปนรากฐานชวตของสงมชวต