36
คู ่มือ ใช้เป็นแนวทางในการศึกษาตามหลักสูตร ของ วิทยาลัยป้ องกันราชอาณาจักร หลักสูตรการป้ องกันราชอาณาจักร (วปอ.) และ หลักสูตรการป้ องกันราชอาณาจักรภาครัฐร่วมเอกชน (ปรอ.) ประจาปีการศึกษา พุทธศักราช ๒๕๕๓ - ๒๕๕๔ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘ คู ่มือเรื่องความมั่นคงแห ่งชาติ

คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

คมอ ใชเปนแนวทางในการศกษาตามหลกสตร

ของ วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร (วปอ.) และ

หลกสตรการปองกนราชอาณาจกรภาครฐรวมเอกชน (ปรอ.)

ประจ าปการศกษา พทธศกราช ๒๕๕๓ - ๒๕๕๔

เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘ คมอเรองความมนคงแหงชาต

Page 2: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

คมอ เรอง ความมนคงแหงชาต

ประเทศไทยตงแตโบราณมาจนถงปจจบนมรปแบบการปกครองทสรางขนมาเองและประยกตเพมเตมจากอทธพลของ ขอม อนเดย ชาตใกลเคยงและชาตตะวนตกทเจรญแลวในยคนนๆ มาตามล าดบ ขณะทเสรมสรางการปกครองกมการรกษาความมนคงของประเทศควบคกนไป กอนป ค.ศ.๑๙๙๔ การรกษาความมนคงของประเทศจะกลาวถงความมนคงแหงชาตเปนหลกนบตงแต ค.ศ.๑๙๙๔ ไดเกดแนวความคดใหม เกยวกบความมนคงเพมเตมขนมา มเรองความมนคงของมนษย (Human Security) เกดขน โดยเสนอเปนระเบยบวาระโลก ในรายงานการพฒนามนษย ๑๙๙๔ ของแผนงานพฒนาองคการสหประชาชาต (United Nations Development Program-UNDP) ซงรายงานนเปนความพยายามครงใหญทจะใหค าจ ากดความของความมนคงแบบดงเดมทมกหมายถง ความมนคงของชาตไปสความมนคงทางการพฒนาทถอประชาชนเปนศนยกลาง (People Centered)๑ การศกษาครงนจะศกษาความมนคงแหงชาตและความมนคงของมนษยควบคกนไป เพอใหเขาใจความมนคงแหงชาตในปจจบน และในอนาคตไดดยงขน

๑. ความหมาย ๑.๑ ความมนคงแหงชาต๒ (National Security) หมายถง

๑.๑.๑ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงมพระราชด ารสในการอธบาย

ความหมายของความมนคงแหงชาตไวอยางชดเจนในพธถวายสตยปฏญาณตนและสวนสนามของ

ทหารรกษาพระองค เมอ ๒ ธนวาคม ๒๕๔๔ ณ ลานพระบรมรปทรงมา พระราชวงดสต

กรงเทพมหานคร ความวา “...ประเทศชาตนนประกอบดวย ผนแผนดนกบประชาชน และผนแผนดน

นนเปนทเกด ทอาศย ทอ านวยประโยชนสข ความมนคง รมเยนแกประชาชน ใหสามารถรวมกนอย

เปนปกแผนเปนชาตได ความมนคงปลอดภยของประเทศจงมไดอยทการปกปองรกษาผนแผนดนไว

ดวยแสนยานภาพแตเพยงอยางเดยว หากจ าเปนทประชาชนจะตองมความวฒนาผาสก ปราศจาก

ทกขยากเขญดวย ....” ๑.๑.๒ พลตรหลวงวจตรวาทการ ใหค านยามไววา “ความมนคงแหงชาต คอ การทรงตวอยอยางแนนหนาถาวร ด ารงเอกราช มเสรภาพแหงชาต มความสงบสข

๑ มตชนรายสปดาห, ๒๕๔๗ : ๓๗ ๒ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘, ๒๕๕๒ : ๑-๑๑

Page 3: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

ภายในประเทศ มความแนนอนในชวต และเศรษฐกจของพลเมอง คาดหมายรายไดของรฐไดถกตองใกลเคยงกบความเปนจรง คาของเงนตรามเสถยรภาพ รฐไมตองประสบความยงยากระส าระสาย ไมเกดการเปลยนแปลงใดๆ ไดงาย ประชาชนพลเมองรสกมความปลอดภย มความหวงและความไววางใจ ในอนาคต และยงไววางใจตอไปอกวา ถงแมความผนผวนหรอเหตรายอนใดจะเกดขนมารฐสามารถจะตอสหรอปองกนได และไดจ าแนกความมนคงแหงชาตออกเปน ๔ ดานตามลกษณะของภารกจทชาตจ าเปนตองด าเนนการ เพอบรรลวตถประสงคของชาตคอ ความมนคงแหงชาตดานการเมอง ความมนคงแหงชาตดานเศรษฐกจ ความมนคงแหงชาตดานสงคมจตวทยา ความมนคงแหงชาตดานทหาร ๑.๑.๓ ความมนคงแหงชาตของประเทศในลกษณะของรปธรรม ประกอบดวย ชาต (Nation) เปนศพท ทเนนถงคนทมวฒนธรรมรวมกน มเชอสายเดยวกน มความรสกรวมกนในสายเลอด และมประวตศาสตรรวมกน อยในรฐเดยวกนภายใตประมขของรฐคนเดยวกน รฐ(State) คอ ชาตทมการจดเปนรปองคกรอสระขนเปนประเทศ (Country) เปนศพททเนนทางภมศาสตร หมายถง การมดนแดนอนเปนทรวมของชนชาตของรฐ หรอเปนทรวมของสงคมขนาดใหญ สงคม(Society) เปนศพททเนนถงสภาพความเปนอยของหมคนทคบคาสมาคมอย ดงนนเมอกลาวถงความมนคงแหงชาต จงอาจกลาววาเปนความมนคงของสงคมกได ดงนน องคประกอบของชาตในสวนทเกยวของกบความมนคงไดแก ดนแดน ประชากร รฐบาล ความมเอกราช และการรบรองของสงคมนานาชาต ๑.๑.๔ ความคดของนกวชาการอนๆ กลาววา ความมนคงของชาตคอความมนคงของแกนทงสาม ซงไดแก ชาต ศาสนา พระมหากษตรย แกนนเปนรากแกวหรอแกนแทของประเทศชาตประสานกนอยในลกษณะของรปสามเหลยมปรามด

๑.๑.๕ ความมนคงแหงชาตในความหมายใหมตามแนวคดของนกวชาการ

และนกบรหารยคปจจบนมองวาเปนความมนคงในลกษณะองครวมทมความหมายกวางขน

ครอบคลม ถงปจจยทกๆ ดานมากขน โดยไมมองเฉพาะในความหมายเพยงความอยรอด ความ

ปลอดภยของรฐ หรอความเขมแขงของชาต ของชมชน และของประชาสงคมในทกดาน แตจะ

หมายรวมไปถงนอกประเทศดวย คอความมนคงของประเทศเพอนบานดวยเหตผลวา ประเทศไม

สามารถมนคงได ดวยตนเองโดยล าพง หากเพอนบานยงไมมนคง แนวคดในลกษณะองครวมน

เรยกวา ความมนคงสมบรณแบบ หรอความมนคงเบดเสรจสมบรณ (Comprehensive National

Security)

Page 4: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑.๑.๖ ความมนคงแหงชาต๓ หมายถงการปองกนชาตใหพนจากอนตราย

ทงปวง อนไดแก การรกรานจากภายนอก การจารกรรม การลาดตระเวนของขาศก การกอ

วนาศกรรม การบอนท าลาย การรบกวนและอทธพลอนๆ ซงจะเปนอนตรายอยางรายแรงแหงชาต

๑.๒ ความมนคงของมนษย๔

๑.๒.๑ ความมนคงของมนษยถกกลาวถงในแงของเสรภาพจากความ

หวาดกลว (Freedom from fear) และเสรภาพจากความตองการ (Freedom from want) ในรายงาน “การ

พฒนามนษย ๑๙๙๔” ของ UNDP

๑.๒.๒ หลงวกฤตเศรษฐกจของเอเชยในป ค.ศ.๑๙๙๙ สงผลกระทบไปทว

โลก รายงาน “การพฒนามนษย ๑๙๙๙” ของ UNDP กลาวถงความมนคงของมนษยอกครงในเชงลบ

โดยชวา มนษยทงในประเทศพฒนาแลวและก าลงพฒนาไดเผชญกบความไมมนคงในกระบวนการ

โลกาภวตน จ าแนกออกเปน ๗ ประเภทไดแก

๑.๒.๒.๑ ความผนผวนทางการเงนและความไมมนคงทางเศรษฐกจ

๑.๒.๒.๒ ความไมมนคงทางอาชพและรายได

๑.๒.๒.๓ ความไมมนคงทางสขภาพ

๑.๒.๒.๔ ความไมมนคงทางวฒนธรรม

๑.๒.๒.๕ ความไมมนคงสวนบคคล เชน การเผชญกบอาชญากรรม

การคายาเสพตด และการคามนษย

๑.๒.๒.๖ ความไมมนคงทางสงแวดลอม

๑.๒.๒.๗ ความไมมนคงทางการเมองและชมชน ไดแก การเกด ความตง

เครยดทางสงคม เชน ในรปของสงครามทงระหวางประเทศและสงครามกลางเมอง อนกอผลกระทบตอ

เสถยรภาพทางการเมองและความเปนปกแผนของชมชน

สรปความมนคงแหงชาต หมายถงการปองกนชาตใหพนจากอนตรายทงปวง การ

ปกปองผลประโยชนของชาต การสรางความเขมแขงของชาต ของชมชน รวมถงการสรางความมนคง

ของมนษย ทงภายในประเทศและนอกประเทศดวย

๓ โรงเรยนเสนาธการทหารบก, ๒๕๕๒ : เวบไซด ๔ มตชนรายสปดาห, ๒๕๔๗ : ๓๗

Page 5: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒. องคประกอบของความมนคงแหงชาต

๒.๑ ในการปกครองแตโบราณ ประเทศไทยมความมนคงปลอดภย เพราะเหต ๒ ประการ

คอ๕

๒.๑.๑ เพราะประเทศไทยมก าลงทหารมาก

๒.๑.๒ เพราะอปนสยประจ าชาตของคนไทยอนไดแก ความรกอสระ ความไม

เบยดเบยนผอน และความฉลาดในการประสานประโยชนของคนไทย

๒.๒ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช “...ความมนคงปลอดภยของ

ประเทศจงมไดอยทการปกปองรกษาผนแผนดนไดดวยแสนยานภาพเพยงอยางเดยว หากจ าเปนท

ประชาชนจะตองมความวฒนาผาสก ปราศจากทกขเขญดวย....”๖

๒.๓ พลตรหลวงวจตรวาทการ จ าแนกความมนคงแหงชาตออกเปน ๔ ดาน

ตามลกษณะของภารกจทชาตตองด าเนนการ คอ ดานการเมอง ดานเศรษฐกจ ดานสงคมจตวทยา

และดานการทหาร

๒.๔ การศกษาในเรองความมนคงแหงชาตนน วทยาลยปองกนราชอาณาจกร

ป ๒๕๔๘ แบงความมนคงออกเปน ๕ ดาน คอ ดานการเมอง ดานเศรษฐกจ ดานสงคมจตวทยา

ดานการปองกนประเทศ และดานวทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงานและสงแวดลอม๗

๒.๕ วทยาลยปองกนราชอาณาจกรป ๒๕๕๑ ไดพจารณาองคประกอบของ

ความมนคงแหงชาตไวเปนการเฉพาะ โดยมจดมงหมายใหสอดคลองกบ เรองยทธศาสตรของ

การศกษา ๘ ดานคอ ดานการเมอง (ภายในและระหวางประเทศ) ดานเศรษฐกจ ดานสงคมจตวทยา ดาน

การปองกนประเทศ ดานวทยาศาสตรเทคโนโลย ดานการพลงงาน ดานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม และดานการบรหารจดการขอมลขาวสารสาธารณะ๘

๒.๖ จากเอกสารทางประวตศาสตร พอกลาวประมวลจดมงหมาย หรอทศทาง

ของประวตศาสตรออกเปน ๓ ชวงดวยกน๙

๕ กรมพระยาด ารงราชานภาพ, ๒๕๗๐ : ๙ ๖ เอกสาร วปอ.หมายเลข ๐๐๘(เดม), ๒๕๕๒, ๑-๒ ๗ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘(เดม), ๒๕๔๘ : ๓ ๘ เอกสาร วปอ.หมายเลข ๐๐๘(เดม),๒๕๕๒ : ๙ ๙ มตชนสดสปดาห, ๒๕๔๗: ๔๒

Page 6: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒.๖.๑ ชวงแรกในระยะเรมตนประวตศาสตร หรอสมยโบราณให

ความส าคญแกวงศตระกลผน าเปนประวตศาสตรแบบพงศาวดาร ความมนคงของสงคมอยทความมนคง

ของผน าสงสด ประชาราษฎรจะเปนสข ตอเมอกษตรยอนเปนสมมตเทพเปนสข เปนตน

๒.๖.๒ ชวงทสองเปนประวตศาสตรสมยใหมใหความส าคญแกประวต

พฒนาการและความสมพนธของรฐชาต ความมนคงของสงคมอยท ความมนคงของรฐชาต ซงมก

ประกอบดวยดนแดนทแนนอน อ านาจอธปไตย และผลประโยชนของประชาชาต ชวงทสองน

ยาวมาจนถงปจจบน ๒.๖.๓ ชวงทสามเปนระยะหวเลยวหวตอ ในสมยหลงสมยใหมหรอโลกาภวฒนจากปจจบนสอนาคต มการเสนอแนวคด เชน องคกรเหนอรฐ และอกดานหนงเสนอเรองความมนคงของมนษย ผลจะออกมาอยางไรไมชดเจน แตมการพดกนมากขนถงเรองทประวตศาสตร จะคลคลายไปพรอมกบการพฒนาศกยภาพของมนษยจนถงทสด ๓. ก าลงอ านาจแหงชาต (Nation Power)๑๐ ๓.๑ ก าลงอ านาจแหงชาต บางครงอาจเรยกวา ก าลงอ านาจแหงชาต หมายถง ๓.๑.๑ ความสามารถของรฐประเทศในอนทจะกอใหเกดอทธพลแกรฐ/ประเทศอน ๆ ๓.๑.๒ ความสามารถของชาตหนงทสามารถชกจงใจ ท าใหชาตอนกระท าการใด ๆ ตามทตนปรารถนาหรอเปนผลใหเกดความกดดนจนบรรลวตถประสงคทางการเมองของชาตได ๓.๑.๓ ขดความสามารถในการใชอทธพลเหนอจตใจผอน ๓.๑.๔ ความเขมแขงทชาตมอยเพอด าเนนการใหเปนไปตามวตถประสงคของตน ๓.๑.๕ ความสามารถในการท าลายสงตางๆ ทงทมชวตและไมมชวต ๓.๑.๖ ก าลงทงสน/ขดความสามารถของชาตในการท าใหผลประโยชนของชาตบรรลผล ๓.๑.๗ ขดความสามารถทงหมดของรฐทจะท าใหบรรลความมงหมายทมตอรฐอน

๑๐ เอกชย ศรวลาศ, ๒๕๕๒, บรรยาย

Page 7: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓.๒ คณลกษณะของก าลงอ านาจแหงชาต ๓.๒.๑ ทกประเทศตองการพทกษรกษาผลประโยชนของชาตไว จงตองมก าลงอ านาจทเขมแขง และพยายามเสรมสรางก าลงอ านาจใหเหนอกวาประเทศศตรหรอทมผลประโยชนของชาตขดกน ๓.๒.๒ ประเทศทมก าลงอ านาจแหงชาตมากกวา ยอมจะไดเปรยบหรอมอทธพลเหนอกวา สามารถปองปรามหรอบงคบประเทศทดอยกวาใหปฏบตตามทปรารถนา ๓.๒.๓ ลกษณะส าคญของก าลงอ านาจอยทความไมแนนอนในตวเองและสามารถเปลยนแปลงได ๓.๒.๔ ถาประเทศหนงมก าลงความสามารถเพมขน แตอกประเทศหนงมก าลงความสามารถคงท ก าลงอ านาจของประเทศหลงยอมลดนอยลงโดยการเปรยบเทยบ ๓.๒.๕ ก าลงอ านาจของประเทศทมอยแลวสามารถจะระดมและสรางเพมเตมจากภายในประเทศและแสวงหาจากภายนอกประเทศเพมขนไดดวย ๓.๒.๖ ก าลงอ านาจมทงแบบมตวตนและไมมตวตน ทงรปธรรมและนามธรรม ๓.๒.๗ สงมองเหนและจบตองได มไดเปนเครองชวาเหนอกวาหรอต ากวาชาตอน เพราะสงทเปนนามธรรมกสามารถท าใหเหนอชาตอนได ๓.๒.๘ ไมมประเทศใดมนใจก าลงอ านาจทมอยแลวนนเพยงพอ ๓.๒.๙ ประเทศทแพสงครามมาจากคาดคะเนพลงอ านาจของประเทศปรปกษผดพลาด ๓.๒.๑๐ ตองศกษาใหรวธวเคราะหลกษณะความสมพนธระหวางปจจยก าลงอ านาจแหงชาต ๓.๒.๑๑ รจกประเมนคาศกยภาพพลงอ านาจของชาต และชาตอน ๓.๓ องคประกอบของก าลงอ านาจแหงชาต ๓.๓.๑ แสดงใหเหนถงความแตกตางระหวางรฐตางๆ ๓.๓.๒ กฎหมายระหวางประเทศถอวารฐทกรฐมความเทาเทยมกนหมดไมวา มขนาดใด มขดความสามารถทางเศรษฐกจและทางทหารเปนอยางไร ๓.๓.๓ ทกรฐมสทธทจะออกเสยงไดเพยง ๑ ในสหประชาชาต

Page 8: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓.๓.๔ ขดความสามารถของรฐเปนคณสมบตทแสดงใหเหนฐานะทแทจรงของรฐนนในเวทระหวางประเทศ ๓.๓.๕ คณสมบตของรฐจงเปนเสมอน “รากฐานของอ านาจแหงรฐ” ๓.๓.๖ รฐจะเปนเครองมอในการสรางอ านาจ (Power Inventory) ทมศกยภาพ (Power Potential) ในการด าเนนนโยบายของประเทศ ๓.๔ เครองมอก าลงอ านาจแหงชาต ประกอบดวย ๓.๔.๑ เครองมอทางการเมอง ๓.๔.๒ เครองมอทางเศรษฐกจ ๓.๔.๓ เครองมอทางสงคมจตวทยา ๓.๔.๔ เครองมอทางการทหาร ๓.๔.๕ เครองมอทางวทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงานและสงแวดลอม ๔. ปจจยก าลงอ านาจ ๔.๑ ก าลงอ านาจแหงชาตดานตางๆ อาจมปจจยรวมกนอยหลายประการ นอกเหนอ จากปจจยเฉพาะของพลงอ านาจแตละดาน ปจจยตางๆ เหลานตองอาศยการวเคราะหทแนชดวา มคณสมบตทเกอกลความมนคงแหงชาตดานใดไดอยางไร หรอจะเปนความลอแหลมตอความมนคงไดอยางไร๑๑ ๔.๒ ปจจยก าลงอ านาจทศกษาในวทยาลยปองกนราชอาณาจกรม ๑๓ ประการ๑๒ ๔.๒.๑ ภมศาสตร หรอสภาพทางภมศาสตรของประเทศ ๔.๒.๒ อดมการณของชาตและภาวะผน าของชาต ๔.๒.๓ ความสมพนธระหวางประเทศและการฑต ๔.๒.๔ การเศรษฐกจ ๔.๒.๕ ลกษณะประจ าชาต ๔.๒.๖ ความเชอ ศาสนา จรยธรรม และความจงรกภกด ๔.๒.๗ ประชากร ๔.๒.๘ การศกษา ๔.๒.๙ ก าลงทหาร

๑๑ แถลงหลกสตรบทเรยนท ๒ หลกสตร วปอ.๕๒ และ ปรอ.๒๒, ๒๕๕๒ : ๔-๕ ๑๒ แถลงหลกสตรบทเรยนท ๒ หลกสตร วปอ.๕๒ และ ปรอ.๒๒, ๒๕๕๒ : ๕

Page 9: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๔.๒.๑๐ ความสามารถทางวชาการ วทยาศาสตรและเทคโนโลย ๔.๒.๑๑ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๔.๒.๑๒ การพลงงาน ๔.๒.๑๓ การบรหารจดการขอมลขาวสารสาธารณะ ๕. โครงสรางความมนคงแหงชาต ก าลงอ านาจแหงชาต และปจจยก าลงอ านาจแหงชาต เขยนความสมพนธไดตามแผนภาพดานลาง แผนภาพแสดงความสมพนธระหวางความมนคง ก าลงอ านาจ และปจจยก าลงอ านาจแหงชาต

วทยาศาสตร เทคโนโลย

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

พลงงาน

Page 10: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๐

สรปก าลงอ านาจของประเทศหนงๆ นน หากพจารณาในเชงทฤษฎดานความสมพนธ

ระหวางประเทศอาจพจารณาในเชงความสามารถของรฐในเรองเศรษฐกจ ในเรองก าลงทางทหาร

หรอในเชงความสามารถทจะมอทธพลตอกลมบคคล หนวยงานหรอประเทศอนๆ ทงโดยทางตรง

หรอการตงเกณฑเพอควบคมสถานการณตาง ๆ ไวในครอบครอง ทงนปจจยก าหนดความสามารถของรฐ

ดงกลาวนอกจากจะประกอบดวย ขนาดของเศรษฐกจ อาณาเขต ระดบของเทคโนโลย ขนาดของ

อปกรณทางทหารทมแลว ยงมปจจยทางประชากรทงในเชงปรมาณและคณภาพ รวมทงคณสมบตเชง

คณภาพในเรองการบรหารองคกร ดวยความโปรงใสอยางมประสทธภาพ เนองจากทรพยากรมนษยทม

คณภาพจะเปนสวนส าคญสวนหนงของก าลงอ านาจ การมฐานขอมลเกยวกบการเปลยนแปลง

กระบวนการทางประชากร จะเปนฐานขอมล ทส าคญเพอการตดสนใจและเสรมฐานก าลงอ านาจ

ในเรองของการควบคมนอกเหนอจากก าลงอ านาจในเรองทรพยากรดานตางๆ๑๓

ความมนคงแหงชาตดานการเมอง

๑. ความหมาย ๑.๑ ความมนคงแหงชาตดานการเมอง หมายถง สถานการณทางการเมองทท าใหประชากรมความเชอถอและศรทธาตอระบอบการปกครอง ตอรฐบาลผบรหารการปกครอง ประชากร มความเคารพเชอฟง และยอมปฏบตตามนโยบายของรฐบาล และปฏบตตามค าแนะน าของเจาหนาทรฐบาล มความเชอมนในรฐบาลวาจะสามารถสรางความเปนธรรมในหมประชากร และสามารถปองกนความแตกแยกระหวางชนในชาต สามารถรกษาดนแดนใหปลอดภยจากการแบงแยกยดครอง มเอกภาพ และรกษาศกดศรของชาตในวงการเมองระหวางประเทศ รฐบาลมความชอบธรรม สามารถบรหารประเทศ ไดอยางมประสทธผล มอสระ ปลอดจากอทธพล และกระบวนการในการด าเนนนโยบายของประเทศ ประชากร ดนแดน รฐบาล อ านาจอธปไตย ตลอดจนเสถยรภาพของประเทศ ปลอดจากการคกคามทงภายในและภายนอก และทปฏบตการภายใตอทธพลของตางประเทศ๑๔ ๑.๒ การเมองคอแบบแผนของความสมพนธของมนษยทเกยวกบอ านาจและการปกครอง และการใชก าลงอ านาจเปนประการส าคญ๑๕

๑๓ เกอ วงศบญสน, ๒๕๕๒ : บรรยาย ๑๔ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘(เดม), ๒๕๕๒ : ๙ ๑๕ เอกสาร วปอ. ๐๑๐, ๒๕๕๓ : ๒

Page 11: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๑

๒. องคประกอบ องคประกอบตางๆ ทเปนพนฐานของการเมองไทยทควรร และวเคราะหผลกระทบขององคประกอบตางๆ เหลานตอกระบวนการทางการเมองของไทย และความมนคงของชาต คอ รฐธรรมนญ สถาบนการเมอง รฐบาล รฐสภา ขาราชการ สอมวลชน กลมอทธพลและกลมผลประโยชน วฒนธรรมทางการเมอง และการมสวนรวมทางการเมองของประชาชน๑๖ ลกษณะวชาการเมอง (Politics)๑๗ มเนอหาเกยวกบการบรหารราชการสวนกลาง สวนภมภาค สวนทองถน การปฏรประบบราชการ การกระจายอ านาจ การตรวจราชการ การตรวจเงนแผนดน การบรหารทด (Good Governance) การบรหารงานบคคล การบรหารแบบใหม งานนตบญญต พรรคการเมอง การเลอกตง งานตลาการ องคกรอสระ อดมการณทางการเมอง การปกครอง ความเปนชาตนยม องคกรระหวางประเทศ ความสมพนธระหวางประเทศ การทต ๓. เครองมอดานการเมอง๑๘ การด าเนนการทางการทตถอไดวาเปนหวใจของเครองมอทางการเมอง การทตมความเกยวของกบการด าเนนการระหวางรฐบาลตอรฐบาลโดยตรงทวาโดยตรงกเนองจากการทตสามารถสรางความกดดนตอเจาหนาทส าคญๆ ของรฐอนโดยตรงได นอกจากนนการทตกเปนเครองมอซงอาจใชเทคนคหลายๆ ประการ เชน ทางดานเศรษฐกจ จตวทยา หรอแมแตการทหาร เพอกดดนรฐเปาหมายไดดวย

๔. ความสมพนธกบพลงอ านาจของชาตดานอน๑๙

๔.๑ ปจจยภายนอกประเทศมความส าคญตอการก าหนดแนวนโยบายตางประเทศ

ของประเทศหนงใหสอดคลองกบสภาวะทางการเมองระหวางประเทศในขณะใดขณะหนงอยางไร การ

ตดสนใจของคณะผก าหนดนโยบายหรอของตวผน าอาจตองอาศยปจจยอนๆ การก าหนดนโยบาย

ตางประเทศนนตองยดผลประโยชนแหงชาตเปนหลก การก าหนดนโยบายตางประเทศนนขนอยกบขด

ความสามารถของชาต คอก าลงอ านาจของชาต ในดานการเมอง ดานเศรษฐกจ ดานสงคมจตวทยา

และดานการทหาร

๔.๒ เครองมอทใชในการด าเนนการดานการเมองระหวางประเทศ ประกอบดวย

๔.๒.๑ เครองมอทางการเมองและการทต เปนเครองมอทใชกนอย

โดยทวไปการใชมกพยายามใชกลวธหลายประการเขามาประกอบ เพอท าใหประเทศคเจรจาหรอ

๑๖ กมล ทองธรรมชาต, ๒๕๕๒ : บรรยาย ๑๗ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๖, ๒๕๕๒ : ๑๒-๑๓ ๑๘ แถลงหลกสตรบทเรยนท ๒ หลกสตร วปอ. ๕๒ และ ปรอ. ๒๒, ๒๕๕๒ : ๕ ๑๙ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๑๐, ๒๕๕๒ : ๘๔-๘๗

Page 12: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๒

อกฝายใหการลงความเหน ลงคะแนนเสยง หรอด าเนนการอยางใดอยางหนง ตามความตองการ

ของฝายตน

๔.๒.๒ เครองมอทางเศรษฐกจ อาจหมายถง การคาขาย การใหความ

ชวยเหลอทางดานเศรษฐกจ โดยใชพลานภาพทางเศรษฐกจทตนมอยเปนเครองมอใหประเทศทดอยกวา

ทางดานเศรษฐกจตกอยภายใตอทธพลของตนได

๔.๒.๓ เครองมอทางจตวทยา ไดแก การโฆษณาจงใจ การท าสงคราม

จตวทยา เปาหมาย คอ ความพยายามทจะสรางความรสกและภาพพจนทดเกยวกบประเทศตนให

เขาใจแพรหลายในหมประชาชน และผน าของประเทศอนๆ

๔.๒.๔ เครองมอทางทหาร ถอเปนเครองมอส าคญทสดและมกใชเปน

เครองมอสดทายในการตดสนขอขดแยงระหวางประเทศและชวยรกษาผลประโยชนของประเทศ

ตนไว เมอไมสามารถจะตกลงกนไดดวยวธการเจรจาทางการทต

๔.๒.๕ เครองมอทางวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอม

ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยของประเทศนนๆ จะสงผลโดยตรงตอความม

เสถยรภาพของรฐบาล กอใหเกดความสมพนธอนดทางการเมองกบประเทศตางๆ

๔.๓ ปจจยการเมองภายในประเทศ จะเปนผ จ ดสรรทรพยากรของประเทศท ง

งบประมาณ คน และทรพยากรใหกบพลงอ านาจดานเศรษฐกจ ดานสงคมจตวทยา ดานการทหาร

และดานวทยาศาสตร เทคโนโลย รวมทงเปนผบรหารจดการในภาพรวมของประเทศ

ความมนคงแหงชาตดานเศรษฐกจ

๑. ความหมาย

๑.๑ ความมนคงแหงชาตดานเศรษฐกจ๒๐ หมายถง สภาพการณทางเศรษฐกจทท าใหประชากรมงานท า และยอมรบนบถอระบบเศรษฐกจของประเทศสามารถยกฐานะทางเศรษฐกจทงสวนตว และสวนรวมใหสงขนไดในอตราทเหมาะสม โดยทฐานะทางเศรษฐกจและสงคม ไมมความแตกตางเหลอมล ากนมากนก ประเทศสามารถรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ มระบบภาษอากรท

๒๐ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘(เดม), ๒๕๕๓ : ๙-๑๐

Page 13: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๓

เหมาะสม และเปนธรรม สามารถพฒนาเศรษฐกจตามแผนทวางไวไดอยางมประสทธภาพมอสระทางเศรษฐกจจากตางประเทศ มความสามารถทางอตสาหกรรม เกษตรกรรม พาณชยกรรม การบรการ ตลอดจนกจกรรมทางเศรษฐกจอนๆ

๑.๒ ระบบเศรษฐกจ๒๑ หมายถง สถาบนตางๆ ทางเศรษฐกจทมบทบาทและท าหนาทตางๆ ทคลายคลงกน เพอใหบรรลวตถประสงคของสถาบนเหลานน (เอกสาร วปอ.หมายเลข ๐๑๑, ๒๕๕๒ : ๑๐๔) ๒. องคประกอบ

๒.๑ สถาบนทางเศรษฐกจประกอบดวย สถาบนการผลต การคา การเงน การธนาคาร และอนๆ ซงท าหนาทก าหนดกจกรรมทางเศรษฐกจ เชน ผลตอะไร ดวยกรรมวธใด และจะแจกจายผลผลตใหแกใครบาง หรอกลาวอกนยหนงระบบเศรษฐกจเกดขนเพอการท ากจกรรมตางๆ รวมกนในการแกปญหาทางเศรษฐกจซงเกดจากทรพยากรตางๆ ทมอยนน ไมสามารถจะสนองความตองการทกอยางของมนษยได สถาบนทางเศรษฐกจท าหนาท ควบคมหนวยธรกจตางๆ ในระบบเศรษฐกจเพอมใหขดแยงจนกลายเปนการสญเสยขน และจ าเปนตองทราบถงรายละเอยดเกยวกบ บคคลในระบบเศรษฐกจ กจกรรมทางเศรษฐกจ หนวยเศรษฐกจ วงจรในระบบเศรษฐกจ ระบบเศรษฐกจของประเทศตาง ๆ รวมทงระบบเศรษฐกจของประเทศไทย ๒.๒ ลกษณะวชาทมเนอหาเกยวกบดานเศรษฐกจ๒๒ ประกอบดวย การเงน การคลง การตลาด การคา การลงทน หลกทรพย งบประมาณ การเกษตรกรรม อตสาหกรรม การบรหาร การประมง ปศสตว หตถกรรม การทองเทยว โครงสรางพนฐาน การขนสง คมนาคม ชลประทาน กอสราง รฐวสาหกจ วสาหกจชมชน โครงการของรฐดานเศรษฐกจ เชน กองทนหมบาน OTOP การพกหนเกษตรกร การสหกรณ การสงออก การน าเขา ศลกากร ภาษ การประกนชวต ประกนภย อาชญากรรมทางเศรษฐกจ ทรพยสนทางปญญา ระบบสทธประโยชน การใหสมปทาน การแปรสญญา การคมครองผบรโภค

๒.๓ การศกษาทางเศรษฐศาสตร ประกอบดวย การผลต การบรโภค การแลกเปลยน

การกระจายรายได ปญหาพนฐานทางเศรษฐศาสตร คอ จะผลตอะไร ผลตอยางไร จะผลตเพอใคร

เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐ , ๕๕ : ๐๔ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๖, ๕๕ : ๓

Page 14: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๔

หลกการส าคญของเศรษฐศาสตร๒๓ คอ หลกความเปนธรรมทางเศรษฐกจ หลกประสทธภาพ หลก

ประสทธผล องคประกอบของระบบเศรษฐกจไดแก ครวเรอน หนวยธรกจ รฐบาล ความรทวไปทาง

เศรษฐกจ๒๔ เพอศกษาถงความมนคงดานเศรษฐกจ ประกอบดวยระบบเศรษฐกจ อปสงคและ

อปทาน รายไดประชาชาต ตลาดการเงนและนโยบายการเงน การคลงสาธารณะ และนโยบายการ

คลง การคาและการเงนระหวางประเทศ การพฒนาเศรษฐกจ เศรษฐกจพอเพยง ตามแนวพระราชด าร

เศรษฐกจบนพนฐานของความร เศรษฐกจสรางสรรค นโยบายเศรษฐกจของรฐบาลปจจบน

๒.๔ องคประกอบของระบบเศรษฐกจ๒๓ ไดแก ครวเรอน หนวยธรกจ และ

รฐบาล

๓. แนวความคดและสภาวะดานเศรษฐกจปจจบน

การพฒนาเศรษฐกจ๒๕ หมายถง กระบวนการเปลยนแปลงในสงตางๆ ทมผลท าให

ระดบ รายไดทแทจรงเฉลยตอบคคลเพมขนตลอดระยะเวลายาวนาน เพอใหระดบความอยดกนด

ของประชากรสงขนกวาเดม

แนวคดเกยวกบการพฒนาแบบยงยน มค าอธบายไว ๔ ประการ ดงน

๓.๑ การพฒนาอยางย งยน หมายถง การพฒนาทตรงกบความตองการตามความ

จ าเปนในปจจบน โดยสามารถรองรบความตองการและ/หรอความจ าเปนทจะเกดแกชนรนหลงๆ ดวย

๓.๒ การพฒนาแบบยงยน ครอบคลมมาตรการรกษามรดกทางทรพยากรทจะตก

กบชนรนหลง โดยอยางนอยใหไดมากพอๆกบชนรนปจจบนไดรบมา

๓.๓ การพฒนาอยางย งยนเปนการพฒนาทกระจายประโยชนของความกาวหนา

ทางเศรษฐกจ ไดอยางทวถง ตลอดจนเปนการพฒนาทปกปองสงแวดลอมท งในระดบทองถน

และในระดบโลกโดยรวม เพอชนรนหลงและเปนการพฒนาทท าใหคณภาพชวตดขนอยางแทจรง

๓.๔ การพฒนาอยางย งยน๒๖ หมายถง การท าใหคณภาพชวตมนษยดขน ภายในระบบ

นเวศวทยาทสามารถจะรองรบการด าเนนชวตไดตอไป

๓ จรนทร เทศวานช, ๕๕ : บรรยาย ๔ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐ , ๕๕ : ๐๓ ๕ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐ , ๕๕ : ๗ ๖ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐ , ๕๕ : ๓๐- ๓

Page 15: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๕

๔. เครองมอทางดานเศรษฐกจ รฐสามารถใชทรพยากรทางเศรษฐกจทตนมอยในการ

สรางอทธพลตอพฤตกรรมของรฐทขาดทรพยากรนนๆ โดยมกจะเปนการด าเนนการในทางออม เพอให

บรรลจดมงหมาย ในดานใดดานหนงตอสงคมของรฐ เปาหมาย เชนตอทรพยสน การผลต ความ

กนดอยดทางเศรษฐกจโดยทวไป ซงจะกอใหเกดแรงกดดนภายในอนจะสงผลกระทบตอผก าหนด

นโยบายในทสด การใชอทธพลทางเศรษฐกจเปนเครองมอของอ านาจรฐสามารถแบงออกไดเปน ๒

ดานใหญ คอ

๔.๑ การใหรางวล เชน การทรฐหนงใหหรอสญญาทจะใหทรพยากรทเปนทตองการตอรฐอน

๔.๒ การลงโทษทางเศรษฐกจ ซงเปนการตดทอนหรอผทจะตดหรอไมใหทรพยากรทรฐนน ๆ ตองการ

๕. ความสมพนธกบก าลงอ านาจของชาตดานอน

๕.๑ บรบทใหมของโลกและการปรบตวของประเทศไทย ความเสยงใหมหลงวกฤตเศรษฐกจโลก๒๗

๕.๑.๑ อตราการขยายตวทางเศรษฐกจของโลกในระยะปานกลางมแนวโนมทจะอยในระดบต า แตบทบาทของภมภาคเอเชยมเพมสงขน

๕.๑.๒ การปรบตวของตลาดการเงนในลกษณะ Multiple Financial Nodes และมระบบใหมในการก ากบดแลสถาบนการเงนทเขมงวดมากขน เงนดอลลาหสหรฐอเมรกาลดบทบาทลงในเศรษฐกจโลก

๕.๑.๓ ความมนคงทางอาหาร และพลงงาน การขาดแคลนน าและพนทการเกษตรและแหลงพลงงานดงเดมในอนาคต

๕.๑.๔ ผลกระทบดานสงคม การวางงานและความยากจนเพมสงขน ในขณะทแนวโนมสงคมผสงอายเพมสงขน

๕.๑.๕ ภาวะโลกรอน วกฤตมผลกระทบทงดานบวกและลบ แตยงเปนวาระเรงดวนของความย งยนระดบโลก ซงมผลตอทงดานการคา การลงทน การท าธรกจ และผบรโภค

๗ อ าพน กตตอ าพน, ๕๕ : บรรยาย

Page 16: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๖

๕.๑.๖ ความกาวหนาทางเทคโนโลย ยงเพมขนอยางตอเนอง และเปนปจจยส าคญในการสรางขดความสามารถในการแขงขนในอนาคต

๕.๑.๗ การบรหารจดการระบบเศรษฐกจ เปลยนไปสระบบ State Capitallism Sustainable Capitalism (หรอ Creative Capitalism) มากขน

๕.๑.๘ การคา การกดกนทางการคาเพมสงขน ในขณะเดยวกนมแนวโนมความรวมมอในแตละภมภาคเพมขน

๕.๑.๙ การเมองโลก บทบาทของสหรฐฯ ลดลง ในขณะทกลมทมบทบาททางเศรษฐกจ ซงรวมถงภมภาคเอเชยมบทบาทในเวทโลกเพมขน

๕.๒ เศรษฐกจกบความสมพนธดานตางๆ๒๘

แผนภาพแสดงความสมพนธระหวางเศรษฐกจกบความสมพนธดานตางๆ

เศรษฐกจเปนศนยรวมของกจกรรมดานสงคม การเมอง ว ฒนธรรม

แมกระทงการตางประเทศ ยามใดเศรษฐกจดการเมองกมนคง เศรษฐกจดโจรผรายกมนอย

เศรษฐกจไมดโจรผรายกชกชม การแกงแยงท าใหสงคมปนปวน วฒนธรรมความเปนอยกจะปรบ

เปนวฒนธรรมการบรโภคมากขน เมอเปดประเทศทางเศรษฐกจ มชาวตางประเทศเขามา เกดผล

กระทบทมาจากตางประเทศในขณะเดยวกน เศรษฐกจประเทศไทยกเกดผลกระทบตอเศรษฐกจ

โลกได เชน วกฤตตมย ากง ป ๒๕๔๐

๘ จรนทร เทศวานช, ๕๕ : บรรยาย

สงคม

วฒนธรรม

ตางประเทศ

การเมอง เศรษฐกจ

Page 17: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๗

๕.๓ บทบาทส าคญของรฐบาลในระบบเศรษฐกจ

๕.๓.๑ บรหารทรพยากรใหมประสทธภาพ

๕.๓.๒ จดสรรทรพยากรอยางเปนธรรม

๕.๓.๓ ดแลความสงบเรยบรอย

๕.๓.๔ เอออ านวยตอการด าเนนธรกจ

๕.๓.๕ สรางกฎ ระเบยบและกตกาเพอสงคม

๕.๔ สงทนาจบตาตอโครงการไทยเขมแขง ๒๕๕๕๒๙

นโยบายไทยเขมแขง ๒๕๕๕ ของรฐบาลนายอภสทธ เวชชาชวะ เพอ

กระตนเศรษฐกจหลงเกดวกฤตเศรษฐกจของไทยใชเงน ๑.๔๓ ลานลานบาท โดย ๘๐% ของวงเงน

ด าเนนการใน ๔ สาขา คอ สาขาทรพยากรน าและการเกษตร สาขาขนสงและโลจสตกส สาขา

พลงงานและสาขาการศกษา สงทนาจบตามองตอโครงการไทยเขมแขงไดแก

๕.๔.๑ เปนการกระตนเศรษฐกจครงใหญมากในรอบ ๕๐ ปนบตงแตม

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

๕.๔.๒ เปนความจ าเปน และมาในจงหวะทเหมาะสม ขณะทการลงทน

ของภาคเอกชนถดถอย หรอชะลอไปจากภาวะเศรษฐกจโลกและการสงออก ซงเปนรายไดหลก

ของประเทศลดลงอยางมากเมอป ๒๕๕๒ ๕.๔.๓ กระตนการลงทนและท าใหไทยมความนาสนใจในการลงทน ทเกยวเนองจากทนตางประเทศ ๕.๔.๔ สงทนากงวล คอการควบคมการใชจายใหเปนไปตามเปาหมาย และลดการทจรตคอรปชนใหนอยทสด ๕.๕ การพฒนาทย งยน (Sustainable Development) เปนการพฒนาเศรษฐกจทไมสงผลกระทบตอสงคมและสงแวดลอม ดงเชนการตลาดเพอสงแวดลอม (Green Marketing) ๕.๕.๑ เปนสนคาทผลตใหผลดกบความตองการของผบรโภค โดย ปราศจากความฟ งเฟอฟมเฟอย ๕.๕.๒ เปนสนคาทไมใชสารพษทเปนอนตรายตอมนษยและสตว

๙ ดสต นนทะนาคร, ๕๕๓ : บรรยาย

Page 18: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๘

๕.๕.๓ เปนสนคาทสามารถน ากลบมาหมนเวยนใชใหมไดอกไมวาจะเปนการประดษฐจากวสดเดม หรอกรรมวธยอยสลายแลวดดแปลงมาใชใหม ๕.๕.๔ เปนสนคาทอนรกษพลงงานธรรมชาต ผลตแลวตองไมเปลองพลงงานเรมตงแตการผลต การใช ไปจนถงการสนสภาพ กระบวนการผลตจะไมท าใหเสยสนคาโดยไมจ าเปนหรอเมอผลตออกมาเปนสนคาแลวควรจะมอายการใชงานนาน เพมหรอเตมพลงงานเขาไปใหมได ๕.๕.๕ เปนสนคาทใชภาชนะหบหอนอยทสด การออกแบบกลองหรอหบหอบรรจตองไมฟมเฟอย

ความมนคงแหงชาตดานสงคมจตวทยา

๑. ความหมาย ๑.๑. ความมนคงแหงชาตดานสงคมจตวทยา๓๐ หมายถง สภาพทางดานสงคมทท าใหประชากรสามารถครองชวตอยไดดวยความปกตสข มความปลอดภยในชวตและทรพยสนไดรบความเปนธรรมจากกระบวนการยตธรรม และความเปนธรรมในการด าเนนชวต มความเสมอภาคและภราดรภาพ มความรความสามารถ มวฒนธรรม จรยธรรม และศลธรรม รวมทงมความรบผดชอบตอหนาทของพลเมอง และตอสงคม ตลอดจนมจตส านกและภาคภมใจในความเปนชาตและเกยรตภมของบรรพบรษ รวมทงยดมนในอดมการณของชาต ๑.๒ สงคมจตวทยา๓๑ หมายถง การน าความรเกยวกบสงคม สงคมวทยา จตวทยา และจตวทยาสงคม มาประยกตใชทงในสวนของบคคล กลมคน ตลอดจนรฐบาล เพอพฒนาสงคม ประเทศชาตใหมความเจรญ ตลอดจนเพอความมนคงของชาตในทสด

๒.องคประกอบ ๒.๑ องคประกอบตางๆ ไดแก พนฐานสงคมไทย ลกษณะของสงคมไทย สถาบนทางสงคม การจดระเบยบทางสงคม โครงสรางสงคม โครงสรางทางสงคมประกอบดวย บรรทดฐานทางสงคม (Norms) สถานภาพ (State) และบทบาท (Roles) เปนตน ก าหนดใหบคคลอยในระเบยบแบบแผน ขอบงคบ ขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรม มการจดระเบยบทางสงคม ซงเปนกระบวนการทครอบคลมปรากฏการณสงคม และมกฏเกณฑขอบงคบตางๆ หลายอยาง เชน การจดชวงชนทางสงคม บรรทดฐานทางสงคม ซงหมายถงระเบยบแบบแผน พฤตกรรมท

๓๐ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘(เดม), ๕๕ : ๐ ๓ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐ , ๕๕ : ๖๙

Page 19: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๑๙

เปนทคาดหวงของสงคม โดยม กฏเกณฑอนๆ ทสนบสนนหลายอยางเชน ระบบคานยม ความเชอ อดมการณ และสถาบนทางสงคม ซงสงคมไทย มสถาบนพนฐาน ๕ สถาบน คอ สถาบนครอบครว สถาบนการเมองการปกครอง สถาบนเศรษฐกจ สถาบนการศกษา และสถาบนศาสนา สถาบนจะด ารงและสบทอดลกษณะของความเปนสงคมไทยไดนน ยอมตองมาจาก การขดเกลาทางสงคม (Socialization) ซงเปนกระบวนการทงทางตรงและทางออมของมนษยในสงคม ตงแตเกดจนตาย การขดเกลาทางสงคม ถอเปนการถายทอดวฒนธรรมของสงคมจากยคหนงไปยงสงคมอกยคหนง ๒.๒ ก าลงอ านาจดานสงคมจตวทยา๓๒ มขอบเขตกวางขวาง เกยวกบคน และพฤตกรรมของคน สงคมตงแตครอบครวจนกระทงถงระดบชาตมปจจยมากมายหลายดานเขามาเกยวของ ไดแก ประชากร การศกษา ศาสนา วฒนธรรม ลกษณะประจ าชาต สถาบนพระมหากษตรย ความจงรกภกด เปนตน และยงตองศกษาเครองมอหรอกลไกตางๆ เพอเสรมสรางความเขมแขงใหกบก าลงอ านาจดานสงคมจตวทยา เชน สอมวลชน การมสวนรวมของประชาชน ประวตศาสตร เพอสรางจตส านก ตอความรกชาต คณธรรม จรยธรรมฯ ทงนการศกษาปจจย และเครองมอก าลงอ านาจแหงชาตดานสงคมจตวทยาใหไดเขาใจถองแทตองเขาใจโครงสรางพนฐานทางสงคม สภาพสงคมไทยและปญหาสงคมตางๆ ทเกดขนใหละเอยดรอบคอบ ๒.๓ การแบงลกษณะวชาดานสงคมจตวทยา๓๓ (Social-Psychology) หมายรวมถงเรองเกยวกบการศกษา ศาสนา จรยธรรม จรรยาบรรณ ประวตศาสตร พพธภณฑ ขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปวฒนธรรม กฬา โบราณคด ทศนคต คานยม ความเชอ แรงจงใจ ขวญก าลงใจ ผน า ภาวะผน า ความพงพอใจ ปญหาสตร เยาวชน เดกพการ การคามนษย ปญหาแรงงานไทย ประชากร ทรพยากรมนษย การประชาสงเคราะห การแพทย สาธารณสข สขภาพอนามย สขาภบาล การพฒนาชนบท เมอง ชมชนแออด ความยากจน การวางผงเมอง ทดน ทอยอาศย การสรางชมชนเขมแขง ภมปญญาทองถน สอ สอมวลชน การประชาสมพนธ การสรางภาพลกษณ อบตภย สาธารณภย อบตเหต อทกภย วาตภย ยาเสพตด อาชญากรรม การสบสวน สอบสวน การบงคบใชกฎหมาย การทจรต การฟอกเงน การพนน การจดระเบยบสงคม

เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๑๒, ๒๕๕๒ : ๑๖๕ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๖, ๒๕๕๒ : ๑๓

Page 20: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๐

๓. แนวความคด และสภาพแวดลอมดานสงคมจตวทยาปจจบน ประชากรเปนทรพยากรทส าคญยงกลมหนงของชาต เปนเครองมอวดศกยภาพของพลงอ านาจตางๆ ซงรฐมแนวคดในการลดอตราเพมของประชากรจนถงระดบทอยในวสยสามารถของรฐทจะปรบปรงคณภาพชวตของประชากรใหดขน ถกถายทอดลงในแผนพฒนาประเทศตงแตแผน ระยะท ๑ (๒๕๐๔ – ๒๕๐๙) จนถงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๐ (๒๕๕๐ – ๒๕๕๔) และตงแตแผนพฒนาฯ ฉบบท ๘ เปนตนมา ไดปรบขอบเขตของนโยบายพฒนาประชากรและคณภาพชวต ใหมการพฒนาแบบบรณาการเปนองครวมทม “คนเปนศนยกลางการพฒนา” อยางจรงจง เพอใหเกด การพฒนาประเทศทสมดล เปนธรรม และย งยนในทสด ประเทศไทยเปนสงคมทประชากรสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก มความยดมนในสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรย ประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาพทธ มการศกษาเฉลยอยในระดบปานกลางถงต า มฐานะทางเศรษฐกจทแตกตางกนมากระหวางคนรวยและคนจน ลกษณะของสงคมไทย ๕ ประการ คอ ๓.๑ มการเปลยนแปลงอยางรวดเรวโดยเฉพาะในเมองใหญ ขณะเดยวกนชนบทบางแหงของสงคมไทยมอตราการเปลยนแปลงชากวาในเมอง และยงคงยดมนในขนบธรรมเนยมประเพณ สงคมไทยจงมความแตกตางกนมากระหวางชมชนชนบทและชมชนเมอง ๓.๒ เปนสงคมเกษตร มศาสนาเปนเครองยดเหนยวดานจตใจ ชวตจงเปนอยอยางงายๆ จตใจโอบออมเออเฟอเผอแผซงกนและกน ๓.๓ มการศกษาไมสง เพราะประชาชนสวนใหญมรายไดนอย จงไมคอยมโอกาสเลาเรยนเพอเลอนฐานะของตนเอง ๓.๔ มการอพยพเคลอนยายไปสถนอนมากขน เนองจากแรงกดดนดานประชากรและเศรษฐกจ ๓.๕ มโครงสรางของการแบงชนชน โดยการยดทรพยสมบต สถานภาพ เกยรต อ านาจ ความด เงนตรา ยกยองความเปนเจาคนนายคน ยดบคคลเปนหลก ยกยองผอาวโส ยอมเปนฝายรบมากกวาเปนฝายรก ความสมพนธระหวางญาตพนองลดนอยลงจะผกพนธเฉพาะผใกลชด ๔. ลกษณะประจ าชาตของไทย มผศกษาไวหลายคน พอทจะสรปไดดงน ๔.๑ มเมตตากรณา ใจคอกวางขวาง เออเฟอเผอแผ ๔.๒ ชอบสนก ชอบความสะดวกสบาย จนบางครงขาดความเปนระเบยบ ๔.๓ รกความเปนไท รกเสรภาพ อสรภาพ เปนตวของตวเอง ๔.๔ รกสนโดษ ไมกระตอรอรนมาก และมกเกรงใจผอน ไมประสงคทจะรบกวนผอน ๔.๕ มขนต อดทน อดกลน

Page 21: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๑

๔.๖ รจกประสานประโยชน รจกประนประนอม โอนออนผอนตาม ตามโอกาสอนควร ๔.๗ สภาพออนโยน ยมงาย มไมตร และใหเกยรตแกชาวตางประเทศ ๔.๘ ชอบโออา ใจนกเลง กลาไดกลาเสย ชอบพนน ๔.๙ เคารพผอาวโส กตญญรคณ รกพวกรกพอง ๔.๑๐ นยมบคคลมากกวาอดมการณ และยกยองอ านาจ ๕. ปญหาสงคมจากแนวคดแบบสงคมจตวทยา จ าแนกออกเปน ๔ ลกษณะ คอ ๕.๑ ประเภททเปนความบกพรองของสถาบนทางสงคม ไดแกปญหาทางเศรษฐกจ ปญหาทางการเมองการปกครอง ปญหาทางการศกษา ปญหาครอบครว ปญหาทางดานศาสนา ศลธรรม ๕.๒ ประเภททเปนความเหลอมล าทางสงคม ไดแก ปญหาความยากจน ปญหาชนกลมนอย ปญหาคนเจบปวย ปญหาคนชรา ปญหาเรองเพศ ๕.๓ ประเภททเปนพฤตกรรมเบยงเบน ไดแก ปญหาพฤตกรรมทางเพศ ปญหาสขภาพจต ปญหายาเสพตด ปญหาอาชญากรรม และ ปญหาความกาวราวรนแรง ๕.๔ ประเภทปญหาของโลกปจจบน ซงอยในระยะทก าลงเปลยนแปลง ไดแก ปญหาสงคราม กรณพพาทระหวางประเทศ ปญหาการกลายเปนสงคมเมอง ปญหาประชากร ๖. การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม วฒนธรรมของทกชาต ทกภาษายอมมการเปลยนแปลงอยเสมอ ตามแนวความคดและความตองการของมนษย เพอใหไดสงใหม และดกวามาแทนของเกา การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม เกดขนไดดวยสาเหต ดงน ๖.๑ การเปลยนแปลงโดยธรรมชาต ไดแก ดนฟาอากาศ สงแวดลอม ยอมกระตนใหมนษยชาตคดคนสงใหมมาทดแทนของเกา ๖.๒ การเปลยนแปลงในความตองการของมนษย โดยการคดคนสงใหมๆ มาเพออ านวยความสะดวกสบายและความปลอดภย ท าใหเกดมเทคโนโลยสมยใหมขน ๖.๓ การเปลยนแปลงของสงแวดลอมทางสงคม เชน การเพมจ านวนประชากร มการแขงขนในการประกอบอาชพ การขดแยงระหวางชนชน จงตองจดระเบยบสงคมใหมใหเหมาะสม ๖.๔ การแลกเปลยนวฒนธรรม ปจจบนการคมนาคม การสอสารสะดวกมากขน มนษยไดพบสงแปลกใหมจากสงคมอน ไดน าเอาวฒนธรรมของสงคมอนมาใชมากขน ซงบางครงกเหมาะกบสงคมของตน บางอยางกไมเหมาะกบสงคมตน

๗. การศกษา การศกษาเปนปจจยทส าคญอยางยงในการพฒนาคนใหเปนทรพยากรทมคณภาพของประเทศชาต ตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๘ เปนตนมา ได

Page 22: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๒

เนนเรองการพฒนาคน โดยเชอวาหากคนไดรบการพฒนาไดรบการศกษาทดทสด คนจะสามารถพฒนาประเทศชาตไปสความกาวหนา ความมนคงทางเศรษฐกจ สงคมและการเมองไดตอไป พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ ไดก าหนดความมงหมายของการจดการศกษาไววา ตองเปนไปเพอพฒนาคนไทย ใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร คณธรรม จรยธรรม และวฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ๘. สาธารณสข เปนกระบวนการส าคญยงในการพทกษ และพฒนาทรพยากรมนษยใหมความสมบรณทงในดานรางกาย จตใจ และทางสงคม ประชากรทมอนามยสมบรณ เปนก าลงทส าคญของประเทศในการผลต การสรางสรรค และการพฒนา รวมทงการปองกนประเทศ ดงนนรฐจงตองบรหารจดการดานสาธารณสขใหมประสทธภาพ เพอใหประชากรทกเพศและวยเปนประชากรทมคณภาพ มพลานามยสมบรณ มสขภาพจตด และด ารงชวตอยในสงแวดลอมทไรมลพษ เปนก าลงส าคญในการสรางเสรมความมนคงแหงชาตตอไป ส าหรบปญหาสาธารณสขอนเกดจากสภาพทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ยงคงมอยอกหลายประการเชน ปญหาจากโรคทเกดขนใหม ปญหาการเจบปวยอนเกดจากภาวะสงแวดลอมเปนพษ และการประกอบอาชพ การเจบปวยทเกดจากการโยกยายถนฐานของครอบครว และการเจบปวยอนเกดจากการถายทอดทางวฒนธรรมและคานยมทางวตถ เปนตน นอกจากนยงมปญหาอนเกดจากคาใชจายดานสาธารณสขทเพมสงขนมาก ปญหาความขาดแคลนบคลากรสาธารณสข ความขาดแคลนอปกรณการแพทย เปนตน ๙. เครองมอทางดานสงคมจตวทยา เครองมอนมความส าคญเพมมากขนเรอยๆ เนองจากความกาวหนาทางการสอสาร และประชาชนสวนใหญมสวนรวมทางการเมองระดบชาตมากขน ดวยเหตนรฐจงต งใจวางโครงการ และนโยบายในดานการโฆษณาชวนเชอ งานสารนเทศ และการแลกเปลยนทางวฒนธรรม เพอสรางอทธพลในดานความคดเหน และพฤตกรรมของประชาชนในประเทศอน หรอ ตอกลมเชอชาต เศรษฐกจ ภาษา ศาสนา ในพลเมองนนๆ ๑๐. ความสมพนธทเกยวของ กบก าลงอ านาจของชาตดานอนๆ ๑๐.๑ ก าลงอ านาจดานสงคมจตวทยา เกยวกบประชากร เปนเครองมอในการวดศกยภาพก าลงอ านาจดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยาและการทหารของประเทศ เปนเครองมอของชาตใหเปนมหาอ านาจได ๑๐.๒ สถาบนทางสงคม นอกจากสถาบนครอบครว สถาบนศาสนา สถาบนการศกษาสถาบนการปกครอง สถาบนทางเศรษฐกจ สถาบนทางวทยาศาสตร และสถาบนนนทนาการ กเปนหนงในสถาบนพนฐานทส าคญของชาตดวย

Page 23: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๓

๑๐.๓ การศกษามไดเปนเพยงปจจยก าลงอ านาจดานสงคมจตวทยาเทานน แตการศกษายงเปนปจจยก าลงอ านาจในทกดาน ทงดานการเมอง ดานเศรษฐกจ และการทหารอกดวย ๑๐.๔ การสาธารณสขเปนกระบวนการส าคญยงในการพทกษและพฒนาทรพยากรมนษยประชากรทมอนามยสมบรณ เปนก าลงทส าคญของประเทศในการผลต การสรางสรรค และการพฒนา รวมทงการปองกนประเทศ ๑๐.๕ ปญหาส าคญในสงคมไทยยงเปนปญหาเกยวเนองกบความมนคงของไทย ทฝงรากลกและมความส าคญ โดยมพนฐานจากประวตศาสตร วถชวตความเปนอย สงคม ศาสนา และวฒนธรรม ความยากจนและความมนคงของมนษย ซงเปนผลกระทบจากการพฒนา เชน ปญหาการกอความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต และย งประสบปญหาจากการทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารไดรบการพฒนาอยางรวดเรว จนท าใหขอมลขาวสารแพรกระจายภายในเวลาอนสนจงไดรบอทธพลจากกระแสโลกาภวตน ทงดานเศรษฐกจ สงคม พลงงานและสงแวดลอม สงผลใหมการรบวฒนธรรมจากโลกตะวนตก เขามาในหมเยาวชนของไทยและวยรน ซงมทงผลดและผลเสย ทกอใหเกดปญหาทางสงคม ไดแก ปญหายาเสพตด ปญหาอาชญากรรม ปญหาครอบครว ความเสอมของวฒนธรรมและศาสนา ท าใหสงคมไทยมปญหาหลายดาน จงอาจกลาวไดวา ก าลงอ านาจแหงชาตทางสงคมจตวทยาออนแอลง นอกจากนยงมปญหาอาชญากรรมขามชาต ปญหาการลกลอบน าคนเขาเมองและคามนษย ทยงเปนปญหาของภาครฐทยงไมสามารถควบคมและมแนวโนมจะขยายตวออกไปอก ๑๐.๖ ปญหาความแตกตางทางความคดเหนทางการเมอง ท าใหเกดความแตกแยกของสงคมไทย ยงหาทางออกทลงตวไมได จ าเปนตองหาทางเสรมสรางความรกชาต และความสามคคของคนในชาต เพอไมใหกระทบพลงอ านาจแหงชาตในสาขาอนๆ อยางไรกตาม รากฐานสภาวะดานสงคมของไทย สถาบนศาสนาและสถาบนครอบครว ทลวนเปนเครองยดเหนยวจตใจของคนในชาตมาโดยตลอด โดยมกระบวนการทางวฒนธรรมและภมปญญาทองถน ความรกสงบ ความเอออาทร ความเปนสงคมยดหยน และปรบตวไดงาย เปนแรงเสรมใหเกดการรวมกลมของประชาสงคมในหลายรปแบบ จนเกดเปนเครอขายเชอมโยงใหมการท างานรวมกบภาครฐในการพฒนาสงคมมากขนจนเปนพนฐานของการพฒนาประเทศตอไป และทส าคญทสด ไทยเรามสถาบนพระมหากษตรยเปนศนยรวมจตใจของคนไทยทงชาต ทชวยใหไทยผานพนวกฤตการณการตอสทางความคด จนเปนทประจกษตอประชาคมโลก

Page 24: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๔

ความมนคงแหงชาตดานการทหาร

๑. ความหมาย ๑.๑ ความมนคงแหงชาตดานการทหาร๓๔ หมายถงขดความสามารถดานการทหารทแสดงใหเหนถงความเขมแขงของก าลงรบของชาต ความพรอมรบ ความมประสทธภาพของอาวธยทโธปกรณและการใชอาวธ มวนย ขวญ และก าลงรบอนๆ มการจด การฝก การศกษา การสวสดการ ยทธศาสตร และยทธวธทสามารถจะเอาชนะศตรผรกรานทงจากภายในและภายนอกประเทศได ๑.๒ ก าลงอ านาจแหงชาตดานการทหาร คอ ทรพยากรและความสามารถทางทหารของประเทศเปนก าลงอนส าคญยงของชาต ทสามารถน ามาใชเพอใหบรรลวตถประสงคแหงชาต หรอบบบงคบใหชาตอนกระท าตาม ๑.๓ หมายถงกองก าลงทรฐจดเตรยมไวเพอปฏบตการรบหรอการสงคราม เพอชาตพทกษรกษาเอกราช ความมนคงแหงรฐ สถาบนพระมหากษตรย ผลประโยชนแหงชาต การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและเพอการพฒนาประเทศ๓๕ ๒. องคประกอบ ๒.๑ ก าลงอ านาจทางทหาร มองคประกอบ ๒ ประการคอ ก าลงรบทจดไวแลว กบศกยสงคราม ๒.๒ ลกษณะวชาดานการทหาร ไดแก การพฒนาหลกนยม ระบบอาวธ ระบบการฝกศกษา การก าลงส ารอง การสงก าลงบ ารง การขาว ฯลฯ ซงเปนภารกจของหนวยทหาร การประยกตใชทรพยากรทางทหาร เพอการพฒนาประเทศและการพาณชย ความรวมมอกบหนวยทหารตางประเทศเพอความมนคงในภมภาค การวจยและพฒนากองทพ เพอการพงพาตนเอง และความเปนสากล ๓. แนวความคด และสภาวะแวดลอมดานการทหารปจจบน ๓.๑ ก าลงรบทจดไวแลว๓๖ หมายถง ก าลงพลและอาวธยทโธปกรณ ทใชไดทนท ซงมการเตรยมพรอมทางทหารตงแตยามปกต เชน กองทพไทย กองทพบก กองทพเรอ กองทพอากาศ และทหารพราน เปนตน ซงมจ านวนเทาทจ าเปน เพอใหมความเขมแขงเพยงพอทจะ

เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๐๘, ๒๕๕๒ : ๑๐ รฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย, ๒๕๕๐ เอกสาร วปอ.หมายเลข ๐๑๓, ๒๕๕๒ : ๒๒๗-๒๓๐

Page 25: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๕

ท าใหศตรไมกลารกราน การเตรยมก าลงไวใหพรอม เปนแตเพยงเครองยบย งมใหขาศกกอสงครามขน เพอจะไดไมตองท าการรบ ก าลงรบทจดไวแลวจะมประสทธภาพเพยงใดยอมขนอยกบการเตรยมก าลงประจ าการ ขดความสามารถก าลงรบทจดไวแลวขนอยกบปจจยตางๆ ไดแก ขนาดของก าลงรบ คณภาพของทหาร อาวธ ยทธวธ ผน าทางทหาร การเตรยมการทางทหาร ๓.๒ ศกยสงคราม๓๗ ไดแก ขดความสามารถทจะผลตก าลงรบเพม ผลตอ านาจการรบองคประกอบของศกยสงคราม ๔ สวน คอ ก าลงอ านาจทางเศรษฐกจ ก าลงอ านาจทางการเมอง ขวญและก าลงใจเมอเกดการสรบขน และการสนบสนนจากพนธมตร ซงสามารถแจงรายละเอยด เปน ๗ ปจจย ดงน ๓.๒.๑ ขนาด ทตง และลกษณะของประเทศ ๓.๒.๒ จ านวน อายลกษณะประชากร ขดความสามารถทางแรงงานและขวญของพลเมอง ๓.๒.๓ จ านวนและชนดของอาหาร และวตถดบ จ านวนส ารองของวตถดบ รวมทงขดความสามารถทจะน าเขามา ทงยามสงบและยามสงคราม ๓.๒.๔ ขดความสามารถทางอตสาหกรรม ๓.๒.๕ ขดความสามารถในการขนสง ๓.๒.๖ ทรพยากรดานวตถและก าลงคน ในทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ๓.๒.๗ คณภาพของผน าและผบรหารของชาต ๓.๓ ระบบการตอสเบดเสรจ๓๘ (Total Defence) คอระบบการตอสเพอปองกนและตอบโตการปฏบตของฝายตรงขามโดยน าแผนการใชก าลงทกประเภทมาผสมผสานกนอยางมประสทธภาพ ใหสามารถน าไปปฏบตไดทกระดบของความขดแยง ตลอดหวงเวลาแหงการขดแยงและไมจ ากดเวลา ดวยการสนบสนนทกประเภททมอยและแสวงหาได ทงดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา และการทหาร โดยสอดคลองกบแผนพฒนา เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ซงใชก าลงทงก าลงรบหลก ก าลงประจ าถน ก าลงประชาชน และก าลงสนบสนนจากมตรประเทศทมอย ๓.๔ หลกการสงคราม๓๙ คอหลกทใชในการท าสงคราม เกดจากการปฏบตของแมทพนายกองผมชอเสยงในอดต ซงประสบความส าเรจในการท าสงคราม จนเปนทยอมรบของ

เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๑๓, ๒๕๕๒ : ๒๓๒ เอกสาร วปอ. หมายเลข ๐๑๓, ๒๕๕๒ : ๒๓๒ – ๒๓๓ อกษรา เกดผล, ๒๕๕๒ : ๑-๔

Page 26: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๖

นกการทหารวา หากไดปฏบตไปเชนนแลวจะไดชยชนะขาศก ปจจบนกองทพไทยไดน าหลกการสงครามของกองทพสหรฐมาใชเปนหลกปฏบตในการท าสงคราม ๑๐ ประการ คอ หลกความมงหมาย หลกการรก หลกการรวมก าลง หลกการออมก าลง หลกการด าเนนกลยทธ หลกเอกภาพในการบงคบบญชา หลกการระวงปองกน หลกการจโจม หลกความงายและหลกการตอสเบดเสรจ ๓.๕ การปฏบตการทางทหารทมใชสงคราม คอการใชพลงอ านาจทางทหาร เพอการปฏบตการในดานอนๆ ทมใชการท าสงคราม หมายรวมถงการปฏบตการตางๆ ทใชพลงอ านาจทางทหารของชาต เขาท าการแตไมใชการยทธขนาดใหญ และอาจเปนการปฏบตการรวม งานพลเรอน และเอกชน ในลกษณะเสรมกน เปนการปองปรามสงครามแกไขขอขดแยง สนบสนนสนตภาพและสนบสนน ฝายพลเรอนเพอรกษาความสงบเรยบรอยภายในประเทศ เปาหมายเพอใหบรรลวตถประสงคแหงชาตโดยรวดเรว ถอวาเปนการเพยงพอแลว มรปแบบตางๆ ดงน ๓.๕.๑ การสนบสนนปราบปรามยาเสพตด ๓.๕.๒ การตอตานการกอการราย ๓.๕.๓ การปฏบตการเพอสนตภาพ ๓.๕.๔ การอพยพประชาชน ๓.๕.๕ การสนบสนนสวนราชการพลเรอน ๓.๕.๖ การชวยเหลอชาตอน ๓.๕.๗ การสนบสนนการรกษาความสงบเรยบรอยภายในประเทศ ๔. ความส าคญของก าลงอ านาจแหงชาตดานการทหาร๔๐ นบตงแตเรมตนอารยธรรมของมนษยชาต ก าลงอ านาจทางทหารถอวาเปนเครองมอพนฐานทใชในการรกษาความมนคงของรฐ และใชในการควบคมและครอบครองรฐอน หากแบงการใชก าลงอ านาจทางทหารตามอารยธรรมของโลกทผานมา จากแนวคดของ อลวน ทอฟเลอร ไดแก ๔.๑ คลนลกทหนง (ยคปฏวตเกษตรกรรม) มการเปลยนการเกษตรแบบเลอนลอยมาท าเกษตรแบบอยกบท ก าลงอ านาจทางทหาร จะใชเพอแกปญหาความขดแยงระหวางผปกครองหรอการขยายอาณาเขต โดยอาวธทใชจะเปนธน หอก ดาบ ทวน ขวาน เปนการตอสแบบประจญบาน กองทพทมขนาดใหญกวา มความเขมแขงกวา มกจะไดเปรยบ ๔.๒ คลนลกทสอง (ยคปฏวตอตสาหกรรม) มการขยายตวของภาคอตสาหกรรมและน าเทคโนโลยใหมๆ มาใชมากขน มความจ าเปนตองใชวตถดบ และแรงงานจ านวนมาก ก าลง

วรพงษ สงาเนตร, ๒๕๕๓ : บรรยาย

Page 27: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๗

อ านาจทางทหารจะใชในการลาอาณานคม และแกปญหาความขดแยงระหวางชาต ท าใหเกดสงครามใหญหลายครง เชน สงครามโลกครงท ๑ และ ครงท ๒ เปนตน โดยอาวธทใชไดแก ปนกล ปนประเภทตางๆ เครองบน รถถง ปนใหญ เรอรบ อาวธนวเคลยร ชวะเคม เปนตน กองทพทมขนาดใหญกวา มอาวธทมประสทธภาพ และมเทคโนโลยเหนอกวา มระบบสงก าลงบ ารงดกวามกจะไดเปรยบ ๔.๓ คลนลกทสาม (ยคปฏวตขอมลขาวสาร) เปนการปฏวตดานเทคโนโลยคอมพวเตอร และเครอขายโทรคมนาคม ท าใหมการเชอมตอขอมลขาวสารกนอยางรวดเรว ทวโลก เทคโนโลยทางทหารมการพฒนาอยางรวดเรว อาวธยทโธปกรณมสมรรถนะสงขนและมความแมนย า เทคโนโลยดานอวกาศท าใหประเทศมหาอ านาจไดเปรยบในเรองขอมลขาวสารและการโจมตทแมนย า ก าลงอ านาจทางทหารยงคงใชแกปญหาความขดแยงระหวางรฐและการปองปรามรวมทงการปฏบตการเพอสนตภาพ สงครามส าคญในยคนไดแก สงครามอาวเปอรเซย สงครามอรก สงครามยโกสลาเวย เปนตน กองทพทมความไดเปรยบเรองขอมลขาวสารและเทคโนโลยทางทหารระดบทสงกวา มกจะมความไดเปรยบ ๕. เครองมอทางดานการทหาร อ านาจทางทหารของรฐ หรอขดความสามารถทจะใชก าลงทางทหารเปนเครองมอทมลกษณะส าคญประการหนงเหมอนกบเครองมออนๆ คอวตถประสงคทจะมอทธพลตอทศนคต พฤตกรรมและการด าเนนการของรฐอนๆ อยางไรกตาม ผด าเนนนโยบายทงหลายตระหนกดวาเครองมอนเปนเครองมออนตรายและสนเปลองเงนทองมากทสด ดงนนเครองมอทางทหารจงมกเปนทางเลอกสดทายทผก าหนดนโยบายจะเลอกใช นอกจากนน ความกาวหนาทางเทคโนโลยสรางปญหาใหญและกอใหเกดการอภปรายถงประโยชนของการใชพลงอ านาจทางทหารเปนเครองมอทางอ านาจของรฐในยคอาวธนวเคลยร เชนในปจจบนน อยางไรกตามเครองมอนกยงใชไดเพอประโยชน ดงน ๕.๑ การปองกน (Defence) เปนการเคลอนทพ หรอเสรมก าลงทางการทหาร เพอหยดย งการโจมต หรอใหมความเสยหายนอยทสดเมอถกโจมต ซงบางครงอาจตองชงลงมอ โจมตกอน (Strike first) เมอเหนวาจวนตว และหากรอชาจะตองโดนโจมตอยางหลกเลยงไมได ๕.๒ การปองปราม (Deterrence) เปนการเสรมก าลงทางการทหารเพอปองกนไมใหฝายตรงขามลงมอปฏบตการบางสงบางอยาง โดยเปนเชงขวาจะโดนตอบโต แกเผด ซงจดประสงค คอ การปองกนไมใหเกดสงไมพงประสงค และไมตองมการลงมอใชก าลงเขาตอสกน ประสทธภาพจะขนอยกบความสามารถของรฐทจะท าใหอกฝายเชอวา ตนมก าลงอ านาจและความตงใจจรง ทจะลงโทษอกฝายอยางรนแรง การปองกนและการปองปรามเหมอนกนตรงทม

Page 28: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๘

จดประสงคในการปองกนรฐจากการโจมตดวยอาวธ โดยการชชวนใหอกฝายไมลงมอกระท าการใดๆ ทจะน าภยมาสตนเอง ขอแตกตางคอการปองกนเปนการแสดงใหอกฝายเหนวาตนมแสนยานภาพทางการทหารทฝายตรงขามจะไมสามารถเอาชนะได แตการปองปรามเปนการแสดงใหอกฝายเหนวาความหายนะจากการตอบโตแกเผดแนนอน ก าลงทหารมความส าคญพนฐานตอรฐในการปองปรามและปองกนการโจมต ลกษณะของความขดแยงระหวางประเทศในปจจบนก าลงทหารมบทบาทกวางขวางมากขนและยงม การใชอยเสมอ เพอเปลยนแปลงสภาวะทเปนอย รฐตางๆ จงยงพจารณาเลอกใชก าลงทหารเปนเครองมอในการปองกนผลประโยชน หรอเพอใหบรรลจดมงหมายระหวางประเทศ ๖. ความสมพนธทเกยวของกบก าลงอ านาจแหงชาตดานอนๆ ๖.๑ ก าลงอ านาจทางทหารเปนเครองมอชนดหนงทสนบสนนนโยบายดานความมนคง ดานการเมองระหวางประเทศ มเปาหมายชวยท าใหนโยบายทประเทศไดเลอกปฏบตนนบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคทตงไว โดยใชพรอมกนไปกบการด าเนนนโยบายตางประเทศโดยตรง หรอเพอสนบสนนเครองมอทางการเมอง และการทต เครองมอทางจตวทยา และเครองมอทางเศรษฐกจ มากกวาใชดวยเครองมอทางทหารเอง และใชเปนมาตรการสดทาย เมอการใชเครองมออนๆ ไมประสบความส าเรจ

๖.๒ เครองมอทางทหารใชประโยชนในการด าเนนนโยบายตางประเทศ ไดอยางนอย ๓ ประการ คอ ก าลงทหารสนบสนนการทต การใหความชวยเหลอในดานอาวธยทโธปกรณ และการฝกอบรม การใชก าลงทหารออกปฏบตการจรง

๖.๓ ดานการเมองภายใน กองทพ จะเกยวของกบการรกษาความมนคงภายในและเสถยรภาพของรฐบาล

๖.๔ ดานเศรษฐกจ หนวยทหารบางหนวยมคณลกษณะและขดความสามารถในการพฒนา อาจไดรบมอบหนาทใหชวยในการพฒนาประเทศและชวยเหลอประชาชน ๖ .๕ บทบ าทของทหา ร ในก า ร คม ค รอง ป อ งกนผลประ โยช นด า นทรพยากรธรรมชาตในทะเลและสทธในการเดนเรอเพอการคาขาย ความมงคงและทรพยากรของชาตชวยใหการทหารเขมแขง ๖.๖ การพฒนาความเขมแขงของกองทพ๔๑ หรออ านาจก าลงรบ ก าลงอ านาจทางทหารจะพฒนาโดยสมดลกบก าลงอ านาจอนๆ ของชาต และสอดคลองกบความเปนจรงดานเศรษฐกจ แตโดยขอเทจจรงประเทศชาตจ าเปนจะตองมก าลงอ านาจทางทหารทเขมแขงอยเสมอ

วรพงษ สงาเนตร, ๒๕๕๓ : บรรยาย

Page 29: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๒๙

เพอด ารงขดความสามารถในการรกษาเอกราชอธปไตยของชาตไวใหด และเพอประโยชนในการเปนปจจยส าคญ ในการเสรมสรางพลงอ านาจแหงชาตดานอนๆ อาท ทางดานเศรษฐกจ สงคมจตวทยา การเมองระหวางประเทศ เปนตน ๖.๗ บทบาทของกองทพในการสนบสนนนโยบายความมนคงของชาต (วรพงษ สงาเนตร, ๒๕๕๓ : บรรยาย) ไดแก ๖.๗.๑ บทบาทของกองทพในการสนบสนนดานการเมองระหวางประเทศ ๖.๗.๒ บทบาทของกองทพในการสนบสนนดานการเมองภายในประเทศ ๖.๗.๓ บทบาทของกองทพในการสนบสนนดานเศรษฐกจ ๖.๗.๔ บทบาทของกองทพในการสนบสนนดานสงคมจตวทยา ๖.๗.๕ บทบาทของกองทพในการสนบสนนดานวทยาศาสตรเทคโนโลยและการพลงงาน ๖.๗.๖ บทบาทของกองทพในการสนบสนนการรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๖.๗.๗ บทบาทของกองทพในการคมครองผลประโยชนแหงชาตทางบกและทางทะเล ๖.๘ ทกปจจยก าลงอ านาจ ตองพฒนาควบคกนไปจะพฒนาเพยงอยางใดอยางหนงไมได๔๒

ความมนคงแหงชาตดานวทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

๑. ความหมาย

๑.๑ ความมนคงแหงชาตดานวทยาศาสตร เทคโนโลย หมายถง สภาพการณท

ประเทศมการพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมอยางทวถง

๑.๒ ค าวาวทยาศาสตร ตรงกบค าภาษาองกฤษวา “Science” ซงมาจากศพทภาษา

ลาตนวา “Scientia” แปลวา ความร (Knowledge)

วรพงษ สงาเนตร, ๒๕๕๓ : บรรยาย

Page 30: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๐

๑.๓ พชราภรณ พสวต อธบายวาวทยาศาสตรคอวชาทมเนอหาสาระซงเปน

เรองราวของสงแวดลอม ปรากฏการณธรรมชาตซงมนษยไดรวบรวมความจรง (Facts) เหลานน

เพอน ามาประมวลเปนความร และตงเปนกฎเกณฑ (Principles)

๑.๔ ความรทไดโดยการสงเกตและคนควาจากปรากฏการณธรรมชาต แลวจดเขาเปน

ระเบยบ วชาทคนควาไดหลกฐาน และเหตผล แลวจดเขาเปนระบบ๔๓

๑.๕ เทคโนโลยหมายถง

๑.๕.๑ กระบวนการทจะน าความรทไดมาจากศาสตรสาขาตางๆ พรอม

ประสบการณทน ามาใชประโยชน ฝมอหรอศลปะทเกยวของทมอย น ามาผลตสนคา ซงเปนผลผลต

หรอบรการไดอยางมประสทธภาพ

๑.๕.๒ วทยาการทน าเอาความรทางวทยาศาสตรมาใชใหเกดประโยชนในทาง

ปฏบตและอตสาหกรรม๔๔

๑.๖ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) หมายถง

๑.๖.๑ ICT ยอมาจาก “Information and Communication Technology” ภาษาไทย

เรยกวา “เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร” หมายถงเทคโนโลยส าหรบการประมวลผล

สารสนเทศ ซงครอบคลมการรบ-สง แปลง จดเกบ ประมวลผล และการคนคนสารสนเทศ

๑.๖.๒ คอการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรในการจดการฐานขอม ล

ประมวลผลใหเปนสารสนเทศ รวบรวม จดเกบอยางเปนระบบเพอคนคนน าไปใชประโยชนตอไป

๑.๖.๓ คอการน าเทคโนโลยคอมพวเตอรมาใชในการจดการเขาถงขอมล

ขาวสารตางๆ และตดตอสอสารกนโดยใชเทคโนโลยคมนาคมเพออ านวยความสะดวก สามารถ

เขาถงขอมลตางๆ ไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

๑.๗ เทคโนโลยสารสนเทศ หมายถง

๑.๗.๑ หมายถง เทคโนโลย ทใชส าหรบประมวลผลขอมลใหเปน

สารสนเทศ ส าหรบเกบบนทกขอมลเปนฐานขอมลและส าหรบสงขอมลและสารสนเทศจากทหนง

ไปยงอกทหนง ตลอดจนเทคโนโลยทงหลายทเกยวเนองกบการแสดงสารสนเทศ

เขมทต สคนธสงห, ๒๕๕๒ : บรรยาย เขมทต สคนธสงห, ๒๕๕๒ : บรรยาย

Page 31: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๑

๑.๗.๒ เทคโนโลยสารสนเทศเนนถงการจดการในกระบวนการด าเนนงาน

สารสนเทศ หรอสารนเทศในขนตอนตางๆ ตงแตการเสาะแสวงหา การวเคราะห การจดเกบ การ

จดการและการเผยแพร เพอเพมประสทธภาพ ความถกตอง ความแมนย า และความรวดเรว ทน

ตอการน ามาใชประโยชน

๑.๗.๓ หมายถงการน าเทคโนโลยคอมพวเตอรและโทรคมนาคม เขามา

มบทบาทในการจดการสารสนเทศไดอยางสะดวก ถกตอง และรวดเรว

๑.๘ การสอสาร หมายถง

๑.๘.๑ กระบวนการของการถายทอดสาร (Message) จากบคคลหนงซงเรยกวา

ผสงสาร (Source) ไปยงบคคลอกฝายหนง ซงเรยกวา ผรบสาร (Receiver) โดยผานสอ (Channel) ๑.๘.๒ การสอสาร หมายถง การปฏสมพนธระหวางบคคลสองคนขนไปโดยใชสอตางๆ เปนตวกลางในการเชอมตอเพอใหไดขาวสารตรงตามวตถประสงค ๑.๙ ความมนคงดานการพลงงาน หมายถง ๑.๙.๑ สถานการณดานการพลงงานของชาตทมการบรหารจดการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ และประเทศไทยสามารถเขาถงแหลงพลงงานทงในและตางประเทศ ตลอดจนมเทคโนโลยทางดานพลงงาน มการจดท าขอตกลงเพอความมนคงในการจดหาพลงงานและความรวมมอดานพลงงานทดแทนกบตางประเทศ เพอใหมพลงงานเพยงพอตอความตองการของประเทศ ๑.๙.๒ พลงงาน๔๕ หมายถง แรงงานทไดจากธรรมชาต อาจจ าแนกออกไดตามแหลงทมาเปน ๒ ประเภท คอ พลงงานตนก าเนด (Primary Energy) ไดแก น า แสงแดด ลม เชอเพลงธรรมชาต เชน น ามน ถานหน แกสธรรมชาต ไอน าใตดน แรนวเคลยร ไมฟน แกลบ ชานออย และพลงงานแปรรป (Secondary Energy) ซงไดมาโดยการน าพลงงานตนก าเนดดงกลาวขางตนมาแปรรปเพอใชประโยชนในลกษณะตางๆ กน เชน พลงงานไฟฟา ผลตภณฑปโตรเลยม ถานโคก แกสหงตม เปนตน จงนบไดวาพลงงานเปนบรการสาธารณปโภคขนพนฐานประเภทหนงทมความส าคญอยางยงตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ๑.๑๐ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถง ๑.๑๐.๑ ความมนคงแหงชาตดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถง สภาพการณดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศมการอนรกษและการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมอยางย งยน มการปรบปรงกฎหมาย

แถลงหลกสตร บทเรยนท ๒ วปอ.๕๒ ปรอ.๒๒, ๒๕๕๒ : ๖๔

Page 32: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๒

ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมใหทนสมย และมการบงคบใชอยางมประสทธภาพ มการจดท าฐานขอมลทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสงเสรมการศกษาวจยเพอเสรมสรางความรและใชเปนฐานขอมลในการพฒนา มการใชเทคโนโลยทเปนมตรตอสงแวดลอม มการสรางวนย และปลกจตส านกของประชาชน ตอการมสวนรวมปองกนและแกปญหาดานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๑.๑๐.๒ ทรพยากรธรรมชาต หมายถง สงตางๆ ทเกดขนตามธรรมชาต และใหคณประโยชนตอมนษยตามความสามารถทางวทยาการ โดยรวมทงสงมชวต และไมมชวต ซงธรรมชาตเปนผสราง เราแบงทรพยากรธรรมชาตตามลกษณะการคงอยออกได ๓ ชนด คอ ๑.๑๐.๒.๑ ทรพยากรทใชแลวไมรจกหมดสน เชน อากาศ น า แสงแดด เปนตน ๑.๑๐.๒.๒ ทรพยากรทใชแลวจะทดแทนได คอ สงทใชไปแลวสามารถทดแทนไดในระยะสน หรอระยะยาว เชน ปาไม สตว ดน เปนตน ๑.๑๐.๒.๓ ทรพยากรทใชแลวหมดไป คอสงทใชแลว จะหมดไปโดยไมสามารถเกดทดแทนได บางชนดเกดทดแทนได แตตองใชระยะเวลาเปนลานๆ ป ซงถอวานานเกนไป ยากทจะใหเกดประโยชน ในชวอายเรา จงถอวาไมสามารถทดแทนได เชน น ามนปโตรเลยม ถานหน แรธาต กาซธรรมชาต เปนตน ๒. ปจจยก าลงอ านาจแหงชาต๔๖ ทเปนพนฐานความเขมแขงของชาตทเปนรปธรรมไดแก ภมศาสตร ภาวะประชากร วทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การศกษา การเศรษฐกจ ก าลงทหาร ความสมพนธระหวางประเทศและการทต การบรหารจดการขอมลขาวสารสาธารณะ เปนปจจย ทมอทธพลตอความมนคงแหงชาตดานตางๆ ของประเทศไทยและของประเทศอนๆ ในการวจยของ พล.ต.สหสส สงใหญ เรอง โครงสรางความมนคงแหงชาตทเหมาะสมส าหรบประเทศไทยไดน าวทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม รวมทงการบรหารจดการขอมลสาธารณะ เปนปจจยก าลงอ านาจแหงชาตมากกวาทจะใชเปนก าลงอ านาจแหงชาตของประเทศไทย เนองจากยงไมมหลกฐานชด เจนของประเทศไทยทจะใช เค รองมอดานวทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การบรหารจดการขอมลสาธารณะ เพอกดดนชาตอนๆ ใหกระท าตามทประเทศไทยปรารถนา แตจะน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาใชประโยชนในการบรณาการพลงอ านาจแหงชาตดานตางๆ เพอน าเอาความร ขอมล ของพลงอ านาจแหงชาตดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา และการทหาร มาประมวลเปนความร จดเปนระเบยบ ตงเปน

แถลงหลกสตร บทเรยนท ๒ วปอ.๕๒ ปรอ.๒๒, ๒๕๕๒ : ๑

Page 33: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๓

กฎเกณฑ จดการฐานขอมล ประมวลผลใหเปนสารสนเทศ จดการการเขาถงขอมลขาวสารตางๆ และตดตอสอสารกน โดยใชเทคโนโลยคมนาคม เพอเพมประสทธภาพ ความถกตอง ความแมนย า และความรวดเรวทนตอการน าพลงอ านาจของชาตทกๆ ดานมาใชประโยชน ในการปฏสมพนธ ระหวางทกภาคสวนในการขบเคลอนทกพลงอ านาจใหบรณาการกนเพอใหบรรลผลประโยชนแหงชาต ๓. เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technology : ICT) ๓.๑ ความสมพนธระหวางเทคโนโลยสารสนเทศกบเทคโนโลยการสอสาร๔๗ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เกดจากการท างานสวนหนงของเทคโนโลยสารสนเทศทม การใชเทคโนโลยการสอสาร เพอใหไดขอมลสารสนเทศทสมบรณ ถกตอง รวดเรว ตามความตองการ ของผใชงาน ๓.๒ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร๔๘ หมายถงเทคโนโลยเกยวของกบขาวสาร ขอมล และการสอสาร นบตงแตการสราง การน ามาวเคราะห หรอประมวลผลการรบและสงขอมล การจดเกบ และการน าไปใชงานใหม เทคโนโลยเหลานมกจะหมายถงคอมพวเตอร ซงประกอบดวย สวนอปกรณ (Hardware) สวนค าสง (Software) และสวนขอมล (Data) และระบบ การสอสารตางๆ ไมวาจะเปนโทรศพท ระบบสอสารขอมล ดาวเทยม หรอเครองมอสอสารใดๆ ทงมสายและไรสาย

๓.๓ ความส าคญของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารตอการพฒนาประเทศ นโยบายเทคโนโลยสารสนเทศ พ.ศ.๒๕๔๔-๒๕๕๓ ไดก าหนดประเดนส าคญไว ๓ ประเดน คอ ๓.๓.๑ ความทาทายในยคโลกาภวตน ๓.๓.๒ สงคมแหงภมปญญาและการเรยนร ๓.๓.๓ ประเทศไทยในทศวรรษแรกของครสตศตวรรษท ๒๑ ๓.๔ เทคโนโลยสารสนเทศ ไดน ามาใชในภาครฐ ในดานตางๆ อาท

ภทรสน ภทรโกศล, ๒๕๕๓ : เวบไซด แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทย พ.ศ.๒๕๔๕-

๒๕๔๙.

Page 34: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๔

๓.๔.๑ การบรหารงานของรฐบาล (E-Goverment) เพอพฒนาปรบปรงระบบบรหารทส าคญ ทกประเภทของสวนงานของรฐใหมประสทธภาพ และพฒนาบรการทใหแกสาธารณชนใหไดครบทกขนตอน ๓.๔.๒ พานชยกรรม (E-Commerce) มงสรางประโยชนโดยรวมในกจการพาณชยของประเทศ เพมความสามารถในการแขงขนของคนไทย การพาณชยอเลกทรอนกสส าหรบธรกจสงออก การคาและบรการ การบรโภคของประชาชน ๓.๔.๓ อตสาหกรรม (E-Industry) การสงเสรมและพฒนาการใชและการผลตอปกรณเทคโนโลยสารสนเทศของภาคเอกชน เพอใหเกดอตสาหกรรมการผลตทใชความรเปนทรพยากรส าคญ น าระบบอนเทอรเนตมาใชประโยชนในการพฒนาขอมลของศนยการตลาด และตลาดกลางสนคาอตสาหกรรม สนบสนนการพฒนาอตสาหกรรมทวไป ๓.๔.๔ การศกษา (E-Education) สรางความพรอมของทรพยากรมนษยทงหมดของประเทศ เพอชวยกนพฒนาใหเกดสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรทมคณภาพ ๓.๔.๕ สงคม (E-Society) เพอลดความเหลอมล าของสงคมอนเปนผล เนองมาจาก ความเหลอมล าในการเขาถงสารสนเทศและความร ๓.๕ การใชขอมลขาวสาร เพอการศกษาและด าเนนการตางๆ ในองคกรมความส าคญมากตอการบรหารจดการ และการด ารงชวตของมนษย ชวยใหการด าเนนชวตของมนษยในแตละวนมความสะดวกสบายมากขน ๓.๖ การใช ICT ในลกษณะศนยปฏบตการหรอ Hub ๓.๖.๑ ศนยปฏบตการโสมสวล (ศนยปฏบตการ กระทรวงพาณชย : MOC Operation Room)๔๙ จดตงขนเพอใหมระบบขอมลสารสนเทศส าหรบการบรหารจดการททนสมย รวมทงใชเปนศนยกลาง เชอมโยง ตดตอ สอสาร สงการและตดตามภารกจทรวดเรวระหวางหนวยงานในกระทรวงพาณชย ทงสวนกลาง สวนภมภาค และตางประเทศแบบ Real Time โดยผบรหารแกปญหาดานเศรษฐกจการคา การลงทน ทงภายในประเทศและระหวางประเทศไดอยางรวดเรว ทนเหตการณ สามารถน าขอมลภาพรวมดานเศรษฐกจ ทนตอเหตการณผานสอ อเลกทรอนกสตางๆ ๓.๖.๒ การพฒนาระบบควบคมบงคบบญชาของกองทพประเทศเจรญแลว ไดเปลยนทศทางการพฒนาจากการท าสงครามทใชยทโธปกรณเปนศนยกลาง (PCW : Platform Centric Warfare) มาเปนการท าสงครามทใชเครอขายเปนศนยกลาง (NCW : Network Centric Warfare) คอกองทพจะเปลยนเทคโนโลยและขอมลในการรบ ซงอ านาจก าลงรบเกดจากผลรวม

๔๙ ส านกงานปลดกระทรวงพานชย, ๕๕ : แผนพบ

Page 35: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๕

ของหนวยงาน แตละหนวยโดยมหนวยบญชาการระดบสงเปนผเหนภาพใหญ แคเพยงหนวยเดยว เปลยนมาเปนการตอสทอาศย ICT เชอมโยงขอมลระหวางหนวยตางๆ ของฝายเรา ไดแก หนวยตรวจรบสญญาณ (Sensors) ผตดสนใจ (Dicision Makers) และหนวยยง (Shooters) ใหเปนเครอขายทเปนศนยกลางแลกเปลยนขอมลขาวสารทจ าเปนในการรบ เพอใหทกหนวยงานทเกยวของ รบรเทาทนสถานการณ (Shared Situation Awareness) มความเรวในการสงการ (Speed of Command) จงหวะของการปฏบตการถกตอง (Tempo of operation) และมการปฏบตทสอดประสานกน (Self Synchronization) ท าใหการปฏบตมประสทธภาพสงขน และยงท าใหอ านาจการท าลาย(Lethality) และความอยรอด (Survivability) มากขน สามารถชวงชงความไดเปรยบเหนอขาศกได (เอกรฐ ษรานรกษ, ๒๕๕๓ : เอกสารโรเนยว) ๓.๖.๓ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร๕๐ ประกอบดวยความรตางๆ อาท ๓.๖.๓.๑ เทคโนโลยสารสนเทศ ๓.๖.๓.๒ ฮารดแวร ๓.๖.๓.๓ ซอฟแวร ๓.๖.๓.๔ ระบบปฏบตการ ๓.๖.๓.๕ ระบบฐานขอมล ๓.๖.๓.๖ อนเตอรเนต ๓.๖.๓.๗ เวบเซอรวส ๓.๖.๓.๘ ระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) ๓.๖.๓.๙ ระบบเครอขายและการสอสารขอมล ๓.๗ เมอประเทศไทยไดจดตงกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารขนในปพทธศกราช ๒๕๔๕ เจตนารมณในการจดต ง ไดก าหนดบทบาทส าคญของกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร๕๑ คอ ชวยฟนฟและบรณะประเทศ โดยการน าเทคโนโลยททนสมยทกดาน มาเปนเครองมอในการสรางโอกาส ใหคนไทยสามารถเขาถงแหลงทนทงทเปนเงน และองคความร สงเสรมใหคนไทยเรยนลด น าความรสมยใหม มาผสมผสานกบภมปญญาไทย เพอลดชองวางระหวางชนบทกบเมอง และลดชองวางระหวางสงคมไทยกบสงคมโลก

๕๐ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, ๕๕๓ : เอกสาร ๕ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและ

การสอสาร, ๒๕๔๖ : เอกสารโรเนยว.

Page 36: คู่มือ Security.pdf · 2011-10-11 · Ó.×.Ò ช่วงแรกในระยะเริ่มต้นประวัติศาสตร์ หรือสมัยโบราณให้

๓๖

บรรณานกรม

สหสส สงใหญ, พลตร. เอกสารวจยเรองโครงสรางความมนคงแหงชาตทเหมาะสมส าหรบประเทศ ไทย. นศ.วปอ.๒๕๕๒ ประจ าปการศกษา ๒๕๕๒ – ๒๕๕๓ เชดชาย เหลาหลา, พลตร. ศพทและความหมายตาง ๆ ทางดานความมนคงแหงชาต ยทธศาสตร และค าอน ๆ ทเกยวของ . กรงเทพฯ : อดส าเนา. ชาญณรงค หรญรามเดช, พลตร. การชแจงเกยวกบความมนคงแหงชาต. กรงเทพ ฯ : อดส าเนา. www.kanchanapisek.or.th www.bulgaria2net.com www.mfa.go.th