Embed Size (px)
Citation preview
สานวนไทย
กระดไดน า
ใชเปรยบเทยบกบกรยาของคนทแสดงอาการดใจหรอ
ตนเตน
กลงครกขนภเขา
ทางานทยากลาบากยง โดยตองใชความพยายามและ
อดทนอยางมา
กลนไมเขาคายไมออก
เปนการทาใหตดสนใจไมถกเพราะจะไมทาลงไปกไมด
หรอทาลงไปกไมด
กวาถวจะสก งากไหม
ลกษณะของการทางานทมความลงเลใจ ทาใหแกปญหาไดไมทนทวงท เมอไดอยางหนง แตตองเสยอกอยางหนงไป เหมอนเอาถว
กบงามาควพรอมกน กวาจะควถวสกงากจะไหมหมดไปกอน
กวาถวจะสก งากไหม
ลกษณะของการทางานทมความลงเลใจ ทาใหแกปญหาไดไมทนทวงท เมอไดอยางหนง แตตองเสยอกอยางหนงไป เหมอนเอาถว
กบงามาควพรอมกน กวาจะควถวสกงากจะไหมหมดไปกอน
กาปนทบดน
ลกษณะการตอบทไมไดใหขอมลทผถามตองการร
กนนาพรกถวยเดยว
อยกบเมยคนเดยว
กนนาใตศอก
ตกอยในฐานะทเปนรอง
กนนาใตศอก
ตกอยในฐานะทเปนรอง
กนนาไมเผอแลง
มอะไรใชหมดทนทไมคดถงวนขางหนา
กนนาเหนปลง
รสกตะขดตะขวงใจ เหมอนจะกนนาเหนปลงอยในนา ก
กนไมลง
เกบเบยใตถนราน
เกบเลกผสมนอย
เกลยดข ขตาม
การทคนเราเกลยดสงไหนแลวมกจะไดสงนน
เกลยดตวกนไข เกลยดปลาไหลกนนาแกง
เกลยดตวเขาแตอยากไดผลประโยชนจากเขา
แกวงเทาหาเสยน, เอามอซกหบ
หาเรองเดอดรอนใสตว
ขนมพอผสมกบนายา
ทงสองฝายตางพอดกน
ขชางจบตกแตน
ผลประโยชนทไดไมคมกบทลงทน
ขวางงไมพนคอ
มภาระหรอมเรองเดอดรอน ทงของตนเองและทเกยวของ
อย แตไมสามารถจะแกไขใหรอดพนไปได
ขางนอกสกใสขางในเปนโพรง
สงทแลดภายนอกเปนของดหรอของแท แตแทจรงแลว
กลบไมใชของด
ขางนอกขรขระขางในตะตงโหนง
ดแตภายนอกไมงาม แตแทจรงกลบเปนของแทของงาม
ขมนกบปน
คนทไมลงลอยกน หรอ รสนยมเขากนไมได เมออยใกล
กน กมกเปนปากเสยงทะเลาะววาทกน
คนรกเทาผนหนง คนชงเทาผนเสอ
คนทจะรกเราจรง ๆ มนอยแตคนเกลยดหรอคนชงเราม
เปนสวนมากกวา
คนลมอยาขาม ไมลมจงขาม
คนทเคยมอานาจและวาสนามากอน แตตองตกตาลงก
อยาเพงไปคดดถกเหยยบยาเขา เพราะเขาอาจกลบฟนฟ
ขนอกได
ความววไมทนหาย ความควายเขามาแทรก
มเรองราวเดอดรอนเกดขน ยงไมทนจะแกไขหรอจดการ
ใหสงบด กเกดมเรองใหมซอนขนมาอก กลายเปน ๒ เรอง
ขนในคราวเดยว
ความรทวมหวเอาตวไมรอด
คนทมวชาความรด หรอรสารพดเกอบทกอยาง แตถง
คราวเกดเรองขนกบตวเอง กลบจนปญญาแกไข
ฆาควายอยาเสยดายพรก
การทจะทางานใหญ ๆ เพอประโยชนทจะไดรบจานวน
มาก ๆ แลว กอยาเสยดายเงนทองหรอคาใชจายท
จาเปนตองเสยทเดยวนก
ฆาชางเอางา
ลงทนลงแรงเพอทาลายของหรอสงสาคญใหญ ๆ โต ๆ
เพยงเพอตองการจะไดของสาคญชนเลก ๆ เทานน
งมเขมในมหาสมทร
การทเราจะคนหาอะไรสกอยางหนงทอยในวงกวาง ๆ ไม
มขอบเขต ยอมสดวสยทเราจะคนหาไดงาย
งเหนนมไก ไกเหนตนง
คนสองคนตางคนตางเหนหรอรเรองเดม
หรอรความในกนด
จบปลาสองมอ
คนทมงหวงอยากจะไดทเดยวพรอม ๆ กนสองอยาง
จบแพะชนแกะ
การทาอะไรทขาดความเรยบรอยไมเปนกจลกษณะ คอ
เอาทางโนนมาใชทางน เอาทางนไปแทนทางโนน สบสน
วนวายไปหมดหรอทาใหไมประสานกนหรอไมตอเนองกน
จบเสอมอเปลา
ใชเปรยบกบการททางานอะไรสกอยางโดยไมตองลงทน
ชายสามโบสถ หญงสามผว
บคคลชนดนใจคอไมมนคงหรอรวนเร
ชกใบใหเรอเสย
การพดหรอทาอะไรใหเปนทขวาง ๆ หรอทาใหเรองในวง
สนทนาตองเขวออกนอกเรองไป
เดดบวไมไวใย
ตดสมพนธไมตร หรอ ความเปนมตรสนท หรอเคยเปน
คนรกใครชอบพอกนมากอน อยางชนดทไมยอมคนดก
ตกกระไดพลอยโจน
การพลอยผสมโรงหรอพลอยตามไปดวยกบเขา
ตเรอทงโกลน
ชงตงานทเขาเรมทาใหม ๆ เสยกอน ยงไมทนไดเหน
ผลงานของเขา
ตงใหกากน
การลงทนลงแรงทาอะไรขนอยางโดยไมไดเกดประโยชน
ใหแกผ อน
ตววกระทบคราด
การแสรงทาหรอแสรงพด เพอใหกระทบกระเทอนไปถง
อกฝายหนง
ตานาพรกละลายแมนา
ลงทนเลกนอยเพอทางานใหญซงตองใชเงนมาก ๆ ยอมไม
อาจสาเรจไดงาย ตองสญทนไปเปลา ๆ เปรยบเหมอนตา
นาพรกเพยงครกเดยว เอาไปละลายในแมนากวางใหญ
ตกนาใสกะโหลก ชะโงกดเงา
เปนเชงเตอนสตคนทไมรจกทตาทสง หรอคนท
ทะเยอทะยานทาตนเสมอกบคนทสงกวา
เตยอมคอม
คนทมฐานะยากจนอยแลว ยงอตสาหไปชวยคนทยาก
จนกวาตนเขาอก
ตกนารดหวตอ
สงสอนใครสกคนหนงแตคนนนไมยอมรบ
ตาบอดไดแวน, หวลานไดหว
การไดในสงทมประโยชนแกตนเองเลยแมแตนอย
ทานาบนหลงคน
คนทคดหาผลกาไรหรอหาผลประโยชนใสตน ดวยวธ
เบยดเบยนหรอรดนาทาเรนเอาจากนาพกนาแรงของผ อน
นากลงบนใบบอน
คนใจไมแนนอน กลบกลอก
นาขนใหรบตก
เมอมโอกาสหรอไดจงหวะ ในการทามาหากนหรอ
ชองทางทจะทาใหไดผลประโยชนแกตนแลว กควรจะรบ
ควาหรอรบฉวยโอกาสอนดนเสย
นาเชยวขวางเรอ
การทาอะไรใหเปนทขดขวาง หรอเปนทขดตออารมณ
ของอกฝายหนง โดยไมดเหตการณเสยกอน อาจทาให
ไดรบเคราะหหรออนตรายได
นามาปลากนมด นาลดมดกนปลา
โอกาสของใครหรอจงหวะดของใคร ฝายนนกยอมชนะ
ความหมายอยางเดยวกบคาวา " ทใคร ทมน "
นาเชยวขวางเรอ
การทาอะไรใหเปนทขดขวาง หรอเปนทขดตออารมณ
ของอกฝายหนง โดยไมดเหตการณเสยกอน อาจทาให
ไดรบเคราะหหรออนตรายได
นาทวมทง ผกบงโหรงเหรง
คนทพดมาก แตถอยคาทพดนนไดเนอความนอยหรอม
สาระเพยงนดเดยว
นานงไหลลก
คนทดภายนอกสงบเสงยมหรอเปนคนหงม ๆ ไมคอย
พดจา แตมกจะเปนคนมความคดฉลาด
นาพงเรอ เสอพงปา
คนเราตองตางพงพากนและกนตลอดมา
นาลดตอผด
คนทเวลาชะตาตกหรอเคราะหราย ความลบตาง ๆ ท
เกยวกบความประพฤตไมด เชน ทจรต คดโกง ทเคยทา
ไวกมกปรากฏออกมาใหเหน
เนอไมไดกนหนงไมไดรองนง
เอากระดกมาแขวนคอ
สานวนทมความหมายอยางเดยวกบ " แพะรบบาป " คอ
แปลวา คนทไมไดมสวนรวมดวยเลย แตกลบตองมสวน
เขาไปพวพน จนไดรบเคราะหแทนเขา
บวไมใหชา นาไมใหขน
จะทาอะไรกคอย ๆ พดจากน อยาใหมเรองมราว
เดอดรอนเกดขนกบอกฝายหนง
ปลาหมอตายเพราะปาก
คนทชอบพดพลอย ๆ รเทาไมถงการณหรอพดแสดงความ
อวดด
หงขาวประชดหมา ปงปลาประชดแมว
การทาประชดหรอทาแดกดนทกลบเปนผลรายแกตนเอง
ฝนทงใหเปนเขม
การทาอะไรกตามแต จะตองพยายามใหเตมกาลง
ความสามารถของตนเอง
ฝนตกอยาเชอดาว มเมยสาวอยาไวใจแมยาย
อยาไวใจอะไรทเดยวจนเกนไปนก
พมเสนแลกกบเกลอ
ยอมลดตวเองไปทาในสงทตากวา
พงหอกเขารก
ทาอะไรทสกแตวาทาลงไปใหแลวเสรจ โดยไมคด
คานงถงผลเสยหรอผลทจะไดรบเปนอยางไร
ฟงไมไดศพท จบเอามากระเดยด
ไดยนหรอไดฟงมาไมถนดชดเจน กนาเอามาพดบอกผด
ๆ ถก ๆ หรอมาใชผด ๆ พลาด ๆ
มะกอกสามตะกราปาไมถก
คนทพดเกง หรอตลบแตลงเกง พดกลบกลอกได
รอบตว หรอพดจนจบคาไมทน
มะพราวหาวมาขายสวน
เอาอะไรมาแสดงอวดกบคนทเขารดอยแลว
มอไมพายเอาเทารานา
คนทไมชวยเขาทางานแลว ยงไปทาตวใหเปนทกดขวาง
เกะกะแกงานของเขาอกดวย
ไมซกงดไมซง
คนผ นอยหรอผ มฐานะตาไปคดคาน หรอไปกอความกบผ
มอานาจสงกวา
ยนแกวใหวานร
เอาของมคาหรอของดไปใหกบคนทไมรจกคาของของนน
รกววใหผกรกลกใหต
ถารกววกใหผกลามขงไว มฉะนนววจะถกลกพาหรอหน
หายไปสวนรกลกใหเฆยน กหมายถงใหอบรมสงสอนลก
และทาโทษลกเมอผด
รกดหามจวรกชวหามเสา
การทาตวด ประพฤตด มความรด กไดงานอาชพเบา
หรองานสง ถาทาตวไมด หรอขาดความรวชากตอง
ทางานหนก จาพวกแบกหามหรองานตา
รกยาวใหบน รกสนใหตอ
อยาตอความยาวสาวความยด
ราไมดโทษปโทษกลอง
ตนเองทาไมถกไมด แตกลบไปซดโทษเอาผ รวมงานหรอ
ผ อน
รดเลอดกบป
เคยวเขญหรอบงคบเอากบผ ทไมมทางจะให
ลางเนอชอบลางยา
ตละคนตางมรสนยมแตกตางกน หรอไมตรงกน
ววเคยขา มาเคยข
ชายหญงทเคยมสมพนธกนมา ยอมรจตใจกนดอยแล
ววไมกนหญาอยาขมเขา
การกระทาอะไรสกอยางทตงใจวา จะทาโดยเดดขาด
ตอเมอทาลงไปแลว กกลายเปนกระทบกระเทอนถงพวก
เดยวกนเองเขา
ววหายลอมคอก
เมอเกดเรองเกดราวถงขนเสยหายขนเสยกอน แลวจง
คอยมาคดแกภายหลง
ววลมตน
คนทไมเจยมตว หรอมศกดตาแตคดเหอเหมจะทาตวให
เทยมหนาเขา
สอนจระเขวายนา
การชทางหรอสอนใหคนทเปนอยแลว
สอนหนงสอสงฆราช
การชทางหรอสอนใหคนทเปนอยแลว
เอามะพราวหาวไปขายสวน
อวดรแกผ ทรดกวาตน
หวมงกทายมงกร
การทาอะไรทไมเขากนหรอขดกน
เหนกงจกรเปนดอกบว
เหนสงทไมดเปนด หรอเหนผดเปนชอบ
เอาทองไปรกระเบอง
ความหมายอยางเดยวกบ " พมเสนแลกกบเกลอ
" ความหมายวา ลดตวเองลงไปตอสกบคนทตาศกด
กวา โดยไมคควรกน
