พชพลงงานแนวโนมความเคลอนไหวของราคาและ

เศรษฐศาสตรการผลตพชพลงงาน

ผศ.ดร. เออวด เปรมษเฐยร คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

พชพลงงาน: มมมองในทางเศรษฐศาสตร

แนวโนมการใชพชพลงงานในการผลต เอทานอลและไบโอดเซล

ราคา และความสมพนธระหวางราคาพชพลงงานและราคานามน

การเปลยนแปลงทเกดข นกบภาคเกษตร

ประเดนเชงนโยบายทเกยวของ

ปรมาณการผลตเชอเพลงจาแนกตามวตถดบ

ป

เอทานอล

จาก

กากนาตาล

เอทานอล

จากออย

เอทานอล

จากมน

สาปะหลง

รวมการผลตเอทา

นอล

(ลานลตร)

การผลตไบโอดเซล

(ลานลตร)

2552 308.7 - 89 397.7 560

2553 263.5 14.5 147.7 425.7 595

2554 381.4 36.5 102.6 520.5 625

2555 531.8 49.0 74.7 655.5 975

2556 627.0 56.9 265.2 949.1 1,191

2557 694.2 66.2 297.9 1,058.3 1,299

2558 759.2 68.6 346.0 1,173.8 1,253

ทมา: กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน และ ธนาคารแหงประเทศไทย

65%6%

29%

เอทานอล

กากนาตาล ออย มนสาปะหลง

ความตองการวตถดบในการผลตเชอเพลง Demand

ปกากนาตาล

(ลานตน)

จากออย

(ลาน

ตน)

มน

สาปะหลง

(ลานตน)

ปาลม

นามน

(ลานตน)

2552 1.1 0.05 0.5 0.37

2553 1.2 0.1 0.4 0.38

2554 1.2 0.2 0.6 0.38

2555 2.2 0.6 0.5 0.63

2556 2.6 0.8 1.7 0.77

2557 2.9 0.9 1.9 0.84

2558 3.2 0.9 2.2 0.81

สงออกและ

อตสาหกรรม

อนๆ

40%

ผลตเอทา

นอล

60%

กากนาตาล

สงออกและอตสาหกรรมอนๆ ผลตเอทานอล

อตสาหกรรม

อนๆ

93%

ผลตเอทา

นอล

7%

มนสาปะหลง

อตสาหกรรมอนๆ ผลตเอทานอล

อตสาหกรรม

อนๆ

93%

ผลตไบโอ

ดเซล

7%

ปาลมนามน

อตสาหกรรมอนๆ ผลตไบโอดเซล

ปรมาณวตถดบ (พชพลงงาน) การผลต

มนสาปะหลง,

8,961,000

ออย,

8,760,000

-1,000,000 2,000,000 3,000,000 4,000,000 5,000,000 6,000,000 7,000,000 8,000,000 9,000,000

10,000,000

พ นทเพาะปลก (ลานไร)

มนสาปะหลง,

32,358,000

ออย,

106,330,000

-

20,000,000

40,000,000

60,000,000

80,000,000

100,000,000

120,000,000

ผลผลต (ตน)

วตถดบ (พชพลงงาน) ประสทธภาพ และราคา

มนสาปะหลง,

3,611

ออย, 12,150

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

ผลผลตตอไร (ตน)มนสาปะหลง,

2.18

y = 0.087x + 0.4821R² = 0.7066

-

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

2555

2556

2557

2558

ราคามนสาปะหลง (บาท/กก.)

ออย, 850

y = 30.282x + 308.99R² = 0.7967

-

200

400

600

800

1,000

1,200

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

2555

2556

2557

2558

ราคาออย (บาท/ตน)

World yield avg of cassava = 2,171 (Thailand is in the first rank)World yield avg of cane = 9,200 (Thailand is in the seventh rank)

ราคาทแทจรง และตนทนการผลต

-

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

ราคามนสาปะหลง

ปรบดชนราคาผลผลตสนคาเกษตรกลมพชไร

-

200.00

400.00

600.00

800.00

1,000.00

ราคาออย ปรบดชนราคาผลผลตสนคาเกษตรกลมพชไร

0.00

2000.00

4000.00

6000.00

8000.00

10000.00

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

2555

2556

2557

2558

ตนทนการผลตตอไร

มนสาปะหลง

ออย

ปาลมนามน: ผลผลต

ปาลมนามน: ผลผลต

ปาลมนามน :ราคา

ความสมพนธระหวางราคาพชและราคานามน

Sources: World Bank and Bloomberg

การเปลยนแปลงทเกดขนกบภาคเกษตร

Biofuel’s Effect on Agriculture Larger Than Its Role in the Gasoline Market

ERS, USDAHigher demand of corn for ethanol

Higher prices of corn, wheat, and soybeans

Agricultural Impacts: Direct EffectsIts prices are projected to be high

13

Agricultural Impacts: Indirect Effects Land Use change Completing crop prices rise

(planting and production decline) Export decline Livestock production decline Higher net farm income Retail food price increase

ศกยภาพของวตถดบในการผลตเชอเพลงชวภาพ

ศกยภาพของวตถดบในการผลตเชอเพลงชวภาพ

ปจจยทเปนอปสรรคในการเพมการผลตพชพลงงาน

ตนทนการผลตสง

ราคาผลผลตตกตา และไมแนนอน เนองจากความเปนฤดกาล

การเพมผลผลตตอไร

การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ และปจจยภายนอกอนๆ เชน โรคระบาด แมลง เพลย เปนตน

เศรษฐกจโลก ทสงผลกระทบตอ ราคานาตาล และ นามนปาลมดบ

ประเดนเชงนโยบายทเกยวของกบการผลตพชพลงงาน

การเพมประสทธภาพการเพาะปลกดวยเทคโนโลย เชน ระบบนาหยด

โครงการชะลอการเกบเกยว ดวยการสนบสนนสนเชอ

การรวมกลมเกษตรกร กลมวสาหกจ เพอรบซอ แปรรป ใหเกดความเขมแขง

ยทธศาสตรปาลมนามนและนามนปาลม เพอเพมประสทธภาพการผลตและความสามารถในการแขงขน

กาหนดพนท (Zoning) การสงเสรมการปลกพชสาหรบใชเปนวตถดบพลงงานทดแทน

สงเสรมใหมการบรหารจดการวตถดบพลงงานทดแทนอยางเปนระบบ เชน ระบบการขนสง ระบบการผลตแบบพนธสญญา (Contract farming)

วจยพฒนาวถตดบทางเลอกผลตเชอเพลงชวภาพทไมใชพชอาหาร เชน ขาวฟางหวาน เซลลโลส และสาหราย เปนตน

นโยบายเกษตร นโยบายพลงงาน AEDP 2015

ประเดนสาคญในการพฒนาศกยภาพการผลตพชพลงงานเพอผลต

พลงงานทดแทน

นโยบายการสงเสรมและสนบสนนอยาง

จรงจงและตอเนอง

การวจยและพฒนา ปรบปรงพนธ ลดตนทน

การผลต เพมผลผลต

มาตรการจงใจในการผลต อยางม

ประสทธภาพ สมดลการเพาะปลก เชน การ

subsidy, price incentive

มาตรการรองรบผลผลต พชพลงงาน

Gasohol Demand Supply of Gasohol

Derive Demand for Energy Crops

เกษตรกร รายใหญ รายยอย และทางเลอกในการผลต

ปญหาตางๆ ในการผลต ตนทนการผลต รายได หนสน แรงงาน

ภาคธรกจ/อตสาหกรรม เอทานอล ไบโอดเซล ผผลตรายใหญ เงนลงทนสง

ผกขาดวตถดบในทองถน จากโรงงานนาตาล โรงงานแปง

ประชาชนผบรโภค ยงไมเลอกใชอยางจรงจง การตดสนใจขนอยกบราคานามนทผนผวน

ยงมหลายทางเลอกใหเลอกใช และไมไดรบผลกระทบอยางชดเจน

AEC และตลาดโลก คแขงวตถดบ การลงทน แรงงาน (โอกาส/อปสรรค)

ความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบในการผลต จะผลตอะไรด

ภาครฐ

จบการนาเสนอ