No. 161 ● May 2010

38 TPA news

สนกกบภาษา

สนกกบภาษา

ทมาของคนจแหงป

ทกๆ ปสมาคมการวดระดบความสามารถทางคนจแหงประเทศญปน* จะคดเลอกตวอกษรคนจททวประเทศสงเขามา โดยพจารณาวาคนจตวใดทสามารถสอถงสถานการณเดนๆ ในปนนของประเทศญปน หรอทวโลกไดดทสด แลวประกาศใหคนจตวนนเปน “คนจแหงป”

การประกาศ “คนจแหงป” เรมเปนครงแรกในปค.ศ.1995 (พ.ศ.2538) โดยวตถประสงคกคอการสรางโอกาสและความสนใจในการเรยนรตวอกษรคนจซงเปนตวอกษรหลกทใชในภาษาญปนและมความหมายลกซง ในขณะเดยวกนกเปนการปลกจตสำนกใหเหนความสำคญของวฒนธรรมญปน โดยกำหนดใหวนท 12 ธนวาคมของทกป (อาจมการเปลยนแปลง) เปน “วนคนจ”

ทำไมการประกาศ “คนจแหงป” จงตองเปนวนท 12 ธนวาคม

วนท 12 ธนวาคม เมอเขยนออกมาเปนตวเลขกคอ 12 12 และเมอเขยนเปนภาษาญปนจะออกมาเปน いいじいちじ(ii ji ichi ji) ถาแยกออกมาเปนคำๆ แลวจะมความหมายดงน

ii หมายถง ด หรอเลข 1 ji หมายถง ตวอกษร หรอเลข 2 ichi หมายถง เลข 1 ji หมายถง ตวอกษร หรอเลข 2 รวมความหมายทงหมดกคอ ตวอกษรทด 1 ตวซงกพองเสยงกบตวเลข 1212 นนเอง

สถานทประกาศ “คนจแหงป” การประกาศ “คนจแหงป” จะจดขนทวดคโยมส ในเมองเกยวโต จงหวดเกยวโต ประเทศ

ญปน โดยในวนทมการประกาศนน จะมการประกาศ “คนจแหงป” จากนน เจาอาวาสวดคโยมส จะใชพกนเขยนตวอกษรคนจดงกลาวลงบนกระดาษแผนใหญและหลงจากนนกจะประกอบพธทางสงฆเพอขจดปดเปาสงทไมดในปเกาใหผานพนไปและนำความเปนสรมงคลในปใหมทกำลงจะมาถง

คนจแหงปตงแตปแรกจนถง

ปจจบน

เมอยอนกลบไปดคนจแหงปทถกประกาศออกมาตงแตป 1995 คนจแหงปสามารถสะทอนเหตการณในอดตไดเปนอยางด มทงเหตการณในระดบประเทศและระดบโลก

● ป 1995 震 (Shin) สนสะเทอน เกดเหตการณแผนดนไหวครงใหญท

ภาคคนไซของประเทศญปน คดลทธโอมชนรเคยวและการลม-

ละลายของสถาบนการเงน เปนตน ● ป 1996 食 (Shoku) อาหาร,

รบประทาน เปนปทเกดการระบาดของโรคววบา เก ดค ดฉ อ โกง เ ง นจากภาษและ

สวสดการของประชาชน ● ป 1997 倒 (Tou) ลม เปนปทเกดการลมละลายของบรษท

ยกษใหญ เชน Yamaichi ● ป 1998 毒 (Doku) พษ เปนปทเกดคดการปนเปอนของวตถ

แหง

ป

ประพนธ รตนสมบต

ผเชยวชาญภาษาญปน

โรงเรยนภาษาและวฒนธรรม ส.ส.ท.

May 2010 ● No. 161

39TPA news

สนกกบภาษา

เ ปนพษในอาหารและปญหาสงคมตางๆ

● ป 1999 末 (Matsu)

สนสด เปนปทสนสดศตวรรษท 20

และเปนปเรมตนของศตวรรษท 21 ● ป 2000 金 (Kin) ทอง, เงน เปนปทนกกฬาจากญปนไดเหรยญ

ทองในการแขงขนกฬาโอลมปคทเมองซดนย ● ป 2001 戦 (Sen) สงคราม, การ

ตอส เปนปทเกดการกอการรายในสหรฐฯ

เกดสงครามกบผกอการรายในประเทศแถบตะวนออกกลาง

● ป 2002 帰 (Ki) การกลบ เปนปทผซงถกประเทศเกาหลเหนอ

ลกพาตวไป กลบไปยงประเทศญปน เปนปท เศรษฐกจของญปนกลบไป

มาตรฐานเดมกอนฟองสบแตก ● ป 2003 虎 (Tora) เสอ เปนปททมเบสบอล Hanshin Tigers

ชนะใน Central League ในรอบ 18 ป

● ป 2004 災 (Sai) ภยพบต เปนปทมภยพบตมากมายเปนประวตการณ

เชน ไตฝน แผนดนไหว อทกภย อากาศรอน เปนตน ● ป 2005 愛 (Ai) ความรก เปนปทเจาหญงซายาโกะพระราชธดา

ในสมเดจพระจกรพรรดอากฮโตะ เขาพธอภเษกสมรสกบคโรดะ โยชก

● ป 2006 命 (Mei, Inochi) ชวต

เปนปทเจาหญงคโกะ พระชายาในเจาชายอาคชโนะ พระราชโอรสองคท 2 ในสมเดจพระ

จกรพรรดอากฮโต ทรงมพระประสตกาลพระโอรส หลงจากรอคอยมาเปนเวลา 40 ป

● ป 2007 偽 (Gi) ปลอม

เปนปทมขาวเรองการปลอมแปลงสถานทผลตเนอสตวและผก รวมถงวตถดบในการผลตอาหารแปรรป

● ป 2008 変 (Hen) การเปลยนแปลง เปนปทมการเปลยนแปลงครงใหญ เชน สหรฐฯ

ไดประธานาธบดคนใหม (โอบามา) ญปนมการเปลยนนายกรฐมนตร

● ป 2009 新 (Shin) ใหม

เปนปทญปนจดตงรฐบาลใหม เกดการระบาดของไขหวดใหญสายพนธใหม เปนตน

การประกาศคนจแหงปในทกๆ ป นอกจากจะไดรบความ

สนใจจากประชาชนทสงโหวตเขามาแลว ยงไดรบความสนใจจากสอมวลชนในประเทศเปนอยางมาก เมอถงปลายเดอนธนวาคมกอนจะมการประกาศนน รายการขาวในชองตางๆ ของญปนกจะนำเสนอขาวทเปนทสนใจในปนนๆ รวมถงการคาดการณวา คนจแหงปนนจะเปนคนจตวใด เพอใหประชาชนของญปนไดยอนนกไปถงเหตการณตางๆ ทเกดขนในปนนและเกดความรสกรวมกน

นอกจากในประเทศญปนแลวกยงไดรบความสนใจจากตางประเทศเชนเดยวกน โดยกรมวฒนธรรมเมองไทเป

ไตหวนไดเรมใหมการประกาศ “คนจแหงป” ตงแตป 2008 โดยในปแรกคอ 「乱」 (Ran) ซงแปลวา ความวนวายและในปเดยวกนนน ศนยวเคราะหภาษาศาสตรทางสอในสงกดของสถาบนวจยทรพยากรทางภาษาแหงชาตของประเทศจนไดประกาศ “คนจแหงป” เชนเดยวกน โดยคนจในปนนคอ「和」(Wa) ซงแปลวาความปรองดอง

ถงแมประเทศไทยจะไมใชประเทศทใชอกษรคนจกตาม แตถาสมมตวาประเทศไทยจะประกาศ “คนจแหงป” บาง ทกทานคดวานาจะเปนคนจตวใดทสะทอนสภาพการณของประเทศไทยในปจจบนไดดทสด

TPAnews

* ปจจบนสมาคมการวดระดบความสามารถทางคนจแหงประเทศญปนรวมมอกบโรงเรยนภาษาและ วฒนธรรม ส.ส.ท. จดการสอบวดระดบทกษะการใชภาษาญปนเชงธรกจ BJT ในประเทศไทย (http://www.tpa.or.th/slc)