พระบรมราโชวาท ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ณ วิทยาลัยวิชา ...ejs.bsru.ac.th/eduswujournal/uploads/files/journals/journal13_25.pdf ·

วารสาร บรหารการศกษา มศว

Vol.10 No.18 January – June 2013 SWU Educational Administration Journal

Vol.13 No.25 July –December 2013ISSN 1685 – 2257 ISSN 1685 – 2257

วารสารบรหารการศกษา มศวปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม – ธนวาคม 2559

..งานดานการศกษาเปนงานสาคญทสด อยางหนงของชาต เพราะความ

เจรญและความเสอมของชาตนน ขนอยกบการศกษาของพลเมองเปนขอใหญ

จงตองจดการศกษาใหเขมแขงยงขน

พระบรมราโชวาท ในพธพระราชทานปรญญาบตร ณ วทยาลยวชาการศกษาประสานมตร 12

ธนวาคม2512

ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สขมวท 23 เขตวฒนา กรงเทพฯ 10110

โทรศพท:02-649-5278,02-649-5000 ตอ 15536 ,โทรสาร:02-649-5264

วารสาร

บรหารการศกษา มศว

วารสารบรหารการศกษา มศว

ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม– ธนวาคม 2559

SWU Educational Administration Journal

Vol.13 No.25 July –December 2016

ISSN 1685 – 2257


ปท 13ฉบบท 25กรกฎาคม– ธนวาคม2559

SWU Educational Administration Journal

Vol.13 No.25 July – December 2016

ISSN 1685 – 2257

บ

เจาของ

ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ทปรกษา

ศาสตราจารย ดร.สายหยด จาปาทอง

ศาสตราจารย ดร.พจน สะเพยรชย รองศาสตราจารย ดร.ทศนา แสวงศกด

บรรณาธการ

ดร.สมชาย เทพแสง

กองบรรณาธการและคณะกรรมการกลนกรอง

บทความภายใน

เรอเอก ดร.อภธร ทรงบณฑตย

ดร.ราชนย บญธมา

ดร.ธระภาพ เพชรมาลยกล

ดร.จนทรศม ภตอรยวฒน

ผชวยบรรณาธการ

นางศรพร อนสภา

นางสาวอจฉรยา เทพแสง

วตถประสงค

1. เปนแหลงเผยแพรการคนควา การทดลอง และการวจยของ

คณาจารย นกวชาการ ศษยเกา ศษยปจจบน ทงภายในและ

ภายนอกสถาบน ในเชงวชาการดานการบรหารการศกษา

2. เปนสอกลางในการตดตอทางวชาการระหวางภาควชาการ

บรหารการศกษา ศษยเกา และผสนใจทวไป

3. สงเสรมและพฒนาวชาการดานการบรหารการศกษา ทงใน

รปแบบของการเขยนบทความวชาการ และบทความวจย

** บทความหรอขอคดเหนใดๆ ทปรากฏในวารสารบรหาร

การศกษามศว ฉบบน เปนความคดเหนเฉพาะผเขยนบทความ

แตละทานกองบรรณาธการวารสารบรหารการศกษามศวเปด

เสรดานความคดและไมถอเปนความรบผดชอบของกอง

บรรณาธการ **

** บทความทไดลงตพมพในวารสารฉบบน เปนลขสทธของภาค

วชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ กองบรรณาธการไมสงวนสทธในการคดลอก

บทความ แตใหอางองแสดงทมา **

ถอยแถลงจากกองบรรณาธการ

ถอยแถลงจากบรรณาธการ

รายนามคณะกรรมการกลนกรองบทความภายนอก

ศาสตราจารย ดร.สายหยด จาปาทอง

ศาสตราจารย ดร.พจน สะเพยรชย รองศาสตราจารย ดร.วชย วงษใหญ

รองศาสตราจารย ดร.ประพนธ ธรรมไชย

รองศาสตราจารย ดร.สมบต คชสทธ

รองศาสตราจารย ดร.ทศนา แสวงศกด

รองศาสตราจารย ดร.ปรยาพร วงศอนตรโรจน

รองศาสตราจารย ดร.ศกดไทย สรกจบวร

รองศาสตราจารยดร.วชาญ สาคณ

รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน

ผชวยศาสตราจารย ดร.วระ สภากจ

ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพโรจน กลนกหลาบ

ผชวยศาสตราจารย ดร. โยธน ศรโสภา

ผชวยศาสตราจารย ดร. ชอเพชร เบาเงน

ผชวยศาสตราจารย ดร สรายทธ เศรษฐขจร

ผชวยศาสตราจารย ดร.วสทธ วจตรพชราภรณ

ผชวยศาสตราจารยดร.ทวศลป กลนภาดล

ผชวยศาสตราจารย ดร.ดฐภทร บวรชย

อาจารย ดร.สมชาย เทพแสง

ดร.มนพมนตร สกลศลป ศร

ดร.ศรณยา แสงหรญ

ดร. ปรยานช สถาวรมณ

ดร.กฤษฎา ผองพทยา

ดร.วฒนธรรม ระยบศร

ดร.คณต สขรตน

ดร.อมราลกษณ คลายเรอง

ดร.เฟองฟ า เรองเวช


มคากลาววา “ผนารวมสมยควรมภาวะผนาธรรมชาตรงสรรค (Organic Leadership) ดงนน

วารสารฉบบนจงเปนเครองมออยางหนงของผนาในการเรยนร และหวงวาจะเปนประโยชนตอผนาทก

ระดบในการนาไปพฒนาศกยภาพของตนตอไป



ภาควชาการบรหารการศกษาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ไดจดทาวารสาร

บรหารการศกษา มศว โดยออกปละ 2 ฉบบ ปจจบนการดาเนนการจดทาวารสารมาถงปท 13แลว โดยท

วารสารฉบบน นบเปนฉบบท 25กรกฎาคม– ธนวาคม2559โดยมวตถประสงคเพอเปนแหลงคนควาหา

ความรของนกวชาการ ศษยเกา ศษยปจจบน ทงภายในและภายนอกสถาบนในเชงวชาการดานการบรหาร

การศกษา อกทงเปนสอกลางในการตดตอทางวชาการ ระหวางภาควชาการบรหารการศกษา ศษยเกา

และผสนใจทวไป ขณะเดยวกนเปดโอกาสใหนกวชาการ บคลากรตางๆ จากภายในและภายนอก

มหาวทยาลยนาเสนอรปแบบของการเขยนบทความวชาการและบทความวจย ทกบทความไดผานการ

กลนกรองจากคณะกรรมการกลนกรองพจารณาบทความ โดยผทรงคณวฒและมชอเสยงทางดานการ

บรหารการศกษา นอกจากนวารสารยงไดเผยแพรไปยงประชาคมวชาการบรหารการศกษา โดยสงผานไป

ยงสานกหอสมดของสถาบนอดมศกษาทงของรฐและเอกชน

กองบรรณาธการวารสารบรหารการศกษา มศว ภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒขอขอบคณทกทานทไดสงบทความลงวารสารเพอพจารณากลนกรอง

ขอขอบพระคณผทรงคณวฒทกทานทเสยสละเวลาในการพจารณากลนกรองบทความเพอใหสมบรณยงขน

รวมทง คณาจารยและบคคลตางๆทสงคาตชมมายงกองบรรณาธการ เพอใหปรบปรงวารสารใหมคณภาพ

ยงขนรวมทงขอบคณนสตนกศกษาและคณะกรรมการศษยเกาทชวยอนเคราะหในการจดพมพวารสารฉบบ

นเปนอยางสง

กองบรรณาธการ

บรรณาธการแถลง

สารบญ

เรอง หนา

ประสทธผลของหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนา

เชงจรยธรรมสาหรบครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา ธญมย แฉลมเขตต 1

บรรยากาศองคการและการทางานเปนทมทสงผลตอ

คณภาพการบรการของโรงเรยน ในสงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 1

จตร ฟงกลน 10

ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอการ

ทางานเปนทมของคร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 4

รวษฎา ถรวชรภวดล 21

การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการ

บรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

ธตมาวด สกลศลปศร 33

ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ใน

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม ธนญญพฒน ฤาชา 44

ภาวะผนาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการ

บรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงาน

เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2

ชญาดา พนธยาว 56

การพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคม

อาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน

ศรณ แสบงบาน

67

สารบญ

เรอง หนา

สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

ประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน จงหวดนนทบร

รววรรณ เพชรด 77

การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

ศกลวรรณ สขม 85

องคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหาร

สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การศกษาเอกชน

พรรชต ลงกะสตร 94

กลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศ

ทางดนตร นฤภพ ขนทบไทย 104

ภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพ

โดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนท


ดร.สมชาย เทพแสง 116

บทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร :

กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล ศรพร อนสภา 126

วารสารบรหารการศกษา มศว –

ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม –ธนวาคม 2559ข-

ประสทธผลของหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรมสาหรบครผชวยโรงเรยนระดบ

มธยมศกษา

The Effectiveness of Training Curriculum to Strengthen Ethical Leadership for Assistant teachers

in Secondary Schools.

ธญมย แฉลมเขตต1 ดร.สมชาย เทพแสง 2ดร.สมบรณ บรศรรกษ3 ดร. ธระภาพ เพชรมาลยกล4

Tanyamai Chalamkate1 Somchai Thepsaeng2 Somboon Burasiriruk3Theeraphab Phetmalaikul 4

1นสตการศกษาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2 อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก อาจารย สาขาการบรหารการศกษามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

3 อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม อาจารย สาขาการบรหารการศกษามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

4 อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม อาจารย สาขาการบรหารการศกษามหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การวจยครงนมความมงหมายเพอพฒนาและประเมนประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชง

จรยธรรม สาหรบครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา โดยมวธดาเนนการ 4 ขนตอน กบกลมเปาหมาย จานวน 35 คน ใช

ระยะเวลาทดลอง 5 วน โดยใชรปแบบการทดลองแบบหนงกลม ทดสอบกอนและหลงการทดลอง การวเคราะหขอมลทวไปใช

สถตพนฐาน และขอมลคณภาพใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ทดสอบสมมตฐานโดยใช การทดสอบคาท One

Sample t-test และการทดสอบคาท t- test for Dependent Sample ผลการวจยพบวา

1. ผลการสารวจและสงเคราะหขอมลพนฐาน พบวา ผเกยวของตองการใหพฒนาคณลกษณะภาวะผนาเชง

จรยธรรมสาหรบครผชวย ระดบมาก โดยตองการใหพฒนา 5 ดาน ไดแก ความรบผดชอบ ความยตธรรม ความไววางใจ การ

ใหบรการ และการตดตอสอสาร

2. ผลการออกแบบและสรางหลกสตรฝกอบรม พบวา ทกองคประกอบของหลกสตรมความเหมาะสมอยในระดบ

มาก โดยแตละองคประกอบมความสอดคลองกน

3. ผลการประเมนประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม พบวา ดานความรครผชวย มคาเฉลยความรภาวะผนา

เชงจรยธรรมภายหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดานความพงพอใจตอการใช

หลกสตรฝกอบรม มคาเฉลยโดยรวมระดบมาก โดยมคาเฉลยระดบความพงพอใจแตกตางจากคาเฉลยทเปนคาเกณฑ อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05และพบวาดานพฤตกรรม ครผชวยมคาเฉลยพฤตกรรมภาวะผนาเชงจรยธรรมผานเกณฑทกาหนด

ทกคน โดยมคาเฉลยพฤตกรรมภาวะผนาเชงจรยธรรมแตกตางจากคาเฉลยทเปนคาเกณฑ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

4. ผลการประเมนและปรบปรงหลกสตรฝกอบรม พบวา ไดปรบปรงแกไขภาษาทใช ในการเขยนหลกสตร

ปรบแกเวลาจดกจกรรมหนวยท 6 จาก 12 ชวโมงเปน 16 ชวโมง และนาวทยากรมาเสรม รวมทงจดเพมสอประกอบการฝก


– ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม –ธนวาคม 2559

ข-2

อบรม ปรบปรงสอคลปวดโอหนวยท 4 และหนวยท 5 ปรบปรงแกไขรปแบบการประเมนใหมการประเมนผลแบบยอนกลบ

โดยใหผเขารบการฝกอบรมนาเสนอแนวทางและวธการขยายผล และปรบแกแบบสงเกตพฤตกรรมคณลกษณะภาวะผนา เชง

จรยธรรมของครผชวย กอนนาไปใชใหเหมาะสมมากขน

คาสาคญ: ภาวะผนาเชงจรยธรรม, หลกสตรฝกอบรม, ครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา

Abstract

The purposes of this research were to develop and evaluate the efficacy of a training curriculum in order to

strengthen ethical leadership for assistant teachers in secondary schools. This study consisted of four steps methodology. The

target group of 35 persons with 5 days trial period by using one-group pretest - posttest design. The general information was

analyzed by basic statistics. Qualitative data was analyzed though content analysis. The statistics used to test hypotheses

included a one sample t-test and t- test for Dependent Sample.

The research results were as follows;

1. The survey and synthesis of basic information found that the persons involved need to develop the ethical

leadership characteristics of assistant teachers at a high level. The areas which needed to be developed included five

aspects: responsibility, justice, trust, service and communications.

2. The design and creation of a training curriculum found that every element of the course was appropriated at a

high level. Each of the individual components were consistent.

3.The results of evaluating the efficacy of training curriculum found that knowledge aspect, assistant teachers had a

higher mean score of ethical leadership knowledge after the trial compared to the pre-trial training at .05 level of statistical

significance. The satisfaction toward the implementation of the training curriculum as a whole was at a high level. The mean

satisfaction level of assistant teachers towards training curriculum implementation differed from the standard mean at a .05

level of statistical significance. In addition, behavior aspect, the mean scores on the ethical leadership behavior of every

assistant teacher met the standard requirements. The mean scores of ethical leadership behavior differed from the standard

mean at a .05 level of statistical significance.

4.The evaluation and improvement of the training found that the language used in writing the curriculum and

curriculum manuals had been revised. Also, adjusting the time for activities in the sixth unit from twelve to sixteen hours.

Other options include bringing speakers for support including increased media training as well as improved video clips in the

fourth and the fifth units. Further more, backward assessment was improved by providing trainees to propose the ways and

means to expand the result and editing the behavioral observation form related to the ethical leadership characteristics of

assistant teachers before implementation.

Keywords: ethical leadership, training curriculum, teacher assistants in secondary schools



ข-3

บทนา

ผปฏบตหนาทครจะตองจดใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณกจกรรม และการทางาน อนนาไปสการพฒนาผเรยน

ใหครบทกดาน ทงทางกาย ทางจตหรออารมณ ทางสงคม ทางสตปญญา รวมไปถงพฒนาการทางจตวญญาณดวย ซงลกษณะ

งานสายงานสอนโดยทวไป เปนงานทปฏบตเกยวกบการทาหนาทหลกดานการจดการเรยนการสอน และสงเสรมการเรยนรของ

ผเรยนดวยวธการทหลากหลาย มการศกษา วเคราะห วจยเพอพฒนากระบวนการเรยนร โดยเนนความสาคญทงความร คณธรรม

จรยธรรม และคานยมทดงาม ดงนนครจงตองประพฤตปฏบตตนเปนแบบอยางทด ทงกาย วาจา และจตใจ ตองมวนยในตนเอง

พฒนาตนเองดานวชาชพ บคลกภาพ และวสยทศน ใหทนตอการพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจ สงคม และการเมอง[1]การ

ปฏบตและการแสดงออกทางพฤตกรรมดานตาง ๆ ของคร จะสงผลกระทบโดยตรงตอคณภาพการเรยนและพฤตกรรมอนพง

ประสงคของผเรยน อาชพครจงจดไดวาเปนกลมผนาทางสงคมทมความสาคญอาชพหนง

ครซงเปนผนาบคลากรของสงคมในอนาคต จงจาเปนจะตองเปนผนาทมจรยธรรมเปนพนฐานของการนา โดยมภาวะ

ของผนาทมจรยธรรม หรอเปนผมภาวะผนาเชงจรยธรรม หมายความวา เปนผนาทสามารถเปนตนแบบในการทางานไดเปน

อยางด โดยภาวะผนาเชงจรยธรรมนนจะเนนการพฒนาจรรยาบรรณ จตวญญาณ คณภาพของอารมณ พฒนาไตรสกขาสการ

เสรมสรางทางปญญา [2] ครผชวยคอบคคลซงไดรบการบรรจแตงตงใหปฏบตการสอน สองปแรกของการรบราชการตองผาน

การเตรยมความพรอมและพฒนาอยางเขมกอนแตงตงใหดารงตาแหนงครโดยการประเมนการเตรยมความพรอมและพฒนา

อยางเขมนน จะตองประเมนครผชวยเปนระยะ ๆ ทกสามเดอน เมอครบเวลาสองปโรงเรยนจงสรปผลการประเมนเสนอขอให

ดารงตาแหนงครตอไป [3] ดงนนครผชวยจงจาเปนตองมการพฒนาปรบปรงตนเองอยางตอเนอง โดยมโรงเรยนเปนผสงเสรม

สนบสนนทรพยากรการเตรยมความพรอมและพฒนาอยางเขมของครผชวย

การฝกอบรมครผชวยจงเปนวธการหนงทจะชวยพฒนาความร ทกษะ ความสามารถของบคลากรเปนการชวยปรบปรง

ใหบคลากรมคณสมบตทจาเปนตอการทางานดขนกวาเดม ซงจะสงใหผลผลตเพมสงขนทงในดานปรมาณและคณภาพการ

ฝกอบรมเปนกระบวนการจดการเรยนรอยางเปนระบบเพอพฒนาเปลยนแปลงแกไขทศนคต ความร หรอความชานาญงานใหด

ขน โดยผานกจกรรมการเรยนรในเรองใดเรองหนงจนถงสามารถเปลยนพฤตกรรมไดอยางมประสทธภาพ เปนไปตาม

วตถประสงคทกาหนดไวการฝกอบรมเปนสงทสาคญและเปนการพฒนาบคลากรอยางหนง ทจะชวยใหบคลากรมคณภาพและ

ประสทธภาพในการปฏบตงานไดดยงขน [4]ในการพฒนาภาวะผนาเชงจรยธรรมมการกาหนดรปแบบการฝกอบรมใหเกด

ประสทธผลเปนขนตอน คอ กาหนดเปาหมาย จดมงหมายของการฝกอบรมใหชดเจนกาหนดเนอหาและกจกรรมทชดเจน

การจดลาดบเนอหาและกจกรรมทเหมาะสมการผสมผสานวธการฝกอบรมอยางเหมาะสมประเมนผลการฝกอบรมทเหมาะสม

กบเวลาการเพมความมนใจในตวเองใหกบผเขารบการฝกอบรมและมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรตดตามผลอยางเหมาะสม

[5]ทงนความมงหมายของการพฒนาครผชวย กเพอใหการปฏบตหนาทของครผชวยเปนไปอยางมประสทธภาพ มความรความ

เขาใจเกยวกบการประพฤตและการปฏบตงานวชาชพและเปนแบบอยางสาหรบนกเรยนได



ข-4

จากเหตผลและความสาคญดงกลาว จะเหนไดวาภาวะผนาเชงจรยธรรมสาหรบครเปนสงจาเปนทผประกอบวชาชพ

ครตองม เนองดวยระบบการศกษาทมประสทธภาพตองสามารถปลกฝงเยาวชนใหมทงความรความสามารถ และจตสานกทด

ไดโดยมครผซงเปนตนแบบทดทงดานความรและพฤตกรรมดงนนจงควรสงเสรมและพฒนาครใหมความร มภาวะผนาเชง

จรยธรรม ดวยกระบวนการฝกอบรมทเนนกจกรรมและการสรางประสบการณ เพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมอยางจรงจงใน

ผคนทกระดบชนผวจยจงสนใจทจะศกษาและพฒนาประสทธผลของหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรม

สาหรบครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา โดยพฒนาหลกสตรทมประสทธภาพสามารถนาไปใชใหเกดประสทธผลไดจรง

เพอใชเปนเครองมอพฒนาคณลกษณะอนพงประสงคดานภาวะผนาเชงจรยธรรมของครผชวยซงจะสงผลดตอไปยงผเรยนทเปน

ประชากรของประเทศในอนาคตตอไป

วตถประสงคของการวจย

การวจยครงนมวตถประสงคของการวจยดงน

1. เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรมสาหรบครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา

2. เพอประเมนประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรมสาหรบครผชวยโรงเรยน

ระดบมธยมศกษา

วธดาเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยโดยใชรปแบบการวจยและพฒนา (Research and Development) การดาเนนการวจยม4

ขนตอน ดงน คอขนตอนท 1 การศกษา สารวจ และสงเคราะหขอมลพนฐาน ขนตอนนเปนการศกษา สารวจ ความตองการใน

การฝกอบรม และสงเคราะหขอมลคณลกษณะภาวะผนาเชงจรยธรรมของครผชวยเพอกาหนดขอมลพนฐานทตองการ ผวจย

สงเคราะหขอมลทเกยวกบภาวะผนาเชงจรยธรรมจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ ไดคณลกษณะภาวะผนาเชงจรยธรรม

จานวน 16 ดานตอจากนนนาคณลกษณะทได มาสรางแบบสอบถามความคดเหนกบผเกยวของจานวน 200 คน ไดแก

ผอานวยการโรงเรยน จานวน 50 คน รองผอานวยการโรงเรยน จานวน50 คน และครผชวย จานวน 100 คน ขนตอนท 2

ออกแบบและสรางหลกสตรฝกอบรม ผวจยนาขอมลทไดจากขนตอนท 1 มาใชรางหลกสตรฝกอบรมพรอมทงจดทาเครองมอ

วจย ผวจยจดทาโครงรางหลกสตรฝกอบรมและเครองมอการวจยตอจากนนดาเนนการตรวจสอบโครงรางหลกสตรฝกอบรม

โดยผทรงคณวฒจานวน12คน ดวยวธการจดกลมสนทนา(Focus GroupDicussion) และใชแบบประเมนโครงรางหลกสตร

ฝกอบรมเพอตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลองของโครงรางหลกสตรขนตอนท 3ผวจยนาหลกสตรไปทดลองใชกบ

กลมเปาหมายไดแก ครผชวยโรงเรยนบางกะป จานวน 35คนใชแผนการทดลองแบบ One Group Pretest Posttest Design วด

ความรภาวะผนาเชงจรยธรรมของครผชวยทง 5 ดาน กอนการทดลองดวยแบบทดสอบวดความร ชวงระหวางและหลงการ

ทดลองมการสงเกตพฤตกรรมภาวะผเชงจรยธรรมของครผชวยดวยแบบสงเกตพฤตกรรม และมการวดความรหลงการทดลอง

ดวยแบบทดสอบวดความรพรอมทงประเมนความพงพอใจของครผชวยทมตอการใชหลกสตรฝกอบรม ดวยแบบสอบถามความ

พงพอใจและขนตอนท 4 การประเมนและปรบปรงหลกสตรฝกอบรม ผวจยประเมนภาพรวมการพฒนาหลกสตรฝกอบรมโดย



ข-5

ประมวลผลขอมลทไดจากการทดลองรวมกบขอมลทไดจากการสงเกตและสมภาษณของผวจยขณะดาเนนการพฒนาหลกสตร

มาใชประกอบในการปรบปรงแกไขหลกสตรฝกอบรม ใหมความถกตอง ชดเจน และมความสมบรณยงขน สถตทใชในการ

วเคราะหขอมลประกอบดวยการวเคราะหขอมลเชงปรมาณใชสถตพนฐาน ไดแก คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ทดสอบความแตกตางของคาเฉลยใชการทดสอบคาท One Sample t-test และการทดสอบคาท t- test for Dependent Sample

สวนขอมลเชงคณภาพวเคราะหโดยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) รายละเอยดขนตอนการวจยและพฒนาหลกสตร

ฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรม สาหรบครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา

สรปผลการวจย

1. ผลการสารวจและสงเคราะหขอมลพนฐาน พบวาผอานวยการโรงเรยน รองผอานวยการโรงเรยน

และครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษากรงเทพมหานคร สานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มความตองการใหพฒนาคณลกษณะภาวะผนาเชงจรยธรรมสาหรบครผชวยโรงเรยนระดบ

มธยมศกษาในระดบมากตองการใหพฒนาคณลกษณะภาวะผนาเชงจรยธรรมสาหรบครผชวย 5 ดาน คอ ความรบผดชอบ ความ

ยตธรรม ความไววางใจ การใหบรการและการตดตอสอสาร

2. ผลการออกแบบและสรางหลกสตรฝกอบรม พบวาผทรงคณวฒมความเหนวา ทกองคประกอบของหลกสตรม

ความเหมาะสมอยในระดบมาก โดยแตละองคประกอบมความสอดคลองกน

3. ผลการประเมนประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม พบวา

3.1 ดานความร ครผชวยมคาเฉลยคะแนนความรภาวะผนาเชงจรยธรรมภายหลงการทดลองใชสงกวากอนการ

ทดลองใชหลกสตรฝกอบรม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3.2 ดานความพงพอใจตอการใชหลกสตรฝกอบรม มคาเฉลยโดยรวมระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวาม

คาเฉลยในระดบมากทกดาน เรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปนอยดงน ดานวธการอบรมดานเนอหาของการฝกอบรม ดาน

วตถประสงคของการฝกอบรมดานสถานทการฝกอบรม ดานระยะเวลาทใชในการฝกอบรมดานวทยากร ดานโสตทศนปกรณ

และดานเอกสารการอบรม โดยมคาเฉลยระดบความพงพอใจของครผชวยทมตอการใชหลกสตรฝกอบรม แตกตางจากคาเฉลย

ทเปนคามาตรฐาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3.3 ดานพฤตกรรม ครผชวยมคาเฉลยคะแนนพฤตกรรมภาวะผนาเชงจรยธรรมผานเกณฑมาตรฐานทกาหนดทกคน

โดยมคาเฉลยคะแนนพฤตกรรมภาวะผนาเชงจรยธรรมแตกตางจากคาเฉลยทเปนคามาตรฐาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

.05

4. ผลการประเมนและปรบปรงหลกสตรฝกอบรม พบวาไดปรบปรงแกไขภาษาทใชในการเขยนหลกสตรและคมอ

การใชหลกสตร ปรบแกเวลาการจดกจกรรมในหนวยท 6 จาก 12 ชวโมงเปน 16 ชวโมง นาวทยากรมาเสรมในหนวยท6 ไดแก

กจกรรมสานสมพนธทมงาน กจกรรม walk rally ใหเหมาะสมกบปรมาณงาน ปรบปรงสอคลปวดโอในหนวยท 4 การ



ข-6

ใหบรการ และหนวยท 5 การตดตอสอสาร จดเพมสอประกอบการฝกในหนวยท 6 ปรบปรงแกไขใหมการประเมนผลแบบ

ยอนกลบ โดยใหผเขารบการฝกอบรมนาเสนอแนวทางและวธการขยายผล ปรบแกแบบสงเกตพฤตกรรมคณลกษณะภาวะผนา

เชงจรยธรรมของครผชวย กอนนาไปใชใหเหมาะสมมากขน

อภปรายผล

จากผลการวจยดงกลาว สามารถอภปรายผลไดดงน

1. จากผลการวจยทพบวาผทรงคณวฒมความเหนวาทกองคประกอบของหลกสตรมความเหมาะสม

อยในระดบมาก โดยแตละองคประกอบมความสอดคลองกน ทงนอาจเปนเพราะวาผวจยใชการพฒนาหลกสตรซงสอดคลองกบ

แนวคดการพฒนาหลกสตรของเซเลอรและอเลกเซนเดอร [6] ทไดกาหนดกระบวนการพฒนา 4 ขนตอน คอ ขนท 1 กาหนด

เปาหมาย จดประสงคและขอบเขตความร โดยสารวจขอมลพนฐานทเกยวของ ขนท 2 การออกแบบหลกสตร โดยขนตอน

ตาง ๆ จะตองสอดคลองกบเปาหมาย จดประสงคและขอบเขตของความรขนท 3 การนาหลกสตรไปใชและขนท 4 การ

ประเมนหลกสตร เปนการตดสนใจเลอกเทคนควธการประเมนผล เพอเปนการตดสนใจในคณภาพและความสาเรจของ

หลกสตร ผวจยใชหลกการพฒนาภาวะผนาเชงจรยธรรมทสอดคลองกบพล[7] ซงกลาวถงการพฒนาภาวะผนาเชงจรยธรรมวา

ตองกาหนดกรอบแนวคดการพฒนาใหชดเจนสอดคลองกบความจาเปนมการกาหนดวสยทศน พนธกจ และกลยทธในการ

พฒนา กาหนดหวขอในการสมมนา อภปรายแลกเปลยนเรยนรเปดใจในการปรบปรงพฒนาจรยธรรมนาแนวทางในการสงเสรม

ไปปฏบตใหเกดเปนรปธรรมรวมทงมการกาหนดบทบาทใหชดเจนในการลงมอปฏบตและตดตามผลดานการจดหลกสตรได

ออกแบบและจดหลกสตรสอดคลองกบ ธารง บวศร[8] ทกลาวถงการออกแบบและจดหลกสตรวา การกาหนดเนอหาวชา

จะตองเรยงลาดบจากงายไปหายาก จากสงทเปนรปธรรมไปสสงทเปนนามธรรมควรจดระเบยบหรอโครงสรางใหเปนหมวดหม

มความสมพนธเกยวเนองกน ประสบการณทจดตองพจารณาถงความตอเนอง และใหเปนประสบการณทสรางความพงพอใจแก

ผเรยนและตองสอดคลองกบพฒนาการทางปญญาของผเรยน โดยจดเนอหาวชาและประสบการณทกาหนดไวในหลกสตรเปน

กลมยอย ๆ มงใหผเรยนสามารถสรางมโนทศนเกยวกบสงทเรยนเปนเรอง ๆ ไป การจดประสบการณในหลกสตรควรใหผเรยน

ประสบความสาเรจดวยตนเองเปนขน ๆ ไปสามารถนาเอาประสบการณทเคยไดรบมาใชใหเปนประโยชนตอการเรยนรตอไป

ดวย ซงเปนการเสรมแรงใหผเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมและเรยนรไดดขน

2. จากผลการประเมนประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรม

สาหรบครผชวยโรงเรยนระดบมธยมศกษาทพบวา

2.1 ครผชวยมคาเฉลยคะแนนความรภาวะผนาเชงจรยธรรมภายหลงการทดลองใช สงกวากอนการทดลองใช

หลกสตรฝกอบรม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05เปนไปตามสมมตฐาน ทงนเนองดวยการจดกจกรรมการเรยนรผวจยเนน

การเรยนรทเกดจากการปฏบตเปนหลก ซงสอดคลองกบการเรยนรเพอจดหลกสตรของ จอหนดวอ [9] ทสรปวา การเรยนรเกด



ข-7

จากการทผเรยนไดลงมอปฏบตและฝกฝนดวยตนเองขนอยกบการฝกสตปญญาใหเอาชนะอปสรรคตาง ๆ ผเรยนจะไดจาก

ประสบการณของตวเองมากกวาจากภายนอกและเมอผเรยนฝกสตปญญาเพอเอาชนะอปสรรคตาง ๆ จะไดรบความคดใหม ซง

จะเปนพนฐานในการเอาชนะอปสรรคอน ๆ ตอไป ทาใหเขาใจความสมพนธระหวางความรในแตละแขนงวชา และสามารถ

ประยกตใชไดอยางกวางขวางขน

2.2 ครผชวยมความพงพอใจตอการใชหลกสตรฝกอบรมโดยรวมอยในระดบมาก นอกจากนจากผลการวจยยงพบวา

คาเฉลยระดบความพงพอใจของครผชวยทมตอการใชหลกสตรฝกอบรม แตกตางจากคาเฉลยทเปนคามาตรฐาน อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05ทงนอาจเนองมาจาก การจดฝกอบรมมกระบวนการดาเนนการชดเจน มการประเมนความจาเปน

กาหนดวตถประสงคการฝกอบรม มเทคนคการฝกอบรมทเหมาะสมและมโปรแกรมการดาเนนงานประกอบอยางชดเจน รวมทง

การประเมนผลจะประเมนจากปฏกรยาการเรยนร พฤตกรรม หรอผลทเกดขน [10] อกทงการจดกจกรรมฝกอบรมจะคานงถง

หลกการเรยนรของผใหญ เนองดวยครผชวยมลกษณะเปนผใหญลกษณะการเรยนรของผใหญตองการใหจดประสบการณตรง

กบความตองการ บรรยากาศในการเรยนและสถานการณการเรยนรทเปนกนเอง สภาพการณทางกายภาพทวไปควรเปนทพง

พอใจสาหรบผเขารบการอบรม การไดมสวนรวมในการเรยนร รวมทงไดเรยนรตามระดบความสามารถของตนเอง โดยผใหการ

ฝกอบรมควรรเนอหาวชาทสอนเปนอยางดและมแผนงานทยดหยนได [11]

2.3 ครผชวยมคาเฉลยคะแนนพฤตกรรมภาวะผนาเชงจรยธรรมผานเกณฑมาตรฐานทกาหนดทกคนโดยมคาเฉลย

คะแนนพฤตกรรมภาวะผนาเชงจรยธรรมแตกตางจากคาเฉลยทเปนคามาตรฐาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนนาจะ

มสาเหตมาจากการฝกอบรมทครผชวยไดรบ เนองดวยการฝกอบรมเปนกระบวนการในการเปลยนแปลงพฤตกรรม การให

ความรทเปนระบบรวมถงการจงใจพนกงานทมอยในปจจบน เพอทจะปรบปรงตนเองใหดขนและมคณสมบตตามทตองการใน

งาน[12] สาเหตอกประการหนงนาจะเปนเพราะวาครผชวยมระดบวยทใกลเคยงกน กลาวคอนกศกษาผใหญสวนมากจะมสง

เหลานตดตวมาดวยคอ ประสบการณตาง ๆ ความเขาใจตอสถานการณการเรยนร และความตองการในการเรยนร ดงนนเมอ

ไดรบวธการจดการสอนทเหมาะสมคอ ผใหความรใชประสบการณของผรบการฝกอบรมใหเปนประโยชนในการสอน โดย

สรางระบบความเขาใจทมอยแลวใหดขน ดวยการบรณาการความรเขาดวยกน และใชวธการชวยเหลอผเขารบการฝกอบรมใน

การเรยนเพอการประยกตมากกวาการสอน กจะชวยใหการเรยนรเกดประสทธผลมากขน [13]

ขอเสนอแนะ

จากการดาเนนการวจยทงสองขนตอนทผานมาควรมการศกษาและดาเนนการเพมเตมดงน

1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

1.1 การออกแบบกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนา

เชงจรยธรรม ควรมกจกรรมครอบคลมทกดานในแตละหนวยการเรยนร

1.2 ครสามารถนาหลกสตรนไปปรบใช ในการอบรมคณลกษณะภาวะผนาเชงจรยธรรม

สาหรบนกเรยนได

1.3 ผเกยวของกบการผลตครและพฒนาคร สามารถนาผลการวจยไปใชเปนขอมลพนฐาน



ข-8

ในการวจยและพฒนาคณลกษณะดานอน ๆ สาหรบครหรอนกศกษาได

1.4 หนวยงานทเกยวของกบการพฒนาคร สามารถนาผลการวจยไปใชเปนขอมลพนฐาน

ในการกาหนดนโยบายดานการพฒนาครผชวย

2. ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป

2.1 ควรมการพฒนาหลกสตรเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรม สาหรบครผชวยโดยเพม

คณลกษณะอนเชน ความซอสตย ความมวนย ความมเหตผล ฯลฯ

2.2 ควรมการวจยพฒนาหลกสตรเสรมสรางภาวะผนาเชงจรยธรรม กบครกลมอนหรอ

นกเรยนในระดบชนตาง ๆ

2.3 ควรมการศกษาวจยพฒนาเสรมสรางสมรรถนะดานอนใหแกครผชวย

เอกสารอางอง

[1]สานกงานเลขาธการครสภา. (2556).ขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณ

ของวชาชพ พ.ศ. 2556. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย

จากด.

[2] Bokin, Kim. (2006). “Training vs. Education in Forming Won Buddhist Kyomus in the U.S.A.” Teaching Theology

and Religion, 9 (2): 112.

[3] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2553).คมอการปฏบตงานขาราชการคร. กรงเทพฯ:

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

[4] ชชย สมทธไกร.(2556). การฝกอบรมบคลากรในองคกร. พมพครงท 8. กรงเทพฯ:

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[5] วเชยร วทยอดม. (2553). ภาวะผนา Leadership. กรงเทพฯ: บรษท ธนธชการพมพ จากด.

[6] Saylor, J.G., Alexander,W.M., & Lewis, L.J. (1981). Curriculum Planning for Better Teaching and Learning.

(4th ed.).New York : Holt, Rinchart and Winston.

[7] Phil, Rabinowitz. (2012). Ethical Leadership. New York: University of Kansa.

[8] ธารง บวศร. (2542). ทฤษฎหลกสตร: การออกแบบและพฒนา.พมพครงท 2. กรงเทพฯ :

สานกพมพพฒนาศกษา.

[9] Dewey, John. (1916). Democracy and Education. The Macmillan Co; New York.

[10] Dessier G. (1988). Personnel Management : Training and Development. 4thed.

New Jersey : Prentice-Hall.



ข-9

[11] Knowles, Malcolm, S., et al. (1998). The Adult Learner : The Definitive Classic in Adult

Education and Human Resource Development, 5th ed. Houston, TX : Gulf Publishing.

[12]George, J.M., & Jones, G.R. (1996).Understanding and Managing: Organizational Behavior.

New Jersey: Prentice Hall.

[13] Javis, P.(1983). Adult and Continuing Education : Theory and Practice. Kent :Croom Helm.


– ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม –ธนวาคม 2559ข-

บรรยากาศองคการและการทางานเปนทมทสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน

ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

Organizational Climate and Teamwork Affecting Quality of Service of Schools under

the Authority of The Secondary Educational Service Area, Office 1.

จตร ฟ งกลน1 อ.ดร.สมบรณ บรศรรกษ2 อ.ดร.สมชาย เทพแสง3

Jittree Fungklin1Dr.Somboon Burasirirak2Dr.Somchai Thepsaeng3 1นสตการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2ทปรกษาหลก อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3ทปรกษารวม อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงคเพอ1) ศกษาระดบบรรยากาศองคการ การทางานเปนทมและคณภาพการบรการ

ของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 2) ศกษาความสมพนธระหวาง บรรยากาศ

องคการและการทางานเปนทม กบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 1 3) ศกษาบรรยากาศองคการ และการทางานเปนทม ทสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน ในสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ครจากสถานศกษาในสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 1 จานวน 357 คน ซงไดมาจากตารางกาหนดขนาดกลมตวอยางของ

เครจซและมอรแกน (Krecie & Morgan. 1970: 608-609) สมจานวนโรงเรยน 30% จากโรงเรยนทงหมด 67 โรงเรยน

ยกเวนโรงเรยนขนาดเลกทมจานวน 4 โรงเรยน ใชเปนกลมตวอยางทงหมด ใชวธสมตวอยางแบบแบงชน (Stratified

Random Sampling) โดยใชโรงเรยนเปนชน หนวยการสมคอโรงเรยน และใชวธจบสลาก เครองมอทใชในการ

รวบรวมขอมลในการวจยครงนเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความเทยงตรงเทากบ

.80-1.00 คาความเชอมน (α) ของบรรยากาศองคการ เทากบ.93 การทางานเปนทม เทากบ .96 และคณภาพการบรการ

เทากบ .94 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบ

เพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) สหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) และสมการ

ถดถอยพหคณแบบวธการคดเลอกเขา (Multiple Regression Analysis- Enter Method)



ข-11

ผลการวจย พบวา

1. ระดบบรรยากาศองคการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอย

ในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ

ดานโครงสรางองคการ ดานคาตอบแทนและดานสมพนธภาพภายในหนวยงาน

2. ระดบการทางานเปนทมของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอย


ดานความรวมมอ ดานการมเปาหมายรวมกนและดานการตดตอสอสาร

3. ระดบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอย


ดานภาพลกษณทางกายภาพ ดานบคลากร ดานความเชอถอและไววางใจได ดานกระบวนการบรการและดานการ

ตอบสนอง

4. บรรยากาศองคการและการทางานเปนทมมความสมพนธกบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ

(r) =.152 และ .331 แสดงวาบรรยากาศองคการมความสมพนธกบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงาน

เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ในระดบตา และการทางานเปนทมมความสมพนธกบคณภาพการบรการของ

โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ในระดบปานกลาง

5. บรรยากาศองคการและการทางานเปนทมสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน ในสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01โดยบรรยากาศองคการและการทางานเปนทม

ทกดานรวมกนพยากรณคณภาพการบรการของโรงเรยน ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1ได

รอยละ 13.20 โดยการทางานเปนทมมอานาจการพยากรณสงสด รองลงมา ไดแก บรรยากาศองคการ

คาสาคญ: บรรยากาศองคการ การทางานเปนทม คณภาพการบรการ

Abstract

The purposes of this research were to study the level of organizational climate, teamwork and the quality

of service provided by schools under the Secondary Educational Service Area Office One; study the relationship

between organizational climate and teamwork in terms of school service quality under the authority of the Secondary

Educational Service Area Office One; and to investigate whether or not the organizational climate and teamwork

affecting quality of service of schools under the authority of the Secondary Educational Service Area, Office One.

The samples consisted of three hundred and fifty seven teachers from schools under the authority of the Secondary

Educational Service Area, Office One. The sample size was acquired using the work of Krejcie & Morgan

(1970:608-609). It was derived by determining the number of schools, thirty percent of all of sixty seven schools,

with the exception four small schools. The stratified random sampling was conducted using the size of the school

size as a strata to use to calculate the sample size and simple random sampling was done by lottery. The instruments

used for data collection were questionnaires with a five point-rating scale. The questionnaires were distributed to

five experts to check for content validity. IOC (Index of Item- Objective Congruence) was valued at 0.80-1.00, the



ข-12

reliability of the organizational climate was .93, teamwork was .96 and quality of service was .94. The data analysis

employed both mean and standard deviation. The testing of the hypothesis was conducted with by using Pearson

Product-Moment Correlation Coefficient as well as the multiple correlation and the multiple regression analysis-

enter method.The results of the research were as follows;

1. The level of the organizational climate of schools under the authority of the Secondary Educational

Service Area, Office One as a whole was at high level. When considering each individual aspect, the research found

it to be at a high level in all aspects, by descending order of the average as follows; organization structure,

compensation and working relationship.

2. The level of teamwork of schools under the authority of the Secondary Educational Service Area, Office

One as a whole was at high level. When considering each individual aspect, the research found it to be at a high level

in all aspects, by descending order by average as follows; collaboration, the common goal and communication.

3. The level of service quality of schools under the authority of the Secondary Educational Service Area,

Office One as a whole was at high level. When considering each individual aspect, the research found it to be at a

high level in all aspects by descending order and by average as follows; physical appearance, people, reliability,

service process and response.

4. There was a statistically significant and positive relationship at a level of .01 between organizational

climate, teamwork and quality of service at schools under the authority of the Secondary Educational Service Area,

Office One. Pearson's correlation coefficient (r) = .152 and .331 showed that the organizational climate had a direct

relationship with the quality of service of schools under the authority of the Secondary Educational Service Area,

Office One at a low level whereas teamwork had a relationship with the quality of service provided by schools under

the authority of the Secondary Educational Service Area, Office One at a moderate level.

5. Organizational climate and teamwork affected the quality of service at schools under the authority of

the Secondary Educational Service Area Office One at the level of .01. All aspects of organizational climate and

teamwork mutually predicted quality of service at schools under the authority of the Secondary Educational Service

Area, Office One with a predictive power of 13.20 percent. The factor of teamwork had the highest predictive

power, followed by organizational climate.

Keywords : Organizational Climate, Teamwork, Quality of Service.

บทนา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พทธศกราช 2553

กาหนดใหมการจดระบบโครงสรางและกระบวนการจดการศกษาของไทยอยางมเอกภาพดานนโยบายและมความ

หลากหลายในการปฏบต มการกระจายอานาจไปสเขตพนทการศกษาและสถานศกษาดงปรากฏในมาตรา 37 ความวา

“การบรหารและการจดการศกษาขนพนฐานและอดมศกษาระดบตากวาปรญญาใหยดเขตพนทการศกษา โดยคานงถง

ปรมาณสถานศกษา จานวนประชากร วฒนธรรม และความเหมาะสมดานอนดวย เพอใหเปนไปตามความในมาตรา 37



ข-13

แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 จงไดมการออกพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ

กระทรวงศกษาธการ พทธศกราช 2546 ซงแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2553 และไดมประกาศกระทรวงศกษาธการ

เรองกาหนดเขตพนทการศกษามธยมศกษาเมอวนท17 สงหาคม 2553 โดยมการแบงเขตพนทการศกษามธยมศกษา

จานวน 42 เขต เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ประกอบดวยทองท เขตพญาไท บางซอ ดสต สมพนธวงศ ปทม

วน ราชเวท พระนคร ปอมปราบศตรพาย บางแค บางขนเทยน บางบอน ทงคร ราษฎรบรณะ จอมทอง คลองสาน

ธนบร ภาษเจรญ ตลงชน ทววฒนา บางพลด บางกอกนอย บางกอกใหญและหนองแขม

การจดการศกษาขนพนฐานเพอใหคนไทยไดรบการพฒนาใหเปนมนษยทสมบรณ เปนคนด ม

ความสามารถ และดารงชวตอยในสงคมอยางมความสข และบรรลเปาหมายตามภารกจอยางมประสทธภาพ จง

จาเปนตองมการกระจายอานาจและใหทกฝายมสวนรวม ซงสอดคลองกบเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พทธศกราช 2542 มาตรา 39 ทกาหนดไววาใหกระทรวงกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษาทง

ดานวชาการ งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป ไปยงคณะกรรมการและสานกงานเขตพนท

การศกษา และสถานศกษาในเขตพนทการศกษาโดยตรง เพอใหสถานศกษามความคลองตว มความอสระ และมความ

เขมแขง[1]

โรงเรยนหรอสถานศกษาเปนหนวยงานภาครฐทใหบรการทางดานการศกษา มหนาทจดการดานการเรยน

การสอนใหมประสทธภาพ แตจากผลการประเมนภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554 – 2558) ของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผลการประเมนพบวามโรงเรยนทไมไดรบรองมาตรฐานคณภาพจาก

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา จานวน 2,119 แหง คดเปนรอยละ 30.09 ซงเรองทตอง

ปรบปรงอยางเรงดวน คอ ประสทธผลการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญและการสงเสรมเพอพฒนา

สถานศกษาเพอยกระดบมาตรฐาน และพฒนาสความเปนเลศทสอดคลองกบแนวทางปฏรปการศกษา [2] โดยเฉพาะ

ปญหาคณภาพการบรการทางการศกษาของโรงเรยนในสงกดภาครฐทยงไมเปนทพอใจแกสงคม สาเหตประการหนง

เนองมาจากการบรการทางการศกษาของสถาบนทางการศกษาไมสามารถตอบสนองความคาดหวง ความตองการของ

นกเรยนและผปกครองไดดพอ จากขอมลสถตการศกษา ปการศกษา 2558 พบวา จานวนสถานศกษาทงเอกชนและ

นานาชาตเพมขนทกป และมอตราเพมขนอยางรวดเรว เนองจากผปกครองทมรายไดสงนยมสงบตรหลานไปเรยน

เพราะเชอมนในมาตรฐานคณภาพและการบรการทางการศกษาของเอกชนและตางประเทศ [3]

จากปญหาทกลาวมาสะทอนใหเหนถงความสาคญในการศกษาคณภาพการบรการของโรงเรยน ซง

สอดคลองตามแผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (ในชวงป พ.ศ. 2546 – พ.ศ. 2550 และ พ.ศ. 2551 – พ.ศ.

2555) ทกาหนดใหหนวยงานในภาครฐและภาคเอกชนสารวจความพงพอใจในการใหบรการ เพอพฒนาและปรบปรง

ประสทธภาพในการบรการใหเปนทยอมรบแกผมารบบรการ[4] ดงนนโรงเรยนจงตองดาเนนการสารวจคณภาพการ

บรการของโรงเรยนอยางตอเนอง

ผวจยจงสนใจศกษาบรรยากาศองคการและการทางานเปนทมทสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน

ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ดวยเหตผลทวา โรงเรยนเปนหนวยงานทใหบรการทางดาน

การศกษา การยกระดบการบรหารจดการของโรงเรยนจงมความสาคญ ซงจะสามารถสงมอบคณคาทดในการบรการ

ใหแกผรบบรการ ดงนน ผวจยจงไดนาโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 มาทาการวจย

โดยใชเครองมอวดทผวจยสรางขนตามแนวคดทฤษฎคณภาพการบรการ รวมถงศกษาความสมพนธของบรรยากาศ



ข-14

องคการและการทางานเปนทมทสงผลเพอใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของสามารถนาผลการศกษานไปใชใน

การปรบปรงและพฒนาคณภาพการบรการของโรงเรยน เพอยกระดบและพฒนาคณภาพของสถานศกษาของประเทศ

ไทยในอนาคตตอไป


1. เพอศกษาระดบคณภาพการบรการ บรรยากาศองคการ และการทางานเปนทมของโรงเรยนในสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

2. เพอศกษาความสมพนธระหวาง บรรยากาศองคการและการทางานเปนทม กบคณภาพการบรการของ

โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

3. เพอศกษาบรรยากาศองคการ และการทางานเปนทม ทสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน ใน

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1


ประชากรทใชในการวจยครงนไดแก ครจากสถานศกษาในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 1 จาก 67 โรงเรยน จานวน 4,750 คนกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ครจากสถานศกษาในสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 1 จานวน 357 คน ไดมาจากการกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซและ

มอรแกนจากนนทาการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใหขนาดโรงเรยนเปนชน และทาการสม

อยางงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธจบสลาก เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถาม

(Questionnaire) แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ผานการหาคณภาพของเครองมอจากผเชยวชาญ

ทง 5 ทาน มคาดชนความสอดคลองเทากบ .80-1.00 คาความเชอมน (Reliability) ของบรรยากาศองคการ เทากบ.93

การทางานเปนทม เทากบ .96 และคณภาพการบรการ เทากบ .94 วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลยและสวนเบยงเบน

มาตรฐานและวเคราะหความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการ การทางานเปนทม และคณภาพการบรการของ

โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 1โดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน

(Pearson Product Moment Correlation) และการวเคราะหสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ดวยวธ Enter

ผลการวจย

1. ระดบบรรยากาศองคการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอย

ในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดาน

โครงสรางองคการ ดานคาตอบแทนและดานสมพนธภาพภายในหนวยงาน

2. ระดบการทางานเปนทมของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอย


ความรวมมอ ดานการมเปาหมายรวมกนและดานการตดตอสอสาร

3. ระดบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอย


ภาพลกษณทางกายภาพ ดานบคลากร ดานความเชอถอและไววางใจได ดานกระบวนการบรการและดานการ

ตอบสนอง



ข-15


สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ

(r) =.152 และ .331 แสดงวาบรรยากาศองคการมความสมพนธกบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงาน

เขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ในระดบตา และการทางานเปนทมมความสมพนธกบคณภาพการบรการของ

โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ในระดบปานกลาง

5. บรรยากาศองคการและการทางานเปนทมสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน ในสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01โดยบรรยากาศองคการและการทางานเปนทม

ทกดานรวมกนพยากรณคณภาพการบรการของโรงเรยน ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1ได

รอยละ 13.20 โดยการทางานเปนทมมอานาจการพยากรณสงสด รองลงมา ไดแก บรรยากาศองคการ ดงตารางดานลาง

ตวพยากรณ B Β SEb t P

1. บรรยากาศองคการ(X1) .160 .151 .054 2.955** .003

2. การทางานเปนทม(X2) .300 .330 .046 6.463** .000

R= .363

R2 =.132

SEest = .399

a = 2.444

F = 25.321**

**มนยสาคญทางสถตทระดบ .01

6. สมการพยากรณไดดงน

สมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน

መ = .330 (Z2) + .151 (Z1)

สมการพยากรณในรปคะแนนดบ

= 2.444 + .300 (X2) + .160 (X1)

อภปรายผลการวจย

จากการวเคราะหขอมลและสรปผลการวจยเกยวกบบรรยากาศองคการและการทางานเปนทมทสงผลตอ

คณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1ผวจยไดนาประเดนตางๆท

สาคญมาอภปรายโดยรวมและรายดานดงน

1. ระดบบรรยากาศองคการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1โดยรวมอย

ในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดานโดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดาน

โครงสรางองคการ ดานคาตอบแทนและดานสมพนธภาพภายในหนวยงานทเปนเชนนอาจเนองจากสภาพแวดลอมม

ผลตอการปฏบตงานซงสะทอนใหเหนถงทศนคตคานยมของคนในองคการทแสดงออกมาจากความรสกหรอการรบร

ทงทางตรงและทางออมของมวลสมาชกในองคการทมตอองคการพฤตกรรมของเพอนรวมงานและผ บรหารท

ปฏบตงานรวมกนในลกษณะหรอมตตางๆซงมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคล[5] รวมถงสภาพแวดลอมโดยทวไป

และความสาคญโดยรอบตวงานททาและผปฏบตงานซงรวมกนแลวมอทธพลตอพฤตกรรมขององคการโครงสราง



ข-16

องคการและกระบวนการขององคการทงทางตรงและทางออม[6] สอดคลองกบงานวจยของสชานช พนธนยะ[7] ได

ทาการศกษาวจยเรองบรรยากาศองคการทสงผลตอคณภาพชวตการทางานของขาราชการครพบวาระดบความคดเหน

ของขาราชการครตอบรรยากาศองคการของโรงเรยนอยในระดบมากทกดานและยงสอดคลองกบงานวจยของอภชาต

เชยงสง[8] ไดทาการศกษาวจยเรองการศกษาความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบการบรหารโดยใชโรงเรยน

เปนฐานของโรงเรยนคาทอลกอครสงฆมณฑลกรงเทพฯเขต 4 ผลการวจยพบวาบรรยากาศองคการของโรงเรยน

คาทอลกอครสงฆมณฑลกรงเทพฯเขต 4 ทง 6 ดานอยในระดบมาก

2. ระดบการทางานเปนทมของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1 โดยรวมอย

ในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดานโดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดาน

ความรวมมอ ดานการมเปาหมายรวมกนและดานการตดตอสอสารทเปนเชนนอาจเนองจากการทางานเปนทมเปนการ

ทบคคลตงแต 2 คนขนไปมาปฏบตงานรวมกนเพอใหบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายขององคการโดยอาศย

ความสมพนธทดตอกนมการตดตอสอสาร ประสานงาน ตดสนใจการดาเนนการตางๆรวมกนเพอใหงานนนบรรล

วตถประสงคอยางมประสทธภาพ การทางานเปนทมนบวามความสาคญ เพราะคนเรามความรความสามารถแตกตาง

กนเราควรนาจดเดนจดดของแตละบคคลในทมมาชวยใหงานททาบรรลเปาหมายการทางานเปนสวนๆยอมไดผลดไม

เทากบการทางานทรวมมอกนและความสาเรจของการทางานเปนทมขนอยกบสมาชกในทมเปนสาคญ[9] สอดคลอง

กบงานวจยของพชราภรณ เยนมนส[10] ไดทาการศกษาวจยเรองการศกษาความสมพนธระหวางการทางานเปนทมกบ

การบรหารงานทวไปของสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาพระนครศรอยธยาเขต1

ผลการวจยพบวาการทางานเปนทมของสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

พระนครศรอยธยาเขต 1 ในภาพรวมอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบแตละดานจากมากไปนอยดงน ดานการ

กาหนดวตถประสงคและเปาหมาย ดานการมสวนรวม ดานการสอสารและดานการสรางความไววางใจ

3. ระดบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1 โดยรวมอย

ในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดานโดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอยคอดาน

ภาพลกษณทางกายภาพ ดานบคลากร ดานความเชอถอและไววางใจได ดานกระบวนการบรการและดานการ

ตอบสนอง ทเปนเชนนอาจเนองจากการบรการของบคลากรในโรงเรยนทตอบสนองความตองการของผมารบบรการ

จนเกดความพงพอใจตอบรการทไดรบเปนระดบความสามารถของการบรการในการบาบดความตองการของลกคา

และระดบความพงพอใจของลกคาหลงจากไดรบบรการไปแลว[11] คณภาพการบรการเปนการรบรของลกคาเกยวกบ

คณภาพการบรการทขนอยกบความคาดหวงของลกคาเองแมวาลกคาจะไมเคยรบบรการมากอน ตอมาเมอธรกจเชญ

ชวนลกคาใหมารบบรการ ลกคาจะทบทวนการรบรคณภาพการบรการใหมและทกครงทลกคาเขามารบบรการและเกด

การทบทวนการรบรเกยวกบคณภาพการบรการไปเรอยๆการทบทวนการรบรคณภาพของการบรการจะพฒนาไปสการ

ตงใจซอบรการของลกคาในอนาคตได[12] สอดคลองกบงานวจยของสาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดตรง[13]

ไดทาการศกษาวจยเรองความพงพอใจของนกศกษาทมตอการใหบรการดานการจดการศกษามหาวทยาลยรามคาแหง

สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดตรงผลการศกษาพบวาความพงพอใจของนกศกษาทมตอการใหบรการดาน

การจดการศกษามหาวทยาลยรามคาแหงสาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดตรงนกศกษาระดบปรญญาโทมความ

พงพอใจโดยภาพรวมอยในระดบมากและเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบมาก



ข-17


สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ(r)

=.152 และ.331 แสดงวาบรรยากาศองคการมความสมพนธกบคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษาเขต1 ในระดบตาและการทางานเปนทมมความสมพนธกบคณภาพการบรการของโรงเรยน

ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1ในระดบปานกลางทเปนเชนนอาจเนองจากบรรยากาศองคการ

จะมอทธพลตอการกาหนดพฤตกรรมและทศนคตของผปฏบตงานทงทางตรงทางออมบรรยากาศทพงประสงคยอม

สงผลดตอการทางานของบคลากรในองคการและจะเปนการสนบสนนการจงใจในการปฏบตงานของบคลากรใหม

ประสทธภาพมากยงขน[14] สอดคลองกบแนวคดของอจฉรา เฉลยสข[15] กลาวถงองคการทมบรรยากาศในการ

ทางานทดจะสงผลใหพนกงานในองคการสงมอบการบรการทมคณภาพจนผรบบรการรสกไดตลอดจนการทางาน

รวมกนเปนทมมการสรางทมงานอนแขงแกรงเพอเนนใหบคลากรเหนความสาคญของการทางานรวมกนเปนทมซงจะ

สงผลใหการทางานนนบรรลวตถประสงคขององคการอยางมประสทธผลและมประสทธภาพ[16] สอดคลองกบ

แนวคดของวระชยทองภ[17] กลาวถงการทางานเปนทมจะสรางความไวใจชวยเหลอกนกอใหเกดบรรยากาศการ

ทางานทดทาใหสมาชกมความรสกสบายใจพอใจและเพลดเพลนกบการทางานกอใหเกดขวญกาลงใจในการทางาน

ชวยใหเกดผลงานทมคณภาพและมประสทธภาพ

5. บรรยากาศองคการและการทางานเปนทมสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงาน

เขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01โดยบรรยากาศองคการและการทางานเปนทม

ทกดานรวมกนพยากรณคณภาพการบรการของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต1ไดรอย

ละ13.20 โดยการทางานเปนทมมอานาจการพยากรณสงสด รองลงมา ไดแก บรรยากาศองคการผลวจยทเปนเชนนอาจ

เนองจากบรรยากาศองคการจะชวยใหเขาใจถงผลกระทบตอหนาทตางๆของคนในองคการทงความสามารถในการ

ผลตและความผกพนองคการชวยใหมการศกษากระบวนการบรหารโดยเฉพาะอยางยงรปแบบตางๆของการบรการทม

ตอคน พฤตกรรมองคการและสขภาพองคการ[14] บรรยากาศองคการเปนตวแปรสาคญในการกาหนดพฤตกรรมของ

สมาชกทกคนในองคการเพราะความสาเรจขององคการสวนหนงยอมขนอยกบบรรยากาศขององคการซงมสวนในการ

สนบสนนทสาคญเปนอยางยงทจะทาใหองคการมประสทธภาพสอดคลองกบงานวจยของสชานช พนธนยะ [7] ได

ทาการศกษาวจยเรองบรรยากาศองคการทสงผลตอคณภาพชวตการทางานของขาราชการครจากการศกษาวจยพบวา

ปจจยบรรยากาศองคการดานโครงสรางองคการ ดานการสนบสนนและดานความเปนอนหนงอนเดยวกนสงผลตอ

คณภาพชวตการทางานของขาราชการครตลอดจนการทางานเปนทมคอการรวมตวของคนหลายคนซงปฏสมพนธตอ

กนอยางสมาเสมอในชวงเวลาใดเวลาหนงเพยงแตตองการจะเนนใหเหนเดนชดวาเปนกลมทางานซงสมาชกทกคนม

ภารกจทตองทางานประสานกนตามบทบาทของตนและบรรลเปาหมายรวมกนของกลม[18] เปนการทบคคลมา

รวมกลมกนเพอรวมมอกนในการกระทาสงหนงสงใดใหสาเรจลลวงดวยดโดยการรวมมอกนประสานงานกนมงดง

ศกยภาพทมจากบคคลแตละคนภายในกลมออกมาชวยในการดาเนนกจกรรมใหบรรลเปาหมาย[9] สอดคลองกบ

งานวจยของขวญชย พลววฒนชยการ[19]ไดทาการศกษาวจยเรองระบบการทางานและการทางานเปนทมทสงผลตอ

ประสทธผลของการทางานของพนกงานระดบปฎบตการ (ยานสลม) ผลการศกษาพบวาระบบการทางานและการ

ทางานเปนทมสงผลตอประสทธผลของการทางานของพนกงานระดบปฎบตการ (ยานสลม)



ข-18



1.1 สมควรมการเสรมสรางบรรยากาศองคการของโรงเรยนดานสมพนธภาพภายในหนวยงานใหด

ยงขนโดยการสรางสภาพแวดลอมทมผลตอการปฏบตงานซงสะทอนใหเหนถงทศนคตคานยมของคนในองคการท

แสดงออกมาจากความรสกหรอการรบรทงทางตรงและทางออมเพราะบรรยากาศองคการเปนตวแปรสาคญในการ

กาหนดพฤตกรรมของสมาชกทกคนในองคการเพราะความสาเรจขององคการสวนหนงยอมขนอยกบบรรยากาศของ

องคการซงมสวนในการสนบสนนทสาคญเปนอยางยงทจะทาใหองคการมประสทธภาพ

1.2 สมควรมการเสรมสรางการทางานเปนทมของโรงเรยนดานการตดตอสอสารใหดย งขนโดย

ผบรหารตองสรางแรงจงใจเพอสรางความไววางใจกน สรางความพงพอใจใหแกผรวมงาน ทาใหสามารถทางานบรรล

ความสาเรจไดโดยอาศยหลกธรรมชาตของมนษยในการทางานรวมกนทาใหการทางานประสบผลสาเรจไดโดยใช

หลกการตดตอสอสารกระบวนการถายทอดหรอแลกเปลยนขาวสารขอมลขอเทจจรงขอคดเหนความรสกหรอทศนคต

เพอสรางความเขาใจอนดตอกนและนามาซงการปฏบตงานของบคคลทเกยวของ

1.3 สมควรมการเสรมสรางคณภาพการบรการของโรงเรยนดานการตอบสนองใหดย งขนโดยมงเนน

การใหบรการของเจาหนาทครและผบรหารดวยความเตมใจถกตองพรอมทจะเสยสละเวลาเพอใหรบบรการดวยความ

รวดเรวปฏบตตอผรบบรการเปนอยางดและตอบสนองตอความตองการไดอยางทนททนใดทาใหผรบบรการเกดความ

ประทบใจในการบรการมากกวาคแขงขนทมอยได

1.4 สมควรมการเสรมสรางบรรยากาศองคการและการทางานเปนทมเพราะมผลตอคณภาพการบรการ

ของโรงเรยน

2. ขอเสนอแนะเพอการวจยในครงตอไป

2.1 ควรศกษาบรรยากาศองคการและการทางานเปนทมทสงผลตอคณภาพการบรการของโรงเรยน

จากกลมตวอยางในระดบอนๆและเขตพนทการศกษาอนๆ เพอเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษาใน

โอกาสตอไป

2.2 ควรทาวจยในรปแบบตางๆ เชน กรณศกษา วจยเชงคณภาพ เปนตน

2.3 ควรใชตวแปรอนในการศกษา เชน นโยบายการบรหาร ภาวะผนา เปนตน


[1] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2550). แนวทางการกระจายอานาจการบรหารและการจด

การศกษาใหคณะกรรมการ สานกงานเขตพนทการศกษาและสถานศกษาตามกฎกระทรวง กาหนด

หลกเกณฑและวธการกระจายอานาจการบรหารและการจดการศกษา พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนม

สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

[2] สานกทดสอบทางการศกษา. (2556). สรปผลการประเมนภายนอกรอบสาม (พ.ศ. 2554-2558) ของ

สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปพ.ศ. 2554.กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.

[3] สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2558). สถตการศกษาของประเทศไทย ปการศกษา

2556 – 2557. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.



ข-19

[4] สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2556). แผนยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ.

2556 – พ.ศ. 2561). พมพครงท 1. กรงเทพฯ: สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

[5] เจยรนย จระโร. (2544). บรรยากาศองคการ และแรงจงใจในการปฏบตงานของครโรงเรยนเอกชนในเขต

กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย สถาบนราชภฏ

ธนบร. ถายเอกสาร.

[6] รตตกรณ จงวศาล. (2554). มนษยสมพนธ: พฤตกรรมมนษยในองคการ. กรงเทพฯ: สานกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

[7] สชานช พนธนยะ. (2553,สงหาคม). บรรยากาศองคการทสงผลตอคณภาพชวตการทางานของขาราชการคร.

วารสารวทยบรการ.21(2):64-81.

[8] อภชาต เชยงสง. (2555,เมษายน). การศกษาความสมพนธระหวางบรรยากาศองคการกบการบรหารโดยใช

โรงเรยนเปนฐานของโรงเรยนคาทอลกอครสงฆมณฑลกรงเทพฯเขต 4. วารสารวชาการมหาวทยาลย

ปทมธาน. 4(1):253-274.

[9] วราภรณ ตระกลสฤษด. (2551). การทางานเปนทม. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศนยสงเสรมวชาการ.

[10] พชราภรณ เยนมนส. (2558). การศกษาความสมพนธระหวางการทางานเปนทมกบการบรหารงานทวไป

ของสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา พระนครศรอยธยา เขต 1.วารสารวจยและ

พฒนาวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร.10 (3):59-69.

[11] วระพงษ เฉลมจรรตน. (2545). คณภาพในงานบรการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมไทยเทคโนโลย

(ไทย-ญปน).

[12] ยพาวรรณ วรรณวาณชย. (2549). การตลาดบรการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สานกพมพ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

[13] สาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดตรง. (2555). ความพงพอใจของนกศกษาทมตอการใหบรการดานการ

จดการศกษามหาวทยาลยรามคาแหงสาขาวทยบรการเฉลมพระเกยรตจงหวดตรง. ปรญญานพนธ. ตรง:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยรามคาแหง. ถายเอกสาร.

[14] นเรศร แสนมนตร. (2553). บรรยากาศองคการและความผกพนตอองคการของขาราชการตารวจตระเวน

ชายแดนท 23อาเภอเมอง จงหวดสกลนคร. ปรญญานพนธ รศ.ม. (รฐศาสตร). สกลนคร: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฎสกลนคร. ถายเอกสาร.

[15] อจฉรา เฉลยสข. (2556). อทธพลของบรรยากาศองคการทสงผลตอความผกพนขององคกร คณภาพการ

ใหบรการและความพงพอใจของลกคาตอพนกงาน. ปรญญานพนธ บธ.ม. (การจดการทวไป). ปทมธาน:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชมงคลธญญบร. ถายเอกสาร.

[16] ชาฤณ เหมอนโพธทอง. (2554). การบรหารแบบมสวนรวมกบการทางานเปนทมของพนกงานครใน

สถานศกษา สงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1. ปรญญานพนธ ศศ.ม. (การบรหารการศกษา).

นครปฐม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร.

[17] วระชย ทองภ. (2554). สภาพการทางานเปนทมของโรงเรยนในเขตหลกส สงกดกรงเทพมหานคร. การศกษา

คนควาแบบอสระ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). พษณโลก: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร.



ข-20

[18] สรตตกาล ผกเกษร. (2550). ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมในการปฏบตงานกบการทางานเปนทมของ

กรมปศสตว เขต 1.ปรญญานพนธ บธ.ม. (การจดการทวไป). ลพบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ

เทพสตร. ถายเอกสาร.

[19] ขวญชย พลววฒนชยการ. (2556) .ระบบการทางานและการทางานเปนทมทสงผลตอประสทธผลของ

การทางานของพนกงานระดบปฎบตการ (ยานสลม). ปรญญานพนธ บธ.ม. (การจดการทวไป).

กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ. ถายเอกสาร.


– ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม–ธนวาคม 2559

ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอการทางานเปนทมของคร

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต4.

The Transformational Leadership of School Administrators Affecting Working as a Team of Teachers

under the Secondary Education Service Area Office 4.

รวษฎา ถรวชรภวดล1 อ.ดร.สมบรณ บรศรรกษ2 อ.ดร.สมชาย เทพแสง3

Rawissada Thirawatcharaphoowadol1 Dr.Somboon Burasirirak2 Dr.Somchai Thepsaeng3

1นสตการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2ทปรกษาหลก อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3ทปรกษารวม อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษาเขต 4 2) ศกษาระดบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4

3) ศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารกบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษาเขต 4 4) ศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผ บรหารทสงผลตอการทางานเปนทมของครสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 กลมตวอยางทใชในการวจยครงนไดแก ครจากสถานศกษาในสงกดสานกงาน

เขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 จานวน 346 คน ซงไดมาจากตารางการกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน

จากนนทาการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชขนาดโรงเรยนเปนชน (Strata) แลวทาการสมอยางงาย

(Simple Random Sampling) ดวยวธจบสลาก เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในการวจยครงนเปนแบบสอบถามแบบมาตรา

สวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความเทยงตรงตงแต 0.60-1.00 คาความเชอมน (α) ของภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหาร

เทากบ .962 และคาความเชอมน (α) ของการทางานเปนทมของครเทากบ .956 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient)

สหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) และสมการถดถอยพหคณแบบวธการคดเลอกเขา (Multiple Regression Analysis-

Enter Method)


1. ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 โดยรวมอยในระดบ

มาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการมอทธพลอยาง



22

มอดมการณ ดานการเปนแบบอยางทเหมาะสม ดานการคานงถงการเปนปจเจกบคคล ดานการสรางแรงบนดาลใจและดานการ

กระตนทางปญญา

2. ระดบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 โดยรวมอยในระดบมาก เมอ

พจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการมสวนรวมในการ

ทางาน ดานภาวะผนาในการทางาน ดานการปรบตวในการทางาน และดานแรงจงใจในการทางาน

3. ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารมความสมพนธกบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษาเขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r) =.858 แสดงวาตวแปรทงสองม

ความสมพนธในระดบสง

4. ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงผลตอการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทกดานรวมกนการพยากรณการทางาน

เปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 ไดรอยละ 73.90 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหาร

ดานการกระตนทางปญญามอานาจการพยากรณสงสด รองลงมาไดแก การสรางแรงบนดาลใจ การมอทธพลอยางมอดมการณ

การเปนแบบอยางทเหมาะสมและการคานงถงการเปนปจเจกบคคล ตามลาดบ

คาสาคญ : ภาวะผนาการเปลยนแปลง การทางานเปนทม

Abstract

The purposes of this research were to study the level of the transformational leadership among school

administrators under the authority of the Secondary Education Service Area, Office 4; study to the effectiveness of the

teachers working as a team under the authority of the Secondary Education Service Area Office 4; to study the relationship

between the transformational leadership of school administrators and teachers working as a team under the authority of the

Secondary Education Service Area Office, 4; and to study the effect of transformational leadership by school on teachers

working as a team under the Secondary Education Service Area, Office 4. The samples consisted of three hundred and fourty

six teachers under the authority of the Secondary Education Service Area, Office 4 in the 2016 academic year by using

Krejcie & Morgan(1970: 608). Stratified random sampling was conducted using school size as a strata to calculate the sample

size. Simple random sampling was then done thereafter by lottery. The instruments used for data collection included a five 5

point-rating scale questionnaire. The questionnaires were distributed to five experts to check the content validity. The IOC

(Index of Item- Objective Congruence) was valued at 0.60-1.00 The reliability of the transformational leadership of school

administrators was.96 and the reliability of teachers working as a team was .95. The data analysis was conducted by mean and

standard deviation. The tests of hypothesis were conducted by using Pearson product-moment correlation coefficient, multiple

correlation and the multiple regression analysis enter method.

The results of the research as follows;



23

1. The level of the transformational leadership of school administrators under the authority of Secondary Education

Service Area, Office 4 and as a whole was at a high level. When considering each individual aspect, the research was found to

be at a high level in all aspects by average and in descending order; idealized influence, being a good role model, individual

consideration, inspiration and

intellectual stimulation.

2. The level of success in teams of teachers working as a team the authority of the Secondary Education Service Area,

Office 4 as a whole was at high level. When considering each individual aspect, the research was found to be at high level in

all aspects by average and in descending order as follows; participation in operation, working as leadership, work adaptation

and work motivation.

3. There was a statistically significant positive relationship at .01 between the transformational leadership of school

administrators and teachers working as a team under the authority of the Secondary Education Service Area, Office 4.

Pearson's correlation coefficient (r) = .85 showed that the two variables had a relationship at a high level.

4. The transformational leadership of school administrators affected teachers working as a team under the authority of

the Secondary Education Service Area, Office 4 at a level of .01. All aspects of the transformational leadership of school

administrators mutually predicted the results of teachers working under the Secondary Education Service Area, Office 4 with

a predictive power of at 73.90 percent. The aspect of intellectual stimulation had the highest predictive power followed by

inspiration, idealized influence, being a good role model and individual consideration respectively.

Keywords : The transformational leadership, Teamwork

บทนา

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ.2555 - 2559)ซงไดวางกรอบและยทธศาสตรการดาเนนงานท

สอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง (พ.ศ.2552 - 2559) ทกาหนดวตถประสงคหลกไว 3 ประเดน คอ การพฒนา

คนอยางรอบดานและสมดล สรางสงคมคณธรรม ภมปญญาและการเรยนร รวมทงพฒนาสภาพแวดลอมของสงคม เพอใหการ

จดการศกษาครอบคลมและพฒนาคณภาพชวต มงเนนใหมการปฏรปการศกษาทงระบบ ทงในเรองโครงสรางการบรหารจดการ

และระดมทรพยากรเพอการปรบปรงการบรหารจดการศกษา ตงแตระดบการศกษาขนพนฐานจนถงระดบอดมศกษา การพฒนา

คร ตลอดจนสงเสรมการกระจายอานาจใหทกภาคสวนไดเขามามสวนรวมในการจดการศกษา เพอนาไปสเปาหมายคณภาพ

การศกษา[1]

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ใหความสาคญตอคร เพราะ

เชอวาครเปนปจจยสาคญททาใหการจดการศกษาประสบความสาเรจตามเปาหมายและวตถประสงค ซงไดกาหนดผประกอบ

วชาชพครตองมมาตรฐานการปฏบตงานทสาคญดานหนงคอ การรวมมอกบผ อนในสถานศกษาอยางสรางส รรค โดยการ

ตระหนกถงความสาคญ รบฟงความคดเหน ยอมรบในความรความสามารถ ใหความรวมมอในการปฏบตกจกรรมตาง ๆ ของ

เพอนรวมงานดวยความเตมใจ เพอใหบรรลเปาหมายของสถานศกษา [2]ในดานสถานศกษาเปนหนวยงานทรบผดชอบดานการ



24

จดการศกษาใหกบประชาชนโดยตรง จะตองมการพฒนาองคการใหกาวหนาทนตอการเปลยนแปลง สามารถบรหารการ

เปลยนแปลงไดอยางรวดเรวและเหมาะสมตอบรบทในสงคม ซงการบรหารงานวชาการถอไดวาเปนภาระงานสาคญทสดในการ

บรหารสถานศกษา เนองจากงานวชาการเปนงานทเกยวของกบกจกรรมทกชนดของสถานศกษาและเปนงานทสรางทกษะให

นกเรยนไดความรความสามารถ มคณธรรม จรยธรรมและปรบตวอยในสงคมไดอยางมความสข [3]การบรหารงานตาง ๆ

เหลานนบวามความยงยากและซบซอน ดงนนรปแบบการทางานเปนทม (Teamwork)จงเปนเรองสาคญมากทควรนามาปฏบต

ในการพฒนาโรงเรยนใหมศกยภาพสามารถชวยตนเองใหเจรญกาวหนาทามกลางขอจากดตาง ๆ ได จงจาเปนอยางยงทจะตอง

ระดมสรรพกาลงและอาศยความรวมมอรวมใจของบคลากรทกฝายใหเขามามสวนรวมในการทางานรวมกนในลกษณะการ

ทางานเปนทมเพราะความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยและสงแวดลอมของโรงเรยน ตลอดจนกฎระเบยบทมการปรบปรง

ตลอดเวลามผลทาใหโรงเรยนตองอาศยสตปญญา ความร ความสามารถ และความเชยวชาญของบคลากรตาง ๆ มาชวยกน

ทางานจงจะประสบความสาเรจ [4]

โรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 ภายใตการบรหารของสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 4 มการบรหารจดการศกษาขนพนฐานทมความแตกตางกนทางดานการจดการศกษาใหมคณภาพเทาเทยมกน

จากการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอกของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 พบวา

มจดออนอยทครขาดขวญและกาลงใจในการทางาน และในโรงเรยนไมมการสรางคานยมในการทางานรวมกนใหแกบคลากร

[5] นอกจากนยงพบปญหาจากการทางานรวมกนของครในโรงเรยน คอ การทางานในโรงเรยนเปนลกษณะทตางคนตางทา ขาด

การยอมรบความสามารถ และบคลากรมทศนคตไมดตอการทางานเปนทม การทางานในทมทจดตงไวมสมาชกเพยงจานวน

หนงเทานนทมบทบาทในการทางาน อกสวนหนงเปนสมาชกทอยในทมแตไมไดมสวนรวมในการทางานของทมนน ๆ ความ

แตกตางระหวางบคคลในทศนะคตและความรความสามารถ ทาใหเกดปญหาในการทางานรวมกนอยางมประสทธภาพ จาก

ปญหาการทางานเปนทมของโรงเรยนขางตน สงผลใหเกดความลาชาตอการพฒนาโรงเรยน เนองจากการทางานเปนทมของคร

มความสาคญทสงผลใหการดาเนนงานของโรงเรยนบรรลตามเปาหมายทตงไว

จากขอมลดงกลาวขางตนแสดงใหเหนวา ผบรหารสถานศกษาเปนหวใจในการบรหารจดการสถานศกษา โดยเฉพาะ

การเปนผนาทคอยสนบสนนสงเสรมและกระตนการทางานเปนทม ยงในยคสมยทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ผบรหาร

สถานศกษาทมภาวะผนาการเปลยนแปลงจงมความสาคญอยางยงตอการบรหารจดการการศกษา เพอใหสถานศกษามการพฒนา

แตการจะกระตนใหบคลากรทกคนเกดความรสกอยากเปลยนแปลง เปนการกระทาทยากยง เพราะโดยปกตแลวมนษยเราทกคน

มกจะชอบอยในอาณาเขตสขสบายของตนเอง (Comfort Zone) ดงนน ผบรหารทจะทาการเปลยนแปลงไดนน นอกจากจะตอง

ศกษาสภาพแวดลอมทจะเปลยนแปลงและหาทางกระตนใหบคลากรทกคนในสถานศกษาตระหนกและเหนความสาคญของการ

ทางานเปนทมแลว ยงตองดาเนนการใหเกดเปนรปธรรม ตามแนวคดดงกลาว ผวจยในฐานะครจงมความสนใจทจะศกษา ภาวะ

ผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา 5 ดาน คอ1. การเปนแบบอยางทเหมาะสม 2. การกระตนทางปญญา 3. การม

อทธพลอยางมอดมการณ 4. การคานงถงความเปนปจเจกบคคล 5. การสรางแรงบนดาลใจ ทสงผลตอการทางานเปนทม 4 ดาน

คอ 1. การมสวนรวมในการทางาน 2. การปรบตวในการทางาน 3. ภาวะผนาในการทางาน และ 4. แรงจงใจในการทางาน ของ

ครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 ตามความคดเหนของคร เพอเปนขอมลในการพฒนาภาวะผนาแหงการ

เปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการทางานของคร ใหบรรลเปาหมายอยางมประสทธผลสงสดตอไป



25

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4

2. เพอศกษาระดบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4

3. เพอศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารกบการทางานเปนทมของครสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4

4. เพอศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษาเขต 4

สมมตฐานในการวจย

1. ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารมความสมพนธกบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนท


2. ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสามารถพยากรณการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนท


วธการดาเนนการวจย

ประชากรในการวจยครงน ไดแก ครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 จาก 42 โรงเรยน จานวน

3,069 คน กลมตวอยางในการวจยครงน คอ ครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต4จานวน 346 คนโดยการ

กาหนดตามตารางเครจซและมอรแกน [6] จากนนทาการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชขนาดโรงเรยน

เปนชน (Strata) แลวทาการสมแบบอยางงาย(Simple Random Sampling) ดวยวธจบฉลาก เครองมอทใชในการวจยครงนเปน

แบบสอบถาม (Questionnaire) แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale ผานการหาคณภาพเครองมอจากผเชยวชาญ

จานวน 5 คนดวยการตรวจสอบความเทยงตรงดานเนอหา (Content Validity) พบวามคาดชนความสอดคลอง(IOC)เทากบ0.80-

1.00 คาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหาร เทากบ .962 และคาความเชอมน

ของการทางานเปนทมของคร เทากบ .956 วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานคาสมประสทธสหสมพนธ

แบบเพยรสน(Pearson Product Moment Correlation Coefficient) และสมการถดถอยพหคณแบบวธการคดเลอกเขา (Multiple

Regression Analysis- Enter Method)


1. ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 โดยรวมอยใน

ระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการม

อทธพลอยางมอดมการณ ดานการเปนแบบอยางทเหมาะสม ดานการคานงถงการเปนปจเจกบคคล ดานการสรางแรงบนดาลใจ

และดานการกระตนทางปญญา



26

2. ระดบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 โดยรวมอยในระดบมากเมอ


ทางาน ดานภาวะผนาในการทางาน ดานการปรบตวในการทางาน และดานแรงจงใจในการทางาน


การศกษามธยมศกษาเขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r) =.858 แสดงวาตวแปรทง

สองมความสมพนธในระดบสง

4. ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงผลตอการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษาเขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทกดานรวมกนพยากรณการ

ทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 ไดรอยละ 73.90 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงของ

ผบรหารดานการกระตนทางปญญามอานาจการพยากรณสงสด รองลงมาไดแก การสรางแรงบนดาลใจ การมอทธพลอยางม

อดมการณ การเปนแบบอยางทเหมาะสมและการคานงถงการเปนปจเจกบคคล ตามลาดบ

ตวพยากรณ B Β SEb t p

1. การเปนแบบอยางทเหมาะสม(X1) .127 .176 .032 3.984** .000

2 การกระตนทางปญญา (X2) .218 .266 .049 4.493** .000

3. การมอทธพลอยางมอดมการณ (X3) .143 .216 .029 4.953** .000

4. การคานงถงการเปนปจเจกบคคล(X4) .090 .114 .035 2.583** .010

5. การสรางแรงบนดาลใจ (X5) .165 .219 .034 4.921** .000

R= .860

R2 = .739

SEest= .19143

a = 1.037

F = 186.76**

** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01


1. ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 โดยรวมอยใน

ระดบมากเมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการม

อทธพลอยางมอดมการณ ดานการเปนแบบอยางทเหมาะสม ดานการคานงถงการเปนปจเจกบคคล ดานการสรางแรงบนดาลใจ

และดานการกระตนทางปญญา เปนเชนน อาจเนองจากการทจะบรหารองคการไปสความสาเรจตามเปาหมายนน ผบรหารควรม

ภาวะผนา เปนผทมวสยทศนกวางไกล มความคดรเรมสรางสรรค สามารถใชสตปญญาคดหาแนวทางใหมๆ มาพฒนาองคการ



27

และแกไขปญหา บรหารทรพยากรทมอยางจากดภายใตสภาวะการณทเปลยนแปลงไปใหมประสทธภาพสงสด ภาวะผนาการ

เปลยนแปลงมความสาคญตอองคการโดยจะปลกจตสานกใหมอดมการณ คานยมทมคณธรรม[7] กระต นใหผตามมความ

ตองการทสงขน สานกในความสาคญ คณคาของจดหมายและวธทจะทาใหบรรลจดมงหมาย ใหคานงถงผลประโยชนของทม

องคการ นโยบายมากกวาผลประโยชนสวนตนและยกระดบความตองการใหสงขน [8]ตลอดจนนาพาใหผรวมงานม

ความสามารถในการปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถมากกวาทตงใจไวแตตน สงผลใหองคการไดรบการพฒนาอย

ตลอดเวลาทนตามการเปลยนแปลงของสงคม ประเทศและโลก [9]สอดคลองกบงานวจยของศภกจ สานสตย [10] ได

ศกษาวจยเรองภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครผสอนในโรงเรยน

ประถมศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาจงหวดขอนแกน พบวา ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยน ตาม

ความคดเหนของครผ สอน โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เชนเดยวกบคานง ผดผอง[11] ไดศกษาวจ ยเรอง

ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารกบองคการแหงการเรยนรของโรงเรยน สงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในเขตพนทพฒนาชายฝงทะเลตะวนออก พบวา ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของ

ผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในเขตพนทพฒนาชายฝงทะเลตะวนออก โดยภาพรวม

และรายดานอยในระดบมากและงานวจยของธวชชย หอมยามเยน [12] ไดศกษาวจ ยเรองภาวะผน าการเปลยนแปลงของ

ผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย เขต 2 พบวา ผบรหารสถานศกษามระดบภาวะ

ผนาการเปลยนแปลงอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ผบรหารสถานศกษามภาวะผนาการเปลยนแปลงตาม

ระดบความคดเหนของผบรหารสถานศกษา และครผสอนอยในระดบมาก

2. ระดบการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 โดยรวมอยในระดบมากเมอ


ทางาน ดานภาวะผนาในการทางาน ดานการปรบตวในการทางาน และดานแรงจงใจในการทางาน เปนเชนน อาจเนองจากการ

ดาเนนงานทกอยางตองอาศยความรวมมอ รวมใจของสมาชกทกคน มการประสานงานกน รวมมอรวมใจกนดวยความสามคค ม

เปาหมายรวมกน ไววางใจกน [13] สรางทมงาน กระบวนการตดสนใจในกลม การใชทรพยากรของกลมใหเกดประโยชนสงสด

และการผสมผสานสมาชกกลม [14] การทางานเปนทม การสรางความสมพนธทดตอกนจะเปนพลงสรางสรรคแหงความสาเรจ

ในภารกจตาง ๆ ขององคการโดยสวนรวมเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคการสอดคลองกบงานวจยของพรชย

คารพ [15] ไดศกษาวจยเรองลกษณะการทางานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในโรงเรยน

มธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาตราด ผลการวจยพบวา ความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยนมธยมศกษาทม

ตอลกษณะการทางานเปนทมทมประสทธภาพ โดยรวมและรายดาน อยในระดบมากเชนเดยวกบนพภสสร โกสนทรจตต [16]

ไดศกษาวจยเรอง ประสทธผลการทางานเปนทมของขาราชการครและบคลากรทางการศกษา สานกงานเขตพนทการศกษา

ชลบร เขต 1 พบวา ประสทธผลการทางานเปนทม โดยรวมและรายดานคอ การกาหนดวตถประสงค การกาหนดกลยทธ ภาวะ

ผนา การตดสนใจหรอการวนจฉยส งการ การเสรมความไววางใจ การตดตอสอสารทสมบรณแบบ ทกษะในการทางานเปนทม

การแกไขความขดแยง อานาจอสระของทมงาน การพฒนาสมาชกทมงาน และการประเมนตนเอง อยในระดบมากและงานวจยน

ยงสอดคลองกบงานวจยของประพนธ คาสามารถ [17]ไดศกษาวจยเรองการทางานเปนทมของบคลากรในโรงเรยนสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1 ผลการศกษาพบวา การทางานเปนทมของบคลากรในโรงเรยนสงกด



28

สานกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต 1 โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก และงานวจยของอภชาต ไตรธเลน

[18]ไดศกษาวจยเรอง สภาพการทางานเปนทมตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครผสอน สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษาสกลนคร เขต 1 พบวา สภาพการทางานเปนทมตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครผสอน สงกดสานกงาน

เขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการกาหนดวตถประสงคของ

ทม ดานการเสรมสรางบรรยากาศของทม ดานการมสวนรวม ดานการสอสารแบบเปด ดานการสรางความไววางใจและการ

ยอมรบนบถอ ดานการกาหนดบทบาทหนาท ดานภาวะผนา ดานการมมนษยสมพนธ ดานการประเมนตนเอง ทกดานอยใน

ระดบมาก


การศกษามธยมศกษาเขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r) =.858 แสดงวาตวแปรทง

สองมความสมพนธในระดบสงทเปนเชนน อาจเนองจากการเปนผนาในการเปลยนแปลงทสาคญ ใหเกดขนกบองคการ เปนการ

ผลกดนใหองคการเกดการเปลยนแปลงไปสวสยทศนและเปาหมาย โดยการแปลงวสยทศน นโยบายและเปาหมายไปสการ

ปฏบต ทงการสอสารวสยทศน จดทาแผนงานตาง ๆ และแผนปฏบตการ ตลอดจนผลกดนใหเกดการทางานเปนทม เพอทาให

เกดการเปลยนแปลงทมพลงภาวะผนาการเปลยนแปลงสงเสรมใหการทางานเปนทมเกดประสทธภาพ โดยผนาจะเปนผกาหนด

เปาหมายของทมงาน [19] ผนาทมบทบาทจะตองมภาวะผนาการเปลยนแปลง รถงบทบาทของสมาชก มทกษะในการสอสาร

ผนาจะสามารถสรางความสมพนธทางบวกกบประสทธภาพของทมงาน [20]สอดคลองกบงานวจยรงฤด อปมาตย [21] ได

ศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารกบการสรางทมงานในโรงเรยนเอกชนในจงหวด

อดรธาน หนองคายและหนองบวลาภ ตามความคดเหนของครหวหนากลมสาระการเรยนร ผลการวจยพบวา ภาวะผนาการ

เปลยนแปลงของผบรหารมความสมพนธทางบวกกบการสรางทมงานในโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และสวน

ใหญมความสมพนธในระดบคอนขางสงมบางสวนเทานนทมความสมพนธอยในระดบปานกลางและงานวจยของธนณฎา

ประจงใจ [22]ไดศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงกบการทางานเปนทมตามความคดเหนของ

ครผสอนในสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราด ผลการศกษาพบวา ภาวะผนาการเปลยนแปลง

ของผบรหารสถานศกษากบการทางานเปนทมตามความคดเหนของครผสอนในสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาตราด โดยรวมมความสมพนธทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

4. ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสงผลตอการทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษาเขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทกดานรวมกนพยากรณการ

ทางานเปนทมของครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 ไดรอยละ 73.90 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงของ

ผบรหารดานการกระตนทางปญญามอานาจการพยากรณสงสด รองลงมาไดแก การสรางแรงบนดาลใจ การมอทธพลอยางม

อดมการณ การเปนแบบอยางทเหมาะสมและการคานงถงการเปนปจเจกบคคล ตามลาดบ ผลวจยทเปนเชนนอาจเนองจากภาวะ

ผนาการเปลยนแปลงของผบรหารจะสงผลทงดานการพฒนาความสามารถของนกเรยน สงผลตอการปรบเปลยนและพฒนา

โรงเรยน สามารถแกปญหาการทางานเปนทมภายในโรงเรยนได [23] หลกการทางานเปนทม เปนสงสาคญ ซงเปนการบรหาร

จดการโดยใหสมาชกในทมมสวนรวม ยดหลกความรวมมอ สมาชกทกคนของทมรบรนโยบาย จดมงหมาย และวตถประสงคใน

การทางานอยางทวถงดวยความเขาใจตรงกน [24]สอดคลองกบงานวจยของเรยมใจ คณสมบต [25] ไดศกษาวจยเรองภาวะผนา



29

การเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอวฒนธรรมองคการทพงประสงคของสถานศกษา อาเภอคลองหลวง สงกดสานกงานเขต

พนทการศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต 1 ผลการวจยพบวา ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอวฒนธรรม

องคการทพงประสงคของสถานศกษา อาเภอคลองหลวง สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาปทมธาน เขต 1 ไดแก ดานการ

คานงถงความเปนปจเจกบคคล ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ หรอการสรางบารม ดานสรางแรงบนดาลใจ และดานการ

กระตนการใชปญญาและงานวจยของธนต ทองอาจ [26] ไดศกษาวจยเรอง ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอ

ประสทธผลของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามกดาหาร ผลการวจยพบวา องคประกอบของภาวะผนาการ

เปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบประสทธผลของโรงเรยนมความสมพนธกนเชงบวก องคประกอบของภาวะผนาการ

เปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนทสามารถพยากรณประสทธผลของโรงเรยนโดยรวม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ม

3 ดาน คอ ดานการกระตนการใชปญญาของผบรหาร ดานการสรางบารมของผบรหาร และดานการคานงถงปจเจกบคคล



1.1 จากขอคนพบของการวจย ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารดานการกระตนทางปญญาในขอ

ผบรหารสถานศกษาใชวธการตงคาถามกบผรวมงานเพอนาไปสการแสดงความคดเหนมคาเฉลยตาสด ดงนนผบรหารโรงเรยน

ตองคานงการกระตนและสนบสนนใหผรวมงานใชความคดสรางสรรค สรางนวตกรรมใหมๆ จงใจใหผรวมงานคดวธใหมๆ ใน

การแกปญหาดวยตนเองโดยใชวธการตงคาถามกบผรวมงานเพอกระตนการใชปญญา ยวยใหผตามแกปญหาดวยวธการแบบ

ใหมๆ กระต นการสรางระบบความคดเรยนรวธการแกปญหาอยางสรางสรรค สงเสรมใหผ ตามรจกคดและวเคราะหปญหา

แกปญหาอยางเปนระบบ

1.2 จากขอคนพบของการวจย ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารดานการเปนแบบอยางทเหมาะสมใน

ขอผบรหารสถานศกษาเปนผทมคณธรรมและจรยธรรมมคาเฉลยตาสด ดงนนผบรหารโรงเรยนตองประพฤตตนเปนแบบอยาง

กระตนและจงใจใหผรวมงานยอมรบเชอถอศรทธาและปฏบตตามอยางถกตอง ผบรหารเปนผมคณธรรมและจรยธรรม ม

บคลกภาพด สงางาม เปนบคคลทนานบถอ นายกยอง

1.3 จากขอคนพบของการวจย ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารดานการมอทธพลอยางมอดมการณใน

ขอผบรหารสถานศกษาใหอสระในการตดสนใจแกผรวมงานมากกวายดกฎระเบยบมคาเฉลยตาสด ดงนนผบรหารโรงเรยนตอง

มวสยทศนทมเปาหมายชดเจนในการปฏบตงาน กลาทจะทาในสงใหมๆ โดยมความเปนมตร จรงใจ มจรยธรรมในการทางาน

โดยหลกเลยงการใชอานาจเพอประโยชนสวนตน กระทาตนเพอใหประโยชนแกสวนรวม เปนแบบอยางทดของครผสอนใน

เรองคานยม สรางความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนเพอบรรลเปาหมายทตองการ ใหอสระในการตดสนใจแกผรวมงานมากกวา

ยดกฎระเบยบ

1.4 จากขอคนพบของการวจย ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารดานการคานงถงการเปนปจเจกบคคล

ในขอผบรหารสถานศกษาเขาใจในความแตกตางระหวางบคคลมคาเฉลยตาสด ดงนนผบรหารโรงเรยนตองสามารถทาความ

เขาใจในความแตกตางระหวางบคคลได มอบหมายงานใหผรวมงานตามความรความสามารถของแตละคน ตอบสนองความ

ตองการของผรวมงานแตละคน รบฟงความคดเหนของผรวมงานแตละบคคล และมงสรางความสมพนธกบผรวมงานเปน

รายบคคล



30

1.5 จากขอคนพบของการวจย ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารดานการสรางแรงบนดาลใจในขอ

ผบรหารสถานศกษาใหกาลงใจ ยกยอง ชมเชย ผรวมงานอยางสมาเสมอมคาเฉลยตาสด ดงนนผบรหารโรงเรยนตองใหกาลงใจ

ยกยอง ชมเชยผรวมงานอยางสมาเสมอ เปดโอกาสใหผรวมงานแสดงความสามารถ สรางเจตคตทดและการคดในแงบวก

สนบสนนความคดรเรมสรางสรรคในการทางาน ทมเทความพยายามในการทางาน อยางเตมศกยภาพ คอยใหกาลงใจแก

ผรวมงาน เมอตองเผชญกบปญหาอปสรรคสรางความเชอมนแกผรวมงานทอทศตนใหกบงานวาจะไดรบการตอบแทนท

เหมาะสม


2.1 ควรศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอการทางานเปนทมของครจากกลมตวอยาง

ในระดบอนๆ และเขตพนทการศกษาอนๆเพอเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษาในโอกาสตอไป

2.2 ควรหาตวแปรภาวะผนารปแบบอนเชน ภาวะผนาเชงวสยทศน ทสงผลตอการทางานเปนทมของคร



[1]กระทรวงศกษาธการ.(2553). แผนพฒนาการศกษากลมจงหวดกรงเทพมหานคร (พ.ศ. 2553-2556).

กรงเทพฯ: กลมยทธศาสตรและบรณาการการศกษา.

[2] สานกงานเลขาธการครสภา. (2548). มาตรฐานวชาชพทางการศกษา.กรงเทพฯ: ครสภา ลาดพราว.

[3] หนวยศกษานเทศก สานกงานสงเสรมการศกษา. (2551).ทฤษฎและแนวปฏบตในการบรหารสถานศกษา.พมพครงท 2.

กรงเทพฯ : บค พอยท,

[4]สนนทา เลาหนนทน. (2544). การพฒนาองคการ.กรงเทพฯ: ดดบคสโตร.

[5] สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4. (2553ก). แผนยทธศาสตรการศกษา สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 4 พ.ศ. 2552-2555. ปทมธาน: ฝายการศกษา.

[6] Krejcie, R.V. and Morgan, D.W. (1970). Educational and Psychological Measurement. New York: Minnisota University.

[7] สขมวทย ไสยโสภณ. (2546).ภาวะความเปนผนา. (เอกสารประกอบคาสอน). ขอนแกน: ภาควชาสงคมศาสตร คณะมนษย

ศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

[8] แคทลยา ศรใส. (2548). ความสมพนธระหวางผนาการเปลยนแปลงกบการสรางทมงานของผบรหาร

โรงเรยนเอกชน สานกผตรวจราชการประจาเขตตรวจราชการท 3. วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ชลบร:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.ถายเอกสาร.

[9] ภรมย ถนถาวร. (2550). การศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของขาราชการครโรงเรยน

ในอาเภอบานโพธ สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1.ปรญญานพนธ ศศ.ม.(การบรหารการศกษา).

ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ถายเอกสาร.

[10] ศภกจ สานสตย. (2546). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบความพงพอใจในการ

ปฏบตงานของครผสอนในโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดขอนแกน. วทยานพนธ

ค.ม. (การบรหารการศกษา). เลย: บณฑตวทยาลย สถาบนราชภฏเลย.ถายเอกสาร.



31

[11] คานง ผดผอง. (2547). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารกบองคการแหง

การเรยนรของโรงเรยน สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในเขตพนทชายฝงตะวนออก.วทยานพนธ

กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.ถายเอกสาร.

[12] ธวชชย หอมยามเยน. (2548). การศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษาหนองคาย เขต 2. วทยานพนธ ศษ.ม. (การบรหารการศกษา). ขอนแกน: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยขอนแกน.

[13] สมชาต กจยรรยง. (2540). เกมและกจกรรมเพอพฒนาคนและองคกร.กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

[14] วชย โถสวรรณจนดา. (2545). ความลบขององคการ.พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ดไลท.

[15] พรชย คารพ. (2547). การศกษาลกษณะการทางานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยน

มธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาตราด.วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา) จนทบร: บณฑต

วทยาลย สถาบนราชภฏราไพพรรณ. ถายเอกสาร.

[16] นพภสสร โกสนทรจตต. (2548). ประสทธภาพการทางานเปนทมของขาราชการครและบคลากรทางการศกษาสานกงาน

เขตพนทการศกษาชลบร เขต 1.วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

ถายเอกสาร.

[17] ประพนธ คาสามารถ. (2555). การศกษาการทางานเปนทมของบคลากรในโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

กรงเทพมหานครเขต1. สารนพนธกศ.ม. บรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.


[18] อภชาต ไตรธเลน. (2550). สภาพการทางานเปนทมในโรงเรยน ทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานทวไปในโรงเรยน

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 1. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). สกลนคร: บณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. ถายเอกสาร.

[19] สวฒน อนทวงศ. (2550). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงกบการทางานเปนทมตามการรบรของครผสอน

โรงเรยนมธยมศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาหนองคาย.วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). อดรธาน:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน. ถายเอกสาร.

[20] โสภา พมพศร. (2546). ปจจยทสงผลตอประสทธภาพของทมงานในสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

กาแพงเพชร เขต 2. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). กาแพงเพชร: บณฑตวทยาลย สถาบนราชภฏ

กาแพงเพชร. ถายเอกสาร.

[21] รงฤด อปมาตย. (2551). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารกบการสรางทมงานในโรงเรยน

เอกชนในจงหวดอดรธาน หนองคายและหนองบวลาภ ตามความคดเหนของครหวหนากลมสาระการเรยนร. ปรญญา

นพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). อดรธาน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน.ถายเอกสาร.

[22] ธนณฎา ประจงใจ.(2557). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงกบการทางานเปนทมตามความคดเหนของ

ครผสอนในสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราด.วทยานพนธ ค.ม. (การบรหาร

การศกษา). จนทบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ.ถายเอกสาร.



32

[23] นนธดา บวสาย. (2552). ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนทสงผลตอประสทธผลการบรหารโรงเรยน สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). สกลนคร: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.ถายเอกสาร.

[24] ยงยทธ เกษสาคร. (2541). ภาวะผนาและการจงใจ.กรงเทพฯ: เอส แอนด จ กราฟฟค.

[25] เรยมใจ คณสมบต. (2544). ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอวฒนธรรมองคการทพงประสงคของ

สถานศกษา อาเภอคลองหลวง สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ปทมธาน เขต 1. วทยานพนธ ศษ.ม.

(เทคโนโลยการบรหารการศกษา). ปทมธาน : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.ถายเอกสาร.

[26] ธนต ทองอาจ. (2553). ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนในสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามกดาหาร. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). สกลนคร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ

สกลนคร.ถายเอกสาร.


ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม–ธนวาคม 2559

การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต1

Good Governance of School Administrators Affecting on Management in World-Class Standard

Schools under the Authority of the Secondary Educational Service Area, Office 1

ธตมาวด สกลศลปศร1 อ.ดร.สมบรณ บรศรรกษ2อ.ดร.สมชาย เทพแสง3

Dhitimawadee Sakulsilsiri1 Dr.Somboon Burasirirak2 Dr.Somchai Thepsaeng3

1นสตการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

2ทปรกษาหลกอาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

3ทปรกษารวม อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาระดบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ศกษาระดบการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 ศกษาความสมพนธระหวางการบรหารกจการทดของผ บรหาร

สถานศกษากบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 และศกษาการ

บรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษา ทสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษา เขต 1กลมตวอยาง ไดแก ครในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 1 จานวน 351 คน ซงไดมาจากตารางกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน (Krejcie &

Morgan. 1970: 608-609) นาไปสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยกาหนดใหรนของโรงเรยน

มาตรฐานสากลเปนชน (Strata) จากนนนาไปสมอยางงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธการจบสลาก เครองมอทใช

ในการรวบรวมขอมลในการวจยครงนเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความเทยงตรงเทากบ

0.60-1.00 มคาความเชอมนของการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล เทากบ .88 และมคาความเชอมนของการ

บรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษา เทากบ .96 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient)คาสหสมพนธ

พหคณ (Multiple Correlation) และสมการถดถอยพหคณแบบวธการคดเลอกเขา (Multiple Regression Analysis-Enter

Method)

ผลการวจยพบวา

1. ระดบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย

คอ ดานการนาองคกร ดานการมงเนนผเรยนดานการวางแผนเชงกลยทธ ดานการวด การวเคราะห และการจดการความร

ดานผลลพธ ดานการมงเนนการดาเนนการ และดานการมงเนนบคลากรตามลาดบ


ปท 13 ฉบบท 25 กรกฎาคม–ธนวาคม 2559 34

2. ระดบการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 1โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดย

เรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานหลกคณธรรม ดานหลกนตธรรม ดานหลกความรบผดชอบทตรวจสอบได

ดานหลกการมสวนรวม ดานหลกความคมคาและดานหลกความโปรงใสตามลาดบ

3. การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษา มความสมพนธกบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r)

=.77 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธในระดบสง

4. การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยการบรหารกจการทดของผบรหาร

สถานศกษาทกดานรวมกนพยากรณการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 1 ไดรอยละ74.30 โดยการบรหารกจการทดของผ บรหารสถานศกษาดานหลกนตธรรมมอานาจการ

พยากรณสงสด รองลงมา ไดแก ดานหลกคณธรรม ดานหลกความโปรงใส และดานหลกการมสวนรวม ตามลาดบ

คาสาคญ: การบรหารกจการทด การบรหารจดการ โรงเรยนมาตรฐานสากล

Abstract

The purposes of this research were to (1) study the level of management in world- class standard schools

under the authority of the Secondary Educational Service Area, Office 1; (2) to study the level of good governance

among school administrators in world-class standard schools under the authority of the Secondary Educational Service

Area, Office 1; (3) to study the relationship between the good governance of school administrators and the level of

management in world-class standard schools under the authority of the Secondary Educational Service Area, Office 1;

and (4) to study good governance among school administrators affecting management in world-class standard schools

under the authority of the Secondary Educational Service Area, Office 1. The samples consisted of three hundred and

fifty one teachers in world-class standard schools under the authority of the Secondary Educational Service Area, Office

1, by using Krejcie and Morgan’s table (1970: 608-609). The stratified random sampling was conducted by using the

world-class standard school model as a strata to calculate the sample size. Simple random sampling was done thereafter

by lottery. The instruments used for data collection was a five point-rating scale questionnaire. The questionnaires were

distributed to five experts to check for the content validity and the IOC (Item-Objective Congruence Index) was valued

at 0.60-1.00 and the reliability of management in world-class standard schools was .88 and the reliability of good

governance among school administrators was .96. The data analysis was performed by mean and standard deviation. The

hypothesis testing were conducted using Pearson product moment correlation coefficient, multiple correlation and multiple

regression analysis - Enter method.

The results of the research were as follows;

1. The level of management in world - class standard schools under the authority of the Secondary Educational

Service Area, Office 1 was at high level as a whole. When considering each individual aspect, the research was found to



be at a high level in all aspects, by average and descending order as follows; leadership, student focus, strategic planning,

measurement, analysis and knowledge management, result, operations focus, and workforce focus.

2. The level of good governance among school administrators in world-class standard schools under the

authority of the Secondary Educational Service Area, Office 1, was at high level as a whole. When considering each

individual aspect, the research found all aspects to be at a high level by average and in descending order as follows;

morality, rule of law, accountability, participation, cost-effectiveness and transparency.

3. There was a statistically significant positive relationship at .01 between good governance of school

administrators and management in world-class standard schools under the authority of the Secondary Educational

Service Area, Office 1. The use of Pearson's correlation coefficient (r) = .77 indicated that the two variables had

relationship at high level.

4. Good governance among school administrators effecting management in world- class standard schools under

the authority of the Secondary Educational Service Area, Office 1 at a level of .05 level. All aspects of good governance

among school administrators mutually predicted management in world-class standard schools under the authority of

the Secondary Educational Service Area, Office 1, with predictive power, was at 74.30 percent. The aspect of rule of law

had the highest predictive power followed by morality, transparency and participation, respectively.

Keywords: Good Governance, School Management, World-Class Standard School.

ภมหลง

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเหนความจาเปนทตองพฒนาทกษะและความสามารถตาง ๆ ของ

นกเรยน เพอใหเปนพนฐานในการจะเตบโตเปนคนไทยทมความคดเปนสากล มความสามารถทางานแขงขนกบนานาชาตได

ชวยใหประเทศไทยสามารถดารงอยในเวทนานาชาตไดอยางรเทาทน สมศกดศร เคยงบาเคยงไหล ไมถกเอารดเอาเปรยบ ม

คณภาพชวตทด ดารงชวตอยรวมกนอยางสงบ สนต ถอยทถอยอาศย และชวยเหลอซงกนและกน ดงนน เมอปการศกษา

2553 จงไดรเรมโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล (World-Class Standard School Project) ขนมา โดยคดเลอกโรงเรยนทมความ

พรอมสงทงในระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษาใหเขารวมโครงการจานวน 500 โรงเรยน [1] ตอมาเมอปการศกษา

2555 กาหนดใหมรนท 2 อกจานวน 150 โรงเรยน รวมทงส น 650 โรงเรยน โรงเรยนมาตรฐานสากลมงบรหารจดการศกษา

เพอยกระดบคณภาพใหสงขน มการจดการเรยนการสอนและการบรหารดวยระบบคณภาพ (Quality System

Management: QMS)โดยการจดกระบวนการเรยนรทเอออานวยใหนกเรยนสามารถเรยนรดวยตวเองอยางตอเนองตลอดชวต ม

นสยใฝเรยนร มความสามารถในการคดวเคราะห การแกปญหา การคดรเรมสรางสรรค มคณธรรม จรยธรรม รกความเปนไทย

และมความสามารถกาวไกลในระดบสากล[2]ซงสอดคลองกบเสรมศกด วศาลาภรณ [3] ทอธบายไววาการจดการศกษาสาหรบ

ศตวรรษท 21 ตองเปลยนแปลงทศนะจากกระบวนทศนแบบดงเดม (Tradition Paradigm)ไปสกระบวนทศนใหม (New

Paradigm) ทใหโลกของนกเรยนและโลกของความเปนจรงเปนศนยกลางกระบวนการเรยนร เรยนรแบบงาย ๆพฒนา

ตนเองดานทกษะและทศนคตเชงบวก และมความสามารถใชความรอยางสรางสรรค

นอกจากน การจดการศกษาในอนาคตยงตองใหสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลดวย ทตองการใหมการพฒนาและ

ยกระดบคณภาพการศกษาของประเทศใหเทยบเทากบนานาประเทศ และรองรบการพฒนาประเทศภายใน 3-5 ปปรบเปลยน

โครงสรางเศรษฐกจไปส “Value-Based Economy” หรอเศรษฐกจทขบเคลอนดวยนวตกรรม เปลยนการผลตสนคาโภคภณฑไปส



สนคาเชงนวตกรรม เปลยนจากการขบเคลอนดวยอตสาหกรรมไปสการขบเคลอนดวยเทคโนโลย ความคดสรางสรรคและ

นวตกรรมเนนภาคการผลตสนคาไปสภาคบรการใหมากขนบนพนฐานความเชอทวา จาเปนตองจดการศกษาเพอพฒนาขด

ความสามารถของคนไทย[4] อยางไรกตามสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ยดหลกการบรหารกจการทด

(Good Governance) ตามทสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ กาหนดใหทกสวนราชการถอปฏบต ซง สพฐ.

มอบหมายใหทกสถานศกษาในสงกดยดถอปฏบตโดยยดหลกการบรหารกจการทด ประกอบดวย 6 ประการ ไดแก

1) หลกนตธรรม 2) หลกคณธรรม 3) หลกความโปรงใส 4) หลกการมสวนรวม5) หลกความรบผดชอบทตรวจสอบได และ

6) หลกความคมคา[1] ซงหลกการบรหารกจการทดไดรบการยอมรบวาเปนหลกการทมประโยชนตอการบรหารโรงเรยน [5],

และเปนปจจยสาคญทาใหเกดประสทธภาพและเกดประสทธผล [6] ซงสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กาหนดใหโรงเรยนมาตรฐานสากลบรหารจดการดวยระบบคณภาพซงปรบปรงมาจากระบบการบรหารจดการภาครฐแนว

ใหม (PMQA) และไดกาหนดเปนเกณฑรางวลคณภาพแหงสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(Office of Basic

Education Commission Quality Award: OBECQA) ของโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลเพอองคกรทเปนเลศ โดย

พจารณาจาก1) การนาองคกร 2) การวางแผนเชงกลยทธ 3) การมงเนนนกเรยน 4) การวด การวเคราะห และการจดการ

ความร 5) การมงเนนบคลากร 6) การมงเนนการดาเนนการ 7) ผลลพธ โดยคานงถงผลลพธ 4 มต คอ มตดานประสทธผล

มตดานคณภาพการใหบรการ มตดานประสทธภาพการปฏบตราชการ และมตดานการพฒนาองคกร ทงนเพอมงพฒนา

นกเรยนใหมคณภาพในระดบสากล บนพนฐานความเปนไทย [7]

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกาหนดใหมการประเมนคณภาพในระดบสถานศกษา (ScQA)

แลวใหพฒนาคณภาพสระดบ OBECQA และพฒนาสคณภาพระดบ TQA ตามลาดบ โดยเมอป พ.ศ.2558 พบวาผลการ

ประเมนคณภาพโรงเรยนทเขารวมโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาจานวน 529 โรงเรยน พบวา ผาน

การประเมนระดบ OBECQA เพยง 62 โรงเรยนเทานน และยงไมมโรงเรยนใดผานการประเมนรางวลระดบชาต

(TQA)[8]นอกจากนผลการนเทศตดตามความกาวหนาการดาเนนงานโรงเรยนในโครงการในหวขอสาคญคอ1) การพฒนา

หลกสตรสถานศกษา 2) การจดการเรยนร 3) การบรหารระบบคณภาพ และ 4) คณภาพนกเรยนโดยใชแบบ Tracking

System ไดแก A1- A4 คอ A1 หมายถงขนตระหนก (Awareness) สรางความรความเขาใจ A2 หมายถง กาลงมงมนปฏบต

(Attempt) A3 หมายถง ประสบผลสาเรจ (Achievement) และ A4 หมายถง มความตอเนองและยงยน (Accredited System)

พบวาโรงเรยนมาตรฐานสากลสวนมากมความกาวหนาในระดบ A1 - A2 เทานน[9]ซงบงชใหเหนวาการบรหารจดการ

ของโรงเรยนมาตรฐานสากลยงไมประสบผลสาเรจตามทคาดหวงไว ดงนนสภาพปญหาคอโรงเรยนมธยมศกษาในโครงการ

ยงไมผานการประเมนระดบ OBECQA มจานวนมากถง 467 โรงเรยนซงไมสอดรบกบยทธศาสตรปฏรปการศกษาขน

พนฐาน พ.ศ. 2558-2563 ในยทธศาสตรท 3 คอ ปฏรปการเรยนการสอน [10]อกดวย ดงนนผวจยจงสนใจวจยการบรหาร

กจการทดของผบรหารสถานศกษาสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล เพอนาผลมาพฒนาการบรหารงานใน

สถานศกษาใหเกดประสทธผลตอไป


1. เพอศกษาระดบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 1

2. เพอศกษาระดบการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

3. เพอศกษาความสมพนธระหวางการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษากบการบรหารจดการในโรงเรยน



มาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

4. เพอศกษาการบรหารกจการทดของผ บรหารสถานศกษาทสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยน

มาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1


ประชากรในการวจยครงน ไดแก ครในโรงเรยนมาตรฐานสากลสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 1 ปการศกษา 2559 รนท 1 จานวน 28 โรงเรยนและรนท 2 จานวน 11 โรงเรยน รวม 39 โรงเรยน จาแนก

เปนครในโรงเรยนมาตรฐานสากล รนท 1 จานวน 2,918 คน และรนท 2 จานวน 824 คน รวมประชากร จานวน 3,742 คน

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ครในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 1 จานวน 351 คน ซงไดมาจากตารางกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน นาไปสมแบบแบงชน

(Stratified Random Sampling) โดยกาหนดใหรนของโรงเรยนมาตรฐานสากลเปนชน (Strata) หลงจากนนนาไปสมอยาง

งาย (Simple Random Sampling) โดยใชวธการจบสลาก เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaire)

แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) มคาความเทยงตรงดานเนอหา (IOC) เทากบ 0.60 - 1.00 คาความ

เชอมนของการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากลเทากบ .88และมคาความเชอมนของการบรหารกจการทดของ

ผบรหารสถานศกษาเทากบ .96 ตามลาดบ วเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard

Deviation) สมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) และสมการถดถอย

พหคณดวยวธการคดเลอกเขา (Multiple Regression Analysis - Enter Method)


1. ระดบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากลสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต1

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย

คอ ดานการนาองคกร ดานการมงเนนนกเรยน ดานการวางแผนเชงกลยทธ ดานการวด การวเคราะห และการจดการ

ความร ดานผลลพธ ดานการมงเนนการดาเนนการ และดานการมงเนนบคลากรตามลาดบ


การศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดย


ดานหลกการมสวนรวม ดานหลกความคมคา และดานหลกความโปรงใสตามลาดบ

3. การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษา มความสมพนธกบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ

(r) = .77 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธในระดบสง

4. การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยการบรหารกจการทดของ

ผบรหารสถานศกษาทกดานรวมกนพยากรณการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 1 ไดรอยละ 74.30 ซงการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาดานหลกนตธรรม มอานาจ

การพยากรณสงสด รองลงมาไดแก หลกคณธรรม หลกความโปรงใส หลกการมสวนรวม ตามลาดบ




ผวจยไดนาประเดนตาง ๆ ทสาคญมาอภปรายดงน

1. ระดบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย

คอ ดานการนาองคกร ดานการมงเนนนกเรยน ดานการวางแผนเชงกลยทธ ดานการวดการวเคราะห และการจดการ

ความรดานผลลพธ ดานการมงเนนการดาเนนการ และดานการมงเนนบคลากร ตามลาดบ อาจเนองมาจากผบรหารม

เปาหมายเพอพฒนาคณภาพการศกษาและสรางเสรมใหโรงเรยนเปนองคกรทเปนเลศ ซงตองใชการบรหารจดการดวยวธ

พเศษทเรยกวาการบรหารจดการระบบคณภาพ โดยยดหลกการมสวนรวมในการทางานในโรงเรยน ตามบรบทของ

โรงเรยนมาตรฐานสากลแตละแหง มการกระตนการพฒนาระบบการบรหารแบบมสวนรวม มการกระจายอานาจ และ

เปดโอกาสใหผปฏบตงานไดมสวนรวมในการตดสนใจ เพอลดขนตอนการปฏบตงาน และสรางแรงจงใจใหเกดความ

กระตอรอรนในการทางานใหบรรลผลสาเรจ โรงเรยนมาตรฐานสากลจงควรมการบรหารจดการดวยระบบคณภาพ และ

การบรหารระบบคณภาพเปนการดาเนนการตามวงจร PDCA ประกอบดวยการวางแผนระบบ การดาเนนการตามระบบ

การประเมนทบทวน และการปรบปรงพฒนาระบบ การบรหารคณภาพเปนแนวทางทใชในการสรางคณภาพซงเขาไปอย

ในทกๆ กระบวนการขององคกร โดยเกยวของกบวงจรคณภาพ และทมงานปรบปรงคณภาพ[11] สอดคลองกบงานวจย

ของปาณสรา สงหพงษ [12] ทศกษาวจยเรองการบรหารตามแนวทางรางวลคณภาพแหงชาตทสงผลตอการเปนโรงเรยน

มาตรฐานสากล ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 จงหวดปทมธาน ผลการวจยพบวา ทงการบรหาร

ตามแนวทางรางวลคณภาพแหงชาตและการเปนโรงเรยนมาตรฐานสากล ในภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก

เชนเดยวกนกบ ปทตตา ทนนไชย [13] ทไดทาการศกษาวจยเรองการศกษาการบรหารจดการระบบคณภาพของโรงเรยน

มาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 38 ซงผลการศกษาคนควาพบวา การบรหารจดการ

ระบบคณภาพของโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 38 อยในระดบมาก


การศกษามธยมศกษา เขต 1 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดย


ดานหลกการมสวนรวม ดานหลกความคมคา และดานหลกความโปรงใส ตามลาดบ อาจเนองจากการบรหารกจการทด

เปนแนวทางในการจดระเบยบเพอใหสงคมสามารถอยรวมกนไดอยางสงบสข และตงอยในความถกตองเปนธรรม เปน

เครองมอหรอกลไกในการบรหารจดการเพอใหบรรลจดมงหมายในการพฒนา อกทงการบรหารกจการทดเปนความ

โปรงใส ความเปนธรรม ความถกตองในการดาเนนงาน นามาซงการตรวจสอบได[14] นอกจากนยงเปนกลยทธสาคญท

ตองดาเนนการอยางตอเนองเพอใหการพฒนาสามารถบรรลไดอยางมประสทธภาพ โดยเนนหลกของความรบผดชอบ ความโปรงใส

และการมสวนรวม สามารถตรวจสอบได เพอปองกนการประพฤตมชอบตลอดจนชวยกากบทศทางการพฒนาใหเออ

ประโยชนตอการยกระดบคณภาพชวตอกดวย [15]การบรหารกจการทด เปนสงทสาคญทโรงเรยนมาตรฐานสากลตอง

ตระหนกและยดถอเปนหลกในการบรหารจดการเพอมงสความเปนเลศอยางสงางามและยงยน โดยการบรหารกจการทด

สงผลในทางบวกตอการบรหารสถานศกษา ซงสอดคลองกบงานวจยของ นกร นวโชตรส [16] ทศกษาวจยเรองการ

บรหารงานตามหลกการบรหารกจการทดของสถานศกษาในสงกดเทศบาลนครขอนแกน พบวาความคดเหนตอการ

บรหารดวยหลกการบรหารกจการทด ของสถานศกษาในสงกดเทศบาลนครขอนแกน ตามนโยบายคณะผบรหารเทศบาลนคร

ขอนแกน ไดมการปฏบตอยในระดบมากในทกองคประกอบ เชนเดยวกนกบ ยทธนา ชดทองมวน [17] ทไดศกษาวจยเรอง

การใชหลกการบรหารกจการทดในการบรหารของคณะกรรมการบรหารสถานศกษาโปลเทคนคลานนาเชยงใหม ผลจาก



การศกษาพบวา พฤตกรรมการใชหลกการบรหารกจการทดของคณะกรรมการบรหารสถานศกษา โปลเทคนคลานนา

เชยงใหม โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมากทกดาน

3. การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษามความสมพนธกบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r) =.77

แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธในระดบสง อาจเนองจากทสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกาหนด

เกณฑการประเมนคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากลทเกยวของกบการบรหารจดการทด เปนการสะทอนถงความรบผดชอบ

ตอสงคม ททาใหมนใจวาโรงเรยนมการปฏบตอยางมจรยธรรมและทาหนาทพลเมองด นบเปนประเดนสาคญ เพราะวา

การนาหลกการบรหารกจการทดซงเปนหลกการบรหารองคกรสมยใหมทเชอวามประโยชนมาใชในการบรหารจดการ

องคกร ทาใหมการออกกฎระเบยบในการอยรวมกนเปนหมคณะ มการตดตาม ควบคม ดแล และเมอเกดความขดแยงขนก

สามารถระงบความขดแยงไดอยางเหมาะสมและเทยงธรรม [18] สวนหลกการมสวนรวม มการเนนการมสวนรวม ปฏบต

หนาทรวมกน มการจดประชมเปนประจาและยงเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนในการดาเนนงานตางๆ อนจะทาใหการ

ปฏบตงานตางๆ เกดประสทธผลมากขน มการบรหารงานดวยความรบผดชอบตอหนาท มการวางแผนการดาเนนงาน

โครงการตาง ๆ อยางเหมาะสม โดยใหความสนใจและใสใจตอปญหาตาง ๆ เปนอยางด และมการจดการดาน

สภาพแวดลอมทด เชน จดใหมสาธารณปโภคขนพนฐาน การตดตงระบบความปลอดภยภายในอยางทวถง และมการนา

หลกความคมคามาบรหารจดการดวย โดยใหมการใชทรพยากรและงบประมาณทมอยอยางจากดแตกอใหเกดประโยชน

สงสด [19] สอดคลองกบงานวจยของ ชาญชย พงขนทด [20] ทไดศกษาวจย เรอง ความสมพนธระหวางการบรหารงาน

ตามหลกการบรหารกจการทดในสถานศกษากบความพงพอใจทมตอการบรหารงานสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษานครราชสมา เขต 1-7 ตามทศนะของคร ซงผลการวจยพบวา ความสมพนธระหวางการบรหารงานตามหลกการ

บรหารกจการทดในสถานศกษา กบความพงพอใจทมตอการบรหารงานสถานศกษา มความสมพนธกนทางบวกอยใน

ระดบคอนขางสง และงานวจยของ มชย โสกนทต[21] ทไดศกษาวจย เรอง ความสมพนธระหวางการใชหลกการบรหารกจการ

ทดของผบรหารสถานศกษากบความผกพนตอสถานศกษาของขาราชการคร สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 1

ซงผลการวจยพบวา ความสมพนธระหวางการใชหลกการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษา มความสมพนธ

ทางบวกกบความผกพนของครตอสถานศกษาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

4. การบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาสงผลตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 1 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยการบรหารกจการทดของ

ผบรหารสถานศกษาทกดานรวมกนพยากรณการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 1 ไดรอยละ 74.30 โดยการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษา ดานหลกนตธรรมม

อานาจการพยากรณสงสด รองลงมา ไดแก หลกคณธรรม หลกความโปรงใส และหลกการมสวนรวมตามลาดบ ทงนอาจ

เนองมาจากการบรหารจดการดานตาง ๆ ทโรงเรยนตองดาเนนการสะทอนใหเหนถงการบรหารจดการทมประสทธภาพ

และประสทธผล ตองดาเนนการในเรองการกากบดแลโรงเรยนและมความรบผดชอบตอสงคม ดงนนการบรหารกจการท

ดจงนบเปนปจจยทสาคญโดยเฉพาะหลกคณธรรม ความโปรงใสและการมสวนรวมจะชวยใหคณะบคคลมความยตธรรม

มสวนรวมในการจดการศกษา และการบรหารจดการโรงเรยนใหมประสทธภาพสงขนอยางตอเนอง การมสวนรวมจะ

นาไปสการตดสนใจอยางมคณคาและชอบธรรม [22] โดยผบรหารเปดโอกาสใหผปฏบตงานมสวนรวมในการเสนอ

ขอคดเหน ขอเสนอแนะ เพอประกอบการตดสนใจของผบรหารและใหชมชนเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหน

และใหขอเสนอแนะในการดาเนนงานของโรงเรยน [23]ซงทกภาคสวนเขามามสวนรวมในการพฒนาเพอยกระดบคณภาพ



การจดการศกษา โดยผลจากการเขามามสวนรวมในการตดตามตรวจสอบมผลทาใหการจดการศกษาดขน สอดคลองกบ

งานวจยของ ปรญญา สมครการ [24] ทไดศกษาวจยเรองการบรหารโดยใชหลกการบรหารกจการทด ซงสงผลกระทบตอ

ประสทธผลของสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 2 ตามความเหนของผบรหารสถานศกษา

ขาราชการคร และประธานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน ในสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต

2 โดยผลการวจยพบวา อานาจการพยากรณระดบการบรหารสถานศกษา โดยใชหลกการบรหารกจการทดทสงผลตอ

ประสทธผลของสถานศกษาโดยรวมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 พบวา ม 5 ตวแปร ไดแก หลกนตธรรม หลก

ความโปรงใส หลกการมสวนรวม หลกความรบผดชอบ และหลกความคมคา

โดยเฉพาะการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาดานหลกนตธรรม นบวามความสาคญสงผล

ตอการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากลในระดบสงสามารถพยากรณไดในระดบสงสด อาจเนองมาจากผบรหาร

ใชอานาจของกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ ในการบรหารอยางเครงครดดวยความเปนธรรมและไมเลอกปฏบต โดยม

การทบทวนปรบปรงกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และกระบวนการใหทนกบสถานการณทเปลยนแปลงอยางรดกมและรวดเรว

สอดคลองกบ ปตเทพ อยยนยง [25] ทสรปวา หลกนตธรรมเปนการใชกฎหมายตาง ๆ อยางเทยงตรงและยตธรรม สามารถ

บงคบใชกฎหมายกบทกคนไดเสมอกนโดยไมเลอกปฏบต ซงสอดคลองกบ ชนะศกด ยวบรณ [26] ทสรปไววา หลกนต

ธรรมเปนการตรากฎหมายและขอบงคบใหทนสมยเปนธรรมเปนทยอมรบของสงคม อนจะทาใหสงคมยนยอมพรอมใจกน

ปฏบตตามกฎหมายและกฎขอบงคบเหลานน

ดานหลกคณธรรม กนบวาเปนการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการบรหาร

จดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล ทเปนเชนนอาจเปนเพราะผบรหารไดบรหารจดการอยางตรงไปตรงมาบนพนฐานของ

ศลธรรมและจรยธรรม ยดมนในความถกตองดงาม มความซอสตยสจรต เปนพลเมองด มงมนกลาหาญทจะกระทาความ

ดทงกายและใจ ปลอดจากการทจรต ปลอดจากการกระทาผดวนย โดยเลอกกระทาแตสงทดงาม เพอนาไปสการเกด

แรงจงใจในการทางานภายในองคกร สอดคลองกบ พระปรเมศวร ป ญาวชโร (แจมแจง) [27] ทสรปวาหลกคณธรรม

เปนหลกปฏบตในการทาในสงทถกตอง ดวยความซอสตย จรงใจ ยดมนในความถกตอง ดงาม บนพนฐานของศลธรรม

จรยธรรม ภายใตระเบยบขอบงคบตาง ๆ สงผลใหเกดความพงพอใจของผรบบรการ และเกดประโยชนตอประเทศชาต

ดานหลกความโปรงใส นบวาเปนการบรหารกจการทดของผบรหารสถานศกษาสงผลตอการบรหาร

จดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล ทเปนเชนนอาจเปนเพราะผบรหารบรหารจดการโดยใชกระบวนการเปดเผยอยาง

ตรงไปตรงมา ผเกยวของไดทราบความเคลอนไหว เขาถงขอมลขาวสารไดอยางสะดวก และสามารถตรวจสอบได มความ

โปรงใสในการตดสนใจ ในการบรหารงาน เงนและคน สอดคลองกบ พระธรรมโกศาจารย (ประยร ธมมจตโต) [28]

ทสรปวาความโปรงใสมกตกาตรงไปตรงมา ไมมทจรตคอรปชน จายอะไรตรวจสอบไดหมด



1.1 ผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนมาตรฐานสากล ตองตระหนกในความสาคญของการบรหาร

กจการทด มงเนนดานหลกนตธรรมโดยบรหารจดการดวยความถกตองเปนธรรม


กจการทดดานหลกคณธรรม ตองบรหารจดการอยางตรงไปตรงมาบนพนฐานของศลธรรมและจรยธรรม มงมนปฏบตใน

สงทถกตอง ดวยความซอสตยและจรงใจ




กจการทดดานหลกความโปรงใส คมคา และมความรบผดชอบทตรวจสอบได ตองใชกระบวนการทเปดเผย รวมทง

บรหารทรพยากรอยางประหยด โปรงใส และคมคา


กจการทดดานหลกการมสวนรวม ตองเปดโอกาสใหผเกยวของมสวนรวมในการรบร เสนอความเหน และมสวนรวมใน

การพฒนาคณภาพการศกษา


2.1 ควรศกษาวจยประเดนสาคญอน ๆ ทเกยวของกบการบรหารจดการในโรงเรยนมาตรฐานสากล ใน

ระดบอนๆ และหรอเขตพนทการศกษาอน

2.2 ควรทาวจยในรปแบบอนๆ เชน การวจยและพฒนา และวจยเชงคณภาพ เปนตน


[1] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2553ก). โรงเรยนมาตรฐานสากล คมอการบรหารจดการระบบ

คณภาพ. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

[2] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2555ข). รายงานผลการตดตามและประเมนความกาวหนาการ

จดการศกษาในโรงเรยนมธยมศกษาทวไป โรงเรยนมาตรฐานสากล (World-Class Standard School) และ

โรงเรยนในโครงการประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษาในภมภาค (Education Hub) สงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานปการศกษา 2554.กรงเทพฯ: ม.ป.ท.

[3] เสรมศกด วศาลาภรณ. (2557). บรหารอยางรามเกยรต. กรงเทพฯ: อ.ท.พลบบลชชง.

[4] กระทรวงศกษาธการ. (2559). จดการศกษาเพอประเทศไทย 4.0 ใน ขาวกระทรวงศกษาธการ.สบคนเมอ 25

กนยายน 2559, จาก http://www.moe.go.th.

[5] เกยรตยศ เอยมคงเอก. (2546). การบรหารโรงเรยนตามหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาในทรรศนะ

บคลากรโรงเรยนโพธนมตวทยาคม.วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ราชภฏพระนคร. ถายเอกสาร.

[6] จานงค นาหนองตม. (2550). การนาหลกธรรมาภบาลไปใชในการบรหารของผบรหารสถานศกษาตามความคดเหน

ของขาราชการครในสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาขอนแกนเขต 4.

วทยานพนธ ค.ม. (บรหารการศกษา). บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย. ถายเอกสาร.

[7] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2557). เกณฑรางวลคณภาพแหงสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน (OBECQA )ของโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล.กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนม

สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

[8] ______________________. (2558, 26 ตลาคม). ประกาศสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเรองรายชอ

โรงเรยนมาตรฐานสากลทไดรบรางวลคณภาพแหงสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (OBEC

Quality Award: OBECQA) ประจาปงบประมาณ 2558.

[9] ______________________. (2553ข). แบบนเทศตดตามความกาวหนาการดาเนนงานตามโครงการ โรงเรยน

มาตรฐานสากล. เอกสารเครองมอเกบรวบรวมขอมล.



[10] ______________________. (2558ข). ยทธศาสตรปฏรปการศกษาขนพนฐาน.(พ.ศ. 2558-2563).สานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. เอกสารประกาศของทางราชการ.

[11] วโรจน สารรตนะ. (2546). การบรหารการศกษา. กรงเทพมหานคร: ทพยวสทธ.

[12] ปาณสรา สงหาพงษ. (2555). การบรหารตามแนวทางรางวลคณภาพแหงชาตทสงผลตอการเปนโรงเรยน

มาตรฐานสากล ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 4 จงหวดปทมธาน. วทยานพนธ

ค.ม. (เทคโนโลยการบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.


[13] ปทตตา ทนนไชย. (2556: บทคดยอ). การศกษาการบรหารจดการระบบคณภาพของโรงเรยนมาตรฐานสากล

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 38. วทยานพนธ กศ.ม. (บรหารการศกษา).

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร. ถายเอกสาร.

[14] ประเวศ วะส. (2542). ยทธศาสตรชาต. กรงเทพมหานคร: กองทนเพอสงคมธนาคารออมสน.

[15] ธนนชย รตนไตรแกว. (2549). การประเมนการบรหารตามหลกธรรมาภบาลของโรงเรยนในจงหวดนครสวรรค.

วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา). บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค. ถายเอกสาร.

[16] นกร นวโชตรส. (2550). การบรหารดวยหลกธรรมาภบาลของโรงเรยนในสงกดเทศบาลนครขอนแกน.

รายงานการศกษาอสระ ศษ.ม. (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ถายเอกสาร.

[17] ยทธนา ชดทองมวน. (2550). การใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารของคณะกรรมการบรหารโรงเรยน

โปลเทคนคลานนาเชยงใหม. วทยานพนธ ศษ.ม. (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.


[18] เสรม เกอสงข. (2551). การศกษาการใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษาสงกดเทศบาลนครตรง.

วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏภเกต. ถายเอกสาร.

[19] พระมหาดนย วงศพรหม. (2555). ความสมพนธของธรรมาภบาลกบประสทธผลในการบรหารวด ในเขตบางพลด

กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (รฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ

ธนบร. ถายเอกสาร.

[20] ชาญชย พงขนทด. (2552). การศกษาความสมพนธระหวางการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลใน

สถานศกษากบความพงพอใจทมตอการบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษานครราชสมา

เขต 1-7 ตามทศนะของคร. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ

นครราชสมา. ถายเอกสาร.

[21] มชย โสกนทต. (2552). ความสมพนธระหวางการใชหลกธรรมาภบาลของผบรหารสถานศกษากบความ

ผกพนตอสถานศกษาของขาราชการครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 1. วทยานพนธ ค.ม.

(การบรหารการศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเลย. ถายเอกสาร.

[22] เกษม วฒนชย. (2546).ธรรมาภบาลกบคอรปชนในสงคมไทย. กรงเทพฯ: อมรนพรนต งแอนพลบลชชง.

[23] พไลลกษณ สขสมบรณ. (2556). การพฒนารปแบบความสมพนธโครงสรางเชงเสนของภาวะผนาผบรหารท

สงผลตอประสทธผลของโรงเรยนตารวจตระเวนชายแดน. วทยานพนธ ค.ด. (การบรหารและพฒนา

การศกษา) บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. ถายเอกสาร.

[24] ปรญญา สมครการ. (2551). การบรหารโรงเรยนโดยใชหลกธรรมาภบาลทมผลตอประสทธผลของโรงเรยน



สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 2. วทยานพนธ ค.ม. (บรหารการศกษา). บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร. ถายเอกสาร.

[25] ปตเทพ อยยนยง. (2556). ธรรมาภบาล (Good Governance) ในสงคมไทย. กรงเทพมหานคร:

บพธการพมพ.

[26] ชนะศกด ยวบรณ. (2550). กระทรวงมหาดไทยกบการบรหารจดการทดในการปกครองทด (Good

Governance). กรงเทพมหานคร: บพธการพมพ.

[27] พระปรเมศวร ป ญาวชโร. (2554). ความคดเหนของครผสอนตอการบรหารงานตามหลกธรรมาภบาลของ

ผบรหารสถานศกษาระดบมธยมศกษาในเขตอาเภอบรรพตพสยจงหวดนครสวรรค.วทยานพนธ พธ.ม.

(รฐประศาสนศาสตร). บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. ถายเอกสาร.

[28] พระธรรมโกศาจารย (ประยร ธมมจตโต). (2550). พระพทธศาสนากบธรรมาภบาล. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.



ปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม

FACTORS AFFECTING EFFECTIVENESS OF SECONDARY SCHOOLS UNDER CHAIYAPHUM

PROVINCIAL ADMINISTRATIVE ORGANIZATION

ธนญญพฒน ฤาชา1, รศ.ดร.ทศนา แสวงศกด2, ผศ.ดร.สรายทธ เศรษฐขจร3, ดร.ราชนย บญธมา 4

Tananyaphat Ruecha, Tassana Sawangsakdi, Sarayut Sethakhajorn, Rachan Boontima

1นกศกษาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา 2 ทปรกษาหลก ผอานวยการหลกสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยปทมธาน 3 ทปรกษารวม ประธานหลกสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา 4 ทปรกษารวม อาจารยคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาระดบประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวน

จงหวดชยภม 2) ศกษาปจจยระดบผ บรหาร ระดบครผ สอนและระดบนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

มธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมและ 3) สรางโมเดลพหระดบของปจจยระดบผบรหาร ระดบครผสอน

และระดบนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม กลม

ตวอยาง คอ ผบรหาร ครผสอนในระดบชนมธยมศกษาปท 3 ชนมธยมศกษาปท 6 นกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท 3 และ

ชนมธยมศกษาปท 6 โรงเ รยนมธยมศกษ าในสงกดองคการบ รหารสวนจงหวดชย ภ ม จ านวน 26 โรงเ รยน ป

การศกษา 2555 จานวน 1,797 คน ประกอบดวย ผบรหาร 55 คน ครผสอน 416 คน และนกเรยน 1,326 คน โดยใชการสมแบบ

หลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถาม จานวน 3 ฉบบ ไดแก ฉบบท 1

แบบสอบถามผ บรหาร มคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.60-1.00 คาการจาแนกระหวาง.45 - .84 คาความเชอมน

ระหวาง .86 - .95 ฉบบท 2 แบบสอบถามครผสอน มคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.60-1.00 คาการจาแนกระหวาง .50 -

.82 คาความเชอมนระหวาง .85 - .91ฉบบท 3 แบบสอบถามนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ม

คาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.60-1.00 คาการจาแนกระหวาง .53 - .79 คาความเชอมนระหวาง.81 - .87 สถตทใชในการ

วเคราะหขอมล คอ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการวเคราะหพหระดบ


1. ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

และชนมธยมศกษาปท 6 มผลสมฤทธทางการเรยน โดยรวมมคะแนนเฉลยตากวารอยละ 50 รายวชาสขศกษาและพลศกษาม

คะแนนเฉลยรอยละสงทสด รอยละ 52.64และ 54.67 ตามลาดบ สวนรายวชาคณตศาสตรมคะแนนเฉลยรอยละตาทสด รอย

ละ 20.65 และ15.04 ตามลาดบ และครมความพงพอใจในงานอยในระดบมาก

2. ปจจยระดบผบรหาร พบวาความเปนผนาทางวชาการของผบรหารสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของ

โรงเรยนรายโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลงกบพฤตกรรมผนาของ

ผบรหารสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบ



45

อาย ระดบการศกษา ประสบการณการบรหารและวฒนธรรมโรงเรยนไมสงผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยน

มธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมรายโรงเรยน

3. ปจจยระดบครผสอน พบวา คณภาพการสอนของครสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนราย

หองเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการสอนของครกบแรงจงใจในการทางานของครสงผลทางบวก

ตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบการไดรบการสนบสนนทาง

สงคมของครไมสงผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน

4. ปจจยระดบนกเรยน พบวา พฤตกรรมการเรยนของนกเรยนสงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 และเจตคตตอการเรยนของนกเรยน กบสงเสรมการเรยนของผปกครองสงผลทางบวกตอ

ประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบระดบการศกษาของผปกครองกบฐานะทางเศรษฐกจ

ของผปกครองไมสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

5. โมเดลพหระดบ พบวา ปจจยระดบผบรหาร ปจจยระดบครผ สอนและปจจยระดบนกเรยนสามารถอธบาย

คาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม ดงน ปจจยระดบผบรหาร รอยละ

48.7 ระดบครผสอนรอยละ 54.3 และระดบนกเรยนรอยละ 60.3

คาสาคญ : ประสทธผลของโรงเรยน ปจจยระดบผบรหาร ปจจยระดบครผสอน ปจจยระดบนกเรยน

ABSTRACT

The objectives of this research were to 1) study the effectiveness level of secondary schools under Chaiyaphum

Provincial Administrative Organization, 2) study the factors at School administrator level, Teacher level, and Student level

affecting the effectiveness of secondary schools under Chaiyaphum Provincial Administrative Organization, 3) build a

multi-level model of the factors at School administrator level, Teacher level, and Student level affecting the effectiveness of

secondary schools under Chaiyaphum Provincial Administrative Organization. The samples consisted of 55 school

administrators, 416 teachers of Matayomsuksa 3 and Matayomsuksa 6 level, and 1,326 Matayomsuksa 3 and

Matayomsuksa 6 students, totally 1,797 samples, from 26 secondary schools under Chaiyaphum Provincial Administrative

Organization, academic year 2012. They were acquired by multi-stage sampling technique. The tools used in the research

were 3 versions of questionnaires: Version 1 for School administrators having IOC values between 0.60-1.00,

discrimination values between .45 -.84, and reliability values between .8-.95; Version 2 for Teachers having IOC values

between 0.60-1.00, discrimination values between .50 -.82, and reliability values between .85-.91; Version 3 for

Matayomsuksa 3 and Matayomsuksa 6 students having IOC values between 0.60-1.00, discrimination values between .53 -

.79, and reliability values between .81-.87. The statistics used for data analysis were percentage, mean, standard deviation,

and multi-level analysis.

The research findings were as follows.

1. The effectiveness of secondary schools under Chaiyaphum Provincial Administrative Organization in terms of

Matayomsuksa 3 and Matayomsuksa 6 students’ learning achievement by overall was below 50% and found had highest

mean scores in Health and Physical Education subjects of 52.64 % and 54.67% respectively, and had lowest mean scores in

Mathematics subject of 20.65 % and 15.04% respectively. and teachers’ work satisfaction by overall was at the high level.



46

2. The Student level factors found that Students’ learning behaviors affecting positively

the school effectiveness at .01 level of significance, and Student attitudes toward learning and Parent learning support

affecting positively the school effectiveness at .05 level of significance. Parent education level and Parent economic status

did not affect the school effectiveness.

3. The Teacher level factors found that Teachers’ teaching quality affecting positively the school effectiveness at

classroom level at .01 level of significance, and Teachers’ teaching behaviors and Teacher work motivation affecting

positively the mean scores of school effectiveness at classroom level at .05 level of significance. Teacher social support did

not affect the school effectiveness at classroom level.

4. The School administrator level factors found that School administrators’ academic leadership affecting

positively the mean scores of school effectiveness at school level at .01 level of significance, and School administrators’

change management behaviors and leader behavior affecting positively the mean scores of school effectiveness at school

level at .05 level of significance. Age, Education level, Administrative experience, and School cultures did not affect school

effectiveness of secondary schools under Chaiyaphum Provincial Administrative Organization at school level.

5. The multi-level model found that the School administrator level factors affecting school effectiveness of

secondary schools under Chaiyaphum Provincial Administrative Organization at 48.7%, Teacher level factors were at

54.3%, and Student level factors were at 60.3%.

Keywords : School effectiveness, School administrator level factors,Teacher level factors, Student level factors

บทนา

การศกษาเปนเครองมอสาคญในการพฒนา ความรความคด ความประพฤต ทศนคต คานยมและคณธรรมของ

บคคล เพอใหเปนพลเมองดมคณภาพและประสทธภาพ ซงจะเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศ รฐบาลจงไดตรา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553

[1] ขนเพอเปนกฎหมายแมบทในการบรหารและการจดการศกษาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ

สงคมและเทคโนโลย และกาหนดใหองคการปกครองสวนทองถนมสทธทจะจดการศกษาและเขาไปมสวนรวมจดการศกษา

จากกฎหมายการกระจายอานาจและการประเมนความพรอมขององคการปกครองสวนทองถนทมความพรอมในการจด

การศกษา องคการบรหารสวนจงหวดชยภมจงรบถายโอนสถานศกษาโดยความสมครใจ จากโรงเรยนทสงกดเขตพนท

การศกษาชยภม เขต 1 เขต 2 และเขต 3 จานวน 26 โรงเรยน ซงการบรหารงานโรงเรยนประสบปญหาและมขอจากดจานวน

มาก ทาใหคณภาพนกเรยนอยในระดบทไมเปนทนาพอใจ รายงานของสานกงานเลขาธการสภาการศกษา[2] พบวา ผบรหาร

โรงเรยนสวนใหญขาดความรและทกษะในการเปนผนาการใชหลกสตรไมกลาตดสนใจเปลยนแปลงหรอทาสงใหมๆ ขาด

ความรและทกษะในการบรหารจดการอยางมประสทธภาพ สวนครขาดความรความเขาใจในการจดทาหลกสตรและขาด

ทกษะการวดและประเมนผลการเรยนร การใชสอเทคโนโลยเพอการศกษา ขาดแคลนสออปกรณการเรยนการสอนและ

เทคโนโลยเพอการศกษาทเหมาะสม นอกจากนยงขาดการนเทศอยางเปนระบบ ทวถงและตอเนอง ดานนกเรยนสวนใหญม

ความร ทกษะไมเพยงพอและไมอาจตดสนใจแกปญหาไดอยางมเหตผลทดเพยงพอ จากการประเมนผลสมฤทธดานความร

ความสามารถของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ปการศกษา 2554 คะแนนสวนใหญจะตากวาครงหนงของคะแนนเตม

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน ปการศกษา 2554 ตากวาปการศกษา 2553 เกอบทกกลมสาระการเรยนร ยกเวน วชา

ภาษาองกฤษ คณตศาสตรและการงานอาชพและเทคโนโลย [3]



47

โ ร ง เ ร ย น เ ป น อ ง ค ก า ร ห ร อ ส ถ า บน ท ม บ ท บ า ท ห น า ท ใ น ก า ร อ บ ร ม ส ง ส อ น ใ ห น ก เ ร ย น เ ป น ค น ม

ความร ความสามารถ มคณธรรมจรยธรรมและปรบเปลยนพฤตกรรมใหเหมาะสม นบวาเปนประสทธผลของโรงเรยน ซง

ปจจยทเกยวของ สงเสรม สนบสนนใหประสทธผลอยในระดบทสามารถตอบสนองตอจดประสงคหรอความตองการและ

สามารถสรางความพงพอใจใหกบผทมสวนเกยวของกบโรงเรยนไดคอการทโรงเรยนสามารถผลตนกเรยนทมผลสมฤทธ

ทางการเรยนสงและสามารถพฒนานกเรยนใหมทศนคตทางบวกและสามารถปรบตวเขากบสภาพแวดลอมทงภายในและ

ภายนอก รวมทงสามารถแกไขปญหาภายในโรงเรยนทาใหเกดความพงพอใจในงาน [4] ประกอบกบแนวคดโครงสรางขอมล

ทางการศกษา ทมโครงสรางเปนแบบพหระดบ ทนงลกษณ วรชชย[5] สรปวาขอมลระดบนกเรยนเปนขอมลระดบบคคลท

เปนหนวยเลกทสด จะไดรบอทธพลจากคณลกษณะตวแปรในระดบครหรอชนเรยนซงเปนระดบชนของขอมลทสงกวาและ

เปนหนวยวดทใหญกวา ขณะเดยวกนขอมลระดบครกจะไดรบอทธพลจากคณลกษณะตวแปรเกยวกบผบรหาร ซงเปน

ระดบชนขอมลทสงกวาระดบครและสงกวาระดบนกเรยน นอกจากน พบวา ปจจยดานชวสงคมของคร พฤตกรรมการบรหาร

พฤตกรรมการสอนของครประสบการณ ความสามคคของคร การไดรบการสนบสนนทางสงคม พฤตกรรมดานการเรยน

การศกษา และฐานะเศรษฐกจของผปกครอง วฒนธรรมองคการ ความจงรกภกด แรงจงใจ วสยทศนของผบรหาร ปจจยตางๆ

เหลาน มอทธพลสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน ทงทางตรงและทางออม และยงเปนปจจยทใชพยากรณประสทธผลได [6]

ซ งตร ง แ น ว ค ด ข อ งฮ อ ย แ ล ะ ม ส เ ก ล [4] ท ส ร ป ว า ตว บ ง ชป ร ะ ส ท ธ ผ ล ข อ งส ถ า น ศ ก ษ า ห ร อ ค ว า มสา เ ร จ ใ น

สถานศกษา ประกอบดวยพฤตกรรมทางการเรยนของนกเรยน สถานศกษาทมชอเสยงและครมความพงพอใจในงาน โดยท

ปจจยดงกลาว สามารถทจะจาแนกเปนกลมของปจจยทมอทธพลตอประสทธผลของโรงเรยน คอ กลมปจจยดานนกเรยน ดาน

ครและปจจยดานผบรหาร

การศกษาครงน จงเปนการศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนในสงกดองคการบรหารสวนจงหวด

ชยภม เพอประโยชนในการพฒนาปรบปรงการบรหารงานและเสรมสรางแรงจงใจในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนให

มประสทธภาพสงขนเปนผบรหารมออาชพและจดการศกษาไดบรรลเปาหมาย

วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาระดบประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม

2. เพอศกษาปจจยระดบผบรหาร ระดบครผสอนและระดบนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา

ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม

3. เพอสรางโมเดลพหระดบของปจจยระดบผบรหาร ระดบครผสอน และระดบนกเรยน ทสงผลตอประสทธผลของ

โรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม


ประชากร ไดแก ผบรหาร ครผสอนระดบชนมธยมศกษาปท 3 และชนมธยมศกษาปท 6 และนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 3 และชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม จานวน 26

โรงเรยน ปการศกษา 2555 จานวน 4,996 คน ประกอบดวย ผบรหาร 55 คน คร 751 คน และนกเรยน 4,190 คน กลมตวอยาง

ไดแก ผบรหาร ครระดบชนมธยมศกษาปท 3 และชนมธยมศกษาปท 6 และ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 และชน

มธยมศกษาปท 6 โรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม จานวน 26 โรงเรยน ปการศกษา 2555

จานวน 1,797 คน ประกอบดวย ผบรหาร 55 คน คร 416 คนและนกเรยน 1,326 คน สมตวอยางโดยใชเทคนคแบบหลาย

ขนตอน (Multi-Stage Sampling) เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แบบสอบถาม จานวน 3 ฉบบ ฉบบท 1 แบบสอบถาม

ผบรหาร มทงหมด 5 ตอน มคาความเชอมนระหวาง .86 - .95 ฉบบท 2 แบบสอบถามคร มทงหมด 6 ตอน ม คาความเชอมน



48

ระหวาง .85 - .91 ฉบบท 3 มทงหมด 4 ตอน แบบสอบถามนกเรยน มคาความเชอมนระหวาง.81 - .87 สถตทใชในการ

วเคราะหขอมลคอ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการวเคราะหพหระดบ


การศกษาปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม สรป

ผลการวจยตามวตถประสงคการวจย ดงน

1. ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม

1.1 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน โดยใชคะแนนเฉลยจากการทดสอบระดบชาต (O-NET) ของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 พบวาภาพรวม คะแนนเฉลยตากวารอยละ 50

เมอพจารณาเปนรายวชา พบวา รายวชาสขศกษาและพลศกษามคะแนนเฉลยรอยละสงทสด รอยละ 52.64 และ

54.67 ตามลาดบ สวนรายวชาคณตศาสตรมคะแนนเฉลยรอยละตาทสด รอยละ 20.65 และ 15.04 ตามลาดบ

1.2 ความพงพอใจในงานของคร โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ความพงพอใจกบ

เพอนครหลงจากทไดทางานรวมกนมคาเฉลยสงสด รองลงมา พงพอใจในวธการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน และความ

พงพอใจทมความรสกวาตนเองมคณคาในโรงเรยนมคาเฉลยตาสด

2. ปจจยระดบผบรหาร ระดบครผสอนและระดบนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ใน

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม

2.1 ปจจยระดบผบรหาร ความเปนผนาทางวชาการของผบรหารสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของ

โรงเรยนรายโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลงกบพฤตกรรมผนาของ

ผบรหารสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 สาหรบ

อาย ระดบการศกษา ประสบการณการบรหารและวฒนธรรมโรงเรยนไมสงผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยน

มธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมรายโรงเรยน นอกจากนยงพบวาความเปนผนาทางวชาการของผบรหาร

สงผลทางบวกตอคาสมประสทธการสงผลของคณภาพการสอนของครทมผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนราย

หองเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบอาย ระดบการศกษา ประสบการณการบรหาร พฤตกรรมผนา ความ

เปนผนาทางวชาการ วฒนธรรมโรงเรยนและพฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลงของผบรหารไมสงผลตอคาสมประสทธ

การสงผลของคณภาพการสอนของครทมผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน

2.2 ปจจยระดบคร คณภาพการสอนของครสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการสอนของครกบแรงจงใจในการทางานของครสงผลทางบวกตอ

คาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบการไดรบการสนบสนนทางสงคม

ของครไมสงผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน นอกจากนยงพบวา คณภาพการสอนของครสงผลทางบวก

ตอคาสมประสทธการสงผลของพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทผลตอประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 สาหรบแรงจงใจในการทางาน การไดรบการสนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมการสอนของครไมสงผลตอคา

สมประสทธการสงผลของพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

2.3 ปจจยระดบนกเรยน พฤตกรรมการเรยนของนกเรยนสงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 และเจตคตตอการเรยนของนกเรยนกบการสงเสรมการเรยนของผปกครองสงผลทางบวกตอ

ประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบระดบการศกษาของผปกครองกบฐานะทางเศรษฐกจ

ของผปกครองไมสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน



49

3. โมเดลพหระดบ พบวา ปจจยระดบผบรหาร ปจจยระดบครและปจจยระดบนกเรยน สามารถอธบายคาเฉลย

ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม ดงน ปจจยระดบผบรหาร รอยละ 48.7 ระดบ

ครรอยละ 54.3 และระดบนกเรยนรอยละ 60.3 ดงภาพท 1

EFF

EFF class

2 2

EFFQUA slopeclass/ _

2

2

EFFBEL slope/ _EFF class

ภาพท 1 โมเดลพหระดบของปจจยระดบผบรหาร ปจจยระดบคร ปจจยระดบ นกเรยน ทสงผลตอ

ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม

จากโมเดลสรปไดดงน ปจจยระดบนกเรยนพบวา พฤตกรรมการเรยนของนกเรยนสงผลทางบวกตอประสทธผล

ของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และเจตคตตอการเรยนของนกเรยน การสงเสรมการเรยนของผปกครอง



50

สงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบระดบการศกษาของผปกครองกบ

ฐานะทางเศรษฐกจของผปกครองไมสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน และยงพบวาพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทสงผล

ตอประสทธผลของโรงเรยนมความแปรปรวนมากพอทจะสามารถนาไปเปนตวแปรตามในการวเคราะหระดบทสองได

ดงนนตวแปรตามระดบทสองจงม 2 ตวแปรไดแก คาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน และคา

สมประสทธการสงผลของพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน ปจจย

ระดบคร พบวาคณภาพการสอนของครสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการสอนของครกบแรงจงใจในการทางานของครสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของ

โรงเรยนรายหองเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบการไดรบการสนบสนนทางสงคมของครไมสงผลตอ

คาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนและคณภาพการสอนของครสงผลทางบวกตอคาสมประสทธการสงผลของ

พฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบแรงจงใจใน

การทางาน การไดรบการสนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมการสอนของครไมสงผลตอคาสมประสทธการสงผลของ

พฤตกรรมการเรยนของนกเรยนทผลตอประสทธผลของโรงเรยน และยงพบวาคณภาพการสอนของครทมผลตอคาเฉลย

ประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนมความแปรปรวนมากพอทจะสามารถนาไปเปนตวแปรตามในการวเคราะหระดบท

สามได ดงนนตวแปรตามระดบทสามจงม 2 ตวแปร ไดแก คาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายโรงเรยน

และคาสมประสทธการสงผลของคณภาพการสอนของครทมผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน

และปจจยระดบผ บรหาร พบวา ความเปนผ นาทางวชาการของผ บรหารสงผลทางบวกตอ

คาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลง

กบพฤตกรรมผนาของผบรหารสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .05 สาหรบอาย ระดบการศกษา ประสบการณการบรหาร และวฒนธรรมโรงเรยนไมสงผลตอคาเฉลยประสทธผลของ

โรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมรายโรงเรยนและความเปนผนาทางวชาการของผบรหารสงผล

ทางบวกตอคาสมประสทธการสงผลของคณภาพการสอนของครทมผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สาหรบอายระดบการศกษา ประสบการณการบรหาร พฤตกรรมผนา ความเปนผนาทาง

วชาการ วฒนธรรมโรงเรยนและพฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลงของผบรหารไมสงผลตอคาสมประสทธ การสงผลของ

คณภาพการสอนของครทมผลตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยน


1. ประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมมเกณฑในการประเมน 2

ประการ ดงน

1.1 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน โดยดจากคะแนนเฉลยรอยละจากการสอบ O-NET ของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 3 และชนมธยมศกษาปท 6 พบวา คะแนนเฉลยรอยละทง 8 กลมสาระการเรยนรตากวา รอยละ 50 ทงน

เนองจาก ผลการเรยนรในรายวชาตางๆ ทนกเรยนไดรบเกดจากการสอนของครทมงเนนดานความจา โดยละเลยการพฒนา

ดานอนๆ ของนกเรยน เชน ความคดสรางสรรค ความเชอมนในตนเอง ซงในการออกขอสอบ O-NET ไมไดออกดานความจา

อยางเดยว แตเปนการออกขอสอบทวดทกษะทหลากหลายกอปรกบวชาคณตศาสตรเปนวชาทจดลาดบขนตอนการสอน

เนอหาจากงายไปหายาก แตละเนอหามความสมพนธกนเปนลกโซ ความรทไดรบจากการเรยนครงทผานมาแลวตองนามาใช

เปนสวนหนงในกระบวนการเรยนรของปจจบน เมอนกเรยนมความรพนฐานเดมดานคณตศาสตรไมดกจะสงผลให



51

ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรตาไปดวย สวนวชาสขศกษาและพลศกษาทมคาเฉลยรอยละสงสด เนองจากเปนวชาท

เนนปฏบตและนาไปใชในชวตประจาวนโดยตรงอยตลอดเวลาจงทาใหนกเรยนซมซบ จนเกดความเคยชนและเรยนรไดเอง

โดยอตโนมต นอกจากนเนอหาวชากไมไดยากจนเกนไปจงสงผลใหนกเรยนทาขอสอบ O-NET ไดดและผลสมฤทธทางการ

เรยนสง สอดคลองกบแนวคดของ ฮอยและมสเกล[4] และ ฐญตา คาภแกว[7] ทพบวาความรพนฐานเดม เจตคตตอการเรยน

วชาคณตศาสตรและความตงใจเรยน มอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

1.2 ความพงพอใจในงานของคร พบวา มความพงพอใจในงานของครโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปน

รายขอ ทกขอมความพงพอใจในงานของครอยในระดบมาก โดยความพงพอใจกบเพอนครหลงจากทไดทางานรวมกน ม

คาเฉลยสงสด ทงนเนองจาก การจดการเรยนการสอนในโรงเรยนครตองมปฏสมพนธกบเพอนครดวยกนและไดรบการ

ยอมรบจากเพอนครเพอสรางกจกรรมใหนกเรยนไดเรยนรรวมกน สอดคลองกบแนวคดของเจกและบรทต [8] ทวาบคคลม

ความพงพอใจเมอรสกวาไดรบความสาเรจในผลงาน รสกวาไดรบการยกยองและรสกวามโอกาสกาวหนาในงาน

2. ปจจยระดบผบรหาร ระดบครและระดบนกเรยนทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษา ในสงกด

องคการบรหารสวนจงหวดชยภม

2.1 ปจจยระดบผบรหาร

2.1.1 ความเปนผนาทางวชาการของผบรหารสงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกด

องคการบรหารสวนจงหวดชยภม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทงนเนองจากผบรหารเปนผนาในการดาเนนกจกรรม

ในโรงเรยน เพอการบรรลเปาหมายของโรงเรยนจงตองมความรความสามารถและทกษะตางๆ ไมวาจะเปนทกษะทางดาน

เทคนค ทกษะทางดานมนษยสมพนธ โดยเฉพาะอยางยงทกษะและความรดานการศกษาและการจดการเรยนการสอนนน จะ

ทาใหผ บรหารจะเปนผ นาทางวชาการแกครไดเปนอยางด ซงจะนาไปสประสทธผลของโรงเรยน โดยเฉพาะอยางย ง

ประสทธผลในดานผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนและยงเปนปจจยทสามารถพฒนานกเรยนใหมทศนคตในทางบวกตอ

การเรยนไดอกและสอดคลองกบแนวคดของ บลมเบรกและกรนฟลด[9] ทสรปวา ความเปนผนาทางวชาการ เปนการกระทาท

ผบรหารปฏบตดวยความตงใจ เพอใหเกดสภาพทเออตอการทางานของครและการเรยนรของนกเรยนอนจะสงผลตอ

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน สอดคลองกบจาเนยร แจมอาพร[10] ทพบวา ปจจยระดบโรงเรยนความเปนผนาทาง

วชาการมอทธพลเชงบวกตอความรพนฐานเดมของนกเรยน

2.1.2 พฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลง สงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาใน

สงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 ทงนเนองจากผ บรหารเปนผ นาในการ

ปรบเปลยนสงตางๆ ในโรงเรยน นาวธการใหมๆ มาปรบปรงการบรหารงานเพอความกาวหนาของโรงเรยน ถายทอดความคด

ในการปรบปรงเปลยนแปลงใหครและผเกยวของทราบ สงเสรมครและกระตน ใหคดคนวธการใหมๆ ในการปฏบตงานเพอ

จะนาไปสการเปลยนแปลงสสงใหมทแตกตางจากเดม แตยงคงรกษาสงเดมทดอยใหคงไว นาสงใหมมาแกไขจดบกพรอง

เพอใหโรงเรยนเกดประสทธผล สอดคลองกบแนวคดของ อมพวน ภทรลขต[11] สรปวา ทกษะการบรหารการเปลยนแปลง

เปนสงทจาเปนสาหรบยทธศาสตรการปฏบตตามวสยทศนใหบงเกดผลและสอดคลองกบสวฒน ววฒนานนท[12] พบวา

พฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนมอทธพลทางตรงเชงบวกตอความพงพอใจในงานของคร

2.1.3 พฤตกรรมผนา สงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวน

จงหวดชยภม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนเนองจากผนามความหมายและความสาคญตอองคการมากเพราะจะนา

องคการไปสความสาเรจ ตามสนบสนนและสรางขวญกาลงใจแกครและบคลากรทเกยวของ กากบตดตามการปฏบตงานและ



52

ใหคาแนะนา ปรกษา เพอแกไขขอบกพรองทจะทาใหงานไมบรรลตามเปาหมายทตงไว สอดคลองกบแนวคดของพรเทพ

ทศนสวรรณ[13] ทสรปวา พฤตกรรมผนาเปนผทมหลกการบรหารทด มความสามารถในการบรหาร จดระบบบรหาร มความ

รอบร มความยตธรรม มมนษยสมพนธทด เปนแบบอยางทด เปนผใหคณ และใหโทษ ชวยลดสงผดพลาดทเกดขนเพอให

โรงเรยนมประสทธผลตามเปาหมายทไดวางไว สอดคลองกบมนญ เชอชาต [14] ทวจยพบวาปจจยระดบโรงเรยน

พฤตกรรมการบรหารดานการเปนผนา มอทธพลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน

อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

2.2 ปจจยระดบคร

2.2.1 คณภาพการสอนของครสงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทงนเนองจากการทครไดแสดงความสามารถในการจดกจกรรมการเรยนการสอนดวยการ

อธบาย การกระตนใหคด การเปดโอกาสใหนกเรยนไดซกถาม การชแนะ การใหนกเรยนมสวนรวมและเรยนดวยการกระทา

ดวยตนเองในขณะทาการสอนมการเสรมแรงใหกบนกเรยนโดยมการใหขอมลยอนกลบและแกไขขอบกพรอง สอดคลองกบ

สมจต อดม[15] ทอธบายวาถาใหผเรยนประสบความสาเรจ ควรคานงถงคณภาพการสอนของคร และพบวา ปจจยระดบ

หองเรยน ไดแก คณภาพการสอนของคร เปนปจจยทสงผลตอความสาเรจในการบรหารโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ.01 สอดคลองกบราชนย บญธมา[16] สรปวาคณภาพการสอนของครมอทธพลตอความสนใจในการเรยนของนกเรยน

และมอทธพลสงผลโดยตรงตอผลสมฤทธทางการเรยน

2.2.2 พฤตกรรมการสอนของคร สงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนเนองจากพฤตกรรมการเรยนเปนการกระทาทเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนรของคร เพอ

สงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรดวยการใหความรก ความเมตตา ความเขาใจ ความเอาใจใสดแล อยางเตมกาลงความสามารถ

เพอชวยใหนกเรยนเกดการพฒนาการเรยนรตามศกยภาพของแตละคน ซงสอดคลองกบแนวคดของ พมพอร สดเอยม[6] ท

สรปวา การสอนทชวยใหนกเรยนประสบผลสาเรจ คอ การเตรยมการสอน กาหนดจดประสงค เลอกเนอหา เลอกกจกรรม ท

เนนการสอนจรงตามแผนทวางไว และมเครองมอทเหมาะสมในการวดประเมนผล และสอดคลองกบสวฒน ววฒนานนท[12]

ทพบวา พฤตกรรมการสอนของคร มอทธพลทางตรงเชงบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนและมอทธพลทางออมเชงบวกตอ

คณธรรม จรยธรรมของนกเรยน

2.2.3 แรงจงใจในการทางานของคร สงผลทางบวกตอคาเฉลยประสทธผลของโรงเรยนรายหองเรยนอยาง

มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนเนองจากแรงจงใจในการทางานของคร เปนพลงกระตนใหครในการปฏบตงาน ซงได

จากผบรหารและเพอนรวมงานโดยเฉพาะผ บรหารทมความสามารถในการสรางแรงจงใจในการทางานใหกบครได จะ

กอใหเกดการทางานทประสบผลสาเรจอยางสง เมอครไดรบแรงจงใจในการทางานแลว จะทาใหครสามารถทจะปฏบตการ

สอนไดด มความตงใจในการปฏบตการสอนอยางเตมท เพอกอใหเกดผลตอนกเรยนอยางสงสด สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธ

ทสงขน โรงเรยนมประสทธภาพมากขน สอดคลองกบแนวคดของอารรตน หรญโร[17] ทสรปวา แรงจงใจในการทางานเปน

พลงกระตนใหบคคลทางานใหบรรลตามวตถประสงค และสอดคลองกบสมจต อดม[15] ทพบวา ความพงพอใจในการ

ทางานของครสงผลตอความสาเรจในการบรหาร

2.3 ปจจยระดบนกเรยน

2.3.1 พฤตกรรมการเรยนของนกเรยนสงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .01 ทงนเนองจากพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน เปนความสนใจใฝรและการเอาใจใสตอบทเรยน เชอฟงครผสอน



53

รวมมอในการจดกจกรรมการเรยนการสอน แลกเปลยนเรยนรกบเพอนนกเรยน แสดงออกเปนพฤตกรรมใหเหนถงความ

กระตอรอรน ความสนใจ ความตงใจ ความรบผดชอบและสามารถรจกวางแผนการเรยนตลอดจนวธการเรยน สอดคลองกบ

แนวคดของ ราชนย บญธมา[16] ทสรปวาพฤตกรรมของนกเรยน คอความสนใจใฝรใฝเรยน กระตอรอรน ตงใจในการ

เรยน เชอฟงคาสงสอนของคร อาจารย รจกวางแผนการเรยนและใหความรวมมอกบการจดกจกรรมและพบวา พฤตกรรมการ

เรยนของนกเรยนมความสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยนและเปนปจจยทเออตอการนาหลกสตรไปใชใหประสบ

ผลสาเรจโดยตรง

2.3.2 เจตคตตอการเรยนของนกเรยน สงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทางสถต

ทระดบ .05 ทงนเนองจากเจตคตเปนความรสกหรอความคดเหนของนกเรยนทมตอเนอหาวชา การเรยนรของนกเรยน การ

สอนของครและประโยชนทนกเรยนไดรบจากโรงเรยน หากนกเรยนมเจตคตทดตอการเรยนกจะสงผลใหนกเรยนมความ

สนใจ ความรสกทดตอการเรยนวชานน ชอบวธการสอนของครทาใหนกเรยนมความตงใจเรยน ขยน มความรบผดชอบตอ

วชาเรยน สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขน สอดคลองกบแนวคดของจาเนยร แจมอาพร[10] พบวา เจตคต

ตอการเรยนของนกเรยน มอทธพลเชงบวกตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

2.3.3 การสงเสรมการเรยนของผปกครอง สงผลทางบวกตอประสทธผลของโรงเรยนอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .05 ทงนเนองจากการทบดามารดา หรอผปกครอง ใหการสนบสนนการเรยนรของนกเรยนซงจะชวยใหนกเรยน

ประสบความสาเรจในการเรยน การทบดามารดาใหการสงเสรม ใหกาลงใจ ใหคาแนะนาในการเรยนของนกเรยน ทาให

นกเรยนมกาลงใจในการเรยน และผลสมฤทธทางการเรยนสงขน สอดคลองกบแนวคดของ เพญศร ชนตาปญญากล[18] ท

สรปวา การทผปกครองจดหาอปกรณการเรยนให ใหความชวยเหลอ ใหความเอาใจใส ตดตามผลการเรยน ใหกาลงใจแก

นกเรยน จะชวยใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน สอดคลองกบรงทพย พรหมศร[19] ทพบวาการสงเสรมการเรยน

ของผปกครองมอทธพลทางตรงเชงบวกตอความสามารถในการใชภาษาองกฤษเพอการสอสาร


ขอเสนอแนะทไดจากการวจย

1.ควรมนโยบายทใหความสาคญในการเสรมสรางภาวะความเปนผนาทางวชาการและพฒนาคณภาพการสอนของ

คร โดยกาหนดมาตรการในการพฒนาภาวะความเปนผ นาทางวชาการใหกบผบรหารและพฒนาคณภาพการสอนหรอ

ปรบเปลยนพฤตกรรมการจดการเรยนรของครดวยวธการทหลากหลายรปแบบ เชน การอบรมพฒนา การศกษาดงาน การ

สรางเครอขายการพฒนาสถานศกษาทงในสงกดและระหวางสงกด เปนตน เพอแลกเปลยนเรยนรประสบการณและเพม

ศกยภาพใหสถานศกษาสความเปนเลศ

2.ควรสงเสรมใหโรงเรยนใหความสนใจ กากบดแลพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนอยางใกลชดและจรงจง

ขอเสนอแนะเพอการวจยในครงตอไป

1. การวจยนศกษาเฉพาะโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดองคการบรหารสวนจงหวดชยภมเทานน ดงนนควรม

การศกษาในเขตอนๆ หรอทาการศกษาในโรงเรยนอน

2. การวจยครงตอไปนาจะศกษาปจจยอนเพม เชน ขนาดโรงเรยน ปจจยดานสภาพแวดลอมและปจจยดาน

งบประมาณ เปนตน



54

3. ควรทาการวจยเปรยบเทยบประเดนเดยวกน โดยเปรยบเทยบระหวางโรงเรยนของสงกดองคการบรหารสวน

จงหวดชยภมกบโรงเรยนในสงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เพอนาขอคนพบทไดมาพฒนา ปรบปรงปจจยตางๆ ใหตรง

กบหนวยงานและเพอเปนขอมลในการจดการศกษาระดบนโยบาย


[1] กระทรวงศกษาธการ. (2553). พระราชบญญตการศกษาชาต 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553.

กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

[2] สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2553). รายงานการตดตามการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน

ป 2551. กรงเทพฯ: บรษท เพลน สตดโอ จากด.

[3] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2554). สารสนเทศผลการเรยนเฉลย GPA. คน เมอวนท 10

กรกฏาคม 2554, จาก http://gpa.mol.go.th/GPA.

[4] Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2001). Educational Administration Theory, Research and Practice. (6th

ed.). New York : McGraw – Hill.

[5] นงลกษณ วรชชย. (2542). โมเดลรสเรล : สถตวเคราะหสาหรบการวจย. กรงเทพฯ : โรงพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[6]พมพอร สดเอยม. (2547). ปจจยทมผลตอประสทธผลการบรหารวชาการของสาขาวชาในระดบบณฑต

วทยาลยของสถาบนราชภฏ. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

[7] ฐญตา คาภแกว. (2553). โมเดลสมการโครงสรางพหระดบปจจยทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการ

เรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกด สานกงานเขตพนทการศกษาอดรธาน.

วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวดผลการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.

[8] Jex, S. & Britt, T. (2008). Organizational Psychology: A Scientist-practitioner Approach. 2nd

ed. New York: Wiley.

[9] Blumberg & Greenfirld. (1980). Research in Educational Administration in the United States and Canada :

An Overview and Critique. Educational Administration, 8 (1): 207-245.

[10] จาเนยร แจมอาพร. (2557). ปจจยเชงพหระดบทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหาร

การศกษา มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ.

[11] อมพวน ภทรลขต. (2547). วสยทศนและพฤตกรรมการบรหารการเปลยนแปลงของผบรหาร สถานศกษาใน

อาเภอเมองลาพน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

[12] สวฒน ววฒนานนท. (2548). ปจจยเชงพหระดบทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน มธยมศกษาของรฐใน

กรงเทพมหานคร.วทยานพนธศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย

วงษชวลตกล.

[13] พรเทพ ทศนสวรรณ. (2553). การศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมผนาของผบรหารกบ

การมสวนรวมในการปฏบตงานของบคลากรในศนยการศกษานอกระบบและการศกษา



55

ตามอธยาศยอาเภอในเขตจงหวดพระนครศรอยธยา. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการ

บรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.

[14] มนญ เชอชาต. (2554). ปจจยพหระดบทมอทธพลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการ

ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานในภาคตะวนออก. วทยานพนธ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชา

การบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา.

[15] สมจตร อดม. (2547). ปจจยทสงผลตอความสาเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษาใน

ภาคใต. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

[16] ราชนย บญธมา. (2542). ปจจยทเออตอผลสาเรจของการนาหลกสตรมธยมศกษาตอนตนไปปฏบต :

กรณศกษาโรงเรยนมธยมศกษาจงหวดเชยงราย. ปรญญานพนธ การศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการวจย

และพฒนาหลกสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

[17] อารรตน หรญโญ. (2532). แบบผนาทสงผลตอแรงจงใจและความพอใจในการทางานของอาจารย

ในสถานศกษาสงกดกรมอาชวศกษา. กรงเทพฯ : ฐานขอมลวทยานพนธไทย.

[18] เพญศร ชนตาปญญากล. (2533). วธการเรยนรภาษาองกฤษของนกเรยนชนประถมศกษาป 6 ทมผลสมฤทธ

ทางการเรยนภาษาองกฤษสง ในโรงเรยนประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษากรงเทพมหานคร.

วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[19] รงทพย พรหมศร. (2549). ปจจยเชงพหระดบทสงผลตอประสทธผลของสถานศกษาทดาเนนการตาม

โครงการจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษระดบมธยมศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน. ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา.



ภาวะผนาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขต

พนทการศกษามธยมศกษา เขต 2.

The Transformational Leadership affecting Academic Administration Competencies of School

Administrators under the Secondary Education Service Area Office 2.

ชญาดา พนธยาว1 อ.ดร.สมบรณ บรศรรกษ2 อ.ดร.สมชาย เทพแสง3

Chayada Panyaw 1 Dr.Somboon Burasirirak2 Dr.Somchai Thepsaeng3

1นสตการศกษามหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2ทปรกษาหลก อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3ทปรกษารวม อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ศกษาระดบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาการ

เปลยนแปลงกบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 2 และศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 กลมตวอยาง ไดแก ครในโรงเรยนมธยมศกษา

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ปการศกษา 2559 จานวน 357 คน โดยกาหนดกลมตวอยางจาก

ตารางสาเรจรปของศรชย กาญจนวาส ทววฒน ปตยานนท และดเรก ศรสโข ทระดบความเชอมน 95% และคาความ

คลาดเคลอน 5% แลวดาเนนการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชขนาดของโรงเรยนเปนชน

แลวจงทาการสมอยางงาย เครองมอ ทใชในการรวบรวมขอมลในการวจยครงนเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.60-1.00 คาความเชอมน (α) ภาวะผนาการเปลยนแปลง

เทากบ .95 และคาความเชอมน (α) สมรรถนะการบรหารงานวชาการเทากบ .95 สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment

Correlation Coefficient) สหสมพนธพหคณ (Multiple Correlation) และสมการถดถอยพหคณแบบวธการคดเลอกเขา

(Multiple Regression Analysis- Enter Method)


1. ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 2 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมาก

ไปหานอย คอ ดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคล ดานการกระตนทางปญญา ดานการสรางบารม และดานการ

สรางแรงบนดาลใจ

2. ระดบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 2 โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบ



57

คาเฉลยจากมากไปหานอย คอ ดานการนเทศการจดการเรยนรในสถานศกษา ดานบรหารจดการการเรยนร ดานพฒนา

หลกสตรสถานศกษา และดานการสงเสรมใหมการวจยเพอพฒนาคณภาพการจดการเรยนร

3. ภาวะผนาการเปลยนแปลงมความสมพนธกบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธ

สหสมพนธ (r) = .64 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธในระดบปานกลาง

4. ภาวะผนาการเปลยนแปลงสงผลตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงทก

ดานรวมกนพยากรณสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 2 ไดรอยละ 44.20 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคลมอานาจการ

พยากรณสงสด รองลงมา ไดแก การสรางแรงบนดาลใจ และการกระตนทางปญญา ตามลาดบ

คาสาคญ : ภาวะผนาการเปลยนแปลง สมรรถนะการบรหารงานวชาการ

Abstract

The purposes of this research were to study the level of the transformational leadership of school

administrators under the Authority of the Secondary Education Service Area Office 2; to study the Academic

competency levels of school administrators under the Authority of the Secondary Education Service Area, Office 2;

to study the relationship between transformational leadership and the academic administration competency of school

administrators under the Authority of the Secondary Education Service Area, Office 2; to study the way in which

transformational leadership affecting the academic administration competency of school administrators under the

Authority of the Secondary Education Service Area, Office 2. The samples consisted of than hundred and fifty

seven teachers in the Secondary Education Service Area, Office 2 in the 2016 academic year by using Sirichai

Kanjanawasee,Taweewat Pitayanon and Direk Srisuko.(2008:150-151) at 95% confidence level with an allowable

error rate of 5%. The proportional stratified random sampling was conducted by using school size as a strata to use

calculate the sample size. Simple random sampling was used thereafter. The instruments used for data collection

included a five point-rating scale questionnaire. The questionnaire were distributed to five experts to check the

content validity. The IOC (Index of Item- Objective Congruence) was valued at 0.60-1.00, the reliability of

transformational leadership was .95 and the reliability of academic administration competencies was .95. The data

analysis was performed by mean and standard deviation. The hypothesis testing was conducted by using the Pearson

product-moment correlation coefficient, multiple correlation and multiple regression analysis- enter method.

The results of the research were as follows

1. The level of the transformational leadership among school administrators under the Secondary

Education Service Area, Office 2 was at a high level as a whole. When considering each individual aspect, the

research found they were at high levels in all aspects. In descending order and by average as follows; individual

consideration, intellectual stimulation, power expertise and inspiration.



58

2. The level of competency among academic administration school administrators under the Authority of

the Secondary Education Service Area, Office 2, was at high level on the whole. When considering each individual

aspect, the research found that all aspects were at a high level. In descending order, those aspects included; learning

supervision, learning management, curriculum development and promote research to improve the quality of learning

management.

3. There was a statistically significant and positive relationship, rated at .01, between the aspect of

transformational leadership and the competencies of academic administration school administrators under the

Authority of the Secondary Education Service Area, Office 2. Pearson's correlation coefficient (r) = .64 showed

that the two variables had a relationship at moderate level.

4. The aspects of the transformational leadership that affected competencies among academic school

administrators under the Authority of the Secondary Education Service Area, Office 2 at.01 a level of. All aspects of

transformational leadership mutually predicted the academic administration competencies of school administrators

under the Authority of the Secondary Education Service Area, Office 2, with a predictive power of 44.20 percent.

The aspect of individual consideration had the highest predictive power, followed by inspiration and intellectual

stimulation, respectively.

Keywords : The transformational leadership, Academic administration competencies

บทนา

ปจจบนโลกมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดานสงคม เศรษฐกจ การเมองและเทคโนโลย อนเปนผลมา

จากการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ และการปรบเปลยนโครงสรางเศรษฐกจ การเมองมผลทาใหประเทศตางๆ ตอง

พงพาอาศยซงกนและกน และมความเชอมโยงระหวางกนมากขน อกทงยงตองพยายามปรบเปลยน และดาเ นน

นโยบายใหเทาทนกระแสของการเปลยนแปลง เพอใหประเทศของตนสามารถยนหยดอยในสงคมโลกอยางมศกดศร

คณภาพของประชากรเปนปจจยสาคญทจะสนบสนนการขบเคลอนนโยบายไปสความสาเรจ และสามารถแขงขนกบ

นานาชาตได [1]

สภาพทเปนจรงจะเหนวาผบรหารสวนใหญยงไมสามารถบรหารสถานศกษาไปสมาตรฐานทกาหนดไวได

อยางชดเจน ผบรหารจงตองมความสามารถหรอสมรรถนะในการบรหารงานวชาการตามมาตรฐานวชาชพผบรหาร

สถานศกษา ไดแก การบรหารการจดการการเรยนร การพฒนาหลกสตรสถานศกษา การนเทศภายในสถานศกษา และ

การสงเสรมใหมการวจยเพอพฒนาคณภาพการจดการเรยนร เพอนาโรงเรยนไปสเปาหมายดงกลาว [2] อกทงการท

สมรรถนะในการบรหารงานวชาการของผบรหารจะประสบผลสาเรจไดนนจาเปนทผบรหารจะตองมภาวะผนาการ

เปลยนแปลง เพราะภาวะผ นาการเปลยนแปลงเปนกระบวนการ ทผ นามอทธพลตอผรวมงานและผ ตาม พฒนา

ความสามารถของผรวมงานหรอผตามสระดบทสงขนและมศกยภาพมากขน โดยพฤตกรรมสาคญของภาวะผนาการ

เปลยนแปลงม 4 ประการ คอ การมอทธพลอยางมอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนทางปญญา และการ

คานงถงความเปนปจเจกบคคล



59

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 2 ซงเปนองคการทมอานาจหนาทและรบผดชอบจด

การศกษาในระบบใหเปนไปตามสาระบญญตแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และแกไขเพมเตม

(ฉบบท 2) พ.ศ.2545 หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544 รวมทงการจดการศกษาตามนโยบายและการกากบดแล

ของสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ไดรเรมใหโรงเรยนมความสามารถในการบรหารจดการดวย

ตนเองมความคลองตวในการบรหารจดการศกษาไดสอดคลองตามความตองการของนกเรยนและชมชนอยางตอเนอง

ซงปจจยตางๆ ทจะนาไปสความสาเรจดงทกลาวนน ประกอบดวยสถานทมบรรยากาศทเออตอการเรยนร เออตอการ

จดการเรยนร มความเปนระเบยบเรยบรอย สวยงาม มวสดอปกรณการเรยนทมคณภาพเพยงพอตอความตองการของ

นกเรยน มบคลากรทมความรความสามารถทงดานการจดการเรยนรและระบบการบรหารจดการทดมคณภาพในการ

จดการศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2

สภาพปญหาการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 2

พบวา ผบรหารสถานศกษาสวนใหญยงไมใหความสนใจและขาดความเอาใจใส ไมมการถายทอดใหบคลากรใน

สถานศกษาของตนใหรบทราบถงเปาหมายและแผนกลยทธในการดาเนนงาน สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนของ

นกเรยนยงไมบรรลเปาหมาย การชวยเหลอ ระบบดแลนกเรยน ปรบไมทนกระแสความเปลยนแปลงทางสงคมทาให

เกดชองวางระหวางครและนกเรยนอยางรวดเรวและมแนวโนมเพมมากขน ขาดสอนวตกรรมททนสมย ขาดงานวจย

เพอพฒนาคณภาพผเรยน [3]

จากเหตผลทกลาวมาขางตน ผวจยในฐานะทเปนขาราชการคร ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 2 จงมความสนใจภาวะผ นาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของ

ผบรหารสถานศกษา ซงผลจากการวจยหวงวาจะนาไปใชเพอเปนแนวทางในการพฒนาผบรหารสถานศกษาใหม

ความสามารถและสมรรถนะบรหารงานวชาการ จนเกดการเปลยนแปลงในองคการทกแหงในยคปฏรปการศกษาและ

ปฏรปการเรยนร เพอรองรบการเปลยนแปลงของสงคม เศรษฐกจ การเมองและวฒนธรรม ใหเกดประโยชนสงสดตอ

การพฒนาการศกษาของประเทศ ใหมประสทธภาพและสมาตรฐานสากลตอไป


1. เพอศกษาระดบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 2

2. เพอศกษาระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา


3. เพอศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงกบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของ

ผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2

4. เพอศกษาภาวะผ นาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผ บรหาร

สถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2


ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงนไดแก ครจากสถานศกษาในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา

เขต 2 จาก 52 โรงเรยน จานวน 4,938 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนไดแก ครจากสถานศกษาในสงกด



60

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 2 จานวน 357 คน สมจานวนโรงเรยน 50% จากโรงเรยนทงหมด 52

โรงเรยน ทาการสมตวอยางแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใหขนาดโรงเรยนเปนชน (Strata) และใช

วธจบสลากโรงเรยนใหไดจานวนครผสอนตามขนาดกลมตวอยาง เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถาม

(Questionnaire) แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating Scale) ผานการหาคณภาพเครองมอจากผเชยวชาญทง 5

ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงดานเนอหา (Content Validity) มคาดชนความสอดคลองเทากบ .60-1.00 คาความเชอมน

(α) ภาวะผนาการเปลยนแปลงเทากบ .95 และคาความเชอมน (α) สมรรถนะการบรหารงานวชาการเทากบ .95

วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product

Moment Correlation) และการสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ดวยวธ Enter





หลกสตรสถานศกษา และดานการสงเสรมใหมการวจยเพอพฒนาคณภาพการจดการเรยนร

2. ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา


ไปหานอย คอ ดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคล ดานการกระตนทางปญญา ดานการสรางบารม และดานการ

สรางแรงบนดาลใจ



สหสมพนธ (r) = .64 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธในระดบปานกลาง



ดานรวมกนพยากรณสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 2 ไดรอยละ 44.20 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคลมอานาจการ

พยากรณสงสด รองลงมา ไดแก การสรางแรงบนดาลใจ และการกระตนทางปญญา ตามลาดบ ปรากฏดงตาราง



61

ตาราง ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณ (Multiple Regression Analysis) ปจจยทสงผลตอสมรรถนะการบรหารงาน

วชาการของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 เปนตวแปรเกณฑ โดยวธ Enter

ตวพยากรณ b Β SEb t p

1. การมอทธพลอยางมอดมการณ (X1) -.056 -.058 .054 -1.037 .300

2. การสรางแรงบนดาลใจ (X2) .254 .262 .070 3.648** .000

3. การกระตนทางปญญา (X3) .123 .156 .043 2.846** .005

4. การคานงถงความเปนปจเจกบคคล (X4) .297 .371 .051 5.775** .000

R= .665

R2 = .442

SEest= .24097

a=1.642

F= 63.432**



จากการวเคราะหขอมลและสรปผลการวจยเกยวกบภาวะผ นาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการ

บรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 2 ผวจยไดนาประเดน

ตางๆทสาคญมาอภปรายโดยรวมและรายดานดงน

1. ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา มธยมศกษา


ไปหานอย คอ ดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคล ดานการกระตนทางปญญา ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ

และดานการสรางแรงบนดาลใจ เปนเชนน อาจเนองจากสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา มการแขงขน

เพอชงความเปนเลศ ดงนน วธทจะทาใหผบรหารประสบความสาเรจสงสด คอ ผบรหารตองเปลยนแปลงตนเอง ทาให

ผรวมงานสามารถปฏบตหนาทอยางเตมความสามารถมากกวาทตงใจไวตงแตตน สงผลใหองคการมการพฒนาทน

ความเปลยนแปลงของสงคมโลก [4] มอทธพลตอการปฏบตงานของผใตบงคบบญชา ทาใหผใตบงคบบญชาสามารถ

แสดงพลงแหงความมงมน จรงจง จรงใจ เตมศกยภาพของแตละคน มงหวงใหไดผลการปฏบตงานทมประสทธภาพ

และประสทธผลในระดบสง [4] เกดการตระหนกรในภารกจ และวสยทศนขององคการ จงใจใหผรวมงานและผตาม

มองใหไกลเกนกวาความสนใจของตน ไปสประโยชนของกลมหรอองคการหรอสงคม [5] สอดคลองกบงานวจยของ

จนตนา คากอน [6] ไดศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา ตามทรรศนะของคณะกรรมการ

สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24 ผลการวจยพบวา ภาพรวมและราย

ดานมการปฏบตอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของสนต หอมทวโชค [7] ไดศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลง

กบการใชเทคโนโลยสารสนเทศการศกษาในสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร

ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยมองคประกอบยอยอยในระดบมากทกดาน และยงสอดคลองกบ

งานวจยของนรนดร ตนจอย[8] ไดศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษานครนายก ผลการวจยพบวา ระดบภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาโดยรวมและรายดาน

อยในระดบมาก



62




หลกสตรสถานศกษา และดานการสงเสรมใหมการวจย เพอพฒนาคณภาพการจดการเรยนร เปนเชนน อาจเนองจาก

ผบรหารเปนเสาหลกทมความสาคญยง ตอหนวยงาน ตอผใตบงคบบญชาและตอผลงานอนเปนสวนรวม คณภาพและ

บทบาทของผบรหาร มความสาคญอยางใกลชดกบคณภาพของสถานศกษา รวมทงมผลสะทอนตอผลงานและวธ

ปฏบตของสถานศกษาแตละแหงเปนอนมาก [9] ผบรหารมความร ความสามารถ ทกษะ ทศนคต ซงเปนสงท

เชอมโยงจากวสยทศน ภารกจเปาหมาย และกลยทธทางธรกจ [10] สมรรถนะของผบรหารวชาการเปนดชนบงช

ความสาเรจของการบรหาร การทผบรหารไดมความเขาใจในบทบาทหนาทของการบรหารสถานศกษา จะเปนสงท

ชวยใหการจดการศกษาสาเรจลลวงไปดวยด สงผลใหเกดความสาเรจตามมาตรฐานหรอสงกวามาตรฐาน ทองคการ

ไดกาหนดไวสอดคลองกบงานวจยของตองตา กรวดนอก [11] ไดศกษาวจยเรอง การศกษาความคดเหนของครทมตอ

สมรรถนะการบรหารงานวชาการของผ บรหารสถานศกษาโรงเรยนในกลมเขตพนทกรงเทพฯ สานกการศกษา

กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา สมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาโรงเรยนในกลมเขต

พนทกรงเทพฯ สานกการศกษากรงเทพมหานคร โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานอยในระดบ

มากทกดาน เชนเดยวกบวเชยร ควรประกอบกจ [12] ไดศกษาวจยเรอง สมรรถนะการบรหารงานของผบรหารงาน

โรงเรยนสงกดสานกงานการประถมศกษา จงหวดฉะเชงเทรา ผลการศกษาวจยพบวา ผบรหารโรงเรยนและคร จาแนก

ตามขนาดโรงเรยนและประสบการณในการทางานมความคดเหนตอสมรรถนะการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน

โดยสวนรวม 3 ดาน คอ ทกษะดานเทคนควธ ทกษะดานมนษยสมพนธ และทกษะดานความคดรวบยอดของ

หนวยงานอยในระดบสง



สหสมพนธ (r) = .64 แสดงวาตวแปรทงสองมความสมพนธในระดบปานกลาง ทเปนเชนน อาจเนองจากภาวะผนาการ

เปลยนแปลงใหความสาคญตอการเปลยนแปลง ดงนนผนาตองสามารถทาใหองคการเกดการเปลยนแปลงในทางทด

ผบรหารคอผททางานประจาใหถกตอง ในขณะทผนา คอ ผททาใหเกดการสรางนวตกรรมโดยการตดสนใจเลอกในสง

ทควรกอใหเกดการเปลยนแปลงและจดประกายสรางแรงบนดาลใจใหแกผตาม ใหเกดการเรมตนและยนหยดมงทมเท

ความพยายามปฏบตงาน[13] ผนาแสดงใหเหนพฤตกรรมในการทางานเปนกระบวนการทผนามอทธพลตอผรวมงาน

และผตาม โดยเปลยนแปลงความพยายามของผรวมงานและผตามใหสงกวาความพยายามทคาดหวง พฒนา

ความสามารถของผรวมงานหรอผตามไลสระดบทสงขนและมศกยภาพมากขน ซงตองใชสมรรถนะในการบรหาร

จดการ สอดคลองกบงานวจยของศศวมล สขทนารกษ [14] ไดศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางภาวะผนาของ

ผบรหารสถานศกษากบสมรรถนะการบรหารงานวชาการของโรงเรยนในเขตคลองหลวง สงกดสานกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต 1 พบวาโดยภาพรวม มความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 เชน

เดยวกบณฐพงศ บณยารมย [15] ไดศกษาวจยเรองภาวะผนาของผบรหารโรงเรยนทสงผลตอ ประสทธผลการ

บรหารงานวชาการของโรงเรยนทเปดสอนชวงชนท 3–4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาในจงหวดนครพนม พบวา

ความสมพนธ อานาจพยากรณระหวางภาวะผนาของผบรหารโรงเรยนกบประสทธผลการบรหารงานวชาการ ของ



63

โรงเรยนทเปดสอนชวงชนท 3–4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาในจงหวดนครพนม มความสมพนธกนทางบวก

และยงสอดคลองกบงานวจยของกนกวรรณ เชอบานเกาะ [16] ไดศกษาวจยเรอง ภาวะผนาการเปลยนแปลงของ

ผบรหารทสงผลตอการบรหารงานวชาการในสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

ประจวบครขนธ เขต 1 พบวา ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหาร และการบรหารงานวชาการในสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประจวบครขนธ เขต 1 ทง 12 ดาน มความสมพนธกนในเชงบวกอยาง

มนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01



ดานรวมกนพยากรณสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษา เขต 2 ไดรอยละ 44.20 โดยภาวะผนาการเปลยนแปลงดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคลมอานาจ

พยากรณสงสด รองลงมาไดแกการสรางแรงบนดาลใจ และการกระตนทางปญญา ตามลาดบผลวจยทเปนเชนนอาจ

เนองจากสมรรถนะ หรอความสามารถและคณลกษณะของบคคลเปนสงสาคญทแสดงออกเปนวธคดและพฤตกรรมใน

การทางานอนจะสงผลตอการปฏบตงานของแตละบคคล และมการพฒนาตนเองอยางตอเนอง อนจะสงผลใหเกด

ความสาเรจตามมาตรฐานหรอสงกวามาตรฐานทองคการกาหนดไว เปนคณลกษณะหรอความสามารถของบคคลท

สงผลตอการปฏบตงานใดงานหนงใหบรรลเปาหมายในระดบทแตกตางกน ความรความสามารถ พฤตกรรม ทกษะ

และทศนคตของบคคลทมผลทาใหเกดความสามารถในการปฏบตงานใหบรรลเปาหมายของงาน [17] โดยสมรรถนะ

ของผบรหารวชาการเปนดชนบงชความสาเรจของการบรหาร การทผบรหารไดมความเขาใจในบทบาทหนาทของการ

บรหารสถานศกษา จะเปนสงทชวยใหการจดการศกษาสาเรจลลวงไปดวยด สอดคลองกบงานวจยของ ขวญตา เกอกล

รฐ [18] ไดศกษา ภาวะผนาการเปลยนแปลงทสงผลตอประสทธผลของสถานศกษาขนาดกลาง อาเภอโพธาราม สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2 ผลการวจยพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลตอ

ประสทธผลของสถานศกษาขนาดกลาง อาเภอโพธาราม สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 2

ในภาพรวม มความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

โดยเฉพาะดานการคานงถงปจเจกบคคลนบวาเปนภาวะผนาการเปลยนแปลงทสาคญสงผลตอสมรรถนะการ

บรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา ทเปนเชนนเปนเพราะผบรหารคานงความแตกตางระหวางบคคล ดแล เอา

ใจใสผรวมงานเปนรายบคคล อยางใกลชด สงเสรมสนบสนน ใหกาลงใจ เปนทปรกษาใหผรวมงานไดพฒนาศกยภาพ

ของตนเองใหสงขนตามความตองการความสนใจ โดยใชสมรรถนะและคณลกษณะของบคคลโดยการแสดงออกเปน

วธคดและพฤตกรรมในการทางานทจะสงผลตอการปฏบตงานของแตละบคคลสอดคลองกบปราชญา กลาผจญ และ

พอตา บตรสทธวงศ [19] สรปวา คณลกษณะทเปนพนฐานของปจเจกบคคลทมสวนในการทานายผลการปฏบตงานท

ด และ/หรอตามเกณฑทกาหนดไวในงาน ขดความสามารถดงกลาวประกอบดวยความร ทกษะ การรบรตนเอง บทบาท

ทางสงคมและแรงจงใจในการประเมนขดความสามารถ มงประเมนเพอใหทราบวา จะตองทาอยางไรทจะใหกบ

พนกงานบรรลเปาหมาย สอดคลองกบปทมา เพชรไพรนทร [17] สรปวาความรความสามารถ พฤตกรรม ทกษะและ

ทศนคตของบคคลทมผลทาใหเกดความสามารถในการปฏบตงานใหบรรลเปาหมายของงาน

อกทงดานการสรางแรงบนดาลใจนบวาเปนภาวะผนาการเปลยนแปลงทสาคญสงผลตอสมรรถนะการ

บรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา ทเปนเชนนเปนเพราะผบรหารกระตนจงใจใหผรวมงานเกดแรงบนดาลใจ



64

ตระหนก เขาใจ และเหนคณคาของเปาหมาย สรางเจตคตทดการคดในแงบวก และสรางสอความหวงทตองการอยาง

ชดเจน โดยใชการบรณาการความร ทกษะ ทศนคต และคณลกษณะสวนบคคลมาใชไดดในบทบาทนน ๆ จนกระทง

เกดผลงานทมคณคาสงสด หรอมประสทธภาพมากทสด สอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ [5] สรปวา การสรางแรง

บนดาลใจ เปนการทผนาประพฤตในทางจงใจ ใหเกดแรงบนดาลใจกบผรวมงานโดยการสรางแรงบนดาลใจ การให

ความหมายและทาทายในเรองงานตอผรวมงาน สอดคลองกบประนอม แมนมาศวหค [20] สรปวาการสรางแรง

บนดาลใจวาเปนพฤตกรรมทผนาประพฤตในการจงใจใหเกดแรงบนดาลใจใหกบผตาม โดยการสรางแรงบนดาลใจ

ภายใน การทาทายในงานของผตาม และผนาจะกระตนจตวญญาณของทมงานใหปฏบตงานดวยความกระตอรอรน

รวมถงดานการกระตนทางปญญานบวาเปนภาวะผ นาการเปลยนแปลงทสาคญสงผลตอสมรรถนะการ

บรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา ทเปนเชนนเปนเพราะผบรหารกระตน ใหผรวมงานตระหนกร เขาใจ

ปญหาทเกดขน และทาใหผรวมงานมความตองการหาแนวทางวธการใหมๆมาใชในการแกปญหา ตลอดจนสงเสรม

สนบสนน ใหกาลงใจผรวมงานในการแกปญหาในแงมมตางๆ ดวยการคดวเคราะห และเหตผลตางๆ รวมกน โดยใช

ความสามารถทประกอบดวยความร ความคด เจตคต และการปฏบตทบคคลพงมในการทจะปฏบต หรอจดทาสงใดสง

หนงใหประสบผลสาเรจบรรลตามจดประสงคทกาหนด สอดคลองกบขวญชย จะเกรง [21] สรปวา การกระตนทาง

ปญญาเปนพฤตกรรมทผบรหารกระตน ใหผรวมงานตระหนกร เขาใจปญหาทเกดขน และทาใหผรวมงานมความ

ตองการหาแนวทางวธการใหมๆมาใชในการแกปญหา



1.1 การวจยภาวะผนาการเปลยนแปลงดานการคานงถงความเปนปจเจกบคคล ในขอผบรหารสราง

บรรยากาศในองคการใหครมปฏสมพนธระหวางกน ไดแก จดสมมนานอกสถานท ศกษาดงานมคาเฉลยตาสด ดงนน

ผบรหารโรงเรยนตองคานงความแตกตางระหวางบคคล ดวยความสมพนธ เอาใจใสครเปนรายบคคลอยางใกลชด

สงเสรมสนบสนนการศกษาดงานเพอใหครไดพฒนาศกยภาพของตนเองใหสงขนตามความตองการความสนใจ ให

ประสบการณ การเรยนรใหมๆดวยบรรยากาศการสนบสนนครแตละคนอยางเทาเทยมกน

1.2 การวจยภาวะผนาการเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ ในขอผบรหารเนนใหครเหนถง

ความสาคญของการปฏบตงานตามภารกจรวมกน มคาเฉลยตาสด ดงนนผบรหารโรงเรยนตองกระตนจงใจใหครเกด

แรงบนดาลใจ กระตอรอรน ตระหนก เขาใจ และเหนคณคาของเปาหมาย สรางความเชอมน ความเขาใจ ใหกาลงใจ

ทาใหครเหนถงความสาคญของการปฏบตงานตามภารกจรวมกน

1.3 การวจยภาวะผนาการเปลยนแปลงดานการกระตนทางปญญาในขอ ผบรหารใหกาลงใจแกครเสมอ

ในการวเคราะหปญหาและแกปญหาของสถานศกษามคาเฉลยตาสด ดงนนผ บรหารโรงเรยนตองกระตนใหค ร

ตระหนกร เขาใจปญหาทเกดขน และทาใหครมความตองการหาแนวทางวธการใหมๆมาใชในการแกปญหา ให

กาลงใจแกครในการแกปญหาในแงมมตางๆ ดวยการคดวเคราะห แสดงความคดเหนและเหตผลตางๆ รวมกน


2.1 ควรศกษาภาวะผนาการเปลยนแปลงทสงผลตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหาร

สถานศกษาจากกลมตวอยางในระดบอนๆ และเขตพนทการศกษาอนๆเพอเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพ

การศกษาในโอกาสตอไป



65

2.2 ควรหาตวแปรภาวะผ นารปแบบอน เชน ภาวะผ นาเชงสรางสรรค ทสงผลตอสมรรถนะการ

บรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษา



[1] สานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2551). ยทธศาสตรการพฒนาคณภาพการศกษา. กรงเทพ: ระเบยบวาระ

สานกงานเลขาธการสภาการศกษา.

[2] สานกงานเลขาธการครสภา. (2548). มาตรฐานวชาชพทางการศกษา. กรงเทพฯ: สานกงานเลขาธการ.

[3] สานกงานคณะกรรมการการศกษามธยมศกษา เขต 2. (2556). ผบรหารสถานศกษา.สบคนเมอ 19 กรกฎาคม 2556,

จาก http://www.sec ondary2.obec.go.th.

[4] สจตราภรณ สาเภาอนทร.(2553). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงผบรหารสถานศกษากบการเปน

องคการแหงการเรยนรของสถานศกษา สงกดสานกงานเขต พนทการศกษาราชบร เขต 2. ครศาสตร

มหาบณฑต (การบรหารสถานศกษา): มหาวทยาลยราชภฏจอมบง.ถายเอกสาร.

[5] กระทรวงศกษาธการ. (2550). คมอผ เขารบการพฒนาหลกสตรผพฒนาการเปลยนแปลง เพอรองรบการกระจาย

อานาจสาหรบผบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษา (เอกสารประกอบการอบรม). นครปฐม: สถาบน

พฒนาคร คณาจารยและบคลากรทางการศกษา.

[6] จนตนา ค ากอน. (2554). การศกษาภาวะผ นาการเปลยนแปลงของผ บรหารสถานศกษาตามทรรศนะของ

คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 24. วทยานพนธ

ค.ม. สาขาวชาการบรหารการศกษา. มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.


[7] สนต หอมทวโชค. (2554). ภาวะผนาการเปลยนแปลงกบการใชเทคโนโลยสารสนเทศการศกษาในสถานศกษา

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร. วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา).

นครปฐม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร.

[8] นรนดร ตนจอย. (2553). ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานเขตทการศกษา

นครนายก. วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). ปทมธาน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยอสเทรน

เอเชย. ถายเอกสาร.

[9] ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2545). การบรหารงานวชาการ. กรงเทพฯ: ศนยสอเสรมกรงเทพ.

[10] อาภรณ ภวทยพนธ. (2548). การบรหารทรพยากรมนษยบนพนฐานของ Competency. สบคนเมอ 11 ตลาคม

2557,จาก http://adivisor.anamai.moph.go.th.

[11] ตองตา กรวดนอก. (2556).การศกษาความคดเหนของครทมตอสมรรถนะการบรหารงานวชาการของผบรหาร

สถานศกษา โรงเรยนในกลมเขตพนทกรงเทพและสานกการศกษา กรงเทพมหานคร. ปรญญาการศกษา

มหาบณฑต (การบรหารการศกษา).กรงเทพฯ:บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.

[12] วเชยร ควรประกอบกจ. (2536). สมรรถนะการบรหารงานของผบรหารงานของผบรหารโรงเรยน.สานกงาน

ประถมศกษา จงหวดฉะเชงเทรา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.



66

[13] ไพโรจน กลนกหลาบ.(2543). การนเทศการศกษา: ทฤษฎและการปฏบต. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร.

[14] ศศวมล สขทนารกษ. (2554). ความสมพนธระหวางพฤตกรรมผนาของผบรหารสถานศกษา กบการบรหารงาน

วชาการของสถานศกษาในจงหวดบงกาฬ. (การบรหารการศกษา).นครพนม: มหาวทยาลยนครพนม.


[15] ณฐพงศ บณยารมย.(2557). ภาวะผนาของผบรหารทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานวชาการของโรงเรยนท

เปดสอนชวงชนท 3-4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาในจงหวดนครพนม.วทยานพนธครศาสตรมหา

บณฑต.นครพนม: มหาวทยาลยนครพนม.ถายเอกสาร.

[16] กนกวรรณ เชอบานเกาะ.(2559). ภาวะผนาการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอการ

บรหารงานวชาการของสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประจวบครขนธ.

(การบรหารศกษา).เพชรบร: คณะครศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร.ถายเอกสาร.

[17] ปทมา เพชรไพรนทร. (2547). สมรรถนะของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลขอนแกน. รายงานการศกษาอสระ

ศศ.ม (การบรหารการพฒนา). ขอนแกน : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน .ถายเอกสาร.

[18] ขวญตา เกอกลรฐ. (2554). ภาวะผนาการเปลยนแปลงทสงผลตอประสทธผลของสถานศกษาเขต 2. วทยานพนธ

ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต (การบรหารการศกษา).ปทมธาน: มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.


[19] ปราชญา กลาผจญ และพอตา บตรสทธวงศ. (2550).การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: สานกพมพ ขาวฟาง.

[20] ประนอม แมนมาศวหค.(2553). ภาวะผนาการเปลยนแปลงกบประสทธภาพการปฏบตงานของผบรหารองคการ

บรหารสวนตาบลอาเภอเมอง จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต (การบรหาร

จดการทวไป).นครสวรรค: มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.ถายเอกสาร.

[21] ขวญชย จะเกรง. (2551). ความสมพนธระหวางภาวะผนาการเปลยนแปลงกบการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน

ของสถานศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 3-4 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาสมทรสงคราม. สารนพนธ

กศ.ม. (การบรหารการศกษา).กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.



การพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะ

กรรมการการศกษาขนพนฐาน

The Development of a Model for Learning Management towards ASEAN Community of

Schools under Office of Basic Education Commission

ศรณ แสบงบาน1 รองศาสตราจารยนภา ศรไพโรจน2 อาจารย ดร. มารศร สธานธ3

Saran sabangban Nipa Sripairot Marasri Suthaniti

นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน

ทปรกษาหลก อาจารยประจาหลกสตรศกษาศาสตร สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยปทมธาน

ทปรกษารวม อาจารยประจาหลกสตรศกษาศาสตร สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยปทมธาน

บทคดยอ

การวจยเรองการพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของ

สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และเพอตรวจสอบรปแบบการบรหารการจดการเรยนรส

ประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานดานความเหมาะสมและดานความ

เปนไปได วธการดาเนนการวจยม 4 ขนตอน ไดแก ขนตอนท 1 การศกษาแนวทางในการสรางรปแบบการบรหารการ

จดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยการวเคราะห

เอกสารงานวจยทเกยวของ และการสมภาษณผทรงคณวฒ จานวน 5 คน ขนตอนท 2 การสรางรปแบบการบรหารการ

จดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และตรวจสอบความ

เทยงตรงเชงเนอหาของรปแบบ โดยผเชยวชาญ จานวน 5 คน ขนตอนท 3 การพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนร

สประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และตรวจสอบความเหมาะสม

ของรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาโดยสนทนากลม (Focus Group Discussion)

ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของรปแบบ โดยผทรงคณวฒ จานวน 10 คน และขนตอนท 4 การประเมนความ

เปนไปไดของรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน โดยใชแบบสอบถามรองผอานวยการสถานศกษาฝายวชาการและครวชาการ จานวน 94 คน สถตท

ใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD) และการวเคราะหขอมลเชงเนอหา (Content

Analysis)


1. รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย 6 ดาน ไดแก 1) ดานการวางแผนหลกสตร 2) ดานการจดการเรยนการสอน 3) ดานการ



จดกจกรรมของสถานศกษา 4) ดานการจดกจกรรมสมพนธ 5) ดานการนเทศ และ 6) ดานการวดและประเมนผล โดยม

รายละเอยดทงหมด 62 ขอ จาแนกในแตละดานดงน 1) ดานการวางแผนหลกสตร 11 ขอ 2) ดานการจดการเรยนการสอน

12 ขอ 3) ดานการจดกจกรรมของสถานศกษา 12 ขอ 4) ดานการจดกจกรรมสมพนธ 9 ขอ 5) ดานการนเทศ 10 ขอ และ

6) ดานการวดและประเมนผล 8 ขอ

2. ผลการตรวจสอบรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวา

2.1 รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน มความเหมาะสมโดยมความถกตองสอดคลองกบหลกการแนวคด ทฤษฎ มความสมบรณและเชอเถอได

2.2 รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน มความเปนไปไดทงโดยรวมและรายดาน อยในระดบมากโดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปนอย ดงน ดานการ

จดกจกรรมของสถานศกษา ดานการจดการเรยนการสอน ดานการวางแผนหลกสตร ดานการวดและประเมนผล ดานการ

นเทศ และดานการจดกจกรรมสมพนธ โดยมความสอดคลองกบแนวปฏบต สามารถนาไปปฏบตไดในสถานการณจรง

คาสาคญ : การพฒนารปแบบ ;การบรหารการจดการเรยนร ; ประชาคมอาเซยน

Abstract

This research, namely, the development of a model for learning management towards ASEAN Community of

schools under Office of Basic Education Commission had the objectives: to develop a model for learning management

towards ASEAN Community of schools under Office of Basic Education Commission and examine the model for

learning management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic Education Commission in terms of

appropriateness and feasibility.The research was conducted in 4 stages. Stage 1: Studying guidelines on building the

model for learning management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic Education Commission.

This was done through the analysis of related document and research and interview of 5 experts. Stage 2: Building a

model for learning management towards ASEAN Community and having it examined in terms of the content validity of

the model by 5 experts.Stage 3: Developing the model for learning management towards ASEAN Community of

schools under Office of Basic Education Commission and examining its appropriateness. This was done through a

focus group discussion in which 10 experts participated. Stage 4: Evaluating the feasibility of the model for learning

management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic Education Commission. This was done

through a questionnaire distributed to 94 school deputy directors and academic affairs teachers. Data used in this

research were mean, standard deviation and content analysis.



The research results found as follows.

1. The model for learning management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic

Education Commission consisted of 6 aspects having 62 items in total as follows: 1) Curriculum planning, 11 items; 2)

Learning and teaching management, 12 items; 3) School activity management, 12 items; 4) Relative activity

management, 9 items; 5) Supervision, 10 items; 6) Measurement and evaluation, 8 items.

2. The results of the examination on the appropriateness and feasibility of the model for learning

management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic Education Commission found.

2.1 The model for learning management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic

Education Commission was appropriate by a properly aligned with the principles of the theory is complete and

reliable.

2.2 The model for learning management towards ASEAN Community of schools under Office of Basic

Education Commission had an overall mean of feasibility. When considered each aspects found that all aspects were at

the high level. They were arranged in descending order of mean as follows: School activity management, Learning and

teaching management, Curriculum planning, Measurement and evaluation, Supervision and Relative activity

management by aligned with the guidelines can be implemented in real situation.

Keywords :The Development of a Model; Learning Management ; ASEAN Community

บทนา

การศกษานบเปนเครองมอทสาคญทสดในการสรางคนใหเปนทรพยากรบคคลทมคณภาพ กระทรวงศกษาธการ

ไดกาหนดนโยบายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 - 2561) โดยมวสยทศนใหคนไทยไดเรยนรตลอด

ชวตภายในป พ.ศ. 2561 จะตองมการปฏรปการศกษาและการเรยนรอยางเปนระบบ และมการกาหนดกรอบแนวทางใน

การปฏรปการศกษา 4 ประการ คอ การพฒนาคณภาพคนไทยยคใหม การพฒนาคณภาพครยคใหม การพฒนาคณภาพ

การศกษาและแหลงเรยนรยคใหมและการพฒนาคณภาพบรหารจดการยคใหม จะเหนไดวา การปฏรปการศกษาใน

ทศวรรษทสองนใหความสาคญกบการสรางคนโดยทผบรหารและบคลากรทางการศกษาเปนผขบเคลอนกระบวนการ

ทางการศกษา [1] จากกระแสโลกาภวตนทาใหเกดการตนตวครงใหญสโลกตะวนออก เกดการรวมตวของกลมประเทศ

ในซกโลกตะวนออกกาวสยคของบรพาภวตน จนมการประกาศปฏญญาอาเซยนทกรงเทพ เมอวนท 8 สงหาคม พ.ศ. 2510



โดยประกาศใหกอตงสมาคมเพอความรวมมอแหงภมภาคสาหรบประเทศแหงเอเซยตะวนออกเฉยงใต โดยใชชอวา

Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) และคาวา ประชาคมอาเซยน(ASEAN Community) การเขาส

ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) เปนเปาหมายของการรวมตวของประเทศสมาชกอาเซยน10 ประเทศ ทมการ

พฒนาความรวมมอกนใหมากขน เพอใหเกดการรวมตวและความรวมมอกนอยางรอบดาน ประกอบดวย 3 ประชาคม

เปรยบเสมอน 3 เสาหลก ไดแก ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political and Security Community:

APSC) [2] ประชาคมเศรษฐกจ อาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน

(ASEAN Socio-Cultural Community : ASCC)) [2]

ปจจบนความสามารถการแขงขนในดานการศกษาของประเทศไทยนนถกสะทอนภาพของคณภาพการจด

การศกษาทตกตาลงทกป จากการประเมนคณภาพการศกษาของประเทศกลมอาเซยนในงานเวลดอคอนอมกฟอรม (World

Economic Forum : WEF) ทเจนวาพบวาการศกษาขนพนฐานของไทยอยลาดบท 6 ตามหลงสงคโปร มาเลเซย บรไน

อนโดนเซยและเวยตนามสวนระดบมธยมศกษาและอดมศกษาอยลาดบท 8 ตามหลงฟลปปนส และกมพชา สถาบนวจย

ของสานกพมพตารา Pearson ไดจดอนดบการศกษาของไทยอยในกลมสดทายซงเปนกลมทมคะแนนตาทสดทอยในภาวะ

วกฤตและตากวาเกณฑมาตรฐานแทบทกตว [3] อกทงจากการปฏรปการศกษา คร ผบรหารและบคลากรทางการศกษา

ของไทยสวนใหญยงขาดความขาใจการปฏรปการศกษาทแทจรง เพอใหเกดการเปลยนแปลงทดขนและแตกตางไปจาก

เดมทงการเปลยนแปลงวธคด แตการศกษาของไทยในรอบ 7-8 ปทผานมากลบเปนการเปลยนแปลงโครงสรางการบรหาร

และวธการทางานของครอาจารย ตามกฎหมาย นโยบาย คาสง และคาชแนะตาง ๆ จากบนลงลาง [4]

จากเหตผลดงกลาวจงทาใหผวจยสนใจทจะศกษาการพฒนารปแบบการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยน

ของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เพอใหไดรปแบบการบรหารจดการเรยนรสประชาคม

อาเซยนทสมบรณ เพอนาไปเปนแนวทางในการพฒนาการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเปนสถานศกษาทมคณภาพไดมาตรฐานการศกษา พฒนาครใหมคณภาพ

เพอทจะยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนในยคประชาคมอาเซยนใหสงขน อกทงยงทาใหผบรหารเหนความสาคญและ

บรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนใหมประสทธภาพอยางยงยนตอไป


1. เพอพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

2. เพอตรวจสอบรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานดานความเหมาะสม และความเปนไปได

วธการดาเนนการวจย



การวจยครงนเปนการพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และศกษาความเปนไปไดของรปแบบการบรหารการจดการเรยนรส

ประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยมขนตอนการดาเนนการวจย 4

ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การศกษาองคประกอบของรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยน โดยศกษา

และวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของกบหลกการ แนวคด และทฤษฎการบรหารการจดการเรยนร รวมทงแนวคด

ของการพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรในลกษณะตาง ๆ เพอนามากาหนดเปนองคประกอบของรปแบบการ

บรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ

สมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) กบผทรงคณวฒทมความรเกยวกบการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยน

ประกอบดวย นกวชาการ และผบรหารในกระทรวงศกษาธการ จานวน 5 คน และผวจยนาผลทไดจากการวเคราะห

เอกสารและการสมภาษณมาสรปผลและไดแนวทางในการรางรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยน

ของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ขนตอนท 2 การสรางรปแบบการบรหารการจดการ

เรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยการตรวจสอบความ

เทยงตรงเชงเนอหาของรางรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยใหผเชยวชาญ จานวน 5 คน ตรวจสอบคาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content

Validity Index: CVI) พจารณาความสอดคลองระหวาง ขอคาถามของรางรปแบบกบนยามปฏบตการและเนอหาสาระ

ตอจากนนนาขอเสนอแนะของผเชยวชาญกลบไปปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขน ขนตอนท 3 การพฒนารปแบบการ

บรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดย

สนทนากลม (Focus Group Discussion) กบผทรงคณวฒ จานวน 10 คน เพอตรวจสอบพจารณาความเหมาะสมของ

รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน โดยวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ผวจยทาการบนทกเทปและจดบนทก หลงจากนนผวจยนาขอเสนอแนะ

จากการสนทนากลมมาวเคราะหเนอหา (Content Analysis) การรายงานคนพบ (Descriptive Methodology) การ

ตความหมาย (Interpretative Methodology) และการวเคราะหวจารณ (Critical Methodology) พบวา ผทรงคณวฒ จานวน

10 คน เหนวามความเหมาะสมทกดาน และขนตอนท 4 การประเมนความเปนไปไดของรปแบบการบรหารการจดการ

เรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยใชแบบสอบถามกบ

รองผอานวยการฝายวชาการและครวชาการ จานวน 94 คน และนาผลทไดมาหาคาเฉลย (Mean :X) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation : SD) เพอทจะทาใหรปแบบการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษา

สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ใหมความสมบรณและเปนประโยชนตอการนารปแบบการบรหาร

การจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนไปใชในสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน




การวจยเรองการพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดผลการวจย ดงน

1.การพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ม 4 ขนตอน คอ 1) การศกษาแนวทางในการสรางรปแบบการบรหารการจดการเรยนร

สประชาคมอาเซยน 2) การสรางรปแบบจาลองการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 3) การพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของ

สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 4) การประเมนความเปนไปไดของรปแบบการบรหารการ

จดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวา รปแบบการ

บรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

ประกอบดวย 6 ดาน คอ 1) ดานการวางแผนหลกสตร 2) ดานการจดการเรยนการสอน 3) ดานการจดกจกรรมของ

สถานศกษา 4) ดานการจดกจกรรมสมพนธ 5) ดานการนเทศ และ 6) ดานการวดและประเมนผล

ผลจากการสรางรปแบบดวยการวเคราะหและสมภาษณเชงลก (In-Depth Interview) กบผทรงคณวฒ จานวน 5

คน พบวา รางรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย 6 ดาน ไดแก (1) ดานการวางแผนหลกสตร (2) ดานการจดการเรยนการสอน (3) ดาน

การจดกจกรรมของสถานศกษา(4) ดานการจดกจกรรมสมพนธ (5) ดานการนเทศ (6) ดานการวดและประเมนผล โดยม

รายละเอยดทงหมด 62 ขอ จาแนกในแตละดาน ดงน 1) ดานการวางแผนหลกสตร ม 11 ขอ 2) ดานการจดการเรยนการ

สอน ม 12 ขอ 3) ดานการจดกจกรรมของสถานศกษา ม 12 ขอ 4) ดานการจดกจกรรมสมพนธ ม 9 ขอ 5) ดานการนเทศ ม

10 ขอ 7) ดานการวดและประเมนผล ม 8 ขอ

2.การตรวจสอบรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ดานความเหมาะสมและความเปนไปได พบวา

2.1 ดานความเหมาะสม รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยการสนทนากลม (Focus Group Discussion) กบผทรงคณวฒ จานวน 10

ทาน พบวา ผทรงคณวฒทกคนมความเหนสอดคลองกนวาองคประกอบของรปแบบการบรหารการจดการเรยนรส

ประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมความเหมาะสมทกดาน

2.2 ดานความเปนไปไดของรปแบบการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกด

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานโดยรวมมความเปนไปไดอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา อยในระดบมาก

ทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยมากไปนอย ดงน ดานการจดกจกรรมของสถานศกษา ดานการจดการเรยนการสอน ดาน

การวางแผนหลกสตร ดานการวดและประเมนผล ดานการนเทศ และดานการจดกจกรรมสมพนธ



การอภปรายผล

ผวจยไดอภปรายผลการวจย ดงตอไปน

1.การพฒนารปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวา รปแบบนนประกอบดวย 6 ดาน ไดแก 1) ดานการวางแผนหลกสตร 2) ดาน

การจดการเรยนการสอน 3) ดานการจดกจกรรมของสถานศกษา 4) ดานการจดกจกรรมสมพนธ 5) ดานการนเทศ และ6)

ดานการวดและประเมนผล ผลจากการสรางรปแบบโดยพจารณาจากรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคม

อาเซยนของสถานสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานโดยการศกษาแนวคด หลกการ และ องคประกอบ

ของการบรหารการจดการเรยนรและการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนจากนกวชาการ นามาสงเคราะหพบวา

องคประกอบทนกวชาการใหความสาคญสอดคลองกน ทงนอาจเปนเพราะผบรหารเปนบคคลทสาคญในการบรหาร

จดการสถานศกษาสประชาคมอาเซยน มการสงเสรมทางดานการวางแผนหลกสตรอาเซยนโดยจดตงคณะกรรมการพฒนา

หลกสตรสถานศกษาและสรางความตระหนกใหแกบคลากรในสถานศกษาทกฝาย ตงแตรองผอานวยการสถานศกษา

หวหนากลมสาระ คร นกเรยน ซงผบรหารสามารถสรางความตระหนกไดหลายวธ เชน การจดเวทสนทนา การเผยแพร

ประชาสมพนธ เสยงตามสาย และเสอเกยวกบอาเซยน การจดนทรรศการ [5]

2.การตรวจสอบรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปรากฏดงน

2.1 รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน มความเหมาะสมทงนอาจเปนเพราะการสรางรปแบบตามแนวคดของผทรงคณวฒ ผเชยวชาญ และ

คณะกรรมการกาหนดมาตรฐานการประเมนทางการศกษา ซงถอวาเปนการจดทามาตรฐานสาหรบการตดสนคณภาพการ

ประเมนทางการศกษา โดยเฉพาะดานมาตรฐาน ดานความเหมาะสม (Appropriate standard) มาตรฐานดานความเหมาะสม

มจดเนนเกยวของกบจรยธรรมทางดานการประเมน เพอเปนหลกประกนวาการดาเนนกจกรรมการประเมนจะเหนไดวา

รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนทไดจากการวจยครงน มองคประกอบทสาคญ คอ การวางแผน

หลกสตร การจดการเรยนการสอน การจดกจกรรมของสถานศกษา การจดกจกรรมสมพนธ การนเทศ การวดและ

ประเมนผล นบวาเปนองคประกอบทครบถวนและเหมาะสมอยางยง ซงไดมาจากกระบวนการและขนตอนการวจย ม

การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของโดยการจดสนทนากลม (Focus Group Discussion) กบผทรงคณวฒ เพอกาหนด

กรอบแนวคดการบรหารการจดการเรยนรสประชาคม การประเมนความเหมาะสมของรปแบบจากผทรงคณวฒ จนทาให

ไดรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐานทเหมาะสมกบการนาไปประยกตใชเพอพฒนาการจดการเรยนรของสถานศกษาตอไป

2.2 รปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน มความเปนไปไดในการนารปแบบไปประยกตใชในสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ



การศกษาขนพนฐาน มคาเฉลยโดยรวมของระดบความเปนไปไดอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา อยใน

ระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน การจดกจกรรมของสถานศกษา การจดการเรยนการสอน

การวางแผนหลกสตร การวดและประเมนผล การนเทศ และการจดกจกรรมสมพนธ ทเปนเชนนอาจเปนเพราะ การ

สงเสรมใหนกเรยนมพฒนาการทางดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญาทเนนการปฏบตจรง ตอบสนองความ

ถนดและความสนใจของเดก การสรางองคความรและคนพบความสามารถของตนเองโดยเปดโอกาสใหเดกไดเรยนร

ตามความถนดและตามความสนใจของตนเอง มสวนรวมในการปฏบตสรางความตระหนกและเกดองคความรตลอดจน

สรางสรรคผลงานทมคณคาตอตนเองและผอนรวมทงการเรยนรทกษะอยรวมกนกบผอนในสงคมอยางมความสข

สอดคลองกบงานวจยของเดลลา [6] ไดศกษาพฒนาการในการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษารฐนวเจอรซ ทเรยน

โปรแกรมนารอง ภายหลงจากไดรบการจดกจกรรมการเรยนรตามแนวคดการจดการเรยนรโดยเขาใจสมอง ผลการวจย

พบวา นกเรยนทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรโดยเขาใจสมองมพฒนาการในการเรยนรทดขน ดานการจดการเรยนการ

สอนมความเปนไปไดในระดบมากในการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยน ทเปนเชนนอาจเปนเพราะ

ผบรหารสถานศกษา เปนบคคลสาคญในการสงเสรมสนบสนนและชวยเหลอคร โดยเนนสถานศกษาใหครเรมจากการ

วเคราะหหลกสตรสถานศกษา จดทาหนวยการเรยนรและเขยนแผนจดการเรยนรทพฒนานกเรยนใหมความตระหนก

ความร ความเขาใจและเจตคตทด พรอมทจะปรบเปลยน โดยการจดรปแบบการเรยนการสอนสอาเซยนทหลากหลาย

ทงวธการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ การสอนแบบโครงงาน การสอนแบบรวมมอ การสอนแบบทกษะ

กระบวนการคด การสอนแบบ Active Learning (สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.2554:19) [7],[8] ซง

สอดคลองกบผลงานวจยของ กฤษณา คดด [9] ไดศกษาการพฒนารปแบบการประเมนการจดการเรยนการสอนทเนน

ผเรยนเปนสาคญ ผลการวจย พบวา 1) ตวบงชการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสาคญประกอบ ดวย 4 องคประกอบ

คอ สภาพแวดลอม ปจจยเบองตนของการเรยนร กระบวนการเรยนรและ ผลผลตของการเรยนร 2) รปแบบการประเมน

การจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญประกอบดวยเปาหมายของการประเมน สงทประเมน วธการประเมน และวธการ

ตดสน ดานการวางแผนหลกสตรมความเปนไดในระดบมาก ในการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยน เพราะการ

วางแผนหลกสตรสถานศกษา เปนกระบวนการทตองอาศยการมสวนรวมของฝายตาง ๆ เชน ฝายบรหาร ครผสอน

ผปกครอง ชมชน ผบรหารสถานศกษา เปนบคคลสาคญในการสงเสรมสนบสนนและชวยเหลอคร โดยเนนใหครเรมจาก

การวเคราะหหลกสตรสถานศกษาและหลกสตรอาเซยน จดทาหนวยการเรยนรและเขยนแผนจดการเรยนรทพฒนาผเรยน

ใหมความตระหนก ความร ความเขาใจและเจตคตทด ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ ปรารด ไชยพนธ [10] ไดศกษา

การพฒนารปแบบการบรหารจดการเรยนรหลกสตรทองถนโรงเรยนมธยมศกษาในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

เขต 22 จงหวดนครพนม ผลการวจยพบวา รปแบบการบรหารการจดการเรยนรหลกสตรทองถนโรงเรยนมธยมศกษาใน

สงกดสานกงานเขตพนทการศกษา เขต 22 จงหวดนครพนม ประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก 1) การวางแผนการบรหาร

การจดการเรยนรหลกสตรทองถนในโรงเรยน 2)การปฏบตการบรหารการจดการเรยนรหลกสตรทองถนในโรงเรยน และ

3)การประเมนผลการบรหารการจดการเรยนรหลกสตรทองถนในโรงเรยน




1. ขอเสนอแนะการนาผลการวจยไปใช

1.1 ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ควรนารปแบบการ

บรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไปใชใน

การกาหนดรปแบบการบรหารการจดการของสถานศกษาและเปนแนวในการบรหารสถานศกษาใหมคณภาพ

1.2 ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ควรนารปแบบทผวจยได

สรางขนไปประยกตใชกบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนใหมประสทธภาพมากขน

1.3 ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา และผบรหารสานกงานเขตพนทการศกษา

ควรมการขยายรปแบบการบรหารจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนในรปแบบกระจายอานาจการบรหารการจดการเรยนร

ใหมรปแบบและวธการทหลากหลายเพอใหสอดคลองกบความถนดความสนใจ และความตองการของผเรยน เพอใหการ

จดการศกษามคณภาพ

2. ขอเสนอแนะการวจยในครงตอไป

2.1 ควรมการพฒนาตวบงชรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษา

สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานแตละองคประกอบในดานตาง ๆ อยางลกซง

2.2 ควรสรางรปแบบการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาในสงกดอน ๆ

2.3 ควรศกษาปจจยทสงผลตอการบรหารการจดการเรยนรสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

หนงสออางอง

[1] สานกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ.(2551).ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง

(พ.ศ. 2552 - 2561). กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.

[2] กระทรวงการตางประเทศ กรมอาเซยน. (2552). บนทกการเดนทางอาเซยน . กรงเทพฯ : กระทรวงฯ.

[3] ณฏฐวรด คณตนสทธทอง. (2556). ครไทยเตรยมพรอมกอนขนสงเวยนอาเซยน. กรงเทพมหานคร:

มหาวทยาลยราชภฏธนบร.

[4] กรองทอง จรเดชากล. (2550). คมอการนเทศภายในโรงเรยน.กรงเทพมหานคร: ธารอกษร.

[5] สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2552). การศกษา : รากฐานประชาคมอาเซยน. กรงเทพฯ :



โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.

[6] Della, N. [Online]. (1996). Huge Learning Jumps Show Potency of Brain-based Instruction.

Available: http://www. Interactivemetronome.com/abstracts/ericbrain.

[7] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2554 ). แนวทางการบรหารจดการเรยนรสประชาคม

อาเซยน.กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

[8] Hoge, P. T. (2002). The Integration of Brain-based Learning and Literacy Acquisition.

Dissertation Abstracts: AAT.

[9] กฤษณา คดด. (2547). การพฒนารปแบบการประเมนการจดการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญ.

วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต.สาขาบรหารการศกษา.จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[10] ปรารด ไชยพนธ. (2556). การพฒนารปแบบการบรหารจดการเรยนรหลกสตรทองถนโรงเรยนมธยมศกษาในสงกด

สานกงานเขตพนทการศกษา เขต 22 จงหวดนครพนม. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขา

บรหารการศกษา. คณะศกษาศาสตร.มหาวทยาลยเวสเทรน.

[10] วทวส ศรวหคและพนต รตะนานกล. (2553) การบรรยายทางวชาการเพอสรางความตระหนก เรองการกาวส

ประชาคมอาเซยน. กรงเทพมหานคร: ถายเอกสาร.

[11] สวสดชย ศรพนมธนากร. (2549). การพฒนารปแบบการประเมนระบบการวดและประเมนผลการ

เรยนรในสถานศกษาขนพนฐานโดยใชวธการประเมนเสรมพลง. วทยานพนธปรญญาการศกษา

ดษฎบณฑต สาขาวชาการทดสอบ และวดผลการศกษา. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.



สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา

สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวดนนทบร

Teacher Core Competencies Affecting School Effectiveness of Primary Schools under the Office of Basic

Education Commission Changwat Nonthaburi

รววรรณ เพชรด1 รศ.นภา ศรไพโรจน2 รศ.ดร.ทศนา แสวงศกด3

Raveewan Petchdee Associate Professor Nipa Sripairot Associate Professor Dr. Thasana Swaengsakdi 1นกศกษาหลกสตร ศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษามหาวทยาลยปทมธาน 2ทปรกษาหลก อาจารยประจาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยปทมธาน 3ทปรกษารวม ผอานวยการประจาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยปทมธาน

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคดงตอไปน 1) เพอศกษาสมรรถนะหลกของคร โรงเรยนประถมศกษา

สงกดคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวดนนทบร 2) เพอศกษาประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา

สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวดนนทบร 3) เพอศกษาความสมพนธระหวางสมรรถนะ

หลกของครกบประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวด

นนทบร 4) เพอศกษาคานาหนกความสาคญของสมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

ประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐานจงหวดนนทบร โดยกลมตวอยางไดแก ครสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจงหวดนนทบร ปการศกษา 2558 จานวน 346 คน เครองมอทใชใน

การวจยคอ แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ วดสมรรถนะหลก 5 ดาน ไดแก การมงผลสมฤทธใน

การปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง การทางานเปนทม และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณ

วชาชพคร มคาความเชอมน .76 , .85, .80 , .90 , .86 ตามลาดบ และวดประสทธผลของโรงเรยน 4 ดาน ไดแก ดาน

ผลผลต ดานการพฒนาทศนคตทางบวก ดานการปรบตว และดานความสามารถในการแกปญหา มคาความ

เชอมน .70 , .91, .78 , .62 ตามลาดบ วเคราะหขอมลโดยใช คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การ

วเคราะหถดถอยพหคณแบบตวแปรพหนาม (Multivariate Multiple Regression Analysis : MMR) และการวเคราะห

ถดถอยพหคณแบบตวแปรเอกนาม (Univariate Multiple Regression Analysis : MR)


1. สมรรถนะหลกของครโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

จงหวดนนทบร โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากในสมรรถนะการทางาน

เปนทม การบรการทด การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน และการพฒนาตนเอง ตามลาดบ สวนการยดมนใน

จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร อยในระดบมากทสด



78

2. ประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวด

นนทบร โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน ไดแก ดานการพฒนา

ทศนคตทางบวก ดานความสามารถในการแกปญหา ดานการปรบตว และดานผลผลต ตามลาดบ

3. สมรรถนะหลกของคร ไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง

การทางานเปนทมและการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณ วชาชพคร กบประสทธผลของโรงเรยน ไดแก ดาน

ผลผลต ดานการพฒนาทศนคตทางบวก ดานการปรบตว และดานความสามารถในการแกปญหา มความสมพนธ

กนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาวลคแลมปดา ( ) เทากบ .420 และคาสมประสทธสหสมพนธ

พหคณระหวางสมรรถนะหลกของครกบประสทธผลของโรงเรยนในแตละดาน ไดแก ดานผลผลต ดานการพฒนา

ทศนคตทางบวก ดานการปรบตว และดานความสามารถในการแกปญหา มคาเทากบ .438, .431, .387 และ .363

ตามลาดบ ซงมความสมพนธทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

4. คานาหนกความสาคญของสมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน พบดงน

4.1 สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนดานผลผลตในทางบวกอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 สงทสด ไดแก การพฒนาตนเอง และมคานาหนกความสาคญมาตรฐานเทากบ.219

รองลงมาคอ การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน และการทางานเปนทมมคานาหนกความสาคญมาตรฐานเทากบ

.208 และ.134 ตามลาดบ สวนดานการบรการทด และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ไมสงผล

ตอประสทธผลของโรงเรยน ดานผลผลต โดยตวแปรสมรรถนะหลกของครสามารถรวมกนอธบายความแปรปรวน

ของประสทธผลของโรงเรยน ดานผลผลต ไดรอยละ 19.2

4.2 สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนดานการพฒนาทศนคตทางบวก ใน

ทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สงทสด ไดแก การทางานเปนทมมคานาหนกความสาคญมาตรฐาน

เทากบ.279 รองลงมาคอ การมงผลสมฤทธในการปฏบตงานมคานาหนกความสาคญมาตรฐานเทากบ .260 สวน การ

บรการทด การพฒนาตนเอง และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ไมสงผลตอประสทธผลของ

โรงเรยนดานการพฒนาทศนคตทางบวก โดยตวแปรสมรรถนะหลกของคร สามารถรวมกนอธบายความแปรปรวน

ของประสทธผลของโรงเรยนดานการพฒนาทศนคตทางบวก ไดรอยละ 18.6

4.3 สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนดานการปรบตว ในทางบวกอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การทางานเปนทม มคานาหนกความสาคญมาตรฐานเทากบ.123 สวน การมง

ผลสมฤทธในการปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร

ไมสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนดานการปรบตว โดยสมรรถนะหลกของครสามารถอธบายความแปรปรวนของ

ประสทธผลของโรงเรยนดานการปรบตว ไดรอยละ 15.0

4.4 สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนดานความสามารถในการแกปญหา

ในทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สงทสดไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงานมคานาหนก

ความสาคญมาตรฐานเทากบ.184 รองลงมาคอ การทางานเปนทม มคานาหนกความสาคญมาตรฐานเทากบ .133

สวนการบรการทด การพฒนาตนเอง และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ไมสงผลตอ

ประสทธผลของโรงเรยนดานความสามารถในการแกปญหา โดยตวแปรสมรรถนะหลกของครสามารถรวมกน

อธบายความแปรปรวนของประสทธผลของโรงเรยนดานความสามารถใน การแกปญหาไดรอยละ 13.2

คาสาคญ : สมรรถนะหลกของคร ประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษา



79

Abstract

This study had the following objectives: 1) To study teacher core competencies in primary schools

under the Office of Basic Education Commission Changwat Nonthaburi, 2) To study school effectiveness of

primary schools under the Office of Basic Education Commission Changwat Nonthaburi, 3) To study the

relationships between teacher core competencies and school effectiveness of primary schools under the Office of

Basic Education Commission Changwat Nonthaburi, 4) To study the beta weights of teacher core competencies

affecting school effectiveness of primary schools under the Office of Basic Education Commission Changwat

Nonthaburi. The samples consisted of 346 teachers in schools under the Office of Basic Education Commission

District 1, academic year 2015. The instrument used in this study was a 5-level rating scale questionnaire. It

assessed teachers’ 5 core competencies, i.e. Working achievement motivation, Service mind, Self-development,

Team work, and Teacher’s ethics and integrity with the alpha reliabilities of .76, .85, .80, .90, .86 respectively; and

assessed 4 aspects of school effectiveness, i.e. Productivity, Positive attitude development, Adaptability, and

Problem solving ability with the alpha reliabilities of .70, .91, .78, .62 respectively. The data were analyzed by

percentage, mean, standard deviation, Multivariate Multiple Regression Analysis : MMR) and Univariate Multiple

Regression Analysis : MR).

The research results revealed as follows.

1. The teacher core competencies in primary schools under the Office of Basic Education Commission

Changwat Nonthaburi as a whole was at the high level. When considered individual aspects it was found that the

aspects at the high level were Team work, Service mind, Working achievement motivation, and Self-development

respectively while the aspect of Teacher’s ethics and integrity was at the highest level.

2. The school effectiveness of primary schools under the Office of Basic Education Commission

Changwat Nonthaburi as a whole was at the high level. When considered individual aspects it was found that

every aspect was at the high level. They were Positive attitude development, Problem solving ability, Adaptability,

and Productivity respectively.

3. The teacher core competencies, i.e. Working achievement motivation, Service mind, Self-

development, Team work, and Teacher’s ethics and integrity and the school effectiveness Productivity, Positive

attitude development, Adaptability, and Problem solving ability were significantly correlated at .01 level with the

value of Wilks' lambda (Λ) of .420. The multiple correlation coefficients between the teacher core competency

variables and each aspect of school effectiveness, i.e. Productivity; Positive attitude development, Adaptability,

and Problem solving ability were .438, .431, .387, and .363 respectively; the correlations were positive and

significant at .01 level.

4. The beta weights of teacher core competencies affecting the school effectiveness were found as

follows.



80

4.1 The teacher core competencies affecting the school effectiveness in the aspect of Productivity

positively at .05 level of significance were Self-development, Working achievement motivation, and Team work

with the beta weights of .219, .208 and .134 respectively. The teacher core competency variables could together

explain 19.2% of the variance of Productivity aspect of the school effectiveness.

4.2 The teacher core competencies affecting the school effectiveness in the aspect of Positive

attitude development positively at .05 level of significance were Team work and Working achievement motivation

with the beta weights of .279 and .260 respectively. The teacher core competencies could together explain 18.6%

of the variance of Positive attitude development of the school effectiveness.

4.3 The teacher core competencies affected the school effectiveness in the aspect of Team work

positively at .05 level of significance with the beta weight of .123. The teacher core competencies could together

explain 15.0 % of the variance of Adaptability of the school effectiveness.

4.4 The teacher core competencies affected the school effectiveness in the aspect of Problem

solving ability positively at .05 level of significance including Working achievement motivation and Team work

with the beta weights of .184 and .133 respectively. The teacher core competencies could together explain 13.2%

of the variance of the Problem solving ability of the school effectiveness.

Keyword : Teacher Core Competencies ; Effectiveness of Primary School

บทนา

การสงเสรมการพฒนากระบวนการเรยนรของเดกใหมทกษะการเรยนรบรรลตามจดมงหมายหลกของ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ซงมงพฒนาผเรยนใหมคณภาพมาตรฐานการเรยนรทจะ

ชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะสาคญ 5 ประการ คอ ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะ

ชวต และการใชเทคโนโลย และมคณลกษณะอนพงประสงคตามทหลกสตรกาหนด โดยสงเสรมใหผ เรยนม

พฒนาการดานรางกาย จตใจและอารมณ ดานสงคม และดานสตปญญา เนนการฝกปฏบตจรงตอบสนอง

ความสามารถ ความถนดและความสนใจของผเรยน มสวนรวมในการลงมอปฏบต การสรางองคความร การ

สรางสรรคผลงานทมคณคาตอตนเองและผอน รวมทงการเรยนรทกษะ การอยรวมกนกบผอน[1] เพอใหสอดคลอง

กบการเปลยนแปลงทเกดขน หลายองคการจงไดใหความสาคญและนาแนวคดสมรรถนะ (Competency) มาใชใน

การเพมขดความสามารถในการบรหารทรพยากรมนษย เพราะสมรรถนะเปนปจจยชวยใหพฒนาศกยภาพของ

บคลากรเพอใหสงผลไปสการพฒนาองคการ [2]

สมรรถนะเปนเครองมอทสามารถนาไปใชประโยชนในการบรหารจดการระบบบรหารงานบคลากรใน

องคการ [3] คร คอ บคลากรทางการศกษาทจะตองอยกบผเรยนตลอดเวลา เพอใหมคณภาพ มความสามารถเหมาะ

กบเปนครยคใหม [4] สมรรถนะของครอนแสดงถงความรความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะทจาเปนของคร ใน

การจดการเรยนรใหบรรลวตถประสงค และสงผลใหสถานศกษาประสบความสาเรจได [5] และปจจยทมอทธพล

ตอประสทธผลขององคการมากทสดอยางหนงกคอ ตองมผนาสมรรถนะสงรบผดชอบการทางานตางๆ จนประสบ

ความสาเรจดวยด มความสามารถ สตปญญาดและมประสบการณในการทางาน เพอใหการทางานเปนไปดวยความ

ราบรน เรยบรอย ถกตอง ครบถวน [6] โดยเฉพาะอยางยง ปจจบนมความเคลอนไหวทางการปฏรปการศกษาได



81

เกดขนแทบทวทกมมโลก และพฒนาคนเพอสามารถพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาทนตอการเปลยนแปลงใน

ประชาคมโลกได [7]

สภาพปญหาดงกลาวขางตน ผวจยจงเหนความสาคญในการศกษาสมรรถนะหลกของครและประสทธผล

ของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวดนนทบรวาเกดประสทธผลใน

การเรยนรเปนอยางไร และสมรรถนะหลกของครสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนหรอไม จงทาการวจยเรอง

สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน จงหวดนนทบรเพอเปนแนวทางไปกาหนดนโยบายในการดาเนนงาน ใหมประสทธภาพและเกด

ประสทธผลตอไป


วตถประสงคของการวจย มดงน

1. เพอศกษาสมรรถนะหลกของคร โรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน จงหวดนนทบร

2. เพอศกษาประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

จงหวดนนทบร

3. เพอศกษาความสมพนธระหวางสมรรถนะหลกของครไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การ

บรการทด การพฒนาตนเอง การทางานเปนทม และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพครกบ

ประสทธผลของโรงเรยน ไดแก ดานผลผลต ดานการพฒนาทศนคตทางบวก ดานการปรบตว และความสามารถ

ในการแกปญหา

4. เพอศกษาคานาหนกความสาคญของสมรรถนะหลกของครไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน

การบรการทด การพฒนาตนเอง การทางานเปนทม และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ทสงผล

ตอประสทธผลของโรงเรยน 4 ดาน ไดแก ดานผลผลต ดานการพฒนาทศนคตทางบวก ดานการปรบตว และดาน

ความสามารถในการแกปญหา


1. ศกษาเอกสารและผลงานวจยทเกยวของ

2. สรางแบบสอบถามโดยผวจยไดศกษาวเคราะหคานยามเชงปฏบตการ

3. นาแบบสอบถามทสรางเสรจเรยบรอยแลวเสนอผเชยวชาญจานวน 5 ทานเพอตรวจสอบความเทยงตรง

(Validity) หาคาดชนความสอดคลองของขอคาถามและตรงกบประเดนทตองการวด แกไขปรบปรง

4. นาแบบสอบถามไปทดลองใช เพอหาคาความเชอมน (Reliability) โดยคานวณจากสตรสมประสทธ

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach) [9]

5. นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปใชในการเกบรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล


1. สมรรถนะหลกของคร โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากใน

สมรรถนะการทางานเปนทม การบรการทด การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน และการพฒนาตนเอง ตามลาดบ

สวนการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร อยในระดบมากทสด



82

2. ประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จงหวด

นนทบร โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมากทกดาน ไดแก ดานการพฒนา

ทศนคตทางบวก ดานความสามารถในการแกปญหา ดานการปรบตว และดานผลผลต ตามลาดบ

3. สมรรถนะหลกของครกบประสทธผลของโรงเรยน มความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตท

ระดบ .01 โดยมคาวลคแลมปดา ( ) เทากบ .420 และคาสมประสทธสหสมพนธพหคณระหวางสมรรถนะหลก

ของครกบประสทธผลของโรงเรยนในแตละดาน ไดแก ดานผลผลต ดานการพฒนาทศนคตทางบวก ดานการ

ปรบตว และดานความสามารถในการแกปญหา มคาเทากบ .438, .431, .387 และ .363 ตามลาดบ ซงมความสมพนธ

ทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

4. การศกษาสมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน พบวาม 3 สมรรถนะทสงผลตอ

ประสทธผลของโรงเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การ

พฒนาตนเอง และการทางานเปนทม สวนการบรการทด และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ไม

สงผลตอประสทธผลของโรงเรยน

การอภปรายผล

จากการวเคราะหและสรปผลการวจย สามารถอภปรายผลประเดนสาคญไดดงน

1. สมรรถนะหลกของครโรงเรยนประถมศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

จงหวดนนทบร อยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะครตองปฏบตตามมาตรฐานวชาชพครสงผลตอการปฏบตงาน

ใหไดผลงานทมประสทธภาพ ตามเปาหมายทโรงเรยนตองการ ซงสอดคลองกบผลงานวจยของเชาวน นาโควงศ

[10] พบวาสมรรถนะการปฏบตงานของครในโรงเรยนการศกษาพเศษ มสมรรถนะดานการบรการทดอยในระดบ

มาก

2. ประสทธผลของโรงเรยน ดานผลผลต ดานการพฒนาทศนคตทางบวก ดานการปรบตว และดาน

ความสามารถในการแกปญหา อยในระดบมาก ทงนเพราะโรงเรยนไดใหความสาคญกบการผลตนกเรยนใหม

คณภาพ เปนคนด คนเกง และมความสขในการดารงชวตประจาวนได ซงสอดคลองกบผลงานวจยของวนวภา เทยน

ขาว สทธพร นยมศรสมศกด และสมโภชน อเนกสข [11] พบวา ผลการปรบตวของสถานศกษา มผลตอทศนคต

ของครทตองเปลยนแปลงพฤตกรรมการสอน และผลการเรยนรของนกเรยนทเชอมโยงกบสภาพชวตจรงได

3. สมรรถนะหลกของครสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยน ทงนเพราะสมรรถนะหลกของคร เปนตว

ขบเคลอนทจะทาใหเกดความสาเรจในการบรหารโรงเรยนซงมความสาคญอยางยงสอดคลองกบแนวคดของเทเรซา

[12] ทสรปวาสมรรถนะของครชวยพฒนาประสทธผลของโรงเรยน

4.สมรรถนะหลกของครทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน พบวาม 3 สมรรถนะทสงผลตอ

ประสทธผลของโรงเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การ

พฒนาตนเอง และการทางานเปนทม ทเปนเชนนเพราะสมรรถนะหลกของครทงสามดานเปนสมรรถนะทสาคญ

โดยเฉพาะการมงผลสมฤทธชวยทาใหงานประสบผลสาเรจ การพฒนาตนเองทาใหครปรบปรงตนเองอยเสมอ อก

ทงการทางานเปนทมทาใหระดมความคดมาปรบปรงประสทธผลของโรงเรยน สอดคลองกบแนวคดของอลเบรต

[13] ยทธศกด ประเสรฐ [14] ทสรปวาสมรรถนะหลกของคร โดยเฉพาะการทางานเปนทมชวยทาใหงานประสบ

ผลสาเรจอยางมประสทธผล



83



1.1 จากผลการวจยพบวา สมรรถนะหลกทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนคอ การมงผลสมฤทธใน

การปฏบตงาน การพฒนาตนเอง และการทางานเปนทม ควรจะพฒนาสมรรถนะทง 3 สมรรถนะนใหโดดเดน คอ

การพฒนาการทางานทเปนทม ใหครตระหนกถงความสาคญของการทางานเปนทม ใหมการชวยเหลอซงกนและกน

สงเสรมใหครพฒนาตนเองและควรตงเปาของผลสมฤทธ เพอประสทธผลของโรงเรยน ถาสมรรถนะหลกทง 3

สมรรถนะนถกพฒนาใหมความกาวหนามากขน ประสทธผลทง 4 ดานกจะไดรบการพฒนาใหมประสทธภาพมาก

ยงขน

1.2 สาหรบสมรรถนะการบรการทด และการยดมนในจรยธรรมและจรรยาบรรณของคร ทไมสงผลตอ

ประสทธผลของโรงเรยนในผลงานวจยฉบบน ผวจยเหนวา สมรรถนะทง 2 สมรรถนะนอาจจะเปนตวแปรทชวย

สงเสรมใหสมรรถนะทง 3 สมรรถนะไดแก การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การพฒนาตนเอง และการทางาน

เปนทม ควรปรบปรงใหเหมาะสม เพอใหมความเปนเลศมากยงขน

2. ขอเสนอแนะสาหรบการทาวจยครงตอไป

2.1 ควรมการศกษาตวแปรทเกยวของกบประสทธผลของโรงเรยนในลกษณะของการศกษา

ความสมพนธเชงสาเหต (Structural Equation Modeling : SEM)

2.2 ควรมการศกษาคณภาพของเครองมอทใชวดปจจยสมรรถนะหลกของครทมตอประสทธผลของ

โรงเรยนโดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (CFA: Confirmatory Factor Analysis) เพอตรวจสอบคณภาพของ

เครองมอวาวดไดตรงตามทฤษฎและเหมาะสมกบกลมตวอยางในการวจย

2.3 ควรมการศกษาวจยเกยวกบตวแปรอน ทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนประถมศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานเพอจะไดเปนขอมลในการวางแผนการจดการศกษาของโรงเรยนตอไป


[1] สดาวรรณ เครอพานช. (2553, มกราคม - มนาคม). “การเรยนรผานกระบวนการคาย”วารสารวชาการ. 13 (1) :

16-19.

[2] McLagan, Patricia A. (1997). “Competencies: The Nest Generation” Training and Development. 51(5): 40-47.

[3] สกญญา รศมธรรมโชต. (2546, มนาคม-เมษายน). “Competency เครองมอการบรหารทปฏเสธไมได” Human

Resource. 53 (8) : 1.

[4] สธรา สรยวงศ. (2550, มกราคม-มนาคม). ครยคใหม” วารสารวชาการ. 10 (1) : 22.

[5] จตมา วรรณศร. (2552, มกราคม-มนาคม). คณภาพการศกษากบสมรรถนะของครทพงประสงค.วารสาร

ศกษาศาสตร. 32 (1) : 2-9.

[6] กว วงศพฒ. (2542). ภาวะผนา. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมการบญช.

[7] ศนยปฏบตการปฏรปการศกษา. (2543). รายงานผลการดาเนนงานปฏรปการศกษา กระทรวงศกษาธการในรอบ

1 ป (กรกฎาคม 2542-มถนายน 2543) ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ : การ

ศาสนา.

[8] Yamane, Taro. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. (3rded). New York : harper and Row.

[9] Cronbach, Lee. J. (1990). Essentials of Psychological Testing. 5thed. New York : Harper Collins.



84

[10] เชาวน นาโควงศ. (2551). สมรรถนะการปฏบตงานของครในโรงเรยนการศกษาพเศษ สงกดสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยการศกษา

มหาวทยาลยมหาสารคาม.

[11] วนวภา เทยนขาว สทธพร นยมศรสมศกด และสมโภชน อเนกสข. (2554, ตลาคม-มนาคม 2555). “การปรบตว

ของสถานศกษาระดบประถมศกษาสงกดองคการปกครองสวนทองถนในภาคตะวนออกสคณภาพการ

บรหารสถานศกษาทจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ” วารสารการบรหารการศกษา มหาวทยาลย

บรพา. 6 (1) : 233-243.

[12] Teresa. Guasch. 2010). Teacher Competencies in a Virtual Teaching/Learning Environment:

Analysis of a Teacher Training Experience. Teaching and Teacher Education 26 (2):199–206.

[13] Albert V. Carron, (2012).Teamwork and Performance. Ontario :University of Western

Ontario.

[14] ยทธศกด ประเสรฐ. (2554, กนยายน – ธนวาคม).สมรรถนะของบคลากรทมอทธพลตอประสทธผลองคการ :

กรณศกษา สานกงานขนสงสวนภมภาคเขตภาคตะวนออก. วารสารวชาการมหาวทยาลยปทมธาน 3 (3):

28-38.



การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร

ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

Dissertation Title: A Training Curriculum Development for Teachers Expected to be

Learning Persons in Basic Educational Institutes under Special Development Zone

of Southern Border Provinces The Development of A Teacher Training Curriculum to Acquire Personal Mastery

in The Basic Education under Bureau of Educational Development for Special Administration Zone in The South

Office of The Basic Education Commission.

ศกลวรรณ สขม1,ดร.สมชาย เทพแสง2,รศ.ดร.ปรยาพร วงศอนตรโรจน3

Sakonwan Sukmee1,Dr. Somchai Thepsaeng.2 ,Associate Professor Dr. Preeyaporn Wonganuttaroch3

1นกศกษาศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน 2ทปรกษาหลกอาจารยประจาหลกสตรการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน 3ทปรกษารวม อาจารยประจาหลกสตรการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขน

พนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตและประเมนประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคล

แหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตโดยใชระเบยบวธวจยแบบการ

วจยและพฒนา 4 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐานมวธการวจย ไดแก สมภาษณเพอสารวจความคดเหนเรองความ

ตองการและความจาเปนในการฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน และการศกษาเอกสารและ

งานวจยทเกยวของ ขนตอนท 2 การพฒนาหลกสตรฝกอบรมมวธการศกษาไดแก การเขยนโครงรางหลกสตร และการประเมน

โครงรางหลกสตร ขนตอนท 3 การตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมมวธการดาเนนการวจย ไดแก การทดลองใช

หลกสตร การประเมนความร พฤตกรรม และเจตคตและขนตอนท 4 การประเมนและปรบปรงหลกสตร สถตทใชในการวเคราะห

ขอมลคอ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบคาท


1. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษ

เฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต พบวาครมความตองการและจาเปนในการฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนรหลกสตร

ฝกอบรมทผวจยสรางขนมองคประกอบของหลกสตรไดแก ความเปนมาของหลกสตรฝกอบรม แนวคดพนฐานในการ

พฒนาหลกสตร จดมงหมายของหลกสตรฝกอบรม เปาหมายของหลกสตรฝกอบรม โครงสรางของหลกสตร เนอหาวชา

และแผนการฝกอบรม และโครงรางของหลกสตรฝกอบรมโดยการพจารณาความสอดคลองในแตละองคประกอบของโครงราง

หลกสตร ผลการประเมนของผเชยวชาญไดคาดชนความสอดคลองเทากบ 0.60-1.00 รวมทงผลการประเมนความเหมาะสม

ถกตองของโครงรางหลกสตรฝกอบรมพบวา โครงรางหลกสตรฝกอบรมมความเหมาะสมถกตองสมควรทจะนาไปทดลองใช

ในการฝกอบรมคร

2.ผลการตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน

สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต พบวาคะแนนหลงฝกอบรมสงกวากอนฝกอบรมอยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .01 รวมทงผลการประเมนพฤตกรรมการเปนบคคลแหงการเรยนร และเจตคตตอหลกสตรการฝกอบรมของคร ม

คะแนนคาเฉลยแตกตางกบเกณฑทตงไวอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

คาสาคญ:หลกสตรฝกอบรมบคคลแหงการเรยนรและเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต



Abstract

The purposes of this research were to develop a teacher training curriculum to acquire personal mastery in the

basic education under Bureau of Educational Development for Special Administration Zone in The South Office of The

Basic Education Commission and to evaluate the efficacy of a teacher training curriculum to acquire personal mastery in

the basic education under Bureau of Educational Development for Special Administration Zone in The South Office of

The Basic Education Commission by using four steps of the research and development methodology. Step 1 Study of

basic information, the research methods included interviewing to survey the opinions toward the want and need for

teacher training to acquire personal mastery in the basic education as well as study the documents and related research.

Step 2 The development of a teacher training curriculum, the research methods included writing the course outlines and

assessment the course outlines. Step 3 investigating the efficacy of a teacher training curriculum, the research methods

included curriculum try out, assess knowledge, attitudes and behavior. Step4 Program evaluation and improvement, the

statistics used for data analysis were percentage, mean, standard deviation, One Sample t-test and t- test for independent

Sample. The research results found as following;

1. The result of the development of a teacher training curriculum to acquire personal mastery in the basic

education under Bureau of Educational Development for Special Administration Zone in The South Office of The Basic

Education Commission found that the teachers had want and need for training to acquire personal mastery and training

curriculum the researchers created properly and correctly deserved to be brought for trial in teacher training.

2. The results of the evaluation of the efficacy of a teacher training curriculum to acquire personal mastery in

the basic education under Bureau of Educational Development for Special Administration Zone in The South Office of

The Basic Education Commission found that knowledge and understanding about personal mastery, the post test score

was higher than pre test score at .01 level of statistical significance. The teachers’ behavior to acquire personal mastery

had mean higher than standard criteria at .01 level of statistical significance. The teachers’ attitudes toward a training

curriculum to acquire personal mastery had mean higher than standard criteria at .01 level of statistical significance.

บทนา

พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545(ฉบบท 3)พ.ศ.2553

มาตรา 52ไดมบทบญญตใหกระทรวงศกษาธการสงเสรมใหมระบบกระบวนการผลตการพฒนาครคณาจารยและบคลากร

ทางการศกษาใหมคณภาพและมาตรฐานทเหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสงโดยการกากบและประสานใหสถาบนททา

หนาทผลตและพฒนาครคณาจารย รวมทงบคลากรทางการศกษาใหมความพรอมและมความเขมแขงในการเตรยม

บคลากรใหมและการพฒนาบคลากรประจาการอยางตอเนองโดยรฐพงจดสรรงบประมาณใหอยางเพยงพอ[1]และมาตรา 80

แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษาพ.ศ. 2547 ยงไดระบใหมการพฒนาขาราชการครและบคลากร

ทางการศกษากอนแตงตงใหดารงตาแหนงบางวทยฐานะเพอเพมพนความร ทกษะ เจตคตทด คณธรรมจรยธรรมและจรรยาบรรณ

วชาชพทเหมาะสมในอนทจะทาใหการปฏบตหนาทราชการเกดประสทธภาพ มประสทธผลและความกาวหนาแกราชการ[2]

นอกจากนนในสงคมยคโลกาภวตนสงทตองคานงถงคอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก

องคการโดยทการบรหารงานในองคการตางๆทตองมความมงเนน ความรทกษะความชานาญและความสามารถในกา ร

ปฏบตงานของบคลากรเปนสาคญในการปรบตวใหทนกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงการนาเทคโนโลยหรอวทยากร

สมยใหมๆเขามาปรบใชเพอเพมประสทธภาพ การจะนาความรใหมๆเขามาใชในการปฏบตงานไดนนจาเปนตองพฒนา

บคลากรในองคการใหมความพรอมรบความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยและความรใหมๆ การทองคการจะสามารถอย

รอดและสามารถแขงขนกบองคการอนๆไดองคการจะตองเหนความสาคญของการพฒนาทรพยากรมนษยเปนอนดบแรก



เพราะเปนกระบวนการเพมพนความรทกษะและความสามารถในการปฏบตงานของบคลากรในองคการ[3]ซงสอดคลองกบ

แนวคดของการพฒนาองคการของสเวยรงและเวยสมา (Swieringaand Wierdsma) [4] ในการพฒนาองคการใหเปนองคการแหงการ

เรยนรพบวาทรพยากรมนษยในฐานะทเปนทรพยากรทมคณคาของหนวยงานโดยเนนทการพฒนาศกยภาพของบคคลซงเปน

พนฐานในการพฒนาองคการและถอวาการเปนบคคลแหงการเรยนรเปนองคประกอบสาคญของการพฒนาองคการแหงการ

เรยนร

จากแนวคดเกยวกบ“องคการแหงการเรยนร” เปนแนวคดการบรหารทนาไปใชเปนพนฐานใหกาวไปสความสาเรจ

ขององคการไดทกประเภท ไมวาจะเปนภาคธรกจ ภาคราชการ รฐวสาหกจ ตางนามาประยกตใชรวมกบการบรหารรปแบบอนๆ

เพอพฒนาองคการใหกาวหนาอยางไมหยดยงและบรรลผลสาเรจในภาพรวมขององคการ[5]โดยเฉพาะแนวคดของ ฮอยและ

มสเกล (Hoy and Miskel)[6]ไดกลาวถง องคการแหงการเรยนรเปนองคการทสมาชกไดขยายขดความสามารถของตนเพอการสราง

งาน และการบรรลเปาหมายของงานอยางตอเนอง ในฐานะทโรงเรยนเปนองคการทผกพนกบเรองการสอนและการเรยนรเปน

หลก ดงนนในบรรดาองคการแหงการเรยนรประเภทตางๆ โรงเรยนจงควรเปนองคการแหงการเรยนรมากกวาองคการประเภทใด ๆ

และยงไดสรปวา องคประกอบทสาคญทจะพฒนาโรงเรยนไปสองคการแหงการเรยนรนน โรงเรยนตองจดโครงสรางขององคการให

สงเสรมตอการสอน การเรยนรอยางตอเนอง พฒนาวฒนธรรมและบรรยากาศองคการใหเปนแบบเปด แบบมสวนรวม เปดกวาง

ยอมรบการเปลยนแปลง มภาวะเปนผนาแหงการเปลยนแปลง มการสอสารทเปดกวาง และมสวนรวมในการตดสนใจ นอกจากน

องคประกอบสาคญทจะทาใหโรงเรยนเปนองคการแหงการเรยนรไดนน ผบรหารตองมองโรงเรยนเปนระบบขององคการ

(Organizational System) ซงสวนตางๆ ตองเชอมโยงและสงผลซงกนและกน ไมวาจะเปนเรองของขนาดหรอความซบซอนของ

องคการ การตดสนใจ วฒนธรรมในองคการ การตดตอสอสาร และการมปฏสมพนธของบคลากรในโรงเรยน

จากสถานการณความไมสงบในสามจงหวดชายแดนใต เมอวนท 4 มกราคม พ.ศ.2547 สงผลกระทบในหลายๆดาน

โดยเฉพาะการศกษาขนพนฐาน การแกปญหาของความไมสงบนนทวโลกตางกใหความสาคญและพยายามคนหาวธทดทสด

สาหรบการจดการกบความไมสงบเหลานมอกวธหนงทสามารถสรางความเขาใจและลดความไมสงบไดโดยอาจจะถอไดวาเปน

การแกปญหาทตนเหตนนคอการศกษา ซงในปพทธศกราช 2549 กระทรวงศกษาธการไดจดทาแผนพฒนาการศกษาจงหวด

ชายแดนภาคใต ใหสอดคลองกบความตองการของทองถนในพนทจงหวดชายแดนภาคใต โดยมแนวทางการดาเนนงานทมง

พฒนาสถานศกษาของรฐใหมมาตรฐานคณภาพสง ซงนโยบายดงกลาวมเปาหมายเพอพฒนาการศกษาในสามจงหวดชายแดน

ภาคใตใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจ สงคม และในป 2552 สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดระบถง ปญหา

การศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ม 3 เรอง ไดแก 1) เรองของคณภาพการศกษา 2) เรองโอกาสทางการศกษา และ 3) เรองปญหา

สวสดภาพ สวสดการคร โดยสถานการณความไมสงบในพนท ทาใหครไมสามารถปฏบตการเรยนการสอนไดเตมทเนองจากม

การลอบทารายครและบคลากรทางการศกษาเปนรายวน สถานศกษาตองปดการเรยนการสอนบอยครง ขาดความตอเนองในการ

เรยนการสอนมผลใหนกเรยนมเวลาเรยนนอยกวาปกต นกเรยนขาดโอกาสการพฒนาทางการศกษาใหทดเทยมกบนกเรยนภาค

อนๆ และในการใหบรการดานสวสดการคร ควรจะมการนเทศ ตดตาม และประเมนผลในการปฏบตงานของครใหม

ประสทธภาพมากขน[7]

จากทกลาวมาขางตน เพอใหขาราชการครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดน

ภาคใตมความรความเขาใจทกษะเจตคตคณธรรมและจรรยาบรรณวชาชพทเหมาะสม จงสมควรทจะฝกอบรมใหครเปนบคคลแหง

การเรยนร (Personal Mastery) ซงสอดคลองกบแนวคด “บคคลแหงการเรยนร” ของเซงเก (Senge) [8]ลกษณะการเปนบคคล

แหงการเรยนรเปนวนยหนงทจาเปนในการสรางองคการแหงการเรยนรโดยอยบนพนฐานของการเรยนรระดบบคคลเพราะ

องคการจะไมเกดการเรยนรจนกวาสมาชกในองคการเรมตนทจะเรยนรองคประกอบหลกของลกษณะการเปนบคคลแหงการ

เรยนรคอบคลากรทกคนจะตองพยายามกาหนดวสยทศนทตองการของแตละคนและทกคนตองยอมรบความเปนจรงเพอหา

หนทางทจะทาใหบรรลวสยทศนนนๆ บคลากรทสามารถฝกฝนตนใหมลกษณะการเปนบคคลแหงการเรยนรจะมความสามารถ

ในการคดอยางเปนระบบโดยนาเหตผลและการนาจตสานกของตนมาประยกตใชรวมกนสามารถคดอยางเปนระบบระหวางสง

รอบๆตวใหมความสมพนธกนและมองเหนความสาคญของตนตอสงแวดลอมนนจงทาใหระบไดชดเจนวาในทกระดบของ



องคการจาเปนตองเกดการเรยนรในทกระดบ ซงองคการจะเกดการเรยนรไดตองอาศยพลงจากการเรยนรระดบบคคลของทกคน

ในองคการและแนวคดของ ฮองและเยฮดะ (Hong and Yehuda) [9]ไดอธบายรปแบบทเหมาะสมของการเปนบคคลแหงการเรยนร

วาจาเปนตองมคณลกษณะดงน ไดแก 1. บคคลทมความใฝรใฝเรยน2. บคคลทมวสยทศนกวางไกล 3. บคคลทมแรงบนดาลใจ

4. บคคลทพฒนาตนรอบดาน และ5. บคคลทปรบตวเขากบสงคมพหวฒนธรรมในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดน

ภาคใต

ดวยเหตผล ดงกลาวน ผ วจยมความสนใจทจะพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ใน

สถานศกษาขนพนฐานสงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต เพอเปนแนวทางในการพฒนาครใหเปนบคคลแหง

การเรยนรและเพอนาผลการวจยไปใชใหเกดประโยชนในดานการพฒนาสถานศกษาตอไป


1. เพอพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะ

กจจงหวดชายแดนภาคใต

2. เพอประเมนประสทธภาพหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขต

พฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต


ผวจยมการดาเนนการวจยโดยดาเนนการแบงเปน 4 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน

เพอศกษาและรวบรวมขอมลพนฐานความตองการและความจาเปนในการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครใหเปนบคคลแหง

การเรยนร และศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบบคคลแหงการเรยนร หลกสตรและการฝกอบรม มการดาเนนการ 2 ขน ดงน

ขนท 1 ศกษาความตองการและความจาเปนในการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครใหเปนบคคลแหงการเรยนร ดวยการ

สมภาษณผบรหารสถานศกษาและครผรบผดชอบงานวชาการ 16 คน

ขนท 2. ศกษาแนวคดเกยวกบการสรางหลกสตรฝกอบรมบคคลแหงการเรยนร

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลไดแก แบบสมภาษณกงโครงสราง

ผใหขอมลในการสมภาษณ

ผใหขอมลในการสมภาษณไดแก ผบรหารสถานศกษา จานวน 8 คน และ ครผรบผดชอบงานวชาการ จานวน 8 คน ของ

โรงเรยนสงกดเครอขายตลงชนสะกอม สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลาเขต 3 จานวน 8โรงเรยน โดยใชการเลอก

ตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) จานวนทงส น 16 คน

ขนตอนท 2 การพฒนาหลกสตรฝกอบรม

การพฒนาหลกสตรฝกอบรม มขนดาเนนการ 2 ขน ดงน

ขนท 1 การเขยนโครงรางของหลกสตร

ขนท 2 การประเมนโครงรางหลกสตร

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลไดแก แบบสมภาษณการสนทนากลม

ผใหขอมลในการสมภาษณ

ผใหขอมลในการสนทนากลม ไดแก ผทรงคณวฒ จานวน 10 คน ซงไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive

Sampling)

ขนตอนท 3 การตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรม

เพอตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมครโดยมการทดสอบวดความรกอนและหลงการทดลองใช

หลกสตร ประเมนพฤตกรรมและเจตคตตอหลกสตรฝกอบรมแบงเปน 3 ขน ดงน

ขนท 1 การทดสอบวดความร

เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก แบบวดความรเกยวกบการเปนบคคลแหงการเรยนร



กลมตวอยางการวจยทใชหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนรเปนครสงกดเครอขายตลงชน

สะกอม สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลาเขต 3 จานวน 36 คน โดยใชการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

ขนท 2 การประเมนพฤตกรรมของคร

เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ไดแก แบบประเมนพฤตกรรมการเปนบคคลแหงการเรยนรของคร

กลมตวอยางการวจยทใชหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนรเปนครสงกดเครอขายตลงชนสะกอม

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลาเขต 3 จานวน 36 คน โดยใชการเลอกตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

ขนท 3การประเมนเจตคตตอหลกสตรฝกอบรม

เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลไดแก แบบประเมนเจตคตตอหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร

กลมตวอยางการวจยทใชหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนรเปนครสงกดเครอขายตลงชนสะกอม

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลาเขต 3 จานวน 36 คน โดยใชการเลอกตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

ขนตอนท 4 การประเมนและปรบปรงหลกสตร

เปนการนาผลทไดจากการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมครมาประเมนและปรบปรงแกไขเพอใหหลกสตรมความ

สมบรณมากยงขนใน 3 ระยะ คอ ขนกอนการใชหลกสตรฝกอบรม ขนการนาไปใชหลกสตรฝกอบรมและขนหลงการใชหลกสตร

ฝกอบรม ผวจยใชการสงเกต การสอบถามจากผทมสวนเกยวของในการดาเนนการฝกอบรม ทงผบรหารโรงเรยน คร เพอนาปญหาและ

ขอเสนอแนะมาปรบปรงหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ

จงหวดชายแดนภาคใตใหมประสทธภาพยงขน และเหมาะสมกบการนาไปใชในสถานศกษาตาง ๆตลอดจนประยกตใชในหนวยงาน

สถานศกษาอนๆตอไป


1.ผลการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนา

พเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตพบวาความตองการและความจาเปนในการฝกอบรมหลกสตรการเปนบคคลแหงการ

เรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตดวยการสมภาษณ ผบรหารและคร

พบวาครมความตองการและความจาเปนในฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร ทง 5 ดาน ไดแก 1. บคคลทมความใฝร

ใฝเรยน 2. บคคลทมวสยทศนกวางไกล 3. บคคลทมแรงบนดาลใจ 4. บคคลทพฒนาตนรอบดาน 5. บคคลทปรบตวเขากบ

สงคมพหวฒนธรรมในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ซงแนวคดเกยวกบการสรางหลกสตรฝกอบรมจากตารา

หนงสอและงานวจย ทาใหผวจยรางหลกสตรฝกอบรมโดยมองคประกอบของหลกสตรไดแก ความเปนมาของหลกสตร

ฝกอบรม แนวคดพนฐานในการพฒนาหลกสตร จดมงหมายของหลกสตรฝกอบรม เปาหมายของหลกสตรฝกอบรม

โครงสรางของหลกสตร เนอหาวชา กจกรรมการอบรม สอการอบรม วธการวดและประเมนผล และแผนการฝกอบรม

พบวา การประเมนความสอดคลองของโครงรางหลกสตรฝกอบรมเรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหง

การเรยนร โดยใชดชนความสอดคลอง (IOC) มคาตงแต 0.60-1.00 และผลการประเมนความเหมาะสมถกตองของโครงราง

หลกสตรฝกอบรมเรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขต

พฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตโดยการสนทนากลม ผทรงคณวฒพบวาโครงรางหลกสตรฝกอบรมเรอง การ

พฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร มความเหมาะสมถกตอง สมควรทจะนาไปทดลองใชในการ

ฝกอบรมคร

2. ผลการตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ใน

สถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต พบวา

2.1 คาเฉลยของคะแนนหลงการอบรม สงกวากอนการอบรมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

2.2 คาเฉลยของคะแนนพฤตกรรมการเปนบคคลแหงการเรยนร แตกตางกบเกณฑทตงไว อยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .01

2.3 คาเฉลยของคะแนนเจตคตตอหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร แตกตางกบเกณฑทตง



ไว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01


1. การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษ

เฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตพบวา

การศกษาขอมลพนฐานเพอศกษาความคดเหนเกยวกบความตองการและความจาเปนในการฝกอบรม

หลกสตรการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต

พบวาครมความตองการและความจาเปนในการฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร ทง 5 ดาน ไดแก 1. บคคลทมความ

ใฝรใฝเรยน 2. บคคลทมวสยทศนกวางไกล 3. บคคลทมแรงบนดาลใจ 4. บคคลทพฒนาตนรอบดาน 5. บคคลทปรบตวเขา

กบสงคมพหวฒนธรรมในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ทเปนเชนนเปนเพราะการเปนบคคลแหงการเรยนรจะ

มทศนคตทดตอการแสวงหาความร รจกควบคมจตใจและพฤตกรรมของตน เรยนรอยเสมอ ยอมรบความเปนจรงท

เปลยนไปตามกระแสโลก ใชความรนาการกระทาและการตดสนใจ รวธเขาหาความรและประมวลความร มความ

กระตอรอรน แสวงหาความรชอบศกษาคนควาใฝร มความรดทนสมยทนเหตการณเปนสากล มวสยทศนกวางไกลหมน

ทบทวนวสยทศนของตนเองเปนประจาสมาเสมอสงเสรมการพฒนาตนเองสความเปนเลศ [10] อกทงชวยใหครมวสยทศน

กวางไกลเปนพลงแหงอานาจเพอใหเกดแรงบนดาลใจไปสการทางานทดกวาในอนาคตและจากการวจยของ ไคเซอร

(Kaiser) [11]ไดทาการวจยเรอง การกาหนดแผนการสการเปนองคการแหงการเรยนร พบวา องคการแหงการเรยนรตอง

ประกอบดวยการสนบสนนตอเนองจากผนาวฒนธรรมองคการ พนธกจ และกลยทธและโครงสรางทอธบายใหสมาชกเขาใจ

การเรยนร วธการบรหาร บรรยากาศ และแรงจงใจเปนปจจยรองลงมา ระบบบรหารองคการมความสาคญนอยทสด การเรยนร

สงผลสาคญตอนวตกรรม และการประสานกบภายนอกองคการ

การศกษาแนวคดเกยวกบการสรางหลกสตรฝกอบรม พบวามองคประกอบของหลกสตรไดแก ความเปนมา

ของหลกสตรฝกอบรม แนวคดพนฐานในการพฒนาหลกสตร จดมงหมายของหลกสตรฝกอบรม เปาหมายของหลกสตร

ฝกอบรม โครงสรางของหลกสตร เนอหาวชา กจกรรมการอบรม สอการอบรม วธการวดและประเมนผล และแผนการ

ฝกอบรม องคประกอบของหลกสตรชวยใหการฝกอบรมประสบผลสาเรจ เพราะมแนวทางในการอบรมอยางชดเจน

โดยเฉพาะจดมงหมาของหลกสตร โครงรางของหลกสตรตลอดจนแผนการฝกอบรม สอดคลองกบโอลวา ( Oliva) [12]สรป

ความสาคญขององคประกอบของหลกสตร วามการออกแบบหลากหลาย มเปาหมาย มจดประสงคเฉพาะเจาะจง ชวยทาใหเปน

แนวทางในการเลอกและจดระบบเนอหา รปแบบการเรยนการสอน สอการสอน รวมถงการประเมนผลการเรยนรไดอยางม

ประสทธภาพสอดคลองกบโซเวลล (Sowell ) [13]ไดสรปวา องคประกอบของหลกสตรทครบถวนเปนแนวทางในการจดประสบการณ

เปนแผนการจดการเรยนร ทาใหผเรยนบรรลตามเปาหมายทกาหนด

การประเมนความสอดคลองของโครงรางหลกสตรฝกอบรมเรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปน

บคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ดวย ดชนความ

สอดคลอง (IOC) พบวาผเชยวชาญมความคดเหนสอดคลองกนเกยวกบองคประกอบของหลกสตรกบเนอหาสาระในทกหวขอ

โดยมคาIOC ตงแต .60-1.00 ทเปนเชนนเปนเพราะผ วจยศกษาแนวทางในการสรางหลกสตรจากเอกสาร ตารา และงานวจยอยาง

ครบถวน มการรางและทบทวนประเดนหวขอตางๆ ใหเปนตามหลกวชาการ และปรบปรงตามขอคดเหนจากการสมภาษณผบรหาร

โรงเรยนและครเพอใหสอดคลองกบตองการและความจาเปนของผรบการอบรม

การประเมนความเหมาะสมของโครงรางหลกสตรฝกอบรมเรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปน

บคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใตโดยการสนทนากลม

ผทรงคณวฒจานวน 10 คน พบวาโครงรางหลกสตรฝกอบรมเรอง การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการ

เรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต มความเหมาะสมทจะนาไป

ทดลองใชในการฝกอบรมคร ทเปนเชนนเปนเพราะหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขน



พนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ผทรงคณวฒมความคดเหนสอดคลองกนวาเปนหลกสตรทเปน

ประโยชนและมคณคาเหมาะสมกบการนาไปใชในการฝกอบรมคร อกทงครในเขตจงหวดชายแดนภาคใตขาดโอกาสในการอบรม

เพราะมปญหาความไมสงบอยางตอเนองจงทาใหผทรงคณวฒสวนใหญเหนวาหวขอหรอประเดนตางๆในองคประกอบของ

หลกสตรเปนสวนเตมเตมและยกระดบคณภาพของคร

2.การตรวจสอบประสทธภาพของหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน

สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต พบวา

2.1 ดานความรและความเขาใจเกยวกบการเปนบคคลแหงการเรยนรพบวาคะแนนหลงฝกอบรมสงกวากอน

ฝกอบรมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทเปนเชนนอาจเปนเพราะผเขารบการอบรมมความสนใจและกระตอรอรน

ในการอบรมสมาเสมอ ทกคนตงใจในการอบรมเปนอยางด และกจกรรมการฝกอบรมมการผสมผสานทงภาคทฤษฎและ

ภาคปฏบตเขาดวยกนโดยผานกจกรรมการฝกอบรมทหลากหลายและการไดรบความรโดยตรงจากวทยากร นอกจากน ผเขา

รบการฝกอบรมไดแสวงหาความรดวยตนเองและมการเปลยนเรยนรกบกลมเพอนจงทาใหเกดความรความเขาใจในเนอหา

อยางแทจรงสอดคลองกบงานวจยของเทว กลสน [14]ไดศกษาการพฒนาหลกสตรฝกอบรมครชาวตางประเทศสอน

ภาษาองกฤษระดบมธยมศกษาในประเทศไทยใหเปนไปตามมาตรฐานวชาชพครมวตถประสงคเพอศกษาสถานภาพของ

องคประกอบครชาวตางประเทศสอนภาษาองกฤษระดบมธยมศกษาในประเทศไทยตามมาตรฐานวชาชพครเพอสราง

หลกสตรฝกอบรมและเพอประเมนผลการทดลองใชหลกสตรฝกอบรมตามมาตรฐานวชาชพครทกาหนดพบวามความ

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท.05 โดยทหลงการฝกอบรมมคาเฉลยสงกวา

2.2 ดานพฤตกรรมการเปนบคคลแหงการเรยนร พบวาคาเฉลยของคะแนนพฤตกรรมการเปนบคคลแหงการเรยนร

แตกตางกบเกณฑทตงไว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ซงเปนไปตามเกณฑทผวจยตงไว ทเปนเชนน อาจเนองมาจาก

สาเหตตางๆ เชน กอนการจดหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนา

พเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยไดทาการสอบถามขอมลพนฐานทจาเปนในการพฒนาหลกสตร ซงผลของการ

เกบรวมรวมขอมลนมประโยชนในการออกแบบหลกสตรฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนรเปนอยางมาก เพราะทา

ใหทราบถงความจาเปนและความตองการทแทจรงของผทตองเขารบการอบรม ทาใหผวจยสามารถกาหนดจดประสงค

เปาหมาย และวธการดาเนนกจกรรมในหลกสตรไดอยางชดเจน อกทงกจกรรมทดาเนนในหลกสตรฝกอบรมคร

ประกอบดวยการบรรยาย (Lecture) การศกษาดวยตนเอง (Self – Study) การศกษาเปนกลม (Group Discussion) การระดม

สมอง (Brain Storming) ทเนนการทากจกรรมในบรรยากาศทผอนคลาย ไมตงเครยดเหมอนบรรยากาศในหองเรยน มการ

ใชเพลง เกม และกจกรรมเพอนนทนาการตางๆ เพอชวยใหเกดการเรยนรและกระบวนการฝกอบรมครมความคลายคลงกบ

กระบวนการกลมและการมสวนรวมทาใหเกดการชวยเหลอพงพาสงผลใหเกดผลดตอการเรยนร ซงสอดคลองกบแนวคด

ของคลารก [15] ทกลาวถง การฝกอบรมครควรพจารณาหรอเรมตนจากปญหาและความตองการของครเอง โดยเฉพาะอยาง

ยงปญหาและความตองการทเกยวของกบการปฏบตงานประจาวนของคร เพอครจะไดนาความรความสามารถทไดรบจาก

การฝกอบรมไปใชในการแกปญหาและปรบปรงการปฏบตงานของตนเองใหมประสทธภาพยงขน

2.3 ดานเจตคตตอหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนรของคร พบวา คาเฉลยของคะแนนเจตคต

ตอหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร แตกตางกบเกณฑทตงไว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทเปน

เชนนอาจเปนเพราะ หลกสตรฝกอบรมทสรางขนมจดมงหมายชดเจนและมเนอหาทเกยวของและมความจาเปนตอครผเขา

รบการฝกอบรม มกจกรรมการฝกอบรมทเปนรปธรรม ไดศกษาเรยนรดวยการปฏบตจรงและมการจดประกายใหครผเขา

รบการอบรมมความตระหนกและเหนความสาคญของการจดทาหลกสตรฝกอบรมการเปนบคคลแหงการเรยนร ทาใหเกด

ความรสกเชงบวกซงเปนไปตามกระบวนการเปลยนแปลงเจตคต ไดแก การเลยนแบบ การยนยอม การเปลยนแปลงอน

เนองจากความตองการอยากเปลยนแปลง ซงสอดคลองกบแนวคด ของ เดวส (Davis)[16] ทกลาวถง การมสวนรวมในการ

เรยนรในบรรยากาศทเปนกนเอง มการปรกษาหารอแลกเปลยนความคดเหน และความรสกซงกนและกน มการใหคาชแนะ

จะชวยเสรมสรางเจตคตทด ซงหลกสตฝกอบรมครการเปนบคคลแหงการเรยนร เนนความสาคญของการปฏบตจรง การ



แลกเปลยนเรยนร การชวยเหลอซงกนและกน และปจจยสาคญอกประการหนง คอ ครสมครใจเขารบการอบรมทาใหเกด

ความกระตอรอรน สนใจ ตงใจ ในการปฏบตกจกรรมมความรบผดชอบตอตนเองและกลม จนทาใหเกดการเปลยนแปลง

เจตคตไดงาย


ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช

1. สถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต สามารถนาผลการวจยไป

กาหนดเปนแนวนโยบายเพอสงเสรมการพฒนาครใหเปนบคคลแหงการเรยนร

2. ครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต ควรมการเตรยม

ความพรอมดานเวลาและสถานทและเขาใจรายละเอยดของการจดกจกรรมการเรยนรกอนทาการฝกอบรมทกครง

ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป

1. ควรทาการศกษาวจยถงปจจยทสงเสรมใหบคคลเปนบคคลแหงการเรยนรในหนวยงานตางๆทงภาครฐ

และเอกชนเพอเปนการสงเสรมการเปนบคคลแหงการเรยนรใหเกดเปนสงคมแหงการเรยนรตอไป

2. ควรทาการศกษาบทบาทของผ บรหารในการพฒนาครใหเปนบคคลแหงการเรยนรในสถานศกษาขน

พนฐาน สงกดเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจ จงหวดชายแดนภาคใต ในเชงลกตามแนวคดการพฒนาครใหเปนบคคลแหงการ

เรยนร


[1]สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.(2553).พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542 และทแกไข

เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 (ฉบบท 3) พ.ศ.2553. กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค.

[2] สานกงานคณะกรรมการขาราชการครและบคลากรทางการศกษา, (2548). พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและ

บคลากรทางการศกษาพ.ศ.2547. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

[3] นสดารกเวชยานนท (2549). Competency –Based Approach.กรงเทพฯ: กราฟโกซสเตมส.

[4]Swieringa, Joop, and Wierdsma, Andre (1992). Becoming a Learning Organization:

Beyond the Learning Curve.Wokingham: Addison-Wesley.

[5] วรวธ มาฆะศรานนท. (2548). การพฒนาองคการแหงความร.กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท.

[6] Hoy, W.K., &Miskel, D.G.. (2001). Educational Administration : Theory Research, and Practice.

6thed. New York : McGraw – Hill.

[7]สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552). มาตรฐานสานกงานเขตพนทการศกษา. กรงเทพฯ :

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจากด.

[8]Senge, Peter M. (1990). The Fifth Discipline : The Art and Practice of the Learning

Organization. London :Random House.

[9]Hong T. M. Bui,AfamItuma,Elena Antonacopoulou. [Online].(2014, 9 July). Antecedents and

Outcomes of Personal Mastery: Cross-country Evidence in Higher Education.

Retrieved July 9, 2014, from http://www.researchgate.net/publication

/254298154_Antecedents_and_outcomes_of_personal_mastery_cross-country_evidence_in

_Higher_Education.

[10]หอมจนทร คงชนะ.(2547). การวเคราะหความสมพนธระหวางการรบรในมตตาง ๆของการพฒนาองคกรแหง

การเรยนรกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครผสอนในสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานเขต

พนทการศกษาอางทอง.อยธยา:มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.



[11] Kaiser, S. M. (2001, January). Mapping the Learning Organization: Exploring a Model of

Organizational Learning. Dissertation Abstract International.61(7) : 2553-A.

(UMI No. 9979267).

[12] Oliva, Peter F. (1988). Developing Curriculum. 2nded.United State of America : Scott, Foresman

and Company.

[13] Sowell, Evelyn J. (1996). Curriculum :An Integrative Introduction. New Jersey : Prentice – Hall.

[14] เทว กลสน. (2554). การพฒนาหลกสตรฝกอบรมครชาวตางประเทศสอนภาษาองกฤษระดบมธยมศกษาในประเทศไทยให

เปนไปตามมาตรฐานวชาชพคร.ศกษาศาสตรดษฎบณฑต. มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.

[15] Clark, Allen Romaine.(1970). A Teacher Evaluation of In – Service Education. Dissertation Abstracts

International, 31(6) December, 2767 – A.

[16] Davis, L. E. (1977). Enhancing Quality of Working Life. New York: McGraw Hill.



องคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรม


Factors and Indicators for School Administrators Under The Office of The Private School Education

Commission

พรรชต ลงกะสตร1อ.ดร.สมชาย เทพแสง2 ดร. ทศนา แสวงศกด3

Pornrat Langgasoot1 , Somchai Thepsaeng2 , Thasana Swaengsakdi3 1นกศกษาหลกสตร ศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษามหาวทยาลยปทมธาน

2ทปรกษาหลก อาจารยประจาหลกสตรการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน 3ทปรกษารวม ผอานวยการหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน

.

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอสรางองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน เพอวเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหาร

สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนและเพอทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธ

โครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ ผวจยดาเนนการวจยสามขนตอน ไดแก ขนตอนท 1สรางองคประกอบและ

ตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนขนตอนท 2 เพอ

วเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษา

เอกชน และขนตอนท 3 ทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชง

บวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณแบบปลายเปดและแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา แบบสอบถามมคาดชน

ความสอดคลอง ตงแต .60-1.00 และคาความเชอมนเทากบ 92.30 การวเคราะหขอมล ดวยคาเฉลย (Mean) สวนเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation)วเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis : EFA) และวเคราะห

องคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis :CFA) ดวยโปรแกรมสาเรจรปผลวจยสรปได ดงน

1. ผลการสรางองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

สงเสรมการศกษาเอกเอกชน พบวาภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษา



เอกชน ม 4 องคประกอบ 45 ตวบงชไดแก องคประกอบดานบรรยากาศเชงบวก มจ านวน 11 ตวบงช องคประกอบดาน

ความสมพนธเชงบวกมจานวน 11 ตวบงช องคประกอบดานการสอสารเชงบวก มจานวน 11 ตวบงช และองคประกอบดาน

ความหมายเชงบวกมจานวน 12 ตวบงช

2. ผลการวเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

สงเสรมการศกษาเอกชนพบวา ตวบงชจานวน 45 ตวบงชทกตวมคานาหนกผานเกณฑ โดยมคานาหนกตงแต .642 - .948 โดย

องคประกอบดานความหมายเชงบวกมจานวน 12 ตวบงช องคประกอบดานบรรยากาศเชงบวก มจานวน 11 ตวบงช

องคประกอบดานการสอสารเชงบวก มจานวน 12 ตวบงช และองคประกอบดานความสมพนธเชงบวกมจานวน 10 ตวบงช

3. ผลการทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงช ภาวะผนาเชง

บวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา

โมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงช ภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษมความสอดคลองกน โดยมคาดชนผานเกณฑ (0.178)

คาดชน ผานเกณฑ (1.05) คาดชน GFI ผานเกณฑ (0.94) คาดชน AGFI ผานเกณฑ (0.87) คาดชน IFI ผานเกณฑ

(1.00) คาดชน RFI ผานเกณฑ (0.98) คาดชน CFI ผานเกณฑ(1.00) คาดชน NNFI ผานเกณฑ (1.00) คาดชน NFI ผานเกณฑ

(0.99) คาดชน SRMR ผานเกณฑ(0.04) คาดชน RMSEA ผานเกณฑ (0.013)

คาสาคญ องคประกอบตวบงชภาวะผนาเชงบวก สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน

Abstract

The purposes of this research were to create positive leadership factors and indicators of school administrators under the

office of the private education commission; to analyze the factor and indicators of positive leadership of school administrators under

the office of the private education commission; and to test the consistency of developed model and the empirical data with linear

structural relationship model on the factor and indicators of positive leadership of school administrators under the office of the private

education commission. The researchers conducted three research steps. Step 1 Creating positive leadership factor and indicators of

school administrators under the office of the private education commission. Step 2 Analyzing the elements and indicators of

positive leadership of school administrators under the office of the private education commission. Step 3 Testing the consistency of

developed model and the empirical data with linear structural relationship model on the factors and indicators of positive leadership

of school administrators under the office of the private education commission. The instruments used for data collection were open-

ended interviews and 5 point-rating scale questionnaires. IOC )IndexofItem - ObjectiveCongruence( was valued since 0.60-1.00

and reliability was 92.30. The data analysis was done by mean, standard deviation, exploratory factor analysis :EFA and

confirmatory factor analysis :CFA.


1. The results of creating positive leadership factors and indicators of school administrators

df/2



under the office of the private education commission found that positive leadership of school administrators under the office of the

private education commission had 4 factors, 45 indicators as follows; 11 indicators of positive environment factors, 11 indicators of

positive relationship factors, 11 indicators of positive communication factors and 12 indicators of positive meaning factors

2. The results of analyzing the factors and indicators of positive leadership of school

administrators under the office of the private education commission found that all the weight of 45 indicators passed the criterion by

having weight value since.642 - .948. The positive meaning factors had 12 indicators, positive environment factors had 11

indicators, positive communication factors had 12 indicators and positive relationship factors had 10 indicators.

3. The results of testing the consistency of a linear structural relationship model of the and indicators of

positive leadership of school administrators under the office of the private education commission developed with the empirical data

found that a linear structural relationship model of the factors and indicators of positive leadership of school administrators under the

office of the private education commission developed have consistency with the empirical data. Chi-Square ( ) passing criteria

(0.178), relative chi-square ( ) passing criteria (1.05), goodness of fit index (GFI) passing criteria (0.94), adjusted

goodness of fit index (AGFI) passing criteria (0.87), incremental fit index( IFI ) passing criteria (1.00), relative fit index (RFI)

passing criteria (0.98), comparative fit index(CFI) passing criteria (1.00), non norm fit index (NNFI) passing criteria (1.00),

normed fit index (NFI) passing criteria (0.99),Standard Root Mean Square Residual (SRMR) passing criteria(0.04) and root mean

square error of approximation (RMSEA) passing criteria (0.013).

Keywords ; Factors , Indicators, Positive Leadership , The Office of The Private Education Commission

บทนา

การพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) โดยยงคงยดหลกการ

ปฏบตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง และขบเคลอนใหบงเกดผลในทางปฏบตทชดเจนยงขนในทกภาคสวน ทกระดบ ยด

แนวคดการพฒนาแบบบรณาการเปนองครวมทมคนเปนศนยกลางการพฒนา มการเชอมโยงทกมตของการพฒนาอยาง

บรณาการ ทงมตตวคน สงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมและการเมอง เพอสรางภมคมกนใหพรอมเผชญการเปลยนแปลงทเกดขน

ทงในระดบปจเจก ครอบครว ชมชน สงคม และประเทศชาต ขณะเดยวกนใหความสาคญกบการมสวนรวมของทกภาคสวนใน

สงคมในกระบวนการพฒนาประเทศ การกาหนดทศทางการพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 11 จงเปนการสรางภมคมกนในมตตาง ๆ เพอใหการพฒนาประเทศสความมนคงและยงยน โดยนาทนของประเทศทม

ศกยภาพมาใชประโยชนอยางบรณาการและเกอกลกน พรอมทงเสรมสรางใหแขงแกรงเพอเปนรากฐานการพฒนาประเทศท

สาคญไดแก การเสรมสรางทนสงคม ใหความสาคญกบการพฒนาคน และสงคมไทยสสงคมคณภาพ ดานยทธศาสตรการพฒนา

ประเทศเพอใหคนในสงคมอยรวมกนอยางสงบสข เศรษฐกจเจรญเตบโตอยางมคณคาและยงยน ภายใตกระแสการเปลยนแปลง

ทงภายในและภายนอกประเทศทปรบเปลยนอยางรวดเรว มการคาดการณไดยากและซบซอนมากยงขน การพฒนาในระยะ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 ทมนคงและยงยน ยทธศาสตรการพฒนาทสาคญคอการพฒนาทรพยากร

บคคลของชาต สรางจตสานกใหคนไทยมความรบผดชอบตอสงคม เคารพกฎหมาย หลกสทธมนษยชน การพฒนาบคลากรมง

df/2

2



ใหเกดการเรยนร มนสยใฝร และสรางสงคมแหงการเรยนรทมคณภาพและสนบสนนปจจยทกอใหเกดการเรยนรตลอดชวต

สงเสรมและเสรมสรางความเขมแขง[1]

จากแผนยทธศาสตรสงเสรมการศกษาเอกชน พ.ศ.2556-2560 ไดรายงานถงผลการจดการศกษาทผานมา พบวา

คณภาพทางการศกษาเอกชนทผานมายงไมเปนทพอใจของสงคม โดยเฉพาะผบรหารสถานศกษาของโรงเรยนขาดการพฒนา

อยางตอเนอง ความสมพนธกบบคลากรยงขาดความใกลชด ผนาสวนใหญใชพระเดชมากกวาพระคณ และเปนเจาของกจการ

จงมอานาจในการบรหารจดการไดอยางเดดขาด ทาใหบคลากรเกดความเกรงกลวในการทางาน ศกยภาพของบคลากรจงไม

สามารถนามาใชไดเตมศกยภาพ เปนผลทาใหสถานศกษาเอกชนขนพนฐานยงไมไดเกณฑมาตรฐานตามเกณฑการประเมนของ

สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพทางการศกษา (สมศ.) [2]

จากปญหาทกลาวมาแลว ผวจยจงศกษาภาวะผนาเชงบวก (Positive Leadership) โดยใชแนวคดของแคมเมรอน [3]

โดยภาวะผนาเชงบวก (Positive Leadership) มองคประกอบอยดวยกน 4 ดาน ดงน คอ ดานบรรยากาศเชงบวก ดาน

ความสมพนธเชงบวก ดานการสอสารเชงบวก และดานความหมายเชงบวก ซงภาวะผนาเชงบวกเปนลกษณะของผนาทมการ

บรหารเพอการพฒนาอยางยงยน เหมาะสมกบสภาวะทมการแขงขนทางดานการศกษา บคลากรมความผกพนกบองคการ ม

บทบาทสาคญในคณภาพชวตการทางานของบคลากรยงใหความชวยเหลอ แนะนา เปนโคชใหกบบคลากร เปนผลทาใหการ

ทางานเกดผลสมฤทธสง [4] นอกจากนภาวะผนาเชงบวกชวยใหบคลากรรสกสะดวกสบาย สามารถพดคยเกยวกบเรองใดๆได

ไมวาจะเกยวของกบการทางานหรอสวนบคคล สรางสภาพแวดลอมทปลอดภย มความสมพนธทแทจรงกบบคลากร มการ

ทางานกบวฒนธรรมแนวใหม [5]

ผวจยเหนวาการบรหารสถานศกษาในปจจบนตองใชความรความสามารถของผบรหารสถานศกษา หากผบรหาร

สถานศกษามภาวะผนาทมคณสมบตทเหมาะสมแลว โอกาสทจะประสบความสาเรจกจะสงขน และการทผวจยไดเลอกภาวะ

ผนาเชงบวก (Positive Leadership) ของ แคมเมรอน [3] ยงสอดคลองกบ วโรจน สารรตนะ[6] ทกลาวถงผบรหารในยคสมย

ปจจบนจะมบทบาทหนาทเกยวพนกบการเสรมสรางสงตาง ๆ ขนในสถานศกษา อยางนอยในประเดนตาง ๆ ดงน คอ การ

เสรมสรางการตดตอสอสารทมประสทธภาพ การเสรมสรางแรงจงใจเพอการสรางสรรค การเสรมสรางวฒนธรรมและ

บรรยากาศองคการในทางบวก การเสรมสรางกระบวนการการบรหารเพอการเปลยนแปลงและนวตกรรม และการเสรมสราง

การพฒนาทรพยากรมนษยใหเตมศกยภาพและเกดประโยชนสงสด ดงนน แนวคดภาวะผนาเชงบวก (Positive Leadership) จง

สามารถเปนจดเรมตนในการเปลยนแปลงสถานศกษาเอกชนสการสรางสรรคงานใหเกดประสทธผลอยางมคณภาพและใน

ขณะเดยวกนกสามารถรกษามาตรฐานประสทธภาพทเกดขนนนใหเกดความยงยนตอไปได ทงนแนวคด ภาวะผนาเชงบวกไม

เพยงแตจะเกดประโยชนกบการบรหารงานสถานศกษาเพยงอยางเดยว แตยงสามารถนาไปใชในการดาเนนงานหนวยงาน

การศกษาอนๆได


1.เพอสรางองคประกอบภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษา

เอกชน

2.เพอวเคราะหองคประกอบภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรม




3. เพอทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของ

ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ


ผวจยดาเนนการวจยสามขนตอน ไดแก ขนตอนท 1 สรางองคประกอบและตวบงชองคประกอบและตวบงชภาวะผนา

เชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนโดยผวจยศกษาเอกสารและงานวจย

เกยวกบภาวะผนาเชงบวก สมภาษณผเชยวชาญจานวน 5 คน และนาขอมลมารางองคประกอบภาวะผนาเชงบวกของผบรหาร

สถานศกษา ตลอดจนตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของรางองคประกอบภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา

ขนตอนท 2 เพอวเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา กลมตวอยางไดแก ผบรหาร

สถานศกษาสงกดคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ในกรงเทพและปรมณฑลจานวน 360 คนการคดเลอกจานวนกลม

ตวอยาง โดยใชเกณฑของแฮรและคณะ กลมตวอยางจานวน 8 เทาของตวบงช โดยทตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหาร

สถานศกษามจานวน 45 ตวบงช จงไดกลมตวอยางจานวน 360 คน ตอจากนนผวจยนาไปสมอยางงาย (Simple Random

Sampling) ดวยวธจบสลาก เครองมอเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ วเคราะหขอมลดวยการวเคราะห

องคประกอบเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis :EFA) และขนตอนท 3 ทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธ

โครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา ทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ โดยการ

เลอกกลมตวอยางใชวธเดยวกนกบกลมขนตอนทสอง แตกลมตวอยางจะไมซากน เครองมอเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบทมการปรบแกไขตามผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ และนามาวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

(Confirmatory Factor Analysis :CFA)

ผลสรปของการวจย

1.ผลการสรางองคประกอบและตวบงชองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา สงกด

สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกเอกชน ผวจ ยไดศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบ

ภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาทงในและตางประเทศและสมภาษณผเชยวชาญ จานวน 5 คน และนาขอมลจาก

การศกษาเอกสารและการสมภาษณมากาหนดเปนองคประกอบและตวบงช ภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา ผลวจย

ในตอนนพบวาองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา มจ านวน 4 องคประกอบ 50 ตวบงช โดย

ทองคประกอบดานบรรยากาศเชงบวกม 13 ตวบงช องคประกอบดานความสมพนธเชงบวกม 13 ตวบงช องคประกอบดานการ

สอสารเชงบวกม 11 ตวบงช และองคประกอบดานความหมายเชงบวก ม 13 ตวบงช

2.ผลการวเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการ

สงเสรมการศกษาเอกชนโดยการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory factor analysis) พบวา ตวบงชจานวน 45 ตว

บงชทกตวขององคประกอบภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน

มคานาหนกผานเกณฑ โดยมคานาหนกตงแต .50 ขนไป โดยตวบงชสวนใหญยงจดอยในกลมองคประกอบเดม มเพยงตวบงช

ผบรหารสถานศกษาสามารถสรางเครอขายดานการบรหารงานการศกษาทมความแขงแกรงกบบคลากรภายในและภายนอก

สถานศกษา ดานความสมพนธเชงบวกไดเขาไปอยในองคประกอบดานการสอสารเชงบวกเพยงตวบงชเดยวเทานน โดย

องคประกอบแตละดานมคานาหนกของตวบงช ดงน



2.1 องคประกอบดานความหมายเชงบวกมตวบงชจานวน 12 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษาสรางความรสกผกพนตอสถานศกษากบบคลากรในสถานศกษา โดยเปดโอกาสให

บคลากรไดเปนตวแทนของโรงเรยนในการทากจกรรมภายนอกสถานศกษา มงเนนความสาเรจตอสวนรวม (0.948) มคานาหนก

องคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาสรางแรงจงใจในการทางาน โดยใหของขวญ ของกานล รางวลตางๆ เปนการสรางแรง

กระตน แรงขบเคลอนเพอการปฏบตงานอยางตอเนองและเตมใจ (0.942) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหาร

สถานศกษาเนนใหบคลากรทกคนปฏบตงานอยางมความสข (0.698) มคานาหนกองคประกอบตาสด

2.2 องคประกอบดานบรรยากาศเชงบวก มตวบงชจานวน 11 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษารสกเหนอกเหนใจบคลากรในสถานศกษาเมอพบกบปญหาสวนตวทไมอาจแกไขได

(0.933) มคานาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาใหโอกาสบคลากรในสถานศกษาชวยกนคดชวยกนทาในทกๆเรอง

ทเปนประโยชนตอนกเรยน (0.920) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหารสถานศกษาจดสงแวดลอมในสถานศกษา

ใหมความปลอดภยตอการปฏบตงานของบคลากร (0.800) มคานาหนกองคประกอบตาสด

2.3 องคประกอบดานการสอสารเชงบวก มตวบงชจานวน 12 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษาสอสารกบบคลากรในสถานศกษาดวยภาษาทชดเจน เขาใจงาย ตรงไปตรงมา(0.945)

มคานาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาใชวธสอสารทมความเหมาะสมกบระดบของบคลากรในสถานศกษา

(0.917) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหารสถานศกษาสามารถสรางเครอขายดานการบรหารงานการศกษาทม

ความแขงแกรงกบบคลากรภายในและภายนอกสถานศกษา (0.642) มคานาหนกองคประกอบตาสด

2.4 องคประกอบดานความสมพนธเชงบวกมตวบงชจานวน 10 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษามความปรารถนาด หวงใหบคลากรทกคนมความกาวหนาโดยประสบความสาเรจใน

การปฏบตงาน (0.908) มคานาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาใสใจในรายละเอยด ลกษณะทโดดเดนของบคลากร

แตละคนในสถานศกษา (0.892) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหารสถานศกษาสามารถเปนทปรกษาทงพรอมให

ความชวยเหลอ ในเรองการปฏบตงานและเรองสวนตวตามโอกาสอนสมควร (0.720) มคานาหนกองคประกอบตาสด

3. ผลการทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหาร

สถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา โมเดล

ความสมพนธโครงสรางเชงเสนตวบงช ภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษมความสอดคลองกน โดยมคาดชน ผานเกณฑ (0.178) คาดชน

ผานเกณฑ (1.05) คาดชน GFI ผานเกณฑ (0.94) คาดชน AGFI ผานเกณฑ (0.87) คาดชน IFI ผานเกณฑ (1.00) คาดชน RFI

ผานเกณฑ (0.98) คาดชน CFI ผานเกณฑ(1.00) คาดชน NNFI ผานเกณฑ (1.00) คาดชน NFI ผานเกณฑ (0.99) คาดชน

SRMR ผานเกณฑ(0.04) คาดชน RMSEA ผานเกณฑ (0.013)


1. ผลการสรางองคประกอบและตวบงชองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถาน

ศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกเอกชน พบวามจานวน 4 องคประกอบ 45 ตวบงช จะเหนวาภาวะเชง

บวกเปนผนาทมความสามารถพฒนาตนเองและบคลากรเพอความเปนเลศใชหลกฐานทางวทยาศาสตร ตลอดจนทางทฤษฎและ

2 df/2



หลกการเหตผลทจะชวยใหผนาเตบโตอยางตอเนอง เพมผลผลตและผลกาไรสงเสรมคณภาพชวตการทางานและชวยการ

เจรญเตบโตใหองคการ [7] ชวยใหบคคลและใหองคการบรรลศกยภาพสงสด มความเจรญในการทางาน ยกระดบผลสมฤทธ

และบรรลเปาหมาย[8]สงเสรมใหเกดการปรบตวในองคการ และทาใหเกดการมงเนนความถกตอง และดทสดของบคลากร

[3]รวมทงสรางความสมพนธใหทมงานมประสทธภาพสงและชวยในการเตบโตของบคลากร หมายถง การเลอกทจะมงเนนใน

สงททางานไดดและจดแขงมากกวาการแกไขจดออนของบคลากร [9]

2. ผลการวเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการ

สงเสรมการศกษาเอกชนผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) พบวา ตวบงชจานวน 45 ตว

บงชทกตวขององคประกอบภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนม

คานาหนกผานเกณฑ โดยมคานาหนกตงแต .50 ขนไป โดยตวบงชสวนใหญยงจดอยในกลมองคประกอบเดม มเพยง ตวบงช

ผบรหารสถานศกษาสามารถสรางเครอขายดานการบรหารงานการศกษาทมความแขงแกรงกบบคลากรภายในและภายนอก

สถานศกษา ดานความสมพนธเชงบวกไดเขาไปอยในองคประกอบดานการสอสารเชงบวกเพยงตวบงชเดยวเทานน โดยม

องคประกอบและ ตวบงชภาวะผนาเชงบวก ดงน

2.1 องคประกอบดานความหมายเชงบวกมตวบงชจานวน 12 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษาสรางความรสกผกพนตอสถานศกษากบบคลากรในสถานศกษา โดยเปดโอกาสให

บคลากรไดเปนตวแทนของโรงเรยนในการทากจกรรมภายนอกสถานศกษา โดยมงเนนความสาเรจตอสวนรวม (0.948) มคา

นาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาสรางแรงจงใจในการทางาน โดยใหของขวญ ของกานล รางวลตางๆ เปนการ

สรางแรงกระตน แรงขบเคลอนเพอการปฏบตงานอยางตอเนองและเตมใจ (0.942) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และ

ผบรหารสถานศกษาเนนใหบคลากรทกคนปฏบตงานอยางมความสข มคานาหนกองคประกอบตาสด ทเปนอยางนอาจเปน

เพราะองคประกอบดานความหมายเชงบวกเปนเรองเกยวกบความรสก เปนเรองเกยวกบจตใจของผบรหารทมพฤตกรรมในการ

กระตนใหบคลากรมความผกพนตอโรงเรยน สรางความสขและความพงพอใจแกบคลากรทาใหทมเทเสยสละในการทางาน

อยางเตมความสามารถ โดยเฉพาะตวบงชผบรหารสถานศกษาสรางแรงจงใจในการทางาน โดยใหของขวญ ของกานล รางวล

ตางๆ เปนการสรางแรงกระตน แรงขบเคลอนเพอการปฏบตงานอยางตอเนองและเตมใจนบวาเปนภาวะผ นาทสาคญทใช

แรงจงใจในการกระตนบคลากรในการทางาน สอดคลองกบแนวคดของ เทพ เมองแมน[10] ใหความสาคญของการสรางความ

พงพอใจในงานทาใหบคลากรเกดความพงพอใจหรอภาวะของการมอารมณในทางบวก ซงเปนสวนสาคญทจะใหมชวตอยรอด

หรอสมบรณมากนอยเทาใดดวย

2.2 องคประกอบดานบรรยากาศเชงบวก มตวบงชจานวน 11 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษารสกเหนอกเหนใจบคลากรในสถานศกษาเมอพบกบปญหาสวนตวทไมอาจแกไขได

(0.933) มคานาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาใหโอกาสบคลากรในสถานศกษาชวยกนคดชวยกนทาในทกๆเรอง

ทเปนประโยชนตอนกเรยน (0.920) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหารสถานศกษาจดสงแวดลอมในสถานศกษา

ใหมความปลอดภยตอการปฏบตงานของบคลากร (0.800) มคานาหนกองคประกอบตาสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะ

องคประกอบดานบรรยากาศเชงบวกเปนเรองเกยวกบผบรหารสรางบรรยากาศและสภาพแวดลอมใหเออตอการบรหารจดการ

เพอทาใหโรงเรยนมสภาพแวดลอมทเหมาะสม และปลอดภย โดยเฉพาะตวบงช ผ บรหารสถานศกษารสกเหนอกเหนใจ



บคลากรในสถานศกษาเมอพบกบปญหาสวนตวทไมอาจแกไขได มคานาหนกองคประกอบสงสด เปนเพราะบคลากรตระหนก

ถงความสาคญของภาวะผนาทมความใกลชดสนทสนมแสดงความเหนอกเหนใจแกบคลากรทาใหบคลากรเกดกาลงใจในการ

ทางาน สอดคลองกบสธรรม รตนโชต [11] สรปวาผบรหารในระดบตาง ๆ ทเปนผนานนจะตองเกงงาน เกงคน เกงคด และเกง

ในการดาเนนชวตจากประสบการณทผานมานน หวหนาผบรหารระดบตาง ๆ นนจะตองเขาใจความรสกของบคลากร และม

ความเหนอกเหนใจบคลากรในโรงเรยน

2.3 องคประกอบดานการสอสารเชงบวก มตวบงชจานวน 12 ตวบงช และเมอพจารณาคานาหนก

องคประกอบ พบวา ผบรหารสถานศกษาสอสารกบบคลากรในสถานศกษาดวยภาษาทชดเจน เขาใจงาย ตรงไปตรงมา(0.945)

มคานาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาใชวธสอสารทมความเหมาะสมกบระดบของบคลากรในสถานศกษา

(0.917) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหารสถานศกษาสามารถสรางเครอขายดานการบรหารงานการศกษาทม

ความแขงแกรงกบบคลากรภายในและภายนอกสถานศกษา (0.642) มคานาหนกองคประกอบตาสดเปนเชนนอาจเปนเพราะ

องคประกอบดานการสอสารเชงบวก เปนเรองทมความสาคญ การสอสารทาใหบคลากรในองคการสามารถตดตอสอสารได

อยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะตวบงชผบรหารสถานศกษาสอสารกบบคลากรในสถานศกษาดวยภาษาทชดเจน เขาใจงาย

ตรงไปตรงมามคานาหนกสงสด เปนเพราะการสอสารกบบคลากรดวยภาษาทชดเจน เขาใจงาย ตรงไปตรงมาทาใหบคลากรรบร

ขาวสารไดอยางรวดเรว ไมตองตความ ทาใหเขาใจไดทนท บคลากรเกดความมนใจในการปฏบตงาน เปนผลทาใหการ

ปฏบตงานบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบแนวคดของนรนทรชย พฒนาพงศา [12] กลาวถงการสอสารท

ตรงไปตรงมา เขาใจงายทาใหเกดผลในการรบร หรอเปลยนทศนคต หรอใหเปลยนพฤตกรรมอยางใดอยางหนงหรอหลายอยาง

2.4 องคประกอบดานความสมพนธเชงบวกมตวบงชจานวน 10 ตวบงช และเมอพจารณาคา

นาหนกองคประกอบ พบวา ผ บรหารสถานศกษามความปรารถนาด หวงใหบคลากรทกคนมความกาวหนาโดยประส บ

ความสาเรจในการปฏบตงาน (0.908) มคานาหนกองคประกอบสงสด ผบรหารสถานศกษาใสใจในรายละเอยด ลกษณะทโดด

เดนของบคลากรแตละคนในสถานศกษา (0.892) มคานาหนกองคประกอบรองลงมา และผบรหารสถานศกษาสามารถเปนท

ปรกษาทงพรอมใหความชวยเหลอ ในเรองการปฏบตงานและเรองสวนตวตามโอกาสอนสมควร (0.720) ม คานาหนก

องคประกอบตาสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะองคประกอบความสมพนธเชงบวก เปนเรองทมความสาคญเพราะเปนหลกการ

ของผบรหารทสอดคลองกบหลกของมนษยสมพนธ มผลดานจตวทยา เกดความสนทสนมใกลชดกบบคลากร โดยเฉพาะตว

บงชผบรหารสถานศกษามความปรารถนาด หวงใหบคลากรทกคนมความกาวหนาโดยประสบความสาเรจในการปฏบตงาน

นบวาเปนพฤตกรรมของผนาทมประสทธภาพเพราะความหวงดและปรารถนาดเปนสงสาคญเพราะทาใหบคลากรทางานดวย

ความสข ไมเครงเครยดกบงาน มผบรหารใหความชวยเหลออยางตอเนอง สอดคลองกบแนวคดของโอบ [13] สรปวาภาวะผนา

ในเชงบวก มความปรารถนาตอผอน แบงปนความเปนผนา ยกระดบทมงานเพอประสทธภาพการทางานและมความสขทมาก

ขนและทาใหเกดความกาวหนาอยางมนคง สอดคลองกบเจนนเฟอร[14] ไดสรปความสาคญของภาวะผนาเชงบวกชวยสราง

ความสมพนธทดกบบคลากร ตงเปาหมายใหบคลากรทางานดวยความกาวหนาตามบทบาทหนาทของตน สรางความหวงและ

ความปรารถนาใหบคลากรทางานอยางมเปาหมายเพอใหเกดการยอมรบและไดรบการยกยอง

3. ผลการทดสอบความสอดคลองของโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชง

บวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา



โมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงช ภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษมความสอดคลองกน ถงแมวาภาวะผนาเชงบวกของ

ผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน จะเปนงานวจยทจดอยวาเปนงานวจยเชงบกเบก

เพราะเปนงานวจยเลมแรกในประเทศไทยทตองอาศยการคนควาแนวคดจากตางประเทศ แตเนองจากการทาวจยมวธการ

ดาเนนงานวจยเพอสรางความเชอมนหลายขนตอน มทงการศกษาเอกสารจากตางประเทศ การสนทนาแลกเปลยนความรกบ

เจาของแนวคดโดยตรง ตลอดจนการสมภาษณผเชยวชาญ รวมทงการหาคณภาพเครองมอดวยวธการตางๆ เปนผลใหโมเดล

ความสมพนธโครงสรางเชงเสนองคประกอบและตวบงช ภาวะผนาเชงบวกของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษมความสอดคลองกน สอดคลองกบผลวจยของวสนต

สตยคณ [15] ไดพฒนาตวบงชการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของสถานศกษา สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน โดยใชแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ จากกลมตวอยางสถานศกษาขนพนฐาน จานวน 382 แหง

ผลการวจย พบวาโมเดลความสมพนธเชงโครงสรางตวบงชการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของสถานศกษา สงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ และสอดคลองกบผลวจยของนกญชลา

ลนเหลอ[16] ไดศกษาโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนาเชงวสยทศนของผบรหารสถานศกษา จากกลมตวอยาง จานวน 958

คน ผลการวจยสรปวาโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนาเชงวสยทศนของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ทผวจยพฒนาขนมความ

สอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ


1.ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

1.1 ผบรหารสถานศกษาควรสรางความรสกผกพนตอสถานศกษากบบคลากรในสถานศกษา โดยเปดโอกาสให

บคลากรไดเปนตวแทนของโรงเรยนในการทากจกรรมภายนอกสถานศกษา โดยมงเนนความสาเรจตอสวนรวม

1.2 ผบรหารสถานศกษาควรรสกเหนอกเหนใจบคลากรในสถานศกษาเมอพบกบปญหาสวนตวทไมอาจแกไขได

1.3 ผบรหารสถานศกษาควรสอสารกบบคลากรในสถานศกษาดวยภาษาทชดเจน เขาใจงาย ตรงไปตรงมา

1.4 ผบรหารสถานศกษาควรมความปรารถนาด สงเสรมใหบคลากรทกคนมความกาวหนาโดยประสบความสาเรจใน

การปฏบตงาน

1.5 สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชนควรนาภาวะผนาเชงบวกไปวางแผนพฒนาฝกอบรมใหกบ

ผบรหารสถานศกษาตอไป

2.ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

2.1 ควรมการวเคราะหองคประกอบและตวบงชภาวะผนาเชงบวกในหนวยงานอน อาท สงกดสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน สงกดกรงเทพมหานคร หรอองคการบรหารสวนจงหวด เปนตน

2.2 ควรมการพฒนาหลกสตรฝกอบรมภาวะผนาเชงบวกในหนวยงานสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษา

เอกชน รวมทงหนวยงานอนๆ อาท สงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สงกดกรงเทพมหานคร หรอองคการ

บรหารสวนจงหวด เปนตน

2.3 ควรมการศกษาภาวะผนาเชงบวกในรปงานวจยอนๆ อาท การหาความสมพนธ หรอการศกษาเปนรายกรณ เปนตน




[1] สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สานกนายกรฐมนตร ) .2555 .( ทศทางของ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12. กรงเทพฯ :สานกนายกรฐมนตร.

[2] สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ) .2553 .( รายงานผลการปฏบตราชการประจาป

กรงเทพ : สานกงบประมาณ.

[3] Cameron, Kim. (2012). Positive Leadership. 2ndEdition. San Francisco : Berrett-Koehler .

[4] Gordon,Jon. (2011). 5 Positive Leadership Strategies. Developing Positive Leaders,

Organizations and Teams. 8 (2): 7-11.

[5] Magee, Mike. (1999). Positive Leadership. 2nd Edition. New York : United States by Spencer Books.

[6] วโรจน โสวณณะ .)2545 .( คมอสความสาเรจอนไรขอบเขต. กรงเทพฯ : สานกงานนตยสารโลกทพย.

[7] Miriam, Akhtar (2015). Positive Leaders. Positive Psychology Training. 10 (5): 5-9.

[8] Linda ,Ann Bowling,. (2015, May). How Positive Leadership Can Help You Become a Better

Manager. Positive Leadership Newletter. 22 (3): 13-25.

[9] Chris, White. (2016). Four Leverage Points For Positive Leadership. Positive Leadership

Magazine. 2 (3): 2-10.

[10] เทพพนม เมองแมน. (2540). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

[11] สธรรม รตนโชต. (2548). การจดการธรกจทวไป.กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศลปากร.

[12]นรนทรชย พฒนพงศา ) .2542 .( การสอสารรณรงคเชงยทธศาสตรเพอเปลยนพฤตกรรมมนษยเนนการ

เจาะจงกลม. เชยงใหม : สานกพมพรวเขยว.

[13] Oby,Ezekwesili, (2016). 5 Elements of Positive-Leadership You Can’t Succeed Without. Life

bridge Centre for Human and Social Economic Development. 19 (3): 9-15.

[14] Jennifer, Robison. (2007). The Business Benefits of Positive Leadership. Business Journal.

10 (7): 15-23.

[15] วสนต สตยคณ.(2554). การพฒนาตวบงชการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของสถานศกษาสงกด

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน.

[16] นกญชลา ลนเหลอ. (2554). โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนาเชงวสยทศนของผบรหารสถานศกษา

ขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา.

มหาวทยาลยขอนแกน.



กลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

MANAGEMENT STRATEGIES FOR MUSICAL EXCELLENCE SCHOOL

นฤภพ ขนทบไทย1 ดร.ธระภาพ เพชรมาลยกล2 ดร.จารวรรณ พลอยดวงรตน3 ดร.อภธร ทรงบณฑตย4

Naruephop Khanthapthai1 Dr.Theeraphab Phetmalaikul2 Dr.Jaruwan Ployduangrat3 Dr.Apitee Songbundit4 1นสตการศกษาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2ทปรกษาหลก อาจารยประจาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3ทปรกษารวม อาจารยประจาคณะครศาสตรอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง 4ทปรกษารวม หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

บทคดยอ

การศกษาวจยเรองกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร มวตถประสงคของการ

วจยเพอ 1) ศกษาสภาพการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร 2) สรางกลยทธการบรหารจดการ

โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร และ 3) ประเมนความเหมาะสมและความเปนไปไดของกลยทธการบรหาร

จดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร วธการดาเนนการวจยแบงออกเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1 ศกษาสภาพการ

บรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยการศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร และงานวจยท

เกยวของ และการสมภาษณเชงลกกบผใหขอมลหลกจานวน 24 คน ตอนท 2 สรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยน

สงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยการวเคราะหสภาพแวดลอม และการทา SWOT Matrix Analysis การกาหนด

ทศทางสถานศกษา และการสรางกลยทธ ตรวจสอบกลยทธโดยจดสนทนากลม (Focus Group Discussion)

ผทรงคณวฒจานวน 14 คน ตอนท 3 ศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยน

สงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยใชแบบสอบถาม ซงมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.70 กลมตวอยางเกยวกบ

ความเหมาะสม คอผบรหารสถานศกษา จานวน 21 คน กลมตวอยางเกยวกบความเปนไปได คอครทสอนวชาดนตร

จานวน 42 คน จากโรงเรยนทมผลงานปรากฏในตวผเรยนดานดนตรเปนทประจกษ

ผลการวจย สรปไดดงน

1. สภาพปจจบนของการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร จากการวเคราะห

สภาพแวดลอม พบวามจดแขง 34 ขอ จดออน 36 ขอ โอกาส 20 ขอ อปสรรค 26 ขอ

2. กลยทธทสรางขนประกอบดวย วสยทศน พนธกจ และไดกลยทธ 6 กลยทธ เพอนาไปบรหารจดการ

โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

3. ผลการศกษาความเหมาะสมและความเปนไปได โดยภาพรวมพบวากลยทธการบรหาร

จดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร มความเหมาะสม สวนความเปนไปได โดยภาพรวมพบวา มความ

เปนไปไดในระดบมาก

คาสาคญ : กลยทธการบรหารโรงเรยน โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร



105

Abstract

The research objectives were: 1) to find out the conditions for the administration of a Musical Excellence

School; 2) to create administration strategies for managing a Musical Excellence School; and 3) tools to evaluate the

appropriateness and feasibility of the administration strategies of a Musical Excellence School. There were three

research methodologies as follows. Part 1) to identify the administration strategies of a Musical Excellence School by

studying, analyzing, the synthesis of documents , the related literatures and in depth interviews with twenty four

experts; Part 2) to create administration strategies for a Musical Excellence School by venue analysis and SWOT

Matrix Analysis, for setting future targets for the school and the creation of strategies. There were fourteen experts

who examined the strategies by applying a Focus Group Discussion; Part 3) to study the appropriateness and

feasibility of the strategies for a Musical Excellence School by using the questionnaires. The questionnaires had a

reliability value of 0.70. The information provided regarding appropriateness were a group comprised of twenty one

school directors .The information about feasibility was given to forty two music teachers from the schools with the

best music students.

The results of the study were as follows:

1.The present administrative conditions of a Musical Excellence School when analyzed found that

there were thirty four strengths, thirty six weaknesses, twenty opportunities, and twenty six threats.

2.The strategies that were created, consisted of visions, missions, and six key strategies for the

administration of a Musical Excellence School.

3.The results of examining the appropriateness of the administration strategies for a Musical

Excellence School found that it was appropriate and the feasibility of the administration strategies for a Musical

Excellence School was at a high level.

Keywords: School Management Strategies, Musical Excellence School

บทนา

การศกษาเปนเครองมอและกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยใหมความร ความสามารถและคณลกษณะทพง

ประสงค เนองจากการไดรบการศกษาจะชวยใหมนษยไดพฒนาตนเอง สามารถดารงชวต และประกอบอาชพไดอยางม

ความสข รเทาทนการเปลยนแปลงของเทคโนโลยตาง ๆ ทมการพฒนาไมหยดยง การจดการศกษาตองพฒนาคนไทยให

เปนพลเมองดของชาต ใหเปนบคคลทสมบรณทงทางกาย วาจา จตใจ สตปญญา ความร คณธรรม จรยธรรม และคานยม

ทเหมาะสมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข แนวทางการจดการศกษาตองยดหลกวา ผเรยน

ทกคนมความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเองได และถอวาผเรยนมความสาคญทสดในกระบวนการจดการเรยนร

และมงใหผ เรยนเกดการพฒนาเตมศกยภาพตามทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2540 และ

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 (ฉบบท 3) พ.ศ.2553กาหนดไว ซงไดบทบญญต

เกยวกบหลกในการจดการศกษาและความมงหมาย เพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงทางรางกาย จตใจ

สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการดารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข

โดยยดหลกการการศกษาตลอดชวตสาหรบประชาชน ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา การพฒนาสาระและ



106

กระบวนการเรยนรใหเปนไปอยางตอเนอง และในมาตรา 27 ไดกาหนดใหสถานศกษาขนพนฐานกาหนดหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน เพอความเปนไทย ความเปนพลเมองดของชาต การดารงชวตและการประกอบอาชพ

ตลอดจนเพอการศกษาตอ ใหสถานศกษาขนพนฐานมหนาทจดทาสาระของหลกสตรในสวนทเกยวกบสภาพปญหาใน

ชมชน สงคม ภมปญญาทองถน ตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลทงในดานความสามารถ ความสนใจ ความถนด

และความในใจของผเรยน [1]

ดวยเหตทมนษยมความแตกตางกนเปนธรรมชาต ขณะทคนสวนใหญมความสามารถในระดบปกต จะมคน

สวนหนงทมความสามารถสงกวาคนปกตทวไป ดวยพรสวรรคทตดตวมาแตกาเนด ถอวาเปนบคคลทมความสามารถ

พเศษ ซงความสามารถพเศษนนจะคงอยเจรญงอกงามและนาไปสความเจรญกาวหนาของสงคมไดอยางมหาศาล ถา

บคคลนนๆไดรบการอบรมเลยงดและไดรบการศกษาทถกตองเหมาะสมกบศกยภาพของเขาเหลานน และสนบสนนให

นาความสามารถไปใชใหเกดประโยชนแกประเทศและสงคมโดยรวม [2] ดวยเหตผลดงกลาว สทธของบคคลทม

ความสามารถพเศษ จงถกระบไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 (ฉบบท 3) พ.ศ.

2553 ในหลายมาตรา ทงรปแบบการจดการศกษา หลกสตร การจดกระบวนการเรยนร ตลอดจนการจดสรรงบประมาณ

ทงนเพอใหเกดความเสมอภาค เปนธรรมและทวถง ทกกลมประชากรของประเทศ [3] อยางไรกตามสงคมไทยยงไมได

สงเสรมบคคลทมความสามารถพเศษดานตาง ๆ ใหแสดงศกยภาพและไดรบการสงเสรมศกยภาพใหถงขดสดของ

ความสามารถเหลานน และระบบการศกษาไทยยงไมสามารถพฒนาศกยภาพของผทมความสามารถพเศษไดเทาทควร

เดกและเยาวชนทมความสามารถพเศษซงมอยจานวนไมนอย ประมาณรอยละ 3 ของแตละดาน/สาขา ไดหายไปจาก

ระบบ รวมทงเดกทมความสามารถพเศษสงกวาคนทวไปอยางมาก [4]

บคคลทมความสามารถทางดนตร เปนผทมความสามารถพเศษและแสดงออกถงพฤตกรรมและสะทอนตาม

คณลกษณะดงนคอ ชอบดนตรเปนชวตจตใจ กระตอรอรนทจะเขารวมกจกรรมทางดนตร ชอบศกษาตดตามประวตและ

ผลงานของนกดนตรทมชอเสยง ชอบใชเวลาวางใหกบดนตร (อาจเปนการรอง การเลนดนตรหรอแตงเพลง) อยากแสดง

ดนตรไมวาจะเปนการรองเพลงหรอเลนเครองดนตร ตดตามรายการแสดงดนตรและเขารวมฟงทกครงทมโอกาส ชอบ

คบหาพดคยกบคนทมความสนใจทางดนตร สนใจทจะศกษาคนควาหาความรเกยวกบดนตรเพมขนดวยตนเอง ฝกซอม

เลนดนตรหรอรองเพลงเปนประจา สนใจทจะประกอบอาชพทางดนตร เชน เปนนกรอง นกดนตร นกแตงเพลง ฯลฯ

รบรความแตกตางของเสยงดนตรไดอยางละเอยดทงระดบเสยง ความดงและจงหวะ รวาตนเองมความสามารถทางดนตร

ดานใดเปนพเศษ [5] ซงบคคลทมความสามารถพเศษทางดนตรเหลานบางสวนจะไดรบการสงเสรมผานการเรยนการ

สอนในโรงเรยนวตถประสงคพเศษทางดนตร ในโรงเรยนมธยมสงคตวทยา กรงเทพมหานคร เพอใหนกเรยนไดรบการ

สงเสรมและพฒนาศกยภาพทางดนตรสงสด ซงเปนโรงเรยนมธยมดนตรของรฐเพยงแหงเดยวในประเทศไทย

นอกจากนแลวรฐบาล โดยกระทรวงศกษาธการ ไดกาหนดแผนยทธศาสตรเพอพฒนาเดกและเยาวชนทมความสามารถ

พเศษดานตาง ๆ อยางตอเนอง [6] โดยกลมเดกและเยาวชนผมความสามารถพเศษดานดนตร ศลปะ เปนอกกลมท

กาหนดแนวทางการสงเสรมพฒนาสความเปนเลศ ไวในแผนยทธศาสตรเพอพฒนาเดกและเยาวชนทมความสามารถ

พเศษ เพอใหผสาเรจการศกษาสามารถเขาศกษาตอทางดนตรในระดบทสงขน หรอประกอบอาชพในวงการดนตร

ธรกจดนตร ครอาจารยผสอนดนตร และอตสาหกรรมเพลงและดนตรบนเทง สามารถประกอบอาชพธรกจสวนตวทาง

ดนตรและการแสดง ดงนนผ ทมความร ความสามารถทางดนตรเมอไดรบการสงเสรมศกยภาพสงสดแลวจะม

ความกาวหนาในสายงานอาชพและดาเนนชวตไดอยางมความสข



107

โรงเรยนมธยมสงคตวทยา กรงเทพมหานคร เปนโรงเรยนวตถประสงคพเศษทสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

ซงจดตงตามพระราชประสงคของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทตองการสงเสรม ฟนฟ และ

อนรกษการดนตร ซงกระทรวงศกษาธการไดประกาศจดตงเมอวนท 7 เมษายน พ.ศ. 2536 [7] เพอสนองพระราชดาร

ของสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ททรงสงเสรม สนบสนนและอนรกษดนตรไทย เปดหลกสตร

การเรยนการสอนสายสามญ ทมงเนนความเปนเลศทางดนตรโดยเฉพาะ นบเปนโรงเรยนมธยมแหงแรกในประเทศไทย

ทเปดสอนหลกสตรทมงเนนทางดนตรไปพรอม ๆ กบเขมงวดในวชาสามญ รบนกเรยนชนมธยมศกษาทงชายและหญง

ไมจากดพนทจากทวประเทศ โดยมวตถประสงคของการจดตงโรงเรยนดงน 1) เพอสนองพระราชดารของสมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ททรงฟนฟและอนรกษดนตรไทย 2) เพอสงเสรมทกษะและความเปนเลศ

ทางดนตรของนกเรยนในระดบชนมธยมศกษา และ 3) เพอใหไดตนแบบของการจดการโรงเรยนมธยมศกษาเพอ

สงเสรมศกยภาพทางดนตร ทงนมแนวคดใหนกเรยนไดมการพฒนาศกยภาพทางดนตร ทงทางดานวชาการและทกษะ

ทางดนตรไทยและดนตรสากล โดยไมลดความรตามหลกสตรมธยมศกษาเพอเปนพนฐานในการประกอบอาชพและ

ศกษาตอ อยางไรกตามจากการดาเนนงานทผานมา พบวายงมขอจากดหลายดาน และอปสรรคการดาเนนงานทสงผลให

การพฒนาโรงเรยนยงไมประสบผลสาเรจตามเปาหมายทกาหนดไว [8] การสรางความตระหนกรและการมสวนรวมของ

ผทเกยวของ การพฒนาระบบการศกษา การผลตและพฒนาบคลากร การสรางและการถายทอดองคความร การพฒนา

ผเรยนทมความสามารถพเศษระดบสง และการสรางความเปนเลศในดานตางๆ ใหกบนกเรยนของโรงเรยนมธยมสงคต

วทยา กรงเทพมหานคร ใหเปนทยอมรบและมชอเสยงทางดนตรใหกบประเทศชาตมากทสดตอไป ซงตองอาศยกลยทธ

การบรหารจดการทมประสทธภาพตอการขบเคลอนภารกจ ไปใชในการบรหารจดการภายใตบรบทและความ

เปลยนแปลงทสงผลกระทบตอการจดการศกษาในปจจบน ซงการบรหารจดการเชงกลยทธมความเหมาะสมตอการ

บรหารจดการดงกลาว [9]

ปจจบนเปนยคการเปลยนแปลงของศตวรรษท 21 ซงสงผลกระทบตอการจดการศกษาในทกระดบ [10] และ

การบรหารจดการเชงกลยทธไดเพมบทบาทและมความสาคญตอการบรหารองคกรทกประเภท ไมวาจะเปนองคกร

ภาครฐ ภาคเอกชน หรอองคกรทไมแสวงหากาไร หากจะตองบรหารองคกรเหลานทามกลางความเปลยนแปลงอยเสมอ

การบรหารดงเดมทไมคานงถงสภาวะแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงสภาวะแวดลอมภายนอกองคกรจะทาใหองคกรไม

สามารถอยรอดได ดงนนทกองคกรจะตองนาหลกการของการบรหารจดการเชงกลยทธมาใชในการบรหารจดการ

องคกร เพอนาพาองคกรใหพนภาวะวกฤตและประสบผลสาเรจ [11] กลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความ

เปนเลศทางดนตร จงเปนเครองมอสาคญในการนาไปสการแกปญหาดงกลาว ซงจะตองมทศทางดาเนนการอยางเปน

ระบบ [12] และสามารถเปนตนแบบของการปฏบตตามกลยทธตางๆ ทไดรบคาตอบจากการวจย เพอทจะเปนการ

นาไปสกระบวนการสรางบคลากรของประเทศชาตทมประสทธภาพใหสมบรณ ซงแนวโนมบรบทของการพฒนา

โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ตองเพมศกยภาพทางการบรหารจดการใหสงขน โดยตองคานงถงกลยทธการ

บรหารจดการ ตามกรอบแนวคดการบรหารจดการทมประสทธภาพแบบ 7S ของ McKinsey และกรอบการวางแผนแบบ

C-PEST สาหรบใชเปนกรอบกลยทธการพฒนาโรงเรยนดงกลาวและสถานศกษาอน ทมบรบทพนฐานในลกษณะ

ใกลเคยงกนใหประสบผลสาเรจในการบรหารจดการเพอสงเสรมความเปนเลศทางดนตร อกทงยงเปนกลวธในการมงส

ความสาเรจและปรบปรงการปฏบตดวยความเขาใจในองคประกอบหรอปจจยสาคญของการจดการประสทธภาพองคกร

ดวยการกาหนดวธการทดทสดเพอเปนกลยทธสาคญในการออกแบบการพฒนาทมงเนนคณภาพและตรวจสอบคณภาพ



108

การปฏบตงานในปจจบน ใหสมพนธสอดคลองกบภารกจของหนวยงาน [13] ใหสอดคลองกบนโยบายของตนสงกด

สอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาเดกและเยาวชนผมความสามารถพเศษ (พ.ศ.2560-2564) [14] สอดคลองกบ

ยทธศาสตรของประเทศ ซงไดกาหนดความจาเปนวาตองเพมศกยภาพในการแขงขน การจดการภายในและการพฒนา

สงคม การยกระดบคณภาพชวต สรางความมนคง และเสรมสรางการพฒนาทยงยน

ดงนนผวจยจงเลงเหนความสาคญและประโยชนของการวจยครงนวา กลยทธการบรหารจดการโรงเรยน

สงเสรมความเปนเลศทางดนตร ทไดจากการวจยในครงน โดยผวจยศกษาขอมล สมภาษณเชงลกจากครและบคลากร

ทางการศกษา โรงเรยนมธยมสงคตวทยา กรงเทพมหานคร ซงเปนโรงเรยนวตถประสงคพเศษสงเสรมความเปนเลศทาง

ดนตร ผบรหาร ตลอดจนครและบคลากรทางการศกษา มประสบการณในการบรหารจดการและการจดการเรยนการ

สอน มความรความเขาใจในธรรมชาตของผเรยน ทแตกตางจากโรงเรยนทวไป พจารณาผลการวจยโดยผบรหารและ

ครผสอนวชาดนตร จากโรงเรยนทมผลงานปรากฏในตวผเรยนดานดนตรเปนทประจกษทวประเทศ ดงนนผลการวจยท

ได สามารถเปนประโยชนตอทกโรงเรยนในประเทศ เพราะทกโรงเรยนจะมการจดการเรยนการสอนวชาดนตรเปนสาระ

หนงในกลมสาระการเรยนรศลปะ และมกลมผเรยนทมความสามารถพเศษดานดนตรทพรอมพฒนาศกยภาพสความเปน

เลศได นอกจากนยงสามารถเปนตนแบบของการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ใหกบโรงเรยน

หรอสถาบนการศกษาอนโดยทวไป ไดศกษาเปนแนวทางเพอการพฒนาผเรยน ดารงไวซงความเปนเอกลกษณของชาต

รวมทงเปนขอมลพนฐานทจะชวยใหผเกยวของไดมความร ความเขาใจ มองเหนความสาคญในการเอาใจใสดแล และ

สงเสรมพฒนาศกยภาพของผเรยนทมความสามารถพเศษดานดนตรอยางเตมท เปนการเตรยมกาลงคนในการพฒนา

ประเทศ ตลอดจนเปนขอเสนอแนะเชงนโยบายตอผบรหารกระทรวงศกษาธการทกระดบ ใหเขาใจความแตกตางของ

การบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร เพอการสงเสรม สนบสนนทแตกตางจากโรงเรยนทวไป ซง

จะกอใหเกดประโยชนแกสงคมและประเทศชาตในอนาคตอยางยงยนตอไป


1. เพอศกษาสภาพการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

2. เพอสรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

3. เพอศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความ

เปนเลศทางดนตร


การวจยเรองกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศดานดนตร ผวจยใชระเบยบวธวจยและ

พฒนา (Research And Development) แบงวธดาเนนการวจยออกเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 การศกษาสภาพการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยการศกษา วเคราะห

สงเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของ และการสมภาษณเชงลกเกยวกบสภาพปจจบน ปญหา การบรหารจดการ

โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ตลอดจนความคดเหน ขอเสนอแนะ เกยวกบกลยทธการบรหารจดการโรงเรยน

สงเสรมความเปนเลศทางดนตร กบผใหขอมลซงเปนฝายบรหารและบคลากรหลก ของโรงเรยนมธยมสงคตวทยา

กรงเทพมหานคร ซงเปนโรงเรยนวตถประสงคพเศษสงเสรมความเปนเลศดานดนตร โดยกระทรวงศกษาธการประกาศ

จดตงใหเปนโรงเรยนนารองจดการศกษามงเนนความเปนเลศทางดนตร แยกเปนฝายบรหารจานวน 2 คน หวหนากลม

สาระการเรยนร จานวน 8 คน หวหนาระดบ จานวน 6 คน หวหนาเครองมอดนตรไทย จานวน 4 คน หวหนาเครองมอ



109

ดนตรสากล จานวน 4 คน รวมผใหขอมลหลกทงส น จานวน 24 คน โดยใชแบบสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) ท

ผานการตรวจพจารณาความสอดคลองดวยการหาคาดชนความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity Index : CVI) จาก

ผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน พบวามคา CVI เทากบ 0.95 ดาเนนการสมภาษณเชงลกเปนรายบคคล วเคราะหขอมลทอยใน

รปแบบการบนทกเสยงและการจดบนทก รวมกบผลการศกษา วเคราะห สงเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของ แลว

วเคราะหเนอหาขอมล (Content Analysis) วเคราะหความถของขอมล รวบรวมจดหมวดหมตามกรอบ C-PEST และ 7s

ของ Mckinsey ซงจะไดขอมลเกยวกบสภาพปจจบน ปญหา การบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

รวมทงขอคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

ตอนท 2 การสรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยดาเนนการออกเปน 3

ขน ดงน

ขนท 1 การศกษาหลกการ แนวคด ทฤษฎ และผลการวจยเกยวกบแนวปฏบตทดในการสรางกลยทธ

จากการบรหารกลยทธขององคกรของนกกลยทธและนกการศกษา จานวน 19 ทาน และเลอกใชแนวคดของเซอรโต

และปเตอร (Certo; & Peter) [15] ใน 3 ขนตอนคอ 1) การวเคราะหสภาพแวดลอม และการทา SWOT Matrix Analysis

2) การกาหนดทศทางของสถานศกษาขนพนฐาน ไดแก วสยทศน และพนธกจ 3) การสรางกลยทธ และการตรวจสอบ

กลยทธดวยการสอบถามความคดเหนเกยวกบความเหมาะสมและความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยน

สงเสรมความเปนเลศทางดนตร

ขนท 2 การสรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ตามขนตอนท 1-

3 ในขนท 1 โดยบรณาการกบผลการวจยในตอนท 1 แลวนาเสนอคณะกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ เพอพจารณา

ตรวจแกไข แลวปรบปรงตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการทปรกษาปรญญานพนธ จะไดรางกลยทธการบรหาร

จดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

ขนท 3 จดประชมผทรงคณวฒดวยการสนทนากลม (Focus Group Discussion) เพอพจารณาให

ขอคดเหนเกยวกบกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยเปนผทรงคณวฒดานการจดทา

กลยทธ ดานการกาหนดนโยบายและแผน ดานการสงเสรมวชาการและมาตรฐานการศกษา ดานการสงเสรมผ ม

ความสามารถพเศษ และดานการบรหารจดการสถานศกษา จานวน 14 ทาน โดยในขนนจะไดรางกลยทธการบรหาร

จดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ทผานการพจารณา แสดงความคดเหน ใหขอเสนอแนะของ

ผทรงคณวฒ

ตอนท 3 การศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรม

ความเปนเลศทางดนตร โดยใชแบบสอบถามจานวน 2 ฉบบ โดยดาเนนการออกเปน 2 ขน ดงน

ขนท 1 การศกษาความเหมาะสมของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ใช

แบบสอบถามฉบบท 1 ซงเปนแบบสอบถามปลายปด ทมคาตอบ 2 ทางเลอกคอ เหมาะสม กบ ไมเหมาะสม ทงน

แบบสอบถามผานการตรวจสอบความเทยงตรงของแบบสอบถาม โดยใชเทคนคการหาคาความสอดคลองระหวางขอ

คาถามกบวตถประสงค (Index of Item-Objective Congruence : IOC) จากผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน พบวาคาถามทกขอ

มคา IOC อยระหวาง 0.80-1.00 และหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยการทดสอบวธสมประสทธ

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) [16] ไดคาความเชอมนเทากบ 0.70 สอบถามความคดเหน

เกยวกบความเหมาะสม ของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยกลมตวอยางไดมา



110

จากการเลอกแบบเจาะจง (purposive Sampling) เปนผอานวยการโรงเรยน ทมผลงานปรากฏในตวผเรยนดานดนตรเปน

ทประจกษ โดยพจารณาจากผลการประกวดแขงขนดนตรโลก (World Music Contest : WMC) การประกวดแขงขนวง

ดนตรระดบนานาชาต การประกวดวงโยธวาทตชงถวยพระราชทานฯ ของกรมพลศกษา กระทรวงการทองเทยวและกฬา

การประกวดแขงขนทกษะความสามารถดานดนตร งานศลปหตถกรรมนกเรยนระดบชาต ของสานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน จานวน 21 โรงเรยน (คน) เกบรวบรวมขอมลดวยบรการไปรษณยดวนพเศษ (EMS : Express Mail

Service) โดยกอนสงแบบสอบถามไดโทรศพทตดตอประสานแจงใหทราบลวงหนา ไดรบแบบสอบถามกลบคนมา 21

ฉบบ คดเปนรอยละ 100 วเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรป

ขนท 2 การศกษาความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ใช

แบบสอบถามฉบบท 2 ซงเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ทงนแบบสอบถามผานการ

ตรวจสอบความเทยงตรงของแบบสอบถาม โดยใชเทคนคการหาคาความสอดคลองระหวางขอคาถามกบวตถประสงค

(Index of Item-Objective Congruence : IOC) จากผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน พบวาคาถามทกขอมคา IOC อยระหวาง

0.80-1.00 และหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยการทดสอบวธสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

(Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคาความเชอมนเทากบ 0.70 สอบถามความคดเหนเกยวกบความเปนไปได ของ

กลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยกลมผใหขอมลเปนครผสอนวชาดนตร จาก

โรงเรยนทมผลงานปรากฏในตวผเรยนดานดนตรเปนทประจกษ โดยพจารณาจากผลการประกวดแขงขนดนตรโลก

(World Music Contest : WMC) การประกวดแขงขนวงดนตรระดบนานาชาต การประกวดวงโยธวาทตชงถวย

พระราชทานฯ ของกรมพลศกษา กระทรวงการทองเทยวและกฬา การประกวดแขงขนทกษะความสามารถดานดนตร

งานศลปหตถกรรมนกเรยนระดบชาต ของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จานวน 42 คน เกบรวบรวม

ขอมลดวยบรการไปรษณยดวนพเศษ (EMS : Express Mail Service) โดยกอนสงแบบสอบถามไดโทรศพทตดตอ

ประสานแจงใหทราบลวงหนา ไดรบแบบสอบถามกลบคนมา 42 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 วเคราะหขอมลโดยใช

โปรแกรมสาเรจรป


ตอนท 1 ผลการศกษาสภาพการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร พบวาปจจยทม

ผลกระทบตอการดาเนนงานของสถานศกษาทงในดานบวกและดานลบ ในสวนของสภาพแวดลอมภายนอก จากการ

วเคราะห C-PEST ประกอบดวยปจจยดานผรบบรการ (Customer : C) พบวาเปนโอกาส 3 ขอ อปสรรค 3 ขอ ดาน

การเมองและกฎหมาย (Political : P) พบวาเปนโอกาส 2 ขอ อปสรรค 2 ขอ ดานเศรษฐกจ (Economic : E) พบวาเปน

โอกาส 5 ขอ อปสรรค 7 ขอ ดานสงคม และวฒนธรรมสงแวดลอม (Social-Cultural : S) พบวาเปนโอกาส 6 ขอ

อปสรรค 9 ขอ ดานเทคโนโลย (Technological : T) พบวาเปนโอกาส 4 ขอ อปสรรค 2 ขอ ในสวนของสภาพแวดลอม

ภายใน จากการวเคราะห McKinsey 7S ประกอบดวย ดานโครงสรางองคกร (Structure : S1) พบวาเปนจดแขง 2 ขอ

จดออน 2 ขอ ดานระบบการดาเนนงาน (System : S2) พบวาเปนจดแขง 13 ขอ จดออน 3 ขอ ดานบคลากร (Staff : S3)

พบวาเปนจดแขง 4 ขอ จดออน 7 ขอ ดานทกษะ ความร ความสามารถ (Skill : S4) พบวาเปนจดแขง 6 ขอ จดออน 11 ขอ

ดานยทธศาสตร/กลยทธ (Strategy : S5) พบวาเปนจดแขง 2 ขอ จดออน 4 ขอ ดานแบบแผนหรอพฤตกรรมในการ

บรหาร (Style : S6) พบวาเปนจดแขง 5 ขอ จดออน 4 ขอ ดานวสยทศน/คานยมรวมในหนวยงาน (Shared Values :S7)

พบวาเปนจดแขง 2 ขอ จดออน 4 ขอ สรปเมอพจารณาการวเคราะหสภาพแวดลอมในภาพรวมพบวา เปนโอกาส 20 ขอ



111

อปสรรค 26 ขอ และเปนจดแขง 34 ขอ จดออน 36 ขอ หลงจากนนนาผลทไดไปดาเนนการจดทา SWOT Matrix

Analysis เพอสรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ตอไป

ตอนท 2 ผลการสรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร จากการวเคราะห

สภาพแวดลอม และการทา SWOT Matrix Analysis นาไปสการกาหนดทศทางสถานศกษาขนพนฐาน ซงประกอบดวย

การกาหนดวสยทศน และพนธกจ ไดขอมลเพอจดสรางกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทาง

ดนตร ยนยนโดยการสนทนากลม (Focus Group Discussion) จากผเชยวชาญ จานวน 14 คน ไดผลการวจยดงน

วสยทศน (Vision) : โรงเรยนเฉพาะทางดานดนตรทมศกยภาพ เปนศนยกลางทางการศกษา

ดานดนตรของประเทศและภมภาคอาเซยน

พนธกจ (Missions) :

1) พฒนาหลกสตรสถานศกษาและจดการศกษาใหมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาชาตและ

มาตรฐานสากล

2) พฒนาผเรยนใหมคณธรรมตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และมความร

ความสามารถตามมาตรฐานการศกษา

3) เปนศนยพฒนาศกยภาพและศนยการเรยนรดานดนตรใหบรการแกสงคมและชมชน

4) พฒนาศกยภาพผเรยนใหเปนนกดนตรทมคณภาพ มความเปนเลศดานดนตร

กลยทธ (STRATEGIES) :

1) ปรบเปลยนระบบการจดสรรงบประมาณตามแผนปฏบตการของโรงเรยน โดยใหความสาคญ

กบโครงการ กจกรรม ทสงเสรมพฒนาศกยภาพผเรยนสความเปนเลศทางดนตร

2) สงเสรมการประกวดแขงขน และการแลกเปลยนศลปวฒนธรรมดานดนตร ทงใน

ระดบประเทศและระดบโลก

3) พฒนาหลกสตรสถานศกษา กระบวนการจดการเรยนการสอน การวดผลประเมนผลใหม

คณภาพสมาตรฐานสากลบนพนฐานความเปนไทย

4) เปลยนแปลงสถานะโรงเรยนใหเปนโรงเรยนประจา และระบบการคดเลอกนกเรยนทม

ความสามารถพเศษดานดนตรจากทวประเทศ

5) สรางภาคเครอขายจากทกภาคสวน ทกระดบ เพอการศกษาตอ เพอการมงานทา และเพอ

ความเปนเลศทางดนตร

6) กาหนดรปแบบวธการพฒนาบคลากรใหม ทงการพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการ

ศกษาทกประเภท ใหเขาใจวตถประสงคของการจดตงโรงเรยนและธรรมชาตของผเรยนทมความสามารถพเศษดาน

ดนตร

ตอนท 3 ผลการศกษาความเหมาะสมและความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรม

ความเปนเลศทางดนตร

ผลการศกษาความเหมาะสมของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทาง

ดนตรในภาพรวมพบวา มความเหมาะสม กลยทธทมความเหมาะสมมากทสด ไดแก กลยทธท 1 ปรบเปลยนระบบการ

จดสรรงบประมาณตามแผนปฏบตการของโรงเรยน โดยใหความสาคญกบโครงการ กจกรรม ทสงเสรม พฒนาศกยภาพ



112

ผเรยนสความเปนเลศทางดนตร และกลยทธท 5 สรางภาคเครอขายจากทกภาคสวน ทกระดบ เพอการศกษาตอ เพอการ

มงานทา และเพอความเปนเลศทางดนตร กลยทธทมความเหมาะสมนอยทสด ไดแก กลยทธท 2 สงเสรมการประกวด

แขงขน และการแลกเปลยนศลปวฒนธรรมดานดนตร ทงในระดบประเทศ และระดบโลก

ผลการศกษาความเปนไปไดของกลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร

ในภาพรวมพบวา มความเปนไปได อยในระดบมาก กลยทธทมความเปนไปไดมากทสด ไดแก กลยทธท 3 พฒนา

หลกสตรสถานศกษา กระบวนการจดการเรยนการสอน การวดผลประเมนผลใหมคณภาพ สมาตรฐานสากลบนพนฐาน

ความเปนไทย กลยทธทมความเปนไปไดนอยทสด ไดแก กลยทธท 1 ปรบเปลยนระบบการจดสรรงบประมาณตาม

แผนปฏบตการของโรงเรยน โดยใหความสาคญกบโครงการ กจกรรม ทสงเสรม พฒนาศกยภาพผเรยนสความเปนเลศ

ทางดนตร


1. กลยทธ ปรบเปลยนระบบการจดสรรงบประมาณตามแผนปฏบตการของโรงเรยน โดยใหความสาคญกบ

โครงการ กจกรรม ทสงเสรม พฒนาศกยภาพผเรยนสความเปนเลศทางดนตร ซงผบรหารสถานศกษาทกคน คดตรงกน

วามความเหมาะสม ดวยการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร จาเปนตองใชงบประมาณเพอการ

สรางผเรยนทมความสามารถพเศษดานดนตรใหมความเปนเลศ อาท อาคารสถานท อาคารประกอบ หองปฏบตการทาง

ดนตร ฯลฯ ทแตกตางจากโรงเรยนทวไป เครองมอดนตร ทงดนตรไทยและดนตรสากล ทมคณภาพรองรบการฝกซอม

และรองรบการประกวดแขงขนในเวทระดบโลก ตลอดจนรองรบการแลกเปลยนศลปวฒนธรรมในระดบนานาชาต

คาตอบแทนศลปนแหงชาต วทยากรหรอนกดนตรทมความเชยวชาญเฉพาะเครองมอทงในประเทศและตางประเทศ และ

คาใชจายอนๆ ทเกยวของ ซงสอดคลองกบแนวทางการบรหารจดการงบประมาณแบบใหมตามนโยบายของสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน [17] และวธการจดการศกษาสาหรบผมความสามารถพเศษ ในศตวรรษท 21 [18]

ทงนโรงเรยนจาเปนตองอาศยความรวมมอจากทกภาคสวนในการระดมทรพยากร ทงจากองคกรปกครองสวนทองถน

บคคล ครอบครว ชมชน องคกร องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ สถาบนสงคมอน และจาก

ตางประเทศ ตลอดจนการเกบเงนบารงการศกษาเพอเปนคาใชจายในการจดการเรยนการสอน ซงมงเนนหลกสตรทม

เนอหาสาระมากกวาปกต การสอนดวยบคลากรพเศษ การสอนดวยรปแบบหรอวธการทแตกตางจากการเรยนการสอน

ปกต ภายใตกฎหมาย ประกาศ หลกเกณฑ แนวปฏบตทกระทรวงศกษาธการและสานกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐานกาหนดใหสามารถดาเนนการได [19]

2. กลยทธ สรางภาคเครอขายทกภาคสวน ทกระดบ เพอการศกษาตอ เพอการมงานทา และเพอความเปนเลศ

ทางดนตร ซงผบรหารสถานศกษาทกคนคดตรงกนวามความเหมาะสม เปนการประกนคณภาพของสถานศกษาทดทสด

ดวยจะทาใหผเรยน ผปกครอง และประชาชนทวไปมองเหนความมนคงในอนาคต เกดความเชอมนในการทจะสงบตร

หลานเขามาเรยน สอดคลองกบแนวคดของ [20] ทกลาวถงการสรางภาคเครอขาย เปนสวนหนงของการบรหารเชง

คณภาพยคใหม ทเปดโอกาสใหผทมสวนไดสวนเสย เขามารวมรบผดชอบความเปนไปของสถานศกษา และหากไดม

การประชาสมพนธใหมองเหนถงเสนทางในอนาคตทงการศกษาตอ และการประกอบอาชพ ตลอดจนประสานความ

รวมมอจากทกระดบเพอการสงตอผเรยนทมศกยภาพเหมาะสม [21] ยอมเปนประกนคณภาพของสถานศกษาไดเปน

อยางด



113

3. กลยทธ พฒนาหลกสตรสถานศกษา กระบวนการจดการเรยนการสอน การวดผลประเมนผล ใหมคณภาพส

มาตรฐานสากล บนพนฐานความเปนไทย ซงครผสอนวชาดนตรมความคดเหนวามความเปนไปไดมากทสด ดวยเปน

เรองของการบรหารงานวชาการ ซงเปนเรองทไดรบการกระจายอานาจจากกระทรวงศกษาธการและสานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ใหสถานศกษาดาเนนการไดตามความเหมาะสม ทเรยกวาหลกสตรสถานศกษา จง

เปนความรบผดชอบโดยตรงของสถานศกษา [22] สอดคลองกบขอเสนอของ [23] ทวาการออกแบบโครงสรางหลกสตร

และจดการเรยนการสอนควรเนนการบรณาการ เชอมโยงองคความร ประยกตใชดนตรในกจกรรมการเรยนการสอนใน

ขนตอนทเหมาะสม ตลอดจนการจดกจกรรมเสรมหลกสตร ทสงเสรมความเปนเลศทางดนตร เพอตอบสนอง

คณลกษณะของผเรยนทมความสามารถพเศษ ทมลกษณะของการสรางความรดวยตนเอง ชอบคนหาความทาทาย ม

แรงจงใจภายใน มความมนใจในตนเอง และมการกากบตนเองทด [24]


ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช

1. โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ควรจดเตรยมขอมลใหครบถวน รอบดาน นาเสนอกลยทธท

ได เปนขอเสนอเชงนโยบายตอผบรหารระดบสง เพอใหตระหนกและเหนความสาคญของการพฒนาความสามารถดาน

ดนตร อนเปนเอกลกษณของชาต โดยมขอเสนอเชงนโยบายทเรงดวน ดงน

1.1 ควรมการเปลยนแปลงระบบการจดสรรงบประมาณแบบเดมจากตนสงกด ใหเหมาะสม เพยงพอ

ครอบคลมทกองคประกอบทเกยวของกบการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร โดยการเสนอให

เปนมตคณะรฐมนตร

1.2 กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ในฐานะตนสงกดท

รบผดชอบโดยตรง ควรกาหนดเปนแนวปฏบตทชดเจน ในการใหการสนบสนนโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทาง

ดนตร จดตงหนวยงานกลาง/องคกรระดบชาต เพอทาหนาทกาหนดทศทางหรอแนวทางในการสงเสรมการศกษาสาหรบ

ผมความสามารถพเศษทางดนตร และทาหนาทเปนตวกลางในการประสานความรวมมอกบหนวยงานตางๆ ทงภาครฐ

และเอกชนเพอใหเกดความเปนเอกภาพในการกาหนดนโยบาย มใหเกดความซาซอน

1.3 ควรมการเปลยนแปลงระบบการสรรหาผบรหาร และการกาหนดกรอบอตรากาลงครดานดนตร

ใหเหมาะสมตอการพฒนาสความเปนเลศ ตลอดจนวางแผนการผลตบคลากรดานดนตรทตอบสนองตอความตองการ

ของหนวยงาน

2. โรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร หรอโรงเรยนอนทมความสนใจและมความพรอม สามารถนา

กลยทธการบรหารจดการ จากการวจยไปใชเปนแนวทางในการขบเคลอนตามนโยบายดานการศกษาทตนสงกดกาหนด

ปรบใชใหเขากบบรบท สภาพแวดลอม โดยการจดทาแผนกลยทธ หรอแผนพฒนาคณภาพการศกษา และแผนปฏบต

การประจาป ทสอดคลองกบแผนกลยทธ โดยการมสวนรวมจากทกภาคสวน

3. ครผสอนวชาเฉพาะทางดนตร หรอครผสอนวชาสามญทวไป ในโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทาง

ดนตร หรอโรงเรยนทวไป สามารถนาขอคนพบในงานวจยน ไปเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอน การพฒนา

แหลงเรยนร โดยปรบใชใหเกดประสทธภาพสงสด

ขอเสนอแนะสาหรบการทาวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยเพอการตดตามและประเมนผลการนากลยทธการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความ



114

เปนเลศทางดนตร ไปใชในการบรหารจดการสถานศกษาตอไป

2. ควรมการวจยหรอศกษาการสนบสนนเงนอดหนนรายหวทเหมาะสมกบโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศ

ทางดนตร โรงเรยนวตถประสงคพเศษ และโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศดานอนๆ

3. ควรมการวจยหรอศกษารปแบบการบรหารจดการโรงเรยนสงเสรมความเปนเลศทางดนตร ทประสบ

ผลสาเรจจากโรงเรยนเฉพาะทางดานดนตรในตางประเทศ


[1] กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ:

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

[2] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2559). แนวทางการเปดหองเรยนพเศษ ในสถานศกษาขน

พนฐาน พ.ศ.2559. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

[3] ____________________. (2553). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท3) พ.ศ.2553.

กรงเทพฯ: องคการคาครสภา.

[4] อษณย อนรทธวงศ. (2555). การเสาะหา/คดเลอกผ มความสามารถพเศษ. กรงเทพฯ: อนทรณน.

[5] นพนธ สวรรณรงค. (2557). รายงานการใชเอกสารประกอบการเรยนดนตรไทย (ขลยไทย) กลมสาระการเรยนร

ศลปะ สาระดนตร ชนมธยมศกษาปท 2. ผลงานทางวชาการ โรงเรยนเรณนครวทยานกล. ถายเอกสาร.

[6] สานกงานเลขาธการสภาการศกษาแหงชาต. (2551). แผนยทธศาสตรการปฏรปการศกษาในทศวรรษท 2

(พ.ศ.2552-2561). กรงเทพฯ: องคการคาครสภา.

[7] กระทรวงศกษาธการ. (2536). ประกาศจดตงโรงเรยนวตถประสงคพเศษ. กรงเทพฯ: องคการคาครสภา.

[8] โรงเรยนมธยมสงคตวทยา กรงเทพมหานคร. (2558). รายการประจาปการศกษา 2558. ถายเอกสาร.

[9] พชรนทร ศรสข. (2553). การพฒนากลยทธการบรหารการเปลยนแปลงอยางมแผน สาหรบผบรหารโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดกรงเทพมหานคร. ครศาสตรดษฎบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

[10] Robbins, Stephen P: & Coulter, Mary K. (2012). Management. 11thed. Upper Saddle River,

New Jersey: Pearson.

[11] Conell, Dianal J. (2005). Brain Based Strategies to Research Every Learner. New York:

Scholastic.

[12] Porter, Michael E. (2011). “What is Strategic” HBR’s 10 must Reads on Strategy. Boston:

Harvard Business Review.

[13] Dixon, Tandreia S. (2014). Assessing an Animal Humane Society Using McKinsey’s 7S Framework

to Make Recommendations for Organizational Improvement. A Thesis for the Degree of Master of Science

in Industrial Technology, Purdue University, West Lafayette, Indiana, USA.

[14] สานกงานเลขาธการสภาการศกษาแหงชาต. (2559). ยทธศาสตรการพฒนาเดกและเยาวชนผ มความสามารถ

พเศษ (พ.ศ.2560-2564). กรงเทพฯ: องคการคาครสภา.

[15] Certo, Samuel C; & Peter, J.Paul. (1991). Strategic Management: Concept and Applications.

New York: McGraw-Hill.



115

[16] Cronbach, Lee J. (1970). Essentials of Psychological Testing. New York : Harper and Row .

[17] สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2558). นโยบายและแผนยทธศาสตรประจาป งบประมาณ

2559. กรงเทพฯ: องคการคาครสภา.

[18] Eckstein, M. (2009). Enrichment: Gifted and Talented Education for the 21st Century. Gifted Child

Today, 32 (1):59-63.

[19] ___________________. (2558). แนวทางการดาเนนงานโครงการสนบสนนคาใชจายในการจดการศกษาตงแต

ระดบอนบาลจนจบการศกษาขนพนฐาน ปงบประมาณ พ.ศ.2559.กรงเทพมหานคร: สานกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน.

[20] วชตวงศ ณ ปอมเพชร. (2553). ปฏรปการศกษา : แนวคดและขอเสนอแนะ. กรงเทพฯ: สานกพมพแสงดาว.

[21] Gardner, Howard. (1999). Intelligence Reframed Multiple Intelligence for the 21St Century. New York:

Member of the Peruses Book Group.

[22] สานกงานเลขาธการสภาการศกษาแหงชาต. (2556). การตดตามสภาพการจดการศกษาสาหรบผ ม

ความสามารถพเศษ. กรงเทพฯ: ออฟเซท.

[23] ธน รกษาราษฏร. (2557). ดนตร 4-6. กรงเทพฯ: เอมพนธจากด.

[24] สธาวลย หาญขจรสข. (2557). การจดการศกษาสาหรบผ มความสามารถพเศษ. เอกสารประกอบการสอน.

สถาบนวจยและพฒนาการศกษาพเศษ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.



ภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกด

สานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4

Learning Leadership Affecting Total Quality Management of School Administrators under

the Secondary Education Service Area Office 4.

ดร.สมชาย เทพแสง Dr.Somchai Thepsaeng

อาจารยประจาหลกสตรการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยปทมธาน

บทคดยอ

การวจยเรองภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกด

สานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 มวตถประสงค เพอศกษาระดบการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหาร

โรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 เพอศกษาระดบภาวะผนาแหงการเรยนรของผบรหาร

โรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 เพอศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาแหงการเรยนรกบ

การจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 และเพอศกษาภาวะ

ผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนท

มธยมศกษา เขต 4 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก ครในโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษา

มธยมศกษาเขต 4 จานวน 312 คน ซงไดมาจากตารางการกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน

จากนนทาการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชขนาดโรงเรยนเปนชน (Strata) แลวทาการสม

อยางงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธจบสลาก เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในการวจยครงนเปน

แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความเทยงตรงตงแต 0.60-1.00 คาความเชอมน (α) ของ

การจดการคณภาพโดยรวม เทากบ .945 และคาความเชอมน (α) ภาวะผนาแหงการเรยนรเทากบ .953 สถตทใชใน

การวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson

Product Moment Correlation Coefficient) และสมการถดถอยพหคณแบบวธการคดเลอกเขา (Multiple Regression

Analysis- Enter Method) ผลการวจยสรปไดดงน

1.ระดบการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4

โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลาดบคาเฉลยจากมากไป

หานอย คอ ดานการเนนนกเรยนเปนสาคญ ดานการประกนคณภาพการศกษา ดานการวางแผนกลยทธ ดานการ

พฒนาทรพยากรมนษย ดานการทางานเปนทม และดานการเพมพลงอานาจในการทางาน

2. ระดบภาวะผนาแหงการเรยนรของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4


หานอย คอ ดานการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ ดานการมงผลสมฤทธของงาน ดานบคคลแหงการเรยนร และ

ดานการสอนงาน



117

3.ภาวะผนาแหงการเรยนรมความสมพนธในระดบสงเชงบวกกบการจดการคณภาพโดยรวมของ

ผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคา

สมประสทธสหสมพนธ (r) = .911

4. ภาวะผนาแหงการเรยนรสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงาน

เขตพนทมธยมศกษา เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 โดยภาวะผ นาแหงการเรยนรทกดานรวมกน

พยากรณการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 ไดรอยละ

84.0 โดยภาวะผนาแหงการเรยนรดานการสอนงานมอานาจการพยากรณสงสด รองลงมาไดแก ดานการมง

ผลสมฤทธของงาน ดานบคคลแหงการเรยนร และดานการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ ตามลาดบ

คาสาคญ : ภาวะผนาแหงการเรยนร การจดการคณภาพโดยรวม สานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4

Abstract

The purposes of this research were to study the level of total quality management of school

administrators under the Secondary Education Service Area Office 4; study the level of learning leadership of

school administrators under the Secondary Education Service Area Office 4; study the relationship between

learning leadership and total quality management of school administrators under the Secondary Education Service

Area Office 4; and to study learning leadership affecting total quality management of school administrators under

the Secondary Education Service Area Office 4. The samples consisted of 312 teachers under

the Secondary Education Service Area Office 4by using Krejcie & Morgan. The stratified random sampling was

done by using school size as strata to use for calculate the sample size. Simple random sampling was done

thereafter by lottery. The instruments used for data collection were 5 point-rating scale questionnaires.IOC (Index

of Item- Objective Congruence) was valued since 0.60-1.00 and reliability of total quality management was .945

and reliability of learning leadership was .953. The data analysis was done by mean, standard deviation, pearson

product moment correlation coefficient and multiple regression analysis- enter method.


1.The level of total quality management of school administrators under the Secondary Education

Service Area Office 4as a whole was at high level. When considering each individual aspect, the research found to

be at high level in all aspects by descending order of the average as follows; student centered, educational

quality assurance, strategic planning, human resource development, teamwork and job empowerment.

2.The level of learning leadership of school administrators under the Secondary Education Service

Area Office 4as a whole was at high level. When considering each individual aspect, the research found to be at

high level in all aspects by descending order of the average as follows; academic environment promotion,

achievement motivation, personal mastery and coaching.

3.There was a statistically significant positive relationship at .01 between learning leadership and

total quality management of school administrators under the Secondary Education Service Area Office 4.Pearson's

correlation coefficient (r) = .911 showed that the two variables had relationship at a high level.

4.Learning leadership affecting total quality management of school administrators under



118

the Secondary Education Service Area Office 4 at .01 level of statistical significance. All aspect of learning

leadership mutually predicted total quality management of school administrators under the Secondary

Education Service Area Office 4with the predictive power was at 84.0 percent. The aspect of coaching had the

highest predictive power followed by achievement motivation, personal mastery and academic environment

promotion respectively.

Keywords: Learning leadership, total quality management, the Secondary Education Service Area Office 4.

บทนา

โลกปจจบนเปนยคกระแสโลกาภวตน เปนโลกไรพรมแดน เนนการตดตอสอสารอยางรวดเรวโดยใช

เทคโนโลยทางการสอสาร ทาใหองคการมการปรบเปลยนกระบวนทศนดานบรหารองคการ จากเดมไปสกระบวน

ทศนใหม เชน จากแนวคดแบบยคอตสาหกรรม ไปสยคสารสนเทศ จากเดมองคการเนนความมนคงไปสมงเนนให

เกดการเปลยนแปลง จากทเคยใชวธควบคมทศนยอานาจ ไปสการมงกระจายอานาจความรบผดชอบในการ

ตดสนใจ จากแนวคดขององคการทมงการแขงขน ไปเปนการมงแสวงหาความรวมมอ จากทเคยใหความสาคญของ

วตถเปนหลกไปเปนการยดความสาคญของคน และความสมพนธทดตอกน เปนตน [1] ดงนนคนไทยและ

สงคมไทยเรมตนตวกบการเปลยนแปลงของประเทศชาตอยางใกลชด เหนไดจากมเสยงเรยกรองใหมการปรบปรง

คณภาพของการศกษามากขน และเรงรบใหเกดการพฒนาคณภาพการศกษาในทกดาน โดยเฉพาะการพฒนา

กระบวนการจดการใหมคณภาพ โดยเนนการปรบปรงอยางตอเนองเพอใหมนษยเปนบคคลทสมบรณแบบและ

พรอมจะไปเปนพลเมองดของชาตในโอกาสตอไป [2]

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ. 2560-2564 ไดกาหนดทศทางและยทธศาสตรการ

พฒนาประเทศ โดยแสดงใหเหนวาประเทศไทยจะยงคงประสบสภาวะแวดลอมและบรบทของการเปลยนแปลง

ตางๆ ทอาจกอใหเกดความเสยงทงจากภายในและภายนอกประเทศ อาท กระแสการเปดเศรษฐกจเสร ความทาทาย

ของเทคโนโลยใหมๆ การเขาสสงคมผสงอาย การเกดภยธรรมชาตทรนแรง ประกอบกบสภาวการณดานตางๆ ทง

เศรษฐกจ สงคม ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมของประเทศในปจจบนทยงคงประสบปญหาในหลายดาน

เชน ปญหาความสามารถในการแขงขน คณภาพการศกษา ความเหลอมลาทางสงคม ดานบคลากรและการบรหาร

จดการ ขาดความรดานภาษา ความรดานเทคโนโลย ดานการเรยนร ขณะทคณภาพการศกษาอยในระดบตา

สะทอนไดจากคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนขนพนฐาน (O-NET) ในป 2556 มคาเฉลยตากวารอย

ละ50 ทาใหการพฒนาในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 จงจาเปนตองยดกรอบแนวคด

และหลกการในการวางแผนทสาคญ คอ การนอมนาและประยกตใชหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เนนคน

เปนศนยกลางของการพฒนาอยางมสวนรวม การสนบสนนและสงเสรมแนวคดการปฏรปประเทศ และการพฒนา

สความมนคง มงคง [3]

จากการสารวจปญหาการบรหารจดการในโรงเรยน พบวาการบรหารยงขาดความชดเจนในดานการ

ตอบสนองความตองการของนกเรยนเทาทควร ครยงไมไดรบการพฒนาตามความตองการและความจาเปน

โดยเฉพาะอยางยงขาดการมสวนรวมของบคลากรในการทางาน การบรการไมทนใจและคอนขางลาชา ผปกครอง

ยงไมพงพอใจเทาทควร จากปญหาดงกลาวนบวาจาเปนอยางยงทตองนาระบบการบรหารงานทมประสทธภาพมา

ใชในการแกปญหาและพฒนาในเรองดงกลาว ดงนนการจดการคณภาพโดยรวมจงเปนหลกการบรหารทม



119

ความหมายและสามารถบรณาการเขากบทกสวนขององคการ เพอแกปญหา สรางคณคาเพม การควบคมตนทน

การปรบโครงสรางองคการการจดการคณภาพโดยรวมเปนทางเลอกและแนวทางในการปฏบตเพอชวยใหองคการ

ไดเปรยบในการแขงขนและกาวไปขางหนา เปนการจดระบบการทางานเพอปองกนความผดพลาดเสยหาย และมง

สรางคณคาในกระบวนการทางานทก ๆ ขนตอน โดยททกคนในโรงเรยนตองมสวนรวม ซงจะทาใหเปนปจจย

สาคญในการกาวไปสความเปนเลศ ทงในดานการบรหารโรงเรยน การพฒนาและยกระดบผลสมฤทธของนกเรยน

วตถประสงคสาคญทสดของการจดการคณภาพโดยรวม คอ การพฒนาบคลากรใหสามารถใชศกยภาพของตนเอง

ไดอยางเตมทดวยการมสวนรวมในการปรบปรงงานและปรบปรงคณภาพนกเรยน อนจะเปนผลใหคณภาพชวต

ของบคลากรทกคนดขนอยางตอเนอง รวมทงทาใหเกดการพฒนาคณภาพของผลผลตและบรการเพอใหลกคาพง

พอใจสงสด เปนการทาใหโรงเรยนมศกยภาพในการแขงขน มความไดเปรยบในการแขงขนอยางยงยน [4],[5]

ดงนนผน าจงตองใชการจดการคณภาพโดยรวมในการดาเนนงาน โดยสรางวสยทศนและสามารถ

วางแผนกระจายวสยทศนไปยงคนอนๆ เพอใหบรรลวตถประสงค ตลอดจนจดกจกรรมอยางหลากหลายตามความ

ตองการของบคลากรในองคการ สรางบรรยากาศในองคการแบบมตรภาพ สรางสรรคความคดใหม และมความ

มงมนในการทางาน [6] เปนการจดการทมงหวงใหองคการบรรลวตถประสงค โดยใชความรความสามารถในการ

สรางความสมพนธกบคนในองคการ สามารถปรบปรงและเปลยนแปลงการทางานไดอยางเหมาะสม [7]

นอกจากนการจดการคณภาพโดยรวมยงเปนทฤษฎทเกยวของกบการบรหารและการจดการทเนนคณภาพการศกษา

เปนสาคญ อกทงยงใชหลกของการเพมพลงอานาจใหเกดขนกบบคลากร กระตนใหเกดความรวมมอและมความ

จรงใจในการปฏบตงาน สรางทมงาน และปรบปรงคณภาพการทางานอยางตอเนอง เนนความสาคญของลกคา

อยางทวถง [8]

การจดการคณภาพโดยรวมนบวามความสาคญเพราะชวยทาใหการสอสารในองคการมความชดเจน และ

ประหยดงบประมาณ กอใหเกดประสทธภาพของงานสง ทาใหงานไดรบการพฒนาอยางตอเนอง ปรบปรงทศนคต

ในทางบวก ปรบปรงยทธศาสตรในการทางาน สนบสนนใหเกดการมสวนรวมในการทางานมากขน ทาใหเกด

การระดมความคด เนนการพฒนาทรพยากรมนษย ทาใหบรรลเปาหมายการศกษา รวมทงใชวธการบรหารแบบม

สวนรวมกบบคลากรในองคการและชมชน ซงนบวาสอดคลองกบการปฏรปการศกษาทเนนการพฒนาทรพยากร

มนษยเปนสาคญ [9] ดงนนในการดาเนนงานปฏรปการศกษาเพอใหไปสเปาหมายปลายทางอยางมคณภาพ จง

สมควรสนบสนนใหองคการตางๆ นาการจดการคณภาพโดยรวมมาใชในการจดการศกษาทกระดบ เพราะการ

จดการคณภาพโดยรวมจะครอบคลมทงดานการประกนคณภาพการศกษา การพฒนาทรพยากรมนษย การเนน

นกเรยนเปนสาคญ การทางานเปนทม การวางแผนกลยทธและการเพมพลงอานาจในการทางาน

การจดการคณภาพโดยรวมใหประสบผลสาเรจในโรงเรยน บคคลสาคญทเปนผขบเคลอนกลไกไปส

เปาหมาย ไดแก ผนาซงตองอาศยการใชอทธพลและปฏสมพนธระหวางบคคล เพอใหการบรหารงานไปสการ

บรรลเปาหมาย [10] โดยเฉพาะผนาทมภาวะผนาแหงการเรยนรนบวามความสาคญ โดยเฉพาะองคการทประสบ

ผลสาเรจในครสตศตวรรษท 21 จาเปนตองมผนาทมความสามารถเพอนาองคการไปสเปาหมาย และสามารถ

แขงขนกบองคการอนได ภายใตโลกขาวสารทไรพรหมแดน กญแจสาคญของผนา ไดแก ความมชอเสยง ความคด

เชงระบบ เปนผเปลยนแปลง เนนการบรการ เปนผนาเทคโนโลย ทสาคญมงมนและเนนการเรยนร ภาวะผนา

แหงการเรยนรจงนบวามความสาคญในยคปจจบน [11] และจาเปนตองพฒนาผนาใหมภาวะผนาแหงการเรยนร

กอนจะไปสรางองคการแหงการเรยนร [12] ภาวะผนาแหงการเรยนรจะเนนการทางานทมงผลสมฤทธ โดยเนน

การวางแผนกลยทธ การใชความคดกลยทธเพอยกระดบผลสมฤทธของนกเรยนในการเรยนร โดยมงพฒนา



120

โรงเรยนไปสโรงเรยนทมประสทธผลหรอคณภาพ มการปรบปรงเปลยนแปลงบทบาทของผนาจากการกากบ

ควบคมประสทธผลของโรงเรยนสการใหการสนบสนน อานวยความสะดวก เนนการบรหารและการสอนงาน

นเทศงานแกบคลากร เพอแสวงหาความรมาพฒนางานอยเสมอ [13] เปนบคคลแหงเรยนร พฒนาศกยภาพภาวะ

ผนาใหเขมแขง พฒนาการเรยนรอยางมออาชพ ใชขอมลในการตดสนใจและทรพยากรอยางสรางสรรค มการ

พฒนาตนเองดวยการเรยนรอยางตอเนองโดยมรปแบบและกลยทธในการเรยนรอยางหลากหลาย ทสาคญมงมน

และเนนการเรยนร [14] ดงนนภาวะผนาแหงการเรยนรจงนบวามความสาคญในยคปจจบน เกยวของกบการเปน

บคคลแหงการเรยนร การสอนงาน การมงผลสมฤทธของงาน และการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ ผวจยจง

สนใจการทาวจยเรองภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกด



1. เพอศกษาระดบการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา

เขต 4

2. เพอศกษาระดบภาวะผนาแหงการเรยนรของผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา

เขต 4

3. เพอศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาแหงการเรยนรกบการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหาร

โรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4

4. เพอศกษาภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมของผบรหารโรงเรยน สงกด


วธการดาเนนงานวจย

ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ครสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 4 มจานวน

ทงส น 3,069 คน โดยแยกเปนสถานศกษาขนาดเลกจานวน 194 คน ขนาดกลางจานวน 590 คน และสถานศกษา

ขนาดใหญจานวน 1,249 คน และขนาดใหญพเศษจานวน 1,036 คน รวม 42 โรงเรยน กลมตวอยางทใชในการวจย

ครงน ไดแก กลมตวอยางจานวน 346 คน โดยการเปดตารางการกาหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซและมอรแกน

(Krejcie & Morgan, 1970 : 608) จากนนทาการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชขนาด

สถานศกษาเปนชนในการสม (Strata) และสมอยางงายดวยวธจบสลาก (Simple Random Sampling) เครองมอทใช

ในการรวบรวมขอมลในการวจยครงนเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความ

เทยงตรงตงแต 0.60-1.00 คาความเชอมน (α) ของการจดการคณภาพโดยรวม เทากบ .945 และคาความเชอมน (α)

ภาวะผนาแหงการเรยนรเทากบ .953 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คา

สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) และสมการถดถอย

พหคณแบบวธการคดเลอกเขา (Multiple Regression Analysis- Enter Method)

สรปผลวจย




พฒนาทรพยากรมนษย ดานการทางานเปนทม และดานการเพมพลงอานาจในการทางาน



121




ดานการสอนงาน


ผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคา

สมประสทธสหสมพนธ (r) = .911


เขตพนทมธยมศกษา เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 โดยภาวะผ นาแหงการเรยนรทกดานรวมกน



ผลสมฤทธของงาน ดานบคคลแหงการเรยนร และดานการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ ตามลาดบ ดงตาราง

ดานลาง

ตวพยากรณ B β SEb t P

1. ดานบคคลแหงการเรยนร (X1) .178 .203 .031 5.764** .000

2. ดานการสอนงาน (X2) .321 .382 .034 9.433** .000

3. ดานการมงผลสมฤทธของงาน (X3) .275 .305 .035 7.855** .000

4. ดานการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ

(X4)

.116 .136 .032 3.658** .000

R= .916

R2 = .840

SEest=. 238

a = .403

F= 401.912**


ผวจยนามาสรางเปนสมการพยากรณไดดงน

สมการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน

= .382(Z2) + .305 (Z3) + .203 (Z1) + .136 (Z4)

สมการพยากรณในรปคะแนนดบ

= .403 + .321 (X2) + .275(X3) + .178 (X1) + .116 (X4)





พฒนาทรพยากรมนษย ดานการทางานเปนทม และดานการเพมพลงอานาจในการทางาน ทเปนเชนนอาจเปน

เพราะนโยบายของกระทรวงศกษาธการมนโยบายในการสงเสรมโรงเรยนใหจดการศกษาเนนผลสมฤทธของ

นกเรยน นบวาสอดคลองกบการจดการคณภาพโดยรวมทใชเทคนควธการในการจดการองคการสความเปนเลศ ซง

ยดความตองการของนกเรยนเปนสาคญ โดยใหบคลากรทกคนมสวนรวมปรบปรงกระบวนการและสภาพแวดลอม



122

อยางตอเนอง เพอบรรลวตถประสงคในการสรางความประทบใจแกลกคาและมผลประกอบการทเปนเลศ โดยม

ความรบผดชอบตอสงคมดวย อนเปนการสรางคณคาแกองคการและสงคมโดยรวม สอดคลองกบแนวคดของ

สมาคมสงเสรมเทคโนโลย [15] สรปวาการจดการคณภาพโดยรวมเปนระบบบรหารจดการในทกกระบวนการท

เนนคณภาพ โดยทกคนในองคการมสวนรวมใหมขดความสามารถในการแขงขนสง มนโยบายการจดการทชดเจน

มการกระจายนโยบาย มกลยทธในการผลต การบรการ มแผนยทธศาสตรทตดตามผลได โดยบรณาการจากผลลพธ

ของการจดการในดานตาง ๆ จากความพอใจของผเกยวของ รวมทงมแผนในอนาคตดวย อกทงสอดคลองกบ

แนวคดของ วลเลยม [16] นยามวาการจดการคณภาพโดยรวม เปนความผกพนทงหมดตอคณภาพและทศนคตท

แสดงออกมาโดยการมสวนรวมของบคลากรในกระบวนการปรบปรงผลสมฤทธและบรการอยางตอเนอง รวมทง

การใชวธการทางวทยาศาสตรทเปนนวตกรรมใหม โดยเฉพาะดานการเนนนกเรยนเปนสาคญนบวาเปนสงสาคญ

เพราะนกเรยนถอวาเปนลกคาคนสาคญทตองดแลเอาใจใสเปนพเศษ เพอตอบสนองความตองการใหเกดความพง

พอใจและประทบใจมากทสด สอดคลองกบแนวคดของโกทชและเดวด [17] การเนนลกคาควรจดระบบบรการใหด

พฒนากระบวนการขนตอนใหรวดเรว และมประสทธภาพเนนการอานวยความสะดวกในการเรยนรอยางเพยงพอ

อกทงดานการประกนคณภาพการศกษาเปนดานทสาคญทชวยใหการบรหารจดการประสบผลสาเรจตาม

เปาหมาย มความสาคญตอการบรหารและการจดการ เพราะชวยลดปญหาและขอผดพลาดและคาใชจาย ลดตนทน

ไดโดยทผลผลตและบรการยงคงท เปนการดาเนนการปรบปรงอยางตอเนอง มการวางแผนการทางานและแกไข

ปญหาอยตลอดเวลา จากจดหนงไปสอกจดหนง โดยเนนผลสมฤทธของงานใหสามารถดาเนนงานกาวหนาอยาง

ตอเนอง [18] มการปรบปรงคณภาพอยางตอเนองเนนการเปลยนแปลงการบรการหรอผลสมฤทธทมความหมาย

และดทสดเปนประโยชนแกนกเรยนมากทสด ทสาคญเนนการตรงตอเวลา (just-in-time ; JIT) [19] นอกจากนดาน

การวางแผนกลยทธ ชวยตอบสนองโลกาภว ตน เพราะมผลกระทบโดยตรง โดยเฉพาะการตอบสนองความ

ตองการและความจาเปนของนกเรยน การตระหนกถงเทคโนโลยและนวตกรรมเปนสงจาเปนสาหรบการวางแผน

กลยทธทาใหองคการประสบความสาเรจ จงตองทาความเขาใจกบสงทกาลงเปลยนแปลง โดยเฉพาะปญหาท

เกดขนเพอปองกนใหองคการมความเขมแขงและอยรอดปลอดภย [20] โดยเฉพาะกระบวนการวางแผนกลยทธ

ชวยทาใหบคลากรมความมนใจตอคณภาพและการบรการทด สอดคลองกบผลวจยของชป [21] ไดศกษาเกยวกบ

การจดการคณภาพโดยรวมในโรงเรยน ผลวจยสรปวา การจดการคณภาพโดยรวมจะเกยวของกบการวางแผน

กลยทธ โดยเนนระบบการประกนคณภาพ สอดคลองกบผลวจยของฟรานซ [22] ไดศกษาความสมพนธของการ

จดการคณภาพโดยรวมกบการปรบปรงคะแนนอยางตอเนองของนกเรยนจากแบบทดสอบผลงานวจยสรปวา การ

จดการคณภาพโดยรวมมความสมพนธกบการปรบปรงคะแนนอยางตอเนองของนกเรยนจากแบบทดสอบ




ดานการสอนงาน ทเปนเชนนอาจเปนเพราะองคการทประสบผลสาเรจในครสตศตวรรษท 21 จาเปนตองมผนาทม

ความสามารถเพอนาองคการไปสเปาหมาย และสามารถแขงขนกบองคการอนได ภายใตโลกขาวสารทไรพรหม

แดน กญแจสาคญของผนา ไดแก มงผลสมฤทธของงาน การแสวงหาความรอยางตอเนองเพอนาแนวคดใหมๆมา

พฒนาองคการใหเจรญกาวหนา ภาวะผนาแหงการเรยนรจงนบวามความสาคญในยคปจจบน และจาเปนตอง

พฒนาผนาใหมภาวะผนาแหงการเรยนรกอนจะไปสรางองคการแหงการเรยนร



123

อกทงภาวะผนาแหงการเรยนรใชการสรางแรงบนดาลใจและจงใจใหบคลากรพฒนาความร

ประสบการณและความสามารถเพอนาโรงเรยนไปสคณภาพ โดยมงพฒนาใหบคลากรมการเรยนรอยางตอเนอง

ตลอดชวต และพฒนาตนเองดวยการเรยนรอยางตอเนองโดยมรปแบบและกลยทธในการเรยนรอยางหลากหลาย

โดยเฉพาะดานการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการชวยสนบสนนองคการใหพรอมเพรยงทงดานสง

อานวยความสะดวก สภาพแวดลอมและสวสดการ สวสดภาพใหบคลากรมชวตความเปนอยทด ปลอดภยใน

โรงเรยน รวมทงเหมาะสม สอดคลองกบการเรยนร [23] นอกจากนดานการมงผลสมฤทธชวยปรบปรง

เปลยนแปลงบทบาทของผนาจากการกากบควบคมประสทธผลของโรงเรยนสการใหการสนบสนน อานวยความ

สะดวก เนนการบรหารและการสอนงานนเทศงานแกบคลากร เพอแสวงหาความรมาพฒนางานอยเสมอ เปนบคคล

แหงการเรยนร พฒนาศกยภาพภาวะผนาใหเขมแขง พฒนาการเรยนรอยางมออาชพ ใชขอมลในการตดสนใจและ

ใชทรพยากรอยางสรางสรรค [24] ทสาคญดานบคคลแหงการเรยนร ชวยสรางแรงบนดาลใจและจงใจให

บคลากรพฒนาความร ประสบการณและความสามารถเพอนาโรงเรยนไปสคณภาพ โดยมงพฒนาใหบคลากรมการ

เรยนรอยางตอเนอง ตลอดชวต มการพฒนาตนเองดวยการเรยนรอยางตอเนองโดยมรปแบบและกลยทธในการ

เรยนรอยางหลากหลาย[25]


ผบรหารโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทมธยมศกษา เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทเปนเชนนอาจ

เปนเพราะภาวะผนาแหงการเรยนรเปนภาวะผนาทเนนการพฒนาการเรยนรของบคลากรในองคการเปนสาคญ

เนนการยกระดบและพฒนาผลสมฤทธของนกเรยนซงสอดคลองกบการจดการคณภาพโดยรวมทเนนการพฒนา

คณภาพนกเรยนเปนสาคญ ตลอดจนเนนการตอบสนองและบรการนกเรยนใหเกดความประทบใจ สอดคลองกบ

ผลวจยของ ฟโค แอนโทนโอและลยส [26] ศกษาความสมพนธของการจดการคณภาพโดยรวมกบการปฎบตงาน

ของผบรหาร พบวา พฤตกรรมของมงการเรยนรของผบรหารสมพนธกบการจดการคณภาพโดยรวม สอดคลองกบ

ผลวจยของวลเลยม [27] ไดศกษาการจดการคณภาพโดยรวม การปรบปรงอยางตอเนอง และการปฏบตงาน

ผลงานวจยสรปวา ตวแปรทมอทธพลตอการปฏบตงาน ไดแก การสนบสนนภาวะผนาของผบรหาร


เขตพนทมธยมศกษา เขต 4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 โดยภาวะผนาแหงการเรยนรทกดานรวมกน



ผลสมฤทธของงาน ดานบคคลแหงการเรยนร และดานการสงเสรมบรรยากาศทางวชาการ ตามลาดบ ทเปนเชนน

เพราะการสอนงานเปนเทคนคสาคญของผนาทชวยใหบคลากรเกดการยอมรบและวางใจ เชอมนศรทธาในตวผนา

พรอมทจะปฏบตงานตาม บคลากรมความใกลชดสนทสนมกบผบรหาร ทางานอยางมทศทาง เปนผลทาให

ผปฏบตงานมประสทธภาพเปนทยอมรบทกฝาย การสอนงานนบวามความสาคญตอการบรหารจดการ ผนาตอง

แนะนาใหบคลากรพฒนาตนเองใหเกดความกาวหนาอยางตอเนอง ผลวจยสอดคลองกบ ฟาตส เมหเมทและเทซ

แคน [28] ศกษาการปฏบตงานของการจดการคณภาพโดยรวมในประเทศตรก พบวา ภาวะผนาทเนนการมง

ผลสมฤทธของงานและการพฒนาบคลากรโดยมงการสอนงานชวยใหการปฏบตงานของการจดการคณภาพ

โดยรวมประสบผลสาเรจ สอดคลองกบผลวจยของไฮรทส [29] ศกษาภาวะผนาทสงผลตอการจดการคณภาพ

โดยรวมพบวา ภาวะผนาทมงผลสมฤทธของงาน และเนนการพฒนาการเรยนรอยางตอเนองสงผลการปฏบตงาน

ของการจดการคณภาพโดยรวมในองคการ



124



1.1 ผบรหารควรสงเสรมการจดการคณภาพโดยรวมดานการเพมพลงอานาจในการทางานแก

บคลากร โดยเนนการสรางความรสกความเปนเจาขององคการแกคร

1.2 ผบรหารควรสงเสรมภาวะผนาแหงการเรยนรดานการสอนงาน โดยการสรางความเปน

กนเองกบบคลากร ใหเกดความอบอน คนเคย และสนบสนนทรพยากรและสงอานวยความสะดวกอยางครบถวน

1.3 ผบรหารในระดบตางๆ ทงในโรงเรยน เขตพนทการศกษา ตลอดจนกระทรวงศกษาธการ

ควรจดฝกอบรมผบรหารใหมภาวะผนาแหงการเรยนรเพอเปนผนาในการพฒนาคณภาพการศกษาสบไป


2.1 ควรศกษาภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอการจดการคณภาพโดยรวมจากกลมตวอยาง

ในระดบอนๆ และเขตพนทการศกษาอนๆเพอเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษาในโอกาสตอไป

2.2 ควรศกษาภาวะผนาแหงการเรยนรทสงผลตอคณภาพของโรงเรยนจากกลมตวอยางใน

ระดบอนๆ และเขตพนทการศกษาอนๆเพอเปนประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษาในโอกาสตอไป

2.3 ควรหาตวแปรภาวะผนารปแบบอน เชน ภาวะผนาเชงวสยทศน ภาวะผนาสมดลทสงผลตอ

ตอการจดการคณภาพโดยรวมในระดบอนๆ และเขตพนทการศกษาอนๆ รวมทงหนวยงานทางการศกษาตางๆ เชน

กรงเทพมหานคร หรอองคการบรหารสวนจงหวด เปนตน

2.4 ควรทาวจยในรปแบบตางๆ เชน กรณศกษา วจยเชงคณภาพ หรอปจจยพหระดบ เปนตน


[1] Brah, Shaukat. A., and Lim, Hua. Ying. (2006, June). The Effects of Technology and TQM on the

Performance of Logistics Companies. International Journal of Physical Distribution & Logistics

Management. 36(3):192-209.

[2] วฑรย สมะโชคด. (2550). TQM คมอสองคกรคณภาพยค 2000. กรงเทพฯ: WPS (Thailand).

[3] สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2559). ทศทางของแผนพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (2560-2564). ถายเอกสาร.

[4] ทองทพภา วรยะพนธ. (2551). การบรหารทมงานและการแกปญหา (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: โรงพมพ

สหธรรมก.

[5] รงชชดาพร เวหะชาต. (2550). การบรหารงานวชาการสถานศกษาขนพนฐาน .กรงเทพฯ: ศนยหนงสอ

มหาวทยาลยทกษณ.

[6] Sorenson, Dean. and Machell, James. (1996). Quality Schools Through Quality Leadership. London:

Heineman.

[7] Scott, G. (2001,February). Customer Satisfaction: Six Strategies for Continuous Improvement. Healthcare

Management. 46 (2):382-386.

[8] Sallis, Edward. (2002). Total Quality Management in Education. 3rd Edition. London: Kogan Page Limited.

[9] Oakland, J. S. (2003). Total Quality Management. 3rd Edition. Oxford: Butterworth-Heinemann.

[10] Nelson, D.L., & Quick, J.C. (1997). Organizational Behavior : Foundations Realities, and Challenges.

New York : West Publishing Company.



125

[11] Marquardt, Michael J. (2000). Action learning and leadership. Learning Organization.7 (5) : 233 – 241.

[12] Vana, Prewitt. (2003). "Leadership Development for Learning Organizations. Leadership & Organization

Development Journal. 24(2) :58 – 61.

[13]Trefz, M. K. (1998). Responses to Executive Coaching Experience. Unpublished Manuscript, The Ohio State

University at Columbus.

[14]Brown, Lillas M. & Posner, Barry Z. (2001). Exploring the Relationship Between Learning and

Leadership. Leadership & Organization Development Journal. 22(6) :274 – 280.

[15] สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). (2554). รางวลคณภาพคาโน. กรงเทพฯ: แผนกสงเสรม

อตสาหกรรม.

[16] Williams, Richard L. (1994). Essentials of Total Quality Management. New York: Amacom.

[17] Goetsch, Davis. L. and David, Stanley. B. (2010). Quality Management for Organization Excellence

Introduction to Total Quality Management. New Jersey: Prentice Hall.

[18] Bounds, G. and Others. (1994). Beyond Total Quality Management : Toward the Emerging Paradigm.

New York: McGraw-Hill.

[19] Rijnders, S. and Boer, H. (2004, July). A Typology of Continuous Improvement Implementation

Processes. Knowledge and Process Management. 11 (4): 283–296.

[20] Soutar, Geoffrey. and Mcneil, Magaret. (1996, November). Measuring Service Quality in A Tertiary

Institution. Educational Administration.34 (1): 72-82.

[21] Shipe, Denise. A. (1998, July). A Case Study About Total Quality Management in A School District.

Leadership. 59 (1):46-54.

[22] Franz, Cheryl. (2004, March). A Cross-Cultural Study of Employee Empowerment and Organization.

Business Journals. 65 (4): 2132.

[23] Bass,Bernard M. (2013).The Future of Leadership in Learning Organizations. Retrieved 12 October 2016,

from jlo.sagepub.com.

[24] Deborah ,King. (May 2002).The Changing Shape of Leadership. Educational Leadership. 59 (8) :61-63.

[25] Brown, Lillas M. & Posner. Barry Z. (2001). Exploring the Relationship Between Learning and

Leadership. Leadership & Organization Development Journal .22(6) :274 – 280.

[26] Fco. Javier Montes, Antonio Verdú Jover, Luis Miguel Molina Fernández. (2003). Factors Affecting the

Relationship between Total Quality Management and Organizational Performance. International

Journal of Quality & Reliability Management. 20 (2):189 – 209.

[27] Williams, Nathan. (2010). Implementing Total Quality Management Implementing. Retrieved 11 October

2016, from http://www.scribd.com/doc/7742544/Implemention..

[28] Fatih, Töremen,; Mehmet Karaku,& Tezcanm, Yasan. (2009). Total Quality Management Practices in

Turkish Primary Schools. Quality Assurance in Education. 17 (1):30 – 44.

[29] Hirtz Paul D.(2015).The Effects of Leadership on Quality University of Missouri-Rolla. The International

Journal of Human Resource Management. 2 (3): 22-27.



บทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล

Chief of The Muslim in Thailand Role in Educational Administration

: A Case Study of His Excellency AZIZ PHITAKKUMPON

ศรพร อนสภา1, ผศ.ดร.วรกาญจน สขสดเขยว2,ผศ.ดร.ประเสรฐ อนทรกษ3,ผศ.ดร.จฬศพงศ จฬารตน4

Siriporn Anusapha1, Vorakarn Suksodkew2, Prasert Intarak3, Julispong Jularat4

1นสตการศกษาดษฎบณฑต ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร

2ทปรกษาหลก รองคณบดคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

3ทปรกษารวม หวหนาภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร

4ทปรกษารวม หวหนาภาควชาประวตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

บทคดยอ

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอทราบบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษาฯพณฯ อาศส

พทกษคมพล เปนการรวบรวมขอมลโดยพหวธและครอบคลมเรองการศกษาประวตชวต การวเคราะหเอกสาร การศกษา

หลกฐานหรอขอมลทมอยตามสภาพปกต การสงเกตแบบมสวนรวม และการสมภาษณ วเคราะหขอมลโดยการวเคราะห

เนอหา และการวเคราะหแบบสรางขอสรป แลวนาเสนอโดยวธพรรณนา ผลวจยพบวา

1.ทมาของบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร เกดจากการสงสมประสบการณตลอดระยะเวลาทผานมา

ในชวงการดาเนนชวต มองคประกอบสาคญ ไดแก ความร ความสามารถ ความประพฤตและบคลกภาพ และคณสมบตสวนตว

รวมทงการใหความสาคญทางดานการศกษา

2.การใชบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร สรปได 5 ดาน ดงตอไปน

2.1 บทบาทดานโรงเรยน สงเสรมการจดการศกษาในระบบโรงเรยนอยางเปนทางการใหมคณภาพและทวถง ม

บทบาทสาคญในการบรหารโรงเรยนทงโรงเรยนตาดกา โรงเรยนปอเนาะ โดยสอนศาสนาควบควชาสามญศกษา ทานมหนาท

บรหารและดแลหลกสตรเพอใหอยในกรอบคาสอนของศาสนาอสลาม

2.2 บทบาทดานมสลม เปนผทนบถอศาสนาอสลามอยางเครงครด เปนแบบอยางแกมสลมโดยทวไป

2.3 บทบาทดานคณธรรมจรยธรรม ประพฤตปฏบตตนตามหลกธรรม และมภาวะผนาเชงจรยธรรม

2.4 บทบาทดานศาสนา เปนผน ากจการศาสนาอสลามในประเทศไทย โดยใหคาปรกษาและความเหนตอทาง

ราชการเกยวกบศาสนาอสลาม แตงตงผทรงคณวฒเพอใหคาปรกษาเกยวกบบญญตศาสนาอสลาม ประกาศผลการดดวงจนทร

เพอกาหนดวนสาคญทางศาสนา ออกประกาศเกยวกบวนจฉยตามบญญตแหงศาสนาอสลาม เปนประธานอานวยการจดงาน

เมาลดกลางแหงประเทศไทย

2.5 บทบาทดานเทคโนโลย ประยกตนวตกรรมและเทคโนโลยมาใชเพอชวยในการทางานหรอแกปญหาตางๆ ทง

ดานการตดตอสอสารเพอใหสะดวกรวดเรว รวมทงสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมใหกบเยาวชนทกระดบในการใชเทคโนโลย

ไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

คาสาคญ : จฬาราชมนตร บทบาทในการบรหารการศกษา



Abstract

The purposes of this research were to acknowledge the chief of the muslim in Thailand role in educational

administration :a case study of his excellency AZIZ PHITAKKUMPON. The information was collected by multiple methods

and the study covered the life history, document analysis, studied on evidences or existing data under normal conditions,

participant observation and interview. Data were analyzed by using content analysis and conclusions and presented by

descriptive. The research results were shown as following;

1. Source of the chief of the muslim in Thailand role in educational administration was born

from the experience acquired over the period during the past of life. The key elements included knowledge, ability, behavior

and personality as well as private properties and the importance of education.

2. The implementation of the chief of the muslim in Thailand role in educational administration was

concluded into five aspects as below;

2.1 School aspect. Promoted education management in the school system officially in order to get

thoroughly quality. Played a key role in the management of schools both Tadika School and Pono School by teaching

religious alongside the general subjects. He was responsible for administration and curriculum monitoring to be in the

teachings of Islam.

2.2 Muslim aspect. He respected the religion of Islam strictly and acted as example to general Muslims.

2.3 Ethics aspect. Conducted along with principles and presented ethical leadership.

2.4Religionaspect.Be leader of Islamic Affairs in Thailand by consulting and commenting on

the government about Islam, appointing a panel of experts to advise on Islamic law, announcement of the moon to determine

the holy days, issuing on diagnose according to Islamic principle and be a president of events on Maulid central Thailand.

2.5 Technology aspect. Innovative and technologies applications used to assist in the work and solve problems such

as quick and easy communication included depictions of ethics for youth at all levels to use technology appropriately and

effectively.

Keywords : Chief of The Muslim in Thailand, Role in Educational Administration



บทนา

“จฬาราชมนตร” เปนผนากจการศาสนาอสลามในประเทศไทย และเปนตาแหนงฝายมสลมใหขอปรกษาดานศาสนา

อสลามแกรฐบาลไทย โดยเฉพาะแกกระทรวงมหาดไทยและกระทรวงวฒนธรรม มประวตมาแตครงกรงศรอยธยา ในทาเนยบ

ศกดนาของสมเดจพระบรมไตรโลกนาถทาเนยบตาแหนงขนนาง ซงในชนหลงเรยกวา "กรมทาขวา" ม "พระจลาราชมนตร"

เปนหวหนาฝายแขก คกบ "หลวงโชฎกราชเศรษฐ" หวหนาฝายจน หลงเปลยนแปลงการปกครองตาแหนงจฬาราชมนตรไดม

การเปลยนแปลงไปจากเดมทเคยแตงตงโดยพระมหากษตรยและเปนคนในสายสกลเฉกอะหมดทนบถอนกายชอะหตามลาดบ

เปลยนมาเปนการเลอกตงโดยตวแทนคณะกรรมการอสลามประจาจงหวดและผทไดรบเลอกเปนผนบถอนกายสหนซงเปนชน

สวนใหญของมสลมในประเทศไทย เรมแรกในรฐบาลของนายปรด พนมยงค ไดรอฟนตาแหนงจฬาราชมนตรเมอ พ.ศ. 2488

โดยใหเปนทปรกษาราชการขององคพระมหากษตรย ในดานกจการศาสนาอสลาม จนกระทง พ.ศ. 2491 รฐบาลของจอมพล

ป.พบลสงคราม ไดเปลยนใหจฬาราชมนตรเปนทปรกษากรมการศาสนาในกระทรวงศกษาธการ อยางไรกดหลงจาก ทการ

ประกาศใชพระราชบญญตการบรหารองคกรศาสนาอสลาม พ.ศ. 2540 ไดมการระบไวในกฎหมายนวา จฬาราชมนตรเปน

ผนากจการศาสนาอสลามในประเทศไทย ซงมหนาทดงตอไปน 1. ใหคาปรกษา และความเหน ตอทางราชการเกยวกบศาสนา

อสลาม 2. แตงตงผทรงคณวฒเพอใหคาปรกษาเกยวกบบญญตศาสนาอสลาม 3. ประกาศผลการดดวงจนทรเพอกาหนดวน

สาคญทางศาสนา 4. ออกประกาศเกยวกบวนจฉยตามบญญตแหงศาสนาอสลาม และ 5. เปนประธานอานวยการจดงานเมาลด

กลางแหงประเทศไทย [1]

กฎหมายฉบบน ยงใหมการจดตงคณะกรรมการกลางอสลามแหงประเทศไทยใหเปนกจลกษณะ โดยมจฬาราชมนตร

เปนประธานและกรรมการอนจากผแทนของคณะกรรมการอสลามประจาจงหวดและกรรมการทจฬาราชมนตรเสนอชอ ซงจะ

มบทบาทในดานการบรหารองคกรศาสนาอสลาม ขณะทสานกจฬาราชมนตรนนเปนหนวยธรการของจฬาราชมนตรหลงจาก

ประกาศใชกฎหมายดงกลาวไมนาน นายประเสรฐ มะหะหมดจฬาราชมนตรในขณะนนไดถงแกอนจกรรม และผทไดรบเลอก

ใหเปนจฬาราชมนตรคนตอมาคอ นายสวาสด สมาลยศกด ขณะมอายได 82 ปเศษ ซงเปนจฬาราชมนตรคนแรกทไดรบการ

เลอกตงตามกฎหมายฉบบน โดยดารงตาแหนงจนถงแกอนจกรรมเมอวนท 24 มนาคม 2553 และวนท 16 พฤษภาคม พ.ศ.

2553 ทประชมคณะกรรมการอสลามประจาจงหวดทวประเทศไดมมตใหนายอาศส พทกษคมพลเปนผสมควรดารงตาแหนง

จฬาราชมนตรตอจากนายสวาสด สมาลยศกด และไดรบโปรดเกลาฯ แตงตงใหเปนจฬาราชมนตรคนท 18 เมอวนท 6

มถนายน พ.ศ. 2553 [2]

ระบบการศกษาในทศนะของอสลามไมใชแคการถายทอดความร ประสบการณ หรอทกษะจากชนรนหนงไปยงชน

อกรนหนง แตในอสลามการศกษามความหมายทกวางและครอบคลมทกดาน เปนกระบวนการเรยนรทสาคญในการพฒนา

ทรพยากรมนษยใหมศกยภาพในทกๆ ดาน อกทงเปนการอบรมและบมเพาะสตปญญา รางกายและจตวญญาณ เพอผลตมนษย

ทสมบรณ [9] การนาหลกคาสอนของศาสนามาประยกตใชในการศกษาจงมความสาคญอยางยง การบรหารการศกษาของ

ประเทศไทยจงม “ศาสนา” เปนหลกการทสาคญ ประเทศไทยซงเปนทรวมของศาสนาตางๆ ไดแก ศาสนาพทธ ศาสนาอสลาม

ศาสนาครสต ศาสนาพราหมณ ขงจอ เตา ซกข หรอแมกระทงความเชอดงเดมทเกยวกบการนบถอผสางเทวดา การบชาบรรพ

บรษและความเชอเรองไสยศาสตรกตาม ถงอยางไรกดไมปรากฏวาในระยะเวลายาวนานของการเปนชาต ความขดแยงทาง

ศาสนาจะเกดขนและขยายตวลกลามจนเกนความสามารถในการแกไขของคนในชาต ทเปนเชนนอาจเนองมาจากการท

พระมหากษตรยไทยทรงเปนเอกอครศาสนปถมภ ททรงเกอหนนอปถมภใหความสงเคราะหแกศาสนาและศาสนกชนทวไป

อยางเสมอภาค รวมทงคนไทยเองกดารงตนอยในความเปนผปราศจากวหงสาดวยการไมเบยดเบยนซงกนและกน ดงนนความ



เชอและหลกคาสอนในศาสนาตางๆ จงสามารถเผยแพรและไดรบการยอมรบจากประชาชนคนไทยอยางเสร จนมการยอมรบ

กนโดยทวไป ถงกระนนกคงปฏเสธไมไดวาคนไทยทงหลายไมวาจะนบถอศาสนาใดกตามกยงคงใหความสาคญกบโชคลาง

เวทมนตคาถาอยไมนอย ลกษณะทเปนเชนนจงทาใหคนไทยหลอมรวมกนจนทาใหมกระบวนการขดเกลาทางสงคมจนมโลก

ทศน ชวทศนและมโนทศนตรงกนอยางนาประหลาด [3]

“ศาสนาอสลาม” เปนคาในภาษาอาหรบมความหมายทางศาสนาวา การยอมตายและจงรกภกดตออลเลาะหพระเจาองค

เดยว แตเนองจากคาวาอสลามมทมาจากคาวา สะลาม ซงหมายความวา สนต ดงนน จงมผแปลอสลามวา สนต เพยงอยางเดยว

ซงอนทจรงไมใชคาแปลทสมบรณทสดนก เพราะสนตเปนเพยงจดมงหมายในบรรดาจดมงหมายทงหลายของอสลามเทานน

ผทนบถอศาสนาอสลามเรยกวา “มสลม” คอ ผทยอมตายตามและจงรกภกดตอพระเจาองคเดยว คอ พระอลเลาะห อสลามเปน

ศาสนาของพระเจาไมไดเปนศาสนาของศาสดาใดศาสดาหนง แมศาสดามฮมหมดเองกเปนเพยงศาสนฑตของพระเจาเทานน

เฉกเชนท อบราฮม (อบรอฮม) โมเซส (มซา) และเยซครสต (อซา) เคยเปนมากอน ศาสดามฮมหมด ประสตรเมอวนจนทรท 12

เดอนรอบอลเอาวล ราวปลายป ค.ศ. 570 ทนครเมกกะ เปนบตรคนเดยวของนายอบดลเลาะหและนางอามนะฮในตระกลฮาชม

บดาเสยชวตเมอศาสดามฮมหมดอยในครรภมารดา ครงมอาย 6 ขวบมารดากส นชวตไปอก ศาสดามฮมหมดจงตกอยในการ

ปกครองของปและอาบตอเลบผเปนลงตามลาดบ แมทานศาสดามฮมหมดจะเปนเดกกาพราแตลงกใหการดแลเปนอยางดและ

ยตธรรม จนศาสดามฮมหมดเปนเดกทแขงแกรงอดทนและสชวต ศาสดามฮมหมดมชวตครอบครวกบนางคอดยะฮ ธนบด

หมายผมอายมากกวาทานศาสดามฮมหมดถง 15 ป และมบตรดวยกน 6 คน เปนชาย 3 คน และหญง 3 คน แตลวนเสยชวต

ตงแตเยาววยทงส นเมออายยางเขา 40 ป ศาสดามฮมหมดเรมใครครวญถงสภาพสงคมทยาแยและเหตการณตางๆ ททาใหเศรา

ใจและรนทดอยางลกซง รวมทงปลกเวลาไปใชชวตในถาเขาฮรอตซงอยหางจากเมกกะไปทางเมองมาดนะฮประมาณ 3 ไมล

จวบจนศาสดามฮมหมดไดรบการแจงใหรความจรงหรอ “วาฮ” (คาสงของพระเจา) ในวนหนงและเรมเผยแพรศาสนาอสลาม

ของพระเจา ผานคมภรอลกรอานตงแตวนนน ชวตของทานศาสดามฮมหมดอวสานลงดวยอาการประชวร ในวนจนทรท 12

ค.ศ. 633 ปฮจเราะหท 11 สรรวมอายได 63 ป [1] สาหรบหลกการสาคญของอสลามนน คอ การใหความสาคญอนทดเทยม

ระหวางชวตในโลกปจจบนกบชวตในโลกอนาคต แตเนนการสะสมความดและหางไกลความชวทงหลาย และสอนใหมนษย

มความรบผดชอบตอสทธสวนรวม อสลาม เนนหลกการสาคญ คอ หลกศรทธา ประกอบดวยหลก 6 ประการคอ ศรทธาใน

เอกภาพของพระผเปนเจา ศรทธาในเทวฑตของพระผเปนเจา ศรทธาในพระคมภรของพระผเปนเจา ศรทธาในศาสนฑตและ

ศาสดาตางๆ ของพระผเปนเจา ศรทธาตอวนสดทายและวนเกดใหม และศรทธาในพระลขตของพระผเปนเจา หลกปฏบต

ประกอบดวยหลก 5 ประการ คอ การปฏญาณตนและประกาศศรทธา การบาเพญนมสการการถอศลอด การบรจาคทาน (ซะ

กาต) ตามเกณฑทกาหนด และการเดนทางไปบาเพญฮจย หลกคณธรรมจรยธรรม ประกอบดวยวธทางดาเนนชวต หลก

ความสมพนธระหวางบคคลและแนวทางในการดาเนนชวตประจาวนไวเปนแบบอยางใหยดถอปฏบต เพอการเปนมสลมทด

อกหลายประการ [4]

การพจารณาเลอกสรรบคคลเขาดารงตาแหนงจฬาราชมนตรนน พระราชบญญตการบรหารองคกรศาสนาอสลามได

กาหนดทมาของจฬาราชมนตรไวตามมาตรา 6 ซงบญญตวา “พระมหากษตรยทรงแตงตงจฬาราชมนตรคนหนง เพอเปนผนา

กจการศาสนาอสลามในประเทศไทย ใหนายกรฐมนตรนาชอผทจะดารงตาแหนงจฬาราชมนตร ซงไดรบความเหนชอบจาก

กรรมการอสลามจงหวดทวประเทศขนทลเกลาฯ ถวายภายในกาหนด 30 วน เพอทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตงเปน

จฬาราชมนตร” [5]

ในพนทจงหวดชายแดนภาคใตซงประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม ดงนนการจดการศกษาจงตองเรมตนดวย

การเรยนรอลกรอานเพอใชในการแกปญหาและพฒนาคณภาพชวตของคนในชาตเพราะการศกษาในอสลามเปนการสรางคน



ใหมความสมบรณและมความสาเรจตามความประสงคของอลลอฮโดยใหทกคนสามารถปฏบตตนเพอทาหนาทเปนตวแทน

(เคาะลฟะห) ของอลลอฮการศกษาในอสลามจงเปนการสรางความงอกงามและความเจรญใหแกมนษยเพอใหเปนมนษยท

สมบรณในทกๆดานทงรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา โดยปรชญาการศกษาในอสลามเปนความพยายามทจะให

มนษยมความศรทธาในปรชญาชวตทไดกลาวมาขางตนโดยอาศยสตปญญาและสญชาตญาณอนดงเดมของมนษยเปนเครองมอใน

การตดสนหรอกลาวอกนยหนงปรชญาการศกษาในอสลามเปนกระบวนการเรยนรทสอนใหมนษยรจกตวเองกอนทจะทา

ความเขาใจกบสงรอบขาง เปนทนาเสยดายอยางยงวาระบบการศกษาปจจบนมงเพยงสงสอนใหมนษยมความเชยวชาญและ

เขาถงในทกสงทกอยางยกเวนตวมนษยเอง [6] จฬาราชมนตรจงมบทบาทสาคญในการพฒนาการศกษาของไทยให

เจรญกาวหนาอยางตอเนอง

ดวยเหตผลดงกลาวน ผวจยมความสนใจทจะศกษาบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา

ฯพณฯอาศส พทกษคมพล เพอนาผลการวจยไปใชใหเกดประโยชนในดานการพฒนาการบรหารสถานศกษาตอไป

วตถประสงคในการวจย

เพอทราบบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล


ผวจยสมภาษณจฬาราชมนตร ผเชยวชาญ รวมถงผมสวนเกยวของกบบทบาทในการบรหารการศกษาของ

จฬาราชมนตรจานวน 12 คน เครองมอเปนแบบสมภาษณ แบบสงเกต และใชวธการสงเกต จดบนทกการสมภาษณและลง

ภาคสนามเพอนาขอมลทไดจากการสมภาษณ สงเกต มาสรปดวยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และนามาเขยนเปน

ความเรยงประกอบการพรรณนา


ตอนท 1 ทมาของบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล

ผวจยสรปผลการวจยได ดงน

จากการศกษาประวตชวตของฯพณฯอาศส พทกษคมพลเกยวกบบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร

เหนไดวาบทบาทในการบรหารตางๆ ของฯพณฯ อาศส พทกษคมพลทงทอยในกรอบทฤษฎของนาเดลและเฮอรเซย

&บลนชารดและทอยนอกเหนอจากกรอบทฤษฎของนกวชาการไดเรมพฒนาขนโดยลาดบในลกษณะของการส งสม

ประสบการณตลอดระยะเวลาทผานมาในชวงชวต สรปได 4 ประการคอ ความร ความสามารถ ความประพฤตและบคลกภาพ

และคณสมบตสวนตว องคประกอบทสาคญของบทบาทในการบรหารการศกษา คอ การใหความสาคญทางดานการศกษา

ตงแตอดตจนถงปจจบน ทาให ฯพณฯ อาศส พทกษคมพลมบทบาทในการบรหารการศกษา และเพอใหเกดประโยชนในการ

บรหารงานดานการศกษาไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพตอไป ทมาของบทบาทในการบรหารการศกษา มดงน 1) ดาน

ความร พบวา ฯพณฯ อาศส พทกษคมพลเปนบคคลทมความรด เฉลยวฉลาด โดยทานจะศกษาสายสามญและยงศกษา

ทางดานศาสนาในประเทศแลวทานยงไปศกษาตอทางดานศาสนาทประเทศซาอดอารเบย 2) ดานความสามารถ เปนผ ม

ความสามารถหลากหลายทงดานการพฒนาทางการศกษา การศาสนา และการเมอง จนไดรบการแตงตงใหดารงตาแหนงตางๆ

เปนสมาชกวฒสภาสดสวนผนาศาสนาอสลาม นอกจากนนแลวยงเปนทปรกษากระทรวงศกษาธการในการจดทาหลกสตร

อสลามศกษาเพอใชในสถานศกษาจงหวดชายแดนภาคใต ไดรบแตงตงใหเปนกรรมการอสระเพอความสมานฉนทแหงชาต

(กอส.) เพอศกษาปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาตใตและเสนอแนะแนวทางแกไขปญหาดงกลาว และไดรบการ

คดเลอกใหดารงตาแหนงจฬาราชมนตร 3)ดานความประพฤต เปนผมความประพฤตเรยบรอยสมควรเปนแบบอยางแก



ประชาชนโดยทวไป อยในกรอบศลธรรมและคณธรรมอยางดมาโดยตลอด อกทงชวยเหลองานสาธารณะประโยชนอนอก

มากมาย จนเปนทประจกษกบบคคลทวไป และ4) บคลกภาพและคณสมบตสวนตว เปนคนสภาพเรยบรอยออนโยน นา

เลอมใสศรทธา และมอธยาศยไมตรด

ตอนท 2 การใชบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล สรปได

ดงตอไปน

การใชบทบาทในการบรหารการศกษาของฯพณฯ อาศส พทกษคมพลไดรบการยอมรบจากชมชนซงเปนผลมาจาก

การศกษาเลาเรยน การคนควา การสงเกต รวมทงประสบการณ ความสามารถเชงปฏบตและทกษะ หรอจากสอตางๆ การเปน

ผนาแบบบอกทกอยาง ทงผนาแบบขายความคด ผนาแบบเนนการทางานแบบมสวนรวม และผนาแบบมอบหมายงานใหทา

นอกจากนการใชบทบาทในการบรหารการศกษาทสาคญของจฬาราชมนตร สรปได ดงน

1) โรงเรยน สงเสรมการจดการศกษาในระบบโรงเรยนอยางเปนทางการใหมคณภาพและทวถง มบทบาทสาคญใน

การบรหารโรงเรยนทงโรงเรยนตาดกา โรงเรยนปอเนาะ โดยสอนศาสนาควบควชาสามญศกษา ทานมหนาทบรหารและดแล

หลกสตรเพอใหอยในกรอบคาสอนของศาสนาอสลาม

2) มสลม เปนผทนบถอศาสนาอสลามอยางเครงครด เปนแบบอยางแกมสลมโดยทวไป

3) คณธรรมจรยธรรม ประพฤตปฏบตตนตามหลกธรรม มภาวะผนาเชงจรยธรรม โดยตระหนกรถงคณคาความเปน

บคคล และความเชอขนพนฐานเกยวกบสทธหนาท และเปาหมายของบคคล ยอมรบความคลมเครอความไมแนนอนวาจะตอง

เปนสวนหนงของการตดสนใจเชงจรยธรรม ยอมรบผลทางดานลบทเกดขนจากการตดสนใจเชงจรยธรรมถงแมวาจะใช

วธการคนหาและแกปญหา ตลอดจนการตดสนใจสงการทมคณภาพแลวกตาม แสดงใหเหนถงความเสยงในการตดสนใจเชง

จรยธรรม เปนแบบอยางทดในการตดสนใจเชงจรยธรรมใหสอดคลองกบหลกจรยธรรม และมการสอสารทกระจาง โปรงใส

เปนไปตามความคาดหวงทางดานพฤตกรรมและจรยธรรม

4) ศาสนา เปนผนากจการศาสนาอสลามในประเทศไทย โดยใหคาปรกษาและความเหนตอทางราชการเกยวกบ

ศาสนาอสลาม แตงตงผทรงคณวฒเพอใหคาปรกษาเกยวกบบญญตศาสนาอสลาม ประกาศผลการดดวงจนทรเพอกาหนดวน

สาคญทางศาสนา ออกประกาศเกยวกบวนจฉยตามบญญตแหงศาสนาอสลาม เปนประธานอานวยการจดงานเมาลดกลางแหง

ประเทศไทย

5) เทคโนโลย ประยกตนวตกรรมและเทคโนโลยมาใชเพอชวยในการทางานหรอแกปญหาตางๆ ทงดานการ

ตดตอสอสารเพอใหสะดวกรวดเรว รวมทงสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมใหกบเยาวชนทกระดบในการใชเทคโนโลยไดอยาง

เหมาะสมและมประสทธภาพ


1. ทมาของบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล

ผวจยอภปรายผลการวจยได ดงน

1. ดานความร พบวา ฯพณฯ อาศส พทกษคมพลเปนบคคลทมความรด เฉลยวฉลาด โดยทานจะศกษาสาย

สามญและยงศกษาทางดานศาสนาในประเทศแลวทานยงไปศกษาตอทางดานศาสนาทประเทศซาอดอารเบย 2) ดาน

ความสามารถ เปนผมความสามารถหลากหลายทงดานการพฒนาทางการศกษา ศาสนา และการเมอง จนไดรบการแตงตงให

ดารงตาแหนงตางๆ เปนสมาชกวฒสภาสดสวนผนาศาสนาอสลาม นอกจากนนแลวยงเปนทปรกษากระทรวงศกษาธการในการ

จดทาหลกสตรอสลามศกษาเพอใชในสถานศกษาจงหวดชายแดนภาคใต ไดรบแตงตงใหเปนกรรมการอสระเพอความ

สมานฉนทแหงชาต (กอส.) เพอศกษาปญหาความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใตและเสนอแนะแนวทางแกไขปญหาดงกลาว

และไดรบการคดเลอกใหดารงตาแหนงจฬาราชมนตร 3)ดานความประพฤต เปนผ มความประพฤตเรยบรอยสมควรเปน



แบบอยางแกประชาชนโดยทวไป อยในกรอบศลธรรมและคณธรรมอยางดมาโดยตลอด อกทงชวยเหลองานสาธารณะ

ประโยชนอนอกมากมาย จนเปนทประจกษกบบคคลทวไป และ 4) บคลกภาพและคณสมบตสวนตว เปนคนสภาพเรยบรอย

ออนโยน นาเลอมใสศรทธา และมอธยาศยไมตรด โดยองคประกอบของทมาทงสดานเกดจากการหลอหลอม ปลกฝงจากการ

อบรมเลยงดทางบานในสภาพแวดลอมทด จากการใฝเรยนรดวยตนเองสะสมเปนประสบการณ ความร ความสามารถ ความ

ประพฤต และบคลกภาพ และคณสมบตสวนตวนน คอนขางจะสอดคลองกบความเหนของนกวชาการสวนใหญ มนกวชาการ

หลายทานไดเสนอเกยวปจจยในการเขาสบทบาทการบรหารการศกษา ไดแก การบรหารจดการเรยนรใหเกดประสทธผลตามท

คาดหวง ยงตองอาศยเงอนไขสาคญ ทงดานการปลกฝงอบรม การเลยงด [7], [8]

2. การใชบทบาทในการบรหารการศกษาของฯพณฯ อาศส พทกษคมพล พบวา มการใชบทบาท 5 ดาน ดงน

1) บทบาทดานโรงเรยน สงเสรมการจดการศกษาในระบบโรงเรยนอยางเปนทางการใหมคณภาพและทวถง ม

บทบาทสาคญในการบรหารโรงเรยนทงโรงเรยนตาดกา โรงเรยนปอเนาะ โดยสอนศาสนาควบควชาสามญศกษา รวมทง

บรหารและดแลหลกสตรเพอใหอยในกรอบคาสอนของศาสนาอสลาม

2) บทบาทดานมสลม เปนผทนบถอศาสนาอสลามอยางเครงครด เปนแบบอยางแกผนบถอศาสนาอสามและชาว

มสลมโดยทวไป

3) บทบาทดานคณธรรมจรยธรรม ประพฤตปฏบตตนตามหลกธรรม มภาวะผนาเชงจรยธรรม โดยตระหนกรถง

คณคาความเปนบคคล และความเชอขนพนฐานเกยวกบสทธหนาท และเปาหมายของบคคล ยอมรบความคลมเครอความไม

แนนอนวาจะตองเปนสวนหนงของการตดสนใจเชงจรยธรรม ยอมรบผลทางดานลบทเกดขนจากการตดสนใจเชงจรยธรรม

ถงแมวาจะใชวธการคนหาและแกปญหา ตลอดจนการตดสนใจสงการทมคณภาพแลวกตาม แสดงใหเหนถงความเสยงในการ

ตดสนใจเชงจรยธรรม เปนแบบอยางทดในการตดสนใจเชงจรยธรรมใหสอดคลองกบหลกจรยธรรม และมการสอสารท

กระจาง โปรงใส เปนไปตามความคาดหวงทางดานพฤตกรรมและจรยธรรม

4) บทบาทดานศาสนา เปนผนากจการศาสนาอสลามในประเทศไทย โดยใหคาปรกษาและความเหนตอทางราชการ

เกยวกบศาสนาอสลาม แตงตงผทรงคณวฒเพอใหคาปรกษาเกยวกบบญญตศาสนาอสลาม ประกาศผลการดดวงจนทรเพอ

กาหนดวนสาคญทางศาสนา ออกประกาศเกยวกบวนจฉยตามบญญตแหงศาสนาอสลาม เปนประธานอานวยการจดงานเมา

ลดกลางแหงประเทศไทย

5) บทบาทดานเทคโนโลย ประยกตนวตกรรมและเทคโนโลยมาใชเพอชวยในการทางานหรอแกปญหาตางๆ ทง

ดานการตดตอสอสารเพอใหสะดวกรวดเรว รวมทงสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมใหกบเยาวชนทกระดบในการใชเทคโนโลย

ไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ

โดยทบทบาทดานโรงเรยนเปนบทบาทสาคญเพราะเปนการสรางคนและพฒนาสงคมทสาคญยง “อสลาม” ไดให

ความสาคญตอการศกษาโดยตระหนกวาการจดการศกษาทถกตองนนจะตองเปนการพฒนาความร ความสามารถของมนษยไป

พรอมกบการพฒนาคณธรรม จรยธรรม เพราะปรชญาอสลามยาเตอนเสมอวา การศกษาเปนหนาทของมนษยทกคน และเปน

กระบวนการทตองดาเนนไปตลอดชวต ดงฮะดษของทานศาสดามฮมมด (ซล.) กลาววา “การศกษาเปนหนาทของมสลมทกคน”

และทานศาสดามฮมมด (ซล.) ไดเสนอแนะอกวา “จงศกษาตงแตอยในเปลจนถงหลมฝงศพ” รายงานโดยตรมซ และใชหลก

ปฏบตตามคาสงของทานศาสดามฮมมด (ซล.) ทกลาวไววา “ใหศกษาทงทางโลกและทางธรรม” โรงเรยนคอ สถานทสาหรบ

ฝกสอนนกเรยนภายใตการดแลของครหรออาจารย มระบบการศกษาอยางเปนทางการ สวนใหญเปนการศกษาภาคบงคบ

หลกธรรม“โรงเรยน” นบเปนสถาบนททาหนาทในการสรางคนและพฒนาสงคมทสาคญยง “อสลาม” ไดใหความสาคญตอ

การศกษาโดยตระหนกวา การจดการศกษาทถกตองนนจะตองเปนการพฒนาความร ความสามารถของมนษยไปพรอมกบการ

พฒนาคณธรรม จรยธรรม เพราะปรชญาอสลามยาเตอนเสมอวา การศกษาเปนหนาทของมนษยทกคน และเปนกระบวนการท



ตองดาเนนไปตลอดชวต และทานศาสดามฮมมด (ซล.)ไดกลาวอกวา “พวกเจาจงใหเกยรตลกๆของพวกเจา และจงใหการอบรม

สงสอนทเชนกน คร อาจารยกเปน พอแมคนทสองของศษยกจะตองจดการศกษาใหเพยงพอกบศษยทงทางโลกและทางธรรม

เพอเขาจะไดใชชวตในสงคมอยางสมบรณ” และทานศาสดายงไดกาชบใหเราศกษา ถงแมวาความรนนจะอยแสนไกล ความวา

“จงแสวงหาความรเถด ถงความรนนจะอยถงเมองจน”ทานบสงเสรมใหขวนขวายแสวงหาความร ถงแมจาตองเดนทางใน

ดนแดนทแสนไกลเพอใหไดมาซงการศกษา เราทเปนครกเชนกนความรนนถงจะอยไกลแสนไกลแคไหนกตองขวนขวายทจะ

หาเพอทจะไดเพมพนความรและสอนบรรดาลกศษยใหเขาไดรจกใชชวตทถกตอง[9]

บทบาทดานมสลม นบวาสาคญเพราะผทนบถอศาสนาอสลามเปนผรกสงบผรบใชพระเปนเจา เปนผทยอมตายตาม

และจงรกภกดตอพระเจาองคเดยว คอ พระอลเลาะห [10] การนาหลกคาสอนของศาสนามาประยกตใชในการศกษาจงม

ความสาคญอยางยง การบรหารการศกษาของประเทศไทยจงม “ศาสนา” เปนหลกการทสาคญ

บทบาทดานคณธรรมจรยธรรม นบวาเปนบทบาทสาคญของจฬาราชมนตร เพราะคณธรรมจรยธรรมเปนคณงามความ

ดทกระทาลงไปดวยความมสานกดในจตใจ โดยไดยดถอปฏบตจนเปนความเคยชนกนมายาวนาน อนเปนลกษณะนสยทพง

ประพฤตปฏบตจนเปนทยอมรบวาเปนส งทดงามถกตองตามจารตประเพณของตนเองผอนและสงคมโดยรวม คณธรรม

จรยธรรม มองคประกอบทสาคญทง 3 ขอ คอ 1. ตรบยะฮ หมายถง การอบรม การขดเกลาจตใจ 2. ตะอลม หมายถง การ

ถายทอดความรทางศาสนาและความรทางโลก และ 3. ตะออบ หมายถง การอบรมบมนสยใหมคณธรรม จรยธรรมและม

ระเบยบวนยซงสอดคลองกบแนวคดของ [11] อกทงทานมภาวะผน าเชงจรยธรรมเพราะเปนผน าทมความนาไววางใจจะ

ประกอบดวยความซอสตย ยดมนคณธรรม และความถกตอง เปนบคคลนาเชอถอ มความจงรกภกด (Loyalty) มความตงใจและ

ความเตมใจทจะปกปองและรกษาหนาบคคลอน และเปนคนเปดเผย (Openness) [12]

บทบาทดานศาสนา ทานเปนผ นากจการศาสนาอสลามในประเทศไทย โดยใหคาปรกษาและความเหนตอทาง

ราชการเกยวกบศาสนาอสลาม แตงตงผทรงคณวฒเพอใหคาปรกษาเกยวกบบญญตศาสนาอสลาม ประกาศผลการดดวงจนทร

เพอกาหนดวนสาคญทางศาสนา ออกประกาศเกยวกบวนจฉยตามบญญตแหงศาสนาอสลาม เปนประธานอานวยการจดงาน

เมาลดกลางแหงประเทศไทย ทเปนเชนนเพราะทานเปนบคคลทไดรบการยอมรบ รวมทงไดจดวางระบบการบรหารงานท

ชดเจน มโครงสรางการบรหารเปนกรรมการกลางอสลามแหงประเทศไทย กรรมการกลางอสลามประจาจงหวด และ

กรรมการกลางอสลามประจามสยด และใชหลกการทางานแบบมสวนรวม เปดโอกาสใหบคลากรแสดงความคดเหนในการ

พฒนาศาสนาอยางตอเนองเปนผลทาใหไดรบการยอมรบในการเปนผนาศาสนาอสลาม

บทบาทดานเทคโนโลย ประยกตนวตกรรมและเทคโนโลยมาใชเพอชวยในการทางานหรอแกปญหาตางๆ ทงดาน

การตดตอสอสารเพอใหสะดวกรวดเรว รวมทงสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมใหกบเยาวชนทกระดบในการใชเทคโนโลยได

อยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ทเปนเชนนเปนเพราะปจจบนเทคโนโลยไดเปนทสนใจของคนทวไปทกสาขา เทคโนโลย

จงเปนทแพรหลายและนามาใชในการทางานและในชวตประจาวน ทานจงใหความสาคญของเทคโนโลย เพอนามาใชในการ

ทางานหรอแกปญหาตางๆ ทงดานการตดตอสอสารเพอใหสะดวกรวดเรว ซงสอดคลองกบแนวความคดทสรปวาเทคโนโลย

ชวยใหเกดความคดและโครงการใหมๆ ในการพฒนาตนเองหรอองคกร รวมทงดานศาสนา เพอสรางบรรยากาศแหงการ

เรยนร พฒนาอาคารสถานท และสงอานวยความสะดวกใหความพรอมเพรยง เพอใหสามารถแสวงหาความรไดทกท ทก

โอกาส [13] ซงเปนลกษณะของผบรหารการศกษาทประสบความสาเรจในการปฏบตงานตองนาเทคโนโลยมาชวยในการ

บรหารงาน[14] สรปไดวาบทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯ อาศส พทกษคมพล มความ

เหมาะสมกบสถานการณเพราะ ฯพณฯอาศส พทกษคมพล มบทบาทในการทจะพฒนาการศกษาเพอปลกฝงคณธรรม

จรยธรรมใหกบเยาวชนทกระดบไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ ดงแผนภาพดานลาง



ภาพประกอบ บทบาทในการบรหารการศกษาของจฬาราชมนตร : กรณศกษา ฯพณฯอาศส พทกษคมพล


[1] วโรจ นาคชาตร. (2551). ศาสนาเปรยบเทยบ. กรงเทพฯ : แพรพทยา.

[2] สานกงานคณะกรรมการกลางอสลามแหงประเทศไทย. (2559). กจการศาสนาอสลามในประเทศไทย. สบคนเมอ 20

มนาคม 2559, จาก http://www.cicot.or.th/.

[3] ชยพล เพชรพมล. (2556). ทฤษฎบารม. วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต. สาขาวชาการบรหาร

การศกษา ภาควชาการบรหารการศกษา : มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร.

[4] อมรอน มะลลม. (2551). ความรเบองตนวชาตะเซาวฟ. กรงเทพฯ : ส.วงศเสงยม.

[5] การม อบดลเลาะฮ. (2550). คมอมสลมเบองตน (ตามแนวซนนะหวลญะมาอะห) กรงเทพฯ: ส. วงศเสงยม.

[6]อสมาอลลตฟจะปะกยา. (2559) ความรเบองตนเกยวกบมสลม. สบคนเมอ 20 มนาคม 2559, จาก

http://www.smiana.wordpress.com

[7] Gomez-Mejia, Luis R.; David B. Balkin; Robert L. Cardy. (2008). Management: People, Performance,

Change, 3rd edition. New York: Sage.

[8] Stoner, James A.F. (1995). Management (sixth edition)., New Jersey: Prentice Hall.

[9] ศนยอสลาม (2559).ฮาดษเกยวกบการศกษา. สบคนเมอ 14 ธ.ค.2559, จาก http://southernmuslim.blogspot.com

[10] Nasr, Seyyed Hossein. (2008). Islamic Spirituality : Foundations. London: Routledge.

[11] Esposito, John L. (2006). The Oxford History of Islam. London:Oxford University Press.

[12] Lewis, Barnard; Churchill, Buntzie Ellis. (2009). Islam: The Religion and The People. London :Wharton School



Publishing.

[13] Karim, Shafiel A. (2010). The Islamic Moral Economy: A Study of Islamic Money and Financial Instruments. Florida:

Brown Walker Press.

[14] Israeli, Raphael. (2002). Islam in China. . United States of America: Lexington Books.

Documents

พระบรมราโชวาท ในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ณ วิทยาลัยวิชา ...ejs.bsru.ac.th/eduswujournal/uploads/files/journals/journal13_25.pdf ·