บรรยายครั้งที่ 1 - กราฟ กวิศวกรรม 1 · บรรยายครั้งที่ 1 - กราฟ กวิศวกรรม

บรรยายครั้งที่ 1 - กราฟกวิศวกรรม 1

ภาควิชาวิศวกรรมเครื่องกล คณะวิศวกรรมศาสตรมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

1

2

ภาควิชาวิศวกรรมเครื่องกล คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

วัตถุประสงค์

• เพื่อใหผูเรียนมีทักษะในการสื่อสารขอมูลทางเรขาคณิตผานการเขียนแบบ

โดยผูเรียนจะตองสามารถทำความเขาใจแบบทางวิศวกรรม และ สามารถ

เขียนแบบทั้งดวยมือเปลา ดวยเครื่องมือเขียนแบบ และดวยคอมพิวเตอร

3


เขาเรียน* 10 คะแนน

ปฏิบัติการและการบาน 30 คะแนน

สอบกลางภาค 30 คะแนน

สอบปลายภาค 30 คะแนน

คะแนนเต็ม 100 คะแนน

* ผูเรียนตองเขาเรียนไมต่ำกวา 80% จึงจะมีสิทธิ์สอบ

4


ระเบียบการเขาเรียน

• แตงกายในชุดนักศึกษาตามระเบียบ มธ.

• เขาเรียนตรงเวลา มิฉะนั้นจะถูกตัดคะแนนดังนี้

• เขาฟงการบรรยายสายเกิน 15 นาที ตัดคะแนนเขาเรียน 50%

• เขาฟงการบรรยายสายเกิน 30 นาที ถือวาขาดเรียน

• เขาทำปฏิบัติการสายเกิน 15 นาที ตัดคะแนนปฏิบัติการ 20%

• ไมกระทำการใดๆอันเปนการรบกวนการเรียนการสอน

5


เอกสารคำสอน

กราฟิกวิศวกรรม 1(Engineering Graphics 1)

รองศาสตราจารย์พินัย ทองสวัสดิ์วงศ์ภาควิชาวิศวกรรมเครื่องกล คณะวิศวกรรมศาสตร์

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิตพ.ศ. 2551

6


เอกสารอ้างอิง

• F. E. Giesecke et. al. Engineering Graphics, 7th edition, Prentice Hall, 2000.

• A. W. Boundy. Engineering Drawing, 6th edition, McGraw Hill, 2002.

7


บันทึกภาพและคำบรรยาย

http://chaosuan.me.engr.tu.ac.th/chaosuan/E-learning.html

รองศาสตราจารย์ ดร. ชาวสวน กาญจโนมัยภาควิชาวิศวกรรมเครื่องกล คณะวิศวกรรมศาสตร์

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต

8

ครั้งที่ จันทร เนื้อหา

1 17 ส.ค.บทนำ กระดาษและเครื่องมือเขียนแบบ การเขียนเสนและตัวหนังสือ มาตราสวน

2 24 ส.ค. การเขียนรูปรางเรขาคณิต

3 31 ส.ค. การใหขนาด

4 7 ก.ย. ภาพฉาย (orthographics)

5 14 ก.ย.ภาพสามมิติแบบแกนสมมาตร (isometric) และ แบบมุมเฉียง (oblique)

6 21 ก.ย. การเขียนภาพมือเปลา และทักษะการมองภาพ

7 28 ก.ย. การเขียนภาพตัด

4 - 13 ต.ค.4 - 13 ต.ค. สอบกลางภาค (12 ต.ค. มีเรียนตามปกติ)

แผนการสอนภาควิชาวิศวกรรมเครื่องกล คณะวิศวกรรมศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร

9

ครั้งที่ จันทร เนื้อหา

8 12 ต.ค. การเขียนแบบรายละเอียด แบบงาน และ พิกัดเผื่อ

9 19 ต.ค. AutoCAD - intro/draw

10 26 ต.ค. AutoCAD - modify/layer/dimension

11 2 พ.ย. AutoCAD - การเขียนภาพฉาย

12 16 พ.ย. AutoCAD - การเขียนภาพ 3 มิติ

13 23 พ.ย. AutoCAD - การเขียนภาพ 3 มิติ

14 30 พ.ย.AutoCAD - การใชคอมพิวเตอรชวยในการคำนวณหาพื้นที่รูปเรขาคณิต และแนะนำโปรแกรมคอมพิวเตอรอื่นๆ

6 ธ.ค.6 ธ.ค. สอบปลายภาค


10

บทนำ (introduction)


• กราฟก (graphic) หมายถึงการสื่อความคิด โดยการเขียนลายเสน หรือ

รอยจารึกบนพื้นผิว

• การเขียนแบบ (drawing) คือ กราฟกที่แสดงสิ่งที่เปนจริง ดังนั้นแบบ

(drafting) ที่เขียน คือ ภาษากราฟก เพราะใชรูปภาพสื่อความคิด ที่

สามารถทำใหคนตางเชื้อชาติสามารถรูและเขาใจ ดังนั้นแบบที่เขียนจึง

เปน "ภาษาแหงจักรวาล (universal language)

11


การเขียนแบบแยกเปน 2 ลักษณะ โดยมีวัตถุประสงคที่แตกตางกัน

• แบบทางศิลป (artistic drawing) เปนการเขียนภาพจริงตามธรรมชาติ

• แบบทางเทคนิค (technical drawing) เปนการเขียนแบบสำหรับใชใน

งานเทคนิค เพื่อการสรางงานตาง ๆ

12


13


14


15


16

กระดาษเขียนแบบ (drawing paper)


• ขนาดของกระดาษเขียนแบบกำหนดโดยองคการมาตรฐานระหวาง

ชาติ (International Standardization Organization, ISO) ใชขนาด

A ซึ่งเหมาะสมกับการยอลงไมโครฟลม 35 มม. เพราะสัดสวนของ

การลดขนาดกระดาษ 1:√2 จะคงที่สำหรับกระดาษทุกขนาด

17


18


19


20

• กระดาษเขียนแบบจะตองมีเสนกรอบ ซึ่งจะมีระยะหางจากขอบ

กระดาษเล็กนอย และจะมีระยะมาตรฐานสำหรับกระดาษทุกขนาด


21

• การวางผังกระดาษเขียนแบบ ขึ้นกับขนาดของกระดาษ และ

วัตถุประสงค

• ประกอบดวยกรอบชื่อ (title block) เขตพื้นที่ (reference area)

รายการชิ้นสวนหรือวัสดุ (materials or parts list) ตารางปรับปรุง

(revisions table)


22

เขตพื้นที่

กรอบชื่อตารางปรับปรุง


23

รายการชิ้นสวนหรือวัสดุ

เขตพื้นที่ตารางปรับปรุง

กรอบชื่อ


24

A - ชื่อหนวยงาน

B - ชื่องาน

C - หมายเลขแผนแบบ

D - ขอมูลการเตรียมแบบ เชน ลายเซ็นต

ผูเขียน ผูตรวจ ฯลฯ

E - เลขทะเบียนหรือรหัสของผูออกแบบ

F - ขนาดกระดาษ

G - มาตราสวน

H - ขอมูลอื่นๆ

J - กรอบเพิ่มสำหรับขอมูลทั่วไป

เชน การเผื่อ วัสดุ การแตงผิว ฯลฯ


25













26













27

• เขตพื้นที่ชวยใหการหาชิ้นสวนที่อางอิงไดสะดวก โดยเฉพาะในกระดาษ

แผนใหญ เขตพื้นที่แนวนอนใชตัวอักษรใหญ เริ่มจาก A อานจากบนลง

ลาง เขตพื้นที่แนวตั้งใชตัวเลข เริ่มจาก 1 อานจากซายไปขวา


28

• การพับกระดาษที่ถูกตอง ชวยใหการเก็บเขาแฟมทำไดงายและสะดวก


29


30

เครื่องมือเขียนแบบ (instrumental drawing)


เครื่องมือเขียนแบบมีหลายชนิด เพื่ออำนวยความสะดวกในการเขียน

แบบเสนและรูปทรงตางๆ

• ดินสอขนาด 0.5, 0.7 และ 1.0 มม.

• ยางลบ

• ไมที, ไมบรรทัด

• วงเวียน

• ฉากสามเหลี่ยม 45 และ 60 องศา

• แผนเพลทเขียนวงกลม

31


32


ไมทีและการติดกระดาษเขียนแบบ

33


ฉากสามเหลี่ยม

34


ฉากสามเหลี่ยมแบบปรับมุมได

35


การทดสอบมุมฉากของฉากสามเหลี่ยม

36


การจับดินสอเพื่อลากเสน

37


การจับดินสอเพื่อลากเสนตั้งฉาก

38


การใชไมทีกับฉากสามเหลี่ยมเขียนเสนที่มีมุมบวก

39


การใชไมทีกับฉากสามเหลี่ยมเขียนเสนที่มีมุมลบ

40


การเขียนเสนขนานหลายเสน ทำมุม 15 องศากับแนวระดับ

41


การเขียนเสนตั้งฉาก โดยเสนหนึ่งทำมุม 15 องศากับแนวระดับ

42


การเขียนเสนตั้งฉากกับเสนที่กำหนดให

43


การเขียนเสนขนานกับเสนที่กำหนดให

44

เสน (lines)


• เสนเปนสวนสำคัญที่สุดในการเขียนแบบ รูปราง และรายละเอียดของ

ชิ้นงานจะแสดงโดยเสนแบบตางๆ ซึ่งจะนำไปสูการสรางชิ้นงานจริง

• เสนแตละแบบจะตองเขียนดวยความหนาและความเขมที่เหมาะสม

เพื่อจะเนนความหมายของภาพ และสามารถเขาใจไดงาย

• เสนแสดงสวนที่มองเห็นและขอบจะเปนเสนเต็มหนาและเขม ในขณะที่

เสนกำกับและเสนขนาดจะเปนเสนเต็มบางเขมนอยกวา

45


46

ชนิดของเสนในการเขียนแบบ


47


48


49


50


51

ความหนาของเสนในการเขียนแบบ


52


53

ตัวอยางของเสนในการเขียนแบบ


54

การเขียนตัวหนังสือ (lettering)


55

อักษรไทย


56

อักษรอังกฤษ - ตัวใหญ


N A

4

57

สนับสนุนภาพเคลื่อนไหวโดย ผศ.ดร.จิรพงศ กสิวิทยอำนวย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย


0S 3

58

สนับสนุนภาพเคลื่อนไหวโดย ผศ.ดร.จิรพงศ กสิวิทยอำนวย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย


59

อักษรอังกฤษ - ตัวเล็ก


c o a

สนับสนุนภาพเคลื่อนไหวโดย ผศ.ดร.จิรพงศ กสิวิทยอำนวย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย 60


61

อักษรอังกฤษ - ตัวใหญเอียง


62

อักษรอังกฤษ - ตัวเล็กเอียง


63


64

มาตราสวน (scale)


ในการเขียนแบบนั้น ชิ้นงานที่เขียนอาจมีขนาดใหญหรือเล็กแตกตางกัน

ไป ผูเขียนแบบจะตองพิจารณาเลือกที่จะวาดภาพยอสวนหรือขยายให

เหมาะสม การยอ หรือขยายภาพจะบอกเปนมาตราสวน

65


1:1 ขนาดจริง

1:10 ยอ

100:1 ขยาย

66


ขนาดในแบบ ขนาดจริง

67

• ในการเขียนภาพขนาดเทาชิ้นงาน มาตราสวนจะเทากับ 1:1

• มาตราสวนในการเขียนภาพยอขนาด เชน 1:5 หมายถึง ขนาดภาพที่

เขียนจะเทากับ 1/5 ของชิ้นงานจริง

• มาตราสวนในการขยายขนาด เชน 10:1 หมายถึง ขนาดภาพที่เขียนจะ

เทากับ 10 เทาของชิ้นงานจริง


68


69

• เพื่อความสะดวกในการเขียนแบบ อาจจะใชไมบรรทัดที่แสดง

ระยะตามมาตราสวน


ปฏิบัติการครั้งที่ 1

70


71


72


73


74


75


76


77


78


จบการบรรยายครั้งที่ 1

79


Documents

บรรยายครั้งที่ 1 - กราฟ กวิศวกรรม 1 · บรรยายครั้งที่ 1 - กราฟ กวิศวกรรม