หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน ((ภาษาไทยภาษาไทย) ) ระดบมธยมศกษาตอนปลายระดบมธยมศกษาตอนปลาย

รายวชาเลอกรายวชาเลอก

หลกการใชภาษาเพอความสาเรจ หลกการใชภาษาเพอความสาเรจ พท พท ๓๒๓๒๐๐๑๑๐๐ หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑๒๕๕๑

สาหรบคนไทยในตางประเทศสาหรบคนไทยในตางประเทศ

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยสานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการสานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการกระทรวงศกษาธการ

เอกสารทางวชาการลาดบทเอกสารทางวชาการลาดบท ๕๘๕๘//๒๕๕๔

ชอหนงสอ หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน (ภาษาไทย) รายวชาเลอก หลกการใชภาษาเพอควมสาเรจ พท ๓๒๐๑๐ หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ สาหรบคนไทยในตางประเทศ ISBN :

พมพครงท : ๑/๒๕๕๔

ปทพมพ : ๒๕๕๔

จานวนพมพ : ๑๐๐ เลม

เอกสารทางวชาการลาดบท ๕๘/๒๕๕๔

จดพมพและเผยแพร : ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ โทร. ๐ ๒๒๘๑ ๗๒๑๗ - ๘, ๐ ๒๖๒๘ ๕๓๒๙, ๐ ๒๖๒๙ ๕๓๓๑ โทรสาร ๐ ๒๖๒๘ ๕๓๓๐

คานา

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ ไดดาเนนการจดทาหนงสอเรยนสาระความร พนฐาน (ภาษาไทย ) รายวชาเลอก หลกการใชภาษาเ พอความสาเรจ รหส พท ๓๒๐๑๐ ขน เพอใชในการเรยนการสอน ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ สาหรบคนไทยในตางประเทศ โดยมวตถประสงคเพอพฒนาผเรยนใหมคณธรรม จรยธรรม มสตปญญาและศกยภาพ สามารถดารงชวตอยไดอยางมความสข โดยผเรยนสามารถศกษาคนควาดวยตนเอง และปฏบตกจกรรมเพอทดสอบความร ความเขาใจในสาระเนอหาน รวมทงหาความรจากแหลงเรยนรหรอสออน ๆ เพมเตมได

ในการดาเนนการจดทาหนงสอเรยนเลมน ไดรบความรวมมอทดจากผทรงคณวฒและผเกยวของทรวมคนควาและเรยบเรยงเนอหาสาระจากสอตาง ๆ เพอใหไดสอทสอดคลองกบหลกสตร และเปนประโยชน ตอผเรยนทอยนอกระบบอยางแทจรง ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ ขอขอบคณคณะทปรกษา คณะเรยบเรยง ตลอดจนผจดทาทกทานทใหความรวมมอดวยดไว ณ โอกาสน

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ หวงวาหนงสอเลมน จะเปนประโยชนตอผเรยนและการจดการเรยนการสอน หากมขอเสนอแนะประการใดจะขอนอมรบไวดวยความขอบคณยง

ศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ

๒๕๕๔

(ก)

สารบญ เรอง หนา

คานา ก สารบญ ข คาแนะนาการใชหนงสอ ง คาอธบายรายวชา พท ๓๒๐๑๐ หลกการใชภาษาเพอความสาเรจ ช แบบทดสอบกอนเรยน ๑ บทท ๑ ลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจ ๓

- เรองท ๑ ลกษณะของภาษา ๔ - เรองท ๒ คาเปน คาตาย ๗ - เรองท ๓ คาซา คาซอน ๙ - เรองท ๔ คาสมาส คาสนธ ๑๑ - เรองท ๕ คาทมาจากภาษาตางประเทศ ๑๖ - แบบฝกหดทบทวนบทท ๑ ๒๒ - แบบทดสอบบทท ๑ ๒๓

บทท ๒ ธรรมชาตของภาษา ๒๕ - เรองท ๑ ธรรมชาตของภาษา ๒๖ - เรองท ๒ ระดบของภาษา ๒๙ - แบบฝกหดทบทวนบทท ๒ ๓๑ - แบบทดสอบบทท ๒ ๓๒

บทท ๓ ลกษณะและการเลอกใชคา กลมคา และประโยค ๓๔ - เรองท ๑ คาสภาพ คาราชาศพท ๓๕ - เรองท ๒ คาและสานวน ๔๓ - เรองท ๓ ประโยคและชนดของประโยค ๔๖ - แบบฝกหดทบทวนบทท ๓ ๔๙ - แบบทดสอบบทท ๓ ๕๐

(ข)

สารบญ เรอง หนา บทท ๔ สานวน คาพงเพยและสภาษต ๕๒

- เรองท ๑ การใชสานวน คาพงเพยและสภาษต ๕๓ - เรองท ๒ คาศพทบญญต ๕๖ - เรองท ๓ คาศพทเฉพาะกลม ๕๙ - เรองท ๔ คาศพทในวงการตาง ๆ ๖๑ - เรองท ๕ การใชพจนานกรม ๖๕ - เรองท ๖ การใชสารานกรม ๗๐ - แบบฝกหดทบทวนบทท ๔ ๗๒ - แบบทดสอบบทท ๔ ๗๓

บทท ๕ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ ๗๕ - เรองท ๑ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ ๗๖ - แบบฝกหดทบทวนบทท ๕ ๘๐ - แบบทดสอบบทท ๕ ๘๑

แบบทดสอบหลงเรยน ๘๓ เฉลยแบบฝกหดทบทวนบทท ๑ – บทท ๕ ๘๕-๘๖ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน ๘๗ เฉลยแบบทดสอบบทท ๑- บทท ๕ ๘๗ บรรณานกรม ๘๘-๘๙ คณะผจดทา ๙๐

(ค)

คาแนะนาการใชหนงสอเรยน

หนงสอเรยนสาระความรพนฐาน (ภาษาไทย) รายวชาเลอก หลกการใชภาษาเพอความสาเรจ รหส พท ๓๒๐๑๐ (๑ หนวยกต) ตามหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ สาหรบคนไทยในตางประเทศ ประกอบดวยสาระสาคญ ดงน

สวนท ๑ คาชแจงกอนเรยนรรายวชา สวนท ๒ เนอหาสาระและกจกรรมทายบท สวนท ๓ แนวตอบกจกรรมทายบท และหรอแบบทดสอบยอยทายบท

สวนท ๑ คาชแจงกอนเรยนรรายวชา ผเรยนตองศกษารายละเอยดในคานาและคาแนะนาการใชหนงสอเรยน เพอสรางความเขาใจ

และเพอใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนรของรายวชา ซงการเรยนรเนอหาและการปฏบตกจกรรมทายบท ควรปฏบตดงน ๑. หารอครประจากลม / ครผสอน เพอรวมกนวางแผนการเรยน (ใชเวลาเรยน ๔๐ ชวโมง) ๒. ศกษาเนอหาจากหนงสอเรยน หากมขอสงสยเรองใดสามารถศกษาคนควาเพมเตมไดจากสอตาง ๆ หรอหารอครประจากลม / ครผสอน เพอขอคาอธบายเพมเตม ๓. ทากจกรรมทายบทเรยนตามทกาหนด ๔. เขาสอบวดผลการเรยนรปลายภาคเรยน ๕. สรางความเขาใจเกยวกบการประเมนผลรายวชา ซงมคะแนนเตม ๑๐๐ คะแนน โดยแบงสดสวนคะแนนเปนระหวางภาคเรยน ๖๐ คะแนน และปลายภาคเรยน ๔๐ คะแนน ดงน

๕.๑ คะแนนระหวางภาคเรยน ๖๐ คะแนน แบงสวนคะแนนตามกจกรรม ไดแก ๑) ทากจกรรมทายบทเรยน ๒๐ คะแนน โดยทากจกรรมทายบทใหครบถวน

๒) ทาบนทกการเรยนร ๒๐ คะแนน โดยสรปยอเนอหาหรอวเคราะหเนอหาจากการศกษาหนงสอแบบเรยนรายวชาน เพอแสดงใหเหนกระบวนการเรยนร ประโยชน และการนาความรไปใช โดยทาตามทครกาหนด และจดทาเปนรปแบบเอกสารความร ดงน

- ปก (รายละเอยดเกยวกบตวผเรยน: ชอ-นามสกล รหสประจาตว ระดบการศกษา ศกร.กศน. ของผเรยน และศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ)

- สวนบนทกการเรยนร (เนอหาประกอบดวย : หวขอ/เรองทศกษา และจดประสงคทศกษา และขนตอนการศกษาโดยระบวามวธรวบรวมขอมลอยางไร นาขอมลมาใชอยางไร)

- สวนสรปเนอหา (สรปสาระความรสาคญตามเนอหาทไดบนทกการเรยนร)

(ง)

- ประโยชนทเกดกบตวผเรยน (บอกความรทรบและนามาพฒนาตนเอง/การนาไปประยกตใชในรายวชาอน ๆ หรอในชวตประจาวน)

๓) ทารายงานหรอโครงงาน ๒๐ คะแนน โดยจดทาเนอหาเปนรายงานหรอโครงงานตามทครกาหนดรปแบบเอกสารรายงาน หรอโครงงาน ดงน

๓.๑) การทารายงานหรอโครงงานตามทครมอบหมาย ใหดาเนนการตามรปแบบกระบวนการทารายงาน หรอโครงงาน ตามรปแบบเอกสาร ดงน

- ปก (เรองทรายงาน รายละเอยดเกยวกบตวผเรยน : ชอ-นามสกล รหสประจาตว ระดบการศกษา ศกร.กศน. ของผเรยน และศนยการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ)

- คานา

- สารบญ

- สวนเนอหา (หวขอหลก หวขอยอย)

- สวนเอกสารอางอง ๓.๒) การทาโครงงาน ตามทครมอบหมาย และดาเนนการตามกระบวนการ

ทารายงาน โดยจดทาตามรปแบบเอกสารดงน - ปก (ชอโครงงาน รายละเอยดเกยวกบตวผเรยน : ชอ-นามสกล รหสประจาตว ระดบการศกษา ศกร.กศน. ขอผเรยน และศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ) - หลกการและเหตผล - วตถประสงค - เปาหมาย - ขอบเขตของการศกษา

- วธดาเนนงานและรายละเอยดของแผน - ระยะเวลาดาเนนงาน - งบประมาณ - ผลทคาดวาจะไดรบ

๕.๒ คะแนนปลายภาคเรยน ๔๐ คะแนน ผเรยนตองเขาสอบวดความรปลายภาคเรยนโดยใชเครองมอ (ขอสอบแบบปรนย หรอ อตนย) ของศนยการศกษานอกระบบและการศกษา ตามอธยาศยกลมเปาหมายพเศษ

(จ)

สวนท ๒ เนอหาสาระและกจกรรมทายบท ผเรยนตองวางแผนการเรยน ใหสอดคลองกบระยะเวลาของรายวชา และตองศกษาเนอหาสาระ

ตามทกาหนดในรายวชาใหละเอยดครบถวน เพอใหเปนไปตามมาตรฐานการเรยนรของรายวชา ซงในรายวชานไดแบงเนอหาออกเปน ๕ บท ดงน

บทท ๑ เรองลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจ บทท ๒ เรองธรรมชาตของภาษา บทท ๓ เรองลกษณะและการเลอกใชคา กลมคา และประโยค บทท ๔ เรองสานวน คาพงเพย และสภาษต บทท ๕ เรองการแสวงหาความรจากสอตาง ๆ สวนกจกรรมทายบทเรยน เมอผเรยนไดศกษาเนอหาแตละบท/ตอนแลว ตองทากจกรรมทาย

บทเรยนหรอแบบฝกหด ตามทกาหนดใหครบถวน เพอสะสมเปนคะแนนระหวางภาคเรยน (๒๐ คะแนน)

สวนท ๓ แนวตอบกจกรรมทายบทเรยนหรอแบบฝกหด และหรอเฉลยแบบทดสอบยอย (ถาม) แนวตอบกจกรรมทายบทเรยนหรอแบบฝกหด และหรอเฉลยแบบทดสอบยอย จดทาแยกไวเปน

บทเรยงลาดบ

(ฉ)

โครงสรางรายวชาหลกการใชภาษาเพอความสาเรจ รหสวชา พท ๓๒๐๑๐

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย สาระสาคญ ศกษาหลกภาษา และลกษณะของภาษาไทย ธรรมชาตของภาษา การสรางคาในภาษาไทย โครงสรางประโยค สานวน คาพงเพย สภาษต การใชคาสภาพ คาราชาศพท การใชพจนานกรม และสารานกรม รวมทงการเปลยนแปลงของภาษาไทย การยมคาจากภาษาตางประเทศมาใชเพอใหสามารถใชภาษาเปนเครองมอ ในการตดตอสอสารและทาธรกจในชวตประจาวนไดอยางมประสทธภาพ ผลการเรยนรทคาดหวง ๑. อธบายลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจได ๒. บอกระดบของภาษาไทยได ๓. สามารถยกตวอยาง คาสภาพ คาราชาศพท และบอกความหมายของคาและสานวนได ๔. ยกตวอยาง คาพงเพย และสภาษต ได ๕. บอกวธการแสวงหาความรจากสอตาง ๆ ขอบขายเนอหา บทท ๑ ลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจ บทท ๒ ธรรมชาตของภาษา บทท ๓ ลกษณะและการเลอกใชคา กลมคา และประโยค บทท ๔ สานวน คาพงเพย และสภาษต บทท ๕ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ

(ช)

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑

คาชแจง ใหนกศกษาเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว

๑. ภาษาไทยเปนภาษาคาโดด หมายถงขอใด ก. บางคามความหมายหลายอยาง หลายความหมาย ข. การใชควรเปลยนแปลงรปศพทเสมอ ค. คาแตละความหมายมไมสมบรณในตวเอง ง. แตละคามความหมายสมบรณในตวเอง

๒. การกลายเสยงเปนการเปลยนแปลงความธรรมชาตของภาษาเปนเสยงกรอน คอขอใด ก. หมากมวง --------> มะมวง ข. มะพราว --------> หมากพราว ค. สะเอว --------> สายเอว ง. ตะไคร --------> ตนไคร

๓. ขอใดเปน “คาเปน” ทงหมด ก. ปด-บท-ยก ข. พบ-จก-ตาก ค. ใบ-ตา-ฟง ง. ตด-บท-นาก

๔. คาซอนเพอเสยง คอขอใด ก. บานเรอน ข. เนอตว ค. เบกบาน ง. ยย

๕. ขอใดเปนคาสมาสทกคา ก. วทยาลย-ธนาคาร-มหศจรรย ข. อสรภาพ-ศลยแพทย-หตถกรรม ค. จนตนาการ-มจฉาชพ-จตราศ ง. อสรภาพ-วทยาลย-หตถกรรม

แบบทดสอบกอนเรยน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒

๖. ขอใดเปนภาษากงทางการ ก. สขเรยนจบจากมหาวทยาลยรามคาแหง ข. สขเรยนจบจากรามคาแหง ค. สขเรยนจบจากราม ง. สขเรยนราม

๗. คาราชาศพท “ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ” คอขอใด ก. ให ข. ถาม ค. ตอบ ง. ชแจง

๘. ความหมายสานวนไทย “ขาวแดงแกงรอน” คออะไร ก. ความสข-ความเจรญ ข. ความซอสตย ค. เมตตา ง. บญคณ

๙. คาศพทบญญต “Freedom” คอขอใด ก. เสรภาพ ข. ฟรดอม ค. ทองเทยว ง. นโยบาย

๑๐. ถาหากเราจะศกษาเรยนรการใชพจนานกรม ควรอานและศกษาอะไรอนดบแรก ก. อกขระวธ-คานา ข. คาชแจง-หนงสออางถง ค. คานา-คาชแจง ง. บญชอกษรยอ-หนงสออางอง

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓

สาระสาคญ ลกษณะสาคญของภาษาไทย เปนภาษาคาโดด คาไทยแทสวนมากมพยางคเดยว มตวสะกดตรงตามมาตรา เปนภาษาทมเสยงวรรณยกต มการสรางคาเพอเพมความหมายใหมากขน การเรยงคา ในประโยคเปนสงทสาคญมาก คาขยายในภาษาไทยมกจะเรยงอยหลงคาทถกขยาย มลกษณะนาม มวรรคตอนในการเขยนและพดภาษาไทยมระดบ นอกจากนนเปนการอธบาย ความหมายและยกตวอยางของคาเปน คาตาย คาซา คาซอน คาสมาส คาสนธ และคาทมาจากภาษาตางประเทศ

ผลการเรยนรทคาดหวง ๑. ผเรยนสามารถอธบายลกษณะของภาษาไทยไดอยางถกตอง ๒. ผเรยนสามารถอธบายความหมายของคาเปน คาตาย คาซา คาซอน คาสมาส และคา

ทมาจากภาษาตางประเทศไดถกตอง

ขอบขายเนอหา เรองท ๑ ลกษณะของภาษา เรองท ๒ คาเปน คาตาย เรองท ๓ คาซา คาซอน เรองท ๔ คาสมาส คาสนธ เรองท ๕ คาทมาจากภาษาตางประเทศ

บทท ๑ ลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔

ภาษาไทยมววฒนาการมาตามลาดบ ตงแตสมยสมเดจพระนารายณมหาราชโดยพระโหราธบด ไดตงแตงตาราเรยนภาษาไทยเลมแรก ชอ จนดามณขน ตอมาในสมยของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว กระทรวงธรรมการ ไดพมพตาราสยามไวยากรณเปนแบบเรยนและเจาพระยาพระเสดจสเรนทราธบด ไดเรยบเรยงขนใหม โดยยอจากตาราสยามไวยากรณ จนถง พ.ศ. ๒๔๖๑ พระยาอปกตศลปสารไดใชเคาโครงของตาราสยามไวยากรณแตงตาราหลกภาษาไทยขนใหม ซงถอวาเปนตาราหลกภาษาไทย ทสมบรณและเปนแบบฉบบหลกภาษาไทยทใชกนมาจนถงปจจบน

ลกษณะสาคญของภาษาไทย มดงน ๑. ภาษาไทยเปนภาษาคาโดด คอคามกมพยางคเดยวมความหมายอยในตวครบถวน เปนอสระไมผกพนกบคาอน ไมมการเปลยนแปลงรปคา ลกษณะภาษาไทยทเปนคาโดด เชน คานามทใชเรยกวงศาคณาญาต เชน พอ แม พ นอง ปา อา คานามทเปนชอเรยกอวยวะ เชน แขน ขา ผม มอ ตา ห คานามทวไป เชน เดน นอน วง หลง เกด ปด ใช ให หา คาสรรพนาม เชน ฉน ผม มง เรา เธอ เขา ทาน คณ คาบอกจานวนนบ เชน หนง สอง สาม หมน แสน คาขยาย เชน ด เลว ผอม อวน เขยว ดา มาก นอย คาหลายพยางคมกไมใชคาไทยแท แตเปนคาทยมมาจากภาษาอน และไทยเรานามาใชจนคดวาเปนภาษาไทย เชน ภาษาจน ภาษาบาล-สนสฤต เปนตน ๒. คาไทยแทสวนมากมพยางคเดยว คอ เปนคาทมความหมายเขาใจไดทนท เชน ดน นา ลม ไฟ โอง ไห เปนตน สวนคาไทยแททมหลายพยางคมสาเหตมาจาก ๒.๑ การปรบปรงศพทดวยการลงอปสรรคแบบไทย คอการเพมเสยงหนาศพท เชน

๒.๒ การกลายเสยง เปนการเปลยนแปลงตามธรรมชาตของภาษา เชน เสยงกรอน

ชด…..........................ประชด ทา.............................กระทา ลกดม........................ลกกระดม

หมากมวง…............มะมวง หมากพรา...............มะพราว สายเอว..................สะเอว ตนไคร....................ตะไคร

เรองท ๑ ลกษณะของภาษา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕ ๓. คาไทยแทมตวสะกดตรงตามมาตรา เชน คา ทเกยวกบการตอส ไดแก

แมกก ............................................................................. ชก ศอก กระแทก โชก ผลก แมกด ............................................................................. กด ฟด รด อด กอด ฟาด แมกบ ............................................................................. ตบ ทบ งบ บบ จบ แมกง ............................................................................. ถอง พง ดง เหวยง ทง แมกน ............................................................................. ชน ดน ยน โยน แมกม ............................................................................. โถม ทม สม ทม แมเกย ............................................................................. เสย ตอย แมเกอว ............................................................................. เหนยว นาว

๔. ภาษาไทยเปนภาษาทมเสยงวรรณยกต ซงวรรณยกตนจะทาใหคาทมระดบเสยงและ

ความหมายตางกน เชน

คา คา คา เขา เขา เขา นา นา นา เสอ เสอ เสอ

๕. ภาษาไทยทมการสรางคาเพอเพมความหมายใหมากขน การเพมคาในภาษาไทยมหลาย

ลกษณะ เชน การประสมคา คาซอน คาซา คาสมาส คาสนธ ศพทบญญต คาแผลง เปนตน ๖. การเรยงคาในประโยค การเรยงคาในประโยคของภาษาไทยนน สาคญมาก เพราะ

ถาเรยงคาในประโยคสลบทกนจะทาใหความหมายเปลยนไป เชน

๗. คาขยายในภาษาไทยมกจะเรยงอยหลงคาทถกขยาย เชน

- พอใหเงนผมใช - พอใหใชเงนผม - พอใหผมใชเงน

- แมไกสแดง - เรอลาใหญแลนชา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖ ๘. คาไทยมลกษณะนาม มหลกการใช ดงน ๘.๑ ใชตามหลงคาวเศษณบอกจานวนนบทเปนตวเลข ๘.๒ ใชตามหลงคานามเพอบอกลกษณะคานามทอยขางหนา เชน ยกเวน การใชคาวา “เดยว” แทนจานวนนบ ๑ หนวย ซงจะอยหลงลกษณะนาม เชน ๙. ภาษาไทยมวรรคตอนในการเขยนและการพด เพอกาหนดความหมายทตองการสอสาร หากแบงวรรคตอนการเขยนผดหรอพดเวนจงหวะผด ความหมายกจะเปลยนไป เชน ๑๐. ภาษาไทยมระดบของภาษาแบงได ดงน กลาวโดยสรปลกษณะของภาษาไทย คอ ภาษาไทยเปนภาษาคาโดดสวนมากมพยางคเดยว มตวสะกดตรงตามมาตรา มเสยงวรรณยกต มการสรางคาเพอเพมความหมายใหมากขน การเรยงคาในประโยคของภาษาไทยนนสาคญมาก ภาษาไทยมลกษณะนามและมวรรคตอนในการเขยนและ การพด สดทาย มระดบของภาษา ดงนนผเรยนควรทาความเขาใจภาษาไทยเหลานใหชดเจน กจะทาใหการศกษาภาษาไทยมความสาเรจมากยงขน

- นกเรยน ๓๒ คน - สนข ๒ ตว

- หนงสอเลมนนใครเอาไป - รถคนนมาจากยโรป

- ฉนเลยงแมวไวตวเดยว - เขากนขาวจานเดยว

- อาหาร อรอยหมดทกอยาง - อาหารอรอย หมดทกอยาง

๑๐.๑ ระดบพธการ - ใชในพธการสาคญตาง ๆ ๑๐.๒ ระดบทางการ - ใชในโอกาสทเปนทางการ ๑๐.๓ ระดบกงทางการ - ใชในโอกาสทเปนทางการแตลดระดบโดยใชภาษา

สภาพและเปนกนเองมากขน ๑๐.๔ ระดบสนทนา - ใชในโอกาสพดคยทวไป ๑๐.๕ ระดบกนเอง - สามารถใชภาษาพดหรอภาษาคะนอง

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗ คาเปน คาเปน คอพยญชนะผสมสระเสยงยาวในแม ก กา และคาทมตวสะกดในแม กง กน กม เกย เกอว รวมทงสระเสยงสนท ๔ ตว คอ อา ใอ ไอ เอา

ตวอยางคาเปน

แม ก กา ตวสะกด กง กน กม เกย เกอว สระเสยงสน อา ใอ ไอ เอา

จา ปร มา ด โต จอ ป อา เรา น ตา ป

ฟง, ตง, ตน,ยาม,เชย, พราว,นาง,กน,ปม,นาย,หว,กลาง,คน,ลม,เลย,เชยว

ตาม คา ชม เชย คน หงขาวเหนยวในครวไฟ, คา, ใบ, ไม, ทา, ใจ, ไป, เอา

ตวอยางของคาเปน ตามไตรยางค ดงน ๑. อกษรกลางคาเปน พนเสยงเปนเสยงสามญ เชน กา คง จน ปม เตย กลอง ผนดวยไมเอก เปนเสยงเอก เชน กา ดง จน บม เตย กลอง ผนดวยไมโท เปนเสยงโท เชน กา ดง จน บม เตย กลอง ผนดวยไมตร เปนเสยงตร เชน กา ดง จน บม เตย กลอง ผนดวยไมจตวา เปนเสยงจตวา เชน กา ดง จน บม เตย กลอง จะเหนวา อกษรกลางคาเปน ผนได ๕ เสยง และเสยงกบรปวรรณยกตตรงกน ๒. อกษรตาคาเปน พนเสยงเปนเสยงสามญ เชน คา ซน โดน วาว เชย ผนดวยไมสามญ เปนเสยงสามญ เชน คา ซน โดน วาว เชย

ผนดวยไมเอก เปนเสยงโท เชน คา ซน โดน วาว เชย ผนดวยไมโท เปนเสยงตร เชน คา ซน โดน วาว เชย จะเหนวาอกษรตา คาเปนผนไดเพยง ๓ เสยง คอ สามญ โท ตร ๓. อกษรสงคาเปน พนเสยงเปนเสยงจตวา เชน ขา ผง เชย สาว ผนดวยไมเอก เปนเสยงเอก เชน ขา ผง เชย สาว ผนดวยไมโท เชน ขา ผง เชย สาว

เรองท ๒ คาเปน คาตาย

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘ คาตาย คาตาย คอ คาทประกอบดวยสระเสยงสน (รสสระ) ในแม ก กา (ยกเวน อา ใอ ไอ เอา) และคาทมตวสะกดในแม กก กด กบ ใชคาตายแทนเอกได

ตวอยางคาตาย

เสยงสนในมาตรา ก กา มาตรา กก กด กบ

มะ จะ ต ปร ด เกาะ ปะ ฉ บ ส จ ป ล นาก ตาก พก เมฆ ภาพ ตบ ภาพ นก มด รบ กาก จก ปด ตรวจ พบ ลาภ ยก ทพ

ตด บท

ตวอยางของคาตายตามไตรยางค ๑. อกษรกลางคาตาย - พนเสยงเปนเอก เชน ปะ กาก จด โบก - ผนดวยไมโท เปนเสยงโท เชน ปะ กาก จด โบก - ผนดวยไมตร เปนเสยงตร เชน ปะ กาก จด โบก - ผนดวยไมจตวา เปนเสยงจตวา เชน ปะ กาก จด โบก (คาทยกตวอยาง เพยงเพอใหเหนวธผน อาจไมมใชเปนปกตในภาษากได) ๒. อกษรตาคาตาย สระเสยงสน พนเสยงเปนเสยงตร เชน คะ นด รก สระเสยงยาว พนเสยงเปนเสยงโท เชน มาก-เชต-โนต ผนดวยไมโท เปนเสยงตร เชน มาก เชต โนต จะเหนวา อกษรตาคาตาย สระเสยงสน ผนไดเพยง ๒ เสยง คอ โท และตร ๓. อกษรสงคาตาย พนเสยงเปนเสยงเอก เชน สะ ผล ฝาก ขด ผนดวยไมโท เปนเสยงโท แตคาทผนไดไมมทใชหรอไมมความหมายจงมไดแสดงไว คาตาย เปนคาทประกอบดวยสระเสยงสน ในแม ก กา และคาทมตวสะกดในแม กก กด กบใชคาตายแทนเอาได คาตายตามไตรยางค คออกษรกลาง อกษรตา และอกษรสง

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๙ คาซา คาซา คอคาทเหมอนกนทงเสยงและความหมาย เปนการกลาวซา คาเดม โดยใชไมยมก เกดเปนคาใหมทมความหมายคลาย ๆ คาเดมแตอาจเนนความหมายตางกน หรอแยกความหมายเปนสดสวน หรอมความหมายเปนพหพจน หรอความหมายเปลยนไปเปนสานวน

ตวอยางคาซา

ในหองนมหนงสอด ๆ ใหอานหลายเลม (เนนความหมายใหมนาหนกยงขน)

เดกคนนทาทางฉลาดฉลาด (เนนความหมายใหมนาหนกยงขนโดยเปลยนเสยงวรรณยกตคาหนาเปนเสยงตร)

หองชดทหาซออยแถวๆ บางกะป (ความหมายเปนเชงคาดคะเน)

ลกๆ พาเพอนมาเลยงสงสรรคทบาน (ความหมายเปนพหพจน)

ดๆชวๆ เขากยงเปนญาตของเรา (ความหมายเปลยนไปเปนสานวน)

นอกจากนยงมการซาคาอกชนดหนง เรยกวา “คาอพภาภาส” เปนการซาคาดวยวธกรอนคาหนาเปนเสยงสระอะ เพอความไพเราะในการออกเสยง มกพบในคาประพนธ เชน ในภาษาไทยกใช เชน ครน ครก ยม แยม ใชอพภาสเปน คะครน คะครก ยะยม ยะแยม

คาซอน คาซอน คอ คาทเกดจากการนาคาทมความหมายหรอเสยงใกลเคยงกนมาเรยงตอกนเกดเปนคาใหม แบงออกเปน ๒ ชนด คอ คาซอนเพอความหมาย และคาซอนเพอเสยง ๑. คาซอนเพอความหมาย คอ การนาคาทมความหมายเหมอนกน คลายคลงกน หรอมความหมายตรงขามกนมาเรยงซอนกน เกดเปนคาใหมทมความหมายชดเจนขน หรออาจมความหมายเปลยนแปลงไป แตยงคงเกยวเนองกบความหมายเดม

ลวๆ กรอนเปน ละลว เรอยๆ กรอนเปน ระเรอย วบๆ กรอนเปน วะวบ

เรองท ๓ คาซา คาซอน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๐

ตวอยาง

๒. คาซอนเพอเสยง คอ การนาคาทมเสยงใกลกนมาเขาคกนทาใหเกดความหมายขน คาทนามาซอนมกมพยญชนะตนและ ตวสะกดตรงกน แตประสมดวยสระตางกน สระนนมกเปนสระทใกลเคยงกน

ตวอยาง

กลาวสรป คาซา เปนคาทเหมอนกน ทงเสยงและความหมาย เปนการซาคาเดม โดยใช ไมยมก เกดจากเปนคาใหม เชน ดๆ ฉลาด ฉลาด แถวๆ ลกๆ และ ดๆ ชวๆ เปนตน สวนคาซอน เปนคาทเกดจากการนาคาทมความหมายหรอเสยงใกลเคยงกนมาเรยงตอกนเกดเปนคาใหม โดยแบงออกเปนคาซอนเพอความหมาย เชน บานเรอน เนอตว เบกบาน เปนตน และคาซอนเพอเสยง เชน ยย โงนเงน และกระเรอกะรา เปนตน

บานเรอน หมายถง ทอยอาศย เนอตว หมายถง รางกาย เทจจรง หมายถง ความจรงเทาทปรากฏ เบกบาน หมายถง แชมชน สดใส

ยย หมายถง ยนหรอยบเสยรป โงนเงน หมายถง เอยงเอนไปมา กะเรอกะรา หมายถง อาการทแบกหรอหอบของพะรงพะรง

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๑ คาสมาส คาสมาส คอ การประสมคาอยางหนงซงไทยรบมาจากภาษาบาลสนสกฤต คาสมาสเกดจากการนาคาบาลและสนสกฤตมารวมกน เกดคาใหม มความหมายใหม แตยงคงเคาความหมายของคาเดม การแปลความจะแปลจากคาหลกทอยขางหลงกอนคาขยาย ทอยขางหนา เชน ภมศาสตร แปลวา วชาทศกษาเกยวกบแผนดน

ตวอยาง

การสมาสคา อาจมการเชอมคาโดยกลมกลนเสยงระหวางคาทเรยกวา “สนธ” โดยเรยกใหเสยงทายของคาตนกลนกบเสยงของคาทนามาตอ เชน การอานคาสมาส การอานคาสมาสจะออกเสยง อะ ทพยางคทายขอคานาหนาดวย เชน

คาสมาสนนรกนอยวา จะตองออกเสยงเชอมกลางคา เชน

หตถกรรม หมายถง งานททาขนดวยมอ อสรภาพ หมายถง ความเปนอยทไมขนกบใคร ศลยแพทย หมายถง แพทยผาตด

สข+อภบาล = สขาภบาล ราชา+อปถมภ = ราชปถมภ กระยา+อาหาร = กระยาหาร

ธนบตร อานวา ทะ-นะ-บด ธรการ อานวา ท-ระ-กาน ภมศาสตร อานวา พ-ม-สาด ธาตสญญา อานวา ทาด-ต-สน-ยา

พทธกาล ออกเสยง พด-ทะ-กาน กจวตร ออกเสยง กด-จะ-วด

เรองท ๔ คาสมาส คาสนธ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๒ คาสมาสทออกเสยงตามความนยม เชน

คาสมาสคนไทยนยมออกเสยงคาเปนเสยงหนก เบา สลบกน การออกเสยงเชอมกลาง คาสมาสชวยใหออกเสยงเบาไดทามกลางเสยงหนก เชน

มคาสมาสไมนอยทสวนตนเหมอนกน ตางกนทสวนหลง การออกเสยงเชอมกจะตางกนดวย เชน

เพชรบร บางคนออกเสยง เพด-ชะ-บ-ร บางคนออกเสยง เพด-บ-ร ราชบร บางคนออกเสยง ราด-ชะ-บ-ร บางคนออกเสยง ราด-บ-ร

กรรมกร ราชการ หตถกรรม พทธกาล อทกภย ปจฉมพจน อบตเหต สมานฉนท สวสดการ สมาชกภาพ อตสาหกรรม กลยาณมตร

เกยรตยศ-เกยรตนยม เพชรบรณ-เพชรเกษม พรหมทณฑ-พรหมวหาร อนทรวงศ-อนทรธน ธนบตร-ธนบร จตรกรรม-จตรลดา ชลธาร-ชลบร ชาตวฒ-ชาตนยม เทพบตร-เทพธดา ปจฉมกาล-ปจฉมลขต นามธรรม-นามสกล ปฐมวย-ปฐมนเทศ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๓ คาสนธ คาสนธ หมายถง คาทสรางขนใหม โดยวธเชอมคาตามแบบภาษาบาลสนสกฤต ใหตดตอเปนคาเดยวกน ลกษณะของคาสนธมดงน ๑. เกดจากคามลตงแต ๒ คาขนไป ๒. ตองเปนคาทมาจากภาษาบาลสนสฤต ๓. มการเชอมคาโดยเปลยนสระ พยญชนะหรอนคหตของคาเดม ๔. มกเรยงคาหลกไวหลงคาขยาย เชนเดยวกบคาสมาสเมอแปลกแปลจากหลงไปหนา ๕. คาสนธ แบงออกเปน ๓ ชนด ไดแก ๕.๑ สระสนธ หมายถง คาสนธทมการเปลยนแปลงสระระหวางคาทใชเชอม การเปลยนแปลงสระม ๒ วธ ดงน ๑) ตดสระพยางคของคาหนา แลวใชสระพยางคหนาของคาหลง เชน

คาหนา คาหลง คาสนธ

จตร องค จตรงค

วทย อาลย วทยาลย

ธน อาคาร ธนาคาร

มหา อศจรรย มหศจรรย

จนตน อาการ จนตนาการ

มจฉา อาชพ มจฉาชพ

๒) ตดสระพยางคทายของคาหนาแลวใชสระพยางคหนาของคาหลง โดยเปลยนสระพยางคหนาของคาหลง ดงน สระ อะ เปลยนเปน อา หรอ อ สระ อ เปลยนเปน เอ หรอ โอ เชน

คาหนา คาหลง คาสนธ

ราช อนญาต ราชานญาต

ราช อปถมภ ราชปถมภ

ราช อทศ ราชทศ

นร อศวร นเรศวร

ปรม อนทร ปรเมนทร

ชล อทร ชโลทร

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๔

ราช อบาย ราโชบาย

๓) เปลยนสระพยางคทายของคาหนาเปนพยญชนะ ดงน อ อ เปลยนเปน ย อ อ เปลยนเปน ว แลวใชสระพยางคหนาของคาหลง เชน

คาหนา คาหลง คาสนธ

อคค โอภาส อครโยภาส

สามคค อาจารย สามคยาจารย

ธน อาคม ธนว+อาคม เปน ธนวาคม

เหต เอนกรรถ เหตว+เอนกรรค เปน เหตวาเนกรรถ

๕.๒ พยญชนะสนธ หมายถง คาสนธทมการเปลยนแปลงทพยญชนะ เชน ๑) เปลยน ส เปน โอ และ ว เปน พ เชน

คาหนา คาหลง คาสนธ

มนส ภาว มโนภาพ

มนส รม มโนรม

รหส ฐาน รโหฐาน

๒) เปลยน ส เปน ร เชน

คาหนา คาหลง คาสนธ

ทส ชน ทรชน ทรชน

นส คณ นรคณ เนรคณ

นส ภย นรภย

ทส พล ทรพล ทรพล

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๕ ๕.๓ นคหตสนธ หมายถง คาสนธทมการเปลยนแปลงนคหต เชน ๑) นคหตกบสระ ใหเปลยนรปเปนนคหต เปน ม แลวใชสระพยางคหนาของคาหลง เชน

๒) นคหตสนธกบพยญชนะวรรคใหเปลยนนคหตเปนพยญชนะทายวรรค เชน ๓) นคหตสนธกบเศษวรรค ใหเปลยนนคหตเปน ง เชน

กลาวโดยสรป คาสมาส เปนการประสมคาอยางหนง ซงไทยไดรบมาจากภาษาบาลและสนสกฤต คาสมาสเกดจากการรบคาบาลและสนสกฤตมารวมกน เกดคาใหมและมความหมายใหม เชน หตถกรรม อสรภาพ ศลยกรรม เปนตน สวนคาสนธ เปนคาทสรางใหม โดยวเชอมคาตามแบบภาษาบาล สนสกฤตใหตดตอเปนคาเดยวกน เชน จตรงค วทยาลย ธนาคาร มหศจรรย เปนตน

ส+อาคม เปน สมาคม ส+โอสร เปน สโมสร ส+อาทาน เปน สมาทาน ส+อาส เปน สมาส ส+อคค เปน สามคค ส+อทย เปน สมทย

ส+กร เปน สงกร ส+จร เปน สญจร ส+เกต เปน สงเกต ส+ขยา เปน สงขยา

ส+โยค เปน สงโยค ส+วร เปน สงวร ส+วาส เปน สงวาส ส+สาร เปน สงสาร สงสาร

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๖

ภาษาไทยของเรามภาษาอนเขามาปะปนอยเปนจานวนมากเพราะเปนธรรมชาตของภาษาทเปนเครองมอในการสอสาร ถายทอด ความร ความคดของมนษยและภาษาเปนวฒนธรรมอยางหนง ซงสามารถหยบยมกนไดโดยมสาเหตจากอทธพลทางภมศาสตร คอมเขตแดนตดตอกบอทธพลทางประวตศาสตรทมการอพยพถนทอย หรออยในเขตปกครองของประเทศอน อทธพลทางดานศาสนาไทย เรามการนบถอศาสนาพทธ ศาสนาพราหมณ ศาสนาครสต และอน ๆ นอกจากนอทธพล การตดตอคาขาย การศกษา แลกเปลยนเทคโนโลย เปนตน จงทาใหเรามการยมคาภาษาอนมาใชเปนจานวนมาก เชน ๑. คาทมจากภาษาบาล สนสฤต ไทยเรารบพทธศาสนาลทธมหายาน ซงใชภาษาสนสกฤตมากอน และตอมารบพทธศาสนาลทธลงกาวงศมาอก ซงใชภาษาบาลเปนเครองมอในการเผยแพรไทยจงรบภาษาบาล สนสกฤต เขามาใชในภาษาไทย เปนจานวนมาก ตวอยางภาษาบาล สนสกฤตในภาษาไทย

บาล สนสกฤต ไทย

สาม สวาบน สาม

จต จต

สกณ สกณา

จฬา จฬา

ทกข ทกข

ฤษ ฤษ

ขณ ขณะ

มตร มตร

สตว สตว

ไวทย แพทย

นจจ นตย นจ,นตย

ปทม ปทม ปทม, ปทมา

กมาร กมาร กมาร

จวร จวร จวร

อลงการ อลงการ อลงการ

เรองท ๕ คาทมาจากภาษาตางประเทศ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๗ ๒. ภาษาจน ไทยกบจนมความสมพนธกนอยางใกลชดทางดานเชอชาต ถนทอย การตดตอคาขาย ปจจบนมคนจนเขามาอาศยในประเทศไทยเปนจานวนมาก จงมการยมและแลกเปลยนภาษาซงกนและกน ภาษาจนทไทยยมมาใชเปนภาษาพด คาทไทยยมมาจากภาษาจนมมากมาย

ตวอยางคายมภาษาจน ในภาษาไทย

กวยเตยว กย เก

เกาอ เกยว โก (ขนม)

เขยม ชา (ใบชา) ชา (รานชา)

ซซว ตวน ตว

ตน ตง ถาน

ได บะฉอ มะหม

เปยะ (ขนม) ลนเตา โสหย

๓. ภาษาองกฤษ ชาวองกฤษเขามาตดตอกบไทยมาตงแตสมยกรงศรอยธยาจนถง กรงรตนโกสนทร มการตดตอคาขาย เขามารบราชการกมมากและภาษาองกฤษเปนทยอมรบกนทวโลกวาเปนภาษาสากลและปะปนอยในภาษาไทยมมากมาย เชน ลอตเตอร เปอรเซนต บอย โนต กอลฟ ลฟท สวตซ เบยร ชอลก เบรก เกม เชค แสตมป เปนตน

ตวอยางคาศพทภาษาองกฤษในภาษาไทย

super ซปเปอร

suit สท

mail เมล

mile ไมล

tent เตนท

golf กอลฟ

bank แบงค

lift ลฟท

sex เซกส

apartment อพารตเมนท

pound ปอนด

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๘ ๔. ภาษาเขมร เขมรและไทยเปนชาตทมความสมพนธกนมานบตงแตอดตกาล หลกฐานทางดานโบราณคดและประวตศาสตรยนยนวา เขมรมอทธพลเหนอดนแดนสวรรณภมมาเปนเวลาชานาน กอนทไทย จะสรางกรงสโขทย เปนราชธานหลายรอยป จากการทสองประเทศมอาณาเขตตดตอกนและมความสมพนธกนในดานตาง ๆ ไมวาจะเปนทางวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ การคาขาย การสงคราม การศาสนา เปนตน ทาใหภาษาเขมรเขามาปะปนกบภาษาไทยมาตงแตสมยโบราณ โดยเฉพาะสมยกรงศรอยธยา ไทยและเขมรมการตดตอกนมากขน ทาใหภาษาเขมรไดเขามาปะปนกบภาษาไทยมากขน

ตวอยางคาเขมรในภาษาไทย

คาเขมร คาไทย

โค โค

รบา ระบา

รเบยบ ระเบยบ

ทล ทล

ควร ควร

สพาน สะพาน

ไพร ไพร

เพราะ เพราะ

ชนาญ ชานาญ

ทวต ทวด

ฉาน ฉน

สนง สนอง

ขท กะท

พวง ปวง

ไกร ไกร

เฉยง เฉยง

ขจาย ขจาย

เกย เกด

สงวน สงวน

สอาด สอาด

ซราบ ทราบ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๑๙ ๕. ภาษามอญในภาษาไทย มอญและไทยมความสมพนธเกยวของกนมาเปนเวลานาน ดนแดนทเปนอาณาเขตของประเทศไทยปจจบนเคยเปนทอยของพวกมอญ ซงมความเจรญรงเรองแตโบราณ ไทยไดรบ อารยธรรมหลายอยางจากมอญเขามา เชน พทธศาสนา อกษรศาสตร เปนตน ปจจบนแมวามอญจะสญสนชาตแลวกตาม แตยงมคนเชอสายมอญพดภาษามอญอย ซงเปนชนกลมนอยอาศยอยในประเทศพมาและประเทศไทย สาหรบชาวมอญท ไ ดอพยพเขามาพงพระบรมโพธสมภาร พระมหากษตรยไทยนน เขามาตงบานเรอนอยรวมกนเปนหมบาน ตามบาน เรยกวาหมบานมอญ เชน มอญปากลด มอญปากเกรด มอญบางกระด มอญปทมธาน ฯลฯ ตวอยางภาษามอญในภาษาไทย กวาน พลาย เพลาะ ได เกวยน ฝาละม กามะลอ กายาน เปนตน ๖. ภาษาพมาในภาษาไทย พมามการเกยวของกบไทยในหลายดาน พมากบไทยทาสงครามกนโดยตลอด ไทยเคยตกเปนเมองขนของพมา ถง ๒ ครง แมวาพมาเคยตดตอกบไทยเปนเวลาชานาน แตภาษาพมาเขามาในภาษาไทยนอยมาก ตวอยางภาษาพมาทมอยในภาษาไทย

ภาษาพมา คาไทย

kaki สกาก

da ดาบ

saundo จวน

ชเวดากอง ชเวดากอง

ตองอ ตองอ

สาระวน สาละวน

นนทบเรง นนทบเรง

เนวน เนวน

ทนออง ทนออง

อกน อกน

จกกาย จกกาย

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๐ ๗. ภาษามลายในภาษาไทย ประเทศไทยมอาณาเขตตดตอกบชาวมลาย และไดมการตดตอกนมาเปนเวลาชานานแลว ตงแตสมยสโขทย จนกระทงถงสมยกรงรตนโกสนทร ในประวตศาสตร พอขนรามคาแหงมหาราช แหงราชอาณาจกรสโขทย เคยไดขยายอาณาเขตออกไปจนถงแหลมมลาย

ตวอยางลกษณะของภาษาชวา มลายในภาษาไทย

ภาษามลาย คาไทย

ganja กญชา

kertar กระดาษ

kameyam กายาน

kalasi กะลาส

kabal กระพน

karah กระ

kupal กาปน

kong กง (เรอ)

retupat ขาวตมผด

cheruat จรวด

champadak จาปาดะ

tera ตรา

durian ทเรยน

nuri โนร

buda บด

bunga บหงา

batek ปาเตะ

beka เพกา

manggusta มงคด

bukit ภเขา,ภเกต

tiba เทผา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๑ ๘. ภาษาฝรงเศสในภาษาไทย ในสมเดจพระนารายณมหาราช ฝร ง เศสไดส งราชทตเจรญสมพนธไมตร กบไทย เมอ พ.ศ. ๒๒๒๓ และไทยไดสงคณะทตไปยงกรงฝรงเศสเปนการตอบแทน สมยกรงรตนโกสนทร ฝรงเศสมความเกยวของทางดานการเมอง มากกวาการตดตอคาขาย ภาษาฝรงเศสรนแรกปรากฏใน จดหมายราชทตไทยไปฝรงเศสหลายคา

ตวอยางภาษาฝรงเศสนปรากฏในภาษาไทย

ภาษาฝรงเศส คาไทย

mayanaise มายองเนส

rhum รม

Henri Dunaut องร ดนงต

Napoleon นโปเลยน

Louise Pastueur หลยส ปาสเตอร

Cognac คอนยค

mustaug มสแตง

Coupe คเป

Capitaine กปตน

Consul กงสล

garanbi การนต

กลาวสรป คาทมาจากภาษาตางประเทศเขามาปะปนอยในภาษาไทยเปนจานวนมาก เพราะ เปนธรรมชาตของภาษาทเปนเครองมอในการสอสาร ซงมาจากสาเหตตาง ๆ เชน อทธพลทางภมศาสตร ประวตศาสตร การยายถน การสอสาร การคาขาย การเผยแพรศาสนา เปนตน ภาษาจากตางประเทศทเขามาในประเทศไทยมภาษาบาลและสนสฤกต ภาษาจน ภาษาองกฤษ ภาษาเขมร ภาษามอญ พมา มลาย ฝรงเศส เปนตน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๒

คาชแจง จงเตมคาลงในชองวางใหไดใจความทสมบรณ

๑. ลกษณะสาคญของภาษาไทย มดงน (เขยนเฉพาะหวขอสาคญ)

๑. ........................................................................................................................................

๒. ........................................................................................................................................

๓. ........................................................................................................................................

๔. ........................................................................................................................................

๕. ........................................................................................................................................

๖. ........................................................................................................................................

๗. ........................................................................................................................................

๘. ........................................................................................................................................

๙. ........................................................................................................................................

๑๐. .....................................................................................................................................

๒. คาเปน คอ………………………………………………..………………………………………………………………

๓. คาตาย คอ……………………………………..…………………………………………………………………………

๔. คาซา คาซอน คอ ..................................................................................................................

๕. คาสมาส คอ...........................................................................................................................

๖. คาสนธ คอ..............................................................................................................................

๗. คาทมาจากตางประเทศ มประเทศอะไรบาง ยกตวอยางคาทมาจากตางประเทศ

…………………………………………………………………………………………………….…………………………

แบบฝกหดทบทวนบทท ๑

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๓

แบบทดสอบบทท ๑ เรอง ลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจ คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกตองทสด ๑. ตาราเรยนภาษาไทยเลมแรกของไทย คออะไร ก. อเหนา ข. จนดามณ ค. แบบเรยนเรว ง. สมทรโฆษคาฉนท

๒. ขอใดเปนคาสรรพนาม ก. ฉน-ผม-เธอ ข. แขน-ขา-มอ ค. พอ-แม-พ ง. ผอม-อวน-เขยว-ดา

๓. การสรางคาในภาษาไทยใหมเพมขนโดยการทาตามขอใด ก. การเขยน ข. การพด ค. การเผยแพรคา ง. ศพทบญญต

๔. ขอใดเปน “คาตาย” ทกคา ก. ฟง-ตน-ยาม ข. เชย-พราว-กน ค. บด-ตรวจ-พบ ง. คา-ใบ-ไม

๕. “คาซา” ขอใดถกตอง ก. ในตนมหนงสอด ๆ ใหอาน ข. บานน อยเปนสข ค. ดเนอตวมอมแมม ง. เบกบานใจทกวน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๔ ๖. “คาซอน” คอขอใด ก. แถว ๆ ข. กะเรอกะรา ค. ด ๆ ชว ๆ ง. กะเรอ ๆ กะรา ๆ

๗. คาวา “ภมศาสตร” อานถกตอง คอขอใด ก. ภม-สาด ข. ภม-ศาสตร ค. พ-ม-สาด ง. ภ-ม-ศาสตร

๘. ขอใดเปน “คาสมาส” ทกคา ก. กรรมกร-ราชการ ข. ราชานญาต-ราชปถมภ ค. ราชทศ-ชโลทร ง. ราโชบาย-นรภย

๙. คาภาษาบาลวา “อลงการ” ภาษาไทยคอขอใด ก. อไลการ ข. อลงการ ค. อลงกร ง. อลงการ

๑๐. ภาษาองกฤษวา “tent” ภาษาไทยคออะไร ก. เตนน ข. เตนท ค. เตนท ง. เตนน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๕

สาระสาคญ ธรรมชาตของภาษาในโลกนมลกษณะทเหมอนกนและแตกตางกนไปตามประเทศนน ๆ แตธรรมชาตของภาษาในโลกนมลกษณะเหมอนกนหลายประเภท เชน ภาษาใชเสยงในการสอความหมาย ภาษาเกดจากหนวยเลกประกอบกนเปนหนวยใหญ ภาษามการเปลยนแปลง ภาษามลกษณะทเหมอนกนและตางกนเปนพฤตกรรมทางสงคม สวนเรองระดบของภาษาม ๓ ระดบ คอ ภาษาระดบทางการ กงทางการและไมเปนทางการ ปจจยท กาหนดระดบภาษา คอ โอกาสและสถานทสมพนธภาพระหวางบคคล ลกษณะเนอหาและสอทใชในการสงสาร

ผลการเรยนรทคาดหวง ๑. ผเรยนสามารถอธบายลกษณะธรรมชาตของภาษาไดอยางถกตอง ๒. ผเรยนสามารถอธบายระดบของภาษาไดอยางถกตอง

ขอบขายเนอหา เรองท ๑ ธรรมชาตของภาษา เรองท ๒ ระดบของภาษา

บทท ๒ ธรรมชาตของภาษา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๖

มนษยทกชาต ทกเผาพนธในโลกนตางกมภาษาเปนของตวเองทใชในการสอสาร มนษยยงเจรญขนเพยงใด ภาษาทใชยงมความสลบซบซอนขนเพยงนน ภาษาของมนษยทกภาษามลกษณะทวไปรวมกนและแตกตางกน ดงนนเราจงควรศกษาธรรมชาตของภาษา เพอใหทราบถงสภาพความเปนจรงของภาษา

ความหมายและธรรมชาตของภาษา ภาษา หมายถง เครองมอทใชสอสารทาความเขาใจกนระหวางมนษย การทาความเขาใจกนทาไดหลายวธทงโดยใชเส ยง กรยาอาการ ถอยคา ฯลฯ อยางไรกดวธการเหลานตองมระเบยบและการกาหนดรความหมายเปนขอตกลงรวมกนจงจะนบไดวาเปนภาษา การศกษาเรองธรรมชาตของภาษาเปนการศกษาความเปนไปของภาษาวามลกษณะอยางไร เพอใหผศกษานาภาษาไปใชใหเกดประโยชน ตลอดจนทาใหระมดระวงในการใชภาษาอกดวย ธรรมชาตของภาษาในโลกนมลกษณะเหมอนกน หลายประการ ดงน ๑. ภาษาใชเสยงในการสอความหมาย ๒. ภาษาเกดจากหนวยเลกประกอบกนเปนหนวยใหญ ๓. ภาษามการเปลยนแปลง ๔. ภาษามลกษณะทงเหมอนกนและตางกน ๕. ภาษาเปนพฤตกรรมทางสงคม

เรองท ๑ ธรรมชาตของภาษา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๗ ๑. ภาษาใชเสยงในการสอความหมาย ความหมายของภาษาม ๒ ลกษณะ คอ ๑.๑ ความหมายอยางกวาง หมายถงการสอความหมายใหเขาใจกนระหวางสองฝายดวยวธการอยางใด อยางหนง อาจใชทงเสยง ทาทางหรอสญลกษณ หรออน ๆ ๑.๒ ความหมายอยางแคบ หมายถงการทมนษยสอความหมายออกเปนภาษาถอยคา โดยใชเสยงพด ซงตามลกษณะทางธรรมชาตของภาษานน ทกภาษาจะเกดมภาษาพดกอนแลวจงถายทอดภาษาพด ดวยสญลกษณออกมาเปนตวหนงสอ ซงกคอ ภาษาเขยนนนเอง ๒. ภาษาเกดจากหนวยเลกประกอบกนเปนหนวยใหญ ธรรมชาตกาเนดของภาษานน เรมจากหนวยทเลก ประกอบกนเปนหนวยทใหญขน คาวาหนวยในทนหมายถงสวนประกอบตาง ๆ ของภาษา ซงเรมตงแตการนาเสยงตาง ๆ มาประกอบกนเปนคา จากคาประกอบกนเปนประโยค จากประโยคประกอบกนเปนขอความ จากขอความประกอบกนเปนเรองราวตาง ๆ ในภาษาไทยของเรา มเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต เปนจานวนมาก จงสามารถนาเสยงเหลานมาประกอบกนเปนคาและกาหนดความหมายไดมาก อาจเปนคาเดยว (คามล) คาประสม คาซอน คาซา และจะนามาประกอบกนเปนประโยค โดยการนาคาตาง ๆ มาเรยงรอยกนไดเปนจานวนมากโดยไมจากด ยงไปกวานน ยงสามารถขยายประโยคยอย ๆ ใหเปนประโยคทยาวออกไปอกมากมายไดอยางไมจากด ดงตวอยาง เชน

๑) นกศกษาอานหนงสอ ๒) นกศกษาอานหนงสอภาษาไทย ๓) นกศกษาอานหนงสอภาษาไทยกบเพอน ๔) นกศกษาอานหนงสอภาษาไทยกบเพอนผชาย ๕) นกศกษาอานหนงสอภาษาไทยกบเพอนผชายทขาดเรยน

๓. ภาษามการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงเปนธรรมชาตของภาษาท ยงมคนใชเปนปกต สวนภาษาทไมมการเปลยนแปลงเลย คอภาษาทตายไปแลว ไมมคนนามาใชอกแลว การเปลยนแปลงนนอาจเปนการเปลยนแปลงของเสยงบางเสยง ความหมายของคาบางคา รปประโยคบางประโยค คาและประโยคบางอยางอาจเลกใชแลว ซงอาจจะใชคาหรอรปประโยคใหมขนมาแทน เชน

หมากมวง เปน มะมวง ตาป เปน ตะป

อนหนง เปน อนง แตถาวา เปนแตทวา

ทานนาย เปน ทนาย ตาวน เปน ตะวน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๘ ๔. ภาษามลกษณะททงเหมอนกนและตางกน ภาษาทกภาษาในโลกน มธรรมชาตทมทงความเหมอนและความแตกตาง ในเรองของความตาง จะสงเกตไดงาย กลาวคอ ทกภาษาจะแตกตางในดานของเสยง ดงตวอยางเปรยบเทยบระหวางภาษาไทยกบภาษาองกฤษ ดงน

ภาษาไทย ภาษาองกฤษ

มวรรณยกต เอก โท ตร จตวา ไมมวรรณยกต

ไมมเสยงตว q และ z ไมมคานาหนาคานาม มลกษณะนาม

มเสยงตว q และ z มคานาหนาคานาม (Article) ไมมลกษณะนาม

ในดานความเหมอนกนหรอคลายคลงกนของภาษาตาง ๆ อาจสรปได ดงตอไปน ๔.๑ ภาษาทกภาษาใชเสยงในการสอความหมาย ไดแก เสยงสระและพยญชนะ (ภาษาไทย เพมเสยงวรรณยกต) ๔.๒ ภาษาทกภาษามวธการสรางคาศพทใหมทแตกตางกน เชน ในภาษาไทย มวธการสรางศพทใหม ดายการประสมคา ซาคา ซอนคา เชน คาประสม - ทนทรพย, ตเซฟ ฯลฯ คาซา - ดา ๆ, แดง ๆ, ลก ๆ, หลาน ๆ ฯลฯ คาซอน - อมช, แขงแรง ฯลฯ ๔.๓ ภาษาทกภาษามสานวน คอ การใชคาเดมในความหมายใหม ทไมใชความหมายตรงตว เชน สานวนไทยทวา คมในฝก จบเสอมอเปลา ชา ๆ ไดพราสองเลมงาม ฯลฯ ๔.๔ ภาษาทกภาษามคาชนดตาง ๆ เชน คานาม คากรยา คานาม ฯลฯ ๕. ภาษาเปนพฤตกรรมทางสงคม

ภาษาเกดจากการเรยนรแบบถายทอดบคคลในสงคมเดยวกน สมาชกในสงคมใดยอมมโอกาสเรยนรภาษาเดยวในสงคม

กลาวโดยสรป ธรรมชาตของภาษามนษยทกเผาพนธในโลกนตางกมภาษาเปนของตนเองทใชในการสอสารเพราะภาษาเปนเครองมอทใชในการสอสารทาความเขาใจระหวางมนษย ซงมหลายวธดวยกน เชน ภาษาพด กรยาทาทาง เปนตน ธรรมชาตของภาษาในโลกนมลกษณะเหมอนกนหลายประการ เชน ภาษาใชเสยงในการสอสารความหมาย ภาษาเกดจากหนวยเลกประกอบกนเปนหนวยใหญ ภาษามการเปลยนแปลง ภาษามลกษณะทงเหมอนและตางกน และภาษาเปนพฤตกรรมทางสงคม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๒๙

ภาษาเปนเครองมอในการสอสาร ความร ความคด ความรสก ทศนคต แลวยงสราง

ความสมพนธระหวางมนษยดวยกน ดงนน ภาษาจงมหลายระดบทงทเปนทางการและไมเปนทางการ มผแบงระดบทหลากหลาย เชน บางกลมแบงเปน ๒ ระดบ คอ ระดบทเปนทางการและไมเปนทางการ แตบางกลม แบงเปน ๓ ระดบ คอ ระดบพธการ กงพธการ และไมเปนแบบแผน และ บางกลมแบงระดบภาษาออกเปน ๕ ระดบ คอ ระดบพธการ ทางการ กงทางการ ระดบสนทนา และระดบกนเอง (ไมเปนทางการ) ระดบของภาษา หมายถง ความลดหลนของถอยคาและเรยบเรยงถอยคาทใชตามโอกาส กาลเทศะและความสมพนธระหวางทเปนบคคลเปนผสงสารและผรบสาร คนในสงคมแบงออกเปนหลายกลม หลายชนชนตามสถานภาพ อาชพ ถนทอยอาศย ฯลฯ ภาษาซงมลกษณะผดแผกหลายระดบไปตามกลมคนทใชภาษาดวย ภาษาแบงออกเปน ๓ ระดบ ดงน ๑. ภาษาระดบทางการ หรอแบบแผน เปนภาษาทใชในทประชมทมแบบแผน เชน การบรรยาย การอภปราย อยางเปนทางการ หรอใชในการเขยนขอความทจะใหปรากฏตอสาธารณชนอยางเปนการเปนงาน เชน ตาราวชาการ หนงสอทใชตดตอกนเปนทางการหรอในวงการธรกจ ถอยคาทใชมลกษณะตรงไปตรงมา อาจมศพทเทคนคหรอศพทวชาการบาง ภาษาทใชตองสอสารใหไดผลตามจดประสงคโดยประหยดทงถอยคาและเวลาใหมากทสด ๒. ภาษาระดบกงทางการหรอแบบแผน เปนภาษาเขยนปนภาษาพด เปนภาษาทใชสอสารโดยมงใหเกดความเขาใจ ความรวดเรวลดความเปนทางการลงบางใหเกดความใกลชดยงขน ระหวางผสงสารและผรบสารมากกวาระดบภาษาแบบแผน เชน การพดอภปราย หรอบรรยาย การเขยน เชงสนทนา การพดทางวทยและโทรทศน ขาว และบทความในหนงสอพมพ ฯลฯ ลกษณะของภาษาระดบนมกเปนเรองเกยวกบความรทวไป ธรกจ การแสดงความคดเหนเชงวชาการหรอการดาเนนชวต ฯลฯ มกใชศพทวชาการเทาทจาเปน และอาจมถอยคาทแสดงความคนเคยปนอยบาง ๓. ภาษาระดบปากหรอไมเปนทางการ เปนภาษาทใชภาษาพด มนาเสยงเปนกนเอง ใชในวงการจากด มกใชในสถานททจาเปนสวนตวกบบคคลทสนทสนมคนเคย ลกษณะเดนของภาษาไมเปนทางการ คอ ไมเครงครดดานความสมบรณของประโยค และความถกตองของไวยากรณ เชน การพดระหวางสามภรรยา ระหวางญาตพนองหรอเพอนสนท เปนตน ลกษณะของสารไมมขอบเขตจากด แตมกใชในการพดจากนเทานนอาจจะปรากฏในบทสนทนาในนวนยายหรอเรองสน เพอความสมจรง ถอยคาทใชอาจมคาคะนอง คาไมสภาพหรอคาภาษาถนปะปนอย เรยกกวาภาษาปาก เชน เขยวลากดน ลาเสน คณนาย เมยนอย ซว โดด หวกบาล เปนตน

เรองท ๒ ระดบของภาษา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๐ ตวอยางการใชภาษาระดบตาง ๆ

ปจจยทกาหนดระดบภาษา ปจจยทกาหนดระดบภาษา แบงออกได ๔ ลกษณะ คอ

๑. โอกาสและสถานท เชน ถามการประชมบคคลกลมใหญ การใชภาษาจะเปนทางการ แตถามการพดกนในตลาด รานคา ภาษากจะตางระดบออกไป

๒. สมพนธภาพระหวางบคคล บคคลมสมพนธภาพหลายลกษณะ เชน บคคลทไมเคยรจกกน พงรจกกนและบคคลทเปนเพอนสนทกน กจะใชภาษาตางระดบกน

๓. ลกษณะของเนอหา เชน เนอหาเกยวกบเรองสวนตวกจะไมนาไปใชกบระดบภาษาพธการหรอเปนทางการ

๔. สอทใชในการสงสาร เชน จดหมายปดผนกกบไปรษณยบตร ภาษาทใชกแตกตางกน หรอพดทางวทยกบโทรทศน ระดบภาษาทใชยอมแตกตางกน

กลาวโดยสรป ภาษาเปนเครองมอในการสอสารทกประเภท ทงทเปนระดบทางการ กงทางการและภาษาไมเปนทางการ ระดบของภาษา จงเปนถอยคาทใชตามโอกาส กาลเทศะและความสมพนธระหวางทเปนบคคล เปนผสงสารและผรบสาร ภาษาแบงออกเปน ๓ ระดบ คอ ภาษาระดบทางการหรอแบบแผน ภาษาระดบกงทางการหรอกงแบบแผน และภาษาระดบปากหรอไมเปนทางการ นอกจากนนปจจยทกาหนดระดบภาษาม ๔ ประการ คอ โอกาสและสถานทสมพนธภาพระหวางบคคล ลกษณะของเนอหาและสอทใชในการสงสาร

ภาษาทางการ – คาเรยนจบจากมหาวทยาลยรามคาแหง ภาษากงทางการ – คาเรยนจบจากรามคาแหง ภาษาปาก - คาเรยนจบจากราม

ภาษาทางการ – กรณาปดไฟหนอย เพราะงวงนอนแลว ภาษากงทางการ – ปดไฟหนอยงวงแลวนะ ภาษาปาก - ปดไฟหนอยสงวงจะตายแลว

ภาษาทางการ – สามแมคาขายอาหารถกคนรายหลอก ภาษากงทางการ – แฟนแมคาขายอาหารถกหลอก ภาษาปาก - ตนผวแมคาขายอาหาร

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๑

คาชแจง จงเตมคาลงในชองวางใหไดใจความทสมบรณ

๑. ธรรมชาตของภาษา หมายถง ………………………………………………………………............... …………………………………………………………………………………………………………………………….. ๒. ธรรมชาตของภาษามอะไรบาง

๑ ........................................................................................................................................ ๒. ....................................................................................................................................... ๓. ....................................................................................................................................... ๔. ....................................................................................................................................... ๕. .......................................................................................................................................

๓. ภาษาแบงออกเปน ๓ ระดบ คอ ๑. ........................................................................................................................................ ๒. ........................................................................................................................................ ๓. ........................................................................................................................................

๔. จากขอ ๓ ยกตวอยาง ภาษาทง ๓ ระดบ

๑. ........................................................................................................................................ ๒. ........................................................................................................................................ ๓. ........................................................................................................................................

แบบฝกหดทบทวนบทท ๒

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๒

แบบทดสอบบทท ๒ ธรรมชาตของภาษา คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกตองทสด ๑. ทกภาษาจะมการเรมตนดวยภาษาใดกอน ก. ภาษาใบ ข. ภาษาพด ค. ภาษาเขยน ง. ภาษาตวอกษร

๒. ภาษามการเปลยนแปลง คาวา “ทานนาย” ควรเปนคาใด ก. ทานาย ข. เจานาย ค. ทานาย ง. ทนาย

๓. ภาษาทกภาษามอะไรทเหมอนกน ก. มคานาม-คากรยา ข. ความหมายของคา ค. วธเขยนอกษร ง. จานวนคนพด

๔. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบภาษามความแตกตางกน ก. ทกภาษามสานวน ข. มวธการสรางคาศพทใหม ค. ใชเสยงในการสอสารความหมาย ง. ทกภาษามความแตกตางกนในดานเสยง

๕. ระดบของภาษาหมายถงอะไร ก. ระดบการพดของชนชนสง-ตา ข. ความลดหลนของถอยคาจากตาไปหาสง ค. ความสมพนธระหวางบคคลทเปนผพด ง. การเรยบเรยงถอยคาทใชตามโอกาสและกาลเทศะ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๓ ๖. ภาษาแบงออกเปน ๓ ระดบ คอ ก. ภาษาระดบทางการ-กงทางการ-ไมเปนทางการ ข. ภาษาพด-ภาษาเขยน-ภาษาทาทาง ค. ภาษาทาทาง-ภาษาสญลกษณ-ภาษาพด ง. ภาษาราชการ-ภาษาไมใชราชการ-ภาษาพด

๗. “การพดระหวางสามภรรยา” เปนการพดระดบใด ก. ภาษาปาก ข. ภาษาทาทาง ค. ภาษาทางการ ง. ภาษาไมใชราชการ

๘. ขอใดเปนภาษาแบบแผน ก. การพดทางวทย ข. ตาราวชาการ ค. การพดสนทนา ง. การพดตดตองาน

๙. จากขอ ๘ การใชถอยคาควรเปนอยางไร ก. ตรงไปตรงมา ข. ออมคอม ค. สญลกษณ ง. ตความอกครง

๑๐. “ภาษากงแบบแผน” ควรเปนการพดแบบใด ก. วนชยพดออกรายการวทย ข. วนดสอนหนงสอทโรงเรยน ค. วนชาตพมพหนงสอราชการ ง. วนทนาคยกบสามทางโทรศพท

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๔

สาระสาคญ การเลอกใชคา กลมคา และประโยคทาใหภาษาไทยมความงดงาม สละสลวยและถกตอง ตามหลกภาษาจงตองมความร ความเขาใจเกยวกบคาตาง ๆ เชน คาสภาพ ควรใชใหถกตองไมเปนคาหยาบคาย คาผวน คาหวน หรอกระดาง ไมเปนคาทใชเปรยบเทยบกบของหยาบและศพทแสลงตาง ๆ สวนคาราชาศพทควรใชใหถกตอง ม ๔ ชนด คอ นามราชาศพท สรรพนามราชาศพท กรยาราชาศพทและวเศษณราชาศพท ควรศกษาหลกการใชคาราชาศพทใหใชอยางถกตองในดานการใชคา คอการประเสยงพยญชนะ เสยงสระ และวรรณยกต คาในภาษาไทย มลกษณะเดน เชน ภาษาไทย มเสยงวรรณยกตตา เพอบอกความหมายของคา สวนสานวน เปนถอยคาหรอ ขอความทมความหมายไมตรงตามตว มความหมายลกซง ใชแทนภาษาพดธรรมดาไดอยางคมคายประการสดทายคอประโยค ซงเปนถอยคาทนามาเรยงกนไดใจความสมบรณ

ผลการเรยนรทคาดหวง ๑. อธบายลกษณะของคา กลมคาและประโยคไดอยางถกตอง ๒. เลอกใชคา กลมคาและประโยคไดอยางถกตอง

ขอบขายเนอหา เรองท ๑ คาสภาพ คาราชาศพท เรองท ๒ คาและสานวน เรองท ๓ ประโยคและชนดของประโยค

บทท ๓ ลกษณะและการเลอกใชคา กลมคาและประโยค

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๕

ตามทเขาใจกนทวไปวา ราชาศพท หมายถง ถอยคา จานวนหนงทมลกษณะพเศษ เปนคาทใชกบพระมหากษตรยและเจานาย เชน พระเนตร พระกรรณ พระบาท พระหตถ สรง เสวย เปนตน ทจรงราชาศพท มความหมายกวางกวาน เชนใชในการกราบบงคมทลพระกรณา ในการเขยนหนงสอและแตงโคลง ฉนท กาพย กลอน จะกลาวถงผใด สงใดกใชถอยคาใหสมกบความ ไมใหพลาดจากแบบแผนเยยงอยาง ทมมาแตกอน

คาสภาพ ถอยคาตาง ๆ ทเราพดจากนอยโดยทวไปนน บางคากมควรจะกราบบงคมทล บางคากควร ถาหากคาใดมควรเราจาเปนตองเปลยนแปลงเสยใหเหมาะสม การเปลยนแปลงถอยคาตาง ๆ ใหเหมาะสมเรยกวา “คาสภาพ” คาสภาพเปนสวนหนงของราชาศพท ความหมายของคาสภาพ คาสภาพ หมายถง ราชาศพททใชสาหรบสภาพชนและชนชนบคคลทวไปอนเปนคาสามญทเปลยนแปลงใหสภาพขน การใชคาสภาพ การใชคาสภาพมหลกการ ดงน ๑. ไมเปนคาหยาบ เชน อาย อ ข เยยว ตองเปลยนแปลงหรอไมใชคาเหลานเพอความสภาพ เชน

๒. ไมเปนคาผวน หมายถง คาเมอผวนกลบแลวหลายเปนคาหยาบ เชน

ขมล เปน นามก ไปข เปน ไปอจจาระ ไปเยยว เปน ไปปสสาวะ ไอนน ไอน เปน สงนน สงน

ตากแดด เปน ผงแดด เหนควรดวย เปน เหนสมควรดวย แขกต เปน ขแตก พงบก เปน ผกบง ดากม เปน ดมาก

เรองท ๑ คาสภาพ คาราชาศพท

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๖ ๓. ไมเปนคาหวนหรอกระดาง ควรหลกเลยงและใชคาอนแทน เชน

๔. ไมเปนคาทใชเปรยบเทยบกบของหยาบ เชน ๕. ไมเปนคาอทานทแสดงความไมเคารพอนไมสภาพ เชน หา ตายหา ! เฮย ! แมง ! แก ! เปนตน หรอใชอาการพยกหนาแทนรบหรอสนศรษะแทนการปฏเสธ อยางพดกบเพอน ๆ สนทกน เปนตน

๖. ถอยคาไมสภาพทควรงดใช เชน พดภาษาไทยปนภาษาตางประเทศ ศพทสะแลงตาง ๆ เพราะเปนคาทเขาใจกนในกลม และผทคนเคยกนเทานน และไมนบวาเปนคาสภาพหรอแมจะเปนภาษาพดทคนสวนใหญยอมรบ ทงยงไมเปนภาษาทพดกนในพธการตาง ๆ ดวย

ตวอยางคาสภาพ

ภาษาไมสภาพ คาสภาพ

กลวยก กลวยสน

กลวยไข กลวยกระ, กลวยเปลอกมวง

กลวยบวชช นารจาศล

กะป เยอเคย

ขกลาก โรคกลาก

ขเกลอน โรคเกลอน

ขควาย มลกระบอ

ขสตว มลสตว

ขผง สผง

เปลา ควรเปน หามได ไมร ควรเปน ไมทราบ เออเวย ควรเปน มได, หามได เออ ควรเปน คะ, ครบ

สากกะเบอ เปน ไมตพรก ปลาสลด เปน ปลาใบไม ไข เปน ฟอง ดอกสลด เปน ดอกขจร สองบาท เปน กงตาลง ปลาชอน เปน ปลาหาง

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๗

ภาษาไมสภาพ คาสภาพ

ไข ฟอง

ขนมใสไส ขนมสอดไส

ขนมตาล ขนมทองฟ

ขนมจน ขนมเสน

ขนมเทยน ขนมบวสาว

ควาย กระบอ

ผว สาม

เมย ภรรยา

อวก อาเจยน

ตวเหย ตวเงนตวทอง

ตาย ถงแกกรรม

บอกใหร เรยนใหทราบ

ตน เทา

ไดพอๆกน ไดเทาเทยมกน

สวม หองนา

หม สกร

หมา สนข

ไมร ไมทราบ

ไปถาย ไปหองนา

ทาไม เพราะเหตใด

ทาอยางไรด ทาประการใดด

ฯลฯ ฯลฯ

คาราชาศพท ความหมายของคาราชาศพท ราชาศพท หมายถง คาทใชสาหรบพระมหากษตรย หรอคาทคนสามญใชกบพระมหากษตรย หรอคาทใชเรยกสงของเครองใชของพระมหากษตรย ตอมา ราชาศพทมความหมายกวางออกไปถง การใชถอยคาใหถกตองเกยวกบ ยศ ฐานะของบคคล นบรองจากพระมหากษตรยลงมาคอ เจานายตลอดจนเขาราชการบรรดาศกด คาวา “ราชาศพท” แปลตามรปศพทหมายถงศพทสาหรบพระราชา ซงสนนษฐานวาสมยโบราณนน คงใชสาหรบองคพระมหากษตรยโดยเฉพาะ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๘ ในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ใหความหมายไวดงน “ราชาศพท” น. คาเฉพาะใชสาหรบเพดทลพระเจาแผนดนและเจานาย ตอมารวมถงคาทใชกบพระภกษสงฆ ขาราชการและสภาพชน ทมาของราชาศพท การใชราชาศพทมขนเปนครงแรกในรชกาลสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ แหงกรงศรอยธยา คาทใชเปนราชาศพทสวนใหญเปนคาภาษาเขมร ภาษาบาล ภาษาสนสกฤต และคาไทยทประกอบกนเปนคาประสม คาราชาศพทม ๔ ชนด คอ คานาม คาสรรพนาม คากรยา และคาวเศษณ มรายละเอยด ดงน ๑. นามราชาศพท ๑.๑ ใชคาวา “พระบรม” “พระบรมราช” คานาหนานามบางคา ใชเฉพาะพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เชน พระบรมราโชวาท พระบรมเดชานภาพ พระบรมโพธสมภาร พระบรมราชโองการ พระบรมราชปถมภ พระบรมราชสมภพ เปนตน ถาใชกบสมเดกพระนางเจาฯ พระบรมราขชนนาถ จะใชคาวา พระราโชวาท พระราชาธบาย พระนามาภไธย พระราชสมภพ (ยกเวนพระบรมราชนปถมภ) ๑.๒ ใชคาวา “พระราช” นาหนาคานาม เชน พระราชดารส พระราชดาร พระราชวนจฉย พระราชปฏสนถาร พระราชเสาวนย พระราชหตถเลขา พระราชทรพย พระราชประวต พระราชศรทธา เปนตน ๑.๓ การพด.....ราชาศพท ๑) พระบรมวงศชนพระองคเจา หมายความวาพระองคเจาพระองคนนเปนพระโอรส พระราชธดา ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไมวาราชการใด ๒) การใชราชาศพทกบสมเดกพระสงฆราชเจาใชเหมอนกบการใช ราชาศพท พระราชวงศชนพระองคเจาทเปนพระราชโอรสในองคพระมหากษตรย

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๓๙ ๒. คาขนตน คาสรรพนามและคาลงทายในการกราบบงคมทล

ฐานนดรของผฟง คาขนตน คาสรรพนาม คาลงทาย

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว สมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ

ขอเดชะฝาละอองธลพระบาท ปกเกลา ปกกระหมอม

- ใตฝาละอองธล พระบาท - ขาพระพทธเจา

ดวยเกลา ดวยกระหมอม ขอเดชะ

สมเดจพระบรมราชชนน สมเดจพระยพราช (สมเดจสยามมกฎราชกมาร) สมเดจพระบรมราชกมาร

ขอพระราชทานกราบบงคมทลทราบ ฝาละอองพระบาท

- ใตฝาละอองพระบาท - ขาพระพทธเจา

ดวยเกลากระหมอม หรอ ควรมควรแลวแตจะทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอม

หมอมเจา ทลฝาพระบาท แลวแตจะโปรด

พระสงฆ พระคณเจา พระคณทาน ทาน

ทาน กระผม, ดฉน

๓. กรยาราชาศพท “ทรง” ๓.๑ ใชคาวา “ทรง” นาหนากรยาสามญหรอนาหนานามบางคา เชน ทรงยนด ทรงชาง ทรงเจม ทรงกราบ ทรงวาดรป ทรงขอบใจประชาชน เปนตน ๓.๒ ใชคาวา “ทรง” เปนคากรยา นาหนาคานามสามญ “ทรง” จะแปลวาอะไรแลวแตคานามทตามมา เชน ทรงศล (ถอศล) ทรงบาตร (ตกบาตร) ทรงมา (ขมา) ทรงดนตร (เลนดนตร) เปนตน ๓.๓ เปนคากรยาทเปนคาราชาศพทอยแลวไมตองมคาวา “ทรง” นาหนา เชน ตรส เสวย บรรทม กรว โปรด พระราชทาน ประสต ประทบ เสดจ เปนตน ๓.๔ คาวา “ทรง” ใชนาหนาคานามทเปนราชาศพทแลว จะกลายเปนกรยาราชาศพท เชน ทรงพระราชนพนธ ทรงพระพโรธ ทรงพระประชวร ทรงพระสรวล ทรงพระเมตตา ทรงพระราชดาร เปนตน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๐ ๓.๕ คากรยาราชาศพททควรศกษา การใช “ทรง” นาหนาคากรยาธรรมดา เปนกรยาราชาศพท เชน ทรงเออม ทรงดนรน ทรงหลงนา (นารดลง รดลง) ทรงเจม ทรงเลา ทรงบอก ทรงหยด ทรงนา ทรงผาน หรอเสดจผาน (เขา) ไมทรงตนกลว การใชกรยา “เปน” และ “ม” (ม, เปน+คาราชาศพท) (ทรงม, ทรงเปน + คาสามญ) - เปนพระราชโอรส เปนพระราชธดา มพระบรมราชโองการ - ทรงเปนทหาร ทรงเปนคร ทรงเปนประธาน ทรงมกรรม ทรงมทกข กรยาพเศษสาหรบบคคลชนตาง ๆ

คาสามญ ราชาศพท ชนบคคล

เกด ทรงพระราชสมภพ เสดจพระราชสมภพ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง เจานายชนทวไป

กน เสวย ฉน รบประทาน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานาย พระสงฆ สภาพชน

ให - พระราชทาน ประทาน (สมเดจเจาฟา) ให - ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ไป (ดวยยานพาหนะ) - เสดจพระราชดาเนนหรอเสดจฯ (ผนอย) ให - ทลเกลาฯ ถวาย นอมเกลาฯ ถวาย ถวาย

(เจานายฯ, พระสงฆ) อม - เชญเสดจ กราบ - กราบถวายบงคม หลบ - บรรทมหลบ เขาไปยง - ทรงพระดาเนนไป ตดตาม - ตามเสดจ นาสงข - นาพระมหาสงข ร - ทราบฝาละอองธลพระบาท

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๑

คาสามญ ราชาศพท ชนบคคล

เดน เสดจพระราชดาเนน ทรงพระราชดาเนน ทรงดาเนน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง เจานายชนทวไป

อยากได

ตองพระราชประสงค ตองพระประสงค

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง เจานายชนทวไป

ตดผม

ทรงพระเครองใหญ ทรงเครองใหญ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง

แตงตว

ทรงเครอง แตงพระองค

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง

ทาบญ ทรงบาเพญพระราชกศล ทรงบาเพญพระกศล

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง

กรยาพเศษสาหรบผนอยใชกบบคคลชนตาง ๆ

คาสามญ ราชาศพท ชนบคคล

ขออนญาต ขอพระราชทานพระบรมราชานญาต พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ขอพระราชทานพระราชานญาต สมเดจพระบรมราชนนาถ เจานายชนสงและ เจานายชนรอง

ขอบใจ รสกเปนพระเดชพระคณลนเกลาฯ ขอบพระทย

สมเดจพระบรมราชนนาถ เจานายชนสงและ เจานายชนรอง

บอก กราบบงคมทลพระกรณา กราบบงคมทล

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เจานายชนสง

กราบทล เจานายชนรอง

ทล เจานาย, พระสงฆราช

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๒ ๔. วเศษณราชาศพท คาวเศษณประกอบกรยาทตองเปลยนแปลงตามหลกราชาศพท คอคาบอกรบ (หรอคาขานรบ)

ผพด ราชาศพท ผฟง

ชาย พระพทธเจาขา ขอรบใสเกลาใสกระหมอม

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

หญง เพคะ ใสเกลาใสกระหมอม

ชาย พระพทธเจาขา เจานายชนสง

หญง เพคะ กระหมอม

ชาย ขอรบกระหมอม เจานายชนรอง

หญง เพคะกระหมอม

ชาย ขอรบกระผม, ขอรบ ผควรเคารพ

หญง เจาขา คะ

พระสงฆ ถวายพระพร พระบาทสมเดจพระเจาอยหว สภาพชน เจรญพร

กลาวโดยสรป คาสภาพ หมายถง ราชาศพททใชสาหรบสภาพชนและชนชนทวไป อนเปนคาสามญ ทเปลยนแปลงใหสภาพขน เชน ไมเปนคาหยาบคาย ไมเปนคาผวน ไมเปนคาหวนหรอกระดาง ไมเปนคาเปรยบเทยบกบของหยาบคาย ไมเปนคาอทานทแสดงความไมเคารพอนสภาพ ไมพดภาษาไทยปนกบคาตางประเทศ ศพทแสลงตาง ๆ สวนคาราชาศพทนนเปนคาทใชสาหรบพระมหากษตรยหรอคนสามญใชกบพระมหากษตรย ตอมาคาราชาศพทมความหมายกวางออกไปถงการใชถอยคาใหถกตองเกยวกบ ยศ ฐานะ ของบคคลนนบรองจากพระมหากษตรยลงมา คอ เจานาย ตลอดจนขาราชการบรรดาศกด คาราชาศพทม ๔ ชนด คอ คานาม คาสรรพนาม คากรยา และคาวเศษณ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๓

๑. การใชคา ความหมายของคา คา หมายถง การประสมเสยงพยญชนะ เสยงสระและสยงวรรณยกต ทเรยกวา “พยางค” อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได แตถาพยางคทมความหมายจะเรยกวา “คา” ดงน คาวา “พอ” เปนคาทม ๑ พยางค คาวา “มะมวง” เปนคาทม ๒ พยางค เปนตน คาในภาษาไทย คาในภาษาไทย จาแนกตามลกษณะเดนทสาคญได ๙ ประการ คอ ๑. ภาษาไทยมเสยงสรรณยกตสงตา เพอบอกความหมายของคา เพราะความหมายของคา จะเปลยนไปตามเสยงวรรณยกต เชน

คลอง-คลอง-คลอง ปา-ปา-ปา-ปา-ปา

๒. ภาษาไทยมตวสะกด ๘ มาตรา คอ แมกก แมกด แมกบ แมกง แมกน แมกม แมเกย แมเกอว ทใชสะกดคาตาง ๆ เชน ปาก บาด กราบ วาง จาน กลม เลย เรว ๓. ภาษาไทยอาศยการเรยงคาเพอบอกความหมายและหนาทของคา เชน ขนตกนา ไกขนเสนาะไพเราะยามเชา สมชายพดจานาขบขน คาวา “ขน” คาเดยวเปนคานาม หมายถง ภาชนะตกนา ขนเปนกรยาหมายถงเสยงรองของไก ๔. ภาษาไทยเปนคาพยางคเดยว ซงอยในตระกลภาษาคาโดด สามารถนาคาทตองการเขยนไปใชแตงประโยคไดเลย โดยไมตองมการเปลยนแปลงรปแบบคากอน เชน เขาไปโรงเรยนวนน เขาไปโรงเรยนเมอวานน เขาจะไปโรงเรยนพรงน ๕. เสยงสระในภาษาไทยมความสมพนธกบความหมายเสยงสระในภาษาไทยจะใหความรสกตาง ๆ กน เชน สระเอ มความหมายวา ไมตรง ควายเขาเก คนตาเข เดนโซเซ เปนตน ๖. การใชคาลกษณะนามเพอบอกรปราง ลกษณะ คานามทกคนและตองมลกษณะนาม เชน เชา ๓ เชอก ,แมนา ๒ สาย ,พระสงฆ ๓ รป , ดนสอ ๑ แทง เปนตน ๗. การเวนวรรคตอนหรอจงหวะของคา ภาษาไทยจะใหความสาคญกบการเวนวรรค ตอนมาก เพราะถาการเวนวรรคผดจะทาใหตความตางกนออกไป เชน ราคาขาวตกลง เกวยนละ ๕๐๐ บาท ราคาขาวตก ลงเกวยนละ ๕๐๐ บาท

เรองท ๒ คาและสานวน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๔ ๘. การหลากคาในภาษาไทย หมายถง คาบางคาอาจจะมความหมายหลกเหมอนกน แตความหมายรองจะตางกนออกไป เชน ตด หมายถง ทาใหหลดหรอขาดออกจากกน นอกจากน ยงมคาในภาษาไทยคาอน ๆ อกทมความหมายคลาย ๆ กน แตมลกษณะปลกยอยตางกน เชน หน แล เชอด เฉอน สบ ซอย เปนตน ๙. การใชคาราชาศพทและคาสภาพ จดเปนเอกลกษณทางภาษาทแสดงใหเหนวา คนไทยมความละเอยดออนตอการใชภาษา เนองจากตองเลอกสรรคาเพอใชใหเหมาะสมกบบคคลทจะตดตอสอสารดวย ซงรายละเอยดของการใชคาราชาศพทและคาสภาพในบทท ๓ เรองท ๑

๒. สานวน ความหมายของสานวน คาสานวน หมายถง ถอยคาหรอขอความทมความหมายไมตรงตามตว หรอมความหมายอนแฝงอย เชน สอนจระเขใหวายนา ราไมดโทษปโทษกลอง เปนตน ลกษณะขอสานวนไทย ๑. มความหมายลกซง ใชแทนคาพดธรรมดาไดอยางคมคาย เชน ควานาเหลว = ไมไดผลตามทตองการ ๒. มความหมายไมตรงไปตรงมา พดอยางหนงมความหมายอกอยางหนง เปนลกษณะของการเปรยบเปรย เชน เขยนเสอใหววกลว = ทาอยางใด อยางหนงใหอกฝายหนงเสยขวญหรอ เกรงขาม ๓. มลกษณะสมผสคลองจอง เชน นามาปลากนมด นาลดมดกนปลา , คดในขอ งอในกระดก , ขายผาเอาหนารอด ตวอยางสานวนไทย

สานวน ความหมาย

กระดไดนา คนทแสดงอาการดใจตนเตนจนตวสน

กาแพงมหประตมชอง พดหรอทาอะไรทตองระมดระวงแมเปนความลบกอาจมคนร

กนตามนา รบของสมนาคณทเขาเอามาใหโดยไมไดเรยกรอง

ขนมผสมนายา พอดกนจะวาขางไหนดกวากนไมได

ขาวแดงแกงรอน บญคณ

คมในฝก มความรความสามารถ แตเมอยงไมถงเวลากไมแสดงออกมา

จบเสอมอเปลา แสวงหาผลประโยชนโดยตวเองไมตองลงทน

ชา ๆ ไดพราสองเลมงาม คอย ๆ คด คอยๆ ทาแลวจะสาเรจผล

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๕

สานวน ความหมาย

ดนพอกหางหม งานทคงคางพอกพน ขนเรอย ๆ

ตาขาวสารกรอกหมอ หาเพยงแคพอกนไปมอหนงๆ ทาพอใหเสรจไปชวครงหนง ๆ

ตนแตดก สกแตหนม เรงรดทาการงานใหเหมาะสมแกวยและเวลา

แทงใจดา พดตรงกบความในใจของผฟง

นาขนใหรบตก มโอกาสดควรรบทา

นาซมบอทราย หาไดเรอย ๆ

ปดทองหลงพระ ทาความดแตไมไดรบการยกยองเพราะไมมใครเหนคณคา

มาเหนอเมฆ มความคดชนเชงเหนอกวาผอน มาหรอปรากฏขนโดยไมคาดหมาย

ตวอยางสานวนทมการเปลยนแปลงความหมาย

สานวน ความหมายเดม ความหมายปจจบน

เปาป สบฝน รองไห

ลงแขก บอกเพอนบานมาชวยกนทางาน รมกนขมขนกระทาชาเราหญง

เขาพง แมนยาจนไมตองอาศยตาราสอบ ลมความรทไดเลาเรยนมาหมด

ผดแปดสาแหรก ผสบเชอสายมาจากผดทงฝาย บดา มารดา

คนทกรดกรายเอาอยางผด

ดดจรต ดดแปลงความประพฤตใหด แสรงทากรยาหรอวาจาใหเกนควร

แมวมอง กองทหารทมหนาทคอยเหต ผมหนาทหาผทจะมาเปนดารา

กลาวโดยสรป “คา” เปนการประสมเสยงพยญชนะ เสยงสระ และเสยงวรรณยกต ทเรยกวา “พยางค” อาจมหรอไมมความหมายกไดแตถาพยางคทมความหมายจะเรยกวา “คา” คาภาษาไทยมลกษณะเดนหลายประการ เชน ภาษาไทยมเสยงวรรณยกตสงตา มตวสะกด ๘ มาตรา เปนคาพยาคเดยว ซงอยในตระกลคาโดด เปนตน สวนคาวา “สานวน” คอถอยคาหรอขอความทมความหมายไมตรงตามตวหรอมความหมายอนแฝงอย เชน สอนจรเขใหวายนา ราไมดโทษปโทษกลอง เปนตน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๖

ประโยค หมายถง ถอยคาหลายคาทนามาเรยงกนแลวเกดใจความสมบรณ ประโยคประกอบดวย ภาคประธานและภาคแสดง ประโยคสามารถใชตดตอสอสารกนได ทงทางภาษาพดและภาษาเขยน ลกษณะของประโยค จาแนกตามโครงสรางไดดงตอไปน ๑. ประโยคความเดยว (เอกรรถประโยค) ประโยคความเดยว หมายถง ประโยคทกลาวถงสงใด สงหนงเพยงอยางเดยว และสงนนแสดงกรยาอาการ หรอ อยในสภาพอยางใด อยางหนงเพยงอยางเดยว ประโยค ประกอบดวยภาคประธานและภาคแสดง เชน

ภาคประธาน ภาคแสดง

ปลา วายนาไปหากน

สนข เหาดง โฮง โฮง

รถ แลนไปชา ๆ

รปประโยคความเดยว แบงไดเปน ๔ แบบ ดงน ๑.๑ ประโยคทขนตนดวยผกระทา เชน - แมทากบขาว - นาปอนขนมนอง ๑.๒ ประโยคทขนตนดวยผถกกระทา เชน - กระดาษถกนกเรยนตด - ตนไมถกปลกหลายตน ๑.๓ ประโยคทขนตนดวยกรยา เชน - เกดเหตการณจลาจลทตางประเทศ - มฝนตกหนกทสงขลา ๑.๔ ประโยคเชงคาสงและขอรอง เชน - อยาเดนลดสนาม (คาสง) - กรณาเดนชดขอบถนน (ขอรอง) นอกจากนน ยงมการแบงรปแบบของประโยคความเดยวตามลกษณะของการสอสาร ไดแก ประโยคบอกเลา โดยมากประกอบดวย ประธาน กรยา กรรม และ อาจมสวนขยายตาง ๆ เพอใหมจตใจความชดเจนยงขน เชน - สมใจกาลงสอนหนงสอนกเรยน ม.ตน - ผมเดนไปตลาดนดคนเดยว

เรองท ๓ ประโยคและชนดของประโยค

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๗ ประโยคปฏเสธ โดยมากมกมคาวา ไม มใช หามได - เขาไมไดมาหาฉนนานแลว - เธอมไดอานคาแนะนากอนขบรถ ประโยคคาสงและขอรอง โดยมากจะละประธานไวในฐานทเขาใจ มเฉพาะแตภาคแสดง เชน - โปรดฟงทางน - ยกของขนเดยวน ประโยคคาถาม โดยมากจะมคาถามกากบอยตนหรอทายประโยค เชน - หนเปนลกของใคร - มดชอบกนอะไร ๒ ประโยคความรวม (อเนกรรถประโยค) ประโยคความรวม หมายถง ประโยคทรวมประโยคความเดยว ตงแต ๒ ประโยคขนไป โดยมคาสญธาน เชน และ แต หรอ ก เปนตวเชอม ประโยคความรวม ม ๔ ชนดคอ ๒.๑ ประโยคความรวมแบบคลอยตาม คอประโยคทมเนอความคลอยตามกน เชน - พนกงานดบไฟสงบแลวจงเขาไปตรวจในพนท - ครนสอบไดคะแนนไมดแลวเขาจงตงใจเรยน ๒.๒ ประโยคความรวมแบบขดแยง คอ ประโยคทมเนอความขดแยงกน เชน - กวาเขาจะสานกไดกสายไปเสยแลว - เธอเปนคนปากหวานแตกไมจรงใจ ๒.๓ ประโยคความรวมแบบเลอกอยางใดอยางหนง คอ ประโยคทมเนอความใหเลอก อยางใดอยางหนง เชน - ไมเขากเธอตองออกไปพดหนาหอง - คณตองการดมชา หรอ กาแฟ ๓. ประโยคความซอน (สงกรประโยค) หมายถง ประโยคทมใจความหลกประโยคหนง แลวมประโยคยอยอกประโยคหนงซอนอย ซงประโยคยอยนนอาจทาหนาทเปนคานามขยายนามหรอสรรพนาม หรอขยายกรยาหรอวเศษณ ประโยคความซอน ๓ ชนด ไดแก ๓.๑ นามานประโยค คอ ประโยคยอยททาหนาทแทนนาม ซงนามนน อาจทาหนาทเปนประธาน กรรมหรอสวนเตมเตมในประโยคกได เชน - คนเหนแกตวเปนคนทสงคมรงเกยจ - นกศกษาทสอบไดท ๑ ใหออกมารบรางวล ๓.๒ คณานประโยค คอ ประโยคยอยททาหนาทขยายนามหรอสรรพนาม โดยม “ประพนธสรรพนาม” ท ซง อน ผ เปนตวเชอม เชน - ฉนไดรบรางวลทราคาไมแพงแตมากไปดวยคณคาทางจตใจ - เธอเปนคนเหนอผซงอยากไปทางานในภาคใต

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๘ ๓.๓ วเศษณานประโยค คอ ประโยคยอยททาหนาทขยายกรยาหรอวเศษณ โดยม เมอ เพอ เพราะ ตาม จน ตงแต เปนตน เชอม เชน - เธอออกกาลงกายทกวนเพอใหรางกายแขงแรง - เธอวงเปนลมเมอวงถงเสนชย โครงสรางประโยคชนดภาคประธานและภาคแสดง โครงสรางประโยคของภาษาไทยประกอบดวยภาคประธานและภาคแสดง หากมสวนขยาย สวนขยายมกอยหลงคาทถกขยาย ตวอยาง

ภาคประธาน ภาคแสดง

ประธาน ขยายประธาน กรยา กรรม ขยายกรรม ขยายกรยา

สงโต - คาราม - - -

คร - สอน หนงสอ - -

วนด เพอนของผม ถก สลากออมสน - -

แมว ขางบาน เหยยบ ผก ทผมปลกไว -

นกเรยน หองน ทา ขอสอบ วชาภาษาไทย อยางตงใจ

ลง ของผม เลน กฬา - เกง

อยางไรกตาม แมประโยคในภาษาไทยสวนใหญจะมโครงสรางแบบประธาน กรยา กรรม แตรปประโยคกมไดเรยงลาดบสวนของประโยคเชนนเสมอไป บางประโยคอาจนากรยาหรอกรรมมาไวตนประโยค หรอบางประโยคอาจนากรยามาทาหนาทประธาน ดงนน ประโยคในภาษาไทย จงจาแนกออกได ๔ ประเภท ดงน ๑. ประโยคประธาน ไดแก ประโยคทมประธานอยตนประโยค เชน ชาวสวนปลกผก ผสอขาวรายงานขาว ๒. ประโยคกรยา ไดแก ประโยคทมกรยาอยตนประโยค เชน เกดไฟไหมทศนยการคา มการทารายรางกายนกทองเทยวในโรงแรม ๓. ประโยคกรรม ไดแก ประโยคทมกรรมอยตนประโยค เชน ผรายถกตารวจจบ กวางถกสงโตตะปบ ๔. ประโยคการต ไดแก ประโยคทมผรบใชแทรกเขามาในประโยค เชน หวหนาใหลกนองแกไขโครงการ พอใชลาดวนไปซอผลไม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๔๙

คาชแจง จงเตมคาลงในชองวางใหไดใจความทสมบรณ

๑. คาสภาพ หมายถง ………………………………………………………………………………………............... ……………………………………………………………………………………………………………………………………..

๒. ตวอยางคาสภาพ เชน............................................................................................................. ...................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

๓. คาราชาศพท หมายถง.......................................................................................................... ......................................................................................................................................................

๔. คาในภาษาไทย มลกษณะเดน ๙ ประการ คออะไร ๔.๑......................................................................................................................................... ๔.๒......................................................................................................................................... ๔.๓........................................................................................................................................ ๔.๔......................................................................................................................................... ๔.๕......................................................................................................................................... ๔.๖......................................................................................................................................... ๔.๗......................................................................................................................................... ๔.๘......................................................................................................................................... ๔.๙.........................................................................................................................................

๕. ประโยคความเดยว คอ............................................................................................................. ประโยคความรวม คอ............................................................................................................... ประโยคความซอน คอ..............................................................................................................

๖. ประโยคความเดยว ยกตวอยาง เชน....................................................................................... ประโยคความรวม ยกตวอยาง เชน…………………………………………………………………………….. ประโยคความซอน ยกตวอยาง เชน.......................................................................................

แบบฝกหดทบทวนบทท ๓

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๐

ทดสอบบทท ๓ ลกษณะและการเลอกใชคา คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกทสด

๑. คาหยาบ “ไอนน ไอน” เปลยนเปนคาสภาพ คอขอใด ก. นน-น ข. อยางน-อยางโนน ค. สงนน-สงน ง. คณทาอยางไรดครบ

๒. ขอใดเปนคาผวน ก. พงบก ข. ผกบง ค. ผงแดด ง. อยางไร

๓. ขอใดใชคาวา “พระบรม” ถกตอง ก. พระบรมรปถาย ข. พระบรมราโชวาท ค. พระบรมโองการ ง. พระบรมราชอถมภ

๔. ขอใดใชราชาศพท คาวา “หลวง” ถกตอง ก. มาหลวง ข. ของหลวง ค. เรอนหลวง ง. ชางหลวงตน

๕. ขอใดใชราชาศพท “ทรง” ไมถกตอง ก. ทรงศล ข. ทรงบาตร ค. ทรงบรรทม ง. ทรงมา

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๑ ๖. ภาษาไทยมเสยงวรรณยกต สงตา เพออะไร ก. บอกคาทมาจากภาษาอน ข. บอกความหมายของคา ค. บอกคานาม คากรยา ง. บอกเพศ บอกอาย

๗. คาวา “ขน” ทคากรยา คอขอใด ก. ขนตกนา ข. เขาพดนาขบขน ค. เขาไปซอขน ง. ไกขนยามเชาไพเราะมาก

๘. จงเตมคาในชองวาง “ชาง ๓ ................, แมนา ๒ ....................” ก. ตว - เสน ข. เชอก – สาย ค. ตว – ลา ง. คอก – เสน

๙. การรบของสมนาคณทเขาเอามาใหโดยไมไดเรยกรองตรงกบสานวนไทย คอขอใด ก. กนตามนา ข. ขนมผสมนายา ค. คมในฝก ง. จบเสอมอเปลา

๑๐. ประโยคเชงคาสง คอขอใด ก. ไปหลายวนไหม ข. ใหขนมกนทกวน ค. อยาเดนลดสนาม ง. กรณาเดนชดขอบถนน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๒

สาระสาคญ การใชสานวน คาพงเพยและสภาษต คาเหลานใชปนกนจนแยกออกลาบาก ภาษาไทยเปนภาษาทมความไพเราะเพราะพรงและมโวหารเปนถอยคาสน ๆ กะทดรด การใชศพทบญญตกเปนคาเฉพาะวชาทผคดคนขน เพอใชสอความหมายในวงการอาชพ นอกจากนน คาศพทเฉพาะกลมและในวงการตาง ๆ การใชภาษาในการแสวงหาความร เชน พจนานกรม-สารานกรมดวย

ผลการเรยนรทคาดหวง ๑. สามารถอธบายและใชสานวน คาพงเพยและสภาษตไดอยางถกตองเหมาะสม ๒. อธบายไดเกยวกบคาศพทบญญต ศพทเฉพาะกลม วงการตาง ๆ และการใชพจนานกรมได

ขอบขายเนอหา เรองท ๑ การใชสานวน คาพงเพยและสภาษต เรองท ๒ คาศพทบญญต เรองท ๓ คาศพทเฉพาะกลม เรองท ๔ คาศพทในวงการตาง ๆ เรองท ๕ การใชพจนานกรม เรองท ๖ การใชสารานกรม

บทท ๔ สานวน คาพงเพย และสภาษต

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๓

คาวา “สานวนไทย” มความหมายคลมไปถงภาษต สภาษต คาพงเพย รวมทงคากลาวเปนโวหาร คาคม คาขวญ และคตพจนดวย เพราะคาตาง ๆ เหลานใชปนกนไปจนแยกออกลาบากวาอะไรเปนอะไร เปนคาประเภทใด ดงราชบณฑตยสถานวา “ภาษาไทยเปนภาษาทมความไพเราะเพราะพรงและมสานวนโวหารในแบบตาง ๆ มากมาย รวมทงสภาษตและคาพงเพยทมลกษณะเปนถอยคาสน ๆ กะทดรด.......” เพอใหเหนความแตกตางของคาประเภทตาง ๆ ในขายของสานวนไทย คาพงเพยและสภาษต ดงน

ความหมายของสานวน สานวน หมายถง ความหมายพเศษไมตรงตามอกษร อาจใชเสยงสมผสกนเพอใหเกดความคลองจอง ทาใหจดจางาย รวมทงกอใหเกดมโนภาพคลอยตาม เชน ขมเขาโคขน ใหกลนหญา คอทง สนหลงเหลก มดแดงแฝงพวงมะมวง

การใชสานวน สานวนไทย หมายถง คาพดทมลกษณะคลองจอง มการเปรยบเทยบ และมความหมายลกซงกนใจ สานวนไทยมทมาจากแหลงตาง ๆ ไดแก ๑. สานวนทมาจากศาสนา เชน ผาเหลองรอน (ไมสามารถอยในเพศบรรพชตได) กรวดนาควาขน (ตดขาดความสมพนธ) ปดทองหลงพระ(ทาดไมใหใครเหน) ๒. สานวนทมาจากวฒนธรรมและประเพณ ความเชอและคานยม เชน เขาตามตรอกออกตามประต (การคบหาสมาคมของหนมสาวควรอยในสายตาของผใหญ) ขนทรายเขาวด (ทาประโยชนใหแกสวนรวม) ๓. สานวนทมาจากวถทางการดาเนนชวต เชน ขาวแดงแกงรอน (บญคณทเคยเลยงด) ลงเรอลาเดยวกน(เมอไปดวยกนกตองไปดวยกน) ๔. สานวนทมาจากสตว เชน เสอซอนเลบ(ไมแสดงความเกงกลาใหปรากฏ) ววแกกนหญาออน (ชายมอายแตรกเดกสาวรน) ๕. สานวนทมาจากปรากฏการณทางธรรมชาต เชน นาซมบอทราย (ทรพยสนถงแมจะมนอยแตสามารถกนและใชไดไมมวนหมด) ลกไมหลนไมไกลตน (พอแมมนสยอยางไร ลกกมนสยอยางนน)

เรองท ๑ การใชสานวน คาพงเพย และสภาษต

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๔ . ๖ . สานวนทมาจากวรรณคดและการละเลนในทองถน เชน ปากพระรวง (วาจาศกดสทธ มาจากพระรวงสาปทหารขอมทดาดนมาทารายพระองค) การใชสานวนไทยทพบในปจจบน การใชสานวนไทยในปจจบน แบงออกเปน ๒ ลกษณะใหญ ๆ ได ดงน ๑. สานวนทใชเกยวของกบรางกายและจตใจ

๒. สานวนทใหคต / ขอคดและคาสอนใจตาง ๆ

คาพงเพย คาพงเพยเปนถอยคาทกลาวแสดงความเปนจรง ความคดเหนหรอสถานการณใดสถานการณหนงไวเปนกลาง ๆ เพอนาไปใชประกอบการพดใหไดความดยงขน คาพงเพยสวนมากจะเปนขอคดและมความหมายลกซง คาพงเพย หมายถง ถอยคาหรอขอความทกลาวเปนกลาง ๆ เพอใหตความเขากบเรอง ตวอยางคาพงเพย

จบเขาคยกน พดคยอยางสนทสนม จงจมก ถกใชชกจงหรอสงใหกระทาอะไรกตามเขา โดยไมมขอโตแยง ลนทอง พดจานาฟง, พดเกง

กระโถนทองพระโรง ผทใครกใชได, คนทรองรบอารมณความรสกของคนอน เกบเบยใตถนราน เกบทละเลกทละนอยจากทรพยสนทตนมอยเดม ขนทรายเขาวด หาประโยชนใหกบสวนรวมหรอสงคม

ขชางจบตกแตน ตานาพรกละลายแมนา กลงครกขนภเขา กนปนรอนทอง ความรทวมหวเอาตวไมรอด ชางตายทงตวเอาใบบวมาปดไมมด นายวาขขาพลอย ปลกเรอนตามใจผอย

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๕ สภาษต สภาษต หมายถง คากลาวทดหรอคาพดทเปนคต เปนถอยคาทแสดงหลกความจรง มงแนะนาสงสอนหรอเตอนสตใหคด อาจใชคาทมเสยงสมผสกน เพอใหเกดความคลองจองกน เชน รกยาวใหบน รกสนใหทอน ไมตางปลอง พนองตางใจ นาขนอยใน นาใสอยนอก เปนตน ลกษณะของสภาษต มดงน

๑. เปนคากลาวทด เชน คบคนใหดหนา ซอผาใหดเนอ นาพงเรอ เสอพงปา เปนตน ๒. มคตสอนใจ เชน เดนตามผใหญหมาไมกด ดชางใหดหาง ดนางใหดแม ๓. ใหหลกความจรง เชน ทใดมรกทนนมทกข กงกา กงเกวยน เปนตน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๖ ศพทบญญต หมายถง คาเฉพาะวงการ หรอคาเฉพาะวชาทผคดขนเพอใชสอความหมายในวงการอาชพ หรอในวชาการแขนงใดแขนงหนงโดยเฉพาะ ทงนเพราะการศกษาของไทยไดขยายตวอยางกวางขวางมากขน เปนยคของโลกาภวฒน มการตดตอขยายตวทวโลก เราตองรศพทของประเทศนน ๆ โดยเฉพาะคาศพทภาษาองกฤษ ใน พ .ศ . ๒๔๘๕ ไดมการตงคณะกรรมการบญญตศพทภาษาไทยขนเพอพจารณาบญญตศพทแลวเสนอใหคณะอนกรรมการของวรรณคดสมาคมพจารณาเหนชอบกอนทจะเสนอใหคณะรฐมนตรประกาศใชอยางเปนทางการ คณะกรรมการไดพจารณาบญญตศพทภาษาไทย ศพทวทยาศาสตร ศพทแพทย ศพทสถต ศพทคณตศาสตร และนามาใชภายใน ๓ ป และตอมาในป พ.ศ.๒๔๘๘ คณะรฐมนตรไดอนมตใหราชบณฑตยสถานเปนผพจารณาศพทบญญตแทนวรรณคดสโมสร แนวทางการบญญตศพท มดงน

๑ การบญญตศพทจะตองพจารณาความหมายของศพทเดมใหชดแจง ๒. ศพทบญญตจะตองเปนศพททคนไทยฟงแลวเกดความเขาใจถกตอง หรอใกลความหมาย

เดมโดยใหคาจากดความหรอคาอธบายไวดวย ๓. ศพทบญญตควรใชคาไทยกอน เมอหาไมไดจงหาคาทมาจากภาษาอน เชน บาล สนสกฤตเขมร ฯลฯ และตองเปนรปศพททกะทดรด เขยนและอานไดสะดวก ๔. ศพทภาษาองกฤษทมศพทเดยว แตมความหมายหลายอยาง อาจบญญตศพทไทยคาใหตรงความหมายแตละอยาง ๕. ตองพยายามยดหลกภาษาศาสตรเปนหลกในการบญญตศพท ศพทบญญตทใชอยในปจจบนเปนศพททใชในวงการตาง ๆ เชน ทางการศกษา ปรชญา แพทย สงคม วทยาศาสตร สถต อตสาหกรรม และสาขาวชาอน ๆ

ตวอยาง ศพทบญญต มดงน

๑. ศพทบญญตทางการแพทย

anatomy กายวภาคศาสตร phamascist เภสชกร pharmacy เภสชกรรม senility ชราภาพ

tranchoma รดสดวง senile ชราภาพ midwife นางผดงครรภ physician อายรแพทย

เรองท ๒ คาศพทบญญต

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๗

๒. ศพทบญญตทางปรชญา

logic ตรรกศาสตร animalism สตวนยม humanism มนษยนยม morality ศลธรรม

natural ธรรมชาต intellect พทธปญญา liberalism เสรนยม

๓. ศพทบญญตทางสงคมศาสตร

custom ธรรมเนยม, ประเพณ freedom เสรภาพ guorum องคประชม culture วฒนธรรม reform ปฏรป democracy ประชาธปไตย

fashion สมยนยม tradition ประเพณนยม policy นโยบาย revolution ปฏวต constitution รฐธรรมนญ

๔. ศพทบญญตทางวทยาศาสตร

analyse วเคราะห basic มลฐาน entomology กฏวทยา solution สารละลาย electric ไฟฟา

energy พลงงาน vacuum สญญากาศ motor เครองยนต structure โครงสราง

๕. ศพทบญญตทางคณตศาสตรสถต

applied ประยกต factor ตวประกอบ area พนท balance ดล, สวนดล base ฐาน case กรณ

equation สมการ ratic อตราสวน assume สมมต bank ธนาคาร business ธรกจ chart แผนภม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๘

๖. ศพทบญญตทางจตวทยา

situation สถานการณ achieve สมฤทธ capability สมรรถภาพ aim ความมงหมาย

progress ความกาวหนา nature ธรรมชาต

๗. ศพทบญญตอน ๆ

คาเดม ศพทบญญต

missile ขปนาวธ

article บทความ

abstract บทคดยอ

outline เคาโครง

effect ประสทธผล

dictionary พจนานกรม

footnote เชงอรรถ

linguistics ภาษาศาสตร

pollution มลพษ

park วนอทยาน

campus วทยาเขต

thesis วทยานพนธ

กลาวโดยสรป ศพทบญญต เปนคาศพทเฉพาะวงการหรอคาเฉพาะวชาทผคดขนเพอใชสอความหมายในวงอาชพ หรอวฃชาการแขนงใดแขนงหนงโดยเฉพาะ ทงนกเฉพาะการศกษาของไทยไดขยายตวอยางกวางขวางมากขน ตวอยางการบญญตในสาขาวชาตาง ๆ เชน ศพทบญญตทางปรชญา สงคมศาสตร วทยาศาสตร คณตศาสตรและสถต จตวทยา และศพทบญญตอน ๆ เปนตน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๕๙ คาศพทเฉพาะกลมหรอเฉพาะวงการ เปนคาเรยกการใชภาษาหรอคาศพทสาหรบเฉพาะกลมหรอเฉพาะอาชพ ซงมลกษณะของศพทแสลงหรอภาษาพด ภาษาพดเฉพาะกลมมกใชการพดสาหรบเขาใจกนเฉพาะกลมเพอไมตองใชภาษาหรอคาทยดยาว ซงมกจะทาใหผฟงหรอผใชภายนอกกลมไมเขาใจความหมายในการสอสารระหวางกลมขนได เพอการพดแตละกลมสามารถเปนทเขาใจของกลมอน ๆ ไดจงจาเปนทจะตองเรยนรคาศพทเฉพาะกลมใหเขาใจ เพอกอใหเกดความเขาใจของคนในสงคมไดดยงขน ในสวนของคณะกรรมการจดทาพจนานกรมคาใหม ของราชบณฑตยสถานกเปนอกหนวยงานหนงทไดจดทาพจนานกรมคาศพทเฉพาะกลมขน เพราะจากการสารวจจากสอตาง ๆ มคาศพทใหม ตพมพเปนจานวนมาก จงตองการบนทกถอยคาทมใชในภาษาไทย โดยมคาแปลหรอคาอธบายทคนรวมสมยเขาใจ อกทงเปนบนทกประวตศาสตร คานน ๆ วาเกดในสมยใด หากไมไดบนทกไว เมอมเดกรนหลงมาอานหนงสอตาง ๆ จะไมเขาใจคาใหมหรอคาแสลงได นอกจากนนราชบณฑตยสถาน กาหนดคาใหม ๆ ในพจนานกรมดงตอไปน

๑. คาทเกดขนใหม เชน องคกรอสระ สนาม จอแบน เดกซล เดกแวนซ เปนตน ๒. คาทมอยแลวแตมการใชความหมายใหม เชน แหว กลบลา จดฉาก ใสเกยร วาง

กระบอกเสยง เปนตน ๓. คาเดมทมการขยายคาใหม เชน ขา-ขากลง เมา-เมาปลน กรด-กรดสลบ เปนตน ๔. สานวนหรอวธการเปรยบเทยบทยงไมไดเกบไว เชน ดมนาผงพระจนทร บานขาสน

โยนหนถามทาง เผอกรอน ลวงลก ขานรบนโยบาย นกนอยในไรสม เปนตน ๕. สานวนทมความหมายใหม เชน กระดกระดา ชาไปตอย เจาจาป เปนตน ๖. คาเลยนเสยง คาแสดงทาทางหรอแสดงอารมณ เชน หวอหวา เหลน เปนตน ๗. คาภาษาตางประเทศทใชกนมาก เชน อลบม โกอนเตอร คาราโอเกะ อเมล เมาส โนเนม

แอบแบว เปนตน

ตวอยางคาศพทเฉพาะในกลม ๑. ภาษาทไมเปนทาการใชพดกบคนสนทอยางเปนกนเอง ไมใชภาษาเขยน เปนคาทตด

ยอจากคาเตม เชน เหนด ตดยอมาจาก อนเตอรเนต โหลด ตดยอมาจาก ดาวนโหลด คอม ตดยอมาจาก คอมพวเตอร ซด ตดยอมาจาก ซดรอม บายด ตดยอมาจาก สบายด

เรองท ๓ คาศพทเฉพาะกลม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๐

๒. เปนคาแสลง เชน นง หมายถง เยยม ชลชล หมายถง งาย จาบ หมายถง ด เจงเปง หมายถง ดมาก

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๑ การเรยนรในศาสตรแขนงตาง ๆ ตาเปนจะตองเรยนรคาศพทในสาขาทเราตองศกษาดวยคาศพทในปจจบน มมากมาย เชน คาศพทในวงการเกษตร การคาขาย การชาง ซงเกยวของกบการประกอบอาชพ แตในยคปจจบน มอาชพเพมขนมากมาย จงจาเปนจะตองเรยนรคาศพทเพมขน อยางนอยจะเปนพนฐานความรในดานตาง ๆ เชน คาศพยคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ ซงสอดคลองกบอาชพเกยวกบการใชคอมพวเตอร คาศพทดานรฐธรรมนญเกยวของกบวชารฐศาสตร คาศพทเครองปรบอากาศ เกยวของกบอาชพเครองปรบอากาศ ศพทอาหารและโภชนาการเกยวของกบการประกอบอาชพดานอาหาร ศพทในวงการคาขายเกยวของกบอาชพธรกจคาขายตาง ๆ เปนตน ดงนน เพอเปนการเรยนรคาศพทขนพนฐาน ในทนจะขอยกตวอยาง ใหผเรยนไดเรยนรถงคาศพทเหลาน ดงตอไปน

๑. ตวอยางศพทคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

command คาสงงาน cold start เปดเครอง computer vision คอมพวเตอรวทศน context บรบท control file แฟมควบคม kill ลบทง key แปน on demand ตามคาขอ sensor ตวรบร, เครองรบร kilobit (kb) กโลบตตอวนาท light shift การเลอนขวา

เรองท ๔ คาศพทในวงการตาง ๆ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๒

๒. ตวอยางศพทรฐธรรมนญ/รฐศาสตร

๓. ศพทการชางตาง ๆ ๓.๑ คาศพทเครองปรบอากาศ

ชดดดกลน อปกรณทบรรจตวดดทประกอบขนเปนชดพรอมใชงาน

วาลวระเหยสารทาความเยนอตโนมต วาลวทใชควบคมอตราการไหลของสารทาความเยนเขาไปในเครอง ระเหยโดยอตโนมต

นาหลอเยน ในระบบปรบอากาศจะเปนนาทระบายความรอนจากเครองควบแนน ซงจะทาใหสารทาความเยนกลนตวเปนของเหลว

ทอลมออน ทอลมทสามารถวางใหคดเคยวไปมาไดโดยไมตองใชของอ

๓.๒ คาศพทชางกอสราง

constitution รฐธรรมนญ equal rights มสทธเทาเทยมกน file สานวน list of candidate บญชรายชอผสมคร รบเลอกตง public utilities สาธารณปโภค supporter ผสนบสนน superior ผบงคบบญชา virtue ศภมสด vote – counting การนบคะแนน

- เหลกเสน - สายคอนโทรล - หนทราย - เหลกแกนกลาง - อฐมอญ - สายแรงสง - กะบะถอปน - พ.ว.ซ - เกยวเหลก - รอยทอ - เทคอนกรตพน - ฉาบปนบว

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๓

๓.๓ ศพทอาหารและโภชนาการ

กลตามน เปนกรดอมโนไมจาเปนตอรางกายชนดหนง

นาบรสทธ นาทตองผานกระบวนการกลน หรอใชวธทางกายภาพคอ การกรอง เปนตน

แอลฟา - แคโรทน เปนแคโรทนชนดหนงทสามารถเปลยนเปนวตามนเอไดใน รางกาย

๔. ศพทในวงการคาขาย

๔.๑ การบญช

ยอดเงนคงเหลอในบญช ยอดเงนคงเหลอในบญชตาง ๆ ณ เวลาใดเวลาหนง

เจาหน สทธเรยกรองของบคคลอนทมตอกจการ ไมวาจะเปนทรพยสนหรอบรการ

การบญช ศลปะของการเกบ รวบรวม บนทก จาแนกและทาขอสรป ขอมล อนเกยวกบเหตการณทางเศรษฐกจในรปตวเงน

คาเชา คาตอบแทนทคดให เนองจากการใชประโยชนจากทรพยสน

กาไรสทธ รายไดของงวดเวลาหนงทคงเหลอหลงจากหกคาใชจาย ตาง ๆ ทเกยวของ

๔.๒ การโฆษณา

สอสงพมพ ขนาดของกระดาษซงผโฆษณาใชเพอทาเพลทแมพมพ

การโฆษณากบบคคลเฉพาะอาชพ การโฆษณาทมงทกลมเฉพาะสาขาวชาชพ เชน แพทย นกการบญช นกกฎหมาย เปนตน

๔.๓ การเงน

เงนงวด จานวนเงนทรบ หรอจายหลาย ๆ งวดในมลคางวดละเทา ๆ กนและในชวงระยะเวลาเทา ๆ กน

ใบรบฝากเงน ใบรบฝากเงนทระบจานวนเงนฝาก และระยะเวลาของการฝากอยางแนนอน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๔ ๔.๔ การบรหาร

เปาหมายงานอาชพ ตาแหนงงานอาชพในอนาคตท บคคลตองการบรรลเปาหมายเปนแนวทางสาหรบเสนทางอาชพของบคคล

เครอขายลกโซ เครอขายกลมงานขนาดเลก ซ งสมาชกแตละคนจะตดตอสอสารกบบคคลระดบสงและตาได

๔.๕ การจดการ

ทางเลอก ทางเลอกหลายทาง ซงผททาการตดสนใจจะตองทาการตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสด

บนไดของความสาเรจในงานอาชพ ความกาวหนาของเสนทางการทางานทมแผน ยดถอลกษณะงานเปนหลก โดยผานการวเคราะหงาน

๔.๖ การตลาด

สวนลด สวนทลดใหผบรโภค ลกคา หรอคนกลาง

การประเมนผลทางเลอก การคนหาขอมลเกยวกบตราสนคาของผบร โภคโดยพจารณาถงกลมของคณสมบตตาง ๆ ทใชเปนเกณฑในการประเมนผลตราสนคา

กลาวโดยสรป คาศพทในวงการตาง ๆ ในปจจบนมมากมายทเราจะตองเรยนรเพอเปนพนฐาน ในการศกษาตอขนสงขน คาศพทพนฐานทจะเปนทตองเรยนร เชน คาศพทในวงการธรกจ การคาขาย การชาง เกษตร คอมพวเตอร เปนตน ซงคาศพทตาง ๆ เหลาน ถาหากผเรยนศกษาตอในขน สงขน จะทาใหไดรบความรมากขน หรอสามารถเรยนรในชวตประจาวนเพอการพฒนาอาชพ ใหไดรบความรความเขาใจ คาศพทและความหมายมากยงขน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๕ พจนานกรม เปนหนงสอทรวบรวมคาทมใชอยในภาษาโดยจดเรยงตามตวอกษร บอกการออกเสยงอาน นยามความหมายใหความรเรองอกขรวธ และบอกประวตของคาเทาทจาเปน การทราบถงวธการใชพจนานกรม เปนวธการหาความรดานภาษาไดอยางถกตอง ทาใหผเรยนมความชดเจนเกยวกบคาตาง ๆ ไดและเปนพนฐานของการแสวงหาความรในศาสตรแขนงตาง ๆ อยางลกซง ความหมายของพจนานกรม จากพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ ใหความหมายของ “พจนานกรม” ดงน “พจนานกรม (- กรม) น. หนงสอสาหรบคนความหมายของคาทเรยงลาดบตามตวอกษร พจนานกรมฉบบมาตรฐานท ใชในปจจ บน คอพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒ ประโยชนของพจนานกรม ๑. ประโยชนในดานการใชภาษา เพราะพจนานกรมจะบอกความหมายของการออกเสยงคา ตวสะกดการนต และลกษณะการใชคาไวอยางถกตอง ๒. ประโยชนในดานการศกษาโครงสรางของภาษา เพราะพจนานกรมจะบอกสวนประกอบของคา การสรางคา ชนดของคาตามหลกไวยากรณ ประวตของคาทาใหทราบถงการยมคาและเปลยนแปลงของภาษา ๓. ประโยชนในดานการศกษาวรรณคด เพราะจะมการอธบายความหมาย และทมาของคาวามาจากวรรณคดเรองใด สวนประกอบของพจนานกรม ๑. คานา จะบอกถงความรทวไปเกยวกบพจนานกรมทควรทราบ เชน พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ กลาวถงพจนานกรมเปนหนงสอรวบรวมคาทมใชอยในภาษาและกาหนดอกขรวธ การอาน ความหมาย ตลอดจนประวตทมาของคา เปนตน ๒. คาชแจง หลกการจดทา และวธใชพจนานกรมอนไดแก - การเรยงลาดบคา และวธเกบคา เชน พยญชนะ สระ ฯลฯ - อกขรวธ เปนตวสะกด การประวสรรชนย ฯลฯ - เครองหมายตาง ๆ เชน ตวสะกดตรงตามแตละมาตรา คาภาษาบาลและสนสกฤต ฯลฯ - การบอกคาอาน เชน การนยามทมความหมายหลายนย อกษรยอในวงเลบ ฯลฯ - ประวตของคา เชน ทมาของคาไดบอกไวทายคานน ฯลฯ

เรองท ๕ การใชพจนานกรม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๖ ๓. บญชอกษรยอและคายอทใชในพจนานกรม เชน อกษรยอในวงเลบทายบทนยาม บอกทมาของคา ฯลฯ ๔. หนงสออางอง ๕. ภาพประกอบ ขนตอนการใชพจนานกรม การใชพจนานกรม มขนตอนในการใช ดงน

๑. อานคานาให เขาใจอยางลกซ ง เพราะคานาจะกลาวถงว ธการใชพจนานกรม อยางละเอยด

๒. อานคาชแจง หลกการจดทา และวธการใชอยางละเอยดทกหวขอ คอ ๒.๑ การเรยงลาดบคาและวธเกบคา เรมจากการเรยงลาดบสระและพยญชนะ ซงจะ

เรยงลาดบตวอกษร โดยสระจะลาดบตามรปสระ ไมลาดบตามเสยง ะ – - ะ -า -ำ - - - - - - เ- เ-ะ เ-าะ เ- เ- เ - ะ แ- แ-ะ โ- โ-ะ ใ- ไ- สวนพยญชนะจะเรยงลาดบตงแต ก ข ฃ ค ต ไปจนถง ฮ สาหรบ ฤ ฤา จะจดลาดบไวหลงตว ร และ ฦ ฦา จะอยหลงตว ล ๒.๒ การเรยงลาดบคา จะลาดบตามพยญชนะกอนเปนสาคญ แลวจงลาดบตามรปสระ ดงนน คาทไมมสระปรากฏเปนรปประสมอยดวย จงอยขางหนา เชน กก อยหนา กะ หรอขลา อยนน ขะขา สวนคาทมพยญชนะกบสระปรากฏเปนรปประสมกนกใชหลกการลาดบคาดงขางตนเชนเดยวกน เชน จรท จรม จร จรง จรก และโดยปรกตจะไมลาดบตามวรรณยกต เชน ไตกง ไตฝน ไตไม แตจะจดวรรณยกตเขาในลาดบตอเมอคานนเปนคาทมตวสะกดการนตเหมอนกน และไมมคาอนมาตอทาย เชน ไต ไต ไต ไต หรอ กระตน กระตน ๒.๓ อกขรวธหรอสะกดการนต มรายละเอยดเกยวกบตวสะกดทมอกษรซา เชน กจจ เขตต จตต การประวสรรชนย การใชไมไตค อกษรควบ อกษรนา และการเขยนตามแบบอกขรวธโบราณ ๒.๔ เครองหมายตาง ๆ

(๑) เครองหมายจลภาค ( , ) เครองหมายอฒภาค ( ; ) ใชคนบทนยามและคนตวอกษรยอเพอบอกทมาของคา โดยเฉพาะคาทมาจากภาษาบาลและสนสกฤต เชน วงการ น. กจการ, หนาท, ธระ เขม-, บอกทมาวา (ป. ; ส.เกษม) (๒) เครองหมายยตภงค ( - )

ก. ใชวางแทนสวนหนาของคา เชน - กระสาย ใชเขาคกบคา กระสบ เปน กระสบกระสาย - กระเฟยด ใชเขาคกบคา กระฟด เปน กระฟดกระเฟยด

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๗ ข. ใชวางไวหลงคาบาล สนสกฤต เพอแสดงวามคาอนมาสมาส เชน - จาตร................... อคร....................... - จาต..................... สม.......................... - ฐาปน................... ศาสตร................... ค. ใชแทนคาอานของพยางคทไมมปญหาในการอาน เชน - ชบา (ชะ...... ) ยหรา (......หรา) - กระหวด (......หวด) กระลด (.......หลด) ง. ใชเขยนระหวางพยางคแตละพยางคเพอบอกคาอานของคาทอาจอานเปนอยางอนได เชน - เพลา (เพ-ลา) เสมา (เส-มา) ๓. เครองหมายมหภาค (•) ใชเมอจบบทนยาม เชน ก. ใชเมอจบบทนยาม เชน เสรจ ก. แลว, จบ. กาแหง (....แหง) ว.แขงแรง, กลาแขง, เขมแขง. ก.อวดด. ข. ใชหลงวงเลบซงบอกทมาของคาหรอทมาของตวอยาง เชน กาจาย ๑ ก. กระจาย. (ข. ข.จาย). กระสง ๒ น. ชอนกชนดหนง เชน กระสงกระสาสาว กระสนวง กระลบด. (เสอโค) ๒.๕ การบอกคาอาน มรายละเอยด ดงน (๑) คาทมตวสะกดตรงตามแตละมาตรา เชน แมกน น สะกด แมกบ บ สะกด อยางคา คน พบ จะไมบอกคาอาน (๒) คาภาษาบาลและภาษาสนสกฤตทเขาสมาสกน ตามปรกตตองอานตามหลก คอ อานเสยงตวสะกดนน ๆ อยางมสระอะประสมอย คาประเภทนจะบอกคาอานไว เชน ทารณกรรม (ทารนนะกา) สขนาฏกรรม (สกขะนาดตะกา) รปธรรม (รปปะทา) สวนการบอกค าอาน ในรายละเอยดหาอ านไดจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ ๒.๖ การบอกความหมาย มรายละเอยด ดงน (๑) การนยามคาทมความหมายหลายนย จะเรองบทนยามทมความหมายเดน หรอบทนยามทใชอยกอนเสมอ ยกเวนคาทประสงคจะแสดงประวต จะเรยงบทนยามทมความหมายเดมไวกอน แลวบอกทมาคาตรงขามหรอคาค

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๘ (๒) คาทมความหมายหลาย ๆ สงรวมกน จะแยกบทนยามของพช หรอสตวออกจากนยามอนโดย จะยกคานนเปนคาตงตางหาก เชน คาวา แกว (ใหดตวอยางในพจนานกรม) (๓) อกษรยอในวงเลบ บอกลกษณะของคาทใชเฉพาะแหง เชน (โบ) (แบบ) (กฎ) ถาอยหนาคาบอกชนดไวยากรณ หมายความวา ทกบทนยามเปนคาทใชเฉพาะแหงตามทระบไวในวงเลบ เชน เขา ๒ (โบ) น. ขาว; ขวบป ถาอยหลงคาบอกชนดไวยากรณ เฉพาะบทนยามทอยหนาเครองหมายอฒภาคเทานน เปนคาทใชเฉพาะแหงตามทระบไวในวงเลบ เชน ขาราชการ น. (โบ) คนททาราชการตามทาเนยบ; ผปฏบตราชการในสวนราชการ........ (๔) คาทเปนชอพชและสตว มหลกในการนยาม ดงน ก. พชทมชอเดยวกน แตเปนพชตางวงศกน จะนยามรวมไวทคาตงเดยวกน เแตมวงเลบกากบเลขไวทหนาบทนยามของพชทตางวงศกน เชน กระโดงแดง น. (๑) ชอตนไมขนาดใหญ (๒) ชอตนไมขนาดกลาง (๕) การเกบลกคาของคาทเปนพชและสตว จะเกบลกคาของพชและสตวทอยในวงศเดยวกนกบแมคา เชน กระโดน มลกคาคอ กระโดนดน หมอ มลกคาคอ หมอตาล ซงเปนสตววงศเดยวกน แตถาชอพชหรอสตวใชเรยกรวมตามลกษณะทคลายคลงกนหลาย ๆ ชนด ลกคาตองมความหมายทสมพนธหรอเกยวเนองกนกบแมคา ซงอาจจะตางชนด หรอตางวงศกบแมคากได เชน จนทน มลกคา คอ จนทนกะพอ จนทนขาว จนทนชะมด ฯลฯ เขยว ๒ มลกคา คอ เขยวไขกา เขยวหวาน ฯลฯ ๒.๗ ประวตของคา บอกทมาของคาไวทายคานน ๆ โดยเขยนไวในวงเลบ เลก ( ) หลงคานยามโดยใชอกษรยอบอกทมาของคา ดงน ข. = เขมร ป. = บาล จ. = จน ฝ. = ฝรงเศส ช. = ชวา ส. = สนสกฤต ญ. = ญวน อ. = องกฤษ ต. = ตะเลง ฮ = ฮนด บ. = เบงคอล ตวอยางเชน โคบอลต (อ.cobalt มาจาก cobalt ภาษาองกฤษ เผดจ (ข. ผฏาจ)มาจากภาษาเขมรดา ผฏาจ ๓. บญชอกษรยอ อกษรยอในวงเลบบอกลกษณะคาทใชเฉพาะแหง จะพมพดวยอกษรตวเลกไวในวงเลบกอน ( ) เชน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๖๙ (กฎ) คอ คาทใชในกฎหมาย (กลอน) คอ คาทใชในบทกลอน (คณต) คอ คาทใชในคณตศาสตร (ถน) คอ คาทใชในภาษาถน (ราชา) คอ คาทใชเปนราชาศพท อกษรยอหนาบทนยาม บอกชนดของคาตามหลกไวยากรณ เชน ก. = กรยา น. = นาม น. = นบาต บ. = บรพบท ว. = วเศษณ (คณศพทหรอกรยาวเศษ) ส. = สรรพนาม สน. = สนธาน อ. = อทาน ๔. หนงสออางอง จะบอกวาคานน ๆ มาจากหนงสอวรรณคดเรองใด ๆ เชน สมทรโฆษคาฉนท พระอภยมณ ฯลฯ ๕. ภาพประกอบ ซงจะชวยใหยอคาอธบายความหมายของคา ใหผอานเขาใจไดรวดเรวชดเจนมากยงขน การหมนอาน ฝกฝนการใชพจนานกรม ตามขนตอนดงกลาวแลวทาใหเกดความชานาญในการคนความหมายของคา ประวตของคา คายอ หนงสออางอง ภาพประกอบไดเปนอยางดและทาใหเกดความรกวางขวางยงขน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๐ ความหมายของสารานกรม สารานกรม คอ หนงสอทรวบรวมเรองราวตาง ๆ ทกหวขอวชา และทกแขนงโดยใหความรทเปนพนฐานกวาง ๆ เขยนโดยผชานาญในแตละสาขาวชานน ๆ การเรยงลาดบเนอหาเรองอาจเรยงลาดบตามตวอกษรหรอ หมวดหมดรรชนเรองอยางละเอยด หนงสอสารานกรมชนดเลมเดยวจบ และเปนชดหลายเลม เชน สารานกรมสาหรบเดก ซงใชภาษางายและสารานกรมสาหรบผใหญ รากฐานของคาวา สารานกรม มาจากคาสมาส จากคาวา “สาร” และ “อนกรม” คอเปนความรทเปนเรองราวถกจดเรยงในลาดบ จะมทงประเภทความรทวไป และความรเฉพาะดาน เชน สารานกรมเกยวกบการแพทย คณตศาสตร ประวตศาสตร หรอจดทาเพอจดประสงคเฉพาะ

วธใชสารานกรม สารานกรมทกชนดจะเรยงลาดบตามตวอกษรของเนอเรองทก ๆ บทความ และมสวนตาง ๆ ทชวยใหเราคนหาเรองทตองการไดอยางรวดเรว คอ

๑. ม volume guide คอตวแนะนาหรอตวชวยคน ๒. มดรรชนชวยในการคนหาเรองทเราตองการ มกจะอยทายเลมของทกเลม หรอมดรรชน

รวมอยเลมสดทายของชด ๓. บทความหรอหวเรองทมชอประกอบหลายคา ใหใชคาแรกเปนหลก ๔. หวเรองทมคายอใหดทคาเตม เชน Mt.Everest ใหดท Mount Everest ๕. สาหรบสารานกรมภาษาองกฤษ เมอตองหาเรองราวเกยวกบบคคล ใหดท ชอสกล

หรอชอสดทายเปนหลก

ประโยชนของสารานกรม หนงสอสารานกรมใชในการตอบปญหาเกยวกบเรองทว ๆ ไป โดยใหคาอธบายอยางกวาง ๆ ทกแขนงวชา ซงเปนประโยชนสาหรบการคนควาความรพนฐานทวไป

การจดแบงกลมประเภทของสารานกรม การจดแบงประเภทของสารานกรม ออกเปน ๔ ประเภท คอ ๑. แบงตามผแตงหรอเรยบเรยงเนอหา ๒. แบงตามความเจาะจงของเนอหา ๓. แบงตามการเรยงลาดบของเนอหา ๔. แบงตามรปแบบการนาเสนอ

เรองท ๖ การใชสารานกรม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๑

ตวอยางสวนประกอบสารานกรมศกษาศาสตร

๑. หนาปก - สารานกรมศกษาศาสตร คณะกรรมการอานวยการจดงานฉลองสรราชสมบตครบ ๕๐ ป จดพมพเปนทระลก เนองในมหามงคลสมยฉลองสรราชสมบตครบ ๕๐ ป พทธศกราช ๒๕๓๙ ๒. ใบรองปก ทรงพระเจรญ หลงใบรองปก กาญจนาภเษกาดด รปพระบรมฉายาลกษณ พระราชกรณยกจ ๓. คาปรารภ ลงนามโดย นายบรรหาร ศลปอาชา นายกรฐมนตร ในฐานะประธานกรรมการอานวยการจดงานฉลองราชสมบต ครบ ๕๐ ป ๔. คานา โดยคณะกรรมการโครงการสารานกรมศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ๕. สารบญ ม ๕ หนา ๑๖ สาขาวชา ๖. เนอเรอง ม ๘๕๘ หนา ๗. บรรณานกรม จานวน ๑ หนา ๘. ดรรชนชอเรอง ม ๓ หนา ๙. คาสงนายกรฐมนตร เรองแตงตงคณะกรรมการอานวยการฉลองสรราชสมบต ครบ ๕๐ ป

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๒

คาชแจง จงเตมคาลงในชองวางใหไดใจความทสมบรณ

๑. สานวนมทมาจากแหลงตาง ๆ ไดแก ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๒. ตวอยางศพทบญญต การแพทย เชน ...................................................................................................................... ปรชญา เชน .......................................................................................................................... สงคมศาสตร เชน ..................................................................................................................

๓. ยกตวอยาง คาศพทเฉพาะกลม ดงน วยรน ..................................................................................................................................... คาเกดขนใหม.........................................................................................................................

๔. ยกตวอยางศพท ตาง ๆ ดงน

คอมพวเตอร ......................................................................................................................... ชางกอสราง ........................................................................................................................... ชางเครองปรบอากาศ.............................................................................................................

๕. ประโยชนของพจนานกรม คอ ..............................................................................................

...............................................................................................................................................

๖. วธใช สารานกรม คอ ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

แบบฝกหดทบทวนบทท ๔

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๓

แบบทดสอบบทท ๔ สานวน พงเพย และสภาษต

คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกทสด ๑. สานวนไทยทมาจากวฒนธรรมประเพณ คออะไร ก. ขาวแดงแกงรอน ข. เขาตามตรอกออกตามประต ค. ผาเหลองรอน ง. ปดทองหลงพระ

๒. จากสานวนไทยทวา “ลกไมหลนไมไกลตน” หมายถงอะไร ก. ลกมนสยดเหมอนครอบครวและวงศตระกล ข. การจะทาอะไรใหดตามาตาเรอใหดเสยกอน ค. ตามธรรมชาตผลไมหลนไมไกลจากตนเดม ง. พอแมมนสยอยางไร ลกกมนสยอยางนน

๓. “ถอยคาหรอขอความทกลาวเปนกลาง ๆ เพอใหตความเขากบเรอง” หมายถงคาอะไร ก. สานวน ข. สภาษต ค. คาพงเพย ง. คาคม

๔. ขอใดเปนคาสภาษต ก. ขชางจบตกแตน ข. กนปนรอนทอง ค. ปลกเรอนตามใจผอย ง. คบคนใหดหนา ซอผาใหดเนอ

๕. ปจจบนหนวยงานใด มหนาทพจารณาศพทบญญต ก. ราชบณฑตยสถาน ข. กรมศลปากร ค. หอสมดแหงชาต ง. กรรมการวฒนธรรม

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๔ ๖. การบญญตศพท ควรพจารณาอยางไร ก. ตองเปนภาษาไทยเทานน ข. ควรใชคาไทยกอน ค. ยดหลกภาษาเดม ง. ทบศพทภาษาองกฤษ

๗. ขอใดเปนศพทบญญตทางสงคมสาสตร ก. ตวประกอบ ข. นโยบาย ค. ชราภาพ ง. ประยกต

๘. คาศพทชางปรบอากาศ คอขอใด ก. สายคอนโทรล ข. พ.ว.ซ ค. เหลกเสน ง. นาหลอเยน

๙. คาวา “แอลฟา – แคโรทน” เปนศพทเฉพาะสาขาใด ก. สขศกษา ข. สงคมศาสตร ค. คณตสาสตร ง. ชางยนต

๑๐. ขอใดเปนศพททางดานการคาขาย ก. โฆษณา ข. สอสงพมพ ค. กาไรสทธ ง. เงนงวด

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๕

สาระสาคญ การหาความรจากสอตาง ๆ เชน หองสมดประชาชน หอสมดแหงชาต หองสมดตาง ๆ ฯลฯ นอกจากนนการแสวงหาความรจากสานกงาน กศน.และจากเวบไซดตาง ๆ มการศกษาจาก E-learning สออเลกทรอนกส ซงมมากมายใหเลอกแสวงหาความร เพอใหการเรยนประสบผลสาเรจตามวตถประสงคของหลกสตรวชานน ๆ อนจะนามาซงคณภาพของผเรยน

ผลการเรยนรทคาดหวง สามารถแสวงหาความรจากสอตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม

ขอบขายเนอหา เรองท ๑ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ

บทท ๕ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๖ การศกษาในปจจบน มงใหผเรยนมโอกาสไดรจกแสวงหาความรโดยการคนควาจากแหลงเรยนรตาง ๆ ซงมอยมากมาย ผเรยนควรศกษาหาความรจากแหลงตอไปน เชน หองสมดหรอหอสมดพพธภณฑ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษา การจดนทรรศการตาง ๆ ความรจากอนเทอรเนท จาก www. ตาง ๆ เชน www.nfe.go.th ของสานกงานการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย เปนตน

เรองท ๑ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๗

ปจจบน การศกษาหาความรจากสอตาง ๆ มขอบเขตกวางไกล ทนสมยและสามารถเลอกใชบรการมากยงขน เชน หองสมดประชาชน หองสมดเฉพาะสออเลกทรอนกส E-book ตลอดจนแหลงความรตาง ๆ เชน พพธภณฑ แหลงประกอบการ หนวยงานตาง ๆ ของรฐและเอกชน เปนตน เพอใหผเรยนรมโลกทศนอนกวางไกล จะขอแนะนาตวอยางการแสวงหาความรจากสอตาง ๆ ดงน คอ

๑. หองสมด หองสมด คอ แหลงรวบรวมทรพยากรสารสนเทศทกประเภท ทงทเปนวสดตพมพ วสด

ไมตพมพ อเลกทรอนกส มการคดเลอกและจดหาเขามาอยางทนสมย สอดคลองกบความตองการและความสนใจของผใชบรการอยางเปนระบบ

ความสาคญของหองสมด ๑. เปนทรวบรวมทรพยากรสารสนเทศตาง ๆ ทผใชสามารถคนควาหาความรทกสาขาวชา ๒. เปนททกคนเขาศกษา คนควาได ๓. เปนการสงเสรมการอาน ทกเพศ ทกวย ๔. ใหผใชบรการมความทนสมย ๕. สงเสรมการรกการอาน ๖. รจกใชเวลาวางใหเกดประโยชน ๗. สงเสรมความเจรญกาวหนาในสงคมและประเทศชาต

หนงสอน มมากมาย หลายชนด นาดวงจต เรงรน ชนสดใส ใหความร สาเรง บนเทงใจ ฉนจงใฝ ใจสมาน อานทกวน

มวชา หลายอยาง ตางจาพวก ลวนสะดวก คนได ใหสขสนต วชาการ สรรมา สารพน ชวชวน ฉนอานได ไมเบอเลย

(พระราชนพนธในสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เรอง ฉนชอบอานหนงสอ คดจากหนงสอประจาป โรงเรยนจตรลดา ๒๖ มนาคม ๒๕๑๒)

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๘

ประเภทของหองสมด ๑. หองสมดโรงเรยน เชน หองสมดโรงเรยนหอวง ๒. หองสมดมหาวทยาลย เชน สานกหอสมดกลางมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ๓. หองสมดเฉพาะ เชน หองสมดครสภา ๔. หองสมดประชาชน เชน หองสมดประชาชนจงหวดสงขลา เปนตน ๕. หอสมดแหงชาต สงกดกรมศลปากร เปนตน

(หองสมดกลาง มศว.)

(อาคารหองสมด กศน.)

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๗๙

๒. สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยและสถาบนสงเสรมและพฒนานวตกรรมการเรยนร (สพร.) เปนสถานศกษาขนตรงกบสานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดยเปด www.nfe.go.th ภายในเวบมระบบ online ตาง ๆ มากมาย เชน E-learning ศกษาวชา สาระตาง ๆ อยางครบถวน ผเรยนสามารถใชบรการขาวสารขอมลมากมายทเกยวของกบนกศกษา กศน.โดยตรง เชน เวบไซดภายในสานกงาน กศน. เชน กลมขอมลพฒนาการศกษา สถาบนการศกษาทางไกล เปนตน

๓. สออเลกทรอนกสแนะนาเวบไซดตาง ๆ ทจาเปนตอการเรยนร - www.nfe.go.th ของสานกงาน กศน. - รวมเวบบานอเลกทรอนกส www.dir.thaijobpost.com - สออเลกทรอนกส เชน

www.home.dsd.go.th www.thaigoodview.com www.wikipedia.org

- หองสมดในกรงเทพมหานคร www.bflybook.com

- หองสมดประชาชน www.tlcthai.com

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๐

คาชแจง จงเตมคาลงในชองวางใหไดใจความทสมบรณ

๑. หองสมด คอ ...................................................................................................................

........................................................................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………….

๒. ความสาคญของหองสมด คอ ......................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................

๓. ประเภทของหองสมด คอ ............................................................................................... ........................................................................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………….

๔. การทนกศกษาจะคนควาสออเลกทรอนกสควรจะคนควาทใด ....................................... ........................................................................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………….

๕. Web ของสานกงาน กศน. คอ ....................................................................................... ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................

แบบฝกหดทบทวนบทท ๕

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๑

แบบทดสอบบทท ๕ เรอง การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกทสด ๑. การศกษาในปจจบน มงใหผเรยนเปนแบบใด ก. ควรเรยนรดวยตนเองทงหมดไมพงตารา ข. การเรยนรในยคนควรเครงครดในการดตารา ค. รจกแสวงหาความรโดยการคนควาจากแหลงเรยนร ง. การเรยนรของนกศกษาใหเปนไปตามทครสงใหทา

๒. เวปของสานกงาน กศน. คอขอใด ก. www.nfe.go.th ข. www.korsornor.com ค. www.non-formal.go.th ง. www.KSN.co.th

๓. สอใดสามารถเรยนรในอนเตอรเนตไดสะดวก รวดเรว ก. สอหองสมดประชาชน ข. สอการเรยนรดวยตนเอง ค. สออเลกทรอนกส ง. สอหนงสอ

๔. หองสมด คอ อะไร ก. แหลงรวบรวมหนงสออางองทกประเภท ข. แหลงทางานของบรรณารกษและเจาหนาทหองสมด ค. แหลงรวบรวมหนงสอหมวดตาง ๆ ทกประเภท ง. แหลงรวบรวมทรพยากรสารสนเทศทกประเภท

๕. ขอใดไมใชความสาคญของหองสมด ก. เปนท ๆ ทกคนเขาคนควาได ข. แหลงพกผอนหยอนใจ ค. สงเสรมการรกการอาน ง. รจกใชเวลาวางใหเกดประโยชน

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๒ ๖. หองสมดทมขนาดใหญ ทนสมยทสดคอ หองสมดอะไร ก. หองสมดเคลอนท ข. หองสมดเฉพาะกจ ค. หองสมดประชาชนจงหวด ง. หองสมดตคอนเทนเนอร

๗. เวปของสานกงาน กศน. มระบบออนไลนการเรยนรในดานใด ก. หางานทา ข. โหราศาสตร ค. ทองเทยวอทยาน ง. E-Learning

๘. www.bflybook.com คอหองสมดอะไร ก. หองสมดในกรงเทพมหานคร ข. หองสมดของ กศน. ค. หองสมดของมหาวทยาลย ง. หองสมดกระทรวงตาง ๆ

๙. ถาตองการเรยนรจากสออเลกทรอนกสของสานกงาน กศน. ควรเขาเวปใด ก. www.home.dsd.go.th ข. www.nfe.go.th ค. www.wikipedia.org ง. www.tlcthai.com

๑๐. นกศกษาเรยน กศน.ในตางประเทศ ควรศกษาหาความรจากสอใดสะดวกทสด ก. หองสมด ข. หนงสอตางประเทศ ค. อนเทอรเนต ง. สมภาษณบคคลใกลชด

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๓

คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกทสด ๑. ภาษาไทยเปนภาษาคาโดด หมายถงขอใด ก. แตละคามความหมายสมบรณในตวเอง ข. คาแตละคาไมมตายตว เปลยนความหมายได ค. การใชภาษาไทยมการเปลยนรปคาอยเสมอ ง. คาบางคามความหมายเปลยนแปลงตลอดเวลา

๒. คาในขอใดเปน “เสยงกรอน” ก. มะพราว - หมากพราว ข. หมากมวง - มะมวง ค. มะมวง - หมากมวง ง. ตะไคร - ตนไคร

๓. คาในขอใดเปน “คาเปน” ทงหมด ก. อด – บท – จก ข. พบ – ชก – สก ค. จบ – คด – สด ง. ใบ – มา – จง

๔. คาซอนเพอเสยง คอขอใด ก. ยย ข. เบกบาน ค. สมใจ ง. ดเลศ

๕. ขอใดเปนคาสมาส ก. วทยาลย ข. ธนาคาร ค. อสรภาพ ง. มหศจรรย

แบบทดสอบหลงเรยน หลกการใชภาษาเพอความสาเรจ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๔

๖. ขอใดเปนภาษาราชการ ก. เรยนรามคาแหง อดมและเพอน ข. อดมจะไปเรยนรามกบเพอน ๆ ค. มหาวทยาลยรามคาแหงซงอดมเรยนจบมา ง. อดมเรยนจบจากมหาวทยาลยรามคาแหง

๗. คาวา “ให” คาราชาศพทคอขอใด ก. ขาพระพทธเจา นาย................................... ข. ทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ค. ลนเกลาลนกระหมอม ง. ปกเกลาปกกระหมอม

๘. คาสานวนไทยทมาจากศาสนา คออะไร ก. นาทวมทงผกบงโหรงเหรง ข. เขาตามตรอก ออกตามประต ค. กรวดนาควาขน ง. ขนทรายเขาวด

๙. ขอใดเปนศพทบญญตของคาวา “applied” ก. กรณ ข. ฐาน ค. ตวประกอบ ง. ประยกต

๑๐. การเรยงลาดบคาในพจนานกรม ขอใดไมถกตอง ก. ะ ะ ข. า ำ ค. เ เ- ะ เ ง. โอ โ- ะ ใ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๕ ขอ ๑ แนวคาตอบอยในบทท ๑ เรองท ๑ ลกษณะของภาษาไทย ขอ ๒-๓ แนวคาตอบอยในบทท ๑ เรองท ๒ คาเปน คาตาย ขอ ๔ แนวคาตอบอยในบทท ๑ เรองท ๓ คาซา คาซอน ขอ ๕-๖ แนวคาตอบอยในบทท ๑ เรองท ๔ คาสมาส คาสนธ ขอ ๗ แนวคาตอบอยในบทท ๑ เรองท ๕ คาทมาจากภาษาตางประเทศ ขอ ๑ แนวคาตอบอยในบทท ๒ เรองท ๑ ธรรมชาตของภาษา ขอ ๒ แนวคาตอบอยในบทท ๒ เรองท ๑ ธรรมชาตของภาษา ขอ ๓ แนวคาตอบอยในบทท ๒ เรองท ๒ ระดบของภาษา ขอ ๔ แนวคาตอบอยในบทท ๒ เรองท ๒ ระดบของภาษา ขอ ๑-๓ แนวคาตอบอยในบทท ๓ เรองท ๑ คาสภาพและราชาศพท ขอ ๔ แนวคาตอบอยในบทท ๓ เรองท ๒ คาและสานวน ขอ ๕ แนวคาตอบอยในบทท ๓ เรองท ๓ ประโยคและชนดของประโยค

เฉลยแบบฝกหดทบทวนบทท ๑ ลกษณะของภาษาไทยเพอความสาเรจ

เฉลยแบบฝกหดทบทวนบทท ๒ ธรรมชาตของภาษา

เฉลยแบบฝกหดทบทวนบทท ๓ ลกษณะและการเลอกใชคา กลมคาและประโยค

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๖ ขอ ๑ แนวคาตอบอยในบทท ๔ เรองท ๑ การใชสานวน-คาพงเพยและสภาษต ขอ ๒ แนวคาตอบอยในบทท ๔ เรองท ๒ ศพทบญญต ขอ ๓ แนวคาตอบอยในบทท ๔ เรองท ๓ คาศพทเฉพาะกลม ขอ ๔ แนวคาตอบอยในบทท ๔ เรองท ๔ คาศพทในวงการตาง ๆ ขอ ๕ แนวคาตอบอยในบทท ๔ เรองท ๕ การใชพจนานกรม ขอ ๖ แนวคาตอบอยในบทท ๔ เรองท ๖ การอานสารานกรม ขอ ๑-๕ แนวคาตอบอยในบทท ๕ เรองท ๑ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ

เฉลยแบบฝกหดทบทวนบทท ๔ สานวน คาพงเพยและสภาษต

เฉลยแบบฝกหดทบทวนบทท ๕ การแสวงหาความรจากสอตาง ๆ

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๗

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน หลกการใชภาเพอความสาเรจ

เฉลยแบบทดสอบ กอนเรยน เฉลยแบบทดสอบ หลงเรยน

ขอ เฉลย ขอ เฉลย

๑ ง ๑ ก

๒ ค ๒ ข

๓ ค ๓ ง

๔ ง ๔ ก

๕ ข ๕ ค

๖ ข ๖ ง

๗ ก ๗ ข

๘ ง ๘ ค

๙ ก ๙ ง

๑๐ ค ๑๐ ค

เฉลยแบบทดสอบ หลกการใชภาษาเพอความสาเรจ

บทท ๑ บทท ๒ บทท ๓ บทท ๔ บทท ๕

๑ - ข ๑ – ข ๑ – ค ๑ – ข ๑ – ค

๒ – ก ๒ – ง ๒ – ก ๒ – ง ๒ – ก

๓ – ง ๓ – ก ๓ – ข ๓ – ค ๓ – ค

๔ – ค ๔ – ง ๔ – ก ๔ – ง ๔ – ง

๕ – ก ๕ – ง ๕ – ค ๕ – ก ๕ – ข

๖ – ข ๖ – ก ๖ – ข ๖ – ข ๖ – ค

๗ – ค ๗ – ก ๗ – ง ๗ – ข ๗ – ง

๘ – ก ๘ – ข ๘ – ข ๘ – ง ๘ – ก

๙ – ง ๙ – ก ๙ – ก ๙ – ก ๙ – ก

๑๐ - ข ๑๐ - ก ๑๐ - ค ๑๐ - ค ๑๐ - ค

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๘

บรรณานกรม

การศกษานอกโรงเรยน กรม. ชดวชาภาษาไทย ระดบมธยมศกษาตอนปลาย กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว, ๒๕๔๖.

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, สานกงาน. หนงสออเทศภาษาไทย กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, ๒๕๕๒.

คณน บญสวรรณ อธบายศพทรฐธรรมนญ กรงเทพฯ : โรงพมพ เดอนตลาคม, ๒๕๔๗.

จารณ กองพลพรหม และขนธชย อธเกยรต “สานวนไทย” ภาษาไทยเพอการสอสารอยางม ประสทธภาพ กรงเทพฯ : คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, ๒๕๔๖.

โชษตา มณใส การใชภาษาไทยเพอประสทธผล กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, ๒๕๕๓.

ธน ทดแทนคณ ภาษาไทย ๑ พมพครงท ๑. กรงเทพฯ : แมค, ๒๕๔๗.

ปรชา นทตาภวฒน ประวตราชาศพท กรงเทพฯ : โรงพมพสตรไพศาล, ๒๕๔๙.

เปรมจต ชนะวงศ หลกภาษาไทย พมพครงท ๘ นครศรธรรมราช : โครงการตาราและเอกสารทาง วชาการ สถาบนราชภฏนครศรธรรมราช, ๒๕๓๘.

ราชภฏสวนสนนทา, มหาวทยาลย. โครงการการใชภาษาไทย เรอง ใชราชาศพทไดถกตองสนอง พระมหากรณาธคณ (อดสาเนา)

ราชบณฑตยสถาน ศพทคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ (พมพครงท ๗) กรงเทพฯ : นานมบค, ๒๕๔๙.

เรองอไร อนทรประเสรฐ และคณะ ภาษาไทยเพออาชพ ๑. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมวชาการ, ๒๕๔๑.

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ วรรณสารศกษา เลม ๑ กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว, ๒๕๔๖.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ภาษาไทยสาระทควรร กรงเทพฯ : โรงพมพชมนม สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, ๒๕๕๓.

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๘๙ สมถวล วเศษสมบต “ราชาศพททใชกบพระเจาอยหวและพระราชวงศ” สาขาภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา รวมกบมลนธเพชรภาษาจด โครงการสมมนาการใชภาษาไทย ณ หองประชมชอแกว ๑๗ กนยายน ๒๕๕๐. หอการคาไทย, มหาวทยาลย ภาษาไทยเพอการสอสาร กรงเทพฯ : ดอกหญา, ๒๕๔๑. เอกฉท จารเมธชน ภาษาไทยสาหรบคร พมพครงท ๓ กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, ๒๕๔๑. อลงกรณ อทธพล ภาษาไทย ๑ กรงเทพฯ : จตรวฒน, ม.ป.ป.

ห ล ก ก า ร ใ ช ห ล ก ภ า ษ า ไ ท ย เ พ อ ค ว า ม สา เ ร จ | ๙๐

คณะผจดทา

๑. นางศรกาญจน ธนวฒนเดชากล

๒. นางสาวสภสสร โหยขน

๓. นายบญชนะ ลอมสรอดม

๔. นางสาวฐตาพร จนตะเกษกรณ

๕. นางสาวอญชษฐา สขกาย

๖. นายสพจน เชยวชลวชญ